-ocr page 1-

DlÖbORl SI

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;• 9

INTERIEGTA VER O’ EST»

DICTYS CRETE N-fis amp;nbsp;Darctis Phrygii de bcllo Troia* no hiftoria,amp;TryphiodoriÄegypti%llij excidium, Gulick mo Xylandro interprète,ad fupplendam lacunam quinq^ librorum,qui inter quintum c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;êCundecimum defia

derantun

ÏN CAL CE OP ER IS historica

ACCESSERE FRAGMENTA

EIVSDEM DIODORI

Latine uerfa.

Cum gratia amp;nbsp;priuilegio

-ocr page 2-

diodorivita,

C» »J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ex Suida

Diodorus Siculus hlRoncns nofamen c'ompofuit,qno4-infcripfit Bibliothecam, ER autem hlftoiia ,R0* manat tes,paritci9 extccaas,quadcagiDta lib’tit'cdpleftcas.Floruit autem AnguRi Cxfatis tfporibn$,ft ulttt'

.. P E E O D E M, EX V O L A-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrano,

Diodorus Siculus fctipfithiRoriam,quamBib'Uoi!hecAi inferipfit. Continet autem ret ft Romanas,ft Bariat,inli.brit XL, utSnidas^eflatunquidiciteufloruiffefub AuguRo, amp;fnpri;qaodamp;ipfe quoque'libro fexto teRatur. luUnt Carfat, iaquit,diebut noRrisRhenumpontibus miro modo innxit. Primi fex libri Antiquorum gefta,quz Fabalofa appellant,ante bellum Troianupi continent. In horum ptimit tnbu.s Bat-barorum,iarcliquis antiqazres Grxeorum narrantnr. Innndecim deinde, conférantur quz de hello Tro-lanoufquead AlexandriMaccdonitmortemgeftafunt. lureUqois XXlIl. continentur, quz dcinccps of« que ad bellum Gallicum,quod Romani dncclulio Czfare gcRerunt,quiannos infummt com-pleûuntur M. CXXXVIIl. HninsbiRotiztiUtumfexlibriadnoftram

• xcatcmpecucndrc.HzcVolatcttanus.

VITA D I C T Y S C R E T E N S I S, per Septitnium Romanum,

Diayj,Cretenfis geaere.Gaofo ciuitate.ijfdem tcmporibot qatbus amp;nbsp;Atrides fuit.peritns nocis ac Phu/ aicamlitcrarum, qozi Cadmo in Achaiamfqérant delatz. Hicfuit fociusldomcnei.DcQcalioQÎs fîlij.ÜC Moronis,ex Molo, quid daces camexercita cofitra Ilium uenerant. A' quibus ordinatus eft, ut annales belli Troiani confetiberet.Igiturde Troiano bello.ln quo amp;nbsp;ipfcmilitauit, fex uolumina in tilias digeisit Pherni-ccis Uteris. QuKiamreuerfusfeniorinCiecam.przcepit morions utfecumfepclirentur, Itaqueuiilleiuf-feiat.memoratas tilias in plumbea atcula repoûtas eius tnmulo condiderunt. Verdnxfecutis tetnporibus, Bidclicet tertiodecinaoannoNeronisimperii,inGnofociuitaceterrzmotusf»fti,cammnitis,tnmetiamf»-pnlchrnm DlAys ita patefeceraat,at i tranfeuntibus arcnla niferctur. Paftores itaque prztereuntes quuni camuidiiTeatitbefaurum rati,fepulchro abllulerun^Rt aperta ea.innenernnt tilias incognitisfibi litcriscoa* fcriptas. Continuoep ad eins loci dominum, Eupraxidem qaendam nomine, percnlerunt. QoiagnitaS quz'nam eireat,Iiteras,Rutilio Rufo illius infulz tunc przfldi obtulir. Ilie cum Eupraxide ad Nctonetn obla tas tranfmifit.exiftimansquzdaminhisfecratiora centineri. Has autem quumNcto accepiffetjaduertiffet^ Fhaniceas ciTe litcras,interprctctad fe nocaaic.Qui quurn acniQ'ent,interprctati funt omnia, Qtmmip oe* rd cognoniffet,antiqui uiri qui przlio apud Ilium interfuer:t,hzceffe monnmenta,iufsit in Grzeum fermo-nemttaasferri.Ë quibusTroianibellineriortextasinnotuit. Tunc Eupraxidem munertbus donacum,ex Romana ciuitate ad propria remifit. Annates nerd nomine Df.

flysinfcriptos.in Grzeam biblioth'ecam recepit. Quorum fetiem,quifequitattextns,oflendit.

DE EODEM, Q, S E P TI M 11 ROMA-niepiftola,ad Q, Aradium.

ƒ , Cphetneridem belliTroiani.DiQys,Cretenfit'( qui in ea'militia cum Idomeneo meruit) conferipfitlite* ris Panicis,qaz turn Cadmo amp;nbsp;Agenore antoribus per Grzeiam freqnentabantur. Dein poR multa iccula collapfo per uetuftatem apud Gnofon ('olim Cretenfis régis federn) fepulcbro eius, paflores quû td dcucnif-fent,fertd inter czteram ruinam loculum Ranno â fabro claufum, offend £te; ac thefaurum rati, mox diRoU uunt,non aurum,nec aliud qulcquam prf d(, fex libros ex philyra in lucem prodaûnri. At ubi fpes fruRraa taeR.adPraxim dominumloci,css déférant. Qui commutatos Uteris Atticis (nam oratio Grzcafueiat) NeroniRomano Czfari obtalit,pro quo plutimis ab co donatus cR. Nobis quum in manns forcé libelli uc-Biffent auidis uerz hiRorix cupido incefsit,eaaciétant 18tinddiR'erete;nonmagisconfiRiagenio,quâinut •cioR animidefîdiam difeuteremus, Icalt;pprioramquin9nolnmiaum,quzbcllo contraRa,gcRaÿ fuut, eundem numeium fernauimut. RcRAua quidem de reditu Grzcoruminunumicdcgimus,

at^ ad te miRmus.Tu RnfRne mi,ut par cR,faue cccptis.

D A R E TI S PHRYGII HI S T O R I.

ci ex Volatcrranouita.

,. , ,,

Kates Pbrygius hiRoricus,fcripRt bellum TroianUm Grsed, in quo ft ipfc militauit, u t ait liifbins, primat fcid luRoricorum. Qui tandem capto llio,cum Antenotis fadione KmaoRt,« fepbit

Cotneliut Nepos; qui opus eins d Orzcofeimoncoonucrm, f dicauitÿ Ctifpo ialluflio.

-ocr page 3-

De Diodoro amp;nbsp;cius feriptis bre-

uis tradatus Henrici

Stephani.

DO RVS ex AgyrioiuheSicilizortus.honab ea(utpote quxigno-bilior eiTec forcaiTe ) ied ab ipfa regione Sicilia cognomen accepicnec enim iMfeSdyjlf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(r/lt;ûAlt;M7«rcognominacus fuit. Vulgo' Diodorus Siculusà La.

tinè fcribencibus appeliatunquddSiculum Latini indifferenter tam rinf~ Â/wr»jii qudm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Italum tam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quàm/‘»»lif/i uocafle exiftiinen-

tur.Plinius Diodorum ßmpliciternuncupat,nonaddito dnationecognomento. SieSt luftinus Mar(yr,jtem Ariftophanis feholiaftes. Ac Eufebius alicubi addit, alicubi orniez tit. Argyriumautemnominoillam ciuitatena Sicilix,patriamDiodori,po(iusqua'in Ar gyrjuni,aut Angyrium:(qux du£ lediones in noftris habencur exemplaribusxuin alios| tum eundem Pliniüm ac Stephanum rcquês.Porrdfe inde ortum ceitatur ipfe in prooe* luio totius operis pag. ). huius uoluminis,non procul a Rite, «imaf àf)'Vf’i!i,dic.

Vixit Diodorus ( ut uarijs in locis ipfe docet)Iuli) Cæfaris temporibus. At Suidas iUuno fub Auguffo uixiiTe fcribica' ueritate tarnen minime difcedens.nam lulio Caefari il lutn fuperfticcm fui(re,amp; Auguftum eius fucceflbrem uidiiTcjUel ex i)s liquet quæ fuper-funtex poRremo eius opéré fragmentis.Et Suidas ita dicit fùb Augufto eum uixillc, ut anieilkim etiam extitifle non negec Veruntamen uiderit Suidas curnon potius dixcrit cum fublulio Cxfareamp; poft cum uikiire:uel,fublu1io Cæfarcamp;fub Augufto. Equidem in tempora lulrj Cxfans leinciditrcipfemec cùm alibi teftatur,tum uerdinliis quos fub-iungamlocisun quibus omrtibus ilium Dciornarecognomento, obiter animaduertengt; dumcft.Nam libri quarti pagina lÿS.de Alcftaurbeloquens,lixcrcribit,(iîmodôuerba eius redéisitcrpretor) Ccltæ autem noftra etiam actatc ciuitatc banc in honore 8C pretid hahebant.’tanquam uniuerfæ Celcicæ afylum SC metropolim. Quae quum libera äC a' nul locxpugnàtaab Hctculisætateadnoftram ifllque permanfiflet, tandem à Caio Cxlarc ( qui ob fortia fada Deus uocatus eft ) ui capta,Komanorum imperium accipere uni cû ilijs Celtiscoadafuit.UUrfum lib.j; pag.io8.de Britannia loquens, Huic prifcis quidê frciilis nihil rei cum peregrinö ullo cxercitu fuit:(fiquidcm ncc Bacclium.hec Hcrculcm, hecaliorum herbum quenquam aduerfus cam exercitum duxiflie accepimus) uerum no ftuætate C. C3cfar(obres afegeftasDeus cognominatUs) primus poft hominuinmc-infulam fubiugauit. Britannog'q; debellatos Romanis tributarios reddidit. In »lioeiuidetn libri loco:qui eft pagina iii.fcribit. Ex fluurjsauiein qui in mar^influunq tnaximiuidentur efTeDanubius Sd Rhenus,quem noftraactatc Cxfarcqui Deus nuncu-patusfuiejmiro quodam amp;incrcdibiliartißcio ponteiunxit.'quumqifuum exercitum eC rrarifportalTct, tranfrhenanos Gallos fubegit. Meminituert» lülq Cacfarisödhbrii. pagina4. fed eius ætate uixiircnonaddens.fcribit enimtln fequencibUs autem uigin-titribus librisreliquas res omnes geftas ordinecollocauimus.ufqî ad principium excita, tl Romanis aducrftisCcItas belli. Cuius dux C. Iulius Cxfar(quiobres geftas Deuà liocitatüs fuit ) rhaximam Celticatum gentium partem, amp;nbsp;quidem quac inter cas maxi. tnèbellicofaeeranqfubiugauitjRomanum'cj imperium ad ßritannicas ufcÿ infulas pro« niouit.Huiusgcftainitium habueruntà primo Olympiadis centefimæôd nonageftmae anno,archonte Athenis Herode. Eadem autem Olympiade fe Aegyptumuenifle feri. bitjpagina 19. In Aegypfü (inquit)centefimaôd nonagefima Olympiade peruenimus, régnante Ptolemæo,quinouus Bachus appellabatur. Rurfum pagina n. Quo tempo. rcrexPtolemæusà Romanis nondum amicus uocabatur,dd populus aduenas Italos o. moi ftudio ac fauore profequebatur,ac icdulo' dabatoperam ne ôdc.

Titulus operis Diodori eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{roe«» in n%ftris quidem certé cxcmpIaribus.Eu.

febius quoeç Euahg. Praep.lib.i ( pag.ij.cditionis patris mei gt;dicic cum in unü opus col-lcgiflcuniuerfam/ruf/«i//j8z(S7iz(i^)j««i(.. Verdmidem lib.ipâg.îj.jStA^«’^«««r numero plurali Uocat,nccäddit îiri^ffcribitenim,lt;gt;rièrj8/jSAztf^»«fl(rr7rÏTafVTf/e».iA»(nz»’«gt;«)«z/..Itidem lufti.» nusMartvrde eo Aiät^o-jfisßiß7lt;io6iKixt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rurfum Eufebius paginajô. citât librS

qoartum?zjSAz»^«a»*' Diodori lam uero’ Sd Plinius (nifi hic quoq; mendofa funtexem-plaria) ßißKio^KiKt t^mero plurali appellat.Cuius locum repetam paulo altius,ut InteL ligi pofsit quqd denoctitulofcribit,hxcigituréiusfunt uCrba in praefationc totius ope ris,IamMufje:Pandelt;S«r;i«fz/zlt;i^-,A«((»«i^,wzra*zlt;*ïzö(i'jihfcriptioncsproptcrquas uadimo.

a » nium

-ocr page 4-

i'ä Henrici Stephani traétàt.

Uadimoniumdeferipofsit. Atquum,jntrauens,dijdeæ'cp qua'mnihil inmrdiófnut-Jiics. Noftricrafsiores Antiquitatura, Exemplorum, Arnumqu'equana facetirsiffli’ Lucubracionem putOjqui Anrias finis erat amp;nbsp;uocabatiir, Valerius primus aficrit Varro in Satyris Cuis Selculyxem amp;C Flcxibulas. Apud Graecus desijt nugari Diodorus,

biftori^tp fuaip infcripfit.Appion quidena gramimaticusamp;c. Hactenus Phnius. At cnarrator Ariftophanis citât lowm quciAarnoe.tripodccxDiodorilibrodecimo-îexto ^wuiroflùnß.ßKinäiinHs.y/iyi fottaflefcripferatrM zäii/yrlt;’f*''^i“ ßiß-h oeHfii . Nec fünf ual-dcabfimiles.hi r^uli,iri('/lt;*i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lam ucró de ritulo qui eft

apud Athcnæiim quid nam dicepipst' citât enim die Diodorum zdifsrif/ Quo tanaêfçnfy.ppus Diodori appcHar/jpofsitTji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non intclligoiacrneiidu

{ubeiTeuerbis illfs.sx'Tw w«^iexiïtimo, h.ftautem lucusquem citât,librodcfimofcxto, pagyzj, huiusiioilrx edition is. f?orró quodad præçeJeiires attinctinfcriptiones,uiJe,-turornbiumfrnx(aJicifs.imacirc.h3elt;^qu3eamp; in npftris cxemplaribus habetur) quot;iSAfgt;i!^««K..aqua non abludit ifta (uti,fnodódixi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec en im aliud bi«

feeinfcrfprionibusfign!ffc3riarbitior,,qudm Opus hiftoricum ex uariorü hiftoricoruna feriptisita cönflatum, utunum aliorum/nulrorum inftar cilc, 6c, ranquam biblioihcca hiitoricis uarijsinftruAifsima.cognitionem hiftoriarum omne genus fubminiitrare pof fit.Qiium autem uocacurjSi)3A/='i'iia^,,primdm quidera fubaudiendum rclinqui putoad-ieftiuum irufz'ittt:deinde pluralemnumerum aliquid amplius fignificarc quam fingula-rem :quafi non unius bibliothecæ, fedmultarum bibliochetarum inftar elTe pofsu lio£ opus.Quoduerodicit Eufebius,Diodorum in unum opus colIegiiTc bibliothecas hifto-ricas,eodem redirecredfdcrim,inteiligitenim,utopinor,eum diueiforü aurhorum feri-pta ( tarn ro ul taut bibliothecas imp! ere poflent) in unym opus congefsiÜe. Idem Eufe-bius in prooemio libri fecundijfimplicius loquensde co.C^ui (inquit) ex pliiribushifto rias col!fgit;®Xfligt;'«jiz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At luftinus Martyr (cuiusmode protuli utr

bajnon dicit ut Eufebiiis.Qui bibliothecas collegit;fed,Qpi conrraxir,3c in compendium rcdegit.Qiiod tarnen dicens,nullo mg|do ab EufebiodilTenrit.r.amis alicuiusopus in compendium rcdigit.qui no omnia quae in co iunt conigit,fedex multis interdû paUquot; ca,5lt;; quidem ca quxilli uidentur elfe praecipua.Nec Euiebius colledionem ralein intel-ligit quæ to tos cæteroriim hiftoricorum libros coaceruarit.fed in qua deledus, qualio-pus eft his in rebus,adhibitus fuerit.

Hoc autem opus quod hiftoricam bibliorhccam appcHari diximus,in qtiadragintali brosafediftiibutüfuineipfcmctin prooemio te(latur,p3g. 4,fcribens, Adedut uniuer-fum opus noftrum quod quadraginta übroshabet.annos mille centum trigintaodo co pleÄatu A^^iitra tempus rerum ante bellum Treianum geftarum Sed animaduertendutn ePt quo Cd an ex bis libris efTe duplices , id eil, in duas partes diuifos : ur eft liber primus, item decimusfeptimus Qiiinquam ipfeauthor diuifionis libri dccimifeprimi nonntc« minit Ped tantum diuifîonislibri primi,pofteriorem enim eins inchoans partem,ita prj-fatur.Q^rim primus Dio Iori liber ob prolixitatcm in duos libros diuifus fit, prior qui-dem 3^c. Vbi quodferiptum fit,p-imus Diodori liber.non Primus meus liber, no debet cm' 11 un.fuPpeÀrm redderepaitaai hicprxfaciuacu!am,qu3(ï Puppofitirià.nam quçin calcecius babcnturcfTi; Diodori conuincunt, quum ibi de fc non iam in terria fed prima perfona loquatuf Vt auicm hic.pofirus fuitifte rirulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»'^wzies'^ita amp;nbsp;fupra’, pag-4‘

fllis ucrbi?,ne-iAt//'3Çc quæ habentiircontinué poft prooemium )uideturdtbuifte prafi-gi hæci'ifcriptio,T,i4»^t nfgt;iizi)t',fed noftris exemplaribus nihil aufi Fuimus affingere Cæ-tenim Ifmcppparet quid Volatcrranüamp; altos in errorêimpulerir cirantes ex libro fexto Diodori quacm quinto habenrur Nimirum is cuius édita fuit pride Latina horûquincf priorum librorû uerfio (ucl pptius peruerfio ) primus opinor,C3eteris anfam eiranch pi£-buit:qu/,.ubi t)iodoruspofteriorcm ibriprimi partem inchoat,libri fecundi principt-iim cüPtîtuitiac dein ceps ubi illeinitiû libri fecundi facit, ipfe rerriû inde inciperc crédit, amp;nbsp;ira in hbroru.m fcquentiuin enumeratione pergens.ur pro quincÿ fex habeamus facit. Quo'd fl in ei'us manus integrum uolumen ucniffer.cx quadraginta libris forrafie quin-quaginra hoc modo fpciflet,neCEntm dubito quin ex libris qui defideranruraliquos hic author duplicaucrit. Verpm cos quibus non ipfos Diodori libros,fed eorûftnru'in in-terprerarionem uidcrc contigcrat^excufationc dignos merito' ludiccmu^atqui Gracca ucrf'ueranf cxcmplaria,minus ucnia digui uidentur. Imo uerô nc'^sqiiWcm tjui Lati-nam duntaxatincerprerationem uidcranr( ac mylto minus eius authorê) ucniam tnerc-h dfeere polTumiisiqufi in ca ipta libcrptimus ia duos libres diuifus efle fcribatur, Vo-

-ocr page 5-

‘ 'De Diodoro amp;nbsp;eins fçriptîs. lujauretnhuncerrorem patcfacf re,propter cos etiamqui clamitaht bellum huncintec* pretcmlibrumfextiim habuifle,qui tarnen inrjs quæ notæ funtbibliotherisdefiderc-tur. Quódfiquisaliqua exuere'fexto l(biolegereciipit,habecapud bulebiumlocutn indedepromptura, fcuang. Praep. liber fècündus, pagina jS. cditionispatris meijquctn incalcehuius opens inuemcr.

Libroriiin Diodori omnium quidAa fimul titulusefiis dequopaulo antcdiifinra eft, HilioricaBibliotheca: ledquofdam exqs peculiares infcriptioncshabuiffcjex co conijtere pclT-imus quo'd ipfemet librum quinturn «Hiiuriniif/ ßißMp inlciibat,)deft,ad Ueibun],lnfularcmlibrum,qiioduidelicetin eo deinfulisagat. Atquehocdiligtnter no tandum eft,ne ft incidamus in aliquem auihorem qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiuscirct, euna tf-

îedenumero hbrortim Hiftoricae biblioihcc3e:inficiernur.

Argumentum huius operis in generequidein iple titulus deçlarat; fedparticulatim abipfoauthoreexponitur,infincpagin3e j. ubiferibit. fcxiibrisnoftris primiquidera fexcompletftunttir res ante! raiani belli rempora gcftaS;.0Cea quaetabuhs tradiiade co feculo fuerunr,atque horum tres prioreSaniiquitaies barbaricas, tres pofteiiores Graces fere compieftuntur. Vndecim autem lequcntiöusa' I'roiano bello uniuerfttatera rcrum geftarum,ulquead Alexandr! mortem,memoriae prodidinius. In qsluperfunc «igintitribus reliqua omnia gefta collocau(mus,ufquead initiumbelli Romanis aduer-Itis Celras exoiti. Hase ille Qui autem magis pariiculatim lingulorum librorum argumentum nolTe uclct,prxfixa Icgatuuicuique eorura »ffijcimux.

Oe temporis autem longitudine quod toto fuo compleótituropcrc,pauló pdftipfe feribens, air fe id quidem tempus quod bellum Troianum antecelsit, terto fpatio non definire fedd froiano bello ( Apollodorum Athenicnfem fequendo ) nonaginta annos ufquead Hcraclidarum reditum ftatucre:ab hoc autem ufquead primam Olympiadcm irccentos uiginri odo,a Lacedemoniorum regibus tempora cómputando. 1 ’oftrcmd äprima Olympiadeufquead Celtici belliinitium lt;nbsp;quoluam hiftoriamclaufiofepiin-gentos trigiiira annos. Adedut uniuerfun1bpus,q'.iod quadraginta hbros habct,lpa* tiumannorum milleccntum rrigintaoeio compledtatur,etjam temporererS ante d roianum bellum geftarumcxcepro.

Cartnuin ad uniuerfalem hiftoriam in unum opus includcndam fe defiderio iu-uandorum biloium impulfum, amp;nbsp;nee laborisadid neceftarijmagnitudtne, nectem-poris longitudine deternrum fuifte, in proesmio fuo teftatur,ubi ctiam ait tacileßd promprum omnibus fore ex eiufinodi opéré , tanquam ex uberrimo fonte, quæ ad iifum inftitutum pertinenthaurire, contra uero'euolucre fparlas per uarios libros tii-ftorias ( eorum uidebcet qui propria gentisaucciuitatis unius gefta feorfum rraftaue-rint j prseterquamquodlaboriofum ftt,Slt;ad perfpicuam rerum inteliigentiam perin-commodum, non cuiiifuiselTe, qudd nimirum non omnibus tot datum lit uolumina nmcilci Secrgoioios triginta annosinhoc opus infumpfiire,flC bonam fcuropac arque Afise partem magms cum aerumnis periculisqu'e peiagraliclcribit,quddlocorurrt ignorationcm iciret nonnullösexcclcbcrrimisctiam hiftoricisin errores uarios impu-lifle. Quibus hæf fubiungit, Adminiculum aurem nobisad hoc incceptum fuir,ante omniaquidem huiusargument! pertraftandi ciipiditas (per quamomnibus morta» libusftiam quod alioqui nulla ratione effici polTeuidctur.effeAum rcdditur) deindè uerd fuppeditata Komæomnium rerum quae ad huius argurnenri tradatiunem facie-bantabund3nti2Ôlt;copia. Quumenimurbshæcaded fupra omnes alias emineat,ut eiuspotentiaufquc adextremos orbis termirtos pertingat,expeditifsima amp;nbsp;plurimand bisadminicula fubrniniftrauit,ufporequi ciusincolælongo temporefuerimus. Nos enimex Argyriourbe Sitiliæorti, proprer commercium quod nobis cum Romanis ininfulauerfantibuscraCjiTiagnamlinguaeRomftiaecognitionem adept!,omniahuius imperii gertaex uetuftis que apud illos afteruanturmonumentis dtfumpfimus. fat haec quidcm hoc loco Diodorus.alibi autem tphori exemplo feuwae wf/x/wmaaoiixmi~ daflefcribit.

ApudDiodorutnconcifioncscrcbracautlongae.ficu^apudalios multos hiftoricos quærcncftnonhinr:utpotequas ipte in illisrepraehendant. Ait enimeasnarrationis curfiim inten’umpete,amp; ledorem auidé in cognitione hiftoriæ ulrerius progredien* rem remorar» Inueliitur'cç in eos intempeftiuc fuam cloquentiam in hiftoria fcribenda often tant,atque ubi tot condones orationcstj i hetoricis pigmcniis alperf* inlai ci un-a i lur bi-

-ocr page 6-

Henrici Stephani traâ:ari turhiRoWx,rotani hi'ftoriamcfreconcionctnaccefsionumfcrib/r. Penn de eft autemac ildiceret,ipfan) hidoriam,quæ eft ri fieri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ucrô conciones, quæ ef-

fe debentueluc rJ w«p({gt;j.«i«lt;,traftarf tanquam ipfumefj'oxz. Vbiautem lotum habeant conciones, di quis earum debeatefie modus,déclarât. An uero' S^in Tbucydidem cadat harcreprehenfio.uidcrintalij.

Res geftas tard diligenter amp;nbsp;accurate' atqiÄ adeo exaflé temporibus difiinguir,ut hacinrepalmam inter hiftoricos obtinuilTe credarur. Porto'quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo

do confulunijinterdum utrorumque fimul nomina fecus apud eumquàm apudalf-osferipta reperiuntur,ea uerd feripturaediuerfitas debedtne ipfis aurhoribus imputa-ri,an ifs qui libros eorumdefcripfcruntlibrarrjSjfaepedubium relinquirur. Suntqui-demcèrréloci nonnulli in quibus tanta efidiuerfiras, uteam ipfis autboribusliqueat cfic imputandano. Verum quod ad temporum nationemattinet,peculiarecft hoc Diodoro,non foliim à(gt;:^.rroAamp;confultum,(cdi9ôuirorum dodrina illufirium nomini-busea(ignare. Interdum eriam tempusquoddefcribir,elTeidaita'quohicuelillefuam fît orfus hiftoriam,fimul amp;nbsp;tempus in quod ea definatfîgnificanskbxempla funt pag SC}o6SC j87.pr3eterea pag.jpo.ôC 420 item 42i.item 442. Multos uerdfimul enumerat pag.497.Alios omneslongum foret adnotarelocos.

Hocinfuper Diodoro ufitatuni cfi,fuis narrationibus clauruiam,quxautlaudem aucuituperiumcontineac,imponere,nam ut,fiquidinfignicum prudentia aut Fortitu« dinegeiium efi/ummislaudibus authorem huiusrei profequitur,ita fiquo in fadoin-fîgnis rcmcritas,ucl ignauia,uel improbitas fe prodit,mald accipereuerbis authorem eius foil tus eft, Cuius fuxconfuetudinis cum alibi, tum inlibri decimiquinti protz* mio meminit. Prxterealib ij pagina ;oj. morem infiitutum'q; fuum efTedicit, fordsali-cuius uiri morte commemorata, laudes eius fubiungere. Et quidem ut ibi in Epartii* nonda hocfacit.ita 8i paulóante' feceratin Pelopida, pagina 499- Modum intérim tant in laudationibus quamuituperationibus tenet, amp;nbsp;nein eandem in quam Timæusre-prchenfionemincurratfedulo'cauet,nam i^foprercrebrasaclongas ivtiTn^Aafts Timzum fuifTeuocitatum Epirimæum ipfe quodam loco feribit.

Eft etiam mos hic Diodori (qui prxeipue commendare feripta efus pijs omnibus debet ) ut return multarum euentus, quos alif hiftorici fortunæ imputarenr.diuinz prouidentixadfcribat, ut pagina 240. Et Tennern przterfpem omnium, Deialicu* ius prouidentia feruatum, regno infulx potitum fuifle. Sic pagina 541. Namquiin templum confugctant.quum fedeotum ope feruatnra iri fperalTcnt, contra dluina prouidentia fadum eft ut fupplicio facrilegis digno afficerentur. Hue autem pertinent amp;hi loci,qui item pieratem eius(qualisin ethnicum hominem cadere potuit) teftan-tut,utpagina 488. Hiergo, tanquam aliquo Deo ipfis offenfo ,iuftas amp;nbsp;débitas pcz nas luerunt. Irem pö. Quum autem exire inde non poftet,cruciatdfquefe captuin manentes formidaret, feipfum prxcipitauit;atque hoc modo dans numini poenas,ui-tamfiniuit. Et lt;44. Qui ergo numen contemnere aufi étant, eo quo diximus modo puniti dijs fuerunt. Qtiodam etiam loco, infortunia quae narrat, phyficos quidem inter naturales amp;nbsp;coados return euentus annumerareaitrateosquipöfintergadeos, interpretari st dijsinuedas efie calamitates illas aduerfuseos qui numen ipforumuio« lalTenc. lam uerd principibusnonnullis fuam erga Deum pietatem promotieorum imperrf caufam fuilfeperhibet. Pudeatpudeatergo Chriftianos quo(dam,in fuishi-ftoricis feriptis omnia fortunæ tribuentes ,echnicos uerbis ( utinam non etiam mente) comperiri,

Diodori autem idioma unufquifqueafsidua e/us fcriptotum ledione cognofeere pö« terit,quodcognitumadmukosinijsemendandos locos, mUltos item alioqui perob-fcurosintclligendoSjitem'cç adamou^am falfam fufpicionemde librariorum quibufc dam in locis fide,plurimum adiumentiattulerit. Quiconque enimnouus feriptoris hu-iusledor ehr (etiamfi alioqui in ledione aliorum omnium exercitatifsimus fit) futurum ut ei noua multa occurrant,præmonitum uolo.

Hocaddam,elogia de Diodoro uel poriusDiodori feriptis exrareapud luftinum Märtyrern amp;nbsp;Eufeblum Pamphili pulcherrima. Nam ille celeberrimum iSrætorum hiftoricorum cum appellat; hic autem illuftrem uirum cum efte^dt,SLde cuiusdt^ drina omnium philofophiæ ftudioforum nagnafitopinio. Subiungitqucpaulo poft Rotiora Græcis elTe Diodori quim aliorum feripta. Quæ quidem ego afferens ad or-

-ocr page 7-

De Diodoro amp;nbsp;cius fcriptis.

Uindum Diodorum elogia, idem propemodum facere mihi uideor ac fi faces foli ad Km illufirandum admouerem. Quantum cnim (olis lumen inter fieJlas, tantum intef omnes quotquot adnofira tempora peruenerunt hiftoricos(fiutilitatis potiusquam uoluptatis aurium habenda fit ratio ÿnofter hic Diodorus eminere dici poteft. Ac quantouniuerfus orbisciuitateautgente una eft capacioratquc amplior, tanto maioC eft fcriptoruin Diodorilt;fieorumargunWhtilmfpeÂemus )quam ullius eorumqm ex-tant hiltoricorum amplitudo. Nam quum exaliorum unoquoque,tanquamexri. uulogentisuniusautciuitatis autprincipisgefia hauriamus:exhoc,tanquam uberri-mo fonte,uel potius patentifsimo numine,omnium ferètotius habitabilis orbis gentium,amp; particulatim quarundam etiam illufirium ciuiiatum res gefiashaurire pofiumus. Etenim mihi laudare aggrefl'o Diodorum id obtjciendum quifpiam exifttmaret, quod olim ei qui laudare Hcrculem parabat obiedum fuit, Ëcquis eum acculat f gt;ed aliter profeâo'feres habet, bxtat cnim eiUs,licet tribus tantum conftans uerbis, grauiisima tarnen aceufatio,quae temporis quidem ucruftatc non nititur,nec eius le aui horitate tuJ etunfedaceufatoris âuthoritate fortalTe niti polTe uidebitur. Is enim fuit Lodoicus Vi' ucs,qui noftro feculo natuSjHifpaniæ fuæ maximum decus ôC lumen ob dodnnam ex-title. Êius hæc legunturc amp;nbsp;quidem cum applaufu à quibufdam leguntur ) uerba. Diodorus Siculus ab inundationequæ fub Ogyge fuit rege Bceotiae,adlua tempora,id eft,adC.Caefaremdidatorem,hiftoriamdeducit,quem Plinius tlefcio ijuadecaufadi-cat primum apud Graecos destjITc nugari:quum nihil fit eo nugaciUs. Nifi forlan qudd nullum open' fuo illcccbrofum aut magnificum titulum indiderit, led inictipfei it tantS Bibliothecam. Hxc Viuesmimirum liugari dicéns Diodorum propter fabuloiasquas prioribuslibris rradatantiquitatcs. Quafiuero' hic dum waa«.«,!/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appeilar,

legitimam excufationera apud lcdores aequos non habcrcc. Equidetn fi quiconque fa bulofas antiquitates literis mandaucrunc,talem criininationem à polleris formidalient, qualiViuesoneratDiodorum,quidnamad intclligendas faltem poetarum fabulas re-lidum nobis adiumenti fuilTeu'Adde quod^uiuftnodi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,licet fabulofae uo-

cenrur,nQn ufcjuequaque tarnen fabulofæ funt ( earum autem bonam partem quae à po. élis manarunt excipio ) fed penitus in easintrofpiciendo,quandam uentatis uelut Icin-tiliamfaepcnumero interdenfasmendaciorumtenebras inuenire pofiumus. txempla flint in prompiu. Etenim quàm fabulofa amp;nbsp;futilia putamus ethnicis uifa fuiflequac de l'yole eu alq tum H cataeusSi Alexander Polyhittor memoriae prodiderunt t* Atqui fionam eorum partem quacdefeiplo Mofes fcripfit,in »11 is habemus ; aded ut non hilto-haniillam finxilfcjfed tantummodo hiftoriacilli affinxifiemulta dici pofsint. Quid aliud quàm delirantïum foinnia elfe exiftimarunt cthnici ferc omnes quacBerollusjquæ Hieronymus Argyptius.quæ Mnafeas,quac Abydenus de diluuio feripta reliqueruntC Quotufquifque biftoricæ Abydcni narration! deturri ea quam uulgus turrim Babeld loci nomine appellat, plus fidei quâm anilibus fabulis tribuendum putauiC Atqui exfacris literis aperte^ cognofeimusita fabulofa elfealla, ut ueritatis lumen, inter dénias mcndaciorum uelut nubes.quofdam tenues radiosadhuc micantes habeat, fctcnimli quis feripta eorum de diluuio amp;nbsp;de ilia turricum fcriptis Mofis conférât,falfa quidem in illorum fcriptis elfe quamplurima,fi particulatim examinentur, fed in iummis ( ut ira loquar) hiftoriæcapiribus conuenire illis cum Mofecompcriet. lam uenî quodinhis accidit prifei feciili hiftortjs,cur non in âlijsaccidere potuifTefufpicabimurt’ Tantum abeft igitur ut cos qui nobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradunt.mendactjprotinus haberefufpcdo»

debeamus,utne poetarum quidem fabulas (de multis, non de omnibusloquor )in to-tum fabulas elfe dicere fatis pudenter pofiimus. Cuius etiam rei teftimonium in modo diAis hiftcwtjs locupletifsimum certifsimumque habemus. Nam quid dediluuio, quiddeturriilia Mofesferiptum rcliqucrit,omrfts ad unum fcimus;certlt;(,fi non uano Chriftianorum titulo gloriamur.fcircdcbemus. Supereftigitur,quid ethnic! antiqui-tatum fcriptores.quid poetac tjfdem de rebus tradiderinr pofieris intclligere. Primum quodattinet addiluuium.ieruatum quidem fuilTcuirum quendam, uno confenfu om-l’es tradunt, fed nomen eius apud unum tantum (eorum quoslcgerim)!nuenitur,rc-rum Afi^iacarum feriptorem Abydenum. Qui tarnen pro Noe Sifithrum nefcio qtiê, proIehouaSaturrmm nobis memorat. Quid poetac/ no'nneó( ipfi diluuq mcmine-runt,amp; Deuraliqn^c Pyrrha lapidum'^ in orbê iadationc,ceu inuolucr!s,tnaxime' me» morabû

-ocr page 8-

• Henrici Stephânrtraârat.

mcmorabilem hiftoriam nobis texeruntc' Haftenus de diluuio. Adillam turrim

ueniamus,amp; quid de lila idem Abydenus feripferit aüdiamus.llli (inquir)quos primes terra edidit homines,ob robufta üaftaqde co'rporaelati,quum dies fuperio-res euadere ih animo haberent.immenfx alcitudinis turrim ædificarecœperunt.C^um» que iam parum abçflet qufn ad coelum ufque {^r'cingercr.uenti dijs opitulantes machi-namillamdiilurbarunt.atque huiusruin^reliquiäs BabylonaefTequidam crediderunt. Cxterumquumadeum'ufque diemuno eodemque fermone ufi omnes fuiffenndco-rumnuminefafturh eftutafijaliam linguamhaberent. Pofteaautem SaturnocumTi-' Canibus or'tiim eil bellum. Hæcillæ. Alius autem gigances qui ex diluuio euaferanc Babylonem condidilTefcribit. Vbi quumillam hiilorijs eelebratamturrimextruxif. fent,eamquediuinapotentiafubrui(ret,peruniuerfam terram eosdifpergicoepiffe.Quo iiquis ea retulerit quae de gigantibus poetæ cecinerunt( quis autem eo referenda non uidet!* ) poilquam Iegerit,gigantes regnum ccelclle affeftafle, möntefque montibus fu-perpofuifle,fcalam qua confeendi coelum poiTet molientes,an à uerifsima hiiloria fabu/ culam hanci'manafle, uel potius,fabulam hancueritatis ueluti fundamento Tuperilru* ftam efle inßeiari audebitt’At ß per fe hanc fpeftaris,quid mendacius, quid uantuS)

quid nugacius fingiautcogitari potefi.'' Hæc(amp; alia quorum confi* deratio uirumiudicio præditum decebat) ßconßderaßec

Viues,non tam aperte,dum Diodorum nuga-gacemappellatinugatusipfe-

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnetfuißeu

-ocr page 9-

SPLENDORE STEM* M A T V M. V IR T V T E ET E R V D I T L ONE NOBlLlBVS VÏRIS, D. D. IÖANNI BRAN. ® U I. V. D. ET EIVS GERMANO t R A T RI D. lOACHIMO, MAGNL flCl, GRAVtSSIMl'QVE VIRI D. ÏOAfcHlMI BRANDIS

CONS. HILdESIANAE REIPV Ó. OPTIME' MERIT I, El LUS, S. D. P.

TSI me nôfugit,ViriClarifsfmî.quæ fînt Arii ftarchorum Cn'ti’corum quorundam, de Hia ftoricaDiodori Siculi Bibliotheca, à limine ta« tùm, ut apparet, ab ipfis falutata,præiudicia amp;nbsp;cenfuræ: quibüs arbitfof Tààfi^KioAtfyyiuyzÂillius occafioriem pracbuifle, ut pofteriorem hilioriæ illius partém,priori,qu^fabulis ÔC Mytholögijs fcatetjfîrailê efleputarent: Tarnen grauifsimis de caufsis,nonmoa do ab tjs qui in Rcpub. Literaria ôdCiuili,publico humani generis bono feruiuntjfed etiam à cæteris omnibus,quib. ïn hiftoriæ 1 hea« tro humani generis fata afpicere libet, cum maximo frudu legi pof« fccxiftimo.

Proderit baud dubiè T H E O L O G O,prim^ partis Bibliotbccf hü iuSjin qua de 1 dolis Cîcntiû,deEthnicorû fuperftitione, de turpitua dineac fcelcribus ldololatrarum,decp hominum à uero Deo eius^ cultu àsfK^lt;ngt;,(quam ignorantiac tempora fecuta funt) agitur,infpea riio. Continetenimillaluculentumteftimonium,didi Paülinide Ethnicorum Sophis,SacerdotibusôdMyftagogis,ac eorumgrtTÂiJa

Cùm fe crederent eflTe fapientes,ftulti fadi funt:mutauerunt^ gloriam immortaîis Dei,per imaginem, non folùm ad mortalis hoa minis fîmilitudinem effidam, uerumetiam uolatilium, Ôd quadrupe dumamp;reptilium. Quaproptertradiditillos Deus percupiditaa tes cordium fuorum in iminunditiam,ut igrtOminia afhciant corpoa rafuainteriemutud. Rom.i, Quanta fitbeneficiorumGhrifti in nos collatorum magnitudojCÙ-Ti^fco-a Ethnicifmi amp;nbsp;Chriftianifmi,uea lutpiduraquadamgraphicaamp;expreflaimaginejidém Apoftolus, cùm alibi,turn etiam 13ph. his uerbis docét. Quaproptcr meinen tote quod uos quondam Gentes in carne,uocabaminiPræputium, ab ea quas uocatur Circumcifio in carne,quae manibus fit: quód,ina quam,eratis in tempore Ülo fine Chrifto, abalienatiaRcpub Ifräe« liSjCxtrlnei ateftamentis promifsionis,fpem non habentes,a^£)/ tp

Nunc«futem perChriftum lefum, qui quondam eratislon« ginquijpropinqui fadi eftis perfanguine Chrifti. Eph, X; Etfi uero ):( Apoftolo,

-ocr page 10-

ApoftoIOjCx/nfti’ndufpiritusfandiloqoendjEthniciHi’ftoriogra* phi(Hiberas nfniasamp; Aegyptioruniportentarecitanti'sinoperis fui ueftibulo ) fufFragatioiie opus‘noii eft:utile tarnen eft, eaquæ He Pagana Idolomania.totocpEthnidfmo ac huius/4«7a4oAö^»apauds Apoftolus tradidit,prolixe à Diod«ro defcripta cognofcere,amp;’ pro reuelata nobis Euangelicac dodrinæ luce amp;nbsp;ucritate,Deo I'mmorta* lesageregradas.Etcû Diodorusah'cubiadfirmet, Ethnicos quoG dam circumdfionem literæ, ritus facrifîciorum 8^ alia quædam ieiult; na mundi Elementa,(neglelt;ftapietateamp;;fidequsçin agnidoneMe^ diatoris Chrifti pofitaeft) rednuifle:meminerimus,nobisChriftiai nifmum in Spin'tu, cuius laus apud Deum eft,fe(ftandum, picta# tem,acrationalem Dei cultum,’^vaitxriK?yvuvctlt;rixpracferendum.

ribus 8lt;^interpredbusZaleuco, Charondaamp; alijsidefantftionud^ uilium religiofa obferuadone(de hac feitum eft HeraclidEphesij Apophtegma,Ciues non minds pugnare oportet pro legibus, qua pro mccnibus. His enim carere urbs poteft,illis adtnon item)dele# gummuldtudine amp;mutatione:de7reAiTfl(Zf/formis5prpfidi)s,mutati# onibus,memoriæ prodidit Diodorus. Cum enim,ut grauifsimc mdnet Thucydides,fæpius eadom eueniant, circumftantqs tantuiu quibufdammutads,amp; uitamhanc bona ex parte regant Exempla: maximo ufui eft Hiftoria,Iuris, quod fciendâæqui amp;boni cHcaiut, interpretibuSjcdm res à bonis amp;nbsp;malis gubernatoribus domi, mild dacp,feu bene,feu malcgeftas,uelut ob oculos proponat aipiciêdas, SCmagnam copiant paradigmatum fummiiuris,fc7nax«a:j,iniuftici2e, aliarum rerum fubminiftret.

M E DICIS, no iniucundæ erût,narrationes Diodori,de Medico# rum apud Aegyptios audoritate,offices, de^ remunerationeindu ftriæ Si. beneficiorum quibus Mediciperiti humanum genus affi* cerefolent.

Omnibus autêin uniuerfum hominibus, inter alia multa de qud bus hiftoriæ agunt,proderit confideratio exemplorum imbecillda# tis hominum,ÔCuanitatisacinconftantiærerumhumanaru,dequa CÛ alias fæpè, cum uerd inhiftoria Eumenis fapienterin hunc nio# dum pronunciat Diodorus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sk ip^ajieip lt;^t/votx(/T!!isKlt;xfii

cwai(jtK^txs,Kcif(f!rf,xyftK rlSjiTr' «t^ó-r^xm rng

•ng Xp TlXlg nbsp;nbsp;nbsp;t[Ùj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(U'äA.xJÜö/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liftboy THg

VHgK^ivfixgi 0nsn'ègjit®^, Sicünçystn^iaiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«yctäo'ts “J*

HQU KStHsig KVxf^^Tnu TTOfT« Tïp cu,Sgt;vx, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TnxfxfJ^û^oytàiy isx s yîyev'i n '^cJ^y^l'i

Tffiy^v) yivôyc^oy ivkhTTisoy. J^iohc^tIw isoç/(ty

fM.^,7Hyo^7w^/7ii^iifiü)y tù'OiytxKiec yti-rxSiohH /la^dè'Tva'rtSy^^ '^i^H^(ui(xy,râplt;r‘‘xK»pè'vfci3^TÙl/KTyyixy. Non grauabor hocloco ad# feribere, Diodori uerborum conuerfionemfcAlt;/«t^ô//,quam meo ro#

- gatu#

-ocr page 11-

Ä D D O C T. I O H. BRANDIS, gatuerudîtifsimusuir, D, Petrus Monauius Vratislauienfis/^^o?« ’rt^©-(cûhæcfcriberê) ob cximiâuirtutem,gratifsiraus, confcripfiu Quifqui’s es humanæ qui tecum tempora uitæ, Et curfum reputas mente fagace breucm, No'nneuides,quantis auitentur cundla ru mis, A tq; habeat pracfcns uix fatis hora fidemî’

Sic fuprema imis mifcentur,amp; ima fiipremis, Fortuna ambiguas fert^ refert^ uiceis.

Qtii modo præluftii Rex effulgcbat honore, Nuncmifer ê folio præcipitatushumieft.

Nec minus e uulgt fuerat qui fecibus ortus Mox fublimê tulit fidera ad ipfa caput.

Euript haud toties hue illhuc refluit unda, Sedibus eft quoties fors uariata fuis.

EcquiSjCrit tandem,quem non ftupor occuper ingens, Dum totinxqualcs cernit ubi^ uices^

Et quis adhuc blandæfortunæ robore fifus, Altius humants uiribus aufit opus^

Vita cquidem cundis quæ uiuitur,orbis ad inftar Voluitur‘amp; nullo eft certa tenax^ loco.

Hanc aliquis diuûm ènumcro,rationc gubernans Alternis tribuit nunc bona nuncep mala.

Vndeadeô mirum fuerit,non fi quid eorum

Eueniatjde quo fpes botîa nulla fuit:

Sed potius ( exempla docent ceu plurima; ) Sinon Hoc infperatum eft omne quod acciderit.

. Hiftoriamdignis igitur quis laudibus omet: Hacc uitæ cundis effe magiftra poteft.

Cafibus incertis dum corrigit ilia fuperbos. Et fperare humileis optima quaeep iubet.

Dignifsi'mumuero eftmemoria Diodori didum quod extatin principiolibriix. in quo temperamentum rerum bonarum amp;nbsp;mala« ru fiedeferibit, Axiwéöf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iTnsnQ/tfnyvsi/ TMjjq -np

£gt;kHi KvtoixctK'icf.ÿ'n.yc^ TÜyvoiit^oiAvat) iy ccd Hit ÿ/'tiJ cKix.ÂH^op ’c.vçJî.aKVnu. J^ie/hnivuif quot;nls nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7t5(/ cüj^rr’c.T^'ci civlt;i\) «»cf

Plus aloes quàm mellis habetuita Humana : fit autem admirabili Del prouidentia amp;nbsp;ut mala düjjgxsisef/ quandam admiftam habeant,da cautiores,modeftos,humanæ fortis amp;rerumprxteritarum,acbo« norumquibus adhucfruimur,memores reddût:amp;ut bona nô fint ab omni parte abfoluta,ne eorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominem fuiimme«

niorem reddam.

Et cum uiris optimis non Temper fortuna( hoe eft,ignoi*antiæ hu tt^anae8c fucceflus refpondeant, proderit exemplum hifto« ricum de Spartiatis(c}ui duce Leonida,ad Thermopylas contrains gentesPeçfarum copiasfortiterpro aris amp;nbsp;focis patriæfuæpugnan ):( X tes

-ocr page 12-

P R AE F A T I o.

tcSjOCCubucrunt:) intuen:amp; memoriæ mandate aureum illud Dfo# dori epi'phonemat^M^sxlxTM// nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kolvay iytcSïs avt^KSt

kM« fcx 7//! 7rGgt;i)upfe^ä)(* vv yXif h 7tgt;^» KVQtK (P » 5rô«iy%o-/f lt;/hKtya)^i'fVigt; Malim fane fecûdùm Chriftianam pietatê dicere,?^;^ ó »tof xt/elt;@'’ Hic enim perennis fons eft omnis lyni, hic folus Jargitur amp;nbsp;mode* ratur Tlt;ciwSf»tfa)(i4«7«j(pc:«7nj'nAfclt;r/4«7«,hic dcnicp folus rerum minimarii, mediocrium ÔC maximarum momenta,gubernat amp;C. dirigit ad glori* am fuamfcui omnia feruire uel earn ob caulTam aequum eft,quiaipfe fuafolius cauHaomniac5didit,ÔCàfecodita fuûentat ôigubernat.) amp;nbsp;ad humani generis utilitatem.

Equidem nô ignoro hec amp;nbsp;alia multa felicius è Sacra Hiftoria pe# ti cognofci poffemt tamê Ifraelitis Ægyptiorû uafa aurea amp;nbsp;arge* tea,Deo præcipiente,mutuo accipere, ôi. eis tâquam fuis uti olim Uf cuitn'ta eodem Domino etiam Ethnicorum exotericorum Hißo# riographorum uolumina nobis fubminiflrante,qs tanquam fecun* dæmenfæbellarr)s uti licet. Vtinamuerd Ethnicorum quorüdam uirtutesintuentib.nonfitcuripfierubefcamus.Scio omneid quod non eft ëx fide,peccatum efle : fcio Ariftidis,Palamedis,Phocionis, Socratisuirtutesnoncaruifîenæuis. Vervmhoc dolendumiudi* co,quôduelumbræ uirtutum njaius in Ethnicis quibufdamftudi# umfuit,quàm nunc fit in multis Zelotis,quife omnium Chriftiano# norum TjpfcSsr/Tsrf haberiuolunt. Mirificè deledor hiftoria de An* ftippo Æfchine,inter quos cû ita ut faepenumero fit, fimultasxÿ« exortaeffet,ac quidâilli dixiffet, ubi nunc eft ilia ueftra ami citia^Relpôdit uir cordatifsimus,eâ dormire, paulo póft aût àfe ex* dtandâ. Ne uero cuiquâ de Philofophis male turn fentiêdi,turn lo# quendi anfam prpberetméue filêtio malû,utfolet,incrudefceret,Ae* fchinê ultro côuenit.Noninquit, quamprimû redibimus in gratia, amp;nbsp;definemus nugari An potius ( utor iam Erafmianis uerbis ) fpedlabimus ,ut fcurris inter pocula de nobis loquendimateriam præbeamus Cui cum Aefchincs refpondiffetfelubenti animore* diturum in gratiam. Memento igitur,inquit Ariftippus,quôd cum effem natu maior,prior ad te uenerim, Tum Aefchines,Nptu pro* fedóuirmelongèmeliores. Siquidemàmefimultatis,abstcfarci* • endægratiæ,fuitinitium. Hoc padoredintegrata eft inter illosa* micitia. Quàm benè confuftûi effet Ecclefiæ Chriftianæ ,fî nulliin eiUS ccctuuifibili etiîiin^otyâcarotf/ctjCÙ^hiiHiMinscfïcnti

Verùm enimuero iftis omifsis,ad uos me conuertam,uiri clarifsi mi,8c eut celeberrimo ueftro nomini Diodori Bibliothecæ^hiftori* cæ nouam editionem, fuccifiuis horis àmerecognitam,infcribere 1(9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihi uifum fît,paucis indicabo.

-ocr page 13-

AD DOC T. IO H. BRANDIS.

svf/Tt/v’ fcfX‘’#*fcyû),aitEthmcus illc uates.Itacp cum de tuâ,Clarifsi'me Iuris utriufcç Dodorjoânes Brandis, erga germanum fratrem tu^ urn D, Ioachimum,(jyÄflsflfjlt;/a:Kg«lt;5AA«AÄlt;cÄ« me nuper certiorem fecif fes, utlt;ç eum TrGa-ijftoüFia« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibi iûgerem aucflor mihi fu^

ifleSjiudiciotüo mirifîcè deleftatus, uobis duobusDiodoriamp;eOiS rum,quosei itiu/SmkIu/ndiunxi Hiftoricos libros nuncupandos duxi. Vtenim uos duo,non tantum ftemmatis, patriælaudatifsia mæ,familig amp;:propinquorû cauflatfed etiâ uirtutû amp;nbsp;doétring ergo, dignifsimi eftis, quib.illuftris hic Hiftoriographus nominatim offe raturô^ dedicetur: fîcipfeueftro fauore 8c patrocinio dignifsimus cft, ùsMà'niiSiAoioi/^yadiàsâisr^yôtioiop- uthablt;’t uetus prouerbium,

Eft etiam alia,amp;ea quidêpublica grauifsimacp noftrghuius dédis cationisratio. Dignifunt perpétua bonorum amp;nbsp;eruditorum uiros rum turnbeneuolentia, turn commendatione encomio,quinon ipiîtantum eruditædoélrinæccrîf/teffpàfuntjôdingcnijs, optimaruni rerum cognitione,8c ufu, alijs^ turn animi, tû corporis dotibus exs cellunt:fed etiam opum facultatibus, tanquam uirtutum inftrumen tis diuinftùs ipßs datis,aliorum ftudia liberaliter fouent, nec fuæ tas tum ætatis hominibus,fed pro fua uirili pofteritati confulût Scpros fpiciût. In eorum numero,cû famfÜæ ueftræ lumina,maiores inqua, ueftri,cxcenuerint,amp; uos eorû ueftigijs infiftatis, prsclucente uobis parenteueftro.amplifsimojlaudatifsimocpuiro, D. loachimo Brâs diSjConiuleinclyte Reipub. Hildefianæ,æquû eft nominis amp;: hono tisueftrijin publicis Philologiæ Hiftorif monumêtis,rationêha bcri.Enimuero fî magnus ille uefter Patruus,D. Tilemannus Brans dis,quum fumma olim dignitate apud uos perfungereturj'n familig fuægratiam ufumcp Arcemmagnifîcentifsimè àfe ædificatam,uils lis,latifundds,pagis,ac horum prouentibus locupletatam,cognatis fuis reliquiiïetjde familia fua ( Dei optimi maximi beneficentia alio# quinopulenta) benè meritus dicipotuiflet. At cùm in celeberrima Brphordienfi Academia, Saxonicû Collegium, in gratiam piorû amp;nbsp;cruditorü uirorû,inftitueret:amp; à fe inftitutû prouentibus annuls ins ftrueret, patronum è familia ueftra, uelut Ephoron Mecocnatem præfîceret:præclare meritus cft,non tantum de eius ætatis, qua ipfe floruit,uiriseruditis ÔCprjs,in eo uirtutum amp;dodlrinarumGymna fîo uerfantibus, fed etiam de Repubîica literaria ôdpofteritatetota. Prodierunt enim è facris illis Mufarum ædibus,uiri ingenio, facuns dia,8lt; dodrina præftantifsimi,quorum opera amp;nbsp;fides in ea urbe, amp;nbsp;alibi difeentium ftudrjs profuit,amp;in pofterumquoep proderit. Audio hoc teg^ore eiufdem Collegfj Kgcîaax/igowswf/munificês tifsimum efl^, Parentem ueftrum, cuius,ita,ut eius fumma tum uirs

)’( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) tus

-ocr page 14-

P R 'AE F A T I O

tus,turn fapientia amp;audontas merentur,menti'oném mihi faciend^î duco. Celebraturinfragmends Diodorinoftri, CappadocumRe* gis erudino,amp; erga dodos hofpitalitas Si. magnificenda, ckgannamp; fimishifce U€rbis:»7rj,ygt;|/5TOTÎfrt?'artw|0WAefcy2f ßxcrtÄetceil tLu rt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyaiyni/ •nS^

9ramp;ifitrtyuif,c^ Blt;â nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79ÎS àiiHiny àyvivyÀvH Tri^^tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3?j

itivon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v7rHf}(iigt;. Commemoranda eft Si ueftratum (Hj-fioiMoJSan,

tumhumanitas amp;beneficenda ergaerudi£osuiros,amp; ftudiofoslu« uenes:amp; optandum utErphordiana Refpub.eam erga optimarum difcipltnarum Si ardum promos Si condos,ac horum auditores,«^' ijtiKocfi^otrvvHii declararcpergat,quam olim urbs Attica hofpi dbus fuis exhibuit,amp;cuius cauflagrauifsimo tcftimonio ornataeii, quodjin Orationc Nicolai Syracufanipro captiuis Athénienfium, his uerbis ei perhibitum eft;ô'«wlt;

Tny lAzofi nts tIm jncJgt;ilt;AK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^iyo/jtivots «tS^comu,

Et paulo póft idem ait : vot©^ nbsp;nbsp;TèTr©- nts jwisUKaiii©- tîs

btQioifT»!A^uvcucin/znAiaisctvH^HtitvfiSi Cuminhacirifti confufîoncrerum humanarum,Cyclopumé*«Czx»lt;rft)p barbaries amp;nbsp;inhumanitas crefcat, afsiduisprecibusDeusinterpellandus eft,utalicubi faltem dodri^ næ fandæ Si falutaris fedes conftituat Si conferuet,nec difsipari pa^ tiaturScholaftica liv^i^KKia, neciînStexftingui lucem dodrinæ, quae diuinitùs reuelata eft:fledat etiam animos Gubernatorum ad amo* remSCadmirationemnecefTariædodrinæ, Si ut bcnedicat qs Re* bufpub. quæ uera,fanda,utiliadocendbus hofpicia Si halcyonia præbent.

PoftremOjCÙm nos deceatô«lt;«’»?«'^sj/ xfÂlt;rth^«A«iAt)zafz,uirum eft,c5^ fuldfsime D. D. loannes Brandis, hac nuncupatione, non modo amicitiæ noftræ,cui hofpicq quidem iura «^iaçAlt;«(/,uirtutes uero Si do drina tua Si morum fuauitas, cauffam præbuere : fed etiam honori dignitati^ Dodprali,qua nuper ab Ampifsimo Iuris confultorutn Academiæ Baiîîienfis Collegio,tuo meritoornatuses,exanimo gratulari. Sendo me fîngulari quadam læticia afîîci, fi quando in publicis Academiæ Bafilienfis Profeftorum congrefsibus, uideo propida Dei prouidêtia, uelutin profceniumRcipub, Giuilis Si Li^ terariæproduci lurifconfultos,Medicos Si alios pios amp;nbsp;dodos uilt; ros, quorum opera, confilio ^fide, Refpub. cum frudu ud poteft. Sic enim mecum ipfe reputo, quemadmodum Deus operarios ex« truditin Meflemfuam copiofam, fi quando fideles uerbi Dei di* fpenfatores oraculorumfacrofandorum promos Si condos,egre* gijs Spiritusfandidonis àfeinftrudos,nobis præficit,utfiiftteftes mifericordiæ diuinæ Si dukifsimæws’wflK««ffquam.annunciatE«

-ocr page 15-

f

AD DOCT. lOH. BRANDIS» uangeuum: ita idem politicæuitæ Sc tranquillitatis conferuandæ caufTaJurifconfultos^æquibonicput peritifsimos, ßcetiam aman« tifsimos,excitat,ut funt diuinæ iuÂîciæ prsccones tcftes. Medi« cos bonos ôdexperientes ab Akifsimo dari, cum fapienteillo,mihi pcrfuadco. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

De te fane, Vir clarifsime D, DodorBrandifî,præclaraomnia ' Slt;^patriætuæfalutariamihipoUiceor:acDeum æternûprecor,uttu« os,8dfratristuioptatifsimi D. loachimi, conatus, confilia,totiusç uitæ periodum benedilt;ftione fua profperare dignetur,ad fandifsimi nominis fui gloriam,Reipub. Hildefianæ bonum publicum,ueftræ familiæ decus amp;utilitaiem. Amen. BaGleæ

Calendis Aprilis,

Notninit zr honoris uefiri tinuntißitnM, Johannes lacohns Gointent.

-ocr page 16-

■ ftori S.

lODORvS SICVlVS libros fcn'pfit Bibliothecae hiftoricæ quadraginta. Horum extant hodie Græcè quindecim,uidelicet à primo ad uigefîmum ordine omnes,exceptis quinqp qui inter quintum amp;nbsp;undeci* mum effe debebant. Horum omnium quinam, amp;nbsp;qualesßnt interprètes amp;quid intôto opère præftitum fît,ordilt; neiam explicabo. Quincp priorum interpres eft Pogius Floren«» tinus,qui ex quintç fex fecit. Is Pogius uertendo àuthorem, ma» gna eftufus breuitate,quod tarnen ftudio quoda fecit,quemadmo» dum expraefatione eius liquet. Sequutüs eft interpres incertusli* brorum quatuor,uidelicet undecimi,duôdecimi, decimitertfj Sgt;C def cimi quarti. Is contra quàm Pogius liberius amp;nbsp;maiori uerbörum ÔC fententiarum copia uertendo oblecflatus fuit. Librum deci» mumqüintumtranftuIitMarcus Hopperus,duos fequentesAngt»' lus Cofpus. Hos omnes quoi commemoraui duodecim libfos adGræcum exemplar emendariac reftitui curauimUs, eaef omnia præftitifTe nos puto,quæ æqui ledores boni confulturi fint. Quod ad tres Ultimos libros attinet,duodcuigefîmum fcilicet,undeuigcß^ mum,amp;uigefîmum,à Sebaftiano Caftalionefj conuerfi SCutreliqui caftigati funt,qui ôi. fragmenta quædam Diodori,quæreperit, par* tim tranftulit,atlt;phucadiccit. Nunepoftremo totum opus reui* fum amp;nbsp;emendatum à lohànne lacobo Gryngoamp; Chronologia ad marginem illuftratum. Cæterum quod ad Diodorum amp;nbsp;eius feripta in uniuerfum attinet,refero me ad uitam eius,

quamhîc adiedam cernis. Vale candide ledor,amp;(ruere.

-ocr page 17-

ARTICVLI PACIFICA^

TIONIS BELGICAE PER REVERENDIS-

. SIMOS, ILLVSTRISSIMOS, ILLVSTRES ÉT GENE.

ROSOS DOMINOS COMMISSARIOS CAESAREOS, CO-

4oniaionce/t't, amp;nbsp;y trique forti xyiij./»hj cthimuflicati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'

Rimo Pacifica ti O, Anno, amp;c.?6.dicoétaua Noucmbris Gànda. ui inita amp;nbsp;inftituta, vnio quoqj Bruxellis 9. lanuarij, Anno, amp;c ^77. fubfccuta, ediûuminfuper perpetuum Bruxellis i7.Fcbrua-rij, Anno codem publicatum, vna cum approbatione Regia, in omnibus fuis punttis amp;nbsp;Articulis feruabuntur, dc cxecutioni mandabuntur.

Et quia prxtcr ca,quæ à tcmporc primorum motuùm accidc. runt,poftiaindiétos traftatus Pacificationis Gandaucnfis, vnionisamp; Cdidi pcrpc-tui,vitro citroquc varia fafta,did:a,amp; adniilTa fuêrc, tam in generali quàm in par. ticulati hac prxfenti qüoq; pacificàtiohc non minus pofteriorum iftorum fafto-rum, amp;nbsp;dittorum, quàm eorum, qux antea contigerunt, perpétua obliuio conftL tuatur, ita vt eorum nulla amplius fiat mëtio, exprobratio aut inquifitio,quafi ea nunquam accidifl'ent, id que fub poena cxemplaris correttionis fubditis contrauc. nientibus tanquam perturbatoribus tranquillitatis publicæ infligenda.

. ’hl

RexCatholicüSjVifallis, Subditisquefuisferuabit, manutenebit, Ôc fi opus vL debitur, etiam de nouo confirmabit omnia amp;nbsp;fingula iiira, vfus, confuctudincs, irnmunitatcs, exemptiones amp;nbsp;priuilegia quarumlibet ptbuinciarum, ciuitatum, oppidofum,communitàtunl, aliorumqucpriuatorum omnium, cum in gencrc, tum in fpccie, quemadmodùm in cditlo perpetuo Articulo 10. amp;nbsp;cùm Prouincijs Bclgicisinauguratus cxtitit,promifît,amp; iurauin

Il IL

Omnes milites extraneï,vtpotè Hifpani,ïtaii,Gcrmani,Galli, Burgundi, Angli, Scoti, accætcri omnes peregrini, qui propter hofee motus vtrinqueaccerfiti funt, Prouincijs Bclgicis ab hac pace promulgata intra terminum, commun! confenfu conftituendum, fimul excédent, amp;nbsp;codem tcmporc.

V.

t

Quod verb attinct ad alios milites non cktrancos,ctiâm âd plchiOrcm exoncra-tioncmafflittorufubditorû,mandabit Rc^vniuerfum miiitcm,tam tcrra,quàni mari, codemqùoquc tcmporcexauftoranamp; dimittii Vtnimirum dcinccps fibi priuatim viuantin tranquillitatc, ordirtafijs tantum præfidijs retentis aefuffettu-tis, vt fubditi quoque ducs amp;nbsp;incolx omnes citra cunétationcm redeant ad mer-caturas,opificia amp;nbsp;negotia pacis,quibus fe,Vxorcs,libcrosquc citra iniuriaim proxL mi honefte fuftcntarc valeant, amp;nbsp;à publico armorum vfu antea non confucto amp;nbsp;pacis tempor! noiytonuenicnti, defiftant, amp;nbsp;abftincant,

A . VL Vni.

-ocr page 18-

VL ,

Vniucrßc çxaâ:loncs,irripofitioncs,cxreraqucinufitaLi vcâ:igalia,amp; oncra pr»-fcntiutn turbarum occqQonç qiiomodolibct indicia, penitusccflabunt, Sc toiles turâta tamçn,quôd fiquæççrçorunioneriim çôrinuatio adhucforc ex vfu publico iudicabitur, Hniul atq; per Ordines ftatuû ciufcçniodi quid demöftratum foc. rit,Rex haud grauatina le Ordinum çonülijs iuxta aç defiderio accommodabit.

VI U,

PrjEtcrca reftaurabitur libertas commercioru, âc tranfitus vbiuis locorum, per vrbcs,pagos,pontcs,portas carundem proainciarurn, non minus terra,quànx mari, perqae fluuios flumina,prout factitatum fuit ante præfentes hofee tu mu 1 tus, nouis autem vcctigalibus,atquc impoli tionibus abfquc Regis auftoritatecatenuS per hosniotus de facto inllituris, in continenti ceflaturis.

VIIL

Et ne qua femina altcrcationum autqucrclarum rclinquâtur, omnes Ecclefia. ftici, neenon omnes Seculares tam intranei quàm extranei,rccupcrabunt pacifice boita fuafccularia amp;nbsp;Ecclefiaftica rcfpefliuè mobilia,extantia,amp; omnia immobi. Iia,titalos,débita,amp; aétiones, ijsque Ifatim vti aefrui poterunt, in eo nimirum lia. tuacqualitate, quibusinpræfcntiarum illaipfa reperientur. Idqucomnidoloac fraudefemotis, nô obftantc vlla hypothccationeautquauis alienationcà tempo, rc Pacificationis Gandaucnlis fafta in contrarium, quac verô antepacificationem Gandauenfem acciderunt, çiufdem difpolitioni relinquuntur.

IX.

Similiter quoque Subditorum quilibet hincinde etiam redintegrabitur in fois honoribus, dignitatibus,bcneficijs, gubcrnaculis, muneribus, funftionibus, amp;of-ficijs, plane ad inftar prout tempore edifti perpetui (illis quaeantcediûum côtigê-rc,ciufdcm difpolitioni reliftis) extiterit. Exceptis tantum ijs, quibus contra liber, tatem, iura^nc ac Priuilegia Patriae de vlla funftione profpedum fuifle demon-ftrabitur, Prouifo tarnen quod eiufeemodi fpoUati denuö redintegrädi tenebun. turpraeftarciuliurandum,cuius in proximo fequentiarticulo fit mentio.proutfa-fluri quoque funt exteri ad nouas funftiones amp;nbsp;officia in pofterum cooptandi,rc. uocando,cairando,amp; annullando quiequid hincindèfaótum,dccrctum,pronun. çiatûmue fucritin contrarium.

X.

Nulli admittentur ad vlla gubcrnacula prouinciarum, ciuitatum, caftrorum amp;nbsp;fortalitiorum,capitancatus aut prxfefturas militum. Nee ad cöcilia rerum fta. tus priuatum financiarum aliaque officia maioris momenti praeter naturales ha-lt;fcm prouinciarum fub gubernaculis generalibus comprxhenfarum. Qui ctiani antereceptionem vitra antiqua amp;nbsp;confucta iuramenta, Regi tanqua eorum Prin. cipi natural! praeftari folita, in hos articulos Regi amp;nbsp;Ordinibus foleniter iurabüt, cosque pronaittent fidclitcr,finccrcqug feruarc,fub pœna periurij, amp;nbsp;tanquam ta-Icspunicndi.

XL

Captiui vtriufq; partis omnes, qui ob didos tumultus adhuc dum detinentur, ftati m abfquc vllo pretio rclaxabuntur, nifi iam antea de co aliud intel cos fuc. rit conuentum amp;nbsp;concordatum,

%Xn. Comes

-ocr page 19-

Comes Butanusftye libctEati Sc Patriæ intra tres menfes, pôftquàm Princes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

AûràÏ€us,ca,qux cumipfotra^Hbunturimpleucrit, reftituctur.

XllL

•J

Décréta, difpofitioncs, ordinationes, per D. Àrehiducem Matthiam, fuosqné -collaterales ôc Ordincs ftatunm à teiÿipôrc vltimarnm turbarqm nomme R^is émanatæ,pro legitimis amp;nbsp;validis babebnhtnr, fnosqne debitos fortientur cite us quoad beneficia, dignitates, officia, aut alias quafpiam res, qux folcnt elle pote a-tisae'd^ofitionis ordinariæ iîîorum ,’qui tcnent locum Gubcrnatoris di arum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Prouinciarum,nôautemin ï)s,quxproprixpetfonxRégis rcfcruantvït,aut iqux

’ faftx fint contra iura, priuilegia,amp;immunitatespatriâs, tam in genera 1 quami

particulari,vel alioqui in vllius iniuriam feu detrimentum rcdundariiït.

Xllll.

Paritcr.etiam quarumlibct vrbium amp;nbsp;aliorum locorum magiftratus feu offi-

ciati fuis funCtionibus dcftituti,alia via ac ratione, quàm iuris ordine ^itime cr-

uato, aut alias contra priuilegia diétarum vrbium aut prxtcr ordinarios

tosdue modos,comprimis refiituentur amp;nbsp;rcdintegrabuntur,indigmtatcs, o ci^ que fua, neenon ad eorum creationêfuturis temporibus procedetur , prouto ii amp;nbsp;ficut ex iuribus,moribus,amp; priuilegijs cuiusquepatrix,vtbis ôc loci decct,nc cm faCtatolcreturiniuria. tquot; . . au -

XV.

Qux concernunt rcligionem, qux omnibus PrincipibusycreÇhriftianisimè^,, debet effe cômendatiffima,haud poteft ^cxvllatenus prxtcrirc,_quin vc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J:?

gumCatbolicorù fuorûm maiorum inhejendo percupiat ac madet m 1 roumeqs fuis patrimonialibusretincri,fetuariq-, rcligionem Catbolicam manant, ab omnixuo nonfolumibidemrcccptam,verum

dem prouinciarum fubditi olimtâtoperèftoructe, amp;nbsp;m qua tant dittum Re^cm, quàm exteros fuos prxdeceffor es, olim prouinciisinaùguratos mcdiant^oicnm

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iurciuiando inPrincipesfuos naturales i!cccptosfuifle,notorie cönftat. Q^^i.

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dent fupradiCta religio, cxclufa quauis aii^libetc, pa^fice Sc aWque vllo imp d .

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mëntôVpcr Fronincias ■Bclgicas,poftltactraö:ctur ôc exercebitur^rout orffines et.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iamiantantcain vnione generali fcipfosmutub ac folenniteï obligarut, amp;nbsp;inedi-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ûo quoque perpctuo,ac literis frequentibus Régi non minus poft,quam ante tur.

î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;baspræfentesfepaffurosôc procuraturôs, addixcrunt,ôc ficut etiamiampridem

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feripfere ad S.Maieft Amperialcrù, v fqucadcô,qubd abfq-, graui nota,vt non dica.

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuf confiifione vniuerfi ftatus Politici ,hauà poffint in rc tanti momcnti propres

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcriptisvllacxpartecontraucnirè. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;• j-r n , U. i

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QuoàvcrbadHoilandiam,Xciattdianï,amp;6ppidumRommclattinct,difpofi-^,tM^«.l

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioîn pacïficationis Gândauêfis tciinquitur Ata tante, quod irner ca teporw in qs ci.

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitafib’aciocisdiCkarumProuinciarutn Religio CatholicaRomanarcuituctur,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquibustemporediftitraftatusibidemcxcrcebatùr.ƒ

S\ibàitislt;\minrcViquis’^rovùnc\5S^c.\5^ds in hac tiaftaûonccomçïchcn is, CathoWca Komana religvone rcccffcrût, Kcx Catholicus aà çrxlcntcïn Beigv) a-. tuinicfçKÏcnsçe£K,egiuna(ùum.CoïnïnïfCariunacoiïccàit,'Vti)sVYCcatinçyo^y^*

-ocr page 20-

cijs iftis,fincali qua cocrclionc aut moleftia occafioncplacitorum Rcligioiiis/e^t I , u(iê|ue lüfpendendorum,de2;erc amp;nbsp;manerc, donee cum confilio Ordinuin, legiti-' nbsp;nbsp;^*^mè ac débité,in loco tuto,vbi fuffragia libera efle qucant ,_Bçr Regem feu cius Gü-

ber^atorem generalem,congregandorum,aliter dïlpolitumfuentjiiipcrplacito. 'ïüm modéra tione.PFouifotamen,quód interéa temporis eiufmodi Subditï àfea-Jalis ac retum perturbationeac omniyfu amp;nbsp;excrcitio_alterius, quam Catholic« Romanæ religiûnis,prorfus a6ftîncant:~amp;~ïnterimctiam liberrimé fruentur om-nTbusTuis bonis tam mobilibus quàm imm5bilibusyiuribus,aél:ionibufque,amp; po-terunt caipfa,qualiacunquefuerint,etiam aliô transferre feu vendere aut alicna-rc,proutcisvidcbiturjamp; quatenusbona fua retineremalint,poterûtetiâabfentcs ad corundem bonorü regimcn,adminiftrationem amp;nbsp;receptions in Prouincijsfibi cligcrc qnæftores Catholicos quofcünque volent : prætereà rôties, quoties voluc. tint, ad Proüincias iterato redire, viduri tarnë Catholicè, ijfq; ritibus ac moribus quos perfonas Catholicas decetrËrïtq^ûîuînîôdi reditus ac facultas, bona admi-nirtrandiper fe cuilibetbona fide permilTns, Itatimarque Paftoribus,officiatisôc MagiftraTibuslocorum,ad quæ redire cupiât, talis intentio ac Voluntas inïinuata fuetit.Exquâ quidem rcgàliindulgentia,iiulli non per quàm manifeftû redditur, , quod Rex nihil minusquàm bonorumconfifcationcs,ruinam acpcrnicicni fuo. gt;^**z^*****Z^*i.' fubditorum appetat , nccetiäm quödrigore fuperiorum piacitorum ipfos lt;w4yM»}»lt;^*^perftringcreconftituerit. Cùm paratilfimus quoqueïit, ea ipfa placita cum con-fiiio Ordinuni Statuumcompetenter temperarc, ac moderari,omnia4ucfa^^^^ \DeiOpt.Max.cultum Proùinciarumqtïequietem amp;tranquillitatcm per* tinent,ac benignum,amantilfimum, Chriftianulnque Principena decent.

Aütoritas amp;nbsp;ôbedientia Régi à fubdifis côprimis rcftituètùr amp;nbsp;fcruabitur,qU3-lis merito iuxta prçfcriptum diuini amp;nbsp;humaUi iuris, neenô priuilegia, vfus amp;nbsp;con-fuctudincs patriàs, nechon pacificationcm Gandcnfem, vnionemq^ fubfccutatn edidum pcrpetuuin amp;nbsp;præfentcm traótatuniielfe debet, qualisq; olim feruata cft» vt reélè nimirum adminiftretur iüftitia,fubditi regantur in Omni ratione,a:quita. te, quictè, amp;nbsp;ôbedientia, id que ad cam formam mödumque, quo faftum eft ab o-mni memoria tam defunfti Ij^eratOcisOrjoli Qumti,‘eiusqUc pfaEdccefToriini, quàm etiani Regis tcnrpöre,'vTqüe àdhàrüm turbarüininitia; fine ciiius autorita-tis inftaurationc, ac fubditorum ôbedientia nequaquam pofiibirceft,populuniiü Vnionè,Concordia,redaqueiuftitia,quiete, amp;nbsp;tranquillitatemanuteneri.

XVÎIÏ.

Siipcreft de gubernaculis generalibus diéfa rum ProuiUciarum, quarum occü. fione Rex eliget Principem de fanguine^qui quaeucrerum experientia pollensha-beat dotes amp;nbsp;qualîtàtcs adTeiü^cnens arduum munus comptimis neeeßarias, amp;nbsp;de quo feu qua fubditi iuftam caufam fatisfaftionis fint habituri : gubernabit au-tem cum omni iuftitia amp;nbsp;æquitate, prxfcrtim verö fccundum vfus, iura, confue-tudines amp;nbsp;priuilegia diélarum prouinciarum, ctiam comprehenfis pacificatioiu-bus fupra didis amp;nbsp;hoc prxfentis rcconciliätionis edido, quod tenebitur promit tereaciurare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

XIX.

Ad cuius quidê GubernatoriS generalis manUS ei tra vlteriorc hxfitationé plané ac intégré tradentur omnes amp;nbsp;fingula; ciuitatesjVtbcs,fort^tia,amp; alia löca qu$

-ocr page 21-

ab vna altcrâuc parte,quocunq; titulo aut praetcxtu modo tcncntur, vnà cum Pa. trimonio ad Regem pertinente, tormentifq; bellicis, munitionibus, commcatL bus,armis acnauibus, vt nimirüm ca loca, qux ab omni memoria prxfidium ha, bucruntjconfilio concilij ftatus naturalibus Belgicis aftringendis,iurciu.rädo,quo vitra antiqua amp;nbsp;confueta iuramenta Regi tanquam eorum principi naturali prç-ftariïolita, de his articulis feruandis, Regi amp;nbsp;Ordinibus fefe obligabût, cuftodien. da committat,aliafque de il lis difpoftat, ft cuti feruitio Regis fimul Sc commodis acfccuritatiprouinciarum magis cxpedircarbitrabitur,0c alias, proutfieri decet, faftumq; fuit ante motus prxfentes.

XX.

Permittentc nihilominus RegeÇScquidc mere in huius reconciliationis gratia) vt quod haétcnùs ex eins patrimonio feu populi fubfidijs defumptum Sc colleûü fint,id ita collectum,reccptumque maneat,abfqucvlteriorcperfecutionc feuve. xationc cuipiam naortalium eatenùsinferéda.ltatamê,vtinpoftcrü.ab ciufmodi detentionibus,occapationibus Sc colleCtis defiftatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

XXL

PacificationeGandausnfijVnionc generali Statuum fecuta, Sc edifto perpetuo ^ruxcllenfi, fupra ab initio pofitis,faluis, Ordines Statuum renuntiabüt alijs omnibus foederibus,paä:is,mutuifq; fponfionibus contraftis,occafione dictorum tu. naultuum,tam intra,quam extra prouincias.

XXIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Comprehendentur hoctraä:atu Regina Anglix,Sc Dux Andegaucnfis. ï^eexteris concernentibus cxpeditioncm,confirmationem,publications, per. pctuamque Sc fir mam obferuationem huius pacificationis, poftcà agendum crit, omnia fuerint concordata Sc conclufa.

FINIS.

Coloniæ Agrippinx ex officinaTheodoriBaum.

ANNO M. D. LXXIX.

-ocr page 22-

-ocr page 23-

-ocr page 24-

-ocr page 25-

P R AE C U

Gafan-dl i Ara b es 8 5

Achata i ß i

achæus confîli'o pftans 707

beob^mem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^69

acragantinorû numerus

opes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i66

acragantinæopes nbsp;nbsp;nbsp;3^4

acrotati in Sieiliam ad auxi-liandum Aeragantinis na

aegypti fitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iç

ægypti reges uarff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 *

fabula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

ægyptus aditu diffîcilis i '$ ægyptiorum Affrologia 3 -j segyptionirti pignus 42

flchelous fluuius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113

uigatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Î42,

ægyptiorû leges antiquç î

acberufiaquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

acrotatus uoluptatibus in-

ægyptiorum prifeorum ui^

achillcs Delphos it. x 14

teinperantei'indulfit i?4 2

dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21

achillcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16 -J

acrotatus Perlanô Spartia-

ægyptiorum ad Aethiotgt;es

achillesdepopuiatur 174

tauifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;5^4^

collatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 0

achilles Polyxenamadamat

acrotatus crudclis Si mol-

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 18

lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

acgyptioruni mos in coma

achilles Græcis infenfus to-

admetus Macedo nbsp;nbsp;nbsp;547

nutrienda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10

ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180

admetus Molollbrum rex

tegyptiorumlcxnoua

achilles iratus non pugnat fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254

adoptio fîliorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i « s

ægyptiorum Icgumlatores

roh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 2

achillcs placatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184

aduenas facrificandi ritus

ægyptiorum Icges, am 01x83

indicia,ôôinuenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32

achilles Polyxenç amore ca

ubi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I » 7

puis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

æolides infijjac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 7

ægyptiorum aurifodinæ

achillcs uulneratiiS 18 «s'

îedificia inlignia in Sicilia

ægyptiorum iudicia

achillisfvinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^91

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;522

ægyptiorum fabulûfa 44

achilli parental Ncoptole-

ægas bcliia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

ægyptiorum regum mos fo

tnjs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197

ægeftanis auxilium decer-

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 9

achillis â;Aiacis utres i j 5

nuncCarchaginenfes 341

ægyptiorum facerdotumfa

achillis ira

acgéllani Selinuntios fun-

ciificia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I i

achillis oratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183

dunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;342

achillis uerba ad Priamunt

tegeftani obfidctium caftra

tafutura

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 9 d

incendunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41 -j

æâyppo*^*-*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 *

achillis mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194

aegeftani QC Selinuntîj belli-

aegyptiorum regû fepultu-

aconitiinunclto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

gerant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31 2

ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

acoris AegyptiRcx aducr-fus Perfas fe inftruit 457

ægeftanorum miferia ab Ä-gathocle illata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfsi?

ægyptiof-uminuénta j ælrj ftrenui militis mors lt;s’4gt;

adæon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1J}

aegeltæ uno die ab Agatho-

ælq pudor gratia lugæ ibid*

aelifanes Aegypti rex 2 8

de uexata interitus^ ruigt;

æfculapius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j6ci

acragantini Siculas ciuita-

na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

æfculanis bellum illatiyÿ à

tes uindicare in libertatem

aegidis regis mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 5 ç

Romanis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241?

nituntLir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;670

ægis Athenas adoritur 358

æfculapi] pofteritas cur fui-

acragantini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252

æginctæ alijs prælati 239

mine cæfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» 2 9

acragantinorum opes dire-

ægr) expugnati® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;699

æthaliainfula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139

ptæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;370

ægçimors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124

æthiopesliberifcmper 70

acragantem oppugnâC Car

aîgiftus adulter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205

æthiopum fuga nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195

taaginenies nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^7

æginæeucrfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2lt;Si

æthiopesLybij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

acridophagi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

æneas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131

æthtopiæmiranda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

acragâtini inplio uidli lt;î8 î

æneæ execratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 9

æthiopum cum Elephanti-

acragantinorum bdlrtiifce-

aeneç uerba ad Menclaû 177

buscertamina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

ptio aduerfus A^toclcm

ægyptiaditusqualis 4^3

æthiopum expiatio uetus

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 Z

ægypti urbes ÔC populus 15

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

tcragantinorunufuga exur

aegypti à Perlis deHciût zdi

æthiopum funcra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

*

. b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;æthio*

D I O D 0 R I ,S I C V L r LIBROS puemcmorabiliLini Index»


-ocr page 26-

^setbi’opximfnpplicîa aethtopum genera àf mores

foi.

îeîhiopumliteræ y o aerhiopum leges 71 æ'tolorum in Thcflâliam ex

pcditio

'‘a’coli Agrinienfibus fidem

‘fiangunc

arolorum à Philippe profli

g’tio

aer Pallas dicitiir

'avriibi (cniper parus lt;î8 afïîivtro Philippi ÔC Euridi-

res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;s gt;nbsp;-J

sfHrmandi aliquid ratio z o

afn'cxdiuilio

agamemnon

agamemnonispertinatiafo

Iio

again emnonis raagnificen-cia

agarncmnoncocumclijs la-cclsicus

agamemnonis mors xoç agathoclcs Aceltoridis infi diascallidecuafit «14 agathoclcs Africa cxcedere liaruit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;î4s

agathoclcs quo pado opes quæfiueric nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;figij

agathoclcs bcllum in African! tmijeit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf5 9

agathoclcs McHancnfes fe-fcllit

agathoclcs in Aphrica ui-lt;^or

agathoclcs ciim altjs regna-renonuLilt

agathoclcs feditionem ad-

•rrfusfefedat

agathoclcs inAfricam profi cifeitur

agathoclcs nuncin Syracii-ias de uidloria mittit 6 64 agathoclcs claflem fuam in-cendit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;slt;to

agathoeles perfide exules OCCidit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9}

agathoclcs folusrcgnat folio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 I tf

agathoclcs cædibus grallàt

INDEX fol.

agathoclcs priuaturpremio fortitudinis

agathoclcs Ophellam perfide intcrficit

agathoclcs ftreniAs SCindu nrius créditas

agathoclcs cenatus urbem

Crotoniatarumcaperefpe fua excidit

agathoclcs conatu frultra-tus

agathoclcs tyrannus «12 agithocles Siculas urbes lubigit

agathoclis parens Carthagi ncnfib.lpeclatoribus Del phers nauigantibus mâda-ta dédit interrogandi Dei de partir futuro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6tz

agathoclis naualis uidoria fol.

agathoclis natiuitas

agathoclis qdam gefta ^40 agathoclis caffioram nodu tumultuatio

agathoclis adDimocratem propter pace legatos mittit

agathoclis ex Africa fuga fol.

agathoclis in Geloos fæui-tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;s 5 (S’

agathoclis incrcmenta agathoclis ad Milas nauiga tio

agathoclis facrilcgium dint nituspunitum 693 agathoclis facctia tf j ? agathoclis ualidum imperium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;î4î

agathoclis induftria in libe-randisfoeijs nodu urbem hoftium ^ruentibus 61 j

agathoclis cum Carthagi-nenfibus pax 689

agathoclis cum Carthagine iibus pra?lium 6-j^

agathoclis in Aegeßanos fæuitia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63 6

agathoclis à fuis compræ-hcnlio agcfilâus Bo'ëtfos infçp^ol

‘-Q aggtedi noni«ilt,pfi*' dcntia,non uîCtu 4$^

agcfilaus T/d'apherncn pr?

liouinerc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^?

agcfilaus Nedancboscop' asprofligat 4*^

ageiilaus Lacedgm. PerfirS agros uaflat 4^^

■gelîlaus ex Afia in EurO' pam rcuocatur,eiusq5ini' tineregeßa 4P

agcfilaus Spartanorû diix

inPerfas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4$ s

agefilaimors 4Si;

agricultura Aeg^'ptiorû lî agricole boni,Aegyptij p agricole Indorum agyris Siciliæ Tyrâniis 43 î aiaxTelamonius aiaxlaudatus i8î aiaxTelamonius aiax Telamonius quas tf-gioncs infeflet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

aiacisfunus aiacisincurlio

aiacismors-

alca-us Hercules quis gt;nbsp;alceta ab Epirotis intcrfc' dus

alcetasuidus 59? alcetæmors

alcetas PifidarS bencuoleii tiam fibi conciliauit

alcibiadcsCumçorum agrS depopulat, poteftate ab-dicaf, ôC deeem uiriAthe-niscreantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3$?

alcibiades fibi recôciliaiÂ'

thenienfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33S

alcibiadiscalliditas îSÇ athenas reuocatur ô^magni ficc cxcipitur à ciilpa ab-foluitur. Andrum aggredi tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 5lt;5'^$7

alcibiades in exilium fugit fol.

alcibiades reuocatus Athenas,fügic

alcibwi.ks Argos nauigat fol.

alcibudis confilium 29»,' , alcxan*


-ocr page 27-

INDEX.

Alexandria Acgypti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x $

alexandcr Alexandriam in

Aegypto conftruit 550 alexanderab Äthen, po ft lp lat oratores fibi oratione infenfos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 ? 4

akxâderad Caucafum pro' ficifcitur

alexander Babylonem ue^ nit

alexandcr Afiaticis delicijs corrumpitur

alexander aulx fuæ res com ponit

alexander adHammonis té plum it

alexander duett uxorem fo gt;

57 Ç alexander Miletum expug-nat

alexandcr Polyfperchontis filius occifus

alexander urbepotitur fob ibid.

alexander pacem cum Dagt; rio répudiât

alexander copias fuas Tigt; glim traducit

alexander Pheracus inScogt; tuffanosiâeuit

alexanderlndicas gentes a-liquotfubigit

alexander in Arimafpos^gt; ficifcitur

alexander per fluuium Ace finetn uerfos oceanuin na uigat

alexander Alexandriam ur-bem fecundam conftruit fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;574

alexander in flumtnum con fluentc periclitatur $70 «lexanderindumtraicit alexand.Hephæftiani fum-ptuofiftîmèparentaf 579

alcxâder Halicarnaftum op pugnat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5} 8.

diruit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 ; 9

«lexander an ucneno fubla-

tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«5 8 I

alexandcr Polifpeïfliontis filius cum Antigono con-

trahit amicitiam

alexander Satibarzanen re^ bellantem fubigit

alexander Priami. eiusep fa-cinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' I lt;^4

alexandÄfugit

alexander Attalum occide-reftatuit

alexander Perfepolim mili-tum direptioni exponit fo Iio

alexandcr Spithrobaté Per-lam occidit

alexandro Sufa dedunturfid

Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 5 lt;5

alexander Troadem Uenit fol.

alexanderTyrt rcgcm créât fol.

alexSderTyrum oppugnat fol.

alexander Thebas oppugnat

alexander urbes duas conftruit •

alexander Vxiorum angu-

ftiasfuperat

alexander uulneratus in op pugiiationc

alexandro Chaldæi mortis periculum nunciant ft Babylonem ucnerit

alexandro in fomno mon-ftrata herbal

alex.adcuntlcgati multi fo

lio

alexandrum Caftàndér fibi conciliât

alexandri coftcubinac alexandri quatuor fucceflb-’ rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;lt;^5 5

alexandri homines quae in oceanouiderint

alexandri milites^

alexandri ex Helena filij rui naopprefli

alexandri amp;nbsp;Menclai coa-tftum duellum

alexandri in Paromamiia-*

das expeditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 6 Î

alcxanclriinldamonte fom nium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 * i

alexandri cG Poro rcgccer-tarnen

alexandri prxlium cum Da rio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54 lt;

alexandri Magni mcfus 1 alexandri ad Græcos eptfto la de captiuis reuocaildis fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$85’

alexandri cum Dario fecun

da pugna

alexandri infidiæ ,‘94 alexandri æquus à Barbafis

raptus

alexandriPhercimors 492 alexandri commentaria irt

quibus præfcribebat quid

fieri uellet

alexandri in matrem uxo rem Sdfilias Dartj human» tas

alexandcr Gracciac dux eli-gitur

alexandri dUces Arios fubi-

gunt

alcxandrimors

alexandri copiæ

alexâdri cum Perfis pugna

adGranicum

alexandri Sgt;C Aizeis morà fol.

alexandri in Grpeiam naup gatio

alexandri morbus 540 alexandri mors 580 alienfes populi ilt;s^ alienisinftruir,futuni ^29 alpesitaliæliberatæ 107 àlthemcnes Cretenfîs i y y alumenLiparenfe »? 8 amafisrcx

amafis rexfàpichs

amafis Acgyptiorum ReX

fob

amalthiae cornu

amalthiæ cornu

amazonum lex nom en un

de

amäzönum iri Âtticàrh ex^

peditio

amazonum regina Alcxari

drumconitenit ^61 amazones deuidæ ^4

b 2 âma-


-ocr page 28-

I N D E X.

amazones Lybicæ ’ nbsp;nbsp;S 8

äntcnorpaccm fuadetPria-

amazonesfoeminæ

mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

ambitio præceps nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 s

antenor ôé Aeneas ad Græ

ambraciotænccantur 301

cos redeuntjUrbem prodi-

ambrofia ubi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 s

turi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;199

antipatri interitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60S

antenor Troianus nbsp;nbsp;nbsp;is^

amilcar Carthaginëfis, eius

amenons hortatio 212

mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 5 S

antenoris fides' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\s-j

amilcar occiditur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

antigonus Pithonem ad ne

amilcaris aduerfus Agatho

candum decipit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s 3 z

clem miftioinSiciliam fo

antigoftus abEumenepro-

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St^S

cuîcaftra mouet nbsp;nbsp;nbsp;sz s

amnias etuis Atheniëfis uir

antigonus Tyro potitur fo

fortis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z3^

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S3 8

âmphiaraus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izs

antigonus Ephefum captt

amphidionurn decretum

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;502

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 I 2

antigonus fa(^i peenitentia

amphipolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280

dudus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S3S

amphipolisurbs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30^

antigonus Alcetam debel-

amyntas MaccdonumRcx

lat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;599

regnum amittte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 $ j

antigonus grandi pecunia

amyntas Philippi Macedo-

potitur - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;598

nis pater nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^33

antigonus uincit Apolloni

amyntæmors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;548

dem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

anaxagoras hærelèosaccu-

antigonicum Eumene præ

làtus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290

hum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^ JO

andromachæ fomnium de

antigoni milites miferèper-

morteHctftoris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zi-y

eunt in fluuio Tigre fol.

andromacha nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i g 9

5 2 0

animalia apud Aegyptios

antigoni confilium 5 8 8

facra . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? s

antigoni promifsio 52 j

animalia quæ Acgyptijco-

antigoni quædâ gefta 54

lant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z

antigoni aciei inftrudio fo

^iimantiumformæincœlo

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;524

cnruideantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 8

antigenis mojs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S31

anima quando futura præ-

antiochus Athen, pugnat

nofeat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^si

contra Lacedæm. nbsp;nbsp;nbsp;5 8

animas elle immortales un

antiochidis Antiochi filiæ

de probetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;3 s i

uerfutio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;704

annus Lunaris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15

antiochi cædes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 j

aiWius magnus Græcorum

antiinachus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64

antimachi filij neeätur i 9 ~j

ahfereslunonis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;444

antipater Athenis potitus

antenor in Græciam à pâtre

quidagafe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;589

legatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 11

antipatri Sc Crateri expedi

antenor régnât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;204

tie in Aetolos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59 f

antæus deuidus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

antipater auxilia corrogat

antæus fuperatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 0 lt;?

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 8 5

antenorisad Troiartos ora

antifthenisAcragätini opes

tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 9 8

SCnuptiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 36 s

antenor Græcos adit pro

antrum fudorificum i j 2

Troia danda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r?/

apcrErymanthius *04


aphroditesftagnutn. ** apis,id eft Taurus in Atgï'


pto

appius Claudius '^7* apolloGelous

apollo iratus in Graces lOquot; Iio

apollinis tripos

apollinis 5gt;C Mariya tio

apollinis inuenta * apollinis relponfum apriesrex

aqua mirabilis

aqua quæ generct arabiafoelix

arabiæ finis amp;diuifio araculumPythij aratusdedeabus arbacesMedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒƒ

arcades à Laccdxm.ui^W

Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47“^


archagatus Lycifeum int«^ licit

archelaus Macedo Pyd'’*^^ bellum inferc

afcandrus afiaticiThelauri albpifiliac

afphalticopiaubi

aftaponNilus

aftidamiauirgo

aflyriorum res geftae


archelaus Macedonia Rot moritur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4®*

archidamusRex archidamimors archimedis machina 17 argiuorum agios uaftatA' gefilaus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45 5

arethufafons

argiuiLaccdæmonijs bell» indicunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;310

ardos ubi inconipicuus fo*, Iio

Giciliae ciuitas 4 argonautarum iter 11 ( arginufte infulx argoiTaijjtaium nauigatiofo Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JI Of

arifta:us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij?

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atißb


-ocr page 29-

INDE X.


anfiidisprudentia 248 arifioteles expulfus ex infu-


fortitude»


? î»


la


641


' ariftodemi qdam gefta lt;5'4 o ariftonousduxcreatur 027 ariftus àLaccdçmonijs mif fus Dionylij tyrannidem confirmât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 9 x

aromatum copia in Arabia


fok


aromatum Arabum uis 8 5 artabazus Perfa 241 artaxerxesAegyptum bello


niorûinuic'ë^mulatio xi? athenienfium captiuorû fi

nis Syraeufij x i 5 athenien^Lim aduerfus La-

cedçm. pugna naualis Ôd uicloria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;345

athenienfium duces 14 athenienfiû cum Lacedçm»


authoris inflituturh 249 autorinpatriamredit 205

B

“O Abylonia urbs 4 8

Babylonis obfelsio 5 s Babylonem Demetrius iiv


adontiir


^06


prælium nauale

athenienfium pugna cum

BcEotijs

athenienfium clades


artaxerxes totapotitur Aegt; gypto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;508

artaxerxes Grçcos perfecu-tus,cumeiscôponit 40 x artaxerxes Phœnicibus bel


3 O $ i 24


uadit

Bacchus quis SC unde Bacchus ubiortus bacchuscurlcnaius bacchus dux bacchi tres bacchi inuenta


lt;^54 9 i

9 5

9 5 6 r

98

91


kim infert


atheniefium legatio furtim adAntigonummifla fob lt;S4lt;î

athenienfium refpub .refli-tuitur,decenruiri creantur


bacchiuariacognomina Só


caufæ , bacchi formæ baAiianum bellum


100


bacflnanorum defetflio


504


artaxerxis apparatus bellicus in Cyprum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44*^

artaxerxis expeditio in Ae-gyptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4lt;î2

artaxerxis apparatus 399 anmdines ubi maximae 5 x atx Perfarû mira Së eius in-


fok


40


eendium atalanta


559


athenienfium uidloria 377 athcniêfium crudelitas 3 3 4 athenienlium clades 3 2 » athenienfium expeditio in

Lacedæm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^7

athenienfium expeditio in

Siciliam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;298

athenienfium audacia amp;nbsp;pe


bagiftanusmons bagiftana regio balearesinfulæ balcarcs fundi tores balfanium in Arabia


50 577 140

65 ^5


banizomene genres 84 barbarianGræcis antiquio

J barbari incompofiti belle»


rtculunl


atalanta foror perdiccae oc-cifa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59*^

athcnæusNabatços oppri-


fol.

bafilia infula


mit


athenariim difcipline quan dofloruerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;273

athenamm laus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 31

atheniefes ciuitatSbeneuo-

lentiam fihi conciliât 457 athenienfes Thebanis auxi-bummittunt aduerfus La


cedæmonios


45lt;J


athenagoras fimulata prodi done Demetrium decipit


fob


atlas nions atlas uir atlantidesforores atreiopes auaritiæfordes aues ceruinæ


695 8 8 9i ibid.

I ^4 381

78


i s O

14-i


belefes Aftrologus belus Babylonis beluæ fortiisima: atep terri-bilifsimæ cafus ifid,


49


bellicus apparatus Laccdt^


mon.


458


belluac marinæ quâdo appa


reant


athenienfes aduerfus Lace-dæmonios male pugnant ^ob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;337

athenienfes fe dedunt Syra-

eufanis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 Z

athenienfes claflem in Sici-


aues magnæ ubi nutriantur amp;nbsp;cur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

auium color unde fit nbsp;nbsp;6 s

auiditashumana ubi exatu


bellum gerunt ThelTalii. cum Âiexandro Phaered


fob


479


rata


3^5


aurum apud Aegyptios ut


liammittunt


athenienfes in Lacedæmo-


nios


, athenienfesLaconicaKi ua-ftant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29 3

athenienfîs populi imperiû


extrahitur , aurum Arabicum aurum Apyron aurum Ga|liç aureæarençnuuius auri copia ubi


1^

^5

85

145

85 ibid.

73


bellumBofphori regis filio rum

bellum Perdiccas decernit inPtolemæum nbsp;nbsp;nbsp;592

bellum inter Romanos ôi

Gallos inltalta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;343

bellumCorinthiacum 452

bellum Syraeufanorum 8lt;

Acragantinorum zjS

bellum facrum inftaurat Ö-


auri clogium auro SC argento qui careant tob . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.140


nomarchus


bellum inter Aegeftanos^ Selinuntios


3*2' beb


-ocr page 30-

INDEX.

bellum Troglodytarum 7 9 bellum Romanorurn aduer fus æquos

bellum Rhinocerotis cum clephante

beiium Samiorum cum Mi lifqs

bcllu Crotoniatarum cum

Sybarienfibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zTf

bellum Perfarum cum Ae-

gyptqs

bellö inter Argiuos ÓC My-cenæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;285

bellum cum leonibus ys bellum Italorum côtraDio nyfium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4j8

bellum Phocenfium 499 bellum Lacedæmoniorum

aduerfusSpartanos 467 bellum Volfcorum contra

Romanos afflitflos 444 bellum Rheginorum cum

Dionyfio tyranno 4-57 belli Lamiaci origo belli Con'nthiaci origo 287 belli facri origo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49 ff

belli Pelopönefiaci finis, Sgt;C

duratio

belli origo Lacedæmonio

rum aduerfus Bœotios fo-b'o

beneuolentiae ÖC odii ratio

fol.

belli Troiani fumma 223 befsifupplicium

belTusDarij interfedlorrex

fit

bibulanus Roms Conful

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 ff 3

bigæ equis albis multæ iibi

nmul nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3ff5

Wtumen

bocchorus rex Aegyptiorö fol.

bolconis Syracufij mors folio

bomilcarfuos prodit ffff3 bomilcartyrannus ff7$ boni publici corruptio fol.

I ffff

boreasoptimus brafidæuirtus 293

biaßdx alia expeditio in

thenicnfes

brafide Cleonis interitus

bellando

brifesrex

brifeis qualis

britannia infula

britomartis uel Dit^lynna

fol.

brutiorum origo

butes Lycurgi frater 1 5 2 bythiniæ bellum

byzantus

byzaritium oppugnaturab

Athcnicnfibus,per prodi-tionemcapiunt 359

C

AdmeaThebanis de-j ditur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 5 ff

cadmus

cadmusinRhodum 154 caietac origo

calani Indi philoibplii mors mira

calchas

calillheneshinoricus 445 caloris uis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

callantiani ubi habitent ff4j callicratidis finceritas Delphino oppido potifur 4 ffi callicratidæ bellaturi oratio ad milites nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37«?

callixenus calumniator àC

Pfeudorhetor

calumniatorumpoena 278 camarinenlium fiiga 384 camelopardus

campani Entcllanosperfide opprimunt

campani Cumas expugnât fol.

campi ianguine redundant fol.

canes inlignes Alexandre

donati •

cappadocum gens

cappadociæ reges

capite damnatorum poena fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

carbi Arabes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 carduchorum gens 403 charidemus à rege Perfarö obloquédi libertatemne-

catur

carfpagi

cariarum urbium oppugns

tio

carion promontorium fot

142

carthaginenfes auxiCta exifi cilia petunt ^lt;^4 carthaginenfes à Timole^ ontepacem impétrant fo'

lio

carthaginenfes expedition nem in Siciliam parantfon lio

carthaginenfes peile Sc tup bisuexantur 4$i carthaginenfes perfpecioö induciarum Dionyßüdt' cumueniunt 45^ carthaginenfes Geloamdf ripiunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 ^4

carthaginenfes in Gratto« bellum mouent

carthaginenfes adAcragsti tem caftra ponunteoruifl'' quelegatio

carthaginenfes pacaredeo« conantur

carthaginenfiu clafsisinSi-ciliamproficifeitur 4'7

carthaginenfium naufragé tttn

carthaginefium auaritia 8c ui res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*47

carthaginefium caftra DiO' nyfius inuadit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4/®

carthaginenfium fug3 ‘O'*

3 5^

carthaginenfium exeratus famelaborat

carthaginenfium immani-tas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 ^4

caflàndra Græcis infaunS prædicit

cafîànder cû exercituinMa cedoniam côtendit lt;3*7 calîandri SC Antigoni gefta quædam

caffiinder accufatore AntP goriOTioftis Macedonunt ® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/C lt;nbsp;2

pronunctatur


-ocr page 31-

caflàndcr Acarnancs fibi c5

cibi calore folis codi 80

confiliarij quatuor Demc-

aillât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;741

cilla incautus à Demetrio

trfj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;î4 2

caflandri cum Antigorio cô

opprimitLir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$ i

confuetudinis praux actio

'Piratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60}

cilla captus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 ; 9

caffandra uates nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 r 2

cilices curliberi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 9

cimbri.Œumerq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 lt;;

contentiodepace nbsp;nbsp;nbsp;200

Callander Ariftonoum Inter

conuiuium Heioicum 622

4

cimonisin Cyprumexpedi

corcyra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129

taflandriam urbem condit

tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i74

corcyrenfîs feditio 3 44

Caffander nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

cimonis Athenienfis gella

corcyreorum de Corinthijs

cafsiterides infulæ 147

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 y 6

uidtoria

caltoramp;PolJux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 i

circæumpromontorium fo

corinthi feditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;452

caftor ôlt;Pollux qui SC quakes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 IJ

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» I ~f

circes ars uenefica ibid.

corinthum oppugnât Bœo tij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;474

corinthiorum agerdepopu

catana urbs Siculæ 259

circulus aureus mirusAftro

cataputoruminuentio 41 0

logicus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24

laturCalîander nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;639

catharorum gens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$ 6 8

citherca infula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212

coron ciuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173

caufæ pciiis Athenienfium

ciuitatis llatum componen

corlîca inlula eius urbes tno

fûi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,00

di ratio Athen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58 7

res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I y 9

CCCCOpæpfæjQj^gg nbsp;nbsp;nbsp;, I ,

clafsis Athcn.difcedentis ce

cratères in Pallets Siciliç qd

cellauinariamira

remoniæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? i y

fol, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270

celonæ regio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sl~7

clazemeniorum Cumço

craterus SC Antipater cum

cdtiberia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142

rumdifsidium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;455

Aetolim componurit y 9 2

c^ataurortirn origo 129

clearchusTyrannus 480

crœfusrcx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;327

’^cnotropæ muliercs nbsp;nbsp;i ■] 0

clearchus Spartanus in By-

creta à feris liberata i 0 lt;S

t^epus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.80

zantinos fruit, tum à La-

cretæ ciuitates nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' i lî t

ccranæfcrpcntes

cedæm.profligatur 9

cretæ deferiptio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i y s

cercinna infula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139

clearchum fibi Cyrus Perfa

cretenfibus immixtae natio-

ceremoniæ deorum 1 61

conciliât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

nés nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16 2

ceres quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95

cleopompus Atheniêfium

crocodiliconfideratio 17

cérerigeftaSefacra i ? s

dux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;293

crotoniatæ Elorim Syracu-

certamen Pilatarum SCAr-

cleopatræproci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^7?

fanum ducem eligûc 4 3 S

cadum cum Eleis 47 8

clcombrotus occumbit4lt;î9

crocuta animal nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 i

cerna infantem alit i * 2.

cleopatræmors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6-J3

cryftallus lapis qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 s

ccruanicapi'tHercules i 04

clitus ab Antigonianis na-

ctefias Cnidius medicus 5d

chaiabriæarsmilitaris 459

uali prælio uidus interit

hiftoricus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y 9

chaldæorumAftrologia s 8

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 J 0

cteficlesCorcyreis fubuenit

chaldgiquales 57. eorum

clitus Macedo Athen, præ-

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 6quot; y

dodrinx.philofophia fo-

lio uincit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;588

cuhcesinortucanis 77

gt;10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 8

clytemnelira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 6 9

curetes louis fili] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;93

charmutaportus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sç

clytemneftræ Sgt;C Aegifti

currus apparatus qualis y53

charondaslcgislator 278

mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 0 y

cyaxares rexMedorum ƒ9

cbavondæ mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;282

columba ubi adoretur y 3

cyancfons nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13

chelonophagi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 «î

colchorum gentis origo 2

cybeles nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

cherronefus tnfula i 5

columnæ Herculjp nbsp;nbsp;nbsp;1 0 6

cyca planta Oleagtnca i 7

chio feditione infeftatur 554

concio Dionyfij ad Syracu-

cyclades infulæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t 6 3

chiyfesfacerdos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

fanosdebello Carthag.in

cygciipracliumSCmors fol.

cbiyfesfiliam Agamemno-

ferendo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;412

' 7 î

ni reddit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 8 2

coniugalis lex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;282

cylla ciuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

cbryfüpolim côdunt Athe-

conon Athenienfium mœ-

cynamolgi homines .

nienfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 ?

niarefi vit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48*

cynocephali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80

chryfesfiliâiepofci^a Græ-

conflidusmagnus nbsp;nbsp;nbsp;yj

cynomelTaquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;203

cts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177

coos infula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* 2

cypricum bellum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s lt;=4

, çyrene

-ocr page 32-

cyrcne regio

cyrcnæos Thimbfo fubigit fol.

cyrenæi à Ptolemæo defici-irnt

cyriis criici affixus

cyrus tratrem uiilncrat 40 o cyrus quoniodo imperator fadus ex prinato 2 7 cyrus Dart) filius contra A-thenienfes

C'jix apparatus aduerfusfra-trem fuum Artaxerxem fob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 97

cÿrimors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;401

D nAmnati ad fodinas fob , damaratç corona auri à Car thagin.donati xj» Damophilus miferetrunca tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 o (f

damidis tnduftria aduerfus

Elcphantes

dagihnis

daphne Sibylla 127 dardanusamp;fui 130 dardanus

dares Phrygius 223 darius ad prælium aduerfus

Alcx.feiterum parat 551 darius pace non obtenta ui^ res separat

darius Perfarum rcx 530 darius Aegyptirex 43 dart) régis obitus 3 8 i dart) fuga nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;543

dart) mors

dcabus attributa 1 $ 9 debæ Arabes

^ediris parcendum zv defedio fcruorum in Sicilia

fob

defedores fternuntur ibid, dcianiræmors 114 deiphobimors zoz deiuindidain quos parata

flet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 2(7

delitiae dcorum gentilium

fob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I I 5

delta infula Nili 17 delphici facriicgi puniti 231 delphtca pecunia $ 11 dcmetrius Nabatæos inua-

dit

demetrius Rhodium obfi-

det

demetrius Polio^:ctcs ap-pellatus

demetrij aciei inftrudio folio

dem etrij fuga

demofthenes Pylum adori-tur

demofthenes Lacedæmo-niorumagrosuaftat ibidi demofthenis timor

democriti Philofophimors fob

dinocrates amp;nbsp;Philonides à Pafiphilo opprimötur folio

dcos in primis colêdos pro-bitate

deorum Aethntcorü fauor

fob

deorum genfts unde 9 o deus uiuens qui didus ab

Aegyptijs

dercetaDea

dexippus Laced, fuppetias

uenit Acragant. 3^7 diagoras Athens Atlienis

proffit

diana Græcis infefta cöpe-

fte

dij Aegyptijs quales 72 dij hominibusutilioresi48 dtjexdtjsgeniti

dijsfupplicia Carthag. 3 lt;^7 didys Cretenfis

diluuij damna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfz

dioclis legislatoris laus amp;

mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 3 lt;7

diodes à Syracufijs fugatur

fob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 tf o

dioclis dïatio contra Athe-

nienfesçaptiuos 32$ diodori inftitutum in fua hi

ftoria

diodori operis laus 2 diodorus quos in hiftoria

Cretenfinm fecutusfuerit fob diorncdæauirgo diomedisThracis eqiit dion Syracufanus

dion Syracufas libérât ai?

rannide

dionyftus

dionylius aduerfus Carth^; ginenfes querit occaiio*'*^ belli ‘

dionyftus arma Syracufi* adimit.fe munit

dionyftus Geloisfei'taud* urn

dionyftus Syracufanus nidemaffedat

dionyftus arma fabiicata» bdlum Carthaginenfibu* inferendum 4'®

dionyftus urbes Carthag'*” feftat

dionyftus LimneftrumTy' rânum opprimit. ciuitatö ftbifubijcit ' 45^ dionyftus Pcxnosad

la fundit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ib'*^

dionyftus cum IllyrijsfodC' tatcminit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45*

dionyftus Magonc ufneit»

Rheginos aggredituV4*J dionyitus portas urbisSy*” euft) co’mburit 3^5 dionyftus dam talenta centa à Carthag.accipiu*’ lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^7

dionyftus Carthaginenfib.

bdlum infeit 47“^ dionyftus ob defpedatafua carmina fæuit inamicos

fob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44*

dionyftus in Phytone Rhe* ginorum ducêfæuit 445 dionyftus quadrigas amp;caii tores mittit adCræcoslu-

dos

dionyftus ex Locris uxore ducit

dionyftus uires fuasreparat fob

dionyftus cum CarthaginC ftbus pacem facit 453 dion^^iius bdlum Carthag.

indicit.copias educit 413 diony-


-ocr page 33-

dionyfias finitimos fibifub iicerc tentât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;394

dionyfias Rfieginis bellum


infcvt


457


dionyfias captos Italos libe raliter dimittit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 3 9

dionyfias cum Magonc pa-cem facit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;435

dionyfias poeticac datopc-


ducetius Siculorum Rex fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265

ducetqcafus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27 z

ducis militum officiu 267 ducum diicordia Perfarum


ncium irramptt 474 epaminüdasd hebanis per-

fuadet maris imperiû 478 epidamnij tumultuantut fo


Iio


ram


448


dion^fias Syraeufas tyrâ-nidem faam firm at 389


fob


dueum Athenienfium in bcllo fententiæ contrariæ


5 2-0


duces ab Antigono mifsi quid egerint 6 3 8 ducis Eumenianorum ca-


lus’


S7


cphialtes feditiofus Äthen.

dux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff4

cphorus Cumanas £C Diyl lus Athcn.hiftorici 519 ephorus Cymteus hifiori-


eus


epüogus partis primæ libri


dcpeculatur 4 5*^ dionyfn expeditio in Italia, fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;438

dionyfi] delib eratio in fedi-


tione


509


dionyftj animas in melius


duellum Coragi 2lt; Dioxip pi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S7 ‘

duodccim duces Aegypti

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 2

dux argento Clypcatqrum milTus ad agmen hoftium


primi epitaphiabdlica


Z t 24 z


mutatus


41z


fok


dionyfij oratio fidia ad po-pnlum 3 7 5 ‘ imperator creatus tyrannus fit fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.


dux clafsis Perficæ inpug-


epitimaeus equusTroianus équités hafiati ergamcnes i\ethiopum rex wpicns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;71

eriginusMyniarumrex 1 05 erfi montes Cicilix 134


201

«47


nando périt duxMcnætius


2-54 «79


eruditiuiri


dionyfn Syracufani aftutix T? Brietatis*effedus f k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;374 U Elanitesfinus


euagotas Salaminus 4 3 « euagoras cum Perfapacem


donyfi] copia côtra Cartba ginenfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 i 9

dionyfn Syracufani miieria

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;% 8 «

dionyffi afientatores 441 dionyfi)tyranni mors 47 « diolco rides côftitutus claf-


ÈîeArvtm ubi


eiephantes fiûi eicpbantes Indici


1 O i

84

142

52-

6 O


facit •


44 9


euagoras Uir Sd fortitudinc amp;L mirandus


cudami interitus


63 z

3 i

59


elepbantorum captura 7 8 elepbantorum inconfueta


eupbrates fluuius eupbron Sicyomus Tyran-


elca


65 5


fis ptæfecias « 4 2 diffidium inter Attifam êC


elepbantorum coitus,nutri tio,3etas

eVq cum Lacedxmonqs co-


nidem occupât cumenes cumenis copiac eumcnes uicloria

fok


47S 59Ï 630 potituâ

5 94


ponunt


407


Tocimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« 19 r-----

dioxippi mots ab inuidia elfis bellum inferunt uace-fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s 7 z djcmonfi

doiütinx quando cxcolan- elogium Palladis 23z 175 efocyuentixlaus

dons imprudens occiditur


dolas in Atbenienfes


doionis exploratoris mors fo\. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I % o

domitius Siculornmimpe-


djcmom^


3 9«


cumenes Afie imperator co ftituitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 0'4

cumclusimpcriopotitur fo


lio eumenisfortuna eumenrs modeffia


667 6 O Z

604


cumenis prodttores poenas dant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;633

cumenis adbovtatio nbsp;nbsp;6 î 9


fok

cpaminundx mors Sc laudes

aminundas dux cledfus cumenis acieiinftrudfio fo-‘ lio


ratot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z 6 3 apa'______

dona bfercubs à dqs data ßoeiiosbbcrat 47 S

quot; * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epaminundas Mantineam


fo\?


'OS


eumeni mors inopinata fol*


àïomada ç\viQt ftadiaemed


tuï in die


6x9


ducetius in Siciliam redit


fol.


461


66% eunus tex, creatur ewipidrs opinio


fol.


^cetins Siçnlomm dux


epaminundas Spartam op- eurvbei inicyuitas Yficrcubs


•J

in' fdiosi


fok


pugnat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47 3

epatwundasfnVelopon.' cuùfteimors •


i 1 Ç cuï'jb'radeB


-ocr page 34-

index.


eurybl'adcsSpartanus xjo eurypflus ad Troianos ue-nie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195

eurypilimors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 6

cxercitüs Dionyftj 411 exercitus magni 47 expugnationum mftrumê-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i8

exiHum pro morte obi non liceat

F

Tquot;* Abiorum trecentorum mors

Fabula de amoreuirginisamp;^ leonis

facis coeleftis portentö Spar tanis

facinora quæ immortalia 3 fada uerbis præferêda 3 î $ fadum audaciffîmum 229 faliaciaThemiftoclis in Per fas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 J 4

fames in Perfarum cxercitu inCypro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;445

fames kheginorum 441 fata accuiatPriamUs 191 fatale donum Troianisi o i fatilcxineuitabilis fatoruuis infuperabilis lt;nbsp;9 $ ferentçurbis Âpuîiæ à Romanis expugnatio lt;f4o ■gt; feretriAlexandri deicriptio fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;592

ferri prseparatio 14$ fertilitasmiraubi

fertilitas agri urbis magnæ fol.

fertilitatiscaufa lt;?ô fîlia Antiochi admodûuer-

Rita

Aiorumcxploratiö 69 flumina exhaufta ab exerci-

tu Xerxis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 2 tf

fluminum congelatio

fluuq Galliae

fluuius Stibactes

forgaritarex

fortuna in rebus deiperatis quidpoffit

fortunæuis

fortunæ infôicntia

fortunæ mutabilita«

fortune uidiftcudo

fortunæ viel tempori quæ at

gigantes Cumæi

tributa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;323

Hercule

fortunæ infulæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i tfz

gigantes fublati

frigoris uis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 0

gigantes qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

frumentumubi grimoortô

glauci prædidiones » gt;

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï 3 $

glaucopispallascur ’

frumenti inuantio 158

glcbæfufilesutmetana

fundarum uius ubi 140

gloriæ nomen

fuheralis iex Syraeufanâ fo

go rgias orator

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24 ç

gorgium

furius Gallos profligat fol.

gorgônidæ genres s?

444

gorgonumgens

futura übi dignofcanftïr fo

gramenhominib.cibüs

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 0 s

gratiæ retributio apud

G •

gyptios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4‘

Adria ürb# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14t

græciatumultuatur 4^^

J Gallia,Galatia 143

græciaundediues

galliÔCHifpani miffî Lace-

græciæ aliquot ciuitatcsâ®

dæm.auxiiio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47$

uerius Lacedæm.

galîi in Capitoliuna afeen-

græciæ diluuium

dentesdeterrebant 444

græci aduerfum Macelt;lonlt;

galliTyrrhenorum fedes oe

qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0^

cupant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;443

græcos rebelles PithoCu^i'

gallorum fàcrificium 14 5

git nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^4

gaiiorum forma ÔC mores

græci Itaiiæ aduerfus Diö'

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;143

nyfi'um confoirant 1

gallorum pugna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144

græci pâccmfaciunt 4^^

gallorum crudelis mos 443

græci quidâ deficiuntaî*”''

gallogræci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14$

cedonibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*4

gamarga Medix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

græciæ ciuitates cum

gandari populi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61

ganges nuuius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

donibus paccmfaciuntfo

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$**

ganymedes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i i

grgci authore Artaxcixepa

gârindei populi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 4

ceminterfefaciunt 4*^*

gaulusinfula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139

græci iæuiunt ininqiiilinos

gela eiuitas recipit Acragan

Pœnos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*4

tinos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 (Î9

græci Artaxcrxi dederciêie

gelo à Carthaginêfibus ob-

eufant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4®*

feflà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;382

grçci muta to Rerum ftatu,

gelo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259

feditionib.laborant 4lt;^^

gelo Carthaginefes fundit

græci â Perils inuitad ad co

foi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^5

rum fœdus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4®

gelonis de Carthaginenfib»

græcorum cupiditas

uidori^lausep nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 3 6

græcorû de refiftédo Perijs

gelonis modeftia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238

côiuratio ôôiuraméttî 24»

gelonis comitia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^9

græcorum cum MyfispfXlt;

gelonis liberalitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2-^-/

liüm in porta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t?”

gelonis teftamentû mors

græcorum altera ad Troia-

locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245

nos legatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7^

gelliæ Siculi mors 370

grætowmàTroia diicciiio

gemmatum copia ubi 8 9

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

.J

genitalia honore immortali

græcoruuaga a incerta da

celebrata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101

drina •

grxco-

-ocr page 35-

INDEX.

gracorum inuicem inuidia ’

harmataurbs

S7Î

heroum qui fapientifsimus

iol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17 4

harmoltæ quid Greets

391

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

gvæcorum militum folertia

harpalus delictjs indulget

hefione régis fîlia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i '1 lt;î

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228

toi.

hefione uirgo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z i 0

gtæcorûin Troiano's finiti-

harpali niors

ibid.

hierapolis ctuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 74

mosinciirfàtio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173

hecates immanitas

* *7

hicro Cumanis fcrt-auxiliG

græcorum contra Xerxem

hccatæus hiftoricus

^3

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251

defenfionis apparatus fo

hedor Achillem fugit

* 8s

hiero Syraeufanus 24s

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225

hecatompylon ciuitas

0

hicro rex mon'fur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259

græcorum reditus 204

hedoris uires,uulnus

C, 1 6

hieronymus Cardianus hi-

græcorum ad Achtllem le-

hedorPriami

2 I l

ftoriographus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 i

gatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 8 a

hedoris filij

204

himiico Syraeufanorum cô

grçcorum ducutri numerus

hedoris mors

I 8 8

meatiim intercipit 3 0 9

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 1 4

hecubalapidatur

203

himeram expugnac Hanni

græcorum Xerxiqui adhæ

hccuba inhdiatur Achilli fo

bal ôComnes necac 352

ferint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i i 5

lio

220

htmerenfes iugulati 250

græc»rum belli caufa 9

hecuba qualis

himrlco Syraeufanorum na

græcorum in Afia dcfcdiio

hcdcræhcrbæinuentor 10

ucscorrumpic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;414

àPerfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244

heleni uaticinium

11 I

hyppolitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 2 s

græcorum clafsis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128

hellcfponti nomen

117

hippocentauri unde 1 2 9

græcorum rapinæ nbsp;nbsp;nbsp;17

helcnædelineatio

i « 3

hippocratis ducismors 3 5 s

gTæcorucum Troianis pu-

helcnæraptus

gt; ‘5

hippopotamus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

gna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ * 7 î

helenam Deiphobusinma

hilpaniænictalla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147

græcorum militô côcilium

trimonium ducit

* 97

hiltorici officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48lt;S’

in fummo periculo 128

helenæ ululatus

2 2 [

hiftoriorum Græcorum cx-

græcorum mores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249

helenæ origo fermo ilt;sâ

penfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;340

græcorum reditus nbsp;nbsp;nbsp;403

. helenus

»85

hiftoricorumuarrjfcopi 4

niue 2lt; gclu infeflantur heliadumpcritia

’5-1

hifiorici taxati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 8

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid, heliopolis deus

21

î hifioricolocanofcenda 4

græcorum ad Troiam ap

- helicæfimulachra

4 lt;î6 hiftoricis cur aliquâdo non

pulfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ii heracleaurbs

108 credatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 0 2

græcorum cum Xerxianis heraclicnfis feditio

403 hihoricum quid deceat fol.

pugnænauales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25

1 hcrbæioporiterx

6

8 I 3 s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- *

græcorum ducum defcrip- herculis fada

8

9 hiftoria omnibus prælata'4

tio perfonarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 i

3 herculis labo rcs unde

3 hiftoriæ diffenfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i j-3f

græcorum mos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22

7 herculis liera hiftoria 12

I hiftoriæprimafolertia 300

^nacum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izj hcrculiscûEryceeertamen hiftoriæcredcndum yj.SC

gylippus ob furtxim aufu- fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;los so nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;•

git nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;381 herculis ad inferos defcen- hiftoriærcginæLamiç «74

gymnetçAethiopes

11

fus

109

hiftoriæ Dtodori diuifio^

H

hercules qualis »

9

principium

$

T 1 Älicarnafsöurbs

^^1

herculis prudentia

’05

hiftoriæ natura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

; Hammonis urbes

’ 54»

herodoti hiftoria

^44

hiftoriæ utilitas uera

CÔ-

ternplum

550

hcrmaphroditus.

loi

mendatio

î

hailnibalpeftemoritur 3 6-1

hcrmias hiftoricus

451

homerus infanus ’

209

hanmbal Carthaginenfium

hermocrates occidltur

320

homeri magtftcr

9 lt;5^

dux

34’

hermocrates occilorum of-

homines fine potu

l'i

hannibal Himeram oppu-

faSyraeufasmittic

î 5o

homines primi qui

^9

gnat

3 S I

hermocrates inftaurataSeli

homines rufi facrifioati fo-

hannibal Selinuntios

ebft-

nunte.Carthaginenies in

lio

det nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

348

Sicilia infeftat

3 5 5

homines aftorni

hannibal a Siçifi^ cum pre-

heroicafacrificia

5 9 3

homeri ad Aeuvptios profe

da recedit

35Î

heroicafortitudo

gt; ** •

dto

8.

homines

-ocr page 36-

homines ubiprogcni'd 7 hommes in abiindantia fo-

hrij

.homj'numcœptuspnmi 6 hominum gradus

hominiim genus nouS tfS hominum uoces quâdodi-fcretse hominum origo , QC prima uictus ratio ibid, humanura ingenium i -j 4 hylophagi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-j-j

hyperion

hyperboreipopuli lt;54 hyphafis fluuius 5tf8

‘ï Amboli peregtinatio 69 1 lapses belli uidorcsïjî lafonTyrannus

iafonis hiftoria

iafonis mors

iberiacmetalla 14^ ibosrccipit Alex. ^^9 ieartobitus

iccta Syracufj dominus çiÇ ichneumon animal Aegy-pti

j'chneumonanimal \-j ichthiopliagorum habita-

tio

ichthiophagi

ideainfiila

idæus ad Achillem à Pria-

molegatus

idei dactili

idomenei mors

ignis coeh facer

inj portæ

inachus Argiuoru rex 1 5 $ igaro rex Aegyp ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a ff i

incantatorcs ubi 15 3 indiaefertilitas

indomitus dC ferns quis ha-bendus

Indornuetuslexqualis 6z6 indorum gentes,mores 6i indorum mos

imitandos mites

imperatores duo Græci re-legati Qi occifi

imperatoria ars

imperator ignauia taxatur fol. impertj fecuritas utparctur fol.

infidicefratris infratremAc

^7 »94

gyp tiregem inducÛE belli induciæThebanorumeura

Lacedarmonrjs 4(^9

inducixTroianorß SC Gr^'

eorum

iufimulareabfentes

inlulæfœlices

8«?


infulæ mirabilis defcriptio fol.

iolai facra

9 3 M9 4lt;^5

iouis ceremoniæ iouis Triphylrj templö 149 iouisftudium iouisfîliaî iphicratislaus iphiclimors iphigenia uirgo immolari prohibita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169

ifaurorum urbs â Perdicca

obfidetur ifaurenfes feipibs concre-

mant ifcholæ Spartani facinus he

47^ a

»4

9

légiféra

ifis mediea dea


roicum ifidis gefta ifidiscolumna iftmos muro clauditur 233

iter ex Syria in Græciam de, lacedçmontj Pylum opp-c*


feriptum

indorum circumcifio 14

iudicia quae peruertant 3 $

iudidum uerorum imago

fol.

indiciumdeTeribazo 450

Iulius Cælàr iupiter iupiterfpiritus

iudicummalorum poena fo lio •

$

$8

8

93

iupiter binus

iupiter cur zena 8lt; pater di-


dus


* 59

iuspernim extorquere qua do liceat

ius gentium

iufiurandum Grsecornnv^ J 0 ö


Troianos ixionis crudclitas mors

LAbyrinthi duo Labyrinthus

Lacedaemonij ftatum corum per urbes conft^^ unt

Lacedçmonq CadtniswjJ’' uadunt. Thebas Obi dunt

Lacedæmonij Athenicflu' bus infelli

lacedcemonq Tiflâpb^*®* bellum inferunt

lacedçmonij Dotas dolo’’^' cant

laccdæmonij bellum ifl thenienfesparant ’»9*

lacedamoniorû Athcni^' fiumé^focq

lacedçmoni) Olynthio^iiW fubi]ciunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^^

laced çmoni) foedifragi 453 laceda-monij Gylippii*”^** xilio Syraeufijs munii'*-fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?gt;7

lacedæmonrj cum Petfisp* cemcomponunt 44^

lacedæmonij aduerfusPtt' fasfeinftruunt 45*

la cedgm O nil bellum infcffC Athenienlïbus tentât: $ f

perenituntur 3°^ lacedæmoniorum iiitupu»

tio ob amifTum regnun* fol.

lacedxmoniorum iiis bdli-

ca

lacedatmonios prælio uingt;

cuntOIynthij

lacedçmonioiûfçuitia 3 89 lacedçm. delrruunt urbesS' liqyot

ce

307

lacedemcniornm äf Athc-nienfium ttaclacio de pagt; lacedemonioruminuidiaiii

Athenas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25*

laced.enA)niotücl3des469 laco


-ocr page 37-

Vaccdâïmoniôrum reges inter fedifsident 45 3


laconicam quadiipartito in uadunt hoftes


libya à ferisbekiis purgatur fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 O s

Vibyorum genera uita, mo-


Vaciinus fur lâcus a U emus Valus l'hebarum rex laonaedonrex laornedontismors


47 i 109 108

» ^5 Z l O ibid.


lapiduiuArabicorîilaus 6 6

Vapithæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128

lapitxcæfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«4

htitudo Tigris fluuq quan-


tes

figures Vabiiriofifsimi Viparainfula

urbs

Viparæ dux probus Viffa ciuitas in Adria Viterarum laudes Viterarum inuentor}


87 107 »37-138 434

45 I ^79 ï 54


macedonicumagmen lt;94

macae populi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 7

magonis inSiciViam expedi


tio mæandrint


* 434


'mantincenfes Lacedçmonl bus fe dedunt 4 lt;nbsp;®


maranxi populi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 4

mardos iubigit Alexander


6 zo


\çgatorum Agathoclismif-


.10


688

2.15


locrenfesprælio uincitPhi-


lomdus


498


mare aVbum maris aqua duVeis


legnti à GrecisT roiam mif-tiobHelenam


bgum moderatio Vges aux optimæ leges, Charondx leges Zaleuci IcgîsOioclis quai CS Itges de commercqs kuAuosinfuVa leonidx animus


16$ zS 1

4^

Z 8 3


locrorumnaufragium folio

locorum intcrcapedo 8 o locus de Dqs

locus fceleratusunde appel

latus

locuftarum captura

lotos arbor


3 37 3«

17« zzS


5^^

lt;Î9

14


mari] mors marmares populi ab Aîcxâ


dro oppugnati. maronea ciuitas marficum b eVlum martis inuenta marris fiVia mafsiniffe duritics manfuetudinis Vaus


nienfibus nocuit 3 »

Vunainbypcrb®rets 64

Vunx eut cornua dentur foV.


7/

Vuutanorum mores


539


7»3


Ö5 704 3 2.7


mafsiniffaAfricærex 704 medeçcrudeVitas muVtipVex

I Z I

racdesc doVus in PeViam


uenena

14 medex biftoria


119


leo cuvn rege pugnans z 4

Veonidas c^ftra Kcrxis cura paucisinuadit “9

Veoutini ab \tbenienfib. au


VycopVaronTyrannus 5 VycopoVisurbs


medicamentumNefsi 115 trredicinx tutores ÔCinuen-


lysuftica regio ■ 107 tores \’^{anâ.eï r cgnum aRcÄat fo tnedicinac inuentrix


v-iuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcdicinxantiquitas ibid.

VeoàbëncsLamiamobfidct lyfandcr dttx Lacedxmon. medicos elfeneceffariosfo-. foi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;586 contra Atben. 3 57 lio

Veolibcnesoccumbit 5«? lyfandri de Atbenienbbus mediinGrxcos

Vconnatus à Grxcis prxVio uidlorianauaVis occifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;587 VyfiusRbctor

Itonùni Syraeufas commi- lyrnefus captus


197


Vio


393


381


441


Vio


Zquot;»» il?


tnciorum imperium eut de


Vetum


85


medoïum Reges nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 9

megarenfesab AtbeftienR-«

MAcbaonquaVis 114 nbsp;bus4cficiunt

Macariusquis iSx meVitainfuVa VesbusinfuVa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162 macedonum rexPerdiccas rneVampus diuinator

lesbq ab Atbenienfibus de- contra Atbcnienffe 2 s s tueVeager fidunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;298 macedones fame laborant tnclagrebe

Vetanumurbs conditur Z % 9 fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;474 mempbisurbs

bberospublicoxrelnftitu- macedonixflatus nbsp;nbsp;nbsp;601 memnonadTroiam

endos tradl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27 9 macedones Olyvnptadëca- memnonismors


^raut

V^bnis fuga


395 4z i


«5*


54

54®

91


Vibenatisçditorcs quiGïx nbsp;nbsp;pitisdamnant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;634 menaindeX-una

d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^225 macedonesuittuteexeeWe- menctiusîacraidercuViinfti


d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/.i 2 5

Vibristrib .primis quid com-prebenfumfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 9

bbtiexPbiVyra \ 2$4


tes


5 94 nbsp;nbsp;tuit


maccdones uirtutt admira- mentorP erfa Aeg^ptt urbi biVes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9% nbsp;nbsp;buspotitUK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50 a

IQ meud»


-ocr page 38-

nienda uibs capitur 307 menidesrcxAegypd .z mercenarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^24

mercunus eius^ inueta cur

Plermes

incidcus imperator 1 $ 2 mciidiorialcscurprimi 69 merion quail's 214

mclocs ciUJCas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16

mcrocinfulæmores -ji nieftana potiuntur cito Car thaginenfes SC proifus di-ruuntcam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;419

mellana urs Ciliciac 13 4 mefleni) migrant 407 metallorumfcdlurac 147 metallorum loca feracia fol.

7i

metorenfisciuitas 173 micythus Rhegius 2^9 mileti optimates occidunt fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^■]9

jnilitaris aftutia 234 nlilitarislex

milites à reac defeifeentes fol.

militum Græcorum defpe-latio

milo Crotoniata zf-j mindarus Cyzicum capit

fol.

mindarus interßeitur 34«?

mineruaDca

‘minotaurus

minotaurus

mirabiliaexanimalibus fo

lio

miraculumDianæ 108 miferabilia carmina Di®ny fij

* mitriphoros Bacchus i o o mytileneimaleab Atheniê-ubustradati 334 mnafippus Lacedæmonio-rum dux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^5

mnemolync

modus exercitationis cquo

rum Eumenis 598 monumentum mirum 2 3 monsida

mophis Sogdianorum rex

Alexandre fe dedit 5 lt;s

INDEX

mopfusThrax

morborûcuratio apud Ae-

gyptios

mores Nabatacorum ts^ i mores in ludu^arthaginc-

fium

mortalitatis pronitas mortalibus rebus non fiden

dum

mortalium focietas 3 3 i mortalium uita breuis 3 mors Regum ^Aethiopum

fol.

moiyneorum gens 405 motyâurbem obfidet Dio-

nylius

raotyæam oppugnat Dio-

nylius

eamexpugnat 4i(y motyenfium diuit'iac 41 -j inuliebrc ingenium 204 muliebresubicömunes 68.

fol.

mulieres rql^uRæ 9 mulierum labijs circulusae-neus pofitus

mundi origo

mundi corporis partes 8 mundi bona no pura, 0£ma lanoninucilia z-j

muri Athenis reficiuntur fol.

murium filueftrium ubi cO'

pia

mures exNilo geniti

'murusDionyfij minus 3 97 mufarum origo, nomina 5Cy numerus

mulaenouem

muficaexplofa

mycaenarum cuerfio 258 mycerinus Aegypti rex j o myrina regina

myronédis uidoria de Boco

ttjs

myrrhæ arbor 149 myris Aegypti rex \

myxaria mala

N

NAbatæipopuIi Nabatæorum mores fol.

Nabataci amantes libcfdt’’ fol.

narratio rerum gcftaruniin Europa

nafamonesLibfj

nationum leges quomodo

datæ

natiuitas Agathodis naturam cotraria ferre quo rumnefciturcaufa

naturguniuerfitatis corpigt;$ quo alatur

natura propriû habet quod' dâ amatorium circa bent' méritas

naufragium Perfariiffl naualis pugna Graccorinquot; in Ionia naualeprælium ^4' naualis belli ratio naualis uidoria Cimo'’'* dePerfis niutgarcbis quid nauigatio periculofa nauisArgo naues quadriremcJ nauium Grtccorui»

iSO

X i4

rus nauigiacxarundinibus 5’ nauis Charontis 44 nauis ex Cedro mira ’7 naxusinfula nedanebos patrem

■'^^gyP^’^bßdet 4*1 necelsitas rerum ncogenes tyranus à Thet'P pidc Laccdçmonio cxpH' gnatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41*

neoptolemi inuidia

Eumenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^* n co p tol em i reditu» neoptolemi mors neptunium ' neptunus neftoris genitores neftoris cloquentia neffiis Centaurus

3»r io8

liS lO

niciac oratio contrabdlbO'


confulti ftudium 1 niciaf gefla aduerfus LacC' dæmonios

nicias milites coliortswn“

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moi


-ocr page 39-

niciasab Athenießbus fub fidia petit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jiS

olympicorum ludorumor-do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1x0

orphanorumlex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z

Orpheus ÔC eins adla

80 1 z

niciæcaptiuilaus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 3 r

olympium ternplum Sicilip

orus rex Aegypti

8 9

nilcus rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x 9

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-x 3 6 4

orus Apollo quis

U

nilibeftiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

Olympus'Jriphyltj 149

oryon

134

nili fœcunditas magnâ -j

omphalx feruus Hercules

ofta pifeium uefca

74

niliorigo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;III

ofiridts nomina

* 5

nilioftiafeptem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is

nili nomina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 0

cmphalusora nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158

onomarebimors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50 t

ofiridis columna ofiridis declaratio

14

7

nilideferiptio fevtilitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18

operum ftrudlura mirabilis SyracuGj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;411

ofiridis mors

oftenta Tyri cladem

X ante

niliaquædulcedo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xo

opnellæ exercitus à Serpen

545

nili inundationis caufa 18 *

tibuslxfus

oltendes inlula

138

SC 19

ophellæ ad Agathoclem ex oiymandias Aegypti rex io

ninifepulchrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48 peditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67-

110

5 öues fine land

23

nini exercitus incredibilis ophellæ mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« ~j

■7«

8 2gt;

o

ïo\.

ninumuïbs


45


ninyas Babylo nix rex j eins


opus audiennbus utile 4 oracula Cumeli 2lt; Satyri


î»


uita,artes

niobs

• wuisnocumenta


45


mortem fok


405

19Î


rvoftisprofugium

nominum fimilitudinem er


caufa elfe

X 9 ö


præfignificatia T) Acem mali 6 6 3 nbsp;nbsp;1

pacis conditiones ab Athe.


oraculi crndek refpönfuni


fok

oraculi fabufx


1 I Ä 498


fok


nienfibus acceptx ^81 pa,ci$ conditio cumCaffan-dro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ö11


roves parère nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 2 *

noratahellum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 9®

nouereä liberis fupcrindugt;


ccrcmalum


x8 o


nuptixjrrboneftx 14®

nuneiüs Kmilcaris intercegt;


ptus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 3

nykcusBacchus ' 5

O


oratio Vlyfsis 17*^

oratio Gylippi Laconis pró pagi fortunati in Hyrcania necandis captiuis Atheni ’ enfibüs

oratio Lampi

orationcs in hiftoria q lau- palamedis ad Priamum le-

danda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 s ® gatio i ■

oratio Endtf Laconis ad A- palamedis feditio SC indu-


then.pro pace


oratorum rrequitia


Bkdvoms pericu\a fo ÖC petna kö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-]6 Oïbe8 qu


OccaniinVulx 141 octanihumiditas 8 oceani acThetidiS fil^ 1x9 oecaniinfulx méridionales


fek oiardrusrcx

«.rvomaus xaorremors lt;^dtKun\ubifita odr\ir\cQmmoda


fok


560


palamedes imperium affe-


3 47 37«-

379


éfat


ftriabelU


palamedis mors palinuri feminis ufus


quatuor cclebrantiü palus attrahens

■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pallasqu'xSÓunde


feftum repVeti


X 1 9 149 5»

8


orbisficcitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 palladis lepulcbrum X9»

oreBcs Athenas naurgat fo palladium ex Troia expor-


148 X04


\iö


öreUcs de ncce matris cau-fam dicit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbid.

óritarum funera mira nbsp;fo -


tatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10^

palladis prauidx ternplum foi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 Î i

pallenam Arcades expug-


lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;5 74

orontes Artaxerxi ÿditde- pfammiticus Aegypti Itex feÄores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;484 Tamum fupplieem necat

odorum copra ubi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8^ oropi feditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 95 fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;407

odornmnolnptasubi ibid. orOpios Thebani fubigunt panSCeiusciuitas ic

olymprasl^vritinLuridieë. fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î9lt;î panaraurbs

écPhilippnm 6.1« orontes mons


'97 701

ÎI9


' olympiades mater PAexan- orphei ori^o SC ^effa 109

6 0 1 orphei nota in man elympiadismori «54 SCu*


i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149

panchxipopuh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid*

panchai^uvbes ôi. mores fo

\io


pandora t a


*5® 9«^ panda-


-ocr page 40-

INDEX

pandaiimors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184

panormitanioppugnati fo Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 5 Î

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;597

pcriclis in Pdoponnefurn expeditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z 61,3.10

pboenicä in renautlea laiis fol.

phegatus rex Akxandfole

paniscxpifcibus panthafileaa Græcisprçlio

pericles Athcnienfib'us bel

dedit

lum fuadet adueriùs Lace

phila prudcntla cxcelks lO'

occifa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 9 a

dæmonios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291

ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^37

panthafikaregina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4

perdes abdicatus ôi. reftitu

phidiasfculptor

panihafika nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 8 8

tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;294

pl

lilippus cum fuo coiwtS'

panthafilcæ præliôô^ mois

periculum ex caetis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 3

tu captus

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

perinthusciuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5x9

philippus Byzantium oblP

panthi prædidio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z i

peridus captus ' lt;5'40

iet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5‘7

paridis indicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 x i

perfarum mulierum mors

philippus Pen'll thum oppU

pain Pharumincolctes 4 51

amp; clades nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;543

7nat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

pariodes Perfa dux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

perfeæ arbores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

philippus à Graccisdiixch''

partus qui monftra 10 x

perfarum ruina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$43

TituraduerfusPerfas 51»

patriæamor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80

patrocli ÔC Sarpedonis duel

perfarum mos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254

perfes in carcercm côiedus

P

lilippus auro pugnat

31anditns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'®

lum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 8 tf

paufaniasregi Pcrfarum oc

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;703

perlât Aegyp turn inuadunt

philippus Athenienfes liofuperat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5’4

culte fauct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248

paufanias contra Thebas ca

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2lt;?4

perk ab Äegypto re infecla

philippus Amphipolim^if' bigit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49'^

philippus quopadoAbc^ doniæ regnum occupäf' fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*7

flramouet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242

paufanias cum clafle à Lace dæmonrjsemittituf libera

dilcedunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*^3

perfepolis ciuitas in. ea

Thefauri • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;558

tumGræcos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^7

paufeniæ mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148

perlât milites nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;227

pcrfeifabula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x;

philippus Olynthios git nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5«?

paxàGraecis cumTelepho inita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 7 i

perils Macedonum regls mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;703

philippus IJlyriosprjliö^'**

cit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*^

pax cum Cartbaginen.àGe

perfia interrupta uallibus fo

philippimors

- lone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238

pecunia Acgypti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.

liO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf2O

perficacnotac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;593

phililfushiltoricus Syracu-fanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il'-

pecunia curix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfyS

petis rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

philodtetesfagittarius

periculialati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78

peryftilumlfupendum 24

philomeli gelta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A9l

pedafusurbs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

pefte infelfat cxercitus Car-

philonis Athen.mors 51®

peliæ regis mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 2 0

thaginenlïs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 2 ç

philomeli mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5®’

pelopidæ mors amp;nbsp;laudes fo lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;479

peloponncfiaci belli caufà

peftcx Athentenks infeftan-turamp;caufa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;294

pellisapud Syraculas Sym-

philofophi Alexandra per-fuadent ut Babylonem uv tret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57*

foL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290

ptomara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42

philolbphilndorum

•peltarumufus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4(^5

pclufio potiuntur Pcrfæ $ 0

peftis Carthaginenfes abfu-mit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 385

philoxcni de Dionyfij po'^' matislibcröiudiciü 44*

periarchus Laced^'m.occG-

petalilnius quid

phinci fiitj hberati i ‘

bitprælio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45 X

peuceftismetus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;629

phrygesexpugnati ^l^

pcrdiccas crudelis

perdiccas totum imperium

peuceftet alacritas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf 2^

pbaétontis fabula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 2

phyiecteta à lerpcnte inov fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

affedat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 9 t

perdiccas à fuis militibusoc cifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;590

perdiccas Cappadociæmo deratorcmprofligat fol. 588

- perdiccas uiuus captus

phalanges nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^24

phocarum inluLa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*4

phocenks uincunt pratlio

Locrenfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

phoccrtfiumclades phoqenlis belli finis ibiö» phocnices quæliuolî pholus Centaurus nbsp;nbsp;nbsp;‘ ®4.

phalaridis tautus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dr 8 lt;f

phalangis Macedonlcsc author Philippus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;487

phayllus Phocenfis bellum

renouatjSC eins mors 505 pharnabazircfponfum4lt;^2

-ocr page 41-

phorbantisûirtus

phormio Lacedæmonios uincit

pindarus poeta

piræumà Thcmiftocle ex-


populi bilingues portentum Apollinis portenta Thebanum


truitut


305

498 ante-

53» 3 99


priami filq , aedificia gt;nbsp;priami uitia


21Î

2 10, 2 l’l

' *


pivæum Cnemus occupare


pofthumius didator trium


conatuv

pifaurbs Peloponnefi pifcesfacri ubi pifciumuenatio pitho turbulentus


2 9 S ï 3 o I

6 I 8

59tf

I 40


, phat


pithyufa infula

planetæ quales iuxta Chai-dxos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 8

plato in Dionyfio accerfi-tusôCuenditus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;448.


potus ex hordeo quando ôô ubi cœperit

potus Sylueftris ~!3 potio ad ludum abolendS , fol,

prata Siciliac odoratiflîma , fol.


priamus Achilli ob Hedo-1 rem fupplex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 8 j

priami oratio Pathetica fol, , ibid. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s

priami probitas 118 priapus Græcis Deificatus


lol. , priapiorigo piincipum munus


285


plateas occupare conantur Lacedæmonq 292 plateænfes obfelïî 295 plateænfcs à Laced^monq s

necantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299,

platxas euertût Lacedaemo

4lt;S5.

plebs inimicadiuitibus fol.


praxibulus Redlor Athenis fol.

pracconis Graeci uoxcûftra tagemate

præda Troiana diuiditur fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

prædicenti falfa quae paena

apud Indos.

prçliumnaualc Dionyfq eu , Carthaginênfibus 420


Dario


S4Î


37»

plebs Athen.mifera 388 pléiades nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9»

plutoncm habere,qd 1 « o, podaliriusôc Machaon Me

dici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 «î7


podalirius qualis 214 poefis parua utilitas poîétæquâtifiant apud Gai los nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145

poëtæfabulofi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izi


, coalcfcant St lient proborumlubrica proci Penelopes procrullaeimmanitas 125 prodigia Athenienfium Ô6 Lacedæm.bellum naualc


3 S «? »79 2ölt;S’


. antegrelTa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;375

prodigia Thebanis inpræ-


lio


4lt;S8.


proditio inCappadocia 484,


prgliumtertium Troianum fol, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-18$


praelio nauali Lyfander A-thenienfes fundit nbsp;nbsp;nbsp;380

praelium nauale nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J_^3

praeliafreque ôô Grace.


proditio Antenoris i 9 8 profugi Syraeufas authore

Dionyfio reuocati .• 3 7 2, prometheus defperatus, i o proferpina


* 3$ 13^ gt;7?i


poetæDithyramborû 41 î, polilperchÔtis fuga in Aeto liam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 5 5

polifperchon regum tutor

conftituitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;600

polyfperchon pigtè præeft turn regno turn locqs lt;s i polybidas duxLaced. 454 polycliu in Pamphiliam na

,uigatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;640


4 praelium ad Thermopylas fol, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 2 7

praelium naualc inter Lace-dæm. cum Thebanis ad


eius raptus -protefilai mors • proteus Rex Aegypti ,29/


Màntineam , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481

prælia duo magna 452 prçliûGrecorûôCTroi.iS O praelium Sextum ■ i 9 S præliû naualc amp;nbsp;clades Eua

goræcumPerfis 447

præliû quartum*rroi. i 8 7 praelium Gylippi cû Athe-

nienfibus ' nbsp;nbsp;nbsp;317,


prytanis mors ' ddj ptolcmaeus Philadelphus

fol. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- lî

ptolcmaeus Aegyptum ob-


tinet


587


ptolemæi gefta ^^8,072 ptolemæus amicos ad u#tu tem exereendam cohorta-

,tur , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59 ç

ptolemæi in Aegyptum ex-peditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;701

ptolemæus Rhodi] s frum^-


tummittit


polyfperchon Herculem in

jetficit , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;669

• ponti gefta qualia‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«45


praclium Cyri Artaxerxis fratrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;400

prçlq naualis inftrudio 678

præftigiatore.s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;683

praeterita omittenda 183

priamus fuos conuocat ut


ptolemacus depraehêfoslub corona uendidit 64^ ptolerriacus Alexandru ho-


norat


59?


ptolcmaeus Tyro potitus fol. . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^48

c 3 prole-


-ocr page 42-

INDEX.

ptolcmæus Græcos ambit fok

pcokmæus Syn'am fibi fubi g’t

ptolcmæi CÛ Demetrio prç-lium '

ptolemæi gratus magnus^ animus acceptas populo fok

ptolemæi in Aegytum redi-tus

pudendorum facra cur 40 pucllarum nubilium lex

fok

pugna naualis

pugna Gelonis cS Cartha-ginen.

pugna ob rapinam i 6 $ pugna inteftina Græcorum

fok

pugna ad Chalcedonê ? 5 $ pugna cuni Græcis Antipa tri

pugna naualis inter Syrac.

ôf Athen. pugna continua 21 -j pugnanaualis omnium ma xima inter Græcos 47 6 pugna in Leutflris Lacedæ-mon.cumTheb. 459 pulchrius quid fit 212 pugna Aegefteorurh amp;nbsp;Li-lybeorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20^9

puppis feptiremis pylumobfidentLacedæmo nijcapiunt^ 354 pyramis maxima 29 pyramis pro fepulchro 9 pyrænæi montes 14 pi^r.rha ciuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

pyrrbus in Græcorum ca-ura ucnit

pyfiftrati Athenicnfis exem plum

pythagoræ fcntentia deani mabus

Pythagoras Philofophus fo lio

pythiæ oraculum de morte Philippi

, Q-

Vinqueremes quan-

V dop(iniô»nuét«4z quotannis opus hoc confe dum fit

R

RAdij deaurati

P^of’^ura ab in fortunes fie dida djo Reges primi in orbe qui reges Cappadociæ 705 regia fpes regiorum amp;nbsp;locorum quo-rundam propria 2 o regis amici in Aethiopia fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

regum Aegyptiorum mores

régna antiquité ad quos de ferentur

regnidiuifio poft Alexâdri mortem

regni conferuandi ratio fok 445 regnumquincçdierum fol.

5 i

rcmigandi peritiæ utilitas

fob

retia excalamis 28 rhadamâthus eius^ filq fo

lio

rhegini in obfidione fame uidi Dionyfio iè dedunr fol.

rhegium urbs Siciliæ i ; 4 rhegini Dionyfio bellum in ferunt

rheæ partus

rhegini Dionyfio (e dedunt

foT.

rhelîmors

rhizophagi

rhinoceraurbs

rhinocéros

rhodiæ terræfatum

rhodus infula

rhodiorum coloniæ nbsp;nbsp;i «J o

rhodiobfèftîo rhodi tertiura diluuium ex-

iftit

rhodiorum cum Demetrio

pax

rhodrjjDemctrq quSuis ho-

ftis honores tuentur lt;S’9 $ rhodij apud Romanos pur-- cqnantur -joi rhodij mùrum alterumardf ficant

rhodij feditione laborant to lio ,

rhodij à Lacedgm.defidunt fol.

roma reædifi'catur 444 romani mem ores 454 romani à Veis fufi 4'‘ romani Tyrrhenes belle

uincunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6JI

romani Samnites uincunt

fok

romani in Volfcos 244 romani Boios diripiuntfoL

4î4

romani Fidenates ulcifcuiJ' tur

romanorum bellum in Ac'

quos

romanorum in Samnitcsui

doria ‘

romanorû expeditio adPd litium

romanorum uidoriain Sâ'

nites

romanorum belliim cum

Samnitibus

roxanæ ôC eins filij mors Of S

SAba urbSjCip diuitig 8^ Sabaccusrex

Sabæi Arabes

làrdanapalus obfeflus,cius

mors

facerdotes Acthyopumô^

ordo

lâcerdotes Bacchi

facra gleba Aegypti lacerdotum initiatio 4® làcrilegio caftigati Cartha-

ginenfes

fadonciuitasdcleta $0^ fa gittarij Græcorum 184 fahnidcfltisThraciæ 4®’ famothracibusuota 11^ famotbracia infula 9® famotbraciæ deferiptio r ç» iardanapali uita, Epitbaphi um,pugna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

fardiniaùifula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»59

farpêdofi


-ocr page 43-

farpedofli's mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18 s

femiramis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.4 7

finus Arabicas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 2

faipedonLycius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17 i

femiramidis lalciuia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.

fitalces Macedonibus bellS

faturnus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï

aedificia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

infert

faturmalocaquac ibïd»

femiramidis in Indiam ex-peditiocC copias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 2

fmaragdiortus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6S

fatyrusocdditur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667

focrates audet pro amico

fatyras Bofphori rex 4^4

latyn'longi'comi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10

f^tbafisBacchus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo

femiramidis finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;388

fenedlac conditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 9 $

focratisrex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;408

feniorum confilia curlauda

fol ubi miræ formte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s S

fcala caua óó acftuofa nbsp;nbsp;czz

ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

fob's aqua falubris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 9

fcekratorum familiantas fo

fepulcbra Aegypti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 9

folisdefedio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;660

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280

fepultura in littore maris 6 9

fobs fib) duo cru dele« 11 7

fontes coliors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;458

fepulturp Aethiopum

fomniorum uis Sd ueritas

fcichx uidli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;?4}

fepulturæ ritus apud Aegy-

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208

fcnbendinoiius modus fo

ptios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

fophocles Sc Euripides poc

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfS

feptimius Romanus 16^4

tæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;379

foibêdiordolaudatus

fcrapis quis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13

fophita Alexandro fededit

foibêdi modus qui præftan

ferpentes rubicundi 8 lt;?

fol.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 lt;î 8

tior nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

Icrpeiites miri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$ S7

fpartiatarum cxitus SC lau

foriptorum antiquónim u-

ferpentes terræ colorcm re-

datio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;229

fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

ferentes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67gt;ÿ

fpeculatorum delufio 417

foiptorum aliquot cribra-

ferpentes cu elephantis pu-

fpelunca Sicibæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 6

t’O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Î $

gnantesubi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72

fpesbumenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;630

ipton B us uenia que dan-

ferpentes miri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8r

fohingis ænigma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12 ç

3 7®

ferui ex bello captiui 238

fphodriadesLacedæm.Pir-

foiptorcsprifcifabulofi 18

ferui Græci populi 258

ceum occupare fruftra ni-

foulptores antiqui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4$

ferui rebelles nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;708

titur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45 7

ftytharum rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

feruonia palus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 5

fpuriusCafiius utfeditiofiis

foyvon hotntcida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 2 ?

feruorS mira defedfio 7 i 0

périt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244

fcytbarü oiigo 5)C foccelTus

fcfoflris Aegypti rex 2 ç

fpurius Nemo in Aegypto

fabula - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6}

fibyllaquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 4

fecuadæ res ut ferendæ 528

ficania nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13$

ftagnum in Aegypto mirû

foditio milita aduerfus Dio

ficani occafi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2Ç

nyfium tyiannum ? 9 0

ficanorusortus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137

ffagnum Afphaltites 6^

feditioin cafhisTimolcon-

ficilia quomodo infula fa-

ftatuta miræ magnitudinis

tfs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zo

da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

fcditio ÔC clades Argiua 470

ficiliæampla defcriptio i s

ftatuis Athenis capita ob-

fegetis inuentio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

ficiliac quando pax magna

truncata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 14

feleiicus Babyloniam recu-

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244

flannum Britanniae 142

. perat

ficuli unde. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131

ficuli à Dionyfio deficiunt

fiaurobatesrexindoru

feleuciex Aegypto cS cen

ftipendiart) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^47

tum nauibus aduentus fo

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4'9

ftolaSemiramidis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

bo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® i 7

ficuli cum Carthaginenfib,

ftolaPerfica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfi«’

feleuciin Babylontam pro-

pacem faciunt • nbsp;nbsp;nbsp;385

ftupra Virginibusillata

fedio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Î49

ficulorumconfpiratio 315

ftratagema in Syracufios fo

feleuci Antigoni belli pri

filenusrex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7

Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

mordia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 s

filcnus paedagogus 100

ftratagema Cimonis in Pet

fclcuci mctu Antigoni in

fillæfluuq mirum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

fas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 5 S

Afgyptum fuga ibid.

limias capiendi ars 5 lt;5’7

ftratagema Athen. nbsp;nbsp;nbsp;3 5 $

fcniidætemplum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155

fimonidespoeta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zjo

ftratagema Gelonis 23^,

femiramis uulneratiir 5 3

fimulachrum Apollinis 4$

ftratagema Leotychidç 2 4 ?

femirainidisdidum 52

finis crudelitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tz^

ftratagema Themiftoclis fo

fcmitamidisoraculum Am raonis petit * •• -51

1 finopeurbs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4® 5

Iio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;235

finonproditor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zo a

, ’ ftrongyle infula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f 52

-ocr page 44-

ftrophusinAcgtftum 20$ firuthiocamdus

tachus Aegypti regts appa-ratdsbellicus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;484

thebaseuertit Alcxan.

thebaidis agri mures 7

ftruttophagt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78

tantalus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13°

thebæ ab Alcxâdro capiun

Hyli ratio diuerfapro fubie-dofit . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65 8

tarentynorum SC lapygum bellum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•' z^i

tur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^^

thebanorum extrema

ftymphalides aucs 104 fubtcrraneus ignis ‘ 271 fiiperftitiomiraapud Aegy ptios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 8

fùpcrbïæincommoda

fuppliccs 6«^ calamitofi qui habendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;333

taracina urbs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 9 $

tauricæ regionis mos 11 7 tauropoliumquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^4

taurosmons nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^42

taurus Cretenfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 0 $

taurinus fanguis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 5 $

tauromeniumciuitas 420

xima clades nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

thebani Grgcor5duces44^ thebani pauci Lacedæn’O'

nés multosuincunt 4*^‘ thebani cÔtra Græcos 24' thebani cumLacedçmoni)’ , feedusineunt

thebani in Lacedæmonio!» bellantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45*

fupplices eiïe protegendos iol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;277

taurus Carniuorus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80

teq Graeci quid iadent _

fybarisurbs , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;271

fok , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92

thebani duces nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.125

fycomori duplices nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

telamon portus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122

thebanorum antiquitas 0

fyllæôC mart] ieditio 714

telamon Ilium capit 21 0

. mira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

macufanus popukis 2 j -j

telegonus Vlylfis filius zo 9

thebanorum urbs ampU’*

fyracuianafeditio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z6z

R racufac conuentus nbsp;nbsp;571

telephus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zi

telephinatiuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112

telepHi uulnus fanatur 1 i. fclephi régis prælium 170

themis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;*57

thcmiftocles apudPerfts^*quot;

iyracufani claiTcm Carthagi nenfïuminccndunt 41^

, eufatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255

themiftocles falfô acciifaW*

fyracufani Laccdaemonios

telælineæubioptimæ 139

fok

th cm ifto cl es a d Xerx2 p^'

rcmitrterantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

teleutias SpÄtanus 444

fyracufani libertatcmuendi

felys populi dioc Sybaris

ucnitprofumis ^54

V cant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 2lt;ïo

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 7 d'

themiftocles relegatustfl')*

fyracufani à Carthagincnfi-

temenos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;593

annos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 5^

bus pacem non impétrant

templumThebarum 23

thcmiftoclislaus ^4^

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 3

templa tria ignotis dqs fa-

thcmiftoclis confiliun’ pr®

lt; fyracufani Athcnienfes fun

cra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84

. Athenienfibus 24$

dunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 « 7

tern plum religione tutum

themiftoclis fuga » 54

fyracufani Carthaginenfi-

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 4 s

themiftoclis mors amp;lauo£S

um naues aliquot capiunt

tenebius Afiæ locus 398

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;422

tenedos infula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff 3

theodoti SC Perilai oppref

fyracufani Dionem reuocât

tenediorumftatuta ' ibid.

fio

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49$

terra mater nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

theodoti fauctjinterit, 24»

fÿracufanæ triremes Cattha

terræhiatus mints nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40

theonis Emporium *”

gincnfesfundunt 3^4

terræmotus Græciae 301

theopompusferiptor 43 t

fyracufini Carthaginefium

terræmotusSpartç .,.247

theopôpus Chius feriptot

• naups aliquot capiunt 4 23

terræmotus ôf inundatlo-

fok, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*7

fyracufani dilTidijs laborant

nés PelopÔrtefieiusŒ eau

theramenes iuftus à 3 o.Ty-

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;494

fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 $

rannisocciditur 3^*

fyracufani Athenienfiûclaf-

teribatus in iudicio abfolui-

theribazus Cononcm com

femobfident nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;322

tur • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 0

præhendit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43*

fyracufij contra Atheniêfcs

teribazi in regem beneficia

theros Himcræ præfedus

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315

fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;450

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;235

fÿ’raçufrj peregrinos fuos a-

teftudinum captura , ufus

thcronismorsô^laus

cieuincunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;263

fok ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ff

lheandrus cæfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270

fyriundedidt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129

tcuthrasrex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214

thcftàli Athenienfibus copi

fÿriæultimæaues nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6-j

thaleftris fœmina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 ff i

as fuas iungunt nbsp;nbsp;nbsp;58^

thamudæi Arabes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 4

thefeiuitaSCgefta «23

Achos ab Artaxerxe

thafios opprimit Thraciac

thimbro Lacedæm.in Afiâ

1 ueniaimpetrat 48$

fok nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;358

pfiqfe/tus occiditur 43 Chim^

-ocr page 45-

thimbrom's adiierfa fortuna fol.

thiona id eft terra 9 3 thraces Abderitas inuadSc fol.

thracumDiexSitalces fol.

thraeutn cædcs propè Troiani

thramencs Athen.

thrafibulus occiditur 4 thrafidaei cum Hicroiie bellum

thrafybulus Phylam locum occupât

thralybulus imperiû ob in-iuftitiam amittit 259 thucydidis hiftoria 289 thuriomm contentio 289 thuris arbor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.49

thuriæurbisconditio 277 tliuriorum bellum 4 j 7

tigiis ftuuius

tian's fluuiusquâtum à Su-lis diftet

tiwaeus hiftoricus rcdargu-tus

timocles Piratarfi magifter fol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf 9 ff

timokontis Corinthij impc rium

timoleon Syracufarum res componit

timoleontisCorinthq in Si ciliamexpcditio

timoleon fratrê occidit ob tyrannidem

timoleon Icetæ tyranni ca-

ihaoppnmit

timoleon in Carthagin'efes exercitum ducit

timoleon Siculis urbibus li

libertatem reftitiiit 5 i 8 timoleo Carthaginêfes fun

dit

timoleontis obitus 525 limotheus occiio Chabria luccedit

tintinnabulum aureum 5 91 tiflaphernes Perfa Grgcoru duces perfide occidit 40z ’ titani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.

, cauranifilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

' I N 'D EX.

titus minucius alinx famu-læamorecaptus

tlepolemus rex

tlepolcmimors

tolmides à Bceotijs occifus

® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

tolmidx Athenienfis cxpe-ditioinLaconicam 208 topazius lapis

torona urbs Grxcix 8 o 5 tormcnti genus ab Agatho clecxcogitatum . 68 troianorum dcfperatio 194 trachinus Xerxi uiammon ftrat contra Græcos zz^ traiedtus qua ex caufa altior fa Ct LIS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 9lt;f

transferendi lex

tra p ezo n urbs

trafibuli Ath.expeditio 4 5 v troglodytx qualcs 7 9 troglodytx '

troiaeuertitur

troiani duces

troix euerfioi

troianorum ad bellum apparatus

troiani GrxcosinuadSt 178 troilifortitudo 212 troili acris pugna 219 mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

troianorum copiarum duces

troiani belli perfonx 21 8 troia ab Hercule capta 119 trophxa Grxcorum qualia

fol. '

tribuni plebisRomçdecem creantur

trietericafacra

triginta Athenienfium Ty-rannorum

trinacria

triopas

tripesAcncus • tritoniacurdida 9^ tumultusPeloponnefi 503 tunetum à Carthaginc deficit cum alijc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;428

turbxinPcloponnefo 48^ tiitos Concordia reddit j s 8 tydxus

tymbrxus Apollo tyndaridcs Syracufis feditio fus

tyndarisurbs

tyrusab Alexancro capitur fol.

tyriorum acris urbis dcfen-fio

tyriftiades Cumanus Grx-cis amicus

tyrrhenilaudati 148

V

X quot;J Acceorum natio 14

V Vchoreus rex Aegy-nti

Venus Erycina

Veneris uindida

tientorumiiisinGalltjs 14$ uenatio Acthiopum 77 uellum aureum 1 1 -j iieleriumprornotorium fo

lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14z

ueritatem erumperc 3 8 ucftes ex lanuginc 6 uetuftarum reru fcriptores inmultislabi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99

uidoria Laccdxmoniorum

deArgiuis

uino quiabutantur 143 uiniinuencio cur grata dilu tifidmeriufus

uinicongelatio 80 uinum dilui quando ccepic

fol.

uirgo innoccns Rome à pa

trenecata

uiri nauales

uiri Athenisclari 27;

uiriattus Vitellium Roma-norum duccm profligauic fol, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JO y

uiriatti robur inid. ûirtutem perpedcndi ratio

fol.

uirtutem pecunia pluris fa-ciendam

uirtutis documcntum 325

■ uita quibus obnoxia 329 uitxinftitutiopulchra 3 uitx finis miier

uitisanipontcnata 95

' uitiadominätibus quamc4 t uendafint

uitru


-ocr page 46-

uitrum Acthiopiæ

uiuendifinisqi.üd uiiicdi tefminus coadtustf? ulyfsis aftutia

ulyfsis Sc Aiacis lis

ulyfsisobcrrationes u’yfsis ad Troïanos oratio fok

ulyfsis conteftatio 166 ulyfsis fuga

ulyfsis mors

uranus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

urbs Siciliae munitifsima fob

urbs centum pörtarum 9 utilitashiftoricainquo 4 uticæexpugnatio ab Aga-

thocle

uulcaniinuenta

uulcaniantiftitcs

uulcanus ignis

uxor Cratefipolis triginw

1 ND E X excaptiuis crucifixit lt;^41 uxorum in uiros iuftum im perium undc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 3

uxorem bis ducere nbsp;nbsp;280

X XEnopithe^fidn prae fedus de laxo lladij altitudinemhabente prX' cipitatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;619

Xenodochüs ab Agatho-cleanisuidus

Xenophon Athenienfis co traPerfas

Xenophilus Thefaurorum cuftos

XerxemArtabanus occidic fob

Xerxes clafle pugnat 2 j o Xerxes incendit Grxciam 8(. omnia diruit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z^z

quot;X-cmsadiutztio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zz-j

xerxesad Thermopylas nS

cios mittit

xerxes in Graccos a MardO' nioincitatur xerxis apparatus prxccpta prima. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid,

xerxis copix zzlt;;.iii arerxis expeditionis inGrx

ciamutilitas 27) xerxis quæfitum

xerxis iufiurandum

xerxis fuga

Z Aleucus legislator fob

Zarina Sacarum reginafol $9

Zenon fcriptor

Zuphones

Zythi inuentor

Zytbumpothus

FINI



-ocr page 47-

-ocr page 48-

-ocr page 49-

POGIVS FLOREN-

T 1 N V S AD N I C O L A V M c£viNi

ÏVM PONTiFîtCEM MAXIMVM,

V L L V S antea quantumuis præclanis reriinî fcn'ptorfuit Sainflilfime pater, qui fuum opus æquèmcritô,atqLieegô tibi has meas uigiliasj»^ hcLii principi chcaret. Qiiid cil: enim æquius quàm ingcnij monumenta ad eum defhnare^ qui omnibus iiigeniopræltetâ^doArina';’ Aut quod magis debeam, quàm meos riuulos ad egt; uni fontcm referre, à quo curfus praefentis ope-ris emanauitÇ’ Nam licet antea quicquid ocij fu-pereratadfcribendi curam (^neperfccordiam ef-flueret) meafpojiteconferrem, erat tarnen pau-lô rcmiffior animus ob temporum, ne dicam fuperiorum pontificum culpam cum omne ferme tempus non in îiterarum prout optabam ftudijs, fed in que-fin ad uitæ fiïftentaculum confum i rcrum inopia urgeret. Et certè quanquain nitænicæinfiitutio eafcmperfucrit,ut pluris uirtutem quàm pecuniam tece-nintarnennimiumaliquando (fi uerum loqui licet) nolfri pontifîces incri-gendis ornandisep dodorum uirorum ingenijs dormitarunt.Qtiidam bona-rum art!um infeitia,quidam ita pecuniæ «Ididi, ut plus apud eos ambitionis quæltus, quàm uirtutis aut Iiterarum ratio ualeret.Quæ res bonis uiris ad-modiim grauis, multorum nientem à feribendi cogitatione alienauit. Indi-gnum quippe efl:,nec làpientibus uirisæquoanimofercridum,eos fæpiffî-»aèreicciis melioribus præ cæteris extolli,quos (ut leuiter dicam) nihil praeter pontificumuoluntariam indulgentiam commendet. Te folum hæc nol^a confoexitactas,qui cum probe noris uirtutem uitæ mortalium duccmeflc, præltantis dodrina uiros fubleuares, amp;nbsp;ab inerti ocio ad feribendi negociutn tradtîceres, ut ucrè hanc noftram Chriftianam Rempublicam ab eo nunc régi gloriari poflîmus, qui ôd fàpientilTimus exiftat, SC diligat fapientiæ ftudiO' los.Qiiodunum fane cœleftis Dci donum tant! faciendum cenfeo, quanti eft uirtus uitrjs præferenda. Nam ubi dodrinärum celïànt exercitia, ubi nullum inter dodos atque ignauos diferimen uiget,ubi nullus uirtuti locus, nuHa ftu diortim ratio habetur,uitia ibi régnent, torpefeant ingénia, principatus amp;nbsp;régna decidant,rcrumcp omnium dominetur confufio, necelTe eft. Itaquenun-qtiamfan's pro meritis tua probitasacuirtus laudari poteft, quæ quum om-nenianteadamuitamuai'ijs difcïplinis impendent,nunc SCdodisfauetuiris , amp;nbsp;fua munificentia reliquos ad eandem inuitat uirtutis æmulationem. E-go fanectiius inter omneis tenuis eft nbsp;nbsp;dodrina amp;nbsp;dicendi facultas, profite-

orhictutscxhorationibusliberalitate^ côpulfumoperofiusquàm antèfcri-hendiftudio incubuifle» Nam quum priu^hortatu tuo Xenopliontcm de CyhuitaLatinislcgcndum tradidiflem, amp;hos quoquefexDiodori Siculili-btos,quos fabulolos ob antiquitatem temporum (nam ante bellumTroia-num ada continent)appellauit, traducendi munus te inftante fufccpti, baud ignarusremfatisdifficilem me fubire,SC multorum expofitam obtredatio-ni,quælicet fit parui bonis pendenda, tarnenquum prifeos illos fummaau-thoritateuiros aliquando laceffîuerit, quid de nobis exiftimandum eft, quos non authoritas,non dignitas tueturC* Sed tuo, quod eft exquifitiftimum,do-dorumc^ iudicio fretus,hoc opus abfolui, cam mihi transferendi legem infti-\ . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A tuensÿ

-ocr page 50-

* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P o G I 1 P R ÄE F A T I O.

t«ens,quae à me in Xenophon tis proœmio piæfcnptaelî:,ut omîffeueibo-rum, qua multi Græcoriimutuntur ambage,fentennjs hærens noftriim di-cendi morem fuerim falua return ft'de fecutus. A. leifloribus uerô, ut nolWs acquiefcant copijs,poftulo:neq; ultra quâin uireis fêtant, extgere à nobis uC' lint.Si quis’ampliora petat,ingrat! hominis munere fungetur, non contentus his,quæ nulla cum impenfa ultto libetafl manu porrmuntur. Ne quis uerô id l'nfcitia fadlum puteqlciat confultô me breuitati confulentem, aliqua omiflîf-fe,quç làcietatem orationi peperilïènt potius, quâm uenuftatem.Licet autem in libri primordio fatis ab authore de hiftoriæ utilitatefit explicatum, hùc ta^ men antiquitatis indagatio,in qua omnis ptifcarum rerum à primorum hoifli numufquead bellum Troianum cognitio uer{âtur,præcipuis cft laudibus cffcrenda.Ab hoc etiim ueluti hiftoriarum fonte, qui poftmodum fccuti funt in priicis hiftortjs fabuliscp recenfendis haufere, unde ad cæteros transfunde*

re ualerent.Opus hoc cette uarium eft cgregium,luciilenrum,no-fttis uerô adeo utile cognitu,ut exiftimem legcntes ex tot rerum excellentium notitia labori noftro grati-

• . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;am habituros.Sediamipfe Dio

dorus loquatur.

FINIS PRABFilTlONn.

-ocr page 51-

DIODORI SICVLI

BIBLIOTHECÆ, SJVÉ RERVM AN.

TlCi.VaRVH H I ST O R I AE, PO GIO f L Oi-fe^BNTINO INTERPRETE, PkÖOEMl VM.

A G N A S merito grati'as rerinii fcripton'bus homines o- Hi/fowogrMJ* mnes débet, qui fuo laborc plurimum uitæ mortalium phis cur grtfi profuêre.Oftendût enim citra periculû Iegentibus,præ Atbeatnua teritorQexcmplis,quid nobis appetendûfitquidûefu-gicndû.Nâ qui multarum expérimenta rerûUarijs cum laboribus j periculisep, procul ipfi ab omni diferimine, gelta legimus, nos admonent maxime qiud côferat ad degendâ uitam. idcoep Heroum iàpiêtinimus eft habi- -tus is, quifæpius aduerfam fortunâ expettus,muito-rum urbes ac mores conipexit.Cognitio uerô ex aliorû turn fecundis,tum ad-uerfis rebus percepta,doâ:rinâ habet omniû perictilorû cxpcrtê.Omnes præ-teiea mortaies mutua quadâ cognatione uindlos,licet locis ac tempore diftâ-tesjûib unum ueluti confpctflum redigunttdiuinam fane prouidentiâ imitati, quæ turn cœli ornatum, tû naturas hominû uarias commun! ordine quodam pcromneæuum complexa,quid quenq^deceat,diuino munere impertit.Eo-. dempaiftoquitotiusorbisuelutuniusciüitatis acla fuis operibus inftruxe-tun t,in côrnunem ca utilitatem confcripfere.Pulchrû eft cnim, ex aliorû erra-tis in melius inftitùere uitâ noftrarmSC non quid altfegerint quærere,fed quid optime actum fit,nobis proponere ad imitandum. Etenim feniorum coniilia, quos longa ætas prudentiores effecit,magis laudant à cundtis iunioribus.At ^’ostantôantecellithiftoria, quâto plura exempla rerumcôplcditurdiuturni tas teporis,quàm hominis ætas. itaeg ad uitæ inftitutionem utiliflîma hiftoria cenfenda eft,turn iunioribus, quos ledio diueriàrû rerû antiquioribus æquaC prudëüauum uerô ætate maturis, quibus diuturna uita rerû experimeta fub-mtniftrauit.Adde quod priuatos uiros imperio dignos efficit,imperatoresob omnibus ^rO immortalcmgloriâadpræclara facinora impellitimilites propter laude quæ deffe hi/hriâ mortuos fcquitur, promptiores effîcit ad pericula pro patria fubeundan'mpro cognitimeo h bos timoréinfamiæ à malis facinoribus deterret. Denicp literarû monuments, quæ teftimoniûuirtuti præbcnLmoti quidâ,condidere ciuitates, ahj leges utiles uitæ mortaliû ediderunt:multi nouarû artiû dodrinarumep inuentores adufum gentium extitere. Sed omnium rerû quibus félicitas hominis paratj laudem præcipuam caufamcp hiftoriæ tribui dccet. Eft enim euftos eorû quac cum uirtute ada funt,teftem fe malefadis,beneficamcp erga omne genus ho-ttiinum præbens.Etenim fi ea quæ de inferisjôô quidem fabulofe,fcrunt,mul-tum confetunt hominibus ad pietatem ac iuÿitiam feruandam : quâto magis putandum eft hiftoriâ ueritatis aflertionem,tanquâ totius philofophiæ pareil tem,mores noftros effingere polTe aduirtutemç’ Omnes enim mortaies natu- tii/bri^im» ïæinfirmitatc quafi pundum temporis uiuunt,fi eorum uitam cum æternitaj mortaies fiât te conféras,amp; in poiterum omnino interemit. Atep eoriim quidem qui nihil Uirtute pntett •memoria dignum gcftere,moriuntur unà cum corpore cætera omnia. Virtu- lentet» tis uerôfacinora immortalia funticum hiftoriap beneficiû acceflît. Et quidem üccorûeif,,Tjoj.fales labor es perpeti pro gloria imrnortali. Hercules quidem magnos multos^,dum uixit,labores ac pericula fconte adij t, ut pro fuis erga omnes ^ntes beneficqs immortalitate donaret.Cçteros egregios uirtute üi.« tosjhos Heroûjldles deorû honores affecutos uidemus : omnes certè magna

A a iaudlt;

-ocr page 52-

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLI

lande dignos: corum omnium gefta ac ui Hutes hiftoriaab intcritu uindican-te.Etcnim cætcra monumenta ad paruö tempus perdurant, uarîjs cafibus di--Pt'fhriJade fturbatathiiloriae uirtus peruniuerfum orbë diffiiia,ipfum quod cætera coßi-loqueniiä 04 mit jêpuSjCuftodem fui habet. Atiert præterca muliü opis eioquentigtqua nil ranJamjàat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piæclarius reperitur.Hac Grçci Barl^ris,do(fb indoetis præferûtur : cùm

hæc una fit qua homines inter fe cteteris anteeellant. Videtur quoque res elfe tantf,quantifucritdicentisuirtus Si cloqucntia. Etquidcm uiros bonos lau--de dignos arbitramurtut qui uirtutis iter nobis oftenderunt. Verum cum all) aliud iter fibi delegerint, Poefis quidem magis obletîlare anirnos ,quam pro-delPe uidetur:amp; gentium leges ac inllituta magis punire, quam docere. Ita 6u artium reliquarum hænil ad felicitatem conferût, illarum utilitas damno pcr^ mixta eft.Quædam pro uero docent métiri : Sola hirtoria uerbis res geftas rc-prçfentantibus omnem copleditur utilitatem. Nam confentientes ad hoiic-liumimpellit,dcteftaturuitia,proboscxtoliit,deprimitiniprobos.Dcnfq^regt; rum quas deicribit experimento plurirnum proficit ad reclam uitam. Aduer-Dioioriu cur tentes igituqquanta laus fcriptores maneattexemplo eorum moti qui fenbert h/hriamfcri do operam præbuerunqhanc hilloriam aggreffi fumus.V’erùm cum fupenO' ffcrit, res memoria fcriptores repetimus, equidem eorum inliitutûmaximeappro' bamus:fcdminorem eos ex fuis operibus utilitate attulilTequam potuilPnt, Quid in alijs arbitramur. Cum enim Icdloribus in multarum diuerlarumcp rerum notitia hißofiogray polita fit Utilitas, eorum tarnen quidam aut gentis aut urbis unius hiltorianl phadejidt* abfolueretpauci à uetuRis hirtorqs initium fumentes,ufcp adfua tempors raumt. ftas res,2C in communi pofilas complexi funt. Et hi quidem fua tempora taiv turn tradidere,haudcontinuatafup^ioribusrerumlerie,illi BarbarorûgelW tranfgrelli funt. Altj antiquas hiftorias ueluti fabulofas, propter earCi diffKui' tatem contempferunt. Nonnullorum,cum cocpillcnt,mors praeucniens rias interrupit.Nulh' uero tranlcendere icribendo Macedonum tépora,in lippfaut Alexandri,aut fiicceflbrum geftis tantûmodo ueriâti. Multis autem memoratu dignis rebus deinceps ufqp ad noftram ætatem aëlis, nullus hifto' heus cas feribereunica hiftoria conatus eft, rei magnitudine forfan diffifiS. Hine fit ut cum tempora geftacn in multis diuerfisrp fcriptoribus difperfa Scobui Qiedo beâtur, ardua fit Si recordatu difficilis eorum defcriptio. Itac^ eorum cuiusep rio-KiiX-n^ conditione perpenlà decreuimus earn hiftoriam quae multis prodeftetjOb' 9ratHlt;ris Hi- eftet nemini,legetibus tradere.Nam fi quis memoratu dignas, ÖC totius orbis fW« muttii. tSquam unius ciuitatis, prifeorum temporum ad fuam ulm ætatem geftas res fcripferitjlaboriofum quidem fubibitopusnierum fatis audientibus utile. Lf cebit enim tanquam ex fonte uberhmo quid cuiep ufui cxiftat,haurire. Nani fiquispercurrereomneslcriptores cupiat,opprimetur turn librorSmultitu-dinCjtum diuerfa Icribentium uarietate,ut baud facile uerum poffit elicere.Ac ea quæ fub unicam hiftoriam digerStur, in promptu funt le(rtoribus,faciliscp eorum notitia eft.Denicp ed fci ibendi modus hie eft praeftantior cæteris, quo tiiodorut ^o. utilius parte aliqua totum habetur,amp;S continuum rei praeftat diuifæ. Id quotp xH^Bibltothe^ quod temporibus dilpertitur,notius eft eo quod eft tempore cofufum.lgluir €4« f«4wcortpenfitantes huncfcribendimodum efle utiliffimum,uerum plurimolabore fcfipßt» Si temporelongo egentem,trigintaannos inhocopus abfumpfimus.Mulu^ enim difficultatibus ac periculis maiorem Afi'ae peragrauimus,Europæ^ par temiqud maiori quae à nobis deftripta funt, ex parte locis conipedis, certain teris mandaremusdn multis enim locorum ignorantia errarunt non fol« quidam rudes fcrtptores,fed etiam dodi. Vrbs præterea Roma, in qua plutimo tempore uerfati fiimus, ob impertj magnitudinem per uniuerfum orbem dif-fufi,pluriraum nobis ad feribendû opitulata eft ♦ Orti enim ex Argyra Sicilix ciuitatc,perccpta à Romanis qui ad earn conflucbant,latinalingua,exuctcri-bus annabbus QC duces eorum Si gefta nouimus.Initium ua^ribendi fuiu-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfitnus

-ocr page 53-

RERVM ANTIQ.VARVM LIB. I. 5 pfimusabîjsquæcumGræcitiim Barbari pnfci fcriptores,tanquamfabulis „„jg iimilialiterarum monumcntis explicuerunc. Et quoniä prifca illa ad noltram ufcçætatemtêporacornple(flimur,inhunc modum panels hiftoriâ noftram au^fnopet diuifimus. Primifexlibriantiquorumgefta,quæiilifabulolàappellant,ante nbsp;nbsp;^_Jgço„o^

belIumTroianum,çÔtinent. Inhorum primis tribusBarbarorumnrirelicjtiis antiquæ Græcorû res narrantur.In undecim deinde conferuntur, qüæ ä quot;I rö^ iano hello ufqj adMacedonis Alexandri mortem gella funkln reliquis tribiis uiginti conqcimus,quae deinceps ufcp ad belllirri Gallicu continent, quod

RomanidueeIülioCæfare(isob gellacgrcgia inter deos eft relatiis,uirtute cuius Gallia omnis fubadla cli)gellcrc. Proteilditur uero Romanum impOri-umufq; adBritannite infttlas. tliiius res priores geltaè prinio centcfimeo(flo-gefimæolympiadis anno acfïæ Rint,magiftratum gerente Athenis Herode. Temporum,quenoflra hilloria ante bellum Tróianumcöprehcndiqferipto-rum inopia baud là cis certa nobis ratio coperta efti Ab eo Apollodorus Athe nieiifis odoginta annorum hiftoriam contexuit, ufe^ ad reditum Heraclida-rum;a quibus ufqp ad primam olympiadem anni coputantur trecc11 uiginti odo,numerato tempore quo reges Lacedæmoniæ imperarunt.A prima uc rô olympiade,ufep ad initium belli Gallici,quod nobis ftatüimus Ibrioendi fi- , neiTi,fcptingenti funt triginta anni. Omnis hæc ergo hiftoria qüadraginta Qwot itnndru cxplicata libris, annos comjpletfbtur 11 ? 8. bis exceptis quös ufq? ad bellurri aa defcriplimus Troianurri. FEec diligenter partit! fumustquó Sc legetibus per-fpicuum bat totüm infiitutum librarrj minus corrumpent aliéna opera:£lt; qiiat a nobis in tota hiftoria recielcripta erunqcareât inuidia: miæ uero impe-rite,corriganturàperitioribus.Nuricprincipiumfcribcndçbiftôriæfumetur.

Igitur quid de drjs,qui primi eos colere docUcrunt, ôf quid de illorUm immor talitatèfenferint,haudpaucis propter rei difticultatêexprimi poteft. Sed quæ ad præfentem hiftoriam pertinere uidebuntur,quô fint notiora legentibus,in certa diftribuemus capitaiut nihil dignum memoria omittatur. De genere au I lern hominum, deep qs quæ iri orbe terrarum antiquitùs dicuntur gefta, diligenter,quantum in tam remotis proptèr antiquitatemrebuslicebitjàprifcis • rllis temporibus fumpto initio feribemus.

DIODORI SieV'

L I LIBER P R I M V S,

QJtÂÉ 6Ë MVNDi CREATION E, DÉCAVÉ Ô M N I V M priniii origmedb Aegypti/s tradaittur^cr dt primo hemmum ortu»-eyeorum priori uita, Cjpi l,*

RIMA hominurri generatio apud dodiftîmos ac præftantif- O' fimosuiros,qui reru naturam SC hiftoriâ tradiderunt,duplex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;or»

fertur.Qiiidam mundum ingenitum ÔCincorruptibile,cC ge

FKI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominum ab æterno extitifle, neep habuifl'e ortus princi i** opmoft«.’

^^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pium fenfere. Qtiidam genitû cofruptibilemcp arbitrati, 6C

nommes dixerunt generationis initiuteifipore eflèlortitos.

Nam à rerum primordio SC cœlum a terram unicarri habiiifte ideam, immix-taeorumnatura. Exindediftiridisinuicemcorporibuscepiiremundûhune ordinem,quem uidemus.Aerem quidem motùm hune continuum fortitum, SC igneam partem eius fuperiora loca propterlëuitatem aiunt appetiftë. Ea-dem caufa folem 6C aftra cUrfus fuos fortita. Qiiôd uerô humori mixtum,co-lt;UmftetiflèinI^cQprpptergrauitatetn. Qtixcommixta eflentjCxhumidis

A 3 quideirt

-ocr page 54-

e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I C V L I

qutdcm mare cfFeclumtex durioribus ueró terram lutoßim cuafiflc', Ól omiti* no mollem.Hæc primum cum (ólis aidoi e dciilior euafiilct,cius poftmodurri fupcrHcic ui caloris tumcfada, multis in locis humorcs quofdam elle GoncrC' quibus putrcdincs tenui contedae pellicula fint excitatæ, quemadmO' c .. dumpaludibusiSCftagnisadhucuidcmuyaccidcrc.cöfrimdamterramfiibtta a’lCLis acris caleracit* Cumucroinhumidiscalorcadlnbitogencratiohat*Cx* ’ nbsp;nbsp;nbsp;nodu quidem circumfirfus acr humorcm præftcr, qui die loh s uirtutc confoli

detur,tandemputrcdincs iUæadliimmumpcrduclæ,aducnienteucIutipar' tus tempore, exutisconfratftiscp pelliculis omnis generis cducuntanimanti-um formas. quorum ca quæ maiorcm calorem forti ta lîint, in fuperiorem rcgt; gionem uolatilia effeda abicruntiquæ uerô plus terrg continebant^Icrpcnri% aliaqj terrelhia cuaferunt animantia. Naturam aquofun nada, in lin genci is clcmentum dclata funt,ôlt;i appellati pifccsgt; T erra dcinceps turn fobs ardcicjü uentis indies magis arefada, à gignendismaionbus animalibus dcfijt. Sed ProrrMfioani qnægenerata erant, mutua cominixtionealios animantes procrcaïunt. Hoc èc Euripides Anaxagoræ phyfici difeipulus fentircuidetur, cum in Menalip; po cœlum ëC terram rnixta olim fuiife tradat, feparata poltmodum gencralfe lingula,arbores,uolatilia,feras,aquatilia Sgt;l morcaUQ genus. Ac de prima quf Tfi-rj qnnmo dem uniucrfi gcncrationc hæc accepimus. De terræ uero fœtificationc qiiain à citur^a:^ uis prêter opiiiioncm nonnullis elleuidcatur,tarnen ca quac nunequoquefi' unt,his teftimoniumuidentur affcrrc.Nam iuxtaThebaiden Aegypti, cûNi' Il celTàuit inundatio, calcfaciete repente foie limum ab aqua rclidum, muleis in locis ex terra multitudo murium gignitur. Qiiod anjumentum cli,ab ipio orbis primordio animantia fimilitei «imnia genera ta clic. lam ucró homines Primanw» ho àprincipiogenitos,dicuntinagrispalhimquaercntcs, lÿlueftri æinconJiw tn'n.0n «Jita,, uitauixifre,quibus hcrbac Sgt;^ arborûfrudus ultro uidum præbcrcnt. BeJuas . autem his fuifleinfenfasiquibusutobfillerent, coctus hominum oh timorcin fados aiunt,communis utilitatis gratiaiauxiliacp inuieern præbita,amp;^ loca bitaculis quæfita. Sonus oris cum confufus elTet, paulatim difcrcuillc uoccni

Serwo. aiiint,2lt;res omnesfuo nomineappellalle. Veriim cum diucrfisfiti elfcntin orbis locis,non cifdem ufos ueibis ferut: proptcrca Sc diuerfos literarum cha' radcres cxtitille : primosm hominum coetus fuæ qucm^ getis initium fuifle-Verùm primi homines nuilo fubfidio fulti,duram agcbantiutam.Erantcniin nudi, nullo ncqj ædium ncqj ignis adinuento ulincibo in diem quæfito, cum ignorarent agt^ftes fiudus in ufum futurum condcre,5Cferuarecgcllatcni. quo fiebatuthyeme multi autfame autfrigorc interirent. Experimento deinde edodos, Scfpeluncas aiunt quaefilfead cuitandam frigoris uim, SC fru-dus feruare cœpilfc.Ignis aiitem notitia, cæterarumœ ufilium rcrum, peicc-pta,Slt;^ cæteras quoepuitae hominum commoditates breui tempore die adin-. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uentastdeniep neceilitatcm ipfam rerum magiftram fadam,finguloi urn pcii-

tiam ingenijs mortalium fubminiltralTe: quious adiutriccs data: finitmanus, HudfMiwde fermo,animi^ Iblertia. Sed hadenus quæ ad primuni hominum ortum,0r ui ongi««jMtfic dum uetuftû fpedarcntmunc ea quae diuerl'is orbis locis gella, literarum mo flc gi/tM ho^ numenta tradiderunt,reccnfeaifius Jgitur qui primi fucrint in orbe regc^ ne-quaquam compertum habemus,cum nulli hiftorici eos tradant. Impolubilc quippe effliteras acque ac primos reges,uetuftas cxtitille. Si ucró quis literas etiam turn fuilïè contendat, certc rerum fcriptores multó póft tenmore fiierc# Sed deuitae gen erisue primordio contenduntnon folum Græci, led etiâ Barbarorum multi, qui fe indigenas primosep rerum aduitam utilium Icriptorcs appellant, atep ao femultorum temporum gefta memoriç prodita affirmant» Nos uero dcfingulorum antiquitate Sgt;C quæ gentcis cæteris tempore priores, Sc quot annis priores extiterint,ccrtè non trademus. Sed qug apud quosep de ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ar\tiquitatc ueteribusue geftis fint tradita, quae fimilia utpeaXtur ueró fcctiri,

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;initium

-ocr page 55-

RE R V M ANTI Q_V A R V M, LI B. I 7 initiiim fumcmus à Barbans: non quod eos Gi ccis antiquiores pute'm,queni admoduni tJphorus dixit : led ut cum Barbara ablblucrimus, Græca narrantes,ni lui externum eorum rebus inferamus. Ac quoniâ apud zXe^ptios dco-rum genus primum fuilTe fabulantur, allrorunu^ ab Iris uctuftiflimas obfer-uatioiies repertas, plurima quocp aepræclara excellcntium uirorum gcita fe-runtur digna memoratu,ab rebus eorum hilluria ordietur.

QVAE DE DUS FABVLOSE AEGYPTII ßrantiCr ^uie in Ae^pto ab di urbes (itérait con^

äiiie. Cap. 1U

ÎRadunt Aegypttj,ab orbis initio primos homines apud feeren tos, cum bonitatefelicitatequefoli, tum propter Nilum, qui dCmrilta generat,ö6 fuaptenatüraquaégenuitjfacillimcnutrit. Nam amp;aiundinum radicespræ- t^egyptiortan bct,ÔC loton,ÔL Aegy{5tiam fabam,ÔÔ queirf dicunt cörfeumqniiltacp preterca teettèlai ad uidum hoininum expofita. Prima annriantia apud fe elle orta, ca utuntur coniediura^quodmincetiaminThebaidisagro certis teinporibus multi ac *'^3g'^*S^i^^*'^'^*:'^*‘’‘^^ircs.quacxreplurimumfl:upent homines,cum uidcant quorundamanteriorem ulqj ad pedtus fiC priores pedes muriüm partem ani-matam moueri,poftcriori noduni inchoata,fcd informi. Ex hoc pci fpicuum fieriaiunt, ab ipib orbis ortu primos homines Aegyptum protulilTè. in nulla enim orbis parte accidiqeo modo animalia creari. Âtq? in üriiucrfum fine di-luuium, Dcucalionis tempore plurima animantiumabfumpfit, Aegyptum aiunt,utpotcadrricridiempôfitam , cùmineapluuiaî rarifïîmæ fint expertem eius calamitatis fuiflè;liüe(ut quidâ fentiunQuniuerla interieföt, æquum efffi terra rurfus animalia geriuit j apud Aegyptum principtum generis omni utn animantium cxtitilïe. réiripenem quippcaëris æquuni eft præbuilîe ge-nerationi principium,ôôcaütam gencrandi. Etcnim Sc nunc quocR poftNili undattonemconlpiciturdiuerfórumanimantiumfœtus. Abfceuenteenim aqua,limocp terrg à folearefalt;fio,ferunt quodam animalia perfcdla, femiperfe lt;ftaaliauidcri in terrae gleb'a.lgiturprimi illi homines olim' in Aegypto geniti; Argyptioriv^ hunemundi orriàtum confpicientes,admirantesqj uniuerforum naturam,du ji,butæ,de dij{ os cllè deos,amp;^ eos ætérnos,arbitrati funqSolem uidclicet, amp;nbsp;Lunâm':amp; h'uhc icéifibbiu. quideiTiOfindem,hancIfidem certa nominis rationc appcllai tint. Et Olîri- (jßrtf. demquidemGr3Ccainterpretatione,utquifuisradqs^ieliiti pluribus oculis terramacmareluftraret,multosoculos habentem dixêrc. Cui rei poetæ quo-queuerba corigruunt,SoIcm omnia confpicicntcm dicéntis,atcp audientem. Græcorumuerôquidam,quiantiquioresfcripferuiltfabulas,BacchumSiri-umcognominéappellant:quorumEumolpus iri carminibus Bacchicis in-quit,Bacchum aftrum infîgne incenfum radijs.Orpheus uerô eum fplcndcn- • tem,acBacchum uocat. Aiuntetiam quidam, cognomen illi à pcllc,proptcr aftrorum uarietatem tnditmn.Ifidem uerô interpretatam elle antiquam ,Ium-pto nomine ab æterno amp;nbsp;ueteri eius ortu. Addût ei corriua,tum propter afpe-dum ( ita enim uidetur quo tempore primi^liebus appiarct) turn' quia bos ci facrificatur.Hos deos arbitrati afferût illos uniucïfum circumi-

lt;eorbem,ac nutrire augereœ omnia, tribus anni temporibus motu continuo perficiéntes orbem,uere,æltate,ac hyeme. Hæc iriuicem contraria annû con-fîciunt firma concordia.Qiiorum deorum natura plurimum conférât ad oin- So?er T «f»4 nium animantium generatioriem :cum alter,igneus acfpiriralis exiftat, alccra ad ^eneratio.' humidaatqjfrigida.aerutricp communis. Ab éis itaep gencrari atqùcnutriri nem pniKu Jiquot; corpora omriiä, ideoep totum corpus natur e ûriiiicrfitaris à foie amp;nbsp;luna pern- aunt. d.Partes quas commemorauimus,'quincp elleifpintuni uidelicct, igncm,fic-

S . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;À 4 cum,

-ocr page 56-

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DTODORÎSICVLÎ

D-or« Eibi ciitn,ht«nidiim,acra.Sjcuriuerö in homine caput, manus pedes,alii^cp partes orquot; rh ßcä. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perficitiirtqna'

*de[LTlt;ttio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæquæ exifhmeturDeus,propiio nomineab Aegypnjs à principio fegt;

, ’ cundumcuiuscRnatiuaniuocatiis. Nam fpintum.Iouern uerbi interpréta-Munaum con , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' i r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i A n.

„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tione,appellariint,quod caula uitx mortelibus extitat, tanquam cotnmunem

fiituentium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ I Ozr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ orniuumpatrem.ldemÂLrræcununligncmpoetamdehocUeo lenfiieiio--

Vulcänui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcorum hominumqj pattern uocantem. ignem Vulcanuinterpre-

‘ tantur,ma^num ilium Deum cxilh'mantes,amp; multum ad generationem percer«. fedionemq} return eonferre. T etram tanquam uas aliquod eorum quæ fïeict pittantes,matrem appcllarunt.A Graecis iimiliter terra mater, mutato deinde Ocfdïi:«. paulum uerbo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efh didladïcut Sc Orpheus eft teftis, qui ierrâ omnium

matrem dixit,diuitias largicntcm.Humiditatem Oceanum prifci uocitarunb ueluti nutricntcm,nominis interpreurtione,matrem.Græcorum nonnulli O-ceanum pattern dicunt, de quo poctainquit: Oceanum generationem deo-rum,Sc matrem Thetim. Aegyptq putant Oceanum eftè Nilum, à quo amp;deo Vrf« ^egy rum genus ducunt. Nam apudfe tantum multas elle urbes alîètunt àprifeis ptid D^j con dijs côditas,ucluti louis,Solis,Metcurq,Apollinis,Panis,Lucina’, ÔLaliorum dire, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plurium deorum.Acrem uerô nominatim Palladcm,ac louis filiâ dici, ÔC iiirgt;

jMtMêrHiJ. ginem fuiirerquoniam QC non corrumpatur, ôô fublimiorem loeit tcneat.quagt; propter ex uertice louis dicitut nata.Landem ditftam cfte ter geminâ, propter triaanni tempora,uer,æftatem,hycmem. DicitnrctiamGlaucopis, nonca caufci qua Græci quidem arbitrancur, quod oculos habeat albos, quod itub rij ferra fgt;er- turn uidetunfèd quia aer gîauci fie afpeStus. Feriintautem hos qtnncp deos wgrantfï. nbsp;nbsp;omnem peragraretcrram,apparent»; hominibus infacrorum animaliumfor

mis,quandoque autem inhominum,autaliorum fpeeie, quodminimèfabU' lofum uidctur.Siquidem ifti funt qui omnia générant Sc producunt. l;tHogt; merits qui ad Aegyptios profedus cft,multa^ ab eorum facerdotibus pcrce-piqhæc tanquam uerè in opéréfuo fuifte deferibit, deos fæpius m alienisfen mis circumire utbes,uitia ôi uittutes hominum iitl'picientes. Hæc deccelelH-DewtNorur.biiscjqSjjJccp eorum genere æterno Aegyptij tradunt.Peruntinfuper alios ex gtnfiiMB difs, bis genitos,qui fuerintmortales,fapientia uerô, St^in humanum genusbene-fibeüæ Aegyc immortalitate potitos. HorUm quofdam in Aegypto regnafle,parfitn-ftiactt, qûceo fuilfenomine, quo amp;dq cceleftestpartim proprio uOcitatos, Solen, Saturnum,Rheam,Ioucm quoque, à nonnullis Ammona appcllatum,luno-nem præterea,Vulcanum,Veliâm,ultimoMercurium. Primùm, quidem regetn fuifte ap ud Aegyptios Solem,co nomine,quo Sô cœlefte aftrum.Qiii-V»/««!« in- dam iacctdotes affirmant primum regnaftè Vulcanum,inuentofem ignis,eo-wenforigMM. qûebeneficioducemabAegyptqsconftitutum.Cùmenimarboricliifulini-nisin montibus conflagraftet, ligna propinqua hyberno tempore flamma

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt comprehend,qua ex re Vulcanum calore lætatum, déficiente igné addi-

diftè illi nouam materiam : co modo continuato igné, alios homines con-uocalTeadciusafpecftum,tanquamàfereperti. DeincepsSaturnum,quifo-rorem Rheam cepetit uxorem,àiunt cxtitilîè,genuiflèi^ fecundum quofdani oßrit. OfiridemÔôIfidemtpluresgenwifte louem ac lunonem tradunt, qui propter ißs, uirtutem uniuerfo orbi imperârint, Hos quin que genuifte deo^rout apud Aegyptios dies habentur quinep intercalares;Ofiridem,Ifidem, Typhona,Ä-pollinem,amp;Venerem:amp;Ofiridem interpretari Bacchum. ifidem uerö Cere-rem.Hac Ofiris in uxorem fiimpta,regnocp fufeepto, multa contulit ad ufurit Segetif ittutn uitæ communis. Eins cnim uirtute mutuæ cibi gratia cædes hominum celHi-1(0, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;runt.Inuento enim ab Ifide primùm tritico amp;nbsp;hordeo, quç prius incognita ho

minibus,cafu inter cæteras herbas oriebantur, ab Ofiride uerö corum frötSn-um cibi utilitatcanimaduerfä,omnes eo nutrimenti genereefteufos, cunU)i'0 ptef cibi reperti fuauitatem, tum quia utile uidebatur fa.’iJitia?, crudclitafque promifcuic

-ocr page 57-

RERVM ANTI Q_V A R V M, L I B. L ?

promifcuæ caiifam abeTc.Signa hui us înuentæ legctis fcrunt, quôd ab cis ue teri lege amp;nbsp;nunc quocp obferuatur, ut meflôres æltate ipicas maturas pi opè manipulum excerpant in deæ obiacioncm,atq5 Ifidem innocent, honorem ei deæ inuentæ frugis reddentes. Apud quaidam uero urbes in liidis pompa inter reliqua triticum hordeum ferri^O memoriam repcrtorum. Leges quocp Ilidcm ilatuiflè ferunt, quibus iuftitia æquc omnibus lcruarctur, in atcp iniu-ria timorépœnæfublatis.Hac decaulà prifci Grçci Ilidem legifcram appella-runtjtaMuam primam legum inucntricem.Fertur etiam ab Ufni condita elle urbsinThebaideAcgypti,cCntumportarum,à matrcdcnominata. Polleri.TM« uerô partim louis urbem, nonnulli fhebas dixêre. Lius aUtcm de conditorc pti non lolum reliqui fcriptores, fed etiam Aegypttj facerdotes contendun t muL ti enim rradunt,non ab Ofiridc, fed multos poltannos à regc quodam The-bas fuilLe conditas.Vcrùni de hoc pofterius fuo loco dicetur. brcxiire quoep tcmplumlouis amp;nbsp;lunonis inlîgnc tùm magnitudine,tùm ornatu. Duo infu-pertemplaaurea, unum mains loniccelelti, alternmminus lonirégicornm patri, quem quidam Ammonenl nocant. Fecit etiam alqs dqs qnos retnli-mns,aurea templa, honoribus cinquc Sc facerdotibns inftitntis.Artnim qno-qne, antrerumadntilitatemuitælpec'lantinm repertores ab Ofiridc amp;nbsp;Ifidé in honore habitifnére.Innenti infnper æris anriq3inThebaidefabri,armaq5 faâ:a,qnibnsÔLferasocciderent,amp;excolerentnrterræ.- Statna:præterea,ât deûm templa anrea ab his cü omni ornatu frbricata fnnt. Finirc Oliridem ftudiofum agricultnrae tradnnt. Nutritum autem in Nyfa felicis Arabia: pro-pinqua Aegypto cùm eilet louis filins, unde ôC Græci 3 pâtre loco Dionyi 1-nm appellant.Huins uerbis,pocta,qni ig Aegypto fuit, in ftiis hymnis memi-niqdicens elFeNyfam urbem fnpra montem excelfnm, ac florentem, longe a Phoenicia,ferme Aegypto conterminurri. Vineæ qnoque fuillè enm innen-torcm in Nyfa tradnnnquam plantandfac nini conneiendi, fernandiqj, amp;nbsp;ex alio transferendi ufnm cdocuerit. Mercnriüm qnoque maxime omnium ab Hercurwü eo honoribus alTe(?lnm,ut repertorefn rerum plnrimarum, quibus uitæ homi tium confnleretutjuolunt. Hnric enim prirrinm 5d nerba in ordinem redegiC fo,rtmltis indidifferebus nomina j fuillèqnoqueliterarnminucntoremai »untjinftituiireqûe quo honore, quibusûe facris colerentnr dij.

In primis obleruator allrornm curfns fnit,amp; uocum harmonias adinnenit. Palæftræ, nnmerornmque, ôd ad corpora cnranda medicinæ artis,lyræ infugt; perexnernis tiinm chordarum, inllartrinm anni temporum, repertorem tra-■ dnnt.T res enim inftitnit uoces,acutam,grauem, Sd mediämracutam ab æflai tc,grauem ab hyeme,mediam à uere fumens ♦ Hic amp;nbsp;Græcos doenir nerboi rum interpretationemninde ÔC ipfnm Hermen, hoc eft, interpretem appellat rnnt.Deniqne Ofiridem hoc utentem facro feriptore,omnia cum eo commua nicare,einfqûe confilio maxime uti folitnm fuifle. Glcæ qnoque plantam ab eo,nonàMinerna,qnemadmodnm Græcidicnnt,repertam. Ofiridemnero nbsp;nbsp;•

tanqnam beneficum, gloriæqûe cnpidum, ferimt ingentem cxercitnm coe-gifre,ntperagraretorbem doceretqûe mortales plantare nites^ actriticiôd hordei fegetem pecornmque frudnm : exiftimans, fi homines ab agrefti nità adcultiorem mitioremep traduceret, honoribus fc ( quod QC confeqnntus elf) potiturum immortalibus. Non enim pirfci illi tantum, fed poftcii etiam propt« inuentas ab eo fegetcs,beneficri memores, pro uno ex maximis dij s enm habueve.Tradnnt autem Ofiridem Aegypti regno conftituto, rernmep omni tim ciiralfidi uxori permilïa,tradidilïè ei Mercuriö,cuins confilio,quoniâ pni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

dentiauideretur excellere inter amicosjiteretun Dncem ueró excrcitns,om-niumcpqnæfuæditioniserant,reliqnilïèHercnlem,tum quia gencre proxi- HercuUf» mus^tnmqniafortitudincroborecR corporis erat admirabili : regniep guber-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä 5 nationera-

-ocr page 58-

Dl o D o RI SI C VL I

nationcm ita parntus cft.Phcérticiæ 06 manrimæ oræBufin'dem, Aethiopiæ’ Libyæcp proximis regionibüs Àntaéüm prèfedt.Ipfe cutn omnibus copijs cx oCtndisPæ expeditioncm profcdus eff,fecum fratrem duccns, quem Graft Apollincm dicünt, lauri repèrtoremiob idcp laurum ci dicatam eflè. hcdC' ram ucrô ab Öfindcrcpcrtam,qiiam cf cgnfccrarunq qucmadmodum cho Græci.lingua uero Aegyptia hederam Ofiridis plantam uöcant.Inlacds autcmhedcrauitibuspræfertur:quoniam hæ folia amittanti ilia uerofcruct continuam uiriditatcm, quod SCapud antiqüiores in cæteris arboribus quac fcmpcr uircnqaccidit.Nàm ÔC V eneri myrtunijScApollfni lauruhi dcdicai ûf, Ofiride Uero diio filii uirtute difpares Anübis ÔC Macedô comitati funt.V rer^ quearmis ufus cft infignibus,âliquo ariimali baud ab cot um natura diflimili. Aiikbis. ^3 Anubis cancm,Macedo lupft ihfighe armoru tulit. Qiia ex rc hæc animai ivijcido. lia Aegyptfjfummo in honore habentj Sgt;^ horum animantfum formis apud Vlt;j». Aegyptios colütunDuxitinfupcrlecum Pana, cui ab Aegyptrjs diucriis niO' dis præcipuus honor habitus cft.Nam eins regionis accolæ,nonfolijfn Ifacu-as illi in templis omnibus pofuêre, fed 5C apudThebaïdê ufbê eius hominis ædificarunt,Chcmnim,ideft,Panis urbem uocitatam.Secuti quoçp fiintciun Mâgris colendis expertiiqui ufneas plantare nolîet, Marorqui triticu fcfefe,! rb ïnptôiuww» ptoIcmus.Omnibus deindecompofitis,oratis dfjs, Ofiridem comam quoad fnAegyptum rcdiret,nutriireaiünt,acuerfusAethiopiam pröfeSfum ; Qiiï cônfüctudo Ufquc ad hæc tempora inoleuit apud Aegyptios, üt peregnnaiv tes,quoad domum reuertantur,nutriant colfias. Gùm ciTet in Acthiopia,te' runt oblatos ci Satyros comas umbilico tenus habentes. Dicitur Offris fuüTc cUpldior rifus deleclarit^ folitus mulicis SC chorcis. Quapropfer ilium muff co rum mukitudo fequebatur. Inter cos nouem fuiflcuirgincs adc lcrcdulas, MupTi turn cànerefôlitas,tum in alfjs eruditas: quas deinceps Græci appellarCtMU' fas.Has Apollfnem dôcüffîé dicunt: qiia exrernuficus eftnomiriatus. Satyros ùefô aa pfallendum,cantandum,ac animi remiffioncm aptos, fecum in f’ ftris habebauNon enfrrt bellicofus, aUt prælijs periculisep deditus fuit, fed ogt; tfo Sc hominum faluti. Qiio benencio pro Üeo omnes eum gentes habebât. Acthiqpibus agriculturam oftendens, infignibus in ea urbfbus à fe ædifîcatis SC præfeClos dédit,Sc tributa fhftitUit præftarf. Hoc tepore Nilum ferCt circa Sirij carifs exortumftunc enim maxime crefeere confueuiDmaiorcm AegypU ^oïntibeM, partem,SCearnmaximecuiPrometheus imperabat,inundafle.Abfumptise-nimfermeomnibus eiusregionis incohs,Promctheum dolore niotumfciiv terffeere uoluifTe. Fluüiiï uero propter curfus uclocitatem, profunditatem^ aquarunijAquilam funcappcilatû.Hcrculem tum confilij magnitudinc,tuni uirtute uolunt eueftigio compreffiffe aquarum impetum, SC ad priorem cur-fum conuertilTe. Vnde SC Græci quidam poetærem geftam in fabulam uer-tentes, Herculcm traduntaquilam Promethei iecur depafcentem occidiflè. I^itt ilimintt, Fluuij nomen uetus,Oceanus fuittpoftquàrh èius cÔprelîus decurfus ,Aqub la:deindea regéquodam Aegyptus cftappellatus^ qüod ÔC pocta tcftatur,di-c!ês fuifïè in Adgypto flumine naues triremes.Löcö ubi Nilus in mare définit, Theonim uocàtû ferunqantiqumn Aegypti empóriu. Poftmodü à Nileo rc-ce,Nili,quo nunc utunt, nomen fortitö. At uero Offris cum effet in môtibus Aethiopiæ,utrafcg ripas Nili aggerccinxir,nemôdû excedcretfhundatio,fcd ueluti per portas quafdâ exiens leniter flueret, quâtû ufus poffularet. Deinde per Arabia iuxta rubrumareiterfaciês,adextrcmos Indos puenif, ubi amp;fplu-res cÔftituitürbesrexquib.unâ Nyfam nominaüit, in eiusmemoriâinquae-ratnutritus:ubihederâplâtauit,quæ in co tantûloco Indiætûfinitimæregio-nis manet.Multa quoep alia reliquit fin ^ud Indos monumeta, ex quibus po fteri IndorG de Deo illo cÔtenderunt afferentes eû gcncre fndû effe. Excrcuit quot^ dephantorû uenaüones^Colûnas infug m wkis in Io,pis Oft tuit fuc expe

-ocr page 59-

ditioncs tcftcs.Pcragrauit aut SC citeras Afig natiónêS. Per HcHefpontUrh in Europa cü Cranfq lIet,Lycurgö in l’hracia Barbarorö rege fibi obfiltcntc pcregt; mit.llli prouinciæ Maronem iam fcnem prtefccinqui ædifi'caüit urbctn,qiiani àfcMaroncam nominauit.Macedonem Hlium regem liatuitcius prouinciæ, quæab eo Macedonia diSla elt.Tript^lemiim colendts Acticis agris prgfecit. Dcnicp cüorbem totum peragrafl'ec, mitiflimis frudibus excoliiit homtnum iiitàm. Si qua regio iiitibirsin^ta eilet, docuit ex hordcopotum fieri,baud multum uirtute guifiicp uino inferiorem. Ciiin in Aegyptum rediirct,tulit dö nafecumàdiueriisgentibusdata. Quapropter pro inagnitiidinebeneficiO' rum,Sc donatusimmortalitate, Sc honores GCclelhumcltaüecLitus. Deinde cumaddeos cx hominibusefIetrranslatus,SC honores illiSC facra titniaxi-mo dcorum ab Hide ÔC Mercurio inftituta funt, muJtacp myftica ad cultum ad dita,quibus eins Dei potentiarn ampliorem redderent. Vcrùm exuetuffis la-cerdotum arcanis qui Ofiridis temporefuerant,pofiea compertum elfiOliri-dem Aegypto iuftc regnantem, à 1 yphone fratre impio atc^ nefario in tercm-ptum : quern ilie in fex ac uiginti partes difredum, cuique eorum qui fecum tant! fcelehs participes fuerant, partem dedit,ueluti eins facinoris confeijs, St^ fimul lit iplbs defenfores cuftodesep haberet rcgni fidos.Ifis, fratriSjeiufdem-queuiri mortem auxilio filijfOrus ci nomen crat)ulta,Typhonc, SC qui cædis -confcij fuerant,interemptis,Acgypfi regnum cepit. CommilTa eft pugna iu-xtafluuium in parte Arabitc,quamAntaei appellant uicum.Qiiod nomen ex Antæi morte ab Hercule occifi Ofiridis temporelortituscftlocus, Ofiridis partes omneis difperßs, prætcr pudenda, cùm initènillèt j cupiens inccrtitm eireuirifepulchrum, ab Aegyptqs autcrq^cfingulis hórrtinibus honori habe ri,ex aromatibus ac cera fingulas eas partes in formarrt hominis uiro fimilem compofuit.Conuocatisdeinceps Aegypti facerdotibus, fingulisdeditOfiri-dis imagincm, affcrens eis folis corpus illius creditum , atque adiurans ut nunqiiam apud fe efle fepulturam Of iridis ulli pandcrent : utquc ilium in ab-dicis leruatum, ut Dcum colerent : eique animal ex fuis, quod malleiit, dica-reutiquod SC colcrcnt ueluti Ofiridem,dum uiueret, SC poft obitum fimili cegt; femonia obfcruarent.Vtautcm maiori bcneficio facerdotes ad hæcfibi prom ptiorcs faceret, tertiam eis agrorum partem ad deorum cultum SC facra con-ceHft. Hi turn meritorum Ofiridis memores,tum bcneficio Ifidis alletfti, eins mandatapcrfcccre: quaexrectiamnunc facerdosquifqueteftatur, penes fe Ofiridem fepultum elïê. Animantia quoque à principio ci dicata in honore habentifiC cum moriuntur, in eorum funere renouant Ofiridis lucftum. Tautos autem facros,hunc quidem Apim, alterum Memphim nominatds facrifigt; cant Ofiridv.quos etiam ueluti dcos Aegyptij omnes colunt. Hoc enim ani-mail tritici inucntorcs multum adiutos ft alTerunt, SC ad fcrendum,SC ad com , muncm agrorum culturam. lurafte autem Ifis dicitur,uirö mortuo nulli fe am pliusnupturam. lufto dcincepsregnauitimperia,benefieijsinfubditosrcli- • quosomneiscxccdcns. Poftobitum ucrôimmortalium honores confecuta eft,fepultacp apud Memphim in Vulcani lucombi ufcp ad hoc tempus fepul-dtrum cius monftratur. Nonnulli horum ejporum corpora non illic fita arbi-tiantur,fed in Acthiopiæ Aegyp tique monfibus jin infulaNili, fita ad locum qui Philæ appellatur,SC ab euentu facer campus appcllata. Veftigia huius o-ftendunt, tumfepulchrum Ofiridi conftrudum, atque à facerdotibus Ae-gyptijs in honore habitum: tum umas trccentas fexaginta, quas quotidid laCtereplent facerdotes ad idinftituti,lu(ftumquc renouant,Deosrtomine uocantes. Hac de caufa à tranfeuntibus aditu prohibetur. ApudThe-baidis uero ( quæ urbs antiquiflima eft omnium ) incölas , maximum habetur iufiurandum per Ofiridem in Philis fitum omnibus Ofiridis partibus,ut retulijprae^erpudenda, ibi ftpultis. Ea quippe influuiuin à TyphonCy

-ocr page 60-

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLI

cum nullus ex cædis confcijs ilia penes fc elle ucîict, eraiit proicda. Ablfide poftea nonminon honore, quàm reliquæ partes, fueruntfepulchro condita. Çius imagmem colt, facraep ci acceremonias pièutDeo fieri docuit,nonun eius Dei præcipuum reddns atep infignc. Quapropter Græci cum Orgtaüv craep Bacchi ex Aegypto tranftulilîent,huic quoep portioni honores impciv derunqeam in facris ac ceremonqs Phalion appellantes.Ab Ofîride uero atep Ifide, ufqueadAIexandrumMacedoncm,qui in Aegypto fui nominis up bem condidit, annorum dicunt amplius decem millia : ut uerô quidam afle' runt,paulô minus tria ac uigintimillia extitifle. Qiii Deum hune tradutThe-Orpneut. hisBœotiæôCSemeleamp;Iouefuifle genitum,aberrateuidentur. Orpheum enim,cùm adAegyptios tranfillet, pcrccpifîètqûe apud cos fàcraamp;myfieria Bacchi,efletautemamicus Thebanis, àquibus plurimo in honore hal eba-tur,rctuliireadcos tradunt in ipforum gratiam huius Dei originem. Plcocm poftea, turn ignorantia,tum utDeum in Græcia ortus uidcretur,libcnter ca fa era ac myfteria fuicepifte. Orpheum uerô hane generis amp;facrorum originem caJmM. ea conietfturauoluntad Græeiam tranftulifle, quôd Cadmus exd'hebis Ae-gypti ortus, præter caeteros fiiios Si Semelen fuicepit, earn à quopiam con ip ptam, poft fêptimum meniem peperifte infantem terunt Ofiridi firnilem : nC' qiie ilium uixifte diutius, fine dqs improbantibus,fiue répugnante natura., Qtiod ægrè ferens Cadmus, refponio accepto, ut paren turn iufta feruaret,inlt; fantem deaurauit, illicp facra inftituit, ut eflêt argumentum ilium ab Ofiridc natum. Ad louem infuper genus retulit : ut ôô Ofiridis faôlum cohoneftaref, ÔC corruptionis infamiam demeret. Id cauiàm præbuit Græcis, üt crederent Cadmi Semelen ex loue Ofiridem peperifte. Orpheû poftea, cui magna crat apud Græcos gloria, tumpioptercSntus fuauitatem, turn propter facra,hU' fpitioacceptum à Thebanis ferunt,magnocp in honore apud eos habitum. Hiccùm ab Aegyptrjs theologiam percepiftet, antiquum Ofiridis genus a J pofteriores tranitulit, in^ Thebanorum gratiam nouum conftitintlacnAiu rum ritum.Qiiod fabulis caufam præbuit, ut louis ac Semeles filius Bacchus putaretunhomines uerô partim inlcitia,partim Omheifama amp;opinionemo ti,eum ut Grarcum libenter fuiceperunt Deum. Poftea adhibitis po'étarum quas theatra comprobabant fabulis,certa eft præbita huiegeneri fides.Dicût auteminuniuerfum Græcos, ut fuos ac domefticos fibi uindicarciniignup res Heroas,ac deos,Deorum inftiper colonias aflerere ab Ce millàs. Nam Hcr Hercultt, culem,qui genere Aegyptius fuit, cum fua uirtute perambulaftet magnam or bis partem, inLybia columnam pofuiftè» cuius rei teftimonium à Græcis ca-perenituntur. Cùm enim conftet omnibus, Herculem adfüiftè dijs in bello, quodaduerfus Gigantes g öftere, ferunt nequaquam Gigantes ex terra gigm ea potuifle ætate,qua Grçci aftèrunt Herculem paulô ante bellum Troianmn extitiflèrfed potius,ut ipii dicunt,in primo humani generis ortu. Ab hoc c-• nbsp;nbsp;nbsp;nimplus quàmdecem millia ab Aegyptqsnumerantur :anni à Troiæ uero

tempore minus quàm mille ducertti.Eodem modo claua, ôô leonis pellis,an-ticiuo Herculi conueniunt: quo tempore nondum étant arma adinuenta, fed fuftibus homines iniurias propuftabant,ac ferarum pellibus tegebant pro ar-mis corpora.Et hune quidem louis filium,matrem incertam ferunt. Qtu tem ex Alcumena genitus eft,plus annis mille pôft extitit, ipfe Alcæusab ortu uocatus, cui poft Herculis cognomen eft inditum : non quôd propter lu-nonem fit gloria adeptus, ficut matris ait, fed quia prifei Herculis inftitutum imitatus,illius gloriam fimul amp;appellationem obtinuerit.Atœ illorum dictis conuenit antiqua apud Græcos fama, uidelicet Herculem orbismonftr^cr domuifte:quid illi Herculi tribui nequit, qui fermècoæuus temporibus 1 lo-lanis fuitjiam maiori ex parte,tum cultura agroru, turn urbibus plurimis,tum uerô hominû ubitp inhabitsntiû multitudine domitis. Ma^is ea decent

-ocr page 61-

RERVM ANTIQ.VARVM, LIB. I.

ilium Herculem qui prifca getatefuit cum homines infeftarent à beluarS muL titudincjin Aegypto præfertim, cuius nunc quotç regiones defertæ funf,ôôfe ris tmmanibus plenæ.Huius uerifimile eft, uelutt patriçmifertum Hcrculcm, eiufmodi tens occifis earn reddidiiîc hominibus colendam : eoque beneficio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*.

eoîleftium honore donatum. FerunynfuperPerfeum in Aegypto natum,atgt; Perfeub quelfidis genus à Græcis ad Argos rcferri,fabulantes lo in boiiem fuilîemu-tatam.Sed uanaeftdehis drjs optnio.Nam quidam Ifidem, aîij Ccrcrcm, quidam Thefmophoram, ait} Lunam,nonnulli lunonem, alij alio notnineappel-lant.Ofiris uero turn Scrapis dicitur,tum Bacchus, tum 1^1 uto, tum Ammon, tumiupiter. Alrj Panaéundem uocant. Multi exilhmant Serapim efle, quem Græci Plutoncm putant. Alferunt autem Aegyptrj, Ifidem plurium innen tricem admorbos medicamentorum, 5lt; medicinæ arti admodurn con-tulillèjeamcp immortalitatcquoquepotitam gaudere hominum cultu, in^ eoriim ualetudine præcipuè uerfari. Qiiin etiam in fomnis opitulatur palàm cis quos cenfuerit dignos, turn olfendens fuum num en, turn erga genres cu-randas beneficentiam. Signa horum cfle dicunt non Græcas fabcllas, fed o-pera certa. Omnis enim ferme orbishanc dcam colit propter manifellas eius , morbonim curas. Etenim in fomnis illam dicunt non rede ualentium morbis auxilia præbere.Et qui eius monitis obtempèrent, præter opinioncm cu-rari,etiam quorum medici l'alutem defpcrarint. Vifu quoque aut alia quapigt; am corporis parte debiles,cius deænumcn implorantes, in priltinam tialctu-dinem reftituuntur. Ab ca quoquemedelam ad alfequendam immortalita-temaiuntetïèinuentam. ItaqucOrumfiliumàTitanisinfidqs interfeclum, OrwftutA» ac per aquam repertum, nô folùm in luce|n reftituit, fed amp;nbsp;fecit immortaleln. poHo. Videturautemultimusiftedeorumregnafle, pollquam pater Olîris fuit ad deos translatus. Orum dicunt Apollinem interpretari,ac medendi ditiinan-dicpartem àmatrelfideedoô:um,multum hominibus turn oraculis tum me-delis attulilïe utilitatis. Aegypti facerdotes à Solis regno ufœ ad Alexâdri te-Pus,quo inAfiam tranfcendit,annos computant ferè mille ôt uiginti. Fabu-lantur quocp,prifcos illos deos regnafle annis ampliüs mille amp;nbsp;ducêtis,pofte-rioresuerô non minus trecctis. Et eum annorum numerus fide carere uidea-

tnr, conatur quidam, cum apud antiquiores nondum Solis motus notus ef-lct,adlunç curfum annum metiri. Ita cùm annus triginta diebus conficeretur, /^nntu tutnirii haudimpolTibile e(re,quofdam annos mille ducentos uixiflè. Siquidem nGc, er qundrimi» cum duodecim conficiaturmenlibus, plures centefimum excedunt annum, ßrw. Similiter amp;nbsp;de his accidit,quos aiunt trecentos regnafle annos. Illi enim tunc quatuor menfibus annum conficiebant fecundum tria tempora,æftate uideli cet,uer,ac hyememtquæ caufa fuit ut quidâ Grçci annos uocant Floros, qua-fitu dicas,anni tempora,ÔC annales Horographias. Scribunt infiiper Aegyp-cfjjlftdisaetate multicorporesfuiflèquofdam,quos Gigantes Græci dixere, Gigäntes muf ipfiueróeosmonftrificèinlacris omanqfaciuntcp ab OTirideuerberari. Sunt ticorpoWr. qui hos exiftiment c terra genitos, recenti adhuc prima animantium genera-tione. Alij robore corporis cæteris ualidiores, cùm multa præclara edilTent opera,multicorporumnomenàfadî:ofortit(jpaftirmant. Multi exiftiman^ cumloui,Ofiridiep dtjs bellSintuliflènt,omnes peremptos fuifle. Lege quo-^^^Aegyptq praeter communem cacterorum hominum morem fauxere,fas en^ororem à fratre uxorem capi:exemplo Ifidis moti, quæ fratri Ofiridi nu-plmer.eo^ mortuo 8C iurâflètilia ampliuS non nubere, Ô6 uiri mortem ult^ mlto imperio regnaffet, plurimum etiam de generehominu fuis in eos benen cqs mérita. His de caufis plus honoris ac dignitatis reginæ régi impéditur.

In priuatis quotp mulier uiro dominari dicitmrofitentibus in dotis confedliO vxorKfewtf ne unis omnib.eflcuxoris arbitrio parendS.Haud uero infeius fum, a nonul-lis feriptorib. iradi horû dcorû fepvdchra in Nyfa Arabiae fita t à qua Nyiàcum quot;nbsp;•* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßacchun»

-ocr page 62-

DIODORISICVLI

Bacchum appellent,cflèautemutnque dicatam columnam facris fcuîfitâmli Epitäphia iß- traduntu'ncB cohimnaïfidis hæcfcn'pta elle:

ofirt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regina, à Mercuno eiudi'ta. Quæcgo legibus ftatui,

nullus foluere poterit.Egû 1'um uxor Oluidis.Ego fum prima frugum inuen-trix.Ego llim Ori régis mater. Ego fum in aftro Canis refulgens. Mihi Buba» ftia urbs condita.Gaude gaude Aegyp?e,quæ me nutrilli.

In columna Ofiridis htec fcripta dicuntur:

Milii pater Saturnus deorum omnium ultimus. Sum ucró Ofiris rcx, qui Uniuerfum peragraui orbem ufcp ad defertos Indorü fines. Ad eos qUöqp pto . fedus fum,qui Ardpfubiacct,ufcp ad Hiftrifontes.Et itcrö alias quoqporbis T (lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g j mare Oceanum partes. Sum aut Saturni fiiius t grâdillîmus,gcf-

^ttior. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pulcfiro ÔC generofo ortum:cui nô fernen genus fuiuNecp ullus cKin

orbe ad quem non acceflcrim locus:docens omnes ea quorum inuentorfiii.

Hæc tantum in columnis legi polTcalRrmantialia (qua; plurimafunt) tciîi'^ pore elle corrupta.Et de his lanè quæ in lêpulchris extant, conlèntiunt lcréo-mnes.Nâ quæ facerdotes condita inareanis habent,nolunt, ut ueritas ignota fit,ad multos manare:pœna ijs adieda,qui ca in uulgus proderent.T radût in-fuper plures Acgyptq,ab eiscolonias per uniuerfum orbem deductas.nasn in Babylonia colonos traduxille Belum Neptuni uolunt,Libyçcp filium: qui federn apudEuphratem cum elcgiiret,{àcerdotes (hos Chaldæos Babyloni) uo cant,qui moreAegyptiorum aura obferuarent)phyficos ctiam,aftroiogiequi Daurfut. dcditi elTenqinftituit.Ferût etiam Danaum exAegypto profeclum, antiquif fimam ferè urbium Graeciæ Argos côdidilTetColchorum quoœ gentem, qui luJii. in Ponto funuludæos infiiper, qui Arabiam inter Syriamcp côledere, ab ipfe circimtcißo, teftantur tranfmigrafle. Qiiapropt?r amp;nbsp;apud bas nationes antique more fit' cumeidi pueros,Æ Aegypto ea conluetudine traduda. Qiiin etiam Athen'-enfes colonos Saitarum Aegyptiac gentis elle eo affererenituntur, quôdfcn Græcorum urbem appellent «ffv, translata appellatione ab Aegyptiæurbis Mic£ urbis uocabulo. Præterea ciuitatem Athenienlem eandem ordinationem ac parti' auium tres tionem habuifle cum Aegyptia in partes tres diliributa. Et primum quidon claffes, nbsp;nbsp;gradum fuilïè nobiliû:qui præ cæteris dodrinæ dediti, maiore honore dignl

habebantur,in ea re facerdotibus Aegyptqs perfimiles. Secundû, eorum qui-bus agri erantaffîgnati,ut armis intenti elïent pro patriæ defenfione: illis fnnlt; les,qui in Aegypto agros tenentes,milites ad bellum fiibminiftrant. Tertius, plebis erat, atep opificum, qui artibus mercenarijs intenti, necelfarias opeias praeberenLordo ab Aegyptijs fumptus. Fuilïè amp;nbsp;Aegyptios quofdam AthC' Petes, nienfiumduces.Petem enimMnenhei,quiadTroiam militauit,patrem,ci.^ elïètAegyptius,poltmodum Athenienfium ciuemamp; regem fadum EumduplicisnaturaeextitilTeaiunt:quoniam duplicispolitiæ,Graecacfc“*' cet SCBarbaræ,quarum alteram partem feræ habet/hominis altera, particeps ^rt^heus. fuerit.Similiter cCErechtheum tradunt Aegyptû généré^ Athenienfibusirt’; peralîèicuius rei hæc afferunt argumenta. Cùm maxima ficcitas omnysicic orbem præter Aegyptum peruafilîèt,ex qua ingês frugum, hominumepP^'^' nicies fecuta eft,attulilleex Aeg^to dicunt Erechtheum, propter cognatio-nem,Athenienfibus frumentum: obep id beneficium eis regem conftitutuni) qui fumpto regno, docuerit eos ceremonias ac myfteria Cereris Eleufinæ ab Aegypttjs transIata.Eam quom deam his temporibus coæuam, Athenas fru-menta comportalîè dicunt, SC lerere denud triticum docuilîè. Athenienfes régnante Efechtheo,cum omnes terræ frudus ficcitas ablumpfillèt,Cererem firæfentem frumeiîto eos iuuilîeilacra infuper 6C myfteria eius deæ tunc in eufina fufcepta,quæ eadem amp;nbsp;penes Aegyptios celebrâtur. Nam ÔCEumol-tiides ab Aegypttjs facerdotibus tradudi lunt,6C à paftophoris præcones.bo OS ex Graecis Atnenienfes per Ifidem iurare» formaj moribus -b Aegypti)® u-

• •• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fïiiieSj

-ocr page 63-

miles,piurai^ alia his fimilia magis ambitiofe (utmihi quidem uidctur) quant ucrealTerentcs,de hac colonia contendunt propter gloriam ciuitatis. In uni-uerium aiitcm plurimas colonias aftirmant Acgyptij à fuis maioribus ad ua-riaorbis loca,tum propter arnplitudinein reguin,tum propter hominum mul titudinemtradu^lastdequibus cum^iecp certis ueftigrjs, ne^ fcriptorum te-ftimonio conftet, indignas exiftimauimus quae literismandarentur. Sedha-denus de his quæ thec^ogï Aegyptij tradunt.Nuilc de fitu eius, de^ Nilo,aC Cæteris memoratu dignis dicentaum.

DE S I T 7 AE G Y P TI, ET AÉ Üfi NI/

io mir4 dicdntur» Cap^ 11 u

ferme ad meridiem fîta, turn quia ipla natura munita cft, tum chcrogra/ regionis amœnitate cæteris uidctur regnis excellere. Ab Occidcnte de- phia Aegypf', fcrtum turatur : SC lylucftris Libyæ pars in longum protenfa,non folùm aqua- naturlt;i leiorS riim inopla,iterilitatecp rerum,aifficill aditu, ied SCadmodum pcriculofo* A' munita» nieridie turn Nili cararadlis cingitur, turn montibus el contiguts. A' T rogio* dytiscnim,extremist^ Aethlopiæfinibus,ftadijsqulnquemillibus amp;nbsp;quin* gentis,ncép facile nauibus fluuius cft pcruius, neque adiri itincrc terreftri po» teil,nîfiautàregIbus,autmagnoquodam præparatoadulcflumCommeatu» Ah oriente uero turn fluuio munita eft, tum deferto latiflimi campi Barathra appellati. Ellenim Syriam interAegyptumqûe palus admodum profunda, quam Struoniamdicunt,latitudinc omninO anguftatlongitudo iùpra du-centa ftadia protcnditur.Loci infcris pericula infpcrata afterûtur. in ardum e-tiimcôtradam,arenæ cumuli circumrtant, qui Notis uentisagitati,In aquam deferuntur,adeô arena denfa,ut immixta aquæ continenS uideatur, nCqj faci-Iqterra ftqan aqua,difcerni qucat.Quo fît,ut multi igiiotä loci natura,neq5 ui-amedodijà uia aberrantes cum omnl excrcitu abforpti fint. Nam arena,quæ ^inus ftare ut continens uldetur,ingrelït, labunturlongiust neqj deinde ra-J’tis gurgite,regrediendl aut emcrgêdi facultas datur.Limo enim demcrfl,nul

Iperant falutem, cQ cnlti,aut uti uirlbus nequeant, fed abforbcant In pro-quot; fundumab arena aqua circumfufa,cum ucluti limus nctp pedibus,necp nauibus fit peruius:quæ res Barathri cognome dedit.Et hçc uc tribus, quibus Ae-gyptus munitur partibus dida. A quarto latere mari clauditur importuofo, bi quod difficilem præbcat euntibus acccITum. Nam à Parætonio Lyblæ lopen ufq5,quæ eftin Syriæfinu,ftadijsferèquinq^ millibus nüllus nauigantl- c ', bus,excepto PharO, tutus eft portus. Loca funt prætcrea per uniuerfum littus ftagnâtia,atcp ignora nautls.quo accidiqut maris fe fugere pericula exiftiman tes,tanquâ in tutu ad littus diredis nauibus,de Improuifo ftagnis inhçreât, o-mni euadendi fpefublata.Qiiidam cum præulderecôtinentem nequeant(re- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

gio enim omnis planaacdepreftaeft)!!! quidem ad ftagna acpâlultria loca,a- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'

Irj delerta deferuntuuAegyptus igltur h is locis rcdditur tuta .Forma dus ob-longa.nam maritima ora duo millia côpieditur ftadlorum : mediterranea üe-rô,ftadia circiter millia fexaginta. Olim nuryero hominum omnes ferè orbis genres fuperauiqnccp nunc quorç ait)s natlonibus multitudine cedcns. Op- Opp/ï4.' pidainfignia, urbescp priicis tanporibus,ultra deccm SCodo milliafuiflein Acgypto,libri fieri continent.Ptolemæi Lagi têpore amplius tria millia, quæ

ad noftram æcatem perdurâqannumerata funt. v niucrli populi numè jri«, rufuiife antiquitus fepties decies centena millia: nunc haud pauciores cfl'e ter decies eentenis millibus tradunt.Hæc extitit caufa,cur tradanf priores Aegy-pti rcges,magnis mirandisep operibus à fe multitudine hominum cÔftruÆs, immortalia moriæ fuæ monumenta reliquifte. Sed de his pofterius fenbef di-ligentius. Nunc Nili naturam, regionum^ quas interflui r, fitû 6t proprlcta-

•• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temper-

-ocr page 64-

«ff

D 1 o D o R ï S I C V L I

De Nilo^ tem pcrfeqiiamur.Nikis à meridicadfeptciitrionem fcrtur,ortus exfoncibus in exttemts Aethiopiæ finibus:ad quæ Ioca(dcfert:a enim funt) propter alws ïntempcncrh nullus aditus fuit » Maximum omnium flumen, cum per uarias plurescp feraturregiones,magnos flexus faciqquandocp ad orientem StAra-Diam,quandocp adoccidentem 8i^ Lybiam fluens. Eius decurfus abActhio-piæ montibus ufque ad marejtadia duoÉecim fermé millia cum eius flexibus infuU Nilh cöpleclitur.Facit aut infulas in Aethiopia cum pluies alias, turn maximeuna inlignem,nomine Meroëmiubi duorum Ô6 uiginti ftadiorum latitudihem hs' bet.Ab inferioribus uero locis artflior eft,curfueius in duas partes diuifo- Ha^ rum unam quæ in Libyam defluiquaftæ profundæcp abfbrbent arenæ. Qt’æ contrà in Arabiam fertur,inpaludes aeftagna ingentia,quæ circum uariæ inhabitant genres,fleiftitur.Äegyptum ingrelïris, alicubi decem ftadiorutn ,ali-cubi pauciorum latitudine, non redo curfu uariOs flexos agit, nûc orientem, nunc occidentem uerfus,quandoq5 in meridiem côtrario delatus curfu. Surit montes ab utraep fluuij parte protenfi, conuallibus amp;nbsp;angullis præcipitijs in-* t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^tiedlis: in quæ magno impctu lapfus, rurfus tanquâui repulfus per campos

' WJ funditur,ad meridiem ipeclans,*quot; ufcp ad locum Efticanum nomine: S)C natura 1cm dcinccps repetit curfum-Tam infignis fluuius, folus omnium abfq; fluÆ quietus ellcC tranquillus,prætcrquam cum fertur inter cataradas.LocuS eft latitudine ftadiorum decem,accliuis,præceps in angufLû,claufus inter con ualles:ubi frequentia faxa feopulis fimilia aquam magna uertigine mirabiliép allifam rcflec?î:unt,intp contrarium curfum fpumis agunt redundâtibus. Qif res ftuporem afpicientibus præbet. Eft enim ita uelox hoc in loco aque,decur fus,ut fagittæ fimilis uideatur. Cum uerô augetur aquafum incrcmcto Nilus, aqua fupereminente feopulis, quid:«n per cataratftas nauibus uento côtrario. dcfccndunt:alccndendi nulla eft facultas, ui fluminis omne hominum ingeni umfuperante.Cataratftæpluresfunt,fedmaximain Aethiopiæ atq; Aegypu Meroc. ftnibusfità. Complccftitur fluuius infulas plurimas,fedpræcipuamMeroén, in qua cfturbs infignis infulæ nomine, quam Cambyfes condidit, àmatrec-ius denominata. Ei uius infulæ forma feuti perfimilis, magnitudine fuperat cç feras Nili infulas.Patet enim lôgitudine ftadiorum tribus m illibus,latittidine mille. Vrbesineafuntplures,iédcæteris nobilior Mercë,à cuiusunolatere Libyam uerfus plurimi arenæ cumuli, ab altero ad Arabiam pofito praccipitia montis infulam cingunt.Effodiuntur in ea aurum, argentum,æs,ferrum.Hc-‘ benum infuper fert,lapidum multiplex genus .Tot autem Nilus infulas con-* . tinet,ut fermé fitincredibile. Nam prætcr eum locum que à forma loci appel-' lantDelta,ferunt alias quoep in eo infulas circiter feptingetas elle: harûqiuf-dam ab Aethiopibusincoli,milium^ineisferi. Qiiafdam ferpentibusaccy-noccphalis,uarijs^ferisfÿlueftribusinfeftas,aepropterea acceflîi difficiles, Nilusin Aegyptoinpluresftiirus partes,earn formam quam Delta dietinty O/^ Nili. effîcit.Profundiorem fluuium reddit maris ingreffusjfeptem oftijs in pelagi*^ delatum.Horum primum ad oriente uergit,quod Peluliacum uocant: feenn--dumTaniticum, deinde Mendeficum uocant, Phatniticum, Scbcnniticum, Bolbitinumiultimum Canopicum,ànonnullis Herculeumnominatum. Sût ôf alia oftia manufada de quibi ftribere nihil necefle eft. In eorû quotp urbs fita eft diuifa flumine,pÔtibus ab utraep parte exitus SC euftodijs munita. Ab oftio Pelufiaco foflà eft opéré fumtuoio ad Arabicum finum ac rubrum mare dutfta.Hanc primum à Nechao Sammatyehi filio agi cccptam, Darius Perfagt; rum rexperficereaggrclTùs,imperfeclam reliquit: admonitus à quibufdam,fi locus interiacens effoderetur,foreuti Aegyptus omnis, cum mari rubro elfet depreirior,ab aquis mergeretur. Secundus poftmodum Ptolemæus illam per fecitjOpportuniori loco loflam fumma arte efficiens. Hanc cum nauigarecu-peret,aperiebat:€am rurfus cum ufus eflètxlaudcns. Flumen quod in

... defliii^

-ocr page 65-

RH R VM ANTI Q_V A R V M, L 1 B. î.

dcfluitjà nomine autlion's Pfôlcinæum uocant.In cxituurbs condita eft,Arfi

nocappdiata.llludqiiodDelta diximus,fimile Siciliæformæ,ab utroq? late- cilti te continet Radia feptingenta ÔC quinquaginta:à mari uerô Radia mille trecê-tadplàinfulapliiribus folfis manufa(RisdiLiifa,agroshabctlcrtilillnnosAe-^ gypti:circumdara enim Rumine,atq^irrigata fliiui) incremento magnam uim litni affiindentiSjtum cura incolarum,terram omnem quädam maxima ab Ar chimcdeSyraculîo adinuenta, quam à figura cochleam dixere, irrigantium, multiplici trudu copiofa eR. Ntlus etiam Icniter Rucns cum m ul tä uariamcp terramfccumferat, quibufdam in locis humilibus paulum Ragnans,regione frudiferäfcrtilemqj efFicit. Radices in ea multifariam nalcuntLir,guRu uariæ, Ritfiicw; frudum ÔC olerum natura, quæ multum tum egenis conferunt, tum infirmi^ adualetudinem. Nonlblijm ucro cibos uariosaffatim præbet adlaturitatem egentibus,fcdalijs quocpneceRarijs aduitam rebus non partim confert aditimen ti.Loton præterea fert plurimtim,cx quo panem confieiüt ad tiictus ege-ftatem.Ciborium quocp,quodfcrtiliirimum cR/ert earn quam appellant Ae-gyptiam fabam.Sunt arborum plura uariacp genera,quartim qtiçdam Pel-Rae dicuntur,cibus dulcedinepræRâs, à Perfis ex Aethippia allatus,qtio tclti-poreCambyfes ealoca Ribegit.Sycomororum tiero alite riiora ferunt, aliefrti dtiin fictibtis fimilem t quem cum toto fermé anno præbcant,non partim ad-iumcntiuulgó efunentibus præRant.Mala^quæMyxaria dicuntur, circa Nifi oRianafctinturtquæ quoniamfuauiafuntguRu, tragematis præbentutloco' Conficiunt quoc^ exhordco poculi genus Zythum nomine, bâudmUÎtô in-ferius fapore uini. V tuntur etiam pro oleo ad lucernarü ufum, liqtiörc expref-fo ex plan ta quam Cycam uocant.Plura infuperfert aliä Aegyptüs üidui ho-minumutilia,quæfingulatimperfequilongumcRct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Animalia Nilus compluuia nutnt forma dilfimili acnattiratfcd duo præcp Kilt ht pua,quæadmodûinterledîfterunt,Grûcodilumamp;cquum:horûCrocodiltis Crocodtluti exminimo in immenfum animal etiadit lt;nbsp;Nam cUm oua eius anferinis fimilia exiftät,exhis genitus pullus ad fedecim cubitorum magnitudinem exerefeit. Longittidinc tiitæ hominem æquat, lingua careticorpusmirabili natura mti-nitüm.Nam dorftim eius uniuerftim fquamofum cR, duriticprtecipua : ex u-tro^ oris latera dentes habet perplures,in qtieis duo maxime eminent. Non fblurri homines comeditjied a caetera terreRria animantiafltimini appropin-qiiantia ungtiibus grauiter difcerpit.Morfu efl afpero,tctr.oq3, ut quod denti-buslacerat,nunquamfanetur. Capiebaturprifeis tcmporibtis liamis recenti earneappofitamuncquandotç reti ualido,prout öe quidam pifcesiqtiandoqj inRriimento ferreo ex cymba ad caput iniedo. Eörum ingens eR mtiltittido in Rumine Ô6 Ragnis propinquis,turriquiafœcûditateexcedit(fingulis enim parit annisRum qtiia perraro capitur. Nam Sf à quibufdä accolarum utDeiis ueneratur,ö0 externis eRintitilis labor,ob carnes efui malas. At illorö fœcün-ditati natura faltibri remedio obflitit.Animal cantculo perfimile, Ichneiirrion nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

(nam iuxta Rumen beltia parit)oua eius inqtiirens content : qtiodcp didu mi-tabile efi,necR oua comedens,necp ulla fua utilitate,fed natura dtice, ad necef-fariam quandam mortalitim co'mmoditaterrb

Eqtiiueró,qucm uocant, magnitudo haud minor cubitis qtiincp, quatuor Hip(gt;opctd^^ pedibtis,ungiila more bonis filu. Dentes ex titrocp latere tres habenultra reli qiiasferas eminentiores aures,caudam,uoccm, eqtiis fimiicmneliquum corpus haud diflimile elephanto. Pellis eR ultra quam cæteris beltiis dtirilfima» AquatilisacterreRrisoeRia, dieqtiidcminimis aqtiis latetinoduintcrram. egreirtis,tum frtimenta depafcitur,ttim fœnum,deRruens palTim propinquas agmtummelTes. Foecundiflîmum proleanimal,utquodlingtilisannis pari-at.Capiturarte qtiadam homintim illos telis appetentium. Cum enim appa-Éen^drcunftaat undit^ homines, uulnetantcp telorum quæ alli^ant funibus

-ocr page 66-

18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L t

iadiijlaxantc^ quoad cxauguis facius capiatunCarnibtis eft dun’fti»«is,amp;^3J digcrcndum difticillimis.Intcnora omnia inudliaaduefcendum^

Pfæter has bcluasuariûac multiplex pifciiim genus Nilus affa'dm præbetj l^ttut J mi un uiu i non folum etus rcgionis incolis,fcd externis quo^,ad quos faliti delcrû' lt;lt;flw /gt;e^ypiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tilttate commodisqj cæteros orbis fluuios excelht. f ncrementum eins a

folftitio incipicns æftiuo,uflt;p ad æquino^ium, lèmperc^ nouum lixnû fecuni uehens,rigattumcultas regiones,tumincuitas, quanto tempore uclintagri'-colæ.Aqua cnim lent ter flucnte,facile earn paruis aggeribus arcct, inducfitt]^ pro commodo terræ» Tantam ueró fertilitatem infert, amp;nbsp;agri colendi facilita' tern,ut cum feucrint,aut ones introducant in campos ad conculcanda iada fc mina,aut aratro leui terra fubducât t neep nifi quatuor aut quinqj cxadis me-iibusadmeflèm redeûtes,breui temporeuberrimos frutftus abfep magnaini' penfalaboreuc reportent. Alibi agricultura magno laboreexercetur,3cfuin' ptu'.foli Aegyptrj minima impeia,labore tenui fruges fertiles auferunt.V ineç quoC^ eodem rigatae modo,uino abundant: Terra inculta pecori ad paftû veil cta,adcô exuberat herbis, ut ones bis in anno pariant, bisœ præbeant lanain. Incremetum Niliafpicientibus,uideturadmirabile,incredibileaudientihus. Solus enim interreliquafiumina adeo æftatecrefcit,cùmdecrefcant cæcera, ut totam inundetAegyptum.Hyeme minuitur, cum reliqua augeantur. Idi zAegyptus plana,SC campeftris:cumt]p urbes, uici,agricolarum mapalia agge-ribus munita,aquceinundationedeuitcnt,tanquam Cyclades appaientaipi' cientibus.T erreftres beluæ omnes quæ in campis remanent, fuffocant aijua'. quæ euadunt,ad altiora confugiunt loca. Pecora inundationis tempore in It« buiis reclufa nutriuntur à colonis,ad idantea præparato paftu, uuigus reinif fis operibus rufticis otiofum epulis Indulget, ac uoluptati. Qtioniain autan r-si't mcremcn plurima cura moleftia^ urgebat accolas Nili inundatio, excogitata eft in Me « obferuiitio. phi quædam increment! menfurädi à regibus obferuatio. Nam quibus idne-gotq demandatum eft, perepiftolas urbibus tricis^ fignifi'cant, quotciibius quotuedigitis fluuius audus fit, amp;nbsp;fimul quo tempore cceperitdecrcfcerr. hoc modo uacuus redditur à folicitudine populus, incrementi magnitudine, decrementoGB notis, ubertatemep futuram eueftigio ab inundationis modo, notatis prioriDUS temporibus,noicit. Occulta inundationis huiufinodi caufa multosdubitarc,tumphilofophos,tumbiftoricos, acuariaftntire compnÜt De qua re paucis difteremustut nec^ modum excedat hiftoria, ncc^ ab omnibus adcó quæfita agitatacR res relinquatur intada»

De emits in/ DeNili incremento, deeiusfontibus, deoftijs quibus defeenditmmare, iremetuoTitm de^ rebus altjs quibus maximus omnium quæ inorbefunt, à cçteris différât, im/«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidam feriptorum nihil aufi funt tradere,licet quandoep etiam de paruis tor^

rentibus copiofelcripfcrint.Alfj caufas reddereconati,procul à uero fenfcrfe Nam qui Hellanici,Cadmicp amp;nbsp;Hecatæi ætatefuerunqomnesép prifei illi fed • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptores ad fabulas declinarunt. Herodotus, qui multarum confcripfit hiftoriâ

rera,caufam reddereuolens,fibijpfirepugnat.Xcnophon, Thucydidcs,quo-rum hiftoriæ ueritas comprobatur, Aegypti loca minime attigerunt. Epho-rum autem acTheopompum, yræ cæteris hæc ferutatos, deferuit ueritas.

‘. Aberrarunt uerô omnes,non negligentia,fed regionum fitus ignorâtia.Nam prifcisufqueadPtolemæum Philadelphum temporibus nulli. Græcorum, nedum Aethiopiam,fed ne Aegypti quidem montes (ita difficiles adituSjpe-riculoficpadmodumadAethiopiam erant) tranfeenderunt. Ptolemæusprf mus omnium cum Graccorum exercitu Aethiopiam ingreflus, diligenter de fitu earum partium ferutatus eft.Itacp locorum inftitia, errandi materiam pii-feis feriptoribus præbuit.Nili fontes,locacB ex quibus fluit,niillus ad hoc tem puslcriptornecpuidiffefedicit,necp audiftè abaltjs quifèaflèrerentafpexif-fe:ex quo res ad cpiniones amp;nbsp;coniedwras peruenit. Aegypqj facerdotés, ab

-ocr page 67-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, L I B.’ I. Oceano, qui orbemdrcint, Nilum habere principium feriint: nil afferentes cern,fed incerta incertisinuolucntes,eacp diccntes,quæ plurimaindigeant fide. Trogloditæ, qui propter æftum loca incolunt eminentiora (Volgios uul-gus appellat^aiunt loca aquofa efle, è quibus conijciût propter plurnnos eius regionis fontes in unum confluentes Nilum cffici. Meroen uerô infulain ha-bitantibus,quorum opinio,cùm firu eis locis propinquiores, ucrifimilior de-bcretùideri,adcô Nili ortus cft incertus,ut iplum Al lapon, id effiortam ex te-nebris aquam uocent. Ita Nilum à locorum inlcitia cognominarunt. Nobis autein propius uero elleuidetur,quod procul ab omnifigmento efialicnum. Hauduero ignoramus,Herodotum,qui Libyam quæ ad orientem,quæûe ad occidentemuergiqinterfluereNilumfcribit, arbitrari eos quos Nafamoncs dicunt,diligentiusNili ortum ellè lcrutatosîideocp tradcre,ex llagno quo-dam oriri,percp Aethiopiam ferri.Verum neqp in hoc Libyis,quamuis ucrum fequiuideantur,nec:p feriptori incerta afferenti fides cft adh'ibcnda. Sed quo- ' niam iam fatis de fontibus curfuen Nili fcripfimus, deinceps caufas incrcmen ti difeutiemus.

DE C A V U INVNDATIONIS NILI, ET Q_V * deiîh tum hifloria,twn phtlofophi fentiaiU^eorum^ contra*

diiiionei. Cap. 1 11 U

THales,qin'fapicns interfeptemellannumcratus, trad;t,fpifârttibusEtc- opîttiogt; fijs Nili curfum à mari reprimi:cocp aquis cxcrefcentibus, Aegypti, quæ n haleta: plana cft 6C humilis regio,inundationem lequi.Qiiæ ratio quamuis nonmhil uideatui afferre,tarnen facile redargui pôtcff.Nam fi id uerum elfct, fluur) om flantibus Etcfijs fimili augerentur incrcmcnto:quod quia minime accidit

Inrehquisorbis partibus, alia caufa uerior quærcnda elf. Anaxagoras phyfî- 2.Anava^ar^ C'-isincrementi caulâm dixit efle niuem in Aethiopia liquefaeftam. Quod 8C Eurtpidtt, cius difcipulus Euripides uideturfentire,fcribcns Nilum cxcrclcere cum Âe-gypti liquefeunt niues.Qiiæ ratio facillime potelf refelli,cum pal àm fit omnibus,propter caloris intcperiem,in Aethiopia niuem non clîcmâ omnino non cft in cis locis,præfcrtim circa Nili decurfum, gelu aut omnino hycms.Qtiod

i fi quis in Aethiopia elfe niuiûcopiâ contedat, tarnen conuincitur fallàm cam caufamuidcri.Namflumcn omne niuibus excrefccns,aurâ fiigidam,aercm^ cralTum reddit. At folum omnium Nilus neep ncbuias,necp auram frigidâ gt-gnit.Herodotus Nilum aitipfa natura elle talem, qualis fit incrcmcnti tempo j.-Herodoti; reihyemeuero folem ad Libyam delatum,attrahere ad fchumorcm,ob eamcp rempræternaturâeo teporeflumen decrefccretællate uerô abfccdcnte ucr-■ fus Ardum fole,tum Græciæ,tum fimilium locorû fluuios arcfccre, minuiqp.

NonelTetigitur quodde Nilofertur,admirandum,fiæfliuo crefeit tempore, diminujtur nyeme. Verùm fi hoc Nilo accidat, ut foils ællu hyemc humiditas nbsp;nbsp;nbsp;•

attrahat,ôô in reliquis quoep Libiac fluuljs id cÔtin^ere neceflè effet,ut hyeme arefado humorediminuantur.Qiiodcum procul a uero fit, ccrtèfcriptoris er tor palam dcprehenditur.Etenim Graîciæ, gon quia longius abfit, augentur byemeflumina:fedpropterpluuiasfrequentes; Democritus Abderitesnon 4»Democrili/ tiAeridionali niue aquarû augmentû fieri dicit, fient Euripides Anaxagoras^ Enfere,fed feptentrionali. Niuium cnim coaceruatam magnitudincm inBo-teæregionibusaitbrumæcongelatam tempore,aeftateliqucfccrc:idcot^ elc-uatis furfum uaporibus,multas denfasep nebulas circa montana, tolli cacumt na-.quæ ab Etefijs ad altilfîmos,quales in Aethiopia funt,montcs dclatæ, dein dein pluuiam uerfæ,magnos efficiant imbres,quibus Etefiarum tempore Ni lus augeatur.Hæc opinio facile reijci poteft,fi, quo tempore fiant Etefiæ, per-pendastlncipjt enim crelcere Nilus folftitio æftiuo, nôdum flantibus Et efï-j s,

- B » Ceirar

-ocr page 68-

20

b I o b o R 1 s I C V L I

Ccffat ante æquinoctiô autûnali'q'am olim In's uêtis quiefcétibus^QiiâJo igfv ratio opmionc lLipcrat,laiidandû clt ingeniû fcribctis,lcd haiidqua»^ adhibé-da fides.Præterco,qiiod palam elfiiiô magis ab Artfio HarcLtciuis, abrlC' fpcro.Nô cninl Boreas,aut feptêtrionales ucti, lcd qui ab æltiuo occidête fiat htcfiæ uocârur.Diccre auté hoc maxime circa Acthiopiæ montes côtingcic, SiEphetL nô folûimprobanducft,fed ctiam non cItdcndû.Ephorus reccntiorccaulàin pcrfiiadcreconatur,plurimn tamc à ueritateremotâ. Aitcnim, Aegypti teirîi omncNili inundationc exaggeratâ, raram aridamcp natura elle, in qua tenx hiatus maximis diuerliscp in locis exiltant.ldeocp hyemc humiditatem omne àttrahcrc,atq5 in fe contincrc,quam adiatc uekiti iudorem qucndam,quo fiu-men augetur,emîttat.Sed hic author nô Iblû uidcturAegypti locanaturarrn^ ncfcille,icdnccosaudilîcqüidcmquiIcircnt; NamlîexiplàAegyptoNilus incrcmcntum fufeiperet, nequaq; in fuperioribus inundarct per taxa vv' dura locaflücns i Atquiamplius Icxmilhbus Itadiorum ex Aethiopia dclatus,cO' dem eft,quó anteep Aegyptû ingrediatuijinurcmento. Prætcrea fi Niii ciirlus humilior elfet raritatc terræ à fluminc fuperindult;fl:ç,impo(ribilc uiderctur,hia tus qui in fupcrficie forent,tâtam aquartim uim ablôrberepotuilïc. Iteli Ni!t decurfus humilior terra fupcrinducla foret,lùpcriores terra: hiatus clPc côtiit' gerct:à quibus impolfibileforet tantum aquæ manare.Si uero fuperiorem tgt; net fluuius locri,haud clt pollîbile, ex locis deprelîiqribus concauisep lurfimt ferri aquarum curfum.Qiiis unquâ credet et fieri polie, ut humores qui ex n-, nbsp;nbsp;nbsp;ri täte terræ affluèrent, tantum incrementum fiumini adderent, ut uniucrfah’t

me xAegyptus inundarcturS'Prætereo hanc rationcm, in raritatc terræ cxaggc ratæ tantum aquæcontincrimendaeem dcprehcndi palàm poflè. Mæancicr quippc fluuius plurim um terræ attulit Afiæ regionibus, per quas fiuitiin qua nillimileNiliincrcmcntoconfpicitur. Simili modo amp;nbsp;in AcarnaniaAchC' lous,Ccphifus iilBceotia à Phoccis defeendens, non parum cis oris terræ fu-pcraddidcrc,quæ coli poflæt. Exquibusnianifclledeprehenditurferibentis error. Itacp nullys ab eo ueritatem requirat,uidcs cum in paucis ucrafenfilE-tf.Mfmpfet» Qviidam in Memphi phifofophantcs,rationem huius inctementi reddereco^ tAfum, nbsp;nbsp;nati funt,magis qug non rcprehcndi,quâ quæ probari polTct. Nam orbem in

parteis tres diuidentcs,ttnam elfe aiunt quant nos incolamus, altcrum huice contrario fitam,tcrtiam inThcbisinhabitabilcm,folisardoreaduftam. Sict' go Nilus hyeme crefccret, certe noftra zona ortum haberet, cùm co tempore apiidnos pluat maxime. Verùm cum æftateaugeaturyuidcturlimilcucrfin zona nobis oppolita hyemcm eflè, coep ingentem aquarum uim co tempore manantcm,incremcnto caufam præbcre. Hac ob rem nulli ad fontes NiliaC' celEus patère tradunt,quohiam in oppofita zona ortus, per terram inhabitabi 1cm fluat,cuius ici teffls fit aquarum Nili precipua dulcedo: cùm perlocafoie adufta decurrat : quod caufam præbct ut dulcedine cætcra exuperat flumina, tanquam caloris natura eum faporem flumini prællantc. Sed huius lententiæ depulfio in prop tu eft.lmpoflîbileenim uidetur, exoppolîto nobis orbis filmen,fi quidem terra rotunda cxiltct,ad nos furfum ferri. Si quis cnim ira rem fieriauaaciuscontendar,naturaiplàrerum repugnabit. Omnino cnimilline tefelli polTentjloca deferta ineuWaep interpofuere,nc eorum fententia manile; fto argümento impugnaretur. Sed æqtium eft, qui aliquid pro cemperto al-fi'rmant,aut rem iplàm fuæ lententiæ afferre teftem^aut earn ex conccflîs prtn-ciprjs probare.Nam quo modo inter omnes fluuios Nilus cxillo orbeadnos lblusrertur,ita reliquaquoq?flumina,quemadmoduminhocorhecontingir, ab co fluere meritô deberent. Dulcedinis uero fluuij caulà quâafferunr ratio-' fie penitus caretSi enim caloris æftu dccocfius fluuius dulcedinem fortiretur, nequaquam gigneretanimantia, neep uarias pifeium autferarum fpccies con tinereuAqua enitn omnis à natura ignis mutata nequaquam gcncrat. Ctim autcin'

-ocr page 69-

RERVM ÄNTIQ.VARVM, LIB, I. x«

autem Nili natura omnino huic contraria exiftat,exiftimandum eft eas incrc-menticaufas ncquaquam ucras etfeJnopides Chius tradiqæftatcaquas infra e.incpiJif, terrain effcfrigidas,calidas in hyeme. Hoc in puteis profundis planû oftendi, qiiorûaqua maximis caloribus admodum frigida fit,ingeti trigore calida : ôd Nilo igitur incritó accidere,ut hyeme paruus coprcfl'usc^ iiqqudd interior ter rçcalor humore confumat, amp;nbsp;in Aetjypto non pluat, æitate ueró,cu hoc fiert dcfinat,nullo iinpedimento augeat; Huicquocp refpondendueit, pluresLi-Viy-ie. fluuios oftij s S)C curfu Nilo lîmiles,diftîmili eftè augmento, cû hÿeme im-. pleant,qui çftate fint cxiliores.Ex quo arguitqion retfte fefififtè authorcm,A-gathargines Cnidius propius ueritatem accedit.Ait enim ylingUlis annis per nit; Acthiopiæ tnontes continuos ab çftiuali folftitio ufcp ad æqutnocftiû autum-naleiinbresfieri,haudmihüigitur, Nilö hyemecóprefliim tecundûnaturârjs aquis flueré,quas forites fubminitlrent: æftateuero propter imbres incrcmeii tücaperè. Licetaûtcautàs hatftenusnemoredderepotueritillarûpluuiarum, non iccirco repudiandâ efle fuam fententiam.Multa enim naturâ ferre contra ri3,quor5 caufæ ab hominibus perueftigari nequcât, Excmplo elTe quiddain quod in aliqttibus Afiæ locis fiat. Montes etenim Scythiæ Caucafo cotiguos annis firigulis, iâ exatfta hyeme immenfis niuibus continenter multis diebus o|3pléri.lnorislndiæqu£adfcptentriônêücrgunt,certis têporibus plurimas gvandines incredibili magnitudine defcendere.Apud Hydafpcm fiuuium æ-ftatis initio cotinuos imbrés pluere.In Aethiopia ucro poft dies aliquot idem cotingcre.Non ergo procul a uero elfe,ex Aethiopig môtibus,quæ Aégyptó adiaceqcôtinuos imbres incrementû fluùio præbere, præfertim ciim etiâ bar-bari ea incolentes loca,huic rei teftimoniûferànt. Si aût hçc contraiiam habêt qs quæ apudnos fiunt,naturam,nôn tarnen propterea fidc huic rei detrahen-dâclfe.Etenim Nothû apud nos pluuiam atterre, apud Aethiopes férenitate. Et uentos quöc^ Boreæ iiiEuropa efte iicheinentes, in illis uerö rcgionib.re-tnilfos.EtdcNiliinundatione,nemodumèxcedamus,hatftenus. ^loniaiti aiiteinhunc librum in duas partes propter magrîitudincm partit! fumus, ab-^lutapriori,fecundanobisordiendaeft.lnquadeantiquis Aegypti regibus,* delt;^ijsquæprifcistèmporibusa(ftafunt3difleremus,

DIODORT SICVLÎ

LibRI I. PARS S E C V N D A.

Ö E S f A R É' G 7 H AE G Ÿ P T I VS CE.V É Â D Amaftin regem. Cap, I,

Vm primus liber propter ipfius magnitudine iti duas fit par-tes diuifus,prior totius operis proœmium continet,SCqug de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

mSdi creatione, deep prima omniô origine, ac derjs, quasûe I fui nominis in Âegypto côdiditTe urbes Aegyptij tradâgpri-j muminfupérhominumort^m,amp; eorum priori uitam,prçte rea honores immortalium,2lt; templorurh ædificationié.TuiTi defcribitur Aegyptifitus,amp;quæde Nilomiraferantur,eiusepinundatione, ^ti'due de ea turn hiftorici, tû philofophi fentiât,amp; in ea re feriptorû diflenfio. Altera pars continuato fuperioribus feribendi généré, prifeorû Aegypti regu ®'^tnafim uftp regê gefta côtinens,à primçua AegyptiorQ uita initiû fumet.

EnfeisuidûÂegypttjs herbas acpafuftres caules radicesq?,'quas guftu ex- prifeoriim té perti coinprobaflent,fuitre tradungeamep quam grarrîen dicunqherlram turn' gYptww w-præcipua dulcedine, tG homtntbus ac tumentis utilis in primis ufus.Eiu? uti-'

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B J

-ocr page 70-

ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L I

Iftatîs memorcs ad hoc ufcj tcpus uin,hac manibus decerpta dcos orant, exi' fömantes hominem limofum ac paltiRrc animal elfe, fumpta coniecîura nim ab eins humili natuialicp ortu,tûquiamag!s humidis quam ficcis egeatcibis. Pilces deinde fecundû cibum Aegypnjs fuilTe tradunnNilo eoriï copian),prç fertim cum decrefccns in alueum rediqferente. Pecoiû quocß carnibus ucicc^ tes quidam eorum,pellibus pro ucfteutt^antur.Domos ex ariindinibus con fîcicbanncuius rei ueftigia penes Aegypti pallores permanfëre: cùm hucufcp nulla alia nifi ex calamis fada habitacula probenuHac uita plurimo tempore exad:a,poftmodûalijs frudibus,in queis panis erat ex loto fadus,uefci ccpc' runt.Horum inucntioncm quidam ad Ifidem, quidam ad antiquiorénonune Mcnam referunt, Aegypti rcgem.At uero làcerdotes, dilciplinarum artiiimcp repertorem Mercurium fuille tradunt : corn ucrô quæ ad uitâ Ipedent, reges. Quapropter antiquicus non ad principantium progenicm fercbantiir régna, fedadeos quiplurimudchominn uita meriti uidcréturdiueob commiinëiiti htare créantelibi reges populotfiuequód ita in libris iacris cÔtineretur. Eont (lui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fabulantur,deos primûSôHcroasin Aegyptopaulô minus decêamp;^

RegfjczPn» milliaregn31îèannorû,dcorûqî poftremftOrum Ifidis regno potiurho-apesimperd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paulôminus annorûquinadena millia,ulcp adcêtefimâatq; odo

Olympiadêtquo tepore nos in Aegyptû tranfcendimus,regnanrePto lcrneo,quinouns eltBacchus appelîatus. Aegyptimaiorêpartem tenucrcrc-ges lndigetes,paucâ AethiopeSjPeiEecp acMacedones. Aethiopes quatuor non côtinuis,lcd diuerfis têporibus regnarûqannis fermé lèx amp;nbsp;triginta. Per^ fæ duce Cambyiè rege,qui Aegyptû armis fubegit, annis centQ triginta quin^ queiquorû infolcntiâ,crudelitatcmcp,arcç in deos patrios impictate dânantes Âegyptr),ab eis poftmodû defciuêrt^ Pouremi Macedones, ÔC qui ab cisma-narungannis ducentis leptuaginta lex Aegypttjs imperarunt * Prætcrhos te^ poribus rcliquis Aegyptq oinnes regnum tenucre,uiri quidem quadringenti feptnaginta,mulicresquinq?. Qiiæomniafacrorûlibrorû monnmentislacer , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dotes à prilcis illis temporibus feripta pofteris reliquerunt, cuiusep regis ma'

gnttudinem,natiirâ,mores,ætatcm,gclla,fcriptis mandantes. Nos ante, cum de quoc^ fingillatim tradere longum nimis fupcrfluiim^ clïct, ijs quæ digna memoria uidcbunturcôtenti, hiitoriam côtexemus. Primû poiideos inAc-MeW“«- gyptosregnaflefcrûtMenam:qui populoscoleredeos,ßcracp his facere,mêlas infi-iper amp;nbsp;ledos fternere docuigdclicrjs afliiefaciens,ÓL ciuciori uitæ.Qiia exremukopóft têpore Gnefadiim Vccchoridis fapientis pattern dicuntm Arabiam cum exercitu profedum,cômcatu in locis defertis atep alperis deficiënte coadum clEc cibû uilé ab idiotis,qui forte occurrebant furncre.Qtio fiv tatum,cùm prætcr modûfuauis uifns eflet,defpexilïèaiunt,atcp abominatum e{rc,qui primus regum fumptuofiori cibo eilet ufus. Adeo autë ei turn cibum turn potum,tum ledum humilê cordi fuifle, ut hoc in libris làcris inferibiim-perarigacThebisin templo louisponi. Eamcaufam ferunt curnullaMenæ ® gloria aut honor ad poftcros manarit. Huius regis deinceps progenies regnu tenuigquinquaginta duo reges,annis mille amp;nbsp;quadraginta : à quibus nil me-Bujiris. fnoriadignum prodijt.Bufiris deinde, odoep ao eo pofteri regnarunt: quorû ultimus,Bufiris quoq;nomine,mrbem condiditmagnam,SolisurbemabAe-

Tfcft/. gyptns,àGræcisueroThebasappellatam:cuiusmœnia centum quadiagiri-ta lint ftadia ambitu complcxa.Éam magnis ædifterjs, ac fpcciofis dcorum tc-plis,alrjs^ ornamentis pulcherrimis exornauit. Simili modo Ôl priuatoniin domus ufcp ad quartam aut quintam contignationem conlîruxit. Vrbem in-ftiper omnem,non Aegypti lolum,lcd aliaium orbis omnium reddiditfelicif-fimam.Huius urbis propter eins potentiam excellentiamcp ubicp dilRifam SC poëta meminit,inquiens Aegypti Thebas omatas ædificqs, in qua urbe centum Imt porWf J per quarûunamquantj ducenti exeant uiri cum equis ôdi»-

-ocr page 71-

RER VM ANTI Q_V A R V M, L I B. L zj Quidain aiïcmnt non centum portas ftul^c urbis, fed plures, eas egregias temploriim portas, à quibus centum fit tanquam plurimarü portarum didagt; Exea uiginti milita cumium ad bellu prodire folita, receptacula quocp equorum centum, quorum lingula fupra ducentos equos caperent, iuxta Humen intcrMemphimacTliebasLibyamuerfus fuilfeaiuntjeorumi^etiamn'ûue-ftigia monllrari. Non folum Ujero h regem, fed ôô qui poft eum regnarünq militaaccepitnusadhuiusurbis amplitudinem ornamenta contuliite: donis præterea decoralfe pluribus,argenteis,aureis,eburneis,flatut3 infuper ColoC forum inftar,atc$ obelifcis,ex unico lapide fadisxut plané conftet, nullam fub foieurbemitafutiïèexornatam.Exquatuorenim templis pulchritudine,ma- Templum ky gaitudine'^admirabilic5itruK^is,uaumeratantiquiiîîmum/cuiuscircuitus perboUcema-itadtjs XUi parebat,altitudocubitisquin(^à^qùadraginra:murtlatitudoe-rat pedû quatuor amp;nbsp;uigtnti.Refpondere huuis rempli magniltcentiæ aiût or-namentorum cultum,magna impenfa Sgt;C mirâdo opère conliruclum.Ea ftru-dtarauf;^ ad pofteriora permanlit tempora. Auru n uero argentum, ebur, fiClapidum fumptus at^^j ornatu3,à Perfis ablata, quo tempore Cambyfes Ae gyptiorumtemplacôbulïit.Tranftuliirequoqp in Afiam ab Aegyptoferuuq non foiùm ornamenta rerum plurima,fcd SC artifices, quorum opéra regt e ta fignes,tum in Perfepoli,tum in Sufis,turn in Médis fint conlfi udlæ. Tantam pecuniarumeopiamin Aegyptofuilfetradunt, utexincendtjs, quæ omnia abfumplere, inter caetera parum quid auri, quod tarnen ultra trccenta talenta fitpcnlum,effluxcrit,ar^enti uerô duo millia 2lt;trecenta. Sepulchra qdo^ gum prifeorum mirabili opère, SC quæ minime æquari à polteris poifent, fuif-leaiuiit.Referûtfacerdotes,feptêquadraginta fepulchraregia,quorû ufcp adPtolemeumLagumdecem SCfeptein tantum fupererant, in eorum libris Eïipta contineritSC eorum ctiam plurima,quo tempore ad ea loca accelfim us abfurnpta étant,Olympiade centefima at« oClogefima. Non folura uerô ab Acgyptqs facerdotibus hæc traduntuqfeu Grçci quoqp plures,SC in bis Eleca tæus,qvu PtolemæiLagi teporeThebas profeSli hiltorias Aegyptias feripfe-rc,nobifcum fentiunttde prioribus enim regum fepulchris, in quibus.traditur louis pcllices fuifiè conditas,recenfens fin^ula, regis monumentû qui Siman diusdictasefijfutlfe traditftadiorûdece. Cuius tn adituporta erat uario lapt- sepulcritm tœ de conffruCta.Et huius longitudtnem duorum iugcrum,altitudin5 quincp SC credibili mlt;i« quadraginta cubitorum futile ait. Poft hanc ingredientibus aderat lapideum gnitwdme. fieriftylum quadratum,cuius fingula latera ingéra quatuor corn pleClercntur. neo pro columnisanimalia étant fita ex unico lapide , decem cC fex cubitorum adantiquam formam fabricata. Textura omnis fuperior tetftt cÔfccfta ex lapidibus duorum palTuum latitudine,uartjscp ftellis cæruleis ornata. Ex hoc detneeps alter erat aditus, ÔC in co porta priori fimilis, fed fculptura uberiori. IningrelTuftatuaetrespolitaeerant ingentes unici lapidis,Memnontsopus. Harû tinafedens,cuius pedis menfura feptê excedebat cubitos, cæteras Ac-gypti ftatuas magnitudinefuperabat.Duæ præterea ufcp ad genu,altera à de- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

xtris,altera à finiltris,filiæ SC matri minores pofitæ.Hoc opus non iblümagni tudine confpicuum,fed arte mtrabili,SC lapidum natura excellens fuiqcùm tu' tanta mole neep filTura quæpiam,nelt;^ macujp ineflèt.Scriptum eraf in eo :

KEX RESvm os YM and y as s VM. si QV I s, QV ALIS fVERIM, B T OfyVfdticfy^’^ lACfiAM, NOSSB VEUT, MEORVH A L I Q2’I D OPtRVM E X V- Aegyp»rtXlt;,'

f ERE T. Elfequoeç 6Caliud fignum matrisferunt unicolaptde,cubtto,rum ^g'ntijhabens fupra caput reginas tres,quæ oftenderent^ filtam, uxorcmep iè df regis matrem fuilïe.Poft hanc portam 5^ aliud erat periftykim nobiltusfu-periore,fculpturis uarijs,in quels bellum erat contra Badrlanos,qut ab eo de-lecerantjgeftum aduerfus hos quadrtngentts millibus peditum, equitum uiginti,in quatuor partes diuifo exercitu, quorum omnium filios regis gelfiflè

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B' 4' impe-'

-ocr page 72-

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

impcnïim.Pnma muri pars obfidicticm urbis fculptâ continebat, ab ca parte qua fluuius muros aliuit.Ivcge deinde cum pafte hoßium congrelbo, leo una cum eo terribiliter pugnabat. Scriptores quidam uerafn hiftoriam fuille,lco' nisep opera domi enutriti regem in pugna uti foîitùm ad uidoriam ferCt.Ahj ob fortitudinem corporis præcipu3,lconi? ßmtlitudine$ corporis animiep ui-res ipfum oftendercuoinifTc. Secundus paries fculptus erat captiuis abltp pH dcndis,manibuscp à rege dudistquæ nora erat ilîos eile animo uiles,amp; eorpo reimbecilles. Tertiülatusfculpturis uarfjs piduris^ decoris,regisiacrificta, , triumphumcp deuidis hoftibus continebat. In medio periftylo eralfubdiahs ara ex pulcherrimo lapide,£C opere e7ccellens,£C magnitudine miräda. In ultimo autem pariete ftatuæ iacebät due ingentes ex unico lapide, cubitorum fe-Dowt« foZuw ptem 5C uigintiiad quas tres ex periftylo aditus patebant. Has prope,dormit fiii innitens^ erat columnis fulpenfa,cuius latus quoep duo iugera compledebat. In ea fiii-tuæligncæ pofitæ baud paruo numero, repræfcntantes cos qui difeeptarentj refpicientes eos qui in iudicijs fentetias ferret. Hi ab una muri partefculpti ni ginta numéro crât, amp;nbsp;in medio iudicfj princcpsicuius à collo ftiÆcnfa ueritas pendêret,amp; ocüfis elîet fubclaufis, librorô cumulo cirefiftante. Hæ imagines 6 fefcrebant,iudices integros ciTedebere: prtetofêfolam infpicercueritatcm. I3chincdeambulaforium erat domibus plenum, incp eis diuerfa cpnlarûgenera fuauia guftu præparata.ScuIptus deinde cminëns caeferis rex uaiijs colo ribus,aurumat^ afgëntum quæexaureis argentcis^ mctallis annuatiinac-cipiebat,Deo offerens.Inlcfipta qnoep fumma erat omnisin argenturedac'ta: MIN AE TER DECIES C ENTEN gt;i,fcT DVCEN f A MlLt lA MlLLlV.M.

' nbsp;nbsp;r^iheca 5equebatur dehinc facra bibliotheca,in qua infcriptùm erat: a n i m i m £ d

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y M.Etant dcinccps Aegypti deoruiri omniS imagines : regis quo-

que dona fcrentis,quc cuicp côpetciVntDco: oftendëtis iniuper amp;nbsp;Ofiridem amp;nbsp;pofteriores regeS,tû in dços cultu,tû inter homines iuffitia, plurimum nine mortaliû profuifle.Ponè bibliotheca domus fîta erat egi egia, in qua uigintief fentlouis ÔC lunonis ledifternia,rcgis inftiper ftatua,ubi èëregis corpus fepnl turn uidebat.Hâc c/rcûftabant plurima h3bitacula,in quibus pid:a cernebanr tur animai! tia Aegyptia omnia fàcris apta, omnia fcpulchmucrfus alccnden-tia.Circumibat monumentû aureus circulus cubitis trcccntis fèxaginta qùin que,unius cubiti fpiflîtudine: in quo deferipti étant per fingulos cubitos dies anni,£ë aftrotü ortus atoB occafus, quidûeea fecftdum Aegyptios aftrologos obferuatafignificarent.Eum circulum ferunt,quo tempore Cambyfes fiërcr fæ Aegyptijs imperarunt,ablatum. EIoc Ofymandri monumentû non foluin cæteris omnibus fumptuofius,fèd ôc artificio cxcellentius fuit.

Thebani quidem fe antiquilTîmOs omnium ptofitenturipriiTiumm philofo phiam acafttonomiam ab ipfis repcrtas,fè^ à regionïs fitu adiutos aucogno feendos orientium ac occidentiûaftrotû motus.Infupet SÇmcles ab cis Se an-hos efte inftitutos.Dies nori fecundû Iunam,fcd lècundum fblem m ctiunqn i ginta dierum menfem côficientes. Qiiincp aût dies amp;nbsp;quattâpatteduodeam menfibus adiungentes,anni curfum pcrfîciunt. Intercalates menfes non inter ponunt,necp dies fubducunt,ficut ôë Gtæcorum quidam. Solis SëLunedeie (ftus diligenter feruta ti funtiex quIbus multa futura prædicctc coeperunt. Ab ^choretuAé^ tiuius regisprogenieprofedus ^oftea o(ftauus,qui Vehoreus cognomina-gypti rex. nbsp;nbsp;fus eft,Mephim cÔdidit ambitu ftadiorum centum 2Cquinquagint3,utbe oin

Mipbù «rb, nium Aegypti præclariflîmâ, opportuniffîmo to tius eius oræ loco,ubi Nil us in plûtes fcilTus partes effîcit forma Delta. Quo fît ut tan^ in Niîi clauftto po fita aditum prsebeat prohibeatep ad fuperiora lôca nauigantibus.Vtbs muni-ta eft, ac optime fitainam fluente iuxta earn Nilo, ad cohibendâ aquarum in-undationem uerfus Nothum aggeres ingentes oppofuit, ôë incrcmëto fluuij praefidinnivô^ aduerfus hoftes q«i à terra irentjinunimetum. A'pattibus cete-risundieg

-ocr page 73-

RERVM ANTIQ.VARVH L I B. L zç

hs undiqire cffofliis cftlaciis ingens acprofundus: qui' fuperabundSda flnmt nis in eum dclata,ac locis iirbi incinis,excepto aggerc,aqua replctis,i5rbcm ef ficirmunitiffimam.Talem igitnr eins iirbis conditorloci opportunitatem cle giL,utpolteri reges ferme omnes reliÆs Thebis amp;nbsp;regîâ SC habitationes in ea ædificarint.Qiiapropterdeinceps diminntaThebarummagiiificentia,auda . Memphis eft ufq^ adAlexâdri Maceilonis têpus.ïs urbe fui nominis irixta ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

«■econdiditjinaugmentum cuius pofte a reges Äegypti omnes incubuerunu Hane urbem quidam deorum donis, plurimiscp decoris rebus adcó exorna-runtjUtprima apud quofdam,aut fecunda in orbe habeatur. Sed de liacfcpa-ratim pofterius dicetur.Memphis conditor poft ftrueftum aggcre, itagnumejj cffûfl'um,rcgiâ ædiftcauit baud inferiorem reliquis, quæ alibi conftruCtç ftinf, fuperiorumuerö regum magnificctia atqj ornatu impareni. Aegypeij fane ö- Regyptijt mnino paruifaciendum praefentis uitg tempus efle putannfuture uèro gloria, nbsp;nbsp;uitit cot

quæuirrutecomparatur,maximi afthmandam. Domos noftras diuerforiaap ^iß(^ pdlantjtanquam breui tempore à nobis inhabitandas. Defuneftorum fepuft chrafempiterna domOs,quoniam apud inferos infinitum fit tempus,uocant, ideo domus ædifîcandæ curam contemnunt. Circafèpulchrorûmagniftcen-tiam fumrriurnftudium operamcp impendunt.Mcrnphim quidam à condito lis filia denominatam uolunt. Eius amore fabulantur nonuili captum Nilum fluuiuiT!,tauriq? ftib forma compreffifte mulicremicxcp ea genitum, que propter uirtutem incolg Agyptum dixere: à quo nbsp;regio fitomnis denominata.

Hic cum regnare cccpiiiet, perhumanus ac iuftus fuiqinep ftngulis excellens.

Qtiacxrecomprobataab omnibus eius erga fingulos bcneuolcntia,hûchonorem nominis fortitus eft. Hoc defunefto rege, duodecima poft eum proles nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'-ji

Aegyptiregnû pöflLedit,nomineMyris:aedificauitcp in Memphi borealepro-pylæum,opus reliquis excellentius. Supraurbem decernftadfjslacumetfo-f’^'’”^’^* . di^tnirandautilit3te,magnitudineoperis incrcdibiliicum pateatambitufta- Mjiru dtjs tribus miilibus fcxcctis,profundum eius quibufdam in locis fit ulnarum quinquagintamtquireimagnitudinemaduertat, eius in omnes Aegyptios benencentiam,regis^,prüdentiâ nullus pro meritis fàtis laudare pofiu.Nam cum Nili incerta lint incremêta, amp;nbsp;pro eoru modo frueftus terra præbeat,lacû hûceffoditaquçinûdâtis receptaculûme cûfupramoduexcrefccret,ftagnan-tibus prêter folituaquis,limo fuperfluo patria inutilis rëdderet, ncueexdefe-

aquæ frudus ex ftccitate périrent. Fofsâ uerô à fluuio duxit ad lacû ftadq ä odogintaquinqjjiugeri latitudine.Per hâc fluuij aqua 6ó recepta ôô prohibita præbetagricolis fertiiitatê,nunc aperto ore foflæ,nunc claufo iuxta incremêti modu,nô abfcp magna impefàicS quinquaginta ralentis opus fit,fiue claude-re,fiue referare os foftç uelint.Permâfit hoc ftagnu fumma Aegyptiorû utilitâ te uf(p ad noftrâ ætate à conditore Myride appellatum.Relidtus eft à rege qui eum effodit,in eins medio locus,in quo fepulchrû ædific3uit,duabus fimerim pofitis pyramidibus altitudineftadt), una fibi,altera uxori. Super has ftatuas quoep duas lapideas collocauit iA throno fedetes : exiftimans fe his operibus ® relinquerefuæ uirtutis memoriâ immortale*Vedigal pifeiu, qui in ftagno ca-piebantur,uxori conceffît turn ad unguentorû ufum,tum ad reliquû corporis cultum.ldtalêti argentûfingulis diebus pendit. Traduntur duo amp;nbsp;uiginti pi-fcium genera in eo eire,tantam^ eoiÆi capi multitudine,ut abundè prebeattjs ctiâcumplurimifint,quifalicndispifcibusoperâpr?^bent. PoftMiridSpro-iesfeptima Sefoftris rexfadus, fuperiores omnes gloria ôf reVûmagnicudine ^ivonäffis“ lt;^xceffit.Sed quoniâ de huius régis geftis non folum Gra’ci fc’ iptores,fed etia Sefeßris Aé/i Aegyptifacerdotes,2ë qui cantu eius laudes ornant, non ea^em fentiunt : ex gyptirex,’ 1)5 tum quæfuperfuntueftigtjs,turn in quibus fcriptore's côueniunt, fîmilima 4ieri confcribemus.Poft eius ortum pater decorum ac tegium o’'us aggreftliS

Nâ ex tota Aegypto omnibus qui eadë die qua fiJius nati crât inrantibua

jp. 5 CO nute-”

-ocr page 74-

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o RI S I C V L I

lt;ruuû congt cgatis,numii,eduçan,acomnes eadcin difctplina excrcinocp cruditife cxiitunans hocpacfro fimuî educatosatcp înftiiidtos, turn amiciorcsüiup ceni,tum audentiores mchores^inbelîofore. Hos continuo ufuad maloiô paticntiâ cxcrcebat.Non enim licebat alicui cibuin priusefj curfus centü odo ginta ftadia confecifrct,capcre;qiio exercitio omnes uiri euaférant £C robufto Rf f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpore,amp; animo præhantes.Primùm S(^oftris in Arabiam cùm eoruin qui

iM/iiem, nbsp;nbsp;nbsp;fimul nutriti erant exercitu â patrcmiïTus, afTuctusqp iienatui, ac cibi potusep

ab!lincntie,omnem câ gentem fubegit,libéra antea, ÔC feruitio inructam. Deinde inLibyam profedlus,maiorem eins partem in ditionem adhucadolelcé-fr „ . . tiorredegit.Défunifto patri cum in regno fuccclTiflct, rebus à fegcftisclarus, aióy D adi'ecit animû ad imperium orbis.Dicunt quidam, à filia illü Athyrtia ad mo »uicäiir* narchiamhortatum,eamqjingenioaeprudentia præftâtemdocuilTepatrcm facilliniè ex eo exercitu imperare omnibus polïè. Alt) eam feröt diuinationis peritam,futura turn ex coeleftibus fignis,tü faciiKcqs nöuifïe. Aflerunt plu-res,patri poR natum Sefoftrem in fomnis Vulcanum prædixiflejinfantein ge-nitum tori orbi imperaturum:eamcp fuillc caulam cur filiü cü coaeuis^ ut dixi-muSjpueris inftitUerit,airuefeceritcp regie eruditioni,quo dignior eftëqqui im perio potirètur.Sed iam uir fadlus cum Dei prçdidlionem nolfet, magno animo parauit exercitinn.Verum in prirrtis, quo facilius optata perficeret, fibi o-mnium Aegyptiorum beneuolcntiam conciliauit : ut óé milites pro ddcibus fuis ad oppécendam mortem promptiores redderet,Slt;^ qui in patria rcliqui cf (ent noiiis rebus abftinerent.ömnes uero bénéfices affecit. Hos donauitpC' cunijs,alios agris,nonnullos remiffione poenar,fingulos oratione Qc humani-tatèdeuinxit.Ömnes qui in regem deliquerât,dimifirimpunitos. Ob æs alie-num uinClospTiagna hæcmultitudoerat)foluit. Aegyptum omneminfex^ triginta pracfedluras diuifit,St^ cuicp prætorem,qui SC tributa rt^ia exigercqo^ pro regionis uarietatc cômodoep omnia exquireret,præfecit. Ex robufto tni-rvertitU't S^z liteexerciturri elegit,quo animiconfilia perficeret. Fuerepeddires côpiçmil-folhis O' txi lia hominum fexcenta, equitum rriillia quatuor ÔC uigihti, Currus bello apa f ttimot nbsp;nbsp;nbsp;odlo millia SC uiginti. Dëindeuarios d uces ex ijs qui unà (ècum nutriti erant,

exercitui præpofuit,uiros exercitatos belIo,5C à pueris uirtuti deditos.Hi crât numero amplius millefeptingenti,fratcrnaomnes mutuaqj erga regem bene uolentia.Qitibus difiribuitagros fertiles, ut rebus necelTarqs fulti,nulla^ du dli inopiâ,liberius militig U3carent.Præparatis ad belliirh rebus, primùniAe-thiopes qui ad meridiem (pédant, aggrelEis, uidos acié tributum pendeie coiT^ulit,hebenum,aürum,SC elephantorum dentes. Deinde ad marerubiu claflequadringentarumnauium miflà, primus omnium longisnaüibusufus infulas omneis eius orçfibi fubdidit, ÔC partes maritimas ufip ad Indos fub iccit.Afiam quoque omnem peddlri exercitu deuicit. Neque folum prouin-cias expugnauit ab Alexandre pofimodum fubadas, fed oCgenres quafdain ad quas nûquam Alexander accdlît. Nam SC Gangem tranfijt, SCuniuerfani

• Mediam ufqj admareOceanum peragrauit.Scytharum quoq^ gentemadT 3 naim fluuium,qui Europam ab Afia aiuidit,pertranfijt. Ibi multis Aegypnis iuxta Maeotim paludém relidis,Colchorum genti origine prçbuit. Hanc na-tionem ab Aegyptijs manalïè, argumiento elle dicunt, quod apud eos pucri Aegyptiorum ritu circumcidâtiîr,prifcum morcm,qucm 5C luaæi fequuntur, coloniaferuante.Afiamquoquereliquamfibiparcrecoegit. CycladisinRilis maiori ex parte potitus en. Tranfeendens iri Europam, omnemqîTkraciam fjertranfîens, periculum exercitüsfubijt, turn propterinopiam Irugum, tum ocoritm afperitate.Finem expeditionis in Thraciaftatuens, multis in locis a fe deuidtis columnas crexit,tn quibus Aegyptqs, quas (âcras dicûqliteris icrf ptum extat: HANC provinciam armis svbegit regvm domiNVs dominorvm SESO5TRIS. Golumnaminfuperftatuit, ---- _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inbeiïi-

-ocr page 75-

RERVM ANTIQ_VARVM, LIB. I. 27

in bellicofis quidem à fc fupevatis gcntibus,homints pudendatin ijs uero quç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;✓

effentimbcllcs ac timidæ, mtilicbtia habentêlculpta:à potion hominis parte gentes ab fc dcuidis offendens. In locis quibufdS ftatuatn ftiam lapidcam ea qua tue erat ætatc rcliquit,aicQ Slt; iaciilü tenente, fnpra quatuor cubitorû ma-gnitiidinc.lpfe cum fummahumanitatc erga omnes fubditos ufus elicqomif-lapoftnouem annos armorû cura,iùtuit fingulas gentes quotannis ad iè dona in Aegyptûferre.Cùm omnibus deinceps Ç permagna ea uis erat)captnns, fpolïjsq, dcunftarum nationum in patriâ rediens,maximis à fe rebus geitis, ÔC qtiæfuperiorum adla excédèrent,templa deûm omnia Aegypti doms iniigni bus acfpolqs holtium ornauit.Militcs quorum optima in belio opera ufus effet,pro mentis donauit. Necç folùm ex hac expeditione ditati rediere milites, fed amp;nbsp;Aegyptus uniuerfa maxima rcrum copia utilitatecp cumulata eft.

Fine bellis impofito^militibus quorûfpeclatafibi uirtus erat, quæ parta e- Pdce,(jult; prlt;e tant conccffît;ipfegloriamfcmpiternamappetens, magno fumptu opera per jUttrit Sejo* multa cdidic,2lt; fibi immortalem laudem côparans ÔC Aegyptqs in polkrum ßris. fecuritatem.Primùm ^tjs incipiens,in fingulis Aegypti urbibus templum ci Templa. Deo conftruxit, quem præcipuè colerent. Ad eorû Itrudlurâ, non Acgy ptio-tum,fed quœ ceperat feruitiorum opera ufus ert. In omnibus uerô infcriplit té plis,nulli Aeg^’ptio ad id opus fe graue fuiffe.Afferitur autem feruos Babylo- BjJiylon in Biosoperumlaooris calamitatts^ pertæfos,àregedcfcifcêtes, cumpone orâ Aeggt;pto. fluininisconfcdiffcnqbcllumAcgyptqsmouiffe. TandealFignatsslibiquos ceper3ntagris,condidiffe urbcm,quâ à patriaBabyloniam dixcrunt. Eadc ex caufa 2lt;appellataTroiam ferunqctiamnû luxtaNilum litam. Nam cum Megt; tielaus ab llio ad Aegyptû cum captiuorû manu nauigairet,T roiani ab eo de-ftcientes,cum ipfo aliquandiu pugnarunt, quoad data libertate urbem condi dere patriae nomen fortitam.Haud uero infeius fum, Cteliam Cnidium diuer fadehis urbibus fcripfiffc*. illos uidelicet qui cum Semiramide ad Aegyptum penetraffenqhas à fe conditas tubes fuorum nomine appellafïe. Sed de his ue rum perueffigare difficile eff .Nos quœ feriptores tradiderunt, retulimustquo pofteri ucrû indicium fequi poffint. Pcrmultos infuper £é magnos crexitSc-foftris aggcres,in quibus urbes,qu3e in humili folo erant, conltruxitiquo homines pecoraép à Nili inundatione tuta redderentur. In omni uerô ora quæ à Memphi ad marc fpeclaqfrequentcs à fluuio duxit foffas : quo frtuffibus bre-tiiori itincrefaciliuscp inue(ffis,maior rcrum copia effet. Qtiod uerô maximu fuit,muniffSlt;ealoca quibus ad Aegyptum patère hoftibusingreffuspoffet. Antcapotiorferè Aegyptipars omnisaditu facilis,propter frequentes àfiu-uio duclas ab eo foffas,munitior,difficiliorcp acceffu poftmodum fada eft.

Duxit ôô murum ab eo latere Aegypti, quod orientem uerfus ad Synam atep Arabiam fpedat, à Pelufio ufcp ad Solis urbem per defertum ftadqs mille ÔC qùingentis. Nauc ex cedro fecit ducentorûodoginta cubitorum longitudi- Numw è ceW ne,deauratam exterius,interius uerô deargentatam, quàm dono obtulit deo, qui maxime Thebis colitur.Duos prætcrcaobelifcos exlapidc duro,utruncp nbsp;nbsp;nbsp;•

altum cubitis centum uigintiùn quibus turn imperq magnitudinc, turn multi ttidinemucdigalium defcripfif.addidit Ôd quas fubcgitnationes.Mcmphi in Vtilcani tcmplo fuas ôô uxoris lapidis uniu^tatuas altitudine cubitorum tri-ginta,filiorum uerô uiginti ob banc rem collocauit. Cùm dimiffo exercitu in Aegyptum reuertiffet, ac circa Pelufiumuacuus bellolaxaretcutis animum, îratet ei apud fe cum uxore ac filqs cœnanti infidias parauit. Nam illis poft ci-bum à tiino quiefcentibus,lignis aridis adid antea occulte pr3eparatis,igne in , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cubiculttnodu iniccit. Incr^refcente flâma, qui ad curam regis pofiti erant,

i ' fublatomoreebriorumclamore,regemexcitarunf.quiambasextcndcnsma-l , nus,falutemcpfilqsÔôuxorideosorans,ill3efuspræter opinionem,cûfaluus I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flamtnam euafiffet, tum exteris dqs, tum maxime Y ulcario utlibctatori nota

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petfoluifc

-ocr page 76-

as nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODÔRISICVLI

perfoluitCum mulns aç prçclaris fadnoribus nobilftatus elîêtj turn id magni fîccntiffîmum eft habituiTij quod cum nationcs ab co deuidlæ, tum ij quibus rcgna t)adidcrat,duces quocp quos diuerlis præfcccratprouincijs, præftituto dicin Acgyptum uenicntes,ci dona offerebant, hos fulcipiens benigne j alijs quidem in rebus uario honore afficiebattat li quâdo aut ad tcmplum iret, aut per urbem inccdcret,quatuor ex eis locorquorum currui iuhdis, oftendcbat cum cætcros omnes reges duccsqj præciaros bello fuperaftetjnuUos fibi nec^ uirtute,necp rebus geftis efte comparandos.Et fane rex iftc uidcturomnesqui unquam rcgnaftcnqtum rebus bcilicis,turh erga deos munifi'cêtia, turtl ucro Sefoßrii operibusalcinAegyptoconftriuftisanteiftb. Annos trcisôôtrignitàcumre^ tuf or elogiu. g^naflctjcx optato uitam deficientibus ocults finiuit. Cuius uirtutc baud facile reperiatUr dignUm nomen, Vir magni animi, nelt;^ folum (acerdotibus,led uniuerfis Aêgyptijs admirabilis:cû eadem animi magnitudine qua opera effe cerat,ôô mortem oppecierit Adeo autem diuturna ci us gloria,ingensep ad po ftcros manauit,ut cum multis pöftea feculis Perfis Aegyiati imperium tencn-tibus,Darius Xerxis pater ucllet in Memphi fuam ante bcfoltns ftatuam po-nere,princcps fàcèrdotum publice contradiceret, aflerens ilium nondum Se-foftris Opera æquâfle.Qiiodtcfponfum haudquaquam aegreferens rex,fedl3è ... tatus admodumlibertateloqlicndijfccuraturum inquit, utnihilo illiusuirtiu te,fi tantundeni uiûcret,eflèt inferionhortatus^ eft,ut aetatis eiufdê conferret geftand uerUm argumentiim efte uirtutis.

riltitfSe!o/lrif Defunefto Sefoftre,eius filitis tegnum capicns,afllimpto patri's nomine,nul luminibus ca» la in rCgloriam paterna eft imitatits: fed eodem quo pater cafuaffiidatus eft; ptics. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oculis cnim captus,fiuc propter coinmuncm patris naturam, fine ( ut quidam

Herod.lib. 2* fabulantur)propter impietatem erga Nilum, cuius curfum iaculatus ell, coa-Pheroneni uo tftus eftaddeOrum auxilium confugcre,acplurimo temporeuarfjsperadisfa cat. Kcgnare cris ad placandariumina,nulla Ope adiutuscft.Decimo póft anno rciponfoci cfpic df.no or reddito,utplacato Deo qui in Heliopoli colcrctur,faciem mulieris infpicEret, Ik nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nullum nifi proprium noftet uirum,ab uxore propria incipies, cum mul

tas expèrtus eff'et,nullamrcperitincorruptam,prçter hörtulan» cuiufdâ:quam uifureftituto uxore cepit, reliquas omneis in uilla quadam uiuas combuifit. Quepi lociim poftca Äegyptrj facram glebam uocitarunt.Dco autem Heliopolis gtatiaslecundum oraculumacceptum reddens, duos erexituniuslapi-dis obclifcos,latitudinis odlo, altitudinis cubitorüm cetum.Poft huncplures Ämiifis Aegy- teges nil memoria dignurn geflère. Tandem Ainafis quidam regnauituiolen pdrex. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tius qtiam cæteri,permultos enim prætcr æqiium pœnaaffccit, alios fortiinis

rege capto Aegyptus in ditionem Aethiopum celTit. Adtiiancs fortunam ca-pti regnihumaniterferens,fiimmaæquitateAegyptrjsimperauit.Latrocini3 • nouO more compefcuiqforites neep morte pledlensj neque linqucns impuniquot; tos.Eorum iudicio conftituto,reos omheis in unS cogens,miti fententia dani nauit,amputatis,enim naribus,in ultima deferti ire compulit,ibic^ urbem cori RfciwocfW didit,ab excifis nafts Rhinocera|^ appellatam. Ea in Aegypti Arabia?^ finii-«ràx» bus baud procul à mari fita,omnibus uitæ commodis caret.Natn omnisuicf na regio falfa eft,intra urbis mosnia unicus eftputcus, Sdis inutilis, utpotea-qua arriara guftu.Hos aiite in co loco pofuit,ne fuis morib.Uicinas gentes inn cerent,neue corum erga reliquos iniuriæ eftènt occultçtled ut tan^ in ora dc-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fertam telegati,omni re egentes,cOgcnteneceflitäte fibi iridium exqurierciit.

-ocr page 77-

Rervm anti Q_V a R V M, L I b. l DE SEPVLCHRIS P Y R A M gt;nbsp;D l ß V S'Q V lt;nbsp;Ae^ptt,^uæinter feptem miraculiinnwmerlt;intur,e^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorumconi^itoribut. Cap, H.

EO rcge dcfnn(Ro,Âcgyptij rcgno fibi uindicato, regem ex fin's creàrvm^

Menidem nomine,quemnon^iilhMarum cognominant, inriimiinni-tnebcllisaptiim.lsfcpulckriimlibi conftruxit,quotiLabyrinthiisappcllatiir; remmirandam proleiflo, non tantum operis magnitudine, quantum arte ad itnitandiim dtfficili.Nam mgrcdicntibus baud facile regreifus datur, nilïdu* cettineris experto gt;nbsp;FeruntquidamDædalum cum in rtcgyptum appulilfet, admira turn hiiius operis artcm,rimilem in creta regnanti Minoi conltruxilîc: in quo fabulanturcxtitiirc Minoraurum^ScdCretcniisLabyrintlîusdefccit, fiueopera hominum,fine tempore corruptusîAegyptius uerô ulè^ adnoltra tempora integer manet.Defunc'lo rege polt quintum genus j cùm Aegyptus rcgccarcrct, cxdignioribus quidam in regem alfumptus elt, quem Aegyptq Cetem,Græei Proreum appellant,qui liiaci belli tempore extitit. Hue artitim pentiim fuilfc tradunt,amp; in uarias fe formas uertcre lolitum : tit nunc animal, quandoq; arbor aurignis,aiit quid aliud tiideretur.Qiic eadeip A lacerdotes ■■ de illo fcribunt. Harum rcrum cognitionem ex continuo aitrologorum ficer dotum ufu rex airccutus, Conluetudo autem regibus tradita, Græcis anfanî hutulmodi tranfmutationes fingendi præbuit.Nam Acgyptqs mos eratregi-biis,aut lconis,aut tauri,aut draconis priorem partem in capitc lerre, infignia prineipatus.Qkiandocp uerô arborem,aliquando ignem, quandoep redolen-tia fupra caput ungucntaihæc tum ad dccorem pcrtinebanqatcp ornatö: turn ftupörem acfuperltitioncm quandam afpicientibus inqciebant. Moi tuo Pro teofilms fucceilït Rhemphis,per omnem uitam uedligalibus, ad ctimulan duin undiep thefiurum intenrusniir pulilli animfateB äuarusnit qui neep deo rum munet ibus,ncq; ulli bencficcntiæ uacaritnta ut non rex, fed ut difpenfa-tor bonus,pro itirtutis gloria plus auri argentin’, quàm prarteriti reges omnes (quadringenta talcntorum millia ea fuifle tradunt)rcîiqucrit.

Pofthuiusobitumfeptcmfucrereges,intantumociodeditiacuoluptati, , , titfacn libri nulla corum gefta contineant hiftöria digna, pfaetcr uniils Nilei, HiletifJ à quo flutiitis fortitus eft riomcn,cü ahtea Aegyptus uocarctur. Hic cum pluies fbiras,cascp opportunis fcciffetlocis, amp;nbsp;Nilum utilem admodum incobs teddidit,8Cnominiscaufampræbuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

OctauusdcinccpsrexChenabisMemphitcs annos rcgnauitquinqüagin- citmiisl ta'.ædifîcauircp trium pyramidem maximum, interfcptemprarclarilbma opera annumeratam. Hæ uerfus Libyam fpedtant, longe à Memphi ftadijs cen-tum uiginti,à Nilo auf? quincp Sc quadragintatquae artificio Sd operis ma-‘ gnitudinemirabilem ftuporem præberent afpicientibus. Earfi maxima qtta-tuör eft laiterum,quorum quodlibet ab inferiori parte iugera feptem continet, Altitudo amplius quàm fex iugera tollit: latitüdo quodlibet, dedutfta paula- nbsp;nbsp;nbsp;•

tim ußp ad uerticem altitudinc,continet cubitos fexaginta quinque ; Ex lapide duro,difticilique ad traeftandum, fed a’ternùm permanfuro ftrutftura o-tnnisconftat. Namfertnemilleannis, utwiuntquidam,utalq tradunt,amplius tribus millibusquadringcntis ad nosufque ca moles integrapciman-fiuFerunteos lapides ex Arabia longo admodum itinercaduetftos. Aggcri-busautemfabricataeft, nondumco tempore inuentis machinis iopusccrte tnirabile,præfcrtim in terra undiep arenola,ubi nulla neqj aggeris, neq? cæfi la pidis lint ueftigianit non ab hominibus, led à dijs tanta moles ftruefta uidca-tur.Conantur Aegyptq mira quædam de bis fabulari, ex falc St nitro aggci cs cosf3lt;ftus,pofteacp Niliincremeto liquefatftos abfq? hominfi laborcpenitus. defecilTe.Verùm id procul à ucro 3beft.Nani St multitudine hominum agger^ 'x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftïùf^

-ocr page 78-

50 nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

cohftrnÓJiiSjSCmuln'tudïnedeletiiseft, Trecenta cnim óófèxaginta homtnü milIia,utaiunt,adidopLisdeputatafi.inc:qiiod 2 o.fermèannïsabfokicrunL • Cr^^ye/j-, nbsp;nbsp;PollhuiLis régis obitum frater eins Cephrcn regnü cepit : regnauitc^ annis

ijzit fcx quinquaginta.Qiiidam non fratrem, fed Hliü regnum ténuiffe aifcrimt, nomine Chabrèumjquod fimilitis uero i^'detunquoniam qui ei fuccelïït, imi tatus fuperiorem regem,fecundam pyramid? ædificauit,ftruô:ura èc arteprio ri fimilem,magnitudine imparem, utpote cuius fingula in bafi latera ftadiinn comprehendantPecunia omnis ad opus prioris impcnfa : ut olera tantö her-bascpfis enim cibus opificum fuit^ ad mille fexcenta talen ta excelîîlTc dica-tur.Aliarum non extat fiimptusJUius aditus ab uno tantum latere patet; Vc-rum nullus ex ijs qui eas fibi pyramides in fepufchra coiididere, rexin iHis fe-pultüs efbNam partim nimij (abores inoperibus abkimpti,paltfm crudelitas rcgum Ól infblentia ita populum compulere, ut eorum aut diffiparcnt corpO' ra,aut eqcerent ex monumentis.Qtia ex re domefticis mandarunt quidam,ut fiia corpora in loco uili obfcuracp condcrent,quo effugerentfæuitiam plcbis.

Hune regem fecutus efi:Mycerinus,que nonnulli Cherinum uocant, pnO' ris pyramidis authoris filius. Hic tertiam ab feincoaptâ minime perfeciti, ptæ' Uentus morte»Erant fingula latera in bafi iugerum trium: murus ufi^ ad qtiin tumdecimurn cubitum,ex lapide nigro,Thebaico fimilitreliqua pars ex eo la-pide,quo amp;reîiquæpyramides,eftconftru(fî:a. Opus fane turn magnitudine, turn artificio, turn ueró lapidum fumptu cæteris pyramidibus inferius. Serf ptum erat in latere ad Boream uerfo noinen authoris,Myccrinus. FIûc traduit îùperiorum crudelitatem abominarum,uitam uixiflefumma cum huinanita' te,amp; in fubditos benefi'centia, fet iiïècp fedulo omnia quibus beneuolentiam omniûfibi compararet.Pecuniam contempfit, præbens etiam muneraijs qui iufte redlecp iudicalTent.Sunt ôû alig tres pyramides,quarum Unguia latera ad duo iugera protenduntur,uniucrfum opus ftrudlura præter magnitudinefU' perioribus fimili.Has dicunt à tribus regibus, quos retulimus, mis uxoribus j -aroAytî- ædificatastqup traduntur alia Aegypti opera non folum mole ædificiorft atc^ yyiif impenfa cxuperare,fedartificûcxccllentia:magis^ affirmant admirandaelle architedorum ingénia,artem, quàm rcgum nimptus.Hi enim proprijs ani mi dotibus,illi alienis pecunrjs laboribusqp tanta opéra erexcrunt. Vcriim de harum pyramidum authoribus nil certi neqj apud incolas,netp apud feripto!-d Ivätfiivaiet- res conftat.Qiiidam eos quos diximus reges,illas çdificaffè,alij alios tradunt: lüi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut maximæ affèrunt Armæum extitiffe conditorem,fecundæ Amafim, tertiæ

lt;riy^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mairum,quàm uolunt quidam Rhodopis pellicis lepulchrû fuiflê: QC id non-

t -arÂVTtAâif nullorum principum,qui eum amaffenqcommuni opéra abfolutum.

Regnuni deinceps fumpfit Bocchorus, f corpore quidem t robtiffo acuali^ »»T®-. do,ingenio ueró fuperiores excedens reges,

ßocchorut. Multis deinde exadis feculis regnauit Äegyptijs Sabàccus nomine,genere Sab4t^,clf^ Aethiops,deorumcultu,libcralitate^ præcæterisregibus excellcns. Argib Wfrtî. mentum uirtutis eins uel maximum fit integritaSiUtilisepin feruandis legibus rAcinoroforu animaduerfio.Nam capite damnatos nequaquam mortis affecit pcEna,fedo-pcezw^rKÜi«pusfacereuindoscompedibusperurbes coegit:quæres non partio extttic uedigali, multas enim ex eoferuitio pccunias contraxit: eorum opera muf conftruxittfoffas uarijs locis opportunas fecit Jta amp;nbsp;pccnæacerbi tatém leniuit, ÔC inutilem pœnæ afperitatem in magnum commodum uerdt. Eius egregiam piet3tem,Sd à principio uitæ inftitutionem,facilè quis exuilio Somnhwtt nefomnii perfpiciat.Vifus eftei Deus qui Thebis colitur,in fomno dicerc,rc'

HMknèii, gnum ipiîus in Aegyptios neqp felix,nequediuturnumfore,nifi iàcerdotibus Aegypti omnibus occifis,per media ipfôrum cadauera cum fuis trâfiret. Hoc fomnio fæpius oblato, omnes undicp fàcerdotes conuocauit : narratisep qnæ per fomnfwm acceperat : Nolle fe,inqm't,in Aegypto manentemjalicuf

• •• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cieni

-ocr page 79-

Re R V M ANTI Q_V A R V M, L T B. 1. j t ci’cm ftrucre:fcd malle purum,omnicp folutum fcelerc, ab Aegypto abfcedere ICjfaustp uitam reddere,quàm impïa cæde inquinatum regno potiri.lta Aegy pttjsregno tradito,in AethiopiamredijL Duobusitaepannis Aegyptij ablcp •■cgefuere,turbatis omnibuSjCum etiam ad ciuilia bella peruétum eiièt.Duo- Duojecemüii^ decimigiturloco regis exmaioribus duces prçRciuntur, quibus omnis regni r» cura permilfa clt.Conucnientes hi Ä Memphi, communi conliiio im péri um cxerccbant. Cum uno animo cÔcordicp quindecim annis utrexadminiltraf-fent, decreuereut fibi cÔmune fepulchrum ædificaretur : ut quemadmodû in uùa uno côfenfu ac pari honoreÂegyptum gubernafl'ent, ita ôl poft obitum cÔmuriis eilet omnium unius lèpulchri gloria. Conati funt in ea re omnia fu-periorûregum opera excedere. Eleô:aadidiuxta paludcmLibyæaqua,quaé in Myridem defcendiqex pulcherrimis lapidibus fepulchrû ædiHcarunt, qua-dratum,qu3quaucrfisItadrj unius,fculpturaatqgt;artificum opéré nihilo iam anteafadiscedéns.lnsredientibus illtusambitûdomusaderat columnis cir-cunitulta,quatuor ad latus quoqj columnis pofitis. Et huius tedi cÔügnatio uniuseratlapidisjlculpta præfcpibus,uarqsq5 piduris ornata* Etant ibi funt-tnoartificio depida Aegypti regum,templorum, làcrorumque monumental Tanto autem kimptu,tanta magnificêtia ea moles ab his regibus excitata eli, Utfianteeorumdilïenfioncfuiliètabfoluta,caeterafcpulchra exceilentiaope-fumCupcrafret. Verùm cum annis quindecim lîmul imperium tenuilfent, re-gnumad unieft redadum eft,hacde caufa.Pfammiticus Saites, unus ex duo- pfari dccim,cui maritima ora obucnerat,tributo emporijs omnibus, pfertim Phcc-nicibus Græcislt;^ impofito,magriacp ui pecuniæ contrada, amiciciam pluri-marum gentium principumep libi iiberàlitate comparauit. Huius rci inuidia motireliqui,bèllSci intulerûc.Qiiidâ exantiquis lcriptoribus fabulantur, re-fponfum imperantibus redditum, qui éx illis primus çrcam phialam Deo qui ctatin Memphi,dono tulilîeqeum folum rerû in Aegypto potiturum. Pfam-uiiticum, cum extUlilTetfaéerdotum quifpiaiti C templo phialas aureas unde-ciiTi,elegantiffirnâ à fe cledam Deo obtulilTe.Quod refcilcentcs cçteri, cû noï lent occidere,relegafre illu perhibent in paludes iuxta mare Citas, hue ob cau-fam quam diximüs,fiue inuidia moti. At Pfammiticus exArabia,Caria,Ionia, condudó nlilite,acieillos própeMemphim fuperauit.Alfj reges partim ceci-dereinbello,pàrtimfugientesiinLibyâceflrereregno. Sumpto imperioPfani miticusueftibülöorientein uerfus Deo inMephi conRruxit. Circö templum pro colGnis colofCes duodenö cubitorü pofui t.Militibus mercede condudis, nreterftipendiü donalarge diftribuens,cacteris agros forte diuifit paulo fupr^ Pjarnthidttis l’elufi] onia:quos multis póft annis Amafis fcx ad Memphim traduxit ; Rex txteros mi propter opera à merceriartjs militibus nauatâ,_poftmodû externo militi pluris In« pretiaf mû fifus,multQ illoru prçfidio ufus eft. Cö in Syria exercitû duccret,prç cæte- hihr^iubdt^ hs honoremerceriarrjs impêfo,ftatuit eos in dextra, Aegyptios à finiftra pha-langis parterqua cÔtumelia irritati Aegypttj,ad duceta millia eorû ab rege de-fcifcctes, Aethiopiâ uerfus profedi funt, nouas fedes fibi uendicaturi. Rex ad eos duces primûmifiqeâ igriominiâ deprecaturos. Ipfe quoep cQ hi nihil pro-fecilfentjuauibus profecutus cft.Cùm ipfos iuxta Nilum proftcifcêtes, iamcp Aegypti montes tranfeendentes rcperifet,rÇigabatutanimûmutarêt,utép tcgt; plôrû,patriaé,trxorum aefiliorum inmentem ueniret. At hi omnes una uoce clamorefublato,haftisepfeutapercutientes refpondere, quôdarmorum potentes elTenqfacilèfepatriam reperturos.Oftenlîs uerô fublata uefte genitali-bus,necuxores,nec Klios,dû eis uti poflcnt,defuturos.Hoc dato rcfponlb,de fpicientes quæ alrjs maxima efte uiderentur, in Aethiopia^arte fertiliforti tis interfeaffatim agris,confedcre.Pfammiticus eorum difcelTu baud parum do-lens,adcuram regni conuerfus,ôô uedigalia difpofuit,amp;^ cum Athenienfibus quibufdamcp alî)s Græciamp;focietatem iniji. jErga externes qui in Aegyptû acgt;

....... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ecderentÿ

-ocr page 80-

D I O D O R I SIC VLI cederenfcjfummabencficcntiautebatur» Cum Graecos plurimum diligcret,n-! Iios difciplinis Graeds erudijt.Piimus Acgyptiorum regum citeras nationes ad importanda quæ apud fè erantjallexit, lecuritate fingulis adeuntibus prac-bita. Apud fuperiores cnim régcs nulli extcrni ad Aegyptum nauigabant, cu ^urtridis (ru^ partim occiderentur,partim adigerentur in ftruitutem. Impietas Bufiridis té-^ciuof, pore apud Aegyptios aduerfus cxteros alt;hibita, Græds cauiàm præbuit,!** cet minimeueram,fed multa contradlam crudelitatejfcnbendi quçdeeoinfa bulls fcriintur.

fipritf, nbsp;nbsp;Poli Pfammiticum regnauit quarta exinde progenies Aprics, annos duos

regnare cor^ SCUigtnti. HicaduerfusGyprumacPhœniciamterraman^bello moto,Si-: p't orbu doncm ui captam cum diruiifetjrclitjuis Phœniciç urbibus fubadis,clalïèCy Î5Sλ prios ac Phœnices fuperauitdpolijsc^ hoftium compluribus captis^ in Acgy-ptu redqt.Mifïo deinde contra Cyrenen amp;nbsp;Barcen exercitu,magna^ ex parte deuidtis,rcliquos ab ie alienauit* Exiiùmantes enim ipfum in eorum pernici-em comparaflecxercitum,quó iecurius impcraret Aegyptijs,defciuerunt.

AhMo Ad hos compelcendos deftinatus Amaiis Aegyptiu.^, uir iniighis, manda-brhw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corum quæ ad concordiam fpedabant oblitus, cùm illos in regem incitaflc^

confpirationc fa da,rex creaturrpaulo^ póft cû multi à rege dclcifcercnt,coa-dus eft ad mertenariorumfrj ad triginta millia erant)opem confugere.Prælio circamariam pagum commiflojÄegyptiorumresfuperiorfuit. Itacpcaptus Apries,Rrangulatusq5 interqt.Amans fufcepto imperio, couerfus^ ad regn» curam,iuile imperauit,magna cQ laude multas Cypriorum urbes eucrtit, imd tac^ donis inlignibus deum templa cxornauit. Cùm rcgnaflèt annis quinque 6Ùquinquaginta,morcem obrjf.quo tempore CambyfesPerfarumrex Aegyptum armis ccpit,circa tertium annum Olympiadis tertiæ 2C ièxagefim^quot; qua uidor in Radio fuit Parmenides Camerineusi

ßfi LEGIBUS AC i V D I C I I S AE G Y. pUorutti» Capi 111.

KEcenfitis uctuRorum temporuni uiep Amafim Aegypti rebus,nuncad-miranda quædam,SC quæ profintlegentibus, demoribus eorüfuntferi-àf’gypfum ßu benda. Mui ta enim uetera Aegyptiorum ada non iôlû ab indigenis æfliinan diot^caulfä. tur magnijfed ÖC äpud Græcos quoep non parum admirationis liabent. Ita^ ^ui oUm Mitt qui plurimum dodrina excenuerunc,in Aegyptum tranficrunt,ut amp;nbsp;leges eo fMt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f um amp;Rudia cognitione digna pcrciperent. (^lamüis cnim fcirc. »t Aegypti

aditum externis difficilem, tarnen omni Rudio olim illuc acccdereappctiiie-runttin quibus antiquiflimi extitere Orphcus,poé:ta^ Homerus: deindepo-Reri nonnulIi,Samius Pythagoras, ac Icgumlator Solon. AReruntAegypti) hteras,aftrorum cürfus,gcometriam, artescp plurimas ab fe fuille reperças : o-ptimas infuper ab fe inftitutas leges. Qiiorum maximü ferunt effe argumentum,annis amplius tribus millibus amp;nbsp;ieptingentisindigetcsregesAcgypco i'mperafle, eamcp regionem cæterarum orbis eRèfeliciiïîmam : quænullopo--tuiiïènt pado fieri, nifi optimis moribus ac legibus uixilîènt, cruditiep omni dodrinarumgenerefuiRent. Vtrum nos i)s quæHerodotus alijtpnonnulli '/egyfiiiofMif Ac^ptiorum geRanarrantes, præter ueri opinionemmulta uoluptatisgra-mow. nbsp;nbsp;firigentes tradunt,prætermiRîs, facerdotum diligenter à nobis feiutatos If

bros iequemur.Primum, Aegypti) reges ui tam,non aliorum regnantium,qui bus Uoluntas pro lege eft,traducebant licencia, fedlegû inRicuta in cogendis pecuntjs,quotidianocp uidu,fequebantur. Eorum cultui obfequio^ nullus deputatus eratneep cmptitius,neaß domi genitus feruus, fed nobiliGlaccrdo-tG fill),turn ultra uiginti annos nati, tG dodrina præ cæteris eruditi : ut horum corporisminiftrorumdie noduœ 3ftantiumconipedutnotusrex,nilturpe

... committeret.

-ocr page 81-

RERVM ANTIQ.VARVM, L I B. L j, cömitteret.Raró enim qui potiuntiir rcrö mali euadunt, ubi dcfunt fuarn cu* piditatôminiftridnftitutæerantdieinodisqjhoræjquibus rcgi Icgepermifla agerefas erauManefurgcntem regem primûm epiltolas omneis niiiias cape- Regw Äegr reoportcbanutcognitisqs quæ Übi agenda effent, relponfo dato, lingula in ptioram ouk tempore exep ordine rede agerentur.His adis,cum in uirorum excellentiuni pationet, cottulauiffet corpus,udiem præcidlam indutus facra dijs faciebat, Mos erat facerdotum,principi iuxta aram höftijsdedudis,aftantercge,magnauoceau diente populo ualetudinem profperam, omniacp bona precari regi, iuftitiam infubditos colenti.Narrareinfuper particulatim régis uirrptes,iri deos pieta-tem acreligioneiTijin homines humanitatem féruantis : turn ilium contin^n-tem dicere,iuftum,magnicp animi, ueracem, liberalem, omneiscp frenantem cupiditates ipccnasinlupermitiores quam polhilarent errands crimina exi-* gentem,reddentem uerd gratiâ meritis ampliorem.Multa his lîmilia,poffquâ oraueratille, tandem execrationem in malos exequebat * Turn regem culpai purgans,omne crime in miniftros qui régi iniqua luaderenqconijciebat. His adisfacerdosamp;regemadfelicem drjscp gratamuitahortabatur,SCfimulad bonos mores,agendumtp non quaefuaderent mali, fed quæ ad laude ôduîr-tutem maxime pertinerent.Demum cum rex tauro dijs facra feciffet,facerdos quædamcxlibris facris clariffimorü uirorum confilia ada^ proferebat, qui-bus rex monitus,imperio pie ac iuftè illorum exemplo uterctur ♦ Non autem pecunijs uacandi,iudicandicp folum,legibus antiquisjfed deambulandi quo-que,lauandi^,Sc cum uxorecubandi,omniscpdegendæuitæ tempus erat le-geprællitutum.Cibouefcebanturfimplici, ut quorum menfæ nihil prêter ui-FrwgdfiUr* tulam æanlèrem inferretur. Vmi potandi certa ftatuta erat menlura, qua ne-quefarçiri ùenter,ne£^ inebriari poffent.Deniqj ipforum uita ea tenebat mo-deftia,ut non à legislatore, fed à peritiffîmo medico ad feruandam fanitatem compofitauideretur.Mirabile uidéturAcgypti reges non exuoluntatem,fed exlege uitam priuatam ageregt;Sed multô èlt mirabilius, illis neque iudicandi, netp pecuniam congregandi,neque puniendi quenquàm per fuperbiàrn, auc iram,autaliam iniultam ob cauïàm ,Iicentiam permilïàm. Sedueluti priuati tenebant legibùs,necp id ægre ferebanqexiftimantes parendo legibus febea-tosfore. Nam abjjs qui ftfïs indulgerent çupiditatibus, multa cenfebant fiert quibus damna pericula^ fubirent.Scientes enim fæpius fe peccare, tame auc amoreautodioautalio animimorbouidi,nihilominusaberrant. Qiiiuero fapientia confilioep uitam inftituunt,m paucis offendunt.Hac ufi erg’a fubdi-tos iuftitia reges,omnium beneuolentiam adeo aflecufi funt,ut non lolum là-cerdotibus,fedfingulis Aegyptijsmaior regis quàm uxorumfiliorumcpaut aliorumprincipum falutis inelTèt cura. Etenim plurimiregû quos rctulimus, ciuiles mores fecuti,ada féliciter uita mortem obierunt,quoad ea legum difet plina permanfitNationibus præterea uarrjs fubadis, multaspoffèdere pecu-nias,regiones ædifictjs operibusep ingentibus, urbes ampliflimis donis fum-ptuofiscpdécorantes. Sed eaquæpoft obitum Aegyptq fuis regibus præ-DueruntjiTiagnam^populiergaprincipesbeneuolcntiammonftrant. Idho- 'r 'y nor mortuis impenius oftendit. Nam cum quis regum decedit è uita, Aegy- Rrgaw Âfgj*' ptq omnes mortem commun! mœftitia IugAit,ueftes lacérant, templis clau- pu honorti fis forum non Frequentant, fefta folennia non agunt,dies feptuagintaduQs fit to deturpantes capita, ac findone fubtus mammas cinefti, unà uiri mulieresep ducentifermeauttrecenti circumambulantbis in die, nouantes lueftum, atep adnumerum cum cantuuirtutes regis commémorantes. C^bis animantium, coSliscp,acuino,omnicp menfæ apparatu abftinent.Nôlauac'is,nô jLinguen-tis,nqn ftratis lelt;ftis,non uenereis utuntur : fed tanquàm defunrftq filio,per e-os dies motrentes lugent. Hoc tempore quæ ad pompam funeris fpedlant l^ræparatis, ppftrema die corpus in area cortditum ante fepulchri aditum po-,

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C nunt.

-ocr page 82-

54 nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

nunt» Ibi brcuiarium in uita ab rege geftorum de more recitant ; uolcntiqj fa-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cultas daturdefundum 3ccufandLAdftantfacerdotes,mortui rcctcfacftalaugt;

dantes» Poptilus,is permagnus eft, qui exequias circunftat,applauditiieris laudibusn'n reliquis magno réclamât tumultu, quó accidit,ut plures reges re-pugnantemultitLidinefoIito caruerintlèpuichri honore,acinagnificentia. Is timor coëgit Aegypti reges iulièuiucre,«ericos futuiam poftmortem plebis iram,atqiieodium iempiternum. Antiquorum regum uiucndimoshicmaxi ciui^ mèfuit.Acgypto Omni in plures partes,quarumquçhbet Greco uerboró^i©' ïw chorogn,' appellabatur,diuifa,unicuiqj prçtor aderat, qui omnium haberet curam. Ae-gypciucdigalibus trifariam partitis, primamportionem percipitcollegium ga-hd. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îacerdotû,magna apud incolas authoritate, tum propter deorum curam, tum

propter dodrinam,qua multos erudiunt. Hane partem tum ad facrificiorum minifteria,tum ad priuatæ uitæ commoda impartiût. Net^ enim deorum cul-tum omittendum putant, nequepubiici conlilij utilitatisep miniftris æquum cenfent uitæ commoda deefle. AdRint enim grauibus in rebus hi lemper con lilio atctt operegibus,tum allrorum peritia, tum exfacrifictjsfutura prædicen tes. Ex libris præterea facris priorum gelta referunt, quibus reges in agendis nofeant quæ lint profutura.Non enim, queniadmodum apud Grœcos,unus homo,aut unica mulier facris praeeft, fed plures in cultu deoru honorctp uer-lantur,qui eandem lacroruin curam filij s tradunt. Eii omnes immunes funt, fecundumq} poft reges honoris dignitatisqj locum tenent. Altera portio ad reges pcruenit:quam ad bella,Öc ad uitæ cultum, tum ad liberalitatem erga ftienuos uiros pro meritis impendunt. Qiia ex re fit ut populäres nullogra-uentur tributo. Tertiam percipiunt milites, SC qui belli lunt inftituti miniftt' rio:ut hoc ftipendio accepto paratiorem habeant animum ad bcllorum peri-culaobeunda. Iniquurn enim foret, ad tuendamcommunem faiuteminten-ros,nulla ex ea pro qua pugnarent patria,commoda percipere.Ea ueró prsci-puautilitasuicfetur, quöd mercede laborum impenfa cum fiant opulentio-res,facilius gigncnHæ proli operam dant. Qiio fit ut referta multitudineho-minum patria,nequaquàm externo milite egeat. Hoc militandi ordine a pro-genitoribus fufccpto,p3rentum uirtutem à pueritia imitati,belliciscp exercita AeguphoriM« fj niuncribus,milites egregij euadunt. Eft infuper eSrum politia in tria homf fabditoru or’^ genera inftituta,agricolarum,paftorum,opificum. Agricolæ parua qua-dwts Iren nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niercede à facerdotibus rege^ aut militibus agros mercati, peromnem

2ignco/(e. ætatcni ab ipfa pueritia rei rufticæ line intermilîîone uacant. Qiio fit,utagri-cultura cæteris tum ob dodrinam à parentibus perceptam, tum ob continuum ufum præftent. Norunt enim præ cæteris diligenter agrorum naturam,ri' gandflerendicp ac metendi tempora, SC frinftuum feruandorum conimodita-tes,tum parentum obleruationej turn fua diligentia cognita. Eodem modo Pajiores, èC paftores cura atqp arte regendi pecoris à patribus accepta,lempcrin co gu-' bernando ætatem agunt.Multum eis conferunt quæ à progenitoribus dept' * nbsp;nbsp;nbsp;corum cultu ac paftuis audierunt, à nonnullis etiam quædam fuæ ftudio ad-

inuenta.Nam qui aues SC anleres nutriunt, præter earum quæ apud alios ho.' mines habentur,procre3ndi naturam,adeö illis indulgent,utin numcnimdi-lt;ftu mirabilem auium euadant. Non enim ouis incubant aues, fed ipE ingC' nio Scnatural! arte ex ouis præter cæterorum confuetudinem educunt fa-Op/^«. tus. Artes quoqueapud Aegyptiosadmodum excultasuidemus,SCadfum-mum perdudias. Nam foli AegyptJ) opifices omifla rerum publicarum cura, nullum nifi aut legibus permi^m, aut à patribus traditum opus exercent: Ut neque eos docentis inuidia,neque ciuile odium,neque aliud quid ah infti-tuto impediatcxercitio. Altjs inlocis licet artificibus relido priori opificio cactehs fe dedere, ÔC hos cttkui agrorum, hos mercaturae, aliosplunbus ard'

-ocr page 83-

R E R V M ANTI Q_V A R V M, LIB. IL 35 bus opcram præberc.qiiîdani in ciuitatibus qiiæ à populo rcguntur, ad condones concurrunc, in pcrniciem ciuiiatis precio corrupti. Apud Acgyptios u quis opitex ad rcinpub.accedat, aut piures exerceat artes, magna mulcatur pccna.Hanc antiquam turn reipub.tum priuatæ inlticutioneni d patribus tra-ôitamueteres Aegyptij hahebant.eludicia ueró non uulgari curn diligentia mdidiipulli» uebant.exillimabant ennn fentcntiaiTi lationes maxiini eile ad coinun'em ui-fainmomcnti in utramque parrein.Nain punire nocentes, atrxilium ferre op-ptcffisjoptimamadprohibendamalafacinora uiamputant. Pœnamuero ddidiautpecunia aut gratia tolli, exiftimabant co nfufio nein uitæ com munis fore.Quamobrem ex urbibus clarioribus,ut Heliopoh,Mcinphi,ThebiSj nirosoptimoseligebant, quos iudicijs præficcrent: qui iudicum confeirus ncque Athénarum Areopagitis,neque Lacedacmoniorum fenatui ccdcie ui-debatur. Poftquam hi conuenerant triginta numera, inter le cligebant optimum uirum,qucm iudicq principem conftitucbant: in locum cuius ciuitas a-liiim itidicem fubrtituebat. His omnibus uidiusjledprincipiopulcntior,^ fege dabatur. Is aurca catena fignum uarqs ornatum lapidibus à collo fufpen futn, c^uodappellabantueritatem,geftabat. Cceptis iudicijs, aclignotie-ritatis a principe iudicum propofito, omnibusque legibus, quæ odto libris contmebantur, in medio eorum conftitutisjinos erat accufatorcm fcribere ea inquibusaliumaccufabaqmodumcp patratæiniuriæ, aut damn! fadi,quan-fiquceamæftimaret, Reoautemdabaturtcmpusrcfcribcndiadfingüla, ôlt;^ autfe id non fecific, aut redle fecifl'e purgandi, aut iniuriam ticl daiilnum mi-fiofisaïfîirnandi. Rurfusacculâtorireot^ inuicem refportdendi locus erat. Rabis auditis litig3toribus,cum indices de controuerfiai quæfilïent, pririceps figno ueritatis in partem ueriorcm uerlb,fententiam ferebat.Hic mos iudicio HimapudAcgyptios erat, cxiftimantesaccufantium excufantiumcp alterca-tioncSifciiptisueritatem maxime elici polie. Sanèoratorumars,hypocrita-tumfraudes,lachrymæpericlitantium, multos à redio ucroque iudicio auer-terunt. Viderequidemlicetauterrore, aut alfedlioncaliqiia, aut mifcricor-dia, autoratioriedicentisfæpius reos fuilTe à iudicibus abfolutos. Vcrùni fi aduerfantium feripta penitus intelligantur,exiftimarunt iudicari redtius, ueluti notaueritate, polie : cùm neque ingenio,ncque aI1;utia,ncqne menda- ... do, ncque audacia, neque arte indicia peruerterentur, fed Cuique clTct commune ins : tum quia tempus dabatur aceufatori reoqûe ad dilceptandum, turn quia indices ex eorum relponfîs elicerêt ucri iudierj modum. Qijoniam ‘^cleguminftitutionementio incidit,handerit alienumab inftitnta hilloria ^tiquas Aegyptiornm leges referre:quo palam fit, quantumcæteris præ- Aegyptiorwn lient ôi rcrum ordine,ôd utilitate, Primùm periuri capite multabantnr, tan-Ugef. quam qui dnplici tenerentur fcclere, ut qui amp;nbsp;pietatem in dcos uiolarent, ndeminterhomincstollerent,maximumuinculnmfocietatishumanæ. Si 2. quaiterfaciens, authominem àlatronibns cædicomperiret, autqnamlibct imuriam perpeti, neque fnSueniret auxilio fi pofTet, morte damnandns crat. biauxiliurn ferre non pollet, denunciarelatroncs debebat, ininriam acen-lationeperfequi. qui ea negli^eret, plagis ad certnm numerum pledicbatur, ^f'dtiocp carebat cibo. Falfo qncmpiam aceufans, fi poftmodum ad iudici - j. ^rndelanis foreqpcenam calumniatoribus ftatutam fnbibat. nbsp;Cogebanmr 4.

_§Yptn omnes feripta fua nomina ad præfides regionum. Si fimul quo excr uiucrent, deferre : qua in refi quis mentiretur, aut fi iniufto uiucret quæ- a-fbmttiortispOEnamiiricidebat.DiciturhâccandemlcgcmàSolonc,cum ad ^^gyptios penctralTet, ad Athenienfes tradudam. Si quis fponteaut iibe-funiautferuumoccidinèt, mortedamnarileges iubebant, quænonlortnnæ f^dii pendentes,homines ä fceleribns deterre-

3^tfo^uinulftindiçatafeniimorte,reddebanturliberifecuriores. Patribus'^^ ‘ Ci ^ui

K

-ocr page 84-

3 S nbsp;nbsp;nbsp;DlODUKlblCVLl

qui filios occtdeient,non eratpœna mortis indilt;fla,fed tribus diebusnó(^igt; busqué continuis edidum,ut circa defuntfli corpus aflîfterent, publica ctiain cuilodiaaftante. Non enimiuftuni putabant,eum priuariuita,qui tiitaeiilijs author fuilfet'.fedpotius côtinuô doiorejactiqjpœiutentiaaffligi, quôcætc-quot;J* ri à fimili hiÂo auerterentur. Patricidi^ exquilitani iinpofuerunt pcenam.

Nam articulatim præaeutis calamis cæfos, iubebant uiuos fupra ipinaruina-ceruumcoinburi: maximum inter mortales iudicantesfcelus,ei mortem per *• uim inferre, à quo uitam acccpüTct. Mulicrum morti deftinatarum, fi prae-gnantes effent,partus expectabatur: quam legem multi Græcorum accepe* rLintjCxiftimautes penitus iniquum cfiè, eum qui nihil commififïet, una ciirn facinorofo pgt;cr.nam patiiaut duos pletfli, cùm units deliqiiiffet : cumep co qui fpontepeccaffetjCriminisuacuumpuniri. infuper cum folapcccaffetmater, mimmèaîquumcenfcbant,filiumpatrirnatricpcommuncm,Iucrematèmain pœnam. Etenim fepe repertum cft,iniquos indices morte dignos liberafle,

feindi. nbsp;nbsp;Ei qui monetam circumcideret, autadulterinam cuderet,autpon-

1 J. pus non poterat addici creditori.Putabat enim, oportcre bona täntuin fiibdu ta eflê debitistcorpora, quoruga opera amp;bello 6c pace uterentur, ciuitatibiis additfia elle. Non enim æquum uidebatur, milites qui pro patriae falutept' ricula fubirent, pro ufuris in carcercm duCi, aut ob unius auaritiam in pericU' lum agi patriae lalutem. Hane quoque legem tiidetur Solch ad Athenienfeî tranftuliffe,quam Sifachtiam appellauit, oecernens ne Ob ufuras ciiiium edt' poranedlerentur. Haudiniuria quertinturquidam, denonnullis Graeciskquot; gumlatoribus, qui arma, aut aratrum, aut aliud qiiiduis opeii neceffariu^ prohibeantobfœnus addici creditori: corpora ueró quæ his utuntiir,hf°* permittant. Lexpracterea priuatim de furious apud folos Acgyptiosbn’tt^'

’»5. rat. lubebat eos quifurariuolebant,nomeA fuum apud giinciptm

-ocr page 85-

R E Ry M A{N T I Q_V A R V M, L I B. 1. nbsp;nbsp;,7

fcribere,atcp cueftigio furtum ad cum defcrre. Similiter quibus res fiirto ere* ptaerat,apud euiidcm rei fublatæ tempus,diem amp;horam fcriberc tcneban-tur.Hoc modo facile inuento furto,qui rem amifilïèt, quarta multabatur parte,qiiæ darecur furi.Satius lator effe legis dux it, cS impoffibile effet furta pro-iuberi,potius alicuius portionis qu^ totius rei amiffæ homines iaeffuram pa ti. Nuptiarum non idem apudAegyptiosmos eft» Sacerdotibusunamtä-tum uxorem ducerelicer,reliqui pro uoluntate ëC facultatibus plures habent* Ç^iamlegemconferreexiftimant propter hominummul titudincm,amp;adfei-licitatemjÓL ad potentiam ciuitatum.Nullus ex eis,ne exferua quidcm ein pta genirusjfpurius habetur. Solum enim patrem exiftimant generis authorem: matrem oC nutrimentum Qi. locum infanti præbere. Arbores ucró frutftum fe-tentes, prætcr Graecorum morem appellant mares: fosminas, quæ adiuuant maturitatem. Natosadcóparuaeducantfacili^impcnfa,utuixcredipof- * lit.Nam turn fcirporum,tum alijs radieibus,quas tub cineribus coqinint,cùm caulibus paluftribus,quas partim cotftas,partim affàs igni, partim crudas pro cibo prxbcnt,liberos nutriunt. difcalceati nudiep maiori ex parte ob f patriae t.emperiem,uitam ducunt. Omnis fumptus in pueros quoukp ad çtatem per-ueniant,a parentibus impenfus,non excedit drachmas uiginti. Qiia ex caufa contingitAeg^tum genres cæteras hominum numero excedcre, plura^ in eamagnifica elle opera effetfta.Erudiunt facerdotes filios Qi literis quae a^el InfUtutio in lanturiàcræ,ôC alqs quæ ad communem ipctftant dolt;ftrinam,ut plurimu Geo fc’pif«« rnetriÇjArithmeticçép ftudio intend. Fluuius enim qui fingulis annis propter thematicitt inundationemuarias agrorum formas fuperinducit, magnas contentiOnes mteruicinps definibus agrorum excitât, quae abiep Geometriae adminiculo baud facile coponi poffent. Arithmetica ucró SCuitae dornt^fticac eft utilis,0i ad GeometriamatqjAftrologiam maxime confert. Accurate uerôÔC ab alqs quibiifdam,ôd ab Aegypttjs traduntur ordo,amp; aftrorum motus, eorum^ de-fcriptio,res multisantea feculis fummo ftudio obferuata.Planetarum inluper Ajlroto^Ut motus,coniun(ftiones,epicyclos, quas etiam uires circa animantium genera-donem,quxue aut bona aut mala importarent hominibus, diligenter ftrutati mnufepius quo£p,quö melius occurri futuris poiret,fterilitatem,præferea fr« «uumubertatem,morbos tum hominib«s,tum pecoribus imminentes,terrg motum,atlt;p inundationum tempora,cometarum^ ortus praedicebant.Mul-Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cognitu difficillima, diutina obferuatione nota fignificabât,

AlTerunt etiam in Babylonia Chaldaeos Aegyptiorum colonos, Aftrologiæ, lit qui earn ab Aegyptiorum facerdotib. acceperint,pericos effe. Reliqua Aegyptiorum multitudo à pueris ex patre aut cognatis difeunt, ut didum eft,ex ^citiauitæ. Literas paululum docent non omnes,fedartificto dediti. Palæ-ftrxautmuficaenonuacant; cxiftimantes quotidianum illiusexercitium iu-nioribus nonfanitatem allaturum effe, fed oreue robur, amp;nbsp;ornnino periailo-lum.Muficam non folûm inutilem,fed Qi. noxiam ducunt,taiaqu3m uirorum animos effceminantem.Morbos t ucl ieiunio curât,uel uomiitundcp aut quo- Worpo««« bdic,aut tribus diebus aut quator interiedis. Aflerunt enim , ex cioorum fu-petnuitateomnes crcari morbos. Earn ergomd ualetudinem curam effe opti-*i'am,quæmorborumprincipiaauferat. In militiam autperegrinationem pofedi,nulla impenft mercede curantur. Medici enim ex publico uidum •umuntAegros fecundum legem curant, ab anticiuis medicis comprobatif- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fetiptoribustraditarn. Siquisnormam facriliorifeaitusinfirmumlana-

•^^’^tquiucrit, omni caret crimine. Si præter ca quaelibris coiitincntur, ilium curauttit,mortcpunitur.Crcdidit enim legislator, ca medendi cura,quæ plu-fimo tempore ab optimjs medicis obferuata profeda^ fit, hand facile melio-

-ocr page 86-

jî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' DI OD ORI SICVLI

DE ANIMALIBVS DIIS APVD AEGYPTIOS facrM^cortim^i cultu, Cap» H 1U

fvperfliiiofiu A Nn-nandadïjsapudAegyptios factÿ hand immcntô prætcr fidcmui-brutarum cul detur,quancö honore habc3nmr,crederc.Colunt enim animantia quç-dam prêter modiim, non folùm uiua, led etiam mortua : lient Feles, Ichncu-monas,Canes, Accipitres,lbides,Lupos,CrocodiloSjôô et ulrnodipIura.Qiio rum caufas reddere, fi prias pauca de his dilîcruerimus, enitcmur. Primiim, fingulisanimantibus quæ cokint, feparatim quampiam regioncm facrant, quæ fatis f't ad eorum curam ac uidtum. Faciunt ctiam dqs quibufdam UO' ta Aegypiq pro pueris, quidernorbo euaferint; radentclquc capillos, ac lii ' nbsp;nbsp;• aurpargêntoue ponentes, dantmunus Magis » Qiii eiulmodi animaliuni

curam habcnt, alij carnes incifas accipitribus uolannbus proqciiint, magna uoce donee carnes capiantappellantes. In cibum uerô felis, ac Ichn'eumO' nis,blandicntes illis, acallicientes,panem in laëte ponant, autnutriuntpild' ' nbsp;nbsp;- busNüi. EodcmpatfloÔ^animalibuscoetcrisopportunamcibumpræoent.

Nonlolum uerôhorumcultum palàhi profïterinon erubefeunt, fed tâguairt in honoribus deorum efFufi,id laudi fibi amp;nbsp;decori ducunt. Cumtp cûinfi-gnis illorum proprijs urbes ac uaria loca c.ircumeant, procul oftentantes obferuant animalia,ea more fupplicum finguii uenerantur. Cùm' aliquodco-rurnmoritur,findoneconteô:um,cum ululatu peclus percutientes,falcl(ni' unt,accedrtliquorc,ungucntiscp odoriferis, quo diutius feruetur corpus un-clum,infacris locis fepeliunt. Si quis quodhorum fponteanimalium occidc* rit,mor€e damnatur, æluro ibide exeeptis : quos fpontean fecus occident, jnterfiettur,accurrente turba, Sgt;C ablc^ iudieio hominem uarijs fupplicijs àffc' (fluminterficiente, Qtio timorc,qui mortuos confpcxerit, procul aftans la mentatur,telf:ifieans animal abfqj fua culpa mortuum elle. Adeo autem lucn' tes hominum ea fuperftitio peruafit, adeoep innxus animis horum eftciikns, ut quo tempore Ptolemæus rex à Romanis focius atque amicus dicluscft, applaudentibus Aeg^'ptijs, Italosqûe ad le uenientes fummo ftudio eolentf bus, maximeep annitentibus nequam diirenfionum aut belli caufam præk' rent,tarnen cum quidam Romanus feiern occidilîet, ad domuïn eis concuifu plebisfa(fto,nequeàregijs ad id miflisprincipibus,nequeRomafloruniri' more à poena hominis abfterreri potuerint, quamuis non-Ipontebeftiamoc-cidifteu Qiiam rcmnonauditupercepimus,fcduifa:cùmeo temporein Ac-gyp tum nauigaifemus.V identur hæc forlân indigna fide nonnullis, 6^ fab lis quam uero fimiliora.Sed indigniora multo uideri debent quæ féquuntun Prementealiquâdo Aegyptiosfame, adeo utplures ab humana carneobmquot; opiam cibinon abftinerent, animalia lacra omnino intatfta reliqune. SiciP ® bi uero canis domi mortuus repertus eilet,finguii eins domus totum corptd fadalamentationeradunt. Hocquoqueeftmirabilius.S^cub^uinuffl,f‘t^ mentumue,aut aliud quidultftui accommodatum,ubifimileanimalexpihn uir,inuentum eflet,non ampliuslt;llis utebantun Eodemcp lutftti ctiam ad alia loca profedi, æluros ôdaccipitres mortuos irt Aegyptum déficienteperfæpr uiatico defcrebant. Quamuis etiam facile fit, ouomodo apud Memphim A pis,apudHeliopolim MneuiSjapudMidetamnircus,, crocodilusapudMyif dem paludem,Iep ^udLeontem urbem,multaqûe'aliauariè colantur, referre, tarn en difficile elt ea apud huiulfnodi rcrum irtlcios credi. Nutritintur hare animalia furnma cura atqueimpenfa in templorum ambitu à iiiris haudqW^ quam contemnendis : quæ fimilagine, amp;nbsp;alica, uarijsque epulis ladecondj-tiscibanjj, Anferesinfuper turn elixos, turn aflbs apponuntquotidie. His

-ocr page 87-

RERVM ANTIQ.VARVM, LIB. I. o qui cruda cdunt,aues captas præbent. Denique cas omncs magna fuftentant cura acfumptii.Lanant infiiper aqua calida, unguentis^ optimiSjOdoriferif-quededos quoqç illis fumptuofos ftemunt,atqî oinatos. Si quod ex eis infir-tna natura n3fcitur,diligcntcr curant:præterea fœmellas cuique genen anima lium præparant fpecio(às,qiias ap^wllant pellices.Inqûe his nutnendis pluri-tnuin impenfæ atque operæ ponunt. Eonim mortem æquè ac filiorum luget, æpeliuntcp fumptuofius quam eoium facultas fcrat.Polt Alexandri obitum, cumPtolemæusLagus AegyptumteneretjApiin Mcmphiexfenedamor-tuo, qui illius nutriendi curam cepcrat, pecuniam quæ in eins fumptum data fffùltura, crat,permagnam,ac infuper quinquaginta talenta argêti, itiutuo à Ptolemæo funpta ia eins fepulturam impendit. Noftra quocç ætate quidam qui ea a-nimalianutrierant, inillorumlëpulchta baud minus centum ralentis contu-lcre. Addcmus SCHis,quæ circa facri tauri,quem uocant Apim, curam fieri pcrcepimus; Eô mortuo,magnifice^ fepulto quæruht ad id deledi facerdb-tes uitulum priori pcrfimilenr.inuento, populus ludum finit.Sacerdotes qui bus ea incumbit folicitudo, primùm in urbem Nili uitulum perducôt : in qua cui-nriütriuntdiebris quadraginta. Deinceps ih nauim contedam, habitacu-luinaureum habentem introducentes, amp;adMemphim tit Deum ducentes, in Vulcani fano locant.His diebus folæ mulieres taurUm uident : quæ ante e-tusfaciemaftantes,ueftibusfublatiseiabrafumfoemenoftentant» Reliquo tempore prObibcntur in confpedum huiusDeiaccedere. Honoris bouiim- Cartowewf penlicaufam nonnulli tradunt, quoddcfundi Ofiridisanimairtbouem trâf inigralfef.quæ deinceps ad pofteros pergens fuerit transfufa.Alrj à Typhone coUtnt» inccrfedo Ôfiridc ferunt Apirn membra eins colleda in bouem ligneum co-rio bonis albo circundatum coniecifïe: ideocp urbem Bufiridem appellatam. Multa alia de Api fabulantur,quæ longum edêtfingulatim refcrre. Omnia ucrô miranda fidemaiora de eiufmodi animaliûhonbre diflerentes Aegy.-gtîjjdiibitationenrihâudparuamquærentibuscaufas inieccrunt. Sacerdotes Rcretiora quædam fcripta,ut iam diximus,habent. Multi Aegyptiorum tres caufas rcddunuquarum prima omnino fabulofa eft, SC antiquorum fimplici-tatedigna.Aiuntenim primosdcos,cum pauci numero effent, uiribus^ populo impareSjimpietatem ueró hominum timerent, fimiles fe qüibufdam ani tn3ntibusfinxine,eocp modo crudelitatem uimcp h'ominum effugiflè : parto deinceps orbis impeno,utreddercturanimalibus gratia quæ illis lâîutis cau-fam præbuiffentjconfècraffè ilia,quorum fumpfiflentformam, oftèndiffeqûe quo pado Sëuiua nutrienda effent, ôifmortda fepelicnda.

Secunda caufa. Ferunt Aegyptios ueteres, apud quos nulla effet militaris difeiplina, cùm à uicinis læpius bello fuperarèntur, éxeogitaffe ferre aliquod jnfigne quod milites fequerentur. Figuras igituranimalium quænunccogt; luntjin tabulis pidas,duces eorum in bello tuliffe : eaqûe ex re cognito ferua-to(^ fub quo quifque militaret ordine,uidoriam confecutos. Igitur uifum eß.' nbsp;nbsp;nbsp;•

fe gratiam his animalibus tanquàm uidoriæ authoribus rcddi,Tlatutumcp ne fas elfe quodpiam eorum,quorum imago delata fuerit,occidi, fed coli potius debere,honorée^ affici.Tertia afferturcaufa^horumanimantium illata uidut l'orninum utilitas. Nam bos fœmella amp;nbsp;alios parit, qui terram aranuôd ipia b^ud inutilis ad arandum. Oues bis edunt foetus,lanamcp præbentes uario' ^ccommodam ufui,laccafeumcp abundènobispræbent.Canis trim uenatio-^’'jtutnadeuftodiamprodeft. Propterea Deum qui apud eos Anubis uoca-^r, capitefingunt canino, fignificant euftodem corporis Offris atque Iff-dis fuiffe. ^lidam afferunt,lfidis canes quo tempore Offris quæfitus eft,^ •^’’^^îSiobuios omnes amouentesunà Ofiridis corpus inueftigafle. Ideoqûe inæifislfidispræirecanespompam,ueteri moreantiquamergacanes grati-•tnoftentanrc. jieicsueràadkrpentuïnô^aliorumreptiliummorfuspluri-

64 mum»

-ocr page 88-

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L I

»num confcruntïchneutnon crocodilos obfcruans,o ua eorum contenttquâ diligentia occumc,neillorum multitudineinfeftam flumcn reddatur.Qitod' qùlt;ldidiimcredibileuideatiir,crocodilosocctdunc. Mcrfieiiiralimo,cunibe Iti.e aperto ore in littore dormientes iacent, per os intra corpus inliliunt, ero^ foep uentreconfeftim abfqueullo pcricul^fcra mortua cgrediuntur. Exaui* bus turn Ibis utilifTima eft ad ferpetes aciocuftasbrucosi^ delendos: turn ac-cipitres admodum pro font ad fcorpiones, ccraftas , ÔC parua animaiia qus rnorfu nocent, C^iidam ob earn caulam honorein haberi accipitriuoluf.t, •quod his utantur Augures in futurorum prædicftionegt; Alij accipitrem priicis tcmporibusdicuntlibrum puniceis inlcriptuni literis,in quo contincBatiar qui cultus dqs,quiuehonor dcbcrctur,Thebas ad facerdotes detuliffe. Qua' propter literarum facrarum fcriptores Sc pumccum piieutn geftant, Sc acopi' trisalamincapite. Thebaeaquilam honorant, tum ciuia regiauideturruis, tum loucdigna. Hircum deihcarunqftcut Sc Græci Priajaum, propter ernt corporis partem,à qua fît omnium ortus. Pudendis non lolùm xÂegypUj,îed alq plures facra faci unt,tanquàm caufæ animantium creationis. Saccidotes quoque cum in Aegypto facra patria fufcipiunt, primùm huic Dco initiétun Panas infuperô^lSatyros tradunteadem caulaab hominibuscoli. Igituramp;ii' , - magincs horum plurimas nonnulli in gratiam fœcunditatis eoriwn intern-'plis ponunt,in hirci naturæ, quàm libidinofam efle dicunt, fîmilitudincni.

TaurosfacroSjApimfcilicetacMneuimprodijshonorant. InOfîridîs,ucl'J' ti frugum ac frudiium repertoris memoriam apud pofteros immortalcni,boues ruff(js,quoniam uidentur colorefîmilesTyphoni, qui Ofîridem nceaiii^ Vf hugt; immolari permilTum» Et homines quoque colore Typhonis antiqui regesad fèpulchi-um Ofîridis facrifi'cio maciabant. Qiia ex caufa pauci runï Aegypn) reperiebantur,externi plures. Hæc res materiam fabulandi Græcis dedicfî“' fîridem hofpites necafte : fed Ofîridis fepulchrum ea crudelitate notatiiia ^’'5 Lupos uenerari ferunt propter fîmilitudinem canum. parum enim natura, ctiam mutuo coé'angà canibus differunt. Reddunt Ôc aliam caufam honoris huius Aegyptq fabulofîorem. nam cum îfîs unà cum filio Oro cumTyphO' neeiretbellodimicatura, ferunt Ofîridem in lupi forma abinfcrisauxilioSi uxori SC filio uenilfe.Vieftores itaeç Typhone interfeefto honorem ei animait' ti impendifle, cuius interuentu fubfîdioque uiSloria parta efîèt.Traduntnon' null! agros Aegyptiorum incurfantes Aethiopes, à lupis faSia acie ufq5 ad ut' bem Eiephantinam, repullbs. Qiia ex re fit SClocus ille didus Lycopolis, curS^eisbeîuis honos à pofterishabitus. Crocodilos admiranturmulti,cum (hhvuvre, hominesinterficiangedantque, rem perniciofam mortalibus, curlegc,utpro dij s colantur 3 fuerit làncitum. Sed uidentur toti patriæ fecuritatem afferre, non tantum Nilus, fed SC qui in eo funt Crocodili : quos Arabiæ Libyæcp b' trônes ueritfnon audent flumen tranfire populatum,id quod nequaquam n-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eret fi oppugnarentur crocodili,ôô iàgenis funditus tollerentur. Affertnr Si a-

lia ab hiftoricis huius beftiæ colendæ ratio. Nam regem quem Menam di-xére,cum fui canes perlcqucrentur,fugifle aiunt in Myridis paludcm,ibiquea Crocodilo ftifceptum,mirabile(üd:u,in continentemfuiiredelatum.lgitutut gratiam animali redderet,condita ciuitate paludi propinqua,quàm Crocodi-lam appcllauit,mandaftè accolis,ut pro Deo ea beftia colerctur,paludcmcp in earum cibû uouifle. Eo quoep in loco pyramidem quaquauerfus qtiadratain «nfepulchrumfibi, multisép admirandumfeculis Labyrinthum çdifîcafieuo* lunuSimilia SC de muftis afîis animantibus ferunt, qugbreuitatem fequentes, omifimus. Hæc autem ab eis utilitatis caufafuifle adinuenta indiciumefl, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonnullos cibis quibufdam qui in ufo fint,abftinere. Nam quidam lentcm,a-

i'upfrßi lij fabam,nonnulli cafcum,alh cepe,cum plurimos eiufmodi frudus feratAe-t'ô/j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gyptus.nequaquàm edunt. Adii citwr his QC alia caufa, apud pwfcos reges fæ-

--------------------

-ocr page 89-

R E R V M ANTI Q_V A R V M, L I B. L 41

phisdefcifccntepopulo,qucmptampmdentiapraflantem in plures Acgy-

ptuinpartesdiuiiillCjCdixilfeqj quæanimah'afcparau'nicolerent, à quibusüe Ai:imaliucub cibis abftinerent. Eó id acTum encconfilio,ut curn cuiqj certa animantia pro tm quo tonfi^ di]shabercnr,quæ ab alijs colerentur,contcmptis,alteri altcros perofi,nc(.^a- Ho quam limul aduerfus principes con^J^irarcnt. Qiiód fecutum eit.Nam di-uerfonim finiuin homines inuicem diflentint, miituo fibi cultus impietatem obijcientes.Fertur QC alia horum animalium confccrandorurn ratio » Nam à primordio orbis conuenicnres limul homines exfilucftri uita, primum carnigt; bus bumanis uefcebantur,bellabanrq5 inuicem, co cui plus uirium incrat, fu-pcrantc.Tum iniurijs potêtiorum imljecilles urgentencceflitatecdocTi, acie tada fignum animalis libi ex his quæ poftea conlecrata funt, propofuere: ad quodpoftmodumcongrcgati inlirmiores, aduerfus alioruminiuriasfetuc-bantur. Qiiófadtum clt,utanimaliquod falutiscaulafucrat,deorumhono- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

res tribuercntur. Itadiucrlæ Acgyptiorum genres huiufiiiodi animantibus à fuis maioribus lacratis,uft^ ad hoc tempus honores præbent. Ex ea re dicun-UirAegypt'j præter alias nationes erga benemeritos delcgrati, Exiftimant c-uira magnum uitæ fublidium elTe gratiæ retributioncm. Et lane mouentur o-lunes ad beneficia eis impendêda apud quos fcnferint gratiâ optime locatam dfe.Hac Aegypti] caufa fuos reges fummo honore uencrationecp ut deos ob fèruant: nam neœ abfqj diuino numine illos tantum imperium crcdunt aflc» cutüs;amp; optime de mortalibus meritos propter res cgrcgiè gelfas diuinæ na-* turæparcicipes arbitrantur.

DB H O R I B V S lt;\V OS IN S E P É» lundis mortuis Ae^ptij ftruAnU

Cdf» V.

\7 ïdebuntur fortaflïs bate qttæ diximus,miranda : fed ncquaquàm minui

I admirabitur quis, fi quia apud quofque fiat Aegyptios in innere mor^ hiorum,confideret. Nam cùm quis defundbus cft, propinqui omnes amici, deturpato luto capite, lugentesUrbem quoadmortuus fepeliatur, circume-unt'.intciini neque lauantur, nequeuinum aut cibum nifi uilem fumunt, nc-queueftibus utunturfplendidis. Sepulchrorum tres habenturfpecies,^.!!!!-* ptuofa,mediocris, humilis» In prima argent! talentum exponunt, in fecunj da minas uiginti,in ultima parum quid fumptus crogant. Qrii funera morgt; tuorum curant,eo exercitie à maioribus tradito, funeris impenfam domcftigt; cis defcriptam ferunt, fcrutantes quanti uelint celebrari funus : conuentione fada, corpus cis traditur, ut iuxta impenfam curcturfunus, Pi imus is qui fcribaappeilatur, pofito humi corpore, circa ilia dcfcribit quantum à finiltrâ parteincidatur. Deinde qui diciturfci^r,habensIapidemAethiopicum, . quantum lex finit, latus aperit : fubitoqûecurfuperfcquentibusquiadllant, lapides^ cum execratione in eum iacientibus,fugit. Exiftimant enim odium inhærere,nincuncp agnati corpus uulncre ilia to uiolarit. Curatores uerô cor-poris,hosf31itores appellant,honoredigni Aiftimationeq5 habentur. Vergt; lanturenim cùm facerdotibus, templacp pariter ingrediûtur. His apud cada- * iieradftantibus, unus fciflliram per corporis interiora præter renes amp;nbsp;cor du-^‘bquçfingula alter uiuo Phccniceo ex rebus odoriferis lauat: deinde corpus totumprimum excedro cumalfjs preciofis unguentis Unguntdies amplius ti'iginta.Myrrha deinceps,ac cinamomo, cæteriscp rebus liniuntiquæ non fo-lumidferuarediutinè,ledodoriferum redderequeant. Curatum cadauerco-gnatis tradunt defuntdijita fingulis eius partibus,etiam fuperciliorû palpebra rumeç pilis intégré feruatis, ut omnis corporis fpccies dormicn tis more in te^

Ç 5

-ocr page 90-

4Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L 1

gra pcrduret» Multi Aegyptq progenitoröcorporibus domi magno fumpW conditiSjréipidentesfuorumimagines uiuentium magnitudiiie SChabitua Futt^iucura, longa progcnie ducfl3s,tanquam uiuentium afpedluanimo oblcCtantur.An' tcquam iepeliatur corpus, prædicitur à cognatis turn iudidbus j.tum dcftiiv óts amiciSjfepulturæ dies. Afferunt uert^iilum, nominemortuum appcllan-tcs,païudcm tranfiturum. Adftantibus ludicibus amplius quadraginta nu-mcro, fedentibus^ in pragparato ultraftagnum hemicyclojtrahiturnauisad id compofita ab ijs qiiibus éa cura iniundta eft,regente magillro,qucm fua lm gua Aegyptii Charontem uocant * Vnde Sxf Orpheum (qua de re paulö póft dicetur)aflerunt cum hunc morern apud Aegyptios cófpexifletjfinxiiTe poft-Morf«or«w niodum inferos, partim quæ uiderat imitatum, partim quae ipfe comtneatus aciujatio, elfctdcquo pofteacopiolefcribemus. Perdudla in ftagnum naui,antcquam condatur in area cadauer,permittitur legeuolcnti mortuum acculare. Si qtns comprobatur male uixifle,indices ferttentiam ferunqqua cenfent corpus eins fepulchro priuandum. Qiii deprehenditür iniufte crimen obiecilfejmagna muitatur poena. Cum deeft accufator, aut per calumnfam acciifatum con-ftatjCognati finite luólu ad laudes mortui uertuntur : nil de gencre eins, ficut Græci confuetierunt, narrantes, ( exiftimant enim omnes Aegyptrj pariterfc nobiles eftc) fed ordientes à pueritia, in qua uitae inftitudonem eruditioncmgt; querecenfenqaduiriætatem defeendunt, eins ergadcos religionem,iuftiti' am,contincntiam,uirtutcs^ cæteras commemorantesdnuocatis uerö infois djjs,precantur ut cum inter pios locent. Ad qjuae uerba omnis multitude corgt; re(pondet,gloriam mortui extollens, tanquam apudiilferos cum beatisfon' SfpKÎw. perfuturi. Sepeliuntpofteaquiquefuosthiin proprijs fepulchris, alij^*' bus ea defunC, domi apud infirmiorem parietem area corporis ereda. Qi” iicro ob crimina aut débita ftpultura probibciltur, domi abfquearca ponun-tur. Qiios pofteri ditiores facfi,ac débita crimina luentes, honoriftceftpf' bunt. Gloriantur enim Aegypttj fuos parentes maiorcsuemagnificècftó^^' fune^ pultos. Mos eftapudeos, defundïorum parentum corpora dareinpigf^y^ ereditori.Summa illos qui non tedimunt,{equitur infamia,amp;fepultura caret-Mirabitur quis,0(i meritó,eos qui hæc inftituerunt, non folùm quae ad uiuen-tiummoresfpedlarent, perfecutos, fedetiamquæ admortuorumfepulchra cultumcp pertinerent. Adeô hoc paefto ad bonos mores,quantum fieri pof fetjcomponi uitam hominum exiftimabant. Græci fanè, quifidis fabulis ac poëtarumdidisfidemexcedentibusde piorümmeritis,malorumqûepœna tradideruntnequaqUampotueruntfuis fcriptis traducere homines ad uirtu-tem,quinecontra potiusderifi contemptiepfuntabimprobis. ApudAcgy-ptïos uerö non fabulis,fed uifu, imptjs poena,iuftis laus impartira. Singulis diebus utrofque eorum quæ uitæ utilia exiftant,admonent, cum uideant cui-que pro his quae egit, debiti præmij memoriam impend». Qua ex caufaad

• tnelioremfinguliuertunturuiuendinormam . Eas enimoptirnascfleleges putandum eft,quibus non diuites,fedhoneftiprudentesfphoniincs fiant- f Df ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitur de Aegyptijs legumlatoribus, qui cas tam admirabilcs cjtqUifitasi^ tta-

ieg^dAtoribm, didêrc,dicendumuidctur.Poftaj;itiquanl Aegyptiorumuitam,quamDcum

Heroumep tempore fuiflefabulantur, tradunt perfuafifle primum multitudf MfW4r. ni fcriptis,uti legibus Menam,m3gni animum uiruni,uitçcp inter omnes prO' batac. Finxifle autem cas Mercurq datas praecepto, tanquam magnorum bo^ nofum caufam futurastquemadmodum apud Grçcos aiunt in Creta quidein Minoëm,apudLaccdaemoniosLycurgum feciflc, qiiorum alter louem, alter Apollinem fuarum legum authorem extitifle dixit. Flures qùoqp nationes co modo traduntur leges fulccpifle,quç obtemperantibus multorum bonorum caulâfuêre. ArianisnamœfcribuntZatrayftem fimulatonuminedediflcle* ges. Geüs eodem modo Xamobds Veftsm authotetn habet» leges tuKt.

Apud

-ocr page 91-

RER VM ANTI Q_V AR V M, L I B. L 4?

Apud Iii'dæôs Mofes qui uocetur lao,A' Deo,acceptas leges dare præ fe fere-baciiiie putaates rem mirandam,ac diuinam,maxirnecp niörtalibus utilem Ie gcseire,iiiieutcitius popuii ob rei excelleatiam dcum timoré legibus obtcm perarent.Secuadus apud Aegyptios legumlator dicitur uirprudentia excel-lens Saiÿches. Fluac «2C ad Deiim relmjonem cultumcp multa prioribus legi- Safycleti busaddidiß'cperhibent, gcomctriæcpfuin.einucntorem,acinco!isaftrorum p curfiis olteudiile.Tcrtium Sefoltreni regem traduat, qui ad rem militarcm nbsp;nbsp;sefoßria

bellimiinia plurima contulit inllitutis fuis. Quartus Icribitur rex Bocchoris socchoriti qui leges dederit, amp;nbsp;commercia hominuin iudiciacp conftituerit ; cuius me-tnoria in multis,ob ingenif acumen ufque ad hoe tempus manet.Eum dicunt iafïnno extitilFe corporeqrecuniarum præ cæteris cupidum, • Poft h une legibus multa addidit Amails rexiqueqi traduat amp;nbsp;de ijs quæ ad monarchas per- Awa/iJ» tinent, deep omni Aegyptiorum œconomia præcepille. Hûc admodum per-fpicacem luifTe feribunqiuHi çquicp amatorem; qua ex re ab Acgy*ttj.s clîrex, conllitutuSjCÙm regio genere ortus non eflet. Cùm Elienfes circa Olvmpia-cumcertamenoccupati,Icgatis adeummiffis quæfiffcnt qui maxim^rnodô ideertamen iuftè HéreqSi nullus Elienfis certareqrefpondit. Polycratem Sa-Oiiorum principcm, qui fecum focietatem coierat, cùm amp;nbsp;cities èé externo^ cônauigates üiolentius tracflaret, per legatos admodeftiam hortatus elbquo

coniilia afpernante, per epiftoîam focietatem diremit feribeas, cùm feiret illumbreui impiæ tyrannidis pceaas daturum,nolle ex amiei cafu doIere.Ad-mirati funt Græci piurimùm uiri prüden tiam,eum Polycrati breui quod præ-didum fueraqeueniiret. Sextum ferunt Darium Xerxis pattern legibus Ae- Darings gyptioium addidilîè.Cut cum difpliccret Cambyfis qui antea regnauerât,er-gadeos Aegyptios iniquitaSjhumaniterpie^ uixit.ltaquefacerdotes eorum haud afpernatuSjtheologia ab illis, geftisqùe quæ libris facris contniebantur, perceptis pnfeorum regum magnifîcentiam, oC in fubditos humanitatem hi-Üoria complcxus eft. Certè uirtutem illorum imitatus, ab Aegyptrjs folus ui-uens Deus appeilatus eft,mortuus uerô cos hcHÎores alîêeutus,qui regib.an-^‘^ualege tribuebâtur. Has communes leges priores illi magna gloria tradi-dere-.piura poftmodum quæ antea comprobata erant,Macedonum tempo-J fefuntcommutata.

DE GRAECI 5 EXCËLLENtIBVS hOCTRINâ mm,ijui truditionif gratis in Aegyptum profedi funti

Cgput V h

- s .-4

VnequiGræcifapientiadodrinapræditi in Aegyptum prifefs tem-

1, N poribustranfierinqutleges dodrinam illorum perciperengrccenfe-bimus. Scribunt eorum facerdotes, in facris contineri libris tranfilïè primùm ad Aegyptios Orpheum,Mufeum,MelanTipodem, Dædalum, Homerfî poe- nbsp;nbsp;nbsp;•

tam,âf bpiartanum Lycurgum.Deinceps Solonem Athenienfem, Platonengt; philofophum,ac Samium Pythagoram, Eudoxum quoep MathematiGum,ac Uemocrittim Abderitem,ÔC Inopidem Chiqpî. Omnium uerô monftrantur udtigia,quorundam imagines,nonnullorum loca turn ab eis,tüm à dodrina quain fecuti funt,denominata. In Aegypto certè pcrccpcrunt omnia,quæ il-lo s apud Græcos admirabilcs fecère.Nam Orpheum hymnos deorum pluri-ïnos,orgia,ô6inferoru fidionem attuliffè tradût. Ofiridis fané ceremonias Bacchieafdê eire,fimilescjp effclfidis Cereris^, nominibus tantG difterre. Im-piorûiierù pcEnas,ôd campos Elyfios, amp;nbsp;ftatuarûufum ab Aegyptiorû fcpul-chris fumpta introduxit. MercuriS quoep fecundum antiquos deftinantê fîn-xitmortuorum animas ; Eratmos Aegyptijs, corpus reducentê aliquid fpe aftanti Csrbero abfcifsö porrigere. His ab ôrpheo ad Grecos tradudisy

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ ’ * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homerus»

-ocr page 92-

DIODORI SICVLI


Homer«,«JK« Homerus Orpheum imita tus, idem in Rio poëmate feribens, ait Mercuriuffl HM ib Àe9y- Cyllenium animas Herouin euocârc,habcntë uirgam in manibus. Rurfuscç ptii! eioiTfif cfantpropeOceaniHuxum,ÔCLeucados peu am, Soliscp portas, fomniapO' in/ito poeinn- pulorum. Sequebatur uirens pratum, ubi iuniorum erant animæ, RmulacM tfdefcrtpferit ^^ortuorum. OccanumigiturNilum uocat, quoniam ab Aegypujs propngt;5 ' nomineNilusOccanusappellatur.SoIifportas Heliopolimdicito rratunt uero habitationem conRdam putat corum qui trans paludem deiati funt, quæ Achcrufia nominatur. Et, propè Memphim, circumqûe prata amociw, paludefqûe calamis picnæ. Profequitur dcinceps mortuos hæc incolcrelots» quoniam Aegyptiorum (cpulchra maiori fané ex parte in eis locis fint polita-Corpora uero per fluuium SC Acherufiam paludem ad ièpulchrum dclatap' bique condita, aliaqûe plura quæ nunc ctiam feruant Aegyptij, danttabiilis K«- quas Græci de inferis fixerunt,locum. Nam nauis quæ uecîat corpora, t U3' fis appellata,hæcapud Græcos efltoriMf«, Obolum aiuntdari portitori,ciit. nomen inditum en ab incolis Charon. AHerunt circa hæcloca Hecates uni'


brofæ templum efle,Cocyti portas,atque t obliuionis, æreis uedibus difiin-(5tas.Efle SC alfas portas ueritatis, quas propeRatua fitiuftitiæabfquecapuc« Multa quoquealia fabulofa deAegypttjs feruntur, qiiæ adhucnomine perepcrfeucrant.NaminurbeAchantatrans NiIumlLibyamuerfusprocul3 Memphi ftadtjs. centum quinquaginta uas eft perforatum, ad quodfingulî®' diebusfàcerdotes C C Çt x,aquamcxNilodeferunt.Afinietiamfi(fhßbU' la monftratur inquadam celebritate.Nodos enim quos unus in principio lo' gioris funis complicat,ahj póft fequentes diflbknint. Melampodem inluptf terunt Dionyftil^acra ab Aegyptîjs ad Græcos tranftuliffe, quæcp de Saturno feruntur, deœ Titanum pugna, hiftoria denim de omnibus deorum cafib^'^ docuiffe.Dædalurri quoeç aiunt imitatum efteLabyrinthi errores,qui ad hoc ul'que tempus manec,, Hunealiqui ædificafle dicuntMendetem, alrj Varo'' nem regem multo ante quàm Saturnus regnaret. Numerus prifearum api'“ Aegyptios ftatuarum idem eft,qui eft à Dædalo Græcis faeftus. Tcmpli Vub cani ueftibuli, quod pulcherrimum inMemphi fitum eft, Dædalum architt' dum fuiftèconftat: obque earn rem à populo flatua lignea in templo quxao ipfo fabricata fit,donatum. Huic propter artis præftantiam,mult3queab co inuenta,magna gloria adopta, deorum honores accolæ impenderunt.Inun^ enim Memphis infularum templum nunequoque eft Dædalo dicatum.HO' tneruminAegyptofuiflè, turn alia multa indicia fenmtur, tummaximepO' tio ab Helena in præteritorum obliuionem Tclemacho data. Nam pono* NHîrçv^tf. nem adabolendum lult;ftum,q^m poeta Helena coippoRiifièlcribit,inTliC' t wtf bis Äegyptqst à Polydamna Thönis uxore fadam conftat, ubi nunc quO'

quemulieres hocmedicamine utuntur. ApudfoIosueröDiopolitas(C' ædemcnimDiopolisSCThebæfunt) prifeisetiam temporibus inuentacHc tradunt6Cirædolorismedicamenta. Venerem incolæ^exantiquonomine aurcamappellanttagrumqûeefleconftat aureæ Veneris propeMcmpmm» Quæ de louis lunonilqûe connubio traduntur, deque in Aethiopiamper^' grinacione,exinde uidentur tradÿda, quod annis fingulis Aegyptij louis te-plum traiedo flumine in Libyam ferunt,amp; conftitutis diebus iterum ad prio-rem locum reducunt,tanquàm loue ex Aethiopia redeunte. Quin etiam Ly' curgus,PIato, Solon, multas ab Aegyptns fumptas leges ad fuas refpubiic« detulerunt.Pythagoras infuper multa ex facris It bris, Geometriam q«^ Arithmeticam pærcepit,acanimarum in alia corpora tranfinutationcm.bxiU mantautem ÖCDemocritum quinqueannis quibus in Aegyptofuiç ma in Aftrologia didicifle. Similiter SC Inopidem cum Geerdotibus misep diutius uerfatum,8C Solis drculum,cC aliorum curfus aftrorum, cumque^actnultaaliiabcisperceptaadGratcos digna laude aitwliue. ocu'

-ocr page 93-

R E R V M ANTI Q_V A R V M, LIB. 11. nbsp;4^

ptores antiqiii maximo in honoiefucrCt Theiecleum ac Theodorus Rhœci qiiibus Sami Pychq Apollinis limuiacrum extat fculptum.Huius llatug pars dimidia fcrturlliclcclei opus fuiile, reliqua pars à Theodoro in Lphefo perfeda. His hmul pouris, tta conucnicbat totum corpus,ut ab uno aruti'ce Ralptiim uiderccur.Genus aru's Gfæcï's ignotû, fed apud Acgypuos cratufti cogm'rum. Nam foli Aegyptrj non ocuhs totius ftatuæ compohtionë metie-baiitur,fed diitienGonc,ut exuarrjs mukisep lapidibus tn unum corpus ad ccr tam menfuram rcdadisftatuaperficeretur. Res profedo miranda,diucrlbs artifices uarijs tn locts tta tn unain menfurâ tonuenire, ut quandoep ex uigin-ti,quandoc^ ex quadraginta parcibus unica ftatua componeretur. Quód in Sarno fignum fimileoperiAcg^’ptto à capite ufepad pudenda icapanformâ diiiifum,conftat,ut unius opus appareat. Et hxc tn modum fiatuac Aegypttae fertur,protenfis manibus,ciuribus in ambulantis modum» Et de Aegyptijé hadenustnunc ad Allyrios tranfeamus»

DIODORI SICV

LI LIBER SECVNDVS»

DB NINÖ, CLV t PRIMVS IN ASIA iM-pfrrttlt;!t,lt;ic$ei(«2c/Iw» Qpi h

Vpertorelibroijsqüæad Aegyptiorum deos,Nili naturam, reges pt tfcos,leges, mores,facra, cæteraqûe tnemoratu digna pertinebant deicriptis,præfcns antiquas Afiæ res continet, intttoabimpetiO Aflyriorumfumpto. InAfiapn'fcistcmpori busregnauereIndtgenie,quorum gefta nomenqueuetuftas aboleuit.Primus rex Aflyrtorum fcriptorcs nadus eftNinus, ftcœpif, dnnU

qui eins gefta litcrts traderent. Is natura DenicoftiSjCCuirtutisappetens,cum mttndi piimùmrobuftilfimosiuucnumplurimo tempore armorum ulu adomnem laborum patientiam, ÓC belli pericula exercuillet, coado exercitu focietatem Jnqt cum .Ariæo Arabum regetquorum opes eà tempeftate,ut res erant plurimum ui atCB armis præftabant. Hœ egens libertatem fcruans^nullum adue-nam apud feregnarepafla eft. ItanetçPerfarum neqtie Macedo num reges, quamuis potentes atmts,eorum imperio potiti funt * Eft enim inexpugnabi-lis ab exteriio milite,propterloca partim aeferta, partim arida, aquisep defici-enria.Sunt tarnen fontes plurimi,fed abfconditi,ac foils incolis noti.

Nirtus igitur Arabum rege aflumpto ,exercitum dux it aduerftis Babyloni- N'mi expédia os Arabiæ contermirtos.NOndum enim condita erat Babylonia, fed aliæ cir- tio in babyloJ, ca urbes rtobiles incolebantur : qutbus propter armorum defuetudinem faci- «irftaJlAnneni kfuperatis, tributoque impofito, regem eorum cum filijs captum interemit. (tin,Mealt4rtti Deinde ciuibufdam Armentæ urbibus in poteftatem redadts, Barzanes rex Nino uirtous impar^cum multis donis occtirrens j amp;nbsp;fe amp;nbsp;regnum eius po te-ftatipermifit. HutcNinus,magnoufUsantmo,Armentæ regnumreftituit, commeatuamp;militibus imperatis. In Mediam deinde audis uiribus tranC grdrus,cum ei Pharnus rex cum exercitu occurriffeqprætio uidum, cumque uxoreôëfeptcmfilqscapt€i,cruciafftxtt. ProfperaFortuna datum Ninûcupi-ditas cepit totius Afiae,quae interTanaimNtlumcpiaccgpotiundæi Secun-dæ ctenim res ut plurimum matorum ingerunt cupiditates.Itaque præfidc ex amicis quodam Mediae impofito, ipfead reliquam fubq ciegdam Aliam pro-fcdiis,oinnfimannis decem SCfeptem prætcrlndos acBadrianos in potefta-

' •• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teoi

t

-ocr page 94-

4lt;î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S 1 C V L I

Ni«(« MOS nbsp;nbsp;nbsp;rcdcgit.Pugnas fingulas,aut deuidorum numerum nullus fcriptor tradi

populct }ubià dic.Nos illuftriilimas gentium, Ctefiam Cnidium fccuti, paiîcis narrabiinus.^ cmi rcgtio Subiecitomnesmancimasaepropinquasgentes, Aegyptios, Phœnices, fuo, interiorem Syriam,Ciliciam,Pamphiliam,Lyciam, Cariam, PhrygiairijMifi' am,Lydiam, Fi'oada,amp; Phrygiam quæ ell fuprà Helicfponnim. Propontida etiam,gcBithyniaiTi, Cappadociam Agentes itixta Pontum barbaras uf-que ad Tanaim flumen fuæ ditionis feci t » Adiecit impei io Cadufios, Tap/' ios,Hyrcaiios,Drangas,Derbicos,C3rmanios, Coroncos,Rhomnos,VoP canids,Parthos,Perfa^rætcrea,ac Sufianos,Cafpios^,ad quos angulhis eft aditus,ündc portæ Cafj-iiæ appellanturzpluiestp alias, quas recenferéirifti' tiito opéré prolixius efletq'gnobiles nadones Jnito cum Badrianis belle,cum Ôl locorum difFicultatc,ôô hominum numero fe tutarentur, retrocedens in té' pus aliud id certamen diftulit. Dedudo in Syriam exercitu, urbi condend« locum elegit.Verùm cum fuperiores omneis gloria amp;nbsp;rebus gcltis fiiperalfct, urbem qiioque ina^entem condereftlt;atuit, cui par magnitudinencqttcfuilfet antea, neque facile elTètfutura. Arabiim regem donis Ipolijs^ cumulatum, magnificècumexercicudomumremifit. lplecoadisundiqùcuiribus,amp;lhis quæ ad tantum opus fpedarent,paratis,fupra Euphra^em urbem condidii, non æqua laterum dimenfionè. nam duæ mûri partes logiores erantreliqiiis* Horum latus qUodquelongitudine ëflftadiorum centum quinquaginta,bre uiorlim ueró ftadiorum nonaginta. Qiia muri dimenlione ambitus Radia complediturquadringentaodoginta.Etfanèipefuanequaquam fluftratus eft. Nulla enim poftmodum urbs tanto ambitu, tantaue moeniummagnih' centia conftruda eft. Altitudo murorum, pedum eft centum : latitudo,qu3 tres currus fimul perambularent. Turres mille ôtf quingentæ:quarum ai tit«-' do pedum eft ducêtorum. Elabitare earn fecit maiorî ex parteAftyrios, Ôfqui dcmpotcntiflîmosquofque. Exreliquis nationibus uoluntarios alfumpR à nonTinefuo urbem Ninum appellauit. Agios propinquos habitatonbus diuifit.

ÖB SEMIRAMIDIS GENERE, ET eiMt («crmeffto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II.

COndita«rbe,armain Badrianos uertens , ibi Semiramidem uxoreni cepit : quæ cum clariflima omnium mulierum feratur, quoinodo ex humili Fortuna ad tantam gloriam peruenerit, baud ab re eritreferre. Eli Syriæurbs Afcalon : haudprocul abhac ftagnum eft piftibus plcnuiTi,iU' Dagonxtaque templum infigne deæ quam appellant Dercctam, facie hominis,rC' liqua parte corporis pifeem. Huius caufæ fabulam ferunt, incolarnm If itmirdmidii teratiflimi : Venerem aliquando obuiam ei deæ fadam, magnum amorcni pro ndtdles, cuiufdam Ipeciofi adolefcentis lacrificantis ei iniecifte, exque corum efiecoi' tu filiam natam. Dercetam uero deam fui peccati pudore dudam amouilfc adoleftcntem, filiam ueró in locaquædamdefertâacfaxofa,mquibusaues erant plurimæ, expofuifte : ibique quafi diuino nutu ab auibus infantem nutrttam. Se ueró pudore doToreque compulfam in läcum abiccilTe, at-que ibi in pifeem conuerfam.Vnde amp;nbsp;Syri uiquead hæc tempora his pifeibus aDftinentcs,eos pro dtjs colunt. Tradunt rem mirandam,aues infantem alis confouentes,nutrifle coagiilato ladeacproximispaftorummapalibusrap-to. Ado anno, cum firmiori cibo egeret, aues cafeum eodem ex loco raptum ori infantis admouilfe. Qtia re à paftoribus ex corrofione cafei animaduetiX infantemfpeciofamforma compertam ferunt,nutritam^ apudfedonopO' ftea da tarn præfidi paftorum regio nomine Simma. Hic hberis carens,utfïli' am magna cura nutritam,Semiramidem à columbis (eo enim ijominelingua • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Syra

-ocr page 95-

RERVM ÄNTIQ.VARVM, LIB. IT. 4^

Syrauocant«r)appdlauic. Qiias poftinodum Syriomneslîtdcashonorante Hxc de Semivamidis orru fabiilæ tradiint.Qiiæ cum I'am nubdi's effet,ac pui^ chn'tiidinecætei-as excederetuirgines, miffus à rege ad reccnlèndos greges prætedus Syriæ Menon,eu apud Simmâ diuernffet, conipccflæ ufrginis amo recaptns,nxorcm dlam duxit,Ninumcp duxit,excp eadusslapctem atep Ida-' fpemlibcrosgeniu't.CûmmuItæ uirflites Semiramidis formaniexornarent, u/riixóri dcditus,nihii abfejj eius agebat cohfilto.Ninus urbea fecondita ad-icettanimum adBaä:tiaiiös,regioncni montolàm,àcccffucp difficiIerii,Slt; hoi tninura numero ac uin'bus ualfdam. Cum autem priori expeditione nil profe siniexmiti^ blief, maioribus opus elïcratüs co pij s, coaifto exfingulis gentibus eledio in- •idticriuf b4-genti e?tercitn aduerfus cos profcifttis eft. Tradit Ctefias Icriptor, pedites addti-dccics fepttes centena millizl fûiftè,èquitum millia dLicenta,ciftrus ucio faica-tos paulo minus dec cm millibus nbsp;nbsp;fcxcentis . qui ria ill mrn nuhacrus incredi-

bilisnuncforftn fit audientibus: fed hâüdquaquàm impoftibile uidebitur, Ä'ixmagnicddinbnl,multitudirtemqjine3narionüanimöaducrcenti4 Nam fi quis Darij aduerfus Scythas expcditioncm cum ódtingentis hiilitufiimilli-bns,fiquis item Xerxis in Græciam trarilitum cuhiinfinita pene hominum rniilciuidine, fiquein Europa paulô ante res geftas confideret, miniiTf c ditftis nofliis abrogabit iidem. Nam ex unica SiciUæ urbium Syracufis Dionyfius cxeratnnipcditumcentumuiginti,equitumduodécimmilliöconfecft. Na-ucs magnas partim trircmes,partim qninquercmes ad quadringentas exu-iiocduxitportu. Romani paulô ante Hannibalis tempora futuri belli præui-dentes magnitudinem, cefu in Italia turn ciuium turn fociorum qui bcllo apti firentb3bito,decies centena fermé millia hominiim defcripfere. At ea ne uni S^idem aliæprouinciaî hominum numero comparanda eft. Qiig ideo recen-‘’■’''nus,nc quis ex hac quse nunc eft urbium folitudine prifeam illarum genti-^pTicxpcndatcopiam. Hunctantiimnumcrumgentium NinuscontraBa-wianos fcgionem afperam atq? anguftam duces, exercitum in plurcs partes diuifit.Sunt in Badria plures infignes urbes,quarum unafea regia df Eadria ^^^ridtue uri nominemræftaritior cætcris habetur, tum magnitudine, tum arce admodum •^'■•nita.Ba^ftrianorürri rex erat Zoroaftres, qui comparato hominu quadrin-gentorum millium ualido exercitu,Niflo in finibus occurrit: permißacp de in duftriapattehoftiumproüinciam ingredi,pugnainitahoftes in fugam uer-los fuperat, periequitur cædendo ufque ad montes proximos, ad centum mil aaitxilium ferentefuis Nino, fuperati à multitudinc A(IyriorumBadriani,difpdrfifuæ quifquéurbifubfidioabqt. NinusBadri-aiTi ingreffus,c3etcris urbibus captis,Baclriam natura loci, amp;nbsp;rebus cætcris A'tæaddcfcnffdnemffedant,munitam,cumexpugnarenonpóffet,obfedit.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ftrotradalortgitis oblidione,uir Semiramidis fis Nino adcrat ) amqris impa-tiens,trxorcm accerfinquæ perfpic3x,magriiqp ultra muliebrem féxum animi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;projgi^

tempusnada quouirtutem oftenderet,üiam multorum dierum ingreditur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

'Muta eiufinodi fôrmæ ftola,ut üir he an mulier eflèt, nequirct perfpici.Tue-^’’^ntur ea ab itiileris æftu corporis colorem,agilis ad omne opus.Cuius tanta ^''3tcommoditas,ut pöftmodum Medfeum ^iæ impcrarent, Pcrfæcp ftola J '^itamidis utercntur.Cura ueniffet ih Badriam, perfpedia obfidionef turn ,‘^’Stirbis^ fitu,qüacp adftï poflet,animaducrfis, arcé, quia loco natura mu-t^'todiflïj-jij^ erat, amp;nbsp;quem nullus antea tentarat accelÈi, cuftodrjs uacuam bofte tuta, ut inferiori parti campe t* lubjiiJium ferrent. Sumptis igitur qui per locä petrofa abt uptatp aftende-feioliti etangper aditum uallis præcipitem fuperata loei afperitatc parte ti ar-'^a^no^ terrorem excitato tumultu,fignum captæ arcis obfiden

’ usdedit.Qiitintraurbemerantarceamiffaobftupefadi,derclidftsmceni^ ««sfugafaluticonfuluerun^

Qiioïhodö^

-ocr page 96-

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I CV L I

Q.V OMO DO NINVS DVXERIT '7X0' rem Sémiràmidem propter ciùtuirtMem,

Caput I 11.

CApta urbe,admiratus Semirami'dis uirtutem Ninus, in pn'mis earn in«î tis donis cumulauit:deinde pulchatudine eins alledlus, perfuadeicui-ro conatus eft,ut illam ip'onte fibi uxorem condonaret, pollicitus filiam fe ma trimonio in earn g^ratiam daturum nomine SofanemiRenuenti comminatus eft ei fe ocLilos,ni pareretjeriiturum.Hoc perailfus timoré, fimul äC ainore in-cenftis Menon, cum laqueo uitam finiflet, Semiramidcm Ninus uxorem CC' pit.Thefturi omnes Baarianorum,magnum auri atcj^ argenti pondus ad !Si-num peruenitint: qui conftitutis Badrianonmi rebus,exercitum dimifit. Ge nitoœ ex Semiramidefilio Ninya,exceflit euita,imperio uxori relido.Scpiil-tus eft à Semiramidein regijs fepulchris:ingêti mole,altitudinenouem ftadio rum,latitudine,utaitCtenas,decem,eiconftruda, Cum urbs iuxta Euph«-tem lit in piano condita, confpicitur uelut arx quædam ea moles, licet multis ftadrjs diftânstquàm nunc etiam ftare dicunt,etiâ poft Ninum (urbem) àMe-dis dirutam,ubi hlAflyriorum regnuni euertiflenu

Q^VOMODO SEMIRAMIS POST MORTEM N I* ttifufcepto itriperio multa egregia fecerit,C7‘ de tedifinatione

Babylonii. Cap, 1111.

Anno orbis Q Emiramis,magni mulicr animi, cupiens uirum rcrum gloria i?î ÿ. regna^ urbcm in Babylonia condere aggrefla eft, accerfitis undique opifidb® re ccepit Semi atque architedis,cæteris^ quae ad tantam rem pertinebant paratis.Adhibu‘^ ramis, ad id opus perficiendum ex omni regione hominum millia terdecies ccntc-Bdtylof» tdb na. VrbsabutroquelatereEuphratis,utmédius interfluat,ædificaraxuw^ ficita, moenia ambituftadia trçcenta amp;nbsp;fexaginta compledebantur, frequentib^ turribus ac magnis. Erat tanta operis magnificentia, ut inmuri latitudincicx equorum cur-rus una irepoflent. Altitudo incredibilis audientibiiSjUtCtelb as Cnidius aif.utautem Clitarchus, 0^ qui cum Alexandro in Afiamprofecfl funt,fcripfere, pedum trecentorum fexagintaquinque. Addiderunt etiam,U' Unoquoque anni die ftadium muri abfolutum,ut tot fint ftadiorum circuims, quotdies annum conficiunuMoenia^exlateribus alphalto fada:quorumald-tudo,ut Ctefias tradit, eft pafftium quinquagintauit quidam poneriores fed' bunqciibitorum quinquaginta: latitudo amplior quam qua duo curriis uche rentur.Turresducentacquinquaginta numero, quarum altitudo îaticudcxÿ magnificentiam æquat murorum.Non eft autem mirandum in tanto tnccniu ambitupaucas turres eflèædificatas'. Nam cum plurimaepaludesurbemdP cumftent,non fuit confilium ea parteturres conltruere, quælocinaturaoto

••fSyflf. admodummunita.Intermurumat(^ aedificia,f pomeriûduo iugeraconnd-unt. Vt celcrius opus conftimmaretur, amicis ftadium perficiundum,tradita adidimpenfaaflignauit.His mcenib.ftxmma curaunico anno abfolutis,pon--tem,qua parte fluuius angufticRr fluebat, conftruxit ftadiorum quinlt;^longi' tudinis, cplumnis in promndo fumma arte inuicem pedes duodecimdiftantf bus iaeftisdapides çdifîcq uncis ferreis immixto iundturis liquefado plumbq coniunxit. Antecolumnas,ad impetum aquae feindendum, curfunupnuui) reprimcndum,firmos compofuit angulos, quo ab omni aquæundicp circum fluentis ui tutæ eflènt. Pontem (is triginta pedum latitudinecrat)excednnis cuprefltcB ac palmarum trabibus fpedlatac magnitudinis coiunxit ; opus nui-li arte pofterius eorum quæ à Semnamidefada ftint. Ab utroep fluminis bæ' remurumduxitftadijs trecentis fexagirita,p3nmosniuutbislatitudinc»

-ocr page 97-

R E R V M ANTI Q_ V A R V M, L I B. IL .. 49 gjas luxta fliimcn ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pontis latere duas ædificauit, que SC afpeSlum la-

teiirbïspræberent, St eilenttanquàmciuitatispropugnacula, Euphrate per ® mediam urbem meridiem ucrfus fluentc,Altéra regia ad orientem,ad occidêi tcm altera fpeó:at,utraqp ingenti opère coullrudla. Nam quæ ad occidentem ‘^æ^'g’bpdmùm habet ainbitum ftadiorum féxaginta,altis èC fümptuolis inoc-nibus ex coSto latere conltruSlum»* Alter deinde interior eft circuitustcuius in criidis adhuc lateribus uaria animantia quæqûe ftio colore ad naturæ firni-litudincm expreffa fuere.Huius longitudo ftadiorum eft quadraginta, latitu» do laterum trecentorum, altitudo, ut Ctefias fcribit, paffuum quinquagihta. quot;Turrium altitudo ad palTus feptuaginta eleuatur. Eft St tertius intimUs circui tns,qui arcem continet, triginta ftadiorUm ambitu. Hiiius ædificq altitudo latitudocp fuperatfecuridi inuri opusgt; Iilerant difterforum animaliurri figuræ inturribus acmûris,colorequoqueacformanaturali. Eratinfuperomnis Kut/nyicp generis animantium uenatio, quorum magnitudo quatuor cubitoscxcede- Tsivretcn)'^ bat. In his Semiramis conipicicbatur ex eqUO pardalim iaculata, iuxtaque e- 6«ficofi am uirNinus iaculo leonem feriens. Erexerat SC portas tres, fuperé^ eas uaria ex æte pofita ornamenta.Haec regia longe excellentior ea,quæ ex altera fi-t3eraffluuqparte,fuit,tum magnitudine,tum ornatu. Illius enim muri ambitus triginta Itadia ex cotfto latere completftebatur. Loco animalium æneæ ftatuæinerantNini,acSemiramidis,præfe(ftorumq3,SClouiSinfuper ' qtierri Belum Babylonq uocant.lnerant SC acies ftrutfte, uariæ^ uenationes äd afpi-dentium uoluptatem. In loco Babyloniæ humillimo lactim quadratiitfi èftó-dit,cuius fingula altera ex latere coefto afphaltocp ædificauit, ftadia erant du-centa,profunditas pedum triginta quint^, ad quam flumine fuperinduefto ab regia fofla utrinep aditum fecit.Ex Utraque uero parte, ex codlo latere fornici-Eusconftrudis afphältüm fuperinduxit, ad quatuor cubitorunl fpiflîtudinê. Erantautem muri foflæ latitudine lateru uiginti, altitudinc fupra fornices pedum duodecim. Septem diebus opere perfeefto, flumen in priorem curfum reftituit.StatuitautcmabutraquefoHçparteportasæneas,quçufqucadPer-farum regnum ftetere.Tn urbis medio tern plum loui erexitj quern uocantBa- Temfilit^ bylontj Belum,ficuti diximus. De quo cum SC fcriptores difcOrdent,SC opus bcIi, ipfumuetuftate collapfum fit,certi nihil pronunciari poteft. Conftat tarnen ob illius mirandam altitudinem, à Chaldæis tum oricntem,tum occidentem uerfus aftrorum in eo obferuationes facftas.ld ex latere atque aiphalto fumma avtcmagnacp impenfa eft conftrueftum. In ftimrrio rempli tres ingentes aure-asftatuas,Iouis,lunonis,Opisqperexit:quarum louis adhuc extat,longitudi-pedum quadraginta,milleBabyloniorum talen torum ponderis.Öpis ftmi

I* pondéré In fella aurea refideUad cuius genua duo adftant leones, itixtafcp fer pentes argentel ingentls magnitudinis,ponderis quiftç eft talentorum trigin ta Junonis ftans fignum,ponderis eft talentorum oeftingetorum. Huius dex-tera caput ferpentis tenct,fceptrum lapideum finiftra. His omnibus commu- _ nis eratmenfa aurea manufaefta, logitudlnis pedum quadraginta, duodecim laticudinis,ponderis talentorum quinquaginta. Duo præterea carchefia ta-Icntorum triginta eranqtotldemcp thurlbula, utrunque talentorum triginta. Crateresexauro trestquorum loui dicatus*talenta mille SCducentaBabylo-nica pcndebat,allorum qulfcß lexcentatqug omnia poftmodum Perfarum reges airIpuere.Reglæ SC reliqua ornamenta tum tempore côftimpta funt,tum ^Ehominlbusdeleta.Ipfiusquoc^Babylonlsparuaqi^damportiofuperftaf,'^-^3Xima parte intra mœnia cultui agrorum expofita. Erat SC Hortus penfilis 0 •wxtaarcem,non à Semiramide, fed à quodam Syro rege poftmodum in gra-tiam pellicis faClus.Qiiæ cum Perla effet gen ere, cupiens in montibus uldere luxtamoremPerfarum prata,uiro perfuaiit,utartificio excirarcthortum,qui wboribiis pratis^ patriärepracfentaret. Huiws horti fingula latera iugerlbus

D Quatuor

-ocr page 98-

I® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJlUUUKlölCVl-I

quatuor cxtcnduntur. Aditus ueluci in monte crat, ædificijs altero rupcrakC' mm coniIruÆsjUt ex eo confpedtus longe late^ pateret. Teftudines in loig polite eranuquæ totius horti pondus lùlhnerent: indealiæ fuperalias cxcrcl* , cetelempcrmagnitudineædificatg.Nâfuperiores, in quibus hortimuronitrt iuperlicies continebatur,altitudine quinqiiaginta cubitorû eminebât: eanini latitudo pedum erat duodecim. Muri mègna impenfa conftrudti^iflittidint crant pedû uiginti duorum. Solû hoc modo conltabat. Erant pohtçlapidex trabes,longitudine pedum lcdecim,fcx latitudinc. Super has pro pauimento ftrate arundines alpalto compadlæ,Defuper codli lateres duplici ordinc gyp' fo Rrudli,tertio tegulæ plumbeæjnequa humid«tas ad teftudines manaret. A-quarum infuper receptacula,quibus humor efflueret. In hoc pauimento co^ gefta humus profunda, ut magnarû arborum radicibus fatis clîèqhortum eni ciebaqin eo proceræomnis generis arbores afpediûiucundûreddcbant. Lip men quoqj adeô teftudines inuicem præbebant, ut in eis regia diuerforialia--bcrent.Prætereaaquædudlus occulte fabricatus rigabat hortuHKEthçc boni moles poftmodum fatfta eft. Semiramis ÔC alias urbes fupcrEuphrateml f grimqp fluuios ædificauit, in queis emporia côftituit eorum quæ cxMcdia aC Pafœtacenis omnicp propinqua regioneferrentur. Poft Niium enim amp;nbsp;Gan* gcm,flumina totiusÂfiænobiliftîma,EuphratcsacTigrisexÂrmeniçmongt; tibus fontes habent.Diftant aSt ab inuicem ftadijs mille ôô qüingentis : deb' ticp perMediâ Parætaccnos delccndunt in Mcfopotami3,quam undiq^ot cundantes,regioni nomen indiderunt. Deinde perBabyloniam flucntcs,!n mare rubrû deferuntur. Flumina ingentia alueo comprellà, magnæ empofb frequentantibus exiftunt commoditatininde amp;nbsp;locorû quç iuxta aquas fun^ mercatorescontingitditiftimos elle. Semiramis exArmeniorummontibiis Cheli-cvfin/ lapidem excîdifeciqlongitudincpedum eStum quinquaginfa,latitudineiif'

èfixo fo ró fpiffitudinecp quatuor Só uiginti, Huncmagna curruu mukitudine Itdo, men delatum, nauiq? impofitü, Babylohiam detuliqinq; uia nobiiiffima xit.Res mirabilis afpicientibus, qua a forma Obelifcum dicunt,intcrfeptem‘ co» randa opera annumeratû. Cùm muîta fint in Babylonia afpicientibiis admira pit (n tiabjilo tionc digna,non minus mirabitur quis magnâ uim qui in ea gignitur, afpbal-ntj» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti.Tanta enim illius fupereft copia, ut non folùm làtis tot tantisep ædifîcijs ft'

ccriqlcd 8Cpopulus licet innumerabilis eo arefatfto pro Iignis utaf : adcó mS' gna illius copia tanquâ ex largo fonte haurientib us adeft. Hunc prope fonte Hixft« tente eft terræ hiatus baud magnus,fed uirtutemirabili.Eijcit enim odorem ftilphii ft-lphurtijci, reum,acgrauem,qui tranlèuntes animantes interficit. Ita enim anhclitûcom' primit,utfpirituintercluló,abrcptarcfpirandifacultatemorsfubitófcquatur. feft ÔCultraflumen palus breui circumfcripta loco,fumum habiés circalolum: in quam fi quis inlcius ingrediatur,eueftigió attrahitur, nulla data rcgrcdien-difacultate. Deinde paulatim torporequodâ corporis totius inprofunduin dclatus,mergitur,paulo^ póft mortui corpus fupernatau

DE SEMIRAMIDIS IN AEGYPTVM, AS T H1piam atij; \ndilt;tm expeditione^ capi

T' ~T isperfetftis operibus Semirtimis magno cum exercituprofcdaMcdi-t AÎiàïjMÀgf- I ’ I amuerfus, cum perueniflet ad montemquitBagiftanusappellaturjis fittiot, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loui lacer eft,caftra poiuit, hortum^ iuxta in campis patentibus,cuius ambi-*

^'cr^u^ Semi, tusftadia duodecim compleÀabatur, conftruxit,fonte ibi eredo, cuiusa-ramtJff. qua hortum rigaret.Pone nortum, laxum altitudineftadiorum decem amp;nbsp;ftp» tem quadrauiqin inferiori eius parte ftiam eff^iem,centum^ ci donaferentf urn fcLilpfit. Syris in eo literis Icriptum eraq^miramidem exaggerato exfc' quentiumiumentorum armamentis colicillo,ex campoper eaadcacumcn Éucendifle.Indc profeda cum in, urbem Mediae Chaonam acceffiflêqanimad^ ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----------------- ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ....... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ucria

-ocr page 99-

R ER V M A N T I Q_V A R V M, L I B. IL 51

Ucrfa in quodam dato campo Ihipcdc altitiidinis ac magnitudinis pctra,hor-tumalccrumpcrmagnuminmcdioillius fccinubi fumptuofa uoluptatis de-liuajuincp caiifa ediHci3,cx quihus amp;.hortum Stomncni exercitumOs in cam pis eratXpetflare poHcqcrcxit. Hoc in loco diutius commorata crt,quicti de- SemirAmidii litijscpdedita.Nam alq uiro nubercnoluit, ueritaneimpcrio pritiaretur. Scd craJt/w lafci* eos ex militibns eligeb3t,appctcbaftp,qui in callris erât forma decorc præ-ftantcs.Qiiosomncspoftcapriuabatuita.Itcr deinde per Ecbacanosflexic ad 'tlarciciimmontem. AdhuncmultisRadrjsperplurapræcipitiaacconualles Erat aditus. Cupiens ergo turn immortale fni monumentum relinqucrc,tum breuiorcmfacercinam,abfciffis anfradlibiis,locisque Concauis ad planum dedudis,magno fumptuiter breuius reddidit, quod ufqj ad hoc tempus Se-miramidis appcilatur. Ad Ecbatana inde campeftrem urbem accedens,ma* Ecbatarià^ gnofiimptu regiam xdificauit.Verum cum aqua urbs, nullis propinquis fort tibusicarcreqaquaîdudlum in earn urbem admodum neceilarium magna irn penfa laborequeperduxit. Eft nions ibi propinquus ftadijs duodecim, nomine Orontes, afper,ôr^ accelTu difficilis : ut cuius redlo itincre aftenfus itique adfiimrnumftadiorum fit uigintiqiiinque.Ex altera montispartelacusmag-nus fluuium efficinquem ilia effofto ab radice monte in urbem induxit. Erat foflàé latitudo pedum quindecim,altitudo quadragintaquinque. His in media geftis,ucnit in Perfidem, aliacp Afiæ quibus imperitabat loca,ibi£p montes ßxaqj inc!dens,uiam facilcm tranfeuntibus reddidit: ôc in locis plants ag-geres ftacuens,nuncfcpulchr3 defunclorum ducum, nuncurbes in cis aedift-

Confueuit aliquando in caftris paruos aggerCs crigcrc, ubi tentorium fuum tendens caftra dcfpiceret.Qiio Lrtftum eft,ut ufque ad noftram æta-tem multa in Afia ciufinodi rcrum ueth'gia perdurent, quæ opera Semirami- SemirdfnidH dis uocantur. Vniucrla deinceps peragrata Aegypto, Libyaque irtagna ex operd» partemditionem reda(fta,adlouem Ammonem tranfqt, feifeitatura a DeO luæuitæfincm.Diciturrefponfum ei datum, ab hominibus migraturam elfCj atque àmultis Afiæ gentibus immortalium honores aflecuturam. idep fore, cum ciNinusfiliusmfidiaretur.Aethiopiampoftmodumingreflà,pIurimaqî semirdmis'ni libi fubrjeiens,multa in ea miranda confpexit. Ferunt in ea ftagnum elle qua- Aeihiopun dratum,cuius circuitus C lx, efficiat pedes : aquæ cius colorem fimilem mi- progreffa, gt;do,odorcni fitaucm, neque ueteri uino diftimilem, uirtute uero mirabili, ut

Dota in infaniamuertenscogat occulta errata palam fateri. Scd his hand . . facileadhibeturfidcs, Scpulturas defuneftorum Aethiopes diucrias ab reli-quis faciunt.Salicntes cnim corpora,inq^ uafis uitreis nuda condentes, fupra columnas ponunt.lta per uitrum defuntfti corpus afpicitur, quemadmodum fciibitHerodotus:quod Cnidius Ctefias improbat. Ait enim,faliri corpora, fednequaquam in uitro nuda condi. Vri enim,ideoquecorrupta non pofl'e fpcciem fcruaretfed ftatuas aureas cauas fieri, in quibus mortuos ponant, uitro circumpofito. Qiio fit ut in locis fiiperioribus fitæ, circumftante uitro, i-mago aurea defuntfto fimilis reddatur afpicientibus. Et hæc ditiorum lepul-chra efleaffirmant.Tenuiores,argenteas imagines ponunt, inopes uero fiefti-les.Vitrumabundè,cum plurimum fiat in Acthiopia,omnes habent. Mores Aethiopum,aliaqùememoratudigna,paul(îpôft,cum reseo rum prifeæ refe-j^ntur,narrabimus. Conftitutis ActhiopiæAegyptiep rebus, Semirarnis ad Baârianos Afiæ cum excrcitu defcendit,maximas habens copias. Cum diu-tiuspacem cgifl'et, honoris cupida excogitauit aliquod memoria dignum helium gercrc. Audiens igiturIndorum gentem maximam inter cæteras ots^iUumîndicif bis,regionem ucró pulchram fertilemcp elle,arma in Indiana uertit. Impera-batlndis ea tempeftate rex Stabrobates, maximo fultus excrcitu,clcphantiP queplurimisbello aptis. Eft India præ cæteris pulchritüdine cxce’icns,ac multisquxillamrigentfluminibusdiftinda,bisepfrudus annuatimferens.

-ocr page 100-

Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODO RI SI C VLÎ

AJcó atitcm omnibus cxubcratad utdinn neceilanjs,ut fcmperaffatim inco lis frudus præbcati Dicitur, nunquam in ca fterilitatein cilc, autfrudiiiini . ualiitatam. Eft incrcdibilis dcphantorum numerus, qui uirtutc Si robo-re corporis mufto Libycis præftant.Simiîiter auri,argenti,fcrri,æris, lapidum præccreaprccioforum, cæterarumcp rerum quæ ad delicias atqueopcsipe-danqfummacopia: quæfingula nota Semiramidi ad bcllum Indicum eius animum impulcrc. Videns autem quantum bcllumfufeeptum eflètjmagntf-qûcfibi uinbus opus effe,omnibus prouinciarum præfccftis mandauit,titpio magnitudineptouinciarum iuucnum optimos quoiqueconlcribercnt,utcp nouas armaturaspararenu Reliquisquoqueedixit,utpofttriennIuminBa' tftris parati inftrucfticp adelTent. luftît præterea in Phoenicia,Syria, Cypro,a' lijsquemaritimislocis,ubieamaterialuppetit, naues fluminibusaptas,qtiæ diuidi pollen t,p ara ri. Indus enim, magnus præ cæteris eius locis fliiui)s,ie-gnuni Indorum terminans,muftis turn ad tranfuchendum,tum ad prohibent dosa ripa hoftes nauigijs egebat. Et cum iuxta flumen haudquaquam materia eftetnauibus apta,ncceircfuitillam exBaeftris perterram uehere. Inle-rior uerô elephantorum apparatu, rem excogitauitqua terreretIndos, cogi-t mtes ncquaquàm extra Indiam elephantos elTc. Occifis igitur trecentis bû-iim milltbus, carnes operarqs conctîlît, coria infui fecit elephantorum initau qua^ poftmôdum lœno referta,ucn elephanti Ijicciem præ îèferebant. Intus hominem,camelumlt;ÿ,fuper quo fedens formam beluæ duceret,inclufit.EfC in loco femoto occluibqùeacta,nequa exterius emanatepolîcnt,utqûeliidi im prouifa rc perculfi,ucras beftias exiftimarent. His biennio confecîis,tertio copias omneis in Baeftris cocgit.Fuit peditum num erus, ut Ctcfias trad/ïj Eic’rdt'M nbsp;nbsp;nbsp;ter decies centena millia,cquitum millia quingenta, currus ad millia centum.

fmrjmtdii con Etant totidem numero homines fuper camelos, cum gladrjs cubitorum qiu-tra tnâûs. nbsp;nbsp;tuor.Nattes diuiiæ ad duo miiliatquas unà, SC elephâtorum fimulacra, camc-

11 deferebant.AlTuefecitautem equos,neeisfimulacris terrerentur.

Pcifcus Macedonum rexmultis poftannis in eo bello imitatus cft,quodfum CO Romani elephantos habentcsLibycos gelTere. Verùm ncqueillimbel-lo,neque Semirartiidi profuerunt. Audita rex Indorum turn cxercitus magni tudinc,tum ingen ti apparatu belli, conatus eft excedere Semiramidis uircs. Et primùm eX arundinibus nauigia confccit ad quatuor millia fluuio accom-I’ii/iRfgKcö« modata. Feruhtenimlndiæ turnflumina, turn loca paftiftria,arundinum copiant ita cralTarum, ut ncquaquàm ea ulnis homines ampledi queant. Ex his naues optimæfiunt, propterartindinum robur. Armoruni quoqtæo-mnis generis copiant parauit, ex tiniuerlà India accitis maioribus quant quæ étant Semiramidis copqs. Elcphantortimcp lylueftriumucnationefacîa, plurimos ad bellum inftruxit, ut terrorcm aljticicntibus inîjcercnt. Oiuni-Diis, quæ belli ufus pofeit, præparatis, nuncijs ad Semiramideni iani appro-pinquantem miftî s, reprehendit eius ambitionem, quôd nulla iniuria lacelTÎ-ta bcllum fibi inferret. Muftis^ uerbis earn perliteras incufans,deos^in-lt;ri, uocans,teftes,minatus eft,fiacieuiefta elîèt,feillam cruciaffïxurum. Lcctae-iu/epîTX- piftola ridensSemiramis, nbsp;nbsp;Non uerbis,fedulrtutecertandunt elferelpoit-

dit.Deindead Indum ubi pcru«nit,inucnta regis claflè ad certamen parata,ôi^ «oôx mtU) ipfaftiasnaues cletftismilitibusinftruxit, Ibi durum ccrtamencommiflïim eft,acdiuttusmagnisutrinqueuiribus pugnatum. Tandem fuperataIndorum claire,qua in pugna ad mille naues fubmcrfæ funt,muftiqûemortalcs ca-pti,pontcm,quô racilior eflèt tranfitus,fupra flumen conftruxit : præfidioquc ab utroqtie latere impofito,omneis copias traduxir, infulas quoqp acurbes^ fluminelitas ccpit,ad centum millia hominum in feruitutem redadis. Clane îinuilaIndorumrexfimulansluascopias proculà fluminc retro abduxitiut hoftes-

-ocr page 101-

K i: K V M A IN i 1 A K V vij U l O» ik 5} hoftcs idiormidincfaclnm raci,flunium tranfircnt. Qiio cognito Semiramis ciiiTi ex uocù res ccdcrct, parte copiaru ad pontïs ciiftodiâ reiida, Indos cùni -rcliqiio excrcitu perfeeuta cihPræcedebant clepha-ntorum fimiilacra, quo régi} exploratores ciephantorum apparatu conipedo régi metum inijeerenu Verumcalimiilatio baud diuti us latuit.NarnadmirantibusIndisunde tanta iUi ciephantorum copia fuppeteret^ quidam ex Semiramidis exercitunodé capti rem prodidere. Qiiapropter côhfus fuis uiribus rcx,fidionem elephan-toriimprædicens,utfublato metuacrius pugnam inirent, copias omneis ad-uerfusAGyrios cduxitdnfiruda acie Semiramis quoque proHcifcebatur.Âpgt; propinquantibus exercitibus, rex équités ac currus in prima acieantephalan gem dcltinauit. Semiramis fimulatis elephantis aduerfus équités præmiffisj initoep certamine regios équités fudit. AlTueti enim ueris elephantis cqui* noua forma olhtducp inftteto turbati funt. Itaque pars in hoftes equorum im pctu,pars in alia loca defertur. Semiramis cum eledis militibus uidoriam fè-» enta,in primis pugnansjndos in fugam uertebat. Qiiibus ad phalangem re-fugientibus,Stabrobates haud ea re perculfus, aciem peditum præcedêtîbus elephantis promouit Jpfe in dextro cornu pugnans, fuperq) ualidum elephâ-teminfidens,aduerfus reginam uirili animo proficifcitur,cafu eodemincorgt; nu pu^nantem.Veri elegantl contra fimulatos ibant,necp pari robore pugna batiir.Siipcriores erantregi},m3gnamcp edebant Aflyriorum caedem, partini quielephantorum pedibuscontererentur, partim qui interirent autlacerati dentibiis,aut probofeide abllimpti. Cùm magnus interfedorum alterius Ri-pcraltcrumcadentium cumulus fieret, timorqj ac terror omnia compleflèt, nalliiam ordincm feruabant. Ita omnibus ferme Aflÿrijs ad fugam intentiSj rexSemiramidi cafuobuius primùmfagitta brachium eins, deindeiaculo hii *nerumfauciauit. Regina haudquaquam uulnere(leueenim erat) exterritaj eum equum afeendiffet, belua infequente ferme capta eft. Omnes in fugam iierfi, ad naues tendunt. Infequentibus Indis magna cædes fada eft perloca tantæmukitudiniangufta, cùm equltibus peditibuscÿ qui adpontem tende-^ântjmmixtis,alter alter! impedimento eilet,ut neque fugæ,nequefalutls ul-ïus dareturlociis,fcd Ipfi fiiomet tumuitu oppreffî interirent. multi ex utrot^ . pontislatere præ fugientium multitudine inaquam præcipitati hint. Semiramis, cùm maior eorum pars qui bello fuperfuerant,flumen tranfiirent,pon-tem ( is fiiper naues fabricatus crat)difcidit .Naues in plures partes diuifæ,de-latæcpperflumen,indiuerfaloca applic-uere, multisIndorumqui illas infe-quendo afcenderant,uifluminis fubmerfis. Rexmultis prodigijs augurum-qùe refponfis monitus ne flumen tranfireqfinem perfequendi fecit. Semira- Semirnttii^a mis permutatis captiuis in Badrianos reuerfa, maiorem exercitus partem di- tnteritufi mifit. Paulôpôftdetedisquasei Ninus per eunuchumparaueratinfidifs, omniqueiniuriaiuxta Ammonisrefponfiim remilTa , cum omnibus filiouc régi parèrent præfedis mandallèt,cueftigio euanuiqad deos,iuxta oraculi re-fponfiim,utcrcditum eft,translata. Qiiidam fabulantur,illam in columbam • fiiilTe conuerfam : compluribus enim auibus domain ingrefiîs, ÔC illam cùm rcliquisauolalîèuolunt. Qiiofadum eft,ut Syrq columbam ut deam co-!ant,immortalem reginam arbitrati. Imßeritauituniuerfe Afiæ præterIndos. V ixit annos,quemadmodum Ctefias Cnidius feri pfiqduos amp;nbsp;fexagln-ta, quadraginta duos regnauit. Athenæus autem, nonnullicp aln feriptores afferunqSemiramidem, cùm pulchra decoraep forma eflet,à rege Allyriorum ptætermodum diledam : cuius modeftia admodum laudata. Cùm élus uitæ hitegritas uulgata admodum foret , perfuafifle uiro tradunt; ut quinque dies ft folam regnare pateretur, Qiio impetrato,fceptro regni ftolacp regia furngt; phs,prima die fplendidû conuluium feciffe, in^ eq omnes duces principe^

-ocr page 102-

54 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

adegtfTeut fibf ueluri regtnac parèrent. Secunda dte, cum pepularcs prim^nV quelètanq^uam reginam colcrent, in'ro tn carcerem trufo, magnoqucanimo cum cepiflet regnum,ad feniuni ufque,mulds à fe præclarè magnificequc gC' lïiSjtenuifle.

DE SVcCESSORIBVf SEMIRAMIDIS, Rfgtw» ^ibylonùedtlitijSye^ocio^

Cap. V I.

T y Aec de Scmiramide à diuerfîs authoribus traduntiir. Póft eius obitnn* i 1 flimptorcgnoNinyas Nmiamp;Semiramidis filius pacem cuin fingulis egit,ncauaquàni matrem imitatus: fed omncuitar tempus reclufus inregia, confpedtumcp hominum uitans,inter pellices 8C eunuchos odum delicws Cïnomodoh fccurustraduxit. Exiftimabatenim, incommoda oniniauitare, in coiitinnis WfCK or o;'^, iierfari uoluptatibusjuacuum eiïècun's, fummam in regefelicitatcm clïe. AJ «O |(/os tend fecuritatem impcfrj,ut à fubditis timeretur,annuatim certum miliîum indice*' «'«nt ßaf nurnerum,aceorum ducêfingulis prouincijs imperabat. Exercituscum extra urbem conuenilPet, ducem cuiquenationi prudentiffîmum eorum qn» fecum erantconftituebat. Aeftoanno copias,remiffodomumpriorimilitq rurfus à prouincijs petebat. Qiio fîebatut amp;nbsp;fubditi promptius imperataia-tcrentjCum iemper timormilitum fub dio agentium immineret: ^lî qui forte deicifcerentjtimore pœnæ quamprimùm diefto parentes elTent. Annuan» iiero mihtum mutaiionem ad id confer re exiftimauit, ut parua temporis con-fuetudine nulla inter eos amicitia contraria, neque duces, neep cæteri aducr* fusVegem confpirarent. Diutina enim militia tum milites robuftiorcs,tuin duces prudpntiores folet effîccrerquæ res læpius magnas facilitates ad defeif cendumà principibuspræbuit. Vitaueróprincipis extenoribusignora,uo-luptates eorum occultas reddit,amp; tanquam inuilibilem Deum ne uerbo qui-dem quis blafphemare principem prç timoré audet. Hoc paâo duces exercitus,prouinciarum præfides, domeliicarum rerum curatores, indices infupet fingularum gentium,aliaep pro fegni cura difponcns,uitam agebat. Simili ter Frgwn Aegy- ÔC cæteri reges ad Sardanapalum ufqp ti iginta regnum tenuere.cuius tempo* püqui K'myä reAflÿriorumimperium, quodannis mille trecentis fexaginta perfeuerauit, fecutifunt^uh quemadmodum Ctefias fecundo libro tradiqad Medos tranfrjt. Nominarc-« ratio. nbsp;nbsp;gtim, quantoep quisqûe regnauerit tempore, cùm nil memoria dignum ege-

rint, neemaquàm feribit. Solùm memoratur auxilium Troianis ab Aflyrijs titmnon. milTum.Dux præfidij Memnon, Tithoni filius fuit♦ 'Fheutamo enim inAfia regnâte,quiuigefimus àNinoatep Semiramidedeicendit, Agamcmnoncin traduntaduerlusTroiamcum Grr^is bellum mouifle, cùm Aftÿrij ampiius mille annis Afiæ imperaflènt. Cùm uerô Priamus bello opprelfus, ab regc Theutamopræfidium,utpoteAlRrnsfi.ibditus,per legatos poftulalTeqtlle de cemmilliaÂethiopô, totidemcp Sunanos cum ducentis curribus duceMein

• none adTroiam mifit.Erat tuncTithonus prçfedus Perfarum, acceptus ma* ximè re^i.Memnon uerô a:tateflorens,ac animi corporisep ^ræftans uiribus, maxime ea tempeftate uigebat. Aedificaffè eum ferunt in Sufis loco cxcelfo regiam,quæ ufep ad Perfarum inTperium permanfiqMemnonia ab illo deno* minata. Strauit amp;nbsp;uiam publicam in éa regione, quæ adhuc Memnonta uo-catur. Aflerunt qui lunt in Aegypto Aethiopes, Memnona eis in locis natuin oftendentes anticmam illius regiam, quam nunc etiam Memnoniam dicunt. Sed conftat ilium Troianis cum uiginti peditum m/llibus,curribus ducentis, Çræfidio {uiflè,multoscp Græcos pugnantem occidiiïe : tandem per inlïdias; a Theflalis interfedlum : corpus eius ab Aethiopibus ere{5tum, crematumqî fuiire,oiracp eius adTithonum delata. Hgc de Memnone in feriptis regijs bar baritraduntcontineri. ’ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Qiiomodo

-ocr page 103-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. II.

O MO DO SARDANAPALVS V L T I M V S AS* fyriortm rex propter uolupMef regno ab Arbdce MeJo priua^ tuffuerit. Ctfp. VII.

To«oî conco^

Ieros»

O Ardanapalus a Nino trigeßmus rex,ultimus uero Aflynoruni,exccffit o- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cœ-

Q mnes fupehores luxüria âtqueignauia. Nam præterquàni quod à nul-’isexterius confpiciebatur,uitam muliebrem duxit, cùm pellidbüs ucße tuni purpurea indütus,tum molli latia cdritexta.Stola inßiper mulicbri faciem to-tunvquecorpus inmodummeretricisfucô corripOnens ultra luxummulie-brem lafciüicbat : uocem fœnlineain loqücndo inîitatus. Non fol um cibum potumcp qui uoluptatenî præbérent continuo appetebat, fedluxuriæ quocp deditus, nuncuiri^ nunc nïuiièris ùiceabutebatur, onini pófthabita fexus ac pudoris cura. Adeo üero delitiæ,turpis uolüptas, incontinentia^ in eo ui-guere, utfucceflôribüs poftobitum fuum in lepulchro infcribi baroarica lin-gua maridarit,quôd poftmodum Græcus interpretatus eft : Hæc habeo quæ Sardanapali c^edijôô quæ cüm amore QC uoluptate pcrcepi. Ilia plurima Qd præcipuâ ré' *i«äfunt.VitäinKuncmodumturpiterexatfta,imperiumAflÿriorum,quôd , , diutius perfeuerârat,euertit. Arbaces quidam généréMedus, uirtute amp;nbsp;anii Atb^cis ó •Tuniagnitudinépræclarus, duxeratcOpiarutri qüæfingulis annisinNinutn Gelochtcoj^i» a Médis deftinabantur. Co’ntradà hic amicitia cüm Babyloriiorüm duce ritio contrit nomineBelelè^ hortatus eft ab' co lit^riricipatüm Ällyridrüm déleret ; Eràt sârdanapulu» cnim infignis inter facerdo tes, quos Babylonîj Çhaldaeos uocânt,- peritus Ä-ftrologiæ diuinationis£p,qui muftis prædixerat quæ eràntproculdübiô futu-la.HicArbacicum amicuseflèt, eum imperiô Omnium potiturumprædixit, 4uibüsSardanapalusregnaret.Laudato uiro,fàtrapamfeillümBabylonio-jHui,fiueraprædiceret,facfturumpromifit. nbsp;nbsp;nbsp;Ipfe tanquâmDèiuocibus in

^çm clatus, eum præ reliquis ducibus, turn benighè alloquendo,tum bene-ncps adfuam bèneuolentiam attraxit. Cüpiehs aùtem régem eius uitam in-fcicere,4ata uni ex eunuch'is aurea pKialàad Sardanapalum introdutftus eft. Conipeda régis mollitie ôé rhuliebri apparatu, ilium ut nullius rei hominem defpexit : magistp in Ipem incubuit à Cnaldæo datam, inita cum Beïéfe loei-etate,utipfeMedos adimperium', Perlas ad defetftionem lôlicitafetj’iHeùerô Babylonio's barbarorum^' ducem*fib'i amicum ad cómmunióncm confilio-rum impeileret. Cum tempus miflïonis exercitus aduèiÏiflet, de more in pa-triam dimiffi ftmt cæteri.Ârbaces ad Medos réüerfus, illis perfuafit ut pro im-pcno,Perfis ut pro libertate lumerent arma. Similiter SC Belelès Babylohios impulitadlibertatem'ïSCadÄrabeslegatismifßs, præfetftum eorUmfibt'fa-miiiarcm adlbcietatem confiliorüm' hortatus eft. Atfto anno ad Nirium con-uenereomneSjfuccedcre fe de more cæteris fimulantesne au'tem’uera ut imps rium Sardanapalo auferrent. Erant quatuor gentes quæ in unum conuette- nbsp;nbsp;nbsp;•

tant,numero milita hominum quadringenta, muniti caftris,ac de rebus com-. tnunibus confultantes. Cognita deredione Sardanapalus,aliarum natïo-hum exercitum aduerlus delcifccntcs ducens,commiflo certamine hofteslu-perat:prdfligatiadmontesconfugiunt,ftadijsa Ninodiftantesleptuä^i'nta: 9uibus,cùm denuô ad campos fortunam experturi delcendiflènt, Saïdanapa •«scum'omnibuscopnsoccurrit. Iriftrudaaciejperpræconerii'eiquiArba-cem’ autBabyloniuniBelelèm'occidilïet, tal enta auri ducén’ta : qui uiuos tra-didiffetjduplex præmium, ac Mcdia^ræfeduram pollicifüs eft. Verum nul-lum ea præmia mouerunt. Commiflo certamine multi ex hóftibiis occubue-' R,reliquos Sardanapalus ul^ ad caftra in montibus fita perfeqüit. Qiii cühi ' Arbace erant,aduerfis prælijs pauentes, initio quid ùidis agendum effet con wltanumaior pars in patriam cuiœ redeundum, ibi praeoccupâda munita lo-

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D4 ca,alios'

-ocr page 104-

îtf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L 1

ca, alios i'n fbcietatem belli uocaiidos, ncccfCiria ad bellum parandà éfle ccfi' febat. BelcfisBabyloniusalTerensdcosniLiltis Gum laborious periculisquc uicroiiarnpolliceri,perfualitutin bello perleuerarent. Commilîà igiturrur-fuspugna,rex fuperiorfuit:caftriscj;hoftiumpötitus,ufque ad Babylonios . infecutus eft. In eo certamine Arbaces uiriliter pugnans, multis proftratis

' nbsp;nbsp;nbsp;, Ârtyri')suuînusacCCpit.Totaduerfispræiiis,eorumquidefciüer3ntîididu-'

c.es, curndomum abiredecreuiftèntjBelelis fub dio perno(ftans,exaftrorum obferuatione recedere uolentibus prædixit, paucos poft dies ultro illis auxigt; lia aduentura,rcscp eorum in melius cefltiras efic. Hæc aftris fignifiearc decs, ßuadere igitur lê^ uc fuæartifidentes, parumpcrdeorumbeneftciaexpeâa-rent. Huie exhortationi parentibus ducibus, promiflumcp expedantibus tempus,nunciatum eftjBadrianorum exercitu ad regem mittijpropinquum' qûe efle,magnis itineribus proficifeentem. VifumeftigiturArbaci,reliquifgt; que,cum expeditismilitibus obuiam proficilci, utautdefedionemperfua-* acrcntBadrianis,autadidarmis cogerent.Primùm duces,tum reliquilibep tatem aflerentes,GOptjs cæterorujTi fefe addiderunt.Hacc Sardanapalus ignO' rans,mcmor fuperioris for tun ar, ad hilaritatem profuftis epulas militibus ex làcris, uinumcpabundepræbuit, alia^ epulis accommodata. Flisintentis Afiyrijs, Arbaces qui per transfugas hoftium in cafins negligentiam, utqiii uino ciboque grauati, fomno qineticp indulgercntj norat, nodu caftraholii-’ mn expugnauit,acieinftrudiincompofitos, paratiimparatos adorti, tnultis fï’î. traÿ a«« interfedis reliquos in urbem compulere.Sardanapalus cum exereituiducem zca re~ præfeciftetSalamenum uxoris fratrem, urbis curarn euftodiendæ fumpfc dz/itfgratts nbsp;nbsp;tdoftes in locis patentibus iuxta urbem duobus prælijs copias regias fundûK

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interfedoep SalamenOjteliquos perfequentes, partim in ft^a cædunqpartim

riapotiuntur^ JrifiLHtienÉuphratçmpræcipitesagunt:paucis qui cædi fuperfueranqinW-bem compuliis. Adeo ingens numerus occilbrum luiqut fluuius redundante hpminum fanguine colorem mutarit. Obfefto in urbe rege,multæ natio-nes,libertatis cupidine ad Arbacem defecerunt.Rex magno m diferiminere-gnum uerfari uidens,filios tres, duas^ filias cum magna auri argcnti^ copia in Paphlagoniam ad Cottum præfidem mifit,ducum omnium libi acceptiffi-mumitum per epiftolas reliquorum qui non defecerant,auxilia accerlîqadfe-Nwiweofc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obfidionem paratus. Erat enim relponfum progenitoribus datum,

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nunquam Ninum capi pofle,nifi cum fluuius urbi hoftis fieret.

Qtiod nunquam futurum ratus,fpem ceperat obfidionis ferendæ, amp;fimn! futura auxilia expedabant. Hoftes urbem, quam pfopter mœniUm altitudi-nem expugnare nequibant,obfedere.Nondum enim catapultæ, neqiieuine-arum,necB arietis quo muri urbium deijciuntur,ufiis erat lt;nbsp;Iis qui in urbeerât, omnes aduidum,res amp;nbsp;obfidionem tolerandam ncceffariæ, régis cura ad id antea impenla fupcrerant.Cùm duobus annis obfidio pcrièueralièqperfum-• nbsp;nbsp;nbsp;mum ocium obfeflbrum, tertio continuis imbribus excreftens ftipra modum

fiuuius,cum partem urbis inundairet,muros deiecit aeî ftadia uiginti. Hic rex Inferitw nr» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tempusoraculi adueniflè, delperataIàlutc,neinholtiumpotefta-

danapÉtli, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peruenireqpyram in regia ingentem extruxit : fuperqûe earn auro argen-

toep omni,uefte infuper regia impofitis^ uxoribus quoque atque eunuehis in medio pyræ reclufis,fe cremandtim una cum his in ignem iniecit. Hoftes audita regis morte, urbem per earn quæab oraculo prædida erat mûri partera ingrefïî,A.rbacem regia ftola indutum, regem appcllarunt, omnium ei rerurti poteftate permiflâ. Sumpto imperio Arbaces, cum belli locijs pro cuiufque meritis dona impendereqprouinciarum quoquepræfides pronunciauitBa-bylonius Belefis,qui futunim imperium prædixerat, admonens præmiflorn, praefeduramBabylonia:obtinuit: ôcfimulteftatuseftjuotum feBelo,duin ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indu-

-ocr page 105-

RBRVM ANTIQ.VARVM, LIB. IL 57

in a’tibio res énetjfeeïlTe uidlo Sardanap31o,regtaque incenfa, cineres ieex cà babyioniam delaturuintacpönetcmpIumDeiaggerem erecliim, qui ab o.-nimbus perEuphtatem naiiigantibiis confpicereciir,perpetiium monumen-tiiiii regui Aflyiioriim deieti. Hoc petijt ftiafote cunucho quodani à quo argentum aiirumcp ad fe delatum occultum tenuic. Quiod ignorans Arbaces, ^Xiftimabateuim omnia igni un^um Sardanapalo abfumpta efle) deferri bufayioniam cinercs permiliqurbi iinmunitateconccfla, Beleiis parans naui-gijsunàcumcineribus Babylonian! uim magnam auri argentic^ deltihauir, .Qtö read regem delata, indices eins criminis daci flint ex his qui iinà cum eo ftierâtuiëiores.CùmBelefis fadtum confiteretur, indices eum capitedamiia- nbsp;nbsp;nbsp;,.

runt. llex,magniuiranimi,liolens regniprincipiahumanitateacdementia firmiora reddere, non fblum Bclcfi poenam remilit, fed afportatnm aurum argentnmep cóndonans,prefecïnram Babyloniorum à principio cone'eflam, habere iniTitjalTcrens maiora illius erga fe beneficia, quam ininrias elfe. Elac uiilgata clementia,non folnm benenolentiam fingulornm, fed æ gloriam af-fecutus di,ccfcntibus omnibus ilium imperio dignum, qui ita ignofccret de-linquentibusi Arbaces fuis bonis ciuibus concelîis, urbeni à folo euertit : an-rum argentumcB omne (riam ad multa talenta ex incendio extulerat) detulic in Ecbatana Mcdiæurbem.HocpadoAlïÿriorum imperium,quodad trige-fimam prolem à Nino peruenerat, annostÿ plus mille amp;nbsp;quadringentos durM uerat,adMcdos tranftjt.

B E C H A L b AE 1 S, È T b e O B S E R V A T I Ô-nf A^roraw, Cap, V 111.

V ncçqnnrri uicietnr,qnó ri il mernórafu dighurrt omittamus,de his qui Châldiéàftwi j ChaldæiapudBabyloniosuocanturjreferrè Chaldæi Babyloniorum apudBaliylo-antiquiflîmi,enm locum iri. füa repub. quem iri Aegypto facerdotes obtinuc- nies dignitofi rci Adcultnm eriim déorum deputati j peromnein uitam philofophantur, doéirina,inlît peritiffimi aftrologiæ habitii Multi diuinatione qnadam futura prædicebant, tuùo, actuin augurtjs, turn facris, turn alfjs qiiibufdam incantatiônibus Si mala a-uertereab hominibus,SCbona afferre, aUguria infnperfomniatp ÖC prodigia interpretari confuenére. Eörum præterca qiiatad facra fpeculanda pertinent, peritiffimi. Non enim quemadmodnm Græci, horum omnium dodtrinam percipiunt.Nàmpüeriàpatribusprogeniernfecuti earn difeunt philofophi-anijOmni aliarum rerurri cura pofthabita.Ita, turn quia à teneris annis in ea do drina eriiditintur,turn quia diutius iri ilia perfenerant, dodilîîmi euadunt.

Apud Græcos ut plurimum tarde ad philofophiam accedunt, paulnmqûe iri Gr«orwB çÿ ea immorati, ad quæftum uertuntur.Pauci adrriodurri in ea immorantiir per- chalditorum difcenda,lucri gratia ad alla exercitia uerfi. Non enim de more imitantur pa- Â***^!«* qualid; reiltiim dodrinam, fed ipfi fua Iponte uàrtjs ftudijs arbitrio fuo incumbunt.

Atbarbari in fufceptd exercitio lemper immórantur, Graîci uerô lucri gratia nouisfemperopinionibusirienmbentes,deque maximis difeiplinis interfe altercantes, incertos difcipulos reddunt, ani^numque eortfm per omnem uitam dubinm, nulla certa fcntentia,errare compellunt. Ita fi quis præclarilTi-tnorumphilofophôrum diligenterfedas exquirat,répugnantes admodum, rnaximis£pderebusinuIcem.contrariascomperIat.IgiturChaIdæimundum Coârmd fempiternum eflè aiunt,nequeprindpium habuiflè, nequefortiturum elTefi- Chaldteorui^^ nem. Vniuerforumordinem atque ornatum diuina quadam prouidentia fadum. Cœleftia omnia non cafu,aut fua fponte, fed determinato quodain firmoc^ deorum nutu iudicio^ elTe perfeda, Aftrorum, longa obfcruatione ciirfumnauuatnœdfligentiffîmè fcnitatfimulta futura hominibus prçdicunt.

D 5 Maximaoi

-ocr page 106-

S« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISlCVLi

fUnette, Maximamueróüim acmotiirri quini^aftronim quiPlanetæapp^l^^ntur^n-tcrpictcs illijSC eius præfciiim qui à Græci Saturnus dicitur cflè affirmât.Cla-riflimum uerD,2lt; cuiüs maxima fitüirtiiSjSölem diciint. Rdiquos quatuor eo nomine quo amp;nbsp;noltn' Äftrolögi appeliâq Martern, Venerem^ Mercurium, loucm.Mercurios illos propterea uocant j quôd cû alijs aftris haudqùaquam errantibus, fed motum orainatum habtfttibus ifti ibli proprium cürfüm fot' fiflrologla, titi,futura oftendant,tariqüam deorum interprétés uoluntatis. Nani turn or^ tUjtum ôcçâfu^tum colore fignificare redlè adUértentibus futura tcftantur.A' liqtiandô iieró uentis,quandoqj imbribus^tum àcftu, nonnunqiiam cometis, Solis ÔC Lunæ ëclipfijhiatu terræ multis deniœ fignis,quæ prolint,quçuc ob^ fint,non folum gentibus ac locis, fed regibusÄ priüatis perfônis dftëndunt. Dij vëtifultif Sub hórum curfu ëiïè aftra triginta, quæ deos confultores appellant : amp;nbsp;hora z«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dimidiampartemfupra, reliquam fubtUs tcrramferrijtumquæapüdliomP

nes accidunt,tum quæ à cœleftibus cueniUnt/pediantia. Diebus autemdC' cem exEiperioribus unurri ad inferiora ueluti aftrorum nuncium, altcrurut' fus ab inferioribus adlupera mitti. Et hune eflê eorum prælcriptum motu'” ëircuitu fenïpitërno ; Deörum præcipuos dUodécim aflèrunt elïè numero, quorum cuiqp menlem, amp;Unum exfignis Zodiaci tribuunt,-percp ea (blent äclunam reliquoscp plànetas quine^ etficere motum fuum. Solein annó,lti' nam rrlenfe Uno pfoprios ciirfus peragere. Planetarum autem unumqucirlt;î fiiurti motum diuèrlls conliimmare,turn uelocicate,tum tempore. Hosaiunt planetas plurimurri in generatione conferre ad üel bona üel mala confcquni da:per^ coriim riaturamatcç alpeclum maxime cognolciquæfinthomrn«' bus éüerîtura.Multa quoque prædixere tum aitjs,tum etiam régibus, prsdW' tim Alexandrö,cum elîèt cum Dario pu§naturus:pofi:modumAntigono,N canorijSeleuco.Prædicunt etiam idiotis tutura ita euidenter ut mirum,amp; u'' tra hominum ingenia efle putetur.V igintiquatuor præterea aftra præter Zodiac! ctrculumannumerant, quorum duodecim uerftis Boreamjduodecin* ad Notum uergant. Et hæc quidem uideri, quæ attribuunt uiuentibus:ali3 ueró non appa'rere,8Cdefunlt;ftis adeflè putant : quæ indices uniuerforum ap-pellarif.His omnibiis inferiorem lunam ferri propius terram dicuntrquæbre-ui tempore eflficiat curftim fuuiri, nori quidem propter uelocitatem motus, fed propter circuli breuitatem. Qliod uerp lùmen à foie habeat,quod^ pro-pter terræumbramoSfcurctur,lentiuntcum‘Gfæcis. Delblisdefedionew-ria fentientes,neque de ea fuani fententiam afferre audent, net^ tempus præ-dicere.De terra priuatas fententiais afferunt,aflefentes feaphæ lîmilëm,Âcon cauäm eflèrmultacp de hac,décp reliquis quæ in orbe funt, perfuaderenitun-^ur : dé quibus alienum ab hiftoria eft fingulatim referre. Hoc autem concOquot; duntomrieSjChaldæos Aftrologiæ ultra cæteros, cû diutius in ea uerfati fmt, elfe p’eritos. Numerum annorum quibus fe huiufinodi aftrorum dodrinx uacalTe affîrmant,haud facile quis crediderit. nam quadringeta tria annorum

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn'illia arinumerant ufe^^ ad Alexandri afeenfum, ex quo aftrorum obferii^io-

ncs ab fécœptas dicunt.Et de Chaldæis liadenus. Nunc eô unde digtcfli fu-(rius,redeat oratio.'

DE REGIS VS MEDIS, ET C^V O M O D G dteisdiffentiantfiriptores, Cdfut IX.

HerodotiJe' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Voniam feriptores plurimi de Medorum imperio diflèntiunt, baud ab

mcdortvrn re» __4, eritueritaté hiftorig exquirenti,in quib’.differât referre.Herodotus,g gfjo ht/ioritt.' Xerxis tepore uiguit,Aflyriorö regnü,q annis antea gngêtis Afiç imperitaue rät/cribit à Medis euerfiwntdeinccps multó têporcnulla fuiflèregê qui omni

-ocr page 107-

•RERVM a N T î Q_V AJR V M, L î B. IL 5;, bus impcraret: dtiitatcsfingulaspopulan imperioulàs, abfque regibiis ui-Xiilc, randern plures poft annos elc(ftum à Médis regem, iuftitia inftgnem, nomineCyaxarem, quipropinejuispopulis in Medorum ioeietatem addu-fgt;lt;lt;x4rer.‘ dis, diixomnium creatus elt. Funwofteri eius fufeeptum imperium pro-pagaruntufqueadÂftyagem,quemCyrusPerfæquedeuicerunt.dequibus, Afly^gts »4» nuncpaucis contenti, poltmodiunTuo tempore diligentius trademus. Se- /erni« cyri 4« fundo ftptimç ac decimæ Olympiadis anno fadtus eftMedorum rex Cyaxa- uits^ res,fecund um Hcrodotum. Ctefias Cnidius poft Herodotuhi, qui cum Ar- cteßit [ènten» taxcrxeaduerfus Cyrum fratrem eius militans captus eft, ob.^ artem nïedici- tini, næannisdccemSCleptem cumregefummo cum honore fuit, ex annalibus tegum in quibus prifta Pcifàrum gefta obferuata confuetudine feripta erant, certain a fccompertaiti hiftoriam ad Grâceos attulifle affirmât. Is tradit, poil delctum Aflyriorum regnum Medos imperio Afiæ potitos fuiftè, Arbace re-gnante:qui cum Sardanapalum bello(ut ditftum eft) fuperaflèt, rcgnalfctque duodetriginta annos,Mandauces filius imperium fulcepit, (^ui Aliæ impera^ Uitannos quinquaginta. Pôft hune annos triginta regnalle Sofarmum,quin-quaginta Artycam,Arbianem duos ÔC uiginti,quadraginta Arfæum,qui bel- Arßettti feniaximo cum Cadufijs gefto, fuperatus fit. Eius rei caufa traditùr fuiiTe Parfodes Pcrfa,ui, fortitudineac prudentia muftis^ præterea uirtutibus me- Paffbdeh morabilis, qui régi apprimècharus, cùm magna eilet authoritate apud eos qui præcipui apud regem habebantur, exquodam iudicio infenfus regijCÙm tribus millibus peditum,equitibus mille ad Caduiîos aufugit. A'quibus fu-fceptiis fororem defpondit uni qui cætcris eo tempore potcntiapfæftabat: cumep iam à rege aperte defecilïèqfuafit Cadufijs omnibus ut fe in libertatem iiindicarent.Dux ipfe belli ob uirtutem creatus, exercitum maximum ad dugt; tenta hominum millia coegit : caftrisqûe in finibus Cadufiorum pofitis, Ar-fæum Medorum ducem aduerfus fe cum otftingentis millibus hominum pro fefiumjpugna ita fuperauit. Ad quingenta millia incerfe«ftis,reliquos abegit «xtra caduliorum fines.Hac uieftoria infignis,è Cadufijs rex creatus,in Medfe smtranfijnomnicp prouincia uaftata,magnam gloriam afleputus eft. Vergt; gens infenium, cum inftaretuitæ finis ^execratus eft fucceflbres qui odium i-wvnicitiamqûe inter Cadufios ac Medos delerent:qui pacem procuraret,exigt; ho niultaretur, fine progenies fua, feu Cadufius effiet» Qirapropter Cadufij , fempetMcdis hoftes extitêre,nunquam illorum regibus lubditi,ufque ad Cÿ rumPerfarum regem. PoftArfæiobitum in Médis regnauit Artynesannis ’ duobusSCuigintijArtabanusquadraginta. Poft h une Parthi à Médis déficientes, cùm patriam urbemen Sacis tradidiffent, magnum bellum inter Sa-ces Medoscp,quod annis duo bus magnis utrinque cladibus geftum eft exci-tarunt. Pax tandem conftituta, ut Parthi fubijeerentur Médis, Saeæ Mediép amicifocijcp inuicemperpetuô effent. Sacarumtum regina eratmuller,Za-rinanomine,bellorumappetens:audaciaquoqueamp; rebus geftiscæterisfœ- a minis inter Sacas longe prçftantior.Habet ea r^io mulieres robuftas,quç ui- nbsp;nbsp;’’®2™***

tos appetunt præfertim belli gloria illuftres. Færtur hæc turn pulchritudine, turn confilio prudentiaque mirabilis extitiflj, propinquasqûe genres barba-Usfuperbia elatas,ac Sacis imperantes expugnaffe,maioremqûe eius regio-nispartemadmitioremtradtixilfeuitam. Multas infiiper condidilfeurbes, quasreddideritcæterisuicinis gentibus feliciores. Poft eius obltum,mcmo-res beneficiorum eius uirtutisqûe fubditi, fepulchiiim ei conftruxêre,om-mutn quac apud ipfos erant magnificentiffimum. Pyramis es fuit triangu-*3ns, cuius latus quodqûe tribus ftadîjs protendebaturîaltitudo ftadij erat wnius, uertice in ardum conftrido. Addiderunt fepulchro auream fta-tuam inftar coloffî, honores infuper heroicos : aliaqùe ad fepulchri ma-« gninccntiam impenderunt, quat Ajis maioribus confueuerunt larcin »

Àftibar«

-ocr page 108-

tfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

AfkibaiaMcdorusnregeinEcbatanisob fenecflam defuncflojfilius Apanda 3 Græcis Aftyagcs nominatus, quo à Cyro rege Perlàrum de-uiClOjMcdorinn regnum ad Perfas tranfi)t;dc quibus luo ioco fcribemus.De Alïyriorum Mcdoriiinque imperio, dequehis in quibus diflentiunt feripto-rcsjlàtisdidlumputamus. Nuncadlndos,eaqûequædehistraduntur:tran-feundum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

DESCRIPTIO IHDUB, et de HS Q^V AB t» caßunt^daji inJorum moribus cr infliiutis.

Cap, X,

eboro» Y Ndia in quatuor latera diftindaeft. QiiodadOriehtem,quodûeadme-l,rajjhij, ridiem uergit,magnummarecircundat. Qiiod ardlos Ipedat, Hæmo-dus mons ab ea Scythia quam habitant hi qui appeliantur Saeæ, diiiïdit, Qiiartum, quodefi:adoccidentcm,fluuius Indus terminat,omniumfeicpôil Nüummaximus. Magnitudinem Indiæ ab oriente ad occafum fcribuntlb-diorum uigintiodlo millium,à Icptentrione ad meridiem millium duorum ne triginta. Hæc tanta Indiæ magnitudocirculo æftiui tropici uidetia fubæ-dla. In multis Indiæ locis aiunt ereAum lignum nullam à foie umbrani icd-dere : node Ar dos non uideri. In ultimis uero minime afpici Ardurum:qiio in loco umbras uerliis meridiem inclinare dicunt. India multos montes ac magnos continet,arboribus omnis generis oppletos. Campos infupcrpli^ rimos, maximosqûe, frudibus uberes, pulchritudine egregios. Diuila en ■ fluminummultitudine, agros plurifariamrigantium. Hanc ôbrembis“’ FerfilifM. anno præbet frudus: animantia uarij generis producit præ cæteris magna,ac /inimalù. robufta,partim terreftria,partimuolantia. Elephantes infi.ipcrplurimosnni-ximofqùe,qui Libycos roboreexcellant. Vtuntur his,quos ucnationcabiin-dè capiunt, in præhjs : multumqûe ad uidoriam conferunt. Homines qno-Indiquales, quefcrtproccrosacualidos , ôô artificio accommodatos: ut qui a'cïcmpU' rum ducant, aquam bibant làlubrem. Terra amp;nbsp;domefticis frudibus opn-

MfUllM. lenta eft,£lt; uarqs multiplicibus^ metallis fœcunda. Nafeitur in ea ingens argen ti auricp uismon parum ciuoque æris,ferricp,amp; orichalci. Multa inluper ad cultumutilitatemcp uitæ,amp;Delli apparatum. Præterea inter alias fegetes fit apud Indos plurimum millq acleguminum,agros aqua fluminum inigan-te. Oryza quoque,SC quod appellant bofphorum,multacp alia ad cibuinuti-Copiafi-ugu, lia. Plures infuper frudus ad animantium nutrimenta : quæ longum efl'etrc-cenfere. Ob hanc caufam affirmant nunquam Indiam fameaut rerum inopia premi. Nam aim bis annis fingulis fegetes ferat, hune quidem hyemc,qiic’ tempore altj rixum ferunt,percipiunt alterum æftate,cum orytïa, fclamusjbo-(phorus,milium feruntur. Quo accidit, ut præcipua fit apud Indos ubertas: '• cùm fua fponte nalcantur frudus, amp;nbsp;palultres dulcedinc præcipua radices magnam copiain uidui hominum prasbeant. Omnis enim ferêcampeftns rc gio dulcem turn à fluminibus humorem fulcipiqtum à pluuia,que certo anni tempore fieri æftateconfueuit. ^Sunt radices quoque palultres æftu dcco-dæ,fed magnarum præcipuê arundinum,dulces. Confert etiam ad Indorutn fertilitatem confuetudo quæ in bellis feruatur.Nam apud cæteras gentes ho-BtHorü ratio, fies bellorum tempore regiones Ipoliant, uaftant^, neque agros coli finunt. fgncolttn, apudindosuerô bellitempeftate in campis opus rufticum exercentabfque àemnes apud cura agricolæ,procul3b omni difcrimine belli. Holles in prælijs mutiia cæde Indos, graflanturtagricolis nulla in renocent,Iêdintados relinquunt,tanquam com munis utilitatis minillros. Neque uero hollium agros urunt, ne^uecædunt arbores.HabentinfuperIndi multa flumina,ingentiaque, nauigtjs apt3,qux ex fontibus montiutn ad feptentrionem uergentium in campeftna decur-

-ocr page 109-

RERVM ANTI Q_V A R \ M, L 1 B. I k «îi hint. HoruiTi pcrmuîta in iinutn coëuntia, in Gangem defluunt.Eius latitip do itadionim cil triginta.Fertur à feptentrione ad meridiem,imcp mare Ocea^ nuiningrcditur,delapfus uerfiis orientem per Gandaros,apud qiios permul-dlontmaximi^eicphanti. Qiio accidit, ut nullus unquam cis rexaduena imperaritjpropinquis gentibus numerum uimcj^ beluarum ucritis. Alcxan-der Macedo totius Aliæ imperium Ideptus, folos Gandaros non oppugna-tilt. Nam cum ad Gangem cum cxercitu pcruenillët, cæteris fibi fubditis In-diSjUt nouit Gandaros quatuor millia elephantorum habere ad bellum parata,nequaquànieos armis lacclïîuit. Indus eodem modo quo Ganges ab Ar- nbsp;nbsp;nbsp;fMüfi

clo incipiens,incp Oceanum fluens, Indiana diuidit, lapfuscp per loca paten-tiaaugeturmultis egregijsfluuijs qui in eum decurrunt, quorum præcipuf HipancSjHydafpesq? ÔtAccIines dicuntur. Sunt praeter hos hand uulgaria flumina Indiam intcrlabentia,quç regiones cas hortis uarnsq? frudtibus ubc-res reddöt.Cur in India multa maximacp fint Humina, caufas philolbphi phy-ficic^ afferunt,Indiam fitu eile humidamzScythas ueró Badlrianos, Arianosrp uicinas gentes elatiores. Merito igitur humiditatem ex fuperioribus locis ad inHma fluentem loca illa reddere3quola,multoscp fluuios gignere.Sed quod accidie inter cæterosfluuio quem dicuntSillan, eft didumnabile» Defluens si/U flnuijmi Wîrnàmonteeiufdemnominis abrupto,neqj altcrius fluuqdecurliiaudtus rjculumi abforbetur ab hiatu terræ. Indiam omncm,cum fupra modum amplitudine Gentes indùï cxcedat,multæuariæcpincoluntgentes: quarumnullaoriginem extraIndi- mcolentes^çùi amtrahitjfedomnesindigcnxappcllantur. Nunquam externa coloniail-lticadtjt,nec^ ipfi ad alias gentes mifere. AITcrunt pr.fcos inde homines his cibisqiios terra fuafponteproducerct, pcllibuscp animalium, quemadmo-diim amp;nbsp;Græcos,pro uellibus ufos : artesq? amp;nbsp;cætcra ad uitam necéflària pau-latim 3dinuenta,utilitatc homines docente,quibus natura manus, loquclam, ^animiprællantiamadiumeniauitaedediflct. Tradunt Indorumcruditif-hnai nrilcis temporibus, cum adhuchomines difperfiperuicoshabitarent, y^niltèadlndoscumexercitucxoccidcntaliBacchum, omnemep peragraf- Bâcchusmitt bidiam,nullis adhuc pracclaris conftitutis urbibus quæ ei obfiflcrent. Cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beüuim

nero ob ingentes æftus excrcitus eius peile intcrirct, ut dux prudens in mon- mo«lt;h tes cxlocis planis milites traduxit.Vbi cum uenti frigidi afflarcnt,£C aqua* po tniitcrentur,quæpuraexfontibusmanabat,àmorbofunthberati» Locum montaniim in quo exercitus à pelle euafit,femur app.ellauit. Vnde Së Gra'- 'ndi à cos tradidiflè de eo Deo polleris ferunt, in louis femore Bacchum elle nutri- If;/f, artes tum.Cummultos frudlus Indos plantare docuifIct,Sëuiniquocp, aliorumep aHa ad u't£ ad uùam utilium ufum dedinplurcs infuper condidit egregias urbes, cogens cul lé/jieHana ex uillis in urbem migrare.Deorum quoque cultum tradidit : leges ac indicia ttadtdicerunti conltituit. Tandem propter impcnia beneficia, rerumq^ uarias inuentiones Beus exillimatus eIl,Së immortalium honore potitus. Scribunt etiam mu-»cfum multitudinem in cxercitu circumduxifle, ufiimép elle in acie tympanis t^yfnbalis^,nondum tuba reperta.Cùm Indis imperaflet annos duos amp;nbsp;quin * Muagint3,iéncx dcfundlus elltcui fuccciferunt in regno filij. Sed paulatim la-bentefuccclïbrum culpa principatu,cum longo tempore póft regnum omni-no dcfeciiret,urbeslibertatem aflèruêre. Ftæc de Baccho, deep progenitori-hus eius,ab his qui Indiæ montana incolunt,traduntur. Hcrculem præterea HercttWJ uoluntad Indos acceftiire,ficut S)C Græci,claua,pelletTp leonis ornatu: qui cor-porisroboreuirtutecp multó cæteros homines cxcclîèrit, terræ Infuper ac ma ns monllra perdomuericCum multas cepiftet uxöres,filios multos,natam u-nicam genuit. Fihjs,cum ad actatem perueniftent, orrinem diftribuit Indiam,

’^nmero filiorum conftitutis. Fillam ab fe nutritam reginam fe-Mukas praeterea urbes ab eo conditas fcribunt : maximam clariftimamcp appellauic-

-ocr page 110-

ez nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

P4Ïi'amp;o!fcr4 ÄppcnauitPalibotraiti^ In qitafumptuofàædifîcatarcgia, multos in Camino ‘ * duxit incolas:fcpulchris etiam flumtnibuscp reddidit urbem mtinitiorem. Et ipfe quidcm Hercules cum è uita migralïèt, immortalium honorem confccu-tus eit Pofteri eins per muka régnantes fecula,nil dignum memoria gcffcrc, necpexercitualiquoextraIndiamdu(fto,necp colortia adaliasnationesmih la.Multis póft aniiis plurimæ urbcs in lil^rtatem fe uindicarunt. Nationcs quædam regnum ufquc ad Alexandri aduentum paflg fuiiL Cum leges aptid tex ?nlt;/ori«« Indos uahæ habeantur, admira tione tarnen dignæ hæ fuerunt, à prilcis eorS, delibertite. philolophis editæ.Legc enim fanxerunqneminem omnino fcruum elTedibe-rosæquo iurehonorecp haben omnes. Qiii alTuefcerentne^ praeftarecætc-ris,neque iniuria quenquam afficere, optime ad omnes fortunæ cafus infticu-ifte uitam. StulAim enim eftc, leges æquas omnibus pofitas, Fortunas non Tniior»»» 7. æquè omnibus communes elle. Indorum populus in tribus leptem eft diitiP tniiK. butus. Prima eft Philofophorum,qui cætcris numero pauciores, fiipereini-

I. Phihfopbo nent dignitatc. Hi ab omni operC immunes,nequefcruiunt cuiquam, ncqne ri*m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperant : recipiuntcp à priuatis amp;nbsp;ea quibtis facra dijs faciant, ci. quibus ctP

ram habeant defunlt;ftorum,tanquam charij dijs, S)C quæ fiât apud inferos,prç-cipuènorinupropterea dona plurimahonorescp eis impenduntur. Mulniin uerô proFuntIndorumuitæ. Namanni principio unà conucnicntes,ficcira-tcs,pluuias,uentoSjmorbos prædicunt, cæteracp quorum cognitio poUit uti-lis eire.Futùra enim audientes turn populus,tUm rex, SC futura declinantma' la,Sô femper aliquid ad utilitatem fuam præparant.Qiii philofophus falfa prç dixerit,nullam,prærerqu3m quod male audit amp;nbsp;perpetuô filet, pœnam fubin a.^grifo/ar« Secunda tribus eftagricolarum, qui multitudinefuperantes caeteros, àbelM reliquocp opéré libcri, folis agriscolendis tempus impartiunt. Nullushogt; . ftis eos laceffiqnequelpoliat : lêdexiftimans illos in communi utilitateucfia' ri,ab omnijiniuria abftirtet. Ita foluti metu agricolæ, terrami^ libéré colcntcs, rerum afferuntubertatem. Viuunt autem in agris cum uxoreaclibcris,no^ inurbescommeant, Dantregi (Omnisenimindia fubditaeftregibusfiri' butum. Nullipriuato licet agros poflîdere. Prætertributum,aquartaiïi j.PitJîoyHwi. quoquefru(ftuum partem regibus impendunt. Tertiamtribumconficiunt omnisgeneris paftores,quinequeinurbibus,nequeinuillismorantur. V' tuntur tabernaculis:uenatu,ac rctibus tutas à feris auibuscp regiones rcddût. Hoc exercitio Indiam cicurâqmultis uarqscp turn beftrjs, turn auibus fcmcnti e^.Artificum^ agricolarum infeftis copiofam.Qiiartum locum artifices tenet: quorum pars armis,pars rufticis inftrumentis, alrj altjs utilibus rebus fabricandis uacant. Hi nonfolùm immunes à tributo funt, fedfrumentum infuperà regiapcrci-f .Militi»». pfiint. Qiiinto ordine milites, fed numero fecundi,belli difciplina cxcrccn-tun Omnis ea multitudo armis dedita, turn equi clephanticp bello apti cxre-gta uitftum habent. Sextüs cftordo Ephorum.Hi quæcunq? in India agun-tur infplcicntes,regi referuntrubi rex défit, principibus. Septimo loco cxf ftunt,qul publicis confilqs præfunqnumero pauciflïmfnobilitateprudenba-riorum. que maxime infignes. Éxhis enim ad regum confilia, turn adrcmpubli-cam curandam,tum ad res dubias iudicandas adfcifcuntur. Duces infupcr ex bis dcliguntur,ac principes. Htft in partes politia Indiæ diftributa,haudqiia. quam licet unius ordinis uirum altcrius uxorem deducere, neque excrcitilim mutare,rteque enim fas eft militem agrum colore, aut philofophari artificem. Habetlndiaplurimosmaximosqûeelephantos,fortitudincacm3gnitudinc prçftantes. Coit hoc animal,non,ficut quidam putaiiqpromifcuè, fed iiclut equi, amp;nbsp;reliqua quadrupedia. Decimo acfexto ut minimum menfcutpluri-mum pariunt,quandoqueotftauo ÔCdecimo. Vnicum, uelutiequi,pariunt; quem nutritint matres annû lex. Viuunt maiori ex parte ætate longæui hominis.

-ocr page 111-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. IL minis.\^n ueró maxime fcncfcunt,annis ducentis.Siint Bi apudindos flattl-tiprincipes,qui iniurias ab aduenis prohibeanuSi qui ægro£antes,condult;ftis medicis curant,dcfundloscp fepeliunt,eoiiiiTi pecunia pioximis tradita. ludi* ces caufas cognofcuntifontes diligenter puniunt.Ec de India hadenus»

DE SCYTHIS, AMAZONIBVSj ET HY-perboreii. C4put X h

N quot;7 Vnc de Scythis, qui funtindie contermini,diccndum.Hl otim à primor Sc^fïxn’M fin» i \1 dio paruam regioiicm poflidcbant.Poflmodum paulatim per uirtutcm periu quonió^ nites audi, cum regiones multas fibi fubdidilfent, in magnum imperium doiwÄi«»* gloriam^ pcruenêre ; Ea primum natio iuxta Araxem tinmen parua nume-'Û,propterép ignobilitatem contempta,confedit. Nadi regem quendam bel-licofiim,ôd militari uirtutepræcipuum,agtos ampliarunt, moiltanos quidcni ufej; ad Gaucafum,campeftres iterô ulcp ad Oceanitm, Si Mæotida paludem, aliaéplocaadTanaimufqjflumen.FabulanturScythgjnatamapudeosexter

uirginem umbilico tenus hominis form3,reliqua üiperac.Eam exlouis con Scÿiwdfu?« grelfugenuilTe puerum,cuiits nomen fuerit Scytha. nunc, cum omnium qui anteeutn fuevant, clarilïîmus euafiflet, indidiile populis Scytharurri nomen* Inter huius regis paftores cxtitiffe fratres duos fumma Uirtute,ô(^ unüm Plutd nem,3!tcrum‘N3pim appellatosiqui niagnis rebus geftis, regnô intCr fé ditii.^ fo,alteros populos Plutones,altcros Napas üoeitarunt. Horum nlagnö poft ternporeregum progenies uirtute ôtî belli artibus infignis, fegiönes UltfaTa^ naiinufqueadThraciamRtbiecit. Verfis deinde ad alteram partem ärmis,ad Nilu'nAegyptipcruenere: redadisœin poteftatem quæ intermediæ érant gcntibiK,uiq: ad orientis Oceanû, ôc Calpium mare, paludemép Mæotideiri imperium protendcrût.Auda uiribus ea gens,réges habuit memoria dignos, à quibus quidam Sacæ,alq Malïagetæ, quidam Arimafpi alio nomine appeb hti, Sub his regibus exprouineqs à le bellofubadis coloniæ dedudæfunt^ RrgM Sô’tfo Itdduæmaximac : altera ex AlIyrijs,intetPaphlàgoniamacPontumpofita: rum» fxMcdis altera,adTànaim flumen,cuius populum Sauromatas appellarunt. ^Imultispôftannisimperiolatèdiffufo,magna ex pafte uaftata Scythia,cani penitus defertam cultoribus reddidcre.Deinceps déficiente Scytharum prin-bpatu,regna(refœminasdicuntfortitudinecorporumpr*claras.lrthisenim aibut.

gencibus exercentur ad bellum focmin3e,uiris nihilo uirtute inferiorçs.Â' qua tumntviltis uirtute cgregtjs magnç res non tantum in Scythia flint,led in pro-pinquislocis geftsc. Cyrum quidemPerfarum regem cum ingenti exercittx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Scythiam ingre{rum,ScYtharum regina prælip fuperatum,captumcp cruci af-fixic. Adeo autem Amazonum uires clarucrc,ut nonfolum multas uicinas gcntes,Vedmagnam etiamEuropae Afiæœ partem fubegcrinv. de quibus po-^ fteaquamferibere cœpimus ,haud abfurdum erit, quae de illis magis fabulofe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

quain uere fcribuntur,referre. ApudThermodoontafluuium primum gens Amazonum fuit: quæ uiris fimilcs,bellicis artibus,uiribuscp corporis præfta-bant.Earum regina exercitu mulierum coaifiqj, excrcuiffe traditur eas militari d'fciplinæ acnonnullas exuicinis gentibus expugnafie. Eius deinde gloria

wibtts ampliatis,propinciuiscç fubaftis gentibus,filiam genuit, (quàMaf-tisftliamappellauit.Virosadtexturam,muliebriacpdepufauitexercitia. Lege autem ftatuit, ut folte foemina: in re militari erudirentur, uiris interdida ef- tf x fentavma,fcruiliacpofficiapermifra. Maribusquiexeisnafcebantur,criiraac numnature brachia debilitabant,quó bello inutiles fierent.Foetióinis dexteram inurcbant (jomwMn co# mammam, ne pugnx effet impedimento •. ex quo Bi Amazonum eis eft indi- trarw,..... turn nomen. Regina,2lt; prudentia,2lt; rei tnilitaris opinione praefians, urbem

-ocr page 112-

D I O D O R I SI C VLl

præclaram in oftqsThcrmodoontis, quani appellauit Tlicmifcyram, incp ea infignem condidit.Cùm in bellis militarem difciplinam lummo oïdi-jîf leriiaret, primûm propinquas omneis genres ufep ad Tanaim flunienluo imperio addidit. In quadam deinceps pugna cum uiriliter dimicans interi)!-lètjHlia in regno fi.iccedens,percp omnia matris inrtiitem imitata, gefta cdis lu perauit. Namuirgines à primis annisÄenßtionibus exercitans,quotidicad belli munia inftruxit.Marti qtiorp amp;nbsp;Dianæ facrificio inftituit,qugTatH'opO' lium appellaiiit.Sacra facereedocuit. Vitra Tanaim exercitu tradudîo, c**’' nés eins oræ gentes adThraciam ufq3 deuicit. In regnum deindecummultis fpolrjs reuerfXmagnifica eis deis templa conftruxit,omniiim fubditoruml”-’' neuolentiam itifto æquoep imperio adepta. Turn ad alteram fluminis partem ticrlis armis, magnam Afiæ partém ulq? ad Syriam bello flibegit.

obitum feniper propinquæ genere in regno luccedentes præclarè impcraii-f, Amazonum^ gentem potellateSdgloria auxerunu Muitis pôftfeculisutd' gata eariim per omnem orbem uirtute, Herculi Alcmenæ ac louis filio abb“ ÀiM lyirhco mandatum fuifle tradunt,ut Hippolytæ Ainazonisbaltheumadie zo„es, terret.Qiia ex re illato Amazonibus bello, acieqj profligato earum exercitUi urdam H.ppoiytam cum baltheo cepit: quo prælio Amazortum eftregnu»’ deletum. Barbaras deinde proximas gentes, contempto Amazoniim nom*' ne, prætcritarum iniuriarum memores, adeô gentem earum continuo bello contriuifle aiunt,ut ipiarum fit nomen à' genus extineflum. Paulo pólth'»“^ pfnifcf/;/é4» Herculis expedirionemjTroianibclli tempore, P^nth^fileam reginamM^t' tisfiliam tradunt fuarum caedeperterritam, cum^ Amazonumreliquijscx patria profugam, Troianis auxilio affinlTe, acpofiHetfboris obitum mifWs præclaris belli facinoribus editis,ab Achille interfedam. Hancpolhemam Amazonui-^ræcipua uirtute extitifle, reliquias® de i iceps eins gcntis pu U' neviyfirbû* latim defécilîeferunt. Eacaulacfl:curapudpofteros cum roburearummr-retó. tus^ rcfcrtur,fabularum antiquanim loco accipiantur. Nobis poftcaqn-m res Afiæquæad ArcîumuergunCjdignas duximus quæ pofteritati manda-rentur,haud abfurdum uifum eft, quæ deHyperboreis tradantur, confcnbc' fe. Eorum qui ueteresfimiles^fabulishiftorias icribunr,Hecatæusquidam-que alrj oppofitam Celtis iuxta Oceanum effeinfulammultô Sicilia minO' rem ad Arctos tradunnhabitar:^ ab his quiHyperborei, eo quod uentoBo-reæ fint admodum fubditi,appeiiantur : infulam uerô fertikm ac fruduobm, iitiriquafrudlusannuibisnaicantur* FabulanturLatonamineanatannun-de Apollo ibi præ cæteris dijs maxime colatur.Eflequoqueeiusinfuleho-mines ueluti quofdam Apollinis facerdotes, cuius laudes Ô6 hymnos quod-die in cantu celebrent, fummeœ eum honorent Deum. Præterea lucum in-gentem,templumcp Apollinis Forma rotunda egregium, multiscp donis atq; ornamentis cumulatum. Vrbs ei iâcra eft,cuius incolas m axima ex parte aiuc eftccithariftas,continueqûein templo fonarecanentes hymnosin Apollims • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudem,cantucp eius gefta exomantes. Habent Hyperborei propriam lin-

guam,Grecis,ied Athenienfibus maxime Delrjsqûe iocietate ac beneuolen-tia iunefti funt,à prifeis temporibus cœpta. Etenim Græcos quofdani diaint cum adHyperboreos tranfiflênt,dona fttmptuofà in templo appoluilie, Gre-cis literis inftripta.Eodê padlo exHyperboreis olim Abarim uenilæin Grx-ciam,amicitiam^cumUelrjsantecontradlamfi'rmalîc. Feruntinfuperu-nam in hacinfula uideri parum à terra diftantem, ac terreftres cmofdamuel»-ticumuloshabenteminlémariifeftos. DicuntquoqueeumDcumpcrafl' nosundeuigintiadiréinfulam, inquibus aftrorumreuolutioncs peiHciaflt' tnnut mttÿ» Ob earn rem huiufmodi annorum tempus à Grçcis Magnus annus nomina' fuM«' nbsp;nbsp;nbsp;tur.Interea dtharafonare, pfalkrequenodi continuo ab æquinoctio uerna •

-ocr page 113-

RERVM ANTI Q.VARVM, LIB. IL «s iifcp Pleiadum ortum Deusxxifi;imatur,uoluptati deditus.Rcgiæ urbi impe-ranthic, tcmplotp præfuntîj, quos appellatBoreades,progenies Borcæ,qux fempcipér genus accipitprincipatum.

DE ARABIA D EE HI S Q,V AE I N EA fitiitjji fabulintur» Cap, X l i.

I

NVnc ad reliquas afiæ partes,cas prçfcrtim in quibus continctur Arabia, tranfcundum.Ea inter Syria Aegyptum^ lîta, multis uarijs^ diftingui turgentibus. Nam quæ uerguntad Orientem partes, Arabes incolunt quos nominantNabathços, habitâtes regionë tû delertaiTi,tum inaquofanijtum in paucis ferentem fruôtus Jdeo^ latrocinijs uicinis gentib.infcfti funqatqj difgt; ncilcsbello. Qiiiregioncin aquiscarentem tenent,puteos eftodiuntcxteris ignotos'.quæ res holtium pericula depellit.Nam qui eos perfèquuntur,aut er rances fiti deficiunqfontiû inicitidtaut uix redeunt iabore defatigaci.Ob banc caufam Arabes ealoca incolentes, cum bello expugnari nequeant, Isbcriui-uununeep ulli Uncß externo régi,non Afîÿrio,nô Medo, nô Perfæ parucrunt. IpfiMaccdonum jeges nunquam eos fubigere quantûuis magnis copqs ua-luere.Eftin hac regioneNabathæorum faxum natura admodum munitü, u-nico angufto^ afcenfu euntib.patens,paucis euftodibus eges: ftagnû quoep ingês,ut quoa lÔgitudinc quinquaginta, latitudine iexaginta fermé ftadia cô plccl:atur,afphalt^roducês,ex quo non paruum uecligaî percipitur. Eius a-quaodoris eft peflimi atœ amaricquo fit ut necR piiees ^ducac, neq? aliquod aquatile animal. Et cùm âulcis aquæ fluuij in lilud decurrant, nequaep ramen aquarnatura mutât. Afphaltûftagni dimidia pars plurimûannuatim gignit: quâdoqj ad tria iugera,quandoqp ad duo.Vnde amp;nbsp;circûfiantes barbari maio-rem partem taurum,minorem uitulum appellant.Plenus afphalto lacus ,pcul afpicientibus infula apparet. Cùm afphaltum lacus eft egefrurus, palàm ante uigefimum SCfccundûdiem apparent figna.Etenim circa fiagnûftadijs multis toetorà uento excitatus,proprium argento auroep amp;nbsp;æri colore aufertiucn toiterumreflatereftituitur:^pinqualoca excalorefoctoreqj lacus corrupta, SCmorbosafteruntincoliSjamp;breuiorisuitæreddunt.Pcrtiliseft capalmisre-p^j^^^, ; gio,quæ fluminibus aut aquis fontium rigatur.Nafcitur Slt; in quadâ eius con uallc ad milita medicis utile balfamum maximum ucdtigal, cùm nulla orbis b pats alia earn plâtam producat. Ab hac deferta aridaq^ regione uicina Arabia Aruàu adeo differqut ob multitudinem frudluum, cæterarumq? return quæ in ea na-fciintur,felix nominet.Calamo enim,5lt; eo quem appellant fchinum,rcbusqî alqsquæaromatadicutur,plurimùni abundat. Folijs prætcreaodoris fuauifi finit,quod ex arboribus ftillat gummi.Myrrham etiam,5Cdqs gratilTim um, percp uniuerfum orbe diffufum thus extrema Arabiæ ferunt.coltum infuper, cafiam,cinamomum,£c alia ciufinodiplura. Herbæ uerô amp;nbsp;arbufta odorifera nbsp;nbsp;nbsp;•

adeô illicabundanqut quæ ceteri raro fuper deorum altaribus ponanr,illi pro lignis in furnis comburantdiis^ quæ apud alios habentur rara, Arabes feruo turn domiIctflos ftemant. Cinamomum uylitate excellens ad hos rcfina,mi-tiep odoris terebinthus,apud Arabes nafcuntur.Montes nô folum abietcs,ac populos proferunqfedcedras, amp;nbsp;quem uocantt boraton.plurimas uerô ali-as nutrit plantas,fuaucm odorem tranfeuntibus infpirantes.Nam ipfum terrg foluin habet naturalem quâdamexhalationcm,odoratisfiiffimcntisfirnilcm.p .^,^^ Hinefitut quibufdâinlocis etfoflà terra, aliquæreperiantur fuaueolcntes bæ,quæ uelutimetallafufç,lapides ingentes fiunt, ædificandis domibus apfi. In eos cum guttæ aquæ pluuiæ cadunt,ita liquefiunt ex humidirate iuntfluræ Iapidum,amp; coalefcunt,ut unicus munis appareat.Effoditur in Arabia aurum quodnon igni decoquitur,ut apud alios cÔfueuitifed eueftigio effolfum, nu-

E cibus

-ocr page 114-

Gibus id caftaneis fimile rcperitur,colore eft ita kicidOjUt preciofos lapides ab artificibus auro indufûs,fplendidiflimos reddat. Pccorum adeö fertilis Ata^ fiitimâtiii ^ui- bia crt,ut nationcs plurimas uitam paftorum duccntes enutiiat. Frumento lgt;ui /•rdbii db nou cget,niukarum rcrum ubertateopulenta.Pars Syriæ cötermina,multas uariasq^ nutrit feras. Nam SCleones à pafdalcs multó pluies maiores^inea quàm in Libya reperiuntuKpræter hos qui Babylonij uocantur tigres.bett ôd Sfruthiocime animalian3turæduplicis,mixtafpecie: quorum aliquos appellantftruthioca lut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;melos,qui exftruthionecamelocp conftantainde de nomen trahuntjmagnb

, tudinead cameii nafeentes modum. Capitefunt pilis minutis, oculis craîlio-ribus nigriscp,nô diflîmili forma £lt; colore camelis,collo oblongo,roltro bre-ui attp acutOjClati mollibus pennis,duobus cruribus, pedibus unguia fiflâ:u£ tcrreitrefimul uolatilecpanimal uideatur. propter grauitatemneqp aldusexgt; tolli,necpuolarepoteft,feduelociterper terram graditur perfcquunturilluin equires:quos fæpius lapide pedibus ueluti funda iado fcrit.Cùm effugerenc quit,inter arbufta fæpius aut umbrofa loca caput abfcôdiqnô naturæ ûefidia, ne uideatur aut confpiciat ab air)s,ut quidam putât : fed quia ea corporis pars cætcris debilioqumbram fibi pro tuteîa parat. Natura enim optima fingulis animautibus ad fai ialutem magiftra,non ftiæ tantum, fed eorum quoeç quos Cdmelopar- procréât curam falutis gerit.Qiii camelopardi uocanf, ab his ambobus à qui-duf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus fo rtiuntur nomen, nafcûtur: fed camelis lùnt minores, àT brcuiorecollo:

capite,oculis,color,pilis, pardis fimiles : ungulæ fiifura, camelo : caudamha-' Trrfge/rfpfcf. bent longam in modum pardi.Nafeunturctiam in Arabia tragelaphqacbU' bali,multacp alia uariæ formæ mixtæcp natura: animantia, quæ breuitatis gra tia omifimus.Videtur autem fol regioni ad meridiem pofitç pluritnâ gignen-di uirtutem afferre : proptereaqj plurima in eis locis uaria ac pulchra aiiinian' tia natura ficri.Ladcm caufa ÊCni Aegypto crocodilijStfluuiatiles equi:in^c thiopia uerô ac Libyæ defertis elephantes multfuarij ferpentes, dracones,ce-lerætp feræ magnitudinè ac uiribus eximiæ nafeuntur. In India quotç elephâ tes inole,uiribus,multitudine reliquis funt antecellentes. Non lolùm autent his in regionibus animalia fpécié diuerfa folis opéré uirtuteep fiunt, fcdlapb des quo(^ nature uariæ,turn colore,tum fplendOre admodum lucido.Cryftal lus enim lapis ex aqita oritur pura,congelata, non quidem frigore, fed diurni calorisufqua duritieferuet,uariosq5fufcipiatcolores.SniaragdicniiTi,beryl' liœ inter metalla ærca nafeentes,à fuperis formam colorem*^ capiunt. Lap^ dibus etiam aureis,folis æftus éum calorem indidit. Qiiapropter amp;nbsp;adultcri-C4rt«ftc«îi. nos quoep arte hominum colore addito,cryftanos fieri tradunt. Carbunciilo-rum infuper uarias fpecies iôlis uirtus efïîcit. Eodê modo diuerfarum auiuni formis color eftadditus: ut inuicem differentes, quædam omnino puipuieo, aliæfplcndidô,nonnuliæcroceo,aliæf'naragdi colore exiftant; que omnialu mine folis effîci uidemus. Hoc amp;nbsp;in iride confpiccrc cœlefti licet,quæ iiatios

• colores à foie accipit.Horum uarietatum naturales fuperioribus tnbiaintjCa-lore^fôlis cooperante,qui uiuifîcet omnium rcrum formas, deniqgt; floi um tel' rçcp colorum uarietates faciat: cuiUs naturale opus ars poftea hominum natii ra docete imita ta,uarios fingulislt;ebus colores addideriuEtenim coiores,hU' duum odores,faporum uarietates, animalium magnitudine, cuius^ reito^ mam,terrarurn diuerfas fpecies,conftat folis caliditate fieri: qui teiræ humidi' t « 71^«« tâte côcalefa(fta,cuiuslibet rei natura producat, itaep rieep t Perius, netp aÜus quiuis mirandus îapis,cûm Arabicis eft côparandus,quorum ÔC albedo fpkn dida eft,pondus graue,nec cæteris cedunt læuore, Hanc ei prouinciæ pro' prietatem uirtus folis,ut diximus,éIargItur,Calor enim condenfat,ficcitas co-primit,fplendor illuminât, Auium genus omne caloris particeps,uolans propter Ieuitatem,folis opera diuerfî eftcoloris,in regionibus præfertimfolipro-pinqufStBabylonia pauones plurimos colore uario diftindos nutrit lt;nbsp;Vlt“^®

-ocr page 115-

RERVM ANTI Q_V AR VM, L I B. IK

Syria fcrt pfitacos,porphynoncscp,ac meleaghdas, pkires^ alias annnâtiurri fpecies coloribiis uarias.Simili modo ÔC de alijs i'imilis plagg locis,ut eit India Rubrum marc, Aethiopia,2C Libyæ portio. Sed partes oriencis quæ féraeio-res lunt,nobilioi'a maioracp fcrtint aniinantia,reliquç fecunduin lolis uirtiit?» bodem pado inter arbores palinastin Libya frinflus producuntlqualidosac paruosun interior! Syria qui Carioti appcliantur, funt alijs excellceiores tutn dulcedine,tum niagnitudine,tunl humore. His maiores multo Arabia fcrt,ac Babyloniarquorum magnitudo fex eft digitorum. Colore funt quidam fubg-reo,nonnulli puniceo,alij purpureo,afpeblu aniceni,amp; iitaues guiiu. Palnla' Palmtit turn arborprocera eft,ftipite tereti,2C ufcp ad uerticem æquo : coma eius uariè circumquàcj dilïunditurÆa quæ ad meridiem fpcdlat Arabia,felix cOgnomi natur.Intcriorempaftorescolunqintabernaculisuitamducentes.Hipecori-bus armentis'fp dediti,Iatos habitant campos. Qtiæ inter hos fceliccmcp Ara- Anlîièdiuü biam intcri3cet,abfcp aquà eft,amp;,ut tam diximus,deferta. Qtiæ ad occafum (id, uergit, arenofa ell pertitus:per earn iter qui faciunt, quemadmodum in mari nautæ,Ardi figna itineris duces habent. Reliqua pars Arabiæ uerfus Syrian! fica^multifariaiTi agrorum cultoribus,mercatoribusfp rcferta cft:qui eorû quç exportant prœni^js allc(fli,qu3c rara apudcæteros habentur, abundè fubmini-Rrant.Q_uç ad Oceanum pars refpiciqfupra felicem Arabiam pofita,multisi^ acmagms diuifa fluutjs,inultos Itagnantes locos paludcscB haud parui ambi tnsfactt,quetum fiuminS,tum imbriûaquis irrigata, maiôriexparteduplici fnictu abundat.Nutrit aüt is locus elephâtorum greges, aliaep uaria ac diuer-faipcçic forma cp animabilia. Pecorum infuper,prçfertim boum atep ouiûrna gnas pinguesep caudas habentium copiofa élLMulta quoep ôô diuerlà çame-lorum præbct genera,tum depilorum tum uiHoforum; quorum nonnulli gib bum duplicem in dorfo habent,à quo ÔC di ty li nominantur.Horum carnibus lacTeep uefeuntur incolæ.Quidâ ferendis oneribus apti, fupra decern frumen ti meüimnos,homines ueró quinep in ledo iacentes uehût. Anacoli uerö,La-gari^,quidromadum funtforma,plurimû uiæ conficiunt, praefertim perde-lerta,00aquis carentialoca. In bello quoqj duos in certamen fagittarios ferut dorfo,contrarie inuicem infidentes: alterum à fronte aduerfus hoflem, alteru contra perfcquentem pugnantes.Et de Arabia hadenus.

DE INSVLIS VER 8 VS MERIDIEM IN Oceano muentK, Cap, X 111.

NV nc de infula in Oceano uerfus meridiem reperta, nbsp;nbsp;qux de ea mira

narrantutjdecp inuentionis cauia,paucis funt explicanda. lambulus à lintbulttt) pueritia cruditus,poft patris,qui mercator fuit,obitüm, 8Cipiemercaturç ope ram deditiper Arabiam tranfiens ad aromata emenda, cum foefjs itineris à la-trqnibus captus,prïmó cum uno ex conferuis paftor deputatus eft: deinde u-nà cum co à quibufdam Aethiopibus comprehenfus,ultracp maritimam Ae-thiopiam ducTus. Hi cS effent externi,in expiations eius regionis capti ftint. Mos erat quis qui ea loca incolebant ActWopibus, à prifeis temporibus ex deorum refponfo traditus,percp acta tes uiginti,annos ueró fexcentos (ætas c- viitimi bwf nimtriginta perficiturannisjobferuatus, cluobus hominibus expiationcm fa matue, cere. Habcbantpræparatumnauigiolum ad ferendas maris rempeftatesap-tum,2lt; quodduo uirifacile poflent regere, inidfexmenfium ui(ftu,quod ia-tis effet ambobus,impofito,uiros inducentes mandabant, ut fecundum ora-culi refponfa nauiculam uerfus meridiem dirigèrent : uenturos efle cos ad in-fulam felicem, 2lt; humanos homincs,qui beate uiuerent.Eodcm modo corum patriam,fi ipfi in infulamfalui perucniflenc,fcxcentis annis in paccfelici-Éate^ futuram.Sityigro longiuidine maris territi curium retro uerterent,tan-

E i quam’

\

-ocr page 116-

lt;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I G V L I

rc!it,tanqtiain impiosacfccleftos, otniii eonim genti mägnahrhi calamt'ntî caufani prebitu.-os.Acthiopes ueröaitintdics egiHeiuxtà marefcftos,facraç feciiic,optantes, quo folita fieret expiatio , prolpcrum nauigantiuin curium* tnfùU d Tdm, Hi polt quatuor menfium naiiigationcin muîtis adi tempeltatibus, adinfulâ Mo itiueiUâ. defcrunturfigura rotundam,ftadioruin ambituquinq; i-nilliumdnfu!çappia pinquantibus accolæ quidam obuij fcapîfam deducunu Altj accurrentes mù rantur alienigenarum aducntum:eos humaniter bcnignecp fiifcipiunuquça-pud fe erantjcum illis communicantes* Sunt eius infulæ homines corpore'ac moribus iiaudnoftrisfimileSj cadem tarnenomnes corporis forma,(édquac magnitudine quatuor cubitos cxccdat.Horum olîa ueluti nerui,quô uehs He ô:ütur,rcfleclunturcp.Corporc(tjntplusquàmnoftraagiliacrobufto. Nam fi quid manibus ccperint,nemo eripere ex digitis potefi,pilis carent, demptis capite,fupcrcilqs, palpcbris, ac mentoneliqua parte corporis adeó perpolita, ut ne parua quidem lanugo appareat.Pulchri funt,dccGri,ôô corpore compö' fito,auriumforaminamultonoftrispatcnciora, quemadmodumStlinguaà AdmirdbtiM nobis differt.Habct cnim eorum lingua priuatim quid tû à natura,aut turn ai) di iiigcnto datum. Diuifâm enim linguam natura dédit,quæ fcindituriii iniC' M/jrMi,crto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parte,ut ab radice duplex elle uideatur.Ita uaria utuntUrloquela : ur nort

Ÿ«e«4i rdtiot uocchominumloquantur,fedauiumdiuerlàrumimitenturcanuis.

Qiioducrôuidcturadrhirabilius, unàcûduobus hominibus pcrfeâè lîm:d turn refpondendó tum difputando loquuntur. Vuia enim lingu^ parte uni ie-* quuntur,reliqua alteri. Purum ibi eflè integro anno aerem confiât ; quemai-modum poeta fcribit,pirum fupra pirum, malum fupra malû, uuam fupra ui-tem,ficum fupra ficuin fenefeere. Efleinfiiper traduntcontinuô diem parem notfii. Circa meridiem nulla fieri rei alicuius umbram, cum fupra uci titrai Sol exiftat. Viuuntautem fecundum cognationes acccetustqui tmicnqu^' dringentos non excedant.Habitant in pratis, ferente abfcç culturä Ipontetua uberes fruefius terra. Nam infulæ uirtus, aerisq3 temperies terrain luaipoiitc Plt;»w. fiugiferam ultra quam fatis efi, reddit. Nafeuntur apud cos arundùies plud-mæ,ferentes uberem frudlum albo eruo perfimilem. Hos colleclos macérant aqua calida,quoad auiftusqui columbæ magnitudine æquet. exhispollnW' , dum contritis panem conficiunt,dulccdinepræftantem. Sunt etiam incaa-quarum fontes permagni,ex quibus partim aquç calidç ad ufum bainconin’, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad curandosep morbos mananupartim fumma dulcedinefrigida:,quæadii3'

^^““’^‘Ictudincm conferöt.Eft quoq^ omnium dotfirinarum, niaxirhe^ Aftrologsx apud eos cura. Vtunturlitens, qiias habent uiginti amp;odio fecundum uirui; tem fignificandi,characfieres uero feptetquorum quifcj quatuor modis tranl-formatur.LongiHîmæ funt ætatis, ut qui annos centum quinquaginta uit.rm agant,amp; abf($ aliquo ut plurimum rnorbo. Si quis fcbricitet, autcorpoiex-Sfhp(io.gc.}iicrit,moriftatutalegecompellunt. Non feribunt per latus, ut nos,icJi uiperiori parte retfia linea ad inferiorem .Mos eft cis ad certàm ufq) ctatem ufi • ueretqita pcrfeó:a,uariam fibi mortem fponteconcifeunt Gemma elf apud eos herbatfuper c^uam fi quis iaceat,in fuauem deduflus fomnum, inoritiir. Muliercs minime nubunqfed omnibus funt communes. Simili modo o ni^ educantugeommuniepamoreliintomnibus. Abducuntfepius ànuuicnri-bus infantcs,ne matres filium rccognofcât.Qiiô fit, ut cum nulla fit apud eOS ambitio,aut prgeipua afltecfiio,concordes abf^ ulla fcditioneuiuant.Suntin' fuper animalia ea in inftila magnitudine quidem parua, fed natura ac föngui-nisuirtuteadmirabili.Corporefuntrotundo,acteftudirtibuslmiili,duabusIi ncis inuicem per medium tranfuerfisu'n quarum utriufq^ extremo efraurisä^ öculusuit quatuor oculis uideanqtotidem audiant aurißus : unicis ucntrc3gt; que inteliinis,in quæ comefà confluunt.Pedes circum habent pkircs, quibus 61 utrancg partem ambulant. Huius beluæ fànguis mirabili allêniur urrwte.

-ocr page 117-

R E R V M ANTI Q_V A R V M, L I B. I L

Omnc enim corpus concifiim,dGfpirat, hoc tindum (anguine, eueftigio co-hæret.SimilitcrÔ(^manuscæfa,reliquælt;^corporis, dum nicafuppeht,partes rcfarciuntur,ii recenti adhuc applicêtur uulncri. Qiiifcp coetus nutrit magnas diucrfæ naturae aues,quibus explorât quales filij fint futuri Jmpofitis enim fit per aues infantibus,fi uolâtes per aéra immoti non expauefcant,educunt.Sin uerô timoré ignauiacp defïciût,pro^ciuntur: ut ncq; cliutius uiéluri, ô(f animi exercitio inutiles.Cuiuscp coetus natumaximus ali}s tanc^ rex,cui parent om nés imperat.Annis centum quinquaginta acîfis, fe ipfum uita ex lege priuat: poft eum natu maximus accipit priiiCipatum.Mare quo infula circundat, flu-éiuofiim,ÔÔ quod motus iiigétes facit,dulcis eftaqux guftu» Artftus âî (^lcre-qaeftcllæ quae nobis apparent,minime ab illis confpiciuntur.Seotê uerô initi læ llmili magnitudine paribus interuallis eiufdem gétis legiscp 1 unt. Omnib» cas incolentibus quâuis terra fua fponteabundc uictû ferat, tarnen his mode- tfitipef4lUtéi lie iituntur. Simplices enim cibos appelât nutrimentû quod latis eft quæren-tesicarnibus turn alTis,tû elixis ue(cunt:coquorû artem,uartjs^ lâporibus cô* dita ut inutilia retjciôt;deos,2C id quod omnia côtinet, Solemcp SC reliqua coe leftia colunt.Pifces auescp uarij generis capiût. Nafcunt etiâfua ^onte arbores frudiferæ,oleæq^ 5C uires,exquibus olei uinirç copia educunt. Serpentes magnos,fed innocuos inlùlaq^duciuquorû carnes mirg dulcedinis edût. Ve* * Hes parât ex lanugine molli ac lplêdida,ex medio arûdinû fumpta; qua mariti mis tincla oltreis ueftiméta purp urca côficiunt .V aria ibi funt animâtiat SC qa pter opinionc,haud facile crédita.Certû uiuedi ordinem feruât, unicp oibo in die cÔtcnti.Nâ certo die pifces,alio aucs,cpdocp terreftria animalia cdût : olco aliquâdùfimplicicpmenfa utunf. Diucrfis cxercitijsfunt dediti:quidâinuicc tiiiniftrâqalq pifcanf,alij excrcét artes, nônulli circa alias res ufui cômodas oc eiipant.Qtiidâ excep tis fenib.partitis inuicê opcris,feruitio uacât.In fieris, ac dieb.feftis hymnos in deorQ,2lt; maxime Iblis laudes canût; cui fe Ôé infulas di-far5t.Mortuosinlittorefepeliût,cadauercGmarefluit,arenaobruêtes, utaq fiuxuinundationecpexaggereflocus.Calamosaiunt,exquibusfru(ftûdccer Vw,augeri minuiûe ad lunçmodû. Fôtium aqua dulcis acfana caliditatê fer-riat,nilifrigtda aqua aut uinö immilceat. lambulus, SC qui cû eo acceflèrât,cû fepcêannis in infula mâfilïent.tand? eieclos fuifleaiunt inuitos, tanc^ malos, malis^ alfuetos morib.Igit prçparata lcapha,cibis^ impofitis,ablceaerc coa (^i,nienlîb.quatuor ad rege Indiae per arenola ac uadofa loca maris appulerc* Btalter quidê tépeftatcperijttlâbulus in uicöquendâappulfus, ab incolis ad regêin urbé Polibothra plurimG à mari diftantê,dediKftus eft. Cùm Græcos dtligeret rex,plurimiép eorû dodrinâ faceret, multis illû donauit. Deinde tu-to in Perfidem primo,tum fofpitc in Græciâmifit. Hæc poftmodûlambulu» hteris tnandauittmultai^ de India conlcripfiqantca cæteris ignota.

DIODORl SieV- •

L I liber T E R T l V s.

D ß AE T H I O P I B V S OJT I S V N T VITRA LI« hum^dtciihiiquieapudeositntiiiuiferuntur, clt;«p. I.

Ofteaep fuperius de Aegypti Afiae (ècundu quamcp æuin* ciam memoratu dignis rebus fcripfimüs,hic liber Aethiopes AtAioptt «S« LibYos,Atlâtides c^lcdct.Ferât Aethiopes primos homi-T^^flay^ij^i. nû omniû creatos eflexuius rei coniedurâ ferût, qgt; nô aliun- tcrû ^dehomincs in earn acceirerint,{êd in ipfa geniti, meritô indi-

- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;genæ omniflcôfenfti ^pellent. Etquidcfimile ueri eft, eos

iub mendie habitat,primos à terra fuiffe homines geuitos.Nâ folis calore

Et terrain

-ocr page 118-

DIO DORI SICVLl

tcrram qux humida crat arcfaciente, atqj omnibus uitâ dantCjConfcntannmi eft locG loll piopmquioreni primo naturam animantium tuîiftc. Aftèiunt aiu pre 4 c;lt;/:h-quot;tem dcoiù apud eos cukum primkus adinucntum.Sacra infuper,pôpa8,celf' à i vibM fîlt;«c bnia£es,aliaq5 quibus dijs honores impendunf,ab eis fuillc reperca. Qiia c.lt; ' t j,. , rciplorum in decs pietatercligioneq} inter omnesuulgata,uidcnturAfdiio-pum lacra dijs admodum grata eftc.riuifs rei teftimoniiim afferunt antiqinb limum icic ac celeberrimum apiid Græcos poçtarum, qui in lîia Iliadeloucni 1 ckquosqj una dcos introducit in Aethiopiam, turn à iâcra quæ eis de inoïc Acihiûpef,a!f ftebanqtumadodorumlùauitaterricommigrantcs.Dicituretiam Acthiopas nun lùæerga deos pictatis præmium tulilîc, quôd nunquam ab externisrcgibiis lt;nbsp;HvnliebeHa^ fubaCïi funt:iemper enim liberi pcrmâfere. Etcnim cùm multi magnis cûfr|S ti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ' . apparatuq} aduerfus eos profedifint, nullus tarnen corûimperio potitusdt

Cambyfcs quippcmaximis uiribus Aethiopas aggrelTus, amp;exercitûamilir, amp;ipièpericulum fubijtuitæ. Semiramis ôtconfilq magnitudinc,SCrerumgc ftarum tama excc!icns,cum Aethiopiam intrallèt, defperationcrerum lubiw abicefht.Hercules quoqj SCBacchus uniticrlb peragrato orbe, iblos ActhiO' (gt;ult;^ prlt;e!j!f.T pas-etiam Aegypto contermihos,tum propter eorû in deos cultum, tum quia !-,M i/iexpirgnabnes uidebantuqintatftôs reliquerc. Aflèrunt infuper Aegyptios eorum colonos clîè,colonia abOfiride deducla.Qiiinetiam Aegypttiin obni * nbsp;nbsp;nbsp;non terrain fîrmam habitabilcmcj5,fed mare ab orbis exordia extitillc; caRilgt;

nïo poftmodum Nili inundatione ex Aethiopia adueclo, exaggerata àfianîi ne terra paulatim continente fadlâiquod in oltijs fluminis cÔfpici licet.AnriS enim fingulis noua materia inödationeNili oftqs appofita, cedit pciaguseb ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumulos tcrræfuperindudtæ. Ita regio omnis incrementum ab Aethiopiaex

terra allata cepit. Plurimæ etiam leges ab Aethiopibus funt ad Aegypru trâb latæ,colonis maiorft fcruantibus inltituta. Nam reges deos exiftimarqfcpat' chrorumcp pr^cmuum ftudium habere, aliaqj eiufmodi plura ex Aethiopuin difciplina protecra funt.Statuarum infupermagijarum ufum,acliter.'initnf^''r Hkro;b'pfcè- mas ab Aethiopibus acecperunt,cùm Aegyptij.literis utanturproprijs. (x btirgt;e era- quidem uulgó difcun t omnes : cas uérÓ quas fàcras appellant, foil facer Jo tes li£, norunqà oarentibus arcane acceptas. ApudAethiopes rjidem omnes figmis utuntur.Sacerdotesueroapiid utranqj nationem cundemordinemhabent. Pure enim caftrcœ ad cultum deorum a,cceduntutri(5,fimilcsfercntcsftobs5 eiufdemq} figure iccptrum,in Aratri foi mam,quo amp;nbsp;utunt reges. Pileos ctii

. oblongos geftant, circa fihem umbilicum habentes Icrpetibus, quos alj'tdas uocanqcircumuolutosimonumcntum infigncjcos qui contra regem iniuigi-re audeant,mot tiferis mOrfibus fubefle.Plura alia de illorii antiqmtatc dicing tur, Aegyptiorum coloniaidequibus Içribere baud opera'preciuin uidetut. AeiiiioptMK//. SeddeActhiopum Iitehs, quas Aegypttj lacras uocant, nequid dcpnieisic-hr^hterog^’ biis omittatur,diccndùm.SuntActhiopuliterænarijs animantibus, extienii-^hute. tatibus^hominumatqjinfirumentis,icdpræcipuèartificûperiimiles. Ncn • enim lyiÏabarum compofitioncaut literis ucrba corum cxprimuntur, fed iina ginum forma,carum ugnifica'tioncufumemoriæ homfnum tradka.Scribiint quidem accipi trein,crorodilum,fcrpetcm,hominis ocu'uin, inanum, fadem, amp;nbsp;cætco eiufinodi.AcC/pitér rem dénotât cito faeftannquoniam hæcaliantin ferme omnium auis fit uclociftima. Transferturhæc nouatio addomcfticas res,quæ uclociterfiant.Grocodilusmalûfi'gnificat. Oculüs, iuftitiæleruator, amp;nbsp;torius corporis interpretatur cuftos.Rchquarum corporis partium, dcxtc^ ra mantis digitis.paffis-iibcrtatem dtdtgnaqfiniftra nero comprcflîs tenacitaté . \. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atcp auaritiam.Eodcm modo ôCcæterarfî corporis partium figura atqj infini'

mcnta ccrtum aliquid notabant.Qtipmeinoria hominum longo ufu acmcdi tationeobferuata,eueftigióquidea expiimcrent,internolccbar. Acthioptnn leges quaedam non paruin ab reirqnarum gentium legibus, inaxiine uerd eit-careguin

-ocr page 119-

I'- E K V M A N I 1 V A K V M, L 1 b. 11 U 71 carcgiim elcdioncm,difFerunt. Nam fàcerdotcs optimos cxfctpfis eligunt. Qiicmucróexcis Deus more quodam bacchantium drcùm delatus cepit, hune regem populus creauftattmep flexis genibus,quoiiiam fit diuina proui-dentia datuSjUt Deum honorât.Adumptus in regem,uitarn ducit ftatutam le gibus,omniacp agitfecundum patrios moresmeqj præniio,neq3 poena attici- Aethiopufup-fasquenquam,prætcr traditam à fiipcrioribus legem. Mos eft illis,neminem p/tcù. fubditum, ctiam damnatum, morte punire : fed quidam ex lidloribus præfé-tens mortis fignum ad rcum mittitur,quo accepto reus domû abiens hbi mor tem confeifeit. Commutate mortem exilio,Ueluti mos eft apud Grçcos,nefas liabettir.Feruhtquendammilfoadfemortîsfigno, eogitaflè exActhiopiafu gere:quód præfcntiens matcr,zona ad filij collum poftta ncqtiaquam mani- Aftfoiopw«; bus renitiaufum,nefuisdedecori elïeqftrangülafte.Sedpræter omnium opi-nioaem mirandum uidctur,quod fertur de regum morte. Nam qui in Merod funt circa deOrum facrà,cultüm(^ dediti lacerdotes ( hi quidem maxima ä-pud omiies pollent aiithoritatc)ciim eis uifum fuerit, regi nunciât ut mortem «ppetat.îta enim deorum iubcre relpönfa neep fas eftc immortalsum uolun-btem a moitali homine contemni. aliasep äddunt rationes, quibus ex uetcre obferua ta ip conftictudineuoluntariam regi fuadeant morte. Et fànè fttperio.-’■esomnes reges,làcerdotibus,non armis neep ui coatfti,fcd ipfa uidfi fuperfti-iionqfponte parucrunt. At Ptolcmæi fecûdi tempore rex Aéthiopuni Erga-. tiicnes Græcis dodlrinis philofophiecp dedittis, hunc primus biorem fp'reuit. Vfus namque prudentia rege digna, cum militibus ih Auatum,ubi templum

UTTkSIx»

aureumerat Aethiopum,profcctus,lacerdotibus omnibus infëfe8nptis,uete-ripconfuetudine abolita,pro uoluntateregnum tenuit. Confiietudinemcp Àmicoruregfs feruantrégis amici,quarriuis mirabilern, tarnen permanere ad hoenfq; tepus orum ridicuU di cunt. Moris enim aftcrunt Aethiopibus fuilfe,!« ft quando rex aliqua cor- a-i/(i^7ràdgt;lx» poris parte exquauis caula debilitaretur, domeftici omnes fpotc fua candem partem debilitarent.Turpe etenim exiftimabant, regeclaudo non amp;nbsp;omnes daudos amicos efle Et quiderh abftirdtim uidebatur,cum uerè fit amicitiæ, ex rebus aduerfis amicorurri dolere,lactari lecundis,nô Sd corporis quotp do-Erisamicos participes efle. Feruntquocp confuetudinis efre,amicos ultro in

morte uita defiingfexiftimantes eum interitum gloriofum ,uergcp ami-citiæ teftem.Ideó baud facile eft Aethiopibus aduerfus talem amicorum con-ftnCum infidias parare: cum rex amp;nbsp;amici uno animo communs corum con fulantfaints. HaclegesapudeosAethiopes quimetropolsmacinfulamMe-roen uicinacp Aegypti loca incolunt,feruantur.Sunt amp;nbsp;alia genera Aethiopu adiTiodum popülof3,quorum hi utrafcp Nili ripas infulascp in Nilo fitas habi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tant,ills Arabiæ funt proximi. Alij mediterraneas ten ent regiones uerfus Ara Aeihioptsii biam fitas.Horum pars maior, maxime^ suxta fluuiurri inhabitantes, colorCg^gjijy^ pigrifunt,factefimiles,capillis crilpis,lylueftres ferme omises, atc^ alpedtu ef-icri 3 corpore robufto, ungues protenfos habctcs,ferts firrisles,aBfiintcp à mu-tua hnnianitate pluriiTium,uocem pronunciant acutasn.ln cæteris quæ ad us'- • âum fpcdanqnihil domeftici humanicp habet : plurimùm à noftris moribus differentes.Armaferunthiquidemfeutaex coriocrudobonis, acparuasha-ftasialsj præaeutas fudes:quandôqueh^ne«s arcus quatùor cubitcÿ«ns, quibus iaculantur altero protenfo pede. Confumptis fagittis,fudibùs pugnant. Armant infuperufcp ad certâætatemfœminas,quibus utplurimum moris cft xreum circulum in la bq s ferre. Veftibus quidam minime utuntur, uiram per ornnem fludiiexpoftticp folis ardortbus, nulla re præterquam quæ cafu fe of-ft’t,adsuuantur.Nonnullipccudümcaudaspudendisueîamenfemori cirru dant.Altj pecorum ueftiuntur peîlibus.Sunt qui fubligaculis,quæ ex capsl’is

il luwamp;vtti I nbsp;nbsp;nbsp;IJLIÖ VUVUVlIalllUld ^VIl vllHll WIO nbsp;nbsp;nbsp;lH I » I,« i lt;*■

ieftregio)laiiam habent.Cibis utunturquidam herba,quæin aqua fua fpon-E 4 te cir^

-ocr page 120-

71 nbsp;nbsp;nbsp;DiOpORlSICVLI

ce cîrca ftagnantia acpaludofa oriturloca: quidam aibomfruciibus,cJnibuJ I ctiam corpora ab ærtutneridianocircundant, Aîq fefamurn amp;nbsp;lotunr lerunc.

Suiic qui teneras arundinum radices edant.Multi areu excrcicati, auibus qcci fis famem fedanc:Magna pars pecorum carnibus,la(fie,cafeo uicâ ducunc.De ^ätfologiä jijs^qui fuperiores accolunt regiones,dupliciter fentiunt. Nam quofdam CJ' h^chtopMn, opinacur fempiternos atep incorrupgbiîes eirè,ueluti Solem, Lunam, Si untuerfum mundunc : quofdam uero putantmortalis naturæ participes;fed propter uirtutem,ôô in homines benctaifla, honores, immortales futileforti-tos.îfidcm namcp,Pana,Hercuicm,Ioucm præcipuècolunt, cxiitimâtcs mut* ta ab his hominum generi beneficia inipenfa » Qtiidam Aethiopum nullos cenfent elle dccsadcoq; Iblcm orientem ut hoftem, in loca palultria fugÆtes Eorunc'en execrantur.Moribus circa mortuorum funera funtuarijs. Nam hi delunclos furicra, in flumen proijciunqexifhmantcs id optimum fepulchrum clfc.Hi circunda* tos uitro diu feruanqne eorum alpedus fit polteris ignotus; neue in obliiiiO' nem incidant domellicorum. Alrj in urnis fîdtilibus condentes, circa tempiS fepeliunttpcr quos habetur maximum præftitum lufiurandum.Regna tribu-Pû'itia, tint,hi quidcm optimis quibufq;, arbitrât!fortunse dona utraep monarchi-am amp;nbsp;uirtutem elle. Alq bonos pafloresinregnum allumunt,tanquatneos qui rei optimæ curam habeant.Çhiidam ditioribus,ut qui fuis facultatibus fo ii cætcris opitulari qucant,rcgnum mandant. Nonnulii fortitudineprælcan-tes eiigunt reges,putantes euin qui bello plurimum pollît, folum imperio di-gnum eflè. Eius iuxta Nilum oræ quæ Libyam refpjcit, quædâ pars pulcbd-tudinc cæteras fuperaquarias ad ufum uitæ res copiofe^ afterens.Ad euitan-dos uerô ardentes folis elfus,paludcs aptiflimum refugium habet. Quamob* rem is locus à Libyeis atqj Aethiopibus fæpius bello laceflitur. Ipfi quoqiac-colæ mutuis decertant bellis. Accedunt ad eos exfuperiormlaga elephanti, alledifut quidam tradunt)fertilitateloci,paftuscpfuauitate.Paîudes enmnii randæ à ripis fluuij manant,in quibus multi uart)à5,ut alga, arundmes^jjMf cuntur cibitquos cùm deguflarunt,libenter in his locis morantunconlumen-tescputplurimumnutrimentahominum,eoscompellunt ad alialocafuge-re. At ipfi, utpotepallores in tabernaculis habitantes, fertiliorcs agros fuatn patriamefleputant. Elephantiautemmediterraneaaridaeplocaproculaba-quislinquunqpaicuorum inopia : nam turn æftusmagnitudine, tum raritatc Serpétes ctt»t fontiumpaucaibinafcuntur. Tradunt quidam,indefertisacefterislocisfer-ultphantKpu pentes,qui cum elephantis propter aquas pugnent, magnitu dine numerot^ admirabiles efle.Complicantenim corpus aliurgentes,annixi^ uiribus,elc-phantorum crura connedent pluribus fpiris,adeó rede, fumma^ ui,uc{pu-iTiantesbeftias natura graues ad cafum compellant: turn plurium concurki fado,beftiam haud facile mobilem depafcuntur: omiflis inde elephantis, ad alîuetos uertuntur paftus. Dicunt hos ferpentes loca fugere campeftria habi-tareautem inter longas conualles inaltis fpeluncis j neqp afllietos tutos^dc-• fererelocostnatura quod cuic^ ad tutelam conférât, fingula animantia docen te.Et de his Aethiopibus hadenus.Nunc pauca de authoribus,qui de Aegy’-ptfjs atep Aethiopibus icripfére,funt nobis dicenda.Horum nonniilli, fan^æ» ôf quilt;inpi mendaci, credentes ,lt;}uadam fcribendi uoluptate fedudi, nullam merenturfidem.Agatharchides quippe Cnidius in lecundo rerum Afiatica-rum,ac Artemidorus Ephefius in odlauo Geographiæ libris, nonnulli^ alt) qui in Aegypto habitantes hiftorias edidere,in plurimis eorumquæ retuli-nius,conueniunt. Etlanènos quo tempore ad Äegyptumucnimus,multo-rum facerdotum confuetudineufi,cùmfenioribus quoquenonnullisquiex Acthiopia aduenerant collocuti, ab his diligenter rerum ueritatem fcrutati fu mus : multaqj ab hilloricis falfó fcripta deprehendentes, ea in quibus conue-niebantjliterismandauimus.

-ocr page 121-

RERVM ANTIQ_VARVM, L I B», HL

-T) E AVRO (X.V OD IN EXTREMIS AEGY« ptieffoduur^ätq^eiiisftr^eparitionisartificioi • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Caput 1 h

VneAethiopcs,qin'meiidicn|ucrRis 8cmârcrubrum mcùlunf,référés X M mus.Verùm prætermitcendum nobis non uidetur,quoinodo aurum a-pud Aegyptios reperiatur. In Acgypti fimbus qui ad Acthiopiam Arabi-am Hergunt, loca funt mctallorum tcracia, ex quibus magno cum labore atqp Meialltêl 'Tipenla aurum cducitur. Nam terra nigra natura meatus acuenas habet ma*r uentti. ^oris albiflîmijÔ!^ quod fuper omncm luccat fplcndorem. Huic operi qui prç hint,magna hominum copia ad excudendum aurum utuntur. Aegypti cnim fegcSjCrimiiie damnatosomneis,acexhollibuscaptos,in(ùper ob aliquam lallam calui-rtniarrt aut regum irdm in carcerem detrufbs, interdum iplos, in-terdumuniuerlàm cognationein auro effodiendo députant,iimulfumentes lacinorum pcEnas,fimul magnum quæftum ex eorum labore percipientes.IL li coiTipcdibus uindi,magnus hominum numerus, abfque uila intermiffionc dienoclccp bperantur,nuila necg requie conccira,omnicp oblata fugiendi fa-‘^’Jhate.Nam barbari milites dtuerlà muicem lingua, eoru euftodiae prtefunt: tinorlim nullus,fermonis commercio fublato, aut precibus aut amore potell eorrumpi.Lx terra duriffima,plurimo igni décoda, aurûextrahituf« Moliio-rem petram,quæ mediocri labore frangitur, ferro cftodiunt infinîta fere ho rmnummiilia» Qiii auriuenas difeernit, præceditOperarioSj oftendens quæ elTodiantloca. Monftratum lapideum marmor, robore corporis pixualidi^ non arte,fed magna ui cuneis ferreis profcindunt.Cuniculos uero aguntnon redos, fed quo fplendentis auro marmoris natura ducit : cum propter uarios flexus circuituscp obfcuri exiftant. Lumen opifices antefrontem præferétesj faxamagnoconatu in frurta excifa infolumderjciunt. Ab hoc laborenun- * fl'iam conquiefcuntjinclemcntia uerberibusqûc ad continuum opus coadii Impubères pucri in duas partes diuifi,hi quidem proieda frufta minutim fein 'l'-int,illiueró eff’erunt. g^ii annum trigelimum excedunt, fumpta ab his ad fgt;^enfuram concifa frufl:a,inlapideisuaTis ferreomalleo ad erui magnitudi-ne terunt.Ea deinceps in molas,quæ plurimæ fungconieda, foeminæ fenesqs duo aut tres ad molam pofiti ufq? ad faring modum contrita molunt. Nota o*: mnibus horum corporis illuuie,ncqp uefte ulla operiente pudenda, neino el t quineo afpedu fœdo tetroep motus,tantte mifereatur calamitatisi Sed nulla pietas,nulla requies,nulla uenia il 1 is daturf fine aeger, fine febricitans, fine fe-ncSjfiuc foeminæ debiles fucrint: fed plagis omnes ad continufi opus cogungt; tur,quoadmifcri ex debilitate deficiant. Sunt qui timoréfuturæuitæ,quam præfentiputantpœnadeterioremjmortemuitæpræferanti Demum opifices admolem contrita,in latis tabulis paulo accliuioribus ponentes,iterum aqua iniedamarmorterunt. Eo modo terra defluenteaurum ex grauitate in tabu- nbsp;nbsp;nbsp;•

lis reinanet.EIocfæpius iterantes,manibus aurum fricant. Deinde raris ipon-gqs terrain mollem exprimunt,quoaduclut arena aurea reddatur. Alrj poftre mô operarij pondéré ac menfura in ollas fi'diles Gonq cientes, fuperaddût cer-tamenfura plumbum,algam maritimam furfuremes hordcaceum*I^is ad pro portionem compofitis,ollas luto diligenterliniunt. Deinceps quinqj conti-nuisdieb. nodibus® in fornacedecodum,rebus cæteris confumptis, folum aurum purum muansreperitur,parumpriore pondéré imminuto*Hoc labore indiiftriacp in Aegypti extremis aurum paratur. Sane ipfa nos palàm docet natura,aurum inuentionclaboriofum,cultodia difficile, quæftuanxium eflè, Aimrfôî ufu inter uoluptatem ac dolorem conftitutum. Elorum nietaliorum inucntio uetufta ell,ab antiquis regibus reperta.

-ocr page 122-

^4 .DIODORI SIC V-LI

DE TIS CtVt MARITIMA LQCA ARABIAE IN CO/ {«rtf,«?' que ad Octanum ßta ueyfui In Um Iota u er gunt t ubi defcnbuntur ßnguhitim nj'

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiöijiij CZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legtbtu ut:iintut:amp;quitn ob Mufam multi de ets uarieferMiur,

mimmeq^ fides iHts priijtetur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap, 1 I !♦

■X “1 Vncdebt'squæ Arabictfilmsb'ttoit,TrogIodytascpacAethiopiaquæ I aJ meridiem notiimcp refpicitjincoluntgennbus,dicemus. Exordieinur f'^hhyopJjigi, aiitem ab éis quos Ichthyophagos uocant,qui orâ habitant Garmaniam, Gc' drofiam!^,ad extremum u(qp Arabi'ci finus: lohgam fane intercapcdinem, ac Q duabiis continentibiisadenauigâdumclaufa, utdeltcetfeliceArabiaSCTrO' giodytica. Horum barbarorum quidam nudi per omnem uitam degentcs, iP xorcsfilioscp ômrtes communes habcnt,beftt)s fimiles: utqui neep tiolupta-tis,nec^ doloris ullum nifi naturalem fenfum percipiant, neep turpis, neqj hO' nelh dn'erimen norint. Habitacula habent non longe à man iuxta promonto ria,ubinonfolumprofundac caucrnæ,fed coiluallCs immenlæ,ô^anguftælpe lunche exiftinitjCgrefiTu ip fa natura difficili,ac tortuofo. Horum,tanqiiam ad CO rum ufum natura faciarum, aditus incolæ magnorum congerielapidöob' Pifr4tidt rd/ lepii-iiit,qUa ueluti retibus capiantur pifees. Maris cnim flüxu, qtiod bis die-Ip, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus fingulis circa tertiam aC nonam horam accidit,oras littOri prOpinquas in-

tindante,aquairtirnmenfumexcrefcens,opertis loCisomnibusinnumcram multitudinCm diuerforum pifeium fecum in continciltcm defert. Qiii ctim in diuerfa loca cibi gratia diucrtant,refluente mari,aqua ucró per lapides cffliicn tc,pi{ccs inficco deftituuntur. Qtios incolæ cum uxoribiis pucrisep concurrentes capiunt. Accedunt autem per ccetus diuifi barbari, ad fua qtiifo cum clamoreua{to,ucluti improuifam quandam ucnationcm nadti. Mulie-res pucriep minores ab fe captos pifees in terram proqciunt. Q|ii corpore ui-gcnt,magnorUmpifciumcapturç uacant.Tradticunttir autem a mari nonfo-ium fcorprj,murertæ,Sd Cancs,fed marini uituli, uariacp pifeium genera,amp;nomine amp;nbsp;forma ignota. Has marinas bcluas non armis expugnant, fed capM' mm cOrnibuS præacutis,faxis^ in aciem abruptis cædunt. btcrtim neceflitas naturam inllruit: quæ tcmporious parens, fead id quod ufui cfleuidctiir,ac-t Klt;/ ÿàùi^t/- conlmodanCaptos uarij generis pifces fupra petras ad meridiefit3S,nimio^ fobs inccnfâsæftumonôt,paulqœ pôftreuoluût: tûadibîcm dccoclos,perlt;p caudam apprehenfos quatiunt.Omni excufla carne Ipinas ad certum proijei-entes locum in magnum aceruum cumulant, certo pofimodum ufui, dequo poftea fcribcmuSjfuturas : poft h^c carnes pifeium in concauo faxo pinfunf, admiftoep paliuri (emine cibum conficiunt fibi fuauiffimum. Nam fie imnii-Xtas Carnes in modum lortgioris latcris formant, ad folcmcp paulo dcficcatas, fedentes cum uoluptateedunt, noil quidem adeertam mciuram autpondtis, fed ad fatietatem,prout cuiufip fert libido,edendi appetitus. Habent cninr femper uelut e penu promptum hunc cibum, tanquam Neptuno pro Gercre • iiidum illis fubminiftrantc. Qiiandocp ucró mails tépeftatc adco littormro-

Xima locamultis diebus inundantur,utnulla deturpifcaildifacultas. QtiO tempore cibi penuria conchas IcgUnt perniagnas i quarum tefta faxis atnita, irtteriori carne crudafaporeoftr«sperfimiliue(cuntur. Vbi uerótempeftas iientorum ui diutius perfeuerat, corichæcp deficiunt, ad ofta confugiantiain • ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cumulata.Ex his tenerioribus rccentioribus^ eledis, quæ dentibus pofltmt,

mandunuDurioraeduntlaxocontritamihilbrutis animatibusdiffimiles.Et olfibus quidê,ut diximus : piftibus aût miro quodâ modo ultra qua quis exf ftirnaret,utunt.Nam eorû capturæ quatuor diebus continuis inrcnti,cpulanc palam cum lætitia, cantu^ abfonö,omnib.inuice congratulantibus.Dcinde m uliereSjUt in quänep quis forte incidit,cognofcöt,proh's cauf3,omni cura ob dborö qui pr^fto fint copiam uacui.Qiiinto die ad fontes uadunt,pótus gra-tianibi

-ocr page 123-

RBRVM ANTI Q..V AR VM, LIB. IIL. 71 fianibi aquæ dulces fluimt, ad quas paftores greges atc^ armenta potum du-cuntTorum profediio hand diflimilis ell armentis boum, omnibus fimul uo cem uclut irtconditum fonum tollentibiis.Ladlantcs infantulos mattes in ul-nis fei iintjtepuifos à ladle patres.Qiii ^uintum excédant annum,cum paren-tibtis magno cum g3udio,ut qui ad fruendumiiadantjproficilcutin. Natura enim corum incorrupta, famcm Icilare, maximum ducit bonum, nullam ad-Uentitiam uoluptatem quacrcns.Cùmpaltorû aquationibus appropinquant, teplcto aqua uentre uix regredi qucunt,potu graues : ea^ die nihil edunt, qiiifcp aqua plcnusjdillentuscpjfirnilis ebrio:pollera die denùô àd capieii' dos pifees rcdeunt.Ita uitam per oinne tempus tranligentes,ob fimplicem ui-clam raro in morbos incidunt.Breuioris tarnen quàm nos fünf uitæ.Hæc eo-nim qui intra finiim habitât,uiuendi norma. At illorum qui extra linum ftint, Populi ^ui et inalto eftmirâbilior^ ut qui nunquam bibant, ôc natura ab omni femoti fint tra finum de^ palîîone. Hi procul a terra habitaoili taaquam inloca deferta à fortiina eicdli, gunt, pifeationi dant operam.Humida no appetunupilccs edunt Icmicrudos : non quo fitim effugianr,fcd feritatc quadam co cotenti uidlu, quern à fortuna for-ticififnt.Felicitatem fummam putant his carere.rebus, quæ dolorem polient cgcntibus aflcrre. Id uerd mirabiic,ôd quod uix credi queat,quod inflia mo- tCTrdSJtt uentur animi palîîone. Ab Acgypnjs mercatoribus qui per rubrum mare in- abjimsntia i ^^taea loca nauiganr etiam nunc eadem quae nos fcribimus,dc his referuntur. potKi Terttus quoq? Ptolcmæus cupicns elephâtos qui in eis flint locis denari,que-dam ex amicis Simmiam nomine ad fpeculandam earn regiohem mifit. Hie diligenter lcriifatuslingula,ut AgatharchidesCnidiusrefert,ait gentemhâc Aethiopum qui abfep palîîone uiiiunt,nulîo uti potuKut quern non appetant îiaturainccp nauigantium fermone, autappropinquatiurn externorum aljoe-dtuniouerufedrefpicientes tantum ijfimobilesHare, abfcç dllo*perindcacfi i^minem u!dcrcnt,fenfu.Si quis enle edudlo eos perculTerit, no.n dfffiigiunt, 5d Lierbcia 5d iniurias perferentesmeq; quifquam alterius uulnerc aufdamno mouetiir;fedfaepiusfiliosautuxorêanteoculosintcrfedlos abfq; ulla paflîo- , nbsp;nbsp;,1

nerclpiciiint,nu!liimneqj irç,necp mifcricordiæfignum ollendcntes.Denic^. , omnia mala quicto animo pcrfelunt,afp'iciente5 folum pcrcuticntes,ae;ad fin ■ gala mouentcscaput.FerUnt eos practérea fermonç carêtes,nutumanibuscp nbsp;nbsp;*

lignificareqiiibuscgeant,Sdquæuelint.Qiiôdueroquismireturmagis,ma- Pro rini uituli inter hos uerfantur,pifcium capturæ ueluthomines intenti., Simili Tw, ftiudiO cubilia partusep, Sd natorum tutelam hæ genres unanimi con.fenlii pa-cecp curanfjiiullo externo animanti infeftæ. Qiiod uitæ genu?, licet mipbile, à prifeis olim temporibus ea gens feruauit, fine ita logo temporealEieta, lîue coaclancceflîtate.Habitaculis nonijfdem quibusichthyophawi utuntur,quot;fed DomidlM, diiierfis habitant modis.Qiiidam infpeluncis habitant ad Ardlum pofitis : in quibus turn umbra tum fpirans aura eos ab çllu fôlis tutatur. Nam quçadme ridiem loca fpedlant,fornacibus ex nimio çftu fimilia, accclfum ad ea adimut. QiiifuatuerfusArdum, excoftis cetorum incuruis, quas mareplurimas ef- • fertjCXutrocp pofitis latere,colligatiscp, quas maris alga operiunt, hfibitacula t«î (pû/ fibiextriiuntad euitandos æftus, natura fibi artem ex necclTitateadfctucn- a-tif eut damrepcriente.EllSd tertius apudlchthyo(#iagos habitandimodus. Arbo-resquædam iuxtalittus plurimae nafcuntuu imminentes mariihas frequenti-busfolqsjfrudlu uerô fimilinuci caftaneæ,limul conneclentes, umbracula fi-h'conflituunt : ubi inlittore pariter ôd mari commorantes, uitam agunt,tum folcmeffugientcs arborum umbra,tû continua maris unda,uentorumcp aura æftummitigâte. Qiiartum habitaculorum modum ingens iuxta litrus tumulus cfficitjquj prifeis olim temporibus exmaritimis herbis, arenaep maris fiu-Ct'busimmixta edi tus, inftarmontis excreuit, adeo fîrmus, folideep cornpa-duSjUCineo oblongas effodlant, fpelunûis : in quibus commorantes, maris teflwxuk.

-ocr page 124-

D I o D o R I SIC VLI

rcfliixu P rod cant ad pilcium capturam;fluxu,ad fpduncas confugtcntes,cpif lantescp quos ceperantpifccs. Momios in mare proij ci tint inundationis ton porCjfepuitura fua pifcibus pabulum præbentes. Vnû ex Ichthyophagis gC' Collhit «ù/ïB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habet habitationes, ut qui eiufmodi diligenter res inueftigarcuclmf,

ySatixieffe, Piultum addubitare cogantur. In promqntorijs enim præcipitibus undic« ac * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' prscaltis habitantnonnulli,adquæimpouibilefuit quen^ in principioadif“^*

' Pars mari proxima ne pediti quidem cft acceflîbilis.Nauibus non utunqcum fitignotus illis earû unis. Itafàteamur oportet, illos elle loci aborigines, nccç aliunde generis,quemadmodum quidâ nature indagatores de omnibus reb. naturalibus fenferSt,principium cepilïè. Verum cum horö cognitio nobislit inaccelîâ,nil prohiber mu! ta dicentes in' paucis uera (entire : quæ uerbis !p milia uero audientibus perfuadent quandoep longe à uero abene. Nunc eO' Chelono^hd^ rum quos Chelonophagos dicunt,uita recenfeaf. Sunt in Oceano inlülæiU' gi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xta continentem numero plures, fed paruæ humilcsep, nullo neqt domeft^f

neqj agrefti frudu Jn his quoniâ fermecôtinuæ funt,nulla fit têpefi:as,au[nU' diuô maris inundatio.Inter has magnus habet teftudinfî numerus, qux eô co fugiunt ob maris tranquillitatê, Nodu in profundo commorant intentæ cf bo.Die inter infulas diuertentes iacent,reipicientes ad folem,inuerfistpnaiii' culis pifeatorijs afoedu fimiles, excellunt enim magnitudine præcipuainter marinas cônchas.Barbari infulas incolcntes,interdiu paulatim,nefcntiantiir, uerfus teftudines natant. Eas adorti quidam ab uno latere ad terrant pretnût: quidam à reliquo furfum leuanqquo reddunt refupinas,ne uerterc fe,neue et' fiigere queant. T um longa refte per caudam ligatas, nando ad terrant dedu-cunt.ln infula expofitis, omnia interiora paruo tempore ad foie aduiia coittC' dunt. Tefta.quæ concaua eft, tû ucluti cymba ad continentem nauigantjtiiin pro aquae receptaculo,tum pro tentorjjs utuntur: quibus natura adntodûopi tulata eftjUt una res uario ufui accommodaretur. Cibo enim,uafc,donto,iia-ui uitam illorum adiuuant.Haud procul ab his littus inhabitant, uitatn incul-Bärbdri titio* tam ducentes barbari. Nutriuntur enim ex cetis è mari ad littus eicdlis,quo-rwdccoifc rum magnitudine quandotÿ abundè epulantunquandocp illis deficientibus torquentur fametcoguntufep, cùm cætcra confumpta fint, algam amp;nbsp;extrema coftarum mandere.Hæcfertur Ichthyophagorum uita.Littus quodadBaby' loniam fpedlat,cont(guumeft regioni domefticac amp;nbsp;plantis plenæ. Tanta ne-ro ineft pilcium multitudo,ut incolis nunquam eorum défit copia.Nam pro-littus frequentes infigunt humi calamos,adeô inuicem humi connexes,ut rctia afpiciêtibus in littore uideatur. In his funt plurimi aditus,qui ofiqs ica in utrancp ùoluantur partem,clauduntur. Maris fluxus ad terrant dclatus, aquæ impetu oftia impellens aperit,refluxus claudit. Singulis igitur diebus ex ma' ris inundatione pilces côtigit ad terram per portas deduci:qui refiuenteaqua oftijs claufis humi in ficco remanent,tanto perlàepe numéro, ut cuntulum fah _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;entium pifeium diceres.Hi ÔC copiam uiuendi,amp; haud paruum uedliga! piæ-

bent.Qiiidam circum ea loca habitantes (regio enim omnis plana atq, huini-lis eft)folîas à mari ad fuas ulcp uillas mtiltis Itadfis ducunt: oftiaep exuimini-bus fadlajin imo folïæ ftatuunt^ua: fluente mari aperiuntur, claudunturte-fluentedgiturremanenteperoltiorum raritatem aqua deprehenfospilcesin foils finunt,quoad ceperint quos uelint.Nunc ad reliquos tranfeantus.

tcelt;rlt;w. In Aethiopia quae lupra Aegyptum eft, iuxta fluuium t quem ?dlapam uo lihizophaÿ. cant,inhabitatges quâRhizophagos uocant. Radices enim arûdincm qua?

ex propinquis locis effodiunt,magna cura lauantes barbari,lapidibus terunt, quoad molles fadæcohçreanf.dcindeplacentas ad modum ï□ teris quantum hianus capit faâ:as,atc^ ad folem decodtas mâdunt.Qiiem folum cibum cum per omnem uitam fuauem atc^ affatim habeant,eo^ pacem continuant inuicem feruenqcumkonihus tamënbellant* Nam acrecircum æfiufetu^tqè defato

-ocr page 125-

RÉRVM ÄNTIQ_VARVM, LIB. HL 77 dcfet to leones ad eos egt ediiintur5amp; umbrae caufaj amp;nbsp;iit minores uenentur fç ras.Adhos Aethiopes ex paludibus exeuntes, muiti pereunc, turn mfetiores uiribus,tum dcficientibus quibiis fe tutari ualcant,armis. Lt iaindiii ea deleta eilet à Iconibus natio,nifi natura eis (ponte præiidium tulillet. Nä fub ortum Canis,mirabilisatepinnumeranulloagitatauentO culicum multitudoadea loca adiiolat.Homincs ad pakides Anîugicntes, minime lædiint: leones abi^ reexhis regionibiis co m pell un t, tum morru,tum üoeisiono territos.His lunt HylopliagtjSpcrmophagiqj qui appellanturptopinqui.Quorum hi quideni spertnopl^^i fruc^usqutækatecxarboribus décidant coliigcntesjabfqj iabOrecduiif.reii-quo tempore herbam inumbrofis nafcentcmiocis decerpunt, qtlaé uitaefub' uenitegeltati.Hylophagi üéró cum ßlijs uxoribusqj ädioca campcitria acce-dentes,arbores a(cendunt,ac teneras ramoruni kimmitates auterunt. l atam autem ex continuo ukirarnosafcendendi peritiam habent omncs,ut, quod incredibileuidctur,de arbore in arborem uelut aues prolilianr,afcendanti.p tc niics abfep periculo ramos,macilentia ieuitateq^ corporis nixi. Si quando pedes labantur,manibus ramis coprehenfis fe à cafu uindicanuqucd ii forte clc-ddcrint,nulla in re propter leuitatem corporis læduntur. Ita ramis tencriori-b US dente excfis,uentrem farciunt* Hifemperinceduntnudo corpore, com-tnunesép uxores acliberos habent. Pugnat inüicem pro locis, armati bäculis nduerfus alios,ac dominantes uiclis.Moriuntur ut plurimum tamd,ciini dcH-denteuifu corpus priuetureo lenfuqiio cibumquacrebat* Reliquarri circa ^egionem Aethiopes tenent qui Gymnetæ dicuntur,numero baud multi, ui- Gymneth ta ab rcliquis diuerfa.Syluclirem enim incoleritcs rCgione^ 6C penitus afperâ, rarisep aquarum fontibus,fuper arbores ferarüm timoré dormiunt.Sub auro-ramadaquarumdecurfusarmatiprodeunteSj fe ablêondünt inter arborum frondes.Sub æftum uerô folis agreftes boues, pardalescp ac uaria ferarum genera tum caloris turn fitis impatientia ad aquas potus caufa conlkiunt.Reple tas graues«^ aqua b el lias, Aethiopes,cùm baud facile irioueri poffînt,cx arbo ribus defeendentes adoriuntiaclignis aduftis faxisep amp;nbsp;fagittis occifas, perep eœtus diuifas edunt.Aliquando^ieiô,quamuis perrarô,amp; ipfi à ualentiotibe ftiainterficiuntur.Sed multas ipn dolo ôd arte ualentiores beluas capiunt. $i-quâdo defint animalia,antea captorum pelles madefadfas rerriotis pilis ad iggt; nemleuemponuribdifpartitasqpfinguliâuidèadfatietatcmfumunt. Impube rcs pucros exercent ad certum lignum iaceré,folis cibum præbentes ijs qui fi-gnum tetigere.ldeô iacülatores optimi euadunt,Urgente fame. Ab bac regio-ne qui occafum uerfus plurimum diftant Aethiopes, curn elephantis certant. fi,.pfcjniiM Habitantes enim in fylueilribus amp;nbsp;arboribus refertis locis, clephantorum in- tertamtndi grclTus at£p exitus ex præaltis arboribus obfcruant. Multos unà incedentes non aggrediuntur,omni fpe umeendi remora. Singulis inij ciunt manus, mi-rabiliaudacia freti.Nam cum inccdês beftia arbori appropinquat,in qua (peculator occultus lateqex ea defilicns,manib.apprehenfa cauda, pedibustp ad dextrumfemur oppofitis,fecuri,quae ex humerO pendet, leui, ut unica manu nbsp;nbsp;nbsp;•

tvadtari queat,5C acie acutiffima,dextera manu apprehenfa, neruos dextri po-plitis crebris idfibus amputaf.finiftra manu regens agile corpus,beluæ cona-tus magna uelocitate enugit. In co namqift certamine uerlatur utriufquc faills,mortis diferimine in alter!us uita pofita. Elephas neruis ablcifis, quan-doque,quia hand facile fc uertere poteft,inclinatus inlatus faucium,in terram cadiqAethiopem.^ fecum trabens interficit. Qiiandoque ad arborcm aut faxum hominem ailidens,ipfo pondéré, quoad animam cxhalet, comprimit, Qiiidam clepbantcs dolore moti,cum i nl idian ti obelTe nequeant, diffugiunc per campos,quoad continuis fecuris idfibus ab infidente caefi décidant. Fum concurnmt Aethiopum coetus,2lt; adbuc uiuentis beftie pofterioris partis cat pcs abfcilFas edunt.Nonnulli ex propinquis incolis abtcç ullo diferimine ele-phamo»

-ocr page 126-

78 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORlSICVLi

phantos arte fuperSt.Confucuit hoe animal cnm à pa feu is plenum redit, dor mitum proficifcijplurimum natura âb reliquis quadrupedibus diuerfa. Non enim genu corpus fledli ad terrain poteft, fed arbori hærês dormit. Arborem elêphantis adhæfione tum attritam,tum fordeplenam aduertentes mcol£,iU' xta humum fccant,ut tarnen non nifi imji^ulfa cadat. Deinde fui acceffus uen* gia ad ea loca delent,futitó abeuntes,priufquam beftia ad lómnum rcdeat.b-lephas uefperi cibo plenus adnotum cubileprofeAus, omniep molefeâæ^Ç rens arbori,ftatim una cum ea ad terrain prófternitur. Refupinus totanocte iacet,cüm fe erigere nequéat. Aethiopes die ad locum accedentes, abfcp perr culo beftiam occidunt, tabernaculiscp ibidem eredlis moram trahunt,quoad animal fit abfumptum. Harum gentium quæ partes ad Flefperû pertinentes Strutophdgii habitant,Aethiopes fimi ad meridiem (pedantes, Stt utophagi cognominan tur.Eftapudeosauiurrifpeciesnaturaterreftribus animantibusmixta,untie aues ceruine noniinatp funt.Hp magnitudine funt magni cerui, collo oWo go,rotundis iateribus atep alatis,capite tenui oblongocp, cruribus aciunftH' ris firmiffîmis,fîflb pede. Alteuolareproptergrauicatem neqiieunt. Veruni oeyffime fummis pedibus terram tangentes, prælèrtim cum nans uentus alas ueluti nauem extends uelis impelliqcurrunt. Venatores feriuntlapidibusier mè iatis magnitudine,pede iadis, Ceflante uento alarum præfidio deftitutaf, curfucp uic?tæ prehendUntur.Harum cum magna fit multitudo,uafqs artibus plurimas barbari facilecp câpiunt:ô(!l carnes quidem edunt, pellibus ueropw ueftibusutuntur,acledis. Ab tjs uero quosfimos Aethiopesdiciinc,fa’pnis uenationelaceffitæ,rôftfis tüêritur: quæ cum magna fint, amp;nbsp;ad incidendum apta,magno Rmtincolis ufui,cum haudparua habeatürhorum animantiuni Àcirido^hdgii copia.Haud procul ab his abfunt Acridophagfdeferto contermini,hoinines • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paulö cætcris brcuiorcs,macilenti,ac fupra modum nigri.Vcris temporeZc-

phyrus acLibyens uenti infinitum pene loeuftarum ex deferto ad eos defenn numerum.Hæpermagnæfunt,fcd colore alarum turpi acfqualido. AethiO' pes adidalTuetfin quandâlatam longamq; multis ftadqs couallem plurim“ materiel ex propinquislocisingerunt. Gômfiio tempore locuitarumtancp nubes à uentis fuqra uallem defertur,m ateriem côgeftam,omnem^ loci huigt; bam antea fifccifam iricendunt. Loeuftç defuper uolantes ingenti lumo enr dæ,paulum ultra uallem ad terram tanta decidunt copia,ut uidum omni gC' ti abunde præbeant.Has enim lale,quod regio plurimS fert, fupcrinfiifo,diU' tins feruant,cibum guftu eis fuauem. hie eft folus eórum per omnç tcm^uslo cuftarum uidus.Necp enim pecoranutriunqnecp pifees edunt, procul a man pofitimecR ullum aliud uitæ adminiculum habent. Corpore leues funt,uelo' ces curfu,o0 uitæ breuis,ut qui longilîîmè uiuunt, ciuadragefimum non exce^ dantannum.Finis eorumnonfolûmirabilis cft,lcdefiam incredibilis. Nam propinquante feneda,pediculi alati,nô folum uifu uarq, fed fpecie liorridi

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turpes in corporibus nati,uentrem primo, tum pedus, deinde totum corpus

paruo tern pore exedunt. Qiii morbum patitur,primum ueluti fcabiei cuiuf-dâ pruritu alledus,corpus fcalpic,uoluptate fimul amp;nbsp;dolore percepcis. Deinde exorientib.pediculis,fimul (Quente fanie,morbiaccrbit3teac dolore per-citusjinguibus corpus magno cum gemitu lacerat.Tanta uerôucrmium copia effluit,alr)s fuper alios tanquam experforato uafe fcaturientibus,utdclcri nequeant.Hoc pado fine cibi fiue aeris catrfa miferum fortiunturùitæ finem.

, nbsp;nbsp;nbsp;Huie genti regio adiacet pcrampla,uarietate palcuorum fertilis,fed deferta

ï«fof/e fet/t- quæpenitusadiri nequeat.Non tamehominibus à principio caruiqfedpoif iuffuK fgt;ulß à modum intempeftiua ex pluuia deferta eft,multitult;finem aranearum fcorpio jeorpionibui nmnep ferenteitantam enim harum beftiarû excreüiffè copiam ferunt,utmor . araneif, fibus peftiferis incolæ coadi,patriam deferere,fiC ad alia loca confugerecoW' pellerentur.Neœ uerô debent hæc incredibilia uiderL Multô enim his maio-ra flint

-ocr page 127-

RBRVM ANTIQ.VARVM, LIB. IIL 79

ra flint [jcr terrai n orbem litcrariim monumêtis tradita. In Italia munïim muL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naitii/

titiido fyliicfhiuin z terra prodiens,plures folum patriuni linquere coëgit. In Media adcó nigens pailèrurn inolcuit copia,t3(fla abfumcntiö femma, ut hommes ntaio ach ad alia migranne ioca. Eos quos Attariotas uocanqraaç ènu bibiisprûguttisaquæiutcrramdelaDlàe adegcrunt, relicia patria ad cam in quanunc quoqj rcirdcnt oram conR^ere.Iam ueró quis ignorât, inter muka egregia opera pro quibus Hercules immortalitate donatus eft, illud etiam an inimerarijCx Stymphalide palude innumeras aues quae ea loca inieftabant,c-ins uirtiite expulfas“;’ Qiiædam Liby.e urbes Iconfi ui ab deferiis locis ad eas adiicntantiuin delcrtæ lunt.Hçc eorum gratia, qui parum quandocn ftdei fci'i ptoribiis ut in credibilia narrantibus habent,retulimus. Nunc ad hinoriam re dcainus.Extremas ad meridiem partes uiri tenent à Grgeis Cynamyni, d uici-nisbarbarisfyiueftres appellati.Hi barbas habentadmodum magnas,greges fyiiieftrium canu nutrientes ad prgfidia uitæ. Nam ab æftiuo tropico ufq; ad mediiüTi byeinis Indici boues innumera mukitudine eorum regione ingredi unt'jr.Caula quidem incerta eft,utrumne alias infeiftantes fe feras fugiant, an pakiispcniiria,an alio naturæf quæ omnia miranda gignit) impulla homini-biisignoto aeftæ. His homines cûobfifterenequeant luis uiribus,• fe canibus tuenfiquibus in uenationc ufi,boucs pcrmukós capiunt. Et partim quidc récentes cdant,partim fali unt ad futuriâ ufum. Muka infuper alia animantia ca-iiibiis capta comedunt. Poftremi qui ad meridiem habitât, in hominis forma ferarumiiitamducunt.Seddehishatftenus. NûcdeTroglo^tisloquemun

Hi d Græcis appellâtur paftores,eo quôd ex pecorib.uiuane.Clt;xtus ac tyran- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒlilc

nos inter feconftituunt.Vxores aefiiios habent côniuncs, excepto qui unicâ tenet,tyranno.Huic propinquanti multftarri tyrann,us irrogat, certo numéro peciides.Etefiaium tempore,quo inaximi decidunt imbres,fanguine amp;nbsp;latfte iminixtis paulumip coçftis nutriunfneftufolis deficicntib.pafcuis, adloca déclinant paluftriaipro quibus folis inuieem certant.Pecora uctufta, aut in mor boscadentia occidunt,ex^ his per omne'uiuunt tempus, Parentum nomina ’T'ininièinduntfii!js,fedcauri,arietis,ouis. Ethosquidempatres,hasmatres qtioniàab his,non a parentibus quotidianus præbeat cibus,appellant, Vtun tuf potii idiqXæ paliuri fuccoîpotctiores ex quodam flore exprcflb,qui eft de-terrimo noftro mufto perfimilis, Armentorû greges feciî ducentes, uarias,ne ijfdein in locis morentur diutlus,r^iones mutâticorpora, p rætet uirilia, quae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

pellibiistcguntur,nudi,PudendaTroglodytçomnes uelutÂegyptq circun- Circumeiß^i cidunt,his demptis quos à cafu claudos appellant,Hi foli intra regionê exter-norum habitantes,ab infantia nouacula inciduntur. Arma ferîitTroglodyte Amrf. tjquos diciintMegabaros,lcutum excorio crudo bonis rotundum,amp;ferra tâ clauamialq arciis lanceasœ,Sepulchra ridicule penitus curât. Nam paliuri ui-minibuscorpusligantes,defun(fti ceruicem cruribus applicât. Deindecada-iier in loco editiori pofitum lapidibus ridentes obritunt: impofitoq? fuper fa-xorum aceriium capræ cornu,abeunt,nullo dolore moti, Beilant inuicem,nô utGræcfob iram autambitionem,fed pabuli gratia.ln eorum concertationi-biisprimûiadislapidibus,quoadaliqui uulnerenf,côcertant:tum areu, quo • admodum exercitati funt,pugnantcs,mututs*uulneribus cadunt,Ea certami-nadiiiinuntquæætatepræcedûtfoeminæ, quibus nullo pcriculo in medium prodeuntibus(ncphas eftcnim hasullo patfto lædere) extemplo à certamine f elTanulnualidi ob fenium arm enta fequi, gutturc bonis canda adftrido ui tâ ftniiint.Qjti morte differnnt,licetnolcnti,eôdê modo ^admonitos tarnen angt; tea,uita prinarendcp habet benefiet) loco, Febrici tâtes item, aut morbo incu-: rabili correptos,fimili affîciunt morte, Maximû enim arbitrant malorû, ab eo iiitam diliggqui rtequeat altqnid agere dignû nita, Videre licetTroglodytas , oinneis corpore integ^aetate ualida ,iu qui fcxagcfimû non cxccdan t annû.»

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VerÙBi

-ocr page 128-

80 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLI

Acrw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crum de his hactcnus.Si qiiis ueró leclor aut propter rcrû nouitatc aut mi-

f^,c«rpcrpé epruni qui dcfcribuntur uitam, nolbæforfan hiilorig fidem abrogabit: dendi fit. Scythàrû T roglodytarumcp a'crem noftro coparans, quâtumcp inter fe hi dif-

•; ferant pènfîtans/cribentiû uerbis credet. Tantû enim nortcr diHertaamp;ab eo qui in niftorijs aliquSdo narratur,ut diuerfitas eorS incredibilis uideatur.Ali' Viifriioris, quibus inregionibus adeo maxima frigMibus côgelantur flumina,utcumis ÖL exercitus lupcr immobile glaciem tranfcant. Congelantur etiam uinSrcli' quaq^ hurnid3,adeó ut cultris abfcindantur.Qiiod^ his eft mirabibus, ÔC tremitates ueftium quas homines ferunt, frigore attritæ decidunt, obftifcant oculi,ignis fplendorê non reddit,æreæ ftatuç dirumpuntur. Qiiandoqî ueio ob dénias nebulas ncqg fuîgura,ncc^ tonitrua in cis locis fiunt.Pkira quocr,a-lia his mirabiliora natura efficiqqiiaa ignorantibus incredibilia uidêturiîjs uC' rd qui ea experti funqiritolcrabilia. In AegyptiacTroglodytarûfînibus^rO' 'Viscdlorii. ptcrimmenfamfolis circa mcridrêcaloris uim,nequai^ fercfpiccrepropeftâ' tes qncunqob aeris craifttateAbftp calceis ire nô poflunt: ilâ dilcalccati fiibi-td pedes immefa caliditate exulcerant»Sitientes,nifi potû citd fumant, ciicftf gio moriuntur,utpote folis teftu humiditatê corporis fubitd abfumentc. Cibi in uas æneum cQ aqua pofitfextempld folis ardore abfœ igné alio dccoquim tur.Has tarnen qui incolunt oras,tant3 uitæ incommoder nolunt cftugcrc,ftd ultrd potius earn diligunt uitâ,^ alio cogantur more uiuere. Ita patriæ amot 70 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£. quidam ingens natura fingulis innatus eft:ô(^ aeris malitiam confuctudo à te-

ƒ i çiÂ'jpi'i ncrisanniscoeptafupcrat.Hasucrdtotrerumuarietatcs baud magna lôcorû otjtu'A intcrcapedo aliquando continet.A'Mæotidepalude, ubi Scythæ quidam in kns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fummis frigoribus habitant, multi cdin onerarqs nauibus decernd'*-’

bus Rhodum,tum quatuor in Alcxandriam accelTére : deinde per Nilum na-- uigantes,diebus decem in Aethiopiam peruenerunt. Ita à frigidiffîmis orbjs partibus ad calidiffîmas regiones non amplius quatuor amp;nbsp;uiginti dierum cô' tinua ea nauigatio fuit » Qiiapropter cum non longé diftantiûlocôrum aeris fit tanta uarietas,non eft mirandum uitam iliorum,morcs nbsp;corpora à noftris

multum differre. Nunc deferis quæ in cis funtregionibus, aliqua funtferi-Rbinocfrof» benda. Eftanimalquod à reRhinocerotemuocant, paruiribusclepbanro, magnitudine.infcrior,pcllepuriirima,colorebuxi. Inlummitatenariûcoinn gerit firnûforma,durumcp inftarferri. Hoc pabuli caufa cum elephâto certat. Acuit enim ad faxa corniudeindc cum clephante congreffus, ueiitrcm graui-ter idlum cornu tan^ gladio profeindit. Hoc patfto pugnans,befti3m exan-guem reddit.Siuerd elephas illius icftum præoccuparit, probofcidecaptum, Spbiflx. cùmfupcriorfituiribus,laniat. Sphinges Sdapud rrogloditasAechiopesip nafctintur,forma haud ei diftîmili qua pinguntur, fed pauld pinguioresaiàtir Cynoce^hiliM ram habentmanfuctam,pluribus cxercitijs difciplinisq3 aptam. ^liCynorc phali uocâtur,corpore funt ôd forma homini déforma afî!miles,uoccmq5 imi -tantur humanamderum omnino a tep indomitû animal. Supcrcilîjs afpectnq» * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt horrido ac truci.Fceminis fua natura accidit,utpalàm expofitâ extra cot'

Cfp«î. pus uuluam peromnê uitam ferant.Is ueró quem Cepum nominant,àcotpo ris amp;nbsp;ætatis decorc nomen fortitus,facie eft leonis,corpus rcliquum panthere fimile:exccpta,qua damis æqu^irur,magnitudinc. Horûanimalium omniitm comb taurus,qui carnious pafcitur,fcritatem excedit,penituscp eftexpugnatu diftf cilis.Corporemaioreftdomcfticis tauris,equiuelocitatc,oreufq3 ad auresfil fo,rubicundo colorc,oculis albis,noó:c^ refulgenttbus : cornua uclutiauies mouens,in certamine firma tenet : pili contra natura cætcrarum animantium uerfus caput ducuntur.Et heefera uiribus fortitudinem mirabili pugnat cum caeteris beftqs,quas fuperatas comedit. Eftquoqp infeftus admodum armcH' tis,nihil nct^ paftorum utrcs,necp canum multitudinera timens. Dicitttr eius pelk's haud qua$ uulneribus patére.Cùm multi ilium conentur ui caperqnii ftradefa-

\

-ocr page 129-

K t K V M A N I I A K V Mj L 1 D. ill. 8 t fira defatigantur.ln foueam delapfus,atit alio c^tus dolo, feipfum ex ira üif-focatjpriRinælibertatismemor.MeritôigiturTrogloditæ hancbeftiam opti ttiatn iudtcantjCiri à natiira indita fit leonis uirtus, cqui cclerttas, robur tauri, quod^ maximum cft, hand inferior natura ferri. Ç^iosueroAethiopes appellat Crocottas,mixta funt canis lifpiqp natura,fed ambobus détériorés: dcnû'ccofU.’ fibus ita ualidis,ut olïà omnia facile conterant,amp; digérant comefa. Hoc animal fenbunt quidam uocem hominis ( quod nobis procul à Uero uidetui)imi lari.Variàferpentum genera, incredibilicp magnitudineconfpici dicunt, quiserpenfaiH Joca deferto inc-olunt propinquateentum cnim cubitorum longirudine non- f^ecies, nullos elfe aiunt,ut merito nori folUm à nobis, fed ab all)s quoep id falfum elTc exiftimetur.Addût infuper his multó maiöra baud digna fide. Nam cum pla-^ na fit regio,ferpences uerô maximi, circitmuolutos in gyrttm longe procul a-fpicientibus locum editiorem,âc quafi collem quendam uideri. Sedeorum tnagiiitudo uideturcreditu difficilis.Nos demaximo omnium qui in confpe ôum uenerint ferpCnte capto, ac in Alexandriam delato refcremus,addcntes eapturæ modum.Sccundus Ptolemaeus cupiens SC elephantos alias mira-b'iesuifu acuiribus beluas ad feadduci,donis ac pccumjs multos ad elephaii tos,qui multi adeum dedudfi funt,aliascp feras capiendas pcllcxit. Itacp milita eiusftudio ad Græcorumnotitiam antea ignota aniinantia dcductàfunt. Conlpeda uenatores quidam regis inhuiufinodi donis-magniKcciltiajdc-neuere commun! animo aliquem mägnum ferpentem uiuum in Alcxandri- ggypgffdf amadPtolemæum traducere. Cùm res hæcgrauis difîicilisép efiet,fortuna eoriim confilio opitulata efi. SerpCns erat trminta cubitorum longitudine xta aquas, qui reliquo tempore immobilis, le in circula redigens quielcebat: accedentibcts ad aquam potus caUfacæterisanimantibus,lubitôairurgcns, oreep noniiulla capiens,alia circumnedlens cauda,depafcebatur. Hune con-fpicati homines,cum longior efl'et,hebescp natura, laqueis amp;nbsp;catenis lelc illo potituros fperantes,primû fidenter ad eum accefièrunt.Beftiç appropinquan teSjUifis igneis oculis,lirtgua lambentefingula, fqiiamarum afperit3tc,dû mo neretur,ftrepitum ingentê reddente, dentibus infuper emirieiitibus,oris quo queafpecîlu horrido,immutato colorc,admodum exterritifunte Itaq^ timide ini^is ad caudam laqueis,ad contadfum funibus corp Us, magnis fibilis cori uerfa belua,propinquiirimum ore captum uiuum deglutiuit: alium fugictem caiida longe apprehenfum,atcp ad fe tradlum occidit.Cæteri metu pcrculfi,fii ga faluti confuluere, non tarnen omittentes beluæ capiendæ curam, fpe lucri fimorem fuperarite.Arte igitur amp;nbsp;dolo potiore uiribus,beluam funt aggreffi. Primum ualidis fpiflîscp funibus retcconcauum nalïæ forma beluçcapaxfe-cerunt.Tum fpeculantes ferpentis cubile, atep exitus reditusœ notato tempo renit primum ferpens ad confuetum animalium paftuni prociij t, priore aditti mgenubuslapidibus terraep obdudlo,in proximo uallisloco latum in primis mgrelliim,tum ar-diorem interius, ueluti cunicul um,cubile uerfus, inquo re- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tepolitumeft,fecere.Reucrtentiàpaftubeluæ,lagittarrjfunditôrcscp,tû cqut turn magnus numerus, ad hæc tibicines ad id præparati, omnes fefe oftendê-te.nulli tarnen adiré propius aufi funt,aliorutin malo edodli.Simulac ill! accef-t:runt,belua collum extulit altius equitibus. Illi uerô ad uenatum cogregati, foniedis procul manu telïs,tum equorum confpcdl:u,tum latrantium canum ttgt;ultitudine,ad hæc tubarum concentu territum ferpentem, ad folitum adirû t^orgerunf.quembb feptum cum reperilîèt, illi infequendo àrmorum equo-clangoribusobftu-P^aclam beluam àd præparatitm aditum adægere i quem ingrelïà, in rete induit, deinceps reludlantem rete^ dentibus magnis editis fibilis lacerantem comprelTerunt.Eam'enim ad terra expofuerunt, ÔC loca caudæ proxima pnn-I gentes, retraxerUnt.eius dentium lacerationem ad fenliim dolentiumparti«,

F Eo pado

-ocr page 130-

82 nbsp;’ DIODORI SICVLI

Eo pavQo irretitum feipentem dcfercntes Alcxandriam regiobtulerunt,mu raiidutnfpcó:aciilum,Óóuixaudiennbus cicdendiim» Deduclo deindepau-latim ad conterendas uires cibo,fei itas eius remiffior reddita ell : ita ut oB illf-us manfuetudinem obftupefcerenuPtoIemxus uenatoribus tributoprgmio, ferpcntem dimenfo enutriens cibojadreg^m uenientibus exteris pro miraiP SerpratK nbsp;nbsp;do fpecflacLilo ortendebat. Tam ingenti igitur ferpentc in confpeuum bomb

cpicoriwM num palam dedudtOjhaudabroganda uideturfides Aethiopibus, nequepro wgiutudo, fabulis ducenda,quæ delerpentibus tradunt. AlTerunt enim, reperiri apudfe illos tanta magnitudine,ut non folum boues ac tauios,cæteracp eiufdem mo* lis animantia,led elcphantos quocp occifos uorent. Nam cum illis congiclfi, primùm cauda pedes illorum multis nexibus coplicant, ita ut ncqueant raO' ueri:deinde in caput airurgentes,oculiscn tanquam fulgure incenlis, elephan tor urn uifum obumbrantes,ad teiram deietflos comedunt.

Nunc de reliquis Arabic! finus oris fcribemus, partim à nobis Alcxandiix ex regum commentarys,partim ex his qui uiderunt perceptis. Hæc enim op bis poi rio,infulæ quoqj oritannicæ, amp;nbsp;loca ad Arcium fita, paucis nota fußt. Vci um de regionib us quæ Ardlum fpedlant, deep Britannicis rebus tum reîe retui à nobis,cum C.Cæfaris,qui Romanum ufcp ad Britanni imperium pro-Ew'k Agt;-d tu!it,easq; oras incognitas antea,notas effeciqgefta compledemur. Arabia , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finus oftia patent ad 0ceanum,qua meridiem refpicit, multorum Itadioiuni

longitudine,quæ ArabiçTroglodytarumcp finibus terminancunolhj rcliqui finus latitudo dccem amp;nbsp;leptem ftadris patet : à portu Panormi ad oppoliUiH continenrerndieiuniusnauigatio. Plurimum uero dillatcircaTyrcxûmon-tcm,ubi ita latum eft mare,ut continentes minime inuicem alpiciantur. Ab haclatitudinc paulatim clauditur uftp ad oltium eius. Is finus multis inlocis infulas continet magnas, quas inter a tel us eft nauiurn curfus, maris ueróllu' XUS uehemcns acmultus.Hicfitus eft Arabic! finus,cuius ab ultimis lotis ot-dienteSjUtrinep nauigandi modum,quaecp in eo funtmemoratudignareccu-febuntur.Et primum dexteram fumemus littoris partemiquam uftp ad dcfcp turn habitant Troglodytæ.

Ab Arfinoe urbe iuxta dexteram continentem euntibus, uanjs in lotis laxis in mare émanant aquæ falfedine amaræ. Vitra quas latis campis moi^ imiTunet uirid! colore,qui continuo alpicientium uifum corrumpit. lit motis radicibus ftagnum eft difficile ad nau!gandum,norn!ne Aphrodites. Exmb. quæ in eo funt inful!s,duæ oliuas ac ficus abundè ferunt : tertia his arboribus deficiens,meleagr!d!s,utappenant,referta cft. Poft hæc finus eft ingens nomi ne Acathartus, in quo peninfula angufto aditu iter nauigantibus adoppoh turn mare prtebet. Vitra hæc loca infula eft longitudine ftadiorum ottoginta, nomineOphiades,olim dcfertacultoribus,ob Icrpentum (unde ôunomeii fumpfit)in ea diuerfantium multitudinem. Poftmodum regum Aegyptiope • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ra ferpentibus purgata eft,ad cultum^ redacla, ita ut null! in ea ampliiis toii-

fpiciantur.Non autem prætermittentia uidetur caufa,qua hanc inftilâ Ictpciv turn moleftia cura hominum liberauit. Inuenitur in ea infula Topaziuslapis, uitro fimilis,colore aureo.Cuiq^ acceflus omnibus eft !nterdictus,potnamor tis ad earn nauigantibus ftatuta. Pauc! euftodes inlulæ præfunt, uitam nuit' ram ducentes. Ne quts enim eos lapides furto auferre polfif, nulla penitus in infula nauisrelinquitur.Qitipropènauigant, régis timoréhaudquaquâpro-pinquant infuIæ.îSJutrimentum deferentes eueftîgio abfcedunt, cibo relicro. Cæteri propmqui infulam non adeunt. Déficiente cibo ad littiis fedentonv ncs,uitæ fubfidium expédiantes. Hos qui deferunt, ut tardos læpe inctilant, iiclut in extremo uitæ pofiti. Hiclapis in petra nâfcit, die ob foins fplendonm minime apparens.Nodiu in umbra lucet,procul oftendes quo lit in loto. ftodes forte diuifi, adloca ubi latentTopazij acced^^tJ^ê ub! nodu^pf^r-

-ocr page 131-

R tK V M ANH Çi_V A K V M, L 1 D. lit « j clcntemconfpexere,locum(plendenté!apidis defignantteumpoftmodudie cxcifura opiHcibus tradunt,qui ex eo Topazium eliciant. Propinqiia littora maiori ex parte Ichthyophagi habitant,Slt; paftores Troglo^’tæ.Montes infu pcrfiint ad Sotera portiim contigui,qLn nomen hoc à Grecis primùm ed profperenauigantibus accepit.D^'nceps finus incipitcontrahi, ad Arabi^ partes conucrti,cuius regio ac mare aliam àpriori naturâ habct.Nâ continens humilis cft,nullis collibus elata.Marenon amplius tribus palTibus profundS, colore admodû uiridi.Qixôd ferunt minime natura aquæ côtingere, fed ^uia algareferta clblocus ad nauigandûfacilis, nulli fubditus têpeftati,multislt;p re fertus pifcibus.Naues quæ elephantes uchunt, turn profundæ, turn ponuere graues,haüd parua fubeunt maris diiciimina. Nodu enim uentorum adç ui, quandoq; in fcopulos,quando(^ adloca uâdofa impellunt» Nautæ ubi netp egredi propter aquam itatura hominis profundiorem, neq? naue contis que-unt impcllerc,omnia præterquam ad uidum necélîària è naui erjcientes, noil tarnen proptereapericulum deuitant, nulla infula, nullo editioreloco,nunà naui propinqua. Nam regio penitus inculta cft,SC incolis uacua,6C ad quant if^rinaufgent.Præter has diffîcultates breui tem pore tanta maris fludibus are ’i3adnauis alueuimpellitur,utuelutiaggereobducatur. Illi incaifum adfur-daloca cxclamantcSjUon tarnen omnino falutem deipçrant. Nam quandoc^ maris ex æftUante fludu naue in altum eleuata, tâquam DeuS quiij^iam falu-tcniattulitpericlitantibus.SiuerôhocDeiauxiliodeftituâtur,ubicibus deft'-ciqimbccilliorcs in mare à ualcntioribus, quo pluribus diebus cibi fuppetâti ptotjciuntur.Sed tandem SC ipfi pereunt, multô deterius quàm iam uita fun-«di Jlii enim breui tempore fpiritum naturæ,quæ ilium dederat, reddidcrc:ifti multis calamitatibus morte produda,longiora differendo mala pcrpcflî,tan-dem priuanturuita.Naues autem deftitùtæ nantis, tâquam ftiorum iepulchrd aÜquandiii pcrmanenqarcna undicp congefta. Malus antcnnçcp à longé con fpedæ,addefundorum mifericordiam, afpicientium animos mouent. . Re-giiim eft mandatum, fiquando eiufmodi cafus acciderit, ut fignifleentur local nauigantibus pernicioia. Traditumeftàmaioribusfama,rjs quipropelch-thyophagos habitât, magno quodam eins finus fluxu mari ad oppofitum liu tus fecedentc,omnibus^ locis eius finus arefadis,terram funditus colore ui-ridi apparuiflcæx immenfo rurfus maris refluxu aquam in ptiorcm locum re-ftitutam.Harum partium à Ptolemaida adTaurum ufej montem nauigatio-nem retiilimus, cum Ptolcmæum elephantorum uenationi fcripfimus ope-ram dedilTc.A'Tauro uertitur littus orientem uerfus, ubi æftiuo folftitio um-bræ ad meridiem uergunt, diuerfo à nobis modo,ufcp ad horam fecundam. Habet ea regio flumina decurrentia à montibus quos appellant Pfebacos: di-uiditur quo^latiffimis campis,hibifcum,cardamomum,acmiræ magnitudi- ' ’’^5p^l'^as,fiu(ft:us inftipcromnis generis afperos guftufert, ignotos nobis» Mediterranea regio elephantis,tauris iÿlueftribus, leonibus,cçtcris($ magnis • teris copiofa eft.Nauigatio impeditur infulis,nullum domefticumlerentious huCîuin.Aues in eis uariæ,afpe(ft:ucp mirabilcs nutriuntur.Mare dcinceps fe-quitui profundurn,habentcete magnitudme eximia, hand infefta hominiens,nifi cum forte quis infeius in carum criftas inciderit. Neq? enim nauigan J^sinfequi aduerfo foiepolTunqfplendore illarum oculos obumbrante. Has 1 foglodytarum partes ultimas,montes quos dicûtPfeuaras circundant. Re-‘•quum ex aduerfo littus Arabiam fpe(ftans,ab ara qiiam Arifton à Ptolemeo ®nperueftigandam Arabiam ufqj ad Oceanum minus Neptuno dicauif,Ne-pfnnium appellatur. Secundum finum locus eftmaritimus, incolis propter «tihtatem admodumCelebris, Phœniconà patmis, quas plurimas fertubere acliiauifru^y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnispropinquusagcrtumaquasfcatcntcsra-

tas nabet,turn ad tnerj^m «ergens eft admodum calidus : propterca locum

F a illunï

-ocr page 132-

84 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

ilium arboribus fruclu^ fertilem inter dcferta hominib. loca ficö, men'tó àjS barbari facrarunt.Etcnim paiici fontes riiiitp aqua qua: niutu frigiditate kaad ■ inferior eft,fcaturtentes,terra herbis uirentem præftant, rem afpectuadmodu iucundam.Eft ôutcmplum ex duro lapide prilcis temporibus conditiim,ucitt ftarum,amp; qu'c inteliigi nequeant literarum infcriptione.Ei uir acmulierpia:--funtperomncmuitamjfacrorûcuramhaoetes.Hifelices habiti,quiidlocik3 bitant,in arbdrib.ob timorem dormiuntferarû, luxta Phœniconem nauigaît ti ad continentis promontorium infula eft à Phocis quæ in ea uerfantur,dut2 p^ocdriiw PhocarS infula.Tanta enim harum beftiarum copia in his locis fupereft,ut wi

rü uideatur alpicientibus Jmmincns huic infulac promontoriu ei loco adiac^c qui appcllatur Petra,amp; Arabiæ Paleftinæ ♦ In hanc amp;nbsp;thus ÔÔ reliqua odor®i reddentia ex fupcriori,utfcrtur, Arabia GcrrhteiMinnpicp apportantaeliquS Kigt;-dn£i. maritimâ oraih tenuerunt olim Maranari ; deinde qui proximi ftint Gariadu, GdrtKd^i, quæ loca ab eis hoepado fuut ufurpata.Celebritas erat olim in co qucin d:::t

mus Phœniconeluiftris fingulis fcruataad qua undiep è proximis locis acet' debant pingues C3melos(hecatombas appcllant^dijs in teplo ücrificatud. A' quam inderecedentes ( nâ perfuafum erat earn lanitatë deferentib.ccfcrrcjia patriam ferebant’. Ob earn cauûm Maranæis ad facra adeuntib. Garàidai tî priusquidomiremanferant Maranæos, turn deincepsqui à facris rediha/ô per infidias 3ggreftï,ad unu peremerunt, Vacuâ cultorib.patriam turn ttag''' bus tirm pccoribus nutriendis aptam,inter fe diuiferunt.Portus ea regio coshabet,fedfrcqucntibusdiuiditur montib.ex quibuspræterafpecuistiJ' h iptatcm,magna à colonis utili ta s percipitur. Ex hac nauigates finus exetp A ^ihatai. Eîanites,frequentibus inhabitatus Arabü uicis,quos Nabatgos uocâc;hi

iorem finus portioaem tenenqSu mediterraneas quafdam propinquas parits in qmbus frequehs eft populus, SxL permagna pccoris copiadti prilcis teinpJ' ribus iuftè uiuebanquidiu quê armenta præbcbâqcontenti. Poftea uerôqi'i Alexandrinosmercatores ad calocanauigantcs fpoliareprædatoiqsnatd). cœperunqimitati eorum qui in Ponto funt taurorû feritatcm,triremibris doa de capti,meritam pœnam dederc. Subeftdeinceps regio campeftris irrigca, quæ ob frequentes fontes nutritgramen medicû, Ôdlongitudine homiaislatum proptcriociubcrtatem nô lolum infinitus ibipecorumaliturnunierus fed iÿlueftres camcli,cerui,dameq5 côplures pafeuntur. Magno prætereanuméro accédant eo cibi gratia leones ex locis defcrtis,ac lupi,pardalcscp:quia« cumferisproarmentorumtutcla paftoresdienoclui^ccrtarecoguntui. ka foli illius bonitas incolis diferiminis caufàm præbet. Natura enim bonis uc plurimû quæ hominib us largituqÔL mala immifeeu His câpis finus quingui-torumlatitudineftadiorum adiaceqnaturamirabili claufus pluribusacmag' nis fcopulis,pcrplcxüs^ ac exitu difïicil is » Saxum longe in mare porieâiwî, nauigantium aditum reditumep impedit: tâtum fluxus tempeftatisep tempo-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re,cum flueftus excreuere, nattes fupra faxum uentorum ui dclatæ tranicunf-

Bdnizomfn£, Gentes quçiuxtafinum habitant,Banfeomenæappellatæ,ucn3tionibusui-uunuapudquos eftiâncftiftîmum templum,quod omîtes Arabes fupciftitio-fius celebrant.Tresproximçh^ funt infulæ,quç multos habentportus.Haitf primam folitariam, in qua antiquarum domorum lapidea funt fundamenta, itemcp columnæbarbaricisliteris infculptætferuntifidifacram. Eodenipa-dlo amp;nbsp;reliquæ funt defertæ cultoribus, oleis tarnen refertç à noftratibus diner fis.Pofthas infulas maritima loca ad mille ftadia abruptisfcopulisplenafiinn Mare innauigabile, neep portus,necp locû habet in quo anchoræ figi queant: ut necefle fit orta tempeftatenauigantes fiibmergi. Mous huicmariimraincc uertice præcipiti,atque alto, in cuius radicibus exefàe fpeluncæ funt frequentes, afperæ^concauitates. In has frequentibus proccllisdelata maris profundi temp eftasjfonum tonitruo fîmilem reddit. Fl^^s partim ad matron ih

-ocr page 133-

RE R V M ANTI Q_V A R V M, L I B. I IL 85: lififaxa,furfum feruntur fpuma mirabili édita : partim à locis concauis abfôr-bentiir,maximoeditofragoreacftrepitu:adeôuteislocispropinquantes,eo ‘ foiiitu perculfijtimore pereant. Hoc iittus Arabes incolunt nomineThamii- Tbamuii^ii dæi.SequitLirfinus ingens,fparfis in eo permultis infulis afpedlüfimili infulis Echinaitjsduxta Iittus arenæ funt præalti tumuli,colore nigro, longe latecp di fperfi. Dcinceps peninfula fubeH^ptimum Habens omnium portüm,t]ui in iiillorijs defcribuntur,nomine Charmuta. Nam fub rupe immenfam quæ ad Zcphyrum fpeda^fînus eil non folum iucundus afpeau, fed utilitate quoc^ cætcros fupcrgreflûs.Ei nions imminet amoénus ceiitum ftadiorum ambitu. IngiclfuiTi Habet duorum iugcrum,portus tranquillus, duobuscp millibus pa tens nauium Jrriguus ell praîterea magno flumine in eum fluente. In medio quocç infulâ continet aquis rotGd3ntem,atq} liortis accommodâ.DenicpCar thaginêiium portui,quem dicût Coflionum, uidetur elle perfimilis: de cuius utilitatcfiio loco dicetur.Pifcibus plurimis, ad eum ex magno mari turn ob ci •bum,tum ob aquarum in eum decurrentium dulcedinem confliïtntibus, ell tefertus. H,ec nauigandb. loca montes quincç diilantes inuicé præalti appa-ïcnt,uertice in modu Aegypti pyramidû acuto. Sinus ell dcinceps rotundus, »nagnis circundatus promontorqs, cuius in diametri medio alTurgit collis in *podû menfe oblongusnn quo tria templa funt admodû magnifîca, dijs græ^ / p^ignota facra,magnocp in honore ab incolis habita. Seqint deinde Iittus tu rontibus irriguû,tum plenûdulcis aquæ riuisdn eo mons ell uarrjs arboribus denrus,quem Gabinû dicunt.Loca monti contigua Arabes tenent, quos uo-cantDebas.Hicamelos adomnem uitæ ufum paratos habent.riam in his bel ’ lantjhis uaria ferunt ûnera,horû lac potant,his uitam ducunf,fupcr hos diuer-faperambulât locadn medio regionis eorûdicitureirefluuius arena aurea, ex qua incolæaurum elicerencfciunt.Sinunt aût ab externis, fed non omnibus, 3uterri.Bû20tqs enim duntaxat ÔC Peloponnefijs arenam afportare licet, Idcp eis Herculis beneficio,erga fuam gentem,ut à maioribus acceperant, olim inl P^nfOjin gratiam beneficq concelfum.Contiguam cis patriam Arabes Alilæi Àiitâ;ù Gafandit^ habitantmon quidem calore feruidam, ut propinqua loca,fed mol Ga/atidii lem amp;nbsp;fpiifis quandotp humetflam nebulis,ex qiiib. nines pluuiæ fuo tempore aduenientes,gll3tem femperatâ reddunt. Regio fua natura fer til is habe-tur,fedparucolitur,hominûincuria. Auraècuniculisnullaartefädiseffodi- Àuywmkttv/ wnt,non quidem quod terra igné liqucfadum exprimant : fed iplà natura p u-rû,quod ab re apyron dicunt.Minutum tarnen rcperitur,ut pars minima,fcin-tillæ ignis:niaxima,nucis fit inllar regiæ.Illud circa manuû iunduras ferût,cir caep colluin,preciofis lapidibus diftinclum. Cùm auri apud eos fit côpia,æris inopia acferri,inuicem ea cum mercatoribus permutât. Hos lequuntur quos «ocuntCarbos.Hos Sabçi,gens Arabûpopulofiffima,quifelicem Arabiarri Cdrii.SahC tncolunqeorum quæ apud nos funt preciohflima ferentem plurima, ac omnt pecoris genereapprimè copiôfam. Odoribus infuper fuauibus,quos palïîm natur3apudeosgignit,omnesfermèaliasfuperatnationes. Nâinmaritimis * locis balfamum oritur,6^ cafîa, quædamcp herba natura fingulari, quæ recens afpeduoculos oledat, inueterata fubito fit debilior. Pars mediterranealÿl-Uas continet amo2nas,in quibus magnçfuÂt thuris ac myrrhe arboresipalmæ'-^»''’'quot;“^^“^ gt;nfuper,arundines,accinamomum,èc alia his odorefimilia. Nleq^ enim refer-d polfetfingulorumjpecies acnatura : adeô affluêter mïilta in earn odorifera J'^tura exaggerauit.Ôiuina quædâ res etl,ÔC ^uæ uerba fi.iperet,fuauis ad ho-

fosfenfus cis afpirans odor.Et fanèlongè quoep à continent! naufgantes hancodorumuoluptatem pcrcipiunt. Veris enim tem pore uenti à terra per-^’^tes,abhuiulmodi arboribus odores adpropinquamarislocaperferunt.

on enim remiflàm aromata,amp;uetullâ, ueluti apud nos accidit,uim habent, *’’”*‘^o?ntemrecêtei^,ô^quæ adomaes feafus penieniat. Aura quidem ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

F J optimi»

-ocr page 134-

DIODORI SIC V LI

Siî

opdmis mixta odorib.ad maritima defc^dens, miika fuam'tatc nauigâfcs aHy • cit,2lt;conrertu31itndini.Namhaudqna^ ex contrite frudn,aiit in uafereco-dito aër manat odorifcrus,fed à regione,arboribtiscp,quibus id dinina qiiadä natura ineft,ut qui odores hos fentiunt, Ambrolrâ quam narrant fabulx(tât3 enimodornexcellentia nullûfibi nomen inuenitaptiusXlIèputcnt. Non ta-ren purâfîmplicemcp Ôôabfcp inuidia tcÂzitatêfortuna his hominibusLirgf 11 eft:fed tantis donis multa iinmifcuit mala, profecto admonês, in perpettiW b )nis deos à nobis folere contemni.Nâ apud odoriferas fyluas ferpentîtinfe-lia multitiido uerfat,colore rubicûdo,lôpitudine palmi, qui profilientis in ho mines,letali occidût morfu.Singuiare quid incolis accidit, logo dcbilib.mor^ bo.Nam longa uexati ægritudinc,cüm natura debilis, adeoep exhaiifta eft,nt recreari nequeat, ex afphalto hirci^ barba uapores faciunt, quo malus odor boni immeiiep uirtute contudat.Bona enim menfura modo fumpta,hoinf ni b,,pf.int,5ë afterût uoluptatë:fine mêfura tier ö,5ë alieno têpore inutilia redgt; uyJ’!, cljjtur.Hukïs gentis metropolis efi,qu5 Saban appellant,fupra monté fita.Re ^mcipes «. ges habet ex generis fucceiïione, eos quib. multitudo honores diftribuit bo' nis mabscp immixtos. Beatam namep uitam habere uidentur, quódrcliquis imperantcs,rationemabiegeftorum minime cogunturredderc.Infeliccmiie rö,quöd nunquam regiam exire queunt.Nam fi palam prodirenr,a turba ho-minumlapidibusueteriquodarndeorumrefponio,obruerentur. Hæcnatio non folum propinquis b3rbaris,fed cæteris hominibus ditior atq; opulentior habetur. Nam in mcrcaturarum commercio ex parui ponderis re plurimiiin precrj à mcrcatoribus in rerum commutatione capiunr. Idcot^ cum nnlSaiii unquam calaraitatem ea gens fit exporta,auri autem argentiep copia, præfo' tun Sabae,ubi regio eft,fuperfit,toreumata argêtca aureaep omnis generispo-cuiorum aabennleëlosinfuper, tripodasqj argenteis pedibus, cætcramépfit' pcllectilcm ultra fidem fumptuofam.Magnis quoqj columnis porticns ftilci-unturiquarum capita turn argentea turn aurea font : laquearia ueró ac portr aureis phialis preciofis lapidrbus interraixtis, totius domus itimptuoliflanü orriatumoifendunt.Aliaenimauro,aliaargento,quedâlapidibusij31cndenC. Nonnalla tum elephantorum dentibus funt exculta, turn multis prætcrcaïC' bus alijs quæ plurimi apud homines exiftimâtur.Et hi fane multis feculis pcr-petuam habuercfelicitatem.Abfuit enim ab eis penitus,quod multos in prC' ceps dedrt,3mbitio per auaritiam aliéna poiridendi.Horum marealbo colore cite uidetunquod CÛ mirabile fit,eius rei cauiam quærendæ dedit.Infulæ fnnt felices propinquæ,quarum urbes mœnibus carent. Pecorain eisomninoa-' ba,cornua foeminis natura drfunt. Ad has mercatores commeantunditp jed maxime ad Potanam, quam Alexander iuxta Indi lluminis oftium conOidir, iocuminOceanilittorcnauibusrecipiendisaptum.Ethaechadlenus.

obi Nunc illa quæ in eis locis mirandain ccelo uidentur,non omittenda. Igiu’i' f TKdtw« p tæe^ua admirationc uidentur digna quæ de Ardlo feribötur, m ultunKp d tf ‘ • * bijafferuntnauigantibus. A'menie cnimMartio nullum eorumleptcmqtia:.

circa Arëtum funt altra,ußp ad primam Vergiliani uideri dicunt.maiorcm au temuitp ad fecundam horam, paulo^ poft, parum afpici à nauigantibiisrdt' - nbsp;nbsp;nbsp;' qui planetæappellantur,nonafp»ciomnino.Aliorurn autem quædam rnaioj

ra noftris uideri, qu^’dam diflimili ortu atqß occafu. Solern nontamjuâapad nospaulÔ3nteortumiubaremitrcre,lëdadhucnoëlcoblcurafubitoappare-relucentcm. Ideó nunquam diem in eis locis,prius quam Sol u deatur, oriri: quem exmedio pelagi traduntfurgereincenfis carbonibus fim;lem,rad:os(p permagnos procul afterre: forma autem a^parerenon rotunda, a/uemadia^O' dum apud nos,fed colûnæ fimili,paulum a fummo capiteluculcntiorcm afpe dum habente.Præterea necß fplendorcm,necp radios ulqp ad primam horan’ præbere,fed «élut ignem abi^ luce in umbra uideri.Sccundâ no't^ ueluti dy

-ocr page 135-

RERVM ANTIQ^VÄRVH LIB. III. 87 penm fieri,kimcii^ præbcre co a tin it um, fupra modtim feriiens. Circa oc-cafiim cconucrfo contingit. Nam uidetur afpetfiii orbem noiiis radijs illtimi-nare horisdiiabus,aLit ut AgatharchidesCnidius tradir,tribiis.Hocueró tem pas iacûlis pcrinciiadiim.Iam diminuto uergente in occafiim (élis ælhi, Ze-pliyras ôô Libyens amp;nbsp;Enri nenti apud eos,fient amp;nbsp;apnd alios,Ipirant. Nothi ' uerôapnd Aethiopiam nec^ nigcilt;,neqp noti funt. Apud Arabes acTroglo-lt;lytasadeôcalidifnpramodnmregnant, nt ôô exnrant herbas, 5cad umbras finoq;coafugicntium débilitent corpora. AtBoreasmeritó Optimus exilik niatur,cumfit ubicp terrarum frigidus.

DE PRISCIS LIBYAE REBVS, D 6'c\_V E IIS qu£ de Gorgone cr AmAzonibiK o Ammoneiitij} Atlantibiu

[cribuntur» Cap. l l l h

NVncadLibyos Aegypto propinquoSjSC proximas eisregiones tran-

feamus.Circa Cyrenem ac Syrtes orasqj mediterraneas quatuor Libyo Libyoru ijui» turn inhabitant gencratquorum Nafamones dicunt,qui âd Notumiicrgunt: tuor populi-, alt)Anochitæ,3tl oceidentem fiti. Qitidam Marmaridæ, inter Aegyptum ÔC Cyrenem habitanqaclittonspartem. Qiiartum genusmukitudincpræltans Hominnm, appeliantur Macæ : qui circa Syrtes habitantes, foli inter cætcros Libyos agi os uberes frudu colunt. Inmcntorum ex quibus nutriunturjdiii-gcntein curam habent.Hæ ambae nationcs regibus parent, uitam non omni-no agreftem agentes,necp ab humanitatealicnam. Tertr) nequ ullis fubfuncre gibiis,nej^ uliam,latrocinrjs lemper intcnti,iuftitiam norüt. Rapientes enim quæ pritha ex delerto cafn occurrunqconfeftim ad fiia loca rédennt. Hi om-nesLibyi uita fylueftri fub dio habitant. \icrn ferarum more contenti nil do-mdlicnm ednnt.NuIIis uekibus præterquam caprarum pellibus tegunt corpora. Potentiores inter eos nullas habent urbes ,fed turres aquis proximas, conJentes in eis quç ufui fuperfunt.Subditos populos fingulis annis adiuräc utprincipipareant.Obtcmperantesutfociosdiligunt.Imperium abnuentes, ut iatroncspcrfequuntur. Arma funt corum 5lt; regioni ôémoribus congrua. Nam cumÜnt corporibus leucs,regio ueró ut plnrimum plana, neep cnie,nc-quegladqs,ne(ç alijs armis utuntur in bello : treis tantum ferunt hallas, lapi-uesfp in uafis ex corio fa5lis delatos. Cum his certätes, tum in congreiru,tum etiam abeundo primo ferire hollem conantur, ad curfum, lapides redèia-dcndos,Iongb ufu edodli. Erga externos nullum fus,nullam omnino fidem fi’fuant.Regio Cyrenæ proxima campellris eil, non frugibus loin, fed uineis, oleo^ Só pafcuis utilis.öunt inlüpernumina non parum incolis ütilia. Qrue neró ad Notum uergiqdefcrto cm et a, infruclUofa ell: utpotc aquis carens.a-fpeftum habet marffimilem. Huie defertum ingens fictile adiaceqtranfitii perdifficili.Ita neep aues in ea,nccp quadrupcdia,præter damas Slt; boues con-Ijnciuntur.Loca mediterranea arenarü cumulis referta, quo plus uitç necella- • njscarcnqeó uarrjs magnisep ferpentibus,ijs praefertirri quos Cerallas uoeât, quorum morfus letales habentur,funtfertiliora. Hi colorcm arenæ fimilcm habcntiqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à paucis internofeuntur. ffa coloris errore fedudli quidâ,pe-

dibus illos coriculcantes,uitæ periculû adeunt. Ferunt hos quondam ferpen-tes in Aegyptum tranfmigrantes,magnam regionis partem inhabitabile red-didilTc. Mirabile ueró quippiam in eis oris, 6d ea quæ ell circa Syrtes Libya, contingit. Nam quandoep, Só maxime quieto à uentis tempore,apparent in acrediuerforum animantium formæ : quarum quædam quiefeunt, qutedam inouentur.Et hæc aliquando fugiunt, aliquando infequûtur : fed omnes ma-gnitudineeximialluporemtimoremcpinictispræbcnt. Nam qua* homines infequuntuvjcomprehenfunifrigido clrcundantcontadu. Externi quidem,

F 4 utpote

-ocr page 136-

88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DÎODORl SI CVLI

utpotc eins rei inruetijexterrenturtab incolis ex aiïîietudine fpernuntur.QiTO if rhyß. niam res uidetur miranda, Slt;^ ndtæ fabulæ perfimilis, Phyfici quidam eins id Cf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conati funt rationem reddere. Aiunt cnim uencos in ea regionc automnino

t»4r.n«. non fpirarc,auc penitus debiles elle ôc remilîbsiaerein nero perfgpe,quoniar)i ’ neq^ côuailcs^nec^ abrupti fpecus,aut antra,neep aki colles, aut magna lluitîi na in cis funt locis,clTe immobilem amp;nbsp;quiÄum. Deniep omnes uicinas regiO' nes fterileSjÓÓabf^frucku,nullos uapores quibtis uentus excitetur, gignen’« in aere igitur denfo atep obtulb,quemadmodum æftiiio tempore in niibibiis, aliquando diuerfas animantium fpecies licet uidere, formam illis aere, quem leues ÔC tenues auræ quandoep mouenqpræbente» Eas poftmodum moto paulum aere ad terram impullas, forma tradunt quam cafufumpfcn'nt, cadc-reieicp in quem forte inciderint hterere: quoniam in unä partem magis quäm in aliam motus nulla in illis elecftio eile uidetur. Nam in re inanimata non e't autappetitio,autuoluntas:fcdanimantia quibus hærcnt, occulte caufam ino tus præbent.Namprocedentiû animantium motu anterior acrimpuIfus,iRi3 gtnem præcedentem mouct, utfugere uideatur; limiliter lequens idolum ex motu aeris ad progrefl'um animancit præcedentis tradlum, fèqui uidetur n in-mal quod praecedit. Quod fi fe uerteriqaut firmum fteterit, idolum fimiÜ modo a motu cellar. Cum uero in animal incident,dilfoluitur/rigore quodaiti circa corpus relidlo.

n quot;nbsp;tihrif /gt;.- Supsrell: nunc,ut de bis Amaz^onibus feribamus, qua^rifeis têporibus m Libya ferunt extitille.Multi cnim exiltimant cas folas ftiillc: que circa fiumea TbcTmodonta in Ponto regnarüt.Verum non rede fentiunt. Multis enim an tea leculis Libyeç fuêreià quib. multa gefta accepimus memoratu digna. Nc; que ueró ignoramus harû hiftoriâ nonnullos haud uerâ exiftimaturbs. Nâe^ ca natio uidet addenda,antèTroianûbellû fcculis omnino deleta fit,Ani?.-0 nes aut q circaThermodonta habitarûqmulto poil temporeextiterint: Inniu^ ueri efoeas q poftea notiores fucre,fupcriorû, quarûiam cuanucratfama,nomen nbsp;gloriam,præfertim apud remporum fnlcios, obfcuralTe. Verumciün

Icgerimus pluies antiquos turn poctas,tum rerum feriptores, eosm qui polt-modum fuerc,illarum inemoriam pofteris reliquilleiconabimur Stnos quoq; paiicis ipfarum fada literis mandarc,rerum ferie à Dionyfio, qui Argonauw-IWHÎicniw in tum,3acchi,ac nonnulla alia prifeorum gefta delcripfiqaftiimpta.Mukæ mH' kerum nationes in Libya fuilîe traduntur pugnaces,ac ualidæ uitibus. Nai» Gorgonum gens fuit, aduerfus quas Perieus haud paruo certaininebelluia

Goy-o^(4^geiliitèfertur,uirfortitudineeximia,Iouis^fîlius,âfGrçcorumfua’a’Wnso-^ens. nbsp;nbsp;nbsp;ptimus.Earum mulicrum uirtutem amp;nbsp;potentiam ucl maxime licet confpici,ii

quis quæ deillarum præftantia fcribuntur,cum noftri temporis mulfetib.coa ferat. Aflèrunt fitas elfe occidentem ucrftis in extremis orbis hnib. Non eau-dem quam noftræ ui tam ducuntmam mos eft illis, certo tempore bcllicisad feruandam uirginitate rebus exercitariitranlac'ris militia: annis, unis coniun-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gi prolis gratia.Has (bias amp;nbsp;principari,amp; publica obirc muneraaiiros nokra-

rum fccminarum initaqdomcfticæ rei curam habere,tum obtempérantes fu;-minis,tum militiæ principatusqi acomnis Reip.expertes. Poll partumnati infantes da4ituruiris,quosiadeftutriant,alrjscp rebus prout^taspofcit.Foi' minismamillaSjiiccrelcanqurunt, aflerentes impedimento eas adbcilâduin cllc.Vndcà Græcis,co quódmammis carent. Amazones appcllantur. Aile-runt habitarc illas infulam Hefperâiquia ad occafum fita hquocitatain. bant ueró elle in Tritonidis palude,quæ profoma Oceano, à fiumine quodin earn defluit,Trironia appelletur.Hanc paludem Aethiopiæ fcrunt conterininam, monriep qui cftiuxta Oceanum,maximus omniüqui in eis funtlocis,óii marl immrncns,à Græcis Atlas didus.Hanc inftilam permagnam elle, uarijstp ^r-boruinhudibus,ex quibus incolx uiuanquberem feruc: eile èCin ea mukos tumc3r

-ocr page 137-

RERVM ANTIQ.VARVM, LIB. IK. tiimcaprarumtumpecudum grcges, quorum ladle carni'bus uefcuncur. Friimcnto penicus caret,iliius ufu mcolis ignoco.Hc Amazones corpore ua-lidæ,3iudæq5belli,primum omncs infulieuicos præter unum (Ichthyophagt Aethiopes habitant^Menes nominatum,quem lacrum arbitrantur,cxpugU3 runt. Solis æftu admodum infula feruct, fercns prcciofos lapides permuitos: quorum hos Græci carbunculos,»altos fardonyclios, quofdam imaragdos uo cant. Deinceps plurcs Libyæ propinquas fubegerunt gentes; urbcmgt;ip prx-claram infra! ritonidis ftagnum,quam à forma peninlùlam appellant, m po-teftatcin redegere.Ex hac profeclæ,mukas orbis partes peragrarunt. Sed pri-mi Atlâtidæ bello appetiti,cæteris earum parti urn humaniores : qui patriâ in-colcntes feliccm,magnas urbes tenebant. Ab Ins deorum genus,prout Græ-ci de Oceano lcribunt,prodille ferunttde quibus pauld poll dicemus. Tradi-tur Amazonumreginamnomine Myrinam exercitQ triginta millium pedi- Antizonure» tum,duorummillium equitum confccifle, maxima ipeuidloria: in equitibus gina,exerd» pofita.Tcgmenta corporum pro armis habuereferpentum magnorum coria: quorum Squidem praeter Üdem ingentium,copia m Libya fupereit. Vteban turlongisenfibus,halla,SCarcu,quo non folum exaduerio pugnantes uulne tabant,ied fugiendo feriebant infequentes. Cum Atlantidum regionem per-uaaffenr,qua n Cercenem uocant,incolentes, acie ftiperata uitflos inlequen-tes,una cum eis portas ingrelîç urbe cep ere. V t autem terrorem formidinem-quecxteris inijccrent,infolcntcruidloriaabufre, occifis omnibus ufqp adpu-bertatem uiris,pueros foeminascp euerfi urbe in feruitutem adcgerunt ♦ Qiia calamitateapudfinitimos uulgata, Arlâtidas aiunt timoré tcrritos ad eas mi-li'Iejpoliicitostradituros fe illis urbes,atcp imperata fadluros. Regifïa cum i-plosbenigncaudiuilïet,amicitiacumcisllatuta , urbem finnormnis cueritc loco condidigincR ea turn captiuos,tum finitimarum partium uoluntarios ad colascoilocauit.Ûeindcdona magnifica communi Atlantidum decrQto da-ta,honorescB cximic impenfos inito cum eis fccdere ccpiqpollicita fe genti eo rumfatiscHe facluram. Verum Gorgonidum, quæ gens finitima eraqarmis fepius Atlantibus laceflitiSjferunt Myrinam gratia precibuscn eorum impul-fam cxercitum contra Gorgonidas duxilTe. Qiio oppofitis copijs inito cer-taminefupcratae magna exparteoccubuerunquiuæ ad tris millia captae. Re-liquis in loca fylueftria conrugientibus,conatam Myrinam fcribunt iÿluas, ut earum genus delcreqincendere uoIuiire.Verùm cum id nequilTet, ad montes propinquostranfqt. Amazonibusncgligenter,utinuidloriafolet,uigilias leiuantibus,captiuæ edudlis dormicntiû cnfibus,multas intcremerunt.Tan-dent excitatae Amazones, armis captisacriter pugnantes oitines occiderunu Mortuas Amazones Myrina tribus m^nis aggeribus fepeliuitjqui hueuf* que A’.nazonum tumuli appellantur. Gorgonidas deinde tradunt cum uires auxiifcnqiterum à Perfeo louis filio expugnatas,cum earum eilet regina Me-dufiipoltremô ab Hercule, amp;nbsp;cas, ÔCÀmazonum gentem, quo temporead occiduas partes tranficns columnam in Libya pofuit, fuifle dclatas: rem indi- nbsp;nbsp;nbsp;*

enamexinimante, quum pro communifalute hominumpugnarct,aliqui-tus gentibus feeminas impcrarc.Legitur qiioqueTritonidem paludem, ter-ræmotuhisapertislocisquæadOceanuniuergcbanqdeficcatanl elle. My-riaa plurima Libyæ parte per3grata,cuiTi in Aegyptum tranfmealîet, cum Ö-rolfidis fîlio,qui lAegyptqs impcrabaqamicitia Hrmata, Arabian! bello pcttjt: iibimultis interfedlis,in Syriam tranfijf.qua fubadla,Cilices ci cum donis ob-iïiûs,po’licitosc^ impcratafadluros, liberos elfe, quoniam ci ultró occurrif-fenqiuffit. Qiia ex re nunc ctiam liberi Cilices uocantur. Subiccit qitoque eas quæ circa Taurum funt nationes, quamuis uiribus potentes. T um per Phrygian! ad magnum marc cum dcfccndifTct, regionem maritimam tranl-grclîa, Caicum flumen ftatuit militiæ fînep! : prouinciæ uerô quæ Doiydlida

F diCitur

-ocr page 138-

90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

d My. djciturjloca oppoiiuniora condcndis urbibus eligens, multas in ca urbcs, «' r'iiUicdificAtji, rtatnfuinominis,aliasmagnorum ducum appeliatione ædifîcauitjNinam, Cymt'm,Pitanem,Pryneam. His iuxtamarelitis urbibus , cætcras pcrmultas in mcditenancis pofuitlocis. Infulas infupernonnullas in poteltatemluam rcdegit:fed Lcsbum prçcipuê,in qua urbcm condidit Mitylcnem, ióroiis que cum ca militabat,nomine*Deinceps cunA]ua(dani alias libi fubdidiiictinlit' las, tempcflatc coorta,cum uotum matri deorum pro falute fccilfctjad unain cx his folitaria profcóta, iuxta quoddam inibmnium ei dex infulam faciauir, Rlt;,,Mnd7rdcï(i ercclacp ara,facra folennia cclcbrauit. Nominafle infulam ferunt Samothra-«.'.lt;.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Graecis facra infula interpretatur. Qiiidam hiftorici tiadunt cam

' primum appellatam Samum, ab incolis poftea d hracibus Samothracem cC' gnominatam. Alt) Ämazonibus in continenrem aduentantibus feruntdeo* - rum matrem bac obledatam infula, ÔC alios quofdam in earn, filios quos Corybantes dicunqtraduxilfè.Qiiis ueró corum extitcrit pater, in arcainsb' crorum traditur.Monllrafl'cquoqp eafertur, quæ nunc funt in ea myfteha,tc-plumcp afylü llatuilfe.Pcr hæc tempora Mo puis Thrax à Lycurgo regel hra cia piilfus,Amazonum gentem coatflo exercituinuafit. Cui SypilusSejtIw auxilio affuit,antca à ScythisThracigfinibus expulfus.Prælio inter eos Ama zonasep commi{îb,Mopfi Sypilicp rcs fuperior fuiqMyrina cum pleris^ alia-rum interempta. Poffea cum femper à Thracibus aciefuperarentur, tandem quæ fupcrfucrant Amazones in Libyam reuertere : ibiiç earum militia: finis, Utaiuntjfuit.

DE IIS QV AE DE NYSA ÏERVNTVR FABV* Letin quièuf de Titdnibtu^de Bdcihoj '!3' de eorum matre contiKtlur^ Cap, V,

POffeauerôquam Atlantidum meminimus,haud ab rcerit,deorumgcgt; nus qui ab his prodifle feruntur, cum ÔC Græci parum ab his dilfcnti-pnt, rcccnferc. Atlantidæ, ut accepimus , loca propinqua Oceano, quidemfcliciaincolentes, tumpietatis, turnergaaduenas humanitatispix cætcris finitimis gentibus laudem tulerunt, Ao his deorum genus inanaf fetradunt: quibus aflentitur præffantifftmus Græcorum poëta, lunoncm, Oceanum deorum patrem, matrem Thctim appellantem introducens.

Vrantu, Scribunt autem primum regnaffe apud eos Vranumdiominescp antca per a-gros diipcrfos,ad cœtum,condendas^ urbes exhortatum, à fera cos agrefii-qûc uita ad niitiorcm cultum traduxillè. Aflùefeciffe infuper domcfticos fiu-«usfererc, aliaqûcpermulta ad communem uitæufum fpedantiadocuilîe* Tenuilïe quoque magnam orbis partem, maxime^ loca ad occidcntcm at-quead feptentrionemfita. Aftrorum quoque diligcns extititobfcruator, mtilta hominibus futura prædicens. Annum ctiam confufum antca,a Solis, • nbsp;nbsp;nbsp;menfesucró à Lunæmotu deferipfit : lîngulaquc anni defignauit tempora.

Qiia ex re multi ignorantes aftrorum ordincm lèmpiternum, admirati autent futuri prædicftioncm,arbirrati funt, eorum authorem naturæ diuinæpartici-f)cm. Poftobitum,tumexberft;ficentia, turn aftrorum notitia,imniorta-cs honores adeptus cft. Hoc autem conftat, ilium nomen hoclortitumef (e ob aftrorum occafus, ortusque, multarumqûe rerum peritiam : turn ucro propter honores illi pro bencficijs fuis impenios, turn amp;nbsp;ipfum regem icmpf ternum omnium appellarunt. Vranum cx muftis uxoribus fufccpiilcfe-runtfilios quinque amp;quadraginta:horumdeccm ôf feptcmexTitea ortas, proprio nominefingulos, communiautemomnes àmatre appcllauitTita-nas. Titeam uerô prudentia præditam, cum plurimum mortalibus profinf-let,ab eis poft obitum deificatam, terramqûe eftecogiwminatam. Genuit quocj

-ocr page 139-

RERVM ANTI Q_V A R V M, LIB. III. 9« quoquefilias,quanim duar,Regina uidelicet à^Rhca,quam Pandoram dixe- p^ffdoy^^ rcftipcriorcs æcatc,cæteris cLiaferuncciariorcs. Ex his rcgina prior anais prit-dcntiacp St uiitutc reliquis præfbatior, in gratiam matns fratres omnes edit-caiiinco^ magnam aiunt matrem appellacam. Poflea uerö qtiàm pater poft obitumaddeos tranlijt,commuai populorum fratrumep coaieaiù regauni ccpit adhucuirgo,cum nulli antea irupfiiret. Poftmodum cupiens filios lia- ** querefuccelibres rcgai, unumex rratnbus Hypcrioaemuirum fumptirtex- ‘ quo duos peperit liberos,Solem óCLunam.Qtiorumforinam prudeatiam^ gt;nbsp;admirantibus fin galis, tradöt fratres prolis iauidia motos,ucritos^ ae quangt; do imperium adftyperiona perueairet, fcclefto faciaoreexcogitato,fratreni commuaicoafilioobtruncairc,Solcmadhuc pucrumin flumcn Eridanuai pfoieâuiTijfuffocatum elEc. Qlia re uulgata, Luna præter modum fratrem diiigenSjCX tedto fe præcipitauit. Matri quœrenti iuxta flumen corpus, cuni infomnum incidiflequifum perIbmnium eft, à Solefeconfblari, rogarii^ ne lugcretnatorum mortem, nam homicidas meritum efl'efupplicium paifiws: feucroaefororem quadam Dei prouidentia futuros immortalesmam ignem clt;x!i iacrum antca uoc3tum,Solem ab hominibus appellandum foretquçue-töMena prius dicebatur,Lunam. A' fomno experreaa, quum omnibus tum fomnium, tum infortunium fuum narraflcufllios at deos coluft,ipfa innupta uiucns. Poftmodum in infaniam aerfa filia, cymbala tympanacp quaticns,e-dito fonitUjfparfis crinibas perregionem crrabat.Quio afpeeftu miiero obftu-pebant homines. Cum aero omnes cius doloris mifererentur, quidam corpus fuftincrentonaximo imbre coortöj continuo® fluminum cafu Reginam aiunt diiparuifle.Qtiam rem admiratus pöpulus, Solis Lunæ^ nomen ad a-ftra tranftulit, matrem 2d deam exiftimauit : ôS erctfta ara, cymbalis ac tympa-nis cætcriscp rebus illius gefta itnitatus, facra illi 8S deorum honores inftituit. Huius dcæ in Phrygia origo cxtitilTe traditur.Aflerunt cnim incolæ, Phrygig Libyæcpregem prilcumfuifleMenoen, qui uxorem duxerit Dindymenem* Exeanatam foeminam cum nutrire nollenqin montem Cybelum nomine ab Cyheti^^ feexpofitam,diuin3 quadam forte pardales aliæcp feræ lacté uberrimè præbi-tonutrierunt. Hanemulier quaedam pecora pafcens cum uidiiïèt, fatfto ftu-pcns,infantcm tuliqat® à loco Cybelem nominauit. Audta äetatc,pulchritu-dineprudentiacpexcelïens,mirabiliingeniofuit. Nam 2dftftulamplunbus calani!scomp3ctam,0dadlufumchoreascp cymbal urn tympanumip prima adinuenit.Praîterea pecorum puerorumcp morbis remedia introduxit. Itacp tum propter infantcs,quibus ucrborömcdicaminibus falutem præbuft, tum quia plurimos ueluti in finu fouit, tum ctiam propter diligentiam amorem^ fingulis præftitum,matrem ab omnibus didtamferunt. Amicitiam quoCh C' ius coluifle Marlyam Phrygen, ingcnlo prudentiaque mirabiii. Coniectu-tamingenij fumunqquod uocis fonum multiplicis fiftulæ imitatus ^ad tibias earn liarmoniarn traduxit : prudentiæ, quód ufque ad extremum uitæ fînem cœlebsuixit. Cybeleprouedîaætate,adolefcentem quendam'eius cégionis Atym nomine dilcxittquem poftmodum dixeruntPapam. Cùm eoclam co- ktyû ' iens,gr3uidafadaeft. Qiiodutparentes norunqin regiam accitam,Lituirgi-nem paterfufeepit. Noto autem ftliæ pecÆto, ës Atym 2d nutrices interflei wffiqatqueinfcpultosabqci. Cybelénfum Atys amore, tum dolorenutri-tnni pcrculfam, infmam effedam, in publicum prodqfle ferunqpfallentenv-cjuccum tympano, folam uniuerfam regionem (parfis capillis obambulaf-

Huius Marfyas mifertus,fpontcqûeillam aflccutus,unà pererrauit, pri-ft'uæamicitiæ memor. Cùm adBacchum in Nyfam urbem’ucniflTcnqinue-t^ttcApoiiinem magna exiftimatione habitum,quôd primus diceretur citha-, famrepenlTe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--------

Orta in-

-ocr page 140-

22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 U U V K I o I V JU I

ApoKfiis er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s artis contentionCjNyfaeos iudices conftitu enint. Apollo

S’iTfy^econ. pdmùm cytharaßmplidufiis eft,Mar{ÿas ueró tibijs:qnibus admodum,utie {fni!0^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obftupuere. EoincertaminefonifuauitateApollincmuilits

ellfiiperafle. Ambo aftantibus iudicibus cum artem utercp uiam præferrer, Apollo modulationem cantus ad citharæ fuauitatem adiccit': quapropter tibia: fonum uifus eft cxcedere. Qiiod Mafïÿas ægrè ferons, audiences monuir, minime fe uidum elle. Non enim uocis,fedartis comparationem fieri opor-tere: fecundumquamhafmoniaacfuauitas turn citharæ, turn tibiarum eflet exquirendadniquum præterea eflcjduas fimul artes uni conferri. Tune Apol lorefpondiflefertur,{enihiloplusadfonumqiïàrn Mariÿamadhiberc.nani I £é ille quoqj ore uteretur,cum tibias inflaret» Ôportereigiturautambobusi-dem licerc,aut neutrum ore,fed manibus oftendere fuæ artis modulationem. Cùm uideretur iudicibus æquiora Apollinem poftulare, artibus itemcompa ratis,aiunt denuô Marfyam eflè uidum. Apollinem uerô ea contentioneexa-fptratum,uiuum Marfyam excoriaffe.Verùm extemplo pœnitentia duâiun, citharæ cordis,inucntam abfeharmouiam delcui t. Ad hanc poftmodum Mufæ mediam, Linus quâ lichanon, Orpheus Ce Tamyras quam hypaten ac parypaten mufici dicunt, addiderunt. ApoUi-nem ferunt cithara tibqsqûeinantroBacchi pofitis, Cybeles amorecaptum. cum ca ufqp adHyperboreos errafïe. Cùm Phryges morbus opprimcrct,tcr-raep nullos præberetfrudlus,fcifcitantibus Deummalorum remedia,oraculo præceptum eftjUtAtys corpus fep dirent, ôô Cybelcm uenerarenturutdeam. Non reperto Atys, quod tempus abfumplèra^ corpore, Phryges imaginent adolefcentis,circ3 quam planctu aclamentis fâcra inibant,fecerc, iram iniqi^ mortui mitigantes.Qiiç confiietudo apud Phry’gcs ufq^ ad hæc tempora pn’quot; manfit.Cybelæ uerô ara ered:a,annisfingulis facrificabant. Pofimodutnia Pefltnunteoppido Phrygiæ fumptuofo conllrudlo templo, honorcsiUih-craep folennia conftitucrunt,Mida re^e ad ea plurima conferente.Pofitæff'^ circa deæ ftatuam pardales acleænæ,a quibus olim eflet cnutntaJfæc dcQ' belæ deorum matre apudPhryges, deep Atlantibus qui circa Occanû régna' runqtraduntur.

PoftHyperionis interitum Vrani fih'os imperium diuififfè.Ex eis fuiflêAt' Adlt;lt;f, lantern ÔC Saturnum nobilifflmos» Atlanti loca ad Occanum pofitaforteob' uenerunt : qui amp;nbsp;populos fuo nomine, maximum prope Oceanuni moH' tium appellauit Atlantem. Feruntipfum Aftrologiæ fuiffe peritiflimiifflA' qùefphæraprimuminterhominesdifputafïeîquaexre uifus eft orbemfui® humerisfuftinere,locumpræbentefabulisfphæræinuentione. Huncaiunt frequentes fuftulifTe filios,fcd unum pietate,ac in fubditos iufhtia,humanita' tec^infignem, quem Hefperum appellauit : qui cum in Atlantis mondsca' cumen ad fcrutâdos aftrorum curlus afeendiflet, fubitô à uentisarreptiis,ne-quaquam amplius uifus eft» Ob cuius uirtutem caftim hunemiferataplebs, • honoresilhTræbcnsimmortales,aftrum coelefte lucidiflîmumeiusnomine Aft4«iWr;.uocauit. Fuerunt infuper Atlanti filiæleptem, à matris nomine Atkintidcs uocatæ, quamuis cuilibet proprium nomen effet ; ut Mai3,Ele(ftra, Taygetcj Aftcrope,Merope,Alcynoe,Ceftno. Has tradunt tum ab heroibiis, cum a drjs cognitas, ôC deos propteruirtutem, ô^eos quos heroas dixerunt,ueluu principes generis hominum peperiflè : ueluti prior ætate Maia ex loueMer-curium genuiqmultarum rerum apud homines repertorem» Eodem modo amp;reliquæAtIantidesfingulæfilios ediderunt præftanti uirtute: quorum ni qufdem gentium, altj urbium conditores extiterunt » itaep non folum bari quidam,fed etiam Græcorum plurimi, prifeorum heroum genus adifes retuIerunt.Quas cum prudentes fuiflè confiât,tum poft obitum honores dea tum immortalfum adept3S,PIdadum appellationcm cepifle. Nymphæ

-ocr page 141-

quaediclæftinr,quoniamcommimiuerbimulicres omnes Nymphas »'ncola: appellant. Satiitauni Atlantis fratrcm aiunt præcipua impietate atiaritiaq^ ptæditü,uxorcm cepilfelóroicmRl-jeam ; cxqua ortus eftlupitcrOlympus poltea uocatus.Fuit 5lt; alter lupiter V’rani frater, qui iaCreta infula regiiauit, inuitó gloria inferior poftcriore.hic enim imperauit orbi, fuperior Cretæ tan-tum.Genuiti^ filios decem,qiü Cultes fint appellati.Infulam quoqj ab uxq- Cureta^ reldcam uocauiqibiqj poll obitum fcpultus cit. Cuius SC hodie mqnitrari le-pulchriiin ferunt, ut êtiam teftantur Crctcs: de quibus pollerius relercmus.

RegnauitSatumus in Sicilia, Libya acetiam Italia: fed præcipue in locisad Heipcrum litis eins i in perp firmamentum fuit. Apud omnes uerö arces urbi-um,SC loca munitiora tenuitiqud nrmius imperium foret. Idcó ad hoc ufque tempus Sc in Sicilia Sc in occiduis oris editioralocaSaturniadidlaftint. £x Saturno Itipitcr ortus, quoniam diuerfa à patreuitæ inliitutione, erga fingu- (ulgt;iler, lûsinâfuctiidincatcp humanitäre ufus ell, à populo pater eft nominatus. Regnum is deindecepir,ucl conccdentepatre,uel(ut quidam uolunt^ populis à pâtre per odium defcifcêtibus. Aduerfus quem cum Saturnus Titanum præ-lidoHfuspugnaileqacieuictus ell.Iupiter fuperior imperium allccutus,uni-uerl'um orbem perambulauiqplurimum de generc hominum meritus. Viribus corporiSjUirtutibusque excellens, breui totius orbis imperio potitus elL Omneeius Iludium in puniendis impijs, facinorofiscK hommibus, ac in bonorum præmijs,communi^ populorum uîilitateuenabatur. Qiiibys rebus poil uitæ fînem à uiucndo 2ena,hoc eft,Iouem dixere, eô quod benè uiuendt caufa hominibus extitilfet. Creditus uero Deus in orbe elf ab r)s,de quibus benè meritus, fponte ilium omnibus SC Deum SC dominum in fempiternum uniuerfî orbis profitentibus.

Ç^oniam in hi s quæ de reb. Aegypti à nobis relata funt, Bacchi gênus gc-oe Biiceamp;o« ftaeç tetigimuSjæquum uidetur,ut quæ de hoc à Græcis Deo lcribûtur,literis mandemus.Verùm cum prifei rerum feriptores, poetteep, qui de'Baccho mi-randa quxdam literis tradidèrc,dc eius genere ac gcflis tiilfcntiant, difficile ut deturuerum in his rebus exquircre. Nam hi quidem unicûBacchum, reliqut tres fcribuntfuiire.Sunt qui eius genus nequa^èmortalib.fluxiiredic5t,cxi-llimentép ill« uini extitilïe authorc. Sed nos quæ de co feruntur,paucis tranff gcmus.NaturalesquidehocDeoloquunt,uitisep frudtûBacchumappellâc tci ram aiunt unà cû cæteris plantis fua fponte uites tulifle, non ab aliquo pria cipio latas.Huius rei coniedturam fumunt, quod nunc quoqp in quibufdâ lÿl ueltrib.locis nafeantur uites,frudlôcp ueluti reliquat arte hominû cultg ferann DuasBaccho matres prifeos attribuiflè : quod una 5C prima generatio dicat: quandouitis in terra pofitaaugmcntGcapitifecûda, quando racemos produ-cit. Itacp altéra huius Dei ex terra, altéra ex uitis frudluferf generatio. Sunt g SCtertiâgenerationem ipfi attribuant,ex loue ScCcreregenitûferetesià mor-talibusép diflîpatum ac decodlum, rurfus à Cercre membris compolitis iuue-nemfaâûreuixifle.Qiiæ omnia ad naturales traducunt rationes. louis enim SCCereris fîlium ob earn caufâm tradunt,quoniam uites ex terra SC pluuia nu tritæ producant racemos,ex quibus uinum exprimatur. Ab hominibus uero difperfum,co quôdagricolæ frudlum auferant,terramcp homines Cererê pu-tent.Membra eius décoda,quoniam plures uinum decoquant, tancp melius acfuauius futurum. A' mortalibus uero membra difperfa, iterum in ordinern ïcdadla,terrain oftendit certo anni tempore fada uindemia denuônouos fru ^'sproferrc.Dcniqj ab antiquis poétis feriptoribus^ traditur, Ccrcrem futile terram matrem appellatam. Eadem quoque SC Orphei tradunt poëmata* ceremontjs introducuntur,de quibus haudquaquam fas eft profanes !o

qui. Eodem modo ex Semele ortum ad naturale principium dcducunqafle-ab ^iquis terram nominacum » Semelein, eo quód , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uenerabu

-ocr page 142-

94 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V Li

uenerabilis fît eins Dei cura SC honor.Thionam ucró à fa er is ei impefis uoca^ tam.Bis co ïouc natum tradunt, quoniani uites Deucalionis tempore una cû cæteris arboribus diluuio fuerint abftimptç,deinde iterum exortæ: ueluti hgc fecundaextiteritDeiapudhornincsprocreatio, qua ex louisfemorcnatinn denuo hunc Deum fcribunt. QiiiigituruinircpcrtoternBacchüuolunt,htP iufmodi fabulas fcripfère. Qui ueró nunehumairo corporeDeum perhibent fuifîcjeadë tradunt,cC uites eum,6C uini ufum inuetïiflc.V trum Bacchi plures fuerint,ambigitur.Qiiidam unum extitiffcuolunt, qui SCuinum repereri£,2C arborum fruchis,uniuerfum^ peragrarit orbê, initiationescp ac ceremqnias, bacchanalia introduxerit. Alij tres,ut diximus, diuerfo temporeftuirefai-bunt,proprijs cuiqp geftis attributis.Ântiquifîîmum Indum uoluntextitille: terraép fua fponte ob foli fertilitatem uitës rerente, ex uua uinum elicere heus cæterarumœ arborum curam, horum infupcr comedendorumufum cdo-' cuilïe.Euncrcm,quoniam Indorum fit moris per omnem uitani barbant nutri re,barbatumcognominaucrunr.HicOrbemcurnexercitu perambulaiis,amp;ui tem plantare,Sc ex racemis uinum rorculari,cx quo ipfum Lenseum appellat, educere monftrauit. Plura infuper ad hominum ufum ab eo inuenta, caufani ut poli mortem pro Deo coleretur,prçbucrc. Oftendi quoqj ctiam nuc apud Indos aiunt 8C Iocum,in quo fît ortus Bacchus,5C urbes eins nomine ab incolt; lis appellatastmultacp prçterea alia extare, quçlongum eilet Icribere,uelhgia ilium apud Indos natum tcftantia.Secundum ferunt ex loue genitum, amp;nbsp;ferpinatut all] fentiunt, ex Cercrc : quern tradiint turn primum boues ad ara^ trum iunxilfe, cum terra prius manibus hominum coleretur : multacp alia in--ftrumenta reperille agrorum culturu accommoda, quo minori laborcniftict opus facerent.His erga homines beneficljs, cum eum.ccnlerent immortalem, Sc honores illi SC facra ut Deo inftituta liinuAddita fuereueluti infigncqiiod dam ad piSluras eius ftatuasep cornua, turn ad monlirandam altcrius Bacchi » naturam,tum ob perutilem agricolis aratri inuentionem. Tertium ex Ione ac Semele Cadmi Thebis Bœotiae natum dicunt. loucm enim feruntarnoreil--lius captum,cum ea fæpius cubuifîe. lunoncm zelo SC ira motam, funipta«' nius ex Semelæ ancillis forma,adulcifcendum iniuriâ, fuafilTc illi ab louepe-tere,ut ea maieftate honoreep fecum concumberet, quibus cum lunonecon^ fueflct.Qtiod poftulatum annuens Iupiter,cum tonitruo ac fulmine ad Scmc 1cm defcendittquæ infolita re territa,cxpirans aborfa eft.Editum ante tempus filium,Iupiter abfeonditum in femorc cum tenuilTet, partus tempore edituni in Nyfam Arabiæ urbem tulitnibi à Nymphis educatus infans, à patrelocoŒ appellatus à Græcis Dionyfius eft. Hie fpecie decorus, primo in chords a mulierum thyafis fumma in uoluptatcludocpnutritus atq? educatus eRTiiin fœminarum exercitu,quas thyrfis armauit, congregato, orbem terrarum cir-cuiuitteos qui pic iufteep uiuerent, facra myfteria^ docens. Feftos præterca ubique dies,publice choros agi, 6Cmuficam excrccri artem inftituit. PoftiC' mófedatis interomnesnationes urbesepdifeordtjs, belliscp ubiqueEublatis, pacem fingulis largitus eft.Itauulgata tanquam præfentis Dei f3ma,cQad iif tæ ciuilis cultum homines traduxilfet, palfim ei occurrences cum lætitia gaiP dio^ excipiebant. Paucosautem ob fuperbiam impietatemepfpernentese-urn, cum propterincontinentiam dicerentBacchides ab ipfo ciicunduci,cc-remonias ueroac myfteria ad corruptelam externarum mulierum introdu-lt;fta,extcmpló pcena affeeit. Ob diuinam animi naturam aliquando pledebat implos,quandoqj inlanos reddens,quandoque mulierum manibus uirorum membra difcerpens,nonnunquam militum opera fibi aduerfantes ultus. Tia didit quoep Bacchidibus pro thyrfo iacula,mucronem ferri hedera circundan te.Quæ tanquam muliebria fpernentes reges,eo^ iinparatos adortus,prêter

-ocr page 143-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. III.

pern mpcraiiic.Infi'gnes inter muldatos ab eo fcriint Graecum Penthea, Ni liidorum regem,Lycurgurn Thracem. Tradunt enim Bacchum ex Alia

n „ JPP^'^eumexercitutranfitLirum, cumLycurgoThracum qui funt ad pellefpoatum regefocieratem coifl'e. Cum feeminas primum inThraces ue* Utamicos traduxilîèqiuffîilè Lycurgum notflu milites fuos Bacchum a^gregt; ^Mpfumep amp;nbsp;Mænades omnes obtitmcare. His per quendam accolam 1 ha-^opetn nomine cognitis,territus Bacchus, cum nondum transfretaffent miligt; es,amicorum præfidio occulte ad exercitum tranß) t. Lycurgus Mænades ag in loco qui^pellatur Myfius,omnes intercmilïe dicitur. At Bacchus

^ercKiitradudo,Thracem pugnafuperatum,captumqj prtuauicoculis, do-* mmicis eius cruci affixis.Tharopi,memor beneficij,Thracum imperium coii temt,tradito ci orgiacelebrandi modo. HuicOeagerfilius fuccedens,ÔCre^ gnum amp;nbsp;ceremomas myftcriacp tradita furcepit.Qi.iibus poûmodum ab Orgt; 5c cruditioni præftantiperccptis, cum nonnulla ad orgia addi-* ^inet,repertas à Baccho ceremonias Ôrphea poiteri appellarunt. Poetarum lt;pndam,inrcrquceos Antimachus, tradunt, non Thracum, fedArabumre-* SemfuiireLycurginTi,qui ôôBaccho amp;Bacchidibus inNyfa Arabigeum cx-^dtiioccurrillet. At Bacchus poena impjjs,præmio bonis aftetflis, ex Indis nebaselephanto uedlus peruenit. A'triennio uerô rjs peregrinationibus ^xadlojGræcos inftituilTeTricteridas tradunt.Ipfum quoep fabulantur, mul-taritin gentium fpoHjs onuftum^primum omnium in patria triumphalTe. Ac dénisquidemgcnerationibus maxime conueniuntprifei. Contenduntau^ tem amp;nbsp;Græcæ urbes non paucæ de eius natiuitate. Nam Elei ôc Naxtj, prægt; habitant, SCTetj pluresàî alijapud fenatum perhibent. ^eiiquidcmapudfèortumea tradunt conieclura, quöd etiam adhuc ineo-. tnmurbecerto anni tempore c terra uini fons fua fpontefluat, fapcrefuauiffî-mo.Cætcri uerô,hi quidem oftentant fuam regionem Baccho dicatam : alij e-* reda templa illi,iàcraqp olim ftatuta. Poftremó cum multis orbis locis illius Dei meritorum ueltigia monftrentur,haud mirum cft,multos exiftimarc fuas urbes pacriam^ præ cæteris à Baccho diledas.Scntit 5c poëta nobifcum,en« merans inhymnis eos qui de fuo genere ambigunt, 5C fîmul ilium aflerens in ArabiatNyia ortum.

Hand uerô infeius fum, Libyæ quæ ad Oceanum uergtt accolas, de huius genere diirerentes, Nyfam ,amp; alia quæ de Baccho feruntur, quorum multa a-* pud eos aiunt permanere ad hoc uiep tempus, ueftigia apud fe facia contenu dere.His multi prifei Grçcorum fcriptores,poëtçcp,nicp etiam qui poftmodCÉ fecuti funbalTentiuntur. Nos uerô ut nihil eorû quæ de Baccho comperimuâ fcnpta,omittatur, paucis,quæ turn à Libyis dida, turn à Græcis feriptoribus, præfertim à Dionyfio ueteris hiftoriæ authore tradita funt, abfoluemus. HiC enim Bacchi, Amazonum, Argonautarum, Troianicp belli gelfa,acpluraagt; lia memoriæ prodidit, inuieem conferens 5C quæ à prifeis poëtis, amp;nbsp;quæ ab hiftoricis narrantur. Hic aiqprimum Linum in Græcia numéros ac melodi- £(««ƒgt; am rcperiffe.Cadmum ex Phoenicia aduexifle literas, primumep Grecam lin-guam inueniire,ac rebus dediiïe nomina. Ad hæc charaderibus formam in-didiiTexommuniep uerbo literas,quoniam^ex Phoenicia tradudæ elïènt, ap-pdlatasPhoenicias. Sed àPelafgisqui primi eisliterisufifunqPelaij/as dixe-•■tLinbtumpoëfi,tûmelodia excellentis,frequentes difeipuli extitere. Horû tres præcipui habiti,Hercules,Thamyris,Orpheus. Hercules cithara difeens, cnttiingenio effet tardo,ob eamcp rem uapularet, ira motusLinû cithara pere uiit.Thamyris natura ad perciplendum apta,muficam didicit.In qua cum plu • rimurn çxcelleretjdixiffe ilium aiunt,ftiauius fe Mufas cantate : quibus ivri-tatçuerbis deç,amp;eumpriuaruntmufica,5Clyramabftulcrunt:quemadmodu Homerus hts confentiens feribit. De Orpheo fîngitlatim referetur,cum eius

,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opera

-ocr page 144-

D 1 ü ü ü Kl b I C V L I

opera à nobts recenfebuntur. Ltnfi tradunt pymiDionyfij geRalitensPclaf-gis edidilfc,qiubus èC Orpheus ufus ell,ac Pronopides Hemen' inagtftcr,utr ingeniomulica(^egregius.Thymcctainfiiper,Thymccta’Laomedontis,qui Oiphei ætateiuit,plurimis orbis peragrätis locis,in Libyajfe occidcntc uerfus Oceanü ufo^ cum defcendiflet,uidi{reigt;^fam, ui qiia prilei incolgnutritöBac chum uolüt:ibicp diligenter adiis huiusT)ei apudNyfços perquifitis, cornpo fuilTe poema feruntquodPhrygium nominariqantiqua lingua,amp;literispn' fcis editum.Aflerunt pr^terca, Ammonem Libyæ partis regem uxorécepilæ Rheam Vrani fiîiam,baturni aliorum^ Titanû fororem: qui regnuin peraiH' bulanSjiuxta Céraunios montes conlbedam ab le uirginem forma pulehtïrt Amidihia. Amalthiam nomineadamauitinîiûcp exea genuitIpecieac roborecoP

poris infignem. Amalthiam uerô propinquæ oræ pracfecit,bonis cornu pcifi' miliicx quo occidnum cornu fit nominata. Et quoniam ea regio elTct uiaos cæteriscp frudliferis arboribus referta, à muliere autem regeretur, Amahhiï cornu earn dixereipropterea amp;nbsp;polleri homines optimam copiofimcp bus regionem ab ea fimilitudine Amalthiæ cornu appellarunt. Ainmon Rhf am ueritus,infantem ablcôditum clàm in urbem Nylam ab eis locis renioaO' rem transferens,infulam à rritonefluuiocircundatam,prçcipitem,acundi(} abruptam,uno difficilicp aditu, quem portas Nyfias dicût,ubi nutriret elegie Elle in ea infula tradunt terram felicem,amGenis pratis diftindlam,ßd multis«' riguâ aquis.Frudlus infuper multipliées, Sd uites fuapte natura orcas, mag’’’ ex parte fuper arbores dinufas.Salubrem pra^terea acrem, adeô ut illius liorni nés longiori quàm cæteri ætate uiuât.Infulæ aditus in tibiæ modum fcrtur,a' deô denlîs arboribus umbrofus,utfolts radij penetrarenequeant.Iuxta aditu undicp dulces aquarum habentur fontes:qui locus eft ad habitâdum fuauiiquot;' mus.ln ea antrum eft rotundum,turn magnitudinepræcipua, tnmpulduitU' dine.Vndic^ enim præcipitiafunt in altûnirgêtia, diuerfi coloris, fplcdidîst^ lapidibus,ut nullus ibiomnino color défit. AnteadicQnaturaeflèarboresiiU rabili alpeeftu aiunt:amp; has quidê frueftus ferentes, alias lèmper uirentes, utad uifus uoluptatem natæ uideâtur.In h is diuerfæ nidifîcant aues, colore oculoS aures uerô cantu obledlantes.Vniuerfus locus eft non folû alpedtu, fed cantu etiam amœnus,artis harmoniam uoce auium fuperante.Poft ingrelTuin app® ret antrum latum,fplendorefolislucens.Gmniafloribus referta funt,fed pt?' çipuè cafta,reliquis^ rébus quæ iucundû odorem continuo queant reddeie-Licet ibi infuper albicereNympharum frequentia diuerloria, ornata floribus non qiiidem arte, fed natura cum omni decore perfeda. In toto antri ambiW neep nos unquam,necp folium defluir,utnccp oculor5,nctp aurium tiolnptas aliquando defit.In hoc Ammon puerum nutriendum dedit Nifac Ariftdy^*?' Cui loco Ariftæunwræfecit,uirQ làpientem atcß eruditû, ad euitandasRn^^ MwrriM. nouercae inftdias. Cuftodiam filiæ Mineruæ permiftt, pauîo antchæe tepora

circa TritonemfluuiûjUndeamp;Tritonia dida eft, genite.Scribunthancdeam peromnemuitamuirginitateferuata,prudentiaclaruilfè:multas^,cuming.C' nio præftarct,ab ea artes repertas ♦ belli quoq; exercitio deditam, cuinrobore Afg4î ieïui, corporis uigeret,multa fecifle memorata dignaeSd Aegidam pereinine,ier3ni ftupendam,ex terra natam: 8d afitea, ut quæ natura plurimû ignis ex ore euo-meret, infuperabilem pugna.Ea primû in Phrygia apparuit, regionem cjuan-dâ comburens,quæ hueuftç exulta Phrygia ditSa eft. Deinde ad monté 1 aU' rum tranfcendens,lÿluas continuas uft^ ad Indos incendio uaftauit.PonmO' dû per mare in Phoeniciam reuerlâ, lÿluas Liban! incendit : per^ Aegyptut” in Libyam profeda, adloca peruenit occidua. Poftremo lyluis circa CeraJi' nia deltrudis, omnicp incenlâ regione, cum homines partim flamma ptielTent, partim timoré patriam linquentes, adremotioradiffugorentlot^ Mineruam ferût,tum fapientia, tum fortitudine ac njribus fretam, can’

-ocr page 145-

A RERVMANTI Q_V A R V M, LIB. 11L 97 ^caflcjpdlcm pedlori circLnridedillejtum ucftitus tutclæcp gratia,turn ad uir tuns partæép gloriÆ memoriam oRêndendaiibAt iierô beluæ mater Terra co rnota, dcoruinhoftes Gigantespeperit,quos poRtnodum lupiterMineruæ Bacchicpaccætcrorumopcdeo'rum dcleuit.Bacchusin Nyfaeducatus,ddci-B4cc^«î,(/'/o-plinacp efudituSjUcn tantum pult^ritudine robore^ cxccliuiqfed inultarum r« iuélorfue^ rcrumutiliuiU inuentionciNamadliticadolefcens bC uinum exuuis,cumui-nt. qu£ belU tes fua {ponte terra produxiiïetjexprimi, qui frudus poflent exiccari ferua-ticp oRendit: pretCrea quas quoqp loco ab fe inuentas arbores plantari expedi tct,fîngulos cdocuiqfpcconccpta, pro bcncficiorum erga genus hominûma giütikliné immortales fe honores pqtitutû.Ob eins uirtutis ac gloriæ nomen terturRheam iratam Ammoni conatam elTeBacçhum auferre. Q[iod ubi nô fiiccc{rit,relido Ammoneuerfa adTitaries fratrcs,Saturno fratri nupfit. Qtii Rhcæ fuafu aduerfus Ammonem moto bello,acie,Titanôpræfidio, fuperior. fuir,Ammonem^ fame coadum in Cretam fugere, ubi Curetes regnabant, compuiit. Ibi regis filiam Cretam nomine uxorcm eu cepiflet, regno fumpto Creta uadeJii iniulam antea Idcam didam ab uxoris nomine appellauit. Saturnum tradûr âa. occupatisîoeis Ammoni fubditis,acerbe imperantem aduerfus NylàmBac-chuiTi::^ magno cum excrcitu profedum. 111ecum feiret patrem Ammonem bd'o uidumj'Titanas uero Saturno aûxilium ferre: coadis ex Nyfà militibus interep cos ducentis tum ftrenuis, turn fumma erga cum(cû his enim nutritus fucratjbcneuolcntia,à Libyis atqp Amazonibus hnitimis,de quibus antea re-tuliinus,auxilia exciuit. Allèrunt eas,utpotc quæ uirtute uirginitatccp excelle rent.ad belli focietatem aduocaffe uitæ fimilis Mineruam : tiiuifo excrcitu, ut tùtis præeiïct Bacchus, Minerua fœminis. Cùm in excrcituTitanum incidif'Eyer«7«fmm fct,commi{ro ccrtamine,muk{scp utrincp cæfis,uulnerato Saturno uidor Bac rorwmbr Ä« chus cualit. Titanibus ad eas regiones quas de Ammonc ceperât confugien- mazonuiat» tibus,Bacchus ad Nyfam urbem cum captiuis rcuerfus eft, ucluti de cispœnâ fumpttirus.Cùmarmatis militibus eosomnes circundcdiifcnqprimû deTita nibus queftuSjOmni pollea captos crimine folutos pronunciauit.Deinde data cligendi libcrt3tc,abire, an fecum militare mallent, cum ipfo omnes fefore acclamarunt.Ob datam uerô prçter fpem falutcrn,utDeum ueneràti funt.O-rnneis hos poftealibato uino, iuramento adegit, ut fecum continuo in bellis iiftp ad extremum pugnarent. Cùm arma aduerfiis Saturnum eilet moturus, proficifeente ex Nyfa excrcitu, Ariftæum tradunt eorum præfidem primum omniû fiera infti tuide Baccho,SC et utDeo facriflcalTe. Dicunt infuper,fub fidium ei tulilfeNyfæorum nobiliores,quos à primo eorum rege Sileno (cius autem propter uetuftatem ignotum cft genus)Silenos uocant. Is cum circa lû SUtntdi bos catidam haberet,poftcri qtiocp cius naturæ participes idem fignum gefta runt.Bacchus côtrado excrcitu per loca arida ac deferta ferisep infefta ad Za-biinam urbemLibyæ peruenit. Ibi feram ingentem Campes nomine,multis mortalibus perniciofam peremit : quæ t es magnâ ei gloriam apud accolas tu- nbsp;nbsp;nbsp;•

lit.Vtautem fempiterna occifæ ab lebeftiæ gloria extaret, erexit ibi tumulum ingentem,qui ad pofteros ufcp perfeuerauit cius uirtutis monumentû. Deinde uerfusTiranas excrcitumoto, ca modeftia iterfecit,ut fe omnibus incolis humaniffimum præberct, ubicp oRendens ad pledcndos impios, atqj ad be-tiefîcia in hominû genus confcrcnda,eam ab lefufccptâ expeditionem. Qiia cxrcmoti Libyi,cius cognita uirtute,animiép prçRantia, uidum militibus af-fatim præbuerût,fimul(^ eins caRra fccuti funt. Ad urbem deinde Ammonïs apptopinquanteexcrcitu,Saturnusanteurbismœnia acie inftruda'uidus, urbënoduincendit,eamcte,ut paternaBacchi regia abfumercturiRimptacp uxoreRhca,2damicis quibufdam afcitis,clàm ex urbe profugit. Vcrùm cum uxorc captum, Bacchus nequaquam illius opera imitans, non folum cogna-tionis gratia non p^nMfliqfed ôd confolatus eR, per omnem eos uitam habens

G parentunî

-ocr page 146-

Dl O D O Rî SI C VLl

parcntum loco .Rhea ilium ut filium uiucns dilexit. Saturni fimuIatfOf fuitbe jicuoicntia.Hi per id c'épus filium genucrunt,quem appcllaruntlouem. Qiii ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à Baccho luramo honore habitus, uirtutepoftmodum imperium omniQgcn

tium adeptus elfiCum Libyi ante pugnam ei dixiilent, quo tempore Amtno ex regno cicclus efi, incolis præditflum fuifTc, u^turum eius filium Bacchum qui recuperato regno orbis imperium poftidcrct,Dcus haberetur:exiftimans ucrum fore uatictnium,templo patri ÓÓ urbe conditis,utDeo illi honores ini' pendit,quofdam inftituens qui haberent diuinationis curam. TraditurAm^ flwwoN cor- mon galea in bellis ufus,cuius infigne fuit arietts caput. Sunt qui ipfum alR' nutut^ nbsp;nbsp;nbsp;rant natura in utroq^ tempore paruula habuifle cornua,propterea filium eins

Bacchum eodem fuiffeafpecflutpoftcrisq; traditum,Dcû hunc cornua geftaf fe.Aedificata urbc,facriscp inftitutis,B3Ccho ferunt in primis cum de exercini oraculum confuluifict,rciponfum à patre traditum, quód propter eius in hogt; mines mérita immortalis effet futurus. Qiia re clatus animo,primo in Aegy' ptum exercitum duxiuciep prouinciæ louem Saturni Rheacep filium conltf . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuit regem,adhuc^tatepuerum,addito ei pi æfetffo Olympo: à quo erudiins,

Qr adyirtvtfcm inftitutus,Olympius eftcognominatus.FerturBacchûAesy-perjs oftendifleuites plantare,uinum conficerc,acaliorufru(fluum ufum.AiP eta eius uirtutis fama,nulli ei obfifterebello aufi, fponte ci parebant,laudibus ac facrifietjs ut Dcum colctes.Hoc patff o orbem aiunt peragrafic, domeftids arboribus regiones reddentem excultas,bcncficiacp populis præbentcm.Vn de honores perpetuo gratiamcp omnium afïècutus eft. His rebus,cum deex' teris dijs uarie homines fcntiant,folam Bacchi immortalitate fixam animo te-ncnt.Ncmo eft enim neq? Graecus ncc^ barbarus, qui illius beneficiorum gra tiæcp fuerit exp ers.Nam cos quibus aut patria agreftis eflet, aut à uinearSnf* aliéna,potum ex hordeo coficcrc docuit pauló inferius uini fiiauitatc. Fcrnnt eum ex Indis ad maredefeendente, Tiranas omneis qui cum maximiscopiis aducrfiis Ammonem in Cretam transfretaranqcepifte.AcH aduerfiis Ammo • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem moto bcllo,lupiter ex Aegypto, Bacchusep, ac Minerua, amp;nbsp;ah) quidam

quos dcos dicunt,in Cretam deicendentes Ammoni fubfidium tulcre. Inito ccrtaminefupcnorBacchus,omnibus Titanibusinterfecftis,uidoriapotitns ' f^c-eln'ijKoteft.PoftmodumAmmoneBaccho^exhominûuita ad immortalitatetrani-nwmero. 13tis,Iupiter uniuerfo imperauit orbi,fublatis Titanibus,nullo£p eins impen« turbarcaufo.Hæcprimi Bacchiex AmmoncÄmalthiacp natigeftaLibyifU' ifletradût.SccûdusexlolnachiSCloue genitus, Aegypto impcrauit,initi3tio-nesep monftrauit.Tertium lupiter ex Semelc apud Græcos genuit,priorûuir tutis imitatorcm.Nam pcromnem orbem exercitum circunduxit,0^multa reliquittrophæa,ftatuas^fuannTi expeditions teftes. Multainfuperlocacul tiora plantis arborum reudidit. Mulieres in militiam, uelut prior Amazones, duxit, Circa orgia Sl initiationcs multû operae impendit, tö uetcra in melius • redigcns,tum quædam ipfe inueniens noua. Cum temporum uetuftatepn'o-rum gefta inucntacp multis ignora elfent,folus hic eorû qui ante fe fuerant uir Uercultt duo. tutem ôô gloriam tulit. Non autem folum hocei contigit, fed Herculiquoep. Duo nanq, codem nomine prior es fuêrc.Superiorcm Herculcm in Aegypto natum ferunt,magna armis fiibadla orbis parte, in Libya columnam pofuilfe^ Secundus Crctenfis,uirtute armisep nobilitatus, inftituit Oîympicû: tame ultimum paulöantebellumTroianum ex Alcmena amp;Ioueorrum,magnam orbis parte peragrafte tradunt.Euryfthei imperio parentem. Qrti multis fun-df us certaminû laborib.columnâ in Europa erexit. Nominis igitur Sl rerû ge ftarûfimilitudo, cum defunrftus effetpoftrcmus, fuperiorû iüigefîaafcripIR-tanc^ unus tantû Hercules extitilfet.PIures Bacclios fuifte,tum exaltjs connu turoftenderCjtum præcipuèexTitanumpugnatqua côftat, Bacchum contra illos loui auxilio aftin'fle. Non enim Tiranas SemeJ^s tempora tulerc, neque

-ocr page 147-

RERvm anti Q_VäR VM, lib. I hl 99 ch^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Olympijs dijsantiquiordicedus cft.Hgcà Libyis dcBac-

0 tradica.iXos iuxta ordinê à nobis præfcriptûjtertiû defchpfimus iibruni. nbsp;nbsp;*

DIODQRI SICV

LI LIBER QVARTVS.

pRooemivm de iis qvae fabvlose apudhifloricosferunturdeprifastemporibui^ Cap. i.

“nis

Aud fanênos fugit, uetuftam rei um fcnptonbns ut in mul-tis labantur contingere. Nam SC antiquitas pcrobfcurâ am- Curueurwm biguitatem præbet fcnbétîbus: 8C tcmporû defciipu'o baud nxrrdtiönifct« facilis cogrtitu,quandocp detrahitlegcntibusfîdc.Hcroum fides non adhi præterea,femideorum^, cæterorum uirorum multiplex fewtur. ac uariuni genus non fatis exquifitè explicari poteft. Acci-dit infuper, quod omnium cfl difFidllimum, ut deantiquo-uim gcftis fabuliscp lcriptores inter le admodum dillentiant. Qtia moti re pri •narij qui poftmodum fecuti funt hiftorici, omiflis priorû fabulis ad recentio-•tsfehiftorias contulerc.Ephorus quippe Cymæus Socratis difcipulus hillo Ephori^^ *'3tnfcripturus,ueteribus prætermims rebus, ab Heraclidarum tempore nar-’'ändiexordium cepit. CallilthenesacThcopompus,qLioscademtulitætas, Cdüifthenesî , Pdfcailla minime attigcrunt.Nos fecus arbitrati, onus liimpfimus prifeas res T/?eopomp»f O’^neis literis mandandi.Maxima enim plurimaep Heroum,Semideorum^, ^•••n aliorum cxcellentium uirorum, meritis à quorum pofteris Semideorum Lieroinnc^ honores ac facra impenlâ funqegregia facinora extiterunt: qui ta-nien onines hiftoriæ munere laude fempiterna célébra ti funt. Igitur tribus fu-penoribuslibris externarum gentium aô;a,quæûe de dijs feräntur, loca infu-pcrlingulajglt; qiiæ în eis feræ,aiiaœ animantia,ac cetera memoratu digna ad-inirandaûehaberenturretulimus.Hocautemlibro,quæ GræcisdeHeroibus Libriti,ifgi bcmideisôp,quos prifea celebrauitætas,tradita funt, deep præclaris corum bel ‘0 geftis complcAemunhis adijcientes, quæ ab illis in pace ad utilitatem cul-tutnqj hominum inucnta,quçûelancita legibus fuere. Initium uerô à Baccho •umettinqucminprimis antiquumfuiffeconfiât, acmaximisbenefîctjsuitæ •nortalium profuifTe. Didlum eflfupenus à nobis, barbaros quofdam huius •ibiDei genus ucndicarc. Nam Aegyptrj Deum fuum Ofiridem eu efïè affir-•nant,quem Graîci Bacchum uocant.Hunc uolunt omnèm circûiilè orbe, ui-ni repertorêjCG uites plantare docueritiquo fado cômuni gentiû omniû con-

illi immortalitas tributa.Indi quoep hune apud fe natum ferût, uini^ nlutnabeohominib.traditû.E'quib.licetanteafingulatimpmuIta explicite-nmuSjtmnc tagnê quæ Græci de noc feribât Deo,minime uifa funt omtttêda. nbsp;nbsp;nbsp;~ •

DE BACCHO, PRIAPO, HERMA PHRO-

ditOfCr Mufis. Ca[ÿit 1 f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

CAdmum Agenoris tradunt exPhœnicia ad peruefligandam Europam Cddmita î» Ett à rege eal^e mifrüm,ut aut uirginém fecum rcduceret,aut in Phœnici- ropam mijfi«Sf

^•nnon rediret.Cum diutius quelitâ ab fe uirginém non inucniret,poflpofifa perueniffe.Vbi cum refponfo oraculiThebas condidiffer,

per^ionem poftmodum Veneris fïliam in üxorem fumpfiffe : ex qua Seme-, Ino,Autónoem,Agauem,acPolydorum genuerit. Semclemlupiterob

Ç’’, nritudinem in forma hominis cognouit.Quod illa exiflimans ab loue in

•n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3gi,rogauit utfecum prout cum lunone affueuerat coiret. lu-

ViterDcirnaicftategüiHtiptajCum tonitribusacfulgureadeam -dcfcendit. At

G 2 ill^

-ocr page 148-

I o o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U i W U VJ JV I £7 I V/ V *

lila prægnans cum neq? fiilgLU-fs,neq5 toiiitruuiin ferre poflet, filium aborfa niony/t/iiätä. ignccxpirauit.Infantcm lupiterMercurio dedit^adantrum Myiæ,quodPhoe CT bdieß- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nilumque cfh,deferendum,à Nymphisep omni Itudio curaq? cducan'

dum. Vnde ab loue NyfaqjDionyfiumdixerunttquodctiam Homerus in hymnis teftaturunquiens. EilNyfafupr3montemHoridum,fyIuaprocula Phoenicia ferme Aegypto fluente. Nutri tim à Nymphis aiunquini uifieæc^ extitiffe authorem.Orbem quoqp fermé obambulantem,multas regiones red didi'iTe domefticas : ac propterea maximis apiid omnes honoribus celcbratu. Docuifle eos infuper,quorum regio uites ferre non poflet, potum exhordeo conficere,qucm nonnullizythum dicunt, paulum auiniiaporedifferentem. Exercitum quot^ fecum non tantum uirorum,fed etiam mulierum circumdu • cens,ncfario3 homines atc^ iniquos mérita multauit pœna.In Bceotia iuffit in gratiam patriae omnes urbeslibéras elfe, urbeffiinominis condit3,qu3rnö^li beram pronunciauit.In Indiam cum exercitutranfeendens, triennio pdffmul tis cum fpolqs in Boeotiam redijt. Primus omnium triumphauit, elepbanto Indico ueeffus.Bceotij, cætericp Græci,Thraces quoep in memoriam Indicx îicra Trieta expeditionis facraTrieterica ei inrti[uevunt.Vnde 8ê in mukis Græcis iirbib. nc4» triennioBacchidcsmulieresconueniunt'.apudquas de more uirginesthyrgt; liirn ferunqin honorem Dei bacchantes,ei^ per coetus facrificâtes.Poffremô memoria Mænadum,quæ ferunt ilii Deo alhtiffe,hymnis ôô cantu renouant. Suff ulit Sc omnes impios qui in orbe eranq fed maxime Pentheum acLyeur-Pöcwii“ gum. Vini inuentio tum propter potus uoluptatem, ttun quia corpus reddit tialidius,grata fupra modum mortalibus fuit. Aiunt cum purum in cocnis ui' cri^. num datur,omnes Deum folpitcm optare bibenti. Cum uero poftcœnam agt; Rna mixtum fumituqlouem uocari faluatorem. Nam puri uini potus ad infa-ftiam redigit.Aqua louis mixtus,uoluptatem Igtitiamqp afferq^prohibetin' faniam.Ferunt ut deos,rerum ab ie inuentarum meritis, maxime Bacchum ac Cererem ab hominibus coli: alterum fuauiffimi potus authorem, alteram ob fruges ab fe repertas.T raditur quoq^ alter multó prior gtate fuilfe Bacchus, quem aiunt ex loue SC Proferpina natum,a nonnulliscp appellatum Sæbafin. Pluius genus facrahonoresep propter pudorem noeffurna occultai^ agunt. Dicitur propter ingenq acumen primus boues ad iugum iunxilfe, eorum^ Opera frugem iacta femina reddidiffe : qua ex re ilium cû cornibus finxerunt. Exfemeleueró natum pofteriorem ferunqdelicijs deditum, molli corpore,ac præ cæteris decoro, uoluptatibus infuper uenereis indulgentem : in exercitu mulierum copiam circûduxiflê,arm3tarn hallis thyrlb inuolutis. TraduntfiC Mufas uirgines cum eo profedlas,apprimeeruditas. His tum propter cantus fuauitaté,tum quia dodlgpfallere,boniscp artibus erudite erât, Deus illeoble étabat.Secutus eft ipfum Silcnus qiiocp paedagogus acmitritor, optimorücp »nllitutorftudium,quiplurimumBaccno aduirtutemac gloriam res^ belli-cas profuit.Ärmis bellicis in pugna utebatur, SC pardorum pellibusipacis te-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;porein folenitatibus diebuscpfeftis uelles floridas,molles ac delicatas indiie-

oat.Siquando ex potu bibentis caput agitaretur, mitra caput alligabat: unde fiCMitriphorosdidlusell. Reges polleri pro mitra caputdiademateumciri funt foliti. Aiunt infuper Bimatrfmuocatum, quoniam exuno patre duo fint ortiBacchi,8Cmatribus duabus.Verùmpollcrioriprioris afcriptafuntgcffa. Quapropter qui poftmodum fecuti funt, ueritatis ignari, nominiscp ducli li-militudine,unicum extitiffe Bacchum crediderunt fFerulam quocp ex huiuf-modi tribuunt ei caufa. Cum nouiterreperto uino, nondum aqua infunderc confuelïèntiin amicorü epulis acfellis diebus uinum purum ad uoluptatêpo tantes,ebrq reddebantur.Qtia ex re ligncis baculis quos geftabanq alteri alte ros percuti entes,plurimos uulnerabâtiquidâ peribât ex uulncrc.Vt eiufmodi certamina ^hibcrentjBacchuSjUt modico uino,ut^ fuftib.ligneis ferulis u-............ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tercntijj

-ocr page 149-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. UIL iqi toctnr,cdixit.Plur{m3 ei cognomina à rebus quas egit,funt ab hominibus in dka.Nam alij Bacchum,a nuilieribus quaï Bacchantes ilium fequebantuf,di-Xcrc.Alij à torculari quo uinum cxprimitur,Lenæum. Quidam Bromium,à tonitruqui in eius ortu contigit.Brontius infuper ex eadem appcllatur caufa. Qiiinctiain triumphator dicitur, quod primus omniü de Indis m uitis cSfpo-In^inpatriârcuerfus triumph3Utt.A?IjsquoqîCOgnominibus,quæ!ongû ef-fereccnfcre,2lt;^ alienu ab hiH;oria,uocatus eft.DupIici elTc uidetur forma,quo duo Bacchi extiterunt.Primus barba promilTa antiquo more barbâ nu-fhentiiim fuit.Speciofior pofterior,iuucnis,amp;(ut fcrcur^deiiciofus.Qiiidä du plicetn formam illi tributam uolunt, quoniam ebrietas nbsp;nbsp;iracundos effiiciar,

hilares.Satyros etiam,quorum opera in faltationeactragccdijsoblcdlaba' tiir,feciini tradSt duxifle. Et Mufarum quidem optimis inititucis,Satyrorurn uero rifuac ioco Bacchus uitam omnem felicem traducebat. Sccnicæ prætc-fcaartis ac theatrorum inuentorem, muficæ certaminum inllitutorem uo-Ent.Omnes etiam qui in excrcitu muficis excrcerêtur, fecit immunes :quod ^pofteri infiar Bacchi feruarunt.Omncs enim muficæ opera dantes, immu-

potiti funt.Et de Baccho ne modum cxccdat oratio,hacficnus.

Nunc quæ de Priapo traduntur (funt enim Bacchi rebus contigua)fe infert De priapàs feribendi locus.Fabulanturantiquffilium Bacchi ac Veneris PriapumfuifTc: du(^j iicrd facis fimili conicdlura, quôd qui uino indulgent,fine natura ad Ve nerempromptiores. A reruntnonnulli, prifeos illos cum uellenthominum padenda occultius nom inare Priapû dixille. Alij genitalia dicunt caulam eC 1 - hominum gencrationistproptereaep femper cxtititre immortali honore ce-l^brata.Acgypttj de Priapo feribentes, olimTitanas aiuntOfirideab fcdolis ‘atcrfeâo,corpus eins in æquas partes diuifilïe: ijscB domo clâ clatis, partem pudendam in flurncn,cum linguli earn refpuerent,aT)icciire. Ifidem poftmo-dum uitam uiri morte,Titanibus occifis, uiri corpus inquifiuillè, partesep reperças ciï informa hominis côpofuiflet,facerdotibus tradidiflefepeliendas: Http ueluti Deum Ofiride colerSt,imperalIe. Sola pudenda non reperta, pro Deo colijincR templo fulpendi iulîît.Hæc dePriapi genere, deep eius honore ab antiquis Aegyptqs traduntur.HuncDcum quidam Phalht, alq Typhone nominant.Nonfolùm autem in urbium templis,fed in agrcftibusq’uoqj locis tanquä uinearum atep hortorö cuftos colitur, frudfuum fiircs caftigans. Non folumautëinceremonqs quæBaccho impcnduntur,fed5lt;^ in reliquis ferme alijs huic Deo facra cum rifu ÔC ludo fiunt. Simili ortu fuifle quidä exift imant Hermaphroditum : quem ex Mercurio ac Venere genitum, utriufcp parentis DeHfmrfi/ nomen cepifleferunt. HuncDeum eile opinantur promifcua uiri ac fœminæ ^hrodito^ natura:fuiHèquocp Ipeciemollitiecp corporis fœminæ fimilem, SC opera exer cuilTeuiri.Quidam eiulmodi partus aireruntnaturæ monftra, cjuöd rarö fiât, ntep aliquid tum bonum, tum malö portendant. Qiioniam uero Mufarum in oe Bacchigeftismeminimus, uidetur nurtc de his diligentiusfcribendi tempus. ' PlurimijSC ij præfertim qui probantur feriptores, tradunt eas louis SC Memo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

tiæfiliastpauci expoetis,in quib.cft Alcmeon,filias elTe Cœli acTerræ aiunt. quot;^numero quoep dilTentiuntmam quidam tres, aln nouem afferunt extitille.

V erum nouem numerus inualuit,tjs compreflbantibus qui habiti funt (Home •■umdicoat(pHefiodum,cæteroscpeiufi'nodi)cæterispræftantiores. Homers enim ait,Mufas nouem elTe pulchritudine eximia. Hefiodus auteni recen ‘‘^tnomfna^dio guterpe, Thalia, Melpomene, Terpfichore,Erato,Po^m-’^'â,Vtania,Calliope,quæ omnium efl nobililïîma. Harum cuiep fua officia tnbiiunt,eorum quæ ad muficæ artem Ipedlanqueluti poëticam, melodiam, laltationem,chores,aftrologiä,reliquascp dodlrinas. Multi afferunqeas fuiffe uirgines,quoniam uirtutis difciplina incorrupta effe uideatur. Mufas co uo-Hiiitcognominatas, qtio^homines bonautilia^ docent, SC quæ ab indoClis ‘ ' G j ignorantuf

-ocr page 150-

,02 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORl SI CVLI

igrtorantur.Npmina cinc^ à proprio munere tribuerunt. Nam Clio propter gloriam,qnç ex poctarum laudibus oritur,didam uolunuEutcrpem ƒ ropter uoluptatem qux ab audienribus ex honefti eruditione percipitur. d haliam, quôdinlongum tempus poetarumlaus parta uircfcat.Melpomencm a melo dia,qua audiences demulceannir.Terpficliorem, eo quod audientes obîeâat ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter bona quæ proueniunt ex docdriÄi.Erato, quod dodi homines ab o*

minibus amentur. Polymniam quoniam câtus fuauitate poetas reddit gloria immortales.Vr3niam,quôd uiros eruditos ad cœlum tollat.Gloria cnunacia pientiaeleuat animos ad cceleftiumeontempIationem.CaIliopem,quûduan tus fuauitatecæteras antecedens,magni ab auditoribus ællimetur.

DE HERCVLE ET DVODECIM EIVS LA-db to ad uitatfinem cap. 11.

Qf(iw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ofteaquam de Mufis retuli,nunc gefe Herculis recenfeammus, Ncqitc

fit tienulM 1 ueró me latet,magna in difficultate uerfari turn ueterG rerum, turn preci-dejenbi pue operum Herculis (criptores. Ea enim fuifleamplitudinefinguli facentur, re, utomniumquæmemoriahominum complexa eftgefta, fuperareuideamn DifFiedeigitureftprodignitate rerum eius adla fcriberezatquceaqux tanta magnicudine exti tere,ut immortale præmium mereantur, çqua fadis oracio-ne profequi. Cum autem propter uetuftatem admirationemcp reruna multi baud facile crederent fcribentibus, ne celle fuit in his quæ maximahabeban-tuqprætermitterequædam : ne omnia feribendo, hifton'æ parum ßdeihabe-retur. Nonnulli enim legentium h'aud redo iudicio ufi,nimis exquifiteantP quas res ex his quæ nunc geruntur, perpendunt, æftimantes Herculis iiirtUquot; tem ex noftrorum hominum imbecillitate. Ita rerum geftarum nimia ina^f tudine moti,haudquaquâ hiitoricis crediderunt. Verùm in prifeis illis rebus, ac fabulis fimilibus,non omnino ad quadrâtem ueritas peruelfiganda nbsp;nbsp;E;

tenîm in theatris licet feiamus Minotaurum forma quafertur, minimeextitif fe,nec tricorporcm Geryonem: tarnen eas fabulas admittimus, fauoreep eius Dei honores augemus.Et fane periniquô uidetur, cum Hercules, dum ui»ç orbis monftra fuo labore pèrdomuerit, homines tantorum bcneficiorurnini' memores,ciuslaudi claris operibus partæ calumniando detrahere: cumeppo fieri propter ipfius uirtutis excelkntiam communi omnium confenfu immor talitatem ilh' tribuerint, nos neen traditam quoc^ à patribus erga ilium Deutn pietatc feruare.Verùm his omifTs,opera eius ab initio exponemus, turn poetarum,turn icriptorum antiquiflïmos imitati.ExDanaëAcrifij acloiicnatum Perfèa ferunttex eo Andromedacp Cephei Eledryonem. Is deincéps fumpta Eurydice Pelopis.Alcmenam procreauit. Hanc dolo lupiter cu.ni cognouil-ficrculis ^tgt; let,Herculem genuit. Hoe paao Herculis paternum genus ad maximum re-iHift ferunt deorum.Eius uirtutem non folum ex operibus lpedarelicct,fed cciani ex genere. louem enim ferunt tribus nódibus in unam redadis Alcmenx o-peram dediiïèmiaximum futuri roboris indicium, tStum temporis in eo piic-ro creando impenfum. Qiiod fton amoris cupiditate,prout in altjs mulierib. contigit,fadum eft,fed pueri gignendi gratia. Itac^ nolens ui Alcmenam ag-credi,necp fidens pofle illi coitum ob eius prudentiam,perfuadcre, dolo muller em aggrelEis eft. Amphitryonis forma afliimpta. Adueniente partus tempore louem drjs aftantibus pr^dixilEe ferunt, ea diepuerum quinafceretur,fe Perfidarum regem fadurum. Quibus uerbis mota luno, Lucinam iiliam iuP fit comprimere Alcmenæ partum, Euryflheum ante tempus in lueem educe-re.Iupiter licet confilio frultratur,quod prçdixerat ra tum, ôf Herculis famam claram eße uolens.dixiflelunoni fertuqpermittere leEuryftheum, ut prpl«c

•• nbsp;nbsp;.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratjic*

-ocr page 151-

RERVM ANTIQ_VÄRVM, LIBgt; HIL loj

rat,regem cHe,HercnÏcm^ ei fabijci uelle: duodecim quolt;$ ccrtamina ab eo pcifîci,qiiæ Eiiryfthcus niandaHenquib.confummatis Hcrct ïmmortalis.Alc-mcna poft partum lunonem uerita, puerum in loco expofui't, qucni nunc ab €0Herculemcampumdicunt.Qiio tempore Minerua unà cum lunonepro-fc(fta,cuminfanu's naturam admifaretur,lunonifuafit,utilh'mammampræ-bere.Qiia præter ætatem utolentius fumpta,Iuno dolore mota,puerum able-duMinerua ilium matri detulit nutriedum. Mirabitur mcritd quis rem infue-tarn accidiftCjUt mater,quam adfiliorum amorem natura compcilit, ex iena-tumperditum iret:nouerca,quæ natura odilFe priuignos folet, ignorans falua retinfantem Juno deinceps duos dracones ad perdendum mifit puerû : quos illeutratjmanufaucibusapprehenfos ftrâgulauit. Vndeillum Argiui,quo-niamlunonis opera gloriam eflet adeptus,cum antea Alcæus uocaref,Hercii lem dixere.Reliquis imponuntur à parentibus nomina:huic foli uirtus nome deditJnterim Amphitryon èTiryntho pullus, Thebas conceffit. Hercules antea educatus optime,certaminu quocp cxercitio deditus, amp;nbsp;corporis robo-re excclluit,amp; animi uirtute. Adhuc ephcebus primum ad liberâdas feruitute Thebas operam impendiqtanquam patriae gratias redditurus. Erant fubditi Thebani Erigino Minyarum regi, fuperbe ab cis annis fingulis ccrtü tributiï exigenti.Scd minime ucritus imperantium uires, re ag^reiïùs eft memoria di gnam.Omnes qui ad cxigenda tributa miffi erant,male muldtatos ex urbe ex ptilit.Erigino eius rei authorem dari fibi poftulante,CreonThcbanorum rex Eri^'nuf Mp dlius potentia territus,par3tus eft feditionis tradere authorc. At Elercules co- nyaru/m rex^ P^ratam adolefccntium manum ad libertatê patriæ cohortatus, arma ex dco-rum templis,progenitorum fpolia dijs affixa,ad belli ufum deprompfiuNulIa eniiTi priuatim in urbe erant arma,fed fi^ulis,regis edido, ne dcfcifcerent,a-dempta^/Y^fdiens poftmodö Hercules Eriginum cum cxercitu appropinqua reurbi,obuiam cum militibus cgreftlis,in quodam angufto aditu, ubi paucis pugnandilocus erat,regem adortus,prælio ui'dum occidit,omni illius excrci tu deletoïextemplo^ urbem OrchomcniorQ captam, Minyarum prius ineen Ü regia,euertit.Äd quarum rerum famam per uniuerfam Græciarn difperfam ftupentibus omnibus* Creon rex admiratus adolefcentis uirtutem, filiam illi Mcgaratnnuptuidelpondiuurbisq} uclutifilio curam permifit* Euryftheus habeas Argis regnum,nota Herculis fama,cum ad perficienda certamina ac-cerflit.Renucntem iuffitlupiterEuryftheo obteperare* At is delphos adiens, confulto fuperhis Dco,refpôfum tulit à dijs, iniundum elïè utEuryfthei iuf-ni duodecim certamina perficerct; quibus tranfadis immortalitate potiretur.

fcx ea re baud paru eft cômotus animo Herculcs.Nam 2lt; fua indignum uirtu teuidebatur,humiliori feruirc : amp;nbsp;loui patri non obtcmpcrare, turn inutiie,tû ‘mpoffibile ducebat.FIanc anxictate perplcjfo animo,luno rabiê iniecit Jtacp ru infaniam amentiamcR ucrfus,lolaum occidcre uoluit* Qtio fugiente, filios Hercules quipropeMegarambaDitabant,lagittisucluthoftesappctijt.Paulatimabfce rens.* dente dementia,preteritum rccognofcens facinus,doluit ex tanta calamitate. Emntç finguli unà eius malo moererenqdiu quieuit domi,fugiens hominum colortia Sc confolationes.Tandé tempore dolorem mitigate, paratus ad fub-«vmda pm'icula,adEuryftheum uenit.A' quo primû impcratus eft,Ncmgi leo Newm ieo./ rusinternciendilaborHic præter modöingens,5C qui ncc^ ferro,necp ære,ne St'elapideuulnerari poftètmanibus neccllarideratoccidendus * Verfabatur ’s maxime inter Mycenas ac Nemæam lyluâ, circa monte que à cafu T ri to ne ^l^^J^’^TJuius in radicib.adcratlpclunca,ad quâ diuertebatbelua. Hercules cuadlocû acceftîftèqfugientë in meluncâ infccutus fera, altero aditus ore ob-d’^ato,manibus leone côprehenftim fuffocauit* Detradâ pelle corpori tegu-mentuad futura pericula circôdedit.Secundû ercertame additûfuu,interitus , iydrælerneaj:exc^iug^orporcceiîtûprodit’âtlerpêtûcapiteccruices:quarû^

-ocr page 152-

'ï04 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L î

fingu’is c^fisjdaæ rcnafccb.nirur; ob cam/^ rem minime uinci i,:.:debaW''pcf' ï'.,cum pars ainputata uah'dïor rcdderctur. Hanc difh'cultatcm arte fupcr.'.ns, lüiainn monuit ut eudbgio inciiam ceriuccm faceltgnca,nc cfHuerct languis inurerct. Hocpacto fuperata belua, üigittasfuas ciusfiuguinctinxigcjiioib f-.pey i^iymanlarurn uu’nus mortiferüredderetur.Tertius cxtin'tlabordatus,utapriimbry^ tów, manthium Arcadiæ uaftantem agros,uiuffm affcrret.Qiiod mandat« admOquot; dum difticilcuiftim cft. Oportebat enim cum co pugnantê adcó uiribus dum antmoep prouidö eflc, ut in beftiæ cogrefTu caueret, nc clapfa mar.ibus, dcntlum difciimcn fobiretmeue ui pcrimcrct ardtius conftridls. Hocardunni f idlu cenfebat: fed ca prouidentia certauit, ut beftiS uiuam fiipcr humcrosad Euryftheum afferrct.Qiia confpcdla,timorc dudtus rcx,in tere fe ualc abfcou' Centauri, d’fadtis Hercules Cêtauros ob hac caulam expugnauit. Pholus cratQ' ' taurus,a quo prqpint]uus mons didtus cft. Hichofpitem Hercule cum demi fufcepinepdcfolnrm antea uini dolium cxtuIit.Hoc tradun t cuidam Ccnttg' rj olim à Baccho datum, impcratumep ut tuncuinum proferret, cum adelTcf Hercules. Qiiartapoftmodum progcnic Pholumuerborum Bacchimcn:e' rem,uini dolium aiunt ob Herculis honorem referalîe. Verùm eins odoptinü uetuftate uini, turn uirtutc ingens ad propinquos Centauros delatus, ebrics reddidit. V nà igitur domura Pholi magno ingreflî tumultu, ad rapinamuctîi Verculisram fu.ît Pholus timens, cum fe abfcondifïeqfolus Hercules illis obftitit. Piigna Ontihttîcrat cÂhis,qui exmatredij erantiquibus cquorûuelocitas,roburbiformisejr gna. ' poris,hominûpiudentia3nelïèt.Cent?.uri pars tedisabradiceauulfîsjçarsina gnis fixis,quidam accenfis facibus,alrj fecuribus ingentib.certabant.HercU' les intrepidus pro dignitate ab ie geftorum,pugnS fiibijt.luuit in hoc cosbeb lo matcr.Ncbul3,maximû imbrem infundens, qui hand nocuit quadrupedf busthominibus ucro folum lubricum fecit. Hoc auxilio fultis CentauriSjHef cules ramen fupcrior,multis corG peremptis, rcliquos infugam ucrtit.Exoc-cifiscl3r!irimicrantDaphnis,Argeus,Amphion,Hippotion,Orios,Ifop!rSj Melanchctes,Thcreus,Derpos,Phrixus. Qtii ucro aufugerGqmcritam dciiv ceps pœnam dedcrc.Omados,qui in Arcadia Alcinoi Euryfthèi forori uim^t tulcraqpercmptus eft.Qiia in reHerculis uirtuteadmirati omnes funt, qui illG ut holte pr:uatim odiret,Sdiniuriâ fit mulicris ultus. Verùm cum Pholus Centauros qui in pugna ceciderant, ut cognatos fepelirct, cotigitutf gittaa quodam auulfa feipfum fcrircttquo uulncrecum curari ncquirct, obtjt.Huru^ Herculesmagnificcfepclijtfubmonteiquærcsei gloriofior omni columua cecidit. Ab ipfo cnim mons abfep alio epigrammate Pholos cognominatur. Nam montis cognomen qui Pholos dicitur,non cpigramma aliquod,fcp«id nomen reprtefentat.Eodem modo fid Chironcm artcmedicçprtrditum,inuf Ceruim capittus fagitta occidit.Deinceps rhandatûHerculieft, utaurcis cornibus ccriiani Hercules, uelocitate eximiam,captam adduceret.hoc certamen abfoluit ingenio, quod non inutilius habetur corporis uiribus. Hanc rctibus quidam capta aiungalil

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indagineabfplaboredeprchelam efiedormientem. Nonnullicontinuafd

fam perfecutionc,captam eflc uolunt.Qiiod certamen non ui aut pqiculo ck fed ingenio confummarum. Cum mandatum præterea Herculi cflet,utaucs Siymplalides ex Srymphalide palude pellcret,5rteac prüdentia iacile iniunclQ laborcm per aues, fecit, expulfisauibus,quæinnumeramultitudineetiamfînitimarûregioniiin frudèus uaflabant.Vi fuperari non poterant,propter ingentem ntimcrum: ingenio opus crat.Tabulam ergo tencam parauiqqugreperculfa ingentifonitu uolucrcs timorc ad fugam compulitlonginqua. C^ia ex re palude ab auium moleftiacxemit. Polthæcin Herculis contcmptumpræcepitEuryfthcus,ur A«gilt;e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cortë Augiæ neminc iuuante purgarct.Hacc per multos annos contraclis for

Im nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dibits fimoep rcpleta erat.At ille ad effiigicndâ contumçliam humeris cortcin

mûdarehorruitjfedPignionefliiminc fuperindudo, curfu eius eorte purga-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” ■ “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitabf^

-ocr page 153-

RBRVM ÄNTIQ.VARVH LIB, HIT.

uit abftp ignommia^tina die opcrc perfedo. Miranda profedló Herca’is prii-dcntia'.qutqiiodperignominiamùiperbiætmpcratûerat,inlaudemuertens nil indignûegicimmortah'tate.Sufcepit deinde onus tauri ex Creta,qiiêi’a;!- tenjù^ phaëamabat,deducêdidtaq? in infulänauigaiiit, Ôl Minois regis auxilio taAr-nim in Pelopôndiimlonguprofecîô màris iter,dcduxit.His actis ülympicu obiMpùiîtî/ inftituitcertainen,locQ optimû exiffimans ad tantos hominûconucnru3,ca:n fa^neih posiuxta AlpheûfluinenlîtosJbihæc certamina loui patri dcdicauit corona tusîqiioniâ amp;nbsp;ipfe quoqp bene de hominû gcncrc abfqj præmio cHct mcrittis, Eauerô certamina quanc^ inuiccdiuerià,ab(cppugna cuicit, nuüo^ppterlin-gularêeius uirtutêfecû congredi aufo .Nam pugiies aut pâcratia.ltes luperarc eos qui ia ftadio certanqditticilè eft. Arduû item ell, illos qui Icuibus certami-nib.cxcellaaqcûijs qui in grauiorib.uerfatifunt contendere. Mérité igituro-maiû hoc ab Hercule inlùtutû certamë habetur prçftantiflîmû, qiiod ab opti-mouiropriacipiûfumpfit.Nonttidenturaûtdonaomittenda, à dijs Hcrcult ob uirtutêtributa.Nam cum exbellilaborib.ad requiem fe ac hominû cœtus, diesep feftos co.ntuliirct,dcus quisep fuis cum munerib.ornauinPallas pcplû : dauam ac thoraeem Vulcanus dedit,utcrcp infigne fuæ artis opus.Nam alte -fa rem ad’ufum pacis uoluptatemcp concetfit, alter ad belli pcricula euitànda. Nçptunus infuper cquos donauit.Mcrcurius enfem, Apollo arcûî qtiö Ôl uti dociat.Ceres ad expiandam Centaurum cædcm quedam parua myllcria cclc biaremonftrauit.lvem præcipuam circa huius Dci genus licet aducrtere.lupi tcf prima mortale feminâ Niobem Phoronci cognouit, ultimâ Semclë : qua fcxtatndecimâà Niobcfcriptorcsgenitam tradunt. à cuius prima maioribus gigncrehomincs cœpiqin eaep ipfi défit. Poft hanc nullius appctqt concubi tum mortalis,neminem fpcrâs huic fimilcm forc,nolcnscp mehorib.immilce-Tcdcteriora.Poftca circa infulam Pallencm Gigantib.bello cœleftes iacclî'cn- Gig^rifet Sjji tilaus,Hercules pro dqs pugnans, muftis ex holtib.interfcclis,m3ximam glo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiéiit

liaiTi adeptus eft. liipiter eos qui fibi adftitcrant, dcos tantum Olympios ap-pcllauitajthoccognominis honorebonus à malo internofccret.bodcm quo quccognominefolum Bacchum Herculcmcp ex mortalibusfœminisortos dignatus cftmon folum quia ab fc nati eranqfed propter parem uirtutis mmu^ Jationcrmdiutcrqj muftis mortales beneficqs ancciHct.lupitcrPromcthcum, qui hominibus ignê dcdcraquinculis alligauit,aquila propè porita,quæ illius iecur depafcerct. Hanc Hercules illius miferatus pccnam, qui ob beneficium hominib.impcnfum plc(ftebatur,iâgitta peremit: louistp iram mitigans,bcnc fadortimfocium exemit à cruciatu.Labor detneeps eft ei iniundus,Diome- DiomeMi disThracisequosadducëdi.Erantequorûpræfcpiaob equorûfcritatcærea: Thntci^equlf ferreis catenis equi uiribus præualidis uinciebant. Cibis alebant no his quos terrafcrt,fed hoipitum eó diuertentium carnib. Hos cupiens Plercules abdu-cerc,primó Diomede cepiqdeditcp fuo cxeplo equis comcdcndu.Manfuctio res deinde f3CÏos,ad fc^ addudos Euryftheus lunoni ficrauit. Qiiorû genus uiq? adMacedonem Atcxandrûpcrmâlit.Cùmlafone poftmodum ad ucllus * aurcü rapiendu nauigauit in Colchos: fed de Argonautis poftca dieet. AccC' ptis infuser ab Euryfiheo in mandatis Hercules,ut cingulfi Hippolyt.v Ama-djn Sortisafferret,aduerfus earn cßexercitu próïccftusad Euxinß pontum naui-gauit.AcperoftiaThermodötisfluuq ingreirus,propèThcmilcyrâ,ubi Ama msexpedmo, 2onQ regia erar,caftra pofuit. Primo cinguißab cis poftulaufcd ubi renuêtes intellexiL,armis agendum cenfuit Amazonibus exercitu Herculis oppofitis, qrncnobililTimae bcllo eranr,Hcrculêfolum acri certamineappetiuere. Et prt mum Aelia,quae exuelocitate id nomen traxerat, cum uelociorcm fe repcrif-^‘^t,pugnans occubuit.SccundaPhilippis, cueftigid in primo cÖgreffu unico iiulnerececidit.PofthancParthoërquâfeptiesex^uocationchoftêfuper.'fle aiebantjinitapugnaeftinterempta. QtiartamdeincepsEhbiam, qugbellicis

-ocr page 154-

loî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORl SIC VLI

rebus expert am fortitudmem præ fè ferens, aliarum aiixih'um renuebat, opi' nione deccptaiTi,cum forriorcm oftendifiet,Hercules intcrfcciu Dchinc Ce-lcno,Eurybia,Phœbe,Artemis uenatn'xab co peremptæ. Poil bas Dcianiiâ, AlterianijMarpem, T crmeflam,Adippeni deuiciuquæ cum uirginitatem fer-uarc iuraiict, ïulîurandum feruaui't, uitam nequaquam làluarc potui t.Mcna-lippe, quæ Amazonibus præerat,præcij«ua excellens forti tudine, imperium abiecit.Hercules clamoribus fublatispnultitudinem ùi fugam uerfam inlccu-tus,Amazonum gentem deleuiL ExcaptiuisAntiopern Phefeo largituscl», Menalippæ fublato baltheo làlutem dédit.

Ceryonis l’a» Dccimus deinceps labor ab Euryfthco Herculi iniundus,ut Gcryonisbo' ucs,qui in Iberis loca uerfus Oceanüfita pafcebantur,ad fe deducerct.HercU' les leiens hune laborê magni diffîcih'scp cfl'e certain mis, exercitûpræparaiüt Chryfjurui huicaptû expcditionûVulgata erat per orbêfama, ChrylaurûChoccnimcdi' rex lierorum, uitijs nomen traxerat)qui uniuerlæ Iberiæ imperaret,tres habercpropugiiato tes filioSjtû robore corporis,tû armis egregiostexercitû prgterea cuicß fortiill' morô militum elIè.Quarû rerum gratia motus Euryftheus, exiftimans eanifo re difficile expugnation^jhocHerculicertamenindixit.Atillepriorû ab fcgc ftorû mcmor,fidenter id periculûadicns,exercitûin Creta coegit : exiftimans inde facile le copias traduduru.Optime cnim inlulafita clt, ex qua inuniucr-lum orbe exercitus educi pollît. Verô antea CreteCes Herculi cumulatiÆmos honores impenderantiquibus duô:us,in horum gratiâ omnê à feris beluisifl' fulâ ita purgauitjUt nullum agreflaus animal in ea deinceps,neq^ urfiis,ncçlu Înis,neq; lèrpcns,necp aliud quidfimilcfitr^ertum. Hgeideo mérita ininlh' am conrulit,quód lupiter ibi natus altus^ uiiiret, Exea igicurinLibyam n3gt;^ lïigans, Antaeuprimocorporisroboreacpalæltrapclarû(multos enimcxtcr nos certamine congrelîôs occiderat} ad pugnâprouocatûperemit. TûinLi' bya feris beluis plena, nonnullas quas fubegit oras ita domcfticas reddidiçut agrorû cultura,plantis fruéiiferis,uitibus, olcis, fertiles redderenturJta Libyâ . antea ob feras multipliccs infeftâac delèrtâ,adeô babitabilêcultam^ piçfawt ut nulli altcri région! ccderetfcIicitate.Eodé pado Icelellis ncfartjsœ homini buSjfupcrbia infup elatis principib.mortehibIatis,urbesreddiditfchces.Tn

. nbsp;nbsp;dunt Herculem ideo feras beffi'as homines^ impios odilîè, atc^ oppugnallc;

quodlcmentes leadhucinfantem interfîccreuoluilîènuquodi^ uirfaclusiin périum lubieritfupcrbiam^ iniuRi domini,ea certamina imperâtis.PolîAn-tæi morte in Aeg^tum [ranûji:,3!^Burindé occidicregë, hoipicuin cxdeadfc accedentium gralîantem.Cum trSCißicloca aridaLibyæ, inuento uberefolo, urbem condidit à mukirudineportarum quæ in ea crant, centum porriim ap' pellatam.Eius urbis ftatus nbsp;nbsp;nbsp;ad polieriora permanfit tempora: qaibus Car

thaginenlcs maximis coptjs ab feexpugnatam cepere. Peragrata maioriLi' byx parteHercules ad Occantim qui cîtad Gades,peruenit: ibirp ab utraqoe continentis parte columnis pofiriSjin Iberiam cum exercitu tranujr, Cliryfaif' • riep lîlios tribus magnis exercicibus kdences,iingulariprouocationefuitiiHb Capta Iberia,greges boum lecum adducês,iferœ per Iberiamfacicns, cffqui' dam eiusgentis rex,uiriulfuspfæcætcris aeprobus, eum magno honorecx-cepillêf,partemboum régi donatdedibQtiosilIe Herculi dicansfingulis an' nis exhis pulcherrimum iili caurum racribcauib Hos facros in Iberia boucs CoZi»««lt;Her nollra tempora confiât perfeuerallè^ Pofiquam columnarum HercU' lis meminimuSyUidetur deins ampliiïs pauld dicendum. Montes ab titroc^ b terecontinentis mari Oceano imminent,in quibus liatuitcolumnas. Cupiés autem lêmpiternum fuinominis monumentum efîè, aiunt utruncp montent congelîa humo aded ampliaffe,ut Oceani maris aditû antea inter iitruna^eô' 'tinenrem]atum,ar(kiorêiongioremcpredderet, quô magna cete innofinnn pelagus adirénequifê^utœ adpoîieros perpétua eius operis gloria manarer^

’ •. Trad^io^

-ocr page 155-

K ß K Y M A IN 1 1 V A K V 1*1, L 1 D. 1 1 1 L 107

Traduntalij coniunä;is pn'us montibus ab eo effoflîs, periuum Oceanum ad noftrum marefadum, V crùm hçc cum ciùcp liceat arbitrio fuo ciederc,exiftigt; mationi hominû relinquenda funt.Sed tarnen antca huicfimile opus in Grægt; Cia cftcccrat.Nani à locis quæTempe appellâtur, ut latè ftagnabat in campis aqua,dud3foflàaqu3mdcduxit, fhenàliæ circa PeneumHuuium campos fertiles praebensdn Bceotia fecus eJit.Nam alueo Minei fluminis eft'oflb, om liem region cm flagnantem inutilem^ reddidit.Scd Theflâliæ opera in Græ* corum gratiam ada funt.Aduerfus uerô Bceotios in pœnam mitigandam ur-bem incolcntium, ultionemcp, quos illi in feruitutem rcdegcrant, Thébano-rum,Ibcrorum regno optimis eius regionis uiris tradito,citm exercitu in Cel- j^efcutétlft ticam Galliam profedus efttomnicp peragrata prouincia, infandû interficien celttca guitt dorum hofpitum mortem fuftulit.Cum ingens ex omnibus gentibus eu exer pr^flutrin citusfequerctur,urbcm côdiditamplam,quam appellauit Alexiam,plurimis Aifxù te/«« expropinquis incolis fponte in urbem confluentibus: qui cum reliquam mul metropolU titiidinem fupcrarenqcueftigio urbs ad barbaros mores defluxit. Hac urbeîm Ccltæ etiam nunc in honore habenqtanquâ omnis Celtic^ metropólim. Pergt; nianfithæcurbs ab eius conditorehucufquelibéra,acfui iuris: poftmodum à Caio Cæ(àre,qui propter res geftas Deus didus eft,ui capta, Romanorû im-periocum alrjs Celtis cefïit.Ab his Hercules in Italiam tendens, itercp per Al- ï-Jerculif'm î-pesfacies,ita diffïcilem aditu afocramÔB uiam ftrauit, ut poftea excrcitibus cR talucxpeJi^, iumcnttsimpedimentis'^facilèiterefletBarbarosmontanoSjinfcftos tranfe- tio» untibus,latrocinijscp afl'uetos,occifis eorum ducibus delcuit,pofteris reddita itincris fccuritatc.Tranfiedis Alpibus,5C ea quæ nunc Gallia uocatur, per Lÿ gtifticos tranfijqrcgioncm afperam ac omnino duram, multocp etiam incola-turn labor ac Audio paucos ferentem frudus : qua ex re robtifti homines funt ualidiép corpore. cioi enim paucitate, colendorumcp agrorum labore agiles aclaies exiftunt,êC in bello uiri præcipuè fortes. Hi cum ultra cæteros conti■gt; niio agrorum exercitio fatigentur, amp;nbsp;fœminas quoqî ruftico operi afliiéfece-runt. Operis turn uirorum, turn mulierum inuicem precio côdudis,mirabile ligunt rofiris unius fœminæ fadum contigit, quç prægnans cum uiris opus merce- rioßßimu defaciens,ingentibus partus doloribus abfcelïît intct uirgulta ‘. ibi^ abfcp c-iulatu infantem editum,foltjscp inuolutum cum abfcÔditum dimififlet : ad o-pus,nihil de partulocuta redi] t.Sed re ad uagitum infantis cognita:qui operi* bus præerat,non permifit matrem à labore quiefcere, donee tandem infantis mifcrtus,praîbita mercedemulierem dimifit.Hercules Lyguribus acTyrrhe* nis relidis,adTiberim fluuium, ubi nûcRoma eft,multis poftea feculis à Ro* mulo Martis filio condite,peruenit. Tenebant tunc Aborigines, quod nunc Abûrfghteti Palatium appellant,urbem penitus paruulam incolentes. ïnter præftantilfi* mos Potitius aePinarius erant,qui Herculem ut hofpitem magno honore do rtiscpfufceperc.Horum uirorum monumenta ufqj ad harte ætatcRomæ per* manent. Nam inter nobililTimos habetur Pinariorum tanquam uetuftiflîmu genus.Potitiorum in Palatio cochleæ defeenfus eftlapideæ,ab illo potitia di* da,propinqua domui quæ tuncPotitfj fuit. Hercules ad honorem fibi à Pala Hwttliî Jecb tinis impenfum, dixifrefertur,eos qui fibi |)offquam ad deos translatus efl'et, decimambonorum dicarenquitam felicem uiduros. Qiiod amp;nbsp;euenilîe ufcp adhoctempus conftat.MultienimRomanorum nonfolum mcdiocricenfu, fed SCquiditiffimi funt habiti,décimas Hcrculiuoucrût:poftcaqjfôrtunatio* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

rcsfadqbona fua ad quatuor talcntorû millia Herculi facrarût. Lucullus Ro* manorum fermeditilTîmus, æftimatis bonis decimam Herculi partem dédit, tpulaspræbenscontinuè,acprofundcnsmulta. TempIuminfupcriuxtaTi* berimegregium Herculi condidêreRomani, in quo ex decimis facra Deo of fcrunt.Deindeà Tiberiprofedbusperlittus Italiæad Cumçum deuenitcam* pumùnquo tradunt finite homines admodû fortes,SCob eorû feel era Gigart*

•* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tesap*

-ocr page 156-

io8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DI OD O RI S I C V L I

tes appclbtos» Campus quoep ipfe dicftusPhlegræus, à colle qui olim pluii-mum igjùs iuftar Acîuæ Siculi euomens, nunc Vefuuius uocàtur, multalcr-' G'gMfes dl uaas iguis àntiqui udh'gia. Cognitio Herculis aduentu, Gigantes inftruâis iUrcaleuidi, copijs omiies ei obuiam profedifunt:acri^ commiflàpugna (pollebâtcaiin uiribus)ferunt dijs adiutoribus fuperioiem Herculem, multis illorum intetfe d:is,eam regionem omni feritatc purgafleÂTraditur Gigantes terra dici genu tos,propter corporum ingentem molem. Hæc de Gigantibus qui inPhicgra deleti funt,à nonnullis quos Timæus reruni feriptor fequitur, ferntur. Ab hts LdfMi A»er locis uerfus marc profeclus, opus exegit iuxta lacum quem Äuernum appeb iiM» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lantjinter Mifenum ac Dicæarchios,propè calidas aquas Proferpinæ iaci um»

Eius ambitus ftadiorum eft quincp, profunditas incredibilis : ut cum fit aqua clariilîmajCærulea uideatur.peruntin co prifeis temporibus,quod poftmodu fieri defqt,inferos euocari folitos. Effluente in mare ftagno, feriint Herculem exaggerata terra fluxum claufiflè,uiamcp defuper iuxta mare fadam, Hercu-leam poftmodum efleuocitatam. Hinc digrcllîis peruenitad quandâ in agro Pofidoniacorum petramuibi fabtilantur miraculum quoddam accidtfle.1 ;t3t Vemtor An^ Uenator in regione quæ dicitur Andragathia, folitus antca eorum quæ eepe-àdgdtbitnfi}, rat capita ac pedes Dianæ dicata arboribus affigere ♦ Cû aprum ingentemcC' ptlTetjContcmpta dea aitfc caputfolum dicaturum : arboricp cuipiamftifpcri' îbjCum meridtanum æftum deuitans fub arbore quieuilfet, in fomnûincidit: tumligaculo fua foonte diflbltito, caput decidens hominê pererhit. Nonad-' mirabtinturidfadtumfortaflehomines, cumfitmcmoriatraditûjhancdeaffl multos iam impios mérita pœna muldaflê. At uero Herculi fecus ob pictate contigit. Nam cum ad fines Rheginorum ac Locrenfium peruenilTet,deque uia femis quiefeeret,cicadarum ftrepitu pertæfus dcos orafle fertur, ut cas inde amouerent.Exaudita prece,non fblum tune, fed poftmodum cicadæ nun-quam funt in h is locis repertg. Ad marc cum deinde defeendiflegapprimean' gtiftum,utpotetrcdecimftadijs latum, ficutTimæusafîerit,bouesquidem nando in Siciliam appulere^ipfe cornu bonis innixus mare traiecit. Ctipicns autem circumiere Siciliam,a Peloro adErycem cum perucniflêt,perambulan tilittus,ferunt Nymphas ei calidas aquas inreejutem corporis parafTc: qux cum duplices eflènt,hæ Imertæ,Gepteæ alteræ a locis funt denominate. Ap-propinquantem fuæ ditionis locis Hcrculem,ad palæftram prouocauitEryx, Veneris ac Butæ eius orae regis filins. Qrta præmti contentione,cum Eryxpa KercuVicum triam, Hercules premium certaminis boues offerret : indignatus primumE' EtycecerM* ryxdicitur,boues minoris æftimationis fug regioni comparariiHcrcuIcm ue-men, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rö refpondiire,boues fibi pluris elfe : quib.us fi priuarctur, immortalitatem ef

fet amiffurus. His acquiefeens Eryx, in co certamine uidl;us,patria fpoliaws cft. Earn poftmodum incolis liberam ea conditione dedit, ut fiudibtis illttis fruerentur,quoad aliquis ex luis pofteris ad ea loca tranfiret. Qiiodamp;itaeon tigit. Multis enim poftea feculis Dorieus Lacedemonius adSiciliamnaui;

• nbsp;nbsp;nbsp;gans,ea regione recepta, Heracleam urbem cOrididit.Qtie cùm breiii creiiii-

fet qpibus, Carthaginenfes turn inuidia, turn timoré, ncquando uiribtisait-lt;fta,PoEnorum imperium deleret,magnis copqs à fe obfcffàm,captamcp eiiCP tere.Sed de his fuo locofcribeturfetius. Circundata Sicilia, cum adlocaubi nuncfuntSyracufe,peruenilïèt, auditisqiiedeProferpine raptuferuntur, deabus illis làcrificauit: ÔC in Cyane, preftanti forma illistaurumdedicauit. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Accolas infiiper quotannis fàcra Proferpme facere,ac in Cyanc dies feftos a-

cere,facrisqûe dea coleredocnit. Deirteeps permediterraneaitercumbonus faciens, Sicanos ei inftrudo exercitu obuios commiflb acri certamine deuicit, multis ex hoftium numero cefis : in queis dicuntur quidam precUt duces, qui ufquead hoc tempus heroum honores alTecuti funt, occubuille: fcilicetjLencafpiSjPedicrateSjBuphonus, GIychat3s,Buteus,Slt;

-ocr page 157-

RER VM ANTI Q.V AR VM, LIBgt; ilît top

Pofthæc perLeontiniim agrum pcrgcnSjpulchn'tudiïiem cius regionis ad Herc«/« miracus,apud eos à qiubus honore exceptas eft,çterna fut reliquit montanen Leont(gt;gt; ta Agrcnæt ueîut Olyihpios deos fcllis diebus facn'scp Herculem coluêre: licet antea tdprohtbudîeqtunc tarnen ^rimum fuadenteDeo, tanquâ immor talitatis præfagium id fieri pafl'us eft. Cum hand procul urbe iter faxofitm ef-fetjboues faxis tanquam cerac ueftigfa impreflerunt. Qtiód fimile 8^ ipH Her-culicuinaccidiftèt, exiftimans decimo iam confummato labore, aliquidfibi immortalttatisdcberijimpenfafibi annua ab incolis facralibésaccepit. Vtigi turgratiam bene de femeri tis refcrret, lacum ante urbcm effodit quatuor am-bituftadiorum:quem fuo nomineuocari iuffit. Idem loco ubi bourn ueftigt; gia imprcfta funt,nomen indidiqtcmpio Geryoni coftrudo, quod adhuc hogt; notant incolae.lolao quocp nepoti templumredificauittoftenditcp quomodo honores ei ac facra annua nerenqufcp ad hoc tempus feruata. Omnes enim egt; am incolcntes urbcm,ab ipforû ortu lolao facras nutriunt comas, quoad am»-pliffimis uidimis eum fibi Dcum propitium rcddant.Tanta uerö eins rempli maicftas habetur,rcuerentiacp, utqui à fuetis deficiantlacris pueri, muti eua-dantjfiCmortuis fimilcs.lidem fi uoucrint folita f3crificia,fufcepto uoto ftatim fitint à morbo libcri. Eins regionis incolte portam qua haec celebritas facracp prodibant,Heraclcam uocitarunt. Palæftræ infuper equorumep certamina quotannis,ad quç publice omnes ferui liberitp conucniunqinftituere. Do-cuereamp;feruos priuatim Deum colentcs choreas ducere, cpulascp limul acfa era celebrare Deo.Hine Hercules cum bobus in Italiam profedus,cumiuxta littus progrcderctuqLacrinum furem boues furantem peremit. Crotonem vicro cum inuitus occidifl'et, fepulchro ei conftrudo fepeliuit egregie, incolis prædicens, futurum tempus quo ibi urbs infignis ex mortui nomine conde-retiir.lpfepcdibus ÄdriaticumfinumcircumueduSjinEpirum primo träfijt, deinde in Peloponncfum.

Decimolaborcperfedo ab Euryftheo praeceptiim eft, utab inferis Cerbe-turn ad fuperos cduceret.Ad hoc opus fumpto conlilio Athenas uenit,initiagt; tuscjeftEleufinernyftcrtjs,quib.præeratMufyusOrpheifilius.Qiioniâ uetoüegreßiodi in Orphei nomen incidimus,haud ab re erit paucis de eo feribere. Orpheus orphto» Thrax gcnere,filius Ocagri, dodrina melodia^ ac poefi exceflit omnes quo nn-y extat memoria. Etenim poema mirandum edidit : amp;nbsp;fuauitate cantus præ cæteris clarus,adeö fama exerçait, ut mclodia feras amp;nbsp;arbores ad fc audi-endum alliccrediceretur.Dodrinæ deditus, cum Theologigopcram impen-dilTeqin Acgvptum tranfrjttplurimarum^ ibi return feientia pcrcepta, Græ-comm dodifTimus tum in deorum ceremonijsytum inTheologia, tö in polf-matibus cantuep eft habitus.Nauig^auit infuper cum Argonautis : obep uxo-hs amorem ad infcros defcendcns,a Proferpina fuauitate cantus allcda impc trauiqut defundam uxorem ab inferis excitaret. Qiiód SC antea feccrat Bacgt; chus'.quemdicuntmatremScmelemabinferisquocpedadam,immortalita-tc^donat3m,Theionem denominafle.NuncadHcrculem reuertamurtqui,^^’''^“^^/ ritteruntfabulæ,inferos cum adifleqa Proferpina uelutifraterrcccptus,Thc-deßefut» Icacxuinculis cumPirithoo folutum,fauentefororefuperis reftituit. Cerbe-tum infuper uindum preeter opinionem abftrahens, ad hominu confpedum' ' ‘ieduxit.Vltimo ei labore indido,mala Hefperidum aurea aft'ercndi, in Liby-anatranfeendit.Verumdehispomisnonidemferiptoresfentiunt. Äfterunt qu'dam, in Libya in Hefperidü ortis mala aurea à terribili dracone afleruari.

Alij pecudum greges exquifita pulchritudine Hefperides habuilfe : quæ ob nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

decoremà poctisaurcacdidcefint, quemadmodum Ô6 Venerem ob cgrcgC amformam auream appellant. NonnuIIi eas pecudes colore auro fimili faille uolûf.eocç hoc appellatas nomine. Draconem ucro, extitifte paftorum curâ: qui ui corporis fortitudineep pr^ftâtes, euftoditis gregib.latrocinia ,phibcrétr

.. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sedhoc

-ocr page 158-

duio.

rca poma adEuryitheum cû adduxüTeqpro tot exaclis laboribus expecta oat, iicut Apollinis prædixerat oraculn,immortalium uitâ. Non omittenda iieto AtÎ4f; nobis uidentur,quç de Atlante 2C Hcfperidum genere in fabulis feruntur. rtt ilEc in Hefperia fratres duos fama celebrc^Hefpcrû atep Atlante.Hos habuif fe oues décoras fere colore aureo ac rubirodo: à quo eas poete aurea mala dû xerc.ExHeipero ortâfiliam dicuntnomineHeiperis, quæfratrinupfit ôdao ea regionemHefperiamnominatam.Exhac Atlas fcptemgenuitfîliasiquça pâtre Atlantides,à matreHefperides didtæ funt.Hae cum forma ac priidcntia excellèrent,Bufiris Aegyptiorum rexcupiditate cap tus uirginum, piratas ad cas oras mifit,ut ad fè raptas uirgines apportarent.Qiio tempore SC Hercules Anit'is. fecundum laborem confumans,Anteum in Libya hoi{.rites pakeitra fuperaiv 'Bufiris. temocciditiBuiîridemuero in Aegypto madtatos aduenas loui fàcrificantc, T^nmtbion. meritàaftecitfuppiicio. Deinde per Nilm-n in AethiopiamprofedtuSjEnia-thionem Aethiopum regCm pr^lio uidîum occidit. Poitremô iterum ad ccita mina conuerfus,predones qui puellis in horto quodam dum ludercnt raptis, incp nauibus poiitis fubitô aufugerant,iniècutus, in littore quodâ dcpichciv fos interemit,uirgines Atlanti reltituitpatri. Qiio beneficio motusÂt!as,no folü dignis fadto muncribus donauit Hcrculcm, fed Aftrologiam infuper da cuit.ln qua cum opera curamep impcndilîetpræcipuam, ob Iphærd aftroruni ab fe inuentam, orbem fuis ferrehumeris exiftimatus eit. Hercules quotpcu fphærâ ad Graecos tranlluliflct,magna eit gloria potitus, exiitimantibuscuin omnibus Atlantico orbi fucceffiife.His occupato Hercule, quæ fuperfticrant Amizonwmiit Amazones aiuntcircaThermodontafluuiöunditp conucniifcadbclliiGrx Atticam fxpe cisinferendum.Nam Græcorum,àquibusHercines profedtusbeiloipfasfi pcraflctjSd maxime Athenienfium iniurias ob earum t eginam Antiopen (nlq Hippolytam tradunt)àThefeo captam,ulcifci cupicbant.ltacp Scytharuma« xilio fretæ,adiutæŒ uiribus, magno cum exercitu per Cimmcricum nauigan tes ßofphorum in 1 hraciam, inde per Europa in agrum Athenienfem tranf euntes,caitrainhislocisquipoftcaAmazonq appellati funt,pofuêre-Thele' US earum träfitu cogntio,ciuium coa dtis copij s, adueri'us holtes tmà cum An tiope Amazone,ex qua filium liifceperat Hyppolitum, proficifeit. Comino certamine, Athenienflum duceThefeo uidloriafuit: Amazonit pars interfc'

«fia eit,pars Athenienflum agro piilià.Annope quocp uiro acritcrpugnans occubiüt.Qiiç ex prçlio fuperfuerunt Amazones,deipera ta patrïa in Scythia diuertere.Sed quoniâ de his fads an tea icripfimus, ad Herculis redcamus gc-fta.Peradis ab eo laboribus,rciponfoqj à dijs accepto,cÔferrepliirimû adco-fequedam immortalitatem,coloniam ad Sardos ab eo mitti, Hliof exTJici-piadibus fufeeptos coloniæ praefici ducesdoîaum nepotem cum hajs fadole^ feentiores cnim eranr^deitinauit.NecefleiHdeturnobis,quó magishuiuscO' loniæ origo coniteqhorfi filiorö genus referre» Theipius fuit uii nobilisAthc • nienfiSyErichthei filius:qui imperans ci quæ ab fedenominata ciiregioni, ex . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muItisfo2minisfiliasgenuitquinquaginta.Herculespucradhuc,fedrobore

pr^’ilas corporis,cupiens exeis^Iefuiciperentocatoadiacrificiumpauecum opiparè illi epulas paraflet,accerlTtis filiabus,ii'ngulatim cognouit omnes :ex quib.geniti 5 o.marcs omneseiuidefermeæcatis,cômuninominél hefpiadg r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aidli iunt.Hos dccreuit in coloniä mittcre iuxta oraculi refponfum, prxfccto

Theipiadumcoloniædcdiicedç curâHer ealenia, cules permifit.Ex quinquaginta liberis duo Thebis malere, quorü progenies etiam nunc dicitur in honoreeiîèfeptêThefprjs, quos Demuebos appellant quorû pofteri ad hæc ufcp tiêpora ciuitatis habetur principes. Reliquis pueris multis^ præterea uoluntarijs ad ædificandam coloniam aiîîimptiSjiolausin Sardiniam nauigans,priore infulae partem, campeiirgn fcilicet tenuir, lolçani

-ocr page 159-

RERVM ANTIQ.VARV^ LIB. Ilîf rfi

ab co hodi’c qiioqs d iclam. Earn rcgioncm cultiorem, arboribuscp frudtifens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f»

ubctcm cum effccillct,bcllicof3m criam reddidit. Adcó enim liæcinliila friu (xculNt Ctuuin coptoia cclebrart elt,ur Carthagincnfcs poftmodum multa ccrtamina pcriculacp pro ea tiibierint poriiinda.Sed de his iuo loco dicctur. lolaiis colo* nia Condita,curn é Sicilia Uædakim acccrfiiret, earn pluribus præclaris open'-bus,quae nunc ufcp perinanec,atcp an artifice appellanturDgdalia,exornauit.

Gymnalia infuper magna crexit ac fumptuofa. 1 udicia quoqr,ac cætcra quib. urbs diuturnior eiretacfcliciorfinfiituit: populos à fuo nomine, 'Fhefpiadib. qui cum ut pattern colebant,hunc honorem conccdentibus, lolaosappella-Uit.Nain propter illius lent parentis officia adcó eum dilexére,ut ipfum geni-toris cognomine uocarint.Qiio accidiqut qui poftmodum facra ei Deo fitee^ rcnqlolaum appellarcnt patte,ejuemadmodum Perfàe Cyrum. Rcuerfus de-•aceps in Grçciam lolaus,incp Siciliaixi appulfus, aliquandiu permanlit in in-fula.Qiio tepore multi qui cum co acceflerant, capti locorum amœnitate, Si-waisqj permixtijin infiula rcmanfète,fummo ab incolis honore accepti.Iolao, cû gloria præclatus clftet, multa cp diucrlîs in locis fui reliquilfet beaefi'eij mo-nu.-nenta,5ô rëpla dcorum honores multae utbes tribuere. Verùm in ea co-lûniamirabilequid didlu accidit.Refponfum enim à Deo datum eft, earn co-loniamperpétua in libcrtate foreiquod noftra adufep tempora uerum cOnftac ftiilfe.Nam cius urbis populus : increbrefeentibus in ea tempon's diuturnita-tqqui colonos numero ftipetabanqbarbaris, ipfe quoep barbants eftetftus, fe admontana afperat^ contulitloca: ubi habitaculis terreftribus humo effoft'a, Edcaccarncarmcntonim, quorumplutimaapudeoserat copia,uitamdu-ecnteSjprocul à bcllorum difcrimincaberant. Itaq; 2c Carthagincnfcs poftca amp;R-omani ftuftra cos armis fæpius appetiuerc. Verum ad Herculis aefta pro-ximafuperioribus reuerrat oratio. Cum is omnia abfoluilfetcertamina, Me-garam iixorcm lolao, propter parentis erga liberos fuos officia, conccffittcxi-ftimansamplius exealiberosfufcipcre,cal3mitofum fore. Adprolem ucro procreandam,altcr3iTi minime fufpedani quærcns, lolem Eurythi filiâ in Oe-chalia dominantis perijttqtii Mcgaræ rcpulfam ueritus, fuper co matrimonio fcconfukurum refjjondit.Hcrcules fruftratus fponfa, iniuriacp motus, Eurythi abegit cquosdphiclus Eurythi falt;d:um,ut crat,fufpicans,cum ad equos in-uclligandos in Tirynthum uenilîeqiuffus eft ab Hercule turrim quandam al-tani afcendere,fpeculatum ficubi forte equipafeerentut. Sed cum nullos afpt cctetjdicens falfó culpaturn fefurti, Hercules de turripræcipitemiphiclum dédit. Ob huius mortem Hercules in morbum cum incidiflet, in Pylum ad Nelcum profedus eft,hortans ut femundarct à cæde. Hic cö filios confuluif. fetjOiTincs præterNeftorem iuniorem, minime purgandum eflecenfuerunt» Turn Hercules ad Deiphobum Hippolyti filium adiens, utputgareturfua-fit. Sed cum nequaquam fanari poftet, deep morbi çura Apollinem confulc-rcqrefponfum elfifacilcm eins ualetudinis curam fore, ft iufto uêderctur pre-cio : pccuniacp exindefedalt;da,lphicli libcris daretur. Coadus igitur oraculi refponfo parère,cum qutbufdam amicis in Afiam nauigâs, fpontc fua à quo-dam ex amicisuenundatiis , feruusOmpl^læuirginisfaduscft,filiæIarda-OwpWlt;e pl ncs, corum reginæ,qui aliqtiando Mæontj, nuncLydij dicuntur. Precium I- um Hcrutk#* pbicli filijs cum datum effet, priftina ualctudine recuperata, Omphalæ ferui-cnSjOmnes eins regionis latrones fuftulit. Cccropas, qui dicebantur, prædo-nesregioniinfeftos partimpcremit, partim Omphalæuindostradidit. Sy-Eum,raptos afeuiatores ad opus uinearum cogcntcm,ligonepcrcuftum cc-cidit. Itonas latrocinantes Omphalæ regionem compefeens urbem eorum reccptaculumexpugnatam,captamcpdiruit. Cogn{taHerculisuirtutc,6C quis clTçtjOmphalæ 2C liberum fecit,2dexeo genuit filium Lamonem.Suice-perat uero antea feruws çx ferua Cleolaqm ♦ Póft hæc cum in Peloponnc-

•* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futu,

i *

-ocr page 160-

lia * D I o D o R I S I C V L 1

Ldrwf!?oi. tran{ccndifïct,adTroiam cum cxcrcicu contra Laoaicdontc icgcmprO' nx T) uiif. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft.Hic ciim lafonc prias militaaerat ad uclius aureum, promiffisq? ob

* marinum monllruni à fc occifum eguis fruliratus dit Qiiibas de rebus paulo póft inter Argonautas dicemus.lafon cum bello occupatus, poftmodurn op' portunitate capta Troianis arma intuli t^um nauibus, ut aiunt quidam,mag-nis decern Só otfto, ut Homerus tradit, iex, filium Tlepolemum introducei'ï^ diccntem,Hcrculcm patrem equorum Laomedontis gratia cum fcxnauibus ■ ■ paucisep uiris Ilq cepilïè ciuitatc,óó uiris patriam orbalïc: ueniens adTroiam Hereufis ad Hercules cum copqs militum præccftîtad urbem, Oileo Amphiaraifilio prÇquot; Trorm expe. fedloclallïs reli(fto.Laomedon,improuifo hoftium incurftipraenêtuS,copias di.io, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro temporis anguftijs comparatas, ad oppugnandas naucs duxit, fpcrans,li

illas incendiftèqftncm fe bello politurum, His occurrens Oileus, commido prælio ocGubuitn eliqui ad naues refugicntcs,claircm procul à terra abegcrut Laomedon rcucrfus,inito prope urbem cum Herculis cxercitu prelio, Sc iplo êó multi prçterca pugnantes ceciderc.Herculcs ui capta urbe, multos iure bd rrbwo car.11 incerfecit.Priamo(lolus enimfiliorum patriconfuluerat, equosHcrculipol pfpcrvcr.f 1 ici to s tradendos}quoniam iuftus uideretur, regnum llienfium permilicH cb Uatubh monem coronauitob egregiauirtutis mérita, traditaeiHefioneLaoincdoiv tis nata.Hic enim ui primus urbem intrârat, cum Hercules firmiflîmam miin arcis parte aggrederetur.Deinde reuerfus inPcloponnefum,militauitobiie' gatum præmium aduerfus Augeam.Commiira cum Elienfibus pugna,rein' feefta ad Olenum redrj t.Huius filia Hippolita cum Anaxio nupfilFet, cœiians cum cæteris in nuptijs Flercules, Eurythioncm centaurum côfpeda eins eut uiminferebatiniuria,intcremit.RedeunteminTirynthum Herculcni,b»7' ftheus ueluti fibi infidiantem accafans,cxTiryntho unà cum AlcincnaEphb dea^ aciolao abireiulîtt.Coadlus recedcre,cum his ad ArcadiæPhencumdi uertit.Indemotus cum audiftetpompam ex Elide Neptuno adifthmum mit' tijCuius Eurythus Augeæ dux erat,Eurythum iuxta Cleonê, ubi nüccltHct' culis templum,necauit.Deinceps bello aduerfus Elidem moto, occiib^AU' gea rege,atcp urbe ui cap ta,Phileo Augeæ Hlio regnû tradidit. Fueiat hicaii-tea à pâtre pullus,quoniâ arbiter inter eû amp;nbsp;Herculem faclus, præmiumHer' culi dandum cenfuiftêt.Hippocoonta poftmodurn ex Sparta pepulit,Tynda ri fratrem Eonium ueroLycimini,Herculis amicû, Hippocoontis fîlr) uiginti numéro interfecerunt.Qiia re irîcenfus Hercules, cum exercitu illos adortus, Tyndann acri commiftà pugna,ûi(ftoria potifus eftiplurimisq^ eorum occifis, Spartæ ui Spurtxrexab captæT\ndarumCaftorisacPollacis patrem regem præfecit,ftatucnsutad Herculeconßi eius pofteros regnum fpedaret. Ex Eierculis cxercitu pauci admodum ceci' dere,in quels ftrenui fuerunt uir Iphitus, Typheus, eius^ dece ÔôfeptemnU' mero filij.Trcs enim tantum ex uiginti fuperfuerunt.Ex hoftibus ucrô ipfe Hippocoon deeem filij occubuerunt,magnusq^ prçtcrea Spartiatarumnn • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;merus. Ab hac expeditione in Arcadiam regrelTus, ad Aleum regem diuerrif.

Ibi cum filiam Augen ab fe clàm cognitam,grauidam reliquiftèr, adStympha Ion tranfqt.Aleus tumore uentris fîliæ cognito, quæfiuit, quis cam corriipif fct. Ab Hercule,ut eraquim (inq;.iicilla)inferêtc. Fidem dieftisabnuens pater, cuidam nauclero amico in mari mergêdam dédit. Ilia in nauim dedtidla, cimi effetiuxtaPatheiumrnontem,urgentibus partus doloribus inproxiniSfyl' TekpJjindtM uam tanquam ad rem ncceffàriam delccndit. Ibi cùm pepcriffct,infantc inter uirgulta abfcondito,ad nauiculam redij t .Cum^ ad Enciaplium Arcadie por turn perueniffèqfalutem eft prætcr Ipcm conlecuta. Nauicularius enim illam mergereiuxta patris præceptum noluit, fed dono dédit quibufdam ex Caria ï'n Afiam profedlurisiqui Au^en fecum uehentes,rcgi Myfiæ T euthranti OT' didere.Infantem in Pathenio a matre relidû, paftores quidam Corythi regis Cum reperilFent à cerua exhibito ubere nutriri, infaMtem ad regem detiilerôt: qiiem

I

-ocr page 161-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. UIL «i,

quem Cory thus ut filtum cducans,T clepljo, eo quod fuen't à cerua nutritus, nomê dedit.Hic uir fatftus, matrem inuelhgans uem't in Uclphosucfponfoq^ accepto ut inMyfiam nauigaret ad Teuthrantem regem, inuenta matre, co-* gnitoi^ cuius eßet Hiius,magno in honore habitus elt. Teuthras liberis ma^ iculis orbatus, Argiopen natam 'J'elepho delpondit, inftituitfp fucceirorein fßgni.Hercules cum inPheneo quinquennio fuiireqfiliorum Licymntjjphi-eliquefratrisinteritum ægrè fei ens,fjponte ex Arcadia ac Peloponneloabtjt. Cum frequentes eum Arcades fequerentur,in Calydoncm fecclfit. Non proies éi lcgitirtia,riön uxor erat» Dclponfauit ergo Deianiram Oenei filianijMe tAekageri Ieagro(de quo hand ab re erit paucis fcribere) iam defundlo. Oeneus in magna frumenti copia,quurti cæteris dtjs,fola Diana ncgleâa, facrificatîét, irata deaCalydoniumaprum ingenti magnitudinc celcbrem,ad uaftandamlate regionem propinqua inimilit. Ad hunc dclendum Meleager ætate uiribusep integer,multis alTumptis fecum foetjs,aprum iaculatus, occifb belliæ prçmiu (ideratanimantis pellis^omnium confenfutulit. Cum inuenatione Atalanta AtaldntiMti Schœnei affüiflet nlia,eius amore captus, pellem ueluti laudem occifæ ferg ei conceflîuQtiod fadlum qui unà uenati fuerant Theftrj fîlq ægrè ferentes, ad-uénâm èis foeminâ præferri,improbato Meleagri fadlo, Atalantç per infidias, e^urninArcadiamrcdiret,pellem abftulere. Meleager tum amore motus,tum incenfus ignominia,Atalantæ auxiliurri ferens, primùm raptores j utüirtutis ahfedatum mulieripræmium reftituerent,hortatus elheius uerbis eóntem-ptisomnesfij erantÂlthgæfratres^necauit. lllafuorumcædemœftâ,Melea-grum exccrata elt,ab dijs immortahbus,qui eius uotû exaudierunt,filiô mortem imprecata. Fabulantur quidam, in Meleagri ottuParcas rtoÂu in fom-nisAlthçæ dixiflè, tune uitæ Meleagri filq finem fore,- cum id lignum (is tords cxtinêius erat)comburcretur. Orto puero, exiftimans in eius ligrii eufto-dia fiifj falutem contineri, diligenter cultoditum feruauit ♦ Poftmodum fra-tfum morte iritatam,torre corn buftOjferuntcaufam interitus filq extitifle. Cu *us facti poftea pœnitens,laqueo uitam finiuit, Dum hæc agerentur, Hippo-tus in Oleno ira tus filiæ Peribiae ie ex Marte grauidam affèrenti, ad Oeneum inAetoliatn mifît,iuberts ut earn qüam primum perimereuAt ille cum recens uxorfîlius^ decelîîlîet,contempto patris mandato, illam uxorem ceptt. Ex-qua filius ortus eft Tydeus.Sed de his hadlenus gt;nbsp;Hercules in Galydoniorum’

gratiam fluuium Achcloum in alium curfum diuertens, plurimos agros exagt; Aiueta Ache/ quæirrigationefertiles præftitit. Cuius rei SC poëtæ quidam meminere, feri- loimutatut» bentes cumArcheloo Herculem lub tauri ipecie certalïe:qui cum in congref-lutatiri altcrum cornu fregiflet,Aetolis illud, quod Amaltheæ cornuuocant, AmAlthe£ coi dono deditjfruduum omnium^ uuarum, malorum, aliorumep eiufmodi po-^oriim copia repletum. Finguntpoëtæ,Acheloicornu,foffamàfluuiodu- ' ëtanv.pomis uero ÔC mails punicis ac racemis monftrari regionis fertilitatem, quam flimq humor præftet, 6C agros reddat feraciores. Amaltheæ cornu du- nbsp;nbsp;nbsp;•

turn eflèaiuntiqua ex re open's eius labornotatur» Hercules auxilium Caly-dontjsferens,Thefprotis illato bello, SCEphiramurbemui cepit, SCPhileum i hefprotorum regem interfecit.fîliam uer»eius,ex qùa genitus eft ei Tlepo-‘Ctnus,captiuam cognouit tri ennio poft Deianiram uxorem fiimptamJn cœ ’lauinq concalëfa(ftus,Eurynomum puerum Architelq filium miniftrantem, P3nioq}errorelapfum,pugnoi(ftumocciditinuitus, Qtia exredoloreper-^uiiuSjCalydonia cum uxoreDeianira Hiloep puero ex ea orto receftît. Cum ttinereadEuenum peruenifletflumen,Neirum centaurumreperit,prccio uia toresflurnen tfanßiehentem. Hunc tradueftam Deianiram uiolareconâtcm,m. tuuliereuiri opem implorante, Hercules fagitta transfixit : NelTus uerô inte-fea coiensjSC ex uulnere moriendo, pollicitus eft ei fe amoris medicamenturn

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H qult;ÿ

-ocr page 162-

144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. DIOD ORI S I C VL I

quo nullam præter lemulicvem Hercules aliam appeteret. luHît itaqî femi'nc .quod ex eo excidcrar,cü oleo ôô lànguine ex fagitta dell uente immixco Hci' jculis tunicam ungere. Qtio dato conillio curn exptrallèt, dlaclàm Hercule quod mandatum eratalTumpnt.Herculestranfitofluuto cumCeycoTrachi-.. niærcgiobuiairet,apudeumdiuertit,Arc^ummtlitumprtffidiofultus.De' Säen egij jjPhilaiitus Dryopum rex templum Apollmis Delphicuindicere-pœud» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum Melienfibus,armts aducrlus eum fumptis,^ regem per-

emitDryopum,amp;incohspatria expulfis, eomm agros Meliennbus dédit. Filiam régis captiuam fecum ducens compreffit, exq? ea filium fufeepitAn-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tilochum.Procrearatetiam exDcianira poftHilumfilios duos, Glcncam,amp;^

Diopitem.PulfiDryopes quidam diuertentes adEubœam,urberncondiô.e-rcCaryfton. Alij in Cyprumnauigantes,unà cum Cyprrjs manfère.rehqni Euryfthei Flerculis hoftis præfidio freti, treis urbes in Peloponnefo condide-rc. Afinen,Hermionem,Sionem. Orto deinde inter Dorienfes, qui Eftiaro-tâpitbie. fes appcllantur(ijs Egineus imperabat) Lapithasep circa Olympum habitait tes(quibusrexeratCoronusPhoroneifiIius)belIo, cum præualerent copijs Lapithæ,Dorienfes adHerculem confugére. Is in bello focictatem accitus, Eollicita tertia Doridis regionis parte, ac regnopermilfo,bellumunàeuffl )orienfibus aduerfus Lapithas mouitnnilites Arcades,quiapudeumIcnn per erant,fecum ducens.biorum præfidio ufus,fuperatîs prælio LapithiSjCo-ronumregemperemif.reliquos, multisoccifisèrcgione pro qua belkimfn-feitatum eraqcoegit excedere. His adlis, Egineum tertiæ p ræfecit partiÊb* concciTæ,mandans ut earn fuis pofteris leruaret, in Trachinam tranfiens,CyO num Martis ab eo prouocatus peremit.Deinccps ab Icono profedus, periO' ca maritima ad Ormenium regem cumperueniflet, eins filiam Aftidamiain fibi dari connubio petijt.Quam rem cum abnuilTeqfciens illi Deianiram uxo rem elfe,bellum Hercules régi intulittcaptaq? urbc,ac rege interfedo, Aftyda miam captam ftuprauiUgcnuitcp ex ca filium Ctifippum. His geftis,in AetO' liam contra Eurythi liberos, quoniam lole uxor ei antea negata fuerat, exeref tum duxit. Cumep Arcades eiopitularentur,urbecaptaEurythi filiosocef dit,Toxeum,Melionem,acPytiumdolemcaptiuamfecumducens. ExEu* bœa in montem profedus cft nomine Cineum : ibiqûe facta fadurus,Lyc2iï* domefticum quendam aduxorem Deianiram in Trachinam mißt, ut ei uC' ficm qua in facris uti confueuerat,afferret. Hæc, cum à Lyca deamoreloks percepilîct, cupiensfe omnibus in amore præferri, tunicam iuxta centaiirt tferculis ex»« COnfilium tinxit. Hanc à Lyca rci infeio delatam Hercules indutus, medica-tiM. menti ui paulatim inualefcête,torquerimaximo dolorecepit. Virusenimla-Sophoclef i« gittæ ueneno uipereo infufæ corpus conficiens,dolores ciebat immenfosdta Trachmip^ que Lycam ueftis latorem primum occidit: turn dimilîôexercitu in Trachinam uenit,morbo^ magis in dies ingrauelcente, in Delphos Licinium adîo

• laum mißt,Apollinem morbi remedia feifeitatum. Deianira calamitateHyt; culis ftupefada,cum caufàm tanti mali feiret à fe profedam, laqueo excdhte ni ta. Refponfum Apollinis iubebat ferri cum apparatu bellico Hercukni in Octam,ibicppropeeumingentcgi ftrui pyram:dereliquis,inquitlouicutai« fore.Qiii cum lolao erant,iulla/Rollinis exequentes, quod futurum eratfu-fpicabantur.Hercules delperata falute, in pyram cum afccndifler,rogabatac-pbüoSrtfî. cedentes ut ignem fubtjcerent. Qiiôd cum nullus änderet, foins Philodetes in gratiam fagittarum,quas eiHercuIes reliquit, pyram fnecendit; ßibitoqu^ fnlminibns circumdantibus pyra exufta eft. AccedenteloIao ut olfa colltgC' \}i-rruVK nbsp;nbsp;nbsp;ret,cnm nullnm penitus repertum eflet, credentes Herculem feenndum ora-

ÉfcXô-ij. culirefponlaaddeostranslatnm,eiutheroi facra qnædamfecernnt. Inde adTrachinstnreuerfijMeneuus poftmodum Adon's ßJius, Herculis

-ocr page 163-

RERVM ÄNTIQ.VÄRVM, LIB» HIE 115 «nSjtauro, capro, arietequeueluti heroi immolatis, inftituit ut fingulis annis Hcrciili in Opuntcfacrafaccrent,utcj) pro heroe colerctur. Cuidem Thebsci lacerentjAthenienfbs Græcoriim pnmi ut Dcum facrificijs Herculem colue-fnncfuæré pietatis crga ilium Deû exemplum reliquis præbentes,uniuerlânî pdinûm Grædam, deinde cætei^s omnes gentes ad eius cultum conuerterc, Adijciendum eft fuperioribus louem pcrfuafifle lunoni, ut Hcrculem fê fingt; gcretgenuifTe, matrisep erga cum deinceps beneuolentiam oftenderet.Partü eiuimodi fuiflè tradunt.Iuno cum in leeflum alceiidiflet, ftnUptum iuxta corpus Herculem per ueftes inferius in terram demifit, uerum patrum imitatatfi-lt;^utô^nuncufqî infiliorum adoptationeobferuantbarbari * lunonis opera pofthuncpartum,feruntHcbenHerculi nupfilFe, dequa SCpofeta poftobitu foibitdpfe cum dijs immortalibus in delitip uerfatur, habês Heben pulchros habentem pedes. Herculem uero dicunt ncquaquam inter duodecim deos, pfoiitlupiterpra:dixerar,receptum. Fierienimnonpoterat,nifiuno exduodecim prius puHo,ut alter reciperetur. Iniquum enim forel, hoilorem uni rii-tgt;ui cum aJterius Dei ignominia.- Scrip tis quæ de Hercule dici polïünqnunc ^rgonautasjcum quibus militauit Hercules, referamus*

DE A R G O N A V TI S, M E D E A ET E I L I Aó ÉKi Pelei. CdpHt UIL

ÏAfonem traduntAefonisfiliumextitifïe,ncpotcmPeliæTheflàlorumre- - , gis.Qiij' cum eflètrobuftus corpore, animiep praeter cæteros fuæætatis lati: aliqufdagere optans memoria dignum, exniperiorum exemplö, maxi-uiequePerfeijaliorumquemultorum,quos propter externasexpeditiones,

' geftaque praeclara immortalem gloriam alTecutos intelligebat, exarfit ani-pio ad illorum opera imitanda. Itaque communicato cum rege corifilio, Pe-nas eins defiderio alîènfit,non ut adolefcentis gloriarrt aUgeret,fed iperans il-Inmcttiùs in belli expeditioneperiturum* Se enim filijsmafeulis natura pri- ' uatum efïèuidebat.Fratrcm timebat, nequando filq opefibi regnoep infidia-fctur. Hanefufpicionem occultam tertens, pollicitus eftfèbelli auxilia latu-nim,fi expeditionem pararet in Colchos,ad ui^atum uellus aureiini rapien-dum.Habitabatur tunc Pontus à barbaris ac efferis nationibus, infenfisep ho

. IpitibuSjCum omnes aduenas eo nauigantes interficerent.At laibn laudis ap-petens,cum certamen difficile, no tarnen penitus impoffibilé propofitum ui-^ctetjfcd quo maius ellèt,eó anwliori fe gloria uidlorem foré, necclTaria ad id benuin parauit. Pn'muin iuxta Pelium nauerrt ædificauit magnitudine atque upparatu longemaiori, quam quæ ad earn diem fieri confueuerat. Erat enim ®ntea paruarum nauicularum ufus; Adhuius uerd eximiam magnitudinem nupentibus omnibus, diffula per Græciam eius rei famä, multos egregios a-oolcfcentes ultrd ad certamen,SC eius belli communionerh allexit, lafon in agt; nbsp;nbsp;•

quam dedudlam nauem,quum necelTarijs ad nauigandum rebus fulfifiet, opArgonnutie erf timóseorumquifccumireappetebant,elegit,numeroquai:üor ôi qtnnqua-/ete;.y4nn'4 ^hta.Exhis clarilTimi erant, Caftor ScPolKix, Hercules, Telarrion, Orpheus, Atalanta SchoEnci:prætcreaThclpqfilq,SCip{enauigtj authorlalbn* Nauis Argo dida eft,ut quidam aflerunt fcriptores, ab Argo eius architedo : qui e-tiani inter nauigandum eius relarciendæ curam ceperat.ut alrj, ab eius præci-pwauelocitate,tîuoniam antiqui uelox argon appellabant. Hi omnes ducem nbi prefecerût Hcrculem, ueluti omnium iudicio, fortitudirte SC tiirtute præ- Daxeoj-ttni

Scinde ex Aphete nauigantes, Atho ac SamOthracia præter- umtilest gteliiSjtempeftateadi ad Sigeum Troiæ appulcre. Cum in terram deicendif-fent,uirginem iuxta littus uindam ob hanc ut fount caufam repererunt. Ne-.z • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ Ha ptunutn

-ocr page 164-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIÜDOKIblCvLl

ptuatx Tl trad'.intjproptcr operatn ad ædificanda Pergama ab cofut fabule tra dii Kyimpeafam iratumLaomcdoh£iregi,êmari cere in terrain mififre,aquo m kiciina incolentes loca,colonicp abfumebantur. Pelteprætcrca, quætcr-ræ ù'uctus corrrLiinpereqpropinquoshgros afflixit. Omnibus cacalamitatc o, territiSjCum tantis inalis falus quærerctur,J-aomcdontcm dicunt ab Apolli-r4cn-iï4epue.deftinaflè,qiiæfitumrebusaduerfisremedia. Rcfponfumeftaboracu--ro ceta obu i gt;nbsp;Neptuni iram caufam maloruin elfenpæ mitigaretur, fipucrumTroiani forte dudum ceto traderent uorandum. Ttaquelingulis in iortem conicdis, 'uefiont, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hefioncm lors regis fîliain cecidiffetjCoaclus eftLaomedon natain in

* littore uindam beluæ futurum cibum exponere. Intçrim Argnonaucis tn lit-tus digreffisHercules uifapuella, cumrci caufam cogno{îêt,uincula diiïob uitiin p uibem proFed:us,rcgi obtulit le id monlh um interfedurum.Laomc-don accepta oblatione, equos iili inuidos dono fedaturum cum fpopondif fcqcetc ab Hercule perrj qHefionæ obla ta conditione, Herculem né liberate* rem fequi,an in patria remanere mallet,cum Hercule abire elegir, non tain uf tæ bcneficio,quàm timorc,nc iterum prodeunte cote,ad idem fuppliciuin de-Rinaretur. tdercules SCdonis quibus honorifîcécumulatusfuerat,acequis, V Hefionc;^,penes Laomedontem quoad reuerteretut ex Colcho,rclidisjciim

Argonautis ad dellinatum certamen profedus eft. Magna interim tempefla-' lut oltsn nota te coorta,cæteris làlutem dcfperantibus, Iblùm Orphea tradunc rcligionispc feantit^ nbsp;nbsp;nbsp;ritum,nota pro falute Samothracibus fecifle : externp'ocp tempiftate fedata,

cum düô altra fuper Pollucis Si caftoris capita cecidillènt, omnes co mirani-• lo ftupentes credidifle,deorum prouidentia le à periculis exemptos. Qiiofa^ do contigit, ut quos poftmodum niaris agitaret tempeflas, Samôthradbtis nota proßlute facerent : aRraep apparentia ad Caftorcm Polluccmcp refer* rent. Inde fedato mari, in Thraciam ad regnum Phinei tranigrellî, duos a* dolefcentesoffendunt : quiucrbcribuscæfi,ut uiui in terrain edoderentm, rhitteicrudcli pcenam expedabant. PÜij hi erantPhinei CIcopatræq5,quam cxOrithyiaE* iMer^dßliost lichtheiacQoreanatamfcruntiucrùmodioac faills nouercæ calumnijsini* que à parente ad cas damnabantur pœnas. Duxerat uxorcm Phincus Idcam, JDardani,Scytharum régis fîlianncuius amorecaptus, uoluntati ciusalTentiC' batur.Huic n.ouercæ,in gratiam matris,priuigni ira inoti uim intulerunt. Âr-gouautisadremnouâ ftupenttbus, aiunt adolcfcentes inter tormenta ab cis uekitidqsauxiliumimploralîeîô^ lîmul caufim dixilîepaternæiniquitatis: orantcSjUtfe ab iniqua eriperent forte.His Phincus cum occurrillèquctuitnc quid contra fuum decretum uoluntatcmrp agerent. nullum eniin pacrem^ait^ defilqs(pontefiippliciumfumere,nifi amoremin liberos paternuimnagni' tudo fcelerum fuperaret. Interim qui cum Hercule in naui erant Boreades Cleopatra fratres, tradunt propter cognationemprinios e naui auxiliuma* dolcfcentibustuliffe: eistpàuinculis hbcratis,obfiftentcs tantum occidiflc Ar barbaros.Phincus ad pugnam cum uenilïèt,barbaris auxilia ferentibus, Hcï ■ ■ culem ferunt acriter præ cætcris pugnantem, Siipfo Phineo SC pluribusalijs ' obtruncatis,captacp regia,06liberaîïè Clcopatram,ô6 fi'Iijs paternum regnum reftituiflè:quibus de nouerca fu^plicium fumpturis,fuafit Hercules, utad pa* trem in Scythiam mitterentirogarentcp, ut ipfe ob filiæ in fe iniunas, punien* dæ eius authorelîèt. Qiio fado,Scytha natam mortemultauiuCieopatræit* lijapudThracasfuæmodeftiogloriamtuIere. Non ignoro,quofdam pri* fearum rerum feriptores tradere,fîh'os à pâtre Phineo excæcatos, æPhineum quoc^ à Borea priuatum uifu: Herculem præterea ad hydram in Alîam afeen dentem, in eis locts ab Argonautis relidum, Diiïèntiunt fane in hiftoria prilcis rebus recenlèndisnit hand mirandum fit, fi in nonnullis rébus antiquis non cum omnibus poetis SC (criptoribus conlêntimus. Cæterùm Phineidas tradunt regnp Ckopatræ matri permilTo, è Thracia ƒ uiv^^rgonautis in Pon*

-ocr page 165-

RERVM ANTK^VARYH LIB. UIL 117

tumprofcdosu'pfos aiitcm naucm adTauricam applicuilîè, ignotaincolen- Titufwcumd tium fcritate. Mos enim erat eins regtonis barbaris,adncnas natn'bus aduc- uenM imtilare ftosDianæfacrificarc. Äpud quos aiunt Iphigeniam poftmodumhuius fohtifint, dcæfaccrdotcm,captoshomincs ad eins arani màdare folitam^ Præfcns poftul3thiftoria,utcaufa; huius adiicnas factificandi ritus referantur à nobis, præfcrtimcumadArgonaUtÂ-um traniîtum hic maxime locus fpcd:ct. Solem ferunt duos procrcaflc pueros, Actam ac Perfen, Actas in Colcho vegnauit,inTauricaPerfes :crudeles ambo,efferiep. Ex Perfe Hecatcor-Ueft,fuperans audacia immanitatcqûe patrcm,ut quæ cruciatuhominunl J^ta/os pro feris appetere fagittis confuerit. Sed ad uenena mortifera confï-ûenda fummum Itudium operamqj impendens, prima aconitum inuenit, uim naturamcp cuiuf^ ucneni in cibis,quos aduenis dabat, experta. His rebus admodum edoâ:a,primùm ueneno patrem Riftulit: deinde regno all'um-pto jtemplumftatuitDianæjCUi præternauigantes holpites fàcrificabat, exi-itinians ea crudelitate fuum nomen clarius futurum. Poft hæcnupfitActæ, genuîbfpliberos tres,Circen,Mcdcam, 2t Aegialcum. Circeadomnis genc-Qyrfj nsiicnenorumcuramuerfa,multarumherbarumradicumep uariasuiresmi-gt;'?gt;ôilescp reperit. Et quâuis à matreEIccatc in plurimis inftrucla cflet, tarnen fnultis à fe de nouo inuentis,omnibus in ca re præftitit. Hæc Sarmatarum re-g’îQuos quidam Scythas dicunf, cùm nupfifret,primùm ueneno uirum abftu hudeinderegno capto, multa ui crudelitateep fubditos uexauit. Qiiibus rebus regno expulfam, quidam fcriptores ad Öccani qiiandam defertam infu-lam cum mulieribus,qua: cam fecutæ erant, confugillè:quidàm ad Italiam ue nifle tradunt,incp eo promontorio, quod nunc quoep ab illà Circæunl uoca-tur,refediire.Medeam quoqi turn à matrc,tum à ibrorefingulâ ueneficia édo-danijdiuerfis moribus uixifl'e ferunt. Nam 2C hofpites eripiebat à uitæ diïcri-Wne, amp;fæpcapud patrem precibus ôd gratia pro damnatorùm fàlutcintcr-ftdebat,quandoque ipfamet ex euftodia captos dimittens. Acfâm ferunt ‘^Ui'nG.ianatura, tum iKoris fuafu, crudclemnecandorumhofpitum confuc-tudincin feruaIïè:Medeam ucro cum magis indies effet parentum aduerfa Cfudelitatij ab Actaobfiliætimorem inliberameuftodiam deftinatam'* Ilia ad Solis templum(id in littore fitum erat)confugit, quo^tempore Argonautæ à Tauficain Pontum noclu dclatfad templum peruenere. 1 b i Medeam iux-talittus ambulantem cum inueniflent, ab ea de hofoitum cæde edodi, uirgi-nis humanitatem collaudarunt. Deinde aduentus fui caufa Medcæ palam fagt; da,illa irnniiiiens à patre pcriculum, crudclitatemcp in hofpites ut caucrentj admonuit. Communicato confilioMedea feadiutriccmadperficiendum

certamen propofitum polli cita eft.Iafon iurciurando data fide,uxorcm fibi il- b/ö« tiedeättl hin quoaduita fuperftes efletfuturam fpopondit. Tum irodu Argonautæ ducit. relidis templo cuftodibus,cum Medca ad uellus aureum profedi funt. De quo ut apertius feribatur, præfens hiftoria, ne quid ex his omittatur quæ ad i-plhiscognitioncmfpcdant,rcquirit. Phrixum Athamaiitis aiunt nouercæ nbsp;nbsp;nbsp;*

infidias declinantern,unà cum fororeHelle è Græcia fugifte. Transftetanti-bus illis,iuxta quoddam deoruiP oracLilum, ex Europa in Aliam fupcraurco ariete, uirginem inmaredclapfam dediftè Wellcfponto nomen : Phi-ixum in Pontum proftcifcentem,delatum in Colchida. qui cùm fccundum oraculum avictem facrificaflèqpcîlem in templo Martis fufpendit. Poftmodiim Aeta in Ponto régnante,refponfum datum cfl:,illum tune mortem obiturum,cùm ex-terni nauigio delati aureum uellus fuftuliffent.Hac ex caufa, tum uero innata crudelitateoftentauitfe hofpites facriftcare : ut diuulgata tantifcclerisftuna, externiomnes eum accelTum abhorrèrent. Templum quoque miiro circum-dedit, CLiftodescp frequentes appofuit exTaurica accitos : de quibus à Grtc-cis mitandæ fabulæ finguntur.Decantatum enim eft, tauros ignem fpirantes

Z • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 3 circa

-ocr page 166-

1,8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

circa tcmplum ciïc;à draconeinfuper cufiodiri uellus. Verum tauronini no--incnàciiîtoJumroboretradiidumeft : à crudelitate ucró cædis hofpiwm, tamos igncm efflare confidlum.Modo fimiii cum tempii cidlos Draco appel laretiir,tradiixeruntpoctæadmirandamftupcndami^ eins anitnantisnatu-ra:Ti.Similitcramp;dePhrixoquoq;fabuIæ confidlæ funt. Qiiippenaaigaßc eum ferunt quidam in naui, cuius in prora lignum fuerit arietis : quod HeÜc molcRe ferens,cùm in fponda nauis incumberetjin mare decidit. Alt] tradiint Gambrum Sc^tharum regem in Co]chos,quo tempore, Phrixus cumpxda^ gogo captus fiicrit, aduedlum : cum adolefcentem dilexiflet, dono illum sb Aeta accepiiPe : cumcp ut Icgitimum ab (e filium educatum, regni rcliquifle. Pædagogum^is Aries uocabatur) facrificatum drjs : ciusqs peilcm à ca dauere cuulianijde more templo f uiffe affixam.Dcindc refponib tradito, fc tunemO' riturum,cumaduentantes hoQ^ites arietis pellem fullulilîènt: regem aiuntad hibitis templo cuftodibus,eam quo diligentius feruaretur,deaurairc.Scd hxC legentibusjfuoarbitratuiudicarelicct. CæterûmMedeamtradunf Argo^ nautasadtcmplumdeduxilîeMartis, longe ab urbe SybariColchonimre^ gia ftadijs fcptuaginta.Acccdcntcm ad fores tempii Medeam, appcllati'i jU' nca lingua ab ca milites,apertis ianuis ut régis filiam introduxerunt. Argo-nautæ tcmplum fimul ingreffi, eduÆs cnlibus cum multos exbarbarisotn^ Teo utikrepo diirent,alrjs improuifa re territis, difFugientibusepcrepta aurea pelle,cudtu tith gibadnauemreuerfifunt. Medea draconcmpcilis cuflodiæ incubanteai, Icmpcrquc (ut fabulæ ferunt} uigilcm, ueneno peremit : deinde unà eum la--fone mare confeendit. Re ab bis qui diffugerant, Aetæ nunciata, aflêrunt cum cum ijs qui itwromptu erant miliribus Grtecos infecutum, multos iiut-ta littus comperifïe: quibus cum primo impetu pugna commifla,Ipl:idus Euryfthei, quiPlerculicertaminaimpcraucraf,f'ratcr,cecidit. Cætcrideim cepscumfuisauxilio accurriflent, inPaurato certamine rex eft'a Mekagio occifus. Superantibus Grtccis, reliqui Colchorum in fugam ucril,mag»’ €Xparteintcriere. Optimus tarnen quifque uulneratus cfl,IafonLa€ttes, AtlantidæacThefpiadæ. Qiios diebus paucis Mcdca radicibus hcfbjsq;etP rauit. Deinceps cum rccuperata ualctudinc nauigarent, iam medium Pond cum marc tenentes,ingens tempeftas magno cum pcriculo adorta efb Tum ab Orphco,qucmadmodü antca, uoto Samotliracibus facto quieueruntue« b.Apparuitquoqt iuxtanauemmaritinius Giaucus: qui duabusnodtibusto üer.uUprieäi tidemcp diebuscontinuonauem coinitatus,SC futuraHerculicertamina,ft-immortalitatem prædixit : Tyndaridis ucró quod Diofeuri uoearentur, deo--rumep honores ab hominibus eircntconfccuturi. Denio? cum omnesÄigü-naiitas nomine appellaflèt,dixitïetcp uotis Orphei à dijs le mifrum,qui cis tu-tura prædicerct, confulcre fe illis ait, cum primum in patriam uenilient,uota dijs perfoluerent pro falute iam bis ab illis fiifcepta. Äi gonautae cum aclolti' • um Ponti peruenillcnt,ad oram appulerc,cui tune fmpcrabacByzätus, à quo urbs Byzantium eff appellatadbi credfa ara quum dqs nota perf'oluilfcnt,^^ cum confccrärunttquem ctiam nuncnauigantescolüt. Deindemarcingtef-fi,pcrPropontidem Hcllefpony^imcpadTuoiamdelati funt. HiciimHercu-les fratrem Iphiclum acTclamonem ad urbem mifillct, equos Hefionemque iuxtapromiflapoftulatum,tradunl! Laomedontem oratores captos truiiHc in carcerem : rcliquos Argonautas per infidias occidereuoluifle. Cuitis cd omnes,præter Priamum,filij adiutorcs fc præbuêre. Hic folus contradixit, allerens feruandam efîèhofpitibus promilTorum fidem: a ter, equos foiorcmi^ efietradendos. A'quafententia cum auerfi efTcnt,ferturPrimamus duosin carcerem adTelamonem enfes clam dctulilTe : narratacp patris uolunt3Ce,ex-titiiïè cis caufa falutis.Nam illi cuftodib. interfeeftis ad mare fugicntes,expofi to fingulatim focijs Laomedontis confilio, unà cu£n eis regi qui cum tnilini’’

-ocr page 167-

RTRVM ANTIQ.VARVM, LIB. Till. n?

cxurbcfè aducrfits prodierat, occiirremt.Acri ceitamine commiflb, cum Ar-gonautæuirtutcfuperioteseircnt, feiunt Herculem præcætens fornterpu-gnanccm ScoccidiflcLaomedontcm,£lt;primo iiTipetiiurbecapta,ïnregisin- laomeJon ab lidiarumconfciosanimaduertiilc:dcindePriamo, utuiro iuito amico;pre- Argonaww mi gno tr3diro,cum rcliquis Argona^jjtis diiceffine. Nonnulli ex antiquis tradt'it poetis,ab Hercule,non cum Argonaiitis,ied folo,cum nauibus fcx equoruin gratia profedo,Troiam deletani. Qiiod Homerus uidetur in fuis carmini-bus fentire,fcribcns, Herculem equorum Laomedontis gratia fex proprijs na uibus,5Cuiris paucis,urbcm ab feexpugnatam cepifle. Argonautas à d'roia traduntinSamothraciamdelatos,redttinsmagnisdijs uotis,itcrumin tem-plo pofuifle phialas,quæ liucufc^ feruantur. Eorum reditu adhuc apud Thef-falos ignoto, diuulgatam aiunt eilefamam, omnes qui cum lafone in Potuin naiiigar3nt,occidione occifos elTe.Itacp Pclias tempus elle ratus cæteros,quo rum erat,priuarercgno,primö lafonis pattern fanguinem tauri bibere compu lit.Fratrem Promachû ad hue puerum occidit.Alcimede mater morti deftina ta,uirili animo rem aufa memoratu dignara,cum ad interiora regia: confugif. fo,orans deos uttantæimpietati menta præmia datent, enfepedlus transfi-xit. HocPelias pacti omnis lafonis progeniefublata, citofuorum fcelerutti pocfiasluit. NamcumlafoninThclIaliamadOrmumhaudlongèab lolcho ptlit locumurbem ingredientibus occukumnoifluappuliflet, impiam fuOrum co gnouitcædcm.Argonautis foam operam ad tantum fcelus ulcifcendum pol-' licentibus,omniacp fubire paratis diferimina, baud parua inter eos dubitatiö incidit,fubitânc ui in urbem irruendum eflet, deep improuifo rex armis appe-tendusian arccH'endi à fuis milites, communiep bello res effet agendadiaud nim poffbi!eforc,a tribus SC quinquaginta uiris fupcrari regem polfe,cui plir f’mæauxilia utbes ferrent. Cumhæcagitarentur,ferturMedea pollicita elfe fuiSjfePeliam nccaturam dolis,rcgiamcp feillis finepericulo tradituram. His uerbis admirati omncs,cum modum eius confilij quærerent,rcfpondiire Me-dcaiTi(iicunt,fecum attulilîemultamirandæqucuirtutis uenena, turn à matre Hecate, turn à Circe fbrore, quibus nonquam antea ad hominum perniciem Utt uoluilTet,reperta.Nunc uero eorum caufa facile fe id fcelus Peliæ, fi uelint, ulturamrSC fimul quæ aSfura effeqfingulatim cum prædixilïet,à regia infiipef maritimçfpcculg cuftodibus fignuniperfeda: rei fe daturam alïèruit, tumum die,noclu ignem.Igitur patata caua Dianæ imagine, uaria uenenorum genera inea abfcondit.Öeindecapillos fuos quibufdam medicamentis canos red-dcns,ita faciem corpusm rugofum effecit, ut afpicientibus quædam fenior a- Peiw«» nus uideretur.Sumpta deinde, quam ftupendo quodam apud uulgus modo condidcrat,Dianæ ftatua,in urbem profedla, omnes ad fuperftitionem com-uaouit.Cumcp lymphata irer,pcr uicos ad fpedâdum concurreret SC multiru-do,bortabatur ut pie dcam fufciperent,colerentcp.AcceflilIe cnim cam ab Hy perboreis,SC regis 5C ciuitaris bono.Cum linguli deam facris ucnctatentur,u- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

niucrftis tanquam dcbachatus populus,Meacam in regiam deduxit. Hçc res ScPeliæfupetftitionem iniccit,SC filiae in cum ftuporem Medeæ præftigfjs de diidæ funt,ut perfuaderentur, præfcntcm dpam felicitatem regiæ præbiturS. A(rerebatenim,Dianarn draconibus peraerem delaram, magnam orbis par-tenicircurnilïètutautempctpetuó colcrerur, elcgiffe omnium rcgumpijfft-«uum.Mandalfeinfuperfibi deam,utfenedfam Peliæ quibufdam pharmacis ablatam,in adolenlccntiamuerteret,multorumque annorum uitam bcatarn dijscpacceptam præbcrct.Ad queuerba cum rexueluti miranda obftupclce-tCjiuiritMcdeam in fcipfa,utfïdes ci habcretur,quod dixerat, experiri. Hlajic-tens^itpura ab una exfiliabus afferreturaqua, cum fein thalamo inclufiik’t, uiixilfetcp corpus,herbarum uiribus in priorcm ætatem reftituta eft. Qii »* rcs

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 4 SCre-

-ocr page 168-

I îo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U 1 L/U o K I Ö l V L l

66 regetn,56omnes qui id afpexeranqad ftuporem perduxit. Vidcbatur eniifl non nifi dcorum quadain prouidentia fcnectutcm in uirginis ætatem, cius quot;ji pulcherrimæ,fuifle coiiucrfàm.Feciflè quocç aiîèrunt cam quibufdam inca;'^-' tationibus,ut draconum fpecie dea per aercm abHyperboreis ueâ:a,apiidPe liam diucrtcreuideretur. Hæc cumpr^^ternaturamputarcnturhumanani cumcpPelias plurimi Medeam faccreqcxinimaretô^ illam uera loqui,aiuntO' tnnibus fingulatim filiabus mandafle, utuoluntatiimperioi^ MedcæparC' rent.Noncnimdecereregis corpus (cruorummanibus tradari,fed filiarinn obfcquiOjdeorumbeneficiopotiri.DiligenterigiturfiliasobfequiMedcçiin perauiqquicquid circa fui corporis curam mandaret.SequcntenodecumPc lias dormitum iflèqaiunt dixilfc Medeam,nccefle elle,ut Peliac corpus inuak æneo coqueretur.Qiiod cum adturg effent uirgines,una experimento aliqu*gt; fidem uerbis fuis Hcri poftulauit. Aries aderatmultis annis domi nutrinisî quem uirginibus pollicita cft,fi ilium pi ius dccoxilïèt, in agnum fc poftea lO Itituturâ. Cùm uirgincs annuiffent, ferunt Medeam arictis decoxine corpus in frufta diuifum,acmcdicamcnÿi^ quibufdamex IcbetcagnifpccicmcdiP , xiile.Qiio fadto,fideMedcæ’ha'bita,reliquæ omnes pattern pulfando occidtgt; runt.Sola Alceftis ob infignem pietatem à genitore abftinuit. T um Medeani filiieinteritiK. dicunqncPeliæ corpus aut inciderent,aut coquerent,edixiflè.Simulansiicio prius uotum lunæelîe faciendum,uirgines fupra culmcn regig cum lampadi-bus afcenderefecum iuffit. Ibi Colchorum lingua longa adterêdum cempvs oratione habita,fignum dedit Argonauris,rei conficiendæ tempus adefle. Wi igne è Ipecula con{pedi:o,exiftimantes regerp defundum, curfu urbem peten tes,mœniaçp ingrelïï,liricl:is enfibus ad regiam profedli funt,uigilibus qui eb ftiteran^ injetfe(flis*Virgines,quæ antca ad dccoquendum pattern è tedto de^ fcenderàntjlafone cteterisq? Ârgonautis in regia prætcr fpem confj')ecbs,fu3 calamitateadniodum afflidabantut. Neep enim Medeæfacinus uleifcipote-ranr,necp erratum fuum corrigere. Itaqj cum fibi mortem confcifcereuellent, lafon earum mifer£us,a propofito reuocauit,folatus, no fponte cas ctraffc,ud inalitia,federrorcdcliquiflc. Omnes deinde benigne confanguincösallocu-tus,bono animo effe iuflït.Populo ad concionem uocato, fadi caufamdixir, docLiitcp curiniuriam ultus fuiflet, minotefupplicio quàm iplcpaffisfuilfet. Deinde AcaftoPeliæfilio patriumregnum tradidittnliarum quoep régis cii-ramprodignitategeffit, Ô6 ad extremum aliquantopoft tempore promiila præltitit,omneslt;^ primarqs uiris nuotum dedit.Nam Alceflim natu maxima nuptui poftmodum dedit Admeto f’hercti Thcffalo,AmphinomenArcbre.-moni Leçntci fratri,Euadnen ueró Ocneo Cephali,tuncPhoceotum régis.

,His adis,cum Argonautis adlfthçnum Peloponnefiappulfus,facrafecitNe^ ptuno,cui nauem Argo dcdicauit. Cùm ingens eins rama cflctapudCorin^ thiorum regem Creontcm,3d eum diuertit, cumep eo uitæ rcliquum tempi« • egit Corinthi. CogitandbusArgonautis in patriam abire,Herculemfenjnc hortatum effe ad res magnæ fortuùæ obcundas: adegitq;. ut iureiurando pob licerentut,alterum altcri fi opus eflèqauxilio fore.Elcgifle autem clariffimuni Græciæ locum ad ftatuenda cer^mina, concutlusq; hominum celebrandos: . nbsp;nbsp;. » idep certamen maximo deotum loui Olympio confecralîc.Cùm Argonauts:

ymptcoru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fondus communis praefidqiuraflent, inftituendorum cura Hcrcult

ortwn tnj I- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJim-n elegiflr aiunt ad hominum conuentus Eleorum tegionem

iuxta Alpheü flumen. Vnde iuxta eum loca maximo deotum ficrata,Olympia ab eo appellantur. Cùm equorum certamen palæftramcp inftituiffet, modo certaminum flatuto,urbes ptopinquas ad deorum fnedacula cxciuit. Et gloriafama^ Herculis exfpedatione certaminum Olympicorum uulgata, Ggt;xcorum omnium qui clari eiïenqcó concurfus fuit. Plurimis quoep uarijs

' * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXlIC*

-ocr page 169-

K E K V M A IN 1 1 y A K V M, L l t5. 1 1 1 1. i 2 r

cxurbibiis Herculis amicittam fecuti's, cùm finguli eius utrtutcm bcllicamcç Herculif difciplinamadmirarentuijideocpukró fecomités periculorûobtuhfl'ent, per breiii optimum excrcitum confecit. Qiio omm' pcragrato orbe,ob plurima in homines collata mérita immortalitatem meruit. Poetg uerô fabulis aiîüeti, miranda quædam cauentes, Hcrci^cm folum abfgp armis fabulantur decanta taovbis inonftraperdomuiire.Seddehis anteafcriplîmus. Nuncadlafoiiem •quot;cuertamur.Hunc Corinthrj tradunt, cumannisdccem cumMedcauixiiîet, gcnuiirc exca filios natu maximos duos, Didymum Thellàlia, Alcimenum, lus pohcriorem tcrtiumThifandrumiquo tempore aiunt Mcdeam magno in hoiiorenon folum prop ter fpeciem qua eminebaqled propter prudêtiamjCg-terascp quibus ornata crat uirtutes,à uiro habitant elle : paulatim deinde æta-tedecorcm formæ auferente,Ialbn Glaucæ Creontis filiæ amore captus, uir-ginem nuptui à pâtre petijt.Annuente Creonte,certumcp nuptiarum ftatuen tediem,lafonMedeçnititurfpontancum diuortium perftiaderc. Ait eninijCU pcrefeillam uxorcm duccre,non in eius content ptum,fed ut filios fuos in do-ntiim regiant ea cognatione introduceret. Aegrè uerba Itæc fercnte Medea, dsosque teftcs iuramcnti præfiiti appellante, lafon fufcepti beitefici] oblitus, Creontis filio uxore funtpta,Medcant urbe expulit. Ilia cum à receffu dient u- Medei Créons luim à Creontc petifieqp.ocftu regiant ingreflà, certis medicamcntis immuta- tis regiem w»/ tafacie,dontum incenditradice quadam à Circe inuenta,ca uirtute, ut inceiv- cendtt, fus ignis nequiret extingui.Repente conflagrante regia,lalbnem exiluilîè tra dunt,Glaucam Creontentqp igneabfumptos.Quidam fcriptores uolunt,Me deæfiliosdoua qujedam fponte attuliire uenenis illita: quæ cum ilia corport applicuiiïer, amp;nbsp;incidifle in ittorbum, amp;nbsp;pattern auxilium filiae lerentem, cum corpori illius hæfiireqcuefiigiô expiralTe.His haudquaquàni acquiefeés Medea, incp lafonis ultionem intenrafadeo ira,amor, crudelitas^ in ca exarferât) poftquam ilium flammas euafiire cognouit, anintum morti filiorum in patris calamitatem adiecit.Omnes,uno qui aufugtt excepto, natos iugulauiueorü-que corpora fepeliuit inlunonis templo : deinde fidilîintis focijs fugæ affum-ptis,Medea node ex Corintho fugiens,Tltebas ad Herculcm uenit. Hic co-runi quæin Colchopromifia erâtlponfor fadiis, fe ei airxilio futurum iuxta datamfidem promiiit.Iafonfilijs uxoreep priuatus, cêfcntibus omnibus cum r4ƒonM}«teri» iuftepledi,cumdolorisuimferrenonpoliet,fibimortemconfciuit. Corin-Ai] cafus atrocitate obftupefadi, cunt de lepulchro puerorum dubitaréntjad Pythiunt,quid de adolefccntum corporibus agendum effet, confultum mife-rc.Mandatunt à Deo effifepeliri eos in lunonis tcntplo,atqî Heroum Itonori-buscoli. Qlio Fado, aiuntTlteffalum qui cædem matris effugeratjin Corin-

thtim redifi'e.Deindc inlolchum lafonis patriam rcuerfunYiubi cùm repcrifïèt £,/lt;£gt; Thc/f K Peliæfilios recenterinterifîe, regnum generi fuo debitum fufeimens, fubdi-tosexfuo nomine Theflàlos appellauit. Necuerô ambigo,deThciralorum nomine non idem fentire omnes,fed uariasferriopinlones:dcquot;quibuspoft- • ntodunt fuo loco difïèremus. Medea cùnt Thebis Herculent in infaniant uer-fum,abeoep filios occifos repcriflet, medicamentis ilium ab eo ntorbolibera-tiicDeindecum Euryfthei præceptis Herci^Ii parendum effcLjOntni eius auxi 11] fpe amiffa,Athenas ad Aegeiim Pandionis confugit. Ferunt quidam ab Aegæo cognitam,filium genuilïeMedum, qui poflmodûMcdiæintperarir» Afi] ab Ippeto Creontis accufâtani,onininoéB abfblutam. Deinde cuntThe-fcusexTrœzene Athenas tranfiffeqdeueneltcio accufàtam fuilfe,exAthcnis migratecompulfam. Verùm pollicente Aegæo fe cam tutó quo uellct ntiffu-runt,Phœniciam elegif.quô Ô6 delata efh Inde ad fuperiores Âfiæ part; s trait-fiens,cuidam clarifïîmo hæfit regi’.ex quo filium peperit MedCfqui poli patris' Me dta» «bitOregno fuccedës,6Crexfuit egregius,Ôf populos ab fedennminauieMe-

f • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H lt;nbsp;dos.

-ocr page 170-

izx nbsp;nbsp;nbsp;ÜIOD ORI SICVLl

dos.T ragoedi pofimodum mirandam quaedam dc Medea, uaiia^ edidenint, Qiiidam in gratiam Athenienfium, Medcam aiunt fiifccptum ex Aegço Me-dum in Colchos aduexifle incolurnen. Cumcp co tempore Actes à fratrePcr (e ui regno puIRis cfïèt,Medeac opera,quæ Perfem fidlulit, Medum regno po^ titû.Audtis deinde regni uiribüs,Mcdumplurimis Afiæ locis quaefupraPo’^ turn ell,peragratis,fubiecifreeam qiiæ afc^fo Media fitappellata. Recenfere a litem quæ de Medea fcrip ta funt lingula,06 longum elTeqSC minime necefl^' /rgoftiiBfïir« rium. Verum quæ de Argonautis fuperfunt,prioribus adijciamus. Non enini nMigmio, pauci turn uetereSjtumpofterioreslcriptores, inter quos cft amp;nbsp;Timæus,tia' dunt Argonautas poft: raptum aureum uellus, quum nauibus oftiaPonnob fcdiftent,remmirincamfuiireaggreftos,amp;hiftoriadignam.Nauigantcs enini per flumenTanaim ad eins fontes, iuxta quehdam locum naui per terram ad alium fluuium traifta, in Occanum uerfus Ariftum per eius decurfum delates ferunt.Poftmodum terra à finiftris reli(fta,cum ad Gades peruenilfent, noftfit mare jngrefn,in patriam reuerteruntHorum ueftigia feruntur,quôd iuxta 0' ceanum habitantes,inter deos præcipuèPollucem Caftorem coliint. T«' ditum cnim efleillis à prifeis ufcp temporibus, hos deos præfentes in Oceano nauigantibus adelTe. lifte quoep iuxta Occanum loca, quæ uaria turn ab Ap gonautis,tum à Diofeuris nomma fumpfiirent.Continens inlmer quæeftin tra Gades, expreflà reditus illorum continet ueftigia. Hi iuxta Tyrrhenum na iiigantes,ad infulam uenere,quam dicunt Aethaliamtubi optimum eoruni lo corum portum,à naui, quod nomen ad hæc tempora permanfit, Argoonap-pellarunt.Similiter iuxta Tyrrheniamportusoeftingentis procul î à Koma lia dtjs,Telamon eftcognominatus.Infuper iuxta FormiasltaliçAeta didîaCa-jeta cft. Poftea in Syrtes uento adi, cum à Tritono Libyæ rege naturam cuis Pclagi percepiflent,declinato periculo,tripodem ci æncum dono dedére, litp ris prifeis infculptumtqucm adhuc apudHelperios feruari dicunt. Neep ufid omittendum uidetur,quod quidam feriptores pro ueio tradunt, Argonautas pcrlftrum nauigantes,at(j ad eius fontes delatos, poftea adfinû Aclriaticum peruenifte.Hos tempus redarguit, exiftimantes Iftrum multis oftijs in Pontû defluentem,eum^ qui in Adriam dcfcendit,ab eifdem locis decurfus initimn fumere.Romanis cum his gentibus bellum,quæ Iftrum incolunt,gerentlbus, eius fontes quadraginta ftadia à mari procul inuentifunt. Verùmnominis fiuuiorum fimilitudo caufàm erroris lcribentibus dédit.

D B H E R C V L I S F 11 I ï S ET NBPOTla but, caput 1111«

nmaJm, A Rgon?““rum Heroiiisà l nobis defoiptis filij quoquercOT-r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lendtiunt. Hi polt Herculis obitumapud regem Ccicumin Iraclima

* * confédéré. Cùm Hilus alij^fratres quidam iamuiri euafiftcnt,ucritiisEii'

• ryftheusnecum omnes ad earn ætatem perueniflent, fe imperio Mycæna' rum priuarent, cupiensqûe omneis eos Græcia pelli, Ccico, nifi Hcracli' dasamp;Licymnijfilios,Iolauminfuper, acomnes Arcades quicum Hercule militalTent, cijeeret, bellum indi^Ät. At ipfi Euryfthco impares uiribus, de* creueruntfponteTrachinam relinquere. Adeuntes multas urbcs,quæ nræ' clarae erant, rogitantesqûe ut fe in urbem recmcrcnt,cæteris timoré reculanti-bus,à folis Athenienfibus infita humanitatefiifcepti funt, T rycorytho iilis up be,quæTetrapolisnominatur, adhabitandum concefta. Poftea curnHcr^ culisfîlq omnes ætatematura eflènt, prüdentia adolefcentibuSjUtab Hercule genitis,innata,Euryftheus corû incrcmento inuidens, magno exercituad^ uerfus illos profeclus eft. Heraclidac Athenienfium præfidio fulti, lolaiim, Thcfeujn,

-ocr page 171-

RERVM ANTIQ_VARVM, LIB» 11ïL

Thcfeum,Hilum^ duces belli conlù'tuerunt,amp; acie Euryftheum fupeiamnc. Multi in ca pugna Euryftheum fecuci occubucruiitn'pfe curru fugiens,ab Hilo Herculis ftlio occifus eft* Filij quoqj Euryfthei in ea pugna omnes cecidê-re. Hefaclidæ poft Euryftheum iniigni prælio deui(ftum,mutuo confilio augt; xiliomaduerfusPcloponnefum du^elolao mouerunt bellum. Atreus poft i Euiytthci obitum capto Mycçnarum rcgnOjaicitiscpTegeatiSjacquibufdam älijs belli focijs,Herculis fthjs occtirrit. A^tid Ifthmum cum utric^ exercitus conueniflent,Hilus hoftem,quicunq5 is efièt,ad certamen ea conditione pro-uocauitjUtfi ipie iiicifl'et,Euryfthei regnum filij s Herculis cêdcret.Si ueró oc-cubuilTctjHcraclidæ in Peloponnefum intra annos quinquaginta non ueni-rcnt.Dcfccndit in certamen Echemus rexTcgcatarum, occfió^ Hilo Hera-ciidæ ex fœdere ab expeditione deftiteruht, Corinthumœ reuetfi funt.Pauld póftLicymnius cum filijs Herculis ac Tlepolemo apudArgiuos fponte illos fufeipientesmanfit. Reliqui quiinTricorytho refederant,dccurlîsexpado annis in Peloponnefunt tranfierunt. Qiiorum rcs fuo referentur tempore. Alcnicna Thebasprofetftacumeuanuifl'et,à Thebanis deorum honoribus culta cft. Cæteri Hcraclidæ repetita ab Eginio Dori filio ei crédita patris hæ-rHitate,apud Doræos confedere.Tlepolemum in agris commemorantem fe tant à Licymnio Elctftryonis o vta contentione occifum. Qtia ex caede ex Ar-gis ftigiens Rhodum applicuit.Hanc infulam incolebant turn Græci,;i Trio-pato Phorbantis filio deduefti. Qiiàm ille communi accolarum cÔfilio in tres partes diuififletjtres in ea condidit urbcs,Lindum,Ialyfum,Camirum.Imper3 K ir autein omni infulæ ob gloriam nomcncp paternumtac demum cum Aga-Riemaone ad Troianum belium profeclus elt.

de THESE O, et El VS CERTA» W(«i6w. Cap, V I f»

T^Ô^^caquâ deFIercuIe filijscp retultmus,locus fe offert utThefei, qui Hcr- Co«'«’e Pî«», A culiscertaminumimitatorfuit,geftanarrentur.Natusex Aethra Pittheitanh^ntnui» filiaacNeptuno, inTroeEcnenutritus eft apudPittheum maternum auum: tarhefei, .acfigna,proutferuntlabulae,ab Aegæo fub petra pofita recognofccns,Athe- Tbffcige/irf»] nas tienit. Deinde mare ingrefftis, ut Herculis uirtutes imitarctur,âdea ccr-. tainina adiccit animum, quæ laudem 8^ gloriam fibi effent allatura. Et prî-rnùin cum qui dicebatur Corynctes,fuftulit, hocufum cognominc à Coryna, hoc crt,claua,quo telo uteb3tur,élt; aduenas intcrficicbat. Secundum,qui in Ifthmo erat,Sinim,qui diias flexas pinus, atqueutrique alligato hominis bra-fhio,finfumdimittens,corpus ui diiccrptummaximocruciatu afficiebat.

Tettiusfuit aThefeo interemptus in Crommyoncapcr fylueftris, à quo multi intcribantuiribus ac magnitudinc præftantes. Dclcuit infuper Scyroncm habitantem ealoca Megaræ,quæ ab eo faxa Scyronia uocantur. HicuiatO-tes cogebat,ut fe ipfoc p ræci p i ti iaeftarent locotdedutftos fuper fcopulum ab-niptum homines,calce in mare iuxta Chelonem prorjeiebat. Suftulit ctiant iuxta Elcufinam,Ccrcyonem certantem cym prætercuntiblis, atque ab ic ui-ftos perimentem. Dcinceps Procruftam occidit, in co loco terrtc Atticæ qui diciturCurdalus,habitantem. Hicuiatores cogebfat fuper letftum aliquem a-fcendcretquódfi longiores erant,partefupercmincnteamputabantur: qui ue róbreuiorcs,pedibus diftendebatur. A'qua rcProcruftcs cognominatus eft. Hisaclis Athenasucniens,Acgçum propterfigna cognouit. Turn Maratho nitim taurum ab Hercule ex Creta in Peloponnefum tradutftum, Athenas ab ft uidum aducxittqtiem Acgæus facrauit Apollini. Supereft uc dcMinotau-

ro,q«o

\

-ocr page 172-

124 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DI ODO RI S IC V L I

r? æjCiuô Thefei gcfta abfoliiantuv, ab co intcrfcao rcferamiis. Oportet enim temporibus quæ à nobis explicata fLinr,contigua,qiiô nôtiorfi3tl!iiftoii?.,degt; icribûTcdamus Dori, filtj Helcni exDciicalioneorti, cfiAcolijsacPcIafgis in Cretam appiilfus,infulæ imperauit.Srnnpta Creta in iixorcrn, filium Alferium crcauit.Qriô in Creta regnantc,Iupiter(ut aiunt)Europam c^rPhœnicia raptam fuper tauriim detulit in Cretam. «Ex ea tres genuit liberos,Minoeni, Rhadamanthum,Sarpedonem.Aftcrius deinceps proie earenSjCumuxorcm duxifletEuropam,Iouisadoptatisfîlqs, regni eos reliquitfucccflbres. HotS Rhadamanthus Crctenfibus leges dedir. Minos fulcepto regno cum Itonem Lycffij filiam uxorem cepilïèpgenuit ex ea Lycaftum. Hic quocp cum regna-rct in Creta,Ida Corybanti filia uxore duda, fècûdum Minoem genuitqiicm nonnulli louis filium tradunt.Hic primus Græcorum parata dalle, maris ini' perio potitus eft. Cum delpondiiîetPafiphaên Solis Crctaeq? fîliam,fufccpit JDciicalionem, Cratcum, Androgeum, ÔC Ariadnem, plures^ alios liberos. Androgens cum Athenas confenfu Athcnienlfum omnium conedflier,Ac-g£û régnante,inep certaminibus fuperaret athletas omncs,in confuctiidinctn PallantisfiÜorumucnit.At Aegæusfufpicans,nequando propter Androgd amicitiam à Pallantis filij auxilio Minois regno pelleretur,infidtjs Androgeo paratis,ad fpeclaculum célébré proficifcentcmThcbas, per quofdam eins re-gionis accolas circa Inoëm terræ Atticæ intcrficicndum curauit. Cædcfi'!| perturbatus Minos Athenas ucnit,fupplicium intcrfedloris Androgdpetés. Spretis eins ucrbis,bcllüm Athenienfibus indixit, addita execrationc,qiiaad uerfus Atheniefes ficcitatem famemcp imprecatus cft. Siccitate turn Âtricos, turn rcliquam Græciam urgente,corruptis tcrræfrudfibus : belli duces, quO' modo hæcmala auerti polient,Dcum confuluerc.Is iulîiteos ad Aeacum fouis Aeginæ Afopi filiæ ad!re,iub creep ut pro le nota faceret.Qiiibus perlC' ô:is,ficcitas cum apud alios Græcos cellàffct,folos Athenienfes ucxabac.Co-adfi igiturfuntrurfus à Deo iniplorare tantæ remédia calamitatis.Hancdcfi' turam,Deum fcrLintrefpondifle,fi pro Androgei caede,Minof quauelletpu:' nas dcdilîent.Parcntibus Deo Athenicnfibus,præcepit Minos, pueros fopte ôftotidem uirgines fingulis annis Minotauro quoad uiucrct uorandos tradi. His datis,defecitficcitas:à bello ablfinuitMinos. Annis feptem trâlâd:is,rur-fus cum in regionem Atticam cum magno exercitu tranfilîèt Minos, aebinÇ' ptem pucros petilîct,traditi funt. Thefeus cum effetnauigaturus,3cccflîlfot ad gubernatorcm Aegæus,præcipiens,fi Minotauriim fiipcrallct filius,utal-bis uelis portum intrarentmigris, quemadmodum ôfantea inloniâfcccranî, fi perilïct. Thefeus in Cretam cum nairigafïèt, Ariadne Minois filia dus fpgt; cicac décoré capta,confilium operamcp dédit Mirtotauri occidendi,amp;ffi3-birynthi egrelTum edocuit.Dcindccum rapta Ariadne nodfe clàm recederct, ininfulam3ppulit,aliquandoDiam,nuncucrôNaxumuocitatam. Eoteffl' poreBacchnmferuntpulchritudine Ariadnes captum, cum àTbcfoouirgi' • nem abftuliflet,uxorem illam ab fc prætermodum dileclarrt duxilTc. Poltc-ius ob!tum,propter fingularcm amorc honore immortalium dignatus, corn-nam ex aflris Ariadnæ in cœlo conftituit.V crùm eos qui cum Tlicfoo naufoa /eeeiMtferi- bangferunt ægrè admodum rapftim uirginis ferentcs,propterœ dolorem Ae tw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mandatorum oblitos,n^ris uelis inAttticam peruenilîê. Qiiod Aegeus

cùm afpexifïct, cxiftimansTliefèum filium peremptum, reheroicam aggrel-fus,ex arce ob dolore femet prgcipitauit.Poff patris interitum Thefeus regno fuccedes,confl:itutis legibus populo imperauit: multaq) cgit ad amplitudiiie ciuitatis fpedantia. In quels illud fuit infîgne, quôd plurimum populuni A-thenas adhabitâdum induxit. Qiia exreuiribus amp;authoritateaucfaciuitas, Greciac principatum tenere uifa eft. Verùm ad ea quæ deThefeofupcrfunf, rcdcundw'”’

-ocr page 173-

RERVM ANTIQ.VÄRVH LIB. HIL .h l'cdctjiidiim.Deucalion maxtmus natu fili'orum Minois, Cretæ impcrauic.Is inica cum Athenienlibus belli focietate, Phædrani filiam Thefco defpondic. QiiicùmpoftdudiamuxoïçmHippolycumexAmazonegenuiirctjinTrGg-' Zcncmmifitforori Acthvænutnendum. ExPhædra Athamantumfufccpit, acDcmophoontcni. Paulo póli Plippolytus cum Athenas ad myfteria uc-’liffetjàPhædra propter pulchritudÂcm amatus elhquo recedente, Phædra templum Vcneri in arce unde in Troéscna confpecrus erat,condidit.Cumq5 adPirithcumcum'rhcfeo diuertilfeqHippolyti concubitumpetijt. lllo fee*-J'isabiiuente,molelicid ferens nouerca, Athenas reuerfa,I-lippolytum quôd ft’tïitia'rcuoluiiret/apudThefeum aceufauit. Illcdubitans uerumne ciinien elTetpem adHippolytum per internuncium detulit. Ferebantur tune forte e-quorumcurruHippolytus.CuijCalui-nniaauditalabcntianimOjfrenaèmani-bus cxcidcrunt. Turbati cqui cxculTis habenis, currum prcecipitem egerunt. Qiio effracio, Hippolytus ueftibus implicitus5atq3 ad terram delacus interijt. übeinsantèoptimeadain uitam TrûC2:cnq deorum illi honores impendê-tc.Thefeushi^ turbatus calamitatibus,puifuspatria,apud hofpitemfundus c'tuica.Achenicnfespcenitentiadudi, olFibusThefei Athenas tradudis,2lt; iliumcoliierunt pro Dco,SC tëplurn ei intra urbem Aiÿlum, quod ab co Thc-fcîumdictum elfconftituere.NuncderaptuI-Ielenæ,dt^ PirithoiergaPro-fe'pinam amore(gell:is enim Thefei funt immixta)dicenaum. Pirithous Ixio-nish'!iusdefund:aHippodamiæuxore, Polypitofiliofuperftite, Athenas ad bhefeum ucnit;cuius uxor Phædra cum defunda ellèt, fuafit ei Helençlouis 3cLedæ raptum.Ea turn decimum agebat annum, omnes cæteras décore ac •nodeftia excedens.Laccdemonem profectfeaptato tempore,Helenam corn «tuni confilio Athenas aducxcrc. Dpinceps inter eos forte iad:a,utrius cifet fponfaHelena futur3,ea tarnen adieCta conditione, ut is pro quo fors cccidiF fojfocio coadiutor ad alteram quærendam uxorem forettid^ iureiurando cû firniancnqforteThefeoobuenic. QiiôdfadumcumaegrèferrentAthenicn-fes,tintensThefeus,Helenam in Amphidriam, unam ex Atticis urbibus de-duxif.eius cura Aethræ matri, multiscp ex amicis pcrmiflà.Pirithous cupiens Proferpinam uxorem habcre,confilium cum Thefco communicauit. Vcrùin cum propter rei impietatem à propofito cum auerterc conaretur: ubi iilû per-feuerantcnijincp iufiurandi uim adProferpinae raptum feadigi uidit, coadiu-tore fc præbuit.Cùm ad inferos dcfcendihènqutercp ibi captus eft. Sed poli-tnodü in gratiam Herculis liberato Thefeo, Pirithous apud inferos detëtus, luiefempiternas Riæ irapictatis pcenas. Qiiidam icriptores tradûqambos rc-dtjlTe ab inleristeocp tempore Diofeuros Helenæ fratrescumexercitUiAm-phidriam profedos,capta euerfatg urbe Helena adhuc uirginem captiuamc^ ad Acthram Thefei matrem Lacedæmonem ucxilîe.

de SEPTEM, QVI AD THEBAS Mb

JjMrwnt. Ca[gt;4 VH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

T) Es poftulat,ut de feptem ducibus qui Thebas profêdi dicuntur/criptu- TljetaniMl 1\ ri belli caufas à principio ordiamur. Caius Thebanorum rex, fumpta u- occafio o* xoreIocaftaCreontisfilia,cum diutiuscaruiflètlibcris, oraculo confulto an «ffetfilios habiturus,refponfum tuliqnon cÔducere fibi prolem habere. Nam qui ex CO prodiret filius,patrem occiRirus elïèt,aduerlâcpfortuna domum fu-neftaturus.Poft quod refponfum prçccpit, natum infantem traiedis primùm ferto pedibus exponitunde amp;nbsp;Oedipus.cognominatus eft. Sumptum pueru oedipr«.’ dorneftici ciim non cxpofuiflenqcuidam feruili mulieri nomine Polybiæ tra-didere. Cùmiam uir fadus elFcq Deum de infante expofîto confulere ftatuic

- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Laius.

-ocr page 174-

ÜIÜUUKlblGVLl

Lams.Oedipus quo er, à quodanifefuifïè expolîtuin certiorfacîiïs,amp;f ipty ? thi3m,qui fui parentes forent,oratum proKcilcebatur.Cùm ambo apud t cidem inuicem obtiiaflcnt, Laiusep ilium de uia cedere fuperbius mandallct, Oedipus ira motus Laium occidit,infcius parentem elî'e.Eo tempore tradunt tcni* Sphingem beluam biformem ueniffe Tliebas : propofuiflècp ænignra gt;nbsp;quod gmi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qrii non foluercnqperirent.Ex quo mtfti ob rem dubiam intericrunt. Soluo’

ti præmium,Iocaltæ connubium,ôd Thebanorum regnum, propofitum CMf» Verùm nullus, çxcepto Oedipo,æniginàfolucreualuit. iderateiuiînodi: Qiiôdanimal bipes,idem tripes,acquadrupes foret.Cçteris addubitantibæ', folus Oedipus ait,homincm id animal eflè : qui infans, quatuor iretpedibus: auclus ætate,duobus:iam fenior faeflus, tribus : nam baculo tanquâ tertiopt' defulLcntaretur. Sphinx fuo iudicio uidlafeipfàm ex loco cxcelio præcipitï' nit. Oedipus ignotam matrem uxorem fumpfiq quatuor^ ex ea gcniiiclibc' fta- nupgt;ûZJ ros,Etheoclem,Polyniccm,Antigonem,amp; Ifinenem. Hi cûm adætateinptr' liberi, ueniiîent,domefticaimpietatecognita,Oedipum cocgcrûtobdedeciisnoa egredi domum.Ipfi fumpto regno fccderc inuicem f3iuoerunt,«t lînguli«!^'^^' ms annis imperarent:primusqî imperîj annus Etheocii cederet, niaiori nawis aefto anno,pctcnti ex fœdere renuit traderc regnum fratri. Qiia ex cauia ilU Argo s ad Adraftum regem côfugit.EIo c tempore Tydeus Oenei,cum in iydonc Alcatum Lycotheum^ nepotes occidifl[èt,ex Aetolia aufugitArgos. His Adraifus benigne fufccptis,quodam rcfponfb motus, utricp filias uxorrt dediqPolynici Argiam,Deipylcm Tydeo.xAdolefcentes cum à rege probarC' tur, magnaqî eorum uirtutis expecîatio uideretur, ambos in patriampoHw'-tus ell fe reduclurum, Verùm cum cenferet primum debere Polyniccmrc.^ii' tui,nunciummifitTydeumadEtcocIem. HicTydeumferuntquinquaginta uiros ab Eteoclc in infidijs in itinere poficos occidiiîe,ad Argos^ præter opi' nionem redifl'c incolumen.Hæc Adralium imçulcrunt,ut quæ ad bclknn !pe , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clabantjpararct.Adfciuit aût belli focictatem Capaneum, Hippomedontcæ,

Parthenopeum Atalantæ Schœnci.Suadebant amici Polynicis, utadbellum Amphiataus uates duccretur.At'is cum præuideret, fi ei bello afîoret,fèp£iL turum,idq} propterea recufàret : ferunt Polynicem aureum torquem à Vénéré Hermionæ datum, Amphiarai uxori, quô belli iôcietatem uiro perfuade-retjdonalTe» Eo tempore AmphiarausAdraftusep deregno diffidentcs,adE-riphylen Arhphiarai coniugem ,’Adrafti fôrorem, omne difïcnfioniim iudio um retulerunt. Ilia pro Amphiarao lèntentiam tulit, adqcicns,utbelliThe-bis inferendilocius adiutorcp eiïèt, Amphiaraus exiftimansfeabuxorepro-ditum, ad bellum Ij)oponditieaditurum : led Alcmeoni fîlio imperauiq ur poftfuum obitum Eriphylen perimeret. Qiiod patris mandatum polic-i executuSjfadi confeientia in infaniam uerllis eft. Adraftus,Polynices,acTy-deus ad bellum ituri,quatuor elegeruntduces,Ampbiaraum, Capaneû,Hni-pqmedonta,amp;Parthenopeum. Qiiiomnes cum magno exercituadueritis frÂriMM tr« Thebas profecli funt.Eteocles acPoîynices mutuis uulneribus confoffîcon-«(trbißimx, ciderunt, Capaneus magno impetu fcahs murum afcendens,mortcm oppe-tijt. Amphiareusinterræhtatumcumcurrudelatus,abibrptuscp,nimquànt poftea uifus eft.Eodem padlo ôcîjreliqui duces omnes,pr^tcr Adraftum, mul-tiq? præterca mortales occubuerunt : quorum fepeliendorumfacultas àThe-banis cum denegata cflet,infepultos finensAdraftus, Argos redijt. Cum nullus änderet hos tumulis condere, lôli Athenienfes, qui cæteros uirtuteantei-banqomnes lepeliuere.Hunc belli uitxcp finem leptê, qui Thebas oppugna-tfHdW pAfit tum iere,Iôrtiti funt.Atuerô filq mortem paren tum uîturi, communi confilio contra Thcbanosmoueruntarma. Dedcratrelponftim Apollo, earn urbem expugnaturos, fi Älcmeoncm Amphiarai Ifilium «nperatorem fibi confti-

• X tuilfenf»,

-ocr page 175-

KJLKVM A N 1 1 tsi.V A K V jM, L l d. 111 k 127 tiiifTcnt. Htcabillts diixfadiis,DciimÔCdcThebanobello confuIin'f,Slt;an watrem Eriphylcm puniret.Rcfpondit Apollo,ut utruncp facerct, non foluni Suia monde aurcum mater ni necem paternam, fed amp;nbsp;péplum qiioc^ ob fîlij ‘uteritum accepen't. V euerem ai tint quondam Hermionæ Cadmi QC monde ^onaflè,amp; peplum. Ambo hæc habmt Eriphyle t alterum à Polynice,alteruni

herfandro Polynicis, quo filium ad expeditionem Thebanam hortaretur. ^Icrneoni^iturcum milites adbcllumplurimosab Argis para lie t, aburbi-^iisquocpfinitimis accerfito præfidio,exercitum contra fhebas duxit.Acer-kmacumThebanis commiflà pugna,Alcméon uicfloria potitus ell. Theba-norum attritis uiribus mulris^ amiffis çiuibus, cùm eircnt impares uiribus, * Omni fpe deftituti,confilium à ryrefia,qui diuinatorcrat,exqudiuêreJs The- nbsp;nbsp;nbsp;'

oanos^xurbe iuffit abiredioc folum modo illos conferuari poflc.luxta Tyre-liæ dicta urbemlinquentes, aufugêrenodluin oramBccotiæ quæThilphofi-

appcîlatiir.Thebæ captæ ac dirutæ funt. Tirefiæ fdiam Daphnen^ftea iiic'lores cepdTent, in Delphos uoto fufeepto, mifére oblationem IDeo.

padiiiinandi artem cdodia,in Delphis degens, multo magis earn feientiä cal-natura admirabilis,p’urima feripfit uarij generis refponfa. Cuius ex Homerum poctam ferunt multaad ornatum fui poématis fumpta franftuiiffe. Cum htçc fepius Dei fpiritu fcrretur,multacp traderet refponfa, Y^yllam ab omnibus cognominata eft.nam plenam Deo, Sibyllam eire,i- SibyUa» oem notat.Viclores uerd urbc direpta, in patriam quifqp fuam multis cö fpo-bisictîQ-fi funt. ExThebanis qui inThilphofium conlugerant,Tyrefias de-iiinctiis eit : quem fui eines magna cum pompa fepeliuere, deorum ei honoris ti ibiientes. Dciuccps aduerfus Dorienfes armis motis, pugna fuperatos ox corum patria eiecerunt. Tranfatflo paululum temporis, quidam ex eis in Iiinonisfcdibus manfere, quidam Athenas profecfli funt. CreonteMenoctrj régnante,patria pulffpaulo pöfl in Dorida remearunt, in Giynæo Limeo-queamp;Eubœo habitarunt. AnteaBœotus Arnes Neptuni filius migrauit in Aeolidem,quæ nuncThelTalia dicitur,amp; eos qui fecum accefïèrant, Bceotos uocauit.SeddeAeolibuspaucisdicendum.Prifcistemporibus,cumexfilqs AcoliquifuitEIellenisexDeucalionenatijCæteriquædidafuntlocahabita-tenqfolusMinasin Aeolideregnauit. Eins filius HippotesexMenalippe Acolum genuit.Huius Arnem filiam Neptunus cognouit. Qiia de re indig-natus pater, Metapontio aduenac, qui tum cafu aduenerat, eo pado Arnem deditjUt illam in Metapontum deducerenubi duos peperit filios, Aeolum,ac Bocotum.Qtios Metapontius liberis carens quodam motus oraculo, adopta uit in filios.Hi iam uiri fadlforta uiuente Metapontio feditione, regnum ob-tinueruntrpoftmodum difl'enfione inter Arnem Antoly tam orca,matri fuc cutrentes Antolytam peremere. Earn rem grauiterferente Metapontio, illi præparatis nauibus cum matre multisép amicorum mare ingrefïï: Aeolus qui dem adinfulasByrrheni maris appulit, quæab eo Aeolides funt appellatætur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

bemi^ condiditjquam Lyparam uocauit.Bceotus ueró ad Aeolum uenit, Arnes pattern,à quo loco fihj nutritus eft.Poftmodurn Aeolidis regnum ,pofle-dit. patriam omnem à matris nomine Arnejn, populos appellauit à feBoco- Bceolit tos.Itonus exBœoto ortus quatuor fufeepit filios, Hippodamum, Eledryo-kcmjArchilycumjAlegenorem. Horum Hippodamus Eleum genuit,Ele-

dryonLetum,AlegenorElonium,Archilycus Protheronem

2lt; Archefilauni : qui adTroiam iereBceo to-nim cxercitus dwees.

DE

-ocr page 176-

118

D I O D O R I S I C V L 1

DE NELEOjETEIVS NEPOTIBVS Cdp, Vik

StfîmoMew. jlt;“I VncSalmoncum,Tyti'um^,SifeonimufcpadNeftörcm, wiTroiano interfuitbello,pofterosreferamlisgt; SalmoneuseïcAeolo Dcucalionls eft oi tus:qui ex Aeojide cum magna ftiorum manu profedus, conftint inE-lea apudnuuium Alpheum ; ubi urbem à fuo nomine Salmoneam condidir. Sumpta uxore Alcidice Elei filia,gcnuit ex ea Tyrcam, decore forma^ cximi am,Alcidice defun (ftaj Sideram uxorem duxit, quæTyream utnoiiercäto:' pit odifle. Salmoneus ob fuperbiam atcp impietatem contrado fubditonmi odio,louis fulmine côflagrauit » Eins deinceps Tyrea filia adhucuirgo aNt' ptuno cognita,pepcritPeliam acNeleum.Poftmodum ex Creteo Amythao-nem genuit,Pheretum^ Aeibnem.Com diem fuum obijflet Creteus,oiw inter Peliam NeleumcpregnicontentionejPeliasIolcho ftnitimæ^regioni imperauit: aflîxmptis^MelampodeacBiante, Amythaonis Aglaix^filiJS quibufdam^ ex Acharjs Phthiotis^ ac Aeolidibus, aduerfus Peloponefuni exercitum duxit. Melampus cum eflet diuinator, Argiuas fceminas proptft Bacchi iram fanatic3s,ab infania curauit.Cuius rei gratia Anaxagoras Mega^ penti Argiuorumrex,eumdonauitduabusregnipartibus» HicArgisn«” m orareturjBiantefratre conforte regni fado, uxorem cepitiphianiram filiam Megapentitex qua protulit Antiphatû,Mantum,Biantem, Pronoen; cxAn-tiphatoacZeuxippeHippOcoorttis,locleusAmalceus^ortifunt. lodeus EtypermeftracpLesbij Iphianiram,PoIybiamatlt;^ Amphianum geauerui'^ Hoc pado Melampus ac Bias eorumi^ pofteri Argiuorum imperium tenut' re.Neleus cum his qui etim focuti erant,in Meflenam ucnir, amp;nbsp;accolarum luntatecondidituroem Pyltimicui cum imperaret, uxorem ftimpfitChilor^ Amphionis Thebani natam : exc^ ea duodecim filios fufoepit : qiiorum iwru

Keftor, maximusPeridymeusfuinminimus Neftor,quibeUointerfuitTroiano. amp;nbsp;deprogenitoribus Neftoris hadenus.

DE LAPITHIS ËT CENr4VRlSlt; ca^, V 11 k

NVnc de Lapithis Centaims difteremus, Ex Oceano acThetimulti filij fecUndum fabulas manarûr, à fluminibus cognominati : in quti5 feneiK, fuitPeneus:àquoacciditPcncüminTheflàliadici, HicexnymphaCreiiia liberosfufoepit,IpfoumacStylbiam : quamcum cogriouiffetApollo,Lapi-tham acCentaurumgenuit. Lapithes circa fluuium Peneum adhabitan-dum fodis, cum ibi imperaret, Eurionem Arftnoi uxorem duxit, exqua du-os fufoepit nlios, Phorbantem ac Periphantem, regni paterni barredes. R’; ptili omncs à Lapitha Lapithæ appellati flint. Phorbas cum in Oleum nanl-cendilfot, acccrutus ab AledoreBœotiorum rege, tuncPelopis uires fornii-dante,Elçorum regni partem ab eo accepit. Huius filfj Aegeus Adorque pa-terno fucceflrre regno. Periplfas alter Lapitliæ natus, ex Aftyagea uxorc Ipfoi filia, odo genuitliberos : quorum natumaximus Antion exMelaieA^ inytho-ni fufoepitIxionem. Hic,ut tradunt, dona plurimaHeftoneo pollici-tus,defpondit cius filiam Cliamtcx qua genuitPirithoum. Venim cum Ixion nequaquamprofrtiirauxoritradidiflet,Hefioneus pro ijs equos illiuscepit. jxionkcrudo TuncIxion pollicitus ,foquae promiforatdaturum, accerfitum à foEIefioneii kfacinui, er fn foueam ardentem coniecit. Qua crudelitate cum nullus earn cædem ptir-i'ntcritns, gareucllet,ab Iouc,ut fabulæ tradunt,demum purificatus,Iunonem ftupn in^-leipeUare auflis eft. Qiia re cognita lupiter nubem in forma lunonis cum in-

-ocr page 177-

RERVM ANT1Q.VARVM, LIB» ÎIIL 129, tcrpofinfletjxion co concubitu Ccntauros gcnuft. Tradunt tandc Ixioncm jxioniffuppli. ob fceleiQmagnitudinS ab loue rotæ alligatum, perpétua poil obitö torque-H cruciatus pœna. Centauros nonnulli uoiunCin Pelio à Nyrnphis nutricos, ccviMriamp; pollmodû cquos fub3gtt3ire,ex($ eis Hippoccntauros natos creditum,quód mppecem pnmicquitare3uli fintteoep nat3ni^3bulâ,ueluti equiclienthomiftts^ natu-ta.Hos icrunt tanep Pirtthoi cognatos partem regni paterni ab eo poitulaiTe* Qnodrenuenti,belium à Lapitiiis illatum eil.Sed eo ceiïàilte,po(lmodü currt Pirithous Hippo damiam defpondiliet, Thefeo ad nuptias ac CetauHs uoca-tiSjüli uino ebrij,feeminis qug in nuptijs erant, uim afferre conati I’unt. Qira in •uria turn ThefeuSjtû Lapithte permoti,multis Centauris peremptis, rcliquos exiirbeeiecerunt. Hâcad caufam Centauri una aduerfus Lapithas profedli, plures interfecere.Qtii cædi fuperfuerunt,partim in Pholoem Areadiæ profe 0:ifunt,partim in Malea habitarunuHis rebus fecudis elati, exPholocCgreili ad prædandum propinquos Græcos,multos ex eis occiderunt.

tgt;B AESCVLAPIO EIVS *Ct,V E P O« /Îerfî» Cap» IX.

Ni VnedcAeiculapio,eiuscppoilerisrcfcrendCt. Äeiculapiustraditur j \ pOllinis Coronidisqj fuiiïe filius.Qiii natura ingenioep præclarus me-Qicinæ opera impefa,plurim3 ualetudfni hominû utilia inuenit. Adeo autem P^itia artis excclluit,ut quamplurimos defperantcs fanitatem liberârit à mof EOjproptcrcatpcredirus fit nonnullis defuncflis uitam reftituifie.Ob cam rem ttadiintipfumapud loucm à Diteaccufatuni,tânc^ ipfius imperium diminu-indies pauciores interirent,curante Aefculapio. Eaep caufa exa-^fbatiiiTilouem,fulmineAefculapiumocciditTe. Hacmorte-Apolloiratus, Cyclopes,qui idfulmcn fabricârant,interfecit. Qtio fado indignatus lupiter, iußit Âpollinem homini in pcenam errati féru ire » Aëfculapius filios reliqUit Machaonem ÔC Podaliriumtqui artipaterng dediti,eùm ad Troiani cum Aga nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;

memnone accefsillènt, plurimùm Græcis in eo bellô in curandis fummo itu- podahrim^ dio uulneribuSjOpitulati funt,maxirnam ob id gloriam adepti. Meritis quorû immiinitas rerum omnium poil bellum eil coneeiïà»Scd de his hadenus.

ÜEASOPïflLlABVSBTABAClLl-btrit» Capt X.

Vnc de Afôpi fîliab.Acacîœ libcris feribedum .Ex Oceano ac Thctidc JL\| fabulæ träduntjOrtos eiîefifios multos, à quibus flttmina cognominata Cntjin queis Pencus Afopusep extitêre. PeneUs in Théiïàlia fede eligensjflu- Peneiu yio nomen indidit. Afopus cum PhliUntem ad habitandum elegiflct, fumpta AfopiUt m iixorcm McthopeLadonijduos fufeepit filios,Pclafgum atqj Ifmênum: fili ifmenui» as diiodecim. Ifmenus inBœotia habitauit iuxta fluuiû t quem à fuo nomine IfmehGcognominauit. Ex filiabus Synope ab Apolline rapta, in eum locum delataell,ubinuncellurbs ab eaSynope dijjla* Horumfilius Syrus ijs impe-^auit.qui ab eo Syri funt appellati.Corcyra uero rapta à Neptuno, in cam infu Syn. •àdclata eil,quâ ab ea dixere Corcyram* Exhis natus eft Ph£acus,à quo Phea cumnomen cœpit.Phæaco filius extitit Alcinous,qui Vlyilcm in Ithacam dcA/cfiw«^» nnxit.Salamis quoep à Neptuno rapta eil,aduedacp in infulam ab ea Salami-

• ’^^'^appellatam.ExeaNeptunocpgenitusCenchreuSjimperauithuicinfulg: oartisiç inter omnes,fiïrpentc miræ magnitudinis^qUi incolas uexabat, occi-dit.Aeginam exPhiuntelupiter rapuif.incp infulâ aduexit, quæ ab ea cil Ae-ginadida.Abloue côpreiïà genuit Aeacuimqui in ea regnauit infula. Ab eo creatiRintPeleusjTdaraonjPhocus.HorumPelews difeo iado inuitus Plio-

1 cumfra^

-ocr page 178-

ijo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I cy L 1

CiLîi fratré iritcrfecit.Ob hanc cædê â pâtre piilfus, inq; Phthiam The{îàîiefu-;

. giens,ab AcfloreregepurificatuSjHï^ regn0,cijmislibens'carcret,afciwscft« AcJftTlei. tixPeleo acThctidcAchilles ortus, cumAgamemnoneadTro/ainacccfsit.

Telamon ex Aegina profe(flus,adqt Salamin.e:ubi fumpta uxore Glauca Q'j' ■chrci Salaminornm régis filia,imperaiuc infulæ. Glaiica defunda Eiybiâ Ab chati Athenienfis delpondiuex qua ortuaiAiax, poftmodum Troiaiio inte^ fuitbello»

DE PELOPE, TANTALO, OENOMAO, CTùiiobe, Cap, XI.

N Vnc cum dePelope Tantalo^ aten Oenomao referendum à nobis fit pauló fuDcrius hiltoria ofdienda ciL In PifaPeÏoponnefiurbeMars d Oeffowlt;t[«/\^egina Afopi filia genuit Oenomaum.Hic unicam filiam Hippodamiam ap tiartif F. peliauit.Finem uitæ ab oraculo fcifcitanti,refponfLim eft,tunc in fatailîQcon-celftiruiTijCÙm filia Hippodamia nupfilïèt. Igiturfiliæ nuptias ueritus, deerc uit,ut in perpétua aireruarctur uirginitate, hoc maxime exiftimans pado uitç pericuium fe uitaturum.Multis puellâ uxore fibidari poftulantib. illis idprO' pofuit certamen,quô qui uidus etreqinterficeret, utdor uirginem dcfponde^ ret.Equorum inftituit curfum à Piià ad aram Neptuni,quæ eft apud Iftlimiim Corinthi.Curfus erat eiuftnodi:Ocnomaus arietem loui facrificàbat : qui nir-' ginem poftulabat,quatuor equorum ferebatur curru. Oenomaus facris pera^ dis,curfu fequebatur præcedentern,aui'iga Myrtslo : aftecutum hafta quâ gc-ftabat manu,interficicbat- Hoc pado cùm multos ob equorum uclocitatcni Pehps Hip!5opercmiiIct,PelopsTantaIiquiPiIàm acccffèrat,uif3plippodamia,idconcipt damiamduxit. ens connubium, corrupto Myrtilo, illïus opéra in uidoria ufus cft,primiis(^ ad aram Neptuni peruenit. Qria ex re dolore adus Oenomaus, aducnilTete-fponfi exiftimans tempus,fibi mortem confciuit. Pelops fumpta uxoreHip’' podamia,Pife regnum tenuit. Qiii uiribus ac prudentia iniîgnis, cùm pluf*' Peloponnefi mos in Peloponnefum accolas deduxiftet, earn patïiam Peloponnefum ab le B ««(«Kde.denominauit» PofteaquamPelopisrncminimus,ncccflariûuidetui^nequid memoria prçtereaturdignum,ut ÔCTantalum pattern fiiperiorib.adijciamiis* T4rttdJ(w. Tantalus louis filius diuitqs fié gloria infignis, in ea Afté parte quam hunCPà phlagoniamuocant, habitauic, plurimum dijs ob generis claritatem charus. Poftmodum felicitatem fuam indolenter fercns,imraortalrûfecreta,qu£men' fæ communione ufucp deorum nouerat,palàm protulit hominib.Qiia ex eau fa amp;nbsp;uiuus pœnam tulit,amp; poft obitfi,fecundum fabulas,tormentis apudinfe ros inter fceleftos pemetuis punitur.Ex eo Pelops Niobe orti funt.Hæcn-liosfeptemôô totidr fi.ias peperit,ftimmo decorepræftantes.Taliproîcfupet biens,admodum glonabatur,feLatonæpræferens numéro filiorum.ltacpi''3 * nbsp;nbsp;' rnotamfabulæLatonamfcrunt,ApolIiniutNiobesftlios,DianæutfiliasaP

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eu interficerent,mandafle. Qiiibus mati i obtêperantib» contigit codé tej^orer

abundarefilijs Niobem,Sdcareregt; Tantalus deorum odio contradoePa^ phlagonia ab Ilo Trois pulfus eft:de quo SC eius maionbus paucis fcribeinus»

DE DARDANO ETEIVS AD PRIAx mumufq^pojlerti, cap, x l L

Teuctr, nbsp;nbsp;nbsp;RouinctæTroadiprimusimperauitTeucrus, ex fluuio Scamandroat^

I que Idæa Nympha genitusmir quidem egregius, Sd qtii populos fubdi-. tosTeucrosabIenominauitgt; TeucronataeilfiliaquarnDardanuslouishquot; ir d»«î. jjYjg Qxorem fumpfit: regnoquefuccedens: gcntem defuo nomineDardanf am dixmVrbem præteanii nominis iuxtalittus condidiuHuiusErichthonf us ftlius primûfelicitate excclluit, QCfortunis : que SCHomerus fcribiqditißf • X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mumhOf

-ocr page 179-

R E R V M ANTI Q_V A R V M, LIB. 111L i ? i f’inm hominem fuiflcjcni tria millia crant cqui pafcétes prata.Ericlithonio na tuseftTros:quiafepopiilosTroadasappcllaiiic.HictresfufccpitHhoSjIlLim, Trot. AHaraciimjGanymedcm. lius campeftria loca ad habitâdiim cligens, urbem infignem inTroadecondidiqab feIliumappcllatam.Huius filius Laomedon Hum, I ithonum genuit acPriamiim. Tùhonus in Afiam orientem ucrius ufque in ^ethiopiam militâs,dicitur genuine ex Ida Rlium nomine Memmonem : qui

Troianis auxilium tuliileqpoftea ab Achille eltintcrfecRus. Priamus ex Prufnilihtii. Hecuba uxorc cum alios multos,turn Heroic genuit: qui uir prçclarus Tro-*3no in bcllo fuit. Aflaracus Dardants impcrans Capym genuit : ex quo An-cbifes rtatus eft,cxcp co amp;Vcncrc Aeneas Troianorum clarifsimus.Ganyme des omnium formofifsimus à dqs raptus eft in pincernam louis.

DE DAEDALO MIN OT AVRO ET DE Ml-noKexerdtuaduerfusCocalumre^etn, , Qp. Xliu

DEinceps ad Dædalum Minotaurum, ad Minoisep aduerfus CocalS Siciliae regem expeditioneni tranfcamus.Dgdalus gencre Athenienfis hüqunus exijs qiii Ercchthidæ dicuntur, natus exHymetioneEupaIami,qui rechtbtd^ii Hitex AthcnæLrichthci fîlio.Præclarus architedlus fin'c.Hic multis muenris S’^æadartem pcrtinerenqquædam miranda effecit, uarijs in locis orbis, ope-’^^•ftatuis «cró fabricandis adco fuperauit omnes, ut à poftcris tradilum fir,fi-Sgt;iaabcofaefta, cum afpicercatc^ ambularcuiderentur,fpirantiaexiftiinari.

cnitn compofitio membrorüapta erat, Öcfuis partibus perfeda, utomnes ^dadmirationem alliccrct.Priores artifices itafignorum oculos, manus,late-*'3)Crura componebanqut in multis dcficerent.Aufugit autem à patria Daeda lusiamdarus architc(ftura,C3edis ob caufam huiufiTiodi damnatus.Talos puft,forotis Dxdalifilius ab co crudicbaturtcum ingenfj acumine pra’ftarct Dç dalojprimum rotam qua utunturfigulqinuenit: deinde reperta Icrpentis maxilla,partinium cum lecaftèt lignum, imita tus poftea dentium ferpentis fpiifi-tiidincm,ferram ferrem fabricauit. Qixa re multû ad architetftorum artem ad-iumenticontulit. Similiterreperto torno alljscp multis inftrumentis, magna laudecelebratus eft.EIuncpucrum Dædalus inuidia motus, exiftimans mul-to foremagiftro fuperiorem,dolo interfecit. Cùm autem puerum fepeliffeq dolore mceftu9,cùm rogaretur de eo quem fepeliflet, ferpentem fefpondit. Rem mirandam ducet quis fortaflè, animal ex quo ferræ forma fumptà cfTcq feciffe notam pueri caedem. Aceufatus homicidrj D3Edalus,damnatus ab A-hopagin's,3d quendam terræ Atticæ confugit populum, qui ab cius nominé Dædalij uocitati funt. In Cretam deinde profctftus, cum magno in honorent propterartem haberetuqin Minois regis amicitiam ucnit.Tradunt fabule,Pa fipha'én Minois uxorcm cùm taurum adamaret, fignum boni lirnile à Dæda-lo faâ:nm,cocp modo tauro fuppofitam,dcfiderio potitam clEc. Ante hoc tem pus Minoem quotannis ferunt fpeciofiffimum omnium taurum Neptuno folittim demorefacrificare: cumqj ci taurus effet cæteris prgftantioqalium fa-crincaffedeteriorem. QiiaexreiratusMitioi Neptunus,eius tauriamorcm Pafiphaé iniccitteui arteDaedali fuppofita, decantatum fabuÜs genuit Mino Muioidurui/ taurum natura duplici,ut qui ufcp ad humeros taurus,cætcra homo eilet. Ad hoenutriendum monftrum aiunt à Dædalo Labyrinthum fabricatum,diffici Labiiynthuti Lshabentem egreffus,ÔCinfctjs penitus irrcmcabiles. In quo rcclufo Mmo-tauro,feptem Atheniefes pueri totidemi^ uirgines fingulis annis, ficut antea diximns,dabantur.D£dalus iram Minois ex bouc à fefabricato conceptam ti menSjabfcelTit ex Creta, Pafiphaes auxilio naucm ad effugiendû pi quot;æbentis.

Poft eiim fugiens Icarus filius,cû infulam quandam petcreqin mare decidens icari fiUutt perijuaquo^ infu^ dida eft,Su pelagus Icarium uocatû.Ex hac infula abics

I i Dædalus

-ocr page 180-

13 Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I SlCVLl

Dçdalus ill Siciliam appLdit,ad ca delatiis loca,ubi Cocains impcrabat:a quo hunianitcv fufccptiis ciqac propter ingeaium pra:ll5s, famamcp eias, fumma bcneuolenttahabicus.Tradiiatquidam,cumadhucin CretaefletDaedalus, CC à Paliphacablcoaditiis, Miaoem regem expetentem méritas ab eo pcenas cum non rcperiretur,Slt;l natieis omnes mfulç fcrutari mandaflèjamp;fimiil pecu-D^edJi aIx, nias pol!icitum,fi quis Dædalum inuenilWt. At ipfe defpcmto nauis tranfitu, , alas lumma artcfabricauittquas cera comparas, cum fuo Hltjqj corpori appli cuilTet, amboep fupra mare auolarcnt,Icarus cum altius iter tanquam adolef-ccns pcteret,foils æftu cera liqucfacT:a,laxatiscp alarum iuriciuris,in mare deci dit.Pater prope mare uolans,alis fepius tindlis, ad Siciliam pcruenit incoltP mis. Qiiç fabula quamuisuideattir miranda tarnen cam uoltiiinusrecciifeie. Dædalus apud Cocalum ac Sicanos diutius commoratus eft, prçclarus arch! tcdluræ artis præfrâtia.Acdih'cauit in infula quædam, quae adhtic permanent opera.Nam prope Megaram fecit earn quae dicitur pifcina,cx qua Ingensflu^ unis Alabo nomin* in marc propinquS cfHuit.luxta cam quæ nunc ell Acragt; gantina,in loco qui dicitur Camicus,urbem fupra petram effecitint que expu ^narinequeat,munitilîîmâ,illius afeenfu ita ardlo diff'icilicp reddito,utaditiis a tribus aut quatuor iiiris cuftodiatur. In hac urbe Cocalius regia conftruda, thefaurum omnem in ca tanquâ inexpugnabili condidit.Tertió ædificauitin ora Selinuntina antrum,ex quo ita euaporabat ab igne fumus, ut adltantibus paulatimfudorexcalorecliccretur:curarcnturc}5cum uoluptateadeuntiiim corpora,nulla caloris molcftia percepta.Eftiuxta Erycem faxum prçcepsptç ruptum,ultra modum cditumiper cuius abrupta anguftum diSicilecpcratitet ad Veneris tcmplum.In eo duclo muro aditum reddidit latlorem.Muitanix^ tcrcaàDædalooperaconftrudain Sicilia funt,tcmporum uctuftatc corru' pta. Aureum infupcrarictem Vencri amp;Eryci pofult, ea ingenq artefculptuin, ut uiuus exillimaretur. Interim Minos clafie potens, cognita Dædali inSicf liam fug3,ftatult cum bello pcrfequl. Prepafatts naulbus è Creta profedus,in Acragantlnam appulitiquæ nuncab eo Minoa uocatur. Expofitls ccpi)s,pc^ nunclum à Cocalo tradl libi Dtedalum ad pœnarn popolcit. Cocalus Minoe ad colloquium accito, quod poftuiaret fe fadlurfi polllcltus, domi receptum cum in balccls latiarerur, adeo in longft ternpus in thcrmls dctiniilt,utniffllo teftu fuftocaret.Eius delude corpus Crctcniibus reddidit, prclata obitiis can-fa,quod inlauacro lapfus in aquam calld^m pcrijfict.Elus corpus milites ma-gnlficefcpeliucrunt, fepulchro ei duplici conftruclo ; uno,in citio pofitafunt occulte Minois olïà:aîio,p.skàmædificato Veneri templo,quoamultisfeculls poften' ut templum Venerls colucrunt. Poftea cum Acragantlni regnantea-pud cos Thcrone urbem condercnt,rcpcrtum lcpulchrum,oftibus in Cretani miflis,demoliuerc. Crerenlibus qui defunefto Minoe in Siciliaabfep Imperio rcmanfcrant,inuiccdifttdcntibus,quidâ qui Sicanls airucuerant, contêptapa tria,in Sicilia manfcre.Horû pars urbe condidit, qua ab coriî rege dixcrûtMi-* noen.Pars pcrlitttis crrans,locûmunitû condendœ urbl clcglt: qua à fontein urbefluenteEngiam appellarunt. Poltcapta uerôTroiam,MerioncnCretl, amp;nbsp;cü eo Cretenfes nauibus in Siciliam dcîatos, ueltitl cognatos in cluitatéfu-fcepcrc.Hi poftea ab Ochyra url^e rcccdcntes,cxpugnatis nônullts finltimis eorû regiones poftederunt. Auefti poftmodû opibus, tcmplû matribus ædifï-carûqpræclpuo eascu!tudcas,multiscp templûdonishonorâtcs.HascxCre-ta aiunt,ubi maxirnè.colütur,adueô.as,louê olim clàm pâtre Satnrno cdiicaf fe.Qiio merito in coelü funt in aftra,quæ Ardlos dicunqti-âslatæ. Hæc Ara-tus in fuo de Aftrls opéré confirmât, Inqulens cas propter loucm occulte enn trltû in ccelûafccndllfe.Nccp ucro æquum uidetur,hari( dcarn prafens homi-nlbus numen cuîtum præterire.Nam cas nonfolum buius urbls accolp,«« çtiam exfinltimis c)uidâ,facrls Iblennlbus £lt; alljs honoi ibus cekbr3nt.0“æ'

-ocr page 181-

RERVM ANTIQ.VÄRVM, LIB. HIK 13, dam urbcs etiam picctofa uafa coriiin cultin' dcpucainnt. Fntiiram cnim cxi^ Ih'mant SC priuatis publicis hinïifmodi cultu teliccm iiitam, Sgt;C urbibus diïi tumam.Vfcp adeó aiitcm i'ftarum deatiim crcuit rcligio, ut accolæ pcrmulti's aiii'cisatq?aigcntcisufcßadfciiptorumtçmpoiadoniscxomarint. Tcmpiü qinppc ipfis ædiRcatum ell ingcn^c fumptuofum: ad cuius fti udluram cuni loci natura non lùppctcrcr, ab Aftygionc Agyrinæorum, quæ ccntuin ab cis diftatftadijsjfaxaacluehi magna impenfâ curarunt. Cum uerô ircr quo ne-«ffe crat lapides fem,a(pa-um effet,ac difficile tranfitu,quatuor rotarum curbbus ad id præparatiSjCCtum iugis boum lapides delati lùnt. Sacrarum cnim pecuniarum Copiæ impenlam tanti operis contcmpfcrc.Paulô ante hæc tempora cranteis dcabus lacri boucs ad tria millia: agri adeô pcrmulti,utmagnu uedigalpræbcrcnt.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t»E ARIS TAEO, D APH NIDE, EVRYDICE,

CT Oryo/tc. Cap, X I I I I.

NV ne Arrftæi a cia fequuntur. Hic ex Apolline ac Cyrene Penei filia ge- urißgi Mi nitus elhdc cuius gcncrequidam ita tradunt.Cùm Cyrene apud Pene- /e;.

wiTiuirgo cducaretur, Apollo eins forma captus, raptam uirginem in Libyam detulitadcaloca, in quibus poltmodum urbsconditaeffab eins nomine Cy rene.Hx ca filium fufeepit Euryftheum, quem infantem tradidit Nymphis nu tricnduni'.a quibus triplici nomine eft appcllatus, Nomius, Ariltæus, Arge-us. Ab his Nymphis cum lac coagulate: mei atqj oleum conh'ecrc didiciilet, primuscain ufum hominûtraduxit. A'pofteris utDeus mcritis hominibus hcutSC Bacchus,cultus effProfodum dcinccps inBoeotiam aiunt, Autono- clt;)ntunx..filiiiit en Cadmifiliam uxorcm fumpfilforcx qua genitus cftAdæon, quern fobuîæ AÜiton, feruntafuis canibus difeerptum. CuiUs rci caufa ea traditura nonnullis exti-tillqquôdDianæ concubitum, cum uenerctur in môtibus iuxta ternplu litisj appetierit.Alij,quôdfciili Adæon prçtulitin ucnâdi arte. Vtruncfj ucrifîmile citad iram dcam incitaffc,fiuc cnim abhorrentem à conubio uirginc,ad fuam S’^'çfiuitcupiditatcm traducerc: fiueaufus cftfcilliin ucnationibus anteforre,

ctiam dij in co excrcitio illi cedant:m critd irata dca,eum in beluam,ut à canibus laceraretur,conucrtit.Ariffæum aiunt poft Adatohis obitiS cum ad ora culumadiffet patris, Apolline refpondifte, futuru effe ut Chium infulä adirer, in qua ci honores impenderetur. Cum in earn nauigaflet, orta per uniuerfam Græciam peftc,facra pro Graecis Siri) aftri temporcfcciftedicunt : hisep adis, Etefijs flantibus uentis morbiä ceffaffe. Miranda profedo res huic homint pri uatim cotigit.Nam is qui filium à canibus interemptum confpexit, SCaftrum clt;Eleftc,quod eode nomine eft, öd perniciem inferrc mortalibus putatur,pa cauit,5dcetcris extitit caufa falutis.Poftca nepotib.in Chio relidistin Libyam admatrem NympHam rcdqt. Äc deinde in infulä Sardorum profedus, in ca conftitif.captLiscp infulæamœnitatc, côfitis arboribus exagrefti reddidit cul- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

, tiorem.lbi duos genuit filios,Charinum ac Calicarpum. Ad alias quorp infugt; las cum acceffffeqin Sicilia aliquandiu comoratus cft:in qua, cum uarijs fru-dibus armencisep referta effet,fingulorum yfum cdocuit. Qito beneficio Si-culfödi) præcipuèapudquos nafcunturolcæ, cum pro Deo fummo honore œluerunt. Tandem ferunt in Thraciam adBacchum tranfgreffum,ôd perce-piffeOrgia,ÔL diutius cû eo commoratû,multa ad uitam utilia didiciffe. Cùnl aliqiianciiu in monte qui Hxmus dicitur,habitans,poftmodum non compa-tailfctjdcorûimmortalium honores nonlblùm à barbaris,fed à Grçcis qitoip: ■’ifecutLis eft.Poft Ariftæô Daphnis atq? Eryx adijcientur. Eryce tradunt Vendis ac Butæ regis cuiufdâ indigente infignis gloria filium extitiffè. Hic pro-pternobilitatê maternam præclarus apud homines fuit, Sd imperitauit iiifulæ parti. Condidit quoep liiper locû excelfum ex fuo nomine urbem præclarâd'n

1.3 ciiius

-ocr page 182-

ÏÎ4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C VL I

CUIUS arcematvi dicato templo,6C uafis illud Só uarijs ornauitdonis.Eam nus urbem,tû incolentium reiigionc, turn fiUj pictate alicrta, plun'mû dilexit; VentuErycb àquaVenusErycinadidaeft. Mirabiturquis fortaftehuiusremplifamam» nA» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam cum aliorum templorû gloria ad fummû perduefta, quandoq? aliqua ob

duda fit calamitate, folius templi Iiuius cultus atep honor à primordio ccepti nun® defeceruntjfemper in melius aucRi.St quidem præter honores abEury ce inftitutos, Aeneas poftmodum Italiam petens, cum in Siciliam appulilE^ plurima dona Veneris ueluti matris tcplo obtuht. Sicani deinde multis póft feculis hanc uenerati deam, cius tern plum facris donisep permultis ornarunt.

Venerisculto- nbsp;nbsp;nbsp;Athenienfibus poftca quia cam partem Siciliæ tenuere, Venus præcipue

fummo ftudio culta eft.Romani poftremó uniuerfæ infulæ imperantcs,fupe^ riores omneis in huius deæ cultu baud immeritó excclferunt, fuum genus ad hancreferentestpropterep earn prolpera ufi in rebus fortuna,eoruimpcrij can ftim meritó gratia honorerp profecuti funt.Confules enim militescpqui iniiv fulam tranfeendunt, ac omnes qui cum impcrio aliquo illuc adcunt, cum ad Erycem ucniunqpræcipuis facris honoribusep templum uenerantunomniep abicifta impertj feueritate,in pucrorum ac muiierum remilftonem hilaritaté^ conuerfijfolùm co paclo gratum fuum aduentum elfe deæ putant. Scnacuie^ lus dcæ cultus atœ honor cure præcipuç fuit.Statuit enim in eins honorêfide lilïîmas Siciliæ urnes decern amp;nbsp;feptem numero aurum Veneri conferre.Milf tes quoep ducenti ad eins tepli tutelä deputati funt.Sed de hac dea fatis : nunc ad Daphnidem ucnicndum.Sunt montes in Sicilia quos Erios uocât.Hoslo ci natura tanquam continua çftate ameenos atep uberes reddit.Fontcsfuntin eis denfis undiep arboribus,aquæ præter ccteras dulces.Frequentcs quolt;pirgt; eis quercuSjCralhorcm quam qui apud alios nafcuntur,fru(ftum reddunt. Do melticæ ctiam arbores,cC uites permultæ,copiacp ingenti mala nafcuntiir.A' dco autem frudtiferi montes funt, ut aliquando Càrthaginenhum exerdtutn permagnum {amefuperueniente abundenutrierint. In huius regionis fylua admoiïum amtKna,in qua diuertebantur Nymphæ, ex Mercurio ol Nymphe Ddplinw. Daphnidem natum tradunt:qui àlaurorum murtitudine, quæineafrcqueiv tes funqappellatus eft Daphnis. Educatus à Nymphis,boum permulca polls dit armentaià quorum cura Bubulcus didlus eft. Cùm effet ingenio acrfftUj BucolicA, diumep plurimum gubenandis bobus impenderet,carmen BucolicuiTi,qiwd etiam nuneufep à Siculis in precio habetur,inuenit.Traduntinfuper ilium**' Dianæ gratiain uenandi ftudio impendiffe operamjCamcn fiftula Sd cantubti colico apprimeobledtaiîe.FIuius amorecaptam Nympham prædixilïcilli tra dunt,fi cui alteri iungeretur, le ilium uifu priuaturam. Poftmodum qiiadani regis filia ab fe ebrio ftuprara,oculis(ut prædidlum fuerat) captus cft. Sedde Daphnide iterum referetur.Nunc de Orione paucis feribendum uidctur.Fc' ' runthunc turn magnitudine,tumroborccorporis heroes excedenrcni,5d’-*f'’ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natorcm fuiffe,ôd opera cffccifle multa amorelaudis. Nam Zancloto in Sieb

lia regnante,urbcm ab eo diclam Zanclem,quç nunc Mellâna eft,ædificauit.

M Jre^ Portumpræterea,iacftamolc,Âcften nomine conftruxit. QiioniamMeflânae' tuwi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentio incidiqhaud àb re crit quæ de cius freto fcruntur,reccnfere. Tradunt

''KiSiaÂcon prifcirerumfcriptores,Siciliam ohm fuiffeltaliæconiundamifedpofteaex trncte Muifa. huiufinodi caufa infulam euafiffe. Qtia parte angufta continens ab utroque maris latereæftu colligebatur, dirupta maris flueftibus terra, aquam peruiant fcciffeià qua terræfciftura Rhegium is locus appellatus eft,3C muleis poftmodum annis condita ibi urbs idem fuit nomen lortita. Qiiidam tradunqterra:-motu feiffam continentem,dediftè mari locum, ac propterea du’ilàm à conri-nenti Siciliam infulam effecftam.Hefiodus poêta contra fentit. Ait enim,aper to mari promontorium quod iuxta Pelorum mÔtem eft,aggcraffeOrionem: inœ eo templû Neptuno,quem incolæ ptæcipuo hqnore colerenqfabriealfe*

-ocr page 183-

rervm antiq_värvm, lib. y. 135 (^lôdopus cum coiîfiimmaffet,adEubocam diuertiüdetncèps propterfamä inter aftraannumcratuSjimmortalé nome adeptus eft. Qiiam rem Homerus in Necyiamultorum ucrfuum teftimonio afferit. Poftea uerô quam dé hoininibus aefemideis, prout à principro fumus polliciti, fcripftmus, fiaeiii huiclibroftatuenius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

DIODORI SieV-

L I LIBER QVINTVS.

DE US Qjr AE FABVLOSE’ DE SICILIA FE-runtur^zy de figura ZT ineignitudmemful£. Cap^ I.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia in quibus hiftoria tierfatur, complecfti ret urn feri- hifioria réi

! ptores deceatULim ueró maxime, quomodo qutc^ res fingu fingilhUm dé-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latim deferibendæ fint, cura uidetur fufeipienda. Non enim

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantûmodo haecnotatio particulariSj diligêtiafp priuatis lio-^

*^^biib.ad conferuâdas augendasep fortunas proHcit, uerum hiftoricis eriam pkirimum affert decoris atep ornameti. Qtii-dam,quorum oO eloquentiam ac rerum geftarum copiam meritô laudatur o-pus,infingularum rerum deferiptione aberrarunt : ut eorum labor atep indu-ftria àlegentibus in recenfenda h iftonia comprobetur,fcribendi ordo non ca-teat reprehenfione. Timæus fine turn temporum exquifitam diligentia, tum Tinteuicut‘ plurimarum rerum hiftoriam tradens,quod nimium operae in alijs redarguen disimpendcriqculpatur.qua ex re à nonnullis Epitimæus, hoc eft, obtreda- diét « lit, tor eftcognominatus.Epnorus hiftoriam contexens,eloquenter lingula pri- tphorui» uatim diligentercp retulit,libros fuos in res fingulas partitus. Huius nos mo-rem quoad facultas tulitfecuti, præfentemlibrum deferibendis infuiis diftri-buimiis;in quels primumfeolfert Sicilia,quæoptimainfuiarum omnium,re- süüra ruin antiquitate cæteras antecellit. Hæc olim Trinacria à formaprimum ap- doolun diZloi peIlat3,Sicania deinceps ab incolis ditfta eft: poftremô Italis qui Siculi dicebâ giur eboro^ ttir,in earn uulgó profe(ftis,Siciliam dixere. Eft élus ambitus ftadiorum quagt; graphia^ tuormilliunr trecentorumfexaginta. Nam triumlaterum unum à PeloroLi-lybæum ufqj, milleftadia amp;nbsp;feptingenta complétaitur : à Lilybæo ad Pachy-num,agri Syraeufj ftadia funt mille ôô quingenta. Reliquus ambitus proten-diturftadqs mille centû quadraginta.Tradunt Siculi, duefta ex antiqua à pro-genitoribus fama,Sicîliam Cereri ac Proferpinæ facram cfl'c. Fabulantur po'e Quibusfacrài tarum quidam,poft Plutonis acProfèrpinæ nuptias hancinfulam ab loue A-nacalyptræ Nymnhæ traditam. Sicanos autem,qui in ea antiquitus habita- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

funtjindigenas cire,prçcipui feriptores tradunt. Has fimul deas primum in Si cilla uifaSjinqî oa primo frumentum terræ bonitate ortum:ficut ôô clariffimus teftaturpoëta,inquicns omnla ibl fua fpont«terram producere. In agro Leon tino,multiscp præterea Slclliæ locis,etiam nûc trltlcum agrefte orltur.Denl:^ fi qilçritur ante frumenti ufum,ubi primùm id repertum litjConfehtaneum eft primas tribuereoptimæ regloni.

DB CERERE, AC PROSERPINA, ET fiumentimuentione, cap» I I.

H As deas ccrtcrepertrices eius côftat magno in honore apud Sicillam cf-fe.Raptam uero ibl proferpinam,argumêtum eflè uolunt, quod ha’ deæ inhac tanquam infiifa admodum eis dileda habitarint. Raptum Proferplrue

I 4 inpratis

-ocr page 184-

US nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLl'

in pratis iunxta Aetna uibi propinqui's ferunt, qiiælilijs uarqs^ fl o rib Us dca dignis ûinata crant.Ibicp propter odorum fragrantiam fagaces canes indagagt; re nequeantjiiaturam fenfuSjflorum odorefiiperante. Eft id praturn afupeno ri parte planum admodum, at|^uis redundâtibus circùm nbsp;prgcipitqsundilt;^

çirili£ (iWibth abfciüùmicx quo à nonnullîs Siciliæ api^llatur umbilicus » Sunt ei propin' qua nemora,prataœ 8gt;c paludes undicp.Speluncam infupcr pergrandcm,qug biatum fub terram nabeat, ad Arclum fpeeftantem dicunt : per quemPliitO' nein fabulanturcum curruraptaProlcrpina tranfifle. Lilta,aliost^floresodo rem præbentes, peruniuerfumuoluntannum,quibus alpecflus oblecletur, V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiridespermanere. Mineruaminfuperac DianamuirginescumProferpina

nutritas un à flores legere folitas,fabulæ ferunt,unalt;^ eas loui patri ueftem fe^ cilPe. Qiia mutua confuetudine ufuq? earn infidam omnes maximediligebâq quæcp locum quem elegeratlbrtita flNam Minerua circa Himeram regiones cleg! t:in quibus Nymphæ in eins gratiam aquæ calidæ fontes icaturire,Her* culeaducntantc,fecere, Qtiæloca, fimulQCurbem quænunc uflt;^Mineru« nomen tenet, incolae ei facrarunt. Diana in Syraeufis infulam à atjs accepir, Ortygiam, ab ea turn oraculorum refj^onfo turn hominum uocenominatarn« Eodem padto amp;nbsp;in hac infula Nymphæ in Dianæ gratiam maximum prodU' /rethuf£ xere fontem,qui dicitur Arethula.Hic non tantum prifcis,fed noftris qtioqnc pfu» têporibus magna copia ferr pifccs facros,quippe ab hominibus intac'tos.Sx' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pius qui eos bellorum tempore edereaufi funt, deorum ira magnas calamita-

tes fubierunt.Verùm de h is polleriùs. Proferpina qiio(^,ut 2C duæ iam diâx deæqnata circa Aetnain fortita elhcui fons ingens Syraeufis dicatus cltnomi ne Cyane. At ueró Pluto cum rapta Proferpina prope Syracufas perterrxhia

• tum ad inferos curru defeendit, Syracufij iuxta Cyanenungulisannis diesfc-Eos cclcbrant,in quib. facra faciunt priuatim paruis uidlimis : publice tauros in paludem immergunt, morem Herculis imitatfqui eiufinodi Ecris,qiiote-pore Geryonis boues per Siciliam dcduxit,ufus eft. Traduntdeinceps CcrC' rem cum nliam reperire non poffer,facibus in Aetna accenfis,uarias orbis par tes Proferpina Cjuærentê,deambulafre:homines^ qui earn gratèfufceperant, tanquam oencficij memorem, frumenti edocuiiiê uffim : in quels primi pro--pterfuam erga deam humanitatéportSiculosfuêre Athenienfès. Qiiacxre r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iry/ publice banc deam præcæteris colucrc,tum facrifiefjs ampliffimis, tuinEleii'

f'«4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;myfterfjs,quae ob.antiquitatê caffimoniam^ apud omnes hnminesfunt

uulgata.Cùm multi ab Athenienfibus homanitatis gratia frumcntûacccpif font,proximisilludincolis impartitifunt : atqjexindepertotuinfereorbem - cft diffiifum. At Siculi cum propter Ccreris ProferpinâecR cum ipfis famil fari-tatem primi frumenti ufum percepiffènt, utriqj earum facra ceremoniasep df uerfo anni tempore inftituerunt:Proferpinæquidem mefîîs tempore,taiitaca ffimoniaffudio^,quantam tanti doni ratio poftulabat. Cercriueró,cumfe' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;men in terram iacitur. Apparatu ac magnificentia exquifîta deeem dies feftos

agunt,priorem reprçfèntantes uitamtquibus diebus turpiloquio inuicemuti confucuêre,ut deæ dolor ex filiæ raptu côceptus, rifu uerborum fciirrilita^ te mitigaretur.Hunc,ut diximi»6 Proferpine raptum multi tum hiftorici, tum poeræ Fuifle affîrmant.Carcinus fane rragoedus,qui SyracuEs fæpius acceffir, confpeclo incolarum in eiufmodi Ecris ftudio, Proferpinam à Pîutoneraptâ, atep ad inferos dedudâ, poftmodum uerd à Cerere fumpto ex Aerna Siciliae ignc,planlt;ff;u lutff uq3 quæfitam,ab eacp frumentum monftratam,iinde amp;nbsp;dea fit habita,in fuo poemateaffirmât. Nonuidentur autem omittedahuiiisdex erga homines bencficia.Nam præter ab ea repertum frumentum, leges etiani cdiditiquibus iufte pietj? homines uiuere aflîiefcerêt. Ex quo Sd legjfcram di-xerunt.Qiiibus inuentis baud facile quis maiora reperire poffîucùm in his If ta fît non uiuendi tâtum,fed bene honellem uiuendi in(titutio. Sed de his ha-deniifc

-ocr page 185-

RERVM ANTIQ_VARVM, LIB. V. tjÿ dentis. Nunc de Sicants,qin pn'mi in Sicilia habi£arLint,quoiiiani de eis fcri-ptorcs diliennunr,eii:fcribendum. Philillus eos ex Iberia in Sicilian! uendle aftii-rnat,qui id nomen à Sicano Iberiæ ßamine traxeriinc.Timæiis huius fcn-ptoris infcitiani argucns,Sicanos ait Sicilig indigenas elfe: multa eortiin anti-quitatis argumenta aft'crcns,quæ l^iid operæprecium eR reccnfere.Cçtcrùm habitabantpriicis temporibus Sicani inmontibus natura munitis, in quibus uibcs latronum metu ædificaruat.Nulli cnim regi fuberant,fed fuus ciiicp ur-bi inerat princeps.Hi primùm uniuerfam tenuere infulam, agros cólcntes,ex quibus uit.e cibum fumebant-Poftmodum Aetna ignes, qui proximas regit» ncs urebant, erudante, cum multos annos idincendium rcgionem uaftaret, tiinoreaudi, omiffis orientalibus locis, partes qiiæ ad occidcntcm uerguntj petiuerc.Multis deinde fcculis Siculi ab Italia in Siciliam profedi,loc3 tenue-rnntaSicanis relida. Opibus deinceps acuiribus potentes, ptopinquis agt; gris occupatis,quotidie magis imperium augebant, quoad bcllo ßepius cum öicanis nioto,certo poflmodumfcedere agroru fines inuicem fiatucrunt.Pö-firemó a Græcis coloniæ in Siciliam dedudæ funt, urbesqj maritimae condi-tx.Mutua poltmodum confuetiidine ufuep cum plures in dies Græci in Sici-liarnnauigai'ent,amp; linguam Graecam,on!iila barbara didicere,Slt; mutato no-Juinc,Siculi funt appellati.

DE LIPARA, ET CAETEfllS C\.V AE AE 0gt; iläet mfuUiippiUätieftintk capi ill*

Q EqnunturÄeolidcs infulæ fcptcm numero, Strongyle, Euonyma,Didy^ I j nic,Phœniculà,Sacra,Vulcania,Lipara, in qua efi eiufdem noniinis urbs* Sitxautem funt inter Italian! Sicilianicp redo curfu. Diftant à Sicilia centum quinquaginca ferme ftadijs,pares inuicem magnitudineiEarum maxima cir-lt;^uitucomplediturftadia centum quinquaginta. Igncm olim euomebanto-mnesiquarum meatus oracp ignis etiam nunc uifuntur.In Stroiigyla ac Sacra huciifcp ex terrae hiatuuentus erumpit, öffeetoringens enidatquocp arena, lapides^ igneos permultosiquemadmodum Aetne accidit. Alfcrunt non ntilli meatus elle fubterraneos äb Aetna ad has infulas, amp;nbsp;his omnibus ean-dem ignem fpirandi cauia elfc. Has infuper infulas tradunt olim defer cas fuif-fetfed Liparum quendam Aufonis régis filium à fratribus diffidentem, ex ka- tipitUft liacumlongisnauibusadueda fecum militum copia ad infulam appuIilTc: quæ ab eo Lipara fit appellata : imp ea fui nominis urbe condita, reliqttarum quoep infularumagros excoIuilTe. Eo fenefeenteAeolus Hipporae,citrnfuis AeoLt* focijs quibufdam in Liparam cu ueniflet, fumpta uxoreLipari filia, his pok-ïnodum infulis imperauit. Verùm Liparus cum in Italian! reuerti cupc-t«,iuxta Surrentum tenaitloca, quibus magna cum laude praefuit. Defun-diis deinde,ac magnifiée fepultus, honores neroicos ab incolis alïecutus eft. Äeolum uerófis eft ad quem fabulæ Vlyflèm errantem diuertifte tradunt) iu-ftiim ac pium extitilEe legimus,ôlt;f erga hofpitcs perliumanum.Prætcrea uelis uti nautas docuit.Obferuatione ignis, qiy uenti futuri client prædixit. Vnde btillum fabulæ uentorum potentem dixere.Ob eximiam eins pictatem deo-rum amicus eftnominatus.Ex Aeolo filij ^.orti funt,Aftyochas,Xuthus,An drocleus,Pheremon, îoeaftes, Agathyrfusequi omnes ob gloriam ac uirtutes paternas magno in honorefunt habiti.HorumIoeaftes loca Italiæ circa Rhe-gitim poftedit.Phcremon atep Androcleus cam rcgionem Siciliæ, quæ à fre-to quod infulam diuidit,ufcp adLilybæum cft,tenuerunt. Huius regionis a-gtos qui ad orienté uergunt,colucre Siculicqui ad occafum fpedât,Sicani.Hi inuicem diIîîdentes,Aeolifilr)s,tû propter uulgatam parentis pictaré,tum ob corû in fecur*am3kcdilisentiamfponteparueröt. Imperauit quoep Xutlius ci

H 5 parti

-ocr page 186-

Mt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SI CVLI

parti quæ adLeontinos ucrgitjufqj ad hæc tempora,ab eo Xinhia dida.Agâ ihyrfus cum dominaretur ei quæ nunc Agathyriis ora appellatur, urbcm con diâitab fe Agatliyrfidem uocatam.Aftyochus præfuitDparçX^iiomncspa tcrnæ uirtutis æmuli,magna cum laude uixcrunt Cùm muîtis ieculisAeoli progenies in Sicilia regnaflct, tandem d^ecit. Poft hos Siculi ad optimos quoicp principatum defcrcbant.Sicaili orta ob principatum contentione,bcl lo inter fecertarût.Multis deinceps exatftis annis cum infula cultoribiis in diem magis deficeretjCnidij quidam Rhodijep regum Ahæ iniuria MprclR,ifl Siciüam deducerecoloniam decreucre. Stimpto ducePenthalo Cnidio,qui genus fuum ad Hippotâ Herculis progeniem referebat,quinqu3gcfiiTia tune Olympiade,in qua uudi') uictorfuit Lacedçmonius Epiltcliades,egreffîcirca Lilybæum Égelianos Selinuntiosep inuicem bellantes muenerunc. Focderc cum Selinuntrjs inito, prælio^ aduerfus Egeftanos commilîo, multi eoriiin cccidere : in queis dux Penthalus occubuit.Qiii ex prælio fupcrftierunt,Scli-nuntijs deuidis ftatuerunt indeabire, creatis ducibus Gorgone, Theftorqac Epitherlîde.Penthalij cum domefticis perTyrrhenum pelagus cum adLipa-fam appuliflent, humaniter ab incolis accepti, habitarunt in infula, numero ferme quingenti. PoftmodumTyrrhenis marelatrocinio infeftantibus,adfc tuendum naues ædificarunt.Eorum pars ad communem utilitatem colcbant agros,pars piratis obfiftebant.Hi communicatis inuicem fortunis rebus^o-ninibus,a!iquandiuineauitæcommunione pernianfére, DeinccpscumLi' param,urbem.^ eins cepilîènt, reliquarum infularum agroscommuniterex-erccbant.Poftremô omnes infulas in uiginti annos, ita ut denuô illas eo exa-do tempore forfirentur,partiti funt. Nonnullis præterea naualibus pugnisüi peratis ryrrhenis,fpoliorum décimas in Delphis obtulerunt» SupereftutcaU las addamus,quibus pofteafelicitatis gloriæcp incrementaLiparaurbsfufce-pit.Primûm ipfa natura, turn pratis infula decora eft,tum balneis, quac admo-dum commendâtur.ad ualetudinem enim conferunt,ôô fummam exufu prç-bent uoluptatem.Quô fit ut Siculi proprijs morbis implicit!, eó fanitatis gratia confluentes,ualetudinem priftinamrecuperent. Profertinfuperea infula tnetallum celebre,quod alumen appellantiex quo Liparcnfes Romani^ magnum præcipiunt uedigal. Nam cùm nullo alio in loco orbis alumen gene-retur,magnos affert huicinfulæ qugftus.Hæc parua eft magnitudinc,fcdferti

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lis ad hominum uitam : quippequæ omnis generis pifees aoundc præbcatjK

frudus arborum fuaues gultu, PoftEiparam occidétem uerfus infula eftpar-O/ltoJti infu ua admodum,deferta,SC ab re quadam Ofteodes cognominata* Nam Cartha lu' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ginenfes quo temporeaduerfus Syraeufios bellum geflere, magnispeditum

coprjs ingenticR clafîe in Siciliam profedi funt. His cùm frequentes mercena rij uartjs ex gentibus mixti client : amp;nbsp;hi fæpius, præfertim ob ftipendium fuo tempore non impenfum,fèditiofi,numéro millia fexaginta primùm adpræto fia concurrcntcs,tumultum aduerfus duces cxcitabânminabanturfê, cumff-• plus pecuniædceflènqarmis fi quid debereturuindicaturos.Confultusfena-tus imperatoribus occulte mandauit,ut feditiofos ab exercitu amouercnt.Ita-que mercenarios omnes fiimpta alterius belli occafîone in naues impofitos, in hanc infulam expofueruntiubi relidi,fameabfumpti funt. Tothomintiifl defundorum oflà paruæ infulæ nomen dedere.

DE MELITA, GA7LO ET CERgt;

ônna. Cap, 1 11 L

R Ecenfîtis Aeoliinfulis,dcinceps adreliquilateris infulas tranfeamus.In ea Siciliæ parte,quæ ad meridiem uergit,trcs infulefunt: quarum fingu-portas tutoshabentnauigantibus.Prima,quamMeIita«? dicunt,à Syracu-fisremd;

-ocr page 187-

Jv 13 Iv. V M A IN 1 I V K V M, JL I 15. V . r

fis remota ftadijs o ^iog(nta,poi tus habet multos admodum utiles.Eius inco ixfortunatiexihiinantunquoniam óóuarrj gcnchsexercêtartes, ôCoptimas ' hciiiatlincastelas,tum tentntace,turnmolhtiefpc(ftatas.Domosinfupcrgdi ficant pro loei qualitatc pulchras,amp; exornatas gypfo.Ell aüt hgc infula Phoe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

nicutucolonia, qui mercaturam u^ ad occiduum Oceanum cxercentes, ia fianc infulam coutugeruntjbonos portus habentemjamp;ó in pelago litam.

ob cauiàiTi eius incola:,multa à mercatoribus beneficia percipientes, cclencer opib.SC gloria audti funt. Eft 3ó alia infula,nomine Gaulus,quæ multos ha betopportunos portus,óó efiPhoenicum colonia. Deinceps elf Slt; Cercinna, Cfrcwifirf ïw/M qiiæ ad Libyan! Ipec1:at : in qua baud ignobilis eft urbs, ÔC portus non folum la, mercatoribus utiiis,fedlongis nauibus accommodatus.

DE AE THALIA, CYRNO, ET SAR» dWM. Cap. V.

Ç EcpiunturpoftLiparam infuim ad TyrrhenUm peÏagus fitæ,in quibus u-

IJnàeftnomineAethalia,Populoniæoppofitaurbi,diftansàcontinêtiftagt; Aethlùinfti^ fermé centumiquæ id nomen ab Aethalio,qui ei præfuit, duce fortita eft. la,

^nca effoditur petra,ex qua ferrum excuditur * Incidût enira id metalli genus, abundat infula: inde ex faxis in fornacibus decodlis ferrum Itquetadum

•nfrufta partiuntur, magnis fpongîjs fimilia: quæ poftmodum mercatores ad ^fnporia deferunt. Ex ferro artifices uaria cudunt inftrumenta rei rufticæ, di-læiüscp artibus accommodata. Praeter hanc eft infula longe ab eis ftadtjs tre-fcntis^qaæ à Græcis Cyrnos appcllatur : à Romanis uero atcj incolis, Corfi- Corftca iafuU oafri ec aditu facilis,portum habet pulcherriinum nomine Syracufium.Cele-htesiae?. urbes habentur duæ, fcilicet Calaris SCNicea. Calaris à Phocenfp bus,quiàTyrrhenispoftmodum infulapulfifunt. Nicea à Tyrrhenis mariti-mis,qui reliquas etiam Tyrrheni maris infulas fuæ ditionis fecerunt,conditæ* Hi poifea urbibus q^iiæ in Cyrno erancfubadlis, refinæ ccræi^ acniellis,quo.-mm eacftfcrtilis iniula,tributa impofuerunt. Serui qui in ea funt,ab alioruin fciuorum,quodeis natura accidit,ufuuitaedifterunt.lnfula ampla cft,magna-que ex parte montuofa 3ciÿlucftris,fluminibus infuper irrigua. Hommes lacté,mel!c,ac carnibusComnia aftatim præbet regio) iuftè SC humaniter ultra cg teros Barbaros inuicem uiuunt.Fauos enim qui in montanis arboribus repe-riimtur,illius effe finunt qui primus inuenit. Ones fignaculis diftinclæ etiam nullo euffode patronis fcruantur.In priuata uita atftionibus^ miro quodam-modo iuftitiam obferuant.Mirandum uerô eft, quôd apud eos fit in filioruin ortu.Nam cùm mulier parit,nulla eft puerperae curaifed uir eius, ucluti SC ipfe implicicus puerperq morbo, ftatutos dies domi uxoris curam fufcipit.Nafci-twin ea infula taxi copia : tn qua arbore mcl quod fit,amarum admodum eft.

Barbari infulani habitantes,diuerfa utuntur loquela, SC ad intelligendum dif-ficili.Numero excedunt hominum triginta millia.Huic proxima Sardinia in- Sdrainia in/n fiila,Sicilie parniagnitudine,à Barbaris(lolaos uocant)tenetur. Hos ab lolao la^ acThcfpiadis, quorum multi in earn infuljm tranfeenderunt, genus duccre pumnt. Nam quo tempore Hercules decantatos fubijt labores, liberos à fe ex 1 hefpij filiabus fufeeptos, cùm Giæcorum barbarorumqg copia, fecundS ceitiim oraculum in Sardinian! ad condendam coloniam miiit. Qiiod fenti-ens lolaus Herculis ncpos,ininfulamuenit:in^ ea côditis baud contemnen-disurbibus,regione Omni potitus,populos ab fedixitlolaos. Gymnafia,5C deoruiü templa,cætcracp ad hominum felicitatem fpeCfantia, quorum adhuc monumenta ext3nt,ab èo funt inftituta.Cùm ab oraculo traditum eilet, banc coloniam libera femper futuram, uerùm ufcç ad hæc.tempora id oraculû fuit.

Isam cum Carthaginenfes magnis copijs infulam cepiftcnt,nunquam lolaos

-ocr page 188-

I4Ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

fiibcgcre. At moiitanacnimatqucafperaconfugi entes loei, efofüsfiibtcr^ ram habitacuns,laclc, cafeo, carnibus expecoribus, qua’plurimaillisciant, uefccbantur.Agricp colcndi declinatolabore, in montibus uitam qinetadii' cebant.Carthaginenfes cum fepius eos bcllo tentaftcnt,difticultate locoium abfterriti,liberosreliquerunt. PofiremóJRomanis armisfepiuslaceffiti,10' corum afperitateinuidli permanferc. lolaus tjs quæadftatum coloniæpertt-. ^nebantcompofitiSjinGræciamredijt. Thefpiadae cum muitis fcculis infub prgfuiflenfeandem in Italiam nauigantes, loca circa Cumam tenuerereliqua ' multitudo depofica barbariejpræficicntcs fibi ex accolis optimos duceSjhuC' ufqj libcrtatem feruant.

DE PITYVSA ET INSVLIS Ct.VvAE A« liquiBjlearesdppcllML Cap, VI.

'Pityufd. nbsp;nbsp;nbsp;Ræter has infulas eft alia Pityufa,a piniSjquæ frequentes in ca nafeunwr,

I nomen fortita.Diftat ab Herculis columnis dierum trium nauigationc.a Libya uero diei nocliscp unius:diei unius ab Iberia : magnitudinefimilis Cor cyræ,rerurn copia mediocris. Vites fert ca regio,licet raraSfCæteræ arbores ia conuallibus funt,Inter ea quae ibi oriuntur,lanam præferunt. DiftincSacain' Erefui, pis ac collibus infula,urbem habetErcfum.Carthaginenfium coloniamroo!' nium ambitu,ac frequentibus dornibus,portu infuper perutili fatiscclebrcni. A' diuerfis barban's,plurimiscp Phcenicibus habitatur. Haec colonia centum fexaginta annis poft conditam Garthaginem eft deduda. Alig quoq; funtiiv fulec Ibcriæ oppofitæ,à CJræcis Gymnefiæ,ab incolarum nuditate,qniæibtis B4^’4’■eî(nƒ« tempore abfqj ueftibus incedunttab accolis uero acRomanis Baléares, à fun dæiadu,qua redius quàm reliqui,lapides iaciunt,appellatæ. Harum media maioreft reliquisinfulis,demptisrcptem:Sicilia,Sarclinia, Creta,EubcEa,Cy' pro,Cyrno,Lesbo.Abeftab Iberia dici unius nauigationc. MinoradOiieiP tern fpedat, nutriens plurima omnis generis arm enta, ied multos praecipue, qui amp;nbsp;magni funt,2C fonora uoce.Vtraq^ infula fertilis ac frudifera cft,rcfeiu '. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitatoribus,ut qui triginta hominum millia excédât. Ad uini potum,qiiod

rarum apud cos elt,funt promptiores. Oleo omnino carent. Ideocxlcntif o ÔÔ porei adipe mixtis ungunt corpora. Mulieres adeo prae cætcris appetnnt, ut mulierem à prædonibus captam,tribus aut quatuor redimantuiris .Habitant in faxis concauis,iuxta^ præcipites pctras.Effoftis cuniculis ad corpont tegumenta utuntur,00 uitaelecuritatcm. Aureo nummo autargenteononu.-tuntur,quæ aft'erri ad inlulam prohibcnttcaufam afferentes, Geryonem Cbiy faori filium auro atep argen to opulêtifluTiurn,quondam ab Hcrculebello ex-pugnatû.Exiftimantenim cp pado,cum auro atep argento careant, fcfetacLC omnes uitg infidias euafuros.Hanc ob rem cum olim cum Carthaginenfibus militalEengexftipcndio impenfo mulieres acuinum cmptumiccûculerc.Mi-randum ueró,quod in nuptijs dcmorcfcruant.In epulis enim quçcumdomc fticisamicisep innuptijs fiunt,primus fccunduscp, ÔCdeincepsiecundûæta-tem reliqui,nuptam magno nunjero cognofepnt. Vltimus fponfo locus ad uxorcm datur.Priuatim quid etiam,ÔCà cæterorum moribus alicpöin defun-do rum fepulchris obferuât.Lignis enim membra corporis inciia ,in uas con-qciunt,fupracp faxa accumuIant.Arma eis funt fundæ tres.Vna caput cingût, altera ucntrcm,tertia in manibus geftatur. In prælio lapides multómaiores quàm reliqui ita iadant robiiftè, ut ab aliquo tormento lapis miftiis uideatur. In urbium expugnationelapidum iadu eos qui defuper expropugnaculistti ent mœnia uulncrât.ln pugna uerô,fcuta,galeas, omnes^ armoru genus cen fringunt.lta aût redè lapides propellunqut rarô effugiat idû appetitus locus: quûdeis

-ocr page 189-

RBRVM ANTIQ_VÄRVM, LIB. V. hi’ fluod cis continuiis à pueritia ufus prçbet, à matribus ad id certamen coadlis». lijiponunt cnim fupra erediu ligiifi p3nem,fmum,quod iadu petautmecp angt; tccibuin capiuiit,quàm panem iapide eiedtu pro cibo fumât permillu matris*

D 8 1 8 S V L I S OC^ANI QVAE AD OcCI« dentem uerguttt, Cdp» V 11*

TpOftcaquam infulas qute ad columnas Herculis fpecîât,rctulimus t ad Oj-JL ceaniinfulas tranfeamus.EftLibyam uerfus adOceanumliramuitoruirt dieriiiTi uauigatioaeinfula pcrmagna: agro fertiii, turn campis amccnis, tunl montibusdiitincla. Fiumiuibus rigatur,quælintnauium capacia.PIurima funt in ca pomaria uarijs arboribus confita,horti^ amcenfquos aquæ dulces intcrfluunt.Habitationcs in illis çdiHcan,t fumptuofasihortos quoqj cotone-Oram umbracula decorant,in quæteftus tempore diucrtunt.Amœna fertilis-Sueregio copia fruclumexubcrat. Montes frequentibusfyluis,arboribuscp ^‘■uâifcris,aquis infuper irriguis ornantur. Abundat quoqr iniula fontibus a* Soædulcisîquænon tâtumufuiuoluptatiqpincolentiumi'atisfacit,fed etiam tonfert ad robur corporum ac uaietudinem. Sunt infuper loca diuerforum agt; ’'‘‘oialium ucnationibus apta: ex quib. cpulas conficiunt fuaues ac fumptuo-fts.Pjfces etiam mare affatim præbet. bft amp;nbsp;aer ibi ialuberrimusrqui maiori exporteanni frudîus ferat,aliaq5 fpecie ac decore præftâtia ; ut hæc infula non hovnii-mîii^cddcorum domicilium ob eins felicitatem elfe uideatur. Prifeis temporibus quoniam à reliquo orbe diuulfi erat,incognita,hoc poHmodum faodû reperta elhPhocnices quondam ad diuerfa emporia nauigantes,fepius in Libya, nonnullas in Europa quae ad Occidentemfpeclaqcolonias

Cûndidîre. Multis deinde opibus coadis, extra columnas Herculis Oceanu ingreffijinj-QntinentemEuropaelittoriscoiumnis propinquo condidereur-bcm, quain Gadiram dixerunt. In ea inter caetera ædificia tcmplum Elerculi, cinodadnoftramufcpætatemfummainueneratione honoreqj elf habitum, ft itLitis demorePhœnicum 13cris,fumptuofo opere conlfruxerunttmulti Ro ’^lanorumduces clarilftmimagnis rebus geltis,uota huic Deo fufeeptaper-folucrunt. Vcrùm Phcenices per Oceanum mare iuxta Lybiam nauigantes, complnres dies tempeftatibus adfi, cum ad hanc infulam delatieflent,ani-nyaducifa eius natura félicitateep, notam cæteris fecére. Qiia ex caufa cum 'fyrrheni, qui dalle potentes erant, in cam infulam coloniam mittcre decre-uiirent,a Carthaginefibus funt prohibit!, ueritis'ne loci bonitate aliccfi dues corum,ad earn fe conferrét. ôd fie, fi qua forlàn aduerfa urbi fortuna incidilîct, uolebant {gnotum,ad quem facile confugerent locum,elfe. Sed ad Europan! Kdeamus.

DE BRITANNIA INSVtA, ET DE ÉA dicitur Bißlid^ubi elcârum oritur. Cap, VIH.

T N Oceano Galfi'æ montibus Hcrcinns totius Europæ maximts, oppoRt^ i flint infulçmultærquarum maxima eltBritannia, prifeis temporibus nulli } fuHâ us aduenæ imperium experta. Necç ènini Bacchum, neeg Herculcm,ncque primS hcïoa aut ducem quempiam accepimus eos bello tcntalfe. Nunc C.Cæfar, l’ubada, quiproptergeftas res Deus cftappellatus, primus omnium Britannisfuba-’ tf is,certum cos dare tributum coegit. Sed de his fuo tempore dicetur latins.

Efthæc infula triangular! forma, Siciliaî fimilis, latera habens inæqualia,cuin protendatur per obliqutim Europam uerftis. Vbi minimum à continent! ab-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cfi,pro-

-ocr page 190-

141 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S î C V L I

c{t,promontoiiu:n eft,quod appellatur Carion, procul à terra î quo tcmpórè mare fluit,ftadijs ferè centum. Alterum promontorium, Vclcrium nomine, a'oeireaiunt à continenti uauigationc dicrum quatuor.Reliqua pars quSOr-chain appellant,admarefpectat.Minhnum latuâ Europa; 3diaccns,prötcndi alferunt ftadiorum feptem miilibus.Lateus fecundi longitudo âCarioneufcj ad proinotorium,ftadia complec'litur quindecim millia; tertium latus ftadio-rum millia uiginti.lta uniuerfg infule ambitus ftadiorum eft millium diioruin amp;nbsp;quadraginca. Britannia incolcrc tradunt incoias,qui prifeorum morcuiu degant.Vtuntur cnim in pugna curribtis, ueluti antiquos Græcorum heroes ufos in bello Troiano ferunt.Domos ex calamis autlignis ut pluriinöhabcnt compactas.Frumenta cum ariftis fub tedtis reponCrt : inde quod fatis in diem fit uluijterentes.Moribus fimplices,integri(^ lunt, longe noftrorum homina aftutia uerfutiacp remoti.Cibo fimplici infi^ uitam ducunt,atcp à diuiunndc litqsalieno.Multitudinehominum infula plena eft,Acr,utquiadfeptentrio nem fpecT:et,frigidus.Reges princijpes*^ ibi funt multi, pacem inuicem feiua-tes.Sed de his diligentius,cum ad Cæfaris gefta quibus Britannos fubegit,ui niemus.Nuncdeitanno quod in ea eftoditur,narrabimus.Britanni qui iuxta SMnuiM«. Velerium promontorium incolGt,mercatorumufu quieoftanni gratia naui-gant,humaniores reliquis erga holpites habentur.Hi ex terra laxofa,cuius uc nas fecuti eftbdiunt ftannum,igne edudium, in quandam infulam feruntBri' tannicam,iuxtaquam(ldlamuocant)marisfluxu uidentur infulæicumucro rcfluiqexiccato intericdlo httore,curribus co ftannum deferunt. Proprium quiddam uidetur cis infulis contingere, quae Britanniam Europamcp interi3gt; cent.Nam plcno mari, infulæuefluente ucro, cum interiedlus locus deficitur aquis,continens uidetur. Ex his infulis mercatores emptum ftannum inGai-ham portant.lnde diebus fere triginta, cum equis ad fontem Eridanifluminis daw Frida«« pcrdiicunt.Etdcftanno hadlcnus.Nuncdeeicdlro dicendum. ScythiæquaÉ olim clida,({u- lupra Galliam eft,oppofita infula in Oceano iacet,nomine Bafiliaiin qua tern titwiant. peftas eledtrum plurimum criciqnulla alia in parteorbis repertum. Decoqui dam ueteres fabulas fcripfere hand dignas fide, Sdquæ à pofterisreprehenfe fint.Nonnulli cnim turn poëtç, tû hiftorici tradunqPhadtontem Solis filiuni, cum puer cfteqpctqflè à patrc,ut unicum diem fob's currum regeret.lllo alfoi-ticnte,fumpto curru,cùm cquorum frena regere nequiuiftct,an equis côtem-pto pucro,extra fob turn curfum eftè currum delatumtâdprimo ccelum cquorum eiTorc incenfum:circulumcp qui Galaxia dicitur, exindefadlumideindc inagnam combuftâ orbis partem.Qiia re commotum louem, fulmine Pha'é-tontem traduntpercmifte,Solcm^ in priftinum redegiflècurfum. Phaeton-P4^«r Bleâru tem in fontibus eins qui nunc cft Padus:olim Eridanum diccbant, dccidilfe. «on Eius mortem Nymphas fleuiflelbrorcs, dolorisqp magnitudinemutatanatu ftratyUt ôtr«f ra in populos fuifte uerfas. Has annis fingulis eodem rcmporelachr\mas fMummare» educere,c quibus eledirum fiat,reliquum fplendoreftrpetans. Sed cùm niha-* rumfabularumconditores procul à uerô aberrafte à pofteris depfchenfifint, nos ueram hiftoriam lequamur. Nafeitur eledirum in ca quam rctuliinusiii-fula. Cum uero ab incolis ad prtjximam déféra turcontinentemjinde ad no-* (Ira ufque apportatur loca.

DE GA*LLr4, CELTIBBRIA, IBÉRIA, LIG 7« ria,Tyrrheniii, Cf de ifs gui en locd hnbitant^ZT guibus legibut enlocnhabitnntutintur^ Cap^ IX

rmpfiCgcN- T TAud lànè ab re crit,gentes Europ^æ contermiiias,quas in fupcrioribusîi tet. I 1 bris omifimus,paucis referre. Celtisob'mimpcrauit,utaiunt,uiregre-i.Cfldcrf. giustex quo filia corporis magnitudine ultra naturæ intxlum decorem^ cxgt; te ras

-ocr page 191-

RERVM ANTIQ.V AR VM, LIB. V. i‘4i

feras cxcéllcnSjOrta elLHæc tnm uiribus, tiim fpccie data, omnes qui cam ngt; xorcm expetebanr,concern plie,cxilhmans ncnn'ncm fiio matn'monio digntr» interim cum Hercules beilo aducriùs Geryonem moto ueniflet in Cciticam: inépcaurbemAlexiamcondidiircuadmiratatumuirtutemHerculi'Sjtumcoc . . » polis præfîantiam,penniiru parentum eius concubitum appetiuit. luncta ilii hlium genuit,nomme Galaram:qu?coeuos fuos turn uirtuteanimi, turn uiri- lt;Jti» bus corporis excefsit. Vrrfa(fî:us,cùm paternum regnum fuiccpilîetjmultas Galati dait orasfibi fubdidit propinquas,præclaris rebus bdio geftis. Cuin eius gloria fu^runt, *ftcnctur,fubdicos omnes à fuo nomine appcllauit Galatasrexquo omnis ea fcgio Galatia,id ert Gallia, did a eft. Hæc â multis nationibus incolif ur: qu x inuiccm gentium numero diäerunt.Nam quæ maxima habetur inter cas,du-centa uirorum millia cfficittquæ minima,quinquaginta.Harum gens una er-sjaRomanos,^ quæ ad hanc ufep ætatem manauit,cognationcm amicitiam-'(]ue conferuat.Natio,ut plurimum ad Arclü fitauegio trigida,ut quae hyemis tempore pro aqua niuibus opplcta exillat. Glacics quoqj immcnla adeo rc-gionemoccupât, ut flumina congclatafint peruia tranfeuntibus, nonfolùm pucis,fed excrcitibus quocp,cum curribeis atqp impedimentis. Cum multi wagniqucfuiui] per Galliam uario curfu Huant, hi c profundiS ftagnis, hi ex tnontibu5,partim in Oceanum,partim in noftrum mare dccurrünf Eórum tltiiinnolirum marelabuntur, maximus cenicturRhodailus, qiii in alpibus fontes habcns,quinq} oftrjs defeendit in mare. Qiii uero in Occanuin defiu-tint,maximi habentur Danubius ac Rhenus: quem diebusnoliris CaiuS Cç- üdnuiiui firpontibus miro modo iunxit: pedcHribusep tradudis coptjs, Gàllos ultra Riifw, Rhcnuni habitantes in poteftatem redegif. Multi alij nauium capaccs fliiuq cxiftuntm Ccltica,quos b.'-cuitatis caufa omifimus. Sed hi omnes ferè hyemç congclati.fecurum tranfîtû,inied:isdcfupcr,nelabantur,palçis,cuntib-dspfç-bcnt.Idticró,quod dieftu mirabilc in maiori Gall ice parte accidit, non uidetuf lilcntioprattcrmittcndum. NainarHateaboccidentefcptcntribnccppcrHant tanta ui impetuep uenti,ut lapides quantos rnanuspofsitcontinerc,à terra ra- Ventoruub» pianc,acueîuri arenx lapillorum aceruos haud paruos cumulent. Eft ut ali-qiiando ab hominibus arma ac ueftes, quandoep equitantem ui ab cquo au-ferant.Deniq; tanta cft acris frigiditas, ut ncq^ uinum ca regio, neque oleum producat. Qttarc coaefti homines potum fibi ex hordco comparant, quern ap pdlancZythum.Aqua etiam qua lauantfauum iTiellis,utuntur. Vino præter inodum adco dele(ftantur,ut à mcrcatoribus importatum,purum bibant : ni-mioep potu ebrii,aut in fornnum incidant,aut in infaniam. Qiio fic,ut mercatores Italicipluresquæftuducfti, uinum tum nauibus, tum per terram curri-bus déférentes pincernam pucrum mercentur pro uini amphora. Vniuerfj

Gallia argento caret. Aurum eins abfep opificio aut laborc aliquo præbctur i^rgentum er natura.biam cum fluminum decurfus difficiles flexus habeat, fupyans ripas durum, amontibus fluensaqua,arenam aurcam pafsim per capos etjeit. Glcbis poft-tnodum,in quibus aurum fplcndef,attritis,aquaq5 lotis,dcmpta tcrra,reliquu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

in fornacem coniedum fundiit. Hoc modo litiiiefatfto, puroep eduefto auro, adornatum corporis mulieresuiriejjutuntur. EtenimSd manuum articulos, •amp;brachi3armillisaureiscxornant.Circac81Ium infuper grandes torques ge ftantcxfolidoauro,amp; in digitisannulos.Thoraces etiam auro cxoriiant.Pro prij aliquidetiam ac mirabilc fupcriorcs Ccltae indcorum templis obferuant Anriwnr» 3itinfacris tcmpliscp plurimum auri dtjs oblatum fpargant: neep illud incoTa- ^cmpln, ttimauilcjuam,quamuis gens auri fitauida, propter rcligioncm audet contin gcre.bunt Galli mollcs,atq} albi,corporeoblongo. Comas quamuis habeant natura rufas,ftudio tarnen augent naturæ colorem. Calamiuro capillos infle-cl«nt,à fronte illos ad ccruicem reijcientes, ut Satyris afpe'cftu puerisep ar pa-

rcant

-ocr page 192-

144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R ï S I C V L î

reant perfimilcs.Capillos arte efßdunt crafliores, ut nihil différant ab cqiiorö iubis.Öarbain quidâ raduntinonniilli nutriunt paree. Mobiles genas quidem radunt.barbâ nero adeo finunt crefcerc,ut operiant corpora. Qlio accidit,ut CÛ cdtint tjplcantur cibo:cü uero bibunt, ucluti percanalem potus viideatur Difcnlgt;itui inferri.Cœnant fedendo omnes,nÓ in fedibus, fed in folo, fuper Iiiporum aut canum ftratis pellibus:miniffrant cis pu A juniores etate tenera. luxta eosig' nes fiunt,in‘queis ollæfunt amp;nbsp;uerna plena carnibus.Viros bonos optimis cM nibus honorantiquemadniodum pocta Aiaci fcribit impenfum ab optimatf bus honore,quando fingulari Heclorem certamineuicit. Hofpites ad cpuhs uocantiqui fint,qua caufa uencrint,poft cccnâ rogantes. Confueueröt quocf, fumpto cibo ad ucrboruni,prout cafus intulit, concertationem furgentes,ex Animurtvnim prouocationeccrtareinuicem,nulla habita uitæ cura, increuitenimapudcos mortalité nbsp;nbsp;Pythagoræfententia,qua dixit,animas hominum efleimmortales, rurfus^t

Cas derun cits corporibus poft certum tempus in alia corpora reuerfuras. Ob ^■‘5. hanccaufam in dcfunclorum pyram epiftolas fcriptas quidam contjeiunt,»' Pugnandi rtf qnarn eas mortui fint lecluri. In itinere ac pugna bigis ututur,quas rhedarius cóaffèffbrducunt.In bellis obuiumhoftem iaculo excurruprimùmappetût: tum relido curru pedites enfibus certant.Qiiidam adeo mortem contemnût, ut pugnent nudi. Cuftodes corporis ex liberis hominibus paupcrcs cligunt: qui pro aurigis in pugna (cruiant,âiS ferant feutum. Inftrudam aciem prxi-re confueuerunqSif ad migularc certamen forriftimos hoftium prouocarc, ar-ma,ut hoftem terleant,qiiatientcs. Cum quis ftrenue in aciepugnaiiit,t6mi' iorum,turn eius laudes aCuirtutes decantant. Res hoftium deprimiintjtan^ uitupcratione dignas. Dcniq; omneis in bello audaces extollunt uerbis. Ca* pita hoftium inaciccadentium abfcifa,cquorum alligantcollo.Hoftiumfpo-lia fanguine perfufa famulis tradunt,in foribus domorum cQ cantu atep hym* nis affigcnda,qucmadmodum feras folent uenatu captas. Hoftium nobilio-, rum capita aromatibus unda,in thecis conduntfumma diligentia,oftcndcn' tes ea hofpitibusmullocp precio ea uel parentibus uel alrjs reddunt. Tradunt eorum gloriari nonnullos, quod pro capite tantundem penfi auri, barbaram magnincentiam oftentantes,nequaquam uelintaccipcre. Non cnim bcllicac uirtutis infignia non uendere nobile eftffed cum mortuis pugnarc,ferum atep Braccif, agrefte.Vcites ad terrore intonfas ac coloris uarrj feruntiquas illi uocantBrac I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cas.Sagulafcrunt uirgatathyemequidem craffTora,aeftatefubtilia. FiÆliain

habent denfa,ac floribus diftinda. Arma ferunt,icutum,ad ftaturam ho* minis longum,pro^ libito cuiuiœ ornatum. Qiiidam in feutis animaliûfot' mas æreas paulum eminentes geftant, amp;nbsp;ad ornatum, ÔC ad corporis tutelam fabricatas.Acrca galea caputmtiniunt, paulum eminentiorc: iiiquaaiitcor.. nua impreffa funt,aut auium uel quadrupedum effigies fculptæ.Ttibas hab?t fuo more Barbaras,ut quæ afperum fonum QC turbulcntum reddant.Thorace ferreo utuntunquidâ alijs armis à natura datis nudi pugnant: pro enfibus fer^ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reas fpathas gerut oblongas,ærea catena à dextro latere pendentes. Nonnuk

li tunicas aureis aut argentcis zonis cingunt. laculis infupcr bcllant, quæ Ûli lanccas uoc3t,ferro cubiti aut amplius longitudinis,paulô minus duobus pal mis lato.Enfes baud minores furft quam apud cçteros uenabulaiacuenabula mucronefunqquam fit cnfibus,maiore.Hos turn redos habent, tuincuruos, non folum ad corpora cæd5dum,fed amp;nbsp;ad perforandum aptos. Afpeflufunt Vwlti« O' »lt;*- terribiles,uoce graui atep afpera. Sermone tituntur breui ac obfeuro, multa^ corporii Jijbia Ioquuntur:plurima ad iadantiam in fuam laudem dicunt,06 adcçterO' Strmo. tutn contemptum.Minaces funt ac detredores, opinioneqj inflatiiacuti inge nio,00 à dodrina minim? alieni.SuntÄ^ apud eos melodiarû poëtæ,quos appellant Bardos.Hi cum organis ueluti cum lyra cantant, hos laudantes, alioS wituperantes Philofoplii qtiocp acThcologi,quos uocant SaruidaSjprçcipuC

-ocr page 193-

RERVM ÄNTIQ_VARVM, LIB. V.

abillis coluntur.Vtuntur infupcr diuinatonbus: qui apud eos, cum amp;nbsp;augtt-rijs 0^ facrificqs futura prcdicanqpluhmi cxtftimautur, omni eis obtemperaü téplcbe. Cum uero de rebus magm's confultant jiuirabilem incredibilem feruantconfuetudiuem. Hominem enim immolantesferiuntenfefuper fe-pcumtranfuerfumtquo dccidente,g.imexcafu, tum exmembrorumlaceratiö ne, tum etiam exfanguinis fluxu, ex quadam antiqua return obferuationc,no tunt futura. Eft apud eos moris, nullum abfque philofopho facrifieium face-fe.Exiftimant cnim,pcr diuinae naturæ confcios facra fieri opOrterCjtatlquam linguædeorumperitos: atquehorumintercefllone bona ab dijscenfentpe-tenda.Quorum confilio,8C pace bello frtiuntur. Pocte ueró tanti apud eos fiunt,utcuminftru(ftaacicexercitus educîis enfibus iacftiscp laCulis propin- apud Çel» quantjuonfolùm amici, fed hoftes quocp eorum interuetu à pugna conquie- ä'jiics fcant.Ita apud agreftiores barbaros ira cedit fapientiaî, Mâts reueretur Mu fas.Nunc qiiod à multis ignoratur,fcribetur. Vitra Mafliliam qui mediterran neas regiones,quilt;^ iuxta alpes SC montes Pyrenæos incolunt, Celtæ appeb bntur. VHtra hos qui ad notum Oceanum uerfus pertinentes oras, SC Herci-ttiutnmontem, quiep deinceps adScythiam ufque habitant, dicuntur Galli. Quas omneis gentes communi nomine Romani Gallos appellant. Eorum fantinæ non tantum corporis magnitudinc funt uiris finliles, fed etiam robo re.Pueriutplurimum canifunt,ætateprouelt;fti colotcm paternum aflumunt. Eorum qui fubtus Ärtfton habitanqqui«^ Scythiaefunt propinqui, utpote cç tcrisaggieftiores,nonnullos aiunt humanis carnibus uefei : quemadmödum •SCrj quieamBritanniæ partem quæ Iris dicitur,habitant. Horumfortitudine feritateepdiuulgata, tradûteos qui prifeis temporibus omnemferme Afiam difcurrentcSjCimmerq dicebantur, ipfos elfe qui paulô póft corrupto nomi- citnmerij» ’^eGymbrifintappcllati. lam prifeo moredantlatrociftijs operam, rapientes cymhn O’ co ®^iena,cæteris omnibus contemptis.Hi funt qui Roma capta, Delphici Apol rvm Enistemplo fpoliato,magnam Europæ partem, nori paruam Afiæ tribütariâ ficereiagris eorum quos fubegerant, pollelTîs. Qui in Græciam tranfierunt, ^^^^ogræcifunt nominati: poftremô multos màgnos^Romanorum exerci G«iïo?r(Cf4 riisatttiuerunt. Parifuæferitatiimpietateindeôrum ficrificqs abutuntur. Noxiosenim quinquennio fcruatos,fudibus affîxos dijs facrificanqcum^ a-lijs pvitnitqs fuper ingentes pyras immoIant.Captiuos quoq? facrificant dqs. Qindam dehoftibus capta animantia unà cum hominibus interfeefta, aut in facris comburunqaut alijs afficiunt pœnis. Cùm mulieres habeantfpcciofâsj ad mares tarnen prætermodum funtcupidiores, Iriferarum pellibushumi dormientes,exutrocp latere excubitores habent.Illa adniitanda eorum impu lt;ienti3,quôd fpeciem corporis facile alqs offerunt in pfopatulo, neep hoc turn pducuntiquinpotius ignauumputant,abnucregratiam oblatam. Seddé hisha(q:enus.Nunc Celtibcros recenfeamus. Iberi quondam Celtæcp pro a- De Ctltiieriit gtis bcllo certanteSjpace dem um conftituta communicatac]? inuicem region • •^^5 ctim mutua connubia permififlent, dicuntur hac rerum communione id nomen fortiti.Duæigiturrobuftænationes in regionefertiliconiuncftte effcn fere,utmagnum effet Celtiberorum nomen, A'Romanis poftmodqm certè niulto póft tem pore bello cum eis gefto,uix tandem fubatfti funt. Non enim équités modo,fed SC pedites aptos bello, robore malorumcp tolerantia csetcn psexcellcntioreshabent. Breuiutunturucfte,acnigra,lanam habentefimin f'^caprarum pilis.Armantur Celtiberorum quidâ (cutis leUibus, alsj rotun- Armut Q'sumbonibus,magnitudineclypei. Cruribus ocreas ex pilis fadas aduoln ^,^^^t'Galeaferuntæreas,criftataspalmis.Gladiosgeftantancipites,præfan- . , ri imoferroinfpicatos , adiedis palmi longitudine pugionibus,quibus.in ^nrertautuntur pugna. Ferrum fuo more ad conficienda arma préparant.' ' nbsp;nbsp;nbsp;*

fsamfetreas laminas in terramablcondentes, ibi tam diu elle finunt, qtïod

K debiliori

-ocr page 194-

DïODORI S I C V LI debiliofi parte ferrugine abfumpta,ualidior fiiperfîr. Ex eo tuna en fes fortiffl» moSjtum caetera ad belli ufutn arma neceflliria componunt. Hoefado fabri-catis adeó cedunt omnia,ut neque (cutum, neque galea, neque aliud quid e^ is obfillat.Duobus gladqs fulti, cum equellri certamine fuperiorcs eualerini^ ex equis defiliunqpedelhemcp adiuuant pugnam. Mirabilis apud eosuiget confiictudo.Nam cum in uidlus munditiflelegantes exiftant una in re uiden tur immundi,amp; fpurcitiæ pleni. Vniuerfum enim corpus lauant urina,den-tesquefricant, hancoptimam corporis curam exiftimantes. Erganefarios homines atque holies crudeles funt, aduenis humani atque hofpitales. Ad-uenientes enimexternos benignè hofpitio recipiunf.adeo, ut aemulationc quadam inuicèm pro illorum honore certent. C^ios aduenac lequuntur,hos

Viilut. laudant, amicosque deorum putant. Nutriuntur affluenter uarijs carni-bus : potum ex melle conficiunt,eius copiait! praebente affatim regione. Vi-num emptum bibunt,mercatorum opera adueclum. Ex propinquis genti-bus gratifsima eft cis Vacceorum natio. Hi enim annis lingulis fortitos inter fe agros coluntjfrucftus^ cum caeteris communicant, cuiep fua portion^ræ' bita. Qiiarefi qtiis quid agricolac abftulerit, eueftigio muitatur morte. Celti-Ltt/ifd»», berorum'fortiflîmihabentur qui appcllantur Lufitani. Peltas inbello paruas ex neruis confe(ftas,quibus tegatur corpus, habent. His in bello ca agilitate utuntur,ut amp;nbsp;idlus Sgt;C lagittas euitent. laculis ferreis hamatis^ utuntur. Ga-learn cnlcmij moreCeltiberorumferunt. laculum longe iaciunt, SCfumina artedn aciediutius perfcuerant,mobili corpore, leui^,ut facile SC fugianthO' ftcm,SC infequanturdn perfcrendis periculis fupcrantur à Celiiberis. In pace

OU leui faltu cxercent,cum quadâ crurum agilitate. Bella t ad numcrum ’ ' ' aggrediuntur,Pæana,cùmhoftiobuiant,cantando. lbcri,Lufitaniqûeæta-teintegra, prælèrtiminopiaopprefTi, quiroborepræftantatqueaudacia, in montibusafperismanufaSla diuerfis per Iberiant locis latronum niorelcut ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;armaturaagilique corpore uelocesdifcurruntipopulatisqueagris, ad montes

ueluti tutam patri3m,quum ob locoriini afocritatem nullqs eoexercitus adiré poffiqconftigiunt. Aduerfus hos profecli cum exercitulæpius Romani, corum audaciam reprclTerunt : latrqcinianequaquam tollere potuere. Sc-CeamnfoIz qi-nturutdeargcnto,quod plurimum apud iberos optimumque cffoditiir, bfheo. quodquemultum utilitatis incolis affert, fcribamus. DiSlum eftà nobislf fuperiori in Herculis gcftis,Iberiæ montes qui PyrenæiuocâturjSCaltitu tesunäe 4iâi. dinç magnitiidinc longé alios excellcre. Nam à mari quod ad meridiem ' facet, ufque ad Oceanum ferme ad ArSlos fitum,Galliam ab Iberia diuidunt.

Per Celtibcriam quoque protenduntur ftadiorum tribus millibus: in qni-buscum fint frequentes lyluæ, ferunt priicis temporibusigneapaftoribus inieSlo montanas orhnes regiones fulftecombuftas : qua ex re montes aiunt cognoniinatosPyrcnæos. Ardentecontinuis diebus igne, multicxmonti-bus argenti puri riuuli flammarum ui effluxerc: quod incolis ignotum,PhcE-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nices mercatores uili rerum permutatione emptum in Graeciam Afiam^ ac

nationes caeteras deferentes,magnas exeo commcrcio opes contraxerint.A-deo autem mercatores quæftus excitauit cupiditas, ut cum onuftis nauibus fuperäret argentum, am,oto alîan.coris plumbo, argentum eius loco fubde-rent.Hoc lucro Phœnicès admodum opulenti faSli, multas colonias tum in Siciliam propinquas^ infulas,tuminLibyam,Sardiniamcp aciberiamdedit xerunt. Multis póft feculis cognito argetoep, Iberi metallfs quarrendis ope-ram dcdere:magnaq^ optimi argenti copia reperta,ingens ex ea ucdigal pro-dqt. Cum æs,aurum, argentumcp fint metalla præciptia : qui in reperiendo WetdUdriotü ære dant operam,quartam eius quod effbdiunt portionem camunt. Eoriim Merc». Q’-W iîi argento effodiendo occupâtur, quidam tribus diebus Euboicum pct' -------- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dpiunc

-ocr page 195-

RERVM ANTIQ.VARVM, LIB, V, 147 cipiunttalentum,Tcrra enim onmis argento refeita eftmt mirabilis fit ei us fegionis natura,amp; opcrariorurn continuus labor. Nam qui primum his me-taUis reperiendis incumbebant, magnas contrahcbant diuitias. In promptti enim cft argentum,terra abundè illud præftante. Poftea cüm Romani Iberia fubegilTcmjItalici qui lucri cupiditate id fibi opus fumpsêre, piaximê ex eo di tati funuEmptam cninl feruorunlt;?opia ad effodienda metalla députant : qui Uarijslocis mctallorS uenas icrutati,ac altelatcép terra effbfla plurimiïauri ar-gentiq? eruuntjUarijs multorumftadiorum cumculisfub terramadis, Multó lacilior quæftuùfiorcp hæc cura, quam metallorum quæ apud Atticos repe-riuntur, Ibi enim multas effodiendo impenfas fubeunt, læpius opinione fru-firatixum aut non inueniant quod quærunt : aut inuentum ita parui fit,ut fu-peretuiàfumptu.ApudHifpaniam qui metallis incumbunt reperiendis,am-pliora fpepercipiunt.Boniratc quippe foli glebas femper auro argentofertiles inueniuntjUtpote omni terra metallis plena. Sub ter terram reperiuntur nonnunquam flumina dccurrentia:quorum curfus fpe quællus ui magna re-ciduiit:aut,quod mirabiîius uidetur,cochleis quas dicunt Aegyptiacas,diuer CocHelt;e AA» tunt,ab Archimede cum in Aegyptum profedtus elt, inuentis. biufinodi in-ftrumentis ioca ubi mctalla effodiuntuqeiedla fuperius aqua, fumma arte dili gentiaep ficcant.Mirabitur profectô quis Archimedis ingenium, non folùm Archimedes, inhis, fed in ceeteris quoep maioribus rebus, quas multis in orbis partibus e-gtegiasfabricatus ell: de quibus icribetur diligentius, cùm ad eins tempora ueniemus.Scrui qui ad hæc metalia deputati funt,incredibilem qu^eflum affe Serwortt»» me tuntdominis. VerùmcumdienodlttcpinlaboreperfeuerenqmulticxnimiowilmprH fors Isbore moriuntur. cùm nuiia eis ah opere detur requies aut laboris intermif-■fio’.feduerbcribus ad côfinuum opus coacii,rarô diutius uiuunt, Robuftiori quidam corpore,ôd animi uigore,plurimum temporis in ea uerfantur calami-tatejquibus tarnen ob miferiæ magnitudinem mors eftuita optabilior, Cùm uerô plurima in hoc metallorum munerefint admiratione digna, maxime qs admiretur cur nulla illarum lêdurarum recens habeatinitium, quin omnes à Carthaginenfium amaritiafuerintapertæ,quo tempore Iberiâ tenebant.Hçc Carth/Sgitien^ fuitcaufa,ut eorum poftmodum excreiccrentuires,Precio enim optimis anarM litum condudlis, multa gelferunt aduerfus hoftes bella,nelt;^ dorneftico,necp nbsp;nbsp;- - --

focionim milite u(!,Ronianos Siculos^ ac Libyos in maxima deduxcrût pe-rictda,cùm omnes diuitqs ob auri argentiep copiam fuperarent. Perfpicaces hnè,ut uidetur, prifcjs temporibus extitere ad quæft um inueiiiendum Phœ- NoiÀ,' Uicesdtali adnulli reliquendum, Oritur ÖC ftannum in multis Iberiæ Iocis,nô cafurepcrtum,ut quidam feriptores uulgarunt, fed cffolTum, conflatumqùe, quemadmodum argentum atlt;p aurum tradunt,NamfupraLufitaniam pluri ^um ftannum effoditur in infulis Oceanilbcriæ proximis,qug à ftanno Caf-uterides denominantur.Piurimùm tarnen à Britannia infula adoppofita Gai hantaffertur.Deinde per loca mediterranea Celticç mercatorcs,equis ad Maf iilienfes amp;nbsp;Narbonam urbem Romanorum coloniam, optimum earum par- nbsp;nbsp;•

dumtum opportunitate,tum commoditate adeuntium empori«,perducunt, bed de Gallis acCeltiberishadenus.Nunc ad Ligures tranfeamus.Hi regio-De nem habitantes afperam, ac omnino fteriltm, plurimo labore continuoep ui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Metro«

tatn duram agunt-Nam multis arboribus oppleta regione,quidam cædendæpolis hac tnaterici,quidam fubigendo agro, ob lapidum afperitatem cultu diffieili, nbsp;nbsp;nbsp;te ejt Genua,

tant,Ita enim terralapidofa eft,ut gleba abfcp faxo nequeat eftbdi. Huicuitæ acrumnofæ natura aflueti,licet muko in labore uerfentur,parum tarnen perci-ipiuntemolumcnti.Continuum autem exercitium, ôôuiclus parcitas,corpo-*■3 eorum macilenta efficiqae robufta, Mulieres quoqi uirorum labores perfe J'untja^etæunà cumuiris opus facere. Venationibus continuo uacant, ca-püscg feri^ fruduum inopiam fuftentantNiuibus infuper, montanisep afpe-

K a ritatibus

-ocr page 196-

*43 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L 1

ritatibus aniicti',agiles corpore ac ualidi reddntur.Nonnuîli ob friiguoi peniï ham carnes partim domefticas ediint,partim ferinas, aqua in potum fumpta» ülcribiis ututur prout fert regiOjUt ad qtios nec^ Ceres adieriqneqj Bacchus, prae cætehs dijs hominibus utiles .In terra cubant ut pluhmumtrari fub tcdo, aut in tugurtjs iaccntmiultiad cauafaxa fpeluncascp ab natura fadas,ubite-ganturcorpora,diuertunt. Hocpado prif^o more, abfcp apparatualiquouigt; uunt.Denicp mulieres uirorum,uiri ferarum robur amp;nbsp;uires habens. ÄflcrunG in bellis fepius uegetum Gallum, à gracili macilentoq^ Ligure ex prouocatiO Armd. nefingulari certamine uinci.Arma habent leuiora quam Romani. Opcnun-tur corpora fcuto longo,ad form am Gallicorum fado, tunicacp luccinda.Ar mantur etiam ferarum pellibus,ac efle mediocri. Qtiidam Romanorum cortj fuetudine,quos in ea re imitati funt,arma immutarunt. Feroccs funt,ö03cuti ingcnij,non in bello folum,fcd in communi uita. Mercaturam exercent nauP gâtes per Sardonium Libyeum^ pelagus, fpontefe grauibus maris pei irtili^ '■ obiedantes.Scaphisenim baud iatis more cæterarumnauium prarparatis,na lie Tyrrheiüi uigantiquo fit,ut imminente tempcftate,grauia fubeani uitç difcrimina.Tyi'-rhenirRipereft enim ut de bis loquamurXortitudine cgregtj, magno potiti^nJ periOjUrbes condiderunt multas atep opulentas.Clalle quocR potentes, coin diutius mariimperitafiènt,Italum pelagus Tyrrbenumab fedenominariint» Pedeftriquoqjexercitupræualidi, tubam primiinuenerunt,amp;lbello dum utilem,amp; ab illis Tyrrbcnam appellatam. Duces excrcitus multisinlp gnibus decorarunqlidores illis,eburneam fellam, togam purpuream adqciC' tes.Domibus addiderunt porticus, in q^ueis feruorum ac concurrentium tut' badiuerteret: quaeimitatipoltmodum Romani, in^melius auda,adfuan» Stuiid. Rempub.tranftulere.Literis quoep amp;nbsp;rerum naturaliu inueftigioni, acTheO' logiæplurimo temporeimpenfoprçcçteris infulminum mterpretationcuet fati funtiadeö ut nollra quoep actate, uniuerfus ferme orbis tum admireturui* ros,tum fulminum interpretibus utatur.Regionem uberem incolunt, quain

Vûîiw. liudio cura^efficiunt fertiliorê.Menfa bis in die fumptuofe pr^parat3,omnia quaa ad epufarum delicias pertinent, abundcfubminiftrant. Stragtilas infU' per ueftes multiplices florious diftindas, pocula^ aurea uarij generis, acmi' nilfrorum feruorumcp numerum permagnum in ufu habent : ubi non folum nebenem fd^ R^ttiifamulantur,fedetiam liberi multi.Poftremó priori uirtuteabieda, potui iät T^yrrhenü ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignauiac tradentes,baud iniuria partim maiorum fuorum in bellis glo*

riam amifêre. Non autem eos parum ad delicias impulit regionis fertilitas, quae frudifera rerum copia ad inertiam uoluptatemcp traduxit.SuntTyrrhC' ni campiiati,coliibus difl:indi,culti^ ad modum,folo fertili,ut quiaquisnon hyemis tantum,fed æltatis quoep tempore abundent.

DE INSVLIS OCEANI, QV jüE AD MERIDIEM

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;td nbsp;nbsp;nbsp;Uierd dppeUatur, cr Panchdid, Gr de ijs epte 'm

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;edeffeferibuntur, Cdp, X.

••

NVnc infulas meridiem uerfus in Oceano Arabiæ, quae ad Orienten» fpedat ( terminatur autem A quæ dicitur Gedrofia) pofitas referemus. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ea Arabiæ portio multis pagis urbibufque baud ignobilibus incolitur qua'

rumaliæ eminentibus in collibus fita funt: aliæintumulis, aut patentibus campis. Regias habent, quæinfignioresRint,admodum fumptuoßvt^' quentibusep habitatoribus fan's opuIetas.Omnis ea regio palcuis, uarij^ gÇ' neris pecoribus plena eft. Flumina infuper per earn decurrentia campos irrp r,. gant,quoreddunturfertiliores.ldeôquæparsArabiæalijsubertateprçftaXe A.r^.btdpchx. gppgPataæj regfoni quæ Oceanum iuxta e^ multæ opponuntur infU' jæ.qyafjj tfes merentur Iiteris commendan.Vna, in qua non licet fepdirht'^

-ocr page 197-

RERVM ANTI Q_V A R V M, LIB. V. 149 funâoSjfacra dicitur.Akcra huic propinqiia eft Radijs feptem,ad quam defe-runt fepeltenda corpora.Sacra fruclibus caretjpræterquam thure : quod in ea adeó cxcrefcitjUt per uniiierfum orb cm fatisfaciat deorQ facris. Fert etiâ myr-rham plurimam,óu alia uarij generis aromata,odorem prgbentia. Thus perci-pitLir hoe paefto. Arbor eft magnitudine p3rua,afpelt;ftu fpinæ Aegyptiæ albe-dine:folia,arboris quæ Cithea diÄcurjfimiliaiHos colorecroceo. i'hus ab ar- Thurbiirior, bore, quemadmodumlachrymaemanat,Myrrhæ arborlentifeo fimilis: cftfo ^iyrïhietir^ lium frequentius,tcnuiuscp.Fluit autern,effofta ab radicibus terra.In folo ube bor, tebis in anno firudum reddit,ucre atq? çftate:fed rubrum uere propter rorem, ællate album.Coliigunt autem paliuri lemen : quo pro cibo potuep utötur,5lt; aduentris fluxurn. Varrj eft ufus ea omnis regioTed optima rex poihdet, con-ceflaeidécima omnium infulæfruduum parte. Infulælatitudinem ducento-rum ftadiorum effe aiunt.Incolitur à Pancheis:qui Sgt;C thus, 5C myrrham in tinenteferuntjUendentes Arabis mercatoritus : à quibus alij precio fumptas Phœnicem,Syria Aegyptu tranfuchunt. Inde à reliquis orbis mortalibus iiriportatur.Eft èC tertia magna infula,haud amplius triginta ftadrjs ab hac re-Wota,adorientalê Oceanûfpedans, multorum ftadiorûlôgitudmc. Ab eins pronaontorio, quod ad occidentem uergit, elatiora Indix loca tradunt afpici.

Sunt in Panchaiaquæhiftoriæmandenturdigna.l4abitantcâindigcnæ,quç fl'cunturPanchæi. Extern! præterea, Indi, Scythæ, Cretes, Oceano aduedi.

Vrbs eft in ea perpulchra nomine Panara,admod5 felix. Qin in ea habitât,mi nifti i lo aisTriphylfj dicûtur.Soli enim ex his qui Panchaiä oram incolût,fuis uiuût legibus,lib eri, abftp rege. Annuos tarne fib! principes créât tres, quorû iudicio,iTiortis excepta pœna, fingula, ita tamê ut res maximas ad facerdotes Pcfpub, retcrâtjpermittuntur. Ab hac urbe ftadqs ftxaginta, louis Triphyhj abeft rem Pdrtcbior«»»» Vlü,in campeftri pofitûloco-quod turn uetuftate, turn ædifîcij magnificentiai tuvnnaruraloci mirabile habetur. Agri circa tempi« diuerfis arboribus pleni

frudû QC uoluptate uifui afferentib.Cuprefsis enim ingcntibus,plata-gt;io,lauro,myrto abundannquibus augment« praebet terra Icaturientib.aquis ’'^hgua.Exagris têp'o propinq«is,adeó ing'etes dulcis aquæ fontes manât,ut flumêefftcfantnaiiigjjs aptum.Exhis diuim in multas orasaqua reddit arbores altitiidinis præcipuæ : quaröfub umbra æftatis têporc calore homines ui-tant. Diuerfx infuper uarij coloris aues,quae in arborib.nidifîcant,tum fuaui aures caiitu,tum uifum obledant. Horti prçterea plurimi,prata^ multiplici-bus herbis floribusq^ uirentia,decorö afped« reddunt,dijs loci dignö. Palmg ingenti magnitudine,etiä uberes frudu,nuces quoqj fertile cibû mcolis præ-bent. Præterhæcuites inaltum data: multiplie! palmite, regionem efficiunt fertiliorem.Templum ingens exalbo aedificatu lapide, magnis fculptisq? fuf-fultum columnis,duorum iugerum logitudinem, cui xqua eft !at!tudo,com-pleâitur.Permagnædcorum ftatuat, lumma artefabrefadæ, templum exor-nant. Circum uero ßcerdotes, quibus facrorum cura demandata eft, domos habcnt.Eftquoc^iuxta templum circus,longitudin!s ftadiorum qua tuor,latt tudineiugeri.Ab utroep circ! latere figna ænea ingentia fita funt,quadrata ba fi. In eins fine ex uberibus fontibus fluuius, quern diximus, colore albo pro-fluit.Appellant a«t hoc flumen,Solis aqu ƒ!«•. quæ potu fumpta, plurimö con fert ad corporis ualetudinem.Circumdant omnem fontem margines ex lapF SoUsaquit defiimptuofo, Ab utroqp latere,ftadijs quatuorufm ad marginis extremum, null! præter facerdotes ire fas eft. Ager qui circû adiacet ftadrjs d ucentis, dijs facer eft; cuius uedigal in lacrificijs confumitur. Hos ultra campos mons eft ^celfus,dijs dicatus,quern Cœli ledern appellat, Olympumep Triphylium^ Fffunt en!m,olim Vranum orb! imperantê,cum ad hçcloca diUértinct, ex ei- óvfixvamp;'» »US môtis cacuminecœlû amp;nbsp;ftcllas orbis cÔteplatu poftea; ac deinceps Olym Q,iÿ„put, pumTriphylium uocatum fuilTe, quoniani incolx cfTent ex tribus gentibus. -pyiphyltiift

K 3 Nomi*

-ocr page 198-

D î O D O R I S I C Vil

Nominari cnini quofdam PanchæostaÜos Oceanitastalios Doios; qiTos po« fcea ab Ammonceiecflos fuifle.Ammonem enim aiunt nö folum fugaffc gen. tcm hanc, ucriim etiam urbes eorum funditus deleuiiïè SxL comparaffeEdo-iam SiC Afterufiam.Sacra infiiper in eo monte inftituiiîè, quæ facerdotes cafte ƒ im it cjt/i annis fingulis celebrarcnt. Poft hunc montem in alia Panchaiæ ora uarij gc-t’»ö neris funcanimantia^dephances plurimi,le^ies,pardali,damæ:diuerfacp prx rerea animalia turn afpeduuario tum roboremiranda. Habet prætereaea in-fula tres nobiles urbes,Hiracidarn,Dalidam,Oceanidam. Regio omnis fru-(ftifera,fed uini maximeabtindans. Viri bello apti, curribus in bello utuntur Poli U Pio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prifco.Politia eorum trifariam partita eft.Primum locurn iarerdotes te-

(!jlt;eorum, nent,quibus adduntur artifices. Secundum agricolæ,habcnt. Tertium milfi £cs,quibus paftorcs adtjciuntur.Sacerdotes ommuiunt ducestquibus âScon trouerfiarum iudiciajSC publicaru rerum arbitria permifla funt. Ruftici agres colungfruclusomneisincommuneconferentes. Quiexeisoptimeuiden-tur agro colendo uacare, hi uique adnumerum dccemadcaeternramexhot' tationem diftribuendofrudtuum indices à iacerdotibus^leguntur » Paftoreâ tum ea quæ adfticra pertinent,tum rcliqua in publicum, alia numero, pondéré alia cum omni ferunt diligentia. Nihil enim priuatum cuiufquàm eft, domo atop horto exceptistfed turn ue(ftigalia,tum cætera facerdotes percipiunK VfHitia V or æquèilla cæteris,prout ufus fuerit,difpertientesdpfis duplum côceditur. Ve-ftibus induunturmolîibus. Oues enimapud eos plurimum cæteris anteceh lunt mollitie. Ornamenta aurea non tantum mulieres, fed etiam uiri feruntj torquibus collum ornantes,armillis manus, aures morePerfarum inauribus, pedes nouis ac uan] coloris calceis. Milites patriam armis tutâtur. Pars enim C|Uædam eiusoræ à latronibus, qui agricolas per infidias capiunt, infeftaelt Sacerdoces ultra reliquos delicijsuacant, uitam ducentes mundamaefum-ptuofam. Stolas Üneas maxime tenues ac delicatas, quandoque uerô uefte« ex molliori lana contextas induuntur. Mitras infuper geftant auro tntextas. Sandalîjs pro calceamentis uarrj coloris utuntur,fumma artefadis.Feruntôi aurea,mulierum more præter inaurcs,ornamêta. Hi maxime deorum incum-bunt curæ,hymnis Stlaudibus eorum gefta recenfentes. Narrant facerdotes, genus eorum manafle à Creta ab loue dueftum,'cumin PanchaiamuenilTet! quo tempore inter homines uerfatus,orbi imperitauit. Horum coniecfturatn ex fi'rmone fumunt,cum multa penes eos uerbis Cretenfium dicantur; benc-uolentiamcp quam erga Cretenies habent, tradita illis à maioribushuiustei memoria, a parentibus cepifle. Oftendunt præterea horum feripta quædam ab loue reliefta, quo tempore templum conftruxit. Referta eft etiam ea regio auro,argento,ære,ftanno,fcrro : quorum nil extra infulam afportari licetNe-que uerd facerdotibus extra locum facrum proficilci fas eft. Extra deprehen-fum,interfici licet. Dona plurima aurea atep argetea dtjs à longo teporeobla-ta in têplo feruantur. Valuæ eius ftrueftura mivabili, auro argcnro,eborefun£ • decorç. Dei letftus fex eft cubitoru lôgitudine,quatuor latitudine,aureus torus,opificio fplendido ac uenufto. Simili modo amp;nbsp;Dei menfa tß inagnitudi-jie,turn pari impenfa fplendorecp iuxta letftfi pofita. Huius in medio eft alter lecftus ex auro pmagnus,lacris Aegyptiorû literis infti iptus, in queis Vrani amp;nbsp;louis gefta,deindeDiangac Apollinis à Mercurio fcriptacontinebâtuv

DE S A M O T H R Ä C U, ET DE M Y S T E« rij!(juieintafunt. cap, XL

INfuIas Occani Arabiæoppofitas poftquam rcccfuimus,nuncadeastran-fcamus,quæ Græciam, Aegeum^ pelagus fpeeftant, initium earum à Sa-mothraciafumentes. Hantnonnulh Samon uocitatam prifeistemporibufl tradunttdeindeabantiqua Samothracia infulæpropinqua, Samothraciain dilt;Saoj{

-ocr page 199-

RERVM ÄNTIQ_VäRVM, LIB. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

didam.Habitarunt earn prins indigenæ, cum eorum qui in ea primum fuere turn homines turn duces, nulix nuptiæ ferantur. Quidam aiunt, prifeis temponbus infulam uocatam Samumjab incolis qui ex Sarno ac Thracia co pro-fedifuntjdidlam Samothraciâ.Sua olim lingua indigenæ ufi funt cuius milita ueftigiainfaciis adnoftram ufen ætatem perdurât. Tradunt Samothraces, antcDeucalionis diluuium aliud quoqj antea magnum apud cos extitin'p. Id primum ab oftio Cyaneo,deinde ab Hellefponto erupifle. Ponti enim pela-gus in tnodum ftagni fluminum incurfu, aquarum^ inundatione adaucltiin adeo fupra modum in Hellefpontum effluxit, utAuæ magna pars fecus mare fïta,fuerit diluuio abfumptatplana quoep Samothraciæ ora crefeente man', uaftata eft.Qiia exrepoftcri pifeatorum nohnulli iadlis retibus quædam co-lutnnarum lapidea capita in terram traxere,tanquam urbibus aqua fubmerfis ' homines ad altiora infulæ loca confugerint. Dccrefccntc deinceps mari,acco las nota dijs feciirctfakicemcp confecutos, circum infulam falutis terminos lia tuilTe tradunt.ErcxilTe quoqj aras, in quibus nunc ufqj facrißcatur : ut palam fit ante diluuium cam infulam habitatam fuiffe. Poftmodum ortum in ea fe-tuntSaona ex loue acnympha,irt quidam uolunttutalq, ex Mercurio ÔC Rhe s^o/ii ’■'squi popLilum difpcrlum in unum congrcgans,inditis legibus,Saon ab in-fulauocatus eft.PIic populum in quinep tribus partitus,unicuicp indidit filio-tum nomcn.Tradunt co tempore ex loueac Eledlra Dardanum, lafionem ÔC Armoniam oitos.Dardanus uirprudens, in Afiam nauigio tranflicdus, ur-bcm Dardanam condidittconfhtutocp regno, circa Troiam quaepoftca con-dita fuit,ponulos fibi fubditos Dardanos uocauit. In multas praetcrea genres tmpeiio difFufo,Dardanos in eis pro Thracibus locauit. louem ucrö aiunt,cû ‘ A’dlethliorum a’terum honore infignem eflejdocuifTc eum initiandi ceremo-*^l35,quas hand fas eftaudireniliinitiatos. Videturautem hieprimus hofpi-tfs itiitiafletcxo} ea re ceremonias reddtdiiîè celêbriorcs. Cadmum deinceps Agenoris Europam quaerentem, cum ad eos peruenifTet, pcrccptis ceremo-

5 Armoniam lafonis fororcm duxifleuxorcm, non(ut Graeci fabulantur) Martis. Elas nuptias à dijs primum celebratas fcrunt: Ccrcrcmrp in gratiam lafioniseicxfrumcntopanem attuhfr€,Mcrcuriûlyram,Palladc dccantatum monile,pnilum,ac tibias.Eleclram ueró magnæ deorum matris lacra célébra ri oftcndilfccum cymbalis,ac plâllentium tympänis.Et Apollinçm quippe et thara ufum,2lt;!^ Mufàs tibijs, caeteros deos plaufù nuptiarum incunditatem au ^tilfe tradunt.His adis,Cadmus iuxta oraculi refponfum condidit in Bœotia Thcbaslafionfumptauxore Cybele genuitCorybantû.Verùm ad deos trâl-lato Ialîonc,Dardanus Cybele, ac Coiybantus facra deoruni matris in Phry-S'am detulerunt. Ceres primo nupta ôlympa genuitAlcen,deam^ Cybe-Icnabfenominauit. Corybantus eos qui matris facrificijs incumbebant,ap-Pdlauit ab fèCorybantas.E)efponditqiiocp Theben Cilicisnatam. Tibias iri b'perindeinPhrygiam traduxit,acinLyrnefrumMercurq lyram ab Achille poftmodum fublatam.Exiafioneprætcrea acCcrerePlutonem fabulænatu ^lolunt.Vcrùm confiâtfrumenti copiam in nuptfjs Armoniæ ob lafionis be-neuolentiam dono datam. Qiiæ de eiufmodi ceremonrjs fingulatim tradun-tur,inarcanisferuantur,folisinitiattsnota.Vulgataeflhorum dcorû prtrfcn-' ^'ajatqp inpericulis mirabile præfidium ipfbrum inuocantibus numen. Eftici aflciierant horum myfteriorû participes, iuftiorcs, magis pios,amp; pro r-'Usmeliores uiros.Ideoén uetufti heroes aefemidei qui præclari fuerc, initiari fummopere cupie*runt.Nam Iafon,Caftor,Pollux,EIercules,Or-pheus,his initiati facris,fortunati in bello horum deorum fauore exti-

terunt.

K 4

-ocr page 200-

V;» nbsp;nbsp;nbsp;; D I o D o R I s I c v L I

DE N 4 X o, CYRNO, ET CALYDNÄ.

Qp. XII.

VncadNaxumucniamus. Hane prinnimStrongykndidam,habita^ !gt;iuxuA, * I iLintcxhuiulmodtcaufaThraccs.FabulanturBorcospucrostuiireBiï €.-m,acLycurguin,non ex eadem matrcfrÄres.Butes qui iunior erat, cum in-lidias paraffet fratri,re palam fada nil afperiùs Lycurgus egit,quàm ut una c3 iniidiatoribus nauigqs fumptis, Butes nouam regionem cogeretur quærere. ItaépTbracibus pcriculifocqs alTumptis,per Gycladas ad iniùlamStrongy-len profedus nauibus,nauigantcs prædari cepit. Cùm raræ apud cos ellciit feeminae,multas ex alrjs locis mari raptas adduxêre. Cydadum quædam oiù' nino defertæerant,quaedampaueisincolisfultæ. Qiiaproptcrahasregiones prædandi gratia pecentes,cum ab Euboea arcerentur, ad Thcffidiam nauiga' i mtnibi in continente delccndens Butes,cafu in facerdotes Bacchi circamô' ti/.n Arcadiæqui dicif Dryos,Orgia célébrantes incidit.His confpediSjque-d .un abiedis in mare facris confugerunt, aliae montem propinquum petiue^ te. C'ôronis rapta ad Butæ concubitum compulià eft. Qiiod ilia moleltius fc-rente,cùm Bacchi auxilium imploralîèt. Butes in inïàniam uerfus in puteum fe deîjcicns cxpirauit.Rcliqui Thraces alrjs mulieribus raptis,in queis clarifR-ma fuit uxor Aloei Iphimegea,eiuscp fiiia Pancratis,in infulâ funt reuerffHic .Thraces loco Butæ alium regem infulæ præfecerunt Ag31îbmenuin,cui Pan cratidem Alod fîliam prçftantïé pulchritudinc,matrimonio iunxere. Verùrn antequam régi defponderctur,duces coru præcipuiSicclos atep Cctetuspro Pancratidemutuisuulneribusdilïcnfione inter cos orta,concidcrût.Âgairogt; menus amicorû cuidâ nuptui iphimedeâ dédit. At ueró Aloéi Epialtcs atque Othus filrj ad inueftigandas uxorcm filiamœ miffî, cùm in Strongylcn peruC rnirePxtjThracib. bcllo fubadis, urberp obfidione capta, defunda poltmodî î'ancratide,ininfiilaThracibus imperantes manière, appcllaruntcp iiifulam ■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diam.Orta poftmodum inter eos regni conten fione,cum ad certaine defeen

diflènqmultis utrincp cadentibus, mutua occubucrun t cæde : atlt;p ab incolis poftea tanquâ heroes culti fucrunt.Igitur Thraces qui fuperfuerunt, cùm an-nis poftea ducentis infulâ tenuiftent, ficcitate urgente eâ defercrecoatT:i funt. Cares deinceps ex Samia aduedi,infulâ poflèderunt: quibus Naxus Palemo nis imperâs,pro Dia ab fc cognominauit Naxon. hic uix bonus ac præclarus filiûreliquitLeucippû.Exquo ortusfiliusMerdeusimperauitinfulæ. The-feus poftmodû ex Creta cû Ariadne profedus,in ea permanfit infulâ. Qiii ca per fomniûBacchûf;bi,nifi Ariadnen rcliquiftet,minitantemuidiiret,timore , pcrculftis muîiere omiiîa, ex infulâ diiccflit. Bacchus nodu fumptâÂriadnc jn montem tulit,qui appellatur Dryos.Et is primû euanuit ut Deusnûquotp Ariadne non amplius uiiâ cft.Fcrun t Naxij hûc Deû apud eos nutritum, on , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cam^ rem infulâ ei acceptiisimâ eftè,Nyfiademcp à nonnullis dici.f4am loue

• eoru tàbulæ tradunt,Semeleantepartûfulmineida,fumptûinfemoreinfan-tem,ut clàm lunone cftèr,ufqp ad pariendi tëpus abfcondilTe; in^ Naxo infu-la natû Philiæ,Coronidi,ChdæcR loci nymphis præbuifle educandu. Fulmi-nalTçaQt ante parts Semelen,ut Son ex mortali,fed ex duobus dijs ortus eue-frigiô fieret immortalis. Incolis ueró ob Bacchi nutriendi cura gratiæ funt red ditæ,félicita te infulæ,ôci ut clafle prgftaret,præbita.Nâ primi à Xcrxe deficien tçs,éé claiîe eum oppugnarunt, amp;nbsp;apud Plateas in acie opera eorum infignis fuit.Vinapræterea habent præcipua,indiciû baud paruûIJei erga infilaade-dionis.Hanc Synren antea didâ,cû eftet cultoribus déferra,prinuira cûTiio-po aduedi aduenæ habitarunt.Horû duces CithoniusNeptunifilius,acSy-mes,à ciuo Slt;infulâ id nomen fortita eft, extiterunt. In ca poftmodû regnauic addita Gnidig parte Nireus, Charopi att^ Aglai filius, I^^eciofus admodum,

-ocr page 201-

RCRVM ANTIQ.V AR VH LTB. V.

qni cum Agamcmnone adTroiS profedus eft. Confcclo T roiano bello infii lam ccpcrunt Cares: quo tempore pkin'mum than poterant. Hi liccitate m-griicncefugientes ex iiifula,locum quem Vranium dicunt, habitarunu Syme manßt deferta, quoad Lacedacmonqs Argiuis in cam infulam tranfeuntibuà liabirata clLQttidam Naufus nomine,qui antca cûHippothoo uencraqfum-pcis uoluncarqs colonis in Symen^uncinhabicatam primùin tranfijc: deinde nonnullos duccZucho eo nauigâtcs, communicata cilm eis infula, fulccpiti Earn coloniam à Gnidijs ac Rliodijs deduclam ferunt.Calydnam ucro ac Ni fymm olim à Caribus polTèflàs.Thettalus poibnodum Herculis tcnuit. Anti phiis deinde Phidippuscp Coorum régis nlij, ad Ilium ab infulis nauigâtiuin duces lucre. Tum uerô a i roia quatuor Agamemnonis nauibus ad Calydnâ adueclijimmixti^ accolis,ibidem permanlerunt.Prifcos Nilyri incolas terr^.-motusabfumpfit. Peftedcinceps afflida infula, eo coloniam mifereRhodijj Carpathum primi inbabitarunt quidam Minois milites, quo tempore Grçco turn primûmaris imperio potitus cft. Multis poftmodum feculislochusDe.-moleontis Argiims gcnerc,iuxta certum refpôfiim, coloniam in Carpathum dcd'jxit. Rhodus infula primùm inhabitata eft ab ijs quos Tclchines appek lant,fccundum fabulas Martis filios. Fertur fane, cos unà cum Calpharna ccani Hlia nutriiïe Ncptunum,ah Rhea illis daté. Fuilîe quoep cos aiunt qua-run-damartiuminuentores, aliacp ab ipfis utilia pcrmulta inufum hominum deduclaiStaruas infuper deorum fabricalïc primô,qucdamcp antiqua eorum nomîncfignafuiircappellata.Nam apud Lydios Apollo Tclchinius, luno ac nymphæapud lalyfiosTelchiniæ,apud Camiræos lunoTclchinia dicuntur. Incantatores ctiam uolunt eos fuilTe,3é tanquam magosrnubcs, imbres,gran d.nem,n!ucminduccrc:acmut3re proprias formas,cùmuellent, folitos,amp;a-« Eys doclrinam artium inuidirfc.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O£ RHono, EF HS Q^V AE D E E A F

hiilofè feruntur^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap, XII’.

}\3Eptunusiamuir,ex AliaTelchinum fororcab fedileda genuitliberos, i N mares fex,foemcllam unicam nomine Rhodon : à qua amp;nbsp;infula cogno- nomen ioruttfi rainata eft.Fucrunt in ea parte infulæ quae ad oriente pcrtinct, Gigantes,quo temporclouem feruntexpugnatis Titanibusimaliçnymphçamorccaptum trcscxcafulcepincpucros,Spartæum,Dronium,Cytum.Qiioium ætatetra-dunt Vcncrcm,cum exCithero Cyprum peterer, aditu prohibitam à Neptu-ni id:js,fiiperbis atep Contumeliofisreamcp ob rem iratam deam, eos inj'niam-am ab fe uerfos adcgifle,ut matré ui cognofeerent, multiscp incolas afticcrent calamitatibus. Qiiæ Neptunus perfpiciens, filios ob rei turpitudinem fufFo-ditinterramtquosorientalesdtemonesappellant. Aliaminmareproiedam uocauitLeucotheam:cuiimmortalium honores incolætribucrunt. Pofhno-dum Tekhinies fururum præuidcntcs diluuium, relida abierunt.infula Ly-cusdeinceps cum in Lyciam uenilTct, templüLyctj Apollinis apudXäthuni fluuium ercxit.Fado ailuuio,cæteri quidem aqua delcti funt, locis infulæ pla: * nis ob pluuias in moduftagni redadisipauci, cd in his louis filij, qui ad montes confiigcrant,cuafère.Sol fecundum fabulas Rhodiæ amore captus, infula aqua amoca Rhodum ab ca dixit. Veruit id conibqcûm à primordio infula referta paludibusadmodûhumidaeffet, Soliscalorcarefadoshumorcs,ter-ram fertilem reddidiffe. Ab eo autem genitos feptem numéro, qui didi func Hcliades.Cùm altj præterea indigenæ populi inlulam inhabitarcnt,exiftima-tum eft,infulam Soli ficram effe. Rhodij quoque poftmodum Solcm prç dijs ceteris coluerunr,tanCp fui generis authorem.Traduntur fihj, Ochimus,Ccr-caphuSjMacer, Adinus,Tcnages, T riopas, Candalus, filia una Eledryonc: quçadhucuirgo funda eftuita, heroicos poft obitumhonores à Rhodijs for tita.Cùm iam uiri effentHeliades, Sole ferunt dixiftcJqui Mineruæ primûm

K î facra

I

-ocr page 202-

I lt;4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIOD ORI S'.I C V L I

facra feci'flent,apiid cos dcam futuram.Qiiod idem cum Athem'enfibus prx* didlum effet,aiunt,ab Hcliadibus omifla propter feftmantiam I'gne, immola--tahoftia, Cecropem Athcnienfium regempoftmodum accenfo ignefacrin-calfe.Ex quo hucufque mos huius facrificrj fölum in Rhodo perleuerat; ibiep pcrmanfitdea.HçcdeRhodijsprifci traduntn'n quels eliZenon, qtn'eius im rr ^olii fihjs fvjlæ gefta feripfit. Heliades peritiffimi oWinium, led maxime in Alirologia fuerunt.Addideruntquoepadnauigandiartempermulta. Situminfnperter' rx confcripfere.Prçfiantifsimus inter eos Tenages fuit, à fratribus ob iniiidiä occifus.C^ia re nota,cedis participes aufugcruntjMacerquidem in Lesbum, Ae^ybtij,d Candalus in Coon: Actis ad Aegyptumtranliens, in patris honorem Solis ^MOA/fro/ogi condiditurbcm,a quoadAcgyptios Aftrologiænotitiatradudbaeft. Poft' 4«didiarmt, inodum Gra’cia diluuio opprclß, cum plurimi homines perilfcnt,kilterat« quoep monumenta deieta lunt.At diluuij expertes Aegyptij, Aftiologi^arte funt profccuti.Qiia in re cum Grtccos ob literarum defectum anteirent, acd' ditjUtprimi Aegyptrj crederenturAftrologiçextitiflercpertores.Eodem pa* cRocuinabAthenienfibus urbs nomine Sai in Aegypto fuilfetconditapft quoq; propter diluuium ex hominum memoria delapfum eft. Hane ob caU' (am exiftimant multis pollfeculis, Cadmum Agenoris hhum, primùmlite-ras in Grteciam attuliffê. Atep ideó Grçcos quadam communi ignorantia du cloSjliteraruniinuentionem illiacceptam tribuiffe. AtueröTriopasinCa-iiamnauigans,promontorium tcnuit,abeo poftmodum Triopion cognomt natum.Reliqui Solis filtj qui procul à culpa cædis crant, permanfereinRhO' do,habitantes in lalyfo,ubi amp;nbsp;urbs condita ab eis eft nomine Achaia.Hotuin Ochimus natu maximus regnum tenens, uxorem Egetoriä loci nympliädm xit,ex qua genuit fiiiS Cydippcn,Cyrhen poflea appellatä. Qiia Cercaphus frater in uxorefumpta,in regno fucefsit.His uita fundiis, filij tres regnum cC' pcrc,Lindius,Ialyfus,Camirus.Inundationc deinde aquarü lecuta, Cyibe de-lerta cultoribusfadla efl.Ipfi patriam inter fepartiti,quifq? urbem ftii nominis codidit.Poft hæc Danaus ex Aegypto cum filiabus auft giens,in Lydiam Cy

, ' priappuIit.fulceptuscB ab incolis eredio Miiieruæ teiTiplo,ftatuam ingentein dea^dicauit. EIoc tempore Cadmus ad perquirendam Europain milfus,ue-bementi ladtatus tempeftatein Rhodumuenitiibicp fufeepto anteadumfim dtibus agitaretur uoto,ædificauit Neptuno templum: eiusep curam Phanid bus quibufdam ab fein infula relidtis,qua lalyftjs permixti cum eis permanfe-re,demandauit.Exhis poftmodumfacerdotes quifaciundis præelfentfacris, ex liicccfTone manarunt. Cadmus Mineruam LindiS ornauitdonisn'nquels olla fuit ærea admodum côfpicua,antiquo more fabrefadta. In ea lltcrls Phoz' niceis,quas alunt primùm ex Phœniclbus in Græciam allatas,appellarasquc Phœniceas,infcrlptum crat,terram Rhodiam à ferpentlbus uaftatum Irl.Qiiä propter Rhodtj poftmodum in Delphos feifeitatö mifere, quo paclo Idauer-teretur malum,Refponfum Apollinlsprecepit, utPhorbanremcumfocr,sin • infulam afclfcerent. HicLapithi fillus cum multis erat in Thelfalia focijspa-triam ad habltandum quærensiac cito iuxta Del refponfum, Phorbantipars infulæad habltandum conceflä eft-Cuius uirtutedeletis ferpcntibus,Iiberat3 efteo timoreRhodosTult hicincçteris quoep rebus uir bonus : undeSdpoft obitum,heroum meruithonores.His adtis,AlthemencS Catatreifilius,Cre-tenfiiim regis,cùm oraculum de qulbuftlä fcifcltaretur, relpcnfum tu’it,in falls ene,utpater ab eo interficeretur.Euitare fata cuplens,ipor!tecui'n plurimis uoluntarrjs abrjt in earn Rhodi oram quas Camlros dicitur: fupcrq? Achaby-rum montem loui templum conftruxlt,Camiræum appcllatß: quod 2c nunc quoep fuperexcelfum montls cacumen pofitum, undc Creta confplcipotcit, præclpuo habetur cultu.Habltabat AlthemencS cum hls qui cum Iccutietät, in CamirOjpræcipuo incolarum honore habitus.At pater Cataucu3,cuinul-ucrat

-ocr page 203-

RERVM ANTÎQ.VARVH LIB. V.

trit alia proles mafcula,filrj,quem prædpuè amabat, adiis defiderio,profe* ’■'ds eft in Rhodum,rapiendi nari,e(uscp in Cretam deducendi cuptdus. Vegt; piai ÜI fa Corum,quae fupcrari acquit,urgence, cum nodu in inlulâ defeendif-pfjOrca inter funs locicp incolas contentioneacpugna, Althemenes fins aux*

2ccurreiis,i3culo infeius pattern occidit. (^la ex re Althemenes dolore in gentiperculfusjcum tantae uim call^r.itat s ferre non pollet, fugiens hominü conlorcia atlermoncs, filusc^ perdclerta inuiacp loca aberrans, dolore con-

® Rhodns poftmodum honores heroum rmpefi funt* Jgt;'41óantè rroianumbelium ilepolemus Herculis Hlius, obLicymnqcars-.. ®t!nabfeinfcio'interfcdi,ex Argo fponte fugiens,Iccundum oraculi refpon«-■ ?quot;pquodfupercoloniadeducenda confuluerat,cficertispopulistranlccdiC incolts fufeeptus habitauit. Padus deinceps infulæ rex^ ö^patriatn omnem reddidit infignem, ôé iultè imperauit. Inde ad lliö cum A-gimemnone profeefus eft,regni admii;/llratione Butae, qui ex Argis cum co *4gcr3C,permiira.Is uir beilo clarus,in agro Troiano defundus eft.

De CHERRONESO, QVAE RHODO OPPO« (itae/K Cd P. X I I I I,

QVoniamRhodienfium rebus, Cherronefi , qui locus cis oppofitus eft, quatdam funt immixra,hand ab recenfemus St ipfa litcris tiadcre.Cher toncfusolim,utnonnulli tradunt,a natura loci qui Ifthmos dicit : ut ucró fcri' pierutaItj,àCherronefo qui eis imperauicoris,nomê traxit. Hand mukó poft ^uius irnperiû,uolunr Curetés quinqj ex Creta có transfrctaHc,iilorum polfe •^oSjquiab loue Sl Rhea orti funginqj Idæismôtib.Crctæ educati. Hi in Chir '^'^ntfum baud parua claftenauigantcs, Cares in ca habitantes cxpulcrc,om-’'enrïpearnfubada egionêinquinqp diftribuerunt partes, condi a aquo;'^ ^pfûiiii nominis urbe. Paulo ucró póft Inachus Argiuorörex amilla lo niu, \yraiifn prgftantem duccm cum haud contemnenda claftè ad cam inquiren-*^4inittcns,redîtûabfpfiliaincerdixit. Verum cûdiutiùs uarqs peragratisor-I’gt;slocis,incairum quæfita effet, ex Caria Cherronefum contêpta patria peti-uitideindc partim fuadendô,parrim cogedo quorundâ locorûrex faduseft, urbeabeo nomine fuo côdita.Vtilitati publicç inten tus, magna gloria apud fubditos iiixit. Triopas deinceps contaminatus cæde fratris, cùm in Cherro-ticfum perueniftct,àMelifîb rcgecædis purgatuSjin Theflàliâtrar f ;t, Deuca lionisfîlijsbellipræfidiofuturus. Pulfis indePelafgis,agrûDoreün fortitus eft.Cùrn templûCereris euertiflet,eius materia abulus cftad regiç côft udia nem.lgiturincolarum odio contrado exTlieffaliafugiens, cùm populis qui fecûnauigarant,in Gnidiam ucnitu'n qua ÔCurbê condidit fui nominisl rio-P'am.lndcprofedus,Sô Cherronefum cepit, Siôei conterminæ plurimam Ca-hçpartem.DeTriôpçgenereplurcsfcriptorespoctafc^ dilfcntiunt.Nani trai cÎLint quidam,ipfum exCanacc Acoli Hlia Ncptunoêp, alrj ex Lapitho Apol-IinisScibeep Penei ortû.Eftin Caftamo Cherronefi templû findûSemidcæ: dequacum multa uarièfcrantur,haudfilendQuidctur. Vcrùm nosidquod tnagisincrcbuir,quodcp confentiuntaccolæ,refercmus. Stap! y’o acChiyfo-fieodç fuilfetraduntfilias tres,Mo!padiam,'Rheam,Paitheniâ. Rheam ab A-poninecompreiram,grauidam cffefidamtpatrem iratû,tanquam ab homine corrupramfibam,!!! area inclufam, in maredeieciftè: quæ cun in Hclum apgt; ptililTeqlilium genuit nomine Anium. Millier præteropinionein falutena af-ftcuta,infantc poft partum fuperApollinisaltarepofiro,Uciim otauigutli ex foeiretgcnitus,puerumfaluaret. Apolline dicuntabfeondito iniôntcciuse--ducandicuram cepifle: dodumep deindedtuinâdi arrem, magno honoreaf-fccifl'e.At uerô Moipadiam Partheniamep Rheæ forores, pa tris culrodicn teft wini amphoram pauló.antè inter ho,ninclrcperti,.fomuus opy reifit. hitcrihi '1

nutnu

-ocr page 204-

DI O D ORI SIC VLl

niitrita apud cas fus, thalamum ingréira, uini amphorarn frcgit.Qiio difsipa^ to,nirgincs patris irâcundiam ueritæ, cimi ad h'tcus confugillent,è faxo(ein niai'cpræcipitauere» Apollo in carum (broris gratiam, manibusfufccptas,in Cherronefi urbcs incolumes dctulit. Partheiiiac in Bubafto Cherronefi df uùm honores habitfôf fanuin ædificatum, Molpadia in Callamum accedes, prædicacione Apollinis Semidea dicla, aj^d Cherronefios in honorefiiit. In eins facris,propter cafuni qui ex iiino accidit,meliora Itbant. Tangcnccm ue^ Pereÿindtio/ gm- edentem porrnm,nequaqu3m fas ell templum ingredi. Adeô autein nrf ƒ thicif ad poftmodu Semideæ religio excreiMt,utnon incolæ lblùm,fed externæ quoeg ddwtrrf, genres ad id templum proficifeerentnr, facris doniscjpegregijsdeamcolctes.

Qtiod uero maximum habetur, Perlæ imperantes Afiæ cum omnia Giæcô' . rum loca facra expilalTent, folum huius Semideæ templum intadlum liquere. Latroncs infuper fingula rapiêtes, hoc folum haudquaquam muro cinctuffl, utabfque periculo fpoliari queat,inuiolatum finunt ♦ Huius rei caulfamtra' duntjdeæ communem in omnes beneficentiam. Nam £C ægros perfommun curas morborum docct,Sf multis infuper fanitatem defperantibus (al iitc prebet. Mulieres præterea parturientes à laboribus acuitæ difcriminchæc libérât dea. Qiio fadlum eft,ut plurimorum qui (àlutem alîècuti funtjdonis refer-tum templum exi(tat,nec^ cu(lodibus,neque meenibus, fed religionetutuin« EtdeRhodo Cherronefo^haclenus.Nuncad Cretam tranfeamus.

DE CRETA, ET IIS QVAE DE EA FABVLO» fcferunturjufijue ad recentiora ttmpera^ Cap, X V,.

ttheocret^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prins Cretam inhabitarunt antiquifsimi, dicunturEtheocretæindi-

* V nbsp;nbsp;genæ fui(îc.Horum rex Cretas fuit, plurimarum in ea infula rerumquj

ad uitam mortalium confcrunt,inuentor. Plurimos quoquedeorum apudic fabulantur extitifTe, quos propter beneßeia hominibusimpenfa, utdeospo^ fieri colueruntîde qinbus fingulatim recenfebimus, eos imitati qui Crctenfid geila confcripfere.Primi,qui quidem memorig tradantur, in Creta circa Idaai tdtti Da^lyîù habitarunqldæi Dadyli hoc eft Digiti,appellati. Hos quidam centum fuife numero traduntialij decern, qui co nomine uocati (lint, ob parem numcruin manuum digitorumun queis eft Ephorus. Volunt nonnulli Idæos Dadylo« exlda,quæ ell in Phrygia,extiti(ïè; indeep cum Mygdono tranfcendiireiiiEn ropam.Diuinandi quoque arte peritos,docui(Ie,cantum, initiationes,acniy-fteria.In Samothracia uero magnam fui admirationem prgbuereincolisiqu® tempore Orphea fcrunt ingenio ad poefim melodiamc^ præftanti, horumdi fcipulum,primum ad Græcos initiandi morem myfteriac^ attulifle. Idæi Di' (flyli traduntur ignis ufum,ac æris ferri^ naturam, quoeç modo fabricaiftur, inloco quemBerecynthum dicunr,inuenifte. Cum magnorûbonorûgcneri hominûhaberenturauthores,immortaIiumhonoribusdonatifunt.Scribunt Ffrrulej ere- etiâ,unum ex eis appellatû Herculem: qui cum gloria exceneret,01ympia in-tfnßf^et alter ftiwit certamina. Pofteros uero nominis fimilitudine dudlos, clfeopinatos, ab Hercule Alcmenæ ea certamina inftituta. Horum aflèruât antiquicus èC nunc uftj extareuefligia, quod fœminæ multæ ab hoc deo cantus quofdain fumant,ac fuperftitiofa quædam4aciant:tanquâ amp;nbsp;ipfe incantator extitcrir,ôd initiationibus deditus. At hæc, plurimum aliéna funt ab Hercule qui eft ex Alcmena ortus.Pollldços Dac^Ios fecutifunt Curetes nouem,quosquidâ ex terra genitos uolunt,allj progeniem Idæorum Dadlylorum.Habitafleau-tem in montibus acconuallibus arborû plenis,te(fta ac indumenta quæ natura præberet,nondû repertis domibus, habentes. Cum prudentia emineren^ multa ad uitam utilia ab eis inuenta funt. Nam primos omnium gregescoe-giftè, aliquaqpmanfuefecilïe pecora : mellis infuper, amp;nbsp;fagittandi uenandiep mods induxiile pcdiibent.] Hominum quocn coetiis ad cômunem uit» Si^le-gu.i»

Elemente tint.

-ocr page 205-

K Jb K V M A N r I Q.V A R V M, L 1 B. V. 1551 gnum difciplinam illosinftitui{rcferLint.RepcriHetnfupcrenfem,gaIeaiTi,ac cuin annislaltandimorem: quorum ftiepiru permagno Sacurnus deceptus clhAïunt prætcrea, louem clàm Saturno ab Rhca matre datum his fuiflc au-triendum:de quo cum Üngulatim fcripturi fimus, paiilô al ci us narratio rcpcgt; lt;ie iouii eâucf tendacft. TraduntCretcnfcSjCuj^tum tempore FitanasinGnohahabitaf- t‘one. feaibidCaunequoep fundamenta uifuntur domus, in qua cducata Rheaeft, Gisantes, atqueantiquum cuprciïbrum nemus. Fuiiïè autem Icx numero uiros,fœmigt; nasqu;nc^,ex Vrano Tellure natos,quidâ tradunt.Alij, ex una Curetüma tfcTiteata qua ôC id nomen fumpfère. Marcs quidem fuere,Saturnus,Hyperion,Conis,Iapetus,Crcius,poitremus Oceanus.Horum forores,Rhea,d ne-mis,Memoria,PhcEbe,Tethys. Hi omnes rei alicuius quæ ufui hominûefleC inucntoresjhonores nomen^ fempiternum adeptifunt. Saturnus nutu ma- SMutwt^ xiinus rexfadlus,homincs ex agréai incultatp uita ad mores legestp ôë huma niorem cultum deduxit. Q^ia ex caulii,cûmagna elïèt apud omnes fama,mul Uorbislocaperagrauit,exnortansadiuliitiamfingulos, dCanimi uirtutern: obeç earn rem fubditos fuos bonis moribus inftitutos reddidit probitate feli-ces.iinperauit maxime i] s quoe ad occafum pertinent locis, m^ximo in hono-reapudomnes habitus. Ideô ufqj ad recentiora tëpora 5lt; à Romanis Càrtha-ginenfibnsep, ac al r| s proximis gentibus cerernoniæ facraep præcipua Saturno fiunt.Muita uero loca ab co nomen fumpfère. Et cum legibus homines obtempéraient,nulla iniuftitia apud eos erat, fed omnes eins imperio parentes,fumma cum uoluptatefeiicem uitamagebant. Horum teftis elf poeta He fiodus,qui eadem in fuis carminibus aftirmat. Huiufeemodi Saturni fabulæ fountur.AtHyperion Solis acLunte allorumtp allrorum motus, horasep pri niamfummacuraobferuationeep ab fepercepta,cæteris nofeenda tracndit: i^eotp horum parens nominatur,ueluti ipforum naturæ contemplator. Ex oatiitnoacPhcebe orta Latonaeft, ex lapeto Prometheus, quern non nulli Promeiheut^ Lriptores tradSt ignem ab dijs furto fublatum hominibus dcdilTe. Sedab co foaftatilla,qulbus ignis aiitur,rcperta. ExTitanibus ucro Mnemolynen tra- Muemo/în«-duntlogriendi modum Inueniire,ac rebus impofuiiïè nomina: licet a quibuF rhtmw. dam caMercLirio trlbuantur.Huic quocp deæ rerum memorlam,a qua amp;nbsp;nomen fortita eft,a^ïîgnant. Themim turn dluinandl artem, Cum facra cultuscp deoruinintroduxliledicunt:eacpquacad bene uluendum, amp;nbsp;pacem perti-n^ncoltcndlire.ldeo'^ conditorcs legum,lacrorumcp cuflodes, cos qui deos rolunt,0£:hominum leges feruanf,dldos. Apollo quidem traditlir, cum cHet rdpotila datuius,ThcmIm confulere folltus, tanquam dluinandl artis in ueil niccm.HlDeiquonlamin plurlmls profueruntmortalium ultte, nonfolunl immortaleshonorcsadeptifunt, fed prim! Olympum poftobitum habitare exiftii-natIfunt.Saturnus ac Rhea Vcrtam,Cererem,Iunoncm,Iouem,Nepti» num acPlutonem genuerunt. Horum Vefta ftruAuram domus InuenllTcfer tur. liipiter poftmodum apud omnes fermé homines ob hoc beneficium ho- • norarl eam,facrifque coll uolult » Ceres,frumentl,quod forte inter alias her-has nafeebatur ignotum cæterls,prlma ufum InuenIt: docuit p homines com portandi feruandicp amp;nbsp;ferendi modum.Eft ^utem ab Ipfa frumctum,anre ge-nitam Proferpinam repertum. Nam poft élus à Phitone raptunr, frumcirta omnia tum in louls odium, tum propter dolorem fillae Incendifte ferunt. Selt;J «a inuenta ÓÓ reconcihatam elTe loul, amp;TrIptolemo frumenti dedtfiè fernen, jnandair^,ut cum omnibus Id donum particlpan8,modum leminandl mon itraret* Traditur ànonnullls,lllam leges quocß dedifle, quibus homines lu-fte uiuerc affuefeerent : unde amp;nbsp;légiféra dIlt;Aa eft. Et qüonlam maximorinn bonorum caufa humane generl extltlflet,ab omnibus non folum Gra’cis,fcd[ barbaris quoep, adquos frumenti peruenitufus, honöribus facrlscpfblcnni-feus accekbritate praceipua colitur. NonnüUi de ftumentl inuentionefecus

I . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kiitiunt;

-ocr page 206-

158 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 ü ü ü K I ö 1 L V L 1

f.

fcnriont, penesfccam piimó dcam apparoiflc,friimcnti,^ nataramofum . Ceres ai penes fcrepertum aflèiciitcs.Nam traditur ab Âcgyptîjs, Ccrcrem Ifidcm diela^ eaadem cifc deam,pniTiamc^ in Aegyptum attuliuè frumentum, Nilo Aegy-pticampos iiTigantc,omnicpregioneadferendos frudusoptimèfita. Athe* nienfes quamuis inuentionem liumenti fateantur, uolunt tarnenaliundein Atticam delatum ïlocoln^ qui id primum donum fofeeperit, Eleufinana ap' pe’ilantteoquodabalijsidfemcn adeamoramfitapportatum. Sicali,quuffl infu’a Cercri aeProferpinæ facra cxiftat,æquâ cenfent, frumenti ufum ei pti' màm region! fuifreoftcnftim,quam in primis amant» Haud enim uehfitnile eil,earn regionem quam ut propriam Ceres admodum frndiferam praeftitd' fet,poftremam huiiis beneneij participcm efFecifle : pisefertim cum ineain*^' la amp;filiæ raptiis contigiflet, 8Cfrugum eflet fertilis, ubi etiam liiafponte,p^' u t poeta tradit,nafcantur hordeum ac friimcnta.Scd de Cerere hacienus •

Ke^luntit. dijs uero alijs ex Saturno amp;nbsp;Rhea natis Neptunus lecundum Cretenfespf*' mus,nauigandi arte inuenta clafiem inftituit, eiusep præfedus eft à Satu^® facias» QaaproptertraditumeftpofteriSjNeptunumimperaftemarijfacr^^ ei à nauigantibus fada. Addunt etiam, Neptunum equos primum domu*H‘ artem^ equitandi ab illo traditam:ex quo Hippius fît appeilatus » Plutonein uoluntjfepulchrorumjfunerum, atq^ honorum qui mortuis impcnduntur,u-fumintroduxifle, cum antea nulla earum rerum apudhominescflêtconfue' tudo» Qtiæ cauià extitit,ut uita fundis dominari exiftimaretur,antiquitatc i«pifen iili huius curæ principium tribucte » De louis genere atep imperio dubitawr, Nam quibufdam placet,poiMuam Saturnus ad deos tranfijtjfufccpilTere-gnum, non ni patrem expuliflc : iufte^ ÔC legitime regno potitum» Altj Sa-turno uolunt in ortu nlq rcfponfum,fore ut ab loue ui regno pelleretur» Qp® res Saturnum impulit,utfilios fàepius pcrimeret.Id ægrêferensRhea,cumul' , lupher ’n Cte ri animus placari non pofièt,Iouem in Ida ab fe editum clàm nutriendum Ca^ ta editiatuf, retibus,iuxta Idæ montem babitantibus, dédit» Hi in antrum ad nymphe®, commendata illis infantis cura,detulerunt» Lade capræ, quç Amalthea dida eft,melle^ educatus cft » Malta infuper louis turn generis, tum education** aiunt in eâ in fui a extarc ueftigia » Nam cum à Curetibus infans ferretur/ra-dunt, umbilicum iuxta fluuiirm Tritonum cecidiffèæx quo ora Sd ilia ah

■i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod accidit,Deo facra,Omphalum,id eft umbilicus cognominat, ôilpropin

quus ager eft Omphalium appeilatus » In Ida antrum,ubi nutritus dicitur/**' cram eft,ô(^ circa illud prata manent intada» Verum quod deapibus mirabilc d’du tradunt fabulac,minime uidetur prætereundum; louem feilicet infemp* Éî’rnam amoris erga eas memoriam,illarumcolorem immutalle, in^atrisuet tifTe amacL Qiiamuis autem locus is admodum excelfus, afperep fitu,uentis quoqp agitatus,niuibus fit infeftus : nullo tarnen apes incommoao autmok' Itia aU'iciuntur.Caprte quæ eum nutrijt, Qi. aftj funt honores impenfi, ôdlocu* eins eft Aegiochusuocatus» Adolefcentiam egrelÊiSjfnIdaubigeniWsehi

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urb?m condidit,cuius poftmodum deftrudae etiamnum extant reliquia^cX'

ceftit hic Deus fortitudine óf caeteris uirtutib.omnes. Accepto enim poft 03' ti/pifer £/«(£ turnum regno,maxima plurima^ contulit ad hominum uitam. Primus offl' prafiiterft. nium iuftitiâ docuit mutuo (èruari inter mortal es, omni ui att^ iniuria romO' tis»Lites ac contêtiones,iudicio auferens,fingula quç ad bene uiuendu acpa' pcrtinerët,fumm3 opeprocurauit» Bonos ad uirtutë exhortatus eftumpto bos timoré coëreuitiae pœna» Omnë pene orbem circumiens,bello impj)s prædonibus indido,aequitatié acleges introduxit»Per id tempus SfCrigantc* ab co fublatos aiût:in Creta quidé MilinS, in Phrygia T\phone.Ante^g*^’ quæ cum Gigantibus in Creta habita eft, loue fàcrifîcauedicunt Soli, acTelluri bouem. Quç facra louem fore fuperior? portendentia,prit^*^’^ ' tes,óf ab hoftibws ddedionenijtm finS belli futurum moitftrarwt*

-ocr page 207-

RERVM ANTIQ.VARVM, LiB. v.

qiiippe ab eis defciuit, obcp id ei honores tributi : à dij s autem Ornncs hoftes cæhliint. SedôC alios quolt;^ dijs præfidiumbelli tuliffcaduerfus Gigantes conftat.Macedones quidcm circa Pallcncn, in campo quern olim à loci coil-yagrationePhlegræum, poftmodum Cyrpgum cognominarunt:artimaducf kitn cffe ab loue in Gigantes ob e^n caufam dicunt,quód magnitudine ac ro bore corporis confifi,aduerfiq} legibus, ÔC mul ta egerfnt in hötnincs iniuftaj Kpropinquas genres in feruitutem rcdegerint,bellumcp hisintulerint qui ob fingularia in omnes nationes beneficia Dei fint exiftimati.Feruntur ab Io uononfolum impfjnef3rqcpdelcti,fedetiamdijs heroibusep achominibus henemeritis honores impenfi.Propter eins beneficentiam, imperfjep magni-tudinem,omnium confenfu ÔC regnum perpetuum tributum eft,ÖC habitatio in Olympo.Sacrificia infuper illi luper cæteros ftatuta. Poftea utró quam in cœkiradclatus eft, memorianominis eins animis hominum inquos beneficia contLiIit,adeó infixa peimanfit, ut omnium quæ in ccglo fierent,uclut im-briui-n,tonirruum,ac fulmintim,cpteroriimc^ eiufinodi potens cxiftimaretur-bacp quoduitæ caufa hominibus efteuideretur,cum frudus terræadmaturi-Ucem perduceret. Zena à uiucndo,hoc eft,louem diXere:Patrem ueró turn ffwafingulorum fufeeperit fumma cum benetiolentia curam, tum qula tanc^ ffux hominibus extitcrlt rede uiuendi .Imperator äc rex, ob Imperq amplitu-dincmiConfulor ac prouidus,pröpter confulendi prüden tiam appellatus eft. T^radimtctiam Pallademln Creta ex loue apud fontes Tritonisfluminls or-tam,ex quo Tritonia dida: Sc nunc quoep apudeos fontes ubihata eft, huic dexfacrarumfanum eft.Fabulanturpræterea,nttptias louis SC lunortis in ora GnofixflmnoTherlno nrOxima,ubinunctcmplum eft, fadas:facraqj quo-tannis fände ab incolis rîeri,nuptias prout olim fadæ traduntur, reprç fentan tibus. Exlouecrcatas uolutVenercm,Gratias,Lucinâ, Dianam, cCcas quas ’iicötHoras,EunomIam,Iuftitiam,Paceftj,Palladem,Mufas:Deosucró,VuI-canum,Martern, ApolIinem,Mercurium4 Horum culqj, ut perpétua apud Offlnes uigeret memoria,ab fe iiiuentorum geftorttmep lupiter läudem SCho-•^Oftin tribuit.Vcnerl nanep maturam uirginirm ætatem,aliarum^ cüram re- ‘‘ quæ nunc etiam drea nuptiarufacfaacfocderaineiuscultumcelebran-

tur,dedit.Sacrificät aut omnes prIus loul perfedofi, luilonicp pcrfedrlcitquo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

niani hi primi duces inuentoresep omnium extIterôc.Gratqs,quæ acForis fpégt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

tiiricntes perferiinttunde 36 in partus difcrimine ac difflculratc hanCmulierés præcipuè inuocanc deam.Ad Dtaiiam cradunt infantium, ac dbórüfn, quös idætatts poikilct,officium pertinere: qua ex caufa pucroruni riutricerti uoca-tidicunt.Earum quas Floras dicunt,datum eft füum cuïcp rtivinüs ad uitae citl turn,Sc niortaliu commoditate. Nihil enirn eft uitæ hoitiinö ad félicitât? cöitl parandam utilius,cfi leges,iuftitia,ac pax.Palladi oleaturn óléiq} educcudi iri-' ticiitionc tribuunt.Nam ante huius deæ ortum erat hæc arbor cüiirt älijs lylud nbsp;nbsp;•

ftribiis immixta.Olei ufus aberaf,cùrn effet ignora. Hæc olei exprim?ndi rrio dum inuenit. Addunt ipfi quocp uefti um apparatum, ædificandi artê'.mul-tacp præterea uolunt in cæteris artis hominibus contuliffe. Nam SC tibias,cà-rumqî cantum, ÔC plurima inftrumenta ad iiaria opificia, ex quibus operaria didaeft,iriuenit. Mufisàpatreconcefraeftliteraruminucntio,5Çcarminum {quæ poëfis appellatur)ratfo. Nam qui dicunt, Phœnices à Mufis pcrceptas literas tradidiffe poftmodu Grsecis, fj funt qui cum Cadmo irt Europam haut gatuntiexquo à Græcisliteræ Phocniceaeappellatxfunt.Vertim Phœnices à prirnordio non literas inueniffe uolunt, fed earû formâ tan tû immutalfc: caq? îiterajû forma cum plurimi homines uterentur, hoc cognomineuocatas.Vul Vttîc4n{Â? canûferri,æris,aun,argent!,omniûcj qtiïeignefabricâtur,artem tntieniftefe^

tunq

-ocr page 208-

Ko D I o D o R I s 1 C V L I

ruiit,eanic^ cæteros docuiffe. Qiiapiopter harumrcrum opificesomncsuô* ta faciacp huic Dco maxime facientes, ignem in æternam memon'arti fufcépn a«, beneficij Vulcanû uocant» Martern fltbulæ tradunt,piimùm fabricatis armis armafle milites,pugnandii^ certandi morem induxilîeæos qui dijs aduerli Apollo., effent,iiitcilicientem. Apollinem citharaCjCius^ muikæ inuentorem ferunt.

Medicinæ infuper feientiam diuinandi artFperceptam, qua olim infirmi crâc morbos curare foliti,primùm attulifle» Arcus infuper,iagittandiquecxatib fe repertorem. Qtia ex caufa Cretenfes præcipuè areu dcledlati funt, qucin Aefcuîapiui.. Scy thicum nominarunt. Aefculapius ex Apolline atcç Ariadne ortus -, muU tis à pâtre in medicina perceptis,chirur^iam, SCmedelarum compofiuonem, radicum infuper utrtutes inuenit. Adeo autem medicinæ artem extuIitjUtue-Merthrif«, Jut eius inuentor QCauthoruenerarecur. TribuunturMercurio præconia,ic' conciliationes,acfoedera quæ in bellis Hunt* Præcones quoep adîjciurttur, qui internuncij effefolcnt, ob eamcp rem ab hoffe tutu Vndeofipfumcom' munem utrifep dicunt:cùm ambobus utilitatis communis,ac pacis mutuçin^ terpres exiffat. Menfuram infuper,ac pondus, SC mercaturæ quæffum tcpC' nffe affi'rmant,occ,ulte^ inuicem peculandi inodum. Præco etiam deoruw traditur,nuncius^ Optimus, quoniam mandatadiligenterperficiatiundc^ interpretis nomen affumpfit : non quodnominum aut oration is, ut quida«^ traduntjfuerit inuentonfed quia dtligentius quam cæteri mandata referat.P^ læffram eum introduxifle, ÔC ex teffudinis forma lyram inueniffèaiunt. Poil ApeUo, Apollinis cumMarfÿa,qua SC/upen'orfuit, contentionem, poffœ fumptam præter æciuum à uidlo pcenam,pœnituiffe Apollinem dicunt: citnaræ^ effra Baahus. tffis chordis,mufic3 aliqnandiu abffinuifle.Bacchum uitis repcrtorem,uinicp conficïendi rationem, êé frueffuum in longiorcm ufum ffruandorum curam SC modum docuiffè ffribunt. Hune in Creta ex loue SCProlêrpina natuin Orpheus tradit,interinitiationes àTitanibus difceiptum. Plurcsuerofuiiff Bacchos,iam an rca fcripfimus diligentius. Cretenfes ea côiedhita huncDeS afièrunt apud fe ortum, quôd dure infulæ apud eos, fînus qui apellanturDf demi, ab eo Dionyfiadcs, quod nulla alia in orbis parte fecerit, fintuocatæ. HercHÎcï.O' Herculem exloue genitum multis annis ante eum qui fuit cxAlcmena genf SÓ) tus,fabulantur.Huius mater incerta eff. Hoc tantum conffat, ilium corporis uiribus præffantiorem cærcris,orbem perambulaffc,delentcm iniquos, S^fcquot; ras beffias ac monftra domaiitem. inuieffus quorp abfque timoré in liberra.-temhomines uindicauit. Qiiibus bénéfices honoresimmortaliumeifunt ab hominibus impenfi. Qui uero pofferior er Alcmena fuit Hercules, quo^ niam prioris uirtutes eff imita tus,SC immortalitatem aflecutus eff, SCprOpter nominfs fimilitudinem idem qui prior creditus, Ided SCfuperiorisgeftahuiC fiierunt ueri infeitia adfcripta. Afleruntqtiotp, fùperioris Herculis operum, impenfiep honoris in Aegypto ueftigia efle,SC ab eo conditam urbem. Brito-niartyn uero, quam DiClynnam dicunt, in Creta genita ex loue ac Acharmf • . deEuboliCererisfîlrj. HæcretiaaduenanduminuenitiexquoSCDidynna effcognominata. ConfuetudineDianæ utebatur: quod caufàm præbuit,ut quidam Didynnam Dianam^ eandem effe exiffimarent : quam deam fâcris templis^ Cretenfes coluere.Ç^ftierô Dicflynnam à retibus pifcatorijs, qux fugerat,infequente coitus gratia Minoe,uolunt denominatam, procul a uero fentiunt.Non enim credendum uidetur,deam in earn egeffatem compulfâm, utauxiliahominum imploraret,cùm effet maximi deorum filia. Nec^ MinoC tantæ impietatis culpare deceqpræfertim cum fuerit omnium confenfu habf tus iuffus uir,8C probatæ uitæ. Plutonem natum tradunt in Tripodo Cretæ, ex Cerere 8C lafione.Eius genus bifariam ferunt. Nam quidam uolunt,cutn lafion terram feuiffet,adhibita culturæ diltgentia,adeô ubercm percepiffefrit-dum,ut qui id confpexerwnt, à meflîum fcrtilitate ilium Phuoncmïiomiiw-

-ocr page 209-

RERVM ANTI Q_V ARV M, LIB. V. «lt;r«

n'nt.Vndc 2lt; à pofteris is cut cenfus fupereflet, haberePlutonem exi'flimatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dwtU

eft.Alij traduntjCererem ac lafionem piierum genuifle appellatûPlutonem: qui cultum uitæ,pccunias coaceruare,ac in ufus cuftodire primus monftraue ritjCÙmanteaparuacongregandæferuandæcRpecuniæfuilîètcura. Hæcde, dij s quos Cretcnfes apud fe natos uolunqfcrfbuntur.Sacra uerô,honoreSjmy Drori«« cul-fteria,ceremonias ab fe hoc padlo^d alios arguunt tranfmilîàs.Nam ceremo-1*“ nis quas Athcnienfes omnium celeberrimas in Eleufinefaciunqquæ^ in Sa ten[a, mûthracia,atcp in Thracia,unde eas Orpheus fumpfifle tradit, fiût, in onolb apud Crctam prifca lege llatuto® cclebrântur:quô palàm eft^eiulinodi ceregt; monias ab eis ad alias genres fuiiïe tradudastquæcp apud cæteros fecreté tra-duntur,cas palàm omnibus nofcendi facultatem apud Cretenfcs efle.AflèrSt enim plurimos deorum ab ipfis profedos, magna orbis parte ab eis peragra-ta,bcncficos in genus humanum extitilîc, atcp ab fe inuentorum artë ufumqp Qjiîüijc]uiit docuiiïè.Nam Ceres eu in Atticam peruenilTetjinde in Siciliam trâfnt: poftea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fg,,

in Aegyptum,quibus in locis frumenti (èrendi cultum monftrauit: uimmocp prqptcrea in honore habita elhVenus in Sicilia commorata eft circa Eryccm, inCypro circa Cytherum ac Paphum,in Afia circa Syriam.Ob has peregrins tiones Venerem tumErycinam,tum Cytheræam, tum Paphiam tum Syram tncolsappcliarunt. Eodem modo plurimum temporis Apollo circa Del um acLyciamDclphoscp uerfatus elhcirca EphefumjPontum,Perfidem SC Cre-tam Diana.Itaqp à locis ac geftis eorö fumptis nomtnibus, liunc DeliS ac Py-thiurn appellarutdianc uero Epheliam,Creffam, Tauropoliaiti quoqp acPer-fcam,curn ambo eflent in Creta nati. Colitur SC à Perlis plurimü hæc deatcui tnyfteria inftituerunt barbarijquæ ad hocufcp tempus Perlea diefltur. His fi-milia Sc de cæteris dijs,qux longum eilet recenfere,tradunt.Longo poft deo.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

rum orcum tempore non paucos heroes in Creta ferunt cxtitilïc:quorum no-biliflimi Minos ac Rhadamanthus fuerunt,ex loue ac Europa Agenoris,quä Uuro deorum proiiidentia aducAam in Cretam tradunt,geniti. Minos ætate dimtmthnti prior regnauir in infulatiii qua multas urbes, interm cas nobililftmas tres con diditjGnoliani in ea infulæ parte,quae Alîam refpeAat: Vulcaniam iuxta ma-re,meridiem uerfus:Cydoniam in cis Iocis,qui Peloportnefo ôppofiti,ad occi dentem uergunc.Leges præterea non paucas Cretenlîbus dédit,fimulans eas abfcinquadâfpelunca meditatas.ClalIèm infuper parauit: qua plurimas pro pinquas infulas fibi fubqcicns, GraecOruin primus eft maris imperio potitus, Cum dus magnum uirtutis ac iuftitiæ nomen eilet, tranfrjt in Siciliam aduer-fus Corcalum;de quo in Dædali rebus,cuius caufabellum mouiqfcripfimus, Rhadamanthumlcribunt omnium iuftilïtmum, latrones quoep ac Iccleftos uiroSjCæceroscfî improbos acri affeciflè pœna. Multarurrt infularum imperio potitus,magnàm Afiæ maritimam partem tenuit,fingulis eitis imperio Îêfp5 te ob luftitiç famam tradentibus.IsEiythro uni exfilqs lt;hi E^thn ab eo uoca ƒ ti funt)regnum permiiit.Oenoptoni Ariadnes Minois filiae,Chium ferunt de dilîcîquem nonnulli fuilfe Bacchum ferunt, atqj à pâtre uini faciûdi modum didicilfe. Cuicp ex ait)s fil»)s aut infulam,aut urbem Rhadamanthufn dcdilîe tradituvThoanti Lemnum, Anui Cyrnum, Pamphilo Peparœthum, Euan-dro Maroncam, Alceo Parum,Anioni Delum, Andreo (quæ ab eo nominata eft) Andrum. Propter fingulare iuftitiæ nomen,ilium apud inferos bonorurri 3c mal orum iudicem fa Aum,fabulæ ferunttob eandemcp iuftitiam, Minoérrï quoep pari honore fungi, Tertium fratrem Sarpedonem lcribût, cùm magna Sârpedolh manu in Afiam profeAum,Lyciam tenuilîe. HuicEuâder fîlius in regno lue-

' ccffitjfumptacpuxorcDeidamia Bellerophontis filia,Sarpcdortemgenuitî qui cum AgamemnortcTroiano affuit bellotSd hic, ut quidam traduatjlouis nlius.MinoisfuilfefiliosaiuntDeucalionemacMolumtéxDcucalionctdo-meneuni,exMûIoMerionengenitos,cumnauib«snonaginta ad Ilium cum

L Agamemnogt;

-ocr page 210-

D I o D o R I S I C V L 1

Agamcmnoneprofecflos/eucrfoscppofteainpatria,diemfiium obijflèthO' norificcfr iepiiltoSjdeorum honores ruiffe airecutos.Horû fepulchra in Gno fohacoltendunturinfcriptione: gnosh idomenei sepvlchrvM Idowtnei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN etv o EGO MER1ONES MOLl FlLlVS PROPIN«

’ Qvvs iaCeo.HosutnobilesheroesÇretenfes coluntfacriSjinbcllorum ctrid, c/ttf in^ diferimine corum præfidium inuocan tes ; Nunc nationcs quæ Cretenfibus toiutnni, immixtæ iunt,rcferantur» Scripfimus antea,£tcocrctes qui dicebantur,indk ( e.ivSinfulam habitafle. Multis ucrôpoilmodûfeculis propter bcllaacfedigt; t ones tr; antes Pelafgi in Cretam appulfi,tenueruntinfulæ parte. TertijDo-nenfes traduntur in infulam ucnifle, duceDore Teciami nepote.Huius pO' J uii pars maior fert exlocis Olympo propinquis,fimul conuenifeparsucro eujædam ex Achæis,qui funtin Laconica, donorum pollicitationibusaliccti« (^iartum genus eorum qui in Cretam appulerunt,fuciunt mixti barbari;qti» confuetudine Græcorû lingua exfrequenti ufu percepta,poftea Minois Rbs damanthiep imperio paruerunt.Poftremó poftHeraclidarum de{ccnfum,At giui Laccdæmonqq; milfis colonqs turn alias quafdam,tum has infulas occti-1^gt;atunt:inœ eis nonnullas ab feædificatas urbes,de quibus alias dicetur,inha iitaru.ir.V*erùm baud mirum debet uideri, cum plcricp eorurn qui gefta Cre* f tenfia feripfcre,admodum diflentiantmos quotp ea quæ nonomnesfcntian^ fcribere. Eos enim fumus fecuti, quos uero fimiliora tradere exifttmauimus, quædam ab Epimenidc theologo, quædam à Dofiade, alia à SoftcratCjnoiv . nulla à Laofchermide fumentes.Et de Creta hadenus.

de lESBO, CHIO, SAMG, COO, ET RfcotiiorHMi coJoH^fgt; Cap, XVI»

VneadLesbumtranftamus. Hane infulam olim uariægentcs ad cam }.Xl nauigantesincoluerunt.Pelafgi primum earn tenuere,cum anteadef’t ta eflet. Nam Xanthus Triopi filius, Pelafgorum qui ex Argo ucneranqrex, partem Lyciæ tenens, Argiuis qui fecum acceflèrant, imperauit: dcindcLcf bum cultoribus uacuam petens,agro Pelaigis diuifô, infulâ quæ Iffa piïus db cebatur,ab eis Pclaigiam uocauit. Deinceps fcptim^rogcnic,ob diluuiuin tempore Deucalionis falt;ftum,cùm mufti in ea intcrqflenqaccidit ut aquaruin i rundatione defèretur. Macarius poftea cum in earn pcrucninet,inliilæpiil' fhritudineconfpelt;fta,ineapermanfit. Iserat,utHefiodus alijcp po'étæ non-nulli tradunqCyrcnaici louis filius:qui cum habitaret in Oleno,quç regio töc las,nunc Achaia dicitur, alftimens tum Ionas, cum genres alias, nauigauitin Lesbum:deinde tum uirtute infulæ,tum humanitäre ac iuftitia plurimuinad.. aueftis Opibus,propinquas infulas poflediqagris qui inculti erat, diuifis.Poft V/tiM» hæc tepora Lesbus filius Lapithfqui erat ex Coclo Flippoti, fccundu quod^ dam oraculi rclponfum cum ftn's domefticis nauigans in hancinfulä, fiimjpta ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in uxoré Macarei filia Methymna nomine,und cß ea in infula permäfit. Cum

iiirfarftus clarus euafiftet, amp;nbsp;infula ab fe, amp;nbsp;populßLesbiuni co^mominauit» Macareo prçter alias Mitylene ac Methymne filiç ortç ftint: à quious amp;.ftirbe» fumpfere nome.Is cupiens propinquas infulas in poteftatê rcdigerc, colonia in Chium mifla filißei preficitideindealterß mifit in Samum,nomineCydrol lumiqui in ca regna ui t.Tertiär Cacneandrfl præfecit rege: deinceps in RliodQ cum muftis colonis mifitLeucippum, quos accolæpropterfuam infreguen-tiam communicatis agris,hbenti animo fufeeperunr. Loca infulç opponta co tempore propter d.Iuuium magna grauiep afticiebanturclamitatc.Namcon tinuis imbribus ob corruptos terræfrudlus fterilitateftiborta, infedtus aerpf' item urbibus intulit.Infulæucro uetis agitatæ, cum acre effent faliibri, aeferti les frugibusjfuos incolas beatos reddidere: ex quo ob rerßubertate Fortunate fünf

-ocr page 211-

RERVM ÄNTIQ_VARVM, L I B. V.

tæ finit cognominatæ.Nonnulli bcatas à Maçarco atqj Iono,quorô filij in eïs regiiauércjdicîlas iiolunt. Hædcnicp înfulæomnibus propinquis non folinn précis,fed ÔCnoftris quoqj temporious bonitatefoli, locorum^ amœnitate, turn ueró falubiitate acris,felicitate præftant. Itacp ucrèdici fcliccs ac beata: queunuMacareus ueró in Lcsbo^egnans, legem fcripfit ad commune utilità temiquàmLeoncmjab cius animaiîtis uirtute Sd roborc,appellauit»

DE TENED’o, ET DE HABITATORIBVS ElVS,

Vdeijiqu£.t lenedijsgflindicutitur, cap^ X V l (♦

DEinceps ueró nonnullis fcculis poft coloniam in Lcsbum miftam infu-laTcnedos hocpacfto inhabitata eft.Tenes Cycni filius impcrauit co- Teneh loiiiæ,quæcft inTroade,uir propter uirtLiteminfignis. Hic congregatis colo nis patriamlinqucns, nauigauit ad infulam defertam, nomine Leucophryn. Diltributis qs qui cum eo accelierant,infulæ agris, côditacp urbe ab feTene- Tenfcfwf; doninfulamuocauicJscum iuftèimperaret, multisbcneficqs omnibus gra-tuSjSd in magna uixit gloria,Sd poft obitum inter deos relatus eft. Nam tem-ploilliconftrucT:o,inftitutisfacris,ad pofteriora ufqj fecula utDeum colue-funt.Nonautem uidentur omittenda, quæ dceo qui urbcmTenum cÔdidit, apudTenedios memoriæ traduntur.Ferunt enim Cycnum pattern uxoris ca lumnia indult;ftum,fîlium Tenem in area pofitum in mare deiecifte. Hæc tem-pcftatcacla,cùmin Tenedumappuliftet,Tcnes mirabilideorumopefalute confecutusjinfulæ poftea impcrauit,uir prgclarus,ac iuftitia uirtutibus^ âlijs honores immortalium adeptus. Verùm propter cuiufdam tibicinis teltimo-‘dum,qui noiiercae infidijs fauerat,legem fanxit, ne quis tibieçn templum in-gredcretur.BelliTroiani temporecum AchillesTencm occidiflet, quo tempore Grçci T enedum depopulati funt, ftatuerunt poftea T enedq,ut nulli de-gt;nceps liceret templo reftituto,in eo Achillcin nominate.

DE C r C L A D I B V S I N S V L I S. Cap, X V I 11.

Oftcaquâdeinfulis infignibus tetulimus,nficdeminoribus lcribemus.’ 1 Cyclades infulæ,cùm antea uacuæ cultoribus elfent,Minos To uis ac Eti-föpyfi'lius,Cretenfium rex,cuius terra maricp imperiûpotens erat, plunmum daueualuit: multasi^ ex Creta colonias,tnaximecp in Cycladas infulas milir; ^aiutntp plurimas populis diuifit. Afiæ quoep partem maritimam poftedd. ^’aproptcrddnonnullæ infulæ portus^ Afiaî à CretenfibusMinoe^no-*^enfumpfej-c,p4j,-jQ5 autem magnus imperio,Rhadamanth'ûfratrcm,uirum iuftiitTi,rc(ftumq5,regni confbrtcm in oras imp.crr) ultimas ob inuidiam ablc-gauit.îs ad infulas loniæ Cariæcp oppofitas cum acceflîiret, Ery thrum condi-forciTifcciturbisabiplo denominatæinAfia. Oenopioncm ueróAriadne^ hiiuni Chio præfecit, quæ omnia ante bellum Troianum atfta funt. Dcléta ‘■oia,Cares opibus au(fti,claireq; admodum ualidi, cû Cyclades infulas fub-cgiflenqexquibufdâ Cretenfes penitus eieferemonnulli unà cum cis,ut conï muniregioneufi funt.Græci poftea expullîs inde Caribus barba-

riSjpleraft^ ex eis tenuerunt. Qiiibus de rebus fuo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

loco ftribetur à nobis.

DiodoriSicuUrerum Anliqi^tirum libri V, FiNi S.

Q,SEPTL-

L Z

-ocr page 212-

.^4 D î C T Y S C R E T Ê N S I S

Q. S E P T I M I V S ROMANVS

QKWito Arudio. S. D.

Phemcn'dcm belli Troiani DiJtys Cretenfis (quiineannl’^ cum Idomeneo meruit}conf(»iplit litcris Punicis,qux tû Cad* mo ÔÔ Agenore authoribus per Græciam freqtien tabant. De* inpoftmultafeculacollapfopcruetuilatem apud Gnofonfo* lim Cretenfis régis fedem)fepulchro y eins paftores cum co de* ucnilienqfortèintercæteram ruinam locuium ftanno à fabro claufumoffen-derc,ac theiaurum rati mox diflbluunr,non aurum,ncc aliud quidquam prx-dæ,fed libros ex philyra in luccm producluri. At ubi ip es fruftrata eft,ad Pra-xim dominum loci,eos deferunt.Qiii commutatos literis Atticis,nam oratio Græca fucrat.NcroniRomano Cæfari obtuliqpro quo plurimis ab co dona-tus cft.Nobis cum in manus forte libclli uenilîènt, auidis ucræ hiftoriæ cupido tnceHît,e3 uti erant Latine diflercreimagis confîfi ingenio, ut ociofi anim* defidiamdifeuteremus..!taqppriorumquinqpuoluminum quçbcllocontracta geftac^ funtjCundem numerumferuauimus. Refidua quidemderedini Græcorurn in unum redegimus,atç^ ad te mifimus. Tu Ruffine mi,ut par clt, faueceptis.

DI CT Y s CRETEN-SIS DE BELLO TROIAN O, LIBER PRIMVS.

Q_ SEPTI MIO ROMANÖ INTERPRETE,

Co«enf«^ Cff cite Pri/Odpû ift Creta.

Minois loue geniti pronepotes Græciaf im-pcritabanqad diuidendas interfeAtrciopes, CretamconuS ncre.Atreus namqueexMinoê poftremafuaordinâs,quic-y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guidauriatcpargenti,pccorum ètiamfu;t,ncpotibusqiics

diuidendumreliqucraqexccptoci* uitatuterrarumep imperio. Hæcquippe IdonîcneuscûMe-SK*'-»*« rioneDeucalionis, Idomeneus al ter Molius, iuflù eitisfeor-fum habuerc. Conuenereautem Clymenæ 8c Naupitj filius Palamcdcs,^^ AcaSjDitftys exCrctæ Ida. Ite Menelaus Aeropa amp;nbsp;Plifthenegcnitus, à quo Anaxibocaforori'quçco tempore Neftori denupta erat^ôe' Agamemnon ma-ior fratcr,ut uice fua in diuifione uteretur,petiucrant. Sed hi non Phlifthenis, ut erant,magis quàm Atrci diccbantunob earn cauiâm, quôd quum Plifthe-nc? admodum paruus, ipfeagens in pn'mis annis uita fundus, nihil dignum ßdmcmoriamnominisreliquillet, ,A^treusmifcratione ætatis fècum eosha-buerat,nequeminus quàm regios cducauerat. In qua diuifionefingulipro nominis celeb ritate inter fè quifque magnificè tranfcgêre. Adeo re cognita omnes ex origine Europæ, quæ wï ca infula fumma religione colitur, conflu-unqbenignequefalütatos in templum deducunt. Ibi multarumhoftiarurni more patrio immolatiône celebrata, exhibitisep epulis, largèmagnificeque eos habuae. Itcmcp.infecutisdiebus reges Graeciæ, amp;fieaquæexhibeban-turmagnifîcècum lætitia fufeipiebant, tarnen multómagis rempli eins ma-gnifica pulchritudine,preciofacp extrudioneoperum atFicicbantur,infpicié-fcs repctêtescpmemoria,fingulaquæexSidonePhozniciæparria cius,atqiie nobilibus matronis tranij-nilTa magno tum decori erant.Pcr idem tempus A-lexanderPhrygius,Priamifi'lius,cum Acnea alqsque ex conlanguinirateco-mitibus, Spartæ in domum Menelai hofpitio receptus, indi^niftiu.umfad-nwg

-ocr page 213-

de BELLO TROIANO, lib. I.

n«s perpetrauer^t.ls nancç ubi animaduertit rcgcm abeflê, quod erat Helena pfætercæteras Gtæciæ fosminas mirâda fpecie,amoreeius captus, ipfam mul

opes dotno eins a ufert. Aetram quoc]^ Sgt;C Clymenam Menelai affines, * ^uæOD ncceffitudineni cum Helena degebant. Poftquam Cretam nuncjus ^ænit,ÔC cunda ei quæab Alexan^ro aduerfus domum Menelai cornmilîà e-fantjaperuittper omnem infulam,ficut in tali re fieri folet,farna in maius diuul Satur.Expugnatam quippe domum régis euerfum^ regnum ÓÓ alia in talem *’aodum finguli difièrebât. Qiiibus cognitis Menelaus ,etfi abftradfio coniu-§'sanimum permouerat,multo amplias tarnen ob iniuriam affinium,quas fu P^'a trtemorauimus,côfternebatur.Ât ubi animaduertit PalamcdeSjtegem ira âtcçindignationeftupefadiû, côfîlio excidilFe: ipfenaues parat,atc]p omni in-Itrumento compofitas terræapplicat.Dein pro tempore regem breuiter con» ‘Olatunpofitis etiam ex diuifione,quibus in tali negotio potiebantur, naueni afcenderefacittatqueita uentis exfententia flantibus,paucis diebus Spartam peruenere. Ed iam Agamemnon SCNefloromnes^ qui ex originePelopis •nGræcia regnabant,cognitis rebus confluxerant.

Igiturpoftquam Menelaum aduenifte Iciunt, omnes inunum coeunt. Et* 9^anquam atrocitas fatfti ad indignationem ultumcp iniurias rapiebat, tame fxconfilîjfententialegànturpriusad Troiam PalamedeSjVlyftes 6cMene-t*g4t{l Gr* *3us.lis^ mandatur, ut conqUefti iniurias, Helenam, Qi quae cum ea abrepta c« TroiSmit» ci‘ant,repeterent.Legati pauci diebus adTroiâ ueniunt,necp tarnen Alexan- tuturdenpt» drum in loco ofFendere.Tum namqp properationenauigij inconfulte ufi uen tis,ad Cyprum appulere.Vnde fumptis aliquotnauibus Alexander, Phoeni» AlexitnJer si certi delapfiiSjSydoniorum regê qui eum amicefufeeperat, noAu infidqs ne» doniorum rr* caueademcp qua Lacedæmoniam cupiditate, uniuerfàm domum eius in fec^ gem occiditi proprium conuertit. Ita omnia quae ad oftentationera regiæ magnificen-ïiæfiiere,indignerapta,ad naues difterri iubet. Sed ubi lamentatione eorum

caRim domini deflentes,reliqux prsedaf aufugerant, tumultus ortus, po» pullis omnis ad regiam concurrit.Inde quod iam Alexander abreptis quæ cu pierat abfeeffionem properabat,paruo temporearmati ad naues ueniunt, or» inter eos acri praelio,cadût utrinep plurimi, èûm obftinatebi régis necem defendcrentjhi ne amitterentpartampraedamfummis opibus anniterentur, Incenfis dein duabus nauibus, T roiani reliquas ftrenue defenfas libérant, at-^ueitafatigatisiampræliohoftibuseuadunt.

InterimapudTroiamlegatorumPalamedes(cuiusmaximeeatempeftate faUmedis ii domi belliép confilium ualuiQPriamum adq t:conduAo^ concilio, primum prumi Icgd»

Alcxandri iniuria conqueritur,exponens communis hofpitij euerfionem, pein monet,quantas ea res inter duo regna fimultates cocitatura eflet, inter» ficens memoriam difeordiarum Ilq 06 Pelopis,aliorumcp qui ex caufis fimili» PUS ad internecionem ufcp gentium perueniflent. Ad poftremum belli diffi-eulcates, contracp pacis commoda aftruens,non fe ignorare aitjquantis mor» • talibus tarn atroxfacinus indignationem incuteret : ex quo authores iniuriac ab omnibus dereli Aos,impietatis fupplicia fubituros. Et cum plurima dicere cuperet,Priamus medium eius interrumpegs fermonemiParcius qvi^fb Pala» nredes, inquit : iniquum etenim uidetur, infimulare eum qui abfit : maxime cum fieri poffît,ut fi qua criminofè obieAa fint, præfenti refutafione diluan» tur. Hæcatquealia eiufinodiPriamusinferens,differriquaerclasadaduen-Uim Alexandri iubet. Videbat enim,ut finguli qui in eo conuentu aderanr,' fialamedis oratione moucrentur,ut taciti uuïtu tant« admiftum facinus con» demnarcnt,cùm fingula miro orationis genere exponerentur : atcß in fermo» neGræci regis ineflet quædam permixta miferationis uis. Atque ita eo die concilium dirimitur.Sedlegatos Antenor,uirhofpitalis,8C prêter cgterosbo' ni honefticp feAator,domum ad fe uolentes dcducit.

L 3 Interini

-ocr page 214-

DïCTYS CRETENSIS

Int’nm paucis poft diebus, Alexander cum lupradidts corfu'tibus rcuertl* t ' jf.' ÎJ t » tur,i4cJenam fecum habens,Cui'us aduentum tota ciuitas,cum partim exem* ! 'ia reuer/ plum facinoris exccrarctur,al,) iniurias inMenclaum admiilasdolerct,nullo ƒ •, ’ om.iiuniapprobantCjpoftremdcundlis indignantibus,tumultusortuseft. ■ , ‘ . p,Qviibus rebus anxius Priamus,filios conut^at, eoi cp quid fupertali ncgotio I, (i./,.,-e re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidetur,confulic:quiunauoce,minimerecidendamHelenârefpoit

/■itt-'-orcm re dtnt.Vidcbantquippe,quantæ opes cùm caaddudæeircntjquacuniuerfajft

* Helena traderctur,neceflarió amitterent.Præterea permotiformamulieruni, quae cum Helena ueneranqnuptias fibi fingularum iam animo deftinauerSt: c iippequi lingua moribustp barbari, nihü penfiautconfoltifacientes, præ-da atqi bnidine tranfuerfi agebantur. IgiturPriamus relitfiis his fcnes condu-cir,!cr:tcntiam filiorum aperit.Deindecundos quid agendum cflet, confulil* pec ifufquam exmore,fentcntiæ dicerentur, reguli cocilium repente irium-I i : nc,?*- inconditis moribus malum lingulis minitantur, fi aliterquam ipfil^ r d- etur,décernèrent. Interim omnis populus indigne admiflam iniun'am, in huncmodum multa alia cum execratione reclamabant. Ob qux A* lex^.dercupidineanimipræcepsjueritus nequidaduerfumfe àpopularibu» Oi iretur/dipatus armatis fratribus,impetum in multitudinem facit, multoscp ootruncat.Reliqui interuentu procerum,qui in conciiiofu erant, duceliberä-

.. t irAntenoreJtainfcó:isrcbus,populuscontemptuihabitus,nonfineperni' ciefua,domurnd!fccffît.

Dein fecuta die rex hortatu Hecubæ Helenam ad^'tjCam^benignêfaltr-tansjbonum animum uti gereret,hortatur:quae,cuiuscp eflètjrequirit.Tüm ib f'yiawi fy f/f. i;i, liexandri fe artinem elle refpoditimagis ad Priam urn àf Hecubam, quain ad Piifthenisfiliosgenerepertinere, repetensoriginem omnium maioruiïi. Danaura enimatf^Agenorem,amp;fuiamp;Priami generis authoreseße.Nani'^ ,i-gt;- cxPlcioneDanainîiaquot;^AtIante,Eled5:ramnatam,quàmIoucgrauidamD2r danum genuifle.Ex quo T ros,2d deinceps infecuti reges llij. Agenoris porid Taigetam,eamq} ex loue habuiflè Lacedæmonem, ex quo Amidum Mufcll k.m narum,5C ex eo Argalum pattern Oebali, quem Tyndari(ex quoipfa ge.-nita uidcrctur)patrem conftaret. Repetebat etiam cum Hecuba materni gC' neris affi'nitatem. Agenori's quippe filium Phcenicem, 8C deinde Hecubx e7 P«’ Cd Ledae conlanguinitatis opgincm diuifille. Quae poftquam raemoritèr lt;nbsp;biHi r Û eund-i rerexuiqad poftremum flens,orare, neie, quae in fidem lemel illorum »alt;»£ gt;10,1 nutti. rccepta cflet, prodendam putarent, Ea fecum de domo Menelai apportata, . quae propria niiflent,nihil prarterea ablatum. Sed utrum immodico amorC Alexandri, an pcenarum metu, quas ob deiertam domum à coniugemetiic-bstjita fibi confulere maluerit, parumconftabat» Igitur Hecuba cognita iioluntatCjfimul ob generis coniundionem complexa Helenam, neprodc* rerurfummis opibus annitebatur: quum iam Priamus ôd reliqui reguli non amplius diflerendos legatos diccrent,necrefiftendum popularium uolunt3gt; ti 1 folo omnium Deiphobo Hecubae aflenfu,quem non aliter atque Alexan* d) am,Helenacdefiderium à icdo confilio præpediebat. Itaqj quum obflb me Hecuba nunc Priamunqmodo filios deprecarctur :neca complexueius tillo modo,ulla ratione diuelli pofTeqomnes qui aderant in uoluntatcm fuam tradirxit. Ita ad poflremum bonum publicum materna gratia eft corruptuin.:

I Dein poftçro die Menelaus cum fuis in concionem uenit, coniugem, cum ea abrepta eflenqrepetens. Tunc Priamus interregulosmcdiusaflans, reltquot; fadofilentio,optionemHelenæ,quæobidin conlpetSum populariumue-«d einhum nerat,ofFert,fiei uideretur,domum ad fuosregrediendi. Qiiam feruntdixif fc,nequefo{npatriamregrcdiuelle,nequefibicumMeneIaimatrimoniocon uenire. itaque reguli habentes Helenam, non fineexultationeeconcionc difeedunt* His adis,VlylTes conteftandimagis gratia,quàmaliquidexora-

-ocr page 215-

D E B E L L o T R O I A N O, L I B. L 167 trône protTioniriis,cuncï:a quæ ab Alexandre contra Græciâm indigne com-tntflaeiîcntjietcxuit.Ob quae'liltionern breui teftatus clL DeindeMenclaus irapercitus,atroci iiulcu cxitiiim minatiis,concihïim dimittit.Quæ ubi ad Pri amidas pcrlata funt,confirmant inter fe clàm, ut per dolum legatos circumue niant.Credebant quippefquod non frullra cos confîlium habuiQfi Icgati im-pçifccto negotio reuertfiTent, fofe uti aduerfum fe grande prælium concita-retiir. Igttur Antenor,cuius defanó:itatemorumfupramcmorauimus, Pria- Anfenorlegte, mum conuenitjconiurationemcp fa Ct am conqueritunfilios quippe eins non torxm faluti lega tiSjfed aduerfum fe infidias parare,neqj id fe pafliir ü. Dein nö multo poft confulit, legatis rem aperit.lta exploratis omnibus,adhibito prçfidio,cum primùm op portunum uifum eft,tnuiolatos eosdimittit. Dum hæcapudTroiaaguntur, dilTeminata iam per uniuerfim Græciam fama, omnes Pelopidæ in unum cö ueniunr,atcp interpofita lufiurandi rcligione, ni Helena cum abreptis redde-retur,bellum fe Priamo illaturos confirmant. Legan Lacedæmona rcdcunt, deHelena eiusqj uolimtate narrât. Dein Priami ïiliorumep eins aduerfum fe dida geftaq^, grande præconium fidei erga legatos Antenoris præterentes.

Qiix ubi accepere, decernit uti finguli in fuis locis atep imperq opes belli pa- Decretum dé rent. Igitur ex confilij fententia,opportunus locus ad conueniendum,amp; in belloTroiana* quo de apparatu belli ageretur, Argi Diomedis regnum deligitur.Ita ubi tem pus uifum cft,primus omnium ingeti nomine uirtutis atlt;^ éorporis AiaxT e-lamonius aduenit,amp;cum eo Tcuccrfrater. .Dein baud multó póft Idomeneus èCMerioncs,fuinma inter fe iunefti concOrdia.Eorum ergo fecutus coinita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

tuin,ea qutdem qux antea apud T roiam gefta funt ab Vlyllc, cogriita qua di-Iigentifiime retuli.Et reliqua quæ dcinceps infecuta funt,quonïam ipfe inter-fut,quam ueriirime potero,exponam.

Igitur poft cos quos fupra memorauimus, Neftor cum Antilocho amp;nbsp;Thra- Grgcorum jii fymedefquos ex Anaxibcea fulccperat)fi.iperuenere.Eos Peneleus infccutus ^es, cumLeito Archefilao cohfinguineis. Dein Prothenoramp; CIonius,Bceotiæ principes.ltemcp Schedius amp;Epiftrophus,Phoccnfes.Âfcalaphus,ÔL lalme-menus,Orchomcnîj.TûDiores amp;nbsp;Megcs,exPhyleo genitus.Thoas exAn-dræmone,Eurypilus Eucmonis,Orchomenius amp;nbsp;Leonthcus. Poll quos A-chilles Pelei ôôThetidis,qui imbutus bellis ex Chironc diccbatur.Hic in pri- AchiUtti mis adolefcctiæ annis procerus,decora facie, ftudio rerum bellicarum omnes iâtum uirtute Só gloria fupcrabat.Necp tarnen aberat àb eo uis quædâ incon-fulta,amp; effera morum impatiêtia.Cùm eo Patroclus amp;nbsp;Phœnix,alter propter coniundtionem amicitiæ,alter cuftos atcp redlor eius. Tlepolcmus,dein Eu-trapbates.InfecutifuntPhidippus Sd Antiphus, infignesarmorumfpecic,a-uo Hercule. Poll hos Protefilaus Iphicli,cum Podarce fratre. Affuit ôd Eume lus Pheræus,cuius pater Admetus quondam uicaria morte côiugis,fata propria pertulerat.Podalyrius Sl Machaon,Thracerifes,Aefculapio geniti,acciti ad id beilum ob folertiâ medicae artis.Dcinde Pxantis filius Philodletes, qui comes Herculis, poft difcefTum eius à dijs lagittas diuinas iriduftriae præmi- • urn confecutus cft.Nereus pulcher ex Symc.Ex Athenis Mtnefthcus, amp;nbsp;Aiax Dili ex Locride.Ex Argis Atnphilochus Amphiarai, SC Sthclenus Capanei, 6Ó cum his Eurialus Meciftci.Deinde ex Äctolia Thefl'andrus Polinicis. Po-lircmoomniumDemophoonatcpAchamis fuere,cûdlicxoriginePeIopis.

Sedeos quos fupra memorauimus, plurcs alfj exfuis quifep regionibus, partim ex regum comitibus,alii ipfius regni participes iniccuti funt, quorum no minafigillatimexponerebaudneceftarium uifum eft. Igitur ubi Argos om- Argis cenue» nesucnêre,Diomedes hofpitio cundlos recipir,neceftariacp præbet. Déindc nerunt Grgci Agamemnon grande auri pondus Mycenis apportatuifi pcrfingulos difpar- apud ciome’^ ticns,promptiores animos omnium ad bellum quod parabatur, facit. Tum demt communi confilio fuper conditione belli, iufiurandum interponi hoc modo

L 4 placuitt

-ocr page 216-

igi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I C T Y S C R E T E N S I S

i«n«fn»co« rnodo placuit.Chalcas filius Thcftoiis,piæfcius futurorum,pot'ciTm ma-tiiUùo ”1 îTïcdiû forum afferri iubet,quem in duas partes cxedum,orient! occiden ti 75 diuidit,atlt;:^ tta fingulos nudatis gladijs per medium tranfire iubet.Dein-de mucronibus fangume eins oblitis, adhibitis etiam alijs ad eâ rem necclfa-' rqSjinimicicias fibi cum Priamo per religionem confirmant,neqj pnïis febcU lam dcferturos,quàm Ilium arcp oinne reg»um eruiflent.Queis pcrfcdis pu-rclauti Martern atcp Concordiam multis immolationibus fibi adhofpitauc' re.Deinin templolunonis Argiuæredorem omnium declarariplacuit. Igic linguli in tabel lis quas addcligêdum belli principem, quem cuicp uiderctur, fin wmnen. 3ccepcrant,l^unicis literis nomen Agememnonis dcfignant.Ita confenfu oni iwpvrat.Gr*. niuin fccuiido rumoiCjfummam belli atep exercitus in lé fufcipit:quod ei pro • a deßgriji^ nbsp;nbsp;nbsp;germanum,cuius gratia id parabatur bellum:ôf propter magnam opuia

uim,quibus præter cæteros Græciæ reges magnus atep clarus habebatur,mc nto acciderat. Dein duces præfedoscp nauium Achiilcm, Aiacem,Phcenf-cemcp deftinant. Præponitur etiam campeftri cxercituiPalamcdescû Diomede Vlyire,ita ut inter fe diurnas,uigiliarum^ uiccs difpartiant. His pci-adlis,ad parandas opes atep inftrumenta militip, linguli in fua régna difccdûr. Interim belli ftudio ardebat omnis Græcia,arma,tela,equi,naucs, aup hæco-mnia toto biennio præparantunquum inuentus partim fua fpontc, alij æqua liumad gloriamæmulationcadmuniamilitiæfeilinarent.Sed inter hæcfuin ƒ -nrur'dl“. ma cura,uis magna nauium prxcipuefabricatur,fcilicet ficmulta millia exer-eniMtiirMiü cituum undicp uerfum in unum collccla, incuria nauigandi tardarentur. Igic peraclo biennio ad Aulida Bocotiæ (nam is locus deledlus fuerat) finguli if-gespro facultatcopû,rcgnicp inffruclas clalïcs præmittunt.Exqueis primus Agamemnon exMycenis naucs cetum,alias^ Ièxaginta,quas exdiuerfis cf uitatibus quæfub eo erant,côIlruxerat,Agapenorcm præfccit.Ncftornona-ginta nauium inftrudâ claflem.Menelaus ex omni Lacedçmone naues fexa-' ' ginta.MneftheusèxAthenisquinquaginta. ElephenorexEuboiatriginta.

AiaxTe'amoniuscxSalamina XL.Diomede»cxArgis Lx\x,nauiöclallem« Afcalaphus 2C lalmenus Orchomenij,nauesxxx.Gileus Aiax xii. Item omni Bœotia Archefilaus,Prothcnor,PeneIeus,Leitus, Clonius,naues,t.Ex PhocidcSchedius £lt;Epiftrophus,XL .Dein Thalpius ScDiores cQAmplif macho Polyxino exElide,alfjs^ ciuitatib.regionis eius, naues xt.Thoas ex Aetolia XL.Meges exDulichio amp;exinfulis bchinadib.XL.IdomencuscS Merioneexomni Creta clalïem nauiû lxxx.Ex Ithaca Vlyflcs xl uProtheii# Magnus XL.Tlcpolemus cxRhodo,altjsŒ infulis quæ circa eûerât s.Eume-lius Xi.ExPelafgicis u.Nireus ex Syme pPodarces amp;nbsp;Protcfilaus cxPhilaca, alrjscp qiiibus præerâtlocis,naues xi. Podalyrius amp;nbsp;Machaon ? o.PhilorSe-tes ex Methone alrjscp ciuitatib.naues fepte. Eurypilus Orchomeneus X l i(. GuncusXx.Leontcus amp;Polypactes,exfuis regionibus xl.ExinfuIisNify-ro,Caprate,Coo,Eutraphrates,Antiphus SCPhidippus i o.ThefandrusPoli • nbsp;nbsp;nbsp;nicis quem fî iprà mcmorauimus,exThebis naues t.Calchas ex Arcadia xX.

Mopfus ex Colophona xx.]^cus ex infulis Cycladibus,xX'lt;.E3S^ magn^ ui (rumentfaltjs quoep neceflarijs cibi gratia repleut. Qiiippcita ab Agame-nonemandatum accepcrant,fcily:ct ne tanta uismilitumnccefTariorCpenu-ria fatigaretur.Igitur inter tantum clalîîum apparatum, cqui attp currus belli-ci locorû conditione multi,(ed pedeftri militis pars maxima.Ob earn caulâm, quia per omnem Grçciam multo maior egeftate pabulfequ'tafus ufus proh« bctur.Præterea fucremulti,qui ob artis peritiam ncccfiàrrf nauium apparatui credebâtur.Per idem tempus Lycius Sarpedon,necp precio, neep gratia Pha-lidis Sidoniorlim regis allie« potuiqut uirtutis focietatê militia? noftreaducr-fusTroianoslequeretur. Qiiippequcm iâPriamus donis amplioribus,îjstp poftea duplicatiSjfidiflimum fibi retinuerat. Omnium autem tiadiumniinic

-ocr page 217-

D E B E L L o T R o IA N o, L IB. t

ex diuci'ßs Græciae regnis contracîlû fuprà expofuimiis,toto quin* 9'^iennio inftriidliis præparatusi^ cft.Ia quiim nulla iam res profec^ionem ni* fiabfentia militis retardaret, cuncli duces ueluti figno dato, ono atc]^ eodem ïcnipore Aulida confluunt.

biteriminipfa nauigandi fcftinationc Agamemnon, qucm à cûcflis regem omnium dcclaratum uiprà docuiigt;Lis, longius paulô ab exercitu progrellus, forte confpicit circa lucum Dianæ pafccntem capream: im prudenscp teligio^Supfr/îitiOt Ws quæ in eo loco erat,iaculo transfîgit. Necp multo póft ira Dianæ ob mu* fationcm aëris corporibus pertcntatis,lues inuaditiatqj intérim indies magis 'aaagiscpfæuiens,multamilliafatigare, amp;nbsp;promifcuè pecora atcp exercitum g'^auare.Prorfus nullus funeri modus,necp requies : uti qui’dcB malo obuiam txtrcitH fUcrat,uaftabatur.Quibus rebus foliciti,ducib.muIierquædaL)eo plena Dia næirât ratur.Eamnamqp ob necem capreæ,qua maximelætabatur,facrilegfj pœnas ab exercitu expcteretnec leniri, priulquam author tanti fceleris filiam nbsp;nbsp;nbsp;te^ntur,

natu maximâ,uicariam uicîimâ immolaflèt. Qiiæ uox ut ad exercitum uenit, omnes duces Agamemnonem adeût. Eum quippe primo orare, rcculàntcc]^ ad poftrcmum cogéré,uti malo obuiam properaret. Sed ubi obftinatè renue* tcuident,neculla ui queunt fletftere, plurimis conuierjs infecutijad poftremu fegto honore fpoliauere:ac ne tanta uis exercitus fine redore profuiius, ac fi* nenioremi!itiæuagaretur,præficiunt anteomnes Palamedem.DcinDiome dcinÖóAiacemTelamonium. Quartumldomeneum. Ita peræquationcin numeriatenp3rtium,quadripartiturexercitus. Neep interim ullus Hnis uafti* tatis.Tum Vlylïes fimulata ex peruicacia Agamemnonis iracundia, ob id dö vlyß'ft iphb mum demigrationem confirinans,magnum atqp infperabile cunclis remedi- geniitn perda urn cxcogicauit.Profcclus namqi Mycenas, nuilo confilij participe,falfas lite Im itddudtttt ras tanquam ab Agamemnone ad Clytemneftram perfert, quarum fententia exercitiim, hæcerat Iphigeniamfnam ca maiornatuerat)dcfponfam Achïlli:cumcpnon pnusadTroiam profedurum,quam promiffi fides impleretur. ob quæfefti-narct,eamcp 2ë quæ nuptqs ufui eiïènt, maturè mitteret. Prætcrca multa pro negotio eminentia argumenta ïocutus,fidcm fecerat. Qtiæ ubi accepit Cly-teinneftra,tum propter gratiam Hel enæ, turn maximequodtam celeberrim» noininisuirofiliatradcrctur,lætalphigeniam VlyftÏcommittit.lsi^confcdo .. negotio,paucis diebus ad cxercitö reuertitur, atep eximprouiib in luco Dia* næ cum uirgine confpicitur.Qiiïs cognitis, Agamemnon affedione paterng pietatis motus,ne tam illicitó immolationis fceleri intcreflet, fugam parat. E* umep re cognita Neftor,longam exorfus orationem, ad poftremu in fuaden* di gencre,in quo praeter cæteros Græciæ uiros iucOdus acceptusrp crat,à pro pofito cohibuitJnterim uirgincm Vlyftes amp;nbsp;Menelaus cum Calchantcfqui* OUS id negotium datum erat)remotis procul omnibus,facrificio adornant,cu eccedics tcedarijôë cœlum nubilo tegi coepit.Dein repente tonitrua,cormfc3 tiones,fulmina, ôë præterea terræ marisepingens motus, atq; ad poftrcmum confufione aëris creptum lumen.Necp multo póft imbrium atep grâdinis uis tphigei^ magna præcipitatatintcrquætam tetra,nulla requies tempeftatis. Mcnëlàus moldnprohb cùm his qui facrificium curabant, metu atep hæfitationc in diuerfa agebatur.

Tel rcri quippe primo fubita cœli permutatione,idcB fignum diuinum crede* re.Dcin necceptûomitteret, detrimëto militum cômoueri. Igitur inter tâtant animidubitationcm,uoxquædâluco cmiftà,aipcrnari numë (acrificr) genus, amp;ob id abftinendum à corpore uirginistmilereri namq? eins dcam.Cctcrûni protantofacinorefatispœnarum/^amemnoni à côiugeeiuspoftT'roianS, , uidoriam comparatumiitaq? curai ent id, quod in uicem uirginis oblatG ani* maduerterent,immolare. Deindecepere uenti atep fulmina,alia^ quæ in ma gno cœli motu oriri folcnt,t confenefcere.Sed cùm hæc in luco agunf,Achil-1 forieconß^ les literas feorfum miflàs Obi àClytenineftrajCum auri magno pôdere accipit, lefcerc^

L 5 in qui-

-ocr page 218-

,70 P I C T Y S C R BT E NSI S

in quibus ci filiam att^ oninem domu Riam comcndauerat.Quas poftt^ per* legeratjamp;^ Vlyffis conlilium patefatftum ert,omiffisomntbus,propereadlucü pergic Achilles,magna uoceMenclaum,ô(f qui cum co crût, inclamans,3bin-quiccudine Iphigeniæ cohiberent fefe,comminatus pcrnicicra omnibus, nifi paruiflent.Mox atconitis his atc^ ftupefadis ipfe fupeiuenit, reformatof'^' iâ .. ..die^ui^ginem abftrahit.Interim deliberaniibus cuiuAis quid nam, Ôô ubi euer, quod immolari iubcretur,cerua forma corporis ad miranda, ante ipfam arani intrepida confiftit.Eamprædidamhoftiamrati,obiatam^dtuinitùs ^Ôpre-hendêre,mox^^ immolant.Qiiibus perad:is,fedata lues,inftar^ çftiüi tempo ris cœlum rçferatum clLCæterùm uirgine Achilles, atc^ hi qui facrificio præ-fuêre,clàm omnibus régi Scytharum,quieo tempore aclcrat,commendaucrcgt; At ubi duces fedatam uim mali animaduertere,uentorumcp flatus nauigandi profperos,atcp æftiuam maris faciem,omnes læti Agamemnonem adeunt,e' umcp interitu filiæ permœftum côfolati, honorem regni rurfum concélébrât. Quç res pergrata atc^ accepta per exercitum fuit. Eum quippe optimum cou fultorem fuum,quem non fecus quàm parêtem miles omnis percolebat. Sed Agamemnon fine eorum quæ præcelferant, fatis prudens, fiuehumanarum rerumneceflîtatem animo reputans, ob idaduerfus infortunia firmiffîmus, difïîmulato quod ei acciderat,honorem fufcipit,atque eo dieduces omnes in conuiuium ad fe deducit.Dein haud multis póli diebus, exercitus ordinatus ' perduces,quum opportunum iam tempus nauigandi ingrueret,afcenditn3' lies repletas multis preciofiflîmis rebus, quæ ab incolis regionis eins offere-bantur. Cæterùm frumenta,uinum,aliacp fibineccflària, AniusS^eiusfiiii præbuere,quæ Cenotropç ÔC diuinæ religionis antiftites memorabâtur.Hoc modo ex Aulide nauigatum eft.

DICTYS CRETHN-

SIS DE BELLp’ÆROl ANO,

LIBER sècVNDVS.

OST Q_v A M ad Myfiorum regioncm uniueilàs dalles ucH' ti appulere, propere omnes ligno dato, naues littori adino^ uerunt.Dein egredi cupientibus, à cullodibus loci eiusob^ uiam itum eft.Eos namlt;ç Telephus,qui turn Myfiæ impci3' tor erat,quo omnis regio ab incurfione maritimorum hofti-um defenfaretur, littori præfecerat. Igiturubi defeenderc prohibentur,ne^ prius permittitur terram attingerc, quàm régi qui nam eirent,nunciaretur. Nollri primo quæ dicebantur negligerc,óC finguli nauibus egredi. Dein poftquam à cullodibus nihil remittebatur, fumma ui refilli ac prohiber! cœptum ell, duces omnes manu iniuriam uindi candam rati,arreptis armis euolant nauibus.Incenficp ira cullodes cxdcre,nc * que uerfis his in nigam parcere,feduti quife^ fugientem comprehendcraqob truncare.Interim ad Telephum,qui primi fuga Grçcos cuaferant, uenitinqir' ruiflemulta hollium millia, eosi^ cælîs cullodibus littora occiipalfe. Muka præterea pro metu fuo adqcientes nunciant. Dein re cögnita,Tclephus cum nis quos circum fe habebat,alnscp qui in ea fellinatione conduci potuerc,pio perc Græcis obuiam uenit,acllatim condenlatis utrinq? frontibus, ui magna concurritur. Dein uti quifep in manus uenerat,interlicitur : cum interim his atqp illis ex caufa fuorum perculfis, uehementins inuicem inftaretur. Sedin ca pugnaThefandrus, quern Polynicis fupra memorauimus, cogrelTuscum Telepho,idluscp ab eo cadit,multis tarnen hollium anteinterfedis. Inquf busTelephi comitem, quem rex ob indullrianmiriuni atc^ ingenij inter dif' cesbak'

-ocr page 219-

DE BELLÖ TROIAN O, LIB. IL

^shabebatjftrenu? dimicantcm öbtröcarat. Atacp ita paulatim datas fecan« do belli euentu,ôiS ob id maiora uiribus ag§reiïiis,interficitur. Atc^ dus cru-cntum corpus Diomedes, quod ci iam tum à parentibus ceptum cum eo fo-çietati ius pcrfeucrabatjhumerisextulit : idq; igni crematuni, quod fuperfue-tJt, more patrio fepeliuit. At ubianimaduerterat Achilles amp;Aiax Telamo-nius^magno fuorum detrimento eiftiitum belli trahi, excrcituni in duas par- nbsp;nbsp;'

tesdifpartiunt.Acpro temporecohortatifuos,tâquam rellauratis uiribusa- ‘ ' Cfius holles incurrunnipli duces principes^ cert3minis,qu3 modôinfeque-■ l’cnturfugientes,modô ingruentibus femetinflarmontis opponerêt.Atcp ita omnino primi,aut inter primos bellantes, præclaram iam tum uirtutis fuæ fa-mam apud holles atq; inter fuos effeccre.Intcrim Teutratius, exTeutratio amp;C

g^^nitus, frater Telephi uterinus,ubi animaduertit Aiacem tanta aduer film fuos cum gloria dimicantem,propere ad eum le conuertit,ibi^ pugnan-doidustelomoxoccubuit.Eiuscafu relephusnômediocriterpercullus,ul-tionem^fraternacmortisexpetens, infeflus Aiacem inuadit: atque fugatis fjaos aduerfiim ierat,quum obftinatè Vlyllem inter uineas, quæloco amun-ctxerant,nifequeretur,præpeditus truncouitis ruit.Id ubi Achilles procula-nfnadiiertitjtelo iaculatus remurfinillrum regis transfîgit: AtTelcphus im-pigrcfurgcnsjferrumcp ex corpore trahit, 6C protetflus concurfu fuorum ab iaitanripericulo liberatus cfl.lamcp diei plurimùm proceflèrat, cùm utraque acies incêta prælio,fine ulla requie ab iugi eertamine flrcnuis aduerfum fe du- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*'

cibus fatigaretur. Nam^ noftros multorum dierum nauigatione aliquâtinn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ ’

txhaullos,maximèprælentia Telephi exanimauerat.Is narnqr Hercule geni-tus,procerus corpore,acpollens uiribus,diuinis patris uirtuiious propriâ gîo tiamæquiparauerif.Igitur aduentantenolt;fle,cun(flis cupiêcibus, requiesbcl h facia eil. Ac M\ f ad domum,noflri ad naues digrediuiïtur. Cæcerùm in ea PMgnamultimorralium interfecli utriufcp exercitus,acuulnerati pars ipaxi-ma.Prorfus nulli aut perpauci clades belli expertes. Deinde infecuta dielega b inuiccmdefepeliendis qui in bello ccciderant,naittuntur. Atœ ita indueqs iïiterpofinSjColiedla corpora atep igni cremata fepeliût. Intérim Tlcpolemus, ' amp;nbsp;cumhatre yXntipho Phidippiis, quosTheflàlo genitos, nepotes Herculis rupr3memorauimus,cognitoTelephûinhis locisimpericare,fiduci3cogna-tionisadeum.ueniunt,eicpqui'namclient,amp;quibus cum nauigairent,ape-ttiere.Deinde multa inuicem confumpta oratione,ad poflremurn nollri acri-, ns incufare,quôd tam hoftiliter aduerfum fuos Uerlàrctur. Agamemnonem nanqj SC Menelaum Pelopidas,non alienos generis fui,eum èxercitû contra-. xilîè.Dein quac circa domûMenclai ab Alexandro cômilîà eflent, raptumep Helenæ docêtratqj decere eum,cùm propter confanguinitatc, tum præcipue obfcelus uiolati communis hofpittj,Græcis ultrô adferre aiixilium, in quorii gfatiamipfiusetiamHcrculis,plurimalaborummonumenta,pertôtamGraÈ . ciamexilieret. Ad ea Telephus, etfi doloreuulneris immodicè aftîidlabatùr,.;

benignô tamê rcfpondens,iplbrum potius ait culpa fàdS, quôdamicifïîmos SCiunâos fibi generis affinitate, regno fuo appulfos ignorauerit; prçmitten-/'*'“*'’^^ dos ctenim fuilfe,per quos cognito eorum aduentu obüiâ ire gratulan tem o-i. portuerittatep amicèhofpitio receptos,donîFtos^münerih.quucornmOduni. ipfis uideretur,remitterc.Cçterû militiam aduerlum Priamum recula retAftio-dienenim Priami filiam fibi matrimonio iundlâjex qua Eurypiîtïs genitus av: dlilîîmûaffinitatis pignus interccderet.Deiiîdeproperepopularib. uti aß in-, ceptodefilieret,nunciariiubet:atcp itanollris liberâegrediedi nauibiispote- : ftate pcrmirtit,ac pro tepore cohortari fuos. Tum^ uepolemtis ôif qui cû ccÿ ttçneràt,Eurypilo traduntur: hicp peradlis quæcupierâr,adriaues pe,rgôt,nu-eiantep Agamenoni ac reliquis regibus pacem concordiam^ cum Tclcphor.

wbi accepêrç,apparats belli læti omitlûc. Dein ex cÔfiîij fententia Achil ..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kscwra

-ocr page 220-

t7» D.I c T Y S C RETEN SIS

les cüm Äiace adTelephüm perueniunt, cuni^ «adatuin magnis dolorib'» cónrólatt,ittiüriliterincominoduniferret,piecaoaiïtur. AtTelephiisubiai!-öuantum réquies dolon's interceflerat,Grçcos incufaie, quod ne nunciü qui-ciem aduentus fu^ræmifiirent. Dein percontatur qui'nam öó quanti Pelopi' dæ in ea miiitia efîenudoÂuscp multis precibus orat, ut ad ie omncs ueniant. ßr^eorum du nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftri faduros ie quæcuncp uelleAolliciti defideiium régis reliquis

‘. nùnciauêre.Igit ömnesPelopidæ^prætcrÂgamemnonêôóMenela^m,inù' lf f ff congregati,adTeîephû ueniunt,multumcp grätulationis SClætitiçpræ' tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obtulerc.Ac deinde muneribus largiter donati,hofpitio recipi'

ttntur.Neœ tarnen miles reliquus qui apud naues erat, munincen tiæ regis ex pers erat.Näncp ex numero nauium frumentum, alia^ neceflària afFatim por tabântur.Cçterùm rex ubi Agamemnonem fratrem^ eius abeflè animadiicr ti t,mültis precibus Vlyflèm deprecatur,uti ad eos accendos pergeret. Hü' adTelephüm ueniunt,ac more regio inuicem acceptis datiscp doniSjMa chaonem SC Podalyrium Aefculapij Rlios uenireacuulneri mcderiiubct:qui infpecl3 cura,propere apta dolori medicamina imponunt. Scd ubi tritis aliquot diebus,tempus nauigandi remorari, acuentis aduerfantibusmarcirtdi-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;es magis magiscp fæuireoccipit,Telephum adéünt, cum^ decmportunitate

temporis Confuluntiatfj ab eo do Ai, initio üeris ex his locis ad Troiani naui-gandi tempus efle, reliqua aduerfa, cunAis liolentibus Boeotiam reuertßcur. ibiep fubdu Ais nauibLis,finguIi in régna fua hyematum diiccdunt.Interim in çoocioregiAgamemnoni cum Menelaofratreexerceredifcordiasuacuuin et Menelatdif fuit^ob proditamIphigcniam.ls nanep author, SCueluticaufa tâti luAuseius ßdtum. credebatur.Peridemtertipus,ubidecôiurationeuniuerfæ GrçciçapudTro-iroùniftdd jarn cornpertüm eft,authoribusnuncrjsfecutisBarbaris,quimcrcandigratia, ieäuparMtt peromnemHellefpontumcômutaremerces cum accolisfuetijultrocitroip uagabantur,ttietus atep mœror uniuerfos inuafere, cum finguh,qitibus abini tio Alexandri facinus difplicuerat,malè a Au aduerfus Grçciam,oC ob id pau-corùm prauitate in communem perniciem praccipitatum iri teflarentur. Inter quæ tam fblicita,magna cura plurimi exordinefeAi, ad contrahenda exfîniti mis regionibus auxilia,ab Alexandro alijs^ peffimis confultoribusdimittû-tur:eiscpmandatur,uti quamprimùm expedito negotioremearent,quodc3 gratia maxime a Priamidis feltinabatur,uti propere inftru Ao exercitu, t^us profeAionis antccaperent,atœ omne quod parabatur bellû,in regiones Gra: ciac traniportaretur. Quum naccapudTroiam geruntur,Diomedes incepti eorum certiorfaAus,niagna celeritateperomnemGræciamperuagatusuni-iierfbs duces conuenit. EiscpconfiliumTroianorümapericns,monetatquc hortatur,ut quamprimùm inftru Ai rebus bello neceflarrjs,ad nauigandum fc ftinarent.Neœmulto pôftrecognita,Argos ab omnibus conuenitun IbiA-chillcs régi inaignatus,qùod propter filiam rcnueretprofeAionem,abVlyf-J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feadgratiamreduAuseftJsnamcpdiu mœftoacluAuobfito Agamemnon/

. • nbsp;nbsp;nbsp;infiriuns,quæ çircâ filiam sitis eueniftènt, animum ato^ ornatum magis reforgt;

mauit.Igitur cunAis præfentibus, quanquâ à nulla offtcia militiæ negligebâ-tur,prçcipuetamen AiaxTelamonius,SC Achilles cum Diomede cura maxima,ftudium^ importandi belli fufceperant.His^ placet,uti prçtcrcontrada claflem,naues quibus loca hpftilia incurfarent,præpararcntur. Ita diebus pau cis quinquaginta nauiü claftem inftruAâ omni genere côpingunt. Cæterum ab inceptó militiae eius,ojAauo iam anno ad hocu^ tempus confumpto,!ni-tium noni acceperât. At ubi inftruAac omnino claffes, SC mare nauigq patîés^ rtecpu;lIarcsimpedimêtoerat,Ci£as,quifortèmerc3di gratia eoappulcrât,CO ’Teiephi «al« duAos mercede,duces profeAionis eius delegere. Per idc tempns T »uttjunitur, dolore uulneris eius,âd in prælio aduerfum Grçcos acceperat, diu afiîiAatus

cûnuUo remedio mederi poffètjad poftremû Apollinis oraculo monitus, u«

-ocr page 221-

DE BELLO TROIANO, LIBgt; It 17?’

Ach'licm atcp Acfculapij filios adhibcret,propcic Argos nauigâs.Deindccu Telephiuut'é Óisducibus caulàm aducntus dns admirantibns, oracukim refert: atqiieita nbsp;nbsp;(amtitr»

orattncfibi prædicTiim rctncdtum ab amicis iiegaretiir. Qiie ubi accepcrc,xA-chilJescuniMachaoiieamp;Pûdalyrto adhi'beates curarauLilncn'jbreui fui cm. oraciili firmaucrc. Cætcrùm Grçci multis immolationibus dcos adiutores tu ccptûinuocanteSjAiiIida cum prælt;fldtis nauibus ucniunt. AtcK tndepropç-tenauigareincipicntesjdux Telcphus ob acceptam gran'am factns.ka alcen-lisnauibus, ucntos tiadèi exfcntenna,panel's diebnsad Troiampernenerc. ber idem tetnpns Sarpcdoii Lycins Xanthi Laodamiæ lili'ns, freqnctibns niincijs à Pnamo 3ccitns,cùm magna armatornm mann adnentabat.Is ubi a-nuTiadncrnt procnl magnam nim ciafsium admotam littori, ratus nt negotiS wat,properefnos inItrnit,Græcos^ egredi incipienteamp;innadit. N£eqj mnko G'-jecoru ckM' pôilpriamidœ recognica, arrcptisarmisaccnrrnnt: cum intérim Græci infe- rreiänKpu» tàshoftibns,ôc omni modo inif antibus, neep egredi fine pernicie, neq? arma nbsp;nbsp;primât

Mpere tnrbatis omnibns,SC ob id cnn dia impedientibus poflent. Ad poitrcgt; •numtarnen,hiqnibus ineafeflinationcarmandifemetpoteifasfuit,confîr-naati inter feinniccm,acriterhoffcs incurrunf.Sed in ea pugna ProtefilanSjCU ills nanis prima omnium ten te admota erat,inter onmos bellando,ad poftre-mnm telo Aeneæ idlns rnit.Occidere etiam duo Priami fîlij, neep reliqua mui titüdo utraq? ex parte cladis eins expers luit. Cæterùin Achilles 2d AiaxTe-hmoniiis,quorum nirtute Græci fulfentabantur, magna gloria dimicantes, mettini hoitibus,2t fiduciam fuis effecere. Neep ampliùsreliifi aduerfum eos poterat,qiunpanlatim decedentibus his qnos aduerfum ierant, ad poftremS lt;unclifngarentur.ka libero ab hoffibus temporc,Græci fnbdncTas nanes,at-que in ordinem pofitas tuto collocant. Dein ex omnibus Achillcm atque A-i'icemTelamoninm,quorum nirtntemaxime fîdebant, cnlfodes deligunt: dstptutdam clalTium atq; exercitns per latera atep cornua diftribuentes, tra-^ lt;fdtdgitar ordinatis diipofitiscp omnibus,Telcphus, cuius dudln ad Troiairt iiauigatum eit,magna lui apua excrcitum gratia domum difeedit. Ne® mulgt; td poil circa Protcfilai fcpulturam noifris occupatis,nihilcp tali teporc noifilc metLientibus,Cygnus,cnius hand procul à Troia regnû erat, cognito adncngt; tuiîoftio,clàm atep ex infidfjs Græcos inuadiceosep ancipiti malq territos,fi-nenl'ôordineacdifciplina militari fugerecoegit. Dein propererchqnfqui-bus noncahumatio mandata erat,rccognita, armati contra eunt. In qnibus Achilles congreffus cum rcge,enincp 2d magnâ nim hoftinm interfecit. Mox înfugamconuerfis reliquis,noflri qnoep hoc modo liberatifunt.Cæterùm fo l’citis ducibus, SiC multorum clade ob crebras hollium inenrfiones anxfjs,de-t«nitur,uti primùm finitimasTroiae ciuitates cum parte exercitus adeant, e-as® Omni modo incurfent.pta omnium primam Cygni regioncm innadnnf^ uallantcp circum on?nta.Scd ubi Metorenfium ciuitatcm,quæ regni caput, fi-« korumep Cygnt akrix memorabaqnullo refilfente inuaferc,atlt;m ignem kibij-fcrcccEperûtjCines eins jnïilbs prccibus lachrymisep orare, ut ab incœpto degt;' fillerent: per omnia hnmana atep diuina nixis genibus deprecates, ne dek'dlâ pclfimi duels cinitatem innoxiam, ac paulo póftfidam fibi Inere patercntilr. f y^^ Hoc modo per miferationem feruata ciniSBS.Cætcrùm regios pueros^Cobim g;o„„ 2d Coiianum,eorumcR fororem Glaucen,expctêtibus Græcis tradidere.Qiiâ nollri Aiaefob fortia Fadla‘eins,excepca reliqua præda, habendam concedût. Neq;rnultópóftMctorenfesfupplices 8^ cum pace adGraecos perneninnt: nniicitiam,2domnia quçimperaftènt,fadluros polliciti.Qiiîs perfedlis, Grgci CYllam aggrelfiexpugnauAe.Necp tame Coronern quç baud procul aberac cotii^nnt,in gratis Mæandrinorô,qui côtermini ciuitatis eins, fideles ateg a-micifïîmI nobis ad hoc tepns permâferât. Eadê tepeftate oraculir Pythfi Grt»-«isperfefturjconccdendôab omnibus, ut per Palcmcdê Apollini Sravr.ibio

faci'inciuiti

-ocr page 222-

Î74 D I C T Y 8 CRETE N SIS

ftcrifidutn cxhiberetur. Qiiæ res mukis grata ob i'ndiiftriain 8^ amorcmuiri, quem circa omiicni exerciciim cxhibcbat, iionnuUis ducum dolorifuit.C;rte rum immolatio centum uid:irnarum,licut prædidum crat,pro cundo exerci-cîjofvj [xcer tucxhibebatui'jpræcuntCjChryfcloci ciusfacerdote. Interim re cognita Ale-lt;ioj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xâdtr congregata armatorum manu,ad i^ohibendum uenit. Qiiein quidem

AiacesduOjpriufquamadtempkirnappi’pinquaretjintcrfcdtisplurimisfu-gauere.Sed Chryics,quern facerdotem Smynthq Apollinis fuprà diximus,u-tiiufq; exercitus ofFenfam metuens, quifquis partium ad eum uenerant,cuin à bis fe adiuncQum eflclimulabatdntertm in eo facrificio Phylodeta,hsudpro-ferptnte inor^ cul ab ara rempli eins aftans,morfu ferpentis forte contingitur. Dein ab om-juf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibus qui animaducrterant,clamorcfublato, Vlyfles accurrens ferpentem in-

terficit- NequcmultopoliPbilodetacumpaucis,uticuraretutjinLemnum infulam mittttur.Namcp in eafacri Vulcaniantiftites inhabitareabaccolisdi ceban tur,foliti mederi aduerfum uenena huiufinodi. Per idem tempus Dio-Pdiwedii 13^ medes Viylîès conGlium deinterficiendo Palamedeineunt, moreingenij tcrUM, humani,quodimbecillumaduerfum dolores animi, ödinuidireplenum,an-teiri fe à meliori baud facile patitur* Igiturfimulato quod thefaurörepemim in puteo cum co partin' uellcnt, rcmotis nrocul omnibus, perfuadcnt,utipfe potius defcenderct.Eumcp nihil infidioie metuctem, adminiculo funts uiüm dcponuntiac propere arrejatisfaxis,quecircum erantjdefupcrobruunt.kauir Optimus acceptusep in cxcrcitu, cuius ncque confilium unquam, nequeuir-tus frulfra fuerat,circumuentus à quibus minime dcbucrat, in Jigno modo in terrjt.Sed fuerc, qui eins confilij baud expertem Agamemnonem diceréf,ob âmorcm duci in excrcitum, ôô quia pars maxima régi ab co cupiens, traden-dum ci imperium palàm loquebantur.lgitur à cûdiis Gi£cis,ui'Iuti publicum AchiUfs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eins crematum igni,aurco uafculo fcpultum cft.lnterini Achilles mini-

iri.iij i/f«, ftias,amp;udutt officinam belli proximasTroiçciuitates ratus, fumptis aliquot püpuiatur. nauibus,Le3bumaggrcditur,acfineulladilficultateeam capiqStPorgaritam loci cius rcgcm,multa aduerfus Grcecos hoftiliter molitum, inrcrficit. Atqiæ indeDiomedæam fiiiam regis cum magna præda abducit. Dein Pyribam Plierapolimurbes refertas diuitijs,cûdlis fuorum pofeentibus, nimagnaag-grefliis,paucis diebus fine ulla difticultatc cxcindit. Cætcrùm qua ptrgebaq agri referti iugi pace'dcprædatqomnibuscp uexati rcbus;ncq5 queep qiioda-micumTroiahiscrederctur,non euerfum atep uaftatum rcliquit. Qiiibuscô-gnitiSjfinitimipopuîi ultroad eum cum pace accu: rérciac ne uaftarentui aÿi

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tîimidium frudtuum padîqdantfïdem pacis,arq5ab co accipiunt.His acns,A-

ehilles ad excrcitum regreditur, magnam uim gloriæatcn prmdæappoitans. Eodem tcmporc rex Scytharfi cogniro aduentu noftrorum, cùm niagnisdo-nis aduentabat.Cxterùm Achilles baud contentus eorum quægeficraf,Cyli cias aggreditunibiep Lyrnefum paucis diebus pugnado,cocpit.lntcrfcdo dc-' inFacnone, qui bis loris imperitabaqmagnis opibus naues rcplctjabduccns

• nbsp;nbsp;nbsp;AftynornenChryfisfîliaip,quæ CO temporercgidCnupta état. Propcrèindc

Pedafum cxpugnarccœpîqLelegonum urbcm.Scd eorum rexBnïèsubiani inaducrtit in obfidcdo fæuirc noitros,ratus nulla ui prohiberihoftes,autfuos fatisdefendipofle, dcfperationcTulfugtj falutiscp attentis cætcris aducrium hoftes domum rcgrclïtis,laquco intertjt.Ne^ multo póft capta ciuitas,atquc tnterfedi muiti mortalc3,6C abduda filia regis Hippodamia. Peridc tempùs fitix XeUmo AiaxTelamoniusThracûChcrronefumomnimodoinfeftabat. Sedubirex tiiut cherrone eorum Polymneftoruirrutem at g? gloriam uiri cognouit, dilfides rebus fuis, ^nm crthry, dcditionêoccœpit.Tumcp Po'ydorusPriamifilius, quem rexrecens ratuni infeflat, clàm omnibus alendum ei tranfniiftrat,merccs pacis ab co rraditur. Aurum etiam,aliacp buiufinodi dona ad conciliandos hoftium animos,alfa im prçbe bantur.Dein frumenrum per omnem excrcitum tonus anni pobicirus,naues uueiariaS’

-ocr page 223-

DE BELLO TROIÄNO, LIB. It

oncranas,qLias ob id Aiaxfecum habuerat, i-cplet:multilt;^ exccrationibiis ä-raidtiam Pn'ami aducrfum Grecos rcnuens,in pace fidcc^ receptus.His acflia Aiax iter ad Phrygias conuertit’.ingrefluscp eorû regionein,Teuthrantcm dó miiiui-nlocorûfoiiCario certarnineinterfïcit. zÀcpoltpaucos dies cxpiignatà atc]5 incenfa ciuitate,magn3m uini^rædæ abftrahit, abduccs T egemelîam liünircgisdgiturambo diiccs multis uaftatis atep expugnatis rcgionibusqpiî ciariat.p magnifîci tngeti iioînincperdiucrlà loca, atep quafi deindullria,éo-dem temporcad exercitiiin remeauêre.Dcinde per prçcones cÔdiiclis in un(ï cunâisniilitibiis,diicibuscp,progreirunmcdium,fingLililaboremfiioriim,at qneindiiftriçdocumenta in côfpedtu omnium expoliiêre. Qtiç ubi Græci a-nimaduertere^fauore ingenti ac laudibus eos profccuti, mediostp llatucntes, tamis oleæ coronaucre,amp;ein confilium de diuidenda prçda cœp*cum:Nefto- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuißä.

te^Gdomeneo in decernendo optimis authoribus. Itaqj cundlorurn fenten-tta,cxomni præda quâ Achilles afportauerat, excepta Factionis coniuge, A-ftynoiTie,quàm Chrylis filiam ftiprà|docuimus, ob honorem regium Agame noni obtulere.Ipfe etiam Achilles præter Biifei lîliâ Hippodamiam, Diome-deam, quoqj fibi rctinuit, quod eiufdem ætatis atq? ahmoniæ non fine magno dolore diuelli poteratiob id iam antea genibus Achillis obuolutfe,ne Icpa larcntiirmagnis precibus orauerant.Ceterùm reliqua preda uiritim ob lîngii lorû mérita diftributa elt Dein quæ Aiax afportauerat V^lyfles amp;nbsp;Diomedes rogatueius in medios intulcre.Exquibus auri atep argent! quantu fatis uide-bacur,Agamemiioni régi datur.Ac deinde Aiaci ob egregia laborum facino-.

ta reuthrantis hliam Tegmelîàm concedût.Ita diuifos in fingulos quæ fupef fncrantjfrumentum per exercitum difpartiunt.His adis, fîdem padli quod cô Polymncllorcintcrcellèrat,tr3ditumcp Polydorum refert. Ob quæ à cundlis decernicur,ut VlylTès cum Diomede profedli ad Priamum,Helcnam cum ab repris recipcrenqatqj Polydorum régi traderent. Igitur bis ner gcntibus,Megt; nclaus,in cuius gratiam id negotiiî gerebatur,lcgationis officium paritercum fupradicfbs capit.Itacp habentes Polydorum ad i'roianos ueniunt.Sed ubi a-nitnaduerterepopulares e!ccî:os,acmagni nominisuirosadur-ntaile,propere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trôj^

lenesomnes, quorumcôfilium haberilolitum trat, inunum d.icunt, Priairio nbsp;nbsp;l'usât»»,

^filijsdomi retento.Igitur reliquis præfentibus Græcorum, Menelaus uerba facitiSecûdô iam feob eandêcaufam uenifle, cùm multa aliaaduerfum fedo-n^nmepfuam admiflà,tum magno cum gemitu filiæ orbitatem pet abfentiam coniugis qtiæri.Qiiç cûdia ab amico quondâ amp;nbsp;hofpite, non fccundû mei ittï finimeueniire-Eamfeniores lamentationêimmodicâcû lachrymis accipien-tes,ad omnia quæ ab eo dicebâtur,tané^ iniuriæ eius patientes,annucre. Poft guæ Vlyflcs médius aftans,huiufcemodi orationem habuit. Credo ego nos del Troiani principes fatis compertum habere,nihil temerè Græcos, nihil incon- Trounot filtuminciperefoleretacfemperijsiamtûàmaioribusprouifum atqjeîabo- oratio. rarâ,uti fadta geftaep eorû laus potiùs culpa fequeretur.Et ut prçterita berte confulta omittâ,iam hoc hcet recognofeere : iniurqs cont;umelijs^ Alexâdri paulôantèlæfa Græcia,non aduim, neep ad arma decurfum effiquod iracurt-diæ refugium elfe folet. Nâ de conßlfj fentça, Icgati ad recipiendam HelenS, titmeminiftis,cuMenelao uenimus. Quibus præterfuperbas uerborû minas Sdnlidias occultas,nihil à Priamo atep ab eius rc^ulis remiirum.Imperfedla i-gitur rc,ut opinor,côfequês fuit arma caperetiusq? per uim extorquerc, quod amice impetrare nequitû elbltacR j^adto exercitu totius Græcie, atep tot egrc-g'js at(p inclytis ducib.ne fie quidê pli3 aduerfû uos inire côfiliû fuit: fed imi-tatimorê,modeffiamcp folirâ,iterato uos ob eande caufam oratum uenimus. Cætera in manu ueftra lîtaTroiani. Neep nos pigebit cÔfuluilîe uobis,fi modo fana m!és effidecretis làlubrib.priora male conffilta corrigerç.Per deos im-mortales reptuate animis ueîkis,quanta clades, QC «eluti côtagio huiufee ex

empli

-ocr page 224-

17^ DÎCTYS CRETENSIS empli orbemterrarû otcupaturafic.Quiscnim pofthac,ubi uiriki'ngeniScft, rccordatus Alexandri fadnus, non omnta fufeepta infidiofà âb amico me-tiiere cogetCautquis frater ftatri aditum patcfadet'^’Qins hofpùcautiogna' tiî non ta.n^ hodè cauebitî’Denfcp fi hûçquod baud (pero,prôbaüerïuS)Om' nia feederis iura ac pietatis apud Barbaro^ Græcosq^ claufa erunt. Qlîociicj

I Troiani prindpes,bonû atlt;ç utile efi, Graccos reeeptis uniuerfis qUat pci »im extortanintjâmicè,atrputipareil domummittig neçp oppeririutdudrc^»® inter fe amidflîmapnanüs conférât. Qiig cû confiderôjdolcndâ mehercuie »i' CCin ueîlrâ putomui innoxij SC culpæ eius uâcui, tot tanti^,paucorQlibidi»® paulo poftalicni leeleris pœnas fubire cogemini. An uos ioli ignoratis, utaf fedae fint amicæ at® üidnæ uobis duitates, uel qüæ refiduis indies prepared turî'Nam captum Fmlydorum, atep apud Græcos rctineri, cogûitû uobis eft; quijfi Helena cum abreptis nuncfaltem reuocetur,inUiolatusPriamo reftit»’ potcrit.Alioquin bellum dilferri non poteft : neqp finis bellandi fiet, quinaut omnes Grædç duces ad eruendam duitatem ueitram,qui firtguli làtis idonc» font,mortem obierintiaut quod magis Ipcro cÔfôre,capto Ilio, crematô^ig' ni,pofl:eris etiam impietatis ueftræ exemplum rêlinquatur.Qiiaproptcr diiin adhuc res integra uobis in manibus ell,ctiam prouidetc. Poltquam finem df cendi fedt,magno filenttô curtdis uti in tali negotto fieri folet^ aliéna fenteiv tiam expedlâtibuSjCÛm fe quifqp minus idoneum adlorem crederet, PantliuJ apud eos clara üoee aitiVIyiTe uerba fads, quibus praeter uoluntatcm mcdcrl rebus potellas nulla efl.Dein poft cum Antenoriômnia qu^ memorata à ua bis funt.fcientes prudentesep patiemunnetp uoluntas bene confulendi abel^ fi potellas concederetur.Sed ut uidctis,fumm3e rd potiunturilli,quibus ctrpi ta utilitate potiora funt.Qiiat ubi dilîeruit, mox per ordinê duces omnesqd ob amidtiam Priami,quicp mercede condudli auxiliarcm exerdtû dtixeranti vly/fii di Pd* iticeodud iubet.Qius ingreflîs Vallès fecûdam orationem exorfus, iniqnifi ridif {r7/*g«{fimosappcllareuniuerfos,ne® dilpares Alexandriiquippcquiàbonohone j(.ss or^iho, ftoep elapfi,authorcm peftîmiîcelcris fequerentur.Neep ignoraïc quenquani quinfi tam atrox iniuria probanda fit, fore uti malo exemplo diilèminato per mortales,iplôs etiam qui baud loge abclîènt,fimilia aiit graüiora hifcefequegt; rentur.îSauterant atroda,cundi taciti reputare inter fe animo : at® ita cxcni' plum huiulcemodtabborrentes,indignationererumpermoueri. Dein folito tnoreperrogatis feniorum fententijs,pari conlenfu omnium,Menelaum indi gnepalfom iniuriam decernitunlblo omnium Antimaebo in gratiam Alexâgt; drl,aducrfum cundlos reclamante. Acllatim, qui de omnibus nunciatumad Priamum mitterentur,elclt;fli duo:bitp inter ccetcra quæ mandata crant, etiam dePolydoro docent.Ea ubi rex accepit,maxime conllernatus filtj nuncio, an te ora ômnium corruit.Dcinde à cirdimllantibus refedlus paulifper,erigitiin at(p ire in confiliû cupiens,à regulis cobibitus eft. Ipfi namcp relido patre cogt; uentum irrumpunt, ad id tempus, quo Antimachus multis in contumeliam * Græcorumiaaisprobris,tumdemûdimittiMenelaumaiebat, fiPolydorus tcftitueretur. Poftremo, eundem cafum atep éxitum utriulqj cuftodiendiim* Aducrfum quç cundlis filentibus, Antenor refillere,ac ne quid buiufmodi de i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cerBerctur,magna ui repügnare. Sedpollqum inuicem multa confumpta ogt;

ratfone,certamen corum ad manus procelîerat,omncs qui aderant, inquictu aefeditiofum Antimachum prônurtciâtes,ècuriaproiecerc. SedubiPiiainfi egrelfi funf,Pantbus Hedtorem obfecrans (nam is inter regirlos cùm u i rtti te turn confîb'o bonus credebatur)hortari, ut nurtcHelcna potilîîmum, cui» Graeci fupplices ob earn caulâm uenilïent,cum amidtia redderetur. Neep nâ* rum Alexandro ad explendum amorê,fi quem circa Helena babuerac,tr^fä'' dlum.Qiiocirca uerfari ante omniû ocuîos öportere prælcntium regum G«' lorum eorumcB fortia fada^ac recês partam gloriam erutis amicillîmis Troiæ

3 r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciuicatib»»^

-ocr page 225-

DE BELLO TROIANO, LIB. IL 177 ciin’tatibus. Ob cam etiam caufam Polymncftorcm exemplu admi'fll abhor-rentcm,ultrö Grçcis Polydoruni tradidilE.Ex quo etiam uerendum, ne quid per tale commcntum hnitimae regiones, pcrniciofa cofilia aducidum Troiam mohrentur. Nihil cxploratum neqj hdum elle: infidiofa cuncla,atcç aduerfa in obfidione fore.Qiiy fi omncs i^ uti res eft,animo reputarent, neq? ulterius differendos legatos patcrcntur Helena cum gratia remifla,maius atcpar-. diusamicitiarpignus inter duo régna coalcfceret. QuæubiaccepitHeëlor, HftfZor« con/ recordatioiiefraternifacinoris triltioraliquantum,fufFufiscpcum moErörèlayï/iaMi. chryniiSjHclenam tarnen prodendamminiitierebatunquippefupplicem dó muSjS^ ob id fide interpolita tuendam. Si qua aut€ cum ca abrepta docercn-tur,refiituenda cunda.Namq; pro Helena Caflandram, uel Polyxenam, uel quælegatis uideretur, nuptum cum prçclariiîîmis donis Menelao tradcndâ. Âd ea Mcnelaits iracunde atrox:Egregie hercule nobis adlû eft, fi quidê proprio IpoliatuSjCÔmutare matrimoniû arbitrio mcorû hoftium cogor. Aduer-înm que Aeneas: Ac ne hæ quidê concedentuqcÔtradicente ac reliftcnte mc, Aenc£ oratioi Hiquis^ qui affines amiciq^ Alexandro in rê éius côfulimus.Sunt enim,atcp dunt fcmper,qin domû regnumcp Priàmi tueant : necp amilib Polydoro,or-bitasPriamû infequet,tot talibusq; filrjs fuperftitibus. An folis qui ê Græcia finit raptus huiuftnodi concedùnt^ Qiiippe Cretæ Europa à Sydonc, Gany-•iiedêex hifcc finibus atqj imperio rapere licueritç’Medeâ ignoràtis ne a Col-diis in Colchorû fines tranfueêtiK Et ne primum ilkid rapiendi initiû præter-niittâjlô éx Sydoniorum rcgione abducfta,Argos meauit. Häcicnus uobifcu liérbis aêtum.Ac nifi mox cum omni clafTe ex hifce locis àufifgeriti^, iamiam Troianâuirtutem expcriemini.Deorûquippeopeatq^ auxilio, iuucntus pe-hta belli abundè nobis eft,atqî indies auxilioium crcfcitnumerus.Poftquam finêloqucndi feciqVlyffes placida oratione:Iam Hercule ulterius,air,diffctre viyßij inimicitias baud integrum uobis eft.Date igitur belli fignum, atqj ut in infe-rendis iniurrjs, ita in inchoando prælio fite authores: non fcquemur lacellïti. Talibusinuicemconfumptisuerbis,lêgaticorifilioabeunt. Aernoxperpo-pulum diffèminatis, quaeaduerfus legatos Aciicas dixerat, tumultus oritur, fcilicetpereum tiniuerfam Priami domum odio regni eius, amp;nbsp;peffimo inter-cedendi cxemplo cuerfum iri. Igitur ubi Icgati ad exercitum reuenere,cSêfis ducibusdidageftacpTroianorumaduerfumfecxponunt. Itaq^ decernitur; _ . . utiPoIydorum in confpeclu ornnium,atqp ante ipfós muros nccarent. Neep Polydofut ulterius dilatum facinus: quippe pröduêlus in medium, uifentibus ex mûris ptdatun plerifcp hoftium lapidib. iêlus,fraternæ impietatis pcenas luit. Ac mox unus expreconibus nunciatum Ilicnfibus mittitur, ut Polydorum fcpchendurn peterent. Miirusépadeamremldæus,cumferuisregis,foedatumacdilania-tiitnlapidibusPolydorum matrieiusHecubærefert. Interim AiaxTelamo- Aidcis Teld/ ’iius, ne quid quietum finitimis Troiæ regionibus, atque amicis rclinquere- monij 'mcur-turjhoftilicereasaggrcITus,Botyram,Cyllamcpciuitates diuitijsnobilcs,ca-pit. Neep contentus his,Gargarum,Marisbam, Geniteri,Sccpfim.LarifiaiTi, Troi^««» miranda celeritate depopulatur. Dein doeftus ab incolis, multa huiufeemodi pecorainldæo monte ftabulari,expolcenttbus qui cum eo erant cunêtis,cito agminemontem ingreffiis,interfe(ftis gregum euftodibus, rnagnam uim pe-corum abducit. Deinde nullo omnium aduerfantc, cuntftis qua pergebat in fiigam uerfis, ubi tempus uifum eft, cum magna præda ad fuos conuertit. fier idem tempus Chryics , quemlacerdotem Smynthrj Apollinis fuprà do-yuimus, cognito filiam fuam Aftynomen cum Agamemnone degere, fretus fuddCrdcü' teligione tanti numinis,ad naties uenit,praeferens Dei uultus,amp; quædam or- repo[cit, namentorum rempli eius,quo facilius recordatione præfentis numinis uene-fatio fut regtbus incuterctur.Dein oblatis auri atep argenti donis plurimis,re-demptionemfiliæ Jeprecatur : deprecans ut» magnificarent præfcntiam Dei,

M qu*‘

-ocr page 226-

17» D î C T 1 S C R E T E N S I S

qui fccum oratum cos ob facerdotcm proprium ireniiîct. Praîterca

tat,que Indies aduerfum feab Alexandro,eius^ côfanguincis, ob exhibiC3:n à le paulô ante tmmolationem,inimica hoftiliacp pararentur. Quæ ubi aece-pere,reddendam filiam lacerdoti,necp ob id accipiendum præmiuni, uniucr-lis placet. Qiiippe cum per iè amicus,fidclisŒ nobis,tum præcipue ob rcligio nem Apollims nihil non meriti, crcdcbatun Namcp iatn multis documcnt.s acfama incolarum,obfequi numini cius per omnia deftinauerant. Qtif poli-quam Agamemnon acccpit,obuiam cundlorum fententrjs irepergit. itaquc atroci uuitu exitium faccrdoti côminatuqni recedcrctiperditum fencm atque extrema mctuentê,impcrfcdo negotio ab exercitu dimittit. Tali modo con-Gimxo*« n«« uentu diflbluto,finguli reges Agamemnonem adeunqeum^ multis probns cuw conieniio infedlantur : quippe quod ob amorcm captiuæ mulieris, fc'^, Qé, quod indi^ gnilïimum uideretuqtanti ntiminis Deû contemptui habuilfet, ac mox unb uerfi execrati deferuêre.Ob idcp ÔC memores Palamedis, quem gratum accc-ptumcp in exercitu haud fine confilio eius,Diomedes «tcpVlylîcs dolo circiP uentum,necauiflêi)t. Cæterùm Achilles in ore omnium,ipfum^ SóMcnC' laum contumelrjs lacerabat. Igitur Chiyfcs ubiiniuriam perpeliusab Aga^ memnonc,difceirir:nec^ multi Huxêre dies,incertum aliô ne cafu,an uti omni E5ffmgt;wGrlt;e 5^5 i.ndebatur,ira Apoilinis,morbus grauiflimus exercitu inuafit. Principio lt;''’■5 [ rflili, gralîandifadloàpecoribus: deinde malo paulatim magis magisq^ingratie-îcente,per homines diipcrgitur.Tum ucrô uis magna mortalium corporibus fatigatis pcllifcra ægritudine,infando ad poftremum exitio interibant.Scd re gum omnino nullus,ncœ mortuus hoc morbo,ncq} tenta tus cR. Cpterû poft quam nullus morbi modus,ÔL indies plures intcrcunt,cun(fti duces coniierfo iam in fe quifeç timorc,in unum cocunt. Ac dein fiagitare Calchanta,qacn futurorum præfciura memor3uimus,uti caufam tanti mali edilîcrat. Illeenini perfpicereleoriginem huiufeemorbi, fed haud liberum elfequicquamelo' qui:ex quo accideret,ut potentiffîmi regis contraheretoffenfam. Poftqtix Achilles reges fingulos adqt,ut interpolita iurifiurandi religionç confirma* rent,nequaquam le ob cam caufam oftcndi.Hocmodo Calch3s,ubi cunâo* rum animos in fe conciliauit, Apollinis iram pronunciat. Eum namqi ob initi riarn facerdotis infellum Græcis, pœnas ab exercitu expetere. Deinpcrquf rente Achille mali remedium,reftitutionem uirginis pronunciat. Tum Agamemnon conteftans, quod mox accidit,conciho tacitus egreirus,cuiidtos quos fecum habuit in armis elfe iubet.ld ubi Achilles animaduertit, commo* tus rei indignationc, fimul pernicicdcfelTiexercitus anxius, delundlorûcorpora mifèrandum in modum confedta , undique in conuentu ante oraomnium prorjci fecit. Qiio fpedaculo adeo common reges gentes^ omnes, n« aduerfiis Agamemnonem à cuneftis pergeretur,duceatqp authoreAchilinâC fiperftaretfuadcre,exitio uindicandum.Quæ ubi regt nunciatafunt,pertina* ci animo ab amore captiuæ nullo modo feiungi, apparatus experiri, nihil de Troid^Grtc. fententia rcmittendum dcllinauerat.- Atpollquam Troiani cognoucrccon* eo$ muadunt, flagrationêcorporumalTiduamjCrcbrasc^ fepulturasanimaduertentcsido'-c'l;iq?,ctiam reliquos incommodo cladis etus debiles agere, cohortatiïnterfe arma capiunr,ac propere cum maTtu auxiliari effufi porcis,pcrgunt aduerfum Ac dein per campos exercitu bipartito,Troianis Heeftor, Sarpedon auxiliari* bus duces fadli.Tum noftri,uifis contra hoftibus, armati atOB inftrutfti pro ne gocio fimplicis formæ aciem compofuere,circa cornua diuilis ducibus.Dex* trum Achilles cum Antilocho,altcrum AiaxTelamonius cum Diornedecu-rabannMcdios accepere AiaxOileus,amp;Idomeneus duxnoftcr. Eloemodo exercitu utrincp compofito,perguntobuiam.At ubi in manus uentum cft,co hortatifuos quifœ,acicconnixêrc. Tum uero aliqitantulum tracfto certami-nc,plurimi utriul^ partis cadunt,præccJlentibus in e.i pugna Barbarorû He-

-ocr page 227-

DE BELLO TROIANO, LIB. II. 17, dore ôd SarpcdonCjGræcoriim Diomede cum Menelao. Dein nox commu nis ambormn rcquics, diremit præliumdgitür rcdudo c^^rcitu, corpora fuo-rum cremata igm,iepcliunt.Qiiis pcrfed:is,Græci llatuunt inter fe,AchilIem* cuius in adueriis Græcotum cafibus folicitudo præcipua uidebatur, regem oamiuniconfirmare. Sed Agamemnon anxiiis nedecusregiurriamitteiet, in concilio uerba faci t:Sib i maxime cordi eile excrcitus incoluniitatem: net^ ulterfus differre, quin Aftynoniepareritiremitterettir, maximefiréftitutione . dus iriftäiitcrn perniciem l'ubterfugerent. Nee quiequam dcprecariarriplius, chryfiefilii moddin locum eins Hippödämianl^quae cum Achille dcgcict, uicariurri rriü redditun nus àmiflî honoris acciperef.Q^îç tés, qüanquam atrox omnibus Séindignd nidtretur,tarnen coiinifcrifé Achillé,cui id præmium pro multis atqp egregq's facinoribus fùéràqeffedum hàbuit.Tantus amor erga.excrcitum, curacp,ani tno egregij ädölefcenris inceflèrat.Igitur adüerfa cundorum uoluntate, neœ Unien cjuoquam palàm recufântc,Âgamémriori tariâ ab omnibus conceila |àü(deretur,liélorib.uti Hippodamia ab Achille abltraherétur imperat: hi^ wlt;ui iufTa efficiunt.Intcrim Altynômeri Grçci per Diomcdeni atg^ VlyfTem cuni magna copia uidimarum,ad fanurri Apollinis tranfrriifere. Dein perfe-dofacrifîciOjùis mali léniri paulatim uilà,- neq^ amplius attentari corpora : 5é corunl qui ante fatigabantur, tailquam fpérato diuiriitus Icuaminé, relaxari. nabreuiper uniuerfum exercitum falubrïtas üigorep folitüs renouatuseft. mittituretiani PhilocfI:etæLemnum,portio eius prædæ, quant Grgci per Aia cerriatep AcHillemadueélam, inter feuiritim diltribuerant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;,

Cæterùm Achilles ment or iniutiæ fupradicflæ abftinendum publico con’.- AchiUis inü dl:o decrcuerat,odio maxime Agämemriönis. Abolitocp amore quem circa Græcos habucrat, fcilicet quod corum patientia póft tot oellorum uiélorias, scfaclafortia.Hippodamia, côccfTum pro laboribus præmium, per iniuriam aodudaeiTet.Dein uenientes adfe duces,aditu prohibere: helt;^ cuiquam corum ignofeerc, qui fe ad.icrfus Agamëiionis côtumelias,quû uefenderet,Iice ret,defauiirent.Intus igitur maneris, Patroclum Sé PhcEnicem,hunc morum m3giftrum,alterum ôbfequijs am'icïtiæ charum', Sé aürigam Autumedontem Itcum retinebat.Per idem tempus apud Troiam ekercitus fociorum, quique •nercedeconduSli auxiliares copias adduxerant, tempore frùftratô,fcditione ®dio,an recordationefUorum,bellum non occipiebant ♦ Qiiod ubi ànimad-^erteri t Heâ:or,coa(dus neceflîtaté,militibüs apiid arma efle iubct,ac mox u-^^figûum daretur,Iequcréntur fe. Igitiir poftquani tempus uifum elt, 5é om-*^gt;narmi‘snunciabantur,iubetegrediipfc duxa^imperator militiæ. Res _ , poftulare uidetur,eorum reges qui focq aten amiciTroiç,qùicp ob mercedem Trcidnaru auxiliaresdiuerfis cxregionibus côntradtPriamidàrumimpériQféqüebah- piarum dued ^ur, ediccre.Primus igitur portis erumpit Pahdaru^ Lycaorie gcnitus,ex Ly-C’a;DeinIppothus Pylei exLariflà Pclafgidarum,Agamas exiThracia. Poft quosEubhémus Træzenius Ciconis imperitans, Phifemenes Paphlagoni-uspatreMeiio gloriofus.Dius SéEpiftropus filtj Numaganorum regis.Sar-pedori Ailtho çeriitus,rc(ftorLyciorum. ExloleMonathes,Sé Amphima-chus,Notniônis Dccalanti Hlius.Mencthles gcnitoreTclameneo.Meoncan tusHifp'olitiLycitrt,qUem fibi Sarpedon, q’iod præter cætcros régionis eius cortfitio atep armis pollcbat, participem bcllicarum rcrum afciuerat. Phorcis

AfeaniusPhrygcs.Fronius MidioniscxMyfia,Pyregamus Pæoiiis. Am-P'usSé AdraftusMeropo geniti,ex Agreftina.AfinisHirtacus.’ Dein alter Alirus Dimantho genitus,Hecubæ frater ex Phrygia. Hos omîtes quos mc-U'orauitnLis,fecuti multi mortales inconditis moribus, ac difpâri uocis fono, uneullo ordineaut modo,prælia inire foliti.Qiiod ubi noftri animaduertere, ^catTipuæ progreftî,moremilitïæ aciem ordinant, magiftro acpræccptôre i^oiuponendiMncftlico Athenienfî: ordinanceautem eo gêtes atc^ regioneÿ^

M Z fingulas'

-ocr page 228-

iBi D I C T Y S C RET E N SIS ' Rngulas/eorfiim manentc Achille cum Mirmidonum excrcitn. Is nafnc^ ob iilatam ab Agamemnone iniiniam,ÓÓ abdiicTam Hippodainiam, nihil animi ^emiièrat : tarnen nÄxime indignattts Achilles quod rcliqiiis ducibus ad coe--nam dcdudis/olus contemptui habitus intermitteretur. Cæterùm ordinato exercitu,actumprimùni omnibus copijs aduerfum fe inibucT;ishoihbLis,u-bi neutra pars committere audet,paulifpe«in loco retentis militibus, tàquàtn de indtiftria utrinc^ receptui canitur.lam^ Græci regreïfi ad naues, arma de-/cWQ« nbsp;nbsp;nbsp;ponere^ac finguli per loca folita corpus ciuo curare occæperant: quum Achil

** jçs ultum iri cupiens iniurias,ignaros confilq fui noftros, amp;nbsp;ob id ociofc agen tes,clam inuadere tentât. Aut ubi Vlyflès à cuftodibus, qui eruptionem eius præfên{erant,remcomperit, propere duces circumcurlans cum magna noce monet,atqî hortatur iiti armis arrcptis tuererenturfefe.Dein conhlium, incC' ptumt^ Achillis,fingulis aperit.Qtio cognito,clamor ingens oriturgt;feftinan* tibus ad arma cundiiSjac feorfum lingulis fibi conftilentibus.Ita Achilles pr« iicrfo de fe nuncio,ubi in armis omnes funt,nccp conata procedere qucunt,in tentato negotio ad tentoria regreditur. Ac mox duces noftri rati repeixtinû fuorû clamoremoticri Ilienfes,Slt; ob id noui quid negotij incepturos, augen-dæ CLïftodiç caufa, mirtunt duos Aiaces,Diomedem att^ Vlyflèm. Hicp inter fe rcgionem,qua hoftibus aditus erat,diipartiunt. Qiiæ rcs non fruftra eos ha -buit.Nam apudTroiam Hedtorcaufam tumultus corum cupidus per fcifce-tJOiosw mors te,filium Eumedis Dolonem multis pvæmqs promillîs^ illecTum, uti adpo-ftremum exploratum res Græcorum egrcderetur,emittit.Iscp non longe a na uibus auidis ignota cognofcêdi, dum cupit fufcepti ncgotij fidem complere, in mantis Diomedis qui eum locum eu Vlyfle cultodieb3t,deuenit. Ac mox ah h is comprehenfus refert ctindla,atq; occidittir.D ein diebus aliquo in ocio tritis,produ(Tio utriufqj exercitus præparatur. Diuifoep tampo interfequ» médius inter Troiam ôd naues intcriacct,ubi tempus beïlandi uidebatur,nia-Prlt;eli(tw. gna cura uhitierfus miles inftrtidus armis,utrinc^ procedere. Deinde figno dato,denfatisfrontibus,conflixcrcacics compontae,Graccis3cfingulisperdi ftribtitionem imperia ducnexequentibusicontrà, fine modo atep ordineBaf baris ruentibus. Cæterùm in ea pugna interficiunturmulti mortalcsutriuf^ partis,quum neq? inllantibus cederetur : 2lt; excmplo ftrenuiffimi cuiufcp qid îuxtà fteterat,æquiparare gloriâ feftinarent. Interim uulncrati grauiter exdu-cibus,bcllo decedere coatSi fûntiBarbarorum, Aeneas, Sarpedon, Glaiicus, Helcnus,Euphorbus,Polydamas:Noftrorum, Vlyffes, Meriones,Eumulus. Cæterùm Menelaus forte coiilpicatus Alexâdrû,magno impetuirruiuquem euitans,necdiutiusfuftinereaufus Alexander,fugam capit. At ubi procul a-nimaduertitHc(fl:or,concurrcns cum Dciphobo,comprehendérefr3trem,c-um^ uerbis maledidliscp acrioribus infecuti,ad poftremum cogunt, uti pro-greiius in medias acies,eundem Menelaû côqtiiefcentib.cætcris, Iblitario cer HlfjfiBdri ©• taminelaceflcret.lgiturproducTo adbcIIandumÂlexandro,progreifocpan-Menej^t duel teaciem,quodfignum laceffentis uidebatur, poltquam procul animaduertiC lum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hune Menelaus,demumoccafiônêinLtadendiinimiciirimi fibi maximeobla»

tam,etiam ratus, iamcp côfîdens omnium iniuriaru poenas lui fanguinceius, omnibus animis aduerfum pcrgjt. Sed ubi eos contrà tendere paratos armis atqj animis uteren exercitus animaduertit,cun(Ri figno dato,recedunt.lamcp uter\^ pleno gradu aduerfum inccderts,intra iadlum teli peruenerant: quuni Alexander præuenirecupiens,fimul^ ratus primo iaculi eucntuiocûuulne-fi inuenturû, præmittit haft3m,eacp ilnià clypeo facile ineufla eft. Dein Mène ïaus magno impetuiaailatur,haudfanécafüdiflimili. Namepparatoiamad cauendûjidiumcp déclinante hofte,telû humi figitur. At tibi nouis iaculis ma nus utriufqp redarmatæ funt,pergunt côtrà. Tû demü Alexâder idus fémur, cadit. Ac ne mox hofti ultionê cü fumma gloria côccdcrec, pcïîimo exe n^plo iateredw«*

-ocr page 229-

D E B E L L o T K O I A N O, L 1 I L i g t intcrccniim cft.Nam qunm ad intcrficiendfl cum edudlo gladio lïmcfct Mc- ■ nelaus,ex occiilto Eigi tta Pandari iiiilneratiis,in ipib impetti rcpreffus clL tur à noftris clamove oito,fimub^^ cum ira indignâtibus, quod duobUs ad^ fum fefcorfum,quorum maxisre gratia conflatü cfîèt belium,dcccrncrttibus, répété à Troianis pclTîmo morcintcrccdcrctur. Rurßis globus Barbarorum ingrucns, Alcxandrum e medio ft pit. Interim in ea permixtionc animorum, darrt noftri hæfitanqPandarus procul aftans,multos Grçcorum fagittis con-'figit.Nccp prius finis facT;us,c^ Diomedes atrocitaterei motus, progrelTuss^ cominus telo hoftem profterneret. Hoc nipdo Paildarus certamims focdere uiölato,atq} interemptis multis, ad poftremiim pcenas fcclcratiffimæ militiaé luit. Cætcrû corpus eins liberatG ex acic,Pƒiamidæ igni cremanqreliquiascp foci] fibi traditas Lycij in folû patriû pertulére. Interim uterqj cxcrcitus fîgno dato rnanus conferunt: pugnantescp ui fumma atqp ancipiti tortuna, bellum äd occafum fol is producuntiSed ubi nox aduentabat,utrincp tcges fubducla baud longé acie,cullodibusidoneis exercitus communiere. Itapcraliquot dies tempus bellandi opperientes, militem frequentem apud atma fruftra ba buere. Narnq? ubi hyems aduentare, SC imbribus crebris compleri coepcre tampijBarbari intra m tiros abetint. Atnoftri hullo palam bofte ad ilaues di-grelli,munia byemis difponunt: mox bipartito campo qui reliquusnon pu-gnx opportunus efaqutrac^ pars aratui infifterc.Dein feiere frumenta, al ia cp quaï^épus anni patiebatur. interim AiaxTelamonius inftrudto milite quern fccuhi adduxeraqbabens etiâ nonnullos de cxercitu Acbillispiigrcifus Pbi y-giæregioncm, multas böftiliter uaftat amp;capit ciuitates : acpolt paucos dies præda diidus, ad exercitum uidlor redijt. lifdcm fere diebus Barbari no- fxoii’ioriM^ ibis per conditionem byemis quietis, ac nibil boftilefufpicantibus, paraucre efubuo. cruptionem.Q!”^ Hedlor dux atque audendi author fadlus. Is namque o-mnescopiasinitrudasarmis cum lucefimul porta educit, ac potintiscurfu pleno ad naues tendere omnes atque inuadere hoftes iubet. At Graij infre-quenteSjtum incuriofi ab armis turb ati, limtil à fugientibüs, qüos primùm boftis incefterat,quo minus arma caperent impeditijtuni cçfi multi mortales, iamt^ fiifis qui in medio fuerât,Hecftor ad noues progreftlis, ignem in proras iacerc,acfæuirc incendijs cœperaqriullo noftrorum aufo refifterc. Çfiii ter-riti atque improuifi tumuitu exangues, genibus Açbillis proùoltiti, auxili-umrenüeittiSj tarnen obuoluebarttur. ira repentemutatio animorum no-ftros atque hoftes inccflcrat.Intcrca AiaxTclamonius adueniens,cognito a-pudnaucsHetftorc,magna armorunifpecicibidem apparuit. Deindcmole-ftia iirgens boftem, multô fudore ad poftremum à nauibuS extra uallum dc-tnidit. Tumiam cedentibus acriofinfiftens, Hetftorem qui aduerfum etim âU promptius fteteraqitftum immani faxo,ac mox confternatum eq cit. Sed cum et uulacraiuii concurrentes , undiqueplurimimultitudinefuatc(ftum,bello atque Aiacis rnanibus cripiunt,feminccemcp intra muros ferunt, male profpera criiptioné aduerfus hoftes ufum.Cæterùm Aiax fæuior ob creptam e manibus gloriam; nbsp;nbsp;*

fumptis iam Diomede, SC cum Idomeneo, Aiacé altero, territos difpcrfosc^ hoftesfcquiiacfugientesnunctclo cminus profterncrc,módó apprehenfos obtcrerc armis,prorfus ntillo qui in ea patfefucraqintatfto.Inter qiiæ tam trépida Glaucos, TIoppolomus,Sarpedon atep Steropus,ad morandumhoftem paulifper aufi refiftcre,mox uulneribus grauati,locû amiferc. Qticis ucr-fis in fugam, Barbari nullam fpem reliquâ falutis rati fine retftoribus, nec uf-qiiam certo ordine palantes,erfufi^ mere ad portas. Eoep srtfto ac propcran-bummultitudine impeditoingrchu, quum fuper alium alius ruinæ modo Pgt;'æcipitarcntur,fuperucnitcUm fupraditftis ducibus Aiax. Turn magna uis Barbarontm trépida impeditaep inter fe,c3efacxtin(ft:acp. Inqùibusfiliorum PriamiAntiphus ôcPolites.- AcmodôISieftor,atqucEûphemus,Trocinus

M 3 dus

-ocr page 230-

D I C T Y s CR ETENSIS

dtKegrcgiusCiconui-n.Ita Troiani paLdóancèuidlores,iibiacÏucntnAiacis, fortunabellimurata cit,nerfis ducibus pcenas lueremiiitiæ inconfulcæ. Aî pMquam aducntantcucfpcra,fignôuo{tris reccptiii datum eft, uidorcSjlæ-t cp id naties regreirifunt.Mox ad Agamemnonem cœnattim dedticuntur. Ibi Aiax collaudattis à rege,donis egregrr)s iipnoratur. Neep reliqui duces fa dfa gefta.^ unililentio remittunt. Qtiippeunguliextollentes uirtutem,me^ moranc fortia fada,euer{às ab eo tot Phrygiæ ciuitatcSjabdudlas^ prçdas.Et ad poftremum,in ipfis nauibtis aduerfum Heclorein egregiam pugnanijlibc ratasep igniclafiès. Neqî cuiquam dubiumquin ea tcmpeftatCjtotegrcgija acpulcherrimiseiusfacinorihusfpesomnes , atqj opes militiæ in tali uirolb fierentur.Cæterum proras nauiuth dtiarum, quibus illatus ignis earn partem cantutnmodo confump{èrat,Epeus breui reftituit, Tiimcp Græci rati poft ma lam pugnamTroianos ulterius nihil hoftileaufuroSjquieti aefineterrorede-R/jf/î »/ürr. ggre. Per idem tempus Rhefus de Eroneo genitus, hatid alienus à PriamI amicitia,pad3 mercedecum magnisThracum coprjs aduentabat. Isinciden teiara iieipere paulilper moratus apud Oen infulam, quae ante pofitamciiii-tatem continenti eins adiungitiir, Iccundam ciiciter uigiliam ingrefl'usTro-ianos campos,explicitisep tentorfjs ibidem opperiebatur.Qiiod ubi Diomedes, atque VlylEcs, uigilias in ca parte curantes,proculanimaduertcre,ratt T roianos à Priamo exploratum milTos, arreptis armis,mox preflb gradu cir-cumfpicientes oninia,pergunt ad eum locum. Tum fatigatis ex innenç cu-ftodibus,S(l ob idlbmno pretTîs, qép ÔC interius progreffîj in ipfis tentorfjs regem interfîciunt. Dein nihil ultra audendum rati, currum eius,Slt; cum egrc-gqs infignibus equos ad naucs ducunt. Ita reliquum noclis in fuis quifque ta bernaculis requiefeentes tianligunt. Aclucisprincipio reliquos ducescon-ueniunt, cos weinus aufiim explctumcp docent. Au moxratiBarbarosin-cenibs cædcregis affore, iubentomnes frequentes apud arma 3gcre,oppcri-fiephoftem. Neque multô póltThracesuiriexpcrgefacT;! èfornno,ubiregem interemptum fçeda acmiferanda facie intra tentoria animaduertere, ueftigia abdudti currus manifefta funt: raptim ac fine uIhs ordinibus, ut que-que lors conglobauerat, ad naueseuolant. Quibus proculuifis,noftrf conferunt inter le,atcp imperia leruantes eunt obuiam. Sed Aiaces duo ali-TfcwttMi CiC- qiiantum in aciem progreffi, primos Thracum inuadunt atquc opprimunt. ici. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dein reliqui duces ut quifquelocum ccperat,ccdcre fingulos:SC.ubiconfer-

ti fteteranr,bini aut amplius congregati,impetu fuo diflôTuêre. Aemoxdi-fpcrfbs palantescp interficcre,proifus utinullus rcliquus cædis fieret. Acfta-timGrafj extinclisrqui aduerfum icrant,figno dato ad tentoria eorum per-gunt.Ac ill i qui cultodcs cafiris relidii foli fuperfucrant, uifis contra hoffibus terroreiplb miferandum inmodum elïccminati,omnibus omifiîs ad mania conlugiunt. Tuniundiqueuerfusnoftriingruentes,arma,equos,regiaso-pes,8Ladpoftremum utiquidq[5 forsdederat,præripiunt. Hoemodo uido-res Grarj deletis cum ImperatoreThracibus, onufti præda ac uictorra, ad lianes digrediuntur. Qtium interim Troiani ex mûris reljoccftantes, neqi quic-quam pro focqs aufi,intra rnœnia tarnen trepidabant. IgiturBarbari totiam aduerfis rebus fradi legatos induiras poftulantes, ad Græcos mittunt. Ac moxnoftrisconditionemapprobantmus , interpofiro facrifîcio fidem paâi chryFe! R'idm fif'Ti3i’'^‘‘^*Eodcm ferè tempore Chryfcs,quem facerdotem Smynthij Apolb-rusfuprà memorauimus,adexcrcitum uenit,adum uratiasfiiperhisquæin rffidit. Ie,rcccpt3 iiiia a noftris,benigne gelta erât.Ub hæccp tam magnihc3,limul Oc quod Aftynomen honorifice habitam cognouerat, rcdudfâ fccum Agamcrii noni tradit. Neep multô pôft,PhyJo(ftetacum his qui partem prædæadcuni Gi-,fforwtj dd portauerant,Lcmnum regrediturinualidus, ctiam turn neqjfàbsfirmogref-Atnê Itg^iio, nbsp;nbsp;nbsp;Intcrea concilium Graccis agentibus, Aiax Telamonius in medium pro-

* nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;greluiS|

-ocr page 231-

DE BELLO TROIANO, LT B. IL is?

grcHîis, dûcctoportcrcmitn ad Achillcm pi ccatorcs, qui eiiiTi împeratorum coit/tliûde A. uerbis atcp exercùiis peccrcnquc remtttcret iras, ac repcteret folttam cum fuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oUeÂdo

gratiatn.Minimè quippcafpcrnandum talem uirum'.nunc uel maxime quum icciindis rcBus Græcfucl paulô ante uió:ores,non ob utilitatem, fed honoris mcritójgratiam eins petcrenc.Intoqugdcprccari etiä Agamcmnonedarcogt;-peram,hmulcp uoluntatcm agcnao negotio adhiberet. Namq? talt rêporcin cômuneabomnib.confulcndû,prefcrcimproculèdomo,locisalienisatc^ho , ftihbus. Neq5 cnim ta inter grauia bclla undiep uerfiis inimicis regionibus, concordi tiitos fore.At tibi hnê loquendi fccit,cunÆ duces collaudauérc CQ^ filium uiri,fimulcp prædicantes ad cœlum tollere, feilicet quod cùm uirtute corporis,turn ingenio uniuerfos anteiret. Poll quæ Agamemnon docere,fe amp;nbsp;ante ad reconciliandum Achillem multos mifilïè, SC nunc nihil aliud cordt fflë.Ac mox ipfum Vlyffem atqj Aiacem orare,fufciperent negotium,atep ad eum nomine omnium irentnnaximèquod Aiax cognationefretus, impetra-turus ueniamfaciîiùs credebatur. Igiturhis operam fuam pollicentibus,itu-tum fe unà Diomedes fponte ait. His adlis, Agamemnon afferre hoftiam ii-dfores iubet.Ac moxfublatam fuper terrain, quum earn duo quibus impera-tumerat,fufpenfam tcnerent,gladiumuaginaeducit,co^ bifariam excifani Wtiain in confpcdu uti diuilcrat,coirocare. Dein ferriun fanguinc oblituni

*^anvi retincns,inter utranq? facri partem médius uadit.Interim Patroclus co-gî^ito quod parabat',in conciliû fuperuenit. At rex,ficut fuprà diximus,tranf-Rfdrugt;,ad poftremum lurat, inuiolatâ à fc in cum diem mâfifle Hippodamiâ, cupiditate ulla,aut defiderio læfum,fed ira,qua plurima mala conficiun

t'-iv,eoufre procelîîlîe.His addit,cupere fe prçterca,fi etiâ ipfi uiderct,fîliarum corefi ei eflet,in matrimoniû dare: decimamcp regni omnis parte,ac talen

ta quinqtiaginta doti adiungit.Qiiæ ubi accepere,c|ui in concilio er3nt,admt rati magnifoentiâ rcgis,maximecp Patroclus. Qtii cùm oblationc tantarû o-pum t5præcipuèlætus,quodintaâ:aH(jppodamia aftirmarctur, ad Achillcni uenit,eii^ u^merfa gefta adtaep refert. Dein ubi rex ea quæ audierat,uoluta-re animo ac deliberate fccumipfeoccœpit,fupcruenitcûfupradicT:isAiax.Tû ingre(roseos,acbcnignèfalut3tos,federe hortat,iuxtacpfeAiacc. Qiii têpus loquendi nadus farniliariter,SC ob id liberius ineufare atep increparc,quôd in tnagnis diferiminibus fuorum nihil iracundiç remiferit, potueritep cladê exer drus perpeti,quum multi cum amici,plurimi etiâ affîniûobuoluti genib.prc-tavent.Poftquem Vlylîèsjilla quidem deorum cfleait. Eorum autem, quæ in toncilio ada elTent, ordine expofito:quæ etiâ Agamemnô pollicitus, quæc^ ’uralTet.adpoftremûorat,nepreces omniû,neue oblatas nuptias afpernarcc. ^oxtp eorû omnium,quç unà offercbant,enumerationê facit.Tum Achilles

orationem exo rfus,primum omniû ada geftaep fua exponere. Ac dein admonere,quantas grumnas pro utilitate pertulerit, quas ciuitates aggreflus feperit. Cundis interim requiefeentibus, ipfe anxius, ac dies nodesep bello nbsp;nbsp;nbsp;•

intcntus:8C quQ ncc militib.fuis, neep fibi ipfeparceret, apportatas nihilomi-nus prçdas in cômune folitum redigere.Pro queis folû omnium eledum, qui tam infigni iniuria dehoneftarenfolum ita ^ontemptum, à quo Hippodamia totlaborum precium perdedecus abftraheretur. Netp in ea culpa folum efïè Agamemnonc,fed maxime cæteros Græcos, qui immcmorcs benefîciorum, contumeliâfuam filentio prætericrint.Poftt^ fincm loquêdi fccit, Diomedes S'uPræterita omitt?da funt, neep oportet prudentem meminifle tranfadorû, quando ea etfi maxime cupias,nequeas reuocare. interea Phoenix, St' cum eo t woclus,circumftantes,genas atep omnem uultum iuucnis, manusq? adof-

contigere genua:redirct in gratiâ,3tcp animos remitteret, cùm pîroprer nbsp;nbsp;nbsp;'

ptæfentcs qui eum oratum ueniiïcnt,tum præcipuèob benemeritû de fe exer citum reliquû.lgit Achilles præfentia talium uirorû, precib. etiâ familiarium,

M 4 acre-

-ocr page 232-

iM PICTYS CRETENSIS

ac rccofdationcinnoxij excrcitus tandem flexiisad pollrcmùm fadiinimfe quæuellcntrcfpondit. Ethortatu Aiacis tum primùm poft mala it acundiani Græcts mixtusjconfilium ingreditur, atqj ab Agamemnone regio morefilU' tatur.lntcrea rdiquis ducibus fauorcm attollentibus, gaudio læti tiacp copiera cunda funt. 1 gitur Agamemnon manum Achillis rt tentans, cum eo a re-liquos duces ccenatuni deducit. AcpauliJpôftcjuum læti interfeinuitarent, rcxPatroclum quacfiuitut Hippodamiam cum ornamenns quæ ûcdcrat,ad tentoria Achillis deducereniscp libens mandata eftidc. Caîterùm perid tempus hycmis fæpe Græci atq? Troiani finguli, pluresûe,utfors euencrac,inter le fine ullo mctu in luco Thymbræi Apollinis mifcebantur.

DI CT Y s CR ET EN-

SIS DE BELLO TROIAN O,

LIBER TERTIVS.

Nterim per totam hycmcm dilate côditionibus in tempus bcllo,Græci cundla quæ in tali ocio militia pofeebat,intend animo fummis ftudijs feftinabât Nam^ pro uallo multitu-do uniuei fr uarijs bcllandi generibus per duces populos^ in(lruda,S^ob id more optimo diuifis ad oliieia iiia quibul-qucjiinciaculishaftarum fabricatis,nec]3 pondéré autmen-fura infcrioi ibus, amp;■ qutbus ea non erant præuliis fudibusul

ficijiîtef Po^ xrrne dmore captut.

line aliquot;) fagittis certantes inter fe inùicem,ad multum dicm excrcere.Alij faxis utebantur. Sed inter fagittarios maxime anteibant, Vlyires,Tcuccr,Meiio-neSjdf Menelaus. Neqp dubium, quin inter hos iam præeclleretPhilodtctcs: quippcHcrculis fagittarum dorninus,amp;deftinata feriendi arte mirabilis. At l'roiani cum auxiliaribus laffiores militiajnecjue exercitum folicitijfccordius agifare.Acfæpefine ullo infidiarum mctu, hi aut illi multisimmolationibiis Tymbræo Apollinifupplicabant. Mifdemfcrèdicbusnunciusapportatur, fifidnid Prù* uniuerfaspropèAfiæciuitatcsdcfciui(îcàPiiamo,atcp ctus amicitiam exe-tnodeßemnt, craii.Nâcçfacinoris exemplefufpedîis iam peruniuciios populos,gentes^ circa hofpitium,omnibus rebus,limulép omnibus prælqs Grçcos uictoresco gnitum,ô^ euerfio multarum in ca rcgionc ciuitatum animis hæfcrat. Adpo-ftremùm, graue odium fîliorum, regniep eius incefïèrat, AtaptidTroiam forte quadâ die Hecuba fupplicante Apollini, Achilles uolens uifcrc cerimo-niarum morem,cùm paucis comitibus fuperuenit. Erant præterea cum Hecii ba matronæ plurimæ,coniuges principalium fîliorum eius, partim honorem atep oblequium reginæ tribuentestreliquæ tali obtentu pro îè qiiærp rogatu-ræ,fuppltcaturæŒ:etiam Hccubæ filiæ innuptæ,Polyxcna, Cairandra,Mi-ncruæatqi Apollinis antifles, nouo acbarbaro redimitaornatu,eftufis hinc atcB inde crinibus precabatur, fuggerente ci Polyxena apparatum iàcri eins. Aftum forte Achilles uerfisinPolyxcnamoculis,pulchritudincuirginis ca-pitur. Audlocp in horas defiderio, ubi animus non Icnitur, ad nattes dilc^dit. Sed ubi dies pauci fluxerunt,ôf amor magis ingrauefeit, accito Automedon-te,aperit ardorem animitad poflremum petit, uti ad Hedîorem uirginiscaiifa iret.Hcdfor uero daturum fe in matrimoiiium mandar,fi fibi uniuerfum exercitum proderct.Dein Achilles, foluturum fe omne bellum Polyxena tradita, pollicetur.Tum Hedlor,aut proditioncm ab eo conhrmandam,autfiliûs Pli-fthenis at 05 Aiaccs interfîciendos, ahoquin nihil de tali ncgocio fêaufuruni. Ea ubi Achilles accepit,ira corteitus exclamat, fe eum quum primiim tcmpns bcllandi foret,primo prçlio interemipturû.Dein animi iadlationefaucius,hiic atep illuc oberrans,interdtim tarnen quatenus præfenti ncgocio utendS enct,

-ocr page 233-

de BELLO TROIAN O, LIB. ïît

confuitare. At ubi Aiitomedon iacfiarc animo, atcp indies magis magîscg aïgt; iruaredefiderio,acperno(flarcextra tcntoria animaduertitjuericiis ne quid adLicrfn.n fe,a«t in fnpradidtos reges moliretiir, Patroclo atq) Aiaci rem cun-

aperic.Hi diffiniLilato quod audicranqcü rege cÔmorantur. Ac forte quo.« dàteinporerecordatusfuijCÔuocatis AgamemnoneSCMcnclao, negociuîTij Utgeftum eratjdefideriumcp anin»apcrit. A' quis omnibusut bono animo a§eret,refpondet;breui quidem dominum cum fore eius, quam dcprccando non impetrauerit.Qtig res eo fidem habere uidebatuqquoniam fumma re-niinTroianarum prope occafum erat.Omnes nancn Alix ciuitatcs exccranc ainicitiamPnamidarumjUltro nobis auxilium focictatcmcp bellicfterel,')ant. Qius à ducibus noftris benigne rcfpondebatur, fatis fibi efle præientium cogt; plt;anini,ne:^ auxiliorum cgcre:Amicitiam fine quam ofterrent, ultró fufcipe tqiioliintatemcp corum fore gratam omnibus. Scilicet quia fluxa Iides,öó ani Uliparum fpcclati,neq3 tarn fubita mutatio finedolo crcdebatur. lann^p cxa-ftis hybernis mcnfibus tier ceperat, quum Graij edido prius uti omnis miles ill arniis eircf.mox figno belli edito, excrcitum per campos produdum ordi-Uant.NecpaTroianisfegniusagebatur.Igiturubiutrinqjaciesinltrudæad- Prielluml uerfiim proceircre,atq5 intra teh ladum uentum eft,cohortati fuos quif^ ma-uus confcrunt,in mcuio locatis cquitibus,SC ob id primis congreflîs .Tumcp putnitin reges noltri atqj lio(lium,afccnfis curribus bellum ineunt, afcito fibi

auriga ad regcndos equos. Scd primus omnium Diomçdcs inuedus IvheliequiSjPichecmum regem Ciconum hafta fronte idum,ihtcrficit.Dein cætcros,quosob uirtutemrexfecumftipatores Iiabuerat,conglobatos inter featqueufosrefiftere, partim telocminusfunditus, alios curruper medios concito humi obtcrit. Dein Idomeneus adhibito equis Merione, Agamanta Thracum regem curru dcijcitji-ucnticp tclo occurnt, atc^ ita interncit.Sed ubi Hedorfitus in parte alia, mediosfuorum fundi accepit,difpofitis fatis lire-Ullisubipugnabat, accurrit auxilio laborantibus,Glaucum amp;Dcipliobunl ^Polydamanta fccum Habens. Nee dubium, quin dcleta à pricdidis rcgt;‘ gibuseaparshoftiumforetmiaduentufuo Hector noffros ultcriusprogre-aijamp;fugerefuoscohibuifïet. Ita Graeci prohibiti ctcdcrcliquorum, repreHo gtaduaduerfum eos qui fuperfuerant conftiterc.Ac moX cognito per uniuer liimcxercitum prælio in ea partc,rcliqui duces confirmati, ubi quillt;^ pugnagt; uerat,undiqp eo confluunt. Denfatur utrinep acies,SC prælium nouatum cib IgiturHedor ubi plurimos fuorum adclïe, Sgt;C fitis tutum fe intclligit, tollit agt; Utmos. Dein clamoremagno fingulos fuorum nomine appellans, confident tius in hoftem pugnare hortatur: ac progrelï'us intra acicm, Diorem 6c Poly-xenum, alios^fatis impigrèpugnantesuulnerat. At ubi Achilles eumita in hoftem promptum animaduertit, fimul fubuenirehis quos aduerfum bel-labat cupiens,8lt; memor pauló ante rcpulfæ in Polyxena, contra tendit. Pro-greftiisqûein medio Philemonem Paphlagonum regem impedimento fibi oppofitum,cominus fundit,non alienum fanguinis Priamidarum. Perhibe.« baturquippe hic etiam ex his, qui affines Agenoris originem propriam mcgt; tnoria repetebant. A' quo etiam Amalixonem genitam, poftquam adoleuc-ratjdcdudam in matrimonium Dardani .* Cacterum Hedor poftquam ad fc ïlei.'tor Ac1:ih agmineinfefto tendi uidcqcauftim odtj recordatus eftmon ulterius imperujïi Icmfugit» uiiiexpeririaufus,exaciefubterfugit: eum^ Achilles infecutus quantum a-cieshoftium patiebatur, ad poftremum iaculatus , aurigatn cius interficit, poftquam Hedor per aliam partem relido curru aufugerat. Dein cre-ptum fibi è manibus inimiciflimum omnium dolens,rurlus uehementius uire,extrado^ cx corpore aurigæ telo, fundere obuios, ac proftraros quum alios inuadcret defuper proculcans,fubt€rcre. Inter quæ tam trépida cundis fugicntibuSjHelenus qujcfitum ex o cc ul to locum uulneri ubi nadus cft,ma-

M num

-ocr page 234-

’dICTYS CRETENSIS

A'-l/llcs u, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Achillis procul atcp impoinfus fa git ra nansfigit Ita uir egregtus,cuiïis

ncraiM, aduentii temtus,fugacuscjp Hedor, mukilt;^ mortales cam daubas cxanâ:(, laaiaa';iî,ex occalto aalaeratas,co diefincm bellandi fecicdnterim Agameni' non,ôôcaineo Aiaccsdao , intercætcrainRragcm ignotoiain,nalt;fhplurf mos filioram Prianii l'uterficïant. Agamemnon, Arfacam cam Deiopetc,Ar chemacham,Laudacû,ÔCPh)lenoiem: /^axOileiÔ^TelamoniasMuliinn, Tafrorh et Sar Aftymencn,Doriclu,Hippodamanca. Aat in alfa belli parte Pa troclns amp;Ly-pedotiK duel cias Sarpcdonlocatiincornibas, nullis propinqiiorûprælentibas,iignoiii-Iwn. - ter fe dato folitarij certaminis,extra aciem procelîère. Mox^p telis aduerfuin iaLlis,abi aterq^ intadus eft,carra delîliant, atcj^ arreptis gladijs pcrgiintob-uiamdamcpcrebris adaerfum feidiibas côgrefsi,nccçatiTneratusquifqiiam, maitam diei confampferant. T am Patroclus amplias audendum ratas,collt; Iigitinarmalele:SCcaatias contedias, ingreflus^hoftem complectitur,magt; nu dextra poplitem faccîdens. Qiio aalnere debilitatam, at(^ exedtis neruis inaalidam propalfn corpore,raentemqî intcrficit. Qtiod abi animaduerterc Troiani,gai iuxtà fteteranqgemita magno damorem tollunt. Relidiscpop dinibas figno dato, arma in Patroclûcoaertût : fcilicct Sarpedonis intentiin» pablicam dadem rati.AtPatroclas præaifo hoftium agminc, tdam pofitura hami propere rapit,compofitascp in armis audentius refiftit. Tarn ingruen^ tem Deiphobam hafta cominas tibiam ferit,atcp excedere ex acie cogiqintet fedo prius Corgationefratre eius.Necp maltô pôft, adaenta Aiacistulîrcli-qui.Quum interim Hedor edodas quæ acciderant,fapcraenit,ac moxeon-uerfam faoram aciem pro temporereftitait, increpatis ducibus,ac plcrifp ex faga redadis.lta praefentia eins animi tollantar,amp; præliam incenditur. furn uerô inclytis ex atraep parte ducibas, confirmatoep exercitu conHigantacies nanc bine mine inde cedentibas inllantcs:amp; abi acies nataacrat,præfidijs ac currentibus.Interea utriafep exercitas cadant plurimi, neep fortana belli mU' tatur. Sed poftquam miles bello intentas per multam diem, magis magis^ fatigatur,amp; diei uefper eraqatrifep capientibus,pagna decelïiim eft: Tum â' pad froiarn circa Sarpedonis cadauer candis defltentibus, ac præcipue foe* minis,ladu atep gemitaomnia compléta fana Qtns non alq cafus acerbifsi-mi ne interitus qaidem Priamidaram præ defiderio eias cordi infederat, tan^ turn in eo uiro præfidium,2C interfedo ipes ablata credebatur. At Greci inca ftra regrelTi, primùm omniam Achillem reaifant :eum^ de aalnere percun' tdgrntentffor datfabifinedolore agerent aident,lça ad poftremum narrare occipiuntPa' tè legendum. troclifortiafada.Deinreliqaos quiaalnerati eranqperordinemcircunieunt ita infpedis omnibus ad tentoria faa qaifcp digreditar. Interim Achilles rc-grelTamPatroclam extollerelaadibas. Dein monere, uti rcliqao quoep bd' lo memorreram qaas gefterat,hoftibas aehementiùs ingraeret. Hocinodo nox conftimit.At lacis principio corpora faorû qaifcp colleda,igni cremant, dein fepeliunt.Sed poftqaâ dies aliquot triti, amp;nbsp;aalnerati côualuerânt,ann3

• nbsp;nbsp;nbsp;expedite £lt; prodacere militem placet. Sed Barbari more peftîmo, neep quie^

quam compo{îtum,nihilcp aliud quàln turbata atep infidiofa ctipientes, clatn atep ante tempus egrcfll,præliam præuertere.Tumcp effiifi ruinæ modo, cla.-morem inconditû, iimul«^ tela inîioftes contjciunt, femiermes etiam annat-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que incompofitos.Cæfi ita noftrorum multi,in qaîs Archefilaas, Boëtius,5C

Schedias,Cryfcoru utercp daces optimi:cæterûaulneratapars maxima. Mc' ges etiâ Agapenor,Arcadiæ inter quac tam fœda, tantaq? indignationere.-Mr»cli mors ram,Patroclas fortanâ belli aincere aggrclIas.Dam hortatar fuos,atq5inftat hoftibus,promptior qaâbellandi mos eft,tclo Eaphorbtj idas ruit. Statimep Hedoradaolans earn opprimit,acdefapcraulnerib.muftis confodjumoxcp nîtitarabftrahereprælio,icilicet inlblentia gentisfa.A? iiladerecupiens, p’if uniaeria genera dehoneftamenti. Qtiod abi Aiaci cognitum eft,rclido ubi pagnabat,

-ocr page 235-

de BELLO TROIAN O, LIB. III. 187 pugnabat,propere accurnt, t'amcp eripcre cadaucr occipicntcm proturbat ha ha.lnterimEuphorbius à Meneiao Slt; Aiace altero, fummo lludio circûiien-tuSjfdhcetauthor interempn duel's,morte pccnas luit. Dein oecipiêtc uefpe-m^rxlium dirimitur,m aie amp;nbsp;cum dcdccorc plurimis nolirorum iiiterfevtis. Sedpoftquam utrinep redudlç ac^s,2lt; iam in tuto miles noller erat,cuncîi fcgesad Achillem conueniunt,deformatum iamlachrymis,atep omni fupplt cio lamentandi.Qiii modo proRratus humi,nunccadaueri fuperiacens,adcó reliquorû animos pertentauerat,ut Aiax, qui Iblandi caufa alliterat, nihil lu-diii remitterct. Patrocli ueró mors non tantum gemitum ilium cötftis ineuC feratjledpræcipuerecordatio uulnerum perloca corporis pudibundi.Qiiod exemplum pelîîmum per mortalcs,tum primùm proditum eR,nunquam an-tea Gr;ccis lolitum.lgitur reges multis precibus, atc^ omni conlblationis mo do tandem Ächilleni flexü,humi exigunt.Dein Patrocli corpus elotum,mox tîedecircumtegitur,maxime ob tegenda uulnera, quæ multis modis impref-bjhaud line magno gemitu cernebantur. His acRis, Achilles monequti cufto des uigilias agerent : curarentep ne holles detentis circa funus noftris, more Iblito irrucrent. Ita per diftributionem officia quifq? procurantes, igni pluri-itio inarmis pernoclät.At lucis principio placet, uti ex omni ducum numero Siincp in montent klam uaderent lÿluam cæfum, quo Patroclus cremarctur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funitt,

ecretum quippe ab omnibus crat,ut funus cius publier curaretur. Icrc igi-

tur lalmcnuSjAlcalaphuSiEpioSjSC cû Merione Aiax alter. Moxép VlylTês Sd Ûiomedes,bulto locum dimctiuntur,quinq3 haffarûlongitudincjtotidcmcp intranfuerfum. Aduedta deindelignicopia buffum extruitur, impofitumcp defuper cadaucr igni fuppofito crcmant,exornatum iam décore omni precio feueftis. Id nainqt Hippodamia SC Diomedea curaucrant; quarum Diome-dcanimium iuueni Sd omniaffedlu dilecffa erat. Cteterfipaucis póff diebus, rcfectisexlaboreuigiliarumducibus,cùm lucc fimul exercitus incampum produ(ftis,per totum dicm in armis agit, operiens Barbarorûoccurfum. Qtff mûrisdefoçdlanteSjpoftquam noffros paratos adprælium uident,co diecer- Prgliwm, tarnen diftulere.lta occafu folis Græci ad naues regreffî. At uix principio diet Troiani,ratietiam tuncincompofitos Græcos, armati portis cuolanttemere Sicum audacia, ut antea folitin'nftantescp circa uallum, certatim tela iaciunc crebra magis quàm cum effedtu,noftris tantum ad euitandos icftus compofi-tis.lgitur ubi ad mtiltum diem Barbari intenti iaculis feffi, nec ita uehemen-tes animaduerterunt, ex parte una noftri erumpunt, incurfantesœ finiftruin latus,fundunt,fugantcp, neep multô póft exalio latere abnuentibûs iam Bar-bans,ac fineulla diffîcultatc uerfis. Ita plurimi Barbarorum, ubi uertére ter-ga,f!xdèeuidi in bcllo,SCab infequentibus proculcati, ad poftrcmum difpe-reunt. Inquîs AfiusHirtaco genitus, SCcumHippotrco Phileus,HiralisA-Iîus,Sefto régnantes. Eodem die uiui à Diomede capiuntur duodecim,ab Aiacequadraginta.CaptietiamPyfusSCEuander,Priamidæ. Ineapugna, GræcorumCeneusinterfecT:us,rexScythiæ. Vulneratusctiam Idomeneus, * duxnofter.Cætcrùm ubi Troiani muros ingreffî claufere portas,amp; finis ftan-difaeffuseft: noftri fpoliata armis hoftiliaca^aucra , apportataqueinflumeii précipitant memores paulo ante in Patroclum infolcntiæ Barbarorum. Dein captiuos omnes,uti quencp ceperant in ordine,Achilli offerunt. Iscp uino tnulto fopita iam fauilla, reliquias in urnam collegerat. Decretum quippe a-nimo gcrcbatfecum,in patrium (blum uti abiretiuel fi fortuna in fe cafum mu raret,una atque eadern fcpultuia cum charilfimo fibi omnium contegi. Ita-queeos qui oblati crant, deduci ad buftum, unà etiam cum Priami fiirjs : ibidem® feorfumaliquantum à fauilla iugulari Iubet,fcilicct inferias Patrocli manibus. Aemox regulos dilaniandos canibus obijcit, confirmâtes fe non pfiiïs defineic pernodandq Inimi, quàm authqrem tanti ludus fui fangume

uindit

-ocr page 236-

*88 nbsp;nbsp;nbsp;DICTYS CRETENSIS

ujndicaTcL Nee multi tranfadi fiint dies, quum repente ntliiciatur, Hcdo^ Penthefileà. rem obaiain Penthefiieæ cum paucis profcc4um. ijttx regina AniazojHnn, incertum pr^ecio art beliandi cupidine auxiiiatu Priamo aduentauerat. Gens bcllatn'x, ob id à finitimis indomita ,fpecie armorum inclyta perrnostales. Igitur Achilles paucis fidis adiundis feciim,infidiatum propere pergit,acqiic üeâorh moyf holtem fecurum iam fui præuortit.Tum iftgredi iam flumen accipientcirl cir cumuenif.ita eum,amp; omnes qui comices regulo, dolos huiufeemodi ignora* iterant,ex improuifo interfleit. At quondam flliorum Priami comprehenfnm, mox excifis manibus ad duitatem remittit, nurtciatum quae gefta crant. Iplc cum cædeinimiciflimijtum memoria doloris ferox, ipoliatum armis holtein, mox conltridis in unum pedibus,uirtculo currui poltremó adnedit. Dein ubi afeendit ipfe,AutomedOnti imperat, darct lora equis. Ita concito currii per campum,qua maxime uideri poterat,peruolat,hoftcm mirandum innio* dum cirCumtrahens.Genus i3Œnænouum,miferandumcp. AtapudTrOiam ubifpoliaHedoris defuper emuris animaduertere, quæ Græci præceptore* gis,ante ora hoftium prætulerant : Slt; file qui excifis manibus acerbiflîmærd indicium in feipfo pertulerat, rem utgefta erat, diftcruit: tantus pertotanid-li: ta tern Indus atep clamor editur,ut aucs etiam confternatæuocibus,cxalto decidiftècrederentur,noftiiscuminfultationc rcclamantibus. Moxexom* ni parte cundis cl3mantibus,urbs clauditur.Fcedatur regni habitus, a tqne in modum Iugubrem,funeftumfp,obdud3 facies ciuitatis: quum ficutintalinc gocio aftol et, repente concurfus trepidantium ficret in cundem locumiacfta-cim fine ulla certa ratione per diuerfum fuga,nunc plandUs crebri,rnodô tot* ilrbe filentium ex incerto. Inter quæ amp;nbsp;fpes extremas, multi credcrccum no* de limul GræCos moenia inuafuros,cxcifuros^ urbem, fecures interitu tatiti ducis.Nonnulli etiam pro confirmato habere, Achillem cxercitum,qui duct PenthefilcaPriamirebus auxilio uenerat, partibus fuorum adiunxille. Po' ftremo omnia aduerfa,hoftilia,frada)ablaCascp opes,nullarnfalntislpemh3* HfflûrMÜw» bcrCjinterempto Hedore. Qtiippeis folus omnium in ea ciuitateaduerfuin tot millia,imperatOres^ hoftium, uaria fempcr uidoria certaucrat,fortiori^ fclicior cundis ducibus noftris. Cui fama beliandi inclyto per gen tes,nun-quam tarnen uires cortfilio fuperfuerant. interim apud G^ræcos, ubi Achilles ad naues redtj t,amp; cadauer Hedoris in ore omni urn eft, dolorem quem ob Pa trocli inceritum pauló ante perceperant, nece mctucndi hoftis fedatur: amp;ob tn honoréoca id præcipua lætitia circumferibitur. Ac tum uniuerfis placet,üti in honorem «/i Patrocli éius,quoniamabcflcthoftilismetus,certamenludisfolitöcelebraretur.Nccp feruwe»fit. minus tarnen reliqui populfquinon certaturifpedandi gratia conucneraiii^ inftrudi armis,paratii^ adeflcnt,ne qua ftilicet hoftis, quamuis fradus rebus Iblito tarnen inlidianai more irruercc. Igitur Achilles uictoribus præmia quæ ei uidebantur maxima,ftatui imperat. Et poftquam nihil rcliquum era^re* ges Omnes ad confidêdumhortatur,ipfemedius,at',j! inter cæteros excellïor.

• nbsp;nbsp;nbsp;TUrn primum quadrqugis equisEumelusanteomnes üictordeclaratur. Bi-

garum præmia Diomedes meruit. Secundo poft eum Menelaus. Cæterum ad certandum, qui fagittarum arte maxime præualebât, Merioncs atq, Vdyf fes,duos erexcre malos.Qtns reliratum linum tenuilîimum, atqp ex tranfuer* fo extentum,utriufq; capiti annedebatunmedia columba parte Jependebat, eius contingendæcertamenmaximum.Tumreliquisincaftiimtendcntibus, Vlyfles cum Merionedeftinatum confîxêre. Qtiibus quum à re’i ^uisfauor tollcretur,Philodeta,non columbâjfc uerum id quo rcligata effet, lagitta ex* cifurum promittit. Admirantibus deinde difficultatem regibus, fidê promif fi non felicius,quàm folcrtius côfirmauit. Ac diruptO uirtculo, columba currt maxima populi acclamationc deciditPræmia certaminis cius Meriones atc^ Vlylfes tuIère.Achilles duplici extra ordinem munerc Phiiodetam donat.

Curfd

-ocr page 237-

DE BELLO TROIANO, LiB. Îît '

Giirfulongocertannbus,OilciAiaxuitflorcxcipitur. Poftqucm fccundusj Pûlipœtes.Duplicicampo Machaon,finguliEun'pilus,ûltuTlcpolemus, di fco Ânctiochus,m'cflorcs abciint.Præmia ludandi intada permansêre. Quip pc Aiax arripiens,medium Vlyflem deîjdcqui iuens,pedibus eins circunuoi uitur^atcç ita præpcdito obligatocn ncxu,Aiaxpcnè iam uidor ad terram ca-dit.Ceftibus,reliquo quoep manuum certamine idem Aiax T elamonius pal-mam refert.Curfu in armis poftremo Diomedes pracualuiu Dein ubi premia certandi perfoluta funt, Achilles primó omnium Agamemnoni donûquodl ci honoratillimum uidebatur, offert. Secûdo Neftori, Idomcneo dein tertio* PoRquos Podalirio Machaoni.Dein reliquis pro merito ducibus. Ad po-firemum eorum foctjs,qui in bello occiderant. His^ mandatum, uti quum tempus fuiffet,donum ad neceffarios eoruni perferrent. Poftquam certandi præmiorumcp finis facRus,Slt; iam dici uefper erat, ad fua quifque tentoria di-fceflère.Atlucis principio,Priamuslugubriueftemiferabileteô:us:cui dolor non dccus regium, non ullam tanti nominis ae famæ fpeciem reliqiiam fece-fupplèx 4« raqmanibusuultuépfupplicibusadAchillèmuenit.Qiiocum Andromacha non minor quàm in Priamo miferatio. Ea quippedeformata multiplici mo- Hedorw* dOjAliyanacIa, quem nonnulli Scamandrum appellabant, ôi. Laodamanta, patuulos admodum fîlios præ fe Habens,régi adiumentum deprecandi addi-detat,qui mœroribusicnioq? dccrepitus fïliæ Polyxenæ humeris innitebaf* Deindefequebantur uehicula plena auri atep argêti,præciofçcp udlis, qUunt fupermurum fpe(RantesTroiani,comitatû regis oculis profequerentur.Qiiô ui(ô,repentèfilefium ex admiratione oritur. Âtmox reges auidi nofeere cau-fisaducntuseius,proccduntobuiarn. Priamusiibiadfetcndiuidct,proti-nus in os ruit,puluCrem reliquasep humi purgamenta capiti afpergens. Dein ovat,utmiferatifortunas fuas,precatoresfecurriadÂchillemueniant. Eins 2ftatcm fortunam^ recordatus Neftor,dolct. Contrà,Vlyfrcs maledidtis in-fcauijSC commemorate,quæ apudTroiam in concilio ante fump turn bell uni ipRaduerfum legatos dixerat. Ea poftquam Achillinunciata funt,per Anto-niedontem accerfiri iubet, ipfe retinens gremio urnani curri Patrocli oftibus* fgituringreftis ducibus noftris cum Priamo, rex geilua Achillis manibus cô-plexustNontumihi,inquit,caufà huiufccfortunæ,fed deorum qui(piam,qui poRremam ætatem meam quum miferari deberet,in hafee ærumnas deduxif^ confedam iam,ac defatigatam tantis lüdibus fîliorum. Qiiippe hi fifi regno pcriuuenhitem, quum ftmper cupiditates animi quoquo modo €±plere ge-ftiunqultro fibi,mihicp perniciem machinati funt. Neep dubiüm,quin con-temptuifitadolcfcentiæ,fene(ftæætas. Qiiodfi interitumco reliqui huiufee-modi facinoribus temperabunt, me quocp,fi uidetur, exhibeo poenæ mortis* Cui mifero confedoep moeroribus,omnes ærumnas, quibus mine dcprelTus infelicilTîmum fpedfaculum mortalibus præbeo, cum exiguo fpiritu fimul aut fcres.Adfum ultrô,nihil dcprecor. Vel fi ita cordi eft,habe in euftodia captiui tatis.Necp enim mihi quicquam iam fuperioris fortunae reliquum eft. Qiiip-' • peinterfeefto Hecftore,cuna:a regni conciderc. Sed iam Græciæ uniuerlæ ob tneorum maleconfulta, fâtis pœnarumfiliorum fanguine, acmeis aerumnis perfolui. Mifererc ætatisiac deos recotdaftis, rétorqué animos ad pictatem* Concede paruulis faltcm,fi non animam parentis, fed cadauer deprêcâtibus» Veniat animum recordatio parentis tufomnes curas, uigiliasep in te, tuamqs blutem impendentis.Sed illi quidem cumfta fecundum ma nota peruenianty longecp aliter neep mei ftmilem fenedfam degat. Interea dum hæc commemo tat, paulatim animo deficere, ac diftblui membris : dein obmutefcerc cccpit. Ç^iodfpedaculum longe miferrimum, omnibus qui turn aderant,dolori fugt; R‘ Deinde Andromacha paruulos filios Hedoris ante Achillem profternit:

ipfs

-ocr page 238-

»9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D IC T Y S C RET EN SI S

ipfa fletulameiltabili otans, uti fibi cadaiicr coniiigis intuen faltcm concede^ rctiir.lnter hæc tam trtiferanda, Phœnixciim Neftote Prtamuni füftollere,at' que uti anintum recipcrétjhôrtari.Tum rex ubi aliquantütn refouit fpititum, ilixis genibusjätc^ utraep manü dilauians caput : Vbi nunc ilia ell, ait,qUàs a-püd Gr^tcos praécipua eràt rttifcrico rdiaî’An iuxta folùm Priatnû circutnfcfi' DitUr':‘IarncportlnibüsdolórCpërmotis,A«hilles,Decuiire(air)ftlióscumfuos initiôab eo quodadrrtifenrttracinorejcohibcreinetp ipfum concedcndo,tan ti delidi patticipêiTi fiéri.Cæterùm anteid decennium non ita dèfefltim fenC' Ôa fuiire,ut fuis defpedui êflet. Sed obfedilîe animes eorum defidehum rC' rum alienatum:névp ob niulierem folum unam,fed Atrei atlt;ÿ Pelais diuiüjs inhiantcs,raptüm res more incondito penexitîèi Pro quîs acquiffimumefl^ eiufmodi pcénas,uel etiam grauiores penderè. Nanicjp ad id tempus Græcos fecutos morem in bellis optimum,quofcuncp hôftiürti pugnà confîccrent,rc ftiïuefe fcpultutæ folitos. Contra, Hedorcm fupérgreirum humanitatis mO' diim,Patroclum eripereprælioaufum,fc/licetadilludendum,acfœd3ndiini cadauer eiustquod exernplUin poenis ac fupplicijs eorum eluendum, ut Gix ci reliquæ polihàc gentes memores ultionis eius, moremcp humanæ condf tionis tucrentuf. Nom enim Hclenæ, nequeMenelai gratia excrcitüm rclf dbsfedibus,paruulisq5proculàdomo,cfucnturnfüobolliliqj fanguincinter Qk £otut jpf3 bçjjidifcrimina huiuEnodi itiilitiam tolcrare.Sedciipcrcdignofcerc,Bar îrcuMi. barijGrseci'nefummarerumpotirentur: quanquam iuftam caufimfuifTein' ferendi belli,etiam pro muliere. Namque ut ipfi raptu rerum aliénai um læ^--tentuqita maximedolori elle his qui amiierint. Ad hæc multa infaufta detC' ftanda^^ Helenaîimprec3ri:confirmarc^,fecaptoatqueeuerfoIlio,anteom ileS,tartti admilîî poenas fanguirte eiüs expcterc:ob quam patria, parétibus^ catensjPatroClum etiam,folitudinisfüatfleüameri maximum,amiîèrit. Dein confultatum cum fupradidlis ducibus furgit. Qiiîs omnibus una atque ea^ demlcntcntia eft, fcilicet üti acceptis quæ allata elTent, corpus exanimecon' cedctcLQuod ubi fatis placuit,firiguli ad fua tentoria dilcedut. Mox^ Poly' SeenaingreiîbAchilliobuoIutagenibus cius,fporite feruitium' fui proabfo' ïutione cadaucris pollicetur. Qiio ipcdacülo adeo commotus iuuenis,ut Cf ni inimiciflîmus ob mortem Patrocli Priamó, eiusep regno elTetitum recop dafionc'filiæ,ac parentis,rte lachymis quidem temperauerit. Itatp manuob' lata,PoIyxertamerigit,jprædidî:âprius, mandata^ cura Phoenici füperPria-mo,utdeledlaretur. Sed rex ninil feludî:us,necp praefentium miferiarumre* mifÏLirum ait.- T um Achilles corifirmare, non prius cupitis eius fatisfadht^ tum,quàm mutato in meliùs habitu,cibum etiam iêcumfiimcret.' Itarexue-rifus,ncquæcoriceflàuidebantur,ipferecufandôimpèdircf,omnia quæim-perarentur,faciendâ decreuit. Igiturubi cxculEis comis puluis, totiis^ lau-fus eft,mox à iuuene,ipfe amp;nbsp;qui cum eo ucnerant,cibo iriuitantur. Dein ubi AciiSUttr^é fatietas omnes tenuit,hoc modo Achilles dilïcruit. Refer iam riünc mihi Pria 44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidtantum caufæ fUerit, cur deficientibus quidem uobis côpi|s indies

frtilitaribus, ingrauefeentibus autem calamitatibus aftç grümnis, rîelenâ ta-men inhodiernum rctinendam putetisç’neqp iielùtcontagiriem infauftiomb lits repuferitis:quàmprc»didiflêpgtriam,parentés,amp;quodindignilîimû omniums ciVratres iàndiffîmos,cognoueritisç’Nariœ hi ex’ecrati fa :inus eius,ne »'n mihtiäm quidem nobifeum coniuraueruntifcificct, ne quam audiieincolu memnofferit,eapcrfcreditumin patriam quæfcrct. Éam igitur quum cerne-retisfmalô omnium ciuitatem intrauiffè ueftram, non eicciltis ; Non cum de-teftatioriibus extra muros profecuti eftisC Quid till fenes quorûfilios pugna indies cîjrificif.nônrieadhucpracfcriierûçeandan’extitiflecauiàm tantorutri funerumVJtânc ergo diuinitus uobis euerfà mens eft, ut nullus in tanta ciùiii Me repenti poflèt,q,ui fortunâ labcritis patriae dolens^déperni^-iepublicacuin exitio

-ocr page 239-

DE BELLO TROIAN O, LIB. Ht. 191

exitio eins tranfigatcEgo quidem ætatis tuæ contemplationc, atc^ harû prcgt; cttm,cadaucr reftituam.Neqj unc^ cômittam, ut quod in hoftibiis rcprchen.' dttur,crimenmalitiæipfcfubcâ. AdeaPriamus renouato fletuquàm mifcra- frii’ni re/}gt;ofi bili.Non fine dccrcto diuum aducria hominibus nrucrc,ait. Dcü quippe thoremfingulis mortalibusboni malicp ciïe: nc(^ qtioad bcatS eile licitûlit, furtif» ciiiufc^ in euin uim iniinicitiasep pr^ccdcre. Cætcrum fe diuerfi partus quin-quaginta filiorum patreiT!,beatilIunu regum omnium habitü, ad poftrcmùni Alexandri natale diem:quc cuitarc,ne dqs quidc percincntib.potuiile. Näc^ Hccubam fœtu eo grauidä,faccm per quietc edidiire uifanuctiius ignibus co flagraireldam,ac continuante flammadcorum delubracöcremari,omuemcp demiim ac cineres collapfam ciuitatem, intadlis, inuiolatis«^ Antenoris at«p Anchifæ domibus.Qti£ dum denunciata ad perniciem publica fpeclare aru-fpiccs præcinerenginternecandum editum partö placuille. Sed Hecubä mo-refccmincæmiferationis,c!àm alendûpaltoribus in Ida tradidifîc, in iddexte Mmdcdiiïe.Eumiâadultûcum res palam elPet, ne hoHê quidc, c^uis fæuifsi-gt;n5ucinterficeret,pati potuifleitantae fcilicet eum fuiflcpulchritudinis atque formæ.Qiic coniugio deinde Ocnonæiundî:um,cupidincdefidcriumcpmagt; ximum cœpiflc uidendi regiones,atqj régna procul pofita. Eó itincre abdu-clamHclcnamjUenufto alpedtudecora, urgenteac inftigante quoda numi-nqciinctorum ciuium animis,fibi etiâ lætitiæ fuilTc.Netp cuic^, quum orbari fc/î]!û,aiioueconfanguinco cerneret.nô acceptam tarnen : folo omnium ad-uerfante Antenore.C^ii moxpoll Alcxadri reditum, filiüfuum GlaucQ, qui timcciuscoi-nitatûfequutuscrat,abdtcandQà penatibus fuis dccrcucriquit domi bellicp prudcntidimus.Cçterû fibi,quoniâ ita res rucrent,optatilïimuin appropinquate naturæfîncm,omiffisiâ regni gubernaculis atep cura. Tantu Ide in Hccubx filiorumcp rccordatione cruciari, quas poft excidium patrirc captiuas,incertum cuius domini fallus manerent. Dein omnia qua: ad redi-*^endâfîliuadue(flacrant,antecôfpeclumiuuenis cxponiimperat.Exqtns, Wquid auri atej^ argenti fuit, tollt Achilles iubetiueltib. ctiâ,quod ei uifum fß,rcliquis in unum collc(flis,Polyxenam 8^ cadauer tradit.Qiio rccepto,rcx •ngratiain neimpetratifuncris,anfiquid Troiæ accideret, fecurusiam filiæ, co'-Bplexus Achillis gcnua,orat uti Polyxenam fufcipiaqfibicp habeat.Super qua iuucnis aliud tempus,atq5 aliumlocum,tra(ftaturn^ fore refpondit. In* tcriin cum eo reuerti iubet.Ita Priamus rccepto Heclorts cadauerc, afeenfoe^ uehiculojcum his qui fe turn comitati fuerant,adTroiani redijt.

DICT Y S C RET TN-

SIS DE BELLO TROIAN O,

LIBER Ct.V A R T V S,

I^^^^ïSSaEd poftquam Troianis palam eft, regem perfetÄo ncgocio in--iiolatum,atqî integro comitatu regredi:admirati,laudantestp, HeJTorit ƒ«-’

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riulla fpes impetrandi ca^aucrisnpfum 06 qui cum co fuif-

Græcis, maxime ob Helcnæ quæ non rcmittere-tur,recordationcm.Cæterùm uifo Hedloris funcrc, cûdli dues

Poeqep accurrentes fletum tollunt,diuellcntes comam, foedantesq) ota lania-ubus in tanta populi multitudine.Neq5 quifquam in uirtute fua, fpei bonç ft-duciam ponere,illo interfeclo qui inclyta per genres fama return militarium: in paceetiam præclara prudentia, ex qua nôminorem quàm teliquis artibua gloriam adœtus état. Intcrea fepelicre eum hand longe à tumulo lÜ regis 1 quondam. Deinexortoquàm maximo ululatu,poftrema funcris peraguntt hincfœminis cumHecuba dcflétibus,hinc reclamantib. uiris Troianis, SC ad

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poftremuin

-ocr page 240-

19 Z Die TYS C R E T E N S I S

poftremumfociorumgentibus. Quæper diesdcccinconccflàbcllandire^ quie,aborcufolisufcBaduefpcramperTroianos gefta,nulloufquamrcmif-Vfnfheßkä. eu fo liigendi offîcio.Incerim per eofdern dies Penthelîlca,dc qüa ante memora-Grlt;fcK cGgrtf uiinus,cujTi magna Amazonum manu,rehqutsq5 exfinitimis populis fuper-fu occiditur». uenit.Qtiæ poRquam Heâ:orem,interet^tû cognotiit, perculfa morte ci Lis, rcgredi domtim cupienstad poftrcmtim multo aiiro atep argento ab Alexaiv dro illedla,ibidem operiri decreuerat. Dein exatflis aliquot diebus, copias fiias armis inftrtiiqac feorfum à Troianis, ipfa fuis modo bellatoribus fatis fi-dens in pugnam peregit, cornu dextro fagittartjs, altcro peditibus inftrudo, medios équités colIocauCôtrà quos à noftris ita occurfum,utfagittarijs Menelaus atep VlylIès,SC cum T eucro Merionesipcditibus, Aiaces duo, Diome des, Agamemnon, amp;Tlepolemus, amp;nbsp;cum lalmeno Acalephus opponcien-tur.ln équités ab Achille fiC reliquis ducibus pugnaretur. Hoc modo inftni-clo utrinque cxerciru,conHixerc acies.Caduntcp fagittis reginæ plinimi, ne-que à Teucris fccus bellatû.Intcrim Aiaccs,ô6 qui cum his erantpcdites,coii tra quos lleterant cæderc,ac reliantes detrudere umbonibus,moxcp detrufos obtruncare.Nocp quoad deletæpeditum copiæ,finis fit. Achilles inter cqui-tum turmas Pcnthefîleam natflus^ hafla petit : neque difticilius quàm feemf nam équô dcturbaqmanu comprehendens corriam, atœ ita grauiter uiilne-ratarn detrahens.Qiiod ubi uifum ell,tum uerô nullam Ipcm in armis rati,fit' gam faciunt.Claulîscp ciuitatis portis, noltri reliquos quos fuga bello exemc raqinfecuti obtruncantifœminis tarnen abftinentes manö, parcentes^fcxui. Dein uti quifquc uidlor interfedis quos aduerfum ieraqregredicbatur, Pen-thefileam uifcre fcminecerri,adniirariép audaciam. Ita breui ab omnibus iric-undem locum ell concurfum^lacitumœ,uti qüoniam naturæfexusepcondi tionemfuperare eilet aufa,innuuium,reiiquoadhucpr£lènticntefpintu,aut canibus dilanianda iaceretur. Achilles interfedam cam fepelirc cupiens inox à Diomedeprohibitus cil. Isnamcp percontatus circumftantcs,quidnam deea faciendum eflèt,conlènfu omnium pedibus attradam in Scarnandrum præcipitatilcilicet pcenam pollremæ defperationis atqucamcntiæ. Hoc modo Amazonum regina dcletis copijs,quibus cum auxiliatum Priamo uene-rat, ad pollrcmtini ipfa fpedaculum dignum moribus fuis præbuit. AtR' MfWiJoK da aucntidieMemnonTithoniatqucAuroræfilius, ingentibusindorumattp Troidi» firofi Âethiopum coptjs fuperucnit,magna fama. Qiiippe in unum mukisinillib« afatuft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;armatorum uario gCnere infigniüm,fpes etiam uoCact; de le Priami ftiperauc-

rat. Namlt;^, omnia circum Troiam,Ô6 ultra quæ uifui patebant,uiris atquec-quis repleta,fplendore infigniû rcfulgcbànt. Eos omnes c iiigo Caucafi mon tisadTroiamduxit. Reliqiiosnecpnumero inferiores, impofitoPhaladuce atep rcdore,mari mifit. Qui appulfi Rhodum, ubi animadùcrtcre,infulam Græcis fociam,ueriti ne re cognita incenderentur naues, ibidem operieban-tur.Ac moxdiuifi in Camiram amp;nbsp;Galifam.urbes opulcntas.Nccp multo poli • RhodrjPhalamincufare,quod paulôantè euerfa ab Alexandre Sydonepa-tria fua,auxilium ei à quo læfus lîqfcrre cuperet.Qtiocp animos excrcitus per mouerentjConfirmare, hauddilfimiles Barbarorum uideri ces, qui tamindi-griumfacinusdcfcndercnt: mifltapraetereaqtiæ accenfura uuîgiis, oLqux pro fefadura elTenqdifferere.C^æ res baud frtillra fuit. Phœnices nainque qui in eo exercitu aderant, plurimi permoti querelis Rhodiorû,deincupidi-nediripicndarumrerumquasfecumaduexerant, Phalam lapidibus inlccu-ti necant: dillributi^ per fupradidas urbes, auium,atcp reliqua praedæinter fedifpartiunt. Interim exercitus qui cum Memnoneuencrat, pohdspa' tulos per locos callris(nam intra mœnia haud facile tanta uis hollium retme-ri poterat^diuerfifuo quifquc genereexercebantur. Neep in eadem artelim-plex atque idem modus/ed ut quenque regfonis fuæ mos alfucfecerat,ita tf-

-ocr page 241-

.. DE BELLO TR O I AN O, LIB. 11 IL 195 Il's in aliirm modum formats.Scntoi iim ctiam SCgalcarum multiformis Ipeci esjhorrendam belli facieni præbueranc. At ubi triti aliquot dies, £Cmiles bellum cupit,fimul cum luce exercitus omnis figno dato in praelium ducitur, CLim^ ijs Troiani,Sc qui intra mccnia foci] fuerant. At contra Græci inlh ucli pro tempore operiri,debilitati al^uantum animo, metu ingétis atqj incOgni ti hoftis.Igitur ubi intra teli iaSf urn uentum elf, turn ueró Barbari clamore in-genti ac dillono,ruinæ modo irrumpunt.NoRri confirmati inter fe, fatis irnpi' grè uim hoftium fuftentauete. Sed poltCp acies renouaræ, atep in ordinem re-formatæ funt,SC iam hinc atq5 inde tela cepcre, cadunt utriufep exercitus plu-rimi. Neep finis fit,quoad Memnon curru ucdus,adhibito fccum fortilfimo Memnon Gri quo(p,medios Græcorum inuadit, primum quenrp obuium fundens aut de- cotpntlio fu/i bilitansdta iam plurimis noftrorum interfeSIis ducibus, ubi Fortuna belli tier da.

fa,neq5 fpcs reliqua nifi in fuga eft uidoriam conceflere. Eo die incenfie dele-tæcp naues omnes forent, ni nox perfugium laborantium ingruens hoftes ab incepto cohibuiflet. Tanta in Memnone bellandi uis pcritiacp,ôC noftris ad-uerfse res.Igitur Grteci poftc^ requies elfiperculfi inter fe,ac fummæ reru diffi-«lentesjper uniuerfam nodem quos in bello amiferant,fepclierc. Dein confi-Eumfuturi certaminis aduerfum Memnonem ineuntiac placet forte cligi no-’TienduciSjCum eo beilaturi. Tunc Agamemnon Menelaum cxcipit amp;nbsp;Ido-»iieneum.Reliquorum fors agi cepta, Aiacem Telamonium uotis omnium dcligit. Ita refedis cibo corporibus, reliquum nodis cum quiete tranfigunt. Atlucis principio,armati inftrudiep pro negocio, pugnâ aggrediuntur. Ne-que fegnius à Memnone adum,cû quo T roiani omnes. Ita hinc atqj inde or-dinato cxercitu,prælium initum.Turn plurimi utriufip partis, ut in tali certa-cadunt,aut idi grauiter prælio decedunt. In quo bello Antilochus Nc-ftoris obuius forte Memnoni interficitur. Moxcr Aiax ubi tempus uifum eft, interutranqj aciem progreftiiSjlaceftit regem, pnedido prius Vlylli SC Idome neOjUt à cæteris fe defenderet.lgitur Memnon ubi ad fe tendi uidet, curru de-filitjConfligitcp pedes cum Aiace, magno utriufep partis metu atep expedati-one. Tumduxnofterfummauiumbonemfcuticiustelo aliquant« perforatum,uiribus ingruens,impulituertitcp in latus.Qiio uifo,régis comités accur rere,Aiacem exturbare nitentes.T urn Achilles ubi à Barbaris intercedi uidet; jpergitcontra,Sc nudatumfcutohoftisiugulumhaftatransfigit.Itapræterlpê .. interfedoMemnone,animihoftium commutantur, SC Grgeis auda fiducia. Mewnortï» Iam Aethiopum uerfa acie,noftri inftantes cædunt plurimos. Tu Polydamas rcnouarc ptælium cupi2s,circuuentus ad poftremG, atep idus inguina ab A-iaceinterncitur.Glaucus Antenoris aduerfum Diomede aftas,Agamcnonis tclocadit. TüucrócernereshincAethiopes cum Troianis p'eromnecâpum' fiethiepit^ fineordineatcpimperiofugicntes,multitudineac feftinatione interfeimpli-cari,c3edere,ac mox palâtib.equis proculcari.Hinc Græcos refumptis animis fequi,cædere,impcditos diirolucre,atq} ita cofoderelaxatos. Redundât circu muros campi fanguine, SC omnia,qua hoftis ingruerat, armis atep cadauerib.

repleta funt.In ea pugna Priami filiorum Atreus SC Achion ab Vlyfle interfe-di funt:Drapfis,BiasScCorintha ab Idom^neo’.ab Aiace Oilei,IIioneus cum Pliilenore.ltem Thieftes SCThelcfites à Diomede. Ab Aiace ueró altero, An dplus, Agaphus,AgathÔ atep GlaucusiSCab Achille Afteropcus.Neq? prius finis fadus,quàm (jræcos fatias,SC ad poftremum fatigatio inceftit. At ubi a noftris in caftra recefl'um eft,milfi fuere à Troianis, qui peterêt corû qui in bel to ceciderant,corpora humandi ueniam.Ita colledos fuos quifep igni cremât, fCmore patrio fepeliunqfeorfum à cæteris cremato Ménonc; cuius rcliquias urna conditas,per necelTarios regis remifere in patrium lôlum. At Græci lau-tumbene cadauer Antilochi, iuftis fadis Neftori tradunt : eumep orant,ferré

animo fortunæ bcllicp adiierfa.Ita ad poftremum corpora fua quiftp eu N rantes'

-ocr page 242-

»94 DICTYS CRETENSIS

t antes,uino atqj epulis per multam iiodem Aiacem fimul^ Achillcm laudu Tro»4«orw« bus celebrant,atlt;p ad coclum tollunt. At apudTroiam ubi requies lunciöeff, non iam doler cafuMemnoni,fed metus fummæ rei,amp;ad polhemiim de-fperatio inceirerat:c3 hinc Sarpedonis interitus,inde inlecuta pauló póli He-rtoris clades fpes reliquas animis ablluliifentmeqj quod poRremûperMem-nônem Fortuna auxilium obtuleraqreliquifln iam exifteret.lta connuentibus jii unum tot aduêi fiSjCuram omnem exurgendi amiferunt. Atqj poft paucós dies Græci fnftrudi armis,proceirere in câpiinijaceflentes, fi auderenc,adbcl landum Troianos.Qiiis Alexander dux cum reliquis fra tribus militem ordinär,atep aduerfum pcrgit.Sed priulquam terire inter fe acies,aut iaci tela ccpc re,Barban foluns ordinibus fugam faciût : cæfiqj eorum p!urimi,aut in flume! præceps dati,cum hinc atr^ inde ingruere hollis, atep undiq? adêpta Fuga ef fet.Capti etiam Lycaon A^Troilus Priamidç,quos in medium producloSjÄ-chillcs iugulari fubeuindignatus nondum fibi à Priante fuperhis quæfectirt) tradtaueraqniandatuni.Qriæ ubi animaducrtêreTroiani,tollunt gcniitus:6i clamore lugubri T roili catum miFcrandum in modum dcflent,rcco!dati œtf-tem eins adinodum immaturam : qui in primis pueritiæannis cum ucrccödia ôeprobitate, turn præcipuè Forma corporis amabilis atep acceptas populaii-bus,a-do!efccbat. IDein tranfadlis paucis diebus, folcnneThymbræiÂpolli-nis incefn^SC requies bellandi perinducias interpoFita.Tuncutroqjcxercitu fîcrifîcie inFillente,Priamus tempus nadlus, Ideum ad Achiüeni fupcrPoly-xena cum mandatis mittit. Sed ubi Achilles inluco ea quæ illataerantnim ab IdeOjfcparatim ab alijs recognofeit, cognita reapudnaues fuljticio aliéna-^ ti ducis,amp; ad poftrémum indignatio exorta cil. Nancp antca rumorem prodi tionis dementer ortum per exercitum in ucrum traxerant. Ob quæ liniul,ut( concitatus miîitis animus lenirctur, Aiax cum Diomede amp;nbsp;VlylFead lucûm pergunt. Plicp ante templum rcFiftunt, opperentes Fi egredcrcrur,Achillem, fimul^utirem geftam iuueni reFcrrent. Decætero etiam deterrent,necoHo-; quium clàm cum hoflibus haberet. Intérim Âlcxâdercôpolîtis iam ciimDc* Achß« mort. plioboinfidiiSjpugiOnecinclus Achi^icmaggreditur,confîrmatoruelutieO' l um quæ Prianius pollicebarur.Moxq? ad aram Apollims, quo neholtisdo^ lum pcrFcntiFccrct,aucrfusq5 à duce,afrillit. Dein ubi tempus uifum cll,Pd' phobus amplexus inermem iuuenem, quippein facro /Vtollinis nihil hoftilc metuentem,cxofculari,gratu!ariéR friper his quæ conceiîit, nec^ ab eo diudli automirtere.Qiio Alexandre libraro gladio procurrés adueifus hollem, ptr utrunq? latus geminaro idlu transfîgit. At ubi dillèlutum uuIneiibusantniâJ uertere,parfealia quant ueniunt proruunt.Reita maxima, ôô fuperuo^ta omnium perfedta,in ciuitatem rccurrunt. Qiio uifo Vlyfles : Non réméréell,ïn-j quit,quôd turbati ac trepidi repente pronîiêre. Dein ingrelTuffl lucumjeift^-fpicientes^ unitierfa,animaduertunt Achillemllratum humiexangiiciü'àt-que etiam leniinecem.TuntÂiax:Fuit(inquit)conlîrmatum,acucrumetiâii • pcrmortales,nullunt hominöexilierepotuilîe, qui te uera uirtuteflipefaftt: fed uti palàm cll,tua teinconfulta temeritas perdidit. Deinde Achilles extremum adhuc retentas fpiritum:Dolo meatep ini idrjs, inquit, Dciphobusatip Alexander Polyxenæ gratia cirrgimuencre.Tunt expirantent euni duces am-plexi cum magno gemitu,atqj cxofculati,pollremûfalurât. Denic^ Aiaxcxa nimem iam hunteris fublatum,Iuco efïert. Qiiod ubi animaduertcreTroianf omîtes fimu! portis proruunt, eripere Achillem nitentes, atqtie aufencintva mœnia fcilicet more folito,illudere cadaueri eius gellien tes.Contra Græci co gnitare,arreptisarmis tcduntaduerfumipaulatinKp omîtes copiæprodiidy, ira utrinqjtertamen breui adoleuit. Aiax tradito his qui fecû crant cadauerq dein infenfus Afium Dimanthis Hecubae fratrcm,quem primum obuium buitjinterfecit.Dein plunmos,uti queep intra telum fecerant.In quis,lalles^

-ocr page 243-

DE BELLO TROIANO, LIB. HIE 19^

Amphi'machus reperti,Canæ imperantes.Iamcp duces Äiax Oilei, Menelaus adiundijfundunt plurimos,atq5 in fugam cogunt. QiiareTroiani cæfis fuorum piurimis, nufquâ ullo cerco ordine aut fpe reliqua refiftendi, difperlî palantesqp rucread portas,neq? ufquam nifi in mûris falutem credere. Q[ia-teraagiia uis ho Ilium ab infequentibus noftris obtruncatur. Sed ubi claulis pouts finis cædcndi fitclus eIt,Gr^ci Achillem ad naues rcferunt. Tunccp re-flentibus cundis ducibus cafum tanti uiri,piurimi militum baud dolere,nccp uti res expoicebat,triftitia cômouéri. Qtiippe qucis in animo hæierat,Achil-km fxpe cofiiia prodendi exercitus inilie cum hoHibus. Cætetùm interfeëlô fummam militiæ orbatam,5C adêptum fpei quàm plurimum) cui egregio bel landinehonellarnquidcm mortem, aut aliter quam in obkuro oppetercli-cuerit.lgitur propeiie ex Ida apportata ligni uis milita, atep in code loco, quo antcaPatroclo,buftum extruunt.Dein pofito cadaucre,fubiedocp igni,iufta funeri peragunt, Aiace præcipuè infiftente,qui per triduum continuatis uigi-Hjs haudprius obiredeftitit,quam reliquiæ coadunarentur. Solus namquè Omnium pene ultra uirilem modum intcritu Achillis confternatus eft, quem dileâum praeter cæteros animo fummis officijs percoluerat: quippe quum a-wictiTimum, 2lt;ianguine coniumftum fibi, turn praecipuè plurimuni uirtutc cæteros antccedentem fciret. Contra apud Troianos lætitiaatcp gratulatio eunefis inceftèrat,interfedo quàm metuendo hofte. Alexandriep commen-Uim laudantes ad coelum ferunt, fcilicet quum infidqs tantü perfeccrit,quan-tuin in certamine ne änderet quidem.lntcr quæ tam læta,nuncius Priamo fu-perueniqEurypilum Telephi cxMyfia aduentare,quem rexmultis antea ille- Eurypituttii/ clum præmijs,ad poftremum oblatione Caftàndræ confirmauerat. Sed inter nit Troutitt cætera quæ ei pulcherrima miferat, addiderat etiam uitem quandam auro ef- fuppetiiu lutH fedam,36ob id per populos memorabilem. Cæterùm Eurypilus uirtutibus riM, TOultis clarus,Myfiæ inftrutftus legionibus, fumma fama lætitiacp à Troianis cxceptus,ipes omnes Barbaris in melius conuerterat. Interim Græci Achillis olïaurna condita,adiun(ftaTî fimul Patrocli,in Sygæo fepeliêre. Cui fepul-çhrûetiam extruendumab qs qui in eo loco habitabant,mercede Aiaxlocat, indignatus iam Græcis, quod nihil in his dignum doloris iuxta amiflioncm tâtiherois animaduertcret.Per idem tempus Pyrrhus, quem Neoptolemum Pyrrhtu îit tnemorabant Achillegenitum exDeidamiaLyçomedis, fuperueniens,offen Gr^ecorucé dittumulm-n extrudum iam ex parte maxima.Dein percontatus exitium pa- flrauenib tns,doduscp, NLrmidonas gentemfortiflîmamôCinclytam bcllandi, armis at!^ animts connrmat.Impofitocp faciendo opéréPhccnici,ad naues atep ten toria parentis uadit,ibi euftodem rerum Achillis Hippodamiam animaduer-tit.Moxcp cognito aduentu eius,in eundem locum a cundis ducibus concur titur:ut animum aequum habcret,deprecantur. Qiiîs benignè refpondês,nec fibi aitignoratum eire,omnia quæcuncp diuinitus fièrent, forti animo pedo^

patienda,necp cuiquam fuper fatum uiuendi conceflam legem. T urpem nanœaedeteftandam uirisförtibus conditioncm fenedæ,contra imbellibus optabilem. Cæterùm fibi eó leuiorem dolorem elle, quod non in certamine! neep inlucebelli Achilles interfedus eflet, quo fortiorem no optalTe quidem quenquam exifterc nunc,uel præteritumxxccpto uno illo Hercule. Addit præterita,folum uirum dignum ea tempeftate,Iub cuius manib. excindiTro* iam deceret. Neœ tarnen abnuere,quod infedum à patre relidum eiret,à fe atep à circumftantibus perfici.Poftquam finem loquendi fecit, in proximum diem certamen pronunciatumtduces omnes, ubi tempus uifum eft, folito ad Agamemnonem cœnatum ueniunt.ln quis Âiax cum Neoptolemo, Diome des,Vlyires SCMenelaus. Hiep inter fe eundem locum cœnandi capiunt. Interim inter epulas plurimaiuuenipartisfortia facinora enumerate, uirtutecp ci«s cômemorando efferrelaudibiis. Quis Pyrrhus non mediocritet lætatus,

N i accen-

-ocr page 244-

ïçtf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DICTYS CRETEN S'I S

acccnfuscpinduîln’ajfeomniopereconahrcfponditjqu o ne indignuspatns meritis exiltcreuDcin adfua quife^ tentoua quietiim ab cunt* At poftcro die fimul cum luceiuuenis caftris cgreflus, ofrendit Diome dem cû fa!utatos,quid caufe ad fe ueniendi foret,rogatdiiq^ aiti nt,intcrponendâ die-rum moramad reHciendos milites cum cius animo, è lo ngo maris itincre tor-pcfuibus etiain nuncmembris, Sgt;C ob id neq»aquam latis firmo nifu,iitfolitis Uiribus agercnt.lta^ ex eorum fententia biduum interpoiitum eft. Quo trâf-atftOjOmncs duces regestpfuis quife^ militibus inftrueftis cxerciturn ordinär, atqj in pugnam uadunt.In quîs Neoptolcmus regens medios,circum fcMir-midonasatqjAiacemftatuit, quern affinitatis merito parentis loco percolc-bat.Interim Troiani uehementer pauere,maxime quöd in fuis indies deficieii tibus auxilijs,nouns aduerfum fe miles pararctur cum memorando duce.Ta mcEurypili liortatu arma capiût. His nâcp adiuiiclis fccö regulis copiasfiias Prlt;e/i«»«. Troianis mixtas,porta educitiateß ita ordinata acie medium lelocat.Tumpri mum Aeneas afpernato certamine intra muros maner, execratus quippe Ale xandri facinus cörnilfum in Apollinem,cuius facra ts præcipuè tucbatur.Scd ubi fignu'.n bellandi datum eft,manus coferunt, inagnaœ ui utrint^ decerta-furyfiiU rCjCaduntép plurimi. Interim Eurypilus obuium forte nacïtis Peneleum,pro-mors, turbathafta atep interficit. Indemuitó fæuiorNerea aggreft'us moxobtrun-eat.lamq} obturbatis qui in acie fteterant, medios aggrediebatur. CùmNco-frtolemus re cognira,cominus aduolatjdeietftumq? curru hoftem,Sc ipTedefi-icns,gladio impigrè inrcrftcit.rû ablatâ propere cadaucr, atep ad naues inlft* cius perlatum.Qiiod ubi ant'maduertereßarbari,quibus fpes omnis inEiny'-pilo fueraqfinccerto ordineatqj retftorefugapræliû deferunt,atep admuros rcuolant.Tum plurimi eorum in fuga interfeCii. l^oltquä uero hoftibustufis adnaues reuertereGrgci,exconfilij Icntentia Eurypili cremata ofl'a,atqueur-na condita patri remittunt,fcilicct memofes bencHeiorum atqj amicitiæ.Crc-màti etiâ per fuos Nereus atep Penelcus,feorfum finguli. At poftcro dieper Mefent« Gr« Chryfen cognofcitur,Helenum Priami rugicnte feeius Adexandri, apudfei« ftffife dfiiit. teplo agcre : moxcp ob id miftîs Diomede 2d VlylPc tradidit fefe, dcprecatus prius,uti fibi partem aliquam regionis in qua reliquam uitam degeret, femo-tam ab alijs concedercnt.Dcin ad naues dult;ftus,ubi concilio mixtus eft,inul ta prins locutus.Non metu,ait,fe mortis patriam parentescpdefercreifcddeo-rum coatftum auerfione,quorum delubra uiolari ab Älexandro, ncquefc,ncgt; queAencam quiflepari. Qiii metuens Græcorum iracundiam,apudAnte-norem agereTencmq? parentem, de cuius oraculo imminentia Troianis mala cognouiftct,ultró nipplicem adeos decurrere* Tune noftrisfeftinantibus fecrcta di gno feere, Cbryfes mann uri filentium ageretur, fignificat atqueHc-lenum lecum abducit.A'qno docftus,cuncfta Græcis ut audierat,refert.Äddit præterea tempus Troiani excidrj, id^ à miniftris Acnea atcß Antenoreforc. Tum recordati eorum quac Calchas dixerat, eadem cuntfta congruentiac^a-

• nimaduertunuDein poftero die,egrcflbutrinq5 milite ad bellanduiii,pluriiTii Troianorinn cadnnpfed exfberjs tarne pars maxima. Atucró ubi à noftris uc hementius inftatnr,2d omni opera bellum fi'nire in animo eft, figno dato diix duci occurrit,atqne in fe prælium gonuertunt. Tum Philotfteta progrelTum Alexandrum laceftit, fi änderet lagittarum certamine. Ita confcniu utriufque partis VlyftcsatqueDeiphobusfpaciumcertaminisdcfininnt.lgitnr primus êlexdttdri Alexander incalftim iagittam contendit.Dein Philotfteta infecutus,finiftraai ffiorh mannm hofti transfigit, reclamantiqp per dolorem dexterum oculum perfo-rat.Et iam fugientem infecutus tertio uulnere per utrunep pedem traijcit,fati-gatumep ad poftremùm interficit. Qtiippe Herculis armatus fagittis,quæ in-fetftæ hydræ (anguine,haud fine exitio corport figebätur. Qiiod ubi animad-uertere Barbari, magna ui irruunt, eripere Alexandrum cupientes ; multisç fuorum

-ocr page 245-

de b ell o-TR o I a N o, LIB* Hit

Quorum intcrfcdtis à Philodctajnegotium tarnen peragunt, atcp tn ciuitatent •■,cportan£.Tumcp AtaxTelamontus infecutus fiigt entes, adufqp portam pergt; git.lbtcp cæfa uts hoftmrn multa,q«um feftinantibus inter feTroianis, SC lin-gulis euadere inter primös ciiptcnttbtis, magis in ipfo aditii multitudine fua ^tinerentunlnterim multi eorum qui primi euaferant,fupermuros fiti,collera itndi«^ eiufinodi faxa, ftmer dypeum Aiacis deqcere, congcltamqp plurL terra defuper uolucrCjicilicet ad depeiledum hoftê *Cum fupra modurti grauaretur egregius dux,facile fcuto decutiens,haud fegnius imminere*De-WtpPhilodeta, eos qui in mûris locati erant, eminus fagittis perturbar,mulgt; interficit.Neœ iècus à reliquis in parte alia,res geftæ. Atcp eo die excifa, ^criacp moenia holtium forcnqni nox tarn ingruens noftros ab inccpto cohi-, buiifet.Qui ubi ad naues regreirt funt,lçti Philodietç facinoribus:amp; ob id ma ximâammo fiduciam geftantes, fummo fauorc ac laudib. ducem celebrant* Qiit fimul cS luce,adiunó:is ßbi reliquis ducibus,in prælium egrefliis, holies •netufuoadeó terruitjUtuixfemoenibusdefenfarent. Interim Neoptolemus SJfolitotenttti Bpud tumult! Achillis, poftc^ in authore paternac cædis uindicatum eft,initiu Achilla pareti lûgendi fumit,ÔCunà cum Phoenici attp omni Myrmidonum exercitu,comas lfpulchrodeponit,perno(flatcpinloco. Peridem tempus filtjAntimachi^ de Antiniachi 9^10 fupra memorauimus,adiundiPriamirebus,ad Helens ueniunt, eumcp, necMtart. '^tinamicitia cum fuis redeat,deprecati funt. Vbi nihil proficiunt, ad fuos re-ftteanteSjDiomedi atcp Aiaci alteri itineris medio oCcurrunt. A'quis compte benli,perduó:itp ad naues,qui'nam effent, amp;nbsp;rem omnem ob qUam uenerât, fxpédtunt.Tum noflri recordati patris eorum, ÔC qUæ aduerfum legatos noftros dixerit,molitus^ fit,tradi eos popularibus,atlt;p ante confpedum Barba torum product iubenqdein lapidtbus inieÆs necari*

Interim Alcxandri funus per partem aliéna portae ad Ocnonen,qüae ei ante taptum Helenæ nupferaqneceliarq fui uti fepeliretur, perferunt * Sed fertur Oenonenuifo Alcxandricadauere,adeôcornmotam,uti amilfamenteobftu Of«'’'»« «örl ptfieret,ac paulatim per mœrorem déficiente animô,concideret: attp ita uno dolort, ^dcm^ funere cum Alexandro contegitur.cæterùm apudTroiam, ubi ho-ft’smuf.s infeftus,magts magisrpftcuiqneciam refiftedi exmœnibus fpes ul tcrius elfaut uires ualent,cun(fti proceres fcditionem âduerfUs Priamum Cx-tolluiK,atcft eins regulos * Denicp accito Aenea filfjscp Antenoris,decernunt interfqutiHelena cum his quæ ablata eranqad Menelaum duceretur .Qiiod poftquamDeiphobus cognouit, tradudamadfeHelcnammatrimonio fibi Deiphohutiît adtungtt.Cæterùm ingreffus concilium Priamus, ubi multa ab Aenea contu lemm duat m tnelioia ingefta funr,ad poftremùm ex confilfi fententia iubct Antenorem ad mutrimonutM Græcos cummandatis belli deponendi ire. (^li ex mûris fignum oftendens l«gationi,ubi à noftris receffum eft ad naues uenit.Vbi benignè falutatus, at-^ucexceptus ; fummum fidet beneuolentiac^ erga Græciâ teftimoniß capiti Riaxtmecp à Neftore,quod Menelaum infîdijs Troianorum appetitum, congt; fiiiofuo atqj auxiliofiliorûferuauerit.Pro quîs euerfa Troia,multa præclara • jpolliceri, hortaricp uti dignS memoria amicis aduerfum perfidosmoliret;

Tumlongâcxorfus Antenor orationc:Semper,ait,princepsTroiæpœnâ ob Anfendr* malecôfulta diuinitùs confecuti.Dein fubéungitLaomedôtis aduerfum Her p^odéda urhi cuic famofam pcriuriâ,infccutamcp eius atcp regni euerfionê. Qiia tempefta- aJùt tcPriamus admodûparuulus attç expers omnium quç gefta erant,petitu He ftone,regnoifflpofituseft.Tùmiamindemalè defipientê,curKfiosfàttguine Siiniurqs infedari folitum prauum,infuetum atcp appetcnte alicni. Qiio exgt; ctttplo ucluti côtagione peiïtma imbutos filios eius, necp facro, necp profanô Bbftinuiffc.Cæterû fe eadê ftirpe qua Priamum, Græcis côiunéifi,animo ferrt pf rab CO diffcnfifle.Hefionam quippeDanai filiam Elcdrâ genuifle, ex qUa onus eft Oardanus,qui TeucrifiliæiûdusEnchthonium dédit* Eiufdem eft

N 4 ■ Tros,

-ocr page 246-

I9i DI CT Y S CRETENSIS

Tros,ex co lus,Ganymedes,Clcomeftra fie Allàracus. Atqj ex fo Capys Art chiiæ paferdlum deinde Ttthoniim fie Laomedontc genuiflè.ExLaoniedon te lcetaonem,Clytium,Lampunî,Timoetem, Bucolionem Priamum ge-n: tum.Rurfuscp ex Cleomeftra Lyerfum genitum. Cæterùm Priamum cun-fila iura aftinitatis proeukantem,mag{s in fuos fuperbiam atep odium exercii ifïè, Poftquam Hncm loquendi fecic, pofttflfet uti quoniam à ienibus legatua pacis midus eflèt, darent ex fuo nomine cum quîs fuper tali negotio diflerta* reuBlcfilicp Agamemnon,Idomcneus,Vlyflcs atep Diomcdcs.Qui fecreti ab Troi'rti«ni( aïqs proditionem componunLPræterca placet,uti Aeneac, fi perm ancre ueU iUArc nbsp;nbsp;nbsp;f let in fide pars prædac fié domus uniuerfa eius incolumis maneret. Ipfi autcni

Antenori dimidium bonorum Priami,regnum^ uni fi'liorum eius quem de-gidètjconcedcretur. Vbi fatis trafilatum uifum eft, Antenor ad ciuitatem di* mittitur,referens ad fuos compofita inter fè longé alia* In quîs donum Miner-uæ parari à Græcis,eos^ cupere recepta Helena, accepto^ auro beilû omit-tere,atq} ad fuos regredi.Ita compofito negotio, Antenor, tradito«^ fibi Td-thybio,quo res finem acciperet,adTroiatn uenit.

DICTYS CRETENquot;

SIS DE BELLO TROIANO,

I I B F R I N T V S.

NtcnorcTalthybiocp ciuitatem ingreflîsjcunôi populäres lt;^ognita rc,propereconcurrunt,cupientcs dignofee-3pud Grgeos adlitata eflent.Qiiîs Antenorin proxl mumdiemrelata differt atœita dimilibconuentudifcedi-tur.Tum inter epulas,cum Talthybius intereflèt, filiosfuos moncrc Antenor, nihil his in uita cultodiendum, quàm «r antiquiflîmam ducerent,cum Græcis amicitiam* Deinfin-

gulorum probitatêjfidem atep innocentiâ cômemorando admirari.hafiniro conuiuio turn difceditur.Atlucis principio,cundis iam in concilio cxpeâaii tibus audire fi quis modus tantis malis nercqcum T al rhybio ipfe uenit* Nclt;^ tnulto póft Aeneas,dein Priamuscumrefiduisregulis. Denifpubiea quæ a t rc»(4noio« Qræcis audierat,iuffus eft dicere,hoc modo difteruit : Graue Troiani princi-pes,uoscp focq,grauebellum nobis excitaftè aduerfum Græciam, grauus uC rô multo^ durius mulieris caufa effefilos quam amiciftîmos,qui indciâàPe-lopcorti,affinitatis etiâiure nobis coniunAifunt.Nâqp fi practcritamalafutn-matim attingere oporteat.quando ciuitas noftra deprefta acrumnis adrequie cmcrleriqun^ nobis defiierefletus^autfocijs imminutæ calamitatesî'Qtian' do non amici,propinqui,parentes,filq denicpinbelloamiftî'^’Etutexmereli-quorûluduûmemoriam recêfeam,quid nam in Gîauci filio tolérauiç'Cuius • nbsp;nbsp;nbsp;interitus quani^ acerbus mihi, non tarnenita dolorifuit, quàm tempus illud

quo adiundus Alcxâdro, ad raptûHelenae comitatöfui præbuit.Sed præft’t» torûlâtis,futuris faltem parcendum acconfulendüdi.Grxci homines cufto-des fidci ac ueritatis,principes beijeuolentiac atep officiorum,Teftis his rebus Priamus,qui in ipfo ftrepitu difcordiarß, frudû tam? mifcricordiac eorû tuliE IMecp inferendo beilû quicä prius tenta turn ab his, quàm perfidiam in ipfa k catione,infidias çqué a noftris experti ftint.In qua re (dico enim quodfentio) Priamus eius^filq authoresrin his etiam Antimachus: qui recês amiffisHbe* ris,iniquitatis luac pœnas luit. Hatc omnia in gratiâ gefta Flelcnîe,eius fcilicct mulieris,quam nec Graeci quidem recipcregeftiunt.Retineaturigiturincitd tatfe ea foemina,ob quâ populi amici etiâ,aut nô infcfti huic regno. No nefpo tefti^plices ut iâ rccipiât rogabimits nô omni modo fademus 1 seßs ia

-ocr page 247-

DE BELLO TROIÄNO, LIB. V. 19^^ pcnios; Non infutiiriim faltem recôcfh'abimus talcs uirosC Ego quidem abi'-bo iam hinc,8lt; difcedam longius,ne(^ committam ultcn'us, ut interfim mail's noftris.Fuit tempus quo manarc in hac ciuitatc nicuildn erat,fodj, amfci,prÖ pinquorûfaluSjpatria dcniq? incoltimis attinucreiii huncdiem. Côtrà nunc quid horum noil imminutum aut in totû fiiblatum nObis eHï* Non feram me cum his morari,quorum opera cillida milii cum patridcOncidere.Et eos qui-dem quos in bello fortuna eripuit utcuilcp iam lepciiuimus j conccdcntibusi ultroueniäm hoftibus, fed poitc^’ deotum are atc^ delubrà faiigliine humanó perfcelüsinfedafuntjhocctiamaniifimusç' Qiiippe, quismaioräfuppliciä poftrriortê chariflimorû quam in ipia amiflione lubeunda funr.Qiiaè ne acci-dantjHUnc falte prouidcre.Auro atep liuiufmodi alijs præmijs redimenda pa-tria eft.Multç in hac citri täte dites domus, linguli pro facultatibus in mediuni confulamus.PoRrcmö offeratur pro uita holtibus, quod mox interitu nolhö ipforum futurum eft.T emplorum ctiam,fi neceile erit ornamentis pro inco-lumitatepatriae uteildü clt.Solus fuas opes intus cuflodiat Priamus,folus di-uitias potiores Iliis duibus teneat. His etiam quæ cuiti Helena raptæ funt,in-cubet.lpfcüiderit quem ad finem utendum pute^patriæ calamitatibus. Nos uidi iärri fumus rhalis noftris.Hæc atep alia cum lachryniis eo diiretente,cun-’ï’iifimui gemitum edunt,tendentescp ad cœlùm manus,annuere tot aduerfis gt;'èbiis,Priamû finguli uel inter fe omnes,finem miferiaru deprecantes. Ad pd fhemii uno ore patriam redimendä clamant.In ^uïs Priamus dilanians caput flctuquàm miferabili,non folûm iam odio, ucrùm fuis holle èlFcdlum, quip-pccui dqs non amicus antca,non deniep ciuis inueniri poifegqui ærumnis lu Is iiigemifcerct.Namqi optalie hæc non nunc dem um, ucrùm uiüisAlexandre at(p Hedore agi cœpta. Sed qudniam prætcrita reuocate nulli cocelfum ^^præfertim habendam rationcm fpemcp ruturis adhibcndam.Se namp om ’^iumquæhaberet adredemptionem patriaè poteftatem darè'.quàm Ante-agendam committcrc. Cætcrùm fe quoniam iam odio fuis diet, abirec confpe(flti,confentientê his quæ inter fe decernercnt.T um feparato rege,pla-cet ut Antenor ad Græcos redeat explolaxû ûoluntatê certarn,adiunduscp ci ^cueas.Ipfacompofitaredifceditur.Sedmcdiaférnl'ènOdtc Helenaclàm ad Antenorêuenit,fufpicans tradi fcMcrtelao, Sgt;C ob id ira dcrclidæ domus me-tuens.Itacp eum orat,uti intef cætera fui quoep apudGrçcOs cômcmorationê faceret,ac pro fe precaretur. Cætcrùm, ut cognitû eft, poil Alexandri interitû Ântenor et né inuifa ci apudTroiam fuêreomnia,defideratuscp ad fuos reditus. Atlucis ini ncM ad tio quibus imperatû erat,ad naucs ueniunt, dccrcttrm ciuium cGrîlis narrant, co» «cniwnttt^ itaep cum quîs antea ad confirmanda quæ têpus manebat,fecedunt. Ibi cùm iëprodiwn. multa de republica ac fumma rerû dillererent,uoluntafemcp Hcicnæ dotent, uenianicp orâtEt ad pollremû côfirmant inter fc proditionis patlionê. Dein ubi tepus uifum eft,cû VlylTe ÔC Diomede ad Troiaih ucniûtj cohibito Aiace ab Aertea,fcilicet ne qua infidrjs opprirrteretur talis dit, que folûBarbari non fèciïs Achille metuebant. Igitur poliep duces Græciæ in'ciuitate confpctli • funqcunditiues tolluntfpe animos,exillimâtcs fine belli atep difeordiarum. Itacp properefenatushabitus,ubino{lrispræfentibus decefnit,prirnûômniû Antiiiiacho exomni Phrygia exulâdû,fcil^etauthori tant! malt. Deinfuper conditione pacis tradari coeptmlnter quæ llrepitus repente ex Pclgamo ,-uhi regioPriami eraqcîamorrp ingens editur.Qiiare turbati qui in côniilio erant,-foras profiliGtcredêtes inlidias à regulis lolito more fieri. Itaœ in têplum-Mt-ntruæ propere cÔcçdunt. At paulô póft, ex his qui cxarcedelcêdcrahqcogno' fcitnrAlexâdri filios quos ex Helena fufccperat,cafucameræcxtintlos: hi^ ƒ crâtBunomus,Corinthus atep Idus.Qtiare confilio dato, duces noftri ad An tenorê abeuntjibifp acceptis epulis pernodât. Prçterea cognofeunt ab Ante noreçditô quondâ oraculG,Troianis maximo exitio ciuit3ticBfore,fi palladiG

N 4 quodquot;

-ocr page 248-

deo D I C T Y S C R E T E N S î S

qupdin templo Mineiuæ eilet,extra mœnia auferretur. Namcp id anttquffH» Ji ram fignuiu coeIo lapfum,qua tempeftatellus tempium MineriieextrueitS, propeliimmum failigij peruenerat: ibi^ inter opera cum necdum tegmen fti l••erpo^itum elîèt,federn fui occupauiife, idi^ fignum ligno fabrefaótum elfe» Hortantibus dein noftris utifecum adea omnia eniterentur,faó:urumfcqüf cuperêtrefpondit.Atc^ bis prædicit, publiai fe in concilio fuper qualitateco-rum quæ poftularuti eilent,exercitum deferturum, fcilicet ne qua fufpicio fui apudBarbaros orireturJta compofito negotio,cumlucefimulAntenoracre liqui proceres ad Priam um uadunt,noitri uerö adnaues redeGt. Deinubiiu-Pa pueris Alcxandh faefta fun t, poii diem tertium Idços fupradidos duces aC citum uenit.Qans præfentibus Lampus, ca’terfcp quorum confilium praeuale bat,multa diiîèrercatep doccrcca quæ antegeila eilent,temcreöCinconfulte, »lonperie,qdippcquicontemptidefpeclicp àregulis,arbitrio alieiio agerét. CTte; um quodarma aduerfum Græcos tuiiilent,nonfpontefadturn.Nami^ quifub imperio alieno agcrent, expedlädum bisatqj exequendum ciTenutii cius qui tcneat.Ob quæ dignum eile, Grçcos data ucnia côfulerebis,quifcnî per authorcs pacis fuerint.Cæterùm à Troianis ob male confuka fatis poena'

atep argenti totidê optât. Prçterea tritici centena millia,caq5 per annos dccé. Tum iilentio habito à cundliSjAntcnor, non Grccoru more agere eos aduer-fuinfeaitjfedbarbaro.Nam cum impoinbiliapoitularcnt,palam fieriprætC' xtu pacis bellum eos inflruere.Cçtcrùm auri atep argenti tan tü'ne tum quide priufquä in auxilia conducla dilaceraretur,ciuitati fuiilc. Qitod fi permancrc in eadäauaritia uellet,fupcrelleTroianis,iiti claufis portis inccfis^ intus dco rum ædificqs,3d poftremu idc fibi cum patria exitium petcret.Ccu à DiomC' dcs:Non ciuitatd ucflrä confideratG Argis ucriîmus, uersun aduef fum uosdi micaturi.Qtiocirca fiucetia nüc bellarein animo eft,paiatt Græci: fiuqutais, Jgni dabitis ilium,no prohibcbimus.QiTippc Gratis affeedis iniuriä,quoquo modo ulciici holies fuos finis ell.l’G Panthus in proximü dié deliberandiuc* niam oratdta nollriadAntcnorcabcuqatcpinde in ædcMineruædnterim co gnofeiturin apparatu rcrumdiuinarum portdtum ingens.Natrup tompofita pojf ’ufian i« iac‘'ogt;'Gconfueta,moxfubicdtus ignis non côprehendere,nc(pc5fumerlt;utl .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ante3,fed afpernari.Qiiare turbati popularcs,fimul uti fidem nuncij nofccrct,

* nbsp;nbsp;adaräApollinisconfluant,atepibi fuperpofitisextorumpartibus,ubifläma

' admota cft,repente cundla quæ inerant dillurbata,ad terram decidunt. Quo quidé fpedlaculo perculfis atepattonitis omnib.fubito aquila ftridorc magno immittit iefc,atq; extorO parte eripiqmoxcp fuperuolas, ad naues Græcorunt pergitjibiep raptft omittit.ld ucróBarbari iam no leue aut in oblcuto, ied palS perniciofum credere.Interim Diomedes cum Vlyflediilimulantes qUægerC' nantur,obarnbulare in foro,circölpicientes laudantesep pi çcîara Opera ciuita • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lis eius.zXtapud naues aulpicio tali motis omnium animis,Cakhas ubibonS

animu gererent hortaruqbrcui quippe dominos fore eoru quæ apudTroiam eilènt.Cæterû Hecuba re cognita,placatum deos egreditur,præcipuèMiner-uam atep Apolline. Qins tu dong multa uitflimas^ opimas admouet'.fedin adolêdo quæ facraaris reddcbant,codc modo rellmgui ignes, ac répété inte-rire uifi.lnter quæ tâ folicita,Ca{sâdra Deo plena, uiclimas ad Hedoris tunni lum transferri inferriep iubet:dcos quippe afoernari iam facrificia,indignatos ob cômilTum pauló ante Icelus in Apollinc.Ita tauris qui immolati erât, adro gum Hcdoris,ficuti impcratu cft,apportatis,moxm igni fubicdo,cófumunc cunda.Inde ubi iam uefpererat, domndifcelTum eii. Atep cade node Ante-u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nor dam in têplum Mineruæ ueniqubi multas precibus mixtis Theanac(qux

lempIifacerdoseraQperfuafiqutiPalladiumfibi tradcrctîhabiturûnanqj magna eil»

-ocr page 249-

gna eins rei præmia.Ica perfeclo n ego no ad noftros ucnit, hisi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;of-.

iert.IdGræciobuoIutum bene,quo netntelligià quoquam poflet,uehiculo Palkuliutnrtt adtcntonaVnyflîsperncccflànosfidosc]^ fuosrcmittunt. Atlucisprincipio Trow poftê^ fenatus coaaiis,SC riortri ingreili lunt, Antenor ueluti iracundiâ Giac-corum metucnSjUeniam oi-are eorum quæ aduerfum cos pro patria cxcrcitus diiTeruiirct.Dein Vlyflcs,nô ic his^ioueri neq^ jndignari,lèei quod finis in tra ctando non adhiberetur: maxime cumopportunum adnauigâdum tempus breui præteruolet.Tum multö inuicem hatuto fermône,adpoftremum binis miîlib.talentorum auri atcp argeti r£ decidunt.Qiiod ut ad luos refenêt, Grae ci ad naties abeuntdbi conduais dueib.cundla qug gefta fuut,exponunt Pal ladium etiâ ablatum per Antenorem docent. Dein ex omnium fcntentia rcli qiitis miles rc cognoicit. Ob quæ placet uniuerfis, mitti Mineruæ donum lionoratiffimtim.Tum accitus ad cam rem Helcnus,cunda quæ ante gefta e-rant,non fecus ac ft ptæfbns fuilTet,ordinè exponiuadditcp finem iâ aducniflè Tioianortim return.Qtiippe quo maximefuftentarctur,lummûciuitatis Pal-bdium fuiftetquo ablato,exitium ingruere.Cætcrum donum Minerug fatale Troianis eflè,equû ligno fabrefatftum forma ingenti, cuius magnitudinc mu bfoluedieftcnt,adnitcnteatq?miniftro Antenore. DeinreCordatusparente * Priamum refiduosep frafrcs,fletum edit miferabilem, confternatusep per dolorem acep obftupcfidtus riiit.Tum Pyrrhuscolledtum eum, refedumep ani-rni ad fe dcducit,cuftodesrp addir,ueritus ne qiia per eitm hoftibus quæ gefta erant patcficrec.Qiiod ubi Hclenus perfenftt,Pyrrhum uti bonum animû ge-tçrcthortatnr,fccurum fui fccretorumep. Nam^ fccum eo ctiam poftpatriai cxcidiiim niultis tempeftatib.in Græcia moraturum. Tta ut Helcno plactic-rat,multa materies quaeapta liuiufmodi fabricæ uidchatur,per Epeûatqi Aià cem Oil ci adticcfta.Intérim fîrniatorcs paeftæ p^acis ad froiâ cunt. Decê lecftl duces,Diomedes, Vlylïcs,Idomeneus, Aiax T alamonius, Neftor,MeriôncS| Thoas,Phi!odtcta,Ncoptolemusac.^ Kumeiias. Qiios ubiinforo animad-ucrtçrepopularcs,lætianimos toîlnnt,fineiam ærumnartim crcdcntcs. itaep fij’gu'i pluresûe uti quifep occurrerat, benignè adeflt, falutâtes gtatulantes«^ cxofculant.Tum Priamus pro Helcno orâreGræcos, multiscp adhibitis prcgt; cibiiSjCÔmcndarecharifrimûfibi, nbsp;nbsp;intercæteros dilecftûmagis prOpterpru-

dcntiâ.Dein ubi têpus uifiim cft,conuiuium publicè cœptûeft in honore du-cum,afcit2èqî pacis, Antenore deferuiente Græcis aten omni modo baiigne exhibéte cuncfta.Atlucis initio feues omnes in ædé Mincruæ conueniunulrt quîs Antenor refert miifôs à Græcis fuper cônditionibus prædidlæ pacis,dô» ccledos uiros.Quios ubi deduci in fenatû placuit, amp;nbsp;dextræ iniiic!ê datæ atcj» acceptæ funt,ftatuunt inter fe uti proximo die,campi in medio atlt;p in ôre ont niiim aras ftatuant,in quîs fîde pacis iufiurandi rcligionibus firmarent. Qtns perfedis,Diomedes atep Vlyftès iurare occipiunt,permanfuros fè in eo quod libicum Antenore conuenilîct,teftescp in earn rem louêfummum,TerramcpSopfei/!Klt;/('W matrem,Sole,Lunam atep Oceanum fore. Dein excifts in partes dtias hoftijs en lufiuraniiïf^ que ad earn rê admotecrât,ita ut pars ad Solcm,rcftduum ad naucs fjaetftarct, per medium trâfeunt.Dein Antenor in eadê uerba placitum côftrmat.îta per fedo n^otio,ad fuos quifoB abcunt.Cçrerùm Barbari Antenorê fummis laii dibits enerre,ucnientemcp unguli quafi EfcG uenerari. Solùm quippe omniu credereauthorem pacis eius,arcitæcpcum Grçcis amici tiç.lta fopito iam inde bellojpalfim uti qiiifqs partium uoluérat,nunc Græci côTroianis,rurfuscp ht apudnaues amicè agcre.Intcrim ubi foedus interuenerat, cQtfti Barbari focq-queq bcllo rcftdui crât,gratulantes interuêtu pacis ad fuos difcedunt,nô op- „ perientes quidê prçmia tantorum diferiminû atep ærumnarû, fçilicet ueriti ne nbsp;nbsp;c i ■

quapadifidesapudBarbaros diflblueretur.Interimapudnaucs,utiHelcno placuerat,equustabulatusextruitpcrEpeumf»bncatoiêeiusopfris.Cuiedi, ’

N $ tûift

-ocr page 250-

z4 DI CT Y s CR ET EN SI S

to m immenfunijima quæ fub pcdibiis crant,totis interpofltis fiifpenderatjfci licct quo à tràcîlu motus facilis foret : uiidc offerri doiium Mincruæ maximû, omnium oreagitabatur. Cçterùm apudTroiam auri atep argent! prædidum pondusper Antenore atep Aeneâ fummo ftudio in ædem Minerliæ portaba-tur.Et Grrgcijpoft^ auxilia fbeiorum dimilïà cognitum eft, impenfiiis pacern atep amicitiam agitauere,ntillo poftBarbaÂrüintcrfedo autuulnerato j quo magis fineulla diicordiaru fitfpitione apud hoftes forent. Dein cquum com-paaum aff’abrè confixumcp admciros moiient.Nunciatum Troianis,titciim fumma rcligionefufciperent,Mincruæ fcilicetfaCrum dicatumep. Qiiarè magna uis hominum portis egreffa Tumma lætitia facrifîcioep donum excipit, at trahitep propius mœnia.Sed pofiquam magnitudine operis impediri perpor tas ingreifum animaduertêrC,conlilium delîruêdorum defupermurorum ca-piunqneqî quifquam fecus præ tali ftudio decernebat. Ita inuiolatum multis tempeftatib.murorum opus,Neptunicp, ut perhibetur, atep Apollinis maxi-fe. mamonumcnta,îmulto delecftuciuiûmanib.diilbluuntur.Sedpoft^maior nuUo, operis eins deiecla eft,confulto à Grîecis interce{ftim,confirmantib.non fepafturosintramœniaduciequû, priufe^ prædieftipondus auriatepargent» fufciperent.lta intermiftb opéré,femiruptisep mcénjbus, Vlyffès cundos ciui tatis Troianæ artifices ad reficiendas naues conducit. Côpofita dein ùniuer-fà claftê,ubi cunefta nauigia inftru(fta,S^ præmium perfolutum cft, iubentno-ftris peragere cepta.Itacp deftruefia murorum parte, cum ioco lafciuia^ indu-xcre equû,fœminis inter fe atep uiris certatim attrahere feftinâtib.Intenm Grç ci ubi cundta nauib.impofita iunt,inccnfis omnib. ad Sigçum fecedunqibitp node operiunt.Feftîs dein uino multo^ fomno Barbaris, quæ utiaqj perlæ-titiam fecuritatemcp pacis interueneranqnoftri miilto filetio ad ciuitatênaiii-TroMeuerti §ant,ftruâtesfignûquodigneelato SirtOiïjadearn rem clàm pofitus, tukrau Moxcpomnes poftCp intrau^ï^nroenia,d{iimSïnterfe ciuitatis locisjibilignu 'datQ,magna ui caedere cos quos forsobie'Ôcrat atep obtruncare paflim perelo mos atep U!as,Ioca facra atep profana. Et fi qui perfenfi rât, priufquam ai matî '^utaliquid pro lâlutccaperepoftent,opprimere.ProriUs nulia requies ftragis atep funerurn,cum palàm in ore fuorû liberi parentesep m agno inipedâtium gemitunecarentunmoxcp ipfi qui fpccftaculo charilfimorum interfùerâtmife randum in mpdu interirent.Ncep fegnius per totam urbe incêdrjs geftÉ^pofi-tis prius.defenlôribus domui Aeneæ atep Antenoris. Interim Priamusreco-gnita,ad arâlouis Aedificialis côfugit.MuIticp ex eo loco ad reliqua deorûté pIa:Caflàndra in æd!e Mineruæ. Sed poftep uniuerfos qui iri manus uencrant foede atep multos obtruncauere, occipientelucedomûin quaHelena cratag grediuntur.lbi Menelaus Deiphobû,quêpoft Alexandri interitûHelcnfma £rimoniuintercepifte,fuprà docuimus,cxeeftis,primôaurib.brachqsq}ablatis dein naribus,ad poftremu truncatü omni ex parte fœdatumcB fummo emeia tu nccaf.Poft quæ Priamû Neoptolemus, fineullo ætatis honorisep deleôw • retincncéutracpmanuadarâiugulat. Cæteru CalîàndrâAiaxOileiexfacro Mincruæ captiuâabftrahit.Hocmodo côfumptis cuciuitateBarbatis,e{c!ibe ratio initia fuper his qui ad deoi G aras auxiliû uitæ implorauerât: decretumqj ab omnibus,uti per uim auulfi neearenf.Tantus dolor iniufiæ,5lt;ob idftudiiî cxtmguêdinominis Troiani inceflèrat. Ita cÔprehenfiqùicrùciatCprædieSx noeftisfubterfugerant,trépidantes uicepecorûinterficiunt. Dein more belli, per têpla ac femiuftas domos populatio reruomniS, ac per dies plurimos ne quis hoftium euadereqftudiû mquirêdi. Interim ad coaceruandum auri atep argent» materiâ opportuna loca eleftinantur,Sf alia ob preciolàm ueltë.Igitur ubi fatietas Troiani fanguinis tenuit,ÔC urbs inceridtjs côplanata cft,initiûfol frtiitdiui' uendæ per prædâmilites capiötiprimej à captiuis fœminis puerisb- aeîhucim àtwr bellibusr Itae^ ex his prima omnium Helena fine forte iMenclao eonccditim

-ocr page 251-

UßöbLUÜlKUlAINU, Lio» V. à a |

De/n Polyxcna fuadente Vlylîe,per Ncoptolemiim Achilli inferias mifEbA-SameiTinoni Calfandra dâtufjpoft^ forma eins captus^quin palam dcfidcuiS lateretjdilïîinulare iiequiuerat.Actram Clymenä, Dcmophoon ÔC Acmas “abuere.Reliquorüfors agi ccepta,atcp Neöptolemo Andromacha euenerat ädiundis cttam eius filijs in honore tätt ducis.VlylTi Hecuba obuenit Hade nobilium foeminarû cellerefeÄna.AlijjUt quencß fors contigcrat,prçdâ, ^utexc3ptiuis,quantöpromefito diftruebaturjiabuere. Interim fuperPalla- CerhiiKe iaaf y'oingens certameninterfeducibusexortü.AiaccTelamonio expoftulante Graces duat •n miinus fibfpro his quç m fingulos uniuèrfoscpuirtuteatcp indiiltria fua có dePaUitdi^^ tulCrat.Quarc coadi penèomnes uti nelædereturanimüs tati uiri,cuius præ-dara facmora uigiliasi^ pro exercitu in animo ret)nébant,cÔcedurtt Aiaci,cô tradicentibus Iblis omnium Diomede atep Vlyflèifua quippe opera in ablatu tontrà infinuantibus.Contrà Aiax adhrrnarc,nô labore aut uirtute eorû rent ^eftâiAntenorênanqpconteplationecômunisamicitiæablhilifle. VerûDio ’'icdcs honori eius pertlerccundiam cédés,â certaminedeftitit.Igitur Viyfles fuin Aiacclumma uic5tendere,atcp inuiceindurtrigmeritis expoltularead-^‘tentibus cum Vlyflc AgamemnoneôéMenelao, obfèruatam paulo antèogt; pfta fua Helenam.Nâqj poft captûHium, Aiax rccordatus eorum quæ tantis tepeftatibus propter mulierc perpeîîï experti 'p client,primus omnium interne! cam iuflerat.Iam^ approbantibus confilium AiaCis multis bonis, Menelaus amoiê côiugtj etiamnû retinens,lingulos ambiendo orandofp ad póftre tnumperfcceratjUt interceftii Vlyflîs Helena incolumis fibi traderef. Üb qug Ueluti iudicio amborû mérita (pédantes (cum etiamnû bellû in manibus atc^ hoftil es multae nationes circûftreperent, nullô deledu uirorû fortiû,fpretiscp Aiacis tot egregij s facinorib.ac frumeti quod exTIiracia aduexerat, per totû ^xercitö diltiibutione)Vlyflî palladium tradunt.Qiiare cundi duces qui me-^oiesuirtutû Ai3cis,nihil ei praîferendû cSfuerant, quicp fecuti gratiâ Vlyflîs ••^pugnauerant talé uirû,ftudto in partes difeedût. Intérim Aiax indignatus, o!^ iduidus dolore animi, palâ atep in ore omniû ultioné fe fanguine eorû

3 quîs impugnatus cflèt,exad:urû denunciat.Itacp ex éo Vlyfles, Agamênon* Menelaus cuftodiâfui agere,ô(( quo tutiores eflent,fumma ope inuigilaré. Ac ubi nox aderatjdefccndentes uno ore omnes,lacerare ütruncp regé,ncq5 abftî nerc maledidisîquippe quîs magis libido defideriumep in foemina,^fummà milltiaepotiora forent.At lucis principio Aiacê in medio exanimé oftendunC perquirctesep mortis genus,3nim3duertere ferro interfedû. Inde ortus perdu cesattg exercitus tumultus ingés,ac deinfeditio breiii adulta, cû ante iam Pa lamcdeuirumdomi bellicp prudentiflîmum,nunc Aiacèm inclyturn; tot egre gqspugnis,atep utrofeç inïîdqs circûuentos ingemifterét.Ob quæ fupradictl ’‘fges ueriti ne qua uis ab exercitu pararetur, intus claufi firmaticp per necellà hosthancnt.Interim Neoptolemus adueda ligni materia, Aiacem crematire bquiasep urna conditas in Rhctæo fepeliendas procurât. Brcuicp tumulû ex-trudum cÔfecrat in honorem tanti ducis. Qttæ fi ante captum Ihum accidcrc nbsp;nbsp;nbsp;•

potüiflèntjrfedô magna ex parte promotæ res hoftiUm,ac dubitatûdefum-ma rcrûfuiilèt.Igitur V lyfles ueritus uim offenfi exercitus,clàm mari aufugitî ita palladium apud Diomede manet.Cætgrum poft abfce(rumVlyiris,Hecu ba quo feruitium morte abfo!ucret,multa ingerere maledida, imprecariœ in-fauita omnia in cxercitum. Qiiaremotus miles,lapidibus obrutâ iiecat {epul îîecuh chiy.imcp apud Abydum ftatuitur,appellaturcp Cynomefl'a,ob linguç protêt- ditur, viain imprudcntemcp petulâtiam. Per idem tempus Caflàndra Deo tepléta, Ctßädn Grlt;^ multa in Agamemnonem aducrla pronunciat. Infidias quippe ex occulto cæ cm i^fauliu rt domi per fuos cÔpofitam. Prætcrea ùriiuerfo cxercitui profedioné ad dit'jm prxdb fuosincômodam exitialemcp.Interquæ Antenorcûfuis Grçcos orare, omit- du icixntiras atep urgente nauigij tépore in cômune confulerent. Præterca om-

......... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nesdii-

-ocr page 252-

204 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U 1 b 1 IÖ V IV n 1 D IN O I □

nés âuccs ad fe epulatum dediicitnbicpfingulos quàm maximis donis r^lrt« Turrt Graeci Aeneae fuadent,ut fecum in Græciam nauiget.lbi nancp ei iimile cutn caeteris diicibus iusjegni^ eandem poteftatem fore.Neoptolemus Klios Helt;ftoris Heleno concedit. Prætcrca reliqiii duces auri atcp argenti quantum fingulis uifum eft. Deinconfilio habite decernitur, uti percriduûiunus, ruitut Aideis. /\iacis publicè fufeiperet. itaep exaclis di^us, cuncfli reges comam âpud tu-mulum eius deponunuAtœ exin contumeltjs Agamemnonem,fratremcpa-gerc,eoscp non Atridas,feu Plifthenidas,ôô ob id ignobiles appellate. Quaf^ coadli firn ul,ut odium fui apud exercitum perabfentiamleniretur,orantutli bi ire è confpeeflu eorum fine noxa concédèrent. Itaq^ confènlîi omnium ptf , minauigantjdeturbati expulG^ à ducibus.Cæterùm Aiacis filij Achantides Qr^coriMw 4 Glauca genitus,atcp Euryfaces exTegmeflaTeucro traditi.Dein Graeci uct» Trow difctfi: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plt;gt;|-morâ interuentu hyemis, quae iam ingruebat, à nauigando exclude-

/*’• rentur,dedudlas in marenaucs,remigibus reliquisep nauticis inftrumêtiscor plent.Atcp ita cum h is quæ finguli, praeda multorum annorum quaefiuerant, difeedunt. Aerieas apudTroiam manet,qui poil Græcorum profedionen» cundos ex Dardano atep ex proxima peninfula adit, orans ut fecum AnteflO rem regno exigeront.Qiiç poftquam præuerfo de fe nuncio Antenori cogni'' ta funt,regredicns adTroiam,imperfedo negotio aditu prohibetur. Itacoa-duscumomni patrimonio àTroianauigat,deuenitq; ad mareAdriatieuffl, multas gctes Barbaras interim practeruedus. Ibi^ condit cum his quifecuni nauigauerant ciuitatem,appellatam Corcyrem Melenam. Cacterum apud Troiam poft quamfama elf Antenorem regno potiri, turn cödi quibello rdl dui,nodurnam ciuitatis cladem cuaferant,adeum confluunt,breuicp ingens coalita multitudo.Tantus amor crga Antenorem, atcp opinio fapiStiacincd' ferat.Fitcp pn'nceps amicitiæ eius rex Gcbrenorum Oenidus.

Hxc ego Gnolius Didys,comes fdomenei confcripfi,oratione ea quSma* ximê inter diuerfa loquêdi genera cÖfeq ac cöprehêdi potui, literis PunidSj“ Cadmo Danaocp traditis.Net^ fit miru cui^, fi quâuis Graeci omnes, tani^ diuerfo inter fe fermone agQt,quâdo ne nos quidê unius eiufdem^ infulx,»* mill lingua,fed uaria permixtaqp utamur.lgitur ea quae inbello euenercGrac* cis acBarbariSjCunda feiens,perpefTusen magna ex parte,memoria edidi. De Antenorceius^regno quaeaudiuijretuii.Nuncreditûnolkorûnarrarclibcl«

DICTYS CRETEN-

SIS DE REDITV G R Æ C Olt;

R V M, LIBER S E X T V S,

tocracS MU/

Oftquam impofitis, quæ finguli bello qugficr3t,afccdéretpfi folutis anchoralib.nauigant.Dein à puppi fecundantcu^W, paucisdiebusperuenereadAegeummare.Vbimultairnbri bus uêtiscp,Ô(f ob id fæuiente mari indigna cxpertf,paflimut fors tulerat,difpàlant.In quîs Locrorß cTaflîs, perturbatis pet têpeftate officqs nautarô, ÔCinter fe implicatis, ad poftrcmS fulmine côminuta SC incéfaeft.Mrex Locrorß Aiax,poft^ natando euaderC haufragiß enifus eft,reliq g node tabulis,aut alio ex naufragio leuamincflui-t5tes,ubi ad Eubœâ deuenêre,Choeradib. feopulis appulfi pereunt. Eos nâqt re cognita,Nauplius ultfi ire cupiês Palamedis nece, g noaê igni elato ad « loca defledere,tan^ adportß cocgerat.Per idc têpusOeax Nauplîj Khus,Pa lamedis fratcr,cognito (arçcos ad uios rem eare, Argos uenit.Ibi Aegial^at’? ClytÇneftrâ falfîs nûcijsaducrffi maritos armat,pdido ducere eos fecûuxore# Troia plaças hts.Ptætccea addidête ea nbsp;nbsp;nbsp;mobile fuap te natura ingeniß/n'^quot;

-ocr page 253-

DE BELLO TROIÄNO, LIB. VI.

Iiebretnagis aduerfum Rio s incêdcrentiir. Ita Äegtalc adiienientê Diomede, per eines aditu prohibée. ’ Ciytcmneftra per Acgillum adulterio fibi cogni-tum,Agamcmnonem infidqs eapit,eumcp intcrficit. Breuicp denupta adulte Agiwrw»»« fOjErigonem ex eo edit. Interim Talthy bi lis Oreftenî Agamemnonis filitim „j, inanibus Aegyfti ereptumjdomcnco qui turn Corinth um agebat, tradit. Eo Diomedes expuifus regno, SCTeueer prohibitus Salamine à felamone, fei-licet quod fratrem infidijs circumuentum nondefendiirct,conueniunt. Inte' rimMneftheuscum Aetra Clymena filia eius ab Athenienfibus rccipitur.

Demophoon atc^ Acamas foris manent. Cætcrùm ubi plures eorum qui ma reinhdiasf^ fuorum euafcrant,apud Corinthum fucrc,confihum habent, uti iiindiinterfe,lingula aggreder.tur régna,bclloq} aditumadfuospateface-tent.Eamrem Neitor prohibcr,fuadcns,tentandos prius ciuium animos: ne-(Hiecommittendum,uti per feditione Græcia omnis inteftinis difeordijs cor-lumpcretur. Ncqj multo póft cognofeit Diomedes Actoliam ah his qui per »bfentiam cius regnum infeftahanr, eo nominemukis modis afflitftari. Ob ‘luæprofeftusadealoca, omaesquosauthores iniuriaerepererat,interficit: •iietucp omnibus circum locis inieclo,facile à fuis receptus eft.Inde per omnS Gtæciiifama orta,fuos quifqj reges accipiuntifummam in his qui apudTroi-snibelbncrant uirtutem,ncep in refiftendo cuiufquam uires fatis idoncas exi ftimantesJta nos quoep cum Idomeneo rege, Cretam patrium folum fumma gratulatione ciuium remeauimus. Dein ubi Qrefte^trâfadlts pueritiæ an-nis,officia uiri exequi cocpit,orat IdomeneS, ut fecum ex eainlula quamplu-rimosmitterettcupere namtp fc Athenas nauigare.Itacp coilecho numero co- Circles nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'I

mtn quos idoncos credebat, Athenas uenit, auxiliumcp ab his contra Acgi-Ihiin orat.Dein oraculum adijtnelponfum refert,uti matrcm,amp;f cum ea Aegi ftiim mted'Kiat.bx quo fore,uti regnum patrium reciperct.Huiufinodi nomi ^earinattiscum prædttfta manu ad Strophum ucnit.ls nannp Phocenfis, cu-Wsfiliam in matrimonium Aegifti denupferat, indignatus quodfpreto con-*^’gio priore,Clytemneftram fuperduxerit,Slt; regem omnium Agamemnone interfecerir,ultró ci auxilium aduerfum inimicitnmum obtulerat. Ira confpi-ratiinter fe,cum magna manu Mycenas ueniunt. Statimcp, Aegiftus aberat, primoClytcnèftram interfîciunt,mulroscp alios qui refiftereauh erant. Dein Clyiemneflni^ cogmto Aegiftum aduentare,infidias ponunt,cum circumueniunt. Inde per er Ae^yjli omnêArgiuorum populum dilfenfio animoru exorta, quoddiueifa interfc morr«ƒ»ƒ y cupientes,ad poftreinum in partes difccderet.Pcridem tempus Menelaus ap pulfusCret3,cunâ:afuperAgamcmnone regnoq? cius cognofcit.Interea per omneminfillspoftc^ cognitum eft Helens eouenifle, multiundiepuirilis ac muliebrisfexus confluunt:ambientes dignofcere,cuius gratia orbis peneom iris ad bellQ confpiralTet.Vbi inter cætcra Menelaus refert, TeuerG expulfum patria,ciuitateni apud CydrG Salamina nomine condidifle. Muka etiâ apud

miranda refert: amp;nbsp;Canopi gubernatoris fui, qui ibi morfu ferpentis perierat,extru(ftum magnificum monumentum. Dein ubi tempus uiftim eft, Myccnas nauigat:ibicp multa aduerfum Orefté molitus eft. Ad poftremum multitudinep(mulariGcohibitus,ab eo quodcœperatncgotiô deftitit. Inde Ortfletdine» placet cundis,Ôreftêfuper eo facinorecaiyam dicercapud Athenicnfes,ubi (t matris mm-Areopagitarum iudicium fcuerilTimum per omnem Grçciam memorabatitr. fam dicit^ Apud quos didta caufa iuuenis abfoluitur.Erigona,quç ex Aegifto édita erat nhi fratretn abfolutum intelligit,uicfta dolore immodico,laqueo interij t.Mne ftciis bbeiatuOrcfte à patricidrj crimine,purgatumcp more patrio cuntftis re-med'is quie öd obliuione huiufmodi facinoris adhiberi folita erant, Mycenas rennii,tit,ibicp regnû ei côcelTum.Dein tranfaefto tepore accitu Idomenei Cretan .enit.r-4e g mukó póft Menelaus ibi multa in patruum feuere per eum irt S^'It^sh^odfibiper diirenftonêpopuUuö miiltis modis periclitâti,ipfeetiani

mfidiatu?^

-ocr page 254-

'D I C T Y S C RE T EN SIS

inQdiatus cnct.AdpoftrcmumintercefTuIdomcnct ucerqjrccôciliatüSjLart da:inoaam difccdit. IbiMenelaus,ficuti conuenerat, HerrnicnctpQreihni matrimonium defpondit.Per idem tcmpusVIyflès Cretam appuifus e{i:,dü3' bus Phœmcum manibus,mcrcedis pacto acceptis.Nanc^ fuos cuin foctjs aP queommbus quæexTrotahabuerat,peruim relamonisamilèiaulcilicetin befti ob illatam per eum filio nccem,uixip^libcra£us induftria fua. Pcrcun-cîanticp Idomeneo,quibus ex caufis in tantas miferias deuenilïèt, errons ini-t’um narrare occipit.Qiio pado appuifus Zimarû, muka inde per bcilû quç' vhßii fita prçda nauigaiieriuappulfuscp adLotophaeos,atf^ aduerfa ufustortuna^ raticttii, nbsp;nbsp;nbsp;deuenen't ïn Sicilianirubi per Cyclopc atep Lcltrtgona fratres, muka indigne

expertus,ad poftremS ab eorum filijs Antiphate ôtL Polyphemo plurimos fo' ciorum amiferit. Dein per miièricordiam Polyphemi in amidtiam receptus, fi'liam regis Arenen,poftquamElpcnorislocq eiusamoreperibat,rapcreco-natus.Vbi res cognita eft,interuentu parentis puella ablata per uim, exaclns per Aeolos infulas deuenit ad Circen,atq? inde ad Calipfo, utranq? reginain inlularum:in quîs morabantur, amp;nbsp;quibufdam illecebris animos hofpitum ad amorem fui illicientcs.Indeliberatus,perueneritad eum locum,in quo exhibi lis quibufdam facris,futura defundlorumanimis dignofeerentur. Poftqux appuifus Sirenarum fcopulis,ubi per induftriam liberatus fît. Ad poftiemuiri inter Scyllam amp;nbsp;Cbaribdim mare fvuiffimum,SC illata Ibrberefolitum, plurf mas nauiumcum foerjsamiferit. Itafecumrefiduis in manus Phccnicumper maria prçdantium incurrillè,atc^ ab his per miiericordiam referuatum. Igitur iiti uoluerat,3cceptis à rege noftro duabus nauibus, donatusep muka prçda, ed Alcinoum regem Phæacum remittitur.Ibi ob celebritate nominis per mul tos dies benigne acceptus,cognofcit Penelopen à triginta illukribus uiris di' uerfîsexlocisinmatrimoniumpoftulari.Hfî^ crantaZacyntho,Echinadib, Leucadia, Ithaca.Ob quæmukis precibus perfuadet régi, uti fecum aduiiidf candam matrimonrj iniuriam nauigaret. Sed poftquam deuenereadeum lO' cum,paulifper oceukato yiylTèjUbi Telemachû rem quæ parabatur, cdoeuC' re,domum ad Vlyfîèm clàm ueniunt. Ibicp uino muko atqp epulis iam repk' ' tûs procos,ingreflî interficiût.Dein per ciuitatc Vlyfîem aduentaflè, popul.^ ribus cognitum cfî.A' quîs benigne ÔC cum fauore exceptus, cûda quç dom* gefla erant cognofeit.Aut fupplicrjs meritos, aut donis afficit. De Penclope, eiusep pudicitia prçclara fama.Neœ muko póft precibus atep hortatu Vlyffis tóoweKfi Alcinoifilia NaufîcaTelemacho aenubit.Per idê têpus Idomeneus dux no* fter apud Cretam interrjt,tradito perfîicceflionem Merioniregno,amp;^Lacertç, Triennio poftœ filius dom um redijt,uit2efinem fecit.Telemacho exNaufica natum filium Vlyfïes Ptoliporthum appellat.Dum hæc apud khacam gerin» Fcoptclfwi tur,Neoptolemus apud Moloflbs naues quaftàtas têpeftatibusïeficit. Atep «drtw. inde,ponlt;^ cognitum cft ab Acafto expulfîim regno Pelca,ukum iri cupiens iniurias aui,primô exploratû duos quàm fidifîimos, amp;nbsp;incognitos illis locis, Chryfîppum ôô Ara£um,Theflaliam mittit. Hi^ cunda quæ gerebantur,in-• nbsp;nbsp;nbsp;fidias^ ei paratas per Acaftum ab Afeandro non alieno Pelei cognofcunuls

namrp Afeandrus iniquitatê tyranni euitans, ad agrum Pelei conceireraf.nO' tuscr adeô eius domus,ut inter caetera origine etiâ nuptiarum Pelei cum The tide*Chironis filia,Chryfippo atq^Arato narrauerit. v^ia tepeftate multi un* dicç reges acciti domum Chrronis, inter iplàs epulas noua nuptain nouisac magnis laudibus ueluti dcam cclcbrauerant,parentê eius Chirona appellao' tes rNerea,ipIàmcp Ncreidam.Etut quiftp eorum regnum qui conuiuio inter fuerantjchoro moduliscR carminum preualueraqita Apollincm,Liberumue: Dearm con nbsp;nbsp;exfœminis plurimas Mulas cognominauerunt. Vndc ad id tempus conui

Kuttiw». uium illud deorum appellatS eft.Itacp ubi cunda quæ uoluerant cognouere, ad regem red€unt,eiq^ fîngula per ordinê narrât. Ob quat coadus Neoptolej

-ocr page 255-

DE BELLO TROIAN O, LIB. VL

hiusaduerfo man,5lt; multis rcgionis eins prohibentibus, clallêni cxotnat,a-fcendttôp.lpfcdcinfæuitia hyeinis niultiim mari fatïgatiis,appulfiiscp ad Sept aniiin litcus quod propter faxorum difticultatcm nomen hiiiulmodi qnæliue ratjOmnesferè naucs amittitmix ipfe cum his qui in eodem nauigio fueranqli bcratus.lbi Pelea auum repperit occukatum fpelunca abdita amp;nbsp;latebrofanibt fenex uiin atep infidias Acalti cuitq^s, afiîduè nepotis defiderio, nauigantes, amp;fi qui forte eó appulli client,Ipcculari cofueucrat. Dein ubi cunefa domus fortunarum^ cdoclus cirent,confilium aggrediendi hoftis inire occipit:cum fortecognoicitfilios Acalfi Mcnelippum ôi Plifthencm uenatum profedfos, Neopfo’fWili dcinueniireadealocaJtaqj mutata uefteLocrum fimulans, iuuenibus offert Acafli fqhiscp cupitum fui intcritum refert. Ob quæ iundus his uenando,ubi feor-fum a cæteris Menalippum uidet, eurntp ac paulo póftfratrem cius infecutus interficit.Ad quorum inquifitioncm fcruus quidam Cirmas nomine, perquâ fidusprofeclusjinmanus iuucnis dcucnit.Comprehcnfuscp,Acaffum affore nunciat,atcp ita occidit.ltaq) Neoptolemus mutata uefte Phrygia,tanc^ filius PriamiNeuor, qui captiuus cû Pyrrho ad ca loca nauigauerat, A.cafto obuiâ uenit,ei^ quifiia eflet indicanæ NcoptolcmCt in fpelüca fatigatû nauigio,fo-•^nocp iacçre.Ob quæ anxius ÄcalHis, opprimere c^ inimiciirimû cupics,ad fpclüncâ pergif.atcp ipfo aditu à Thctide,quc ad ipfa loca quçfitû Pelea uene fat,recognita reprimitur.Dein cüclis quæ atfuerfum domum Achillis inique ô^aduevlum fas geflerat enumeratis,increpatus,ad polfremùm interceiru luo nianib.iiincnis hberatrperfuades nepoti, ut ignofeeret potius, neq? fanguine ulteriusulcifci cuperet ea quæ antcceirerat.Itacp Acaft us ubi fe prêter fpe libe ratûaniinaducrtiqfpôte in loco eöda rcgni Neoptolcmo tradit. Indc iuuenis Neoptolemui cumaiio öt;Tbetide,rcliquisq5 qui fccum nauigauerant, fummam rcgni ade- pafnoregflo ptus,inciiiitatcm uenit.lbi à cundis popularibus, qiti iuxta inhabitantes fub inipcrio eins agcbât,benignè ac cum gratulatione exceptus,amorem fui bre-ui conkrmat.llæc ego à Neoptolcmo cognita,memorie mandaufaccitus ab co qua tempekatc Hermionem Menelai in Matrimonium fufeeperat. Ab co ctiam dereliquns Menonis cognitn eft mihi, uti tradita eins offa apud Paphu bis qui cum Pallante duce Mönonis mari adTroiam profedi, ducflore inter- De fccio,ablatacK præda,ibidc morabant.Vtep Himera(quä nönulli materno no eins[orottt laineHemcicappcllabät) fororMênonisadinucftigandu cadauerfratris,có pvofedla,poft(^ reliquias repperit,amp; de intercepta præda Menonis palä ei fa-dû elf,utrunqj recipere cupicns,interceiru Phœnicû,qui in co excrcitu plurt-tnifiierâqoptionê reiû omnium ac feorfum fratris acceperit, prælatacp fmgui nisaffe(ffione,recepta urnaPhoenicc nauigauerit. Delata dein ad regionem eiusPhalonem nomine,fcpultiscp fratris rcliquqs,nufquâcÔparuerit. Cuius opinio exorta tripartita eft. Seu quod poftoccafumfoliscûmatreHcmerae côfpedlu hominû exccflerit.Siuc fupra modum dolore affetfta fraternæ mords,ultrô præceps ieritniel ab his qui incolebant, ob eripienda quç fecû habue rat,circûucnta intcrierit.Hçc dcMcnone ciusep fororc côperta mihi per Ncb ptolcmû.Poft quæ profcdlusCretâ anno poft nomine publico, cûduobus a- • lijs ad oraculQÂpollinis remediû petitû uenio. Nancp nulla certa caufa ex im Diâys oi tâa prouifo tanta uis locuftarûinfulâ earn inuaferat, uti cundta frucftuû quæ in a- cuflutttigruêé gris erât,corrftpercntur.ltacp multis precibffupplicijscp refpôfum editur, diui tet, na ope aninialia interitura,infulam® prouêtu frugfi breui redundaturâ.Dcin confntnitt nauigarc cupictes ab bis qui apud Delphos crût prohibcmurn'mportunû irâ-que S^perniciofum têpus efl'cLycophron amp;^lxeus, qui unà ad oraculQ uene-iant,contemptui habentes alcêduntnauem, medioqj ferefpacio fulmine idli intercût.Interim ut diuinitùs prædidlum erat, eode nftu fulminum fedata uis uialfimmerfacp mari,ÔÔ regio omnis repleta frugib. Per idc tepus Ncoptole-nius côfirniato iam cû Hermione matrimonio, Delphos ad Apollinê gratu-

latum.

-ocr page 256-

»OS DJ C T Y S C R E T E N S I S

latum,quod inauthorcm paternæ cædis Alexandium uindicatûeffet,profîci fcitur,rcliô:a in domo Andromacha,€iuscp filio Laodamâta, qui reliquis iàni filiorum Heâoris fupcrfuerat.Sed Hermione poft abfcelfum uiri uidîa dolo jreanimi,neqî pellicatum captiuæ patiens, parentem fuum Menclaum accitu mittit.Cui multa conquefta fuper iniuria nrælatæ fibi â uiro captmç mulicns, perfuadet uti filium Hetftoris necet. Andromacha re cognira,inftàtis pericu h uim fubterfugiqauxilio popularium libera ta.Qui miferati fortunam eius, w-tro Menelaum côtumelijs profecuti,uix à pernicié uiri retêti funt. Interim ügt; reftes adueniens rem cundtâ cognofciqhortaturcR Merielau, uti incaptapcj' àgcret.Ipfe dolens præreptû fibi à Neoptolemo Hermionæ matrinioniû,iim' dias aduenienti parare cœpit. Ita primo ex his quos fecû habebat quâ Hdiisi^ mosjfpeculatû de aduentu Neoptolcmi,Delphos mittit. Qriîs cognitis, nelaus euitare huiulînodi facinus cupiens,Spartam concedit. Sed illi qui pr® miflî eranqregrefiî, Neoptolemum Delphis elfe negant.Quare coadus ftes,ipfc ad inquilîtionê uiri profedus,alio quo ierat die remeat :ut fermo ho-minum fereba tur,imperfe(fto negotio. Dein poft paucos dies fama perfotut lieoptolemi interemptum effe Neoptolemum, eumépfermoneomnium circumuentuiu-inon^ fidiisOreftis,perpopu!ûdiftèminatur.ltâiuuenis,tibidePyrrhopalàmeftu’' ceptaHermione,quæfibianteadefponfaerat,Mycenas dilcedit. InterimPe-' leus cum Thetide cognito nepotis interitu,ad inueftigationem eins profedi, cognofcLintiuuenem Delphis fepultum.Ibi,utmos eraqiufta perfoluunixo-gnofeuntep in his locis interiflqubi uiftis Oreftes negabatur. ba res per pol’d lum baud crédita,adeó præfumpta antêiam opinio de Oreftis infidijs cundb rum animis inhæferat. Cæterùm Thetis ubi Hermionem Orefti iundam u)' det, Andromacham partu grauidam ex Neoptolemo, Moloflos mittic doniu Üreftem,eiuscp coniugem de interimendo fœtu uitans. Per idem uerô lepus Df fnorte Vlyffes tertius crebris augurqs,fomnrjsq5 aduerfis, omnes undiqjregionisc-ius interpretandi fomnia peritiffimos atep folertiffîmos conducit.His^iefe'’-inter cætera,uifum fibifæpiusfimulachrü quoddam, interhumanûdiuinôq» uultum formæ perlaudabilis,ex eodem loco repente edi. Qriod côpledi fui» mo defiderio cupienti fibi,porrigenticp manus, refponfum ab eo humanau® ce,fcderatam hutufnodi coniunc'îioncm,quippeeiufdem fanguinisatepf»!' ginismancp ex eo alterum alterius opéra mteriturû.Dein percontantifiBiu^quot; nemêtiuSjCupienticp cauias eius rei perdifeere, fignum quoddam mari editô, interuenircuifum:i3ép fecundum imperium eius infeiaclum, utruncp difiu» xifîe.Qiiam rem cuncti qui adorant exitialem uno ore pronûciant, addunif? caueret ab infidqs filq.Ita fufpeCtus part is animo Tclemachus,agris qui in phalenia erât relegaturiadditis ei quàm fîdiftïmis cüftodibus. Præterea VM' fesfecedens in alia loca abditafemotarp ibmniorCï uim euitarenitebatur. Pot idem têpusTelegonus, quem Circe eduum ex Vlylfeapud Aeæarainfulai» educauerat: ubi adoleuiqad inquifitionem patris profecftusjlthacâ ueniqgv' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rens manibus quoddam haftile, cui quidem fummitas marinæ cuiufdam tut-

turis offê armabatur, infigne fcilicet infulæ eius in qua ipie genitus erat. Dtw edoclus ubi pater Vlyffes agereqtâdem ad eum uenit.lbii^ percuftodesagri fufpeclior primo aditu prohibitiis,ubi uehementius perftat, è diuerfo rcpelii-£ur,^clamareoccipit,indignum facinus prohiberife à parentis côplexu. hacte ditumTelegonGad inferendâ uim régi aduentare, acrius refiftiturmulliquip pe compertum,efre alium etiam Vlyfn filium.fAt iuuenis ubi fe uehementius. ôf per uim repelli uidet dolore elatus multos euftodum interficiqautgfauitct. uulneratos débilitât. Qiiæ poftquam Vlylîî cognita funt,exiftimans luueuc àTelemachoimmifliim,egrefKisforaslanceam quam ob tutelamfuigerere confueueraqaduerfum T elegonum iacuIatur.Sed poftquam hu.'ufmodi iotf iuuenis cafu quodam fubterfugiqipfe in prgfentem infigne iaculum mitufte ïiciflîpuut*^

-ocr page 257-

D E E XC I D I o T R o I AÉ, LIB. 20^ liciflimum cafumuulnerantis contemplatus. Atubi eo idii Vlyflès concidit gfatularicumfortuna,confiteric|ioptimefecum aAum, quodper uimexter-nihomintsinteremptiis,patricidij lcelereTelemachum channïmumfibilibe rauiiïèt. Dein reliqiium adhuc retcntans fpin'tiim,iimenem percontari,qm's nam,amp; ex quo ortus loco,qui co^filio bello^ inclytum Vlyllem Laërtis filiü intcrftcei-e efl^tlt;;Tcle^onus turn cognito parente elle, utraq? manu dilà nians caput,fletum edit quam miferabilem, maxime dilcritciatus ob illatâ per le patri necem.Itacp VIylu,uti uoluerat,nomen fuum matris,infulam quoq;ïn qua ortus eiret,amp; ad poftrcmùm infigneiaculi oftendit.Ita Vlyffès ubi uim iii gruentiumfomniorum,prædiô:um ab interpretibus uitæ exitum recordatuà dvjuulperatus ab eo quem minime credïdcrat, triduo póft mortem obijt,feni-otSCiamprouecftæ ætatis,necp tarnen inualidus uirium.

Diilys Cretenßs de beUo Troiano ,âcde reditu Griccoe

rum, FINIS.

CORNELIVS NEPOS,

SALVSTIO CRISP O, S.

VummultaAtheniscuriose agerem,iuueni hiftoriam Daretis Phrygrj,ipfius manuferiptâ, ut titulus indicat, qui de Græcis Sgt;C Troianis memoriae cÔmendauit.Qiiain ego fummo amorecorn plexus,continuô tranftuli.Cui nihil adtjciendum ucl diminuen-dum rei formidandæ caufa putaui, alioquin mcam eftè poftet dii hitari.Optimum ergo duxi,ita ut fuit,uerè ÔC fimpliciter perferipta, lie cam ad ^Cfbum inlatinitatem tranfuerterem,utlegentes cognofcerepoliint, quomô ^otes geftæeftent,quas Darcs Phrygius memoriæcommendauit: qui perid ^^n’pusuixit3amp;militauit,quoGrgci rroianos oppugnarent.MinimèHomé *^0 crçdendum,qui poft multos annos natus eft.De quo Athenis iudiciu fuitj ^Ufpptoinfano Homerus haberetur, qui dcos cum hominibus belligeraflè defcripfit^ggçj hadenus ifta.Nunc ad pollicitum reuertamur.


Elias rex inPeloponnefo Aefoncm fratrem habuit. Aelbnis filius eratlalon, uirtute præftans : Sxf qui fub ipfius regno e- • rant,omnes eos hofpites habebat, ab his ualidiirimè ama-batur. Pelias autem rex ut uidit lafoncm acceptum elTe omni populo,ucritus eft,nefil« iniurias faceret,amp;feregno eijce ret.Dicit lafoni,Colchis pellem inauratam arictis elfe, digna Qg eius uirtute,ut earn inde auferret,omnia fe ci daturum pollicetur.Ialon ubi au diiiit,uccrat animo fortillîmus, ÔC quia loca omnia nolle uolebat, atqj clario-tcmfeexiftii’nabatfuturum,fi pellem inauratam Colchis abftuliftct, dicitPe-A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uires focijqp non deelTent. Pelias rex Argum archite-

ctum uocari iuflît,8C ei imperatutnauem ædificaret quàm pulcherrimam ,ad uoluntatem lalônis. Per totam Græciam rumor cucurrit, nauem ædificari,in qua Colchos eatlafon,pellem auream petiturus. Amici ÔC hofpites ad lafo-

O neni

-ocr page 258-

xro DARETISPHRYGII

nem uenct‘iTnt,amp; polltcentur(èuna icuros * lafon ilhs gracias cgit,5lt;'rogauit ut parati cifcnt.C^iunï tempus fuperueneflet, lafon literas ad eos mitti^qui rant polliciti fc unà ituros ,óó illico cÔucnerunt ad natie,cui erat Argo. Pelias rex quibus opus fuerat naui imponi iuflit: hortatus eft lafonê, ÓC qiü eSea ibant,animo forti ad perâciendum irent quæ conati elTent. Ea resclaritatcin Græcis Sf ipfis fadura uidebatur. Demoilftrare eos qui cum lafone profedi funqnon uidetur noftrum clïèifed qui uolunt eos GOgnofccre,Argonatit3S Ie gant.lafon ut ad Phrygiam uenit,naucm admouit ad portu Simotnds*Dciiv-IdomeJoncur deomnis exercitus denaui ad terram defcendit. Laomedontiregi nunciacS tïwoj ell,mirâdam nauim in portum SiiTioentis intralïè, 8C in ca multos lutienesdc gutnadireno- Græcia aduec^os eire.Vbi audiuitLaomedon rex,commotus eftjS^^confide-Imuk. rauit commune periculu elTeJi confuefcerent Greci ad fua littora nauibiis ad ucntarc.Mittit itac^ ad portum qui dicant,ut Gryci dcfïnibus eius difcedani: fin cdidlo fuo nonaudientes effent,fefearmis eos ciedlurum dcfiiisfintbus. lafon 2C qui cum co crât,grauitertulcrunt crudelitatêLaomedontis, fiefeab co tradlaii,quum nullaaoeisiniuria fadlaeflctifimul timebantmultitudinc BarbarorSffi contra imperiû conarent permanere, nc opprimerent : qtuimcç mfi non effent parati ad præliandum,nauim confccnderunt,a terra dilceffere, ad Colchos profedf i funt,pcllem ablliilere.dornQ reuerfi funt. Hercules grauifet Trowwfx-tulitaregeLaomedonte contumeliose fcfetracl:atü,ô6 eos qui unà profec^^ ptdiuo, erant Co!chos,cùm lafone ftarim Spartam ad Caftore ScPollucem ucnic.A'

^it cum his,utfuas iniurias defendât; ncLaomedon impnnèferat, quod ilfos a terra A'portu prohibuiffct.Multos adiutores fuilfe futuros,fi fe accoinodaf-fcnt.Caftor Pollux omnia promiferut fefadluros, quæ Hercules ucllct.A^ his Salaminam profed:us,adTclamonê uenittrogatep cum utfecum adTro-iam eatjôf utfuas fuorumep iniuriasdefendat. Telamon promifitieinomiii' bus rebus parât3Gffc,quæHcrculcs ucllctfacerc. IndcinPhrygiâprofediiî eftadPeleum,rogatcp cum utfecû eat ad Troiani : poilicitustp tit ci Pelcusfe iturumdiideadNclforeprofedfuscffrogatcp cum Ncftorquidiicniiet.Hcr-cules dicit, quod dolore commotusfiquclle excrcirum ducerc in Pbrygiam. Nelfor Hercule collaudauit,opcramcp fuampollicitus eft. Hercules ubionv nium uoluntates intellcxiqnaucsquindecim parauit,mdites eleg.it. Vbi tenv pus datû eft proficifeendi, literas ad cos quos rogauerat miftt,ut cum fuis om nibus uenirent.Quum ergo omnes unanimitercoucniffent, in PhrygiaprO' feefti funt: Sf ad Sigæû no«u accefferunt.IndeHcrcules,Telamon, cCPeletis excrcitum cduxcrunt.Ex nauibus qui præfidio eiîcnc, Caftorc, Pollucem, SC Neftorem reliquerunt. Laoraedonti regi nunciatum eft claftcm Græcorum ad Sigçum acceflilfc, Sf ipfeftatim cum equeftri copia ad marcucnit,ca:pitqi TroidcdWd præiian'.Hcrcules ad Ilium icrat, ôC imprudentes qui erant in oppido,ut^cre «1» tiercule. ccEpicQiiodubi Laomedonti nunciatum cft,urgcriab hoftib. Ilium,ilico re^ uertitiir:ÖÓ in itinerc obuius Græcis fadus, ab Hcrculeocciditur. Telamon

• prius opnidQ lliu introijt. Cui Hercules uirtutis caufaPidonemLaomedon tis regts filfam dono dedic.Cæteri uerofilr) qui cum Laomcdontecrant,occi-duntur, Priamus in Phrygia eraqubieûLaomcdon pater eius excrcituipræ.-fccerat. Hercules qui cum c® ucnerant, prædam magnam fecerunt,amp;'ad naues deportant.Indcdomum proftcifei decreucrunt. TelamonPlcfionafe-cum conuexit. Hoc ubi Priamo nunciatS cll,patrem occifum, ciucs ereptos, prædam euedam, Hefionam fororcm dono datam, gram ter tulit Phrydani tamcontumeliosetradatam ellèà Graqs.Ilium petircûiixoreHefuba,a If Prùntin j-fx berisHcdore,Alexandro,Deiphobo,Hclcno,Tro!lo, Androniacha,Caffim IroK. dra,Polyxcna. Nam crant ei etiam alrj filtj ex concubinis natfquos nemo ex regio genere dixit effe, nifi eos qui effent ex Icgirirnis uxoribus. Priamus ut Ilium uenit,amphora moenia extruxit, ciuitatem aiunKiffiinam reddit.

Et mut

-ocr page 259-

DE E X C I D I O T R O I AE, L î B. 2.1 Et multitudincm militum ibf cfîe fcci'r, ne per ignorann'am opprimeretur, ica utLaomedon pater eins opprelEus eft. Rcgiam quocp ædificauic, ôtl ibi louis aramjftatiiamcpconfecrauit.tuncquando llio portas fecittquarum nomina funthæc,Antenoridc,Dardanie,llia,Scc3,Caturnbria,Troiana. Et poftquam lliïïm llabilitum uidit,tempus expedtauit. Vt uifiim el't ei iniurias patris ulci-fci,Antcnorein uocari iubeqdici^ ei,fe uellelegatum in Grgciam mittete,ut Priamta Ante conqucratur graues libi iniurias ab his qui cû exercitu itenerant, fadiasddcm norë in Gr^â in Laomedôtis patris nece,ôô in abdudlionefororis EIcfionæ,rcgnicp præda- ’»quot;fit 'tione pertuliflètquæ omnia tequó fe animo paiTurum,fi tarnen Hefiöna ei red rb npt'iSd«; datur.Äntcnor,utPriamus imperauit, nauim confcendit, ôdprofecius,uenic inMagnefiâ ad Pelciim.Qiiem Pcicushofpitio recipittriduo, die quarto in-terrogat cum ad quid uenerit.Antenor dicit quae à Priamo mandata erant, uc Uraios poftularct,utHefiona tantum redderetur. Haec ubi Peleus audiuit, grauitcr tulit,eo quöd ad eiim pertincreuidebatur: iubet eum de finibus fuis difcedcre. Antenor nihil moratus,nauim afccndit, fed in Bccotiam iter fecit. ^alaminamadiieduseftadTclamonemuogarecœpiteum,ut Priamoforo-fern reddcrer,dicens non elle dignû,in feruitUte habere régis filiam. Cui Teia Ilionrefpondit,nihil àfePriamo fadtum : qüodliirtutis caula dohatum fit, fe fiftnini daturum,ob hoc Antenorem de infiila defccdere iubet. Tuhc naueni fonfcendif,5t in Achaiam perutnit. Inde ad Gaftorem Sd Pollucem delatus, f^tpitab eis poltulare, ut Priamo fatisfacctent, amp;EIefionem fororem redde-fenuCaftor Se Pollux negaiicrunt iniuriam ab eis Priamo fadlam dire,2lt;Lao medontem eos priorem læfilTe.Antenorem difcèdere iubeht. IndePylum adl Ncltorem uchit,dixitcp ei de qua caufa üeniret. Qiii iit audiuiqcoepit Ante-noremobiurgarexur änderet in Græciâ uenire,cüm à Phrygibus prius Grae-dlæfielfent. Vbi Antenor audiuit nil fe impetrafl'e,öd contumeliose Priamu fiactari,nauim confcendit,domum reuertitur. f'riarrio regt demonftragquo-f’iodo ab unoquoque illörum tradlatus fif.fimül^ hörtatus eil regent, ut eos bclloprofequatur. Continuo Priamus filios uocari iubet, amp;nbsp;Omnes âmicospn4»îtéj fuos Antenorem, Anchifen,Aencam,Vcalegontcm,Talantû,Lampotê,Pan-cprt«o«f«é thnm,S(: omnes filios qui ex edneubinis itati crarit. (^it ut Conuenerunt, di- Grtecitint mit/ citfeÄntenorem legatum in Græciam mifiire,utht qui pattern fuum necauetatultitminïii^ re,in hocfibifatisfacerent,Hefionanl rcrtiittendo : il los aCt contumeliosè tra-^^f, 0aireAntenorcm,5d nihil ab eis impeträfle. Verum quoniam fuam uolünta-«■ temfaccrenoluilîentjüideri fibi,cxercitum in Græciam nhittt^qui poenas reci-' peretab eis,neBarbaros Græci haberent in rifu.Hortatuscp eft Priamus liberos fuos,uthuius rei principes forent,maximeHedorc ; Erat enim maior na-Helt;SorM ferli tinquiccepitdicerCjfeuoluntatem patris exccutUrG, ödLaomedontis auifuifen^^, necem,Só quafcuhcß iniurias Grgci Trdianis feciflent üindicaturum,nc id im nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

punitum Grarjs foret.Sed uercri, quod non përficcre poflent quod conaren-tm,nniltos adiutores Graîciæ futuros, Europam bellicofös homines habere; Afiâfcnipcrindcfidiâuitaéxercixiiïe,SCôbidclaffèmnonhaberc. Alcxâder • J CŒpit cohortari,ut claffis prçpararef,Sd in GreciS mitterettfe rci principem fit tnr«,fipateruellet:indeorubenmhitatcfecößdcre,ui(fiishöftibuslaudcade

b pta,de Græcia domû rediturû eiïc.Nam filji iri Ida lylua quum ueriatû abilïèt, Pdridii iùdti in foninis Mcrcuriû adduxi{l'cIunonem,Vencrem,ôô Minéruam, ut inter cas fff««, defpccie iudicaret.Et tunefibi Veuerem pollicitâ efle, fi fuam facicrh fpccio-fam iudicaret,daturam fe ei uxorem, quæ iri Græcia fpeciofifsima uideretur. Vndefperaredebcret Priamus, Vencremadiutricem Alexandre futuram.

Deiphobus placcre fibi dixit Alexandri confiliumtSC fperare Græcos Hefio-namreddituroSjfid fatisfadluros,fi ut difpofitum elïèt, clafsis in Grgciam mit-teretur.Hclcnus uaticinari cœpit, Graios uenturds Ilium euerfuros,parentes amp;nbsp;fratrcs hoftili manu interituros,fi Alexander fibi uxorem dé Græcia abdu-O a xiflet,'

-ocr page 260-

DARETIS PHRY GH

xuK'tTroilus minimus natu,non minus fortis quam Hcifror,bellum gen fiia debat,Só non debcn' tcrrcri ucrbis Helcni,quod omnibus placuiuclaücm cu-p3raii,fiC in Græciam proKcifci.Priamus Alexandrurn SC JJeipiiobQinPæO' niam mifit, ut milites eligcrent, St populum ad concionem uenireiubcreiU’ Commonefacit filios, ut maiorcs natu minoribus impcrarcnt. Monfttau't quas iniurias Græci Troianis fcciflent, ob^oc Antenorem legatum inCiiX' ciam mififTe, ut fibi Hcfionam fororem redderent, fatis Troianis faccrenf* Antenorem cóntumeÜofè ab eis tra datum : nee quicquam ab his impenatc potuiflè. Ob hocplacercfibi,Alexandrum mitticum claflein GraeciaiT!,c,ni auifui mortem ScTroianorum iniurias ulcifcatur. Antenorem diccrciuisit, quomodo in Græcia tradatus elïèt.Antcnorhortatus efi:Troianos,nehone feerent ad debellandam Græciâ fortes SC alacriores fuos fccit.Paucis demon' firauiqquæ in ipfa Græcia geflerauPriamus dicit, fi cui difpliceret bellum gC' ri,fuam uoluntatem edicereu T une Panthus Priamo 8C propinquis prodit ea qu-E à patre fuo Euforbio audicrat,diccns: Si Alexander uxorem de Græcia addirxilîèt,Troianis extremum exitium futurum. Sed puichrius elfeineab uitam dcgerc,quamin tumultulibcrtatemamitcere,SCpcricuIuminiie. pulus Panthi authoritatem contepfit : Regem dicere iullere, qtiid fieri uclirt» AkxdnJrin pnarnus dixit naues elle præparandas,ut eatur in Græciam. Vtenfilia quocÿ Gr£cicim ttiiui populo non defie ad cam rem faciendam,iulsit^ ut ire parati eficnt.PopuhiS giitio, conclamauit per fe moram non efic,quo minus régis præceptis parcatur.Prd mus illis magnas gratias cgit,concioncmó'. dimifit. Ac mox in Idamlÿiuaia mifit,qui matcriam fuccidercnt,naues æd ficarent. Hedorem in fuperioicrn Phr^'giam mifiqut excrcitum pararetiSC ita profedus elt. Calfindm pofiquä audiuitpatris confiliCfdicerc ccepic que Troianis futura eiî'enqfiPriamiisper feueraflet clafiem in Græciam mittere.Interea tempus fupcruenit, naucs xdi' fîcatæfunt. Militesfuperuenerunt, quos Alexander SC DeiphobusinPæo^ nia elegerant. At ubi uifum ell pofle nauigarc,Priarnus exercituin fuuin allo' quitur. Alexandrum cxercitui impcratorem præncit, mitcitcum co Dcipho-bum,Acneam,Poiydarnantcm. Impcrat»^ A!exandro,ut primum Spartam accedat, Caftorem SC Polluccm conucniat, SC ab his pctat, ut Hefionafomr reddatuqSC fatisTroianis fiat.Qiiodfincgalîenr, continuo adfenunciSm't' terequt excrcitum pofsit in Græciam mittcre. Pofihçc Alexander in Græciâ nauigauiqaddudo feed duceco qui cö Antenore iam prius nauigaueratnon multos ante dies,quibus Alexander in Græciam nauigauit. Et antequam in infulam Cithercam accederet,Menelaus ad Neftorem in Pylum proficilecns, ; - nbsp;nbsp;Alexandro in itinereoccurriqSCmirabaturregiamclairem quo tenderer. V'

triep occurrentes afpexere fe inuicem,infcq quo quifep iret. Caftor SC Pollux ad Clytemneftram ieranqfecum Hermionam neptem fuam Helcnefiliarri ad ducentes.Argis lunonis dies feftus erat his diebus,quibus Alexander in infii lam Citheream ueniqubi ad fanum Veneris SC Dianæ facrificauit. At hi qui

• jn infula erant, mirabantur clallcm regiam, SC interrogabant ab illis qui cum n Alexandro uenerant, qui eflent iiel ad quiducnifient, rcfpondcrc, à Priamo rege Alexandrum legatum mi(Ium ad Caftorem SC Polluccm, ut cos conuC' niret. nbsp;nbsp;Helena uerd Menclai uxor, quum Alexander m infula clfet Cithc'

rca,uoluit eum uidere.Qiia de cJufa procelsit ad oppidum,quod cfiHekna: peruenitep ad mare ubi Dianæ SC Apollinis fanum eft, ubi rem diuinam Hc' Icna facere dilpofucrat. Quod ubi Alexandro nunciatum eft, Helena ad ma' re ueniirc,confcius fbrmæ fuæ, in confpedlû eins ambulare ccepit, cupiens ca Helf«« r4- uidere.Helenæ nunciatum eft,Alexandrum Priami régis filium ad Helenam ftutt nbsp;nbsp;oppidum,ubiipfaeraquenifle,qucmetiamiliauiderecupiebat. Et quumfe

utriep rcfpexiftcnqambo forma fui incenfi,tcmpus dcdere,ut gratias inuicem referrent.Alexander imperaqut omnes fint in nauibus parati. NodeclalTein -----------. - • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foiuunq

-ocr page 261-

D B ■ E X C I D I o T R O I AE, L I,B. z i j foluuntjdcfanoHelcnamenpiiintjfecum duciint, SC ciimeaaltquas mulic-res rapiunt. Dum oppidani uidiiTentHelenam raptam, diu|pugnauére cuul Alexandra,nee Helenamen'pereualuêre.Qiios Alexander trctiis nnilntiidi-nefociorum fuperauit, fanum expoliauit,homines fecumindequàm pliiri-mos capciuos duxit,naiu impoliitt,5Cftatim claiïem Ibluit, domiim reuerti di Ipofint.InportiimTenedonperuenitjUbi Hclenam mœftamalloquioniin-gauit,patrie^ rei geftæ nuncium milit. Mcnelao poftqiiam in Pylo nunciatit eftjCLim Neitore Spartam profedtus elt ad Agamemnonem, fra trem mifit Ar gos,rogans ut ad fe ueniant.Intcrea Alexander ad patrem fuum cum ma^n'a præda peruenit,ôC rei gedx ordinem refernPriatnus gauifas eft, fperans Grac cosobhanccaufamrecuperationis Helenæ fororem Hefionamreddituros, ôdeaquæàTroianisindeabftulêre.Helenam mœftam confolatus eft, eam^ Alexâdro uxorê dédit. V t afpexit Caftàndra Helena,uaticinari cœpitjinemo-tans ea qttæ ante prædixerat.Qtiam Priamus abftrahi SC incîudi iulsit. Aga-ftiemnon poftquam Spartam uenit,'fratrem confolatus eft, SC placuit, ut per totamGræciâconquçfturi mitterentur ad conuocandosGræcos, SCTroia-nis bellum indicerent.Conuenere autem hi : Achilles cum Patroclo,Tlcpole Sc Diomedes. Poftquam Spartam accefsére,dccreucreiniuriasTroia-’^Oïum perfequi cum exerciru. Agamemnonem imperatorê ÔC dueem præfî-bunt. Tunc legatos mittunt per cotam Græciam, utarmati ad Athenienfem portiimcumnauibusuenirent, utindepariteradTroiamproficifcantur,ad . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

defendendas fuas iniurias. Càftor ÔC Pollux iêre,poftquam audierunt Hele- caftorii et Poï nam fororem fuam raptam,nauim aftendere, SC fecuti funt. Qiium in littore Iticis ententuii Lesbio nauim foluerent, maxima tempeftatecorrepti, nunquam cos compa-tuiife credicum eft.Poftea didtum eft,eos immortalcs fadlos.ltacp Lcsbios,na uibiis eos ufq? ad Troiam quæfftum efte,neq3 horum ueftigia imienta, renun dalfe. Dares Phrygius qui hanc hiftoriam fcripfit, ait fe militalîè ufque dum Troia capta eflef.hoc fe uidiflc,quum induciae ellênt, pariter pra?l(o interfuif-ftjàDardanis autem dixit feaudqffe,quum interrogarctur, qua facie ôC natu-’^afuilTcnt Caftor SC Pollux.Fuere autem alter alteri fimilis,capillo flauo,ocu-hs magnis,f3cie pura,bcnc figurati,corporc dedudo. Helenam fimilem illis, rroidni belli formofam^animo fimplici,blandam,cruribus optimis,notam inter duo fuper perfonartiirt ciliahabentem,orepufillo. PriamumTroianorum regemuultupulchro,ma- Jefcriptiol gnum,i{oce fuaui,aquilino corpore. Hedorem blefum, candidum,crifpum, ftrabum,pernicibus membris,uultu uenerabili,barbatum, decentem,beliico fum,animo magnum,ciuibus clcmentem,dignum SC amori aptum.Deipho-buni 5C Helenum fimiles patri,difsimiles natura: Deiphobum fortem, Helc-num dementem,dodum uatem. Troilum magnum, fortifsimum,pulcherri-mum,ætate ualentem,fortem,cupidum uirtutis. Alexaiidrum candidum,lon gum,tortem,oculis pulcherrimis,capillo flauo SC molli,ore uenufto, uoce fua ui,uelocem,cupidum impertj.Aeneam rufum,quadratum,facundum,affabi- • !em,fortem in c5filio,pium,uenuftum,oculis hilaribus SC nigris. Antenorenï Iongum,gracilem,uelocibus membris, uerfutum, cautum. Hccubam ma-gnam,aquilino corpore, pulchrarn,menteuirili,iuftam,piam.Andromacham oculis claris,candidam,longam,forniofam, modeftam,fapientcm, pudicam, blandam.Caftandram candidam,mediocri ftatura, orerotûdo, rufam, oculis inicantibus,futurorum præfciam. Polyxenam candidam, altam ,formofom,’ collo longo , oculis uenuftis, capillis flauis SC longis, compoiitam membris dignis,digitis prolixis,cruribus redis, pedibus optimis, quæ forma ftia om-nesfuperaret,animofimplici,largam,dapfilem. Agamemnonem albo corpo t^tnagnum,membris ualentibus,facundum, pruàentem, nobilcm, diuitem. Mcnelaum mediocri ftatura,rufum,formofum,acceptum,gratum. Achillcmt pedotofum,ore uenufto,membris ualentibus,magna ui brachioru, benè cri ƒ

O s fparum'/

-ocr page 262-

2Î4 nbsp;• DARETIS PHRYGIÎ

fpatutn, clem entern,in a rm is acemmnm,uultuhilari, largu!'n,dapfiIeni,Wpälgt; lo mirteo.Patrocliimpulchro corpore,ocuîis caïijs, uiribus iTiagnis,uerecun dum,redutn, prudentcm,dapfilem. Aiacem Oileum, quadratuin,ualcnci-bus menibris,aquilino corpore,iuciindum,fortem, fagacem. AfacemTela-monium ualentem, iioce clara, capilHs nigrisfcoma crifpa, fimplici animo,in lioßematrocem.Vlyiremfirmum,dolofuin,orehilari,ftatura media, eloquen tem,{apicntem.Diomedem fortem,quadratum,corpore honefto, uultu aufte ro,in bello acerrimû,clamofum,crebrô calidum,impatientem,audaccm. Ncgt; ftorem magnum,nafo longo,longum, latum, candidum j confiliarium, prugt; dcntem.Protefilaum corpore candido,uultu honefto, ueloccmjconfidetenij temerarium. Neoptolemum magnum, uirofum,ftomachofum,blcfum,inib tu bonum,aduncum,oculis rotundis, fuperciliofum, Palamedcm gracilem, longum,fapientem,animo magno,blandum.Podalirium cralTumjUalentcm, j'uperbum,triftem.Machaonemmagnum,forrem,certum,prudcntem,pancn tem,mifericordcm.Merionem rufum,mediocriftatura, corpore iucundo,up tiofum,pertinacem,crudelcm,impati?ntcm.Brifcidam formofam,neG al ta fta tura,candidam,capillo flauo éc molli,fuperciiqs lundis, oculis uenuftis, Gorgt; pore æquali,blandam,uerccundam,animo fimplici,SC piam. Sic igitur daß fe ornata Graeci Athenas pcrucnerunt. Agamemnon ex Mycenis cum naup f^^uihennate- bus numero centum. Menelaus ex Sparta nauibus numero fexaginta. Argt; Mio. chelausamp;ProtenorexBœotianauibusnumero quinquaginta. .Afcalafus

lalmenus ex Orcomeno,nauibus numero triginta. feiftrophus amp;nbsp;Sdiegt; dins ex Phocide, nauibus numero quadraginta. AiaxTelamonius ex Salamina adduxitfecum Tcucrum fratrcm,BubIationem, Amphimachum,Do-rium,Thefium,Polifenum,nauibus numero quadraginta. NeftorexPylona uibusnumero »,xx x.Thoasex Aetolianauibusnumero lx. AiaxOile-us cw;Locrisnauibusnumero XXX vi i. Anthippus,Phidippus,Tho3s ex Alccdone nauibus numero x x x. Idomeneus oC Meriones ex Creta nauß bus numero p x x x. VlylTes ex Ithaca nauibus numero x l , Emeleiis ex Pyrgis,nauibus numero X. Protelilaus Protarchus exPhylaca,nauibus numero x t.Podalirius Machaon Aefculapq ftlq Edrici nauibus numero X n I. Achilles cum Patroclo Myrmidonibus ex Pithia, nauibus numero t.Tlepolcmus ex Rhodo nauibus numero IX. Eurypilus ex Orcomcno, nauibus numero LX. Xanthippus ScTAmp^himachus ex Clide,nauibus numero XII. Polyberes amp;nbsp;Leontius exLarifta,nauibus numero XL. Diomedes Eurypilus,Stenelaus ex Argis, nauibus numero Lxxx. Philocetcsex Melibœa, nauibus numero v 11. Cuneus exCypro nauibus numero xxi. Proteus ex Magnefia, nauibus numero XL. Agapenor ex Arcadia, naui-bus numero X t. Mneftheus ex Athenis, nauibus numero L. Creneus ex Pylo, nauibus numero uiginti duabus. I-ii,fucre duces Græcorum,numero • fèxaginta nouem,qui addrixere naues numero M C x L. Poftquam Athenas uenere,Agamemnon duces in concilium uocat, collaudat,hortatur,ut quain primum iniurias fuas defendant. Rogat, ft cui quid placeat:fuadetcp,uc ante-quam proficifeerentur, Delphos adApollinem confulendum de tota remit-AthiUei rd- ti'.cut omnes aftentiuntur.Eluicrei Achilles prarficitur, cum Patroclo pro-pbof pro/i-ficifcitur. Priamus utaudiuitquiahoftesparatifunt, mifitpertotamPhrygi-ci[cUur, am qui ftnitimos adducant exercitus,domi0B milites, comparât, qui magno animo fe defendant. Quum Achilles Delptios ueniflet,ad oraculum pergit:

- Sé ex adyto refpondetur,Grxcos uiduros,decimocp anno Troiam capturos. Achi!les,res diuinas,ftcutimperatumcft,fecit. Et eo tempore ueneratCal-Qlcfcdî. chas à Teftore natus,amp; diuina dona pro Phrygibus, à fuo populo milTus, Ä-pollini portabat. Simulcpconfulit de regno rebuscpftiis. Huicexadyto refpondetur, ut cum Argiuorum clafle militum contra Troianos profici-

-ocr page 263-

• U b b Ä C I D 1 U I K O I Ab, L 1 b. 215' fcatiifjCOS^fuaintelligcntia l'uuct, neuelindcpn'usdifcedant quàm Troi'â capta lit.Poftqiiam in tanum iicntum dl, inter fc Achilles Calchas relpön^ facontulcretgaiidentesf^ hofpitio,amicitiarn conhrniant, Athenas unà prö^ fîcifccntes periieninnt.bt Achilles eadem in concilio refert. Argiui gaudenq Calchantem feciim recipiunt,clairem foktuunt. Qtnini cas tempelratcs ibi re tiiiei'cnt,Calchas ex aiigiirio refpgdit ut hinc reuertantur,ÔL in Aülidem pro- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' •

ficifcantur.Profediperueniunt. Agamemnon Dianam plaçât,dicit^iocqs fuis ut cîalïèm foluant,âd Troiam iter faciant. Vtuntur ducèPhilodeta, qui cum Argonautis ad Pt oiam fderant. Deinde applicant clailem ad oppidum, quodfub imperio Priàmi regis crat,amp; id cxpiignant, præda^ fada, proHci-fcuntur.PóftucniuntTcnedoiijibi omncs occidunt. Agamemnon prædam diuidit,concilium uocauitdiidelcgatosadPriaitiumrhittit,fi uelitHclcnam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,,

rcddeie,amp;prædam quani Alexanderfecitreihtiicre. LcgatieligunturDio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Grtca

medes amp;nbsp;Vlylïès,adPriamum ucniunt.Diim lcgatimandato parent, mittun tiir Achilles Â^Telephus ad prædandum Myfiam. AdTeuthrantcm regem ueniuiitjprædamcp ficiunt/reutliras cum excrcitu fuo (uperuenit, qüem A- ffpetereiit Hf chillesfugato excrcitu uuhicratiqucm iaeente Telephus clypeo ptotexit, ne abftchilleihterficcrctur.ßö teiri pore Tclcph lis adhuepuer crat,à patrcHer-cnIcprogenitus,àTeuchrantcrcgc hofpitiofufceptuseft.Diomedcm regem fevuntco tempore uexatum,cum equis potentibus SC teris ab Hercule inter-

I fecliim,Tcuthrantiq5 regnum tradidiiretotum:obhoceiusfiliumTe’ephuni eifuppetias ucniflc.QiiodquuiriTcuthras intclligeret,nuncfe codciti uulne remortem cffugerc non polfe,rcgnüm fuum ÔCMyfiam uiuüs Télepho tradi dit,amp;cum regem ordihauit.Mortuüm Telephus ma[gnificèfepeliüit.J Achilles utnouum regnum conferuet, fuadet: Ôô plus iulto cxercitum àdiuturum, ficcommeatus frumento quotanis ex co regrio adüehat, quàm li adTioiam dimicaturusacccdatdtaqueTclephus rcmarict.Achilles cum magno prædæ wnunercio ad exercitum Tenedon rcuertitur,Agamemnoni ôf focijs rem ge ftamnarrat:illi collaudant induftriam eius. Interea lcgati mifsi adPriamurn ueniunt,mandata^ Agamemnonisrcferunt,poftulantesut Hclehaôôpræ- 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

da reddatur,fâtisq3 régi fiat,vit pacificè difcedant.Priaihüs iriiurias Argemau- Pria«'« itauram commémorât,patris interiturn,Troiæ expiigriationem, amp;nbsp;Hefionæ conim léguai lororisferuitutem.DcniqueAritenorerrtlegatum, quàmcontumelioscabe- repudMtt i: ; tradatus fit.Paccm répudiât,b'ellum indicit, Giæcorum Icgaios de finibus

epeUi iubet.Legati in caftraTenedon reucrtuntur,renuilciantes rcfponfum.

^-ics CGüfinto geritur. Aderantuerô ad auxilium Priami aduerfus dudores duces Græcorum,hi cum excrciubüs Elis, quorum nomina êeprouincias in-finuandaselîèduximus.E'Celia,Pandarus,Amphidialtus.DcCoiophonia,Troilt;lt;nicf«feJ'J afuisCafijs,Amphimachus,Mncfthcus.DcLycia,Sarpcdon,Glaucus. De Grifra,Hipporthr g.is SCCupefus; DeCirohia,Rcmus. DeThracia,Pyrus

; ^^Alcamus. De i''æonia',Parademefus,Teropcus. De Phrygia, Afeanius, : ^antippus,Portius.DeFliconea,Eufemcus.DeBœofia,Sanias,Afimaus,ô(i Foiicus.DeBudino,Epiftfopolis SCBoccius. DePalâcofiia,Phillcminus, • De Aethiopia,Pirfcs ÔC Merrinon.DeThracia,Hcfeus6CArchiIogus.DeA-greftia,Adraftus Ô!^ Amphius.Dc Auzonio,Epiftrôphus. His du^loribus 8C cxcrcitibus,quicundaparandàpararent,^æfecitPriamusprincipcm Slt;do-dorem Hedorem: deinde Deiphobum, Alcxandrum, Ttoilùm, Acneam, Memnonem. Dum Agamemnon confulit de tota re, amp;nbsp;ex Cormo aduenic î^aupltj filius Palamedes,cum‘nauibus rriginta:ille fe exeufauit, morbo affe-dum Athenas uenire non potuifleiqui ueniret, quum primum potuent. llli gratiasagunt,rogantcp euminconfilioeflè.Deindequum Argiuisnoncon-ftaretjtxeundi ad Troiam clàm nodu aninterdiu facerent,Palanicdcs fie iam*

O 4 detrada-

-ocr page 264-

210 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DARE TIS P HR Y Gil ?.

detradiortem reddit in lucem, inTroiam exccnfionem fieri oporterCj m3' num dcduci.Itaqueomncs ci alientiuntur, confulte Agamcmnoneni exerci^ tuiprxfieiunt.Lcgatos ad Myfiâ,cæterosc^ locos mittunt,utexcrcituicômc3 tus fupportandos curcntjHcfiodumjDt^o^orantcmjôô Aniutn.Deindccxeigt; citum adeoncionem uocat,collaudat,impcrat,hortatur : monct diligenter,ut Gmorm ad dido audienteselTent.Signo dato nauesfoluunt,totaclafsis adlatitudincm Troum appt acccdit ad Troiam,littora Troiani fortiter eftfendunt. Protelilaus in terra exit«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;curiioncm facit,fugar,c£edit.Cui Hcdor obuiam uenit,amp; eum intcrfecit, cæ-

tcrosproturbatiundeHedorreccdebatjibiTroianifugabantur. Pofttjuain magna cædes utrinque fada clfiaduenit Achiilcs,totum exercitum in lugant conuertit,redegitcpomncsinTroiam. Noxpræliumdirinut.Agamcmnea exercitum totum in terrain dlicit,cafira facit. Poltero dieHedorcxcrcitinn exLirbeeducit,6C inftruit. Agamemnon contra acri clamorc occiirrit,præh« acre atque iracundum gcritur. nam fortifsimus quifque in primis cadit. Hc-dor Parroclum occidit, amp;nbsp;fpoliatum exacie accepit, Merionemcp perfcqui-turSCoccidit.Qiiem quum iimilitcrfpoliareuellet,MncltheusfupCiUcnit,ÔL Hcdorem in fixmore uulncrauit.Qiu faucius multa millia occidinSC fcftina-uiifetArgiuosin fugam ucrtere, niliobuitisilli AiaxTclamoniusfuperuc-miret.Aducrfus quern quurrt congrcderctur, cognouit cum eile de fanguinc '' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuoierat cnim deHefionaforore Idiami natus. Hocpado Hedorà natiibus

ignem rcuocari iullit,Sc utrique fe inuiccm remuncrauerc,6c amici difceficrc. Poficra dieGricci inducias pctunt.Agamemnon Protcfilaum magnificofii-ncreeifert,cæterosqr ièpeîiendos curat. Achilles Patroclum plangit,Argini PtfbiKcilK/e.fuos.Achilles Patrocloludos funèbres facit. Dum induciæ fuut,Palamedes diiio. non cclîàtfèditionemfaccrerôeindignum aicbat,Agamemnonem regerhef-fe qui excrcitui impcrarct. Ipfc co ram exercitu muita fua oltcndit ftudia CX' curfionem facit,caftrorum munitioncm,figni dationcm, uigiliarum circiiitio nem,librarum pondcrumcp dimcnfionem,cxercitus^ mltrudioncm. Hæc quum à fc orfa client,non æquum elTe,ut qulim à paucis imperium datum A-gamemnoni clîèt,cum omnibus qui pollcaucniilent,im| crarc,quuin prefer-tim omncs fignum uirtutis expedallernt in ducibus fuis. Dum Aehiiii deim-perio ! liter feuicilTim certant,prælium poft biennium rcpctitûelt. Againem-Prielluw non,Achilles,Diomedes,Menelaus exercitucducuilt.ContraHedtor, froi-lus,Acneasoccurrunt.Pit magna cædcs,cxutracp parte fortifsimicadunt.He dorBoctcm,,Archilochum,Protcnorem occiditmox prælium dinniit. Agamemnon duces omnes in confiliûuocanfuadct, hortaturj ut omncs in aciem prodeant,2C maxime Hcdorem profctniantiir,qui de his aliquos fortifsimos duces occidit.Mane aflt fado,Hedor, Aeneas j Alexander exercitu educunr. Prlt;cy{WM. Omnes duces Argiuorfiprodeunt.Pitmagna cædes. Multa milliacxutroiÇ exercitu mittuntur Orco.Mcnclaus ôd Aiax Alexandrû pcrlêquuntur.Qtiofe I refpiciens Alexander,lagitta Mcnelai femur transfigit. lilc dolore cômotus, paritcrcum AiaccLocronôceflauiteumperfequi. Qfios ut uiditHedorin-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liantes fratrêfuum pcrfequi,fuppctias laturus uenit cum Aenea. QiiemAe-

nc3s clypeo protexit,SC dcprælio ad ciuitatem abduxit. Nox præliûdirimit. Achilles cum Diomede poficra die exercitum cduxit.Contra Hedoramp;Ac-neas aciem dirigunt.Fitmagna (Mcdes. Hedor Orcomcncum, Oramencn, Palamonen, Epiflrophum, Shedium, Delpenorem, Dorium, Polyxenum, duces occidit : Aeneas Amphimachum, ôd Ocrium : Achilles Euphemium, Hippotem, Aflerium:Diomedcs Xantippum,Meflem. Agamemnon ut ui-dit duces fortilfimos cecidifle,pugnam rcuocauit.T roiani læti in cafira rcuer tuntur.Agamemnon follicitus,duces in confilium uocauit:hortatur:ut fortiter pugnarent,nccp defillerentjquoniammaiorparsexfuis cxupcratafit/pe-

rare

-ocr page 265-

DEEXCIDIOTROIÄE, LIB. 2.7 rarefeexercitum cxMyfiaquotidiefupcrucnturum . Poftera dicAgamem-non totuiTi exercitöjdC otnnes duces in pugnam prodire coegit. Contra Troiani duceblccrore aciem direxerunt. Fit magna cædes,acriter ex utraqj parte PrteW»»», pugnatur,mulra miliia hinc amp;nbsp;inde caduntiiiec differcbaiur pughajita ut coil tinuisodtuäginta diebus animose pugnatum lit. Agamemhoii Üt uiditmilita miliia quotidie occîdi,nec fufticere mortuos fcpelire, milk legatos ad Pria-muilFut inducias ad triennium p^terent.Vlylles Dionledes Icgàti ad Pria-mum ueniüntjinducias ficut imperatum eft poftulanqut fuos füherarent,üul inJudi djiPi neratos curarenqnäues rehcerenqcxercitum compararent, commeatum coh ennium, ucheient. Vlyftcs ÔÔDiomedes noiftuadPtiamumIcgati uadtint,occuritil-lis exTroianis Dolon.Qiii quum intertOgaret, quid ita arman ad oppidum uenifienudixere le,ab Agamenonelegatos adPriamü niiftös ; Qiios ut Pria-mus audiuit ucnitre,amp;detiderium fuum expofuilTe: in cohfilium omnes duces cÖuocat. Qiiib.refert,legatos ucnifleab Agamerrindiie; quiinducias ad trienniüm pcterent.Hcdoli lulpedüuidetur^qüod tani longum tempus po-ftnladent.l’rimusdiccreimperaqquidctiiçp uideat,onliliBîplacitûeft,indu-ciasadtrienniûdare. Intérim Troiani nio^nia renouant, fuds Fiucios curant, 2c mortuos cû ingenti honore lepeliunr. T errîpus pugn^ poft trienhiû fuper-iænit.HecT:or2lt; froilusexercitutneducunt.Agamemnon,Menelaus,Dio-Prieliu^^ iTicdeSjetiâiplîexercitûeducunufîtmagna cardes. Hedofiri prima aciePhi-«ijppuiTi Xantippum duces interficit. Achilles L'conium èc Eurorbiûoc-cidit.Et cætera ex plebe mul ta milha ex titraqt parte caduiit: acriter pùgnatur diebus continuistriginta. Priamus ut uidit multos defuoexercitucècidifl'e,. , tnittit legatos ad Agamcmnonem,ut inducias peteret mcnfibTix. Lt ex con induciieï filijlentcntia Agamemnon coriceditinducias. Vtautem prælq templis ad-iienit,acriter per diiodecim dies pügnatur. Multi düceä fórttifihni hinc ôc inde cadunt,pliires uulnerantur,plürimi in ipfa ctirationè rrtoriunt. Agamem-nonmittit ad Priamtim legatos,amp; triginta dieriim inducias poftulauit,ut fu-ncraremortuos fuos poflit. Fkiamusconfukefecitjannuitep. Atlibi tempus pugnæfuperuenit, Andromachauxor Hedorisinfomnis uidit,Hedorem Andromchiê nondcberecodieinpiignamprocedereiôdquumàdèumùifum rcfcrrct,hçc fomnium di miiliebriauerba abtjcit.Andromacha mœfta milît adPriamùm,îit ilium pro- morteHeâS hibeatneçadiepugnaret.Priamus Alcxandrum,Helenum,Troilum,8d Ae-riî. neaminpugriatTimifit.Hcdorutiftaaudiuit,multum increpans Androma-châ,arrriaüt proferret popofcit,nec retinere fe ullo modd potui t. T um plan-dtiifœmineo oppidurri concitat; ad Priamû in regiam cueprrit, refert ea quac infomnisuiderat,uelleHedorem uelocifaltuinpugnam ire; Proiedaepad genuâ, allante filio fuo Aftyanade,cum reuocare mandat. Priamus in pugnâ omnes prodire iuftîtjHedot cm retinuit. Agamemnon, AchillcX Diomedes, Aiax Locrus,ut iiiderc Hedorê in piigha non efl'e, a cri ter j^tighaucriingm ul tosep duces Troiandrû numéro dccideré. Héddr ut audiuit tuftiultû, Troia-nosep in bello nimis laborare,profilrjt iii pugria. Starimep Idum’æum obtrun-caiiitjHiphilum làüciauit,Lconteû occidigStenclei iaciiio fémur ftgit. Achil- nbsp;nbsp;nbsp;•

les utrefpexit multos duces eins dexteräcecidilTejänimum iiilum ^irigebat, ut illi obtiius fierct.Confiderabatcnim Achilles, nifi Hedóie occidcreqpl tires de Græcorum numero eins dcxterapewturos.Prarliuminterea acre colli-ditu. Hedor Polybeeten dueem fortifsimuoccidit: diirficp éum fpoliarc ccZ' Hcil^ris morï pit,Achillesfuperucnit.Fitpugna maior,ód clamor ab oppidè ÔC à toto exer-citurfiirgit.HedorAchillisfemurfaiiciauit. Achillesdoîorêâccepto,magis eiim perfequi cepit,nec deftituit nifi occideret.Qiio in'tdem^Vó, T roianos in fusâiicrti 1,0^maxima cædc eos uft^ ad portas fequitur.Gui tarnen Memnon remtit,glt; interfeacriter pugnauenintilæfîùtriq; difcelfcre. N.cfxpraclium di-ftmit.Achilles faucius dt bello redit.NodiiT roiani Hèdtóré lâilïétabant. Po

Ü f fterà*

-ocr page 266-

218


DARETIS PHR Y Gîl


fiera dieMemnon Tioianos eduxit,contra Græcorum exercitum. Agamerit non exercitum confuiuit, fuad'et«^ inducias duorum menliuin poltulare, ut fùosunufquifquefepelirepoffit. Legati adPriamum proficifcuntundcfidc-rium profecuti funt,duorum mcnfium inducias accipiunt. Priamus Hedo-Pdfcmek! ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;portas fepeliuitjludoscp funèbres facit. Dum indu-

tii;iiiia’''eä t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ItaqjAgamenv

r’^' il nonfeditionemexcitaqamp;dicitfedeearelioenterlaturumjUtqucm ucliet,iin pcraret. Poftero diepopulum ad concionem uocat,ncgatfeunquam cupi* dum impcrij fuiffetanimo æquo fe accipere,fi cui uellent daredufficerefibi ex ercitum Troiæ.Scd tarnen Mycenis regnum habere. lubet dicere,fi cui quid placeat.Palamedesorodqqfuumingeniumoftendit. ItatpArgiui imperium Cl libenter tradunt.Palamedcs Argiuis gratias agit,imperium accipit,admini llrat.Achilles uitupcratimperij commutationem, induciac cxeunt. Palame-des ornatus exercitum infiruiqhortatur. Contra idem fecit Deiphobus: pU' gnatLiracriter à Troianis. Sarpedon Lycius cum fuis imprefsioncm in Argi' Tlfpok»»i uos tacit,cædiqprofiernit. Obuius ei fitTlepolemus Rhodius : fed infiando, mors, pugnando^ male uulncratus cadit.Secundo Pertes Admette fîlius prælium reftituiqdiuqj cum Sarpedone cominus pugnando,occiditur.Sai pedon qu® que uulneratus de prælio recedit.Itacp per aliquot dies praefia fiunt. Ex utra' que parte multi dudfores occidunt,fed plures à Priamo. Trioiani legatos mit tunt,inducias petunqmcrtuos utrofcp tepeliunt, tàucios curant, fidedatauh tró.citrc^ in oppidum caftra Argiuùm commeant. Palamedes Agamcm-nonem,iuemophoontem,ÔL AthamantemadThefidas mittit.Qiios legatos Agamcmnonipræfecerat,utcommeatuscompararent,SCfrumentumdeMy fia àTelepho acceptumfupportenr.Hifubucniuntfeditioni,Palairiedis ptO' ditionem narrant.Palamedes molefiè fert. Agamemnon ait molette non kt' re,fuauoluntateefrefa(fium.Naues.onerandascurant.Palamedes caftra miP nitjturribus circundat.QriæruntTroianfquare exercitum exerceant, curmii rum urbis diligenter inftaurenqfollàm uallum addant, cæterai^ diligenter comparent.Pofiquam autemanni dies ucnitquo Hedtorfepultus ett. Pria' musamp;Elecuba,Po!yxcna,cætcricp Troianiâd Hedloris fepulchrurnprofc' AfMPMPob- (q:ifnnr. Qiiibus obuius fuit Achilles, Polyxenam contemplaturfigitanf Xinâddamat. mum,am3reeam uehementitsimècœpit. Tune ardorecompuift.s,ouiofam

inamoreuitamconfumit,2lt; ferebatægrè ademptum imperium Agamem* nonffibicR Palamedem præpofitum cogentem. IgiturPhrygiofdeliffimo feruomandatadatadHecubam,ôôabea fibi uxorem Polyxenam pofcitifi dederit,fecum fuis Myimidonibus domum rediturum. Qriod quuin ipfefi-certt,cæteros idem facRuros.Seruus profîcifcituradHccubam,conuenit,man data dixit.Hecuba refpondit uelle,hocpalt;fio,fi Priamo uiro fuoplaceat:dum iptà cum Priamo agat,feruum reuerti iubet. Agamemnon cum magno comi tatuadcaftra reuertitur. Hecuba cum Priamo decOnditioneAchillisloquf tur.Priamus re(pondit,fîeri non pofte, non quod eum indignum tiel affînita^ • te extremum aeltimet, fed h ei dederit, ôô ipte diteefterit, cæteros Graiosnon difceftiirosiSCiniquum ellefîliam fuam hofti coniungere.Qiiapropterfiidni, eri uellet,pax perpétua fiat,exercitus difcedat,foederum iura fançiantur. Si id faeftum fiqfeilli libenter fifiam daftirum.Itacp Achilles utconftitutinneTat,fcr iium ad Hecubam mittit, ut feiat quid cum Priamo egerit. Hecuba Priami narrat omnia mandataiferuus hæc Achilli refert. Achilles in uulgo queritur, inuniusmulieris Helenæcaufa totam Græciam Europamcp uafiatam elle, tanto tempore tot milita hominum pcrqfte, libertärem mancipatam clic: um de oportere fieri pacem,ôlt;t exercitum reducerc. Annus circumadus elf Pala^ medes exercitum ducit,ôif inftruit Deiphobus contra. Achilles iratus in præ' lium non prodit. Palamedes occafîone dudus, imprctsionêiiiDeiphobuni

-ocr page 267-

DE EXCIDIO TROIAE, L1 B. 219 facit, cumq; obtruncat:pra?liuni acritcr infurgit, ab utrifc]^ multa millia honii-num cadunt.Palamcdcs in prima acic iieriàcur:hortaturcp,prcltum utfortiter gcrant.Contrà eum Sarpcdon currit, eumcp Palamedes interfccit ; Eô fadlo lætus in acic iicrfatur. Cui glorianti Alexander pari fagitta collum transfigit. Pliiyges animadiiertnnr,telà conrjciunt, atq? ita Palamedes occiditur. Rege P^tîtfiîe^ü occilOjArgiui cedunt cundti/impreflionê faciunr,in caftra confugiût. T roia- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

niperfequiintur,caftra oppugna»t,naues incendunt. Achilli niinciatum eftj diflîmuIat.Aiaxl'elamoniLîsfortiterdefendit, noxprælium dirimit. Argiui in caftris Palamedis fcientiam,æquiratcm demendam, bonitatem lamenta-bantür.Troiani Sarpedonem fiCDeiphobiim mifèrabiliccrdeftent. Neltor qui maiornatu eraqnotftu dueftores in concilium uocaqfuadet horîari,ut im-peratorem elî’gant:ôôfi eis uidctur,eundem Agamemnonern minima cum dl fcördia fieri pofte* Item cofnmemorat, dum iucràt imperator,quod res pro-fperègeliæ lint,fans felicem fuift'e excrcitum.Si cui quid aliud uideatur, dice-re fuadet.Omncs aftentiuntur,Agamemnonern fummum imperatorem pre-ficiunt.Poftero dieTroiani alacres inaciem prodeunt. Agamemnon contra exercittim educit: prælio commiftb utelrqj exercitus inter le fuganttir. Poll quam maior pars diei tranffiqiii primis prodijtTroilus,cædic,deuaftat, Argi-uosin caftra fugat.Poftera die exercittim Troiani educunt contra Agamem-nonetn. Fit magna cædes, uterep exercitus inter lé pugnant, prælium acriter fiirgit.Multos duces Argiuorum Troilus interfecit. Pugnatur continuis die-bus feptem.Agqmemnoninducias petit in duos menles.Palamedcm magni ficofunereeffert, cæteros^ duces acmilites fepelicndos curat.lnteiea Agamemnon induciæfiunt,mittit ad Achillem,Vlyftem,Neftorem, Sc Diome- _ deiTijUtrogent eum in bellum prodire. Achilles autem mGcftus,qui iam defti- Achiucsirafiis natieratin bellum non prodire,ob id quod promiferatblecubæ, aut certe mi-nus pugnaturum,quoniam Polyxenam intenfift'imèamabat, ccepit male cos öccipere qui ad cumucncrant:dicitfcdcbereperpetuam pacem cxpoftula-•■eipugnam negat. Agamemnoni renunciatur, quod ab Achille aélumfit, ilium pertinaciternegare. Agamemnon duces in confilium uocat,exercittim quidfieri debeat confulit, imperat dicere quid cuiqucuideàtur, Menelaus hortaturfratrem fuum, ut exercittim in ptignam produceretmec dcberc ter-teri, fi Achilles fe excufauerit : fed tarnen perfttafum ei titln bellunl prodeat, nee tieten fi noluerit. Commemorate ccepiqTroianos non habere alium ui-rumfortemficutHeélorfuit. Diömedes SéVlyftes dicere cocperunqTroi-liim non minus quam He(ft:orcm,uirum fortilTimum efté. Diomedi Sé Vlyft fiMenelatis refiftens,bellum geri ftiadebat.Calchas ex augtirio refpondit, de berepugnare,quódfuperioresTroianisfient. Tempus pugnae ftipettieniu Agamemnon,Menelaus,Diomedes, Aiax, exercittim dticunt contra T roia-nos.Fit magna cædcs,pugnatur acriter,utcrquc exercius in fc fæuiunt. Troi- Pr^eiiuni, lusMenclatimfauciat, multosinterficit, cæterospaulatim pcrfequittir,ndx prælium dirimit. Portera autem dicTroiltis ctim Alexandro exercitum edu- Prlt;eiMi cit. Contra omnes Argiui prodeunt, acriterjiugnatur.Troiltis Diomedem nbsp;nbsp;nbsp;•

fauciatn’n Agamemnonern imprelTioncm facit,Sé ipfum fauciat, Argiuos cæ dit.Per aliquot dies pugnatur acritcr, multa m tllia homintim ex utraque parte trucidanttir i Agamemnon ut uidit makrem parte exercitus fe quotidic a-mittcre,nccp fuffïccrepoftc,petitinducias per lex menfes. Priamus concilium cogit,indicat Argiuorum defideria .Troiani renuunt deberedäri tarn longo temporeindticias,fedpotiusimpreftioncm fieri,nauesincendi. Priamus quid cuiqtie uideatur, dicere imperat. nbsp;nbsp;Omnibus placitum eft, debere fieri

quod Argiui poftulant. Priamus indticias dedit. Agametnnon honorificè inducitit fuosfepeliendos curat,Diomedem,Menelaüm faticiatos curat. Troianifiios 3Equefepeliunt,Dutninduciæfi.intj excoufifij fententia Agamemnon ad .A-

O 6 chillcmi

-ocr page 268-

ZÎ9 däretisphrygh

chillcm proficifcitur^ut cü ad pugnam pciftiaderct. Achilles triftis fogarc pit,fe non prodftLirLim,fcd pacem peti oportcre. Conqncri cœpit quon A-u-memnoni nihilnegarepoifit, ramenquurn tempus pugna: fupeiiienmct,le milites Rios miirurum,ipfum excufatum habere. Agamemnon ei gratias coii dignas egit.Tcmpus pugnæRipcruenit.Troiani exercitöRiüeducunt. Con-traArgiiii prodeunt. Achilles primo Myrmidones inftruit, ad Agamemno-nem paratos mittiqfit pugna maior, acerrn^e f^’uitur. Troiius enim in prim/3 acie Argiuos csedit,Myrmidones uero fugat, impreiïîonem ufq? adcaftra Ar giuorumfacit.Multoshincindcoccidit,plurimosacriterfauciat. ÄiaxTda-monius obftitit.Troiani uictores in oppidum reuertuntur. Poftcra die Agamemno:. cxercitum educigomnes duces SCiMyrmidones prodeunt. Contra læroTroilus in aciemlætus cxiuit. Prrelio commiiro uterq; exercitusinterfe

* dimicagacritcrpugnaturqnultamilliahominüexutraqjpartecadunt. Troi-lus Myrmidones perfequitur,Remit,fugat.Agamemnon ut uidit cxfuispar-tibus multos occifos, induciasindies triginta petit, ut fuos funerarepotÜt« Priamus inducias dedigfuosep fepeliendos curat. Tempus pugnæfupcnic-nit.Troiani exeratum educunt. Contra Agamemnon omnes ducesinpn-Pr^liujn. gnam coegit.prælio commiRb fit magna cædes,acriter pugnatur. Poftquan» primum tempus diei tranfqt,prodit in primoTroilus,cædit,prorternit. Argf uifugam cum clamorefccerunt. Achilles utanimaduertitl roilum iracundc fx-uirc,Sc Aigiuis infultare,fimulcp fineintermilfioncMyriTiidones proRcr-nerc,procedit in bell«. Qiiem Troilus continuo cxccpit,lauciat.Ächillcsde præliofauciusredit,pugnaturcontinuisdiebuslex. Diefeptimo dumutcrc^ exercitus prælio faóro inter fefugantur, Achilles qui aliquibus diebusuexa-tus inpugnam nonprodicragMyrmidoncs inRruit. tIortatur,alloquitur,ut fortiterinipreRionem in l'toilum fatiant. PoRquam pars dici tranfit,prodqt Troilus exequo lætus. Argiui maximum c'amorem faciunt. Myrmidoncsfii pcrucnerc,imprcfiionem inTroiIum faciunt,de quorö numero multi aTroi-Troilimors, lo occiduntur.Dum acritcrpiignatur,equus Troili uulneratus corruit,Troi' Ium implicitum excutit.Tum cito Achilles adueniens cum occidir,amp;deipfo prælio cum traherecœpit, quod Achilles intcruentu Memnonis complote non potuit.Aduenicns enim Memnon, St Troili corpus cripuit,SC Achillcn* uulnercfauciauit.Achilles de prælio laucius rcdit.Memnon infequi eumcoe-pit cum m ultis.Qiid Achilles ut rcfpexit,fubRitit:curato uulnerc, amp;nbsp;aliquan-Nemnotiis diu præliatirs, Memnonem multis plagis occidit, amp;nbsp;ipfe uulneratus ab co cx mort^ prælio receTit. P ) Iquam dudfor Pcriarum occiRrs eR, reliqui in oppidum conRtgêrc,præIium nox dit imit.Claufis porris,poRcra die à Priamo legatiad Agamemnonem müTi funt,qui dierum uiginti inducias pcterentiquodAga-mcmnoneconcelRt. Priamus igiturTroilum, Memnonemq, magnificofu-ncreeRerucæterosqî milites utriquefepeliendos curant. Hecuba mocRa, De Achiüis quod duo fibj eiusfortillîmi Hedtor ôd Troilus ab Achille intcrfcdti effent, morte. eonfilium muliebre temerarium inifiad ulciRtendum dolorcm.lAlcxandrum filium acccrfit,hortatur utfe fuos fratres uindicaret,infidias AchiHi faccret, amp;eum necopinantemoccidat: quoniam ad fe miR’rit, Scrogau utGbi Prolyxenam daret in matrimonium,fcad cum mÜRiram Priami ucibis,utpa-ccm fcedus'Tî inter R confirmai ent. nbsp;nbsp;ConRituunt in fano A pollinis 1 ) in-

bræi,quod eît an te portam, eôA(?IiiI!i ucnienti,collocuturoqs infîdias collo-cari,fibi fàtis uifum elle fi eum occiderit. Qtiod tentarurum fc Alexander promifit. NocRueligunturdeexcrcitufortifîimi,SdinfannmApolliniscol-locantur,fignum accipiunt. Hecuba ad Achillcm, ficuri conduxerat, nun-cium mittit.Achilles lætus Polyxcnam amans,poRera die ad fanum fecenfti-tuit uenturum. interea Achilles confequenti die cum A ntilocho filio NeRo-ris ad conRittitum uenit,fimulôji'anû Apollinis ingrediebatur. Vnd.qj infî-dia«

-ocr page 269-

DEEXCIDIO TROIAE, Liß. nt dias ßeri Paris hortatui',rcla conijciiinLÄchillcs ciim Anrilocho brachio finû ftio chlamydcinuoliKo,enfcs excrere. Exinde Achilles multos occidit.Alexander Antilochum interemit, ipfum^ Achillem multis plagis confodit. 1 ta animam ex miidqs,nequicquS lortiter faciens, amifit : quern Alexander fens Scuolucribus proijei iubet.HæcnefactaqHelenus rogaqSCfuis tradi. Qtio^ rum corpora accepta ^^rgiiii in c'aftra tulerc.Agamemnon eos occiibs magni fico funere effert ; Achillic^ fepiWchrum ut fieri iiccrct, à Priamo inducias pegt; titjibi^ ludos funèbres facit.Deinde concilio prouocat fit rgiuos, alloquitur, uteaquæ Achillis client, Aiacipropinquo eiuscomcndarent.Tuncfic/^iax aif.QuQfilius Neoptolemusei fuperfit,xeminêæquius habere quam cö:o-portere ad pugnâ accerfirfciq? untueria quae paths erant rcftitui.Concilio inde placiiit,utdeturnegotiöMendao:qui Scyrum proficifdtur ad Lycome-dem auum eius,imperatcp ut nep atem fuum mittat. Qtiod Lycomedcs Argi uis libentcr conceflit.Poliquam induciæ cranfadæ fuut,Agamemnon excrci tum eduxit,infiruit, hortatur.Contrà Troiani ex tube prodeunt,praeiium co-mittitdn prima acie Aiax nudus uerfatur, clamore magno orto. Multi ex u-traqj parte cadunt. Alexander arcum retendit,multos interficit, Aiads latus Alexjndri amp;nbsp;nuuütransfixit. Aiaxfaucius Alcxandrum perfequitur:necdeftitit,nifieum Aùcjjworf, occiderct. Aiax feilus uulnerc in cafira rcfertur.Sagitta exempta moritur. Aie xandri corpus ad urbcm portatur.Diomedes uirili animo impreiiïonê in ho-ftcsfacit. Phrygcs felTï ad portas confugiunt, quos Diomedes ufqp in urbem perfequitur.Agamcmnon cxercitum circa oppidum duxit, Ôl tota node circa murum fcdit,alterna nice uigilias agit. Poliera diePuamus Alexandru ma gnihco funere cft'crtiquem magno ululatu Helena profecuta cft,quoniam ab eo honorificê traclata fit. Qiiam Priamus SC Hecuba ut filiam afpcxêrc,SC digt; ligcntercurauêre, quod nunquam Troiam defpexiflet, nee A rgiuos dclide-raffèt. Poftcra die Agamemnon exercitum ccepit ante portas inftruerc,ôC Dardanos SC prtelium prouocare.Pîiamus contra iulîît urbem munire, SC interim fubfiftcre ufque dum Pentefilea cum .Amazonibus fuperuenirct. Pen- Pcteßlir^pK« tclileapofteafuperuenit,exercitum contra Agamemnonem eduxit.fitpræ- Hum Grmortt hum ingens per aliquot dics,diu pugnatur. Argiui fugantur in calf rïi,oppri-muntur.Cui uix Diomedes obftitit, alioquin naues incendifl'et Argiuorum, ôf uniuerfum prælium dcuaftalTct. Praelio dirempto, Agamemnon in caftris fefecontinuit. Pentefileaueroquotidieprodit, deuaftatArgiuos,inbclluni prouocans. Agamemnon ex confiliocaftra muniuit,SC in bellum non prodi-uit,ufcp dum Menelaus ueniret.Menclaus à S^no uenit, arma Achillis Nco-ptolemo filio eius tradit. Qiiae quum accepiflet,in Argiuorum caftris uehe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

mentcr circa patris tumulum lamentatus eft. Pentefilea ex more prælium in-ftruxit,SCufp Argiuorum cafira proceffit. Neoptolemus MyrmidonS prin-«ps,contrà aciem duxit.Agamemnonexercitum inflruit, paritcr concurrut. I^eoptclemus flragem fecit,occurrit Pentefilea, SC fortiter in prælio uerfatur. V tri® per aliquot dies achter pugnauerunt,multos utriq; Occidcrunt.Pente-filea Neoptolemum fiuciat.llle dolore accepte, Amazonum dudheem Pen • tcfileam obtruncat. Eo fado totum cxercitum Troianorum in urbem fugere fccit.Sratim Argiui cum omni excrcitu murum circundant, ita ut foras Troia niexirenon polfcnt. HocpoftquamTroianiuidere, Antenor,Polydamas, Anftnorpici Aeneas ad Priamtim ucniunt. Agunt cum eo,SC confilium quærunt, ut deli- fuudet^ berent quid de fortunis futurum fit.Phamus confilium conuocat,quidpoftu larent’ubenteos dicere,SCquid defiderent, Antenormcmorat,phncipes dc-fenforesepTroiæ, cæteroscp natos eius cum aduenis dudoribus interfedos: Argiuorum principes remancre fortiffimos, Agamemnonem,Mcnelaum, Neoptolemum, non minus fortilîîmmquàm pater eius fuit: Diomedem, AiaccmLocrum, cæterosi^ complûtes fuinma: prudeiitiæ, Nellorem, VlyP

O 7 feihi,

-ocr page 270-

tzz DARETIS P HR Y Gli

fem.Contra Troianos claufos Sv ohfeflbs,2C pene contritos.Snadet potins ef fe,ut Helena his reddatur,0^ ea quæ Alexander ciim foeqs attnlerat:Slt; pax H-at.Pollqnam maleis Uerbis de paceconcilianda fatis fecerunq furgit Ämphi-machus filius Priami, adoleicens fortiffimus : rpaiisep uerbis Antenorcador-tus eftjCosqj qui confenferanqimproperare eis tact a eoru: iuadere potius edu cenduin exereitLini,2lt; irruptione in callra faciendum, ufep dum uincant, aut uicTi propatriaoccumbaiit. PoftquamHmWn fecit, exurgitAeneas,knibus mitibusc^ uerbis Amphimacho répugnât, ab Argiuis pacem patendam ma-PnrfiMw nbsp;nbsp;nbsp;gnopere perfuadet. PolfquS dicendi finis fadius elf, Priamus magno animo

p!tcf»n iLirrexiqingerit multa mala Antenori èC Aeneæieos belli appctenJi duâorcs fu/pcéîos !, fuiiTe,ut legati in Græciam mitterentuqquum ipfequoq, Antenor legatnsre bet fi,ntenorê dieiit,amp; reiiunciauerit fe contumeliosé tracTatum elle, Se ipfe bellum luaferit. Aeneam» Deinde Aeneam, quicum AlexandroHel'.-gt;iam, ôCprædam de Argiuisnon rnodicam extraxitiquapropter certum fibi eiîe,pacem non fieri. Statim^ im^ perauît, ut hi omnes parati client, ut quum lignum darCt portis irrliptioncni fiicerenqaut uinceremoriuefibi certum elTe. Hæc poftquam Iocutuseft,con' cilium dimifit.AmphimacIium lecum duxit, dixit^ eiiuereri fe ab his qui pacem fuadebanqne oppidum prodant,eosqj habere multos in plebe qui uni fentircnqopus efle eos interfici.Qiiod fi hoc facTum fucrit, fe elk patriam dé-fcnfurum,Argiuosc^ fuperaturû. Simul rogat ut fibi fidelis Sdaudiens,para-tuseg cum armatura eftequt finefulpicione heri poffit.SimuIq} fuafit Amphi-macnus,ad cocnam eos uocari,diuinam^ rem fadturum,Seita infidijs circiin-ueturum.An'.phimachum ita fefadfururn promifiqSd ab eo dilcelfit, Eodenv Antenor dtur dieconueniui Antcnor,Polydamas,Vcalegon,Amphidamas,Dolô:dieUi-£ be proileniia femirari régis pertinaciam, quum patriam SC comités periremalit quampa-cem facere.Antenor ait, fe inuenifle quod fibi SC illis in commune profpiciar, fi fibifidcs feruaretur.Omnes fidem obftringunt. Anrenorutuiditfeoblfri-dtum,mittit ad Aeneam,dicens,patriam » fie prodendam, SC fibi fuiscg caueiv dum efteiad Agamemnonem de his rebus aliqucm elfe mittendum, quiidfi' ne fufpicione curctimaturanduin efiè. Animaduertifie Priamum iratunqquia ei pacem fuaderiqde concilio furrexifle, SC uereri ne quid noui confilij ineat. Itacp omnes promittuntiftatimcpPolydamantem,qui ex his minimeinuidio-fus eraqad Againemnonemclam mittunt. Polydamas in caftraArgiuorum peruenit, Agamemnonem conuenit,dixitep ea qute fuis placerent. Agamemnon clam nodle omnes in concilium conuocat, SC refei t ea quæ audiuitiquid cuiep uideatur,dicereiubet.lnde omnibus placitû eft, ut fides proditorib.kr-uaretur.VlylTes Sd Neftor uereri fedixere,hanc rem fubire. Neptolcmus hos refutaqinter Ic certant.placitum eft,fignum à Polydamanre cxigi. Et idipfum per Sinonem ad Aeneam,Sd Anchikm,Sid Antenorem mutit.Sinon adTroi-am proficiîcîtutvEFquia nondûclaues portæ Amphimachus cuftodibustra-diderat,figno dato Sinon uocem Aencæôd Antenorisaudiendoeonfirma-tuSjAgamemnonirenunciat. Tuncplacitum eftomnibus fidem daritoedcre • firmari,iureiurando ftringi, eo paefto ut fi oppidum proximanodetradidif-fenq Antenori, Aeneæ,VcaIcgoni,PoIydamanti,Do!oni,nec non libcris,con iugibus,propinquis,amicis,fuis^ omnibus fides feruarctur, Sd fua caufa omnia fibi liceat habere.Pado confiripato, iureiurando adftrido fuadet Polyda mas,nodu cxercitum ad portam Scæam addueât, ubi extrinfecus caput equt fculptum eft,ubi præfidia habere, nodu Antenorem Anchifem cxcrcitui Ar-giuorum portam referaturos,eiscp lumen prolaturos. Id fignum evuptio-nis fore dicunqquod ibi præfto forent qui ad regem eos ducant. Poftquâ pa-da data funqPoîydamas in oppidum redtjqrcm peradâdenunciaq dicit Antenori ôd AeneæjCæteriscp quitus placitum erat, ut fuos Omnes adducant, SC noduSeteam portam aperianqlumenoftendanqexercitum inducaut. Ante-nof

-ocr page 271-

DE EX CID I O TROIAE, LIB. izj .

i^or Aeneas no Au a J portam præfto fuêrc,Ncoptolemtim RifccperuntjCx crcitniportaalrcferauçre,kimenollendêrc,fugam prælidiolïbilujscpomni- (j.g' bus nræuidére.Neopcolcmus pnelldium dat. Antenor eum in rcgiam duxit, ubi Troianis pofitum præfiditim erat.Priamum perfequitur,quem antearam loiiis Hercei obtruncat. Hecuba dum fugit cum Polyxena, Aeneas occurritj Polyxena ei le tradidit,quam Aeneas ad pattern Anchifem ablcondit. Andrei tnaclu amp;nbsp;Caflandra in ædem Mifferuæ fe occultant, tota no Ac no ccllant At gtuideuaftare,praedamcp facerc.Poitquam dies illuxit, Agamemnon omnes duces in arcem conuocaqdijs gratias agit,cxercitûcollaudat, omnemep præ-dam iubet in medio reponendam quam omni cxcrcitui teque parutus eli : fi-mul;^ exetcitum confulit,an placcat Antenori Aenéæ, qui patriam prodi-i derin^ßdemferuari. Exercitusomnisconclamat, placerefibi:conuocatiscp oinnibus,uniuerfa qu;c erant reddidcrunt. Antenor rogat Agamemnoncm, ut fib; loquiliceret. Agamemnon diccre lubct.Moxut loquicœpit, primo o-mnibus Graijs iuucnibus gratias cgit, limulcp commemorat Helenu ôC Caf-fandram pacem femper patri fualnic, Achillcnicp fuafu Hcleni fcpulturae con ditum fuiiic.Agamemnon ex conlilij Icntentia i ieleno ôd Caflandra.’ libcrta-tern reddidit.Tlelcnus Agamemnonem pro Hecuba Sd Andromacha depregt; catur,commcmoratqj feinpei ab bis die dilcAum.etiam his exconlilq fenten tialibertasconccHaeft. Intereaprædamomnicxcrcituidiuifit,dqsgratiase.-g't,hoftias immolauit,,^quinto dieftatiiit itcr pergcre. Vk autem dies profc-. ctionis aducnitjtempeftates magnæ exortç lùnt, per aliquot dies rcmanfe* ic.Calchas refpondiqinferis fatis faAum non eile. Neoptolemo in mentem uenit,Polyxenam,cuius caufa pater eius pcrierat, in regia non elfe inuentam. Agamemnonem pofcit,conqueritur,cxercitum accufat, Antenorem accerfi“ ri iubet,impcrat ut diligenter cam inquireret,inucntâlt;Ti ad fe adducerct.Mox Antenor ucnicns ad Acncam, Sd Polyxenam ab co abfeonfam fufcipicns, ad Agamemnonem earn duxit. Agamemnon Polyxenam Neoptolemo dedit^ quam accipiens ad tumulum patris iugulauit.Tunc Agamemnon iratus Ac-ncæ quod Polyxenam abfeonderat, cum omnibus luis patria protinus difee-dereiubet.Aeneas cum fuis proficifeitur, Antenori terrain tradidit. Agamem iionprofeAuselldeurbCjUiAoriafibi côcclîà.Helcna poft aliquot dies mœ-11a magis quam ante,domum reportatur cum fuo McnClao. Helenus cû Caflandra forore,Sd Andromacha HcAoris fratris uxore^Sd Hecuba matrc,Cher ronefumpetit. HaAenusDares Phrygius quæ gefta funt litcris mandauitî nam ipfe ibidem cum Antenoris fa Aionc remanfu. Pugnatumeftanhis । o. nenfibus 5,diebus । z.AdTroiam corruerecx Argiuis,licutDares feriben-do tradidit, 8 8 «.millia. ExTroianis ufcp ad oppidum proditum, 67 raillia. Aeneas nauibus profcAus eft,in quibus Alexander in Græciam ici at,numc-ro z i.Qiiem omnis etas fccuta eft hominum, in millibus tribus Sd 40 o. Ante noremlequuti funt duo millia Sdquingenti. Helenu SdAndromacham mille ducenti.Hucuf'n Daretis hiftoria perferipta eft. Q_ui Troianorû, Græcorum principes occidêe,dcnotantur.HeAorProtefilaQ,Patroclum,Mcrionc,Bce- nbsp;nbsp;•

tcm,Archilochum,Protenorem,Deipenorcm,Dorium,Polyxenum,Phidipgt; Ëum,Xantippô,Leonteum,Polibœtum, Carpedontc,Lcpodemon,LufoiC4

piftrophum,2dSchcdium,Maimentû,P«lamoncm: Aeneas Amphimachû^ Isireum: AlexâderPalamedcm,Antilochum,Aiaccm. AiaxTclamonius,Sd Alexander,mutuis uulneribus feoccidére. Qiii ctiam Græcorû2dTioiano- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rum duces occidcre,literis fubter notantur. Achilles Auphemium, Hippotû, Plebeum, Afterium,Liconium,Euforbium,HcAôrcm,Memnonc : Ncopto-IciTius Pentcfileam,Priamum,ad tumulum patris Polyxenam iugulauit: Dio tnedesXantippum,Mneftheum,EpiftrophumOrcomenum.

Diâys Cretenßs atque Oaretif Phrygij debtüo Irouno

fciliorMrtwni f àNüV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

------

-ocr page 272-

TRYPHIODORI AE

GYPTl DE ILIÏ CAPTIVÏTATÉ LI*

BfcR. GVILIELMO XYLANDRO AVGV/

S T A N O INTERPRETE.

Voiflt;lt;»Jew jurumpofl tantosfiue Ubortf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(u4t

DifteriebeOu^tu Argiuei Muter itruxerit utfididt, oftuiut fabricitui iirntcié irou^cjuiendtötêiioprifcKi (rituigëSf

l uiriSjbellt decernthj; iumultiM, FtTt f intjre i»nimiilt;T u nobis àrdme Diud^ E-tcunda memon expediens ijhomnu uerbif^ CaUiope.V celeri totam rem carntMepande, la n tuncm decimum /cfeporrexerat annitWlj inuettrata^firieq; dinctimmn fentper f^nyó. I i(gt;(i»,Tro(d«os utter^foriés^ Pelafgof.

j adeó ntuhu pArie exutraq; peremptif, Eemo pr^ierca uâltdam 'utfurgebot ut hajlAmf Aut hoflile mutax rigtdo edput enfépetebat, ThordcufiK ßrepitui cejfduerAt,ipfdperiblt;tnt Contortd^ante' cduos clypeos portantid lordi Eec fcutum metuebat dcut£ cufßidis iâtu: lamq; remtßi arciu^^ /ßiculd UAtii idcebant» Qum zy equos mtferièudcudddpr^efepid Solot^ Deieëtis ad terram ócU!is,miferabilejCerniU i^miifos oculùfruflrd plorare iugales, ihaU.ét Eurtg^dliof lacrymuq. requirereaden-ptot.

tpfe fdenittiddinta tü quoq- ntagtiiu Achillef^ Ad StypiM charum (lt;eiin conntauerat uniat, A ntiloch q- fenex lugebat fitnt rj Neflvr^ At p'oprio udlidum corfojfut uuinere corput, ian^uuie Vifano ho/htem madr/icerdt mfem, Ata« Aea id£ propter Telamonius armd,

Heëlorarap dtian fdedè fua Pergjthd circt««^ Pjrtf 4ÏU Troëi d'fleban itiec tarnen illif, 'idnt’tmuiteftuio langhebant corda dolerei Luëi bit extemufedenimqucq^relfondebdnt, Eitaqj mul genïtmjodO'-im trtßiaflebanb tut'.debant tycij 'actymax Sarpeaone t£fb, ffeta touts thalamis quem mater ad .lion altum. Éiiferat^auxtltum ut Teucrisjociaarmd^frreti * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;lau'uriuti dulcem patroclt uulnefe ùUdm,

ttregu J braces ulttlabani fitnerd Refi, Lethalls fomnut quein captum ut noëiedoloft Erod'dtt.acfauo maëtandum pr£buit hofli, • Atnati c£dcmmiferata hurordcruentam, Wehino!tis,abiecitcoelejkm mceßdnitorem, Qjto (olet ante orium terras con/^ergere Solis.^ jywicroceo nubes,dcfummos lumine montes, Imbutt:Kif nubis fëatro uelduitamiëiua quot;ïdiic zy Amazonides it 1 hermodonte firoci lnrtap(£',(erter£ qu£ propter pr£!ia mamm£, tœcundam tsëtrüdunt toto tenus orbe papiUaoi, ^langeba/tt drmis pr£clar»m Penthefdidm,

In Ui^fios ueniens qu£ (oelus Marlis anhili, Fceminea multos dextra dareterga coëgtt, ipfósad naues hubem repulitq- uirorum, Solus at Aeacides congrefjum lUiui AchtUet, Süftmuit^ualidd cr traieiüam comminus haßi. Ad mattes mifit,ctiM uitaq^ exuit armis.

Incolumts tantos 'mter fed Troia laborts, Stabdt ddhuc,manibut ßruäis 'utnixa Deoruiitgt; Turribusßmmotis fuffulta^ ßtndamentis, Atmora difßctlis ßfjos dngebat Achiuot, iamqijub extremos languore affréta labores, ( ndsfijfa licet pro tharisuftß Pelafgis,) ( oiiaitt cuidffum Pallds fudauerat omnii sinon Deiphobi ßLflum,raptosq; Hymenaos, a' Troia fitgietts uates uenijfet ad ipfos, Affltäo pariter qui gratißcatus Atrid£, Ium feram patri£ pr£dtxit adeße rumam, Ergo Heleni monitts afflati nwmine,Graij Lofigorum demtvm ßnem flruxere maloriMt Venit er à amp;cyro pulcris pr£^knte pueÜiSf Filius Aeacid£,ó‘ pr£cldr£ Deidami£i Isteneras nondtim piäus lanugme malos, Virtutem primis pairis eßendebat 'marmis, Ille etiam Danais ßmulacrum aißirreuokbii» lntaëiui»,char£ quod munus Paradis effet. Tunc eyconßlijs Tritonidos détus » petits, Qtto periiiifd (api fimulacro Fergamd pofeiitt Magn£ molts Bquum (olitauaßrarteßiuebot, Materiam Phrygia iam deturbâratab tda, Arbonbus c£fis^ttau€s ündeantè Pbereclus, Condiderat Paftdi,cladis primordia tanta.

Ad latera ergo cauans uterum latßima uaj^-Solera molem iußam fcrutatus ainußi. Aptauit,qualis aubias qu£ per m-.irt- undast Remorum duplicipropelliturordmc tiauis, t reäum fixitq; poltta ad peäora colltmi. Purpuieam^comam ßtluo pemitßuit auro, Qtt£ fublitiiis tn miurüa ceruiccfiucbat, In criߣ morem uuiclo de utru. e nexa. Exgemmis gemmos oculorü hint conaiditorbeSf Beryüo exglaucoq^jcxfangumecqi umeihyfio, Ergo commißo duplict jflendorc colorun De Iftpidiwn ßtcies ßclgebat iotj tntore, Purpureo glaucos radios cùni Itunmi fßargtns, Prötinus er malis denteifoudo ex argento, Infixittfranifiunma hoS mordene putares, Affdbrè torti,syf ßrtdenii mandert morfus Ore quoq; in magno taciturn uitalibus aurfS^ Occttltauit itertnec cauafemita nares, Tranfbat!perquamuftaniqut/ufitnetaè'rd

-ocr page 273-

DE I LH E X-P V G N A T I O N E

l\d rumoiin^quo poffit pcnetrare latentef, Ixtulit CZ geinmM ünres catiJ teinporjpropter, Arre{l^tSyli{ui ['onituffr.^^ Mdire paratM^ Tum jpm'M engenti conßruxit, zy dia doïÇo, Tlmliiijinfiibiles iuttéia ej coxcndice dunes, tixa per uliima ,fed uejUgia caudaflueb^t.^ ViïWKt i/ntortis qu£paßim ejfifaflagetlis, Liixuriat,manibMi]; fuis ceu proxniiapr^ndit. Nee ucró genibus quanquam uelocibus effent, fiptatiq; pedes,celerem ad curfumq; paraît, Corripuêre uiam prorfus’.ecjfare neceffum^ tncepttq; erat expedanda occafw tanti. Honad o terrte mßjkns erat ungula mertnis, Splendida fed totam intuolttcro teßudo tegebaU FirtidjCZ qu£ duro uix robore cederet iri. Uw e^ii^ claudi poffel dehmc,atq^ redudi. Scdaq) eonduatur}t»agno in latere t édita ut ida fortia Grtecorunt ctects abfcondere tuto ^wpori,tùiti rurfuA latebrisemittere poffett (ioifficua ktec, necn'o gradibtis firmißtnta iutidis fus deq; uia zy fcandennbss eßet.

Purpureis uaneßxniim quoq^floribus ornans SpltndiJa mdto ebore exornauit demdelupatd, mjïnrnitido Lircumdeiit tere, CMdida ne cul'.uceruix.maLeq; carerent. ^rgout equwm tandem perfc.t dira minantem^ Inde ref^^ pedibus ualtdas fubiecit,apertos ftrcampos dudus ctler,utj; agitabdis effet, Ac non diffrili tra nfiret tramite trad us.

ita terribilis mole, ÇT pulcheminus Uni ^lf‘*^ge(gt;at equusinon iüius ipfe Gradiuus, jt uitam opi/ix anitnamqs dedtjfet, bifernaretur ualidûin confeendere tergnm. H:flc «ko tß feptus muro,neforsquis Athiuûm, i-onjfedam ignarus frauits eambureret ipfum.

b-rgo Mycentci propènauê Againemnoiiis iUi \ ita lies Turban populi,ßrepitumq;uirorum, Concilium proceres magnas de rebus agebant. Turn Dea prteeonem ßcte menttta fonorum. (onfulto aßüibat beUo indyta Pallas v lißi, ^t^'batq; uiri rofeo Dea nedare uocein, con/ilia htc animo diuma uolutans.

fdmum ceu ßtuus,ßintltsq; tbi mente careuti, Atq; imntota fo’o defigens lumma ßibat. ï^ov fubitofueluti partus in ßne. doloram, Qw^wficct emiffos in lucein eermre foetus) Sermonam runtpens concepties tüe facroruM, intomiitgfauiterdanquam qu£ ex fonte perentii, Mliflue fludus niuis ahno fùditab oret (oci],magniiam rem perßeimus aßus, Himianis manibus,fe denim fuadente lAinerud. quot;Vos autem manuum conßß in robore femper, Prudentes conßinti animoq;,ey pedore forti. Adfitis'.neq; enim tarn longo hic tempore ßuflrti' Tot tolerate dfcetßnefiuißu amp;ßne labores^ Effedu incepti intereaq; feneßere nuUo, Sed deiet aut femper memorandu ofkndere ßdu^ Vedeeus mfùndum uei morte abolere cruenta. Spes nobis certic,longé quess uineimus hoflest St modo non paffer,ut. leris^j figura Draconis^ Excidit,in platano uidi memoresq; manetis. Et teneros putlos,mifera er cum prole parenteni Captatam memori iam nunc quoq, mente tenetis, E t quamuis per totCalcl asiam aifhilit annost fit tarnen ipfa Hcleni monflrant oracula TroiSt. Certa quod in promptu tarn fit uidoria nobis, fid capienda ultroq^ uocat nos Pergama uates., fidite nunc ergo mibi,t-qui properemus in aluu, fortiteriut uaßum utdcant,formaqi decorum. Trocs opus,propriumq^ malum mirëtur, criüud Gaudentes Ultra peritura ut Pergama ducant. fit uos nauales alij laxabitis oras, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~

rg«e accedentes tentoria propria uaßo, Protinus lUacie Imquentes littora terrie. Confido in patrtam redttu maris lequor arate^ Donec de ffiecula uiimo m liitore nobis^ CoUedis unà,portum(^ tenentibus,ignis Signa dabit reditus ferijub uefferis boras.

Et tune adntxiualidts mfurgite remis, fibfit pigrida, Cf uani procul inde timorés. Sintjquei! dégénérés terret nox borrida mentesi Vos patrius pudur ad utrtutetn acendat,erarmet^ NeKè fut laudis pudeat qsem,quiiibet hmc ut Accipidt proprit uircutis prttnia digna.

Dixtt, ècœtu difcelUf.fortia ctiiUS luffa Neoptolemus furrexit primus bonorans^ Vt curfu puüusproperat per rofcida prata. Exultansqs nouis phalerisfittUf'Ci^ iuuenta, flagra^ prtuertti fefföris dura niinasq;. Tydudes comes huic Diomedes protinus ibat^ Muratus nafam uirtUtc refirre parentema Infequitur Cyanippus’.eum generofa Comiethoj Tydeos inflabili thalamorum iute potita. Aegtala peperit,quem mox fua fàta tulerunt. iruriwn /ktbat uoluens 'm pedorefludus, ■ Deiphoboq; necem meduabatur Menelaus, ' Raptorem uxoris cupiens reperire fecundum, Pofibos rex Locrorum Aiax/urgebatOi fi, 7 um prudens, neq; adbuc fcelerato pedus amort,' Percuifus'.fequttur uariatus tempora cants. ïdi9meneus,Cret£qui regia feeptra tenebat. Hecnen Neflorides comes hisibat Thrafymedes,'\ Et certo clarus Teucer Salammius arcu, fit infignisequorum Etimclus laude Phertus, )pfe adeo uates Calchas.qui Pergama tandent Fraude fciebat Equi poß tot capienda labores.

ec uero extremum belli fùgêre periclum. Demophoon, Acamasq;,Aegsid£ femme nati, Ortygidesq^ Antictus,equi m penetralibus tmis.‘ Trißia poß (uiuf luxeruntfitnerit Grieci.

Pfn^


-ocr page 274-

TRYPHÏOÖÖRVS AE G Y P T V S

Pfnelettiç;, Megef^ftmul Antiphatef^ figdpcnort fct cumfratre /uo Pelite genui ^urydamdnte. Rinphiditnu areu chri/iimuiîuhitnui inde. In proprium dcfcendit opui uerfutui Epeut, Ergo adtutricent uenerati pallada ttotif^ OccuUm in ei^ui fc corripuere cauernot, Heroëftuerm hu oculos Dea glaucd MinerKd Perlùfain dnibroßa fuperorum præbuit efeam, tie tota inßdMf Troianii luce ftruentum Languentei ’mßjla fames depaf ceret artus^

Vt quondam gelido nebularum frigore abort A Nix coadenfato conffierfitubi aère terras, QuiC liquefiiia m aquas, magno flumine uoluiti Attonttiejubità montant flummis omnes, Ctffug^re ßr£ ßonitu,faxa omnia faltu, ¥ £cipui,O' magno linquentesfumma tumultti, Antrociim obfeuras quierunt terrore latebras, lngenti,Qrtaäi^ 'alabrofi fornice faxt, id»« reft len t^repidumey tremitformidmepeiluf^ Ei pauidu expeäant jlrepiius dum ceffet aquaru, ii.iudfecui iiltlußs lignd,cacti latebrii, Immenfa Damn augebatii peâora cura, iple tmmanis Equi^atq^utero graue pödui habëtit Dbßurain ßpiens portamclaudebät Vltjfes, ianitor occulta fraudisjidißimui,»!^ Supremo federn capite is /peculator habebat, Atrida mtere'a GriCfo/ iußere mmißros Molem grandis equi lapidum circumdare Udüo Ne poffet cernv.quodÇ.quamuis effe uolebant, I Conjfticuumpotiuijdeleäantem'qiuidendo) ferßeere taiiicn.quta Regii iüßa monebant,

I din nox obfeura terras muofuerat umbra, iuerat mq; atras uix a’maßtgata tenebris: Chm ualidai Graij prieconn uoce lubente, Certatim toto flatuunt in lutora nauesi Stuppea foluentes uolucru retinacula claßis^ Tw«i «eró Ul tsedis Cf uaflo protinus igni, Propria combußere Ithact tentoria iuffu, quot;L-itore leta dabant Rhateo uela reliäo Tundi-ntes retnii Helles Athamantidis equor.

Solus fioriteßuajua plagis membra notatuSi Proditione Sinon poUeus,cr ßaude reliäus Inßdtas eratut troiie,cladem^ pararet, Vtuen tores uarqs quum lineaßirtim, ^ttncula compofuere ßris fraudeni^,necem^, Viontibusm fummis,per faltusfiue fonantesi • Suhter dettfa latet tune arbujh unui eorum, Inßdiasq; ßris molitur retia feruans. Sie (p-uulnenbustotnpunäuimembradoloßt AißnidesTroue cladem,tnteritum^ ßruebat, io anabat larguißlfo deuülnere fanguis, tertj} humeros,airo^ madentia membra cruore.

Hec minus interea per noüemincendialucent À fgolica immenfo populantia caßra fragore. Et trcmulo ad ceelum uoluitia uorticefumum,-fia'iltmartim celeres vulcanus quippe proceHas, Excußit,flammis uiresfimul addidit tpfa Alma Deum Reginit, perennes que fouet ignés.

Vt primum gclidam pepuiêreirepufcùla noâé Indice Dardanidis caflrorum incendia fùuto, famaloquaxprimumßib Solisnunciat ortuHi, Panauntur porta fubitàpedites^,equites^ Vtoenibus effundunt fefe,catiipiiqi ptopinquanl, Exploraturi ßfors qua lateret Ârchtuûiti, ' Turma per inßdias Priamo quot^ DardanidanHi lungentes celeres defueta fub effida mulos, Exibant cum rege feitestnei^ tarda fenedus, Hatorum duld incenßos retmebat amore, Ciuos Danaûm Sauo incolumes àMartereliUea Sperabant lætte uiduros tempore pacis, Tranquillam tutos^ att'mgere poßTefenedanh . iioxuerà fummiimmitis louis iflnuoluntas, Gaudîa multipitci penfauit inania ludu.

Ergo ut equi uidcre Phryges mirabiletexH«*} Obßiipucre omnes,circumfiifi^ fleterunt. Miratimotem,rnultaq-opus arte paratum, ‘ ■ Robore pro’ßo.ntem quales,formaq; uidentes, Quando Aquilam piece circuflrepuere loqtddS, Continuo incerto itaria efl fenteniia uulgo, Pars eteniM beUo (onfldi lorpora longo, txofiquoq^ r quurn^Damoren:opusefjeilidetet, Precipitareiubent fublimt à u,r-ice mentis, Aut molem ancipiti mflflam uiolare feiuri, Aflalij fibrtca perfuafi prottnus arte, i Jufferuntfupertsflieuiuenerabilemunus, ■ Alterius Danais beRißgnum,aiq; laboris,

At^ ea Darda nide uario du murmure petiflltf, Infered nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uulnere membra,

Kultiplici egra trabens m campo coflicituruir, Vibices CUIUS turgentes fanguine multo, TAonflrabaiit ceteris uefligia tetra ftageUi, Ad Pria niÇefe ergo pedes mox iUe uolutans, Supplicibus genua amplexus dementia palmû, Talie fàüaci efl regem fermone precatus'.

Argolicis miferare equidem de claßibits utitim, Et Phrygios aufum firro inßfkre penates, At cuiüs poßitfcriiari Troia falule. lAaxime Dardanidum redor.HÜ me quoq^ Gr^ß landudum uehement mßnfum iniuriaflcU, Qui me,nuÜa adeo reuerentesnumina Diuim, Supplidoaffeieregraui ndta'emcrentem. Crudeles nimium flmper,nimium^ malignly Sic etiam magna nigrati Brifeide adempta, Eripuete fuieuirtiitis premia AchiUi, Tecf; Philodeta defertum äcleffe tuoriM Afflidum morfu b m i emnos Uetmet Hydra, Haud fecus indigna Pahmedtn morte neiaruHt, Et quas de noflro fump/etunt corpore ptxnasf Quippe inhontfk' füf ceibcios dare rrrgauetaia, Tiirpiter itiß^o noltus dtfcedtnbtllo,


-ocr page 275-

DE I LI I EXP ’

ïrgô muUipIki perlufum utrbere corpuf, Vejk^nudilruntjCf dirù membra fla^eÜK, i^ojhli laniatimt in littoredeferuerunt. iniferere igitur rex ßliaßime noßri^ ^‘trnp^ßipplicibus qui dat^uenerare Tonjntentf Scilicet hoc prohibe,ne me Utentur Achiui, • Juter Dardanidat peregrino crfupplicecxfo» Pro quibuf hoc uere' meritis ego l})ondeo,uobif iJaudquaquam poflhac Graiorum beüa timendat.

HuncPriamin contrà diâis affàtur amicis: Ponemetum,nontepermixtum rroibut,ultra ^is/^erare necem, dut fieuos trepidare Pelafgotf Uerd^ tüorumfrßuidm quippe fuperbo, JJofkreris pofthdc,noftr£ aceeptißimut urèi» Anijjôs hinc iam pdtrilt;e obliuifcere finer, J-etonm capiatnecdulcis amorthalamorurn» Vtn«« d^e ueraci ferma ne cdijfere nobis, imiBituM cqui quuprcpter condita moles, HoiTendii i/fitàufnec non nomen^,genut^, ttquibiu dd Troiam uenidt dtc bojfies ab oris. lHe Wetii pofito,/â!fo htec de peflore contrai (^otHdtwqitit^uero tibirex fermone fitebor, Unn/wdum nabis quando hiec aperire uolebam.

i^rgosmîpitrid eft,nomen teneoq; Siwonw, ArfwmmeHj e]îgenitormdturiûr£ui. ïdtdlemfcd e^Muîn Gr£cis inuenit Epeui* )î/în4(]^Ioco ßeterit immotus eodem, Hox capienda dabunt Argiuis Pergama fita. Si« iSiWi dccipiat Tritonia tcmplo, certitim fiaient,uanum Hnquent^ laborem. Ergo dgitCjitr^- omni mox uentum d parte catenii Nobile op«j Iff,' fifhlifftem ducitc i« drcfiK* T«ludice«(ent chltend rcx ipfe,togd^ ^fßiriiiibet,zir„jo„ilifpirereSinonis. Prgifeild boum certdtim tergora coUof Kffl«f!f,t«nuMcrK circum ciibe«K. Efr cdtnpos rotulii «jolem uelocibus dmplor, 'wpolifdm trdxère,Pelafgo milite foetam. ^'’’•«illoj hilari refonabat tibia cantu, î«cK celebrabant gaudia fiftit.

u-m mgenti cdpti« caligitte mentes, ^^fanorvm homiHiim,fortis^ ignaraficturie, ^‘^ofdtquifiolidafe^antes gaudia uana. liticia, GT dumjpe laiüanturinani, proprù ignorant fhilti fe impmgere cUcie. ^’■gô pernùirt wlfro inuitatafuprema, *’’j«rd)n itifilix Teucris cornes ibat iw Mramp;ew. Cirpentes gelido i« simoentw littore flores, (^’’naiant proprix cladis quoq^ ceîld coroni». tfero tdKto Jub pondéré terra gemebat, 'Ffrro drmatdrtw»! uertigine fciffd rotdri««. Attriti infonuert datis mugitibut axes, itridebantrtlks odli(ix,dt$ intenfa catenet ^oluebatnig^a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitjntwn.

Exoriturcldwor^ uirùm,/remitus^ trahentûm ^°ßgt;‘tpituceelimt,atlt;ponnii concuffafrag ^’^’^‘ßfdmfonuij celfls ^wercMamp;w ïdi»,

/ G N A T I O N Éi

At fonitu Xanthi curua mtremucrefîuenteti Et-«ox eldtd eftfuperas Simoëntis ad auras, Qjiin louis excelfo tuba tum deuertice ccxli. intonuittrailx Teucris prlt;cconia cladis. Non mitiui intereà miferi fua damna trahebant^ Et /flacia iininenfo fuperabant longa labore, Prata per, nbsp;nbsp;uario diuulfos flamme canrpos.

Infequitur fublimis equut,cultuqi fuperbus, t Infigni, (y Diuùm exultans ad tenipla propinque^ Ipfa manits fimori impoaens tum Pdölt;« equ'mo, lmpulit,aiq} citum firuenti in tramite mouit. Ergo itquans celeri Troianorum agmma curfu^ Velociiaculo non fegniorilleruebat, Vt tandem miferec partis aüabitur urbis, Kaud equidcm tantam portarum anguftia moîenii ( Ampla licet per fe)periturie immiferit urbi, ai fitcilem ingreffîmt Diuûm Regina paraftet. ipfe adeb magno portdruMt emota tridenli, Limmadiflecit,turret^ euulfit ab altis. , Sedibut,atq^ immifitequwm Keptunus ouantensi Troades intereà per totam protinus urbem, Matren£,cr Iflonfefiuxta innuptte^ pucü^, Ducebant Itetas circum fua damna choreas. Aut fàtalis equi celebrabant carmine laudes. Aft alite tutus quo poffit ab hymbribus effe, llli purpureos tune inftrducre tapetas, tnde alite tener£ foluentes fhmina mitra;, Pulchrè centextis ornàruntfloribus ipfwm. De $ cdde qUtedam deproment diuite uinuntj ïnficitq; croco permifeens Uta/oluni Sparfit odorato circum ilium fœmina Èaecho, Mifeetur clamor^ uirûm,Qr ftrepitus muliebrif^ Conclamant pariter pu€ri,effaeti^feneila. tJonfecus Oceani quales de littore quando Turba fonora gruum gelidte fub tempore brumte. I« morem chorelt;e cyclo circumfalientes, ingrato curais cantu clangunt ab aratris. Sic magno refonantc omnem cUmore per urbenti Marte grauem molem ducebant Trocs ad arcems

At uerô c thalamo Friamifefilia regis, Obifcibus ruptis diumo numinepulfa, Proripuiltqualis ueloci bucula curflt, Infèftus duro quam crabro terruit iilu, U prteceps,neq; iam confueta aut pabuU cordh Aut fldus pecoris potis eft reuocare magifttr. Non fulcesherbat,nonpinguia pafeuaqueerit, Sed grauiter crabronis acuto faucia telo, De grege defertafùgiens procul errdt i» wmfcrdd Talisfttidico tnentem coacuffatumultu, caffandra,Gr facriftimulis agitata fitroris, Laurea coucutiens iugentem ferta per urbeta lnfren{Uit,ncc ei charomm cura parentum. Ne C mouêre ditiwi«« «tcwofctiigHMie iunfü» Nccûm «irgweitiw mentieft feruare pudorem# Nec tam T hreiciam coneußit Mœndcî* deitfls, Di'uind in fyluis montanififtula Bdccbt. Q3lt;c fltrqs hm( mde drdfntw /wnwîd wquet

-ocr page 276-

TRYPHIODORVS AE G Y P T V S

Jum coitcttfiens caput,hederdcei [ertd, DwmDens infMoßimulosfubpeäortucrfat. Qntindiumamens cajj'atidrte'mfûtaamentent, Perculit immetifd rabie ^rd corda ßti^dns, Prgà cdput mMbui,pulfdhs,crpedlord crebrts^ Etflduos ldcerdnsformo(b in uerticecrmes^ infdnd tandem proclamât talia uoceî O miferi Troès quid non tolerabile munuf, Peßinatis equi petitura ßßere in arce, Perniciem patrilt;efqu£uos infanid cœpitf Suprem£ ne adeô noiiis properatis in timbrdfi Excidium Troiießongi finernq^ Idboris. QSiC ßretjZT cldudet lethall Pergdmd fomnof Hoc mattuf hoßilis ligno occultatur Achiuûm, lamij; patent Hecubes euentufomniducro, Qjise parère dccenfam,atqi inccdiaUdßs, uomente Vifaßcem,totamflammii^ ettertere Troiam, Scilicet Argiuum fupremos tAarte latentes, Illa duces moles ingenti geßdtalmo. Ciÿos,fimul obfcura terras nox texerit umbra Ad cladem cinéios nofiram fùlgentibus armis^ Pandetequus,f£uoq: implebit Pergama partut. P.xtrema tUi ergo tentabunt pr^lia fortes, Protinuis mifera uaßabunt omnia cade. Ergo leuaregrauem tarn dira fœminapartUi HuSa ualebit equam,nuUa objktricis obire, tAunera,nec factum claußris laxdre uirilem, Lucitt£ ofßcio fùngetur fcilicet ipfd Quanofiram PdUasfitbuertitfunditus urbem, Cuius eonfiUjs eadem quoq; Machina ftruiia efti ilia grauem foluet uentrem,partu^ leuabit. Et nofira implebit cru deli Pergama fatu. Et tunc purpureo capta fiuet agminein urbe Sanguinis ejfufum Pelagus^cedisq; fluenta, Diracjifœmtneis neiientur uincula Pdlmis, C dptiu£ innumereeferuitum Troades ibunt, Trifiiaq; abfument cuerfam incendia Troiam,

Heu mihi cu quanto licet h£c memorare dolore, O pàtria,ô quondä toto urbs celcberrima mundo, lam iam puluis erisßam te Vulcanius ignis, in tenues uertet cmercs,firuóiosq; deorum, lam ualidos manibus muros, iam taomedontis lunditus ingenti eruta fiindamentdruina, Jnfultans tenues difi’crget uentus in auras, Heu quam dira manentchari nos fàta parentes, Te genitor Troi£ cernentem incendia pyrrh^, Herciei miferande louis iugulabit ad aram. Teq; canem mater Diuorum immota uoluntas, Eiatorum efficiet trifii de clade querentem, QuorÜ ingens quondam fiterat tibigloria partus, Hon procul à pdtria te diua Polyxena cafam, Ad tumulumhofiilem dehinc lamentabor AchiUis, Nec miferanda tarnen tibi [ors ea contigit Eelix mt/rte tua for or, cr fecura malorum, O Kt jiîÆi« Idcrymas trifii dum fùndo fepulcro^ Argolico liceatmthiuulnere clauderetutdnt,-

Ndin quid opus uitafnifl quodme adfitareferuet, D«rd magis.fluélu^ exerceat ufq; malos urn, Heu procul à patrite tumulandaut dulcibuf oris, P, eginic Graiûm cogarferuire malignt, ! nfidias ipfi que iam molitur Atride, Seinos S miferi ianduditm crédité Teucri. (Sinon pernicie potius cognof:ere uefira Efianimus,queueracano,quecertareccritT.) Pefiifiram^ animis iamdudum peUite hubtnt, Quos tenebris Ate,zy dira caligine cecat, in molem inuifam ualidas uibratefecures, Aut occultantem fiüacibtts arma cauernis, infidias^ uirùm uiolentis urite flammis, iUe rogus nofiros confwmet protinus hàjks, Tuijcconuiuia mî celebrabitis^at^ choretUf Et pro libertatemihi,ofitnfaq;falute. Crateras grata ftatuetis pedoreleli, Talia ßtidico iaélabatpeüorein auras, irrita,nec miferorum uüi tune crédita Teucrâ». (Scilicet huic queuis uera utprediccrepofiêt, V irgineo Phabus dederat correptus amore. Qt^em Cajfandra fimul ßüaei Jraude fifildti cunilam indignatus a demit, Hequis credere ei pojfet quecuni^ mouenli.) Quam mox corripuit genitor fermone mimeit

Ecquis te rurfum uates mefanamalorws, Perfiiîle frontis,malus irritatalii Demos, Attulit audaâer mendaci uoce canenient, Hon tua mens unquam à rabiofo libera morio, Hecatur efi animus maledidîis turpibus unqusist Hune affedla etiam marore ob gaudia nofira, Venifii,muidiam lingua tefktta procaci, Tgt;um libertatem pofi tot Saturniits ànnos Reddidit,O' Danaos à Troia reppulithefitt. Hon hafilt;e injifium longer uibranturmhofiein, Amplius,aut arcus neruo ftridentetrahuniur, iam^ filent enfes,atq, irrita fiiicula tandem. Et c£tus amat,cr dulces uiàoria Mufas, Hon natum genitrix hello iam luget ademptssàt , Hec mulier mittens in pr^lia dura maritusx, OccifiiM iuuenemcrufili uulnere plorat. At fufeepit equum Trou patrena Minerua, Tuuero c thalamo crun;pens,n!cndaciauana Vaticinareitui memorans inconimoda Trete, Atq; urbem infifiasfi elerato infana labore. I procul hmc,facros nec pollue peßima calus, iam nobis cordi cdn:us,l£tis^ chorete, D urn non Sauus adefiqui terreatamplius hofiifj Eatidicieqi tute pofthac nil uocis egemus,

Dixit, cu in thalamos lymph ata mcntepucUî,' Inuitam licet,atq; à patre tacere coadam, lußit contemnens ueracia diHa reduci. Qÿ£fimul ad ledu thalami in penetralia uetiit, concidit,atq; fuis cum fitis ßta fuotum, Plorauit recitans’.patriie trifiemq; ruinam, lamok animo cernens populates Pergamaßama*

Ne«


-ocr page 277-

DE I LU E X P V G NA T I o N a

N« wiwwjiw/ùamp;jnt opf ri,mokw^ facnti, OdrJiinidi mfeßitn ftßtbaitt PaOadiiarce^ î um Hfrô fu^erij cadii oinnes uiiiinid ad äraf^ Et crffrer tenwcî ejfertur nidor m durasi CatlicoU iuerß pompAnt renuêre ficrorum, T««i toUm celebrdnt conuiuù llt;eta,per urben^ tiixurii ^jonna nimio Troia ebridßßu, ituliilù,ç:r uino pariter,fomtioq; feputta» Et rtimiiwi temerè curiifecura relidw, IpfiMrtM commijjd ßiit cujhdia pauciii OcoB! quoniam Solfc iam merferat undif, Et noxobßura pcritura inuoluerat ambra^ Pcgimn, O' extrema mi [eras caligmc TeMcror.

V er fata mtereà corput mentita femle, ’fyndaridaetbalamii uerbis Cytherea doloßs, ^‘tocat^mßdiof molitaq; talibiM infit:

Me«t/att{ eqwo rt«nc occultatM rfcfr«o, ijio.nfi «öC4t,Menti« pofcitq; mdhti«.

Qjj-tn cir,M proceres Troi£ infidtantur Achiuu, P'op‘‘eru(4fjto5 unam to'erantq; laborer Efgó dge.nfc Pri4ni! tfnrijt te tura^nsc ipfe Deipbobua lponfia,gt;fec Tcwfruwi tcrrcjt hH«*, Porif incum cz propfr^, ßqiiidc te protiflMlt; tpß Uiflpro tercdJiOn mala tot pajfo Meneldo.

Herwtmorins Ve/itwtw tenues tu naitaurat.

Arÿua dolts Helene/eduila/ubile

Hnud mon Deipbobo jragräs comitate reliques, Treadibas niux ad templam/fieilantibus ibat, Ojtifmul ad facram uenit Tritoitidw 4rccmgt; Splwiid4J«Ioci tetigitq; PdUtù greffu, (^on|liiii,Hero'Hn prlt;cgnjnfw pondéré moUs» Attonit« lujl:r4nt ocults mirabile trxttMn.

1 er lircum ingfafet« celfreî Lrper ortei Iwit eqMmn^MicIwfos lafciuauoee lacejfens, VxoriMtt rejrrens arguta nowwiii Hoce. Hero«.»n,glt;(«id4 gefkebat quos eq«i« «ÎMO. ifloruffliimmenfi« penetrabatpe^lora lufliw, Ef Ltcrxn« m^gao tdciti m^rorc premebant, îjndifyide 4 uditft gemuit Metielui« Atrides, Etuixfeteauit^quin mutua uerbarefirret^ Flt'tit O'4«d‘tit Dismedcî Aegialdu, Peaelopes tioinea peflt« percwjùt V hfiis, Uomineat Anticli« pmepto LdoJumi«, Infamy ttimij (Hmulw dginti« amorw.

Os foil« ßulte nocùufd 4d ucr!gt;4 refoluit, ExitioDaiuoswtcauUMocedutun«. • Atmambi« fapienj tnox mterrupit Vlijfeî, lnifi.'lw,inbiben$properdntemj«ndercuerlgt;ilt;»

Ucrd 4Mt UMch nwmittbi« improba Jlmgetw» ContinuitmantbiK ualidù'.captiuiu at ille EHitarcMoleiK conlufiiSd file atia morti, 1 inieawexiremaniMjCZfolMerf ßttces. I T entabit uinrlis,partes agitatiM in omnesî I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vimaltamjhbat contra Laerttm Heros,

I IJon prias abjîfttns quam guttwr futile palmw* I Uifit.Stjtgiasitittinatn^eiecitAdundM«

Qiient tacitis lacryinis lugentes indePelafgi^ In fimoreot culte tumularunt intus equino. Membra eius chldna iamfrigida morte tegcntet^ Sic altos forfan queq^ decepijjet Achiuûnt, trritans Helene jàUacibus improha uerbis, Sinonoccurrens toruo Tritoniauultu^[ Ccelitus,ipfa fuo lußi/fet cedere templo, Solafijec terribili Pallas fermoneminatat Perfida,te'ne adeè niniium fcelerata libido. Et Veneris ßaudes,mconcepdß Hymenift. Molirihlt;ec indigna iubentßimulantq^fiirentemi Hec mentem Atridje tangit tibi cura maritim Hec nat£ Hermiones mifereris miqu£ reltihe, Auxilium Teucris nunquam non firre parataf Difcede, CZ celfi repetens tabulata cubilis, Indice cam flamma cla/f es operire tuoriwK» Talia commemorans fraudes auertit inanes, Tyndaridos,thalamimonetäq;in clau/lra remifitt Intereà Jfoüdi noile aduentaniefuperbos lExercere choros eeßarant iam quot^ Teucri, Crede ties placida làngurntia membra quieti, Defierant Istam cytkara rt fonare per urbem» lam^ aliquis Traum fomno,umo^fepultus, Captabat firatus fupracratéra foporetn, Focula ffionte fuaad terram quoq^ multa cadebatt Detenus fomno ex mantbus ,terramq^rigabant. Per terras ibant coniundafilmria rtadli» Kec latrare canes auditi,iundla filetant, Prolinus V cladcw T roiie tacita aura uocalaU

Ipfe adeo fortem Graiortvm,fitaqi Teucrum» Txaile iuffo penfans examine libr*, Lancibus imponens paribus diuerfa tatentd, Ambigui Martw Saturnius arbiteraquus, Contulit.ac Stygiwm Troas depreßit ad Orcunt, liitcritttTOprono portendens pondère,frtum, Graiorwm contra uiflricia^ extulit arma. Protinus ad Lyda fragrantia templa receß.t, Extremam Troif mijeratus Apolloruinam, llicet Aeacidie luxta fublime fepulcrum, Exbibutt Jtgnum lucenti lampade Graijs, Aefimides.tacita monuitq; rccurrcre clafie, Perutgil ipfa etiam è celfo formofa cubili, Purpureo focios hortata ejl Tyndarisigni. Haud fecus dc rutila ffdendens quu cynthiafiamii Aurata calljicieconncxa fei tnaH . '■ Kcft equidem denps eim fe primùm exerit mbris Cußjidw excifa in morem Jua cornua monftrans: , Sed Spbaram nitida quu complens Jjdcndida luce, Attrabitoppofîtos radios de lamtr.ejralris. Haud alias He'ene quoq; lu pulcbcrnma flânias, ïormofa obfcurum tendebat in acra dextra.

Ergô ittbar ßamnije Gray fublime uidetijes ludiciiwnreditus promij}’uw,prot»itts omnem,. DetruduntfalfoprcperanteslitforeclalJen;, Tiwn toto ualidisinfurguntroboreremis, optdtdm btUi cupientes tdngere mewm’.

-ocr page 278-

TRYPHIODORVS AB G Y P T V S

sic tum remigiü pr^/Üntes Marte fubibant, Ët ifto titmidum petagtu rumore fecabant^ Jit(]; dubant uentis ueloda uela fecundity bonccad iliacum reâor Neptuniti àquarum. kemigio clalfent deduxit praepete Uttuf, Vnde prim tdcita laxaraiit fraude rudentes» A fl equitum retro türmte manfcre réliilfy Mutuuf hinnitsos T eucris neforfan equorum, Signa daret/omnoqi excußif proderet hojkmi Kccminuaarmatiuaflo [erobere promunt^ Ârgôlicireges,ctecM linquunt^ caüernof^ Grandis equi,çrgratas tandë egrediutur in aurofi SiçUt apes dùlci flagrantem mellisodore. (Oeculttc artis opuf,Z!r inenarrabite textum ) Pcrfrcêre caud quando iatui m arbore ceram, lam ftridente iHe linquünt examine querctu, tlorifrros magno^ bbducunt agmine campos. * Spicula^quofuis uibrant [ua prtetereuntes. Siccr equi clauflris poflquam erupêre [olutis» heroes iianaûin,reucros flmul agmine frilo inuafrre, cradhuc thalami in penetralibiu ipfls^ Captantes moUem multos per membra quietem. Aeterni diris [omni immerfêre tenebris, ip[a adeà ejfufo tum fangutne terra natabat. immenfus frrijt Teucrorum fydera clamor. Palantùm, cttrfr cadem frgientium inani, ilios O [onitu tremuit concuffacadentum. iUi crudeli grajAantur cede per urbem horrendo flrepitu,[euorum more Leonunif Sanguine^ undantes conflernunt ftrage platstoft tmmanes refrrunt perq; ipfa cadauera grefluff At trifl patrie cafu intra teâa domorunt troades audita,percepta clade [ucrum^ Aecenfe longo pars libertatis amore.

Ad ciedem niiferis prabebant cotta niaritlf, Plt;lt; w prolem querulte lugebat hirundinis htflir. Atiuuenem tenera florens eetate maritu/m, Cte[wm flgt;on[a,ut adhueq; recenti mórte tfcmentëi ton(^exii,ftAtuit Stygiat comes irefub umbnu^ ifincuU uiiloris pottus quam frrrefuperbi, Adctedeirimouit^inuitum Dardanis hoflem, Cumqi [uo obtinuit/ßonfo commune flpulcru/nti Muitte prtetereà tantorum mole nalorumf (Eredam perfrëiam prölem,uita^ carentent.

In lucem ingenti flaâte terrore dederunt^ Attte fuitin trifles^ edentes tempus abortus, Clauferunt miferd cum fatu tempora uite. Tunc adeo immanis cupidiflima credit Enyo^ tdiigumis effufi grata fl S^eâare paflens. Per troiam rapidifaltabatturbinis in/hr^ PernoXyingeHti betti^ horrendel tumultu. Qttiiw ittx/d infrflum caputinter fiderà condens^ Argfuosflimulabat Fristquin ipflGradiuus. Auxilium f^is prtefiibatflrusAehiuis, Succeffit atfcipiti in partem procliuis utran^i E didit horribilemi flibtimi Patttu ab arcs Concutiensflsnmilcutwn louis Aegida,uoeti»',) intcnuit^ tether [auam JuHottis o6 iram. Terraq; Neptuni ualtdo commota tridente, intremuit,magnum^ dedit concuffa fragorem. Ipfl equidem tanti trepidus terrore tamultus, Ad [uperas pluton limidiim caput extuUt aurat.} Candttafub terras Humitia regpa relisiqiiem, Namq; uerebatur iuflis ne forte Tonantis. irati,nimitimqi accenfa mente frrentis. Mcrcurius (unâos hommes demitteret Orci, V[q; ad(è immerfi quaffabant omnia motiu, ÉI populabatur Troianos maxima cedes, Nanq, alios Sceâs ad portas confrgientest Aflantes ceco mittebant Marte [ub umbras, Afl alius leëlo dum queritat arma reliâo, Cccultè hoflili confojflusconciditbalbi. Quidam cz in umbrofis feuwm abditus tedibm hoflem,

Koflitis lit morern ratus effl excepit amiciMj Stultus,nec pariter contra efl acceptas ab illo, Sed tulit hoflitij triflifrima,premia lethum. At reßdens alius [upremi culmine teâi, Occiditimprudens mflerati nece feli. Part infllici domiti fua peâora Baccho, Attonitiflrepitu, cr tanto dum murmureflitmii Excufri,domibas properant defcenderecelfls, Scalarum immemores lapfu cecidcredeorfltn. Precipiti,(yproneflegerunt impetecolla, Atq; ita uertebris ruptaceruicifolutis. nbsp;nbsp;, p(i

Eruâauerunt anima comitante ly aum. nbsp;nbsp;^.2

Multi etiain fluflra ceciderunt agmine flßo, t a Pwghirt/tijRfcnon multi de tun ibus ahis, rii petiêrë[ùgà,flfl hoflt influnte dederuntiit in pracepstflupremo adeuntes Tartara flltu* AngufliM pauci per portam deniq; fefli Eripuere neci frrtim, inifrre^ procettis. laâatam patriam tanlis,tantis^ periclis, Deflruere fliam,ueluti hi uafle equorenouinii Cum frra tempeflus immani turbine fregit, Arripiunt tabulas paßim,remos^,foros^ E t uitam pro fl flruat flbi quifq^ natando. Kaudaliter pauido frgiebant agmiste Teucri. Certim, cr timidis confrrti paßtbus ibant, Se trifli patrité fubducebantqi ruhtie.

To« uerà miflranda atro plenißima tabo, tnnwneris^ cadaueribus repleta uideres* Orba uiris,trifliq; undantia Pergama cede, l^am necapud duras quidquam clementiaGraiesi Hepperit utta loci,nc(^ Teucrûm parciturulli. Peruigil immani cladis Eettona flagetto. horrendo flrepitu per Troiam grajfaialur, Suffleiens animos Dinais,uircs^ miniflrans. Illi crudeli uaflabant omnia dextra, Mec uenerabantur [tiperorum cede furentes.' Kumina,[edfrt[ofaedabantprottnusaras, Stthgumefleticiaq; altaria débita tabo, Quin etiam immiti miflrandos uulneré’proMS, Mdâauêrefenes, çy geflufupplicefiexK.

oranM


-ocr page 279-

D B. I L ï I EXPVGNäTIONR

Gntites genibus ueniamfmiferabde)''Miquie Duailcre neci,neq, eos eß-aeta fenedui luMitjUec fflpifi reuercntia débita cano, Ei multos mißrc lacrymuitts matris ab ipfo, Expertes culp£ rapuerunt ubere natos, Cedentes propter peccata ignota parentumot Eacq; fuo fi-ußrd nutrix dum probet alumno Inßrias rapto mifcrè libabat ad ortum, ^rgó canes rapidi fimul.aëriieq- uolucrei Ejfiifoiiigluuiemfaturabantfangumcuentris, Pa'i/m per plateas f cadauera ßrata uorabants Aeriepriedam uolucres clangorepetebatif, CoçpoW raptantes fed c^fa canes ululabanf^ Uiti,nec Donimii parcebant forte repents, Peipbobi mtereàÇ Paridis poßfunera ß-atris quot;^ytidarida iniußis jibi lunxeratille hymenxis.) Itidomtto adfedes graß'antes Mafre rnefcitnf^ ’'«tiiporen; LaertiadeSjC/'rex Menelaus. QïJles brusnali miferas fub node crucnta: ^^delupißdo quando cußode carentes, Depraiianturoues,mörfu laniantq; uoracti Spèni dommtq;.gregisq‘^ct mania ouilia Imquuii Sic iSi t!înameroî(itfto tantùm qu tmlibet') boßrs, Cottgreßi'oißß^ fj]iff)-unt c£de fub umbras. Tune eXorturecens dubio eß certamme pugnd^ tliifuperare domü,zy magnö impè’e tedis ^uere inßabant^aditumßrroij; parabant: Dffiiptre (balanus torquebant Troes in ipfos aduerfos ßndentiaßncula 'm hoßesi ^smatigileis capita hi fed enim,clypeisß', f’rotedi[ubeutit,cy i« «eiiei protinus ipfecr^ Irruntpunt aditu fado^tum f£uus Vli/fes Obuia difiedu compefcuit agmina portis, farte ada in lagans fiefe fubdii eere morti. Ct^erememßußra.deprenfimt deniq^ Atriles, iDaphobum tnediam rigido ßrit enfefub a:uum, l'itejinta folo eßudit quo uulnere, CX Epar, lamßiJi/q; gubernandorum oblitus equorum, d'xpö/uit tuntidos uii£ cum lummeßt/ius, -Attrcmebu'ida He.’ene beSo repetita,maritum, ^snteßqueba'ur dubia iam l£ta,perado, In piiriaingaudenj bello fe po/fie redire ; Ja n pudor urgebat male confcta pedora eulp£. Ergorecordatautpatriaineß uerosq; penates, Vtx tandem, zy uani /äquam fub imagme 3omni, Occultas imo ge.nitus de pedore duxit.

Cöfeßim Senio, cy magnomm mole labarum, Aeacides Priamum Pyrrhus, patris ultus Achillis, ln:erit«?«,Hcrf(ei Iomm obtruncauic ad ararn, flilprecibus motus regis,ntl fupplice geßi, Nfcueneratus auum ed£qu£uum Pelea,canairt Cifaream eßa:to deturpans fangumetat illam Quantumiiisfeuus, tarnen eß nnferatus Achilles, i)ire Neoptoleme, atqui eadem te ßta manebant. Ad facram 'mßlix ueracis A podmts aram» Teinpla proßnantem quum te diuma facerdos.

Enfe ficro uindex confojjwm ad Titffard mifit. Elcbat C7'exc‘e'[a de turn prlt;tcipitatiim, Eunefttt puemm n.^nibta crudelis Andromache crebrif ululatibm i^flyanaildi Intaiüieq; pedes fub Palladis acer Aiax oppreßit Ca/fandruin conßtgientem, Indignata deaefi^zy uim,jic'muiq; perofa^ Auertit ßolitum à Danais louenata jiuorentj Vnius ob noxam cundis imßnfa Pebfgis.

Aß £tate grauem cadi Cytherea cruentifi Anchifam eripuit longam mißrata fenedam» Aeneam'q^ unà..natum Amhifiecp,fuum(j;, iS procul £t patria cohceßit dtua colendos» Außonitcßnes,ßquidem lóuis lüa uo untax, Etjuperisßabatcertahjecßentehtta DiuK^ Progenies Veneris regnum ut fine fine teneret. Ét nati nateramjO'qui nafi:enttir ab tilts,

Tumgenus ctr natospr^chri Antenorisipfe^ Bnßitis hivmanirecolens firuanit Atrides. Cffi'. ia^atq- animo memori benefida reuoluens^ ii\anßietx men fa exiep urn fic^ eße T fcfanw. Non procul li pjtria te Laodice qucq; uita, I cfitfK^j’W.pjfKlotellusfußepithlatu, Non fe Îhcjsudes Acanii^,iion uüus Achiuûm^ Captiuam duxit,patrie/cd Imqueris oris.

üöequidè cuiidos captte memorarte tumultufj E üaleam'Troi£,ciedis tantau.' proceUas, Vos Ô Pierides manet kic labor tp fe Cam enis, Imponem Idtum deßndus mitnereßnem, Tempus equi quoniam coU'tm iam foluere anhelii NdJM /iwk! ac Pelagt huidit caput extulit undis^ Clara albefceiitem conßjergens aëraluce^ Puneßterupitnodisq- Aurora tenehras, Gtat) exultantesßuccißu cy Marte jecundoj quot;nbsp;Vidores totam luflrabant protinus urbem. Ne ÇKM fors Troum popular! d cdde latereti Incolumiszmultis letaliauincula prtenfis. lnieccre,uelutpifeesfalfu mare propter^ Quandoinlittora e/funditpifcatorarend: Egeritur domibus tum Trowglt;i:?;d fuperbiSt Moxßlendore fuo claffem ornatura Petafgany Ex TfcnJawK uiduisq; eß'ertur mastima prteda^ Capiiuasq; fuis cum ndtis Troadasinde, Ad naues ducunt. Kapidum pôfltiirribusaltis^ 1 tn^ni/^re igne m, Neptuni ßrudaq; dextra, Pergama.tn exilem flammisuertereßtuillant; Ciuibus ipfd fuis tta fida ed Troia fepulcrum. riruta lon/ficiens populantem pergama flämSj tngemutt lalfo ploratts fubflumine quot;Xanthus, ïnde Polyxç/nam iugulanies f öne fepulcriim^ Aeaci lie,efiufo plaeärunt fanguine manes.

Tum uérô prgt;edan!^captiuas forteq^ lati, Partiti inter fefintii prumia bellij Ingentißioltorum onerantes pondéré naues, Argiui,patriam Troia pcticrerelida,

Emito obßreperum retneanies per mure bello.

FINIS, Trgt;'pbtodori|,(»twtit4te(ion4fü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIO^


-ocr page 280-

DlODORl SIC VLI

DIODORI SICVLI

BIBLIOTHECÆ HISTORICÆ,

LIBER VNDECIM^S, INCER-to Interprets»

Eciinus ante Initie in totius ftimmaî context« liber, rerum eS' _ nbsp;_ rumqiiæantetraieÆonemXerxis in Europageftæ, qiiæ^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per conciones in communi Graecorum co nu en tu apudCo'

M rinthiosdeGelonisfocietateergaGræciamtradatæfüêrc,de sxpofitioneep conclufus efttin hocuerô peipetuamhi' fïWWE ftoriæ feriem deducentes , ab exercitu Xerxis ordiemur, in Græciam traiedlo : tuin in annum præcedentem terminabimus quo Adie-ffiHorîtiâftni nienfium copiæ duce Cimone Cyprum inuasêre. Præfedlo igiturÂthenien' dt» ogt;be condi libus Calliaac,Confules apud Romanos creati flint Spurius Cafsius,ôcPrO' to 548 5. dus Verginiustrigefimus,Ofympiadequintaölfeptuagefima,inquaftadia uicitÄfylusSyraeufanus. Hacitat^ tempeftateXerxesre;xhacimpulfuscaH MdrJo'fà,contra Græcos arma mouit. Mardonius Perfa,regis t gener,rerQcpeiusad' :xeri(éinGrlt;e niiniÜiacorjUiradmodtïm fingularicalliditate, robore prælbnti corporis, f O’ !«. i' jf. fu nma inter PerCis admirationehabebatur. Hic dato fpiritu,amp;aîtatis feruo-re fultatus,magnas fern per res appetere, magnisep afpirare imperils : qiioguc KüjhsiiS, id airequerctjUarias afsiduè uarijs artibus quærere,moliricB uiasiÇ^iareXcf' xi perfuafit,uti Græcorum uires afflidarc, fibilt;^ fubiugarc eos populos con-tendereqaßiduos infellifsimoscp Perfici nominis hoftes» Xerxes igiturin câ fententiam addudus, ac Græcas gentes uno tempore bello opprimere unP uerfas,funditusi^ eucrterc Græciam tentans, legatos ad Carthaginenfesnm fif,qu! unà cum ós de recÔmuniter gerenda tradarent: atlt;^ intereos itacont pofitum,uti Græciæ incolas ipfe fuis copijs inuaderet : Carthaginenfesuero, cum efTent magnis copijs coadis,eodem tempore aduerfus Græcos, quilta' liamSiciliamcp tenerenqproficifcerent.Igituruti cÔuenerat,Carthagincnfes magna colleda pecunia,multos ex Italia Liguftica,itê ex Oallia SC Iberia mil* tes mercede conducunt. Præterea ex uniuerfa Lybia amp;nbsp;ipfa Carrhaginedde-du habitOjCiuiles copias confcripfere.Qtlibus omnib. parandis triennio ton fumDto,exercitum co'égeremilitum ad trecenta millia, naues ducentæextni'-copiât. dç.Parte ex alia,Xerxes ob Carthaginenfiû ftudiû excitatus, ceitatim inretû rîtapparaitu, bellicarûapparatutantueosuicit, quantômaiori gentiûimperio fuperabat.

* Naues ubi-iî per loca maritima fibifubieda, Aegyptumep 8^Phœniciam ôf Cyprûædifi.'ariiubettitêper Ciliciâ,Pamphili3cp,adhycpcrLyciâ,Cariâ,My fiam,Troada,ôdperHelIefponticiuitates, ôlBithyniâ, amp;Pontû,quibus trien • niofuti Carthaginenfes fecerant) côparatis, naues longas extruxit fupra miV le ducentas. Cui rei pater eins Darius, magno adiumento fuit,qui antemortem ingeutes conferipferat copias,SC magnam materiam id clafsis ædificatio nem parauerat. Nam ab Atheniêfibus olim in Marathone fuperatoDattide, contra uidores animo impacato,^rauiterindignabatur.Vcrùm cû iam profit cifcijfiC Græcis arma inferre propcrareqfubflitit morte interceptus. Xerxes itacp,ceptfs parentis fimul ôl hortatu Mardonij ( ueluti didum eft) impulfus, Græcos expugnare contendebat. Vbi cunda quæ ad expeditionem require-bantur parata uidet, ducibus nauium mandat,uti naues undique in Cymcii - nbsp;.. côuehanqamp;Phocefamu'pfeuero ex omnibus prouincijs fuisæquitatupedi-

\ nbsp;nbsp;nbsp;tafucpcoado,ex Sufis proficifcitur.Simulac in Sardis ingrcfruscfl,præconcs

in Græciam dimittit,mandans, uti fingulas quafepurbes adeant, amp;nbsp;à Græcis iuflXi,aquam terramcp depofeant» Indepartito exercitu, numerum qui * adiungendumponteHellefpontum, qui^ ad monteniAthoeffodiendum iâti%

-ocr page 281-

bibiiothccæ Lib- XL 22^

fitis utfus eft,eo mi£tit:careconfpicatusfimul tutum mib'tibnsSCcjnàm bre- Af’'o momef Uirsimum ingreftum pacefaiftiuTi irijGimil ft fperäs pertcrrefacftijrinn Grxcos foditur. uelipfa in primis tantorutn opcriim admiratione.Qiii ergo ad id miCsi ftierâf, •nukitudinead opus ardenti, ceftriccr rern confecere. Græci audita Perfaruiri •nnumerxbili ^■nanu,m^iîe^^Th^^IaI^a^rI armatos rnittunf,qui aditus ad T etn peoccuparent. Dux autcniLacedxinonioriim erat tum Synetus, Athenieri-fium Themiftoclestqui per finguias ciuitates legatos poftuiatuin mittunt^uti milices deligant, quos commuai muneread aditus Grçciæ tuendos mittant, r^roperabant enim ciuitates omnes Graecas bello impiicare,SC uarqs diftribii-tos continereprxfldijs : utcommunicato inter ft ofticio, Perfis ab uniuerfa fi-muî Grcecia refifteretur.Poftquam uero compertum eis fuit,Tbeflàîorum,ô^ Corum quifinitima aditibus loca incolebant,m3Ximam partem nuneijs regijs 3quam terratm^ rribuiflXdefperata ad Tempe cuftodia domum regrefsi funt Hicuero no ab refiet dinumecare,qut Græcorunl ftcuti fint Barbaros,ut me-

*'to notato uituperio inuifi fint cum dedecorc SC ignominia communis liber- Qiiindtn Grie j3tisproditores.Aenianesigit,Dolopes,MiIefti,PenhxbiSCMagrietesBar' corum yierxi baris adhæftre, cum adhuepraefidium in Tempe confiftcret. Achtet deinde, adb^fcrint. *^bthi6tæ,Locri,The{rali,ôi; pleracß Boeotiorum difeedente præfidio,3d Barbaros deftccre.Qui Ifthmon tencbantjCum reliquis Græcis in ofticio perftati tes,in communi conuentu decreuerc,Græcos drjs deuouendoS deciman-‘^os'qire,?quicunque PeiTcas tenuiftent partes,fi belli illius uicîôrcs euafi* ftnt. Ad eos uero qui armis abftinere uelleuidebantur, mitterelegatos pîà-cuit,qiii eos ad belli munia pró cômuni libertatecapienda concitsrent. Horâ aln qindêilhco præftnti animo in focietatem addudi.nonnulli ft in têpus cô-gruum idêfarfturos polliccbanturire uerô magis faluti fuæ prolpicientes,mo-ram trahendo,belli exitus expeeftare uolebant. Ab Argiuis turn legati ia com mune côfilium mifs^referunt ft fimul cum reliqua Grçcia labores SC arma fu-fcepturoSjfi aliquain ea re pars imperij ipfis delignet. Qtiibus ita refpônfum: St quidë grauius ducerêt fub Grçco imperatore pro libertate pugnare, quàm Barbaro domino feruirc, eos ad idcôftiltô armis abftiricre : fin per ambitioné Grçciæ imperium fibi poftulent,æquum fuifle,prius à ft geftä edidificjquç ta 'ttngloriampoftereuidcrentur.Poft haeclegatis Greciamperuadentibus,8^ ’quam terramep depoftentibuSjUniuerfæ Graeci» ciuitates refpôdendo decla ’’arun t quanto cômunem libertatem ftudio fpiritutij côplecftercntur. Xerxes uctôubi iundumHellefpontumaccepit, amp;nbsp;monté Athon effoflùm, illico ex Sardibus protcélus per Hellefpomtum iter facit: prodüdus in ficcum,copias perpontem traducit in Europa; tum perThraciam ducensjcôpluresadfcifcit fibi exThracibus 8C finitimis milites. Vbi in locum,cui nomen Dorifeo, per-uentutn eft, claflem illucacciri iubet,ututraf(Ç inuno loco iuneftas munitius xerxiscopire lt;^op'as haberet. Numerumcß untuerfi cxercitus ülic recenfere placuit, in quo fiipraodlingcnta millia hominS pedeftris exercitus conferipta traduntur: na- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

lies longas fimul omnes plus milleducentis, quaruni trecentç SC uiginti grar-cç,rcgc nauium corpora pr3cbcnte,Grçci eas milite SC remige complcntibus: reliquæ omnes barbar».Harum ducentç ab Aegyptqs, à Phccnicibus trecen-tæinftruâætCilices odogintarPamphiltj quadragintaitotidem Lycq: ad hæc a Caribus odoginta;à Cyprijs centum SC quinquaginta. Ex Græcis ucrô,Do lesilliquiiuxta Cariamhabitant,unà cumRhodijsamp;:Cois,miftrequadr3gini tadones cum Çhqs SC SamtjSjCentum : Aeoles cum Lesbijs SC Tenedtjs,qua-draginta.Hellefpontq olt;ftoginta,cum his qui loca circa Pontum tenent.lnfu-Jani quinquaginta. Infulas enini omnes quæ intra Cyneas SC Triopum Suni-um'tç continentur, rex fibi ante (beietatem pracoccupatas adiunxerat. Eo i ta -que numero triremium clafsis extabat, prçter cas odingentæ SC qiiinquagin-taadequoamp;portandos paratacjonerariae tria millia. Dum itaqueXcrxes in re^

P nunciatum

-ocr page 282-

ne Diodori Siculi

tcnfendo 'cxcrdtu apiid Dorifcum detineretur, conlultoribus Gratcif tibîrt^ nuncjatumeiret,PerfarumcOpiaspropiüsaccefsifle,placuïtdaflemin Artc-mjfium Eubceæ illico nauigarc, confpicati eum locum maximèad occurrcn^ dum hoftibus idoneum:tum Thermopylas armatorum prgfidium quodfttis eflet ad aiiguftias amp;nbsp;adieus oc6upandos,amp; Hcendos ab ingreflu Græciaî BaP baros,mifluw nam maturandum cenfebant, eos qui Graccorum partesfeque rénturcircumueftire,SC contentis uiribus fociorum falutem tueri.Clafsis turn uniuerfæjpræfeduseratEurybiades Lacedxmonius.Militib.quiadTherm^ . pylas mifsi fucrant,dux datus Leonidas Spartiatarum rex,tiir utic^ uirtute St Leonidæad rei militaris peritia admodum præclarus. Hic accepto ad id imperio, mille fO' thermopy« lum ex Omni exercitu deledis,iubet uti fe in expeditioncm lequantur.Epho' léifprofeàio. ris admonentibus paruam admodû ab co aduerfus tâtas copias nauium uint delêdam, imperantibus^ uti maiôrê afîumcret, perplexe amp;nbsp;intricato fermo^ nercfpondit,ad prohibendos ab ingreflu Barbaros eum utiq? numerum fatiî eflcmilitumradeamuerô fcmquamparatumibantefticiendam,haudplurib' indigere. Hocobfcuro refponio accepto,interrogant,num quippiam prxda ri facinoris fibi commentum cflet,quo eos ducat,quodeç exequi properet pet contanîibus fubintulit ille, fe muniendi aditus titulô illos uticp dudurum : re uerô ad oppetendam pro communi libertate mortem. Quæfi mille foil quos dclegeratjfecum proficifeantur, Spartam nempe corum caede fore clarioretnj fin uniuerfi La Cedæmonij eô contendere perrexerint, nomen Lacedaemoniu funditns periturumînerninem enim eorum aufurum fugere. Mille itaqueLa-Cedaemonq eidati,Spartiatç treccnti,Slt; cum eis exreliqua multitudineadtria millia. Quatuor militum millibus Leonidas aflumptis, in Thermopylas pro' ficifeitur. Proficifeenti nunciatur Locros,qui fînitima aditibus loca incolun^ aquam terram^ Barbaris tribuiflc,atcç ab cis aditus occupâtes feneri. Hi uerô aduentu Leonidg percepto,reuocata ientcntia,Graccis adiungunt.ac mille Locrenfes,totidem^ Mileftj,Phocenfiumcp non multô pauciores mille, uns cum illo in Thermopylas contenderunt: necnô ô^ex altéra Thebanorum»' dioneadquadringêtos, nâThebanidePerfarS focietate interdiuerfalefeu^“ ticbât,Hgc itaeg milita fuma habetur, qui Leonida duCe in Thermopylas di funt,ibi^ ad tolerandam Perfarum uim feCompararunt, Xerxes auiemre* Cenfito copiarum numero,inde cum uniuerfo progreditur exercitu. Procédé ti uerô cum pedeftribus copijs Achanthopolim , adnauigat iuxta curfum tenens claßisuniueria:inde per locum eftofluminalterSmareitinerebreuim mo ac tuto curfu tratjeiuntur. Vbi in Cliacum finum perlatus eft,nSciatur adi' tus omnis inflderi ab hoftibusxuius occafionis occupâdæ gratia exercitu cU' do miferat ad ca loca milites, quos ex Europa fibi focios aiciucrat, duceujis millibus baud admodd pauciores: ita ut prxter nauales copias non minus de* cics cêtenis millibus dux eflet.Reliqua uerô turba quxcp nauibus longis,qu£ • que onerartjs, alqs^ ad religuum apparatum portandum coadis uidebatur, nilfuperiori numero cêfebat inferior.Quarc minime utiep mirâdafuntcaquæ de multitudine àXerxe duda,memorisc prodita inueniunt.FerSt enim numi na,quæ perpetuis aquis fluerc ÔC «lundare folita crât, multitudine tantâ illinc, aquam petentem, alueo exhaufto deftituifle, pelagicp confpedum confortis nauium malis in (ÿluarum morem fubla turn. Copiæ igitur ab Xerxe coadæ o mnium utic^ habentur maximx,quas ulla unquam ullius hiftoræ memona te tulerit. Perfis itaep apudfluenta Sperchq inftationelocatis, Xerxes nßeios in Thermopylas mittiqqui fimul explorarët quo animo bellSaduerfum fefu-Xcrxfî Ad feeptu gererenttfimulcÿ edicerent, regem iubere uti ab armis difeedant, tutu^ TljermopylM acincolumesinpatriasfedesremeent, focioscpfc Perfisamp;eorumrebuspra^ nuncios mit tit béant,quod fi feciflènt,iè per eofdê nûcios polliceri Grecis,nec minus datiiru

agros loge his quos niïcincolcrêt ampliorcs uberioréfquc.HocnBcmauduo

-ocr page 283-

'a

bibliothccæ Lib» XI. 227

Leonida,ita nunciantibus rcfpôfum eftiSe fine régis focij fiant, utiliores cum armis futuros-.fiue pugnare cogantur,cum armis ccrtaturos generofius pro ii: bertare.namderegione0^agro,quernferexeisdaturum polüceretur,uelle hocàfédifcerent. Græcis patriurn atqueinnatum moreïn,nonmalis arttbus, nec^ per ignauiam Qc ignominia^,fed uirtute foium fibi, quod incoiât,atque agros parare,partos^ eadem uirtute tucri. Rex accepto per nuncios Grxco-nim refponfojDemaratuin Spartiatarn,qui ex patria exul ad eurn prokigerat, 3d fe illico accefiri iuber:irridensóp refponfum quod dederant,a Lacone quæ • ^uit,nurn uelocius Græci equis luis infeëîantibus elfent profugituri, an tanti poffent exercitus confpepium ferre i Demaratum rfgi ita refponditle aiunt: VircutëGræcorurri tibi, rex baud incognitam cxiftiniarim, quippe qui Barbaros àtedefîciencesGræcis foleasmilitibusSC roboredebellare; nequeexi-ftimes eos qui pro itnperio tibi tuendo acrius quam Perfc bella gerere foleat, prolibertatefua rctinenda aduerfus Perfas ignauius pugnaturos. Qiiædida Xerxespræfallucöntemnens,fefefequaturiubet,ut Lacedæmonias coràiii Cernat fugientesratcß edudlo ex HationeexercituinThermopy'as contendit, ademcp in præfidium Grçcorum inftruir, primoscp ibi omnium ad certamen adoriendum Medos ell'e {ubet,feu quod robore corporis cpteris prpflareuide *^cntur,fiue id fore ratus,ut eo prçlio Grçci omnes delerêturrbgrebat enini ad-bucaniinis Medorum grauisindignatioÄ baud uetulla memoria rei malege ffæ, amp;nbsp;cladis acceptæ ducibus progenitoribus fuis, qui in Maratbonis pugna lucrant â Graecis obtruncati.Dum itaque Medis maiorum fuo rum cladem co rnemorat, alios occiforum frätres,alios nepotes appellans,bortatur,mcminif-feuelint iniuriæ parentibus,fratribus,fanguini,'quin QC nomini luo crudeliter «llata:,eorumcp inanes id maxime à fuis expofcentes ulcifci parent.Medi itacp prima fronte,ut ditflum eft,inllrult;flt,impetu fado, in præfidium Tbermopyla rum irrmint. Leonidas ueró luos opportune inftrudos in angullilsimas adt-tusfauces producit. Orta utrinqueatrox pugna, Barbaris regem fuæ uirtutis ptlt;ellu»tdd fpedatorem teftêmque babentibus, Græcos accedence bbertatis periclitan- yhermo^ylAi tismetnoria:duce prxterea unumquenque nominatim appellante, fiC in pug-nam adhortantetatque in fummum periculum res adduda erat. Nam confer-tifsima aciecum cominus telis res gcreretur,ac ultro citrÓque uulnera inferen tur, conllantibus ubique in ordinibus ac cOnftipatis armis, permultum tempus anceps pugna ftetit Græcis uirtute fcutorum longitudinc præuale-ntibusmix tandem à Medis cedere ceptum inclinarfqueaciesincboata: magna iameorum parte cefa,multisq5 per uulnera cönlcclis,fupcrataMedüru , acie,Cefij amp;nbsp;Saiæ in pugna fucccdunt, integri SC teccntes aduerfusdelatiga-tosincurfantes.qui baud tarnen diu pugnæ periculum fuftinentes, à Leonidp niilitibus cæfi,infugam uertuntur.Nam Barbari fcutis amp;nbsp;peltis breuibus obre di,adapertam campi pugnam motucorporis aptiores erât : in angufttjs ueró certantes,non lacüè poterant conftipata hollium corpora, amp;nbsp;magnis dcfenfa fcutis petereu'pfi cÔtràleui armatura tecti, ictibus telis iaculantiu patebant. • Xerxes tandem cernens aditus cadaucribus fuorum llratos, necuirtutê Grx-coruà Barbaris tolerari polïè, Icctifsimos ex Perlis mittit, eos qui immortalcs inuiolabilescpappellabantur,qui^corporR robore uidebantur reliquâmub titudinê longé antecellente. Breuis quocp cetaminis aduerfus eos Græcis di’ niicatio lui tuamcp fundi,fugereqjcœperant,cumnox interueniensprçlium diremit, magna iam Barbarorum cede facta, paucis in Leonidp exercitu defi-deratis. Poftero dieXcrxes alium longe atqp animo cœperat,exitum pugng habitum indignans, ex omnibus ordinibus délibérât quencj; deligere animo uiribuscp prpftantem Quibuscoactis in aciemllructis, multa eosantepreca-tus,adiurat,fi ui irrumpant,Græcoscp cxaditu pepulcrint,magnis fe donis ac praemtjs eos cumulaturumifugientibus gladios obiecturum, neqj ullam uitg

P i fpemi

-ocr page 284-

228 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

{pern relt(flurum,morte fuge premium eis fore:Hi ttai^ fimul'arrnis cólleólf^ agmi ne fado in Græcam aciem feruntur. Lconidæ milites contra fefe colligé teSjfciitiSjCorporibusinmurifpeciem confertis,acerrimèirruentihofti refiite-re,mirè pugnâ tolerare, atc^ adeô dimicandi ftudio obnixè terri, ut nec Gbi ad fiibfidia fuccedi,nec quicquam laboris aut nericuli diminui ac rcmitti pareren tur fed perpetuo atroci^ rerum diferimine a anguftia addiidi,fuo quifqi pet fiando loco,multos ex barbarorum deledu {ternunt,ac mutua inter fe pericli tatione certantes ordines,nil alter alten' côcedere. Veteranis addebat animos pudor expertæ mjittiæ,fimul diferimen diminuendæ famæ;uereri nanqj,ne uigorroburcpiuuentæ minores fibi pares faceret. Juniores aCerrimaconftan* tia perfiftere.dimicando ueteranorûperitiam amp;nbsp;gloriam periculo uirtutisfttP dentes alTequi.ln tanta itaeç contentionegloriæ periclitantibus Græcis, dele* dus Barbarorum funditur,atc^ in fugam uertitunfugientes armati ftridis gla dtjs occurruntjatcç circumftantes agmine ftipato eos à fuga in holles conuef' tunt, ac praelium inftaurarc cogunt, Hac re perculib rege, uerito^, ut par erat neminem deinde fore qui pugnam tentare änderet, Trachinius quidam eins regionis incola, cui montana diuerticula tramitesçp occulti locorum ufu optgt; . nbsp;nbsp;,, . me noti erant,adXerxemaccedit, follicito^ac multa méditant! pollicetur le

rac luiuî anguftias quafdam montium incognitas SC occulta ftrata^los fibi tradf diflet milites dudurumtac quodam conllituturum loco,unde Grxcos pugnÇ mon rdt lt;id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 tergo adorirentur, hoc demum pado eos utrintp circumuentosfa-

oppnme«« • j ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pelli ac deleri poffe. Qiio audito,rex admodum lætatus,amplis praC'

doî SparttA mtjsTrachiniumafFicirtum illico uigintimillia deledorumqui cutnfequan-tur, tradit. Hac re uulgata (nec enim per multitudinem celari potuic) quidam ex h is qui inter Perfas aderant, cui Tyriftiadi nomen erat, généré Cumanus, honeftismoribusôCmenteadbonuminftituta,exuigiItjsPerfarumnodue-lapfus,adLeonidamf^roripit,quæàTrachinioada fuerantignorantibus aperit. Quo percepto, (araeci circa nodis medium concilio conuocato,dein-gruenti periculo àrerum fumma interfemukaconfultarecœperunt. Eranc qui fentirent conteftim ad reliquos focios difeedendum efle,aditus'que reliUquot; quendos.necaliam retinendx falutis uiam ufquam fibi penitus patere: neque manendum ut ab hoftibus circumueniantur : fieri enim non poiïe ut manem tes euaderent. T um Leonidas Lacedæmoniorum dux,immortali iam fibi ac fuis gloria animo côcepta,reliquos omnes difcedere iubet, fefe ad mcliora triaetempora,maioresc^fortunæ impetus cumalqs Græcis referuent:Gbi ciim Lacedæmontjs loco perftandum : neep ulla ratione creditum præfidium defegt; rendum Decere enim duces ac principes Græciç prçftantius aliquid dimd lius cæteris aggreflbs,fortiteroccumbere Hac ièntêtia habita, reliqui fefe inde mox proripiunt. Leonida uerô illic cum ciuibus rclido,cœpta tia atcpinaudiraincredibiliacp animo obuerfabantur. Cumpaucisit3(j(folos enim Thefpios retinuerat.qui omnes non plus quingentis erant(ad oppeten

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dam pro libertate Græciæ per clarifsimum facinus mortem fe comparât Inte-

rea qui cum T rachinio mifsi fuerant,per auia circumdudi, in fummum tandc collem ftatuuntur.Quofadum eft,utGrçcorum prçfidium inter utrafque co pias iam medium, iam undique cÉcum obfeflum teneretur. T um Græci de-fperatafalute, gloriam uitæ prçferentes,una uoceducem prccantur,utinmC' dia hoftium caftra erumpere, animâsque dimicando fortiter eftundere liceat, antequamfe circumuentos Perfiscompertum fit. Leonidas accenfqs fpontc ad facinus iam conceptum,milites pro uotonadus,iubet uti properèitapwn deant,tanquam fint apud inferos cœnaturiiipfc ftatim hoc iullu cibû fibi after ri pofeit. Sic enim curatis corporibus eos fore robuftiores, laborem^p amp;nbsp;bellt pericula maiori adituros audacia, SC pertinaciori animo toleraturos. Poftquâ autem fe quifque perfeftinè curaflet, atc^ expediti omnes duci aftitiftènfhor-

-ocr page 285-

bibliothecæ Lib. Xl. 129

tatur,ut fe fequuti,in cadra hoßiumirrumpant,q«ofcuncj; obuios obtruncet» •ndeiefe ad regis prçtoriiirn conférant : fibi nanque régis primum opprimen-diffifortuna faueat)confilium ciîc.His accenfi auditis milites.nodu conftipa-to agmine in caftra Perrarnm,prçccdente Leonida,feruntur Barba ri inopma' nbsp;nbsp;xerxii i/i

Uacrcpentinarepercuifijextabcrnaculispafsimtumultuantesfcrapiuntzat.

que eos qui cum T rachinio mifsi^iierantjrati perqfle onines, uniiierfascp ad-elTe Græcorum copias,intrâque ftationem irruiffe,confternato pallentes animo fcrebantur.Quare magna eorum à Leonidæ militibus ubique cædes ede-batur, atque à fuis plerique propter ignorationem rei pro hoftibus necaban-tutjtumultuperuniuerfa caftra excito: node quoquererum profpedum pro Hibête,errorcque ilium adiuuante,ingens promifcuè uartjs in locis ftrages fer-uebat.Nam in fumma rerum trepidationc, cxciti omnes, dum fibi quifque ti-meret,alter alterum utcunque obftantem cædebant, cum neque tempus neeg locus,quid eflèqdifcernendi daretur; nee qui quo feordine rcciperent, cuius-fciu{ru,quo duce confererent,ad quæ ligna confugerent : nec ad nomina uo-caventur, nequeomnino pauoreomnia perturbante, mentem colligere fifte-tfque poflènt.Qiiod fi tune in prçtorio rex conftitiflet,haud dubium efte po-t^lfjquinforet inter cacteram turbam, nullo obftante, à Græcis interemptus, atqueeo momento tantum belli incendium oppreftum reftindum'que ceflaf fet.Ât ucrô Xerxes ad tumultus illico principium inde profilicrat,ac fe citifsi-mereceperat ex periculo.Græci uerô in praetorium irrumpetes, deprehenfani ilficobtruncant turbam ferè omnemzac regem ubieg quçrentes, quantum tu-tèno(ftugcimpunèlicuit,peromnemftationemuidores euagantur. Ëxortà tlæjacpatefaclo rerum profpedu,cum Perfç Græcos cernèrent admodum ra tos,contempta,uti erat prçter fpcm,paucitate,confiftere cœpcrunt : nec con-ttà tarnen aduerfum hoftem tendere audent,uirtute amp;nbsp;audacia eorum deterri-Wedlateribuscircumglobati,ôiundi(jâtergo procul adorientes,confodiût nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

taculisamp;fagittisuniuerfos.Quiitaeg cumLeonidainThermopylasfucrâtad aditustuendos mifsi,huncuitæ exitium fortiti,interiere:quorum uirtutem ne

latis unquamprofedô poterit admirari : quibus una mens extitit adeo ad ttiortetnufcg obnixa,ne patria inftituta defererent,quibus^ fua fpontc offerte animas in trépidé pro commun! Græcix falute fumma uoluptas fuit, ac for-titer honeftè interire,turpi leruitute ignauam uitâ trahere. Nec cuipiam fane id dubium eflepoteft,rem tam repentinâ amp;inopinatam,tamCg infolenîis audaeix Perfis intuIiffeftuporem,ÔCconfternationem ingentem animiQiiis «nim Barbarorum tam incredibilefacinus potuiffet fulpicari C Cui ueniffèt in mentem quingentis numero hominibus tantum animorum fiducigeflè.ut de ties centena millia adoriri nihil uererentur^ ita ut ne in pofterum quidê cuipi5 fpes tant! peruirtutem nominis,tanticg exempli gloriamaffequcdirelida lit: qoiutiqjuiri intra hqftium munitionesinnumera circumuenti multitudinei defatigatis uincendo corporib.animo cecidereinfuperato, in ipfa quoq? mor teuiâores. itaeg hi foli omnium quimemorantur,uilt;ftiilluftrioreseuaferunf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

quam ait) qui honeftifsimas uidorlas reportarunt. Nam non ex rerû euentu, fed quo confilio,q«o ue deledu quidfîat,uirtutemperpenderej fortescpô^il-luftres indeuiros Ipedare oportet, lllius n^ fortuna, huius ratio SC dilcretio terum dominatur.Quis nam enim eis uiris praîferri,uel itê conferri dignus eft quos cûnec pro parte hoftiû millelîma haberenf, tantus egit fpiritus,ut incre-dibili multitudini uirtutê opponcre fuam auli fuerintdiaud fane crediderim ta tiagminis fuperandi fiducia du(fti,fed ferocitate inuid a,inuftribus animis tert Jantes omnium têporum fuperiorîî fuperare memoriam: pugnamcp fibi tû eu Barbaris fore putantes, certamen uero glorlae indiciumtg cuiufdam ueluri de-curfi fpedaculi cum omnibus poft orbe conditu feculis,ÔC omni re gefta quac ullaiinc^admirationedignafit iudicata. Solinanq^pofthominûmemoriam ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P } patrias

-ocr page 286-

2p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

parriaslcges tuen,quam proprias rerincre animas maluerunt,mai'orafuisufrf bus minime pencula recufantes adiré, honeftißimum in pnmis non folö, fed etiam propc neceflanum ilHs eflè atbitrati,qui uirtutis nomen præfefcranpa* mmi magnitudincm Sgt;i cxrêllentiam (ui paribus aufis comprobare.Nec iniu-ria quidem iftos quis exiftimarit communispotius libcrtatis Grxcorum cxtb tilie authores, cis^ prarponendos qui pofl^a cxteris Xerxem praeiqs fripera' runt.nam Barban tam præcJaro tamcpinauditæaudaciæfacinoreperculfi,an( mos in bella deinceps propè confternatos ferebant. Graccis contra ad parem glonam fuorum, ftudia (piritus^ intus accendebantur. Poftremo folos iftos uidetur ad immortalitatem tranltulifîe uirtutis excellentiajfupra omnê priftâ memoriam Qiiarenon ab hiftoricis folis,ucrùm à poëds plurimis,corßfuc runtiaudes decantatç.Inter quos Simonides clarus cantilenar0author,huius rci fummam protulit commendationem, dicens, Eorum qui in Thermopylis cccidere,fors gloriora,mors preclara,fepulchrum ara,monumenta maiorum, exitium cÔmcndatio.Sepulchri titulus talis, quem nulla unquam delercpotc nt cluuies,necp uetuftas rerûomnium côfumptrix, ex hominum bonorûabo lere memoria,fanum nominis Gr^ci famulorû receptaculû,cui Leonidas att« ftatur Spartiatarum rex ingens uirtutisdocumentum rclinqucns, xternumcp decus.Nos ucro de horum uirorum uirtute fatis loquuti.ad propofitum teuer tamur- Xerxes deftttuto, ut didum eft, aditu potitus, fed prouerbio Cadmea ipfa uidoria uidus, paucis admodum hoftibus cæfis, amifit magnum miüti’ luorû numerS,aditibus difficultatibus^^ terreftribus, expeditione pedeftri in potcftatêiedadiSjftrato fibi iam per terrS itinere, ftatuit naualis belli fortune Xerxet fldiu- experiri. Accerfito igitur ftatim ad feMegabatc clafsis prçfcdOjiubetutcon-it clajfe tra Greciam clafîem nauiget ac uniuerfis fimul naualibus coptjs inftruâa dal fe pugnâ c3 hofte ineat.Ille regis extêplô impcrata cxequitur-ex Epidne M»' cedonica foluens cum uniuerfâ clafle,ad Magneftæ nauigat extremS orâ,quç Sepiada appellatur.Magna iljic ex uentorû uis QC maris procella,triremes dÜ quot;nbsp;cufsit fupra trecentas, earum uidelicet, qux ad equos portandos erant extrU' clac,rehquarumquoquemagnumadmodumnumerum. Vbipacatusuem torum impetus extitit, remenfo itinere quo contenderat, rurfus in Magnefif fauces Ôi receflus r*’misrcuehitur. Inde trecentasitem triremes emittit, maß' dans ducibus, uti circumucdi in dextram Eubœac, contendant circumfiftc' re hoftem, ôf undique fugam occupare incautis. Græci uerô in anchoris le firmarant in Artemifio Eubœac, quorum clafsis uniuerfâ ducentis otftoginta triremibusad fummum coada eratiquarum centum amp;quadraginta ab

„ .. nienfibus inftru(ftac,reliquas caetera Graccia collegerat, Hincclaisi prade-emt '^1 (^useratEurybiades Spartanus:quacuerôadclafîempertinebant,âThcmi-ftocle Athenienfccurabantur. Hicuirob fingularem prudentiam,ôfpfæ' cipuam militiae difeiplinam, magna non apud carteros folum,uerùm ^apu« ipfum Eurybiadem authoritate habebaturtomnéfqueeius ueluti aufp^af® • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunda gerentis, fpémque rerum retinentis, intenti parebant imperio -

autem inter nauium duces decertaminenauali quo potifsimum loco foret,in eundem difceptareturicxterisqueomnibus uideretur illic perfiftendum, ullo pado obuiam prodeundum» fed aduentantem hoftem conftipata ,uti e* rat in ftatione,clafleoperiendum,folusThemiftocIesaduerfa fenredatne a tur,docebat^j^inremaritima expedientifsimSefle,fcmperclaffeinfttutia’ hoftê intêtum ferri, fie nanque colledis uiribus,ordine compofito naiugaßt buSjCundîamarisconfilia patere,(ubfidia'qpra'fto adelTe: turnhoftemIpai ’S uiribus acieper tumultum incompofita uagantem exdiuerfis buSjdiuerfo tempore in altum euocatum, ml firmum pofte aut conftans ha re,incertoscp fuorum alterum alterius,quod efle necefte foret,confiltldi sip^* tis ordinibus temerè prodeuntes uno incurfu cautèinftrudc^ inuadentis,^^

-ocr page 287-

bib’iothccx Lib- XJ. 2ji

•^^sperturbatæfominae cafibus obnoxiæaguntur, facile opprimi pofTe. The- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fniitoclis feiitentia tandem fup erante,Grçci uniuerfa cia lie inftru(fia,nauigât •nhoftes.Cumtcaqueex diuerfis Barbari porcub,euocati,cogi cœpiflent, na • P“ nauigantis nbsp;nbsp;nbsp;n^udes.

Bottis innere, multas occurfu interceptas fuppreffere : pleralque itê conferto certamine fuperatas.ad continenf€ ufque (unt infedatæ. Collecta interea utri Wque partis uniuerfa claffc, ac pugna atroci inita, nonullae utrinque naues ca-• pugnatumcp donee neutra in parte uidoria inclinâte, nox inuergês præ-

*ium diremittquâ illico têpeftas atrox fubfecuta eft, feruêtibus^ admodS per tinacius procellis, naues extra portus in ftatione deprehêfas côplures afflixit, •ta ut ab numine aliquo fufeeptas GrçcorS partes fuftentari conftarettut mul-titudine Barbarica ad pauciorem numerû redada, Græeorû nauigia ad bellû tiaritimucontra tolerandûferè paria fièrent.QuareGrçcis perpetuo fucceflti •tbus in omnibus fiducia certior atque animus augebat. Barbari côtrâ aduer-•aubiquefortunadeterriti,reddebantadpericulatimidiores Demûuerôfefè t^oacta rurfus undique claflè colli^^êtes, c5 omniû fimul nauium inftructa acie tonundereinhoftes parantmècGrçcosufquâuis tâta cÔrerruinfed triremib, ^tticisin ordinû fronte collocatis, ad quinquaginta numero, Barbaros çôtrà ®':dncti,intrepidecp expectât: eotç loco res perindc prope atque ad Thermo p'bspugnatQ fuerat, geri cœpta eftxonâtib. itêPcrfis criiptione per medios 'ƒ ÉCos facta, in Euripû traijeere, Grçcis aduerfû ariguftias ôf fauces Eubœæ oolidentib, Ac côfecto in mûri fpeciem cômunientibus agmine, pugna ibi a-tfoci cômifla,multas utracque partes amifere triremes.Nocte rurfus intercipi-®nt€,in portus quifque fuos reuehi coacti funt. Cgterum in utraque pugna fe-tunt Atheaienlès dextrG cornu tenuifle, idipfum apud Barbaros Sydonrjs da tû. Poft hçc Grçci cognita quç apüd Thermopylas accepta fuerat clade, id^ ptocôperto habêtcs.aditu patefacto,Barbaros illico Athenas inuafuros,con _ f'^’tismccroreanimiSjin Salaminefefe ftatim recipiunt : ibi^in fumma regt; lollicitudine uexabant omnes. Vbi rem ad fummû diferimê adductam con fpexereAthenienfes, turbam uniuerfam imbellem, mulierescpquæ Athenis initio belli relictp fuerant,C£teratçad ulum neceffària nauibus imponctcs,cû-tta in Salaminê conuexêre. Princeps uerô Perficæ clafsis explora to hoftium, Me quo fteterant loco, difcelTu, extêplo cum omni clalTe foluit in Eubœain. •oiprimùm ciuitatê Iflicorum adortus,ui capit : depopulatisc^ agris.,regionê Muerfamuaftarepergit. Dum hæc gerunt,XerxesàThermopylis difcedês, pcrPhocenfium fines iterfacit, dextra læuafcp latê per irreparabilê multitudi• ^•sinauditç impetu,uaftae tempeftatis in morem,urbes expugnationibus ua-hando,agros pafsim depopulando,in prçdam'cç omnia agendo : uicos,ædifi-

quicquidubiquemagnifiéeextructS,ipeciofei^excultum occurriftet, ciincta denique tncêdqs ruinatp proterêdo. Phocéfes Grçcoru partes fequuti cumhaud ad pugnâ aduerius tantam uim pares haberentur, relirtis o°ppidis, eu Omni plebe in inuia QC difticultates Parnafi fe cÔieccre. Xerxes deinde Do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tienlium ingrefliis agros,abftinere ibi prçda omnes iubetmihilque eis iniuriae panus eft inferri, quod focio nomine partes eius adiuuarêt. Inde parte copia-rum inDelphos dimifîa,mandat ut incêfo Apollinis adyto,repofita quçque il licfpolient. Ipfe uerô reliquu cxercitû in Bœotiam traduces, eis in locis caftra ponit. Eos qui ad ipoliandû oraculare têpium mifsi fuerât, ad Palladis ufque ptouidæ prouectos têpium, repentina quçdâ atque incredibilis nimborû illic •••Sjprocellac^uentorS irruens obruit,creberrimis cum tonitru ueluti ex æthe ^^*_ratofulminib.erSpentibus:tum turbinefaxorûmirçmagnitudinis,perim- uelphicitem breincxercitûprçcipitâte,collifosaceruatim Perlasexanimari promiefuècô pn bgit«Quo deorû immortalium exterriti portéto, celerrima inde fuga le . nes qcladi faperfuerât, proripiunt » Quarc Delphicû oraculare têpium diuinay/,;^,;

P quadam

-ocr page 288-

J? I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dibdori Siculi

(giiadam proutdctida depeculatfonem cffugit. Delphi« itcro huius prodigt) adijs inimortalibusediti,nienloriam pofteris tradendam cenfentes,ingen9 trophxum erexerunt iuxta Palladis prouidæ, ubi id apparuerat, templum,in quo elogium hoc incifutn pofuere;

Me belli memorem uidi,teftemcp fiwcrbum, Delphi conftituunf,munera grata loui.

Numinc qui Phcebi Medas fregêrephalangés. Acre coronatum rcftituere adytum.

Xerxes ueró perBœotios traduccns,agris TbeipkniÇum uaftads,cuni ia Plateas ueniflet, deferta^ loea cultoribus cernerct, inccndio cunda di rue re pergit Nam eius incolac loci,ingruentc belli tumuitu, cum familtjs rebusipo-tnntbus migrarât in PeloponneTum. Inde in agros profedus AthenienOum, depopulatiom'bus cunda perfequitur. Athenas ipfas eruere acfolo aequaf^» tempiaignedelcreadoritur. Dumhæc ab Xcrxe,geruntur,clafsis regiadirC' ptis Bubœac rebus omnibus,in Athcnienfium maritima quçcp pariter profttt nendo trarjcit.Pcr idem tempus Corcyraîi fexaginta triremibus inftruaiSjt^n to immunes bcllo circa Pcloponnefum ucrfabatur, hacuti eorum fermoferC' bat.decaufa prohibiti,qudd afcefum Maleæ extrema'rp fuperarenequirct.Vii nonnulli fcriptores tradidere,eo potius coniilio id fadum, belli tanti momea ta obferuandoj ut Perfis uidoribus integrum fibi eilet aquam terramcp tribuc re finad Graccos inclinafletuidoria,fefcad auxilium illis illico paratos often* derent. Vbi uero Athenienfibus qui apud Salamina coadi erant, rettunciatS c(ïèt,tcgion2 fuam igne uaftatâ, templumîç Palladis erutu, moeror imrtienfus rerum cuiufc^ fuarum urbiscp deformatp defiderio frados admodS deiecicani mosjiam propè defperato patrtj deinde foli uilendi tépore nee non 0^ reliqi« pafsim Græcorum turbam, fimilis imagine periculi in maiorem trepidafione » conuerfam, pauor ingens inuafis, Cum Icfe intra Peloponefum undi(^.ftoftgt;^ propè co pqsobfelTos cernercnt.Ob quam rem cofilio omnium habito,ftatn-turn eftjUti inter fe duces agitarent decern erent^, quo potifsimum loco naua CrtcorZ deli lis pugnae Iortuna fibi tentanda foret. Mui tac ac uariae in ea re fententiac ptol^' ter4tio it lo- [3e, Pelop3nefijs,utpotc qui lâluti folum fiiae profpedum ibant, uidebaturid na* poft omnia côfilia tutifsimû, penitus ad Ifthmum reuocatis uiribus omnibus, etUis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;belli fummam ftatui oportere, loci illius naturàm fibi firma ad falutem cunda

prçftare, nullam ibifraudibus SCludibrio fortunae patere uiam,fi facuius aduer fart cœpidet. Vbi rem iam in malâ addùci Ipem cerneres, Ucere illico laborafl' tibusex periculis elabi, reep incolumi pro arbitrio in Peloponnefiim, locum munitilsimum atcç tutifsimum fefe recipere. Hanc demum in tâta anguftiaôi rerumtrepidationeredè confulcdi fummam eflè : quôd fi intra anguftilsima infulam Salaminem conftipati alias perftare pcrgerent,id non fineîummo ac propè c^rto cladis fuae periculo fieri pofte, cum in certamen addudis inter pu gnandumobfrequentiammultitudinislocianguftqscoardatam,nilexpcdi'

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn penitus dareturmec al teri alteris prout res pofcerct,auxilio eflè ualerent.

Themiftoclis uero fententia erat, belli fortunam apud Salaminem tentandâ: in anguftis enim locis meliore coditionefuturos, quibus cum paucis cannis, aduerfus multas limul naues eflett:onfligendum. Côtrà in Ifthmi ftationenil penitus haberi præfidtj, uerùm certifsima in eo loco ad pugam ineundam to* lerandam ue incommoda praeftari: nihil æquum pugnantibus fuis cum hofti* busfore,multitudinepaucitatem(nempeinaperto acquoredeprehenfamj de fatigâte. Hxc SC pleracj alia in eum modQ,pro reopportunèfapienter^difle* rendo, reliquos egit omnes in fententiam fuam. Hoc igitur comuni confulto de pugna apud Salaminê gerenda decreto,duces Grçci properè aduerfus Pet fas ad periculûSC certamêiefc côparant Eurybiades ueró probataThemiftoclis fentêtiajmoxpopulöin eôcionè uocat, ibiej mulca uariè,graui appofitoep fermono

-ocr page 289-

bibliothccæ lb. .Xl

dam nequic^ pcrgit lam pauor occiiparat mentes omnium,tumultuscp falu-tisin difcrimen adducflac obftruerataures Quippe multitudo prorfus fibimet animis diffifa, exercitus Carbarici fortitudine, necp animo confiftcre,nec^ dugt; cum admonita imperiacpaudirefcftinebat,fedftbi quifc^ in fumma rern trepi-dationeconfulês,cx Salamine in Pcioponnefum propcrat traqcerc,poftpofi‘‘ tocuiuCcQc^ aiterius cofilij propofito, Ncc minoré pedeftribus copijs tâta uis hoftium tcrrorêincufleratjftmul internecio fortifsimorSuirorumad Thermo pylas fada frangebat animos. Turn cala mitas Athénarum ante oculos obucr fabatur,plurimumcp fpei conllernatis ademerat.Tum Gracciæ coTultores per cipientes turbae tumultum,occupatis iam alius pauore animis,penitus irreuo cabilemlIfthmum mtiro claudereftatuunt. Ad quam rem cum hand (egnitef quae neceflaria uidebant, adueda eirent,m3ture^ opus, turn incitato omniS fiudio,turn multitudine operantiumfurgeret,ad quadraginta ftadiamurus niunitioJp ilia porreÀa eil: omms^ aditus lato à Lechéo inCenchreos fpa-do patcbat,èo feptus opéré claufusq; extitit Tumultuante ucro iam in Ratio.-quot;ibusapudSalaminê clafle,cumomncsiam propèdefperatio précipites agc-cepiUct,Themiftoclesubi percepit omnia milceri, nec ducêclafsis Eurybia dent iam ufquâ audiri,nec turbata: multitudinis impetû cohiberi poffe : côipi* ^^’^ctf^fimul in anguftqsôClocoru difflcultatib^apud Salaminéplurimuad ui ïîoriam confequendâ momenti ÔC facultatis prçftari,tale intjt confilium*Qiié dam ad id delecRum,clàm per proditionis fpeciem ad regem ireiiîbet,nuncia-recç illijGraccis conlultô ftatutS, naues omnes ex Salamine in Ifthmû traduce re.copiasq^ illic cogéré omnes côtendcre;rex alioquin ad audita (acilis fuopte ingeniOjtum maxime pro têpore ad credendû promis,uiro fidê pen'nde ac uc-ra nuncianti adhibenfumma^ ope ÔC celeritate prohibendum ratusjne mari =» timae pedeftribus Græcorum copia: iungerentur.Aegyptias naues extemplo ad obfidédos Salaminis exi(iis,à Megaridts regipnis properare: reliquâ claG femiübetin Salaminem contedere, ibi^ cum hoftibus cum primùm eöflige-ttErant autem triremes regiæ clafsisj uti ex gentibus inter fe finitimis coniuc dscçinftrudæ, ita deinceps certo ordine conciliatæ, quo propter confuetudi-’'emadfefemutuo tuendos,auxilioprÔptioreshabcrentur. inftrmftahocor-dincclaflè,cornudextrumPhœnicestenuere,infiniftro Grarciqui partes Per «tum adiuuabant locantur, T um duces lonum uirum quendam Samium ad Gtçcos clandeftinè mittunt,qui certiores faciat eos, quo rex confiîio, quo'ue wdincres omnes properet : fec^ fimul ac pugna cocpilîet a Barbaris defedu-•fos. Cum itaSamius illc per occulta itinera clâ ad Grxcos pei ueniftèt, ctin-aperuiflèt, Themiftocles re amp;nbsp;confiîio fibi ex féntentia fuccedentc læta-bundus,multitudinem ad bellifortunam accendic.Grscinuncio lonum reuo wtisanimis,ac in fpem nouam fublatis, rerum alioquin conditione necefsitu dinc^ad dimicandum uel inuitos cogente, à Salamine feroei ip i ri tu foluem tes, inhoftem contendunt, Atqi illico ab Eurybiade amp;Themiftoclc acies in-ftruicapta,finiftrum cornu Lacedxmontjs Slt; Athenienfibusdatum contra Phoenicemab hofte aciem:magna enim tuqj Phœnices in rébus nauticis glo-' ha,diuulgebantur:tum multitudinenauium,tum fingulari nauigandi peritia a ^perioribus fuis acccpta,afsiduocç deinceps ufti ada. Aeginetae amp;nbsp;Megären •«in dextro cornu ftetere : nam hi poft Athenienfes cçteros nauigatione an* tecedere putabantur: turn eos conftabat acerrimè pertinacifsimeep dimicatu-^oSjCum nihil fibi penitus urgête fortuna, inter cæteros Græcos reliqufi effet quo profugerepoffent.mediamaciemreliquaGrçcorû multitudo fuppleuit* Rebus itaep h3crationccÔparatis,gCacieinftruda,mox enauigât,faucescp3C exttusinter Salaminê Heracleâ dudos occupât.Rexduciclafsis fuæ itnpe* tatjUti nihil cudatus,hoftes inuadat Jpfe loco qdâ prgemineti à regionc Sala-

P f minis

-ocr page 290-

lu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L/iouori oicun

minis deîedo,fefe conocat,ueki£i in theatro, unde belli con^elïus omnis fpe TlemiSloclis ifîari poterat. Perfæ itaque principiô dum per tradus patentes uagari nauigâ-cum XcrxMa do licuitjordines quifque fuos feruauere,nauigia lato per maria agmine porn «iî pugna CT gentes.Vbi uerôinanguftias cogico2perunt,eo tradutantam aciem minimw uiâoriA muA capiente,n3ues nônullæ ab ordinibus fuis exdufa;,curfum cum reliquis baud teuere potuerant;peruerticp ob earn caufan#)mnia,dilpergi£^ coada.Duxue ró ante uniuerfam aciem præuedus, ueluti régi fpedanti gratificabundus,ca hoftibus pugnam primam conferinac ftrenuè pugnando cadit. naue in illo co grelîu eius luppreflà » Perturbatio ingens claflem Barbaricam cœpitexagita-re. Nam fublato primo duce,ad multos imperium redicranac uaria pro fe qu» queimperando, diftrahebant permifeebant^agmina; nec ultra ob earn rem progredi audiences,remis in obuerfa puppe addudis, tn acquor apertum fe te cipiunuAthenienfescognttaBarbarorum trepidationeactumultu,côcit3tis remis in hoftem feruntur,alias roftris impetêtes fubfodiunt, quarundâ tabula taarmamenta^difcursisperimpetâcÔpagibus,auulfere,nonnullisremigiO' . rum alas detcrfcre.Pleraec^ Barbaricæ clafsis triremesjaus in üigâ ftris impetentibus ofterêtes,à multis undique petitç,t^fodiebantur.Quofîê bat,,Ut cum puppê obuertere fugae hoftibus inftantibus tempus non daretur, celeberrimè remis auerfis fe eximere periculo feftinarent ♦ Nauibus itaque

PhœniceisacCyprtjsab Athenienfi claftefufisin fugamtpuerfiSjCyliciae^c Pamphyliç,nec nô et Lyciç,quç cohçrentes illis loco fteterât,principiô quide acriter pugnantes, fimul ac clafsis totius robur profligatû fugere conipexere, ipfç quoque pugna periculot^ excedere properant.In altero uerô cornu,cum acerrimépugnarctur,peraliquâtum temporis ancepspugnafuit. Poftquam Athenienfes fugatis in continentem Phœnicibus amp;nbsp;Cyprtjs,in altum adreli-quam claflem rediere,haud horum iam uim fufterre ualêtes Barbari terga uergt; tunttmultascp in ipiafuga naues amittunt.Ita profligata pafsim per mareßargt;’ baries à Grçcis,iufta acte uidoribus,magna clade profternitur.Ex eo certami ne quadraginta naues in Grçcia clafle defideratae,Barbarorum fupra ducentg difsipatç atquedeletç, prçter cas quç eu militibus integro qupqucnauigio ca ptae fuere.Rex uerô praeter,fpem uidus atqueindignanSjPhœnicasfugçprm cipes,eoscç prpeipue qui fugiendi initium feeerât,omnes necaf.reliquis mini-tans,fe paré in tépus eorum meritis pœnâ inuenturG.Qui rçgtjs minis perter» riti,extéplô in Atticam contenduntmox nodeinteruergentein Afiamfolue runt.Themiftocles uerô en earn fibi maritimærci uldoriam,haud iniuriaquf dêm,uendicareuideretur,ad copias pedeftres, ut eius quoque expeditionis fi bi gloriam comparareqftatim confilia conuertit,alteram'que nequaquam uti que prædida inferiorem aftu fallaciam côminifeitur. Perterrefadis enimGtæ cis,ncc audentibus penitus aduerfus tot hominum millia pedeftri aciedimica re,confilium capit quonam pado tantas hoftium diminuât copias. PædagO' gum itaque natorn fuorS inllrudum ad regem mittit, qui nunciet illipropera

batus admodum,num facili eratfuti fupra didum eft)ad credendum ingenio, pauore corripitur,nc occupato à Grçcis mari,reditum in Aiiam intercludere* tur.Itaqueftatuitquàmprimum tsarjccre ex Europa in Afiam,relidoibiMar^ donio cum robore equitum peditu'mque, quorum numerus nihilo quadrin* gentis millibus habebatur inferior. HæcàThemiftodeduo reperta militaris aftutiæ confilia, maximum rebus Grçcis atque uidoriæ tantae momentum at tul ere, In hunc ica cß ftatum res Graccæ addudæ gerebantur. Nos ueroiam res in Europa eo tempore geftas perfequuti,ad externa deinde qupdam digredic

-ocr page 291-

bibliotheca; Lib. Xl.

’^tolcbant.îgiturubi parata fibi fucreornnia, ducem bdbdfh’guntHitnilco-’^eai,qui turn inter eos sdtnirabili ingenio,rerumcp peritia bellica rum pt æfta -teuidebatur.Hicacccpto aditocpimperiOjCum copias om nes pedeftres nauti casq;coegiflet,Carthaginemproficifcitur,exercitum pedeftrem duces, baud ^15‘^cntis miilibus paucioremmaues longas fupra duo miilia, exceptis onera-ft)s, ÔC his quæ adue0:igalia portafcdaftatutæ erant,quarum multitudo plus ^ibus miilibus habcbatur. Dum itaqj Libycu pelagus pernauigarer,ex3gitan teclaflèm procella 8c uentorum ui, plerafc^ ex his quæ ad portâdos equos ôd Cütrus paratx erant, naues amifit, Indein Sicilia tendens, Panormi portus oc-wpat.Tum de bello adu effe,ait:id uereri fe admodum,ne maris beneficio 8C occurfutempeftatis Siculipericulumdeuftarent. Ibicp tres dies commoratus 'ncurando recreandoc^ exercitu, refedisquoq^ tantifper rebus quas tâpeftas ’bftulerat,afflidauerat'ue, copias aduerfus Himerâduxic itinerepedefiri,ad-’’suigante ad littus ac pariter adfequente dafie. Vbi ad didam urbem uen tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;til»

bina caftra muniri iubet, altera nautico, altera pedeftrimiiiti opportuna. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otfidfh

naues longas fubduci curat omnes, fofla'cß profunda amp;nbsp;uallo ligneo cir-

f*^*^cludi. Caftra pedeftris exercitus in urbis confpedum adueria fronte con-“ftuit.ea munitioneànauali uallo ad colles uft^ imminêtes urbi produda.Po ßretnö parte ad occafum fpedâte circum undi\$ munitibus obfcftà,uenalia tgt; o^nia ex onerartjs nauigqs exponit. Rebus ita cÔparatis, reliquos omnes qui ad iduicJebantur expediti, cum nauigtjs in diuerfa ftatim diroifit ad frumentŒ amp;'comineatus exLybi3 Ô^Sardibus conuehenda, Ipiecumrobore exercitus expedito,mox urbem inuadit : agménque Himerenfium primùm offendens, ftui extraprogrefsioccurrebanthofti,primo{ncurfuperuimfufum, intra mœ nia multa cum eorum cæde compulit. Qiia clade accepta,cæteros omnes qui in urbeconftiterant, perculfos pauor atque animi confternatio fumma trepi-datione,minimâquefpeuarièexagitarecœpit : quodfimulac percepit The* ton Acragantinorum præfedus, qui cum magno fatis præfidio adtuendam Himeram antea miflus fuerat, fimul periculo dubius, animustp militum diffi-fus,illicô Syraeufas ad Gdonem nuncios mittit,qui rem quo in diferimine fit, narrenUpoftulentcpquàm celerrimèfieripofiet,auxilium iam fluduantibus ferre properer. Gelo parato atqp expedito iam pridetn exercitu, cum defpera-tionê Himerenfium per nuncium accepiflet,nihil cundatus,extempló ex Sy-faeufis copias omnes cum fumma celeritateeducit, pcditûquinquaginta mil-ha^equita ad quincç millia : magnisqp itineribus uiæ fpacio correpto, fimul ac oppidanis feoftendit,animos omnium à terrore om nium hoftium in ipê reuo cauit ôé priftinam fiduciam.Caftra proximo potuit meenibus urbis loco de uallo toflaeç profunda C!rcundat,tum dimittit équités omnes ac cÔ^ pefeendos amp;nbsp;auertendos undicç hoftes : qui uagi ac difperfi per agros 8c loca finitima populabundi ferebâtur, pabulii^ ÔC rerû neceftariaiB gratia cunda in feftabant Equitatusigitur Syraeufius,repente efFufocurfuraptus,palannbus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

late, nihilcçminus hoftêexpcdâtibusCarthaginêfibusBarbarisoccurrût: alios alibiuagantes,diuerfis ut quencp libido necefsitasc^ agebat,rebus inten ^’”quot;7 tosoccupant:(ineulloprorfusagminisbelli'ueordine,difsipatos,undilt;^agi- ’ tarcperguntitantum^numerum quot qui^ potuit,fupr3 decem miîlia ferût tum capta,intra'cp urbem mifTa.Qiie prima Gelonis ccepta in fumma laude SC admirationeapud omnes habita, ingentem ei authoritatem compararunt.ac deirteeps Hitnerenfesconfirmatoanimocontemnerehoftemludibriocp ter-roretn qnifq^ fuum habere. Poft hæc Gelo intrépide atcç fiducia conftan ti.utj cotperat, citera profequitur.Portas itaep quas timorehoftium Theron muni tionibusobftruxerat, omnes per contemptum patefieriiubct,aliasq;in{hpcr quardâaperiri,quafibiadcmergentesoccafionespaterepromptifsim3cômo ditas uidebat. Atcç in rebus omnib. Gelo militari difeiplina amp;nbsp;bellicis artibus

admodum

-ocr page 292-

Diodori Siculi.

admodiim pracftans, meditari ac confultare fecum cœpit, quonänipalt;^0 pu fallacias amp;nbsp;aftu bdlico hoftes eluderet,copiasque omnes funditus abfque di' fcriimneamp;^penculo fuo euerteret.Quodeius confihum euentus quïdemror-tiiitus adiuuit.nam rerum ftatu diligentifsimè perfpe(fto,cum naues hoftiuni incendioabfumereimpnmisefTet confultum (in eo nan que fado, rcrumde-miim fummam omnium bellic]p fortunam flbi uerd) accidit ut eodem tempo^ te Amilcar res de more nauticas procuraturus Neptuno magnis hofttjs pera* gere facra pararet: turn quoque ex agris équités nuncium quendam forte inP tinere i nterceptum, adducunt ad Gelonem, qui epiftolas ab Amilcare ad be-linuntos gerebat, inquibus continebatur uti ad quem diem rcripferat,ad eurn (ineulla mora équités procinctos mitterent. Cum dies qua Amilcar erat facrP ficaturus ilia eflet,eadem mifit Gelo équités fuoSjiubétque uti no du per loca circumuedi proxima,fimul ac dies illucefceret, ad nauales hoftium munitiO’ nes accédant J tanquam Selinuntiorum foctj fint, amp;nbsp;fimulac intra uallum fu^' tint admifsijCum primùm obtruncate properent Amilcarem. Moxadnaues I'ncendendas irrumpant. Cum his fimul certos dimittit fpeculatores,in proxP mapromontoria, quibusmandat, fimulacintrafepta hoftiurticonfpexeriiif acceptos équités,certum indicio lignum extollant. Ipfe fimul exorta die exer citum admonitum facit figni de fpecula ä fuis prodendi.Equites itaquefubot turn foils ad maritimas Carthaginefium copias,ut iwffum fuerat, peruedf tim intra munitiones à cuftodibus nihil doli uerltis,pro focijs admittuntur, ilwtlMrij Qiiirepentecurfumin Amilcarem facrificantem citato, interfacradepreheii-fumobtruncanttmox exaris in naues ignemrapiunt,omniacpcædeatrçinee-dio côplent.Eodê tempore figno à fpeculatoribus dato,Gelo uti erat adobfer iiandam occafionê intctus,inltruda iam ad id têpus uniuerfa acie,$ citifsimo agminepoteft, adiCarthaginenfium caftra cÔtendit.PhœnicS duces ubiueni re ad fe hoftes cÔfpexiftent,illicô arma expediunt,ac caftris effufi,côtrà occur* rere propcrât,fignis^collatispugnâferocifsimèinire parant, tubis utrinr^ff gnum dimicandi refonantibus,lua quifcp tela in hoftê reftringere, uti uirû iii-uaderCjClamoreuicifsimlublatOjUtrac^altcrnoimpetu cÔtêdereacies,uocis magnitudineaduerfos deterrere.Iam magna ubicp clades edebat,certamen^ anceps utranrÇ aciem, nunc hue nunc illuc fluduantem urgebat, cum repen* tè flamma in naues late correpta, atc;p in altum multa cS fumi nebula erûpens, omnium oculos â pugna ad id quod eflet mail fneertiep periculi imminês con uertit.Turbatis noua re inter certandS hoftib.mox alius at(^ inde alius attule* rat nuncius, Amilcare cælum,nauesincêfasaltèuoceclamitâs. utrGcpaudien* tibus animos Græcis addebatjfpemc^ uidorix iam certa fignificabât lætis cia* morib.indeaudaciusatcpatrocius barbaros urgereCarthaginéfes.Fradisani mis uidoria ac re defperata,uertuntur in fugâ.Græci fugientes infcdâtur,atc^ Geîonis de imperatoris edido,ne quis uiuus caperetur, fœda ac miferabilis palantium cg Cdrtfcaelrtë/î edebatrnec antea cædêdi finis fadus,^ centû ôd quinquaginta millia cffa côcidiflènt. Reliqua mulîitudo inlocû quendâ natura munitûfeferecipiés, prima côuerfi côfertis animis ac colledo per defperationê robore, acriter ho* fti infedâti reliftere : mox ubi loco arido fe deprehêfos percipiunt, urgéte fitf, dedere feuidorib.coguntur.Gel® itaeß clarifsima pugna uictor,câbellicaerci Gelonii läut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;côfecutus id crederet,magnis ubicp in cœIû laudib.extolleba*

‘ tur,fummacp habebaf authoritate,non apud Siculos tantû,uerùm quoeSqua rei tam prgclarg fama peruenerat.nullu nâque ducem memoria proditum eft, ante eum un^ tam callido conlilio rem gefsiiïc,ncque in una acie tantS homi num numerum cecidifïe,tantumcp eadem item captum. C^apropter nonnul lifcriptoreshancillipugnçhaud imparem exiftimarunt,qugàGræciseftad plateas decertata,Geloniscp fallaciam confihjsThemiftoclis mmimè poftabê dam. Tum laudis principatû propter «trorûque uittutis daritatê, partim iRis,

-ocr page 293-

bibliothècæ Lib. Xl,

partim illis,profiioquffcg ftudio tribuerecôtendunt. Nam cutri Grçcorn Sigt; culoriimq; pantelante initâ pugnâ,Barbaiica unincp hofttnm acics fola mul* tirudine perterruillet,ac pene tregiiïet animos,prima à Stculis certamina têca-ta,primacy ex Sicilia in Grçciam dtuulgata Gelonis ui(5loria,fpem ftmul Gratis liduciamCp ia m prope relaplam^ad prifcç uirtutis audaciâ reuocauit. Vtriuf queprpterea exercitus imperator«, difpari logéfortunaiaclati, baud dubiû reiutriufc^ gôftç difcrimé mdêtur prgbuilïe.nam Xerxê côftat cû multiS mtlli--bus Gracia tiigatû potins uidû excefsifle.Carthaginenfiiim uei ó nô duces modo cçfosjuerum tufta acie collatis fignis,pugnâdo à Siculis ita profligatos ordincs deletasCß copias omnes, ut ne nuncius quidem cladis (ut ita dixerim) tantgmultitudinisluperfuerit. Imperatoresitem ambos omniûinGrçcia cia-iifsimoSjPaufaniam attç Themiftoclê, male poft ea gefta acceptos : alterû ob âmbitionënimiam proditioniscp infimulationê nçcatS à fuis ciuib. alterû ex-tfaGrpciâpenitus eicdû,Sv3d Xerxê inimicifsimûtandêconfugere, amp;nbsp;apud ^umexulêuitâdegere coacftû.Gelonem côtrà,parta uidoria, afsiduis clariori

indies munerib.acmeritis àSyraeufano populo ornatum inrêgnocon ‘ftiuiffe^magnacp in omnium admiratione habitû,morte obtj’iê.atcp adeô gra daapud fuûs ciues memoriaep ualuifle, ut tribus deinceps per fuccefsfonê du ‘■'^usjperinde ac h^'reditario iure côftitutis ex ea familia imperiû ciuitatis con dnuatûfuerit.De his itaep iam (atis. Nec enim hi quibus per uirtutê tes præ Ç*3re geftas haud dubium gloriç nomê partû uidetur, fuerât apud nos meritis laudibus fraudâdi. Deinceps ucro ad continuandâ fuperioribus narrationem «uocabimur. Eodê nancp die côpertum eft à Gelone debellatos hoftesi 3l in Thermopylis Leonidam cum foctjs dimicando,intra Xerxis caftra occubuil-feiueluti quoddâ de induftria numê id curaftet, clarifsimamcp bine uieftoriam *11 inc gloriofifsimâ mortem eodê têpore, pari momento rerummari'n uirtutis exêplo fubijcijambiguo prçferende laudis iudicio côftituiflet CÔfedo ad Hî meramprçliojio.naues lôgç ex omni numéro incêdium euafere Quas Amilcar ad exercitum cômoda rerum'ep neceftariorû ufum deduci fecerat que dunt pugnarêtacies,omniacp igné rapiuiderêtur,8lt; iam uel cpfi,uelcapti forêt feré omnes,remis periculorubtraâ:çfunt;cumcu ex profligata acie multi ad eascô fugerentquantûqupcpnumerS capercpoteratfugientium.repleteuinsjn pa ttiam reuebebantur. Has medio in curfu têpeftas atroxirrruens,dtfcufsit atc^ haufitomnes:ex quo naufragio pauci admodS parua quadä fcapba erepti tê-peftatijCarthaginemperuehuntur; ciuibusfuisaffatubreuifsimo nunciant^ copias qup in giciliam traiecerant,funditus periffe omnes Gartbaginenfesue •■0tanta tamcp inexpeeftata ftrage obruti, repente confternatis adeo atep atto-ttitistrepidareanimiSjCircura omnia fufpetftare,nihil tutum firmumep habere ^hnlingulas nodes ad cuftodiam iirbis circa mœnia uigilias agcrent,tanqua ^•biidcompertum effet, Gelonem illico cum omnibus copijs Carthaginê tra-iedututn. Turn tota pafsim ciuitas propterocciforûmultitudinem ludu publico fordidatamœrore:côploratioquocpfamiliarium pafsimexaudiri. refo-nareædes fletibus lamentisqj miferis,amilïós quiftp fuos complorare, ah'] fra-ttum,a!tjfiliorûdefideno impacatelugere,pucri parentibus orbati cunda mi fericordiareplere,calamitatêfolitudinemcpl«am déplorâtes,fruftra mifcrabi-liuocegenitores quift^ fuos ex morte uocare,auxilio fefe deftitutos omni,He tuinexpletOjUlulatucp fortunâ ipfam cladem'cp urbis exafperare.Garthaginê-foigitueritineGelo expedita profedione accéléras, Libyam occuparct,ft3-timlegatos ad eum mittut, uiros qui In magiftratu effent potêcifsimos quofep quimitigandouidorem cûeo de rerum (umma agerent, confultarentlp quid adremfuamconduceret Gelo parta uidoria,équités qui Amilcarem oppref *crant,m3gnis exornat donis, reliquisq^quorum egregia ac fortia facta exta-bant,unicuicp pro tneritis prutmia ampia large diftribuit. Ledis fpoltjs, quæ-

cuncß

1

-ocr page 294-

Diodori Siculi

cunqt fpeciofa præftâticp forma reperta fuerint,fecerni,fcruaricB feorfum mâ-d3c,ft3tuens ipfa Syracufanis templis ornamento difponère.refiduorum partem Himeraîd)ftributam,præftantifsimisquibufcp templis reliquit.Quod de indereliquum fuit,unà cum captiuorum turba, cÔputatum in militum focio-rum capita diuilit,pro cuiufc^ ordine mtliÿæ Si exercitus numero diftribuen-di ratione duda. Ciuitates autem eos quos fibi fors dederat pro feruis habuc-re,publicacp per eos opera Si labores exercebantrquorum maxima Acragiri-tinismultitudo cum obtigiftêt, urbemagrosepfuos eorum opera excoluere. tandis nancp numerus eis captiuorum erat, ut plæricp inter èos priuati, quin-gentosin uinculis haberent. Cuius tantæ multitudinis caufampræbuere turn milites Acragâtini, qui ex bello in patriam cum captiuorum forte iua redierer /cr4ç4«rt«i( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quodinclinataiamaciemulti BarbariinIocameditcrranea,maximecpin

critM,

«rè^c4pii«o=: ttaAcragantinorum fines confugerant. Quibus omnibus uiuis captis,Acra-rumot)erisex g^ritinaurbsrepleta efttquorum magnus numerus in publicum'relatuseft/t ad lapides excidendos addidus. Ex quibus non deorum modo maxima ex-Iruxere templ3,uerùm amp;nbsp;cloacas,ad educendas ex urbe aquas,tanta magnitti dine conftruxere, ut fit fpedabllis ftrudura, licet propter utilitatem contem-natur.His uerô extruendis operibus præfedus fuit quidam uir nominePhr ax.qui propter ftrudurxamp;aedificij excellentiamidconfecutuseft,utcloaca9 illas Phæcas cognominarent. Conftruxere item Acragantini magnisimpen-fis natatoriam leptem ftadia circumuedam, uiginti cubitos profundam. Ir* quam cum fluuiales aquæ riuuliqp fontium elicerentur, turn pabulo loci, tum aquarum temperamento gigni att^ ali pifces primùm cceptiipoft,per tempus minim in modum audi, pilcinam earn fecere, quae non ad ulum folum fatis, uerum etiam ad delitias pifces fuppeteret,cignorum quoep phalanges in earn dcuolantcs,ibicv uerfatæ, confpedu pulchrum atep ameenû locum reddebât:

tandem curfu tcmporum diu negleda cóputrin't, collapfa^ç eft. Agrum præ' terea totuiTijinnata prçftantêiibertate,ujtibus pafsim conßtum,omnigeniscU refertiï arborib fparferCjita ut plurimu inde frudus uedigalium';{5 demettrct. Gelo dimifsis foctjs, ciues fuosSyracufasin (edes patrias reduxit: ob fingula-remcp dementia öd comitatê nó ciuib. modó fuis chanfsimus,uerûapud om-nes Siciliæ popülos in fumma erat authoritate ói. gratia,cum tantiï eius dudu captiuorü fe numeru habere cernerët,ut uniuerfa propè Libya uideretur intra earn infulâ capta teneri.Vbi ea gefta ciuitates circû percepere,quæcSc^ partes aduerfas tutatç fuerâtjegatos illico ad eum mittût,qui detredati hadenusab fe impij ueniâ petât,polliceanturcgfedeinceps quicquid imperatû fuerit,pjr3 tos obfequi.Ille Icomnib.facilê SC corné prebés,oblituscp iniuriæ,focietatécu eisiunxit,acreb.fecundisadeô moderatèac humane nô in eosmodoufiisdi, uerû etiâ Carthaginéfes,olim tâ infenfos acerrimoscß hoftes.Nâ c3 eorûlcga-ti ad le uenifsét, orarentcp multis cû lachrymis, uti de meritis fuis iniuriæcçig-nofceret,acmeminilTcuelletrerûhumanar5,pacé ea côditionecôcefsit,ut pecunia eo bello côfumptâ Sicuîis reftituerét, ad duo millia argcti talétarduas in fuper impat nauesfibiinflrudasmitti,quas in pacis côpofitæ teßimoniutnSC certûpignusfœderû ftatuiçquuelîèt.CarthaginêfesfalutererumfuarSintâta hoftis uidoria præter fpé impetftjta,nihil de poftulata pecunia detredâtlnfu-percoronâaureamDamaratïGeloniscÔiugifpnodétadieduros.ea emabil Iis orata,magno ad pace impetrandâ patrocinio fuitrcétumq; auri talêtis ab il-Iis coronata,nûmi cudit qui ab iplâ uocatus eft Damaretius: côftabat auté hic decéÂtticisdrachmis.idêàSicuhsobquinquaginta,quib. pédebat,pôdo,di' dus eft quinquaginta libriS Igitur Gelo prudéterad æquQ ÔCbonS cuncta co modecß adminiftrando, modeftia quadam fingulari clementiaci,’ natura, gra-tiam fibi omnium conciliabat : maximo nâcp ftudio nitebatur, etiam fingulos quofcft priuata fibi munifi'centia deuinctifsimos haberet,quo uel publicaau-thotitate.

-ocr page 295-

bibliothcGäß Lib. XI. 2^9

riîotitate , uel priuata gratia per officium multitudinisiamfibi meritis obnö-xium quam maximas cogeret copias : moxcp uti in animo érat Græcis fe con-•ungerecontra Perfas.Cum^iam cunä:aaüidhaberetexpedita,naucscppro cinäus coptjs confcendere pararet, quidam ex Corintho naue aduedi nunci ant ei, nauali pugna collatis fignis cgnferta,Graecos apud Salaminem uiciffe, oarbaticas uires mari penitus deletas,omnia bofti in fuga effe : Xerxem cuni partecopiarumea clade accepta,diftifumcœptis,Europa excefsiffe.quoaud« touoticompos^moxabinceptodeftitinmilitumnihilominusûffîcium prom ptoscç ad parendum animosexcipere aliqua gratia conFtrmarcqj Iludens, co-’^itia edicit,mandans omnib.uti eô armatiueniant. Ipfe uerô nô folum armis Mo corpore,uerum abRç tunica interiori.folo tedus pallio in concionê pró Mum uitam ibi fuam explicate omnem, fingulascg res cœpit à fe geftas erga quot;ytacufios accurata ratione,caufis unicuitj adiedis, declarare, Cû^ firigula

nutu fignis^ apertis tota cocio côprobaret,mirarêturCç admodS quod Möcorpus armatis obtulifleq ut fi cui hbuiflet eius intetficiendi iam idonea •acultas prçberef,tant5 â tyrânidis fufpicione abfuit,tamCp indignus quê tyrâ-nuoco trac^ infedaref uifuSjUt fublata in unum mox omnes uocc læris clamo fi^-betiefadorc quifeç fuum, liberatorê patrtj foli, rege rerum unten lalutarcr, Eoncionedimifla,rebu9c^ pro recöpofitis,indedifcedit Gelon.Moxcÿadex-truenda Cereri ÖCProferpinae têpia ex manubtjs hoftium fpoIqsfU fummo or^ n»W,ingenti irtipêfa magnificentia mirotß àrtificio curâm negotiumep omne Meinccpscôuertit’.fimulcp tripodëi«. auri talêtis edudum, in Gelphos mittitj ÿiem Apollini in têpio oediçatjpro gratia numinis ôô benæ rei geftac habêda j in poftetö cÔciliailda. Poft hacc in Aethna quocß Cereri templQ noua luna ’'nilicareingreditjquodextrcmofatointerpellatus reliquitimperfedûiEodé

damit inter Lyricos porta Pindarus. Hacefermè funt,quxdigname-jpotatueoannogeftafuere. PræfedoautêAthenisXantippo,RomiGon-“jlesdelegercj Q, P3biym Syluanû,ÔC Seruium Cornelium Triccfimû.Eodc tapote tefiquiæ clafsis Perficæ, quæ ex prçlio apud Salaminem gefto aufuge-ïântjCircaCumâuerfabâtjCXceptis Phcenicib. qui,uti didûeft, regijs minis fe lubripuef3Qj, jb hybernis adis, ubi aeftas fpirare cœpit, Sa mû uerfus lonia Çüita ta namgât,quô fuprà quadringêtç naues côuedae funt.Qiiæ quidê lonas Jamuelutiàlealienatosô^ inclinatisinaduerfay)artesanimis,obferuâdo,ur-bcsuitabant,quarû fidê fufpedâ habebant, In Gracia uerô poft rem apudSa-bininê bello nauali profpere geftâ,cQ Athênienfes eius uidorite baud obfcu-author es haberent,at(ç ob earn rê elatis animis, nulli iam dubium effet, eos yMceps Lacedæmonijs rerû naualiumhaudfponte cÔcefluros principatû: ’^LacedaemonijpraccauéteSjfummaopenitebantfiiperbiam Athenienfium °^phmere,amp;: extenuate gloriam.Quare cû iuditium de bis qui cæteris fortius acprçclarius pugnaffent,propofitum efldamp; fuftragia, quibus plurimum ua- Atbehiehßiitii æbant,obtinuereinteriudicia,primaseiusuidorixpartesurbi Aeginitarum ft tacedfmó necerni:interuirosuerô Amniæciui Atbenienfi,germano Aefchyli poëtæ, niorumcocor pahnâ fortitudinis dariiquod cû triremis unius eflet præfedus,cettamë iniffet di^ labcfdüdi pnrnus,Petfarumtp prima nauê,qua clafsis prçfedus totius uehebatUr,impe- t«r, tu fado,magnauipugnandodifcufsiffetipf^ hoftium prçfecto ineainterem Pto.Athenienfibus autem ob id uirtutem gefta'cp fua baud merito loco habita ^fauitetferentibjLacedxmonq ueriti,ne eius indignationerei comotus The tntftocleSjCofilium aliquod aduerfum fe reliquostçGræcos machinarétur,cô-getninatis eum donis prx omnibus qui fortiter feciflent,ornatû cocilianttque ^ttodtninimè fuerant à Themiftocle recufata, populus indignatus, eum ma-guiratuabdicatiin cuiusloçûXanthippus Amphronisduxîuffectus. Oiuul-gata lam pafsim Athenienfiû à reliquis Græcis fece(sione,leg3ti fimul à Petfi-ï's Gtïcis'ç^ mitttuntAthe-nas. Petfarduci Athenienfiû exponût, Mardoniû

ducenii

-ocr page 296-

Î4O Diodori Siculi

ducc Athenienfibus pollicer j,fi partes Perficas feqni uelmtagrum quocuntp Græciælocodeligerint/edaturum.Tum mcenia fimulactempla reftaiiratu-tum,c«ui[atémqiie permifliirurrt liberam fuis legibus infti'tutisqueuti.Lacedç moniorum legatt contra multa commemorando,demum hortari, nc prifcatn prudentiam fuam uanis pollicitis pellici éinerent, rerum^ momcntafuarum temcrè fidèi Barbaricæ credere uellentj fed retinere potius ac tucri pergahtan tiquam currt Græcis cognatis finitimts'queeodem cælo, eifdem moribus con fuetislocietatemami'citiâmq^ie.Barbàrisitaab Athenienfifenaturefponfum, nullum tam felicenl PerGs éfle agrum, nullam tantam auri quantitatem ofter-ripo(re,quaadGr3eco.sdcferendosprodendófqueimpellcreualerentAthC' nienfium animos.Lacédæmoaios hortantur, ne quam principio fufcepiflent Græciç curam dcfenfionemque,deinccps relinquere, ac potius eo quo egrc' gie cospta aninlo,eam gerere ac profeq^ui ftudcrenf.fe pro rcrum fuarum iunv ma nUncpoftulare,uti quam celenime cum omnibus copijs in agrum Atticß haijeianhcertis compertum Ggnis habere,Mardoiiium,ubi renitentes fibi Aj théniénfcs acceperit, illico exercitum Athenas contradudurum ; quod hand fecusacratifunt,accidit.NâMardoniusinBœotia cumcoptjsinftationepO' Ctus,primo ciuitates in Peloponnefo ad defedionem follicitando,tétauitpc-cunijs optimatum omnium ac principum animos. Poftea refponfo Athénien fiumaudito,grauitercommotus, copiasomneisin Atticumagruminducit. Namprpter eos quos àXerxeacceperat,magnam infuperconcitaueratipfe multitudinem ex Thracia, Macedonia, reliquisq^ ioetjs gentibus, adducen» ta armatorum millia. Cumitaeç tantum in fe irrumpere exercitum cernerent Atheniêfes,mittunt tabellarios auxilium â Lacedçmontjs imploratß. Cumc^ id differretur.irruêtibus in Atticum agrum Barbaris,re deiperata.rurfus Athe nienies correptis liberis 8C coniugibus,cçteris^ rebus quç celeriter efferri pn . tcrantinnaucs,relida patria,comportant omnia: rurfusep in Salaminem^n Maraomw fugiunt.Mardonius uero infenfa atep impacata in eos furens ira,diripit iiaftat Atttcam muil’ region? uniuerfam.mox ad urbem conuerfo impctu, monumenta,ædes, templa,0^ quicquid primo excidio fupcrfuerat,nulli rei parcedo, cunda fus (ubuertit. Interea dumMardonius Athenas agminefurenti contenderet, confenfu habito cultôrib.confultoribusGræciçuifumeft,accerfitiscoadisqî fecum Athenienfibus, Una Cum omnibus coptjs in Platgas contendere,ihilt;p pro libertate belli fortunam experiendamjUbi extremum periclitari commo-difsimum effetdijs uota publice nominanda, fi uicerit, eadem dieuidoriæad numinisgratiampropitijomnem Græciam libertate fruituram,certamen(p GMcdr»« de liberum,ludosep libertatis in Pla tçis edituros. Cum itacß inifthmö ea decretæ reftRédo bdr rgj côditione addudi ftetiffent omnes,côuentum'que intereos eflet,ftatuunt birii coniurx in eaftationemultitudinem iamco3(flâiuieiurando,adproièquendumbclltt

adigere,0^ religione compcfcere,eo potifsimum Coniilio,uti cundorum in u num coircntcôftiparentur'queanimi:tum ea adadi religionis necefsitudine, ueluti fecura iam humanarum rerum mente,generofius audacius'quepericu-la quaecj fubirent.Iufiurandi uero forma exprefla crat,qua unumquécp nominate necefle erat, fe non grauiori diferimine habiturum, carior'iue loccniitam quamlibertatem penfurumtduces deinde fuos, neC^ dumuiucrentunc^,ne(ÿ in mortis necefsitudine pofitos deferturum : turn foetjs in pugna caefis, fepub chrum pro uiribus paraturum. Sinbello barbaricouidoreuaiiflet, nullum in co périclita tarn urbem euerfurum:templaque igne, ucl alia qiiacunq: ui diru* ta,nufquam ulla reftauraturum; fed cas ruinas pro monumentis Barbaricæiti perbiç furorisque imptjfsimi,pofteris relidurum. lureiurâdo demum eis uer-bis adada multitudine, per Citheronéin Bceotiam traijeiunt : turn in planicie prouedi,ad radices eius iuxta fluenta caftra ponuntDux erat Athenienhum AriftideSjfedapud Paufaniam Laccdacmoniumfummaimperij uerfabatur,

-ocr page 297-

bibîiochccæ Lib. XL 241

^ui tum Leonidæ piled tutor erat. Mardoniusfimulac hofïiumcopiascom' petit in ßozotiatn tendere, edudo Tliebis ëxercitu, ad Afopum fluuium pro-peraf,ibicpcaltra munit folia proLinda, ualloqucligneo ciicumduda. Cxte-rumGræcorum erat numerus centum milltum,Barbarorum ad quingeta mil-liahominum.Tum^ Peifænodgelîufa per campum aciCjCitato cutfu ceriamen adoriuntur: prsrnHfoq; ad caftra Grieca equitatu gt;nbsp;dum furiofo agmine procurfarenqmulta ui frruptionem tétantes, huncimpecum Atheniesnles pr(gt; miexcipiuntjUti erantantcalios excita SCuigilifolIicitudineprocindi. Con- Gr^^cortim^ u currentibus deinde ahjs,grauis atroxc^ pugna committitur.Tum reliqui Grp g«.-lt; Plaw:-/^ ciquofeunq^ Barbaros contra inllrudosxUt fuo quifqj loco cornucp pugnan- jls cum lAira dofteterat, tandem in fugam uertunt. Solos Megarenfes, quibus aduerfus c-donio, quitum præfed:um,roburc^ Perfici equitatus certamê obuenerat, urgebat ad modum pugnæ molesmec tarnen loco cedebant. Cæterû in re ardua nuncios ad Athenienfes Qi. Lacedæmonios mittunt, uti quam celcrrimc laborantibus aciei iam nutantt fuccurrant. Quo audit©, Ariftides deledos Athenieofium, qui circa eum ftipatipugnabanttiilicoMegarenfibus occurrere, auxtliumcp Ltreiubet;Hi collcdis armis citato curfu in Barbaros ferunturnrepidantem'i]} ^egarenfium aciem periculo incumbenti libérant. Ibicç cæfo equitum Perfa-turn duce,magnaqj eorumdeleta multitudine,reliquosin fugam uertunt. Ita Græcis hoc primum pugnæ certamenfelix,ueluti per omen quoddam fida-ciamfanulau^ initiumreliquæuicfloriæobtinédgattulit.Poft hæcrelida plà nicie, caftraf n locum munitioré, fjtu^^ ad uidoriam magis idoneo mutât. Nâ .âdextris excelfo claudebantur prpruptoCp colie,finiftram fluuius Afopus prg terlabens cingebat: medio inter hæc campo fatis natura muni to ftationem co piasi^locantSitu locorum circum omnia tutapræftabantur.Græcisitaq^fin-Sula quæq^ conlilio prudentiaq^ niaturantibus, maximum ad aflèquendâ ui-‘^oriainintcrcsetera momentum locorum anguftiæcontulere. Nam cum per ^^gufta producere ordines expedireejj aciem cS hoftibus minime liceret, nec *’’3gnas fimul copias breuis tradus admitteret, multa millia belli munere ua-care oportebat, Ea itaeç loci murtitione opportunitate fretî jPaufanias Qi Ari ftides expedifi iubêt copias,educût ac,p ftationis cômodo acie inftrudla in ho ftes procedQt. Mardonius eifdé angultrjs copulfus confertä inftruerephalan-8ctn,^cômodcualet ordines inaciedifponit.Tumcl3more,Barbarico more ^blato ferturin Græcos. Sequebat circöfiftebafc^ inuadentcad corporis de-Knfionêdelcdifsimaiuuêtus:agmineftipato Lacedçmoniosuticôtràinftru-^iûeterâtadpritjibi^ftrenuèpugnâdomagnâGrpcorûftragéfecit Refiftéti

intrépide ferocitercp Lacedæmonqs, nee ufquâ periculû declinantib.pal-fiui cadebâtBarbarirdonec Mardonius cG fortifsima fecû manu in bcllo côft -

/ ïùïnftineréBarbari côtentè certaminis molê.Cgterû fimul ac cecidifi'e Mardb niù fortiter pugnantë diuulgatû cft, eleélosep fecû omnes partim cæfos, alios Uulnerib.cÔfedos,f radis animis in fugâ uertunt. Quos cû Grpci palates infe-lt;^arentur,p3rs intra uallS côpulfi,ex reliqua multitudine Grpci qui cû Mardo ’’gt;omiIitauerât,intraThebarummœniafereceperc,reliquosâdquadraginta ^illia cogés Artaba2us,uir inter Perfas præclarus uirtuteaudaciatp præcipua •n alteram partem furtim fubfugiendo dux(t,ac confeftim difeedens inde, bre ^ibiisitineribus in Phocidas proficifeitur. Excrcitu Barbarorûeo modo pro-higato, atqj in diuérià per fugam difsipato, Grçci pariter quacuncp fugictem aident lioftcm diuifis in partes totidem copiasinfedari pgt;ropcrant.Athénien-«utn,Plateenfiuni, ac fimul Thefpienfium acics, eos qui Thebas profugerâr, Perfequunt. Corinth t),Sicyontf,Phliafq'cp,nônulli prxterea altj eas premébâc J^opias,quæ curai Artabazo fugiebat.Lacedçmonij cum rcliquo exercitu uaî-munitiones adoriuntur,rapfimcp ad omniafimullocaimpelïereobfi-fictesBarbaroSjatcp irrûpereconanf.Thebanï adlefugientes intra mœnia ac Q, cipiuhr.

-ocr page 298-

242 Diodori Siculi

lt;ipiuntrecrcantcp:tum dirccla acieinCectantibK Achenicnfib.ii'cobuiani pW' pcrant.Ccrtamen fiib möenibus atrox cómitdtur; Thebanis ftrenue pugnaii-tibuSjhaiid pauci cxutra($ aciecadunt.Cæterum ab Äthenienfibiis tandê fu-peratijintra iitbem compeiluntur.Deinde Athenienfes ad adem Lacedacmo-nioruiTi reuerfijfimul cü ilüs eos qui intra caßra fe tiiebantPerias expugnant» Vbi cum acerrimè ptignaretur utrinc^,Barbans exioco munito petétibus hO' 'ftem, Græcis uallo munitionibus^ per iniques acceffus fubeuntibus, multi perire incautius uicfloriæ ftudio pugnantes,nec parua multitude teils transfi' gi,n(hlle tarnen fedus dimicande utriep ebnixèpèrfiftere, hi laudis,illi falutis quead ualeant, retinendæ gratia mettem intrépide eppetere. Poftremo neep uallum f quanquam munitifsimüm ) neque Barbarerum manusftrenuèrefi' ftentes ,Græcerum impétum uimquefufterreualuit, ied undiqueexpropu-gnaculis puifi cedere,munitienescp impulfu heftiiï deferere ceadl funt Certa bant enimintetfe duces Grpceta æmulatienelaudis:LacedçmenijatcpÂthe nienles fuperieribus quifep uidertjs, amp;nbsp;rebus prefperègeftis clatj,necnon8^ uirtuie qulfcp lua cêfin.Captis tandem ui caftris,re iam defperata acpropèex trema,B3''barierare,utiui(fbscaptisc^tantSmedeuiuereliceret: nihil dus ab infenfe hefte miferis, re nihileminus adhuc dubia eft impetratum. Nam dux Græcerum Paufanias cêperta hoftium multitudine,cum fe uinci numero eet' neretjUerebaturnepermifericerdiampaVcendejipfis quippiamaduerfipat^' retur Vildeedide propofite,neunus quifpiam caperetur, incredibllisbreui tempere,nihilprerlusindefperationereflftentium ftrages édita eftiuixcp tandem cæfis iam ad centiï millia,a cæde ccfîàtum.Hec euentu pugnæ potlti Grg ci,ad lues qui in ade cedderant ad loooo. fepeliendos ftudia côuertunt.Tuni fpelia hoftium in capita militum diftributatmox de his qui fortiter Ô6 prçclarc fecilTent, ratio iudiciumephabitß. Ac decernêteCharitide,inter ciuitatesSpar tac,inter uiros Paufaniæ uerô Lacedjemonio,uirtutis honos eft declaratus, Ai' tabazus coadis ex fuga ad quadraginta millia Perfis,perPhocida amp;Maccdo niam profedus,explora tifsimo inceflu cautifsima'qp uia proficifcebatur,maxi mis tarnen itineribus acceleransjaluos 8C incolumes eos omnes in Aliampet duxit. Grçci uerô décima ipoliorum deleda, aureum tripode indecôfidunt, attp in Delphos miffum dedicant,in quo hoc elogium incîdi fecerant;

Hune tibi dant Graiæ tutores Pnœbe làlutis, Seruitium genti qui repulére fuac.

inferipfere rurfus Lacedaemonis, qui in Thermopylis ceciderant, comma* ni titulo hoc:

Millibus hi contra pugnarunt Marte ducenis, Ex Peloponnefo millia bina duo.

Priuatim uero ipfis hoc inferiptum:

Die hofpes bpartæ nos te hic uidifte iacentes, Dum Candis patriæ legibus obfequimur.

Ab Athenienfi quoeß populo fcpulchra eorum qui belle Pcrfîco ceciderât, ornata funt.ac turn primùm funèbres ludi amp;nbsp;certamen inftitutum ad fepultu* ram,ficficß cœptum.Lexqp etiam Iata,uti rhetores prpeipui laudes eorum edo cendas ÔCgefta commemorandatufeiperent, qufpublica fepulturadonatieffent . His peradis, Paufanias imperator recreate exercitu, curatis^ corporib. côtra Thebas caftra tëdit,authores'cpprioris focietatis depofeit omnes ad fup-plicium. Thebanis multitudinefimul hoftiurrruirtuteep perterterritisaccon-ftcrnatis,ipfiautheresdefcdionisprçcipui,haud^ic^ reeufantes, dedutur. Quos omnes Paufanias fupplicio affedos,necat.Eodê quocß die quo pugna tu eft ad PIatç3s,in lonia graui cfî Perfîs certamine à Grçcis côflidS eft.Qyod deicripturi,ab ipfo rurfus initio rêordiêdâduximus.LeotychidasigiîLacedx monius,6ifXâtippus Atbeniê(is,exercitusnaualis duces,poftpr£liumadSa-lamincm

-ocr page 299-

biWiothccæ Lib- X1.

hminêcertarû,clafTem apud Acginâ côtrahSt.ibicpaliquotcomóratidies,in Delà nauigantcO ducentisquinquaginta triremibus. Cumc^illicinftatione manerêtjlegati â Samijs ueniunt,orarttcs,uti Græcos qui Afiani incolunt,im-p ed 0 Barbarico oppreffbs, in libertatem uendicare liclint, conceflu primatu cum ducibuscoado.LegatisSihniauditis,Una omnium fententiadecretum eft,adlibcr3ndasutpoftulabatur,duit3tesproficird:ftatim^exDelofoIuQt. Per;»« Duces Pcrficæ dafsis apud Samum cum nauibus liantes, comperta nauiurri Græcarum aduerfarum fe Omnium nauigatione,Sarno claflem omriem abdu cunt:inde in Micalen Ionise recepti,nauigia omnia fubducunt.Cum^ ea con-fpicerêt ad pugnam baud prorfus parata, uallo profunda foflà circunduda locum muniunt,nihilo fegnius interim ex Sardibus amp;nbsp;finitimis undiq; popu-lis copias pedellres comiiere.Coaduscp iade exerdtus militum ad centG mil-lia:rerum fimul omnium ad bellUm facultatem fibi comparant, rati quampri-mum lonas ad hollem defeduros. Leotychidas uero inflruda clafle uedus, nauëadBarbâros,qui apud Micalen cOadi manebant, præmitîit:præconém-quein eaimponit,qui uods amplitudine tonoeg proclamandi exerdtum oni n«n Græcum fuperabat. huic mandat, uti littoribus hollium adnauiganSjiu-

Sdmijileot^ chiddO-y^â-tippo\diixiliit poüuldtit dd»

quanta pofsituoce,utholies audiant,intonet: Ad Platæas debellatum ffle,Perfasibi profligatos,llratam'que prorfus adem, Græcorrn potellate per uidoriam teneri omnia : Dclétis ita funditUs hollium coprjs, iam ad-uentare Grpeam iuuentutem inllruda acie, nec abefle procul ad reparandam Grscis in Alia duitatibus libertatem. Id àLeotychida K collegis confilo calli dô,bellfcæcç artis allutla memorabili tentatSuatiS, Grçcos omneis, qui cum Petlis.haud fponte militabant,ea uoce auditä.ueluti côtigit,illico defeduros, rnagno'i^ tumültuPerfarum callra turbatû iri. Nam prçcohenauibus fubdu-dis hoftium obnauigâte,ac magna uoce quæ iulTus fuerat extollete,Perl3S re pentèpefculfos,pauoringensfîmulamp;fulpicio penitus perturbauit, nec Græ dsdeinceps amplius fidcre. At uero Grgd qui cum Perils inllatione erant, cohueniunt Undique 1 iniulcg confpirant omnes:Lcotychidas collegx'que ex ploratis lodSjCoparato cxerdtu copias exponut Pollera diejeu arma expedi-tent inllruercturque ades, rumor ccepit répété increbefceré, Perfas -à Grçds adPIatças profligatos. Quo perdti Leotychidas ÔC collegæ aduocata condo nemilitesad pugnâaccédunt,atcp inter multaalia ad condtâdos ordines,ad-dudâuidoriam ad Platæaslætoclamore proponut,cuiusIxtitiafpêcç elatis admis maioré fore pugnaturis militibus audadam profpidebant, Mirum la-neatep incredibileadmodum,resirtcertis omnibus euenrucoprobata. Nâco pertum ell utrafquc cadem die acies inflrudas, 8C ad Platxas, amp;nbsp;ad Mycalcn wfiixine:quarcuifusellLeotychidasnondSaudiuiireuidorism:fedfua fpo-.

nuncium fugiendo,addedpiendos arte holies id fedlTe. Nam loco-ƒ J*, fumillotum intcruaTla,certo argumentd funt,nuncium dus tam breui tempo teminimèperferripotuilTe, Cæterumduces Perfarum handiam quicquam Græc{sfidentes,arma dus dempta, foetjs tradunt : conuocatacp multitudine, Xerxem nunciant cum magna manu iam aduentare,haud procul illinc callra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

pofiiilîè. Atqueita accenfi omnium ad pesiculum parabanturanimi. Inllru-cla turn utrinque acie,atque in certamen expedita, cum in confpedum hollP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •

iimueniHentPerfæjContempta primùm paudtate, moxclamore fublato, in aduerfos feruntur .Turn Samtj Mileftj'que ad ferendS Græcis auxilium baud fegnes,copias educere omnes : alius alium hortari, communiinuicem Audio

ferendum auxiliiim feftinantium j3udadam fimul ac fpcm animos c •'ccturâ:quod primùm fccus accidit,ac putaranhac propè perniciofi caufa fuit crroris. Nä Græcos fufpitioinuafit,Xerxé coado ex Sardib. cxerdtu, fuis eo agmineiubfidioaduêtareattÿ infeferh.ltas^côfpediaiaduétantiûadejngêd Q » terrorc

-ocr page 300-

Diodori Siculi


244

tcrrore corfîpîuntur,tumukucp per exercitS 8lt; acicm répété exorto,di'uef(i iri' Cflt;ecoria» cu ter fc ac trépidâtes,altj ad naues cöfeftim concedendS cêfere:31ij fti pa to agmi Pcy/iî pugnd neftridist^ gladijs, tmpertcrritè perftandô,baudhofticedendff. DSh^cinter ad ^ycdlcn. fctUrtmkuarêtur,PerfarSâciesinftrudlare^êtêhaudproculconrpeda eft.in-fenOs teks,miroacterribiliagmineiadatisin cœlâ uocib irrupes. Cumi^iam nullû Grçcis côfikj uiterius capiendi fpacium daret, ad impetS Barbarorö ex-cipienda,necersitasacuitinftruitcßomnes.Pugnainita,cumabutracpadefe-rociteratq) obnixddimicaretur,res diwpericiilo ancipitigefta.ércbriquecadc bantiïtrirtcp. Poft ubi Samia Milefiacp manus in acicm Grxcam accepta,con* ferere arma ccepit, audis Græcorum uiribus, Barbari frado animo in fugstn uercuntur:magnaindecçdes editur. LeotychidæôC Xâtippi milites profliga-tis acpalantibus inftantesjad caftra uftn teràa cædendo infedantur. Inclinata

iam acie, Aeoles amp;nbsp;pleritç aïij ex Afia cum Graccis uidoribus in Barbaros co* iierfi,inter mediam tugam irruebant: miriim nâcç libertatis deiiderium ciuita* tes Afiç cœperat.Vnde nulla neep finitimorum memoria, nec^ fœderumreli; gione co’ntincbâtur ; fed quos quifeç Barbaros fibi obuios habuit,promifcue necabat,cum altjs Grçcis uidoriatn profecuti.In hac acie Perfarum ad quadra ^inta millia cæfa:qui fuperfuere,partim in exercitum,partim in Sardis concci tere Xerxes accepta PJataeenfi ftrage,tum fuga Riorum ad Mycalen, parte co piarum in Sardibus relinquit,qui Grçcis irruentib.occurrerent,ipfe tumultuâ ti perculfocp animo cum reliquo exercitu proficiicitur,itineribus perEcbata-nosadis.Leotychtdas ucro ôîXâtippus Samu adnauigât, amp;nbsp;Iones Aeolescß in focietate recipiunt. Poft haeceos hortätur, uti relida Afia migrate uelißfj« Europârpollicëturcç populis qui Medorö partes tutati funt,ex Grçcia ciedis, agros ÔC fedes eoru fe eis daturos,In Afia remanêtibus,finitimos circa forcun diep hoftes,qui imperio Slt;J copijs femper eftent fuperiores : tu remotos nimio interuallo focios habcri,ad auxilia pro re mature fereda. His auditis,Iones Ae olescß ftatuunt reda monetibus obfequi, fefe'e^ ad naumandü cum ill is in Eu ropam côparant Huius rei poenitentia capti Athenienles,contra rurfumcon fulere ac fuaderc nitütur, ne fedes fuas iam paratas temerè pro fpe dubia defe* ranttfe iemper uel folos, fi rcliqua Græcia reculant, auxilia prompte laturos: fufpicabantur enim Ionas, ubi in communem Grçciç confuetudinem amp;nbsp;hab« tationem recepti fuiflent,per obkuionê uel contemptum non amplius Athcgt; naSjUti originis fuae principiü ac metropolim,ueneraturos. Vnde Iones rcuo* cata fententia,negant fe Aliam fedefq^ fuas antiquas reIinquerepofle.Hts per adis.Græcorum copias difcinduntur,Lacedçmontjs in Laconiam nauiganti-bus, Athenienfes una cum lonibus Qi. Inlulanis in Seftum ferutur.Xantippus ftatim exnauigationis cogreflu urbeoppugnata, Seftum capit prçfidiot^ibt impofito,fuos in fua quenque dimittit. Ipfe cum ciuibus fuis Athenasregredi tur.BellumigiturquodMedicumappellatäeftjUno anno perfedu, hoc euen tupacatu cft.lntericriptoresautê Herodotus fupra têporaTroiana répétés, o mnia ferme quç pafsim gefta in continenti f uere, nouem uoluminibus hendit.Cpterum in pugna ad Mycalen à Grgeis aduerlus Perlas habita,»dc* fti oppugnatione,fcribendi fineifl lecit.

In Italia autê Romani aduerfus Volfcos pugnätes, eos Iuperant,magn3 W rum cpde cdita.Spurius ueró Calsius, qui prçcedentis anni confulatutn gene rat,regnum öd dominationê affedaflecôuidus extinguitur. Hic ita^ annus ca gefta habuit. Prpfedo AthenisDcmofthene: Rompconfulatuadiere,raj bius,amp; Lucius Aemilius Mamcrcus.Horamagiftratu magna quçdâpaxbici îiçinfulâ habuit,deprelsis ac penitus fradis Carthaginêfium uiribu^Gdonc prçtcreaoptimoprinciperesSiculas opportune amp;nbsp;cômodeadminiftrâtcjta-tu communi legib.optimis compofito, comparatacp cius ftudio ucdigalnn’' rerûmcÿ ad ufum omniumfingulis quibufej ciuitatibus copia.Cum uero

-ocr page 301-

bibliotheek Lib. Xl.


24T


Iuiflcnt,fumptuscj5 intancribus confuetos preicnpto modo coëreuiflent, ad- Gelonis ÎM» ieâisetiaminlegecxprcfsisc^fiîiierumaâioaibus^Gdorcxcupienspopuli da. uoluntatem in omnibus fcqin,fuoq) exeinplo piebis fcica comprobanjlegem quam de (èpultura tuleiant, in f?ipium feruauit. Nam morbo acri corrcptiis, cutniamdeuitaöd CaluicdefpcrareCjHicroni fratri natiimaiori regnum tradic-Lïterum de fepukiira funere fuo ante omnia legauit,nc ufquam difcedere lt;»râlege:eocpmortuo5sne qui fuccefsic in regnum,itautiiuficrat,pompanie-duxit. Cadaucr cius in uxoris agro cônditum,loco Nouem turres dido,ope-rum turns uelaggcris mira magnitudine, ac.immenfo iabore molium ftrues extabat.Vniuerlauero ciuitasfunuscomitata,adcumurc^locumpcrduxit, qui ab tube ducenta abcrat ftalt;’ia.Eo illiccondico,populus illi fepulchrum legansmirifici.^opcris extruxit,ticulisepheroicis Gelonis nomen commcn • lt;lauit. Ea monumenta fuere poftca aCarthaginenfibus diruca:quum Agato-chles per inuidiam erutas turres (olo æqua uit. Verum neque publica Cartha-S’acnfium inimicitia,nequc priuata Agathoclis prauitas,neque alia ullius rei i‘is,Gelonis unquam potuit delere memoriam, gloriamque oftufeare : quip • pe quam fufeeptam uera Slt; immortalis hiftoriae tcilih'catio commendauit, e-lt;usno.ncnæternstatiprædicando.Efl:enimæquum,fimù!queuitx commuai conduciüjîe,malos eos qui poteftatem gefïcrunt, literarum monumentis ui * tuperaii:pfoboscontrà,œterniscommendatoslaudibusillulirari Nammaio mmremuiatione SC memoria, pleruncß pofteritas ad communem beneheen-tiam incitatur. Gelo igitur feptem annos regnauit : Hieron fucceflor eius un* decim Sc menfes odo. Citerum in Giæci poft uidoriam ad Platæas partam, ^cheuienlèsexTrœzencSC Salamine liberos uxoresepfuas Athenas ia pa-Juatn reuehunt.ftatimii; curam omnem ad cingendam mœnibus urbem con-»crunc: nec minus ad ea quæaddefenfionem requiruntur comparand3,ftudq ®^^operxdatumeft.AtuerôLaccdemontjmotiperxmulationemadmodiî, gloria Athenienfium,quam nautico adeptam certamine,haud ambigue ptaefeferebant.fufpedaseorûresincrementatphaberecœpcrunt : qua jolicitudine adi^ab extruendis eos mœnibus prohibere ftatuunt : côfcftanqî 'fgatos Athenas mittuntjqui uerbis confulant,minimeoportere ea tempcita kmœnibus earn urbem muniri: id cnim communi Græcorum faluti non mo cononconferre,fcd maxime periculofumefte. Sienimmaioribusrurfusco- '”“’‘^”■‘7’-^ PqsXerxesin GræciamtranftccifletjUibesoccupaturum extra Peloponne-^um ueluci ad rem fuam munitas : ex quibus afsidua cruptione reliquos ubic^ populos infeftando,ae fenfim debilitando,facile poftet Græcas res expugna-

Ciiin;^ non audirentur legati in fenatu, ad artifices fe con ipiunr, iubtn tl^ ^oeftigioinde difeedantjopusep relinquant ♦ T urn dubitantibus Athcnienfi-bus,quo potifsimum in ea re fado opus cftètjThemiftoclcs in (umma turn a-pudeosgratia amp;nbsp;authoritate habitus, confulit rem turn filentio diftimu’ent: ttatn fl 111 contendere perrexerint, Laccdxmonios cSPcloponntfqs exercitu •ndudojfacilèperuimmunitioncsopus^impedituros. Percundar.tibus in-odegatis,quod tandem ftbi refponfum eftcrrent,rctulit tedo ambiguotp fer-*kcum quibufdam alijs Lacedæinonem legatum aditurn, •oicptunr dehacmunitioneLacedaemoniosipfosdodurum.'l’umprimorib. Clam aunciatj'ii legati forte interea ex Lacedæmone paritcr infpedum explo-Çatumquetnifsi fuiircngeos detineant,donee ipfeexSparta redieiiunihilo in-*uterea minusuiribus omnibus opuscœptum,quâtapoteruntceleritate pro* Jequantur-.hac demum uia eos monet uoti compotes fore.Huie prompte cô-’‘O parent.Athenienfes. Tum legati cum Themiftocle Spartam mittuntur. tuero Athenienfes cum fumma feftinatione ftudio,^ omnium mœnia ex-wuunt^niülinetpaediûcio neq^ fepulchro parcuntPueri pafsim mulieréfque,

Q_ } hofpiccs

-ocr page 302-

246^ Diodori Siculi

hofpitcs Gm vil feruitia operi prouehendo adhibentur,nulli ætati,niini itctfl coiiditioni eo labore iiacaredatvir,omnes idem ftudium exercet.Cumcp opp Athendrumu- ficum miikitiidine fimul amp;nbsp;uniuerii populi feruorefiipra quam cuiquam crc-ri reßciuntur dibileelTet,opus cdiidum creuilïet,ThemiftodesàprincipibusLacedæmo-niorum acdtiis, cum ei obiurgando munitiïgt;nem obtjcerent, id ipfe conftan’ ter negare ccepit, obfecrari^ ne uano rvimori fernere fidem adhibcre uellent, quin potiuslegatos fide probata rnitterent Athenas, ita quicquid id effet,per cos re infpeda certiores futuros:fefe inde collegas^ fuos eins in h'dem rei oh fides ofterre. His perfiiafi Lacedæmontj, Themiftodem collegascg fub cufto-dia haberi iubent. Turn legatos Athenas mittunt,darifsimos uiros,quibus in fpicerccLira fit,quid fado opus eflecenfeant. Dum haecab eis temporeinter confultandumlabente quæruntur, per earn moram Athenienfesremfeftine prçoccupatam maturant,murumq; circumundiq? dudum urbi perficiunt.Cg terùmLacedaemoniorumlegatos,quicÔtume!iofèminacibuscpuerbis Athenas,produdoiam muro intrarant,in uinculaconfjciunt,eiscpaflerunt,non an tea inde relaxaodos, quam qui cum Themiftode feruarêtur, contra rcmiffos accepifîent.Hac itaqp arte Lacones ddufi,legatos Atheniêfium pro recipiefl' dis fuis, dimitterecoadi funt - Cacterùm hac Themiftocles aftutia moenibus patriæ celerrimè expeditecç circûdatis, maghâ fibi ciuium gratiam côciliaint.

Per idem tempus Romani belluna Aefculanis Tufculanisc^ intulere, atquc acie cum Aefculanis confligentes, eos fuperant,magna multitudinehoftium cæfa,tum T ufculum ui pugnatido capiun f.

Anno exado AthenisprxfeduseftAdimantus. Romae creati Confules, Marcus Fabius Silanus,amp; Lucius Valerius Publius: quo tempore Themiftn des aftu folertiaque pafsim per res geftas celebrata,non apud dues modô,uc rùm SCperuniuerfam Græciamin maximo honore fiCauthoritatehabebatun qua gloria fublatus, alfjs multo callidioribus ad principatum laudis fibi com-parandum ufus eft artibus, quæ plurimum imperio, patriæ, rebus Athénien iîummomentieflênt collaturæ- Nam ubi nunc Piraeumcernitur, cum nulla tunc illic portus commoditas haberetur, fed eo folum pro nauium ftationc Athenienfes uterentur, cui nomen turn Phalericum, angufto admodum,ex-Pirteui T^f'^cogitat ibi portum Piraeum extruere, opus quidem ad educendum paruo mi^loclecx^ fumptu,rerumquemodicoapparatu indigens,quonihilominus pulcherri-truitttr» nbsp;nbsp;nbsp;mus amplifsimûfque omnium, qui in Graecia haberentur, portus efticeretur:

eo nâcp Athenienftbus adiedo, fperabat Athenas maris imperium fibi facile uendicaturas. Nam multa triremium corpora turn xdificata habebant. In bellis præterea naualibus alsiduè ferè uerfati,magnâin re maritima peritiarn gio-riam'cçfibicompararantlonasprçterea arbitrabatur,propter cognationé fem perforepriuata quadâuoluntatcamp;ftudio addidos Athenienfibustreliquis deinde Grçds,qui Afiam incolerent, recuperaturos libertatem Athenienfes, atqueeo beneficio illorum animos fibi perpetuo deuiduros. Infulanosinfu-per omnes tantis opibus, tantâque maris poteftate perculfos, haud cundan-ter eifdem adhaefuros,coptjs'que inftrudis'uel ad inferendum, ucl ad toleran-dum bellum,plurimum fubfidtj ccîllaturos. Inde Lacedaemonios inlpiciebat, pedeftribus uiribus inftrudifsimos, plurimûmque ea re pracpollere cerne-bât. Cacterùm àcertaminibus nauticiscùm imperitia, turn naturai^oque abhorrere. Cumhaccitaquecundaratione diligentifsimaconiedaffetjde-creuit excogitatam rem cundis clàm filentio tegere ; nam ea diuulgata. id pro comperto habebat, Lacedaemonios imperij coalefcentis acmulos haud id facilepaffurosjillicóqueopus fummaope prohibituros. inconuentuitaep communi procedens, ciuibus denunciat, le res quafdam magnas excogi-tafle, quæ ad ftatum dC incrementum Reipublicac maxime pertinerent,

-ocr page 303-

bibliothecas Lb. Xl. 2 7

quibuscxcquendisconful totem pantcracauthoremfefcofferret.Cæterum Qiuulgari eas fine periculo certo magnoi^ detrimento non pofle:eius generis £lle,ut nifi quàm paucifsimorum fidei commendari minime expediret.proin-deà populo poftularCjUti duos qiiofcunc^ fumma in republica fide uiros deli gantjCis (e rem omnem aperturiiFn.Multitudine rationibus iftis adduda,duo ueluti iuderat à populo ad id deletfii, Ariflides ôdXantippus, non propter co rum fingularê folum integritatem.ucrum etiam quod iftis de gloria amp;nbsp;preftan tia uirtuiis cum Themiftocle fummum certamen gerebatur. Quamobrem abalienatis ab eo animis, eins confilia geftaque omnia per xmulationem ob-feruabantCum itaque his priuatimThemiftocles cunda expofuiiret, populo referunt, cxcogitata Themiftoclis amp;nbsp;prxclara efle, amp;nbsp;ad reipublicæ ftatum magno momêto accedere, turn admodum fa cilia .Ingens primùm eins uiri ad miratiomouitomnesimoxexadmirationefufpicio ortafolicitarepopulücos |?icnehuiufmodiartibus ÔC inuentis conciliando fibi plebis gratiam,ad quan damdominationis uim ea uia afpiraret.lubent præterea,uti quæcunque con-cepiflet confulta,cundis palam proderet. Ule nihilo fecius in fententia tegen-^3petftare,miniméqueelïeexpediens eadiuulgarhetiamatqueetiamaflere-•^condemultomagisrurfus magnanimitatcm uiri populus conftantiâmque admitari : lubétque uti uerbis ambiguis tedis'uc id conceptum fignificet, liquidem uel eo pado cenfeat tutó,amp; cum te intimari pofte : turn uelüti quaefi-uetiqquo'nam pado quod cogitairet,perficcretur,cum fingulatim fententiæ in fenatupercundatio rogatioep fieret,decretumc^ eftet,eum quæ ad rempu-blicam fpedatent dixifte.faducpfacilia,tandem iam confentiente Si. una cum fenatuüecernente populo,la cultas ci poteftafquedata eft,utiquicquiducllec «xequeretur. Atque unumquenqueexèo cönUenru difcedentcm,einsuiri U'ttus haudparua mouebatadmiratione, ibahtqucfufpenlis animis jÇitofpë-ctantes eiusfinem eft'edümqueconfilq.Thcmiftoclesigituraccepto a populo rei prolèquendælacultatæ, cum rerum omnium copiamartificumquemi-i'ifteria fatis ad id parata haberet, ftatuit rurlus per aftum fallere Lacedæmo-uios. latxienimpro comperto habebar,ueluti inmcenium Olimasdilicationc obftareatqueobnixèimpedireftuduiftent Lacedæmontj,haudfecuS in portos confttudu moleftos Achenienfium confultis fore, qua que liceret occur-‘«ros CQzptis, ac fumma opc cunda interturbare conaturos. Rc itaque fecüm pettradata,ftatuit legatos mittere ad Lacedaemonios,qui doceant rebus Grç ûæcommünibus maxime conduccreiquin prorfusneccflàrium efte, uti portuin quendam idoncum aduerfus futuras deinceps incurfationes tumultuSt^ Perfaiutn (îbi præparent. Hac re Lacedsemonqs per legatos propofita, dum uiuconfultatione implicarentur ambigua, necad extrudionem portus pro* lubendamjhacre præpediente,magnopcre intenderent,iUcopus aggredi-tur.Cuicumomnesunaftudijs accenfis incumberent,incredibili celcritate portum amplifsimum extruunt. Extrudo portu, populum hortatur, uti fin. gulis annis ad numerum nauium quum haberent uiginti, alias noua ædifica-tasmateria adijeerent triremes: turn edido proponercnt,quicunque illuc mi-grareuoluiirec,eosàuedigalibusamp;reipub4icæ laboribus immunes liberof-quelore; priuilegqs'que eifdcm artifices co confluentes munirent, uti turba hotninutn quàm plurima per commoditatem alleda , undique in urbeiTi commigratecur, artificum muliitudine quàm maxima muoiicntur. Nihil UIS duabus rebus ad maritimas opes parandas augcildafque magis utile, tuagifqueneceflarium iudicabat. Et Athenienfes quidem hifee rebus uaca* uant.Eacedæmonquero Paufaniam, quo imperatore ad Platasas pugnatum luerat, clafsi praeficiunt, mandantque uti ad libcraiidas urbes Grtecas prope* t^t,quæcunque Barbaricis adhuc occupacoc præfiuijs ditione Pei fica teneren-tur.Hie itaque dudisexPeloponneiOquinquagiUta trircmibus,ttiginta de-

Q_ 4 inde

-ocr page 304-

î48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

inde Athefiienfiüm adicdis.quas Ariftides dudabatjpnmô in Cypnifti naüi-gatjibîqiicciüitates omnes qiias pracfidiaPerfica tcnebant, opprellaseasfer unutehberat; IndeinHellefpontum foluens, Byzantium capit,quodàPerfis tenebaturt præfidiaq} ibi Barbarorum deprehenfa partim necat,alios indecq-çit, fugatqj Barbariem omnem, urbi libcrta’tem reuocat : plcrofque etiam ibi Perfas, quos uiuos ccperatjinügnes niros, Gangyllo Eretrienfi iri cuftodiarU tradit;eos,uti ip te ierebat,ad fupplicium feruaturus, rc ucro ipfa Xerxi per eo rum reftitutionem gratificaturus.Nam clàm per occultos internundos amp;‘U3' rrj s artibus amicitiam cum rege côtraxerat filiamcp illi rex fuam defponderat uxorem,ut Græcos fibi proderet.Huius rei Artabaxus interpres amp;nbsp;internun-TPdufMÎnxre^ cius fuerat,magnâmquepecuniæuimtranfmiferatoccultèPaufaniç.cuiuslar Perfinrufft gitione bonorum animos ad honeftatem aftedlos tentaret j atque peruercerc fMtt, nitercturftudialibertatis. Caeterùmdetedarestandemeft,atqueipfefuppl^•

c^o afte(?lus hocmodo » Nam cum cibo menitfque Perficis deledaretur,con’ tempto patrio more,Cum tyrannico faftuinfubditos infolefceret,indignariO‘ nés atque ægrè ferre!hiqueinprimis,quibus inter Græcos aliqua principatua dtgnitas præferebaturtunde cum milites in exerct tu, 8C qui ex eadem genre quique ex eadem urbe effent inter fê morum deprauationem huiufmodi per colloquia cumindignafioiieiadarcnt,SC Paufaniæ infolentiarndeteftarctiir: Peloponnefq demum eo relido,nauigât in Peloponnefum : turn per legatos Spartam miffos, Paufaniam aceufant. Ariftides uerô Athenienfis,hanc occa* fionem oblatam arripiens,aperto fermone atque benigno ciuitates in coniié-tibus Slt; commun! colloquio effetus,lenire,multa docere,pleracp fiiaderc:ica eain cuncftosaffabilitateuftis,priuata quoique uoluntate conciliât Athénien fibus. Neenon etiam cafus quidam plurimum partes Athenienfium his quas narrabocaufis,reddiditmeliores. Compolita nanquePaufaniæita res erac,ut quicunque epiftolas ad regem tuliffèt,neminem redire inde pcrniitteret,nec3 ret omneSjtîeque ullum occultç indicium rei fineret extare.Quod quidam ex tabellarrjsanimaduertens,rem(ecum reput3ndo,utieratfufpicatus,epiftolas fibicreditas aperit : certiôrqueiiidefttiegcndo,detabellariorum neceiamhi' foe(fta,ac ftatim eas ad Ephoros affert Hi uerô,quod epiftolæ obfignaculis re teratis fibi allatæ fuiffent,haud temerèfidem adhibendam putant: tum poftu' lâtibus rem certiori indicio fibi probari oportere,tabellarius pollicetur fe prO' diturum Paufaniam ipfum, baud ambiguë idemmet, quod in epiftolis conti-neretur,confitentem. Proletftus igitur in Tenarium, atque in templo Neptu-ni conGdens,duplici circum fefe tabernaculo fepit, atque in altero fe collocat, in altero Ephoros cum quibufdam alijs Spartiatis occulit. Mox Paufanias il» lue ad eum properat, QC percontanti quæ nam caufa eum ad deorum aras fup plicemconfugerecompulifletjillerefcondens, conqueri multa cepit,ô^euni acculare,quôd in epiftola mandaffei le à Perfis necari. Tum Paufanias mulra protari,poenituiireeiusreife,ueniâmqueorare:tumobfecr3reobteftanque)U ti ea occulta effê finat.amplam fpem immenlâque illi dona,lî id feceritjpolhce tur. Hoc peraefto, difeeffère â colloquio. Ephori uerô quique cum eis cran^ comporta palâm ueritate,rem cum filentio habent.Ceterùm haud multo poft cumiam Lacedæmoniapoteftasunâcum Ephorisrem perfequi iudiciofta-tuiffètjPaufanias id præfentiens,in templum Palladisæneum confugitDubi tâtibus tum Lacedçmontjs, num fas effet fupplicem abftradum ab aris depo* Ici ad fupplicium,fama eft Paufaniæ matrem id templum petiffe, tacitiirnam-que intraffe, neque quicquam præterea illic agitauiffe, quâm laterem, quem tetftumfecum attulerat,in limine rempli depoiuiffe.môxque hoc peraâo,do* Pdufdttia mum fe recepiffe. T um Lacedæmonios matris iudicio 8C faefto admoniros,agt; mors, ditus rempli omnes muro obftruxiffe, atque ita perinediæ necefsitatem co^

fumpta uita,expiraffe Paufaniam,Elus cadauer his quorum intererat,permit

-ocr page 305-

bibliothccæ Lib. Xî. 249

rumfepdin.Verùm numen ob molatam fapplicum fakitem fuccenkiif. Nam cum Lacedæmont) Odphos ad oraculam capicndum mifilfenr,à deo refpon lumfuitjOpottereeosdexkipphcëreftitiicre. Qjodciimnulio padoàle ita utiiuirum crat,fieriponeccrnerent,Sparnatæper mnitumtempusambigua fententia quid potilsimû faëlo o^us eiTet, folliciti ferebantur. Confilio demû ad eam rem, quà licuit, inito, ftaciias duas Paufaniae æreas cxtruxcre, quas in temploPalladis pro fupplice Gonftitucrunt. Nobis uerô quibus in initio infti tututn eft, per uniuerfam narrationem uniuicuiufcp uiri probitatem amp;nbsp;gloriâ laudibus,quoad polTumus,meritis profequi: improborum contra ïcelera tur-pitudinemcp dignadeteftationeconficerc, Paiifaniæ prauitas 3lt; proditio mi-nitnc eft filentio practereunda. Nam cui mortalium fatis hiiius ui r i infania pof Cetefteadmirationi,cuiuscûclarifsima in Grxciam mérita extarent, uicîoria Pdafttnilt;e«ft« adplatscasomnium faculorum memoria dign3,tuin pleraque alia præciara fa fcraft'o. dnora,cuirei,quo confilio tantis geftispartam gloriam, àincomparabiicm ’uthoritatemçofthabendamabijciendâmqueduxit, nomen fibi uirtuteillu^' “fatum Jlaudumqneôt:meritorum congeftâ undiquegratiam, dtuitqs fimul ô^delicijs Perfarum eftceminato animo reftingui, ac turgifsimo impurifsimô ^ffelcelere profanari paflus eft,quippe rebus fccundis extra fefe raptus,fragi-“faktnô^aufteritatemLaconicam contemptuihaberedicentia uerô,luxujde ^fCfjsquePerficis propenfe abuti;quem tarnen mintmè omnium,fi quicquam ^Sf^gtjanimi tenuilLetjdecebat, patrio ritu fpretOjPerficos mores, quos f bi lubegetat,alioquinÔi.uirtutiperniciofosinduere. Necenim proletftô.quod alijsrefetentibusperuanam opinionemacceperim fedquod ipfeexpcrien-tia multa didicerim,td pro rato afleuerare aulim: patriam Græcorum ui tæ fru-galiratem ab apparatu Perfico, baud mediocri ad uirtutem difcrimine diflen^ tire, Innata igitur uiro prauitas,ingeniûmque fuapte natura fceleftum,non fo ‘Umdignoconfecitcum fupplicio,uerùmetiam pefsimam caufampræbuir, txtorquendi àciuibus fuis,quod in manu tû erat maritimi imperij. Nam con-'peda inter focios ueluti per utriufque collationem, Ariftidç grauitas ÔC admi ^ifttandi fides, turn fmgulans in fubditos facilitas, mitifsimi quocç modeftif-confuetudoretertifsima, pepulereomnium

aniinos,ueluti uno adducftos ob æquitatem ftudiOj AthenienGum imperium in ièacGipere,e'ifque perinde ac optimis ducibus Iponteadhærere. V nde præquot; toribusexSparcaadeosmifsis, nihiliamamplius obfequi, eorum imperata detreâatCjContemnere iufla, nihil prorfus audireuellc, fed Ariftidcm omnes obnoxic imperâti adefle, prompte eins imperia capefl'ere, atque ita finepericulo atque difcrimine, fcelere ülius, iftius uero uirtute, marititnum à Lacedaemontjs eft translatum Athenas imperium.

Ariftides igitur iam haud dubiè totius clefsis Græcæ princeps, ftatim congt; ^'itôdhortatur focios,utaduocato communi conuentu,ineodéclarent ac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ftatuant,in Delo publicumfibi ærarium elire,pecuniafque omnes undique Goadas illic reponiiubeant: turn aduerfus fufpetftamdeinceps belli Perfici eruptionem fefe munire uelint:proindeGngulis urbibusuedigalia procu-iulque facultate imperent, ita ut inde a^ quingenta fexaginta talenta exi-gantur. Soctjs ad ea confentientibus , cum ad rationem uedigalium di-Itribuendam deledus in primis ipfe eftetsadeo aequa forte eam rem dedu-Xit, ut ab uniuerfis urbibus, quicquid ipfe conftituerat, abfquc ullius difere-patione comprobatum fit, ratumque ac fandum habitum. Qtio negocio cutn rem omnium prorfus difficillimam aepenè incredibilem uideretur ai- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z.

lecutus, in fumma iuftitiæ amp;nbsp;æquitatis eft habitus ueneratione, luftique indé cognomen adeptus eft. Vno itaque amp;nbsp;eodem temporeincomparabilis Pau-•antaeimpietasreiGraecorumaritimeciuibusfuisabftulitimperium Præcla-

Q y racontr4

-ocr page 306-

ISO Diodori Siculi

racantra Anfttdæuirtus in omni gen ere, idem imperium, quod ante id pus a ttingerc minime potuerant,AthenienfjbusconciIiauic. Hæcigiturcü annogeitafuere.

Prxfecflo Athenis Phacdonc,Olympiadc feptuagefima fexta,qu3 ftadio ui citSc3mâdrius'Mitylenæus:RomaeconfulÂû gerebantCæfoFabius,Ô^Spil riusFuriusManilius.Ea tempeftateLéotychidasrexLacédæmoniorum,am no regni fut uigeGmo fecurtdo mortem obtjt Cuifuccedens Arehelaus,gefto duo's Ödquadragintaannos regno, interijt. Item AnaxilasRhegtjSdZanclis tyrannus abfumitur morte, cum in ea dominatione decern amp;nbsp;oclo annos ex-pleffet.eam tyrânidem adtjt Micy thus, cum liberis mortui nondum per xtate ad regendû idoneis,crederetur in tepore eandë reftitututus Hiero Syracufa-norû rex poft Gelónis morte,fratrêPolyzelum cernes plurima apüd Syracu-fan« populo poliere gratia, atqt fore lufpicatus regni infidiatorê, properateS emedio amoüerciMilites itaiç mercenarios eXteri generis conducit, corpus^ ÔC murtitiones irégni fatellitum multi tùdine ftipat,eo ratus regni fedem lîbi lo re tutiofém. Gum uerô Sibaritae â Crotoniatis obfiderentut, auxilium^ à Sy-raCufanis imploraffent,magna militum multi tudine confcripta,Hiero exerd turft cogit,quem Polyzelo fratri tradit, eo conGIio,ut fi cum Crotoniatis con-fererèt,interficeretur, Polyzelo exercitum recufante,ob didam fratris fufpi' Cionem,ira acccnfusHiero,fugientem ad Thetonem Acragantiorum tyran* num infequitur,atc^ ad eum expugnandum fefe comparât. Póft hæc Thrafy-daeusTheronis filiusHimerènfium urbipræfedus, cuminfolétius Ägrauius aequo in earn urbeni gèterct imperium.Himercnfium prorfus à fe animos ab-alienauit, Qui cum ad pattern accedere, filium^accuiàre minime auderent, eum haiid idoncum atquuift'ue in ea caufa iudicem ftbi iôre ràtûad Hieronem legatos mittunt, qui deintolétabiliThralydæi in feimperio conquercrentun omerrentep feurbemei tradere ftatuifle, atcß aduerftisTheronemunà cum co in expeditionem profeduros. Hiero hac re arbitratus Theronis unà cum eo in expeditionem profeduros.Hierohacrearbitratus Theronis poflèfibiuo-luntatem cum pace conciliari,Himercnfes ei prodidit,confult3c^ eorum clàm indicauit. Qux cumThero diligenter inueftigaflèt, rem^ omnem uti fignifî-cata per Hieronem fuerat,comperiflet, Hieroni conciliatur, amp;nbsp;Polyzelo pri-ftinam frattisjreparat beneuolentiam Qi gratiam, Himerenfium uerô, eos qui aduerfum fe confilia coopérant, corn prehenfos, quæ maxima turba erat, orn-nes iugulat,Hiero autem Cathanêfes Naxios^urbibusfuis erjcit,coloniascp eô deducit,quincç hominum millia ex Peloponnefo conciens,adiedis to tide Syracufqs.Cathaneamcpimmutato nomineappellauit Aethnam,at^agrum illis non folum Cathanenfem,uerum etiam magnam finitimi partem fortedi* uifit,fuppletis ill ic decem millibus colonorum.Hoc autem ab eo idcirco pro-peratum.ut idonea fibi ad emergentes neëefsitatés (ubGdia qüàm paratifsima forentîfimulcp ut ex urbe decem millium colonorum a fe condit3,præmia lau dcsque'heroicas aflèqueretur. Naxios uerô QC Cathanenfes patria exutos, in Leontinos tranfcripfit,eamque illis Icdem inftituitiiufsitcp.uti cum incolis SC ciuibus urbem colerent.Thero Hi^erenlîbus iugulatis, cernens ea re urbem cultoribus exhauftam. Dores eô colonos ducitttum ex alqs gentibus,quicun que illuc immigraftènt,inter ciuium nomina feribi mandat, ac pro ciuibus ha-beri Hi quidém mutuis inter fe muneribus praeclarè rempublicam adminiftrâ tes,ad oefto SC quinquaginta annos ufcp ptogrefsi funt. Poft id tempus baud multo Carthaginenfes earn urbem à ftirpe cuertere, quae ad noftram ufqp æta-tem uaftata,cultoribus^ penitus deferta permanfit.

Dromodide Athenis prçfcdo,Côfulcs à Romanis cteati, Marcus Fabius, ÔC Gneus Manlius. Eo tempore Lacedaemontj cum ablatum fibi per tumultS QC iniuriam,ut uidebatur,imperium maritimu baud aequo animo pati poITent iraimpa

-ocr page 307-

bibliorhccæ Lib. Xl. in

impacabili flagrantes,grauibiis Grçcos qui à fe defecerant minis terrere,at j^-nanU qiieincentare,fepro meritishabituroseorumcuram,fidemcp proditamfupii-

ctjs dignis exaduros Conuocato itaque fenatu,confultare inter (è cœperunt i„fg debelio Athenicnfibusinferendp,reimaritimerecuperandicaufa.Tumcorn muni panter coniientu habito à ninioribiis dC plerifque alijs, contentiofè age batur, recuperandum omnino amiffüm imperium, eo recuperato, aflerenies magnas fibi inde pecunias 8C ingentia uedigalia prouentura; turn ftudia pat fim omnium ad rempublicam maiora fore,ac magis excita ta, intentât^ magis muntjs urbis;præterea priuatas familias baud mediocre ad locupletandum,d» üitiasq^ parandas incrementum, per maritima négocia fufcepturas. Comme, ttiorabant quocp antiquum oraculum, quo Deus lubebat eos cauere, ne clau-dum impenû gererêt : nihilcp aliud indicari oraculo, nihil aliud intel ligt deunt uoluifl'eaflcrebât, quàm quodpræfenti diicrimineueriàretur. Claudum turn ’’laximè fibi imperium geri,quod duo imperandi lura foli cum habere foliti ef ffnt,altero iam priuati,ueluti membro mutilata maieftate,reliquûferrent clan dicando • Cum itaque ab omnibus fèrè ciuibus in hanc propè fententiam ire-tur,delatâque rurius ad fenatum re,nemo credere poflet quempiam in fenatu foretantæ audaciae, qui contraillam fentiret,aut quippiam aduerfus conari tçntaret:fenator quidam,cui nomê Oetimarides, ex genere Herculis, magna propterfingularemuirtuteminterciueshabitus authoritate,contràconlule-reacRiadereingrefluseft,reimaritimæcuram atc^ imperium Athenienfibus permittendum. Spartanisnequaquamufui elTe, rerum maritimarumfolicitu-dineuexari,nihil fibiindeformidandum, nihil graue incumberepofle. Cûm-floein hanc,tametfi aliéna principiô penitus ab re amp;nbsp;omnium opinione uide*

multas atque ipfam rem explicantes diflerendo rationes attulilïet, præ-^crquamcuipiamcredibileuideretur,fenatuipopulôqueperfuaflt. Tandem Lacedïmonîj re infpeda,cernentes ÔC Oetimaridem nihil ad gratiam fidè,nt hilimperitêuel difsimulanter, fed feuere atque aperte quæad Rempublicam præftarent proloquutum, coeptum de bello Athenieniibus mouendo conli-lium relinquunt. Athenienfes uerô in initio graue fibi bellum cum Lacedæ-monijsprore maritima fore rati, multas ad id triremes ædificant,magnùm-quepecuniæ numerum congerunt,clementerque amp;nbsp;benignè fôcios in omnibus munetibus SC geftis habere ftudent. Audita deinde Lacedæmoniorum fententia, timoré eius belli fublato,ad augendam excolendâmque urbem moxftudia conuertêre.

PræfeAo Athenis Acateftoride, RomæConfules declarati Caius Fabius, cumù ôi^TitusVirginius. Horum tempeftate Hiero Syracufarumrex,cumlegati fcruuxù adeum ex Cumis Italiæimploratum ueniflent auxilium aduerfus Tyrrhenos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *

maris dominos,àquibus turn expugnabantur: contrada focietatc cum eis,ac bellum commune fufcipiens, triremes quæad earn rem fàtis uidebantur,eis fubfidio mititæarumçB prætores Cumas aduedi, cû eius urbis incolis agmen iungunt; in aciemc^ unà defcendentes, cum Thyrrenis confligunt : ingentiq) certamine conferto, ui (flores Siculi compreiTere Tyrrhenas unes. T û Cuma-nis tcrrorefimul Qc periculo liberatis,Syradifas repetunt.

Menonerê Athenienfiumgerente, RomaniConfulescréantLuciumAe- _ nbsp;nbsp;■

milium Mamercumi SC C.Cornelium Lentulû. In Irait a turn bellû feruebat in-terTarentinos ÔC lapygas.nâ diu atq^ afsidué de fînibus agri inter ie certantes, diuerfis ul tro citrocp perciti caufis, per leuia perpetuô certamina contêdere,al ternisc^ uicifsim iniurqs alteri alterorâuiresirâc^laceflêre,qmagisindiesac magis utrincp uaftari priuatis direptionib. agri.Crefcête paulati p priuata mu-tuobella et cçdes mutuas,q crebro edebanc,utriufc^ populi difcordia,publica tandê maieftas utriuic^ in ira partêrp iniuriç fracia, nec iâ turmatim ^curfare, fedpalâaddecernendu iuftaaciefefeutrin«^ uiribus omnibus côparant, lapy

gesigitur

-ocr page 308-

2Î2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

ges igfturhabito fuorumdeledujmagnum Hnitimorum foci'o nomine nume rum ad(cifcunt,exercitumqiie ad uiginti hominum millia complere. Taren«-ni audita exercitus in fe armati mukitudine, deledlum ciuium habent Turn a foctjs Rheginis magnam acdpfunt manum, Degrefsis utnfque in acienijcon feritur atroxpugnaun qua caïfis iam acte plerifque, uix tandem lapyges uieSo ria potiuntur.Vidiacprofligaïi hoftesjinduas partes fuga direda, diuerfira^ piunturtparsTarentumagmineprxcipitijparsKhegiumcontendunt. lapy' ges confeftim duo fimiliter agmina ad terga fugientium c«dendadirigunt.A’ return Tarentinos premereproperat,quibuscumbreue fpaciumfugçdare-tur,magna occurrentium 8(. rcfutentium multitudo caeditur.QuiRheginisin (iftebant, tanta précipites contentione funt infediati, ut cum illis fimulintra mœnia irruperint,atque illo impetu momentoque funt urbe potiti.

Anno poft ea geft3,prçfe(ftus eft Athenienfibus Chares.Romç creati Coil fuies,T itus MinutiuSjSd C.Oratius Pulcheruû apud Helios agebatur Olym' pias feptuageüma feptima,in qua ftadio uicit Dandes Argiuus, His magiftf» turn gerentibus, T ero Acragantinorû princeps interqt,(extodecimo fui prin-cipatus annotcufus filiusThrafydaeus imperium fufcepit.Theronis itaçp mor tui memoria ob fingularem imperandi modeftiam,0^ preclaram uirtutem (nâ in concilianda fibi ciuium per bonas artes gratia, uitam omnê confumpferar) heroi cis laudibus SC ornamentis immortalibus eft commenda ta.Eius filius e-tiamdumpateruiuerct,nimia ferocia crudcli^accarnifico fpiritu feruebat; mortuo patre iam per impertj licétiam gC ingenium foedum, difeufsis legibus urgcrecoepitdominatione dira patriam.Ex qua reabalienatismoxafeiubdi-torum animis,nihil fibi fidum habere nihil tutum: perinde ac inter hoftiumin fdias afsidua'folicitudine uexari,circGfpicere omnia,fingula quçi^ pro fufpe* dis ducere, uita eius inhumani^ mores cundis pafsim fummo odio habcri. Inde baud diu poft, innatæprauitatis SC ingeni) mali prçmia digna retulit, rebus eiedis fuis,uitacp uiolêtifsimè rupta. Nam poft mortem Thcronis,multis militibus mercede condudis, deleducp Acragantinorum atc^ Himerenfium cïï ^'^bito copias coegitad uigintimillia hominum equitum peditumq),quosad Hierone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Syracufanosinexpeditionemducerepararet.Hierocoadoatepinftru

dohaudimpariexercitibcontra Acragantemproficifciturjibi'cpcertamcna-« trox conferiturtac Grpcorum pleric^, uci Græci Græcis aduerfi ordine inllru-do dimicabanf, cecidere. Superiores in ea pugna Syracuftj fuere, quorum ad duo millia defiderafi ftint: hoftium ucro fupra quatuor millia caeft. Hoe con-greftu, rebus fuis alflidis Thrafydçus iam fibi diftidês, imperio excedir,ó^ad Plegarenfesprofugit,cognomento Myfeos,ibiqucmortemfibiipfeconfei* uit-Acragantini popular! ftatu rem fuam componenteSjperlegatos adHicro nem minos pacem impétrant.

In Italia Romanis aduerfus|Veicntanos feruente iufta acie, ad Crumcruitt pugnatum eftn'n qua Romani uidi, magnacp eorum multitudo (ueluti quids autnores funtjcecidere qua pugna Fabios trecentos eadem gente ortos,amp;ea dem (uti nomen quoep unum indicat) familia, conftat omnes propè adinter-ï4 loru tnor$ njQonern eius familiaececidiffe Hreigitureo anno gefta fuere.

Praefedo Athenis Prexiergo, Romani CÔfules créant, Aulum Virginium ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coftum,8C C.Seruilium Strudum.His Cófulibus Elei prius per multa têpora

multis fparfi urbibus,cum uaria loca incolerent, unam ex omnibus urbem c5 flant,commigrantcß undicß in earn omnes,quam Elim nominant.Laccdçme-nq uero cernentes Spartp nomen SC gratiam folitam ob ducis Paufanip itnpu riisimam proditionem,admodum reiedamacfcedè pollutam,tutn famatn Athenicnfium clarâefle, quod nullus eiusurbis ciuis proditione dânatusêf (et, conabantur artibus omnibus,parem nomini Athemenfi calumniaminu* rete. Cum itacjThemiftoclis authoritas SCftdes plurimùm poliere uideretur, eius'i^

-ocr page 309-

bibÜothccæ Lib* Xl.

tiuscß nötttert cdcbre ac uirtute illuftratiim, proditionis cum indmulanc cri-niinidantes,qiiöd ci cum PaUlanfa fumma confuetudo amiciciaqj fuiHetjUna cum COCO mm une de prodenda Xerxi Græcïa confilium inifTe. Muka prxtelt; tea ad haec dillerere: æmulos eius hortari atcp tncitareiad eum accufandum ta» hellas iudiciacç prodidere quædam : quibus oftendebatur, Paufànïam conce» ptaiam intra feGræciaèproditione,inftdlt;asillas,confiliacp omnia Themifto-cli communicaire, uarrjscp cum propofitis prarmqs adduxilîe,uti cömuni uo-to atc^ arte rcrtl aggrcffi profèquerêtur.Themiftoclem tum quidem baud cô-ditionerfi aCcepilfeded necp uirum amicum,quod paris propé criminis fuit,ta tifcelerisreUrfi prodereuolufle. Cpterum tametfi tantisauthoribus accufare-turThétniftodéSjfefeeocriminecumclarifsimêpurgafletjperiudiciaabfolui lurac initio quidem,poft iudicium illud plurima eius uiri gratia apud Athen« enfespoUebanquippeciuibusrummc propter clarifsima geftacharuserac, Poftuerôquofdamtimôramp;fufpicio potentiæipfius, plcrofcßetiam glorifia ^'lia rerum geftarummeritorumirp omniüm oblitos fecit.Eiusitacç potcntiâ ^elationem deprimere, tum obfcurare amp;nbsp;demoliri prudentix nomen nitun-f^f-Primum fuftragqs exlege in eum exacftis, quodOftraciknum uocitatum iififitiioeîet ex urbe eijciunt : hoc rtanqp iudicq genus lege fandum Athenis ha-

hcbatur.Poft dcletos à Pififtrato tyrannos,res ita per legem ag€batur,ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;un

quiCß ciuium nomen illius in tefta fcriberet,qui par potentiam ad populärem ftatum eiiertendum proximus uideretur, in quem plures demu teftx fuillent fttiptç,eum patr io folo excedere,ö^ quindecim annos exiliö agere cogebant.

Hocuero ab Athenienfibus cautum inftitutumi^ uidebatur,non uticp tarn ad Puniendum prauitatem, quam ad reprimendam coercêdam'c^ potentum am» “itionem,iuperbiaKß occurrendum, ut exilio fradi difcerent in ordinem inter confiftcre. Themiftocles itacß ea fufFragiorü lege patri a eie(ftus,côfugi£ ^fgos. Audita rcLacedxmonij earn uotiaftequend« iibi â Fortuna oblatä oc-eafionem rati,adinurendäThemiftocli,quod uidelicetqufritabät,calumniS, •^gatosrurfus Athenas ad accufandum çum denuô mittût,fontem cfte,quod eum Paufania de proditione cofpiraftetuum oportere,aiunt,in publicas Græ eiæiniuriasanimaduerti no iudicio feorfum priuato Äthenienfnim cuiufquä nepopult: uerùm in commmuni Graccorum conuentu eas caufas cognofcen Qas,qm' ea tempeftate Spartac cogi confueucrat.Tum uero ! hemiftock’s per eipicns Lacedxmoniorum ftudia àd eum calumniandum, gloriamque Athe* na rum depritnendam atc^ obfcurandam, obnixius intenta, nec A thenienfes jninori contenttone ccrnens ad deprecandam culpam paracos, fufpicatus eft kleproditumiri,incommuncmconfenfum iudiciof^ uftendum Aliaexpar-kconfideratis iudicijs quaeiam quidem ab iuftitia aliéna amp;corrupta ad gra- ' katnôilibidinemLacedæmoniôrurtî uerfari ccepia erant,quod amp;nbsp;ex multis a ‘Hs,tum ex iudicio nuperrimé in iehabito COmpertum habebat. ex his praete tea quae de Athenienfibus 8^ Argiuis iudicarant : adeo nanc^ eius iudictj prin eipes inuidia in Athenienfes flagrafle conftabat.ut cum plures reliqua Gracia tota Athenienfium triremes in bellum armatæ ueniftent, nullo tarnen è c.i te-tispracftantiori honore merito'uedignascîfuiftentrhisrationibusexempliscç ucterritusTherniftocles,haud fidendum rcbatur: nihil in iudicibus tuti prvfi-ut),nihil tidei firmæ,quo redi quicquâ fperari poftet, profpiciebat; prçiertim quod exdefperatione prima Athenis habita, indicia quædam Ôlt; argumêta ad ^uifationcm fecundam cap tarent Lacedæmontj. In defenfione nanque ilia t hemiftocles epiftolas à Paufania ad fe miftas confelFus eft,quibus eum folk «tatum conftabatad confpirandum,8lt; proditionem commun! negocio pro-nehendâiatcç hoc maximo tü iudicio 8lt; argumêto fretû conceisilTe, Paufaniâ nontantoperefuafionib. adhortationibuscpapudfeufurQfuifte, nifiinprimis kentus eflet,fefe pro fua dignitate SC folita côftantia,cœpta quecûcp fua inter-

r up turn

-ocr page 310-

2f4 Diodori Siculi.

rupturum.Hfs itac^ deterrttus,ueïuti diâum eft, rationtbus, ex Argis profil* git ad Admctum Moloflorum regem, ad aras itacp Vcftæ confugtens,uipplt-Themi^loclis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr^buitRcxilium princmiô bénignè ut amicum excepit,charumcp ha

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bebatiö^ hortabatur bona Ipe cnet,in fe fidem omnem ponat,fibi deinceps fa

' * * lutcmeiuscuraefummæfore. CæterûmuWàLacedxmonijsfolennislegano ad Admetum uenit,quæ eum palàm dedi ad fupplicium depofceret,appellat» lem proditorem,euerforem ac peftem Græciac: fin dedere recufaretjfibi bells ab uniucrfa indici Grgcia,expccftandum^.Rex hi'nc minis pterrttus,illinc mi fericordia dC religione ftipplicis tacftus,ignominiamjp proditionis deuitarcin primisftudens,hortaturThemiftoclem,utquâmraptifsimèclàrrt Lacedxmo ntjs infcijs fe inde proripiatrmagnum^^ auri pondus ad auxilium fugæcôtnea tumcp tribuit. Ule undi^ eie(ftus,acccpto auro,rege cûcia ei q^uo tuto factie^ feeripere poftet,fuppeditante,no(ftu ex Molofsisprofugit. Nadusueróin* ter fugiendum duos iuuenes generc Ligures, negociationibus amp;nbsp;mercaturat operamdantes,acproptcreamariumitinerïs«^expertos,cumhisfugit,Lace-daemonios latutt per nodurna raptus itineratSC iuuenum beneuolentia.dticc Sc. opera folerti,tn Afiam tandem peruenit. Quo cum ueniffèt, ad quendam fuum priuatum hofpitem uetuftumcp amicum ferecepit, nomine Lifythideni fama celebri,8C opibus potentifsimum : maximam uero Ltiythides Xexisre* gis familiaritatcm SC gratiam fibi conciliauerat,quód in traiedu SC profedio* neexercituiuniuerfocibariacommeatusquetribuiflet.Hacitaqjcumregcftc tus confuetudine 2lt; gratia,tum maxime cupiens hofpitis falutcm tuen', The* miftocli poUicetur,fe cundis in rebus auxilio futurum. Poftulanti tum The* miftocli. uti fe ad regem ducerct, principiô recufauit : uereri maxime fe,ne ad pcenas SC ftipplicia ob gefta SC male mérita in Perlas', depofcerctur. Vbi uero rem fecum diligentius tradalTet, confiderans quid potius eftiet, uoluntatl ho-fpitis parère ftatuit; confiliocpquodamfolertiae mirèinito, ilium incolumem, tutoc^ per omnia Perfidis,quà tranfiturus eratloca perduxit.Nam cum Perfis effet confuetudo,moscp iam pridem inftitutus, fi quis ad regepellicem dtixsf-fet,eamcurruobtedarn uehereundicß claufo, nec^ occurrentem quempiam impedtmento’efie,feu quid id foret fcrutari uel percunctari, neap dus quæ dit ceretur afpedum petere auderef.hac arte SC occafione arrepta,Lifythidef; rcni aggreditur.jFabricato m3gnisfumptibuscurru,acfpecioftfsimis ueiisimdiip circumtedo.Themiftoclem illiimponit ita tutifsimoexpeditifsimoepitinerc faluus ad regem perducitur. Qiio cum primum cautèö^ circumfpedcfcrmo* Tljemi^ocks nem habet,tidem^ ab eo cxigit,fe nullam uim uel iniuriam uiro intern' paftii* adxcrxêper rumttum cum ad regem adducit cui cum præbuiflet rex lui alloquendi facuL tatem,ac ab eo didiciftet,nullam à fe Perils illatam iniuriam, fupplicio aepœ-na liberat.Cumuerôpræteropinionemfcabhoftefalutemimpetraffecerne-ret,fecurusc^ deinceps confidere coepiftet,in maiora curfus his caufis pericul«A reuoluitur.MandanefiliaeratDarq,eius qui magosdeleuerat,germ3naXer-xis lororihuic ingens apud Perfas authoritas 0^ gratia habebatur,quae filijs in-teremptis orbata,quo tempore clafsis Perfica afflida eft aThcmiltocle, mœ* rore inde impacatOjnecem filiorujji lügens, magnam fui confeiuerat in multi tudinemifericordiam,propter extrcmamorbitatiscal3mitatem.Hæcitac^c3 audiftètThemiftoclemilluc aduenifle,repente iniuria rapitur, ueftclugubri, miferabilis multis lachrymis fratrem prccari atep inftare, ne fuorum natorScæ dem finat inultamià faeuifsimo hofte,qué in manu haberef,fupplicium fumat. Póft ubi fe non audiri percipit,ad optimos quofi^ Perlarû fe confert, ambitep precibus omnes,poftulans Themiftoclêper cos ad (upplicium depofci.Mul-titudine concitata,concurfucp in curiam rado cum magnis turbs clamoribus Themiftoclesdepofceretur,rexrcfpondit,feprincipibusPerfarum deea reiu dicium inftituturûitû quicquid illi iudicafsêqid permiffiirQ.Quod cum omni* bus

-ocr page 311-

bibliothccæ Lib. Xl. 2îf

büsæqiium uiderctur,aflenG difcedunt Dato temporis iufto ad ludïcium pa^ fanduminteruaI!o,Themiftocles interealinguam Perficam didicit:acfermó- ^erfM nePerfico fefedeobietfliscriminib.purgans.pro infonte habitus pöenalibera tur.Rexuin falutem gratam Habens,præclaris eum donis ornannam uxorerrt ei tradit ex Perfide genere honeftoortam,forrnâfp præftantem, tum moribus^ ptidicisSChoneftatepræcipua. Domefticam prgtereaadferuitia 8^ minifteria mukitudinê addit, omnimodamtrp fupelledilem, ac reliquos qui ad ufum delitias faccrêt fumptus fuppeditat: tres naricp eius ditioni fubtjcit urbes,quaé ’dnecefsitatesuitaefubminiftrandashabebanturidonex: Magnefiam adflu' men Mæandrumfitam, omnium ACix totius urbiumfrumentoferacifsimâ;

qua fibi panem conficcret. Myonta ad öbfonium,pilcium copia, quippe quac mari kindla fit,præfl:antem.Lapfacum agro uitibus confita cultam,unde iiino ïfflueret. Themiftocles itaqueterroreiam liber,co quem fibi Græci inculTe-f^nt, atque ab his (facinus fané deteftabilis ingratitudinis, extreme propè ''5quitiæ}patria expuKus, quos meritis incomparabilibus ornarat, exceptus ^ôtràex fuga ab his quos maxime læferat, eas utbes incolebat, uitam in (um-

terum fruduùmque omnium copia tranquillam ducens. Póft in Magne-’mmoritur,dignôqueaqpræftanti fepulchrofuerccôditaeiusoftatmonumê f^euiusad hæcufque tcpora extantiaconfpiciuntur. Sunt inter fcriptores qui ^æ3nt,Xcrxem,cum rurfus in Græciam copias traiicere cupcret, multisora(- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

'eatque3dduxifleThemiftoclem,utifecumadidbellumprohcifceretur:neG rffnuilTe regis iufraâThcmiftoclem,fedeo patfto annuifîe,regc iureiurando ‘ adado,quod in Græcos abfcçThemiftocle non ducerct copias: môxque iura wento prolato,taurum facrificantis more iugulafle, atque illico poculum tau dno fanguine plenum haufifle, confeftlmque expirafle. Ita ea arte Xcrxem â P'ofcdioneinftituta reuocatumiürifiurâdi religione, mortis genereThe-quot;^'ftoclem honeftifsimè prudentifsiméquefefeincumbenti ignominiæfub-°U’^gt;$re,'acfidemin rebus Græcisintcgerrimèàfeminiftiatisfuamoftendiflc fonftantifsimam.Nobis autem ifthæclatius profequenda funt,cum ad morte periienerimus præftantifsimiomnium Grçcorûuiri:dequo iamàmultis quç

comperi,num ob iniuriam patriae reliquae ue Grçciæ illatam,culpae con KiusadPerfas confugerit:an magis conclues rui,caeterique Græci clarifsimis f*us in fe bencfi cijs obnoxf),per ingratitudinem cocgerint benefatftorê fuum Cxtremoslabores pati, atqr infperata fubire pericula. Qijod fi cui fine inuidia •ngenium uin geftâcp præclara contemplari libet, di ligè tércp rem perquirere, compertû uticç habebit,huncuirum omnium quos in ducibus prædidis reru ‘nemoriacelebramuSjlôgèprçftantifsimû.Quaproptercuic^ prefeclodignu ^^debitur admirationc,quod tanta rerum gcftarû gloria clarum.tâmq; excellé *'^§enio uirum, ciuitas fpontè à fe eijcere properarit, tantôt^ ciue carere quâ uti nialuerit,tum maxime, cum eius operam tèpeftas poftuiare uideretur. Nâ cum res Spartana pollens ingénsqj conftaret præ cæteris, atcp Græciæclafsis '’‘^quot;{^ftaeimperium fummum elTèt penes Eurybiadem, cuius alterius artibus fonfilijsc^potuiflet exillorum manibus ea gloria extorqueri; quem præterea mium memoriae proditû legimus,qui unius (blum facinoris admiratione duci DUS imperatoribusep reliquis omniû feculorft prçferri cundis meruerit, quicp urbemfuatnGraecisurbibus,Grçcos Barbarisdederit efle fuperioresc’Cuiun ^ua imperator! pauciores rei bene gereddæ occafiones, ac grauiora fimul pe-'u^ula feft obtuleret'Hicaduerfus cqadam in Graecos totius Afiae poteftatem,

tum demum Græca périclitante, pro fua patria inftrudus, a tcjj in cèrtamen ^æendens,uidoriam pugnando adeptus eft:hic opera fua confiltjscp rem at-9^’copespatriçinpacefîrmauitS^auxitmirumin modum;hicbello periculo ' simo incûbente,eam liberauit.Huius unius côfilium de ponte diruendo,p d

“^shoftium copias dimidia ob earn ré parte fublata reprefsit : quo Grçcis pugna

-ocr page 312-

2S6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi •

pugna tolcrabilior,ac uidoha facilior cft habita kacp fi rerum ab eo geftaruin raagnitudinem cötemplari Iibet,ód (ingula quçc^ dncutcre, haud obfcure co« ftabitjCum fpretS iniuna eiedumt^ à ciuibus,tum ciuitatemfcui per illius præ clara tacinora ingens gloria parta fuerat,qnçcç meritô ut dodifsima omnium honeftifsimacpputaretur^ineumciuemf^uifsirnas fententias exercuifle. Igit circa fhemiftoclislurtutes laudesói commend3ndas,quan$ latiusadmodu idcirco tarnen euagati fumus,,quód indigniim uidebatur tam egregias amp;nbsp;in-comparabilçs uiri uirtutes filentio praetcrire.

H', Per idem tempus Myciihus in Italia Rhegtj Si Zanclis dominusurbéTeii-xonta Condidit.Præfedo AthenisDcmotione,àRomanisCôfules creati,Pii blius Valerius Publicola,Si C.Appius Rufus.His cófulibus Athenienfesim-Ciminisgeß^i peracorem deligunt Cimonem Mylciadis,cui exercitS fatis magnum tradunt lubentcp uti in maritima Afix traducat,ac urbibus nominis Graeci foctjs auxi-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lium ferat:fi quas adhuc Pcrficis praclidtjs opprehendat,eas uindicet in liberta

tem.Hicairumpto exercitu,clafiemcófcendens, propter Byzantium nauigat contra urbcm Éiona,quam pugnando capit.Scyrum quoc^,quam Pelafgi SiC Dolopesincolebant,obfidioneexpugnat.HancAthenienfibusuendicat,3' grumep forte dudadiuidit; Hisgeltis, resmaiores animo aggreflus,nauig3t UI Pireum:3i deledis alTumptiscp inde alijs triremibus ad priorem claflemjCÓ^ j _ geftisé^ uedigalibus Si commeatu, quantum ad rem fatis uidebatur, indecS ' centis triremibus foluit. Poftremó aicitis reliquis ab lonibus cundis^cæte-tïsjtrecentas duxit.Hac itacg clafle coada,nauigat in Cariamabiep eo uerfan« te,maritimç urbes,quxcuncg à Grgcis incolebantur,illicó defecere aPerfiSjU' no fermé momento omnes:in quibus uerp diucrfis incolæ gentibus Iiabeban tur,prae(idiatp PerficajCas per uim adigens obfedit, urbibus Cariæ in potefta-tem redadis. In Lyciam deinde traijciens, populos (ibi fimili arte Si bello ad* dudos recipit:tum focijs nauis imperat, his qui (emper in focietate 8i officio permanferantjClalTemqjmaiori auger numero. Caeterum Perfxdeleduexno minis fui populis habito, copias pedeftres parât: turn nauticum ex Phœnicia, CyprOjCdiciacç exercitum cogûc. His dux imperator creatus Titbraciftes, . nbsp;nbsp;. fpurius. VbiuerôCimonilàtisexploratumfuitjClalîemPerficamapudCy«

Cimo^s ttMd. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerfari, confeftim in Barbaros nauigat, pugnamque haud trepidè cum

ituictoriadt jjLicentis quinquaginta nauib. aduerfus trecentas quadraginta eóferit. Ciim-Per/u. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acriter pugnaretur, utraqj claiTe fortiter ac ftrenué dimicante, tandem ad

Athenienfes uidoria inclinata eft,ac pleræcç hoftium naues difculTæ periere, fupra centum cum ui ri s ipfis captar ; reliquæ incolumes in Cyprû fe recipiunt, ibîque milites relidis in llationenauigijs uacuis,in terram confugiunrita naues defenforib. uacuar,in manus hoftium integrae omnes ueniunt. His geftis, Cimon iatis ca confedum uidoria ratus,propere cum tota claffe in copias ho ftium pedeftres tendit,quæ ad Eurybantem nuuium in caftris agebanttconfi-' liôque per fraudem ludificandi hóftes inito,tum parata occafionedortifsimos quoftjue ex fuis in naues Perfteas quas cœperat conftruit,tiarisqueô^ rdiqiio ornatu Perfico componit,tum ad Barbaros nauigare iubét.Barbari ueluti ad-nauigantequàm nuperrtmè emiflàm noueranbfua clafle,fîguris nauium ôdor namen tisipfi (dis decepti, triremes fuas aduêtarecrediderunt, Cum iam nox eftètjCimon milites in httus exponit.qui pro amicis accepti, repente in caftra Barbarica irrumpunt : tumultuque per ftationcm inter Perlas ingenti excita* to,Cimonis milites obuiosquofquecacdunt.alterum Barbarorum ducêPhe-redatem, regis fratruelem in tabernaculo occupatum obtruncant: reliquam turbam uarie mifcentes,alios necant,uulnerant alios. Poftremó omnes re ino pinata perculfos attonitôfque in fugam uertunt, Omnino autem errorig* norantia talis Perfas tenebat,utpleri(ÿ ignorarêt quinameftentquiipfosin-uadebant, nec cuipiam id ab exercitu Grgeo fieri credibile erat, eu nullas iam pedeftres

-ocr page 313-

biblîothecæ Lib. X1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2)7

pedeftres copias ufquâ Græcos parautfic compertûhaberent-uerùm Pifidas hnttimos fibi iam piidetn infcnfos opinabantLir manuclàm coa«a taiefaci-niis adortos.ita hoftium agmen à continente inftare credentes,ad naues con lugicbanf,iïcluti ad arnica dC proxima in te tam ancipiti præfidia.Cæteru no- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

dciiuialefcentc,att^ obfcurante pafsim oninia,cum nullo îuminclunæ tune umbra apparerct,confußone ordinum,Sd incognita rei caufà, maiori tumul-uiciincîa mifeebantunatq; ita uexatis undiq? Barbaris, ingens c;edes pafsim edebatur. At ueiô Cimon milites antea praemonitos fcceraqquo primumlo-CO fecem fublatam uidilî'enqco cucurrerent omnes. Turn ucritus,ne(parfis militibus, ad cædem prædamcp intentis, aliquid aduerfi ( uti res belli fert) oborirctur, idfignum ad naues in tempore extulißquo confpc(So,moxmilt-tes dimilïà prædæ cura,illuc undicp omnes reuocantur. Poftera die trophæu cius rci erigituninde duabus uidlorrjs clarifsimis,altera pedeftri,altera nauali certamine potiti,nauigant in Cyprûnes fane admiratione digna. nam ad hæc ufcp tempora eft inauditû,res tanta una die terra maricp confedlas.Cimon ue roperitia rci miiitaris fimul amp;nbsp;uirtute diuulgata, rerum optimegeftarûfama célébré pafsim nomC habebaf.Nec inter cities modo,fed per uniuerlâm Græ Clam eins fadla cxrollebantur.trecentis namq? triremibus,amp; nauibus quadra gin ta hollem pugnando fpoliarat.Captiuos liipra uiginti millia ducebat, in-gentemprætcrea pecuniam.Ceterum Perlæ rebus fuis duplici clade affliêlis, alias ruidits triremes ædilicant,multo prioribus plui es: quippe quibus Athe-nienfium opes Sd incrementaformidini iam clfeccepcranLex eo namcp tem-poreres Athenienfesmagna fimulpecunia,amp; gloriabelloamp;uirtuteparta, uiaximè poliere amp;nbsp;uigere cœperunt.Populus Athenienfis decimâ ex eis fpo hjs deiedtam deo dedicatiinfcriptionemi^ loco ubi ea repofita funtjtalem in-cidi iullère.

Poftquam Afiam Europa Pontus diftinxit,Sd urbes Mars hominum cœpit exagitare férus.

Nullum tale aliquid terrae^ mariqj patratum Contigit,ut quifquam uincat utrumep fimul.

Hi in Cypro Medorum acies ccepere,maric^ Centum Phœniceas abripuere rates. Milite completas.qtio fadlo,plurima belli Régna manu capiunt,gloria parta manu.

Hæc igitur anno eo gella fuere.Cæterum præfedlo Athenis Phædone,Ro mæ dclecTa' confulatum adiere Lucius Furius Mediolanus, Sd Marcus Mani-lius BalTus.Ea tempeftate ingens quædam ôdincredibilis calamitas rebus La ccdæmonns irruit. Nam in Sparta complures domus magnis terræmotibus concullæ,ftinditus corruere:fuprac]p u(ginti millia Spartanorum fama ell,rui SpMia itrat' nis obtritos interilFe: ac deinceps afsidue per mukum tempus urbe ita terræ- motus. motiiconcufla,ruentibus ædificijs,multamortalium corpora cadcntiummti rorum mole obruta expiralïc: turn rerum opumep ôd fupelledlilis cuiufcß generis hand parua per domos quantitas foil tremore abfumpta. His malis ue-liiti numine quoda infello 2d fupplicia fumentc,affligi uidebantur. Alfj s præ terea periculis ab hominibus agitati fuerifnt propter halce caufas. Spartano-nim ferui 6c Mciîènq Lacedæmonîjs iampridem infenfi, principio iras filen-tio 2d qu-ete habere,opi bus 6d uirtute Spartanorum deterriti.Poft ubi magnâ eoriï per tcrræmotus interilïè multitudinê refciuerc,ltiblatis animis,contem-pta reliquorum paucitate,fæuire palàm cœpere:ac confœderatfuiribus con-iunftis bellum cætcris Lacedæ^monîjs inferre.Archidamus uerô Lacedæmo-niorum rex,prudentia fua minis terræmotuum dues fuos eripuit,2d bello in-uadentibus hoftibus generofé 2d impigrè occurrit.Nam cum primô terræmo tusconeufsio læuircatcjjurbempremetccoepiflèt,primus omnium,ereptis

R omnium

-ocr page 314-

258


Diodori Siculi


omnium ex urbe generum armatuiis, in campos fub apertum ccclum ptopc; rauinrcliquiscp ciuibus mandat idem fadant, acfequantur. Cui cum paiuif fentSpartiatæ,hocconfilio,qiii terraemotuS ruinisfuperfuerât,fefuantuioni nes. Hts itaqt coacflis atcp inurudis Archidamus contra eos qui à fe dcfece-rant, arma mouere parat. Cæterum Mefïèntj cum Seruis coniundo agmine, primum Spartam adoriuntur,fe facile earn euerfuros rati, quod defcniotibus gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defcrtam audicrant.Vbt compertum habuere,eos qui terrçmotibus fupcrfae

rant,cum Archidamo rege inurudos armis,a^ro tucnda patria adeflead pc riculum omneparatos,ab incœpto dcftitere.Tum quendam MelîcniælocS munitum occupantes,indeafsiduis ruptionibus inccflere Laconicam. Attic rd Spartiatæ ad Athcnienfium opes confugiunt, fubfidiacp ab eis impétrant necnô à reliquis focijs undicg coadfa manu,parem hoftibus exercitS cogunt* ac principiô guide muko fuperiores hoftibus uires habucre. Poft uero Itif^ii-cione perculh,ne Athenienles tranfirent eo bello per proditionem adMclic-nies, eos à focqs eius belli armis dimittunt, afierentes fibi rcliquorum focio-ru copias ad incumbens pcriculu propulfandiï fatis fore. Athenienfes dimiP fi jfefe ignominiofè contemptos rati,taciti turn quidem abire.Poft uero grain in Lacedæmonios indignatione concepta, abalienatis iam palàm animis,m3 gis ac magis indies odio atqj ira accendi.Ita hinc inimicitiarum atep difeordig ex orta origo, pôft adeo pauiatim coaluit, ut ipfàs etiam ciuitares ad cxticma odia amp;nbsp;pericula excitaritiquæ bella pôft inter le grauifsima concitantes, uni-uerfam penè Græciâ magnis ac uarqs calamitatibus afflidtauere. Veröde his in temporeidoneo feorlum fingula quæq; prçfcriberein animo cfLCptcriim Lacedæmonij turn contra Itthoinem cum manu fociorum profedi,eam obfc dere.Seruiuero infenfisprorfus inLacedæmonrjs anirnis,Meftenios focia manuadiuuabanttnunc quidem uidlores, nunc uindi certare. Eoep bello fû ncc decernijiicc componi inter eos poft«,dec€ annos uariè fefê uexarunt tnu tuis iniurijs Sd cladibus.Polt ea gefta Athenis præerat Theagenides : Romx conlules creati Lucius Aeir.ilius Mamercus,ôd Lucius Studius Iullus,Olym' piade feptuagefima oeftaua, qua ftadio uicit Parmenides Pofidonius.Ea tent peftate inter Argiuos SdMictnæos bellum his de caufis ortum efl. Myceiiæi inter Argiuos ob antiquam patriae fuæ dignitaté Sd gloriâ Riblati, fubefte ac parère Argiuis VMycettieof cum reliquis in Argia urbibus indignabantur.Cæterum feorfum fuis legibus lgt;ellufn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atip inftitutis componentes lclc,ninla in re Argiuos audire: contendere infu-

per delunonis ficris nbsp;templis, agonemó} Ncmæû poftulare fibi deccrni.Ad

hæc cum Argiuis decretum eftèt,principto ad Thermopylas cum Laccdgmo nqs minime arma iungere,n»fi fibi pars qugdam in ea re imperij defignaretiir, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Soli Miccnæi in ea cxpeditionecum Lacedæmonijs militauere.Poftreinope

ni tus fufpicio inuaferat Argiuos, ne forte crefeentibus opibus, antique eius urbis argumento gloriae Mycenæi in certamen de imperio Argiuis ucnirent. T His de caufis infenfi illis Ârgtut,iampridem cupiebant urbem euertere.Tune uero occafionem reiconficicndæfibi oblatamrati,cum Lacedæmoniasres afflidias admodum cernerent, necullo patfto pofte eos faluti ftiæ periclitantt intentos, Myccnæis auxilia mittere, exagris undicp amp;nbsp;fôcijs urbibus copias cogunt: quas ad bellum expeditSs ducunt in Mycenæos, ôd acie iufta pugna commiflà cos fu,ndunt,at(^ intra mœnia compullbs includunt,urbcm^ obfi derepergunt. Cæterum Mycenæiperaliqiiod tempus haudfegnitcrobfi' dentibus reîiftcre:diuturno tarnen bello fracti, dcfati^atis animis, cum fubfi-dia à Lacedæmontjs eô mitti nequnentfquippc qui luo bello occupati,ac ter ræmotuafflidli, extrema patiebant pcricula)nec alios haberentibciûs,und€ Mycettitrutn Ijaes darctur, deferti auxilijs ui capiuntur. Argiui urbe potiti Mycenæos om-euerfto, nés feruitute damnant,decimamcp corum dtjs dedicant: turn Mycenas eucp tunt. Ita urbem feculis SC temporibus prifeis felicem, magnorume^ cduun-

-ocr page 315-

bibliothecae Lib. X I. 20

Cem uirorüm,præclans gefti's cclebérn'riiam, ca extvcmuni calami'fas öbiiiir, quæadætatem ufquc nöftram deferta habicatonbüs pcrmanfit. Hæc co anno gefta naduntur. PræfCcflo Athenis LyfiftratOjà Romanis confules crea-n,L.PinanusMamertinus,ÓcP*FuriusPhiiofophiisiLolum temporibus Hiero Syracidanomm rex cumSyracitfâsacccifdîccbh'os AnaxilæZandts quondam domim'jrnagnis cos donis ornatos commontfacit,docc!;q3 quanta à Gelone in corum parentem bcncHcia collata fderint: turn hortatur, cum iam uirili ætate uigerent ratiorte cUm Myceto tutor e fuo d uda, dom inatio-nis fibi ius adminiltrationem;^ fufcipiant.Hi Rhegium rCgrcfsi, ita uti moni ti erant,rem propcrant.Accitus ad ratiönem reddendam Micy thus^ uir caftiP fima amp;nbsp;integerrima uita conuocatis patrijs adolefccntulorum artricis, rerum adco omnium calculum integrum fyiiccrumq; produxit^ uc Rimma ipfitis in-tegritatis ÔC fidei admiratio inuadcret omncs : adolcfcentesqj pudore amp;nbsp;pce-nitentia cius rei dudi,poftu!afc, atqtie obteftari cum uti Ci ruH'us placerct,do nrinationis ut prius curam fufeipere, fcfcci^ parentis loCO gubcrrtar'Ct, cætcra-ÇÛe quæ ad principatum pertinerent gerer et,atqUe haberet, uclutï antea coït nievieratiquibus tamenMicythus baud eft aflcrtftiS.Cæterum cum diîigentift finrècundtareftituiflct, rebus fuis nauiimpofitis, Rhcgio curiifumma omnium beneuoicntia difeedit,populo cum comitante. 'Pum iolucus in Græ-ciam,Tegæis Arcadiæ exceptus, uitam cum lande traduxit. Hiefo Syracùfà-norumrex Catanæintcrijtjtitulisqj ôCmonumentis herôicisciUsrnemoria ornataeft, quippe qui cam urbem condiderat. Hiccum undccim annos re-gnallet , Thralybulo fratri regnum reliquit, qui annum unum Syraculios rc-xit. nbsp;nbsp;Præfedto AthenisLyfania,Romaniconfulcs crcantAppïumCIâtï-

dium,£lt;^ T.Curtium Capitolinum. Horum magiftratus tempore Thtalÿbtt-lusSyracufanorum rCx,regno cieeftus excidit. Qtiibusderebus mihi perfiii-gnlaquæque hiftoriam deduccre aggreftb,hic opus cft fuperiora breuiter f^nipora repetere,atque ab ipfis initqs rem ita uti aefta cft explicate» Gelo fin- Gdo. -gdariuirtute atqucbcllicis artibus longe fuperior cæteris ducibus,faI13cia ëC arteinaudita Carthaginenfts circumuenit, amp;nbsp;àcië iafia pttgnando cum ftra-Rcingenti debellauit Barbâram rnültitüdinèm j üClüti fupra ditftutn fuit.

unr uidoriæ licentia modeftifsime in tiidos ufus, atquc erga populos ftni-timos prorfus in omni re ftngulari præftans h’umanitate,magnam lîbi amp;c gra-tiam Sc authoritatem apud Sicuîos cOmparauit.Hic iil luinma omnium cha-ritateobpræcipuambenignitatem habitus,uitam curri tranquillit?.tetradu.i . , xitCuiin regnoHiero ft}ccefsit,cætcrisfratribus maiorrtatu,haudquàq[liam Sari natura,uel fimili regendi,6C fubditos gubernandi prudentia: quippe qui agrabat auaritia,animus alioquin ferox,tlt; ad uim para tus, atquc à puritate honefto bonoep penitus alienus.Qtiibus uitijs pieiique ftibditorum laceft fiti,iam pridem ab eo defeciflènt,nifi Gelonis rcccns memoria amp;nbsp;maieftatis reucrentiajOuam fummcSicilia omnis colcbat,eorum impetus uolüntatesó} coercuiflèt.Hierone mortuo,Thralybulus ftiftepto regno,prçccdcntcm fe re T gern omni improbitatis,parauitatiscp generefuperauiuNam uiolcnto uirani iniuftitia fud wo atque carnifici, plerofque ciues iniuria, crudclitcrqj nccauit : nonnullos ‘mperiu amitJ quoep haudparuum numerumfalfis criminationibüspcrculfos,profugere compulit,atqueeorumdiuiti3s,resq}omnes uelutidamnatorum retuJitin ærarium Rhegium.Poftrcmô,eorum quos iniuria læftrat, odio 6l formidine duduSjCum iurefibi infenfos muftis fuis demeritis haud ambigcrct,ma-gnam mercede militum multitudincni cônlcribit,co fe præfidio aduerfus ciuiles feditiones amp;nbsp;inftiltus rnunitum làtis fofe ratusitum indies magis ciui-Dus infeftus,alios contumclrj s,nonnullos cæde opprimendo,cocgit tandem crudelitate intolerabili concitos à fe defteere. ItaSyracufîj deletftis inter fè adidducibus, dominationem excutere plebeüniuerfa concitata, aefe in li-

R « bertatent

-ocr page 316-

DiodoriSiculi

bertatcm ucndicare aggrcdiuntnr : tum rebus paratis, fignocp per diices dato,capiunt arma pro libertate omnes.Cæterum Thrafÿbulus cernens unnicr-fam cnntatem contra (earmatam, pn'mum ucrbts adhortando tentâtfeditio-ncmcomponcre:ubi uero animos accenfos adcô,ôô implacabiliraptosua fenlit,cx Catina confeftim uirorum præfidia quos ilhc colonos Hiero mln-tuera t,atque ex reliquis fbcijs magnum numerum accerfiumercenanos inde compluresadtjcit, excrcitumcpcogitad quindecimfermehominum nnllia. His coaó:is,eam urbis partem occupât,quæ Achradina dicitur: infulam quo que munitionibus tu tarn,inde per eruptiones afsiduo bello defedoreslaccl-ferc,urbem perterrefaccrc.Cæterum Syracuftj principio partem urbis Itycam nomine infedcrant, ex qua rem adorti legatos Gelam, Acragantem, Sé Sali' nuntcm mittunt, ad hæc Himeram', ad mediterraneas inluper Siculorum ciuitateSjOrantes, uti ad liberandas Syracufas fubfidia mittere maturarent, , Qiii benignè à cundlis auditi fuereifuofidiacp illico deleda illuc mittunt, ali) copias pedeftres,alq cqueftreSjUonnulli naties longas,omni ad bellum inftui dlas apparatu: ita breui Syracufqs coadfus eft baud mediocris exercitusitum clafie inftrudla,Ód ïn altum edudla,exercitucp pedeftri expedito Syracufi] pu-gnandi copiant hofti terra maricpfaciunt,eumcp utrinqueprouocant. Atue-rôThrafÿbulus foctjs deftitutus, nihil uiquam fibi, nifi in folis mereenari)?, fpei reliquum cernens, in Achradina ód infula dominium fibi tuebatur, rdi-quam urbis partem Syracufij obtinebant.PofthaecThraiybulus naualibd-lo inuadens hoftes, plerafque triremes amifit : cum reliquis confugitin infu-lam.tum copijs pedeftribus pariter ex Achradina educflis, acic inftrudla cum foctjs pugnam inijt fub mœnibus urbisfqua uidus, magno fuorum militum numero cæfo,rurfus intra Achradinam ui compellitur. Poftremo dominatio ne defperata,legatos ad Syracufios mittittrebuscp inter fe compofitis, condi-tioneimpofita,atquein fidem acceptus,indedifcedens,Locrosabtjt.Syracu-fijitaque ci ui täte hoc pado libera ta, merccnarrjspermittunt libéré Syracufis diicedant.Reliquas præterea refpublicas dominatione uel præfidtjs oecupagt; tas, reuocant in libertatem, ftatumcp populärem ubique conftituunt. Ex co tempore longa deinceps pace fruens, magna ad félicita tem adopta eft inert-menta, ftatucp pqpuli annos ferme fexaginta deduda eft:, ufque adDyonifij dominationem »Thralybulus itaque cum regnum optimis artibus adeptum familfac fuæ accepiflèt,per improbitatem ôé icelera turpiter amifit:cumcpLogt; cros confugiflèt, reliquum ibi actatis ftatu priuato confumpfit, Dum hæc in Sicilia geruntur,Romæ tum primum creantur quatuor Trinuni plebis,C.Si-cinius,0d L.Numitorius,ad hacc M.Duillius, Sd Spurius Acillius. Anno ela-fîfo Athenis præfedus eft LyfitheusiRomac confules créa ti,L. Valerius Pub-icola,0d T. Acmilius Mamercus.Horu tempore in Afia Artabanus,qui pluri Xerxem occi mum apud regem Xerxem poterat,ft:ipatorumcp eius princeps crat,inrjtcon filium Xerxis necandi,regnicp in fe transferendi. rem hanc Mithridati eunu-cho cubiculario regio communicat, in quo fummam fidem habebat pofi-tam. Qiii Artabani cognatus, alioquin etiam amicus,infidijs eius aflenfus eft.Ab hoc itaque Artabanus clam intra cubiculum regium noduadmiflus, Xerxem obtruncautum eodem animo fraude parata,regis filios petit, qui ea tempeftate tres fupererantiDarius natu maior, SC Artaxerxes,qui ambo inre gia uerfabantur:tertius Hyftafpes,qui tune abfens Satrapiam Badrianorum gerebat. Artabanus igitur nodu adhuc obfcurante ad Artaxerxem properat, eicp nunciatà Dario ffatre parentem necatum,rc^numqûe occupatum iri hortari antequàmfrater principatumadeat,rexque declaretur,reifuæma' turæconfulat,necferuire fi-atriper negli^entiam ôôdefidiam,quam Perfis fortitçr aufus imperare malit : regnumque ipfe praeoccupans,fratrispatri-

cidx

-ocr page 317-

Bibliorhecæ Lib. XI 2^t

Cidæfcclusüictfcatur.tum fead id Acinus pci petrandu regios ftipatorcs pob licetiir adhibitiiruadiutovcs.His itac^ addutfltis Artaxerxes,cateruis fatclhtd ftipantibus,fratrerri repente incaututnadot'itur,atcp intet imitiQiiodcerncns ArtabanuSjper infidias cœpta confiiia übiq^ fibi fucccderc, liberos fuos ad (e accerfit, docctep iain tempus ad clic, quo regnfi äudendo libi uendicentduni gladio ftrido inuadens Artaxerxeni, uulnerat. Ilie peicuBns, cum non letale uulnus eflcqfefe ocyus Aftabaiio fitga fubripit: nec quicqtiam uulnere impe ditus,re commutata,Artabanum infedtari 5 St mcritis ibpplicqs affligere per-git : quern per opportitiias torturas difeerptum ncca t Ita tantis pr’æter fpein omnium infidtjslibcratus Artaxerxes,ultusqj parentis necem, patricida fee-leftifsimo crudelifsimöép nccato, Perfatum potitur regno. Hoc itäqiie Xerxes fato abfumptus traditut, cum Perfis tcgiiafiet annoS fupta uiginti.Sulce-pto Artaxerxes rcgno,annos quädraginta rcgiiat. Pracfedto Athenis Arche-demideconfules à ivomanis créatif A.Vetginiits SCT. Minutins. Olympias tumagebatur nona SC ieptuagefimä, in quaftadio uicitXenophon Corin-^Hiiis.Ëorum tempeftate T haiq ab Athenienfibirs deheiunt, de metallis con-^(^ndentes : Sc ab Athenienfibus obfefsi, coadi funt itcrum in illorum uenire ditioncm. Acginetas quoqj rebelles fibi obfidere aggreisi Atheiiienfes j Ac- Regina ruer-^inæparant obfidioncm.Ea namcp urbs perfæpc maritimis certamihibus j re ltrenuègefta,fuperbè turgebat,pollens opibus, magnamcp trirerfliiini hitllti-tiidinem para tarn habebat. Quibus rebus confiia per æmulationém, fem per tl^acunq; in re ab Athenienhbus diflentiebat, DuClo itacp in cam excrcitit, tiaftantubiq; agrumu'pfami^ Acginam obfidcntes,ui expugnarc propcrant, stqueeuertere, Nam opibus SC potentia fublati, non iam folita ut prius hu-*Tiani ta te fociOs habere,neC faciles cuiquam fe præbcre,fcd per uim atqueiu-pwbiam criideliter imperium in omnes agitarc.Vndeplcricp exlbcijs intolc-•■^biltimperio prefsfinter fedc defedione confultare conipirareep cccpcrunt: ’wnnulli prarteica fpreto Communi conucntit, priuatis iam confilqs res fuas gtrere.Dum hæcita geruntur, Athenienfes maris iampafsim domini,dcccni niilliaeolonum iii Amphipolim tranlcribunt, partim exciuibus, alios ex ib-etjs deleCloSjagrumcp eis forte dcfcrib tint,quantum Thracibus ipfis per uim

Delia eripucl'anf.Portcä uero ipfis in Thraciam afeendere adortis, pefsimu facinus obtigittquippe necati omnes ab Helena genteperierc, quicunqud3-grumantcaThraCUmoccuparant. Præfedo Athenis ricpolemO,Romani confulcs créant,T.Qiiintium, Sc Q^Seruilium Strudum. Ea tempeftatc Ar-taxerxes rex Perfarum ab ipfis rcccntis regni primordij s, omnes ßicinöris in patentem admifsi confeios fupplicqs uarqs nccat : turn quæcunquc ad regni itatum peftinere,retq? fuæ conducere profpiciqomnia componit.Nam fatra-pas,quorum fufpeda in fe fides, atque animus hand beneuolus erat, fubucr-f tomnes turn conuOcans, acdeligensex amicis cos quos noucratfibifiim-affeClos fatrapas,ilh's diftribuitdimul ad uedfigalia,ffu(fius,commeatuö^ omnium facultatem cogendam, turn ad conftruendum excrcitum ftudium •ntendit.RerumcRomnium apparatuconftifuto,acfingulisquibufq,’regni partibus commoaifsime diltgentifsimcqj 3dminiftratis,re pafsim digefta pru dentifsime,magnam apud Perlas authoritatE gfatiamtp confequutus cft.Cæ terûAcgyptq Artaxerxis morte audita, quibusqj periculis, qiiantocp tumul-tu res Perilcæ flu(fi:uarcnt,ad libcrtatem uendicandâ ea occaiione accendun- Prrßs deft^^ tur.ac confeftim coadis copijs, SC exercitu inftruClo à Perfis deticiunt : turn riunt, ^'câis ex Aegypto quæftoribus,praetOribüsquePerficis omnibus,regem “bi creant quendam, nominelnarogt;Hic itacp fulccpto regno, primum mili-Josexincolisloci deligit, turn merccriarios exalienigenis uridiqj quantos ua et aggiegat. Ita comparato ingeiitt exercitu, legatos Athenas mittit de iun-gtnda cum eis focietate : polliceri iri tifimis, ft Aegÿqtn'S libertatem recupe-

R , ralTenc,

-ocr page 318-

'ï6t Diodori Sicuîî

rafleiitjid rcgtlum fore dei'nceps illis commune,plun'masfe pró tanto bcrtcfi-j cio fegrahas relaturos. Athenienfes uero confjjicati, rebus luis idmaxïïnC conducens,tutumcp eflè,ut quocunque daretur, Perficas opes, potentiamcp tantam compreflam minoremreddcrent,tum Aegyptios fibi ad quofcunci forninæ cuentus ad præfîdia paratos, adfcitos^ haberent, trccentis triretni-bus decernunt Aegyptrjs auxilium ferre. Igitur ad claHèm fummo apparatu, lummacp ope intend, nd temporis intermittunt. Artaxerxes compara ta Ac^ ' gypdof'-ii'n dcfedione,bellum^ tanto apparatu conftrui, multitudinefibi agt;

gendum cenfuit: ita numéro militum obrui poflcAegypdos. Statim itaque ex omnibus (àtrapijs deledlum habet,turn naties mandat uarijs inlocis xdin* cari, cæteracp ad bellum neceflària fumma cura comparât. Dum hæc in Afia, Aegypto^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sicilia cum nup^r Syracufij dominationeliberi,reli^

quæcp eins inlîila: urbes adepta 1 ibertatè fruerentur, magna eo loco ad fehd' tatem incrementa prodibant. Nam in fumma pace cum agrum uberrimtnn incolerent,Siculi frudu3copia,rcs qiiicß fuas,domefticamc^ facultatcm,bie' ui diuitijs opibusc^ auxere: regionemcp earn omnem cultoribus atqueomni pecudum genere,catteriscp ad relicitatem bonis referfere.quippe quibus fuia

■ ’’ \ ma frugum omnium iugiter folo fœcundifsimo furgeret ubertas, a res coaU (ceretjiiihilcp inde ad bdlicos fumptus exponcretur. At uerô ponça riirfus in bellaôôfeditionesincidere,quibuldamcaufis,adquas iamnarrandas accC' do. Sublata Thralÿbuli dominatione,conuentum omnium conuocarant: in quo de commun! republica amp;nbsp;ftatu popular! mul ta confultantes,una onincs (ententia decreuere ftatuam coloflèam lou! liberator! extruere : turn fingulis annis làcraLibertat! lôlennia peragere,^clara^ magnis præmijs ccrramina en die proponere, qua tyranno eiedo, patriam liberarant. D t) s autem inter cer* tamina quadringentos quadraginta tauros immolare, quos ad communecf uium conuiuium impendereftatuerantnum magiftratus omnesprifcesciui' bus diftribuere, ^familqs uetuftis. Nam nouos homines al!cnigenas,qui3 Gelone fuerant adlcripti ciuitati, indignum ducebant ad mimera publica 36 honores ciuiles admitt!::feu quod parum meritos cenferent,fiue quod incct' tac fide! morumcjp aliorum uiris haud temerècredendam rem putarenqnefor teper occafionemrurfus dominat!on!sambitione,cu! iampridemaflueuC' rant,fub uno principe militiam cxercentes,tentarentaliquid innouare: quod quidem nihilominus accidit. Nam Gelo fiipra decem millia alienigenarum, quibus mercede ad bella condudis ufiis fuerat,in ciuitatem accip!,dô inter cf uium nomina recenferi iuflèrat, quorum feptem millia ad earn ufque tempe-Sjfr^eufdMdfe ftatem fupererant. Hi le magiftratuum honore exclulos, nullo pacflo irolc-ditio* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bant aequo animo ferretconfilio^ inter fehabito conlpirantes dehciuntàSy-

racufrjsjoccupantcparmispartemurbis Achradinam,amp; infulam,loca duo ingenti muro munita. Syracufij rebus luis perturbatis, excitoep nouo tU' multu, reliquum urbis infident : turn earn partem, quae ad platæas nbsp;nbsp;locos

apertosuergebat,muro claudunt,multisque lelècircum tuenturmunin'o-nibus illico namque defedloribus undique excurfus, pabuli^ uias facile in-tercludunttquo breui in difficul tatem 5C inopiam commcatus, rerumcp omnium ueluti per obfidionem addadli funt.Erat inquilinorum manus multitu dine Syraculijs inferior, cæterum peritia militari atque artibus bellicis multo præftaioant : unde per infultus amp;nbsp;eruptiones cunda urb! infefta reddentes, premereundiqueciuesfiqua concurrere,amp;: particularia milcere certamina contigiflet,uiaores ubique pugnac redibant. Obfelsis itaque exitibus euaga none agris^ amp;nbsp;pabulatu prohiDiti,rurfum diflScultate premebantnum anno næ urgebat penur!a,commeatuscg. Ac res quidem in Sicilia co ftatu dedudç uertebantur.Praefedo Athenis Conone, Romæ confulatum gerebanqQJFa bius lubilanusjô^ Tyberius Aemilius Mamercus. Ea tempeftate Artaxerxes , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Perfarum

-ocr page 319-

bibliothccæ Lib. X1. z«j

Perfarnrcxbello,quodaduerfus Aegyptios parabat, ducem præfecitAchæ- PerfArum c« nicncm Darij ftlium,alumnum fuum.Huic tradidit pedeftres equcftrcscp co- Acgyph/r pias ad treceiita minia,mandauitcp uti bcllo Acgyptios cxpugnare properer prteliumin Ae Htefines Aegypti ingreflus, luxta Nilum caftra pofuit: ubiep refecflis recrea- gypfo* tisepex ttineiislaborc militibus quæ adpugnam neceflaria erant compara-n,cxpcdiri^ omnia iiibet.Cæterum coaais ex Libya ô^Aegypto coptjs,Ae-gyptij expedabant auxilia Athenienfium fbeiorum. Interea nauigant cum üiïcejîtis nauibus in Aegypeum Athenienfes, iunëlac^ inftrucfla cum Ac-gypdjs acie, in Perfas feruntur.lnito certamine, obnixeferocitercp dimicaba-turiitrincp : aeper aliquantulum tempus urgentemultitudine, res Perlârum fuperiorapparebat.Hauddiu id paßi Athenienfes, colledis uiribus,impctu faâo,cornu fibi aduerfum loco pellunumultiscp necatis, reliquam Barbaro-tummultitudincm cummultarurfus cædefundunt.Carlo tandemfuorum

tnagno numero,Perlæin locumlèferccipiunt,cui Leucotycho nomen habe-tur.Cætcrùm Athenienfes fuis uiribus potiti uicîoria, Barbaros in præfatum locum inlctflari fumma ope ad confîciendos intcrnicione adniti,nulquâ

ab obfidione diuerti. At uerô Artaxerxes audita fuorum ftrage quofdam con feftim familiäres,amicosqjfuos,cummagna pecuniamittit inLacedæmo-niarri,qui tentent acmoueantLacedæmonios ad inferendum bellum Athe-nicnfibus,ratus ea re neccflàrium Athenienfi claßi fore, rclidis Aegyptijs ad tuendam patriam reuocari. Vbi uero neq; pecunias acceptas, nec^ poftulatis fuorum præbitas à Lacedæmonqs aures comperit,delperato indeauxilio,at-quccafpefruftratus Artaxerxes, alias rurfus copias comparât: quibus duces præfccit Artabazum amp;nbsp;Megabyzum, uiros omni uirtutepræftantes, quos turfus contra Aegyptios ire in expeditionem iubet. nbsp;nbsp;Præfedio Athenis E-

uippo,Romani confules crcant,lt;^. S eruiîium SC Spurium Pofthumium Al-birm.Eifdem temporibus in Afia Artabazusamp; Mcgabyzus bellum Acgy-ptijs iliaturi, ex Perfide prottcilcuntur cum pedeftribus equeftribus^ copqs ad trecenta millia hominum. Vbi in Ciliciam SC Phœnicem uentum eft,pcde ftres copias itinere defatigatas recreant. Tum Cyprijs,Phœnicibus,amp; Cili-ciæ incolis mandant,uti quàm propere naues ædihcent.extrudas exinde tre-centas triremes,nautis dodlifsimis, militibusep robuftifsimis inftruunt, amp;nbsp;ar-niis,tclis,rcliquiscp rebus ad belli naualis ufum necelîàrqs muniut : atq; ita in eo rcrum apparatu,exercendis militibus,quo ad quæCK belli pericula amp;nbsp;artes alfucfccrentjaudaciacp maiori ferrum terra maricp tractate difcerent,cum pro pc totum annum uerlati. Athenienfes interea qui tuebantur Aegyptum, fu-gatoscxMcmphihoftes,acconclufosin Leucotycho obfidebant.Quibus cum fcrocitcratcp indcfatigatéBarbari refifterent, neccapi locus ulla ui poC fet,annum amp;nbsp;ipfi integrum in ca obfidione confumpfere. In Sicilia uerô Sy-taeufq contra inquilinos,quos defecifle fuprà diximus, bellum impacatè gereutes, afsiduis oppugnationibus Achradinam infulam adoriebantur : turn bcllonauali defeefores fortunam tentareaufos fuperant.Pedcftriuerôacie exurbe pellcrcnequibant,defenfos munitione locorum. Poftremô edu- syrdcufanlpc dis in apertum coptjs, cum iufta acie cert«men confèrtum gereretur, ferocia regrinosfuot ingentipugnantibus utrinqucordinibus,acfpontepericula ipfaadorienti- ^cic uincunU busjdiu ancipiti re quàm plurimi ex utraque parte cecidere. Dyracufijs tandem uidoria cefsit. Perado prælio, populus Syraeufanus deledos uiros ad fexcentos numero,quorum uiribus oC uirtute ea pugna deutda fuerat, coro-nis donarunt,præmia certaminis infuper unicuique argent! nummum diftri-buentes. Simulac ifthæc gefta fuere, Domitius Siculorum Imperator indi-gnatus, atque infenfus incolis Catanæ, quôd agro Siculis per iniuriam abla-to fruerentur, contra eos arma mouit. Ab Syracufijs fîmiliter eifdem bellum infertur. nam hi communi inter fe forte obtinuerant agros,Slt; illuc ab Hiero-

R 4 ne

-ocr page 320-

2 64 Diodori Siculi

ne principe uekiti in coloniam dudi,belli munera profequcbantur.Catancn-fes itacß contra inftrudi procedercaufi,cuiTi multis iam in prælijs fuperati,fia clis animis iam amplius fefe tueri minime poflènt,agro tandem amp;urbe fimiil coadi flint cedcre,tiim cam qiiæ nunc Acthna uocitatur condunt urbcm,cui àntcaEnncofiæ nomen habcoatur. Veteres uero Catanæ incolæ iam reuoca-ti, per multa poftca temporum curricula patrias fedes incoluere. His rebus geftis,quicuncp Hieronc impcrante proprijs ex urbibus eiccli, ad id uilt;^ tem pus exularant, auxilio fociorum in priftinas quifq? patriæ fuæ fedes reftitunn tur:eos^indeeijciunt,quicunqj per uimamp;iniuriamalienislocis,aut urbibus infederantHorum ex numero erant Gelôi,Âcragantini,Himercnfes : nroxi-me his Rhegini,cuZandis, qui filtjs Anaxilædomini cximperio 2C urne eic-lt;Qis,patriæ libertatem recupcrarunt. Pofthæc Gcloi Camarinam exædiÜcan-tesjdcdudis eo colonis,dcnuô agios fortediftribuunt.Poftremo ciuitatesfer me omnes ad delendos holies confurgentes, edido decretoep communiad-uerfus inquilinos aducnasep colonos propofito, fefe in fua iura reuocarunt. Turn redudis exulibus,ciuitates ciuibusprifeis unicuiqj fuas rdlitucrCjfirnd alienigenas omnes, qui per uim ÔC potentiam aliéna loca ufurpauerant, non fua,incolas Meflanæ conlliruerc. Tumultus itaq},feditionescp omnes,quae perSiciliamiblitæ erant frequentes concitari,hoc modo fedatgfunt.Vrbibus quoep fingulis cura fuit laplas leges 6^ refpublicas iampride abalicnatas,prci nio cuiep iureSCprilco moreinftaurare: turn quicquid publicirelidum agri accepere,pcr ciuium capita qüæcp fuis diflributa forte tradunt. Præfedo A-thenis Torylla Thelïàlo,à Romanis confulcs creati,Q.Fabius,amp;T.Qiiintus Perfit flfgy* Capitolinus.Horum magiftratus tempore in Afia Perfarum impcratores pef gy. ttim inua» Ciliciam drcumlati conltruxerunt naues trecentas, quibus omni bellico ap-dunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paratu inftrudis, copias pedeftres per Syriam SC Phoeniciam terrellri itincre

ducunf,adnauigante fimul fecundum profedionem ad littora dalle, fimulac Memphim Aegypti peruentum eft, illico totis uiribus ad Iblucndam Leuco-tychi obfidioncm contendunt. Qiiæ dum primùm in hollium conlpedûuc-neruntjfoluta cll,pcrterrefadis repente tanta multitudinis ui, atq; indefuga-tis Aegyptiorum Athenienfitim^ copijs. turn inito prudenti confilio collars fignis dimicare dctredant,atcp arte debellarc conantur. Nauibusita® A-thenienfium procul ad infulam, quæ Profopitis dicitor,coadis,ibicK inltatio nepofitiSjfluuium circumfluentem fofsis in aduerfum erutis deduxere, infu-lamcpillam aquafubdudaficcamundiq; continent!rellitucre.SimuIacnaves repente Iblo incidille conlpcdæ funt, Aegypttj quidem re penitus defpe-rata,conllernatisanimis deftituunt Athenienles,0d ad Perlas transftigiSt.A-thenienfes prælîdio fociorum dellituti,cum naues fuas ad bcllicos uluspror-fus incommodas cerncrcnt,ignefubiedo concremant omnes,necarinis inte gris in hollium manus uenirentitum nulla circumftantis fe periculi difficulta te aut terrore perculfi,conftantibus animis life uicifsim hortari,priftinam uir tütemacprædara gellacommemorare,pollulare omnes ab omnibus neu» partam clarilsimis læpe certaminibus gloriam fuam quippiam indigni dedc-coris admittant.undeuirtute prællantiores illis,quipro Græciæ falutcad Thermopylas occubuere paratis*aderant animis ad manus cum holtibus conferendas.Imperatorcs uero Perfarum Artabazus 8C Mcgabyzu8,conf^-da omnium incredibili audacia,ueriti ne cum obllinatis iam falutc abiccta ad mortem pugnando uiris multa ne quicquam fuorum millia amittetent, foedus cum Athenienfibus certa conditione ineunttpcrmillum^, uti ablquc pcriculo incolumes Aegypto excédant. Athenienfes audacia 0^uirtutek mill lalurem confequu ti, relinquunt Acgyptiim .Turn per Libyarnprofcai, tn Cyrencn, inde tandem in patriam lalui præter Ipem redeunt. Dum nxe

S

-ocr page 321-

bibliotliecæ Lib. X b 2^;

gcrunturjEphialtes Si'monidis Athcm's dux populi cbilcitat pîebem aduer-fus Areopagitas:p®puloqûefiiadet,utper décréta abrogent collcgtj ins, iudi ciumqueArepagitarum: eacp prifca patriæ, clarifsimaque inltituta cuertanr. qui tarnen nil potuitefficerc, baud tanta diuimpunè abufiis tcmeritate,fed node quadam interemptus, authore necis incomperto, Rtblatus^ è medio tesinnouare deftitit. nbsp;nbsp;Rewoluto anni tempore, Athenis Philocles præfe-

t^us eftîRomæ deledli conftilatum adiere, A. Pofthumius Regubis, amp;nbsp;Spii-bus Furius Mediolanus, Horum temporibus Corinthqs Lpidaurqs bellum aduerftis Atlienienles exoftum, amp;nbsp;agitari cœptum eft ♦ Qtios contra A-thenienfes arma expediuere, pugnaqûe atrox commiHà, in qua uidores A-thcnienfîum milites tandem hoffem ftrauere. Turn inftruda ingenti clalîe, contra populos qui Alienfes dicuntur, in Peloponnefum rrarjciunt, ma-gniimqûe hoftium conlcrendo manus numerum cædunt. At ueró conuerfi PeloporHiefij, coatfla ingenti manu præliumcum Athenienfibus commit-bint,apud locum Cecryphaliam didum: in quo rurfus Athenienfium uiedo-ba fuit.Hoc fuccelEi rerum fublatis animis,cum Aeginetas cörifpiccrent pboribus geftis in fuperbiam elatis à fe difïêntire,ftatuerent cum cis bello de-cernere,clafsis ingens ad bellum inftrult;da eô milïà,ncc turn Acginæ urbis in- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

colas peritia fingulari, 8Ccertaminum naualium gloria confifos, pjcrtçj^re-^ Athenienfium opes,led triremes, quas prius iatis paratas habebant, adieeftis compluribus altjs nuper ædificatisinftrudis«^, bello nauali confligunt.Su- -Acgwctar/it-perati^eptuaginta triremes amittunt; fracfliscpea calamitateanimis, uiribuf- n quediffiifi, rurfus in Athenienfium ditionem redire coaeîi funt,uclt;digales^ hdi eorum.Hæc omnia duceLeocrate gefta fuerc, Athenienfibus in Aegi

netas bello nouem meniès exagitato. Tnterea dum hæc geruntur, Deücetius ’Deucetint Si^ •nSiciliarexSiculorum,genereadmodumcl3rus,atc^ ea tempeliateopibus c«/ef«w rex, plurimumpollens, urbem Menænon condidit, finitimum ei agrum colonis illuededuais diftribuit. Turn contra Morgantinam urbem haud ignobilem dudans exercitum,eam pugnando capit : inde darum nomen, gloriam ma-gnam intercognatas fibi genres adeptus eft. Annuo temporelapfo, Athenis præfedo Bione, Romæ creati funt confules, P. Seruilius Strudus, L. Libiitius Alba. Horum temporibus inter Corinthios amp;Megarenfes orta de nnibuscontrouerfia,eas urbes ad arma mouit. Principio qiiidem agros Mü-busuicifsim depopulationibus uaftare:pauciinterdum,crebro(^ inter fe ma-1“ finihus nus conièrere, paruaep ciere certamina, crelcere in dies magis magisqj ira at- ^oit'.roucrjix, que difeordia. Megarenfes rebus fuis in dies relabentibus, diffift uiribus,amp;^ lormidineCorinthiorum,fc»cietatcmcum Athenienfibusiungunt. Vnde *quata iam cum hoftibus ope,nihil cedere,nihil trépidé facere, cunda aude-Çccontràcœperunt. Cumque Corinthq cum Peloponnefqs magnas copias inMegarenfes expediuiflet, ab Athenienfibus fubfidia Megaram miflà:qui-büs dux erat Myronides, uir admirabili uirtute. Expeditis utrinque armiô, cum iam diu obnixè ferociter^ certatum eilet,atque uiribus paribus,ancipi-bep diucertamine utraqtie conftaret acies, uicére tandem Athenienfes, ma-gnamq^ hoftium cædem edidere. Paucos rurfus poft dies in Cimolia confef-to præl io,rurftis Athenienfes fecunda uiddria potiuntur, cælo hoftium magno numero. Tranfadis rurfus paucis poft id diebus, tertium certamen a-boxcommittitur.

Uic aliquU deeffe uidetur in Gvitco exemphirii

Phocenfes aduerftis Dores arma mouere, qui àLacedæmonijs originem Pfiocenßu (T Oucuntjtres^ urbes incolun£,Cyntinium,Erybium, amp;Erinætim fub collem ^orum bellu^ Parnafum fitasvAc primum quidem Dores ui fuperant, urbescp eorum fubi-

R s gunt

-ocr page 322-

766 DiodoriSicuIi

gunt fuacditi'ont. Poft hæc Laccdatmonij Dorenfibus, quôd à fe orta cflêt c'a genSjNicomedcm Cleomenis duccm cum coprjs auxilïo mittunt: qui mille qinngentis Laccdæmonijs aflîimptis, cum aliorum populorum deledu, ad deeem millia hominum contraxit.Hic igitur Plîftonadis regis ætatem puen Icm agentis tutor, cas copias in expeditionem duxit auxilio Dorienfibus. Qlio inbello fuperatisPhocenfibus, urbes receptas in libertatem uendkat, DorienfiUm inde populos cum Phocenfibus componit. Atuerô Athcnien-Pes, cum apud Phocenfes bellum, Lacedæmoniorum opera pacatum andif-fenqea^ re gefta,cos in patriam rcuerfuros cömpertum eflet,ftatuunt ea qua rebantur regredi uia agmen procedens iniequi, atep in itinerc fatigatos inua-dere. Igiturexpeditioneaddudla, afllimptis Argiuis amp;Theflàlis cumnauf bus quinquaginta, 2lt; militibusad quatuordecim millia in nauesimpofitis ad hoftes contendunr,itineracp per Gcraniam occupata obfident.Laccdemo ntj ucro cognito Athenienfium confilio, per Bœotiam profecïi, contcndiint in Tanagram.Cumi^ Athenienfes eô properaffènt, inftrudia utrinqj uniiier' la aciCjinlligatis animis, atroxpugna committitur.Thcflali inter pugnandS tranfeunt ad Lacedæmonios, SC nihilominus Argiuis ScAthenicnlibus pu^ gnantibus,quàm plurimiin utraqueaciecadunt,nodle intercipicnteprX' lium diremptum.Poft hæc cum Atheniertfibus magna’cibariorum copia uC' heretur exÂttica,Thclîàli tempus adeflerati facinotis adoriendi, noaitcop pora curant, moxcp cibariorum uedloribus obuiam properant. Hiab Athe-nicnfium præfidio,quod uedligalia tuebatur,rc nondum cognita,pro amicis admittuntur: ibicp multa pro cmariorum defenfione certamina conferta fne-rCtThel^li principió ab hoftibus imprudentibus amice excepti,ut quis cuicç proximé occurrebaqomnes obtruncartt:inftrudbicp,perturbatis atque incati-tis ingruentes,plerofquecædunt. Huius rei nuncio his pcrlato, quimcaftris erant AthenienfibuSjConcurfus confeftim fit ad defendenda cibaria. ThclTa-losfacinori intentos,cacp re incautos adorti repente,ab incœpto repellunt,at queingenti cæde conficiunL Cumep Lacedæmonij Theflàlis implorantibus auxilium inferrenqinftrudbi« iam utrincp copqs,iuftacp expleta acie, ton's uiri bus rcs geri cœptaiexercitu utroq; obnixè,ac lumma contentione dimicante crebrî cadereutrinque.Tandem cum anceps euentus pugnæfuiffèt, accidie ut Lacedæmonij Ô6 Athenienfes de uidoria contenderint. Ac tunc quidein cumnox fuperueniflet,£lt;uidoriaancepsRiilîet, mutuisinter felegationf bus mifsis,quadrimeftres inducias compqnunt.Anno elapfo,Athenis præfi' citur MnefithidesiRomæ cofules crcati,L.Ludî:atius, amp;T.Veturius Cicliori Tfcfïdtti cum nus.Horum temporibus Thebani debilitatis ac deprefsis rebus fuis, propter l.6ccd£mo» Xerxis régis habitam cumillis focietatem belli,fumma openitebanturprf nijs foedusfA fcas uires quocunquemodo, uetuftamtp patriægloriamrecuperate. Cumc^ ««/»f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ita ab uniuerfa Bocotia fe contemptos dolerent, nec iam amplius audiri, Ud

ubique fua detredlari imperia indignarentur, poftulant à Lacedæmontjs, uti totius Bœotiæ imperium ucndicent fuæ uroi : quod fi feciflent,fepro eo munere gratia oellum priuatum fuis coprjs 5)C uiribus contra Athenienfes pro eis fufcepturos,nec iam dcinceps ullanecefsitate eoscogipof fe ad copias extra Peloponnefijm eius rei gratia cducendas . Turn Lace-dæmonij quod aThebanis offerebatur,adrem fuam maxime pertincrera ti, urbemque Thebarum contemplantes , fi potentiæ incremento , opi-busqué plurimum pofiet, ueluti propugnaculum quoddam fibi aduerfus Athenienfes futuram, cum iam turn in Tanagra exercitum magnum expedf tumcp haberent: Primum mœnia ambitumqûe Thebarum ampliorem du-cunt, turn reliquas Bœotiæ urbes Thebanis fubefle, eorum^ueluti p oftula-rant parère imperio cogunt. Athenienfes uero contra rati munitiones illas Lacedæmoniorum fubruereproperandum, fibi magnas copias cogunt, dn-ceiiK^

-ocr page 323-

bitliothecæ Lib. XL

ffmqûc CIS præficj'urit Myronidem Calh'æ. Ht'c numero dufum qui fan's ad rem uidebatur dcle(Qo,nunciat eis,ftatuit^ dîenijqua proHcifci ex urbe inten derct.Vbi tempus illud aduenit, cum nonnulli ad earn diem ucnire neglcxiÇ fenq afflimptis his qui in temporeparati aderant, expedire properat traijcere •nBœotiam.Cui cum nonnulli ex militum tribunis clt; amicis multa comme-•norando fuaderenqreliquos qui tardaflèntoperiendos, Myronides prüden-tifimul,amp;ad rem profequendam prompto ingenio prædi tus,illis relpondet, jd minime expedire,duci nihil cundandum elle. Qtio uerbo innuit, eos qui ‘ponte fibi moras in profedione quæfiiïènt, neque cônftanter ufquam, ne-^ueftrenuepugnaturos,fcdformidolofè omnia habituros animo ignauo,pe hculapro patria ignauefubdituros, Qiii uerô ad diem ftatutam prompti ue-•‘iflènt, qui^ arma præfto ftruxilîènt, eorum iam præftantem conftare auda-ciammec ucrendû efle, ne ordines in acie dati ab his ufquam deferantur, nuL lt;iuam in pugna loco ce(îuros:quod ip fa re comprobatum eft» Nam paucis •'dmodum militibus in expeditionem dudiSjCætcrum robore uirtureep præ-ftantifsimis,inBœotiam profedus aducrfusmuîtiplicem pro fua paucitate *:xercitum, in aciém defcendereôô pugnam confercre, parua cum multis ma-‘‘unihilcundatus,hoftes aduerfôs profligauit.Hocautem certamen nulli re rom ab Athenienfibus ante ea geftarum tempöra magnitudine ac gloria ce-dereuidetur.Nam neque uidoria in Marathonehabita,neque res ad Plateas aduerfus Perfàs féliciter geftæ,neque alia quæcunqueAtlienienfium præcla-rafacinora uidentur,ulla in rehuic pugnæ anteponenda,qua Myronides MyroHidis U Bœotios fuperauit. Superiora namtç ab fe gefta, alia cum Barbaris conferta, aoriade ßsto alia communi fociorum munere amp;nbsp;auxilio perpetrata ftiere. ïn hac uero acie, folaAthenienfium manuspericlitata,dimicauitaduerfus ferocifsimosuni-uerfæ Græciæ populos. Nam Bceotij fiue in adeundis ac fubeundis toleran-disi^belli perlculis,atquein ferenda rerumomnium diffîcultatenulli Græ-corutn genti confiât inferiores haberi » Poil namqueThebani ipfi circa Leurra ôi ivlantineam fbli aduerfusLacedæmonios omnesjfôciosq; fimulin-fbodos,in acicm defcendereaufi,magnam uirtutis gloriam adepti funt: tunl Graeciae totius principes ac duces præterquam cuipiam credibile effèt, fadû cius uero pugnæ tam SCfi clarifsimæ,fcriptorum nemo neque laudcs,neque wodum, neque ordinem commendauit. Myronides igitütclarifsima pugna ooeotijs fuperatis uidor,fupcrioribus Athenienfium ducibus ucl clarifsimis gloriam haudimparem adeptus efl,Themiftocli,Milciadi amp;nbsp;Cimoni, Myro^-nides igitur parta uidoria,Tanagram ui capit, ciusep circum mœnià fubruitî turn Bœotiam excurrens excingiquaftatacB ubique uniuerlâ,prædacp militi-DUS diftributa,magnis cos opibus explet. Bceotq uaflationeagri fui cômoti, co^nueniuntundique omnes, cxercitucp magrtis copijs coado, in expeditio ueprodeunnPugna in uinetis Bœotiæ cômifla : titracp acie ôbnixi ad confi-«endum refiflendumcp animis accenfa,innodem ulquepugnatum, uixcp ^ndem uirtute Athenienfium inclinata,ftifà^ Bœotiorumacies.Mox ui-

Myronides,cundas Bœotiæ urbes,Thebis exceptis,in diditioncm acci- . pitPoftl^rexBœotia profedus,Locros Oppimtios petit. Qiios quum prfy*»’i^ no impetu repente cœpiflcr,obfidibusindêacceptis,inPharfaliamtraqcit.ea quaLqcros,celeritare amp;nbsp;uirtute Phoeêlès cxpugnat.Obfidibus quoqt ex his delediSjinTheflàliam tendit, cos criminatusproditionispatrat£:imperanscp titexules quos ipfi expulerant,reciperent.Pharfalqs imperata detredantibus

obfidione urgere parat: qUam cum pugnando càpere minime polïèt, nihuominusperliftere.Pharfalr) petmultum tempus obudionem tolerauere, Voltremo de reTheflàlica prorfus dcfpcrans, Athenas redfjt. Myronides igitur breui tempqre clarifsimis rebus geflis,magnis^ inter dues laudibus effe-rebatur»

-ocr page 324-

2(58 Diodori Siculi

rebatut* » Hæc co anno gefta fiint. Præfedlo Athenis CalliataptidHelios ada cftOlympias oduagehma prima, quaftadiouicit Polymnaftus Cyrenæus: Roma’Confulatum gerebant, Scruius Sulpitius, amp;nbsp;Volumnius Aucntinus» Ea tempeftateTolmides nauucisÂthenienfiumcoptjsprçfedus,uirtutisô^ thrnienßfex* gloriæMironidgæmulatiorteftimulatuS,haudanimo qui cfceretafsiduémul fgt;c.iitio ijtL4 ta fecum cogitando,uarns machinationibus intentus elle, fi qua præclari eu-coaicam, iufpiam facinoris aggreaiendi uia patefceret, quo aliquam fioi præcipui no-minis,amp; gloriae dignitatem parate liceret.Cùm itaqueanteea tempora Laco nicum agrumnemo inuadereacdepopulari tentafîèt, idipfum tentatupræ-darum arbttratus, populum concitat atque accenditad airipiendâSpartia-tarum regionemtpollicitus, fi mille armati fibi in nauibus adijcerencur, cum ca manu cC Laconicam depopulaturum,ÔC Spartiatarum, gloriam depreiTu-rum.Aflentiente populo Âthenienfi, cum plûtes cuperet callt de per artem c-ducere eines, huiufmodi confilium tnqt * Etat omnium opinio, ad fummani quam poftularat copiarum,eum aetatcôdrobore corporis prgftantifsimos de ledurum.At uerô Tolmidam mens alia agebat,nec mille lolùm qui permifsi dïèntjfed maiorem turbamfibi concitaturus,progreditur in exercitumtaclin gulosquofque aetateamp; roborepræftantes adiens, unicutque priuatimde-nunciat fe deledurum eum ad bellum,quod pararcturdongè prgftantius uni cuitp efle, fefefponte ad expeditionem paratum offèrre, quàm deleduskgc iieluti per extorfionem coadum ad arma expedienda trahi. Vbi fupra tria milliahac arteeduxifle feuidet ultroad nomina danda, reliquost]^ cernerct haudiam ad id promptos,tunc millefibi permifiss a populo exreliqua mul-titudine deligit.Vbi uerô cætera fibi ad expeditionem parata uidet, eSquin-quaginta triremibus ÔC quatuor armatorum millibus portufoluiumoxinLa conicæ Mothonem nauigans,locum ilium illico capit. Turn Lacedæmonq« CO confluentibus auxilio,difceditinde:atlt;^ in urbem Gythiumeontendens, iibi naualia Lacedæmonqshabebantur, earn quoque urbem ui capit, naui-giaep Lacedæmoniorum ibi deprehenlà incendio abfumit. Turn agros u-bique uaftat; indemox ibIuens,Zacynthum Cephaloniæ petit.Hac quoque pugnando capta,turnpercurfis,atquein ditionemacceptis cundispafsim Cephaloniæ urbibus,in locaulteriora trauedus eft.quo curfuin Naupa-dum fcrtur,quani eodem congreflîi repente fibi fubigit: atŒ eo colonosdu-cit Mefleniorum, cîaros quofcp uiros in fidem 3C amici tiam a fc acceptes, qui à Laccdæmonrjs dimifsi eiedjqp fuerant.Eanamque tempeftateLacedæmo nq, llotis ÔCMeflèneis bellum intulerant, per quod utroque populo inpote; ftatem redado,cos qui ex Ithoma fub fœdus amp;nbsp;fidem deditos acccperanqdfi mifere omnes,quemadmodum fiiprà didum fuit. Cæterum exilotis qu^ cunque defedionis authores deprehendere potuerant, fupplicio omnesatre cerunt,reliquos pro feruis habucre. Præfedo Athenis Sofiftrato,crea(i funt à Romanis coniules,P.Valen'us PublicoIa,Ô!^ C. Claudius Regulus. Horum Pfttd« in Pf magiftratuTolmida circa Boeotiam uerfante, Athenienfes Periclem Xantip JopoHnfpw pi uirum optimum,exercitus imperatorem cfeant,ei£^ triremes quinquaein-txpeditio, nbsp;nbsp;ta cum millearmatis datæ, mandatum^ ut in Peloponnefum nauigaretHic

magna Peloponnefi parte direpîa eo curfu, poft in Acarnaniam tr'anfucaus propter Oeniadas, nauigando urbes ad partes eas omnes in ditionem fuant compellit.Complurimi itaque co anno populi,fub Athenienfium impenum amp;nbsp;ditionem conceflere : tum uirtuteamp; peritia militari nomen Atheniemium audum admodum,Só magna laude célébra tum eft.Præfedo Athenis Arilto ne,Romani confules crcant,QJFabium Bibulanum,amp;L.Cornelium Curcte num.Eodem tempore inter Athenienfes Si Peloponnefios pax in qtiinqucn nium foederibus firmata, Cimone Athcnienfe ad ea patranda SC component

-ocr page 325-

bibliothecæ Lib. X I. 26^9

Aegepieorum ey lilybteorii

dccretû authore » CæterQ l'n S £ cilia inter Acgcftæos Lilybæos pro agro adMaxarum fluuium pofito,atroci ccrtamine conierro, multi urrinquc ceci-dcrc: quam ob cladem ab armis ôédiicordia turn maxime dilcdîîim cft .Poft ucro ciuiumadftriptionem per urbes facfîam, agro pro forte rurfus remcnib, ac diftributOjCum multorum illic nomina promifcuè admiflà utrinque amp;nbsp;ad-ftripta forent,feruefcere rurfus difsidia pafsim, urbesép inteftino morbo labo rarecoEpcrunt,feditionibus ciuilibus uexari, amp;nbsp;populäres ubiqucmifceri tu- Ty»J4ri(ffî multus, quæ labes ac pernicies Syracufqs in primis inualuit. Nam Tyndari- syracups fe^ des quidam nomine, uir facinorofus, arque incredibili audacia rumens, ini- ditiofus, tio quidem inopes plerofque fuftentans per alimenta amp;nbsp;cæteras üiræ neccL fitates,illis fuppeditando cuiufta propenfe,fibi maxime obnoxios fcceraqad-^0 ut ad occupandam tyrannidem,ad quam afpirabaqfibi Hdos ac promptos miniftros,adiutoresqùe haberet. Poft hæc, cum res comporta fuiflèt, ipfurn afFcdalTc regnum, capitis legibus damnatur.Cumqùe àiudicioinuincula duceretur,quiab eoali SCnutriri confucuerant,ftipatoagmineadoriuntur eos à quibus abducebatur, manusep conferere cœperunt. Qiia re tumultu inurbe excitato, primores ciuium in unum conueniunt, eosep rerum inno-uatorcs unà cum Tyndarione raptos ad fupplicia necant. Cumep hæc per-fæpepericula em ergere cœpiffènt, ac iam multos ambitio mortales,libidocp occupandæ tyrannidis indies ftimularet,Syraculànus populus Athénien-, oflmcifmut fium inftituta imitari ac fequi compulfus eft , legemque ferre perfimilem, Syrdcupsinßi qualemillideftiffi-agqsolim amp;oftracifmo tulerant. Nam apud Athénien- Mut, fes ita ftatutum habebatununumquemque ciuem oportebat nomen illius ci-uisteftæ inlcribcre,qui fibi per opes ô^potentiamuelaliamrernproximus adarripiendum tyrannidem uifus fuillèt : apud SyraeufiOs uerô itidem in fo-booliuæ potentilsimicuiufque ciuisnomen feribi iubebatur:dinumeratis deinde huiufmodi folqs, ,in quem plurima conlcripta comperiflent, eum quinquennio exulare iubebant. eo namque exiln Ipacio exiftimabant pluri-morum poten turn repreflîim iri inlolentiam. Poftremô uerô non ad punien-da fcelera, flagitiaep trarifgreflorum id fupplicq genus inftitueranquerùm po tiusaddebilitandas opes, SCfrangendam potentium audaciam, turn prohi-bendahuiufmodi hominum incrementa intenderant.Cæterum Athénien-

feshocinftituti genus ex ipfîus reicafuoftracifinum,Syracufq uerô Petalift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

mumuocarunt.Hæcitaquelexper multum tempus feruata apud Athcnien-fes ualuit,apud Syraeufios breui poft rogationem earn abrogari oportuiqhu iufmodi caufis.Nam cum initiô potentilsimus quifep Slt;opulentifsimus ca le geex urbe pelleretur, turn qui plurima gratia ôô authoritate præftabant inter dues, quiqûe fua uirtute £lt; prudentia plurimum moderari rem ciuilem diri-'gerecppotuiftènt,ealegeperculfi ànegocijs reipublicæ, amp;nbsp;dignitate magi-ftratuum aberant,eoepmetuuitam priuatam agere. publicis itaquemuneri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

busamp;curisuacui,adociumeppriuatum tradudoftudioomni,fecuramuitam degere:fimuli^ ad opes fruendas, quibus abundabant, conuerfi, in del 1-tias SCluxum fubitô lapli funt. Turn demum deftituta bonis uiris ac defenlb-ribusrepub.pefsimus quifqueaudacifsimuscp fibi magiftratus depolcere, munera publica adiré, ingerere felè, multitudincm concitare malis artibus, ac tumultu cunda mileere,alias ex alqs femper intenti res nouas adoriri. Poftremô fèditionibus rurftis excitatis, cum iam plerolque diicordia amp;nbsp;bella in-leftina ftirnularent,ciuitas in nouas fadiones diftrahi, afsiduiscp tumultibus æftuare,uexaricp grauiter coepta cft. Nam plebis concitatores ignobili genc-fe,flagiciofo^ ingenio ingens multitudo cuda occuparantracnouoru homt

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num

1

-ocr page 326-

270 Diodori Siculi

num rem ubiqj turbantiö intolerabiïis quædam confpiratiOjUcncbnt omnia; Poftremó plertcç pro uetußis SC heneftis patriæ moribus, pcrmciofa quæda S)C ab æquo bonoep aliéna inftituta aufi induccrc,prilcum tiiuendi moduom-nem demoliti funt. ex priftina uctuftate immutata urbis fpccies, opes quide diuitiasep pace adiüa,ingcnic^ ad id intento coegerc maximas.Cætcrûnub la inter eos concordiæ cura,nuhum de iuftitia feruanda confilium, nihil æqui boniep ratio pendi, nullus denies Cætcris in rebus prauitatis (bcordiastp mo-dus.Qiiapropter Syracufij Icgis Petalifmi pcenit^tia du(fli,prorfus earn hand multo poft tempore,quam édita fueraf,ufî abrogant, atep eo res Sicula:addii tftæ uertebantur. Præfe(ftoAthenisLyficrate:Romæconfulescreati,C.N3ii Periclis in Pe nbsp;nbsp;nbsp;Rutilius'.SC L.Minufius Carutianus.Horum temporibus Pericles AthC'-

loponnefum nienfium imperator,tranftiedo in Peloponnefum cxercitu, agros Sycionios fxpeJitio. diripit. cui cunda uaftanti cum Syciontj copns uniuerfis undiep cdudis oc-curriftentjConferta cum eo pugna funduntur.Tum plerifq; in fuga cæfis,Pcd des rcliquos intra mœnia incluiôs obfidere atep oppugnare parat: igitur op' pugnatione mcenia adoitus,eum nulla ui cam ie capere pofte cernerct,prçftgt;^ tim Lacedemonijs rurfus obfefsis auxilia mittcntibus,e Scyone difcedit,inde traijcicns in Acarnaniam,agrum Ocmadorum excurrens depopulatur. lo' genti indecoada præda,relinquit Acarnaniam.Poft hæc in Cheribnefum de latus agrum,ilium milleciuibus fortediftribuit. Interea dum hæcgcruntur, a Tolmide alteroduce iiiEubœam profedoNaxiorum agcr mille alqsciuû bus eft diftributus. In Sicilia uero Tyrrhenis infeftantibus atep prædantibu» marCjSyracufrj prætorcm clafsis fibi quendam Phaylum deligunt : quern na^ iiibtis inftrudis in Tyrheniam nauigare iubent. Hie itaq? clafte, primo curfii infulam,nomine Acthaliam depopulatur:turn magna pecunia clam àTyrrhe nis accepta, in Siciliam rcdqt, cum nil memoria dignum ca expeditionecdP diftet.C^icm Syracufij in iudicium tradum,ÓC pro proditorc iudicatum, abb re in exiliS cocgcre. Altcrum item pro hoe ducem fibi créant, nomine Apeb lem, quem rudus contra Tyrrhenos mittunt cum iex^inta triremibus. rïic excurfa primtim Tyrrhcniæ maritima orajUertitur in C^rnam,quæ ca tenipC' ftatcTyrrhenorum imperio SC ditionc tenebatur.Ibi plurima depopulatus in fulæloca,poft Aethalia pugnando capta, Syraculàs repetit cum ingenti præ-. nbsp;. da,6Cmagnocaptiuorum numero,rebusep altjsaduarios uftiscommodis,

Du«t'«rSicu hand paucisquidern.Poft hæcDucetiusSiculorum dux, urbes omnesqux lor«« eitifdern gentis incolas habcbantjCxempta Hybla, in unam SC commune du^-xit adftipendia contributionem.Cum^ acri SC ingenti uiringenioeflet,adra cinora promptus adoricnda,nouis ac magnis animo rebus infiftebantum ex ære Siculorum publico ingentes fibi compilando diuitias,magnam indepo^ tentiâ,magnâcp pccuniçuim contraxeranqua fubnixus facultatc,ipfasNeas, quæ eins patria eraf,in acquum campum translata conftruxit. Præterea luxta templumearû,quæPalicæappellabantur,urbemhaudignobilemcondidii; HePalicif. quam àdidaappellationefumptoDearum nomine,Palicam appelladinm-tuit.At uero poltquam dedijs iftis hoc loco mentio nobis incidit, indignum nempe eflet, fingularem uetuftatë excellentiamcp cius templi ob res in eo in-credibiles,atcp unicum miraculu eorum quæ Crateres dicuntui,filcntio prx-terire.Fabulantur namcp,templu hoc turn uetuftæ exccllentia memoriæ,tuin ueneratione religionis cæteris omnibus longe præfercndum, quod mulw eo rari admodö,^ diuina quadam pcrlcucrantis uirtutcmiraculi, quodndc I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prope omnem exuperet,adhuc cxtarc traduntur. Primum crateres ibiqno’-'

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dam conipici magnitudinchaud prorfus moducxcedenti,ucrùmprorundita

tis inenarrabilis:ex qua (cintillas irnmenfi incendij interdû erumpcr^hos ni xta interdû natura uideri lebetibus perfimiles mtilto igne concalefadis ebu lientibus^jfcruentë inde aquam cxtumelcerc,ÔC erudari.lpeciem namqp

-ocr page 327-

bibliothccæ Lib. X L 270

uohs aqua inde eicda,ucluti feruens^præ fe ferre conipidtun needum tam en quicquâ eins rei cxplorando compertum habetur,quod nemo adhuc tentaré aiifus fit.'fanta eniin admirationc illius eftuatio humoris eniti uidet,ut hand diibiuin fitjdiuina quadam ui,nece(sitatecp naturæ interius excedentis effun-di.Sulphuris odorcpcrfpedlum late aqua abundeqjfumans emittit. Cæterû hiatus profunditatis ftridorem fubter, ingentemep rugitum, fremoreab imis honibili perrunwit.quodcp his omnibus eft admirabilius,neque fupereffun-ditur,neq; fubfiftit 3qua,impetumce ÔC uim expulfi fluclus in excelium fubla taferreuideturobftupeicendam.Cum itacp tamdiuinoipedaculo, tamep ar-canis miraculis,perinde ac quodam habitatipn numine, templum ill Lid cun-dispafsim habeatur admirationi, fandlifsima peripfum, fummæcp obiiridfa fdigioni iuramenta depromi folenr,exploraricp fides amp;nbsp;integritas didlorum. Pcriuros illicó deus ultor fupplicio repen tino corripit. Nam nonnullos tem-plo compertü eft difcefsifte,lurninlbus ob periuriû excæcatis. Cum itaoj fum ‘^aibinuminis prajfentia cuiufdâ, metus^ deûm locum ilium religioncfeue tueatur, fic ubi quibufdâ de aliqua re ardua 2d inextricabili difeordia 2d di-feeptatio intercidat, uel aliqua forte.quis ui fuperioris potentiæ urgeatur iniu fiahocadaeftis iureiurando difceptantibus,resquocp difeernitur, ac ucluti in quoddain Diuini iudicq examemlibratapemenditur.Eftaûthoctemplum fxcertis quibufdam temporibus afylum tutiisimu 2d inuiolatifsimS, fupplici bus^ quocunq^ infortunio uel calamitate o'pprefsis, uel his qui in dominos ingiatosjuiolabundoscp inciderintferuis,plurimû ftibfidq præbet. Nam qui co confugen’nt,nulh domino quacunq; conditione feu ui, alioue quouis pa-do licet eos abducere: fed ibidem irttados permapere inuiolaitoscp oportet, donee per certos amicos 2d arbitros çqui 2d boni perfuafi,2daddu(fti domini, turn iureiurando de conuentis adadli-,^ promifsis feruandis perfidem eo mo dofirmatâadmittantur. Neep ullUs adhuc memoriæproditusinuenitur,qut cainfidem fimplicibus præftitam irrumperefitaufus. Atcg ita deorum timor quodcunq; fcruis iuratum,atcp in fidem fponfum fuerit,per dominos infiau-datum,inuiolatumqj ieruari compellit.Eft aût hoc templum in foeciofifsimo campo,planifie æqua pofitû.De nis itaqj nobis hæc la tis ditfta lint: deinceps nero ad narrationem fuperioribus fcriptis continuandam reuöcemur.Duce-tiusitacp cum Palicam urbem condidiftèt, muroep earn circummuniuiftèt fa- Vrtf tis firmo, finitimö colonis cius agrum diuifit. Qiiæquidê cum ubertate agri, turn niultitudineincolarum breui minim in modum coaluit,creuirqp:necdiii quidc ea felicitate perfrui ualuit,uerum paulo poft eruta, euerfac^ eir : 2d ufq^ ad noftra tempora fine cultoribus 2d incolis uafto (bio ôd inhabitato perman fitidequibus rebus fuo deinceps loco 2d tempore fumus fcrmturi.Resitacp Siculæeo ftatu uertebantur. Cæterum in Italia iam euerfa à Crotonienfibus Sybaii,anno poft ea tempora 7».Theftàkjs colletftis Sybarienfium reliqutjs, Sybdfis urbt. deniio Sybarim ab ipfis erigit atep extruit fundamentis, quam inter duo flu-mina,Sybarum2dCrathium poninquifertilitateagribreuiteradopulentiam proucdi,urbe fex annis poftèftà,inde eietfti Sybare exceflerc.Qiias res (equë tilibro fingula quæcp fatis explieando,perfcribercaggrcdiemur.Prçfeclo A-thenisAntidoto,à Romanis cofules declarati,L.Pofthumius,2dM.Horatus. His magiftratu fungentibus,Dacetius Siculorum dux Aetna occupat,princi pecius per fraudem nccato : turn in agrum Acragantinoru copias traijeiens, Mortyum præfidio Acragantino munitum oppugnareadoritur.Huic Acra-gantinis opém ferentibus,expedito agniine occurrit, cofertacp pugna uidor iitrofcp caltris fpoliat.Poft ingruente hyemediuifi, in domos quifc^ fuas redi etc.At nero Syracufq Bolconem duce, qui eins fugæ^ amifsi certaminis au- Bolconit thorferebatur,pcrindcacfi cuDucetio clam côfpicafle,indecp rem excopofi mors, to agere uiderctur,in iudiciu tradu damnarunqeumcg pro hofte 2d proditore

necarunt.

-ocr page 328-

272 DiodoriSicuIi

ncçarunL Aeftatc tam fpirantc,duccm akcium crcant:cin' exercifu ßtis magno ad id dato mandant,uti Dticctium bdlo dcleat.Hi'c dudis tn cxpcditio-ncm copijSjDucetiurn deprehcndtt,in caftn’s quar circa nomas pofucrarcom morantem.Ex pcditis ucrinquc armis,acpugna confcrta,cura plcn\^ cxiitra-queactccadercntjUix tandem ui Syraciifiorum Sieuîi uidi, in tiigain uertun-fur, plurimacp corum inter fugicndum cædes fada, maior nero ex fuga pars in locaStculorum mtinitaincoliimes cuafcre: cteteritm pancis admodum in eadem cum Ducetio rerum fpc,atqne fortiina uerfari placuit limuLDum hcc gernntur, Acragantini Motyum caftellum à fuis qui cum Ducetio in expedt-tionem aggregabantiiroccupatum, oppugnando capiunt : turn copias inde ad Syraculios uidores tfaducerc propcrant. Ibi iam armis iundis communi D«( cdfus munere bellum gcrerecceperunt. At uero Ducetius amifla pugna, rebus fuis frac^is, turn militibus partim cum deferentibus, partim fiibdola fide tempus obferuantibuSjfi qua per occafionem amp;nbsp;infidias uitam cius excipcre daretur, addudus in defperanonem,incerfispafsimconfilfjsagitabatur.Poftremoccr ncns eo rem addudam,ut fi qui adhuc fecum remanferant amici,iam tandent pararent fibi manus inijcere.præoccupare ipfc omnium confilia propcrat,no ducp fefe inde proripicns è manibus,citato curfu Syracufas aduchitur.Nodc / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhuc obfeurante in forum Syracufiorum concedit : atep ad aras confiftens,

fupplex totius ciuitatis populiqj efficitur ; turn fefe regionemep cuius fuerat dominus tn manus acHdem Syracuhorum tradidit. Catterum concurfu per multttudinem tn forum,rei nouitate amp;nbsp;admirationcfado,magifti'atus in con cionem omnes uocantur : ibiep de Ducetio quid potifstmum eflet agendum, rogitart atq; agitari coeptum.In quo nonnulli qui ad populum habereconcio nes confucuerantjConfuIcre multa,amp; fuadere nituntur, eum pro hofte haben dum,proqj fceleribus admifsis ad fuppltcia abftrahendum * Qiii tumaderant e fenatu principes,quibus plurimum gratiae Ôl authoritatis erat inter cities,il-lis contente aduerfari, nihil penitus tarn feedi dedccoris côtrà iusfas^ admit tendum., fupplici fuo falutem nullo pado uiolandam, fortunæmagnopere uim confiderandam, deùm in ca re uerfart rationem. In primis id cauendum nenumints tii« per impietatem irriteturmec in ea quidem, quid Ducetius fua culpa meruiffet,ucrum quidSyraculant popult pofeerentiura, quid mores, fluid anttqua inftituta decerct,infpiciendum:necare eum, qui à fortuna deie-«US iaceat,nulla prorfus laude dignu haberi: ueriim dcum religionem inuio-latam feruari,fimul 00 fupplici per fas falutem defendt: hoc tn primis ad popu li Syracufant maieftatem (pedare.Hac fententia praeualcnte,a populo uniuer fo uoce una acclamatum eft,Supplicem faluum efle oportere. Ducetium igi--tur ita fupplicio libera turn, Syracufrj Corinthum relegant : ibt^iubent, rcli-quum aetatis agat.quæcp ad uitam neceflaria requiri uid€bantur,ei fatis abiin dèlibcrahter^ fuppedttant.Nos uero cum iam ad annum præcc-

dentem fcribendo pcruenerimus,quo AthenienfiSco piae in Cyprum Cimone duce traiedæ fue rut, ueluti in initio polliciti fue ramus, huic libro fi-nem impone-

mus.

tIBRI VNDBCJMI FINIS.


Diodon


-ocr page 329-

bibliotliccæ Lib. X II.

DIODORI SICV'

BIBLIOTHBCÆ HISTO.

ric£ Liber duodecintut.

I CUI uanas htimariamm rcrum uiccs I'ncertam^ for run am men-contemplaniibueritjiaud lancmediocd} fingula quæqp infpi ciendo,admiratione merito capietur,cum iinlkim peoitiis ex his quæà nobisbonaputanturjpurunicompcrent^atORfineomni prorfus moleftiafincerum mortalibus unqiiam ûbtigilîc: contra cjj nulliim malum quod pfoffus omni utilitatc carcat. Cuius rci fatis apcr-ta licet documenta ex his quæfuprà narrata funt exemplis colligere, fingula qiiæqipcrcurrentijnegocqspræcipuè in quibusfumma rcrum periculaiunt exa^itata.Nam Xerxis Pcriarum régis exercitUs in Græciam traieiflus, prin- inGr^ cipiopropterinnUmcrabilem armatoruniuim,Gr£Cos qUideni haiidfiuflra, expedb uanoep nccefsitudinis ultimæ pauorc perculfit. Qiiippc tjuibus aut exerC- tionis utilitat ’Tiutn dimicando,fua coniugum SClibcrorum libcrtas, falus^ manu tutanda *‘tat;autccdcntibus ca dem urn fortuna, feruitutisq} conditio fubeunda j qua Ctæcæ in Afia Urbes Barbarica ui fubadæ experiri impofitam coguntur. Eo bcllo tantis opibusparato,tanta illato ui, tarn deniqj infperato rcrum deinde cuentu,foluto nonlolum pauore, fUmmisep periculis Græcia liberata confti-titjUcrum clarifsimam 5C immortalcm ex inaudita uicfloriæ magnitudinç gio riatn confecuta eft:tantascp fimul diuitias unaqueep Græciæ ciuitas ex ca prg da contraxitjUt rebus quorumeunep paßim locuplctatis ftupor ingens popu

• los inualcrit, cundlis fupra modum admirantibus quonam padlo tantam o-f’Utn molem, tantasqj uires fortuna polïèflbribus extorqucrc, atep in aduer-âm partem traducerefuftinuerit. Ex co namqi tempore in yo .icquentes an-nos, perpétua Græcis ad felicitatem populis incrementa proucnerc.Tum bo uæ artes omnes,opum üiprofequente uirtutis præmin, ôô dignitatem honc-fiantCjdodlrtnæ rnirû in rnodiim excoli, coaleicerecp cœpcrunf,clariisimiscp excellentifsiitiis cuiufcp artis difciplinæ^ autoribus artiheibus^ icculum

illiid primum floruifle memoriæ proditum eft,quo Phidiæiculptoris in edu-cendis rerum fifttulachris acumen illud prope diuini©pifici) cnituit.Diicipli-narum quoep inftitutio,eruditiôcphaud mediocriter exculta coaluit.Philoib phiæ præcipuus honor habitus : neenon amp;nbsp;cloquentiæ facultas in dignitate fuitpafsim quidem apud Greciæ populos omnes,at ucrô Atheriis in primis: quo temporeSocraticæ difeipline profcflbrcs,Platonis deinde Ariftotelisqj traditiouiguif.eloquentia PericlesSC lfocratcs,eiuscp difcipUlicxcenuere. Nec minoris excellcntiæ uiri temporis eins militari diieiplina, clariisfrhis ge-ftis, fama^ nobilifsima rccenientur, Milciades, Thcmiftocles, Ariftidcs, Ci-mou, Myronidcs,ac plericp alipquorum fingula cuiufcp nomina rcccnfere fru ftra,præfentis hiftoriæ fuccinÂa narratio non pcrmittit.Athenienfium in primis præclara facinora,uirtutumq5 laudes ad inuidiam ufcp proued:a3, pafsfni per uniuerfum orbem terrarum pro maximis celcbrantur. Nam tanta opùm ui, tantoep imperio rcs corum fubnixa conftitit, ut uiribus ipfi fuis abftp ülla Laccdæmoniorû opc,fubfidioûe Perfàrum,magnas terra mariep periæpéco-pias pugnando prpfligarinuatcp rninabundu illud,formidatû ceruicib. Græciæ , PerficQ imperium adeo concufliim labcfadlatucp Sf dcpreffiim reddide-rCjUt in fœderum compofitione conditionibus pro arbitrio impofitis. Barba ros affentiri coegerint, contra rem dignitatemeptahd imperq, ut Græcas tubes in Afia conditas libertati legibuscp fuis re'ftitufas dimittercnpcacp impe-rq parte cederent.Qiiorum omniumfin^ila qugçpdth'geiitius difFufiusqj ex

S plicandOÿ

-ocr page 330-

n,), nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

ph'cando, memoria, duobus uoluminibus, hoe uidelicet quod iam ingrcfsi conteximus, Sc fuperioii proxime confcrtpto extat commendatamune ucro deincepsad propofitum proiequendum conuertemur,rescp in diiierlis or-bis pat tibus uariè gcilas explicare pro uiribus conabimur, unicuiep de more nobis ab operishuiusinitijs fu(cepto,tempus quofacinus quodepgemrm, traditum præftruendo. Superiore iiolumine à Aerxis expeditione in üræ-ciam, ingrefsi uaria per orbem terrarum gefta memoratu digna proairrendo deduximusjhiftoriæ feriem in annum proximum, illi uidelicetquo populus Athenienfis in Cyprum duceCimone copias traiecit.lnhocuero aSipfaea-dem didb populi eodem duce expeditionis in Cyprum traieó;ione,fumptc» fcribendi exordio,rcrum feriem fuo curfu deducentes, ad bellum ufep contra Syracufios ab Athenienfi populo decretum prouehemur.Athenis igiturpre fecflo Euthidemo,Romæ confules creati, L.^iintius Cincinnatus,aM.ra-bius lubilanus.Horum temporibus Athenienfes bello pro Acgyptqs contra Perlas fufceptOjCum naues omnes in infula Profopitideamififlenqbreuipolt id intermilïó tempore,'rurfus ftatuunt contra Perlas alia caufa bellum rertau-rarerGræcarum uidelicet urbium,quæ in Afia fîtæ erant, libertate uendicaiv da Jnftaurata igitur ducentarum triremium clalîe, rebus^ cundis ad bclliim Cimonis in Cy paratis,Cimonem Milciadis filium ducem créant : mandantep, ut quam prO' f expeâi perè in Cyprum clalïè traiecfla,Perfis bellum inferauCimonitaep nauibtisma ïw« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gna militum ui completis, uecfligaliumqp amp;nbsp;rerum omnium apparatu coip'

pofito,populi iuflà lecutus,CyprHm remigrjs petit. Eadem tempeftate Perff cas copias dudlabantjArtabazus clafsis prætor,qui trecentas triremes in Cygt; pro habebatin ftatione difpofitas: Megabixus circa Ciliciam ad trecenta pe-ditiim millia in caftris contrada tenebat. Cimon igitur obnauigatu maris tra ôu,cum nullum fibi h oft em obuium prodire cerneret,Cypro applicans,iani nauticæ rei,ut uidebatur,dominus, Ceteum, Malumep, oppida ui expugnat; turn fingulari aduerfus uidos humanitate ufus,aliorum animos populorum dementia pellicere, amp;nbsp;ad defedionem follicitarepergit.Poft hæccum trne-mes ex Cilicia amp;nbsp;Phœnicia miflàs in earn infulam auxilio properare audinet, claflèinftrucfta,curfutpmaris undicp explorato,ubi comniodum opportu-numep uidet,inuadit adnauigantem hoftem : atep ipfo congrelfti magno na-uium fupprelïo numero,centum cum ipfis uiris intégras capit.Reliquam tiir bam effufo curfu fugientern in Phœniciæ ufcp ortam uariè infedattis exagita uit.At illi moxubi notum littus attigere,reli(ftis quibus eô uedi euaferantna uibus, in terram defiliunt: attp in ea locafefetrepidireciperepropcrant,ubi Megabizus copias in caftris habebatAft Athenienfes appulla ad terram clal le,milites illico in continentem exponunt, fuga hoftem properantes auerte-re. Pugnaep ibi per tumultum conlèrta, dum acriter utrincp ab his pro uidto-na,ab illis pro falute in extrema Ipe dimicaretur, Anaxicrates alter clafsis prx . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tor, ferociter pugnando uirtute heroica iaculo traietftus concidit. Reliqui

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nugna obtenta uitftores, magna cæde hoftium édita, redeunt ad naues.

His geftis, Athenienfes retro conuerlb curfu,Cyprum petunt.Hæc igitur gefta traduntur primo eius initi belli anno. Præfccio Athenis Pedieo,Roma^ confules creant,M.Valerium Latftucam, Spurium VerginiumTricefimu, Horum temporibus Cimon clafsis Athenienfis prætor,maris uidoria impc-fioep potituSjCyprias urbes in poteftatem cundas redigere molitur.Cum uc fo Salominem HrmilsimoPcrlarum prælîdio defenlam tcneri,magnamlt;p ibi telorum uim,tum omnis armorum generis facultatem ingentem contradani pro comperto haberet : oppidum præterea copia frumenti immenlà, rerum deniep omnium incredibili apparatu munitifsimum contemplatus,fi uiribus caperetur, délibérât earn ad rem mature peragendamad momenta adiedu-fum,ftatuit cumprimum earn expugnationem tentare. Natn tantæ urbis ex-pugnatione,

-ocr page 331-

bibliothccæ Lib. Xll. 27;

pugnatione, (perabat reliquam Cyprulti facile totam in dcditioncm SiC pote-ftatem nenturam,tum PeiTariim deinCeps Hditciâmjaudaciamûc lïmiil co fi-

perculfis animis, ac rc in difcrimcn adduda^ (c comprcfTurum. Qiiibus nimnulla Salaminisfucctirrendi uiapaccret, Athcnicnfibus iammare paf-firn obfcfliHn, occupatosc^ aditus tcncntibus ea rc fore ut per proditionem perhdiam oftieq luris^ locialis defértorès haberentur : atep dcinceps co c-xemplofidelabefadata, apud rcliquos focios plus in lidci inconftantia perf culi, quam in opibus praLlidq focictatibus afterre exiftimarentur. Poftremo Cypro tota per uitn in poteftatem rcdacla,fumma belli illius momcnta,quod baud fecus obtigiqpfo arbitrio collibraturum, remep ex æqtto iam præoccu-patam inclinaturum,quó potifsimum libuiflèt.Ita Salaminc in obfidione oc-dufa,fingulis diebus Âthenienles oppugnationê ten tare,cunda ad uim mo-bri.Cæterum milites, ÔC urbis præfidia, telorum mißiliumqj copia, Cætcriscp ■^ebus bcllicis affatirrt muniti,facile ex muro pugnantem', iniquo loco ac mu-’^itionibus fubirc conantem,hoftcm fubmouere:contrà pafsim in trcpide itn-obfiftere locis omnibus, prout rcs poftulabaqarmatis adclïc,ac confi “^recorporibus.Artaxerxi ueró regi audita Cynri périclita tione,rémcp in ar-duum Sc gratie dilcrimén äddudam ucrti, cönülio inito cum amicis de bcllo *bo quid Itatuendum eflèt, id potifsimum uifum eft maxime^ ad rem facere, cum primüm pacem cum GræCis comporterc.Qiio decrcto,fcripfit illico du-cibusSefatrapis Cypri,ut quocunep pado,quam cómmodèliceret, rem cum Greciscomponercnt.Litcris acccptis,Artaba2üs SCMegabizus legatos con feftim Athenas de pace tradaturos mittunt. Pacem ab hofte quæfitam hand ncgariint Athenienfes, legatosep ad componenda SCferienda feedere decer- Aihenienßum •Hint,quibus fumma eins rei tranfigendæ poteftas, fummtim^ ius permitti- cum Perftsfof ^ur.Eius legationis dux ac principes conftituitur Callias,Hippbnici filius.Im du$, Pofitaeigitur paciconditiones,ÔCfeederefirmatæ inter Athcnicnfcrri pöpttgt; birrijfocios^ nominis Athenienfis, 8gt;C Perlas. Qtiarum hæc ferme capita tra-^untur. Colonias omncs in Afia Graecas,libéras,ac fuis legibus permittnfa-^■^äpatPerfarumnulli intra maris tradus ultra trium dierum itcr excurrcrclice fcmauetn nullam longam interPhafelida 8C Cyaneas nauigaturä. Hæc dum a rege Sc præfedis feruata eftent, Athenienfes nunquam intra cuiufquàm re-amp;onisfines,quæ fub ditione regia teneretur, ulla occafione arma îllaturo^,-Compofitis obfignatiscpfœdcribus, Athenienfes extemplô copias à Cypro abdiicuntjinfigni uidoria parta, clarifsimaqûcfœderum fandione,accon-ditionehoftipotentifsimo expreflàjimpofitacp. Per idem tepusdum Cimon apud Cyprum commoraretur, morbo correptus, interrjt. Præfedo Athenis LhililcOjRomæ conftiles creati,T?Romulius Vaticanus, SC C. Veturius Ci-^lorinus.Heltj Olympiada egere oduagefimam tcrtiam,qua ftadio uicit

CrilTon Himerenfis .Horum tempeftate Megarenfes décréta iaminferfeab Me^drenfet ^thenienfibus defedione,lcgatos adLaccdæmonios defocietate cumeis db Atkenienfi lungenda mittunt.Qrio fado commoti Athenienfes,copias in agrum Mega but deßdunt, tenhumimmittuntnlli pafsim cxcui-fis locis omnibus,poflcfsiones rapinis di ^peve, cunda promifeuè populationibus incendijscp mifeere pergunt, præ-oamq} ingentem undieg contradam abducuntTum oppidanis agro fpolia-to ac direpto fuccurrere properantibus, pugna committitur : in qua uidores Athenienfes effufàm fè proripientem fuga compellunt.Præfcdo Athenis Ti marchide,Romani confules créant Spurium Tarpeium,SC A. AfteriS Phontt ’»utn.Horiim temporibus Lacedæmonrj in Atticam frrumpentes, magnam 3gripartemdepopulationibusuaftarunt,acqiiodâcaftcllooppugnationi-bus tentato, regrefsifuntinPeloponnefum. Tolmidcsuerô Athenienfium Tolmideti imperator Cheroniam capiucuius fadi ira conuerfî Bœotr), contrada manu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oceV-

perinfidias Tolmiden adoriuntur. atrox pugna circa Coroniam committi-

S 2 tur:

-ocr page 332-

¥76 Diodori Siculi

tur : in qua fæuiehtc ccrtaminc, Tolmides in mcdijs hoftibus pugriando catur : reliqui cxercitiis partim cæfi, alrj uiui capti diftrahuntur. Hacftrage acccptajcoacfliis eft Athcnicnfis populiis urbes omnes Bœotiæ, quas captas fubditionc tcnebant,procaptiuorum redempnone,libcrtarilcgibuscpfiiis rcftitiicrc.PrçfedloAthenis CalIimacho,Romç confides crcati,SextusQi’gt;^ tiusTrigerninus. * Horiim tempeftatedebilitatis Athenienfium opibus ob clademin Bœôttapro Cheroniaacceptarn,multæiirbes abAthenienfibus defeccre,maxime quod Eubœæ incolæ rebus nouis ftudebant, Qiio tumub tu Pericles creatus imperator,cum magna manu inEubœam tratjciuibicB ca* pta per uim Ëftieænfium urbe,ciucs eius omnes patria fede eîjcit.Quo fado, reliquos omnes pauore perculfbs,atque confternatis animis,rurfu^ub Athe nicnfiumditionem redire cocgit,imperatisutconfîieuerantacciperefadengt; bus,re compofita in triginta annos, Callia amp;nbsp;Charetecompofitionis eins au-thoribus,paccmcp firmantibus. In Sicilia inter Syraeufios Ôd Acragantinos his de caufis exortum bellum fradlis Ducetrj Siculorum domini opibus,cum SyrAcufino= mfe iam extremum diffufis fàluti fiiæ Syracufàs ad populi mifericordiam con tutu cr AcrA' fugiflet, fupplexurbis fadus, culpacfupplicio à populo ea conditioneabfob S.dntinorHm uitur,ut Corinthi relegatus habitaret, ibicp reliquam ætatem agerepergeref iellum. ille breui intra fines datos Corinthi commoratus, rupit conuenta Sgt;C pacta re-legationis;rumorcfi(flo,fibi fatis oraculo deûm datum, utpulchrum littus in Sicilia conderet. Cum iam magnam hominum multitudinem concinilEt, quos ill UC colonos ducere parabat, in infulam cum illis nauigat. Rem cnnt CO honnulli Siculi fufcipiunt,operamcp adhibent, in quibus fuit ÔC Arclionb des princeps Erbitanorum. Dum itaque horum cura ad pulchrum littus ex-ædificandum intenta perftaret,Acragantini fimtd inuidia ÔC odio ueteri Syra eufiorum ffimulati,fimul Sgt;C occafionedata illos accufàntes,quodDucetinni communCm amborum hoftem inèxplorato ad id Acragantinorumfquoduti

re.Qiio indido,Siculo inter fe urbes diflcntire,ac diuerfa fequi cœpere,AIiæ, partes Acragantinas tueri, Syraeufias aliæ. magna inde utrinque manus ap matorum contrada, populis ipfis ueluti contentione quadam in arma ruem tibus,fi.ia quenqueftudia ppiebant animo intenfb in aduerfum hoftem. Co' P fj s itaque eduais,caftra è regione pofuere ad Himeram fluuium .Turn acie inftruda inpugnam collatisfmnis defcendentes,ferociter dimicarccapC' runt. Vidoria tandem Syracuuorum fuit, cæficp in ea acie Acragantinorum fupra mille.Poft pugnam legati ab Acraganttnis pro compofitione mifst,p^ cem à Syracufàno populo impétrant. Dum eo res Siculæ uertuntur, in Italia Thuriorum his de caufis urbs condita traditur,Superioribus temporibus cum Græci in Italia urbem Sybarim condidiftènqubertateacfoecunditatefo' li fadum eft,ut breui res SC opes eius coalefcerent.Hac inter duo flumina po* Syidritdru et fîta,Crathium,Sybarium^,à quo nomen acceperatoppidum,eius incolpam CrotonidtATÜ plo fimul amp;nbsp;frugum feracifsimo incumbentes agro,ingcntes inde diuitias et opulentiam miram congeflere: turn plerifquealienigenis in ciuitatem ôdmu nera ciuili a alcriptis, adeo res proueda eft, ut multo reliquas Italiæ urbes am tecedere opum ui putaretur.necnonetiam populi numero,ô(^ multitudinee-xuperabat,uttrecenta milliaciuium eatempeftate capitaillic recenfîtatra-dantur.inqua Telys quidam populi dux,cum in magna plebis eflètgratia,au thoritateep præftarct, potentilsimum queneç calumniari apud populum, aP que uartjs criminibus aceufando dilacerare cœpit, donee tandem uoti compos,Sybaritis perfuafiqut quingentos ex ditifsimis ciuibus eijcercnturbc,for tunasqj 6C opes eorum in publicum rédigèrent. Quo fado, fuga ta magna ci-uium uis,qui uago errabundi exiIio,Crotona petunt: ibicp ad aras inforoere das fupplicum moreconfugiunt.(^o audito,Telys legatos adCrotoniatas \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mittitj

-ocr page 333-

bibliothecæ Lib. XI b 177

i(nittit,qui'iuniifuo poftulent,utucl cxiilcs dédânuel fi id rcnuant,exjn fibi in dicibclliim,armaq5 8^ uim cxpeó:cnf.Conïlocato fcnatii, cum intcrfeconiùi tare, multaq^ agi tare pcrgercur, num dedi Sybaritis cxiiles præftarct, an bellum contra j)otentiorcs luicipiendumeßet,fenatii ßöpulicpconcioneuaria amp;ancipiti fententia hærcnte,primùm quidem plcbis arinii ad dedendos fup plices inclinari uidebantui,pauorcbcl!i percul^ mùItitiidiilé.Poft hçc Pytha gora philofopho rogantibus confulente,atqj rnuîèa obteftante, fiippliccs,in-cokimi Deum fide ad quam confugeranqcl le protegcridos,rcuodat3 fententia,bellutn pro fupplictim falute tutanda fufo'pieiidum decernuntdta armato inieSciam aduentanti hoftiuin Sybarienfium agmini trccentis millibus fti-pato,Cfoconiàtæcentum millibus obuiam ire propcrant,Milonc gladiatore MiloCrotO' ducc:qiii conferta pugna, uigoris corporei inuidlo robore cornu hoftiu con- ninii.

trafein acicinftru0:um,primus in fugam ucrtit.Hicuirfcxies m Olympia uP dor,robur haberts naturae corporis confentaneum, fertur, cororiis Oiympia-cis oriiato corpore, in Olympicis uidorijs partis, in cam aciem deftendiife: Herculisep ritu,leonis {polio claua^ armatustqui cum uicftoriæ caufa fuilfct, admira tioni fuit citiibus.Fufis uero noftibus, cum Crotohiatae per irairf, iani irtitatis animis, neminem capi uiuum iufsilîènt, quofeunq? in fuga compre-benfosnecant.tindemaiottanti excrcituspars cg{aintcrijt.qui urbem ingref^ fi,ram diripiunt : cundisep palsim uaftatis, cultoris uacua loca delcrtacp red-dunt, quæ annis poft cam cladem odo Sd qufnquaginta, Theflali co concc-dentes,rcftauraucre,atcp incoluere: qui paulo poft rurfus à Crotoniatis quin-qiieannisdefèrtam,rurftis feliquere,poftfccuridam reftaurationem perca-demfubieda tempora^Præféd'ô Atlienis Callimacho, rurfus extru: Sd coba-bitari cceptum eft:qug breui poft iri altertim locum translafa,altero quocK no tt'inc inipofito,mutauit appcllationem.Cuius authorcs fuiffe Lampo St Xc-nocritus,hoc modo traduntur.Ab his cnim quifecundo pa tria ciedi profu-gerant Sybaritis, in Græciam lègati ad Lacédæmonios SC Athcniccxlès mifsi ftinfpcftulatum ut reducereeos in patriaà fedeSjfecum^fibi ùtplacereqeam lîbi iirbem ex parte coloniam faccte uellent ; ÂLâcedæmôriijs auditi fruftta, nihilimpetratum.Res Athenienfibus plâcuiâmdxcp decrcto dis auxih'b, decern naties complétas, Sybaritis fubfidio mittunt, quas Lämpo 2dXcnocri-tusdudabanuMifsis quoep pcrPeloponnefi urbes præconibus, edido pro-poniacpromulgari fecerunqurbem fecommunem bis fadurös, qui eo epm-tnigrare uoluiftent. Cui plericp aflentirentur, oraculo Apollinis maxime acl-dudiipcrCündatis namcß re{ponderat,tale quærendum quo fibi conderenc wrbem,folum,ubi aquam menfura fumptä potarent, cibum contra fine men-fura caperentJn Italiam i ta cp nauigant, atque Sybarim dclat{,loca pafsiin öm niaferutari perguntjficubiueftigia lociadeoiufsipcroraculiiritcrpretatio-ncmfeoffcrrent.Cumqj baud procul Sybari inueftigatione fbllicitis foiisod-currifTct, cui Thiiriæ nomen erat, latices crumpentes ærea fiftula procul fün- Thuri£ urlis dens,quam acdolæ medimnam, modiumfieappellate confticuerant, rcfimul cottditio, amp;nomine adomeriöd interpretationem oraculiprouedi, eumloctim fibià

•Deooftenfumaciuifiimiudicant*quemmox circumadomuro communi-untairbemcp ibi condentcs,eam fontis nomineThuriam uocanf. Tum ur-his fpacium in longum porredij,tn quatuor platæas, Sd fori loca diftribuunt, quorum uni:m Hcraclæam appcllanqalteri Aphrodifiadis nomen dant, ter-tium Olympiada, Stli'eliquum Dion^iada uocitarf inftituunt. Per latitudi-nemuero tribus rurlùs fóris fpacia locis didücünt, nominaep fingulis impo-nunt,alteri Herö3,alteri Thuria,tcrtio Thurinam.lnterualla ucro inter hoc in ^rmiffà dómidlijs extrudis replent : uidebaturep eä urbs 5d fpccie commo-

, Sd elegauti ädmodum opifkio eduda ► Caeter um breui tempore concor-

-ocr page 334-

278 Diodori Siculi

dia nulla Thwios connücrc iialiiit,{cd graui ÔC fæua admodum fedidonf corum ucîcârijdifcerpicp cœpit. Nam Sybaritæ incolæ uctufti primos magiftratus, fummascp dignitates per ufurpationem, ueluti hærcditario iib* iure débitas inter (e partir),ab onere abeiîe, contributiones,reliquacp diip^ß-* dij bonoruiti munia pöfterioribus nouis ciuibus proléquenda demaiv dare^Tum ad ïàcra Deûm myfteriacp peraganda mulieres patricias, antiquæ originis ciues primo deligi,primocp inftitui Ioco:poft has lecundo nouam nf bis reftauratæ prolcm,ueluti deteriori itlre progenitam.Ad hgc agrum inŒni bus finitimum, eocp eommodifsimum pro forte cuicp dimenfum pofsidere, remotiore nouis hofpitibus pro colendi incommoditatediftributo.Änto*® ttacç didlæ iniquitatis indigna tioné common's, fæuiente iam difcordia, cun noui adfcrip ticp ciues,antiquis amp;nbsp;numero plures, amp;nbsp;re Riperiores, uiribusc^ præftarent, tumultu excito, uetüftos Sybaritas ferme ad internicionem cun^ dlos ferro abfùmunnipfîŒdeinceps urbê, iam libera adminiftrationeobten* tam,difponerepcrgunt. Cumcp agro Slt; optimo SCamplo fupra cultorumU' fusŒ fui modum 3bundarent,àccerfitis exGræcia multis eô frequenter colc' nis,Keipub.munia digerebant,agrum^ rurfus acqua forte dimenfum,per pita diftribuere.Cæterum illi rempub. præftanter agrumcp col endo,magnas breui diuitias, opumépuim ctimulauere: atqueamicitia cum Crotonitisfo' cietate^ conciliata,reS fummaS optimis artibus adminiftrabantPopuIarifta tu ciuitatem conftituerttes, in déCem tribus ciues omnes diftribuere.Qiiibus â gente ctiiq^ fua font indita cognomenta: tres quidem ex colonis à Pelojaoii nefoaccitis,appelIaruntÂrcades:totidem ex locis extra Peloponnefum litis, ex una ôô eadem gente dudas,Bœotiam, Amphidyonida, Dorida : reliquas quatuor ex alqs,diuerfis^ nationibus Iadem,Athenaidem, Euboidé,NelÎ0' tin.Tum dele^ere commun! confuko, qui uiuendi modum fibi præfchbeiet Clirondds le iegislatoremCharondam quendam, uirum in primis natura optimum, tuin gislator. nbsp;nbsp;nbsp;fii^ulari return peritia humanarum diuinarumcp, ôâ fumma {àntfîifsimx CU'

luf^ difoiplinæ inftitutione præditum.Hic infpedis diligentifsimè cuiulque centis legibus inftitutis, optima quæq^ ex illis ad rem,(uti lâpientia præfta bat}deligendo,amp; in unum ueluti corpus redigendo,ea pro legibus feruanda ipfis mandauit: quibus multa quotpadiecifleàfeinuenta, excogitataqjme' moriæ proditum elfcquorum haud equidem incongruum dtrxerim, adbiftf riælegentiumcp fatisfationem,ifthic inforere commendationem.

Cldfondteîe^ Primùm igiturfiquis nouercamfilijs proprijs friperinduxilîèt,cum ccnfuit jfj, à confilio fenatu^ patriæ penitus lubmouendumtnunquam ab eo exiftf mans patria conliliaredlaacialubriaipcrarepofle, qui liberis olim proprijs male confokiiflètEos inquit quibus primp nuptiæfecundis aufpictjs fiiccef-fiflcnt,ea perfundos felicitate, iam in expleto fact's priore animo conquiefce-re oporteretfin infelices primas expertus quid haud abftiterit,femel admonf turn idem fecundis tentare,rurfoscç eodem errore pergcre,hominis id elfe de

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentis,ac prorfus infani.

Secundum : fi qui illatæ à fo calumniæ crimine doloœ conuidi in manuâ ueniflent, perurbemmiryca circumuedari coronatos nbsp;nbsp;cundis fie circum

pafrim ciuibus palàm oftentatos innotefoere,peruulgato fupplictj probro,6u iielutiperniciofifsimo flagittj genere contaminatos mores gererent, exagita ri.fuiiîe^ nonnulloshac culpa turn iudicatos,quibus manusfibimet ipfis foonte afferre,uitam^ rumpere,qi:âm in tanta probri ignominia ufquâcom (pici, iucundius uifum eft. Cuius legis feueritate calumniatores omnes tan-dem,perniciofifsimum lànè focietati humanæ genus hominum,cum urbcfii gati excefsiflènt,it3 deinde rêpub.tali pefte uitio^ purgatâ, felici æquabilicp adminiftratione edudâ coaluiflè. Scripfîtquocp Charondas legê de côfuetq dine

-ocr page 335-

bibliochecæ Lib. Xli. 279

ncdunim prauorum,ôu contabulatinc,profc(flo elegantem, à cæten's fciîicet legiiiularoribus prætermiiràin.Nam confidcrata hiiinanæ mentis inconftan-tia,vt leiiitate animoium,nonnunquam compertiim, uiros quantumuis bo-no Sd modello ingénié» natos, boniscp edticatos artibus, flagitioforum con-fiietiidine amp;nbsp;amicitia paiilatim ab honeftatis piocul uia aueilos,in uitia amp;nbsp;im probitatem corniifïè: tum ipfàm flagitrj labem «eluti peltilentiam quandant contagio fenfim irrepere in cœtns hominum,cx parue primùm initio,poft ni nbus inmptis latins manandonam populum uniuerfumfqnod fæpeconfpe-âiim cft)in nitinm trahere,uitam^ humanam deformare,atcj^ ita nekiti tetro morbo infedis probotnm mentibns, nirtutem honeftatemq} demoliii. Ob-uia namque patet,ac lubrica ad libidinem uia,facileqj delabitiir per nolnpta-tem inflagitinm prona mortalitas. undeplerofeg conftat continentiæ princi-piô fpedatæ,SC probis moribus uiros, quibufdam pôftclandeftinis uolupta-tis libidinisep illecebris fenfim delapfos à probitate, demû^ ueluti expugna-taingenij uirttitum^ integritate, pellecflosin teterrima fœdifsimacp nagitia, uitam præcipitaÜe.Huic oçcurfum elle pefti ac labi cupiês legislator,uel eins originem procul auertere à rep.uel exortam in ipfis primordqs extinguere ëgt;C efaaicare,ciues fuos àfamiliaritatcôôconfuctudinepcrditum,legeprohibuit aâionemcp prauæ confuetudiais conftituiqgrauicp eins delidîi reis impofita muleta,licentiam coëieuit, rcliquos à delinquendo ratus deterrimum iri me-tupoenæ.Tulit præterea legem alteram longefuperiore potiorê,quæ à priori bus quoi]; legumlatoribus fuerat omilîà : hberos ciuium omnes in ipfo ludo amp;priinisliterarum rudnnentisinfhtuendos tradi,condudisadidmercede Ôi^ære publico præceptoribus, lege iufsit.Profpexerat namcç,multis iampri-lt;lem excmplisadmonitus,plerolcp uel optimo natos ingeniofore, qui rei fa-•miliaris anguftia prefsi,dum priuatæ mercedis præceptoribus tribuendæ ino piadefifterent,ob earn fingulari Ôctam opportunapriuarenturinftitutione. literarurn enim feientiam cæteris difciplinis legislator hand immeritô quide pi'æfercndam duxit.Huius namq; præceptis,inftitutis^,quàm plurima,quæ tiUrdrum ad iiitæ ufum maxime neceflaria putantur parari,fuffiagia, décréta, confulta, iMdett lt;-'piftol3s,paô:a,leges,conuenta,cætcraép buiufmodi omnia, quibus uitæ fo-cictatiscphumanæratio potifsimumcontinetuqrescppafsimmortaliumcor roboratæfimul amp;nbsp;excultæ confiftunt. Cui enim tanta ingcnrj facultas fuppe-titjUtdignis laudibusli erarum difciplmam inftitutionem^feprofequi poß fc confîdat, quibus folis uita defundii uiuentibus cômemorantur : tum quos longifsima procul terrarum interualla feparatos tenent, hi literarum fefemu-tuis ueluti internuncîjs falutanquifunt.cum abfentibus amicis tanquam præ-Lnci confuetudine mucuis coUoqutjs pcrfruuntuntum ad bella fine inter geii tes quafcunqi,feu inter reges fedanda,quid idoncum,quid magis accommo-elatiint literarum munci epofiet excogiiariCFcederibus commendandis, pa-t^^is,conucntis,promifsis teftes primi accerfuntuqcætera^ omnia quibus fer uandis fumma opus efttide,ipfis tutô commendantur: illæcômendata qüæ-cunc^ excipientcs,æterna inregritate,Slt; inconeuflà fide euftodiut. Poftremô fandifsimas fapicntifsimorum uirorum fententias, oraculaDeûm, philofb-phorum inuGnta,difcipIinarum dcnicij omnium prçcepta ac monumenta hii manarumdiuinarumcprerum,folæ literarum ædesrepoftaconferuantîatcp â uetuftatis amp;nbsp;temporis uoracitate detenfà,ueluti diuina quadâ tuendo ui,po-fteris ex ordine deinceps per fuccedentia fecula, demum æternitati commen fiant.Vitam nobis a natura datam hatidambigi negariùepoteftnierum bene beateep uiuendirationem à literarum eruditione fumptam, euidcntifsimis ptobatur argumentisnindc ciues illiteratos tanquàm fummis quibufdam pri iiatos bonis,fimul increpando comraonuit,fimul fubfidio opportune cauto

S 4 leuauic.

-ocr page 336-

28o DiodoriSiculi

Jeuauitjimpoßta crudiendi legt’X^iûd munus ciirajfumptUjimpcnfâcp pnh' IfcajUelud ad remp.maximèneceflana dignum diixit.Italt;p canto eilfiipcdo'’ bus legU'.Tilatoribus præfercndus, qui medicos publica meiccdc condueeiv dos au morbos ciuium curandos ßmxere,quanto animæ eduó:io,amp;’ cxonia-tio ingcniorum,coiporcæ fàluti præftantior probatur.Itaq? illi corpora curan da cenfuerunt, at hic animas imperida laborantcs curauit.Et mcdicoriiin qui demnullam unquam nobisaccidcreoptamus necefsitatem: ucrtim cufn cru-ditoribuSjdifciplinac^ preceptoribus ufqueadeo uerfari,totamcp confüincic ætatem iuuat,perinde ac ab illo abhorreat Ibllicitudinis muncre, hoe pro inu tua gratia complétatur natura mortalium. Prædidis uerô ambabus legibus atteitatos poetarum plerunqj uerfus conftat,Delccleratorumfàmiliaritatcôi confuetudinefcriptumaccepimus,qucmfocijsflagitiofis dcledari confpcxe rim,eum qualis fit,baud percunefiari perrexerim, aim eum fodalibus efle per fimilem minime dubitarim. Lcgem uerô de nouerca datam, aiunt Icgislato-rem Charondam in quadam Icgum conlcriptionc inter alia multa his feriptâ tradidiflèiQui liberisfuis nouercam fupcrduxerit, eum neqj ullo dignitatis loco,precqùe uirum habeto, nequculla ciuium confuetudine conimunicarç, fruiep finitoiquippe qui malum alienum rebus ipfefuis intulerit.Si profpcre, inquitjtibi coniugiû forte fucceflerit, primùm eo fuccelîîi contentu conquie-fcito.Sin aduerfum obrigerit,furiofi nenipe efto,idcm malum fecUnda explo ratione tentare uellc. Nam qui bis ab aflequenda re in fuis négoces fallitur, démens is mericô exiftimatur. lam cum feribat Philemon comic us de ijs qui faepenauigantjhæcucrba Miror non equidem quod nauigauit, fed qiiodbis nauigauiuidem pofsit quis pronunciare non eiîê mirandû fi quis duxit uxO' remiîed fi quis bis duxicPrpftat enim feipfum bis mari committercquâmftX minæ.Quantas enim quamcp læuas in familrjs optimis dilcordias nouercaru léditione excita tas accepimus'Z’parcntcs cum fih)s digladiatos, ad extrcm5 feritatem crudclitatcm furendummoreprolaplbs.Indemultaperfepein theatris teterrima foedifsima^ lacinorum fimulacra conijuicimus à tragœdis cffingi.A Charonda item lex alter«,fauoredigna,traditur confcripta,de tufc-la Ôl educationc orphanorum. quam fi quis ex uerborum fupcrficie ôôcortf ce perpendere interpretariep uelit, nihil excellcns aut approbandurn condnc re uidebitur.Vbi uerô profundius infpediionem duxeris,ac diligentius rcs fp là introrfum ad meduilam perquiratur,làpientiisimo conditam confilio jfiiv gulari^ admirationedignam iudicaucris.fcriptum enim rcliquit,orphano»ô lortunas,5lt; bona hæreditaria eorum tutelæ adminiftrationicp permitti debe-re,quibus ex paterno genere proxima cognatio duceretur, orphanos illos ducandi curam tradi maternis cognatis. Ënimuero ex uerbis iftis nulla in lege perpendit neeß prudentiæ præcipua ratio, neqj cauttonis ullius fingularis habita diligentia, uerûm altius acperipicacius inipicienti dignum laude ad-mirabili uidebitur inftitutum,ac fumma làpientia pro recautum.Nam caillas inuefiiganti cur alfjs opum 8C patrimony curam. alqs uerô uitæ edudionem infantium credi ftatuerit,fingularis quædam amp;nbsp;propè diuina conditoris pro-uidentia SCcautio occurret,adutriufcprei incokimitatem protegendamex-cogitata.Cognatos nempe matcrnos,quibus nullû ius inhaereditatc tradan-da pcrmilTum efier, fubmota per id auan'tiæ occafionc,amp;I irritamento adeim-dæ per fraudem pecuniae, nunquàm fruftra finealiqua fpe adduci fidias pueris moliendas. Paternis item cognatis pariter infidiandi facultatc trop ta: qumpe quibus nulla corporis uitae^ contredatio, nullum arbitriuin datum fit. Cæterum fortunarum patrimonqcp quodad fepcruenturûm iiitc' liguntjfi hæres iple uel morbo,uel alio cafu ablumptus, uita deceficri^ciwam gefturos diligentiorcm,fidccp magi» incolumi pecuniam tradaturos : uelun h fors uçl calus aliquis tulerit, fpes proprias Jprofecutos, Alteiam item le-jjgcm

-ocr page 337-

bibliotliecæ Lib. Xll. 281

gem de his tuîit,q«i inprælijs flgna ordioesep dcftituifîent, quiucprorfus an ma pro patria capere rcciifaircnt. Huiufmodi uirorum ignauiam, cærcri Icgu conditores,mortis fiipplicio cocrccndam cenfiicrc: huic ucrô placuit, huiui^ modi ni ros uertibus muliebribus indiitos,medio in foro fifti,rcrcp eodem fin gulis diebus ante omnium ora fuggefto,eodemq3 ornatu confiftcfe.Qiia qui dem lege fimul clementiæ ôf humanitati fatisfadum uidetur, quod à cirtcris legibus crudelius exadum cftdîmul quo huiufinodi animos hominum ab ea moliitia êCfceminca liccret timidatefenfim rcuocari in audaciam,probri adie Cîioncprudcntifsime cxcogitatum haud auferendo, fed expiando patriæ, SC eonciliando rcs,ut deccqprauas. Longe namque mortem prærtat oppetcrc, quàm tantam ignominiæ calamitatem diutius in media patria experiri: tam-que abiedo ludibrio ciuibus fuis, uulgocp uitam perpetuo obnoxiam trahe-te.Et hoc fieri conueniebaqut eo morbo animi feu naturæ uitio,fiue mollicie confuctudinis laborantes, in deteriorem mortisconditiôncmadducfli,pri-mùm defpcratione quadam,amp;dqloris infania pauorem abijcercnt:pôft,labo bbus SC periculis afluefccndo,exùcrent infitam prorfus ignauiamtac iam im-pigra ad ferrum SC certamenmanu, promptipatriædilcriminibus occurrere, alienæmoxlaudis æmuifigeftis etiam gloriam quærcrc,acccptarnq5 ignOmf niam uirtutis attcftacione diluere certarenuTum Icgum fcueritatc,earundcm legum fandioncm lator ipiecorroborauit.Alcgis namq; feripto iufsit, ne uL lo pado difeederetur, licet omnino male icripta foret. Sed corrigi perntifit fi qua conedione egeret. Nam à legum conditorefuacohiberi coufulta aefii-ta,aiithoritatifincientisfubied:a teneri, æquum cenfuitJduero priuatoeuf quelicere prorfus abfurdum,tamctfi utilius confulenti : atquehoc modo po-dfsimum,necui(quod fieri folet in iudicijs rerum capitalium)licentia occafio nepateret per argutias pro commodo exquifitas interpretandi leges, uariaf que pro ratis uerbis fententias inducendiprohibuitjneucauillationibus inter pretum,legum feueritas SC maiefias diftrahereturtundefuifle inter criminum capicalium noiinullos accufatores,qui coram iudicio caufam agendo, dura à iudicibus in rcum uendicari pofiulaflènt,diftridius dixificnt,aut uirum in eo cafu,aut legem feruari necelle elle. Charondam itaque ferunt mira fuprà qua credi aut dici polTet prüden cia, de legum moderationc dCintcrprctatione ca-uilfe. Nam cum perfpexifiet in pleriique circum ciuitatibus à multitudine ad mittentium, pro fuo cuiulque commodo leges interpretando difirahi, iamcp totum propè prifei ea re iuris columen concuffiimlabarc, deflexamqùc prorfus uariclegum feucritatem baud polfeconfiftere, indefieuasin uulgo exci-tarifeditioncs,uarioscp tumultusuinguiare quiddamadmirabilecp fupra md diimSôelegans,quo tali flagitio orcurreretur,cxcogitaflc:fanxiirecp, lî quem cuiufpiSlegis abrogandæhbido feu necefsirasadoiixiflct, cicollumlaquco indudum primùm circumdare: tum fic ornatum inconcionem ad poftulan-dam à populo legis emendationern prodireoportere, ibic^ expedare, donee à populo delcgis mutatione quid fentiret deccrncrctur. Vbi comitia mutari-dam probalîcnt, tum il le nouæ I cgis author folucretur. Sili hanclcgis corre-dionem concio repudiafièt, tum mox ibidem nouo rogatori laquco quo Hindusacceflèraqguttur perfringendum. Tam fcucra SC terribili dclcgibus abrogandis cautioncconfiituta, fupplicij difcriminc nouos Icgislatores deterrence,nemo deillius legis abrogationencuoeem quidem audebatemitte re. VndeapudThurios in coco prorfus poftca feita temporum curfu, très ad fuinmum abrogatas tradunt propcer errorcs SC iniquitates quafdam, quæ ad abrogationcm pro æquando iureconfultandam plcbcm perpulerc.Lcx eraCj ficiiiquisoculum eruerir,oculum rco paritcrcruico. Monoculo aliquis oculum,quo folo infpicicbat,effodit,qui tradus in iudicium , cum lege ineumageretur,alteropriuatus oculo làtisfeciflciwrifearbitrabatur. Ac

S s qui

-ocr page 338-

282 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculî

qui excæcatus, luce carebat, haudquaquam par illato damno rciim pcrpcn-difie fiipolicium ceruens,multa pafsim conqueri: rem indignam fane,neçp in uUa iuflèjbencqî adminiftrata repub.tolerandam,eum qui ciuem quempiani excecauerir,fi lege puniatur,haud fane per earn iulra poena ÔiS pari quam intu liflet calaniitatc puniri:æquum igitur efle,monoculum, cui luce ablata, tcnc-brofa uita degenda fit,ambo excaecatori fui lumina exterebrare, fi parem pen deredemerito pocnam oporteat.ltamonocukimdolorelimul crcptælticis, ÔC iniquitaterci perpulfum, in mediam concionem (e duel iufsifle : ibiep pri-mum multa uitam luce defolatam conqueftum : turn fingulos quofqi appeb lando ciLies,calamitatem^fuam miferèdeplorando,totam concionem in mi fericordiam commouifie. Demum à populo poftulare aufum, uti legem,cu-ius iam iniquitatem experiretur,abrogareconteriderent. Pofrremo collo inf fu legis laqueo indu(flum,confultanti plebi obtulifie : atc^ ea impetraffe con-fultatione,ut lege priore antiquata,noua cmendatior fubrogaturjCoq? modo lat^uei necem eualifle.

becunda lex modificata, qua ius uxori permittebatur à uiro, ubi uifuffl d' (et,difcedere,uirocp alterfcuicunqj collibuiflct, confueicere. Cuiufdam ucr” ætateprouedi coniuxiunior cum efiet,eo rcli(fio,alteri iurelegis iundlajcon-fueiciuillefadli indigni ira percirus,populo Thurienfi confuluit,legem emeu dari,amp; hoc adqci,uc quæ uirum rcliquifict,nuberet cui uellet, modo ne iimio ri quam prior elïènpariter^ fi coniiigem uir ciecifiet,nullam dchinc ciecla lu niorem fibi iungcre liceauQiii cum in confultando (apientifsime ac tifsimepro redifleruifiet,impetrat3legis emendatione,laqucipericiilofele exemit. Qiio fado coniux eins iuniori prohibita iungi,rurfus ad relidumui' rum redire coada eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Tertia lex emcndata,quae de puellabus hgredibuSjftita quoc^ à Solone,iic tub ebat filiae hpredijConiugari primum generentemep puellam hgredem pro ximo cognato debere 3diudicari,qui c5 conftieftere earn oporteret, aut qmn gentas exponeredrachmas gratis dotis nomine dono dandas inopi hærcdi. Orphana quædam honefto loco nafa,hærescp relida,cum fumma rerum om nium penuria urgeretur, nec propter inopiam rei familiaris nubere polTeqad populum confugit: multisi^ cum lachrymis fblitudinem deplorando warn, extremamq? inopiæ conditione,ob quam cundis defpedui effet, multa con^ quefta:moxorareftipplex,ac poftulare ccepit, uti legis ieueritasmitigaretur, fcribicp pro quingentarum contributione drachmarumdege nubere opoitC' re,proximo addidam cognato uirginem,in fpcm hæreditatis rclidam.Lcg^, proutpetebatur,emendat3,populifuffragijsmifericordia uidi,puellaquoq; orphana laquei fupplicium,quod ob legis corredionem illi imminebat,hac ratione eft'ugit.Qiii uerd proxima neceisitudine ducebatur,uir locupfts inO' pern mulierem extrema lorreheredem,legecoadusuxorem duxitnuptqsin Charandic dotatis. Rcliquum nobis deinde eft,edifferere mortem Charondæ,in quah^ «oruB4Mlt;Htit giilarequod atqj peneincredibile contigiffe, memoria: proditum eft.QiJ3 ƒ die ferunt,cum in agrum exiuiffetgladio accindus propter latronum incui a tiones, atque in regreffti fuo conuocata forte concione populi conledcretOG ibiep tu.multus excitari milceriqp plebem,8C agitari uarie cœpturn per racinO' rofos amp;nbsp;leditiofos uiros audiffet, immemor gladij ad latus pendeiuis,prop ' rat in concionem. At cum lege à fe cautum,capitale^ iudicatum effet, ne qu quis caula in concionem cum armis prodiretabi mox ab æmulis luis notatu criminis obiedione.Ea enim occafione oblata haud ceffarunt quidam ex ei, repente procLil inc]amantes:Leges,inquiunt, quas condidifti »nobisq^ co pofuifti Charonda, primus præuaricari adortus es. Minimehercle,mq -quin ratamfaciam.confeftimqj ftrido gladio fibimctjconlpicientibuson^j^^

-ocr page 339-

bibliothccæ Lib. X11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2??

bttyïigulum apénii'tFuerunt inter fcn'ptorcs, qui facinus iftirci Öi'ocli Syra--cufiorumlcgumlatori adfcribcrent.CæterScLim lain fan's in declarandis Cha fondât latonslcgtim gèftis uerfàti uideamur,libetpaulifpcrpaiica qiiædam deZaleiicoIegiimIatofe percnrrere,cùin propter ho rum inter fe tiiroriim ingt; nbsp;nbsp;Zaîefic»

tæ moriimcp firrtilitudinem, turn quod in tam fînitinlis ambo ciuitatibus flo-ruere.Zaléucus ganeris ex Italiæ Locris originem duxiquir clara ftirpe, opti-mo ingenio pratditus, dilciplina admirabili, Pythagoratpliilofophi dilopu-lus.Hunc itacp ob fpedatam probitatem,2lt; integerrimam uitæ caflimoniani apudciues in magna obferuationeSC authoritate habitüm, populus elegie ad rem componendam,ód leges urbi condendas. Qiii quidem ad munus lioi demandatum profequendum fefecomparans,initiuma dtjsimmortalibUs conferibendi fecit. Nam in præfatione totius fiimmæ conferiptarum legum, fnox in ipfo ingreflti ait oportere cos quibus urbs una incolcnda fit,ante om ’''aopinariaccredereDeoselîè:tumadcontempIandumcœlumconuerterë fgt;ientem,orbiscß compofitionem inæftimabilem, SC tantum ornatum aduer.-ïffe,acfingülaquæcp iudicio rationeep di{cerriendó,tantam moiem,rerumcp tamconlèntaneam pafsim fpeciofifsimamep uaridtatem, tam aequabiles cur-fns,tam denicç immenfum tamcpincomprehertfibileopificium,nccp incerto cafudeducfnecç ullo artificio uel ope humana parari potuilïè: itacß uenerari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Deos,amp;^ in primis coli, ueluti primos fcilicet mortalium, fummoscp benefa^ lt;^ores:a quibus folis proles, diuitiæ,uirtutes, bona denic^ omnia humanitati propinarentur,tum animQomniimprobitateôClabeexpiatumpurumcp pre ftare.Qiiippe dcos haudquaquam numinelaeto ad polluta flagitioforum fa-Cfamuneracp infpicere uelle: catterum iufta SC innócentia mortalium inftitu-^proboscp mores,tota diuinitate compleSli.Ciuibus ita in ipfis exordtjs act •'fligioncm ÔC deorum cultum excitatis,fi.ibtjciens profcquendo iubeqne cui diui cum ullo mortalium dilcordia implacabilis, ubi coritigerit, iratie geratur diuturnatuerumficinimicitiaSjUbi cöntingereqcum unoquoc^ fufcipiendas^ tanquam fint breui rurfus in concordiani SC beneitolentiam redtturi: fin que fecus pergentem conlpexerint,hunc pro indomito ÔC ferô,agreftis^ SC inhii mani ingenij habendû,cenfcndumtie. Principes ab irifoleritiæSCfaitus intu-tnefeentia ma^noperc dehortatus eft,ne ad amicitiâ odiumûeferrent indicia» Inreliquis uero particularibus rebus, legefingulas quaf^ cohibendo multa àdmodumfapientcr ateg elegantifsima kibtilitate ingenij excogitata confer-üit.Nam cum apud cæteras genres mulieribus delida cundis argentca mul-da redimendi ius fiat,hic argutifsima quadam pœnæ penfione, carum com-prefsitintemperantiâ» Qiiibus fie præicripfit:Mulierem,inquit,libcram una non plus pediflequa comitari debere, nifi curtl tümulcnta fuiliet : nec urbent noduegredi, nifi cum mœchos adiré pararet : neep aurcis circumponi orna-mentis,necp contextis indumentis,aftecp laboratis uenuftari, nifi cum (corta n atcto amatorem fibi molin' ftuduerit; nec^ uiros annulis aurcis fplcridefccre, necç Ifomilefia uefte contegfnifi cum lenocinarfaut adulteria committere ni terentur.Atcç ita facillimè pœnæ genere,uituperio fcilicct probri, pcrniciem deliciarum omnem atep intemperantiaelabemcocrcuit, exculpfitcplicentiaè procacitatem,maximaimpudentiæ irritarnenta.Ncmo enim tam perditelibi dinis inueniri potcrat,qui domeftica atteftatione SC proprio fup turpitudinis teftimonio,uellet fe perpetuo inter cities probro ludibrioûcdamnare. Cætegt; rum plcracp alia de conuiurjs SC fodalitatibus, cæteriscp rebus, quarum ufus ambiguæin uita æftimationis habcbatur,lege compefcuit.Qi.iæfingula per-(equi prolixum nimis,SC remotius quàm ut liceat nobis ab incœpto digredt Itaquead continuandam deinceps luperioris narrationis feriem, fermoneni

conuertemus»

-ocr page 340-

284 Diodori Siculi

Cönucrtemns, PræfcÔro enim Athenis Lyfimachidc,Romafti confules runt TkMcnenium P.Scftium CapitolinUm. Horum tcmponbus Sybahtar, qut fcdiu'onis euafcraiit cædcm,iuxtâ fluuium Tarcnta conf’rcgati/ibi domi cilia extruxereteaq} lóca fimul commörati,pcr aliquod tempus incoluere:po llea à Brucqs inde eiê^i, düsipadiddedc^ funt. Cæterum in GræciaAthe-nienfes Eubœa potiti,eie(fiis urbeEftienlibus, propriam co colöniam dcdu-xcre,Pericle duec.Tranfèriptis itaq; illuc mille colonis, urbem fimul agrum-que pro forte diftribuere. Profedtö Athenis Praxitèle, quarta £lt; óduagefi-fna Olympias adla ell,quaftadio uicit Crifon Himetenfis: Romæ Decennii-ri defignati ad leges populo confcribcndas,P.Claudius Regillanus, T.Minii tius, ^urius Veturius, C. Iulius, C, Sulpitius, P. Seftius,Romulus Spurius, Pofthiimius Caluinius:ab his leges conditæ.Horum tempcHateThurij cuin Acragantirtis bellum gerentes,infenfi infenfo iiofti certare,utrincß mutuis de pulationibus agros uafrare,tcn a mari^ cundla infenfa reddcre,crebro per Ie-uiacertamina inter Ie pugnam telis Sdiaculislaccllère: nihil tarnen dignuin memoratu ea cöntentione patratum traditur* Præfedlo Athenis Lyfania,» Romanis Decern rurfus uiri legum coftditores creati funt, Appius Claudius, M.Cornelius,L.Minutius,C.Sergius, Q. Publius, Manius Kabul eins, SpU' tius Veturius: à quibus haudabfolui legum conicriptio ualuit. Vnus nanu? corum perditus amore cuiulpiam uirginis, ingenuæ quidem, fed rei familia-ris inopia à nobilitatis fauore SCpatrocinto deiedlæ, principio pecunia pudi-citiampuellætcntareadortus eft» Vbi nihilmuneribus,pollicitisueperfici iiidef,maiorcm ui rem pergit alïequi : nadusep uirum quendam ad id idonc-um,cum eo componit, ut cum fida calumnia puellam leruam fuam aflerataC que repetat. Ille caula in indicium prodita, earn ucluti feruam fuam accufare, iusep eius uindicande fibi à magiftratu fieri poftulare.Puella ad magifiratum adduda, corrupto iudicio per fiaudem traditur ucluti mancipium in manus recipientis. Qiiam acceptam cum calumniatorpro ferua abduccrct, aepater uirginis prüfens multa principio renitendo, ac graui animi indignationeöd dolore tantam iniuriam repellere certando, ubi nullum ufquam iam retinen-dæ filiæ præfidium adelte uidet,abduccntcni cum filia fequi. 1’um pc- mean-tes forte iuxta macellum quoddam iter tenduntrhic correptam bipennem, quae forte in foribus hærebat,pater in caputfilig librat:ibicp cam nccat,nc tain uirge indignam contumeliam experiri cogerctur. Simul co patrato, confefiinr ex 4 patre,uic{e~ m-ßg fn caftra fe proripit, quæ in Algido pofita ftabant, cui nomen erat Ipar-licet virgiwie gho.Mox aduocata militum concione, multa laclirymando, multiscp quere-ttecat4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j js calamitatcmfiiam filiecp iniuriam deplorando,comniouitconcioncmont

nem mifericordia,ira^ SC indignatione tarn impuri tcclcris, SCintolcrabilis fuperbiç.Accenfi omnes,mifero faucre,armis(^ fumptis ad iniuriam ulcifceii dam properant.Nodu urbem ingreßi, collcm Auentinum occupant. Vbi luxeffufa rem palam fecit,cognita militum ira SCfeditione,Decemuiri colle-§ am manu tucri cceptant:atcß iuuentute colleda,acies utrinep inftruda,ferro ecertareparant.Cum itacp ingens ac dira dimicatio futura uidcrctur,tum^ p timates acpatres,profpedo periculiditcrimine,graui admodum,SCpropeex tremo,legatisinternuncijsep adutrofep mifsis, rem componeremoliuntur: fumrnoep ftudio inftare,multa orare,obteftaricp,ut ab inteftina ditcordia defl fierent,necpatriam ipfi fuam grauibus caIamitatibusobruerepergcrent.Po-ftremo parte utraeç adduda,his conditionibus SCftxderibus interferemcont Row* trilui ponunnprimùmdecem tribunosplebis deberecreari,quibus fiimmapraccac niplcbis cre- teris magitlratibus potefias daretur, ueluti protedoribuscommunis ciuiuin lt;»f«r. libertatisnum ex his qui in annum crcarentur confulibus,alterum prorfus ex plebe dcligedi populo ius eßet. Hoc aut ftatutö eft ad compritnendä patrido run*

-ocr page 341-

bibliothecæ Lib. XII, iSr

nitü nobilitàtis fiiperbiarrijCLH fempér plebsinfenfà adiierfabatur.naini generis claritate, maiorumquc fuoruni memoria,^ famae gloria fiiblatis ani-misjueluti fpcciequadam dominij tus fibï, poteftatemqüe rei'totius ufiirpa-bant.ln foederibus itcmidadiedu»ti,uti tribuni plcbis exado fui magiftratuà annOjtnox totidem alios in annum fequentem defignarent:quod fi prætermt filfent,illico uiui concreifiarcntur.V'^bi forte tribunos in defignandis magiftra tibus difcordia remoraretur paülo diiitiuSjiiihilominus eo temporis internal lo ueteribus imperium prorogaretür, donee confcniu alios creafl'ent. Ita his foederibus comprobatis,Roniæ confules crcati Ancus Hora tins,L .Valerius Turpinius.Ea tenweftate cum Romæ iuris confcriptio ea feditipne inter pellanteperKci nequilRt, confulibus eius exequendæ munus poteftascp data efttquod ab ipfis aAum fuit.]Nam ex duodeeim tabulis decem iampridcm àDecemuiris abfolutæ habebantur : reliquiim duabus confules fuppleuerc. Abfoluta iuris quo nunc utuntur Romani, confcriptione, duodecim tabulis D«ó Jcnw 14* vereis earn confules incidi iufrere,quaä inter roftra in foro ante curiam connxe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

re.lpfauerô conlcriptiolegumbreUis 3dmodum,nullacp uerborum fupcrllut tatecompat?la,nempeadniirabilis adhæc ufque tempora incolumi iculptuia perdurauit.Dum hæc agereritUr, uniuerfi ferme orbis terrarum genres, pace compofita fruebantur.Nam Perfe cum Græcis duo diuerfis temporibus foe-derapercuflerant.Primum cum Athènienfibus SCfoctjs eorum,quo infeede-reconuentum erat, ut urbes in Afia Græcæ, libertati fuisœ legibus permitte-rentur.Alterum poftea cum Lacedgmonijs,per quod,paa:o iiiperiori folutoi didç urbes fub imperium Perfarum redieire.Similitcr inter Grecos pax ubiep agebatur, induCtjs inter Athenienfes ÔCLàcedærnonios ad triginta annos pa Æs .Turn quoque res Siculas tranquille ftatu foedus tenebat, iclum iam prt-ûetn inter Gelonem ôôCarthaginenfes.Iplæcp urbes in Sicilia Græcæ fum^ •tram imperti,Slt; rerum adminiltrationem (ponte penes Syracufios eife permt f^rc.IamcB Acragantini rem cum Syracufijs compofuerant poft amiflàm pu-gnaiTi ad HumenHimeram,necnon géntesitalæ, Ccîtæcp populiarma po-*uerant.Item Hiberia tota,reliquçcp prope totius orbis terrarum genres bello pafsim abftinebant:unde nulla iifquam bellica facinora memoratu digna, ea tempeftate patrata traduntur.Qiiando res gentium cuneftas ubique pax una, tacita ducebat tranquillitatc,conucntus,fpecftacula,ludi, deorum fupplicatio nés, amp;nbsp;facra celebrari certamina, pafsim præmrjs laudi uirtuticp propofitis e-XercerijCæteriscp turn maxime iocundis negoctjs operam dari, ftudiaep mor-talium intenta rébus eflè, quæ temporum félicitas cC quies afferre folct huma næ focietati. Præfecfto Athénis Timocle,Romæ confules crcati Larici-nus Hermenius,ÔC Titus Stertinius Struefto. Horum temporibus Samn cum Milefijs de Pace contendentes,earn in bellum uerterunt.Qua in rcSami) cumpcrfpeclum palàm haberent Milefiorum partes abAthenienfibusgra- SnMoru cum tia maiori fuftentari,mox ab eis defeifeunt. At illi Periclem iam antca dueem Miicfÿs tc/iM creatum, cum triremibus quadraginta contra Samios mittunr. Hic edutTta claflè,ubiSamum applicuit,urbeinpoteftatem redatfta,res ibi ftatu popu-lari componit : turn orftdginta talenta, totiderpqùe obfides Samijs imperat. Qiios acceptos Lemnrjs tradidit euftodiendos. lp(e paucis poft diebusj re pafsim pacata , compofitisqûc omnibus Athenas rediu Örta deinde graui feditione,cum alrj ftatum populärem retinere adniterentur, aîijs contra optimatum adminiftratio placeretmagis , certantibus atque altercantibus inter fe ciuibus, ingens urbem tUmultus cœpit agiràre. Cætcrum illi qui-bus popularis ftatus erat infenfus,in Afiam proféra,in Sardis ad Piftîithnem quendam eiufdem loci (àtrapam, parti fuæ implorant ab eo auxilium, qui fc-ptingentos eis milites fradit,fperans ca rcSàrnum in fuam ditionemperuen-turam^Eo militum præfidio acccptOiSanltj notftu nauigantes,clandeftiné in-

Ûdtjs

-ocr page 342-

Diodori Siculï

fidtjs aductTarijs urbcm ingrcdiLintur,op»tiilantc patrum fadione : uiribuscp cundis lam fuperiores, facile Samo, rcotisquc omnibus potiuntunmox ad-uerfam fadionem urbe cijciunt, obfidcs deinde fnosfurto Lemnijs fubre-ptos,abdiicunt.Tum fcfeundiqueremqùeSamiampræfidtjsfirmantes,con-tradis uirîbusq'ampalàmfeAthem'enfinm hoftes nulla diisimulationeoftcn dunt, lllirurfum Pehclem dueem créantes, tiadinsilli ièx^intanauibus,' contra Samios tendere iubent.Rebus paratis, Pericles in hoffem profedus, contra feptuaginta triremes conflixit. Qiia in pugna deuidis Samijs, nihil cundatus,quinc^ SxL uiginti naties accerfit à Chijs Mitylenæisicum ca daf-fe Samum obfidcre pcrgit. Paucis póftdiebus partecopiarum ad obfidio-nem rclida,cum clafsis reliquo nauibtis quibufdam Phcenicibus, quas aiixi-lio Samijs mittere Perfas audicrat,obuiam occurrit. Samq explora ta Pendis profedione, tempus idoneum adeflerati reliquæ clafsis inuadendæ, moxa-gminefado in earn crumpunt,conferta^ pugna hoftem fundunuPartainde uidoria,fublatis etiam animis iam contendere cœperunt. Pericles itaque audita fuorum ftrage,confeftimaccepto curfu,conuerfus ingentemundique nauium claflem contrahit : cum iam fibi certum conftituiiïèt, contcrcre, amp;nbsp;e-uertere funditus hoftium claflem. Accrefcenti uires fimul undieß propere ac-cedunf.fexaginta triremes ab Athenienfium miflæ, triginta à Chrjs SCMitylc næis.Ingçnti igitur ui,manü^ conftipatus,terra mariée parat obfidioncm: af Verieles Sdmi fiduis^ oppugnationibus hoftem fatigat. Turn machinas 8C expugnationS tiscogitddde inftrumenta primus omnium (jui antelua tempora urbem expugnaruntex-ditionem. nbsp;nbsp;truxit, arietes puta feorpionesœ cuiufpiam Artemonis Clazomcnij artificio

fabricatos.Sumir.a igitur ope, ftimmisép uiribus obfidioncm profecutus,de-iedis iam per tormenta mœnibus, urbcm tandem ad deditionem compulic. QiiapotitUs,afFedis fuppliciodefedionis eiusauthoribus SCprincipibus, ducenta talen ta Samtjs imperat æftimatione confumptæ in oblidione pecu-niæ:tum naucs eis omnes adimit,filt; fubruit.Poftremo ftatu populari illiccon ftituto,redqt in patriam. Cæterum inter Athenienfes amp;nbsp;Lacedæmonios foe dera olim in triginta annos ida, ad ea ulque tempora fanda inuiolatacp per-manfere.Hæc itaque eo anno gefta traduntur. nbsp;nbsp;Præfedo AthenisMyiichi

dc,Romæconfulcs creati L.Iulius ôéM.Gigatius : apud Helios Olympias a-da odogefima quinta, qua ftadio uicit CriibnHimeræus fecundum. Horum temporibus in Sicilia Ducctius, urbium quondam Sicularum dux,Col-ïatinorum patriam condidit : compluribus^ colonis eo addudis, imperium ■ Siculorum fibi ucndicare properabat.Cæterum morbo fublatus è medio, ui-Syrdcu/dtti j-a defungitur. Syraeufiorum iam turn magnæ opes, amp;nbsp;formidolofum impe-Triwactoî f« numlatèpatebat.Siculas namque urbes omnes,excepta Trinacia,ditioni uertuftt^ nbsp;nbsp;nbsp;fyæ fubiedas tenebant. Hanc quoque fibi iungere ftatuentes, copias ad id

comparant. Trinacias enim opes habebant admodum fuipedas, ueriti, ne quondam forte turn uirium magnitudine,tum communi ciufdcm generis no mine ôé ftudio Siculorum gentis fibi cognatæ uendicarent imperium.Qiiip-peiampridem urbs ilia uirorum roborum amp;nbsp;multitudine munitifsima, inter Siculasurbesprincipatum lemperobtinueratitumoptimatumfœcundaci-uium,præclara uirtute ôé ingenti præftantium fpiri tu ingfcns,pollenscp, haud facile iniuriæ patere, necß ui parua opprimi poterat. Vnde delcdu undicp ex urbibus focqs,6C ex ipfis ^raeufis habito,contradis uiribus omnibus, cxerci turn in earn traijciunt.AtTrinacij focqs,externo^ prgfidio deftituti,peralias urbes,quæ Syraeufio imperio parebant, ingens commiferecertamen.intrepi de namcp ferociter^ periculi üeuitiam tolerantes, cælà hoftium magna tur-ba heroicè dimicando, mortem omnes oppetiere : nec minus plcrac^TociorS pars,animis inuidis,propna manu uitam effudere,neceptiuitatis contume-lias, uidorisep per licentiam ludibria experiri cogerentur. Syracultj ui dores profttatis

-ocr page 343-

bibliothccæLib. XlL 287

proftratisà fciam palam penitusi^profligans his quiantca habebant inui-cîi,populo inde Omni,incolis^ in praedam amp;feruitutêaddudis, urbcm euer terunt: ex præda tiero ô^manubijs optima quæquein Delphos mittunt, cas deo gtatias pro uidlotia adepta referentes, Præfecfto Athenis Glaucide,à Romanis conlûl es créa ti T. QiiintitisSC Agrippa Phrurius. Horum tempO' te prouecla re Syraeufana, audisep opibiis pi ædicto fuccelTu centum trire-tnes ædificantSyracufq ,numerumcp conduplicant equitum. ratio qiioque pedeftrium copiariim habita, nequeadpecuniamcontrahendam fcgnioi o-peradata. Cuius gratia, contributiones audiæ, maioraepftipendialubiedis urbibus Siculis impofita,impcratacp.Hoc aiitem ab eis fadum,quod iampri dem iiniuerfamSiciliam fibiftibigere meditarentur.Dum hæcgerercntur, bello,quod Corinthiacum appellatum eft,in Græcia his caufis effinititim da Uim.Epidamntj ad Andriam in collcpoliti,à Corcyrenfibus eô quondam Co CorinthiM tinthtjscp dedudli coloni,fcditione concitata,inter fe tumukuari cœpere.tum belli pats potentior plerofquefadlionis aduerhe tube fugat : qui in unum congre-8ati,accitis quoep ad id commune facinus niyn}s,Lpidamnum nauibus con-tfndnnutum edudlo exercitu Barbari, magnaep ui occupato uaftatoep agro, adurbem oppugnandam properant. Epidamnq uiribus hand pares hofti,legatos Corcyram mittunt poftulatum, an illi cogna tæ urbi Corcyrenfes auxi-lium mittere uellent, à quibus cum nihil impetrari poflet,mox ad Corinthio-riim opes fe conferunt. Qiiibus cum iunda focietate tirbis ftiæ totam origi-nem in eam retulere, dedicaruntep feilli populo, cam folam fibi mctropolini conftituentes :firaulcp poftulauere, uturbem iam exhauftam propè cultori-busftipplerent. Cæterum Corinthij Epidamniorum miferti,fimuicpGorcy-tæis iam pridem infenfi,quûd foli ex colonis facra confueta metropoli mittete contemnerent, decernuntEpidamntjs atfxilium fcrre:ac protinus tranferi-pdsfamilijs eô colonos deducunt : militumep præfidio miffo, latis ad urbem tuendam, rem undique communiunt. Qtiarum rerum Corcyraci ira Ô6 indi-gnatione commoti, clafîem quinquaginta triremium militibus inftrudlam, cum duce in eos mittunt. Appulfis ad urbem nauibus, dux imperat, uti exu-lesintramcenia recipiant,Tumlegatisad Corinthiorum præfidiummifsis, poftulant,utdecolonia malintiudicio interfe quàmarmis decernere.Re-nuentibus Corinthqs bellum condidlum, inde nauticas utrinque uires para-ticœptum,focia auxilia contrahere ftudio dimicandi uicifsim contendere.

Bellum itaque iftud, quod cel ebri nomine Corinthiacum appellatum eft, talicaufa accenfum traditur,Romanis turn aduerfus Volumnios bellum geren tibus.Huius initio paruis leuibuscp concurfationibus laceftendo magis mif-filibus, iaculisep, quam conferendo pugnam, difcrimenprotelabant: poftre-tnoiufta aciecoprjs omnibus utrinque certatum: Romanis uitftoriaccfsit, maximahoftitimpartecæfa. Præfecfto AthenisTheodoro,Romæconfu-les creati M.Genucius,06 Agrippa Curtius Chilo. Eorum temporibus gens Cappadocum inItalia cepitorigincrn,idfortita cognomentumafertilitate planicie campi iuxtà finitimi. Cæterum in Afia qui Bofphoro Cimmerio prxerant reges, cognomento Archeanaeftidæ ditfti, duos Sd quadraginta re-gnaruntannos. poft in regno fucccdens Spartacus, annos feptem regnauir. InGræcia bellointer Corinthios Sd Corcyræos accenfo,ac iam turn fcrue-feente,magna ui nautica comparata, Corinthi] ftatuunt belli naualis fortu-nam experiri. Nauibus itaque feptuaginta,qiias rcrum omnium inftrudif-fimas habebant,in hoftem nauigant : quibus Corcyrei cum triremibus otfto- Corcyrlt;eor» ginta obuiam profeefti, conferto certamine, uitftores euadunt; moxc^ expu- deCorinthijt gnataEpidamno,captiuos omnes alicnigenas tentant, Coripthios unftos in uiHoria, cuftodiam tradunt. Amifla uauali pugna, Corinthij frado animo,nauigant

in Pelo-

-ocr page 344-

288 Diodori Siculi

in Peloponnefum. Cæterum Corcyræ redado in poteflatem circiim p afsirtl fiia !oca maris tradu, focios Corinthioriim bello inceiïere pergunt.agros de-populando, prædam undique agendo : omnia hofti infenfa reddunt.

Annuo temporeelapfo, Præiedus Athenis eft Euthymenes ; Romætres Corinthiorum f^buniconfularipoteftatecrcati,Aulus Sempronius,Lucius Attilius,Titus er CoYcyv£o. Qiiintius. Horum tempore Corinthij iam nauali pra Iio ftrati, cladem alte-rizM ramidoneam xdificare adoriuntur,adquam rem magna materiæuicompa* tHi beltici, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epificibus undique ex finitimis urbibus metcede condudis acciiif'

que, fumma ope ftudioque triremes, arma, telorum mifsiliumque omnifa-riorum copiam ingentem cxtruunt. Poftremo return ad ufum belli omnium fummo fefe apparatu comparant, quafdam naues extemplo noua materia æ-dificantjteliquas qua: attritæ erant,refarciunt,nonnullasa Focqs accerfunt urbibus, Necmagis intereaâ Corcyræisceflatur, nil ufquam belli parandi cura, diligentia, opera ceditur hofti. Quo iam conftabat aperte, bellum tanta utrinque contentione, tanta ui para tum, magna olim incendia daturum. Interea dumhxcgêruntur,ab Athenienfibus A mphipolis habitats, acdedu-da colonia eft, Coloni partim ex ciuibus, partim ex finitimis caftellisdelcdi»

Præfedo Athenis Naufimacho,Romani Confules crearuntTitum Qtiin' tium,SCM. Geganium Mamercum:apud HeliosadaodogefimafextaO-lympias,qua ftadium uicit Theopompus Theflalus. Horum téporibusCor-cyrenfes audita hoftium contra fe armatorum ui, legatos Athenas mittunt im ploratum rebus fuis auxilium. Qiiodidem cum à Corinthtjs obnixepeterc-tur, conuocato populi confenfu,legati audita tum re per fuffragia duda,Cor-cyraeis adefle, fociosque eos relidis Corinthijs hahere decernunt. Necmora. decem moxtriremesiuftmdas mittuntauxilio. Poftubi res poftularet,plu' resfemiftliros pollicentur. Cæterum Corinthij non confequuti focietatcm Athenicnfîurn, fuis opibus ad nonagita naues compleucre.iexagintaquefo-ciorum acceptis, centum 0^ quinquaginta nauium claftem conftruunt. Præ' tores deliguntex ^timatibus gratifsimos quofque. Rebus omnibus com-paratiSjinurbem Corcyram contenduntjcerticum primumliceretnauibus cumhofte confligere. Corcyrxisubi nunaiatumeft, hoftium clafîem baud procul abefte, curfu'que cito aduentare, nihil cundati cum centum ÔC tr/gin-ta triremibus, connumeratis Athenienfibus gt;nbsp;hofti obuiam ire properant.C5 fertapugna,dumatrociterdimicaretur,initio res CorinthiorumfuperioreP fetpoft uti inter certandum uiginti naues Athenienfium repente per altum ad CoYcyrai Co' uentare Corcyracis perfpedae funt,quas fibi in fecunda focietate tranfmifeiât, rinthios uin» deterriti hoftes ccdere, ac Corcyræa confiftere acies,atque iriualefcere ccepin cunt» uiribufqueiamfuperior,premerehoftem. Pofteradiecum cundisuiribus in aciem Corcyræi defcendiflent, atque obnauigantes ad certamen prouoca-tent hoftem,Corinthij baud foluere ftationibus aufi,pugnam detredant.

Prxfedo Athenis Antiochide, RomxConfules créa ti M, Fabius, 0^ Poft-humius Ebutius Vlecus. Horum tempeftate Corinthij iniquo admodumfc-rentes animo, quod Athenienfis populus iunda cum Corcyrxis manu, contra fe bellum fufcepiflènt,fuperiorifque uidoriæ fuiflent authores,par ali-quid muldx uicc contra eos moliti, urbem Potidxam coloniamfuam ,utdc-fcifccret ab eis, impulere. Pari modo Perdicas Macedonum rex Athenienfibus iampridem infenfus,Chalcidenfesaddefedionem hort3tus,adduxir, ut urbibus maritimis deftitutis, in unam omnes undiep commigrarcnt,cui no men Olyntho. NunciataPotidæorumdefedione,moxAthenienfestrigin ta naues inftrudas eo mittunt, mandant'quc,ut agro pafsim dire pto, urbem pugnent, depopulenturque. Qui mittebantur, iufta populi fecuti, Macedo niam remigijs petunt,urbicp Potidaex parant obfidionem.T urn militum duo milita à Corinthijs mifsi auxilo obfefsis.Quo Athenis cognitOjpar milieu ma-nus

-ocr page 345-

bibliothecas Lib- Xll. 289

JHisobfidentibus contra hofliummiffà fubfidia mittitur. Conferta pugna ad hnmuin Palicnijs proximum, uidrtce Athenienlium acic, cecidcre holtium upra trecenti : inde Poddei ardtius in obüdionë indudi, uehementer urgeri. btereaduiïihçc geruntur,in Propontide conditururbs ab Achenienfious, Çluam Letanum uoettari placuit. In Italia Romani mifsis in Ai dea colonis, a-grum forte diuifere.

Præledo Athenis Charite,à Romanis Confules crcati Q-PhruriiisFoIus, ^M.Papirius Craffiis.HorQ tcporibus in Italia interThurioSjCum in earn ur- . hêuarij exuarijsgentibusurbibus^ coloni comigralFent, orta contentione, dfepcari contentiolius cceptûiquçricç cuius potilsimu gcntis,urbis'ue colo-niam earn a p pelï a ri fas eflet,queue prgcipuè conditoic colere.Nâ Athenie les cam coloniä fibi uendicabant,contêdentes plurimos habitatoi es Athenis eotienifle.Getera Peloponefij populi hand paruâ proferre inultitudinê,fi nu- rhurioru ”îero cenfendöjfibi palâ Thuriorû conditionê,colonig^ deberi conditionê ti conditoribus ‘ulosep adfcribi.-fibi quoeç itidé poftulare,nônulli clarifsimi potentifsimicp ui contentio, h,quorg cômune munus, Si. magna prpterea ad coloniâ condedâ collata atfe-•^ebantur prçüdià. Ingens ac uehemens agebatur inter fe difeeptantiû alterca-^'Ojdum fibi quifep talc properat ac nititur ufurparedignitatc.Poftremô h is fi-*'eftnediflentiêtibus, Thurrjuelutiinreambigua, nechumano ingeniofatis ^^plicabilij in Delphos percontatû mittunt, que eis deus conditorë decerne-ret oraculo; Relponfum accepere, conditorë urbis Apolline feribendû. Hoc roodo pacata altercatione8lt; explicato dubio,conditorë fuum déclarât ApoL linëifeditionec^ fedata,plebs in priftinâ concordiam conciliatur. In Gracia ue fo Lacedçmoniorû rexArchidamus,c5duosô^quadraginta regnafletannos Interijt.'cui lüccedens Agis,annis feptem Si uiginti regnum coniinuâuit.

hçfedo Athenis Apfeude,Romp Confules creati P.Verginiusô^ProcIus ^eganius Macerinus.Horum tëporibus Spartacus Bolphori rex,anno regni hi decimo feptimo ado,interijt. Seleucus regnum fufccpit,regnauitcp annos Sdatuor. Cçtcrû Athenis Meto Paufaniç filius, uir magnæ fingularis^ in A-ftrologiaeruditionis, tabulaquænouemdecennaliscirculiinfcribitur, expo- HAetonis Nbu fuit,eius ingrefîu tertia décima die menfis Scirophorionis Athenis dem inftf ht Afironomi tuto.lneo autëannoru numero in eundë ftatfl reuertuntur, quafi^ magni an- clt;t. ni orbë confie! tint- Quapropter à nonnullis curfus il le Metonis annus muent tur appellatus.Videtur autë uir ille in perftrudione Si perferiptione huiufrnoi di,quadâadmirabili indàgationerë ipfam aflecutus. Aftra enim motûôcfigni ficationes efficiunteius defcriptionicongruentes. Itaqj ad tëpora ufcç nomâ Græcorü plericp nouemdecennali tabula amp;nbsp;ratione ufi nufquâ aberafîè depre benduntur à ueritate. In Italia Tarentini Siris oppidi ueteribus colonis pa tria «Xccderc,amp; alio migrate coadiSjUouo s ex proprijs capitibuscolonostrsn-hribunt:urbémque,cui nomen dant Heracleam,condunt.

Prætedo Athenis Pythodoro, Romp Confules creati, T. Quintius,S^ Titus Memmius: apud Helius agebatur Olympias feptima odogeiima, qua ftadio uicit Soph ron Ampracienfis. Ea tempeftate Spuriamp;s Manius affeëiati regni conuidus, necatur. Cpterum A thenienfes apud Potidpam iufta acie cû hofte certamine conierto, uiëloriam adepti, imperatorem in pugna amifere; moxalterumcreatum,nomine Phormionem,adexercitum mittunt. Hic ca-ftris ad mœnia pofitis, urbëperpetua oppugnatione fatigare. contra perffan* ter hoftis uim oppidani excipere impigre,atcp indefefle periculis adefle : iade rleferri,diuturnacçfîeriob(îdio. Thucidydes Athenienfisindeorfushiftoriâ, belluminterLacedpmoniosamp; Athenienfesgeftumfcripfit,quodPelopon-nefiacum eft appellatum. Huius nancç belli incendia oëlo Si uiginti uariè de-rluâa annis, deflagrauere. Caeterum à Thucidydè duorum Si uiginti annorû gefta,uoluminibusodocôfcripta traduntunut nonnullis id diuidere placuit,

T nouem

-ocr page 346-

290 Diodori Siculi.

hoiietn uolumi'nibus PrækdoAthenisEuthydemo,Romætrestribiinico' fu'ari poteftate creati, Manius Aemilianus Mamercus, Si. Caius Iulius,amp; Lit cius Quirinus. Horum temporibus interAthénicnfes QC Lacedçmonios eft örtum bellum illud ingens,Ä celebratum uarijs cladibus uarijs utriufquepo' puli,quöd Peloponnefiacum eft appellatunijOmnium quæ ulla unquam tra* dident hiftoria,diuturnifsimum. Cæterum huicnoftræhiftorix conueniens Uidetur, ac pro modo in initio QC. deducliorle operis poIito neceflarium, cau' * fas prius tarn grauis tâmquediuturnædifcordiæ exponere. Athcnienfesigi’ tur iam ad maritimi imperq fummam uendicandam afpirabant.ac per licentiä quandam depofitam communi contributione Græciae in Delo pecuniam in * feîopottttcfiA deablatam comportarunt Athenas, eamque Periclisfidei öi. curæcuftodien-eiMUcMfi» dam crediderunt. Vir ille tum generis antiquitate, tum fama,acuminequo-que ingenq,8C acrimonia diflerendi ciues longe cçteros anceibanqui aliquan to póft tempore cum magnam pecuniæ eins partem priuata authoritate expe diflet,peteretürque deinde utipopulo rationem redderet, moeroreanimiinci dit in morbum, diffifus eins à fe crediti rationem afsignari pofte ; cui tanta ob cam fem mœftitia SC ægritudine languenti, Alcibiades fororis filius tum op phanus,qui apud eum pucrili adhuc ætate educaba tur,cÔfilium fefe ab ea mo leftia liberandi patefecit. confpiciens nanque patrui nimium mœrorem, pet' cuncftari coepit,qux'nam tantç moleftiac caufa accidiflet. Retulit‘ille,diem übi ditftam.qua de pecunia accepta fefe defenderet : id nunc quxrere atcp médita» ri le,qua uia rationem poftet reddere. At ille, in quit, non quidem quo reddas rationem patrue,fed quo non reddas,eft ineundum confdium. Quæpueridi-(fta Pericles complexus, exinde meditari.ccepit, atque eniti fumma ope, quo paefto populum Athenienfium aliqua graui implicaret expeditione Sic nanque opinabatur,difturbata tumultu ciuitaie, turn curis omnium ciuium à rel i-quis negocijs ad belli terrorem SC trepidationem conuerfis, fe facile fubterfiP giturum calculum rationémquepecuniæ. Huic confilio cafus quidam accef sit, rémque prouexit ex fententia, his caufis, Sepulchrum Palladis conficié-dum Phidiæ fabro locatum fueratxui turn operi exequendo curandoque ptæ , fecerePericlem Xantippi. Quidam uerô exminiftris SCcooperarijsPhidix fubinftrucftijô^ ab inimicis Periclis adudtfti,ad arasdeorumcôfugere Cum^ propter rei admirabilitatem prouocarentur,dixerunt fe oftenfuros,ingens pe cuniæfacratæxs âPhidiaclamfacrilegio fubreptumteneri,id'quepatratum adiutore turn locati operis præfedo Pericle. Conuentu itaque ob earn rem Congregate,Peridis aduerfartj populo fu3dent,utPhidiam comprehendi iu-beat tumipfiPericlemfacrilegqindicatiinfimularepergunt. AdhæcAnaxa-gorameruditorem,quôd Periclis prapceptoreftèt,calumnijslaceftcreaccrimi nari,quoddedrjs impiefentiret. Qiiibus calumntjs implicate Pcriclcmea-dem difciplina imbutum SC eidem impietati obnoxium oftendere,uiribûrqu« omnibus 8C quacunquearte tentare per inuidiam illius ut ri excellentiam glo' fiâmque calumniari. Turn Pericles intelleda uulgi natura, ubi belli pericula laborescppublici impendeant, turn maxime uirtutioptimisqjartibus locum dariproingruentenecefsitudinerequiri,magnicpprobitatemficri.Inpaceue rô per ocium Si. inuidiâ cunefta prómifcué milcente uulgi proteruia.et lafciuia mëtes uacuas inuoluête,tum maxime bonos Si uirtutê contêptui efle,ubi nul lus ufquâeiusappareatufusitû utcuiufcpnomê opesq^ emineant,itainuidiæ popularis proximû fïeri,amp; offendi multitudinem alieno lucceftû, iniuriç^ criminibus uulgi obnoxiuuiuere. Vnûdemû rebus fuis falubrecôfilium cet-nens, ftatuit cum primu quacûcp occafione oblata liceret, ciuitatêin quoddâ graue beliG infjceretita ut admonête periculo uirtutis memor populus,tu Pendis opéra indigês,â moliendis fibi calûntjs,amp; profequendo iudicio ad maio rem curâ 3uerteretur,nccç têpus aut ociû rationis daret de pecunia exquiréda.

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ Decretuirt

-ocr page 347-

bibliotheca; Lib. Xll. 29t

Dccrctiini lampridc Athcnicnbbiis erat, foro commcan'bus Sf portubus arce feMcgarcnfcs:quidcinûeiiîsreidjfticukatecôpLilfi,adSp3rnat3rum auxilta confugere.Lacedçmonij Megarenfium poftulatis allenfi, rcpentélegatos re propalâfaô:a,niifereexcômun!SOiTinJum conaèatus fenfcntt3,quj iubcrenc AthcnienfibustolHatc^abrogari decretUjq'Jod contra Megaren'es tii'iilenc: finidrecufarccurjbelIGdetredancibusiiïdicerentdenunciarentcp/.LaccdçiTio nios cum focrjs opibus, iura cotnuiua libertatcincp Grçcie contra aim iniiiri• as^eorûdeÉenfuros.Populiconfenfusadcalegatorûpoitidataaudienda ba.- . nbsp;nbsp;nbsp;,

betur. Ibi Pericles eloquentia uirlongé cçteris omnibus acriore Si. uehemcn tiorefpiritUjin concionëprodiens, populo fuadet, decrees nullopatflo,quod abeislcgatispoftulabatur.pofrcabrogari.repopulimaiertateéjjurbisferuata: quae'nam,inquit,conlefsio certiorjCjuod feruitutis accepte tehimoniS atc^ ini tiiim magis apertSdari poteft,cp ubi cogaris LacedçmoniorSiuflu conGiia ca pere,ac ueluti imperatis parcndo,re tua reli(fla,quod akcri uifum luerit fequiï' lam acccfis animis confulere pergit,iit quç quifc^ in agris haberet,omnia propere congerant intra m ceniarnec uereri cos oporrere,c3 rei mari timp potiant, •kiperioc^ maris potiti fint,bcllSciim Laccdçmonijs ultro laceßcntib.lufcipe fe:tum de bello fingula quçc^ priidentifsimè nunc difputando,nunc confutâ-do exponere fociorS mulntudinc, quanta^ reliqui copijs nauticis enciit ope fuperioreSjOftendere.AdhpcuimpecuniccxDelo Athenas translate côme-morare, quç quondä ex cômuni urbium côtributionefucrat conflata ex decê ttiillibusralcntorû,æriscômunis quatuor olim milliain PropylçorSconfti u-élioneSCobfidionê Potidçorûabfumpta.Tûexuedigalib.amp;ftipendtislôcio rum quMdringenta Si fexaginta quotannis afterri.Prætcr bæc omnia pôpç or-’^atus, fpoliaqp Si mânubias MedicaS quingêtûm talcntorS çkimatione habe •quot;bin operibus quoeç et tcpks magnam facrç fupelledilis.repoftarumq? rerû la cultatê(Joccre,ftatuamC^ Palladisquinquaginta talêtisaureisuclutiiuprema ueneratione excultâ conftare.His omnibus ubi aliqua belli urgere perrexerit necefsitasjfas efl'eàdeo tantifperacccptis ueluti fubfidio quodâ, ad rerû fum-mam fuftentandâ uti,d5parta pace ciuibusi'p côpofitis, res ipfç diuturna quie tecoalelcêtcs,acad felicitate prôueôtç,pecuniam ueluti mutuo âdtjs accepta, cumulate reftituere ualcant. Hac aérarq opulcntia declarata, fubiungit milita ad duodecim millia eis parata adefle,prêter focia auxilia Si eorum manus,qui diuerfis difpoliti in prefidqs haberenturrtquorum multi tudinetn cum co'ono turndeledufupradéccmÂfeptem millia cenferi,triremes adeiîe trecentas. Lacedæmonios contra premi pecuniæ caritudine, turn rebus nauticis Icngè inferiores. His omnibus ita percurfis, cum ciues iam ad bcllum accendifrct, horcari mox populum pergit,nemaieftatem) quam tueri fuis opibus egregiê bceret,fuam,Lacedçmoniorum patiantur imperio pcflundarijlegatorum po-ßulata fequi defiftantrquod facile eft acrimonia dicendi côfcquutus, quamcp ob caufamOlympius cognomento appellatus eft. Horum meminit Arifto-pbanes ueteris comeediit author,qui Periclis aetate pocta floruit,ubi inter alia fcriptafichabetur.

Siuultisdifcerehancquopado perierit,primum quidem initiumdedit Phidias infortunq. Poft Pericles,ueritus ne malo implicaretur eo Jem, exeuG fa Hegarici decreti parua fcintillajtantum incendit bellum,ut eius fumo Græ ciomnesfintlachrymati,quic^illic,quiC-phicfùnt.

Item in alqsEupolispo'éta-.Pcricles Olympius fulminacat,intonab3t,con fundebat GrçciamtSuadela quædam 1 ab qs infederat,adeô imprimabat,ôd lotus oratorum ftimulos intus relinquebat,auditoribus immilTos.

Pcloponnefiacibelli talibusfuifle initiumcaufis,Éphorusfcripto tradif. Hoc itac^ modo cum inter duas potentifsimas Græciæ urbes iam dilcordia iç uirCjatiÇodiaflagrarecoepiirentjLacedæmonijcôuocato Peloponnelîorum T X conuentut

-ocr page 348-

29î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

conuentu, bcHum AthenicnGbus inferre deccrniint, confeßimque ad rcgcm Perfanim legatos în tîiint, qiniiinëla cum eo fociecate, auxiliaimplorarcnt; tum ad (ocios in kaham SC SiciUam mifsislcgacionibus, ducentas ab cis triremes impetrâc: turn ipfi unà cum Pelopônefo robore contradis undiqj coptjs pedeftribus ,a!iôquererumbellicarurnappar3tuinftrudla acte, primi bellum intuiere Piacæenfiumurbsin Bceottaeratlibera ,fuîfquelegibuscrutumarbî trio adminiftrata.cui focietas olim cum populo Athenicnfi contrada.uetufto iureferuabatur • In hacnonnullos crues eins libertatis demoliendx libido ccc-peraîiearecum BceotqstraA3ta,poIlicentur feditioniimperio^Thebano-norum,traditurôsque illis urbem Platpas,fi militum eô præfidia milerint,quo rum freti auxilio, rem perpetrarent. Trecentos itaque milites deleda uirtutc Bœotij properant eo irafmictere, quibus intra mœnia nodu acceptis, autho-l'es proditionisurbem tradunt inpoteftatem At uerô Plataccnfcs, Athenien-occu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;focietatem integra SCincolumi fide tueri pergêtes, initio quidem copias

parc conÂtur omnes f hebanorum illic adefle rati, legationem mittunt ad eos, qui mania

arcémqueoccuparant,orantes,utperinduciasSCfocderaremcomponerelicc ret.Vbi uerô exortalucepaucitas hoftium confpicata apparuit, moxeonuet' 11 Plataeenfes ad tuendam manu libertatem,repente accingûtur. Commiiïa in. uns pugna, principio Thebana uirtus fuperior, hoftem multa cxde premerer pôft ubi ex faftigtjs domiciliorum, tn quæ pueri domefticâque turba confede rant,deuoluti tegulx,iadanque undique pondera cœpere,crebrîfquc idibus pafsim baud incaflumiaciendo in agmen,ftipatimobruere hoftem,baud iam pari certamine coada Thebanorum manus cedere fugereep ccepit Alrj mox extra mœnia exilientes,euafere:nonnulli intra quoddâ fefe domiciliumcûre-cepilîent, ab oppidanis ibidem obfefsi, tandem fefe dedere coadi, in manus, hoftium uenere.Thebani re ab his qui eualerant nunciata, confeftim cum o-mniumcopijsproperèin expeditionem prodeunt: cumqueeosquiin agris uerfabantur omnes, ueluti re inopinata,repentino curfu, incautos imparatof-que pafsim oftendiflènt, diuerfis iam agminibus fadis, alios uiuos necant,a' lios in prædam ducunt captiuos.Totus uerô ubique ager cçde,u3ftationibus rapinis infeftari,tumultûquecunda feruefcere,nihil intadum relinqui.Tum Platæenfes legatis adThebanos mifsis, poftulant uti agro fuo excedant, fe^ ■* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro ea rc captiuos eis relaxaturos. Eo pado re compofita, Thebani receptis

captiuiSjtum reftituta Platçenfibus pra:da,Thebas reuertuntur Platpenfesea re commoti,leg3tos Athenas mitunt,imploratum auxtiium.lpfi autem tantif-per ex agris pleraqueintra mœnia congerunt, Athenienfes audita Platæen-fmin uexatione, extemplô magnam militum manum eô traducuntdii prope-rè profedi,cum Thebanos iam inde digreflos haud aflequi, quod cupiebant, potuiftent,quicquid in agris reliquum comperiunt,intra urbem comportant, cçterâmque turbam imbellem transferunt Athenas. Lacedemontj iudicantes ob earn rem fœdera ab AthenienGbus rupta,copias ingentes undiquecontra hunt ex Çacedçmonia Sc reliquis Peloponnefijs,fociorûmque populis.Socij uerô LaCedæmonqs tunc habebantur Pcioponnefïj omnes,demptis Argiuis qui à mtinqs belli uacabant: extra Peloponnefum Megarenfes, Ämbraciotp L4cec/(«W£)= Leucadij, Phocenfes, Bœotq, Locrenfes, ÔCplerique eorum qui ad Euba-«(or«w Athe gm populi uergebät.Item ex reliquis Amphiftenfes.Cæterum AthenienGum nienpumq^fo focietatem fequebantur, qui maritima Aiîæincolebant, Cares,Dores, Iones, Hellefponftj,lnfu!anicp omnes, præter Meli ÔCThcræincoIas. AdhxcThra-ces,exceptis PotidæisôCCh31cidenGbus.PrptereaMeftentj,quiNaupadum tenebant,ScCotcyrenfes alt) omnes pedeftrem manum mifereiprpdidas itaque gentes utrarp ciuitas fibi focietatis iureconciliarattcpterum Lacedçmonij coado magno exercitu, Archidamo regi imperium tribuere,qui cofeftim co-pqs pracindis in Attica irrumpit:ibi caftella oppugnationib. adorin', pafsim difeur

-ocr page 349-

bibliothccæ Lib. Xll. 29J

diTcurrendo prædâ undicß agere, cun0:a'cßuaftando^grcd« pcrgit,iamt^ ma gnam agri parte populationib diripuerant,c«m populus Atcicus irr i ta ci s ani-mis ira^ agri fui acccnfus,corâ impunè uaftari omnia,exuricp cernens,in acié defccnuere, atœ occurrerehoftium petulantixllatuunt. At Periclesdux, qué penes imperij Rimma erat,reuocare properat in arma mentes,iuuentuté orate liti rem filêtio habeantjpolliceri fe propediê fine fuo periculo ex Attica La-cêdæmonios eiedurS;mox centS triremes inftrui iubet,quibus magna iuuen tute côpIetiSjprçtorê Carcinum,nonnuIIos^ alios créât, turn confeftim in Pe loponnefum ut tratjctant,iubet:qui propere deuedi,totâ propè maritimç orx partem depopulando uaftandocp agros,excurrunt, nonnullaép caft ella ui ca-piunt,tumultu reliqua pauoreép concutere.Quo metu perculfi Lacedçmonq qiiamprimû ex Attica copias reuocant ad muniendâ contra uim hoftium Pe-loponnefum Hac arte liberata manib hoftiS Attica,Pericles magnâ apud ci-uesmulta cû laude adeptus eft laudê amp;nbsp;authoritaté : quippe que ducibus La-eedæmoniorû Omni genere belli pofleopponicôfpicerent. Prçfedo Athe nisAponodoro,R.omani Côfules crearuntM Geganium S^L.Sergium.Ho Atbenienfes rum têpeftate dux Athenienfium haudqua^ finibus Peloponnefijs excefsit, Laconicam bello'ue deftitit,fed pafsim undicp prçdâ agendo, uaftatis agris omnia diripe- uaiiant, re,hofti infenfus ubique efle, caftra oppugnare. Accedentibus deinde baud multo pöft quinquaginta triremibus Corcyra milsis, multô ferocius ac latius euagarijtumultuari armiscp mifcédo omnfa,nihil inuiolatü,nihil depopulatio nib.tutG relinquere,ac maxime earn maritimç orç’partê,cui Litusnomehabet •nfenfeuaftare.uillas in ea 8C diuerforia çdificiacp incédio euertere.Deinde in Methonâ urbe Lacedçmoniac nauigâs, prçda ex agro undic^ ada, oppidn ip-futnui oppugnareadorif, Ibi Brafidas Spartanus adolcfcéti quidê adhucæta Brißdetuirt ta,ucrn uiribus corporels æ audada plus uirili prçditus,Methonâ confptca , tusinexpugnationis periculum addudam.aflumptis fecum qulbufdâ Sparta ois,agtnine ftipato per medias hoftiS actes SC Rationes uiam manu facit: multiset quiobfiftereirrumpenti conarentur,cçfis,intra oppidum euafit, Perftan tem deinde in obfidione Athenienfium exercitum,Brafidas in dies magis fire nue dimicando,nulliscp periculisufquâ cedendo, fpeuidoria^ fruftrari, donee amifla loci per uim capiendi fiducia,Athenienfes intra naues fe recipiunt* Ibi BrafidasuirtuteôCfortitudinefualiberatapericulo Methona,apudciues Spartanos gratiâ authoritatêcg fibi côparauit, turn illius egregiè fortifsimeep aufifacinoris memoria SC laude elatus,perfæpèin tcmporibusdeincepsfubfe quutis admirabili audada dimicâdo,ingentê fortitudinis gloriâ retulit.Cæte-riim Atheniêfes circQueda SC ad Heliam appulfa claflè, prçdâ undicp ex agris ^unt:tû pheriam caftellSHeliorum oppugnationib. SC obfidione adoriunt. Heltjs auxilio accurrétibus congrefsi contra, uidores fundunt hoftê : magna cædefada,Pheriampcruim capiunt.Pofthçccumiamcontradisuirib.omni bus Helios inftantes inftruda acte haud ultra fulFerreualercnt, intra naues cô pelluntur.Deinde abnauigantes in Cephaloniam,populis illis acceptis in fo- ciegpgfffpus cietatê,Athenasuerfusremigiatorquent.His geftiSjÂthenienfes Cleopom- /^ii,enienßuni pum duce crearuntteui datis triginta nauibus,mâdantut nauigans in Eubceâ, præfidio partes cas tueatur,Locris auferat arma;llle edudis propere nauibus, maritima Locridisrapinis SC dcpopulationibusexcurrerepergit, oppidum^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

3 hroniumoppugnando,obfidionecapit:t6Locrenfiumcopiascôtrâinftru-dasjin adem^ defeendentes profligat,infcrta iuxta urbê Alopâ pugna : poft hçc in Iniulâ Locridi adiacentê.cui nome extat Talanta,pro ooftaculo Locrl-di propofito munqt,afs{duis inde eruptionib. 8C excurfibus inf eftaturus oppi danoSjôÇeius incolas loci. Per idê têpus Atheniêfis populus Aeginetas urbe omnes eijciunt,crimlni dates,quôd Lacedgmoniorû fauerêt partes. Ex duib.

-ocr page 350-

Diodorî SicüÜ


294

Uerô luis cô èolóna^ tràfcribntitjuibus dedudlis agrS urbem^ forte diftribuc^ re.Cxterû à Lacedæmontjs ea quçThurçæloca appellant,Aeginetis urbeex pulfis in habitaculûdant ex xplo Athenienfium,qui Meflenijs antefimilitera le eiediSjNaupadûtribuerânt habitandû. Inde Pericles dux ab Athcnœnfib. CU exéi dtu ad bellû Megârenfib.infercndû miffiiSjin expeditionê ^ficifeitur, dcpopulatusc^ agru, ô( pôIÏCfsionib.eorû direptis SC uaftatis. cû ingéti præda tedijt Athenas.Portealia Làcedaemontj cum Pelopôneftjs cçtcrorum^ focio rum pfidio fccunda ckpCditiônein Attica irrSpunticxcidiocp arbora,quib to ta pafsirti regio côfita florebat,cunda ,pfternunt: curti uillas ubicp uaftant,«!-cêdijs aediheia euértunt, ac fois ferme totum ^culcatum ^tritumtp déformât ea tantûmodo j5arteintada,quæTetrapolisappcllat:abhuiusuiolationeab-ftinuere,quôd ,j)auos fuos cius loci habitaculis SC ho^itio exceptos olim, aC' Ceperant turn buryßheum inde bello adortos fuperarfè. acquum nâqj uidebat his quimaioresfuosbcnefîctjs afFeccrant,paresabnepotib eorum gtatiaSfC' ferri. Cgterum Athenienfibus in aciem defeendere, manusep cum hoftcconfc rerc,haud fuit animustuerùm intra moenia fe continentes,computrefcente^ ... lutiperfitum Ô^immobilitatem corporum temperamento,auracçfpirabilHt' fecîa,inpeftilpntcm morbumincidere.Namreceptainurbem fugientiumun pe e in/elta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trepidationê omnis generis ingenti multitudine,cum jgt;pter angijftiam

rejiituunt tbctuenfcf.

Periclesmo ritur.

loci P habitacula incommode,aepaisim fineullo ordine^mifeuè cÔftipatief fentjUartj uarijsuitacrnodishaud lînecaufa incidebantin morbos, quipped' uoluium ex colluuie,ô^ corrupts tetrumep olentê Ipiritum trahentcs,concrc' to iam exxftuanti circS unditç p quandâ pfocationê aethere, intra pcordia ac' ceptudirum Uirusconcipicbât.Cum itac^ nulla illis tamferocishoftiscxagro abigendi facultas adeflet, rurfus ingenti nauium numero claflem inftrudâdil ce Pcricle^ipcrare iübêt in Pelopôncfum. Hicexcurfa direpta^ maritimæo' ræ magna parte,tu nonnullis urbib.populatione uaftatis,Lacedæmonios ruf fus ex Attica coëgit exccdere.Poft hgc c6 rcs fuas admodS afflitftas cernèrent, agros arborum cxcidio uaftatos,defolatacircum loca omnia:populi ptercain pertclem mul ggntem ftragem incredibilemtç numerum peftilentia abfumptum,magno p-04nt Abdicut^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pauore Athenienfes, ,ppè iam uirib.fuis diftidere cœpere. Proine Peridé di occafioncs nadi/alêtis So.miildât.Deindelegansad Lacedçmoniosæp» ce impetrâda mifsis,ubi nuf^ pberi poftulatis aures uident,rurfus anguftia necefsitatererS coadf,Peridêducê creant.Hæcitac^eoannogefta tradunt, Prgfedo Athcnis Epaminuda,Romç côfulcs creati L. Papynus,amp; A.Cot fichus Macerinus. HorStêponb. Athcnis Pendes duxintcrnf,ui'rfanegene-rc opulêtia,adhæc acdmonfa facundiæ,re{^ pitia tnilitaris loge prçftantior reliquisciuib. AtuerôlummapopulôAthenienienfem Potidxçpcruim capt endæ libido inuaferatiquâ ob rcAgonem ducêcumhis coptjs,quasante3du-dabat Pericles,eo mifere,qui cû dalîe uniuerfa rebus iam quç ad obfidionêre quirebant paratis (machinas nancç Si inftrumêta expugnandi omnifaria,tclo rumCp SC armaturae uariæ uim ingentem nauibus impofitam fecum attulerat: lté frumenti uedigaliumcp quanta copia (àtis elTct) Potidæam appulfus, rCnt Potid^^obft afîequimolit, afsiduis oppugnationib.indies urbem adorin',multumcpinca detitur ii A» refruftra temporisconfumere,necullatamê dabaturoppidiperuimpotien-theHicnftbur, difpesautuia. Obfefsisnanqueformidocaptiuitatis,uiresquoqueadfedc fendendumaddebat,eo'que acrius facilius'querefifti,quàm oppugnandii« niquo certamineab hoftibus tentato,oppidaniex moenibus tutè dimican-tes fubeuntia exportuagmina facile oprimebantunuro'que ftibmouebant, fruftra irrumpere conantes. Morbus autem obfedorcs uexans, multos con-ficiebat, SC exercitus animos dclpondebat. Agno uerô cernens in cam obfidionem

-ocr page 351-

bib!ioihcc± Lib. X ll. 29f

obfidionciTi plus quam miUe taicnta ab Athenienfibtis mutuo fumpta,!« po-pulumin Pondæas ira gvauiLima accéafum, quod à fe primi omnium ad La* cedæmonios defciuificar,haud u’io pacîoioluercobfidionem (nfu(lùsaudégt; bat,inde in cœpto perftare,amp;quanquam id difficïliimum uidcretur,nihj!omi nus obfidendo pcrgete,milites ad uim urbi infercridam pro uirili cogère. Vbi uèrociuiumplerofqj partim oppugnationibus interemptos, partim morbo abfumptosuidetjreiicla ad oblidioncm exercitüs pané, Athenas remigio petit,amiisis iam fupramille militibus.Agnoncdirccdcnteiain turn proiTusde-fecerat oppidanis annonaaam^ extrema famis nccefsitate urgente, cum cun âafibidelpcrationeplena cernercntjPotidææpier prçcones hofti nunciariiu bent de óbfidione roluenda,quam uoeê proclamantis milites in caCtra procul auditâXquippeiam uartjsdefarigati malis,t»dio^italaboris incaHum,uti re-bâtur,fu('cepti, ^rfus relanguêtes) ueluti opê cuiufe^ oblatâ grata faîutatione excepere,deinceps de côpofitione inter eos agi cœptû eft, His demû côditio-nibus rescôpofitaiPotidæatasuiros cum fingulis,mulieres cum duabusuefti Potid^at^A^ biis omnes urbe difcedereoporterc, nihil præterca extra meenia exportare li- thcnicnflbus ccre.Hacconditionepad3,Potidæata:cum uxorib.ôCliberis,uti conuenerat, fe dedunt. omnes urbe excedût. Inde ad Chalcidéles Thraciæ fe côferût, à qinb.benigné oxceptijper habitacula diftributa collocant, Ab Athenienfi uerô populo ex ci uib adiooo.coloniPotideam trâfcriptifunt,quib.urbêagrumô^cuiqp^ forte diftribiiere.Phormiodeindeduxab Athenienfib.creatuSjCumio. triremib.in ftriiâiSjpopuliiuIEi in expeditionc,pficifeit, qui Pelopônefumcircûnauigan dopuedusj^jppetè co tendit in Naupadûmbipotitus Crifeofinu,illincLa-ceüxmoniorûnauigia arcere,hoftc^ eamarisnauigationeà^libertateexclu-deretëtat.CæterûillideleduhabitOjArchidamû cum magna manu inftruAa, quo mains piculuinipêdere, dilcrimencp reru maturius implorare auxilia cer-tgt;oret,eo^perare iubent Hic permeata Bceotia,re undicp explorata,copias in! Platæas traducitlbi^cindo iam ad uaftandS agrum exercitu,prius hortari ac lollicitare co pauore ad defedionê Pla tæcnfes cçcpit. Pôft ubi id fruftra à fe te tatiïuidetjfigno répété agmimb-datOjpafsim P agros efFufi militeSjOmnia d.iri pere,iiillasuicos^depopulaticgt;nib.uaft3re,diuetfislocis erucrcxdificïa:poft lif c adurbé côuerfo agmine dux il lâ mox uallo mùnitionibuscp circû obHrue re,pperat, ratusPIateenfes fruméti penuria SC difficultatereru neceflàriarû CO aéoSjtandêaddeditïonépduci poue. nihiîotaméfecius tormêtis machiniscg 3da(flis,moenia cÔcutercggit,atcp afsiduis oppugnationib.nihil uacui oeîj tê-porisqj intermittedo têtare irruptioné,nuHi occafioni abeiïe.Pôft ubi oppug nâdo ui nulla capi pofleoppidû cernit,relido in munitionib.idonco exercini cûreliquis copijs in Pelopôncfum regredic.Cçteru Athenienfes Xenophon tem ScPhanomachS duces créant,quibus mille militib.traditis, iubet in Thra ciam jjficifcatur. Hi poft ubi in Paétolum Botticæ uentu eft, agrû excidio ua-ftarepgunt,annonam^padhucinlègeteuirentédilcerpunt„pculcant^frumé tafurgêtia.Adeum tumultûOIynthiorumiuuétutcarmata,3ottianisc|; auxi-lio ,pperâte,pugna'cum illisinita, ,pftigantur Athenienfesmbi SC duces SC ma-iorem copiarum partem cçfam amifere. Simuldum hgcgerunf,Lacedçmonq ab Ambraciotis exorati,beIlûAcarnanib.intuIere. Cnernoduce,miîlein eam expeditionê milites mifsi,c3paucisnauib.Duxigit côtrada fibi exfocijs magna manUiCopiasin Acarnaniam traqeitrate^ iuxta oppidS,cui Strato nomen extat,caftra pofuit. At Acarnanescôtradisuirib côuerfi,pcr infidiasincautu hoftê excipiunt,mul tàc^ cæde fada,Cncmum ducem ui pulfum,copias abdu cerecoguntintraOeniadarûfines.PeridêtêpusPhormio Athenienfiumprx tor cum JO. forte triremib. enauigans,in 47. Lacedxmnniorum naues incidit, confertaq? cum cis pugna, nauem imperatoriam clafsis hoftilis fupprefsit, ac pleraf($ exalijs dilcuflas,nauigationi reddidit inutiles,captis li cum ipfs uiris

T 4 teliquas

-ocr page 352-

296 Diodori Siculi

reliquas in èôntînéntcrti ufcp cft infeïïlatus. A c Lacedæmontf prçtefqûani firf quam uidereturcred(bile,tanconauiumnumero parua manu hoftium proflp gatijin uibem Acbâiæ Pa trasconf ugere. Cæterum ea pugna circa locum no-tnine Riuiii comiiïa trâditur. Ab Athenicnftbus uerô illius uidoriætrophæS cxtrudurrt cR.nauemcjj Neptuno dedicarunt,apud Ifthmum.Pôft tndeabna-uigantes iù urbem Nâpaudum,fibi iure fociali iuntflam ad fe recipiunt. Alias irui fus à Lacedçmontjs naues Patras mittuntuf, ad reliquias clafsis pofligataf Colligendas ; quæ curfu eo proueôlæ,tum aflumptis reliquis quæ ex pugna e-ijarerantjinRium rurkis conftipato agmine contendunt: in quem eundem lo cum pedeftres quocç Peloponnefiorum copias tradutflasjclafsi occrrunt, ac $ proximélictt nauibus caftra ponunt.Cæterum Phormio lupcriori uidoriac' latus, numero clafsis hoftilis quo longé uincebatur contempto, audet parua manu contra multitudinem confligere. Pugna accenla, nonnullas hoftiutn fupprimit naues;tum certes fuarumamifsis,uilt;fioriaancipiti ex praeliodifcef fum eft.Poft hçccum uiginti triremes Athenis miflæ PhormioniaccefsHTcnt, Lacedæmontj perterriti,Corinthum remis petunt, baud deinceps aufi nauak fortunam tentare.Hæcitac^ eo anno gefta traduntur. Præfedo Athenis Dio timo,Rom. Confules crearunt C Julium,amp; Proclum Verginium Tricoftum.

P,- . AbElqsagebaturOlympias sg quaftadiouicitSymmachusMefleniusexSi »fwar frlt;é jqoryjj, tempeftateCnemo Lacedæmonioru duci, dum apud CorinthS K« occupare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;claflein ftationeelfet,animus accenditur Piræi peroccafionem occupan

eôpertum nancp per exploratores babebat, neep naues ullas eo in loco de* dudashaberi,necppr|fidia ufquamaddefenfionem difpofîta, negledum^r fus ineuftoditumep paterenllius uerô euftodia ab Athenienfibus idcirco negli gentius curari,quod nullo padlo adducerentur cuipiam mortalium uel auda* cifsimo tantum un^ animi adeffepoflcjUt tam infolens nun^ antea tenta* tum inuadendi loci facinus aggredi quis priniuS auderet.Moxigiturreconful ta,tnMegarcnfib.4o.naues ibr nuperrimèdedudas,aflumit:indenoâuadS3 iaminem contendit:ac repente inuadês, inopinato curiu in caftellum Salami-nis, nomine Budorium, tres ibi naues bofte incauto deprehenfas,abftrahitre* f liquam moxpafsim Salaminêpercurrit. Salamintjs per igneasfaces,ut inter fe conuenerât,fignificantib.hoftemadeflè incolis AtticæjAthenienfesiamca ptum Piræa exiftimâtes, repentina re perculfi trepidare, undicp ingenti tutnul tuamp;^pauoreconcurrere,auxiliolociraptisarmisproperare.Pôftubiquodge ftum fuerat refciuere,nauibus multis fumma celeritatecompletis,Salaminem curfu citiisimo petût At Pelopôneftj cœpto prçclaræaudaciæ fruftra tentato, Salamine digrefsi,domum remis referûtur. Cæterum Athenienfes amotis ho ftibusjdiligentiori deinceps Salaminem euftodia defendere pergunt,firmo^ fatis praeftdio impofito,locum communiunt.tum Piræum claufuris opportu* nis euftodibusep idoneis corroborant. Per idem tempus Sitalces Thracuni De Sitdfce fgx,principiô quidem cum angufti admodS agri regnum accepiflet,pôft forti Tor^caregf. tudinefiCprudëtialatum procul in diuerfas genres aroplumcpfibiparauitim' perium. Hic namtp optimis artibus rem gerêdo,fubditos benignitatemagis, ÖC dementia, quàm imperandi iure fàftucp fibi deuinciendo, cundaœ benefi» cijs fuis læta obnoxia^ reddendo, uir præterca animo inuiclo, præitanticp in præltjs robore,amp; natura bellicofa,tum uedigalium prouentuum'e^ curam ge rendo fummam,in tantam poten tiam,tantas opes prouedus eft,ut3mplifsi* mum longé omnium quàm qui antea inThracia regnafrent,dorninâdi fibi ius arbitrium^ uêdicaret. Nam eius maritimæ orae iurisdidionc,quç ab agro Ab deritarum ingreftum h3bebat,ad Iftrum ufcp fluuium imperio,ôdnomiriisex-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tenfo titulo poftèdit ; à mari uerô in mediterranea procédé«, tredecim dierum

per regnum eius iter uel optimo cuiop uelocifsimocp p edi ti porrigebatur.reg* ni tam late po têtis dominus/upra mille quotänis uedigalium talenta conua-

-ocr page 353-

bibliothecae Lib. Xlî. 2?r

hebatProgtetïùuerô temporum cum in bellum quoddam incidiffet,deledu exThracta habito, peditum contraxitlupraexx millia, equitumad L.millia; cuius belli caufam hicquoeç nccelTe eii explicate,ut eius rat.o legentibus clamor pateac Sitalces igitur iunda olim cum Athenienfibus amicitia,inter con-ueniendum (poponderat,eis fe in bello Thracenfi peragendo focium auxilio Sititlces lore. Gum igitur ad expugnandâ unà cum Athenienfibus Chalcidenfem gen cedonibuibèl tem,uifes fuas pro ofticio Ibcietatis parare pergeret: turn fimul à Perdicca Ma lum infert, cedonum rege abalienatus non folum,led ammo quoep in eum infenfo inuc-âusjftatuerat Amyntam Philippi lilium reducere in regnum Macedonicuni. Adcararemutranep expeditionem fuppledamhaudparuauticp manuopuj etaf.ubi quæ ad exercitum fpedlabant,fibi cunda comparata uidet,moxedu-cliscopijs omnibus per Thraciam prouedus, in Macedonian! tratjein Cæte-tum Macedones hoftium multitudine perterriti, hand fe credere pug rue nec inaciem defeendere audebant,ac frumento rebusep omnibus qugcunep abri-pipotuere,intra munitifsima eaftella congeftis, ipu fefe intra eafdem munitió nes continenteSj pugna öd dimicatione abftinebât, At ueró Thraces Amynta •nregnum indudo,primum uerbis perfuafionibuscp urbesconciliatetenta-bantVbiuerb cunclaincalfum conari,necunquâfeaudiri confpiciunt, répété inagmê egrefshquodexcurfu primum feobtulitcaftellum,id primûadorti, per uim capiunt.Cuius rei impetu nonullae deinde urbes atep eaftella formidi nepercuUa,fefe dedere:cum totâ depopulati Macedoniam,praeda hi nc ingêti coaâa,traijeiunr in Grgcas Chalcidêfium urbes. Interea dum hçc à Sitalce ge tuntiir,Theftali,Achaei, Magnetes, reliquiep Graeci, quib.inter Macedoni«! Öd Thermopylas regio fita incolebatur,c0cilio habito,conlpirauere,idoneumc^ eonferipfereexercitum communi deledur Verebantur enim permaxime, ne ftnta armatorum ui procindi Thraces,agros fuos inuaderent,patriumcp folu •ndiferimen adducercturtquod idem cum àChalcidêlibus perpetratum eflet, Sitalces audito Grgcorum apparatu, ingentesép contra fe copias armari, turn wilites fuos urgente iamhyemis afperitate afflidos fubtumultuari, Perdiccae conciliaturmuptijstç in ea compofitione cum eo côtradis,inde copias abdugt; citinThraciam.Simuldumhaecgeruntur,Lacedacmontifocqsex Pelopône- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ '

fo airumptis,duce Archidamo rege,rurlus in Atticam traijeiunt, fegetemcp ui tentem pafsim deftruxerc Nam Athenienfib.haud audacia tulit in aciem con ttalcdefeendere,quipperebus penuriafrumenti,fimulSd peftilentia cunda loedantepropè afflidis, in malam deinceps fpem deiedos animos habebant. Haeceo anno gefta funt. Prgfedo Athenis Euclide, Rom.tres tribunos con fularipoteftatecrearût,M. Manium,Q.SonticiumPrgtextri,Seruilium Cor-neliumCenfum.HorumtemporibusinSiciliaLeontinisChalcidenfiumco-lonis,Atheniêfiutncçcognaiis,aduerfusSyr3cufiosobtigitbellQ. Prefsiitacp LeoniiiiidS Uiribus hoftium,tum opibus potentiac^ Syracufiorum qua longe inferiores e Athenießbus tantdndifcrimen amittendaeperuimpatriaeaddudi,lcgatos Athenas mittSt, duxilium Otatum à populo auxilium,ut celerrimèfuæ originis urbê,iam incumbente tunt.

periculo,liberateproperarent LegationiseiusprincepsfuitGorgias rhetor, Gorgi^« orn» omnium actatis fuasfermonis acrimonia longé præftâtifsiraus. Ab hoc primo tor, uariaedicendi artes Sd exornationes inuentae traduntur, turn in exercitatione declamandiufuperitiacp cçteros adeo fuperabatomnes,ut àdifctpulis mi

nas centum acciperetpro mercededodrinaeiHic igitur Athenas ingreffus,tu in populi conuentum addudus, pro focietate öd auxilio impetrando concio-nabudus,multa uarié diflerere cœpitmbi pegrino quodâ dicêdi arrificio ufus, adeo diferta lingua fingula quacc^ ^fequi uidebatur, ut Athenienfes ingenits quidêacuto 3d natura eloquêtes(alioquinquocç fermonis percupidos) tâ cô-ptijtam'^ tel ici s admiratione proloquij captos, in ftuporc côuerterit. Primus nancß Figur is didioaû elegâtioribus inuenitur orationê orna(re,atq; aftedata

T 5 eioquend»

-ocr page 354-

298 Diodori Siculi

cloqutndi artecontentionibus contrarijs, membris, articulis comparibns,fp mihterdcficiencibus,aliisq5qnibiifdamhuiufmodilenodnijs uerboruiTijquç tunc quidem rei nouitate cuku pcregrino admira tioni crâpaliquam ue præ fc ferre gratiam fermonicp adijceredignitatem uidcbantur, Nuncnero ficubi trequennus eis ad faftidium quis utatur,garrulitateplena ndiculocp dignif-fima cenfentur.Poftremó impetrata Athenienfium cum Leontinis fuadcndo focietate, uirquidem in admirabiüadmirationeartis diflèrendi facundiae'cpa-pud Athenienfes habitus, ad Leontinosredtjt. Aft Atheniêfes,alioquimiam-pridem libido baud mediocris inuaferat Siciliæ capiendx,propter opportuni tatem loci,foliq; fertilitatem. T une quoc^ orationeGorgiaîiocundaîadânibi tionem audita,decreuereLeontinis auxilia ferre. Hac belli occafione oblata, confilium tegerejtitulo ac rumore fimulatofefecognato populo auxiliûim* ploranti ob nccefsitudinem negate non pofle:eorQ defenfîonis gratia ea mo* lirijCæterum re ipfa magis infulx totius fibi poteftatem imperiumcpuendicare properabant. Nam haud multis ante id tempus annis, bello inter Corinthios fie Corcyrenfes feruente,cum ab utrifep fumma contenderetur ope fibi conci' liare Athenienfium focietatem,idc$prxoccupare alterutrum certarcnt,prætii lit Corinthijs Corcyrenfium partes populus, eisep coniundus auxilio fuih^' pterea quod Corcyram urbem idoneo maxime ad inuadendam Siciliam loco îitamuidebât.Poftremô Athenienfes imperio iam pafsim maris nullorefiftéx tepotitijciarifsimis quoep rebus geftis celebri gloria,famaep pafsim potentiæ formidabileSjingentem fibi fociorum manum conciliarant, turn copiarum o* pumi^ magnitudinemaximas opulentifsimasc^urbesin poteftatê pugnâdo rcdegerantjingentemcçpecuniæuim coëgerant,quamreconditâadnccefsita tem habebât, iublatis ex tnfula Delo communis Grxcorum æris colla ti fiipra ioooo.talentorum:magnisprxterereaducib.acreimilitarisperitia,f3mac^ claj riisimis,quorum urbs ilia fœcunda fuerat, res gefterant. His omnibus fublatîr adducftumcg populu fpes ac fiducia coeperat,nomine gloriacp Lacedemonios fuperandi:tum ad Giæciæ totius imperium afpirantes, magna iam parte iien-Athenienßum ’^‘^ta, Siciliam ad id maturandum uotumcp alTequendum idoneam præoccu exbeditio in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contendere.His permoti caufis,decreto Leontinis auxilio,c.naues in Si*

iiq'lMw ciliammittunt:ducib.Lachete fie Charonde: qui Rhegiumadueâi,c.nauesà

' Rheginis 8(. Chalcidenfib,colonis traditas,fuæ clafsi adtjeiuntande enaiiigan tesdnfulasprimum Liparenfium, quôdfocietatem tuerent Syracufanor3,ex-currunt.Poft in urbem Locros glati, captis ibi $. Locrêfiam nauib. caftellS ob fidere ggunt.Tum finitimis Siculis auxilio Milxis uenientib.conferta pugna, uieftor Athenienfis manusfupraiooo. hoftium cædit,captiuoshaud6oo,pau-ciores abduxere,moxcp expugnato potiunt. Interea diS hxc fîunt,3dnauigant 4o.naues ab Atheniêfi populo miflacjutgenerofiusatcpferocius id iufeipi bel ■ ‘ lum pro maieftate urbis uideref. His præerant duces b'urymedon Sopho-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clesjcontradlis in unum locum maritimis uirib. Iam haud fpernéda clafsis ap-

parebat îso.triremib.inftruda.Dum itaeç bellS diutius trahi uiderent, Leontt ni defatigati,per legatos Syraeufas miflbs,rem côpoiuere. Ita triremes A thenienfium,bello foluto, reuehunt in patriam. Syraeufq uerô data Leontinisci-uitate,Syracufioscitiesomnes feceré: turn urbêdeclararuntmunicipium efle • Le bijdi A» SyracufarS. RebusinSiciIiaeoftatuconftitutis,inGreciaLesbijab Athenié-thenienßbus fibus defecere. Eos nancp accufabât, quod cum uoluiflentcohabitareomnes deficiunt, *Lesbofinitimihabitatores,Mitylencneosefte translatos.MifsisitacpadLa cedæmonfcos legatis, cum eis inita focietate, cÔfulunt Spartiatis ut fibi maris imperiû ucdicenf, utep ad earn rê hoc fint ^pêfiores, fufRcicres fe illis triremes curaturos pollicentHuius ita® cÔfilq nuncio Lacedxmontjs glatOjUeheme« ter ^audebâtjcôfeftimcp ad clalsium fe præparationé accingunt. Athenienfes uero eorû anticipâtes apparatû, côtinuô copias mittunt in Lesbum, côpletis quadraginta

-ocr page 355-

bibliothecae Lb. Xl. i99

qiiadragintanauib.creato duccClinippida.Isaflumptoàfocîjsauxrttôtràtjcif Mitylenem, Quo exercitu nauali Mictlenxi iiifo congregant in obfidionê.

Lacedæmoriorû enim, quod Mitylenaeis promiferant auxilium nauale, inter ceperunt Athcnienfes.qut ultra mille naues in Lesburrt tranfuexerânt,quibus Paches Epicletifiliusdelcdusduxfubitôoccurritin Mitylenen.Prçfenuquè inftrufto exercitu,urbéque obfidionê capta,con tinué in cam irrumpinid'quc non in nauium folum ftatione, fed toto etiam maris circo.

Cçterùm Laccdæmonij quadraginta quinc^ Mitylenentrâfmittuht trirèmes, quibiis præficiünt Acidam ducem. Qui poftquam ad Atticam appulifret,di' ïcedentibus fugientibûfque habitatoribus omnibus, regione penitus uaftatâ praîdâquediftributa,rèuertunturin patriam. AtMitylenæi partim fame,par-timbello prefsi, neque non feditione laborentes, deditioncm faciunt. A the-nisuerópopulo confultantc quidillis faciendumeflet,Cleo orator,homo crudelis uiolentus, populum incitabat, fuadens ut Mitylenæi ad unum in-tetheerenturomnesteorumuerô liberi cum üxoribus mancipio uendereri-tur:ad hanc igitur ftragem fuo populunl fermorte ufiç adeô incertdit, ut dein-feps nemo qui in fuam non iuilîet fententiam,repertus fit. Poftremo itaep per ^nalis iam ad Cleonis fententiam cundlis, fui repéntè ducis decretum Mityle-nais adnunciant.Hoc plebifritum cum recita ITet Paches, uenit Athenis alte-•■nnihuiccoiltrarium. Et Paches cognita Atheniênfium pœnitentia gauifus ^itylcnacos in côncionêaddudos,criminib.fimul amp;nbsp;maJcimis timorib.libera uit.Âthcnienfes ucrô dirutis Mitylenx mœnib Lesbiî totâ,excepca Methym u hzor3rcgione,fortediuiferunt.Talem Lesborumab Athcnienfib.firtemde-fcâio cft confequuta. Haud deinde longo pôfttémporcLacédçmônij ua-^5re,urbcmlt;$magnamilitum copia üi capere, captâmep munîreedéperunt» Cumiç nimis admodum diu urbis perduraret depopulatio ,'nullacp omnino præfidia ab Athenienfibus mitterentur,fame iam ingrauefeente Platçenfium clt;uium,qui partim neceffariorum inopia,partim urbis eruptioneconfumebS tur,non parua ft rages fada eft.Hæfi tantibus igitur illis,multâque inuieem du bia agitantibus, multis fane uidebatur, ut fedati expedarent meliora. alq Uegt; ^o,3pudquos uidelicctfumma erantrerum repofita gubernacula,ut node intempeftainhoftium irruerenteuftodias fuadebant:hacenim ratiOné faci-liorcm poftea in Athenas ingreflum fore. Obfcurifsimam igitur aliquam ob-fetuantes nodem, alt| ad urbis proruunt fefeque diuidünt monumenta, ad diruenda ciuitatis propugnacula : alij ucrô uias fcanfionéfquc ex inuei fis de-tnolitis'uemotnibus, ad auxiliandum militibus depopulaturis urbem præpS tant: per quas altj tranfeendunt mœnia, cuftodibûfque fingiilis confedis c5 fugiunt Athenas. Sequentiuerô diecuminiquo Lacedæmonq fociorüm ac-fcptam ftragem f errent animo, in furorem ea reuerfiomnem deincepsopegt; MtnnauantinidjUtdepopulatoresmilites fubiugarentur. Platçænfesintè-tim ob amiffàm uidoriam côfternati, mifsis legatis, non folum urbem, fed ftipfoshoftibusfuis tradiderunt. Lacedæmoniorum autem duces conuoca-to Platæenfium conenntu, fingulis nunquid beneficij in Lacedsemonios col-locarint,pcrcundatis:fingulis turn quibufque confitêtibus nullum à fe henefi rium colla tum,rurfus in terrogant, num quidiniuriæmali'ue Spartiatis intulif lentfminimê contra refpondentes,cundos mortiadiudicarunt.lta deprehen-fiomnes,ibi necati funnurbeq^eruta, agrum fub hafta uendiderc. Platæenlcs PUlnéettfrt i llacjdô Athenienfiumfacietate fequi,atc^ in fide incolumi officium tuen' per- Ldcedxrtio^ gunt,extremis immcritôcalamitatib obrutiinteriere interea dû hçc ficrêt,fae;. mjsnecantur^ ua Corcÿrêfes fedicio,concertatiocp ciuilis exagirare cœpit, his caufis oborta* Bello pugna'ue circa Epidamû cômifla, c aptis per Corinthios multis Corcy-ïenfibus,atcp in uincula publico côicdis,pollicebâtur Corinthiis,qjlubêti fe-Ipfos animo illis mâcipare uellêt,fide uinculorû liberatiôe illos certos facerêt.

Cum^

/

-ocr page 356-

JOO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

Cum^ perexigua inde cxeundi fpes ipGs offerretiir, per intcrnuncios Coritv thijs polltcentur,ft uincuîis foluantur,urbê fe Corcyram illis prodituros uerbaCorinthtjlætabundo animo excipientes,re côpofita,uinculisomnesfo lutos dimittût At Corey renfes ( imulato redemptionis precio, per quxftores ad id conftitutos nonnulla argenti talenta colligere: turn ad feruandam pactx rei fide intenti^ubi in patriâ uenere, coprehendentes eos qui in populo grana præftare confueuerât,omnes^ræcipue uerô multitudinis côcitatores iugulâl llatiimcp populäre euertunt.CæterS paulo póft Athenienfibus populi partes lubleuantib.Corcyrsei in libertaté reuocati,rnox ad puniendos euerfx rei fcdi tionisep authores accingunt.qui fupplict) formidencperterrefadi,adarasco' fugere,atcç ita dtjs populo^ fupplices fadi,uitam tutari pergebant.

Prçferfto AthenisEuthydemOjtrestribuniàRom.confuIaripoteftatccrea ti funt M Fabius.M.Falinius.L.Seruilius.Horû téporib. Athenienfes remijja per aliquantiim têpus peftilentiæ fæuitiajpaululG refpirare. Póft recrudefeetc code morbojurfus in îçuas calamitates rcuolui cœpere;adeô nanc^ labes ilia dire iaîue^miferosdifcerperepergebat,utfupra 4000. militum abfumcret/' quites ad 400. turn ex alia multitudine liberorum capitum feruorum^ fupra joooo.CçterS cum hiftoriç primû ftudium primat^ (olertia elfe uideat.cuius^ infsliti grauis^ cafus principiô caufas inueftigare, hoc loco neceflariumen, huius initia mali à nobis explicari. Igif hyemefuperiori cQ magna uisimbrin defluxiflèt,accidit primo perfundi folum omnettum imbre perftante iatn hu' Cäuf^ pe^is mefatfta ÔC diluta cûtfta in limum colliquari ac computrefccre : pleracÇ deinde Athenienfwm locacauacolluentepluuia inuadentecpcomplerijibitçinmodumlacusftag-nantes aquç,æftuartjs diuturnis fpeciem paludis contraxiftcjquibus póft æna tis foie concalefadis atep efferuefeentibus, contaminato per aeftum 8^ quiets liquore,auras inde craflàs tetricç odoris exhalare. His exurgentibus ac uento diftuftSjUeluti in peftifera intempérie amp;nbsp;aeftu maligno cernitur, aerem circutn proximum deprauari,peftilenttijj iam fpiritu coinquinatum,ineuitabiliterco fuefeente promifeua multitudine,uicifsim uirulêtius femper reddi. Eam quo-que mali labem adiuuit pabuli iam infetfti cÔceptum uirus. Omnes enim eius anni fruges humedae nimtum,amp; indecodo fucco uirulentæ uefeentes morta les inticiebant.Tertia pefti caulà accefsit,quôd eo anno uenti Etefia:,qua foli' ti ét ant tempeftate,minime fpirauerctquorum recenti flatu magna pars mole ftiae feruoris aeftiui remit« temperariœ folebat-Exacerbato itaep fupra mod«, faîuientecpaeftu,tumfole3etherecginnammato,eorporamortaliumnulloprae fidio defendi,nulla refpiratione recreari cum poflènt, urentem praecordia nähere ipirareep halitum cogebantur,unde öd morborum omnium genera,çftus intra uenas concept!,mÜeros exurebant: inde multos ægrotantium traditutn cftjUltro femeti[)fos in puteos fohtesqj praecipitafle,conatos co remedio flam mam intus fæuientê praecordiaép conficientê reftinguere. Verùm Athenienfes atrocitate peftilêtiæ adi, tantæ calamitatis caufam ad deos religionemc^ rc tulerc.Quaprocurationeexquibufdâoraculisperquifita,infulamluftrariiuv fere deo Apollini dedicatâ : quae polluta uiolatac^ idcirco put3batur,quod ad fepeliendaexpirantiumcadauera,pernefas,uelutilçfaimmortalitatis dignita te ufurpari ccepta effet Extrudis itac^ cBdis in Delo fepulchris,urnas otimes in infulâ Delo proximâ,cognomento Rhcniam trâftulere. turn legecautS,ne cui parère fepulchrum'ue defoderc in Delo liceret: tû ludos ôd tefta Dcliorum prifea inftaurauere,quæ longo iam têporeobibluerant.Dum in his procuran dis Athenienfes in terri tis ftudtjs detinerent,Lacedacmontj côcitis Pelopône. ftjs auxiltjs circa Iftmum in caftra ibidem poiita, le comparât ad inuadendam rurfum Atticâ. Cume^ terram fæuis concuti tremoribus confpicerenf,illo por tento non fecus aediuerfis aufpicqs numinecÇ irato deterriti, in patrias quifep fuas,reuocato propoft to,rediere.T'û autê içuis pleraq^ Grçcip loca coneufsio

-ocr page 357-

bibliothecæ Lib, Xll. 501

nibuscontiemuine,memoriçp!odit!3eft,utnonnullasurbés maritimas fubü dentefolojfupennfufa maria obruennt. In Locridetnm quoep qua intra mare porredum cuis lateris folum,angufto ueluti aggeris cuiutdâ tracru dontinert tifundumconftabat,ea difruptioneacdifcilsione,eoinnculo infulam illinc abfciiÏ3m,cui Atlanta nomen eft inditum.Simul diim liæc gcrunt«r,à Lacedç tnonijsuibs frachiniajCumuaftacultoribusfuppieretur,qiiâmutatonomine Heracleam uocari plaçait, inhabitatur. Htiiiis autem rei caufas huiufmodi accepimus:Trachintj iam antca multos annos aduerfus Oetxos finitimos po pulos bellum gefterant,in quo maximus ciuium numerus readuerfe gefta,pe tierat.Qiiapropter exbaufta iam,gc propè deferta ciuibus incolis urbe,poftu-laruntàLacedæmonijsolimcoIonis fuis,uti curam replendpciuitatis fufeipe Ldceâ^et^onif reuellët.atilli cùm cognationefuæoriginis moti, turn Herculis progenitoris Trdchittë ca=: fui memoria,quem prifcisolim feculis apudTrachinios habitafl'e acceperant, lonus dncunh ad eandem urbem inftaurandam ampliandamt^ accenduntur. Vnde ex Lace detnonereliquis.i; Pelopôneftjs quatuor mrllia delecloseôcolonos tranferi-bunt, tuin reliquis per Grçciam populis cuicunc^ colonia cômunicare libuif-lt;cE,iuspoteftatem'j,’ eodem cômigrandi faciunt. Plerofcç nouæ rei conditio, Uti folet,trahere;côiT\igrantem reeufari neminem, fingulos quofqj commode pro re quantum licebat admitti iubebât : atep hac ratione eo parua uticÿ turba adtfooo. multitudinem côfluxit. Repleta igitur loooo. ciuium Trachine, tu a-gro per capita forte diftributo,uocât urbê Heracleâ, mutato prifeo uocabulo.

Prçfe(fto AthenisStratocle, Komçtres tribunicôfularipoteftatc creati,L.

Frurius,Spurius Pinarius.Horum temporibusab zKthenienfibusDemofthe nés cia fs s s prçtor creatur,cui triginta naues militum,f3tis idonea manu inftru Demollhcnés lt;^aetradûtur.Hicaccitisà Corcyra quiiidecim triremibusdum milite CephaP Lnis,Âcarnanis ÔC Meflenrjs in Naupatfto fitis,imperato,colledis undi^ co- agros pijsitemigio in Leucada contenditabi depopulatus agros Lacedçmoniortim ti'atjcitin Aetoliam,acplerofcp earumuicos uillasq^depopulationibus uafta-’^^pergit. Aetolis contra conuerfis,atcçagmine fado in earn ruenttbus, acie confligitur.qua fuperati Atlienienfes,intra Naupadum fefe recepere.Cçterft Aetoli elato recenti uidoria animo, tribus Lacedçmoniorû militum millibus airumptis,in Naupadum expeditioncm ducunt.quosMeirentj,eius tune in-colæ loci in quem uenerant,contrà progrefsi repulere. Pôft Molycriam traie-lt;IIi,urbem earn capiunt. At Demolthenes Atheniefium dux, ueritus ne forte Naupadumquoep opppugnâdo uincerent, accerfitis ex Acarnanibusmille tnilitibuSjintraNaupadioppidumprçfidio mittit.ipfe in Acarnania uerfatus fortèinter explorandum, in mille Ambraciotarum milites in expeditionê cx-euntes incidit, cum quibus manus conférons, cundos fermé deleuit, turn ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Ambracia progreflbcontrauiribus omntbus populo, turfuscommifio cum eis certamine, Demofthenes maiorem eorum parte necauit : adeô ut urbs ex-h^ufta propèdefertaeç relinqueretur. Demofthenes igiteocertamine uido, peropportunâ fibi Ambraciæ^fidionemcenfet,fperansoppidodefertode-fenforibusfefacilèpotiturum.Oçterum Acarnanes ueriti ne urbein Atbeniê fiutn poteftatem redada, grauiores Ambraciotis détériorésïic cogertcur ui-cinos Athenienfes experiri, haud rem uoto fuccedere pafsi, fed illis feditione iam perturbatis, Acarnanes Ambraciotis conciliât!, pacem in centû annos cô ponunt. Demofthenes ea fraude Acarnanum circumuentus rpe,coeptoq3 irri tp,cû uiginti nauibus Athenas abnauigat. At Ambraciotæ re fua graui clami-tatepencobruta,atcç inancepsdiferimenaddudi, præfidiaLacedæmonioru fibiaccerfunt, Athenienfiummetu perculfi. Demofthenes uerô dudo inPy lum exercitu,locum ilium adortus eft intra fines Peloponnefios munitionib. ciicûuallare, acueluti propugnaculûquoddâfibi in hoftis folo parare, tarnet li munitus antea fatis haberet: qppe in Melfenia pofitis ab ipfa urbe ftadqs ab

fensquad

-ocr page 358-

^02 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

fens qnadd.igcntis. Tunci'tacç cum ôi plcræc^naucs, S)C firma idonea^mili' turn manus adefîetjUiginti dierum opera Pylum circûmiinijt. AtLacedæmo-ntj audiw Pyli munittone,magnas fatis pro re copias confrahunt,pedcftrium fimul ôC naualium miütum : deinde triremibus in Pylum nauigant ,qtiinc^ quadraginta apprimè inftruÔis, peditSad duodecim millia ineandêexpedi-tionem educunt-Turpeenim ac pro uetuftafui nominis gloria prorfusintolc

' randum ducebantjcos quibus nuper agro fuo in Attica ab hoftedcpopulatio nibus uaftato,fuccurrere non folum, fed ne extra quidé mœnia prodire baud animus tulfHennunc intra Pcloponnefi fines ultro uidloribus incurfare, loca fbi impunépromunitionibus,ppugnaculis^^occupatatenere Hçigiturcogt; piædudanteThrafymedoedudæ,proximaPylocaftrapofuere. Libidofu-rorep idem cundos rapiebatad locum pei uim recuperandu, pericula omnia adiré, nihil intentatum relinquere, dûmodo Pylo potiantur. Naues igitur ad-dudas contra,in proram aduerfus portus faucesaditus^ in fepti fpecicmjCÓ-fertis carinis fta tuunt, ut undiep ingreffus hofti adnauigatioep abarceretur. ta pedeftribus copij s munitionem adorti,per fuccefsionem oppugnando perfi-itéré, contentione^ obftinatifsima périclitantes obflupenda certamina eJe-rejabores inauditos SC pericula tolerate. Cæterum in infulam Phaderiam intra fludus in longum porredam,qua portus tranquillior, SC uentorum ui tu-tior unda reddebatur,ingreiruscp facilior patebat, robullifsimos quofd? Lacc darmoniorumfociortimcp militum exponunt,confilio hoftisinoccupando loco prçueniendi ; quippe cuius ad obfidionê maximas opportunitates fitus prebebatCumepdiuturno per dies fingulos in oppugnadismunitionib-cer^ tamineuariofàticiarent.plen'cpexlociseminêtibusetpropugnaculismurorS nihilo tarnen fecius inftare,haud ufquâ uim ferociamcp,emittere, frequétesin deconfo(siintcrire,necrari uulnerari. Athenienfes uero occupatoiampridé locOjaudacpSt^corroborata nature fitus'ueilliusmunitione, turn telisiaciilo-rumtp multitudine, rerum'pomnium ad defenfionem requifitarum copia çô-muniti,prompte inftanti hofti ubicpadelîè,attpindefe(rere(jfl:ere:eocp conté tius obnixiuslp dimicarequôd fperabant ca munitione defenlà, cœptoip obre to, fe reliqua deincepsems belli momenta tumulfus'cp omnes intraPelopon-nefi fines contributui os: turn inde perexcurfationes parnculatim cunda infe ftandojdepopulaturos agrum hoflilem,rollicitudinecp perturbaturos omnia Cum'vp iamutrinq; fummisuiribusfummotpconatuab his oppugnando, ab illisdefendendorcfftendoLppericIitaretur,SpartiatiSadmurosperimpetutn agmine uiolento fuccedentibus, præclara ubiep uirtutis edebantur fpedacu-Ia:acplerofcp incredibili dimicantes audacia, pafsimdiuerfis inlocis cerncrc Bra/îdlt; forti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;longé ante alios Brafidas fortitudinis ac ferociae palmam uidetur

' adeptus, Nameumextriremium prptdribusnulluscarinamterrgprimusap-pellereauderct,deterrituslittorisafperitate8CdifficultateIocorum,prçtorillc magna uoce nautam fuum è prora procul inclamat, iubetep ut nihil de carina prorfus curando,quantis adniti uinbus pofletjtriremem in terram contorque at. T urpe nanc^ efle Spartanis, quibus animam pro uidoria femper effundc-re promptum (it,nunc in eandem necefsitatem pofi tos, parcere malle carinis, quam uinceretac coram fpedando, pati Athenienfes per uim Laconica poti-ri. Poftremônautaappellerecoadio,fimulactriremisad terraftetit,illeinde-feenfu colledis armis adftans,hoftium agmêin fe irruentium immoto corpo. re excipit : plerofqp primo cogreflu ante alios celerius audaciusqj occurlantes necat.Deinde multitudineingruente,cum multa in unum undiq^ tela contjee rentur,crebris in aduerfum corpus idibus ßuciatus,nihilominus contra per-fiflerc.Poftremo multo per uulnera manantecruore, iam languentibus uirib. animo'q? labante, brachium extranauis oras prolapfum cxtcnditurfemiuiuo, clypeus fimul fluclus obruentis, in mare nanq;( deciderat, depreflus pondère, fimul

-ocr page 359-

bib'iothccæ Lib. Xlî. joj

fîmul fiiOjfiniftra dclabitur, quem mox obrcptinn hoftes abftulerc. îpfe iierô magna cædc édita inter aceruos cadauerum, femianimis ex naui à fuis excipi tur: tantum ncmpe cæteris uirtute audacia^ præferendus, quantum omniû indicia, diiciplinæ^ ipfius militaris, maicftatem legem qj fupcrauit, ut quod cæteris capite luebatur,fi quis in pugna çlypeum amififlet,huic in eadem eau fade{.yehenfo non fupplicn modo cenfuram illamattulcrit,fedadfummam prope glorram adfcriptum merit. Igitur Lacedæmoni) afsiduis oppugnatio-nibus Pylum tentantes,tametfi frequentes pugnando cadcrcnqferocitate tarnen obninatis animis inflftere,nihil arduum pcriculofiimqj recufàre.Ccterui cortunæ ucrtiles ludos inconftantiam^ quis admirari perget, remtç ipfam a-pud Pylum geftâ, ludicro perfimilem cernens, Athenienles alTuetos mari ex Laconica Spartiatas repellendo fuperiorcs fieriicÔtra Laccdæmonios in pro prio folojConfcitos ex mari hoftes inuaderc,ut qui pedeftribus certaminibus âflèuerant,maritima pugna hoftemlaceflèrefuperareq5contendercnt:contrà Quibus claftè dimicare fofitum erat, pedeftri concurfti terra infiftentes prohibèrent inimicos. Cum ttaep diutius obfidio trahcrctur, Athenienfium claftè circiimundiquelatè maris traclupotita, turn terris a.nnonam importari pro-hitgt;ente,qui deprefsi in infula tenebantur, ad extremum famis periculum ad-duâi,fummè trcpidare,Slt;ad omnia nequicquam uerti confiliajquorum cafti perculft Lacedaemontj,legatos de re componenda mittunt Athenas. ubi de cÔpofitione nihil aflèntiri indent,poftulare pergunr,ut permutahdo,rem pâti captiuorum Athenienfium numero penfarentnihil rurfus horum ab Athe ’Menfibus concelKim : inde legati per licentiam palam Athenis proferre. ea tefatisapertè confîteri,populum AthenicnfemLacedæmonioslongefepræ ftantiores habere: quippe quibus par captiuorum permutatio baud æqua ui faeflet. Igitur Athenienfes rerum neceftàrium dtfficultatedebellatos eos qui in Sphadteria ftabant,omnes in deditionem accCpere. Fuere qui turn fe dede nint Spartiatæ centum amp;uiginti, fociorum centum odfoginta : quos omnes Cleo dnxuindos Athenas mifit.Eofdem populus feruaredecreucrit, fi poft fentLacedæmoni] ad foluendum bellum adduci: fin dimicare perrexiftènt, tiincnecare captiuos uniuerfos/Poft hæc ex his qui Naupaclum incolebanq incfrenijs,dele(ftu habito,robuft»fsimos quofque, turn ex reliquis foctjs ido-neammaniim accerfunt,quibus pro præfidio impofitis, Pylum defendendu tfadunuratiMeftènijs odio Spartiatarum promptifsimos fore ad infeftandS, Laconicam, ipfaloci munitione in tuto pofitis. Igitur Pylires eo in ftatu eraL i^rtaxcrxes uero Perlàrû rex intcri]t,cum annos regnaiïèt quadraginta. Xerxes regno fulccpto,annum regnauit. In Italia uerô cum Aequi in bello defei-niffent à Romanis,ipfi dieftatorem dixere A.Pofthumium,L.uerô Iulium ma giftrum equitum. Hi magno comparato exercitu, contra defeclionis autho-

in expeditionem prohcilcuntur:ac primùm depopulationibus poflèfsio-

ncsdiriperepergunt. MoxoccurrentibusAequisacieinftru(ft3,conlcritur v.ontAnoru^ certamen.Romani uieftores magna hoftiûcçdefacfta,p)leroft^ uiuos capiunt, hellnm in Aè •nultiscppotitifpolijs manubqs locupletantur.Pofteam pugnam qui defece çiuos, bntfradis clade animis,in ditionemRomani imperq rcdiere.Cæterum Poft bumius ob rem bello præclarè geftam,more patrio triumphum duxiuHic de Pofthiimio fingulare quoddam atep penèincredibilefacinus commémorât, inacienamcpferunt pugna accenfa hlium eins audaciapræftanti amp;dîmican diftudio traefum, longius profilqfle, extra ordines fcilicet à pâtre inftitutos: quo commiflb,mox à pâtre correptû,ac fcuere,more patrio,in eum capite,ue luti defertorê ordinû,uindicatum.Elapfo anno,præcrat Athenis IfarchuSjRo

confules creati T.Qinntius,amp; C. Iulius : apud Elios Olympias agebatur dciogefima nona,qua ftadio uicit Symmachus fecûdô.Ea tempeftateNicias biicerati filius,dux ab Athenienfib.creat, cui fexaginta triremes cû tribus ar-•n^torâ millibus Eraditæjiulftim^ uti ad focios Lacedæmoniorû depopulan-

dos

-ocr page 360-

504 Diodori Siculi

dos pi opcrarct, qui rebus paratis enaufgat in Melun primatn, clafTc delata Nifiiegfffj agrum d«ripercfeftinat:moxadurbem conuerfus,compluiesibiperft3ndodi aduerfus La^ es,eatn pugnando cöcendir. Sola enim exCycladib infuliSjquippequæSpar cedæmonios. tiararum colonia erat, in officio focietate Lacedæmoniorum perleuerauerat. At uero Nicias ftrenue ledefendentibus oppidanis, urbis expugnationc defperata, inde adnaui gat in Oropum Bœotiæ : relidis ibi nauigrjSjin agrum Tanagræorum copias inducicubi alterum exercitum cöperit Atlienieniium, quê Flipponius Gaiiiæ filius ducflabat. lun r^is itacp copias utrifqi uniuerlüm pafsim agrQ popuiationibus peruagantur. Tum uero fhebana iuuentus ho-lii cundla uaftanti occurrit:confcrtacp pugna,uincGt Athenienfes,magna ho-ftium cædeedita. Confedloitacç certamine, redit Athenas Hipponicus cum coptjs fuis:cçterum Nicias naues repetens, in Locrida ferturiau^ ex agio ma-ritimæ oræ prçda popuiationibus ada,quadragtnta triremes à foctjs müîas ac cipit.ita ut centum carinis iam claflem coadam duceret:tum delecfu peditum habito,magna copiarum ui contrada,Corinthum intendit ; ibiêp cum milites exponere properafleqoccurrêtib.acie inftruda Corinthtjs,Athenienles duo-bus prælrjs conferto certaminc,bis bollem fudere, magnacp hoftium cædeft' tfla, erexere trophzum : ad odlo naneg ex Athenienfi acie cecidifie traduntut, Corinthiorum fupra trecentos cæfos confiât. Inde Nicias clafle in Cromonc traiccfla,diripit agrum, caftellumçp ui oppugnando cœpitimox inde foluens, in Methonam properat ; ibi^ munito confeftim altero caftello, pra fidij fatis turn ad loeide^enfionem,tum fimul quod agros finitimos depopulandojom-nia'c^ circum hofti excurfibus dirmiendo infefta faceret, imponit. Ipfe mariti-mam depopulatus orâ,remigtis Athenas reuertitur. His peradis,naues lexa-ginta cum duobus armatorum millibus in Cythera dimittunt.quarum Nicias cum quibufdam al ijs prætor curam gerebat. Hic appulfa ad infulam clafle,co caftris ad urbem pofitis,oppugnare pergeret,tandem coadlam ad certain con ditionemfidfœdus,indeditionem accepit. Moxpr^fidtjsinfulaconfirmata, Peloponnefum uerfus en3uigat,maritimac^ eius loca pafsim cundla depopo lando diripiendoep uaftat,Thyreascç inter montana Laconicæôd Argiæfiw^ fxpugnandocapiens,populumindeomnem captiuumabduxitinprædâ^ feruitutê,mœniacg euertit. T um Aeginetas omnes ilhc habitantes, caftelhi^ Sdpraîfidfj principem Tantalum Spartanum Athenascaptiuosmifit,quem cum reliquis captiuis Sd Aeginetis Athenienfes in uinculis habuerunt.

Intereadûhçcgeruntur,Megarenfium rebus admodumafflicftiSjhincbeno potentia'.:^ Athenienfium contra urgente, illic exulum infeftante manu, ateg intellinadifcordiafeditionecçfibi’cundla diftrahéte,cumperlegationesinict fe de recipiendis ciuibus ultro citrof:^ miiïàs ageretur, ac iam ad compofitio-nem res inclinare uideretur, nonnullfciues odio exulum per clandeftinosin-Megilt;r4pro» ternuncios,ducibus Athenienfium pollicêturfeprodituros urbem.acreiam rf/tKr Athenië parata,ubi accefferint cum armis,nihil remoraturos facinus. Igitur imperato-res re compofita,Demofthenes amp;nbsp;Hippocrates proditione intend, nodu lex centos milites intra urbem mittunt,quiab authoribusproditionis intra mœ-nia admittuntur. Detedla demum uulgataq? per urbem proditione,populum répété grauis feditio diftraherecœpit, diuerfa omnes fendre, altjsalia placere: pars A thenienfium,alrj Lacedæmoniorum focietatem prçferre. Inter hune tu multû é media turba quidam fuo fpontc proclamauit, ut qui uellcnt,3rma po-nerent cum Athenienfibus ôd Megarenlibus.Quo audito,Lacedæmonij reli-dlos fe circumuentoseçà Megarenfibus cernentes,qui mœnibus Jongis prpi-dio ftabantiillico relidla loci ci.iftodia,in locum nomine Ni^lpam, quod erat ar mamentarium Megarenlium,fefcrecipiunt,quéuallofoflacp repente obliruj dlum, Athenienfes pergunt oblidere. Nee mora,accerlids ex urbe Athenaro fabris artificibusqj,muro Nifæam circumcludunt.At uero Peloponneftj ueri-

-ocr page 361-

bibliothecæ Lib. XI î. joy

K,ne per uim capti nccarentur onines,Nifæam fazdere paclo tradunt obfiden tibus. Rebus ig’tur Megarenfium eo fratuuertentibus, Brafidas accepto cxLacedxmonc rcüquiscp Pelopôneftjs cxercitumagno, Megara cum cxpe ditioneproperatihi'nc Aîhenienfesaductu fuo pciterrefados,ilJicoexNifæa cxturbar,urbemqj Megara libertati pnTcæ reftitutamreconciliatLaccdæmo-niorum focietati/Jpfe pcrThciïaliam iter tendens, in aperta planai^ Macedo-niæperducitur. Poli inde traqciensAcanthumuerfus, arma iunxitSlt;f focieta-tem cum Chalcidenfibus,acprxcipuam Acanthiorum urbem modo minis in euflo terrorCjinterdum blando fermone affatus, ut ab Athenienfibus defeifee tent,tandem compulit. poftaliorum quocpThraciaî populorum,plcrQfqjfo-cietati Lacedænaoniæadiunxit.Cæterum cupiensclarioribus geßis majority bello rem profequi, milites exLacedæmoneftbi accerGt,atcßidoncam manu côtraherc properat: Spartanisuerô inftitutum erat, Ilotarum optimos quofcp fortifsimos'que delereadcirco mittunt ex eis mille, quofcunque audacia uiri- LuceditmoniJ busep elatifsimos indent: plerofq^ corum rati inter uaria certamina pugnamq; dolo cafuros.AIiud quotç fœdum tetra in eos crudelitate, uiolentum^ admodum necMi. coaimifererquofadlo rem magis Ilotarum fedeprefluros arbitrabantur.iulîè-tenanq? per præconcm,ut ex Hotis quicunqj unquam beneficio Spartam affe ciffent,nomen quiltp fuum feribedum prolerret, pollicentu^fe eorum liber taticonfulturos.quorum cum ad duo millia nomina protuliffent,mâdant for-tffsimis prudentifsimis'ue quibufep, uti cos intra lares quenqj iuos occupâdo necarent. Supra modum nanep uerebantur, ne quando forte per occafionem rebus nouandis,uti crantfemperintenti,iunda cum hoffe manu,rem Sparta-nam tn periculum ôô dilcrimcn adducerent-Tamen acccdêtibus Brafidæ mille Ilotarum armatis, tum pafsim dcledu à foeijs habito, prçfidîjsqj mifsis, ma* gna copiarum uis brcuicontra(ffagt;Brafidæaffitit. Exercitus itaqjmultitudine Amf'hipotis htnul a roboreconfifus,Amphipolim uerfus expeditionemducit. Haneur- «rtj. bcm initio conderc adorfus eft Ariftagoras Milefius, dum Darium fiigeret, Pctfarum regem.Mortuo ipfojcoloniscp cThracum genteErdona cieeftis tube,anno poit id patra turn trigcfimofecundo, decern millia colonorum eo dc-duxere Athenienfes:qutbus rurfum à Thracum manu deletis,apud Drabefeu •nteriedobiennioreftaurantitemcolonis codem tranferiptis Apione ducc.

Vrbem igitur perfæpe bcllo tetatam, armis'q? affiietamjnec paruo ad rem,fi ca peretur,momento futuram,BraGdas in poteffatem redigere adoritur.Qui du dis ad earn coptis,caftra ponti proxima ponit, initiotß fuburbium per uim ca pit:quoperterrefa(ffisoppidanis,urbemea conditioneaddeditionemcoegit, cuiep ut difeedere uolenti fimul rebus fuis fumptis,impunè abire liceret.Mox hoc fado, pleraecß finitimarum gentiu urbes indeditionê focietatemi^ uene-te,in quibusdmnifsimajfuere Syma Galeplus, ambæThraciorû coloniæ, Myrcinnumeç Edonicum oppidum. Dehinc ad ædificandam quoeç in fluuio Strymoncclaflèm,mentemcuramcp adhibuit, fupplemcta'cp exercitus exLa-cedæmone reliquisC^ foctjs fibi acciuit : ibicp pleraiq^ graues armaturas extrui fecit,quas inermi iuuentuti diftribuit, cum relis, iaculis,frumento,uedigalib, reliquo'cp rerum omnium apparatu apprimé curatoVbi cunda fibi in prom-ptu uidet, copias urbe Amphipoli educi t. inde in locum cui Acle nomé extat profeduSjCaftra per eas partes agebarlnhacquint^ celebrantur urbes,quaru quidem originem Græcam ducebant, Andriorum uidelicet colonipreliquas barbarica promifeuè turba,populicp Bifalticorum bilingues habebant-His o-tnnibus in poteftatem redadis, ad urbem Toronam copias duxit, olim colo-niam Chalcidenfium, fed imperio tamê fubditam Athenicnfi; proditione per quofdarn oppidanos parata,nodu intra mœnia admiflus à proditoribus, T o rona tutô fineq? diferimine potitur. Res itaep à Brafida eo ufcp proueda cft eo anno. Per idem tempus dum ea geruntur,Delum acie inftruda côcurfdm eft y înBœotia

-ocr page 362-

JO« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

t'n Bœotlt;a,ab Athenfenfibus contra Bccotios, bdlo inter illos bis caüfis obof' to.Plerofcg Bœotiorum cceperat ea tempeftate faftidium,patritiæcp potentiç odium, penes quam (umma imperij reicp publicæ adminiftratio uerfabatur: inde afsiduis confiltjs quærcre,quo'nam modo rebus patritiorum euerfis, flatus populäres urbibusinftituerenthuiufmodiconiurationis principes. Qux ftudia quo tenderêtjCÓfilia^ omnia ducib. Athenienfiû Demoflheni ôi Hyp-pocrati exponunt, pollicenturque fe prodiruros eisurbes Bœotiæ. Placuit tanta ducibus occafio,0^ facultas clarifsimae réi gcrendæ oblata. Diuifisq^ inter (ecopijs pro rerum difpofitione alTequenda, prout id momehti requiretc uidebatur.Demofthenes maiori parte copiarum affumptajtratjcit inBœotiâ, ibiép proditionem deteda coperit, Bœotios^ iam prpmunitos, firrna pafsim cunda prpfidtjs tueriJta fpe fruftra adada,negocio infecflo inde difcedit. At Hippocrates cum omnibus Athenienfium uiribusDelum petens,locum oc-cupatjtumBœotiorûquos accurfuros eOjUti côtfgit,rebatur, anteuerterepro perans agmen,Delum circQ undii^ munitionib.flrmat: hiclocus Oropip pro ximuSjiuxtaBœotiç’montesadconfinia iacet.AtuerôPantœadasBceotiofS imperator,accitis ex uniuerla Boeotia militib.cÔtra DelG cum ingeti manu $ raptifsimè prpficifcitur. nâ pedites baud 20000. pauciores, equitum ad 1000. dudabatiÂthenienfium copiae numero quidê fuperabant hoftê,uerùm baud parib.tedi armis prodierât Nam repétino prçruptocp euocati imperio ex ur' be,ueluti tumultuario excurfu fefe proripuerant,armis ut cuicç trepidanti ob' 'Athentèfium uiumfuit, alTumptis eruperant. Vtrotç igitur iam procincto exercitu,3nimis pMgndc«/« ad ma nus conferendas accenfis, acies utrincp infturi cœptæ, primûmcp apud üoeotijs. Bœotios dextrum cornu tenuere Thebani,finiftrum Orchomentjsdatum, medium agmen Bœottjs fuppletum:in fronte ucrô pro totaaciedimicabant ht quos illi aurigas aflefforêscp appellant,trecenti deledo robore uiri.Parte a-ïia Athenienfes quoc^coprjs in aciem edudis^ ab boftemanus côfererccogS tur,accenfa'cg per équités pugna,cum ferociter utrinc^ dimicaretur,fpuiente g ordines certaminc, ^tinus Athenienfium equitatu ftrenuè infiftendo, aduet' fus hoftium turmas in fugam uertunt.Poft bec concurrendo peditum acie,ul-tro citrocp iam uolantibus haftis, Athenienfium cornu,cui contra Thebanam iuuentutêinftru(ftoagminepugnareobttgerat,primùmuipulfum funditiif: reliquideindeBœotiorum ordines à reliquis contra fufi, in fugam uertuntur, quos précipites Athenienfium manus agens cum multa cæde,adcertum ufe^ fpacium eft infedata. Interea uerô Thebarum phalanx robore corporum uir-tutéc^ longe epteros antecedens, ab hofte infedando ad fuos tuendos côuer-f3,in agmen Athenienfe incidit,quod uidoriæ fucceflu Içtum graflàbatur: rur fusep redintegrato uidores cum uidoribus certamine, funduntur Athénien' fes. Hac clariftima potiti uidoria Thebani, magnâ roboris uirtunfcp gloriam baud immerito retulere.Atuerô Athenienfium profltgato exercitu,parsinO ropum alij intra Deli munitiones confugere: tum miicête uariêcundos ordi' dineSjôC agente fuga,fuere qui mare uerfus ad naues iter tenderent,altos in a-lia locar ac quoçuncp proximam fugienti falutem pauor oftenderat, impetus fugiendi diuerfos egif.fuperueniente node ab infedatione ceflàtum cçde, Bœotiorum circiter quingentos non amplius cecidiflè proditum eft,Atheniê fium maiorem longe numerumtac nifi nox cpdem interpellaflet, eorum maxi ma cecidilîet multitudo. Tenebris itaep interrumpentibus, infedaqtis hoflis impetus ipfe fugientibus opem fàlutemcp attulintametfi tantam occiforûple-bem acceperintjUt ex manubiarum precio fpoliorumcp magna à Thebanis in foro porticus extrud3,æreîscp ftatuis ordinata conftiterit. templa quoque armis,porticûfcp circum forum ex acceptis cadauerum fpolijs xre munitæ: turn Deliorum ludi ipedaculàq^haceadem pecunia parata atqueinftituta. Deui-dapugna Bœotij extemplo Deli munitiones oppugnationibusadorti,loc5

micando

-ocr page 363-

bibliothecæ Lb. Xll. jot

peruimcapiunt,pleraquepraefidt}Delumdefendennsmulntudoftrenuèdi-micando cecidinducêti capti, teliqui fuga in naues compulfi, cum rcliquis in Atticam reuerfi funt.Igitur Atheniêfes talibus infidtjs Bœocias opes adortos, tanta actam fœda clades deinceps ab huiufmodi incepto cohibuit.ln Afia ue-to Xerxes rex rum annum rcgnalîct,mortem obijt.NÔnüllifcriptorestradûc duobus non amplius menlibus in regno uixiffe. cui fuccedes in regno germa nus eius Ogdianus,feptem mêfibusimperauit. Hunccum Darius interemif-letjipfe regno adito,rcxitannosdecêamp;nouem.Bx fefiptoribusautem ab An tiocho Syracufio Siculorum hiftoria in huncufep annum deduda terminatur nouem uoluminibus comprchêfa,quam à Cocalo Sicanorum rege orfus edi-dit. Præfedfo Athenis AmyniajRqmæConfulescreatt C.Papirius,5lt;L.lLi-liiis. Ea tempeftateSicyonijeotempto obcladcm adDclum acceptam,Athe nienfium imperio,deficiunt ad Lacedæmonios:ac Braüdæ exercitus Laconi-ciinThraciauerfantisimperatorijUrbem tradSt.Gæterumin Lesbo poft cap-tam ab Athenienfibus Mitylenen, quiindetuncexeacaptiuitateeuaferant, ptofugum turba ingcns, tametfi iampridem multa pro reditu in Lesbum mo-liti^nequicquamlaboraflentjtunc tâdemea occafioneconuerfi, Antandrum occupât,attç inde afsiduis eruptionibus beilum perenne cum præfidio Athe-oienfium quo defendebantur, Mitylenae gerebant. Qriorum infeftationibus lacefsitus contra, tandemep irritatus Athenienfis populus, duces cumcoptjs ad eos debellandos mifit Ariftidem amp;nbsp;Symmachum : qui nauibus in Lesbum traiedi,mox afsiduis oppugnationibus hoftem defatigando, capiunc Antan drum,pattern^ exuium neci dant, alios urbe etjciunt, præfidijscp ftatis ibi ad defenfioriem relidis, remigqs ex Lesbo difcedunt. Poft hæc LSmachus praetor decem triremes dult;ftans,in Pontem nauigat,tum per flumen nomine Ca-chetum remis fubigendo nauigi3,Heracleam petere adortus,naues omnes a-mifit.lngenti nanque imbrium procella praccipitante,cum fluuius repentino, titfit,utolentóquedefluxu raptas, ruentibus undis omnia fecum traheret, na-ues baud uim uifFerre ualentes,in quaedam loca afpera SC uadofa contortç,flu . du rapiuntur.illifis'que terrç carinis,difcuflu atque penitus difpruptç omnes. Cxterutn inter Athenienfes SC Lacedxmoniosannuae induciæhis conditio- ^^themen» nibus amp;nbsp;foederibus padæ, ut quæcunque tum utriqueditione tenuiflent, eo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fede

rum proprium utrifque ius imperiumque eflet: turn colloques crebró inter fe ha bitis,m ulta de bello diftbluendo diOererCjid omnibus confilium placere, Placatis tandem ab ira atejue odio 8C contentione difcedendum. Lacedæmo-nios fummum defiderium, fummaque cos qui in Sphaderia capti fuerant rè-cipiendi cupido ad pacem maxime trahebat. Re cöditionibus foederibufque antea prædidis compofit3,de reliquis omnibus magno inter fe confenfu per-ftabant, de Sciona uero difceptari ab utriique cœptum, multaquc contendi: tndere in altercationem ÓC certamen duda, fcedus folutum, rurfus'que armis fumptis, bellóque redintegrato,deSicona pergunt inter fedecernere. Per ide tempus urbs ipfa defecit ad Lacedæmonios : quæ caufa acrioris odrj, peruica-ciorifquedifcordiæincendiaconcitauit. VndeBrafidas ex Menda SC Sciona liberos apportansamp;f coniuges,reliquamque fuppelleClilem quænecelTaria ufui parata erat, idoneis præfidiis eas urbes firmat, euneftaque defenfionibus munit.Athenienfesfacfïiindignationeirritati,decreto ftacuunt,Scionæosom neSjfi quando in manus ueniuentjpromifcuè nu i 1 i parcendo ætati,internecio neextinguere, clafsémque triremium quinquaginta in eos armatam mittunt. Hancprætoresdudiabant NiciasScNicoftracus,quidult;ftaad Mcndam prima clafteurbemcapiunt, quorunda proditione traditamtmox Scionam circa uallando obftruunt,ib!ique in obiidlonepofiti, afsiduis oppugnationibus ir-tuptionem tentare:quos contra refiftere impigrè,qui præfidio locum tueban-tur,ingensiuuenum manus îiaculorumprætereafrumenticp copia fubuetfti,

V 2 tum reft

-ocr page 364-

jog Diodori Siculi

tum rdiquarum rcmm apparatu munito loco,facilè repentinos hoftium infill tusrepelierejmunitionibus iubire conantes exemincnti defuper uallo tela eonrjciendo plerofquctransfigere. Haecigirureo anno gefta traduntur.

Piæfedo Athenis Alcæojiomæ confulatum adiere Ftnderus Lucretius, amp;nbsp;L. Sergius Fidenas. Horum temporibus ab Athenienfibus accufati Delij, quodocculcam cum Lacedæmonrjs focietatem iniflentjeorürnque dam partes fcquerentur,ex infuia folóque patrio etj ciuntur omnes, urbémquc ipfi in-colis replere. At Ddtjs expulfis u3girque,Pharnaces Satrapas urbem Adamy tium tribuit habitandam.Interea ab Athenienfibus Cleo piebis princeps dux creatur,cui magna peditum manu tradica,populi iulKi mandatum eft,ut in lo-ca Thraciæ copias traijciat. Ille Scionam remigio ddatus, adumpta ibi militS parte, eorum fcilicet qui ad obfidendum locum perftabant, abnauigat inde, Toronamque contendif.exploratum nanqiie habebat, Brafidam ex eis locis iam abîjfle,prç{îdiûmque T oronç relidum baud fatis firm um inualidùmque ad loci defenfionem. Caftris itaque urbi quamproxime pofitis,terra mar'ique undiquc oppugnationem adortus,tandem ui capit, puerofque öd mulicreso-mnes inde in prædam feruitutêmqueadduxinuiros uerô Öd præfidia pro capti uis habita,uinculis iniedis mifit Athenas, tum rdido in urbe præfidio,copias inderemigqseducit,atcg StrymonemaduerfusThraciæfluuiumcurfu conte dit,illic Heroni caftra admouit, ea triginta circa ftadqs urbs ab Amphipolidi' ftabat: dum arcem expugnare adoritur, comperto BraOdam circa Amphipo-lim cum coptjs uerfarl,moxin eum expedito agmineproperat.Atuero Brafi' das ubi aduentare hoftem iamque hoitem adelte comperit,coptjs in acie edu* disjobuiam ire promptus pergit.inftrudis utrincp ordinibus cum graui cctta mine acöenfoftrenuèdimicaretur,ftaréntque loco inconcufle cohortes, agmc agmini,miles militi infenfus infiftere.Initio quidem res par, pugnaquediuaft cipiti concurfu ducebatur : poft ubi impcratores ipii circumferri, ac quenque fortifsimum hortarkcEpere,obnixi eo periculo,pro fua utertp uirtutedeccrni uidoriam: dum colledis uiribus atque accenfis in immenfum utrinqp animis ad uincendum a trocifsimè ferocifsimeép concurrcretur,pleri($ clarifsimi in U' tracg acie uiri cecidere:quos in confertifsimos hoftium cuneos fecum quacun que penetraftent impcratores ipfi gloriæ ambitione trahebät:ac Brafidas qui-dem fortifsime ante omnes pugnans,inter ftratos à fe hoftium aceruos, hcroi-Cleonis interi cè uitam tradidit interfedo pariter inter dimicandum altera ex parte Cleone, tuf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utracß acies amifsis ducibus titubare ac uarie fluduare coepit. T andé uidoria

inclinauit ad Lacedæmonios,trophsum^ erexere.Cxterum Athenienfes re-ceptisperinduciasfuorücadaueribus, fepulturaccp traditis,inde Athenas uer-fus abnauigant.Nunciata poft Lacédacm one à quibufdâ qui in aciepugnaue-rantjdomumep iam redierât,uidoria,fimul 9^ morte Brafidæ,matré dus audi-to pugnac euêtu percundatâ à nunctjs ferunqqualê Brafidas in aciefe ptÇ‘’'J** fet:refpondentibus illis,omnium longé Lacedpmoniorum apparuilTe fortim mus, fortifsimeçp dimicaffeieandem lubintuliue,B rafidam lilium fuum bo^ fanèfortemcpuirumfuiflè, plerofc^ tamêalios longé feuirtuteprxftâtioresot habuifle antea,ô(^ reliquifîe concities.His uerbis pafsim per urbem diuulgatts, Ephoros indices publicishonoribus ac laud ib.ornaftemulierë,cui patriælau* des maieftas publica nati fui gloria chariores extitiftent Poft earn pugnatn uifum eft Athenienfibus opportuns pace cum Lacedaemonijs huiufmodi co ditionibus padis,in annos quinquaginta coponerC: ut partis utriufe^ relaxa-ren£captiui,urbescçeobelloutrinc^ captæ reftituerent.Bell3itacßPeIopMe fiac3,quod uarié ad iùbieda ufep tëpora fuerat in annos decê ^tradum, dicto modofolutSpacatumœextitit. Praefedo Athenis Ariftonc,CôfuIes àRo-po««nß4cH)» ntanis creati T.Quintus,9C A.Cornelius ColTus. Ea têpeftate bello Pelopon i/iäjHwh*-» neliaco tu nuperrime pacato,rurfus tumultuari, bellicose^ denuo molus intet

-ocr page 365-

bibliothccæ Lb. Xll. jo9

®os ciericoepfQ,caufishm'ufinodi. AthenienfesSCLacdæmonq côinuriiolim confenfu fœdera interfe iniere,focns utrorûcp in ca côpofitione fupehori no-ßiinatis CçterQ pacato belîo focietatc quandâ fîmul contraxerant priuatâ, ut ^idebatur,uïbibus ad id têpus fociorû inconfultis,cxclufiscp Quo fado tnox Oïta fuipiciOjpopulos folicitudine uexare cœpit,eam priuarâ côcordiam infi-carere non pofTe, cômunilibertati fraudé parari, ceruicibus Græciæ iugiï ‘ffuitutem'cçmunirijditioni ôi imperioduûm populorû lubeundûcfle. Qua-perculfis potentifsimiquit^ populi animis,per legatos uicifsim inter fe mif-

•os deiungendafimulfocietate contra AthenienfesLacedçmonioscj^confub confpirarei^ eœperunt. Etant eius rei principes quatuor urbes potentifsi Argos,ThebæjCorinthuSjEIis.nec line ccrtaprofedôrationemotæ gea tes fufpicabantur, eo duorum tam infolito confenfu in Græcam libertaté ton Jpitatum iri.Enimuero in cômuni fœdere adfcribi iulîum erat, Athenienübus Lacedæmontjscçiuspoteflatemtp efle quodcQt^ fibi collibuiffetadiicere,de-tfahere'uefœderibusAdhæc Athenienfiumconfulto deccmuiricreatierant, putbus poteftas curatp mandata fueratreipub.prouidendx,ne quid detriméti Päteret Quod idem cum Lacedaemonq côftituiflent,tam palam cernere erat, tifbisutnufcç quo tâdem confilio ambitioeç cotenderent. CÔpluribus itaque populisadcommunemlibertatem tuendam accéfis ,cumiam Athenienfium opes clade ad Delum accepta attritx, contemptui elTe cozpiffent, tu Lacedæ-Woniorum nomen amp;nbsp;gloria admodSdemifla uideretur, captis in Sphaderia •nfula robuftifsimisc^ quibuftÇ,cô(pirauere cÔtrà plerxcp urbes, ducem^ fibi eoftituerefnea rcurbé ArgiuorS. Prædarananqj huius urbis propterprifeæ *«cmorix ingétia gefta,maieftas 8C authoritas habebatur. Nâ anteHcracIfda tum interitû regum, proles omnium propè clarifsima ftirpe Argia prodibat-^dhaeediuturna admodum paceperfruens,uedigalib. quàm plurimisfrugi-ouscß auxerat opesmec aeris pecuniæcjj faculiate modo, ucrùm frequétia quo-^ Çuepopuliuigens pollens^ degebat. IgiturArgiuuspopulusimperqlum-ad fedelatum iri,ratus,mille ciuium capita deligunt,quibus aetatis uigor toburcç corporis in primisadelTe uideretur: turn facultas opûpræcipua.quos ®bteliqua operum munerum'q^ cura uacuos fecere:tum fumptu cibocj publica impëfaillis fuppeditato,mâdant,uti cura alsidua exercitio'que ppetuo bel* licisartib.difciplinx'que militari alTuefcant. Hicibariorum fubmimltratione, tumarsiduoufuthih'tiæjbreuibellicis inftrudifsimilabortfmiepatientifsimi milites euafere.Atuerô Lacedçmonij Pelopônefum in fe côrpirare,ac iam ar-mati cernentes,profpeda fîmul belli furgétis mole,quæ ad imperium ftaeûm-queretinendum fpedant, quantis licet uiribus, conultjs, prgfidq s'que cunda pafsim firmare nituntur.Ac primù m quidé mille Ilotis,quos Brafidas in Thra ciæ expeditione dudauerat, libertatem dant : poft hæc eos qui in Sph aderia fnfula deprehenfijcaptiuosfcabduci permiferunt, ob id commifîîim honore milttiæ turn priuatos, utpote qüi Spartæ nomé gloriâmque ea ignominia pol lniflcnt,ignominia abfolutos,in priftinam dignitatem munùfquereftituere: quibus confentaneè quoque permifTum uidebatur, ut ad munia militaria re-uocatis inter laudes amp;nbsp;præmia bellica liceret infequentibus deinceps certami nibus:priftinæ uirtutis Sddignitatis locum noménque prçferre, turn aduerfus focios mitiori adminiftrationeuti ; benignitatéque amp;nbsp;dementia reconciliare eos,quos imperandi faîuitia abalienafte uidebatur. At Athcnienfibus contra-rium confilium eft initum. Per terrorem nanque 8C feueritatem uolentes eo-rum infringere audaciam,quos defedionis fufpedos haberent, extemplô fe-ueritatis ÖC ultionis in Scionenfes exadé prxmonuere reliquos omnes.Nam captis illis per uim amp;nbsp;obOdioné, pubertaté iuuetutèmop ad unum omnê iugii «arût.Pueros ac mulieres abduxere in prædam 8C feruituté, infulâmeç Plateen «bus,qui propter illos expulfi patria uagabantur, habitandam tribuere. Per

V } nbsp;nbsp;nbsp;, idem

-ocr page 366-

po Diodori Siculi

CampaniCu- idem tempus in ItaliamCampani magno exercitucontra Ciimasdudio, Cit-MiK^cxpugnât manos pugna conferta fundiinc, hoftiumcp maiorem partem in ea acie nccät: mox ad obfidcndas Cumas fc comparantes,crebris expugnationibus adorti, tandêper uim potiuntur urbe ; qua direpta,incolisq? quos ibideprehenderâr, in prædam dC in feruitutcm addudlis^eodê tranicripière colonos ex gentefua, qui fatis uidebantur ad replêdum locum, Prçkdlo Athenis Ariftophilo,Romani Confules crearunt l’.Qùintium.ôd A.Sempronium ^apud Elios ageba-turOlympiasnünagefima,qua ftadium uicitHyperbius Syracufius. Eatern-peftateoracLiIo quodam adduc'd Delijs infulâ reiîituere: quifaâa poteliate, reuerfi (tint in priftinum ibium. Cum autë Athcnienfes Pylum non redderét, rurfus urbes ipfæ dilTentirc inter fc,bellumcp fufcitare cceperunt, Qiio audito, populus Argiuorum adduxit Athcnienfes,uti fccum iungerent focietatê.Crc fcente indies magis fimultate5lt; difcordia, Laced^monij Corinthios fuadédo impelluntjUt relido communi conuentu,partibus fuis adhxrcant: acpopulis iam pafsim tanto tumultu excito uariè fluduantibus, fine duce gc principal res Pcloponnefi.e eô addudx agitaba ntur. In his uerô qux extra Pclopon-nefum habentui locis,Aenianes,Dolopes amp;nbsp;Milienfescôfpirationefimulfa* da,côtra urbêHeracleam inTrachiniafitam,copiaseducût.Heraclienfesina ciem defcêdentes, obuiam^ hoiti properâtes, côferta atroci pugna fundunt, ac plerifqj eoru c^’fis,cÔpelluUtur intra moenia, turn uirib.fuis diftifijprefidia à Bceotijsaccerfuntrmifsi mille ad eosThebanijdclediaiuuentus armis,qiior3 manu urgente hoftê repulere.Simul dû hçc gcrunt,Olynthrj edudo cxcrcitii, urbem Micybernâ Athenienfium prçfidio defenfam,inu3dût,prçfidiocp inde . ciedOjipfioppidûfibifubigunt. PrçfedoAthenisAnchia,Romæcreafic5 Argttti Lace» fyjçg L.Papyrius Mutilanus,5lt;C.Seruilius Strudlus.Horum temporibus Ar dæmonijs bel. g,^j Lacedæmonios acculantes, quôd Apollini Pythio cÔfueta facra non per egiUent, cis indicût bcllum. Qj.io eodem tempore Alcibiades Athenienfium imperator copias in Argiam traielt;?ît.Eo prçfidioaccepto ArgiufexercitSad urbem Trcecenemducunt,fociam Lacedxmoniorum.Tum prçda undiept^ agris ada,uicis,uillis,ædifictjscp incendio uaftatis,domS regrefsi funt, At La* cedgmonij iniurias Trœceni il la ras grauiter ferentes, bcllo in Argiuos ulcifd ftatuunt.CÔtradis itatp coptjs, Augiam regê ducê creât:Hic exercitu educîîo, contendit in Ârgios,agrumm eorû depopulâdo uaftarc pergit: turn copfjs ad urbis moenia adadis,hoftêadpugnam prouocare. Interea Argiuis tria mitlia armatorum acceftere ab Elide milsi,à Mantineis baud multo pauciores.Qid bus freti Argiui, mox extra moenia copias in aciem educunt : lâmque ordincs inftruiarmâqueexpediriutrinquecœpta,cumimperatores legationibus in^ ter le mifsis, inducias quadrimeftres componunt. Keuerfis itaque ncqiiicquâ domum re infetfta militibus, urbs utraep contra foederis ill tus authores ira ac-cenla,fremere,ducesqj ArgiiiorS lapidibus à populo petit!,uixcp multitudini impetus in fe ruentis, amp;nbsp;ueluti proditores ad necem uocantis, multa precâdo contineri potuit,ægreqpimpetratSutuitæparceretur:nihilo tarnen minus co-rum bona in publicQ redaefta funt,domusq5 erutæ. Parte alia Lacedatmonij pa rato iam in Agim regêiudicio, poenaepinftituta, uix tandê precib pollicitiscp impleti,fefem,fi feruatus eflèt, ad ignominiâ côtraêtâ fortifsimis clarifsimiscp deinceps geitis diluendam offerenti,crimen côdonauere: caeterum inreliquö deinde tempus decern fumma fapientia peritiacp uiros dcligunt, quos rei con fultoresadhibent,mandantq^,nequiddeinceps audeatillis inconfultis. Poft hæcab Athenienfibus mifsi lunt Argiuis per mare mille deledi fcutati,ducen ti equites,quosLaches Nicoftratus dult;ftabât,quibufcuncp ftipendia priua ta gerebat Alcibiades ob amicitiam, qua deuintftus eratEltjs 0^Megarenfib. Conuentu fimul omnium celebrato, cundis una fentêtia uifum eft,neglcdis foederib, ad bellum accingi. tumimperatoresfuosquifi^ milites ad pugnam

-ocr page 367-

bibîiothecæ Lib. XlL ;ii

hoftati, rhoxarma expédiantiubent, Qtiicum prompteprçftocp paruiffent, extra mœnia copias in caftra educunt. Tum cçincîiis pôtifsimum iufum,pri-muin'cß omnium,Orchomenum urbemArcadiæadonri. Fraiedo itacp in Ar C3di3mexercitu,caftris'queadeamurbempofitis,quotidiana oppugnatione tnœma adoriri pergcbant : urbe tâdem in poteftatem redada, caftra proximè urbiTegeæadmouentjCertaadearn quoqiieexpugnandamfentctia. Verùm Teg^’atis auxifium àLacedæmonijs implorantibus, utquc übi ceierrimè fuc-cutreretur poftulantibus, Spartani contrà iuuentute fociorùmque auxilijs j,-mnibus Mantineam uerfus armati properant;rati,hoftes audita eius hofi.sdë nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

bellationc, fegeæ obfidionem foluturos. Mantinenfibus baud mora fit,ac-cerfitismoxfoçiorum auxilijs,tpfi'quecum omnibus copijs armati contra La orumdc Argt cedæmonios in aciem’defcendunt:confcrtâque pugna, cüm acriter dimicare-tur, deieda Argiuum iuuentus ad mille numero bellicis artibus apprimè mill tie inftrudifsimi (nanquc laboribus afsiduo ufu difciplinæ'que iampridem af fueuerantfprimùm agmen quqd in aciem contra fe fteterat,primi in fuga uer-tunt,proculc^ fugientcs contentius infequuti,magnam cgdem edunt: reliqua dçhincacies àLacedxmonijs contrafufa profligataquepafsim. Igiturprin- ' ceps cum muita egde, mox conuerfo in Argiuos uidores agmine, circumfu-faundique in coronam multitudine militum, Lacedgmönq in medium cöclu fosoccidioncomnes necareparabant.Erant quipem cohortes illæ pro nume to hoftium paucç admodum, uerùm uiribus öd mira fortitudine éxcellebant. IgitutLacedgmoniorum rex in agmine primus infiftere, primusep dimicando cunda obnixè moliri ac tentare, fi qua rerum eos difticultate cafu'ue aut péri-culo implicitos omnes obruere pollet. Nâ quod ciuibus fuis fuerat pollicitus fumma ope, didis ut fides quàm maturifsimè fieret, enitebatur aliquo prçcla-to facinore ab ignominia fuperius admifla,nomen fuum uendicare. Verù ni tunchuiufmodi uotumhaudeftexpIerepermifrus,NamPharaxSpartiata,u.

tius ex confultoribus,cuius fumma Spartâtauthoritashabebatur,iufsitArca-lt;libus ita inclufis,commode exitum patefieri^ neque in uitç defperatione pofi tosulio pado tentandos,aut in earn necefsitudinem adducendos, ut uirtutis cxtretnqtn periclitantis,ultima prgfidia qugrereexperirequecogerentur. Eo «xPharacis fententia iuflucoaclus,aperuithoftibus exitum, att^ ita mille illi dido modo emifsi,incolumes abiere. Cgterum Lacedgmonii ingenti uido-rialætijtrophgo credo,domumredieré. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Anni curfu reuoluto, Athenis prgfedus eft Antiphon: Romaé quatuor tri-' biini militum creati,C.Phurius,T.Quintius,item M.Pofthumius, ôdA.Cor-nelius.Eatempeftate per legatos ultro citro^mifïbs,pax inter Argiuos Lace dgmonioscç conuenit, fîmulcp focietas contrada. Quare Mantinenfes Argi-Worum prgfidio deftituti, Lacedaemonio parère fubigiqj imperio codai funt. Peridem tempus in urbe Argia iuuentus, quos ad munia militigdeledos fu- Argiui fedl^ pracommemorauimus,admilleciuium capitafîmulconfpirauercjconfilium tion.lut Agi* •nier5t,ut euerfo popular! ftatu, rem ad optimatum patritiorum'^ adminiftra- tAittur. lionem reuocatam,fibi primi ufurparent. quorum cœpta cum multi prouehe tent,quos iam fibi opum facultate meritiscg obnoxios fautoresq^ paraucrant; primum primates populi quo!$ comprehenfos nccant, altjs metu pcrculfis, «am uoti compotes populi iura Icgesqj diffoluunt: mox fibi cunda mifeendo wfurpando'ue rem uendicant, publicâfç munera pergunt iure fuo authorita-difponere.Hoc ftatu menfibus odo rctento.pôft infurgentein cos popu

*9îdifiedi ceflere:quibus deletis,rurfus ad popuîum res redijt,iura!:^ popula-fiainpriftinumftatumreuocata,conualuere. Altera prçterca belli incendia in ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

Grçcia eruperunt. Phocenles cnim amp;nbsp;Locri odtjs inter fe flagrâtes, fuis ûtrîPbocénjesuiii Wiribus acieinftruda dimicâdo rem decreuerea'n qua uidor Phocêfis manus» nbsp;nbsp;nbsp;prlt;e/io

boftium plus mille obtrûcarunt, T um quo^ Nicias Atheniefium imperator ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y duas

-ocr page 368-

;i2 Diodori Siculi

duas urbcs captas iitipcrio A thenienfi adiecit,Cy therajNifaéömmqg oppÏdSj tum Mdo expugnata, pubcrta tem iugularunt, pucn's muleribus in prædâ Homiiii ride feruitiitetncp abdudis. In italia Fidenates Romanorum legatos illucà popu-Mtesuldfcun lo miflbs, leui quadam caufa obieda necant. Qiia iniuria Romani in cos gra-tKroJiwcrfe uifsimcacccnf» ,bello ulcifci deccrnunt:deleducphabitó,didatörcmcrCant äoilegitos. Aniuth Aernilium, qui more maiorum, Aukim Cornelium fibi magiftrurh e* quitum dixit. Aemilius rebus ad bellum comparais, edudt in cxpeditionem milites,ulturus legatorum inturiam, ddcéndcntibus contrà irt aciem Fidcna* tibus.Conferto præ!io,acertimc diufortißittiCic^dimicatum eft ancipîti certa-’ mine,multis cacfis utrincp.

Prxfedo Athenis Euphcmo,Rotnx très tribuni militum Crçati funt confa lari poteftate,C.Phruriiis,C.Gorinthius, A.Scmpronius. Horum tcmporib. Lacedæmontj cum focqs excrcitu in Argiam du(fto,Higiæ locum caperCjOC catis^eius incoliSjCaftellurtt cucrtSt Turn audito quod ab Argis maiora mo: , , nbsp;nbsp;nbsp;, nia ui ad mare ufcgproueda forent,eoprogrefsi,quod extrudum fuerat,erU'

ARiwddfï unt.Eofatfto,dortium uerfus iter tendunt. Cæterum ab Athenicniibus Aid-Argoî nam» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prætor creatur,cui uiginti naues datæ, mandatumcp ut ad ArgiUosnà*

8**’ uigans,ad rem côponendam eis adeflettadhucnancp tumultufcditione'pfeiquot; ilcbat duitas,quôd magna adhuc multi tudo eorum fupercrat,quibus optima tum flatus præferebatur popular! : cundta^ intcrturbando agi ta bannir. AlcP biades igitur ingreflîis urbem, atrç cum his compofttus qui popularia lura fO' uebant,ex Argis eos deligit, quos Laced^'moniorum maxime feqiii uidct: his urbe eiediSjCompofito cofirmatocp flatu popular!,rcmigtjs Athenas repetif, Eo anno iam !nclinante,Lacedçtnontj cum magna manu tn Argiam traqdut; ac magna agri parte dcpopulando uaftata, exules Argiuorum in OrnCas ha-bitatum mittunnquem locum in Argiamunientes, fîrmocç præfidio impoib to corroborantes, mandant ut Argiam cxcurredo omncm infeftam reddant, Simulacdifcefsiffe indeLacedæmonios reiciucre Athenienfes, Argmis prae-^ fidio mittunt triremes quadraginta cum mille Qi ducentis (cutatis.lguur Argi uicum Athenicnfib.unain expcd!tionemprofe(fti,Orneasinuadunt:capioc^ peru!moppido,præfidtjexulum’:p partênecidant,al!osindeexpellunt. Haec gefta traduntur anno quintodecimo Peloponnefiaci belli. Eiufdem anno todecimo Athenis prçtoradminiflrabatAriflomneflustRom^’qua tuet tribu niconfulari poteflatecreati,T.Claudius,8CSpurius Nautius,itemL Sentius Qi Sextus Iulius. Horum tépeflate nonageüma prima Olympias apud Elios adla efl, qua fladium uicit Exænetus Acragandnus Byzantijuero 0^ChaIc^ dont) accitis fecum una Thracibus cum uiginti millium manu tratjciunt in Bi-thyniam,ibk^parsimdepopulatiagros,multisopp!dulisperulmexpugnatis tetra qupdam Qi fupra modum crudclia facinora edidere.Nam cum rnagnum admodum captiuorum numerum, uiros, muleres, pueros, atcp omnis denic^ generis conditionlsqp promifcuèingcntem turbam coegiflent,nulli actati auC '/feefitMi 0* ’^otiditioni parcctes,ad unum omnes uelut! pecora iugularunt.Per idem tetn-Selinuntii 6el pos in Sicilia bellum fuit inter Aegeflanos öd Selinuntios. Fcruebantdifcor hecrdut^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finibus agr! exorta,fluuio urbium agrum fines'uedÜccrnente. SclinU'

* nbsp;nbsp;nbsp;* ti) itacß torrentcmtranlgrefsi,primum partem agrifluuio adiacétcmperuint

ôccupant.pofl id ablata infuper proximi magna parte, per contemptum »ludere finitimis alia ad aliam iniuria affedis pergôt Qua indignationccommo-fi baud parum Aegeflani primum uerbis hortari, multâcp difterendo fuaderc: deindealicnum agrum inuadere abflinerent,acnon fuo, fed per uim occiipa-to cedere uellent. Poft ubi à fe id fruftra queri contcndicç,infuper ius fuum po ftulantes contemn! uident,armis expedicis,in iuris human! uiolatores copias educunt : atcp loco eiedis aduerfarijs ,’agri Ebi ablati poftefsioncm r«upcrat. Exaccrbata inde inter utrofcp populos difcórdia, ré ferro decernere^atuunh

-ocr page 369-

bibliotheca Lib. Xll. jij

Pxpeditis copfjs utrincp in aciem defcêditur : atroxi^ certame accenrum,qua belinuntij ui(flores,haud paruum hoftium numerum interemeriint Qua cladedeincepsAcgeftani're labefada,cum uiribus fuisdiftiderent, baud iafn ho fti pares, Acragantinorum auxilium Syracufiorumqj fibi conciliate focietatê conantur ea fruftra fpecoepta,ab utrifcp eledi legatos Carthaginem niittunti *mploratumauxilium;quibusitidemrenuentibus,ad maris auxiliaconuertû-^ur,quorö confilia cafus ipfe prouexit Leontinos olim Syracufij urbe eicdos, agtoquocp fpoliauerant.Soloitacÿ patrio extorres, confiliumineuntfocieta-tis Athenienfium fibi rurfus conciliandge, per origmis inter eos antiquam co-gnationem.Hac re gentibus communicata,quibufcum amicitia deumdi erâc communidecreto legatos Athenas mittuntoratum^ uti urbibus fuis ui po-tentia quorundam opprefsis,opem ferrè properarent, fimulcpeis opera ftiam Pollicentur ad rem Siculam peragendam. Qiium legati Athenas uenitTenti Leontinis antiquam cognationem SCpriftinam focittatem commemoranti-bus : turn Aegeftanis ingentem proferentibus ad id bellum pecuniam, quarrt patatam haberctjimulcp capturos arma contra Syracufios fpondentib. Athe-nienlesaddudi ftatuûteô dimittcre uiros quofdam fpedatacuiriutis Ä fidele quifimul infiilae fitum, opes^ amp;nbsp;Aegeftanoru res'diligcnter explorarcnnqirt bus Acgeftam peruedis, Aegeftani pecuniae uim oftenderunr,partim domc-fticä,partim à uicinismutuolumptam,oftentationisgratla.His diligenter cx-ploratiSjdomum regrefsi Aegefianorum opulétiam renanciant Comitqs ha bitisdeeare,populusconfulitur. Relata in medium confultationedeexerci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

^uin Siciliam traijciendo ; Nicias Nicerati ftkus, uiradmirabiliinterciues uir- , ^uteÔ^authoritate.contrariamhabuitfententiam.minimèeiTetrancicndum: J “audquaquameamadeiieAthcnicnfib.opumuim,utfimulcumLacedacmo-p .

potêtifsimo Graecorum populo bellum fuftinerent, QC magnas procul in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;.

^xteram expeditionem copias trans mana trat)ciant: temcrartjqp côfili) paruû deri,qui Graeciaf imperium fibi, quod fæpé tentalTent, integris coadis^p uirb, Oendicarenon uaknficnt, eofdem moxuana fpe magis quàm ulla rationead-dudos, parte copiarutnüelle rem grauiorcm aggredi,bellocpfubigeretenta-temaximam totius orbis tcrrarum infulam opulentifsimami^, quam Cartha-gtnenfesjgens in terris potentifsima^ cuius polies admodum latecp patens im perium porrigeretur,perfaepe multa bello moliti,uarrjsi^ conatt artibus fup di ttonifubigere, nihil prorfusadhuc ufq; uel uiribus côiilrjscp omnibus prôtice-•■epotuiflent.Qiiid Athenienfium populum Garthaginenfibusomniuipotê dæopûmue facultate longé inferiorem tandem efFedurum putandum çquot; num inutdas tam diu tantis opibus gêtes, turn potentifsimas in ca infula urbes de-bellaturos fperandumc' Hæc alia ad rem propofitam accommadata cum ele ganter difieruilfct, in contrariam fententiam nitens Alcibiades, uir Athénien bumdarifsimus,hortari populum pergit, ut iliud bellum confidentcvadoria-tur.Erat nanlt;ç huic uiro àcerrimum in dicendo ingenium,atcg facundia fup« f dues omnes uehemens elegantifsima turn genus clarifsimum,amplifsimg opes,rei'(® militanspcritiafumma,noméiiqt pafsimlaudib. gloria célébra-turn. Perfuafus itac^ illius fermone, aflenfus'q; populus, extcmplô clalîem ad ididoneam extrui iubef.triginta à focijs triremes mifiæ.centum tpG fuis opib. inftruunt,rebûfcÇ muniunt ad bellum necefiari)s;quina deinde armatorö mil-lia eis imponuntur. eo deledu ex ciuibus habito, duces eius expeditionis très €reati,Alcibiades,LamachusÔ!: Nicias. Atheniëfesigiturin huiufmodi rebus Spparandis propenfo ftudio uerfabantur. At ueró nos iam ad initium belli pet

dudi,quod Athenarum populus cum Syracufqs gefs!t,ueluti per foluto quod in principio pollicici fuerarnus,quas deinceps accepimus, in uolumêfequês

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilata profequernur.

-ocr page 370-

Diodori Siculi


Iquidem in explicanda hiftoria nihil ulquam nobis ab aliorS fcriptorum modoamp;procefludigrediendtimeffetjdifcufsisin præfatione paucis quibufdam,quantum pro loco amp;nbsp;temporc conueniret, idoneè dpinceps ad continentia fuperiorib.nego cia,ferièm^rerum perpetuo textu deduccndû,moxelTetfer' _______________ moconuerrendus. Nam breue tempus feripto complexi,poi emus prooemijs immorando frudum percipere. Sed quoniam fuperius pol-licitifumus,in paucis nos uoluminib.non res modo gelias pro uirili parte de* fcripturoSjUerùm 8^ tempora comprehenfuros fupra mille ÔCcentenos annos peti ta, maxime necelTarium uidetur prçtermiflà prglandi prolixitate, ^primS adipfa gefta dilîèrenda defeendere: hoc folum initio commémorantes,quod fex fuperioribus uoluminibus res poflTroiæ fata ad earn ufcp tempeftaté gc-ftas commendauerimus,qua bellum ab Athenienfibus decretum fufeeptum' que fuit contra Syracufios,quod odingentis poft captam Troiam annis ob« git. In hoc itacß tempus fuperiori continens profequuti ingrediemur, à prima in Syracufios ab Athenienfibus duda expeditione, terminabimusep ad belli fecundi initium, quod ab Athenienfibus aduerfus Dionyfium Syracufiorum ^Athenië/ïufn tyrannumgeftumeft, Praefedus AthenisChabria,RomxtrestribunimilitS in sicilidm confularipoteftatecreantur, Sergius Lucius, Marcus Papyrius,M.Seruilius. frofeilio, Horum temporibus Athenienfes decreto iam contra Syracufios bello ad pa-randas naues, pecuniam^ cogendam, turn cætera quaec^ ad ulum belli ftruendum exercitum neceflaria coponenda fummis ftudqs, 5C feftinanterin' fiftebantieledisq^ tribus ducib. Alcibiade, Lamacho, Nicia, penes eos omné gerendi belli fummam imperiumep efle uoluere:atcç inter priuatos opulentif limi quiep ciues populi gratiam fib'i quifep impenfiores conciliate illius rei ftti dio properantesialij priuatis opibus fefe triremes armaturos:altj pecuniamin cxercitus ftipendia commeatus expofituros fponte polliceri i ac plericp ex inferiori plebe ciues inquilini,itemexteti,fociorumcp magnus numerus ui tro ad nomina in militiam danda confluebant ad duces, orabantep obnixè ut inter ordines admitterêtur.Ita omnes inmagnam fpem fublati,iamiam fibi,ue lutiadcertam uidoriamraperentur,SicihæpofteIsionem, fortemep polliceri: clafleiam procinda,ftatuæ quæ perurbem difpofitx erant, innumera multitu do,node una omnes detruncatis capitibus repertæ funt. Quod tantS facinus populus haudquaquam calu aliquo euentu ue cötigifle arbitratus, fed ab h^s potius patratum qui gloria elati,adfoluendum ftatum populärem inuigilarét odio iracp fæuire atep infrendere cœpit, eiuscp flagiti) authores inueftigarein-fenfeatque obnixèmagnis indici præmijs propofitisn'nter hçc procédons qui dam ex priuatis ad fenatum, exponit fe intra domum cuiufpiam inquilini ui-difle nonnullos menfis initio notfte intempefta intrafte : inter quos Alcibia-dem afecognitum afterebat. Percundante deinde fenatu,ac quaerente, quo^ nam pado per nodem uultus difcerni potuiflet:refpondit,Iunæ radijs prodi-tos percepifle:quem facile per fermonis inconftantiam deprehenfum, profal fo reiecere,nec ulla prætereâ eius rei ueftigia inueniri potuerunt. Triremes in ftrudæ centum quadraginta 8C quas adequos portandos parauerannltcm onerariarum 8C quibus commeatus amp;frumêtum, reliquuscp omnium rerum apparatus ferrctur,ingés numerus.Scutatorum funditorumCp'.item equitum, foctj^ nominis lupra decem Sc feptem millia, prxter illos qui ad fupplementa afcripti

-ocr page 371-

bibliothccæ Lib. XlII. jiy arcriptiducebantur. T um demum fenatus cum ducibus in fectetum adducflis fiinul confultare cœpere/juo'nam modo res Siculas tradare oporteret,ubi in iuia potirentur: quibus tandem lufum eft, Selinuntios QC Syracufios in prædâ dari, abducique prorius inferuitutem ; leliquas urbes pafsim uedigalcs om-nesÀthcnienfiumfacerejftipend'iâque annua fingulis imponenda. Poftcra dieeiusdieiducesunàcum milihbusin Piræum dcfcendunt,quosuniuerfa plebs urbana ciuium peregrinorùmquc ^pmifcuè progredientes, fequuta eft* t’arscognatosxgrèuelutunahenum oroem traie(Auros,difccdereà fepafsi, nique comitari;aiq uaria fpc multahortari, polliceri multa, fibi inuicem ami-cos obftringere. Cæterum triremes paisim per uniuerfum fparlæportum, uagt; go exultantiumnouis cœptis remigium pulfupeiierebâtur, coronis ornatas proras circumuertentes ; turn armis cerio ordineper tabulata difpofitis ,‘Iuce longe per undas micante,fplendefcere circum omnia,ocultque infpicientium pcrltringi radijs per totumportus ambitum,inmargine litoris odoramcnta paCsim effumantia,cratères argenteiomnibus in locis pofiti confpiciebantur, Hyiibus latices hauftos poculis aureis Iibabant,deos uenerati fupplictter,oran ^cfquemuItisuotiSjUtpropitio numinefauftlfqueaufpicijsclafsis^pfedionê Pfofequerentur. Igitur ex Piræo demum euedi remigijs circumnauigata Pe-ioponnefi orajCorcyramdeferuntur.lbi nanquecommorariiufsijdum focio fum accolarumque fubfidia acciperentmbi côciti omnes accelîere, mox inde Idluentes, ^pnauigato maris lonq tradu, ad exfrcmam applicucre fapygiam: stque inde’moti,ltaliac oras perlegendo, àTarentinis nufquam accept! ci aiq ci nnntûMetapôtinos ÔC Heraclecnfes ptefitedi, appulfa inde ad Thurios claf-Icjibibenigné rébus omnib.excipiuntifummaiîî^ in fehumanitatêThurioriï ^xptijmoxCrotonam petunt,fumptoc^abhis commeatu„ppterIunonisLa-^niætemplü naues remigijs impellunt,ac fupareloci ^montoria contendût, ^lolcuriadis didi. Poft hxc Teicyletium Locroscp ptranfeunt ; turn baud ur-be Rhegio ^cul in anchoris conftituti,Rheginos hortari,ut arma fecum focic tatemcç lungere ueîinf.â quibus refponfum eft,fe conftiium de ea re cum reli-quis halls habituros. At Syracufij compto claftem copiasqp Athenienfium iam intra maris Italici finum aduedam,h3ud ,pcul Siculis oris atcp in ipfo traie duadeflejtres didatores créant,Hermocraten,Sicanum,Hcraclidem: quoriS prima trepidando cura fuit confcribere;deledu^ undiqp habito,leg3tos g Si-culas urbes dimittunt,oratum atcp excitum populos omnes,ut^iàlute comu niaccingi, armat^ fumere ^perent. Athenienfcs enim titulo dC rumore belli contra Syracufios fufcepti,uiribus omnibus in Siciliam aduentareæa fimula-tionelongè alterius fententiæ uera confilia grauioraqj cœpta tegi. Siculis po-pulis uim P infidias fraudem'cp parari, i ta uelaccipicndam, quam uires Atticæ afferrent, îeruitutis conditionêruel cômuncm 1 tb er ta tê contra uim hoftis frau dulenti ferro defendendâ. Ab Acragâtinis amp;nbsp;Naxijs refpôfum Icgatis datSde quod iam polliciti fuiftent,^ (eruanda fide,cum Athenienfib.focietatê iundu ros.Camarinæi uerô Meflenijcp bello tantifp abfore^mifcre, defocietate iun gendafeconfulturos interea relaxaturosc^ mox: deinde Selinuntij,Ôd Geloi, adhaecHimerenfesôdCatanenfesarmauiresc^fuas Syracufijspollicentur.Si-culorumquoqueurbes ad idem faciendum beneuolentia Syracufiorumad-duciuidebantur:uerùmfatiuspacem3gere,ôi:à periculotâtilperabeireduce-bantjdum tutô,quô tanta demum moles efletinclinatura, fpedareliceret. C« autem Aegeftæi ad feruanda ,pmifta pofcerent,nec ullo pado adduci poftènc ut plus ralentis 5 o contribuerint,Athenienfium duces fidei fraudaty, didtque inconftantis incufantes, Rhegio claftem foluunt, inde ad Naxum Siciliæ ap plicant.lbi ab oppidanis amicè cxcepti,mox Catanam petunf.Catanenfes mi litibus ingrelTu mœnium prohibitiSjduces cum paucis admifere : conuentuq^ populi

-ocr page 372-

Diodori Siculi

populi conuocatOjprætores Achcmcnfiû in conci'oncm prodcuntes, de tun-genda focietatc diflcre cœperiinüdumcp Alctbiadt' conctonanti populns uni uerfns curata portarum partim cuftodi'a, intenttiis adfifteret, etiulfa tantum a nontlullis per tum ualtia,milites intra urbem trrupere.qua caufa coadi Cata-nenfes, arma fimtil cum Athenienfibus contra Syraculios baud Iponte fum-afcitidi/« pleruntSimul dum hæc geruntur, qui priuatas cum Alcibiade inimicitiasfi-Athen^s ex Si multâtéscp gcrebant,Äthenis occauone de truncatis ftatuis capta, calumnijs ciliti reuocA^ eurrt grauibus per conciones infedabantur, confpirafle ilium iampridêcon-tus, aufugit filiümcpinifle l'æpeaduerfus patrias leges ftatumcp populärem,calumnias adLAced^mo huiufmodi crimenep impium comprobarcuidebatur, id quod Argiuis proxf niof, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mèobtigerat : in patrias leges coniurafleprimates urbis priuata potentia fre-

tos,ftatumcp populärem euertere adortos : demum à populö extindos, om-nes interifleJgitur perfuaftis populus, creditis infimulationibus, grauiq^ ad-modum per concionatores accenfu« ira,nauem Salaminiam properare in Si-ciliam iubet,maiidatcp ut quam celerrime Alcibiadem ad fe reuehat, caiifæiu dicioep refponfurum.Naui Cätanam dclata, Alcibiades audiens legatis nun-ciantibus populi mandatö, aflumptis ilico in trireme fuâ his qui lècu in eade calumnia nominabant,unà eu Salaminia naui in altu abnauigat. Vbi adThu rios applicuerc,fiue quôd eius impietatis icelerisûe fibi conicius eflèt,fiue ma gnitudine periculi perterrefadus, cû ciCdê quoru unà caulâ periculu^ agi tabac,arrep ta clàm fuga,per latibula eo pedibus proripiuQiii in Salaminia naui uehebant, primû làtis ubicp quæfito Alcibiade, ubi nuiquâ inueniri poflë uident,abnauigantes Athenas redeut,populocp renunciant quæ gefta fucr« quo cômoti Athenienlès,nihilo lecius ira in reos pertinaei inuehunt,datisç in iudiciu Alcibiadis Ibciorumiç qui fimul aufugerant nominibus fob's,fen-tentia uacua capitis iudicaruntAt Alcibiades ex Italia in Peloponnefum na-ue delatus,Spartâ profugitubi^ Lacedemonios multa diflerendo accendere non defiftit ad infedandos oppugnandosœ Athenienfes.Duces uerô qui te in Sicilia gercbanqappulfa Aegeftu dalle, Mycarâ Siculoru caftellu capiunf, cuios ex prçda amp;nbsp;ipolqs ad centû talenta uenundatis omnib.coegeretexadis prgterea ab Aegefta triginta talen tis,Catanâ repetunt.Confiliu deindeineûc, quânâ uialocû magno Syraeufiorû portui proximû,finedimicationispericu lo ualeant occupare.Mittût itaep uirû quendâ Cataneniem,fibi utic^ fidG, fed ducibus quocß Syraeufq s fâma cognitû,cuicp fides haberet fan's dignu: man-dantep uti per proditionis fimulationê prgtorib.SyracufiorG nunciet,quofdâ Catanenfes côpofiiiflè fimul conftituta nodc,ubi permulta Athenienfiûnn nus fine armis,uti confueuerât,intra urbE diuertiflênt,fomno oppreflbs répéoccupa re,ea deep celeritatenauibus,quæinportuftarent,ignéintjcere:felt;p ut eius côfiltj certiores faceret,mifliim,quô id totius fiiccedere, peragiép pof fet.poftulare uti duces cG copqs code accédèrent, ac ieie ciuibus oftenderent ne forte cœpto aberrantes,in diferimen adducerentJlleprotinus impigre ma datis acceptis iter inittad duces perdudus, omnia uti inftrudus erat, per or-dinê exponinCredita res ducibus fimul ueri facinoris fimilitudine,fimulfide nuctj.Cû eo mox côponunt,qua node copias elïent edudurûquo confedo, uirG Catanâ rcmittunt. A Syracufrjs igit node conftituta copiæ Catanâ uer-AtlifNieffî sy fus educunt. At ucro Athenienies intra magnû Syraeufioruportum appuliâ rAcufAs Appel clafle,cG fummo filentio potiunt Olympio: locisqp circupofitis omnibus oc-cupatis,caftra fibi ftationê^ munire properant. At duces Syracufij percepta demG fraude,raptifsimè relido quod peruaferant itinere, munitiones hoftia inuadunnexeunte contra in acie hofte,pugna cômittitur: qua cœfis Syracu-fioru quadringentis,Athenicnfis acies reliquosfundit,atcp infiigaconuertit. Duces itaep AthenienfiGcum percepiftènt hoftêequitatufuperiorêelîè, cu-pientes ftfe res^ omnes agilius copiofius^ ad obudionem comp3rare,Cat3

-ocr page 373-

bibliothccæ Lib. Xlli. V7

namretrouchuntur,certiscp nuncijs Athenas mifsis,epiftol3s ad popuîum de ^ffCjCjuibus poftulabant équités 1 ib i pecunianu^ miccitquippe unnurnâ eam obiidionem îore,nec fine magna ut poflè obtineri: trccenta à populo talenta, «rtus'qj equitum numerus eo decretus traiicitur.Dum hæc geruntur,Diago-Mscognomento AtheuSjCalumnta notatus ob impietatem üCdeum concern- Athenis ptum.timens iram populi,ex Attica profugit Cuius odiopromiturab Athe ^rofugit, nienfibus edidumtSiquis Diagoram interemiflet,argcnteumei talentum * pfæmio daturos. In kalia Romani cum Acquis bellum gereutes, Lauinium f*pugnarunt.Hæceiusanni gefta traduntur.

Ptatfetflo Athenis Pilandro,Romg quatuor tribuni cÔfulari poteftate çrcà-lijP-LucretiusjG Seruilius, Agrippa Mcßenius,Spurius Veturius.Horum te porib.legatiâ Syraculiis mifsi CorinthSamp; Laccdæmona, imploratûauxilia, oratumiç ne le in fummû addudos dilcrimê dcfererent^extrema'cÿ expcrit i pa Gyiippum au tetent:côcionantefimulcum iîlis,atcç Lacones'adhortâte Aicibtade,dcccrni xe(to tnittunt

Syracufijs auxili5,cuius traijciendiduxcreatGylippus.A Gorinthtjs uao S5,r4c»(4mf* tWmultæ ad id triremes portarctur,tunc perfeftinahonêctim Gylippo pro-pffante,Py them cum duabus triremib. in Siciliam traijcere iuben t : parte alia CatanæNicias Qc Lamachus Athenienfium imperatorcs, aduedis ex Atttca ducêtis quinquagintaequitib. cum trecentorum talêtorum pecunia, recreato cxcrcitu J claflem Syracufas appellunt, atcp inbi nodu clàm applicantes nihti aduertentib.Syracufiis,occupantpromôtoriaamp; portusmoles.quodfentien-tesoppidanijmoxauxilio trépidéundicpaccurrûttamiCsis'pdimicâdo joo.mi litib,intra mœnia c^ellunt. Poft hæc joo.ab Aegefta équités cô accepilfent Athenienfcs, 250. à Siculis quocß mifsis, iam 800. equitum exercitum contra-Xerantitunadudo circa Labdalum uallo,munitione urbem obftruerc pet^ûn ^uofado, pauoringens inuafit Syracufios : ea trepidatione mœnibus eltufl* pfoperabantopificibus murum ducentibus occurrere, atque ab incoepto re-pcllere.Gonferto equeftri certamnne,cum creberrimé caderentpropulfaren-turcpttum Athenienfcs parte copiarum eô mifta, locum occupant immihen-tem portui, lococç Polichna dido circummunito, templum louis eadem mu-nlt;noneinclufere,atqueitautraqucexparte Syracufas obfidione côpefcere conantiir.Tantis una calamitatibusrem Syracuftam demolientibus,plebs ex animisiamdiffiderecœperat:cumrenunciaturneft,Gylippum Himeramap-plicuifre,copiastçibidemundiquecôtrahere:quonunciofpereuoeata,accin-gi, priftina'c^ confiftere cœperunt audacia. Nam Gylippus ubi quatuor trire-mibus.Himeram attigit,illico fubduci naualia curauit.turn addudis in focie-tatem Syracufiorumluadendo Himcrenfibus,ibimilitum dcledumhabcu AGelois quoc^, Sclinuntijs Sgt;CSicanis copias præfidiaconcircproperat.

Contrada itaque peditum inde tri um millium manu,2C ducentûm equitum^ permediterranea cdm hi s iter contcndens, Syracufas proficifcitur. ac paucis poft aducntum fuum diebus,copias in aciem cum Syracufijs lundis cdu- cyUppi cens,in hoftem contendit. nec pugna ab Athcnienfibus derrcdata,concur{ù nbsp;nbsp;nbsp;5

fado, dum magna ui dimicaretur utrinque,Lamachus alter Athenienfium nicnjîbtth imperator pugnando cadi uMultis ultro citrocp cæfis,uicere taiadê Athénien fes. Poft cam pugnam tredecim triremes accedunt à Gorinthtjs miffie, fum-ptis inde qui uedi fuerant auxlllo mllltibus, Gylippus unà cum Syraculàna iilcaftra inuadunt hoftium, molescp amp;nbsp;promontorla ab hofte occupata op-pugnant,acie undique fuia. Qlios contra Athenienfcs agmlnefado,ex munitlonibus undique erumpunt. Gonferta cum hofte Irrucnte pugna, Sy-raeufij wldoriam adlplfcuntur magna cæde édita : moxqûc ex tota undique ç . r mole èc promontorio deturbato hofte,uallum feptaep demolluntur. zXthe-. nienfes uero eo loco deled!, copias indeomnes traducunt in alteram ftatlo-

nem. His geftls,legatos Syracufij rurfus Gorinthum Spartam^ mfttunt ad nbsp;nbsp;*

nouum

-ocr page 374-

Î18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Sicuîi

nouiîm auxtliumimplorandiim; qutbiis mille à Cori nth ijs fimulft' Bœotn^' Sicyon'tj'scp milites dati,fcxccntos mifere Spartani. Nee minor interea ex^ diendi belli cura Gylippum agebat nam per Siciliam late circumadus,ufb!i). quibiift^ aditis,multos uatièfollicitando traxitin focietatem. Turn acceptis ab Himèra amp;nbsp;Sicania tribus militummiHibus, per mediterranea iter tendens, pctcbatSyracufas.Audito eorum accenuSïculiproperèexpeditisarmis mag men procedentes,medio itinere inuadunt.in quo conflidu cecidit dimidia pars, reliqui Syracufasincolumes peruenere Audis fociorum accelTuuirib. Syracufij fdrtunam quoc^ maritimi certaminis aufi tentare,naues priftinasde duciintjaliastp nouas in portu conftrudas amp;nbsp;adhuc intadas, experientta con Kiciät di A“ firmantAnterea Nidas Athenienflum dux haec cernés, cpiftolas Athenasrnjt thenienfibus tit,mquibusfcriptummâdarat,quamplurimasfociorum natiesdiuerfislocis gt;nbsp;fubfidiapetit, aedtas, accefsifTeSyracuftjs, parariep ingentem cklîèmtut nauali pugna rem decernat, ab hoftelummisftudtjsmatura ri. necpariterullamora flbiopus ef ïe Poftularc in primis,ut triremes,pecuniæ quod fan's fit,copiascp quâtas pof ïînt quam celerrimè ad fe mittantmec non amp;nbsp;idoiieos prætores qui fecum bei ii munia obeant. Alcibiade fuga fubrepto, tum Lämacho intcrempto, fefoI3 ad tantam rem relidum ,ægrècunda fuftinere, necdiutiusianèmolernillam geftare pofle. Hocaudito, Athenienfes Eurymedonti duci naues decem tra* dunt,acccntum amp;nbsp;quinquaginta auri talenta, quibus cum Siciliam petat mä-dant.Hoccirciter acllatis reuolutiones ÔC initia patratum.nam ubi uerniim té-pus fpirare cœpiflèt, eodem daflem mittere parabant. cuius rei gratia »am copias undic^ à foci]s confcribere,pecuniam^ contrahere, Cçterum in Pelopo-nefo Laccdçmonij uerbis Alcibiadis concitati, foedere quodïdumfueratru-ptOjCum Alhenienfibus bellum reftaurant,cuius duodecim annis incedia fla-grauere. Anno rcuoluto Cleoritus Athenis prçfedus cftiRomani quatuortn bunos milituconfulari poteftatc crearunt, A.Sempronium, amp;nbsp;M Papyrium, QJFabium,00 Spurium Nautium. Horum temporibus Lacedætnonij unà cß fociorum manu traijeiuntin Atticam Ägide duce, ÔC Alcibiade Athenienfc, ïoeumep Deceliam occupant, fîtu manuc^ fatismunitum : qùod fibi Atticam pro munitioncôdpræfidia caftellumeflèt, undehocbellum Ôeceïiacumdt appellatum. Ab Athenïenfibus uero triginta triremes in Laconiain mittutur duceCharicle: turn inSidliam odogintai: decretæ,cum quinœ clypeaforutn millibus. At Syraeufij ddiberata nauali pugna, triremibus odoginta inftru-disinhoftes enauigant: quibus Athenienfisdafsisfcxagintanauibus in acie Syr4cttf4«orâ *eduda,occurrere pergit.y bi côfligi coeptum,iam undicÿ ex munitionibus X cr Atfcenif «= præfidijs confluxerant Athenienles ad mare,littuscp complétant,partim fpe-fiumpuvndttd lt;^andie terracertaminis gratia,partim fî quid pugnando aduerfi obtigifletja« udlih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtin promptu paraii adeflent. (^odubi à ducibus Syracufiisnegli-

gentius haberi pracftdia, munitionumep euftodias animaduerfum eft, eos qui urbipræiidio relidifuerant,clàm per occulta circumuedos,adhoftiumrnuni tiones procurrere iubent,ubi nautica facultas omnis, pecuniæ^ reconditç ha bebantur, turn return omnium apparatus impedimentaep militum congefta. quôcumpetucniffent,defenfosperpaucos loca deprehendentes Syractifii, oppugnare adoriuntur. His qui ad maredefeendetant accurrentibus auxllio, magnam eorum cædem faciunt.Tumdamoreingenti percaftra fublato,cuni ad dalîem ulcp pugnantem tumultus fonitu perlants exaudiretur,res infpera-ta dimicantium curas ad fe conuertitjuariecg pcrculfa Athcnienlium acies km ditunatt^ in reliquam ftationem adhuc fibi tutam defenlâm'p confugiunt,in-fedantibus pafsim fine more,fine ordine ullo aduerfum fuga hoftem Syracu-ftjs, dum in terram euadendi nullam tuto paterefibi uiam cernunt, quod iam duas munitiones hoftis captas haberet. In agmé infedâtium côuerfi retro ôc ex fuga pugnâ redintegrate cogQtur,u3ga iamacpafsimftudioinfedâdifolu

-ocr page 375-

bibliothccæ Lib. Xlll. 391

*‘sordinibus dafsis Syracufana incompo(itê fcrebatur,in quam uidi agminc ^olledo conuerfijimpetum uitfloris primum comphmere, tnde ctiam difper* 'äsuires bangere, uerfa'que fortunae uice, (uperatum in fugam uertcre eœpe-•^untratque inter infedandum naties undecim fuppreflere,reliquas in infulani ‘^'qiieinfedati cotnpulerunt. Solutoprælio,trophæa abutrifqueereda funtî

Athenieniibus uicboria nauali obtenta, â Syracufijs re terreftri optime ge-'^’•Ciimnaualecertameneuentum huiufmodiaccepifletjAthenienfesaudii ^0 quod intra paucos dies cum Demofthene praetore clafsis adeflet, ftatuunt nullo amplius pado ante earum copiarum aduentum belli fortunam experi-''^^Syracufios contrarium confilium agebat,priufquam Demofthencs accede •’^tj^uxiltjs'queconfirmarenturmagiSjOmnia moliri, obnixèadeôinfiftere,ac ^•cogéréhollem ad pugnam capiendam öd decernendum, att^ ita indies claf inltruda inuadere cundantes,atque Intra munitiones le continentes lacefi

•tread certamen,uarljs irritamentis prouocare.T um fuadente Arillone quo-«am Corinthio nauta, uti nauium proras öd breuiores ÔC deprefsiores confti-‘^trent, re perfpeda, confilio parent /quod in pollerioribus deinceps maris phculis magno prçfidio extitit, ac perfæpe ea caula res Sycacufis bene gella, |’:*Ptriórquepropèeuafitubique.TriremibusnanqueAtticisinfirmioresipfa “guraproræ compagibus excelfius fulpenfç eminebant. quam ob rem liebat rollra nihil concurfu,nifi eminentia fupra mare loca uulnerarentin-

“deuidatnno premebant hollem.Syraculiac uero compages ad proram cor-•^ODOtatasdepreflafqueferientisincurfurollrorum una perlçpè inflidionetrl temesfiippi-imebant Athenienfium,atquelta fingulis diebus callra inuaden-^%oppugnatiöne terra manque tentata,Syracufii,nihil quietis holli dare,frii ‘»a tarnen omnia moliri,nihilque ulquam uiribus proficere, dum intra llatio-confillcre conquiefeendo, nee pugnandi copiam holli faciendo ,Athe-

P'tnfibuseafefetutari arte cura luit. Verum ubi nonnullis prætoribusinca-^“^•■tanimijpugn'æc^ueftudia incendi exeftuarae'quecoeperunt, neciam diu-^'^slacèlïentem ultro,atque iiludentem uelutipercontemptum taminfolen-^^•■jtamqueimpune hollem ferre polTent, arma expediunt, fefe'que ad decer-nendumaccingunt,aciein magno portu ton's utrinque uiribus extruda.Erät Syrucufdni Atheniêfiutn partes celeritatc triremium rcrumc^ maritimarö expenentia,di= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

^•plinà prçtcrea 8^ arte nautarQ löge fupiores. V erS ea omnia alioquin ad ui-^'Oriam per æquor apertSmaximè requifita, fruftra 111 is tu ului lucre, in angu

comilTo certamine. At Syracufij eöfertis nauigqs inten ^tinus ’otne, nihil oçij ad quicquâ expediendum, nihil quietis holt« finere, quos ex tabulatis obfifterc cernüt,eos primos hallis trâsfixos inde detjeere : alios lun-^^slaxis'cçpctitoslocisundicpdeturbare, prorasiqi deferereimpulfos cogéré: Poft^emo multas incurfando rollris per aduerfas ^ras infodere ; moxep cü ho jî^côriexi,faltim in medias Athenienfiû carinas (tâta uincêdi libido trahebat) jfæ'^gt;iccre,ibicg cominus iam gladijs rêgerêtes,ederefpeciem pugne pede-•n^.itâ rebus undiqp afflidis, Atheniêfes in fugâ précipites agûtur:quos Syra-infedati,leptê fupprelTere triremes:multas côpagibus difcufsis, reddide prorfus ad munia belli inutiles.Elatis iam in certam return fuarum fpem Sy •'seufijs,holle tum propè terra marique profligatoieccerepente procul appa-''^•ïtEurymedo dC Demollhenes cum ingenti clafle,innurnerlfque copqs adgt; '^^ulgantes.NamintranfcurfuâThurijsôi^Melîaprjs præfidioturefociahac-^^PtOjfijpra trecentas nattes adducebant,militum ad quinqj miliia,pi æter eos ^diinonerarijsad fupplemêta portabantur :arma pr^terea pecuniat^ magna ^*'^gt;adhæcmachinacamp; omnifariainftrumenta ad expugnationem requifliai oilremô rerumomnium maximusapparatus adquolcunque belliufusaL stebatur.Quo repente prorpedo,fradi rurfus animi Syraculijs, fpéfqueSi fi ‘Idcia fucceiruprlorecôcepta,moxlanguefcerej3c retro relabicœpitmec iam

facile

-ocr page 376-

po Diodori Siculi

facile deinceps Cc pares hollibus uires com pa ra re poße. Demofthcnes explo rato iam fatis hoftium locojcollegas hortatur adoccupadas moles èC promó^ tona,nulla alias ui pofTc obftrui urbem. Aflumptis itat^ decern millib.grauis armaturæ,totidem leuiSjUoclu Syraculios inuadit-lta repentino atcp improui fo hoftibusimpetuirruentes, parte munitionis præfidqt^potiunttmox intra feptamolisirruptioHefada,muripartemocciipant,concurfurepëtéadca lo-ca aSyracufrjsfadlo: tumHcrmocratecum eledaiuuenum manu propere aii xilium ferentCjinde nihilo minori quam inuaferât impetu uiépetjciunt.AthC' nienfes node tenebris cunda inuoluente,in diuerfa præcipiti fuga ruuntjiffl' peritiacplocorumcunda inuoluente,alii alioitineredifperfi,palantescp'rapiS tur. At Syracufani una cum fociorum manu propenfius infedati,necariintad duo millia quingêtos,rnagno numero cxpeditórQ fauciato, miiltiscp armo rum fpoltjs potiti funt. Poft earn pugnam Sicanus unus ex prætoribus,à Syra cuftjsmittiturcum duodecim triremibus in alias circum urbes^adnunciandS foctjs uidoriam,6C imploranda auxili3,uires^ undicp contrahêdas.Cxteriiirt Athenienfium rcs deteriori indies fpe fieri retro^jj cedere,tum ex circum tetre fpirantibus aura maligna paludibus^peftilentia contingerc,atcp male afficerc ccepit cxercitummec mali modus efte,contctius perpctuo fiiiienrecoeli inde mentiajob ftationem qua clafsis cotinebatur, undic^ cœno palußri limocpc® du fam Jn banc igitur difïicultatê addudi duces, inter fe confultare caperunt quo fado opus clfeqquemïic return potifsimum fequi curfum expediret.De mofthenis erat fententia,quàm celerrimé Syracufis relidis, Athenas nauigart dum,longe fatius ac maxime tutifsimum uideri,patrio folo armatos adclTe/o tr3cpLacedçmoniosferocifsimamgentem,finitimolt;pIacefrcntembello,pro prios lares tutando periclitari, quàm proculinalienopropeorbc,uelutirelc« gatos refidcndo per Siculas oras tempus,pecuniam, copias ipfas,maxima return momenta atcç ipfum falutis imperij'«^ columen fruftra in calTumqj conte rere.Nicias ueró contraiïx ftntentiæ author,id in primis opportunum conue niens'ue negate: turpe admodum effe, atcß ignauifsimæ gentis certum docu-mentum dari,ita ncquicquam nulla ui, nulla caufa cogente cœptam deftitue-re obfidionem.fatis triremiutn,fatis copiarum,pecunif quotp magnam fupet efle. Præterea paceni Syracufrjs iniuffu populi componete, mtnimeiuns efle fuitnec id line lalutis periculo iieri pofle,relido fponte munere,publica autho ri täte fibi demSdato,nullo teuocâte in patriam tediren'n tanta occafione baud ceftaturas plebis concitatorS artes,quotum confilia, oculi, ftudia^ omnia ad primatuminuidiamconuerfa,nihil inobferuatum, nihil quod maledicendo poftet deprauart prætermitterent : mox inftrudos calumntjs affore, crimi-nibus'que populum uartjs concitatutos in capita falutem iuamj; reliqui fubinde qui ad confilium uocati accefferant,alqDemofthenis confiliumin primis probate, altjs Niciac fententiamagistutauideritatqueconfultationc mutuisaltercationibusdiftrada,nihil certidecetnitur,dubio^ßdidud^co^fi-liOjUariè multa meditando,nequicquam perfiftere,nihil aggredi audere.Syra cuftjsinterea magnaâ focijs ptæfidia accedunt, âSiculis amp;nbsp;Selinuntijs,item GeloiSjHimetenfibus Camarinis:ctefcentibus uiribus,fi'mul populo lidu-cia audaciac^ crefcete. Athenienfes contra pauore admodum gtaui perculiG diffidere,morbo fæuiente,multiscp morientibus,amp; cundis pcenitentiam age tibuSjquôddomumnonredqftent. Tandem tumultuantemultitudine,cum iam contineri ncquirent,idem(^ omnes turn commorandi tædium, turn difce dendi præcipites in naues ageret, Nicias reditum in patriam militibus proba* re coadus eft. Ducibus itac^ iam concordi fententia annuentibus,milites impedimenta in naues côgerunt. complctis iam triremibus, malos antemnas cxtollunt ad uela uentis danda:tum duces multitudini nunciant, ubi datum ff

gnum

-ocr page 377-

biUióthccas Lib. X 111.

fignum 3ccc|5crint,omncs illico prompti acifint,nulla iifquam mora detineaC tjKcnquam.bi quis rctardaucriqin littorc tvlidum iri. Comparatis omnibus, cum portera die ftatuifièntabnauigationctn,luna noertis initio ddiccrcuila cft.Qitain ob rem Nicias admodum perturbatus,ut erac natura religionis cul tor obferuantifsimus, turn propter peftiientiam exercitum depafeentem, in-genu deurn formidine tali portento corripitunmox^ accitos arufpices con-fuluiua quibus refponfum eft,port tres fcquentes dies abnauigationern opor teted^fferrt. Hocrefponl'o hi quoep qui lentiebantcum Demofthene, religio ni deum timoré maioris mali parère coguntur. Syraculani cognita per tra'iirt fugas eius dilationis caula,triremes omnes militibus complétas inrtruunr,nU tnero quatuor amp;nbsp;feptuaginta. Tum eduertis pedertribus co pip, hoftem tet ra mari^ adoriuntur. Vrgenteiam extremo difcrimine,clafsis ab Athenienfi-biis arm3tur,nauium lex oertoginta: inde inrtruuntur actes. Dextrum cor-huLurymedonti datum, cut contra à Syracuftjs Agatharchus dlrx opponi-tunalterum cornu duxit Euthydemus.huic quoep Sicanum ducem Syracufq oppofueremiedium agmen in Athenienfi Nlenandcr tentiiqin Syracufia Py-thesCorinthius, figno dato phalanx Athenienfium fefeporrigerc pergit (c- Ailjcnienfium cundum lirtus,quia maiore triremium numero conrtarct eorum acies,ea ma-Xiinc re qua fuperiores elle, uicrturitp uidebantur, amiferc uitrtoriam. Nam Eurymedon multitudine fretus proculfenfim abnairigando cornu hoftium circumucnircadoritur. Quern ubi ab ordinibus amp;reliquo agmine fan's di-gtertum confpexercSyracufijjimpctu rapto, remisep dtaris, in eum feruntur: interceptum^ab acie fuorum întra finum nomine Dafcona,quern tenebant •pfi præfidio munitum, compellunt : qui iam undiep à circunfiftente horte in anguftiimlocum conclufus, cogiturin terram appellcrenauigia, ibiq) tranC fortus à quodam,mortem oppettjnfeptem^ naues eodem loco obtritar perie teJamcp accenla partim omnibus pugna, rumor male cœptærei ducem cum plerirtp triremibus interijlle,palam cœptus diuulgarat : ac per ora periciitan-tium iam increbre(cens,iras audaciamq^ militum conuertit in paitorem, titu-barcep tota coepit acics eo nuncio concufla. Primæ omnium quæ locum !3u-iymedonti in ordine proximum tenuerant triremes, inclinare cceperunt : in deferocius inrtare.turbatis iam cedentibus Syracuftj, fuccelrtrt^ nouo effe ratibanimisirrurnpere,reliqu3cpuipellcre agminacontendunt. Vidlide-mum Athentenfes, in fugam uertuntur, atque inter pauetitium tumultus, fiigientium partim trepidationes, cum nihil cuiquam certi prtertdq fuccurre-ret, urgente undii^ partim, atepomniacoafdiairiterturbanteuicrtorejple-raftp triremes cgit fuga præreps in breuia quædam loca,Ôu tn porrus extre-inos uadofa,limocp fubterfugitantia.Qtiodubi Sicanus sduertir, Syracufio-tum prætoqnauem onerariam confertim complet farmentis talcibus,mid-tapice fuperinictrta. Hane igne rtibiedo ad comburendas naues in breuiu nuditantesjuadisi^ retentas compelli iubet,quibus iam inrtim antibus,ineen diumAthenienfesopprimere tantaccladis exorfæproperant,ftammamtp c-tumpere parantem undiep occupatam extingunt, Sé ezi Hrmatis nauibus per tabulata confetti, rcpellere fortitcr,impigrccp inuadentem liortcm,extre-inamm periclitari, cum nufquam fibi, nifi in dextris fblis uliam falutis fpcm, defenflonemqj relitrtamcernercnt.Tum copiæ pedertres auxilioaccurrere, præftocp adefîè ad cas littoris partes, ad quas ex Riga naucs fuorum appulirt lent.Cum itaep utrobicp ferocirtimè dimicaretur,actes Syracufia pedertri præ' lio demum inclinata, funditur. Cætcrum per mare uidtores pronigata hortiii ^^‘P^c,Syracufas repetunt. Paucos eo prælio Syraeufios cecidifle proditû ert: Atacnienfiû ucro haud minus duobus millibus: triremes deeem oerto dirt fipatæ. Succellu tali Syraeufq confirmata fpe (iam enim pcriculum deinceps omue penitus tantis propulfatum uidortjs urbe procul abefiè uidcbatur)trô

X folumi

-ocr page 378-

J22 Diodori Siculi

folum confidcre lcbus fuis,ucrûmmultocontcnnoncertamhîC)Tioh'Honv nia fummisque obniti uiribus ad obßdcnda cadra, amp;nbsp;bodem ad deditio-' nein cogendum,illico poilus hodia dudoquodam fepto,cxinisquciiin--(disclauluris obdruunt. Leuibus namquetriremibus adlittuscompadlisj /iib^tcnpum primaandacdus labrautriiique coercuerantn3ues,deinccps infumma uri' flaffem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pvofundius dibire fundus uidebaturnatantes drmarant in ordinem,

anchoris mulcum demifsis. Harum præterca carinas mutuoncxu per fer-rcas cathcnas SC uncos condrinxerant, quas deinum tabulis cratibusqùein-ftratas continuarunt, atque ita pontes ad naues effecerunt » tridui laboris opera tantum opus conditit abfolutum. Agitabantur interim Athenienfi-bus uaria confilia, falutem fibi præfcientibus ubique ab bode, fugamcp ob-flrutdum iri, Donum triremes omnes dedinent pededribus coptjs,dele-(dofortifsimo quoquecomplete,atquein nauium multitudine,corumqoc edrenata audacia,qui ueluti indefperatione falutisedent,extrema periclf taturi perterrefacere, atque ab incœpto deterrere Syracufios. Principes igitur ordinum omnes,turn ex toto exercitu audacifsimum quenque de-lecdum nauibus imponentes,quinque de centum SCuiginti triremescom-plent,reliqu3m copiarum partem perlittus difponunL ASyracufis contrapc dedris acies pro mœnibus urbis indrutda dctit, naues quatuor ÔC feptuagin-ta armatættum libera foboles omnis, pueri impuberibus annis, necdum hello matura fatis aetatc naues fubfidiarias confcenderant, trepidecp una SC foUf ci tabundi parentibus in certamen defcendentibus aderant, eorum uires,fero ciamcp in dimicando confpecdu dio corroboraturi.Muri deinde circum undi que portum ducdi, cumda practerea urbis eminentia loca, unde poHetacies (pcdtari, conferta pafsim mortalium corporibus conlpiciebantur : mulieres cutufcp conditionis,matresfamiliarum, uirgines, puellæ, quicpperætatcm à bellimunns aberant,omnes undicç aim fumma trepidationeSc follicitudi-ne,ad fpctdandum ueluti extremi certaminis difcrimen,confluxerant. Eodc tempore NiciasAthenienfium dux, cum iam acies utrincp procincdacconfli-gere pararent, confpecda periculi magnitudineperculfus, baud tulit pedelW quod agebat agmine in terra turn frudra uerfaritfed confedim relicdo pcdita-fUicUs Milites tu,nauem quandam confcendens circumtiehi, fingulas quaftp fuorum trire-t^ortdlurt mes adiré pergit,omnes bortari,prætores in primis,unumqucncp nomineap pellans manibus obtentis obtedari,primi omnium uirtutis quifquefiia docti menta nunc maxime cum res extrema podulaba t, edant : nee fefc in hac fpla amp;nbsp;reliqua rerum fpe dedituantnneminidein hoc congredii dimicaturos,con fpicarique oportere fibi rem eo diferiminis adduedam, ut fob's dextris SCfor-titudinepatriæ fimul,fuacue cuiufquefalutis fpemac defenfionem gerant: parentes liberorum fuorum commemorando pietatemconcitare, clarisparentibus ortos adretinendum uirtutispaternænomen,nouumquefuæno-bilitatis praedandum documentum accenderc, ne familiæ gloriam ucni-dam per fe pollui, neue fenefeere famam patiantur: quos à populo quondam ob mérita ornatos præmqslaudibusquefciebat, eos multa commemorando admonere,nequiddedecoris pridinis ornamentis indignum admit-tant. Tempus iam extremum ad eue, quo laudes quondam iudicio omnium méritas,uel fortiter dimicando fibicumulent,uelamittant perima-uiam. Podremo necefsitatem cunedis , inquam demum res fint addu-lt;dac,proponendo,trophæa Salaminae extruedain mcmoriam adducendo, podulare, nc partam tantis periculis laudem, patriæqûe nomen iam pafsim gloria celebre, ac diuulgatifsimum, obfeurari nunc primûm,oblicerariue patiantur, nec fefe ueluti ignaua mancipia Syracufrjs hodibus tanto prac-mio indignifsimis,dedereTudineant. His uerbis cunedos hortatusNi-cias , rurdis in aciem pededrem ad fuos ordincs refertur. Mox undi-qu«

-ocr page 379-

bibliothecæ Lib. XIII. pj

que ex uniüëifa claflc uodbus fubla£is,laeti milites,de more Pæana canendo, Pr^h'um gt;»4« naues ex ofdine remis impellunt: qtiodi^ felix adoricntibus, fauftiimcB cœ- unie. ptum fitjütimina precati adi'epta diiîbluenda,hofte curfu, ut uidebatur, præ-occupato^properanUquo infpedo Syracufij, cotrcptis afcenfis^ fumma celç titatenaüibus,agmine citato procui'runt, hoftemcp accelerantem tempeftiuè afîèquuti premunttmoxcp confettis manibus, à diîîbluendo fcpto rcuocatos adcertamen dimicandum coitipellunt, concurfucp uariè utranque aciem mi-fcente,CLim al q ad littus appellerentur, alrjs medijs portum, nonnulli ad mu.-tos,breui difsipatis ordinibus,diiperfe triremes,palantescp incerto curfu paL fimflu(fluantiumnioredeferri,acreuocatoiam àfeptis ad maiorem curam tuiTmltu,per totumubiqueportumuaria ubique diucrfis in locis mifceri.

Confpicere eratfingulari prope concurfu certamina,iam turn obnixis animis utrini^ fcrociter at(^ indefefïe pro uidloria dimicari. Athenienfes nauiû muL îitudinefreti,tum defperaro profus fàlutis aliunde præfidio, pericula intrepf defiibire,nihil extimefcere nuric Cônfifi:endo,nunc hoftem impellendo,fero-ces ufcç immigre confequendo, omnino rem uarie gerere. Poftremo ftrenuè conftanter^ periclitando mortem oppetere.At Syracufios turn parentes cir-cuinundicç,Iiberi,uxores in fpeculis pofitaï,monebant,cum ueluti irt theatro conununis falutis fe periclitaturos, amp;nbsp;fuæ quifç Uirtutis domefticos teftes at queimploratores adefïefcirent,eo ftimulo fubadi, ùires animis,audaciam ui ribus contendereialter alterius exemplo concitari,pro fua quifcß uirili maxime eniti,ut proprio primûm periculo ac capite uidoria patriæ parta, indicate tur.ïncenfa itacç utrincp tam effrenatis animis pugna,fuere multi qui naui fua hoftis incutfu transfixa,mox in proras pugnantium infilerent, medijscp in eu ueis excep ti dimicarc pergerentiabj ferreis uncis fe cum hofte uincientes, co-*ïiinus corpus corpori conferendo rem gerereipleruncp proprijs iamriauibns ^ttritis,faltu in diuerfàs translati,ui fadla, repente præclatum confpedlu, me-•^oratu^ facinus occupare uidricestatep inde partim defenfbribus caefis,par dm in mare deturbatis, integra hofti adempta naui, rurfus in certamen ferrù Poftretnô per uniuetfum portus finum fragot illidentium amp;nbsp;perfringentium carinas roftrorum procul exaudiri,dimicantium quoc^ uarios clamores in æ-thera iadari, gemitusep lamenta cadentium per littora circùm latè tefona-re.Interdum hauem unam,miferabile admodum, cetnere état à complutibus fimul impetufado petitam,rofl:tiscp undicp perfolîàm, irrumpente pet aper-turas fludu,cum iplîs uiris à gurgite fubtet in profundum haurirï: alios naui-bus fupprefsis, cum enatando falutem retinere properarent, fudibüs, iacnîis, haftis,omnicp genere telorum undieg petites, in medijs undis animas ledde-te.Nautæ uerô ubi promifeuè mifeeri tanto tumultu cundla, tamqj acri furo-tefæuire pagnam confpexere, cum perfæpe in unam triremem frequentes fimul agmine fa dlo irruere cernerent,attonitis animis patientes circumfpiccre falutem : cum neque quodfequetentur, neque quo fe conferrent fignum ul-lum ufquam extolli perfpicerent. ncc^ ipfis perfæpead tantam laboris ÔC péri culi molem digerendam, fàtis confili) ad'erat : nec fi qiiicquam horum fiebat, intelligi iufïà imperantium,autprofpe(fî:ari daretur. Poftremo nihil quod ufquam proferretur ad reuocandos ordines,ccrni, nihil quod enunciaretut au-diripolTè,fragoris obtundentis ætheralatè magnitudine, telorumque mul-titudineprofpedum eripientium: hinc collidentium inter fe, ac transfodien-dum fragot nauigiorum : illinc pulfus remotum temigiorumqûe trahen-dum i(ftus creberrimi littora, procul maria, cœlumcp ipmm fonitu refultare, uocesq} pugnantium reboare,eorum^ qui exlittorefpecftantes fuis fècunda uocabant, fortunamcp amp;nbsp;uires lætis clamoribus profequi uel excitare perge-bant. Totum namque littus hinc Athenienfium copijs, illiilc Syracufijs paf lim ftratum conftabat.inde fieri nonnunquam,utfi quos certamen haud pro

X 2 cul

-ocr page 380-

Diodori Siculi

cul â littot ecommifciii(ïct,uri uarqs in locis crebro contigit ab occuftcntibuSp econtra focijs proJcimi protègcrentur. Qui ucró à mûris fpedabant, ubi rem fuis fuccedere uidiflent,lçtis mox clamoribus applaudere,atque adiuuarefor tunam:ubi contràpericlitari miferos ac premij tacitis fupplices gemitibus ma nus ad codum toüere, dijs uota precéfquc multis cum lachrymis pro falutc pe rtciitâtium cftundere. Ac ueluti belli impetus tulitjnônullæ Syraeufiorum triremes fub m œnia patriæ dimicando, ui hoftium pulfæ, dum fe defendere ob-nixè pergerent, diram iuis pugnæ faciem, ac miieranda fub oculis fpeâacula præbuere. Cognatos ibi quifque fuos ante ora obtruncari, è faftigijs murorS cernere cogebantur,parentes filiorum uulnera cadentium infpiecre,ac uoces implorantium nequtequam impacato dolore excipere,coniuges uirorumjra tres SC iororculæ fratrum iugulatorum animas,miferam^ necem côfpedu fe-quijinexpleto ludu tolerare. Cum uero iam per multum tempus atrocifsim^ cum maxima utrincß caîde certatum effet, nihilo tarnen ufquam pugna remic-ti'.nec enim qui nauibus difeufsis iam cum periculo per fludus uehebâtur, au debant ad terram confugere.Namfiex iuis utrilibet,aliquos pugna excedere littus^ petere proipexiffent, Athenienfes eô protinus accurrcnces,multa im-properando obiicere,fæuis iurgtjs increparetpoftremo percundari,nunquid deferto maris prçfidio.fat adlittus fugientibus ufquam forte fpes oblata foret» Athenas remigtjs per terra reüehi poffe. Syracafius peditatus aftans in littorc J paribus conuictjs iuorum fugam comprimere ; cur fe conicendere claffemjl^' cum^ in pugnam proficifei contendentes, initio pro audacia prohibuiflent, nuncita (ponte fuos in medijshoftibus profalute communi périclitantes de-ftituant,quo tandem pauore perculfi,qua demum ultima fpe parentes,patriâ, proderehoftipergantç'numportus,fauces,SChoftia eoconfilioàfeobftruda. Ut hoffe fuga prohibito,haberent ip(î quem fugerent:atque in Syraeuftj nomi nis excidium côuerterent fuamet machinamenta,tantopere contradarfibide mum præfidia falutis non in uidoria,’fed in littore quo confugerent, quaeren-' da cenferent : cum cuique mortalium femel moriendi necefsitatem natura im pofueritjquam tandem forent honeffiorem mortem adituri, quàm patriæ extremum periclitanti fuccurrendopro aris,pro focis, pro coniugibus, liberis, parentibusconftantifsimê dimicando concidererquos fpedatoresacteftes fui certaminis adefleuiderent,implorantes eorum dextras, tam turpi amp;ign3-uafugadefèrerentmiferos,atc^hoffiinferuitutem,prædam^ô^contumelias Atijtniettßuttt prodere pergerent.Talibus à peditatu conuicijs ac probris in fugientes ad ter «Ud«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iadatis,qui eô confugere properarent,eo pudore repulfi,rurfus in certa-

men referebantur tametfi nauibus contritis, ac corpore uulneribus confedo, aegrè uitam tuerentur. Qui ad urbem periclitabantur Athenienfes, primo im-petu in fugam diffunditur : mox reliqui ordines, ut quifque fugatis proxime pugnabat.paulatim cederetpôff breui tota inclinari acies, ac pafsim fuga fieri cœpit, ubique fugientibus inffare cum magnis clamoribus. Syracufij naues quae ad terram ufqueappellentesinfedlari qui inter alia non perieranr,tmpul' fi in breuia ÖC uadofa à nauibus iam penitus difcu(sis,ac fubter undas fubfidcn tibus exiliebant,atqueinexercitum pedeftremeuadere properabant,perri-numlatèportusubique totum tabulae,arma uirorum,ac dilaceratapafsim corpora nauium, per fummas undas uariè fluduantia, ucluti ex ingenti nau-fragioamp;tempeffatedifieda conlpiciebantur. Qiiippequum fexagintaA-thenienfium triremes eo conflidu difsipatae per fludus ferrentur, Syraeufiorum uigintiad fummum : quarum fexdecim concurfu atrritæ perierant. Con-fedo praelio, Syraeufq quotpotuere triremes in terram fubduxere: (imulque ut ciuium fociorûmque cadauera legerentur, cura fumma adhibita, quos pu-blicis honoribus fepulchrlfque recondi placuita At uerô Athenienfes con-

-ocr page 381-

bibliüthecx Lib. XIII. py

cuifii ad tcntoria fado,muÏta ciin(ftt oiarc, ut i'am mill tibus miferis fîiæ iquo-quefaluti confulcrciplqrationcmcp haberc uclIcnt.Qiio in couentuDeinoib hencs primus ait,dinblucndum efle lcptum,dum laccTsitudo Sgt;C ftducia fimul per uidoriam recentcm capta,ab ca cuftodia auertcrct hoftcs, triremes coiifc film comp]cndas,ac repentè nihil minus quam talem èxpeclantibus Syracu-fqs audaciam clafsis a fe profligatæ irrumpendum: nihil ufquam fore impedi incntOjquin facile uoti compotes cuadant.Niciæ confilium longe diuerfum penitus fuit, relinqüendas penitus naucs, ac per mediterranea potius itinera in focias urbes confugtendum. Cui mox aflenfi omnes una mente qualdam exnauibus incendio dant : turn ad profedionem fefc quiep propere compa' rant.Cum iam pafsim diuulgatum ferrctur,eos ca noble ddcelTuros, Hermo-crates Syracufios hortatur,ut omnibus coprjs noeflu inftrubtis cxeant, qua^ fiigiturum hoftem crederent, uias SC itinera ubiqueomniaoccupandoinfi-deant. quo à Syracufrjs riegleblo,cum magna pars uulneribus curandis infi-ftcrct,tum exercitus omnis corpora ex certamine laffa 8c defatigata potius cu *'nre (tuderent, ac quieti dare, nihilorriinus ipferem pcrfcqui confilio pergit: eertos équités mittit ad hofliom flatióncm,qui nuncient eis prçmilïàs clam à Syracufqs propere copias ad itinera pafsim,quô profec'f uri effent, occupan-da,adobhdendas uias,8b exitus omnes.Equitibus impcrata fcquutis,iam ob fctirante noble, Athenienfes cos à Leontinis clam ob amicitiam milfbs ad fc, nbsp;nbsp;nbsp;,

niinciatum idad cauciidas infidias rati,hand mediocriter turbatis confihis, à profeclioncftiperfcderetquod nifi ea fraude reuocati à fuga,rctentiq5 fuillcnt abirc,licuifletdllucefcentc iam die,mittuntur à Syracufqs in diuerfa milites ad exitus uiarum 8banguftias,faucesq3 itinerum occupandas. At uero duces A- Âikenicnjiu?^ thenienfium diflindto in duas partes excrcitu, faucios, ægrotosep 8b impedi- fKglt;i cx^yr tain medium agmen dilponunuqui ad pugnam integri idohciqj liidcbantur cufis, partem ex ordinc ptocedcre,alios ultimum Itibfequi nibcnt,atcp co dublo^ a-eieinftrubla Catanam proficifeipergunt,illosDemofthene,reliquos Nicia dubtante.Defccndentibus illis, e^uinquaginta triremes rcliblas Syracufij al! i-gantes,intra urbem traxerermox^ edublis inde uiris omnibus, ac repente ar-matiscum omnicopiarum uiabeuntem perlequi hoftem properant :extrc-mum tandem agmen aftequuti, fine mora conierendo manus, atq5 e diuerfis iocis accenfa pugna, ab itinercad dimicandum reuocant. Triduo itaq; mife-ros infeblatquarijs undiep circumuentos necclsitatibus,ad decern 8b oblo mil iianecarunt,feptcmmilliacapta:inquibus ipfidiiccs Demofthenes8b Nft

cias abducuntur,rcliqi.ia turbamilitibus inprardam data.ltademû Athénien- À-henîrfes[e fesundiep obftrtiblalalutts uiacircumucnti,armis traditis,fc{ehoftidedere fededuntsy^ compelluntur. His rebus geftis, duo à Syraculrjs trophæa cxtrUKfta,fpolijsep racufanif» diicum hoftis pari numero in utroqj præftxis, in urbem regrefsi funt : ac tunc illico dijs lacra publice ab uniuerfo populo perabla.Poftero diecoriuentu ad uocato, confultari coeptum, quid de captiuis eflet conftituendum : ubi Diodes quidam uir fumma authoritatc,8b inter populi principes clarifsimus,hii-iiifmodifententiam protulit.Duces ipfos uirgis uerberibusep primum mabla tos,mox etiam cum probro necandos, rcliquam captiuorum turba tone per ©fficinas omnem ad lapides cædcndos diftribucndam.Poft hçcfociorum no minis Athenienfis capita,nudàtis corporibus,ftib hafta uendendajipfis Athc nienfibus ad opera in uinculis profcquenda traditis,duas farinæ menfuras in cibum dandas.Qirod dccretitm cum recitatum effet, Hermocrates in concio nem prodiens, interccdereatqj impedimento effene feiretur à plebe niteba-tur.Multacp ^clamando affercrc,uibloria clcmctcr ac humaniter uti feire. Ion ge quam ipfum uinccrelatius effc.TumuItuantenihilominus populo atc]y ip ftconcionanti uarijs undiqj clamoribus obftrepente,Nicolaus quidam duobus praeftantiftimisliberis in pu'^à cæfîs orbatUSjiri fuggeftum profertur, à

X } domefticis

-ocr page 382-

^16 Diodori Siculi

domedtdà pVöptcr membra iamartate labantta fliflcntatus : quern ubi po^. pullis condonabundum co,nfpexit,confeftim pacato tumuku^anedis in Icnem aunbus,in»enti adfiftere,rati parentemob dadis acceprae kam contra captiuos^ uclut in necis filiorum ultioncm, læuum aliquod atroxque di-durum conuicium. Silentio pafsim fado, fenior »He huiufmodi fermoniî »nitiumhabuit.

ORATIO NICOLAI S Y R A C V i I I PRO 11» ^rntndk captiMis Atbenù nßum.

Earum calartiftatum, quæ bello infligi folent, uW Syracufij mihi in had extrema uita degenti, baud minimam partem quae fortuna pugnæ inferre fo-let, illatam omnes conipexiftis. Nam cum duos liberos iam xtate uiribusep pollentes educaflem,mittere utrolque in periculum patriae (uti par erat)nihil ftrm cundatus. nuncium demum allatum accepi, perîjffê ambo in acie neca* toskta quærenti poft per dolorem,magisep indies cognofeere cupienti, quid uitaipfa momentiin fe gerat, quid uiuendiftnisefficerepofsit,illiprofedo perbeati,perbeatac]p nunc demum uitajperfrui uidentur.Huius uero fpiritus ipfius,luciscp quam inuitus haurio milerrime iampridem, taedetpigetep, qui omnium longe calamitofifsimaminfelicilsimamcp trahi mihi uitamconfpi-cio.Illorum namque quas necefsitati naturæ debuerant animas,pro patriæ fa lute in tempore effulas,quanquàm præmatura, præclara tarnen utique mors inaeternam famagloriam,amp; immortalempiorum focietatemproculdubio tranftulit.Ego uerö extremis confedus annis,omnium indigens,omni meo-rum patrocinio deftitutam lenedam,lblo uix Ipiritu retentam, duplici dolore confodior, cui dulcifsima fimul proies erepta eft, orbitas mifero deploran-da:tum aliéna ætati imbecillæ,Ô£l membris iam labentibus quæritanda præfi-dia.Nam quanto generofius illi cecidere, tanto defiderabiliorcm fui relique-re memoriam.Quare nomen Athenienle, mihi merito utic^, mihi inimicifsi-mum atcß extremo odio propter meorum pietate execrabile eftè debet: quip fie quem uidetis trementern membris,6lt; totoprocumbentemcorpore,nonà iberis meis, uti aequum eflet, quos illi ferro abftulere, fed à domefticis mife-rum alieno obfequio fubleuari. Verùm fi conlpicerem,uiri Syracuftj,hoc ipfo conuentu de folis Athenienfium demeritis ftatuendum elîe,haud iniuria qui demtuntob tantampatriæillatam calamitatem,tum priuatis mcismalisamp;l doloribus in eos amarè atque atrociter quantis poflem uiribus inuehercr. Verum quoniamfimul ôdde habendainfelicibus milericordia,amp;de commun! bono ÔC honeftate nunc maxime confultatur : qua in re quale demum fint uniuerfæ orbis terrarum genres iudicium de populi Syraeufani modeftia amp;nbsp;prudentia tadufç,potifsimum uideo uerfari:communis boni honeftatis^ primamomnium,fineullopenitus diferimine confultationem ducemus, Populus quidem Athenienfis temeritatisfocordiæqùe fuæ dignum utique fupplicium tuliflè uidetur à dqs immortalibus primum,deinde à nobis,quo9 nefaria iniuria læferant. Numen profedô per le potens, atque para turn flat intenta in eos ira, qui uiolato gentium iure,bellis iniuftis diuinahumanaç confundere omnia pergunt, quiûe fuafmet ipfi opes faftigia rerum humane ferre nefeiunt, eorum plerunque audaciam uæcordiamcp inopinis calami ta tibus,extremis^ malis ucl obruunt dq,uel coercent. Cui namquein men-tem unquam uenire potuilIct,Athcnienfes, qui ablatis ex Delo decem milli-bus talentorum, re tanta argenti uilocupletata, ducentis triremibus in Sici-liam traiecifient, exercitumcp cum eis ad quadraginta SCamplius milliapu-gnantium,tam incredibili clade, tam extremis demum calamitatibus circum uenirijdelcriue potuifte tarn funditws,ut ex tantis coptjs,amp; tarn potenti appa ratu,

-ocr page 383-

bib'iochecæ Lib. X 1 î I. p? ra tu,non folùm nauis ulla rclicfla non fupcrfucn't, ucrum nenuncius quidem clafsis ciiafcrit 'r’ Cum traque ïam palam muins cxcmplis compcrtum habca-tis,uinSyracufij,mortales quolcunque fuperbiæ immanitas extrafe,mO' dumcp conditionis humanæ mfolentcs rapucn'qdtjs tuxtà hominibuscp fum meinuifos,ac ucluti pernicicm quandam execrabiles haben',adorantes fortii nam uidete ne quid infoicns dC inhumanum per elationem committati's. Qiiænâm obfccropietas,quod Icuen'tatisexemplum,quod fpecimeneflè maicftatis prudentîæûe, aut modeftiæ ualet, proftratum atque ad pedes pro-cumbentem hoftem lugularcC’ Qiiæ deinde gloria, ipfum eundem nudum, uinculis conftric^um ulcifci ulterius, ac læuire odijs pergere Nam qui deie-lt;îlos àfortuna ferocius,ncgleda commiferatione, infecfiatur, quiueaduerfus calamitatibus amp;nbsp;iniferqs oorutos iram ôôcrudelitatem retinet,hicutiquefuæ conditionis primùm oblitus,imbecillitati humanæ uim afFerre uidetur. Nemo cnim ira prudens eft,ut plus pofsit quàm Fortuna: quæ quidem fuopte in genio ca!amitatibus,amp;humanarum rerum,uti confpicere licet,exagitatione, cucrfionibusqj indies uanjs graflàta,tranquillitatifecundisq^ euentibusinfi-diatunquos ipfamet nunquam rata Hde, nunquam tutô,uel fine fraude proie 3 Ut uidetur. Ac ucluti fui ipfius muncris clemcntiæûc fumma fcmpcr inuidia agrans.acpcenitcntia bencficij àiècollati,mox in diuerfum addicfta deiçuit: Hicmihi fortaflcnonnulli dixcrintiVim primi ipontc iniuriascp intulere,nûc hoftis ulciicendi nobis eft manu parta poteftas.. ScdperDeos immortales, niimfatis fupcr^, fumptum deipib populo fuppliciurn,grauius etiammulto ipfa culpa In captiuos quid atrocius animaduertere contenditis Ipfi profe-(^0 fefe digna ultione pericremam feie ipfos,armaq3 quibus iàlutê tucri con-fUeuerant,ultrô dedêre in manus noflras, ftdei noftræ fuas animas, fua quifcp corpora commendauerc,ea recredentesfuti humanum eft)fibi uitftorum iras pcrclementiam conciliatum iri Jndignum nempe, per Dcos immortales,at-queatroxnimium,miièrosillos qui ad fidem noftram amp;humanitatem,uelu-ti ad aras quafdam deûm,confugcrunr, ipenoftræ benignitatis amp;nbsp;clementiæ, per crudelitärem fæuitiam fraudari. Nam qui contra nos ira odio^ impla-cabili flagrando perrexere,in pugna cæfi uiribus ueftris, omnes interiere : ifti ucro fcfcdcdcntes in ueftram poteftatem, gladijs fimul cum ira depofitis,fup pi ices pro hoftibus ueftræ clementiæ facfti lùnt. Qiii cnim in ipia pugna ho-fti arma corpuscp dcdunt,cos uiribus diffifos, earn ultimam falutis ipem ten-tareconftanquod fi fua fcc delufi,contrà rapiantur ad fupplicia, calamitatcrn quidem cogentur illi iniperatam iubire : ucrùm qui id coëgerint, aucrfo fane, immanicp ingenio exiftimabuntur. Eos enim qui cæteris præeflè,uere^ prin cipes haberi contcndcrint,uiriSyracuiîj,ih primis oportetnon tam armis cor pora fibi circum undique munira protegere, quàm bonis artibus amp;nbsp;dementia ad rcrum faftigia ftibniti. Nam qui pauore coadi, ÔC ui imperatafaciunt, ciinda ad id obfcruantes momenta,cum primum peroccafioncmlicet,rcpen te inuifi impertj iugum ccruicibus excutere properant.Si quos ueromanfuc-tis moribus ingenio miti principes nadi fucrint, ( ca eft omnium animan-tium natura,manfuetudinc magisquam uigubernari)fîrmoin cosamore cqnciliati,non imperium modo geflerint, illis contingere ac conftrmare, ue-rùmlongeindics amplius redderenituntur : Qiiid cnim aliudmagisMedo-rum deleuit imperium, quàm critdelitas amp;nbsp;fuperbia principum, patientiam fubditoi um tandem demolitaC’Nam dcficientibus primum Perlàrum popii-lis,maxima rcliquarum gentium multitudo defciuit. Qtio nainq^ modo Cy-ruspriuato quodamlocoortus,priuatusamp;iple initio,pôftad regiumeue-dus culmen,uniuerfis Afiegentibus imperauit’I’eô namquefaftigq fola eum benignitasSC dementia moderandi prouexiu Crœfumnamqueregemàfe

X 4- cap turn.

-ocr page 384-

ji8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DiodoriSiculi

captiim, quanquamfibt fdinn’dfstmus hoftis elïct, non alla molcftiæ citnieryiTi miiln's ornamm bcncHcijs reddidit : atque^ifdem moribus cCai ti-bus erga cxteros reges 5C populos ufus,cun(flis gque ddedtus charusœ habe batur. Diuulgata igitur collaudata pafstm eins per omnia loca manfuctu-dine dementia,oranes Afiæ populi certatim ftudtjs officiOjiegis ante ca perefibi,8óconciliate focietatem contendcbant. V'crùm qtnd ego quæ prO' cul olim locis óó tcmporibus gefta,remotifsimè propè iam à memoria,excb derunt, commemorareperrexerimï’ln urbenoftra haudmuko antehanctcin peftatenijGelo priuata ramilia progenitus,totius princeps Sicilië creatiis e(r, cunAis circum undique populis ac urbibusin ditionemfua fponte conce-dentibus. Inuitabat enim atqj alliciebat ad fe cunó:os mortales eius uiri comi tas dementia,quam in calamitatibus Sgt;C miferrjs oppreflbrS maxime often debauCum itaque ex eo tempore Siciliæ principatum noftræ huiufmodi hit manifsimis artibus urbi paratum acccpcrimus,uiri Syracufij, fumma ope ca^ uendum eft, ne laudes ôdgloriam maiorum noftrorumuirtutibus partâ,nos per fæuitiam SC inhumanitâtem polluamusmeque illos nobis imitandos pro ponamus, quibus moreferarum, truciatque inexplicabilifurorepcraliénas miferias graflari uoluptas exiftit/nequepræbenda ufquam inuidiæ,atquehis quinoftraodiohabent occafio deprauandac uiiftoriæ,ut aliquacaula dice-reualeant, nobis indignis atcp ingratifsimis immerito fauifle fortunam,Dul-cenamcp amp;nbsp;exoptabile uidetur, in aducrfis rebus habere qui noftras commit ni dolore defl cant miferias : rurfusque in fecundis, qui communiç^ta lætitia Dijs nobilcum unà, fortunæqj gratias agendo congratulentur. Qiiæ quom dam armis pracdara facinora uidoriae^ parantur,plerunquc fortunç,uel ipfi tempon' folentadiudicari.Verùm fecundas res modefte, temperanter,humane perferre, id certum propriumqp uirtutis cxiftit documentumjin animis for tunatorum fitæ, C^arene inuiderc patriæ uclitis, hoc nomen per uniuerfas orbis terrarum parses laudibus clarilsimis,6C eterna fama celebrandum,Athc nienfts non modo armis,ucrùm SC ipfa humanitate,5C dementia, Sc à Syracu fq s fuperatos. ladabant namque ill i, ÔC gloriabantur, fe benignitate SCman-fuetudine longe mortalcscætcros anteireicum tarnen ueftram ipfi ijdeminfc clementiam ucnerariac prædicaregentibus uniuerfiscogenturiSC quipri-mi lacellum,aramcB mifericordiac extruxiftc dicuntur,hanc iplam in urbe'Sy-racufiorum fe pulcherrimam confitcbuntur,6C fandifsimam inuenifle,exper tos^ ab alienigcnis efte eius rdigionis auxilium ccleberrimum. Qiiibus ue-ftris bcneficijs palam cundis palsim populis conftareoportebit,iilos merito fua culpa,fuiscp demen tis corruifle.Nobis uero indigna pafsis,æquo iure for tunarnfuifle propitiamiquumiam palammortalibus conftabit,prætcrius omne illos uitæ noftræ infidiatositumcp bellum tentaflegenti illi,qugnequc in feuifsimos hoftes crudelis atque indemens efle ualuerit : à nobis uero fu-peratum populum ilfum,quern temeraria ambitio ad eos infedandos, S^ per infidias laceflendos adduxit, quorum mifericordia infenfifsimis etiam inimi cis ignofcere confueuiL Ita fadum Athenienfium non modo uarijs per rdi-quasgentes criminibus feretur,penitus^ damnatum uidebiturcæterispo-pulis,uerùm SC ipfi Iponte femctipfbs acculabunt,fuacp primi cccpta detefta-buntur,quum cognofcent,quibus tandem uiris infenfi 3ó coeperint. Egregu res eft,uiri Syracufq,amicitiæ fibi SC beneuolentiæ: prima per officium initia, prima^ iura occuparc: amp;nbsp;ignoffcndo calamitofis, iras conceptas extinguc re:tum miferendo fubmouere diftordiam. Nam beneuolentiam inter inimi-cos oportet inuiolatam, immortalemró feruari : odia uero irastp in aduerlà-fios,^|uàm celerrimèflcripoteft,tolli. Èa namquerationefociorumfemper, Sc eorum qui te incolumem optcnt,augefcere:fed hoftium contraneceffarió, inimicorumcp

V

1

-ocr page 385-

bibliotlïecx Lib. X1 î I. p? iiiitnicoriimqj mimerimt tibi dccrcfccrein'debis. pcrpctiiis pcrfèqui inb micitias odijs,2lt; tinplacaca Hagrarc pcrrexerint iracundiajhosjirortcponbus fnisdniucundnm,irtconftans,infcftuin, acnulla ptorfus parte àituhi patrimo rtiilm parare conftaftqiiippe quorum res omnes fortunæ fimul infîdijs,inimt corumep odio femper obnoxiæ relinquantur. Nonnunquam cnim id obti-i^idè çonipeximus, ut qui potentia præftarent, qüiqj quondam hoftes fuos ongeuiribus opibusep uicinènt,momento temporis eo fartigio dcturbati,in deteriorem ruèrent his longe conditionem,qui tarnen olim fallu infolcntiacp fortunæ confüeucrant alios proterere. Cui rei bcllum utique nuperrimè à no bis deuidlum, palàm atteftari uidetur. Nam qui ad nos obfidendos accelle-nnt, initio multis copijs, ingenti opum ui,amp; excellentia potentiæ, banc urgt; bem uallo circum undique obftrudlam uiolabundi coërcebant:pôli,fortung wutata uicifsitudine,captiui intra hæc moenia omnes, uti confpicitis, uincu^ lis quoque conftridi,pauore miferabili tenen tur.Tutifsimum itaque, nec mi nimalaudc dignum uidetur,alicnis inftrui pro temporecalamitatibus,exter-næq, exetnplo miferie afftiefcerc uirtuti,probiscp moribus,arque animum ua cuum ira,-dementia,arque milericordia inprimis comparatum habere:ôlt;^ quum aliqtiid cuiquam mortalium Cueluti res humanæ fæpe ferrefolent) ad-uerfi acciderit,non iam uelut feris belluis elle duros, fed generi fuo malealFe-dlo mitefeendo ignofcerc,5C afflidis pro humanitäre commifcrclccre morta-' libus oportet.Innumeris namcp fortunæ cafibus, 6C inopinatis euentis fortu-nas,corpus,uitam deniep ipfim ompem quifep obnoxiafn trahimusmihil çta hsnobis,nihilmomentiterrore,periculo,infidi')sùeuàc3t. Hincciuilesfedi-tioncs terrent,illinc latrocinia,prædationes infeftantialiunde femper aliud in nimbit, bella, cafus, euenta, incurfus : ipla demum return omnium mutabili-tas, incompertis penitus homini cunda modis, momentisep infidiantur : in quibus cuitare incumbens afsiduè,per occultas uias, SC incertos exitus, péri-culum difficillimum eftadmodum illi,qui intra focietatem, cœtusep hominQ degereperrexit.Qiiaproptcrfi deuidlis mifcricordiam ucniamcp negauerp gt;Tgt;us,diram utique amaram contra noftrammet ipfius falutem deinceps in pofterum fempiternis læculis legem ftatucmus.Necp enim fieri poteft,ut qui inexorabili feuitia crudelitatem in alios exercuerint,ab alijs unquam clemen tiam facilitatemcp expedentzfed qui immania feGcrint,çqua patiantur.amp;f qui contra Græcorum mores tôt uiros occidcrint, ij in uitæ mutarionibus frufira innocent communia omnium iufa.Quis namep Grçcorum eos unquam qui felc dediflent, quicp ad uidorum fidem, mifericordiamcp confugifient, inde-piecabili duxit damnandos fiipplicio C aut cui uifa eft mifericordia crudelira-tedeteriôr,temeritas prudcntiaÇ'Omnibus id mortalibus natura tributum ui dct,ut his quos contra fe infenfos uenire per uim uiderint,contentè refillant: • uidis ucrô ac proftratis parcendo cedantn'llorum uidelicet,ut par eft,rctunde re certantes audaciam:horum miferijs SC calamitati, mollito iam iræ impetu, ultro commiferelcentes.Percellitur intus, iplà communis natura mortalium, nec iam ulterius perfiftere læuirecp ualet animus nofter,quum illos uidet,qui niiperpari conditione contra hoftes ftcterant:mox re mutata,deie(ftos acftip plices extrema fpefidëhoftis fpeeftare,corpore ad fubeundûquicquiduidori lib Lient parato.V incunf,uti puto, mitiû uiroru femper animi in primis miferi cordia,quodâ mutuo conditionis cômunis intus affeduperculfidn bello Pe loponncfiaco Athenienfes magnû Lacedæmoniorû numerû in infula Spha-cleria conclu(bs,olim coeperc,quos omnes pôft uti erant,captiuos Spartanis incolumes reftitucrerLacedçmonq uicifsim,captis tS multis ex Athenienfib. focqs^,pari clcmëtia ufi,redimendi captiuos hofti poteftatë fecere.Pro re me dius fidius,atgj belli ipfius gloria fadû ab utrifcp.Grçcos enim eoufcp quo ui âoria potiant, tedere inimicitias decetrSC eô pœnas expolcere,donee domitu

X J debellando

-ocr page 386-

DiodoriSicuh

dcbellando hoftcmfn poteftatcm rcdcgennnqui qunm iam uin'bus proftra-tum,SCadfidem mifcncordiamquciiicÏon's prouolutum ultcnïisexagitare Sgt;C diftorqiiere pcrrcxeripimmanis ille haud hoftcm ulcifci, fed potius imbe-cillitaa humanæ infenfus e(îc,SC tum afferreconatur mortaIicati:Cui tarn ob-ftinate fæuienti,fortafle quis baud intcmpeftiuc iicterum fapientum dicia propofuent:Vir,cauencnimiumfidas: Cognofee teipfumrCdnfidcrafortii-natn omnium dominam.Cuius rei gratia maiores parentesue totius Grxeie, in uicflorrjs olim bello partis, curauerc, nelapidea, fed lignea potius trophæa erigerentur.Qiiod eo uidelicet, pertinebat ut bis breui tempore confumptis, quam celerrimc aufeïrentur è medio monumenta difcordiac. Poftremo n qtn inimicitias implacabili profequi uolueritis iracundia,aduertitefimul quæfo, quid fit bumanarumrerum inconftantiam imbecillitatemque contemnere: perfepe namque ud mi nima temporis concufsio, uel quodcunquefortunæ mutamentum faftuofos amp;nbsp;infblenter agentes repente periclitatos procul-cant.Quôd fi expédiât etiam ad gloriam,ncglcdis bellorum darnnis,fuppH-cibus boftibus non inferre malum, quae unqwam quælb alia boneftior,ac ma eisidonea dabitur,quàm prælêns occafio clemcntiæamp; bumanitatisin ui-«osôCamicitiæ conciliandæç’ Necexilîimaueritis populum Athenienfem ob cladem in Sicilia acceptam funditus uiribus exbauftum contabuiirc.quip pe cuius imperio ditioniqûe pareant omnes ferme Græciæ infulæ : turn non Europa: modo, fed totius Afiæ maritima fubièda tenentur. Superioribus ncmpe,nec diu,temporibus apud Aegyptum quum trecentas naues uiris pie nas amififlent, turn maxime regem ipfum, qui baud dubie uiciflè uidebatur, ad iungenda lecum per ignominiolam etiam conditionem fœdera compulc re. Rurfus eruta quondam eorum urbe à rege Xerxe,baud multo poil id pa tratum,eum quoquefuperarunt,tantis opibus potentifsimum, moxqûefibi uendicarunt Græciæ totius principatum. Ipfa enim eius urbis potcntia,in maximis calamitatibus, quo magis urgeri aepremi ïeuidet, eo uiolentius ac ferocius exurgiqatque prorumpit in aduerfos, nec ulla ui cogi polîè uidetur ad fefe abtjciendum, ucl diffidendum, ôô bumile quicquam aggrediendum. Præftacigitur,fn primisep boneftum cft,pro acerbitate amp;nbsp;irritamentis conce-pti iam odrj ÔC inimicitiæ,nobis ut eoritm focietatem potius perclementiam conciliemus, parcendo captiuis. Namfi miferos necauerimus, nihil prorfus nifi animo furenti morem foedilsime geflèrimus, explentes fruftra iracundiæ libidinem,fineulloprorfus ulutamtetrum facinusmolientem. Siincolu-mesnoftra reddiderimusdementia,moxaderunt cumlachrymis immenlâ turba eorum, quos tam incomparabili donatæfâlutis benefîcio affecerimus, inexplebili uotodextras tampropitias tamqùe mites amplexabunturrreli-quæ ubique genres fadum probabunt, uirtusqûe hoc modo noftra, inode-ftiaep in cœlum cxtolletur.Cdebrabitur per orbem terrarum mitcac tradabi le Syraeuftj populi præ ceteris ingenium. Hæc profedô ut res ipfefatetur, funt ip{à,ut ita dicam,uerirate certioran'ta res habeuNec infîcior qiiidem,fuif le inter uarias Græcorum turbas,qui captiuos olim iugularint. Qirid igitur:'

Siquidemillisca laudiresattributa,nobis imitandi quoqueerunttlliqui laudis amp;nbsp;gloriæ curam habueredin ipfi illi à nobis primis ob facinoris imma-nitatem uituperantur,idqûe execrabile uilum fuit tam fœdè patratuni,nc per deos , quæfo , de nobis ipfis eadem criminum præbeamus illis documenta , quas aperte confiât erraiïé grauifsime : quoufque quidem nihil indignumpatïantur ànobishi,quiTalutemfuam noftræfideicommen-dauer/, palàmpopulus Athenienfesà cunclis gentibus mérita culpa dam-nabitur. Vbi uerô auditum fuerit,contra ius gentium in captiuos aSyra-cufrjs contempta fide fæuitum efie,moxin nohnetipfosueluti patratifie-leris authores,uudique uituperium,culpacp omnis transferetur. Etenim

-ocr page 387-

bibliothecae Lib. X S11.

Lri’hi qùj'cquâm pcnfi habendum, fi qua AthcnienfiUm intërctdcre men ta pofTunqeft inter cætcra profcifio tarn praeftantts ciuitatis reiierenda maieftas^ cuius gratia eines fuos eorurrt participes beiicfidórum reddere conuenit, quæ mortalium focietas inter fe folet fanAifsima pietate communicate. Hi namquefunt homines illi,a quibusprimis Gtajciae quondam populi depofi-tauiaus prifci fcritate,cibos humanos accepete, quos fibi feorlum ptiuatacp gratia à dtjs tributes, nihilominus abfque ulla prorfus inuidia opportuneuti que communi ufui cunefiis exhibUerC. Ab his ipfis legt« iriuentæ, quibus communis uita ex agreftibus amp;uiolentis rnoribus,in æquatam tradabi-lemredacfla eft focietatem.Hi primi omnium confugientibus adfidem fuam^ ■Tuferos mortales tutati, fupplicum legéi cdiderunt, amp;nbsp;exemplo fuo per rélt^ quas ubique genres,ut feruarentur,adduxere:quarum quum principes amp;nbsp;aii tnores extiterint,earum nunc prefidio deftitui, res nempe fupra modum indi gna,0!^ infolens,atque hæcàd uos omneis diefta^ G^tcrum qiiofdam quoque priuatim, quos obnoxioshumanitati confpicio, fuæ prorefsionis SCofticif commonefaciam. Vos omnes appelle, uiri dignilsimi, quibufeunque exi-ftit eloquentig Sgt;C eruditionis aliqua in ciuitate parta facUltas,Uos inquam,co turn mifericordia moueat, quorumpatrià cunclispatet mortalibus,uelud communis quædam inftitutionis amp;nbsp;eruditionis ofFicina. Vos quoque, quibus Deum caftifsimis amp;nbsp;arcanis myftcrqs cura fuit,herum infinuatores,inuc ftigatoresqùefaluti reftituite,quiqUeiam bonarum artium, humanitatisque participes eftis faâ:i,tantæ berteftcerttiae gratias habentest quique moxparti-cipaturi,eifdcm bonis præftatis,haud abqcientes proprias Ipes, fauetc milergt; hmis. Nam quis, obfecrO, locus holpitibus alienigenis relinquetur alius wrquain,quo ad difciplinas capiendasliberius atque cOmmodius pofsitacce lt;lblublata Athenienfium ciuitateç’ Leue quidem in delido demeritum, fed smpla admodum,SCpleraque cOrundem extant ad beneuolentiam édita mu neraSiofficia : tum quoque præter urbis reuerentiam ÔÔ dignitatem, pfiüà-tim fi quis rationem captiuorum fcrutari perrexit, baud iniufte mifericordia dignes inuenieuNam quifuntcxfocqs,»mperantiumiuflucoacftifueruntar ’nacapere;quod quidem in eos qui per infidias SC fraudes iniurias ipOnteirt-fcrunt, iufte uendicari licet. At inuitis certe, uique ad deliquendum coaeftis, æquum erit utique ignofeere. Qriid de Nicia dicam, qui caufa in initio pro Syracufrjs infenatu fuicepta,folus deexercituinSiciliamtraqcicndo, repu-gnauit quoad licuit,acfemper peregrinantium ineas partesSytaCulioturn fummam curam gcrebat, hofpitioque deuincirefibi prope omnes pergebat^

Quam igitur abfurdum,quamue tetrum eflet, Niciam ipfum, qui rem no-ftrâAthenis tutatus eft,pro meritis dC gratia fupplicio afficcreC Qiiamue deinde extremæ feritatiSjfiprofua in nos beneuoicntia, clemcntiam in fe no-ftram non confequutus, fæuitiam experiri cogerctur ç’Tum propter munus publicum,quod nulla in nos ira,fcd iuftu popini urgente, reciifare non licuit, num trahetur ad pœnasç’Ipfi uero huius contra nos belli Concitatori Alcibia-difimulSC noftramSC Athenienfium ultionemeffugifle,ac fcelereimpuni-to,uerfariinter munera mortaliumlicebitChunc nos,quern conftat longe Athenienfium omnium humanifsimum haberi, ne communi quidem dignä bimur mifericordiaC Qnapropter me,nempeuitæ noftraf inconftailtiam, mutabilitaternque confiderandqq)iget,pudetquc afflidlorum fortunæ.Nam quipaulo ante inter clarifsimos Græciæ principes uencrabatur,SC ob fingula rem uitæ integritatemlaudibus ubiquecelebratus,fumma rerum omnium fe licitate per totam circumfpeeftus urbem ferebatur genitricem, nunc in ardta uincula illiberaliter conftrilt;ftus,fordida uefte,deformi afpedlu C3ptiuiraris,ca lamitates ultimas cogitur experiri : tanquam fortuna in eins uiri uita uiln fuâ çftentare uoluerit,cuius infolente nimiru licentiâ,ludicrâ^ pctulantiâ decet noâ

-ocr page 388-

JP DiodoriSiculi

hospi'ohumanitatis modo cocrccrc,ncq? crudditateSCfætntiabarbancain uiros cognato (ànguinc, amp;nbsp;ex cadem nobifciim ftirpe piogenitos defæinrc. Nicolaus igitLir hac orationc habita ad Syracufîos, hiicni fccit, cum quidcnt com mouillée auditores cum illis concionem recitahet, omnes feread mifeib eordiamadduxit auditores. At GylippusLaco implacabiliinAthenicnles odio iiagransjmox ia concionem confcendit,ibiq3 his uerbis loqui cepiL

ORATIO GYUPPI LACONIS, PRO NECAN-dis CiiptiuiS' Athtüienfitu!,

Âdmiror fupra modunijuifi Syraeufq, quum uos confpicio tierbis quibiiP dam tam breui in eorum mutariacuerti fententiam potuilïe, quoritm fada, uiolcntecp manus rem ueftram multis cladibus aft1i£fiam,peneobrucre.Nain fl uobis in animo certum eft, eorum comprobare audaciam, qui àd eiiertem dam patriam ôC moenia ueftra fubruenda dextris àrmatis, atquc ihfenfis anb mis accclïère,quid iam ulterius fruftra contendendumvC^iid oportet eos ad ultionem fui concitareç’qui nullam feaccepiiïe(ponte,etiam in extremis prO' pè inaliSjOtfenlàm fatenturî’Date mihi ueniam,qugfo,per Deos immortalcs, iiiri Syraeuf j,qili libéré uerbis per uéritatent erumpentibus, fententiam nie4 cxplico.Spartanus namquefum,atcp utorSpartano fermone.Acprimôquæ 11 poteft, (^uónam modo Nicolaus habendam fuadet Athenicnfiiimmiiiii' cordiam, a quibus orbata proie fenedus eins ac miierabilis fada eft, ipfe fer in conuentu,ucfte lugubri,multis lachrymis orbitatem deploratittim non modo fcntirc,fed ôC fuadere conaÉur,corum miferendum cfte,qui proprios liberos crudelilïimè iugularunt,Qi.iænâm eft hæc in fe fuosep immanis pietasi quæ feritas inauditaîquod dem um hoc diræftoliditatis deliramentum C Nihil iam amplius uticp mente conftat : nequeaudiendus, qui coniundißimo-runi poft eorum obitum oblirus,hoftes maximos faluos elle iubet. Enimiie-ro âftenciendum cenferem.fi foli tanta clades inciibuifteqfoli deflendum con (picerem uêrùm quot uos uideo in hoc conuenttqcuius fané miiereqafflidos ledere,quibus lugentur natorum manes in pugna mteremproruinCAd quod uerbum cum magnus fedentium cumnumerus gemitibus SClugubribusfu-fpirqs infremuilletjfubiccit ille. Agnofto iam, inquit, per has tandem querelas,ueros læforuin dolores.Hi mini gemicus patetaciunt, quibus hæcfitinHf da calamitas.f^iot preterea inexpletis larnentis,alr) fratres,alij cognatos aut amicos nequicquam defideratis cædefublatosCHuic quoq? uerbo cum mul-to maiorturba ingemuilïèqtum Gylippus:Confpedas,inquit,Nicolae,qua-tam Athenienfium gladt) multitudinem inhoccoetu cruentarint,langucn-temep ac miferam rcudiderintdios omnes uticp nihil à fe taie demeritos, cha-riflimisac iundillimis corporibus priuauere.quibus nempetanto nomen Arhcnienfe odio haberi,execrationicp debeqquanta ftios quifqueclim,quos ami fere,charitate ampledebantur.Ç^ônam pado non elle tetrum ac diriim facinus poteft ( uiri Syracufij ) fanguinem pronoftra làlutefufum tamnihili pendere tamtp obliuitei mifericordiæ uoftnet domcfticæ,generi ueftro illate, ut eorum qui iponte pro hac urbe tuenda fele gladijs hoftium obîjciendo.oc cubucrunt,manes inultos errarepatiamurî'Carniftces huius milèræ plebisin medijs hifee mcenibtis inter nos uerlàri incolumes lt;nbsp;Rotantes cruore noftro manus impuneliberas conipicerepoftLimusCHpcnepietatis munera7h3s gra tiasnoftris defenforibus referimusClllifortiflimè pro fuis ciuibus, pro com-muni huius urbis libertate dimicando uitam effudere; nos ultrô enim inter-fedoribus falutem tuebimur^Qtiàm difparia,dij immortales,quàm inimicif fimis,ingratilfimisqî hæcpropria funr,ut pluris uitam fæuiftimi hoftis,quarn piam gentis noftræ memoham facere ftudeamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eftiftiid aliud,

quam

-ocr page 389-

bibliothecæ Lib. Xlll.

t|«am ulrimcp probare,5lt; cedem noftrorum ciïiium iure fnuÏtam rcb’nqui die berCjSChoftis (aiutem men'tó ininólatam cHeoporterc, ut hauHos juguhs no ftris (piritiïs crudelttad Athenicnfi dcbutffè fateamur. Hæc de nobis meruù ftis manes foth'ßimiYubi ubi ins gcntiumç’qnô ceßit conditio uiclorû quo^ Ue memoria cuique fuie' Vitfloriam cladi noftræ perfocordiam condonabi-mus çquot; Ornare decreuiftis publicis titulis eorum qui cccidcre (epukhra ; quac namobfecro maiora ornamenta adhibcre,quibus potioribus uidimisun-quam parentarc potcritis,quàm carnifîces eorum îplis ad manes adhuc inub gt;nbsp;tosinferias mitterëç’nifi lam fortafsis per loucm eos, qüod utiqueucriineb piOjipfos extrema inßnia addudi,ultró in ciuitatem tranicriberc, trophæac^ animata uiuentia necatis uelbis conftitueremaiueritis.Scdhoftis nomine tnutatOjfupplices appellantur.Vndefibigt;quefo,banc humanitatis appellatio nem promeriti probanturC’ Nam qùi principio deins rebus leges amp;nbsp;inftb tuta tulere, calamitofisliabendam mifericordiam : contrail tnii quos lædere periniquitatem Së peruerfitâtem perrexilîcnt, cos fupplicio itatuerunt cohb bendos.Qiio demum in ordine captiuos iftos dilîribuemusC’an inter calamb tatenii(erabilesç’quænâm,ma!um, eos prius nulla ufquam, à uobis iniuria la-cefsitosLortuna,quæ necefsitas demum coegit,bellum q-nelcentibus intra fines fuos inferre SyracufrjsQiiidnam compulit pace, quam omnes gentes probantjcundicp mortales lætam SC iucundam optare uidentur, contempta, adnoftram urbem eruendam accurrereClta profedlo perhumanum tutumcp Confilium, bellum ui ÔC iniuria plenum fufeipiens, nihilqj eins laboris, nihil peticuli prætermittentes, ciincla poftremo pro coepto alLcquendo indefelsis adeuntes 6C obftinatis animis,flquidem uicifient, inexorabili plebe hanc mi-fcfam excepturi crudelitatemunc fecus ac fperauifientfraudati uotOjac rebus Omnibus lapfl,mifericordia,Sc humaho fupplicum nomine,culpam mitigare fuam,intentumqficofim àfeiugulislioftris contenduntdeprecatefupplici-Um. Cæterùm fl palam redarguantur, quod per infitam ingentjs nequitiam, auaritia SClibidine impefanti fuadcntè,prætcr fpeminhas meritôpræcipi-tarint calamitates, iam deflnant acculare fortunamtneqüe implorato fru-ftta fitpplicum nomiiie,culpam propriam defenfent Hocnamcp uiris illis licet aepermittitur, qui integro confilio, 8C Innocenti animo fortunæ cogun-turinclemcntiam experiri fVerùm hi uitam omnem prauis confilijs, iniufti-Ua,inlquitate, iniurijsi^ pleriam trahentes, liiimana diuinaœiura uiolaildo, nullumiam ufquamflbi mifericordiælocum,nullum prorkisrefugiumue-niæ reliquerCiQiiid cnim turpius dabitur, quod non ab his inueniatur exco-ettatum':’ quid tarn tetrum,tamcp intolerabile,quod non fint exequutif cupi-Qifatis Sc auaritiæ id maxime proprium habetur, nunquam bonis fortuntsep fuis expleri,fattariue potuifletfemper alienis rebus uulturts rapacis more aui-da rapina infldiafitquae procul ablunt,nihilcp ad fe pertinent, arte, dolo, fraude,omni denique ui tentare,aggredi incautos, flbi cunCla uocare uelle. Hæc omnia ab his gefta confpeximus. Nam cum opibus potentiaqj fuper omnes Gtæciæ populos res eorum pollens potensqueuigcreqfecundamfortunam ueluti onus quoddam fibi graue admodum baud luflinerc ualcntcs,Siciliam tamuafto maris pelago repoftam fibi ufurpare,eiusqjincolis omnibus in prg dam ÔC ferititutem addudis, fundum propriu facere funt adorti. Graui, atep admodS ab æquitate remotû eft,nulla accepta iniuria,nulla caufa,bellu inferre pergere alieifigenis SC amicis.SC hoc ipfum comifere. Cû enim fupcrionK faeculis uiderent uobis amicitia recôciliatfrepêtè mutato cofilio, uerùm tale quid expe(fi:ätencmine,qj lane incredibilcuidebat,râtis copijs Syracufas op-pugnareconatifunt.Superbu prætcrca,fupraq; modûinlblcns uidet SC terne rahUjde hoftis fupplicio anteuicftoriam,ueluti præoccupata belli uic'l:oria,de cernere.Nec^ hoc ab his delidûeft prætermiflum.nâ priuf^ traieciflènt in Si cillant

-ocr page 390-

j?4- DiodoriSicuIi

ciltam,communi inter fe fententia decreuerunt, Syracufios St^Selinuntios irt prædam amp;nbsp;feruitutem datos abduceretreliquas urbes impofitoftipendio,ue dligalcs fibi facere. Cum itacg ferocifsimam intra horum petlus auaritiam ex æftuare conftigerif,fraudulenta infidijscp plena ingenia,tnfolentiam into-Jerabilem,crudelia dC cruenta confilia, nocentifsimam deniiç uitam:quenam mifericordia mouere quempiam debet quandoquidem baud obfcurum fit, qua fint ab Athenienlibus Mitylenæi quondam habiti clementiaî’ Nam cum eos fuperalTent bello, nulla alia illata iniuria fulcepta, nifi quod fefe folum in libertatem uendicareftatuiflent,decreto iam inter fe ante id bellum populi ex ci di 0) cun (flos intra urbem captos iugularunndirum utic]^,crudcle ac barbari cum facinus.atcj? hæc in Graccos commifla,in focios, in eos à quibus plerun-que beneficijs ôd Opera fuerant res eorum adiutæ.Nec iam profecflo indigntt, ne(^ ægrè ferendum, fi quæ cæteris olim intulere, nunc eadem ipfi fuppficia experiantur. lullum nama eft, ut quam quis legem in alios tulerit, eandem aequo animo ipfe fubeat C^iid dicam deMelqs, cuius urbis ab fe per uim ca-ptæ,pubcrtatem(dicftu miferabile)omnem immaniter pecudum inmorem iu gulatarumjnecaruntç’Scionaeos deinde, qui Melrjs cognato lànguineiungc-Bantur,ea ndem coêgerunt experiri fortunâ. Ita duo populi ab Attica crudelt täte raptfatc^ occidtone fundi tus occifi funttadeo, ut nee relidi funt mifen'S qui cadauera iugulatorum pafsim folo iacentia fepelirent, Qrii Scythx, qnæ barbaries, quæ demum feritas hæc commififlètî' Ita uerô qui fibi humanita-tem uendicare contendit populus,duobus fæuifsimis decretis, duas urbes ta les à ftirpe necauit.Iam operæprecium eft diffèrerc,Ôlt;f Ipelt;ftare,quidnam inur bem Syraeufiorum moliri parabant♦ Agro depopulato mœnia in obfidionê ocduleranntum uti rebus omnibus ad uim inferendam inftrudiaccellèrant, ita fi obtinuiflent,deliberata ian^er decretum uaftatione, ôô carnificio,nul-lam crudelitatis fpeciê prçtermifliiri erant.Nec dubiû nempe,quin qui dome fticosamp;f familiäres tam truculentaimmanitate difcerpfiflent,immaniusali-quod horribilius in eos,quibulcum nihil habuiflent commercij, commenta-turi fuerinnNulla fupcreft igiturufcniam iftis ignoftcndi, ueniæ^ depofeen-dæ ratio leruata, quorum fæua confilia ôf cruentæ manus à fe muêricordiam iplàm proculabegere.QLionamdemum eosconfugere poftèputamus'fad deos forfan immortales'f quorum patrias cærimonias,amp; pia fàcra euertereftu dueruntfAd hominum fidem'f quos in prædam amp;nbsp;feruitutem, cæde prius fanguine làturati,parant abducere'f Cereris né ÔC Proferpinæ numina implo-rareaudebuntCcum earum myfteria impijfsimé,Iàcramcp illius infulam depo pulationibus diripuerintç’ Ita res nempeeft. Sednon Athenienfis multitudi-nis hæc culpa,fed potius Alcibiadis culpa bellum fuadentis.Verùm pleruncÇ fieri comperimus in multitudinc,confultores iplbs coniedla prius SCexplora ta auditorum uoluntate,fententias eca cuntflas ad gloriam dirigere. Nam qui concionantis comprobatfermonem,quiùeintentius dicenti alïènticndo aisi ftit,hic proculdubio quid ipfe fentiat, quidûe potiftîmum exoptet, infinuat. Nec enim in perorantis exiftit arbitra tu uoluntas multitudinis, fecipopulus ipfefi quem optima femper confulta trahunt, pro more fiio oratores alfuefa-cit ad confilia femper optima diflèrenda.Qiiôd fi uiris nequifsimis (quod mi iiime conuenit) ueniam dederimus, ubi in confultores errati culpam rciece-rint, fceleratis uticp quibuftuneç idoneam amp;nbsp;promptam defenfionem parabj mus.Poftremô, cui non uidetur omnium aperté iniquiflimum, benegeftani rerum beneficiorûm^, non oratoribus 6lt; confultoribus, fed populo gratias haberi à bene affecftisn'niuriarum uerô Slt; offenlæ crimen,in Iblos oratoresâf confultores transferritatque normulli tantum adeô diftèrendo propenfius prouedli funt uerbis,ut dicere etiam non ueriti fint, Alcibiadem perridiculî^ in quem nullam nunc poteftatë habemuSjClTe ob hanc culpam puniendû de-

-ocr page 391-

bibliothecæ Lib. X 111.

MlJe captiuos iplbs iâ adactos ad mcn’tfl (iippb'ciC^ueluri innocctia intercede tcliberädoSjöödlisc^ ad ide palâ oftêdercconant.Érgo iâ quocß cÔtcndêt,no cilep(wulo Syracufio légitima in hoftes trucülêtifsimos odiô,iufî:âcp iralcer» dl ^aulä.ScdeftöjCÖfultores ipfos demü belli fulcepti faciamiis authores: ac-ciifet eos licet multitüdo,quorü cöfiltjs addu(fta,tnTiere deliqritnios nero ni-hilominns çquû eft ab ca cÔftat illatâ per multitudirtis üina iniuria ÔC offen 6,deos aras,patriâ,cæforQ ciuiti manes,nos dcmû metiplbs üindicare. Poftre' Riofîqnidêdecreto certa fentêtia bello,palâ inlènfis uim aninlis üobis affèrre conati lunt,haud dubiß elfe poteft, eos fnpplicio dignos:fin teraciè addudby alieno cÔfilio bellû hücintulere,necç bac rationcliberâdos, ne in relief mor-taliûuitâfimili infania raptiirrûpcre,Ôi^ iniurrjs inferedis periißpunitate aflliè fcât.Nec em tolerandû eft,ftnltitiâ temeritatêcp Athenienfiß bc impurtè ac pe tulâter in diferimê amp;nbsp;cladé periclitari Syracufïorûjnecp nbi palâ coftat pccca-tSjibi delinquêtib.ullns eft defenfionis locus relinqucdus.Nô utiqj pcrlouë. Sed Nicias Syracufns caufâ egiflefert,foluscp beîîu hoc dïfliiafilfè. Scrmo-’^«qLiidê,qfot illic haDitus,alrjs referêtib, audiuiniiismerû difthic apud nos grfta fnerît,ocnlis ipfis oes in côfpetftu patra ta fpecftanimus.Nâ qnê illic aiût cotra cæteros de exercitu amp;nbsp;bello diffèrniftè, hue ipfum hic imp.cu mnltis mi btib.oppugnâtê moenia noftra ptimnimustmnitacp cædenoftras cohortes in ftâaiitc perpefsi fumus*amp; à quo canlàm Syracnftjs fufceptâ credi nolnt,ab codêhâc urbe fummis nirib.obleiîâm,uix multo cß fangnine tntati fumus:2lt; cuius exiftimât'praîcipnâ in nos hnrcaniratehaberi,idc ipfeDemoffhenEi reli quoscç oês obfidionê Iblnere parâtes,folns,perfiftere cœpto coegir,pügnâcp adoriri.Qtiâ hçc inter fefe maxime diffbnêt,nec adducar ego qnidê nlla ratio ne,ntplus uerba debere côHtear apnd uos,(^ fada, ualerémec^ nneiû amp;nbsp;polli cita reb.ipfîsjSC experietiæ proponcda,quæ 4?cul côperta neritate habita fera hir.His né credibiliora geftis fatqdß, q cßdis fpedâtib.fnere patrataCîta n^pc ßique: fedhoneftß eft inimicitias intermortales no geri fempiternas. Efto id ’amp;hpoftfumptu deneqfsimisnirisfnpplicißfblniteliceqfi nobis uidet,inimi citias.lndignifsimß n?pe,iniqußf^ eft,nbi uicerinqipfis captiuis arbitrio ab utiac^feruishaberembi uidi cclTerinqtßuelnti nulla àfêillata iniuria,impit nitos abireitß maxime ueniâ crndelib.ôô fpôtaneis depoftere delidis,ch fi ni-dicio agere leeß côtenderitis,amp; criminis amp;nbsp;enipe deprecâde poteftatc facias, fermone^ re cÔpofito,ad tœus ÔC occafionÇ peuati adfnnt.Commcmorant ttiultorßanteafociorß uetnftifsimas amicitias,non3sfingfitfabnlas,nonaar-' gutnenta,nonas ambages.Vnû hoc nos rnoueat niri Syracnfij,fî hocfeceritis, Laccdæmonios nticç cß mnltis alijs,hand mediocriter à uobis offènfnm iri, q ÿ ueftralàlute ^mptè illic bellu fulcepere,fubfidijsfp 4) inre fociaÜ mifsis, ue-ftro fimul periculo implicari fnccurrereqj nihil fnnt cûdati ; cß liceret eis fine ùttiufq; iniuria amp;nbsp;offènfa i pace tutô qefcere,Siciliâcp relinquere cnicp uteß«^ depopulandâ.Qriôdfi dimifsis captinis,amicitiâ nonâ cß hofte inxeritis,^dt tâfane inris focialis à uobis fide hand ncgare poteritisitßco muncs hoftes, cß ueftranßefint in manu,depreftbs fradosep côprimcre,tâta iuuetntcrcftifuta, ferociores rurfus,ac fæuiori ï capita noftra irrnituros odio reddetis.Nec id mi hiquidêpfuaderi poteft,Athenië{eS tâta iâpridê in nos ira côcepta,firmâ hâc, fifiat,habituros amicitiâ. Verßdßres fada cohibebit, opesq^ aebilicres uim negabût,tâtilgbeneuolentiâfimnlaturos:nbi exîopiacOalnerït,acfefecôfta-repceperint,moxueluti e morbo Ôô e qbnfdâ uîculis crßp^tcs,fcrarß more ad ingeniurcdibut,priftinâcp nihilomîns fèntêtiâ,priiTiaq5 cœpta ( tâta homines uoti^fequ^di libido trahit)excq^perabßc.Ego itact; demßte,Inpitcrpatei^ ’■diqcppq,nos oês teftesîuoco,nefernct hoftes,nclides,neins fociale^pdat, nefocq picnlorû^ hoftis falntedeftitnâtme rntfns altéra gratiius patria pricit lûcxperùi cqgat.Hec cß diftemiftètlaco,renocata,pmotacp tnrba,fanxit Dio dis feutêtiâ.Quare duces illico ad fuppliciû rapti,nccât:foctjscp o'ës in pdç lo

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum

-ocr page 392-

Diodori Siculi

cum dudi,fub hafta ucndiintur. Athem'cnks per officinaslapidunl diftribii^ tijtenebantur in uinciilis fub cuftodiaïquorum poft magna pars, qiiicunqué uidelicet difciplina arteep aliqua prædfti fuiftênt, Iibcrantur,indccxcmpftab adolcfcentibus.rcliquifcrmeomnesinufnculisamp;carccrctctramlaboriofeii« Dioclif legif ftiftentantes miferè interterc. Bello iam pacato, Diodes Syracuftjs le-latoris mors ges fcripfit. Cui uiro memorabilc quoddam facinus obtigiftc prodituni clt Nam ciim fcueritate inexorabili dclida pcrfeqiicretur, errantesep fummota prorfus uenia puniret, inter leges hanc inferuerat, nc cui cum armis in foruni ÔL concionem prodire licerct.Si quis id tranfgrefliis eflct,capite puniretuhne queimprudentiæ,neep alij cuipiainincarenccdsitati ullaexceptionecaiitS eraLQiiadam die cum nunciatum cfièt, hoftes in agrum irrupifle, gladio ac-cineftus obuiam properabatuum repente feditionea tumultu circa foriim ex citOjConuerfus imprudenter,uti erat accindus enfe, procurrit in forum : ibiég àquodampriuatoforteobferuatus,cum clamafletille,quodlegesipfcRias tranfgredi atep antiquarc ccepiflenad inculantem conuerfus, magna uocc re^ foondtt:Minimè hercle,quin cas fauciam.Qiio ditfto, gladiu illico ftringens, nbimet per iugulum adegit. Hæc igitur co anno gefta lucre. Praefedo Athc-nis Callia,Romac quatuor.tribunimilitum coniularipotcftatccreatikintP. Cornelius,C.Fabius.

Olympias apud Elios agebatwr nonageftma fccunda,qua ftadiü uicit.Exai netus Acragantinus : Horö têporibus re ab Athenienfibus apud SicihÜ male gefta pafsim ob ea ftrage eorücontemni impcriü coepit.ftatim nan^ Chq, Sa mijjlSizantij, ac multi populi alij eorö (bcietatcrclida ad Laccdæmonios de-fciucrc:Qiia perturbatione amp;nbsp;pauore perculfus populus,fpontcftatu popula ri rclitftojtrcs uiros eligerc,quib. tota ftatus rci^ publicæcura dcmâdata gcrC rctur. Igit arbitrio Sc poteftate ia ad paucos reda(fta,qui fummac rerö præerât, aediftcatis pluribus trircmibus,quadraginta cü præroribus,in expeditions ire iubcntn'nterquos orta feditio inter nauigandS, ad Orupum compiilitadna-uigare, ubi triremes hoftium in anchoris confiftcre hJoereftationé explo-ratum habebant,initofpcumeiscertamine,uicereL?,cedæmonij,duobiiscg SyrdcuJdHild nbsp;nbsp;uigintinauigijs potiti funtAtSyracuftj bello contra Athenienfes, ceno

cedtmanios liberati,reqï iam pacata,Lacedæmonios omnes qiiorum præfidioSocia rœmrufwr. Jj duceGylippo in co difcrimine defenfi fuerât,preda ipoltjscj} Slt; cuiufqj meta extabant rcmuncrati funt, quibus currrquinq? êc triginta trii emes in Lace-daemona mifàc fabhdio belli côtra Athenienfes fufcepti, quas ditdabatHee mocrates optimatum præcipuus.Cçterum contracfto quiequid præde,ir!anil biorumuc cx bello conquilicrant, ipfi templa,fana.^ Dt urn diucrfis ad diucï fa dedicatiSjCxornarunt. turn milites quos confptda in co bdlo uittus auda-ciacp nræclaros geftis fecerat,fingulos quoep denis praemijsep mcritis hono-rarut.Poft hæc uir,cui maxima ftdes inter populi duces habebatuqSC fumma authoritas Diodes populo fuadet.utftatum rcrum fuarum,publicacpconfti-tuantinftitutajCa ratione,ut infortem, utcuiqi contigiflet magiftrattis geran-tur,legumfR latores cxigentur addirigendos ciuium mores, componendâc^ remp.öónouas leges priuatacp inftituta conftribcnda. Igitur à Syracufjs elc-dli ex ciuibus,qui maxime tum prudentia fapientiaœ preftare uidebant,quo rum longe primus, ac clarifsimus omnium Diodes nabebatur. nanep aDeo . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intellecftu folerti rerumep peritia cætcros præcedebat,ut Icgum. tabulis cornu

tfioelis Syra- nbsp;nbsp;oniniö ad id inftitutoru fententia cÔmentis ac ccnlcriptis. leges die tn Dio

cufdtii Icgifi nbsp;nbsp;nbsp;appellarent. uelutipriuata eius uiri2uthoritatc,titulidedication^uendi-

ixtornlaus, cante, Necuirillcfblumodo duuiuerctin fumina admirationeÔfreucitntia fuit habitus Syraculijs,uerG illius quoep mortui monumentis 5lt; honorib.hc-roicis memoriâ cômendarût, templQ ci extrueftu, quod poftca aDionyiio muri mœniû edudiouefubrucû cofruit,ncc minus hue ipfu relig Siculoru populi

-ocr page 393-

bibîiothccæ Lib. XlH.

popult flint admirati.Multaeenim per infulain urbcsjegibus huius componi res fuas, admtniftran’cp fibi pro modo «Hic commendato infticuereid'q; fcrua-uere quoad Siculos OinnesRomana refp.ciuitate legibuscp fuis donaiiit. Cæ-teriim poftertoribus temporibusTimoieonce impcrante, cum Cephalus eis leges fcripfiffet, poft Polydorus Hieronis regis tempeftate, neutrum piacuit legislatoremappellari,fedutrofcppotiusiuriiconfultos,atcp legislatoium interprétés,qui ob leges prifca lingua conferiptasjobfeurus fupra modum,intel leäuhj difficilis uidebatur.Grauis autem äC circumfpccfta in Icgum conditio« ne,cum requiratur infpedio, fummam primum feuerita tern feruafle uidetur, qiiippe qui longé prae omnibus Icgumlatoribusamarifsimas poenasinftitue-rituiolatoribus æquitatis, iurisêp communis : turn iuftitiæ præcipuam rations habuifle,quóddiiigentiorem baud parum præ cæteris omnibus, qui præcefte rant eum curam adhibuerit,piæmijs unicuiep pro merito amp;nbsp;dignitate décerné diSjaccuratiCsima præterea rerum adionum^^ ciuiliunl cautione ufus,mukaCp rerum peritiacautusapprauit, quod caufam quancuneg accufationem'ucfeu priuatam feu publicam quae in difceptationem uenilfet, certa mulda determi naueiit. Eft pra:terea in dicendo conciflus, ob id magnam legentib.relinqucs infpedionis meditationem. cuius uiri clarifsimuséuirtutis animi'epfeuetite-ftis cafus mortis, de quo diligentius diffufiusep fcribere idcirco cuedi fumus, quod fupertorum maior pars fcriptorum,adeô pauca q^uædam de ipfo memo riaeprodiderc. Athenienfes autem audita exercitus fui in Sicilia clade amp;nbsp;in-ternetione,graui mœrore luducp tantam calamitatis molem tulere, nihilo la« menmagis propterea contendere de imperio cum Lacedæmoniis deftitere, uerum plures gdificare atep inftruere naues,pecuniam quotp ad extremam uf quefpemdeprincipatuconcendentibusfuppeditaredecretum eft,acdeledis tribusuiris liberam eis poteftateni curandi tribuunt quæ ad bellum fpedarét.

in huiufmodi tempeftate QC difcrimine,paucotum authoritatem princi-patumrp exiftimabant ftatu popularijlongead rem expediendam magis acco tnodaii pofte magisep idoneum efle^ubi cunda promptus prouideri curariep celerius per paucos licebat.Verum res tpfa baud quaquam ex fententia cefsit. Nam cum quadraginta naucs in expeditionem mittere pararent,duos cis prx tores inftitucre, difeordia inter fe diffidentes, turn maxime débilitaris urbis o-pibuSjCum fummum tempeftas ilia cofenlum poftulare uideretur. Poftremô dcueda inOropum clafte, moxcum Lacedæmontjs,nulla prius inftruendæ Atheniehfct acicicur3babita,confligereadoriuntur:inibit:ppugnacommifta,cum 5C male äduerfustd^ praelium commififîènt,« periculum ignauiterfuftinuiffent,duas dC uiginti na cediemonio^ uesamifere,reliquas uix in Heretriam hofti infedanti eripere potuerunt. His geftis,Athenienfium focq turn propter cladem in Sicilia acceptam,tum praua ôCinfolenti ducumlacefsiti adminiftratione,ad Lacedaemonios tranfiere. Da tioautem Perfarum rege Lacedaemoniorum focictatem tcnente,Pharnaba-2us, cui demandatum in rebus di. in locis maritimis imperium gerebatur, pe« cunia ftipendtjscp Lacedacmonias opes fuftentabat, trecentasep ex Phoenicia triremes accerfiuerat,ftatuens cas mitteread Laccdæmonios in Bocotiam.CS uero tantaeftmul Athenienfem rem ftrages di calamitatcs eodem tempore in-gruentes opprefsifteuiderétur,fblutum iam bellum omnes opinabantur, diC ceflurosep eos ab armfs di contentione,adeó ut nihil iam amplius cuipiam ere dibileeftet, Athenienfes ne minimum quidem tempus fortunam periculatp belli uelulla tentaturosaudacia,uel tentata tolerare pofte. Verùm res ipfçplu rimorumfefcllereopinionem. contra nanep fieri contigit ob dimicantium di contendentium inter fe populorum pracualidasopes, amp;animorum præftan* tiam. Alcibiades Athenisextorris,per aliquantum tempus apud Lacedæmo« niosexulmilitiamunà belliép munia cum illis geflerat, magnumcp difciplina militari perfæpe di bellicis artibus,quibus plurimum prgftabat,tum cura amp;nbsp;di

Y ligentia

-ocr page 394-

?44 Diodori Siculi

Akiiùd'-tfi. belllgcfcdl ufum fm' præbuerat. nâ 3dacerrima eloquctiä , praïcipüà^ bircconciliA^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excdlebat audacia : generis pterea antiquitate, 3d opQ uipocêtïat^

re teut omnium primus Athcnicnfiûtqui cupiens in patriâ reuocari/uma ope adiuti ttienfef. circQfpedàremoIiri!poninia Jiquic^ cômodi gradue ofFieij per fepofletA' ' thcnienfbusprçftari. ea tum maxima têpeftate qua res Athenienfisfradapc-nitus ac ui Aa uidebatur.Côtrada igitur cum Pharnabazo Satrapo regis ami-citia.cernens iam trecentas ab eo triremes paratas haben',quas Lacedçmonijs auxdio nliffurus erat,illi fuadet utabincepto defiftat, rebus Perfids minime conducere,nec ftatui regio tutum,Lacedenioniorum opes impenfa fua firma ri:fatius multôefrecertâtesinterfeduospopulosçquisuiribuséx tuiofpeda re,ut^ diuturnis uicifsim difeordijs fimul conflidarentur.Itacp Pharnabazus Alcibiadem pro relocutum ratus,côfilio parens, cbflèm retro in Pliœniciam redire iufsit. quo fado,tanta fubfidq uim Laccdæmonqs auertit. Poftaliquan turn temporis obtento reditu,tandem reuocaturinpatriam,dux^copiarum faduSjLacedæmonios muftis fuperatos praclijs,affligere cœpit, rèc® pa triæ iâ labentcm continuit reftituitep Cactcrùm de his difFulius atep dilucidius fuolo CO difleremuSjnunc fuperfedentes, ne feribendo naturg curfus ôd tempora re-rumperuertamus.Igitur annuo elapfo tempore,PrçfedusAthenisfuit Theo Î)ompus, quatuor â Romanis tribuni militum confulari poteftate creati, Tib. ^ofthumius,C.CorneIius,C.Valerius CçfonjSd Fabius Eorum temporibus Athenienfes triumuiratus poteftatem magiftratumcp abdicauerunt,ftatumcp /uWfJifer ciuitatis in priftinum morerti ,ciuiumfparbitrium reuocarûtrquorumomniu indudorauthorcp fuit ThrameneSjUir integra uita, que tumprudentiaquoep

Abrouftt. P’‘Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fingularis ornare uidebatur.Hic nancp folus de reuocado Alcibia

de referre, CO n fui ereep adortus,cuius dudu fefe rurfus reftituere, turn mul ta a lia ad patriae ufum bonum'jp molitus,haud mediocrem confecutus eftautbori tatem gratiam Verùm hçcquidem paulo pôftgefta fuerunt.IgituradbellS profcquendûducesab Athenienfibus crcatiThra(yIlus,fidThralÿbulus,qui coada apud Samum dalle, afsiduis certaminû ludis per imaginarias pugnas milites exercendo,alluefaciebant prçlqs laboribuscp maritimis fingulis dieb. /tbnu’frtfff corum explorâtes in periculis audaciam Si difeiplinam dimicandi. Mindarus fit»! exercent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dafsis Lacedemoniæ praetor per aliquantum tempus apud Miletum cô-

w remilitari, lt;^oratas,expeSiabatàPharnab3Zo fubfidia. Nam cum audilTet trecentasfibi ' triremes ex Phoenicia miflas accedere.infiduciam elatus ingentem,afbitrabaf tâta dalle imperium Athenicnfc ddetum iri. Cæterum paulo póft certiorper nuncios fadus Pharnabazum Alcibiadis confilio addudum, triremes adna* uigantes in Phoeniciam retro remifille. Dcfpcrato Pharnabazi ftibfidio, refe-dis ipfe quæ fecum habebat exPelopônefo alqsîp extrinfecus focljs nau/gns tredecim Doreo dat triremes, quibus cum nauiget in Rhodum. Acceperat c-nim coniurationes à nonnullis ibi fieri,rerumfp immutationem parari Produ das nanque Lacedaemontjs naues turn nuperrimè milèrant iure focietatis nô-nulliexltalia Græci;rdiquis iplcrefedis adtres8Codoginta,fcgt;luitinHefIcf-pôtum,quôddairem Athenienfem apud Samum commora ri audicrat. Quo tempore duces Athenienfiumeomperta dafsis hoftilis abnauigatione,cum fexaginta nauibus feruntur. Lacedæmonqs in Chium perlatis, Athenictv (îum ducibus uifum potius eft in Lesbum appellere, foemque ibi fubfidia,trr-remésquefibiconfeire,nenauigiorum numéro fuperiorhoftis haberetur. Dum haec ab his agitantur, Mindarus Lacedæmoniorum praetornodu cum dalleuniuerfa in Hellefoontum propere nauigatîinde foluens, pofteradie fecundo curfiiferturin Sigium. Audita hoftium properatione Athenienfes haud in breuioccafione cundandum rati,tribus folum nauibusà focijs acceptis, reliquis inoportunè morantes, nihil morari diutius fubftinent,mox cum

-ocr page 395-

bibliothecæ Lib. XlII. j;?

cum his föïuentes , ad infedanduni hoftcm uadutit, Delati in Sigium, ciailem iâm inde ablatam compenurit,tres fobs ibi reh/lasnauesfiiuaden tes illico capiunt. Poft haec in Eleunta ti atjcientescuncfta'que quxadcon-flidum naualem pertinentibicomparantLacedemonij iiero ubi hoftium ftit diaferuefcereaccingicpadpngnam ccr.niin.t, parang omnia, quinc^ dies ipft quoc^ in cxpcriundis aiftiefaciendiscp remigibus coniUmpfei t : tiim claOtm adpiignaminftruiintdcoiftoginta nauibuscoad4m,at(p hiS in tra ftuad Afi- ■ am uergentes,acieai dit igere ducere'q; ex ca ordiûcs cura ftiit.Athenienfes tie to ueluii ex Europa tendenteSjagmen eduxere^nauiutn quidem numero infe tiores,uerum difciplina QC maris pcritia longé fuperabant-lgitur in acte cl at sis Lacedæmonicædextrum cornu tenucreSyracufii,duceHermocrate:Laccde montj cum Mindaro prrctore fefein finiftro coUocarunt Atbenienfts acici de XtroThrafylluSjfiniftro Tbrafybulus conftidt, au^ initio quidem uiraq^ in co grefliiacies properare, ac cauere ad occupandum intento ftuJio locum inter uiidas,nc man's accelftis inundationem^ inter dimicandum obuiam Iiaberét.

Vndeper multum tempus uicifsim nequicquam circumuedis nauig^’siac-Afhctt’.cnftutn bantur anguftiasobftruendo,acprope uelutiproftatione occupandattago'-'^i-'t-t curfu certantes pugna nanque inter medium Sefti amp;nbsp;Abydi erac, ut æftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pn-^ni'

affluxusin locis anguftisbaudmediocriterefietcertantibus impcdimento.

Venim Athenienfiumnautaedifciplina peritiacgreiriauticæpi'veftantes, maxi moaduincendummomentofucre. Qiian^ enimcIaisisLaceceuæ'noniad’c nauium numero,8C militum robore uirtute'.p fupcrior eftet, nautarurn tarneri 3rsa:facultas rcmigandi uires omnes impecusi^ hoftium irritos reddebat ; tu ^•mul ac Peloponnefios ftipatis iiauigns roftrist^ intentis aduêcare ceineba nt •^^Pentefuasita per artcm coniectas comparatasiji obiecftabant, ut proruenti-^^sin adueria roftra offendendum eftct, ac prætoribus ipfis nauigiorum t ul-^‘^•■aaccipicnda roftrorum mucronibus tnflitfta, Mindarus itaqj cernens uim •truptionemcç roftris inca (Turn tentarijiubet uel turmatim in paucas, uel etiâ ^‘ngulatim una uni connexa, id genus demiim di.micâdi adoriantur, neqj hoc J^al»peritianautarumfruftraaftuit,uerùm euitatoimpigrèopportune^j faci-‘idcclinatione nauium roftrisinuadentinm incurfuatcp iiftu, mox ipfæin ea-tumlatera conuerfæ multas uuinerabant. Poft ubi cohtentio irritatione inua-lefcercjfurortç belli rapere cœpit utroftç, iam non roftris me dó incui fatio-nelaceffere, fed connexis colligatis altera alteri nauibus cominus cofeicre, miles militi infultare,plerunq; ui alius influentis']j pelagi raptu dtmicare pio-per magnum tempus periculum uicifsim trahcre, obnixis utrinqj fumma obftinatione dimicando animis, cum in neutram partem inclinari uidona ua *oinèt,(æuientciamdiufortuna,periculocç,dudoancipiticcrtaminc;ecccre-pfntènauesquinc^ glt;uiginti procul ab extremo promontorio quodam per-niiclnsconfpedxlefepugnantibusobtulercjquasfocij miferant Athenienfi* bus auxilio, quarum aduentuperterrefadi Pelopontf ) in Abydum quam ra-ptifsime fefe recipiunt, incumbentibus hofti cedcnti,atc|; auidius infedantib. Athenicnfibus,eapugnatalemefteuctumfortita NauesodoChiæab Athe nienfibus captæ,Corinthiorum quinCp, duæ Ambraciæ, SyracufiorumjPale-nenfium ôdLeucadiorum fingulæ. Cxterumipfiuidores quinep amiferunt^ qua fuppreftae omnes petiere.His rebus geftis,qui uicerant cumThrafybulo ^ophaum crexerein promontorio,ubi fepulchrum Hecuba extat; eiuscj ui-dorianuncios Athenas mittunt.ipficuclafteuniuerfarcmigtjsCizicumuer-•usferuntur. Ea nanc^ urbs ante nauale certamen ad Pharnabazum Darij du-

^^^•'^hum Lacedamoniorum pratorem defecerat: quam imparatani quot;mliscg defenfam munitionibus prafidtjs'ue deprehendentes, facile oppug-natione cccperSt, irnperatatpCizicenis pecunia, ftipedio'i,’ impofito,Scrtum Werfus nauigando contendunt. At uero Mindarus clafsis Lccedamonia pra-

Y t toramiC

-ocr page 396-

uo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

toramifî;« pugna per H ra gem confugicns in AbydunijnaucsafFlitflas Conçut fase® rcfiCît.hrrnatcp compagibus,Gmul ad triremes, quç in Euboea commora bantur,Epiclefn Spartanuin properare iubct,mandans ut raptifsimc ad fede* uchâtur. Hie in Eubœam peruedus, coadis illico quinqiiaginta nauib. inox inde, utiimperatumerat, citifsimèabnauigat, quæfimulatcç admôtcm Acho pcruedEc flint, tempeftas tanta extitit, ut nauigia cunda naiifragio dilcerpta pcricrint, atep ex omni uirorum numero ad duodecim foli periculo fiipcrtue* rint. Huie cladi atteftari uidetur poGtum de his in têpio quod habetur adGo-roneam monuiTientum,ueluti meminit Ephorus, in quo carmina huiufmodi tncifa confpiciuntur.

Eripucre neci fe ex quinquaginta carinis. Ad fcopulos Atho per uada cæca uiri

Bis fex nam reliquos haufit maris unda profundi. Cum ratibus diri quas tulit ira Nothi.

'AUibiditm d, criminibtts ab foluunt Athe ttünfes;

Per idem têpus Alcibiades ij. triremes dudans, ad cos adnauigat qui apud Samum cômorabantur, quibus iampridem nunciatum fuerat Pharnabazum eiusadmonitis addudum,}oo. naues quas LacedpmoniorSauxilio duccbat, retro rcuocaflè.Ab his itaeç Sami ghumanè benigne^ excep tus,ccepitcû eis de reditu fuo côfultare,S^ polliceri maxim o deinceps ufui patriae fe fore,fimul culpâ depcatus,ac fe abiedis crimtnib.defendês, multis cö lachrymis forté fuä fortunçcp in fe iniquitatê fpuitiâcp deplorare, per infidias fraude ab æmiP Iis olim circûuentusacfolonatali peeps adus,aduerfus patriâuirtutêfuamO' ftederefit coadus. CS eius fermones iucûdé atc® intêtèmilitib.effent accepti, mifsis Athenas de ea reinternQcrjs.populo uifumeftuirûipfumcriminib libe rari,culpacp folutû reddere,atc^ in parte muneris bellici rerûœadminiftranda* rû admitti.Nâ infpe dr uiri uehemêti ad qupcp ,pfequêda audaci3,tû authorita te di. nomine, quod pafsim per uniuerfam Grxciâ celebratû erat, arbitrabant, quod hand abfurdu uidebaf,hocaccerfito fibi^ adiundo, haudparû reb, fuis momenta acceflurû. Theramenes etenim princeps ciuitatis(cuifanè,fi cuipiâ usc^ hominS,fumma prudêtia ineffe uidebat) ad reuocandû Alcibiade popu-lû hortatus eft.His geftis,Sami renunciatis, Alcibiades Içtus.ad ij.naucs quas dudabat, nouem al q s adiedis, in Halicarnaflum ciiea claffe nauigat, iinpcra ta urbi pecuni3,n:ipendiocp impofîto,moxaddepopulâdam Merodipamua-dit,ingenticp inde ada præda,Samum redijt.Spolia deinde,quç multa coege-fat,militibus qui Sami habebantur, fuisœ diftribuens, eorum opes augendo, breui prçmij s hufuGnodi benchcqscp pefledos, omnes fibi côciliauit atep ob* noxios reddidit Per idem tempus Antandrij qui fub Perfarum prjf dio tene-bâtur,accerfitisclàm ex Lacedæmonia copfjs, ipfum prpiidium urbeeijciunt, liberamip ipfifuo iurepatriamadminiftrarepergunt. Nam Lacedaernontjde mifsis inPhceniciam trecêtis nauibus, criminantes Pharnabazum, Antandri incolas armisiundaiocietatedelendebSt. InterfcriptoresautemThucididcs Athenienfis abfoluit hiftoriam, com plexus rcs geftas duorum uigintian-norum odouoluminibus,uel utnonnullisdiuidere placet,nouê:Xcnophon uerô deinde 6C Theopompus ubi à Thucydide dimiflumjindeinitiurn feribé* di fumpfcrefibi,atqj àXenophonteodo tempora annorumS^quadraginta traduntur.Theopompus uero rebus Grçciçdecem amp;nbsp;feptem annis percurfis finem feribendi fecit ad pugnam naualem apud Cnidum commifla, quac oni' nia duodecim commendauituoluminibus.Res igiturGrçciæatcp Auæeoad dudç uertebantur. Cçterum Rom.aduerfus Aequos bello iufcepto,magnis copijs eorum agrum inuafere, caftriscç ad urbê nomine Bolafum pofitis, earn expugnarunt.kebus eius anni unà cum eo excurfis,A thenis Glaucippus prç ficitur,R.omæConfules creatiM Corneliusiô^ L.Phurius.Ea tempeftareAe-eeftani in Sicilia cum focieiatê olim cum Athenienfibus aduerfus Syracimos 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iunxiiTent

-ocr page 397-

bibliothccæ Lib. X i 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;341

^nxifTérttjëo b cil o pacato,magna follicitudinc pauorecp agitabantur. Expe-«abant enim(quod uticp par elfe uidebatur) uti ad lucnda uocarentur ca quae J^ontra Siciilos deliëla commififlcnt, atm Sclinuttjs feciim iam pridcm de fini-bus ambiguis agri certantibus,ultrô ceucre,ueriti ne per earn occafionem Sy-•■acurtj fuicepta fimul cum Selinuntiis aduerfum fe bellandi caufa, patriâ ipfo-euertere fiinditiis adorirentur. Pôft ubi à Selinuntqs nimis auarè infoleti agi rem confpexere,ut prçter agrum ex ambiguo fibi concelîîim.magnS

tinitimi certicp iuris auferrefibi ufurparecp adorirentur,legatos Cartha ginetn mittunt, poftulatum auxilia contra uim iniuriascp finitimorum, quitÿ Polliceantur urbem pro ca gratia in corum ius ditionémque fefe dcdituram. ^egati remigtjs Carthaginem peruedi, fenatuîque ac populo mandata quae ^ulerant,expon0t. Quibus -uditiSjhaud mediocriter ambigere,uariâque me-ditari Carthaginenfcs : hincad occupandam rebus fuis urbem fummèidoneâ Ptono animo inclinariallinc opibus deterreri Syracufiorum,quos recenti bel-*0uidebant magna clade Athenienfium afflidaiîe opes,acpropc ftrauifle. In- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

uarias fententias ambigua re,tandem uicit urbis occupandæ Iibido,reiport

futti^legatis,fequç poftularentauxilia milEiros;adquam rem itadifponen-^3m,ubi rcs pofceret,bellum gerere parati, Hannibalem ducem créant, ea tê-Peftate fecundumleges rcgnantê.Hic nepos erat Amilcaris eius,qui cum Ge ‘oncbellum geflêrat,quem fupra mcmoraiiimusapudHimcram cum magna ^opiarum manu cecidifTe. Gelonis ucrô filius,quem populus ob rem à paren nänibiil Cdu ïcmalcgeftampatriaexpulerat,exulapud Selinuntios uitam traduxerat. Hâ- thdginenjiur» *îibal igitur alioquin Græco nomini natura infenfus, fimul cupiens maiorum (/«x, Quorum ignominiam contàmeliamcp fua uirtuteaboleri,multa indies médita •'blummnque eniti uirib.ut opera dudûque fuo res aliqua patrix grata felixcp Pättaretur. Confiderata igitur Selinunttorum contumelia iniuria, quibus baudfatis luiflèt cçdétib^ultro Aegeftanis id agri accepi(îe,pro cuius iure ambiguo prius dimicaretur-, legatos cum Aegeftanis mittit ad Syracufios,ueluti pet modeftiam retjciens ad eos,ad quos magis ipedare uideretur,eius rei cog •ïi/ioncmjuerbifque ut erat ad fimulandum prompto ingenio fidis,aequG bo-numquepræ fe fcrens, re ucrô ipfa id fore ratus, ôd Selinuntios id indicium re-cufaturos:8C ob earn caufam Syracufios perindignationem ab eorum focieta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tcdifccfluros, ASelinunttjs legatiquoqp mifsi ad repellendum indicium : übi tnulta cum legatis Carthaginenfium 06 Aegeftanor3,nunc diiceptando, nSc tefellendo,nonnulla quoque contradicendo,refpondiftent:t3dem Syracnftjs optimum uifum eft rem ita decerni, nt amp;C cum Selinuntijs focietatem, Ä cum Carthaginenfibus pacem retinereliceret Rencrfis legatis Carthaginenfes Li-byarum quinque millia, Campanosodingentos Aegeftanis mifere fubfidio^ quos aChalcidenfibus in bello contra Syracufas mercede condudosAtheni onfes acceperant. Hi poft exercitus Athenienfts ftragem cum difce(siftent,ne minem habebant â quo conducerentur. Quibus condudis Carthaginenfes fingulis equos publica pecunia emptos, diftribuere : turn ftipendij quod fatis effet,in capita dato,ad urbem Aegeftam traiecere. Turn uero Selinuntiorum opesadtnodumexcreucrantjatqueurbsciuium uigebat ingenti frequentia, Confifiitaqnc turn opum ui,tum numero popnli,côtemptui Aegeftanos habere, primumqueagminefadOjfinitimum inuadêtes agfum, pafsim dcpopii lari omnia,coptjs hoftem muito fuperantes, inde cr efeente fuccefsibus auda-cia,efferansque magis animis in hoftem,utuidebatnr,timidit3tccontrà prod! te non audentem,nihil iam reformidare,latéque per uniuerlam difpetfi regio-nem rapinis infiftcre,fecuri pericnli. Duces itaque Aegeftanora perfpeda ho ftis temeritate quçcSque intêtius tenderent itinera, obferuare intêtius ftndët, atqueunà cû Carthaginêfib.S^ Câpanis inftrudi,ubi prima occafio oblata eft icpêt€irruptionefada,improuifosadoriun£; qnos tâ inopino tnrbatos inful-

Y $ su,prius

-ocr page 398-

342 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi ,

liijpriüS pênefudcrcconfiftereordines, manustpconfercredaret. Cællad AfgfÆxBÎ Sc 1000,milites,prædaextorta atc]^recepta omnis,infuperfpoltjs potitifunt.llli-linuntios futt' poft earn pugnâlegati Syracufas à Selinunttjs mittunf,ab Aegeftanis Car-thaginem utrintç imploratu auxilium, quibus ab utrotß diuerfis populo, ut g pro fua quifqp tutanda patte dimicaturi eflent,auxilia décréta funt, atCK ita bei Ium Carthaginenfe talibus orfis accêfum exarfit. Igit profpeda belli lurg^fis Carthaginêles magnitudine amp;nbsp;mole^ Hannibali duci curä poteftatemc^ per-mittöt undiqj cogêdi quantû fatis ad id uideref exercitus,atcp reliqua aduluttt cunda diligentifsimc ac quam raptifsime parare maturaret, mandant, ea ia m «eftate proximaquehyemc, magnæex Hiberia merccnariorurti nominlfque externi militum copiae confcriptæ ab Hannibalc,coadçq'ue liabcbantur,nec paruus ciuium numerus in expeditionem deledus, tum pafsim per Libyatn circumferri,fingulas qualque adeundo urbcs, inde fortifsmos quofqueaeli-gere,mox ad naues çdificandas ftudia conuertere pergit,iam deftinato ccrtus confiliOjUbi uerna temperies fpirare cœpiftet,copias in expeditionem traijce-te. Dum hæc circa res Siculas uerterentur, in Græcia Dorieus Rhodius tri-remtum'ltalicarumprætor,fimulaGRhodi tumultumiamexcitumfefatiscon firmafle uidet, indefe foluens in Hellefpontum citatis rcmigtjs contcndit, perans cum Mindaro iungi quam citifsimè,qui apud Abydum commoratus, cogerc undicg feftinabatmaritimas uires, nauefque Peloponnefiaci nominis focias.iam^ peruedo ad Sigium Troadis Dorieo,qui apud Seftum in ftatio-nibus crant AthenienfeSjitinere 8i curfu eius explorato, ubi tempus adeflè ui dent,r^entèin mfum feruntur cum uniucrfa clafle nauium quatuor Ä feptua ginta Ççterum Dorieus nihil explorata re,peraliquantum tempus cum quid pararetur prorfus infcius eflct,per altum fecurus elatust^ curfum tedebat. v bi uero quanta in fe clafsis iam iam proximè inftans irrueret,refciuit,animo pro-ftratq,nufquam in tanta trepidationis anguftia aliam fibi falutis uiam cernens confugitinDardanum,confeftimquemilitibus expofitis, accitoquodoppi' dum cuftodiebat præfidio, telotum cuiufcunque generis magnam uim citiP Atlenießum fimè afterri iubet : inftrudis omnibus, alios in proris ftatuit, partem perlittus cum Ldcedas oportunè difpofuit. At Athenienfes fumma cum celeritate fugientes infe-monijs prasliu dlafi, difsipare atque auellere naues à littore, multitudinèque circumfufi un-nnualc, dique j hoftem conantur acerrimèrefiftentem, circumfiftendo expugnare.

Quæ fimul ac Mindaro cognita fuere, nihil moratus, untuerfam ab Abydo claftem educit,at(^ue quatuor odoginta nauibus inftrudis Dardanum uer fus quàm citifsime contendit,Dorieo in arduum laboranti,daturus auxilium. Aderant quoque pedeftres Pharnabazi copiæLacedæmonias partes adiuuâ tes. Vbi clafles inuicem propinquiores elle coeperunt,ad inftruendam utrin-que aciem duces fe comparant. Minda rus feptem nonaginta nauib.dudis, in finiftro cornu ftatuit SyracufioSjdextrum fibi fumit ducendum.In parte A-thenienfium dextrum cornu Thraiybulo datum, reliquo Thrafyllus praefici-tur, Vtriufque agminediipoOto, mox duces utriufque certaminis figna ca* ni iubent, repente ad folum nutum intend tubicinæ,dira militibus conuigên-di initia,tubis infonuerc,nec mora ad fonitum remiges exciti,totis uiribus in-cumbere,gubernatoTes item gubernaculisfolerteruti: inde atroxccrtamen, atque horribilis fæuireconflidus, cundâque pafsim cuiqueinpericulum di-fcriménque trahi. Vbi nanque triremes aduerfis roftris ad feriendum in fedi-recftis irruere aduertiflent, eodem illico temporis momento,nauefua tempe-ftiuCjUti crant expertifsimi,in proram obuerià, impetus idûfque irruentis no ftisexcipiebantinroftra,ibicpfimul operæprecium erattumcernere milites breuibus uaria cura exagitari momêtis: nâ ratêfuam cernêtes hoftiptpberela tus,intêto in earn roftro ruêti,nec iam ^cul adeo ab itftu abefTcjUt incûbes pc-riculû euitaripoirefperarêt,extrcmopauorepercufsij3pèdiffidere,fummacp

-ocr page 399-

bib’iôtliecæ Lib* X111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34?

trcpidationc pro fua quifqj fakite,ucluti in extremum addutQa diferimen follt citi eflcj fimvd uero ac nautarum peritia tantum impetum repente euitatû con fpicicbantjurfusciimletitiaSCclamoribusin fpem reuocati refiftcre.Sednec illos interea, qui pugnam euocabant per tabulata difpofiti, fruftra dimicandi ftudia uacuos agebant.Sed alij ex remoto procul interuallo tel is hoftem pctc-tes afsidué feriendo perfiftere, alias ac fupcr inde alias nihil intermittendo fa-gittas coijcercjita breui loca petita denfifsimis confidî a f^icuiishorrcfcerc.fæ-Iiioraliosageb3taudaci3,quifenfimrefpeculataafsiduehoftipropius(iibcn-tes.ubiiuxtarteterantjlanceismilitcsfimulconfertosjtranfucrberaremonnul li in gubernatores iplos acrius infenfiusep irruere. Sic ubi forte naues inter fe concurfu obnixe altera alteram,ueluti ad fingnlare certamen prouocaflet, ucl quocunque belli cafu collatis fignis inrentius inter fc dimicare perfiitiflenr, hoftis ibi quifep uir uirum impetere, turn ex procurfu 3^porretfîioribus arma' mentis innixi,làltu in hoftiles triremes fe(e conijcerc, medtjsqj in hoftibus ex cepti cominus rem gladijs gerendo periclitari, cxdcferucfceic,cruent3riquc Omnia cerncres,uicioribus hinc uario ingenttque clamore exultantibus. Per multum itaque tempus ancipiti periculo tradum certamen in boras mag’s re crudeicere peruicaci dimicantium ferocita tc,5lt; obtineridi furore, donee Alci biades,qui forte in Hellefpôtum tendebat,cum uiginti nauibus per altum na-uigans, in utriufque aciei confpedum uenit, qux turn procul confpcdæ, res •nopinata cunefiis auxilq aduenientes fpem utrifquefecerunt. iride maiori fi-ducia perfiftere, promptioribufque animis, 8C audacia, amp;nbsp;ferociores per peri-culaierri. moxubi iam propius appulfa clafte Lacedæmonijs nullum inde fignum proferretur, Athenienfibus contra Alcibiades ex rate fua puniceumal-^ofignum extuliflet,quod inter eos conftitutum crat,confternatis repente ant

Lacedæmonqdiffiderej fimulquein fugam uerticœperc. At Athe-

oienlis mantis iam fuperior clatis fuccefTu animis, quam citifsime curfu fugi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' “

ontem hoftem pergunt infelt;ftari,confeftimque aftbcuti,dccem in ipia fuga na uibus captis potiuntur. Exorta deinde irigenti ternpeftaf e,ucntis uiolento Ha tucunda difiedantibus, baud iam facile infedanclo curfum tenere poterant: nauigia namque fludiuum impulfuin diuerfa rnpta uariéque exagitata iam ni bil parère gubernaculis,née nautarum artibus ullis régi poterant, irritaque to ftrorum uulnera reddebâtur, nauibus perculfis facile ad idum impulfum que fluctuando cedentibus. Poftremo Lacedæmonij in ficcum delà ci, profugere adPharnabazi copias, nec uero Atbenienfibus ulla mora fuit, fed nauigia ad littusrelida auellereinde abducereque adorti fummis ufribus id côfequi mo-liebantunucriim ab exercituPcrfico reiedi, cœptôquepotiri probibiti : inde Seftumuerfusabnauigant. Nani Pbarnabazus cUpiens Lacedæmonqs eo cuius infimulabatur fe crimine innoxiurri infontérrique oftendere, ftudioftus fcrociufque contra Athenicnfes dimicauit: turn de trecentis nauibus in Phoc-niciam redire iufsis,id ab fefadum dixit, quod accepiftet ab Arabum regc,fi-mul cum Aegyptiorum regeconftlia inita de adorienda Phoenicia, infdiascp ôi uim parari gentibus il lis. Nauali pugna euentu tali confed3,clafsis Athe-nienGs obtenebfanteiam node, in Seftum appellitur. Exorta die nauigia fubducenda curant, aepriori trophaeo alterum rutfus iuxta extrudum,adie-cere* CæterumMindarusnodu circa primam uigiliamin Abydum concef-Gt,tumnauesprxlioaftlidasreficercpropcrat,fimulad Lacedæmoniospo-ftulatummittitpedeftres copias, SCnautica fupplementa.Decreueratenim, dum qujE ad inftruendum claflem effent neceflaria pararentur, interim pede-ftri bus copqs cum Pharnabazo focias AtheniêGum per Afiâ urbes oppugna-re Cholcidenfes uero reliquicp ferme omnes qui Eubœam incolebant,Athe-nienfibus rebellauerant:atqueidcirco magnaagebanturfollicitudine,ueriti hefottequiinfnlamincolerent, ab Atbenienfibusiam maris dominis expu-

Y 4. gnarentut

-ocr page 400-

J4 Diodori Siculi

^uitur,^gnarentur ïgJtürpoftulare àBCEottjsuticommuni opera atcp opeducereEu-ripoaggercm uelÏent,8^ ita folum folo conne(flcre,un Eubœa Boeotis conti-nuarctur Aflererepoftiilatis Boeotii,qiidd td maxime rebus fuis côducere cèr nerentjUt reliquis gentibus Eubœa infulæ fpem prxferret, fibi uero cohcrens pro contincntis parte haberetur,unde urbes omnes eius aggeris educendi in-gens libido concitauit, atcg inter fe ftudtjs accenfis ad opus maturandum con certabant. Nam non ciuibus modo edidum erat,ut copqs omnibus ad opc-lam exirent,uerum cóuenas,inquilinos, alienigenas, aducnas omnes eadcm editfla urgebant. Ita mültitudine operariorum iTudióque omnium cœpturn o pus breui perlicitur.Ia Eubœa igitur ex Chalcide ceptus agger dud, in Bœo-tia uero exloco Aulidi proximo Adea nanep loca marisinterluuiesqustnan guftilsima fuperabat utraft^. Antea quidem per eum locum perpetuus pond profluxus rapiebatur,crebrgcp fiebant fluduum reciprocationes. Tum uero multo rapaciore ferebatur unda profluens impetu, utpote potetiote conatu, uiolentiusép irrumpente per anguftifpimas fauces pelagi exeftuantis illuuie. Nam quantum carinae (acis elTet ad interuagandum, nihil amplius patebatflu dibus intercurfusa'nutrifcp extremis molibus turres excelfas cxtruere,quar3 media interftitia ligneis pontibus lunxerunt.Cçterum Theramenes ab Athe nienfibuseomilTus cumtriginta nauibus, initia quidêadortusprohibereopi ficeSjOpus^ impedire,multa necquiequam conari.Nam uiribus militum prg fidnep aftands his qui operi incumbebant, defendentisé]^ rnultitudinem uarijs laborum munerib.occupatam,rcpulfus,ab incepto deftitit,3tfp inde remigio in infulam contendit.Cpterùm ne prorfus cunda fruftratus uideretur in ea cx peditiontjftatuit dues focioséç â militum Riorum ftipendio uedigalibuscjjlc uare.Depopulatus igitur hoftium agrum omnem,ingentem inde prçdam c5 traxit.V rbes prçterea fociasperluftrans,fi quos ibi rerum nouatores deprehe difret,pecunia muldatoscohibuit.Poftea parum deued:us,urbécomperiens optimatum paucorumC-p imperio gubernari,eucrfis rebus omnibus ius omne rei^ publicae poteftatem ad populi arbitrium libertatemcç reuocauireis uero qui priorem paucorum ftatum attigerant.ingentem pecuniam imperauït.per CoreyYenßs iaem tempus Corcyrçiguafeditio exorta eftcum miferabiliimméfac^dusur feditio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t)is ciuium cgde,quam multis quoep alrjs cauftjs,tum uero maxime populi in

ter fe fimultatib.à inteftinis odtjs excitatam ferunt.in nulla nanc^ urbe ufquj compertum eft tantam tam'eg horrêdam fanguinis ciuilis eftuRonetn patratâ, nec^ maiorem ullo in loco,maioric^ exacftuantem rabie contêtionem defçuif feprçdpiti in perniciem cladem iracundiæfurore.Nam ante earn feditioné mutuis odqs interijfle circiter mille amp;nbsp;quingentos memoriae proditQ eft,eosi^ omnes ciuium urbisep optimates Huie tarn miferandac cladi aliam Riper adie ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;citfortunaecalamitatem,corum grauius exacerbando difcordias.Qtii dignita

te praeftabant inter eos,ad ftatum paucorum optimatumejj aipirantes,Lacedg moniorum partes ftudebant. At populos turba,focietatemÄthenienfiunicQ pledebatur. nam diuerfisagebâturilliconditionibusfiCftatutis populi,quib. eratdcimperiodimicatio.àLacedgmoniisoptimatesprimorescp urbiSloda-rum magiftratibus gerendis,SCadminiftrationi reipublice prçficiebanf. Athe nienfes contra iura populi ftatum'cg populärem urbi conftituebant, Corcyre-fesitacp cern entes nobilitatem primoresepiam paratos ad tradendam inLace daemoniorû manus urbem,præfidia copiasep ab Athenienfib accerfuntad re* rum fuarum defenfionem. Conon ita^ prgtor Athenienfium Corcyraadna-uigansjfexcêtos ibi Meflenios ex Naupatfio dueftos, prarfidio reliquit,ipfec3 nauibus praeteruedus in anchoris fe conftituit ad lunonis templum. At fexcentiMeftèntjunàcum popular'ibusinftrudi, eosqui Lacedæmonrjsad hæferan t,inuadunt,ac repente concurfu in forum fado,alios capiuntjnonnu| los obuios ûbtrûcantjfupra mille urbe etfeiunt, tû ueriti numeru potentiamqj uires

-ocr page 401-

bibliothccæ Lib. Xlll. 34$

■ÆC Uftes cxpulforum ,feruislibertatem dant,aducnasinquiltnosirtduitatem noincn'j^ ciuium tranfcribunt, Lxpulfi uero confugiunt in continentcm è re-gionefitam.Pûft aliquot dies nonnulli ex his qui erant in urbe partes exulum touentes,forum ui occupant,accerlitiscp exulibus intra urbem,de fuinma rerû ciim aduerfis dimicarent: tandem nodis interuentu reprelsi,ad pacfla fœdera-quedeueniunt. ita contentione pacata, munere communi rêpub.admindira-te cœperunt. Lugatio igitur Corcyræ fada euentu tali concif laca conftitit. Dû hæcgeruntur, Archelaus Màcedonum rex Pydnæis imperium detredantib. ÂrcMMf bellumintulit,atque ingcntiexercitueo dudo circumlèditurbèm;cui turn fàiccdo Pyi quoqueTheramenes erat auxilio adueda eô clafîc, qui cum diutius trahi cer-neretobfidionem,adnauigatinThraciamadThrafybulum,penesquemto A«'** tius erat clafsis imperium. At Archelaus Pydnam pertinacius ardiûlquc obfi dionem urgens, in poteftatem demum redegit : quam mox procul à mari fta-dtjsaduiginti ttanfædificari ftatuit, Mindarus uerô extrema iam hycme,quot triremes undique poteft congregat, cui multæ ex Peloponnefo muTaî uene-tuntjitidémque ex reliquis locqs Athenienfium uero duces qui apud Seftum lt;n ftatione erant,audita magnitudine clafsisab hoßibus coadç.follicitudo pa «orque haud modieus uexare cœpit, ueritos ne forte cum toto fimul agmmc triremium hoftis eos inuadês,nauigia eriperetdta dedudis quas in Sefto fub-lt;iudas habebant nauibus,ipfi Cherronefum circumnauigant,atque in partes Arcaddiamuergentes/econftitULintinanchoriSjfimùlqueinThraciamtrire mesquafdamadThrafybulum'rheramenémquedtmittunt,orantesutquàm taptilsime cum clafle ad fe trarjciant. accerfiuerunt præterea Alcibiademex Lesbo cum illis quas dudabat nauibus.Ita breui clafsis uniuerfa in unum un* lt;bquelocum contrada ftetit,maturantibus ducibits, ac fefe ad belli fortunant «xperiêdam, ad decernêdumque cum hofte de fumma rerum comparatibus.

Mindarus interea clafsis Lacedgmonlç praetor,traiedis tn Cÿzicum nauibus, uttiJ^rut Cji t^opiasomnesexponit,urbémquecaftriscircumdant EodemaccelïeratPhar capit» nabazus cum ingenti exercitu,qui cum unà Mindarus oppugnâs urbem, per uim capinducibus autem Athenienfium uifum fuit Gyzicum adnauigare.Cû uniuerfa igiturdafîefoluêtes, circûnauigata Cherronefo, primum in Eleunta perueniunt.Poft hiemolitifunt urbe Abyenorumnodu clam tranfmilTa prx teruchi,ne nauium fuarû numerus hoftibus compertus haberetur. Vbi in Prœ conefumuentum eft,nodem ibidem commorati: poftea luce milites nauales inagrû Cyzicenum tranfportant, Chçreæc^ eorum duci mandant, uti copias ad urbem agat. turn clafle ab ipfis in tres partes diftribitta, uni præficitur Alcibiades, alteriTheramenes,tertiamdudauitThrafybulus. Alcibiades igitîir cumagmine fuo multo ante alios enauigat, maturans ex compofito prius ad pugnamlaceflère. CacterumàTherameneScThrafÿbuloftimma contende-batut arte,ftudiaque omnia ad circumfiftendum holtern ferebantur, Si prohf bendum intercipiendumque h is qui longius enauigaflent receptû in urbem j MindarusuerôfolusAlcibiadisnauesproculafpedans,eapaucitatecon-tempta,fraudisignarus,fuccedennfquepcr infidais inultitudinis, odogin- Athcnicßutii tanauibushaudcundanterurbeedudis,oblnam inftrudoproperat. Vbi La» iampropius Alcibiadiaccefsiflet, Athenienles ueluti fuerantantea admont cedlt;emonios ti,conuerfocurfu fugam fimularc; LacedæmonijlætitiaefFeri, àcuelutiiarri uidoriæcerti ,uiribus obnixis fugientes infedari.mox ubi procul ab urbe fa. tisabdudos cernit, Alcibiades fuis fignum ftatutum ex nauifua dat. Qiio in f'*** fpedo repente illj uno fermé momento contempta fuga j conuerfis omnes in hoftem proris contra infenfi obfiftere. Theramenes intérim cumThrafybulo penitus fuccedendo,hoftis impetum cohibere, curfum'que urbem uerfüs ten dere.tum Mindarus focijcp côfpeda iam clafsis accedêtis magnitudine, fe in fraudêm tradosjnfidijstp circumuentos cognofcêtes, trepidi pauore ingenti

Y 5 circum

-ocr page 402-

Diodori Siculi

ti circumfundi cœpcrunc. Poßremo Athenienfibus fam undf^ cfrciimfliicn-tibus,cum cernerent omnia occupaiTe hoftem,interclufum^fibi reccptum ad urbcm, Mindarus coacßus eft cum focijs ea ora relida cÔfugere ad Cleros, ubt Pharnabazus copias in ftationibus habebat. At Alcibiades baud cunââ-ter inftare fugientibus,alias ipfo collifas incurfu, nonnullas roftris transfoflas in poteftatemredigercjtumpleracp terris iamappulfas,anchoriscpfirmatas of fendens iuncis manibusqî ferreis iniedis auellere à littore moliri,pedeftribus copias auxiliofubeuntibus,acerrimecç obfiftentibuSjUltrô citro'uecreberrimi cadercjquippe Athenienfibus elationeuidoriæaudacius quàm cautiusdimi cantibus, Eacedæmonijs uero mukitudine fuperantibus : nam à Pharnabasf cxercitu afsiduè agmini Laconico fubfidia krccurrebant, qui ex tcrræ folo dé micantes ftationilt;ertioriinnitebâtur.QixodfîmulacThrafybuloanimaduer-fum firitjpedeftribus coptjs uires hoftibus fuffîci,reliquam illico militum ma* num exponitin littuSjmâdatc^ ut quâm raptifsimè Alcibiadi fuccurrant.The-ronem quoqj iufteratjUtaftumptis ad fuoshis, quos Chares dudabatjfineul« la prorfus mora adpedeftrecertamen properaret. Intérimdum hæcab Athenienfibus maturantur,Mindaro Lacedacmoniorum prætori graue admodutn cum Alcibiade pro tutandis nauibus certamen gerebatur. Mam Clearchum Spartanumcum parte copiarum contra Thrafybulum miferat,cuimerccna-rios quoq^ à Pharnabazo acceptos tradiderat. Thralybulus edudo militum nauticorum agmine cum fagittariorum manu inftrudusj primum irrumpen' tis hoftis impetum conftantes fuftinuit, ac multos necauit, nec fuorum inter-ea paucos cadentes cernere cogebatur,iâmque à mercenarijs Pharnabazi mi-litibus Athenienfes undfque mukitudine circumuedi obfelsiquein medium premebantur,quum repentèTheramenis acies aduentans apparuinqua pro-culconfpeda Thrafybuli milites iam propè debellati, at(^ in defpcrationcm falutis addudi, rurfus repentina tam infperati, tâmquc tempeftiui auxiltj fpc reuocare animos uirtutêmque refumere.Redintegrata pugnajCum diu a troc» dimicatû effet, à mercenarqs primis Pharnabazi fieri fuga cœpit, cxinde poft afsiduè difcindi,m3giscgacmagisdifturbariordin es, totaquefludiiareacics. Poftremo reliquis fuga abrcptis,Peloponnefii cum Clearcho deftitutijinukis iamillatisacceptist^uulneribusjmukisq^caefisjhoftium rccenti agmine loco pelluntur.FIis iam üeuidis fugatiscp, Theramencs cum fuis agmine fado ad Alcibiadem irrumpir, militibus eius extremum periclitâtibus auxilio procui-rensjcoadis iam Athenienfium copijs atque in unum locum inftrudis, Min-darumhaud quaquam terruit Theramenis aducntus, fed Peloponnefijsin duas partes diuifis,alteram agmini turn 3duentantiopponit,reliquam ipfefu-mens, muka fortiter hortatus, multacporando unumquenque obteftatusne quicquam dcdecoris in dignitatem Spartani nominis,maieftatemqj patriç pa terentur per fe admitti, pedeftri certamine cum Alcibiade congredi ac dimtca re conftantifsimè pergit,confertafp pro nauibus heroica pugna,ipfeantcom-nes in prima acie fortilsime certans, multos obuios obtruncat Poftremo retê ta pro patriædignitatepugnandojconftantiafortitudiniscgatteftationemilita periclitatus,à militibus Alcibiadisinterficitur. hocproftratOjPeloponnefii foctj^ omnes in unum coguntur, confternatis^ pauore animis prætore amif fojinfugam uertutur, Athenienfeshoftem fugientem per fpaciumhaudmagnum infedantur,audito enim Pharnabazum cum magno equitatu propere accurrere,ab infedationecomprefsi,ad naues conucrtuntur, urbccn recepta, duo utricp uidorix trophpa erexcre,alterum naualis pugnac, in infula Polydo ro appellata’.alterQ pedeftris certaminis,ubi prima hoftiû fugâ fccerât. At Pe-Iopônefij,qui'cy in urbis prçfidio fteterât,quicç euafcrât ex pugna, ad ftatione Pharnabazi cÔfugiunt. Athenienfium duces cûdis potiti nauib.magnâ capti uoru turbâabduxere, at($ innumerâ coëgerûtmanubiarQlpoliorû^multitu-

dinem

-ocr page 403-

bibliothccæ Lib. XlII. J47 dinem,qirippe qui duos tantos excrcitusproftrauinent.Nunci'sta Äthenis ui «Soria, populus qui cladibus fuperioribus in reruin penèderperationeni ccci-derar,mutatam præter fpem omnium ciuitatis fortunam ccrnens, geftirc fuc-ceffujcfterri^ animis adinrpcratas(utfit){auêcisfortunæuiccs, rum facra dqs pafsim per urbem parari,aras ubic^ incendi, coetus ubicp larti, cunda per con-uentus Ixtitiac genera fréquentari,tum ad bellum profequendum mille fortii-fimi ciues deledi,equites cêtum, ad hæc triginta triremes ad Alcibiadem mif-fe,quo iam maris imperio potiti,urbes LacedæmoniorS focias tutius ualcant grauiscp depopulationib.inceffere.Parte alia Lacedæmonij audita ad Cyzicij luorSftrage,legatos Athenas mittut r pace côponêda, cuius legationis prin-ceps fuitEndius,poteftatefibi rei trâfigendæp magiftratus tradita. Profedus breuiter amp;nbsp;Laconice difleruit : idcirco uerba illius uiri prxtermittêda no ccfui.

Volumus pacem uobifcum agere uiri Athenienles, ita ut quas habemus ur ô^àüo bcsuticp teneamus,caftella ab alterutris,præfidiacp difTolui : captiuos hoc pa- Llt;«co»w ad A lt;Soredimi,ut pro fingulis Athenienfibus Lacones fingulus recipiamus.nec e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro

nim nefcimus bellum utrifqueeneperniciofum,uerùm multo pernictofms uobis quod (uerbismeis tantifper prætermifsis) exrebus iplis difcite. Nos quidem uniuerfum PeloponnefümculturisexercemuSjüosparuam Atticac portionem. bellum ipfum multos Laconibus focios conciliauit, Athenienfibus tot défunt, quot accedunt hoftibus- nobis item opulentifsimus orbis tcr-rarum.Rex ftipendia in bellum fuppeditat : uobis contra tenuifsimè gentiumi Omnium : quo fit ut noftri ob magnitudinem ftipendiorum promptifsime in militiam proficifcantur : ueftri contributionesex fortunis quifcß fuis impen-derecoadi, fimulÄlabores Sdmpenfaseffugereftndeant. Nospraeterea per cÔfligentes nauigtjs magis ciuilibus quàm ciuibus illic periclitamur : uos plu-hnium ciuium numerumpernaues habetis: quod maximum eft,fi forte oosin rebus nauticis pelagocp uincimur, at in terra confeffum baud ambigu-Um tenemus imperiummeqire enim Spartanus pedes fugere nouit. Vos non utiquc pro maris imperio ,(cdprofumntaftatuque rerum folliciti dimicatis« Reitatmihi ut uobis oftendâ qui tantisac talibus præfidqs fuperiores fumus, nihilominus pacem oratum ueniamus. Hand equidem Spartam afieuearim bello iuu3ri,uerùm minus Ixdi quàm Atheniertfes : extremænanc^ eft focor-diæ boni confulere infortunium,quia tibi fit commune cum hoftibus, cum li-ceat omnino abeffe ab infortunio.Neque enim tantam cuipiam clades hoftiû laetitiam affert,quantum excitant moerorem Riorum infortunia necharum fo lum rerum gratia folui bellum poftulamus, fed patrijs quocp inftitutis dudi, pacem femper bello pracferimus : percipientes nâcp per bellicas contcntiones milita grauia^ mala committi,noftra interefte duximus, dtjs hominibus^ c3 dis palam per nos fieri, huiufmodi malorum minimas omnium in nobis elTe caufas.Hçc Sd huiufmodi difterête Lacone,modeftifsimi Atheniêfium ad pacem inclinabSt. CçterS qui bellis aflueuerât,qui idê popularib. tumul tib fuas opes luftétabât,bellQ fremere omnes,quâ fentêtiam fecutus côprobauit Cleo phon, cui turn maxima habebat apud populû authoritas gratia, hic in con-cionê progreftus,cum multa ad rem propolitâ cômodè elegâter^ difleruiftet temerè populum in fuperbiam 2C elationem euexit, rerum magnitudinem profperè répudiant, geftarum commemorando, perinde ac fi fortuna iam deinceps oblita fui rerû uicifsitudinis, bellicp fuccelTus uariè commutare ncfciret. Ita addudos paruo côfilio Athenienfes, turn demum fruftra pœnituit, quum nulli prorfus ipfum pœnituifteufui eflepotuit, adulamentiscj^ amp;nbsp;côpofitis ad gratiam fcrmonib; pelledi.adeô ex fummo ^pè rerû faftigio corruere,ut nunc^ poft amplius affli dis refumere uires,prifcâ^ uêdicare dignitatêlicuerit. Verû hæc quæ poftca geftafucrc,cum têpus fuum locuscpnarrâdi idoneus feobtülerit, fàtis explica bunt, Ea uerô têpeftate Atheniêfes in fuperbiâ elati,plurimQ fpei acfiduciç in Akibiadis fortuna prudêtia'qj pofitâ,habebât, arbitrati, fi res Alcibiadis ducis

aufpicijs

-ocr page 404-

Diodori Siculi

aufpicqs gercretur/r ^rcui impcn'o potituros. Geftis eiïrs annï peradiS,8piKl Athcnienfes adijt magiftratum Diodes,Romæ côfulatum geifere Q^Fabius, sieiliâ C.Phrunus.Eorum têporibus Hannibal Carthaginenfium imperatorcoa JepwM, nbsp;nbsp;^,s qüos ex Hiberia aduenas acciuerat, quofep ex Libya conferipferat militF

buSjiexaginta naues lögas compleuit. Parauerat prçterea naues oncrarias ad mille quingentaSj’in qiias amp;nbsp;copias impofuit, ÖC inftrumenta ad expugnatio* nem neceflaria,telacp cuiufcp generis,reliquumr^ apparatum rerum omnium tum traiedo cum clalTe Lybico ponto, ad extremas Siciliæ oras applicat,qua Lylibæum promontorium è regionc Libyam uerfus fpedat.Qiio têporenon nulli SelinuntiorS equites,tum lorte uagâtcs,côlpeda clafsis appelientis ma-gnitudine,répété pauefadi ad acies euolat, trépida^ follicitudine nQciant,ad eilehoftesinnumera nauiuclafle. SelinQttj per tabellariosextêploemiiros,r2 SyracuGisfignificât,auxiliumcpjmplorât. Hânibalinterea claireappulfa,mill tes exponit,primaCç caftra ad puteum polîta fiftit,cui ea têpeftate Lilibço no' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;men erar,poftca uerô multis fxculiscondito apud eum oppido,occafioncop*

pidi cognominâdi prçbuit Erât autê Hânibali in ea expeditionefucluti Epho rus tradit)peditum adzoooo.equitum ad 4000 Scripts âTimço côpcripaulo 10000 pluresfuiffe.nauesintra finum circa Motyem tradasfubduxitjUtearc Syraeufq 5 occafio penitus adimeretur aliquid de fe mali hollilis apparatus fu-fpicandi,neueren' poflènt fe, qui nauigiorum facultatem iibimetfpontefub' traxiflet,eis bellum moturum,ieu Syraeufas ui nautica inuafururnjmoxaflum ptis ab Aegeftanis mi!itibus,amp; ab alqs focqs,relido Lilibæo,Selinuntios ucr îus iter tendit. Vbi ad flumen Mazar peruenit,forum rcrum uenalium, quod iuxta baud procul urbe fitum erat, infultu primo per tranGtum cœpit. Poft ad moiis urbi caftris ,in duas partes exercitum diftnbuit, eam'qjcoptjs circumfi* ftensjdifpofitis undicp adadiscç machinis, omniftudio diligetiatj} crebrisop' pugnationibusirruptionem tentare pergit Sexnanqj cdfitudinis eximiæiur res erexit,totidcm’{jadeg tferrata fronte mûris arietes.Super lue fagiftarord HmfMÎ Se» fundttorumép multitudine adnixus, oppidanos ex faftigqs ÔC propugnacuÜs bnun los 0lgt;Ji ^urorum obftftcre paratos, initio fubmouit. At Selinunttj iam multis aonis bello oppugnationibus’ue defucti,laborômque eiufmodi inexpcrti.qui cum Carthagiuenfibus ohm lunda focietate ex Siculis cundis contra Gelonem ar ma fumpfilîent.haudquaquam fper3refeabhis,qnosbénéfices (ibi deuin-dos feiebantjintantos terrores compulftim iri, tantafque machinarum moles admirati,hoftiùmque multitudinem,fûllicitis pauoreanimis trepidare,attoni tique circumfpicere ac formidare periculi undique irruentis atrocitatem, nec dum tarnen penitus in extremam falutis deiperationem ceciderant, fed fubfi-dia â Syracufijs reliquîfque foctjs aft'ore breui ipcrâtes,concurfu ad meenia un» dique ex tota urbe fado,fuccedêtem hoftem,atque irrumpere conantem pro-bibereacrepellereparant. Namquibusaetateiamuiresadultç uigcbant,tedl corpora armis,alq ad alia loca rapi,fortiter defenfuri pcriîftere,ubic^ prçfto O' mnespericulisadefle,cundaimpigrèexequi,luftrare fcruidifinguia,feniorcs actatecurare pararee^ res omnesiad meenia circumlatihortarijOrareiuuentutê ne patiant fe manib. hoftium captiuos trahi. Ne mulierib.quidc pucrisep mu-nere uacare Iicebat,alij cibos,altj tela cuiufcp generis fuis pro muro patriaep di micantibus fufficere,pudoris amp;nbsp;uerecûdig oblifç,quam in pace intra lares tue ri folebantitantus âdeo pauortrepidatioep omnia confiiderat,utad fummum rerQ diftrimen mulierum quoep fubfidia eflentrequirêda At Hannibal militb bus urbem in prçdâ daturS pollicitus,machinas propius moenib.adn^ouet,tS fortifsimis quibuft^ deledisper fucceftionêmoenium expugnationêadorit. Simul actubçfignum beilicum cecincre,ad prima iuflùm uniuerfæ Carthagi-nenfiû cÔcitato agmine copiç,clamorc fublato ah) ad alia rapti loca ^cunót,» tietû côcurfu mœnia quaflànt ab his g ex elaeis tuniû ^pugnaculis infiftebât.

crebn

-ocr page 405-

bibliothecæ Lib. X111. nbsp;nbsp;nbsp;349

Çrebn's Selinuntiorum iaculis tranfuerbcrati cocidcre, quippe diuturna ohm pace fruenteà,cum nullam peridtenipusadmuniendum niœnia curamadhi-bjilïent.,factlèdeteó:( contodiebantur,nec tela exturribuscelhtudmefuperS. tibus deuolantia incaffutn cadebant in confertam loco infenori multitudiné. Ptocumbente demum crebris idibus muro, Campani praefto adfunt, prope-l^antcs aliquod præclarum facinus edere,SC repente qua potuerät intra urbem hrumpunt, atcn initio quofdam refiftentes baud magnum numerum ipfo im-petu deterrcnt.Poftfrequcntibus auxih'o undicp conuolantibus,expelluntur cumtrtultafociotûcæde.Necdunienimmurus xquateiacueratfolo : per im-petumigiturirrumpendiin locum ruentes iniquum,facile oppnmebantur. Node luperueniente intermifla eft â Carthaginenfibus oppugnacio.SelinS-tij nihil per earn occafionem morati, equitu liipigerrimos quoßp alios Acra-gan,alios Gelamj partim Syracufâsdimittunt,oratiim utqiïàm cclcnimchbi luccurrere properët, rem lam ad extremum iam propc diferimen perdudam, neediutius ullo pado polTeuim hoftium fuftineri. Geloqs Gmul Acragan hnisconfiliumfuitjSyracufia præfidiaexpedare,utconiundis uiribus inua-derentGarthaginenles. Syracuhj uero audientes quo periculo oppugnatio* nisuerteretur bello quod turn cum Chalcidenfibus gerebant tantifpet rclido copias undiep ex agris contrahunt, diutiusep in rebus apparandis £lt; exercitus ^agnos cogendo immorantur, rati per obfidionem diuturnam, non uirib.ô^ hniptioneurbem rapiendâ.Nodcdilculîa Hannibal Gmul acprimd illucefce UdnnibalSei cecoepit,peromnesundieppartesuirib.adadis.oppugnationemriirlusadori linnncios iic« ïur,acinuri partem quçin urbem ^cubuerat,quçCp ill 1 cohyrebat,machinis fo rumoppu^» ’°Çquat'àperto igit ftratoqj quo murus deiedus iacebar aditu,deledifsimos nue, cbiuilites adducit,perfubfidiafucccfsionemcpdimicâdo,Selinuntiosp3rûlo cotepellinnecp tarnen poterât pro falutcfupremûpericiitâtcspcruim fupera-

Igitmultis u'trincp cçfiSjà Carthaginenfib.afsiduè per nouos infultus turma hnuntegri,mun'ere partito pugnç 1 iiccedebât. Selinûtijs uci ô def3tigatis,nec ÇUilaboremleuarxetauxilium'.p ferret aderatjita nouemdiesoppugnatione^ hada,cûincredibih'inuadentiû defendctiumvpcÔtentionepertinacib.animis acccpêre multa Carti5aginêfes 3^ intulere mala Poftremo cû manus Hiberio-tiiin qua meenia deieda patuerât iam irrûpere CŒpiflèt,mulieres ex tedis çdi Geiorû idaduertentes,pl'andumanuummiferisk.'pululatibus,utiamdefperata ce,c5da replere Quo clamore Selinûtij capta urbem arbitrâtes,côllernatisa-nimis,moenibus'»^ relidis a'd anguftilsimos uiarû aditus feiè recipi5t,ibicp c3 fctttsarmisftipari,uiâscpobi?fueremoliunt,ac per multû tempus hoftib.obfi ftût. Carthaginenfib.per uim ûnûpereconantib.turba muherâ impuberumep indomorût’aftigia raptim euadê?es,indelaxa, tegulas, ÔCquicquidad manus Ueniiret,quod pôdere aliâue quaccîcp ui IçlurS uideret in hoftes pcipitare. Per ïpultû ita^ têpus infiftens irruption e Carthaginenfis acies, baud facile fe tue-’’hfimul ægrc repellereconantem extrema holîem,necpcircumfifterefacultas ulladabaturinanguftifsimaloca côftipatos,filt; utrincp munitos parietib ædi-ficiorum, nci-p æquo certamine manus conferere uexantibus afsiduè multâcp proculobfiftentibus illis, qui defuper è tedis impetebant. Pcriculi mhilomi-nus in uefperam diferimine protrado, tela primum illos qui ex tedis pugna-bantdeftituit.At Carthaginenfibuslaborâtibusintegrifuccedebant. Pollre- tidttniidl Sei módecrefcêteafsiduisfauciatis defenforum agminc,aclabâteiaboiib.irremif/i«î/«»oi rx« fisoppidanorum ope ,contrâlt;}; maiore femper hoftium numero intra urbem irruentCjpellunf ex anguftqs 8C fauctb.uiarS Selinûtij. I ta cum urbs caperet Grçcorû eiulatus pafsi exaUdiri. Barbaris cotra pmixti uarie Içta uoce clamo-resextoUi.lllos.n.incûbëtiscalamitatis moles terrebat Hi fucceftu elati perui dorig licëtiâ ultro infultare uidis cüdoseß Barbarica crudelitate ad iugulû ne cëcj depofcere.Magna Sclinûtiorû manus inforû exâguftijs fefe recepiuibic^

dimicando

-ocr page 406-

jço nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

dimicando ccddere omnes.Barbari per totam urbcm altj tn alia loca rapti,fof tiinas opesqj difcurrendô per domicilia nihilq^ inperfcrutatum relinquendo, diripiunt, mortalium corpora ibidem deprehenfa, quæ intra lares fe coniecc' rant cum ipGs ædificrjs concremanttquæ uerô per uias irruentibus obuia fue* re,promifcuènulloprOrfusne.^fexus nec^ çtatisdifcriminehabito,puerosiii xta mulieres jinfantulos,fenes,raptos per uim OC f urorem cundos iugulant in fguifsimarumfineulla penitusmifcricordjaferarummorem,moxincadaucra quocp fmgula cuicß membra mutilando ,defæinre pergunt, patrio ritufuren-tes. Alios cernere erat,qui manus cadaueribus abfciflàs,totocp circum corpo-ri aptatas ferrent,eoc^uelutiferitatisegregièfpedaculoexultabundi,per acié uagarentur.alij capita detrirncata pilis iàriisis'ue inferentes,eiufmodi fignis Cit blimè elatis,applaudere uidoriae.Quafcuncç uerô ad aras in templa mulieres cum pignoribus confugifle comperunt,in fpêm hortari eas, côfidere^ iubet, acpollicerife uitæearum parfuros. quibus lolis fides idcirco falutis feruandx data,non uticp quôd ulla ufquam immanifsimâ barbariem infelicifsimarâmi' fericordia tetigiflèt ; uerum id folum ueriti,ne defperata falute mulieres, templis incendia mitterent,atcß ita rerum facrarum fpoliatione priuarêtuf,præda-que fupelledilc,quam ingentem undicp eodem congeftam nouerant.Tan ta nâc^ eueratis immanitateanimimis barbaries reliqua humanitatedifceisit, utcumcæteris mortalibus folitum fit ne qua impietate diuinitaté numinâuc lædantjCorum parcere uitæ,qui confugerint ad aras,contraria Carthaginenfi-bus ratio fuaferit,hoftcm inuiolatum feruare, quo facra dcûm diripere tépla^ ^oliare tutior facultas daretur. Nodeiameftufa,urbstotapafsim direptaua-ftatacp iacebat,ædificrjs partim incendio, partim ruina proltratis. Locusuerô omnis fccdo,alte conuolutis fimul cadaueribus, cruorefluebat. Ad fexdecini millia mortalium eo excidio cæfa,captiuorû fupra quinr^ millia abduda. Cac terùm Græci qui cum Carthaginenfibus focrjs armis militauerant, confpcâa uitæinconftantia,rerum'quehumanarum uicifsitudineamp;^imbecillitate con-uerfam populipauloantefelicis fortem mifereri. Nam mulieresàpriftina 8C confueta dignitate in aliam longe aduerfàm uitæ conditionem raptæ, inter contumelias ôlt; hoftis uidoris probra pernodare cogebantur, tétras admo dum infolitascp uices tolerate : fuêre quæ natas proprias ætate nubili corâ per uim cernerent ea p3ti,quæ minime ætate fua digna uidebantur. Nam Barbari caintemperantianecÿ puerislib arisr ec^ uirginibus parcere feiens,per omnia flagitiorû genera cranabaturextremisépmiferospremcbatcalamitatibus.Ita^ que fœminp quçcernebant immanitatis exempla, meditando quæ demum iî bi in Libyam abdudis pararetur feruitutis conditio,turn fe cum liberis confpi cerent per contemptum Si contumeliam fpuifsimis dominis obtemperarcco adas,eorum'cp fibi nutus obferuandos,uocéscp audiendas immani fono,fcra rum in modum frementium,deplorabant incumbentes uatis fuis uiuisærum-naSjduda'cp per fingulas huiufmodi enormitates inipedione,priftinæ dignitatis memores,anima uelutigladio quodam transfolîà perpetuo intusmœro re conflidabantur, diram'cp fortunæ impietatem fuæ multis conqueftibus ex ccrari.Parentes uerô fratres'cp qui pro patria dimicando ceciderât, perbeatos appellare,quibus nihil fua uirtute indignum fpedare pati'ue contigifîèt.Cçtc rum qui ex captiuitate excidiôqp euaferant Selinunttj, ad duo millia fexcenti, adurbem Acragantem incolumes profugere, ibîcp omni humanitate excepté confiftunt. Nam Acragantini annona ex publico illis conftituta, per familias eos diftribucre,hortati priuatos,alioquiniampromptos,utquæaduitpnecef fitatem requiri uiderent,illis liberal! ter fuppeditarent. Simul dum hec tierent, Acragantem perueniuntmilitum ad tria millia iuuentutis eledæ,à Syraeufijs auxilio propere prçmifla, Audita urbis expugnationelegatos ad Hannibalé mittunt,poftulatum uti captiuos redimendi poteftatem facere Si ab eorû tem plis abfttnere uelit. Refpôfum ab Har \ibale ferut,Selinûtijs quidê,qui liber-

tatem

-ocr page 407-

bibliotheca? Lib. XlII. nt

fuen'ncqinuïflentjferuitutismentocondinonvexpehcndam. Deos nero Sc-bauntcexceisifle.incolisinfenfos. Cum autem profugi Lmpcdionem legatiS mififrentjhuic fortunas res^ fuas Hannibal reftituit. Ilie nancp Carthagincn-fium partes femper adiuuerat, ÔC ante opp^nationem mulca inter eines uoei feratus fuerat,minime Carthaginenfibiis efle obfiftendum. Condortauit ei 0^ cognatos,quos cum reliquis captiuos habebat, amp;nbsp;rjs qui euaferât Selinuntqs permilituti uerfi urbem habitarent,agroscp utantea colerent, pendentesCar^ thaginenfibus inde tributum. Ipfa igitur urbs anno à fua conditione ducentc-fimo quadragefimo (ecundo, tempus illud totum frequenti populo habitata capta fuit. Ceterum Hannibal erutiscircum Selinuntis moenibus,Himerâc0 omnibus copi]s proficifcitur,accenfopermaximè ad earn urbem euertendam animo,quod propter cam pater eius profugus erauauus uero Amilcar caftris 3deampo(itis,perfallaciasamp;arte$bellicasa Gelonedeletusfuerat cumexer opp«” citu,in quo centum quinquaginta militum milliaceciderât,nechispauciores nbsp;nbsp;nbsp;’

capti in prædam feruitutemq} dati fuerant: quorum excidium properâs Han. nibal ulcifci, procul ab urbe militum quadraginta millia in quibufdam collib. locat,caftris ibi munitisu'pfecum reliqua manu progreflus, circurnièditurbêj in quibus habebat Siculorum Sicanorumcpiurefociali militum ad uiginti mil lia.Difpofitis itaeç adadisep machinis,mo£nia pluribus flmul in locis concute ttmolitur,ingenticp militu multitudine tretus, per fubfidiarios ordines fuc cefsionem pugnando,obfeftos uexat,mil itibus ipfs ,ueluti fucceflu prioree-utda audaci3,obnixius ferociusep inliftentibus. Turn moenia cuniculis fub-tereruit,fubiecftis ad ipfa fundamenta ligneis fuftentaculis, quibus póft ad oe cafionem igne fuccenfis ac corruentibus,magna muri uno mometo parspro-cubuit ibi iam turn certamen atrocifsimum conferi coeptum. Hos audacia fii «lui amp;nbsp;urbis iam patefadæ occafio ad irrumpedum uiolentos agebatullis pa-«orde(peratiotçuiresôHeroci3mlncendere,quippc quibus calamitas Self-nuntiorum uerfarctur ante oculos, ueritis ne extremam fubire miferiam coge rentur-.ultimam auirtuteopem pokere, in extremam igitur necefsitudinem dimicandi pro 1 i beris parentib.uxorib. ac demû pro defenlatrice altricecp cun lt;^or6patria,ferocirsimèobfiftêdo,Barbarosinde,ppulfant ,c0feftimcpp3rtc muri deiedâ materia rebusep altjs obftruunt : eis nâi^ ab Acragâtina urbe au-xilioaccefleratleefta Syracufiorö iuuêtus, nônullicç exaltjs foeijs ad 4000.^s omnes Diodes Syracufius dudlabat.Et tûc quidê node pugnâ ib uincêdi co têtionêintercipientc,intermifereoppugnacionêàSimulacexortadies,Hime-ræi nihil fibi cuneftandum rati,nccpcr ignauiam rrtancndumiUt uelutt Selinû-tijs obtigeratincluderêtur,firma in muris præfidia difponuntueliquas copias cum foetjs circitcr decern millia mcenibus educunt,3tc^ agminefaefto repente ininfciosincautosCpirrumpentes,maximum Barbaris pauorcm incunere,ar-hitrantibus ibi efle auxiliorum uim.llli igitur longe audacia prçftâtes,alacrlcp fiducia cohortanteprçcindi, amp;nbsp;quod urgentifsimum erat,una folum'in ea pu gna fl uiciflent,fpe relidîa falutis,primos obuiam rcliftentes illico obtruncant mox Barbarorum turbaundiep adtumultum concurrerc turmatim incompo fitecçfnec^ enim quicquam minus fperare poterant j quàm tantam obfefsis ti tcpenteincelsifle audaciam)atcp ita perturbati baud mediocri clade abinftru* dis opprimebantur.Nam otftoginta millibus hominum in unum locum con curfu repentino coadlis fiebat ut contufi barbari altj in alios inciderent,magif que à feipfis quàm ab hoftibus læderentur. At Himeræi fcientes ê muris à pa-rcntibus,libens,coniugib,item, domefticisdcnit|t omnibus fuam cuiuft^ uir-tutem fpelt;ftari,patriæ^ fpem ultima in manib. uiribusep fuis confiftcre, haud ufquam uitæ parcere,corpora quiftp fua intrépide pro comuni falutc obijcien do. Igitur illispcrftrenuedimicantib. Barbari flmul inopinæ rei admirationC^ limulaudacia tâ infolerti pcrculfts confternatis'cp animis in fugam uerunturi

quibu^

-ocr page 408-

jn . Diodori Siculi

qiiibuscffufo curfidincullo prorfus ordmefugientibus,atcp ad caftra,quaein ftumfttgd. nbsp;nbsp;collibus conftabant,^per3ntibus,acriter expeditec^ inftare Himerei,tcrg3 cç

dere,alter akerum ad cxdem hortari, uiuum capi neininem poftulare, fupracj fex millia in éo tnfuku Cxfa,ut tradidit T jtnçus. ab Ephoro accept uiginti mil-lia cecidilTe.Vbi ueró fuos laborantes uidic,3C propê debellatos Hannibal,ml lires quos in caftris integros habebat,illico in locum aequum deducit,fuiscp,p fligans, ^pere auxilium ferens, acie inftruda hoftis fine moreinfedantis uu' petum excipitjCofertiscj^ manibus,dum acriter dimicari cceptum elfer,Hime-fæorum agmcn iam perturbatis ad infcdandum ordinibus inconlians fundi-elides, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turfugaturc^,quorum circitertria mdlia prxftâterdimicando cecidere.Ea pu-

gnaiam perada,quincp ÔCuigintitriremesHimeræapplicantàSiculismiiîaf, quas antea Lacedacmonijs fociali iure auxilio miferani,qugcp tunedomum re dierant. Turn rumor per urbem fieri ccepit, Syracufios coaCtis undilt;^ uiribus omnibus cum fociorum quoc^ ingenti manu properare ad defenfionemHi' rneræorum,ô^ Hannibalem quæ in Motya fubducfîæ côfilîant, properededu' cere, dedudasc^ confeflim optimis mihtibus complete, moxcp Syraculas in-ftruda clalfepetere moliri,ut urbem defenforibus uacuam adoriatur.Quafa-ma permotus Diodes dux eorum,qui defendebat Himeram, prætoribusns-uiutn confulitjUt quàm raptifsimè Syracufas nauigent, ne caefa iam in pugna fortifsimaiuuentute,contingeretfortèurbemperuimexpugnari:,pptereafi' bi rutifstmum uideri urbem quàm primum deferere,0C dnnidiam partem trire mibus imponijinde^ exportari quoufe^ extra Himeraiios fines euafillenudi' midiam uero cuftodire dum redilicnt ad eos afportandos trirem es.Himeren-les ea feiitêtia audita,proltratis mozrore animis ingemifeere, fed quia quid po tius fequerentur,nihil fuccurrebatjaffentiuntur alportationi. Triremes igitur Kimerenfes nodu propere complentur mulieribus promifeue pueris^,cxteris quoi^ cßt triremib.plea poribus,qujE tranfportari Mellanam parabantur Interim ijioclescuratismili bem ex urbe ttbusfuis,3gmine toto,demptis his qui in pugna fauciati fequi ncquib8nt,ef dimittunt. nbsp;nbsp;fertut flatione portam uerfus iter tendens, quo cum ,pf: cifeeate, tn uki Hime-

ræoruni cum hberis dl coniugib. egtediuntur urbe, unai}i fequi uiam pergüt, triremibus hand capcre turbam ad tranfportandum confluentem ualentibus. Qriiad urbis defeauonem relidi fucrant, inarmis pnoclantesconiiltercper muros intent! cuftodiæ.Simul acluceicere ccepit,ecce uisomnis Carthaginé fium urbem circumfiftentes,undicç caftra ponunt, mox crebris oppugnstio-nibus moenia adorti,irruptionem tetant. At manus ptaefidio relida perpztuo certamineobnixi contraobfiftcre,contentiusc^ null!pa cendolabor! dimica-rereditum nauium expedantes, atep ea diefedefendere. Poftea ueroprocul apparenribus per altum triremibus lam ma^nam muri partem machiniscon-nimenm ex* cuffam deiecerant hoftesiqua patefado lateaditu, cohors Hiberorum ftipata pugmt Hdij» intra urbem agminefadfoirrumpunt.reliqua Barbarie innumera multitudo »ibAl, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pafsi circumfuia urtdiep adoriuntur.altj accurrentes auxilio Himeratos telis a-

b!gere,alij moenibus iam confeenfis potiti fuos eodem aduocare. Poftremo capta per uim urbe,caedes à Barbaris tier! cccpta, obuios quofcp, implorantes mifericordiam iugulare : nec à crudelitate cefTatum, donee ab Hannibale edi-dum prodrjt ut uiui deincepscaperentur turn fubico ad rapinam conuerlfin diuerfa feruntur,bona reporta,opes cond!tæ,fuppellexcp omnis extra domid lia extra(rta,diripiuntur.Gxtcrum Hannibal iacra deûm templacp omnia ipo-Iiat,abdiKrtiscp inde qui ad aras contugerant fupplicibus,incendio cunda ua* rtat, urbemcp omnem folo æquat, annis quadra ginta amp;nbsp;ducentis anteid habita tain. T um ex captiuis mulieres pueros per excrcitum diftribuens fub cu-ftodia teneri iufsit. Viros bello captos circiter tria mülia iubet omnes in eum locum abducijubi antea Amilcar auus fuus à Gel one profligatus,pen'erat,ibi que uerberibus omnes cotumelljscp artedos iugulai. His peradis, cxercitum foluit,

-ocr page 409-

BIBLIOTHECAE, LIB. XIII.

foluit, focios qiüfibi à Sicilia ftipcndiafcccrant tn patriam qucmcj; fiiam re-mifit.lnter quos Campani abcuntes,grauitcr Carthagincnlcs accufarc,quód fibi qui Liicflonx illius maxime authores finirent, baud par gratia ciTct habita, aiitdigna faiffis præmia data. Cæterùm Hannibal exercitu nauibus longis oncranjscp impolito locqsóï idonca præfidij relidla manu, nauigat a Sicilia. Pöft ubi Carthagini applicint cum rnultis fpolijs, ex urbe tota iæti omncs ob uiam properant,dextrisi^datisfalutant atq; honorant,ducibusqßfupeiiori-busanteponunt,quódbreuis têporis expeditione,clariora cætcris omnibus facinora patrauiiret.lntercaHcrmocratcs Syracufius in Siciliânauigat. Hie Hcrwocraf« in belloaduerfus Achenienfos dux inter primosprteclara propatriçlàlutcfa- inftaurato yea cinora ediderat, maximo^ ciuibusfuis ufuifuerat, ideoqj plurimum gratia Carihd* amp;nbsp;authoritate poterat apuct Syracufios. Poit ea gcita,prætor creatus cu quin gwenfes m si^ quèôCtriginta triremibus,adLacedaemonios auxilio iociali miiTus fuit.Qiio edw 'mfe/lati tempore a contraria ciuium fitiflione coepit per feditionem exagitari infimu-lationibus.Ipfeexilij damnatus,quamagebatclalTem in Peloponncfo tradi-dit his, qui fuerant a populo mifsi fuccelibres ipfe conciliata nbi iam pridenl permilitiamPharnabaziamicitia Perfarum Satrapæ, magnam abeo pecu-niamaccepit,cumquaprofecftus Mell'anamjibiquinc« triremesxdificat, ad mille mercedc milites contraxit.AfTumptisprætereaHimcræisoIim urbefu.

gatis,ad mille numero, conabatur adnauigans Syracufas ire amicorum intra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v

luffraganteftudio , quo coepto fruRratus Ipem ipfefuam, indemediterranea itercapit, occupato^ Selinunte, qui fuperfuerant cxcidioundiq? conuocat omncs,partcm illius urbis munitionibus obllruere adoritur. Turn Sclinun-tios qui fuperfuerant cxcidio,undicp conuocat omncs,multos item alios gen tium diuerfarum eo conHuentes,intta locû admittit. Atep ita creicente indies aduentitiorum plebe, breui intra eas munitiones uirorumcirciterfexmillia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

toborispraecipui contraxitindecucopqs expeditis egrclTus, primo Motyæd rum depopulatur agrum:cùm egrtfsi urbe contra manu magna confligit,üi-dlormultorobtruncat, reliquam turbam fugientem infeclatus intramoenia compulif.moxPanormitanuminuadensagrum, excurfispafsim,direptisqj locis quamplurimis,ingenti præda potitur. Panormitanos cum omnibus ui-tibus egrellos,atcp ante urbem in aciem edudlos, adoritur, quorum quingen-r tisnecatis, cæteros omnes intra mcenium fepta conclufos tencbat: pro:!çimç nihil moratus,agros eorum,qui ditioni Carthaginenfium fubcrant, depopu-latus omnes,ingcti per Siculas urbes ob id facinus laude ceiebratus elf : mox quoque Syracufiorum quamplurimi fadli fui pœnitentia cœpit tangere,con fpicientes talem uirum iniuria pro uirtutis fuac mcritis Sd dignitate ex patriä proflagitiofofugatum. Qiiarecumcrebrideco uirofermonesperconuen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

tus agitarentur,manifella erat iam populi uoluntas, óó ftudia fermé om niurri Utreducereturdepofcereuidebantur.Qiio Hcrmocratcs audito,nominisfui gratiam famamóp apud Syracufios magni fïcri,conciliatam^ fibi populi grai tiam,fefe ad rcditum comparât, apprimc cognofcens infidias ftudia factiógt; nisaduerfæfibineredeatobnixérepugnatura.DumcocurfuresSiculædugt; , ccrentur,in GræciaThralybulus ab Athenienfibus milftis cum triginta naui tijrdßituhii bus,magnocp militum numero,cum centum equitibus'in Ephefum nauigat, £phe(um of» ibiep expofitis copijs ad duo loca, oppugnationem magna ui irruptionem^ pugndt, adoritur,eins urbis oppidanis contra erumpentibus, atrox pugna committi-tur.Inftare uiribus omnibus Ephefij,hoftemcp ferociter urgere, circiter quin-centi eo congreflu Athenienlium cecidere,receptis confeftim reliquis Thr; -lybulus ad naues,mox inde inLesbum foluit. Per idem tempus duces Arhc-nicnfium,qui tum circa Cyzicum uerfabantur, in Chalccdonem trancicntes, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Chryfopolim Caftellum condunt,ibiep præfidrj quodlatis uifum eft, impo-nuntjillisffi qiios ci loco pracfecerSt mandant, ut à quibufcùncp ex Pon to

Z tiigantibus

-ocr page 410-

3 54 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

«igantibusillaCjdecimam exigerent.Pofthæcdiinfis inter fc co p rj s Tlicrsm« nescuiii quinquagmtanauibus ad oppugnandam Chalccdoneinöi Byzantium relidius eli. 1 hrafybuliis in Thraciam milïtis, rcgtoniseius urbcs ora-ncs fîbi conciliatas in Hdem accepit. Alcibiadcs reiiclo cum triginta nauibus Thraiybulo, inregioncm Pharnabazo fubtedam encuigat, commun! excurfu partem depopulatus, præda milites ingenti locupietatîtû ipfi quoqp fpobjs ucnundatis,pecuniam inde contradam itipcndî) loco com Pgt;1« obfjJrnt putant,ftudcntespopulumfumptuimpenfai^leuare. AtLacedccmonij ccr-Ijgdmon'ji tioresfadiclalTem Athenienfemcumcopijsomnibus in Hellcfpontum tra-icdamuerfari,cxcrcitum Pylumuerfus aucune, quamMeficni] prælidio fe-nebant:per mare quidem nauibus undecim, quarum quinc^ à Siculis accclie rant eorum ciuibus armatæ: Pedeftris ucrö agminis idoneo fan's ad idntimc-ro.Caftris itacp Caftello circumundiq?pofitis, terramarii^obfident locum.* quodfimulac Athenienfis populusrefciuit, obfefsis auxilio miferc trigiuta nauescumdticeAnyto Anthemionisfilio, qui nauibus euedus, cumqut-bufdam proccllis contra aduerfantibusMaleanifuperarenequiret, Atbeaas redqt.Qiio fado,populus commotus,proditionis eum infiniulaie,dienicpin finyttuittiJù judicium eins patrati. At Anytus in tanto periculoiuerfans pecuniafalutcm tts Atneos pti redciniCjpi iirniSi^fettwAtbenienCium corrupilfeindicialargitionibus.Cæ-pecunia terùin aMdTeniis Pylum defendentibus aliquandiu uis imoctusep hoHium forrupu, ■toleratus,acriter^irrumpereconantibusrepugnatum,fpefiduciacpquoipÜ expedabant praclidq ab Athenienfibus eo mittendi. Pofiubi pcriifcccfsio-ne«! ab holbbus oppugn-ari cccptum, perpétua dimicatione partim defatiga tijaitj uulneribus confedi, nonnu'los quoep annonæ pent! ria fames^ cefsitasrerum urgebat,nufquam apparente præridio,addeditionenicoad* lac^d^moni/ fub fœderumconditionclocum conccflcre.Ita Lacedæmonij Pylum reccpC' fyitt recipiût. re,quindecim antea perpetuis annis Atheniêfium præfidio dcfcnlatum, tum ex quo uidelieetDcmollhenis opera locus illemunitusfucrat. Interim duni hæc gcruntur.Nifæa,quæ fub Athenienfium ditione teneba tur, capitur à Mc garenfibus,quoscôtra Leotrophides Sd Timarchus cum peditiousmillCjâ^ qu3dringcntiscquitibus,ab Athenienfi populo mi.tuntur. Holli aduentan-' ti Megarenfes uiribus omnibus obuiam prodeunt, alfumptiscp nonnullis ex Sicilia præfidijs, ad colles qui cornua appellantur coada ui aciem inftmunt» Confertapugna,cum ftrenuè ab Athenienfibus dimicarctur, tametfimultitn dinedenliorefl'et hoftilis acies, Megarenfes nihilominus plurimis fuorum

. amifsiSjfufiauertuntur.LacedæmôniorumuigintifolumcecidilTeproditum Iktbtnunxt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Athenienfes ira Nifçæ fibi fubrcptæ fæuientcs, Lacedaemonns prç-

termifsiSjhoftem Megarenfem contention' iniuriae recentis ultione infedari, auiiew/erut, magnumepeorumnumerumtrucidarunt. LacedæmomjïntereaCratefipi-damclafsispraîtorcm créant, fociorum^ fupplementis naucs quinipamp;lui-ginti complentes,iubent uti cum ilia claliêfocijs auxilio adfir. Qrii moxeue-crus aliquantum tempus circa Ionian: commoratus,nihil ibi memoria dignS edidit. Poft hæc accepta ab his qui ex Chio fugati exulabant ob idipfum pe-cWora» mo* cunia, reduxit eos in Chium,arcemcp Chiorû manu occiipauit.ibi qui ab ex» tld. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lio redieranturbem ingrefsi, turbam omnem contrariæ fadionts ad fexcctos

numero,qui fibi quondam exulandiauthoresfueranquicifsm: urbeeqcitint. Hi tranfuedi mox locum è regione trans in continenti pohrum, nomine A- ■ tarnea,occupant,admodum naturae munitionedefenfum.Hincdeinceps ad pportunaseruptionesparati, bellicp idoneam facultatem per locicommo-dâ nadi,afsiduis excurlîonibus fimtimos în Chio populos infeftare.^ Dtitn tiæcgeruntur,Alcibiades cum Thrafÿbulo Labdacum iam à fe idoneemuni-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- tunifirmoprgfidiocorroborârant.IndccumnautbusÔLCopîjsipfiadThera-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menetq

t

-ocr page 411-

B r B L I o T H E C AE, LIB. XIIL 55^ m'enem femntur,à quo uaftari acceperant Chalccdone cum nain'bus fcptua-ginta,mili'tum quinc^’ milhbus. Coatflis igi'tur in unum locum co pij s omnp buSjCircumuallauereUlbernundiq^dudo, aman circumrurfusin mareiig-neo lepto ualloqj. T um ïicrô Hippocrates dux prTlîdij.ad urbis dcfeniîonë, à Lacedæmoîitjs ibi pofitus,qucm Lacones Armoltcm uocant, fuos Chalce-donescg milites omnes armis expeditiSjContra boites in acicm e Juxit. Con-greiFu fàclo iam Gcuiente pugna,militibuscp Aicibiadis acerrimè obnixiuscp dimicantibus,Hippocrates occiditur,reliqua turba partim cgfa cadit,alq uul- aippocratif neribus confofsi, fuga eftufa in urbem fe recipiunt. Poil hæc Alcibiades in Hannom« HcHerpontumamp;Chcrronefumnauigat, confilio contrahendae inde pccu- tcriiw. niæ.Therameni uerô cum Chalcedonijs conuentum cft uti quantum ftipcn-dqs prius foluiiïènt,tantum deinceps ab eis contribucretur. Inde cum copijs Byzantium profccli, obfidereurbem parant,fummocp Iludiouallo circum undiçp duclo obitruereaditus omnes. Alcibiades contracta pecunia multos cxThracibus fibi conciliatos fecum infua ftipendia trahit. Cherronefiquo-quedelecluhabito, incolas omnes alTumit, moxindecumomnibus copijs fol«ens,Selymbriam primum per proditionem capit, cui pccuniam imperat, tbicpprsefidio rclidto, ipferapacifsimo curfu Byzantium adTheramcnem cô Rthentéfès tcndit.Coniundtis cum eo copijs, ipii quæ ad oppugnationem neccffaria ui- zMtiïi debantur,parare iniîilunt, quôd fibi cernerent urbem expugnandam, captu gnant, diffîcilem,5c defenforibus confcrtifsimam.Nancp pratter Byzantios, qui plu rimi étant, aderat quoqj ad defenfionem Clearcbus Lacedacmonius pfectus præfidi),cum magna Peloponnefior um manu,mercenaii} nbsp;nbsp;Ad certum igi-

turufquetemouscrebris oppugnationibus irruptionem tcntantes,nequic-quàmperitabant,nihil penitusproficere, nec ulla dcfenforesafficereclade, ttialoûe memoratu digno ualebant.Poft ubi quçftor urbis ad Pharnabazuni pto pecunia accipienda difcefsit,tum exByzantijs nonnulli, quos tedium fi-ïTiul ÔCodium eiusrcrum conditionis 5d diffîcultatis imperii maximegraua-bat.(Eratenim Clearcbus ingenio admodum diffîcili fupcrbo^, amp;molcfto gt;'nperio)confilium ineunt hoftibus urbis prodendæ. Re igitur clàm compôgt; fita,hoftes perinde ac cœpto derperantes,fimulata obfidionis folutione, uaia colligunt,ac ueluti copias inde in loniam abdudturi, cum nauibus cQdlis fub uefperam enauigant,pediratu^ ad ccrtum pro fugæ fide facienda fpatium à-fportato,fimul ac nox obrucre cœpit, profpedtumcp fubmouere,cÔucrfo per eadem ueltigia curfu redeunt eodem clandeftino appulfu fummo^ filcntio. Nodteintempefla effufi omnes in littus, fuccedût urbi qua parte fibi per pro-ditoresfignificatumfuerat,nauigiacp à fe uacua in altetam partem mittunt, pelliqûeiubent urbem uerfus quàmmaximO fieri poflet remorumftrepitu, quafi illic eflent omnes copiæ.lpfi cum pedeftri agmine fub mcenibus inltrugt; lt;ai,momenta fingula obferuarc, intentis omnibus ad fîgnum à proditoribus extollendum.His qui triremes trahebant imperata exequentibus, ingenti repente per medium nodtisfilentiumfragore maria latè refonare coeperuat,na uigiauarièremis obnixis impulfa,alia abjs collidi, uarij attp borribiles com-plaudentibus collifione tabulatis fonitus exaudiri,catenis aiij manibusqj fergt; teis alte aéra frangere,inde horrendo clamore circum omniâ reboare quo fire pituaudito tanto tanquâm inopino Peloponnefrj, caetericp alienigenæ, qui inurbeerant,infidiarumfraudis^paratæignari , celcrrimè in portumextrà auxilio quidue nouæ rei accelïerit explovatum rapiunf. Qiio obferuato pro- Kthetiicps ditionisauthores illico fignum ex mœnibus hofti infidijs intento dant,fca- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

ƒ parafis properantes tutifsimè intra urbem admittunt, quod tota iam de, prodaianè ci fenforummultitudo concurfueffuia inportuni cruperat. AtPeloponnefij

Z i dete*-

-ocr page 412-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

detclt;Ra fraude, confcfttm diiitfis copijs partem dimidiam in porta præfidio \ confiituunt. Ipfîraptifsimècum reliquis ad oçcupatam miinpaitempio-ciirruntauxiliOjtota iam propè Atlienienfîum acie intrô admiffa, nilu'I tarnen l'ndeperterrefaÂiferocitercongredi, pcrmiiltuinque tempus contentifsimè ' repugnandoByzanttjsadiuuantibus Athenicnles aenterurgere. Poftremó iam premi grauius hoftis cœperat.Qiiod confpicatus Alcibiades,ut milita re rum pcritia callidifsimus, tempus idoneum in extrema oppidanorumtrepi-dationeimpellenteanimosperidirantium pauore naevus, perpræconemnia gna uoceut exaudiriabhouibuspoflet, proclaman iiibet, nullam à fèfuiscp uim Byzantrjs inferri palTurum. Qiio audito, ciucs rcpcntèad tuta inclina' tisanimiSjiiiLacedæinoniosarmaconucrtunt. Itaqt epleriquccorumftre' njéccrtantesoccubuerunr,rcliqui circiterquingenti ad aras Deûm intra te-pla confusere. Sedato ccrtam'mc, Byzantîjs ell urbs ab Athenienfibusreftb tuta. Cumfupplicibusucrôquiftabantadaras,ita rcscompofita,utarm3 traderentdplî mitterentur Athenas, ibi inpopuli futuri arbitrio, quicquidde ipfis ftatuere libuiiret. Exado anno Prætorem Eudemonem Athenienfes créant,Romani ConfuIcs.M.Papyrium,3ôSpurium Nautium. Olympias a-gebaturtertia ôCnonageG'ma,qua Iludiouicit EubatusCyrencus. Ea tenv peftate duces Athenienfium Byzantio potiti,Hcllefpontum percurrunqreli-quasep in eo urbcs,Abydo dempta,omnes in poteftatem rediguntiibicpDio dorum,Mantitheum^ cumfatisfirmoprælîdiorelniquuntadlocadefêndé' da,populos^ pro recurandos. Ipfi rebus illis pcraclis cum clalTeipolqsonti' Re '’ewnfitMT e fia Atlicnas Licrfus iter tendunt, multis claristp rebus pro patria geftis. Vbi blt;-!h Athen'.ë ciim procul aduenrare per altum confpedi funt, populus omnis benegeftaî rei læritia exultabundusinPirafum ex urbeconcurrit, ueluti reimaieftatistjî ‘ fuæreftitutoresexcepturus. Magnus quoqueaduenarum inquilinorumc^ numerus eodem concurrere, frequens item puerorum mulierumqueturba, properantium cum rcs nouas Ipedarc, turn fuos quifqueredcuntcs cùm pri-mùmfalutare. Apparebatnamqueipfaducum adnauigatio proculafpcdu, ncmpceratadmirabilis arque admodum obftupcnda,quippcquibusaddu' centanauium corpora exhoftecapta traherenrur. Captiuoiumdcindepræ' dæ,fpoliorumqucimmenfaappareremultttudo amp;'facultas,nauespræterea cjuifquefuasarmisauratisper uaria loca ad prolpcdum diipofitis reliiccn' tes,coronisfRcircumundiqueornatas,atqîf{)oliorum quæ cxpofita inoßen-taculis aftabant, alpscB rebus compofitis fpedabiles appelîebant. Plurima ôuooueprætercætcros plebs non tam clafsis redeuntis,tjuàm Alcibiadesui-’/Wiiitrff» A* dendi cupiditate confluxeratin portum, adeô ut urbs penèfola, uirisqûeua' reuoed fnaielinqifcretur:fèruisiuxta,Iiberisc^ tanta fpcdaculi ftudio flagrantibus, tiM, mdgn0lt;e gg nanque tempeftate uiri illius nomen in tanta admirationc SC authoritatc rxcipuurt babcb3tur,uroptimatibus primoribus^ Athenienfium prima efietopinio, uirum ufqt gentium huieparem inueniri pofieneminem,cui maioradefietin genij uis,maiorcR aduerfus populäres fcditionesaudacia.ipfum igiturfibide fei^i'oremaducrlîis plcbisinfuitafuturum,inopiaærccpalieno grauariscum fibi proDUgnatorem,miferorum propugnatorem, fidelifsimumcp fubleiiatO' rem poîliccbantur,quem fperabant temerè urbem perturbaturum, erumnaeç fniferosexempturum.Ineratenim fingularisquædamaudacia,uehcmcns^ grain's in fermone facundia, in bello cC dudandis copijs uirtus pia’cipiui,fa' cinorofà fupra modum audacia,fpccies afpedu indolei^, fupra quam dici po-teft admirabilfegregius animus 8Cmagnificus. Deniop tanra uiriillius eines omnes expedatio cepeiaquteo rcdeunte,fimulfortunam,felicitatcmcpurbi ■•kv; redituram crederent. PrætereaquemadmodûLacedæmonijifto adiuiiantc,

res

-ocr page 413-

B I B L I o T H E C ÄE, L I B. XI î L 557 prolpere,fuperioiesûe cefsiflcntu'ta côtra rurftis fperabant hoc eodem du-lt;^ercm Athenienlem fortunam mutatam mchorem. Simul ac igi'tur clafsis ap plicuitjturba undi:^ omnis ad Alcibtadw nauem côiierfa intente l'pcctatejin-deprodcuiitcmuitumdextrisoblatisfakitarejcompledîioninesjcongratula-pjumulrébusfortifsimèfclicifsime^geftis, fimul ôôlætitia rcditusexultarcj perblandeac perhumarbcallocutus multitudine in concionem uocat.lbi pie-fat^ diflerendOjUti cratacerrima eloquetia,dcprecatus que quondam in cura confida criminafueranttantam fibigratiam beneuolenciamcp plebis çonck i JiauitjUt una omnium confefsione,culpa eiedionis cius, ac decrcti in cum fa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfolul

lt;^iin ciuitatem ipfam tota transfcrctur.Inde bona, quæ iam pubiicata tenebâ tuf ab ^theni' turei cunda reftitui,caufæcp illius ada ftatuta^ fupprimiiuiî’ere pari edido, •quot;cliqua quoque quæ aducrlus eum rogata fandag fuerant, cunda abrogari. Nam decreto fanxerant,ut Eumolpidg in aram iiruerent, quàm eius authori-tateerexerant,quo temporeimpiusSëàmyfterrjs profanus iudicatusfuerat. Pûftrcmôimperatorcmeûdidatoria poteftatecréant, turn pedehris mariti-wiilt;ç exercitus uim fummâcp imperij penes eum elle iiibentialios deinde ipfe fibi in exercitu duces collegascp delegit quos uoluit, Adimâtum QC Phrafybu ïum.Inftrudis itaqj centum nauibus Alcibiades Andrum uerfus nauigaqoc-^upatocp ibi Curio caftello munitionibus fibi locum confirmauquem côtra , viribus omnibus Andrîj cum præfidio Peloponnefio, quod earn urbcm tue-' batur,egrefsi, manus conferunt, pugnaqj uariè trada, uincunt AthenienfcSj * ftiagno oppidanorû numero cæfo. Qui euafere alij aliô rapti uaria fuga per a-èros in diuerfaloca ferecepere,nonnul!is intra mçenia confugcrclicuit. Alcibiades ea pugnauida, moxadoppugnandam urbem acccdit, qua certis op-f’tignationibus tcntata, têpus illud haud frullra terendû ratiis, idonefi cailel-0 iam munito præfidium cum Thralÿbulo duce relinquit: ipfe cü claffè Sé co pîjs enauigâSjCoumjRhodficp diripif,crcbras^ undiqj agedo prædas, eis uê ‘Utiuedigalib.alebatexercitû.AtLaccdæmonq etfinaualcs copias cum Min daroduceamifcrStjhaudtamcceciderâtanimis,fedptorênaualê ßbideligüt Lyfandrum,quireimilitaris pcritialongècæteros præcedcre, prgfentiacp ani- tyfander ï td mi ÔC experta ad omnes cafus,præftare uidebatur audacia, qui fimul ac magi- cedæmonibiu ftratum adijt,deledu cxPeloponefo habito, magnam indemilitum manum duxcmdturAtl tonfcripfit, turn nauium quâtum licuit numerum militibus complet, mox e- uerfui Athettf nauigans inRhodum, quotcuntç ibidem naues comperit, exomnib. urbib. enfefi fibi acciuitiquibus alTumptiSjinEphefum ScMiletum côtendit,ibi^ düm re-ficiendis earum urbium nauibus operam dat, interim quas Chq habcbat, ac-cerfitjclaflcmcp in Ephefo contraxit nauium propè feptuaginta. T um audiês quôd Cyrus Darij filius à parente mitteretur auxilio Peloponnelîjs,in Sardis àdeum properat,ibi^ multa commemorando,adolefcentem hortatus ad bel lum aduerfus Athenienfès capeflendum, decem millia Daricorum ab eo acci pit pro militum ftipendio,iubetcp eum Cyrus in pofterum quod opus erit ex pofcercifibi enim inmandatis à parente datum, ut qiucquid ab eo Lacedæ-tnonij optaflent,illis cunda fuppetat. Cum his in Ephcfum pecuntjs regrcf-fus, ex cundis undique urbibus primorcs amp;nbsp;optimates quofqp ad fe acccrfit^ g quibus cum focietate compofita,pollicctur fi res fucceflerit, eos fuis quofque urbibus praefedos conftituturß : quæ fpes perpulit cGdos certatim iufsis ob-temperare,pluscp imperato fuppeditare,cclerius^fupra quàm credibile effet co hominum ftudio quæcunque ad bellum neceffaria erant Lyfandro copiogt; fifsirne comparata ftetete. Alcibiades uero ubi compcritclaffem apud Ephegt; fum à Lyfandro comparari atlt;]^ inftrui, cum nauibus cundis foluens eö con-tcndiqportubusœ Ephefî obnauigando circumucdus,hoftemcp in pugnanl lacelTens, ubi nullum fibi extra occurrere uidct j pleral^ naues in uadis circa

Z 3 Notuni

-ocr page 414-

35» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SIC VLI

Notum anchoris firm a tas fiftit, quibus Antiochum fiïx tnicmis nautam, pr«c ficit,mandat^ ne pugnam uilo pacto cum bofte confcrcre audeat, donee ip-fe rcdierit.Ipfe nero Alcibiades aftumptis militaribus nauigrjs cum fumma fe ftinatione Clazomenas adnauigat, quam urbem in ïbcietate Athenienfium perftantem,nonnulli cxules grauiter infeftabäqcundta prgdare,rapinis,depo pulationibus^uaftantes. At Antiochus natura prÓptus SC feroxgloriæcu--AntiocJjui A» piditateproperansfuisaufpicijsaliquod præclarum facinus edere, contemn thenien/js adt pto Alcioiadis mandatOjdecem naties, quæ expeditifsimg robufrifsimtecB ui Kfr/i« Uae/ie dcrentur,militibus complet, reliquas prætoribus mandatexpeditas oinnes Koitiotmalè fuam quifep teneat,ad pugnam intenti, ft forte necefsitas aliqua confererecö pu^nat. bofte manus contigerit.Kebus ita comparatis, fertur in hoftem, SC ad pugnâ prouocat.At Lyfander per quofdam transfugas certior fatftus Alcibiadem in de difcefsifle, fecumep robur exercitus afportafle, tempus adeflè ratus rei bene gerêdæ,facinoris»^p adoriendi Sparta digni uniuerfa claflè inftruda adtier-fus hoftem irepergiqunamcp ante cæteras decern proueclam,qua uehebatur Antioch'uSjipfo impetu fupprefsitn eliquas in fugam uerfas inlècftari non de-ftititjdonëcareliquis Athentenfium prætoribus ac tumultuofè fuisanxilid properantibus, reliquat triremes militibus complétât è ftatione educerentur. Èducftismox,priufquàm inftruereturacies, pugna per fuccurredi feftinatio-; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem agmincincompofito confufis ordinibus accenfa, confettis baud procul

à terra nauibus, Athenienfes propter ordinum perturbationem uidi, auas SC uiginti naties amifère,in quibus pauci admodum uitii capti,reliqui in terrain enatartint. Ea re audita Alcibiades retro ab itincreNotium accélérât, ctin-disep nauibus inftrudis, ad portas fauces adnauigat, hoftiep fe oftentans,la-celfere atep in certamen trahere molitur,ubi dctrectari pugnam tiidct, necLy fandro inaciem defcendere, fignacp conferre audaciam eftè, Samumiierfus rbrafybulut natiigiaimpellit.Dum hæcgerunturThraiÿbultis Athenienfium dux qtiin-Thißosmpf- decim nauibusThaftim uedus,pugnaconfertaftcrnitoppidanos,cçfisc^co ficioiotmet, rum circiterducentis,reliquos intra mcenia conclufos oblidet, qtios tanden» uiconpulit3drecipiendosexulos,quiqtiód partes Athenienfium tutaren-ttir,eranturbefugati,impofito^ præfidio,focietatem, partescp Atheniêfiiim feqtii coëgit. HisperadisAb^deram petiturbem inter potentifsimos turn Thraciæ populos connumcratam, quam fibi concilians in fbcietatem ditio-nemep recipit.Hæcab Athenienfium ducibtis ex quo portti foltierant, gefta tradun tur.lnterim Agis Lacedæmoniortim rex, dum aptid Deceliam cG exet citticommoraretur, audita Alcibiadis enauigatione,robiiftifsimamcpct!m eo iuuentutem in ea expeditione profedam,urbem^ prope defenlbrihtis ua Agîj AAe/Jitf cuam relidam,obfctira node fine tillo luminc Itinae ,*copi)s edtidis ^nhenas «doritw, contendit.Erat ea acics pedittim odo 6C uiginti millitim, qiioru dimidia pars armis oprimis apptime tedi, munitiep procedebant. Altera dimidia 1 cuis ar-maturat expeditis ibant ad pugnam corporibus, fequebanttir peditu agmen circitermille SC ducenti equites,quorum noningentiBœottj, reliquos Lace-daemonr) ftippleuerant, urbipropinquatis tanto fuccedebatfilentio, titpri-mas cuftodias fefellerit,ac pritilquam fentirettir repentino impetuadortus irt cautos, reique tarn inopinato ftupore attonitos, paucis caefis, inftigam uer-• tit,fugientesadmœniatifqueeftinfcdatus: Qiiod fimtilac ad mtiros adel^ fehoftes Athcnienfibuscognitumfuit,tit in re trépida, repente fenioribtis mandatur,pueriscpætategrandiu(ctilis, uti cum armis admœnia tutatidaac-currant,quib. admandatum undiœ præfto concurrentibtis, breui murorum ambitus omniscircumarmatisrefertus apparuit,cundis ad commune peri-cültim propere raptis.Vbi dies illuxit, Athenienfium duces infpeda hoftium acie in phalange duda,quam quaternis ex fronte, ut tarmatim condenfa mi-litibu»'

-ocr page 415-

BIBLIOTHECAE, LIB. XIIL 359 litibiiSjOrdinum uero contmuatione tali ad o Ao ftadia extendi uidebant,tuc primum perterriti funt,cum cernerent dtias propè muri partes hoRium corona circumpleAi:PóR emiiro equitatu quern baud multo liollibus paucioreiTl numero habebant,equcltrem pugnamfub mœnibus conferunt:certatumcp atrociter per aliquantum tempus. Nam peditum phalanx circiter quinqj Radijs à mœnibus aberancquitum itac^ interfe permixtæ turmæ,ante mccnia di niicabant.Bœotios recens memoria uicloriæ apud Del um habitæ, fcroces a-gebatjdedecusabfecommifïumirijfiquosprius clarifsnna pugnauicificntj nisnunccedcre,infcriorcscpeireuiderentur. Athcnicnfibuscmuro teResuc infpeAaculo aderant uirtutis cuic^ Riæ ciues,à quibus lcfinguli,fuac]^ follici-te depoici gcRa fciebant,expeAaricp ui Aoriam.Qiiibus Rimulis a Ai quiduis pro uiAoria RiRinebant.PoRremô noRem loco pellunt, multiscp eorum cæ-bSjRigientesadpeditum ufcp phalangeminfeAantur:quibus intra ordines exceptis,iam acies peditatuscp omnis luccedere contra c-eperat, Athenienfis eques baud tantam uim expeAandam ratus, in urbcm fe recipit Agis uerô tempus illud obfidioni minus idoneum ratus,in Academia caRra poiüit.Po-ftera die cum trophæum ab AthenienRbus ercAum eilet,eduAis in aciem co pijs Agis lacefsit ad pugnam,ac prouocat hoRem ad ctimicandû de trophæoj nec detrcAarunt pugnam Athenienfes, quin eduAa Rib mœnibus ibi in-ftrnAa'iuuentute,intenticonfiRere. TumLacedæmonij primiagminefaAo nianus conferunt. Deinde ubi multitudinem telôrum e mûris in lèpræcipita Rjremt^ iniquo geri loco uident,aciem ab urbc abducunt. PoRhæc reliqua parte agri direpta,uaRat3(^ depopulationibus, regrelsifuntinPeloponnegt; Rim.AlcibiadcsaûteduAa Samo cla.Teuniucrlà, Cumam petens,RAa quae- Akitiddet Cu dam in Cumeos crimina côminifcitur, cum iam pridcm magnopere cuperet mlt;eor« dgriwrt fibi aliquam ad diripiendum eorum agrum oijcaRoncm dari, ac primo incur depopuiutm Riniultos ex cis captiuos coges intra naues abripit, nec mora oppidanis Riit: niribus ex urbe auxilio Riis procurrunt, boRein ad agcndam.prçdani inren tum,ob idcp incautius agentem aRècuti,adoriuntur, urgerccp fortiterrefiRcn tes pergunt: fed aliquandiu manus Aicibiadis fuperior pcrRabat, oppidanis pngnantibus,afsiduèexurbeagris undic^fubfidiaacccdebant. RamuRitudi ne irruente, tandem cogunturcaptiuis prædac^ omni rcliAa ad naues confusere. At Alcibiades grauiter fe ui Aum indignans, copias ex Mitylcne accer-lit:atcç inRruAa in urbis confpeAum acie,prouocat ad pugnam Cumæos,dÿ treAantibus,nec prodire ufquam audcntibus,ad agrum depopulandum con uertitur,quo pafsim direpto,MityIenen reucrtitur. Legati Cumæorum ob e-am rem Athenas conqueRum iniurias mifsi,multis querelis acculant Alcibia dem, quod urbcm fociam in officio perRantcm contra ius focialecommifsi nullius confciam,depopulatus effet, multædeindealiæ querelæin eumfere-bantur. Nam nonnulli ex his qui Sami Rabant milites Alcibiadi infenfi,naui AlcAiddet po» garunt Athenas, eum® in conuentuaccularunt,quôdclàm partes Lacedae- tejiate nbdicd-monforum tcAis confiltjs adiuuaret, contraxiffe præterea fummâ cum Pbar- decent' nabazo amicitiamfamiliaritatcm^,ea fpeeocp confilio, utfinito bello uendi uiri credtitur^ cctfibiBarbaricis auxilijs,urbis ciuium^ dominationcm. Impulfemaledf-Ais uulgi aures,fides à multitudine,criminibus calumnijs^ habita, quanquâ haud turn primum id tentati cœptum, fed iam pridcm quo® gloria famamrp Aicibiadis affli Aauerat pugna naualis ad Ephcfum male gcRa, ea deindcfa-cinora,quæ in Cumæos patrata ferebantur,fidem culpæ iramcp auxerunt. Ira populus Athenienfis illius uiri fufpeAâ habcns audaci3m,deccm uiros ad ex: ercitum du Aandum,rem geren dâ creant,Cononcm, Lylàniam, Diomedoii-tem,Periclcm:ad hos Eraunidem,AriRocratem,Prothomachum, Thralÿbugt; Ium,AriRogenem. Ex bis Cononem delcAum confeRim cmittuntadAlcr-' biademniagiffratuabdtcandum, claffèmi^ ab co accipiendam. Alcibiades

Z 4 igituf

-ocr page 416-

’DIODORISICVLI

igituriudus imperio cc Jcre,Cononi copias claflèmcp tradidiCjdefperato^Ai patriarn reditu,rebus fuis una trireme impofitis, Pactyam in Thraciam corn cefàit.Namprætcriram multitudinis, obiedîa criminaformidabat» Multi e-nim eum malèucxari uidentes, multa ei crimina impegerant: quorum maxi-nruin eratdeequis,æftimaturn taicntis oAo. Nam cum Diomedes amicus C' ius quadngam ad cum in Olympian! mififlet, Alcibiades in fubfcriptioneno minis,quaecuiuseffetdominidemorefiebat, nomen infcripfitfuumequis: cumep Olympia curfu uicilîctjfibi idem ipfe ufurpauit unà cum nomineamp;fpal ma deuidti certaminis,amicocp fuo equos non reddidit. Horum fibi ipfecon fiîcihiiides i» omnium uerebaturin primis ne occafionc quacunc^ oblata Athcnicii-GciiliMnfuÿt. pœnaSjUna omnium fimul ab eo prauèinpatriam commiflorum dcpolcc rent.lta iam defperata uenia,rebus iple fuis diffifus,f[!ontc in cxiliuni concef fit.Adiedla quoq, ad ludos eft.Et biga eadem Olympiade. Apud Lacedæmo nios Pliftonax rex interqtjCum regnaffet annos odlo, cui fuccedens Paufani-aSjimperauitannos quatuordccim. Per idem tempus infulæRhodi incolçamp;i Efyfi,amp; Lindi,amp; Camiri,in unam urbem migrarunt, quàm nûcRhodum appellant : Hermocrates autem Syraeufius edudtis Sclinunte in expeditionem Uritnocra/ff copias,quæfibi ftipcndia faciebant,Himeram uerfus proficifeitur, caftra^in occifolt;îioffa locis fuburbanis pofuiuac percundlatus ibi quo loco conflixifient Syiacuf^, Syrdcu[Mmti interfeëlorum efuiumdiligentercollegitoira,qu3econiparatis curribi3,amp;ad modum fumptuofo apparatu ornatis impofita, Syraeufas aduchêda curauit; l’pfciniRnibus reftidqquôd exulibus lege prohibitum erat urbem fimul ingre dijfednonnullosexhis quosfecum habebatmillt addeuchcndoscomitan-dostp intrà urbem currus.Hæcab Hcrmocratcfadla funt, ut Diodes aduerfa riuseins,quirefiflebatfibinercuocarctur idem^authorfuiffe uidebaturut qui oceubuerant,infepultinegligerentur, in muititudinis odium incurreref, ipfe Lierô fibi per eius in mortuos pietatis feruatç fpccicm uulgi ftudia conci-liaret,in priflinamcp gratiam reuocaretur. Ail a ris demum ofsibus, feditione populus agitai! coepit,Diode illosfèpeliri prohibentc, multis uerô cÔtra cen fentibus. Tandem rcliquiæillæiam defunctorum uita fepulchris conditæ funt à Syraeufanis. Qviarum pompam populus omnis fummafrequcntia,uc nerabundoq^ obfcquio eduxit, condiditcp,ob eamcp fæuitiam Diodes urbe fugatus eft,ncc tarnen Hermocratis propterea reuocandi côfilium fuit, quip-pe uiri illius fufpcdlam nimis audaciam habebant, ne forte magiftratum per fuffragia adcptus,per occafionem,ut erat ingentis uir fpiritus,fibi pararet do-minationem.Cæterùm cum non admittifeeernerctHermocrates,tempus ir-rumpedi, reicp per uim obtinendi fibi turn minime idoneum adelîèratus,rétro Sclinuntem rcdqt:Poft deindecertum tempus, amicorunifadionecurn accerfente,cum tribus millibus militum expeditis adpropcrauit, pen^ Gelo-am iter tendens, node in locum ex compofitione confi^irantium fignatum peruenitjneccuntftatus,indemoxexiens,urbem uerfus tendit,fummacp cele ritate iterfeftinantem,cum milites plericn una pergendo çquarenon poffent, reliquebantur per uiam.Ad portam demum, quçfècundum Achradinam po fita ingrcfltim dabat,accedit, qiiaeloca cum à nonnullis amicisiamoccupata tencri compcriftet, ibi opcriri ftatuiteos, qui rcliói in itineretardius accede-banr. Interim recognita Syracuftj cûarmis inforum concurrunt,magna mul-Kcrmocr^tfft titudinceócongregata,Hermocratem2Cmaximam eius gregariorum par-fiaiduun tern ibidcprehcnfosobrruncant,reliquos, quiexeiusetede tumultuseuafe-rant,diedilt;fta in indicium traeftos exilio damnant, pro hoftibus® habendos iudicant,qua in renonullos exillis ipfum periculum eo iudiciolil!erauit,quf cum multis fauefj uulneribus effent, fucreà cognatis parentibus denuncia ti pro mortuis,nefurori populiobf)cerentur,in quibus DionyGumfuiflepro ditum eft, qui poft pauiæ fibi dorpinationem uendicauit.Rcbus eius annifi-

-ocr page 417-

B I B L 1 o T H E C AE, LIB. XIIL jèi tnul cum ipfo tempore quo didum eft curfu coadiis, alterius fm'ti'o annf A-thenis magiftratum adij t Ann'genes.Romæ confides creati C.Manius Aemt li LIS, ód C,V alevins. Ea tempeftate Conon Athenienliü prætor acceptis apud Cononis gi/fi Samum copijsjnaues quæ iliic aderât reficere inftruereep molitur: alias ab fo-eijsaccircjfummaqj adnici properatione, utclallemhoih parem fibi compa-ratam habeat.AtSpartiatæ defundo per tempus prætùræ naualisftatutûma giftratu LyfandrOjCallicraridem fuccelforem mittunt, qui uti tum prima ad- CAHicrAtid'is huciuuenta,ita innocenti SC puro ingeniOjmentefimplici, uita^ prorfus in- ßncmtlt;»i contaminata erat,nee dum mores alieni contigerant itrenuuip fraudisc^ ho-minum penitus iiiexpertum,quantumcpSparriatas iuRitia omnes cxceFlerct, inipfo magiftratu gerendojfumma eius palä fecit integritas, à quo per id tem pus omnium confelfione nulla iniuria, non ipfam remp.modo, uerùm ne in priuatum quidem quempiam comilTum inuenitur, quin magis in eos, fi qui eumcorrumpcrclargitionibusadorti eflènt,utlcgeuindicarcturagebat.Hic itaep enauigâs in Ephefum,naues à Lyfandro,claftèmcp accepit, accerfitis deinde reliquis,qui in aduerlislocisuerfabant omnibus undiqj, ad cas quas ac-ceperat à Lyfandro centum amp;nbsp;qùadriginta nauigiorum numerû coegit. Èrat caflirhfidei inChij agro Delphinium oppidum, quod Athcnicnlîum prçftdio tenebatiïr netpfciu/o eins loci expugnandi libidine captus,quód ad rem faccret, expedita claftc cû nauib.omnib.eô contenditiquo pcruedus,munitioneoppugnat. Athénien fiûpræfidiartj circirerquingenti confpeda hoftium ui,confternatispauorea-uirnis inde confeftim difeedunt, oppidumqj in fidem focictatemc^ creditum dcfperata defenfionc deftituunt.Ita deferto 3efenlbribus oppido potitus Cal hcratides,munitiones reliquat omnia eruftûTeios nauigans ui nodefrau-dacj5 adiuuanteper impetum intra mœnia irrumpiqurbemq? diripit.Poftna-uigans inLesbum,Mcthymnæ caftra pofuit, quam turn præfidia defcndebât Athenienfium. Hanc afsiduis adortus oppugnatiohibus, initio quidem ni-1111 proficere poterat.Paulô póft nonnullis urbem prodentibus, intra meenia *’cdpitur,opcs in prædam omnes data?, fed à cæde ôô à corporum uiolationé abftinueruntjUrbs Methymneis reftituta: His geftis Mitylcnen petiturus gra lîiotisarmatura?militesThoraci Lacedæmonio tradit,iubct^ utitincrepe-deftri urbem prædidam uerfus acccleret: quem procedentem ipfe cum naui-busfccundum littus airequitur.Cononi uerô Athenienfium prætori turn na-ucs adevant fcptuagintajvebus neccflàrqs ad bellum ita comparatæ, ut ex du-cibusfupcrioribustam paratam inftrudamc^ Uerho claffcm dudaftèt curn his omnibus ad auxilium Methymnæuenerat. Sedubi iam captam compe-rit,no(ftuadquandam diuertitinfulani exhis quæ centum uocantur. Simul ac dies exorta cft,cum exploratum haberet clalTem hoftium ad feferri, perieu lofifsiniumfibituncelPearbitratus tantamuim expedarc, fortunamqj bellt contra duplum hoftium numerum tentare,ftatuit natiibus maltumeucdisi id periculum euitare,2C fi quas hoftium triremes Ôd fuga? fpecie à reliqua claf-fcpelliciendo,abftraherepoiret, tantum quacunque ai te uim coadamaliquà ex parte diminuêre, poft apud Mitylenem confligerc. Eo namque loco tu-tô rem fibi tentari polEcfi uicifletiquippe idoneam ibi ad infcdandumipcr fe-quendamep uidoriam habiturum facultatem,fin ui urgetetur,proximumfu-gæ quo fe reciperet portum adefle.Expofitis igitur mihtibüs,ociofc Icntiusc^ remigiapellcrecœpitcundabundus,eo confilio ut nattes hoftium propius occedcrcnt.AtLacedçmonij appropinquantes afsiduè uehementius uiribus: impellere naues,adniti magnopere remigqs,cxtrenium hoftium agmen aftè-quiconarqnec dubiam fpem haberefimulac atogifient, mox potituros. Co- caÜicrdtîdéè none deinde fefcfubducente, qui robuftifsimas agebant Peloponnefiorum (wn» Conon^ nauesafièquendiftudioacriusinfiftereiôô iam remiges afsiduo diururno^ jtiauigandilaboiedefatigati languefcerecœperant, ipfi^ longo procul àfuis

Z 5 iam

-ocr page 418-

3Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R i S I C V L I

iamprocurwatintcruallo,qmimidobferuansConon, occafionecapta,ubi propiusMytilenen proccfsilîeuidct,rcpentè purpureum uexilluin ex naue fua extulit, quod lignum belli prætoribusnauium dabatur. Q_uo infpedo percindigÀthenienfium naues,confeftim adunum temporis momentum o--mnes conuerfæ holli incauto, propenfiusep infedanti occurfunt,mox llibla-tis fuccelKifraudis multitudo uocibus demorePgana cancre, TubicineclaC ' llcum canentc.Peloponnefi) uerô perterrefadi, naues adniti retro adfuosim ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pellere,cumq5 nihil octj ad conuertendas proras darctur, fumma agitabantur

îollicitudine ôô tumultu propterea quod quæ aberSt naues, folitum ordinem reliquerant. At Conon tempeftiuèopportunecp ufus occafione,dextiuni cornu dudans tumultuantes illico inuadit, inftruitcp in aciem prohibereco^ natur,alias roftris impetendo, aliarum detergendo infringendoi^ remigia .P

■quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taque carum,quæ aduerfus Cononem fteterant,ne ima quidem in fugam uer

fa eft,fed aduerfis proris perftantes liofti refillebant, dum fcquês clafsis adef-fet.Qtii uero in finiftro cornupugnabant Athenienfes, uerfis in fugam hoftp bus quos contra iriuaferant ardentius propenfius^ fugientes inleclari per^ gutit, iamcp aduentante coadaeÿ ih unum Peloponncfqs uniueifa clafle,Co' non hoftium multi tudine deterritus ab infedando deftitit, conuerfùs^ ciiiii quadragintâ nauibus Mytilenen fefe recipit. Qiii uerô pcrtinaciori infedan-do procurfu longius eruperant,in mediam prolapfi Peloponnefîorum aciem fubitô côfpedu perterrefadi funt, amp;nbsp;interclufo ad urbem reditu,ad ultimam fpem addudis terra petenda erat. Ita inftante iam, atque urgente hoftium ui, nullam ufquàm libi falutis aliam uiam cernentes,in terram impellunt, re-lidtscp n3uigtjs,intra urbem Mitylencn incolumes confugiunt. Ât Calli-cratides nauibustriginta potitus,rem hoftium nauticam admodum afflidam *■ conlpicicns, haud dubiam pedeftris fibi certaminis uidoriam pollicebatur.

Magna i^itur uincendi fiducia fretus, urbem uerfus remigio contendit. Co^ nonueroquumprimum adnauigailent, nihilurbis oppugnationcmdilata* rosarbitratus,munireproperat fauces aditusqjportustin locis per portam breuibus uadofis lembos fafellofqûe faxis onullos deprimi demergiqûc iubet * în gurgitibus autem, ubi profundior æftuabat aqua, onerarias faxis confertas in anchoris firmat, ita perfeftinè Athenienfes, plurimaqûeMitylc-ncnfiumturbaexagrisundique belli pauore confugiens in urbem, trepidi quæadobfidionemtolerandamnecellâria erant, magno hudio ingentiqùe Iollicitudinecomparant. AtCallicratidesexpofi'tis in proximumurbilit* tus militibus,caftra munit,trophæumcp naualis uidoriæ conliituit. Poftera diefortifsimasquafqueexclalTe tota naues deligens,mandat diligenter in-ftruantur,ut^ fuam fecutinauem,nihil ab ea difeedât. Itaagmineinftrudus, magno impetu portum uerfus ferri cccpit, percp hoftium fepta uiolabundus quicquid obftitilTèt properat intra portus irrumpere. Conon uerô partem co piarumin triremibus inftrudam proris hofti irruenti ad aditum conftituit, partem per nauigia maiora diftribuit, alios ad cornua ÔC brschia portus prq-currereiubet,ibiinficco confiftere,ut undique terra mariqûeportus idoneis præfîdrjsadituscircummuniretur. Iplècumexpeditis triremibus adfepto-fuminteruallum,quod patebatingreiruris,raptilsimèfcrtur,eo^ exitiiftîpa-CaUicrutidei tis nauigrjs obftrudo prælium coinmittit.Qiii autem in maioribus euedi na fortü Mityff= uigrjspugnabant,làxaeX'antennisin naues hoftium fubeuntium præcipita-neufemoppu re, magnam^ pondéré 2Ciduftragem edere. Qiiiuerô in portus cornfbus ÿnaU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;brachqs prohibebant eos qui ex nauibus defeendereaudebant. Pelopon-

nefïj uero ftudio Sf contertione nihilo Athenienfibus crar t inferiores. Nam ftipatonauigiorumagmine delati dilpofitis per tabulara robuftifsimisqin-bulqûenaualisfimulamp;pedeftrisin morem certaminis dimicare, impetufi-mulinaduerfasnaues uiolento rapti, haudquaquàm ucieri in prorasipfas

-ocr page 419-

BIBLIOTHECAE, LIB. XIIK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

^roftra inumpcrc, arbitrantes cos qui paulô antefnfi, ne conlpcdum qui-dem fuum fuftinuiffcntjnunc impetuin uimcp infiftentium eorundem neqiia C|uàmfufferreaufuros. Cæterùm Athenienfes ÔCMitylenæi unam démuni bbi falutis fpcm in uictoria cernentes,fortiter ftrenue«^ oppeteremortem pro loco quifque ordinc fuo retinendq properabant. Contentio mira,pertina-cia^ irreuocabilis perfiftendi utrumque excrcitum inuaferat, ita acerrime diu utrinep dimicatum,ncmo labori,ncmo corpori uitæqj parcere. Qtii cnim pertabulata pugnabant,mulfitudine telorum undiep in eos uolanaum fau-ciabantur,ôô qui lethaliteruulnerati eranqin mare caoebant, alq fciuorc corporis,dolorem uulneris obtundente,dimicabant: plerofcp conficiebant idlus «xlapidarqs nauibus,2C earum antemnis,malorumcp propugnaculis incufsi. Inde Athenienfes ex locis fublimibus faxa ingentis molis crebra in fubcun-tes haud incaiïum cuoluere,magnamcp ftragem facere. Fernere nihilo fccius afsiduo certamine,feuius^ femper crudefeere pugna, iam diutius contentio neprotrada. Poftremomultisultró citrocpoccifisCallicratidesreceptuica-niiufsitjUtmilitibus data quiete, uires defatigatas recrearct, Sl paratiores ad oppugnationem fecundam habereqnec diu poft moratus,rurfus confeendes naues,maxima iam clafsis parte inftrutfla, toto^ militum robore ad Oppug-nandum reuertitur,necbreuis ea rurfus dimicatio certaminis extitiqfed ui rädern holtefuperante, pulfi Athenienfes intra portum in urbeconftrudum confugiunt.lllefugato hoftc,mox intra fepta irrumpit, ac iuxta urbem in an-choris claiïêm firmat. Nam aditus pro quo dimicabatur, in elegantem portö iniminebat,extra tarnen oppidi mœnia fitum. Nam urbs uetuita parua infu-la eft quæ poft ei adteefta pars incolitur,c regione trans e Lesbo ducta.Has ingt; îerfretumcftanguftum,quo redditur urbismunitiofirmior.AtCallicratidcs ^xpofiris copijs,urbem oofeditjOmniep ex parte oppugnarc cam permit. Res Igitur Mitylenæorum eo diferimine addudta perftabat.ln Sicilia uero Icgati à Syracuftjs Carthaginem mifsi funt belli fupcriusillaticonqueftuminiuiias, syrdcufanii poftulattimqp ut deinceps ab armis aduerfum fe,difcordiac^ difeedere uellct^ Carthaginnè/t Quibus ambiguërcfponfum à Carthaginenfibus: interim ingentes inLybia na copias undiCB cogebant cupientes urbes omnes Siculas infulamcptoram fuo impetritnt. imperio fubdere. Cæterùm antequàm traijeerentur eô copiæ certos ex ciui-bus,rcliquatS Lybia deligunt, quicunqp fponte annuiflent in coloniam duci, quibus tranferiptis, urbem iuxta aquas calidas condidcre,quam Thcrmam ab aquarum caliditatcplacuitappellari: Rebus eiusanni ita finitis Athenis eft præfedtus Callias.Ôonfules Romæ creati.L.Furius amp;nbsp;Gn. Pompeius.Ea tempeftate Carthaginenfes ob rem fuperius profpcre gcftam,in fuperbiam e-lati,ca fiducia totam iam fibi infulam uêdicare, in poteftatemq; redigerefunt adortijUeluti fupraditftum eft.Igitur ingentes Copias,compafare ftatuunt, ad quodprofequendumdeletftoHannibaleduce, à quo Selinuntinorum, merenfiumeç urbes erutæ corruerant, poteftatem ei illius expeditionis curan Hai» dæ,bellicp gerendi permittunt. Cui tam graue munus ob ætatem iam ingra- er Hi/ uelcentemrccufantiadtjciuntalterum, ducem Himilconem Hannonis fi'li,mdeone d«ci-um,eadem oriundum familia.Hicigitur commun!fimul confilio retratftata, quofdam fpedatæ fidei dignitatisqj præcipuæ uiros ex ciuibus in magiftra- '’e»« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in

tu conftitutis deligunt ad munus idem : quorum alios cum multa pecunia in Sicilùm, Hiberiam,alios in infulas Baléares dimittunqmandantcs uti quantas peregri norumauxiliorum polfent copias,mercedeconducercnt.Ipfi per Libya, magnum ex LibyciSjPhcenicib.populis numerû confcribfit, tû à focqs gentibus undiq? regibusep ftipëdia accerlunt. Maurulîos fciliceqNumadascp milites, acnônullos ex his,qui partes ad Cyrene uergetes incolût. Ex Italia quoep Câ panos mcrccde condutftos in Libyam trâfportant : didicerant nancp iam prii dem quanto manus eorum ufui foret, quantumcp in bellum ujrtufis præftate

folerec -

-ocr page 420-

. nbsp;3^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ I O JJ O K I b 1 C y L 1

folefet.Eós ueró quorum opera ulï fupen'on' ex'peditfone cotra Sicu!os,hau4 débitas gracias retuleiîintjiniuriæ mcmorcs fore (ufpicabantur, contraq? Cc' iundla cû Siculis manu,arma fufcepturcs. Poflremô copijs Carthaginæ coa-lt;fiis ex Omni undiq^ gente,numerus fimulomnium cum equitibus naudtnuï cô maior centum uiginti miliibuSjUtTimæus tradit. Eph oro placet ad tre-centa millia in ea expeditionefuifle.Carthaginêfes itaq^ rebus omnibus, qug adexcrcitum traijciendumrequirebanturcomparais, triremes omnesrefe-dlas inftruuntjùauescp oncrarias fupra mille cogunt. Inter hæc quadraginta triremes in Siciliam præmictere confilium fuit, ad occupandos defcenfus ex* syrdctifiinis creitus appellendi quarum aduentu explorato,SyracuIq nihil cundatijCÖto* triremes nbsp;nbsp;nbsp;(idem trircmibüs inftrudis adnauiganti properant hofti occurrerc, in que ad

drdginta toti- loca circa Etycempofitaincidimt:, necmorautriqpmanuQ confeii eceptutu, dem Cartkdgi diucp ferocitcr dimicatum eft.At Syracufia uirtutefuperatæ quindecini Phoe nen/esfundut. nicum naues periere node dimicationi intcruenientc, rcliquac in altum fuga rap ta concefferunt.Ea ftrage Riorum Carthaginenfibus nunciata, Hannibal extemplo cum nauibus quinquaginta enauigat, properandum ratus fuos til* cifei,comprimerez hoftem,tum luis copijs tutam prçftare nauigationem.Igi tur præfidio Hannibalis protegcnte,contedere omnes in inftilam.Siculis ue* rd cadem poft uidoriam adep tarn duxit opinio, mox Hânibalem affore cum magna manu auxilio fuis,tum fimul acapplicuiftèt,copias expofiturß. Qua* propter urbes populiZ Siculi audito belli tanto apparatu, id baud fruftra ah hofte fi'cri,fed extremum arbitrâtes fibi defumma rerû certamcn parari, baud mcdiocrilôllicitudinemetuZ5percuinsanimis,legatos ad Græcos populos, qui Italiam incolebanî, itidem ad Lacedæmonios, ad focietatem faciendam» Neenonperfingulas urbesmifsi adpopulorum duces orandos,utfuâquif-que plebem hortari contenderet,ad arma fimul fufcipienda,periculumZ cummunilibcrtatefubeundum. AtAcragantiniconfideratoCarthaginefi-um conatUjhaudfecusacrcshabebat, arbitrât! funttantambellimolemtan* tamZ procellam in fe primos intentât!, primosZ dfufum iri : uifum igitur cft cis ut frumenta, reliquæûc fruges, item fupellex omnis ex agris pafsim intra meenia comportaretur : Nam ea tempeftate res Acragaiitinorum admodum fœlices, urbsZ fimul SC agr! ubertate amp;nbsp;magna opum u! pollens potensZ DigrejÇiOjde rat. De qua pauló diffufius certa quædam pcrcurrere, ob rem memoratudi* Acrdgmjtino. gnam,haud crimini efto. Nam illicuineta fpatiofæ admodum amplitudinis T««i opibut. çultuZ admirando duda conlpicere erat, plurimam pafsim agr! partem olcis confitam,uartjsZ cæterorum fruduum arboribus afpedu blâdifsimo diftin* dam,indeimmenfam frugum uariarum copiam oppidan! Carthaginem afsi duèuenundatum importabant.Necdum enim per eadem tempora Libyeum folum confer!,coliûe coeptum,frugibus exteris ali cogebatur. Eo conimer* ' nbsp;nbsp;cio mirum inmodum Acragantinis opesaudæ,diuitiarumZ ’uiminenfum

facultas exercuit, perpetuô commutandarum frugum lucro negocioZ gcfta.Ac multa adhuc eius opulentiae documenta fighaZ extantia confpice* reliceqde quibus pauca quædam diflèrere non eft alienum. Ipfa namo^ tem*

Tewpi«*» plommmir!artifîcq operaornaméntaZj louisfanuminprimis,maximeaegt; loMff. nbsp;nbsp;çlarant eius ætatis urbisZ magnificentiam.Nam reliqua omnia partim ineen

dio corrupta,Zcc!cm propèomnem amifcreialia penitus ei ufa,{oloZ çquata iacenfjproptercrebras eius urbis,expugnat!ones. Nam cum iam (Jlympio faftigia tedumZ induc! pararetur,bellum ingruens ciues ab opere exequen* do auertit.Ex quo deinde tempore urbs eruta cecidit,nunqu2m tanta demde facultas Acragantinis affuit,utualuer!ntad educenda perficiendaZ ædincia fefelatis comparare. Idautem templum trccentos quadra^uZ dum confpicitur,patens in latum fexag!nta,eredum in ftilftime ceiitum a ui g!nt!,€xcepto pedamentojiaud ambigue maximû omniû quç in ea i^ula hâ

-ocr page 421-

B I B L I o T H E CAE, LIB. X I H. ?

bent,neep his qiiæ extra confpicimiiSjabfiirdè quis iitiqj comparari pofîè cxi^ Ihmarit pro congefta Hguræ ediicêdie mole SC magnitudine Hrucl’irg. Nam-ecfi corpore propelemidi-icT: J baud inagnopereextarcuidcbatiir,quod ablbl ui pro modo cœpti opifîct) to rm a ncquierit, atconatus quidcperipicuus eft. Alibi parictibus quadris fepta prædieda Ipedtanrur, alibi concxu ctrculi.iftuic utritilqj opincij commixta fpeciola afpectu afficies cduccbatur. Nam extern res murorurn facies tcrcti ad columnarum limilitudinem cdutfti furgVbant: quadra interiusjueluticxadteharundinis cauicate; Harum exterior ambitiis uiginti pedes circtmducitur, mediacp inter corum cohærenrias interftitia ad corporis humanicrafsitudincm capiendam non amplius patent. Intrinfeca adcuruaturarumfetftionesfpatia duodecim dilata pedibusapcriuntur. Porti . cibus uaftitas obftupenda,faftigiacp præcipitisadmodum altitudihis extant in quorum parte ad auroram ueria Gigantum pugnam èxculptamftatuêre, magnitudinefimul opcris opificij fpcm fupra modum excelIcntem. In par teueràoccafunifpe(ftante,Troiæedu(ftacftexpugnatio, in qua quidem o-peræpreciumeftbcroas confpiccre ad fuam quernnaturalis habitus efftgi-em exculptoSjgeftis uarqs,uultibuscp pro caui Stl necelsitatcinftanti idonee, quantum ars alfcqui ualuiqad ueritatem efhcftis.Erat quoq? ea tempeftatelâ-eus extra urbis mœnia manu arteep elfoftîis cuius ambitus ftadijs feptem cir-cumlcrebatur, profunditas In cubitos uiginti demiftà, in que indueftis aquis tniram mukitudtnem omnis generis pifoum pcrartem induxerant ad publica conuiuia paranda cuius paouli gratia,ut paludofæ a ties folent,holorum Ca teruæreliquorumqj alitum Ingens frcqiicntia codem confluerc, perpetuoep cibiquærcndiftudiouerfiri, quorumafpcAus magna uoluptate fpeeftantes

. detincbat.Scpulcbrorum ornamenta quoq; fumptus in æftimabllls fintargu mento,quantis deliujs opibuscp præpollebant.Qi.r,cdam enim confpiccre e- ' rat fepultis ollm curforibus cquis magniftccntlfsimc extrada: non nulla quo queaulcu!ls,quas pueilæ ulrglncs,pueriq5 Intra ædes In dclltijs'p, utfit, cdu-calTcntquorum qutedam Tim,eus alEerit fe uidllTeætatcfuaadnucextantia. Adedexaturaueratopulentla humanam auiditatcm,utinfolcntl ctiam culpa tacpfapcrftitlonepecuniamcontempteprofundi patcrciur. lam ucro Inca quaj hanc in qua dlrepti corruere, præcefterat Olympiade, fccunda uidclicct ànonagefIma,quumExænetus Acragantinus Itadq uidorpalmam referret inpatriam,eum curru impofitum intra urbemreuexcrcquern Ita triumphan-temconcomitatæfuntpraeter allam Innumeram multitudinem bigaetreccn-tæalbis cquis uedae Acragantinorum omnes.Poftrcmo ab incunte aerate ui-dulauto,multicp luxus airucfcercin delitqs educarl, mollibus admodum in-dutnentis compofitfauroep fplcndentes, uafis Item, dolqs guttisep aureis ar-. gentocpexcufisutcbanturquot; Ditifsimusueró ferme omnium Acragantlirbrû.

ca tempeftate Gclllas quidam erat, qui inplcrism domus fuæ locis hofpitalla Amgi conftitucrat habiracula, ccrróscp ex familia ad id delcdos, ut aducnas quof- tmiopef et b» cunque eó tranfeunres ad hofpitium Inuitarent: Idem quo^q^ à multls fadita-turn elle Acragantinls,qui lyncera prifeæ ætatls bcnignitatc,?lt; manfucta con fuetud.neuitam traduccbant. IndeEmpedocles declufinodi ulris ficcccinit: V’^crecundl hofpitum portus,flagitq expcrtes.QiiIn allquando cum qiilngcn ti equites ex urbe Gela co accefsilTcnt, brymaii temporc, utrcfcrtTimæus in decImo libro, Ipfc unus cos cundos Intra lares fuos excepit, moxcp Intro-dudis indumenta,tunicas^ fingulis diftribuIt.Et Polycletus in hiftorqs n'àr-' ratdcililus domus ccllauinarla, quam fe, dum Acragantemilitaretfpedafle dicIt-FuilTe aut in ea treccta dolla ex eodem faxo excifa,quorû unum quodcp centum anaphoras caperet. Hate iuxtalabrum ingcnsnatatorlum parictibus

undlt^

-ocr page 422-

3C6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L Ï

und^uein cruHatis amphorarum capax mille, ex quo defiueba tliquor in ua Tü là» Puiiïeautem aiunt Gelliam forma quidem uilitfcd monhus admirabili-j;!)! fe Aïi Tra/i bus.Nam minùs olim ad Centoripinos legatus, cum proccfsiflèt in conuen-’s iAbis,o'-' tum muititudo in cum conuerfa, prorupit in rifum incempdliuum, cum uiri iiiius ccrnerent afpeó:um,nomini eins tarn celcbri 8C laudato minime parem. At ilk excipiens refpondit, cos minime admirari deberc, Acragantinis de more elle ad cekbres praeftantes^ urbes, uiros forma praeftantifsimostadhu miles uero pari fpeciekgatos mitterc. Nec in Gcllia folo, fed in multis alijs Acragantinis fimiiis in luxu nbsp;nbsp;apparatu liberalitas, magnificentia opiP

fintißh;nit fi- lentiæ inuenta eft : Nâ Antifthenis, cognomento Rhodus in nuptijs fîiiæ ci-tragiiotiopei uibuscundlisconuiuiafccit, paratisperuicos ÔC angufta uiarum,ubiquif quehabitabatjOpiparemenfis,turnegredientemad uirumIponfamfuprao-tftingenta iuga funt comitata. Præterea non équités modö .qui in urbee-ranquerùm multi ex ftnitimis accerfiti ad nuptias,Iponfam duxere. Extipe-rantifsimum eft,inauditaequcmagnificentiæ,quoddeparanda Iuce,8lt;igni-bus faciendis adlum referunt» Aras namque quae in templis ubique erant, quæqûeper uicos SC uias in tota urbe ftabant, omnes lignis extrui iufsit, at-que ex omcinis fragmina lignorum amp;nbsp;lärm enta congeri mandauit. Vbi in-cenfum ab arce conlpicerent,idêfimul omnes properarent. Quibus uti mandatum fuerat rem cxequentibus,quo tempore fponfa educebatur,fimul pro-cedente cum facibus ingenti multitudine, urbs tota late effufa luce in igninm Gkndoremicabat,publicedeinceps quam longo latoquepatebant progrcl-fu uiac tarn produAo in ordinem agmine procedentium turbam comitan-tem capere non poterant, cundiis fimul magno ftudio cekbrantibus eins uiri magnificentiam SCapparatum Ipkndidifsimum. Ea namque ter^eftate ciuium Acragantinorum fupra uiginti millia capita recenfebantur. Connii-meratis uero aduenisinquilinis^ baud pauciores ducentis millibus. Ferunt eundem Antifthcnem, cym quadum die uidifiet filium cum uicino quodam paupere altercantem, SC per uim cogei e molientem, ut agellum quern pofsi-debat ilk fibi uenderet,initió minis a uertere natum uolui ITe. Póft cum deftl-natam ciusadafl^ucndumuotumcerneret3mbuionem,acerbiusperinCfe-pationeminftiltafleSCdixifle,id temerartj in primis hominis elfe , cuipiant quodfuum ciret,extorquerepcr uim pergerc, neque uUo padlo quaerendum» utuicinumtibiquepauperrimum, ledlocupktem habeas, ut cum utrumuis ueftrum, maioris agri habendi libido coEpillct, nec à uicino id emerelicerc^ tuumilliuendcrefacultaseirct. Ex opukntiaitaqueurbis ingenti in tantas prolaplismoribus delitias,tantamqucmollicicm,aetatcmagebantAcragan-tini, u t paulô póft cum obfidione premi ccEpiircnt,decrcto populi de his qui in uigiltjs ad cuftodiam perno(ftabant,caueretur, nccui plus culcitra eiufqûe circumftamento habere liceret, tum ne plus tiefte fufFulta,duobusque pului-naribus. Cùmhæcitaquekdiiincuftodtjs fternendi durifsimaebnditioui-deretur,hinccontjcerequisuakt quanto turn fuerinc inreliquauitaluxude-libuti. Dehisigiturnetp quæcommemoranda uidebantur praeterireconfi-Cdrthivnèfts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nequeremotius digredi placuit, ne magis ncccffaria prætermitte-

«4 ArraeunrêGarthagincnksigiturcopijsin Siciliamrraicdtis,ad Acragantino-«/ÎMponwrtt rumurbem cxpeditionemducunubinacaftradiucrfislocisftatuunt» Alte-’ ra inquibufdam collibus, ubi Hyberorum ScLibycac gentiscertammanum ad quadraginta fimul hominum millia collocant. Altera baud procul ab urbe fofiaprofunda, ualloquecircumunitaprimumquc kgatis ad Acragantinos milsis poftulareimprimisuti fecumlbcietatemuircscp iungercuellent. Sin id minusplaceretjpetereutbellotutoabelTent, quodutiq^per fe liceret, fer-uata

-ocr page 423-

BIBLIOTHECAE, LIB. Xllt

uata per earn quictcm cumCarthaginefibiis amicin'a. Lcgan'o ab oppidanis male audita,nccconditionesacccptæ, quo percepta confeftim cuncfta ad cx-pugnandamurbcm parari expcdiricp hoftis anna iubct;nec ulla Acraganti-nismora,incol3squiperætatemarmafcrrepoflent, oinnes in arniis cnei'iP bent,difpofitisq?inmultitudincoi'dinibus, partem in mccnibusaddcfcnfio-nem conftituuntiir,alios in fubfidijs ftarciubentadexcipiendiimdefatigato rum laborciTijSC in locum fuccedendum.Trcpidantibus ill is adell ecce auxi-Iio fociali Dexippus Lacedæmonius,• exurbe Gela adueclus, cum cledla nbsp;nbsp;nbsp;otX'pput

terni flipendrj manu militum circiter mille quingentorum. Hicuir ea tempe- lt;^id£:noniut ftate,ut aTimæo traditur,GeIæcommorabatur, in honore ab eo populo ha- Acr^gMtinit bitus cC authoritatCjOb patriæ fuæ dignitatem. Ab eo poftularunt AcragantiA'ppeti«« nbsp;nbsp;nbsp;’

nijUtconductis quam maximum potuilîèt numerum externi nominis militi-W't* buSjAcragantum properaret. Cum his Campanos circiteroC'tingcntos con-ducunqqui prius Amilcariftipendiafecerât.Hi exordinecollcm tenücrefub urbcm pofitum cognomento Âthençum,qui idoneo maxime fitu adiacebaf.

Himilco ueró Hannibal duces Carthagineßum exploratis meenibus, per- Aei-afintc op Icrucati qua facilis in urbcm darctur irruptio, duas turres ad muros extruxere puguint Cxr* mire molis Sd altitudinis:ac prima luce ex ill is mcenia oppugnare adorti, mul th4gwn[(St hs liollibus interfeclis receptui cani iubent.Noifleiam furgente, oppidani e-uiptioncex urbefaó;a,turribus machinist, ignem iniecere. At qui cum Han uibalecrant properantes diuerfis fimul exlocis oppugnationem adoriri, mil» tibus mandant ut fepulchra cruanqcacp ruina aggerem ad moenia dueât : nec Ibgnis adimperium multitudo facile deduxereopus. Ibi inter ruendum ingens quædam religionis reuerentia,SC dcorum pauor ccvpit excrcitum.Narn

Theronis fepulchrum miræ molis artecR opus, fulminis idluconeuffum tre- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

muit.Qiio portento procurato, nonnuüi uates cum adillud eruendum pro-perare multitudinem uidilFentjObfifterc prohibereep nc id committerctur,co uati funt: moxcp repente peftilcntia inuafit cali:ra,quae multos abfumpfir,ncc paucam turbam inuarias afflidiones,grauesop calamitates dillortam traxit, iu quibus Hannibal dux inter q t. Tum ex his qui in uigilqs pernoclabant, H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plt;*

uonnulli uidilfe fe per noclem manes amp;nbsp;fimulachra uita defundoru per urn- jlc laoritur. bramuagantia. Cacterùm Himilco cernens multitudinem grauiter rcligio-uisformidinedeterritam, primum abcruendisfepulchris deftitit : moxdijs fupplicia peregit. Saturno infantem iugulat, Neptuno turbam (acerdoturrt fummergit.Poftadinceptum profequedum redit,dudo ad fluuiumubipro-ximum aggere,eodem^ opere ad mocnia ufqj continuato, machinas illic om mint, nes conftruxit, fingulisep diebus occupando uariè, irruptionernep tentando defatigabatoppidanos. AtSyracufj confiderata Acragâtinorumobh'dione, SyneufiniA» ueriti plurimum ne forte eadem quæ Selii untios olim Himeræos fortuna cragat'mitau^ unnc quoep obrueret obfeiros,iam pridem fol licit is trepideep cura laboranti- xdiwn prunt^ busauxihum ferre properabanuamp;accedentibus turn exltalia SCMcffiina fo-crjsjduccm fibi Danhnæum crcanr.Copijs coatftis in expeditionem profedi, per iter fibi propere Camarinos 6C Gcioosadqciunt,ex mediterraneis item popiilis progrediendo mantis accerfunt, inftrudiq? magnis itineribus ad A- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

cragantem contendunt. Qtios ita properantes iequebanturfecundum littus triginta nattes.Erant in eo agminc pedittim fupra triginta millia. Himilco ait temcognirohoßiumaduentu,ftatimCampanosScHiberosomnes,atep ex reliqua turba ad quadraginta millia in agmen dudos,hofti aduentanti occur rercitibet. lamflumenHimeramtraieceratSyraeußamantis,cumeccepro-ciil hoftitim agmen adcHeprocindum contra confpicittir, nihil cundati, ar-uiisiitcrantexpeditis, acie^ inftrtida figna confertint. Pugnacum primo »?,mineconferta,diu fcrociterdimicatum eft. Tandem uicêreSyracufrj,cæta-qtiehoftium dimicando fupra fex millia. Poftremo ui in ordincs pafsim fada ‘ ««/ng

irrum-Z“»^-^

-ocr page 424-

3^8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DlODORISICVLl

irrwmpcntes totam aeiem fondunt,difsipatumcp hoftem præcipfti fuga adur bem ufcp agunt.Scd ubi nullum infcdâdo modum nihil agminis bcllici dux àmilitibusferuanuidctjuehtusellnefortècum reiiquo excrdtu procinóis Himilco iiTumperetjfugamcp amp;ftragcm fuorOinuidores conucrteiet. Me' minerat nanc^ Hiinereos olim extreme perfimilem caufam cxcidio funditus erutos.Proruentibus fugiendo in caftra,quæ iuxta Acragantis mœnia pofita «!v, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erant Barban's,milites oppidi ex mœnibus cernentes holtis profligati tumul-

tumjducesquifc^fuosorareutinaciem educerentur,auterumpereliccrev,i3 tempus quo nullum ufc^magisdari poffet idoneum adefle dilsipandi pciu-tus obruendi^ in tam præcipiti pauore holies. Illi fiue pecunia ab hoftecof* rupti,quod baud prorlus ratione caret,leu ueriti ne urbeni defenlbribus uacu am,Himilco per occafionem adortus occuparct, milites ab eruptionc conti-nuerunt. Ita datum fugientibus iterapertum, facultas fefc tutó intra caftr» tuxta urbem pofita recipiendi. Daphnaeus uero cum coptjs in campumpro-frrcirus,undepropulfaueratholiem,illicfein liationibus collocar,adquêmi-ites oppidani extcmplo ex urbe cateruatim amp;nbsp;promifeue conflucre. Dexip-po inter primes eodem progreflo, mox à concurfu multitude prodrjt in con-cionem, ibiq^periram amp;indignationem tumultuaricoeptu, deteftariomnes ignauiam fixdam ducum: defuifle utiep aut uiros, aut hominum fidem obla-tæ iam palâ occafioni ad bellum iam tuto conlicicndum : fpretam uel temcre, uel perniciofo confiiio tanti momenti occupatiQnem.Holiem ueroemiiTum Ç manibus licuilTe tuto fupplicium ilia tac iniuriæ à Barbaris fumere,modóli-cuiflet per duces armis uti,ui(fl:oriam^ fequi. Nunc emifili hand impune tot hollium millia,quorum falutem conftarc non fine fux rci magno periculo in columem elle polîèt.Dum hæc per conuentum magno clamorciatfiarentur, in frendente militum ira,Camarinæus quidam, ex his qui magiliratum gere-bant,inter cætcros prodiens,magna uoce Acragantinos accuiat, adeo^ mid ta obi'jciendo,inccndit multitudinis animos, ut reis dicerc conantibus icfc^ f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defendere parantibus,neqp aures adhiberentuqnecp tempus recipiendidare-

tur,fed repente incitata turba quatuor eorû faxis obruti funt. QiiintOjCui Ar-giuo nomen erat,ignotum eft,quod ætateiuniorinnoxius tum prauiconfilij cxiftimarct.EiusquocBculpæconfcius uidebat Dexippus Lacedæmonius, lt;juippcquiduxhaudbcilicarumign3rusartium,nonfinefraudeamp;proditio-piscôfilioremtamopportunâprætermifilfct. ConcionedimillàDaphnæus edudtis copqs holÜQcallra oppugnare adoritur, fed cxplorata eorû munitio-neinexpugnabiliuallo côllrudl3,fruliràidfeconaturû cernens,dellititabin-coepto.Moxconuerfo in auros agmine,uias obequitâdo, pafsim^ omnia ex currendo,quofcunqucpabulatum prædatumq? holies milerant, omncsoc-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eupatdeinccpsqi pabuîo commeatibus^, ôc' ncquidannonæucdigalium^

importaretur,prohiberemoliuntur, oblefsis undiqueidonea manuaditibus, quo brem' in anxiam eos Ibllicitudincm fummumqùc propê rcrum diferi-menadduxere,necandereprorfus holies in aciem contra prodire maniis« confcrere,neciam ultra poliediutius tolerarefamem, ita narijs agifaticonh-fium txtrcUits ltjs,hinc pauore prohibentc,illinc urgente annonæ pennria, dnm quid potiC finium faciendum fit incertü habent, multis lîmnl calamitatibus conficieban tur.Nam multos abfumpfitinedia. Campani uerô unà cnm rcliquis mercena rijsadHimilconisprætoria concnrfu ob famistcrrorcmfa(fio,menfuratan-nonæfibi quifqueftatutas depofcere,fin negarentur, minitari femoxadho-ficm tranfituros. AtHimilco certior per quondam transfugam^ fadus Syra-cnftjsmagnamfrumentinimcomparatamhaberi) quam propè diem client Acragantem comportaturi in co folofpem lâlutisomncm pofitamhabens, ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bortari adeô orareœ milit€s,paucos adhuc dies fecum tolerate ucllent, polli-

citus

-ocr page 425-

bibliothccæ Lib. X III. 309

bortan' adeô orareqj miliceSjpaucos ädhuc dies fecum tolerarc ucllentjponici tus omnes impJere. T5 pocula, quæ dues Carthaginefes in cxpeditionê pro-grefsijfecutn attulerât,eis tradie in fidem ÔC pignus didorum Ipfe mox accer-litisex Panormi SdMotyæportubus quadragintatriremibus, paratas elTe in infidqs iubet, QC eorum curfum obferuare, qui uédigalia importare pararent. AtSyracufijs fuperioribus temporibus niaripotiti, tSarbarisut uidebatur ea impcrij partecedentibus brutnali quoep intempérie iam urgente, nihil minus arbitrari, quamhoftcmnaueseatempeftateconfcenfuin, rem ueniaritimam tcntareauîurûjincautius nauigabant,6C Himikorepenteimprouifusoccur-ritCÛ quadraginta triremibus, in ipfoqjcongrelTu flaues odolongasfuppref lit,reliqu3S eltadportum ufe^ infedatus,alqs nauigijs potitus omnibus,dein ceps adeo fpes utrorûqj deiecit,fiduciacp in contrarium amp;nbsp;defperationem in 11 tauit,ut qui Acragaiitinos adiuuabant Campani, explorata iam turn apprime Grpeorum facultate,quindecim ralentis corrupti tranfierint ad Carthagiricn-Ies,nec cura fuerat Acragantinis in ipfo initio Carthaginêfibus ægrè fêgniter-que oppugnantibus,parcius('ueluti obfeflbs deccbadfrumento,cgteriscp co-•^èatibus uefcijfed protundius temere cunda prodigere ccEperant,fperantes obfidioneni breui folutuni iri. Póft uero ubi res aptius corroborari,fpescp fit' mior^SC fiducta crefcere,cundac^hoftt potiora fieri coepta funt, tot millib.ho-minum intra unam urbem coadis, clâdeftina annonæabfumptio famesep in-opina incautos kuftrata eft, nec illius fraudis malt'ue confeientia Doxippuin Lacedxmonium aiunt expertem fuifle, tredecim talêtis ab hofte corruptum. Extemplo naneg ducibus kalorum quid de bello fentirct percontantibus, re-ipondifte,rem alio loco agi oportere,iam illic alimenta deficere.inde capta oc cafioneducesltalijfimulacftipendij tempus fibi exadum fuit, copias in por-tumabducuflt. Horum difeeffu reliquis ducibus unà cum toto magiftratuum ordiiie coflgregatiSjiflieda fero cura eft exquirendi, quantum intra urbem ha Eerctur alimentor urn ÔC annonx. T enuia admodum amp;nbsp;exigua eSda coperta, *0 quam nccefsitatem addudi,Uident urbem nullo pado defendi diutius poG ftjfibi penitus cum primum fame iam ingruentelocum deferendu,re coniulta fimul acnox obfeurare cœpit, cunc'Iis pafsim per familias denunciari iubent, exurbeomnes illico migrate propercnt.Qiio nuncio repente tota ciuitas cô-*^ota,perculiis horrore omniû animis,mifceri tumultuariqj dolore cœpit Mi-ferabile admodu erat tantam cernere uirum, mulietû, pucrorumcp tui bâ urbê deferere. Simulenimhoftiumuisac terror urgebat, atqj à cæteris cutis ad fahr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de

tem tuendamcönuertebatifirriul propter feftinationem relinquerecogebant inprædamBarbatisea propterquaefeipfosbeatosducebant. Auferêteenim opum uim,fplendoremcp ornamenta familiarum fortuna, boni confulebat fi corpora ûltenl feruare poflcnt, Nec folum urbis tam opulcntæ cernerc erat opes fortunâfque pafsim, felicémque fupelledilem relinqui, uerùm fraquen tia mortalium corpora j qui debilitate corporum morbo'ue grauiores remora turifuorumuidebanturfugiendicumreliquisceleritatem,deftitutosperuias aiit intra ædes omni præfidiomiferabiliter extrema deflere. lam adeóauerfbs ab omni pietatis cura pauoragebaf,Ôôfuæquenquefalutisoccupaueratfolli-citudo, ut nihil audite, nihil quod remorari poftet fuftinerent. fenedus tarn effeetauiribus, cum fequi properantes nequiret,deferta euentus extremos manebat. Fuere plerique,quibuspatriäm deftituere, miferumque tolerarc exilium cum animus penitus abhorrcret,emigrationt mortem anteponentes. manus fibimet ipfis inijcere, dulcius indicates cum patria cadendo inter lares fuosSi^tedaparentumfpiritum effundere. Tamenegredientemexurbetur-bam milites cum armis agmineftipatoeomitantes intra Gelæ mœnia dedu-cebant. Via ueró campique omnesGebtn «erfus dueentes, effufalatè matro-

Aa narutn

-ocr page 426-

po Diodori Siçuli

narui«, puerorutn^ promifciia multitudine confertiTsjmi ferucbartt, permf' xtis und uirgmibus quæ à confuetis delitijs amp;nbsp;mollicie, uenuftatec^ uirgina-1) ad intentum fuga iter,S(^ laborem uitæii-nmenfum compulfæ,tolerando cun lt;fla procedebant, pauore excitante fuftinentecp per afpera quæque infueta earum animos.Hæcitac^mukitudo tutoGelam, incokimis^peruenit. inde portin Leontinos concel’sit, ibi^ Syracufqs habita cula tradentibus, earn ur-bem incoluere. Himilco uerô inter trepidanrium pauorem, cum coptjs intra mœnia irrumpcns, cuncrtos terme ibi deprehenios trucidât,quando eos quo-que qui ad aras intra templa confugerant, illic per nefas contempto deorum numine miferos abftrahere barbaries imprjfsima fit adorta. Ferunt Gelliatn ilium ciuium omnium opulentifsimum, cuiufque benignitas Qi. modeftia prg cæteris fumma habebatur,cum rtuderet extreme feexcidio criperecum non nullisfocqsin templum Palladis confugifie, ratum (e in eo loco nuministU' tela amp;nbsp;religione incolumem fore, Carthaginenfiùmque crudelitati deorutn reuerentiamamp;pietatemobrtaturam. Verùm animaduerfaillorumimpieta.- . te,ignem templp fubiecirte, ibique intra dedicatadrjs munera, conflagrauifi fe, eo uidelicet uno facinore uifiim, cuius rei gratia idipfum patraffe mdeba* tur,deorum pietati reuerentix'que confuluiffe,barbaricamque immanitatem . . comprefsiffe,nedelubr3 deorurnmultisopibusornatafcelertismanibiisdi' Hnwf/co Acr4 nperentur, corpus«^ fuum contumeltjs hoftilibus iubripuiire.Himilco igitiir gdrtttm diri^ fpoliatis templis Öd domibus, omniaqp ruinatus, tantum prçdæ fpoliorumc^ inde contraxit, quantum credibile eft urbem ducentis millibus mortalium ha bitatam h3buiffe,qua: feiheet ab ipfa prima fui origine,ex quo condita confti-terat,! ntadis opibus,incolumi re,nihil iniuriae hoftilis, nihil uiolentiæ be) 1 icæ experta, fed perpetuo return omnium incremento, fucceffuqj adeô proueâa coalueratjUt Grçcas urbes prope cçteras omnes opulentia longé diui tqscp fu peraffe exiftimaretur, ciuibus fummo ftudio in omnem operiim fplcndorem incumbentibus. like enim piduras uarias, öd innumera figna confpicereerat fuprèmo artificio öd imitatione incredibiIi elaborata. Mukitudinem prgterea obftupendam ftatuar5,imaginû^ cuiusep generis effidis mira infpeciemin-coparabili opificio öd arte mêoris öd uultibus.Qiiorû fpeciofifsima quçcç ope rummaior'iueprecioacftimata Carthaginemiflà fuere.ln quibus Ôd Phalaridis taurum translata ferunt,reliquâ fupelledilem omnê cum fpoltjs cçteriscj reb. ôd corporib.fub hafta uendi iufsit. Hune tamê T imgus in hiftorqs affeueran-ter ueluti pro comperto negat inter ilia ablata fpolia, cuius dida ab ipfo euen tu ôd Fortuna palàm reprehenfa conftat. Nam Scipio Africanus ducentis fexa ginta fermé annis poft huius urbis euerfionê, Carthagine ab fe.pcr uim expu^ gnata,6d in prçdâ data, inter cçtera qug apud Carthaginenfes ex his fpolîjs rej pcrta,Acragâtinis reftituit. hune ipfum taurû reftitutû inueni in annalib. ear« rerû,quas apud Acragâtinos conferiptas perlegi. Cetera de hacre contentius difTerere idcirco jpuedus fum,quôd in reliquos Timçus omnes qui ante æta* tem fuam res gelîas fcriplcre,fi quid in eorû feriptis minus compertû offendc' rit,acerrimè inuehit, aceufando eorû culpas, nee locum defenfionis feriptori-buseflefinit,immemor nempefuæmetipfeconditionis,utconftat.quippcin tam fçuera inalios cenfura perftantem compertum fitin ea potifsimum re ma ximé erraffe,quam ueluti à fe diligentifsimé perquifita tradit. Dandam enim exiftimo feriptoribus ueniam, fi quid forte minus compertum memoriæ pro* dideruntjtan^ mortalib. cum præfertim defluxu temporû, ueluti fpatio quo-dârerûprofpedûcôfundente, ueritasplerûcç obfeurfldeiedadélité-fcatjdimcukercpaudiri ôddefendi pofsit. Qiiod fi quisfponteuelrêipfamdc induftria deprauâdo uel negligentius incÔpertius^ quæ gefta funt cômctno-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rando,rations feribendi inueniaturprgtcrmifilTejhuic uticp impac3té,indepre

cabiliu^

-ocr page 427-

bibliochecreLib. XIII. j?»

CnbiîiGc {circhtatc fucccnfcndiim iudicarim.tam acerbifsimc inis,quibus mox cft per blaudïiTicnta, amp;nbsp;haas ad gratiam fabulas adulari uanirati huma' hæ,uel qutbus cuiufpiarn odio per iracundiam cn'mina eulpasuc ad prO' brum cxcogitatas efterre ftudium cft, ac falfa pro ucris fubqcerc perucrfa ue^ htatc. Himilco igiturocfïo meufibus in urbis obfidioneconfumphs paulo sntebrumam ea potitus cftncc illico cuerterc captain confilium fuit, idqj co potius difl'erendum ratus,quo militibus intra tecla ædium hybernare licerct. Diuulgato pafsim Acragantis cxcidio tantus totaminfulain pauorinuafit, ut alij Siculorum Syraculâs confeftim migrarent, libcros alij, coniuges, om^ ncmq3familiam,SCquicquid fupcllctfliliscarum,prcciofumûcpolsidcrcnf, in Italiam tranfportarc properarent. Acragantini ucro,quibus euadere chi-dem licuit,Syracu{as profedi,duces accufarc,dcteftariq} eorum auaritiam,ôd temerariam liccntiam,ac prætorum fraude patriam fibi euerfam allerere, ncc nonamp; Syracufijsincrepando obictflumeu abreliquis Siculis quôd huiuL uiodiuiros rebus præficerent, quorum focordiaamp;improbitate tota Sicilia ’n excidi] diferimen prope extremum addueffa tumultuarctur. ltalt;^ conucip Ui communi Syraeufijs cclebrato, cum omnium animos pauör, ducrimcnc^ ’■criitn fufpecffos attonitos^ tcncret, nee cuipiam de bello rcferre quicquam, lt;^onfultarc^ audacia eilet, hærcnte diu incerta, cogitabundaqùc mente toto ^onuentu, Dionyfius Hcrmocratis hlius in concionem progrclTus, iam pro palam duces ipfos accufat, quodrem Carthaginenfibus prodidiflent, atque populum concitat ad fupplicium de iplis fumendum, ncque expedandam, dum,idliceatperleges:led eöfeftim pœnas irrogandas. Cum^ magiftratus Llionyfium ceu turbatorem, exlegc muldlarcntjPhiliftusfa quo ppltea hifto ha conferipta cft)magnis uir opibus pollens,muldam pro Dionylio exoluit iufsitep uti quæ ftatuerat,diceret fi dies fingulos cum muldare inltituiflcnf,fe , nbsp;nbsp;.

pro co argentum penfurum. Ita deinceps confifus reuocata audacia, popU' Limdenuo concitare adorituraddueda intumultumiram concionc, præ^ torum crimen exacerbare,auatitiam,improbitatem deteftari,pccunia,ab ho-Lecorruptos urbem Acragantem, in manus hoftium prodidille. Alios quo-quemultos clarifsimoseines fimulcriminibus grauibus implicarc graui-infeclari calumniando cocpit,confpirafie clam illos fimul, remep è man» bus populi extorqucrc conari, ibiep fadtiofos quofdam per fuperbiam, amp;nbsp;o-pumfacultatcm ftatum omnefibi uendicarccontendere.Qiraproptercon-tulcrefenc prætorcs cligere pergant poten tifsimos,fed potius optimos quof queuiros, quibus refpub. popularisé flatus maiori gratia cura^ habcatur, quam priuata potentia. Illos ad dominationis magis fpccicm, fuperbiam^, quam æquo,Se bono magiftratus generc, multitudinem plcbis, inferiorcstp faftidio contêptuié habere,fa diu cundla protercre, calamitatibus patriæ,rcs opesé ftias euehcre: nihil in humilioris conditionis uiros huiufinodi cadere pofte, nunquam ad tarn grauiafacinora mcdiocris animum, modefti^ uiri, afpiraturum:quippefua quemep mcdiocritate Sd impotentia ftitis à uiolentis flagitrjs Sdinlolentqsdetcrrcri. Hacitaque ödmulta huiufinodiadaudicn-tiumlibidincm,uoluptatemé diftcrcns,quæ maxime quoquead infidias quas tentabat crant accommodatà,haud mediocri tumultu concionem per-ciuit.Nam populus iam duduni ducibus ira odio^ infcnfus,quöd ab illis co bello fecernerent male implicites, tum plurimum ca concionc irritatus, cx-tcmplomagiftratu Prætorcsabireiubet,moxalioscreaf,inquibusDionyfius dcccrnitur. cuius iam per certamina cum bofte Carthaginenfe conferta uirtus præclarc apud Syracufios enitucrat,fpcdlata^ ubiq? probabatur in pe riculis audacia. Qiia dignitatc in magnam fpem ercdlus,omnia excogitate, quo fibi patriæucndicaret dominationem. îSlam poftquàm magiftratu adqc neq^ ufquàm cum collcgis confediffe uifus eft, neep confilia fimul agi tare uo

A a 2 luiffe.

-ocr page 428-

57 î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Sicuîi

uoknTc ncGcoiTiutîc quic^ gercrc, Qiiç omnia callidifsimo(uti crataftutifsi nius)côfiTio^quot;)fcquebat.EanâcpartemolitQibat id tjdiamfibiïpfeperfpëpol-iicebaf fore, ut eis fenfim poteftas authoritas^ adimeret j ipfe ucrô ius omne reiadrtnniftrandç,.fummâ^magiftratusrcuocaret. Dû hçcab eo fierentjpri' motib. urbis baud fadû placere,( ufpeda uiri confilia haberi côuen tus(^,eius mores accufarijmodû gerendç rei geftacp deteftari. At turba popuîaris infidia rû ignara laudabat,urbem tandem uix hune einem nadâ fide incolumi pru dentia fingulari prçftantem, cuins demû côfiitjs certis, integra^ uita regeret, Cçterû connocato fçpe conuentu ad munia belli decernêda. uirescç côparan das, cum cerneret populû hoftium formidine perculfum arma detredare,nec alienatos iam penitus pauore animos facile in militiam amp;nbsp;flipendia trahi ad-duci'uepolîe, hortarieosadoritur,utexulcsreuocent. Abfurdumnanc]^ad' modum uideri, exitalia amp;nbsp;Peloponnefo, quod crebro feciflènt, implorareôi accerfereabalienigenisauxilia,cumciuesfuosnihil magis exoptantesliceat ad commune periculum afeifeere, quos hoftis ingentibus donis, pollicitisc0 rollicitarc,utfecummilitent,nondefiftat.necullo tamëquempiamadhucco* rum prçmio adducere ualuiiTe ad arma contra patriam capienda. Malle neiri' pe inter alienigenas procul à laboribusfuis peregrinos extorresep grauifsima quæcp patijUel etiam interire,quâm quippiam inire confilti,quod urbi aduer-, uim elîèpofsit.Etenim fi perfeditiones urbanas expulfi uitam egêreexulem, nunc uticp reuocationis beneficio patri3edeuindos,promptius obnixiusc^ di micaturoSjCundlacB propenfe moltiuros, ut ciuibus bene de fe meritis, pares referre gratias uideantur, Ad hoc ipfum propofitû,cum multa alia rebus ipfis confona difleruiflètjConcordem negotiofuo confenfientemcp populum na-dlus efi:.Ne($ enim ex collcgis ullus quippiam contra proferre audebat : hinc cnim multitudinis impetulibidinec^ deterrebantur: illinc graues in fe inimici fias obftando,içuacp odia concitatum iri profpiciebant, collège fuo côtra,de-uindis eo beneficio exulibus, fore ut omnium prope gratia conciliarctur» HxcDionyfiusfraudemoliebatutjftudens exules omnes fibi obnoxiosof-ficio reddere, nempe uiros return nouarum cupidos, amp;nbsp;ad parandam fibi dominationem aptos, qiiibus feiebat fugam cædem'que inimicorum fuo-tum uicifsim iucûdo fpeaaculofore, nec mediocri upluptate fna fibi olim eie diserepta rccepturos,magrià'que uindidae dulcedine confpcdurosaduer-^ fariorum fuorum capita proicribi, familias difsipari, præfidiacp amp;nbsp;bona cun-frofugi SyVii da in publicum redigi. Poftremô décréta de reducendis exulibus fentengt; cHflt;« Mthorc tia, uocati fine mora in patriam redeunt. Receptis deinde à Gela literis po-üionyßo rcgt; ftulantibusutmaioreseocopiæ mitterentur,idoneam Dionyfiusfuisconfi-uoeuntur^ lijs occafionem nanciieitur : mifliis itaquein earn expeditionem cum duobus

millibus peditum,quadringentis equitibus,quàm raptifsimè Gelorumur-bem petit, quam turn defendebat DexippusLacedæmonius præfidtj prçfc' dus, illic à Syracuftjs conftitutus. Deprehenfa ibi feditione grauilocuple-jjtonyßusGe tumaduerfusplebem confpirantium,Dionyfius eosomnesinconuentuac-lois primdti* cufat,acdamnatosnec3t,eorumfortunasbona'que redigit in publicum: ex occidédw pecunia militibus, qui ad urbis defenfionem ftabant, quos dudabat Dexip-plcbé fibide' pus flipendia mérita tribuit. Eis uerd quos fecum Syracuftjs eduxerat,pol-liffit liceturmercedem ftipendtj, fibià populo flatuti congeminaturum. Hisar-tibus conciliata fibi miiitum,quos ipfe dudabat,eorûmque qui GelatuC' bantur, beneuolentia Si. gratia, laudarc uirum omnes, benefadorem appcl-. !are,uolunt3tem quifque promptius fludia'que omniailliuni obnoxia ,inten ta'que habere : nec non fiC â Geloo populo probari admodum,magni que idem fieri, ueluti libertatis eis fubrcptæ reparator extitiflet. Plcbs namque per inuidiam infenfa nobilitati Si optimatibus, eorum opulcntiam dominationem appellabat. Quamobrem legatos Syraeufas miferc, quiuirilaudes ad pop

-ocr page 429-

bibiiorhecæ Lib. Xlîl, 375

adpópülühi referrent: décréta quocpoftendercntj'nqiiibuseummagnificts ornariintpræmf)s.DionyfîusucrôDexippuinadorrus,niuItis cura modisad confpirandum fecum nititnr adducere : ubi id fc fruftra conari uidet, cum co ■ pijs iiiis Syraeufas rcuerti parabat. lam cum rumor apud Gcloos increbuif-let, Carthaginenfibus efTc decretum uiribus omnibus Gelam prim um adori-bjDionyfium oranqne diCcedere uellct, neu defercret urberri, nec eos patere-turin cam trahi calamitatcm,quæiam obruerat Acragantinos. Quibus polli' citus fe breui cum maioribus co rediturum coptjs, Dionyfius Gela cum cxer-cifu difcedit. Cum autemkidi turn forte fpedaculai^ Syracufijs celebraren-tur,hora qua populus ex theatto emilfuS exibar, urbem ingreditur : concui fu gt;ïiuintudinis adeum facflo, feifeitantibus multis de Carthaginenfnim exerci-tuiliospropterea nefeirerefpondit, quod præfcdij quorum fidei res publica ^ionyfi/ords crédita effet,longe hofte alienigena rebus infenfius aduerfarentur. (^orum po tarnen authoritati,ciues ipG compofitis uerbis 2i(. fidîa fide decepti plurimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lyran^

concédèrent, quibusapplaudereftuderentuelutipatriæcuftodibusjfeiè'que ftidetnaffe^S confilijs eorum cura que tutifsimos confiderent, illos ipfos abutipopuli gia- tcw. tia, cundla in rem fuam ufum'que fibi priuatim trahere, publica inter fe bond partiri, pecuniam publicam profua queneß uirili depopulantium in moreni ôiripere,necftipendia perfolueremilitibus. Innumeram hoftium mulritudi-nem intra fines adeffe, interea nihil horum à prætoribus fuis profpici, nullam tebtis adhiberi curam muniendis,nihil cognitum tiel expîoratum, quo conk-ba,quo tanta uis hoftium irruptura eftèr, neep haberi, neeß ut haberetur mag-nopere intendi,perindc ac fi foedere cei to firma cQ hofte res effet,ac non rnox omnia pafsim telisinfeft3,mœniafp cohortibus circum obfeffa,cÓipe(fturi fo-tentjfed tarnen huiufmodi horum confilia^cum fufpeefta G bi omnia cnènt,ua-tijsmodisinucftigafle.nuncdemum cum palam rem compertam,fraudescp detedas haberet, ad ultima pref dia öd fidem populi confügifte, cuius falus in difcrimenaddueftafit, Himilconempreconemadfe mififfe,fimtilata nempe occafione captiuos redimendi,per quem fe,qui collcgis fuperior eu3ferit,hor tetur, ut corum quæ agantur nihil curiofius inueftiget, neque impediat, poft-quamadiuuare nonftatuerit. Itaquefenonamplius uélle cHcduccm, fed ad-uenifleut fe magiftratu abdicet.Neque enim tolerandum cfte Cf tetis patriam impunè uendentibus,fe non folü cum ciuibus in eodem cxcidti periculo tier-fari,fedetiam in proditionis culpam trahi. His didis accenfa plebe, fermOnc per cxercitum diuulgato, multa fecum omnes per indignationem fimul 2C pa uorem agitantes in fuam quifeß domum fe recipit. Poftera die contiocata con cionc,multa compofite,ut erat acerrimi uir ingen rj, diflerendo,uarijs crimini-bus infimulare pergit,magna'que arte populi nititur iram in coliegas accende re-lain prope tumultuante turba, nonnulli in confenfu, ut erant ad earn occa-fionem intend, proclamare coeperunt, ducem eum unicum didatoremeß di-cendum elTe,nec manendum dum hoftis uigili intentu ad bellum cura mœni-bus irrumpat', tantam belli molcm in tanto difcriminc talem ducem depofee* re. cui multa fimul confulcre, pleraq^ pro re rurfus profequi promptum fit. de proditoribus poft in concionibus,ubi per ocium tutiuslicuiflet, referendum 0^confultandum,tum eiufmodi rem quxrereab incumbenti tcmpeftatcalie-num cfte. fuperioribus quocß olim Carthaginenfes trecentis milibusininfu-

lam traiedisprofligatosapud Himeram duccGeloneimpcratore. Adhanc r,ioyßus itn^ uocemmulritudine facile in detcrius,utifolet,inclinata,Dionyfius imperator peratorcrea^ creatus.ubi uero rem fibi uidet ex fententia fuCcefsifte,per decretum militibus ƒ„ƒ tyrannus duplicatum ftipendium conftituit,eos quoad maiora præmiafe uocarifei- efficitur, tent, eo promptiores ad certamen, QC ad pericula fore audaciores,inde orarc, tie de pecunia magnopere difeeptaretuf, earn condidonem hand admodum

$ grauem

-ocr page 430-

Diodori Siculi

grauem pro uec^igalibus urbis ærario haberi ’ Condone dimifïa, SyracU-fioriim mulntudo hand parua fera pœnitentia fadurn daifgt;nare,deteftarique confulta,pcrindeac fuimec quifqueobhri, per alienationehiin concionem ftetilîcnt, ncc omnium fententia fufFragijs queid decretum fuilTet. Enim-uero in mentcm rcuocatirem fecum diligentius ratione tradando profpicc-re quifque uim dominationis furgentem, ita dum libertati fuæ cautius firmi-«s'que confultüm eflecupiunt, femetipfos ueluti præftigijs quibiifdamdelu* dentes, dominum fibi patriæ^ impofuifle. At Dionyiius populi pceniten-tiam antecapiendam ratus, multa meditari ccepit,quo naim confilio cuftodes corporis per légitimas caufas fibi conftituipofceret. Hocnanqueimpctra-to fadlc fibi patriæ uendicatum dominationem. Confilio igitur capto, tc. pente imperat,utquiperaEtatem arma ferre poflênt,intra quadragcfimiim annum, fumpto trigin ta dierum commeatu in Leontinos cum armis prope-rent, quod oppidum Syracufiorum turn præfidio tenebatur,con{ertummub titudineundecunquefugatorumjamp;^alienigenarumcolluuie. eosomnesfibi ipfe fpcrabat adiutores, quod rerum nouarum cupidos nouerat. Arbitraba* tur pratterea maximam Syracufiorum partem in Leontinos,quo iufsi fuiffenC minime profeduros. Igitur ftatione nodu in agris extra pOfita, infidias fibi fadas fimulans, repente exclamare ad arma cœpit, magnum cum domefticis tumultum mircere,mox eo fado trépidé in arcem confugit,ibi que pernogt; dando facibus irtcenfis, duda'que ad cuftodiam uigilia, milttum tlarifsimos quofque adfe accerfitfimul ac aies illuxit, cunda lam ad Leontinos congre-gata multitudine, multa de infidqs fibi inftrudis conquer«, uariè difeeptando (uadendo^ figmentis quibuldam ad fpeciem ueri compofitis, turbamaddii-xit ad permittendum ut cuftodes ipfe fibi quos Itcllet, eligeret ex militibus ad fexcentos. FerunthocàDionyfîofadumPyfiftrati Athenienfisexemplo, quiferturolim femetmfum uulneraftermoxin concionemcorporecruento prodqfTe,uulnusep oftentando, perinde ac â manibus Sicariorum ab infidijs effugiflet, eo ^mento amp;nbsp;fallacia à ciuibus ftipatores corporis, ôf præfidia fa-lutis impetrafle,quo poftauxiliodominationemfibi uendicauerit. SimiH fraude per commentas infidias Dionyfium decepta multitudine, fibi domini ummuniuic. Illico nanque quofeunque reruminopia,autaerealicnogra-uatos,alioquin audacesac facinorofos nadus luiflet,eosinprimis deligit, quorum coada fupra mille capita optimis armis munit, magna quefpeim' plet. Tum mercenarios aduocatos perblandè humanéque allocutus,fibi obnoxios reddidit. Ordinum quoque ratione habita, difpofitiones mutauitj fubmotisque illis loco, quorum ambiguam fidem habcbat,aduerfam'que uoluntatem fidifsimum quemque ex fuis in magiftratu côftituit. Dexippum Lacedaemonium remifitin Gr3eciam,fufpeda nanqueilliusuiriconfilianb mishabebat,audaciamcpformidabat,nefortepcroccafionem Syracufi) liber-tatem recuperaretur. mercenarios quoep, qui Gelara tueb3ntur,ad feconfeb uit, Poftremo obquodcunquefcelusaut{acinusextorresprofugôfqueàlo* cis patrijs excipit, quo flagitio impietateque maiore quis notatusefret,eoin ter chariores habere,ftipatus enim huiufmcdl incertæ fpei hominum caterois dominium fibi munitifsimum fore putabst. Hac itaqj turba circumuallante, Syracufas regreflus, intra naualearmamentarium apparatus maritiitiæfacul-tatis tentoria fibi pofuit,uteo primum aafufefehaud difsimulanteriamdomi num ciuibus oftenderet. AtSyracufij tamctfifadumindignantianimocernc rent,nectarnonerofa diutiusorfapatipofte uiderentur,pauor tamé ftipan-tis dominum agminis turn rem filentio habere coegit: nullum deinccpsci-uitati ius, nullum cuiufpiam reitranfigendcarbitrium, nulla facultas populo relida eft,cunda aduniunius arbiirium reuocata difponebanturjiampafsim

«xtetO

-ocr page 431-

bibliothecæ Lib. XIII.

cxteris armiSjUiribuscp non fuis urbs occupa ta parchat. hinc metns furgebat Carthaginenfiû,quo tands copqs ad bcllum procincîîos fcicbant. Nihil cnn-(^atiis inter hæc Dionyfius, Hcrmocratis eins, qui dcbellaucrat Athenicn-fo,hliam nxorcinducic fimnlPolixcno fororemdatfratrisiixorisHcrmocratis, nec td fine magno confilio patratum ab illOjUt adinnda fibi per affîni-tatem clarifsima familia, dominationis ftatiimfirmiorcm haberet. His pera-fliSjConncntn habitô,Daphnæiim amp;Dcmocratem, qnos in primis adncrlà-rios habebat,uiros inter primores urbis, e medio tollit.Ita Dionyfius uir pcni Ws indodus amp;illetcratus,priuato præterca,humilicp loco progenitus, urbis Græcarum maximæ florcntifsimæcp dominium fibi ea fortuha, cis^, artibus parauit,quod imperium adinteritumufque continuauitannisduodequadra ginta. Lins uero fingüla gcfta, SC incremcnta dominij locis ô. temporibus quæq; fuis oportune dilîeremus .Hicnanque uidctur omnium quos adkuc ullaufqjfcripta memoriae prodiderintamplifsimum fibi dominium fuis arti-bti3,diuturnifsimumcp parauiflè. Cætcrum Carthagincnfcs urbc per uim capta, dona in templis repofitai ÔC dedicatam fpclledilem, ftatnascp omncs, li-mulachra SCquicquidibi præciofifsimumcompertum cft, tranfmiféreCar-thagincm.Pou erutis templis, urbecp dircpta,ibidem in hybernis commorati funt,aduentante uerna tempeftatc,machinas,inftrumcnta bellica, tclorum^ cuitifuis generis magnam utm comparant,oppugnaturi quum primum,pro-iit decrctum crat, urbem Geloam. Cæterum Athenienfes afsiduis cladibus;

aduerfa fortuna debilitatfinquilinis ciuitatê dant, atep in cities adlcribunt aducnas,alienigenascn omncs, qui fecum belli labores, munia militiæ ge-ftare uoIuiflent.Qiio fado magna breui conlcripta multitudine,ciuium numerus mirum in modum eft audus, prætorcs poft deledu habito, quofque ®d militiam idoneos ebnferibunt inde naties fexaginta complent.qtiibus ap-primèinftrtidis, Samum tierftis enatiigant, Qiio pertiedi, rcliqtiis prætori-Ixis iungtinttir ibi commorantibus, cum odoginta trircmibtis, qtias exalijs mfiilis cquot;ontraxerant.ttim impetrato à Samtjs tit decern triremes complcrcnt. inde cum claffe centum qiiinquaginta natiium foltitint, acrcmigijs in fnlas Argintifas contcndtint, properantes Mitylcnem obfidionc,liberare.At ptætorLacedærnoniæ clafsis Collicratidas audita nauitim hoftilitim adna-’^iigationc,ad perfequendam obfidionem relinquit. Etconicum cum magnis coptjsjipfenauibiis C.amp;XL.completis, raptim in alteram Argimilarum partem properat.Hæ tunc incolebantur,Slt; oppidtiltim Acolicum habebant, fitte inter, MitylenenóóCtimam, breui admodtimintcruallo à continente amp;nbsp;extremo Catanidis diftantes. At Athenienfes cognita ftatim hoftitim adna-tiiga tione,quippe non procul ftationcm habentes, inualefccntc afsidtie tien-toriim tii, cum natiigia loco conftittii neqtiirent, defperata eins dici propter ptocellam pugna,hatid,procul ab hofte naties anchoris ftrmant, fefe compa-I'ant ad ineundtim poftera diecertamcn. Itidcm propcrattir à Lacedtemonqs uatibus utrinqtie difliiadentibtis.Lacedajmonqs cnim uidimæ caput in litto Prod'igU A* re iacens difpartiit,æftti fltidus haiifttimdioc omincportendi prætorem claf thenienfiu O' fis co certamine pcriturtim nunciartint atirifpices. Qtio atidito ferunt Calli- Ldccdlt;emor cratidam refpondifle,nihilfpartanæ dignitati,fi pugnando cadrret, fe detra- niorurndd Ar dtiriim.Thralybulo tiero Athcnienfi, qui turn prætor claftcm dudabat, ctii- giitufds que ea die ftimma imperq pro forte obticncrat, per nodem fomnitim htiitif Uu ndudlcda» modi appartiit.Videbaturfibi,una ctimfexalqs prætoribus,Athcnis inThca tegre/Jd, tro frequenti trageediam Etiripidis agcrc,cui Pho2niflas ti till tis inftribitur.

Adtierfarijs uero tragoediam,cui nomen eft fuppliccs,agentibus, uifum efle, Cadmeam tiidoriam ill is obtigifle,ctindoscp intcrqfte, duces imitando, qui adoppugnandas Thcbascaftra poftierant.Hisauditis nates adconiedan-dtim accituSjita eft interpretatus. feptc duces eo præliô' caftiros. Ac facris alio I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quin

-ocr page 432-

Diodori Siculi

qiiin indlonam palam fpondentibus,iubet duccs un' collcgts fin's foils,dèiftte ritii cuique fiio nuncietiir,uKftoriam uero ex ipfis facris portcu m pei iiniuer-famdiuulgentexercitum . Callicratidas ueióaduocaia condone, milites ad pug^nam multa commode diflerendojidoneifque fuadendo uerbis, accendit, Poftremo fic uerba fecit. Ad fubeudum pro patria periculum ficfis equiöem alacris, ut cum uates ex facris dicat uobis uidloriam, mihi mortem portendi, tarnen occumbere firn paratus. Verum cum baud mefugiatplerunqueinacie duce cadente, folerc tumultuari ordines, idcirco n c uobis error eiufmodi uin-cendiintercipiat tortunam,nuncfi quidmihi obtigerit,dcclaro Clearchurn mihi turn preetorcm fuccefliirum, uirum bellica rum artium inftitutionelïngu larem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caillera tidç uerba magno prolata animo,baud ignauis excepta

auribus, multos ad imitandam tam cgregij animi confiantiam uel ad atmula' rionem ufquc fuccenderunt, amp;nbsp;ad pericula fubeunda, laborefque tolerandos reddidere prompiiorcs. Ira Lacedæmonij fublatis fpe fiduciaqueanimis in-uieem bortando naues conlcendöt.Parte alia iuuêtus Atbenienfis ad certamé per duces concionibus accenfa, turn fingulis fuos quæque (eorliim adhortan tibus, arma exp ediunt, triremes complent, aciémque inftruunt, Dextrum cornu Tbxalybulus cum Pericletenuiti eius Pericli filio, cui ob poteftatem SCacrimoniamingentj Olympio cognomentum fuit. Aflumptus quoque abeo præfedus Iberamenesin id cornu, qui antea ftipendia feceratuunc uero fæpe copqs præerat. Duces alios per reliquam aciem in diuerfa diipo-nit, ipfas'que Arginulas tn agmen diduda compleditur phalange, conatuf que latifsimo licuit tradu nauium ordinem protendere. Callicratidas libt dextrum cornufumpfitagendum ,finiftruni Bceotijstradidit,qua Thralon-Tbebanus dudabat. Vbi uero fe uidet aciem non poffe cum boftis ordini-bus æquare, quod infulæ amplum nimts Ipacium obtinerent, copias diuidit, binaque ada clafle, binat^ue acie inftruda, partes utrafquc adortus, duobiis locls pugnam accendit, eoque cœpto magnum iniecit terrorem, borrorqiie j'ngens uniuerfoscircum undique fpedantes babebar,ueluti quatuorclalsi-'AiMeßum umconflidu concurrentium, nauibus baud ttiulto minus quadringentisin fum Läceda* unum locum coadis. Ea nanque pugna omnium maxima memoratur, quas tnoni/tprtflid unquam Græci cum Græcisufquamdecertauerint. Igiturbmulac tubicines tiMdle dJ Ar* à ducibus iufsi belli lignum cecinere, ecce repente ex utraque acie quanto in-giwifxt« tendipoterat fpirituuoces proclamando omnesin coclum iadare,iam pro uiribus quifque remis incumbere,dum (equifque primus cum hofle manos conferuiHe,primûmqueinacie confpici properat. Non enim tyronum in morem fegniteramp;impcrite, fedplurima propeomnesmilitiæ peritia,pluri' mifqueiamprideman'uetipericulis belli diuturnitate, ardentes impigieim-perterritequeirrumpere, adeo admirabilis furor, amp;nbsp;inaudita dimicandi per ti. nacia trabebat utranque aciem. Nec mirum, cum utriufque populi fummum ibi robur ô^contradac undique uires, extremum periclitarentur,nec cuique dubium elîèt, ultimum id populo utrique diferimenrerum fore ,’eamquedc-mum uidoriam bello finem,uidifquemodum pro uidoris arbitrio impofi-turam. Feruenteiam pafsim pugna,Callicratidas mcmor uaticintjada-ras habiti,ueluti deftinata fibi csede, fertur primus inter prima pericula, irrum pénsque cum nauibus fuis 8C confertifsimum boftium agmen , iam certus moriendi, manu quacrere, molirique omnia,ut quam cla r i ( si m è occumberer, occumbendo quam maximam ftragem boftis æderet. Nauem Nauftj præto-ris ipfo incurfu obuiam fupprimit, inde alias roßris feriens, impotes ad naui-gandum facit,altjsalas detegit,8C tranflra perfringit,fimulque belliufum, CLirfus que auferuPofiremo nauem Peridis uiolcntius rofiro petens,amplam triremisfodit aperturam.bærenteincarinæpedusmucroneroflri,interdif-foluendi moram,quod boflis multa ui conabatur fruflra,Pericles manum fer-

ream

-ocr page 433-

bibliothccæ Lib. XlII. py

naui Galberatidæiniecit, quam per ui'm retêntam acics Athenienbum woxcircumfiftuntjfakuqueineam undtqiiefcfe immittentes, circûuentam gt;bi turbam omnem iugulant. T uni Calb’cratida m fer tint ftrenuè fe defendetv tem, irruentïbus diu refiftere. Poftremô à circumftifa undique multitudine te Hsconfoflum,expirafle.S(muIac diuulg3taduciscædes,âlt;ftrages Riorum Peloponnefia repente acies perculfa, titubare mcltnarcque cœpic, iamqj de-Xtrum cornu in fugam uerRim fundebatur, Siniftrum ex Bccotijs côftipacum aliquandiuloco perftitit acerrimé dimicando. Nam Eubceis,qui in eo pericli tabantur, cœterifque qui ab Athenienfibüs defignauerant, pauor animos a-gebat, ne forte per earn uidoriam Athenienfes imperio potiti, pœnas ab eis defedionis expofeerent, Cæterumubiplurimasfuorumnauestransfoflas Uidcnt,multitudinem præterea uidorum in fc conueriam undique irrucre, Atheniéfwni præcipiti fuga fe periculo properant eripere .Ali) itaque ex Peloponnefijs in ni^oria, Chium,abj Cumas confugere. At .Athenienfis acies hoftem profligatum ingt; fedati,omnem proximum maris locum mortuis fragmcnnfquetlauium re-pleueruat • Poft haec confultantibus inter fe ducibus, ali) cenfebant cadauera fuorumimprimisperquirenda legendâquecum conftaretab Athenienfibüs gtauifsimeineos uendicari fobtum,quimortuos fepelire neglexiftenttalijs potiusuidebatiKjConfeftim Mitylenen nauigandum,eâmque quàm primum ûbfidioneliberandam. Verùmtempeftasingensôi^afperainterhaecoborta €xagitare concuterenaues cœpit,milites quoque certaminis labore defati-gati, tumfluduum deterriti infuperabili ui,perquifitioncm cadauerumdetre date,Poftremô tempeftatis procella inualefcente, neque Mitylenen conten derelicuit, nequelegere mortuos. at cogente uentorum (piritu, feruntur in Arginufas.In co conflidu naues Athenienfium ad quinque ôé uiginti periêre ciim maxima hominum in eis parte : Peloponnefiacæ ad feptem oC feptuagirt ^3 -Tanto itaque nauium dilacerato numero, cæfis'que prope fimul omnibus forum uiris, per marelatè naufragia conipicereerat permixtis cadauéribus, Phocenfiûmque Cumeorum oras maritimas obtruncatorum membras, la ffrifque cadauerumfragmentispafsimftratas,uoluenteinlittus eiedis. Ac Etconicus,qui Mitylenen obfidebat, cognita per nuncium quendam Riorum „, . nbsp;nbsp;nbsp;*

^'■’gfîtiauesin Chiumdimittit,ipfecumcopi)s pedeftribusin Tyrræorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

urbemfociamconcefsit. uerebaturenimnefortèinuadentibus àclalfeAthe- ° /’ nienfibusfimulerumperentoppidani, atqueitaexercitum undiquecircum- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dijce*

uentum,indiferimenadduceretexcidij.Duces Athenienfium Mitylenenpe tunt.reccptoque inde cum quadraginta nauibus Conone, Samum uerfus cÔ tendunt.ex eo loco hoftilem agruni inuadentes, cunda pafsim depopulatio-nibusuaftant. At Lacedæmont),qui in Aelide lonia infulis focijs uerfaban-tur,poft earn cladcm coimregantur in Ëphefum. Dùmque inter fe con-fultare multa pro rerum rfatu, uariâquc confilia quærere ftudent, tandem potifsimum uifum eft, certos Spartam mittendos, qui Lyfandrum clafsis prç toremdefignari poftulent : eius nanque dudu quum claflèm prætot olim re-geret,multapræclara facinorafuerantédita,retque militarisÔCartis bellicæ peritia cçteros longé fuperare uidebatur.Cgterum Lacedçmontjs lege prohigt; bitum erat eundem bis prçtorem in eandem expeditionem emittere :itaqî pa trium morem abolerenolentes, Arato clafsis ius prçturamcp tradunt, Lyfan-drumep cum eo priuatum proficifei iubent, ducîque mandant uti nunquam â Lyfandri confilijs difeedat, nihilque aduerfus eius fententiam audeat. Igitur hi ad imperium fibi demandatum emifsRcÔfeftim é Peloponnefo focijs po pulis quam plurimas poiTunt triremes fibi concire properant. Interea perlato Athenas uidorig rei tam féliciter apud Arginufas geftç nuncio,populû læ-titiafimulSfdolordiftrahereccepit,milit5quiicp probateuirtutc uidoriæcp applaudere, negledâ uerô in lepebendis tjs qui pro imperio occubueranCi

Aa 5 pietatem

-ocr page 434-

Diodori Siculi

pietatenm grauiTsimê ferre, du ci Ims omncs ueluti primis efus impietads au-thoribusinfenftenè.IaiTiThrafybuiusâ^Theramenes Athenasanteredterat, à qiiibus accufari fc exiftimantes calumnias que defingi decadauerum ncgli' gentia.Prætores epiftolas conrra cos confeftiin mitcinit ad popiilum,quibus fignificabant illis mandatum fuifle,uti cadaucra legt fepehriue curarennquod iHicp tuit illis,malorum caufa nam cum licuifTet in eo iudicio detenforibus uti inis,qui cum Theramene fadlionem tuebantur,uiris ucic^ eloquentia preftan tibus,multorum® amicitiaSCgratiacommunitis,qui(^ ineo praelio cundis fermegeftis intertuerant,contrapereasliteras aduerfariosfibi acerriimoscp accutatores habuere.Recitatis nancp in concione epiftolis,cxtemplo multitu dinis irainTheramenem reliquosqj fociosinfrenderecœpitquicum feculpa omni oportunè purgaftentjiracundiam omnem rurfus in duces conuertere. Diesitacç âpopulo dida illis,acliberato culpa, Cononidecernunt copias tra dineliquos accitos in urbem confeftim accedere. Ariftogencs uero öd Proto-machus populi furorem ueriti,fuga fe proripuere. Thrafyllus,Calliades,itein Lyftas,PericIes,0^ Ariftocrates, cum multis nauibus Athenas rcuertuntiir,eo rum multitudinefreti, quos fecum uehebant,quorum intercefsionemfibiin iudicio fperabant fore praefidioPoft ubi in concionem iicntum eft,confeden-te multitudine, cum iudicium caufaqp cœpiftet agi tari, quicquid ad culpâ dip cum exaggerandam,gc ad plebis gratiam,libidinemcp per concionem adliim cft,id auditum cft,fi qui contra quicquam diffcrere ac defendere fefe inceptaft fent,turba inter tumul£uari,necuerbaaudireuclle Maximeautemeisnociie* runt cognati, qui complorando quife^ fuos, orabant populu, ne tarn itnpiam negligentiam ,uel potius (cclerum contemptum pietatis inpunitum ullopa-(ftofinere uellcnt, prodita Hudibus per duces fuos pifeibusdeuoranda corum mifera membra trahi, quorum fortifsimis geftis,amp; fanguinefufo patrix falus redemp ta tutaqj coniifteret. Poftremô tah mortuorum per fuos complu ratu, tumfocijsThcramenis crimen exafperantibuSjObtentumeftconfenfn multitudinis, ut fupplicium de prætoribus fumcretur. Igitur capitis damnati funtomnes,eorumóp fortunæin publicum redaâx. Rebus ca forte decrctis, cum illi iam à littoribus ad nêcem trahendi eftent, Diomedon unus ex prxto-ribus,uir utic^ Si bellicis artibus apprime inftruâus, catterisep uirtutibus, uti uidebatur, admodum præditus in concionem prodtjt, in quern conuerlJ om-nes,ueluti ad nouumquippiamaedpiendum intends auribusinfiftcre.Silen-tio pafsim faifto,illefic orfus eft. Quod nuper à uobis uiri A thenienfesin capt ta noftra decretum fuit, oro felix fauftum exiftat huic populo: nota uero qux pro uidoria dijs per uos nomina ta fuerunt,qu3ndoquidem fortun a nos pro-hibet,ucftram podfsimumintereireuideturutfoluantur curare. Igitur louili-

, , . beratori,Apollini,deabusuenerabilibusperfoluite.^ Horum nanqjinuocatis Atfjewfnj« numinibus debellauimus hoftes. His diais Diomedon inde cum reliquis ad ui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupplicium ducltur,cum maxima optimi cuiuftp ciuis commifera

iiorcsjceicrd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si lachrymis. Eum enim qui iniuftè moriturus erat,fuicafus nulla pror-

tlt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facerementionem,fed pro iniufta patria petcreutuota dtjs foluercntur,o-

pus uidetur efle hominis pij Si magnanimi,Öica Fortuna indigni. Igiturillos abdudos undecim rcrum capitalium indices lege cread necarun t, qui ne minima quidem patriam læferâtiniuria, qui maximam rcrum naualium,ncmpc omnium quæ inter Græcosgeftæunquamcommemorantur,pu^namclarif fima uieftoria dimicarant, quorum præclar a uirtus in mulds'alijs fîrenuèperi-clitando certaminibus laudes promeruerat.Extabant multis in locis trophæa de hofte fufo ab his pofita. Adeo autem tuncinfaniuit populus,utexacerba-tusin^uftêab oratoribusiramfuam exoneraucritinuirosnon fupplicio,fed multis laudibus coroniscp dignos..Necdiu quidem öi authoribus Si obfecu-toribus id impunèfuit,utrofcp breui poenituit, pcrinde ac numine fcelus iftud deteftan

-ocr page 435-

bibliothecæ Lib. XI IL ?79 dcteftandiim tnfcdlantc, ad uindiflamq? exquircnte. Nam 5C qui pram's fua-fionibus peliccfli dcliquerant, débita inîaniæpræmiahaudniukôpôftretm kre nonab imiusfolius poteftate,fed àtriginta fimul dominus læuisexa' . gitatijtum qui deprauando deceperat,fententiamquc tulerat CallixCnits, niox à plebe in facfîi pocnitentiam duiAa, in crimen Populi à fe prauedi-cendo decepti, tratfîus eft ncc ulla defenfione dignus habitus extemplo catenis innetftitur, atque in uincula publica conietftus clam cum quibiiC-damalijs carcerisparictes pcrfodit,profugftqûead hoftes in Deceliam ca-ftdlum,ut euitata morte per ignominiam ôôcontumeliam morte grauio-rem,tota deuolueretur ætatenec ab Athenienfibus fob's,fed à tota Grac-cia digito oftenfus ob fingularem tdrpitudinem amp;nbsp;flagitium ut dum uiueret, probro teterrimp haberctur deteftabilis: Hæc igitur ferme funt quæ eo anno gefta traduntur.

Inter ftriptores autcm Philiftus primam rerum Sicularum feriem con-textumque in hunc eundem annum deduxit in urbis Acragantinis euer- — fiOnem leptem uoluminibus annorum fupra odingentorum tempora com plexus, fecundi autem contextus initium à fine prioris orditur,cjuem qga-tuor uoluminibus expofuit.Circitereadem tempora Sophocles Phcophy- SophocîaÙ' li filius poetatragicus mortem obqt annos natus nonaginta,duodeuigin EK«pilt;i«p» ti uidorqs ornatus.Ferunteum uirum quumultimam ageret tragœdiam, ob adeptam palmam inter congratulantes immenfa lætitia exultantem o- , bnfle.ab Apollodoro quoque annalium temporumquefcriptoretraditum tft Euripidem eodem anno uita excefsiftc, funt qui dicant apud Archelaunl Kegem Maccdonum,dum per agros uagaretur, in canes incidifle j â quibus dilaniatus interierit paulo ante commemorata tempora.

Hoc anno præficitur Athenis Alexias,Romæ tres tribuni militumcon-klari poteftate creati. C.Iulius.P. Cornelius. C.Seruilius. Hismagiftra-tum adeuntibus poft cædem prætorum Athenienfcs Philoclem créant du ^crn,cui clafsis poteftatetradita,mandant utinauiget adCononem,communique inter le munere copias amp;nbsp;rem militarem curent.qui fimulacSa mum ad Cononem peruecftus eft, naucs omncs complet ad centum tres feptuaginta'harum uiginti placuit illic rcbnqui,cum rcliquis omnibus ambo Philocles amp;nbsp;Conon tranciunt in Flellcfpontum. Lyfânder Lace Oaemoniæ clafsis prætorcontracftis ex Peloponnefo finitimisqfiefocqscum quinque 6C triginta4iauibus Ephefum uerfus nauigat. Accfcrfitam quoque eodem ex Chio reliquam claflem comparauit,refeceratque debilita-ta omnia , mox ad Cyrum Darq régis filium proficifcitur, ingentemque ab eo pecuniam in cornmeatus amp;nbsp;ftipendia militum accipit. Cyrus per idem tempus à parente accerfitus in Perfas , Lyfandro permifit urbium cundarum quacfturam , quæ fub ipfius ditione SC uedigalibus teneban-tur, uedigaliaquc tributa huic omnia pcrlblui iufsit. Ita Lyfander tngenti rerum omnium ad bellum facilitate comporata,procindis omnibus in Ephefum reuehitur. Eodem tempore quidam Mileti cities o-ptimatum adorti ftatum,in urbe conftituere iura populi, potcftatemque'»'‘^‘^»ocdi/»(i; euertunt Lacedæmontjs auxiliantibus. Ac initio qiijidem cum Diony-^«)'. fia celebrarentul' per familias , quos imprimis aduerfarios liabebant ad quadraginta numero in domiciltjs occupatos iugulant omnes mox ad-duda in forum multitudine, dcligunt ad trcccntos ex opulentifsimis, hos quoque neci dant, turn primores , quibus popularia iura magis placebant, percufsi metu , baud pauciores mille capitum profugiunt ad rharnabazum , Satrapam quos dementer ille , perhumancqtie exec-

pitj

4

-ocr page 436-

^8o Diodori Siculi

pit, dato'que in fingulos auri pondo, Claudæ incolas conftituit, quod caltcl-lum in Claudia habetur. întcrca Lyfander cum plurimo nauium numero , contra ThafTum Cariæ nauigans , urbem per uim capit iociam Athe-nienfium,pubertatemcp omnem ad nongentos iugulat, pueris ac mulieribus fubhafta uenditis,nomine prædæ,ôlt;fubruit urbem. Poft hçc in Atticam, mul talt;^ deinde per loca uedus, nihil facinoris egregij, nihilcg memortæ dignum ediditj'dcirco ea perfcriberc diügentius haud cura fuit.Poftremô capta Lam-pfaco prçfidiùm Atheniefe ibi deprehenfum in fidem fub fœderc deditum di-mifit,mox urbe direpta, fortunîfque in prædam datis, eum locum item Lam-piaccnis reftituit. Atduces Athenienfium fimul ac exploratum eis fuit, Lam-l'acum ab omnibus ftmul Lacedæmonior'um copqs oppugnari, contracts un diquetriremibusjcontra eoscitifsimocurfu properant. Nauesinea claflè ducebantur ad centum odoginta. Vbi iam captam urbem nunciatum eft, intra fluenta Capræ pulfas naues in anchoris conftituunt. ibi parua mora habita , perlati nauigando ad hoftem,fingulos dies in aciem defccndere, prouo» candoque in pugnam laceflere. Detredante certamen hoftc, nec ufque contra prodeunte, dubitari ab Athenienfibus cœptum, multa'quc confultari, AlcibUdtsiie quid potifsimum fado opus effet, cum diutius ibidem cumcoptiscommo-r«w gntidi» randi haud facultas foret, tum Alcibiades ad eos accedens demonflratMe-cKpopulo re- docum Seuthem'que reges Thraciæ fumma fibi deuindos amicitia, pollici-dire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tosque perfæpe iampridem magnas fibicopiasdaturos,ubi Lacedatmonifs

cotmtur, bellum inferre uoluiHef.idcirco poftulat ius fibi aliquod magiftratus potefta-témque tradant, pollicetur fe alterum duorum eis effedurum, aut hoftem ad dimicandum coffipulfurum,aut pedeftribus copiasunàcum Thracummanu bellum illaturum. Hæc Alcibiades moliebatur, ut opera fua quicquam præclarifacinorispatriæconficeretur,ut beneficiorum magnitudine fefein priftinam populi gratiam reuocaret. At uerô duces Athenienfium re perfpe-da,quod futurum eracarbitrati,fiquidaduerfi contigifîet, omnem in caput fuum collatum iri,ie profpera gefta, laudem gloriâmque Alcibiadis futuram, iubéntqueraptifsimè feinde amoliatur,nequc amplius deincepsaudeatca-ftris accedere, Cum igitur pugnam hoftes dctredarent, cxercitus admo-dum annonæ penuria prcmi,nec diutius tolerare inediam poterant.Tum PhilocleseodiCjUeluti uicifsim inter fe conucncrant,imperij fummamge-rens,rcliquistriremium prætoribus mandat,utnauibus quifquefùisadpui gnam inftrudis fefe lequantur ipfe triginta naues iam expeditas dudans, confeftimenauigat,nihilreliquumagmen cxpedando. At Lyfandereius reiperquofdam transfugascertior faduSjCdudain agmcntotacIaftè,Phi-locli ante reliquos fuos properanti occurrit, eum'quein fugam illico uerfum, ad reliquam ufque clallem infedatur :nec dumerant Athenienfibus naues fatts completæ, repente pauor ingens ac trepidatio cundos exagitarecœpit, tyfanJcr A- P^tculfos tam improuifo ÔCrepentino incurfuhoftium, follicitiomncs,uelu-thcniëfes pfa dtufummum addudaredifcrimen,per tumultum propecunda properare. lioiMMiili fun Lyfanderconfpeda hoftium perturbationeSC tumultu, nihil cundatusEtco nicum cum coptjs expedition! affuetis illico cxpofuit, qui celerrimè callidif* fimequeoccafionis oblatæ momento ufus,agmine fado,partem ftationis per uim occupât. Ipfe uerô Lyfander triremibus cundis in aciem inftrudis, in lîoftis ftatiua irrumpit, naues in anchoris ad littus ftantes, iniedis manibusferreis abftrahit. Athenienfes inopina res attonitos difturbat : nihil cuiquam aufu promptum fuccurrere , nec naues ab hofte iam addudas in altum confcendere licerc, nec habere prorfus quicquam paratum ad pc-. deftre certamen. Ita cum paululum in fugam uertuntur, atque repente cœp to reftitiflènt, fugiendi tumultu alios cerncres è ftatione praccipiteserum pere,

-ocr page 437-

bibliothccæ Lib. XlII. 34?

pcïe,alios nauibüsdimirsiscxilire,aliosaliôeuolare,quocuic^ falutis fpcs ^opior occurrebat. Decemadfurnmum triremes euafere, quarum unaue ‘•'US Conon prartor Athfcnas redire non aufus, populi formidine, ad Euago-

prxfedum Cypri profugit, qui cum uetufta iundus erat âmicitia Maxi-*'i3militumparsperterramtugiensinSeftum incolumesperuenere,reliquç •laues àLyfandro captæ ducuntur,in quibus Philocles quoquedux pro ca-ptiuo tenebatur,quem moxabftradum intra Lampfacum iuguiat. Poft hxé bacedaîmonamittitquinuncientciuibusuidoriamin trireme inftruâifsima MUampreciofifsimisarmisfpolijsq^præcipuis exornauit. Moxdildo in eos •îiiiSeftum confugerantexercitu potitur urbc,Athenienfes perfoediiS in hdê ^editos abire finit,nec mora deinde cum coptjs Samum adnauigatjibié^ dimi ad oppugnàndamurbcmfe comparât,placuitGyfippum eum,qui cumnauä **auxilio in Siciliam ad Syracufios defendendos miflus olim fuerat, cum fpo-argent! mille amp;quingentis ralentis Spartam niittere. Petuniam autent ^acculis impofuit, in quibus (ingulis fcutala erat,qua quod cuicp impofitûpe-^uniæfuiffetdenotabatur. Eins confiltj Gylippusinfcius, per iter facculisde-•UndiSjtrecenta inde fibi talenta fubtrahit, quo per fcütalas Ephoris detedo, Gytippvroi ^ylippusaufugit,capitis^ob id cômiflumdamnatus eft. Simili culpa Clear- fwtum aufu» fhutn eius parentem fuperioribus temporibus patria fugari contigit, quod à git, Pericle pecunia corruptus, in Atticam abftinuiflet irrûpere, quo flagitio reus ‘^3pitisiudicatus,fugafefuppliciocripuit,ÔCadThuriosItalræperUedüs,reli.

•luam ibi confumpftt ætatem Erant in his uiris multç ac prçclarç uirtutes,cæ-•eris^ in rebus coftans animus, Qi. fpedata audacia, nib demum umca ilia lor-auariciac,partas antea laudes,turn reliquæuitæ fidem integritatemqiie ef-

fctdemolita. Profligationeclafsisöf exercitusfuinunciata Athenis, baud iam Athenienfibus nauticas reparandi utres cura fuit, fed ad corroborandä circutnundique mœnia ftudtjs omnibus conuertutitur, portus öbftrüere prö perant, omnia prçfidqs Qi munitionibus fibi quam tutifsima firmiisima'que conftituerc moliuntur,id forte rati, quod illi momenro congruum uidebatur, hoftem moxadurbem obfidendam properaturum. Nam extemplo Lacedç-moniorum reges Agis Qi Paufanias cum magna manu in Atticam in umpen-tes,admoentacaftrapofuere. Parte alia Lyfandet cum ducentistrii emibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*'

adnauigans Pyrçum occupât. At uero tantisftmul Athenienfes circumuenri •n31is,tamen contra refiftere pergunt, facilec]^ per aliquod tempus urbem de-fenfaruntPeloponneftj ueró cum cernerentobfidionem fibiadmodum diffi-cilem diuturnam^ fore,ftatuunt copias inde pedeftres abducere, nauibus ue rôprocullatèinfideremaria,necommeatuspofsiteisimportari. Qirofacftoi Athehiettfei inextremam return omnium penuriamamp; necefsitatem,alimcntorumprae- ßme cogun* fertim, Athenienfesaddu(ftifunt,cumfibipermareantea annona importa- tur fe dcdere ta ciuttas all confueuiflet, nec aliunde poftet. Igitur intendente indies ma- tucedamo* gismalo,magifquef3euientedifficultate,tepletaefturbsmortuis. Viâitan- nijs, dem tarn dira necefsitate clues,legatos ad Lacedçmonios pro pace mitrere coguntur. Paxfubhis conditionibus eft impetrata, utbrachia Pirei proten-fa,muri'quecircumpenitus euerterentur,decem nonampliusnaueslongas habereliceret: omnibus urbibus cederenuLacedœmonijsducibusparerent.

Bellum igitur Peloponnefiacum, quod omnium quae ufquam legimus di-dicimusue,extitit diuturnifsimum,euentu tali pacatum traditur:annis(e-ptem amp;nbsp;uiginti perpetuis decertatum.

Nec diu poft earn pacemcompofitam, Darius rek Afiçcum regnaflètan-nosundeeim ,mortuus eft, cui fuccefsit in regno Artaxerxes eius hlius, cætê-ris maior natu, tegnaUifque annos tres Qi quadraginta, quo tempore Anti tnachum poetam, Apollodorus Athenienfls tradlt uiguifle. In Sicilia ue-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;roab

-ocr page 438-

}8i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori iiculi

ró ab Himikoae Carchaginenfiuin duce zXcraganïina uibs æftau's initio dim ta fuit quæctincp ucro exicmpiis baud làtisigue ualfata uidebantur,ipiecon fiCerc pergitjlcpipturas ôC quicquid elaboratum arteiuperfueratexcindir,di-j , bceratisajiam CV dctormatis palsitnlocisomnibus,copiasomnesin ^gtum Glt; ous pQL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Camaiinodepopulationibusualtâr,

pr^daiTiup ingenti ornnifariam milites onerauic.Pofl ha:c copps Gelam admo lis luxta eiulacm ciim urbe nominis fluuium caftra pofuit, Stabat tum baud procul extra Gelæ mœnia ftatua Apollinis ærea miræ m3gnitudinis,qu3in in ter Ipolia raptam boftes Tyrum milére. Hæc à Gelois ol iin ipfius dei oraculo iuisi extrada dedicata^ eo loco fuerat .Tyrtj «erô quo tempore ab Alexädro M3cedoneobfideöantur,eam contumelia attecerunt, utpotequæpro hofti-bus contra iedtmicare uideretur. Capta urbe ab AIexandro,uelutiTimæus tradit, fimili ÖC eiufdem nommis die bora, qua quondam Carthaginenfes Apollmern Gelois raptum abftuleranqeidem fimuiachro per Grxcos lolem» ni admodum litatum lacro,maximis^ muneribus,ä^ multo thure gra tilica tu, perindc ac uidorig ÖC urbis obtinenaac prçcipuo authori,quæ quidem,tarnet 11 longe procul remotts ab hac leric temponbus gefta fuerint, baud tarnen in' congrueloco bute inferta putarim,ut propter miraculum ipfumcum hisipfs ualeant continenter legi.Cartbaginenfes igitur agrorum excifis arboribus,ca lira bbi fofla circumducla muntunt. Uionyfium cum magnis copijs rati uen-turum auxiliolaborantibus, decreueruntautem obfidionisinitio Geloi liberos uxorefque Syracufas tranfmittere, perterritimoleincumbentis periculi: quodfimul ac compertum matribusfamilias fuit, omnes ad aras in foro pofi-tas codfugere,nec bine abduci polîe,fed perftando orare,utiliceret com' muni cum uiris cuique fuis labore fortunam quçcunque futura eilet experiri. Quarum precibus uidi, ab inccepto deftitêre, manerequeuna permiHum, Gclod d Cdf' Poftbaec difpofitisin munera ordinibus,perlæuia certamina crebrocum thdginenjtbut hoftemanus conferere,militum parteminagros emiflam,clam admonent obfcjfd, nbsp;nbsp;nbsp;quid qua'ue adoriantur per tramites ÔC diuerticulaocculta delati, ucluti crant

regionis öi itinerum omnium expertifsimi, palantem per campos hollem,ôi extra callra procul euagantem repente inuadere, alios occupatos cædere,a' Iios pabulis arcere, multos capere,incautos undique deterrere.. Tum Car-thaginenfibus ex una urbem parte oppUgnare adortis, cum moenia iam arie» tibusadadis,grauiterconcuti ccEpiifent,illipræftoinmurosaccurrere,ftre-nuéque obfiliere irruptionem lacere conantibus ,quac per diem muro deie-da loca patefecerat hollis, ea node rurfus obllruere,mulieribus pueris o-periquæneceflària.erant fubminiilrantibus. Nam quibusperaetatemuigor uitélque corporis fuppetebant, baud ulla ufquam ab armis ea pugna quies o-ciumue cedebatur,led afsiduo intêti certamini,contrâ rcpellendo hoftem perfiRere, reliqua turba operibus ac reliquis rebus parandis incumbere : quç cundafummolludiojfummâque trepidationeôé follicitudineab omnibus fimul altero alterum adhortante curabantur. Poftremo conftanteradeo im-petum hollium excipere ferocitérque obfiliere, ut cum urbem nufquam fa-tismunitam defenlarent,folifuisuitibus,nulloadhuc fubfidio fociorumad' iuti, moenia praeterea multisinlocis deieda confpicerent,nullo tarnen cir-cumllantis periculipauore adduci potuerintadaliquam cum holle compo« nendam conditionem. Interea Dionyfius Syracufiorum tyrannus accito ex ItaliæGræcisauxilio,focijsquoquemilitemimperat. Adhæcdelcdu Syra* cufiorum habito, qui per actatem arma ferre poterant, propè omnes in expe* rttonyfius Ge dbionem ducit: mercenariorum quoque magnam manumin llipendia tra-tois duxilium xit,quorum numerus omnis,ut nonnulli authores funt,fuit ad quinquaginta fert. millia. TimaeoplacetpeçJitumad trigintamillia,milleequitesineaexpedi' tionc

-ocr page 439-

bibliothecæ Lib. XllL à?;

tïonefuiflè,naues tabulatis circum obtedas|Ioncatas'que ad quinquagintà-Tantis igitiir ftïpétus copijsad auxiliutn ferendum contenditper itineraÔi loca nota raptus, Vbja(lurbemperuentumcfl:,mareiuxtacaUrapofuit:id nanque ei præcipuè curæ eratj ut non fparfas copias haberet, fed ex co; dem loco terramarlquefimul impetum moliebatùr, Principio leuibuscer-taminibus hoftemeuagantem aggredi pergit, undique pabulis arcere:naui' bus prætcrea equitûmque incurlatiônibus adniti,conîmeatus ÔC annonanijCi quaexditioneiu3importaretur,hoftibus interciperc. Vigintidicshæcagi-tando commorati, nihil mcmoratudignuin edidere. Pofthæc Dionyfiusdi' iiilo in partes tres peditatUjagmen unumex Siculis conftruit, quibus man* dat,ut in Gniftram urbis partem circiimuedi, uallum illinc hoftium inuadant; Agmenalterumexfocijs colledum iubet in dextram urbis fecundum litttus tendens irrumpcreîipfe manum mercenariorum fecum ducens, perurbem tfiediam iter capit, ea parte qua machinæ Cavfhagineniium moznibus adatfîç ftabant. Equités uerôfeceratadmonitos, ubirem geriàpeditibus ô^oppu-gnationem cœptam uidilTent, flumen illico tranfinitterertt, iblque campurri obequitandOjficubi fuos cernerentfuperiores,pugnam (imul capelTerent, üincentéfqueadiuuarentjfinprcmi uidi(îent,defatigatis fradifque fuccede-fent. Nantis præterea ftatutum erat, utiaditalorum impetum in ftationes fat^tum, nihil cundati, naues ad hoftilem munitionem admouerent. Cun-âis igitur quod imperatum erat ôportunè tempelîiuequeprofequi properan t'bus, nautæ primï, quod expeditum erat, nauigia impeliendo in hoftem oc-cafione obferuata tendunt. Quo perfpedo Carthaginenfes, haud mora par; tes ad illas auxilio properant', in quas fufpicabantur hoftem irrupturum. Lo-eumnamque ftationisquodadlittus uergebat, nulla prorfus munitionefir-‘t’arant. Poftitali eodem tradu per mare enatato,fimuleodemmomcntegt; patteeadem ftationem adoriuntur,eorûmque uiribus adnitiquos nauibus eo lam aduetftos oportuné inuenerant, fufo mox ill tus loci præfidio, per im-petutnulterius intra caftra irrumperepergunt. Quo fado Carthaginenfes cum maxima copiarum parte in eos concurrunt, ibique conferto certamine^ eonantibus illis irrumpere, contra renitentibus lus, diu ferociter dtmicatum eft • uixque tandem tranfgreflum iam todam hoftem mu! titudinis impetu co-adumrepellerefacultas aftuit,nec fufo tarnen Içali milites agmine fugere, fed paulatim hoftium numero ingruente pedem, qua commodifsimum erat, re* terre,dum occupatoiam pef hoftem qua intrauerant aditu,fefe recipiendf adfuosfacultas adempta elTet,inquâdamualli partem munitam propèuiri; busdebellatistenuiflentnullofuorum auxilio fuftentati. Nam Siculoslon-gum per campos Iter remoratum eft,nequead tempus datum adefte potuegt; runt. Qui cum Dionyfio properabant mercenartj egrè peruadebant uias perurbem,adprocurfum quo tendebantminime expeditaS, inuitiquedum rem unà cum fuis capeftere feftinant, per anguftos tramites detinebantur.

Geloi fatfta eruptione ferre auxilium, fed ad certum ufque.fpacium progrefsi iongius non aufi funt tendere, ueriti ne mœnium defenfione deftituta, quic-quam grauioris diferiminis oboriretur, At Htbcri amp;nbsp;Campani, qui fub Car-thaginenfibus merebant,animis grauiteriamprideminfenftin Græcoslta-li3e,contentiusinftando,fupra mille proftrauerunt. Cæterum accurrenti-bus his qui in nauibus erant, mifsilibus'que ôi. fagittis infetftantes arcenti; tibus, reliqui intra urbem incolumes euafere. Parte alia Siculis aduerfus Li-bycos acri certamine res gerebatur ôc crebri Libyes C3debât,tuficy iam milites intra

-ocr page 440-

3« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

intra miinitioncs compellebantur, cum Hibcii fimul ciim Campanis dCCit' thagïfienfibus auxilio fubeuntes,fiigam fuorum filiere faciunt, hollis^ infe-lt;Santis acriter mille neCant.Siculi ex lis fuis,urbem uerfus fefe recipiSt. Qtiod vernentes équités, fuorû pafsim ftrages fieri, mox ipfi quoep urbem curfu pc-tuntjinfcdlantibus atep urgentibus conuerfos infugam hoftibus. At Diony-fius urbe tandem ægre pcrualàjubi copias fuas iam Iharas comperit,intra moe nia protinus fe recipit,mox Conuocato familiarioriim amicorumcp confenfu, de bello cum his confultare ccepit. Cundlis uidebatur earn locum minimeO' portunum efle ad decernendum de fumma rerum,propter hoftes,fub ucfperâ prçconem ad hoftes mittit,poltulatum in craftinam diem inducias pro mortu is legendis. turn prima nodis uigilia turbam omnem exurbecommigrarefe cit Ipfe circiter nodis medium coptjs edudis inde difeedit, relidis ibidem le-uis armaturaî militum circiter duobus millibus, quos iufsit totam nodem ignés palsim per urbem incendere,uoces in d'uerfa loca iadare crebras, uariof-que (Irepitus edere,quibus fignis hofti fides fieret adefleibi copiasomnes.Hi iufia fecuti, fimul ac dies illucefcere cœpit, inde raptim ad Dionyfium euola-

• Cdrthaginenfes uero comperta re,copias extempio intra mœnia indu-fcsGelodm di cunt, maxcp per domicilia prædam ferutabundi fparguntur:quicquid ibi reib ripiunt, ‘I’-’* funtdiripiunt. Dionyfius interea Camarinam prole dus,ernes eins loci itidem Cogit omnes cum uxoribus SC liberis Syracufas migrare. Q(io ter-tore nihil prori js eiufmodi fperantibus incufib, repente cunda mifeeri cœ-clt;lt;w4rinf»yî«p talcum follicitudo extrcmi periculi nullum cuiquam rei deliberandæ,ÔC fefc comparâdi padum permittereuideret.Infumma trepidationepofitis,quod cunep primum occurrit confilium,id primum fine mora cxequi.alij pecuniam uafa argentea aureacp,0C quicquid porta tu facile, corripiunt : alq ceteris omif-fis parentes liberosqj SC infanteseripereproperant, nullacuramora'uepeni-tusadrcliquasrescolligendasadhibita Nonnulloscernereeratætatemorbo quegrauatosjàcognatis amicisép dellitui,quos pauorfuga præcipites agebat,iamiam adfuturum hollem putantes.Nam Selinunt's.blimcreSC Acraga tis excidiU.n adeo perterrcfecerant omnes, ut iam fibi quifiç fingeret cerne re uideretur inexorabiiem CarthaginenfiQ feritatem fine more læuicnté. Nai la enim immanes animos commiferatio mouebat, nulla conditio, nullaætas captiuos tuebatur : nihil cuiqj prodeffe.nulli parcere, fedimmani crudeliufe narijs infelices cruciaubus dtlaniare,alios cruci afrigere, alios percotumelias S)C intolerabilia probra uexatos dillorquere.Iam duarum plebs urbium fedib. eiedalate per campos, mulieres, pueri, innumeracp cuiufep generis turb3,fu-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ga effula rapicbatur.Q^rod milites cernentes,Dionyfio iralci deteftariep illius

confilia.Mouebateos infclicium grauis SC calamitofa conditio.Pueros nanep liberos SC uirgines cernebant annis nubilibus indignum nempe çtatefua pro mifeue prout quencß pauor urgebat per iter précipites ferri, quandoqntdem grauitatem,uerecundiam,reuerenti3mlt;^ aliorum formido fubftulerat.Decrc pitis quoc^ pari dolore congcmilcebant, quos ultra naturæ uires cogi^elli^ uidebant aditer pari iuuêtutecurfum legendum, Qiiibus exrebiis in Diony-fium exarfit odium militum.Etenim de induilria hçc ab co patrata fufpicaban tur,ut per Carthaginenfium formldinem reliquas urbesipôtead praefidi'a fua confugientes in ditionê acciperet. Confidcrabant nani^j breuem I tibfidij mo-ram , cum nihil à mercenartjs pugnç tentatum elTet, nullo cuiufpiam uiri cafii . acceptouel temerepenitusuel non fine haudc tantopcrc fugam properarb ADiony/iOq^Qj^ maximum erat,nullam hollis in fugientes fadam infedatione. Qua* deficiunt mi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fibi iampridem nonnulli altquam ad deficiendum dari occafionem cu-

iiter, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perent, tunccontentius obniti, una omnes ad excutiendum uiolcnti domini

iugum,pcrinde ac deorum numine ea fierentlgitur kali per mediterranea ten dentes,eo relido domum uerfus properancAt équités Syracufij initio attente obfer-

-ocr page 441-

bibliochecæ Lib. XlII.

teobferuate fi qua nçcandi in uia tyrant offerretur occaîio : Stmul ac fruftra id feconatiîrosutdent,meicenarrisufquarn ab couel momento quidemdiuer-tenttbuSjUno confenfiiciincfitSyracuias çontcndunt Qiio prouecfi(,repentè cuftodesarmamentarij QC naua'iuni occupant,tnfcios adhiic return apua Gelant geftartun, nulloq^ prohibente intra locuni irrumpunt, Dionyfijc^ doi7.û rhoxtnuaduntauro argcnto^contertairijnluîtacpcuiufqjgeneris fupellecli-Lpreciofa paratifsimain,cuncia ibi dcprchenfa du ipiunt,eîus uxorcm data o peraexcruciantjUttyrântiuseam iramÔc fuppb’ciurn eXiflimaretmaximum effeargùmentûiIlorunnirtterièfeconiunratioiissineofa.^o.Tum Dionyfius per i ter coniecîans quod patratum fuerat, ex pcditibus equitibus'ucquofcQ-que 11 bi nouit lidifsimOs illico deligit, quibus cum nullà ir.ora fada,quant ra-pidifsimo curfu poteft,urbem uerfus propeiat.Nulla nanqj alia ui cernebat é-quttes circumueniri capicppoflè,nifi,tielutifadüm eft,fuamet eoruin perfua-fioneamp; conlidentia deceptos adoriretur. Namficelcrius quant ab ipfis credi pofsit itcr corripuiiret,arbitrabatur per infidias, quod nbsp;nbsp;accidit, facile fe

uoticontpotemfuturum,incautoscp occupaturu Nam ncqj nianfurum Dio-•^yfiiim in exercitu opinabantur équités, nec^ aufüruni longius digredi : qua •^editatione {reti,ueluti id compcrtum ltaberent,tut3 iibi iam prorius conlilia putate.Ita negleciant per nimiam fucceflus fiduciarn cura diftridioris confiiq ^ptouidentipjitil prçterea circumfpicere,Tyrannicç calliditatis immctttores •’itilta tenterè fibi polliceri, palam^ prçdicare, Dionyfium quiderii fiumla fie Gda difccdere, ut Phœnicum forntidine inde fugere uideretur, nûc magis tit craceum conftare Syracufios effugere uoluifîe. Hæc agitantibus illis,ccce dtcanodis medium perfedo circiter quadringentoru fiadiorum itinei e,Dio nyfins adeftjCutidisimprouifus ad portam Achradinæcum loo. equitibusj peditibus, quam claufam oftendit^ niox adh îb uit igné fubiedo ftipulam ^3tundinem expaludibusilluc congeftâ,qua Syracufii confueuerantadcal-cem coquendam, coagmentacp murorum iiti. Interea dum portæ ardent, eos qui feriusiienerant,aflfimit.Vbiforibu s incendiocollapfis tandem patuitur-bis aditus, mox ipfe cum his qui fccuti eum aderant, per Achradinam irruitt-pit. Quod fimul ac refciuere primores equitum, nihil cundatfi nec ulla multi- cicnyßus ad tudints fubfidia expedantes, repente ad obuiandunt prOcurrunt perpauci ad uerfarios op« ntodunt numero, iam^ forum inttauerant multa renitêtes, cum circumuenti prunit. tnultitudinemercenariorum confiindunturonines. Dionyfius perurbent dif cuttens cuitt agmirte fuorum, quôfcuncç fparfim turmatimcp,ut plerifqt ex lo cis trepidi properabant auxilio accurrentes obuios habet,obtruncat,mox co mm quos fibi in urbefummè infenfos fciebat,fingulas cuiufcÿ domos adit,in- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tautosep intra habitacula occupans,31ios iugulat,alios urbe fugat.reliqua ue-•^ôequitS multitudo fe ex urbe proriptens eum occupât locûj qui nunc Achra dîna nuncupatur.lamcp cum luce exoriente aderant cateruae mercenariorum, Skulorumep exercitus omnis iam Syraeufas intrant. Geloiuerô amp;Camarinî diuerfafenttenteSjàDionyfiodiuertuntadLeontinos. Ita rebus ipfis cogenti bus,Himilco prg'conem Syraeufas mittit, hortatum, uti feuidos confefsi,pa- sîculicu Car cem fecunt componereuellent, quod IxtabSdo animo Dionyfius excipiens, thaginenfibus hisconditionibusremcompofuit: fub Cartliaginenfium ditionetenerentur p^cé faciunt» trifei eorum coloni,prxterea Sicani. Cæterum Selinûtijs, Acragantinis, item dinterenfibusîad hçc Gelois QC Camarinis urbes licerct fuas cuicp, modo nul ismo2nibusmunirentur,incolere,ucdigalescpeflent Carthaginenfiû Leon-tiniSjMefTanis j ôi Sicults omnibus pcrmifïum efîet,iure cuicp loco, legibus'qj patriæuti pro arbitrio, Syracufios imperio Dionyfij fubditos regitpredam ca-ptiuos,nauescp redderent qui haberent his qui amififlent, His conditionibus icto fœdere, Carthaginenfes extemplo Libyam naüigant, plus dimidta milt-fis parte morbis aflumpta,nec faeuiente minus per Libyam pcftilentia, ingens

B b multitudo

-ocr page 442-

j8« Diodori Siculi

tnultitudo Carthagincnfium,fociorumcp cxpirauit.lamcp adfi'ncm äifcordi'i nim perduximus opiis,d«o ingentia beila uidimus extin(?la, Peloponncfia-* cum in Græcia Carthaginenfe in Sicilia phus accenfum, poft primum cum Dionyfto pacatum. Cum igitur quöd initio polliciti fueramus, fatis perfoki-tum uideatur, nêceflàrium ducimus, ut rerum deinceps geftarum memöriaï fequenti uoluminecommendetur.

DtODORI SICV-

LI BIBLIOTHECÆ HISTO.

ricieLiber decimtisquartust

Mnes fortafsis æquum eft 1 ibentef audirc qitac de fe malediciift-' tur. Etenim quibus fic omnino perfpicuum eft fuum uitium’ ut ne quidem negcnt,tarne ft rcpræhenduntur,indignantur,ÔÔ tier-ba facere audent ad fui defenfionem.Vnde fummis cuicç cauciv dum eft ftudqs,ne qua labe probri, cöinqüinetur : ill is præcipue qui dominatum appetunt: Horum nancç uita moreslt;ç,per{nde3cinfpclt;^îa' culum pofiti ê fublimi loco confpiciûtur,nec ignorantiâ occultare,licet. kac^ nemo in fublimè raptus fortuna,fibi fic confidat, utautlatendi fpcdelinquegt; reaudeaqaut fi quid deliqueriqimpunefibi diutius id,ÔC abfcft tetra reptdicn fione,fore polliceatur:Nam amp;nbsp;ficui fortafsis in uita meritam nagitijs pcenam euitare contigeritjis poft fe iam expetftet erumpentem per fefe oportet uerita teiTijtencbras omnes,ÔC prætcxtus commentitios amolituram, acpalam libegt; recuntfta quæ diu fuppreflà latucrant,propalaturam « Graue igitur improbis elle debet memoriam fui perinde ac imaginem quandam totius uitæfœdo egt; xecrabilicp afpecftu.Poft mortem in ætcrnum pofteris intucndam rclinquete. Nametfinihil adnosquæpoftuiuendiftnem eueniuntpertincreuideantiif ueluti nonnulli ditftitant Philofophi,ante tarnen illis produda per turpitudi' nem gtas communes mortalium cœtus tetra memoria ledere cenfetur,3tc^ in morem late putrefcetîtis cadaueris cuiufpiam grauiter olentem aura indeipi' rari per humanam fôcietatem certum eft. Certa nancp huius rei licet exemple TrigiHi4 Mne confpiccre cuicç,uoluminis huius fingula gefta legenti. Nâ apud Athenicn-triginta t\rranni conftituti infolentiisima ambitione,fæuaqgt; uiolentia pto^ •org infAWM, mifcuè cunda mifcentes, grauibus patriam caïamitatibus inuoluerunt.Mox iplbs breui rebus eiedos,foeda clades afliimpfit, immortaliqûe deteftatione luammetipfi fceleribus 5C fl agi tq memoriam dedicarunt. Lacedæmonî) totius Græciæ imperium citra controuerfiam adepti, tune eo priuati funqcn per fœda graflàri facinora,ÔC in (ubditos focios^ Igua per uim imperij ador« funt.Ita res nempe humanæ feruntur : Principum dignitates 2C ftatus iulntia coalefcunt, ÔC beneuolentia inferiorum ftudioep parendi fuftentari folcnua' lienatis uero prac iniuria imperantium, SC in odia conuerfis fubditorum asii' Dionyfi/ Syrd mis,uelutiab radicefubrutacorruunt: QiiidDionyfiopræterea contiguby^ eufaaimife» raeufiorumdominotquoniâquidem tametficontinentifsimaamp;fidelilitprx omnibus,quos memoria hominum tradiderit,ufus fortuna,uitarn onine in 1 dqs alienis inquietam,ô^ anxia fupra modum follicitudine uexatâ traduxil c conftatCCorporis metu cogebatur ferreum toracem fuper tunicaminduci^ mortuus dem um uitæ morumep commendationem pro teterrimo cC ætern cxecrabili pofteris exemplo reliquit.Cæterum de his fingula quæJJ poribus diffufa magis amp;nbsp;explicara narratione deferibemus; nûc ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

dam fuperiori teftui fèriem feribendi conuertamur: tempora duntaxaf i i guendo.Nam in uoluminibus hadenus fuperioribus res poft captam rp geftas defcribendo,ad bellum ufc^,quodPeloponnefi3CUin

-ocr page 443-

bibliothecæ Lib. XlIIÎ. J87

hrm,8^ Äthenicnfis prindpatus abolitionem dcduximus hifton'am ,perc«f-' fis feptingentis iiouem ôôfeptuagùita annis. în lldc dcinccps quæ connnciv ter gefta traduntur pcrfequentes,oidiemnr à triginta tyfannis,qin' fucrunt A-thenis impûlîtfiæliniemus in ea tempora, quibus Roma à Gallis capta tradi tur, rebus annorum quindecim commemoratis. Anno igitur poft captain Troiam feptingentelîmo cum Athenis, propter fublatum domirlatüm, nul-lüm eflet im periurn,Romæ quatuor militum tribuni confulari potcftate créa tijCiFûrius C.Seruilius,C,VaIeiius,æ Numerius Fabius.Lodem anno quar taôôNonagefima Olympias agebatunEa tempeftate, rebus fuis pcnitus fra-dis Athenienfes ad pacem à Lacedæmonq s fub his conditionibus accipiciv dam coatfti funt.Vt urbis mœnia ftibruerent, ac patria authoritate refpublica

ciuitas regeretur mcenibus fubrutis,pôft de componendo ciuitatis ftatu dt ucrfà inter (e cœpere.Qiii paucorum ftatui ftudebant, pro uctufta inftitutio-ne,reuocanda, contendere patrum authoritatifummam rèi permittendam, cundacp paucorum dult;ftu,ueluti quondam ab initio folitum fucrat, adminf ftrari oportere.Partc alia quibus popularia iura placebant, quæ maxima tur^ fia erapmagis depoftere patrum adminiftfationem, quam pro comperto ha-betent eandcm cüm populari ftatu efte. Altercatiöne circa hæc per aliquot dies orta,quibus paucorum ftatus quærcbatur, ad Lylandrum ipartiatam legatos mittunt: Fîuncenimfinito bcllo cognouerantadcomponendos ur-uitimftatus mifturn, Cütüs cum ùidiftènt plerifcç in urbibus authoritate ftatus paucorumfuifte conftitutos,arbitrabantureo adduÆexcmpIOjUclud conicntaneum uidebatur,nec eos quiequam fua Ipes fefellir,{c uoti illius ope ta compotes fore. Nauigant igitut Samum uerfus legati ,ubi recentilsime re-ceptaea urbe,Lyfiander commorabatuf.lmplorancibus itaqueftiæ partimil-fius Opern,Lyfander annuit,Sami^ præfetftuni coriftituit.Thoraccm Sparta-uuin mox ipfe cum centum nauibus in Pyræum uehitur ibt concioneaduo-cata,conruluithortatus^eftAthenienfcs,uti triginta uirosdeligerent,quib, remp,adminiftrandam,munera^ magiftratus urbis mandarent. Cui rei recla tnanteTheramene,fœderacp inter le ida recitante,quibus conuentum erat ut patria inftitutione remp.habercnt:grauifsimum‘ lieras committi,fi uiolata iugt; tis iurandi religionc, libertas criperetur : Lyfander reipondit: ab Athenienfi-bus feedera foluta fuifte,quippe qui poft ftatutas dies diruiftertt mOenia. Inde grauibus iurgtjsin Theramenem comminatus eft,nifilaceftereulterius, fiC contra aduerlari Lacedæmonqs defifterer,iufltirum interficiiQiio Thcrame-nescum populofimulperculfus pauoreconticelcere,fimulcp dextfisadtus populi diffbluendum condefeendere coadus eft. Igitur triginta uiri pro Ly- TriginU tyrS, fandri fententia deliguntur,qulbus reip. gubernande cura'demandaretur no ni Athenis co mine quidem adminiftratores:fed reuera tyranni. Cactcrum populus confpe flituuntur^ daTheramenis æquitate, rati eum uirtute SC integritate fua fuperbtæ ambi-tioniqj reliquorum pro uiribus occurfurum, nee difsimulanter formidolofe-quefi qui peccare conarenturimpedimento futurum: hunc quoqueinter tri-ginta principes creänt.Iis ius amp;nbsp;poteftas permifta eft deligendi fenatus, cæte-rosep magiftratus pro reip.commodo inftituendi, tum leges condendi, qui-bus ciuitatis moderatio, iuraqûe uniueriæ plebis contineren tur : Igitur adito magiftratudegum ill 1 conditionem in dies trahere, caulas ad id, quæ rationa-biles uiderenturcommentarfqiiærcrtdocpuarias differendi muneris occafio nes expedantem iura populum in die's fruftrari.Senatum uero, reliquosquc magiftratus ex priuatis fibi quifqueamicittjs 2C clientelis fupplcuere,qui nomine quidem magiftratus erant, cum remagis eos fibi paraftent triginta uiri miniftros, initio fceleratos in urbc quoique trahentesin iudicium,alios capt-te,alios alijs pœnis pro culuftîirtoxa damnarc :'leuereflagitia inledari: quæ

Bb i. fiebant

-ocr page 444-

DiodoriSicuîi

fichant adhüc nbsp;nbsp;nbsp;pbccbant opn'matib.uihis, probate fiiviu boni öninés,ff'c

Icra puiuiijCohibentp improbitaÆ cuncf^:is optiniu ac ncccfläi iSad recta ui'de riîCçterum póft cum utolencius ôc iniuftius agcrc paratenr,præfidta petunt a Laccdacmonijs,pollici'ri,fefe rem coir.pofiturosjUtab ipfis ptobaretur.Profpe rexerant entm fecnnïim cædem exercereabfqj alicnfsuinbus minimepofle, populum omnem contra pro communi fàlutetuenda infurredturum.Mittiin fur à Lacodæmonijs quæ poftularant,quicp eorum dux eifiet Calybius, HunC in primis exornare donis, fibicp omni arte conciliareftudent triginta uiri : ac te confirmata,recenfitis inter fc capitibus,opulcntifsimos quofque fecer^ nuntjin quos primos,ucluti prima confilijs obfiacula, uim audaciamqueex-perirentur, cas omnes, per inde ac aliqua fæua confpirationCj, amp;nbsp;cönfilia no-uarum rcrum depræhcnfbs, morti deftinant, eorumcp bona publicant: Qija in re cumTheramenes collcgis refiftereniteretur, amp;nbsp;unà cum illis qui pro là-lute propugnabant minitarctur fi tandem ea ui pergerent, fefe manu libefta-tem ciuium defenfurum, conuocatur fenatus ab triginta uiris, ubi Ctitias eorum Princeps accufàrc infefte coepitTheramenem, multa in uiru gtauia con-fingeret crimina intet quæ confilium ab eo initum de fta tu co cuertendo, tei-que prodendæ, cuius ipfe partem 5C munus cum rcl^uis fponte fufeepiflet, 'TB^jwohm Hune dicentem,fubfecutus orationecius exempta Tlicramencs, fefe per fin-â trigintd ty* gula diflèrendo purgata culpa, fenatumep fibi imuerfum conciliatum reddit-rdnnit occidi Atuero Critiæfoci) ueriti,ncpaucorum pOtcftatem amp;nbsp;ftatumjquemfibiucii î“t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicare ipfi properabant, illius audacia, uirtusep uiri ex manibus extorqueret,

militum caterua ftridis gladqs concitaThcramcnem Comprehcnderecona-tur. At illeante capiens id facirtus, ad confultticem Veftam raptifsimeprofi-lit,non quidem quôd ullo religionis præfidio fibi quæreret autfperaretfaliP tem,(ed utineos,qui fe intermifïent,ira dcûm per impietatem irrifaretur.Nee mOta miniftri carnifices^ iufsi co accéléré,adTheramenem uiolenterabftra-fiendurnirrunlpunt.Atiiieconftantcrfcrebatcalamitatcm,utpötequiPhilO' fophiæ præceptis apprime eflet olim à Socrate inftitutus.Reliquam multiw-dinemTheramenis extremam uim (ubeuntis miferatio moucbat,qu3rtquàin ad opem uiro ferendam, nemini fuppeteiet audacia. Deterrebat cnim omnium animos ftrida ferri acies,8C militum tela, quibus circümfcptus coardaba tur. At Socrates Philofophus,duocp ex familiaribus,accurrentes,conabantut fpiculatores prohibere. Verum Theramenes ab eis poftulare nequid impedt re,moliriùe contra uim pergerent,fefefuam uirtutem,amp; tanta in luo periculo ftudia eorum probate, acerbifsimam proindefibi cam calamitatem fore fi ta-fi'bus amicis tam de fe benemeritis fua clades aliqua obtingerer,fccû tiaberef-Tum Socrates amp;nbsp;focfj,cum nullius præterea altcrius fubfidia ad cam rem fibi accedere cernertnt, parte altera potentiæ uim confpicerent undicp conftipa-ri, turn bonarum iam optimatumep æftuare proferiptionem, nec licentiæ crudelitati modum cfïè,filentium habucre» At illi Theramencm ab Äris,atiiil fum,per medium forum ad necem trahunuPlebs concurfu coada, fpedabat magno cum dolore tantam, tamcp iniquam fæuitiam, nec uidebanturid im-pune permifftiri,nifi cohortes præfidrj tel is obren tis irrumpete cupientes de-terfuifTent. Prefsis itaque gemitibus^percuntis calamitatem commife-rcfcerc,fuamcp miiereri feruitutem. Turba uulgaris uirtutem Theramenis ui-dens contempte haberi,tamcp uiolento pro teri ludibrio,tcnuitatem iam dein ceps fuam quisœ metiri, impotentiamqj plebeiam nulla in rcrum dignitate, Nicftifo, nulloin prætio aicendam arbitrari.Poft huius necem triginta uiriiam libéra tt^cnondlijcô licentia,recenfito interfeopulenturn delecftu,falfas in quemcuniçcaufascufi ()lures,Àtrigi pasep commentas inueniuntuarrjscp circumuentos dolis nccidanr,eoriitn utynnnis oc fiona fibi diripiunt, in quibus Niccrates occiditur, Niciæ ducîs contraSyra-(iduntur, nbsp;nbsp;nbsp;eufios olim miftifilius,uir utiep rébus in omnibus maxime idoneus3 fingtila-

hqp

-ocr page 445-

bib’iothecæLib. X11 II. 589

rî^prædi'tus humanitateprætcrea opum uiOmui amp;nbsp;aiithontate ferme omnium Phmus Athenienfium, quaproprerfamiiias in ürhe Contigit omnes 111 gemuiiîè morte ciuis tam præftantis,memoria defiderioc^ æquitatis illius la-chrymas cxciitientc.Nec a uiolcntia QC latrocinijs propterca cclïàtum à tyran niSjfedatrocius miiltolicentia perimpunitatem inualcfcence,libidineq5 Ôl a-uaritia ferociiis in omnem conditioncm,amp; omne facinus rapiente focor-diam, aduenarum inquilinorumucfexagiiita opulentifsimos lugularunt, ut eorum diuitrjs potirentur.Cum itaep ßngulis diebus noua ciuium latrocinia, promifcuæcp cædes paßim ederentur, qui fortunis bonisep pollebant, ferme oiTines urbe profugere. Nccarunt quoq? Antolycum uirum libcrali ÔC intre-pida corthdentia.Poftrcmo gratifsimum Sódignifsimum quemque, cuncA:os dcnicß optimates, utquifq? uel ambitionis,uel licennæimpcdimento proxi-iTiis, ucl auaritiæ faturandæ praedæcn idoneus profpiciebatur profcriplere.Ita defolata adeô exhaufta urbs extnn, ut plus dimidia ciuium parte folo patrio exularent pauore tyrannidis nouas fugati, in lares patrios fine more latro cinantis. Laccdæmoni] ueroconlpedlaciuitatis illiuscalamitate,cum res A-thenienfiis iam obruta,ac propedelcta uidereturjlætabantur fuamqj uolunta-tem perlpicuam rcddebant.Uccretum namcp taciunq ut cxules Athenienfes cunŒOs pafsim quacunq? in parte Grasciædepræhcnfifudrent,uind;os ius clTet cuicf; per inde ac proprium munus ad triginta uiros rcuehete. Qiiod fi tjuis id molicntem prohibere, impeJimentoep efieadorirctur, quincp talenturn multfiæ obnoxius. Eins atrolt; i rate decreti Græciæ urbes commotae om-nes,ucrum reliquas potentia, feuittaep Lacedæmortiorum perterrefadas ucl inuitéparereoportuit.Argiui uero Lacedæmoniorum crudelitatem odio ha bentcs,miferorumcp fortunas miferantes, quicuncp ad fe profugifient extor-t«,cxccptos, benigne humane«^ habebant.Tum aThebanis mulda ftatuta cft,fi quis coram exulem trahi ui difiet, nec pro uiribus auxilium tulifict. Res

•gitur Athenienfeseddeuedæexagitabantur.InSicilia uero DionyfiusSyra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’«r

eufiorum pace cum C irthaginenfibus compofita, reliquam mox cut am ftu-diacpomniaadfirmandumin pofterumdominiumcontulit. Arbitrabatur uanep Syracufimos oncre belli leuatos, baud quieturos, led ad libei tatem re-fuperandamconfiiiaconuerfuros.Contemplatusautem urbis Infulam perfe loci natura munitifsimam facilecuftodiri defendiep pofie,eam muro firmifsi-mo cingit, ÄSa reliquaurbe feiun dam reddit turresque inter opus excclfas oportune multis locis frequentes ad mcenia eduxit, ad quam idem munitio-nem ante ad murorum frontem tabernas uenalium rerum St æraria frequen-tiacxtruifecit,porticuseplatasadiecit,quæturbamfubteringentem capcre pollen t,intra ipfa fepta arcem quoque muro extruxic, operc multacp opiricij arte tutam ad repttinos tumultus, SC inopina maxime profugia para tam,hu-iusep muro complcxus eft naualia,quæ in portu habebantur minori,cui Lac-cio nomen extat, Icxaginta triremium capax ille, quern porta claudebat, patens quantum fola triremis pernauigareualebat. Ex agro quicquid ubcrcul-tiique præftantifsimum habcrctur Icccrnens, amicis defignauit, amp;nbsp;his qui in magiftratu SC dignitatepofiti cæteris præftabant,eius quod rcliquum fuit in-feriori turbæ ciui iuxta inquilinocp partem cuique æquam diftribuit,lèruis e-nim,quos ad libcrtatem uocaraqciuitatem dederat,nouosqp dues cos appel-labat, domicilia limiliter uniuerla turbæ dimifit, cxemptis his, quæ in infula continebantur. Hæc à folis amicis Slt; mercennarfis habitanda pofsidendacp dono tradidit. Poft ubi quæ ad Domintj corroborandi fibi rem pcrtincre ui-debantur diligenter compara ta undiquepræfidqscuntfta, Suf firma fibi uidet, contra Siculoscopias eduxit.Eum nanqueinuaferatambitio totius infulæ tegendæ,populosqùe liberos, qui fuis utilegibus confueuerant, ómnes in

B b } fuan*

-ocr page 446-

po Diodori Siculi

fuam ditioncm rcdigcrc molicbatunHos ucro inprimi's, qui Carthagincnfi-bus auxilia i. ibuiire.ic, fociacR cum cis contra rcliquani inulam arma iunxiC Icnt.Uuótis tacp copqs ad uiocmHerbcfinorum,quaradobfidendumoppj' dum neccllaria crant,cunda magno ftudio comparât; Cæterum qui fimtu in camexiucrantexpeditioncm Syracußnimilites, cum arma inmanu ciîenr, habebant conucntus catcruatim,crebracp confilia cogebant, mulra in eis,ua-riacp limul ia(flantes,detcllaii tyrannidcm libi impofitam,alter altcrum accu-lare,ignauiamcp Sgt;C focordiam execrando obiedlarc uicifsim,quod equitibus Mi'itutn fedi* ad cxvutiendum Dominationis iiigum non fimul infurrcxciint. Qtiiautera ti^iduirius militibiisa Dionyfiopracfedusfucratprirnum nimis quendam palamoblo-Dionjfjiura, quencem deterrere ab ca licencia adoritur.Vbi audacius multa uociferantem, terociusep contra refpondentem iiideqftrido gladio, ueluti uulncraturus,iii cum fertur, turn milites ad facinus common, omnes impetu per tumultum lado, tribunum ipfum nomine Doricum obtrimcant, mox excitantes cities magnis clamoribusad libcrtatcm eins équités ex Acthna accerfunt,qui initio tyrannidis à Dionylio tirbeeicdicaftcllum illud incolcbant. Fcruentefe-ditione Ûionyiius confternato animo obfidionem rclinqucrecogitur, mox SyracLifas uerlus iter capit ut urbem occuparehUo fugientc ab excrcitu, fedi-tionis authores SC principes créantfibi duces illos, à quibus tribunusfiicrat ootruncatus. AlTumptis deinde equitibus ex Aethna, in locis,ubi nundinæ tabernæemptoriæerant,caftra ponunt, ipfumcR exitu in agruminterclu-dunt ac confeftim legatos mittunt adMclTcnios 5cRbeginos,oratum uti ma ritimis copijs fibi ueilentad rccupcrandam libcrtatcm auxilia mittcre^ Ulis nanque urbibus ca rempeftate ôu facultas fuppetebat,ut erat inftitutum trire-nes ad odoginta fupraque,inllrudas habere,quasSyracufqs illico miferunt auxilio,fuicipiuntque unà curam cum illis, munusqj recuperandælibcrtatis, tum magna præmia per præconem propofuereinrerfedori tyranni.Exteris quoep amp;nbsp;aducnis,qui à fc tranfineaflent,ciuitatcm pollicitiimachinas'mox ex trudas egere, quibus muros concuterent : inde fingulos aisidui dies infulam 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^d le transfugientes, perblandc fummaep omnes

ddi humanitateexcipiunt.Dionyfius uerô,cum feexclufum pabulo, rebus^nc-i f dttoinJedi ccllarijs prohibitum cerneret,à mercenarqs quoc^ defertum,conuocatamf uone, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cos,amp;' unà cum illis de return fumma délibérât,nam tantum prorfusàrctinen

dæ dominationis fpedelciuerat, hduciamcp fui omnon amiferat, ut non iam quo pado Syracutanidebcllarenturlibi quærcndum poftularct, ucrumpotins confulcndtim quodnam mortis genus fubirct, ne tam ignauc tyrannide celsilîè uiderctur.Eloris igitur unus ex amicis,amp; ueluti nonnulli traâunt,pœ ta Patcr,cum ad perfiftendum hortatus cft,dicens dominationem cfîehone-Ibfsimum iepulchrum.l’olyxcnus ibeer ad fugam accendit, uelocilsimûcon E endat cquum, QC quàm raptifsime intra Carthaginenfium fines ad Campa-nos le rccipiat.Eos nanc^ Himilco reliquerat ad defenfionem, præfidia lo-corum,qua? coeperat in Sicilia.Cteterum Ph!lifto,qui poftea hiftorias conferi pfiqcontraria Polyxcno fententia uilà cft.Haud expedit tibi,Dionyfi,inqintj equo uedum,fpontc extra domrnatiopem cuolare,fed contra per crura,quo-ad Hires fuppctunt,reludantcm extrahi : Cui Dionyfius aflenfiis, fia tuit om-nia prins lubire,omnia pcrpeti,quàm ultro rclinquere dominium,legatos igi tur ad defedionis principes mittit poftnlatum ut fibi permitteretur cum fuis iirbedilcedere. Parte alia adeampanos nuntium ireiubct, qui fpondereteis, qnamramcunq? pofiu'aflent,fc pecuniam datiirum,cunda£p ad obfidionem r .ppcd tcturnm.Hiscompofitistyranno pcrmittiturutcumquincpnauibus a; n .111^ t,!nôx fegniu^ ac ncglmentius cundacnrari ccepta,rcmma tempe-{tmu,s quàm v^quum fucrat profequeud^ reficcepti^ conficiendi ftudia^rae

-ocr page 447-

biWiothecæ Lib. X111 ï. j9i ßdiafbctorurn ad fuosremittunt,nullus ampli'iis ad obfidionem eorumfib» foicufum arbitrati.Plui'iina pcditatus pars tn agros dtfpcrla euagabatur,pcr-indc ac nihil iam periculi deinccps incumberet,iolutacp clïèt prorfus domina tio .Cæterum Campani pollicins tyranni fublaris anim.is inltrudi ad bellum Dionyjso ne» primum Agyrim oppidum petunt,ibi^reli(5lisapudAgyrim eiusurbisdo tiinnt auxiliär rhin5irnpcdimcntis,agmine cxpedito Syràculas ucrfus rapiuiitur cum cquL tibus mille ducentis numero.Tranlmillo celcricer itincrc^ nihil fufpicantibus repente Syracuftjs improuifi adfunt, magnocp eorum numero cælo, per me--diasacies adDionyfium intrainunitiones irrumpentes euadunt, Eodem tempore trecenti qiioqj mercenary remigijs aduecli tyrannaadrjeiuntur, iiv derefurhptis paulilper curibus rurfus in (pern erigijConfiderecp incipit. At Sy nbsp;nbsp;'

racufani tyranilidem cernentes, quam obrutam putarant, iam per uim emer-gentem,lefecp rurfus inpriftinum llatum ucndicante,neculla ui iamobfißi polTc, uaria inter fe conlilia uerfare, ac per feditioncs diucrla diuerfis, prout cmque fpes,aut difptotio trahebat animos, placcre alij perftandum,obfidio^ nemcp perfequendani contenderetalij ab armis difccdendum, urbeep relida alio migraildum.Qiie fimulatqueDionyfio comperta fueréjnihil cundiatus, coptjs editdbs turbatos inuadir,Sdfacile fundit. Profligati itaque Syracufani tierf^rio$fun •uxta locum urbis,cdi Néapöli nomen eft,fugçrecoeperunt, cæfîqs funt nbii multi.Nam Dionyfius ób equitando fugientes necari prohibebat. Pufi itacp Syraciifariij repente i^er agros pafsim agebantur, mox ad équités confugère ß'pra feptem milita. Turn Dionyfius fepultis ciuium cseforum cadaueribus,’ ^^gatos Aethnam mittit, poftulatum uti exules dimitterent, ac redire in pa-ttiam fincrerit,id per fc licerc,fidem^ daturum fefe, nullius deinccps iniuriæ, triernoriam habiturumlt; Nórtnüllos quibus uxores acliberi infantes relidt fuerant pietas füórürh,firnuï ädhortätiö beHegatos fada redire compulit relt Huijlcgatis beneficium pfædicantibuSjôdhünrianitatem Dionyfij in fepcllicn-dis mortuis,refpondcrc,dignû eüm fuifiè tali gratia amp;nbsp;beneficiO, deosep pre-cari,ut qtiurri primum pariiliiüs clementiam mtinerc cxofnarcnt,ncculla conditione üaluit deinceps eofum ahiihtis âdduci, üt tyranno fe credere ucl-’Icntjfed intra Aethnæ fines ÔC fepta fé contiiientCs afsidua uigilia uclliti infi-dijs intenti ftabant ad omriem occâfibncrri, momentaep omnia obferuabant ad euertendam tyrannidem. At iri exules qui redire uolucrunt Dionyfius u- Dt'onyßus fushumanitate eftuteo benefiefj exemplo,cæteris ad repetendam patriam ptrofugos re^ animumfaceret. Cæterum Campanos honeftis ornatis donisurbedimifit, ttocat, conim non confiais in conftantiæ,qui Entéllam pctcntes,hortati fint oppida nos,ut fefe quôd una fccum cuperent hâbitàre, reciperent intra urbem pro in iellanospcrß quilinis Sd hofpitibus. Qiioimpetratoicirditcf nodis medium infurgerites opprimûf, occupant incautan^lebem,pubcresqfie omnestiucidànt,ùxorés eorum q’los perfide opprefierant fibi ducunt uxores, atcç ita ufurpant urbis poffeL fionem.In Graccia ucro Laccdemonios deuido tandem bellp Peloponncfia ticeiitmon^ co,iam genres omnes Græci nominis obtempcraturae utdebantur,iriipe- ftatum fduco riumcp iameis terra mariqp baud ambigue inter Græcos primum omnium ru per urbet confcfsioneuendicatumconftabat.Lyiandrum clafsis prætorem crcarit,cui eonßituuitN mandaturut urbes ubieß omnes adeat,acper fingulas uifos conftituat,qui re bus ciuilibus amp;nbsp;admininrationi, euftodiæ^ fui quileg oppidi præfint, qui a-pud illos Harmoftæ appcllantrir.Nam flatus populäres exofi,dccrcuerant ct tiitatesomnes in flatum paucorum,SCoptimatum adminiflrationem reuo-care,indeflipendia debellatis pro fua cüitç facilitate inoponatiubent, uedi-gales facial omnes, ante quod tempus curri riullius apud eos minus ufus ex-titifièt, exindc ciuotannis ex uedigalibus arripliiis contrahebant mille talen-tis.Poft ubi res Græcas fâtis pro fua dignitaie compofitas habuere, pacata^ ßbicunda «ident,uirum ex fuis quendamnominè Ariflum inter clarifsimos t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B b 4- primuni

-ocr page 448-

J92 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Diodori Siculi

Arißut i Llt;lt;cf pnmum Syfacufas mittunt,ut pre Ie tftulo ferebant ad fokienda tyranni'deiti, dxmoHijs Sy= redremagis adrcliquiasfuris popularis,fiquidrcftaflè£,euertendasdomP ricufiis mif^ nûimcp tyranno confirmandum. Arbitrabanturcnim Dionyfium fi ftia ope fu^s,Dionyftf communicum imperium remcpftabiliorem eerneret, fefefuacp omnia ob id tyrannidê cö- meriti obnoxia fauentibus habituru,tum eins fc opera, eundisep opibus pro ^riHiK, arbitrio ufuros.Ariftus itaip Syracufas nauigans, dam ty^rannu adit,cuncp eo fecreto colloquitur,cornponuntcp inter fe cunda* Poft byracuianorum cou' cione habita,coepit eos ad priftinumftatum hortariJpoUicericp operamfuatn ad recuperandam h'bertatem.Inter hacc Nicotelem Corinthium Syracufano^ rum pfgfedSneci dat, quos ex ciiiibus addudos fuafionibus induxerai;tyr5-no prodidit, atep ita fttblatis de medio aduoriarijs tyrannicas partes auxit, corroborauit,ncq; ueritus eft tam tetro facinore per fraudem cd proditionen» fuummet ipfius nomen,patriæ^ maieftatê foedifsimè inquinare. Poft hæc e^ miflà inmeflem Syraeulana pIebe,Dionyfiusfingula cuiuit^ domiciliaiant uacua fcrutabundus peruaditdnde arma quaecp, quocunt^ loco deprehenfa, abftntibus ignaris^ fubtrahit.Sub hæc alterum arci murum circumducit, na ues multas ædificat, magnamep mcrcenariorum manum contrahit,cundacp fibi aduerfus feditiones in pofterum circumundiep uallare, ftrmamcp ac tu« teddere molitur Dominationèm quippe cui nihil compertius eflet, quàm id quod iam fatis experiendo habebat explora turn,Syracufanos nihil quantum uis gram's periculi fubire pro excutienda ceruicibus feruitutc recufaturos,np hiltp practermifluros.Interea dum hæc geruntur,Pharnabazus Darij régis Sa 'Afrtamp;üifù trapas Alcibiadem AthenienfeminfidijscircumuentSnecat,arbitratuseius wort, uiri interitum Lacedæmonqs, quorum gratiam fibi conciliate ftudebat, gra* rum fore. Cæterum ab Éphoro caulis altjs uiro infidias fadas proditum eft , nec ab re duxerim huic loco inftrere quid fcriptor ille de cæde Âlcibiadis memoriæ manda rit.Narrat enim in decimo feptimo Cyrum cum Lacedgmo ntjs clam olim re fimul côpofita,bellû fratri Artaxerxæ inferre parafle.Huiuh modi Cyri confilia per certos amicos,Alcibiadi fignificata occulte,quibus co gnitis, Alcibiadem fefc ad PharnabazS contulifle, remcp omne uti cognoue^ rat explicaftt,tum inftanter ab eo poftulafle ut fibi uiç comites,commeatus^ ad regem præbere ucllet, cuperc per maxime ut rex à ft primo infidias illas ac ciperetjtum PharnabazS audito fermone,munus id antecapercftatuiire,t3m quàm grati indict) fibi originem uendicare, mox quoidâ uiros fibi fidifsimos ad regem mififle,a quibus res indicaretur fuo nomine regi.Cum itacp quod a Pharnabazo petierat,in regiâ duces minime tradi uideret. Alcibiades, ad Sa* trapam Paphîagoniæ proncifcitur,ut ope illius in regiam perducerctur, turn Pharnabazum ueritum ne comperta per ipfum authorem de his ueritaterex fibi grauius fuccenftret,mififlc certos, qui per iter Alcibiadem interceptunej tarent.Ab his in quodä Phrygiæuico deprehenftim intra tabernaculQ, quod r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fibi eo loco tetendefat,corpus quieti dantem, mox ftuem lignorum illuc con

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;geftamftxccenlamcp circum undiep incendium cffudifle.Tum Alcibiadem^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. rumpere ex igne conantem,fuperante flamma,telis quoep circum obfidentiS

, Detn0critt confoftumconcidifle,ibi^ conflagrauiift.Per idem tempus Democritus phi Philo/epht lolbphus mortem obf) t annos nonaginta natus.Ferunt quoq; LaftheneThe wort. banum,a quo tunc ea Olympiade Fuerat ftadnpalma deuida, cum equo curfore contendifle curiu, atque uidorem euafifte ; curium ilium à Coronea Thebas uftp fuifle. In Italia Eurucam oppidum Volftorum quam turn praelfr dia Romana defendebant,adorti hoftes, urbe potiti funt, plurimam^ præh' di) necaruntmultitudin!e.Geftis eius anni eiulmodi curfu du(ftis,Athenis pr{ fetftus erat EucIides,Romæ quatuor Tribuni militS confulari poteftate crea-ti funt.P.CorneIius,Numerius Fabius,L.Valerius.His magiftratum bus Byzantini fimul inteftinis agitati ftditionibus, fimul bdlo, quodcum n-

-ocr page 449-

bibliothccæ Lib. XlIII. '39J

hIttmisThradbus gèrebant,uariè affliciiibanî/'uncp pacari intcrfc excita cö-tenuo nequiretjdeccm âLacedçmonqs fibi peticre,qiribiis Clearchus àSpar Clrarthitf lamifEis,qui rem cofum,duitatemqR componeret.Hic ubi fummam rerum^ Spartanut in •ttipertjcç ad fc delatam litdet, contra da mercenariorum manu ïam non præ- By^Âiinot ft fedi iure ÔC more,fed tyrannica uf cunda profequi,pr!mumcp magiRratus ur «»t. bis ad quaîdâm facra inuitatos necatSub hgc cum iam niliil quo confugeret ciuibus fupcreffètjConfuia^ omnia,proftrata^ iura,leges iaccrêt,fublatis mà giftratibuSjille triginta uiroS,qui Bceote appeliabant,corripuit,laqueiscp gut tura eoru alligata perfregit,quibüs necatis omnib.bona ÔC fortunas fibi ulur-pauit.Inde ex reliqua turba opulcntifsimos quosep dcligit, quos per falfa crigt;-tnina circûuentos partim necat,parrim urbenigat, magna indecontrada pecunia, ingentes mercenariorS cateruas conducit, dominationêcp fibi undicp firmareac muntre non deftitit.Diuulgata tâ pafsim tyrannicrudelitateSCuio Ientia,Lacedæmonti primum legatos ad eum mittunt, qui hortarcnt,poftula tent^ ut dominationecedereuelIet,Qiio renittentenecpoftulatisadquiefic tcullopado uolente,exercitSineum mittßt ducePantoeda,cuius aduentu præfentiês Clearchus,copias lùas Selymbriâ traducit (nâcam quoq? urbédo C'fdrcJwrty» •ninio tenebat (nam cû multa in Byzantios Crudelia, nefaria^ commififlet, rMnm à La/ nec Lacedæmonios folum,fcd etiâ populi à fe male affedi, fimultatcs Ôu odia quot;cedamonijt pertimefeebat occulta,nec minus ab inteftino, quic fibi fecerat iniurijs SC crugt; profii^atut» dclitate fua,$ ab aduentante p alàm cÔtrà hoftc,cauendü rebatur,unde tutio-^ctnfîbi exurbe Selymbriâbelli côgrefium fore arbitratus, pecunia copias^ *neum locum tranniexit.Illic rebus omnibus ad bellû comparatis, fimulatcp lacedæmonios appropinquarenunciatum elaeis obuiam prodit,in eo^lo-^Ocui.Poro nomen eft,pugna cû Panthœda holle conferta,diu periculo ancî pitipugnatrada, ac certantibus ftrenue Lacedæmonijs, tyranni acies frada pfonigatur, Clearchus initio cum paucis intra Selymbriâ inclufus obfideba-Jut.Paulo pôftre delperata,timens ne per uim caperetur,nodu efFugit,aCcß in ^niamraptim adnauigattibi confuetudineamp;familiaritate cum Cyro regis quot;atre contrada admittitur. Erat turn Cyrus Satraparum maritimæ oræ prin-ceps declaratus : quo imperio in fuperbiam elatus, ftatuerat, Artaxcrxi fratri ^dlurn inferre. Contemplatus itaep Clearchum uirum animo imperterrito, ^audacia adfacinus prompta præftantem, magnam ei pccuniam tribuit, ^^codliatCy *^andatqüe ut alienigenarum, mercenariorumep quàm maximas conquirc-^ualueritcopias,conducat, magnamin eiusuiri uirtuteôd fidefpem fena-dum ratus,propugnatorem ad id quod captabatidoncum, 8C ad rem profe* duendamimpigrum,Lylànder uero Spartanus poilubi urbes omnes Lace-^æmontjs fubiedas,ex mandato,fententiacpEphororum compofuilîct, alijs ^cin decemuiratum redada,alijs paucorum ftatu impofito, magnus Spartæ, confpicuuscp habebatur.Nam Peloponnefiaco bellofua opéra,duducp tan-Qcmdeuido.acpacato, terræ^ marisep imperium abfqueulladifcrepatione .

•am cedentibus cundis patriæ uendicalîe uidebatur. Qiiibus rebus dato me ffderre» ditari magna,confiliumqj inire cœpit regni Heraclidarutrfdiflbluendi. Qiia-te ad id cunda mohri,eoque rem ftudeba t adduci, ut non ex una tan tum,ue-confucuerant,familia, fed ex communi Spartiatarum omnium conditio-

t'c ius eflèt pro meritis amp;nbsp;forte uirtutis regê eligcre,quo obtento, nihil ambf-Sebat,quin propedië in id faftigij fefe proucheret,rcgium^ titulû impetraret adfe deferri,q, magnis clarifsjmiscp rebus geftis eâ gloriâ iam ^mcruilïè uide tet.Confiderato itaep Lacedæmoniorû ingenio,5lt; more,quôd religioni fum nia inferuirent obferuatione, Dçûmcp numina rebus in omnib.oraculacp de-polcerëtjDelphicâ uatê pecunia corrûpere adortus eft,fe facile uoti fori côpo

Bb f tenj

-ocr page 450-

J94 Diodori Siculi

tem iràtus fi mofiitisrefponlis Dcum alioqlripractendentibus ,id aggfcdi tideretur.Vbi uero diuturna admodum ambitione id conatus, tandem deiU' di fpem (ènfit, ncc ulla pofle peeünia cliftodes factonim ad quippia*p ringen dum adduci uidet,mox ad facra uatidntj Dodongi rationes eonfilia^ omina conlicrtit per qiiendam Phcreciatem gencre Apollonienfemjidemcp i'nc ten tare ingreditür,eocp uiro ueluti internuncio miniftroc|p confiltj ufns, eos qui iacris-illis afsiftcbantfolicitatadfraudem adiuuandam. Erat enimPbçreciati lietufta cum faeerdotibüs tamiliaritas. Sed cum necillinc ad uotu quicqnst^ extorqueriüaIeret,indeCyrcnenpetereftatuit,uulgato rumore,feeopronn-tci oporteread uota loui Ammoni perfcgt;Ï«enda,ea occafione tegehdis coniP ïqs prætenta. Câîtcrum re ipfà ad uatidnia corriimpénda properabat, in3' gnam profidfeens feciim pecuniam attulit,largitionelperans miniftrosla-crorum adduci pofle in fententiam, Nam qui ea dreum locaregnabatLibys paternus hoipes illi erat,ob cuius memoriam amicitiæ,Lyfandri frater ab ho-ipitis nomine Libys appellatus a' patrefuerat.Huius itaque familiaritate, nec non amp;nbsp;pecunia allata fretus,in fiduciam ooti potiendi confirmabatur.Re t^ ta ta, non modo nihil penitus confequi ualuit, uerum ab bis qui facris prae C' ranr,Iegati fuerunt ad Lacedæmonios mifsi,qui Lyfandrum accufarent attert ta ti per largitionemöf fraudem uaticinn.PoftubiLacedaemona redqtjdicfi' bi per indices dida,nihil indicium rcculauit,led flia confifus gratia 8ó authori tate,iefe de criminc pnrgauit,nec dum ÔC quiequam Laccdæmonijs comper-tum detedumcp erat de eins confilio regni,iurisqj Heraclidarum abrogandi. Poft uero per certum tempus eo iam uita defnndo, cum qnsedam pecuniar riac rationes per eins domnm perquirercntar,inucntafuit inter esteras feri-ptnras oratio lncnlcntifsima,quam ipfe iam ad populum concitandum com^ mentns eandem,fi res ex fententia fncccßiflct,adurns erat in concionem,qu3 fuadere nitebatur, ut abrogato prinatæ familiæ regni iure, regum eledio in commune, ad cæteras^ cinium familias reuocarctnr,qno reliquis ciuibus ad tale faftigium aditns pateretdnterea Dionyfins Syracuiànorû dominus com* pofita cum Carthaginenfibus pace,ciuilibns qnoquefeditionibusfuperatis, ateg pacatiSjfinitimas Chalcidenfinm nrbes adqcere fnæ ditioni conatunNa^ xnm uidelicet, Caranam,leontinos,harum dominio, qnod circum Syracufis pofite confines^ erant,potiri flagrabat,quod£p magnam inde ampliandiim pertj fecultatem 0^ commoditatem præftari conftabat.Primum igitur excrci-tu Aethnam contradud:o,caftenum exnlum in deditionem fidem^ accepit, cum aduerfus tantas copias nires hand pares haberent » Poft hæc Leontinos aggrelîus proxtma urbi caftra pofuit ad ripas tergæ fluuq,tum prima poftlü-ce coptjs in aciem educT:is,præconê ad Leontinos præmittit,qui iubeat Leon tinis nt urbem dedant, arbitra tns oppidanos metu percnllos, moximperata nihil renitendo fadnros. Vbi fecns ac fibi pollicebatur Leontinos handqua* quam parcre,fed potius animo praefènti cundla comparare uidet ad obfidio-nem tolerandam,cum nec machinas, nec alia ad expngnatione'neccflaria in-ftrumenta Dionyfins attuliflet,oppugnatione tune niribns præfentibus abfti nuit, fed direpto ac depopulationibus naftato eorS agro, Mox inde in Sicu^ los traqcit,fimnlans fe contra eos populos potifsimnni earn expeditionem e-dnxifle,bellücj3 illudeius gentis expngnâdgcôfilio mouifle,quo Catanenfes 66 Naxios eins periculi fecuros redderet, ac propterea negligctins fegniusqj cnftodias,ntfit in re quieta,urbib»adhiberet.Apud Etna aut côniorâs fuade^ ut Limnefto Etnenlîper urbis fibi dhiû uedicarc adoriafjpollicetcp illi oper^ airxiliacp fua ad id ^fequendS. RE file aggreffiis cœptiscp potitus, Dionyfiu deinceps urbis ingreflxi nhibuit. Quo falt;fto,indignatus admodS inaduerfS parte côfilia ftudiaep cQaà côucrtit,atcp Etneos hortat uti tyrannu interficiât illi facile tâto aüthore addudli,répété fûptis armis in forû undicp côcurrutpli . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bertatc

-ocr page 451-

bibhothccæ Lib. XlIII. jçy

bertate uendicandSdimi'caturiJam^umuerfapafsim ciïiitas commotafvc-mebat,mi(ccbantiir^}omnia tumultu,qiia{editionecoinperta,Dionyfius ex . templo amicos aicilciqac per quendam locum ncgleórum, euftodiaqj uacuû intra urbem irrumpiqdimicanubus pro libertacedutbus improuifus repente luperucnit,Lirnncftumqj uicomprehenfurn Etnæisad fupplicium uioiatæ patriæ tradit: ipfe mox nulla cuipiam ultro iniuria iliata,lponte difcedit. Hoc aiitem non utiqj tam iuftitiæ ftudio fecit, quàm quod é exemplo cæteras ur-bes ad libi credendum pelliceret.Inde caflra mouens Erbitæorum urbem de- Dioitißus ßui prædari adoritur, quo fraudatus aufu, pacem diEimulando cum eis compo- timniciuitatcs niuPoft Catanam uerfus copias ducit. Nam Arcefilaus cius loci præfecius fibifubijciu Ipoponderat ei limul ac eo accefsiflèqurbem in manus proditurum. Ita cireb ternodis medium ab hoc intra mœnia admifl'us, urbem in ditionem accepit. Pôftfubtradis populoarmis,idoneum locopræfidium impofuit,fub hæc Procles Naxiorû prætor oblati magnitudine præmtj adducflus,patriamDio-nylio tradidiqqui premtjs prodifori pcrfbluris,infuper cognation! illius ad ei uspatrati gratiam parcens,libertate permiflà,cæteram turbam omneni in Eriiitutem traxit, poflèlsionestygt; SC fortunas miliribus in prædam SC direptio nem dediumœnia pafsim,ædificiaq5 demolitus eft. Pari calamitate Catanen-fe obruiqcaptiuos fub hafta Syraeufis uendt iufsit.Agrum Naxioru ficulis ü nitimis dono dédit,urbê Catanâ Campam's habitandâ permifit. Elis peradis ^xercitu toto in Lcontinos tradud:o,circuuallauit undiq^ mœnia, ôô fub inde wilîà ad oppidanos legatione, poflulat fibi dedi urbem, populumcp hortari iubet uti nomina dare feep patiantur dues Syraculârum fieri, locoep fuo relE lt;^o,uelintin urbem totiusinfulte præftantifsimammigrare,tum Leontini, curnquefibi aduerfus tantam uim auxiîia dcpolcenda, expedandaepforent

ï^ulquàm prorfus fuccurreret, indcNaxiorum Catanenfiumqj recens’calami Leontini Syra tatesante oculos obuerfabatur,ucriti ne talibus ipfi quoq; cladibus obrueren eufai comnii/ tur,tandem conditionem oblatam fubire,fi:atuunt.Patria itaep relida commi grant, 8gt;'antSyraculàs. Archonides uerb Erbitæ urbis gubernator poftubi cûDio-nyfio populus pacem compofuifler,urbis condendæ confilium inqt,Multos cnim mcrccnnarios habebaqturbamcp prqmifcuam, quæ initio belli per Dio nyfium moti undiep confugerat intra moenia. Multi præterea Erbitæoru fpo-pondcranf operam,munuscp fuum,ac in cam colonia migraturos.Aflumpta ^rchotnidet igittirquæ coada crat multitudine,promontorium quoddam occupât,quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urbè

procul à mari odo ftadia diftabat,ibi condidit urbem, Alefam : cui uocabulo cum multæaliæperSiciliam urbes idem nomen haberent, cognomcntfl Ar-chonidiæadiedaexnominefuo.SuccelTuuero temporum cumeius opes mi turn in modum excreuiflent maritimis prouedæ negocqs, turn immunitate fibi à Romanis concefia, Ab negauere Alefini cognatione Erbitæorû, quod fibi turpe,amp; ad ignominiam duccrent deterioris populi, indignioris^ urbis colonos appellari. Verum tarnen ad hæc ufqj tempora multa familiarum,gen tisep cognatae'eommunia utrobiq3 nomina haberi confiât, atœ eodem ritu a-pud eundem populHm,Apollini fiera pcraguntur. Sunt qui ientiant earn urbem à Carthaginenfibus conditam, quo tempore Himilco pacem cum Car-thaginenfibus compofucrit. In Italia bellum inter Romanos amp;Boios his de caulis ortum tradunt.Tunc primis decreuereRomanimi'itibus fiipcndio da tepecunias.Peridem tempus Vollcoruurbê expugnaruntijdem Romani, cui turn nome erat Anxorc,nuncTaracina uocatur. Anno exado præfedus crat Athenis Micion,Rome tres tribuni cofulari potefiatecreatfT.Quintius C,lulius,A.Manilius.Ea têpefiate incole Oropiuditione inter fecoorta,non nullos cities tube cxpulerc,qui fuerât eiedi ad certu ufcp tempus uirib.fiiis in nixi reditO fibi moliri conati funt. Vbi multis ac uarqs niodis qfitis cQda fibi

nequicquàm

-ocr page 452-

i9s DiodoriSicuü

Oro nequicquàm tentari indent, Thcbanos orant uti copqs fuis opem ferrent ad pios/«tigSt. fe rcdiicendosqiiibus permotiThebani duAain Oropios expeditionepo-tiuntiir iirbe,ftadia^ feptem procul à mari earn rei-noucre,ac pcrcerta tempo ra illis permifere,ut inftitutis lenibusqûe fuis rem gererent. Póft impofito eis adtniniftrandæ rei modo, Icgibusqûe datia, agrum ilium Bœotiæ ad feripfe-runt. Dum hæc geruntur Lacedæmontj inter mul ta alia quæ fuccenfebant , Elijs,hocinprimisobijcerunt,quôd Paufaniam Dcofacra peragereparan-tem prohibuiflent,tumin ludisOlympijs Laccdæmonios in certamen ad mitti noluiflènt. His caufis commoti bellum illis indiccrc decreuerunt. Decern itaquelegatis ad eos mifsis primùm poftularc, aciubere, uti uicinas cir-CLim urbes fuis quamcp legibus libéras, fuisep inftitutis adminiftrari finerent. Ad hæc pecuniæ in bellocontra Athenienles impenfe parte pro forte, quod hatftenus non feciftent,contribuant.Hæc omnia moliri quærcndo fibi Icgiti-Lâcrd^monif mas occafiones, at que ucri fimilia iufti belli initia prætcnta quadam confilijs Eitjf bel ûin» fuishoncftate.Renuentibuspalam poftulataElqs,amp;infuperimproperanti' fcrutih bus, quôd Græciam feruitute premerent, altcrum regem Paufaniam cum quatuor millium excrcitu in eos proficifei iubcnt,qucm in expeditionem prodeuntem ingens militum manus ex omnibus ferme populis urbibusep fo cijs fecuta cft,exccptis Bceottjs,ôi Corinthtjs,qui rcrum indignationc,quas à Laccdæmonijs licenter nimium,patrari confpiciebant,eo beîlo abfucre,contra Elim fufeepto. Paulànias itaep per Achadiam iter tendens, inElimTraij-cir,SCcaftcll3Lafioncm per iter capit. Póft duiftis pcrualles amp;umbrolàmon tium copijs,quatuor urbes in fidem accepit.Thræftum, Alium,Eupagium,amp; Opuntem.lndecaftris ad oppidum Pylum admotis,quod aberatab Elide ad feptuaginta ftadia, protinus hune quoq? locum capit. Mox in ipfam con-tendens Elim, in collibus transflumen caftra pofuit. At Paulo ante miftàab Aetûlis focîjs auxilia El q acceperant elccfti roboris mille uiros,quibus locum ludi defendendum tradidcrant.Tum Paufanias cum locum oppugnareado-ritur fuperbein hoftium cOntemptum,amp; ueluti compertû haberetElijs baud animum fore contra in acicm prodirc.At Aetoli repentefimul cum magna ci uium manu erumpentes,ingcntcm Laccdæmonqs terrorem incuflere,atcp fu pra ciuingentis eorum cæfis, hand procul abfuit, quin caftris boftem fpolia-rent. 1 uncobfidioàPaulàniafolutaeft,Conlidcrata poftrei difftcultate,non abfcp fumma difficultate pofte capi urbem,agrum dijs facrum depopulabun dus pcrcurrit, cuneftaep rapinis diripiens ac uaftans, ingentem inde prædam contraxit.Ingruenteiam hyberno tempore,locisaducrftisElim idoncisca-ftcllaSCoppugnaculacommunijtjibi^dimiftb idoncopræfidio,Dymâipfc Hionyfius fei cum reliquis coprjs in hyberna concelsiulntcrca in Sicilia Dionyfius iam Si-plum priemu^ culorum dominus, ubi quæcuncp ad dominationem pararct, fortuna propi-tutaduerfus fia cuntfta fcexfcntentia,confccutum uidet,ftatuitbellum Carthaginenfibus ^eiiculA, moucre. Cum uero quæ ad id ncceftària forent non dum fibi fatis paratacer-neret,tcgit confilium nihil intcrca ftudtj,remittcns,quçcuncp âd pericula,mo m en taep fortui ta, quæ futura uidebatur, ufui fore conlpicatur, cuneftaprofe-quitur. Igitur in Attico bello cum uidiftet urbem à mari dudlis in mare agge-nbus circumuallatum ob claufamcpmunitionibus, ucrebatur ne forte fimili-ter coardlatus obfidcrctur,atcp interclufo undicp exitu, in rerum adduccrctiu' penuriam amp;nbsp;difficultatem.Peroportunè enim fita cernebat ea loca, ubi ciuiS cœtus confuc(cebât,quæ Epipole uocabantur per Syracuiànâ urbe Qiiapro ptcraccerfîtis architeclis, excorûfcntentia ita uti neceflàriûuidcbat decreuic areas muro oEs munirc, qua nunc murus apud fèptiportiQ ducftusconfpicit. Hicnâqt locus Scptét.uerfusfpe(ftat,undicppcifa,prpcipiticp rupefubnixus, parte exteriori uix ob afnitatê accefsibilis. Cupiens igit eâ côfeftim munitio-nem

-ocr page 453-

bibliotîiccæ Iib. XlIII. 397 ncm cdiici, turbam ex agn's nndi'cç contrahit, quorum ex ingenti multitude ne quofcunqt ad opus cermt idoncos delcgit uiros ad Sexaginta milha Vegt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

geti corporis,quibus locum laborandum,qua mœnia ducerentut îèqua, cuû 4ne porcionem defignauit. Ac per fingula lladia Archftèdios open' præfecit, ^per iugera inftituit opiKccsex turba uulgari ducentosin fingula iugera,; qui duccntibus opus adfifterenqlmmenfa præter eos multitudo, pars ad ex-findcndos, ait) quadrandos operi lapides. Sex millia iugum boum oportu-nis locis paraueriqad conuehendam materiam.Magnam fpecflantibus admi-fationem mouebat tanta fimul opificium miniftrorurncp multitudo, fernen-tibus omnibus,ac properantibus certatim munus exequi de mandatum. A-dcrat quocç nunc his nunc illis partes per littus ad omneà Dionyfius, ftudia-qûelaborantium alios hortando, increpando alios,ad iuuabat,mâgna præte •■eadonauincentibus opera laboreqjproponebaqduplicia architccîis,aliafe otfum artificibus, turn rurfus operarijs amp;nbsp;miniftris alia, nec mora cuiquàm, Uecintermifsio fiebat ipfecum amicorum catcroa fîngulos dies open' incum ^ere,omnia circumire,lefelaborantibusoftcndcre,nonnunqüàrii defatigatis fuimct minifterio corporis in operam fuccedere: Poftremô imperij maieftate ^pöfita inter opera uerfarfnihil Grauis nihil uulgaris minifterq reculàrc,rum bboriofifsima interdumfubcundo,cæterosad lîmilemtolerantiam prom-ptos,reddere.Quare magna certantium inter feftudijscontentioneprouehe natur opus,nonnulli quocp laborem diuturnum,in certam trahere nodis par

J tanta ftudij oftendendi ,duccndi^ operis inuaferatambitio multitudi-nem, Qiiare fupra quàm cuic^ credibile foret uigefimo, quàm cœptum fue-gt;'at,die pcrfedlum opus conftint,muro in trecenta Radia jprotracfî:o, tum corn-nienfa infublimeftruefubnixèfirmatis adeô compadisœ coagmentis utade Ptus fîrmitatem murus fuerit inexpugnabilis.Nam turribus cxcipiebatur crè “fis eminen tibus admodum,quæ quadra tis apprime in quadrium,lapidi-l’Iis extrudæ ftabant.Eius anni curfuperado,præfcdus erat Athenis E^œne tus.Romæ fex tribuni confulari poteltate crcati,P, Cornelius,C*Fabiüs,Spu Rus Nautius,C.VaIerius,Mannis Sergius St:lünius lücullus. Eôru tempelta-

Cyvo Satraparum orac maritime duci Principiép iam pridem ftatutum erat nbsp;nbsp;nbsp;appiri^

contra Artaxerxcm fratrem arma mouere,nam prçterferüorem adolefccntis aducrfus adhuc ætatis,erat ingentis natura fpiritus,cuiufqj laboris b cil ici paticns.Pôft fniremfuui» ubimagnam fibimercenariorum fatis manum contracRam uidet,quæqî ad Artuxerxem^ educendam expeditionê idoneècôparauiiïct omnia, multitudini rem ipfam aperirehaudqua^ conliliûfuiqfed callidemultafimulando caufashoncftas præferqeas fe copias in Siciliam traijccreparare ad quofdâ debellandos, qui à rege defciuerint tyrannos, tum legatos mißt ad Laccdæmonios,qui beneficia commemorarcnt eis in bello contra Athenienfes à fe collata, orarcnt^ ut auxilia fibi uicifsim focia uellent ad id quod parabat bellum mittcre. Lacedæ monrj contemplati rem rationibus fuis ufui futuram,decernunt auxilia CyrO mittcnda, nec ulla fadla mora legatos ad clafsis lüæ prætorem nomine Samfi dimittunqqui mandent ei quæcunq; Cyrus imperaflet exeqiiatur.Dudlabat autem Samus quincp SC uiginti triremes, qui mox in Ephefum ädnauigäs ad prætorê clafsis Cyri paratum fefe ofièrtilli ad munia Belli fimul fubeunda.Pe dites præterea odtingentos miferc,Cherifopho duceconftituto.Clafsis ucro Barbaricg gerebatimperiüTamus,quinquaginta triremes dutRans apprime inftrudlaSjConnauigantib.una Laccdemonijsdmpellebantur remigqs clafies perinde ac Ciliciam petere contenderent. At Cyrus delcdlu ex Afia habito,in gentes inde copias contraxit,mcrcenarios item condudlos habcbat ad trede ctm millia,qua uiïSardib.coada certos perlas fibi geteacfiirpe cognaros cö ftituit,quib.Lydiä Phrygia^ curare munus efiet.lonie uero Aeoliçcpitê locis finitimis Tamu pFecit amicö fibi fidû,genercMemphitê,ipfe uero cüexercitu

ueluti

-ocr page 454-

j98 DiodoriSiculi

kiti Cilictam Pifidiamcp iiérfus iter tendcret, proficiicitui', rurhorc pafsim dû uulgaco adtierfus nonriullos earum gentium incolas earn expeditionem du-ci,à quibus defcitum à rege fuijlîèt. Habebat autem in uniuerlum ex Afiæ de-Iccflu militum ad(eptuaginta millia» Necnon exPeloponnefo, reliquaque Grgcia mercede cofidudos ad Tredecim millia.Peloponnefijs dux eratidem ptis Achæis, Clearcbus Lacedæmonius. Bœotios dudiabatProxcnusThe-tanus.AchæoS Socrates Achæus.Thelîàlus Meno Lariflàeus praserat.Barba rorû tribunatus SxL decuriae reliquic^ particulares magiftratus. Perfis diftribu-CyrlitJuerfut ti gubernabantur,penes uero Cyrum ipfumfijmma impertj conftabat,quidu fratrem Arta cibus folis rem aperucratcontra fratrem copias ducere, quodidcircouulgo xerxem profe turbeep, oCCultum efle uoluit, quod admodum uererebatUr ne eo diuulgato milites gt;nbsp;tum ob illius expeditionis difFicultatem, turn metu copiarutn fratris deterriti,cœpta fua deftituerent. Proindcperiterprofpedlans quod futurum eratjCUram militu diligentius habere, familiariter inter ca teruas uerfari, com-muncm facilemcn cundlis fe prxbere,ubic^ affabilis adeffè ue(fligalïbus,com meatucp fplendido abundo alere,amp; cxplere multi tudinem omnem,3tqucita beneficiis confuetudine, artibus denicp omnibus, exercitus totius ac priuata cuiufcp Itudia fibi conciliare, obnoxiosœ omnium animos habere molieba-tun Poft ubi tranfmifla iam Phrygia lydiacp, locis item Ciliciæ finitimis, ad montes peruentum eft,eiufdem regionis portas uerfus, quæ in Ciliciam mit-tunqiter tendit,qua aditus eft anguftifsimis faucibus,idemcp prgruptus,in ui ginti porreeftus ftadia,quem uafti hinc atep hinc montes miræ al ci tudinis cia-gunt. Ex utriuftp montislateribus murus hinc inde ad uiam uftp perdudus, mediam coardatfemitam, in qua conftrudat funt portæ, Tradudo perbas exercitu euafit inTenebium, locum uticp nulli omnium qui in Afia confpi-ciuntur pulchritudine inferiorem. Hac profedus Tharfum amplifsimâopu-Icntifsimam^ Ciliciæ urbemcontendit, quam facile in poteftatemredegit» Syennefcm autem Ciliciæ principem,audita hoftium ui ôc magnitudinc,ltu-por ingens inualit,cum fe tantis haudquaquàm pare uiribus cerneret. A Cyro mox accerfitus, accepta fide, ad eum accedit, à quo cum uerum belli illius propofitum didicifter,fpopondit ei fecum una munus fuft^turum, unumcp ex filtjs ad Cyrum cum idonea Cilicum manu inftrudû mifit, uir cnim mente ingenio callido præditus,filium altcrum clam ad regem ire iubet, qui nun-ciet 111 i quantæ fiatris in fe dudæ copiæ, fe haud (ponte quidem, led inqi-tum cum Cyro focietatem iunxifle, beneuolentia nihilominus priftina, ani-mocB erga regiam maieftatem conftanti obnoxioep perfeuerare,quod uerum nefit,fimul aeper occafionem licuerit, incundanter déclara turum,Cyrocp re lido ad partes regias tranfiturura. Cyrus interea uiginti dies tarfi commora-tus,exercitum curauit.Pofthæccum indecaftra moueret,mox eius quod erat fulpitio cœpit inuadere multitudinem, Artaxerxi fratri à fratre bellum inferri. Qtiapropter meditando (ècû quifep, repetendo^ longifsime quæ fibi legenda erant itinera,turn gentium hoftium multitudincm, per quas medias uiam manu parare oportebat, extreme prope metu defperationeep defigebantur. UiilituM fedi- Diuulgatum iam enim eratin Badra ufcp peragrandu efte iter exercitui qua-tionem pdc4t drimeftre turn fupra quadringenta armatorum millia à rege coada quo terro Cyruf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re correptis omnium animis,multa moefti conqueri,fimuTindignantes infen

fè in duces quiftp fuos srauiter in fremere,iâ ftringere gladios, ac ueluti in (a-lutis fuæ proditores fele ulcifci parabant, cedes^ foeda ducum fada eflet pec 'tumultum,nifi Cyrus procurrens, orareomnes,amp;ambiretumultuantes cœ-piflet,amp;ab ira iam prope patrati (acinorisauocaflet,obteftando non contra artaxerxem , fed aduerfus quendam Syriæ làtrapam id belum moue-ri,cuimultaiuranti,pollicentique milites accipere^acceptoque maiorefti-pendiopacata iracundia in priftinam cum diicibus beneuolentiamreuoca-

ti rem

-ocr page 455-

bibliothecæ Lib. XIIII. 399 kt rem perfequiintur. lampropc totam Ciliciam tranfiiieratCyrtis,ätqncad extremam peruenerat urbem nixta mare pofitam quiim ecce clafsi'S eodem temporeLaccdgmonijs remigrjs ad erindem locum appullà milites exponit, qui progrefsi cum in Cyrum incidilîènt, ei mox qua fpartani erga eum bene-uolentia client exponQt,quantocp ftudio rem ei prouehi 8^ cuperent,0t^ opera fua curarenuTumodingentos peditcs cum duce Chrifopho expolitos tra dunt,hos palam fimulabât à priuatis Cyri amicis miflbs eflemercedecondu-dos. Cgterum re ipfa nihil eiulmodi iniulTu magiftratus inconfultisue Epha ris patratum fucratNecdum enim Làcedæmonijs idoneum,futumcp fatis ui debatur,ut fe palâ régi hoftes oftenderent,fed magis confilia tantilper tegen-da, donee eius molis quo demum momenta forent inclinatura com perte di-feerneretur. Cyrus edudis copqs Syriam uerfus iter ingredituf, pfætoribusép clafsis mandat, ut proficifeentem exercitû iuxta adiiauigando confcqueren-turcum tota clalRx Poft ubi ad eas fauces profedus eft,qUæ portæ uocantur, locum defenforibus uacuum depræhendens, ingentilætitia geftire ccepit,an Xia naneß prius cura,uexabatur,nequo forte præoccupatæ præfidio teueren-tur.Eius enim loci natura amp;nbsp;finis aditu coardato cofttinetur runibus undiep prajruptis,ut parua admodu manudefendi pofsit ab omni ui t Nam duo pro-Ximi inter fe hinc indc montes exurgöt,alter äfperrimo fubnixus chio.In ipfo Hero incipit uia? pars.Alter eft circa ilia loca, uocatus libanus Porrigitur uero ad Phœnices Médius inter montes locus adTriaftadiaprodudus,ftimmope te munitus, quê porte ad angtiftifsimas fauces conftrudae intercludUnt. His angufttjs tuto tranfmifsis Cyrus,reliquam claftem dimilit, utin Ephefum re-' diret,cum nullus eius per mediterranea iter faduro ufus fore utderetur.Perfe Icdo igitur uiginti dierum itinereThrapfacum applicuit.Hæcurbs iuxta Eu phratem fita eft: ibicß quinep dies commotatiis fimul copias ex itineris labo-terecreat,fimul militum ftudia fibi conciliate ftudet, propriasep Sl obnoxias teddere fuis ceptiseorum uoluntates,rerum ncceflariarumcopia fingulos totnmuniendojpraedacp 6lt; rapinis explcndo,fimul ac effedos idoneg perfpi citjconcionem aduocat,nediutius fufpenfos trahi ôporterc ra tus, üertim ex-peditionis illius confiliûpatefacitacreclamante atcpaduerfàntefermonibus exercitû,coepit omnes orare,nc fe deftrere uelint,multa polliceri alia poft ma tora datura dona,modo ipfi pertolerare fufeeptos labores/ôrtunàmcp fuften tarefuam in animum in duxerint,fimitl ac in Babyloniam peruentum fuerit, fingulis per capita quincp minas argenti diftributuru.His oblatis in fpcm ère di milites, aflenfi funt. At Cyrus fimul ac exercitus trans Euphrate traiedus ftetitjperpetuo inceflu Babyloniam uerfus contendit.Vbi ad montes qui Ba-bylonicis campis obtenduntur peruenitjftatuit ibi fequentem exercitum op-periri.Iam pridem uero Artaxerxi,regi compertum erat,quod à Pharnabazo clamfigniheatum acceperat,arma pararicontrafe àCyro fratre,turn audito eius aduentu,utpote cui iam cunda parata étant, copias undicp arcefsiuitad exitumMediæ.Pôft ubi exindis amp;nbsp;alqs quibufdam populis accitos diutius morari ob locorum diftantiam SC itinera longa iiidet, edudis qtias lam con-tradashabebat coptjs, obuiam Cyro properat Exercitum dudabat connu-meratis equrtibus haudquadringentis millibus inferiore,tieluti refertEpho-rus.Vbi campum Babyloniæ euafum eft,caftris adEuphratem pofitis,ftatuic ibiimpedimenta relinquere,nam audierat hand procul hoftes abefte: quorum inuida ferociaamp; infuperabilisaudacia quamfama quoquediuulgan-doauxetat,eiformidolofa erat,foflàm igiturfexaginta pedcslatam,cuius tradum decem millia pedum produxit. Hanc circum currus, quos fecum duxerat, difponit in mûri Ipeciem compados, relidis itaque intra hanC munitionem impedimentis , SC imbelli turba cum idonco præfidio iplè cumexpeditismilitibus exercitû procindo ptopinquis hoftibus occurrere properat.

-ocr page 456-

400 Diodori Siculî

propcrat Simulac aducntantem rcgis aciem profpexit Cyrus,fiios arma cxgt; pediie iubet, ordines agmina inftruit, dcxtrum cornu fecund um Euphra-tem producit, ibi pcdites Lacedæmonrj nonnulli cxmcrccnarfjsftatuuntiir, quibus omnibus dux præficifur Clcarchus Laccdæmom'us cui équités cxPa phlagoniaaccerfiti iungunturfupramilleialtcrum cornucx Phiygqsódly-dijs conftruó:um,inquo C!rcitcrmilIeequitespofiti,quosdudabatArideus, Ipfe Cyrus mcdiam aciem tcnuiqfortifsima dcleifle iuucntufis circunftipatus cohorte. robur præterca Pcrfici dclcdlus, rcliquæcp manus Barbaricæ ad de^ cem millia præcipuae uirtutis in agmen fuum collcgcrat:præcedebant autcin eumin fronte agminis ucdimiiie cquitesarmis equiscpprac cætcris inftrir-ó:ifsimi,thoracas habebant optimos, gladijsqj Græci latera dcxtras^ munie bant. At Artaxerxes ante aciem SCordines omnes currus falcatos inftruxit Cyri cr Artu- baud contemnenda mu!titudine,Perlas cornuum duces conftituit,media fe-Kerxifpr^l/H. fe in adc cooperuit cum quinquaginta millibus præftatifsimi roboris. lam conferreligna inftrudlg acies parabant,ôd uix tria inter fe ftadia phalanges ab erant,cum Græci decan ta to de moreparaneprimumftipatimeumfiTentio procederct deinde fimulac intra telt iatftum peruentum elt, repente ci tatifsi-mo curfu effufi,in hoflem rapiuntur,ut à Clearcho Laccdæmonio facere iufsi fucrant. Necß enim ex interuallo remoto curfum petendum cenfuit, quo ui' res agminis fruftra effunderentur, fed feruanda in certamen uegeta corpora: turn ex proximo breuiq; impetu procurrere confilio idoneo, uiui^ præfenti necc(îàrio,quo propius adis lagittarum idlus, aliacp tela euolantia lubterfu-gcrentur.Simul ateg Cyri acies regijs coprjs conleri coepit, tanta in cos tclorS nubes conieifla præcipitauit quantum concipereeftexagminequadringen tis millibus hominum conftipato.Sedbrcuis ca inter fe certaminis dimica tio fuit,mox cfRilis telis iacu!isq3,res cominus gcri coepta,gladijs ftridis confer/, agmen agmini, cohortes cohortibus,uir uiro concurrcrc. Laccdæmonij unà cum reliquis mercenarijs repente primo congrcflir oppofitam agmini fuo barbariem perterrucrc,tum fplcndorearmorum inlpcdo, turn corporeagih-täte confercndic^ arte, amp;nbsp;dextras glomerandi mira ccleritate amp;nbsp;promptitudi ne.Enimuero ilhs corpora breuibus armaturis obtedla uulneribus parcbanf, turn plcraqi ordinum leuisarmaturæ nudaiuftis præfidqspropc,detcdacp hofti offerebant.adhæc infuetos inexpertosep pugnæ, haudquaquàm facile erat ad incumbens periculum obfiftcre. At Græcis contra diuturna Pelopon riefiaci bellicertamina dura reddiderantmembra, dextras inftruxerant,anb rnos ad contemnenda pericula expertos efferarantJta his omnibus,peritia^ fuperiorcs,cum mereCnarijs hoftem contra le congrefliim,mox in fugam uer tunt.fugientes coiifeclari pergunt,magnamqj Barbaricæturbæcædcm fa-ciunt. In media utraep acie forte conftiterant ambo duces, quibus interfe de-cernere de imperio ftatutum crat. Ita re comperta utrumqj impetu ingenti a-gmen agmini aduerfum concurrcrc ferociter,obnixecp dimicare,dHces ipfi al teralteriinfcnfius obfiftere, fefe uicilsim per ordines exciendoa’d lîngularc certamen prouocare, cupientesinterfepugnamdccerncre, tumepuilumcft fortunæ rurfus regno in medium pofito germanos per ambitioncm nefarijs accingcrc gladrjs, renouando uetuftû illud ex horrendi fpedlaculi cundist^ feculis deteftabilis memoriæfacinusEtheoclis amp;Polynicis,quodàtragœdis cclcbratum extat.Ex medrjs itaep milibus in medium campum progrefsifra-CyYUsfrAtrë tres alter altcrum impctcre:Tum Cyrus irruentem in fc fratrem præoccupare uulneïAt, properans, contortam procul haftam in eum uibrat,ncc abfuit idui fortuna, rex uulneratus humi profternitur, quem focq confeftim fublatum ex acie ex-tulere.In cius locum Tylàphrancs Perfa ex tcmplo fucccdcns,hortaturagmi-na,concitat^fortifsimum quemep in pugnam.ipfe inter primos ftrenuedimi cando, hoftes^ læuirepergit, ueluti regis uiolati manultragcm ulturus, atqi

-ocr page 457-

bibliothccæ Lib. XlIII. 4.01

catenia dclc^bTsimn? ninentutis comi tatus, hitc ilkic ad otnnia loca procin re-re,fnagnamc^ c^’dem ftragemcp hoßiutn ederc, atqj ita fortib.gcftis facerc,«t prociilacieseiusfigriiirrumpenn'suim agnofccrcnt At Cyrus fuccelîuuicto-' rite clattiSjaginen luum mox in côtcrnfsiinam hoftiuni acicin !nduc(t,atq'gt; ini-tiôpropcnia r3ptusaudada,!ncautius^itrumpendo,magfiatn hoftium lira-gém faccrc. Poft dum uiolcnturs rurfus pcricîicaii pcrgcrct, nullo profpcdo pcriculo ab incogniri nominis qnodam uiro Pcrfa, per obfcruationcm kctali lâu uulneratus concidit. Eo mortuo, regia acies turn uiolcntiorcimpetu pii-grtam intégrât, acpoftrcmo multittidineiimui-o^audaciaiam fupcrioresbo-nemfundfitproHigantcp, Parte altera CyrifatrapaAridaeus, ordinibuscertis prefedns, principio Barbarorn irriientiu agmen repuîcrat. Poft ea phalange longius porrcda,cum ab bofte cirenuentus teneret,audita Cyri morte,cö fuis militib proftfgitin quândâftatioriêfuam,quofibihaud inrommodû erat iele •recipere, At Cira rebus côfpiciens mediam aciem tufam,reliquosqj focioruni turbatoSjiamadfugatri fpedarcdcftititabinfedatione,cÔtradisc^inunûmi litibus,aginincflipato cöfiftercj acüetcri ne cÔucrfa in fuos hoftium multitu-dinecircûuenti Giçci pereantomnes. Atagmina regia moxfugata quycôtra fteterat acic,primû ad Cyri impedimenta diripienda feruntur. îXift node iarn furgente ftipati in Græcos irruunt : ilÜ collédis uiribus ftrenuê intrepide'p ir.. ruentem excipiunt hoftem, reftaurata tp ibi pugria ferocifsimèdimicari ccep^ tummec diu Barbai molem uimcp agminis Græci fufferre ua!uerât,breui pue cipitifuga rapiuntur. At Clcarchi agmen magna caede hoftium fada, ubi isni nûdisumbradenfaricoepifretjfefêrecipiuntjtrophæum^crigunt.Tumcirci ter fecundam uigiliam in caftra properant. Pugna tali euentu certata tecidere fx acie regia fupra quindecim millia, quorum maxima muîtitiido ab agminc Grccoamp;^ mercenarrjs obtruncati funt. altéra ex parte in a^ine Cÿri ci, citer milliadefiderati,ineocertamineGra-cum nullum cecidifte memoriæpfodi-tuminuenio,p3ucosuulner3tos. Nodistnitio Aridæus quem inftationem ‘•^'^fbgifle fupra diximus, nuncios ad Clcarcbvni ir.ittit, fcoüatun uti t um coptjs ad eum fe recipiat, quo per maritima rrancieiitcs loca iundo ftmul ag-îTi'ncferuari pofsint. Mortuo Cyro,uiribusq;rcgiisiam fuperantibusingenti fnctUjtrcpidaq; follicitudineageb3ntur,quôs Artaxerxis regnum inuadere, uiolareçp arinis audacia compulerat, Clearchus aduocatis ducibus præfedis que ordinum,confultareccepitunàdcprælcntirerumconditione:quibuscirca hæc intentiSjôC magna occupatis cura,accedunt à rege legati,quorum pnn ceps eratuir Graecus nomine Phalenus, genereZar^ynthius.Hi in conuentu Graeci Artu addudijinquiunt.EIçcdicitrex Artaxerxes,quandoquidem Cyrointerfedo xerxi dedere uidoria potitus (um,arma tradier,ad eius fores concedite,ibiq3 molimini fatis fe rcLufunt, «niftudtjs facerc,eumc^ uobis conciliarc,quo præmium aliquod ab ipfó referte ualeatis. His perlegatos didis,fin, ile per milites quofe^refponfum datum, quale Leonidas,quo tempore defenfans aditus adThermopylas à rege Xer-xe nuncios âb armis dilcedere iufsit, quibus tum Leonidas regi ait, referrent, fibi uidcri,fi regis amici futuri eflcnt,focios armatis dextris, quam inermi corpore potiorcs fore:fin fibi cum eo pugnandum eflet,fortius cum armis pcricli taturos. SimilircfponfoaClearcholegatis,ProxenesThebanusfubintulit, nunequidem cæterà cum nobis cunda fint crepta, fob's cernihs in dextris Hires attç arma reftitifte : donee in manibus hæc ftrida conftiterint, uiam nobis aliquant faluti pofl'einueniri, opem'que à uirtutecuique (ua dep öftere licere, fimulatquepræfidia dextris (iibtrada,fruftra tumnudaeuirtutisauxiliaimplo taturos, proinde feiubere regi référant, fi quid atrocis in Gra’cos conftbj rex inieritjCumhis aduerfus cum periclitando faluti communi opcm quæfituros, Feruntquoque Sophilumunumexhisquiin magiftrafuerant,dixifte régis mandata fibi non mediocrem attulifle admirationem,fi fc rex potiorem Græ-

Cc cisfenti

-ocr page 458-

4OÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

cis fentiat, audcat dctnum rum cxercitu inuadere, Si qux tradi poftuïatarma hoftris per uim dextris extorqueat, fin orando per blanditias id impetrare ten lat,proierat priusquàm nobis parem pro hoc gratiam fit relatiirus.Sub his So crates Acliinus dixit,uideri fibi regem ftupideadmodiim inconfuket^agere; quæ à nobis tnquit fibi tradi exoptat, ea repente depofcit.tum poftquam bate tradidcrimus, imperat ut queramus quid nobis dignum pro his tribui poftuic mUs Poflremo fi ell tarn rerum ignarus, ut uicflores pro uitkis ducat, Überisç iubeat imperata facCre, defeendat in aciem cum fua tanta turba, diicat^ utro-rum fit uidoria. fin nos cum palam uidores cernât,dolo mendaeijse^ tentarc , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adortu s eft,quonam deinceps pado de pollicitis eius credemus^His relpon'

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fis nunctj dimifsi abiere.CIcarchus cum focqs inde profedi,ftationem uerfus

iter contendun t,quo feruatæ à pugna copiæ concefferant. Coadisin euin Io* cum uiribus omnibus, confilium ineunt de petendo mari defeenfuep ad ea lo ca,fibi profedio tutifsimaforet. Vifum iracp eis haud eadem quo acceflerant ob difficultatcm 3C incommoda regrediendum uia, quod eius Jongil simi tra-dus,maxima^fpaciadefertalateincultaquecnent,quanccpromptius quiC’ quam aderat quo cônfugerent, nec unde commeatus copijs fuppeterentur. Tandem per Paphlagoniam tendCre potius commodiusep iudicatum, quod fimulatqi dccretum conftitit,per Paphlagoniam itcr ingrediuntur, breueiter facicntcs.ut eadem opera de commeatu fibi profpicerent Poft ubi rex mebu» cx uulnere habere conualefcerecp capinet,percundatus de hoftibus, accepit omnes iter ingreftbs abirciquos ille metu fugere exiftimansjconleftim copijs Artx)i»rm edudis proficifeentes confedari magnis itinerib.pcrgit,quosqüödlentèpro Srzcof perfe grediebanrut nodeiam obfeura tandem aftequituncaftra haud proculab hO' «Kfuf cum cif ponit : fimul atc^ exorta diés Grgci copias in acicm educunt dimicatuîi,c3 com^onit, nbsp;pnmum modo fieret ab hofte pugnandi copia. Qiio infpedo rex per internS

cios trium dierum inducias in prüfens componit. nbsp;nbsp;Per eos dies multa inter

fe mifsis ultro citroCp nuncijs de compofitione Si conditionibus agitando: à' dem cönuentum eft utipfe agrum regionemep illis quietam amicamip prjbe* ret,ÔC qui eos ducerct ad maredaret,trâfeuntibuscp uenalia exhiberet: ö^mer-cenartos qui fub Clearcho Aridçocp eflènt, omnes fineret incolumes, modo ab iniuria illi abftincrent,permeare per regioné His copofitis cü primSad iter continuandu fe coparant,copias rex Babylonê reducit,ibkp rationeillorfi habita, qui fortia Si data in certaminc facinora ediderät, unQquencp pro meritis cxornat,pracmiadiftribuêdo. Tifaphernclôgc fupraomnes fortifsimèfeciiïc primßtp habendi] iudicat,inde ingêtia illi dona dat, tiliamcp fuam cöiugio de* ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpödet,ac deinceps inter amicifsimos femper primöfidifsimü'i^habuit.lmpC'

rium prpterea fatrapasep tradidit illi getium earü,quib, antea Cyrus frater prç* fuerat.Tifaphernes autc cognofees rege infenfo animo in Grpeos efle.pollicc tur fe facile cudos interepturum,fi copias fibi tradidiftet,pacêcp c5 Aridço clâ côpofuiflet,ab eo Grçcos omnes per iter proditû iri, Regi cÔfilium placuiqac fortifsimos quoftp ex toto exercitu quos ipfe elcgiflet tradit.Re coparatacon feftim nücios Tifaphernesadhoftes properareiubet, qui dicant Clearcho cac teris^ducibus,ut placea t ad fe uenire,habere fe certa,quae corä exponi opor-teret.Tum duces ferme omnes cum Clearcho Si decurionibus,uti par uideb^ Tippfcfr»« tur,ad Tifaphernem iecuri fraudis ex militibus accedunt;ducenti qui ad cme* Gwcorttw ƒ« dos commeatus Si uedigalia conuehenda ireparabant.duces fequuntur. Ti* cespcr/idècc faphernesducesipfosintra tcntoriafuauocat,decuriones interim proportis cidii. extra uerfabätur, repente intra acceptes duces fraude compofitaTifaphernes capft,atcp iniedis uinculis Gmul qiiibus mandatü erat obtrGcant decuriones: altj reliquos qui adforu uenerât milites 3dorti,cpdunt:ex quibus uniK elapfus ad caftra ^fugit perpetratu barbaricis infidtjs Si fraude fcelus cladêc^ fuorS nS ciat.Qiio perculfi omnes,ad arma côfufi,quippenuUoduce,concurrunt.Poft

-ocr page 459-

bibliothccæ Lib. X1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 oj

ubi cundla circS diutius quiet3,nec ab u!Io fc infeftan indent, curas ad rem co-fukandam conuertunt,duces ex numero multos deliguac, fumma imperij re' rumc^quot; omnium deferinit Chirifopho Lacedæmonio. Igitur rebus compofiti's agmmeaditerdirè(ffo,(iua ßbifadllimum tutifsimumcpcernuntiterin Paph lagonlam cendunt. A Tilapherne autcm uintftiduces ad Artaxerxen mittunt. Ilie rehquosomnes iubetjiecari, Menonem Colum dimittt iufsit incolumem, quôdfoiusiHefedicionibusfociosagitareColitusutdereturadprodêdos Grae cos idoneus. At Tilaphernes copijs paràqs Græcos conCediatus,tandem atti-gitjrfec iufta acie coiiatis (ignis pugnam cbmmittere aufus eft,ueritus defpera tionem de fa!ute,uirumaudacs3min(an(ainq^ extrema furentem.In iocis uero •dorteis obieruans occaüones omncs ex tuto laceflere, tumultuarijsc^ prælrjs cunda teddere inquiéta infeîîaqjconabatur,n(hil tarnen grauis detrimentiin-fiigere ualebat.Ita extremum laceiicndo p rocedétis exercitus agmen ad fines ufcp genus Carduchorum eftrnfedatus. Vbi mini infedando proHcere poITe uidet r ifapherneSjtelidis illis copias in Ionia ducere ccepit. Ata Grçcis.Car.' duchorum montesfeptem diebusgrauicumjaboreperuatiapericula traiedi amp;gcorum ré multaCp ab incolis gêteferâamp;immani damna perpefsi font, quod facile igna» ditus, ri regionis à peritis locorum infidtjs circumueni rentur,odia his cum rege per.-petua gerebantjliberi fuo moreuiuebâtmerfari mos erat à tenera çtate in labo tib.ôé Itudijs bellicisrfundis potifsimu exercebant faxaep alTucfcebâtintorque re maxima, nec nô QC (acula ametis, fagittasep arcub. infolitæ magnttudinis cuibrarc,quibus in Grçcos perfuperiora ioca quç occuparât côiedis, multos cadere,muîtos itê uulncrarût.Sagitt^riâc^ amplius lôgçduobus cubitis thora cas 2C (cuta facile perft ringerCjnec ulla uim irrumpentiû Ipi cuîorG arma fufîer-repoterâc.Adiuuabatidû ingëtium pôdus (agittaruex altoruêtium, quas ab cis tâtas aiunt côtorqueri, ut,Graeci rcccptas eafdê bamisep amétatas in hoftê re£orquerêt,acpro iaculo uterent. Peruafà igitægrèdida regione,perducunf adCentricêfluuium,quomoxtraiedo’intra Armeniamaccipiunt. Hui'usuï fatrapaeratTeribayus,cuicôfœderataamicitia côciliati,tuto région?quoc^

dlâperlegernt,itinere per môtes Arménie têto. Multa inter proheifeendsni Græà nhtr ei uedeprelienfijfummo inpericulo fuerCjparûq) abfuitquin obruerentomnes gc/«infeîiàn Turbatoenim primaaëre/aranixfènfjmècocîodeCcêdereccepitittautnuiio tur, meantibus impedimêto eiret. Mox perflâte atq? inualelcéte uêto iam dêfior af fidué magts ac magis ruere, folûqj altè côRernere, adeô ut breui côtedis locis omnibus,nec^ uiarû calles,nec uilâ prorfùs loci regionis'ue fpeciem aut fiturrt profpicidaretur adeô etiam prêter foli confufionem dêfitas cadentis niuislu-cem profpedumc^ circum omne occuparat.quo cafu examinati milites, quid caperent confiltj prorfus incertum habebant, c5 necp reuerti ad perniticm uel lent, neq; procedere propter niuium multitudinc polîenr. exacerbate magis amp;crefcente tempeftatis fæuitia, (uperirruere coepit noua uentorum uis flatib, niolentifsimis cum denfifsimo grandinis imbrcjcunda concutiente.Itaqj cor pora in terra demittere omni exercitus,uultusc^ protegere coadi funt.Cuml^ progrediatrocitasmali minimefineret, quoquiseplocodeprehenfusfuerat, eodem confiftere oportuit. In fumma rerum omnium difficultate SC penuria pofiti,diei illiusnodisqjfequentis afperitatem fæuitiamtç tolerauerunt. Sub dio corpora deteda obtjeientes, rigebant obftrida gelu exalto cogete membra,nec quietis nodeilla quiequam fuit, quod urgentis mali uis follicitos om nes reddebat. Aliqui incenfo igne uita eo præfidio tucrimôrtullis cûda præ(t-dqs opis'ueab feract petedæ adminicula funt adëpta, quib. extrema mëbrorS côtabuerunt. Vbi noxprpterîjt, plurima iumëtorûmultitudo frigorëenecata côparuiumuki etiâ uiri extindi inüëfi funt: multis fpiritus fenlus'p uegeti ade rât,fz coada gelu mëbra moucrenô licebat, Alijs frigus oculos oberepueraf, àlijs occurfus aims aciem uidêdi obtuderaualios penitus excæcauerat.Poftre

Ce X môcun

-ocr page 460-

404 Diodori Siculi

mo cü(5ïos ca pefiis afTumpGffet, ntfi paulG ^grefsi inuillas amp;' ufcoSéuafifscC rerö nccelîanarû copia rcfc rti,(b( ftabulis per ipecus cauas pofttis,artnêta gre gesl^ excipiebât.Domicilia fua uiri fcalis gradibusqj édita adibât. pecoribus herbe fœnûcp aliméta erât.uiris rerû omniû ad uitâ opulentia fumma fuppetc bat,8 dies in eis locis cômorati,Phafim fluuiû petiere ; ibi quoep 4. dies quiet! dati.Pôft Cbaorurn Phafianorûfç permeant agros:quo in itinere cô abincolis lacefsiti infcftarent,pugna côferta ,pfligant illos multa cçde:uillas5Cloca pro ftratorû occupât,frugib amp;nbsp;cçteris bonis refertifsima. Qiiindecim ibidieb.ad leuandû laborêcÔfumptis inde^fedi fines qui Chalcidêfium agri appellant Z.dierûitinerepertrâieunt perueniunt^ ad flumê nomineHarpagUm: cuius latitudo quatuor ftadia patet. inde per f afeutinos progrefsi uia plana iter te-nuere,in quo tres dies fefe exlaborerecrearût, ubi rerum omnium neceflaria-rum copia curati lunt,Inde poft egrefsi quatriduo curfu peruenerunt ad mas-nam urbem nomine Gyranafiam,ex qua qui locis illis imperabat, amicitia amp;nbsp;foederecum eiscompofito,bcnignèdimiut,comitescguiæprpbuit,qui eosid poftulantes ad mare perducerent. Indepercurfo quindecim dieru itinere (üb montem Chenium peruenere.ac fimulatcß marc cofpedum eft ab his qui pri mi procurrerant,repente in laetitiam rapti mirum in modum geftirc,clamorei-que ad coelum adeó ingentes prægaudio extollere cœperût, ut qui procul inter montana noces illas exceperunt, attoniti re noua fufpicarentur adeffeatep irrûperefinibus hoftes,illico^ ad arma per ea circum loca concurfum fit.Mox ubi acies omnis in locum ubi maria profpedari poterât,eua(î t, portêtis in cœ-lum palmis gratias dqs agere, perinde a c iam euafis deinceps periculis in tuto falutê haberêt.Ibi fecuri collate in unûlocû ingenti lapidûaceruo ftrucs exeis «ngêtes educGtjin quibus hoftium fpolia ftatuunt,cupiêtes eius expeditionis memoriâ monumêtis illis immortalê dimitti pofteritati. Tû uerô qui uipdux fuerat poculum argeteum ftolamcp Perficam donc dant,qui oftéfa illis in Macronas qua têderent uia difcefsit.Ât Graeci intra fines Macronû ingrefsi,foed9 cû illis cÔpofucre, quodqj fidei pignus certû utrife^ extaret, haftam ab illis de morcBarbaricamacceperuntjGraecâ tradiderunt.Hæc emfibi à maiorib barbarie! dicebât inftituta ad fœdus iungendû tradita,ccrtifsimac}? ea effefideitnâ furç figna. Superatis horummôtib. in agrû Colchorû deicéfum eft. Ibi côgte-ga tis côtra eos incolis undic^ omnibmanus côferunt, hoftêtç magna cum cae de fundunt mox colle quendâ occupât idonee munitQ,unde agrG circum late omnem depopulationib uaftare pergunt.prpdacp in eum locG undic^ côgefta magnis fefe opib.locupletât.Tum ingês alueariorû per ea loca multitude pal fimcôfpiciebafjUndefauos multo melle redundâtes multi adufum eripuerut, Mfl Jementi‘ quos qui guftarQt,in quendâ incredibilê cafum incidere. Nâ deglutito mellis ficum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liquore,répété in demétiam uerfi, humify mox ^ftratis extinéiis fimiles uidc-

bant:cumc^multos dulcedo ad edendû traxiflet,breui creuit^pftratorum eadé caufa numerus,nô fecus attÿ in pugna,^fligatis hoftib.ftragescôfpici lolet. Ea die repêtinp rei grauis^ cafus ftupor attoniti omnes exanimaticp.Procum bêtium quoep miferabilis côditio,quos pro extinctis habebât,dolor^jjiaéturç tâ infperatç pro fua quéiç forte frâgebat.Portera die qua ceciderant hora,in le omnes fenfumep redire cccperGt,primGcç uires,acpaulo port etiâ mente reci-pere,inde mox humo fefe attollere,mêbrac^ perinde affeerta habebât a tep illos uidemus qui forte aliquo ueneno poto periculG euaferut. Poft ubi corpora fa tis curata expeditac^ penitus ihres illis Euere, triduo Trapezuntëperuenemnt urbê Grpcâ, SinopeorG coloniâ,in agro Colchico porttâ,in qua50 dies ratiTplêdidè opipare'cp ab incolis funt accepti, facraq! herculi louiq liberator! apud illos pcregere.Ludos quoep nudis inter fe iGdis corporib.in eo loco ex-crcuere,quo nauê argo fama erat cQ lafone 8^ foctjs applicuiffe.Inde Chirolo-phû ducê ßyzätium mittût ad nauigia 8é triremes aduehéd3S,quêfacile id exe

-ocr page 461-

bibüothccæ Lib- X1111. 4oy

cuturum arbttrabant,qgt; uetufta amicitia cum Anaxabio Byzanti’ç clafsis prx-toreiundlus ferebat HuncinGeîoceimpofitum enauigarei'iibêt, ipfi ucrö in terea duas nauiculas aTräpezuntijs accipiuntjgtibernaculis remigqsq^ muni taSjBarbaroscpfintdmos cxcurrêdo terra mariq^depopulanf Dies igitxxx. Ghirifophum prçftolatijpôft ubi prêter fpë diuciiis remorari uidêc, amp;nbsp;cornea-tus iam penurta eos coepiflet urgere,Trâpezunte difcedunt,triduocp intra ur-bê Cerafuntê perducunt,que â Grecis habitabat, Sinopçoriim itê colonia, in qua dies aliquot cômorati,poft in Mofynporum gentê proficiicuntabi Barba ties undic^ côtracîla agmine in eos fado manus cóferunt,uidi barbari multos amifere, copulfisqp intra locum quendâ ubi domicilia habebât extruda turn-bus ligneis continentib.fetuebartt: quern afsiduis oppugnationib.opptignâ tes per uim cœperunt.Erat autem oppidulum illud circumuicinis eorum mu-nimentis Metropolis, in quo rexdomicilium habebat in locis eminêtifsimis, Mos auté regib.illis patruts ibi totam ætatem traducere, turbiscp inde iura edi da^daré.Barbarifsimâautê dixeremilites elfe gentêillam omnium quas per uieaflènt:quippe in propatulo cum muIterib.cöcumbere,fpedantib.quibuC-cuncßjfilios ópulenrifsimorum nucibus toftis ali, cundos ab infantia cicatri-t^ibus humeros acpedora diftinda proferre.Hanc regionem diebus s.traiece te:ei cohacrentê trtbus,quam Tibärim uocantlnde ad urbê Cotyorem perue-lt;^i,Grec5 Sinopporum coloniam,ÿo.dierum ibimora trada, totum^id tem- Swope, pUsfinuimisPaphlagonib.reliquifq,’circö Barbaris depopulädis deprpdädiC que datu. Interim miua funt ab Heracleenfib. ÖC Sinopeis nauigia, quibus öd téipfos et impedimeta omnia ucherêt,erat Sinope Milefiorû colonia in Paph ’sgonia olim dedudaj cuius magna apud finitimos populos habebat authori ^3s,in qua Mithrÿdates ætate nolira,qua cum Rom.bellû gefsit,prima fibi re-giam côftituit, Accefsit eodê Chirifophüs, qui ad triremes aduehêdas mifliis tedierat,re tamê infeda. Cæteri quoep Sinopenfes eos amicè exceptes hofpi-*ns curaueruntjôi tutos per mare trâfuexere Heracleam Megarefium colbniâ, t^lafsiscp omnis appulfa ftetit ad Acheruftam Cheronefum,qua fama eft,Her3 t^leain ex infernis Cerberum extraxilîe.Inde pedeftri itinere per Bithyniâ ten-^êtes in uaria crebraep peticula inciderunt. Inuâdebât em eos plerunqj incau-tos,amp; agmine per iter impedito ^cedêtes eius regionis incoip ad occafionem ^fnipinftrudijïgrecp^cederelaceisêdo adoriendocpdiuerfis fppe locis fine-bât,uix tandé in urbê Chalcedoniæ Chryfopolim recepti,tQ primû falutê iri tu to conftitutâhabuerunt.Exioooo. incolumesfupcrfueruntadjsoo. qui iam ptorfus periculorum fecuri,nulla deinceps iter repéllete dlt; fîicul täte, plericp in patria loca côcefsêre. Reliqua manus circa Cheronefum coadi,quandâ urbê Thracumlocis illis finitimam populati occupant.Igitur expeditionê Cyri cô-tfa Artaxerxéfratré dudum exitus huiufmodi diflbluit.Interea triginta ty râni quiAthenisregnabâtjppetuô aliosciuiumurbefugarc,aliosfupplictjsabfu-utere.Qup cûThebaniseflèntmoleftiisima,necæquisoculis tanta immanita têcôfpicere'pofîentjexules humane benigneep cxcipiebâthoipittjs.TûThra Thrdfybuîat fybulus cognomêto Tyrieus ciuis Atheniêlîs,àxxx.urbe fugatus,auxiliantï phylam locii bus clâThebanis, locum quendâ in Attica nomine Phyla occupât. Erat illud occupât, caftellum apprime munitum,diftans Athenis c.ftadia,fttu ita accôraodatum, ut maximam ad irrumpêdum infeftâdumcp omnia facultatê præbiturum uide tetur.Simulatcp fadum j o.uiri refciuere,copias extcplo in cos educunt,ucluti locum obfeniiri:accafi:ris adPhylam proximêpofitismultum iunxit.Quo ca fu multi coadi cum in loca cômodiora trâsferre fibi tabernacula r perarêt,pro xtmt qui id fieri cernebât,eos fugere fufpicatijfimul trepidare,uafa'cp colligere uâlt;p hoftê^peadeilCjUimcp aliquâur^erearbitrabant.Itacpcum caftra terror occupaflèt qui Panicus appellat,ea alio trâftulerût, GæterS jo. uiri exploratis Athenienlium ciuium ftudtjs côfilqs!^, cum ^Ipedum lïaberêt omnes illos.

Ce } qui à

-ocr page 462-

40« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

qui à tnïirii milliu oHm ftatu diflenfincc,nthil nifi têpus occaGortêcp obfcfiiär^ quodomtnationédifcuterent, fcfeexnrbem Pircum contulerunt, externis^ uirib.SC armis ui ta te per uim opprefsâ tenerc pergût.Elcufinos uero Salami nosep in criminidatesqgt; exulû partes fequerent,necarûtomnes Stmul dûhçc gerunt,magna exiilû munusadThrafybulûcôfluit Atjo. uiri tâferocê holte fibi cp prunû conciliandû arbitrât!, nScios ad Thralybulû uiros fidos mittunt, titulo quofdâ captiuos redimëdi : fed clâ ut hortarent eiim ad redeiindûin pa-triam,mallctcpfccû unà in locûTheramenis primo eledli ciuitatiimperarc,^ exihj incômoda fpôte toierare. Ei prçterea poteftaté fieri ut lo. exules,^s iplè elcgilTec,ab exito reuocarct in patria. Quib à Thralybulo refpôfum, pluris fe fugâ exiliumep fuum facere dominio tyrannorû,necp un^ antea difpoliturû q fumpfilîet arma,^ dues omnes fuos in patriâ reuocatos,curacp füa populo re A trigîntddc ftitutos côfpexerit Interim detecfliones indies afsiduc crudelitatis,infolêtiæip feilionesfiait, odio à tyrânis fieri,manus exulûcum numero crefeere, uiresin unO cogi: quo percepto jo.tyràâi legatos Spartâ mittunt ad auxilium petendû: ipfi ^tas un-dicß ualct copias côtrahunt.T um exercitu in apertû edudo caftra (ub dio po-nunt circa loca que Acharnç dicunf. At Thrafybulus idoneo prçfidio intra ca caftellû relido,ipfe c5 exulû ad i lo o. agmine inftrudo in aciem ^dit caftra^ hoftium nodu improuifus adoriUmultos ipfo incurfu obuios obtrûcatjteli^ turbâ fubito inopinæ rei tùmultu pterrefadâ mifeet ac premit, donecintra ur-bem côpulit omnes Poft eum pugnp fucceflîim nihil cundatusThrafybulus Piræumadoritur,Munichiamcppromontoriû primo impetu occupât,defciv forib 8C prçfidiodeftitutum,quodadmodum munitionib.comparatumerat. Nec mora fuit tyrannis: côfeftim coptjs omnibus inftrudis in Piræum dudis oppugnare Munichiam properant,Critia duce,ubi acerrime dubia fortuna di micatum eft,tyrannorû copiç multi tudine uincebât: fed exulum animiprpfta bant,audaciacpuegetior,munitionib.etiamlocorumadiuta,ftrenuèirruenté hoftem propulfare Poftremo Critias dux ceditur. Quo cafu perturbati trigin ta,mox oppugnatione dimifla, in loca fefe commodiora magisc^ aperta reci-piunt,inquaedefcenderemetu multitudinishoftium exulibushaudanimus tulit.Pûft hçc cum frequentes afsidue ad exulum partes defcenderent,iam cô trada pugnæ manu Thrafybulus,agmine repente fado inuadithoftes, quib* pugna fuhs fugatiscçPiræo potitur. Quo fado, mox ingensex/irbe multitu-do fimul dominationis odio,fimul quos fumma libertatis cupido iampridem trahebat,undic{î confluunt in Pyrçum.Re deinde pafsim diuulgata,quicun(ß per urbes uagi fparficp ferebantur exules, cum depreflos hoftes,amp; tauerefor-tunam Thrafybulo cernerent, ipfi quoeg in Piræum omnibus ex locis prope-rant,ac iam deinceps coprjs 8C uiribus exulum partes haud ambiguepotiores . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- eranuquareconfifi,urbemoppugnareadoriuntun AtciuesquiAthenisreli-

Trigirt 4 yr4 qqideterant tfiginfa uiros abirem3giftratuiubent,urbecpcijciunt.Horum in ni t Iqco decem uiros didatoria poteftate fibicréant, utpereos tentarentfi quo guatur cr c pajfiQconditionibus amicisbellumpacaripofsit.Hi fimulatquemagiftratum cenir» crean* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;belli pacis'ue rebus,fe dominos faciunt, môxque ad praefidi-

umoccupatidominrjquadragintanauesàLacedæmonefibiaccerfuntjamp;mil le milites, quos Lyfander dudabat. A t Paufanias rex Lacedæmoniorum Ly-fandro inuidens, turn maxime quôd Spartæ cernebat ob earn crudelitatem , infolentfam apud Grxcospopulosingentem inuidiam contraduram,cum coptjs Athenas profedus,ciues qui reftiterant intra urbcm.cum exuli refi)ublica re conciliauit,itademum Athenienfibus patria reftituta eftjatcpexindefuis /iituitur, legibus atqueinftitutisrem gerereadminiftraréqueccepcrunt.His qui redire uerebantur,metu fupplicij, quodmeriti uidebanturobflagitiaamp;fæuifsima fcelera in ciues, fV pa triam commiftà, permiflum eft ut Eleufinam incolercnt.

Elij uerô

-ocr page 463-

bblorhccæ Lib. Xilll. 407

Elq uerô opib.amp; poten tia Lacedçmôniorum pcufsi, ciim éf s paccm compo'p,^.^^^ : fuerefub his condin'onib.ut triremes omncs traderent,turn urbes drciim fini'

timas ünerentlibéras legib.fuis uti. îâmcp Grecixrcs omnes pacato circû paf lim bedo,po(itîscp armis quieturç uidcbaîit, Tû LaCedæmonqs ucluti iam ô-nércgrauileuatiSjCum rcliqu^ abeflentcurç,quoddiuobfcruabâr,tcmpusad eiremfum eft,de;Mefenii s pro arbitrio ftatuere,quôru pars in Cephalonia ca-fteilum quoddâ incolebant,alij partem in Naupacîîô adoccafum pofitâ tene-bantIoca,quçLocri dicuntur, quondâfibiab Athenienffbiisad habitanduin conceflà. Illis igiturutroi^ loco eiedis caftella reftitiiuhr,illudCephallentis, hocLocrenfib.AtMeHenij obiietuftum in Spartiatas odium undic^ expulfî, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

tâdemcum armis ex Grçcia migrant Pars in Sicilia mnauib,uelt;fïifubDiony. * f 0 mercedê militiam exercendam fufcipiunt : alij Cyrenen petiere circiter tria milliajjibicß cum ,pfugis,qui illinc erant,arma iunxere.Nam Cyrenenfeni po-pulumea tépeftarefeditiouexabat,abAriflonenônuirifq? alnsurbeoccupa Cyrenenjis fe ta, in quo primo eius feditionis tumtdtu repente500. Cyrenêfium optimates périerâtperuim feditioforum opprefsitmoxexreliquo populo primores pà-tria exularecoaâifunn Igitaflumpta fecum Mefleniorum manu, exulés in à-ciérnaduerfusurbis occupatores defcëdunt, Pugna commil 1 a Cyrenenüuin •ngens utrincÇ cædes édita* Mefleriij prope omnes ad internecionem periere. Poli earn pugnam Cyrene perlegatos ultro citrocß milîbs res côpobta eft, ar-tnlscp politis^ptinuscômunifententiaiureiUrandoadigiomnesftatutum eft, tietnmideinccps illius iniuriæmemoriam uHam fore. ita re côpofita,ciuiracê communi,utifolitumfuerat,côfuetudineincoluerc. Per idem tempus colon» 3b Romanis in Ventras mifsi.Eo anno perado prpfedus efi Athenis Laches. RomçTribuniconfularipoteftatecreatimagiliratum gerebât,Maniiîs Clan tlius,M.Qtiintiùs,L.IuIius,M.Furius,SCL.Valerius Agebaturquocp Olympias 97,qua ftadium uicit Minos Atheniéfis. Per eadem tempora Artaxerxes Afiae rex, debellato Cyro, PharnabazS miferat ad omnes maritimas fatrapias ttcipiendaSjCuius rei metu qui Cÿri partes fccuri fuerant fatrapac popul'iqj ua-tijscuris uexabantur,ne qUæin tegém cdmmififfent luere cogerentur Atreli-Rui fatrapælêgatis ad Tiûphérnem mifsis.cum eo iam rem conciliatam habe banqftudtjs omnes ^mptis adefl'e, obnoxiâtj illi quiiq? cuncfia habere pro côfirmanda fibi gratia certabant Tamos uerô potêtifsimus inter cos loniae p-feâusin triremib pecuniam acfilios omnes côgefsit, uno dempto, cui nome Gao era t,qui quodâ poft têpore regtf dux exercitus eft facius. Igit hand cofi-fus fe Tifaphernis fidei credere, cû clafte têdit in Aegyptn, côfugit ad Pfam-mitichum AegyptiorQ regê, qui nepos erat Pfammitichi, que regé cum an tea fnul ci s fibi deuincire certalïet benenctjs, exiftimabat fe charû ob mérita illi fo-te,fibiqî illic ueluti portum quendam paratum quo tuto confugeret, fi quid à tegepericulifibiobiedumfuiflèt.AtPfammitichusamicum fupplicemcpiu-gulatunàcumfilqSjUt ea pecunia clafte potiretur. Interim urbib.Græciæ in

Afia pofitis a'duentus Tifaphernis iam pafsim diuulgatus magnum terrorëin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pp*

cuflerat.Itacp legatos Lacedæmona mittunt, oratum ne fe pariant âui Barbari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec4t,

ca,quç ab illis pararet,difsipari euertiep. Legatis benigné refpôfum, décrétaqj poftulantib.auxilia.moxadTifaphernêlegatosmittereuifumeft,quidiligen tifsime explorarêt,pcrcun(ftarenturip ab eo num Grçcis urbib, arma uelut ho ftis inlerre pararet. Tifaphernes uerô cum omnib. copijs primam eorû petës wrbem Cumam, agros omnes depopulaf multamt^ inde prædam ac magnu captiuoru numerô contraxit,mox ad urbê côùerfus,circSualIare obfidereq: il-l3 cÔtendi t.Poft ubi têpeftas hyberna accedere urgereép ccepit,cû ncc urbe po tiri ualuiflet.neciam ultra côfideret,redimêdi captiuos hofti poteftatê facif,cô j^^ceJeemanii tradaîç inde magna pecunia foluit obfidionc. Lacedaemonq Uerô in eô belle côtra regêfulcepco Thymbronê ducê créant, cui mille dues tnftruclos danc,à j

Cc 4 focris

-ocr page 464-

4o8 Diodori Siculi

fociis prsetcrca iubent delcJtü habeat, totc^ eligat inde, quot ad id fibi fatis ui-deat. Thimbronigi£acceriitis undicp fibi focijs auxilq,in EpheiGcö 7000, non pÎp armatis enauigat Hicquoc^ ab urbib.inditionefua pofitis,alrjsqï fociolu re ad iooo.cofcripcos accipit,cum quib circiterz 000,inde folun Pertedo uo. cirdterfcadiorùtradu,Magnefiamapplicuit ,quæTi(aphernisimpeno£ene* ba tur. Hac primo infula in ditionë accepta,cófeftim T rallis uerlus lonix rapi-tunquam urbctn oppugnare adortus,ubi fruftra id fe conari uidet,c»b loeimu nitionê hand facile parna manu expupugnabilem, rurfus Magnefiam rèlido innere pent urbs ill a nufquâ circutn ulla munitione, nullo defenfa uallo,pate bat cuiufep inuadentis iniuriæ. qua Caufa dudus transaedificauit earn in proxi mum montem,quemThoracemappellant,ueritusnequumipfedigreffiisfo retjTifaphernes eó uicifsim accedens,urbem apertam reciperet. Tum in agru hoftium agmine fado irrumpes, militem prxda omnifaria oneratum reduxic. Accurrente cum innumero eqüitatuTifapherne,uim tantam baud opperien-dam ratuSjiedit in Ephefum.Per idem tempus eorum qui cum Cyro,ueiuti lu pra diximusjinexpeditionem profedi,poft cam cladem euaférantexcidium, quofdam in proprias diuertinepatriascommemoratumeft,reliquiueró(qua: plurima iuuentuserat)circitersooo.uitam in arinis amp;nbsp;militia ducereaflucti,du cem fibi créant Xenophontem,qui coptjs illis in expeditionem edudis,ado-ritur debe!lareThracas,qui Salmideftum incolebant.Hic ad finiftram pond fi tus logo procul intra maria porretftus tradu, crebra facit naufragia. Mos erat ciusincolis Thracibus circa ealocaueluti infidijs paratosinfiderc, utfiquos autnaufragos, autcurfu excuflos nadi mercatores fuiftent diriperent, capd-Xeuoptoij A iios^ abducerent IgiturXenophon cum fuis agmine fado in agrum eorum thtnienfis» jfj-mnpit piignaC^profl,^ateQs;p|Qr,mQs'^ uicoseorödireptioneincendio'cp , uaftat.PofthaccaccitiàThimbronemerccde,eifefein expeditionem iungSt, fimul^ cum Lacedæmonijs aduerfus Perfas bellum impacate gerebât. Dum hxc in Grxcia geruntuna Dionyfio codita eft urbs in Sicilia fub ipfum Aetnx collem, quam à quodam celebri templo Adranum appellauit. Archelaus nero in Macedonia rex in quadam uenan'one uulncratus,haud fponte â Cratère fuo catanuto, mortem obijt, cum feptem regnafletannos, cui fuccefsit inreg-no adhuc puer Oreftes,quo tutor eius Aeropus necato, regno iex annos frui-tur, Athenis Socrates philofophus ab Anyto amp;nbsp;Melito accufatus, quod aduerfus deos Sd religionem impie fentiret,iuucntutemcp inani traditione coriS peret,capitis damnatur,poculocp cicutx haufto,exnndus eft.Fida in eum cri mina per inuidiam amp;nbsp;odium uirt'utis coiecerant eius aduerfartj, iudicijsfp cor-ruptis damnari compulere. Cuius fadi populum uehemeter pccnituit, totacp indoluitciuitas indigna tanti uiri nece : nec diu iniuriâ inultam eflepafsi funt, necfceleftifsimam accufatorum nequitiam impunitam abire,inquosprimo il ritatis ira animis plebs infrendere cœpitipôft demum fupplictjs affedos foc' de necauit. Annuo têporeeuoluto,præfedus eft Athenis Ariftocrates.Ro-fex tribunicôfularipoteftatecreati,C.Seruilius,8C L.Verginius,Q^Sulpidus A.MatiliuSjCapitus Clodius,8C Marcus Ancus.His magiftratum gerendbus Lacedaemontjs comperto quod res bellica prauè â Thimbrone adminiftrare-tur,Dcrcyllidam alterum ducem in Afiam miferc,qui coptjs aftumptis aduerfus urbes in T roade fitas caftra mouit. Anaxitam igit ÔC colonas, amp;nbsp;Arisbam adortu primo cœpit Poft has Ilium,Cebreniam, reliquasçp omnes inTroade partim fallacrjs amp;nbsp;dolo,partim ui, breui redegit in poteftatem. His geftis cum Pharnabazo copofitis in odo menfes induetjs,expeditionem inThracas eos induxit, qui ea tempeftate circa Bithyniam incolebant,quorum depopulatus lif t r agfos,exercitummoxinhybernaduxit.HeracleaeuerôquxapudTrachincm e 4c ««/K pß. gxorca feditione,miflus à Lacedacmonijs ad earn rem componendam Hc-ripidas, fimulatcg urbem ingrefliis eft,populum in concione aduocat, incon-ceflucit

-ocr page 465-

bibliothccæ Lib. XIII I. 409

'CeiïuctfCümfenos armisauthorcseiusfedidonis côprehenditomrtcsadsoo» quos fupphcio affevios necat. Defciuerât tit quocç popuii,qut loca circa Oc-tam incolebaiit,quibus cum beliii gefsit,multiscp malis rcs eorum alflixit. Po ftremô relinquereealoca cocgit,atcpindeemigrarc, qnorit maxima mulfitu-do cG coniugib.fiC liberis inTheflaham côkigêre,amp; qiiinquênio póft in Bœo tiam niigrarût.Dum bçc gertint Thraces cÔtradta manu Cherronefum inuale fe. Ai Cherroncffj bello opprelsi,reb.fuis affIiâis,Dercillid3 Lacedçmonium ex Afia accerlunt auxilio,qui raptim cG coptjs eo properâs, Thraces ex eis lo-lt;is expulit.Poft Cherronefum circQ omné ducfto à mari in mare uallo cinxit,i-doneiscp claufam munitionib.firmauit, quo opéré tutiorê in pofterG illam ab •niuria reddidit ab incurfuThracG. Ipfepoft ea gefta muftis ab ea gentedonis ornatus copias in Afiam reduxit. Pharnabazus per tepus induciat G regê adir, ei^ perfuadetut claftem paret, ducemqj habeat Cononê Athenicnfem Is em erat8^rei bellicæ rerGhoftilium peritifsimus. Cumepeffetbellicolifsimus, Cypridegebat apudEuagorâ regê. Igif rege in fentctiam addudo,Pharnaba-zusafîùmptis çco.argëti talétis rem nauticâ inftruere maturat t moxin CyprG nauigans,regib.illius infulçioo.triremes imperatitGcumCononemulta col-locutus de practura nauali,maritimis reb.eum prçfecit,magnis eidê à rege pol licitis obl3tis,ingéti^oftêfa fpe patriçrecuperâdæ CçterQ Conon cernes hâc ConSAthenii unâ demG patriæ reliquâ fpé,ft Lacedaemoniac uires expugnarent,recipiendæ ßf daßi ArU maieftatis priftinx,SCimpi) recuperâdi, fimul intelligês fi iùa opera,fuis^ au xcrxwprofici fpictjs id patratG foret ad priftinG nomê, quod ftrage^fligatus nauali uidebat tur aduerftts 3nii(ifle,cum patria incôparabilem immortalemqj gloriam paratQ iri,côditio- Lacedtemo» nem gerédi magiftratus accepifCumcç necdG tota clafsisinftruda efïet,naui niot. y*bus quas paratas habuit ad o.côfcenfis,in Ciliciam nauigat, ibifç cômora-^us,quæadbellGopuserâtmoliri ^perat. PharnabazusuerôcGTifaphernc ^Jeledu ex fatrapis quifi^ fuis habito, copt)s ingëti multitudine coadis, in ex-PeditionëproficifcuntinEphcfum,qjeisinlocis hoftium copiascôfiftereex-ploratGhabebât.ducesillosfequebantad 20000. peditG,ioooo.equitum:nec Dercillide LacedaemoniorGduci thora fuit,audito hoftium aduëtu,copias ex, templointrépideeducit, cum nÔ plures5000.in armisdudarct.Vbi proxime ftetereutræc^acies,fœdercinter fe pado duces rem conditionibus componê dam decernunt-T empus certum utrifeg conftirutum,quo Pharnabazus ad re gem pro conditionibus fœderibus mitteret, fi bellum fie pacari uellet,quo-ueDercillidas idem populo fignilicaret, de rebus omnibus Spartiatas redde-ret certiores llli igit hoc modo exercitus ad côgreflum paratos abduxere. Cæ terû Rheginis colonie Calcidëfium incremëta Dionift) fufpeda admodG erât Naxios em Catanenfesep cognatos fuos cernebant ab co in prçdâ feruitutëcp abdudos,nec fefe procul ab iniuria fimili,pariqi calamitate abefle uidebat.Ta libiis affedos curis follicitudo haud mediocris,metuscp côditionis Si periculi incGbentis faluti cômuni uexabat Rheginos.Multa diu in earn rem côfultanti bus,tandë potifsimG cundis id uidebatur,antequâ uires tyrânus omnino col-Iigeretinexpugnabilisc^ficret,ipfumarmispropereantccapiendGopprimen RhegitiiDtoa dumé5,necexigua ftbi exipfa Rhegina read bellum parata haberi.Syracufio- ttyfiobellum rum practerea exules, quos Dionyftus patria fugarat, quorum quam plui ima inferunt, tiirba tumRhegij uerfabatur, ad id confiltj comparandum multa dilTerebant, perftabat'cp fuad^ëdo atep exhortSdo ut bellQ fufciperctur.Oftcndcbantquocß Syracufanum populum eiufmodicœpta,cumoccafionem oblatam uideiif, complexurum,rem'quecommuniftudiouiribuscolledis prouedurum. Po-ftremôcreatisadidducibuscumfex peditum millibus,fexcentis equitibus, quinquagintatriremibus,eosinexpedtionem miferunt.Hi tranfuedoma-ristradu^effenec^applicantcSjhortanturMeflenioS duces utifecummune re commun! bellum fufcipiatidedecusindignum fupra modum,ac penitus in

Cc $ tolerabile

-ocr page 466-

410 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Sicul

^olerabilc his qui fcuiros fentiant pad uicinas ^ximislocis urbcs Greci noini nis SC generis impunè funditus à tyrâno euerfas iacere.Duces igtt talib.pfuafi à kheginisqj accëfi incôiulro iniiiffut^ populi copijs edudis in expedidoné u na,pficifcunt.Erâtautêhisinftiucîîa peditû ad 4000. équités 400. triremes jo. Poli ubi adMeiïènç montes exercitus utercç ftetit,inter milites fcdido grauis orta eftîexcitâtepercôcionespertumultû Laom'edôteMeflenio.quinearma côtraDionyfium caperenf,âniliniuriçaccepiflent,côiulebatmilites Igitiir MefTantj ab eo adducl^quod iniuflu populiarma cepiflent, repente reiiocara fentêtia ab armis difcedût,ducibuscp relidtis in patriam redeût Simulate^ Mef fenios cafiris abire uiderût Rhegini,cû per fe haud uiriû fatis ad id bellû habc-rêtjdifFifi ceptis confeftim,Rhegium uerfus iter conuertunt.Dionyfîo autern ad eius rumorê tumultus initio parata omnia èrât, copias® fuas in môte Syra eufano expeditas eduxerat,inde excepturus/i inuafiiient hoftium agmina.Si mulatq? difeefsifle eos côpertum fuit,milites intra urbê reduxit, mox legatis à Rhegio ÔC Meflena ad eum mifsis, id potius efle ratus g côditiones SCfadera fublatis odrjs,inter fe côciliare animos, cp armis têtare fortunâ, pace cG urbib. iplecÔpofuit.Indc côlpiciens nônullos Grçcç gctis homines ftudfj s omnib.à fe alienatosjin Carthaginêfium ditioné inclinari, côfilia^ eô cQda côierre,ÔC ut res fuaSjôC urbes fecG in earn conditions 8C imperiû trâsferrent, arbitrabaf, durâte cû Carthaginenfib. pace iampridê côpofita, plerof® ex his qui fibi pa* terêt mutâdi imperîj libidinêinuafurâ,eoscp in Carthaginêfium ditioné côcef-furos,côtrà pace foluta,fi bellû moueref.eos omnes quibeondido Carth^i-nêfis imperij deterior,atcp feruitus grauioruideret,ad fe illico defeituros. do' pertû pterea habebat,plerofcp Carhaginêfis populi primates, ingêtemcp mul titudinë uulgi in Lybia peftiiêti tepeftate occupatos interqfle, qtræ res quoep côfilia fua cÔdrmare, cœpta'q? ^uedura uidebat. Tépus itaep oportunû occa-fionemc^idoncâ belli mouêdiadeneratus,ftatuitinprimis,quod primûnecef farium cÔfpiciebat, curare ut omnia ad expeditions requifita fibi paradfsima in tepore forêt. Bellû nâc]p illud ubi femel incêfum flagrare coepiflet,periculo-fum admodû diuturnûcp fore cÔfpiciebat, utpotc cui cÔtra potendfsimâEurope gentêforetdimicandû Côfeftimitaq^fabrosopificesépundiqîcôciet ex urbib.imperiofuofubdidsîexItalia quoc^ ÔC Græcia. Prætereaexbisquifub Dioftyfîufà Carthaginenfium ditioné tenebantpopulis dfuulgata pafsim mercede,prae-tnifdbi ’^nséç’ngêtib.acccdêdcuii^^ cÔdidonepofîds.Nâmoliridecreuerat^plu-db irc timâpoffttarmaturâ,tSteIageneriscuiufcpcÔficere,nauesadhæctriremesâC . . quincçremesædificare,quaruadcaufcÿ têporanufquâforma côfpeâacui^ .dÿnejt us fyerat^ufus^ penitus adhucintêtatus amp;ignotus.Magnafabrorûardficumcp fnferendum. niultitudine iuflù praemijscjj cÔtrada illis generatim cuiufcp munereSC arte opera diftribuit,6C optimates primoresc^ ciuium curâdispræfecit.Præmia in-gê tia ^pofuit illis,quibus erat armatura cudêda.Côftituta uero tam uariè cuû que fpecies ac forma proponebat,quo genere, quibus armis indui oporteret, uarijs exgêtibus colledum exercitû mercenariorû habebat, quorûingcn-tem undicç manu iam côtraxerat,alioscp cÔduccre parabat, quos pro moregê tis fuç quem proprijs ufitatisiç armis muniebat, quo apparatu rebat exerci-turn fuum afpedu terribilêjhofti formidolofum fore: turn incertaminib.unu-quenc^ expeditifsimè a^illimc'cg in afîueto armaturac genere dimicaturû. IncS bentibautêomnicuraî Syracuffjsipfis,ÔCDionyftjcccpta^uehentib,magno ftudiorum operumep certamine arma pafsim cœpta fabricarhnecfolû têploru ueftibula pordcusc^ manus ardficû fabrorume^ ad opus occuparunt, uerùm c tiam in circisSC porticib.fori plena cunda cernereeratoperâtium,neclocû ul lumliboreardficiocpuacaredabatur.Cæterum praeter publicaloca, per quaf-cuncp domos,quac a 1 iquid amplum,idoncumcp ad id habebant, officinæ edu-cendis armis inftitutae operibus fcruebanc. Turn Syraeufis catapulta tormen-tumpri

-ocr page 467-

bibliorhecæ Lib. X î i 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41t

til Syracufis catapulta tormentiï pfirnû excogitatQ effîdûcp coßiti’t, tjd nunc^ antea us^ gêtium confpedû fueratjitpote côtraAïs in eum locû ex toto ,ppè terrarûorbe eu lulèp artis fabris opificibuscj;, qs mereedis magnitudo alîexei at Magnitude quoqj pmior3,quæ^pofita erât illis in mediû dâda, quib. arn ftetj palma décréta fuilTet,excitas omniGmêtes,ô^intéta aduiAoriâ ingénia redde bat.Præter hçc omnia (îngulis dieb Dionyfuis aderat per artifices Qc ofticinas pafsim circûuallatusjblâûis omnes uocib.exhortâdo,prôptifsimos ^fqj laudi dibus donistç exornâdo,tum ad côuiuia fecû inuitâdo.QuaprOpter incredibi îi côtentione accêfi artifices, multa telorS machinarume^ genera excogitâdo moliti funt forme nouæinuôtatç'jjj quorûinbello maximum uium forecôfta bat-Tunc ob iplo primo pter triremes quinepremes primûædificari ccwtç, qgt; huiufmodi nauigq parâdi artificiû primus ipfè excogitarat.Nâ eu audiiïet Co-finthi triremiuprima fuilTe corpora ædificata, Dionyfius primus in ea urbe, q ab illis olim dedu Aa fuilTet colonia,ftru(fî:ure nauiurn aliquid adij ci corporac^ nauigiorû ampliora côpingi pofle machinatus eft.Exltalia materiæ côuehen dædimidium eor3,quos admateriam cedendâ côduxerat,in monté Aetna mi fit.Stabât ca tépeftatefylup in eo môte,picea amp;nbsp;abiete dêfifsimç, reliquG dimi dium in Italia trâfireiubet,ibi^ iuga innumera parat,quor3 m unus erat fimul step trabes excife in nemo'rib.dolatç'cp adformâ nauigiorG prçberent,rnox eas ad mare trahere,miniftrorum^ adlittusadefleingentémanB, quibuscura effet exeAa ligna rates'p côpa Aas raptifsime Syraeufas uehere.Coada igitur ’donea materia Dionyfius uno fimul tépore naues ædificare cœpit fupra wo. uetuftas relicere no.fcxtruxitquoc^ clafsi naualia miri operis magnis fumpti-in circuits ambitus eius loci,qui nuncportusuocat,160.aedificijs diftribu-tatquorS pars plurima duas unSquodeg naues capiebat, quæ prius extabât ad ’So.curari refickÇ iufsit,infolit3admirâdumcp fpedaculS, tantâ uno in loco tê pote uno frequétiam oper3,hinc naues côpa Aas,illinc aedificia furgétia côfpi ei Unnumerâ ad ea parada multitudiné artificS famulantS properanté, incéfis quot;’iföin mods ftudtjs feruefeere, adeo ut qui fpe Aabât, in ftupore uerîi turbæ ftequentis uniuerfam illic Sictliam adcfle coadam crederent. Vbi rurfus ad ta bricantium tela 8i machinas opus quis accefsilTct, in eum rurfus apparats om nium ftudia minifteria':^ turbam omnem undicp côtra Aam exiftimaret. In bac tam admirabili præparatione SC incomparabili inauditaeç oper3 ftruAu-ta feruntur centum 8C triginta millia faAa clypeorum, gladioium uerô ÔC galearum idem numerus : thoraces quoque uartjs ftru Auris cuiufque formai compaAi,miro res elaborata artificio,fupra quatuor millia. Hos equitibus SC ttibunis centurionibusc^ militum,necnon mercenarqs, quorum cuftodiæcof pusfuumftipandumcreditus erat, diftribueredecreuerat. Tum catapulte cu-*uIcpgeneris,S«^ innumera aliorum telorum conftruAa multitudo . Exnauib. lôngts dimidias ciuibus, qui clauos regerent, amp;nbsp;qui proras tenerent, munijt: eifdemquoc^.expleberemigia fuppleuit,reliquas mercenanjs inftruxit Pôft ubi ad armaturam parandam,amp; conftruendas naues, omnia fatis parata uidet Dionyfius,ad copias iam contrahendas ftudia counertit.Milites enim iudica-batnonexpediremultoantcconducere,nefumptibusgrauaretur. Aftyda-rnas autem tragœdiæ feriptor turn primum docui t,uixit annos fexaginta.Ro-mani Veios obfidentes erumpétibus oppidanis ait) cæfi ab hoftibus.pars tur-pifuga fufi profligati'que funt. ExaAo illius annicurfuAthenis præfuitlthy-des:Romaefex tribuniconfulari poteftatecrc3ti,L.Iulius M.Furius,L.Mar-cuSjC.CorneliuSjCæfo Fabius,amp; Paulus Sextus. Dionyfius igit pte Ao iam nauium armaturae'ep milita ris app3ratu,mox ad comparandum ueluti di Aum eft exercitS cura omné adhibuit. Ac dele Au primS ex ciuib. habito,qui ei ido^ neiuifi hint ad militiam,omnes duAa in ordinem ratione cofcripftt.Ex urbib* ^tiocg fuæ di cio ni fubieAis eo's accerfiuit,qui uifi fuiflent ad arma tra Aâda CÔ-modi

-ocr page 468-

412 Diodori Siculi

mod»,tndccxGrec(a mcrcenanoscôtraxit,exLacedgmoniaprçcipucq)Ciui tas lila dommationilaueret fuç, initio^ occupati domintj ad côÉirmandas ui-res Sc imperium ^uehédum poteftatê tlli feceratj ut quantumcunep exillo po pulo numerum collibui(ïet^ad arma militum eligerct. Denii^ cum ex muleis Ôt uarijs jimifcuêgentib. intederet exercitum fibi numerofifsimum cofcri-bere,magno ftipêdio^ppofito multos unditç cÔtraxit.Cum^ graue periculo-fïfsimûqî bellû moturus eft,ghumané inter plebê côfuefcere, denicç côfilia ca da eo coferre^ut percomitatê et beneficêtiam cuiufe^ fibi cÔciltaret beneuole tiam.Rheginos uero Meflenios^ contêplâtus,quorum urbes fitç ad portum crât, magnas olim copias inftruxilTejUerebaf ne Carthaginenfib.in Siciliâad* uedis adiungérenf.Populi nâ($ illi cuiufcûcp parti adhçfifTêt,haud parua belli mométa uidebant adieduri, qua uexatus admodû cura Dionyfius, magnâ Mefïenljs agri finitimi parte tradidit:^ beneficio fibi reddidit obnoxios,Tufn legatis ad Rheginos mifsis petit ut ex uirginib.ciuib.idoneâ quâdâ deligerc^ queâ fibi uxorê traderct, pollicitus fe^ eis meritis magrtâ côttermim^artécô-paraturij illiSjUrbê^ Qi. opes ï pofterû eius populi uirib. auduriï. Côiuxpri ma fuelutifupra cômemorauimus) filia Hcrmocratis,inegt5feditionefuerat occifajinagnaueró ^lis fufcipiêdæ cupido trahebateû, qgt; jjgenitæexfefobo* lis gratia arbitrabat dominiû fibifirmifsimS SC tutifsimS fore.Côuocato Rhe* gij ea recÔuentu,mult3 côfultantib.Rheginis uifum eftrepudiâdôcôiugiS» nec earn aftinitatêcc trahendâ.Dionyfius eo cœpto frauda tus,re eadê ad po puis Locrclem legatos mittit,quo poftulatis annuêtc,decreto'qj de côiuge dâ nionyßus ex da fado,duxitexeis uxorêDionyfius DoridêfiliâXenetficiuium omniâcla-Locris uxorê rifsimi potêtifsimic^. Paucis ante nuptias dieb. Locros mifitquinqueremêtfi ducit. primumnuperrimeædificatâ,argeteiscircumaureisép côpofitamornamêtis, in qua uirgine trâfportari Syraeufas iufsit,quâ acCeptàm ftatuit intra arcê. Du xitpterca ex ciuib.clarifsimâ Ariftomachâ, ad quâ ad fe uehêdâ quadriga eqs al bis iunda mittit,quç quoeg magnifiée ueluti prior ab eo excepta fuit. Per i* de têpus nuptias utrarûqj celebrans, ppetua militib.ôC plerifc^ multis côuiuia parauit. lam em ferociâ fçuitiç, acerbitatemcp tyrânidis remlferat,animotçad humanitatê côuerfo,mitius ac mâfuetius fubditos tradabat. iam neep ciuium cçdib.fçuire,necç ^feriptiones exitiaép moliri,nulli moleftus, nus^ formido* lofus apparere,à priorib^abfceiïerat penitus côfil qs,mitigaraté^ ipfefibiomne , ... nbsp;nbsp;nbsp;uiolêtiçferitatê.Pôftpadasnuptiaspaucismoratusdieb,aduocatconcionê,

ds nbsp;nbsp;nbsp;Syraeufiosvp hortariadorit,utibellum Carthaginêfib.inferât:multa adidfua*

Tt dendû affert, nullâ un^ terrarum Grçcis ^mifeuè cundis infenlâm magis in-io Qtrth ttcttîtigentêjnulli populo magis nomêGrpcuinuifum,cum fint omnium ^r-Henßb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fioftes acerrimitSiculis ante aliosinfeftos efle. Et nuncquidc eos quieice-

rendà^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peftê.quç plurimos in Libya corruperit.Verumfimulat^ peftis pau-

' lulum remiferitjinuafuros rêgnum Siciliç.PuIcherrimâ nuncaggrediendi de-bilitatos afflidos'cp occafioné adeflè,atcp occupâdi incautos, ante^ refump’ tis uirib. populis Siculis formidolofi elle incipiant. Simul indignû elfe admo^ dum,negligêter Grpeas urbes â Barbaris in feruitutê redadas,quas certum effet pericula ftudio tâto fubituros,quâtolibertatis cupido eflèt illis. Multis pre ter hçcuarqs rationib, facile Syraeufanos in fentêtiâadduxit,qppe qui nihil Dionyfio minus auidè bellû illud capefferêt,cômoti primû Carthaginêfium o dio, qgt; illis adiuuâtib. fraudé côditionémcp feruitutis fue coadi fuifsét p^^te tyrânno, Tû Dionyfium in fe fîmul metu hoftiû, fimul amp;nbsp;feditiones inteftinae giculoarbitrabant fore mitiorê,nullû(^ aduerfus res fuas infurgêdi fubdûis ar matisftimulû caufamcç fubditurû Quodcß omnifl potifsimû adducebat,fpera bât,ubi arma in manib.tenuifsêtjfi quâ fortunâ ad fe liberâdos uiâ p^tefeciuet dextris armatis in ^mp tu fore exeuflo iugo libertatê ampIedi.Côuêtu diïnif fo, Dionyfij pmilTu Syraeufana plebs liatim ad diripiêda Punica bona difeur*

I

-ocr page 469-

bibliothccæ Lib. X i î 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4!}

rßt.haudparuus nâc^ Carthaginêfîum numerus Syracufis haVitatû côccncrât ingêtescp lilicopes côgeftas habebât. Erantqq5 in portu mulrxmercatoin na Ues mercimontjs oneribus^ côpktæ,quas omnes euaciiarôc Syracufani.Ncc kcus religs Siculis patratû : Punicis.n. qs apud fe populus gfq? degêtes habe-batjurbeeietfiisjfortunaspecuniâcjdinpuere Enimuero quan^Dionyfq ty fânidêinuiiàm haberêt, odijs tamê in Carthaginéfes altiorib acrius flagrabât, bcllûcp aduerfuseosanimts accêfisfufcipicbâtomnes,pcupidi barba riem il-lam ex hnib.fuis ferro exturbare. Qitapropter ÔC qui Græcas incolebât urbeà fub ditioneCarthaginêfium,fimulatc^ palâà Dionyfi'o^palatû/ndicffQcpbel kim refciucre,qu^’ côcepta diu inPœnas odia fupprelîerât,efFuderrit:quib.eo tum bona diripmÜe nô fatis uifum fuit, fed ludibrfjs omnib in corpora uartjs lt;âilaniata fupplictjs fçuitûeft,i‘‘*'k3bât in uldionê Sgt;t[^ feuitiâ omnê repoflej'nfi-memoria ueteris iniurie,quâtis olim ab illis capti maüs affliôi fuiiïêt. At-Que adeô iracude atrocitercp tunda de Phœnicib fupplicia, exacSaep pariter inBarbaricâ fçuitiâ.tûcfcilicet atey in pofter6,ut Carthaginéfes ab hoftib pari modo habiti latis admoniti fuerint, nedeincepsin captos iniolcfcerent. Nec nefcire poterât cômunê pugnantib. in medio forte fortuna pari moderationc duce^poni,ad qualia uicQis olimui(flores intuliffent.patienda uicifsim ab ho ftefuperâte Dionyfîus pôft ubi cûcfla ad bellû fibi patata in promptuc^ uidet, nûcios Carthaginé mittete ftatuit,qui bellû à Syraeufano populo Carthaginê fibi indici denöciet,nif( Grçcas utbfs quas in Sicilia fibi fubditas tenerêt,liber tati rcftituerint.Ita erât res Dionyfii. C’tefias 3Uté feriptor hiftoriam Perficâ in hune annû dedudâ fcribêdi finêfecit,C3m feribere oruïS S Nino SC Semirami. Eodêannofloruereclarifsimi Dithyramborûpoëtæ Philoxenes Cytherius, Tinuxheu« Philefius,Telefles Selinuntius,Polidus qui amp;nbsp;piefluræ amp;nbsp;muficx pitiâ tenuit, Annuo têpore clapfo,pfecflus Athenis Lyfiades magiflratû adtjt, Hom.côfularêpoteftatêgcrebâtP.Mallius Mannius, Spurius burins Lucius ô^tres altj.Iamc^pro uoto res omnes erâtad bellû Dionyfio paraty. 1 tac^ pco-nêCarthaginê cû epiftola mittit ad fenatO,in qua feriptû continebat,Syracufa nûpopulû Carthaginenfib.bellû inferred ecreuifle, nift Grçcis urbib.cederêt. lllenioxiufïu parêSjinLibyam adnauigat,epiflolâ fenatui tradidit,quâ in con clauile(f}â,mox in populi côuentu rccitari faciunt,qua audita,répété plebs ad Carthagi^ bellinoméadmodûturbata,follicitielTeomnes, trepidarec^multa Ingentem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indi

nâc^ abfumpferat eorû multitudiné pellilctia,cûcfla prçterea ad exerettû impa tata habebât.Et tamê quid Syraeufani cœptarêt expecflabât.amp;f nônullos ex fe natu ad id dele(flos,cû ingeti pecunia dimittût in uaria loca, qui mcrcenariorfl manus ex Europa,copiastç externas quâtas ualeant côducere,pperent. Interna coatflis iam Dionyfius ex delecfluciuium uiribus,inflru(flo unà cum mer ce Variorum manu focqscp auxilijs excrcitu,Syracufis exiens agmen cduc(t,Eri-ccmcpuerfusaciedirecflaitertêdit. Nâ ab hoc colle haud procul fita erat urbs Motya,Carthaginenfium colonia,quem locum iampridéipfi delegerantido- DÎonyput Sy-neummaxithèoportunumep adinuadendâ infeflandamîçreliquam Siciliam. raeufoi Hacenim primuminpoteftatêredacfla ,arbitrabaffeuirib. haudmediocriter Aieducth hoflesfuperaturum,nec ullo per iter loco defiflebatuires copiâsqucundique contrahereex Grçcis circum urbibus, milites accedences illico idoneis armis inftruere, neciegnis aut parua ad eius expeditionis rumorem undicp concita-tamultitudo,quodlibenterpromptis'queomnesanimisarma properabant, tamgrauiter populos omnes prernebatimperij barbaricionus,odiùmque^n-folentiï Punicæjtum rapiebat unum quenque fumma libido libcrtatis ali-quando uendicandæ, primi'que acefserc Camarinæ,inde Geloosôcf Acra-gantinos accepit. Poft hæc Himerenfes accerfiuit, quibus ad alteram Si-cilix partem fedes erant. Accitis quoque inter procedendum Selinuntqs, cutn omnibus coptjs Motyam pcruenitîduêlabat autempcdicumadocflo- -

ginta

-ocr page 470-

4i4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Sicul

gi nta milh'a, équités mul to plûtes )oöo. naucslongashâüd paucioresmulto aoo.quas requebantoneraiia nauigia machinis confertifsimamukis acmihs, qufc^ rcliquos omnifariam apparatus, comeatu quocp return^ omnium có' portantes,numero nihilo minus $0 0. tam admirabik apparatu confpcdoEri-cini,repente in ftuporê uerfi funtjOulla^ mora fada, cum altoquin Carthagp nenfesinuifoshabereot,D!onyrioadhçfere.AtincoIasMotyæ,quôdmoxaf futura fibi auxilia à Carthaginêiib.arbitrarcnt,ea fpefirmatos baud qua^ teP ruit hoftis,fed mox ad relifteiîdû oppugnaturis, obiidionem^ tolerandäim-pigre fefe côparan t Nee eni latuerat eos, ft quid un^ aduerfus rem Punicä Sy racufana plebs molitura foret, id primQ eorû fore côfilium, ut Motyam prima euetterenc,quod erat firmifsimS Carthaginenfib propugnaculü aduerfus rcli quam infula, quodcp inconcufla Temper erga Carthaginenfes fide X officio ß • petuo populus ille conftitiflet. Erat urbs illa in quadä infula pofita, ab ora Si-cula ad lt;î.ftadia,cæterum mukitudine domiciliorö amp;nbsp;ornamentis çdificiorum mirû in modum miratjj fpecie exædificata,quod ex incolarum opulentia,qux fumma erat,curatufuerat Habebat autê anguftâquandam uiam manu öd arte intet undas aggeris inmodu edudä, quæ ad Siciliae littus per ficcum ducebau HanctumMotyenfesdifsipauerunt,nepereamaccefïushoftipateretadup bem.Dionyfius cQ architedis fitu contêplatus Motyae, coepitaggetes extruc-re,naues longas in mfo portus fubduxit aditu, onerarias fecundö littus ancho ris iufsit firmari:poft hpc Leptinp clafsis prptore curädis operib praefeâo,ipfe cum peditatu aduerfus urbes Cartbaginenftum focias proficifeitur. Sicani o-mnes metu tätatum uiriü percufsi Syracuujs adbpfete : ex reliquis urbib folæ in officio ödfocietateCartbaginenfiumquinc^ perftitêre,Angyræ,Solus,Ae* gefta,Panotmus,Entella.Solcntinorum igitur öd Panormitanum.ad bate An DioHyßus «r« gyrenfe agrum depopulatus,præda pafsim ada,direptionibus fid arbora exci ies Cdrthdgi dio uaftatecuncfta pergit. Aegeftam uero öd Entellamcaftris circumfiftens,af nenßuminfegt; fiduis oppugnatiombus irruptionem adoriri,rummisL^ molin'cunâauiribus

Ut eas pugnando caperet, Intetea Himilco Carthaginenfium dux adcontra-hendascopiaSjCæteratp pafsim paranda cutis intends adebatur. Clafsisprçto remcûio .triremib propere nauigareiubet clam ut tacito occultocpcurfuSy' racufas petaqmox intra portus per nodis tenebtas ignotus irrumpaunauigia que ibi relicla incendio conficere properer Hane rem eo confilio moliebatur ut boftium uis coada difpergi cogeret. Dionyfio nepe ncceflarium fore,par-Htwrlco Syrd tem clafsis ad Syracufastuêdasdtmittere. Prçtorigitur emiflusimperata tap €«ƒtnoru^ nd- qfsimè excquitunnodu intra portum Syracufarum improuifusadnauigat,O’ corrupen mnibus infcijs eius quod patrabaf,repente igitur infiftës incautis,naucs quas ddd curdt. dedudas cornperit,roftris impetit,a tœ ita nullo refiftente cundas propé per-tundit ac dilacerat.quo perado mox Cartbaginê uerfus curfum uertit.Dion/ Diorty^MïMo ^*^’5 direpds uaftadsé^ omnium agris, qui fub ditione Cartbaginenftum tene-bant,coardatis prptereaocclufistpintra mccnia quemcg fua hoftib.Motyam uerfus copias ducit omnes,quód arbitrabatur ea urbe expugnata', reliquas co feftimaddeditionemuenturos Extemplo igitur numerûopetantium äuget, omnes operi iubet incumberetiam tranfitum 8C intetluuiem mediam exagge rabat,macbinascpexordine,SdpordoniscuiufcprationefimuIcüaggctiscoa gmentoedudu'queprouebebat,mœnibus'queadmoucbatutbis. Per idem tempus Himilcon prætor clafsis Cartbaginenfis explora to, quôd à Dionyfio naues fubdudæ efîènt, confeftim apdfsimas quafque triremes ad centum armadscomplet. Arbitrabaturenimfubitoincurfu inuadendoincautos,fe facile nauigtjs fubdudis potiturum, cum ea omnia ad earn uim fibi libera patetent, nee hofti quippiam per marc paratum occurrere polTct» Hoc ubi fuccefsifîct, mox obfidionem Motyæ dimilluros boftes , bellîque turnul-tum in Sy racufas conuerfum tt anslatum’que iri. Euedus traque cum centum triremio

-ocr page 471-

bibliothccæ Lib. X i 111.

4IÇ

ÿircmibus nodurno temporc ad oras Selinuntiorum apph'cult, mox circûna Wgata Ltlybæi extrema ora,fimul cum luce Motyy a duir,repente confpedus hofttbus nihil minus quam rem huiufmodt expclt;frantibus nouum incufsit ^erroremmaues in anchorisfirmatas partim roftrisincuifujj contcnt.aliosin-cendio conflimpftc, cum nullum à Dioyfio fubfidium mitti polLet. Poft intra Portum irrumperc properâs daftèm inftruxit in aciem, perinde ac ft fubduda nauigta foret inuafurus.Quo metu pcrculfus Dionyftus copias omnes ad fau ccsportus occupandasagereraptim capit. iamCpadeiant occuparantq? eiim 'ocum hoftesjobfeftosep tenebant cxitus oppofira clafteiquo conftlqs anteca ptu^ Fado,Dionyftus,naufgia in portQ deducere ueritus eft,quod palam con ttarct dedudis ad anguftas tauces neceftarium fore paucas cum multis confti gere. Comperto,ut erat (biers,dubiprei conftiio, milites omnesautrahendas . per terram naues in locum idoneum accin gi iubet, qua s facile breuiq? per m ul fttudinem obnitentium quo cupicrat loco uedas mox in mare liberum dedu. ^Itincolumes.Himilconadortus primas triremes,opprimere ui conabaf,quê •111 iaculis telorö'cp multitudine repellebant. Syracuiaai naues ipfas fagittarqs baleatorbius'cp côpieuerant, inde paratis ex littore cuiufep generis telis intêti propugnare,catapultisprçfertim,telonempe uelocifsimouioIentiisimocp,afH{^,7t5«jyjj Jidua cpdehoftê côprimtre.Enimucro magnû terrorê incutiebat noua tâ uio rAcnfanit *cnti telifpecies,nunquam ante earn têpeftatc inter mortales uifa. Ita Ipe poti ^ndçclafsisdeIufusHimilco,nauigatinLibyam: necenim tû nauaic fortunâ ^^tare animus fuit: quippe cui pugnâ ineunti eu duplici hoftium numero con grediendö erat Dionyftus ueróopificum multitudine celcriteraddudoperfe

omnia mûris admouet, turrcs arietib.cocu op catapultis eos deturbare locis, qui per propugnacula difti tbuti lubcütes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dio«

Jpuros arcebât. Turres quocp quas in rotis ad idonea loca extrudas habebat nyfiut, *®^lnaltum perinterlcrta fpacia tabulafiscdudas,adigi propiuslubet.quarü ^^^igiaaltèfubnixa cópagecminebnt,iufluinduftiiacp Dionyfq teCtisæqua-^’dotniciliorû.Nihil tarnen oppidanis tanta circûftrepentium hoitiuin agmi-•^^jratafpoppugnationis moles cÔftcrnare ualutntametfi 1 oci)s auxilqs omni Quefpcdeftitutosfecernerêt, ÔCinualefcêtciam piculociicfiueniâialutêat.^ ^rtdel'perationê addudâ haberêr. Sed uincere glona contendentes »?lt;ppugnâ^ *crnhoftê,primQlôgiGimismailsantênas illigatas tabulatis inftruunt lu qi*æ *^gt;btesarmatosdifponGt,quos turrcs hoftium uerfus, in machinas mtertis antëniscxtêplo porrigôt.nii moxtaces Map pis illigatis incenfas, piccqj ühias •nrnachinamêtahoftiûiadarcnôdeftftûtjftâmamqîceieriter materia cornpu *t At Siculi incédio côfpedo répété auxilio undicp accurrûqignccp iam alte Ib W'reconantéextinguunt,afsiduo arietum côculîu magna meenium parspro-WFa^cubuit,cócurfuq;frequétiadeam ruina utrintp fado, hincirrûpenJoj dlincrefiftêdocertaméatroxcômittif.Siculiiam nihilftbioblifti polie rati qit ^^bepot,j.p{uj-,j.0da fufferreatep (ubirepericula.periclitâtib.inftftereoppida-nis^utquâdoi^tandémanulicereriniuriasolimàPhœnicib.iilatas ulcifci.Cg ‘ terSoppi(j3^is{;aiam,tafe(-aptiuit3tisanteoculosobuerlanrc,cfterati côlîftc* fc,c5nullâ fugç uiam patere, neep terra net^ mari ullâ falutis fpc lupefte uidegt; pmtjCûdaobftdeoteatc^ occupantehofte. baudignaucmorte oppetere,dc*

deféftone ftipatiintrauias Slt; anguftoscailes *5æcôferunt,ibi^adituscircnomnesmunire^perant, exrremtsepadingreft lUfHdomiciIiis,quor« parietes ftrmifsima côpagecxtrudi ftabàt.pro mœiiib* rinde in maiorc priorc difficultaté addudæ Dionyfij copne, ex inique Cûtltgerecogebant. Nam intra mœnia magnoimpetuirruentes,incautiusép

J. ^^’ Ainliamurbem captam exiftima 'ant,procurrentes,ab bis qui exdomi-pl'Ortimfaftigtjs faxa telaq; deuolucbâtimpuneexlocisfuperioribus obruegt; hant. Cuipericulo moxoeçurfum ciimthilcûdatiiurresligneas primis unde obftftebatut

-ocr page 472-

4iiï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

obfißebaturadigiint domicil ijs, affç ad fcandcndum pro fcalis «tunttw,qu» cum ccdaædium æquarent,iam dcinccpsperpugnafadla,nccmirsilibuscmi nusuibrandOjfed gladrjs confercndo cominus accrrimèdimicabatunnam in-icdis ad culmina fcalis Sicuii per cas in domicilia agminefaeßo euaferunt.lbi Motyçi ad extremum pcriculi diferimen rem addudam cémentes, coniugib. naciscpanteoculosuerfantibuscitcratis picrate fuorû animis indefclTe intre-pideep obfifterc. Illis parentes aderant implorantes extremam eorum opem, orantesep ne fe permitterent in boftium manus 8é ludibria trahi. Ad quas que rclas incitatis uiribus furibùndi in hoftcSjin tela mere. Alios iam fl en tum con iugum miferabiles noces,natorumcp infantum fletus exauditi procul in extre ma quætp rucntes,ageb3nt,mortem quifq? ftrenueoppetere properabaqatep animam ante cfFundendo fe fubducerCjtrifti intolera bihcp ipedaculo i'uorum quod liberos,coniugeSjfamiliamcp fuam, quod iam prope futurum intelWgc-bant,trahi captiuam ante oculos quifep fuos ccrncre cogerentur,necp ex urbe ufquacn profugereliceb3t,quippequam circumunditp cindam fludus clan-debar,marc obfefium late occupatumcp ob hoftc tenebatur: netp ullam apud obfidentes fquae res maxime defixerat obftupefeccratep omnium aniinos,at. que in falutis defperationem penitus egcratjmifericordiçfpem fibireliquam fore confidebant, confeq crudelitatis, öé feuitiæ immanis, quam in captiuos olim Græcorum fdedifsimè exercucrant,à quibus non ueniam pofcerc,fed pa rem iniuriæ quondam à fe illatae uJtionem expedare magis xquum erat- HoC ita rcliquum eis tantum uidebatur aut ftrenuc pugnando falutem tuen', uel in ter arma concidere, Hac animis illorum impofitancccfsitatc, resSiculisin magnum diferimen adduda eft.Nam per oftia 8é feneftras obiedas certances cum graui damno repellebantur, turn locorum anguftijs cum hoRe ferocifsi-mOjUtpote cui iam pofita in defperationem uita maxima minimis æquarat pe ricula,cundacp iuxta per audaciam Sé furorem contempta rcddidcrat.lta con ferentes manus alij dando accipiendoqj uulnera C3debant,alij pulfi àfcneltris ui Motyeorum pr^'cipitatis ex alto in terram corporibus fuo pondéré contcrc bantur. Poüremo trada totam earn diem talipericulooppugnationcpcrpc'quot; tuo parte utraep obnixa Diony fins ad ucfperam receptui cani iufsit,oppugii3 tionemcp intermifit, perindeac tantiiper iam lalîas cohortes fuorum quiclcc' re curareqj corpora permiflurusclTct, utad fimilccurâ confiliumqjMotyæos conuerfos à dcfcnhonc aucrtcret.Qtiod fimulac uti conceperat,fadura uidet abqfTelocis utrinqpoppugnatoresdefcniorcs'qtjArchylumThurium cum in-ftrudifsima iuuentutc inltrudum rem aggredi callide iubet. Illc iam obtenc-brante node fcalas quibufdâ ædibus dirutis admouit,pcr quas euedûs in op-portunûlocum,eo mox focios cuocat Motyçi re cognita,repente auxilio un* Dion r accurrunt, quanquam fero locis iam ui occupatis, nihilo taméfegnius Motu adnitircôfertaibiatrocifsimapugnamultishoftibuseô conftendentib.ægré yintex* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multiiudinefuperanteatcp irrumpêteMotyæi repulfi funt qui-

bus cedentibus ecce repente per aggerem uniuerfà uishoftium magno agmi ne intra urbem irrumpit. T um paisim uidoris ferocia per omnia loeaimperu furibundo rapti,cædes ubiep fié obtruncatio facua patrari cœptaSiculos cnint in Carthaginenflum iugulos fié fanguinem agebat cladis olim 3cceptæ,imfna nitatisep Barbaricæ memoria: ulcifei ftrages fuorum pari ira fié fxuifsimum in uidoria hoftê obruere properabant. Ita cunda promifeue, ut cui quis obuius oecurriflctjUno ordine in necem traherc,non pueritix,non fexu muliebri, no ætategrau3tis,nulii denicp uiuo parccre.cûda gladijs pafsim in excidium cô-fternerc. At Dionyfius cupiens urbem illam in prçdam fié ieruitutem trahere, uti ex captiuis pecunia contraheretur, primum cohiberc milites à cædccapti-uorum tentât. Pôft ubi parère neminem neefeaudire, furore auribus fæuicn-lium obftrepente uidet, irreuocabilc« cedis rabic Sicuîos auerfos infrendere, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prçconei

-ocr page 473-

bibîiothecx Lib. X1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;417

præcofiës extempio dimiü't, qui fublata uocc per urbetn difcurredó Motyaeis proclamarent, in. pro falute confugerent ad tcmpla, quorum religie à Græcis coleretur: quo faCio muJtitudine intra templa acta, à cæde ceflatum eft Mox addiripiendacaptiuorum bonacôucrfoimpetu,omniadifcurruntloca,mub tumc^argcntutriinuentumcontrahitur, ueftisquoqj preciofsimæ, reliquxq^ ftipelledtdis cuiufqj generis,Sc feiicis opulentiæ mufti tudo ingens. V rbis prç dam omnem Dionyfius milicibus concefsiqut ea fpe promptlores ad inuade-da perieula redderentur.Archylum,qui primum confcendcra t muros,corona centum pondo donautttreliquis pro ordinis Siuirtutis mcrito prxmia digna diftribuit.Motyeos qui cladi fuperfuerant, fub hafta uendidit omnes.Daime nem ucró nonnulloscj? Græcos, quiCharthaginenfium partes fequebantur, cruci aftixit. Hisperadlis prçfidio urbiimpolito Bitonem Syracuianum eius ptxfidtj,cuius maior pars ex Siculiserat,præfeâumconftituit. turn dafsisprg torem iubet cum centum ÔC uiginti nauibus hoftium adnauigationcm obfer-Uare,eic^præcipitut AcgeftâEntellat^uti principiodcpopularicocperat,ob-ûdere. Cxterumæftatc iam exeuntecum exercituSyracufas redijt. Athenis Sophocles Sophoclisfilius tragœdiamederecœpit.uidîorias^decêretulic. Anni tempore tranfa(fto,Phormio Athenis magiftratumadtjt. Romæfextrft buniconfulari poteftate creati, Cneus Genucius, L. Atilius, M. Pomponius, Laius Diymus,M. Veterius,Si Valerius Publius.OIympiasagcbaturfexta Si ’ionagcfima,qua ftadio uicit Eupolis Elius.His magiftratus gercntib.Diony f'usSyracufiorum tyrannus eduilo Syracufis exercitu, cum omnib. copijs in Larthaginenfiumditionêcontendit,pafsimtpcundapopulationib.diripien' douaftare pergit. Quo metu Alyciæi perculh, legatis mifsis cû co pace iocie-^âcerntç iunxerunt. At Aegeftani notfte adorti munitiones obfidêtium,agmi-’’citnprouifo ignemintabeinacuîaperftationêdifpofitajtniecerunt.’quofu-bito terrore magnus caftra tumultus exagitare coepit *. ac diffufa late flamma, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi

cutnignis reftinguinoponet,pauciexf!4ccurrentib,militibusabfumpti ftint: fidctiumpio-‘’maxima equitum pars cum tabernaculis conflagrarunt. Interim Dionyfius a- nyßdnorücai Sfoshoftilespafsimperuagahdocum copijscundla diripiebat, neminecon. ßrninccnditt^ grediente. Leptines uero clafsis prçtor circa Motyâ peruigili ad munus fuuni ^ura uerfatus,late obfetuando cundtos maris tradîus, itinera hoftium Si naui-gationes omnes exploratas habebat. At Carthaginenfes auditis Dionyfij co-pljs 2iuiribus,moliuntur eum fuperare omni rerum bellicaruai apparatu. Le gc itaqî Elimilconc regem creantitum ex omni Libya, iteme^ Hyberia copias contrahuntipartim à loctjs auxilia accerfunt,alios mercede conducunt,quoru omnium ad }coooo.co'égerunt,equitûad4ooo, praeter currus, quos fuilTe ad 4oo.proditû eft,naues longas 4oo.frumentarias, quaci^ ad machinas,cçtera^ onera portanda paratæ aderant,fupre ffoo ueluti Ephoro placet. Timæus tie-•“oeos qui ex Libya traiecere,h3ud plurcs looooo. tradit, ad quos poft in Sicilia 50000. narrat adieda ex ea genre delcdu habito Himilco prptoribus nauiu iibrumcuic^'obfignatum tradit,mädans ubi portu folutum effet, enauigareep nbsp;nbsp;daßisin si

cœpinent,tumreierarent,quæcg ibiferipta legiffentjcxequi propcrarent. hoc iiLAi-oCr; autemexcogitaratjquonauigatio diutiusoccultareturhofti,necuifpeculato tifacultas eflet Dionyfio fignificandi curfum clafsis.Erat enim in eis Icriptum * ut Panormum iter tenderer. Spirante igitur fecundo uento folucrunt omnes alittoretacnaues onerariæ mox uelis in altum perlatae curfu aperto medtjs flu dibus ferebantur. At triremium tedior fecundum Libyam nauigatio,proxi-maeç terrae fenfim inferioraev legendo fpacia tenebant, ualido fpirantis à terra Uenti flatu uela tendente.Vbi in confpedum Siciliç ueniri cœptum,onerariç Pquot;™æprocul,uti ante alias r3piebantur,ex alto cÔIpedæ funt,nec mora Dionyfius Leptinem cum triginta triremib. occurrereaduentantibus iubet,quaf-cuncj habuerit obuias,roftris inuadens difsipet, Ilie ad iufla procindus,illico

Dd remis

-ocr page 474-

418 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

remis in hoftem contendit,primasœ oblatas tnuadenSjqiiafdam repente ipfd incurfu cum ipfts uiris fupprefsit. Reliquac onerariae uentis illico ad primum tumultum uela dantes,facile raptim^ è manibus hoftium euolai unt in altum. Qiiinquaginta tarnen cum militum quinep milltbus,ÖC ducentis curribus fup prelTae perierüt. A t Himileo fimulatcp Panormum applicuit, expofitis coptjs inhoftem contendit. triremes fecundum aciei profedionem iuxta adnauiga-re iubetjipfe in itinere capto per proditione Erice, Motyam uerfus caftra mo-uitjcum Dionyfius per idem tempus ad Aegeftamobfidendam cumcopijs confifteret, Himileo Motyam oppugnando Capit Etant autem Siculis omnibus animi ad conferendum cum hofte parati, iamep gladios ftringebant. Ac Dionyfius fimul quod procul admodum à foeqs urbibus aberat,i«mul frumê^ tiimportandi difficultateurgebatur,milites continebat, pugnamcp in aliud té pus magis idoneum differendam arbitratus,inde proficifei llatuit. Quo con-filio capto,Sicanos hortari cœpit, ut pro necefsitateincumbenti fuas urbes re linquere nihil uereantur,fecum'que omnes in ftipendia proficifei ac perfiftere ftudeant,pollicitus fc eis meliorem agrum,tantumtp quantum reliquiflent da turum,bellocp pacato,mox quibufeunep ea cura remanfifletjin patrias quen-que iuas rediturum.Pauci ex Sicanis metu perculfi, ne fi contra refifterent, ab exercitu diriperentur, Dionyftj poftulatis aßentiri coguntur : reliqui rennen-tes, mox abicedunt. Alicei fimile deficiunt, mifsis^ ad exercitum Carthagi-nenfium legatis,focietatem cum cis amp;nbsp;fædera renouant. Dionyfius itacp cum foeqs Syracufas contendit,uaftando pafsim agros quacunep duxiffet agmina. Caeterum Himileo fuccedentibus ad fententiam rebus, acie inftruda Mefla-nam uerfus iter amp;nbsp;confilia tendere parat,quam imprimis cupiebat in potefta-temredigerepropter locorum oportunitatem, Portusibiapprimèedudus, amplecppatenshabebatur, quantum fatis effet ad naues fuas omncscapien-dasfuprafexcentas. Siprætereainfaucibustranfituslocaoccupaffet,arbitra-batur Siculos abltalis auxilqs fe facile interclufurum,claffesc^ â Peloponnefo infulæ appellere prohibiturum. Haec méditatus cum Himeræis öd incolis ca-ftelli Cephalondq amicitiam contrahit. Vrbe Lipara potitus,triginta talenta imperat,tum copias Meffànam ducere pergit, adnauigantibus agmini profi-cifeenti nauibus,ledo^maturemagnis itineribusuiæ fpacio,caltra pofuitad Peloridem,procul Meluina centum ftadia. Eius urbis incolæ fimulatcp aduen tare hoftem renunciatum eft,multa per trepidationem tumultuari cœperunt» Necenim eadem de bello fentiebant, neceadem inter (pe ftudia populus fc-qucbatur.nonnulli quidem inter cos eorum audita immenfa ui fc prgterea eer nentes non folum focqs,fed proprqs deftitutos auxilqs, quod équités eorum Syracufis àDionyfio detineDantur,urbemdefendipoffe diftidebant. Auge-bat imprimis eorum defperationem 6d metum, quod moenia, quibus fe tueri debebant,procubuerant,necullum iam reparandi tempus, nullum rebus pro uidendis, cum hoff is iam ad portas ad effet, ocium dabatur. Qiia formidinc compulfi, liberos, uxorcs, ôd quicquid eletffi peculq, preciofe'ue fupelledtilis habebant, uedia ex urbe cuntffa in uicina oppida contulere. Alios Meffanen-fes diuerfa ab hac longe fentêtiaferebat.Diuulgato iam pridêuetuftifsimo in ciues fermone,in fatis ôd oraculis haberi, Carthaginenfes olim urbis fuaclixas futuros, famam omencp illud pro re fua coniedantes, arbitrabantur cius bti nunc adduci inftaréque necefsitatem, Carthaamp;nenfes urbi Meflanæ minifte-ria pro feruis obituros,atque inter feruitia Me^nienfibus habendos.C^ia fpe fublatis animis, firmâque præclari facinoris fiducia addudi, multis minus au-dentibus animos adqccrexundôquc ad conftanter pro communi libertatedi micandum, ôd pericula fortiter fubeunda excitare. Nec mora deleduiuucn-tutis habito fortifsimos quofque urbis cuftodtendx fecuri, Peloridem propc-

-ocr page 475-

bibliothecÆ Lib. X î 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;419

tare iubcttt ad arcendos iauaGone agft hoftés.Interim dum hçc ab l'ibs curare-tur, HirniIfoconipicatusMclTanenicsad præfidiaSCdefenfionem dciccnfus cfFufos accelerate,tempusadeiîeratusinbcm prxfidio uacuamadoriendi, du ceiKasnauesinflrudlasadurbemnauigareiubet. Arbitrabaturenim (ueluti confonum erat) emifsisÔCoccupatisad defendenJos aditus hoflimn milin-bus,fui')squiferebantL!rnauibus:faciicdcftitutam prxfidqsurbem occupatu-tos. SpiranteiiîpupptBorea,nauespienis uelis kibito e3eriinfur,lærocp raptilsimè cradlu rrians inter medio portiwn fubeunt, tanto'que agminecele-tiras iila nauium adia cft, utillos qui Pelorideftabant Melîanenfes ad confilia cxploranda curfiis hoftium obfetuandos intenti, præucrterint. Qkiaquam fimulatque uelis in urbem tendi cognitum fuit, confeij quo in pericnio eines, fipræoccuparenthoftes,forent, illico præcipiti curfu præriperc, patrqs .pie inmœnibusadhoftiuminfultumconfillereconatifunt. Ira Cardiaginenfes circumfefla armis urbe, fimul perapetta mœnia irrumpunt, uoti'que per earn fallaciam compotes, Meflana potiuntur. lili quibus ftrenuiis in cOngrefTu ad füilinendam pugnam animus fuit MefTanij cecidere omnes: alqfn ptoxiquot; tnasurbesconfugere. Pleraqueueroturba peradfedtos montes euadens,irt caftella cifcum per agros extruda difperfi, alq aliô rapiuntUr. Reliquuni ueroplebisparsin manushoftium captiua peruenit,nonnulli intra parrein qiandam portus intercept!, quibus cunda aggredi tentare'que uim omnem quàm in manus hoftium potius uenirc uifum eft, fefein mate præcipitare,rpe tidiicia'quc tradus intermedrj enatando euadendi, quorum pars maior, cum fiipra ducenti id periculum adorti forent, fludibus haufti interierunt : ad qua draginta uiribusenixi in Italiam incolumes enatarunt. Himilco indudis e-üeftigio copijsintra urbem,primum caftella,quæ diuerfisillicfitalocisho-ftiuin plena crant, adortus eft oppu^nare. Hæc cum munitionibus idoneê comparata, turn uirts qui fugerant eo ftrenuè contra dimicantibus fatis defen fa cernens, deftitit ab incœpto, defpcrata eorum expugnatione. Mox inti a Urbem conuerfus milites refletc : nam Syraeufas ipfas cum primum ftatuerat.

CæterùmSiculiiamprideminfenfisanimiscxorfiDionyfium tempus ido-neumnadijdefciuêre ad Carthaginenfes, cxêmptis Aftarinis reliqui fimul ornnes. At Dionyfius feruis qui intra urbem erant, ad libertatcmuocatis, adfexagintanaucsea manu complet.' ALacedarmonijs præterea fupra mille mercenariosacciuit: caftella per agrum pofita obiens muniuit, amp;frumen-kimimportât. Cæterum fummaopeamp;munitionibus fîrmifimis arces, quç inLeontiniscrant,circumcingere corroborare'queaduimomnem tolcran-damadnfxuseft,frumenti'quequantum undiqueex campis derneti potuit, ineascongefsit. TumhortaturCampanos,à quibus turn incofebatur Ca-tana, pro return conditioneea tempeftate tantilpcr in eam, quæ nunc Aeth-na uocatur, commigrent, caftellum admodum ad omnes tumultus muni-lumactutum. hisdifpofitis,centumS^fexagintaftadiaextra Syraeufanam urbem cum.copijs profedus, caftra pofuit ad locum nomine Taurum • Ha-bebatinea cxpcditionc peditum ad triginta millia,equitum plus tribus mil-libus, naues centum odoginta,in quibus paucæ triremes étant.

HimilcoiamdemolitisMeftànæmœni3,mandatindemiIitibusufædificia cunda diruant, ac folo æquent, neque tegulas, ncque ligna,nec materiæ quicquam incorruptum difsipatum'que ulquam relinquant,fed aliaincen-dtjs, quæcunque igni obnoxia eflent abfumant, alfa durioris foliditatis con-tufa obtrita'que difpergant. Neculla cuiquam cundatio ad mandata fuit, tanta fimuladdiruendas parietes,Âucrtcndas xdesproperantcaeferuente niultitudine,brcuipcr3dumopus obliterata protinus monumenta omnia» deleta'que loci Ipecies, ac folum ubi urbs prius fteterat, proftratum adeô, Dd t procuica

-ocr page 476-

420


Diodori Siculi


procuIcatum'cjucapparuit^utuixiiUahabitationis ufquam ueßfgfa diTcerni poflent. Conlpicacus enim locum tllum procul à rehquts infulæfpctjs admo* dum remotum,præterea ornnium'que quscin Sicilia haberentur, maximeido neum,akerum ex duobus fibi faciendum arbitrabatur,aut deletum defertum quepenitus redderc. aut tanta ruina obruere, ut nequc tempore breui, neque parua poflct opéra rcftaurari.Taminimico excidiocumfatis oftendiflèt quâ-to Grxcos infedaretur odio, Ma^onem clafsis prætorem cum nautica ui na-uigare iubct ad promontorium 1 anrum.Hunc occuparunt locum Siculi,ma gna uirorum multitudo,fed duce carebant,quibus antea Naxiorum agerfue-rat à DionyGo defigna tus. T une p oil ici tis Himilconis addudi,promontori3 infederant, qui locus cum fatis per fe munitus eflet, Si ea tempeftate, Si poft bellum ibi habitarunt, mœnibus'que circum loco dudis, urbem condidere, quâ quôd ab his qui in Tauro manfiflent, conftrutfta fuiflet, iniûdouocabu' lOjTauromenium appellari placuit. Caeterum Himilco curatis militibus, cumpeditatuproficifeiturmagnisitincribus,acin Naxiælocum prædidum peruenit. Magoncfimulclaflemeodemappellentc. Caeterum cum pereos ignisex Aethna repenteingentiaeftu erupllet,adeoutadîittusufque maris erudata incendia folum omne concremallent,ita corruptis per id quodRhya cem appellant palsim ad marelocis, interpdlato’queob cam caufam ea tranlï tu peditatus,ncceflarium erat Aethnac collem longo adus circuitu rranfmittc te. Quarc Magoni mandat,ut Catanam nauiget: ipfeceleritcrpcr mediterra-nca pedeftres copias cum maritimis iungere ad Catancnltum littus. Vereba' tur cnim,nc,quod accidit, ubi diuifas copias hofti compertum foret, per earn occafioncm antccaperct pugnam : Siculi etenim cum folo Magone conflige-re prtwcrarent. Nam Dionyfio confilia cunc'ia hoftium crant explorata, feie* bat Magoni fore grauem tardamcp nauigationem Catanam petenti, tum pc* ditibusjterlôgumatcç impcditum,afpcritatcuiarum,laboriofccpadmoduni Icgcndum. Earci benegerendaefpe Dionyfius oblata,nihil cundarusCata-nam contendit,ftatim^ fine mora cum Magone confligendum cenfuit,ante-quam Himilco cum peditatu accederct.Nam inftruda pedeftris exercitus ad littus acic,arbitrabatur fuis dimicantibus, proxirhi interea (ubfi dfj conipedS Hires audaciamtp audurumtcontra formidolofius certamen,cûdacp innrraio ra hofti futura:quod^ poftremum tutifsimumep uidebatur, fi quid aduerfi ac cidiftet,naues aftlidas adcxcrciîum pedeftrem inlittore quo côfugcrent, ha-bituros.His diligentifsimèprofpedis,Lcptinëcumuniuerià claflemittit,mâ-dans ut inftruda acie nauigiorû pugnS cum hofte ineat, nauibusçp côftipatis fuos,ne fparfis ferantur ordinib.côtincat,ne multitudine hoftium in pcriciiIS adducant Etant nâcp in Magonis clalfe cQ oncrarqs Si alfjs remigio uedis ro-ftratis^nauigiasoo.nonpauciora.Carthaginêfcsigiturfimulattp littusnaui* bus répété conftratû uident,nauescp Grpeas in altS ad feferri, iubita rc percul fi multa trepidare,principiocp in terram appellere ftatutum erat.Poft ubi con-fpeda in littorc pedeftris acies, fi co côtenderent fib; cum pedeftribushofiiS à nauticis uno tempore uiribus dimicandum cernentes ,mutato cÔfilio mox ad têtandâ nautici quod ofterebat certaminis fortunâ fe côparant.lgit a^minc Dîonyfîdijoru inftrudocôftipato^tédebâthoftium infultû excepturi. Leptines ueroledis cH/nCttrihagi ex omni clafle jo. nauib. folidifsimis atep inftrudilsimis loge ante alios intre-nenßbus prie- pida quidê côft5ticp,fed temeraria nimis audacia primus in hoftérapit, répété UumitAUdle, queagmine in primâfrontelado, multas naues primo côgrefiii fuppfsit. Ac Magoporredoféfimagminecôferto jo.illascircSfiftit, ibicpuirib.amp;auda^ia Carthaginéfes quidê fupiores erât,fed Leptinis focq multitudine. Pugna tn a-trocius^'uiéte cQ nautarûuirtus et Iblertia certatï laude fimul Si falut«uiuf que fua piclitaret ,iâ nô erat ex capto fpacio p incurfiï mutuS roftris côtêdere, collatis

-ocr page 477-

bibliothecae Lib. Xlîtî. 421

fedcoUatisfimiil nauigijs manus confcierc, iiir utrum cominiis impctere tn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tnodiim pedeftris àdeûNonnulli dum tn ttaues hoftilcs faltu fcimmtttcre ni-tcrcntur,tnflLidlus præcipitabant.Altj pchculStdem adot-ct,protichcnteagilt tatem forftina ticl tn medias hofttncarinas profiliebant, ibicp inter gladios e-xempti fortiisiine periclitabant. Poftremo Leptines hand iam tantae diutius Lfptinif fu^A Him multitiidints fufterre ualens,{n altiim darefugam coaclus eft; reliquæ ha uesdifstpatis ordinibtis naiiigantesfacilefLintabhoftibusinftrucftisftipcra-tæ.Nam i^rofligato ciafsis prætore, hoftibus Phœnicibus audacia cum uirib, crcuerat.Siciilos fummiis patior iniiaferat cuntfta fibi abfente duce,iam in ma iam fpem pofita inclinatacpcernerent.Pugnaigiturexittitalidecertata Car-thaginenles hoftem abftjj ordine fugientcmcontcntiusin(c(ftati,ftipraccn-turn naties obtincrèi A nautbus ftibltdiartjs ad littus diipofttis nautæ qui na-tando euadere in terram ad pedeftres copias propcrabant, inter iindas ncca-banttir. At multi baud multum à littore procul in confj^etftu foeeftantis e terra excrcitus obtruncati funt,congemi(centibus cæfo cui'qj fuis fruftra, fed nuiep nbsp;nbsp;nbsp;1

ferre ualénttbùs auxilium Jta littus circumundi^ totum,flucftuscp propinqui cadaueribus SC catinarum laceramctitis confternati apparebant : Nam baud paruus carthaginenfium numerus tn ea piigna concidcrat. Siculorum fupra centum naues obtritæ pcrtcre,utrorum ad iiiginti amplius millia, Pheenf-ees ex pitgna circa Catànâ claffem in anchoris firmant, captiuas triremes fub diuftas reficiunt.Ita res aefta, tit non iam per famæxumores , SCopinioneferri Carthaginenfesaudirentrem fiiam ficula potiorem, fed ante ipfos oculos ui-lt;n:oriam p creep erant.Cæteriim ficulis interim Syts^uias uerfus, quo' reuoca-ti fe peripiciebantjdctcftabile uidcbatur,quod perfpccfttim habebant in areftâ

grauem obfidione occluftim iri.Qiiapropterhortabantur Dionyfium, uti faptim,Himilconi acieinftruefta amp;nbsp;expedita dccurrere prbperaret, nihil du-biiim elle quin facile impeditos amp;nbsp;labore defatigatos aaortuSjtum incautam fcpentina reimprouilaqj Barbarierri confterhatapenitusfunderet,ftrag?qf acceptam noua uitftoria rapararet. lamcp addutftus erat, copias^ Dionyfius, aduerfusHimilconcrh agereparabat,quum nonnulliexamicis accedentes,

dixere.Quid demum id feqili pergerettin urbis amittendæ pcriculum rem •Ham uerti,nihil ad defenfionem præfidij relinqui,fi Mago cum clafle iyracu-fas inuaferit. Qiiibus tierbis taeftus re perfpetfta deftitit à fententia. Iam enim proximo exempio didicerat Meftànam per cum errorcm in manus hoftium proditam, haudquaquam confiiium fuum eftè urbem præfidio uacuam ne-gligcre, necmora Syraculas uerfus iter conuertit. At maxima Siculorû pars indigne ferentes quod hoftibus occurrere, fuacp lequi confilia reculaftct, re-iido Dionyfio pars in patrias guifep fuas,nôriulli in proxima caftclla' diftcfle fc.Himilco duobus diebus cuftlentio ad Carthaginêfiûlittus,naues poft om ues fubduxit ingenti uentorum procella urgente, copias quietc aliquot dies curare corpora permittit.Interim legatos mittit ad Campanos,qui Etnam in UintilcoCitm» colebant,hortans ut dimiflbDionyfio ad fe deficiant,magniscp ad id pollici-.plt;lt;»of Aetnê» fis pelltcere conabatur,daturum fe illis agrum amplum, atq; optimum, præ- fa id defegt;gt; dæfpoliorumcp belli participes fa(fturum,quoc^facilius cxemHdcognatae äionemfolici gentis mouerêtur, cômemoratillis Canipanos bntelkc incolas Carthagincn tit.

num partesfcqui,fecumcp iina inbclloftipendiafàcere,armacgcontra Sicu-ios gerere.Poftremo ingenia Græca epterisgentibus inimica elîèdnclinaban turad pollicita campani,nec iam diutius defedionem dilaturi uidebantur,ni fi obfides Dionyfio dati, præterea t uuentus delecfta Syracufis cum Dionyfio militans in officio perftare coëgiflet net inuitos,tanti pigrioris in fidem depo p.- „ fitimetu. CæterumDtonyfiushoftiuin uipcrrérrcfadusîegatummittitad , Græcos in Italia habitantes,ad Lacedæmonios item SdCorinthios eundePo lixenum focerum fuum imploratum ab omnibus auxilium, oratumqj ne pa-

Dd » terentur

-ocr page 478-

421 Diodori Siculi

teren f tubes tn Sietlta Græcas fundi tus ab i'mmani Barbarie dirutMißt quo-quein Pcloponnefum quofdamcum i'doneapecunia,qui militesmercede conducerènt,mandans ut quàm plurimas liceretconduccrent, neeftipendijs parcerenc. At Himilco nauibus Luis praeda fpolrjscB hoftium exornatis in ma Pimikoc/itJ- gnutii Syracufarum portuin remigio contendit, totaœ urbsad hoftium con-Jctndgtt I por {pedfiiin in fummam trepidationêaddudfa eft,perculfis omnium animis tan-tKi» Syracufa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afpedfa,tantocp agrnine in rem fuâ irrumpente.Nam ducentas SC

quinquaginta naties longas adóentare uidebant in ordinem inftrudas ciim filentiOjinicantibus omnesarmis fpolijscpfuorum circumundiquepræda' re compofitas.Deinde fequi onerarias uacuas Ripra tria millia onuftas uero Ripra quingentas,fimul omnes ad duo prope miliia. Vnde tanta claflècontR git portuin Syracufanum,tametfi fatis ainplum,confettis ftipatuin carinis ap patere, malis^ in lyluae denfifsime fpeciem confertum,uelisc^ operiri totas la te undas firmata in anchoris claRè, mox ecce pedituin nubes ex altera parte properans adeft,ut quidam tradunt ad trecenta millia pedeftris agminis,eqiM turn ad tria millia, naues longæ ducentæ, dux itacß exercitus Himiico in tem plo louis fibi tabernaculum ptætoriumcp conftituit, reliqua multitudo inlo-cis circumpofitis collocata duodecimRadia ab urbe. PoRhæcHimilcoediP dis coptjs ante mœnia otdines aciem inflruit, hoRem^ extra ad pugnara ptouocat,Opp»danis detredantibus pedeRri acie,mox quoeç portus omnis nauibus centQ robuRifsimis pernaiftgatur, ut hæc quoc^ parte defixis pauogt; re animis confiterefe uidos,ö0 inferiores terra mariep cogerentuqcuin nemp nem extra ulla ex patte prodire uidet,copias in caRta reducitt PoRhæc trigin ta dies agrum regionem^ percurrens, loca pafsim omnia arborum excidiogt; ruina ædificiotum,incendiis, omni deniqj direptionis genere uaRat, utfiinul S)C milites præda rebusep altjs ad ufum explerentut: fimul oppidanos calamu tatefuarum rerum ex animatos redderet. Suburbia quoep Achradinæ occu-Eauit,templacBfpoIiauitcætera,Slt;ProRrpinç,cuiusfacrilegfjimpietatis^in

)cos infolentius commiflæbreui poRmetitum fuppliciö pendit. Mox nangt; que res ei in peius ccdere,cunda fieri détériora capta,cumep deindeDiony' (10 paulatim audacia ciælcereqcrebris^ laceflere excurfionibus,amp;^ eruptioni bus leuibus conferere manus aflueRereqex omni lemper congrefliiSyracufij fuptriores redibant. Excitabanturetiam crebro perfiationem medio nodis filentio uani tumultus inter milites,Ribitiep terrores, quibus adarmafruftra, caula quæ id inoueretincôperta, currebatur, milcebanturep trepidationibus caRra, per inde ac hoRes uallodrrumpere cernerent. Inde leuifsiinum genuâ morbiinuafitRationcm,quod omnium initiiun illismalorum extitiqdequo poRdifleremus,ne rerum curfus 8C tempora narrando prçpoRerentur.Himil co igitur dum Rationem cingere,murocp obducerecaRra Rudet, omnia prope proxima operi fepulchra démoli tus eRad mutum educendum, in quibus » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gelonis SC eius coniugis Demaretæ monumenta miro opere olim extrada

fubruunt.Tria caRelIa Reus mate conRruxit,unü ad Pleininyrin,alterGin me

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dio portutertiü ad louis templu.Acgcquiduinifrumentiqrimportabaturc3

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rra intra hçc côgeri curauit.Keliquocp cômcatus,amp; cçtera ufui neceflària,eo

dêcontuliqarbitratus earn obfidionê diuturnemoræniturâ.Tû onerarias na ues in Sardis ÔC Libya ad frumentS SC reliqua cibaria conuehenda nauigare iufsit.Interea Polixenus Dionyfij R)cer ab Italia 5C Pelopônefo rediês, naues longas à Ricqs accotas tri^inta adducebat quaru Pharacidas Lacedçmonius

, ptor erat.PoR hgc Dionylio cûLeptine curæ oês erât intetp ad urbê rebus ne ceflàrtjs muniendâ.Nauib. itaep logis ad cômeatus importâdqs enamgarCt, Tu Syracufàni ad urbis cuRodiâ R)lliciti,fimulcp ueluti in infidrjs ad oSs occa fiones intenti,cum forte nauem procul uidiflent frumentariâ, curfu rapto ad hoRes tendentem/epente fuis ipfi aufpicqs abfque ducis iulRx cum quinque nauibiis

-ocr page 479-

bibîiothccæ Libi XlIII. 415 uibiis Cl fa tj s remis in cam feruntur,captamc]ß fubito intra urbcmtralnint.Car-thaginenfes re Confpeda confeftin cum 40. nauibus inftrudis in hoftem au-Xilio fuis propcrant Nihil cundati Syracufani répété cundis nauibus inftrii-dis irtuadenti hofti occurruntiatcp pugna confcrta, practoriam nauê cum 20. alq s ui coi2pere,44 dilaceratç perierunt, reliquas fugientes ad ftationem ufqueJ luntconfedati, prouocarec^ ultro munitionibus obnauigando infultando^ telis hoftem ad pugnam auli funt.At illos inopias rei incredibilis'^ audaciç ad miratio turbatos intrafepta continuit. Syracufani captiuas naues fmiul adne-dentes fuis,intra mcertia uexcre;animis eo fucceflli elatis multa inter fe confi-derare,mult3cp per iadatione profari,Dionyfium fuperatum,àfe fob's illo ab-ftnte Carthaginenfem claflem profligatam.Ita in fuperbiam elati in conuenti cubs multa colloqui inter fe,damnare demétiam quifqj fuam,quôd uires quae cuiq; ineftent ab omnibus fponte ncgligcrcntur, lefeipfos temereabijcerent, ac per ignauiam Dionyfio leruirent, quod fi uiri cflc ueb'nt iam turn fummani in manibus occafionem teneri diflbluendæ tyrannidis priftinactß libertatis uê-dicâdæ. Superioribus quîdem temporibus initio iniecîae fcruitutis ab inermi busjueluti turn fueraf,armato tyranno obfifti nequiuifle i nunc arma in manu dîe propter bellum. Interim dum fermönes huiufmodi per uulgusiadarent^ ecce Dionyfius naue aduedus applicat,aduocata^ cocione Syracufanos lau dat hortaturijj ut deinceps confidant, fe breui bellum illudeis paCaturumiora tione habita cum cam concionem dimiflrirus effet, Theodorus Sytacufanus clarifsima uir inter équités laude,prçcipuac^audacia,amp; animo ueluti Uidebat id facinus prôptus', aufus eft pro libercate comuni in hæcuerba proruriipcrc^

Merprci gui hos libres in grdtiäm Pij fccundi Pont, uertendos fufeeperat , morteprteuentusiddhune ufq- locumperuenit, Qt^od[upcrcftalijsuiris doiîis transferendum religuit,

DiODORÏ SICVLI BIBLIOTHECÆ

HISTORICAE LIBRI XIIH. PARS POSTERIOR*

[àfinetransIationisVaticanaÈjperBernardinum Rutilium uerfa^

Concio TheodoriSyractifani de recuperanda libertate, ''

AmetfiquædammendacitcraffînxitDionyfiuSjidquldcm certé quod poftremo loco dixit, uerifsimum eftibellum fe fcilicet pro-pediemfiniturum at idnon ipfeduxfnamfæpe inferior abtjt)fed créditaciuibuspatrialibertateeffeccritNunccnirnnemoueftrßi alacriterdifcrimen fubit,quippecum rtihil àcladediftctuidoria^ Natn ft à Carthaginenfib.uinciminijimperata facere,quöd fiuiceritis,Diony-fiumgrauiorem quam illos habere dominum neceffeeriLCarthaginenfes ein bello uido’res, certo accepto tributo uos haUd qüaquam patrijs legibus admf niftrareciuitatem uetucrint.Athicdireptisfanis,ablatisCp priuatorü cum uita fimul fortpniSjferuos mercede in dominorum feruitutem coducit. Acquaein captisurbibus grauifsima accidunt,in pace ipfeperpetrans, fublaturßfefe bei Ium polIicctur.Nobis uero 0 dues,non minus quam Punicum bellum tyran-nus quem intra rnœnia habemus,profligadus eft.rtaniÇ arx, quç feruorum ar-mis cuftoditur,adycrfusurbem munita,0i^ mercenartorum manus ad Syracu-fanorum feruitutem colledaeft:potiturtpctuitatc baud quaquS aequabiliter iura diftribuens, fed folus princeps omnia per auaritiâ agendi certus. Ac nuc quidem hoftesexiguam agri partem obtinent, Dionyfius uero uaftatamom-nem tyrannidis fuae fatelli tibus eft dilargitus. Qiioufcp igitur tandem hæc nobis perpetiendumc’quorum ne periculum faciant fortes uiri morte fubftinent.

Dd 4 Aduerfus

-ocr page 480-

4

42 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Di odor i Siculi

Aducrfus nePœnos bellum gereutes extrema difcrimina magno animo rrtus, Si th âcèrbum tyfahhum pro libertate ac patWa ne iierbo qUtdem fidudS irtferre auderhus^SC curh tothoftium millibus obftftarfius,dominum ne gene rofioris quidèm ferui uirtute præditum uerebimur i Neutiquam enim dignO quis LDionyfiuiti uetufto Geloni contulertt, Ilie uirtute fua cum Syracufanis,« Irjscp Siciliehlibus Siciliam Omnem liberau(t:hicliberas adeptus ciuitateS,caf-terarum omnium compotes hoftcs reddidit, fuam ipfe patriaih in leruitutcm redegit. Ilie diu bcllo ante SiciHam gefto effecit,ut qiii in urbibus erant,ne ho* ftes conipicerent quidem. Hie à Motya cum per totam infulam fugiflet, fefe intra moenia conclufit,aduerfus dues quidem audax, fed hoftium neconfpe* dum quidem fuftinens. Quid cnimdlle ob uirtutem 8C return geftarum mag nttudihem non Syracufanorum modo,ueràm etiam SicilienGum ultro impe* rium accepit :hic ad fociorumperniciem ad feruitutem ciuium ducem profef* fus,quid ni omnibus iurc odio fit lt;nbsp;Nequeenim folum indignus impcrio, fed mille mortibus mcrito dignißimus eft. GelaÔ^Camarinaperhunceuetfac fonr.Meflana per focietatem funditus fublata,uiginti milita fociorum pcrierc return omnium fummam in unam urbem dirutis cundis Grxeanids per Sici liam urbibus conclufimus. Praeter esteras enim calamitates Naxum fiCCaca-nam focias ciuitates in feruitutem redegit, oportunas urbes funditus deleuit, duobus aduerfus Carthaginenfes conlertis pracltjs,utroque inferior dtfeefsit, creditoque eifemel àciuibus belli imperio, extemplo libertatem abftulit, qui tegum ftducia uterentur interimens,diuitns præpollentes in cxiltum etjeiens, cxulum uxores fcruis inquilinis que matrimonio collocauit,ciuilium armorS compotes Barbaros pcregrinos'que efticiens. Hæc'que egit (pro lupptter dq* que omnes immortales)tgnobilis prætoriorum adminifter. Vbi Syracufana libertatis cuptdo,ubi maiorum res geftxc’ Qiiid memorem ad Htmeram tree? ca Carthaginenfium milita ad internecionem perditac'Praetermitto tyrannorS cuerfionem qui Gelonis tempore fueruntmuperadmodum tantis Athentett* fium copqs in Syracufas bellum molitis patres noftri ne nutium quidem ftragt; gisreliquerunt.Nos tale patern^uirtutis exemplum habentes,imperatisDio nyftj audientes fumust'idcp adeo armorum compotes C DiuinS etenim quod* dam numen cum foetjs uos in arma ad recuperandam libertatê impulit, licet' quehodie,fi uiriboni cocordesepefle uelimus,a graui necefsitateliberari.Su-periori nanque tempore cum fociorum afcripticq quidam effemus milites, mercenariorum multitudine referti, fermé occaftoni neceffarie cedebamus. Atnunc armorum compotes,cum focios adiutorcs ftmul,fpeAatorescpuirttl tisihabcamus,nccelïèrimus,fed palam faciamus nos occaftone,non timidica* te feruitutem fuftinuifle,ne nos bellorum pudeat,cum imperatorem prpdonS urbanorum fanorum habeamus,tantarum^ return præfide eo utamur,cui ne mo qui redè utic^ lapiat,ne priuati quidem uieftus adminiftrationem commi* fcrit.Et cum cæteri propter pericuiorum magnitudinem in bellis potifsimuin deorumfanditatemoblerucntjfpcramus per hominem impietatc Cetebremfi nitum iri b ellac' Atqui fi quis exadius infpicere uelit, inueniat Dionyfium ni-hilominus pacem quam bellum irritate.Nunc enim propter hofiilemfortnidi nem nihil exiftimat aggrefluros in fe moliri Syraculanos. Fattgatis uero Car-thaginêiibus armorum compotes ac rebus geftis elatos libertatem fibi uendï-caturos.Ob id enim opinor priori bello proditos Gelam Si Camarinamincul tas reddidit,de in foederib. plerasc^ Græcas urbes deditasincultas paduseft. Poft hxc in pace Naxo amp;nbsp;Catana contra foedus in feruitutem redadis, alter! Italicis Campanis receptaculum praebuit. At ubi deperditis illis,qui fuperfue* rant fxpe tyrannidê delcri aggrefsi funt, rurfus Carthagincnltb. bellQ indixit. Necß enim hie uiolare foedus cotta iufiurandu eft ucritus, ubi pjvtermiflbs Si culorû CQUentuß pertimuitJtatÇ omnino in horû ruina inuigilafièuidetur.Ac primo

-ocr page 481-

bibliotheCâ; Lib. X i 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42f

pHthd dim ad PanormQobtjccre ademhoftibus eclafle dèfcieriidentibus cor«^ pore propter falum male afFedis poflet, detredauit. Poft hæc Meflanam tanfam tamcp oportiinam fine auxiiio negligcns dirui finit, ut non modo pluri Oai Sicuh euerterentur,uerùm etiam Carthaginenfcs Italica auxila ôf Pelopô-nefiacas daflès interduderêt. Ad extremû in Catanenfi littore dimicauit,pro-tedus ad prælium apud earn urbem cônfcrendum,unde iiidis in fuos portus perfugium eftet.Poft naualem pugnam malis exorris uêtis, coadis^ Cartha-ginenlibus remigio dafl’em protrahere, pulcherrimam uincendi occafioneni habuit.Nam pedeftres hoftium copiæ nondum pcruenerant,8C procellæ ma-gnitudo naues eorum in littus et}ciebat: tûc à nobis à terra fimul omnib. inciS-benttb.neceflario illiautin terra defcendêtes capti eflent, aut ad undas reiedi Oaufragijs littus repleuiffent. V erum Dionyftj res apud Syracufanos ulterius àccufarc baudqua^ necellarium elfeexiftimo.fi enim rebus ipfis immcdicagt; bilia pafsi nequa^ lefe animo excitant, quonam pado habendis orationibus ad huius hominis fupplicium adigenturf idtp adeo cuni fciam ciuem eum fuif fenequifsimum,tyrannum acerbiisimû, ducem,unum omnium imbecillimû. Quoties enim unà cum eo ïn adem delcendimuS, toties uidi fumus. at nunc pernoimctipfös paucis nauibus uniuerfum hoftilcm exercitumnauali prçlio deuidmus.Quamobrem alius quaerendus imperator,he fi predoncm diuina-mm tedium ducê belli habeamus.cum ipfis pugnemus dijs; Aperte enim coe-icfte numen tjs, q^ui ad imperium hominem maxinle facrilegum adhibuerinri äducrfum eft. Nam fi cum hoc uniuerfac copix didac fuerunt, fine eo exigua pars ad debellandos Carthaginenfcs fat eft. Quid ni omnes euidens d eoruni bumen confpiciantt' Quamobrem dues,fi fponte imperium deponit, eum cS tebus fuis mutare folum finamus. Quod fi nolit, prteclaram capeftenda: libét* fatis occafionem in prsefentia obtincmus:cundi conueniemus,cothpotcs ar-morum fumustfodosnon rhodo ex Italia Graccos,fed exPeloponnelo etiani babemus. Imperium uero aut ciuibus fccundum leges, aut parentem urbeiri Corin th i} s ,aut principibus Grçdé Spartanis conccdchdum eft. Eiufmodi o-fationem cum habuiflet Theodorus, Syracufani änimis fufpenfi in fodos re-fpgt;ciebant,3C Pharacida Lacedacmönio focitfe clafsis ducc ad Suggeftum pre)* ^*:lt;So,omnes dum authorem futurum libertatis Cxpcdabat. Sea is tyranno fa hiiliariter utens, fe à Lacedpmonq s in iodetatem belli Syracufanorum Dio ffyfij miflum efie aduerfus Carthaginenfcs, non ad euertertdum Diony fi] im-perium,dineruit.Cum prçterexpedationem recufatio cOntigidetmercenarq ad Diony fium concurrere;Syracufani perculfi quictem 8gere,uehemcter La-ccdçmonios deteftantes, Nam 8Cantea Atctes Lacedçmonius cum libertate €otum capefsiuifl'et, proditor fuerat, ôd tunc Pharacidas orfis eorum interce-dcbat.Dionyfius uero tuncquidem perterrefadus concionem dimifit. Poft hxchumanis ufus colloqutjs cum multitudine uerfari, alios donis honeftare,

Cattdginépf exercitus pf« ft« infc^dtut

epulis accipcrc. Caeterum Carthagineniibus poft (uburbij ruinam direptumcp fanum Cereris Proferpinæ,peftilentia exercitum inuafit. Acccfsit addiuinam calamitatem id quoc^, quod plurima hominum millia codem co-fluxerant,quodcp anni tempus erat ad ægritudines cfficacifsimum,amp; ilia prg. tcrea acftas nimijs feruoribus exarfit Quin ÔC locus in caufa uehcmêtioris cla-dis fui fie uidetur. Nâ 8C antea Athenienfes ibidê metati, ê morbo,quôd locus paluftris amp;nbsp;cauus erat,multos mortales amiferât. PrimS ante folis exortO ob a quarûaurçfrigiditatêcorpora horrorccorripicbant: per meridiem uero tanta tiirba anguftû in locQ coada acftu fuffocaba t. A ttigit labes Aphros primû,ê busmultisobeuntib. primo mortuoshumabât. Poftcajiptcramp;cadaucrS copia,Ô£^ quôd acgrotos cfferêtes ualitudine corripercnt, nemo accedere ad labo tâtes audcbat.Sublato igit omni cultu deftituta ope calamitas erat ,pptereum infcpultorôfoEtor2,ÔCpaluftrêputredinê,morbipt‘imûdefluxiooccipit:poft

P d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad coL

-ocr page 482-

4-16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diodori Siculi

ad collum tumorcs exoricbantur, deinde mox fcbres iafcqui, Sf ad fcapulatn neriiofum dolores, amp;nbsp;crurum grauedines, inde inteftinorum dolores, ÔC in corporum fuperficie puftulg erumpebant. Pleric^ igitur eiutmodi kielabora-bant,quidam in furorem ÔC rerum omnium obliuionem incidebant, qui circS euntes caftra, emoti mente obuios pulfabât. Denicp euenit ut SC medicorum auxilium, cum ob mali uehementiam, turn propter morbi celcritatem, ineffi-cax redderetur- Quincp enim aut fex ad fummum diebus grauibus affedi tor* mentis interibant,ut ab omnibus beati diccrentur, qui in bello mortem oppc tijnent.Nam ægrotis afsidcntes cundi in ualitudinem incidebant,ut grauis Ia borâtibus calamitas effet,cum nemoinferuire miferis uelIet.Net^ enim pror-fusalieni tantum inter feie deftituebant,fed frater fratrem,amicus familiärem obfuimetipfiusformidinënegligerecogebantur.Dionxfiusubi Carthaginc Tgt;ionyßus calamitatë accepit,nauibus 8o.expIetis,Pharacidam SC Lcptinem clafsis CxrtbagfHertC. ptçfetffOS iubet luce prima in hoftium claffem egredi. ipfe filêti luna nodu co fium ciflfd in pi3s circaducit,circ3uedus'^ Cyanesfanu, dam hoftib. iub primalucê fuccc-dit ad cailra. Equités igitur SC ex mercertartjs pedites looo, ad parte punicorö caftrorüin mediterranea uergentê prçmifit.Hi fortè mercenarij maxime præ-ter cçteros omnes Dionyfio infenfi erant,ÓC qui fçpèdefediones SC tumultus excitarant.Qiiapropter Dionyfius équités monuerat,ut quum hofles attigii-fent,fugerent,ac mercenarios deftitutos relinquerent. Quibus imperata exc' cutis,omnes il 1 i trucidati funt. Dionyfius uero caftra fimul SCoppida oppug-nare adortus,Barbaris rei nouitate perculfis, 8C tumultuarie fuccurrentibus,il Ie Policlineam (caftello nomen eft) ui cepit. Ex alia parte équités ac triremes qugdam appulfç, locum apud Dafconem expugnant, ftatimcç naues omnes Iponteirruuntxumcjiubilaffetinexpugnationeprçfidiorum exercitus,trepi darebarbari, Ab initio enim omnes aduerfum terrertrem excrcitum propug-nantes in caftrorum oppugnatores cucurrerânfed ubi nauium etiam inuafio' né confpexcre,rurfus ftstioni fuccurrebant.uerùm celeritate temporis prguc-ti,inutileftudium adhibuere. Adhuc enimeis in tedanauium infcédentibus hoftiles naues obliquorcmigioimpuirxuimincuticbant,atcpunaoportuna plaga uulneratas naues demergebant. Aliæ per plures incurfus difiedis,quas conglutinatgerant,tabulis, magnum terroremobfiftentibusintjciebantaco mnino prgftantifsimis quibufc^ confradis nauibus, deieda exroftris fragme ta horrendum ftrepitum reddebant: prgtenfum pugnæ littus cadaueribus co-plebatur. At Syracufani de prgftantia contendentes,acri inter fc ftudio infilire in hoftiles naues prgoccupabant, SC Barbaros magnitudine circumftantis ca-fus perculfos SC circumuentos cgdebant.Quin ne terreftris quidem excrcitus ftationcm oppugnans,illorum ftudio concedebant, inter quos forte Dionyfius quocç ipfefuit,cum ad partem quae ad Dafconem cratadequitatrct,inue-SyrAeufdni tis enim nauibus aduarqs quadraginra,qux quinquagenis remis trahebScur, d(t/?c Cdrthd cÔtiguis'Æ ad has onerartjsoccurrentib nonullisip etiam triremi^.ignéineas gi«c«)iKm in^ iniecere,nâma in altS data, SC per ampin locG eftufa,naues incéfæ funt,nec qf ceudunt. nbsp;nbsp;nbsp;que mercatoru aut nautarû oppitulari ^pter ignis magnitudine potuit. Mag

noetcnim exorto uéto exremulco tradis fcaphis inadruétes onerarias ignis eft illatus,ac quibufdâ hominib.propter plagç metu enatantib anchoralib.in-céfisjOb procellâ naues inuicé côfligebant, Nônullæ inter fefe collifae, quædS uéto ciedac,pleracc^igniperiere.HicigiturflämapermaIosonerariorßnauiö fefe reuoluéte,SC antemnas incendéte, fpedaculû urbanis Theatrale côtigit, fimiliscp barbaroru interitus de ccdo ob impietaté fadis uidebat. Quamobré fuccefsibus elati grandiores natu,traieditias naues pueris, actatecjiam proue dioribuSjCRii modo non extrema fenedalaborarent,complebât, SC ad naues in portum fortuito confertim accedentes,antea corruptas igni diripiebât, eli-gentes exutilibus eas qugrefarciripoflentu'ntegras uerô alTigantes inurbem trahebant-

-ocr page 483-

bibliothccæ Lib. Xl II I. 427

Tfahcbât.îta nee emeriti ^prer ætatc fefe côtinerc poterânquin pre nimio gau 4roanimicontentioætatem fiiperabat. Cæteiùm rumoreuidoriæperurbem nianâte domos deftituebant cum feruis uns pucri miilieres^,omnibuses *ncenia properâtibus, locus uniuerfus fpedlantium turba repletus cft,horuni ^Itjextenfisin cœlum mantbus drjs gratias agcreali] diuinam direptorum fa-Oorumultionem accepiflebarbarosdiccre.Diuinum etenfm belkim hauddif fimile fpedaculo longe latecp apparebat, tum multis nauibus incéfis flamma per malos in altum feie iadante,Græcis unamquanq? uidoriæ parrem ingen duociferationcfignificantibuSjBarbarismali terrore plurimi tumultus mix-tum'que clamorem edentibus • Vcrùm cnimuero tunequidem exoï ta no-lt;Seprælio difeenumeft.Dionyfius iuxta Barbaros metatus ad louis fanum ca ftra pofuit-Carthaginenfesterra mari'quefuperati, clam Syraeufanislegatos adDioayfiummiiere,orabant'queeumut fupcrftircsfineret inLybiam deue bi,ac fe trecenta,quæ in ca ftri s habebant talenta pollicentur.Dionfius omnes Huidem nequaquam pofl'e aufugerc refpondit. Cxterum Carthaginenfes cidres folos clam abire mari noeflu (iturum In tel 1 ige ba t enim Syraculanos ac folios minimèfibiutidhoftibusconcedcret pcruniïuros. Hæcautem agebac t^ionyiius, ne funditus Carthaginenfes perdereuircs, ncquando Syracuiani borum metuociumadcapèîTendam libertärem nancifeerentur. Ita«^ Diony-fiuscompofita in diem quartum cum Carthaginenfibus fub notflem fuga,co Htwficoà Sy-pias in urbem reduxit. Himilco aduetfla nodu trecen ta in at cem taIcca difpo- ncufdnis no» fitisininfulapertyrannum tradiditupfeubillatutadiesafruir, nodutriremes iluiufugtens quadragintaurbaniscxpleuit/elidotjcxteroomni cxercitufugercinftituit, oppriwititr. fatnegportumen3uigarat,t|uum Connthij quidam curfum fcnlcre,ftatimép I^ionyfio nunciarunt, dum«^ milites ilïe ad arma conciret, ducestp per otium tolligeret,non expedauere ipfum Cerinthti.atizp eueftigio in Pœnos inuedi, inter fe remigio cÔtcndunc.poftrcmas Punicas aflecuti fine naues,quas

roftris contritas merfere.Poft hec Dionyfius exercitû eduxit. At auxiliarij Car thaginenfium Siculi prçuentis Syraeufanis^per mediterranea aufugere, aefer omnes in patriam euaferunt.Dionyfîus occupatis per euftodias utjSjCû ad bue aoxefetjCopias «ad cadra hoftiumadduxit.Barbart duce amp;nbsp;Carrhaginen f bus Siculisév deftitutfanimum defpondere, perculfi'p aufugiebant, alrj qui •n nias amp;nbsp;euftodias incideb3nt,deprehenfi funt, picricp abiedis armis ut uitæ parcercnturoranteSjOCcurrebant.SoliHibeti cumarmisinunum colledica-duceatorem de focietate miferunt. Dionyfius inito cum h is fœdere, eos inter mercenarios difpofuituek'quam multitudincm uiuam ccepit,cçtcraq; impedi wenta militibusjn predam concefsit.Hunc igitur in modum fortuna cclerem Carthaginenfibus mutationêrerum attuiit,cundiSL^mortalibusoftenditqui uiaiora iufto moliuntur,eorum fe breui imbecillitatem redarguere.llli etcnim omnib us ferè prarter Syracuias Sicil lenfibus potiti rebus,eamcp fefe captutos fperantes,repentcinfollicitudinemdcfuap3triaredadifunt Euerfé]^ Syracu fanorumfep'ulchris,150000 infepultorumpeftecoaceruatorumintuebantur, ôdeurnSyraeufanumagrum flammis depopulatifui(rent,extemplo mutatis rébus clalFem fuam cônagrantem uidere, amp;nbsp;in portum cum omni exercitû fu-perbeingredientc3,fuccenuscp fuos Syraeufanis oftct3ntes,fefenodu curfu« ros inde,amp;Cocios proditos hoftibus reliduros ignorabât.Dux ipfe pof to intra louis fanü tabernaculo^ redadis'^ç in fuum cêium turpiter facris prouêtib?, paulo poft Carthaginê ^fugit, ne débita nature morte reddita impunitâ impi etatêferret,fed in patria expofitâopprobrio omni«uttâageret:eoq^infelicita-tis procefsit, ut in tenuifsima tunica fuam arguens impietatem, confeftàmt^ fcelerûindeosJpcenam numini exhibens,urbis tcmpla circuiret.denique fefe nimi/co fibi defperans mortem fibi ipfe confciuit,ingentcm uiolatæ religionis formidt- tndnuf afflrf, nem ciuibus relinquens, Illico enim amp;nbsp;«lia ad bellum attinentia fortuna illis

coaccruauit

-ocr page 484-

428 Diodori Siculi

coaccruauk; quippc clade per Libiam diuulgatt focq iampri'dcm grauitatem impertjCarthaginenfis exo(i,tüpropter miHtum ad Syracufasproditiohem longè acrius in odium exarfere C^iamobrem ira fimul inftindii, fimul eos ob reminfeh'citcr gcftam delpicientes libertatem capeflebant,mifsis'qiie inui* cem legationibus , exercitum coegere , amp;nbsp;in apertum egrefsi metati funt, confeftim'que non liberis modo, uerùm etiam feruis conuenientibusducen-ta hominum millia colleda, atque occupato Tuneto, urbehaud procul Car-thagine fitajinde in aciem defcendèbant,prçltjscp fuperiores întra moeniaPœ nos contincbant.Carthaginenfes uerô palàm à dijs bello uexati,primo paula timconuenientesperturbabantur,fupplicationescpjgt;lacandænumin5iræad hibebantut.Deinde ciuitatem omnem religio ac metus inuafit,cum finguli ci ues feruitutc cogitatione profpiccrent.QiiamobrÇ cenfuere ut omnino uiola ti dq placarent.Sed cum antea neçp Proferpinæ necg Cereri facra facerent,infi Cartbagtrtc» gniores quof«^ ciues facrifictjs horum pracfecerc: cum^ omni uenerationein fcspMre de terdeosacceptisfacra Graeco ritupcragebant,deledos^èGræcisquiapud conantun fos erantgratiofifsimos qiioft^ deorum cultui pracpofuere. Poftea ôC templa conftituebantjbellicasép res côparabant. Verùm enimuero cum rebelles cou ucnæ eflcnt,ne duces quidê oportunos habebât, amp;nbsp;quod caput erat:ipfis prac nimiamuItitudinealimctadeerant:Carthaginenfib.uerô illificdeprincipatii Inuicé feditiones agitabât,8C eorû nônulli à Carthaginêfib.pecunia corrupt!', cômunes fpes deftituebât. Vnde propter cibariorûinopiâ ÔC nonnuilorû pro ditionë,hiinpatriasdigrersimaximo metuCarthaginêfes liberarût.Açresq dé Aphricp hoc ftatu erât.Dionylïus uerô cû mercenarios fibi infêfifsimosui-deret,uereretur^ ne per eos euerteref,primo ducë eorS Ariftotelë côprehen-ditîdein uulgo cû armis colledoiâC ftipëdia acerbius exigëte, Ariftotelë mittl ad fe Lacedçmonë dixit,ut apud fuos ciues iudiciû fubiret: mercenartjs^ qui drciter 10000.numero erant,Leontinorûurbë ara agrum in ftipêdiumoedii^ cumcß iili propter regionis am oenitatë obtëpcraflent, in Leontinis fortito ha-bitauere. Dionyftus mcrcenarijs al qs côduâis, his libertiniscp imperiS crcdi* dit. Poft ftragem autem Carthaginenfium qui ex urbibus Sicthæ in feruitutc tedacftis fupcrerant,congregati funt,recep tisfp proprijs quic^ patrijs,fefe refi-ciebant. At Dionyfius mille Locros,Medimnorum quatuor millia,fexcentos exPeloponnefoMilefioSjprofugos^è ZacinthoSc NaupaëîOjMeftânatn adincolendum traduxit. SedcumonenfosLacedæmonioscerneret,quôdà fc eiedos Meflanios in illuftri urbe collocaftet, eos Meftana tranftulit,dato^

ced^emonius

Perfarum lt;1

quodam ex Bacenis finibus ad mare oppido feiunxit,quâ quantamcp eis partem attribueretpraefiniuit. Verùm MeflanijurbemTyndaridemuocauerc, cumcp inter fefe rempublicam beneuolenter adminiftr3rent,multis confcrip-tis ciuibus breui fupra quincp millia effeëii funt. Poftea in Siculorum agrurn faepebcllo illato,Mencum Morgîtinum ccepere : cum Agyri AgyrenæorS tyranno, ac Damone Centuripinorum principe, Erbetæiscp 8^ Aftarinis foe* dus iniere.Cephalundum ac Soluntem, 8C Ennam per proditionem occupa-ueretadhæccumErbifcenispacem compofuereiacresquidem Siciliçhocin Ägeßldus Ld ftatuerant.InGræciauerôLaccdçmonijmagnitudinem Perfîci belli prouide tes alters ex regibus Agefîlaum rebus pracfecere. Is dcledos fex millibus mili tum,ac trigintaciuibus ex optimatibus ad confilium conftitutis,exercitum in AfiamEphefumtraduxit:ibiquatuormillibuscôfcriptis,copiaspeditumdecern millium,equitum quadringentorum in campum produxit.Confcqueba tür forenfis turba,amp; prædæ gratia nÔ minor ea quç dida eft,percurrêscp Cayr ftriam planicië, agros PerfarSditioni fubietftos uaftauit,donecCumâ pcruc-nit inde egrefTus plurimam æftatis partem in populanda Phrygia, finitimiscp locis côfumpft t', ac locupletatum praeda exercitum fub autumnum Ephefum teduxit.DumhgcgerûturjLacedxmonijlegatosadNerphemAegyptftcg^

-ocr page 485-

P

bib'iothccx Lîb- XIIII. 419

«icfocfetatenlifcriint, qm' pro aimifo appaiatum ad triremes ctótiïm 6lt;tritb ci qm'ngenta millia fparriatis doiio milit. Pharax autem Lacedæmoniorum nauarcnus cum centum uiginti nauibus Rhodo auedus, ad Safanda Carue ^pidum Cauno millibus paffuum trigintadiftans applicuit, inde irruens Caunum Cononem^ regiæ clafsis Imperatorem cum quadraginta nauibus CäunimOrantem oppugnabat. Cæterum per Arthaphernem acPharnaba-2um Caunijs cum ingenti exercitu allato auxilio, Piiarax obfidionem foluir, amp;nbsp;cum omni clafle ad Rhodum abqt.Poft h^'c Conon colledis ocfloginta tri femibuSjin Cherronefum nauigauit.Rhodij ucro eieda Peloponnclum clab leà Lacedæmonijsfecere, Cononem^ cum omni clafleintra urbem rccepe-te.At Lacedæmonij, qui exÄegypto donatum triticum uch ebant, Rhodiogt; fum defedioni s ignari confîdëcer ad infulâ applicabât-R hodij amp;nbsp;Conô Perfi cç clafsis prçfedus nauib./n portus tradis,urbê frumêti rcpleueretfuperuene fôtctiâ Cononi 9o.triremes,io.cxCilicia,8o, exPhoenicia,quarû imperiOprin ccpsSidoniorûhabebat.Poft hæcAgcflaus edudo in Cayftri câposexrrcitii

circûiacentë Sypilo agrû,incolarum opes uaflaui t.T itaphernes decë milli* bus cquitS, quinquaginta peditûcolledis, Lacedf mones fubfequcbatur, palates^ ab ordinib. inter pabulatû perimebar. Verû Agefiiaus militib.in oblÔ-gum qmdrûflatutis, accliuë ad Sypilû locû capefeit tëpus inuadendis hoftib. oportunû obicruans,agrumcp fardes uicp percurrens,hortos SC uiridiariaThi ^aphernis arboribus alijs rebus ad delitias, pacisep Bonorum obledamenta ^îiinptuofe extrud:a,uaftabar. Inde conuerfus, ubi in medio inter Sardes QC Thybarnas fuit,Xenodcm Spaitiatâ cum mille quadringentis militibus no-au ad locum quendâ Adalÿm nomine mißt, utBarbaris infidias faceret. ipfi prima luce cû copijs profedus, ibi infidias præteriit. At Barbari incôpoflte figelîÎM$ Tigt; •nextremum agmen incidentes, incredibiliter difiundi funt : repente ucrô il- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prit

ïein Periàs conuerflis cft,fado ingenti prelio,acfigno bis qui in infidijs erant nbsp;nbsp;mincit,

^redojilli cum cantu in hoftes illati funuPerfç cum fefe in medio intcrceptos hiderent,perculfi eueftigio fugam arripiunt. Agefiiaus quadantenus infeciî-^us,fupra fex millia trucidauincamiuorum uim ingentem coegit : caftra mul-tis referta diripuit. Poft pugnam T hiiaphcrncs audacia Laconum perculfus, fodesfecontulit. Agclilausfuperioresprouincias aggredi moliebatur,fed ^rimlitarein facris ncquiret,rurium copias ad mare reduxit. Artaxerxes autS ^fiæRex auditis cladibus, bellumqj Græcorum pertimefeens, Thiflipherni ^uccenfèbatEum nancp belli authorem fuifle,adhæc à matre Paryiàtide roga baUir utThifaphernem fupplicio affîcerct, ca enim poft fili) fui Cyri obitum, Cjuum in fratrem expeditionem fumpfit,ab illo difsidebat. Conftituto igitue QUceThitraufta,ci utThifaphernë comprehcnderct,mandauit,dcditcpad ci-Mitâtes pfedos^litcras,uti oës illo dido audiëtes efsët.Tithrauftes eu Coloft fasPhrygiæ perueniflet, per Lariflèû quendâ fàtrapâ in balneis Thiiaphet ne

‘^ospit,« abßiffum eiûs caput ad regë mifit, ipfe pelledo ad colloquifi Agefi iel^ ïaOjfemeftrçs inducias padus eft. Atep Afiæ rebus hune in modum ordinatis, Phocenfes ob quafdam expoftula tiones bello Bœottjs illato,in eius focietatë Lacedçmonios adduxere,ac primo Lyfandrum ad eos cum paucis militib.mi^ ^crc,qui Phocidë ingreftus, copias co'ëgit, Poftea Pauianiasqcp reXcûeooo. miütûeftmiflus Boeottj Athenienfib.adbellûunâcapeflcndSadicdiSjtû qui dcmperfefeirrupere:Aliartum'q?àLyfandro etPhocëfib.obfeflàm occupaue re,habitocp prçlio,6C Lyfander côcidifjô^ Laconû fociorûcp multi.At Bœotio rum phalâx uniuerlà côfeftim ab infequëdo deftitit. Cæteriï Thebanorû xo o, circiter cû prôptius fefe in loca afpera dedifrent,deleti funt. Hoc itaep bellum Bœotiorum uocatum eft. At rex Lacedæmoniorum Paufanias, audita clade, inducias cum Bœotijs pepigit,copiascp in Pelopônefum reduxit. Conô uerô

Perfarum

-ocr page 486-

4p Diodori Siculi

CoMoN 4rcze naaarchus clafsi Hyeronimum 3(^ Nicodemum Âthcm'enfespræfcdtîi' Perfärum pf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regis ciipidtis,in Ciiiciam nauigat,atqucindcd hapfacutn

cun-am ctit ‘^ynt’profet^us,per Euphrate fltiuinm Babylonêeft uediis,ibiaditoregepol !icetur,fifibi pro fuo arbirrio pccuniascæterum'queapparatum expediat,La-niöï dfbellitt ^^dæiîionios mari deuiifîurum. Artaxerxes collaudato,m3gnis'qucmuneri-bus honeftato homine,quxßori mandsuit, uttn pecuniarum ui quantamCo nonimperaret,fuppeditaier,ei'quepotefîatem fedt quern bellid impenifo* cium fibi è Perfis eligeadi. Conon eledo Pharnabazo fatrapa ad mare, rebus omnibus pro facu'uacecompofiiis defeendit.

Euolutoanno, AthenisfummummagiftfatumaccepitDiophantus Ro* mæ tribuni militum confalari poteftate (ex rempublicam geffere Lucius Valerius Mamercus,Lucius Prurius,Quintius Seruilius Fidenas : iterum Qiiin-tius Valcrius Maximus,Lucius Furius Medullinus tertium His magiftratutn Adu^rfu^ nbsp;nbsp;nbsp;ingreisis Bœotij,Athenicnfes,Corinthij, ÔC Argiui fodetatem interfeiniere,

ceJ^wonior Nam cum Lacedaîmonrj fodjs odio propter grauitatem impertj eflcnt,exifti-confpiratuä^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Laconum imperiumeucrfuros,fi maximasduitates

lictuot ciuitlt;a‘ confpirantes haberenttprimum^commun» apudCorinthum ftatutoconci-htGrtedifi, HOjUOlentcsordinaiiere.mifsis deinde per duitateslegatisjcompkiresfodos à Lacedæmontjs abftraxere. extemplo enim, Euboea omnis, Leucadtj, Acar nan£es,Ambraciotx,5C Chalcidenfesqui Thraciamaccolunt,adeosacceflc feincolasetiam Peloponefi ad deficiendûàLacedaemoniisimpellereadord funt ; fed nemo adhælit. Sparta etenim ad latera fita, quafi arx quxdam amp;nbsp;prg fidiumuniuerfæPeloponneft)erat. Medioautem Lariflæprincipe bellum aduerfus Lychophronem Pheræorum tyranniim gcrenti,amp; ut fubfidium mit teretur oranti, concilium duo militum millia fubmifit. Is cum ei hæclocietas adiunda eflent, Pharfalum Lacedxmoniorum præfidio deteclum capit, cius que incoles inter praedamdiuendidit. Poftea Boeotij cum Argtuis feorlum à Medio Heracleam Trachinis occupauere : nodu'que à nonnuilis intra mce niaaddudi, comprehenfos Laconcsiugulauere. Eos autem qui res fuas ex Peloponnefohaberent,abirepafsifunf taccicis'quein urbemTrachintjs,qui â Laconibus pu'ii patria, in exilium fucrant, urbem iccolendam dederunt, qui etiam uetudifsimi regionis illius incolæ erant. Poß hæc dux Bœotiorum Ifmenias Argiuosadurbis præfidium rcliquit:ipfeindudisaddeficiendum âLacedæmon^s Aenianibusô6 Athenienfibus,indefîmulôiàfoeijsmilites conflauitjcum que paulo minus quàm fex millia oranino haberet : Phocenfi-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus bellum intulit,eis'que ad Arycas Locridisfunde oriundum fuifle Aiacem

terunQcaflrametati, Phocenfium multitudo dudu LaceflhenisLaconisc3 armisoccurrittcum'quediuingens certamen fuiflet,Bceotij fuperioresfue-. re,fugatos'queadnodemufqueinfecuti,nonmultomille pauciores interc-mere:ipforum adquingcntosinpugnadefideratifunt.Poßconfliduminito foederc,altj domum,alti ad conciliuiÀ adiere, A t qui Co; .nthtj concilium coe-gerant, quando reseis ex fententia procedat, ecundis urbibusmilitesCo-rinthum euocauere,peditum fupra quindccim millia, équitésquingentos-Lacedæmonq cQ maximis Græciç ciuitates in fe coifle animaduerterent,feuo /offiilt;i«f fx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Agefilaum,cum^ eo copias,decreucre. Ipfi interim turn ex fuis,

tn Euro* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;focqs peditum tribus ac uiginti millibus,equitibus quingentis congre

bttm rtuoca* gt;nbsp;obuiam hoflibus proceßcre : habito'quead Nemeam amnem certami-nCjUtrinc^ partes exercitus uicere.ELacedçmontjs ac foeijs uoo.amp;BceotiorS ac reliquç focietatis ad duo millia odingétos defiderati. Agefilaus ante tradu-dis ex Afia in Europa coptjs primQ Thraces quofdä fibi cG magna manu ob-uiâ fados plio uicit,SC batbaros plerofqj cecidit. Pofl hçc p Macedonia iter fa cit,eundem percurrens agrum.quem ÔC Xerxes quo tempore Grçcis bellß in tulitj

-ocr page 487-

bibliothecæ Lib. X i 1' 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4?i

* iHt,penncarat. AgefiiausigiturperMaccdoniatn SCThefTah'am piofelt;flus}

1 hcrmopylaru anguftias pertianfijntter faciebat.Conon ucró Atheniêfis Pharhabazus regiam claflem dudiabât, SC ad CherronefiDoryma cum no Oagima amplius triremibiis moram trahebant Sedcum hoftilem claflem ad ^nidum elle cognouiflènt,ad naualë pugnam fcfe comparabant. Pcriarchus autemLacedçmomorQ nauarchuscutn quinc^ SCodogmta triremibus Gnt-do enauigatjSC ad Cherronefi Phyfeum deuehitur, inde euedius regiam cla(-fern circünauigat,8C adnauigantes naues aggreffus fuperabarfled Perficis col-Ldla in uniï clalTe opitulatis, ubi omnes focq in cótinentem diffugere, nauim ^uam obuerut,turpem efle,nec Spartadignâ fugam ingenerofam exiftimans, Egregiè itaque præliatus, multiset hoftium cælis, ad extremum dimicans ex ^^ccditmo patriaedignitateoccubuit.Conon Lacedxmonios ad terram ufqueinfecutus, nbsp;nbsp;nbsp;occuni

Sluinquagintatriremibuspotituseft,uiripleriqueenatantesinterramelapfi, quingenti circiter capti,reliquæ triremes Gnidum euafere. Agefilaus autem acceptis è Peloponnefo militibus,poftquam cum coptjs in Boeotiam pertran ûjt,eueftigiô Bœotij cum focijs adCoroneam occurrerCjComiiTo prçlto The-bani oppofitam partem fufatn atque ad caftra ufque tnfecuti funt.Cæteri cum paululum fuflinerenqabÄgefilao SCrek'quis in higam compulfi QmamobrS baconcs uicifle prælio rati, trophdeum erexere, ÔC cadauera hoftibus reddita boeotiorum fociorum que fupra fexcenta, è Laccdxmontjs rem'que unà ge-•■entibus trecenta quinquaginta. Ipfe etiam Agefilaus cum in multa incidif-fetuulnera,Delphos delatus eft,ibi'que curando corpori uacabat.Pharnaba-2:us fic Conon poft nauale prælium cum uniuerfis nauibus in Lacedçmonio-

focios inuedli funt, ac primum Coos, deinde Nifyaeos, SC Tios ad defe-^ionem perpulere.TumChtjeiedlopraefidio,Cononi adhacfere.Eodemmo doMitylenæijEpheftjjj^Erythrxi tranficre. Cum hic rerum ftatus eflct,conten-ho quxdam ciuitates inuafit. Qiiarum aliæ expulfis Laconum præfidtjs liber* ïacemcuftodiebant,aliae feie Cononi dedebant, acLacedxmontj ex hoc tempore imperium amifere.Conon cum nauigare in Atticam cum omni clafle fta ïuiflet.mouit, alcitis'que Cycladibus infülis, ad Cytheram infulam appli-cuit, ca'queftatim ex impetu potitus, Cytheraeis per compofitionem in La- Laceditinony conicam dimifsis,relidlo idoneo urbis prxfidiOj^d Corinthios nauigauit: trnrisimperiti •bi cum ad concilium perueniflet, cuius rei gratia ptæfecfJus eflet, ediflerit,ac AmHtuM. focietateinita eispecunias reliquit : ipfein Afiam redijtSub idem tempus Ae ropus Macedonum rexregno (exannos potitus morbo interrjt.Succeflor im perrj filius Paufanias annum regnauit. Theopompus porro Chius Graeco- Theopom^ut rum coitionem in huncannum translert,8C adnaualem ufquepugnam libros fcriptor, duodecim conferipfit. Scriptoris à prælio ad Cynofema exorfus, ad quod Thucidides negotium deftituerat, fexdecim annorum tempus pcrfcripfit.

Annuo fpacio circumadïo, Athenis imperauit Eubulides. Koææ confu-larempoteftatemgeflere Tribunifex, Lucius Sergius, Aulus Pofthumius, Publius Cornelius,Seftus Cenfius,(^intius Manlius, SC Anitius Camillus, Per (dem tempus Conon regiæclafsis præfedlus, cum odîoginta triremibus inPirarum dcuedlus,ciuibus reficiendi ambitus urbis author extitit. nam Sc Pirxi meenia, 8C longa bracchia ex feedere Lacedæmoniorum Peloponne fiaco bello defatigati fuftulerant. Conon igitur opificum mercenaria manu condudla, exhibicis quead opus naualibus focijs, breui maximam muri par-tcminftaurauit.NamSCThebanioperariosquingentos, SClapicidas fubmi-ferant, atque aliæ nnonullç ciuitates adiuuere. At Teribazus terreftrium Theribdziit copiarum in Afia dux benegeftis Cononi rebus inuidebat, arrepto'que prx- Conontm co^ textu , quafi ille regtjs coptjs urbes Athenienfibus'compararet, hominem prehendih Sardis perdudum comprehenditjSCuindumin cuftodiam pofuit.

Apud

-ocr page 488-

4p Diodori Siculi

Apiid Corin th um ucro quidam cupidttate infignes inter ludos elcdi in thca' tro cedem fecere, urbem feditione repleuere, cumç eis Argiui animos au-xiiTentj centum ac uiginti eines iugulauere: quingentiinexiliumpulfijquos cûreducerepararêtLacedîtmonij.copiascçcolligerent, Athenienfes acBeeo' tij Sicarios adiuuere, ut ciuitatem übt conciliarent. Verùm exules cum Lace dçmonrjsacfocijsLechetumftationemcpnauium aggrefsi noduperuim cæ pere. Poftridie egrefsis urbanis, quorum dux Iphicrates erat, comitti prçlium contigit,in quo uidores Lacedpmonrj multos mortales interemere. Poft hec Bccotij 0^ Athenienfes,ad hos Argiui 8C Corinthtj cum omni exercitu ad Le-chetum profe(fti,primum oppugnando oppido intra propugnaculum irrupc re : Lacedgmontjs inde exulibus^ egregie prçliatis, Bceotq,cumcp eis omnes eiedi funt. li igitur mille circiter militibus amifsis,in urbem receflerc,ftatimç appetentibus Ifthmijs de proponendisludis difsidebant:cumq; magna con-tentio fuifret,uicere Lacedgmontj, effecerunt^ ut exules certamen propone-rent.Cæterum quod belli huius mala ferme apud Corinthum eucnerunt,Co-rinthiacum dictum eft bellum,annos^ feptêperdurauit. In Sicilia ueroRhe-gini acculantes Dionyfium,quód Meilenam muniens in fe compararetur,pri mum pulfosin cxilium à Dionyfto, aduerlarios^eius fufcipiebant.PofthscC reliqurjsNaxiorum amp;nbsp;Catanenfium mylasadincolendum tradudis,cxerci' turn inftrueban^ducem^-p Elorim ad obfidendam Meflenam emifere.Eo arce audader aggreffo, urbis incolæ Meflànenfes Dionyftj mercenanj colledi, accurrerc.prçliogefto,uicereMeflanenfes, plures'p loooo, interfecere,atcpegt; ueftigio Mylas aggrefsi,cçpere urbem, incolentescp Naxios per compofitio-nem dimiferunt.lpfi igitur in Siculas alias^ Grçcanicas urbes digrefsi,alia alij incoluere loca. Dionyfius fretus ciuitatibus in amicitiam fiiam firmatis, bell« inferreRhegiocogitabatjfeda Siculis, quiTaurominiumoccuparantjturba-batur.Quapropter cum utile elle decreuiftet hos prius aggredi, copias in cos eduxit, SC ad parte Naxum uerlus urgenté,metatus,hyemê in obfidionê tole-rabat,exiftimans Siculos collé, qué non antiquitus incoluiirent,deftituturos. At Siculi, ut qui per manus iampride à patrib. accepiftenteas infulæ partes in colétib. Siculis aduedos primQ Grçcos Naxum quidé côdidifte, fed Siculos tûc incolétes è côuentu eiecilTe, iccirco patriû à fe agrû recuperatûaff.rmabât,

Ciu£ fecfuuntur i .'Jiirco Hop fera trdnslatiifunt.

SC ultos fe eflë iniuriam,quam patribus eorum Grçci feciftènt, undeiufto fe ti tulo collem eum occupare aflerebant. Contentioneuerô,qua turn inter ipfos utrint^ eratdiutiusdurante,brumafuperuenit,8C adaudo hybrenofrigore, locus iuxta arcem niuibus operiebatur. 1 bt turn Dionyfius ob loci munitions ÔC mœniorum altitudinem fecuros,reperta iuxta arcem cuftodia,nede obfcu ra,necluna rplendente,locis ftiperioribusadoritur, Multauerômalaillic palîus,partim propter lociprxcipitis difticultatem,partim propterniuium multitudlncm,arce fola potitur, facie quidem faucia, necnon oculis ob frigo-ris acerbitatem lacfis.Poftea aliam uiam aggreflus,copias fuas intra' urbem du-xit. At Siculi coniundis omnium uiribus Dionyfium una cum copijs fuis extra urbem eqciunt. in qua quidem fuga Dionyfius ipfe quoep in pedorc per-cuflus,cadit,uixcp à morte per fuosliberatur- At Siculis ulterius hoftem infe-quentibus,ad dextrum quidem latus eorum,qui Dionyfij partes fedabantur plures quam fexcenti ceciderunt : plurimi ueró abiedis armis fuis aufugerût, inter quos ipfe quoep Dionyfius, prpter loricam, nihil ex a«natura fua ferua-uitPoft hanc fane cladem acceptam Agrigentini ÔC Meftanenfes relidis Dio nyftj partibus ad libcrtatis uindices fefe transferunt, déficientes à tyrâni focie-täte. Paufanias autem Lacedgmoniorum rex accufatus à ciuibaufugitjpofti^ regnaftetannos 14. cuius regnum poftipfumfiliuseius Agefipolis quafipec manus accepit, qui regni fuiannos cum paths aequauit.Tum quoque Paufanias Ma

-ocr page 489-

BIBLIOTHECAE, LIB. XIHL 4»?

nias Macedoniiin rex ab Amynt3,quod male annQ ununi tcgnallèt, oceifus, uita fua fundus ciLCuius pollipfumregnum occupauit Amyntas,annos i^ntynfM Rrt regnauit 24.Hocannofinito. iJemoftratusfiimmiMagiftraciisdignitatem Mattéo/fitm* Athenis accepit. Romæautem fextribunt militum conlulcs clcdi remp.ad* minilirabaufcilicct Lucius T itinius, P.Licinius, P.Mckeus, nbsp;nbsp;Manlius,Gn.

GenuciuSjôd Lucius Acilius.Dum hi igiturconfulatuRomætungcrent, Ma go Carthaginenfium dux in Sicilia hærebat,res Carthaginenfiuni ab accepta clade reficere ftudens, ut erat magna uiri humanitas erga ciuitatcs fibi fubiegt; das,qui eos quoe^ familiariter excipiebat quos oppugnaret Dionyfius » Hie igitur cum multorum in Sicilia familiaritatem fibi contraxiflet,amp;fccdus cum CIS pepigiiîèt, necnon copias fuas auxilîêt, expeditionem aduerfus Mefleni-am fuicepit.QLia quidem regione deuaftata, èc magnam prædà nadus, inde difeefsit, QCcontra Abacænum oppidiîcailrametatus eft. Cui quum Diony- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/vid

fius cum omnibus copijs fuis fuperuemlTet, inftruda acie,d; gram commillo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uindt»

prælio,13ionyfius uicit, in quo fane conflidu Carthaginenfes pluribus 800.

amifsis in urbem aufugerunt.Tunc Dionyfius inde Syracufas 1'oluit. Poft ali rtiofiypiu Rht quotucro dies cum 1 oo.triremib. indefoluens aduerfus RheginosexercitûgMjot duxit.Qj.ios cûdeimprouifo nodeobruiiret, urbis portas primùm incendit, tun

muris icalas admouit. Ibi turnRhcgini,primùm quidê pauci adauxüia ferenda exemrens flammam extinguere conabantur. Poftea ucrô cum Eloris dux accefsiftet,2lt; ut relido nunc incendio hoftem propulfarent conlùluillèt, Urbem inuidam feruarunt. Nec enim pauci ipfi circa incendiü occupati pro-hibere hoftem quo minus urbê inuaderet, pocuilIcncNon tamé graifari om-nino flammam iînebant, fed afportatis exdomibus propinquisiarmentis ÔC lignis maiorêflammæ impetum compefeebât, donee cota populi multitudo inariniscongregata uiribus communibusopemferret. Dionyfius itac^ hoc quidem loci irruptionis fpefruftratus,agrum eorum peruadere, igné amp;nbsp;ferro cunda uaftarecœpit. Poftea uerô unius anni inducqsfadis,Syracufas naui-gauit.At Greci Italiæ partes inhabitâtes poftquam animaduertiflènt Diony- (SrtciUilla h) auaritiamcupiditatemad fequoc^ fuamcp regionem extendi, nouûfœ- aduerfiuDia^ dus inter fe pepigerunt, amp;nbsp;locum publicum commitijs habendis, conftitue- nxßum conj^i runt. Sperabant enim fe facile Dionyfiö propulfuros, ut in uicinis Lucaniae rant» locis habitanteis fuper3turos,quoniam ilii bello tum eos infeftabant. At fu-gitiui quidam Slt; exules quiiam antea Lechacum Corinthi nauale occupatie-rant,à quibufdam indudi moenia eorum inuadere admoliebantur. Aduerfus quos cum Iphicrates opem tuliifet, lt;nbsp;o o.exqs amifsis ad nauale reliqui fugte-runt.Poftdies uerô aliquodexLacedaemonioröcopqs pars quædam Coryti thiarum agrum peruadere, quos Iphicrates 2C alfj exftxderatis obruentes ple tofep occidunt. Ex feutatis quoep commiflb cum eis prope iirbe prælio Iphicrates plus {o o.occidit.Pofthæcautaduerfus Sicyonem ipfe.pficifcitur. Ac Sicyonqinacieaduerfuseöconftituti,amifsis antemoeniacirciter $ oo.intra Urbem fugerunt.Hifcetranfadis Argiui armis probeinftrudi cum omnibus copfjs fuis aduerfus Corinthum protedi,SC ipfam urbem coeperunqSCarcem occupauerunt.Qiiam urbem poftquam fibi ut propriam uêdicaflènt, totum quo:pCorinthiorum agrum Argiuisfubjecerunt. Conatus eftante Iphicrates Athenienfis inuaderequoep Sf occuparefertileillam regionem,tquæ res t^77 Uiduineceffarias uniuerfæGræciæfuppeditabat. Sed populo prohibetema io-twàs riàt ^ftratufefeabdicat in cuius locüfubrogatus ab Athenienfib. Chabriasdux Corinthum mittitur. Nunc de geftis in MaccdoniatAmyntas Philippi pater, plyrijsMacedoniainuadentibus urbe pulfus eft, qui quum derecuperando et t^tr.ynu imperiofpemomnem abiecifTeqagrumMaccdoniaefinitimum Olynthtjsdo ifci/ippjpdir* nauiqtum demum regno ipfeprorfus cxcidit. Non multó uerô poftàThefla UsaccitiSjô^imperiopraefedusannosregnauit za, Sunttaméquidicâtpoft

Ee pulfura

-ocr page 490-

DIODORI SIC VLI


4Î4


puiftim AmyntâjArg^û.ahhp^ dübsT'^acedonibus imperitalTe, poftca in rc-gnû Amyntârcftituiû;é,ffb.Eôb,éiTi tÇpprç5lt;Batyras Spaitaci ftlius Bolphori rex,regni fui anfi'ô e^fmörtuus eft.Çinus tegnûppftip^um accepit filius eius Rowinivfioj Beiicô,regnauîK!^ânnogt;s'ctrciter^p,*.1|^ûnçdcgetfiLsînK41i3:Romanis undc-uuuum, * cimum iam annumV'itfos pppugn^tçs üniUjerfOjquidé exefeitui MarcûPiu riôjCqiîitatui uerô PuI?‘.jCôrnciiü pfaéfecçrunt.-Illi jgitur edudtis uniucrfts co-pqs fuiSjVeios obftdiohcèib^uûtjpfBç cm oit ti's moenibus capiût, captiuoi abducunquiros reliqûa pf ædâ fuB haïï^'bcodOtiDux poftca fumm us Ro-mâ cû uitftor/a rçuerfus^fôlennijîbpa rriiiÇmphû cgit.Ibi tam populus Roina-nus,deleda fibi décima fp^ioru parte,aùrèu inde cratère faaû Apollini Dcl-pbico dedicârunt. Legat!àûf't^elpjîpsabbSeïjÇdum Apollinipoculûafpor-tantes in Lipararos quofdäm^dones l'pçîdun^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capti in Lipaiâab-

? v ducuntur.TimafitheusaûtLf^à'reprûdùx^prædônûhocfaaocognito,legatos liberàuïtj'amp;'omneeis auiurçddènSjDelpHps ftlæfÔ'ç cô.sjdimilit. Illiigititt Gr t'tud Delphos cratère, amp;nbsp;infer r^iquû thefaufijr^i^vj^'edip tç^ depofito, » nbsp;nbsp;nbsp;‘ ‘ Româreuerfifunt. Atpopuiùsî^ïnanusaudftbçxîégatôru'rcktuhocTi-

mafîthc! benefîcio, quod ei feciflct, finernora çom.uni conftnfti’çôûftituto et publico apud eos diuertendi lodohonorari? eu dêçreuetuntïNecnôn cû poft annos । ; v.Liparainipfiflenr, quîcüiiiÿ cxÇarftiâginçilb.adTimâfitheûge nus fuû rcfèrrenf bipnes côis abomni bénluSf tribueÓ immupesdiiniferût,ac libertate donauerunt.Ahnb tót póft ùicftôsVeipsp'roxirnpÂîhénis quidem Philocles imperauitiRomae aût fëxmilitû tribuni confuIaÆ poteftatem taie-banquidelicet Publius Sextus,Cornelius CralTuSjCaelb ÉabiuS,Lucius Piu-r;us,Q^Seruilius,ôf M.Valcrius. Eode anno Olynipias fupfä nonagefimâa-gebatur feptirna. Porrô circa ide tépus Athenienfes cletftû duceThrafybulû thm'crlis cx^ cû4o.triremibusmiferût. Hiçigiturcuminlbniâprimûnauigaftèqacccpto ftMio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à focialibuscômcatUjinderurfus Ibluiqfif circa Cherronefum aliquandiuhx


à fociah'buscômcatUjinderurfus {b!uit,fiC circa Cherronefum aliquandiuhae rcns,MedocôacScuthêThracQregesfocietatefibiconiunx!t.PauIôpôrtrt'l« (flaHenefpontoinLesbûnautgationcinflituit. Exortaaût magna uctoiuin têpcftate triremes pcriere.Ipfècûrcliquisuixfaluus euafit.SeruatusLcsbi urbesinuadereftatuit.Iam cnimomnes,pr2eterMityîenen,defcccrant,acpri-mû qiùdc contra Methymnâ exercitû ducens, cû urbis eins incobs Therima-cho Spartano duce eoi fi,præliûcômifit. Qiia fane pugna féliciterThrafybu-lo gcfta,non pauci ex Methymneis unà cû duceTherimacho ccciderunt.Rc-liquis iicrôintra mœnia conclufis totûipfc Methymnæorû agrû uaftarccŒ-{lir.Ereum aût,SC Antiiïàm per côpofitionê accepit. Poft hæc colledis naui-5US à feederatis Chijs amp;nbsp;MityIenenfîbus,Rhodum uerfus nauigauit.Cartha-ginenfes aût à clade,qu3 circa Syraeufas acccperant,paulanm feipfos reficicn tes,rebus circa Siciliâ fummo ftudio incumbendû ccnfucrunt. Poftquâ ució lit rcs armis quocjjjfi aliter geri non poftet,tentaret decreuiftènr, cû paucts cb longis nauibus tranficrût,amp;ex Libya ac Sardis copias fecû abduxerût. Qiiirt . . . ex Italia quoqp barbaros quofdâ non minus, Æo(ftogintamillia,’quos probe, Wijnnw MI St pubifcohabitofumptu,armis inftruxilfentin Siciliam duceMagone tiâlmit-c lùniexpeat^ tunt.Mago itaeç peragrata.Sicularûregioneurbes plerafqj ad dcfeclioncm à Dionyfio côpulit.Poftea in Apyrenæorûregioneiuxta Chryßm fluuiCpro-peuiâ quaMorgantinâitur,caftramct3tus eft. Cûuerô Agyrenæos infeedus . P ^luûpertraherenon polTetjamp;hoftiûcopias Syraeufis magnisconatibusacce-Dtcnyjiu^ eu (Jd-eandfuineqrelitftoloco uiâ undeueneratabqt.AtDionylius poftquâau-^gyrijoaetie 4,niffetCarthaginenfcspermediâ Siculorûregioncitcrfacere,finemoracol ftiHcoit, Ic(ftisquotquotpoteratexSyracufis,amp;mercenartismilitibus(collegcrataßt circiter z o.mtllia ) cxercitum aduerfus cos magnis conatib.ducit. Cûuerô iâ non procul ab hoftib.fe abefte cognouiflet, legations ad Agyrim Agyrinæo-principe mittiqqut inter Siculos tyrannos luinniâ pcft.Dionyfrûpoteftate

-ocr page 491-

BIBLIOTHECAE, LIB. XIIII. 4M tcficbat.Nam non folum Agynnæorum ciuitatt,fed omnib.fere circumiacen t/bus caftenis,oppidulis,amp;arcib.dominabat. Eratquocj tu tépon's cum ipfc 'præeiïequaldè populofa Agyn'næorûurbs : habebatenim ciunïnon paucio-res 2 o o oo.SeddiuitiariïjUtfuntpecuniæ,frumêti religcôme3tus,ma urbs, gna copia,quæ fufficere tâtg hominû mulcitudini potui iTet,in arce iumma re-pofita eranquas copias Agyris ciuib.occifis ditiisimiscollegerat. Dionyiius itaqj eu paucis urbê ingrellüs, Agyri ut fœdus fecû inire uelit, perfuadet,lc e-nim Hnito bello, ôô prælio côtra boites féliciter gello, magnâ hnitimae regio-nis parte traditurü ei pollicebat. Ibi tû Agyris primû quidèfrumento rcli-3UO cÔmeatu Dionyfij copijs ßenigneanimo prôpto fubucnire:pollea e-iicfiis uniuerfis copqs fuis cûDionyfio uires côiungere,cômunecontra Car thaginenfes bellü agere.At Mago in holliû terra incognita militas, neenô rébus nccelEirqs penitus dellitutus,magnû incommoda paticbat.Nâ qui Agy rim ducem fcquebant loci eius omnes gnari amp;periti per infidias fæpeholtes circûuenire dccipere neenon omnê cômeatum ab ijs auertere. Syracufanis aûtprælionûicrétentandd,Rhodes^uocandos elTefuadentilxcótradicere Dionyfius,non decere clamitans,qj ininori incömodo óópericulo fieri pofsit, grauiori id têtare. Nâ uc! fine omni perfculo Só cædeBarbaros extrema reru omnium penurialaborâtespaulatimcôfumipolieaiebat. QiiofaneDiony-fij côtradicendi ftudio Syraeuf ) grauiter offenfi, caftra eius reiiqucrût. Vnde no mediocriter perturbatus fintDionyfius.Poft hæcCartbaginenfeslegatos Dîonyftuicw» adDionyfium propaceimpetrâdamittût,quorupetitionêcôDionyfiusau- Magone pact diuilTetjpacê cû Carthagincnfib.inirc decreuit. Erât aût hæ pacis cÔditiones; , ut ipfi quidem uicinis fini undi -p locis dominarentur, fubÙionyfij uero im-periûSiculi omnes referrent,2C utTauromeniû quoqj occupareUionylio li-ceret.Quo quide feedere inter ipfos paefto, Mago cû exercitu fuo indefoluit. Dionyfius aût occupato à feTauromenio plerofq; exSiculis,qui illic habita-bant,expulfos inde in exiliû mifit.Cû fuis uerô mercenarijs militib.non tame nifi quib.maximè opus habebat,£lt; quos ad bellû idoneôs ualdè nouifter,ele-tftiSjhabitare illic cœpit.Hacftenus quæ in Sicilia. In kalia aût Romani Phalç- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ i

rorûgentisjPhilifcûoppidûexpugnauerût.Hocanno reuoluto Athenis qui- v dêNicotelesimperiumtenebat,RomæuerôtresChiliarchiconfularidigni-® täte fungebant,fcilicet Marcus Frurius,C. Aemilius,ScCatuIus Berus.His tû Romæconfulatufungentib.Rhodij, quiLaccda’monijsfauchant, aduerfus R^orfioriwii populû infurgcntcs,omnes eos,qui Athenienfib.adhærcbât, urbe cijccre co- ftàftio, nati funt.Illis igitur armis utrini^ concurrentibus,amp; prælio rem agere tentâti bus, Lacedæmoniorum foctj magna fatfta ftrage uicerunt : quotquot uerô e-uafiflènt,profcripfcrunt.Poftca milîà ftatim ad Lacedæmonios Icgatione, o-pemfibi terri poftulauerunt.Mctuebant enim ne nouç feditionis authores ci ues aliqui eiTent.At Lacedæmonij feptem fine mora triremes in auxilium eis mittunt,amp;f uiros unà tres infignes,dignitate eminentes,qui i eb. cuntftis agen dis duces eirent,fcilicetEudocimum,Philodocum, SCDiphilâ. Eli igit Samû primum delatfad defetftionc ab Athcnienfib.cos cÔpulcrunt.Poftca in Rho dum nauib.peruenicntcs,rebus illic côponendis omnê curam impenderunt. Laeedæmonij autem rebus fibi profperêfucccdcntibus maredenuo occupa-rcdecreucruntmamabeotêporepaulôpôftad iuftam clafsis multitudincm focios iteraim ad fepertraxerant. Illi igitur mare ingrefsi in Samum primum, pofteainGnidoncCRhodûnauigauerunt,undiq;locorumnauesÔLfortifsi mos quofcp clafsioresCutuocantjmilitesadfeaftumentes, uiginti leptem tri-remesmagnifierinftruxerunt. Agefilausuerô Lacedæmoniorum rex, poft-quam Argiuos circa Corinthum hatrere audiuiftèt, copias fuas, paucis domi giworinnujrrt reliêlis, fine mora educere, Argiuorum terram uniuerfam inuadere loca un- «-»/fit» dicp occupare,omnia diriperenegionc denique uniuerfa fuccifis undique ar-

Le 2 boubus

-ocr page 492-

4?ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DÏODORI S ï C VLl

£4, horibusdeuaftatajnSpartai-nindedifccfsit. InCyprumurro Euagoias S'a-, lammiuf. nbsp;nbsp;lamiains.(Erat is uir Hemmacis nobilitate clarifsimus.Nam maiorcs eins Sa

laminc olim fiimmomagiftratnmukisannisdefundifucrant. Ipfcucró per quafdamfiipeiioiibus temporibus feditiones ejedusindc,SCcxpulfusfue-rat; Hic in qiiäqiium illnccum paucis ucnilTet, ciuitatis cius principem Ab-demonem Thyrfium, Perfarum regi amicutn,eiecit : ipfe poftca urbê inuadit SCoccLipat. PoftquamigiturSalaminealiquandiuregnalTet(quæuibsutc-rat omnium in Cypro maxima,ita quoqß potentifsima^breui temporis fpatia magna diuitiarum copia locupletatus, Äualdehominumultitudineaudlus, totam earn Infulam fub poteftatem foam redigcre conatus eft.Qiiium itaq? e-iuslnfolæurbesplcrasc^,partim ui cœpiflèqpartim pollicitationib.adfeper-

\ traxilTeqreliquasquoq^facile fobfuum imperium redegit. Amathufijucro Solq,ScCitenfcsbellofeeiopponere uolcntes,Iegationcm ad Artaxei'xcn'» Perfarum regem proauxilio amp;nbsp;opefibi ferenda mittunt.EuagoramquodA-gyrim regem,focium Perfarum occiderit,accufant, SC Infuiomfecumillooc-cupalbe confiten tur,Rexautcm partim quid? nolens Euagoram tantum pro Opn lgt;r£ßan ficere,partim uero cogitans fecum earn elfe Cypri Infolae præftantiam, ut ucl t(4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fola ingentem naualê clailcm foppeditare poflet, SC totius Afiæ quafi propu-

gnaculum enè,focietatc fibi coniungere eos decreuit. Dimifsis itaquelcgatis Itatim ipfemaritimas undicß ciuitates SCreliquarum quoc^ ciuitatum prxfe-dfos per epiftolas hortatur ut triremes inftruanqSC quæcunque ad claßem rc-quirant cunSîaquadiligentiftimeapparent. Hccatomno autem Cariacpræ-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fedio ut cxcrcitum aduerfos Euagorä ducat imperat. Ipfe interim ad friperio

ns prouinciæ ciuitates commeans, magnis colledis coptjs in Cyprum trafic^ Et hæc quidem in Äfia gefta. In Italia uerd Romani pace cum Phalifeis con-firmata aduerfos Aetolos bellum gelTcrunt, SC quarto eos aggrefsi font,in Sutriumimpreßionefaefta, ex Verregina autem oppido ab hoftibus eiecli funt.Hocquoqueannolapfo Athens«! imperauitDemoftratos. Romeuerd Lucretius, ScScruilius CoIT confulatufungebantur. Circa idem tempus Artaxerxes accerfito Strutha duce magnis copijs trans maria in eum mit s t!t,utcontra Lacedarmoniosbellum gereret. Spartaniuerd deaduentueins Thimho td- certiorcs facli,! himbronem ducem in Afiam mitrunt. Is londa locum occu-ted^emantuiut pauit,SCCorciTum altum montcm,quiab Ephefo ftadijs 4o.dift3t.HicigitUï profe*- 800 o.militum Habens unà cum his quos in Afia collegcrat,aduerfos régisrc ÜMoccidaur. gionem profedî:us,cundta uallareccepit. Strathas uerd ma'gnum barbaricurn equitatum fecum ducens,SCmilites probe quidem armatos 500 o.leuisautc armaturæ plus 100 oo.non procul à Lacedaemonijs cafirametatus eft.Thim / bronem tandem cum aliqua foarum copiarum parte egreßum, fi quam pr^-dam magnam nancifei pofIet,Struthas cum copijs fuis accedens obruit, SCp-lio commiHó milites plerofo, cum duce Thimbroneoccidir, reliquosuiuos cœperunt.PauciuerdincuItodiamfugicntes Icruatifunt. Thraßbulus autem Athenienfium duxex Lesbo ,Äfpendam cum clafleaduf drus, tiircmcs fuas in Eurymedontem fluuium impulit. Accepta inde ab Afpédjjs pecunia, , quidam ex militibusregionem tarnen uaftabant. Qiiam quidem iniuriani T ro HiiM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3egreferentes,infidiasnodlu Athenienfibusftruunt,Thrafybulum

»ct»d««r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum alfjs quibufdam occidunt.Vnde Athenienfium Trierarchi nonm^-

diocriterperterrefadlflincmoranauibus impletis inRhodum nauigauerut. Cumcp urbs dcfecilTet, SC nadli eflent qui aufugerant quodnam caftellS, bel-lo lacefTere eos qui in urbe erant cœperunt. Athenienfes uerd auditaThrafy-buli morte,Agyrium ducem cum copijs emittunt. Ethæc quidem foritjquat in Afia gefia feruntur. In Sicilia autem Syracufarum tyrannus Dionylius totius Infulæ imperium occupare, nec non qui in Italia étant Græcos ad leper-trahçfe feftinans.compiune inter ipfos bellum in aliud tempus prorogädum * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenfuijj

-ocr page 493-

BIBLIOTHECAE, LIB. XII IL 4?7

ccnfuiL Itaçp finnata apud fe fententia,Rheginos omnium primum ten tan- cionyßuiKhe doseile,coquódurbseorumquafi propugnaculû eflcttonus kaliæ, relidiSg^^ btüitnt' Syracuiis,copias iuas eduxit. Habebat autem peditcs quidcm uiginti mil.ia, équités autem mille,naues uero centum amp;nbsp;uiginti. rranfmitïô itacp exercitu ad Locridis fines,inde per mediam terram iter raciens,totnm Rheginorum ré gionem igné Sx!: ferro uaftare cocptt.Sitnul autem claisis ab altera parte nia-n mcumbcbat.Denicp cum omnibus copijs iuxta traietfiû cafirametatus elt, Verùm Itali audito Dionyfij inRhegium tranfitu,fexaginta naues cxCroto-ne quàm celerrimè irt auxilium Rheginis miièrunt. Qiias cû praeternauigan-tes Dionyfius animaduertiflct, cum quinquaginta nauibus obuiameis redit fiefu^ientes quidem ipfos in terram non (egnius infequi perrexit: naues eo-rum a lit tore auulfit,parumgue abfuil, quin fi'mul o mnes unà cum fexaginta triremibus capti fuerint, nifi Rhegini cum uniue rfis copfis fuis tn tempore e-isfuccurrilîenc.Illienim ingenti telorûmultitudine facile Dionyfium àlitto-rearcebant.Exorta uerô magna uentOrum têpeftate,B.heg!ni quidem naues fuas adlittus trahebant. Dionyfius autem inleliciterfibi pugua geila unà cû feptem nauibus,uiros nôpauciores mille quingentoSanteRlieginum ami-fit.Rneginiautem nautas quamplurimos in mari nauibus difsipatiseiedfos uiuos coeperunt. PorrôDionyfiusadPenterosnauigans,f? peexflucluum impulfionipericlitatus,uixtandêcircamediânocfiemad portuin euafit. lâue rôhyemeinilâte,pa(fi:ocum Lucanisfœdere,copiasfuasSyraeufasabduxit.

Poft hæcautem Lucanis ad Thuriam regionemfpoliandamexcurrcntibus, tiiwnirt««* Tlîurij foctjsfuis nunciant,acfinemorainarmisomnes coheurrunt. Narnor-midgriti»;? Græcanieae per Laliamurbes hoc in fcederefuohabebant,ut fi ex Lucanis ali«4i/gnf. qui regionem h o i tilicer inuaderent, aduerfus eos commune omnes auxiliürri ferrent. Sin urbs aliqua copias ad commune auxilium fuppeditare nolleti urbis eius duces morte plederentur. Qiiaproptcr quamprimum Thurij ta-fiellariosfuoshincindeadurbesfocias de hoftiumaduentumififTcnt,omnes fillemora expeditionemadornabant.IpfiuerôThurrj prius copias fuas edu-ccntes,necfociorum mUltitudinem expedantes, aduerfus Lucanos profedi funr. Habebantautempeditumqiiidem plus quadragint3mi!lii,equitcs «ero circiter mille.Af Lucani de hoftium aduentu certioreS fatfii, in fuam regionem abiuerunt.Thurij autem celeriterLucaniam adorfi,primùni quidem præfidio expugnafo,SC magnam prædam nadi,nô aliud égerunt,quàm fi fui ipforumpernicieicfcarncœpiirent. Nimiumeriim propter fuccelTum clatij fierlocaangufiaacpræcipitia iternortfine magno incommOdofaciebâquo-entes fubito popuium amp;nbsp;urbem praediuitem oppUgnare. Qiium uerô in câ-pum quendam altis ac præcipitibus collib. cinduni uenilTent, ibi turn Lucani uniUerfis coprjsfuiseoscingêtes,omnemeisinpatriam redeundifpema-diiTiuntiacinopinantibus in colle aperte fefc oftendentes eosperterruerunt, tum propter ingentes holliumcopias,tum propter loci in quohærebantdiffï cultacem.Habebâtenim Lucani peditum quidem trigihta millia, équités uerô non pauciores quatuormillia. Græcis itaqpinrârum prætcromnem fpeni amp;opinionemperiCulûconfiitutis,barbari inuallem adeosdefcendunqpræ-liumcpcumeiscommirtût.AtuidisâLucanorum multitudincIralis,plures quàm mille eorum occifi funt.fprçceperantenim iam an tea Lucani, nequerri uiuum caperent.) reliqui autem partim ad collem quendam mari imminente eonfugiebanqilli uifisquibufdam præterlabcntibus oblorigis nauibus,quas Rheginorum elfe putabant,ad mare refugium illic fuum p€tentés,fefe cenfe-^bant,2Cquinq5 triremibus trafjciebant.Eratautê clafsisilla prafternauigans Dionyfq tyranrii.Duxeius clafsis fuir Leptines Dionyfq frater, ad opêfcreiï-dam Lucanis milTus.Hic igitut Leptines humaniter hos ad fe taquam tùtifsi-

Ec 3 muni

-ocr page 494-

D I O D O R I S I C V L I

mum portuin frai'ciflos fufcipiens ad h'ttus claffcin appellerc lufsir, Lucanoi, accefsitperfuaüteiSjUtargcntipondo àfingulisliorumcaptiuorumaccipe-rentçerant autcm coruin circiter mi'ile)leipfiun quorp perfoluendae cius pecil niæ hdci ituïorcinofFerebat.Denicp omins jpfêliu's arbi teqpacein inter Luca leptmesebte pos SCltalos conftitucndam pcrfuafit. Qiio Herclcfacïo magno Leptines i'c faólUjmul/ gioriain2lt;laiidemapudltalosconfccutuseft, quæ ci non mcdiocriterprO' statui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuit.Dionyi'io autem non ex animi (ui fententia res ca cclsit.Spcraucrat cnirn

DionyfiusfCjdcuidisàLucanisItaliSjfacilèdcinccpsfumma in Italtareruin potiruruin,qiiod tarnen,amifla ca occafione difficile deinceps forcfciebat. Qiiapropter officio fuo Leptinem priuauit, Thcaridem aöt alterum fratrem ciaisi in locum eins præfecit. Hisita gefhsRomani Vedliorumagrumiórtc partiti funqquatcrnis iugcribus aut ucaltj uolunt uicenis odonis uiritim di-ft! ibutis.Pugnantes autem aduerfus Acquos,Liflum oppidum ui cœpcrunt» Deficientibus autem Velitrinis,bellum aduerfus eos mouerunt. DcfecitaCc à R am mis S3tricum,2C in Cercios coloniam miferunt. Anni autem têpo-re lapfo,Atbcnis impcrauit Antipater, Romæ ueró confulatufungebant La ttf'irpex« eins Va'ernis,amp;AulusManlius.Lodern temporeDionyfius Syracufarum ty pea'd-3 ti! ;w*,rannus fuam declaraturuspotentiä,inltaliamexpeditionem inffituens,cum iMi.tf maximis copijs cxSyraculis profeclus eft. Habebat autem peditum quidem plus 2 0 0 o o.équitésucrócirciter j o o c.Naues autcm,oblongasquidem 4 0. frumento autem ortuftas, non pauciores o o. acquinto die cum Mcfläncm perueniflcqcopias in urbercficit, amp;fratremThearidem in Liparcorum infu-lis cum Î o.nauibus rciiquit.Audiueratcnim » o.Rhcginorum nauesinlocis tjs effe.Thearides itacq; profedlus inde Sgt;C Rheginorum illam decem nauium clalTem infcquens,oportunis qu.ibufdam in locis, nauibus tjs cum uiris potf tus eft.EtftatimindeMeflanam adDionyßum reuertitur. Ibi tum Dionylf iis,coniedos,quos comcratThearides,in uincula, Melfanenfes, cuftodiedos tradidit. Ipfetranfiniflo adCauloniam cxercitu, urbem earn oppugnarccœ-pit,SCOmnibus adducfbsmachinis,magnos in earn impetus faciebat. AtquI in Italia erant Graeci quum audiuiffent Dionyfij copias finum intcrmediuivi traiecifre,ipfr quoep excrcitum conigerc,Crotoniatis,ucrö ut quorum urbs Öd perfepopulofa, ädcrebro Syracufanorum exulum accurfu ualdeauda efict, fummum belli ducatum tradideruntdbi tum Crotoniatae maximis fibi coptjs Efonw S5irlt;t« undiep colledis,Elorim Syracufanum fui exercitus ducemelegerunt. Ideo cuGtuum dute hunc pixalqs eligendum ccnfuerunt,quod, quum à Dionyfio in cxili eliguni Croto. y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eielt;fl:us,proptcr odium quod aduerfus Tyrannum conccperat, fum*

Mutx, mam eum habiturum pugnandi audaciam, adeoep fidem praeftiturum exi-ftimarent. Poftquam igiturfociales in Crotonem omnes conueniflent,öd exercitum Eloris arbitrio,fuo inftruxilîet, cum omnibus coprjs uerfus Caulo niam tendit:ratus,ödobfidionem hoftes ad eius aduentum reliduros,öd facile fecum defatigatis öd tantum non expugnatis iam hoftib.cögreO’urum .Ha bebat autem in uniuerfum pedites circiter 150 o o.cquitum uero circiter duo millia.Perada iä eis magna itincris parte,öd iuxta Elorim fl. caftrametätibus. Dionyfius relidaobfidione ab urbedifeefsit, öd Italicisobuiam perrexit. E-lorisautemrelidlispoftfecoprjs,cum 4oo.exfortifsimis præibat.Dionyfî-ijscumadhucabhoftib. abenet ftadia circiter400. exaducrfocis caftratre-tatus eft. At percxploratorcspaulopóft ccrciorf3(ftu3,quodinpropin-quo hoftes eftent, fummo manecopiasfuas producit,ft.c7o ueio pleno d paucis quos Eloris fccum ducebat, occurrenSjtepenre cum cis pi clnim com-mittit. Nä inftrutftum Habens exercitum nihil cunclandum fibi cü hoftib. pu tabat.Eloris aSt in magna inde defperationê ueniens, ipfc tn cum prællantif-fimis quosfecum habebat pugnä fuftinet, cxamicis ueró in caftra quefft n „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitui^

-ocr page 495-

BIBLIOTHECAE, LIB. Xilll. 4?,

mittitjUt copias omnes fumma cum fcftinationc ediicant. '' Qiiibus manda-tvim accclcrann'buSjltali audita ducis fui SCcorum quos iecum habcbat,peri-clitationCjCeleri curfuad opcm cisferendam omnes excununt. At Dionyfi-Us uehcmcntcr copijs fuis incumbens, Eloiim una cum alijs ferme omnibus lorif occidi^ fortiter admodum pugnantibus,occidit. Nam kalis præ fumma fcûinatione tnr, fine ordinc fparfim ad auxilia ferenda excurrcntibus, Siculi in ordine con; ti-tuti facile eos uincere potuerunt. Carterum audita ducis fui morte kali,in fe inuicem propter tumukum rucntes, magnum damnum populo amiifo pafsi funt,tandem uehcmcntcrafrii(fli,fefe conuerterunt. Multis ueró in reditu per campum fublatis,reliqu3 mukitudo ad Collem quendam conS.igit,ab expu-gnatione quidcm tutum,fed aqua prorfus deftitutum ut facile enct hoifibus uel fiti eos expugnare.Hunc itac^ Dionyfius obfidione cingens, ôd cuftodqs Digt;inyfltu magna cura à prouidentiadiltributis, totum eumdiem nodem in arniiSp oj li* uigilando coniumpfic. Poftero diegrauiterijs qui ad Collem confugerant, ifcraltterdmtt afltedis turn propter ækum,tum propter aquae inopiam, milkt ad Dionyfium legationCjUt redimere fe precio aliquo liceaqrogant. At ille non mediocriter rebusfecundisutens,præcepiteis,utarmisomnesdepofitis,feipfos fibitan-quam uidori fupplices dedant.Qlt;iod quum fadu admodum difficile cis ui-deretur,aliquanditi adhuc tolerantes perftuerunt. Verum naturali nccefsita-teopprcfsi,amp;corporibus eorum fiti aelluqjprorfus languidis, fe tandem cir-citer odauam diei horam dedere. Dionylius autem uirga accepta,captiuos defeendentes ex colie numcrabat,erant autem eortim plures decern millia.

Qtiibus omnibus male fibi à Dionyfij crudelitate metuentibus diuerfum o-mnino accidinaequilsimus cnim ac clementilsimus eis poftea compertus ck. Nam captosillos omnes,abfe^ omni redem ptionis precio dimifit.amp;'cum plu ribus rum ciuitatibus pace conftituta,fuo fingulas iure SC legibus uiucre per-rnifit.Qiio hcrclefado magnam Dionyfius apud omnes laudem meru’.t, au-reis quoq^ Coronis honoratus ab tjs fuit. Nam fadum ill nd uifum eft omnium eorum quae in uita Rta gefsit,memoria honefta dignifsimum. Porro ad-Uerfus Rheginum oppidum,propter negatas fibi nuptias,expeditioncm fuf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nfo/

cepit,SC inkruxit ad obfidionem exercitum quç res illos in magnam trépida- nyfiojc dtditr fionem adduxit.Nam nec focios,nec iukum,ad committendum praelium,ex ercitum habebant. Ad haec Icicbant quod urbe per uim capta,nee milcricor-lt;iiae,nec precibus ullus locus rcliqutis eflct.Qti^topttr miflà ad cum ex omnium fententia,legationc,ut humanitcr cum ipfis fulccptis agere, necdurius dequoqp eorum Itatucreueliqrogant. EtDionyfius conkituto precio trccen forum talentorum,0i^ nauibus eorum omnibus ablatis,quç numero erant fe-ptuaginta,cdum infuperobfides dari fibi iufsit.Qtiibus datis aduerfus Cau-»oniam profedus ek. Hos quoep deuidos indeSyracufasfccum adliabitan-dum illic,abduxit,amp; conkituta cis Reip. forma, quinep annorum immunita-Iccos donauit. Dekruda pokca urbe Caulonia agrum eorum Locrenfibus Cttulettidt donauit. Gæterùm Romani capto Liphæco Äcquorum gentis oppido, ma- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

gnosludosexConfulum uotoloui perfoluerunt. Rcuoluto hoc anno Athe nis quidem imperauitPyrrhias,Romac uero 4. trib tini cofulatu fungebantur, nempeLuCius Lucretius,Seruilius Sulpicius,C.Aemilius, ÔC C.Rukus. O-lympias autem odauafupra nonagefimam ada turn ek, in qua Sofippus A-thenienfisuicit.Hisimperiopraefedis,Dionyfius Syracufanorum tyrannus inHipporiium cum copijs fuis profedus, oppidi cius incolasfecum Syiacu-fasfada migrationcabduxit. Vrbe uero eorum kibuerfa,agrurn diftribuir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Vt cnim magno bcnefaciendiLocrenfibus kudiotenebatur,prcpreiccncef- ' las fibi ab eis nuptias, ita contrà poenam de Rheginis fumei c propter ntvati

Lc 4 fib*

-ocr page 496-

440 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

ati nbimatn’montj fontumeh'am ex animo optabat. Qiiondamenimmifsisad ftc” ult; h.h,' ; cosiegatiSjConcedi fibipoliulauerat,ut ex magna turn uirginibus uxorcmli-tto- 0 cj,!un£ duce. ct.Tum Rheginos publicum Legatis refpôfum dedilïèfertur: quod nonciliccatnifiplcbetjalicuiusfilian-iducere.

‘ Qiiaincontumcltamgrauitcradmodumfcrensfuidebaturenimeircfpoa fum latiscontumax amp;ffupcrburn)dculcifcendo fedulo cogitauit.Annocniin fupciiorc pacem cum cis conftitueraqnon quod tanti corum focietatem 2lt;a-miciiiam faccrct, fcdnaualemclaflem ya.trircmium auferrcab cisfubpræ-telt;tu illo uolcbat. Exiftimabatcnimfublato eisiuxtamarepræfidio, urbeni fetai.ileoblelluium,Qiiapiopterinltaliam fa?piuscommeans,excufationcjn ita aliquam rationi conlèntaneâquarrebat, quo minus uiolaflêtcmerèfcedus uideictur.Deduiffis itaq?admarecopqs,qua?cunc]p ad traqdendumrequire* rcnturparaii uidebat. Lrprimûm quidcm à Rheginiscommeatum pctebat, fc cnim quicquidei dedilfènt, prima quaque occaiîoneexSyracufis redditu* rum po’.iiccbatur.Hocautem proptcreafaciebatjUtfidarccidctrcdaflcntjiU fiam iirbis corum fubucrtendæoccafionem habere uideretur. Sinucróda-rcnqut abfumpto hôc pado omneeorum frumento, facile cos deinceps proprer egeftaeem A' penuriam obfidioncexpugnaret. Illi autem nihil horSuel iuipicantes, uel inetuentcsprimûm quidemliberaliter quotidie alimcntum liif pcditabant.

(^aum uero diutius illic moraretutjnunc adueriàm ualetudincm,nunc uc-rôalias rcsprætexens , tandem cognico eiusRico, alimentum excrciriiiciiu r5iongt;/îi«F?-edarcampliusnokierunt. Ob quam rem indignarileRtnulansDionyßus, objidüt^ Übfidesconfcftim Rheginis reddit: Vrbcm eorum obfidionccingit,iama-gnos quotidie impetus in earn facit. Noua quoque ut multa, ita aumitan-dae magnitudinis machinamenta,quibus meenia deqeere poliet,parauit,qui-bus muros concuïiens,urbem per uim capercconabatur. AtRheginiPhy-toneducefîbi elcdo,omnes quotquotpersetatem poterant, armaicrebant. Cuftodiasfuas diligenter muniebant,actcmporibus oportunis egrefsi, hofti um machinas incendebant. Hi igitur fæpc pro patria egregièpugnantes antemoenia,amp;hoftium iram incenderunt, St multos fuorum amif runt,ncc paucos Siculorum occiderunt. Qiiin ipfequoqueDionyfius lancca à quo-dam pubcm circa transfoHuSjmorti fuit proximus, difficulterqûc uulnereiâ-nato,euafit.Diutius autem obfidione durante propter incrcdibilc il 1 ud Rhc-ginorumeonferuandæ libcrtatis ftudium Dionyiij quoquecopiæ, àquoti-dianisillisinfultibus, urbisfubucrtcndæ ftudio indefelîb, nihil rcmitte-riinnyCtw c/ua bant neccnim à propofito fuo quicquàm cedere Dionyfius uolcbat. drigM cr can- ülympiorum uero tempore infiante,mifit pro certaminc habendo quadiï-tor-smit'tt ad gas utiTiiiltas, ita cclcritatealij* omnibus prafftantcs,mifit quoque proPa-arxtof ludos ncgyricis ludis feenas auro artificioqûepracciofas. AcccrfiuitdeniqucCan-torcs, quos mittcret,pracfiantiisimos,qui poemata eius ta Panegyri accinen-tes, magnam Dei laudem gloriam pararent. Erat enim Pocticaî ualde Rudiofus. Hifce omnibus tanquam procutorcm, quem unà mittebat,prç-fecitfratrem fuumTheariden. Qiii quum in Panegyrim ucniflêt, in magna elt habitus exifiimatione tàm propter feenarum pulchritudinem, quant quadrigarum multitudinem. Poftquàm autem Cantorcs recitarc Diony-u] poematacœpificnt primûm quidem propter hiftrionum uocis fuauita-tem ingens hominummultitudoconcurrit, quiomnesadm raOantur. Po-Rca uerô quum poématum uitia animaduertillenqnon minus dcridercDio-nyfium cœperuat, ÔC adeô coutemacre, ut quidam corum enam (cenas diR rumpcrc

-ocr page 497-

BIBLIOTHECAE, L I XIII L 441 rumpcrcaufi fuennt.Nas-n Lyfias qiioqucRhetor, qui in Oîympqs tum erat, hiultitudincm hortabatur,nci3crisludis admitterentab çxtrcnio.’ impietatis Tyranno milEa fpcAaculacum quidem Pancgyricam à le fcriptam oratione ' nbsp;nbsp;*

populo rccitauit.Finito autem Olympico certamine,acciditloitefortuna uc JJionyfij quadrigæ partim à curfu exciderent, partim in le inuicem impullx, contercrentur.Parum etiam abfuit quin hauls quoquc,qua redeuntcs à certa mine in Siciliam fpeclatores uchebantur, procul ab Italia ui uentoruni dcpul fa,Tarentumcompelleretur. VndenautasferturlaluosSyraculasreuerlos, palsinl per urbem rumorcm fparlille, nonfolum hiltriones, fed ôc ipLs qua-drigasunacumnauiproptercarminum uitiaeiedlaseile. AtDionyllusaudita poematis fui irriiionc, non quidem à poëtica animum fuum abiccit : has nimirum alTentatorum orationc conhrmc.tusdn omnibus(inquitjrebus præ-clarègeftisitahaberclefolct,ut,etfidiuinuidi eascalumniatilïnt,polh-emó tarnen Ij ipliadmirari cas Öë deprædicarecogantur, PorrôRomani aduerlus Volfcos circa Gurafeum cxcrcitu fuo inlhucio magnam hoftium Ihagem fe cerunt.Poll hæc anni fpacio hnito Athcnicnlibus itnpcrauitTheodotus,Ro mæfexTribuniconfulari poteiiateremp.adminillrabanqncmpc, Qiiintus Cæfo,Fabius Seruilius,Publius CorncliusiFlisimpeiio tum præfeëtis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ucedienionif

dannonij bellum gercntes tum aduerfus Græcos, tùin côtra Perfas,magnam (u Per/is pace fti agem pafsi,clafsium fuarum præfeclum ad Artaxerxem pro pace mittunt, comj^ynunt, Hic igitur C3ufa,ob quam milEis erat, apud Regem expolita, tale à Rege re-fponlum accepit : Flifcefe conditionibus pacem cum eis fadurum, ut omnes in Afiae Græcanicæ urbes fub Rege fin tcôftitutæ, reliqui uero Graeci omnes luo iure uiuantjÔëlegibus proprijs utantur. Quo refponloLaccdaemonij au-dito, ad tempus quieueruntjUec enim omnes rccipere conditioncs eas uole-bantjfed bellum aduerfus eumfufeiperefatius muitis uidebatur. Athenicn-fes uero 2d Thebani, nec non a!q, iniquo animo ferentes urbes per Aiiam ita rclidtas eile,nec qui bellum aduerfus Artaxerxem loli fuftincrent, falls ualidi, coacli necefsitatc pacis condltiones receperunt.Rexigiturtranficlo aduerfus Grœcosbcllojinftruëlo fuo exercitu in Cyprum expeditionem fufccplt. Euagoras cnlm tötam iam Cyprum ferècinxeraqdum aduerfus Græcos bellum Artaxerxes gerebat. Dionyfio autemundecimum iam menfemRhegi-Um obfidentc, ödomneeis auxlllum commcatumcp intercipiente, graul rc-^yß^potituft rum omnium necclFiriarum penuria laborarc in urbe cceperui'it.Aiunt cnlm friimcntiunummedimnuin apud Rheglnos tum temporis quinq|ueminis uænijiTe. Tanta igitur fame In urbe prefsi, primum quidem equos 2d alla iu-luenta in alimentum adhlbere coepcruntipolica uerö ipfis quoc^ corrjs ac pel llbus maccratis Cd codtis pro cibo utebanturipoftremo urbem egrefsi, herbas circa niurum crefeentes pecudum inftardepafeebantur. Tam dires intolera Mis fames,2d tanta naturæ nece{sitas,ut etiam ad brutorum allmentum con-fugere hominem cogat. At Dionyfius audita hacRheginorum anguliia, non folum non mifertus cft corum qui lupra uircs humanas patiebantur, fed extremum etiam malum inducereels uolcns,herbas loci dus 2dgramina pal-fim fuccidi ac euelli lufsit, quo putrefadia, pro clbo clFe eis amplius non pof-fent. QiilbusimmenGs mailsRhcginiuedifurbemTyranno cpncdfajci in ftatuendl cos omni potdtatc,randcm dcdcrunt. Dionyfius igitururbem m-greilus, magnain cadauerum eorum copiam reperit, qui fame omnes pci Ic-rant^qul ôdfupcrliltes adhuc mortuis quam uiucntlbus fimiliorcs crant. Col-ledtis autem infirmis 2dlanguidis quoque, captiuorum plus quam fexmlliiJ congrcgault.Qi^^ia multituduic Syracufas tranfnißAquicunque taUnto fe rcgt;

Ec 5 demiC-

-ocr page 498-

dcmiflet,liberum eum dimitti iubcbat. Qui ueró folucndo non ciTent,fub rtionyftit'i in bafta cos uendcbat. Cæterùm Phytone quoqucRhcginorum duce capto,fi*

P fce» hum cius Dionyfius in mari ftibmerfit, ipfum ueró, primùm quidem ad altiC-gwiorum âucé fimas machinas,quafi tragicum (pedlaculum exhibiturus coliocau)t,Ô^cxmi nifiris,quendam, qui ei nunciaret, ad eum miiit, quodfilius ciusDionyfius h cri marinis undis fubmerfus eflet. Ad quam uocem intrépide Phyio rc-fpondifle fertur : fuit igitur natus uno die pâtre fuo fortunatior. Pofiea ueró per urbem cum circumduôlum flagris cædi,amp;nulla non contumeliaafficüu bebat, fimul comitantc præcone,qui exclamarct, quod uirum huncDiony-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f us meritô puniret,ut qui bellum fufeipere multitudini perfuafilTet. AtPhy*

to qui Só in oblîdionc dux bonus fuiirct,ô6reliqua uitalaudatus,nonpufilla-nimisfLiicinfercndoadmortem ufque quicquid pœnarum in eum Diony* fiiisflaruifrct,fed animo SCuoccintrcpida fæpeclamabat,fe, quod urbêDio* nyfio prodcrenoluilTet, pcenas nunc lucre, quas tarnen breui repetiturusà

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dionyfio Deus clfct. Qiiam uirifortitudinem etiam Dionyfij militesadmû

ranfcs,adeoqûccius miferti, reprehendere nbsp;nbsp;exccranTyranni crudelitatem

quidam cceperunt. Qrio animaduerfo Dionylius,ucritus ne milites Phyto-nemfibicreptumliberarent,omifsisillis crudclioribuspcEnis,mariquoquc eumhorribiliterantcaaffiiôlumunàcum uniuerfa eins cognationefubmer-fit. Sic ergo uir ille præter uirtutis fuce meritum tàm horribili fupplicio alFe-dus eft. Multos autem habuit etiam ex Græcis dolentes earn affiidionem, prætereapoetæ quidam carmine trifiem hunceucntumdeficuere. Porrô Giw Tfjyrrle eodem tempore quo Rhegium Dionyfius maxime obfidebat, Galli tranfal-noroMi /edes pina loca inhabitantcs per angufta magnisroptjs, egrefsi mediam Apenninf »icu^fant, montis Sô Alpium regionem, ciedis qui turn illic habitabant, Tyrrhcnis,oc* cnpauerûr.Hos quidam aiuntexduodecim Tyrrheniar oppidis cô migrafie. Ali} ueró Pelafgos exThelfalia anteTroianos, ob diluuiuin quodDeucalio nis tempore fuit,fugicntes,in loco hoc habitalTcdicunt.Igitur Gallis genera* tim regionem partitis.Senones didi collem extremum mari finitimum inha* bitandum forte acceperunt. At loco eo praenimio æftu habitation!' incommo do,demigrationeftatimcogitarunt. Juniores itaqjarmis probeinllrudos de loco alio quærendo,ubi nabitare commode pofîent,emitfunt: atep illiTyr rheniam adorti, cùm eflent numero circiter triginta millia, Cauloniorum re* gionem depopulantur.Eodem tempore LcgatosRomani Gallorum cxerci* tum exploraturos Tyrrhenam miferunt.Legati uerô fortes magis quàm pru-Cauffa beUi dentes quum Calufium ueniflent, confpicati Gallorum aciem inftrudam, i* enUici. pfi quoquecum Caluf js in acieaduerfus hoftesftcterunt. Ibi alter ex Lcga* tis profpcro fuccelTu ufus, ducem quendam magni nominis uirum occidit. Qiio fado Galli cognito,Icgationem,ad depofeendum Legatum ilium iniu* fti belliauthorem,Romam mittunt. Senatus autemRom. primumquidem pecuniç fummam quandam pro iniuriarum aceufato, Le^atis Gallorum ob* tulit. At Legatis accipere earn nolcntibus,rogata denuo fentcntia,reum eis tradendum decrcuerunt. At pater Rei amp;nbsp;in holtium manus iam tradendi, ex. Tribunis qui confulatu fungebantur,unus,ad populum caulam cam refert. Qiii quum plurimum apud multitudinem pollet, ut irritam Senatus fenten-tiam facerent,eis perfuafit. Populus itarj quum antea femper Senatus decre* to Suf fententiç obtemperaflèt, hîc primum refragari Sd contradicere eicœpit» Gallorû ueró Legat! in caftra fua reuerß, Romanorum refponfum fuis rctule runt. QuoauditoGallifupramodumindignati,addudisomnibusuKino* rum coprjs,contra Romani cum plus quàm leptuaginta millibus militupro*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedi funuAtRomanorüTribuni de Gallorö aduentu certiotes fadi, pro fua

püteftate,

-ocr page 499-

bibliothecae, lib. Xlllt 44J

p0tcftate,quotquot per actatem poflcntjarma capcircrc iu3erât. Egrcfsi I'ca cp 0^traafiniifo iam trâsTibcrim cxercttu, copias ao aqua duxciuntuauqs cn-citeroctoginra. Ibiacieinll:ructa,quatuorSlt;uiginciiniHia extortüsiinisad colies ufq) à fluTiineconlhtuerunt.Debiliorcs aucem ad colics, qua parte aL tifsiini fuatjCollocarunt.Galli èdiifcrfo fua quo^-ç in logum piialangc inllru- Titgt;tgt;2 da,forte fortuna an prouidcntia dicam torciorcs debiiiorious Romanorum p.om.not oppofuerunt.Excitatis iam clafsico utrinqj, magno lublato clamorc, relidis ^y^cuo/uptiit calfris,ad prælium commitcendum,contra Ic inuiccm tcndunt. Gallorum au tem Icdi contra debiliores Romanorum in acieftantcs facile cos à monte degt; pullos in fugam ucrterunt. His ita turmatim ad Romanos in planitiein fugi-entibLis,alij quoqj ordines turbati tcrga dcderiint, hollibus eos infcquentib.

ac cædentibus.Qviàm pliirimis autem ad Huuium celen fuge tcndcntibus,ac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

præ nimio fugx irudio in feinuicem cadcntibus. Galli poirrcmis, fineincer-mifsione occidcndo, non minor! pcrlequendi Itudio infificbant, unde totus

is càmpus mortuorum cadaueribus replebatnr. Primi autem quifluutj iam oram fuga confecuci erant,ita armati flumen ingrcfsi tranando at ma amp;uttam fuarri fcruarecoaatifunt.At fluminerapido, multi propterarmorum pondus fubmerfi pericrunt,quidam ucró magno fpacio delati uixcualerunt. Hofti-btis autem inlequcntibus eos, nccnon multos iuxta fluuium trucidantibus, plurimiqui adlîucfupcrerant,armis prorfus ab i edis Fib crim tranarunt.Por-loet-flingentemhortiummultitudinem apud fluuium neci dedcrunt, non-dum tarnend perfecutionequicfcentes , fed tela infuper aduerfus tranantes ciaculabantur.Multis uerd telis in earn fluminis partem emilsis, ubi agmina tranantium cerneres,non poterat fieri ut eiaculantes aberrarent.time qui læ-talibus idibus elTcnttadi,fubitócxpirabant.VuInerati ucró tum propter fan guinis fluxum,tum propter fiuminis rapidum curfum animaliquentc, defe-rebantur.Tantaigitur clade Romanis accepta, pleriqucex qs qui euaicrant, Veios oppidum nuperab ipfisrccuperatum,occupaucrunt, quo loco pro! e thunito,omnes qui fuga feruati ad eos confugiflent,recipicbaiit. Partei ucró qui fluuium tranando fiiperauerant,Romam inermem confugientes, tn prçgt; Jio omnes perqire nunciarunt. Qrio infelici rcrum fuccelTu nunciato fis, qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gj

inurbemanferant,in magnam omnes defperationem ucnerunt.Nam occifis c!.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 • 't nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'O 'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;n * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ • t vfit I»» t »Ä**

lamrobulnfsimisquibuFp.dirhciIeroreexiltimabantnouunl hoiti excrcitu opponerc.Atfugcrecumliberis óóuxoribusualdchollibuspropinquis peri cu'ofum uidebatur. Multi tarnen ex priuatishominib. in oppida uicina cum umuerfa fua familia confugerunt.Magiltratus ueró cohibita,neaufugercnfj »■nultitudine,cdido mandabant, omnefinc mora frumentum, Só res alias ne-cefTarias omnes in Capitolium com portari. Qrio fado arx 5c' Capitolium prater alimenta,auro quo rp 5lt; argento,necnô prcciofilsimis ueftimCntis im-pletum eftiquippc quum torius urbis diuitiæ in u urn omneslocdm confer-tent.Illi igif congeftis uniufeuiufe^ opib.præcipuis, locoqj de quo iam didG

probe niunito trium dicrum fpacium habuerunt.Galli enini abfeindendo iuxta gentis fuac ritum,mortuorum capita primum diem cofump(erunt,duo-bus ueró fequentib.cafira fua urbi admouerunt. Vcrùm quum dClerta ab ho-ftibus mijenia cernerent, clamorem uero St ftrepitum audii enr quern res fuas prcciofifsimas tn Capitolium tranferentes mouebanty G bi à Romanis i nOd i-asftrui arbitrabantur.Qiiarto ueró die rei ueritate demum cogiuta,urbis por nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rfpiro*

- tas pcrfringût,Vrbcmcp praeter paiicas quafdam in Palatio domus, deuaflSt. do î'ôfthaîcmagnos quotidic impetus in loca munira facientcs, nilii! hoflibus damni adferre poterant, fed ctfi fuorum non pauces illts amittertnt, non ramen defiftere à perfecutione uolcbant. Spcràbant enim fi ui fuperare eos iam non poflent,at tempore quidem quum rebus neceiiarijs omnibus eöfun p ns penuris

-ocr page 500-

444 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niODOKl amp;nbsp;1 C V L I

penurîa laborarc incipercnt,fuperaturos. In tantis igttur anguftijs Romanis conititutis , Tyrrhenicircumiaccntes magnis copqs accedcntcs Romano-« rum agrum dcpopulabantur, ibi fane St multa corpora, amp;nbsp;prædam non par-uam nadi funt. Ât qui ex Romanis ad Veios ante confugerant, re non prx-utfa inTyrrlienos incidentes,in fugam cos conucrtcrunt, omni eis commea-tu fublatOjCaftrisqûe eorum euerlis.lbi ingentcm armorum copiam nadi, ea diitribuebant, qinbus arma non erant, quin multó etiam pluribus alijs cxfi-nitima regione colledis arma fingulis miniftrabant. Volebant enim cos qui in Capitoiium confugerant,ab oblidionc liberate. Dubitantibus uerd illis quónampadoaccciiumad inclufos in Capitoiium inucnirepofrent.(Galii enim maximis coprjs eos cinxcrât) ibi Cominius quidam Pontius fecos qui in Capitolio eflent oratione confirmaturum recipiebat. Hie igitur folus pro-fedus,traiedo,temporenodurno, flumine, præruptam quandam Capitolij rupem clam accefsit,qua uix tandem fcandendo fupcrata, eos qui in Capitolio erant,ccrtiorcs fecit detjs colledis qui ad Veios antefugerant,quod quæ-fita oppOrtunitate Gallis fe opponere uellent. Quo nuncio perado qua af-cenderatrurfus defcendit,Slt;traiedo rUrfusTiberi,adVeios redijt. Galliau-tem animaduerfisrecentibus illisueftigijs, llatuerunt eandem nodurupem afcendere.Circamediamitaqucnodemuigilibus Romanorumoblocirau-Gilh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitioncmfecuris, Gallorum quidamiuxta rupem earn ai'cendentes,facilela-

tuliu afeendrn uigiles potuifTcnt, nififacri lunonis anferes illicaliti confpedatis afeen-tfi, dsturbdn^ dentibusuocefua eos prodidiflent. Concurrentibus itaquead anferum cla-moron cuftodibus,omnes illi attoniti ulterius progredi non audebant. Quidam autem Marcus Manlius uir præclarus, dato ciamore ad locum procur-rens,manum cuiufdam afeenfuri enfe fuo amputauit i Clypeo«^ ad pedus e-um pro tendens,de rupc præcipitem dédit. Occifo autem StT altcro qui fccun-dus afcenderat,reliqui finemora ad unum aufugcrunt. Atrupeualdeprær^-pta,omnes præcipitati pericrunt. Qiio fado Romani mifsis ad holies de fob uendaoblidionelcgatis, perfuaferunteisut mille acceptisàfcaurilibrisur-bem ab obfidioncliberarcnt, SC exRomanotum finibus difccderent. Poft Rowi Ui/Iàh» bæcRomanideiedisacdeuaftatisab hoftibuSjmukis xdihc,js,necnon ciui-vdtiu bus quam plurimis occifis, poteftatem ædificaturis fecerunt, lit quo quislo-i co uellet domum extrueret : quin lateres quoque publicos i)Cdcin fuppedita-. • runqquietiamnumpubliciuocantur. Quumitaci? omnesprofuoquifquc arbitrio ædifîcarcnt,accidit ut uiæ per urbë anguftæ*ac tortuùfa: fièrent, quas poftea audi non potuerunt redos facere. Sunt præterea qui dicunt, Mulic-res,quôd fua quoque antea Ornamenta in communem patriar fàlutem omnia expendiflènt, hoc à populo honoris confecutas clPe, ut in Rhedis perurbem uehi cis liceret.Porrô afflidis adhuc,ob cladem paulô ante acceptam, Roma nis,bellum Volfci indixcrc.Vnde nouo Tribuni exercitu côfcripto, St' copîjs fub cœlum 3pertum,qui locus campus Martius eft didus, edudi«, caftra ab urbeftadrjsducentisnxcrunt. Volfcis itaque ex altera parte ingentimilitum manu ad caftra corum accedentibus,Romani qui inurbc erant, ualdedefuis Gd qui caftra habebant,fblliciti,conftituto in urbcimperatoreM.FuriOjipfi cum ioi projiigdt, omnibus ætatepræualidis probe atmis inftrudis, node obfeura cgrefsi, ad primumdiciortumVolfcosadCaftrapugnantes oppreflbs in fugam facile uertcrunt.Erumpentibus ucró illis quoque cxcaftris, quotquot in medio e-rant relidi V'^olfci ferme omnes uiribus pugnando defeccrunt. V^nde qui antea robuftifsimiuififunt, poftca accepta hac clade omnium uicinorumpopu lorum fadi funt infirmifsimii Poft hanepugnam Romanorum imperator tu*audiuilPeturbem t ab Acquisfquos nuncAeq^ui quulos uocant) dcua , ftari edudis aducriuseoscopnsquamplurimos urbem obfidentiumocci-vxKiKAtif, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t I i t' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;die

-ocr page 501-

BIBLIOTHECAE, LIB. X111L 44 ƒ

dit.IndeinSutnanam coloniam eorum profcdus eft, qua Tyrrhcnipci uiin antea occupauerât.Iicpentè igiturTyrrhenos opprimés, muftis eorfi occiSs, urbemSutrianisfcruauit. CæcerûGallisrelicftaRomaV'^afciumoppidûRo- \ r , nianorumfocium deuaftantibus, imperatorfecis fortiteropponens, nonfo-lum plurimos eorum occidiqfed impedimentis quocp eorum omnibus poti-tus eft, in quibus auruni illud omnc erar,quod Roma antea afportaucranqSC alia fere omnia quxinurbisdireptionedeprædatifuerant.Tantisucrô Impe-ratori geftis triumphum agere,jaropter inuidiam tribunorum permilTum no eft. Qiiamuis fint qui dicunt T ufcis cum albis quadrigis triumphum egilTe: ob quod fa(ftummagnam,poftannos inde duos,pccuniam perlofticre,accLi- nbsp;nbsp;nbsp;*

fatum à populo,coadum fuiftc.dequarefuo tempore diccmus. Qiiiautcni Galli in iapygiam uenerant,q perRomanorum agrum reuerfi funt ; Si paulo pófta Cerijs opprefsi,perinlidias omnes concifi iunt iiiTraufio campo.Cæ-

tcrùm Caltfthencs hiftoriographus Græcorum hiftoriam fertbere cœpit à pa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

eeilia,quàm hocipfb anno Græci cum ArtaxerxePerfarum rege fcccrunt.Lt nbsp;nbsp;‘‘

triginta annorum gefta complcxus, dccem libros conferipfit, quorum poftre ' mum eo loco claudit, quo à Melo Phoccnfi Delphicum templum óccupatu eft.Vcrùm nos quoniam ad pacem perucnimus, quam cum Artaxerxe Graeci côftitucrunqnecnô ad periculum quód à Gallis Romani pafsi funt, fincm quoçp huic libro fecUndùm primum propofitum hune imponemus.


LI B I B L I O T„H EC Æ H I S T O-

RlCAE LIBER XV. MARCO

Hoppero interprété.

Er totum operis noftri contextû orationis libertate cÔuenien nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruu

ti hiftoriac,uti cÔfueuimus, uiros bonos ob praeclara lua fada tuperijin htßa laude débita cclebrâtes,malos côtra,fi quâdo turpiter egerfft, pro fadi merito culpâtes: q» fore lie exiftimauimus, ut qui ad uirtuté natura ^cliuiorcs funt,per immortalis gloriæ laudem ad rcs pulcherrtmas fortiter tétandas excitent : alij uero quib.

ilia naturae bonitas.nô côtigiqiuftis illis rcprehéfionib.ab impetu, quo ad tur pitudinë naturaferunt,coérciti, reuocent. Qtiarequûad horû quoqj tépoiû hiftoriâfcribendâanimiïappulerim,quib.Lacedæmonrj apud Leudra rurpi-teruidi,ingentccalamitatêpafsifunt,rurfusq5apudMantincâlapfi Grçcorfi principatûpteromnêfpêamiferunf.exofficio fadurfl me pu.tauffidilato ah Guâdiuhiftoriæargumëto,iuftâLacedæmoniorû reprchëfionem præmittâ. 02ris enim nÔ grauiori aceufationc dignos cos autumer,qui acceptù à maio-rib.fuisimperiûoptimefundatû,nccnonannis plus quingentis perfingula-rê eorundë progenitors fuorS uirtuté côferuatum, pcrfùam demum ftultitiâ tcmerèamiferunRNam qui ante hos uixcrût, muftis cacdib.amp;f pcriculismaxi mis,tantam fibigloriamparauerût,fummauerô fide Ôôhumanitätefubditos fuos complcxfcîndcm conferuaucrunt.At c|ui hos poftca fecuti funt,non fo lum fuperbè ôô arroganter focqs fuis ufiucrum ctiam bclla infuper iniqua cxmera fuperbia Graecis inrerentss,haud immeritô pcrfuam ftuftitiâm imp^ ' rio cb penitus cxcidcrunt. Qiiicunq;. «nim odium propteriniuriarn fibi illa-tam aduerfuseosconccpcrant,tncalamitatibus deinde cornu'eiftédee uerc-fis eins iniurigoccafionë ca^tabât. Qiiare maiorçs quoep corü quoiû inmd\

-ocr page 502-

44^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

antca laus fuerat,in magnum indedefpedum ueneruntjquemadmodutn fîe-tl confueuitjUt maiorum uirtutcs filiorum uitijs obfcurentur.Thebani igitur, uc qui muitis retro feculis,optimis fcmper paruerant, deuidis tum præterfpe Laccdæmonîjs,duces Græcorum eualerunt. Qtio principatuLacedæmonîj femel amilTo, haudquaquàm maiorum fuorum priliinam dignitatem confc' qui potuerunt.Sed poftquam fatis nunc eos culpauimus,ad iequcntium tem porum hiiloriam profequendam Itilum uertamus. Finis igitur libri prçcedem blrt,r4 fitiK tis/quo totius nollræ hiftoriarum compofitionis decimusquartuseft^RhC' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ginorumferuitutem,qua aDionyfio opprefsifunt,continet:nccnonRomae

finis ardicMo. dii eptionê,quæ à Gallis fada eftanno proximo cum præcedente,quo in Cy-prum adiuriùs Euagorâ Regem cxpeditionem Perfæ fecerûnà quo iànèbeF lojfumpto iibri hiiius initio,eûdem nniemus in Anni eius gefta, qui proxime Philippi Amyntse filq rcgnum præcefsit.Regnante Athenis Myftichida,Romani tribunostres confularidignitati præfecerunt, ncmpc Marcum Furium, Gaium Aemilium. Qiio têpore Artaxerxes Perfarum Rexaduerfus Eua-BeOS Cy*’i'i«. goram Cypri regem exercitS duxit. Multo uerô têporcbellico apparatui in-lumpto,magnas tàm pedeftris, quàmnaualis prælq cÔmittendi copiasacqui Bxercitus 1 er fiuit.Pcdcllris enim exercitus un à cum equitatu trccentorum milliumnume ficui cr aus rum æquabat.Triremes autem fuper trecentas inflruxerat.Duces hifceprçfe siuca. cit,pedeftfibus quidem coprjs Orontam t uirum prudentem.Nauali aQtpu-.tu«AiZw. gng reribazû uirum omniumPerfarûencomio probatû.Hi igituraflùmptis iinguli,fuis coprjs in Phocea amp;nbsp;Cuma,in Ciliciam peruenerunt.Superato uc rôiam in Cyprum itinere,fummo bello redèadminiftrando incubucrunt.E-vagorasaûtcum AcorideAegyptioruRegefquiôCipfe Perla rû hoflistum e-ratjfoederepado,ingentes ab eo copias accepit. Ab Hecatomno autem Ca-rix præfcdo magnampecuniçfummâ(clàm gefto cum co negotio)propere-grino milite alendo accepit. Similiter alios à Perfis aîienos, hos quidem clàm,illos uero palàm afciuit,ut pars quotp Perfici belli cirent.Dominabatuï autemCypriurbib.fcrmcomnibus. InPhoEniciaautemTyroamp;^quibufdam alqs.Habebat aôt triremes nonaginta,quarum uiginti Tyriac, reiiquæ feptua-gintaCypriaeerant.Habcbat præterea milites proprios quidem lexies mille, ïocionim uerohicmulto plures. Præterhos ôt^mercenarios quàm plurimos, 8nos magna ilia pecuniarum affluentia retinebat. Qtihi Barbarorum quoc^ .ex milites ei mifit nô pauciores, QC quidam alq qui Perlàrum Régi fui^cdi crant.Hic igitur tâto rerûneceflariarô omnium lubfidio inftrudus,audader in prælium defcêdebar,acprimùm quidem prædatortjs quibufdam nauibus, quas non paucasfecum habebaf,hoftium aduehendis commeatibuSjinfidia-batur,quom partis mari fubmerlbs,perdebat,partim ^hibebat,partim deniq^ abripiebat.Ç^o accidit,ut mercatoribus non amplius in Cyprum tranfuehc-refrumcntum aufis,magna brem'fames (maxime tantis in unam infulam co-fjqs cÓgrcgatis)in Perlàrum caftris oriretur. Qua quidem rcrum penuria ma-è affedi Perlàrum mercenary quidam aduerfus duces fuos, coorfa feditione, infurgcntes,aliquos eorum occidcrunt, VndelèditioneSC tumultuarftuare caftra cæpcrunt,ita ut uix reliqui Perlàrum duces,ille ipfe qui nauales copi as ducebat Gao nominatus,fedarccos tumultus potuerint. Fratjeientesueclahe uniucrlà,magna frumenti copia ex Cilicia aducda,inopiam alimcn-ti nunc copia repenfabant.SedÔCEuagorç quantum fat cratfruinenti ex Ae-gypto Acoris Rex mittebat,necnon pecuniae magnam fummam amp;rerûalia-rum apparatum fufficientêmittebat. Euagoras aût uidens fenaualiexercitu multo inferiorem,fexaginta adhuc naues impleuit, amp;nbsp;quinquaginta infupet ab Acoride ex Aegypto milTas recepit,ita utducentas in uniuerfum triremes haberet, quibus adprseliumordinatisamp;^dilîaofitis, experimentumfuæpo-tentix captutusj quxcuncp ad nauale præliwn committendum tequireban-

-ocr page 503-

i. ‘‘i ; C.

B I B L m T H E C AE, L T B. X V, 44T

tur omnia non fine ingentffpe(fî;antiLim amp;nbsp;terrore Ô6 fiupore inftriicbat. Vn-deÔLilt;egiæcla(si forte praetérn^m^anti in Citium inltrunidlis coniuncfiis fuis nauious eos infequens,ma^ny^n (damnum dedit. Aggredicbaturenim nauibus conltrudis confirutftas'miniinc.^uiris rem præuidenîibus,eos qui minime expeclabant.Commifib i pr^fiOr, iqprimo quidem conflitflu ui-doriapoticuseft. Coniundisenimtriref^j(3uinauigans Aduerfusdiuifas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a«*

difperlas quafdam earum perdidit,quafdam ueró per uim ecpit. At Perfarum pMiit iMauarcho Gao nomyic,nec non alqs ducibus coliedis fortiter fe ei opponé- njuate tibus acrerurfus naualeprælium eis commiflum ell, in quo primum quidem Euagoras fuperioreuafiqpofiea ueró omne uirium fuarum pondus Gao ex-crenceacllrenucadmoduirt pugnante,acciditutEuagoræ copiæ in fugam, multis amifsis tnremibus uertèrêtur.Perfæ igicur parta huius belli nauaiis ui-doria,in Citium oppidum,colledo utrocp exercitu,perrexei unt. hi deep rur-fus fine mora profedi Salaminem obl'idionecinxerunqquam fane urbem ter ramaricpoppugnabant.EtTeribazus quidem inCiliciain traqciens,indcad Regemprofedusefi,aquonunciataeiuidoria,duomillia talcntorûadbel-lum Iccum apportauit.buagoras ante ante naualem quidem pugnam, pede-ftrfiuxta mare,cum pedeftris exercitus partealiqua, pratlio cömiiro,fupcrior cuafit, undedefuturo quoep fuccelfu capta fiducia alacnorfadus fuerat. Ac nauali pr;elio malefibi deindegefio,Sfobfidioneunditp cindus,animumdc mitteteccEpitjiiihilorninus tair.en bello ftrenue incumbenduefie exiitimans ipfequidem,relido filio fuo Pythagora duce,2Cfumma rerti in Cypro ei com milfajin Acgyptu,airumptis nodudecê triremibus, Salamine profccîtis clâ hoftibus,delatus eft.Q^ii quû ad Regem ueniiret,hortari eum cœpit, ut totis Utribus bello hucincumbereuelit, ôc communehbi contra Perlas bellum ef-feexiilimet.lnterca dum hæc geruntur, Lacedçmoni') contra Mantineam ex- Lc'efJrmrgt;nlf peJitionemfufeipere Jecreuerunt,contempto fœlerequodfadûantcafue- it? MmiMjcBM» »at,proptcreiufmodicaufas. Communi Græcis pace, per Antalctdem prius expediiionti» coiifiituta,ad quam omnes urbes accepta cômunibus fuftragrjs libéréuiuen- p^unt, dl potellate praefidia fua amoueranqLacedæmonij natura quadâ dominandi cupidioreSjSC perniciofis contentionibus alKieti, pacem cam quafi grauèfibi onus diutius non fufiincbât, fed Græciæ principatum, qui antea eorum fuerat,aftcdantes,nouis femper rebus intenté ftudebant. Statim igiturciuitates common ?re,36 feditionis femtna in qs per fuos quofdâ amicos fpargere, quarum quxdam ad tumultum excitandum facis occafionis ipfis præbebant.lllac enim accepta iam antealibéré uiuendipoteftate,accufabant quofdâqui latn olim Laccdæmoniorum imperio præfedi fuerant. Acerbis ueró aceufationi-busfadis,proptei tenaeem plebisacccptarum iniuriarûmcmoiiam:multis e-tiam in cxilium inde expylfis, obtulcrunt feipfos focios fore auxiliares qs qui fadionib.eirent expulfi.Sufceptis itam hi s, Ô6 in uicos pafsim copqs emifsis, priniâquidem oppida infirmiora fibi tibieccrunt, pofiea cclcbriorcs quoep urbes expLlgnatasfubcgcrunt,nondumannisduobuscommunifcruato los dere.Mantineenlium ueró urbem uic!nâ,ô6 multis illuftribus uiris claram,in-crementum eins quod ob publicam pacem eiaccedeb3t,metiientes, neenoa uirorum quorundam prudentiam ueriti, magno ftudio lupprimere feftina-bant. QviaremifsisMantineamIcgatispr.eceperuntets, utdefirudistpfoiu mœnibus iubeant eos omnes migrarein antiqiios fuos quinq? pagos, ex qui bus iam olim inMantineam commigrarant. Nemineuerô illisobtemperan-tc,urbcmcoprjsemifsis,obfidionccingunt, IbiMantincnfes, niilfa Athenas lcgationc,opcmfibiferri pctierunt.Athenicnfibus autem nolentibus cornu-niafœdera uiolare,ioli ipfi obfidionem earn fuftincntes,magnts uiribus ho-ftcmpropulfabant.Ethæcquidem deGræcia, quæ initium rurfus nouorurn bcilorum hoc inodo »ccepit» Quod ueró adSiciliâattinetjDionyfius Syra-

-ocr page 504-

448 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORîSICVLl

pee cufanoriim tyrannus, finito aducrfus Carthagfnêfes bello, infumma pace 8^ otio qiiieuit. Qaaread poëmata fcribendafuinmoftudio animumfuum ap* pLiliE.bt acceriitis in arte ea præltannlsimis quibulc^^in magno eos precio lu bcnSjCommorari eos feciim, dC pocmatum fuorum magiftros Sgt;^ corxeAores eife Liolebat. A‘ q^iiibus quum propter beneKcia, oratione ad placendûinlh'-tiita,collaiidatus tuifrct,multô magis gloriabat cortim caiifa poëmatû, qtiàm pî'fforfnilie fj (q pcllo præclarè quiddâgcfsiflet .Poetis itacp conucrfantibus cum eo PhM r)ion}/!f pocf loxenus quidamDithyrambicicarminisfcriptor,fingulart quadamfcriben-Matti liberum doi'um ucrfuûmaicfiatc SCdignitatcpollens,inconuiuioledlo maloTyrâni utdiatv/h, nbsp;nbsp;nbsp;poëmate,quid de eo fen tiret interrogatus,liberius paulo refpondit.Quo Phi

loxeni refponfo Tyrannus ofFenfus,quail per inuidiam poëma eius repr^hcn ditretjCofeftim in Lapicidinas abduci eum miniftris fuis imperat. Poftero ue-rd die hoi tantibus eum amicis ut ignoiceret Philoxeno, placatus ci eofdem denud conuiuio excepit.Procedentibus autë poculis,rurfus Dionyfius Poëmata fua iadlans, amp;nbsp;uerfus quofdam qui felicius conditi uidebantur produ-ccns,quàliânam ei poëmata uiderentur interrogabat. Cui nihil ille refpon-dit,fed euocatis famulis Dionyfq,iulsit fe in Lapicidinas duci. Ad quern fer-monis lepdrem fubridens Dionyfius,libertatem earn tunc tulit, rifu rcprache-fîonë obtundente. Pauld pdft familiaribus eius fimul cum Dionyfio in tern-pelhuam orationis libertatem dcprecantibus, Philoxenus fe præter omnium ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opinionem faëlurum id promifit. At enim ita fe refponfurum,ut fimul Ôë ueri

tatcm obferuarctjSë exDionyfij fentcntia diccretnec falfum dixit. Tyranno enim commémorante uerlus quofdam commiferationis alFeëlum ßepius ex-primentes. Interrogatus Philoxenus,qualianam fibi hæcpoëmata uidcren-tîiJp'ct 7T0iH:gt; tur,refpondit,Miferabilia,utroqueficproptcruocisambiguitatem.præftito. ftxTce, Dionyfio enim refponfum placebat, quia putabat dicereeum uerfus plcnos elle commiferationis afteëî:u,quod bonorum poëtarum clîcnouerat,adeo^ laudatum fe à Philoxeno exiftimabat. AIij uerd ueriorem fenfum appræ-hendentes,miferam poëmatis naturam dixifle eum putabant. Simile quid-Pluto à Diony dam Së Platoni Philofopho accidit.Nam accerlito ad fe uiro eo, primùm qui ffûacterjinn. demlaudemaximadignum eumreputauit,quodlibertatëineodignamPhi lofophia animaduertilîèf. Poftea uerd quibufdam cius fermonibusofFenfus animo prorfus ab eo alienatus, in fórum produdum quafi mancipium uigin timinisuendidit. SedPhilofophied conuenientes,emptumeuminGræcia ablegarunt,hæc fimul admonentestqudd uirum fapientem aut rarifsime, aut fuauifsimè uerlàri cum Tyrannis conueniat. Porrd Dionyfius nihil de ftudio

I fuo erga poëmata remittens, in Olympiacam pancgyrim præftantifsimos uo cehyftriones eius decantaturos apud populum poëmata,niifir. Qiii primùm quidem propter uocisfuæ præftatiam in magnam admirationcmauditorcs adduxerunt,mox uerd poëmatum uanitatecognita, non fine magno rifu de-'Tiionyfttu et fpcëlui haben' cœperunt.Qtio Dionyfius poëmatum fuorum contemptu au de/peiü^ta f«lt;«dito in magnam incidit trilfitiam qua magis acmagis auda, tandem furoc tumwjd f^uit quoep animueius inuafit,ita utomnes fuos amicos tanquâ infidias eiftruen-Maimcof» tes,fufpedos habereinciperet, poftremdineum procefsitmœrorëSëdemcii tiâ,uc ex amicis fuis mul»os,cffida aliqua caufa,occidcret: nec paucos in exili iim mitteret.Inter quos erant quoep Philiftus ôë Leptines frater eius, uirifor-titudine præftantes, qui magna læpe ôë multa in bellis commoda ci parauif-fent.Hi igitur ad ItaliacThurios fuga delati, magnam ab Italis laudem confe-cuti funtPoftea uerd,rogante Dionyfio, reconciliati, ôë Syraeufas reuerfi,iii prifiinam dignitatem reftituti lunt. Leptines turn uxorem duxitDionyfqfî-liam.Et hæc quidem hoc anno gefta funt.Magiftratu autem fungente Athe-nis Dexitheo,Romani creauerunt confules Lucium Lucretium, 5ë Seruium Sulpitium. Eodem tempore Euagoras SalaminorumRex in Gyprum ex

Aegypto

-ocr page 505-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 44?

Ae^ptoreuerfiiscft, albti’slècum pecunijs ab Acoride Aegypti regepaii-. ciortbusquainfpcrairet.AtiniictaSalaminefortiter abhoftibusobleiia,nec non pciiitus ipfea focijs reltdus, defolucnda obl'idionclegatos mittete coa-dus fuit.Teribazus autem,penes quern fiimma turn poteltas crat,Ibiuturum feobfidionemrefponditjfiEuagorasrelîdisomnibus Cypriurbibusdilce-dereindCjSCuclutiinius Salatninis rexftattitiim anniucrlanum tributum Per fatum rcgi perfolueremecnon omnia ad nutum eins, tanquam fcruus hen lui facereuellet. Ad quxEuagoras,etfi dura fibi conditio uidcretur, omnia tarnen annul t,praeter unum illud,quod ad nutum eins tanquam fcruus hcri fui facereomnia uelletidicebat cnim fe ut regem rcgi fubiedufore. CuiTenba-zusquumnolletobtcmperare, Orontes alter dux inuidcns Teribazigloriæj orontet Tiri literas clam ad Artaxerxem contra Tcriba2ummifit,quibusaccufateum,pri tnum quodquumcapere Salaminem polTcqnon freiat, fedIcgationes cius fuPcrjdruflA fcipiat,5lt;^ de rebus innouadis coiioquatur.Dciude quod cum Laced^monijs crimmatur propria fc focictate coniungat,amicus eorum : quód fuper ea defedione ten» tanda quofdam antea Pythq Apollinis oraculumconfulturos milerit.PoflrC mô,quod maximum eft,quod copiarum fingulos duces quadam bcneuolcn tia ôf honorum donorumdj Iargitionibus,necnô promifsionibus multo ma-ioribus fibi deuinxerit.Qj.nbus litcris Icdis rex,Hdem calumnijs iftis adhibeS Orontac rcfcripfit utcaptamTeribazum adfemitteret; QjiO mandatUm hod fxequcnte:adregem d eribasus ducitur.lbi ludicium fibi Heri rogans,in ptaé fentia quidem in uincula coniedus cudodiæ traditUr.Pofi hçc autem bcllunl fcgeaducrfus Cadufios rcgentc,fufpenfo iudicio caufæforcnfes dntrahebaa tur.Orontes uerocumcopijsin Cypritmprofedus,uidensLuagorânon

, minus fortiter quam antea obfidioni refilterc, ÔC milites Teribazi captiuitatc ægrè ferre,officium fuum facere nolle,fed plerofc^ obfidionem relinquere,ue htus aliquod improuifum feditionis periculum, Orôtcs,mittit ad Euagoram nunciaturos de foluenda obfidionc, Sgt;C hortaturos fimul, ut ijs ipfis nuc coii-ditionibus pacem cum Oronte conltituaqquib. antea cum d'eribazo uoluiE fet.Qiio audito Euagoras fupra modum gauifus eil, ad pacem hifee conditio EtidgordicwA nibus conftituiuut Salaminis ipfc rex efletjSC anniueriarium tributum confli perfd paté ƒ4» tutumPcrfàrum régi perfoluerer,deni(^ tanquam rexregi præcipientiaufcul at. taret.Sic ergo bellum hoc Cypriacum terme décennale (cuius tarnen temporis pars praccipua in folo apparatu infumpta fuit)pollquam duobus cotinuis annis pugnatum ellct ,finem accepit. Porto Gaos naualis clafsis praefedus* quia Teribaz! filiam uxotem fibi duxerat,ueritus,nequafi confilia cumd'eri nbsp;nbsp;nbsp;hoflibui

bazo tradairet,alicui fuipedtis, ad fuppheium ob fallam cam fufpicioncm à fetd't rcge poftularctur, alio modo rebus fuis fuccurrendum ccnfuit.Affluête ante ei non folum pccuniarUm,fed Sd'militum magna copia,præter trirem es,quas quorûdam fauote meruerat, difcedcrc à regC llatuit.Statim igitut ad Acorim regê Aegyptiorfi IcgatiOne milla,fcedus cum eo contra regem init. Itemqj ad Lacedçmon'ios fcribes,cos in regem cxcitauit,5C daturum fe cis magnam pe-CLiniarumcopiampolIicetur, necnonaliaprætetcamagnifïcapromifi't,polli- '■ cens fe cos adiuturum in rebus Greciç conficiendis nbsp;nbsp;imperium illud pater

num eorum communibus feuiribus defenfurum. Spartani autem olim imperium recuperate ftatuerant,Sd tunc ciuitates iam turbabant, cundifque manifeftum crat,ab cis ciuitates in feruitutem redigi.Prçtcrea cum male audi rent,quia uidebantur in fœdcre quod cum rege percuircrant,Grgcos qui erât in Afia prodidifl'cjfadorum eos poenitebat, amp;nbsp;fufeepti aduerfus Artaxerxenl belli excufationem aliquam idoneam quarrebant. Vndclibentcrfcedusfocia Ie cum Gao coiifîrmarunt.Cæterû Artaxerxes finito aduerfus Cadufios bel-lo,iudicium T eribazo permifit,conftitutis ei tribus iudicib. ex fpedatifsimis iutetPerfas* Eodemuero temporc alij quidam indices ob tniullam qua tule-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ Ff tanÉ

-ocr page 506-

45®

rant fcntentiacoprehenOi, cute uiuisdetrada graui'fsimâpœnâîuernnt.Qi!i-buscutibuscircumfubfeiliaexpenfis,indices eisiniîdïétesfcntctiasdicebat. quo reccns femper anccoculos 1'upplicij exemplum habcrent eorum qui iniu fee iudicaflent.Adlorcs itac^ Ieda quae milTa ab Oronta eratepiftolajfatis can ’r«riamp;45:ilt;» fæaccufationielFeaiebant. f cribazus ueróauditahac quâtum ad Euagotam pun Mixer. calumnia,rccitauitOiontcfœdus ictum cumEuagora, ea conditioneutc.be , xem ci lt;/£ du nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eujigocas Artaxerxi ficut rex regi. Atfe ea conditionepacemuoIuilFeia

fl 0 id Qron/ Euagoras regifc tânquam feruus domino fubmitteret. Qiiod autetn ttecalumnui. gj oraculaJJeum dicebat in uniuerfum de morte à fe non interrogatfi, cuius rei tertes adhibebatomnes tûGræcos præfentes. Porrö deamicitia quâcoigt; traxilTe cum cü Lacedgmonib.Orontes feripferat, in hue modum fe defende-batmon fe proprij commodi caufa, fed ad régis ucilitatem amicitiâ cam feciC-fe.Per hanc enim oftendebat fe à Lacedsemonibus qui in Afiia efïènt Grxeos ad fe ptraxilfcp egi uerô dedititios eos tradidiiTe. In fineueró fuæ defeniionis in memoriam iudicibus reuocabat, quibus rebus in regem aliquâdo beneuo Icntiam amp;nbsp;Ihidium fuum dcclaralTet.Fertur inter alia multa officia que regi fe præftitificoftcndcbaqhoc maximum fuifie, quo etiam magnâ regts £lt; admfi rationem SCamicitiam meruerit. Acciditinquadâuenatione,uttranfue(fto curru regio duo leones aduerfus cum celen' grelîîi approperarent, qui difccr-pris iam duobus ex quadrigis equisp'n ipfum quoep regem irruiirent,niii tnn peftiuèTeribazus interuentu fuo leonibus occifis, à periculo rege cripuilTct. Cæterùm in profiigâdisquocp hofiibus aiuntfortitudinchuncahjspiçfiitd-fc,necnon circa confiiltationes fingulari quadâ dexteritate ufum fèmperfuil-fe,ita ut quoties rex confilq s eius ulus fiqnunquam aberrârit. Tali igit delen-T(Ti6rfr.«tM fioneTeribazus ufus,concordi iudicum fententia ab omni criminis culpa li-tu ■ icio ib.tLut ber dimilEus eft.Rcx ueró ad feiudicib.uocatis,fingulos interrogauit quo qf-queluftitiæ titulo reum iudicio abfoluificnt. 1 bi primus quód uidifictaicbat, crimina ei intenta dubia,benefa(fia ueró eius nota omnibus efle. Seeödus po ftea refpôdebattEtfi quædam, quorum infimulabatur, crimina uera cfl'cnt,be nefaefiorû tarnen eins multitudine peccatum id uinci.Tertius denicp dicebat, quod non benefatfia eius hoc quidem loco rcfpexerit,propter iionores multi plices quos à regcTcribazusob idconfccutus cflèt, fed quod criminibusil-lis fcorfiminfpecfiis non uidcreturaccufatus illeôbnoxius cire. C^iibusaudi tis rex indices,ut qui iuftè iudibairent,laudauit:Tçribazum ueró maximis ho liorib.decorauit.AtOrontcm cogaito eius raêdacio,5ô accufationcfalfa, extrema ignominia affecit.Hacficnus quæ de Afin dicenda fuerant.

ad Græciam attineqMantincam Laccdçmonijs oppugnantib.ad a’fiatis ufe^ finern,ftrenucMantinccnfcs aduerfus holtes pugnauei untniidebanrurcnim fortitudinc Arcades fuperarc.VndeS^Lacedæmontj antea quidécÔfucuerâC . hos ueluti auxiliarcs focios fidifsimos in pradtis fuis adhibcre. Inftâteucrci hycme,2lt; flumine iuxta Mantineam imbribus auôto, Lacedæmonij interce-Ltfcrrtxmomo nbsp;nbsp;nbsp;fltiminis curfii magno aggere,in urbem Huuium deriuarunt, ita ut omnis

fidtdunt.. propè locus ftagnaret. Vndedomibus cadentibus magna Mantineenfesan-guftia P refs i,urbem Lacedæmonrjs tradere coaefii funt. Qtia Laced emonq capta non aliud malum Mantineenfibus intulerunt,nifi quod in antiques ui-cos migrareeis præccperint. Qiiarcpatria fua cuerfa in uicos migratecoaefii funt. Eodem quo hæc gefta funt tempore,Dionyfius in Sicilia Syracufano-rum tyrannus iuxta Adrtaticum marc urbes aedificarc decreuit.ld autem faciç bat,quód Ionium uadum diefium occupare ficfeSCuendicarefibi pofTcfpera rct,uttutam in Epirum nauigationcminftruerct, öf urbes proptiashabereg adquas nauibus appellcrepofîèt. Fcfiinabat enim Epiriloca magniscopqs repente nauigando inuadere,amp;Delphicum ill ud fanum multis diuiti|s abun, dans diripere. Vnde cum Illyrijs quocn fociale feedus mit per Alcctam Mo-lofl'uin

-ocr page 507-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 4^* loirji-njqui cxtil Syràcufîs turn morabatur. Bellum autem lllyrqs gercntibus, j^jonyfjMcu focios auxtliarcs eis mifit,milites quidê greganos duo millia, arma uero Græ iUyfip (oaetji* ca quingeaa.At lllyrq arma quidem dederunt militum forufsimisqniUtes uegt; rd quos mifcratDionyfius,pröprijs fuis militibus immifcuerût. Magno itac^ exercicucolk'ftOjËpirum inualèrunqÔL Alcecain inMololîbrum regnum de duxerunt.Ncmine uerô primum eis obftante,agrum cum deualtaueritnt.Po Icea autem Molofsisfe eis opponentibus,acre commiirumeli:præliLim,cuius Illyrij uicftoria potiti,Moioirorum plus quindecim millia occiderunt * l'anta uerô clade Bpirotis accepta,Laced2Cmonii auditis his quç accidillènt,auxilia res fociosMolofsismiferunt, quo Barbarorum ferocitatem magna ex parte compefcLierunt. HæcdumgeruntuqParij quodamadmonitioraculo,millà in Adriam colonia infulam ibi cxtruxerunt nomine Pharum: locius in opéré Pfoar»#.: cis fuit üionyfius tyrannus. Hic enim in Adriam quoqj coloniam miht nOrt muitis anteannis quàm urbem,quâLiiram nominauiqextruxit. A’qua fum-pco initio Dionyfius,dum ab alqs negocijs uacareqnaualia ducentarum trire niium capacia extruxinnecnon muro urbê cinxit tantæ magnitudinis, ut ant bitus cius alias urbes Gr.ecorUiii omnes amplitudinefuperaret. SedôC Gyni nafia magna iuxta Anapum fluuium ediHcauit. Qijin deorum quo:ç tempia € c'uuxic, iCalia quxad atigendam 2t cxornandam urbem pcrunerecogno* uiiret.Vïu us autem anni tempore lapfo, Athenienfib.qU.dem imperauit Oio tiephes.Roma: uerô Conluies creati fuerunt Lucùis Valerius,3^ Aulus Man lins. Apud Hlæos autem Olympias acta eit nonagefima ilona, in qUa Dicort Syracufius uitflor inftadio eualit.Partj mterea qui Pharum miulam condide^ rant,compulfis qui antea earn inhabitabâr, Barbaris ad locum qucndam edi- nbsp;nbsp;nbsp;incolttal*

tum probeépj munitum, urbem ipfi iuxta mare extruôtam m uro cinxerunt.

Poftea uerô 8arbari,qui earn infulam prius inhabitauerant, Græcorû aducn-tuin ægrèferentes,implorata lllyriorutn ulterius habitâtium Ope.paruis mul-tis(numerus militum fuperabat deccm millia^nauigqs in Pnai uni imuia traie lt;lli,inuadere Græcos,multos*^ eorum occidcre. zXt qui Liilo à Dionyho prg-feâus cratjinftruda claife aducrluslllyriorum nauigia foluit. Quorum lus quidem fubmerfis,illis uèrô captis,Barbarorûfupra quin.-p millia occid:t;ui--uos autê cŒpit circiter bis mille.Porrô Dionyfius pecunia deltitutus,iii Tyt'gt; rhcniam expeditionem fexaginta triremibus fufccpit,fub prancxtiiquidenl qnafi praedonum ac latronum interitum quæreret, reuera autem Iscrum fem-plum fpoliaturus, quod Agyllæ in Tyrrheniæ oppido propè naualem itatio-riein(quam Turres uulgo uocant)cxtrudum,refertum prgftantibus donarqs* cognouilTer.Node itacp folucns,ô^ copqs fuis fectim dedudis, prima luce if* ruens accelTu potitus ell. Paucos enim loci eins cuftodes facile ui oppreTó^ r^refsit. Templum fpoliauit, nee minus inde quàm mille talen torum bona alportauit.At Agyllcnfibus adfuccurrendum excurrentibus,cos quoc$ pf.e* lio uicit,muitis uerô captis,necnon agro eorum penitUSjdeualtatOjSyracufas inde redijt.Spolijs autem uenditis, non minus quàm quingenta taleitta colle git. Tant.! igiturDionyfius opum affluentia abundanSjOmrtis generismiïigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A/

turn multitudinem merccdeconducebat.Ingenti uerô excrcitti lam colledo, âpiît. omnibus aduerfiis Carthaginenfes bellum eum gefturum notum crat.Et hgc dtpeculAUiït quidem hoe anno gefta funt.

Regcnteautem Athenis Phanofirate,Romani confiilari dignitateefeä-runt quatuor tribunos,Lucium Lucretium, Sentium Sulpitium,Lucium Ac milium,2lt;LuciumFurium. His res adminiftrantibus,Dionyfius Syracufö- nictryßttSitd ' rum tyrannus ad bellum Carthaginenfibus inferendum inftrudus,aufpic3n . anha dicommodebcllumoccafionem quærebat. Videns igiturciuitatesCartha-- girèfet ginenfibusfubiedas faciles ad defedionemefle) quotqut deficereadfcuel-occrt/ïonémlgt;4 lent, placidé fufeipiebat; amp;nbsp;pado cum cis feedere,benigne eas tradabat.Car- u,

Ff X thaginen-

-ocr page 508-

4ÇX ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D î O D © R I S I C V L 1

thagincnfes âutcm miiïà ad tyrannum Icgatione, urbcs fixas ab eo i'C|)etunf. Qiu quum petioni conim obfcqui nollct, td belli denxû aufpicandi fuiiprin-cipium. Ibi turn CarthaginenfcsHrmata cutn alqs pace, aducrfus tyrannum bellum parant.Qiioniam uero pro fixa prixdentia belli magnitixdinem præuf debanqex ciuibus optimos maxime^ idoneos ad militiam cligehantxnecno magna publicæ pccuniæcopia expenià,magnas peregriniquocÿmilitisco^ pias raercede conducebant.Conftituto uerô diice Magone rege, multa miîi-tum millia in Siciliam SC in Italiam utrinqj oppugnaturi tranfmittunt-Diony fias qaoc^ diaifo in diras partes cxercita,ixna qixidem parte aduerfusîtalos,al teracontraPœnospugnabat. Maltaitacpfingulariacertaminaintermilitcs fiebant,amp; congrcflixs paucorum continui,in quibus tarnen nihil memoria di gaum gcftum eit Sed dao magna celcbriacp prtelia commiflä funt : in qiiorS t'ionyl^ut pæ primo Dionyfiiis mirabiiitcrdrmicans, circa eaqaae Cabala iiocant, primas Kof ad Caba'a tenait:S»!^ plures qaidem quam decem millia Barbarorum occidiano paucio-funüit. res ueró quam qaincp millia uiuos capit.Reliqixam multitudincm ad collent qaendam defertum,omnicp aquaebeneficio deftitutixm confagere coegit. Porro Mago quoi]» rex eorixm fplendidc ac ftrenue pugnäs cecrdit. Pojni au-tem tantaecladismagnitadineanimisprorftis perculfi, ftatimdepacifcendis inducqs legatos miierunt.ÄtDionylias unam hanc redemptioncm eis con-tingere polie refpondebat,li' relidlis Siciliæ urbibus, indedifcelTerint, oai-nem bcllo hadenixs infumptäpecuniam fibireftitixerint. Qiio refponlbgra-! ui ÖÓ fuperbo eis uifo,Carthaginenfes commoda fraudeDionyfium circum-fcc f»-r (pecië ucniunt.Simulantes enim placerefibi padlum, dicebant penes fenon efletra zjcM Olo dendarumurbiumpotcllatem,fedut principes ea de re alloquantur:petcrefe ctrtttw utpaucorum dierixm inducias Dionyfius faciat.Qixo àTyranno conceiîb,8C UMumt. nbsp;nbsp;nbsp;inductjs iam fadlis,fixpramodum DionyfiusIgtatas elhquafi totambreui te-

porc Siciliam occixpatixrus.Carthaginenfes interea Magonem regem magni fice fepelierunnfurrogato in locum eius filio omnino qaidem iuaene,prudé-tia tarnen atœ fortitudineualdeconfpicixo. Hicuniuerfum induciarum tempus acicm initruendOjacmilites exerccndo confumpfit. Quafanèlaboriint afaetudine,Ôlt;r magno hortandi ltixdio,necnon crebra tradädorum armorunt exercitatione promptos,agilcs, öd robuftos milites efFecit.Indixciarum aatent Mdrj temporeexadtOjCdixdiis atrinq} coprjs, magnaalacritatecongrcfsi,prælimn commiferûucommillàq^ acri pagna iaxtafanum Saturniam didtum,namen pro clade accepta Carthaginenfibiis uidloriam uicifsim dedit. Qiiemadmo-dam enim illi prima parta uidloria tarpidi nimium propter primüfaccelfunt fadaminopinatópericrunt, ita hi primo quidcm propter acceptant cladem animis conilernati, poftea tarnen magnam öd infperatum fuccelfum expert» funt. Leptines etenim in alteram conltitutus cornii,utfortitixdinccætcriso-mnibus pracftabaqita heroicepagnabaf.dcmum maltis à fecxCarthaginen-Pof«i Piory fibus occifis,uitam qaocß fixant gïoriofefiniait. Qixo defundlo-,Poenimul-ßinot præ'to td confidentiores fadl:i,maiori ui öd impeta hoftes fuos aggrcßi in fugam uer -fundnni» tertunt. Dionyfium aiitem primum quidcm feledtifsintos fecum conllitatos

Habens,facile hoftibus fuis præualebat : poftea ueró Leptinae morte cognita. Öd cornu altero confalo öd difperfo, omnes eius copiæ meta perciiife fuga fibi falutem quærcbant. Fatfta itaque totius exercitus fuga, Carthaginenfcs a-uidiùs eos infeqaentes,feinixiccm hortabantixr, ne quem uiuum caperent. Qiiare omnibus quos alTequi potuerunt,occifis,totas prope locus cadaacri-bus impletus eft.Tantam auccm cacdem feceruntPceni, iniuriæ memores,ut occiforum Siculorum inuentafintfupraquatuordecim millia. Reliquifnca-Ç. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftra fugientes, nocftefuperucnientclcruati funt. Carthaginenfcs itaqs ma

gni prælij uidoriam confecuti in caftra fua reuertuntar.Nihilo iieró elatiores propres

-ocr page 509-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 45î

propter eius dici fuccefEim fadi, legatos ad Dionylium mittunt, concclTa fi- tHonypmcimt mul eis decidendx omnis controuerfiac, amp;nbsp;belli dirimendi potcltace. Qiioru catthitgminfi fententixcumTyrannus libenterobtcperairet,decifio facia eil,ut fua utiincp fcruarentquibus antea quif^ praefuiiret. Carthaginenfes tarnenSelinuntio* rum mbem cum agro fibi ante alios uendicaruntmecnon Acragantinàe terrx partem ad fluuium ufc^ Alycum diclum.Dionyfius autem i o o o. talcta Car-thagincnfibus foluit. bt hacc quidê de rebus in Sicilia geftis. Nunc de ijs qux in Afia Gaos ,*q^ui Perfarum clairem ducebat in Cypriaco bello à rege dehci-cns,ad bellum Perfis inferendum non tarn Lacedacmonios quam Aegyptiogt; rum regem cohortabatur. Dolo autem à quibufdam occiius uoti fui compos fadus non eft. Poft mortem eius Tachos negocio eo fufcepto exercitum fibt colligit,amp; urbem prope mare in loco quodam fublimi ædifîcat, quam Leucâ

nominauitjin qua tcplum fuit Apollini facrum.Pauló póft,mortuo illo, Cia- cbtowmio*-2omcnij,amp; Cymæi de urbis eius poftèlsione contendere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumti

Pn’mùm igitur ciuitates eæ bello dirimere litcm earn conatæ funt: Poftea di/ùâiiit uerô,quodam admoncnte,oraculum côfuluerunqutra ex ciuitatib. tjs Leucæ dcinceps dominari debereqquib.rcfpondiireoraculumfcrtur, hancLeucçp-ficiendam,quae prior in ca facrifîcairet:fed ex fuo cuicp oppido proficifcendS elfejfimul oriente foie,die eodem communi confenfu conilituto. Die igituf ad id pamp;Tlcripto,Cumaci quidcm uiduros lecredebant, co quodurbs coruni propior eiret.Clazomcnrj autem,quia longius à loco diftabant,tali ad uince-dum doîo ufifunt:elelt;ftis lortequibufdam exfe colonis oppidum pfopeLeii cam extruxerunt,exquo fimul oriente foie profe(fti,iacriftcio fuo Cumacos anteuerterût.Hoc aded dolo Leucæ domini fadi, nominis eius feftum quot-annis celcbrandum inftituerunt nominantes id præuentum.His ita geftis,fe-ditiones per Afiam fuafpontèceftauerunt. Lacedæmonij autem poft Gai Tachi obitum de rebus AfiaticisdcfperanteSjGrçcorum urbes aggrefsifunt:

his quidê poilicitationibu3,illis uerô ui per profugorum redirum occupa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

iis,aperteiam totius Græciæ imperium adfecontra communia fædcra, lub nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Antalcide falt;ft3,transferebant. In Macedonia autem Amyntas rex mägnahi clade ab Illyrqs acccpit,ita ut de toto fuo regno delpcraret,bonâgt;^ agri fui par iern finitimam,eó quod de recuperando imperio plenè dcfpcraftt t,Olynthrjs donauit. Qiio fado Olynthij quidem omnem reditus, prouentus ex agro donato recipiebant.Poftea autem ad fe Amynta reuerfo, amp;nbsp;regno præter Ont nem fpcm ei recuperato, Olynthq poftulati agrum, quem eis antea donaflet* rcddcrenoluerunt.Vndecommotus Amyntas, Sê copias fuasauxit,amp;Lacc-dæmonios fpcios fibi afciuit.Qiio fado hortatus eft eos ut iftç magnitudinis exercitum cum ducealiquo aduerfus Olynthios mittcrct. At Laccdæmonrjs loca iuxta Thraciam occupanda eflccenlentibus,milites tàm ex fuis ciuibus, cluàm exfoefjs omnes quidcmfupra ioooo.elegerunt.Traditoautcuno qui dem exercitu Phœbidæ Spartano,præccpcrunt ei, ut ido cum Amynta ftxdc recommunibus cum ipfo uiribus Olynthios oppugnaret.Altero uerô exerci tu aduerfus Phænuntios miflb prælio eos uicerunt, quo fado Lacedçmontjs fubtjciPhænuntios compulerunt. Eodem tempore Lacedæmoniorum reges multum inuieem moribus amp;ftudtjs differebant. Agefipolis etenim pacis Age/jpotif Cf UaldeftudiofuSjUiriuftus SC prudes aiebatiufiurandum cfteferuandum,neC AgefildM dißi Græcos contra communia fœdera in feruitutem tradendos efie, ignominio- dent» fum enim Spartçforerefpondebat,fi,qui in Afia eftentGræcos,deditios Perfis feciftcnf.autipfimercontra Græciæ urbes aliquid molirentur, quarum tarnen libertatem alïcrturos fe in communibus feederibus iuraffent. Agefilaus autem natura inquictior,bdliftudiofus,Graecorum imperio frequêterinhia-bat.PorrôdumMenanderAthenisregeret. Romanifcxtribunosconfulari dignitateprgfeccruntjUidcIicet.Qiiintiim Sulpittum, Caium Fabium,Corn,

Ff i Sert«-.

-ocr page 510-

4$’4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJIÜUCJKI 5 f L/ V L I

tdcd/FrewH Scruilium,P.Vgonc,Sex.Aninü,6C C.Marcum. Eodc tcporcLaceda’mOfi q Ca.ütnt..mm Cddmeain ob ciufmodi quandâcaufam inuaferût.CûanimaduertîirenCjinul liüäuai, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bceotia urbes eflcjnccnon uiïos cas inhabitantes généré ôd fortitudmc

claros.Prçterea Thebas antiquâ Riâ cxiftimationc rctinerc,quç in uniuerfum cflet quail totius Bœotiæ ^pugnaculû SC arx munitifsima,ueriti funt ne quâ-do occafione ipfis data,imperiü afFedarct.Vnde pi efedis hinc inde fuis Spar tani clâdeftinis litcris nGciauerunf,utfi quâdo occafio feeis ofFerret, Cadmcî inuaderet. Qtio mâdato audito Phcebidas Spartanus cuidâ ptedus ducatui, Ôl exei'citûaduerfus Olynthios duces,Cadmeam occupauit. Ob quârêindi-g^n3tib.Thebanis,5lt;armis côcunentib.plium cirai eis cômifit. Qinb.uidis, Phœbidas Thebanoru clarifsimos quidé in exiliu mißt, reliquis ucrô forti po fjto pfidio,perterrefa(5lis,ad ilia reuerfus eft. Lacedatmonq aût ob fadû illud Thtbdtfi-yi apudGræcostnalèaudiêteSjPhocbidamquidem pecunia muldarunt,pfidi6 fubif.iunt. ucróThebis rcliqucrunt.Hocergo pado amiffaThebani fualibertate,Lace* dæmonrisfubmitterefecoadlifuerunt.CacterûOlynthijsadhucaduerlusÂ-myntamMacedoniæ regem belfum gerentib. Lacedæmonq Phccbidam officio fuo priuaucruntjfratrem autem eius Eudamidam duce in locum cius cô ftitutum cum tribus millibus armatorum ad oppugnandum Olynthios mife runt.Qui cS in Olynthiorû agrum ucniflet,cÔmunib. cum Amynta uinb.bel lum aduerfus Olynthios gercbat.lbi turn Olynthij fane ingêti exerlt;itucolle-ôo,primas in pugna partes tenucrSt, quoniâ plures quàm aducrfarrj eorunt milites habebât.Lacedçmonq aûtmagno denuô exercitu côfcripto,Teleuti-am duce ei conftitucrunt. Frater hic erat Agefilai regis, in magna apud ciues propter uirtute eius,cxiftimatione.Hic igitur exPclopÔneib cum cqpijs fuis

. folucns,amp;jjpius ad Olynthios accedens, Phœbidæ quolt;ç milites aflumpfit» I.dceï/lt;mo»u Cùmuerôadpugnandumiâ eiretiàtisinftrucîlus, Olynthiorû agruprimutn oj prAio «i«/ fooliando ualtauiqSC collegia militum multitudinc,prædâ eis difiribuit. Po-Olyaibij. nbsp;nbsp;nbsp;autum Olynthijs cum omnib.tam fuis quàmfociorum copijs inaciêcon.

ftitutis,prælium commifliimeft:maicum dubio primumMarte pugnaflènf, utrincB aliquandiu celFerunt. Poftca uero uehementiori pugna faoa^in qua ipfemèt quocp Teleutias magno fuæ fortitudinis exemple relido, occubuit) Lacedæmonq occiß funt plures mille ducêtis.Tanto ergo fuccelFu Olynthijs ulîs,Lacedæmoni)S quidem rcftitucre cladem acceptam uolétes, demaiorib. coptj s emittendis circumfpiciebant. Olynthij autê putantes Spartanos quo-quemaionb.copijs aduenturos, necnon multo tempore bellum duraturum tum frumenti copia,quâmilitummultitudinefibiprofpexerunt. Regenteuc ro Athenis Demophilo,Romaniconfulari funcftioni tribunes præiecerunf, fcilicetP.Cornehum,Luc.Ve^inium,Luc.Papyrium,M.Furium,Valerium Aulum,ManIium Lucium,amp;PofthumiuiTi Quintû.Tum Lacedçmonr) qui dê Agefipolim rcgé,ducem defignatum cum magne exercitu aduerfusOlyii tn ■ 'lynthio$ thios in bellum mifcrunt.Hic ucrè ingrelTus Olynthiorum terram, alFum-

Q^tioqj qui antea in'caftris fuerant, militibus cum loci eius incolis côgreC-fus eft.Olynthr) autê eo quidem anno nullum iuftum prçlium cum hoftecô-miferunt,ièd uelitaribus tantum paruulis^ pugnis laceffcre regis copias per-texerunt. Exado uerè anni têpore Athenis regebatPytheasJxcmy autem in côfulum locum tribuni fex conftituti funtiTitus Quintius, Lucius Scruilius, Luedulius, Aquilius Decius,Lucretius Ancus,2lt; Sei uilius Sulpicius. Apud Elcos autem Olympias ada eft centefima, quando Dionyliodorus Tarcnti-rus in ftadio uicit. Poft hçc Agefipolis Lacedçmoniorum rexmorbo quo-dam correptusobfjr,quum annosrcgnafletquatuordecim. Cuiuspoftmor-Idcfdtenitnij temipfum regnumaccepitfrater eius Cleombrotus, qui neuem annos reg-obrtifcio* jtbi naiiit. Perre Lacedemonrj Polybidam diicem eledum in bellum aduerlus fubiicMttt, Olynthios cmifcrunc. Hic aflumptis copijs bcllum ftrenuèfimul ac impe-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratoriç

-ocr page 511-

' B 1 B L ï o T H E C AE, L I B. X V. 4^$ imperatohc a dminiftrans, (æpe fupenor cuafit.Magis iieró ac magfs fircceiru Utens,nccnonmukorumiampiacliotLim uickorrjs pontus,obfidioneOiyii-thios cinxit. FandeiTi peiterrefaclis omnino hofhbLis,quod nulla falutis fpes eilet,co'egit cos ut Laced^monrjs fc fubrjcerêt. Translatis itac^ tam in Sparta noruin focietatem Olynthtjs, aliarum duitatiim quàm plurimæ Pub Lace-dæmomorum imperium recenferi fe properarunt. Vnde maxima turn Lace- potenua, dæmoniorum potentia fuitiquoniam totius Græciç terra fimui acmari impc riiim tenebant. Thebant énim præfidio pofito cullodicbant. Corintbij nero amp;nbsp;Argiui propter bella qux iam antea fuftinuerant, uiribus prorfus erant ex-haulti. Athcniêfes deniqj propter oppugnatorum dmi fa forte bona apud cç-tcros Græcos male audiebant. At Lacedaemoni] ut amp;nbsp;hominibus abundarêt, 5Cinarmisleexercercnt,magnam curam adliibebant,ôf propter imperium fiium tarttopcredilatatum,lioriori omnibus erant. Qtiapropterpotentifsimi turn monarchs (Pcrfarum regem dico, SCSiculorum tyrannum IJionyfium) Spartanorum imperium co!ebant,ôt^fceduscumeisicerecupiebant.

Cætcrùm regenteAthenis Nicone,Romani fex tribunos Côfulari potefta fepr»fecerunt,Lucium P3pyrium,Gaium Cornelium,Lucium Manlium,C» Seruilium,Va!erium Au]um,ôC C^iintum Fabium.Eo tempore Carthaginê-Ls in Italiam expeditionefada, fuam Hipponiatis, unde exciderant, urbem rekitueruntjôi^ redudis omnibus ijui aufugerât, magnam eorum curam ege-runt.Pûfthæc autem pcitilentiali febreCarrbaginem inuadete,multi Cartlia CartJjuginê'èt ginenfium morbo acriter corripiebâtur: ita ut deimperio fuo pcriclitarentur. nbsp;nbsp;nbsp;(^turba

biquidem '5C Libyes,quàm primû publicam lilarn Carthagtnenfium luem au „^xiiniKr. diuiHcnt,ab qs defecciût,5lt;l qui Sardonem inbabitabaikt,.putantcs feoccafio nem iam aduerfus Carthaginenfes n3dos,fimiliter ab cis tîefciuerûc. Hi in^ confpirationeinfurgebât aduerfus Carrhaginêfcs. SedSCdiuinûquod-

daminfortunium eo ipfo temporeCarthaginiaccidit.NâperturbationcsôC Uietus magni,quorum turn caufæ latebant, in populo erantirepetini quidam cum omnium lluporc excitati tumultus frequenter per ui bcmcû minime ex- ttmtiksi Oâ pcdarcnt,ficbant.Multi infupe'r armis arreptis ex domib. fuis tanq; hoftes urgi/ZÜ«/» ucm tnuafuros profligaturi,excurrcbant,amp; ferrû in fe inuicc, tanej; in hoftem quifep fuum ftringentesjhos quidem occidebant,illos uero uulnerabât.Tan-dem placato numinef3crificqs,ôC à maximis malisliberati, ftatim Libyb.rur-fus expugnatiSjinfulam rccupv raucrunt. Régenté autc Athenis Naufinico, Rom.quatuor tribunos pro Cofs.crearunt,fcilicetM. Cornelium, Seruilium Quintium,M.Furium,2è Lucium Qtiintû. In illo ucrô temporeBceoti cû bel lum didum Laced?amonib.aduerfus Bœtios ob eiufmodi caufas extitit. La-cedæmontjs inique Cadmeam, pofito præfidio,cuftodientibus neenÔ multis rum clarifsimis uiris inexilium mifsistquot^t inexilio fuerât,reuerfi, afliimptisfe Bœonojb(üi cum Athcnienfibus,node obfcura patriam fuam ingreisi funt. Ibi primû eos ongo» quiLaced^emoniorum partes tuebanturindomib. proprijs adbucdormien-tes nadi iugulauerût: pofteaadlibertatc uindicandam eines cohortatifunt| ciuscpreifociosauxiliarcs habuerûtThebanosomnes.PaulôpôftaUtem cô-currente cû armis multitudine,primo ftatim diluculo Cadmeam obfidere co-natifunt.At qui arcem cuftodicbantLacedæmontj, quorû un à cum focijs e-rantpluresmillequingentis,in SpartamnunciaturosThebanorumfeditio-nem,ÔC ut quàm primum eis fuccurrant,cohortaturos emittunt. Ipfi intérim e locisfuperioribusaduerfusobfidionem pugnantes,multos eorum occide-bant,nec uero pauciores uulnerabant. AtThebani quoep ingetes copias La-cedæmonibus ex Græcia uenturas expedantes,legatis ad Achenieiiies miiL fis in memoriam eis reuocabant,quôd amp;nbsp;ipfi aliquando Athenienfium popu lum defenderint, quando nimirum triginta tyrannorum iugo præmerentur: ob idfenunc petere ut totis uiribus fibi fuccurrant: ut antequam cum fuisLa

Ff 4 eedxmonij

-ocr page 512-

D I O DO R I SIC V LI

ccdætnonîj copîjsaduenjant,cxpugnatam ruifusCadmeamrcciiperarcpof-lint.QiialcgatorLiin relatione audita Athenienles dccrcueruntlincmora ma gnuni excrcitum, qui I hebanoruin uindicai et libertatem, mittcndum efle; partiin quidam gratiam ita pro accepto benehcio reddenfcsipartim ucio Bcs otiosßbidcuincireuolentes,quosfortes ddnceps auxiliatores aducifusLa-ccdacmoniorum potentiam haberenu Hie enim populus amp;nbsp;hominum multi tudine,ôC bellica fortitudinenuIliGrçcorum cedereuidebatur.TandemDegt; mophon dux conftitutus confeftim quinque miilibus a rm a to mm, SC quingt; gentis equitibus fibi deletflis,pollridie primo llatim diluculo extra urbem co pias cduxif.óó ualdepropcrareeas compulit, quoniamLacedæmonios ante-iiercere nitebatur.Sed SiC totus rcliquus populus nihil minus promptus pa ratus erat ad militandum in Bccotiam,li opus luiflet. Demophon autem bie-üi temporis Ipacio itinere eo confedOjThebanis prætcr omnium expedatio nem confpeclus ell. Similiter ex alrjs quocp^Bœotiæ ciuitatibus multis hinc indemilitibus cocurrentibus, ingens breuiThebanis exercitus colleclus elh Peditum enim non minus quàm duodecim millia, cquitum ueró ultra duo millia conuenerant.Omnes illi magna alacritate contra obfidionem ruentes, diuifis copijs ineurfus per uices faciebanqdic nodlccp in periculis perfeucrait tes. At qui Cadmeam tenebanqà fuis ducibus excitati, non fegnius holies propulfabant: fperantes breui Laeedæmonios cum magnis copijs aduentu-ros. Donee igitur alimentum eis non deelTet, quæuis fullinebant pcricula, neenonmultos obfidentiumaut prorfuS occidebant,aut grauitcr uulnera-

' bant’.magno ueró eis ad earn rem adiumento cratarcis ilia proba munitio. Pollquam autem rerum necelTariarum penuria laborarecœpilïent, nccnoii aduentum fuum procrallinarentLacedæmonq, feditiointeripfos ortaell.La cedæmonij enim ad mortem ufe^ tollcrare, quicquid malorum eiretuolebât: all] autem quiexlbcqs ciuitatibus eis commilitabant, quorum mulfó plurcs CdifmeitT/jt» erant,tradenda elïè Cadmeam cenfebant. Coadli funt etiam qui ex ipfa Spat' deditur. ta erant,pauci quidern,cedere arce. Qiiapropter hi quidem per compofitio-nem data fide dimifsi,in Peloponnefum abiuerunt. Lacedæmonr) poftea ma gniscoprjsThebas aecedentes,óópauló tardiùs aduenientes, nihilefficerc amplius aduentu fuo potucrunt. Vnde tribus præfidq ducibus in iusuoca* tis,duos mortecondemnarunt,tertium ueró tanta pecuniæ copia muldaröt, quantam uniuerfæcius facultates perfoluerenon potuiirent. Pollhæc Athe^ nienfes in patriam fuam reuerfi funt. Thebani autem cum Thefpias obfedif-fent,nihil effecerunt. Dum hæc geruntur, Romani ad quingentos colonôs qui immunes elTcnqin Sardiniam miferunt. Cæterùm régenté Athenis CaB lia, Romani quatuor tribunos Confulari potcllate præfecerunt,LuciumPa-pyrium,Marcum Publium,Titum Cornelium. Horum terr pore cum Lace-dærnonij adThebasoffendilPent, Bocotij quideni animo recepto adfe reuerfi funqÔC communi inter ipfos Ibcietate confirmata, magnum excrcitum col-Icgerunt: putabantenim Lacedæmonios ingenti militum manuBocotiam inuafuros. Athenicnlcs autem mifsis ad urbes hinc inde à Lacedæmonijs ante opprelfaSjlegatis,uiris quos habebantdignifsimis,hortabanturc;^is,ut magno Iludio communi libertati uindicandæ incumberent. Lacedemoni] enim propter potentiæ fuæ magnitudinem ferme negligebâr, aut aegrc faltcm præ-erantrjs quos nuperfibi fubicccrant.Vnde multi ex eorum fubiectisad Athe taconic« potë nienfes inclinabant. Primùm autem defecerunt Chtj amp;nbsp;Byzan tfj :poll hos fix V tmptrij Rhodij Ôl Mitylenæimecnon aliOrum infulanorum quidam: Magis ueró ma îUclmMo, gis^ Græcorum impetuaccrcfcente, multæ ciuitates Athenienfibus adhæ-rebant.Populus autem propter fociorumbeneuolentiamlcctus,communem fociorum omnium comitrjscelebrandis locum conllituerunt, SC fingulis ci-iiitatibus aflelTores dcfignauerunt.Communi ueró fententiä decretum

locus

-ocr page 513-

D 1 f) L 1 U 1 nnvy r\c, L i d. ts. y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 y

locus is in quo confilianj conuenirent,Athcnis eflèt. Ex aequo tamcnciuicati cuilibet,fine magnç, line paruæ,fuffragium fuû 'iberuiii eiïc debcrcipræterea omnes ciuitates luis qutdem proprijs legibus,fe ramen tanquam ad caput,ad Athenienfes refcrredebere.Lacedæmonn itacp uidéces mukorûad dcîeclio-nem impecum cohiberi amplius non poue, pariter SC ipli legationibus bian-dis^ SChumanis iermonibus, praetcrea plenis beneftciorum poiiicitacionib. reconciliarelibi homines,quorum animos abalienaucrant,itudcbant. Similiter Sc bell ici apparatus magnam curam habebant. Qiiandoquidcm magnij fibi diuturnum aduerfus Bœotios bellum fore uerebantur. Athcnicnles e-' nimeumThebanis, Sc alt) Græci quibus communis eratilla curia, confpira-bant.Dum hateaguntur,Acoris Aegyptiorum rexlimultatem quandamad- Aegy-uerfus Perfarum regem habes,magnum peregrinum exercitfi coilegit. C^iia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dduer/

cnim magnum militibus fuis ftipëdium dare foiebat breui magnas copias e-tiam exGrçcia admilitiam paratus naefius eft. Qiioniam autein duxeis latis idoneus non eflet,Chabriam Athenienfem accerli iufsit, uirû SC militari pru-dentia clarum,SC gloria magna propter alias eins uirtutes dignum.Hic igitur prçter populi fentetiam fufeepto ducis munere, Aegyptiorum exercitum du-cebatjSCmagno ftudio SCconamine aduerfus Perfasie inftruebat.Pharnaba-2us autem dux à rege Perfarum defignatus,inftruCiis diligcntcr,quæ condu-cere ad bellum uidebantur,omnibus,legatos ad Atnenienfes mifit,partim ac cufans Chabrl3m,quóddum Aegyptiorum exercitui praceflet,régis d populo ani'mum abalienaret : partim ucro Iphicratem ducem fibi dari poftulâs. thenienfes autem uolentes SC régis Perfarum bencuo’entiam libi conferuare. Sc Pbarnabazum fibi deuincire,fine mora SC Cliabriâ ex Aegypto accerfunt. Sc Iphicratem ducem, commune cum Perfis bellum adminUtraturum emit-tiint. Porrd inito fuperioribus temporibus fœdere Laccdçmonijs cum Athe

' nienfibus,pax ad hæc ufq; tempora cis manfit. Poft hæc autem Sphodriada quodam Spartano duce côftituto,homine natura fuperbo temerario, per-fuafitei Cleombrotus rexLaccdxmoniorum fine populicoiifenfu,ut Piræ-urn portumoccuparet. Q],»o audito Sphodriadcs, babesfecum plurcs quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta

1000o.militum,notfteobfeuraadinuadendum Piracumcopiasfuasadmo-uit. At confpicuus faClus Athcnienfib.fruftracp ncgocium aggrelKis, re infe-Sla reuerfus eft.Poftea in publico Spartanorû côfeliù accufatusjbabês propu gnatores reges,iniuftè à crimine abfolutus cft. Qtiam rem Atheniefes iniquo animo fercntes,uiol3ta cfteàLacedæmonfjs fœdera, communibus fuftfagijs ccnkicrunt.Volentes infuper bellum eis inferre, duces fibi clarifsimos elege-runt très uifos ciuium omnium fpeô:atifsimos,Timotheû,Chabriam,ScCalli ftratû.üccreucrunt quoep utpedites fibidiligerct 200 o o.équités uerô 5 o,o» nauesdenicpimplerêt zoo.Afltimpfèrûtetiamincôfefliim fuum Thebanos æqualibus per omnia conditionibus. Prætcrea decreuerunt fua fingulis red-denda el^,quæforteantea diuiferant.Legequoep cauerunt, nequis Atheni-enfiumteriâdeincepsextra Atticamcoleret.Obhocfanèhumanitatisftudiu, , , , reconcijiaca ubi omnium Crræcorum beneuolentiajUalidius impcnum liium reddiderunt. Multæ liquidem SCaliæ quoep ciuitatcs ob dicîam iam caufain prouocatæ,ad Athenienfes fcinclinabant.ln primis autem quç in Eubœain-fulafitæfuntietiam prætermeritum Athenicnlîb.magna alacritatc cÔmilita-h.âtdlla enim ut magis à Lacedæmonib.beneficijs alfeCta, ita contra ab Athe-nienfib.grauiterexpugnata,nonmirûfihoftilêaduerfus Athenienfes animS feruaftct.Veruntamcn 7 o.ciuitatcsfeederefe cum Athenienfib. côiunxcrût: quæomnes comunis illiusconfenfus eorum æqualib.omnino conditionib. participes faSlæ funt.Qijapropter magis ac magis Athenienfium potêtta au-lt;fta,Lacedgmoniorum contra diminuta,accidit ut urbium illud robur infen-furaeisrcdderctur.Âthcnicnfes aût,rebus c^têris acanimi fententia cisfucce

Ff 5 dentibu^

-ocr page 514-

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLl

dentibus in Eiiboeam exerdHim miferunt:ut in officio ibcios rctinerct,adiicr Grios autem oppugnarenc. Pauló ueró ante dies ilios Neogcnes quidam in Euboso cum lalone Pheræi filio,colleda militum manu, SC ai cem Adianoröt U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occupauiijói^ tyrannuin fe ipfum loei eius,SC Otopiorum ciuitatis cö

4 rhc' hituit.Magnam ueró tyrannidem ilïo exercente,Lacedæmonij Theripiden» nboid * aóuerfus cum miferunt.Hicauccm prim um qiiidemuerbisperfuadere tyran-^PP' lt;■ Lrtce- nbsp;nbsp;(^Qnatus eftjUtexarcedifcederet: quibus quum nihil apud eum pronceret

riK * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excitatis ad alTerendam libertatem fïnitimis,obfidione locum expugnauit,ÔC

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;libertatem Oropqsreltituit. übquamcaufam,Heftienfiûdic'ramregioncm

inhabitantes,bene erga Spartanos affedi, firma cum eis amicitiam coluerlit. Chabrias autem ab Athenienfib. milsi excrcitus dux, Heftienfium agrum ut ftauit,ô(f muro cincta ea quæ Metropolis uocabatur in colle quodam firmo fi ta^pr efidium in ea reliquinipfe ueró ad Cyclades infulas nauigâs,pellexit Pc parethum ÖC Sciathum,necnon alias qualdam Lacedaemonibus anteafubie-óras.Illi autem uidentes hunc ibeiorum ad defeólionem propenfum animum cohibcri non pofre,depofuerepriorcm feueritatem, ÓCciuitatibus humaniter-fcaccoininodabant: qua fanètamiliari täte amp;nbsp;beneficqs omnes fibi focios bc-neuolentiores etiecerunt.Qiium ueró animaduertcrent incremêtum accipc-fead btiiS nbsp;nbsp;re bellum,adcoé^ magna hiccura opus eire,enixèreliqua omnia faciebantmä

titrt'ut PirpK SjC circa aciem inHrucndam,8C miiitum in clafles dillributionem,necnon reli-9k)ttuun(, nbsp;nbsp;qua obeunda publica munera,diligentiores erant.Ciuitates enim amp;nbsp;ad bellu

deleóïos milites in partes decem diuiferunt:quarum primam fullinebantLa-cedacmontjjfccundam amp;nbsp;tertiam Arcades,quartam Elei,quintam Achiui,fex tamcomplebantCorinthq SCMegarenfes, feptimam Sicyonq amp;Phliaffj,SC qui Aden didam inhabitant.Odauam Acarnanes,nonam Phocenfes amp;Lo crenfes,poftremam denit^ Olynthij ScThraciæincolæfocq. Erat autem eis hacc ratio,ut unus quidem grauis armaturæ miles ad duos leuioris ordinare-tur:eques ueró quatuor armatis adarquaretur. Tali ordinum infirudione fa-Sptfr da, Agefilaus rex uniuerfum exercitum ducebat. Vir is erat fortitudineamp;mi tan,irü dnn ad htari prudentia ualde Celebris,amp; hadenus ferc inuidus extitcrat. Ita enim fe amp;nbsp;in alijs bellis gefsit, ut admirationt omnibus fuerit, ÔC tum quoep quando Lacedaemonqs contra Perfas bellum gcrentibus,duxipfeconffitutus,ingen-ti deuido exerciru,magnam Afiar partem inuafit, ea quac fub dio erant obti-nenSjamp;nifi tandem à Spartanis ob ciuilia quædam negotia reuocatus fiiifl'cf, totum ferme Perfarum regnum in extrem um periculumadduxifiet. Erat e-nimuirilleinopereualdepotens, habensconiundam cum fortitudinema-gnam prudentiam,necnifimagnifica opera aggrediebatur. Hine (ànè Sparta ni quotpanimaduertensearneflebellihuiusgrauitatem,utnönifi ducem modis omnibus probatumrequirerent, hunc uniuerlb exercitui præficien-dum cenfuerunt.Agefilaus itac^ affixmpto exercitu in Bceotiam uenit,habcs fecum militum in uniuerfum plures quam ododecim milliaiexquibus Lacc dæmoniqrum quinqj cohortes crät. Cohors autem uiros continebatquin-gentos.At cohors quæ Scirites apud Spartanos appellatur, non cum alijs in açie conftituitur,(ed proprium locum habens cum regeftat, SC femperopem fert alijs partibus quæ praemuntur. Hæc ex feledifsimis uiris conftans,pluri-mum habet in acie momcnti,amp; ut plurimum uidoriæ caufa extat. Agefilaus autem équités habuit iupra mille quingentos. Hic cum ad urbem Thefpiorß probe à Laccdæmonijs eußoditam accefsilTct,prope earn caftrametarus quic uit,donee amifiam milites fanitatem Sgt;C uires recuperarent. Arhenienfes ueró auditoLacedæmoniorûinBceotiamaduentu,ftatim cG $ o o o.pcdirum,cqui tibus ueró z o o.Thebasadauxiliaferenda profedi funt. Q_ ibus copijs inu-locumiâcÔgregatisîThebanicollem quedam z o. ßadfis .;Hurbedift«?nce occupauerGt:6C f«do Übt propugnaculo per loci difficultaccm hofnum illico aduentum

-ocr page 515-

*r

B I ß L I O B CAE, L 1 B. X V. 41? aduentum cxpccfîabant.Nam ad auditamAgcfilaj gloham pcrtcrrcEnflijUcri tifuntincampo piano pcncuium idfultinere. Agdilaus autcni inftruda acie aduerfus Bccotios protcdus,poilqLiam ad hoftcs appropinquafl'et, piimum qutdemleuis aimaturg milites hoftibus obiecit,pericukim faduius qiiàm ef. fentad^ugnamhoRcsinllrudi . AtcûfacilcThebanihosè lotislùpen'orib. dciecilientjuniuerfum exercitum horribilitcr inftrucQum contra eo's duxitdbi turn Chabrias Athenienfis merccnariorum dux,militibus [ins prcceptt,ut ho fies cum contemptuexcipercnt, in acieintrcpidè perlîltcrent, dcmifsis ad genua clypeis,{bntibus lanceis manerent.Quibus lulkim facientibus, Ageiî laus admiratus hoftium 8gt;C conftantiam amp;nbsp;contemptum,non tutum cxiftima uitin iniquumlocum niti, SC cogéré aduerfarios ad uirrutem fuâ exercndum in præfenti periculo.Cumcp expertus elFet eos aufuros elle, fi cogerêturccrta repro uic'loria,in planum eos prouocabat.Nondefcendentib.1 hebanis,pc-ditum fuorum phalangem abduxit,equitib.ucrô amp;nbsp;leuis armaturæ militib.e-rnifsis,agrum eorum, nemine relillente, uaftauit, amp;nbsp;magna fpoliorum copia potitus ed.At Spartani qui cum Agefilao erant partim côliliarij eiuSjpartim duces admirabant,q» cum tanto femper fuccelTu ufus eßet Agclilaus,Sf exercitum multo matorcm potentiorem^ haberet, non tarnen prælium cum holle commifiirct. Ad quos AgcfiiausuixitiNunc quidemLaccdæmoniosfine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

periculo nimiriim uicilfe: non enim aufos fuiße Boeotios deualtatæregi'oni p,,oj (o fuccurrere.Si autem hoiiibus unfloria cedentib. pertiim eos periculum fulli- ,o „S nerecoëgiirentjfieripropterfortunæinconllantiampotuiirejUtLacedæmo-nq in periculum caderent.Tunc igitur propter fblers illudiudicium uifiis eft apteconieciflequid contingercpofsit. Poftea autem propter effetflus qui fe-cuti funtjuifus eu non humanam uocê,fed diuinum oracuium protuliHe. La-cedæmont] enim cumingêtiexercitu aduerfus Thebanos profcdli,cum cos certarepro hbertatecoegiiîent,magnam cladem pafsi funt. Prtmùm enim in LeuAris grauiter afflicîli, multos ciuium fuorum amiferunt, inter quosamp; ipfc rcxCleombrotusoccubuit.Poftea uero adMantineamnauib.dclatfproifus pcrierunt,Ô(f imperio fuo cum minime putaircnt,exciderfit.Sic enim folct bona Fortuna fuperbos prætcropinionêdeijeere, ôôdocerc ne q^uid nimis quif-quam fperct. Agefilaus itac^ prudenter fecit,qui priori fuceeßu contentus, ex €rcitum fuum incolumem leruauit. Cæterùm poil hæc Agefilaus in Pelopô-nefum cum coptjs fuis reucrßis eß.Thebani uero propter Chabriæ imperadi artem feruatfadmirati font uiri in bello indußriam.Chabrias autem multisôi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

præclaris in bello geßis, de ilia fua militari fallacia maxime fibi placebat, Ôl i-magines à populo fibi datas figura ea conßituit. Porrô Thebani poll Agcfi-laidifcelTimaduerfusThefpios profecli,primas excubiasducentorumuiro-rtim occiderunf.crcbris quoeç incurfîbus urbem tentauerunt. Poßquam auC ' nihil memoria dignum cfficere potuiflent, Thebas cum exercitu fuo redeßt. Phoebidas autêLacedaemonius magnum habens Thefpqs pratfidiumjcxcur rens ex urbe,ÔL temerècum difeedentibus Thebanis côgrcfi'us, piurcs quc'm quingentos milites amifit:ipfeforriterdimicans,mulrisqt uulneribus aducr-fisconfecfluSjheroicèuitam fuam finiuit. Non multo ueiô póftuiuuerfis La-ccdæmontjs ton's uiribus aduerfus Thebas proficifeentib.Thebani qtiidcni ioca quædam in acceflîi occupantes, prçcauerunt ne hoßes deuaftare agruni pofient.llh in principio quidem congredi cum uniuerfo exercitu in piano r5 audcbânpaulô pôfl uero Agefilao in prima aciecößituto, pedes côtuicrunt» Vbi forti aediuturno prælio cômifib,primô quidê Agefilai copia: fuperiores ciiaferûuPofieaautêomnib.exurbcThebanis ruentm» Agefilaus indes ram affiuentiûmultitudiné,rcccptuißatim canereiulsit. TûucrôThebanihaud-qua^ fc infcnorcs Lacedacmonijs eflè putantes, ere^fio uexil'o aduerfus reh'-quuni

-ocr page 516-

4^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R 1 S I C V L I

quQ Spartanoriï exercitus contcderunt.Quæ igtt circa pedeftriajpraflta gcfta funtjtalê fortita fiint fine.Nûc quâtû ad nauales copiaszEodê fane têpore ma* Ena naualis pugna inter NaxQ Parum ob eiufinodi caufas fada eit. Pollis acedæmoniorum nauarchuscum audiuilîet frumeti multitudinenauigijs apportari Athenicnfibus,infidiari ac portum quo appellere commeatû hune oportuitjobferuare ccepit,uolens naues inuadere. Qtio Athenienfes audito, clalïè fubito miiïa uiam aduehendo frumêto muniuerût, amp;nbsp;aduedum in Pi* ræum tranfiniferunt.Poft hæc Chabrias Atheniêfium nauarchus ad Naxum cû uniuerfa clafîe fua aduedus,obfidionê inftituit. Addudis ucrô ad meenia ’^achiniSjôCcrebris arietum idibus muro côculîb, magno ufus eftftudio,ut trælium ntuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urbem earn caperet.Dum hæcaguntur, Pollis Lacedçmoniorum na

It cum Lactaa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Opern laturus Naxtjs,adnauigauit.Coorta ibi contentione,congreC

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiutrinq^naualepræliumcommiferunt.Habcbat aut Poliis quidemfexagin*

’ ta quinc^ triremes,Chabrias ucró odoginta tres. Cômifsis igiturutrinc^ na-uibus, prior quidem Pollis dextri cornu duXjimpetum fècit in oppofitas fibi finiftri cornu triremes,quibus Cedo Athenienfis praecrat. Pugnans aut fpleti didè Pollis,ipfum Cedonem occidit,ó(^ claflèm eius mari fubmerfit.Simili* ter óó cum ahjs congrelïus,nauium noftris adhærens, has quidem fubmerfit, lilas ueró in fugam conuertit.Quod animaduertes Chabrias,parte aliqua na-yium fuarum amifla,opem tulitreprersis,amp;cladem fuorum reftituit. Ipiè ueró habens adhuc fecum claflem fortifsimam, præclarè dimicans multas triremes corrupit.Hic igiturpotitus uidoria, neenon omnibus hoftium nauibus in fugam Q5uerfis,ab iniecutione prorfus celTauit: recordatus ucteris,illius in Arginufis cómifsi naualis præhj,in quo populus potitus uidoria, duces'pro ingenti bencficio morte multaucrat,non aham caufam adfcrens,nifiquóaoc cifos m nauali pugna non fepeliuiflent. Veri tus ergo ne forte in re fimili fimi-lia pati cogeretur,propterca ceflans ab infequendo, ciues in mari nantes colli gil,quorum quos utuentes adhuc reperiffèt,curandos tradiditzmortuos ueró humari iufsit.Circa quam curam nifi occupatus fuifl'ct,facilè uniuerfam hofti urn claflcm perdidiffet.Porró in hoe nauali prælio, Athcnienfium quidem o-dodecim triremes pcrierunt, Lacedæmoniorum ucró uiginti quatuor, cun» ipfis autem hominibus captae fuerunt odo.Chabrias i ta infignem ûidori-«m nadus,cum multis fpolrjs in Piræum nauigauit,ôc magnam à ciuibus laii dem confecutus elf,nam prima hæc naualis prælrj uidoria poltPeleponnefi-acum bellum Athenienfibus contigit.Illam enim circa Cnidium no proprijs uiribus,fed regia clafleufiobtinuerunt.Dum hæc aguntur, Marcus Manlius in Italia Romæ tyrannidem affedans,deprchenfus occifus eft.

Cæterùm regente Atheni Chariandro,Romano confularidignitatiqua-tuor tribunos præfecerunt : Scruium Sulpicium, Lucium Papyrium,Corne-liumTitum,amp;MarcumQiiintium. Elijs ucró Olympias adaeftfupraccn-Tritaßifttrtefimam prima. Interca qui Thraciam incolebant rriballi,frumcigt;ti penuri» AlderitK brl opprclsi, cum uniucrfo populo expeditioncm in exteramregionemfeceriït, Kmtnltrmt. ÔC alimentum fibi ex aliéna terra comparaueröt. Quum autem plures corum eflent quam triginta millia,S(r uicinaThraciæloca inaafcrfît,SC Abderitarum ' regionem,nemine eis rcfiftente,deuaftaucrunt. Illi igitur magnam prædam nadi,nihil mali metuentes,finc ordinercuertebantur.lbi Abderitæ cum uni-uerfis copijs fuis aduerfus eos fparfim ac fine ordine reuerten tes egrefsi, plures quam 200 o.eorum occiderunt.Ob quæ fada Barbari exacerbati, uolen-tes ulcilci Abderitas,denuó agrum eorum inuaferunt. At qui antea uicerant. propter priore (ucceflum elatiores fadi, neenon uicinis Thracibus auxiliares copias eius mittentibus, in acic aduerftis Barbaros fteterunt. Acri autem pugna coorta,Thracibuscp fugientibus, ftatim Abderitæ foli reiidi,ÓC à Barbarorum

-ocr page 517-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 4^1

•“oriim muldtudi'nc inclufi,fermé ad unurn,quotqnot in prælio finflènt,occïfi funt.Tanta ucró Abdcrids clade accepta, necnon hoitib. obfidere qiioq^ eos Uolendb.Chabn'as Athcnienfium pclarus dux cu ingcnti exercitu accedêSjà pîculis illis Abderitas eripint, ac barbaros ex agro eorö^fligauit.Relido ue-ró inurbcmagnopfidio,ipfeà quibufdâdolooccifus eit. CçterûTimotheus Timothem oc poft hune aflumpto clafsiû gubernaculo,2lt;^ in Ccphalcniam adue(ftus,clafse afo chibrit» urbiadmouct,Slt; reliquls quoqp circa Acarnaniam pcrfuafit, utad Athénien-ƒHcceJ^t. fes dcclinarêt. Qiiin Âlceta quoq; Moloflbrû rege aniico ei coftituto, neenö ciuitatib.iuxtaloca illa ferme omnib.ei deuicftis,Laccdçmonios nauali prçlio circa Lcucada uicit. Hæc fine omnia breui illo teporc amp;nbsp;facile eftecit: nam O' rationiSjin qua pollebat ille,pcrfuafit,fortitudine aut Sc militaris rei peritia ui-cit.Vnde magna laude non folum à ciuib.fuis, fed ab alijsquoqp Græciscôfe cutus eft.Ethaecquidcm deTimotheo dicenda crant. Dum harcagunt The- TWtiniprfaci baniquidecum felecftisuiris 5 o o.aduerfus Orchomenûprofelt;fti,quiddâme Ldcedamonv moria dignum geflerunt. Lacedæmonijs enim Orchomenum magna militümm'tos utn-manu cuftodientibus,Thebanis ucró fe eis opponentibus, fords faóla eft pu-gnan'n quaThebani cum pluribus duplo congrefsi, Lacedæmonios uicerût: qgt; fane nunc^ fupcriorib.têporib.fadum legimus: fedfatis elle uidebat fi pau cos multi uincei êt.Qiiaproptcr magnâ fibi prudêtiç iaudê Thebani, amp;nbsp;fortigt; tudinis maximtâ paraucrût,ut præ cæteris iam clari redditi,de Grgciç imperio certaturi uidercnt.Porro exhiftoricisHermiasMcthymnenfis decem,ucl,ut alq uo!unf,duodccim hbris Siculorû hiftoriam ad hûc ufqj annum côplexus tft.Cæterùm regente Athenis Hippodamo,Rom.quatuortribunospro con fulibus creauerûtLucium Valerium,CrifpumManlium,Fabium Seruilium, Sulpitium Lucretium. Poft hæc Artaxerxes Perfarurn rex bcllum aduerfus Acgyptios gefturus, cupiens magnum peregrinum excrcitum colhgcrc, dcgt; crcuitomncsperGræciambelIicos tumultusfedare.Spcrabatenim Grarcos

ab intcfdnis fuis bellis liberatos,promptiores ad exteram militiam fore. Q_ua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

proptermifl'a in Græciam Icgatione hortatus eft ciuitatcs,ut comuncm inter fepaeê côftituerent.Cui fententiæ Græci quotidianis prælrjs delatigati, libc- cir^ddutlort tcrobtemperâtcs,pacé inter fc omnes côfirmarunt,ut ex fuis fingulæ legibus Artdxerxe ciuitates uiuerent,ôd ab omni præfidio libcrae effcnt.Conftitucrant itaep Græ nbsp;nbsp;nbsp;imer [eft

ci duces quofdam,qui circumeuntes ex fingulis urbibus prxfidia cduccrcnt.

Solis autem Thebanis confentire nolentibus,ut fcedus illud ad omnia fe op-pida prorogaret,fed uniuerfamBocotiamThebanorum tributariam ftatuen-tibus,necnon Athenienfibus pcrdnacifsimèillis contradicentibus,res adeô-rauncGræcorum concilium relata cft.Ibi Atheniefium quidem caufam refe-renteCalliftrato oratore,proThebanis ucrô Epaminondaloquente,omnes alq Græci concordifententia fub fœdus illud recepti funt.Thebani autem fo liqui à fccderecxcluderenturdigniiudicari (Epaminunda fuauirtutcanimû ciuibus faeiente)omnium fentendjs magna confidentia contradiccbant. La-ccdæmontj etenim Ôl Athenienfes poftquam de imperio diu contendilfenr, fie tandem cclfcrunqut hi quidem terræ, illi ucró maris imperio digni iudica-rentur.Vndctertiaimperij parteaudita,aegreualdètulerunr,necBœotiæciui tates tributarias efleliuerunt.A tThebani ôccorporum robore,8Canimi uiri-bus præftantcs,necnô inde quoeç ferociores faefti, quod fepeantca commif. fo cum Lacedæmonqs prælio uiciftcnt,contincntis imperium aftetftabât: ncc fane fpc fua fruftrati funt,partim ob caufas cas quas iâ dixi, partim ucró quód multo plures turn têporis Ôô principes amp;nbsp;duces foi res haberent.lntcrhos ue-rô omnium clarifsimi erantPclopidas,Sô Gorgias,Epaminfidas.Hiccnim

fordtuehne,amp;-'reimilitaris peritia,non folum conterraneos fuos, uerum cri ihebanildUt. am alios Grxeos omnes multum cxcellebat:quoniam omnium propemodû difciplinarum cognidouem habebanpr^fertim autem Pythagorieç philofo-

phix

-ocr page 518-

0 I O D O R I S ï C V L I

a^virtKils phiæ prxce pti's imbatiis erat: ad hæc t phyfids fpeculationib. ucrS opct5 na» uarac,taceo bic rcs pdarïâimè ei geftas. Q^are nó mim çp nup coadus parua tri K-i\o^Hyh »■nilitOjCiiuûfiiorûmanUjCÔumucrfisLaced^'moniorû acfociorö copijscon» quos inuidos dixilTes fLiperanr, ut ipium quocp Lacedæmo» nïorû rege Clcoinbrocü occident,ac tota fermé hoitiû inuititudo cæfa fit.Tâ» tJ ucrôiliepteroraiu'fl cxpeclationcfecit,per quâdâfingularèinduftriâSLuir tiitê bon:)! « 1 tterarû ftudi'o quæfitâ.Sed plura dehis paulo poil in partitulari» Grfàf ciuit^ busdicemus.Nûcadcontinuandâhiftoriâcceptâreuertamur.Pollc^ igitcô» tib.' o. el]itiu ceiruin eil populis illis ut fuis legib.uiuercf, magni tuniultus ë(. feditiones in ho ciuitat! b.maxime circa Pelopônefum orti funt.Cûenim penes paucos rerûp» tnttiei mqiiieii adminiilratio fuißet, niîc uei'ô ad populû omnis boniamp;æq^uiexpcrtépote-ftdatonrsmo- ftas trâslata eilet,multos bonorûuirorûinexilium miferût.Prætereaiudicijs uerunt. cÔfbtutis iniquis,hommes cÔdemnabant.Vnde(cditionib.coorfis,hos qui» exilio, iîlos ucrô bonoriïpublicatione mulétabant : præfcrtim uerôineos furebanqquifubLacedæmoniorum imperiociuitatib .pfedi antea fuerant: Promifcua enim populi turba nadi iam liberratè, memores erât duri illius int perq,quod aliquâdo fubjSfedis illis pertuliiîent.z\c primum Phialéfium exil les in unum congregati,Herea loco fatis munito occupata,impetu quodâin» de ruêtes Phialeam inuaferunqSC bachanalia forte fortuna turn celebrates, in thearro deimprouifo obrutos,multos iugulauerunqnec paucis ad côfortiuin fuum pertradiSjin Spartam indecôceiïcrunt. Corinthi uerô exules frequen» tes apud Argiuos cômorâtes,conati funt redire, kecepti uerô intra urbê à fa» miliaribus quibufdam amp;amicis,in periculum ueneruntnecapercntur,perca lumniam accufati.Cumcp futurum eHcturcornpcrentur,St mctuerentcapti» uitatis cruciatum,fcinuicem occiderüt.At Corinthq multis ciuibus quafifo» cq inuadendaeurbisprcfugisiilisextitifr nt,accuß.tis,hos quidéocciderunt, illos ucro in cxilium miferunt.Porro in Megarenfium ciuitatc, quidam cona Jti reip.ftatum immutare,uidi à populo multi quidéoccifi funt,neepaucieua fcrût.Similiter apud Sicyonios quidam nouis rebus (tudetes, è medio fublatl funt. A' Phliafijs quoep in exili« multi eiedi, occupato in agro eorßloco quo dam probemunito,necnon multis ad fcmcrcenarijsmilitib.congrcgatis,prae lium comittebant aduerfus eos qui extra urbem egrefsi fuerant, ubi wnepotl ri exules uidoria,PhliaGorum fupra j o o.occiderunt. Poftea uerdj^diti a ui» gilib.exules claudem pafsi funt. jPbliafri enim uincétes exulum quideplures quam « o o.proftrauerunt,reliquos uerô ex loco fuo penitus ,pfligatos,in Ar» gos fugere coegerunt.Hi igi tur funt tumultus öu calamitates illae que in Pclo ponnen urbib.acciderunt.Rcgcntcautem Athenis Socratide, Romanicon» fulari dignitati quatuor tribunos pracfccerunt,Qiiintum Crairum,Scruiliu»n *rtlt;(Xfric/t«f*Cornelium,prçtcrea Spurium Papyrium,amp;Fabium Album.Interea Artaxer pfrfiHe m Ac xes rex expeditione aduerfus Aegyptios qui à Perfis dcfcccrant,fufcepit.Du pp/jw«. CCS copiarum erant, barbarorum quidePharnabazus, me’cenariorum uerd (quorum erant 200 oo.)Iphicratcs Atheniéfis.Vir autem ille à regeaccerfitus officio huiepraffedus eft propter fingularem fuam uirtute,quam in bellofie» fieexercuerat. Multis uerô annisPharnabazo circaapparatum confumptis, phicrates quidê uidens eum in fermonc ualdc potente, in opercaQt tardum, loquendilibcrtateufus ad eum dixitimirari fecur fermonelit tarn celer, fadis uerô admodum tardushbi refpöditPharnabazusu'deo id fieri, quódipfeqiii dem fermonis fui dominus fiqfadorum autem rex. Porró colledo iam in Ä» cem urbem uniuerfb Perfarum exercitu, Barbarorûfanênumerata funtducé» ta miIlia,quibuspræeratArtabazus.Mcrcenariorû autem Græcorum uigin» ti rnilli3,quos Iphicrates ducebat. At naues quoiqi numeratç funt,trirem es tre centæ t trigenum uerô remorum naues ducêtae. Sed reliquarum quib.fru» fw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meatum dC alius cômeatus uehebaf,magnus ualdè numerus erat. Carters ad

tnitiuni

-ocr page 519-

B I B L I o T H E C ÄE, L î B. X Vgt; 4«?, ïnitiûæfiatts omnes rcgis duces cnunïuerfîs copijs indcfoluerût, 5t claffcin-Itrucla aducrfus AegyptQ tederunt. Poii^ aGc^ipeNilG ucncrSt, oftcaderüt

Pæbèomiiib.quæadhellûpcitinetiiifttudlos. Phainabazuscin: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,)

diu dundiatus,muîtû tcpotis hofti dederat quo fc pararet. Nä quoniäPerlanï duces no plena omniû agêdorû potcHat? habeqdeonmib. ad regc rcterût,iî-militcr de uno quoq; refpôfa expedtât. Neclanebis aût Aegyptiorû rex auui-ucrat qui'dc de magnitudme excrci tus Perfàrû, côfblabat tn tum ucl maxime loci inunitio,quoniâ acccfTu diffîcilis cflet tota fetx Acgyptus : deinde q» oitI' nés adAegyptuaccefliis tâ qui p terra qui per marc qibèmuniti eifenu Ni- Apgy fiw ^«4 lo enim fepté oftijs in Acgyptiû pclagus deHuête,ad finguia oftia fingula: ur- re bes extrudlg erâ^altas utrincç aluei turres habctcs, nccnon h'gneû pontêjCX -j quo ,phiberi poiïet aditus nauiû. Ante alih uerô omnia Pelufiacû oltium ,pbè municrâtieo q? ipfum primû ex Syria aduenientib.occurrereqadco!^ uidcret c[î maxime acceifum hoftib.pflare polTedliud emfolïa circundederât,muroc^ cxtrudo adnauigationis loca cômodifsima occluferâr,amp; quantû ad rchquos acceffus attinequonullas per terrâ nias ftagnarcfecerât, alias quib. naui adif, aggerib.obRruxcrât.Qiiaproptcr nec cia lie adnauigare, nec cqucltri exerci-tii appropinquate,nec deniqj peditib.accedere facile erat. At Pharnabazi du ees ad Pelufiacûoftiû adueniêtes,uiderûtmirabilitcr idmunitû, acmagna ml litû manu CLiftoditûVndefpe Omni de fuperâdoillo abieô:a,p aliud oitiûac-ccderedccreuerût. Nauigâtes igit deprefsi in mare quantû liCuit, necerni ab bùlhb.nauespofsêqadnauigarûtpcroftiûquodMendefiûuocâtihabebatid Artdxerxls co ripâfatis fpaciôfam,c^ cum ,■ o o o.militû ingrefsi, Pharnabazus amp;nbsp;Iphicrates purum 'm Ae-adoppidulûadholhû extruc'tû^pceirerût.Aegyptîjs uero cû i ooo.equitûac gyptîi (tppub peditû fimul ad^ppulfandû holle exçurrentib.fortè cômiflum cft ibipliû, in /i».

Pcrfis coclultlnâ multi fubindequi Pejfas iuuarêtaccurrebât) ma gnâ ftragê pafsi funtmâ multi coiû occubuerûqnec pauci uiui capti funt.Qiii aût fupcrftitcs crâqeos holtes in oppidû ufep gfequcbanc. Iphicratis uerô co-piæ fada intra mœnia irruptione irruês in cuitodes,SCoccupato ^pugnacu-lo fuhditus id cuerterûqcaptiuis dudis fjs qui in eo habitabât. Polt hæc autê diflenlio quædâ inter duces coorta efl,q)pter c^ conatu frullrati funt. Iphicra- Diffenfto diù tes .n. cû audiuiiret à captiuis,Méphtm hominû multitudine deftitutâ omniû cuwi. q in zXegypto funt urbiû cômodilsimam efîe,uoluit inde côtra Mêphim naui garc,;mîeqi Aegyptiorûcopiæaccefsiffent. Pharnabazus aûtexpedanduin hic elfe totû Perfarû exercitû cêfebaqtutiore .ndore in Mêphim expeditionê* Atiphicratedari fibi mercenarios dûraxatpetêteqtûaderàt,amp;'potiturûfeif-lotû opéra urbe^pmittête, Pharnabazus confidentiâeius Slt;fortitudinêhaud igîîorâs,ueritus ne folus illc Aegyptû fuparet,prnittcre ei noluit. 1 ta qj Iphicra tes teftificatus etl,fi teporis celerê occafionêptcrmiferint, in caufa futuros ef-fe ut totus ille tâ ingês excrcitus nihil effîciat. At illi ei inuidebât,6t côuicqs e-: nm in iqué,pfcindcbât.iAt Aegyptij ociû nad:i,magnû in Mêphim pfidiû ml-ferût.Vniuerfis uerô copijs ad deuallatû oppidulûeductis,crebros cû hollib» eÔfliclus faciebât,eô qgt; fepeppter armorû nrmitatê fuperiorcs euaderêt.Ma-gis uerô magiscg inualefcêtes, multos Perfarû atqj hoiliû nimiû uirib.fuis fi-dentiû,occidebât.C:eterû^trad:a circa oppidulû militia,5C Etefqs uctis lâ fpi râtib.NilusauduSjSôomnêlocûfîuxufuo inundâs,multümagis Aegyptum muniebat.Perfarû uerô duces aduerfafempfortunautctes,dccreuerùtrclida Perf£etJgt; Aegypto,inde difcedcre.Qiiappter in Afiâreuerfis, SCfimultatcquadâinter ptomf âura Pharnabazû5ô Iphicratêexorta, Iphicrates ucritus necôprehêfus pcena ^ffi- difcedunh veret,quemadmodûCononi Atheniêfi côtigifièt, ftatuit apud fe clâ ex callris aufugere.Qiiarc infirudo nauigio, node obfcura clâ omnib.inde folucs,A--thenas nauigauit.Pharnabaz^ aût mifsislcgatis,acculàuit Iphicratê, qq.ifi in çulpa fiiilfet è|minus cage Aegyptû pôtiiennt.Qtio auddo Atbeniêfes refpô, fumPerfÎB

-ocr page 520-

D 1 O D O R 1 S I C V L 1

fum Peifis dederunt,fefi cutn fonte efle deprehendcrint,^ meiito piinituros*. ipfi UCIÔ pauló pótfjlphicratem cïafsi diicem præfecerunt.Pono baud abfui-^t’^urdtâ bu diim me fadturtum putain,fi quæ de Iphieratis uirtutibus biftond fcnpta refi-tjueiût,apponam .Hic cnim fingulari quadâ miîitatis rei feientia Sgt;C indufiria præpoRuiile traditur : QC ad omne bonû tnRi'tutum fuaptenatura quafi duce ufus fuillc. Hune in qua naduni cam bellicarum rerüm peritiam, in diutuf-no iilo Perfico bdlo,muka ad bcllû utilia cxcogitafle: præfertim ucro tjs quæ ad armaturam fped:ant,dibgcntcr eurn profpexifle ferunt. Cùm cniin Græci magnis clypeis uterentur,adcoqî ægiè le mouerunt, fuftulit elypeos ÔC pekas modicas confecit,in^uo quidem duo bona confequutus eft, ut Ôc corpora fa tisxegerenturjôdpoiîent,utentes peltis,piopterleuitatem agilioreselTe. Propter eximium uero peltarum ufum quo plurimum omnibus commodabanf, q ui an tea à clypeis clypeati erant uocati,tunc à peltis peltati dicli funt. Cæte-rùm quod ad baftam Ôd gladiû mutato nomineattinet, diuerfam plané ratio-nem fecutus eft.Nam haltas quidem fcfquiplo, enfes uero feré duplo longfo-res fecit.Cuius fané rd prçiiantiam ufus comprobans,ducit quoep confilium quo non fine magno commodo fadum id fuerat, gloriofum ÔC laudabilered didit.Prætcrea caiceamenta quoqj ioluto facilia,leuia^ militib. fecit, quar ad hæcufiptempora Ipbicratidcsab’illo uoeâtur. Suntôdaliamultaad militiam utilia,quæ Iphicrates primus oftendit,de quibus longum foret fcribeie. Perla rum igituraduerfus Aegyptum expeditio magno ^paratufufccpta, irritum huneHnemfortita eft. Porrti tumultuantibus per Graîciamurbibus propter inconfuctam reip.formam,multiscp infurgentibus, propterea quodcorrtmu-niter principatu carcrent,fuccurrebant Laccdæmonq conftituentibus pauco rum prindpatum : qs uero qui populi prindpatum tuebantur Athenienfes

, opitulabantur.Nam ambæ hæciuicates non diu fœdera feruarunt. Poftbæc uero fuarum urbium partes fouentes,bellum aggrcfïæ funqnibil amplius curantes communem illam paeem ipfis antea côfututam.Qiiapropterpopülus. In Grjeàa tu/ ‘quot;oalé erga eos affedus, qui in Zacyntho ante Lacedæmoniorum tumultuni præfcdifuerant,necnon iniuriarum memOromneseosin cxiliumexpulit.lt

• îi autem adTimotbeum Atbenienfium nauarebum confugientes, clàfsieius te adiungebant,ô(f nauali prælio gerendo focios fc d praefta bant. Hune ergo nadi adiutorem,ôi^ ift infulam ab ipfo tranfinifsi, locum quendam iuxta inarc probémunitum occupaucrunt,quem Arcadiam uocabat. Indeautem magnis conatibusprofedi,amp;opeTimothci freti,mala ciuitati inferebant.Zacyü tbfjs uero Lacedæmoniorum auxilium implorantibus,primum quidem mif-

•, fa Athenas legationeTimotheum aceufabât. Quum autem uidifièntadexu lum partes populum fè inclinare,clafsc infiruxerunt, amp;nbsp;impletis uiginti quin ' que triremibus,auxiliares copias Zacynthrjs miferunt,præfedo clafsi Arifto crare.Interca dum hæc agûtur, quidam ex Corcyra Lacedæmoniorumamtci pduerfus populum infurgentes,Spartanos hortati funt,ut nauales copias fibi . mitterentifèenim Corcyram eis tradituros promittebant. AtLaccdæmonq baud ignari magnam Corcyræ potentiam eflè,cupiueruntfub fuum imperiCî ciuitatem earn redigere.Nibil igitur cundati,uiginti duas triremes duce Alci da in Corcyram miierunt.Simulauerunt autem te in Siciliam claîTcm earn mit tere,quo tanquam focq a Corcyræis fufccpti,ürbem unà cum exulibus occu-parent.Corcyræi autem cognito Spartanorum inftituto,urbem ftudio eufto-diebant,6C Athenas legationemiflà,auxilium rogabant.Athenicfcs uero décrète Corcyræis amp;nbsp;Lacedæmoniorum focqs auxilio, Ctcficleüm ducé exuli-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus prçfedum in Zacynthum miferUntu'n Corcyram uerô naualem exercitu

mittere parabant.Dum hæc agüntur,Platæenfes Bœotiæpopulus Athénien fium focietatem fibi exoptantes, quum urbem Athenienfibus traderedecre-uifTentunilites accerfebant.Ob quam rem Boeotarchæ Platæenfibus indigna tijSCan-

-ocr page 521-

B 1 B L I o T H E C AE, L I B. X V. 4^5

ii,S^anteuerterefocietatem Athcnicnfium uolentes, flan'm exercitum haud contemnendum aducrfus eos ducebant. Qiuim ueró non procul lam ab ui' Urfc/^won^ bePlatgenfium abefFent/acTto de improuilo irruptione pliirimi Platçenfmm plat^ea^ tuer Jneampo rch'dli ab equitibnSjCincdio fublaci fnnt.Reliqui uerô in urbem fti- fünf. gienteSjOmnifocioiû opedeRituticoadifunt hoilium arbitiatucoponere» Oportuic enim eoSjaffumpta fuppelledilc,ex urbe decedere, nec unquâ Bos-otiâ intrare.Poll hæc ueio Lacedæmonij euerfis Platæis, 'Fbefpias quotp allé natas à fe deiiaftarunt.PIatæenfes autem Athenas cûiibcris Ôl uxoribus lins fugientes,propterpopuli probitatein communiciuitatis iuredonaei funt. Et • hæcdeBocotia dicereuolui. Cætcrùm Lacedæmonij Mnalippum diiccm ele Mnjfîppu L4* dum cum fexaginta qninqj triremibus,mihtibus uerô mille quingentis,con- cedteiioniorti traCorcyrammiferunt.HicucrôinlnfulamclalTe deucdus,SC aliiimptisad dux^ feprofugis in portum nauigauit,amp;quatuor ibi nauibus potitus ell.Reliqiue

autem tres naucs ad littus fugientes, ab ipfis Corcyræis ne in holfium manus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

uenirentincenfæfunt.VicitquorpMnalippus pcdelfri cxercitueos qui in cd tinentecollcm quendam occupauerant,amp;magnum uniuerfis Corcyræis me

turn incufsit.Porro Athenienfes quoep iam anteaTimotheum Cononis filiû Timotheat A/ cum fexaginta nauibus Corcyræis auxilio milerant. HicaûtinThraciam an- themenfwduX teclaflcprofcduSjÔCmultis ciuitatibus in focietatem luam pertradis, trigin-ta infuper triremibus clalîem fuam auxit. T um dcmum,fed fei ô, Corcyræis opem laturus adueniens,primum quidem, uehementer ei populo indignante, magirtratii fuo excidit: pollquàm iterô Athenas reucrlùs e{l,adduda fecu magna legâtorum multitudine,qui feedera pacifei circa Athenienfibus uole-bantmeenon triginta triremibus clalfe fua auda, ac dcnicp tora claBè ad b cil Œ optime inftruda,mutata fua fententia populus ducis officium ci rcflituit.Prg parabaat autem ÔC alias quadraginta triremes, itaut in uniuerlum effent centum de triginta magnum præterea frumcnti,telorum de rerum aliarum ad bel

lum nccellàriarum apparatum faciebant.Tum quidem Ctcficle duce, elcdo, ^^eßdes oifef cum quingcntis militibus ad opem Corcyræis ferendam eum mifeiunt. Hic/** igiturclàminCorcyrânodurno temporenauigans,obfeflc»reslatuif. Offen dens uerô feditione entes in urbe tumultuanteis,ncc bellum redè adminiflrS teis,feditiones compefcuit,amp; magnam ciuitatis curam fufeipiens, animû ob-fefsis reftituit.Acprimûquidem renon prouifa cum obfélîoribus côgrefîiis, circiter ducentos eorum occidit.Poftea aût iufto cum eis commillb prelio, 5lt; ipfum Mnafippû,5lt; cum eo non paucos neci tradidit. Poftremô conclufis cit ca obfidionem hoffibus magnam laudem de gloriam confecutus eff. Porrô ft nito iam propemodum circa Corcyram bello, Athenienfîum clafsis ducibus Timotheo de Iphicrate in Corcyrâ ueni^t. Illi autem ferius aduedi,nihil aliud memoria dignum'gefrerunt,nih quôd Sicilienfibus triremibus quas Lacedç-monifs Dionyfius ducibus Cifsida de Crinippo in auxilium miferat, obuiain fadi,unà cum uiris eas,que nouem numéro erant,ceperunt.Diuenditis uerô fpolrjs eorum quos cepiirent,plus quàm fexaginta talenta collegerunt : unde mercedem ftipcndiarqs perfoluerunt.Dum hæcaguntur,Nicocles interca in CyprOjEunuchus Euagoram regem dolo malo occidit, de Salaminiorum re-gnum fibi fubegit. In Italia uerô Romani inftrudo aducrfus Præneffinos ex-ercitu,necnon uidis plcrifcp ex hoffibus, penitus eos euerterunt. Porrô recente Athenis Aflio,Romæ in Confulumlocum fcx tribuni fubrogatifunt* Marcus Furius,Lucius Furius,prætcrca Aulus Poffhumius, Luc. Lucretius, M.FabiuSjôôLuc.Poflhumius.His turn res adminiffrantibus^ magni in Pelo Pdopottepter ponnefo terratmotus, acregionis urbiumep inundationes incrcdioiles fadæ r^metu cr in funt,qualia mala omnibus ftiperioribus feculis nunquàm in Græciæ ciuitati- undAÙonts, bus,acciderunt,utunà cumhominibus urbes funditus abolerent,diuina qua dam ultioneeamhominumperniciem accladcm fingularem operate. Auxit

G g nbsp;nbsp;nbsp;uerô

-ocr page 522-

4^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D î O D O R I S I C V L I

ufi ô m''l! huiuç magnitudtne ipfiini quocp tcmpus:non cnim diurno tempo re tern, morns fiebar t,quando fucciirrere fibi ïpfis périclitâtes potiiifient, fed nodi'Ll cladccaaccidente,domus à terra’motus magnitudir.cdificcle,fiiperfe jinncê ! ucbant.Homines aßt partim propter tencbraSjpai tim improuilum SiC Itibitû malûfaiutis S»i euadcndi uiâqua’iere{ibinon potuerunt. Vndequant piiinmi a’dificiorum ruina prçucnti,potierunt:quibufdâ ueró,exorto dilucu-lo,extra domus exilientib,acfibnpus,quöd pcriculßiilud cffuginèntjcongra tulantib.muïtómaioracmcredibiliorealamitas pofteaaccidiuman enimue--• nbsp;nbsp;hementer concitato,altocp fludu exundante, omnes una cum domib. abfor*

pti perierunt.Fadum cftafitmalum hocinduabusAchaia-urbibus,unaHe-lice,altcraBitr3,quarum Heh'ce quidem anteterrçmotum habi ts eft omnium Achaiae urbium celcberrima.Porrd magna de his calamitatibus queftioneul Cduwt citroep facia,Phyfici quidem fcrutantes horu malorum caufas, non ad De gi(trfHwor/M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 j naturales quafdam ac neccliariascircurnftantias referebant. VerS

pfMorii teri-ic nbsp;nbsp;nbsp;meliuspaulo de numinefenticbant, uerifimiliores afflidtionis cius ratio-

ifiotui, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reddebanqnempe quod ex deorum ira calamitas hçc imptjs accidilTet: de

quibus ôd nos fingula perfequentes diligentius fcribere tentabimus. Nouem in Ipnia ciuitates conuenireadPanionia eelebranda confueuerant, Sdfacrifi-care Neptuno magna antiqua^ ficrifcfa iuxta earn quam Mycalenuocant, in loco quodam folitario. Poltea ucro bellis illicfæuientibus,Panioniaccle--brate in loco eo non poflent, tranftulcnmt cum conuentum in alium mtio-rem locum,propcEphcfum.Mifsis uerd uatibus Pythium confultum oracu-lum,rcfpQnlnm acccperunLi.'texHelicc(quae tunc quidem loniæ, nuncuerd Achaiæ urbs dicitur)a uctulhfsimis 2d multd ante à maioribus corum extru-dlis altarib.fi'mulachra accipcrent.Qiio fine audito refponfo Iones, in Acha-iam fine mor3,qui fimulachra inde auferrent miferunt. Illi autem expofita in commum Achaiorum conuentulegationis fuæcauf3,pcrfuaferûtcis,utquæ peterentfibi darentur.AtHelicæ incolæuetus oraculum habcntes,quddui-dclicet turn périclitaturi fintjCum liiper Neptuno altare Iones facrificauerint, on*culum illud confiderantes, contradicere lonibus quantum ad fimulachra :tttinet,dicentes,non commune Achiuorum, fed fuum illud delubrum elfe. Confentiebant his ôdBurae habitatorcs. Achiuis autem communi fententia id concedentibus,Iones quidem fuper Neptuni altare, iuxta oraculi tenorem facrificarunt. At FIdicenles difiedlis lonum pecunrjs 2dfpeclatores corripuc-TJeptufi'Csetdi runqâdnumenipfumimpietateuiolarunt.ÔbquçaiuntNeptunumiratum, liiuioru Ies' trr hanc ciuitatum harum impietatem tcrræmotu ac diluuione ulcifci uoluilfe. r^motuitm au Aiuntpræterca euidentes eins rei rationes cxifterc,qudduidclicet à NepttP dlor, Etbwco» no htecurbibus illis ultio fada fitiqucd partim conllcthuncipfum Dcum2d ritmerrore. terremotuum diluuiorum poteuatem habeieipartim quddPcloponnefus uctus quafi domictlium Neptuni fuilfcuideat, 2d regio ea Neptuno quafi facia putetur, 2d omnes inPcloponncfo urbesin uniuerfum non alium magis quamipfum huncDeumcolant. AdhæcferturPeloponnefus magnosiub terra cauos habere,2d confluentium aquarum magnos quafiftibterraneosla-FImhij MiPelo cus.Nam effe in ca duos fiuuios manifcftd fub terram Huentes.Nam is qui ad ponefofubter Phcncum eflfluuius, in terram influons fuperioribus temporibus euanefce-rafluentes» bat fubtcrrancis cauernis eum haurietibusidd is qui iuxta Stymphium eft terrât hiatu abforptus,per ducenta lladia fub terra latens latus, tandc ukra Argi-uorum oppidu exitum quyfluinPorrd praeter ea quç didta funqdicunt quoeÿ qudd praeterillos numinis uiolatores,nemo alius cladem earn paflusflt. Sed de terraernotibus acdiluuijs quæ in Pcloponncfo accidere, didta hæcfuffici-ant.Regente Athenis Alciftene,Romaniin Confulumlocum odo tribunos fubrogatüt:Luc.Valerium,2dP.Ancum,practcreaC.Terentium,2dL.Menc-niumiprjeter hos C.Sulpicium,2d T.Papyrium,2d LtAemilium,2d bi.Marcß»

-ocr page 523-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV.


4lt;f7

Apiid Elcos ueró Olympias aiQa eftfupra ccntcfimam fecunda in qua ftadiS UicitDamonThurius.HifceteporibuSjLacedxmonijsannosfcrmcquingc- Ptriodtuimpe tos Græciç imperiû tenêtibus,amittendi impenj fignö eis Numê ante deditle rÿ spartanù iiidet.In cuelo enim per multas nodes fax magna ardens confpcda elf,quam à figura trabê igncâ dixêre.Paulô póft ueró Spartani graui,deimprouifó,prg-lio uidijimperiQ prater omnefpêamiferunt. Cæterfî exPhyficisquidâ tacts huitis generationê ad naturales caufas referebant, dicetes eiufmodi phantaf-mata ex necefsitatecertis quibufdam tcmporib.gignitæcx huiufÎTiodi fignis • Chaldæos quocp q in Babylonia funt, Ô6 alios Altrologos cet ta uaticinia col-ligere.Ipfos ueró non mirart fi quiddâ eiulmodi fiat, fed fi non fiat fecundùm proprias circuitiones perenni motu QC latione quadâ définira. Hanc quidê fa cê tantû habuilfe fplendorc amp;nbsp;luminis uim,ut umbras morelunæ in terra efH ccret.Eodé têporerex Artaxerxes uidens Græciâdenuô tumultib.concitatâ, milsis legatis hortabat eos,ut omifsis bellis inreftinis, paccm inter fe iuxta fee dera iâ antea pada,conltituerent. Qiiâ regis fententiâ omnib. Græcis libérer approbantib.cômunem inter fe pace ciuitates oês,pr^ter Thebanos côpofuc tunt.Solt emThebanîBœotiâfibifubiedâ uolentes,a reliqtiis Grecis rccepd non funt. Quia placebat omnib.ut fingulæ ciuitates iurarent, amp;nbsp;promitterëc. Vnde à fœderc hoc excIufijBœotiâ ut antea tributariâ fibi lèruabant. Ob quâ

. çaufam Lacedæmoni) cômoti,totis uirib.expedition? aduerfus eos tan^ cô- Ltcfrffwon^ munes holies fufciperedecrcuerunt. Valde cnim fufpedos eos propterincre aditrrfui The^ mentS eoru habcbant,ne quâdo uniuerfa fubada Bœotia,Sp3rranoru quoc^ bana beUudt imperiô,captata occafione euerterent. Nâ in Gymnafijs fe cÔtinuè excrcétes certmnt. robullis corporib.erâ t,8ô natura bellicofi, nulla Græcorû populo fortitudine ac robore cedebant.Habebant quoc^ duces uirtutibus inligncs,quorrip alijs multis tres maxime clari erâuEpaminundas fcilicet, Georgias, amp;nbsp;Pelopidas. VrbsptereaThebanoru4?pter,pgenitorumclaritudtnequo tëporemulti ui-xêreHcroës,in magna exiltimationeerat. Eo igtt anno Lacedæmonij ad bel lûinliruebanf,ôô copias fibi deligebant partim ex ciuib.partim exlbcijs. Régenté aût Athenis Phraficlida.Romani confulari dignitati præfecerût tribu-nos odotPubIiôManiô,C.tHerennifî3C.Sextu,Tiber.Iuliû,LucJ-abiniô,P. Treboniû,Slt; C.ManliS:praeterea Lucifî Antelfium.His imperio pfedis,The bani quia à fœdere crât exclufî,coadi funt folt b cl lu aduerfus Lacedçmonios fullinerc.NulIi enim ex alijs Grçcie ciuitatib.licebat eis fuccurrere^fh cornu nem omnes paeë confirmauerant.Lacedatmonrj aût, folis relidis Thebanis, bellû fubito inferre eis,ÔC inuadereThebas decreucrût. Qiiû aût ingens efîet Lacedemoniorûapparatus,£ëThebani omni fociorûauxilio dellituti, oës fil fpicaricœperût,facileThebanos à Lacedaîmonijs expugnatû iri. Vnde quoc quot ex Græcis Thebanis fauebant,eorQ uicë dolebantjpropter imminentes calamitatestcontrà ueró quorû à Thebanis alicnatus animus erat, gaudiûnô mediocre ëapiebant,qgt; breui Thebani fub iugû effent mittendi. T andë Lace-dæmonij magno iam exercitu inflrud:o,Cleombroto Régi eû dederût pri Froawwamp;tW mû quidë milfa Thebas legatione,imperabât eis,ut oës Boeotiæ ciuitates fuo finerent iure uiuere.Platæenfes ueró ÔC Thefpias in inrcgvû refit ruerent, amp;nbsp;re gionëijs,qui antea eâ pofîèdifïent,redderent.Refpondcntib.uerô Thebanis: ubi non multû negotij elle cû Lacedaemonibus, nec ad ipfos pertinere Bcco-tiæ curâ.Lacedæmonfj cÔtinuo Cleombrotfî cû inff rudo exercitu côtra 1 he bas miferût.Lacedæmoniorû aût foctj alactes oës ad bellû erât : fp crantes nec certamcn,ncc ullû fore conflidû, fed fine fudore Ôë fanguine fcBoeotia poti-turos.Illi igit praeeuntes quû in Cheroneâ ueniffent, cauris illic pofitis fequë-tesfociosexpedabât.VerûThebani,audito hofiiûaduentu,dccreuerût uxo res fuas unà cû lib er is Athenas tranfmittere.Ipfi aût Epaminôda ducc,elcdo, totû ci bellû cômiferût, adtûdis ei fcxBceotiorûprimorib.Epaminôdas itatj

G g a eledi»

-ocr page 524-

448 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S IC VL I

rieiiniiexer eledisadpli'umcxuniucrfo Thcbanom populo quotquotpætatêidone®® diu 'm pr,chH adbcilûriOuiflct,necnonexBo2Otijsaj3tos,duxitexThcbisinunj'ucrfumn‘^ dud-.bK prodi. ^mplius fcx milliu militü exerdtS. Cæterû dum urbc egi cdercnt, Cigna ei® od occurrunt. appai uerunt,q plenfc^ eorum aduerfa uifa funt. Nä iuxta portas pco bpamC nôdæexercituiobuiâfaduseRjCoecû hominéqaufugcratreducensiacqué' admodum mos erat cdicebatjUtnecThebis educerct,netp de medio tolleren fed abdudus rurfus conferuaret. Quo audito feniorcs quidê aogurium futu-rorumfaciebât.Iuntoresuerôquietéagebât,ncexmetuamp;pigritiaauertercà t/î otfavts «a hello Enaminondâiielleuiderent.EDaminôdas aûteis. oui aurruria cflèattê-

^«4 nbsp;nbsp;nbsp;TTÎt hero rcfpôfo Epaminodas quum religioliores plane perterruillèt,aliud augu

rium priori horribilius côfpcdum cft. Scriba.n. haftâ ÔC d adhærcntê fafciam tcncs pracibaqut q duces iufsiflent omnib.fignificaret. Ib i uento exorto,acd' dit ut auulfa ab hafta fafcia circû columnâ illic in fepulchro quodâ eredâ fcr-rct.Erâtaûtin loco eofcpultiquidâLaccdçmontj àPelopônefq^qfub Age-filao militâtes occubuerât.Hocuilb exfeniorib.quidâdenuô acccdentcs, te-ftabant haudqua^ educêdum cfleexcrcitum,dijs manifeftè iratis. Atillcnihil eis reipôdens,copias eduxit, maiorê honcfti ècacqui rationê elTe habendS a horum fignorum,exiftimâs. Epaminodas itacp, etCi te diligêtcr perpendii-fet,amp;rationib.fut erat in difeiplina inftrudus)prudcterufus cflet, primum tn à muleis aceufatus eft,pollca ueroppter feliciores fucceHus fingulari reimilf-taris gitia cminere uifus, magnorum bonorû caufa patriar fuæ extitit. Statim cnim copijs fuis edudiSjSClocis circa Coroneâ anguftis occupatiSjCaftrame-tatus eft.Cîeôbrotus uerô quum audiuiilct hoftes tranfitum ilium occupafle, diffidebat iâ trâfire ampli? iilas,fcd g Phocidc iter faciès, amp;nbsp;maritimâ uiâ afpe râ quidê guadés in Bœotiâ abfœpericulo guenit.In uia aôt quoddâ oppidulo rû iubcgitjô^ trircmib.potitus eït.Poft ea in Lcudra,q uocât,pgreHîis,caftra-ractatus efbSd milites ab itineris molcftia recreauit. Boeotq holtib.obuiâpcc dcntes,quum ^pius ad eos a6celsiflent,amp;collcs quofdâ fuperaflen t,répété iri üeliKrrffio deruntLacedæmonios totQLcudricum câpum occupafle. Vndecôipeda tâ ilhcbunortim ingctihoftiummultitudine,haudmediocritermctupcrculfifunt. Côfidcnti-pr^elia» l’us uerô Bœotiæ magnatib. ac confultâtib.utrum expedâdus eflèt hîc tâ numéro fus hoftis amp;nbsp;plium cum co cômittendum, an difcedendfî inde ut æqoio rib.locisplium cômitterent,acciditutæquales utrim^ ducum fentêtiæficrêt, nâ fex in uniuerfum magnat« côfulwntium crâtjquorum très quidê, abducc-dum efle exercitum,reliqui uerô tres manêdum ac dimicâdum cum hofte,cê-lêbâf.inter quos Epaminodas quoqj cÔmemoratus cft. Ibi tâ magno cis reli-do dubio,ut quid nâ agêdum eflet,difccrnerc nô poflent, feptimus cxBoeo-EpawÎMondi« tiï^rincipib.«cc€fsit,qpcrfuafu6ab Epaminôda uteiusfentétiæaccederct, ^uomodofuis fuffragio fuo obtinuit. Sûmus igit dux quocß fimiliter q» dccretum crat, ratS fuptrflitiDnu fecit.Epaminodas aût animaduertes, fuperftitiofo quodâmetumilites tenc-wefttm exetuf ri,pptci Cigna q accidiflcnt,uchemêtcr ftudebat ratione aliqua à fe excogitate ex multitudinis animis metum cum eximerc.Qtiapropter quibufdâ q recens Thebis uenerât gfuafit,ut dicerêt,circaHerculis têplum ftibitô arma euanuif-fe,amp; cÔmuni Thebis fama ferri, ggt; ucteres illi Heroes aflumptis illis armis ad - opêBœotijsferendâcxiucrint. Subornauitamp;aliGqtan^exTrophonijan-tro modo afcendês diccrct.DeGipfis pcepifle, ut ubi in Lcudris uidoria po-titi fuerint, ludicrum certamê qgt; coronariû dixcrc loui regt inftituât.Vnde c-tiânum Bœotij hune in Lcbadia côucntum célébrât. Adiuuit quotp Epatni-nôdæ cÔfilium Lcâdrias Spartanus, q ex Laccdxmonia quidê^pfugus, tum Thebanis cômilitabat. Hic enim in côcionepdudus, uetus efle hoc^^arW' nis didû aiebat,Qô uidclicct tfî ex fuo fint cafuri imgio,qn in Lcudris a Theba ni5 uidi fuerint. AccelTerüt Epaminôdç fatidici qdâ dicctes: Quod circa

rit.

-ocr page 525-

B I B L Ï O T H E C ÄE, LIB. XV. 4^9 (îlnScedalîtjîfiliarumfepulchrumncceflè fit magnam cladem Lacedæmo-nios ob ciufmodi caufas pati.Leudrus fuit is,à quo cam pus illc nomen fuum obtinuit.Huius SC cuiufdam Scedafi nomine filias Laccdæmoniorum legatl uitiauerant.Vitiatac contumeliam non ferentes,patriam cam unde mifsi uitia tores crant,detcftatæ manu fua morte fibi confciuere.His at-^ ciulmodi mul» tisaltjsdidis,Epaminondas coada concione militesluosaptaorarioncad pugnamanimabat. Vndefententiasfuasomnesmutarunt,acàprifiinofuo metuliberati,ad pugnam fealacrianimo inttruebant. Eodem porró tempore auxiliares copiæ aTheiralisThebanis acceflerunt. Pedites quidem mille • quingcnti.equites uero quingenti, quorum dux erat lafon. Hie perfuafit Boeotijs ScLacedgmont)s,ut induciasfiicerent, SCopinatos fortunæ impetus nbsp;'i vynç

timerent,fadisautcmiaductjs Clcombrotus cum copijsfuisexBosotiadifi AajÜnÊiuJitt, cefsit.Cui in itinexeobuiamfadus ell alius ingenS Lacedæmoniorum aefo-ciorum exercitus,duce Archidamo Agefilai fiiio. Spartam' enim animaducr-fa Bœotioritm alacritace, necnon fcrocitatem ac contumaciâ eorum nietuen-tes,alterum quorp exercitum miferant,ut uel militum multitudine,hofii« au» daciâuincerent.Côiundis itaep inunum coptjs, turpefibi foreduxcruntLa» cedacmonq fiBœotiorû uires metuerent.Qiiarc conteptis indiici^s, cum magna confidentia inLeudra,conuerfi, redierunt: non minore tarnen alacritatê Bœotijs quoep ad prælium expedantibus. Itam utrincp infttuxcrunt copias» (gt;u£wnfeqgt;iugt;iturutrtitiodocui Vuttdai VueturantM.

EtapudLacedæmonios quidem, ab Hercule genus ducentes confiituti funt duces cornuum exercirus,Cleombrotus rex, amp;nbsp;Archidamus Agefilai regis fi lius.ApudBoeotiosuerôEpaminond3s,proprio quodam SClupctuacaneo ordineufus,artcfua imperandi,clarilsimam illam uidoriam ciladeptus. De» ligens cnim ex uniuerfis copijs fortiffimos, in altero laterecollocauit : in qui» bus ctiam ipfe præliaturus erat. Imbecillimos ucro in altero cornu confiituit, mandatum^ eis dédit, ut fuga pugnarent SCad 'incurfum hollium paulatim loco cedcrent. itaep cum feciiretagmenobliquum, eo cornu,in quo llabant deledi,praelium deccrncrc decreuit. Cùm igitur utrinque,tubas figna dareiî» tur,6Cprimoimpctucongrederenturcxercirus,Laccdæmontj utroep cornu laeed^menîo fimul aggrcdicbâtur,acie falcata SCincuruaiBceotij uerô,ab altero cornu fub- tÜ et rkebano terfugicbant,ab altero curfim in holles irruebant. Cùm autem manus conlè- i'(«n pugn^ 'M ruilTent, primo quidem utriftp fortiter SC animosè pugnanttbus,dubium crat i-tuâm» certamen.Pollea uero quàmEpaminondæ milites SC uirtute, SC agminis fre» quentia fuperiores clTenqmulti Peloponnelîj interficiebantur. Non enim po terantfuflinercroburfortitudinis deledorum, fed ex rcfillentibus ali] cade» Bant,alfj uulnerabantur,idcp non nifi aduerfis uulneribus. Doneeigitur rex LaccdæmoniorûCleombrotusfuitfuperftesmultis^llipatus, quorum dy-cleonibrotut peis protegerctur,2C qui alacriterpro ipfo mortem oppererenr,anceps adhuc oaumbiu eratuidoriæin linatio. Poflquamautemipfeomnepcriculumfubirct,nec tarnen,propulfare aduerfarios polîèt,llrenue præliandOjfiC milita uuîncia ex» cipiendo occubuit.T une concurfu ad cadsuer fado, mortuoium inges mul» titudo accumulata ell.Cùm autem cornu pedorc dellitutô eficf, Epaminon.

milites,grauiterincumbentcsLacedæmoniis,priiTiùmuiolcntia,nonni-y£,^,; hilhoflcs exaciepropulfarunt. Lacedaemonq tierô, qui pro regepropugna-runt egregiè corpus obtinuerunt,uidoriam autem confeqtii non potucrunt. Nam tametfi deledipræflabantanimorum magnitudine, quàm turn uirtus, cohortatio Epaminondæ roborabant: tarnen uix SC diffieultei tacedæmo ni) fuperati funt.Primorccedentcs,ordinem diflbluerunt. Poflrcmo multis interfedis, ôC rege, qui hortatof eis amp;nbsp;admonitor exifteret, mortuo ex cmni,.(^ parte fugamcapefsitexcrcitus. AtEpaminondæmilitcs,inllantcsfugienti-bus,magnam^ flragem hoftium edentes, laudatifsimam uidoriam reporta-

Gg J litre.

\ ;

-ocr page 526-

470' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U 1 U D U K 1 b l C V L- i

ucre.Nâ qnîciïfortiïstmis Græcorudiimcaiierût, ôôpauci numéro,plurnr.Qa prer expcclanoncfudeiunt,idfacinuseispcpen't fortitudinis exiTtimatione Ö6 glorj'â.MaximS et lâ lande duxEpaminondas alîecutus eft,ut q fua podfst-mum uirtute,2C fciêtia mih'caiijinindos Græcig duces profiigaflet. Occubuc runt niplio Lacedæmoniorum nôpauciores 40 o o.Bccorij uerô cfrcitcr^ 00, Pofth^’cdemortuorûfcpultura amp;nbsp;reditu Lacedaemoniorû in Pelopônefurn fœdus pcpigcrût.Âtlt;5 pugnaLeudricaineiufmodi finêdefijt.Anniuerfario uerd têpore exacflo, Athenis imperiû cepitDyfnicetus,R.omg in confulû ioeô • nbsp;nbsp;fubrogati ftint 4.tribuni,Q-Scruilius,ôt L,Furius ité C.Licinius ÔC P.Cœlius

His regcntib.Thebani cum magno exercitu oppugnâtesOrchomenô,ciuifa te in feruitutc redigerc conabant. At Epamineda confiliû dätCjOportere eos, qui Grgeorum tduclû afîe^arêtjhaec q per uirtutc ftrenuè patraflent, libe-ralitate Sgt;C beneuolentia conleruare,fententiâ mutarunt. Proindc focietatê cô Orchomeniorû ciuitateïnicrunt. Poft hæc receptis in amicitiâPhocenfibiis, tifün Tyrinui Aetolis ÔCLocris regrefsionê in Bceotiâ fufeeperunt. lafon interea Tyrannus Pberenfis in dies magis magis^ crcfcês,bellû cû Locris geßit, HcracleâTra-chinia’,per,pditione capta diruit amp;nbsp;fubueitit, terra uerô Oetæis amp;nbsp;Melienfib. dono dedit.Poft hæcin Perrhebiâ pcrgcreciuitatû alias blandis amp;nbsp;bcneuolis fermonib.peliexittalias ui coêgit dC fubrugauit. Thefiàli aim potetiâ eins cô* ftrmari cernèrent,fubitum incrcmétum, cC dominâdi libidine fufpcdâ habc-'^rgiM fcditîo recocperunt.Interim dum hæclîunr,in Argiuorum urbetâta feditio 6C cxdes c£d£s. nbsp;nbsp;orit,quâtâ apud reliquos Græcos nun^ fuifTe mcmorat.Ditfta eft hæc fadio

ScytalïfmuSjd Græcis,id nominis fortita à caedis ratione amp;nbsp;modo. Caufîa tu* muitus hçc extitit.Cùni Argiuorû rcfpublica p populi poteftate regeret,6ô a-liqui ex oratorib.plebS côcitarent aduerfus eos, qui potetia gloriaqj excelle-rér,accufaticôfpirabantadopprimendâ plebê. Cumep aliqui,qui cum hisfa-cere put3bant,in qft:ionib.examinarent,tæteri tormêtorum cruciatû perhor-rcfcetesjipfi fibi mortê coCducre, Qiiodâ autc têpore unus in qftionib. côfcf-fus,elîecit ut lîbi fides haberet, SC,pdens triginta fpcdatifsimos uiros reos fc-cit.Popuîus nô fatis certis rationib.redargues aceufatos, morte muldauit,S(J eortim bona publicauit.Cùm uerô plurimi eflènt in fufpicione,SC oratoresn-«fris criminationib.eâ iuuarent, in tâtum ferocqt plebs, ut omnes quicuncç it» crime uocarêt,quâuis multos ôôlocupletifsimos homines morti adiudicaret. Intcrfedis deinde potentiorib.uiris plus duob.millib.amp; ducêtis,ne(^ ab ora-Nrwf/îr. torib.ipfispopulusmanum3bftinuit.Nâ,pptcracceptecladismagnitudinê, timêtes oratorcs,ne fibi inopinatum aliquod malum accideret, aceufandi ftu dium delerucre.Plebs autê le derelinqui ab eis exiftimâs, amp;nbsp;ob hoc irrita ta 0-mnes oratores capitis fupplicio affecit. Itaqj hi, quafi quodâDeo fie ordinäre dignas poenas dederunt.Populus uerô,depofita moleftia,ad priftinâ bencuo tycomtdeftur Icntiâreucrfus eft. Eode têporeLycomedes Tegeata,fuafit Arcadibus,utin txtiut nbsp;nbsp;unum ordinê redigerent,amp; cômune cÔcilium inftituerêt, in quo dccê millib.

fudMudes. uirorumcômitteref omnis poteftas debcllo £CdepacccÔfultandiôc'dccernê di. Exorto uerô tumultu inter Arcades, armis ÔC ferro de caufla difeeptatû eft ufi.|j adeô,ut multi trucidarent,plurcs ctiâ mille quadringêti ih exiliûirent, alij in Spartanorû terrâ,alrj in Pallantiorum: qui à Pallants} ^diti,5lt;in manus uidorum traditi,ab rjs interfedi funt.Qin uerô in Sptrtancrum fidê côfiige-rant,perfuaferunt Laccdæmonijs,ut expeditioncin Arcadia fiifcipcrêt.Quâ-obrem rex Agefilaus cum exercitu amp;exulib.in Tegeatarum regtonê iinpetS hO»« Pliercßs hi potiffîmum authores extitiftentfeditionis St cxilij. Cùm aGtregio-Thc/plofad uaftitatê,urbioppiignationêinferret,metûfecitomnib. Arcadib.quieife intià^êdu ar£ opponcbât.lnterea dum hæcgerunf,lafonPherêfis tyrânus, intcüigêtiamili-aæ mpcriu/nt nbsp;nbsp;nbsp;pftâs,3f uicinoiO focietatcbelli potens,horrat Thi fiàîos,uruniuetfarG^’

imperiû fibi uindicarêt.lHud cnim quafi prçrniû uùtuus j?pofiîum ijs efie.

-ocr page 527-

B 1 B L I o T H E C AE, LIB. XV, 47t.

qui de co contendere 2C decertarepoffent.Nâ Laccdæmonijs infigne calami-tatCjg ptignâ LeudiricâjintcAâ clTe. Athenienfes folos maris domini ü obtinè re.'l hebanos primatu dignos nô elle. Argiuos p fadlionê amp;nbsp;cædê iteltinâ,ad nihilûefleredacflos.ProindeThetrali fummærerûpKciêtes lafonëjbelliadmi hirtrationë ei crediderQt.Iafon tierô accepte duëlujuicinas aliqt gêtes iibi ad-Junxit,amp; Amyntâ regê Macedonû in focietatë belli afciuit. Omnino aüt me. morabile gd,ôd rarû in hoc anno côtigit. Nâ tres uiri in imperio uiuétes codé têpore uita rcliquerint.Amyntas Tharralei filins,rexMaccdonie,mortuus élt AMyttlé poil exordium regni fui,anno 2 4.relió:is trib.filqs Alcxâdro,Pcrdicca SxL Phi donu^ R.tÿt lippo,fuccefsit in regnum Âlexâder,amp;regno gubernauit unum annum.Simi ßlij, liter etiâ Agefipohs Lacedaemaniorum rex uitâ cum morte cômutauitj anno primo polt inicium regni fui.Imperium aût fufeepit Cleomenes frater^ qui re» gnauit triginta quatuor annos.'Fertius lafon Pherenfis,dux eledlus TheffalO rum,SC cuni ^quitate fubditos regere exiftimatus,p dolum interfeeflus occU-buiuquêadmodum Ephorus refert,à quibufdâadolefccntib.qui gloriæcauF fa côiurauerant:fcd fi alqs credimus,à Polydoro fratre, qui ëv ipfe regno fufcé ptOjimperauit unum annum.Ouris Samius,hifioriæ Græcorum liinc princîgt; piû lumpfit.Hæc igit hoc anno pfeda funt. Lyfiftrato ucro Athenis rernp.te-nenre,Romæ coortafeditio elfialijs cÔfules, alqs tribunos cligëdos eflecëfert tib.Itac^ aliquâto têporcfincprincipib.tumultus^milcuus extitit. Pofthæc uifum eft: eiigere tribunos fex QC côlfituti funtL.Âemylius Caius Vefginfgt; us,8C Scruihus,ôdj5ter hos L.Qt.iintius,amp; C.CorneliuSj ité C.Valerius, His imperâtib.Polydorus Phereus fhellàlorum princeps ab Alexâdro fratreuc- tnThtlfilU ncno fublatus efi,43uocatus ad ebrietatc. Poteftatê aût lîbi uêdicauit frater lus Alexâder,SC imperauit undecim annos.llle cum p fcclus SCuim imperiurrt fibi paralfetjCodcinltituto Ôi^,ppofito fummârerurn adminiftrabar. Nâ, cum ante ipfum cæteri,reges,bénigne humaiiiter fe gClTilTcnt erga populum, ÔC ob eâ caufsâ beneuolentiâ fubditorum fibi ^mermfiëntulle, q? grauê QC üiOlc tum fe in regnâdo pberet,odio habebat.Qiiapropter etiâ metuètes eins iniq-täte fcelera Larilfenfium alig, qui propter nobilitaté amp;nbsp;amplitudiné genegt; l'isAlcuadac cognominabanf, côfpirarunt inuicë ad diflbluêdum imperiumî J^fediép in Macedoniâpfuaferunt Alexâdro regfutfibi adcÔfringendâTyrS ni potentiâ adeflet. Interea dum in his reb.illi funt occupati, Alcxâder certior faefus deaduetfariorum apparatu,côfcripfit in militiâ, quos cômôdum uide-bat,cogitas in Macedonia pugnâ facere.Macedonum ucrô rex, duces fecUnt Larilfcnfiü exules,puertit hofi:cs,amp;cum exercitu uenit ad Larifsâ.IntrornilTus aût à Larifsêfib.intra mccnia,totâ urbe obtinuit pter arcê. Deinde arcê nbsp;nbsp;nbsp;ob

fedit, amp;Cranoneuibefibicôciliata,pmifitfcTheflàlisurbès reftituturûeflCi côtemnensep gloriae,præfidtjs dignis Si tuftis Cas muniuit, Si occupauit.Vegt; tùm Alexâder Pheræus fugatus ab hofte^rfus animO côfternâtus,adPherç-os fefe rccipit.Atq? Theiraha,in eiuftnodi ftatu üerfabat, Irt Pelopônefo uero Lacedaîmônq Polytropûmiferûtducê belli in ArCadiâcûciuib.armatis mille, cxulib.Argiuorôamp;Bœotlôrûquirtgentis.Is,pgreirusUf(^ ad Orchomenu euftodiebaturbê, fauoreanimisep ptomptâ ÔiT^penfam etga Spartiacas. Ly-comedes uerô Mâtineenfis dux Arcâdum,airumptis ex fjs quos Elcdos uO-cant quinr^ millib.acceiïît ad Orchomenû.Cùm aut Lacedaetnoni} copias cX urbceduxiffentjComilTum eftplium acre,in ^curri duxLacedaemoniorû ceci diiret,amp; altj ferme ducêtffupftites rerga dederunt,ôd uflt;^ ad urbë fugati finit, Verûiti Arcade^ ctiâfi uit'loriâ obtinuillent, tn màgnitudinem Spartæ perti-nefcebât,nec|jputabâtlè folos polie cû Lacedæmonijsdimicare.Proindcafcj tis Ar^iuis Si Eleis primo legationcm miferunt Athenas, ad pétëndû auxiliu cÔtra Spartanos.Cum uerô nemo eâ audirct,aliâ miferunt ad Thebanos,fua-dente ut fçcu inirent Ibcietatê belli côtraLacedgmoniôs.Gôfefiim igit

Gg 4 fija«

-ocr page 528-

47« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D ï O D O R I S I C V L I

(ij adi'uÆ'sfbcjtjsLocrisamp;Phocêfib.copiascducunt. SC^nPeîcpon^fum^p-‘ ceduntJdudb.Épam^nôda Pciopide.Nâ his rcliqui Bceotarchijduc; *? btdi vltió cÔceflerantjtûob j radaitiämilitarc,tnob fmgularcfortitudinc inro.'’«* ■ Cü ucró^jpc Arcadia ueniflcnt,obuiä eis ^ceflituniucifuspopuïus A'Cadw EleorG amp;Argiuorû,Ô^ cxtcri foctj omncs, congregatiscp plus 5000 o. üuces Spirtdni Atbe corü,habito cöcilio decreucrQt reda ad ipß Sparta uadere, ÔC uniucrfam La-fiießum Opern ccdæmoniâ d^opulari atcp gdere.Cötra Lacedgmonij,cü multos in Leuó ri implorant, ca cladeamifilknt,no paucos ctiâ exalijs pugnisdcfiderarct, brcuiter plane

• exiguûnumcrGciuiûbellatorûfortunarcliquufecifleuadhœccûcxfocijsaîij defccifscqalij code modo ad inopiâ uirorû maxima client redadi;hælt; omnia circQfpicientes,^ le uertcrcnqnó habcbât.Quâobrem coadi funt ad Atheni-cnfiûopêcÔfugereiquib.trigintaTyrânospteritisannis obtrufcranqamp;quos nemucros urbis ædificarêt^^hibucrâtiQuorumcp urbcm à fundo fubuertcre Si Attica uaftationedeperdereuoluerât, Nâ necelïîtate atc^ Fortuna nihil eft ualentius,q docuerunt Laccdçmonios, etiâ infeftiflimis holtibus le fuppliccs abijcere.Neq^ uerô hacc eos fpes fruftrata eil. Nâpopulus Athcnienfis,cß effet magnanimus iuxta amp;nbsp;faciliSjThebanoru uires nö rcformidarunt, amp;nbsp;Lace dæmoriijsdelibcrtatepericlitâtib.cûuniucrfis ciuib.fuppetiastulit:amp;continuo duce eledo IphiGratem,mifit iuuenum pugnatorß duodecim millia.Iph» crates itacçairumptis militib.alacriter^cedebatjfiC uclocitcr cü exerci tu. Ve-tum Lacedæm'onijjCum hoftes in finib.Laconicce caftrametarent, eträ ipfic S uniuerlö populo,relida Sparta aduerfartjs obuiä^cefleröt, numero quidcm militum baud pares,animorö ucró uirtute SC côftantia côfidcntes.Epaminô-das igit eu liiis,cum uiderent difficile aggrçflu elle regionem Laceda’monio-runijimul ôC côiundim tâtum cxercitum in eâ impetum facerc, rati funt non elîè in rem luâ. Qiiâobrem diftrib uentes feipfos in quatuor partes, in plurib. larowcâ (lua» decrcuerunt impreffionem faccre.Primç i taep partis Boeotij reda ad ur-dripartito in- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine,Hellafiâ iter facerunqôë eos qui in fus îoeis incolebâqà Laesdx

,aJ»nthofitf. monijsdefcilcerecoëgcruut.Ârgiuiuerôperterminos regionis Tegeatidis introgreffijpugnâ cum his qui pfidia iuxta ingreffirm agitabât,cômifcrimt,ô^ ^fidiorum ducem Alexâdrum interfecerunqalios^ ad ducentos oecidcruur, in quib.erât cxulcs quoq^ Bceotiorû.Tertia pars coftans ex Arcadibus, homi, iftfcok Sp^r« numero amphffima,irrupitinregionem nomineSciritâ,quâtcnebatL *lt;lt;»«facuMt he Icholasniir Ôc animi celfitudine,ôt intâligentia pftantiffimus t cum multis mt tpitttffl, litib.pfidtjscaulîa.lsigit indariffimis militib. habitus facinus plane heroica amp;memorabile defignauit.Cùm enim uiderecomncs,q leplio crederëq^ptcr hoftiû muititudincm occubituros: fimul quidem deferere acië in introitu côlt; ftitutâ, indigna ellè Spartana ciuitate iudieabat : fimul permagni intcrclîê ad utilitatem patriae milites incolum es faluoscp côferuari ratus,nurabiliterutri-uflt;^ rationem habuiqamp;Leonidç regis forcitudincm,t^ aliquâdo ad Thermo pylas declaraueratjCQ quadâ acmulatione replentauic. Separatos enim iunio-res,rcmifit SpartâjUt de fumma rerû periditâti,adiumento client. Ipïè uerô cS «eteranis in acieperleucrâs cum plurimos hoftium letho dcdillèt, circumda-tus ab Arcadib.ol côprçhenfus inmedio,cum omnib.interfedus eft.EIci uerô,qui quartumprdinem ducebât, per alia patentia amp;nbsp;aperta locauenerûtin urbë Hellafiâ.Nâ in hune locum,pceptum erat, ut omnes in unû côuenirent. Cû aût uniuerfus exerci tus Hellafiæ colledus clTet, pcclïcrunt ad ipfiim Spar tâ,ferro fimul ÔC igné regionem uaftâtes depopulates^. Lacedarmontj uerô, cum quingentos an nos Laconicâ à uaftirate libéra tcnuiHent, tûcob ociilos tâ dirui diltrahi^,nô fuftinebâqlèd ardcntilïimis animis, ex urbe cxiliebant»

' Vcrùm,cum^hiberentfeniorès,lôgiusàpatriarecederc,nequiseâadorirtf, more gcflerunt,tum otiurn ab hoftib.agcndo, turn urbe m tutô euftodiendo. Çûm a6t Epamlnodat milites per Taygetu ad Eurotâ defeenderent, SC

tranfi-

-ocr page 529-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 47, nbsp;. ,

tranfircnt impctu uehementi praecipitiuj hyemali tempore decufrefttcm,anp maduertentes Laceda-’inonij exercitu hoHilem ^pter trâfitus difiicultatc per turbatum efre,occafione ad aggrcdiendu comodam ccpeiunt, iixoribus,li ben's natu^, grandiorib.adcuitodiâ Spartæ in urbereli0ns,ipfiiunjorib.in a-ciem ordinatis, cofertim ex iirbe in holies fefe efFuderunt ac repente trâCenn-tes adorci magnSeorucedem edidcrunt.Exindedefenfantib.Bocoeijs ôc Ar- , cadib.SC eirciim dâtib.aduérfarioSjSpartani plurimis carlis, in urbe reuertunt declarata patria ^priacp fortitudine ôCmagnanimitate. Poft heCjEpaminon- ppammorJot das cuuniuerfa inanu,iignis infcftis,ad urbe aduentâtè, Spartani,munitions sparft opp«/ locorum auxilio habentes,multos,g petulâtius urgcrént,occidcrunt.Tan-dem hoftes fummo conatu oppugnationi intêti, primo, ut ùi Sparta caper^t, defperauerunt.Deinde,cum multi eG impctentib.occumbcrent,nÖ pauci eti am uulnerarentjEpamtnödani tuba figno dato receptui cecinerunt. ipfi cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

aeccflîftènt ad urbe,Spartanoß uel in acie pugnä facere,hortabanf, uel cofite-ri le inferiores effc hoftibus, iubebät. Cum aüt Spartani refponfum dediflenc fe defummarerum bello decernere uelle, eG tempus opportunum nadi fuif-fcnurecelTeruntab urbe.Vaftata^ Laconica,colleda^ fpoliorum innumera bili copia,rcuerfi funt in Arcadia.His rcb.gcftis,Äthenienfcs temporefruftra tfnccirilomemorabilifaciiiorc perpetratOjtetrogreffifuntin Atticä.Lacedac monijs interim à foerjs in auxilium ueniunt quatuor millia milieu. His adijci-cntesHclotas millenuperlibertatedonatos SCexulesBozotiorum ducetos.

Exuicinis infuper urbib.no paucos accerfentes, exercitum aduerfum hoftes Earät. Eum cöiundum retinentes exercentes femper magis animis côfidç antjSd ad certamen defumma rcrum obeundum fefe inftruebät. Epaminoii

das ueró,natura magnarum rerum appetens, SC fempiternæ glorix cupidus, Arcadibus,cacterisep (beijs fuafit,rurfus acdificareMelfanamjq midtis ante an nis à Lacedrmonfis diruta erat, SC fic5 ad infeftandä ^artä cômodilIîmG te-nebat.Cöfentientib.igit uniuerfis,omnesquideMefianenfib.rehquimanfe Mr/Tîwb« rât,requifiuic,icein alios qui udlenqciuitate donauit,Meftàn3côdidit,eondi-tâ multis habitatorib.ornauitjris terra inftauratâ forte difpertiuir, atep ita urbe ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Græciae nobilê inl^nemv^ reftituit SC reparauit, laudemi^ apud omnes mor taies magnâ eft côlecutus.Quia uerô Mcftàna gfæpe capta SC euerfa eft,haud ab rcfuei it,fi eius res ab initio fummatii^ercurrere. Oiim igit Nelei SC Ne-ftoris poften' tenuerût eâ,ufcp ad têpora Troiana. Poftea Oreftes Agamêno-nis,Sc ab hoc orti ufcp ad reditu Heraclidarum. Inde Crefphôtæ forte côccftà cfl Melîànenfium regio,eius pófteri regnum aliquâdiu in ea tenuerunt.Po ftremo uerô,Crefphontæ fucceftbn'b.c regno ^jfligatis, Lacedæmonq imperium fibi ufurparunt. Poft hacc cum rexLacedacmoniorûTeledes in acie oclt; cubuiftetjMeflanéfes à Laccdæmonijs bcllo petiti funt.Hoc bellum odo an-nos aiunt pcrdurafle.Nâ Lacedæmonij facramento obftrïnxerant fefe nô ante Sparrâ rcucrfuros,q Meftàna fubeda foret.Eo tempore nati funt,quos Par thenias appellat, uitiê Tarentinorum côdiderunt. Deinde cum Meftànen-fes fub iugo Lacedæmoniorum eftènt, ArittomençSfuafit eis, ut à Spartanis dcfcdionêfacerent, qui multis calamitatib. etiaSpartanos afflixit,tum cG ab Athenienfib.Tyrtæus poëta mifïiis eftidux belli adLacedçmonios.Quidarrr uerd Ariftomené tune uixifle affirmant, aim bellG uiginti annorum illud tra-daret,q) eis fine bellorum attulif.ouippecûmagnus terrafmotusfuifièt,ôlt;^ u-niuerfa ferè Sparta difeufiâ fuifiet,öC uiris orbata, qui exMefiàncnlîb.fuperât IthomëhabitaruntjUnà cum Helotis qui cum ipfis defciuerant.Meflàna uerô multis annis defolata iacuit.Cùm aût in omnib.bellts aduerßm fortunâ habe rentjtandê euerfi SC cxcifi,migrarGt in NaupadC. Nâ hâc urbê eis Atheniêfcs babitandâ conccflcrunt, SC aliqui in Cephaleniâ ucncrunt,alig uero in Sicilia Mcflanâàfcnominatâ urbemxncoIuerunt.Poftremô ueroThebani, authorc

Gg s Epa-

-ocr page 530-

474 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DlüüüKIölvVLl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Epaminôdajillo tpfo tcporc de nüc loquor,collelt;fiis SC coiiocatis undiqua-que Melfcnêfib.extitixere Meirana,êtregtonc prilbnts cjinb.rciîtruêrc.MelIà na jgit tot tatas^ uicifTttudines pmutadones eft experta. Thebani cQ cœ-ptûopus intra dies odiingêtos ÔC quinq? ad fine pduxilient, impofitisMcflà-næcôuenientib.pfidijs, domûfuntreucrfi. Laccdacmonj) uerocûptcrcxpe-tflationeab hoftib.eflènt liberati,mifèrunt lcgatos,Atbenas,d3rifsimos ex omnib.Spartanis nobilifsimos uiros,arqj deinipcrib trâfègerut, ut Athénien.' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fes ma ris, i P fi uero terræ dominatûpoflîdcrêt. Poft haec in utraqj ut beeôniu^

Arcadet l^Ue ne impenû côftituerunt.Arcades uero cum Lycomedëbcllo pfeciflenf,ædc-lücxpugmnt. ledos ei tradidiftèntquinquies mille, obfederûtPallenâ in Laconica,^urbc ui fupata,milites Laccdæmoniorû q pfidijs cauflà fuerât in ea relidii, morteaf feceràt,plures trecctis,urbê in feruituté côpulerunt,amp;^regione uaftata,domâ regreflî funt,antecp Lacedæmonioru auxiliarcs copiæ aduenirent. Bœotsj ue rôimplorâtib.eorôopéTheftalis,adciuitatesinlibertatcalîèrêdas,amp;^3dcoiv terendâ Alexandn Pherçi Tyrannid?, miferût Pclopidâ cûexercituin Theflâ liâ,mâdarunt^ ei ut in Theflalia rê gereret ad cômodum ôC utilitatêBoeotio-rû.is cû in Laniîàm ^ceftîflet,arcc,q pfidijs ab Alcxâdro firmata crat,co:pit èC tcnuit.DeincepspgreirusinMacedoniâ, amp;lbcictatccn AlexâdroMacedo-n6regetnita,3ccepitabcoPliilippûfratrêobfidë,queinifitThcbas. Inl'hcC’ BfBïw eontr» nbsp;nbsp;nbsp;uero negotio ficcôfedîo ÔC adininiftrato,amp;emolumêto foreBœotijs pu

i.^conesrcdm tabatredtjtinpatriâ.HispacftisArcades, ArgiuiôCEIcidecômunifcntentia, be'15inferreLacedæmonnsft3tuerût,ô(fmifialegationeadBccotios,pcrfua-.ftrunt eis,utftin partes belliadiungcrëf.Qui duceelcdû Epaminondâ, miiè runt cum altjs ducib.ÔLCÔmilitib.pcdeftrib.fcptics mille: equeftrib.rcxcentis« Atheniêfcs audito,q» Boeotiorû exercitus in Pelopônefum aduentaret, mife-runt aduerfariâ manu SC ducê Chabriâ cÔtra i nfos.Qiii cû ucniftèt Corinth«, alFumptis Megarenfiû,Pellencfiû,itê Corinthiorû copijs, cxercitô collegitde ,. . cc milliu.Poftea uerô,cûLacedafmontj relig iôctj Corinthû ueniftcnr,facfd funt uniuerfi nô pauciores uigintimillib. Vifùm eft igit cis, ecceftùspmuni-re,ÔC impetûBoeotiorû à Pelopôncib arcere.Fadlo igit initio à Cêchrps,uiq^ ad LechæûjUallis ^jpfundiftimis foftis locû,cxædificabât. Cum aûtopera ce leriter pficercnûtû^^pter multitudinê hominû,tû ob alacritatê laborantiu, an Ep!imi«oNj4t tèmunimentatotiuslociahfôluerunti^Boeotqaccedcrct. Epaminôdasaôt in Peloponne. adduces cxercitS,diligêter infpicit omnia,Â^animaduertens eo loci cÔmodift fùm irrumpit, ümâinuoitûeiTcj^uoLacedxmonij excubias agebât,pnmùtn bodesinade ^uocat,mpîôfcrèpïuirsmultitudine, Deindecßaemo^grediexmamciO' nib.auderet,(èdomnesdeuallopugnarêf,uimhoftib.admouet. Inomnihus igit locis irruptioncs fieri,maxime uero ubi Lacedæmonij erât, q? is locus pe-netrabilis eflet,2C ad cultodiendûdiffi'cilis. Acri uero certamine inter utros^. coortOjEpaminôdascûp^ftantilsimisôô fortiftimis Thebanorfi, uixtandem perrumpit perLacedæmonios acftiperatis pfidijs ƒ opias p media ducit in Pelopônefum penetrit.Quod eius falt;ftö,ijs q antepclarèfecerat, nequaeß elî podbabêdutndndc redèproFedius uerfusTroe:reniâ amp;Epidaurum,agrum ad urbes pertinentem omne depopulatus eft.Vrbcs uero ip/âs capei e nô po» terat,q) euènt ftabilitæ firmis ÔC lufficientib.prælîdtjs.Sicyonem aûr,Phœun-tê 8Calias quafdâ urbes terrorefubegitdn oppugnatione uerô Corinthi plio VoeotijCorin, Corinthios fudit,perfecutus^ efteos intra moenia. Verùm cum Bocotij pro-thiioj^fugnSt. pterfelicêrerûfuccelîiim info*lefcerent,SCaliqui per portas in urbem irrûpere, auffîfuiflent,Corinthij perrerritimetu,^fugerot in domos fuas.Chabrias ue-' rôdux Arhentenfiû,cordatcfimulSCcôfi'denterfiibftifit,3liquoscxurberuf* fum eiccir,multos ctiâ^aftrauitBœotiorû.Id çgrèpaciêtes Bœotij, uniuerfiim exercitû in Ordines redaôju minaciter SC terribiliter ad urbem adduxerunt. Aj» Chabrias afîltmptis Athenienfib.extra urbê jjgreftus eft, ÔC occupais prxaB tisatcji

-ocr page 531-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 475 atCgpruptislûciSjhoftiiii-nimprcfsionêfubftinuit.QiiareBceotq corpoiuro-bore Ô6 peritia ex cotinuo beliâdi ufu coparata cofiii, facile fe fperarunt,ui fit-pcriores clïç Athcaiêfib.pon'e.Qiii nero à Chabriae partib.crât,ex fublimiori bus locis côtendctes,multis ex urbe fuppetias ferëtibus, tmpetëtiim altos tiu cidare,alios uulncrare.Bœotq magna cladeaffecli, reinfeclajdifccdcrc. Cha-brias igit amp;nbsp;foi titudinis ôC militaris llrenuitatis lingulare dccus, hoc modo ,p pulfauit.hoHcs. Ex Sicilia uero Gallorû QC Hifpanorû duo millia Connrhum criii/i4 adnauigabât,miira Lacedæmonij^s in auxiliû à tyrâno Dionyfio: q Itipëdiiim Laa-Jtmo^ ad quinque menfes acceperant.Græci uolentcs de ipfispericulum racet e, 4)- nnj d«xiiio duxerût in aciem, cumq; in confliëlibus pugnis Icllrenuos præbcrcnt, multi exBccotqs foci^s ab cis occiderent, facile amp;nbsp;agilitatis amp;nbsp;forricudinis palmâobtinuerûtjôô magnas res gelTerunt.Proindehonorifîce à Lacedçniû- . nijs habici funf,£Ccxeunteæflateremifsi in Siciliâ.Poil hæc Philifeus ab Arta xerxeregelcgatusnauib.uenitinGrçciâ, SCadhortatus eftGraccosad côpo-nendabellajamp;ad cômuncm paceconftituendâ. Ac cæteri quidê oëslibëti a-nimo oblëquuti funt.Thebant uero qui priuata potentia, Bozotiâuniucrfam ftib unâ ditionë coëgcrâqcôditionë nô rcceperunt.Cùm ergo de cÔmuni pace futura,nulla fpes eirct,Philifeus relinquens Lacedæmonqs duo millia dele (lorûmilitûincrcenariorû,quib.falariapcrfolutacrât,reuerfus cftinAfiâ. Per hæc tëpora Euphron Sycionius ualens audacia defperatione, airumptis fo Eu/^hrS Syu# cijs Argiuis,adTyrânidem occupandâ,menrê intendebat.Potitus aût^^pofi ni««tyr^nnidi to,quadraginta pecuniofifsimos ciues in exiliû cgit, eorûcp bona publica fe- oau^jt. cic.Multis uero pecunijs corrafiSjinercenarioscôlcriplît ôi urbëfub fuâ potc-tiS redegif.Régenté aût Athenis Naufigenc, Romæ tribuni in coüilum locû fùbftituti funt 4.L.Papyrius,L.Menenius,S.Corneliy, S.Sulpicius. Apud E-leos Olympias cétefima tertia aAa eft, in qua lladiû iiicit Pytholtratus Athe-nienfis.Sub hçc tëpora Ptolemæus Alorites filius Amyntæ, perdolûinterfc- Ptolem^w cit Alexandru fratré,2lt; in Macedonia rcgnaiiit annos tres.In Bceotia uero Pc lontrs Mace» lopidas æmulus Epaminôdac,ÔL par belli gloria,cû uideret illû rcs in Pclopô- donilt;eregnwn nefo,ademolumcntûBoeotiorûcôfccilTe,ipfe qextra Pelopônefum erâr,fua 0 c'lt;p4e. operaconabant ad Thebanorûditionëadiiîgere. AlTumptoigit Ifrncniaa-mico fuOjSt ob uirtuté in admirationc habitOj^grefius eft inThcfl'aliâ.Cû au té occurriftet Alexandro Pheræo tyrâno, pter fpë unà cû Ifmcnia captus ôd in «uftodiâ côiectus cft.Thebani fadû indigne ferentes, ira inceli ftinqSé continuo in Theftaliâ miferunt armatorû odto millia, équités fexcentos.Qiiâob rem metu perculfus Alexâdef,legatos Athenas ad auxiliû petendQmifit. Cui repente mifit populus naucs triginta, milites uerô mille, quib.præerat Anto-cles.Sed inrerea,dû hic Etibœâ circûnauigaret, Thebani in Theftaliâ ingrefsi funt. Cûaût Alexander pedeftres copias parauiftèt, amp;nbsp;équités multos habe-ret Bccotios, pi imû Bœoth perplium ftatucrunt bellum diftbluere, adiutorf-bus ad hapc rë utëtcs ThclTilis. Verùm poft^ eum hi deferucrunt. Athénien fes cÔtra,2C alrj nÔnulli ex focijs praefto eflent Alexâdro,Bœotii uero cibo pb tucB amp;nbsp;Omni cômeatu deftituerent, decreucrunt Bocotarchæ domum regre- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

di,Ôc ad fuos reuerti. Cùm aût accinëli ipfi per regionë plana câpos patentes iter facerent, Alexâder à tergo infequitur eos cum magna cquirum turma, ôô agminis extremâ parte adorif. Bccorn partim continuis telorum iaclibus ça-dere,ji artim uulnerib.affici.Poftrcmó cû neep ftandi, neep ^cedendi poteftas darct,in magnâfolicitudiné 8ë defperatione rerum adigi, quippç,qutb.etiani cômeatus amp;nbsp;ad uiiftum neccftàrianô fuppctcrcnt.Dclperatis iâ fenè ôf perdi-tis rebusEpaminondas priuatus eo tempore, duxà milit’busconftituif, qui FpdirîwowJ-fS confeftimdelctftisairumptisœlcuisarmaturaîmilitib.amp;'equitibusinpoftre mis ordinibus cxercitus, iniequentium aeluerfariorum impetum rcpuhrôf bœohosii^« contuditjôirçm tutifsimampræcedentibus arrnatispracftitit. Sicppftlrminlô

pugnans

-ocr page 532-

47lt;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I SIC VLl

pugnans faciens,aciefolerti SCartiftciofa falutcm excrdtui inopûiafani pepc-hc. Qui quoniamfempermagis magis^ rebus profpereprædarc^ gercdis, fuamgloriam ai^cbat,magnain confecutus eftlaudem nbsp;nbsp;apud fuos dues,

apud focios.Tnebani uerô tune cos,qui Bceotijs præfucrant,magna pecu-niarum fumma muIdarunt.Sedïî quis à me requirat5cur tantus uir, cùm effet priuatus,inter eos qui inTheiiàliammifsi crantftipcndiafecerit, reddendara ijv cio eff uera Ôlt; confcntanca. In prælio ad Corinthum cÔmiffo cum Epaminon ^Tiraylcus das perrupiffètoeddendo amp;necando propugnaculi præfidia, ô^magnâda-tf,Sôv0i/^ÿt dem hoftibus inferrepofTetjContentus priorefuccelTUjpugnam ukerius face-Ut ex hoc deftitit. Cûm autem magna de ipfo exorta effet apud omniû animos fufpi-hpaminoJaex do,quafi Lacedæmonijs ex priuata gratia peperciflet, hi quorû oculos fplen-rojp/odor eius gloriæ pcrftringebat, opportuns calumniandi tempus arripueruntî cum^ proditiofiis reum agerentjmultitudo cxafperata,abdieauit enm magi-ftratu BcEOtarchiæ,amp; in priuatorum numerS reîjciens, cum ali)s mifit ad bellum.Cùm uerô facinoribus utiliter amp;nbsp;fortiter perpetratis abfterfiflèt iniedâ ff bi notam ignominiae,reffituit ctiam eum populus in priftinam dignitaté. Ext guo temporcpoffjinterLacedæmonios cC Arcadas côtigit acre prglium, quo woAt/x©- uidlores cû fumma laude Lacedæmonq difcelîere. Nam poft cladem ad Leu-«/(txft/r. dira acceptam,hoc eis primùm praeter opinionem féliciter euenitu'ta ut Arca-? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum caderent fuper decem milliajLacedaemoniorS uerô nuIlus.Prædixcrant

autem eis uaticiniofacerdotesDödoniae, bellum hocLacedemonijsfinefan guinelachrymis^ futurs effè. Ab hac pugna, Arcades timentes Lacedæmo-niorum imprefsiones,condidere in quodam opportune loco urbcm nomine :TûAlt;//,cÔrradlis in câ uicis uminti, Arcad3,qui Maenalij ÔC Parrafij di-cebantur.Atcp Græcorum res in co ftatu uerlabantur. In Sicilia uerô Diony-Cwny/jw Cär fins tyrannus iuftum exercitum Habens in procin Jlu, cOanimaduertilîèt Car tb^gmtnßbui thaginenles omnino ad bellSgercndum imparatos elfe, tum propter graffai» belhtm vnfert. tem apud eos pcftilcntiæ côtagionem, tum ^pter Libyum defedlionem, fta-tuit militiâ aduerfus cos fiifcipere. Verùm cum luftam caulftim cum iJIis con-tendendi nullam inuenireqinftmulauit Pœnos in fuæ ditionis terra inuafiffe. Conferiptis itaquepeditum triginta millibus, cquitum tribus m illib us, amp;:in-ftrudtis trecentis triremibus,apparatu^ his copqs apto, in Carthaginenfiunt regionem impetum fecit,5dSelinuntem Entellum®ftatim cepit, atep uniuer fam terram depraedatus eft, DeindeeumErycinoruurbcm fub iugummifif’ fetjLilybaeS oppugnauit. Sed cum milites inibi permulti effent, rccefsit. Au-dito autem quod naualia Carthaffl'nenfium incendio abfumpta effent, ratus uniucriam clafTem eorum intcrrjlle,contemptui habuit, Sr ex fuis triremibus centum triginta præftantifsimas mifit in portum Erycinorum,reliquas ueSyracufàs,At Carthaginenfès ducentis nauibus inopinato fuppletfs,app« leruntin porruErycinorum.Eximproaifoigitureosadorti,ccepcruntpluri-mas CriremiS.Poft harcingruentehyeme, fadlis indueijs utrac^ ciuitas diieeß Dionyfiffyrb fit,domS'.Intcrpofito deindenon multo tcmpôre,Dionyfius in aduerfam ua-ttimort, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;letudinem incidit,0f mortuus eft anno regni fui trigefimo ocîauo.In imperift

ante fticcefsit filiuS Dionyfius,qui regnauit annos duodecim.Atqui non dif^ fentaneum effè reor à praeienti hiftoria, cauffàs interitus eins exponere, ea quæ côtigerunthuic tyrâno circa uitæ permutationê,plana facere. Cùm Dio nyfîus Athenis in fefto Bacchanalium Tragœdiam edidiffet, uicior dccla-ratus ftiffragtjs fuiffec,quidâexeâtoribus Cbôti, fjffendidum honorifteum^ inunusièaccepturum,ratits,fiprimushocnunciSatrul/fferdcuiCToria,nain-gauit Co'rinthum.Ibi cum inueniffèt nauem quæ in Sicilia itura effet,confên-fe ca iccundis uentis üftis eft,cum^ appuliffet Syracinas, continuo retulit l’y râno uidloriam. Dionyfius nuncio murteribüs aftcdlo, magnâ lætitiam exca fctcpitjgratulatoria^ facrifteia Dijs ofîerens, compotationes QC cÔuiuiama'.

gno

-ocr page 533-

BIBLIOTHECAE, LIB. XV. 477

gno cum apparatu celebrauit.Cum a«t inuitaflct ami'cos atcpfamiliafes fuos, inter pocula nimium uino indulfifset,injgrauifsimum morbu dclapfus elt,

(Pptcr ingurgitât! uini copü.Cùm uerö relpófum à Drjs immortalib.accepif- Oracutum lct,q) tune inoriturus ellet,c5 mciiorcs iiiperairet, ipfe in cum fenfum accipie* Dmtyruf bat oraculûjUt referret'ad Carthaginêfes,eos fe meliotes fortioresi^ eße ar bi- tépore mor tratus.Quâobrem facpe etiâ habito cum tjs cofiitfiu, fi res ad uidioriäfpetflare uideret,fubterfugerelblcbat,SCuItróuinci,ncfortiorib.fuperiortui(rc uidere tur.V erùm no potuit hac ucrlutia fati necefsitatem intringere. Sed cïim effet parum bonus poëta, uiciffe meliores poctas Athenienfium fuftragijs iudica- nbsp;nbsp;nbsp;•

tus eit.Ita^ conuenientcr oraculi ucritas pfiita eß, ut cum meliores fefe uicif-lèt, ftatim uitæ terminus fequeret. Dionyfius ueró luniorTyrânidcm capef oiany/tut rMgt;' fensjprimümultitudincincócionem côuocata,uerbis cÔucnientib.adhorfa-njor.^ tus eit eos,ut in fc paterna beneuolentiâ trâsferrent amp;nbsp;cuHodirët.Deinde patri magnifier fepulto in portis arcis,qBafiiides appdlabant, contulit fe ad Hr-mâdum cÔlHtuendumcp imperium. Imperâtcaût Athenis Pôlyzelo,Romae fine magißratu fummo res gerebant, ^pter ciuiles quafdâ feditiones. Qiiod ucrô ad Græciâ,attinct,Tyrànus Phcracus Alcxâder inTheffalia Scotußano- AkxSder rht* rum ciuitatem quibufdâ de caufsis in crimen in côcione eos uocauit,quos,cCt rm in Scott^ renuiflentjimmifsis ni eos mercenarijs uniuerfos tru6idauir,ÔC cadauerib.oc- fxnoi fouit, ciforum in circumdatâ mcenib.foflàm ^iedis, urbem diripuit SC dißurbauit. Epaminódas aöt Thebanus cûcxercitu in PelopÔnefum ingreffus Achiuos 6c alias quafdâ urbes fubegiqDymâ uerôjNaupadum, SC Çalydonë, in g A-chiui pfidia impofuerât,iiberauit. Bœotq etiâ in Theffalia bellum feccruntjSC Pclopidâ à Alexâdro Pheræo tyrâno rcdemerunt.Phltafijs, cum Argiuis bel-lo tentarent, Chares miiïus abAthenicfib.cum excrcitu,in auxilium ueniqSC obfidionem repulit cum^ duob.plijs Argiuos,fudillct, SC Phliafios periculi metu foluiffet,reuerfus elt Athenas. Ëlapló aût anni têpore, Athenis fummaî terüpfeeßus eß Cephifodorus : Ronix uerÓ loco cöfulum populus tribunos militö creauitL.Furium,Paulum Mâlium, Seruiû Sulpitiû, Se Seruium Cor-nelium.Hts regentib, Themefio Tyrânus Eretriëfis, Ôropôcœpit urbem ad Thonefla Atlienicles pertincntc,q infperâti iterum erepta eff. Nâ cum Athenienfes bel rannm. Ium cum eo gercrentjSCcoptjslogepualerentsThebani opeferêtes, tanc^ de-pofitûjUrbé in fuâ fidê acceperôqnec reddiderût.Per hæc tëpora Coi è fuis fe- Cooruwi dib.migrarunt in câ urbe,^ etiânum pofsident, 8C effecerôt eâ memoratu di-gnâ.Magna.n.eorûmultitudo in câcôfluxit, muricp nÔ cÔtemnendi fuerunt cxtrucfb,SCportus magnificus. Deinceps femp magis magisep publicis pro-iicntib.SC priuatorum hominum fortunis,creuit,audacp clr amp;utin pauca re-digâjprimorib.ciuitatib.penê par eßeda cß.Pcr hçc tëpora,Perfarû rex mifiîs Icgatis hortatus eß Graccos ad deponenda bella SC pace cÔmuniter faciendâ.

Qiiâ ob caufsâ LaconicQ 8C Bœoticum belln fine accepit, cum ante plurcs c^ quinq; anoos ßatim à Leudrica cladc initiû fumpfiffent.Extitcrunt hoc tempore ui ri eruditione clarifsimi SC pßätes,Socrates orator,amp; eius difcipuli : A- Bt-uditi uirt)j rifiotcles Philofophus,Anaximenes LâpfacenuSjSC Plato Athenicfis.Itê po-ffremiphilofophiPythagoricorfîScXcnophon.ghifiorfascôfcripfitiâad de crépita ufcp fenetfiutê ^ucdlus ( Mentionê enim tacit mortis Epaminund3r,q pauló poß cötigit.)Ärißippus ÔC Antißhenes. Prçterca Äeßhines Sphettius Socraticus.Impcrâte aût Athenis Chione,Romç^ confulib.côflituti funt tri bunijQ^Seruius Sf C.Veturius.ltcm Aulus Cornelius, SCM.Fanius.Rurfust hoc tepore cum p uniucrfam Greciâ cômunis pax eflet,initia bcliorû fun t ex-orta inter aliquas ciuitates,SC nouarO rerS inopinatûßudiS. Nâ Arcadû exu- IHfer Areadti les ab Elide impetu fado,in Triphylia munitücaßellö obfidionecepetunf,q)« dicit LafsiÔ. Multis aûtannis inter Arcades ScEleos de Triphy’iacôtrôuer-fia fuerat,ÔC ^lut alterutri uiciffitudine rcrû plus ualebât ira regionê alten' poft jiltcros tenebât.Hac ucrô têpeftsue,cô Areals câ tenwet, El ci exulG octâfio-

nen^

-ocr page 534-

478 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I, S I C V L I

nem hancArcadib.ademerunt» Qiia rc comoti Arcades, primSmifsislegatis municionc repetere.Deinde uerö,cQ nihil impetraflènt, ab Athcnienfib.auxi gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liarcs copias accerfunt,cixm ij s Lafionê oppugnâtA'^erùm ciimElei auxilium

ferrent cxulib.^pè Lafionê acris pugna fada ell amp;nbsp;quoniâ ïÀrcadû crat ingês multitudOjfuccubuerunt Elei,pluies^ ducentos milites amifcre. Hoc qua fi exordio belli fado,difsidiß inter Arcades amp;Eleos logins deinde ^latum ui res acquifiuit. Nâ Arcades cum prior conatus ex animi fententia fuccefsiflct, cÓtinuó in ipfam Eliâ inuaferuntyó6 ceperunt urbes MarganS Slt;Cronium.ltê • ' Cyparifsiâ amp;nbsp;Coryphafium.Interea dû hæc gerunt, in Macedonia Ptolomæ' PertUccmrex usAloritaperdolûinterfeduseftàfratre Perdicca,cûregnaftct tres annos. Macedonite. RegnS ueró fufcepitPerdiccas,ÓÓ imperauit annos quin«^. Regête Athenis TimocrateRomæ^ confulib.tres tribuni militu cledifunt,Titus Quintius, Scruius CorneliuSjamp;Seruius Sulpicius.Olympias ueró P» fà ti s ScArcadibus Pipfdnwn er nbsp;nbsp;nbsp;eft,centeßma quarta,qua ftadium uicit Phocides,Athcniêfis,Sub his Pi-

Arcfidum cum fgjæ reuocâtcs antiquâ patrie dignitatem,amp; fabulofis,uetuftis^ rationib.ufi, ^leiscertamë, g j fg pertinere contendebant poteftatem Olympiaci conuentus habendi. Ar bitrantesaûtpfenstêpusp opportunum elle addifceptâdumarmisdecerta-mine,focietatê fecerunt cum Arcadib.corum,hoftibus.His in confortium af-fumptiSjbellum Eleis intulerunt iâludos facientibus. Verùm cum totius po-puli copij s refifterent Elei, graue prælium eft cômiffum, fpedantibus conßp dum Graecis, qad Panegyrim coronati conuenerant, amp;nbsp;quieteintucntibus notâtibuscp utrorumcp magnanimitatem SC uirtutem. Pifatæ,t5dem,fupera-tis hoftibuSjludos fecerunt, 5CElei hancOlympiadem poftea non in rcliquis reponendam cenfuerunt, co quod per uim Si iniuriâ ab Arcadibus ÔC Pilatis Ppamvnundas inftiaita uidereturfuifle. Interea dum hæc fiunt, Epaminûdas fpedatifsimus rbebantiper/ uir fu2cciuitatis,conuocara concione, uerba ad popvhim defuggeftufecitad fuadet ut maris hortans eos, ut ad imperium Maris fibi uindicandum cura dihgentiam^ ad-^ irupcriü fdpr/hiberent, percurrens autem fermonem, logeantèpmeditatum argumentum fant. hoc^pofuitjtam utile efficax.Cùm enim alia multa protulit,quibus often* derer,eos qui terram teneant,nullo negotio, Maris etiam imperio potiri pof feitumeommemorauit Athenienfes in eobello quod gelferantcontraXer* t ; ' nbsp;nbsp;nbsp;xem, etiamfî ducentarum nauium fupplementum pofslderent, tarnen Lace*

dæmonrjs etiam præbentibus naues,fubiedos fuilfe 6C paruilTe.Muîta etiam alia in hanc fententiam per accommode diflêrcns perfuafitThcbanis, ut im* perium maris in fuam poteftatem aflercre cuperent. Statim itaq; populus de* creto publico centum naues parandas conheiendas^ curat,SC totide naualia Rhodios uerô, Chios, SCByzantios,utfibi in his confequendis adeflènt,ad* hortati funt.Ipfe ueró cum exercitu miftiis, circà prædidas urbes Lâcheté A* thenienfium ducem,qui claffèm nô exiguâ ad rciîftendum Thebanis agebat perterruit, 6C difcederecum nauibus coegit, urbes^ illas Thebanis fubiecit, ** nbsp;nbsp;nbsp;Quôd fi huic uiro longius uitæ fpacium uta prorogaflent, fine dubio Theba

ni terræ maris« imperium in fuam poteftatem afleruiflent. Cùm ueró non multo póft in Mantinecnfi pugna, fplendidifsimâpatrite uidoriam peperif* fet,ftrenue^ præliando mortem oppetijftet, ftatimThebanarû rerumuniuet fus ftatus fimul cum cius morte côneidit SC collapfus eft. Qua de refigillatim •pManiOr^ paulp póft fumus narraturi. Tune autem uifum eftThebanis Orchomenum thomenios bel oppugnareob eiufmodi caufîas.Exules quidâ,Thcbanorum Remp.ad Ari* lo(nbaëlot in- ftocratiam traducere uolcntes,Orchomenaeorum équités trecentos numero ferûitutem rt- in fuas partes adduxerunt. Illi ueró cùm ftato diefolcrcntThebani ad luftra-;

tionem infpecftionemcp armorum 5C CO rporum prodire, eoipfo tempore faci nus aggrediftatùerint.Poft^itaqi multi etiam aiq cômunicaftènteis,impref* fionem fecerunt opportuno SCeptato tempo.-c.VTrùm h qui initium côfpira tionisintroduxeràntauthores fucrant,dult;fti pcenitudine, Bcetarchis infidias aperneruntjp roditisœ coîiiijratoribusjfuæ faluti confuiuerunt. Princeps igic ciuitanÀ

-ocr page 535-

BIBLIOTHEC AB, L I B. XV. 479

duitatis comprcehciifös. Orchomenioiö eqnitcs in. Condone pevduxerunr, popukis ucro decreto iutsir,hos intcrfici, amp;nbsp;Oi'chomcnios in fcrnitiitcm redt' gi,urbeincpdirui,qiiia iam olim fimultates ciim hisT.'hcbanis intcrccirerär,c3 tribiimm anteapeiidiircntMynqs hero um ætate, 06ab Hercule poitmodum iuilïcnthbcrati.lgitur fhebani ratioccafionem fibioblatani, (pccioümqjul-cifcchdi cauGml nadi,copias ad Orchomenum adducGt: accepta urbe uiros onmes necantdiberis autem atq; uxoribus eorum feruitutis iugum impoluc ruut.Bodem tempore,7’hciralicum Alexandro PhcræoTyrauno beliügef- (titn feruntjCUmqjpluribus certaminibus fupcrati,ad mpgnam militum pcnuriam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;the

dcueniiïènt,legatos milcruntadThebanos, qui auxilium orarent, Sc duccm nbsp;nbsp;heUum gf

fibi Pelopidamdaripeterent. Compertum enim habcbant, deeius uiri odio infeftifsimo eontraAlexandrum,propccrca quod eum captiuum feiiuiirct,fi-mul etiani fciebant eum fingulari cffè fortitudine hominem, SC ob fcicnti«â mi litarem apud omnes genres innotuifFe.Conuocato igitur communi Bccotio rum concilio,cum edilleruiflentlegati,dequibus mandata habebanf,Bceouj Thcflalis omnia concelTerunt, SCPelopidædedcruntfeptcm millia mi'itum, atq? opem adferreindigcntibus prompte iulïcrunt.Cóm ueró Pclopidas ma

num educeret,Colis deBdus côtigit.Cumcp multi de portento Colliciti cfiênt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

uaresep affîrmarcnt Colis deftirutioncrn propter excrcitus expeditionem eue-nifiCjportendii^ interitum Pelopidae',nthilominus Pclopidas fato quodâim-pulCiiSjinitruxitCead militiam.Cùm aiât uenifietinThefialiâ, Ôc occupa ta re-periret ab Alexandro eminentiora loe3,encntcjgt; in aduerCariorûcxercitu pluies uiginti millibus e contrario hofiibus caftrametatus eCt, alCumptiïc^ qui e Thcfl'aiia ucnerant Cocîjs,pi7Yliûcum aducrCaïqs conferuir. Cùm aût Akxan-der propterlocorûeminêtiasuideretur fuperior fore, Pclopidas propria uir-tutc pugnâcôcertareuolcnspn ipCum Alexandrum impetûfecit. Atcûprin-ceps unà cum del.edis reCifterent,durit prelium fadû c{t,in quo primijs agens Pclopidas,uniuerCum circû Celocä cadauerib. occiCorum impleuit poftrdmô, rdepitU committens Cepericulo,hofi:es in Cugam ucrtif,2Cuidoriâobtinuit,Cuâ tarnen niori, ipfius anima multis uulner '.conCedus reliquit,SC uitam fortiter hcroicc pro ludit.AlexanderCecûdo cc iBidupercuiCus,planecp contritus,Thcfialis ciui ratesbello Cubadas expugnatasŒ rcs reftitucrc, MagneCios Phthiotasq; A-chiuos Bceorrjs tradere, cC in pofterum Colum Phcræorum imperium tencrc, atep cumBccotqsCocietatêbelli iâcerc,percÔuenta coadus cCt. Tliebani ctiâ fi nobilê uidoriâ retuliflènt,tn apud oês,Cc propterPelopidæ obitû uidos cC Ccaffirmarunt.Nam quia præftantëuirtuteuirûamiCeranr, non iniuria uido-tiam illâ,Pelopidæ gloriæ pofthabuêre. Multa cnim cômoda patriæ portaue rat 8Óad amplificandâ propagandâÔRThebanorû potentiâ non paru contule rat.Etenim in exulûi côprenenCione,qua Cadmeâ armis receperât, primâ'cius facinoris palmâ ocs uno conCenCu Pelopidæ defercbant.QiiâCortunâomniG , fi-’quentiûbonorG origine caufCam efrecontigit.EtinTcgecnfi pugnaPc-lopidas Colus BceotarcharûjLaecdæmonios, Græcis loge potenriores Cupera uitquo téporcob uidoriæniagnitudine,ThebaniprimùmTropheûcontra Lacedçmonios crexcrunt.DcindeLeudrico prælio Cacros manipulos duxir, cûcmib.primusimpreCsionëin Spartiatas faciès, duxSC author extirituido-riæ.Tuminexpeditionib.contraLacedçmonem 700oo.militûduxir,d'pro peipCam Spartam contra Spartanos Tropheum Ctatuit,qui præcedcntibusCe culisnun^ uaftationcmCenCerant.lrcm inlegatione,quam decommunifœ-dere ad regem PerCarum obtjt,Mc(ranampriuatarrn»erCerccepit, quam,cum per trecentos annos iacuifCct defblata,reftituerunt ædificai ût itemThcba-ni Vltimô uerô pugnans contra Alexandrum multis copijs infirudum, non folum illuftrem uidoriam eftadeptus,uerumetiam uitçnnem Corn tus eft, ob (ortitudinem çlariCsiniijm SC celeberrimum, Erga ciues Cuos takm Ce præbuic

ôuadeq,

-ocr page 536-

4»o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I C V L 1

óó adco fuit eis gratiis,ut à quo tcpore eines reueffifuntThebaSjUfep ad mor-tem fuam,Boeotandiiac dignita té Sgt;C officiS mini^ deponeret, cum interim nc tno alius ciuis hoe honore dignus haberet. Pelopidas igit cö fua uirtute fem-piternam laudem fibi peperitjhabeat etia à nobis hâcin hiftoria cÔmendatio-Cleirc^i» Hc’ né.Per-hæctêpora Clearchus genereHeracleenfis, quæeflurbs Ponti,adoc-rAcltenfistyri cupandâTyrannidêannitebat.Cumcp res exientendaprocefsiHetjDionylij nui, Syracufiorum tyranni flatuta öó leges aboleuit, Heracleo tarum imperium propalàm libi ufurpauit per annos duodecimdnterea dum hæc gcruntur,Ti-Timotheui motheus Athenielium duxcum copqs pedeftrib.óónaualibus, Foronam ÔC theruen/ilPjux Potidæam obfidione cinxit £t expugnauit. Cyzicenis ueró eum obfideren-tur,opcm tuil t.Exatflo hoe anno, Athenis imperauit Charielides. Romæ ueró Confulesdelïgnatifunt Lucius Aemylius Mamercus, ÔCLuciusSextius Latcranus.Sub his Arcades cum Pifæis tommuniter Olympiorum kidos fa-ciebant,amp;f poteftatem templi,pccuniarum^ quæ erant in ipfb, habebant.Cu autem Mantineenfesnon pauca ex donarijs furrepta inpriuatum ufum con-ucrtillcntji) qui lacrilegium patrarant, fummo ftudio bellum aducrlusEieos integrûfcruareamp;^producereannitebantur,nefipaxintercederet,adredden-dam rationem infumptorum ipG' uocarentur. Reliquis Arcadibus contra pa-cem componereuolentibus,fedit!onem aduerfus (uam gentem coneitabant. Conftitutis igitur duabus focietatibus accidit, ut in altera primos ordines du TfgwMrS cr eerentTegeatÇjin altera Mantineêles, cumep difsidium, admodum creuiflèt éjiiM ad tranfigendâ rem armis defccnderunt,amp;Tegeatæ miflà Icgationead Bceo-beUnm. tios,eorum opem implotarunt.Qui duce conltituto Epaminôda, exercituin mcinorabilem ei tradiderc8Cmifetuntin auxilium Tegeatis. Mantineenfes uerôtopiascBœotiaaducntantcsatc^ Epaminondæ gloriam perhorrefccti tes,legatos ad infeftifsimosBceotiorum hoftes Athenienfes amp;Laeeda?mo-nios mittunt,ab hisep auxiliares copias petunt.Qiii eum utii^ grandes exer-eitusfinemorafuppeditaflcnt, crebra graiiiacp prælia circa Peloponnefum fiebant. Confefh'm itaqueLacedæmonrj boitantes in uicinia,imprcfsio-« Fpdmwontfrfincjyj in Areadiam faciunt.Epaminondas eo tempore piocedcns cumexerci-Sp4rU occupa tu,cum iam propè ad urbem MantineêGum accefsilTeqaudi uit ex incolis eius «conatKrîfed terræ,Lacedaîmonios toto populo cfFufos depopulari regionemTegeatarS. fi-uftu, ProindeexiftimansSpartamuacuam ellemilitibus,magnumfacinusederc conabatur,fed fortunâ habebat aduerfam. Nam cum ipfe noôtu uerfus Spartam iter direxiHeqrex Lacedæmoniorum Agis,fufpccfîam habens Epaminô-dç folerti5,prorfus in tempore dccreuit,prudcnter fequi, amp;nbsp;in præfentia Cre-,tenfesmittereeurfores, per quos pracueniens Epaminondam,relidosinur-be certiorcs feeit, Bœotios breui uenturos Lacedaemonem , urbem direptu-ros:fc uerô,quâ fieri pofsit, cclcrrimè affuturû cum cxercitu, amp;nbsp;ope patriæla-turum.Proindc iufsit urbem fine terrore cullodirent : fe enim ftatim compari turum ad ferendas fuppetias. Cym igitur Cretenfes mandata uelociter elïènt cxecuti,La 'edeemonrj fubadlionenwatriæ, præter expeefiationê effugerunt: •J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nifi enim proditæ fuillent infidiæ, Epaminonda^ clàm amp;nbsp;illis imprudetibuS

Spartam inuafifict. itaep utriufcp due is induftriam non immerito quis laudi-bus uehat,maiorem tarnen prudentiamLaccdæmonis militiac tribuat.Cæte-rùm Epaminondas cum tota nodeuigilairet, 8ô itineris interuallum fedula celeritateperueninet,fummo mane ad Spartam accefsit. Contra Agefilaiis qui reliefius erat ad euftodiendam urbem paulô antè de uniuerla rc Ggillatim à Cretenfibusedodus, ftatim cum magna diligentia, curam urbisdiQ^ofuit, amp;nbsp;grandiores natu pucros adultiores,in tedis aedium côftiruir, ut ex qs loeïS repellerentimpetûeorum,quiuiinurbem irruererent. Ipfcueró ualcntes an-nis ac armis inordinem diftribuit ante urbem in anguftias St accelFuSjSô omnibus locis quæ poiïent aditum præbcre, munitis obfeptis, pi ^ftolalpatur, hoftium

-ocr page 537-

B I B L I O T H E C AE, LfB. 'XV. 43/

holhum adiicntum.AtEpaminondas paintus éxercttutn tn plurcs partes,ab omni parte Spartam adoriebatureodem tempore, cum^ uiderctaciem Spar tanorum,cognouitpatefa(flum eflèfiium conlilium.Vcruntamen nihilo mi-aggrefTus uniuerfos per partes,liceat anguftijs impeditus, manus cû illis^^”’*^*

conferuit,amp; multa patièns patransep non ante côtendendi finera (latuit, quS excrcitus Lacedçmoniorum in urbem reuerfus efh Cùm autem multi in auxi lium uenirent obfeffîs j Ümul etiam nox ingrueret, ab oppugnatione delhitit, auditoep ex captiuis,Mantineçnfes cum uniuerfis copijs adelïc,ad opeiïi La^ cedæmonijs prseftandum,regreflus paulum ab urbe,caftrametatus iuf- • fis cœnare,reli(fliscp aliquot equitibus, quibus mandauit, ut fccurtdum matil tinam itigiliam ignés incaftris facerent, ipfe proceffit cum reliquis copijs j ôd improluià fubita^ irruptione relidos Mantineæ opprimere cogitauit.Proin de magno itinerelèquenti die perado, repente Mantineenfes inlperantcs ag f. ■gt; grelïtisert.Non tarnen propoliti compos fieri potuit, licet prudenterSC pro-uidèomnib.profpexiiîet.Sedfortunamhabuitrcpugnantem,ôôpræterfperrt^‘.‘ ‘ uidoria fruftratus eft. Etenim cum iam propinquus ad urbem accederet, ab J * nbsp;nbsp;‘°

altera Mantineæ parte uenerunt obuiâ milites in auxilium eis mifsi ab xAthe- * nienfibuSjfexies mille,cum duce Hegelecho, uiro cu primis in fua urbe lauda to amp;nbsp;cclcbri.ls,quotcunq; ingredi poterant in urbem, immifiis, rclinqua ma-« num inftruxit ad prælium.Extcmplô etiâLaccdæmonij amp;nbsp;Mantineenfes cô-gt; parucrunqamp;adineundam iuftam defumma rcrunt pugnam parabâtur, atlt;^ undecunep focios conuocabant. Mantineenfibus igituropem tulerunt Elei, Laccdæmonij,Athenicnfes,SValij quidâ,quorum omnium deft'nittis eratnu-tricrus,peditum plus uiginti millia,equitûueró circiter duo milliax Tegcatis autem uircs fuas coniunxerant plurimi præftantifsimicp Arcadum, Acliiuf^ Bceoti'},/\rgiui,£Valij nonnulliPelopônefiorum, atc^ externorum fociorum inuniuerfum igitur congregatifunt i 11 is pedites triginta millia cum quadfin-gentis,cquitum non minus tribus millibus. Iam uerö defeendentibus utrife^ adeertanren extremum,ÓÓ collocatis in aciem exercitibus, cum rem diuinam feciftent,Mantineenfes affirmabant,uidoriam utrintp à dq s portendi. Manti ncenfes igitur ficut par erat, cum cçteris Arcadibus dextrum cornu tenuerût, habentes proximé allantes adiutores Lacedaemonios. Hic continêtes erât Elei Sgt;C AchiuijS^ al ij imbecilliores reliquam aciem implebant. Siniftrum ue-

1Ó cornu tuebantur Athenienlês. Thebani uerö ipfi in læuo cornu fteterunt, tdceJ^'mônia uicinos liabêtes Arcades.Dextrum autem cornu tradiderunt Argiuis. Reli- fum cum rhe-qua multitudo media aciem implebât Eubœi, Locrenfes ôf Sicyontj^ Ôl ctim banispraltiun hi s Meiïànenfcs amp;nbsp;MaIienfes,ÔL Aeneanes.ItcThelIàli ôC reliqui focq.EqUi- ad Mantmeâ, tes uerö utricp ad duo cornua diftribuerunt. Ordinatis hoc modo Copijs,ubi propè inuicem conuentftènt,tubæ clafsicum cancre,excrcitus uociferari,maw gnitudine clamoris uiöloriam fignificare, amp;nbsp;primum equeftre prçlium in cor nibus committi,in quo lèipfos prp contentione fuperabant. Nam Athénien-fes équités impetum in Thebanosfacientes, inferiores crant, nô uirtutcnccp magnitudine animorum,necp uerö peritia equitandi. Nam h is rebus omnib. nihil cedebant,necp imparatiores erant Athenienfes. Multitudo uerö Ôô ap-paratufociorumatepmilitariordinenequaquamaduerfarijs pares. Paticifsi-mosenimhabebantiacLilatQres.ThebaniuerôtripIopIuresducebantfundi tores 2V iaculatores,qui ex confinibus Theflaliæ mifsi erant. Hi à pucritia in eiufinodi confliölib.exercitati,magnum mömentö in pfçlqs afferre folebant, propter earn quam in hishabebantperitiam. Proinde Athenienfes cùm uul-nerarentur à Icuis armaturæ railitibus ab hoftib.fuperati terga dederunt. Verum extra cornua fugam facicntes,uidoriam in integrum reftirucrunt. Nani inter difeedendum necp fuum agmen perturbarunt, a delàti in EubocOs atc^^ tncrcenarios quofdanimilites,qiiiadpræoccupandos colles crantmifsi; frra-

Hh riuscum

-ocr page 538-

48 X ' D I O D O R I S I C V L 1

nus CU cius cÔferucruntjô^ omnes ad unö interfecerunt. Etenim ThebanorS équités non perfequi nee urgere fugientes, fed in hoftium agmen irruption? . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faccre,Ô!^ actem peditum difqcere conabantur, cumep acri prælio conßigeref,

Atheniêfes defatigati fugam capellcre. At Eleorum dux equitum,qui caudâ exercitus tenebat,fuccurrit terga uertentibus, amp;nbsp;Boeotiorum multos naclus pugna integrauit. Igitur Elei équités cum hoc modo cornu finiftro fubueni^ rentjfociorum cladem correxerunt. In altcro autem cornu congrefsis interfç mutuo equitibus aliquantifper, cômunis erat certaminis fortuna.Poflea ue-rôfuperati multitudineamp;roboreBœotiorum atqjTheflàlorûequitum, qui * nbsp;nbsp;nbsp;in Mantineenfib.erantjloco cedere coaefii funt.Cumq? multi fuorum cecidif-

^edejlrium co fent,ad fuum agmenrefugerunt. Prælium igif equeRreeiuftnodifineutrint^ f'idrum conjU accepit.Pedeflres uerô exercitus cum in manus uentûeflet,magnum amp;admi randum certamen ediderunt.Nunc^ enim antea, quando Græci cum Græcis pugnâ inijlfentjuecp tanta hominum multitudine côHidtum effineq? præfian tiorib.authoritatcducibus,nccp uiris ad pericula fubcûda cordatioiibus. Nâ cum plurimum ualebant pedeftribus prælijs ea hominum ætate,Bœotij amp;'La ■ ccdæmonrj,oppofita mutuo acie,certamen inciperc,nullâuitæ rationemhabere,primùm haftis concurrere,deinde cum pleræcp lancée ex frequentia ucr berum eflent côtrit3c,ad enfium gladiorum pugnâ defeendere, in côgredi-undo corpora mifcere,uulncra infligere, nec^ animorum ardorem remittere. Cum^ diu perftarent in fubeundis pcriculis^ incredibili utrorumep magna nimitate,ad neutram partem magis inclinari pugna.Nâ pro fe quifep dûperi-culum uilipendens fplendidû amp;nbsp;illufire quid facere conat ad mortem animo fèruit.Cùmaût longo tem pore concertatum acriterefiet, neculla adhucperi culi inclinatio animaducrtcret,Epaminôdas arbitratus fuam uirtutem adadi pifeendâ uidoriam dcfidcrari,fcipfum in pcriculum imminerefiatuit.Proin-de aflumptis fortifsimis,his ftipatus öó circûfcptus, in medios hofies incurfio nem fecit.Ipfeucró dueem fe præbens agminfiaculum in ducem Lacedæmo niorum immilit.Cum^ reliqui ftatim in manus congrederent, alijs captis,3-Iqs perterritis,hoftium agmen difiecit amp;nbsp;difsipauit.Lacedæmonfi ucro ob au thoritateEpaminôdtcà grauitatefatcllitum metu perculfidifcefleruntcpu-gna.Inftantib.aStBccotijSjâC Ultimos quofcp trucidantib.magna cadaueriim rnultitudo cumulata cft.AtLaceda.’monij cuuidcrentEpaminondâuchemé tins animo cômotum præcipité ferri,omnes ad ipfum concurfufa(fto,muiris crebrisep tel is pctiucrunt,quorû ill e alia repcllerc,alia côfringcre, alia de corpore extrada,in hoftes incûbentes remittere. Cûc^ lie heroicèq? uidoria pu-gnaret in pedore læthale uulnus accepit.Frada enim hafta,ferrocp in corpore remanente,ftatim uidus acerbitate uulneris cÔcidit.Orta uerô côtentionc de corpore SCmultis utrinc^cadentib.uix tandem pualentes corporûrobore Thebani,fummo cum labore Lacedæmonios fuperarût, fada^ iuga,Bceotq paulifperinfecuti redierût, maximeep referreexiftimâtes, mortuis potiri.Re-iiocâteigit milites turbarûfonitu,omnes àpliando deftiterût. Cûcp deuido-ria dubitaretjUtriçptrophçû ftatuerût.Nâ Atheniêfes,fufis in colle Eubœis âi mercenarijs,corpora obtinebât.Bœotfi uerô quoniâ ui Lacedæmonios fudiC-fent,SC mortuorû corpora obtinerêt,fibi uidoriâ afcribebât.Cfî igit fi aliquâ-tum têporis neutri de mortuorû fepultura legationes ad alteros mitterent, ne primas hoftib.côcefsifle uiderenf, tandêLacedemonrjs pcones mittentib.de fpittîinonda fepeliendis occifis,utric^ fuos terræ mâdarunt.Èpaminôdas aûtuiuus adhuc tvitritui, in caftra relatus eft,cum^ medici qui accerfiti erâr,omnino mortefecuturâaf firmarenqquâdo telûde corporeexemptû cflet,fortiftîmo animo uitâ cûmor te cômutauit.Prius enim aduocatum arm^erû, interrogauit an clypeum fer-uaflet. Qiii cum affîrmaflet feruatum efle, ôô in confpedum pofuiftèt, rur-fus interrogauit, utri uidoria potiti eflènt : attj rcfpondente puero, Bœotios uiciifei

-ocr page 539-

B I B L I o T H E C AE, LIB, XV. 485

Uicfflèttepus mihi nunc,inquit,eft,uitâ relinquendi, iufsit ut haftâ extrahe-ret.Vociferantibus aût præl'entib.amicis, ÔC quodam cum lachrymis dicente, fineliberis mortem oppetis,ô Epaminonda. Minime hercle,inquit,fcd duas filias poft me rclinquo,ui ftoriâ Leucftricâ ÔC Mantineenfem,atc^ extradta ha-fta,fineomni perturbationc,fpirituexhalauit. Nos uerô cum foicamUs fortiiî uirorum occubitus fuis laudib.extonere,nequaqum arbitramur aéquuni efte, tanti uiri mortem filentio præterire.Videtur enim mihi omnib. fuæ ætatis ho i^udes, minibus anteceftifte militari prüdentia,2C peritia. Item æquitate Sgt;C animi cefi fitudine.Floruerunt autem cius memoria clarifsimi laudatifsimicp uiri ,PeIo- nbsp;nbsp;•

pidas Thcbanus,Timotheus,amp; Conon,item Chabrias, amp;nbsp;iphicrates Athenf cnfes.Præterhos Agefilaus Spartiatapaucis ante fcculis. Ante hune aiîtMe* dicis Stl Perficis temporibus uiguerunt Soro,ThemiftocIe3,Miltiades,Cimo, Myronides,Pericles alrj quidam apud Athenienfes.ln Sicilia uerô Gelo fi* fins Dinomenis,ôlt;f quidam alrj. Attamen fi quis conférât horum uirtutes ad Epaminondæbelli peritiam 2lt;gloriâ, inuenictmultis fpacrjsEpaminondæ i^irtùtet uirtutem antecurrere. Nam in alqs fingulis tâtum unius gloriæfplendotfefe minonditt exeretn'n hoc uerô cumulatim uirtutes omnes fimul elucefcent.Nâ amp;nbsp;robots corporis,ô6 dicendi facultate,prætcrea animi ünceritate, diUitiarS odio,amp; iu-ftitia, ac quod maximum eft, ibrtitudine atep militari feientia reliquos multS Riperat,amp; longe poft fereliquit.Proinde dum iple in uiuis ageret, patria fümgt; mum imperium Græciæ confècuta cft.Cùm aût mortuus eilet, co priuata eft^ fempercp ad détériorés conditiones deuoluta eft:itaut tandem ob ducûincf* tiam de fibertate atep euerfione periclitata fit. Epaminondas igitur illuftri ôi. peruagata uirtutis apud omnes fama,fic uitâ cum morte cômutauit.Grgci ue Gr*« pdeM tô poft cômiftum prælium, cum ancipitem haberent uidoriani, ÔC ob pafém faeiunt^ animorummagnitudincmaequalicflent conditionecertaminis, cumej pró-pter tolerantiam QCperfeuerantiam periculorum eflènt defefsi,bellum inuicê componunqcommunuem pacem atc^ focietate ineunr,ÔL in earn Meflarieri-fes quoeß recipiunt.Lacedçmonq uero quoniâ implacabiles aduerfus hos int micitiasgerebât,cômunicafepa(ftis reeufarunt ^pterMcft'anefes jàtc^ folio-mnium GræcorG in fœdera nô ucnerunt. Hiftoricorû aût Xenophori quide xenophottiAi ArhenienfiSjGræcorû res geftas amp;nbsp;hiftoriam, in hûc annum ufcp ad raortern n^xmenes O' EparninÔdç,^duxit.Anaximenes uerô Lâpfacenus,qui prima hiftoriâ deferi pfitjà deorûimmortalium atep hominS primo genereinitiumfacicns,in hanc htjiortaru fuaJ Màtinecnfem pugnâamp;Epaminondaemortedefrjt.lsuniuerfas^pemodum tâbarbarorûquàm Græcorû res geftas,duodecim uoluminib.côplexuseft. IcemcpPhiliftus unus ex Dionyfq iunioris fcfiptorib.qui quinqp annorum hi ftorias in duo uolumina cÔtulir,hicfinefecit.lmperâteaût AtheriisMolonCj Romç creati funt confides L.Genucius,ô(f Q.Scruilius.Sub his Afiarii qui in maritimis partib.incolebât,defecerût à Perfis. Præterca nônulli SatraparG âf ducûfa(ftacÔfpiratione,bellum Artaxerxiintulerût. AdhæcTachosrex Ac-gyptioruin etiâ bcllo petereftatuit Perfas,naues^ comparauit, Sô pedeftrem cxercitum confcripfit.Multos item alios ex Graeciæ ciuitatib. ftipêdio amp;nbsp;mer jjjjo peHtw»'. c-edecollegit,cum etiam Lacedçmontjs perfuafit, ut fe belli participes facerct. Nam Spartiatæcum Artaxerxcfimultates exercebant, eô quôd Meflarienfesi fimul cum reliquis Græcis in cômunia pacis foedera à rege recepti client. Cû igit tanti in Penia tumultus excitarentur,rexetiam ad bellum rteceflaria præ-parauit oinnia.Nâ eodem tempore bellum ei repellendum erat regis Äegyp-tiorum atqj Giaccarum ciuitatum, quæ in Afia eranuitem Laccdçmônioruin amp;nbsp;Satraparum ducum^ qui fehis coniunxerant, qui cum imperium teneret maritimorumlocorum, aduerfus regem unà fèditionem mOuerurit, in quib» erant clarifsimi maxime^ illuftres uiri AriobarzanesPhrygiæprçfetftus, qui ctiâmortuo Mithridateregnum eins obtinu»t:MaufbIus princeps, fub cuius till » ditló*'

-ocr page 540-

•4U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L ï

ditioncmukaemunitiones urbcscp memorabiles fiierör, quarum arâ quafi metropolis erat Halicarnaflus,arcê habés pftantiflîmâ, amp;nbsp;cotius Cariae regiâ. Cû his Orôtes Myfiæpfediis,amp;Autophradates Lydiæ.Ex lonib.iierô Lyctj, PifidæjPâphilrj ÔC Cilices.Itê^ Syri amp;nbsp;Phcenices, ÔC ferme maritimi oês. Cé aût tâingêselTetdcfedbOjdimidia pars cêfuû ÔC ucdigaliû régi nÔ reddebat, ReliquS uerô ad fuftentationê amp;nbsp;ufû belli nÔ fufficiebat. Qiii aute defecernt Oronfet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à rege,totiiis belli curationê amp;nbsp;poteftatc cômiferuntOrontæ. IscGaccepifitt

(tryxi prodit tduclû,exercitusÔCpecuniâad 20000.milit0aiinuûfalariûpfôluendô,qîdi-deh âore^ dit çqs qyi crediderât.Exillimâs.n.fefpIendidis ampliscp munerib.à rege or--tf/yttioviM/, natûirijèctotiusmaritimæ regionis SatrapiæpotiturüjiîtradidinetPerfisin manus defecflores,primû qdê eos, g pecunias attulerât, côprehêfos ad Arta^ xerxê regê mifit.Deinde multas cimtates atc^ mercenarios milites,ducib.à rc I« Cdppddocu ge mifsis qjdidit.Eode modo in Cappadocia ditio ucrfata eft,in qua fingula prodiuo, nbsp;nbsp;nbsp;re qddâ memoratu dignû accidit. Nâ cû Artabazus dux regis cû magna ma

nu in Cappadocia aduêtaret,eius regionis Satrapa Datames aduerfus illûca-lira fixitjCOmultis atcp colleêîitijs equitum turmis amp;peditib. mercenarijsad 2000 O. Afftnis aût Datamç,pfedus equeltrib.copîjs,uolês gratû régi facerc, ^prie falutis ratione habita,cû pridiede,pditione cû Artabazo rationes com lhret,noó:u cû egtib. ad holles defccit. Datames ueró côfîrmatis animis meteen?. riorû,amp;pmqsq)pofitis,defedorcspfequit:^s ubi côprehêdif, iâfcfcho-fttb.iûgêtes,limul etiâ ipfe in Artabazi exercitû amp;nbsp;eqtes inuadit, attç ut quê-

* quehwuitobuiûoccidit. Artabazusprimûignoratareiueritatc,putâs^c3 prius à Datama dcfciuifle, iterûq)ditionê agitare,pceptû dat fuis, ut in adiic-niêtes egtes cçdelerrotp fæuiât. AtMithrobarzanes in medijs côprehêfus 3^ circûdatuSjCûali) tancpq3ditorêdefenderct,alti rurlus tanc^qjditoreulcifccré tur,in extrernû piculû dedudus eft. V erû dû piculi imminêtis magnitudo no côcederet côfilq morâ,ad robur fortitudinêi^ fe côucrtit,Slt; cû utrifq; depug-nâs,magnâftr3^eedidit.Poftremo interfedlisplus i o o oo. reliqsDatamesâ cæde faciëda couerfus,tuba reuocauit inflates milites. Eqtû g fuprât, g^dâ uc-niêtes adDatamc,depcati funt ueniâ,altj ueró côflituerût geti, incerti qlèuer terêtjCirdter o. amp;nbsp;tandë circûuenti à Datama,iaculis côfeôii funt.Datames i-taep cûanteaq?ptereximiâbellâdi pitiâfufpiceref,multo clariorëilluflrioréç uirtutê fuâ amp;nbsp;mihtarê feientiâ hoc foeflo reddidit. Rex ueró Artaxerxes accc-pto nûcio de militia Datamis,eO de medio tollere co^itauit,6C p inlidias cum interfecit.lnterea du hçc fierêt Rheomerhres miffus a dcfetflorib.in Aegyptû ad rege Tacho,accept! s n.argëti talêtis,amp;nauib.logis L. nauigauitin Afiæur - bê nomine Leucas, in cû multos defetflorû duces accerfiuilKt, côprehêfos eos uintfloscp mifit ad Artaxerxê.lpfepditionis munerib. ad defedionêptra Tdcbi« Afggt;« (fluscûregefgratiâredrjt.lnAegypto uerórexTachos côparatisreb.omnib» pu rrgM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad bellû neceflàrrjs, ï o o.habebat triremes magnificè inflrutflas, Sf mcrcena-

ci04pplt;tr(it(«.riorûrex Grçcia delccflorû 1000 o.itêôtcrhos peditû AegyptiorO s o o o o.at que mercenariorû duce côftituit Agefilaû, q cû m. armatis ei ï auxiliû a Lace-dçmontjs mifflis erat,qcß militib.pefle noucrat,ÔC fortitudinis militarisé dit cipline magnû nome habebat.Naualib.uerô coprjs pfecit Chabriâ Athcnie-{e,q qdê publico luffu patriçnô erat miflçtfed ad bellû à regepfuafp puenerat Is cßbello P uniuerfâ Aegyptû eflèt pfecflus,2lt;f totius impq dux côftituts, A-gefilao fuadédi ut pmaneret in Aegypto,ÔCducû opa bellû gererct,tametfi bo nü côfiliû dederatjtn nô obtêpauit.Nâ cû cxercitus logins ,pcefliflèr,5^iâ circa Phceniciâ caflra locaret,reli(flus Aegypti dux a' regcdefciuit, mittes^ ad fl liû Neeflanebo pfuafit,ut Aegypti regnû in fuâ poteftatêuêdicaret, atc^ inge ti bello caufâpbuit.Nccflanebos. n.duxerat à regeordinarus Aegyptiorûm# Ilctï,SC miflus ex Phoenicia ad oppugnâdas Syrtæ urbes.CûÔF? in patris infidi-03 confentirct, duces muneribus, milites ueró promifsis in locietatê adduxit.

Poftremo

-ocr page 541-

dIdLIU 1 HCL Ab, L I B. 2L V ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 $

Poftremó occupata à rebellibusÄegyptOjÖLtrtetupertemtUs Tachos, aufus eft per Arabiam ad regem afcendere,delidtisŒ ueniam petere.Artaxerxes ue rononloiumeum crimineiolint,ucrumetiamtotius belli contra Aegyptios ducem declarauit. Non miilto pöft rex Perfartim uita dcfundiis eft, cum an-nos quadraginta tres imperio prçfuiflef.in regnum ucró fucceßi't Ochtis qui Ocbui ferfji/ cognominatus eft Artaxerxes,rcgnauitcp tres amp;uiginti annos.Nam cum Ar rwm tamp;onAr^ taxerxcs bonum regem fc piYftitilieqplaneq? afFabilem SC pacis am3ntcm,o* thjit tnnium deinceps rcgum nomina commutarunqeiuscp nomen iplis impofue runt.Cum autem Tachos ad Agefilai exercitum fe rurfus côtulilïèqNetftane • bos colletftitîjs copqs militum ultra centûmillia, profetftus eft contra Tach a, SCeum ad difceptandum armis de regno prouocauit.AgefilaUs igitur tiidcns regem animo confternatum,ncœ audcntem fepericulo committcre, bonum fortemtp animum gcrcreiufsit. Non enim ftatim uitftoria potiri qui numero copiarum fint fupcriores,fed eos,qui animorum magnitudine SCuirtutc plus iialerent.Veriim cum his ille animum non attenderet, coatftus eft cum eo di-fcederein quandam urbem permagnam. Aegypttj uerö primum concltifos intra moenia oppugnarunt. At cum multos in murorum confcenfionibus a- - - 4, mififfcnqmurum foflamcp urbi circumdedcrunqatcp cclcriter opera propter operarum multitudinem ad fincm pcrduxerunt.Tunc confumptis rebus om i* • nibus uitftuamp;commeatu,Tachos de falute animum defpondere cœpitAge filaus uero conuocatis militibus, 00 fub noclem holies adortus, amp;nbsp;iniperato milites omnes faluos atq? incolumes conferuauit. Perfcquentes enim ÔÔin-ftantes Acgyptij perloca campeftria, ftatuerunt multitudinc undique hoftes concludcre,à funditus delete. Agefilaus ueró occupato quodam loco, qui utrincp folTa manufa(fta,5lt; inundate aqua munitus erat,in co fuftinuit aducr-fariorum impetum.collocatacp acie fecundum locorû commoditätc,amp; fiuuij f.ff.- ft' fludlibus exercitufirmatofeptoqp,figna cum hoftibuscontulit.Cumcp mill- ' titudo Aegyptljs inutilis eflèqGræci præftantcs uirtute,plurimos Aegyptio-rum occiderunqreliquos infugam uertere, atcp fic multo negotio regnû Ae-gypti Tachos recuperate. Agefilaus itaq? ut qui folus rem in integrum refti-tuiflet,conuenientibus iuftiscp muneribus honora tus eft. Cum uero per Cy-renem reuerteretur in patriam,mortem obqqamp;: corpus eins in melle déporta- ^^({1:^1 worj tum Spartam,regia celebritate Qi. honore fepultum eft.Atcß res Afiæ eo annö in hunc ufcp locum procefferunt.

In Peloponnelb ucró,cum pax communis inter Arcades poftMantinceri-1« Peiöponne^ fern pugnam eftet inita, duntaxat unum annum in fcedere perftiterunt, dein-p tutbti de iterum bellum mouerunt. Continebatur enim in paeftis, ut in finguli poft pugnam in patriam fua redirent.Migrauerant autem in Magnam utbem fini-timæ urbes,eamcp ex patria migrationem aegrè ferebarit. Itacp ill is in priores ürbes reuerfis.McgalopoIitæ (hoceftMagnæurbis cities) cogebanteosfuas patrias rebnqucre.Hanc ob caulam cum contrOuerfia inter eos nata eflet,op-pidani petierunt auxilium à Mantineenfibus Qi cæteris Arcadibus,itemab tleis Qi alijs, qui focietatem belli cum Mantineenfibus commune llabebanL Mcgalopolitae ueró Athenienfes adfuas partes uocauerunt,qui continuo mi fetunt eis tria millia armatorum,ö(S trecentos équités, quibus præerat Pamme nes. Is cùm ueniffètMegalopolim, oppidis alt}s expugnatis Qi direptis,aliis metuperterritis,coegit eos Megalopolim migrate. Atep ciuitatumdedudio, cum eiufmodi turbis implicata teneretuqßccompofita öt^fedata eft.Athanas AthüfiMßifi Syracufius hiftoriographus hincreriim geftarum Dionis inittufumens, con- ruuit feripfit tredecim libros.Comprehendit autem non deferipta tempora feptem annorum,a libro Philifti,in uno libro,ÖC fumma rerum geftarö capita percur-tenscontinuauithiftonam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Hh 3 Impe-

-ocr page 542-

DIODORI SIC VLl

Imperaftte autcm Athenis Nicophemo,Romæ confiilarem dignitatem alt; depti funt Caius Sulpicius,amp; Caius Lucinius. Flis regen tibus Alexâder Phe fæus tyrannus mifit prædatorias naues in Cyclades infulas, SC nonnullas cx-pugnatis multos mortales in fuam potellatem redegiL In Parethum etiâmer-cenaiijs militibus appulfis,urbem lt;'bfcdit.Cùm ueró Atheniéfes Peparethns opem ferrent,ducem^ reliquiflent Leofthenemjin Athenienies impetumfe* cit,qui Alcxandri militibus Panormi commorantibus attendebant animum, cum^eximprouifointeruenilfent principis copiæ,fingularisquædamfeli-• citas obtigit Alexandro.Non enim iölüm eos quos ad occupationem Panor mi miferatjC maximis periculis liberauit, uerùm etiam triremes Atticas quin--que,Slt;^ unam Peparethiam ccepit,corporibus^ fexcentis potitus cft.Atheni* enfes ueró animis irritati Leofthenem proditionis capitisc^ damnant,óófacul tates eius profcribunt, eledlum^ ducem Charetem cum naualibus coptjs e-mittunt.At ille hoftes metuebaqfocios iniuria afficiebat. Profedus enim ma ri in ibciam urbem Corcyram,maximas ieditiones excitauit,ex quibus cædcs amp;rapinæextiterunt.QuæcauiàfuitcurAthenienfesmalé audirentapudib-cios.Charesigiturfimiliteralqsfceleribusóóiniurijsopertus nihil prçclarutn aut laudabile gefsinfed patriç calumnias amp;nbsp;odium exterorû conciliauit. Atc^ Dionyßodorus SCAnaxis rerum Graecarum hiftoriam ufc^ in hunc annum li teris complex! iunt. Nos uero res geftas Philippi, antequam ad regnum per-ueniretjUt in principio propofiicramus,hoc libro recenfuimus.ln iequenti ue ro fatflo initio ab exordioregni Philippi,omnes régis huius res geftas ufep ad mortem literis mandabimus, SC alias quæincognitis terræ partibus funt ge-, Iiae,fimul comprehendemus.

Dio dori Ütuli iiijloriclt;e Bibliotheca Ubri decimi i^tüntif PINI S.

DIO DORT SICV-

LI BIBLÏOTHECÆ H 1 S T O.

KICAE LIBBR XV (. DB GESTIS PHI« lippi régis Macedoniæ,Angelo CoipoBo-nonienfe interprète.

P R AE F A T I 0.

N omni rerum geftarum narra tioncjillud feribentis uidefur eile officium, utlibris fingulis ciuitatum,aut regumfada integra ab initio ad finem ufque comprehendat : quod ita præcipuè narratç res fideliori memoria retineantur,5C aptio res fiant ad cognofeendum. Quæeniminterruptafinent principio continuum non habent, ea intentionem SC ftu-dium legentium abrum punt: quae ueró continenter ad cxi-

tum deducuntur, abibluta utique rerum ipfarum utuntur declaratione.Cùm autem ipfa rerum geftarum natura feriptores adiuuat, tum iam prorfusnon .. eftabhocinftitutodiicedendum. Itacp nos quoque, poftquam perueni-'^opnptio tf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3jPhilippi Amyntæ filq res, eius fada enitemurhoc libro includere.^ Is^

ftniÿjepw» qmjgj^gnnosquatuorgK^ujgitîtiMacedonumrexfuit, minimis^ occalio-lipporcgeMa jjjßysfcetofFerrentibus,omniumquæin Europa eflëntmaximumregnum

-ocr page 543-

BIBLIOTHECAE, LIB. XVL 48^ fiiumconfti'tuttjamp;acceptam Maccdoniamniyrijsparêtcmjîtiukarurnàciio-biliiim gentium tîibium dominatn reddidit. Oo (uain denic^ uirtutein ab xjniucrla Græcia imperator elcc7us,populis ei ultró oblequentiuus, amp;nbsp;rapto-res Dclphici tempiijUndcoracula pctebantur, ultus, meruit ut inter Amphi* dyonas nominaretur. in eiufdé pietatis ktæ mercedcm aiïêquutus fufti agio* rum ius,quod habucrât Phocenlês ab eo deuicbipolî: lllyrios/fhraceis, Pco-nas,Scyihas, amp;nbsp;conterminas cis gentes expugnatas, adPcriarum imperiurtl cxtinguéildum feaccinxitdamcp prannilTis copijs, Græcas aliquot lirbeis irt libertatem uendicaueràt, ciim fati uiolcntia interccptus^ tâtos poR le rciiqüiÉ apparatuSjUt Alexandroadeandemexpeditionem contra Perlas aiienisau» • Xiiijs baud opus fuerit.Nectantæ resjfortunæipîius potius quam uittuti adgt; fci ibendæ funqquôd plurimum in re bellica amp;nbsp;ui, amp;nbsp;induftria magnantmuâ hic rcx excellucrit.Ne uérô irt præfatiônc res eius immature tràdïeinusjad hU ftoriac ordinem nos conferemiis,breuibus priora teinpora repetentes.

Rt^ntfhilipptannut I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/««dWöndi

Cùm Âtlienis Callimedes impetaret, Olympiade quinta cenféfimâjquà j 6 o 5. CyrertæUs Porus uidior liadium obtinuit,Romani aut Confules elïènt Cne- philippt.pdrê us Gêrtutius,amp;Lucius Aemyliiis,AmyntæiiliusPhilippus, Âlexâdri,quitej lt;ƒ ei{b£iH Perlas deuicit,pater,Macedoniy icgnum hoc occupauit modo. Cûm pndem ao» eius pater Amyntas liiyrqs,qui eum debellaueraiit, Itipendium pendere,obgt; fidem Philippum,c3cteris filqs iuniorem,dare compulfus elîet, üli adolelcen-tuîumThebas cuilodiendum mifcruntCluitas aUteni cam curâEpaminon-dæpatridemandauit,utfciliCetpUerum crcditum di'igeterleruaret, ôc bonis difeiplinis irtflituifaccrct.Erateius domi Epaminortdæfilii prtçcepcor Pythä goricits Philofophus,fub quo mUÎtUm prorecitPhilippus. Cumó^ âdolefcert tes duo natura adtuUarentur,ÔL' diligentia fibi non deeilèntjUtci cp ad maxi ^sttovix tru/ masuirtuteS peruenit.Epafninondas quidemmagnis periculolïmmis cet-.äitionis parait taminibus,pretcromniumopinioncpatiiam fuam totius Grgciæprincipem(ilt;e4(imi«it»Ilt;l fecitïPliilippus autem captata temporitm ratione in rebus agendis, nihilo Egt; pamirtOrtdælaudibus inferior fuit. Poft obitum ueroAmyntæ, Alexander fi-h'us maior natu ali] s,cùm regnum fufcepiiret, Alorites Ptolemæus dolis St're-grto SCuitaeum lß^o^iauit. SedPerdiCcas poftea idem inPtolemaum patragt; Uitîpotituscp, rcgno,aulus eft magno praelio cum lilyrrjs confligerc.Qui ab is CaptuSjôô ad fummam mifèriam rcdadus eftdrtterim Philippus frater de ftodia elapfus,regnum malèaffedûappreheridit, q? in proxima pugna Maceregno nut* dones plurcs quatuor millibus extindi fuiflent: qui âutemfupererant, adeôfo potiiw» eflent confternati,u t ex magna Illyriotum trepidatione uix confifterent, om» ninoegbellum abhorrèrent. Accedebat,qUôd5CPanncgt;rtcsipfisfînitimi,cx quodam contemptu,agros pafsim populanantur. lllyrij ingentes compara-bant copias,ut in Macedoniam irritèrent. Et Paitfanias quidem regiæ ftirpiSj in regnum illud pèrThracum regem inuädere conabatur. Athenienfes qiio-que,Philippo infenfi, Argarum contra ilium iuuabant,MarttiTduci dato ed ncgotiOjCum tribus hominiim millibus,amp; clafle, quy rei cœptæ fuffîceret.Ex incommodisitaq;priusinbc!loacceptis,SC maioribusquæ Uidébanturinv, pendere,anxtj Si ancipites plurimum étantMacedonum animi. Sed Philipgt; pus in tanto rcrum omnium timoré,in periculis, quæ eutdentifsimc apparé-bant,neutibuam perterti tus,habita côcionc, ad firmitudinem àrtimi fuos hot tatus,audentiorcs aliquantulum reddidit. Conuerfus^ ad ernendandam mt litarcm difciplinam,curaüit Ut decentib. armis milites lui irtllrudfi elfentiutcp meditationious bellicis cxercererttur. Excogitatiit prætctea ordinem ilium iundiffimum phalangis,quæMacedonum peculiarisfuit,fumprô exemplo ledoniaeau/ heroum,qui clypeos clypeis coniungebant in bello Trôiano. In familiari au» thor Philipp^ Um fermone mirifîcc omnibus blâridiri nouèratialiquos muncribus, quofda regit

Hh 4 pro

-ocr page 544-

ƒ1 s 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;DI OD ORI S IC VLI

pro mifsis infuam concilians bencuoîentiam. Scd SCimminentibus fibi da* dibusfapicntrritaprouidit. Vidcbatinpn'niisAtheni’cfcsjTiirifico quodairt Ibudio tcneri recuperandæ urbis Amphipohs,propterc2GB Argaeum commo ueread tLirbanduitircgnumMacedonia. Sponteitac^ea iirbecelsit,u£dlct fui iuris. AdPannoniosautemmiffis legatis effecit Si donis amp;nbsp;poiliciîatiO' nibusutpacemfecum pro temporefirmarcnt. A' Pauiania fehheratnt,largi' tioncrcgcm qui cum inuafurus erat,ad fuam uoluntatem pclliciens.Mantiaä ucró Athenienfium dux cum clalTe Methonam traietftus, ibi ipfe fubfiîtit. Af gæum autem cum mercenario militeAegas miht. Qiii cum urbi appropin-quairetjOppidanoscccpitadhortari,utfcreciperent,extalibeneficio prtnci* pern locum in regno Macedoniae habituri.Sed nullo ei aficntiente, Methon3 rcuertebatur, cum Philippus inftrudlis copijs cum adortus, multos cecîdit: rcliquos qui ad montem uicinum fe retraxeranqdimifit, pcrfugis ex palt;fto ii* (^hUippi uy!^f,bi deditis.Ex hacpugna uitflorPhilippus, confirmauit plurimum Macedo* num animos ad futura deinceps bclIa.Dum autem hæc agerentur/fhaftj ha bitatum iuerunt Crcnidas,quam urbem rex deinde à fuo nomine Philippos nunvupatam,habitantium frequentia ampliorem fecit. Et hinc quidem Chi* usTheop^us initiumfumpfit libris quinquaginta odto, quos dePhilippi reb.cdidit.Sunt autem in eo numero quinqj,quorum fides haud fatis cófiftif.

Rfgni fhibfgt;0iaiinui 1 r.

Anrur munJi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueró principcm Athenienfes Euchariftum, Rom. Q.Seruilium, SC

Genutium Confides habebât, cum Philippus Athenas milsis legatis pacem

I hilippm aß populo impctrauiqcum de Amphipoli repetenda nihil adcum eilet, ka re cum i^theni gß holte illo iam libcr, audiuit Agim Pæonum rege morte obijlfcmcc oblata plt;eo occafione ulcifccndßPaeones dimifit.Dudiis nanqj in illos copijs, facia dimi itcs uincit, es- carione,inMacedonûpoteftatêfupcr3tos eos rcdegit.Reliqui erant lilyrtjjad iHyriot, quos expugnandos intendebaturftudio.Proind«^oncionehabita,cum mill tds ad id hr iium animafl'et,in Illyrici fines cum decem millib. peditum Si fex' cetis cquitibus intrauit.Qiiod cum Bardylli régi relatum eilet, mißt protinus ad Philippum legatos, qui offerrent ei urbium deuicîaiû cqu5 fccuin admint ftrationêjôd eo padto pace firmarent.Sedcnim Philippus cam denegauißnifi omnibus Maccdonicis urbib.ccderct.Itac^ re infecta legatis reuerns, Bardyl-lus plurimum fiduciæ rcponês m fuorum uirtute, ex uiaoriis quas prias mal tas acquifierantjpatato cxcrcitu decem millium peditum, Si quingentorum equitum,hoftiobuiam uadit. Cum-^ altcri altcris uicini conftitifTcntjCmiflb ingenti clamore,in certamen irruunt.Philippus in dextro cornu,ubi crât dtatæ uirtutis Macedones,cû circumagi équités luffifletjUt ex tranfuerfo bar-baros adorircntjhofteis à frontefcrociirimcoppugnabat. liliaûtquadrataa-cic inftruclajOmnib.periculis achter refiflcbât : diuc^ anceps fuit plium,ob e-gregiâ utrorumi^ fortitudinem. Et cum ex omni parte multi caderent,multi confodercnfjies hune in banc,nun c in illam partem fludtuabat, ^ut dimican tium uirtus uel cxcitabat,ucl rcmillâ état: tandê cum pmilfi cquites'à latere,à tergo hoflcis premeret, Si Philippus cum fortifsimis fuorum magna ui eofilS fatigaretjCoadli funtlllyrij in fugâleconijccre: ita etiâmultis ablumptis, cum cos per loca uaria Philippêfcs perfequerenf, nouiffîmèPhilippus dato figno fuis,utifcrecfperêt,trophçum erexit.Qui ex fuis occubuerât,eosfcpeliri cura uit.Et lllyrij petitas prius urbeis Philippo per legatos dedentes, pacem obti* nueruntjCum amififlentin ea pugna plus feptemillib.hominum. Cùm uerô Maccdoniæ 8d lllyrici res fatis in præfcntia tradlaucrimus,ad diucrfarum gen rtwiy/î/ wnro tium fada diuertemus. In Sicilia cum iuniOrDionyfius rc^nû Syracufaium piidem accepilTcqhomo minime induftrius, Si pâtre plurimum degenerans, fub pacis amp;quictiorum morumprætextu, turpem ignauiam tcgereconcba-tur:ô^ cum fuccefsuTct in beilura contra Carthaginenfeis, cum eis paeem firma^

-ocr page 545-

BIBLIOTHECAE, LIB. XVI.

nlauitCum Lucam's indem hello fiimma negligêna piorogato, ÔC ad ulnmö prv’clqs aliquot fupeiior cum tuiflet, cupidifsimo animo pacem cis concelsit: ill Apulia urbeis duas cxn uxit,ut tutâ cfficeret maris lonij nauigationc. Qtii enim ioca maritima incolcbant, prædatorrjs nauibus difcurrcntcs, Adriancfi pclagus omnino mercatoribus infeltum reddiderant. Poftidfummo ocio fe tradcnSjOmncm militarcm exercitationem aboleri perm ißt. Regnum maximum omnium in tota Europa,2C quam cius pater adamantemunitâ tyrarini-dem gloriabat, fua ignauia perdidit: quod qucmadmodum ab co com ill um lir,amp;^ qux ßngillatim gcßa fucrint,ßio cxplicabimus ordine

RcgntPhilifpiannm ill. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,11

Cephilbdoto Athcm's imperante,Romæconfulib. C.Licinio, C.Sulpi-tiOjClarilsimusinterSyraculanosoptimatcs DionHipparini fiiius ex Sicilia aufugit;ÔCSyracufanos,2CaliasSiciliæurbeisingentianimoinlibertatêucn, dicauithuiufmodiinitqs.HabueratfcniorDionyuus uxores duas,5C cxutra ' quelibcrosfufcepcrat:exprima,quaccratLocrenßs,Dionyßum, qui ci dcfuu óto fuccefsiticx altera,Hipparini Hli3,fumrnæ honciiatis inter omncis Syracu fan3s,Narfæum Ôl Hippai intim filtos. Huius fccûdç uxoris frater erat Ûion, uir in philolbphiæftudqs famte Celebris : conftantia autcm rei militaris fci-entia logé omnib. fuis ciuib.præftans :accedebatadhæcnobilitasfumma,ôi fingularis animi magnitudo, quç omnia eum tyrano formidolofum reddidc-rannurpote qui aptiisimus uidcref ad retundeda cius fcclcradtaq; decreuerat virum tale,pcul à fchabere,intentas ctiâei mortem. ld perfentiêsDion apud amicos quofdâ primo latitauit,poftea ex Sicilia in Peloponefum traiecit cum Meg3clefratreScChariclide,quifubDionyfio coprjsmilitarib.prçfuerat,Go iinthumcp,pfeLlus,ah co populo impetrauir,utihbcr3tionisSyracufarum cu râlccum lulciperet.Cùrnm lires mcrcenariosuclletfcribere,amp;arma conqui-reret,multis eum iuuantib.breui têpore 2C arma,amp;condudos milites in naui bus dtiab.oncrarrjs difpoftnticum^ ijs tantueZacyntho,quæ eft propè Cc-phaleniam in Siciliâ tranfmifit .Trncmes SxL alias onerarias naues Chariclidi, qui paulo póftSyracufis trâfiret,tradidit. Eodêfermé têpore Andromachus i auromcnienfis,Timçi hiftorici pater,opib.3nimoé]^ plurimum excellens,inr(lt;«gt;‘oweniüf« unum côgregatisijs quifuerât reliqui ab excidio Naxi dirutç à Dionyfio,col lë urbi uieinum,qui Taurum nuncupabat,ad multum têporfs inhabitauit, SC à fua diutina mâhone in Tauro,Tauromenium cû locum appellauit : breuicp audisoppidirebus,fadûcftutincolæopulêti, SClocus bonoratusrcddcrct. Noftra tandêætate,CæfareadrjcienteanimûadTauromenjcnfium incremc-ta,Romanorô colonia illucdeduda eft.Eubœi aôt,dum hæcin Sicilia s^eren^uboicimo'.ut tur,cimlib.difcordijs laborâtcs,hi quidem BcEotos,alteri autcm Athenienfeis in auxilium accerfiuerunf.cceptocp ibi bello,Ieuia çertamina, amp;nbsp;quafi prælu-dia frequenter ficbant,in quib.nunc Theb3ni,nunc Athenienfes erât fuperio res.Sed nunquam iufto certamine dimicatum adhuc fucrat, cum Eubœi poft hello uaftatâ infulam,SC multos utrincp mutuis odrjs cæfos,tandem fuo malo dodi,fimiil conciliati funt.ProindeBœottj illinc difcedentes,citra noxam do mum rcuerfi funt. Athenienfes autc,cum ab eis Chii,Rhodi'),Coi SCByzanti} * , defecifl'entjinciderunt tn bellum quod Socialedidû eft, fuftinuerunt^ illudeeß«)« Social' fgt;er triennium. Eledos itac^ duces Charetê SC Chabriam cû excrcitu ad id bel um mifcrunnllliftatim Chioni inuadentes, inucneruntillucmiira auxilia ab ijs qui fimul dcfciucrant,5Cpræterea à Carum rcgeMaufolo,inftrudisài ordi nibus,urbcm mari SC terra oppugnarcaggrefsi (unt. Chares cum pedinimanu ad meenia rerrcftri pugna contendebat cum ijs, quiexoppido eruptiones facicbât.Chabriasauteminportûinuadês,naualeprelium acrirerinccpinfcdl cius naui ab aduarijs hoftium nauib.afflid3,fuccumbebar,amp;fui fortunæ ce-dentcsjfaliiti fug confulucrunt.ltac^ mqioris faciens gloriofam mortem, cp ut

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 mdus

-ocr page 546-

45^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S î C V L ï

uiueretjà fe hoftes fortiter repellensjconfcdüs obtj t.Intcrea Philippus rex magno præliô ab fe deuïc^is niyrqs,omnes eorum genres, qiiæ ufo^ ad pa ludern Lychnitidem habitât,ad fui obfequium compuiit, SC inMaccdoniani éft reuerfuSjCUm gloriofam pacem lllyrtjs côcefsiiTet * iainrp celeberrimû cius eratnoitien apudMa'ccdonas,utpotccuius uirtutercs prius maleaftedaster fhilipp.Am/ creatas Uidéret.Poft hæc cuiti Amphipolitani infenfi eficnt Philippo^ôômub phipolim fubi tis modis eum irritarent,parato iufto exercitueos inuadit, amp;nbsp;indutfiis admœ git. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilia ma'chinis,acri amp;nbsp;continua oppugnationeeos premens,mûri partem arie*

te deiècif.irrurnpenscp in urbê per apertum locum, Ôô repuifis qui fe oppôfue • nbsp;nbsp;rantj'ea ert potitusxiuesœ omncs humanifsimè habuit, prætér paucos, quos

?gt;(/«lt;lt;. fibîaduerfospatriamulcSaüiuVrbs autcm eaexThracig propinquitatcôcar-liorum locorum multurn cÔtulit ad Philippi incrementa .Subito enim abüla PÿdnamOccupaUit,SC01ynttisadobtinendamPotidcam,cuius rcierantcu^ lOlynihuf» pidifsimiituht auxilia. Olynthiorum autc ciuitas amp;potentiaôchabitantium rnultttUdine plurimi erat momêti ad bellica négocia perficiêda:amp;qua aduer-r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuite,multurnlaboris fubeundum effet eï, qui imperiû fuum uellet profcrrc.

Proptcrea murua quadam emulatione amp;nbsp;Philippus ôôAthenieniês tenebaiv tur,utri ipforû ilia fe adiungetec.Sedenim Philippus Potidea expugnara, A-theniertfium præfidium iîhnôdepulit,dcuilt;ftos^ incolumes Athenas huma* Miter remifit.Reuerebatur enim ualde earn remp. Phîlippus,cum ob potenti-am,tum propter dignitatem. Olynthqs Pydnam ctiam üïbem pfiüs ab fecalt; ptam,SC ei finitima,quæ pofsidebaqcionauit.Grenidas dein fe cÖfeicns, indu Philippiurtgt;h 'óis multis qui earn urbem incolerent,ex fui appcllationcinftituit,ut Philippi nôminaretur.Erânt in co traflu fodinæ aurijfed tenues amp;nbsp;nÔ bene expîoratç: cas Philippus magnis opcribus ira inftruxit, ut annua ei redirent amplius mil le talenta.Vndcmagnis opibusbrcui cumuiatis, Macedonia: imperium plu* rimurïi auxiqcum pecuniæ cceptis omnibus négocias fufficerent. Nummum auretim Philippi nominecudi inftituit.Muîtorum qui ftipendia facerentcer* turn SC ualidum numerum fibi legit. In Grecia multos muneribus corruptos, adpatriæproditionema!lexit:quæomnia figillatim utfaeiafint, deciarabi-„ mus,prius tarnen quæ hoe locô Ribfequun tuquarraturù

«nn.MHndt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rt^t'iphilrppidnnt'i l t l r.

Gùm Athenicnfcs Agathoclcm principem,R-ôm.M.Fab!um,amp;^C.Petilii3 Dion uadit Confs.hâbcrent,Dion in Siciliam peraenit,Dionyf!j tyrânidem opprcffurus» bertttwm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gMte tam nobile cœptum facinus nulla facultate ad id faciêdum inuita

Syratu/ irenïr,pra:ter omniû fpe,rcgnum amplifsimum tolius EurOpç penitus labefa* ■ ' Âauit.Ç^isenimuerôcredidiffeteumuirumcumnâuibusduab.lâtumonc* rarijsuiŒôtètnfuturôincumrègê,quilôgasnaucs soe.pCditcsad i oeooôk decem miîlia equitum,armorum autem, commcatum, Sd pecuniarïïtàntS haberet apparatum ,quantus cnumeratis coptjs abundèfufficcretîVrbe pre* terea maximam Græcarum omnium tenebat,cuièrâtportusamp;naualia,amp;iii ftrudifsimæ arccs ferme inexpugnabilesmon deerant amp;nbsp;auxilia ualidifsima. tiionisuirtu Scd contra ea omnia Dioni aderâtpotiora,ingens animus, uïrrusfumma, ÔC' *«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magnaeorUm qui miferè feruiebant erga eum beneuolêtia, quodcgîjs maiu»

eraqipfius tyranni ignaüîa,8C popularium üoluntates abaliertatæ. ïduiufmo* di igitUr omniaeôdem tempore fimul cmergêtia incredibilem cxitum rebus quæ gcrébantUrdedèrunqnocmaXimèordine. Cùm èZacyntho Diondua* büsnäUibusacceptis difcefsilîèt, præterucdus Agrigentinos, Minoamte-Wfeoit. fruit. Ea urbs fuperioribUs annis a Crétenfium rege Minoë fuerat extruda, quo tempore pericquutus Dædalum, ufus eft Cocali Sicaniæ regis hofpitio. Seddumhæcagerentur,Carthaginenfibusparebat urbsiüa, præeratqûeei Paralus,Dioni amicilsimus,à quo prompto animo acceptus Dion, cum ena Uibus arma numero adquinquç mülia exportari fecdïet, ab eo impetrauit, utSyra*

-ocr page 547-

BIBLIOTHECAE, LIB. XVI. 491

ut Syracufas curribus ilia deuehi ciiraret. Ipfe autem I'tcr eodcm cozpit,mille uiris comitantibustftatimcp Agngentinos,Gclenfes,Slt; alias Siciliac méditer^ raneas gcntes,MadinæosôuCamanncnfcis,adhortatns ad ucndicand«a liber tatcm,fibi contra tyrrannum iunxit,concurrentibus^ ex omni parte atixihjs, comparanteexercitum amplins uiginti millium homtnnm. Graecipanrer ex Italia ScMefFanenfes multi accerfiti,magna promptitudineaduenerunt. lam DionSyracufanosfinesintrauerat,cum eitaSla eftobuiam ingensmultitu-do 3C ex agris SC èx urbe uenientium ad fe hominum inermiilmmiultis enim, quibus parumcredebat,arma Dionyfius ademerat. Ipfequidem perea tempora in urbibus nupera fe conftrueftis circa mare Adriaticum erat, cum mag- nbsp;nbsp;nbsp;•

nis coprjs. At hi quos ad Syracufarum cuftodiam duces reliquerat, primo ten taueruntjUt in tyrant fide oppidanos retinerent, ne defeClionem molirentur. Sed quum id fruftra fieret,tumultujpafsim fuccrefeete, coaefto mercenario mi lite,0C his qmi in urbe partes regias fouebant,tumultuantibus ita obfiftere dc-crcuerunt.Dion interim Syracufanis,qui armts carebanqaduccla arma diftri- d/o« Syraeu^ buittalios autem co armorum gencre, quod fortuitum ei offerebat, inftruxit. fa„g, Histp omnibus in concionem uocatis,dixit:co animo fe ueniftc, ut Siciliac li- intent recupe^ bertatemquæreret:ideôoportcrcduccis deh'gi,quiSClibertatirccuperandae, nniUm hortu 0^extinguendacfunditus tyrannidi pareis elTent.Tuneuna uelutt uoce ab u- tur,crduxbet niuerfa multitudtnc conclamatum eft, ut ipfe Dion SC frater Megacles impe- n confiauitur, tatores in eo bello eirent.Subito igitur à concione urbem tnuaäens, nufits in aperto fe ei op ponctibus,auda(fter ingrelFus per Achradinam, in forum cum exercitu cotitendit,cum nullus ei occurrere änderet. Erant cum Dione omni no hominum millia quinquaginta.Hi omnes coronati in urbem intrarSt dn-ccnteDione,Mcgacle,ôCtriginta Syracufanis,qut foil è numero eorum qui in Pcloponnc(bexulabantSyracufis,aufifuntfortunæ cum Dionefeexpone-re.Vm uerfa autem urbe à feruitute ad libertatem, à triftitia tyrannidis,ad fum mam hilaritatem SClaudationes conuerfa,omnia gaudtj,omnia facrificiorum plena erant. Priuatim unufquifqj ad lareis fuos excitatis uaporibus, gratias dqs agebat ob accepta bona, concipiebat^ nota uti futuræ res profperc cede rent.Sentiebatur SC quidam uclutfululatns fœminarum exulantium, ob feli-citatem adeo infperatam. Pafsim uero ab omnibus urbis parttbus concurfus ad Dionem erat.Non liber,non feruus,nô petegrinus inuenicbatur, qui eum uidcrenoncuperet, cum fummaadmiratione eins uirtutis , quammaiorem humana omnes animo concipiebant,necimmeritô. Maxima enim ea erat rerum commutatio,8C quam nullus unquam fnturam exiftimaflet : amarifsima quinquaginta annorum feruitute tunc primiim depulfa, SClibertate unius ho minis uirtute reftituta. Dionyfius tunc temporis ad Cauloniam Italiæ cum moram traherct,Philiftum,qucm Adriatico mart praefeccrat, ab fecum clafte accerfitum,iufsit Syracufas contendere :ipfe^ eodcm peruenit, diefeptimo

poft eumdiem,quo urbem Dion occupaueratttentauit;^ initio, num aftu Sy Diony/î«? twi racufanospoflet circumt lenire. Ad cos enim legatos, qui pacem peterent,mi «jer, guo aftu fit,uarr)smodisper eos fignificanSjfeconceffurumpopuloimpcriurntfiqui- ufiMiidtyrin» d.em honores decenteis inremunerationem ipfepoistt obtinere.Pctebat eti- nidemconjid^ am ut ad fe uenirent è populo altqui,cum quibus confultaret de bello compo biUendum, nêdo'.quod faClû eft. Mifsi enim funt uiri honoratifsimi à Syracufanis, quos iam mulfum fpes inflauerat.lis cum Dionyfius cuftodias appofuifieqaditum ad fe diutius diftulit. Animaduertens interea hofteis,expeaatione pacis ne-gligcntius in ftationibus agenteis,SC omnino ad dimteationem malcexpedi-tos,extemplô refera tis portis arcis quae cftadinfulam, cum inftrutfto agmine fe intromiut.Extruxerant Syracufant murum ex oppofito uerfus mare : fupct ifum Dionyfiani cum damore SC perturbatione ingeti infcendetuiiqtrucida-

• I- } ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

-ocr page 548-

49gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D IO D O RI SI C VLl

tl s non patio’s,qui ca loca tuebanturq'am inten'tus penen ancrant, confcrc* Diony/itsiti Sgt; bauc^ manus cuin ijs qui ad muii fublïdium ueniebanc. TuncDion prartdr neuf Af adorti fpcmdeceptus,cumopnmismilitumobuiamiuithoftibus,cœpto^præh'o d Wont rtpei inuitos paisim ocdcbat.Cumcp baud magnü loei fpacium intercedcret(quip lK«Mr* ' nbsp;nbsp;nbsp;pc intra munitiones ftatim erat pugna) accurrit fubitó magna uis hoftium in

eum locum fatis angullum,amp; uix Itadij unius. V trinqp autem qui fumma ex-ccllebant uirtutc periculis Ic animofc ofFcrebantdiis quidem ob ingêtia Dio-nyfrj promilla, illis autem libertatis amore ad fummum uirtcendi ftudium in^ » flammatis. Et primo ancipitemreddebatpugnam aequalis ferme utrorumq?

• uirtus,cadebantcpplurimi,necpauciorescólodiebantur,uulneribusomncs aduerlïs.Qtii enim in prima partecrant, generofifsimè ad mortem uf(j decer tabant ; proximi autem pro eis cadetibus, fhenuè fubibant incommoda om-nia.Et pro adipifcenda uictoria nullum eratpericulû quod recufarent, Sede* nim Dion cupicns plurimum facerc cgregium aliquid, ut labore fuo parta ui dcrctur uidoria,in mediam hoftium aciem prorupit,amp; acritcr dimicans multos cecidit,pcrturbatisi^ aduerbis ordinibus, in media ea turba folus confti-tit.Ibi emifsis undic^ iaculisamp; inclypeum ÔÔingaleam,nihiloffendebatur, armis eum tuentibus. Sedin brachio dextro confixus,uulneris alperitatem baud poterat ferre,paulumcp aberat,ut deueniret in hoftium manus,cum Sy-racufani pro ducefuo feruando folliciti, fatfto uehementioriimpecuin hoft€. Sc Dionem periculo cripuerunt,SCillum ad fugiendum compuleiunt.Indem Sc ad aliam muri partem,fuperiores oppidani, proiequuti funt Dionyfij milites ufc^ ad portas infulæ.Quum uieftoriam banc clarifsimam,5C per earn ftabi TrobfejfiwnSy ^ft^m libcralitatem Syraculàniobtinuinènt,nophæum in tyrani exprobratio nfufAaoritm. erexerunt. Dionyfius uerô ab co quod fperarat uidens fe decidifl^iam-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ que regni recUperandi animum defpondens,ualidis præfidijs arceis firmauif,

impetratis^ fuorum cadaueribus,quæ erantodlingenta, honorificé eafepeli ri curaint,2ureis coronis ÔCpurpurcis ueftibus adornata. Sperabatenimhu-iufmod» ofrîcio, ahfs animos auclum iri ad fubeunda difcïimina pro eins ty-rannide.Magnis etiam muneribus cos qui ftrenuepugnarâtprofequutus clr, SC ad Syraculîos mifit qui agerent de pacc.Scd Dion exeufationibus uarijs le gatos diftinebat,donec abfolutà fine impedimento muri parte quæ dccrat,ea dem arte hoftemludificatus, qua ipfe deceptus fuerat, introduis Icgatis, quum de pace uerba habuiirent,refpondit:unicam efle pacis uiam, fi depofi-ta tyrannide,contentus fit honoribus certis. Id cum Dionyfio renunciatum clîet,duceis fuos confuluit tyrânus,qua uia Syraeufanos tam fuperbcrelpon-denteis poftet ulcifci.Poftmodum cum omnibus rebus, præter quàm frume-to abundaret,maritimiscp uiribus prçftarct,hoftilcm agrum populatus eft: di iiifisq; inter fuos frumentis illis prædatitijs, mifit onerarias naucis cum pecunia ad comparandos commeatus. Syraculani baud multas habebantîongas naueiSjfed in locis quæ oportuna noucrant,occurrentcs, magnam uim frugS

, errmtarum,quædeuehebatur,abftulcrunt.

AtexSdriPh^- Dum ucro hæcSyracufis gerercntur,in Græcia Alexander Pheræorum ty-reimon» nbsp;nbsp;nbsp;rannus fraudeuxoris Thebes, 8C fratrum eius Lycophrontis SCTifiphoni in-

terfedus eft.Qua ex rcnon mediocrem gratiam tanquam tyrannicidg primo adepti funnpoftca immutati animo,muneribus fibi milites conciliarunt, nec tyrannos feipfos difsimulabant. Sublatis enim c medio qui eorum uolunta-tirenitebantur, SC confirmatis multum uiribus fuis principatum apprehen-derunt. Erant ea tempeftate inTheflàlia magni nominis,ac nobilitatis fiimgt; mæ,qui nuncupabantur Aleuadæ.Hi tyrannos eos comprimereconati,cuô» ^r fe baud fufncercnt,Macedoniæ regem Philippum inuocauerunt. Quiiji Theflsliamprofedusjtyrannis deuiais, priftina urbibus libertatc teddita, cam

-ocr page 549-

BIBLIOTHECAE, LIB. XVL 49,

cam fibiThefTalorum bcnciiolentiam comparauit, ut ipfe ac filius Alexâder in uaiqs bellis eos auxilfares habuerint. In his autem qui hiltorias confcripfe' runtjDcmophilus Ephöri filius,belli,quod Sacrum uocarunt,£lt; in annos un decim,donee fceleris illius participes extindi eiFenqdilatum ell,narracionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hi^

ounllam à patre fufeepiqab eo tempore,quo Deiphici oraculi tempiuin ôt oc ftorui, ctipatum amp;nbsp;direptum eft à Phocenfi Philomelo. Sed hue uftp tantum pet ue-ngt;t Callifthenes decern libris,quos de Græcorum rebus fcripiit. Rurfus indc Athenienfis Diylluslibrosuigintifeptemaufpicatus eft, queis SC GræciæÔC Si eût æ fada recenfentur.

Re^ni PJjîttppi anntü V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

lam principatum Athenis Elpinus,amp; confulatum Romç innierant M.Po-

pilius Lenas,amp; C.Manlius Imperiofus : eoeperatep centelima amp;nbsp;fexta Olym- 3^09» pias,in qua uidor in ftadio fuit Malienfis Porus. Eó têpore in Italia circa Lu-’ caniam colluuio quædam hominum,omnium ferme fugitiuorum,c locis ua- ^futiorum o* lijs in unum confluxiqpafsim^ primo latrocinabatur:dein amp;nbsp;excubias agcn^ do, amp;nbsp;incurfionibus crebris, alqscp exercitationibus ccepit alTuefacere Ie ad militareis ordines feruandos. Itacp lufta acie cum locorum co rum cultoribus congreiri,femperuidorescuadebant:audiscp uiribus,ad urbiumoppug-nationem conuerfqTcrinam oppidum captum diripuerunt. Poftea in ditio-nem fuam redadis Arponio, Thurijs, amp;nbsp;alq s aliquot urbib us,fibi fuam rem-publieam inftituerunf.uocati^ funtindigena appellatione Bruttj,quod eorS picriqueferui elTent. Vernacuio enimfermonetugitiuiappellabanturBrunj.

Huiufinodi origine habuit is Italiæ populus.At Philiftus Dionyfj præfcdus BeUum contn Rhegium profedus,illincSyracufas quingentos équités traieciqallumptisc^ oiony/tum 1«-ibi piui'ibus alijs,8lt; peditatu duüm milliü,in Leontiuos ( qui Ôl ipfi à Diony- moiü fio defciueranc)feconuertit:acnodumoenib.fuperaus,cum partem urbisoc-cupairet,confettis atrociter manibus,præcipuè Syracufanorum uirib.qui Le-ontinis ucnerantauxilio,illinceiedus eft. IntereaHcraclides,quemDionin Peloponncfo cum nauib.Iongis reliqueraqimpeditus ante tempeftatibus, nc poftet in temporeliberationi Syracufarumadefte,uenitcum longis nauibus uiginti,mille Ód quingentis militibus.Cumcp is uir plurimùm uirtute cxcelle-requideretur^ tantæ rei maxime idoneus,praefedus eft Syracufanorum om-nib.maritimiscopiisjUtcommunicofilioeiusamp; DionisgererefbellumcÔ-tra Dionyfium.Et iam Philiftus inftruda claftc triremium fèxaginta, ad naua Ie prælium excibat Syracufanos,haud multS ei nauium numero cedentes.Pu gnatum eftutrinep fummis uiribus,inclinabatcp primo uidoriæfpes adPhili ïlu.n,ob egregiam eius fortitudine. Sed à fuis tandem derelidum undiq^ Sy-racufani eum prementcs,ut uiuum caperenqlaborabât. Sed Philiftus utuita- philiHinert^ rec quæ plcrunque in captiuos committi folent, fibi mortem confeiuinuir in-tegerrim.efïdeijôi^ qui magno ufui fuerat tyrannis donee uixit. Huius cada-uerdifeerptum Syracufani perurbem traxerunf, abieceruntcç infcpultum.

Dionyfiiis amilTo tantæ expeditionis duce, cum alium qui bello adminiftran do par efteqnon habereqnec per fe idem poftct,legatos ad Dioncm milit, qui ci primo dimidium impcrij fui,dcinde totum obtulerunt. His à Dione re-fponfum eft,uti rex arcem populo dederet, impetraturns ex ea munera 5C honores. Nec Dionyfius earn conditionem reqeiebat, dum tarnen præfidium opes quas in ea haberet, in Italiam cuto poftet transferre. Approbabat idl totumDion, hortabaturcp populum ad fubeunda ea pada :uerùm concio-nantibus quibufdam in contrarium, noluit Dioni aftentjja populus, fperans ui feillud alTequuturû. Sedenim Dionyfius ualido præfidio firm ata arce,the-fauros de omnem regiam fupellcdilem nauibus clanculum tmpolitam in Ira liam tranftuliqamp;S in urbefeditiones erumpere cœperunt. Etant qui fummam ferum Hcraclidç cenferent deinandand3m,quôd is homo ad tyrannidé nun-quain

-ocr page 550-

449 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I C V L 1

quam uidereturafpiraturus.Alij uero præfici omnibus deberc Dionem adïè uerabant.Acccfsit ad alia incommoda, quod tnercenarrj milites, qui uenerât Syrdrufj”! nbsp;èPeloponneib ad Syraculàrum liberationcm, cum ftipendia muka eis debe-

ftdiji laboràt, rentur,nec fblutioni ob indigentiam fatisfîeri pofret,plures tribus millibus o-mncscpfpediatæuirtutiSjamp;quimultain bcllicis rebus cxercitationelonge omnib.Syraculânis fortitudine præftarcnt,difceflerunt:adhortati prius Dio-rioniq«« gra né ut fecum iplè recederet,ulcilcerctur^ Iccum cômunes iniuriasàSyracu tilt 4 Syrucufa fanis acceptas.Denegauerat primo id fe fadurum Dion : uerûm paulô pôfî^ «Mrdrfw» nbsp;nbsp;ardente urbe feditionibus, côpulfus efl: fe recipere ad externos milites abeun

• nbsp;nbsp;teis,fimulc;p iter faciebât ad Leontinos, cum Syraeufani inflammati odio eos

perfequi cceperût:ô6 in ipfo itinerefaéla dimicatione, cum multos èfuis ami-filTentyfe retraxerunLlSlec Dion ex ea uiéloria fuftinuit, ut odium cÔtra ingra tiffîmos ciues exerceret.Miiïîs ad fe qui defunélorum corpora ad ièpulturam peterent, benignèindulfit, captiuos^ multos citraredemptionem liberos dimifit. Multi etiam ex prælio, cum in fuga interfici potuinent,quia tarnen uerbis oftentabant (è elle Dionis partium,ab eorum cæde temperatum eft. Dionyfius tune temporis,cum Neapolitanum Nypfium, uirum amp;nbsp;prudétiae amp;nbsp;forti tudinis egregi3e,ducem elegiflèt,ei ut Syraeufas cÔtenderet, iniunxit; deditrp aliquot onerarias naues ad commeatus deuehendos. Il le igitur c Locris Syraculàs uerfus difeeflerat. lifdem diebus dum diutius prçfidia à Diony fio arciimpofita,panis Â^aliorum neceffariorum inopiam fumma conftantia tolcrauiflènt, tandem præmenteneceflitate, adfalutem profpiciendam con-uerfi omncs,nodefimul habitis confiltjs, decreueruntièquenti diefiCareem ' ÔCfemetiplbs Syraculànisdedere.Iamç primo diluculo ibantab arceadpo-pulum qui deditionem pacifcerent,cum ÎNypfius cÔipeéîus eft, claftcm circa Arethufam in portum appellenstex cuius aduentu ab inopia recreati,fumm3 rerum omnium abundantia adfluere cœperunt. Eodem modo arx ferme alie nata, ex infperato confirmata eft, cum præcipuè Nypfius milites qui areem tucbantur,inconcionemeuocatos, oratione tempori accommodata,pluri-mum adfutura omnia toleranda animauerit. Syraeufani tune inftrudis trirc-inibus hofti obuiam egreffî, cum ille in concionem totus conuerfus effet, in-curfîonefubita ingentem tumultum excitarunt : quo uehementer perturbât» funt qui primum impetum debebant excipereJtacp prælio cÔfcrto,Syraeufani hoftiles aliquot naues demerlerunt,nonnullispotiti,reliquas in fugam cô-uertcrunt.Ex ea uidoria multum elati,dcis primum facrificia amplifsima red diderunt,ipfi dein ad conuiuia amp;^ingurgitationes conuerft,nullam habebant cxcubiarum curam:utpotecontra hofteis,quos uidosnihilifacerct. Interim Nypfius acriterintentusutacceptamdadem ulcifcerctiir,copijsnodeexpc-ditis, infeendit ipfe furtim oppofitas munitiones, ibicp in temulcntiâ SC fom-num reuolutos uigiles olfendiL Non cundatus, fcalas ad id fadas appli-cat, per quas ftrenuifsimi aliquot lùperato muro, trucidatis euftodibus, cum portas referaffent,introdudus eft totus exercitus in urbem. Syraeufani qui in fubfidium accurrebant,cum omne eorum robur uino langueret, uel truci-dabantur,uel fugam ftatim arripiebant. Eodem tempore amp;nbsp;qui erant in aree cum omnia in euftodia effënt,intra munitiones penetrarunt. In oppidanos fubito cafu confternatos ÔC incompofitos multa cædes committebatur.Intra uerant cum Nypfio plures deeem millibus acic ordinata, ut in urbe nullus co rum impetum poflet fuftinere:quippe cum in ea nemo ducis officio fungere-tur. lamque occupato foro in domos irruebant, diripiebantque pafsim o-pes.Foeminac, puerffcruicaptiui duccbantur. Refugcrantuiriin angipor-tus Sc uias qualdam,ubi continuis dimicationibus decertabanr,fed cum,magno detrimentotquum multiinterficcrentur, alq autem grauffsima fubirent uulnera.Etnoduhaecquidem omnia, utifors in tenebris obtulerat,utrinquc commit-

-ocr page 551-

B I B L I o T H E C ÄE, L I B. XV L 49?

comtftittebatur. Niinquam appannt,quantam hominiim ftiagcs ubicp fada efTetjUifi demum die adueniente. Tune Syracufani animaduertentes uni- syrdcufMt Di cam falutis fpem in Dione efle, miferunt équités aliquot in Leontines ad eu, ontm rcuoclt^ Orantes,ne in feruitutemredadampatriam uelletdeltituere:ut^, iniui iai um, quas ei intuliirent,fibi ueniä dans,patriæ calamitatem miferatus, ad eam fub-leuandam feftinaret.Dion,ut qui animi magnitudinc, ex philofophiæ ftu-dijs fedatum fenfum haberet,nihil indignationis in ciues fuos retinuit,fed répété milites fuos adhortatuSjduxit Syracufas. Cumcp adHexapila peruenif-fetjibi inRrudisordinibusprogrcdicœpif.tunc obuiâ fada funt ei ferme de cem mtllia mulierum,pucrorum, amp;nbsp;fenum ab urbe fugientium. hi omnes cG lachrymis fuam fortem Dioni commendabant. Eo tempore holles qui ex ar-cedefeenderantjdomibus que circa forum erant, polldireptioncm iniedo c-tiam igne,adulteriores occupandas fe conuerterant, totiep in illo erant, cum locis pluribus fado agmine Dion in urbem irrumpens, occupâtes in aufcrc-dis raptis rebus,incompofitos amp;nbsp;fubito eins aduentu perterritos pafsim truci dat,00 in domibus öd in uqs,prout fe ei olFerebant:plurescp iam quatuor milli bus cæfi erant, cum reliqui fuga celeri in arcem fe recipientes, obllrudis por-tis imminentem cladem cuitarunt.ld facinus celeberrimü omnium quç prius àfege{tacrant,cumDion percgilfct, curauit ut incendia, quibusmultæ domus ardcbant,cocrcercntur,utep reficerentur munitiones, ne ab arce holti in ’ urbèm aditus pateret.Expurgatis denic^ omnibus lecis, ubi cadaucrum acer ui iacebant,trophæum crexit,Ôd dqs,quorum ope patriam feruaflet, facrifi'eia exoluit.Populus uerö ut gratitudinem fuam in Dionem ollcndcrct, cum im-peratorem delegit,decreuitcp ei honores heroices.111c tun,c, ut eodem cenore ubici^femagnanimum oftenderet, eis qui inimico animo in fe dcliquerant, dementerueniam dedit, populumtißuniuerfum ad concordiam feruandam exhortatusell. Vndcplurimum charitatis ódcommendationis apud fuos ci-ues,ueluti unicus patriæferuator, ödcui exmaximis bénéfices multura debe rctur,confequutus ell.

Cum ueró Siciliae res in huiufmodi llatu elfent,in Græcia Chq,Rhodlj,By BeHufodalt^ 2anti],ôd Coi belle fociali cum Athenienfibus côtendentcs,fummo Iludio fe inltruebant,utexitum reinauali pugna experirent.ltidem Âthenienfes, cum prius adeam expeditionê Charetemeum lt;So.nauib.mifiirent,tuncIphicrati ÔdTimotheo ,clarifsimisuirisca tempellate in populo Athcnicnll , totidem dederunt naues,ut profedi côtra holleis, commun! conlîlio cum Charete rc gerercnt.Iund:is autem quatuor gentium uiribus, illi habebant centum naui um claircm,qua Imbrum ôd Lemnon Athenienfium infulas depopulati,in Sa mon demum inuafcrantuiaftatisqj agris omnibus, urbem ôd mari,ôd terra op pugnabât.Complurcs autem infulas Athenienfiumdiripuerât, coacT:aq;in-: demgenti præda,oncribus belli fuffîciebant. Atheniêfium duces pollquam in unum conuenerunt,ad oppu^nandiîByzantium fubitô profedi funnqua exreholles ut foctjs fuccurrerét,a Samo auerfi funt: cÔuenerantcp omnes co-piæinHeliefpontû,expedicbât^feutrinqgt; ad naualeplium, cum fubitô magna uentorum uis coorta dimicationecohibuit. Etcum nihilominus confli-gere Chares llatueret, Iphicratis ôdTimothei copiæ eS in tâta tempellate fe-qiri noluerût. Turn Chares militum tcflimonio in præfentem rem aduocato, collegaspreditionisinfimulauit,populocp Athenicnfieos,quôdfein prælio . conferendodcferuiirent,perliterasdctulit.llleplurimûcommotus,aducrfus eosindicium habuit.Condemnatifuntiphicrates Sd Timotheus talêtis mul-tis,ôdreuocati à belli adminiflratione.Itat^ Chares omnium rerum curam fo-lusfufcipiensjlaborabatmultum,ut impéndljs belliremp.fuâleuaret, ôdpræ • ceps taie facinus aggrelTus ell; Artabazus qui à rege detccerat, compellebat côfligerecumilliuspræfcdis,quorû exercituseratleptuagintamilliahomi-

num

-ocr page 552-

^^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I C V L 1

num Js cum cxîguis habcrct copias, Charctis auxilium implorauit; qui tods uiribus acccdens,hoftcis fupcrauit. Huie tanto beneficio parem gratiam rela turns ArtabazuSjmagna munera dedit Chareti, ut facile inde pollet exercitu fuumfuftentare.Âthenienfibuscares initiouehementer placuit. Sed Athenas à rege fuperuenientib.legatis,qui de Charete conquerercntur,animi mul turn immutati fun^cum ruinores iadarent,regem daturum nauium trecenta rum auxiliaAtbenienfium hoftibus. Iduerita ciuitas,decreuit componerc cum foeijs bellum.Cum^ illi non abhorrèrent à pace, facile iilud fadum eft. Benifc,jpJiîTalifpc3ufa,bello,quodSocialenuncupatum,tresannosdurauit,finiseftint finu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofitus.Scd cnim propc Macedoniam tres reges Illyrici, Pannonum,amp;Thra

cum, cum in uicino Philippi régis res indies crelcenteisfufpecftashabcrent, iniuerunt confilia de co coniunciis uiribus opprimendotquandoquidcm an teaeftis annis ipforum quifquefeparatim ab eodem uidus fuerat, nec dubita-bant fe illud facile fatfturos. Verum Philippus imparatos adhuc, dum copias cogunt,ac reliquo belli apparatui fe accingut, deimprouilb adortus, fuperat, compellitqp in ius Maccdonum.

Ann.MuitJi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RegniPhilirptäititut V t.

51Ó, nbsp;nbsp;nbsp;Infequenti anno,quo Athenis Calliftratus imperauit, amp;nbsp;Romæ Confulcs

Beßj fieri orb fuerunt Marcus Fabius, 6«^ C.Plotius,eortum eft bellum, quod Sacrum uoca go, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerunt,uiguit(^ ad nouem annos.Philomefus cnim Phoccnfis,côfidentiæ 5C

improbitatis extremæ uir, occupauitDelphicum templum, incenditq; bcllu Sacrum ob huiufinodi caufam. Poftquâ Lacedæmonij pugna ilia nobili Leu clrica à Shebanis deuidi funt,ab eifdem ut ingentem foluerent pccuniam, in -Araphydionum iudicio funt dânati,ob occupatâ urbe Cadmeam. itidem öi Phocenlcs,quôdmagnâ parte Cirrhæi agri,qui Apollini eft làcer,dcpopulad fuerant,multorûjtaIentorûcôdemnationêfubiucrunt.Sed ncutris muldâex-oluentib.agitatum eftrurfusdecis inter AmphiclyonaSjSC primo de Phocen fium peruicacia. Fueruntqui cenferêt,ni Deo pecunia iudicata perfolueref, utiPhocenfiûagriconlccrarcnfjamp;iurisdiuinifierent. Pariterdidum cft,ali-os omneis Amphidyonû dido audientes efle oportere (icdcaût Lacedarmo ni) notabanf)qui minus idfecifient, cos uniucrfæ Grarciæ indignat'ionê me-reri.Hæc fententia cû ab omnib. côprobata efiêquidereturcp immincre,ut re-PMowelwî gio Phocenfis Dco addiceref, Philomclus authorftatis fummæ apud popu-fhocenfet ad larcis fuos,cos longa oratione docuit,grauifsimâ muldâ haudqua^ perfolu» beüwm hor/ poflè.Rurfus omniumipforum agros confecrari, non tantû turpe,fedetiam Mur, nbsp;nbsp;nbsp;periculofum efle:quôd,unde uidû haberent, eis auferrcf:fumma^ iniirria id

ab Amphidyonib. fadû eflè,cum ob pufillam regionê uaftatS,maxima fum-ma damnati iunt.Poindeconfulebat, indicium tam iniquum uti refeinderét: nec Phocenfibus deefle rationes contra Amphidyonas, quôd antiquitus o-raculi locus iuris SCpoteftatis Phocenfinm fuerit.in cuius rei teftimonium an tiquifsimum amp;nbsp;maximum poctam Homerum,ita feribentem citab^t.

Phocenlcs Schedius ducunt amp;nbsp;Epiftrophus,illi Saxolàm Pythona tencnt,fimul amp;nbsp;Cypariflbn.

Et ideô oportere acriter eniti,ut locus,qui Phocêfib.patrius cftèquendicaret, Promifit dcin,fi tâto negotio fefe uellêt prarficerc, ut plcnû ius imperiû^ ha-berettfe bona diligentia curaturö, ut imminens infortunium ab eis auerteref, Nec illi,urgente metu pœnæ in eos didç,cundati funt,qnin imperatore eum pbilomcIiM deligerent. TuncPhilomelus,utquæpromiferat,repræftaret,initioftatim Dttx I. fhoetn Spartam fe cotuliqfecretos^ cum rege Archidamo fermones habuinnon mi nus ei,quam fibi laborandum efle, nt Amphidyonû iudicationes initæred-dercntjCum amp;inip(bsLacedaîmonios grauem SCiniqnam fententiam ualdc dixiflent.Seqnidcm ideô Delphos inuaderedecrenifle: qnibus cum elTetpq tituSjAmphidyonum décréta uellet refeindere. Ad hgc Archidamus relpon-

I

-ocr page 553-

BIBLIOTHECAE LIB XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;497

dir,manifcfla in prxfens (eci auxilia nondaturum/ed clanculum Suftipendio èC militibus eum iuuandojteicœptæ non defuturum elEe. Acceptis igitur ab co quindecim talentisPhilomclus,fimul amp;nbsp;fua non minoripecunia merccna« rios milites conduxic.ExPliocenfibus autë mille uiros delegit, quos iaculato res nuncupabat: magno^ militum numero coado,Oraculum inuafit. Thra' cidas gentemin Delphis,fibiobfiftenceiscummagnacaederepulit. Eorum bonapafsini concefsit dinpienda.Cæteros enim loci b^bitatores perterritos, adhortatus cft,ut bono animo elTent, ne ucaliquid mali ab fe timerent. Sed l^welut cum fama temph occupa«latèiam uagaretut^^ocrenfesfînitimifubitô inftru discoptjsPhilomelumaggrefsifunt,commilîb($ circa Delphos praclio ui= per dimultisfuorumamifsis, domum reuerlî funt. Éa uidoriaaudentior fadus refcindit, Philomelus,c columnis Amphidyonum décréta cxcldit, damnationum quxconfchptaerantmonumentaprorfus exnnxit: palamq; illud promulga« uit,Ce necOraculi diripiendi,nequealicuius iniqui facinotis perpetrandi ani* mum habere,fedmaiorum fuorum iura uendicâtem, iniquo Amphidyonum iudiciorefcirfb,patriasicgesconfirmareuoluifle.Bœotqinterim habito con-filio,decreuerût capto templo fuccurrere,raptimcp milites negotio dcftinaiût.

Sed Philomelas templo murum undiqueinduxerat.coëgeratcp magnam uim hominum, dimidiatum,præter integrum, ftipendium cxolucns. ExPhoz cenfibusoptimos quofquedeledos confcripferat,utinftariuftiexcrcitus, ad quinque millia hominum fub fignis haberet. Cum tjs ante Delphos confe» dit, iam hofti metuendus. Duxitdeinde copias easinagrum Locrcnftmî magnai^exparteeum populatus,conuertit fead munitifsimicafteUi(fecunfi dû n quûd flumen labebatur) oppugnanonem, multis^ conatibus, cum id Lutlra tentalïèt, omiiraoppugnatione,conferuitmanuscumLocrenfibus.

in quo certamine cum uiginti lui milites occubuiflenf, Ôë eorum corpora ef- , nbsp;nbsp;nbsp;, ,

fentin hoftium poteflate, pettjtabeisper Legatos, utfibiconcederentur: id il lide icgirunt,fuper^ addiderunt, apudGræcos omnes commun!legefan= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f “

citumelfe,ut infepulti abrjcercntur facrilegiomnes. Quam rem argerrimè ^4=0«^ ferensPhilomelus.iterum cum Locrenfibus præliuminiuit: plurimumcj la borauit ut hoftium quofpiaminterficeret, eifdem^potiretur. Itacompulft funt illi,permuta«onefada,tradercquosinhumatos tenebant. Hinc Philo» melus multis populanonibusfadis,militemfuum prædaonuftum reduxit Delphos. Vbi peroraculum refcirecupiens belli quod gerebat euentum, Pythiam coëgit,utitripodeminfcenderct,fibi^ daret refponlum. Sedquo» niamtripodisoccurrit men«o,haudabhorreniuidetur,ueterem de eotradi- Detripoie tamhiftoriam repetere. AntiquitasfamaeainualuitjCaprasOraculumip- ApoUimscr fuminuenifle: cuius gratia QC Delphici hac tempeftatecapris utpiurimum fa- tttlphicorui» crifîcantinconfulendo oraculo. Inuentumuerd itaaiunt. Cumcoin loco, oratuiorum ubinunctempli adytumcft, terrac hiatus pateret, circum^errant pafcentes on^twe. caprac ( quôdfcilicet Delphi eo tempore inculti crant ) frequenter contigit, ut adcauuiriilludcapra quaepiam acccdens,Së inrrofpiciens, miris quibufdâcx« ultationibus, Si uocc prius ei infucta, incredibilem paftori fuo admirationcm concitarct adeô ut Si ipfe fpedatum eius loei fîtum acceflerit.Eum tunc,quod capris euenerat,perturbatio ingens corripuinut illç,ea propemodum quæ di-uinofuroreuexausaccidunt, paterentur: hicuerô præter illud, etiam futura pracdiceret.Quapropterapud eius regiones homines diuulgata commotio-nc mentis (quacad hiatuin acccdentibus oborirctur) complûtes illuccontiez niebant, tentandicç gratia quçcunque propius fe inferebant, diuino agita/ baturfpiritu. Propterca res inadmirationcm uerfa, crcditumcp tcrrcftre il« lud cfteoraculum. Et aliquandiu feruatum eft, ut confulturi de rebus fuis, ad hiatum fcpromitterent.alteralterirefponfareddcrent. Sed Cum multi ex furore in præcepsdefilirent,itaque,interirent, quieutn locum feruabant,infti«

li tuerunt,

-ocr page 554-

49J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U I o U o iv L S 1 V U 1

tucrunr,ncquiTpiam pendttaretur,ibifoeminarum uatem ad omnium ufum ddegijà qua prædidtones acciperentur.Ei ucró machinam en'gi, fuper quam M«//rrchh tuto Ôt^diuinitùs afflari,SCconfulentibus refpondere poiïèt. Quia ueró ea ma ör4c»?4«rtDei chinafultuns tribus fuftinebaturjdeo tripusnuncupata eft,cuius faciemier phitreddebtit niè nunc retinent ænci tripodes.Quo igitur modo Ô£^ oraculum inuentum fit,amp; quibus initijs tripus in ufum uenerit,pro re didum fan's arbitror. Sole-bant etiam primo illo tempore uirgines ob naturam puriorem, ÓC quod Dia/ næuideanturpropinquitatequadamiungi,adoffîcium illud diuina enund-andiadfumi. Aptifsimæ enimcredebantur ad feruandaea arcana, quaein re-fponfis contineantur.Sedannis pofterioribus Echecratem quendamThefla-lumfama eft, cum ad oraculum perueniflet.uifam uirginem Pythiam fummäe uenuftatisadamaflè,Ô£^raptamuiolaflè:unde ob admiffum facinus Dciphici fanxerint,neinpofterum refpondendiofficio fungeretur uirguncula: fedfe»« nior fœmina,annorum faltem quinquaginta, quæ tarnen uirginali h3bitu,in memoriam ueteris uaticinandimoris uteretur.bthæc quidem funt,quacfabu nefponfum losedeoraculo inuento traduntur. Sednosadres Philomeliregrcdiamur. Is Tlnlomelo di quidem eius ïoci dominus, Pythia, ut aliquid fibi depatriæ rebus prædicercr, tunt. monuûSë cum liâtes earn ipfiuspatriam fibi uiderireipondcret,minari6C co- -gere earn uti nipodem infcendcret, cocpit Philomelus. Ad cuius uim inferêtis afperitatemolFenfa mu!ier„cùm dixifïèt,eilicerefacere quid uellctJætus plu* ' z- rimum uerbum id, ut oraculum rebus fuis aptifsiniG,accepitPhilomelus,fta« tirncj exfcriptum illud in propatulo pofuir,SC pafsim uulgauit, iib! à deo liccn tiamdatam faciendiquod uellet. Poftmoduni concioneuocata,quid fjbire-! fponfum cnètexpofuinadhortstus^ uti firmiorcs animos haberent, ad belli negotia fe totum conuertif. Fadïum eftSC ei Apollinistemplo oftentum hu* iufmodi: Aquila ædcmfuperuolansjn terram fedeuoluit,educataicpin tem-plo columbas perfequcb3tur,ut esru aliquot ex ipfb altariarripuerit. idipium earum rerum peiiti Pbilomelo fixf Phocenfibin fortunatum exitum Delphicf Excufdtio belli portendereafftrmabant. Inflatus proindePbilomeIus,delegitèfuis qui crilcÿj. maxime idonei uiG lünt, hosc^ partim Athenas, partim Lacedscmoniorum, alios item Thebas, cæterascp Graeciæinfigniores urbes adiré iubet, excufa« tum fe, necrederentdiuitiaium rapiendarum gratia, fed quo recuperaret ius, quod antiquitus Phocenfcs in tempio conftaret habuifte Delphos ab fe occu patos : partumcçelTeGræcis omnibus facrarum opum rationum redd ere, ic-cenfendo numero 2lt;pondérémuner3,quæcunquein templofuerant dirata, ft quifpiam id quarrerctdefiderauit.'Precari denique, fl forteabaliquo in Pho cenfes ex inimicitqs autodio bellS p3r3retur,ut ipfi uelfibi auxilio eflent, uti faltem hoftes non iuuarent. His perlegatos expofitis,Athenienfes,Lacedæ monq,altj 'uequida!n,âC focietatem auxilia pollicitifunt.Sed Bœot(,Locré fes,amp;quidam alij contra ftatuerant,acbellum pro deo contra Phocenfes ge-rcredecreuerunt.

An Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni rhilippi Annus VII.

Etharequidem annihuius fpaciocontigerunt. Qiioautem DiotimusA-thenfenfium princeps, Caius Martius SifCneus Manlius Romæ Cofules fuc runt, Philomelus belli quod cceperat magnitudinem prolpiciens, qui feeum ftipendia facerenqmultos ad feincitabat: amp;Phocenfium quibcllo idonei ui^ derentur,deledum habebat. Cumc^ his omnibus parandis pecunia opus effet,à rebus quidem facris manus continuincaeterum Delphicos, qui erant cae-teris ditiores,copulitut fibiexcoluerent undeftipendia mercenariomiliticomode daripoftent.Comparatis igitur coprjsiuftis, cas in campum eduxir, at Pftiwwewj appareteum certamen nondetrediarecontraPhocenfium hoftes. Locrenfi Locrèjcs pr£ uerôeioccurrentibus,commifltim eftpraelium ad petras quf Phardriades Iio uuidt. nuncupanturn'nquo uidorPhilomelus,multosexhoftibusinterfccit,plurcs cepit

-ocr page 555-

BIBLIOTHECAE LIB. XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4»

■cep(t,quofdam ut fe de rupe praccipites darent coegit.Ex hacpugna profpera elationismultutn Phocenfibusiniedumeft.Sedenim Locrenfes grauiter af=gt; fedi, lega ros Thebas miferunt,0^ fibi,amp; deo auxilia implorantes, func Boeo ti propterpietatem erga dcos^SC quöd eis côducebat, décréta Amphidyo« num rata permanerejmiierunt ad ThclPalos ôi ad cçteros Amphidyonas, qui orarentjUti fecum contra Phocenfes bellum fufciperent. Lt iili quidèrn cum tumult/is belli id ipfumfacereconftituillentjngens tumultusSlt;feditioperuniucrfam Grae* ctinGricud. ciam excitatus eft, cum aliqutdeo fubueniendumjó^ in Phocenfes, uèluci fa crilegos, animaduertendum :alij rurfus utPhocenfeSjauxilijs iuuarentur, de/ • creuiiïènt.ln diuerfum proindc cendentibus gentium urbium fadionibus, templo fuccurrere decreuerunt Boeoti,Locrenfes,Theflali, Perrhœbi: dt præ- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘smnnif

ter hos Dores, Dolopes,Athamanes,Achaci,Phthiotæ,M3gneteSjAenednes

amp; aliquot alij.Phocenfibusuerô auxilio erant Athenienfes,Lacêdæmohtj,0£: quidam ait] ex Peloponnefo. Sedpromptifsimiomniuminhoc erant Lace-dæmont) cum alqs quibufdam ea de caufa. In pugna Leudrica Thebani cum uidores fuiffentjitem ad Amphydionas contra Lacedæmonios detulerunt, quôd eorum ciuis Pheebidas Cadmeam occupalLet, dtda^ ob earn iniuriam muidaeftillis talentorumquingentorum. Sedeum tempore legibusprac« fîntto Lacedæmonii iudicatam lummam non exoluiflent, rurfum Thebani caufam renouarunt, ut duplo muldai entur, mille fcilicet ralentis,quod cum ab Amphidyonibus fadum efl'et,Lacedæmonî] ob debiti magniiudinern fi^ miles Phocenfibus tergiuerfationesmoliebantur,iniuftè damnatOs fefe præ» dicantes.ldcirco cum ipfis p a ri ter expediret,quôd multum condernnationem earn uererentur,ut bellum conBaretur,laborabant:exiftimantes Amphtdyoz numfcita, relcindipolTecitra pudoremfub Phocenfium uelamine. Propter huiufmodi rationes, alacres ualdè Phocenfium rei adérant,uti ius rempli in eo rum manu confîrmaretur. Verùm cum iam pro certo haberet Philomelus, BceotoS magnas copias contra feducere: ftatuit conducere alFatim mèreena riorum militum.Sed cum ca res pecuniam ingentem expofeeret, coadius eii inijeere manus rebus iacris,SC oraculum diripere.Pollicente autem eo ftipen= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ r

diaintegra cum dtmidiatis,ocyusadeummagna hominumuisconfluxit,of I ) IP ~ ferentium fe beilo obampla prarmia.Sed nullus ucicÿ probi ingenij uir ei milia tiænomenfuum dédit,propter pictatem erga deosuantùm qui erant fummac improbicatiSjSr^lucri gratia deos côtemptui habebant alacri animo ad Ph)Io= melumconcurrebanttutbreuiiuftum exercitum equitum nbsp;nbsp;peditum ferme

ïooôo.comparauerit,quos in Locrenfem agrum duxittfadisrp ei obuiam Lo-crènfibus amp;nbsp;Bœotis uires iundas habcntibus,equeftrepraclium commilTum cftjin quo Phocenfes fuperiores fuerunt. HincTheflali ôf propirtquac ciüita-tesfoctæcoadofexmillium hominum exercitu,inLocridemueneiuiît. Pa-dotp certammecum Phocenfibus ad tumulum,qui Argulas dicitur, amp;nbsp;ipfi ui di iunt.Superuerteruntpoftmodum Bœotorum tredecim inillia armata. Ab Achæis rurfus mille fie quingenti milites in Phocenfium fubfidium addudi funtjConftiteruntcputrinc^copiç in eodem loco.Tune inter pabulandQBoeO ti aliquot mercenario.s Phocenfium milites cômprehenderunt,addudos^ ad ipfamurbem.perpraeconem declararunt, Amphidyones illos,utpote cum facrilegis ftipendia facientes,morte muldaretrecç id confirmantes,iaculis oni nesconfixerunt.Q_ia ex re multum conduditiusPhocêfium miles indigna/ tus,ut fimili pcena hoftes afficeret,Philomelum rOgarunt, acritert^ côtendeil tes,multos ex hoftibus per agros liagantes cœperuntîaddudoscp Philomelus itidem iaculis confecit,ut deindehoftes ab arroganti fiC truculenta ilia pu/ nitione deftiterint. Vtro^ demum exercitu in aHa loca tranfeunte,cum perlÿl uas fie difficiles faltus iter faciendum eflèt,de improuifo primç utrincj acies h» biinuicemoccurrentesjleuecertamenincepcrunt. Sed pofteaacriterSe totis

li 2 tiiribus

-ocr page 556-

,60 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

uiribus pugnatum eft.Bccotiœ cum militum numero longe hoftibus pratfta’-' rentjPhocenfesproRigarunt.Per locaautem praecipitia,6^ quæ anguftos exi PlilonieU tus haberentjCum fugafieretjmihtes multiPhoccnuum interfedi funt.Ec Ph( worr. lomelus audacia incredibili dcpugnansjmukis afFedus uulncribus in locum quendam prærupt3,ôf unde non tactic poflet euaderc inclufus,fupplicia quæ Qnomiirchus nonnun^ in captos cdi folentjtimensgt;fefeillinc præcipitem dédit : amp;nbsp;ad eum 2. D«xP/7o» modum per(bluradeopœnadebita,extinduseft.TucOnomarchusquicum

CO ordincs ducebatjfufcepta rerum adminiftratione,exercitus reliquias redu-• xit,amp; fuga fè recipientes milites in unum cogcbat.Dum hæc geruntur,Philip pus Macedonia: rexMethonâurbem cxpugnauit,direptamcp euertit. Pagas etiam captas fuo imperio fubiecit.Et in Ponto Lcuco Bofphori rex, cfl annos quadraginta regnafletjmortuus eft. cui Spartacusfilius fuccedens,quinc5 an/ nos in eo principatu uixit. Romani uero contra Phalifcos bellum iniuerunt, necmemorabilealiquidautmagnum geflerunntantumincurfionibusôfpo-pulationibus Phalifcum agrum deuaftarût.lnSiciliaDioneimpcratore à Za ✓ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cynthtjsmcrcenarqsmilitibusinterfedo,adminiftrationemeam (ufcepit Cal

lippus,qui cædisillius authoramp;hortatorfuir.

MKnlt;ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RegniPhilipfi’dnnuf VIII.

lam uerô Athenisimpcrante Eudemo,5C KomacConfulibusMarcoFabiOj * amp;nbsp;Marco Pompilio,Bœotiuilt;Qoria contra Phoceni'cspotiti,cxiftimantes fagt; crilegti,authore Philomelo deorum hominum^ uiribus poena afFe(*îo, alios quolcuncç àfacinorefîmih perterritum iri,fefcinfua receperunt. AtPhocéfes ' aduerfoprælio afflidi,DelphoscontendenteSifadofociorum omnium con« filiOjdebello confultabant.Ibi qui ingenij acquioris crant, ad pacem trabeban tur. fed impq,quibusnecaudacia, neclucri cupido imminuta erat, circumfpi-OitoHtdrchuf ciebant,num quifpiam oratione fuam improbitatem adiuuaret. Tune Ono« lellumfdcru marchus,quô honoris initi prærogatiuam tueretur, oratione mediata bellum hflduritt» turbæillicœpitfuadere,nequaquam perindecommodipublici,utfui priuati rationemhabcns.Quôdenimutô^ altj grauitcr,ac fæpiuspoenis ab Arnphi-dyonibusfuerat mullt;flatus,necaliquidexoluere uoluerat, pace bellum ßbi commodius foreducenSjPhocenfes fociosr^ ad perfeuerandum in Philomeït cceptOjUerbisfuisimpellebat. Eledusigiturimperator, mcrcenatiornmiMU magnum numerum conduit..Ordincs militöobitu extenuates fuppleuit au dislt;$multumcolleditio militecopqs fuis,in comparandis auxilqs, altjscçbcl lonecefTarqsmultum fatagebat. Adhaccmagnos ci animos fecit fomnium, SoWo dccet 9^æjig*o’''æ*^crementi praefagium eifaccrc uifum eft. Inquicteenimuifus ptus Oziowjr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aeneum Coloirum,qucm in Apollinis templo Amphidyonea

chut poiuerant,manibus fuis in maius refingijSeampliorem muliofieri. Hine conijeiebat nominis amplitudinem fibi in imperio deorbm ope adfuturam efte. Sed fecus fe res habebat, contracp id portendebatur Phoccnfibus', qut obid direptasresfacras ab Amphidyonibusmalèhabiti fucrant, audiorcm poenam Onomarchimanibusadiundum iri: ita^ cuenit. Igirur imperator Onomachus ænea ferreacp arma multa confici curauit. Ex argento autem Si auro fignatampecuniam ibcnsciuitatibusmifit, maximceppraffedos, 8^ eagt; rum magiftratus muneribus fibiobnoxios reddidit.Exnoftibus etiam quoC dam utfibiauxilio eftent:aliquos utneutri parti feadiungerenrjargitione fa-eileperpulit. Ea hominibuseftinnata diuitiarum cupido. Teflalosquidem, quorum nomen iter hoftes amplifsimumerat, per munera induxit,utabel lo contra feceflarent.Inter Phocenfes uerö,quos fibi aduerfos comperit,in. terficit, publicatis eorum bonis. Quibus peradi$,in hoftilem terram inua-denSjThronium expugnatum diripuit: inde^ Amphiftenfes perterritos, ad faciendam deditionem compuht.Doricis autem urbibus direptis,©^ agris ua ftatis,in Boeotiamirrupit.ibi capto Orcbomeno,cum Cheroneam oppugna-rc aggreflus

-ocr page 557-

BIBLIOTHECAE LÎB XVL

^^aggfcfluseflet,à Thebants uidus in Phoctdemreuerfus eft. Intcrca Artaba ZUS,qui à rege defecerat,bellum cum regtjs praefcdis contra fe mifsis gerebatt initio quidem cum Athenienfium dux Chares eum iuuaret/ortiisnnè ilHs

reßftebaüabeunteueröillojfoiusrelidus,àThebanisauxilia impetrauit,qui / Pammenem ducem cum quinque millibus homtnum in Afianiadeum mtfe/ runt. 1 bi duobus magnis præltjs prætedos rcgios ferës opem Artabazo, cum fuperefletPammenes, magnam iibi popularibus fuis Bceotisgloriam pe« périt. Mirum enim proculdubio uidebatur, Boeotos defertos à Theflaiis,prg/ mente difficili Phocenfium bello, in Afiam tarnen naualcs copias mifinë,dCin fummo rerum difcrimineuidoriaeftepotitos. Cœptum efthifce tempo» • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ribus bellum inter Argiuos 06 LacedacmopioSjCommiflb^ certamine ad ur« bemOrneas, fuperiores fuerunt Lacedaemontj : Orneiscp ui captis,infuafe receperunt. Chares autem Athenienfium dux Helleipontem petens cum daife,Sçftonoccupauit: ibi^ puberesomnes interfecit, cæteros in feruitu-tem traxit. Et Cerfobleptes Scotyis filius,Philippo regi aduerius,Athénien-fibus, quorum amicitiae indulgebat,Chcrronefiurbibus , Cardia excepta, cefsit: in quas Athcnienfis populus colonias deduxit. At Philippus rex, cum Methonenfeshoftibus fuisreceptum dare accepifiet, ad eos expugnandos . . , coatendit, qui aliquanto tempore fortiter propugnarunt : tandem coadi r** feferegidediderunteaconditione, ut omnes urbeMethona cum fingulisue ftimentis exirent. Philippus oppidum diruit,amp;^agros omnes inter Mace-doneseftpartitus. In eaquidemoppugnationePhilippus alterum oculum confixuslagitta amifit.fnde cum eisauxiliumTheflalitmplorarent, copiasfu asmTheiraliamduxit:ftatim^proeiscontraLycophronem,qui Pheris ty» rannum agebat,bellum iniuit. Cumcÿillepetito à Phocenfibusauxilio ob-tinuiftet, utPhaillus Onomachi frater cum feptem millibus armatorum adfc mitteretur: cum his Philippus congreftus, Phoccnfes uidoSjdeTheiralia ex* pulit. Tune Onomarchusinfpemueniens totiusTheflali^obtinendæ mo uenSjCum omnibus uiribus fuis, Lycophronis rebus propere iuit fuccurfum, Opponente uerofeilli PhilippoödTheffalis,Onomarchus, quippequi numero militum erat fuperior, Macedones multos interemit, ÔC Philippum ip» fum in maximum diferimen deduxit. ^Eius enim milites animo ualde con-fternati eum deferebanf.uixqjamp;^multa orationeinfidc, Äfnefibi nonaudi» entes eflentjretinuit. Oifeefsitpoft id Philippus inMacedoniamtamp;Ono marchuscumexercitu in Bœotiam profcdus,praclio fado Boeotos deuicit, amp;Coroneamurbemoccupauir. Philippus autem fubitoex Macedonia in ThelTaliam reuerfus, contra tyrannum Lycophronem caftra pofuit. Ille im p3ruiribus,aPhocenfibus auxilia accerfiuiufeparitercum eis pro ThefTaliac rebus obtinendis laboraturum poIlicitus.Proterea ünomarcho cum pedita-tu u«gintimillium,3^ equitibus fexcentis in fubfidium ueniente, Philippus TefialisperfuafitjUtuiribusiundis fecum bellum gererent: coëgit^ ita pe« dites fupra uiginti milli3,equitum uero tria millia. Confettis proindefortifli» firne manibus, quum Theliali équités amp;nbsp;numero,6c uirtutibus a 1 ijs præftarêt, fadumeft ut Pnilippus uidoreuadcret,amp; Onomarchus cum fuis ad mare fu gcret. Et eo forte tempore Athenienfi Charete cum triremium clafle iliac tranfeunce,dum multi(inqueis Sgt;C Onomarchus fuit) abiedisarmis ad tri« remes natarecontendunt, ingens eorum cardeseft fada: utPhocenfiumamp; Ofjow4trcfcttf mercenariorummillium cum ipfoduceinteremptorum numerus fuerit plus ColoffutMC[u» quam fex millium,c3ptiuorum ferme trium millium. Philippus tune O= modo auxerit nomarchumfufpendi, alios utfacrilegosdemergifecit. nbsp;nbsp;Mortuo ita Ono-

marchOjPhayllus eius fraterPhocenfium curamfufeepit: qui afflidas res re* Pbgt;Ö«r createconnixus,mercen3riummilitemmultumco'égitiftipendia tanto alte dux Phoeettft roquàmfoleretmaiorexoluens» A'focijsauxilia adfciuiqarmorum ma- »m*

li } gnam

-ocr page 558-

sot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O R I S I C V L I

Prindpttfum gnam uim fieri,pecuniam argcnteam ÔCauream fignari curauit. nbsp;nbsp;nbsp;Sub hæc

aliquotobitu!. tempora Cariæ princeps Maufolus.uigefimum quartum annum cum regnaf-fet,mortemobiit:ciu Artemifia amp;nbsp;foror,SC coniunxfuccefsitinbiennium uf que.bt Heracleæ lyrannus Clearchus cum Bacchanalibus, quae celebraban-tur,interfpedandumquæftiones multas anxièadduceret, interfedus cß^re-gnt fuianno duodecimo. Et fuffedus efl Timotheus filius, qui annosquinde / cim imperautt. Hetrufei interea bellum gerentes contra Romanos, eorum a* grospopulati,adTyberimufcjoccurfioncsfecerunt:in(5 fua demum funt re* uerfi.Syracufis uerofeditioneorta inter Dionis amicos Ô6 Callippum:qui ez

* rat Dionis partium,fuperati,ad Leontinos fe contulerunt. Pofl^ aliquâtum temporis Hipparino Dionis filio claflem armatam Syracufas appcllcnte,Cal lippus uidus ex urbe aufugit,8C Hipparinus paternum imperium recuperatu duosannos tenuit.

Regni Philippi änttut IX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

J, Sequitur annus,quo Athenienfes principem Ariftodemum, Romani.C.

Sulpitium 8C M.Valerium Confules habuerunt:inita Olympiade feptima fu« PhdyUus heb pra centefimamjquajinfladioTarentinus Smicrinasuidorruit. TunePho* lumrsnouiK cenfiumdux Phayllus, à fra tris fui clade amp;nbsp;interitu Phocenfiumres ob ma-gnam milieu flragem maleafFedas,rcficerenitcbatur.Cumcp pecuniae abun*^ dantia plurimum polieret,milites multos conduxit,multos etiarn è foetjs im-pulitj ut Cecum belli curamfubirent.Reenim numaria citra pudorem quem-piam, in omnem rem utens,non tantû priuafos homines promptos,belli adiut tores iibicomparauit,fed ÔCclariisimasciuitates ad fortunam fecum peridia tandum traxit.Lacedæmontj enim mille,duo millia Achaei, Athenienfes pedt turn quinque millia,amp; fexcentos equites,duce Nauficle ei Auxilio miferunt. Lycophronautem èc Pitholaus,qui Onomarcho mortuo omnibus deflituti præfidijSjPheras ubi tyrannierant,Philippo dediderant,fecÿei iunxerant foZ' derCjtuncduob hominum millibus flipendio condudis,ad Phayllum tran-fieruntjSCin Phocenfiumauxiltiserant. Minorum quocj ciuitatûnon paucg Phocenfibusoblargitionemfadam fe.adiunxerunt.Aurum enim,quod hominum auaritiam excitarefolitum cfl,illasad lucri emolumentum decurrerc compellebat.Phayllus igitur cum his coptjs in Boeotiam mouit,0£^ ad Orcbo menumurbem prael(ouidus,multosexfuisperdidit.Rurfusad flumeCepht ' fum inito certamine,uidorcs[fueruntBœoti. E' militibusPhaylli ultra quin gentos defidcrati, amp;fexcentifermé capti. Paucis etiam diebus pôfl,iuxt3 Co roneam eflpugnatum:ubiitidem Boeotis uidoribus,centum'SC quinquagin ta Phocenfium interfedi,fiC centum triginta captifunt.Sed à BoeotQ fiC Pho* cenfium rebus ad Philippumtranfeamus. Cum is nobilifsimoprarlioOno* marchumfupera(ret,Pheras à tyrannide liberauit, concefla urbi libertate:re-busœalqsTheflaliæcompofitis, contendebatadTermopylas, utPhocenfeis debellaret. Sed tranfitum ei intercipientibus Athenienfibus,reuctfus efl in Macedoniam,impçrio fuo plurimum ex rebus gcflis,0(f pietate erga deum au do. Phayllus uero copias ducens contraLocrenfes qui Epicnemidtj nomiz nantur,aliasquidemeorumurbes uioccupauit: Arycam,quæ fola fupererat, per proditionem node cum inuafiflet,eiedus, ad ducentos milites fuos ami-fit.Cum demum prope Abas caflra pofuiflet,Boeoti nodurno impetu in eum fa do,multos interemerunt. Qua uidoria elati, in Phocenfem agrum incur-fiones fecerunt ; latecç eum populati, cum præda ingenti reuerfi ad Arycen-fiumpropugnationem contenderunt. Ibifuperuenientes Phayllus,eosin fugam uertit: amp;captam urbem diripuit, acfolo3cquauit,Haccdeinceps in ta-

Pfcitynwr bidam ægrotationem lapfus,diu co cruciatus cum magno dolore,ut eius me« rebaturimpietas, mortem obiuit: rclido Phocenfium duce Phalacco Ono-(Tt'pcrijt. marchi, qui bellum id facrum inflammaret, filio pubere adhuCj fed guber* patoren»

-ocr page 559-

BIBLIOTHECAE LHL XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sqj

hatóTcm,fimul^duccm ciconftituit Moafeam,un5çx fuis^famiKatibüs. Poft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dui

id cum node femel Bœoti in Phöccnfeisualuiffent, Mnafeam cum ducentis thocenfium» militibus interfecerûnmox^ ad GHæroneahi equeftri prælio commiflb, Pha' laecus uidus,multos ex fuis amifit.Interea dó in Peloponnefo, tumulcus Fadi funtjliacdecaufaJnter LacedæmoniosÔôMegalopolitanos oria controueta (la,in horS agros incurfiones fecerunt Lacedacmontj, duce Archidamo. Qua in Pdopancfo iniuriaMegalopoIitanicommoti, cumperfeeiuftnodi contentionino futftce t,umultuatur^ tentjfociorûauxiliaimpIoraruntJgitur Argiui,Sieyonq,Meflentj feftinanter auxilio eis iueruntThebaniuero Ceftphontem ducem, datis 4ooo.pedic5,3ó cquitibus«oo.miferUhLCum bis coptjs Megalopolitani mouêtes ad Alphei • fontes,caftrapofuerunc.Lacedxmont] rurfus à Phocenftbus peditQ jooo.à Pù Cholao Qi. Lycophrone, qui Phxris pulftfuerant, eqiiites ijo. obtinuerunt, co parato^ itaiuftoexercitu,confederuntpropeiyiantineam. Oeinceps Ornez as in Argiuum agrtim contendentcs^riufquam hoftes ad urbis fuae defenfioz nem U6nirent,eam expugnarunu Cum poft id Argiui aduediflent, comifto prælio,à Lacedæmonijs uidi funtifed Thebanis fuperuenientibus duplo lam hoftib.plures,uerùminOrdinataaciéatroxpr^liQinftaurarunt,in quóancipitü ner^ alterutris certa uidoria, Argiui 00 focq in fuas urbeis fe retraxerunt : Lace dxmonti in Arcadiaminuadencesjblifliinte urbe uicapta direptacÿ, Spartam funtreuerft.. Interiedo temporealiquantuIo,Thebani foeijâ propel eipl.uz fam cum hoftibus congrefsi eos profligarunnmultisc^ interredis, diicc eotS Alexandrum cum altjscirciter 6o, coeperunt.Paucis diebus etiam poft Lace^ df moni) cum non paucorum cæde ab eifdem funt fuperati.Sedtand? magnis uirib. cogrefsijipfi uidoresfuerunt.TScutri^infua redierunt. Cüm^ Lace-» dæmontjinduciasMegalopoIitanispetentib. côcefsiftènt, Theba nt Boeotiâ funtreuerfi.lbiPhalæcus CheroneamoccupaueraG fedThebanorum aduen lu ab ea eiedus eft.Côparauerût poft hæc Thebarti magnas côpias,Sc in Pho cidem irriimpentes,eam la tifsimè populati funt,Ôô ædihcia omnia diripuetût: cxpugnatisip aliquot caftellis,cuingenti præda in Bocotiam fereceperunt.

Regni Philippi Annus x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Munji

Anno uero fuccedente,quo Athenis princepsThenalus,Romæ Marcus ƒ Fabius,Só Titus QuintiusConfulespræfuerunt:ThebaniPhocenfibenofati * *** g3ti,2órenumariamultumexhaufti,légarunt ad Regem Perfarum, qui ciuita rhebàtiidPer tisfuæindigentiacfubfidiumpetcrent.NihililIecundatus, promptifsirhè ar. fiipecuniïim-gcntt talenta trecenta eisexoluit.Etleuiaquidem duntaxat certamina, agro= rum^ uaftationes: nihil ueró memoratu ualde dignum anno hoe inter HiO' cenfes 6ó Thebanos geftum cft. Verum in Afia Perfarum rex, cUm annis fupe lioribus Aegyptumcumualido exercitu inuafiftet,nee tarnen aliquid ei cefz fifletex uoto.hac tempeftaterenouata in Aegyptios bello,multis egregic ge» ßis,fumma fUainduftria Aegyptum, Phoeniciam, 8ó Cyprum recUperauic Quo uerô rei huius hiftoria apertiorfit, repetitis altius témporibus,belli cati OchusAegy^ fasexplicabimus. Annisantcadis,quumACgyptqaPerfisdefcciflent. Arta pf«»«, pfcœnt» XerxesO'rchus cognomentô,rcibeIlicæparUmftudiorus,àquietc mouerefe aum crcy^ haud uoh)it:miftbcp illuc exercitu Sôpræfédis, ex eorum imperitia öófrau- prumrecupe^ defortunam minus profperamexpertus eft. Et Aegypttjs nihil eurri facieri» ^4«». cibus,coadusefttantæignominiaè,ob animum nimis fedatum, QC infitam defidtam fuccumbere. Aegyptiórum exemplo annis citerioribus Phœ» nicesSó reges Cypri öó ipfi contempto Artaxerxe, defedionem commife» runt: propterea concitatus rek,deêreuit in eos omnes qui à fe defeccrant,non ampliusperpræfedosjfedpræfensprotuendo imperiofuo bellum gcrerci ltaquearmorum,telorum,comnicatuum,8ó militum apparatum magnum fä« ciens,pcditum trecenta millia.emtitum triginta millia, triremes trétentas, ögt; tieraria5,aliascß naueis ad neccuària comportenda quitigehtas cocgtt:beL it 4 lum^

-ocr page 560-

50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L î

quot;knncj contra Phceniccs ex huiufmodi caufa iniuit. Eft in'Phœnfcîa nobiki Phœnùib. bel urbs Tripolis,nomen ex re Habens: funt enim urbes tres, l'nuicem ftadîjs inter luminfert, nbsp;nbsp;uallo dînantes,appeliatnrcç Aradiorumuna,altera Sidoniorum,Tyrîorfî ter'

tia.Eft antem urbs hæc in magna dignatione apud Phoenîecîs omneis, in qua conuentus habere,fiC per concilium de maximis rebus agere confueuerunt. ? Perfedisautemamp;dudoribus rcgtis, qui in Sidoniorumparte ucrfabantur*« contumeliofa ÔC fuperbia imperia in Sidonis exercentibus, maie habiti hi, nô fatis fibi in dolore tempérantes, à Perfis defeifeere ftatuerunt; cacteros^ Phæ nicas ad Itbertatem occupandam exhortât^ legatis ad Nedanebum Aegypti • regem,qui Perfis erathoftis,mifsis,ut in belli focietatem ab co reciperentur, omnia quæ bello ufu funt comparabant. Cumep Sidon urbibus aitjs opugt; lentia præfiaret,priuati(^ homines effent ex mercatura ditifsimi ocyus amp;nbsp;trire mes cÔpluresparacæ,amp;milites multi condudifunt. Ad hoc tela,arma, corn meatus,reliqua omnia bello oportuna breui conquifita. Initio autem eius concitationis regium uiridarium,ubi Perfarumreges animum rémittentes, oblcdare fe conmeuerant, decifis arboribus prorfus deuafiarunt.PabuIi quo que uini magnam à præfedis in ufum belli alendis equis colledam, incende^ runt. Animaduerfum efi,S^incaptosiilosPerfàs,àquibuscontumeIias fuftigt;^ nuerant. Quæ omnia confidenter ab illis patrata rex accipiens. Phcenicibus cundis grauiter, fed omnium maxime Sidonqs comminatus eft. Cùm uerô Babylonium copiæ eius omnes peditum equitum conuenilTenr, cas mouic contra Phœnices:interimcpdumilIuccontendit,Syriæpræfedus,6C Mazægt;. us,qui Ciliciæ præerat,iunais uiribus aduerfus Phœnices pugnabâr.lbi Ten nes rex Sidonis ab Aegypttjs Græcos mercenarios milites ad quatuor millia, quibusRhodius Mentor præerar,obtinuit.Cumhis altjs^fuæ gentis conféré Cypn'cw bel ptisinregiospræfcdos,quosdiximus, uadens, commino certamineuidor fuir.illicÿ ex Phoenicia funt pulfi.bodem tempore Sf in Cypro bellum eft coe* ptum,fuperiori amp;nbsp;caufa,d^ rebus aeftis confimile.Erant in ea infula infigniores nouemurbes,quibus reliqua minora oppida in obfequium adfignata erant. Habebant illæ reges fingulos, quibus parêrcnt,ut tarnen régi Perfarumilli au dientesdeberentefle. Hæomnes nouem urbes confpirantes,Phoenicum ex cmplo à rege dcfciuerunt: comparatist bellis rebus,fummum imperium iuf« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferunt illis effequi régna habebant. His Artaxerxes commotus ualdc, Ca-

riæ præfedo !drieo,qui nuper principatum eum iniuerat, ÔC qui maiorum fu-oruminftituto amicus amp;(ociuseratPerfarumrcgi,petlitera$iniunxit,ut ue» nalibus peditum coprjs comparatis, in, Cyprios reges bellum fufeiperet. U le nihil morçinterponês,quadraginta triremes,milites codudos adodo mil lia inftrudos in Cyprum mifir.data corum cura præledis duobus,Athénien-fi Phocioni,8^ Euagoræ; qui annis fuperioribus in ea infula regnauerar. bit nauigatione illuc deuedi,fubitô ad primariam infulæ urbem Salaminem eoz pias adduxerunt. Ibi uallo amp;nbsp;aggere communito,mari terra^ oppugnatio-nem aggrefsifunt.Cumcj infula ea multos annos pacem habutffèr,magna^ efletloci fertilitas,militcs agros omnes pro arbitrioperagrâtes magnas opes corripuerunt’.ac diuulgata ea rerum abundantia,multi ex ulteriori Syria QC Cé licia ultrô milites fpe lucri accurrerunt:ut ad duplu fermé Euagoræ, amp;nbsp;Phocio nis audo exercitu,in magnam tr^idationem amp;metum Cyprt) regis conie-di funt.Et is quidem erat rerum ftatus.

At Perfarum rex Babylonc in Phceniciam cum exercitu contendit. Ibi Mé-tor,cuius magnaeratSidone potentia, auditoingentem numerô Perfarum aducnrarcjiudicans Phœnices eis minime pares effe,faluti fuæ priuatim con-fulereftatuit.ltacç exfuisfamiliaribusfîdummaximéThcflàlionem, clàm Si* donijs omnibus mißt ad Artaxcrxcm,Sidoncm ei prodererecipiens. fimulfp ad bellum Aegyp tium cum eo profteifei: in quo, utpote locorum éruption num

-ocr page 561-

ßlBLIOTHEGAE LIB, XVt hùmqujisNilusfacerctjCognitioncm exadam Habens,adiumentutnmagniï «fFerrepoHèc, Theflàlionem omnia ea narrantem rexaudiens, mirificècft ga^ uiTusxcommiflxq'uedefedionisgratiam Mentorifefacere refpondit. Cætè-tùm fi,quar ofrerebat,feci(ïèc,magnis mùneribus à fe donatum eum iri pollici» tus cft. Ad hæccum Theffalio fibi à Mentore^ut eius dexteram fidci cauGi reci-perctjiniundum dixüîènrex, ueluti fides dido fuonon haberetur,comtnoj-tuSjThefiàliooem apparitoribus ut capite ptederecur addixit.Cum ita ad pœ-nam is duceretur,regiqüe dixiiïèt:Facies quidcm quodtibi libuerit, fed Men^ tor,cuiilia omnia pcragereinpromptueft,quôdfidemdare dctredaucris,nû hil prorfus promiflorum efficiet. Admonitionem earn rex iecum uoluens,rca (ipuitzapparitoribusque reuocatis, dimiflb Theflalioni dexteram porrexin quac res apud Pérfas pro firmifsima fide habetur. T une Sidonem fhefiàlto reuerfus,ciuibus omnibus id ignorantibus, Mentori qux egifièt renunciauit. Kexuero plurimi faciens, uti Aegyptum dcuinccret, quôdea prima infc gra- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

uiter cômiferat, Legatos in urbes Graeciae nobilifsimas,qui contra Aegyptios auxilia peterent,mifit. Ex eis Lacedaemonq Athenienfes amicttiam quia dem erga Perfas tueri fibieiïè propofitum,fedauxilia minime fedaturosre-^ fponderunt. ThebaniLacratem duccmcumarmatis mille, Argiui triamiilia miferunt,quibus non exfuo arbitrio , fed rege nominatim id petente, Nico- •' ftratum pracfecerunt. lscratuiramp;fortitudineamp;confiliooptimus,prudcntiae terribilem audaciam commixtam Habens : ÊC corporis robore cum mukum pratftaret,leonis pellem cum claua inprælio geftans,Hercuiem militia:refe-tebat.PariterGrçci,qui Afiæ maritima inhabitabant,ad fexmilliadederunt,ut èGraccis omnibus auxilia compleuerintnumerumdecemmillium. Antequamuerohiconuenirent, rcx per Syriam fado itinere,in Phoeniciam perucnit,amp; non longe à Sidone caftra metatus eft. Eo temporis fpacio quod non paruum intercefsit,Sidontj armis,telis,reifrumentariac comparandae ma« gnam diligeatiamadhibuerant,urbemfofIatripliciSlt; moenibuspraclatis co-niuniiierant. Habebant dC militum urbanorum, qui in gymnafqs 8C laborü ’ bus plurimumexercitati, corpore dC uiribusfortiisimiserant, iuftum nume« rum. Diuittisueroamp;alioquocunqueapparatucæteras Phœniciæurbeis fu^ perabant.Quodquc erat maximum,triremium quinqueremium fupra een« turn claflem comparauerant. Tennes autem iam in proditionis focietatem acceptas àMentore,qui Aegypti auxiltjs pracerat, huncreliquit loci cuiufdam praefidio in urbe,ut proditionis n^ociumcuraret: ipfecum militibusfexcen? tis egrefius, fimulauit eundum efic ad Phoenicum quendam conuentum : ac-cepitq'ue fecum nobilifsimos centum ciues,ueluti forent confiliarij. Cum ianl haudlonge abipforege eflet, comprehenfos eos centum Sidonios tradidit Artaxerxi.Qui Tennern ut amicum benigne accepit: centum uero illos,uelu« ti defedionis authores, telis obrui fccerat. Aduenerant amp;nbsp;ex urbequingenti primores uirf,ramisoleçprçtenfis ei fupplicantes. 1 bi rex Tennern fedudum, num urbem fibi polTet tradere, efi: percundatust ( plurimum tlamque labora/ bat, utcitra padionem ullam Sidonem reciperet,quo clade aliqua immani «am afficiens,reliquas urbes caftigatione ea perterreret) Tenne fe id fadurum confirmante, rex impotentem iram in animo fouerts, omnes eos quingentos Yennà ÀYU' «irosfupplicantiuminfignia geftanteSjConfodi fccit. Tennes poftmodüm siionc öd mercenarios Aegyptiorum milites accedens, cis perfuafit, fe 3^ regem in« cramœnia recipercnupcrqùe huiufmodi proditioncm Sidon in Perfarum po= tieclt;»(iK teftatemdeucnit. Tuncrex,cumTennisoperanon ampliusindigeret,eum interfici curauit. AtSidontj qui ante régis aduentum naues omnes fuas incert derant,ncquifpiamnauigationcfalutipriuatæ pofiet cöfulerc,poftquam ur--bem amp;mccniaingenti Perfarum multitudineuideruntoppleta, intra domos cum liberis SC uxorib4nclufi,appofito igni fe incenderunt: ut eoru SC qui fup«

It f pikantes

-ocr page 562-

DIODORISICVLI

SiWouif P^icantes interfedi funt,numerum quadraginta milliumperqnetraditumßt Exadiut» Tanta cx cladeSidontjsafFedis, ÔC ufbc tota cum ciuibusabfumptajocutn * cxincendio uaftatumjextalcntis mulris uendtdit. Obmagnam enimoppi' danorumopulénhamitnmenfaargentiamp;auri uis per igntmconflataeHinuS ta.Hutufmodi interitum miferar Sidoniorum res fortitæ,reliquas Phoenicia ur bes ad deditionem facïendam terrore adiedo, impulerunt. Paulo lupra hæc tempora Cariae princeps ArtemiOa eo honore annos duos funda, mortem o« btjt.In cuius locum funèdus frater Idrieus, ad feptennium imperauin In Italia autem Romani percuflb fœdere cum Samnitibus,induciasPrarneftiniscon'

Anno Mundt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phUippi annui X t

Ierium,amp;Caium SulpitiUm Coniules haberent,Euagora Sf PhocioneSala« Cyprus deui* tninem inCyprooppugnantibusjahae omnes infulæ eius urbesinPerfarum ditionem uenerunt.Solus Protagoras Salaminis rex obfidionem fuftinebar, nitebaturc^ contra Euagoras paternum itlud regnum adiumento Periarum régis tecuperare. Sed tempore fuccedente,Artaxerxescumeib»ceiretdela-tus.Protagoraauxilqscoepitiuuarejadeo utrem tentatam deipondensEua« goras,ad regem ieexpugnatumiuerit,a quomaiori multo aha pr arte dura itt Afiaedhonoratusnnquadeinceps adminidranda, cum male fe geisilTetjCO* adus fugerein Cyprum,comprehenfusamp;i'upplicio afFedus eft* Protagoras autem Perfis ultro fe dedens, obtinuit in reliquum ut citra impedimentum Sa-lamine fibi liceret reg^nare. At Perfarum rex poft deletam Sidonem,cum lam Argis,Thebis,amp; aGraccis illis qui Afiac maritima incolunt, auxilia adue-Jirfdxerxes niirentjundis omnibus copijs in Aegyptum contendit* Illapfus autem inter Aegypcubel. cundum in ftagnum prargrande, ubi erantquæ uoragincs nuncupantur,ex* ioudoritur, exercitiis partem ex locorum ignorâtia amiut. De natura quidemeiUs ftagni, èC. his quar præter omnium opinionem in co contingunt, cum libro primo ia-tis dixerimuSjin prarfentia hac difputatione fuperfedebimUs* T ranfgreffus uoragincs illas uerfus Pelufium.quac efturbsad primumos,ubiNi« Jus exitum habet, iterfaciens, quadraginta ftadia ab eo caftra poluitGrarct Ôf praefidio pofitifuerant, quum multum tempons ante Perfarum aduentum ad inftruendaeaquae opus erant,habuiftent: cunda quidem Nili orafirmiter,fed maxime omnium Pelufiacum. quóo pnmum effet,ôf oportunum ualdefitum haberet,communiuerant. Erant ibi in defen-fionequinquemilliaarmatorumfubptarfedoPhilophrone. 1 hebani igitur plurimum laborantes,utuirtus fua inter Grarcos omneis illuftris e(ïet,fcftàm quandam 6C anguftam SC profundam, nulla periculi habit? ratione, tratjrere «ncœperant. Tunc qui in præfidio Pelusq erantjcx oppido crumpentes,cum tianfeuntibus Thebanis manus conferuerunt, proque gloria con’iequenda utrifqueadnitentibus,atrox8C periculofumcertamen ad extremum diei com« miflum,nodefuperueniente diremptum eft. Poftridie rex copias Grttcorum

' quas habebar.in treisordineiseftpartitustftf unicuiqueGrarcum hominem, fimulquePerfam aliquem Ô6 uirtute, SC prudetia infignem prçfecit.Primi ita-que Boeoti duces habebant Lacratem Thebanumfic Perlam Kofacem. Hie genus ducebata feptem Perfis,qui Magos oppreflerant, prarfedustÿ eratlo-niæ Sc Lydiartequitum uero peditum Barbarorum magnum numerum du-cebat. A^iuorum fecâdaCrataciésfubfuoduce Nicoftrato:additus efthuic inadminiffrationeJbeius Arift32anes,cuiadregemde maioribus rebus refe-rendi curaiunda erauftdei fupra omneis amicos regtos, Bagoa excepto, pro« batifsitnx

-ocr page 563-

BIBLIOTHECAE LIB» XVI» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50^

jptobatifsfmac.Deftinata funt ei 5ooo.elc(florûhominum,ô(f triremes 8o»Ter-tiam aciem.quac crat mercenarius mileSjducebat Mencor,qui Sidonem prodi-deratjô^BagoaSjCuiplurimum fidei rexadhibeb3t,uiraudaciaf,SC ad omneez tiaminiquufacinuspromptitudinis incredibilis. Datuseft ei Graccorum qui crant PerfarS ditionis,0C Barba rorû ingens numeruSjÄ naues complures. Ipfe autê rex cum reliquis copijs totius rei lummae animum intendebat-Fada eiufz modi partitione ordinSapud Perfas.Ncdanebus Aegypti rex, licet copqs in» ferior multo eilet,nihil uel ingen ti hoftium multitudine, uel ordinatione fada comotus eft.Habebatfanè ipfe GræcorS milita, qui fecS ftipendia facerent,ui« ginti millia:Aphros fermé totidexAegyptiorum, qui bellatores aptid eos nunz • cupantur,millia fexaginta:naues fluuiatiles ad conflidus amp;nbsp;incurfiones circa INilum comittendas,numero qui fîdem no. caperet. Ripam aütê fluminis quae in Arabia uergit,frequentibus caftellis,muro(ç ÔC folTa côtinenter dud:is,com muniuerat.Cumi^ apparatus omnes bello gerêdo opportuni ei non deeflcnr, breui tarnen ab omnibus illis ob inopiam confillj decidit. Maxima calamitas «ius caufa fuit belli adminiftrandi imperitia, amp;nbsp;quod ante id priori bello Per» facab eo uidifuerant. Habuerat tunc clarifsimosfortitudine,amp; rei bellicæ ici-entia prxftanies: Athenienlium Diophantum,SCLaced3rmoni5Lami5, quorum confilio redé omnia fuerant ordinata. In hoc autê bello dum felieidoneû imperatorêfore arbitrabatur,nu!ti adminiftrattoncm reru comunicare uoluitt netjperfefequacbello ufuiellent,utpotcnu!liuscxperient!af,potuit expedi-re.Oppida igitur loca alia miinita cSpræfidtjs pofitis firmallet, acceptis triz ginta mdlibus Aegyptiorum,Græcis ad feptem miiiia,Aphroru aut parte dimi dia.Ioca ea infedit,unde facile impetus fieri pollet. Eo modoutrioqueinftru« dis rebus, Nicoftratus Argiuorö dux,ducentibus eum Aegypttj^,quorum li-beri dC uxores obfides tenebatur à Perfis,per foflam quâdam in locum minus apertum tranfmifit cum fuis copqs,ibic^ uallo munitis caftris confedit. Tune qui in propinquioris loci præfidio erant milites merccnartj Aegyptiorâ,haud pauciores feptê mtllibus,ut hoftium aduentS perfenferunt,ad eos repellendos funt progrefsi Horum praefedus Clenius Cous cum aciem ad conferendum prælium inftruxiiret,ab hoftibusi^ idem eilet fada,atrox certamen initum eft. in quo Græci qui Tub Perfis mereoant,egregié pugnantes,ducem Clenium.ôi' militumeius plus quincj millibus interucerunt.Eamcladem Nedanebus rex audienSjUaldé eftperterritus,indecoiqciens reliquas Perfarum copias citra impedimentum flumen traieduras elTeiueritustj ne Memphim omnes hoftium uiresconuerterentur.ftatuitei rei profpicere. Dudoigiturexercitu quern fecum habebatjilluc contendit, SC quae ad oppugnationêiuftinêdam elFent u-fuipraeparauit.InterimThebanus Lacrates,,qui prima agmêapudPerfas eu-rabat, Pelufium magno conaru cœpitoppugnareideriuataçaliorfumfoflæ/iopo«H«r«r* aqua, pet exiccatum locum SC peruium, machinas ad urbis meenia adduxit» Magna autem ex parteeis deiedis,fumma celeritate qui intuserantalterum murum cum ualidis turribus ligneis excitarunt. Cumq^ dies aliquot eiufmo-dimœnium oppugnatio duraflet: primo Græci qui in oppidipropugnatio-ne erantjfortifsimc hoftibus rcfiftebant.Sed poftquam deNadanebi regis di» fcelTuMemphim certioresfddifunt,miferunt ad Lacratem quidere compo» nenda agerent. Recipienteqj eo per iufiurandum ipfos,fi Pelufium dedidif fent.cum rebus quas fecum ferrent, citra oflFenfionem in Græciam deuedum irijOppidi deditionem fecerunt.Ad quod recipiendum cum Artaxerxes Balt; goam cum Barbaris militibus mififlet,in urbis ingrelTu Perfæ Græcorum abe» untium res multas quas fecum exportabant, arripuerunt. Ibi Græcis de iniu-ria qua afficiebantur grauiter expoftulantibuSjdeoscç iurifiurandiprælîdeS implorantibus , Lacrate.s in iramconcitatus, fado impetuBarbaros repulitt aliquotcÿ eorum interfedis , Græcos quifub fide uiolabantur,ftrenuétuta-

tuseft

-ocr page 564-

4fig nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O K 1 b 1 C V L 1

tus cft. BagoaSjConicdus in fugam iuit ad regem, eic^ de Lacrate multum eft quæftus. Artaxerxes re cognita,Bagoæ milices pœna mérita affetftos fuiC-fejinfuperde rapinæilliusauthoribus fupplicium fumidebereiudicauit. fco Wfn^or bk6lt;lt; itatÿmodoPelufium àPerfis recuperatum eft.Mentor uerô, cui tertq agminis flo dlijscf; Ar» cura demandatafuerat.Bubaftumô^complûtes alias urbçs calltditate quadS ggt;pn urbtbut militari captas,in ditionem regis attraxit. Cum in earum unaqua^ praefidiura potitur. mixtumGraccorum ÔC Acgyptiorum militumeflet, Mentor eiulmodi uetba incaftris fuis pa^àm habuit, Artaxerxem ftatuifleeos quifibi ultro urbesdc« derent,humanifsimè tradare.Quirurfus ui fuperarentur, in eos cladem infer* * re non mitiorem ea quàm Sidonq paisi fuilfent. Iniunxit poft id cuftodjbus portarum libéré permitterent, egredi qui à feuellent transfugere. Ita nullo impediente captiui Aegyptrj qui erantin caftris abcuntes,breui peromneis Aegypti urbes uerbailla difteminarunt.lndecç inter mercenarium militem ÔC indigenamdiftenfîonesfubitôubicç exortaefunt:ô^in omnibus urbibus felt; ditionescœperuntuigere. Vtrit^enin^ier quandam æmuiationem ftude* bantfeorfum prodereloca quibus præeflent, utfoli aliquod emolumentum confequerentur.Cccpta cftearesprimumBubafti. Statim enimuero ut Mentor Bagoas cum exercitu propè urbem confiderunt,clàm Græcis Aegy-ptq quendam miferuntadBagoâjpollicentes urbem fetradituros,fi fefaluos pracftiturus eflet ld Graeci perlèotientes,miirum hominem comprehendciût, terrorecç iniedo ,remuti crat,abeointeîlexerunt:excp eo commoti ualde,in Aegyptios inuadentes,aliquosintcrfecerunf,aliquibus etiam uulneratis,relia qui in partem quandam urbis coadi funt fe tradere. Qui Bagoae quid conti« giftet fignifîcanteSjOrabant ut oeyus accedens,urbem à fe acciperet. G rar fis qui clanculum ad fepro firmandis padionibus uenerant, fecreto iniSxit Men-tor,cum Bagoas in urbem ucniffet,ut Barbaros impetu fado adorirentur, Ba-goa deinceps cum Perfis abftp Grarcorum aflenfu in urbem intrante« Poft-quam multa pars intromifla eft,fubito Græci portisclaufis, eos qui intus e/ rantaggrefsi,omneisinterfecerunt.amp;ipfum Bagoam carperunt. Isomnetn falutis fuac fpem in Mentore uidenspofitam,orauitutile liberatum ueniret: profeftusin pofterum fe nihil nifi ex eius confilio fadurum» Tune Mentor MrHtont w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bagoam dimittendumjfibic^faciendam urbis deditionem, ut eius

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;receptar tituIusfibidarctur,induxit.Fadu8lt;ÿita falutis Bagoæ author, rerum

omnium focietatem cum eo præfbto amp;nbsp;accepto iureiurando iniuit, quam ad * extremum uitæ feruauit« Euenit inde, uti apud regem concordes,mutuoqüc alter alrerum iuuantes,tandem omnium uel amicorum,uel cognatorumrégis ambo potentifsimi euaferint. Mentor enim maximuspræiesAfiae,quac maritima eft,declaratus, multum profuit rebus Artaxerxis,quum Gratcos multos condudos fubinde ei mitteret : ipfeque illic omnia adminiftraret tdgoitfummaS^fideSCanimimagnitudine, Bagoas uero infuperioribus locisubi ritiu, prarfedum agebat,tam bene ex régis re omnia gefsit,uti per eamfocietatem quam cum Mentore firmauerat,non minoris authoritatis fadusfit,quàmß regoi ipfe eftet dominus :nequc Artaxerxes aliquid abfcç eius confilio age« ret. Quinetiam poft eius mortem in eligendis nouis regibus femper Bagoae fententia dCnominatio rata habebatur, nihilquehuic poceftatis regiæ, prarter régis appellationem deerat : quæ omnia figillatim cum ad ea peruenerimus tempora,exponemus.lnpræfentiaquidem poft Bubafti deditionem reliquac urbes perterrefadæ,in PerfarUm ius per certas conditiones uenerunt. Tune Nedanebus rex qui ad Memphim commorabatur, uidens hofttum fucceC» fus, minime aufus eft pcriculis,ut copias adconflidum duceret,(eobtjcere: Artdxo-tffîfo defperatis^ regni rebus cum pecunia ingenti in Aethiopiam fugit, f o pado tl» Artaxerxes tota Aegypto potitus,infigniorum urbium mozniadiruit, ö^fa-

ædibus direptiSjtnagnamuitn coëgtt auri amp;nbsp;argenti. Abftulitetiâcxanti/ quioribus

-ocr page 565-

BIBLIOTHECAE LIB. XVt 50^

^trioribüs templis fcriptas tabulas,quas poftmodum Ba go as, accepta magna pecunia facerdotibus Aegyptqs reftituit. Profequutus autem munenbus ho-norificis pro cuiufe^ merito Grarcos quifecum militauerant,eis(j omnibus uC in pa triam redirent à fedimifsis,amp;Pherendate Aegypti præfedo conßituto, cum toto excrcitu Babylonem reuerfus eft:fpolt]s ÔC pecuniamulta, fed maioz lilongegloria,ac rebus ftrenuègeftis,audus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni thdippiannu, XU.

Quo ucro anno Athenis Callimachus imperauit, ftf Romac Cofs. fuerunt M.Fabius amp;nbsp;Pgt; Valerius : Artaxerxes animaduertens magno adiumento fibi • fuifleMentoreminbello Aegyptio,€5ultraamicos aliosprouexit:pro($eius Mentor Aßit uirtute 100.ralentis argenti, alqscp preciofiisimis rebus donauiqamp;f Afi a: quae nunoti pnfis admarceft,præfecit.Datainfuperfummi practorispoteftate, ei bellum contra 4^«^. rebelles fuosdemâdauit. Tunc Mentor cum neccfsitudincardamhaberetcS Artabazo ôôMemnone,quifuperiorib.anniscum Perlis bello contenderanc CCexAfiademumfugicntes,ad PhilippuminMacedoniam fecontulerant, i» bi^ morabantur.regi fupplicans perfuallt ut illis cômifsis criminis ueniam da ret,protinusepeosambos cSliberisad(eaccetGuit. Habebat fane Artabazus cxMentorisSC Memnonisfororefufeeptos hlios mares x 1. foeminas x. dele/ lt;Satus^ plurimum ea prole numerofa,iuuenes,datis in exercitu fuo pracfedu ris,honorauit. Primam autem expedifione cccpit contra Hermiam Atarner»:« Gum tyrannum,qui ab Artaxerxe defecerat,ôClocacomplura benemunita acurbes tenebat.Huicpollicitus feindudurS regem ad remittendam culpam, perfuafitutfecum ueniretin colloquium.Ibiexrnfidijsfado impetu,cum pre« hendittpotrtus^ itaeius annulo,fcripfit1iterasadurbes, tanquam Hermias di cerctfibi paCificationem initam eflecum Artaxerxe, intercedente Mentotedis Nientor Atdt gnatascç raptoannuloliterasmifit per quofdam,quioppida8Carccspro rege ntnhumu Li* accipcrent.Populi quibus literç funt redditae,fidem prælîanres, S)C quod à pa- f ce non abhorrcrent,facilearces QC urbes dcdidcrunt, Eacalliditatecum Men« t«»“. tor citra periculum belli,rebelles urbes recuperallet,fn maxima régis gratiam Ueninquod uideretur induftria ingenio fingularibellicam rein tradare. Pa« titer 8C principes alios qui ab imperio Perfarum dcfc!ucr3nt,partim ui, partim dolo aliquo omnes deuicit.Et hare quidem in Alia gerebantur. In Europa ue-toPhilippus Macedonum rexinuadens cum exercitu in urbes Chalcidenfes. Geram arcem ui expugnatam diruitu'niedocÿ inde aids terrorC, aliquot urbes imperio fuo cocgit parère. Pherâs poftmodum,quæ funtin ThefTalia, profe-dus,Pitholaum qui ibi dominatQ occupauerat expulit. Circa eadem tempora Spartacus iam annos quinlt;$ Ponti rcx,diem (num obqC, fuffedus eftfratet Parifades,quiannosodoSCtriginta regnauit.

Regni Philippi anttuf. X11 h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ahno M«nàS

Elapfo anno hoc,Athenienfes principeTheophilumjRom.C.Sulpitium,}lt;fi7. b^C.QuintiumCofs.habuerunf.cuminita Olympiade odauafupra centefi-mâjUidor fuitinftadioPolycIes Cyrenenfisttunc Philippus intentusfunr mo ftudio,utMicybernam SCToronam Hellefpoti urbes caperet,citra periculum aliquodperprodifionem easobtinuit. Conuerfus deindecö ualidis uirib.ad Philipptu o-maximâeius regionisurbêOIynthum,initioprarltjsduobus Olynthiosdcui- lyntLtoifuhii.^ cit,amp;inurbem copulitcœptacç oblidionc,d6fubindetentâtexpugnationem, g't. multosfuorum amilit.Tandem pecunia corruptos Lafthenêôd Euthycratem, fummos magiftratus in urbeinduxit uti cam fibi proderent : qua captam diri« pu{t,oppidanoscçomnescum prædaalia ucndidit.Eofado pecuniam multâ ad belli ufum confequutus cft,carteraslt;j urbes fibi refiftentes perterruit.Datis sutem muneribus meritis unicuiej militum,qui ftrenuèpugnauerant,ingcnt» pecunia miflà fibi cone iliauit eos,qui in urbibus poten tiæ maioris erant, adeo Utmultos adpatriamprodendamillexerit. Nee ipfe id difsimulabat,(ema-gis aurl

-ocr page 566-

5,0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

gis auricopia,quam armis imperium auxifre,palam folitusaneuerarc. Athc* Aïbenienf« quibus iam Philippi intrementa eranc fufpeda,omnibus in quos Phi* • lippus beilumfufeiperet,auxilia contra eummittebanc per legatos etiamad* Demo/ïhene hortabâturciuitates adlibertatem tuendâ, amp;fupplicium dehis ciuib.qui pro* Pi iliDDo funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;molirentur,fumend5,omnibus eis auxdia pollicentes.ltar^ fe Philipp*

hoties hoftes profefsi,aperte cum eo bellum gerebant. InHammabateos maxime ad ' ’ propugnationem Græciæ Demoflhenes, tune têporis GrgcorQ omniumacer rimus in dicendo. Sed nullo pado reprimi ualebat indomita libido, quar ple* • ros^occupaueratjUrbesfuasprodendi. Tam latèpeftis ilia Gracciam tunein-Philippufdu^ Propterea aiuntPhilippum,cum urbem quandamegregièmunitam ropu^nat, capereconaret,aceiusloeiquidâcontraomnem impetûtutifsimâ,ac ferméin-expugnabilë earn eiïediceret,quacfiuiire: Num etiam auröeius urbismccnia tranlcendereeflet impofsibileçExpertus nimirû erat Philippus, quae armis ca= pinonpofsint,auro taciliimeexpugnarifolere» Præparâs igif largittonetnur« bibus proditores,eosq} qui tantàlœditatc in le admittebât, honeliis nomini* busnuncamicos,nunchofpites appellitans:per eiufmodi infanda cômercia munerum uerborumtj mores hominum maximecorrumpehat AbOlynthi ueroexpugnatione in Deorû honoré pro concelfa uidoria Olympia célébra? turusjfplendidifsima peregitfacrifîciatSC conuoeata ingenti hominum multi-tudine,certamina edidit puleherrimaimultoscj hofpites qui ad fpedaculû cô? uenerantjConuiuio accepit.lbi lermonibus inuitatione eo loco aceommo-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;data ufus,multis poeula manu fua porrigebat àiepraeguftata,non paucismu«

neraeftlargitus.lnuniuerfumcÿ omnes promifsionibus amplis profequutus, elFecitutquûplurimi amicitiam ipnus auidifsimecxpeterent-Animaduertens a Ute inconuiuio cxamicis quêpiam Satytû nomine praefefcrentenefeio quid trifte,togauit,curfolusaliquid humanitatisfuæexperirinon dignaretJllimii* . . nusaliquodabeorccuperedicenti.feducrcrincintentione fua patefadafru-Sdtyri ptcfds h3beret.Philippusexhilaratus,cûpromifilîetquodeunqjpetierit,feliben-ergafcofpuu

conceflurûjhofpitis cuiufdâ fui uiigines duas adolelcëtulas nouis ma-juijiiids^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defponfatas,quæeirentintereiuscaptiuos,felibenier recepturû dixit Sa-

tyrusmô ex eo munere lucri aliquid conlêqueretur, fed ut addita etiam de îuo dote,in matrimonium cas traderet; neue iniuriam teneraætatc indignamfu-fiinere cas uideret. Philippus hancpetitionem libentifsimoanimo accipiens, uirgincs duas ftatim Satyro condonauit, multislt;^altjsmunerlbusamp; benefi-cijseomododilTeminatiSjCumulatiora benignitatis praemia aceepit. Multi enim fpeliberalitatiseiusindudi,alteralterum pracuenire ftudebant,fc!pfos patriam in Philippi poteftatem dedentes.

Anno Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“«««$ X111K

J5,8. lam ueró imperantc Athenis Themiftocle, amp;nbsp;Romæ Confuh'bus Caio Belli Sdcri Cornelio,l^ïarco Pompilio,Bœoii cumagros Phoeenfium populati eßenf, fontinudtio. 3*^Hyampolim manus conferentes,uidores fuerunt, eirciterfeptuaginra ènu mero hoftium interfedis. Deincepsiieriim cum Phocenfibus pi’ope Coro? neam congrefsi,accepta magna clade repulfi funt. Quumqücin Bceotia infi-gnioresquaedam uibeseflent 1 hocenfium ditionis, ad earum agios uaftan-dos uerfi Bœoti,frumenta omnia deftruxerunt. In reditu ueio holUbus occur-Phdlæcifuc^ rentes,funt profligati. Circa id temporis Phalarcus dux Phocenfium facræ pe* ceff'ores, lt;^uniæ ablatæ poftulatus eft,priuatofj ei imperij honorequem gerebat,Iuccefa fores tres datifunt, Dinocrates, Gallias,amp; Sopbanes:perquoseiuscriminis quaeftio habita eft. Petebantfane ab his qui earn iradaueranqrationemuti redderent.Philofucrat quidam præcipuusin eiufmodi adminiftratione. IscS baud fan's exhibêdæ ration! faceret.capiteeft damnaius, excruciatuscç à duci* bus nuperelediSjfcelerisfocios ^didit. Grauilsimisdetnûfupplictjs affedus cumuitçftnem quern eiusimpietas mérita erat,habuit.Alij quidefacris rebus ditiores

-ocr page 567-

B I B LI O T H E C XE LI B. X V L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i i t

ditiores fat'll,magnampccuniam furto fibi comparaucrant, earn reftituereôC pœnasut facnlegidarefuntcoatfli.Exfuperionbüsaiitem ducibusPhilome- nelphici lus,qui prunus imperauetat.à rebus facris,quarum nécessitas permifit, manus BOiitinuit. Sedquiei fucceCsii OuomarchuSjmukum de pecunia in belli fuin-ptus ufus cft. Tertius Pbayllus frater Onomarchi, non pauca munerum qux in templofuerant confccrata,3d pecuniam figuandam conflauit,utcondu(fio rnilitillipeadia exolueret. Dicatos liquidem à CroeioLydoruin rege lateres aureos centum uiginti,quibus pondus erat talents buia,accepcos pro confici-endisnumisdefiecinpariterôô aureas trecentas fexagintaphialasbinis minis cxpenfaSjleoniscj^ amp;^faeminæ ligna aurea,ut ea omiua auri ralentis trecentis 8Ctfiginta acllimata fuerintiredadis^ omnibus quæ exauro funt conflata, ad argenti rationem talenta quatuor mulia perficerentur. E' rebus autem argen-tcis.qujc turn à Croeio, turn ab alqs fuerantconfecratæ, duces omnes abium-plera.it ad fummam talentorum fupra fex millium, ut auri argentiqùe totius ra tione inita,talenta elïèt plus decem millibus. A' feriptoribus noniiullis tra* dicum eil,opum hinccorreptarum non minus fuifle, quàm illudquodin Per* farum thefautis ab Alexandro inuentu n fuerit. Aggiefsi quinetiam fuerant qui fub Phalaecoordines ducebant aperirefolum tempti,cumàquodam elFet diduin.argenti auri ÔC magnam uim ibi defolTam effèdamqî locum circa foeû SCtfipodem excauare coeperant.Qiii uero thcfaurumindicauerat, tellimonio clarifsimiSi^ antiquifsimi poetar Homeri nitebatur,ubi ait.

Q^ianta pauimentum interius non claudit.zApolîo

Nunc ubi faxofa Pythone oracula reddit.

Se lcum àmilitibus loca propè tripodem foderenc, magnis terrae tremoribus fa.'lis.Pnocenfes ualdefuncperterritüplanecç ita deis animaduerfioneminfa-crllegos pre n inilrintibui,ab eo negocio deftiterunt. Ac Philo, qui facino-Us tam impq dux SC author fueraqbreui pœnas méritas exoluit. Sedenim pe/ cmiælacræ interuerfæ,licet crimen totum Phocenfibus adfcriberetur, nihilo» tni lus Athenienfes 3CLacedaemonios,qui PhocêCiumcaufam £C cenfUjSCau Sacrilegi/ co» xilqs rucbant,n5 p3rûcontingebat,ideo maximèqilîipendiapro militumnu [orta. mero,quos auxilio eis miferât,nô fuerât exoluta. Athenienfes fane ea têpeflaz le Litdcnc proni ualdefuilfead faciendas Apollini côtumelias. PaulQ enim fu* pra Delohic e direptionis tép Jr3,cûlphicrates eoru duxcûclatîe circa Corcy-râuerfiret.Dianysq Syraeufarû tyranni naues, quæ Delphos SC Olympiam figni fada ex auro 5c eooredeufhebât,apprehendiiret,mifiiretlt;^ ab Acheniêz fi populo quæntiiin,qui'dnâine3rcagêdum eisuideretur: Atheniêfes refpÔ-derûqLaborandû nÔ efTeei in rerû diuinarS refpeduifed profpiciendum, quo modo milites fuosfullentaret.lphicrates ciuitaris fuac uoluntati obfequutus, capta dcoriïornamenta uendidiqpropterea tyrânus in Athenienfescômotus, C’piftolâ hanceis fcripfitîDionyfius renatui,populolt;$ AthenienfiSalutemfcri-bere,minimè decereexiftimauit Côtradeos SCmari,SC terra facrilegi'a cômitti tisidatuas'quiJêà nobis,utd!is dicarent,mi{ras,6Cr3puiftis ÔCconnaftiSjnecÿ nienjes facrù in deos maximos, Apo'lmcfcilicet DelphicQ,SCOlympic« loué,fcelusimpi’3 adeô patrare ueriti ellis.Eiu''modi rem fecerût Athenienfes contra DeSilium, quefubindeinter populäres5C maiores fuos numerate per oftentationê folez bant. Pariteramp;f Laced emonfj,qui SC conlilio Delphicioraculirempub.apud genresomnes admirabilêibi inilirucrâqquitçea tempeftatede maioribusre* bus dum Apolline confuleb3nr,nô ueritifuntcum tëpli raptoribusfceleflifstz inam inireconfpirationem. In Boeotiauero Phocenfesurbes rres,Orchome-non,Goroneâ,SC Corfi«s cû haberét, indemercenario milite afFatim ei fuppe* tente,contra Bœotos copias par3bant,eorumcç agrospopulabâtur. Nccßad faciendasincurlîones,autccrtaminaco^mittendacorûlocorum hommesPho cenQbusdeerât.ProptereabellomultumattritiBœoti,militum fuorummut*

-ocr page 568-

51t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIO D O RI SIC VLI

cis amifsis, pecuniæ inopia laborantes,Icgatos ad Phih'ppum,qui auxilia pe terenc,miferuntgt; lIIecumBeotum resalflidas,utfpintuseorum inflaci exup äoria Leudrica aliquantulum coinmtnuerentur,libenn animo uideret, milites perpaucos dédit,id tantum curans, ne oraculi direptionem nihil æftimare uideretur. nbsp;Cum uerô Phocenfes prope Abas.ubi non multum abeft Apol«

Iinistemplum,arcemextruereniterentur, Boeoti in eos inuaferunt, fubitot^ pars palantes,inoppida proximafugam arripuerunttah] adquingcntos intê-plumcùmconfugilient,extindifunt,miro quodam modo,utcùmmultaeo temporePhocêfibus aduerfa diuinitus accidcrint, id maxime omnium quod Pftocen/i»» fgfgfgrnus,ira fadumcfleuideatur. Qui ad templum confugerantjdeorum dader, auxilio fefaluos fieri exiftimabant. Sedfecusacciditidiuina liquidem proui-dentiapœnamquæfacrilegisconueniebatjeisinfiixit. Brant qirca templum ledi S)C menfæ complûtes. Cumcj in tentorqs Phocenfîum qui ad templum fereceperant,ignis relidus cafu ledum unum incendiflet,tanta repente adeo-q'uefuperomniuinfidemflammaexcitataeftjUt templum ôé Phocenfes qui eô fe contulerantjUiui incenfi funt.Vifusép eft Deus falutem, quam fupplices peciuerant,eis concedere noluifie.

Annolilundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni Fhilippi annus XV.

In fequenti uerôanno,quo Athenis Archias princeps,RomacConfuIet rhocenfis bd Marcus Aemylius,ScTitus Quintius fuerunt, Phocenfe bellum, quod dura-lifinis, uerat in annum decimum,ad hune modum finem habuit.Bœotis SC Phocenz fibuspariter ex belli diuturnitate debilitatis ualde,a!teriad Lacedæmonios miferunt petitum auxilia,unde armatos mille,duce Archidamo rege obtinuez runt.Boeoti uerocum adPhilippumlegatos itidem pro auxiltjs mififlent,Phi lippus acceptisfecum l heiralis,cumualidoexercituinagrum Locrenfemcô-tendit.lbi Phalaccum,qui pndem Phocenfium dux fuer3t,tunclt;ç magnam côz dudorum militum manum habebat,nadus,ut cum eo dimicatione inita,bel* li euentum experiretur,aciem inftruxit.Brat Phalæcus Niceae, qui animaduerz tens Philippo fe elTe uiribus imparem, mißt ad eum legatos pro rebus fuis co« ponendis:padus(^utfibiSCfuismiIitibus permitteretur, quo uellet difeede* rCjCumodomillibushominumfecum facientium ftipendia, concefsitin Pe-loponnefum. T une ipe omni deftituti Phocenfes, fefe Philippo dediderunt, Itaq; citradimicationê.quod nonfperauerat, Philippus bello facto confedo, adhibitis in confiliumThcflalis 5C BoEotis,ftatuit Amphidyonum concilium habere,eorumlt;5 arbitrio cognitionem omnium integram relinquere. Igitut Amphidyones inito confilio decreuerunt, Philippum eius^ pofteros in col» AmpbiâyoT legiumfuum cooptare,quum duorum fufFragiorum iure:quæ debellatiPho-Mît decreium, cenfeshabuiflent. Vrbium trium Phocidis mœnia foloaequari, neipfiPho» cenfes aut facri rempli,aut Amphydionum confiltj aliquo modo participes efientjneeifdem equos,aut arma habereliceret, doneefubreptam omnera'pe» cuniamDeoexoIuifient.Phocenfesautem alioscp qui facrilegio eo inquinati aufogiflent,fceleftifsimos haberi,exlt;^ omnibus locisimpunè retrahipofle. VrbesomnesquæPhocenfibusparèrent,diruiamp;redigi in pagos,qui habe* rent domos non plures fexagcnis,quiue haud minus interualloftadijunius interfcdiftarent.Agrosfuorumhaberent,fedeorum uedigalannuum talen-ta fexaginta Deo penderent,quoad pecuniæ in rationibusfcriptæ tempore te plidirepti,fatis Deofeciffent Philippo,ThelîàIis,ô(îBœotis ius Pythia certa-mina curandi elle, quod Corinthij Phocenlîbus in rerum facrarum interuer-fioneadiutoresfuiflent,Philippum cum Amphidyonibus arma Phocenfium auxiliariorumc^ confringere, eorume^ frufia quæ fupereflent incendcrc,e» quos per audionem diftrahere. Ab his Amphydiones alia nulla quæ ad oraculi rcfcdionem,ad pietatem,pacem(ÿ amp;concordiam Græciæ faciebant^ conftruxerunt. Quæ omniaeorum (cita Philippus cömprobauit,dem omnibus

-ocr page 569-

' BIBLIOTHECAE LIB. Xvt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v'j

omniblisingentes eiscgitgratias.InMacedom'am demum eft reuerfus pieta« tis 01^ betlicx uirtutts magna fibicomparata gloria. Sedlongemaiora inftrU' menu augendi iresfuas inde naduseft , cum toto animo id moiiretur,utà Graecia imperator nominatus, pet earn occafionem in Perfas bellum fufcipé- , tet.quod tandem eftfadùm.Sedde his omnibus fuo tempore mentionemfi- aliquotfucn. gillatim habebimus.lnprxfentia ad hiftorixcontextumredeuntes,operarpre po:» ciumefle iudicamus,palamfacere,deosillisomnibus,qutin oraculodiripien-

do deliquerintjpoenammeritaminieciftemeque eos dunt3xat,quifacrilegtj nAmti artifices fuerunt,fedomnes prorfus quos illudcrimenuelleuiterattigit, nullo pado inuedamaDeo punitionemeffugere ualuifle. Princepsenim rempli • occupandi author Philomelus,cafu quodam belli aduerfo fefe præcipitem de dir. Onomarchus dein eledus dux ab illis,quibus nulla fpes bona erat, cum Phocenfibus ÔCmilite mercenario in Theffalia intcrfedus,amp;decruce fufpen*-fus eft.Tertius PhailluSjqui multa rerum facrarurrt deftruxerat,diuturno con/* fedus morbOjhaudbreui potuitacruciatuliberari. Quiuero poftomnes eOs quicquid in donartjs reliquumerat,corripuit, Phalxciis in uartjs magniscç periculis Sc timoré uitamlongarn fan's duxit, non quo fors eiusmelior quam cæcerorumfcelerisimpq fociorum effet , fed ut longiori tempore cruciatus, mukisqfieexfua miferianotiorfadusjnfigniorem celcbratamque magis ca^ lamitatemfubiret. Poftfugam fane,qua Philippi c3ptiuitatcmuitaüit,com« moratus eft initio in Peloponnefo.fuftentans ibi milites fuos pecunia, quam reliquam de facrisrebus habebat : poftea Corinthi nauibus magnis onerartjs condudiSjCum biremcs quatuorfuashaberet, in italiamÔ!^ Siciham tranfmit-tere conftituinibi aut urbem aliquam fe occupatururh, aut à quibus ftipendio condUceretur,quum eo temporeLucaniseffetbellum cum Tarentinis,innen« turum exiftimans. Militibus autem fuis affeuerabat,feaccerfitum in Siciliam ôf^ltaliam eamnauigationemfufcepiffe. Cum igituritinerearrepto,iam ulte« riusin mare progrelsi effent milites aliquot,qui eodém naüigio cumPhalæco uedabantut,fimulucrbah3buerUnt,fufpicantesnoneffe uerum ab aliquo fe accitosfuiffe, quoditineris aliquemducem abeoquem irent, milTum fecum non uidebant. Apparebat etiam nauigationem cocptam non effe rem facilem fedlongam SCpericulis multisobnoxiam. Propterea parum Phalæci uerbis credentcs,acueritinein hoftilem aliquam claffeminciderent, confpirarunt il* h\prxcipuè qui in exercitu ordines ducebant: ftridiscp enfibusin Phalæcum SCnauisgubernatoremirruenteSjUtreuerterenturunde nauigationem cœpe/ rangcoegerunt.Pariter qui in nauibus altjs crant,cum idem feciffent,retroadi omnes inPeloponnefumredierunt,fimul^ad Maleam promontorium La-* conix appulfi, ibi Cnofiorum legatos, qui ex Creta ad milites fcribendos uC* nerant,offcnderunt. Hi cum Phalxco dudoribust^ ali)s collöquuti, ftipen« dio decenti perfoluto, fecerunt ut fecum omnes proficiicerentur. Statimcg ut CnofTum in Cretam peruenerunt,ab itinere,Lydo urbe ui funt potiti. Ly* dijs autem éterrafua pulfis,infperatum breui apparuftauxilium. Cum enini co temporeTarentinibelloinito cotra Luca nos, mifilleritacfLacedxmonios ueluti parentes fuos , qui auxilia petcrennhiœ animo promptifsimo genti cognatxfuccurrereuolentes,copiaspedeftres oC nauales, quibus rex Archi« damus præfuit,cum parallengtranfituroS eosItaliamLydtj,uti primum fibi ad patriam recuperandam auxilio effeuellent,orarunt. Cui reiLacedæmoni] affentientesjin Cretam tranfmiferunt. Ibiqp militeillo mercenario deuido, Ulbern fuam Lydqs reftituerunt.Deindearrepta nauigationein Italiam, cum Archidamus in Tarentinorum fubfidiumueniffetjinitoprxlio quodam egrez gie pugnans,interfedus eft:uir omnibus imperatorqs artibus ex toto uitæ cür mors, fumultumprobatus.præterquaminPhoccnfium rebus, quos inuando^uifus cftmagna caufafuiflerempli Delphiciinuadendi. Rcgnauit is Lacedæmonc

Kk annoî

-ocr page 570-

^14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

annos tres ufginti, filius autem Agjs,qut ei fucccfsit, quindecimduntaxar annisinrcgno uixit. Caefifuntpofteaa Lucanisomnes quifub ArchidamO merebantjdireptionis oraculi ipfi participes. Phalarcus uero Lyâo pulfus, ad Cydoniam oppugnandam feconucrtit. Vbidum machinas moznibus di-ruendis inftruiqeast^propius urbem adducit, fulmine incidente,diuinus ignis excitatus ilias corripuit. Quas pleriquc ab incendie defenderc conatijig“ ne abfumpti funt.ln his fuit amp;nbsp;ipfc dux Phalæcus. Aiunt nonnulli, eum intet-emptum fuiiïè à quopiam fuo milite, quem uerberârat. E'Phalçcimilitibus, qui cladis eius immunes fuerunt,ij ab exulibus Eleis in Peloponnefum deue-• di funneum quibus in Eleos pugnareoccœperunr.Sed enim cum Arcades o-pcmtuliflentEleis,multimercenariorum interfedifunt. Reliquiad quatuor milita captiui inter Arcades ÔC Eleos diuifionefacîla, dtftributi iunt. Arcades eos qui libi obuenerant,ucnundcderunt. Eleifuos omnes obfeelus in oracu-lo dtripiendo admilTum trucidarunt. Et ad eum modum,qui facrtlcgij ilbus aliquidomnino attigerunt,Dcoauthoreméritas pœnasfubiuerût. Nob.lifsi* ' mat etiam ciuitates,quac ea impictate feaftrinxeranqab Anttpatro ( fucceden« te tempore) deuidiæ,ôd imperium^SC libertatem fuâ miferè perdiderunt.Vxo-res quoquePhocenfium principum , quacaufæ funt monilibus raptis fe exor/ nare,imptj facinorispœnasnon euitarunt. Quarenim Helenæ momiegeOa« re eft folita, in meretricium probrum incidit,pulchritudine fua earn expeten-tibusprollrata. Altera,co quôd fuerat Eriphylæ,fubinde ad ornatum utens, cum nlius quem natu maximum habebatinfuror^m côcitatus,ignem domut iniecilïètjintra earn uiua incendie extindla eft.Eocp padlo, qui Ùeum contem ptui habereuenti non fuut, fupplicqs quæ narrauimus, ab ultoribus dps affe-difunt. Rurfus qui oracuio îubfidium tulit Philippus poft id fadn indies resfuas auxit,tandem($ pietatisfuæ beneficie ab uniuerfa Graf cia inwerator appellatuseftzôtifuum regnum amplifsimum omnium quaceftèntin Europa, effecit. Sed cum abundèfatis de belle facro egerimus, ad res alibi geftas tran= Syvdcufdno feamus. in Sicilia (ortis inter femagnis fcditionibus) Syracufani miferè mul rummciuf, torum amp;nbsp;potentium trahentium'que in diuerfa tyrannidc opprefsi, legatos Corinthum tnifcrunt,orantesuti mitterentducem aliquem,qui corum reipu/ blicæ curam fufcipcreqfimul^ tyrannidem inuadereconantium improbitate coëreeret. Corinthrj honeftilsimum eflearbitrati,qs qui àfe originem trabe« Tiwoleontif tent,fuppetias ferre,illucmittcredecreucruntTimoleontem Timaneti filiuni Idudts, ptaeft3nt»fsimumuirum,quiuirtute,prudentia,SCcognitione rei militaris,o« mnibusep bonis artibus erat prçditus.Huicautem fingularis contigit res, qug ut dcligeretur dux in Syracufanam expeditioncm non parum profuit.Timo-phanes eius frater,qui diuftrjs amp;nbsp;ingenita quadam confidentia Corinthqs om* nibus pracftabatjdiu antea uifus fuerat ad tyrannidem afpirare.Sed co tempore calamitofos homines fuftentando,comparando arma, amp;nbsp;cum facinoroforu agmine per forum fpaciando,non difsimulabat fe tyrannum efle. Omniacß prorfus fadla eius tyrannidem præ fefcrcbant. HuicTimoleon,alicnifsimus Timoleonfrd ab unius dominatione fuftinenda , initio conatuseftperfuadcrc,ut accepta trë Timophd- redefiftercttpoftquam fibi parum audientem ilium,indiesep magis infolefce« nem fuumoc* rcanimaduertit,abiedaomnifpe,utuerbis cmendaripoflct,obambulans fo« ciditob tyran ro,ipfefratrem obtryncat. Excitatoinderumultu,cumciuesquamplurimiad nidem. facinasatrox inufitatum accurriftentjfeditiones exortac ftint: partim cenfen tibus,Timoleonrem,utciuilis cædisaiîthorcm,poena legibus décréta afficio-porteretalterquippequi tyrannicida elTet,commendationcm mereri affeuera-tibus.Senatu igitur habite,contêtio ea inter fenatores partter uigebat, Timo/ Icontem grauiter accufantibus eius inimicis’.qui uero minus agebant, confu-ientibus utei uenia tribueretur.CSlt;$ altercatio huiufccmodi duralTet in aduS turn ufque Syracufanorum legatorum,a tque hi expoftcis mandatis uehemen-;

ter eraf-

-ocr page 571-

BIBLIOTHECAE LIB XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nî

ter orafîèntjne fhnatus moram interponcret in duce mittendo, quem petcbât, uifum eftfenatuijTimolcontem illucmittere conducibileefle : propofuerunt quac ci infolitam,miramqp prorfus optionem,(îfacinus à fe commiuiim dilue-reuellet.ldenimconfirmaruntjfibeneremSyracufanam adminiftrauerit,fee« um tyrannicidamdinfecus,filt;^ex animilibidine,tunefratris pereuflbrem eun-dem iudicaturos efle. Vcrùm Timoleon, non tam ex timoré per fenatum fîbi adiedo.quàm uirtutis Audio,Siciliæ rebus benc ÔC ex gentium ufu præfuit. Carthaginenfes fiquidem debeilauituecipienscj è Barbarorum manibus Graî cas urbes ua Aatas QCdefertas,multitudine hominum frequentes reddidit. De quibus omnibus,po A paulolecundumfua tempora per partes mentioncmfa ciemus.Nuncadnarrationis ordinem reuertamur.

Rcgni Philippi annus XVi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î ♦

CumEubulus Athenisimperaret,komsecßM. Fabius Sr^S.SulpitiusCon fulese{rent,TimoleonCorinthiusaflrumptusàciuibusfuisad curam Syracu- Timoleoniis fanacreipub.parabatfeutiin Siciliam tranfîret.Conduxitautem milites exte- Çorinthij in ros700. triremibustÿ quatuor,SCleuioribustribus nauigtfs milite oppletis, siciliam expe Corinthodifeefsit. PræterhæcinitinereàLeucadtjs amp;Corcyrenfibusobti’: ditiot nuit tres alias nattes.Itatj nauibus decem fretS,quod Ionium appellant,tranfi-uit.Contigitfaneeiinternauigandumres praccipua, amp;nbsp;digna admiratione,ut Dcusquiipiaminfufceptaprouinciaeumiuuare,ôdfuturâ ipfius gloriam,ac rerum geAarum magnitudinem præfagio non obfcuro declarare uiius flt.Cô/-tinenti enim node fax ai dens in cœlo nauiganti ei praeluxit, donee in italiam cum omnibus fuis copijsperuenit. Prius etiamCorinthi audiuerat,Cercrem amp;nbsp;Proferpinam facerdoubus fuis in quiete uifas efle polliceri, cum Timoleon tefefenauigaturasinfacratamfibi infulam.Propterea ipfe dux Timoleon cat= teriô? omnes læto animo eranr,diuinam opem libi baud deelTe confpicientes. Nauem etiam,quaeomnibus alijs melior eAuifa,dearum numini dicauitflnAi-tuittÿ,uti Cereris Proferpinæfacra nauisnominarctur.Peruenitautem in-columis cum fuo exercitu Metapontium in Italiam. Illuc SC trircmis legatotu Carthaginenfiumflatimfuperuenit, quiTimoleontem conuenientes,ne belli initium faceret, neueomnino in Siciliam tranfiretei denunciarunt. Sed Ti-moleon,cum ad traqeiendum Rhegini eum inuitarent, amp;auxilia polliceretur, Metapontio quamprimùm difcefsit,quô fui aduentusfamâ anteuerteret. Vcz rebatur enim plurimum,ne C3rthaginenfes,qui mari doniinabantur, trâfitum fuum in Siciliam intereiperent. Adhibita idcirco fumma diligentia,breui Rhe giumcontendit.Sedenim Carthaginenfespaulo ante hacctempora futuribel carthapinenft Il in Sicilia magnitudinem profpicientes,erga infulac ciuitates focias fummam benignitatem exhibebant.Cum tyrannis ueteribus controuersqs politis,ami» apparatus citiamfirmauerunt,præcipuécumlceta,qui Syraeufis dominabatur,quode-lus magna effet potentia. Comparatasœ ingentes nauales Ô6 pedeAres co-pias,pracfedo Annone ducc,miferunt in Siciliam. Etantautem naues longac centum ÔC quinquaginta,peditum amp;nbsp;quinquaginta millia,trccenti currus bel-lici,amp;big3rum ultra duo millia. Præter hacc arma tela^ omnis generis, ma-chinac adoppugnandas urbes multæ : commeatum ÔC aliarum rerum quac bello ufui funt, opinione omnium maior copia. primaque expeditionc contra Entellenfeis fufeepta , eorum agrum populati, adoppidi obfidio-nem acceflerunt. Tenebant locum eum Campanfqui magno hoAium numero perterriti,ad ciuitates Carthaginienfibusinimicas auxilia petitum mife-tunt. Altj omnes earn rem detredarunt: Soli Galericnfes mille armatos de-derunt. Qiiiin itinere Pœnis obuiam fadi, eorum multitudine circum-uenti omnes,amp; interfedi funt, Campani etiam, qui Aetnam habebant,ini= tio compararant auxiIia,quacEntell3m, utpote ad gentem cognatam,mit/ terentur. Sed Galerienfium clade audita , à re cœpta fuperledere Aatue*

runt

Kk

-ocr page 572-

nS- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O K. I SI C VLl

runt.Cum «crè Syracufarum urbs edct in Dionysq manibns, ï-cctas cum ualix doexcfcitueocontcndit. latncguallum circa Olympiumieccrat.fiComnibus uiribus tyrânum Oionyfium expugnare conabatur. Sed obfidione in multos diesprotracia, cum ncceflariarum rcrum inopia premeretur Icetas, ab oppu* gna tione difcefsitjUt iret ad Lcontinos,unde ie prius mouerat. Abcuntê Dio/ nyfius infequutus,extremum agmen inceilendojecit ut conuerfus Icetas, ma nus fecum confereret. Qui fermé} ooo.armatorum fub Dionyfio merentium cacfis,rcliquos infugamcompulit.Vfustjfummaceleritate in eis perfequen* ^disjirrupitfimulcumfugientibusin urbemtâCitaSyracuiis abflt;^ infula potu tuseft. InhuiufmodiftatuerantDionysij ÔClcetæreSjCumTimoleon tribus diebus poft captas ab Iceta Syracufas,Rhcgium perueniens,non longé ab ur« be copias fuas de nauibusexpofuitjamp;eôdem uiginti Carthagincnfium triremes ftatimaduenerunt. Tunc Rhegini,qui Timoleontts rebus fauebant,populo ad concionem uocato,agere coeperunt de pace inter illos componcnda* ibiCarthaginenfesadhocintenti,utreditusinpatriam Timoleonti petiuade retur,parum diligenter in ftationibus excubabant. AtTimoleon nullo eius quod moliebaturdato indicio,ipfequidë pracfens propeaufcuItantiQfugge-ftum ftabattfed clanculum admouerat,ut nouem é fuis nauibus in altum abdu cerentur. Denicj animis Carthagincnfium adRheginorum orationem,quac dolo iniongum producebatur,conuerfis,cl3nculum éconcionefefubripiens, accurritad nauem quamfibi relinqui fecerat, acfumma feftinatione enauiga-uit. Carthaginenfes ita deluii,conati funt abeuntes infequi. Sed cum illi ma« gno fpacio progrefsi effent,noxquc iam immineret, fadum eft, ut citra offen-fam lauromcEnium appellerentur. Ei loco præerat Andromachus, Syracufa-norum libertatisftudiofifsimusiqui humaniter Timoleontem (uos^ omnes acccpitibif ab impetu pcffequentium,ut falui eiTent, non parum profuit. His ita pcradis,lcct3s cum $o oo.armatorum eledis contra Adranitas,qui fuas par tes fequi nolebant,profedus el,0^ non longéab oppido caftra poliiit. Tunc militibusaliquotàiauromoenienfibus impctratis,Timoleon cum militibus circiter mille contra Icetam Tauromcenio difcefsit. nbsp;nbsp;Nodiscç fupcruenien-

tisoccaffoneadiutus,iter Adrianum ita confecit,utfequentidieex improui-TiwoIfOB icc Retæ exercitum prandentem inuaferit,S(!'in caftra irruptionefada,plus tre-centisinterfeccrit,captiuoslt;$fermé 6oo .comprehenderit,caftris(^ipfispoti« opbnmit. nbsp;nbsp;fuerit.Aliam infuper rem ftrenuitate eadem peregit. Subito enim ad ipfam

urbemSyracufascontendit,totumcpilIuditercurrendo emenfus,adcó utà pu gna fugientes hoftes praeuerterit, Syracufas, cum nullus ibi huiufce rei timor effetjfaciléintrauit.

/„.Mandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

aff21 Et haccquidemomnia anno pracfenticontigerunttquoucro Athenienfcs principemLycifcum, Rom.M.Valerium Sc M. Pompilium confules habue« runtilabentecp nona 8C centeffma Olympiade, inftadioAriftolochus Athe* nienffsuidorfuit,Romani primum cum Carthaginenfibusfœdus percuffè-runt.ln Caria cum ldricus,ibidem feptennium princeps,mortem obqffet : Ada eius coniux SC foror fuffeda eft,quæ ad annum quartum imperauit. Timo-leonautem in Sicilia,acceptis in focietatem Adranitis , Tyndaritisque,non - nbsp;nbsp;nbsp;» paruaauxilia ab eiusobtinuit. Eratt^ mirificus tumultus intra Syracufas,cum

r« 4 •Umole nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infulam , Icetas Achradinam, ÔCnouamurbem, rcliquum omnc

o«fe auo r t tenerctTimoleon,ÔC Carthaginicnfes portum maiorem cum claffcna» ce/Tuadmin^ centumquinquaginta intralTcnt j terraquecaftra metati effent cum pe* fir t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;millium. Qua ingenti hoftium multitudine cum ual/

* nbsp;nbsp;nbsp;’ de perterritus elTet Timoleontis exercitus, inopinata, amp;nbsp;quae nullo confilio

pararipotuiffet,rerum mutatio fubiequuta eft.Primo omnium Marcus Cata« nenfium tyrannus,qui non paruas copias fecum habebat, Timoleonti adhæ-fit,

-ocr page 573-

BIBLIOTHECAÉ Liß XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;517

ßtPoft id urbes complurcs ftudio libertatis confequendae ad cundem defecc-runt.Nouifsime^ àCorinthijsnaues i o.cumauxiltjs ôi ftipendio miflæ.Syra cufasaduenerunnproptcr quae confirmatus multutn eft Fimoleus^ôd Cattha-gincnfestimorécorreptijclaftemeportuimprudentetfane eduxerut ,motis($ caftris in infulæ parte,quæ fuac erat ditioniSjdifcciferunt. Tae Iceta auxilijs de-ftitutOjUrbs Syracufara,c6 ciues ei tuendae paru fufficerent,in Timoleontis po reflateredada efl Mefene (tide,quae in partib.Garthaginenfium erat, ab codé ßatim cfl recepta.Dû haccinSicilia geruntur,Macedortiac rex Philippus odio, quod à patrc haereditarium pertinacicer contra lUyrios feruabat,incitatus,cum ualidoexercituineorumtcrramirrupinagrisqjuaftatis S)C expugnatis urbib» multis,in Macedoniam rcuerfus eft.Poftmodum in Thefialiam profedus » ty= tannis;aliquot,qui ciuitates opprimebat, expulfis,m3^na beneuolentia Thef falosomnesfibideuinxiuex corum focietate fperansUræcospariter in amici' tiam fuam tradudum iri.Quod fane euenit.Finitimi nanr^ Theffalis Grieci,ui cinorum fadum fcqauti,fo2dus cum Philippo inierunt.

Regni Philippi annus X V111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno Mundi

Anno uerofequenti,quo PythodorusAthenisimperauit, 8C Romaé côfu jtfai» latûgeirerSt C.Piautius,ÔC r.Mâlius,Timoleon Dionyfioin defperationem magnamàfc côpulfo,perfuafit,utiarce tradita, ÔCprincipatu rehdo,in Pelo/ ponnefum cSomnifua pecunia ex compofito trâfiret. Iller^ ita per ignauiam, ôCanimi tomorem nobilifsimS regnû,ô^ quod adamante reiiindû prçdicabât Diony/iut Sy reliquittacCorinthi in magna egeftateuitam traduces,rjs qui in rebus profpcz ncufispuljus ris teinerètnfolefcunt,ex fuauitæ ÔCfortunæimmutatione exemplupræbuit. uenitinops Quienim prius 400.naues triremes habuerat,nô multo pôft in pufilia ardaqg Corinthum, nauicul3,nimirum cafus grauifsimi fpedaculum admirandum ualdè,Corin-thum fe contulit. Timolcon autem infula 8lt;Loppidis omnibus quar Oionyfio parebant,potitus,rcceptasarces,loca(Çal:a munita,quibus fe tyranni tueban^ tur,cuertit,ciuibus libertatcm reddidit.Poft haecftatim ad leges fcribendas cô rimeUon uerfus,uti hac populäres cfiènt,multum curauit. Quç ad priuatarû rerum con- r,ic«pr« r« tradus pertinerent,alia(^ multa diligenter SC iuftiisimèordinauif.rei illi præci- componit» puè intentuSjUtacqualitatem induceret. Inflituitetiam magiftratum honora-tifsimum annuum,quem Syracufani louis Olympq famulatum appellabant. tledusque eft primus Callymcnes famulus Ölymptj louis, ita deinceps is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

honorpmanustradituseftiannir^àmagiftratueiufmodi adnotatifuernt uftp ad têpora,quç noftrç huic hiftoriy terminus,SC mutation! reip. initium fuerât. Romanis enim Siculos alios in communionem retp. inducentibus, famuIorS principatus ille,quianno?liplures 5Qo.durauerat,abolitus eft. His ita fe haben nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f’ipc

tib.rebus,Ph.Iippus in NUicedoniafummopere laborans,utadfocietatem fuâ (^onira traheretGraccasThraciæcîuitates,expeditionêfumpfit contra Chcrfobleptê lt;^i^erfoblt-ptê. eius terrae regem,qui continuis dadibus uicinas Hellefponti genres, urbes diz ruendo,2C uaftâdo agros afficiebat. Vtigitur earn Barbarorum impotentiam reprimcrêt,cQ ualtdis copqs eos ag ^relFus,aliquot praehjs cômifsis, femper ui-dor,debellatosad id compulit,ut décimas regno Macedoniaeexoluerent. Et inlocis qui ei opportun! uifi funt,ad co'ércendam Thracum audaciamoppida benè munira conftruxit.Tunc ciuitates Graccç à metu Barbaricoliberatæ.prô ptifsimo animo cS Philippo foedus inierût.Intereos qui temporû horû res feri fgt;ferunt, l'heopompus Chius,in hiftoria quâ dePhdippigeftisedidit,tribus Tbeopompus ibris ea qu e in Sicilia fada funt,c5pledirur:à tyrannide fenioris Dionystj ex cbiusfcri* orfus,percç fpacium annorû 50.ad üionysij uicpiunioris cafum à regno per» gens.TrcsilIi librifuntàquadragefimo primo ad quadragefimum tertium,

Regni Philippi annus XIX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoMttnrfi

AtSougene Athenis imperante,5C RomaeconfulibusM.Valerio SCM» PompiliojArymbas Moloflbrum rex,cumannosdecem regnaflet.uitaex-

Kk 3 cefsir,

f

-ocr page 574-

$18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISiCVLl

cefsftjreliëlo fill o Aeacida,qui Pyrrhi fuit pater.In defundt locum Alexander Olympiadis frater adiumento Philippi Macedonis fubiuit. In Sicilia ueroTi-Timoleon St= moleon contra LeontinoSjquo Icctas cum iufto exercitufe retraxerat,mouic culisurbibdU caftr3:ftatimqüeinuadensin earn quam nouam urbem appellant,cum mag* beritiitemre, num præfidium,amp; quod ad moenium propugnationem fufriceret, intus poli-fiituit. turn elTet.cœptam rem omittereeftcoadus.Trâfiuitcÿ adEngyium, quae urbs tyranno Leptinaeferuiebat:omnicç ftudio ut urbem,pulfo tyranno,ad liberta/ tern reduceret,nitebatur.lnterealcetas cum omnibus fuis copijs exLcontinis •adSyracufas oppugnandas contendit.lbicompluribus fuorum amifsis, congt; .

feftim unde difcefleratjredit.Leptines à Timoleonte grauiter preflus, deditio* nein fccit,S»6 per conditiones didas iuITus eft migrate in Peloponnefum,ut co

•' pado Graccisdeuidorum tyrannorum miferiacinnotefccrent. Cumejeidem Leptinae Apolloniatæ parerent, receptaehuicurbi,amp;Engyinis libertatem,,uC fuis legibus uiuerent.concefsitTimoleon.Sedenim cum reipecuniariae indi/ gentia laboraret,utmilitibus quosconduxerat,ftipendia minus poITet perfol-uere:ducibus qui ad hoc idonei uidebantur,mille armatos dedit,iniunxit^ ut in Carthaginenfium prouinciam incurfiones facerent. Hi latifsimam terram populatijCumprardaingentiredieruntadTimoIeontcm. Quifada audione pecuniam magnam recepiqindetj militibus multi temporis ftipendio dato fa tisfecit.Potitus eft etiam urbeEntella,ubi ciues quindecim,qui Carthaginen-fium partes tuebantur,interfecit,caeteros libertatedonauit. lam Timoleontis potentia authoritate multum auda^Graccac Siciliae urbes animaduertentes, captisab eo gentibuslibertatcmconcedi,ultrôfeomnes Timoleonti dedide-runt.Siculorum etiam,Sicanorum,0(^ aliarum gentium ciuitates,quas tueban/ tur Carthaginienfes.miferuntlegatos oratum,uti in amicitiam nbsp;nbsp;feedus ab eo

reciperentur.Propterea Carthaginenfium Senatus parum ftrenueres Siciliaeà ducibus fuis adminiftrari uidens, ftatuitexercitum magnum cum ducibusa^-lijseodemmittere. Subito igiturciuibus, qui militiae idonei uidebanturfcri^ ptis,Aphrorum miiitum deledum habuerunt. Praeter hosingenti pecunia Gallos,Hifpanos SC Ligures conduxerunt. Naues item longas fabricarunt. Onerarias complures coegerunt, apparatumque aliarum rerum maximum confecerunt.

Anno Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni Philip pi annm, XX.

Athcnisuerôcum princepsNicomachus,amp;Romac Caius. Martius, 5CT. ManliusTorquatus confuleseftent, Phocion Athenienfis Clearchum quem Eretriae tyrannum Philippus præfecerat, debellatum expulit. Etin CariaPe* xodarus,fratrum natu minimus,eieda Ada, principatum occupauit, tenuity ad annum fextum,quo fcilicet tempore Alexander in Afiam tranfiuit. Philip-pusautemfemperadidintentusjutresfuasmagis amplas faceret, caftra mo« Philippus Pe- uit ad urbem Perinthum,quac ipfi infenfa partes Athenienfium tuebatur. Ini-rtnthumoppu ta oppugnatione,machinis propius urbem addudis ,quotidiein eorum gn4f. qui fefsipugnandoeftent locum femperintegrisfuccedentib. acriter ad mœ-nia ipfa decertabat Turribus etiam altitudinis cubitorum odoginta, quae Pe-. rinthiorum turresmultum fupereminerent,extrudis,e,fuperiori loco oppida nos plurimum ofFendebat,5C arietibus murum identidem quatiens,fofsiont-busq'ue fubterraneis fundamenta demolitus, magnameiuspartem euertit. Perinthqs locum apertum fortifsime defendentibus,alteroqûemuro oeyus ab cis extrudOjCertamenmagnum iterum pro mcenibus coeptum cft.IbiPhilippus ni^merum magnum lagittariorum, aliorumque id genus mifsilibus pugnantiun) babens,pereos ualdêé moenium pinnis pugnantes hoftes con/ ficiebat.Ilb'-S autem indies magisdeficientibus,auxilia,tela, iaculatoresfc a By zantrjs mifsi funt. Viribus igitur refumptis,ut hoftibus iam reflfterc pone ui-derentur,animofepericula omnia pro falutepatriae fuftinebant, NecPhilip-pua

p

-ocr page 575-

BIBLIOTHECAE LIB. XVI.

|gt;us diKgentiam fuam remitcebat. Exercitu enim fuo in partes plures diuifo percoronam,amp;aliosaltisfüfficiendo,mceniadie noduque acerrimè oppu-gnabat.Erant ei ad triginta millia armatorum^telorum, machinatumcÿ adtnos Ilia diruenda,uis magna,machinæaliæ penè innumerar, quibus omnibus ob« feflbs Perinthiosgrauiter urgebat. lamc^oppugnanoneea indies multos protrada,oppidanist^ muItisinterfedis,necpaucioribUs uulneratis.ôi nècefRe*PerfaYu farijs rebus non fuppetentibus, urbis captiuitas in proximo ceriifsima elfe ui- Firinih^$lui debacur. Tune Fortuna periclitantibus non tantum falutemi fed earn unde cUrnu minimefperabant,attulit. Diuulgata enim per loca Afiæ Philippt potentia^ * quæIndies crefeebat,Perrarum rex,cui res ea lufpicionem aliquam inijciebaq perliteraspracfedisfuis,quierantad loca mariproxima Jniunxitj uti Pertii' ihios totis uiribus luuarent.Quod ab illis fadum eft.Magnum enitn mercena riorum militum numerum , itipendium,amp;commeatUsafFatim,tebjaliaque bello neeeHàriaPerinthum miferunt. Duces itidem, militesquequos opti-mos habebanqByzantq dederunt.lta uiribusæquatis uirinr^belloc^ initaU' ratOjContentio maxima rurfus in oppugnatione exorta eA Philippus artete mœnialabefadans continuameorum partem diruerac,mifsilibusqùeèpro« pugnaculis oppidanos deturbabat. Et limul per locum aperium, ubi mcpnià lt;rantdeieda,confertoagmine irrumpebat : acfcalis in murumdefenloitbus nudatum infeendebaqutcùmita dimicatio cominus gladijs gereretur, multi (nterHcerentur,plures^ modisuartjs uulnerarentur. Præmia fané uidoriac u« Irinr^pughantium utrtutem excitabant. Macedones opulentifsimam urbem fedirepturosjinrupermuncribusrnagnis à Philippo donatum irifperabant.

Eorum commodorum expedatione diffîcultatés otnnés forti animo fuftine« bant. Perinthij rurfus præoculisclades,cjuar uidisinferrifolent,habentes,pro lalute patriæpericulis alacritateingenti Ieofferebant. Eos autem plurimum. Ut fuperioreselTenqadiuuabaturbis fitus.Perinthus enim ad mare pofita eft, inedito iugo peninfulæ,longitudirtis ferme ftadtj unius* Aedificia habet fre-quentia amp;nbsp;prælataïut quemadmodum colliscliuusfurgat.ita domus una alte ram fuperet altitudineiuideturcp totius ciixi t a cis facies elle inftar theatri. r ro= pterea mœmbus etiam in uniuerfum folo adaeqüatiSj nihilo magis munimen« Ciserantdeftituti.Ooftrudisenim Uiarum aditibïfuperiora ædtncia uice muri firmifsirtii tenebant. Idcircocùm laboribus ÓC periculis maximis Philippus maenia fuoeraftet,munitionem adhucexdomorurn ftrudura fadam j ditfici* liorem oflF.’ndit. Sed enim cum omnia bello gerendo idonea àByzanthqs Pc rinthum fummiti animaduertereqpartitus Copias fuas, earum dimidium cutrt phibpptif BV lt;ïucibusquosoptimosnouerat,rcliquit in Perinthi obfidionetrcliquosipfe zMium obß fccumaccipiens,deimprouifo aggreflus Byzantium acriter oppugnaré cce det, pit. ByZantij,utpotequi milites,tela j resquealias gerendo bello commo-das,Perinthummirerant,grauiterconfternati funt. Eiufcemodi tüncerat ur-bium duarum ftatus* Exhis autcnl qui hiftoriarum mönumedta pofteris mandarunt, Cumanus EphorushiftoriamfUam,cùmadPerinthioppugna. Cm tionem pcrueniftet,definit. lsinfcribendaea,abHcraclidarumrCdituexor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^rbi

fus, GracCorum amp;nbsp;Barbarorum res geftas annorum ferme feptingentorum Athentè Guinquaginta.libris triginta defcribit: ptfaratione libro unicüiquc appofita.yjj htfioricù üiyllus ueró Athenienllsjqui fequentium temporum res memoriae manda» Uit, principium fibi fcribendqubi Ephorus finem feccrat, fumpfit quacc^ ab ea tempeftace turn à Graecisjtum à Barbaris gefta fUnt ufqueadPhilippiobitum COm^rehendit.

Regni Pbilippi dnnüt XXI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/nno MWf

At principe Athenis Theophrafto.SC Ronlar Cónful. M. Valerio,6^A. 5625. Cornelio,Olympias décima feptima fuprä centefimam initajAnticlesqj Athc Uienfisinftadio uidorfuit.Eo anno Athenienfesjcum Philippus pacemfecS

Kk 4 fttma

-ocr page 576-

,2b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. O r O D O R ï S I C V L I

fîrmatârti,iïiolaffeuideret,naualescopiasraptim Byzanttjs fubfidio Idem à Ch^s,Rhodijs,altiscp quibufdâ Graecis ciuitatib.fadü cft. Tune Phüip pus eo Græcorû concurfu perccrnïus,duarü urbiutn obfidionem rc!iqutt:atcç cum Athenienfibus amp;nbsp;Græcis aitjs fibi aduerfantibus fcedus percufsic.Cartha gtnienfes au[ê,qui magnü belli apparats cÔfecerant, in Siciliam nouas copias traiecerunt,ut cum his quos ibiprius habebanc,iamineorum caßris pedices plûtes miUibusfeptuaginia,equices,bellici curruSjêC biga: ad i oooo.longçna ues zoo.onerariaeadequos,tela,ôtScommeatusuehendos ultra mille eis elïè Tt'mokonw crederentur. Necj tantis Barbarorum copijs Timoleonjlicet exiguum militS Cartha^inien numcrumfecum haberet,aliquomodopertufb3tuseft;(ed cum bellum con» ftsducitexer tra Icetam gereret,pacefïrmat3,auxilia ab eo obtinuit, QC non parum inde co/ (itum. pias fuas auxit.Salutare etiâ ei uifum eft,bellum in Carthaginienfium prouin? ciam conferre,quo ciuitatS fodarS agros inuioJatos feruaret,amp; eodê temporé hoßilis terra uailaretur» Idcirco auxilqs omnibus amp;nbsp;milicibus mercenarqs in concionetnuocatiSjOrationefua ad præiium omnes totis uiribus cum hofté conferendum adhortatus eß. Excepta eius oratio magnis omniS acclama-tionibus,pecitum(^ ut contra Barbaros,quamprimum ducerentur. Et ita cum toto exercitu,qui duodecimmillium omnino erat, progredi coepit. lamepin AgrigentinumagrumperucnerantjCum tumultus SC feditio magna in cafiris TRra/iKîirtca nullapriusapparentefufpicionCjfubitó exortaeß.Eratin excrcitu milesqui/ fins Timoleo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine,quicSPhocenfibusdireptioniracri templi interuene«

tisfeditioncm ra^nir temeritatis confidentiac incredibilis. Hie uitæ ßtac improbifsimæ ac-cxcitijt commodats planéfacinus eiulmodicommifit. Cum cnim folus, omnibus fe« ’ réalijsquioraculS expilauerât,meritûGjpplicio,utpaulô ante à nobis indica« tum efl,à Deo affe(flis,nefcio quo pado diuinâ ultionê euitaflèr, Timoleontls militesadfeditionemconcitareaufusefl:cum pafsim dieflitans proculdubio infanire,quiad certifsimâcædem milites fuos ducerettquir^ Carthaginenfes fexiesfuiscopîjspluresjomnicçapparatu bellico inflrudifsimos à fe fupera-, turn iri,nô uereretur confirmarentac^ militum fuorum animas in aleam contj’*; cere uellet,nc flipendia longi temporis débita, indigentia opprcflus,perfoluegt; tet.ProindeconfulebatSyracufasredirêtjibir^flipendtj quod eis deberetur, fatisfadionem poflularentméuead expeditionem, in qua nulla uincendi fpes appareret,iliumfequerentur»Admonitio haec multorum animos commoue* ratnam^ tumultum facere cœperant,cum Timoleon precibus SC poiliciiatios nibus multiSjfumma cum difficultatead officium eos reduxit,prçter mille,qui Thrafium fequuti funt,eor3 punitionem in tempus magis idoneum differens. Timoleon literas ad amicos quos habebatSyracufis,dcdit, uti benignéhi mi-' lires reciperentur, Sc eifdem flipendia debiti fatisfieret. Sicc^ omnis tumul-tus fedatus efl.Et uitfloriæ quae deinceps parta efl gloria contumaces illi mille caruerunt.ReliquosTimoleonblanda oratione ad priflinam ergafe bencuo-kntiam induxit: itaquecontra hofles qui baud longe abcrant,caflramouif. Ibiapudmilitescôcionatus.Pccnorumignauia,8CGelonisfucceisibus commémora tis,audentiores eos multo reddiditnit una ueluti uoce confiiClum c3 BarbariSjiamcp pugnac fignum proponi expofeerent* Cum uero cafu magna aprjuis ad toros extruendosiumentisdeportaretur, Timoleon fe iliudui-efloriac omen dixit agnofeere,quod corona Iflihmiacacx apio texeretur. iuflueiusmilitesomnes apfj coroniscaputfibiexornarunt* Etfumma lartitia in hofles progrediebantur,uelutiuidoriam eertam dq denunciaflent. Sanecg non magis eorum uirtute,quam manifeflifsimo deorum adiumento iaefium Tiwo/eo Car eflutiuincerent.TimoleonnamqueaGieinflru(fla,cum de monte quodam ad thiÿnienfes flumen defcëderetjiamcj hoflium decern millia illuc transqflènt, eos ut adhuc fundit. à traieSluerant incôpoliti,adortus,ipfeordinibus fuis bene 8C omni patte fir-man's, cunda perturbauit.Confertisrÿ acriter manibus, cum SC forutudine, SÇ oppo«

-ocr page 577-

BIBLIOTHECAE LIB. XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s«i

lippottuniori cercaminis ftatu Graeci fuperiores cflent,magna barbarorS cat« desfadacft,c«ndi(ÿprorfus qui flumen traieceranr fugienant,cum reliquai omnes Carthaginenfium copiac fluminetranfmjflb Grçcorum impetum infci os fugiencesrepreflèrût.Prælio^ ita inflaurato,fua muJtuudine Uræcos pau cioresmultocircumuenireinceperunt. Tunc maxima amp;nbsp;continens pluuia cum fragore ingenti coorta eft,umulcp grando,fulgura,tonitrua,amp;: uehemen-lifsimauentorumuis omnia confundebat, Hadenus tarnen utGraecos non nifi à tergo, fed barbarorum uultus tota ea procella impeteret.Propterea cum Timoleontis exercitus non difficulter molefliam earn fuftineÉet, Garthagmen • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Ies impedimento ilii nequaquam pares,cum amp;nbsp;ab eo pariter t,b ingruent^bus Graecis grauirerurgerentur, in fugamconuerfifunt. Omnic5amp;peditatu,ô^ cquitatu,admixtiseti3mcurribus,ad flumenfefeconsciente,fuoipiorum im-puifuconculcabanturtmuIticpfuorun^ladqsSCtelisconfodtebantur. Neiÿ cttifmodi infortunio ope ulla refifti pofleuidebatur. Alij hoftium equitatu in-liante, cum ad ripam fluminis agminatim confluerent,uulnefibus multis à ter go coniediinterficiebantur.Multi uerocitra hoftilem offènfam libqpOs interi tus erâtcaufa,propter metum amp;nbsp;hoftium multitudinem,fluminiscp dtfficulta les ibi fimui coaceruati ftrue corporum opprimerentur. Accedebat, quod ex pluuia,quæ nunc maxima fuerat,flumen uehemcntifsimo aquarum impetu ra {)iebatur,ut qui enatandi caufa fein illud conieccrant, fludibus fuerint demer LExtanto quidefn Carthaginenfium numero duo milita S^quingenti,qui fer mcrobore,d!gnitate,8^fortunisprimierantextotoexercitUjfacra acie confe- ’ nbsp;’

lt;fta,maxima cumlaude manus conferentes occubuerunt, reliquorum plures nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ’ ’

decern millibus caefi ftinf,capti ueró ad quindecim millia.Currus bellici in iplo certaminediffradi multi,ducenti tantum receptifunt. lumenta uero ÔC uehi. cula cum impedimentis milites fibi rapucrunt. Armorum uis magna in flumi-fie eft deperditateorum quae fuperfuerant,thoraces mille,Icuta plus decê milli bus ad Timoleontis tabernaculum comportata funt: quæpartim dicata in Sy tacufanis templis finxit,partim focqs à quibus auxilia habuerat,dono dedit; a-tiqua etiam Corinthum.utinNeptuni templo donarentur,mifit» Kes omnes 1)reciofas,quxfanémultacinuentarfunt,cumargetca8Caureamulta pocula a* iacpornamentaæftimationismaximac Carthaginenfes pro fua opulentia in caftrishabuilTentjmilitibusinftrenue nauatae operæ pracmium condonauit. Qui uerô hoftes caediaut captiuitati fuperfuerant,magna cum difficultate ad Lilybæum feretraxeruntjConfternati adeo, utnecaufi lint naues infeendere, quodetiam inipfomari Libyco,ncaduerfialiquidfibifuftinendum eflet, ue-rebantur.Tantac huius cladis nScius Carthaginem allatus, mirifice populum Cumperterruit. Proponebantnamcç fibi in animo, Timoleontemquampri/^,ytdöi^^ê* mum cum toto exercitu ad fe obfidendos tranfiturum: idcico Gifeonem An* ifrrpcnttoŸ^ fionisfratrem,quitunccxulabat,anteomniacurarutin patriam,ut reuocare-tur;cum^quodanimiingentis,S^bellicæreiadminiftrandçfcientifsimus ef-ftt,imperatorem declararunt. Ad hoc,neciuium corpora periclitarentur, ut milites exteri multi, maxime^ Græci ducerentur,decreuerunt.Nec dubita-bâtjob famam pugnæ âductfæ diuulgatam,8lt; opes Carthaginêfium fatis no« tas,multosadfore,qui ei militia datent nomina.Mifsi etiam funt in Siciliam lé j»atiprimoresuiri,quiconditionibusquibuft:unrs darctur,pacem cum Timo eonte firmarent.

RegniPhilippiannur XXII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Art. HKndl

Sequent! anno,quo principem AthenienfesLyfimachidemhabuerut,Ro-mæ.Q^Seruilius amp;M.Kutilius Cofules fuerunuTimoleon reuerfus Syracu-faSjprimuomnium milites qui à fe difcefleiät duceThrafio,urbe tan^? ceferro res expulit.Hi tranfmiferuntinltaliam,oopidum^ ibimaritimum in Brutrjs occuparuntô^diripuetunt.QuainiuriaBrutq common, coadis magnis co«

Kk S ptjs,

-ocr page 578-

pt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SIC VLI

ptjs,contra eos'profedi füntïoppido^ in quo erant ui potiti,omncs cos truci« darunt.Huiufmodiimprobitatisfuacpraemium calamitofum fortitt funr, qui contraTimoleontêdefcdionêcômiierant.Pofthumiumetiam tyiânum,qui iz.prædatortjs nauibusmare nauigantibus mfeftum reddebat, cum Syracu/ fas amiciciç praetcxtu ucniflet, Timoleon captum interemit.Accepithurnanil« C4rrfc4gwfn- fimè codé temporc yooo.hominum à Corinthijs ad fe mifla,ut eis habitationê fis àTimok-agrosqjadlignaret. Hisconfedis,cumiegatiCarhaginêfîumad eum uenif/ onteprfcemiw fent, multiset prccibus pro paceobtinendaufieflentjhis coditionibus quod • petebant,concefsit:utGræcasomncsurbeslibérasrelinquerentjLycus^ flu-uius fuae Si illoru prouinciæ terminus médius eflet,ne'ue tyrannis ullis Syracu fastentantibusdarent auxilia. /cetam deinde uidum,cum morte obr]iict,fe-Tyrannos Si- pciiri curauit.Câp3nos,qui Aetnam tenebant, interiecit. Nicodemum Centu cw/öï Timole ripinorum tyrânum iniedo terrore côpulit, opprcflàm feruitute urbem relin-cnuincit, quere. Apolloniadem, qui Agyrinenlibusdominabatur, tyrannidem coegit deponcrediberatost^ co modo populos donauit ciuitateSyracufana. In uni' uerfum autem tyrânis omnibus,qui tota infula erant,opprefsis, ciuitates iam libéras, focictate inita,fibiconiunxit,amp;^ nuncios per omnem Græciâ rrnfif,qui Syracufanorum nomineagros SC domos promitterét omnibus. qui in partici patum reip.fuac uellent uenire.Propterca Grxeis multis ad conditionem obia tarn accurrentibus,in Syracufanam ciuitatem noui habitatores ad ^oooo.funt reccpti.ln Agyrincfem,quódager ibi latifsimus,magnalt;^ elfer loci amocnitas, Diof/ir IfgM joooo.milfa lunt.Poft id leges, quas à Diode conferiptas badenus Syracufa-corredio. nifctuauerant,corrigereaggreirus,quacadpriuatarûrerum côtradus £lt; tefta« men ta pertinebât,eas intadas,uti crant,reliquit: fed cas quibus aiiquid de rez f)ublica dccernebaturjn fuqm propofitum,ficuteiexpedite uifum cft,cranßu it, authorem^Slt;emendatorcmeiuslegum ordinationishabuitCorinthiuin Cephalum,uirum Sidodrinae Si prudentiæ infignis.Ab bodegum negocio cumfeTimoleonliberaflet, Lcontinos Syraeufas babitatum traduxit, et lo* niar^Camarinam deduda, ciuitatem earn mulcûauxit.Omnibus denic^Sici liælocispacequietecp reddita,elFecit breui,ututbes omnes magnum rerû in-crementum confequerêtur.Cum enim prioribus,nec bis paucisannis, per fé» ditiones Si bella ciuilia, ad hoc tyrannorum multitudine lemper urgente, orbes habitatoribus uacua£?,3gri cultorum negligetia uafti,ut fruduum domeßi corum non multum in cis inuenirctur,fadi efîent,tunc habitantiû magno nuz mero indudo, pacecj in annos multos firmata,ager iam diligeter excoli,mul-toscç Si uarij generis frudus cœpit progignere,quos magno cum emolumen to Siculi mercatotibus uenundantes, haud longo temporis intei ualio opes fu as audiores feccrunt Et fane tempeifate ex magna diuitiarû abundantia mul Aedificiitinft^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingentes extrudiones confedæ funt. Veluti Syracu fi s prope infulâ do-

înùii» Sicilu ’’ius,quam ledorumfexagintacognomentodixcrunt, omnia Siciliç afdificia

Si amplitudineamp;ftrudura elegantifupcrâs, princt'pis Agarhocliscpus Eius molem deorum facrisaedibus eminêtiorem fuilTe illud feimè indicio efi,quôd diuino fulmine,quafi in inuidiam fuerit ida.Et ad minoré pertum turres font, ad partes casubiinfcriptionesuifuntur,élapidibus exoticis conftrudæ. Ap-polîtus autem ibi eft Agathoclis,cius rei authoris,iirulus.Non multo etiâpo-fteaabHieroneregeexcitatum cftOlympiumnô pioculàforo,amp;iuxta thea trum iacra ædes,quac in longum ftadi] fpacio exiêdebatur,lata atcÿ édita pro longitudinis rationc.Inurbibus quoi^ minoribi's aliquid fadum eft,ficuti A» gyrinaf,quô ob foli fœcunditatem coloniam dedudam efle paulo antedocui« ’ rnus,tbeatrum,Syracufano cxccpto,omnium quacin Sicilialuntpulcherrimô.

Dcoium tcmpl3,curiæ,fora, turres opère egregiouifendar,SCn’onuméta,cum Pyramidibus plurimisS^ingentibuSjfi^ accurate artificio maxime aeftimâdis, extiuda fuerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, '

V^tuin

-ocr page 579-

BIBLIOTHECAE LîBgt; XVt

Regni Alcxdndri Annus XXlIh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A«,

Vemmcnimucro cum Athenis Chatondas impcrarct,Romaf^ cofulatum inijflent L. Aemylius, Qi. C.Plotius,Macedoniæ rex Philippus, quamplurimis Gracciac ciuit3tibusfibiamicitiaiundis,uehementerreiillUtudebar,Athenien fes uti cladealiqua deprimeretjttacj nullo répugnante, totius Græciæ dux ap» pdlaret. Proptereafubito hlatea occupata,omnesfuas copias illuceuocauit bellum contra Athenienfesmoturus.Sperabat autem certifsirnam uiefioriam thtntcujtbus feconfequuturum,quôdillos obfoedus percuflum imparatos ofFenfurus eft bellum inlerh fet.ldqp plane contigit.Capta fiquidemEIatea, noifiu quidam Athenas excur • terunt,renunciantes earn utbem captamtquodcç Philippus cum exercitu in agrum Athenienfemredàeiret uenturus.lbirei bellicæducesexreadeôino-pinataualdecon(l:ernati,accitos ad fetubicines, per omnia urbisloca dimife runt, uti tota noifle per fignum cundos cômonefacerent.Fama ita per domos quafeunque difïèminata, prac timoré animi ciuium arredi funt: quampri-mumlt;$ coepit kicefeere,populus uniuerfus in theatrum conueniqantequam à Conßerndtia magifiratious de more accerferecur.Tune duces nuncium qui aduencrdt,in co turn populi,tti cionem produxerunr,recg ab eo expofita,filentium3^ timor inges omnescor Rhetorunti. ripuit.Necç e^rum qui ad populum concionari folebant,quifpiam aliquid cen fereaudebat,0^ præconefæpius admonente,uti quifpiam decomuni l'alute a-geret,nullus omnino comparebar, qui fententiam fuam in medium uellet pro ferre.In tanta perplcxitateatcp omnium trepidationetotus populus oculos in Demofthenemconiccit,quifuggeftuconfcenfo,populum uti bonumanimu haberetadhortatus,docuitoporterequamprimumThebas legatos mitti, qui quot;nbsp;' iheb^ gentem earn a,d bellum pro Grarciaclibertatefufcipienduminducerent. Non cnim temporis anguftiæ permtttebant ab altjs Græciæ ciuitatibus auxilia im= plorare, cum Philippum intra biduum in Atticam irrupturum elFe appateret: cuicumiterperBoeotiamefletfaciendum,Tbebanosfolos in tanto periculo opis aliquidaduerfusil’um afferrepofie conftabat. Necillud rurfus indubft um uertebatur, Philippum utpote amicum amp;nbsp;focium Boeotisin tranfitucos tentaturum, ad ineundum fecum bellum contra Athenienfes. His rationibus populusperfuafus, decretum delegatione in uerba Demoflhenis feribi iuft fic.Sedmuneriei obeundo uirqui tacundia praeftaret quaerebatur. TiincDe^ mofthenes pro com muni omnium cômodo.uolûtati populi paruit, fumma^ celerirateiuit,perruafit,ô(f Athenas redrjt Adeum modumciuitasimpettatis Athenienfès Boeotorumauxilijs.cum exercitufuum priorem ad duplum auxifiet, animum cum i hebdnt öi^fpem refumpfit.Statimrp belli ducibus ChareteSC Lyficle nominatis, mili- focietatem co ti’s omnes armts inftru(^os,in Bœotiam iulTir contendere. Hi ætate florentes, lt;’«nf dduerju$ amp;nbsp;anirnis promptifsimiaddimicâdum,confedoftrcnuèitinere, Chæroneam Philippum^ qiix eft in Boeotia,peruenerunt. Tantam Athenienfium celeritatem admirati ThebanijS^ ipfi nihil diligentiæ intermiftrunt: armaticjillis occurrentes ,fi.-mul caftrametati funqaduenientem hoftem iloi expedantes.Philippus autem initio ad Boeotiorum concilium legatos miferat,in queis maximi nominis Py- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oppoß»

tho,qui eloquentia plurimum ualereexiftimab3tur,SCinpetcdisauxilns De- tus Dttnofihi mofthentapud Bœotosopponerefefe noneftueritus.lbiomniS quidêaliorû n». pftantirsimus,fedinferiorlongè apparuitipfo Demofthene.Isrç ueluti arduâ rem confecifletjinorarionibus fuis mulcum gloriaturde fua cotra Pythonem a(ftione,hifceuerbis : Tune ego Pythonem audacia fe efferentem,ói^flumine quodam uerborum in nos irruentem non fubterlugi. His peradis, cum Phi lippus Boeotiorumauxilrjsfedeftitutö uideret, nihilo fecius cum utrotj ho« fie prælio decernere ftatuir. haqj expedatis q ponèfequebâtur copijs,in Boeo tiamconrendit,cumpeditatumillium plus triginra,equitü haud minus duo-^ bus millibus. Erantcopiae utrint^ certaminis comittendiauidifsimæ, neefen» fu^alacntate animi,autuirtuiealterialteriscedebant, Sedmilitum numero

• ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rei

-ocr page 580-

5*4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D l O D O R I S 1 C V L I

rei militaris feientia rex multum prarualebat,quippequi multis uartjsc^ rebus belli geftiSjinrjhis ferme omnibus Temper uidor^maximâcorum quac in bel-lo adminiftrando ufui eftè folent^experientiâ haberet. Athenienlium rurfus qui optimi exiftimabantur duces,mortem nSc obierant: Iphicrates, Chabrias, fie Timotheus: filt;eorum qui fupererât princeps Chares, uelconfilio dando, uelncgoctjs obeundis in officio imperatorisnihilo uulgari aut plebeio cui-piamuiro praeftabat.Adprimumautêlucisortum actes inftruicœperût, rex^ Alexâdrumfîliumætateiam puberem,uirtutisamp;promptitudinis in rebus a« gendis mantfeftifsimæ,alteri cornui præfecit,adiundis ei ducibus, quos optt mos inexercituhabebatJpfeautem cledos militesfecum habens,parte alteiâ exercitus regendamaccepiuomnibus quæ ubieç difponenda effent,cômodif* fimèpro temporis rationc àfepræparatis.Athenienfes exaduerfoaciesfecun* dùm gentium diuerfttatem partiti,Bœotis partem unam attribuerunt,reliquaî adminiftrationê fibi retinueruntJtar^illis manus ad multum têporis acernme conferentibuSjôi: plurimis utrinqj cadentibus, aliquâdiu pugna in ancipitem uidoriacfpemhabuit,donee Alexander fummo ardens ftudio fpecimen alia quod uirtutisfuçpatri edendi,eo defiderio prætermodum eum urgente,cum etiam fortifsimes bellatorespropèadiuuantes haberet,primus fado impetu, hoftium aciem perrupit;multiscjinterfedis,quicun^ci étantobutj,eos gra-piilippus A« uifsimcprçmebat.Idemtisqui cum eoétant facientibus,omnes hoftium ordi-theniê/es nbsp;nbsp;nbsp;nésibi turbatifunt. lam uero ingenticadauerumftruefada, prima Alexandri

liofuperat. aciesurgendo,hoftespedemcoëgitreferre.Rexitidemipiè ante omnes perb culis fe ofFerenSjfiiio uidoriac partæ ci culu nequaquâ côceflurus,initio impref' fionefada,hoftemè!oco drturbauiutandemcpeodeminfugam compulfo,ui doriamauthorem fefuilfieoftendit.Ineo prælio Athenienfes plûtes icoo.cçfî, amp;nbsp;zooo.capta funt.Bœotorum panter multi interépti,necpauciores in capti/ uitatemuenerunt Philippuscertaminefinito trophçûexcitauicdefundorum

corpora (epulturæ mandauiudqs in uidloriæ côceflàe gratiâ facrificia fieri eu* rauineosquiftrenuó pugnauerant,pro cuiufejmerito honorauit.Traditûeftà choretc niâo quibufdâjPhibppûJpcradaliberalipotariôe,multorepletûmero, cûamicisiâl fis* tationciocofamcxuic'îoriæg8udioiniuifre,atlt;$ ita permediam captiuorunt turbâ progreflum côtumeliofius uintflis illis calamitatê que patiebant expro* Dfwrfiis fc5:n brafiettunceporatoiê Demadem,qui eo tepore in cuftodtjs erat, fibi, quinlogt; main Philipquot; 9'^endiaudacia uîeretur,non tfmperafle,ucrbum{ÿ ad regis petulantiârctun« bum dendâaccômodatilTimûprotulifle.ldautem (utaiuntgt;dixit:Cumô rexfortu» na Agamemnonis perfonam tibi âppofuerit,non pudore afficerisThetOta: a-diones referêsÆa hominis dicaeftate pulfatus Philippus, adeô fcfeimmutaf« fefertur,uttotumpriorem animihabitum reliquerit,coronis abicôlis alio^fàl tationisornatu, qui totus in uidloseratcontumeliofus,cótrito;uirum autem qui tam audader fecum loqui ueritus non fuerat,multum admiratus,à captiui iateliber3uerit,honorifices(^ tradauerit.Tandem gratia ilia Attica pei Dema Plilifipi ma- dem mitigatus Philippus,captiuosomnes citra redemptioncm dimifir,pror« deratio, CT re lus^ inflatos illos ex uidoria fpiritus deponens,legatos ad populû Athénien concilûtio cît lem milît,per quos c5 ea repub. focietatem ÔC amicitiam iniuit. Thebis etiam cûpræfidium impofuiflet,eodedudo,pacemôCgcnti illi concefsit.Athénien fesuerô poft tan tam clademacceptam,Lyficlem, qui in eo prælio dux fuerat, capitedamnaueruntjdeferenteeum oraioreLycurgo,quiea tempeftate inter Lycurgus alios oratores maximae erat afftimationis, 8C annos duodecim cum magna lau

Athen,(T 'rhebMis,

Orator^ de reipubhcacucdigaliaadminiftrauerar,totum^uitæcurfumuirtutihusom nibus celebratunjHaduxeratjaccufator accrbifstmus in dicendo.Eius fanc ora tionumdignitatem 8lt;amaritudinem poteritaliquisconticere ex iIJis,quf in Lyficlis accLifa tione dixittCum o Lyficles in belio prçtor fueris,ô^ ciuium tuo rum mille occub«erinf,duo millia in captiuitate uenerint/rophaeum in huiufl urbis

-ocr page 581-

BIBLIOTHECAE LIB. XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0«

huiüs urbis dedecuseredum,Grædaeuniuerfæreruitucisiugum impofîtum fit: hæc^ omnia ce duce,te belli adminiftratore côtigerinc, audes uiuerc, öl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -

lishuiuslumê tuen ,atlt;5 pudorisfiCprobripatnætuæmonumeniû io forum prodire,ea autemtempertateres utic^ rara éuentt.Quando enim ad Chacrone ƒ*codent die^ am conflidû eft,eadem die amp;nbsp;hora in icalia certamen aliud cômilTum inter Lu canos ôk' Tarentmosrquo in prælio Archidamus LacedæmoniorQ rex, pro Ta rcncinis pugnans, inieremptus eft. Ctrca id temporis Timotliæus Hetacleæ Ponti tyrannus mortem obijt,principatus fui anno decimoquarto. Succefstt ci Hlius Dionyfius,qui ibi dominatus eft annos duos ÔC triginta.

Rfgni Philippi uf XXIIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An. MKrtJi

lamuerô Athenis imperante PhrynichOjamp;RomæconfuIibus T, Manlio Torquato,P.Detio.Philippus exuidoriaChaeronenlîcum fpiritus maio. tesl]aberet,uideretcpclarifsimasurbeisàfe confternatas efle,laborabac toto animo,ut totius Grxciæ dux deligeretur. EiufmodicB fermoncs pafsim ialt; dabat,fc uelle bellum pro Græcia contra Pcrfas lufciperc,quorû impia facino ra in resfacras ulciici ffatueret.Perquxbeneuolos maximeGræcos fibi redde bat,liumanè fuper id ac liberaliter eos omnes publicè ac priuatim tradans. Tandem ciuitatibusGrceciacdenunci3uit,altqua fecuperedecommuni omni um cômodoconfultare.ltaqp Gorinthi côuentus habitus eft,inquomult5de P^t!ippii(i bello contra Perfasloquutus,fpemqjbonam eins reifaciens, animos eoruqui Gr^ectsdux conuenerant,adnegociumcomprobanduminduxit. Nouifsimei^à Cjræcis omnibus dux ÔCpoteftatisfummæimperatorappeHatus, apparatum magnû/^^P«^/^^*. inirecœpit copiarum.quæcontraPerfas ducendæeirent.Imperatoigitur crui ta ci cuic^ militum numero, quem dare deberec ad bellum Perficum,m Macez doniam reuerfus eß.Ec ea quidem à Philippocurabancur.

In Sicilia aucem Corinchius Timoleon,cuius res omnes Syraeufanorum 8C SicLilorumbenèdifporuilîèc,diemfuumobricannood3Uoimperti. Eum rfy= Timoleontii raeufaniob egregias uircutesô^ ingencia beneficia maxime di!igentes,cû fum tno honorefepeliuerunt.Cûqj iam cadauerefferriinciperet,coada ibi magna hominum muiticudine.promulgaciim eft Syraeufani populi decrees,quo fin-gulis annis in omne tempus Timoleontis memoriam mufico,equefiri,Ô^ gym nicocertaminehonorariiubebat. runcaûtminarumducentarum fummâ tu* / hus conftituit,quôd barbares in Sicilia debellaflet, maximas Græcas urbes ha bitantium frequentia repleuiflet,libertatemlt;^ Siculis reddidiflet.

Per ea tempora mortuus eft rex Atiobarzanes, qui annos uiginti fex régna« uerac.In regnumfuccefsicMithridateSjquod annos quincç amp;nbsp;triginta tenuit. Et Romani,inito cum Latinis amp;nbsp;Câpanis prælio ad urbem Sueflàm, uidores fuerunt.Vidis parlé agri ademerût. Manlius, qui ei pugnac conful præfuerac tciumphauit.

Regni Philippidnnui XXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An.MUnÜ

Sequentianno,quoPythodorus Athenis princepsARomæ Publius amp;Tih.Aemylius Mamercusconfulesfuerunt,Olympiasundecimafupra cen ’ tefimâada eil fuit^uidorinftadioCleomantisClitorius.Tûc Philippus af» fumpto Graccorum imperio,uti bellum contra Perfas iniret, Attalum Par Protxmiibt'ü menionem cum parte copiarum in Afiampracmifittdemâdata eis Gratcarum urbium liberaiione.Ipfe autem cupiens fecundum deorum alîenfum, tâto bel lo manum imponere,Pythiam,num Perfarum regem fibi uincere daretur, cou foluit.Eahuiufmodioraculum reddidit:

TfcA©-, slpoSviraip»

Eccecoronatumeit qui taurummadetadaras. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p ihie ornctt

Anceps hoc didum Philippus in rem fuaminterpretatus eft, ueluti aboracu-lopracdiccretunPerfamuidimacinftarmadatuiri.Sedresfecus habebat con ci,,1,4,0 ” trarium(jfignifîc3batur:Philippumfcilicetinhominum conuentu^inter ipfa

deotum

-ocr page 582-

SX6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dl O D O R I SIC V L I

fiilipputi ft deorum facrificta,uti coronatum taurum tntcrfici deberc.Lactus proinde age/ /p/® lt;i^f»ptus bat Philippus,decs fibi auxiliares,ad Al'iam in feruitutem Macedoniat trahen dam,fore cxiftimans.Subito igitur ampla facrificia in deorum honorem pere-gitjôî: Cleopatraeex Olympiade uxorefiliæ,Alexandro EpirotarS regi Olym piadis fratri defponfataf,nuptias celebrateinftituit.Vtej plures ex tota Grçcia ad genitale conuiuiû conuenirent,magnificentifsima certamina mufica amp;nbsp;cö uiuia ad amicos amp;nbsp;hofpitesaccipiendos,lautifsima facere ftatuit. Inuitauit ad hæc ex omnibus Gracciac locis hofpites fuos,admonuitcß amicos qui apud fc • erant,uti pariter ÔÔ ipfi accirent,quos iure hofpittj notos haberent quampluri« mos.Maximeenim ftudebat,humanitatem fuam Græcis teftatam efle,arcÿ ex beneficio traditiimperij benigna fairem orationegratia« eis rependere. Ex0/ mnibus igitur locis ingentihominum turbaeöfluente, cum Aegis Macedo« niæ urbenuptiae Qc. certamina celebrarentur,non tantum finguli clariores uiri coronis aureis Phtlippum honorarunt,fed 0^ infignium ciuitatum complures idem fecerunt.ln queis fuit SCipforumAthenienlium.Earn coronâcum præ-co publice uerbis commendaret,inter alia dixit:Siquifpiâ Philippi uitæinlp ‘ diatus,Athenas fe receperit,eumftatimadpœnam deditumiri.Perfamâ earn ultró diuina prouidentia erumpentem,uifus eft Deus imminens tune Philip« po periculû ugnificare. Acceflerunt ëé aliae,ueluti diuinitùs éditât uoces,obitiJ Phiîippo denunciantes.ln regio fiquidem conuiuio cûm Neoptolemus refo* nanti uoce,2lt; magni nominis tragœdus,Phiîippo ei iniungête,poema quod-dam recitareqquodadexpeditionem contra Perfas accommodari uideretur, exiftimans huiufmcdi rei aptû fe inuenilîe,ut Philippi fufeeptum negociû lau daretjôô PerfarQ regis fortunas maximas eleuaret:quat licet magnat amp;nbsp;célébrés ^flennnihilominusin peffum ruerecafu aliquo pofsët,tale exorfus eft carme.

Vos qui æiheris fummum,patentes larius Agros,domorum amp;celfa culmina nimio Inauditis ftudio,tcmerè uitæ datum Curfum tenentes,nunc fapere par eft. 1 ter Hiceccenuncapprenditignotum fibi. Spes nanqj longas amputan$,lu(ftu grauis. Extrema deimprouifo adeft mortis dies.

Afl.didit alia,quæ ad eandêfentcntiâ omnia tendebât.VerôPhilippus mul» tumindeoblecftatusjn audiendis his quat recitabanf totus eraqomnêfuâco-gitationë ad intents PerfarQ regis côuerfam habens.Recordabatur fimul ora culi à Pythia redditi,quod ab his qcanebanf,haud uidebant difTentire.Tandc finito conuiuio,amp; in fequentc diê certaminis initio dilato, turba maxima du-täte adhuc no(ftc,in theatrû cÔuenit.Sed prima luce pompa duci cœpta eft, in qua fuper maximum alium apparatum,i;.dcorQfimulachrainue(fiafuntartifi cio SC ingentib. ædifiefjs mirificéexornata. Cum his 8C tertiumdecimû ipfius Philippi iignQ diuino habitu gcftatûcft. Qua in rc dignitate paré i a.deis rex oftenderefeuoluit.Pleno igitur theatroipfe candidatus prodqt, fpiculatorib. fuis,ut feiundim amp;nbsp;longe à feuenirent,monitis.Per hoc enim omnibus figni-ficabar,GratcorumcÔmuni beneuolentia fibimunito, haud efte opus corporis defenforibus.Tanto eminentem faftigio,ab omnibus^ amp;laudatû 8^ bea« tifsimum iudicatum præter omnium opinionem,nullis prius apparentib. in-ditijsjinfidiarum conatus,fimullt;^ ipfa mors opprefsit: cuius rei narratio utia-pertius cognofcatur,altius paulô infidiarum ciufmodi caufam explicabimus. Philippimon Paufanias erat quifpiam,genere Macedo, eius gentis quat Oreftis nuncupa tur.aliccftus inter eos,quibus regtj corporis tuendi officium incumbit, Philip« po ob formç elegantiam charus ualde.Hic cum alterum Paufaniâ fibicogno« minem à regeamarianimaduerteretjprobrofis conuictjs cum grauiter infeda tuseft,ancipitisfexushominêappellans, quôd amantium libidini fefeexpo-neret.

-ocr page 583-

J

BIBLIOTHECAE LIB. XVl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yty

Sicrct.Is contumeliofa nialediclamiquifstmo animo ferens, rem pro tempore ' fiîentio conttnuit. Attalo autem uni ex amiciSjquid deinceps fieri deberet, cu îndicafïètjUkrô Qi. miro modo ui ta fe abdicauit.Polt paucos enim dies Plniip poprælfumcontra Peluriamlllyrici regem ineunte,hicantefuum regem con tiftens,quaccunlt;j in eum tela mieterentur,fuo corpore excipiens, mortem ita obtjt.Qiia re diuulgata,Attains inter aulicosÔC potentiores uiros multû pol- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ’ .

lens apud regem, inuitauit Paufaniam ad conuiuium.lbi mero multo eum one ratum, mulionibus, qui per contumeliam corpus temulentum ftuprarent, tra didit.lliic cum ex ebnetate conu31mlîet,acgerrimé illatam iniuriam ferens, At-talum apud Philippum detulit: qui multum quidem ex rei turpitudine elt mo fuSjfed Attalo ob magnamfamiliaritatem,0^quod eius opera tunc uteretur, utnocercqinducinonpotuit. Eratetiam Attalusob Cleopatram proximèà rege in matrimonium acceptamjardifsima ei iûdus cognationc : copiarumcp in Afiam praemiffàrum dux fuerat deledus in rebus beliicis egregir fortitudi nis.ldcircorexpotius,utiP4ufaniacaaimumiuftifsimo doloreincenfum mul-ceretjintendit: datiscç ei tnagnis muneribusjoco infuper honeftiori inter corporis fui defenfores honorauit.Sedille implacabiii ardens if3,decreuit no tan turn de eo qui fibi iniuriam fecilTet, fed Qi qui uk'ifci noluiiret.pœnam fumere. Confirmauit maxime hâceins deliberationem HermoevatesSophifta, quem cum Paufanias frequentaret, femel in diatribapercundatuseli, qua nam uia sopfjißä; aliquis clarifsimi nominis poireteuadercï' Refpôdit iophiiiaiSi uirum, qui res rcfpoii maximasgelTerit,inter£ciat:dumenimillius mentio habeatur, eius etiain quo interfedus fit,meminiire oportere. Sermone eiufinodi Paufanias iræ qua coquebat,adduxitinfubfidium.Ne($fcntentiacacceptae dilationem aliquam «nterponens,inipfiscertaminibus uimPhilippo inferre'tali modo inftituiG Parauitequos ad portas urbis,deinad theatri aditumfe rcccpit cum Gallico gladio, quern occultum tenebat. Ibi Philippum amicos, qui pone fequebanz tur, inuitantem, utin theatrum progrcdeientur,fpicul3toribus proculamolt; tiSjCumfolum relidumuideret,adeum cucurrit, per^ latera uulnere adado, mortuumeum proftrauit,ad portas(^,ubifugac equiparati erant,propere con tendit. Statim uerd qui pro rege folitierantexcubare, partim ad regium corpus feftinarunt, partim fe ad régis percuiïôrem infequendum effuderunt. Sed Paufanias prxgrellus equo inOdens, facile infequentes euanSeqniß intercur tendum uite quadam hærenteadcalceum, retentus decidiTet. Ibi eum co-nantem de terra furgere, qui erant cumPcrdicca,inuadentcs confoderunt.

Philippus itatjregum omnium,qui fuo temporein Europa fuerut,maximus, qui^imperii fuiarnplitudineduodecim dijsparem fe annumerare aufus eft, talcmuitaeexitum habuit,curn annos quatuor fupra lo. regnaftet. Cognitum plane eft,regem hunc tenuibus fauentis fortunæ adiumentis iiwrincipatu co parandoufum,amplifsimum ilium etiam inter Græcosftabiltjftcjatt^ineo au gendo no tam armisQi fortitudine,quàm fermone comi,amp;^ benignitate in exz cipiendo (umma profecifte. pama etiam eft, Philippum ipium de prudentia amp;aftuimperatorio,necçminus defucceflu,quemin conciliandis hominibus habuiftetjmagis ultró,quam de copiarum Qi auxiliorum uiribus gloriari foliz tumiquod rerum bene in praeltjs geftarum laus fibi cum his qui fecum m ilitaf-fent,communis effet: fed eorum quæorationis comitateredè tranfegit, titulu fibi uni retineret.Nos autem cum ad Philippiobitum uenerimus,librum hue, Ucluiinprincipioindicauimus,eius rebus propriûabfcribi uolumus. Sequen tis uero initium ab Alexandri fuccefsione in paternum regnum fadurijOmnes eius geftas res libro uno com» pledi conabimur.

Diodori

-ocr page 584-

0» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L I

DIODORl SICVLI

B1BL1OTHECÆ HISTORICÆ

LIBER DECIMVS SEPTIHVS, Q_V I efi de rebut gejlis AleXandri Magni eodem interprète.

Vpcriori'libro,qui totius noftri operisfextus decimus cft^prifi cipiu abinita Philippi Amyntaenlij regni adminiftrationefe* cimuSjCÔpræhendimustpincoipfius Philippi ad obitumuf-que,pariterô(f regnum, cmitatumjgentiumt^aliarum res ge-ftas,quotquot24.annis,quibusilleregnauit,contigerunt. in« _____________hocuero materiam continentem tradlaturi, ab Alexandri re* gno incipiemus,quæ ab co principe,quoad uixit,gefta fint; fimul^ eadê tem« peftate quae in alqs orbis terræcelebriorib. locis fint fad:a,colligeniesJta enim præcipuèarbitramurres memoria facile retineri,quandoperfua ueluti capita difpofitacfinem principioadnexum habent. Confecitautê hicrex magna brc ui temporis fpacio,fua^uirtuteamp; prudentia regesomncs,quorum per cûda feculamcntiohabebatur,operumfuorum magnitudini imparesclTe demon* ftrauiü qUaridoquidem intra annum duodecimum non paruam EuropæpaP tem, Afiam uerôfermé totam confequutus, celeberrimum nomen fuum redgt; * didit,utUeteribusinis,quiherocsautfemideinominati funt, feprorfus exæ-quauerit. Verùm nobis haud eft opus in præfatione quippiâ eorum^quae à rege laudabiliter fada funt præripere,cùm ea fuislocis ligillatim patefada,amz plifsimamprincipisgloriam plané fint indicatura. Alexander fane paternogc nere Hcrculem,materno Aeacidas contingebat. Vifuscç eft amp;nbsp;naturâ amp;nbsp;uirtu« tem maiotum fuorum ueluti haereditari3m,fibicp ingenitam retinere.Sediam tempora rebus,qu3sfcribendasfumimus, cohaerentiaproponentes,adipfanl hiftoriam exphcandam conuertemur.

An. Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kegni Alexandri Annus I.

9. Cum Euenetus Athenis impcraret, Romart^ L.Furius C.Manlius Cori* Alexander pa fuies efient,Alexander accepto patris defundi regno, primo omniû qui eiuS triiujii fadt, mortis caufa fuerant,grauibus pœnis afficihDeinfepulturçeiufdem maxima es- beneuolos impendit diligentiarn.Principatum uero multo melius quàm quifpiam exifti« fibireddittu malTetconfirmauit.iüuenis enimatcgob æratemadhucteneram abaliquibus fubditositum côntemptuihabitus,uulgusipfumhumanifsimisfcrmonibus in fui beneuo» uicinof, nbsp;nbsp;nbsp;lentiam pelliciebat,regis nomendûtaxatimmutatum dicensicaeterûm omnia

baud deterius,ac fub parente folebant,ab fe adminiftratû iri.Legationes etiam benignèexcipiens hortabaturGraccos,ut inamicitiaquamcumPhilippo pa tre habuerantjperfifterent.Militibus armorum uim magnam diftribuês, amp;nbsp;bel licis meditationibuseos exercens,cundum excrcitum fibi confequentê ual-dè reddidit. Cumcß regno fuoaduerfum,fiC nouarum rerum cupidG Aitalum Cleopatrç,quæ Phil ippo nupferat,fratrem cognofceret,eum demedio tollere ftatuit.Ëtenim Philippe paucis diebus ante^ decederct,n3tus eratexCleopa tra filiusgt; Ipfe autem Attains cum Parmenione copqs præfedus, in Afiâ mift Alexdder At- fus fuerat: ibicç cum amp;nbsp;beneficijs,amp; blando fermone milfturn fauorê captaret, talumoccide^ magnam in toto exercitufui charitatéeffècerat.Proindenôfinecauia Alexan rejlatuit, der,neis aliquidcontra femoliretur,inita cum Graccis^quos fibi aduerfosno^ uerat,focietare,uerebat. ProptereaéxamicorQiiumero Hecata’Gdelegif,que in Afiâ eu iufto exercitu mifindato ei négocié,ut uiuum maxime fi pofsir,ad (c Attalumducanfinpatô id procedat,quamprimû per infidias eum intetfician Ille profedus in Afiam, Attali Parmenionis exercitui fuum iunxir, cœpit^ oppot-

-ocr page 585-

blbLiU 1 n b L Ab L 1 D Ä V I» opportunum tempus patrandæ rei inftitutæ obferuare. Alexander autem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

cum reiciuiliet multas Ciraeciacctuitates rebus nouis ltuderc,(ollicitudine maz gnacratimplicatus» Athenienfésenim, quum Demofthenes frequenter ad populum contra Macedones uerbahabuitlet,Phdippi morte mukumlæta/ do n',nonampIiusGracciaîimperium Macedonibus concedi uolebant. Præter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“

haec,mifsis ad Attalum legatts,focietatem cum eo clam iniuerant, aliasç ciui-tates ad libertatem uendicandam incitabant. Aetoli Acarnanum exules, qui Tub Philippo folum uercere fuerantcoadi in patriam reduceredecreue-rant.Ambracienfes,authore Ariftarcho,præfidium àPhilippo fibiirnpofitum • eiecerunt,urbemcp ad gubernationem populärem traduxerunt. Pariter£lt; Thebani regium praelidiumCadmeapellere , néueampliusGræcorum im« perium penes Macedones clïèbdecreuerunt. Arcades, qui foil prius Philip/ poaflTentirinoluerantjnec Alexandrum imperatorem deligendum tunccen« iebant. Aliæ Peloponnefi genres,utl Argiui, fclei,Lacedarmonij,altj($ quidam prolibertate retinenda confurrexerant. Barbaræetiam nationes non paucæ ultra Macedonia,cômilïà defedione,graues tumultus excitauerant. Sed licet negociumSCtrepidatio maxima regno Macedoniac ex tantis motibus immiz nereuideretur,ipfe tarnen Alexander in iuueniliactate, praeter omnium oph hionem,breui temporisfpacio,easomnesdifficultates expediuitjillorümc^ aliquos comi blanda oratione demuldos, fibiconciliauitjquofdam terro-re iniecflo,ad officium reuocauit.Nonnullos per uim Iibi parère copuliuThef-falospræomnibus commemorata ueteri cognatione,quaefibicS illisperHer« culemeflet, fermonibuscp humanifsimis,uti magnaafefperarent,perfuafos induxit,communi totius rhelFaliæ decreto ipfum Græciaeducem ut alfume« rent.Contcrminas îtide eis genres cum in partes fuas traxifier, fuperatis Ther-mopylisadillas tranCgrelKiSjCoadisAmphidyonibuSifecitut cundis corum lt;Sr£cilt;edux fuffragtjs Gracciæduxdecernerctur. Cum Ambracienlibus per legatos huz manifsimeegitjdata eis fpe, propediemukro libertatem à feconCelTum iri.Sed Ut eis qui contra fe peruicaces client, terroris aliquid incuteret, Macedonicum exercitum inftrudifsimû magnis itineribusinBaeotiam duxit: pofitistp pro-pe Cadmeam caftris,Thebanos magna affecit trepidatione. Tunc Athénien Atlenienfei res,auditorégis tranfituin Bceotiam,nonamp!ius cum nihilfaCere aufi funt. reueridAlei Tanta enim in iuuene celeritas, atque in rebus agendiseffieax diligentia eos xMdruni, qui ab eo difsidebant, perterrefecit.lgitur Athenienfes de comportandis in ur bem rebus,dequemosnibus bene finnandis decrctum fecerunt, fimult^ legatos ad Alexandrum miferunt,deprecantes quod ineo ducenominando tar-diores fuiflent. In ea legatione quum elTet Demofthenes, ad Alexandrum riemofthetiei cum caeterislegatisnonperuenit,fed à Cythærone Athenas reuerfuseft: Oue curAlexan^ correptus timoré,quod frequenter in fua repub. contra Macedones uerba fe- drunonadici cilïèt:fiueut régi Perfarum feomnis fufpicionis immunem feruaret. Ma- »'ik gnamenim pecuniam ab illo eum accepiflefamaer3t,uti Macedonumcau« lamapudciueisfuosoppugnaret. Quodab Aefchineexprobratumei eftea» iunt,quuminoratione quadam demuneribusacceptisita dicart: Inpræfentia fanèregiumaurumfumptushuicfuppeditattfedhoc deinceps hand fufficiet quumnullaeopes moribusimprobisfatis eftepofsint. Alexander autem be« nignè Atheniëfibus legatisrefpondens.magno metueamrempubl. liberauid accerfttisep Corinthum ÖC legationibus, óóijsquieflent conciltj Amphitfty-onum,poftquamconuenerunt,diflerensibioratione quææquifsimauifa eft, perfuauteis,ut decretoimperatorem Græciacfeeftèiuberenuutc^ expeditio« /,(. ncm contraPerfas,pro eorumukione,quæinGræcoscômififfent,auxiliisiu- quot;T uarent.QuohonoreimpctratOjCumfuis coptjs in Macedoniamredijt. Sed Græciac rebus tralt;ftatis,ad ea quae in Afia gerebanrur tranfitiifaciemus. Ibi au- .. ” nbsp;nbsp;nbsp;*

dira Philippi morte, Attains nouis rebus animS intendit,côtrac^ Alexandrum

LI feedus

-ocr page 586-

5,0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

fcedus cum Acheniennbus firmauit. Poftmodum pænitentia ducflus, Demo* fthenis epiftolam ad fe mtffàm cum feruaffct, Alexandro mißt, uerbis^ blao-dis obieda fibi crimina diluere conatus eft.Vcrùm cum regio luflu Hecataeus per infidias c3 opprefsißet, Afiaticus Macedonu exercitus no ulterius rebella-rc,cogitauit:gppe Attalo extindo, 6C Parmenione erga Alexandru bene afFe-dio.Nos uero de PerfarQimperio mentionê habituros,fuperiora hiftoriac tem-, Ocfci cr filio» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquantulû repetereoperæpteciû uidet.Cum rex Philippus adhuc uiuc-

ret.Perfis Ochusimperabacpopulis fuis ob mores truces amp;fanguinariospS' rum eiitf tnle- ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..ru “.«•

rum acceptus.ltac^ eum multis exiua afperitateodioium oagoas militum mil * lepracfeduSjfpado quidem,fed tarnen natura amp;nbsp;fceleftus,amp; bellicis rebus tra* cflandisidoneuspmedicS quendâ,data potionemedicat3,interemit:filiumcÿ regis iuniorem, Arfem nomine,in regnûintrufiueius fratribus, qui omnesad-modum pueri erant,fublatisemedio,quo rexfolusrelidus fibiobfequentiof efletJam uero adolefcenre regeanimuad patrata fcelera adijcientc,cum palam enet,de tot flagitiorû authore pcenas eum fumpturum eße, Bagoas infidiasfi-biintentatascßeinuulgusiaciens, Arfem,quiiam annum tertium regnabar, cum omni prole excinguit. Ita domo regia in folirudinem redada ,cum nul* lus eius gentis fuperellet, cui regnum per fuccefsionem deberetur, delegit eu-, nbsp;nbsp;. nuchus unum ex amicis,cui Dario erat nomê,eumtj regem fieri curauit. Erat

D4n«t «KU aytgni Darius Arfani,qui Ocho Perfarû régi frater fuerat,filius. Sed Bagoae w«r Vcr{dru.

quifpiâ fingulariSjôô memoratudignus contigit. Cùm enim inconfue-tudinem patricidia committendi ueniflet, Darium etiâ ueneno intcrimere ag-greffus erat.Verùm dolo cognito,rex comiter ad fe Bagoâ inuitat, poculumcÿ in fe paratum ei porrigens,uti uenenQ ebiberef,coegit.Exiftimatus aute efl Da rius legiae dignitati iuftinendæ idoneus efle,qgt; Perfis omnibus uirtutepra:^ flarecrederetur propterhuiufmodi facinus.Cum Artaxerxes antea rex Perfa/ rum contra Cadufios bellum fufccpiflet, ibiquodam è numero hoflium,cuius robur ôC animi conftantia in ore omnium erat, inuitanteadcertamenfingu-lare Perfarum aliqucm , cum nullus progrediauderet,'folusDarius periculo

I fe obtulir,aduerfariumc^ uidum interfecit.Qua ex rémunéra ingentia à rege, ÔC à Perfis omnibus exiftimarionem eamretulit,ut ei fortitudinis quacdam prærogatiua tribueretur. Principatum itacç quem ftrenuêfegerendo meruifc fe uifus eft per ea fermé tempora Darius accepit, quibus Philippo mortuo A/ lexander in Macedonia regnum fuccefsit. Cumrç Fortuna talem uirum Alc-TiarijAle xandri uirtutibus aduerfariumoppofuiiret,eucnit,utiplura6d afpcracertami^ xandri ria delaudibusprincipatu inter eoscömitterent;quacomnia,rebusfuo ordine rdtUjfolicitu^ explicatisdnnotcfcent Interimad narrationisferiemredibimus. Darius,cum do, ff ad td/« ante Philippi obitum rcx eßet faduSjCogitabat debelloin Macedonia tranft TrptTTcc^et^ ferendoifed illius morteaudita,omni cura liberatus eft, quod Alexandri ado-Icfcentiam non magni æftimandâ iudicaret. Verum poftquä magna in agen-dis rebus induftria, ncc^ minor celeritas Alexandri effècit,utiàGræcisomni? bus dux decerneretur: iamc^ iuuenis Alexandri uirtus pafsim prædicabatur, Darius ex qs quaefieriuideb3t,attentiorfadus,magnamdiligentiamexerci-tuicomparandocoepiradhibere.Triremes multas inftruxit.Magnam militunt multitudinêcoégit,duceslt;^ quos penes floptimoshabebat,delegit, in queis fuit Rhodius Memno,uirture 0^ rei militaris fcientia prarftantifsimus. Huie rexmillia quinque mercenariorum militum dedit,iniunxit^ut ad Cyzicum oppugnandum contenderet, amp;nbsp;an eo potiri poflet, periclitaretur. Memno cum eo manu profedus eft per Idam, quem montem nonnulli fabulantur Mo« ld4. abldaMeliflèiappcllationemeamfortitumeftè. Eft fané omnium, qui circa Hellelpontumfunt tnontes,altifsimus:habetcpadfui medium,ueluti deisac-cipiendis extrudum antrum,ubi trium dearumindicium ab Alexandrofa-dum eße predicant. In hoc tradu Dadylildari,qui primiferrum cuderc cœperunr.

-ocr page 587-

BIBLIOTHECAE LIB. XVL

'cœperunt,eam artem à Deotu matrcedodi,nati effecredunt.Sed cttim rarifsL mutn/upracÿ omnium opintonc eft,quod monti huic ufu uenit. Circa exor» tum canis in fummo eius uertice aër tranquillifsimus circQquar^ efftcit,neeà pars flatum aliquem uentorum fentiatlbi,no(fteetiamnum durante,fol radios fiios emittens confpicitunnon quidem ut circularis illius forma,fed potius ut fulgor late in partes multas ab eo diffufus appareat, uelut ft multus ignis terrac horizontêcorripuerit. Pôftpaulô totusillefplendorinunam magnitudinem coardac, donee dimidiati ftadtj fpacium conftciat:tunc(^ die adueniente, iam plena iiltegrac^ folis amplitudo diei lucem induCit.Superato igitur mote hoc^ Memno fubito Cyzicum urbem inuaditiparû^ abfuit, quin earn capcret. Ea (pedeiedus, agris uaftatis,ingentipraeda potitus eft. IntereaParmenioUrbem GrynniumuioccupauiGcaptiuost^ multos fecit. Pitanam etiam oppu-gnare cœperat,fed Memnone fuperueniente,Macedonesperterritiabince« ptodeftiterunt. CalliasautcmquiMacedonicoamp;mercenariomilitünTroa« de prxeratjconferuit manus cum Pcrfis,numero militû fe longe fuperioribus uiduslt;^ in Rhœteum fe retraxit. Dum hxc in Afia gererentur,Alexanderfe- fiiexMJer ui datismotibUs,quiinGracciaerantexorti,contenditinThraciam.lbi populos, qui tumultum fccerant,terrore iniedo compulit,uti in fide manerent.Progreft gyæ fusdeindeinPo2oniâ,lllyricum,locataqîijsfinitima,deuidis gëtibusaliquot Barbaricis quae rebellauerant, totum eum tradum fibi obfequentem reddi-dit.Haec ei agenti fuperueniunt nuncij,multos in Græcia res nouas moliri, ci-uitatesep non paucas,SC prac omnibus Thebanos ab eo defecifle. Qua re motus Alexander, in Macedoniam eft reuerfus,utfadQin Græcia tumultum re« primeret.Thebanis autem cortantibus præfidium Cadmea depellerc,ipfamcp arcem obfidentibus,rcxcum excrcitu magnisitincribus profedus,nonlongé àThebanis cUm omnibus coptj s confedit.Sed prius quàm id accideret,Theba ni prælatis fofsis,amp; mUnitiftimo uallo Cadmea cinxeranttut nec auxilia, neep commeatus intro comportari pofient. Miferantep ad Arcades, Argiuos,amp;^ E-leos,qui auxilia ab eis peterent. Cum^ etiam Athenas ad idem petendu quof damIegaflcnt,aDemofthenemagnamuimarmor5gratuitóacceperunt,qui .. . businermes milites inftruxerunt. Eorum autem à quibusfubfidiaThebani implorauerant. Peloponnefiacicopias aliquas adIfthmum miferunt,quæibi régis aduentum,cuius expedatio erat.morarentur. Atheniêfes decretum qui« 2quot;“«^ dcmfeceVantjfuadente Dcmofthene,uti aUxilia Thebanis datent : fed nullos adhuemiferant,expedantes quam in partem belli illius fortunaflederetur. Philotas uero prçfedus præfidtj,quod erat Cadmeæ,cerncris magnum I he-banorum apparatum ad oppugnationem ineundam, mœniadiligentifsimc communiuerat: telorumtp omnegenus multitudinem magnam comparaue« ratVerum poftquam Alexander præter opinionem ex Thracia cum toto ex« ercitU aduenit,incertumcp erat an auxiliaaduentura eftènt, achoftiumuali-difsimasuircs palam confpiciebantur,Thebani duces debellirationeconfuL tarécoeperunttomnibusep eftplacidum,utipro libertate retinenda decertare-tur. Id^ipfumuulgi turba comprobante/efemagnapromptitudinead belli diferimen fubeundum expediebant. Sed rex fuos continuit,quo illi moram pœnitehdi talis confilq habcrentmullo pado exiftimans ciuitatê unàm contra tantas copias dimicare andere. Habebat enim Alexander peditum ultra m il 1 iä triginta,équités^ adtriamilliatomncs inbellicis laboribus exercitatifsimos, quif^ fub Philippo patre ftipendia feccrant,atquein nullis fermé praflqsui-didifeeflèrant : quorum uirtuti ôfàudaciæ confifus Alexander, expeditiö-nem contra Perfarum imperium fUfeeperat. Sanecç ft Thebani temporurii fertunæ cedentes, legatos de pace Macedones mififtent, libentifsimé Ale^ xander eorum poftulati^ anhUiflet, ömnia^ rogatus côcefsiftèuquôd mirificé ftudebatjGræciac rebus compofitis,int3dum bellum in Perfas transferre. Sed

Ll a cum

-ocr page 588-

DI o DORI SI C VLI

cum fe a Thebants contemptui haben exiftimaret,urbem cam fundi'tuscucr» tere,ut qui defedtonibus ftuderent,inde perterrerenter, ftatuit. itaej exercitu animi ad dimicandum paratifsimt inftrudo, palam claretcÿ admoneri fecit,lï quis Thebanorum ad fe tranfire,ö^ pacis omnibus Graccis datæ focietatem in*-gredi uellet.IbiiThebanijUt fefe hofti examuarêt, è turri quadam altaindama« rifecerunt, utiqui cum magno rege amp;nbsp;Thebanis Gracciäinltbertatem uenz dicareSuellenijSC Gracciae tyrannum extinguere, adfe tranfitionem facerent» Inde Alexanderingenti dolore correptus,in magnamprorupit indignation •iem:at($pœnisgrauifsimis Thebanosafficereftatuit. Itaœ ueluti etteratus animi, machinas, alia quibus hoftes offenderct,cxpcdiuit.Tanti huius dtferi« minis quod Thebanis imminebat,baudignaræ ciuitates Gracciæ,argerrimc quidêillorum calamitatem ferebant:fedfuppetias aliquas ferre non audebât, temere«^ SC fine ullo confilio in manifeftilsimâ cladem fefe illos conieciftè tu-Portent The dicabant.Cumcç animo alacrûSC magno Thebani aduerfa omniafuftincrent, banam clddê cogebantut tarnen nonnihil dubitare,obrumoresquofdamà uatibusdiuuU Mtegreff'd, gatos,nec minus ob figna quaedam diuinitùs fada. Ante omnia in Cæreris te-plo tela quaedam aranearum tenuis adeo extendi uifaeft, utpaltj magnitudi-nem haberct,atcç in cius circuitu forma cœleftis arcus, haud abfimilis et qui in a'érefoletconfpici,apparerct. De quare oraculumDelp htcumhuiufmodi rc-(ponfum eis reddidit.

Oftentum hoc fupert cundis mortalibus edunt^ Sed mageBaeotis,iuxtacp colentibus urbes.

Ab eo Uero quod peculiare ÔCpatriQ habebât oraculû, uocêhanc äudiueruntt Huic contexta malum portendit tela, bonum ill i.

Signum hoc ante menfem tertium quàm Alexander Thebas perueniret, acci^ dit. Sub ipfum uerô eius eduentum,ftatuaequaccrantinforo,uifæfuntfudo-rem gum's praegrandibus emittcre.Prae ter hacc magiftratibus renunciatum eftj ftagnum quoderat Onchefti, edidiflc uocem mugitui côfimilem, atq? in Dir« cehorrendam quandam fpeciemerUentatamin fummo aquae fupernaraffè. Non defuerunt 7 alq ex Delphis,quidiccrentculmenacdis,quam 1 hebani ConftruxiftentjàPhocenfibusuifumeftèfanguinefuffufum.Qui coniedantes oftentorum taliumlignifîcationem exquirercfolent,dicebant portenderete-lam ilfam,deorS ab urbe migrationê. Cœleftis arcus fpeciem, molefttarum ua« rq generisperturbationem.Sudorem de ftatuis erniftum, quod extrema incô-moda pafluri eftent.Sanguinem uero,qui in locis plerifœ comparuiflet, cædis multaead Thebanam urbem committendç indicium efle.ConfuIebantigitur, cum Dei apertifsimecalamitatem urbi denunciarent,ncpugnabellum uellenc deciderettutius eiïè,num didis conditionibus ab eo fc explicate poflent, quç-mm Thebani, nihilo magis animos demittebant, exaduerfo potius fiducia. mente arreda,reducebantfibi mutuôin memoriâ Leudrieppugnçeuentum, aliarumc^ uidoriarum,quas fua uirtute prætcrfpcm,non ftneadmirattone confequutieftent. 1 ta elationequadam animofa potius quàm prudenti Tlie-bani inflati,ad patriaeinternecionempraecipitatifunt. Rexautemeum tribus continuis diebus quæ ad oppugnationcm,quarœ ad aciem inftruendamface-rent,præparaflet,in partes tres totum exercitum (uum diuifit.Vnirÿ, ut uallum ante urbis mœnia excitatum fuperareniteref:alteri,utpugna Thebanos exci peret:tertiae,uf laborantibusfubuenirct, attÿfuccedendo prælium renouaret, demandauit.Thebanicquitatum omnem intra uaÜum collocarunt, feruosli« bertate donatos:quicp peregrini aut exulesurbem incolcbant. in ualli propu« gnationem hoftibus oppofuerunt. Ipfi uerô cum Macedonico exercitu, qui penes regem erat, eoscç multitudinelongcfuperabat,uti manus conférèrent, paratifuerunt. Pueri fiC fœminæ ad templa decurretuntdqsfupplicatum,ut patriam à diferimine impendent tutarentur.Poftquam igitur Macedones fua quiflt;î

-ocr page 589-

BIBLIOTHECAE LIB XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5?^

quiflt;jioadcprogrcfstfunt,dato tubis pracltj fignOjUtrinquefub idem tempus acriter cocutfum.ac tela in holies coieda funt, ocyuscß Ijs emifsis,omnes gla=» dtjs cominus rem gerere cceperunt. Ibi atrox inita eft pugna, Macedones SC Alexander hominSnumero,amp;ipftusphalangis imprefsfone tantâuiminferebant,utuix Thebas op^u fuftineri poirent.Thebani corpora firmitatc,Slt;cotinua exercitatione in gym- gnat^ nasljs,ac^animi quadamalcitudineprxftantes, d fftcultatibus omnibus to. Icrandis fufHciebâu Propterea multi ex utra«^ parte fauciabantur no pauci ca. debanc, uulneribus omnes aduerfistfentiebaturt^ftmuigemitus, clamor,5^ adhortatioJn partequidemMacedonia, nc quae prius ftrenuegefsilîènt, tunc aliqua curpitudinecorrumperent. ApudThebanos ucro, neparêtes ÔCfilios* in captiuitaiis periculo, patriam^ipfam,cuiprorfus diruendæ intent!eftent Macedonum animi,deftituerent:pugnçlt;^ ad Leudra ÔC Mantineam cômiflæ, quorûfacinori3famaubi(jgentiQceiebratifsima eftèt,recordarent. Admultû proinde têporis ob egregiâ pugnantiû uirtutem, cô prællj Fortuna anceps luiU îet, Alexander uidensl hebanos libertatis ftudio promptifsimêdeccttarefuz ost^ pugnando defeftbs eire,imperauit tjs quos in fubfidijs locauerat,uti labo tanubusfuccedentes pugnam txciperent. Qtiirepente in Thebanosafflia dos «rruenteSjgrauiter eos,muleis interfediSjperturbarunt.Ne^ idcirco The» bani uidoria ceilèrunt: imô tune uincendi ftudio magis arredi, omnia aduer-fa parui æftimabant. Adeoqp ftrenuèdecertando euedi funt,utiadarencMa« cedones iam fateriJ'eThebanis uirtute inferiores elFe.Sanè cum allj omnes fo. leant hoftium fubfidijs praclium ineuntibus,utpotequibusuires integræfint, perterrerizhi fol! audentiores ad pericula omnia fadi iunt,ex quo rccentes ho* iti jm copiæ in laborantium locum fubiuerunt. Ita cum nullo pado illoruin a. ntmi ardor uinci pofte uideretur, Alexander audiens anguftam quandam por« tam.amota ftattone, parum diligétereuftodiri, Perdiccam,dat!s militibus qui rei fufficerent,mifit ad earn occupandam, ÔC in urbem irruendum. Eo nego« CIO ftrenuè perado.Macedones per earn porta intra mœnia penetrarunt.'l une Thebani,qui primam hoftium aciem debilitaucrant, fecundæqjfortitcrrefi-ftebantjcum elFetinbona fpeuidoriæconfequendæj'entientespartemurbis captam eftè,non ulterius exped3uerunr,quin feintra murû reciperenu C^uod cumfïeret,équitésexemplo peditum in urbem concurrere cœperunt:inq^co . tumuituluorummultos obtritosinterficiebant.acipfi pereamtrepidationem ** ’ commixtiinuiarâangullijs aut tn folFas incidentes,fuis armis conficiebantur. Ad hoc qui in praefidio Cadmeac arcis erant,egrefsi, magnam Thebanorum, quos percurbacos funcadortijCædem faciebant. Captaeo modo urbeThebis multa 8Cuaria crudelitatis genera commiftà funt. Macedones enim concitati ualdè SC infolenti ilia Thebanorum per prarconem admonitione, afperius etiâ quàmhoftemdcceretjineosfæuiebant : grauiterc^ mileris infultantes,nulli qui occurreret,parcebant,quin ftatim eum obtruncarent.NecgThebani ideir. COtuendælibertatis 3nimumremittcbant,adeôut nullam feruandaeuitæcurant habitent,fed ultrô in aduenientes holies incurrerunr,atc^ illata ab eis uul. nera alacriter exciperent. In ea namque urbis captiuitateThebanus nullus re« pertuseft,qui Macedon! alicu!,quouitæfuatparceretur,fupplicaretzautqut uidoris genua humiliteramplederetur. Sed nullis uerbiscalamicatem fuam apud holtes miferat!, necextguum temporis momentum ad prolatâdum fupzgt; plicijerudelitatem captauerunt. Nihil autem in tota urbe immunefuit dire-ptionis. Puer!,u!rgines cum eiulatu magno,parentum nomina inclamantes, pafsim trahebantur.Familiæ cum tota ftirpe,in uniuerfumcç urbs omnis in ca-ptiuitatemrapiebatur. nbsp;nbsp;Eorum uero qm fpiritum adhuc poft multam alio/

rumcædem retinebant, partim faucio corpore, quum anima deftituiincipe/ rent,hoftem aliquem complex!,non fine folatio interempt! fecum inimic! mo-tiebantur. Partimlanceac trunco !nui(î,!n obuium quenc^hoftium impetum

L1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faciebant,

-ocr page 590-

^,4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

facicbarit, nouifsimaqg illacontcndone,quamfibifalutelibertas potiorcflèf,' oftendebant.Maxitna igitur hominS nece patrata, omnis^ urbis loco cadauc ribus repletOjhaud ullus uidebatur fore, qui ad tam dirum ÔC calamitofum fpe Gr,ea (fiaculum miferationenôcommoucretur. Tarnen Graeci homines,Thcfpien iâ declarant, PlateenfeSjOrchomentj.altiiÇ nônulliThebanis inimici,fub rege meren« teSjpoftquàm in urbem irruerGc, priuatas fimultates in illorum aduerfa fortu/, fei'Tflif naexercuerunt. Itaqueimmanitatis SC iniuriarû genus nullum omiiTumeftt GrafciGraccorummanibus, citraullammifericordtam madabantur. Quicç xflTàip kkKk cogna tac geneis necefsitudine iûdi erant, comparis fermonis ufu nihil animos *ernoiliente,cædibusmutuisconfîciebantur. Tandem nodisinitlofado,do«

mus omnes penitus direptæ.Fo2minæ,pueri Si fenes, qui ad templa confuge-

) rantjCüomnisignominiaededecoreaddudifunt. CæforûThebanorûnumerus fuitfuprafexmiSiia,captiplures trigintamillibus, pecuniarSuisimmenfa pafsim diitrada. Rexautem Macedones,qui plures quingentisoccubuerant, fepeliri curauit, Graccorum^ habito cÔcilio,eis commifit,quo modo in captâ urbem uindicandumcflet.uti decernerent.Ibi quumres tradarica’piflèt,qui-dam Thebanisinfenfi, extremofupplicio eos puniendos eflè cêfuerunt,quos contra Græciam cum Barbaris fœdusiniuilîe demonftrabant. Xerxis enint temporibus,auxiliaPerfisinGratciæperniciem dedifleTolosqûe Græcorum omnium, tanquain opitulatores.apudPerfarQregesfuilie honoratos, utThe» banorumlegatis,ante reges fedendi locus daretur. Multa aliahuiumodi 'rhebas tuer- narrâtes illi,c.3Eterorumanimos inThebanorumodium inflammarunt. JFa« tit Alcxader, (fîum tandem eft decretum de urbe euertenda, captiuis uenundandis, detj tjs t^ui aliquoaufugilTentjUti ex omnib. Græciçlocis ad poenam retrahipofTent. Scntcnnamhanc confîlfj rexfequutus,urbedirutamagnum timoréiniecittjs quiàfedefeciflent. Venditis autem captiuis,quadringentorum quadragin« Aîexlt;lt;n(ifr ab nbsp;nbsp;taFentorû argentifummâ cocgtt.His peradis,Athenas mifit,qui decem ora-

Athenienftbtis tores,inter quos clarifsimi erant Oemofthenes 6C Lycurgus,contra fe ad popa {»oflulat utß^ ium côcionatos dedi peterent.Conuocato igitur populo, cSlegati introdudî bidedantur poftulata regis expofuiflcnt,cis auditis, follicitudine 8C dubitationeanimima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

oratores, gna omnes correpti funt. Cupiebât reip.fuar dignitatc tueriirurfusThebano* rû clade pert erriti,ne mais aliquodfibiaccerferentjaduerfisuicinorn rebus fa-di prudentiores,uerebantur.QuQ uerô multi in cÔcioneucrba habuiiïènt,cx-urgens Pbodon,q Demofthenis fadioné agêdo optime feiebat retundere.di*

^iVKofXS, xit eos q peterent,imitari debere Hyacinthidas 6C Leifilias,ultro fcilicetmorte fubeûdo,neeorûcaufa detrimenti aliqdpatria fuftineret.Attÿ timiditatê nauiâ multûeis exprobrauit,qui pro ciuitatis falutemori detredarent.Hûcita agentë,populus tjs qin contraria dicebâtaflèntiens, fado tumultu è côcione expulif.Qijûc^ Demofthenes meditatâ orationé habuiflet,tali5 uirorû mifera tione pop ulus motus eos feincolumesferuareuelle plané oftêdebat.Tandem

DfW4ix«lt;lt;£lt; Deniades quincç talêtis argenti, q ab amicis Demofthenis muneri acceperit, ^IfX4nJr«m corruptus,fuaderecœpit,uti périclitantes illi feruarêturirecitauiti^ decret«in-mijjus ciuid genioGfsimèàfecÔfcriptû,inquooratorSexeufatio côprehêdebatur, fimul«^ iwpetrdnr. populipromifsio recipiêtisfeinillosfecundû leges animaduerfurâ,fi aliquoa mererentur fuppliciû. Populo id Demadis inuentQ placuit,ftatim^ decretum côfirmarunt:atc^ipfum Demadem,ôlt;f alios nÔnullos ad regêlegatos miferS^ iniûgentes etiâ ut precibus cûco agerêt,neThebanos exulesTibi recipere no licerer.Demades profedus eloquêtiæ fuae uiribus omnia perfecit,uti Alexander culpam tjs, qui in fe deliquerant,condonaret,atlt;$ populo Athenienfi alia omnia concederet. Poft hçc rex in Macedonia cum exercitu reuetfus,duces ÔC amicosfuos præcipuos inconfiliQ uocauit, detranfituinAfîamuticonfule« rent,quib.copijs id fieri,8C qua ratione bellum inirioporteret. Cenfebantmul rijParmenioneÔC Antipatroauthoribusjdebereprius AlexandtSliberisope- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ratn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

-ocr page 591-

BIBLIOTHECAE LIB. XVL '$ Ts ïam dare,poßea tanta expedition^ aggredi eu pofle.Sed ipfe,qui rebus geren-dis intentus erat,cui(^ celfatio omnis difplicebat/ententiam cam ualde relpuit feabipfaGræciaeledS bello gcrendd ducé,ÔCqpaternascopiashrmifsnnas haberet,nupttjscelebrandisuacare^doneclt;^ filtj nafeerêtur defidere, turpeelfc demonRrans. Qiiumcpillos docuiilet,qutdfibi expedireuideretur, atepratio ntbus multis ad bellQ animairet,magnifîca Deis facriHcia in Dio Macedoniae urbe, louicp mufis fcenica fecitcertamina,quaîab Archeiao iüperiorö tem« l^orum rege inftituta fuerât. Durauit^ ea eelebritas in diem nonum,cQ mulis lingulis diem unum dedicaifet. Scenam uero tarn arnpiam (IruxitjUt centum ledos caperetjUbi amicos,0d qui ordines in exercitu ducebât,lega tosej ciuita-turncouiuioaccepit.Splendidifsimiapparatus conüiuió eicûniùltitnieifuifa • fent,militibus etiam omnibus facrifîciorum Qi. conuiutj partes diftributae funt.

n. . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BcgniAkxandriÄ lu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno Mundi

AtnenisautimperanteCtelicleo,» Komae coniulibus C. bulpitio,« L.ra-. ipiriOjAlexander cum exercitu ad HellefpontQ pfofedus, ibi copias ex Europa in Afiamtratjeereinftituit. Nauibus^fexaginta diicedens Troademucr- Aicxindtr lus,primusMacedonum omnium è nauihaftâlaculatus,liitori Afiæ earn infi-^ i rodtiê ucnit Xit,acftatimexiliuitdenaui,utfusquödammódo ope Deorum captiuâterra occupare. Hinc fepulchraheroum) Achillis,Aiacis,31iorumcp,interi)scæte« tisep honoribus ueneratus,copias quæcum ipfo tranfmiferant,diligenterreco griouitjinuenitcp peditum Macedonum milita duodecim: auxilianoriî fep tem milliaimercenanorum quincç millia. HisomnibuspræeratParmenio.Odry-BtjjTtiballi,niyrîi,adquincpmillia fagittattj,3^quiAgrianes üocànturmille, Affritidri ci eum ctiam fequutifuerant,utomnes triginta millia numéro effènt.Equites ue Macedones mille SC odingenti,quos Calliàs Harpali F.ducebat.Graccï ocs oSiingenti qùib.præerat Erigyus. Theflali Thraces àntecurfores, Qi Panno-nes mille Qi nôgertii duceCaflàndro,reperdfunt. Equitatuiomnes numerus fadus eft quatuor millium amp;i quingentórum. Cùm his coptjs Alexander in Afiam trâfiuit. In Europa fub Antipàtroreliquerat peditum millia duodecim, équités ad duo millia QC quingentos.Mouèns autc caftra rexâTroade, perue-iiitadMirteruac templum.lbi facerdos Alexandernômine,cum anté»dem A» Sd'-’rificutas riobar2anis,qui Phiygif præfesfuerat,ftatuâ humi proftràtamaltacp non par= bMneruxui.-iiimomenti oftènta uidiiret,3ccefsitad regê, eumep in magno equeitri certami iîorum ne uidorem fore confirmauit:pr»cipuc,11 circaPhrygiâ manus confereret.Ad Akxdndrà iunxitetiamgt;manibus fuisinfignem hoftium ducê eum interempturum elfe: pronuncidf, eauerôomniafibi à Deis ipfis, SC maxime à Mineruâfîgnificari,ciuaeeiauxi= lio ad res féliciter agendas futura elîet.Sacerdôtis huius praedidionê laeto ani-môaccepit Alexander,aeftatim Mirieruamamplifsimo facrificiohonorauit, feutum^fuum ei dicauit, Qi ex tcmplô alterS, ejuod fibifirmifsimS uifum eft, detraxtt. Quo armatus, pugnam prirham iniuitiubi fua connifus uirtute,cclea brem Uidoriâ reportauitSed h»c paucis diebus pôft gefta funt. Interea præ-fedjjSC duces Perfarum, cum tardi fuiflent ad prohibendum Macedonu tranz perfurut» cuti fituminiAfîam,conuenerunt gratia cottfültandiiquaratione bellum côtra A- Hdtio.^ lexandrüm gerendum eflet.ln tjs Merrinô Rhodius, qui militari prudentia ual hberationet de afftimabatur,cenfuit rem initio in diferimen deducinôoportere,red agros dcBdto, uaftandô .neceftàriorum irtopiadeberehoftem prohiber!,neulterius progre-dereturifimul^inMacedoniam naualcis SC pedeftreis copias traduci, Ut bel= lum totum in Europam transferretur. Optime prorfus uir ille confulebat,ut ex rerum euentu poftea cognitû eft.Sed duces cacteri haud quat^ atîèntirt uo-luerunt, tanqUam diceret quæingenteis Perfarum animos parum decerent.

Quum itaej fenteritia ea qu» dimicatiohem fuadebat, fuperior fuiflet,copias ündic^ accerfiuerunr,quar numero hominum Macedonicis longe erant maio» Ks.Cum his in Phrygiam ad Hellefpontum progrefsi, prope Granicum caftra

L1 4 pofuê-

-ocr page 592-

pofuenmt,ripaslt;^ fluminis bene muniuerunt. Alexander de hoftium profc^’ dione certjorfadus,magnisinneribusobuiam uadens, exaduerfoillorum ca ftrametatus eft,ut tantum Granici aqua inter bina caflra Jaberetur. Tunc Bar-bari admontis latus retradi,expcdabant,ut hoftes in tranfitu fluminis adori« rentur,quód ita^diisipata eorum phalange, uidoria fe facile potiri polfc fpera-rent. SedAlexanderaudaciaufus,ad primum lucisortum antequam hoftis fe opponeret,copias traiecit.aciescj ad conflidG ordinauit. Contra eas Barba« ri magna equitummultitudineobieda,primum certamenabfcÿpeditatuinirc propofuerunt.Siniftramitaqp exercitus partem KhodiusMemno, amp;nbsp;Ariame* nes præfeduSjCum fuo equitatu tenebant. Pofteos Arfites,cui erantPaphla« • gones equites:dein Spithrobates loniac præfes ,cum Hyrcanis equitibus, po« liti erant.ln cornu dextro erant Medi mille, duo equitum millia fub Arrheogt; mythrCjtotidcmrj Badriant.Mediam aciem habebant gennum ali^rum cqui-tesmumero quidem multi,fed quorum uirtus explorata eftet, ad decern nullia. PeditatusuerôPerfarûnihilo erat minor centum millibus hominum. Hiom/? nes poft acies fubftiterunt, quod équités crederent fufficere,ad Macedonutn Alrmrfri cu wires labefadandas. Concurfu igitur equitum utrincp fado,cum fumma ala« Perßs pugna critate,Theflali équités,qui Parmenioneducc m finiftroerantcornu,hoftium rt(iGr(lt;nic«w. impetum firmiterfuftinuerunt.Alexander autem,quim altero cornuddedos équités fecum habebat,primus in Perfas irruittconlertistj acriter manibus,cac dem hoftium magnam faciebat.Barbari pariter ftrenucpugnantes,arrigcbant animos,quo Macedonum uirtuti refifterent Ibi in locum unum,fortuna bello optimOs adcontentionem pro uidoria obtinenda, deducere uifa eft.Spithro/ bates cnim prarfedus Ioniar,generePerfa, quern Darius generum fibi feccrat, cgregiacfortitudinis cum magna equitum manu in ipfosMacedones inuafit. Quumcj fecum bellatoresquadraginta uirtutis fpedatae,fanguine omnes fibi iundos haberet, aduerfos hoftes uehementia fua grauiterurgebat, aliquibus interfedis,8t^ multis uulneratis» Atcç eo in loco tantam eius uim nullus uide« batur pofte fuftinere. Tunc Alexander conuerfo cquo in Barbarum côtendit. ^Perfa exiftimans,ueluti diuino munere fibi concelîum, ut cum Alcxandro On gulari certamine congrederetur,quo Afiam omnem à grauifsimo terrorelibe-rare, fimulcp audaciam illius pafsim iadatam teprimere poftet, primus in Ale-xandrum coniecit telum.quod Sunium uocant,atque fummum eius dextrum A/eielt;lt;rtc/fr ^•'^^hium perthoracem uulnerauit. Rex ftatim extradû uelum abiecit,calca-SpitWdfert wbuscg acriterequum urgens,incurfioneamp;robore fuo conifus pariter,in me« diumPerfacpeduslanceaminflixit. Adquam rem,quiutrinlt;5aderât,exium« ■ macfortitudinis admirationeexclamauerunt.Sedquum lanceç ferrum,in thogt; raccfradum,uulnus irritum feciftet, prxfedus enfeftrido in Alexandrum fe^ rebaturqui ftatim lancea alia arrepta, in faciem B arbarum magno cofecit uuk nere Ad idem temporis momentum, cadentis Spithrobatis frater, Rofaces, cquo inuedus, enfe tarn grauiter caput Alexandri percufsit, ut galea cedente idus leuiter ad uiuum peruenerit. Ibidemqj iterum eum ferireconanti RofaH* Clitus,Niger cognomcnto,cquo accurrens,manQ abfcidit.Prope duc^ fratres iacentes confanguinei omnes fubito conglobati,telis omnes Alexandrum im peterccceperunt. Deindecominus congrefsi,nihilnonfuftinebant,utcum aliquomodoopprimeret. Sed ipfe,licctmultis amp;magnisincommodisimpe« ditus effet,nihilominusmagnam hoftium multitudtnem fortiter fuftinebat. Thoracem habebat duobus in locis perforatum, Galea etiam uno: fcutum, quod ex Mineruæ templo acceperat, idibus tribus confixum fuerat. Tarnen nunquam pedem referre uoluinfed animi magnitudine elatus,aduerfa omnia parui acftimabat. Qiium dcmum hoftium multi duces circa ipfum interfedi ruiftent,quorum clarifsimi erant AtixyesSCPharnaces, frater uxorisDarn re* gis, ÔCMithrobarzanesdudor Cappadocumtatc^ tjsfublatis,ordinesPerragt;

rum

/

-ocr page 593-

BIBLIOTHÉCAE Liß. XVIÏ.

iüm omnci à Maccdonibus fufi cflent, pnmi qui aduerfus Alexandrum crât, poft eum amp;nbsp;reiiqui otnnes in fugam compulfi funt.In ea pugna,omnium con îefsione,prarcipuam fortitudinis laudem Alexanderobtinuit.Ab eo Theliali équités magnamcommendationcmcxcofuntconfequuti,quód turmarum ordinibusbeneferuatiSjftrenuifsimèdimicaflènt.Pronigatoadcum modum equitatu,pugna à peditibus utrincç excepta eft,quae paru durauit, quod Bar nbsp;nbsp;pedUesuin

bari ab equinbus fiiis deferti,animis parum confiftentes terga cofeftim dede« runt. B'Perfarum copijs peditum millia decern, équités non minus duobus millibus cæfidicuntur.Captifunt aduiginti millia.Finitocertamine Alcxan derfuos,qui mortem oppetierantjmagnificentifsimè fepeliuit,quo ad ftrendl capeflenda in praclijs pericula,ciufmodi honore cæteros inuitarct. Deinceps in Lydiam mouit caftra,praefelt;fto(^ Mithrinnededitionêfaciente. Sardes ar« ces^,cumthefaurisibidepcntis,recepit.Quum^ Perfæ,qui aduerfo praclio fuperfuerant,duceMcmnoncMiletumconfugiflent,rexeô proiedus propé oppidum caftrapofuincontinentifpoppugnationenullodieintermiffb.inte-grosfatigatisfubmittens,nonccfrabitpromoenibusdeccrtare. Sed qui intus Mi erant facile initio de murofedefendebant, quum militum magna multitudo'^**“”* clîètjtelorumqp Si aliorum oppugnationt ncceflariorum,uim grandem habe 8”^^*. rent.Sedpoftquam Alexander , machinis appulfis,intentus moenia qUatere,

terra mariqj (Imul inita oppugnatione, per difiedam muri partem intro Ma cedones irrumperecœperunt, illi in fugam funtconuerfi:Mileftj cum fuppli» cantium infignibus ad régis pedes prouoluti,iefe Si. urbem in eius fidem dedi derunt.Barbarorealiqui interfedi,nonnunicxoppidofefubtrahentcs aufU' _ gerant^reliqui omnescaptifunt, quos Alexander uendidit.InMilefiosautem magna eft ufus benignitate. Quum uero nauales c^ias parum fibi uti Aic leselîè,ÔCmaximo fumptu indigereanimaduerteret, claflem omnem remifit, pauculis nauibus retentis ad inftrumenta oppugnationum deuehenda.In co numero erant uiginti naucsmiftac ab Athenienlibus.Aliqui dicut, ex ufu rei bellicæ,Alexâdrum mifsionem earnexcogitaffè.QiiodenimDarium aduen-turum,magnocg prælio cÔfligendum efleapparebat,exiftimaÏÏe Macedones ardentius dimicaturos,fi omnem fugiendi (pern ablatam uiderent.Qiiodetiâ, in pugna ad Granicum commifTa prouiderat. Ibi enim à tergo uti flumen ha berenr,curaflc,quo nullusfugam tentarc auderct.uidenscedentibus omnib. in ipfo fluminis alueo certifsimam caedem paratam efle. Temporibus etiam infequëtibus Syracufarum regem Agathoclem,excmplo Alcxâdri, magnam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

amp;infpiratamuidoriameireconfcquutum. TranfgreflTumenim cum paruis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

copijsin Aphricam,nauibusomnibus incêfis, fugiédifpem exercitui ademif- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

fe,atqueutftrenuèdecertarent,pernecefsitateminduxiflc,quamobrcm Car-thaginenfcs,quimultahominum milliacotrafeduxerant.fuperaucrit. Capta Milcto,Perfarum multitudo ingens,milites^ côducftittj cum ducibus,qui op timiccnfebautur.Halicarnafliim fereceperunt. Ea maxima eft urbs omnium in Gari3,regum fedes,cui magnumornamentum aflerunt arces eleganter ex« trudaciAeo rerum ftatu.Memno uxoremamp; liberos fuos ad Darium mifitj cxeorum traditionefufpicatus pariterô^ fuorum rebus beneprouifum, Si re-gern,tam bonis obfidibusacceptis,facilcomnium adminiftrationem fibi cre^ diturumeflezquodnonfecuseuenit.Subitd enim Darius adomnesqui pro- noni belli ad^ pemarcincolebant,literas mifit,quibus demâdabat, uti Memnonêobfeque- minifirdtionf tes eflènt. Atcç co modo Memno imperio fufeepto, quaccöque oppugnationi commentidt» fuftinendæufuierant,Halicarnafsi prarparauit.Kurius Alexandermulta op-pugnatoria inftrumenta, Si frumetum eodem comportari iufsitjatqß ipfecum omnib.cophs inCariamprogredicœpit.ln itinerc ciuitates humanis offices fibi conciliabat.SedGraecis maxime gratificari ftuduir,ciuitates corum amp;li-beras,amp; immunes à uedigalibus omnib. effè iubenszillud^ pafsim diditans.

-ocr page 594-

Çit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

regHutu prô GræcorutnliberationebellunifecÔcra Perfas rufcepifle.Cum uero ei ùèt Ca«'« reßttu- faciendfœminajcui Adæeratnomen,eiusgenens,utin Cariæpnncipatûluc/ cederz deberet,obuiam ucnifletjfaiistj uerbis de regno,quod tnaioruluoruin fueratjUti ad id confeqnendum iibi aüxilio elfe uelietjOralFet, Alexander eam Cariacirftperareiufsit. Qj,io beneficiôerga Adâ Cares omnesfibtbeneuolos plurimum reddidit.Protinusc^ ab omnibus ciuitatibus,ad eum honorandunt milfæfuntlegationesCumaureiscoronisspromiferuntcÿ mandata omnia fe faëluras^Poltea Alexander,poßtis ad HalicarnaHumcaltris,oppügnatiônem Alexander H4 ^rem tefribilem inßituic.initio enim continua,amp; idéntidem per iuceedeti licarnaffum irttegros, renouata pugna,mœn(a fuperare conati funt Macedones, nul-oppu^nat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;drei partem,quin omnibus pericuits fe exponerèntjintermittebant.Poft

id uartj generis machinis expeditis, teßudines tres foisis,quç ante urbê erant, fuperinduxerunt,at(^ ita artetibus turres,murumlt;^ interpofitum quatere cce« perunncuius parte diruta, quod reliquum manierat, confettis manibus in ur« bem profuerefecerunuMemno ftrenuè Maccdones, qui primi inmcenia im/ fgt;etum feecrunt,repuiit. Habebat enim magnum in urbe militum nultierum, n machinas autem admotas,nodu cum multis'eruptiôe ex urbc iadajignetn coniecit: acri ita prælto ante urbem inito,Macedones uirtute roukum hottib.

' pracßabanuSedPerfaemakitudine,SComniapparatu abundabant.eiscp de» certantibus mukum qui étant in muro,auxiliabantur. Hi laculis teks 1» lace dones partim interficiebant,partim fauciabâqfimulcp utrint^ tuôicines belii-cumcanebant, ôi. magnusexomni parte militu n clamoredebatur,compto-bantium,quaeapudhos uelillos fortifsimèfieri côfpiciebant.brant qui creicé tem in machinis ignem extinguereconarentur,qui etiam cominus congreisi multam hominum cædem facerent.Alt) in urbenoua mœnia in dciedorum locum muka prioribusfîrmiora cxcitabant.Duces autem Perfarum,qui cuirt Memnoneerantjubiplurimûpericuli erat, feofferebant, ßrenucc^pugnanti-bus magna pollicebantur munera.Per qüod fiebat,utpro uidoria obtinenda omnibusanimorum ardor incredibilis eßet. Vidifles quofdam uulneribus faucios,defedis uiribus cadentes,ex acie deportari. Alios pro iacentiü defena fione,utauferri poiTenbacerrimè praclio contendere.Aliquos periculi magni tudine frados,pedem referre, fed ducum adhortatione concitatos, audaciam ôf animumrecipere. Tandem Macedones aliquot ante ipfas portas intetfelt; dii funt,SC in ijs Neoptolemus,e ducum numero uir magni nominis. Quum dein turres duæ,totidem^ mcenium interfluia folo æquata fuiflèntjnodu mi lires quidam Perdiccae teniulenti,in arcis mui um temetè conatum facere funt ^aufi.Qua hominumuecordiaanimaduerfa,Memno cumfuis longe pluribus nosinuafit,infugâcôpulit,multos^ interfeciuEocognito Macedones mul-ff,atquc hi qui apud Alexandrum praccipui habebantut,auxilio fuis accurre« runt: commiiïàcç acri pugna,Perfæfuperati in urbem fe retraxetunu Tuerex per præconem Macedones,qui pro muro ceciderant,ad fepukurâ ut fibi con/ cederentur,pctqt. EphialtésSCThrafybulus Athenienfes,quiétantitt Pcrfa» rum auxikjs.eos non dedendos cenfebanttnihilominus Memno idißfum régi concefsit, PoflhaccPerfarum principcs,quum de fumma rerum confuka/ tent,Ephiakes dixit,fibi expedâdum non uideri,ut urbe occupata, omnes in captiuitatem uenirenttpotius debere duces ipfos cum hoflibus congred),pri-us^ militecOrtduditio bellifortunamexperiri. Memno,qui eius uirimaxi-mam fortitudinê perfpedam habebat,atlt;$fpei plurimum fempet in eius ani.-mi magnitudine,8C corpus firmifsimo robore pofuerat, permifit, ut quod fibi expedite uidcreturjd faceret.llledeledis duobus millibus mercenariorû militum,inflituir,uti eorumdimidium ardentes titiones teneret,akeriinflrudi contra hoßes eiTent.Subitot^ prima luce portis patefadis,fe cum tjs ex portis effudtt,ac ignem in machinas coniecit,qui protinus ingentem concitauit Ham mam.

-ocr page 595-

BIBLIOTHECAE LIB. XVII.

«nàm.CumaItjsaûtjquiaciedenfirsimacôftiterantjhoftjbusadmachi'nas fer-uandas feftinantibus occurrit. Alexander banc rem perfentics. Maccdonum ' prædpuos in priori acie collocat,in fubßdio delecflos ponit milites, poftremâ 4ciêipedatæ uirtutis hominibus firmat,atcj ita ipfe ante omnes holles, quorum impetum n ul li ferre polie exiftimabâtur, reprefsit. Mißt qui in machi« nis fadum incendium rellinguerent. Sedenim immenßs unJi($ editts clamo tibus,amp;!^ tubis clafsicum perlônâtibus,atrocifsimû certamê initum eft, quum uirtus Sifummû confequendaelaudis ftudium utristj non deeflet. Ignem Ma lt;edones,ne ulterius in machinas ferpereqprohibuerant, fed in ipfa pugna ho ftibusmulta erat inferiores.Ephialtesenim corporis roborealijsomriib. prac* ftans,quotquot ßbi in manus inciderent,interficiebat. Et qui erant in muro recens conftrudojngentiui telorum conieda,multos opprimebant. Turrim enim ligneam,altitudiniscubitorum centum repleuerant tormentis ad lacula amp;nbsp;fagittasemittendas.Propterea quum Macedones multi cecidilîent,alijc$ ui tandæ tclorunj multitudinis caufa pedê referrent,fimul^ Memno cû magno militum numero fuis fubßdio ueniflet,Alexander in dubitationêmagnam de duduseft,utquidconfilii capiendum effet, nefciret.lbi quum firmifsimuam effèntPerfæ,magna rerum immutatio in ipfo prælio fada eft.VeteraniMace-dones,qui per totum actatis fpacium femper in rebus arduis Si periculofis uer fatierant,SC fub Philippe meientes,frequenteruidoriamconfequuti,adfum-mam fortitudinemitaprouedifuerant,prudcntiaSC rei militans cogniuone longeomnib. pr3cftantes,tyronibus pugnam detredantibus,3marifsimis uer bis ignauia exprobrata:ipfi in unum coadi,conferus fiinul clypeis,hoftes,qui iamleuicifleaibitrabantur,exceperunt:EphialtecT}SCmultisaltjs interfedis, reiiquos,utin urbem re{ugcrcnt,compulerunt:cum mixtiMacedones, node incipiente,intra meenia penetrauerunt.Sed quumrex receptui cani iufsiffet, in caftra oês rcdierunt.Tunc duces præfeditj Perfarum,cumMemnone côci liohabito,urbem relin quere decreuerunt.lgituroptimo pracfidio,apparatucj omnium rerum idoneo in arce pofito,reliquam hominum mulfitudinê,6lt; pe/ cuniarum uim fecum in Con abduxerunt.Quod quum Alexâdcr ad primum lucisortumintellexiiret,urbemcaptamdiruit:arcem,muro Si folia indudis, Alexdndtrtiâ cinxit.His adis,cum exercitus parte duces in mediterranea mifit,iniungens, iKarnaffuM utfinitimas oês ciuitates in poteftatê fuam redigerent.llli re ftrenuègefta, ter- diruit,. ris omnibus ufçg ad maiotem Phtygiam deuidis,ex præda capta exercitû fu= \ ftentarunt.Alexander in maritima profedus,captis urbibusmultis,amp; caftel-lis,quæ munitifsima erant,magno opéré expugnatis,regiones omnes ufi^ad Ciliciamobtinuit.In his locis,ut miro quodam Si fingulari cafu oppidi unius potiusfuerit,prætereundum non uidetur. Ad extrema Ciliciæ, rupem quati-

dam munitifsimamincolcbantMarmaresnuncupati.HorumpIerif^, facien» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dh

te',illaciter Alexandre, nouifsimumeius agmenadorti, compluribus interfc= AkxÂdrocps dis,non parum hominem Si iu p.ntorum numerum abegerunt. Qua iniu- pugndtù riafexirritatusjlociillius oppujl ationem inftituit,atq;omniconatu, ut earn gentem debelIaret,contendit.Marmares,ô(' fortitudinifuac,8Coppidi fitu con fifi,fortiter oppugnationi refiftebant.lam^ biduum integrum,nunquam pu/ , ^na intermilia fuerat : apparebatc^ regem nô prius ceflaturû, quàm rupê earn iuperaffet. Ibi Marmarum feniores iuuentuti perfuadere tctarunt.nem uim ex periri perfeuer3rent,quôd fortalTe negotium cum regecomponipolîèt. Hbs huiufmodifententiârefpuentibus,cundisc^ fimul cumlibertate interire fibi proponentibusjfenes aliud confilium hocdederunt,utipueros,fœminas,fe-nes^ omnes intcrficerent.ipfi,quibus ob corporis firmitudinê, baud dilficul-terfalusquæri poffet,noduper holies medios in montem proximû aufuge-rent. CôprobatohoccÔfilioàiunioribus,iufsi funtfenes quillt;^ domû fuam feuertijibi^ cum cognatis cibo Si potu delicatiorerefedi, morte expedare.

Vifum

-ocr page 596-

Uo quot;nbsp;D 1 O D G R I S I C V L 1

Vifam cft deinde iuuenibus,qui erant circiterfexcenti à caede cognatorQ ho« mtnum abftinere, fed domibus ignem inqcere,eocp fado,portis patcfadis di-fcedere.Vt conftituerant peradum eft,cuicuncç fuorß ciuium j ut inccnfa do« mus pro fepulchro e(ïèt,fecerunt: ipficç durante adhuc node per hoftium ca/ ftra euadenteSjin propinquum montem fe contulerunt*

KegniAlexdndridnnus III.

Reseiufmodijannohoccontigetunninfequentiueró, quoAthenis Nico/ crates impetrauit,Romarcp V alerius Cæfo,à L.Papyrius Côfules fuerSt, Da tius rexingentem pecuniamMemnonimiGt,eumcç totius belli ducem appel lauit. Quiconduda magna militum manu,trecentistjnauibus infttudis fu« fceptam belli adminiftrationemcurabat.Chium in partes fuas traxit. In Lei« bum cum clafle traiecit,primo^ impetu AntiffamjMethymnam, Pyrrham SC ErefTum occupauit.Mytilenen,q magna,amp; omni apparatu belli,firmocÿ prac' fidio munitifsima erat,dics complures,non fine magno fuorum militum detri mento cum oppugnafletjtandê per fummas difficultates cocpit.Statimcp funw maducisbuiusßrenuftatediuulgata,multaeexCycladibus inlulisadeûle^a« tos pro fœderemiferunt. Fama etiam ilia de eo in Græciam peruenerat, quod ad Eubceam cum clafle profedurus eflèt:adeó,ut eius infulæ urbes, magno if more corrept3efuerint:amp;^ qui exGræcis Perfarum rebus ftudebant, ficutiLa Wewnortu cedafmonq,ad nouarum rerum fpem arrigercntur. Verum fortuna Mcmno« nis uirtutem ulterius progredi non permifit.Inmorbum enim grauem prola*quot; pfus,quQ indies eo magis premeretur,decefsit.Id(p no mediocre Darq rebus detriments attu!it:qui iibi pro certo perfuaferat,bellum totum in Europam ex Afia translatum iriSed enim Memnonis morte audita,concilium amicorS ba buit,retulit^ ad eos,utrum duces cSexercitu ad res maritimas mittcndos cen ferent:an magis expedireuideretur,regem,addudisomnibus copqs in hofte progredi,Sc belli fortunam experiri.TSc quibufdä fuadentibus ipfum in acie prodire,quodPerfæomnes cupidifsimo animo decertaturielTent. Charide* mus Athenienfis,uirtute SC omnibus ambus imperatorqs præftâtifsimus,qui fubPhilippo rege meruerat,SC in omnibus rcbusobeundisprincepsamp;fconii-Iiooprimuserat,Dariumadmonuit,nctemerèimperiûfuum in aleâ commit-teret'.fed illud ipfum,quod longe8C late patebat,in officio contincret : ducem autcm,cuius prudentia cxplorata haberetur, contra Macedones mittetet. Ad quam expeditionem centum millium peditatum fufficere dicebat, uteorS ter tia pars eflent Græci ftipendio condudi.Quo uero didorum magis fidem fa ceret,pollicebatur fefe bellum illud confedurum.Mouerant regem eiufmodi Charidemi uerba: fed régis amicis diuerfa,quç plus dignitatis habere uidebâ« tur,cenfentibus,atcç cam de Charidcmo fufpicionem Dario inijcientib. quod belli adminiflrationemfibidemandaricupiebatjUti res Perfarum Alexandro proderet.concitusira Ch3ridemus,Perfisignauiam 8C timiditatem aperte cœ pit exprobrare. Per quacfadum eft,uti i ùcoffènfuSjOb iram,quid expedP cftirirfewMJ à uideretur,parum profpiceret : fedCharidemum zona comprehefum,quod j-cgePerAr«/« tnoris Perfarum,apparitoribus interfi'ciendum traderet. Qui quum ad iup o6 ZofjMfndi ii phcium traheretur,exclamauit,breui regem poenitentia affedum iri,atquein-terfdtfwnr- iuriæfibi fadæamifsione regnipoenas daturum. Eodem^modoCharide-c4t«r, mus,proptcrintempeftiuamloquendiaudaciam,huncuitæ exitum habuit. Rex poftmodum fcdata ira,quum mentem rccepiflet', grauiter feipfum fact« noris impotenter commifsi incufauit. Sed quod iam erat fadum,haud da« baturregia poteftatcinfedum reddi.Itaœfecum, quanta Macedonum forti« tudoeflèt,coniedans,ueluti^ante oculos Alexandri ad omniapromptitu-dinem Obi proponens,circumfpiciebat, quern ham idoneum ducem in Memnonis defundi locum fufficerct. Quum^ nullum inuenirct,coadus eft ipfe ad periclitandâ regni luifortunam defcendere.E'locis igitur omnibus copias euocat

-ocr page 597-

BIBLIOTHECAE LIB, XVII.

tUOcatjiubctcpBabylonem couenire. Exatnicoru di affînium numero,quos ‘optimos nouerac,deleg(t,eoamp;^ partim ordinib.côuenientib. præfecic,pattim ut fecum in certamê contra hoitê proRcifcetêtur,côftituit. Quû^ dies praicri P ta aduenilTetjtotus exercitus Babylonecoadus eil. In quo peuitû numerus erat ultra millia quadringentaiequitatus non minor centum miilibus. Cû bac tanta multitudine Darius Cilicia uerfus iter cœpit, fecum ducens mauê, uxO' rem,fîlium unû,amp;^ duasfilias.AlexanderquûanteMemnonisobi{û,ChiU(n,i Sgt;C urbes aliquot Lesbi ab eo receptas,Mytilenë per uim occupaiâ elle, atqß eu clafletriremium trecentarâ,SC magno peditatueuminMacedonian! traniire / uelle,Græcos^ multos ad defedionê comparatos intellexiflét,non mediocrt folicitudine afticiebatur,qua omni libera tus e(I,ut primû de eius morte nunci um accepit.Sub hoc têpus in morbSacrem incidit. Quûc^indies grauius pre pjgxan^cri nieretur,medicos accerfiuit,quioêscxcepto Philippo Acarnane, uteum re« adu^r medijs adiuuarepoflênt,uerebantur.lllemedicamentis uehementib præ= f^ualeiudme fcntaneisutifolituSjpromifitpcrmedicatâpotionem feeum àmorbocuratu. hj^gj-atus. turn. Alexâder libenti animo hoc audiuiqimperata omnia fadurus: quod iam fama erat,Darium Babylonecumomnibuscopqsdifcefstiïè. Itac^ Philippus data porione,quum di çgrotantisnaturajamp;adiumentBarrisparitercôniieten lur,àmorboprorfusAlexandrumhberauit. Propter quod beneficium magni ficentifsimêhonoratusjattÿ inter præcipuos regis amicos receptusefl. Maier autem AIexandri,quummult3,quarexpedirêt,filio perlitetaslignificalfei, ingt; ter alia admonuiquti ab Atexâdro Lyncifte fibi caueret.Erat is homo lorn tu-dinisegregiac,amp; prudentia multapræftabat:atlt;ÿciiuxt3j3calrjs amicis régis, fides in omnibus habebatur.Accellerunt 8^ rumores alq in eiuldc criminatioz nem pafsimiadafi. IdcircoiulTu Alexandr!captus,amp; in uincula coniedusi cuftodiac traditur,utideeocognitiohabcrctur.Sedenim quü Alexandro nunciatum clTetjpaucorum dierum itinereDarium abelTe Parmenonem cum partecopiarum adloca,per quacillierat tranfeundS(portas nuncupabâr) oc-cupanda mifit. Profedus ParmeniOj Barbaris qui iam ardiora ea loca inie-derantjdeturbatis, ipfe ibi uidor conftitit. Darius, ut excrcitum expeditum duceret, impedimenta, lixas, cal3nesc5,gentem belloinutilem,Damafci,quæ eft in Syria, reliquit. Audientes^ Alexandrum anguftias locorum occupalle, indeeumpugnam detredare arbitratüs, magnisitineribus progredt cœpir. Tuncregionum earum homines,magna Perlarum multitudineperterriti,Ma Cedonum paucitarê contemnabantt eislt;$ defertis Dario fcadiunxerunr, com ineatus,aliatß necelTaria propto animo ei fubminifträtes.Ipforum denicß fen« tentia Perfis in manu certifsima uidoria eße uidebatur, Alexander interim T fum urbem infigncm,terrore iniedo recepit. Ibi faduseftcertior ab explora-toribus,Darium feptem millia pafluum abefle,at(5 acie inftruda,cum ingentt Omnium terrore propius accedere.Exiftimaui t ipfe dcorum beneuolentia oc-cafionem earnfibi offerri,quauno certamineimperium totum Perfarü eruere poflet.Itâcç oratione accomodata,milites ad prælium uiribus omnibus ineun dum adbortatus,peditum at($equitum ordinesfecundom loci natura difpo-fuit.Ante agmen totum équités conftituit,pcditum phalange poft illoSjUeluz liinfubfidioelTeiufsit.Ipfein prima acie ad cornu dextrum cumfortiftimis e-quitibus in hoftem côtendit.Cornu alterS tenebant équités Theirali, qui alij s omnib.SC uirtute di ufu præftabant.Poftquâ acies ad teil iadSappropinqua» runt,tanta uis telorum à Barbaris in cam partem,ubi erat Alexander, cöieda cft,utmifsiliumdenfifsima multitudo femutuöcolIidens.iduminualidQ ha buerit.Tubfeines autem cum utrincç bellicum perfonaflent, Macedones pri» miingêtiuoceinlætitiæfignum omnes côclamarunt. Barbaris rurfus clamo-remfuum edentibus,montespropinquirefonarûtitantuscj fuitfonus ille, ut tubarumclangotemobrueriuNecmirums una enfin uox quadringentoium

millium lt;

-ocr page 598-

^4t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O 'D O R I S I C V L I

milliumhominum reddebatur.Alexander omneshoftium partes drcumfpi* ciebat,ut Oarium nofceret. Qiicm ut uid(c,fubitó cum omni equitatü, qutni fecum ducebat,in eum inuehi cœpit.Nec^ tam uidoriac de Pcrfis obtinendæ Éntentus erat,quam utipfeciuscaufa fuiirecognofceretur. Interim caetero om ni equitatu Gmul decertaUte^multis ubicp cadentibus,certamé ob id dimican^ tium fortitudinem ancipitis erat exiRimationis,quum öi. in hac Sii. inillam par tem,fadis alternis mutationibus,propenderet.Neqß quifpiam aut iaculando^ autferiendo,fruHraidipfum conabatur,quum in tanta hominS mulntudine Temper uulneri aiiquis eXpofitus eiTeuMulti aduerfis confedi uulnerib.cade« bantïatq^ ita,donee anima eos prorfus defereret, baud ceHàbât à pugna,Ut fpi' ritu prius, quam pugnaridi (f udio deHcerentdpfi ueró duces ante ordines fuc os fortifsimè pugnam capeflentes,alios ad idem faciendum incitabant. V ui ƒ nerum fpecies innumerac,contentiones prouidoria adipifcenda Ädiuerfg oC magnat confpici poterant.Inter bate Oxatbres Perla Darq régis frater, qui ma xima fortitudineccnfebatur,uidês Alexandrum repulfis omnibus in Darium contendere, Ifatuit eâdem cum fratre fortunam expenri. Adfumptucg ie cum equitibus,quos praelfantifsimos ex fuis ordinibus nouerat, in Alexandn tur« mas imperium fecit.Ratus autem piëta té erga fratrem magnum fibt apud Per (as nomen comparaturum,anteeius quadrigas pugnam excepitJbi^, in tail rebene exercitatus,cófertis cum boftemanibus multos interficiebat. NecMa cedones,qui cum Alexandro erant^ fortitudine illic cedebant.lta^ breui ma/ gnus cadauerum cumulus ante Darij quadrigas excitatus eft. Ç^um enini omnes regi manus inferri ftudercnt,utrincp acerrime,abf(j aliqua lui feruandi cura,pugnabatur.Cecideruntin certamine eo multi inftgnesPerlarum duces. In tjs fuit Antixyes,Arrbeomitbres,0CTafiaces pratfetfius Aegypti. Macedo/ num I tide nlulti debderati funt,fif ipfe rex Alexâder in femore eft uulneratus, cum magna boftiû uis fe in eum cffudiflet.Equi autcm,qui ad Darr, quadrigas iundi crant,multis confedi uulneribus.SC cadauerum aceruis confternati, fre num excufterunt,a tqg regem fermé in medios boftes rapuerunt. T une ipfe tan toexpofitus periculo, pratter fuam dignitatem, amp;inftituta regum Ferlarum, coa Aus eft babenas,ad equos retrabcndos,fuis manibus apprebendere. Ad/ duxerunt regq miniftri quadrigas altéras,in quas quum tranfcendereconarc tur,0f tumulto magno iuxta exorto,boftes uebcmenter ingruerent,magna a« fugdi nimiperturbationeâ^ timorécorreptus eft Darius.Quod quum aPerfis qui* bufdaminregeanimaduerfurnefteqij primifeinfugarn coniecerunt: proxii? mis^ equitibuseos fequutiSjteliqut demum omnes breuiterga uerterunt. Quumc^ per loca angufta SC difficilia iter eis facienduth eftèt,mutuô fe cocuj cantes,cadcbant,multi^dtra boftilem offènfam interficiebantur. Simul e? nim coaceruati iacebantinermes,armati,SC aliqui gladiosnudos fecum habe« tes,quis multiconfofsiextinguebantur. Supereos proftratorum bominuhi cumulos multicurfuincitatosequos impellebant,uti inurbem aliquam atni; Pedeßriumco camfereciperent. Excepitpoftidpugnampbalanx Macedonica,amp; pedita« pidXMWcon/li' Perfarumjfed breui certamen illud durauit. Profligati enitn prius equi« tes,quoddam initium totius reliquat fuorum cladis dederant. Omnibus ita/ queBarbarisfufis,quum tot millium turbam fugientem anguftiat locOrum non caperent,citifsimécorum fttatis cadaucribus omnia funt repleta.Sed no« Aefuperueniente,data eft Perfis^quifuperfuerantjCbmrnoditas ad regiones varias fe conferendnquUm Macedotles,perfequütiOneomiflâ,ad prardam dilt; ripiendam reftitiftènnMaximéomnium in tabernacula regia cocurfus fa Aus Cd/îrorMPer- eft ob rerum preciofarum copia,quæ in eis erat. Magna argent! amp;nbsp;auri uis,ÔC ficorum «tiff-ueftes quamplurimaeacmagnaeatftimationisillincabreptæfunt. Affinium p»o. etiam,amicorumcp regis,ÔC cæterorum ducum res ditifsimæ multat pafsim tra hebantur.Nontantumenimregiaemulieres, fedeinsneceflâriorû iixores, currû

-ocr page 599-

BIBLIOTHECAE LIB. XVII. 54$

curMbusdcauratisucdaîjdePerrarum more mantos in bellum fequi,pfocg o- Gynteceu Pte» pumfuarumamplitudtnCjamp;prodelitqs quibusinnutritæfunt,apparatuniSlt; mundum muliebrern fumptuofifsimum fecumdcferri folitæfunt.Huiufmo-di fœmtnarum captiuitas nulli no uehementifsimam milerationem commo-uiflet.Qiiac enim prius ob molliiudinem carpentis ornatifsimis uix commode uehebantur,ôd corporis fui nihil non tedum habeban t,nunc fimplicê indu tæ tuniGam,uefteslt;$ manibus lacerantes,curnc^ eiulatu magno c tabernaculis feproripieb3nt,D€Os incIamando,amp; ad uidotûgenua fefe prouoluendo.A liæmanu ueftem fubleuanteSjCapillis pafsiSjin loca quaedam inuia difcurre-^ bantjObuiam^ fimul fatfiaealter« ab alteris opem implorabât. Erant qute mi ferae ab bofte capillis traherentur,quibusçgdifcerpto ueftitu in nuda corpora uiolentacmanus intjeerentur. Et nonnunquam ima hoftilium parte ueibera-bantur,omneç genus contumeliarum in honoratifsimam illam ÔC celeberri= mam Perfarumßrtunam effundebatur.Sed Macedones, qui benignioris in-genq erant,multum,ad tant« uarietasfortunæconfpedum, moti, mfelicium feeminarum calamitatem milerabâtur,quæ commodis,2lt;^maximis fuis rebus priuat«,in aliéna hoftiliac^ omnia,in probrofam deniquecaptiuitatêdeuenif Ddrijntdfer^ fent.Maxime ucró adftantibus lachrymas fiC triftem animi affetfium excitauit uxor,ßlii£ Dartj mater,uxor,fili« du« nubiles,filius teuer« adhuc «tatis. Immutat« ßius^ enimfortun«S^extremarum calamitatum illudmanifeftum fpctftacuîû, me-rito infpicienti cuiuisfenfum contriftabat.Ignorabât 1I!« quomodo cum Dario adiim cftet,nurn adhuc uiueret,aain prçlio occubuilfet.Videbât armatos hoftes ad tabernaculum diripiendum arripuifle; qui foeminarum côd.cioncm ignorantes,indecora multa palam committere non uerebantur, fimulc^/V-fig imperium iuxta ac ipfas in alienam concedereditionem.Ducum Perfarum uxoribus fuppliciterab eis opem petentibus,nihil adiumenttferre poterant: fed uicifsim ab ilh's implorabant,uti fubfidio aliquo calamitatemfuâ fublcua-rent.Alexandri autem régisminiftri,occupato Darij tabernaculo,Iauacr3 Sd epulas.quibusilleutifolitus erat,parauerut,lampadesc^ multas acccndcrunt, amp;nbsp;ita Alexandrum è Dart] perfequutioneredeuntem fufeeperuntjUt rcgis illi-us apparatu apprehenfo,in Imperij Aft« podefsionem uenifle uideretur. C«-fafuntinhocpr«lio ad cêtum uiginti millia peditum Barbarorum, equitum Ciiorumnin baud minus decern millibus. Macedones uero pedites circiter trecêti, equitr s mem. centum quinquaginta defiderati funt.Huiufmodi funtexttus prælq ad Iftum Cilicig cômifsi,in quo uieftus Darius,equis identidem mutatis,ut in curfuiuf-ficerentjfugam arripuit. Alexâdri inféquentis manus euitare, ÔCad fuperiores pr«fecfturas peruenirc maxime contendens.Eum rurfus Alexander, cum o-ptimorum,0dquospr«cipueamiciti3iunlt;ftoshabebat,equitatu acriterinfe/ quebatur,fummo potiendi eius ftudio ardens. Qiiumcp ftadia ducenta pro= greftuseftet, ad fuos node fere media eft reuerfus. Vbiquum balneofe muU toconfedumlabore recreafteqquieciS^deinceps cœn«indulfit. Interea ad Dart] uxbremSC matrem accedensquifpiam.Alexâdrum à Dario perfequen lt;io,quem coeptffet,redtjflenunciat.indet^ ploratus,amp; clamores magni à mu-lieribus excitatifunt,reliqua^ omnis captiuarum multitiido adtam triftem nunciumin luduofasproruptt lamentationes. Qiiodquu Alexander intelle-xiffet,Leonnatum,unum è familiaribus fuis,ad eas mtfit, qui tumultum feda* ret,acSifyngambrim.amp;f alias qu«cum ea erant,de uita Dari] certiores eas fa* ciens.quodqj Alexander earum dignitatis rationem habiturus,ôô prima lu- AlMndri in ceeasfalutaturus,atc$reipf3humanitatemfuamoftenfurus eflet, ftgnificans mdiremcru» confolaretur.Eo perado,quum pr«ter opinionem, prorfus infperata me» xorem, ß» liorfortuna captiuis mulieribus accidiftet,omiflb ludu, Alexandrum numi- hu* nisinftarucnerari cœperût: qui diluculo primo fecB aflumpfit HephæftiOiiê ntdnitds» ex amicorû numero bonoratû ualde bominê, Sgt;i. ad illas intrauit. Qiiût^ eorQ

utereg

-ocr page 600-

U4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

uterlt;$ confimilem ueftitQ haberet,m3gnitud(necpamp;fpccie, regi Hcphafftid præftaretjSifÿngambris eum regem efle ra ta,fuppellex adorauit.Hts ueró qui adftabant,nutu amp;nbsp;digito,qui aam Alexander effet, indicantibus, ob errorem commiffumpudoreaffèéla muller,Alexandrum repetita falutationeuencra» ta eft.lbi AlexandenNihil eft,inquit,o mater,quod fohcita fis : bic emm etiatn eft Alexander. Qua humanifsima appellationematris erga mulierêgrâdcm natu,manifeftûclemcntiac fuç fpedmê captiuis fœminis exhibuit: cônrmâs^ earn fibideincepsfecundammatremfore,quoddicebat, reftatim certöfecit.

• Ornamentaenim,quibusregtnæutirolent, omnem^ priftinam dignitatem ci decenter honoratæ reftituit.Famulatum,quemfub Dario habeb3t,totû ei concefsit, alium^ infiipcr non minorcm adiunxit.Virginum duarum uti nu« berentjhaudminorem curam Dario patre feiniturum,puerum^ non fecus, acfifilius fibi effet,educaturum fpopondit. Qem accitum ad fe exofculatus, cum aipedu firmo,amp; imperterritû effe eu conipexiffet, conuerfus ad Hephac-ftionem,alios qui cum eo erant:Hic,inquit,puerfex natus annos,uirtutem fu* praactatempræfeferqlongaetj patrefuo eftmelior.Recepitetiâfibi curæfore uxoremDarij,nequid indignum fortuna priorepateretur: multacp alia mife ricordiaeamp;benignitatisplenifsimaloquutus, fecit ut mulieres ob infperatac iætitiæ magnitudinemin efFicacifsimas lachrymas profunderentur.Ad cofir* mandam ueroomnia quae dixcrat,dexteiâfuâeisporrexit. Atcçextâta huma nitatc,non tantum beneficio eius affèdæ mulieres,fed totus exercitus laudaz done maxima eum eft profequutus.Ego quidem exomnibus rebus,quas ma fortuttämpM ximas Scpulcherrimas gefsit Alexander,nulla bacmagisæftimandâ,amp; hifto« cireuerentcr riæmonumentisdigniorciudico.Expugnatæcnimurbes,confli(fîus,ÔC alia habent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptofpera euenerût,fortun3c potius qua uirtutieius imputanda uidenf.

Quod aût in beend adeó potentia mifericordiâ calamitofis impartitus fit,foli-us prudentiæ eius id munus f ut t. Pleric^ omnes fortuna afpirante felicê return fuarum exitum nadi, in*1ante, infolefcuntjacperfuperbiam bumanos SCcom muneis cafus parum côfiderant.lndetç non pauci confpiciuntur,fecundâ for« tunam non fecus acgrauifsimûonus,minus comodefuftinere,Alexander igi tur,qui ante banc noftra ætatem fæculis muftis uixit, iuftifsimam amp;nbsp;maxime meritam in haefua hiftotia comendationem à pofteritatec$fequatur. Darius, quum Babyloné perueniffet.eos qui clade ad HKim acceptac fuperfuerant,col legidneep animo in tanta calamitatefraduseftjfedliteras ad Alexandru mifit, atpaurbù fortuna profpera bumanefruereturjSCcaptiuorûredemptionê nonnega* ivTuiiixv, «■et^niagnâàfepecuniarûuim propter id accepturus. Additetiâ,fe omneeara ’ partem Afiç,quac eft intra Halym,urbes(^ ibi pofitas ei conccffurum,fi feedus amicitiam^ fecum habere uellet.Alexander epiftolâ hancDarij fupprefsit,a« liamcp in propofitQ fuum,6C quemadmodum expediri fibi uifum eft,côfinxiti quam habito amicorS concilio oftendinatc^ ita legati re infeda difccdere coa-^rius uirtJ efti fund Tunc Darius,omni fpe pacis perliteras obtinendæ abieda,apparata repurAh belft maximum iniuit. Eos qui fugientes ex praclio arma reliquerantjarmauid deledumnouorummilitS habuit,quosinordinesdefcripfit.Copiasexpræ« feduris fuperioribus,quas in priori pugna,ob ftudium profi'eifeendi oeyusin expcditionemomiferat,3ccerfiuit.Tanta^curainapparatumeum incubuit; ut hominum numerum quos ad Iffum habuerat,duplicauerit. Odingenta ez ntmpeditum, equitumducentamillia coegiffe dicituriprxter hcccfalcatos currus complures.Hæc igitur omnia eo anno gefta fund

Rfgni AlexAndri Awus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1111.

A«.Mandi Succedit annus,quo AthenisISiceratus princeps, Romac M. Attilius,8C M.ValeriusconfuIesfuerunt, ÔC Olympias duodccimafupracentefimâ ada eftiqua uidorin ftadio fuitGrylus Chalcidenfis.Eo tempore Alexander Ma« cedones,quiinpr%liooccubuerant,SCex hoftibus,quos ftrenuè pugnantes ceci-

-ocr page 601-

BIBLIOTHECAE LIB XVL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54^

cccidifTe intellex'cjepdiri curauic,dcoscp magniHcentifsitno honorauit facri» ficiodllos qui egregiatn operam in certamine nauauerât,magnis munerib. eil profequutus. Aliquot uero diebus exercitui ad quietê côceisis,deinde in Ae tn Phœnictiiïii gyptunicontêdensadPhaeniciamperuenit,ubt urbes omnes facile recepit, mouet bettut» locorum cultoribus ulcro fe ei dedentibus.SedenimTyrtj,cum Alexander ad eos caufa faciendi facri in honoré Herculis Tyrtj ire uellet, ut in urbê fuam in-trarer,recufarunt.Quam rem moledifsimè ferens Alexander,cominatus eft,fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

cos expugnaturum.Illi nihil terriiijOppup-nationem fullinere,quo Dario graz tificarentur,ftatuerunt.eo pado incolumem fefe cumeo amicitiam feruatui^^’”^^^^^ ros,at($ infuper ex tanto beneficio amplifsima munera confequuturos elle bitratijCum obfidionediuturnaÔCpericulofa Alexâdrum diftradurieflent,ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Dario fpacium ad belli apparatumperficiendumdaretur. Reponebâtetiam plurimum Ipei in fiiu iniulae munitifsimo,dC omnium rerum bello utilium co ” pia,quam haOebant. A Carthaginenfibus quocç,ftirpenimirum fua,opis ali« quid expedaba t. Alexâder autem cum mari baud facile in urbem inuadi pol^ fe,quôdoperibusmeenia eflent firmifsima, ÔC claflem Tyrq haberent, terra quoc^ rem fermé impofsibilé eile animaduerteret, cum infula à continenti fla dijs quatuor(eiunda eifet, nihilominuspericulalabores omnes fubiredecre uit,nec ab una atquemediocri ciuitatecopiæ Macedonum contemptui habi- Alexander tæuiderentur.ConfeftimitacjTyrum ueterem diruit,lapides^ eius à mukis Tyrumopput hommum millibus comportari iecit, atc^ aggerempedes ducétos latuextrue gnlt;tt» reinilituit.Accitisautemundicçpropinquarum urbium hominib. no multo tcporis interiedo per tätamoperantium multitudincm,molem earn abfoluit.

Tyrtj initio ad inchoatuin opus nauibusaccedentes,regem irridebant, quod Neptuni uircs fecocrcerepoireconhderet.Sedcumpræteropinionemiam il lud creuiiTe confpicerent,pueros,fceminas SC fenesCarthaginemtranfporta« redecreuerQt. lunioresfirmiroboris admceniapropugnandædelegerunt:ô^ triremesodoginta, utprælium nauale committerent, inftruxerunt. Tanz dem cum feftinantes puerorum SC fenS partem Carthaginem deuexiflent,Ia« borantium opus ingentinumero,ôfhoftili clade,cum ad refiftêdum impares eirentjpræucnti SC urbem compulfi funt, atcp ita exomni parteoppugnari cce perunt. Habebant aSt prius tormcnta machinas^ oppugnationi idoneas cô» plurcs,tunccg nouas SC uarias moliri non ceflabant. Qiiac res eis baud erat dif ficilis,propterlabrorum,qui machinas fl:uderent,aliorumcç omnis generis ar tificium Tyri commorâtem multitudinem,à quibus omnilariam SC peregrina inftrumenta multa excogitata ÔCconfeda funt.Hifceundicptotos urbis mu« ros Tyrij repleuerunt, maximarcç ad earn parté,ubi agger mœnibus erat pro-pinquior. Quernubiad teliiadum lam Macedones produxerunt, oftenta à dtjs quxdam,ad imminentem cladcmdenunciandam,mifla funt. Huduse- ‘‘■^dtm antea nim à mari ad molem earn incredibilis magnitudinis cetum appulerunt,unde nilul incomodi fadS eft. Corpus enimparte aftera aggredi acclinata,diutius ibi conftititjcum maximo infpicientium omnium terrore. Rurfus demum in mareenatauit.Hincc^ reli^io maxima utrofqueoccupauitgt;exiftimantesillud portendere, Neptunum fibi auxiliarem fore, animo uticç in id quod optabât, inclinato.Signa etiam alia,quae merito anceps SC trepidum uulgus redderent, contigerunt. Apud Macedones,inter prandendum,panemmandentium fa« cies cruentatæ uifæ funt.In urbe quidam uifum huiufmodi libi apparuilTe nar rauit,tan^ Apollo dixilTetjTyriam urbem fibi deferendam efle. Idipfum cum ab eo homine in Alexandrigratiam cofidum fuifleplebs fuipicaretur, iamt^ lapidibuseum impetere iuniores quidamuellent, à magiftratibus fubtradus tile è medio in Herculis femplum confugit,atlt;ç ita Dei præfidio,quern implo rauit^ab imminenti poena eft liberatus.Sed nihilo magis Tyrq eius rei fuperfti tione fe exoluerunt,qui catenas aureas Apollinis figno iniecerunt: ita imped!

Mm turn

-ocr page 602-

54« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLl

Tgt;n7 Alexdn^ nonamplius exurbepofleeum demigrare cenfentes« Verumcm'mucra dn Xeerë im cumaggeris incrementum iam Tyrqs formidinemfaceret, fcaphas complu* pedire condn fcoipjonibus, catapukis,fagjttanjs SiCfunditoribusrcpleufcrunf,atlt;^ ita ad eos qui in aggere opefabantur,appulfi,multos uulnerabant,nec pauciorcs in terficiebant.indenfam cnim illam SCinermem operatiorum turbam, cum te* Ia multa SC omnes generis conijccrentur, nullus idus,utpote in expofitos X indefenfosjfruftra erat. Ad hoc non tantum aduerfi, fed fîC à tergo,ob aggeris latitudinem anguftam,feriebantur.l\clt;ÿ aliquis ab co incommodo fibi caue •repoteratjCumutrintjabhoftibustelaimmitterentur. Tune Alexander ad gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huiufmodi detrimentum mouendum, naues fuas omnes milite inftruxit,ip-

fetj primus eas in Tytiorum portum agereinftituit, quo reditum bis,qui fuos inuaferantjinterciperet.llli ueriti ne Alexander portum obtinens, urbem pro« pugnatoribusuacuamoccuparet, fummafeftinatione ad urbem fe conierrc cceperunt.Atcgita maxima contentioneutriqp,ut praruenirent, temigrjscon« nitebantur. lamcp Macedones portui appropinquabant; Öi^parum abfuit, quin Phoenices omnes tnterficerentur, nauibus quaç ultimæ erant amifsis.Kc liqui in urbem euaferunt. Alexander magna fpedeiedus,ad aggerem fuperfi-ciendumfeconuertit,nauibus^ multisexcubantibus/ecitutoperarq tuti eß fent.lam aggereubi proximo palam erat facile earn capipofle,cum ecceuen? tusCaurus uehemensoborcusoperis partem euertit.Tunc Alexander uides, etiam fine hoftium ui per fe mol cm fatifcere,multum animo eft commotusnit quid confilt) capiendum effet,no fatisprofpicerer,arque oppugnationis ccc* ptaciameum pccnitcret.Tâdemlaudecupidinear e(ftus,arbores maximas in montibus cone idijamp;^ ad mare comportarifecitidemeifascp fimul cum ramis easaduim fluâuumfrangêdam obiecit.Celeriter etiam ea aggeris parte,quæ decidcrat,refe(fta,operantium multitudineita opus promouit, ut ex co in ur^ bem telum adigi poflet.Pofitis autem in extreme machinis,faxa in urbis mumm conqciebatjè^eosquiinmœniQpropugnationeciant grauiter offende-bat.Adiuuabatfagittartj 0^ funditoreSjà quibus oppfdani multum uulncra-bantur. Contra haccTyrtj.apudquos cofuetiaquis homines,amp; machinarum quot;nbsp;artificescrant multi,remedium miriingenq adhibuerunt. Vtenim catapultis obfifterer,rotas crebris diftindas interftitfjs conftruxerHf,easlt;ÿ machina qua-dam conuertentcs,telorum alia conterebant,alia auertebSt omnium quident impetus uimdiftbluebant.Lapidesautemqui tormenris torquebanturexcie-* bant mollibus quibufdam,fiCcedentibus.machinis,quibus tormêtorum uint infringebant.Rex autem,dum ita ad agger? contenditur, cum claffe tota mce nibuscircumuedusjcuricfc ca confiderauit,ut pro certo,amp;' marifiC terra eum oppugnationeminiturum eflecrederetur. Non aufifuntTyri] contraMa-cedones in mare progredi,fed in fauces portus naues tres in certamen addu-xerunt.In eas Alexanderconueifus,omnes fuperatasconfregit.deindcin ca« ftra milites leduxit. Tyn'juerouolentesmurorum praefidium conduplicate, alterum murum à priorequinquecubitis diftantem ardificant, latituàine degt; cem cubitorum, inter quern amp;nbsp;priorem,quod crat interualli, aggere amp;nbsp;lapidi bus complent. Alexander interim coniundis aliquot trircmibus, machinist^ omnis generis fuperimpofitis,mœnia hoftium aggrefi'us ,ad centum pedum fpaciumeadiruit,pcrc^ apertumlocumirrumpereconabaturinurbem. Sed Tyrtjdenfifsimamtelorumuimconqcientes, coegetunt uti pedem cum fuis referret. Atqueno(ftefuperucniente,nouum murum indeiedi locum exci« tarunt.Iam uero aggere urbi coniundo,cum Tyrus peninfula fadus eflet,pro mocnibusmaxima^acerrimacertaminacommittifuntcoepta. Oppidanie-nim imfninentem fibi pcrniciem præ oculis habentes, Q( quodcunque calami tatis genus captiuisaccidere foleaqfecum reputantes, co animo periculis o-mnibua

-ocr page 603-

BIBLIOTHECAE LIB. XVl.

Inibüs fc offerebantjUt mortem fufque deque facerent.Cum^ Mace dones al« tasamp;Imœnib.æquasturrêspropius adduxillentjatque inde pontibus muro applicatis multi in mctniUm pinnas audadier tranfircnt, Tyi qs remedia mul» ta contra tiollium conatum,exfndufttiaôdingéniofàbrorum,qui uarjainfti u mentabellica excogitarunt,fuppètebant:Confecerant hitridentes makimos Tyrioru âcrii hamoruminftaraduncos,quosin Macedonesdeturribuspùgnantes intjcie «bß ae/cnjio bant. Cumlt;^ clypeisinfixi client, eosfunibus,Undeteuin^i erant, adfe trà/ bebant. Erat igiiur necellc,utarmaabtjcere, atque ita apertos contra teta^ quaeinnumera mittebantur, feexhibere taut retentis ob pudoreni armis, tra-lt;Sos è turribusaltis cadcrc,0C mori.Alq etiam pifcatorqs retibus holies inuol* uenteSjCummanus expiicarenonpoirent,attrahebant,atque in terrain deq.* ciebant.Sed aliud quoddam acrius ad Macedonum uii tutem coercendam ex cogitauerât,quo fortifsimos uiros multos dura ÔC inexplicabiii calamuateaf« fecerunt.Scuta aliquot ænea amp;nbsp;fcrrea fabricata funt: hisc^ arena repletiSj^am mam continuamfubqciebant, doneeignitaôCcandens arena fierei.quam de« mum per machinam quandam in holles,audacius cætëris pUgnanteSjcHundé bant,atque malo extremo eos afHciebant. Illa enim inter thoraces à tunicas penetrans,cutem grauifsime torquebat.Neque ita cruciatis militibus fubhdi' urn inueniri poterat, quodproximos à quibus magno damoreopem implo« rabant,pedis eadem comprehendiflet.DeHituti igitur auxilio,cum uehemert Cifsimusille dolor in furore eos adigeret,miferabiiiterinteribanc. Eodem lem porcignem,iacula,lapides innumeros in hodem Phœnices mittebât.ut tantaè telorum multitudiniMacedonum fortitudo fuccQberccogcretur; AlTeribus infuper,quibus fakes adnexæ crant,arietüm armameca abfeindebant, ne de/ inceps ualidas in quatiendo uires haberent.In hodium frequehtiam,de macht niscandetes magnas laminas ferreasiaculabâtur,quac in râta turba femperalt quos attingebant.Coruis amp;nbsp;manibus férreis ex propugnaculis hodes arripié bant,omnesdenit$ Macedonum machinas inutiles reddiderant, pugttaiiti« um(j magnum numerQ ceciderantkum tarnen in ea tanta rcrû perturbationë Cc difdeukatib. adeo afperis MacedonSanimi minimè reprimerentur, fed lu/ perfuorû cadauera eunies,aliarû calamitatém nequaquâ in terrorê fuum uer-gt; terenuintérea Alexander ad catapultas côfidens, faxa in murum torqueri j SC ex Iigneisturrtbus,perfcorpioncsingentem telorUmuim înoppidanos,qul mœniafumma tuebantur,conqcifacicbat.Tyrq contra orbicularib. machtnis (ut diximus) conüerfis,eatapultarum tela aut côfringebant,aut àliorfum auer tebant.Confuta etiâm coria ad excipiendum midbrum lapidum impetû, mu. roprætendebant,ÔC eofdemui ilia molli^ntédidbiUebarit,ut nihil idUfuo of. fenderent.Omni igitür modo fortifsime propugnantes,cum uirorQ dimican-tium adàtim haberent,iam in hodem aüdctiores fa(di,defertis mœniS turriûc^ ftationibUs,adpontes,quaMacedonéstranfibât,fecôucrtcrUnt,firma^ acic côtra hodes indrud3,manus drenuifsimè, ut patriæ falus exigebat,conrerüCz tun t.Ërant nÔnulli ex iplîs,qui fecuribus pugnanteSjUt quemà hodem ob ui-Um habcbant,ei expofitam corporis partem detrüncarent.lbi Ädmetus,unüs eMacedonum ducibus magnitudineanimi SC corporis roböre prædantifsi-tndSjdumTyriOrûcohatibus alacritcróbfidit,fecuri Caputmédiü perculTuSj fubitó uitam herois indar amiGt,acrcliquioêsui(doribi Tyrqscederc coadi funtiQuodcSAlcXadcruidilïèt,nOdeinita,per tubicines exercifö excitauirj oppUgnationecBomilïàcadrainÂegÿptu mouerccondituit. Podmodalau» lt;lem,quamdefuperato hodeexpédaUeratiTyrqs fe coadü rclinquere ignö-miniofum exidimans,fententiam mutauif : folUs^ Amyntas Andromenis Fr idipfumcomprobauit.kaqjrurfüsadperficicndum quodcœperat,côuerfüs, habita cócioneMacedóncsedhortatus,nefcipfo détériorés elle uellent inhd fte oppugnïdorclalTem^ indrudam utbi circumduxit,quó mari firiiul 8C ter?

Mm i taPhcË'

-ocr page 604-

541 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DI o D OR I S I C V L I

ra Phœotces premerct.Intclligens aût ad earn parte ubi erat nauakj (nfirmfd* fa efîc mcenia,illuc triremes cum machinis inuexinatcj ibi rem ferme ipedan tibus incredibilem facere eft aufusgt;E' turri enim lignea ponte applica to, urbis murufolus confcendit,nihil ueritus,quód fibi fortuna facinus tarn gloriolurtt inuidere poftet,neq; accrbifsimo hoftiQ animo in fe como tus,fed rem in Mace donum fuorumcôlpecftugerigaudês,eisfubrequiiufsis,ipfe ante oês hoftiu refiftentium quofdam lâcea,quofdam enfe côficiebat,nônullos clypei impul-fu deturbabanquæ audacia multum animos hoftium cominuitunterim cûali Tyritfub arietepars muri magna fuiftet difieda, attj intra urbem irruerent Macedo-ofandro c(lt;pt- nes,iam^ multi per pontem Alexandro fe adiunxilTent, urbs tandem Tyrus tKr. capta eft. Oppidani non tunc etiam fortitudinis fuacobliti funt,fed mutuo Ic animantes,uiarum anguftias comuniuerun t,ibi($ oês plures fepté millib.prac terpaucos caeft funt.Pueri amp;nbsp;fceminae in captluitarem tradi.luniores autêqui erantduo millia,Alexanderfufpendi iufsit.Captiuorûtredecim millia nume« rata funt,cum tarnen prius multitudo puerorS ÔC foeminarum ingens Cartha-ginem coportata.Tyrt) igiturftrennemagisquâprudenter obfidionêfubfiftc reaufî,quam,menfes feptemfuftinuerunt,in diram adeó calamitatem delapft funt.Apollinicatenas aureas 6Ccompedes à Tyrijs inietftas,Alexander detra xit,atqj Philalexandum appellariiufsit. Herculi m^nificCntifsimu facrificiii peregU.Milites qui egregiam operam in bello nauaftent,honorauit.Mortuos honeftißimefepeliricurauit.Tyri Ballonymum regem fecit,cuiu-gt; mêtionem accurate facere,prop ter cafum admirabiiem,haud uidetur indignS. Erat prius in ea urbe rex Strato,quo ob Darij amicitiam de principatu eieêlo, Alexander JikJciJer Ty Hephacftioni permiferat,ubi hofpitum fuorSquern uellet, Tyri regem delige-rire^em créât ret.Isquo ho(piti,apud quern diuertebat,gratias referret,eum principem no-piuperë ciuen minariconftituj2r3t: qui SCopibusamp;dignitate magna pracditus,cumnulloco dumhominem gnitionis gradu regium genus contingeret, beneficium oblatum recufauit.

Tunc Hephapftioni,quis ham ftirpis regiæ extaret requirenti,indicat qucdam à regibus genus ducentem,prudentematcÿ optimum, fed paupertatis extrc-mac hominem fuperefte. Ad ilium rcgni tradendi caufa protinus Hephæftio cum regaliamiducontendininuenit^ in horto merccdeaquam deputeo tra hentem,cr3fsifsimo indutum panno.Ei fubito cafqm Hephæftio exponir.Re gia ucfte a t{^ alqs decentibus orna^ctis apparat,produdum in forum,Tyrqs regê efte iubet: populo libenter eiufmodi fortuitæ,amp;' prorfus mirabili rei aften tiente. At^ ita Alexandro amicifsimusilleregnum tenuiufortunæfupra mo« dum uariantis.hominibus imperitis exemplQmanifeftifsimS. Nos uero cum Alexandrires diutius tradauerimus,aliorfum enarrationênoftram conuerte-Agitin gMfu’’^•^sdn Europa Agis Lacedæmoniorum rcx,receptisodo millibus ære me-Darwd«« ƒ« rentium milit0,qui ex prælio aduerfo adiftiim euaferant,nouis rebus in Darq cerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratiam animum intendit. A'quo naues amp;nbsp;pecuniam magnam cum obtinuif«

fet,in Cretam tranfmifit: ubi reges complures captas in Perfarum partes tra-, xit.Amyntas aSf,quiprius è Macedonia, ad Dariumperfugerat, præjiocp ad JlEimCiliciæfado interfuerat,cum Perils exaciecumhominumquatuormil Iibus,quiftipêdia faciebant,incolumisdilcedens,Tripolim,quieftin Phoeni« cia,priufqu3m Alexandereo contenderet,peruenit. îbiéclaffènaues,quæ mi liti fuo portando fulficcrent, accepif,reliquas omnes incendie Tratjciens^ in Cyprum,ô^naues,ô^ copias illinc obtinuit, cum quibus Pelufiumnauiga-uit.Eius^potitus,uulgôiadab3t,ducem feadeosmiftum fuifl'e à Dario.cum Aegyptiprçfedus in Cilicenfi pugna occubuiftet Deinceps Memphim pro« fedus,regionis populares,quiin acie anteurbe conftiterât,fuperauit Poft(|i uidoriam,cum milites eiuspopulabundi,prædæcongerendæfolutis ordini-bus intend eftcnt,ecce ibi fada ex urbe eruptione,oppidani nbsp;Amyntam, ôi

won ßjQj omnes ad internecionem occiderunt.coç modo Amyntas,qui res ma« gnas

i

-ocr page 605-

BIBLIOTHECAE LIB XVIt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4.9

gnas tentaueratjà quibusmintmèfufpicabatur,opprefliis cft.PaWter alq du cesprxfedic^ycumaliquamilitummanudepugna ad IfTum elapß,de Perfa^ rum rebus non defponderunt/ed partim ad urbes Hrmiorcs 0^ opportunas fe con tiilera nt,easepin Da rq fide rctinuerunt. Partim nationes ÔC p^ulos ad reparandas copias induxerunt,quibus cum tempore maxime neceflario afHi-lt;flis rebus fubueniebant.Amphidyones autem in Græcia legatos quindecim quiauream coronamtrei benegeftacpracmium Græciæ nomineafFerrent,par« Camcÿ uidoriam gratularentur,ad Alexandrum mitiere decreuerunt. Alexan* der uero ad urbem Gazam,Perfar5 praefidijs firmatam:cafiris motis cam duo rummenliumobfidioneperuimoccupauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• An.wundl

Regni Philippi Annus V» /j

lam Athenis principe Ariftophane,Romani confulcs magiftratum inic- pxpeditioiit runtSp.PofthumiuSjSCT.Veturius.TuncAlexander copofitis Ga2;ærebuS) Ac^ptum,. Amyntam cum nauibus decern in Maccdoniam remifinut iuuenum, qui mili/ riacidoneiibieflenttdeledShaberet. Ipfecumomnibuscoptjsin Aegyptum intrauit urbescç omnes citra laborem quempiam rccepiL Aegyptq enim, quod à Perds multa impie in facra ipforum comida fuerant, crudelec^ illorum crat imperium, lacto animo Macedones fufeeperunt. Compofitis Aegypti rebus, Alexander ad Hâmonis tcmplum proftcifei coftituit, à Deo refeire qug» Ale)ctinder di dam fummopere cupiens. Cum^ iam itineris dimidiumprogrefluseiret, t^dtnmonis ti Cyrenenfium legati ei occurrunt,coronam8Cmuneraampla3pportantes,in plum proßd* quîs erant equibellatorestrecenti,amp; firmifsimæ quadriga:quinque»Exceptis fdtur, benigne cis Alexander 2C focietatem,amp; amicitiam fuam dedit. Poftea cum ijs quoscomités fumpferat,ad templum occœpit pergere. Cumcp ad terram de fertamQC aqua carentem:ubiarena: uisimmenfa erat, perueniiient,accepta iè cum aqua,iliac iter faciebant.In tra diem quartum aqua omni, quam fecum fe« rcbant,abfumpt3,defeducius magnopere conficiebantur.ingensqp follicitu* do omnis corripucrat. Tune pluuia magna repente extitit : qua pratter expe« dationem cum à ficcitateeffent recreati, exiftimauerunteam Dei prouidcntia adfeferuandosmiffamfuiffc.Iterumigitur aqua de conualle quadam haufta, quantum in dies quatuor fuppeteret, fecum portauerunt. Intra quod tempus regionem,quæaquaeindigentialaborabat,tranfierunt. Cum uero redi itineris ratio propter arenaccopiam nonconftaret,duces regem admonuerunt.cro-citantescoruosfemitam,quaad templum eundum effet, demôftrare. Idipfum Alexander in omen fauftum traxitn'nterpretatusq; Deum grateaduentSfuum accipere,magna alacritatc progrediebatur. Primo ad ftagnum quod amarum nuncupant,peruenit.DeindeItadia centum cum iuiffet,urbes, quæ Hammo-nisdicuntur,accefsit. Illincdieiuniusitineref3do,delubrum tandem attigit. Cuius regio undiquedefertis , óóaquac egentibus, prorfusep omnihumano cultu carentibus locis circumdata,ipfa tarnen in latum SC longum ftadia quin/ quaginta patens,multis ameenis^jà; potufalubribus aquis irrigatur, amp;nbsp;arbo rumompis generis,maxime quæ kudus gignant,referta eft.Aerisclemêtiam, qualispropcmodumfoleteffe uerno tempore,habet. Cumepfinitima omnia intolerandis æftibus caleant,locus hicfolus temperiefua degetes ibi mirifice recreat.Templum ab Aegyptio Danao pofitum fuiffe aiunt. Regionê facram circumhabitant ad meridiem 8^ occidentem Acthiopes, ad feptentrionem A- \ Ï»hri,qui Numidæ dicuntur.eiscp uerfus mediterranea coniundi Nafamones.

nteriusloca omnia tenet Hammontfiin quorum medio eft arx cum munitio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;st

ne triplici. Prtma regta principum ueterumtaltera gynæceum,puerorum,fcc- r , minarum,propinquorum^ régis domicilia,loci totius propugnaculum, delu nbsp;nbsp;*

brum Dei,Iacrum fontem,in quo quçcuntp Deo ofFerenda funt, prius abluun tur,continet. In tertia fpiculatores, qui circa principem ambulare foliti funt, habitant. Ibidem^ eft eorum militum receptus, benefirmatus munimentis.

V- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mm J Haud

♦ .

-ocr page 606-

,50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L î

HrfwwâWJ fi Haud longe ab ipfa aice,alterum extat Hâmonis tcmplum, multis tnagnis^ num,Gr font arbon'bus inumbratiim:prope quod fons eft, qui ob id, quod ei accidit, Sohs Solih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuncupatur. Habet enim aquam,fecundum horarum fpacia mutationes mira

biles facientem»Adprimumdieiortum tepida exit de fonte. Progrediête die ad horarum additamentapaulatimfrigefcit, donee mendie æHuante ipfa ad fummâ redigaturfrigiditatem, quam rurfus per momenta fua remittit fenfim, ufcj ad folisoccafumjnode^ineunteufcj ad mediam, Temper magis incale-(cit. Indeealore déficiente fit,ut circa lucem prifiinumftatumprorlusrecupe-'iJololdtria ret.Dei ipfius fimulachru ex Smaragdis alijscp gémis eft coagmentatS, edit^ HawmortitdriForaculum peculiari quodam modo.CircQfertur enim aurea naui ab odoginta facerdo tibus,qui humeris deum ultro geftant, quo ei uoluntatem progrediert di eflenouerunt.Subfequitur per uiasoês ingens uirginûmatronarum^ tur« bapceanascanentium,deumc^cantup3triolaudantium. Alexander itaejin Srfcri^cwior« templum à facerdotibus dudus,cum diuinS fimulachrum cotemplaretur, ua teSjUir grandis natu,3ccedens ad eumrSalue inquit,o fili,6Cappellationemhu iufmodi à Deo habeas. Sufeepit Alexander: Accipio earn o patcr,deincepsc^ tuus dicar, fi tarnen mihi terrarum omnium dominium conceiPeris. Tunc ua-tes in templum fe retrahens,cum uiri qui deum fublcuauerant, ad certa quçda uocis indicia moti eflen t,refpondit firmifsime Deum ei,quod petebat,promit tere Ibi Alexander:De cæteris etiamquacfcireexpeto,mihi,inquit, ônumen refpôdeasianfcilicetomnesparentismei interfedores ultus fuerim,numue eorumaliqui poenam euaferint^Vates tuncexclamauit:Haudperperâloqua ris:nô enim eltmortalium quifpi3m,quigenitorrtuo inddias pofsit tendere: Philippi quidêperemptores omnes fuppliciofuntaffedi. Arguméto uero fit tibi,quodéDeo fis genitus,raagnitudo rerû quas féliciter gefsifti, quoej ha-denus à nullo fueris fuperatus,ÖÓ in pofterum ubicj inuidus fis futurus. De-Alfmrffr ledatusmtrificè Alexander his oraculis,amplifsima deoobtulitmuner3,in^ Akxindriim Aegyptum eft reuerfus.lbi cumurbem ædificaredecrcuilTet,eis quos negotio coiillruitin praetcccrat,iniunxit,intcr paludem ÔC m3re,quem locum ipfe diligenter meta 6lt;' regiones urbis ponendas partitus fuerat, earn extruerent, uoluità

Alexâdriam defuo nomineappellarj.Cuiuspofitio cômoda ualde eledaefî, ob uicinitatem portus Phari.Rede^ in uicis difponendis illud fuit confidera turn,ut omnes flaiuuentorum,qui anniuerfartj dicuntur,infpirarentur. li per latifsimûpelagi æquoreffufi,urbis aérem refrigerant, unde faluberrima cerna peries redditur habitantibus. Circuitum ipfum moeniS,amp; magnitudine, ÖC munitionibusadmirabilemprorfusefFecit.Cumenim inter magnû paludem amp;nbsp;mare pofita fint,duos tantum terra aditus habent, qui bene firmati funt, ut facile defendi pofsint.Vrbis forma propè chlamydi confimilis, habet plateam à qua urbs fere media diuiditur,magnitudinis ÔC elegâtiæ incredibilis.A ' porta enim ad portam pertingens, in longitudinem ftadia quadra gin ta,in latum pedes centum perficit : domibusep amp;nbsp;templis magnificentifsimis undique eft exornata: iuisit Alexander,ut ipià regia ampla,ôd operibus prçcljrris ad« mirabilis maxime fieret. Neque hic tantum, fed amp;nbsp;fuccedentes ferme omnes Aîexdndrilt;e Aegypti reges ufc^ ad arnnem tépora,impendtis magnis earn auxerût. Acce^ deferiptio. pit uero ea urbs citerioribus annis tantum rerum omnium incrementum,ut à multis prima omnium in toto terrarum orbe numeretur. Magnitudine enim, fpecie,redditibus amplis,copiât^ omnium humano uidui necefiàriorum Ion gèalqsomnibus præftat.Habitantium in eo multitudolonge'fuperat degen-tiuminurbibusalqsnumerum.Quonancj temporein Aegyptum tranfmifi-mus,nobis didum eft ab eis,qui deferiptionem habitatorum faciunt,enè Ale xâdriæ capitum liberorum plus trecentis millibus, regem^ uedigalibus Aelt; gypticapere ultra fexmilliatalentorum. Alexanderigitur cum amicos fuos quofdâcceptac urbis aedificationi prxefle iufsiflèt,omnescp Aegypti res ordi-naflèf.

-ocr page 607-

BIBLIOTHECAE LIB» XVIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h» '

haflètjcum omnibus coptjs in Syriamredqt» De cuius aduentu.utprimum Darius certior faduseft,undique copiasfuaseuocautt,omnique quæ ad a/ ciem inftruendatnoportuna eile uidebatur prouidiu Tela^gladioscp maiO' Darius ad res,quâmpriushabuiflèt, in exercitufieri curauit j quod ea res Alexandre in prlt;tliumdd= Cilicenfipugnaualdèprofuiffet. Currusfalcatosducentos,perterrendisho- uerfus Alexa ftibusmultumidoneoSjitaconftvuxit.Circa equumutrunque,qui loris reuin- drumfefeite-di currum trahebanqexterius in iugo fixa fpicula trium palmorum longitud(= nis,cufpide in hoftium faciem conuerfa j conftituebantur. Ad Axes rotarum demiflbs,altera duoitidem hoftibus occurrentia extabant :hæc06longiora 0;^ latiora erantprioribus,habebant(^ in fummo adnexas falces. Omnino cuq| exercitum armis infignibus,amp; ducibus ftrenuis benefirmafTetjBabylone mo-uit cum peditatumillium odingentorum,equitibus baud minus ducentis mil libus, iterc^ Tigri ad dextram, ad finiftram ÉuphratcHuminibus decurrentib, habebatperopulentifsimam regioncm,quæ equis iumentisc^ pabulumjioz minibusalimentorumomne genus commodifsimèpofletfuppeditare. Con-tendebat autem fummo ftudiOjUt Ninum perueniret,tbic$ cofligeretur ; quod propeurbem earn planicieserat,quæ latifsima ingenti militum multitudini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

explicandaelocum maxime idoneum darepoflet.Cumueröaduicumqui Ar= belanominabatur,caftra metatusefietjibiquotidieacies diiponebat, médita^« tertij,Arbeidt tioneep 8d exercitationibus continuis milites,ut imperatoris iufla audirent, af fuefaciebat. Plurimum enim uerebatur, ne aliquo modo in ranta gentium linguarum uarietatc,cum ad prælium ueniendum effet, feditioSd motus quif/ piam in exercitu oriretur. Pro componendo bello cum prius mifsis legatis, qui Alexandre terras omnes intra Halym,infupcr^ talentorum duomillia offerrentjuihilefficerepotuiflet, iterum alios ad eum Icg3uit,grati3s agens, quod matrem eiuSjCaptiuosq'ue alios tarn honorificè trad3ffet:oranfque,uc inita fecum amicitia,quicquidcitra Euphratem eflet, talentorumcj tria millia amp;filiarumfuarum alteram uxorem accipereuellet» Quodfi obtinuerit,ut generum eum liabeaqtunc filij fui gubernatione concefla, fe admiffurum queda modo eum in totius etiam imperij focietatem pollicebatur. Alexander auditis legatis,amicorum confiiium habUit, retulit^ ad eosde his quæofferentur, ut cenferent qufdnam eligcndum uideretur. Rogabatutlibcrèunufquif« quefententiam fiiam in medium proferret. Ibi cum alq omnes ob rei quæfitac magnitudinem haudfatis régi confulere auderent,Parmenio primustEgoin. quiqfi eflem Alexander,fufciperem quæ conceduntur,fœduscç firmarê. Huie Alexanderita refpondiuEtegoidfacere quod dicis,fi eflem Parmenio. Alijt quehuiufmodiuerbismagnificisufus, Perfarum orationem repudiauiqplu- d^lexunder ris nominis fui gloriamfquampromiflbrummunerumutilitatem,faciens. Ita- ‘’fciawijia oa que legatis hoc refpondit : Qiiemadmodum mundus, fi duo eflent foies,nec ornatum,necordinem fuum haberettitidem SC terrarum orbis, duobus regib. principatum tenentibus,nonfacilefeditionum Sctumultus expers erit. Idcirz co iufsit Dario renunciarenc : Si primas tueri effet ei in animo,uti ad certamen prounico rerumomnium imperiocontrafeueniret. Sin gloriæparum appe» tenSjUtilitatem 8C quietis obledamentum magis diligeret, Alexandro iuben=. ti obfequeretur,in alios poteftatem regiam, quam ei amplam ipfe effet concefz furus,cxerceret.Miflb confilio,uerfuscaftrahoftium cum exercitueft progreß fus.Interim cum Dart) uxor mortem obtjffet,decctifsimo apparatu earn iepe-liri curauit.Darius autem cum Alexandri refponfum accepiflet, defperans uer bis rem componi poffe, copias fuas indies magis exercebat,ut in prælio com-mittendo,ad omnia quæ imperarentur,facienda promptæ effen t:SC Mazçum unum ex amicis cum eleda militum manu mifit ad tranfitum fluminis occu* pandum,ut pofito præfidio eum defenderet.Alijs iniunxit, utloca omnia qua hoftibus iter faciendum eflet J incendqsuaftarent, Conftitueratenimflumi-

Mm 4 nisprd

-ocr page 608-

551 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;D I O D O R 1 S I C V L I

nis procurfu munimenti utice uti contra hoftes.ScdMazacus altifsimum pidifsimum flumcn nullo pa Ao tranüri pofle ratus, non multum diligent isr ei cnftodiendac adhibuit : adiundisque populatoribus altjs,longè SC latere« z, giones quamplurimas diripuit,omniaque corrupit ; necelîàriarum rerum an-

co gufttjsita prelibs hoftes propius accederehaud poflè exiftimans»VerS Alcxâ« pidi fiui Ti' dsr cum ad Tigrimperuentflet.cognitoperincolarum loei indicia uadoflu* gfim tradncit minis.copias omnesfummo cum labore ÖC periculo tranfdiixit. Aqua enim alta,utpote ftimma pedoris attingens , impetufque uehemens fluminis fa« ciebat, uttranfeuntes multi abriperentur, neque uelligia in imoalueo firma üpoffènt. Adhocclypeisimpaausundarumdecurfus eoseuertebar,uique ablatosad extremum periculumdeducebat. Tune Alexander,quo fluminis uiolentiacobfifteretur, monuitomnes, ut fe mutuo manibus comprehen-derentjCorporumq'ue uelutimolem quandamconfertifsimam inunumcon-ftringerent. Itaquetranfierunt, non fine magnis difficultatibus,utindifcri/ minefummoMacedonumfalus fuerit. Quamobrem diem unum militiad fc recreandum concefsit , poftridie acie inftruda contra hoftes progrefius cfl, quibus cum appropinqualTctjCaftra pofuit. Ibi cum animo fecum reputaref, ingentem Perfici exercitus multitudinem,cladem ,quæ maxima ex futura pugnaimminebat , quodqüeomnium contentionum fumma tuncuiribus decernenda eflet, anxiusmirificè dererum exitu,nodem in fomnem duxir. Circa excubiasmatutinasfomno tâdcmeftcorreptus profundoadeô, utiam« die clara expergifei nequiuerinquae res initio ualdè eius amicis placebat,cxiftr mantibus regem ita in praelio facilius labores omnes fubiturü. Sed cü iam mul tum temporis fomnus ille continuaretur,Parmcnio grandior natu cæteris ami cis regqs, exercitui,ut ad certamen fe expediret, imperauit. Cuius ardi« docum nullt parèrent, ingrefsi ad Alexandrumamieijdifficultereum exci-tarunt.Admirantibusqjcunclis cam regis fccuritatcm,caufamlt;$refcirecupia entibus : Magna, inquit Alexander, animi moleftia Darius meliberauit, cum uires omnes fuas in locum unum conduxerittquandoquidem die unica femel de rebus omnibus decernetur,ut deinceps laborum SC difcriminum,quæ alio-quin diuturna erant futura,finem habituri fimus. Orationeautem accommo« data CÛ duces omnes fuosadhortatus effet,utanimo fortifsimo aduerfus im-rainentia pericula effeuellent, inftrudis copqs contra Barbaros eft profedus.

Alexdtider co Antepeditumphalangemordines equitum pofueratun dextro cornu erat ala, pidifuodcon^ quamClitus Niger cognomento ducebat, Sequebaturaltera amicorum,cui trdDdriuite, PhilotasParmenionis H.præerat. PofthancSCfeptcm aliae fubeodem duce. rum ordindt. Deinceps erat peditum,quos Argyrafpidas uocant, agmen armorum elegâtia

Sc uirtute hominum præftantifsimum:hislt;ÿ imperabat Nicanor,filius Parmenionis.Pone ftatim Cœnus Elimiotas,ab eotÿ Perdiccas Oreftas ducebat.De-inde Meleager cum fuis fequebatur, 6C Polypercon,cui parebant qui nuncu» pantur Stymphæi. Erat Philippo Balacri F.fuiscÿ ordinibus locus poft hos o/ mneSjôC fecundum eum Cratero. Equitatui autem,quem dcfcripfimus.conti-nenter adiundi erant auxiliares équités Peloponne(îaci,Achaci,Phth{otaf,Ma lienfeSjLocrenfes SC Phocenfes,quorum omnium præfedus erat Mytilenacus Erigyius.Hi contiguos habebant Theffàlos, Philippo duce,quorum uirtus SC equitandi peritia reliquis omnibus longèpræpollebat.Additi erant Creteiïfes f3gittarq,ÔC qui ex Achaia ftipendia merebant. In utroeç autem cornu acies re-panda,ut retro SCin latererefpiceret,ordinata eft,ne hoftes fua multitudine, exiguas Macedonum copias polîènt circumuenire.Contra falcatos currus rc-medium taie ab Alexandro excogitatû eft.Pedites omnes phalangis commo-nuit,quâdo propius impulfi fuiffentcurrus, utclypeoscÔiungerent,làrifsis^ eos uehem enter puirarent,co ftrepitu côfternatos equos quadrigos retrorfum rapturos. Quôdfiqu«enihilominus incitato curfuimpetumfecerinhtuncuti aciem

-ocr page 609-

BIBLIOTHECAE LIB, XVIt

acicm apcn'rentjlocumc]^ excurrendi illis,ica nihil dctrimenti iliatuWs,darcnt. Ipfeautem dexteram agminis partem regendam fufeepit,eaque inobliquum uerf3,totumpericulumfua«pfius opera decernere decreiiit. Dariusluos or= dines fecundum gentium nationes diftinxit, quemadmodumqlie Alexan» ocrreceratjipleeuam in pnmoagminehoitibusleoppoiuir. Cumigiturco-_■ f piaraJteracalteris appropinqualient , utrinque clalsicum tubicinesperiona? , funt,amp;clamoieemiiro, omnes in conflidumproruperunt,fiatimquefalca- * ticurrusmagnauiimpulfi,nonmediocri metu perturbatione Macedones implicarunt.Mazacus enimequitum pracfeóus, cum turmisplerifque immili foscos currus fequutus,uttcrribiliores uiderentur,efFecerat. Sedphalange Utah Alexandre præceptumfueratjfubicô iundos clypeos farifsis acritei Ie-rientCjtantus inde editus eft fonitus,ut nonpaucicurrus, equis perierritis, auerfi fuerint : neque ulla ui inhiberipotuerint,quinconcitati retro infuos curfum caperent. Aliquicum redà in phalangem contendercnt,hoftibus a-ditum inter ordines dantibus,ruentes,autmultistelisobruti,auteuerii iunt. A'nonnullis impetu adiuuante,ulterius inuetftis, cum eoruin ferramenta acuz tifsima quicquid obuium effet conciderent,multafô6uariae mortis facies pa« tratæ funt. Violentia enim 6Cacies telorum,quæ curribus crant inferta,tanta fuiqutmultis brachia fimulcum clypeisabfcinderent: alijs præcifa ceruice,capita in terram deijcereqoculorS èC uultus habitu, qui uiuentibus eranr, etiam« num durante. Latera nonnullorum,ubi letalis maxime eft idus,uu!nerata,inz derÿ fubita mors eos fubfequuta eft. lamuerofagittis/undarumglandibus iaculisque efFufis,cum pugna cominus gcri cœpiflet, primi équités congrelsi funt,acritcrlt;^ in cornu dextro Macedones decertabant. nbsp;nbsp;Darius qui læuum

fui exercitus cornu regendum acceperat, mille eledos équités confanguineos uirtutis amp;nbsp;beneuolentiae erga fe exploratae,in ala una propc habebat, qui ftre-nuitatis fuac fpedatorem regem nadi,quicquid telorum ab hofteineum ia-ciebatur,audacifsimèexcipiebant. His adiundierantMelephori,fortesuiri, amp;nbsp;multi numero : Mardi etiam,Ciffàeilt;^, corporô proceritatc Sgt;C magnitudine animi admirabiles. Tenebantamp;locum fuum iuxia regem milites citca aulani excubareconfuctidndi^ qui uirtuteegregia cenfebantur. Hi omnes cum in* genti clamore in hoftes unpetum fecerunt: ferocifsimecç pugnantes,fua mul-titudine Macedones multurn premebant. Mazacus autê,qui erat ad cornu dc-Xtrum,fecumcp optimos équités habebat,in congreftu primo non paruum ho ftium numerû opprefsit. Cadufios ad duo millia,Scythas mille fti enuos équités mißt ad hoftium cornucircumeundum,iniunxitcp utuallum caftrorum ag gredercntutjSi^impedimcntaipfadiriperent: quod non fegniterab illis eftfa-dum. Cumeg in caftra irrupiftènt, captiui qui feruabantur ibi,armis fumptis adprædamf3Ciendam,equitatuiPerficofeadiunxerunt. Inde clamore amp;nbsp;tu-multu ingenti, utpote in re quacpræter omnem opinionem acciderat,pero/ mnem partem caftrorum exorto,captiuae aliæomnes fœminat ad Barbaros cô currerunt. Sifyngambris Dartj mater fola, etiam multurn per alias admonita, utadeaiiinouitatemafrurgeret,haudfeuoluitcommouere,rumoribusquiin-credibiles uidebantur, non fatis fidei praeftans: ad hoc magna in fe Alexandri beneficia parum gratèprofequi nolebat.Scythæ tandem fpoltjs multis conge-ftisadMazæumreuerterunqquamcp fîbi omnia profpcrcccfsiftent renunciaz runt. Eodem tempore amp;nbsp;in parte ubi Darius curabat,équités quidam graui-terinftanteSjfua multitudine turmas Macedonumoppofitas,in fugam conie« cerunt: at(ÿ ita iam in duobuslocis Perfarum erat ftatus pugnæiuperiorcum Alexander,cuiusilludfummumftudiumfuit,utfuccumbêtem Macedonum aciem per eum reparatam effe conftaret, adfumpta regia ala, equitibusq; ahjs optimiSjin ipfum Darium contendit. Qui fortiterhoftilem impetum excepit, deque curru pugnans,multos qui in eum inuedifuerant, confecit. Erat

Mm $ ÔCcum

-ocr page 610-

DIODORI S I C V L I

5?4

amp;cumeóbellatorum magnus numerus,qui non fegniter manusconferebâf» tcgesf^ ipfi alter in alterum omni conatu irruebant.l'unc Alexander conièdo telo Darium nifus ferire,aberrauit,pro^ eo aurigâ,qui erat ante regem,intere* mit.Ibiquipropius Darium pugnabant,cumclamoremingetem extuliflcnf, creditum eft à remotisordinibus ipfum regem confoflum fuifle, primicp illifc in fugam dederunt. Eos proximi funt requuti,0^ fenfim uftÿ ad frontem agmi/ ^*S)*^^*^*^^^D3rius^ontinenterfemjiitesapraclio fubtrahebant, donee latere altero aperto, iamc^ fibi timens SC ipfe fugam arripuit. Ex eorum præcipitato curfu cum magna uis pulueris altius eßet excitacaißatimc^ Alexander ceden« *tesinfequeretur,fa(flum eft ut propter denfifsimam 06 late fufam pulueris nu« bem,haudpotueritprorpici,quotfum Darius contenderet. Ad hoc lamenta-biles morientium uoces,excurrentium equitum ftrepens tumultuatio, ôd crepitus perflagella excitati,unditÿ audiebantur. Interea Mazacus in dextro cora nu Perfarum cum magno dC fortifsimo equitatu,quern ducebat, grauifsimam prefsionem inaduerfos Macedonesfecerat : QC Parmenio cum ThelPalis equi/ tibus altjscp in eodemcornu pugnantibus, hoftes ftrenue exciperet: acriterlt;ÿ dimicanSjTheftalorum uirtutehoftemfuperare uidebatur. TuncMazaciag-mine acrius SC ton's uiribus incumbete,Macedones grauiter urgeri cceperunr, multac^cædes committebatur,neqp Barbarorum impetus amplius benefufti« neripoterat.Parmenio hocuidens,aliquotfuorumequitumad Alexandrum mifit,qui dicerent,ocYus laboranti fibi elTeab eo fuccurrcndum.llli feftinanrcr profe(fli,cumaudiuiflent Alexâdrum cum magna copiarum parte ad hoftem infequendum effe progreftum ulterius,re infeda ad Parmenionem redierunt. Quifortifsima 8C diligenti Theftalorumopera adiutus,multiscaefis,Barbaros iam de abfeeflu Darij certiores fados,tandem in fugam compulit. Darius aut qui rei milita ris feientia mültum præftabat.obfcuritatem depuluereindudam fibi commodam nadus, non curfum redè,ut Barbari ahj,tenuit,fed in contra/ riam partem eftprofedus,tegente^ eum aere ofFufeato facileeuafit. Omnes enam quieum funt fequuti,lt;ûin pagos, qui erantà tergo Macedonumfecon tulilîentjincolumes ab omni feruautt periculo. NouifsimèBarbaris omnibus fufis amp;nbsp;fugatis,cum Macedones Temper inftando,Ultimos interficerent, breui planicies tota cadaueribuseft repleta : credunturejin ea pugnaBarbarorupe-ditum equitum plurcspoooo. Macedones adyoo.cecidiiftr,uulneratifuifle quâplurimi.In qs unus èprimis ducibus Hephatftio, qui regtj corporis defen-foribuspraceratjbrachiumalterum iaculoeftconfixus,Perdiccas, Ccenus, Menidas,alncRnonnulli infignes ducesfauciatifunt. Huiufmodiexitumha-buit commiftum praclium ad Arbela.

.Artzio Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni Philippi dnnus V1.

5 5? 4 C uius fama,iam Athenis imperante Ariftophonte, Romæ confulibus C» Cræcit Mitce Domitio,Sr^ Aulo Cornelio.cum in Græciam peruenilTct, ciuitates multacau-donumfuccef dam Macedonum fortunam formidarecoeperunt.Dum^ Perfis uiresaliquac fusfufpeili. fupereftent,libertatis fuæcuramhaud negligeredecreuetunt, Dariq facile St auxilia,ô6pecuniam,undemagnas copias poflent conducere, eis fubminiftta turo,Slt;^ Alexandro nûquam ad hoc uenturo, ut militum fuorum partem cotta Græciam mitteret: quod fi ociofi extrema PerfarS calamitatefpedareuelinf, fruftradeincepsfolos relidos fealigd pro obtinenda libertatemolituroseflè» Inuitabateos rhracumexemplum,quiperidtêporisad res nouas côfurrcxca T rdcesdefi- j-ant.MemnoenimThraciæcûexercitupræfedusuir aud3X,côcitatis ßarba-ciuntdMdce* J,5 ab Alexandro deficir,magnas^ copiât, ad bellum manifeftum coê'git. Ad donibuh quernmotûopprimenda Antipater per Macedoniameumomnibusuirib.m Thracescôtendit,ipfumcp Memnonê bello urgerecœpit. Is igiturcum inhu-iufmodi expeditione diftineretur, Lacedæmonq idoneS illud repus bello pa-rando eflearbitrât!,Græciæ populos ad coniurationem pro libertateineunda adhona«

-ocr page 611-

Bibliothecae tïô. xvit sii

»dbortabantur. Athenienfes,qui prac cacteris Graccis omnibus ab Alcxandrd honoribus maximis afFedi fuerant,in quiete fc continuerunt.Sed ex Pelopö= ne(b complureSjäd alq nonnulli,conlpirationefada,deledus habuerSi : pröóp duitatum uiribus,iuniores bello idoneos fcripferiint,u( peditum millia uigin-ti,équités ad duo millia coadi fuerint. Eorum omnium adminiftratio Lace» dacmonqs concelîà eft,qui fub Ägide rege decreuerüt femel totius rei Fortuna bello experiri. Antipaterinterea Graccoru apparatsperfentiens,resThraciac Antipiiter ut datum eft,comporuit,omnes^ copias in Peloponefum duxit^öt; 4 focijs ci- Gr^w uibus Gracciac auxilia impetrauit,ut exercitum non miitorem millibtîsqua- tio/os uiiMt. draginta hominum haberet.Commiflb itacßmagno praelio, Agis rexfottiter* pugnansoccubuit. Lacedarmonij ad multum temporis cum dilhcultates om« nescertaminis fuftinuiflentjfocqsfuperatis, amp;ipfi tandem pugna cefterunt, Spartamcçfuntreuerfi.CecideruntLacedacmoniorum,fociorum(ÿineo præ-iio plures quinc^ millibus trecétis,aîterius partis millia tria ÔC quingêtuSin-gularis 6^ notatu digna res accidit in ipfa Agidis morte, Çum enim egregiè inicans,multis aduerfis uulneribus affedus fuiftèt, per militesablatuscft,in patriam referebatur.In itinere circumuentus ab hoftibus, cum iam falutem de= fpondiliètjCiuibus fuis,qui eum ferebant,imperauit,ocyus abirent, iecj necef-farqs patriae ufibus feruarent.lpfe autem armis rcfumptis, genu nilus,hoftibus fêobiecit,aliquotc$ eorum caetîs,ibi confoflus mortem obi]t,regni fui anno 9. Nos uero cum de bis quæ in Europa gefta funt, aliquantulum méminerimus, ad AGacres explicandasreuertemur.ßarius accepta Arbelis cladejugiens, ad pracfeduras fuperiorcs contcndita'ta ratus ex loci longinquitate,citra impedi-mentum fe uireis pofte parare, tempus^ idoneumhabereadeaprouidenda, .. quarcxercituieftentneceftària, Primo^ in Ecbatana Media: perueniens. Ibi fada mora milites,qui fuga euaferant c manibus hoftium, recepif,inermes armauitjà finitimis gentibus militem nouum euocauit : ad duces praefedoslt;^ qui 8C Badris,9Cin locis fuperioribus erant,mifit admonitum,ne fidem Si ami citiam erga fe imminuerent. Alexander à uidoria cum defundorum corpora fepeliricuraftet,Arbelaintrauit,ubimagnos commeatus,0^ingcntem opum praccioGç apparatusinucnit,in queis fuerunt argenti jooo talentorum.Con- AfexMder rjeiens autem ex cadauerum multitudine,facilèeiusaëristraduminfedumiri B^tbylonent mouit cum omnibus coptjsBabyloncmuerfus, ubiincolis oppidanislt;^ libe- «emf. raliter excepti, SC in'IaUta hofpitia indudi Macedones, bene recreati funt e la/ borib.quos ante fuftinuerant.Commoratus eft Alexander in ea ui;bc dies plus trigint3,SC return omnium abSdantia Ô6benignitate hominum euhi alliciehti/ bus.Deinccpsdifceflurus arciBabylonis Agathonem Pydnæum cumpræfi prtefc.^i db dio Macedonumfeptingetorum praefecit. Apollodoro Amphipolitacâ^ Me= fi^iexandro nitac Pellaeo Babylone,pra:fedurasc5 omnes ufejad Ciliciam adminiftrandas^,7^(,; concefsittdatis^ ralentis mille argenti,iniunxit,utmilitemftipendio conduce rcnr.Mithrinnem,qui Sardis arcem dediderat, Armenia: praefidem fecit. De pecunia ouam recens acceperat,equitibusfenas minas,auxiliaribusquinas, peditibusMacedonia: phalangis binas, reliquo peditatui duorS menftum fti:: pendium donauit. His peradis, cum caftra BabylonemouilTetjin itineread eum peruenit fupplemetum ab Antipatro miflum. Macedones équités quin* genti,peditum fex millia,equitcsThracesfexcenti,Trallienicsad tria millia SC quingentos, Peloponnefiaci pedites numero quatuor millium, équités paulo minus mille. Aduenerunt SC quinquaginta Macedones,filij omnes inftgniû uf roriïjfamiliariûregis.Hos parentes ipli miferât,ut in ordines regq corporis cu-ftodum adfcriberentur.Quibus omnibus rcccptis,Alexanderinftituto itinere perrexitjcaftrisqp fextis in Sitacinê prarfedurâ peruenit In ea regione cum omnium neceffariarum return copiam uberem onèndiflèt,plufculos dies ibi mo-ram traxit^quo miles àlabore itineris reftceretunfimul ut militarmm ordinum

ratio

-ocr page 612-

DlODORl SIC VLI

taiioncm diligcntem iniret,adminiftrationcscp ducum amp;nbsp;præfecîlorS ampï/o-resfaccret,atlt;^tta exercitus8Cmilit0mult»tudine,S^ uirtuteduc0,ualidioret-ficeretur.Igiturperfedisijsquaceiuirafuntjhabtto^ accurato iudicio quinâ praeftantifsimi effent,multiset ex magna præfedura ad magnam poteftatem euedus,duces omnesad maiorcm dignitatem, ÔC ad uehem entern erga fccha titatemperduxit. Nequegrcgariorummilitumcuramomifit,fedmultisutili/ ter prouifiSjin meliorem ftatum omnia reduxit. Per quac fadum eft,ut totus exercitus bcneuokntior erga eum,ad imperatoris iuITa obfequentior, ÔC uiri-•bus longèquàm prius fuerat,ualentiorrcdderetur. Ad rcliquum belli proinde Alexrfrfro S«» ’nftrudis ita copqs,Alcxandercontendit. Cumqûe in Sufianam inuafiflet, ft deduntur. abfque periculo amp;diffîcultate ulla cclcberrimam urbem regiam Sufa obtî» * nuit:ultro dC citra confultationem aliquam præfedo eius deditionemfacien« te.Licet nonnulli feriptum reliquerintjfiC eum,SC alios non imminuta fide,fed Dart) iplius iuffuad Macedones tranfiuilTe. Illud autemPerfarum regisfuifle confilium,magnis rebus Alexandrum diffrahentibus,dum urbes infignesSC ingentes thefauros rcciperetjfe interim à fuga opportunum tempus exercitui TbeftMm re comparandohaberepolTe.AcceptaautemurbeSufis, Alexanderin tbefautis iius in Su/ts, regtjs inuenit, argentiSCaurinon fignatiplus quadraginta millibus talento» rum,quæàmultistemporibusintada, adinopinati alicuius magni diferimû nis fubfidium reges feruauerant. Præter hæc erant nouem millia talento/ rumauri fubDaricaforma exeufi. Hancpecuniam Alexandro rccognofccn* Alexander ti,præcipua res quædam accidit. Cum regiam fellam infediffèt, eaque effet thronoinß:, fublimior,quàmutcorporiipfius conuenirct, puerquifpiam animaduertens dens, pedes Alexandri baud mediocri interuallo folum non contingere, apportauit

Dartj menfam, pedibusc^ regis pendentibus earn fuppofuit. Quæcuma-ptifsimè fuilTet accommodata, Alexander ualdè eius qui id egiffct,ingcniura commendauit. T une in adftantium turba fpado,qui tantam fortunæ uarieta-tem fecum confiderauit,animo aflredus, lachrimari cœpit. Alexander homi» nem cum intenogaffèt,quae'nam indigna res uifa,fletum ei excitaffetC” Ille, la præfentia quidem,inquif,tuus fum feruus, fedcum prius Dartj fuerim,natura Alexandrimo nbsp;nbsp;nbsp;dominos meos diligere foleam,non potui non dolere, rem quac tantope/

derrftîo. yg abillohonorabatur,abstcnunccontemptuihaberi animaduertens. Quac ad uerba animo adîedo Alexander,imperij Perfarum quanta effet ruina, fecu cœpit uolutare. V idebaturcp fibi ipfi infolens,ne^ humanitati, qua erga foc minas captiuas ufus fuerat,comparfecinus admififfe. Propterea famulum qui menfam appofuerat,accerfiuit,iufsitt^ uti earn auferret Ibi Philotas, nihil con* tumeliofius à rege fad0 fuilTe ait,cum ipfe illud fieri neutiquam m3ndafict,fed fauentis potius dei cuiufdam prouidentia SCuoluntateearn rem uideri eueniG« fe.Traxit eiufmodi Philotæ didô Alexander in faufti ominis fignificationem, menfam»^,uti eratjfub folio permanereuoluit.Dartj deinde matrem liberos cum Sufis remancre,Grçcam^ linguam,datisprçceptoribus,docericôftituil-fet,cum omnibus copijs caftra mouit:quatuorcçdierumitinerc adfluuium Tigris fluuius Tigrim peruenit Js de monte Vxiorum currens, primo per terram afjperam SC côuallibus magnis interruptam,ad mille fiadiorum fpacium fertur. Exceptas ifl campeftri planitie, femper fluit placidior: peradis^ ftadtjs fexcen* . r tiSjinPerflcummareingreditur. FIuminccotraiedo,AIexanderinVxiorum vxiorumji- fgi-tijifsinios agros,8C muftis aquis irriguos contendit. Nafcunturibiinnumc* r ri omnis generis frudustaduenienteœ fub frigido autumnalitempore, per t up o/e ^'p,-gr,n^^rnercatoribusBabylonemfrudus,quicunlt;5adhomin0obledamca tancerepo(runt,iilincdeuehuntur.Inuenit,autem rexaditusomnesoccupa« tosjpræfidijsqüe firmatos à Madete, qui Dario iunClusfanguine,cum iuftis copijs ei loco praefedus fuerat. Cum^ omnem fîtum diligenter ex^tloraf* fet,apparebant rupes efleprorfus inuiac. Tuncuir quifpiam indigena egente

Vxiorum

-ocr page 613-

BIBLIOTHECAE LIB, XVII.

Vxlorum,cui bene loca ex longo ufu comperta fuerant, poifi citus ell Alexan dro,per femitä quandâ angußam ôi. difHcilê fe milites eius 11 lo dudurû,ut ipfis holiibus loco fublimiores client. Libenter haec audiens Alexander, euin illo mißttdoneum militum numerum,amp;ipfeirruptionetn,quà baud poGibilis fo-reuidebatur,molificoepit. Congrellusqiiecum hoftium liationibusacriter, awujitnt defcfsis integrosfummittendo, rem gerebat, donee Barbaris omnibus in iioc certamenintentiSjquimtfsifuerantjdeimprouifo lupra regionisanguùia. uiu/ propugnatores comparuerunt.lbi pertcrritis Barbans, amp;nbsp;in fugarti coniceiis, «ranfitumitaliberumfibifecit Alexander, Breuicpoppidis omnibus VXian.e Veniti-i terrxpotitus,in Perlidem iterarripuit:quintis(^ eallris ad Suüadasquasuo- ^^dcin, cantpetras accefsit. Eas Ariobarzanes cumpeditatu ui^inii quinc^ milliu n, SCequitibus trecentis infederat. Alexander aroitratus ui a le adnutn polie obti nerijnulloprohibente^ in loca impeditaamp; angulla cumexercituingredicce.' pit.Holles per aliquanturn temporis cos progredi permiferunt, Vt uei ó in medias loci angullias ell peruentum,de repente fado irnpctu, ingentia, SC quant plurimafaxalupernè prouoluere coeperunt. Quxin Macedonesdendenti.), multos opprimebant. Multi etiam è rupibus altis tela côilcientes,aliquos fern» per,utpote in confena turba, feriebannalq de manu lapidibus mtisis mil mtes Maccdones repellcbant. ümninotç locorum alperitate Vxios adiuuame, Macedonesmultiinterficiebantur,necpaucioresfauciab3nrur. Alexander cum tantisdifficultatibusprouidercnonpolTetjUiderefc^ hoftium nemintni aut uulnerari.aut interficiicx fuis autem multos péri)lie,nullumtç ferme elle ut prima acte non faucium,receptui per tubicinemcaniiulsit. Ëti etro ad ftadia trecento cedcns,caftfapofuit. Exquirebat curiosèà rcgionis eiushominibusj num aditus alter elTet,pratter eum quem infeliciter tentauerat.Omnes reipon-debanralium nullum inueniri.fed elle circuits,qui non nifi multis diebus pera ÎM polîèt. Hic Alexander turpe ualde clic infepultos fuôs, qui mortem obijl/ enc,relfnquere: rurfüm ab hollibüs cadauera petereignominiolum, SCquaft confcfsionem uidi eife^fecum reputabat. Impcrauit igitur captiuos omnes ad duciadfe.inquîsunusquilinguæ Grarex SC Perficæ gnarus erat,ad Alexan« drumuenienSjleLycium genercefte.fed in captiuitatem tradum,paftoritiam rem annos complûtes propc eos montes exercuilTe dixit: propterca cum bo-nam totius rcgionis experientiam habcretjpoffe regium excrcitum per nemo' rofa quxdam Soca ducerCjUt è tergo holiibus,qui circa aditus excubabant, fin b^rzams re~ perueniret.AlexandermagnismUneribuspromifsiSjCumducctem fcquutus, giontpoihuri. nodu montem fuperauit, non lînemagnis laboribus, frequenter per altas nines iter facicns.Rcgionemcç totam rupibus præcipitcm, lacunisq^ ÔC conuab libus profundtfsimisintcrfciiram,tandêemenfus,adprimasholliumllationes peruenittubi omnesfacilecircumuentos interfecit.ln fecundis uiuos compre-nendit.Quierantin tertqs interim feinfugam coniecerunt, Eteo modoitincgt; teomniainfuam rcdcgitpoteftatem, quamplurimis Ariobarzanis militibus ©ccilîs.HincPerfepolim uerfus difcedens,literas in itinere accepit à TeridatCj, qui ei urbi prareratteis reifem admonebat,utifefl:inanliusaccederet,receptu« rusàreurbem,ripriusquaTi Darq prxfidia,qux expedarentur,ipfecôper-üeniret. Nihilpropterca diligenttac autlaborisomilît Alexander,quin copias fuas quàm primum ducerct, Araxem flume ponte iungeret, militescç trai)ccié iubercc Dumitaprogreditur,fpedaculumrarumÔi^ prorfus milèrabile eiob-tjcitur,quod plurimum inuidiæ,SC odt) in eiUs authores; erga eos autem, qui Îrrauicalamiratefineuniusfubfidîjfpeafflidicrant,miferationemÔlt;f propen»

umanimiaffedummeritocuiuis excitare poterat, Veneruntenimobuiam Gratci Soo cumfupplicantiuminfignibusGrxci,quiàfuperioribusPeifaiu regibus cor-porcturpitermuldatifuerât odingenri ferme numero plarrit^artatefenes: mutilati omnes. Hi quidem manus,altj pedes,quidam aures SC nafum.S qui

fcieit*

-ocr page 614-

çt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L t î’

fcientia,artc,autdifciplina aliqua excellcbant,his membrorum omnium, ptis quibus ad exercendas fuas artes u teren tur,extrem ira tes amputa tæ fuerâtr» ut quicunc^ prouedx eorum xtatis dignitatem,SC miferiam corporum laceras^ tionemmderit,nonmultuminfelicis hominum fortis mifereri non potueritA Præcipuec^ ipfe Alexander, qui uehementer indoluit, nec lac brimas uaiuit continere. Cum uerô illi uoce una exclamaflènt, rogaflentt^ Alexandrum,gt; ut fuæcalamitati adiumentum afFerret,foIatus eil eos rex, curæc^ iîbi fore pro^r mißnadijciensjquemadmodumfuamanimt magnitudinem dccebat,curatult; ^um ut in pa triam honeilèreducerentur. Ab hocfermone Græciin unum con uenientes,habita fimul de fuis rebus confultatione, pracftare iudicarunqin eo loco ubi erant permanere,quàmreuerti inpatriam:quôdreftitutiinlocadi* uerfa difcedere cogeren tur,paucic]p eorum fimul degentes,dum per urbes cum alqs ciuibus uerfarentur,dolorem ex erubefcentia fui infortunq fenfuri eirent» Sed cum in Afia fimul ô(. eadem afFedicalamitate uitam ducerent,folatium a** liquod mifcriarum fuarum ex pari cohabitantium fortuna mutuo omnes per* ciperejtacp Alexandrum rurfus adeuntes,qui'dnam decreuifiènqexpofuerût,?, orarunt^ eumjUtpracfentemfuum ftatumadiumentodecentirecrearct. Rex comprobato eorum confilio, tria drachmarâ millia uefies uiriles quinlt;5,toti* dem muliebres,duo paria boum,oues quinquaginta, quinquaginta etiam crilt; tici medimnosfingulis dono dari iufsit:immunes(^ omnium tributorum,quf: régifoluerenturfecit.Præfedis fuis iniûxit,bonam curam haberenqneeis hoz minibusiniuriæabaliquofi'erenr. Talibencficentia,utliberaliseius ingeniO! Alexàdef Per confentaneum erat, ufus eil Alexander, ad hominum infelicium calamitatem fepoltm mili- fijbleuandam.Habita deinde côcionemilitibusdemôftrauit,Perfepol(m,qux turndireptio^ cfiètmetropolisimpcrtj Perfarum, pracomnibus alijsAfiæciuitatibusmaxi-niexpotiih mê femper nomini Macedonum infenfam fuifiespropterca earn, excepta regia,diripiendam uulgôconcefsit.Eratea urbs omnium quai fub foie funt,opU lentifsima,priuatorum hominum facultatibus ex longi temporis felicitate in immenfumaudis.TuncMacedonesimpetufadOjOppidanosipfosinterfice-re,dCbona omnia inuadere,quaemulta dlt;apparatu preciofo ornamentisc^ o* mnis generis erant refertifsima.lbiargenti magna uis,necauri minor, diuerlâs in partes auferebatur. Vertes purpura infedac, aut prætextæ auro,d ualentiori-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus rapiebantur.Ita magna urbs rcgia,per uniuerfum terrarum orbe celebrata,

contumelqs SC cladi maximæ expofita fuit.Macedones autem, licet totum dié . .indireptione fuiflcnt,haudpoterant tarnen cupiditatem,femper plura affè-^'dantemexplerettanta^in rapiendoinlblentiautebantur,utinter(eetiamdi*’ * micarecœperint, multicp interfedi fint.quôd bonam pracdç partem fîbi uenz dicarent. Aliquninuentis rebus quibufdam njagnæxrtimationis, auidi 8gt;i mo* ' rac impacientes,partem fibi gladijs abfcindcbant,SC cum ea dilccdebant.Non nulli contendentium pro re aliqua,ui^ retinentium manus ira concitati, am-putabant. Mulieres mundo fuo ornatas,uiolentcr in feruitutem adducehant» Quantum itaque Perfepolis urbes cæteras fortunis antecedebat, tançu eifdem » Omni calamitatum genere pracrtitit. Alexander autem arccm ingrertusjhefau« ' rosquiibiferuabanturaccepit. IneosàCyroprimo regePeriarum ufquead hæctempora publiciredditus femper congcrtifuerant,utargentiô^aurima* gnamuim continerent. Inuenit lanè Alexander auro argenti rationemre-dudo,centum 8Cuiginti millia talentorum, cuius fummæ partemfecû ad bel* li ufus portare,partem Sufa mittere,ut ea in urbe curtodiretur, rtatuit. Itatÿ ex Babylone ÔC tota Melbpotamia fiC Sufîs mulos, qui ÔC dorfuarij SC iugales effent,quamplurimos,8C camelos ad tria millia adduci imperauit.Hac iumento-rS multitudine totâ pecuniam,quô decreucraf,comportari fecit. Non enim fa-tis credendum terrac eius hominibUs iudicabat. Ad hoc ipfam urbem Perfepo lim prorfusdelerehabebatinanimoidecuius munitifsima ÔC pukherrima re- •

gia

-ocr page 615-

BIBÉIOTHECAB LIB, XVÏL

gîa brcuibus mcmintlTè baud I'nconueniens m'detur. Arcem iuftar magnitudi^ nis cmgebant triplicia moenia. Quorum primus min i cin(flus,magnis operi- pcrfepolhii bus extrudus, altitudinem habebat fcdecim cubitorum, fuprai^ pinnas quæ nbsp;^f^is degt;i

einonparuo erantornamento.Secundus priori caetera confimilis,altero tan» fcnptio amp;in toakitudiniseumfuperabat.Tertiusmurusformam habebatquadratâ, ÔC fe xaginta cabita in altum erigebatur.Vnum quodc^ quatuor laterum muri portam aencam,amp; antecam uallum itidcm æncum uiginti cubita extantem.t June quidem ad inijciendum afpedu ipfo terrorem, illam autem ad hrmam loci de fenfionem habebat. Ad orientalem partem arcis,mons interuallo ferme pedu • quadringentorumdiftabat,quiregiusnuncupatur,ubi regum incrantlepuU Scpulchrjrc, chra. Saxum erat ingens excifumjin cuius medio multa fadafuerantdomicb Ii3,defundorum regum Cedes, Neejaditus quifpiamoperefadus ducebatin locum eum,fcd inftrumentis quibuidam fublata cadauerum coditoria il lie re-ponebantur. In ipfa arce elegantifsimac amp;(. omnibus rebus inftruâæ acdcs com pluresuifebantur,ad reges milites accipiendos, Thefauri,quibus feruaren* tur pecuniae,ingeniöse loidem parati fuerant. Alexander pro rebus bene ge-ftisuotafoluturusjfacrumfplendifsimumindeorum honoremfecit, Sc atni-cospraelauto accepit conuiuio.Eo QCfœminae, quæcorpore quçftû faciebanr, admilTæfunt, CrebrispotationibuscûbeneindullitTêntjebrietaSjÂf poli earn Eirietds o* infania multos corripiebat. Tune è turba mulierum I haisquædam genere Venus, uide AtticaiPulcherrimum eiret,inquit,interomnes rex quas in Alia gel'sit Alexan quidefficiMh der,fi ipfe rex, nobifeum inita laltationeludicra, Perlèpolis legiâ incendio ab-fumeretîutres nobilifsima apud Perfas, manibusfœminarum breui temporis fpacio dcleta prorfus fui lie diceretur, fcxccptus eft hic fermo à iuucnibus, SC qui per temulentiam parum quid deceret ponent perfpiccre, Itatp unus agen= dufn idipfum,incenfos(^torres alFerendos exclamauit, Commillà in Græco-rum facras ædes impia tacinora,ut omnes ulcifcerentur,admonebat.Compro-barunt hanciententiam SC cæteri ,quot;Mintum^ opus Alexandro foli conueniens clTedicebâLNondefuitccepto rex,amicorum fermonibus excitatus, A'pota» tione igitur exultantes, pro parta uidoria feftiuitatê Liberi pa tris le uelle age/ reprædicabant, Subitoc^ magna lampadum ut allata,8C mulicis mulieribus, quac in conuiuio crant,accitis,rcx primus in pompam cum cantu, tibijs Sc filiu lisprogrciruseft,meretricula 1 haide rei totiusauthoreSCduce, quæ prima à regeardentem titionem in regiam coniecit. Idem cum à reliquis iadum ellèt, citô ob ingentem Hammam excitatam combufta eft tota regia.Quodqùe per« quam adinirabilceft,impietatem XerxisPerfarum regisquam in Athénien* lium arcem cômiferat,unica foemina gentis eius,quæiniunam illâfuftinuerat, poft multos ânnosinfefto ludicro eodemcladis genere ulta eft,Pera(ftaeiufa »aodi re, Alexander ad cæteras urbes Perfidis occupandas contendit. Earum aljquasui cepit, alias benignitatisfuæ famaiam pafsim utilgata perdeditio* nem obtinuit, Inde in ipfumDarium caftra mouit, QuicumexBatftriana, alijsquepræfetflurismilitem cogéré in animo haberet,feftinans^ cummilli- mom bus tri^inta Perfarüm Græcorum, qui ære merebanqBatftra fe ex fuga rect-peret,apræfedoBeHbperfeditionem captusSCinteremptus eft, Alexander tiiterim cum equitatuinfequens,deeiusmorte certior fatftuseft,curauitcj uti pompa 6Cmore regiofepeliretur.A' quibufdamfcriptumeft,Dario adhuclpi= anti, Alexandrum fuperuenille,eius(ÿcalamitatem uehemcnterindoluiirc; cnmcç Dariusoraflet,uti cædem fuam ulcifet ucllet, Alexandrum feid faSiu« um recepifte,8Cinperfequendo Beflb multumoperæimpendiffe. Sedquum iil • magno fpacio iter præuertiftet, atcj in regionem Bacftrianam contenderet tegem aftèqui eum fepoftedefper3ntem,reuertifle, Dumhæc ab Alexandro geruntur,L4cedæmontj in Europa magno prælio uidfi, comptilfi funt legatos lupplices ad Antipatrum mittete, qui dandum eis refponfum quum in Græ

corum

-ocr page 616-

DIODORISICVLI

co rum conucntum reieciffct,Con’nthum Amphidyones coadi funt. ibi rnuV tis in utrant^ partem didis, decreuerunt tandem, ut integra eius rei délibérai do Alcxandro relinqueretur. Itac^obfides quinquagintaeprimoribusLace-* daemonqs Antipateraccepit,ciuitas(^legatosin Afiam mißt adeaquacteme-rè commifinent,deprecanda.

Anno Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni Philippi annut V ■ I.

3 $ lamque praefenti anno elapfo, Athenis Cephifophon imperarc ccepcraf, Romac«^ confules erant Caius Valerius,amp; Marcus Claudius, Tunc Befliis, • qui poll Oartj mortem fugiens cum Narbano Si Barxaente,alt)s^ nonnullis Alexandri manus uitauerat,in Badrianam perueniens,Satrapa eius terræ pri-dem à Dario appellaTus,proptereac^ multis ibi notus amp;familiaris,gêtem earn ad li ber ta tis Hudium adhortabatur:demonllrabat(^ locum regionis, quæ fer/ meinuiaerat,magnoeis adiumêtoelTepolie, multitudinemautem hominum ad libertatis propugnationem fufli'cere. Pollicebatur infuper totius belli ad/ miniftrationem fe fubiturum. Adeoque accommodata oratione ufus cft,ut ßejjus nbsp;nbsp;nbsp;fc regem aomin^ri obtinuerit. Eo perado, milites fcribere,armiseosinftruere

Hdrij mortem Qniniat^ quac temporis necefsitas exigebat, curare non omifit. Alexander au-rexappeU^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;militiæ finemlîbi propoluifleDarijoz

tus ad bellum bjtmn,iamcpeosanimoad reditumin patriam inclinatos efle,concione habi-Jeparat. taperfuafithumanifsimaor3tione,nereliquo bellojçerficiendo deelTeuellêt, Acccerfitos^auxiliares équités,quos àciuitatibus Crræciacimpetrauerat, ob ca quae ftrenuégefsiirent,multâcômendauit,emeritoscç elle iufsit:fingulis ralentis equitibus,peditibus dents minis donatis.Super hacc ftipendia hadenus AleJC4«(iri mu débita exolui.a ddiditep uiaticû,quo in patriam reuerti poflènt. Si qui eorû fub nificentii. regeftipëdiafacereetiamnômaluerât,cis fingulis talêta tria eftlargitus.lnuni-uerfumq^ milites omnes magnis muneribus eft profequutus. I d quod turn na« tura,quaeeum animi magnitudine infigni decorauerat,tum facultate, pecunia rum ui magna,dum perfequitur Darium,potitus,faciebat. Accepit à euftodi-bus thefauri regtj odo millium talentorum numerum: exmilitibus Darq turn t pecuniam,tum ornamenta Si pocula, quæ tredecim milita talentorum confi-Exbe ditto in cetent.Supprefla Si ablata totidem Si ampltus fuiflcexiftimatûeft, Alexâder Hirwnùw ’^o^’suerfusHyrcaniamcaftris,intradiem tertium metatus eftpropeurbem ■ opulents, cui Hecatompyloeftnomcntubicumomqiumnecelîariarumrertï abundantia ade(ret,exercitum ad dies aliquot,ut reficeretur,detinuit.ProgreC-fus deinde Hadia centum quinquaginta,caHra pofuic ad montem præaltû,fub tluuius Stibæ ‘^uiusradicibusantrumeratdiuinoquodam horroreuenerandS,undefluutus

Stibostes nûcupatus erSpebat.ls ad tria ftadia côcitatocurfu feruHinediuifus * in partes duas iuxtamontem,cuimamillæ muliebriseHfpecies/infubterra-neam Si ingentem fpecum cum fragorc magno,Si undis in Taxa illifis,fpumoa fus penetrar.Itat^ fubter humum ad trecêta ftadia currtt, in loca demum aper-ta iterum elFunditur. PoftquaminHyrcaniæ fines AlexandercQexercituin-trauitjUrbes regionis eius omnes receptt ufe^ ad mare, quodCafpiùm aliqu», alq Hyrcanum nominant.ln eo multos Si ingentes angues gigni aiunt, pifees auté multorû generS colore plurimum à noftratibus diuerfos. Dum ita Hyr« caniam rex peragra t,peruenit ad pagos,qui fortunati,nec ab re, nuncupantur. Eaenim terra frudum abundantia cæterasmultum antecedit, Vitemunam« «ittHircjtnW' quamcÿ’uini fingulam metretamtarboremquamuisficum,tantumfruduum fuorujquiexiccati medimnos decêimpleant,producerctraditûeft. Frumen-ta,quæintermetenduminterramdecidunt,abfque aliqua femente,perfeita crefcere,8Cad maximamfrugScopiam perueniredicuntur. Arboréetiam habet gens ilia,quæ à quercu haud multum facie différât, c cuius frondibus, gut« tæ mellis defluuntu'dque ab aliquibus colligitur. Si in multos ufus adhibetur. Anthedon, Eft 2lt;beftiola quædam uolucris in eotradu(Anthedonem appellat) apeali/ quanto

-ocr page 617-

BIBLIOTHECAE LIB XVIL

•Ilquantominor,cætera mukumconßmilis,quae in montanis pailus gratia muitumdegit,Boribusr^omnis generis alitur. In cauatis autem Taxis, aut ar* borum latebris,quac pletuncg ex idu fulminis fieri folent, domicilium Tibi e fa' uis cô(lruit,fuccumcp nobilifsimum ibi cogit,qui dulcedine melli nofiro baud mukum cedat.Circuibatita Alexander Hyrcaniam totam,SC genres ei contet' minas. Interimc^ duces multi, qui cum Dario pofi aduerfam pugnam fuge' rant,feipfos in Alexandri poteftatem dediderunt: quibus humanifsimè rece-ptis,magnumfibidementiænomencomparauit.Ealt;çres efFecit,utGræci,qui tub Dario merebantj^ircitcr mille ôdquingenti fortiTsimi uiri,ÔCipfi in AlC' xandrifidemfecrediderint. Eosrex,ueniadata,infuosordines diilubuinuo- • luitc^,ut idem ftipendi5,quod ab bofte accipiebant,apud Te haberêt.Scd enim quumAlexanderpcrmaritimaHyrcaniaeiter faceret,coadus efthoftiliter in Mardorum terram irrumpere. Hi enim roboremukum præftantes,tanti regis f^lt;trdosfubit magnitudinem nihilfaciebant:nc($legationeaut honorealtquo eum digna/ nbsp;nbsp;Alexider»

bancur. Itinera,qiiibus ad feintrari pollet, odo millibushominumfirmauc« rantjMacedonSc^ aduentumita conndenteroperiebantur. Alexander igitur praelio cum eis congreirus,maiorem partem interfecit,reliquos ufquead afpC' rioraregionislocaeftinfequutus. Deindeignetotam eorum terram uaftare . cœpit. Tùncpueris,quiequosregiosducebant,paulô poft regem euntibus, Barbari aliquot fado impetu,equum,quicæteris erat melior, abftulerunt.

HuncequQ regi donauerat Corinthius Demarathus, eot^ Alexander in om- raptus, nibüspracltjs AfiaeuTuserat. ls,quum efletnudus, fibi etiam eqüifonê infidC' tcpatiebatur. Atquum ephippijs,amp;regqsornamêtis er3tinftrudus,Teflbrem alium nullum quam Alcxandrum accipiebat.cuiSCukro adftabat,corpuscu infcendcnti reclinabat. Obeiufmodi dotes, equum eum fibi ablatü efle arger^ rinàè ferens Alexander,iufsit loci arbores omnes concidi, pcr^ hommes eiuf-dem linguae incolis denunciari,nifi equum reftituerint,omnes eorum agros SC Urbes uaftari,homines adinternecionemocc'idiconfpeduros. Hac uiuæ cum celeriter reipTa praeftarentur,Barbari perterriti funt,equumlt;^ cum magnis nni« neribus per uirosquinquaginta remiferunr, orantes uti Tecum clemcteragere uellet.Alexäderaccepitobfides maximeinfignesuiros. Cum autem reuerfus eßet Hyrcaniam,Thaleftris Amazonum regina eum conuenit. Imperabat Ahtdzonu ré-hacc regioni,quae eft inter Phaßm SC The“modontem,pulchritudine amp;nbsp;corpo= nbsp;nbsp;nbsp;Alexan-

ris robore excellensualde feemina, uirtute autem 8lt;animi magnitudine cui couenii uisgentisTuaepraeftabat. Reliquerat copias Tuas inHyrcaniæfînibus,trecen ffolis tas tantum Amazonas beneornatas Tecum adduxerat. Alexander reginæ ad/ uentum inexpedatum, egregiam^ foeminarum dignitatem non mediocriter admiratus,interrOgauitTnaleftrinii, cuius rei gratia adTeuenißet. Illa Te proiis fuTcipiendaecauTaadeum ueniflercTpondit. Quum enim ipTe rebus geftis fa« eile omnium mortalium praeftätiTsimus fit, Te autem uiribus corporis Qi animi uirtute fœminas cundas antecedere cognoTcat: uerißmilc eße,ex adeo excel-lentibus parêtibus editos liberos reliquis horriinibus före meliores. Pelledus cftAlexandcr,8CpIurimum obledatustalibus reginæ Termonibus. Quumcj dies trcdecim fimul uerfati fuiftent, magnis muneribus earn donatâ rex,ut do» mum redireqdimifit. Cœpit tunc primum Alexander in delicias amp;nbsp;luxum A' fiaticumdeTciTccre,uidens PcrTarümimperio,quod afFedauerat,Te potitiïm, ÀJexinder nelt;ÿ parto regno hoftemaliquemtimcndumirnminere. Ante omnia appari- ACutids delb tores aulæjin Aßa natos homines efte uoluit. ClariTsimiscp eiuTdem gentis of» nbsp;nbsp;corrumpi

ficiuminiunxitjUt circa Tecum reload corporis cuftodiam client. Inqs eratO- f«’’» xathrcs,Darq frater.Diadema Perficum capitiinduxit,8Calba tunica cum ein» gulo Perftrum morc.utebatur, omnemcp prorTus habitG peregrinum, præter feminalia QC uelamen,quern Candym nuncupanqaftumpfit.Amicis etiam pur I;)urea ueftimëta diftribuit,cquos^ inftruduPerfico ornari fecit. Ad hæc con» nbsp;nbsp;■

Nn tubinas

-ocr page 618-

^tfz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L t

cubinas fecum habere,ut Darius confueuerat,inßituit. Earum numcrUstratj quem habent anni dies.Forma non nifi excellentifsimamtpote è toia Alia ele-flat,adhibebantur.Hatfin^ilis nodibusregio cubili adliabant,ut optionem eius quæ fecum cubitura eilet,faceret. Huiufmodi aût uoluptatibus raro Aiea Xander,ufus eft,licet inter easuerfaretur. Timebat enim,neMacedonum animos offenderet, quorum iam plcricÿdeeoexpoftuhbant. Hos Alexander Sa muneribus commitigareftuduit.Quumci^ audiuiflet Satibarzanem olim Daa Hbjrzanére^ rtj præfedum milires,quosàfeacceperat,lnterfec^fte,Be^^oc$ad^undû,decre-6etf(»«^em fub uiliecontra Macedoncs bellum gerere, expeditionem aduerfus eum fulcepir. igat, Ilieexercitum fuu Chortacana,quae eft urbs eius regionis maxime infignis,3d natyrali fitu munitifsima,contraxit. Verum ut primùm Alexander eô perue-nit,BarbarusMacedonummultitudineôC ftrenuit3te,quæiamubilt;ÿ gentium nota erat,perterritus,cum duobus millibus equitum ad Beflum pertugit,pctia turus utquamprimum eius rebus auxilio uenire ueliet. Reliquis fuis perfuaa Ht,ut in montem quendam fe reciperent, qui aditus haberec difftctllimos, ubi etiam latebrac opportunæenent,fi hoftium ui aperte obliftercnonualerent. Id^ fadû eft ab illis.Sed rex ingenita fibi in rebus perficiendis diligentia ulus, inpræcipitemSC firmifsimamrupem eosredu(ftos,acriteradeô oppugnauit, Z ut timoré ad deditionê uencrint. Poft banc expugnationê ,oês eius præfedu-racurbes intra diem trigelîmum recepit.Poftea difeedens ex Hyrcania,in regia urbem Dranginac terrç fecontulit,ubi moram aliquam facere,ÔCexercirum re-irt createconftituit. Tune temporis nefarium facinus,SCeius bonitateprorfus coniKrdtiojft indignum,inipfum Alexandrum paratû eft. Qiiifpiam enim è numero amico-tiufdem dete rum regis,Dimnus nomine,quçftus ei dequibufdam,atcjindeira cÔcitus,in-^^0. fidias in eum moliri cœpit,adrumpfit^ in cogitatæ rci cômunionem Nicoma-chû,à fehabitum in de!icqs:qui,utpoteiuuenis, Cebalinû fratrem de facinorc eo celandum nô putauit. Is audita tanti momenti re,uereri multum,nealiquis cconfpiratisrem Alexandro indicaret,ideo^ ipfe primus hoc facereftatuit. In aulam itaeç ingreirus,PhiIotam côuenit : habitiscÿ colloques, eum rogauit, utquamprimum régi remnotamfaccret. Philotas,fiuccôfciusinfidia/^um,lî ue tarditate negotium iniundum fegniter perfecit. IngrelTus enim ad Alexan» drum prolixos SC uarios fermones cum eo habuitmec tarnen ne his,quæ à Ce^ baliano audiuerat.uerbum fecit.EgrelTus dixit, feidoneum tempus rei detege dar non habuiffe:fed poftero die obi eftè in animo regem folum alloqui,cer: tioremà deomnibus facere.Sequenti die Philotas,ut pridie, rem in craftinum diftulit.Tune Cebalinus timens,ne enunciata per alterius indicium confpua-tionc,periculum lî b i imminerct,dimilîb Philota,ad puerum quendam regium accedensjfingillatim facinus totûei expofuit, orauit^ ut ftatim id régi fignifî* csret. Puer Cebalinum in armamentariumintroduxitjiufsit^ utibilatitaref. Ipfead regê,quilauabat,profe(ftus,quac Obi didaeflent enarrauit. Rexcom-motusualdè, Dimnum ftatim comprehendifecit,perquem omnia intellexif. Cebalinum SCPhilotâ accerfitos diligenter interrogauit,refciuitcp quod aôtS crat.TuncDimnusfeipfum,metugrauiorispoenac,intercmit.Philotasfateba=« turnegligenriamfibi imputari polR,'fed coniurationisnequaquamfcparticilt; pemfuilîèaireucrabat.PermilTaeftà regecognitiohæcMacedonumconfilio. Ibi poft multam difputationem decretum eft tandem,PhiIotam alioslt;^ aceufa-tos morte muldandos eftè. In quo numero SC Parmenio ipfe,qui inter prarci-puos Alex'mdriamicos habebatur.comprehenfus eft. Aberat is quidemtfed philotâ er creditumeftPhilotamexuoluntatepatris talefacinusmolitumfuifle. Excru/ p^rwfnionw cbtuseft primùm tormentisPhilotas,ôi^confeirusferegiiofidiasparaire. De inttrituf. eodemum SCdamnatisaltjs fecunduminftituta Macedonum capitaleeft fum-’ ptum fupplicium.Eadem fuitcaufa Alexandri Lynciftis,quimachinationisin uitam regis infimulatus,iam tres annos in cuftodia tenebat : prorogatac^ eius luerat

-ocr page 619-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIL

fucratcognitiojin Antigonigrattam,quocum magnam familiantatem habe-bat. T une igitur,quum in Macedonum cofeflum uti iudicarctur ueniflet,male^ negotium fuum dcfenfarefciuiflet,pœna capitis affedus eft. Rex autê per celeres camelos quibufdam mifsis, ut rumores de Philota extindo prxuerte* rent,interficicurauitParmenionemPhilotacpatrem,cuiusfideiMediae impe-eiS amp;nbsp;thefauros in Ecbatanis,ubi talentorS centum Si odoginta millia aflerua-bantur,cômiferat. Poft id è toto cxcrcitufelegitcos,qui grauius cÔtra fe loqui A/ewrrff»* w uulgo iblebantjS^quiParmenionismorteminiquoferebâtanimo: eosetiam, quosanimid* à quib.afperioresliteras inMacedoniam adamicosde regtjs negotijs fcripta fuiiîe compererat. At^ corum agmen unum,quod extraordinariorum appel-labat.confecit, ne importunai immodica fua loquacitate reliquam turbam infîcerent.Expeditishisomnib.atcjordinatiSjquæinDrangina erantnecefla-ria,mouitcaftraingcntem,quac prius Arimafpi, tuncEuergetae(id beneficos Alexander tn fignifica Qnuncupabatur.Caufa noui nominis eiufmodi fuit. Cyrus,qui à Me- Arimafpos dis ad Perfas imperium tranftulit,quuminexpeditionc quadam coadus fuift proficijcitnr» fet intrare regionem defertam, Si omnium uitæ neceflariorû inopem,tam gra/ ue fubiuit diicrimen, ut eius milites ob uidus indigentiam comilitonum cor/ pora in cibum uerterecompulfi fuerint. Ibi quum Arimafpi currus frumento onuftosadtrigintamillia adduxiftent, praeterfpem ab ingenti calamicatc ocs funt liberati : Si Cyrus populum eum deinceps â tributis omnibus immunem cfièuoluit,magnis^infuperalFecitmuneribus,i priori dempto nomine, pro Arimafpis Euergetâs appcllauit. Adhos quum Alexâdcr dudo exercituper= ueniftet,humanifsimeexceptus,donisdccentibuseoseftprofequutus. Idem Cedrosÿ» quumfadumeflètàfinitimis,qui Cedrofq dicuntur,cxperti funt Üpfi Ale= xandriliberalitatem in referendis grattjs, Duabus his gentibusTeridates prac efleiuflus cft.Harc agenti regi nuncia tur Satibarzanem ex Badriana cum ma« gno cquitatu ad Arios ueniue, cosc^ induxifte ut ab Alexâdro defîccrêt. Non cundatus,partem exercitus,ducibus Erigyio Si Stafanore,contra eum mifit. Ipfe cum reliquis coprjs Arachofiam contendens, earn intra paucos dies fupe-tauitjOppidanosr^ad obfequiumrompulif.atcpitaannushicexadus eft.

RegniPhilifipi annus VIH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Amo Mundi

Sequcnti,quo Athenisprinceps Euthycritus,Romaeconfulcs fuerunt L.

Plautusamp;^L.Papirius,àtcçOlympias tertiadecima fupra centefimam decur rit, Alexander in Paropamifadasprofedus eft. Huiusgentis terra pofita eft Alexandri tn rubipfosfeptentrioncs,atlt;^uniuerfamaximis obruiturniuibus,gentesep ex Paropamifa-^ ternae,ob frigoraingentia,eam intrare non audent. Efteius maxima pars pla« dastxpcdi^ t\a,8Carbotibas carensiideoc^quumpagismultishabitetur, domorum teda tio, clateribus conficiunt,camera in anguftumtendente.In fummo culmine relin» quiturforamen,undefumusemittitur. Inferioresetiamædiumparietesomni ex parte bene extruuntur,ut habitatorcs undit^ fint nutriti.In eiufmodi domi-cilijsmaiorem parteannifecôtinent,ueluti niuibus obfefsi, praeparantep ido-neo tempore,quæuiduifuntneceflaria.Vites Si frudiferasarbores obtegunt terra,ut ftigoris hyemalis uim fuftineât.Quum demS germinandi tempus ap« pctit,amota terrain apertum eas educunt.Pacies uero eorû locorû non uiridis, nonamccna,ut alibi fert natura,fed cana SC micans eft ex niue,8C fuper eâ con gelata glacie.Idcirco ncqjaues fuo cantu homines permulcent, necç ferae ibi è latebrisexcitant,fed inhofpita Si prorfusinaccefla regio ca uidet Nelt;$ tarnen bis tantisdifficultatibusimpcdiripotuit Alexander,quin MacedonSfuorum animo Sitolerantia afperitatêloci omnê fuperaret. Multi quidé milites Si altj qui extra ordines regem fequebantur,tantis incommodis no fufficientes, ex-lindi funf.aliqui expræmicanti fulgore niuis, amp;nbsp;nimiae claritudinis refufionc graues offenfas côtraxcrunt.Necç femota res aliqua coipici potera t,nifi quum tumusexhalanspagosipfosindicabat,quos citra ullum certame Macedones

Nn X occupa-

-ocr page 620-

Çtf4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O R I S I C V L I

occupauerût.IbicSmagnâcômeatuS abundantiam jnueniflènt,rccreati funt à laboribusj^s dunfsimos fuftinuerât.Breui aût omnia eius tracflus in Alexan-dripoteftatëuenerât.Deinprogrcfliis ad radices Caucafi,cafl:ra pofuit.Mon» A!fr4»(Zfr ad buncaliqui Patopaminùm uocant. Secundûeius lacitudinem Alexander Cdwrffwwtjr ^e^^i^cimdierôiterfecif.ibiœpropeaditûjquiin MediamducitjUrbem,^ Ale* Ecifcitur, xandriamappellaruntjcondidif. Ad medium huius mentis Caucafieftiupes, ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* quac in partes quafeunt^ ftadiadecem, inaltum quatuor protenditurftadia,in

qua Promethei antrum,6Cfabulofæ illius aquilç nidus,cathenarumtç figna ab •ncolis ortende ban tur. Éxtruxit alias urbes Alexander propè Alexandriara ad unius diet iter,in quas colonos traduxit feptem millia Barbarorû, Sgt;C homi* num qui eum extra ordines fequebantur tria millia. Si qui etiam militum ærc merentiumibi remanere uoluerunt,eispotertatéfecit.lpreinBadrianamcon* . nbsp;nbsp;, . , tenditjBertumdiademaregiumfumprtn^jmagnascj comparafTecopias cûau-

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dumhæcab Alexandre gerunfjducesmifsicontraArioSjCÜinue*

ee$ riosjubi ualidum exercitum ab hortibus coadû, ducemtÿ illis erte Satibarzané, qui SiC tei militarisrcientia,6Cuirtutemalt5pracftabaf,non temerè agendû rat«, propèhoftem caftra metati funt.Committebanturtç frequenter leuia certami-na,nec5 magnis uirib.ad aliquod tepus congredi uoluerunt.Tandem Barbar» inftrudis coptjs omnibus,in aciem pugnandicaufa proceflerunt. Ipfecp Sati-barzanesfutsmanibus depofita galea de capite fefequis eirctortendït,atqgè ducibus hortium,qui fecum fingulariter pugnareuellet,inuitauit. Accepit con , nbsp;nbsp;nbsp;. ditionemErigyiusnnitat^ forti planèheroica pugna,Satibarzanesuidus

ert. TuncBarbari ex fui ducis morte perternti,fide accepta,fein regis potefta* cium. temtradiderunt. Bertus autem,quife regem appellarifeceratjCum peraèiis honorem deorâfacrifîcqs.amicos conuiuioaccepirtèt, inter potandûcum Ba« godara familiari fuo altercari cœpinpaulatimcç contentione crefeenteexafpe* ratusBefI'us,eum interficere,nifi amicorum cartigationibusreuocatusfuifl'et, ftatucrat.llle imminenti pcriculo uita to,nodu ad Alexandrum perfugitià que cum SC falutê S)C munera impetrairet,inuitatiea liberalitateprimi Barbarorinn duces confpirarunt,c3ptumcj BeHum adAlexandrum adduxerunt. Eosho-norificis muneribus rexert profequutus. Beffum autem fratri Darij.reliquisc^ eius confanguineis.ut pro arbitrio fuppliciû deeo fumèrent,concefsit. llli cum omnia côtumeliarum a cruciatus genera in cum exercuiflent,minutatim cor/ pusconciderunGmembrorûtÿ frurta fundis in partes uarias proieccrunt. Re« gina autê Befsi uxor,accepte iureiurando Alexandri, cuius magnitudinê ani« mi plurimûadmirabatur,ingêtis precq munera ad eS mifitiferp imperatafadu râ pollicita eli. Mercenary milites ex pado confertim urbe difccflctunt,pro-grefsii^ ad rtadia odoginta,nullo^hibentccartra pofuerût: qufdnâ defeipfis futurû eflet,nihil dû certi habêtes. Alexâderqimplacabilicôtraillos indigna/ tioneferuebat, inrtrudo exercitu in Barbares inuafit: fadaeç repenteimpref« fione,multos interfecit. Tune illi initie contra iuOurandû fibiuiminferri excla mare,atr^uiolatosdeosimplorarecœperunt. Alexâderuocealta,utaudiriab eis poiretjfe non impediui(re,quin urbe excédèrent, amp;nbsp;eos non ucrè Macedo« ßdrbdroYum num amices erte cognofcere rcfpódit.Mercenartj magnitudinem pcriculieer* c«mMdcfdo nentes,conrtrudos ordines in ordinem reduxerüt, puerosamp;foeminasinme* nibusdtrox dium receperunr,minori cû incommode hortibus omni ex parte refirtere pof-pugni. fent.Cumcr fpêuitæprorfus abiecirtènt,animolt;ÿ 8C uirtute, quâinmultiscer« taminibus fibi parauerât,prærtantes pugnam fortiter iniuiflent,nelt;5 Macedo« nes aliquo pado eis détériorés cognofei uellent,res in magnum diferimen de* duda ert. Cominus enim ut manusconfererccœperunt,ô^ cardes amp;uulnera omnisgenerisc^plurima edebant.Macedones farifsisBarbarorupeltaspenetrates,in eorû uitalia cufpides infigebant. Et illi lanceas fuas in confertifsimam Macedonû turbâ conqciêtes,nun^ frurtrabant,cum baud procul client,quos telo

-ocr page 621-

BIBLIOTHECAE LIB XVIL

llelo pctebantVtrinc^ multi interficiebantur,nec pauciorcs ßuciabantur. Fccz minx uirorum cadcnti urn I'ibi arma induebat,amp; pugnan tibus militib.auxilia* bantur.Imminensenimpericul6,0£^reidifHcultasfaciebar,uc fupra haturâ aua lt;Jcrent,amp; fortiterprxliarent. Aliquxigiturarmarx, codé flatu cum uiris pu-gnamruftinebant:alixinermes,rcutóduntaxattecflx,hoftibusâliquid moka uixinferebanuTandcm omncs cum uxoribus ftrenuè pugnantcs, mukitudia ne Macedonum fuperati cxfijgloriofam mortem oppeterc, qua turpiterca-ptiui hokiumuiucremaluerunt. EorQinermis0^inutil«sturba,foeminx^ lit« perkites omnes equitibus,qui eos cogèrent,ab Alexandre tra di ci funu i4ulgt; tasquocß alias ürbes eiusregtonis obtinuit,qùos^fibiaduerfantcs inuenii* corû uitxnônpepercit.Gonfugerantirtmunitilsimâquandam petra.cui Aor Aornunierpu noeratnomcn,circumiacentis tèrræhabitatores,utiabhoftium ui incolumcs gnat Â/exa«-cflcntadhancquoqueAlexanderuenit. Cüm fatiia effet,antiquumHercu: t/cr» lem cam quondam oppugnareadórtS,ob trcmores terrx alia prodigia,q'ix cum perterruiffent,reinkdadifce(sifle,co magis hocaudito inflammatuseft ad négocia perfictertdS.ut Dei illius glorix xmulus appareret.Saxi cius circui tus erat ftadiorum centum,fexdecim auté in àltû erigebatur : habeb a tc^ undilt;j xqualem,ÔCfefeincirculum uertcntemfpeciem.Partemquxadmeridiemfpe cftatindus,interIndixffuminamaximus.ailuebat:partes alias prolundxuak lesprxcipitemrupem cingcntes tutabantur., Speculatus Alexander omnes loci diffîcuItateSjdcrpcràbat ûi fealiqùid poffeefïïcere»Turtc ad eQ Cenex qui« 'dam cum duobus filrjs accefsit» Is erat homo cxtremx paupertatis.multosqj annös in eis locis uiXerat. Inhabitabat caUuni (^uodciam ad radices eius petrx excifutn hà(ftènus,ut tres lecftulos caperet. Hoe fents amp;nbsp;duo lum filioru era t dó miciliumgt; Qiii pöftquam regem cónuenit,detotà ftatufuo eum reddiditcef* tiorê pöllicitusq^ eft per anguftias quafdam ad id loci eum dudû,unde Barbà-ris,qui petrarn occupauerant,uim inferrepoflet. Magna munera ei rex,fi id fa-ceretjpromifit.Primumc^ dücente fene aditum,qui unicus in faxû ferebat, oc« cupauiuprxfidium^impofuitjütnulla alia patenteuïajioftesfoeauxiltjde-ftitutosexpugnaret.Poft id,oper3titiummultitudineingéticoacfta, fuperual« lem 2Cradices faxiaggeremiacereiriftituit. Qui cuni ineditumiamfubîatui clFet.acriterjô^ fine ullaintermifsione barbares coepitôppugnare:femperlt;^fa-tigatisintegrosTummittendOjdiesfeptem ÔC totidem nodes eos gvauiter ur-gebat. llliprimo fuperioribuslocis adiuti, Macedonesfacilerepelkbant,amp;fi qui audader mànus cöhferere conabantur,interficiebât. Sed portquam agge-re perfedo catapultæ, quibus tela in hoftem mittunfur, âliàcp torrriéntà eredà funt, âC apparebat regem nullo pado, nifi fada expugnatione,ab incepto diz fceffurunljrtîagnus terror obfcffos cOrripuit. Tune Alexander callidê.quidei uenturum effet profpiciens,iufsit prxfidia qux locô impofuerat, ubi in faxum iterpatebatjdifcedere, utliberudifceffumbarbari hâbCrcnttqui Macedonuni uirtûtCjôC Alexandri anirnô ad laüdem ôbtinendâtrt pertinaci confternati, no-du defertà piigria aufugcrunt ♦ Eiufmodi ftràtagemate ùfus Alexander, citrà àliquoddetrimentû,faxo eo eftpotitus» Serti,queni authorem expugnationis habuer3t,promiffà munera liberaliter exôluit,atc5 inde in ulterio;es partes ca-ftra mouit.interim Aphrices Iridus cüm uigînti millibus hominum,ô^ elephati tis tredecimloca,quà Aiexandro tranfeiindu èrat,cum infediflet, interemptuà feft à quibufdam,à ab eifdem caput ad Alexandrijportatum, Q_uôs ob tâturri beneficium rex humanifsimêexcepiqhabuitc» in amicorû numero. Ekphan-tosquiüagabâturconquiri,8C ad feaddùciiuisit. Deindeprogrediens,ad !n-dum flurtienperuenit,ubitriginta remoru nauibus conftrudis,atf$ fimui iuri- ÄffScdntirtr idis,pontem adtraqciendumparauit» Quumcjcxercitum dies triginta quié-Teere permififfèt,8Cmagno facrifició dcos effet ueneratus, exercitum flumen tranfduxit.Vbi prxter Çem res optima ftatim ei euenit.Tâxiles rex dec^ffèrat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Nn i fiîiust^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

-ocr page 622-

D I o D o R I s I C V L ï

filtusc^ cius Mophis, accepte paterne imperie, cum etiamnum Alexanderirt Segdianaeflet, nuncies ad eummiferat,pellic(tus,fiinlndiamucnireuellef, .. fe ei contra Indos aduerfantes auxilio futurum. Tune autemlegatismü sis re/ Mop ifRejc gngfaun,eiji5gf^Q5tulit.AbcratAlexandcradftadiaquadraginta. Mophis exdiïrfrofc agmineinftrudOjUeluii in pracliumproficifceretur,amp;elephantis adornatiSj cum amicis fuis obuiam régi procefsit. Alexander magnum exercitum,acie fa* (fia,appropinquate confpiciens,uereri cœpit, ne Mophis pollicitationib.frau« dulentis ufus efletjquo Macedones de improuifo adoriretur.ltaque tubicines ^ellicum cancre imperauitjdifpofitiscpordinibus aduerfusIndos contendit» 4 une Mophis Macedonum concitatione animaduerfa,fufpicatus qua de eau-fa illudfieret,copias fuas confiftereiufsincumcppaucis ipieeques progrelîus Omni errore Macedones leuauit,SC feipfum Alexandre dédit.Que fadto muU tumdelecflatus Alexander,regnum donatum ei reftituit,Taxiltmcgcognome te appellauit,amp;: deinceps eo amico QC focio femper efi ufus.HaCtenus anni hu iusresgeftacfunt.

Anna Mundt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hegni Alexlt;tndri annuf» IX.

3^17’ Sequitur annus,quoAthenisprincepsChrcmes,amp;fRomaeconfules P. Cof nelius Süf Aulus Pofthumius imperarunt. Eo tempore cum Alexander milites fuos in Taxilæ regno bene refecilTetjCaftra moult aduerfus Porum, terrae figt;ä nitimç regem,qui peditum quinquaginta millia,équités ad tria millia,bellicos currus plures quam mille, fitfelephantos centum triginta comparauerat. Ad hüCfibifociorum afciuerat uicinum regem nomine bmbifaru,cuius copiç Porl exercitu non rnulto erant minores, riuncAlexander audiuerat non adhuc Poro feadiunxiirc,feddiftaread ftadia quadringenta. itaej prius,quam is ap-propinquaret,prælio cum Poro decer^are ftatuit, caftra^ propius iam contu=» lerat. Tum Perus hollem ribiimminerefentiens,aciemquamprimuminftru-Alex‘ 'ri xlt.Equitatum omnem in cornua dlflribuit. Elephantos cum apparatu quo* Poro rege cer dam terrifico,in fronte,paribus interuallis conftituit, ubi inter iplas feras locus titmen, armatis milltibus efl (latus'.quibusiniundum utpugnantes elephantos ad* iucarent,tuerenturlt;^,ne à latere hollis iaculando eos offenderet. Huiufmodi erattotius Periexercitusfacies,quaeurbem reprçfentareuidcbatur. Eiepban-tesenim turribus, milites ip medio ferarumftantes,interie(floturribus mure baud erant abßmilcs.Confiderauerat Alexander boßis confilium in acie oi di* nanda,ipfe^, ut res exigere uideba tur,copias fuas difpofuerat: atcç inito certa mine primus equitum ÔC curruum faiflus eft concurfus.Ibi quolt;$ quum amp;nbsp;cor porum mole,amp; ui magna elephant es impetum in hoftes feciflent, Macedones multi feraru pedibus conculcati,armis fimul 2C ofsibus contritis, extingueban tur. Alt] promufeide apprehenfi, SC in altum conietfli, ad terram rurfus illide-bantutjSC ita miferè peribant.Non pauci dentibus tota traieifli corpora, ftatim mortem obibant. Nec tarnen tot difficultatibus prefsi Macedones fuccum-beb3nt,qui forti animo omnia fuftinerent,SC eos qui inter feras manuscon-ferebant,farlfsis pafsim interficerent, uteo modo pugnacdiferimen æquatum uideretur. T andern quum belluæ telis multis conrclt;flac,dolorem Uulnerû per* peti non poflent,Indi, qui infidebant,eis regendis haud pares erannreluSian* tes^ illæ in fuosimpetu, cuinulla uiobfiftipoterat,ferebantur,acmultosita proitratos côprimebant.Magna autéordinum irîdeorta perturbatione,Porus fibi nondefuit.quinimminêtidetrimento prouideret. In elephantonameçfor tifsimo confillcns,coëgitfecum alios quadraginta, quinondum côftcrnati e-ranneumeç ea belluarum uiolentia in holles imprefsionê fecit. Vt uero corpo* Parus, ris roboreante omnes militesfuoserat.magnâhoftium cædcmfaciebat. Elus Gigns. magnitudo cubltis quincç,pe(flus in latum duplo élus, quod uirirobullifsimi fit,porrigebaf.Propterca quæconijciebatSunia eoferebanturimçctu,quôfcr me,lî ex catapulta fuifsêtintotra.Eatj regis Indi fortitudo mitificèMacedonfl qui

-ocr page 623-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^7

quiob(edicictant,antmosperterruerat. Tunc Alexander fagi'ttariosamp;leuis armaturac ordines accttos,iufsit,tela omnia fua in Porum mitterent. Eo uti iu-bebaturocyus fa Ao,maxima mifsiliöuis,eodem tempore efFulà eft, attjoms nia fermé,ob magnitudine corporis,ipfum Porûattigerunt. Qui ftrenuifsimê pugnans,quum undi($ tot uulneribus confeAus fuili'et, ac fanguinis mukum amififlet,animo eft dcfeAus, pronusqp fuperelephants,deinceps ÔC m terram decîdit.Creditum eft tunc, pafsim rumonbus iaAatum, regem interemptu fuifte. IgiturIndorumexercitusfacilefefeinfugamconiecit: plurima^ eoru cafdes interim per Macedones patrata eft. Alexander autê tam inligni potitu^ uiAoria,recCptui tubicines iufsit canere. Inuentucj eft in ea pugna, Indos plus res duodecim millibus occubuifleiinquls duo Hit) régis Pori,alijt^ duces præfeAi magni nominis fuerunt. ViuorS milita noué millia,Elephanti o Ao-ginta capti funt.Porus ipfeadhuc aliquid fpiritus retinens, traditus eft fuis In-dis,uti eumcurarent-Macedones équités ducenti o Aoginta, pedites plures fe ptingentis defiderati funt,quos Alexa nderfepeliri curauit. Viuentibus autem, qui ßrtem opera in prælio nauauerant, pro cuiuf^ merito magna munera dona uit:folemà ipfum facrificio eft ueneratus, quod ft bi orientalem terram fupe rare concefsillet. Quum uero in uicinis montibus abietem,cedrum,piceam, aliamcp fabricandis nauibus idoneam materiem multam efte comperilfeqclaf-fem extruere inftituit. Cogitabat enim, poftquam ad Indiat fines perueniflet, gentescpomnesfuperaflet,per Indumflumen in ipfum Oceanum nauigare. Vrbes etiamduas conftruxiuunam in ultcriori fluminis ripa,qua tratecerat:al- Ahxdnder ur teram ineolocOjUbiPorS pugna fuperauerat. Att^utrarj cito obmultitudi besduascon^ nem operantiS perfeAa eft.interim quum Porus adhibitacuratione côualuif» firuit. fet,Alexâderei,propteregregiâuirtutem,imperium totum,quodobtinuerat, teftituittexercituic]^ dierum triginta quietemindulfit : quod rerum omnium neceflariarumcopiaeflètin eo loco. Mons uicinus imminebat,in quo mirum fiC fingularcquiddam reperiebatur.Praeter enim arbores, quae nauium côftru/ Aiont erant idoncæ,habebatmultosSt^inufitatapmagnitudinisferpêies cubi:- . , corumfexdecim.Genus etiam fimiarum,quaeamp;quamplurimæÔCprargrandes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdpien

erant. Eisuenationecapiendisarsexbelluac ipfius natura excogitata eft. diars. Suntenim rerum,quafcunquefieriuiderint,imitatrices. Quumtj ualidocorz pore,amp; animi fagacitatepraftent,baud facile uicapi poflunt. Igitureuenato« rum turba quifpiam melle fibi oculosperungere,aliusbelluishæcomniaui-dentibus,calciamentafibiinduere,nonnulli alqfpecula capitibus folcntap* plicate. Calciamentis conneAunturlaquei,atque ita eadifcedentesrelink quunt. Pro melle uifcum fupponunt,0dfpeculis adqciuntfunes,quibus at-trahi porsint.Simiae,poftuenatorum abitum,conantur eaquac uiderunt faceted ipfac,fedfruftra. Cilia enim uifco adglutinantur, pcdes^ laqueis impedin',ôd corpora uiAa remanêt.Alexander autem Sabifarum,qui tardius cum 4 auxilqs ad Porum ucncratjinieAo terrore ad obfcquium,utimpcrataface- goF* rct,compulit. Poftea cum exercitu flumen traiecit,ubiuaria erantarborum Arbores inß^ genera, quae feptuaginta cubitis in altumfurgerent, crafsitudinis tantae,ut g««. quatuor homines uixeascompIeAipoflentjUmbram ad trecentos pedes ex/ Serpentes» Cenderent.Erat in eo tra Au magna uis ferpentum, qui baud magni, corporum uarietate diftinguebâtur.Aliqutaeneisuirgisfpecie erant confimiles.Nonnul/ li denfam ÔC hirfutam criftam arrigebannatque omnium ea erat morfus uis, ut mortem citifsimam inferrent. Si qui enim ab eis lacfi fucrant, grauifsimo tor-quebanturdolore, fluebat^ è totocorporecruentatus quidamfudor. Ma« gna proinde cum difficultate à tanta pefte fefe Macedones tuebantur. Sufpen debant ex arboribusleAos,multamlt;ç partem noAis infomncmduccbant. Tandem à loci incolisradicem quandam optimum ei maloremedium, doAt runc,illa(^ ufiincolumes fe à ferpentibus feruarunc. Hine Alexander caftra

Nn 4 moue

1

-ocr page 624-

Dl O D O RI SIC VLI

moucrat,quum ei à quibufdatn nuncatum eft, Porum regem, Pori, quem dcquot; bellauerat,nepotemexfratre,defertofuoregno,adGangaridas fecontuIÜTe. Motuseo fado Alexander,Hephæftionem cum exercitu inillius regnum mü fit,iufsit^ ut occupatum,Poro quem fecum habebat,cöcederet : ipfeqj in An-dreftarum terram cum exercitu inuafit.amp;^urbibus partim ui,partim per dedi« Cith^rorum none receptis, transijt ad Catharos,quac gensIcgeillud fcitum habet atqj ob»

feruatjUtiuxorcum marito mortuo incendatur.ldt^ob fœminae cuiufdam ues neficiu n in marito patratum.à Barbaris inftitutum feruntJbioppidum maxi/ mum munitifsimum fummo cum labore Alexander expugnauit,atcç ineen dit. Inceperat ôialterius oppugnationem,cumoppidanifuçplicantium infix gnia prætendenteSjpoft multas preces pacem impetrarunt. Bxercitum poft id Sopithft Ale* duxit ad urbes,quæ Sopitha:,parcbant, ac bonis legibus mirabiliter erant infti X(lt;nlt;/ro fe de- eis alia multa publice cum fumma laude feruabantur.Sed corporis pul dif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aeftimationetattÿ inipfa ftatim infantia

’ puerorum difcrimenf3ciebanc,utqui membra acnaturam ad bonum corpo*

risftatumSlt; roburidoneam habere uiderentur,eoseducarent; Quibuscor« poraelTentinfirmiora, ijsalendi curam impendere fuperuacaneum exiftima« rent,acmortem inferrent. PariterQcin matrimonijs contrahendis,necj dotis, necj magni appar3tus,red formtC duntaxat proceritatis corporum ratio has bebatur. Propterea earum ciuitatum indigenac,cæteris hominibus fpecie ho nefta longe pracftabanf,0(^ante omnes ipfe rex Sopithes fiC infigni forma.fi^ corporis magnitudine cubitis quatuor eninentiori fpedabilis, tunc Alexan-dro obuiam è regia fua progreflus eft,fecç Só totum regnum in eius poteftatem dedidit, atque illude benigno uidore rurfus obtinuit. Macedonesomnes aliquot dies honorifice apud fe reeepit,5C Alexâdro ipfi praeter multa 6C fplen-Ctfnfîin/ignfîdida dona alia dedit centum quinquaginta canes,qui prçgr3ndes,robuftirsi' AltxÄdrodo- ‘quot;nijalijtj naturæ donis præftantes ualdecrant, atque cum tigribus commifceri

dicebantur. Eorum uirtus ut Alexandro reipfa innotefceretjeonemfortifsi' mum intra fepra duci fecit Sopithes, duosrj imbecilliores è numero canum, quos donauerat, contra fciâ immifit. Qiii quQ fuccumbere uiderentur,duos alios addidir,firnulc5 quatuorleonem proftrauerunt. TuncàSopithequifpiâ cum gladio milTuSjCrus dextrum unius canis cœpitabfcindere. Ibi Alexandro inclamante,regq fpiculatores adcurrerunt.manumr^ hominis retraxerunt. lufsitSopithes aequo animo id ferrent,pro eocanetresàfedonoaccepturi.Igi-tur uenator,reprçhenfum cruspaulatim concidere, ne^ unquam canis autla-tratum,3ut clamorem quempiam ediditttantummodo frendens dentibus,car-nificinameam fuftinuit,doneeexanimatus fuperleonem expirauit. Interim Hephæftio debella tis gentibus multis Indiae cum exercitu fecum miflb ad Aie xandrum redtjr,qui eum ob res egregiè geftas, multum laudauit,atlt;$ cum co-Phegtusrex pijs omnibus in Phegei regnuminuafit. Vbià populisomnibus gratifsime AleKMdro fc eft exceptus,Ö^ipfe Phegeus cum magnis muneribus ei obuiam prodijt.Tans dedit, ta hoftis fiducia motus Alexander,uti regnum fuumobtineret,perm'ifit:du* osr^dies magnificentifsimèabeocum toto exercitu acceptus,adfluuiumufcp

, P - Hyphafim perrexit:cuius feptem ftadiorumeratlatitudo, profunditasulna-HypJ}lt;ilis.fiu= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feXjCurfus autem concitatus adeó ut nullo ferè modo eraqcïpoflèt.

«(«Î. Fadus eft ibi certior à Phegeo, trans id flumen terram efle defertam ad die-rum duodecim iter,excipere tunefluuium Gangem, omnium quos India has beataltilsimum,quiinlatum ftadia triginta duo pateaf.abeo gentes duasef-fe,Tabraefios amp;nbsp;Gangaridas,fub rege Aandrame,qui equitatumuigintimil/ lium,peditum dueentamillia,curruum milliaduo,a elephantosbellico more inftrudos ad quatuor millia haberet.Videbanturhaccparumcredibilia Alexandro.har^ accerfitum Porum,feuerius pcrcundatuseft,qui'dnamdehifce-compertum teneret.lllac caetera omnia uera efle confirmauinfed regem ipfum

Gangart-

-ocr page 625-

BIBLIOTHECAE LIB. XVII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^9

Gangandarum abiedum hominem,SC nullius æftimationis efTe dixit ; utpote qui tôforis filiusfuiflèpro certocrederetur, quód patrem eius fatis uenuftum, regina quum deperiret,regem maritum fraude interfeccrit, ÔC tonforem ita in tegnuminduxerit. Intèlligebat Alexander expeditionem in Ganga ridas ap- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Î?

primèdifficilemfore.nihilominusincupiditatefibi fucta gloriae confequen^: dæjMacedoriumfuorumuirtuticonfifusperftabat. Côfirmabaturetiam ora inquds diffi. culis,quaeacceperat,uidoriam contra Barbaros baud efledefperâdam, quum cultatcs conij. Pythia infuperabilem eumappellaflet,SCuniuerfiorbisimperium ei Hammo ddnttumPritt promififlct.-Sed quum militem fuum bellis continentibus fatigatum ualde. cip«, r« fubs ïamcÿagnos odo in laboribus SC periculis maximisfuiflècognofceref,oratio*ditos,ucl ex nebeneuolaSCaccommodata.Çiorum multitudinemad nouum bellum ad hoclococoUi.-hortarineceflarium duxit. Mirificè ordines omnes,ob prælia identidem com= gcre licet. tnifla erant extenuati,necj bellorum.finis quifpiam uulgo fperabatur. Abfum« pta erant SC difrupta in longo itiherearma ferme omnia, 8C equorum 8C homi» num. Veftimentis Græcis non amplius utebantur:Barbarica 3drumere,lndo-tum tunicas concifas fibi aptarecoadi necefsitate.Forteetiam euenerat,utim-brcs magni SC tonitrua cum fulminibus ad dies feptuaginta continenter tunc tempons fierent,quæ Alexander ad feterrendum fada fuifleexiftimans, unicam defiderij fui fpem habebat,munificenti« milites ad id quod moliebatur, inducipolTe. Itatjfada eispoteftateeundipracdatum inhoflilem terram,quas omnium rerfi copia affluebaninteriradumabruntin populationcuxoresom-nes,8C filios eorum adfeuocauit piomifitc^ mulieribus menfequouis dimen/ fumfrumentum:puerisautem militate ftipendium, quantum eorum patribus dabatjperfoluit. Qiiumcp multis fpolijs,6Comnis generis præda ditati milites in caflrarcdijflent, Alexander in concionem cos uocauit,ibi($oratione,quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

meditatusfuerar,ne expeditionem contra Gangaridasdetredarentperfuadegt; reftuduit.Sedcumillinullopadoaflèntiriuellcnt.coaduseftàpropofitode- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lonetn

fiftere. ProindequumftatuiflTetfuorumbellorumibiefleterminum,3rasduo ƒ decimdtjsmagnitudinequinquagintacubitorum excitauit. Caftrorum cir * cuitum duplo,quam prius fuiifet,ampliorê fieri iufsit,duda fofTa pedes quin quagintalata,intraquamquaeaggerSCmuruspræaltus extrudus eft. Pediti cuique,utin fuo tabernaculo ledos duos quinquecubitorum: equiti ut idem, infuper($ præfepes folitis alcero tanto maiorrs laccrentfiniunxit. Pariter ÔCa= ïia,quæ in difceflii reliduri erant,fpacio audiori produxcrunt,quod à rege cu ratum eft,utcaftra inflgnia 5Cplaneheroic3,opus fuumapparerent. Simul ut indicia SCuelutiueftigia uirorum prægrandium, documento eiusloci incolis forentjpracftantifsimamMacedonumfuiflèfortitudinem His petadis,itinere eodem quoprogrelîus fuerat,redies diuertit adfluuium Acefincm, ubi naues compluresinchoatasabfoluit:aliacgconftruereinftituit. Einegotiodumcu-ram impendit, auxilia SC milites ære condudos fub ducibus fuis è Graccia ue^ niefites recepit.Erant pedites plures triginta millibustcquites ad fex millia.Cu qs armâ, quæuigintiquincÿ millibus hominum fufficerent, SC medicamento/ rum talen ta centum funt adueda, quæ militibus Alexander diftribuit. Naui-bus autem cum armamentis omnib.quarum ducentx crant non tedçjeliquæ minores ad minifteria omnia obeunda agiles odingétæ, atqj eodem tempore urbibus duabusiuxta flumen perfedis,harum unam,in uidoriacpartæmoni-mentum,Nicaeam:alterâ ab equi fui nomine,qui in pugna contra Porum occi-derat,Bucephaleâ nominariiufsit. IngrelTuscpcumamicisinclaflèmjflumine Oceanum uerfusmeridionalemnauigareincoepit.Maiorcm cxercitus partem Akxdder per terra non longe à flumine ducebant Craterus SC Hephæftio. Peruentum erat ƒ!««lt;«’» -Accc-adlocum,ubiHydafpes Sc Acefines inunum confluunt. Ibi Alexander na finemnduigdt 4Jiegreflus,contra Ibos dudis copijs contendit, quam gentem fama erat ab ijs Gcfd««»« uer qui cum Hercule Aornum petram oppugnareadorti,re infeda difcelTerant, f«^»

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JNn 5 at($

-ocr page 626-

17» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

atquein cis locis permiflii Herculis confederant,originem habuifle. Cum^ caltrapropeclarifsimam urbem pofuiffetjexiueruntad eum primores Vrbis dues: commemoratacj ueteri cognatione, impcrata omnia,ut confangui-neosdeceretjfepromptifsimè fadurosdixerunt, addideruntcppreciofa mu« neragt; Accepiteosrexinfuamamicitiam, Vrbes^ omneisdonauic libertäre. Deindein fînitimasnationescumexercitu profedus,rcperitAgalaffès coe» giiïepeditum millia quadraginta, tria autemequitum:inito^ cumeis certa* mine,uidor maximum cecidir numerum : reliquos,qui in oppida propinqua iugerant,expugnatos, in captiuitatem traxit. Contulerant etiam fe uiginti miilia eius terrae hominum,in magnam quandam urbem. Eó Alexander co*

pias duxit, uirpintra mcenia irrupit. Indi uiarqm angufttjscommunicis, aai/ ter ex ædibus refiftebant, adeô ut non pauci Macedones inter oppugnan/ dum occubuerint. T une ira concitatus rex,ignem domibus iniecitjfictj ma« xima pars boHium eft ineen fa. Qui periculum uitare potuerunt,in arcem (e recipientes, pacem fupplices ab Alexandro petiuerunt, atque impetrarunt.

Ipferurfusinnauciscumamicisingreflusjiter flumine eontinuauit,donee aduorum,quos diximus,amniumô(.Indiconfluenteclafsis excepta,pertur-bariualdecoepit. Vbienim concitati aquarum curfus fimul collidebantur, uortices Qi. multi SC tremendi,abreptas naueis diflrahebant, ÔC nonnunquam opprimebant. Ad hoc impetus ipfepræcipitatusôCuehementifsimum trium fluminum,omnem nautarum arcem ÔC induiiriamfuperabat, adeo ut proui-derinon potuerit, quin longac duænaues fummergerentur, ÔC complûtes in terram conijeerentur. Nauis ipfa regia à rapidifsimo fluduum decurfu corn/ Al dnder in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I“ fummoqt diferimine ira uerfabatur Alexander: qui prarfen-

fî inumeott nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imminere,ueftimentaexuit,nudus^ ad extremum na»

cliMKr,

Otcydr^cet CTMmB».

b ilt; tsndifubfidiumfeexpediuit. Regis amici,periclitanti naui fefe appellebant, P ‘ uteaâflu(fluumuiretrada,Alexandrumrecipcrent:magnus^coinloco tu» multuseftexcitatusjuiris^nauibus fluminum uiolentiae fe opponentibus, illis autem ingenium S)C uireis humanas facile fuperantibus. Tandem fumma cum dflficultate nauium fuccurrentium auxilio fadum eft , ut ad ripam Alexander impelleretur. Ita praeter fpem feruatus, dtjs facrum fe» cit, quod ueluti pugna cum flumine commilTà, maximum euafîflèt péri» culum . Hinc contra Oxydracas ÔC Mallos , bellicofos amp;nbsp;maximos populos caftra mouit. llli copias odoginta millium peditum, decem equi-tum , currus autem feptingentos coêgerant. Quumqp ante Alexandri ad-uentum bellum inter fehabuiflent,tuncextraneo hofleappropinquante,di-feordias omnes pofuerunt : datisep 8C acceptis mutuô decem millibus uir» ginum,amicitiacaffinitatem adiunxerunt. Non tarnen ita reconciliati, fimul in aciem uenerunt, fed diflènfione orta, penes utros fummum eflèt impe»

rium, in proximas urbes fe receperunt. Alexander quum prope totius re-gionis maximam urbem confediflèi,eam abfque mora aliqua oppugnare ftatuit. Tune Demophon quidam ex his qui futura de ofientis SC figriis alijs folent conijccre, regem aggreflus, ex augurtj obferuatione fe inquit adno-tafle, magnum ei periculum portendi,ob uulnus quodinoppugnatione aclt; cepturus eflèt. Propterea admonebat, utipro tempore ab inuadenda ea urbe animum ad res alias conuerteret. Hominem Alexander obiurgauit,quöd ta» libus confilqs uirorum fortium uirtutem frangeret: atque his quacoppugna» tioni étant necelîària,prouifis,ipfeprimus fequentibuscopqs urbem aggreC-fuseftjuehementereamuicaperecupiens. Ibi quumferius machinac addu- , cerentur, portam unam adortus perfrcgit, irrumpens^ in urbem, multos in-tctfecit:tdiquosinfugamuetfos,ufquead arcemeft petfequutus. Intérim uerôMacedonummultitudineadhucin tentandis tnœnibus occupata,non cunda-

-ocr page 627-

BIBLIOTHECAE LIB. XVII.

îundatuSjipfe fcalam propere arripuitjamp; muro arcis appHcurt,fcuto^ fu-pra caputpractentOjinfcendereoccoepit.Tantam autem his omnibusceledta* tern adhibuit, utprius quàm excubitorcs barbari in muri cuftodiam ucnireriti ipfeiamincumfummuinconfcendcrit. Non audebantholiespropius accc« dere,utmanuscum eo conférèrent, fed eminus SCiaculatoresamp;fagittarij ica cum grauiterurgebant,utuixmifsilium uim fuliineret. Macedorjes fcalis^ quas duas appofuerant, frequentes fcandere conabantur : fed eis pondère per fradis, omnes in terram décideront. Igitur omni deftitutus auxilio Alexan-der,facinusmirum2Cmcmorabileexequiaufus eft. Quum enim indignume rebus à fc felicifsime geftis exift(maret,omiflb quod tentauerat,ë muro ad fuosredire,folusCarmisoneratusintpfam arcem defilqt,Indis^ impetu fa-do ineum incurrentibiis,audacifsime refiftebat. Dextra arboiem propcmoc» AlexjnJer 'fit niapofit3m,lacuamurumipfum,ne circumueniri poftet, fibi promunimento urbis cuiußä accepit: atqueita cum hoftibus manus conferebat,eo ammo, uttanqtiam rex oppugnatioht totciarifsimisrebus geftis,fummamuirtutemdemonftraret,mortemg5 gio= ««irurajar. riofamoppeteret.Multosgalea,multos clypeoidusfuftmuit. Tandem fagit-ca ei infra mamillam infixa, ui doloris in genua procumbere eft coadus. tbi ftatimindus,quiuulnus intulerat,contemptim accedens,ferire eutn aggre-dicbatur, quum Alexandri gladio fubterilia transfixus, lethali uulnereconci« dit. Rex ramo,qui de arbore prope fe pendebat, comprehenfo adiutus, fun e-xit,ccepitlt;ç prouocareex hoftibus, ft qui fecumuellent decertare. Interim Peuceftcsunusecuftodibuscorporisregij,fcala mcenibus fuperatis,primus Peweffes Alt ad fui principis defenfionem peruenit : pofttç alij plures, qui uifi barbaros xMiHofuc» perterruerunt, atqueà periculo Alexandrum (eruarunt. Capta autem peruim turrih öd urbe Sd arce, holies quicunqUe in Macedonum manus inciderunt, ob con-ceptamexpericulo régis indignationê, trucidati funt ; omnia^ lota urbis ca« daueribus funt repleta. Quum uero in terra hac Alexander multorum dictum moram traxiftet, utià uulnere curaretur,Græci, qui Badrianam Sog-dianam præfeduram incolentes, diu antea ægrè tulerant conditionem il« lam uiuendi inter barbaros , tunc de uulnere Ôd obitu Alexandri rumori-bus uulgatis, contra Macedonesfurrexerunttcoadic^ in unumad tria mil-lia, magno tumuitu excitato , in patriam redire conati funt. Poftea Alc-xandro mortuo,feditiofam earn omnem turbam Macedones interfeccrunr.

lam Alexander à uulnere conualuerat, facrum^ dqs ob acceptam falu« tern fecerat, Sd magnificentifsimo conuiuio amicos fuos acceperat. Ibi ex ipfa potatione res rar^, ôd memoratu digna cuenit. Erat inter conuido- E^rref^î res alios Macedo quidam,Coragus nomine,qui corporis robore,0d rebus rummAloru ftrenue geftis multum praeftabat. Is uinoincalelcens,3dcertamenfingula'= ctiujfj, reDioxippum Athenienfemathletam, cuiob multas infignes uidorias co-ronæ pracmium datum fuerat,inuitauit. Studtjst^ omnium qui aderant, ut moseft, in alterutriusgloriam arredis, Dioxippus conditionemfufcepit,at« que ipfe'rexcertaminis diem conftituit. Quiut illuxit,multa hominummil/ Cordgicr lia adeiufmodifpedaculumconuenerunt. Hine Macedones,ôdipfcAlexanx Dioxippi der popular! fuo Corago, illinc Graeci fuo Dioxippo omnibus uotis faue« dueüum^ bant.Progrefsi funt in medium bellatores duo,Macedo fulgentibus artr is or-natifsimus, Athenienfis nudus, atque olco undus,cum ferto maxime decen/ ti. Quumeçcorporis uigor atquefortitudoinutroqueadmirabilis eftet,deo« rum quodammodocertamen futurum uidebatur,ut ftatu ipfo atque terrifi/ co armorumapparatu Coragus Marti, Dioxippus autem firmitatemembro« rum, exerritatione pugnandi, Ôdpraccipueexclaua quam geftabat,Herculi eftet conftmilis, Poftquamigituralteraltericcepit ingruerc,Macedo medio«

-ocr page 628-

D I o D o R I S I C V L I

cri diftans tntcruallo, lanceam in aduerfarium intorOt: quam illi paululutn ‘rê«gt; clinatusjcuitauit. Poft id farilPa intenta ad eum feriendum contendens, ut propiusaccefsit,l3ioxippusclauafariftacinfli(fta,totamcam confregit* Siccç Macedonis conatus bis fruftra fuit. Tune gladio rem gerere uokns, manu educere eum inftitucrat;quum afsiliens Dioxippus pracuenitjfuacp fimftra manu illius manum qua enfem' ftringere parabat, occupauit: dextra auteme ftatueumfuodeturbauitjcruribusc^iubtracftisin terra deiecitJbifuperiacen-tis ceruicem pedem imprefsit,clauacp in idum fublata, ad fpetftatores fe conz euertit. Qui incredibili öd maxima uiri uirtute commoti, clamorem ingentem Alexddro mo ediderunt. Alexander iufsitutuido parceretur,atque fpedaculofinitoillinc lelid Dioxippi difcéfsit,Macedonis cafum e^errimèferens. Dioxippus aduerfario fuo incoa uiäoria, lumi dimiflb, ob partam adeo infignem uidoriam,corona à fuis popularibus honoratus eft, exiftimatuscpcommunemGraecis omnibus gloriam peperif-fe. Sed enim fortuna diutius hominem tanto gaudio frui non permifit. Rex

Frincipr's nbsp;nbsp;nbsp;enim lemperpoftea ab eo fuitalienatus, omnesc^ régis amici, öd aulici Mace«

wKîWKiafci- dones uirtuti eius mirificè inuidcntes,id tandem excogttarunt,ut miniftet du.quidam àfe perfüâfus, poculumaurcum Dioxippipuluiao fubijeeret. Poftz • »• iicic fomontu^ modum conuiuio inito,eonqueri cœperunt de futto patratotueftigantescj poculum ablatSjfe inuenifte fimularunt, cum magno pudere öd probro Dio-xippijQuiMacedonumconcurfumadfeuidenSjtuncexijtexconuiuictdein-depaulo poft cum in fuum diuerforium uéniflêt, fta tim epiftolam ad Alexan-XaAtTre;/ƒtz ftftim de fraudeinfecommifla fcripfit,amicislt;^uti earn regs redderentjman-ra/zàu Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fado uita (eabdicauit,imprudens, qui temerèin certamen cum

Macedone defcenderit:fedimprudentiorlongè,quódfibiuim intubt. Pro/ /?ƒ ptereaobtredatoreseiusad horninls dementram coargtiendamilludpafsim , iadabant: Haud facileeuenire,utquifpiamingentescorporisuires,amp;inge« »'21?3 nium fubtile habeat. Rex autem Ieda epiftola, grauiter illius obitum tulit,tre-quenterepuirtutis eius defiderio taduseft. Et quem uiuentem abborruerat, mortuum.quando id fruftra erat,penes fe habere cupiens, quanta fuifiet eius it’wir/era. innocentia,ex calumniantium fcelerecognouit. Igitur Alexander coptjs ad ripam fluminis, uti fecundum clalTemiter facerent, dudis,nauigationtm cce-Alexditderdli ptam ad Oceanumcontinuareinftituit. ProgreiFusep ad gentem,qui Samba-q»otgc:esin^ ftjedicuntur,peruentt. Hihomiilummultitudineatqueegregiauirtute nulli dicds fubigit, populo Indiarpoftponendi,urbes libéras, quae popular! adminiftrationere.

gerentur, habitabant. Auditoep Mâcedonum aduentu, peditum millia fexa« gin ta, eq Ui ta turn fex millium,bellicoscurrus qüingéntos coegerant. Sed quumflumine claflem Macedonum appropinquate fenfiffent,nouo öd ino-pinato genere accelTus perterriti, quum ctiam toties uidoris exercitus no-Pdxt U pr uererentur, fuaderentep feniores ne prælfj fortunac res committerctur, Idtd^

'h'

quinquaginta clanfsimos uiros legatos ad Alexandrum mifefunt,oratum, ne ad fe,qui amici elTe uellenr, hoftiliter ueniret. Rex laudato eorum cohfilio, pacem concefsit,atque magna munera. Honores autcm plus quam hüriianos ab ea gente confequutus,in Medanos, deinde amp;nbsp;Sodras, qui utranque Humi« ms n'pam tenebantjcontendi't. Quibus in Iods fccus flumien urbem Ale-xandriam condidit,decemc^ millia hominum,qui earn incolerentjdeßgna* uic Hine öd Muficani regnum ingrefliis, eum captum interfecit, gentes^ deuióias fibi parère compulit. Tranftjt deinde in terram,cui Portieanus impe-rabat: ubi primoimpetu urbesduas expugnauit,conceflacp militibus prac-da incendit. Porticanum,qui inarcem bene munitam confugerat,expu-gnatum opprefsit : omneis eius urbes ui captas euertif,ita ut magnum fui nominis terrorem finitimis populis iniecerit. Vaftauit eodem modo Sam=» bi regnum, oppidiscompluribusoccupatisac dirutisgt;ôd hominum millibus fuprä

-ocr page 629-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIL yr,

Fupra odoginta pafsiminterfedis. Tantamcalamitatem gend huic Brach-manuni Alexandriintulit. Cacteras, qux fupplices ueniam rogarunt, his tantum,qui fumendi arma praîcipui authores fuerant, è medio fublatis, clcmcn= tius tradauit.Sambus ipfe rex cum clephantis trigin ta tranfmittens in ulterio/ rem Indi fluminis ripam,imminentipericulofefut)traxit. Vltima erat Brach- H4rin4 inanumurbs,nomincHarmata,quæôCfuorumhominumuirtuti,amp; loco mu-nitifsimo confifa,Alexandri gratiam parui æftimabat. Ad hanc pauci è regtjs amicismifsifuntjqui laceflTerentoppidanoSjUtfiadexeundum elici poirent, ipfi retrocederenr. Erantquinquagintanumcro,qui mcenibus appropin-^ quanteSjOb paucitatem contempt! flint,atque ex urbe ad tria millia infcquen/ di gratia egrefsis, flmulabant fe perterritos pedem referre, donee ad uicinum locum holteisperducerent:ubiAlexanderinftanteisbarbarosexcepit,mani« bustipacriterconfertis,aliquosinteffecit,reliquosuiuos comprehendit. In ea pugna quumMacedones multi uulnerati fuilTent, magnum ij omnes pericu/ MdeeJonef lum adiuerunt, propterea quod barbarorum ferramenta letali ueneno fue- uenenatis telis rant illita, quæ res nduciam ueniendi in certamen dederat. Confieicbatur uulncrtiti» id ueneni genus e quibufdam ferpentibus , quos per uenationem conqui« fitosôl interemptos ponebantinfole. Ibi fideris coeleftis ardor iacentia corpora, uti liquarentur, loluebati atque ita fudor qu'idam exprimebatur, qui ni* hil aliud erat,quàm anguium ipforum humor omnis ucnenatus. Is igitur ubt

, peruulnus quempiam contigerat, eius corpus ftupens continuo reddebat.

Póft pauloacerrimi confequebantur dolores,contradict^ tremor omnia membrainuadebat. Cutisipfa frigebat cum atro colore. Vomitubilisidenti= dem reijeiebatur. E' uulnere prodibatnigraquædam fpuma,8Cfanies inde fada confeftim nobiliores corporis partes attadu fuo corrumpebat,morsép iz ta miferabilisinfequebatur. Nequeminus periculi autcruciatusleuiter fau-eijs,quam rjsqui maiora fubiuiflentuulnera,accidebat, Eiufmodi peftequum IVlacedones abfumerentur,Alexandernon adeo cæterorum omnium mife-tabatur, quam unius Ptolemæi, qui fuccedentibus temporibus regnauit, tunclt;$ ei plurimum erat diledus,cafum dolebat. Contigit uero ratum uix fidem capiens quiddam in Ptolomæi falutem,quod omnes diuinæ prouiden-tîæacceprum referebant. Omnibus,obfuas fummasuirtutes,Slcundisgra-tificandi ftudium,æquè chants humanitate^quam pracftabatjCondignam mer/ cedemhancreportauit. Viditdormicns Alexandeream fpecicm,quandra. Atcxdndroco ore herbam quandam teneret,SC eius natiiram,uirtutem, atque locum, ubi /öwfto won. nafceretur,doceret. Poftquam furrexit,repertam herbam contriuit, amp;nbsp;Ptole-maeicorporiapplicuit. Dedir etiam potioneminde medicatam,perquæbos dduerfus ue^ nacualetudinifubitoeumreft’tu't. Caeteri quiexuulncribuslaborabant, co- ncnutelorum gnitoherbacprofedu eademuficuratione.conualuerunt. Ad urbem ipfam Harmata amp;nbsp;magnam fiC munitionibus bene firmatam cum exercitu oppu-gnandi caufaaccefsit Alexander. Ibi egrefsioppidani,fupplicantes,fe{^ in eius poteftatem dedcntcs,pacemôl ueniam impetrarunt. Ipfe nauigatione rcpetita,ad oceanum peruenit :ubi quum infulas duas inueniflef, deos fplen-didifsimofacrificio ineisperadoueneratuseft,magnacpSCmulta aurea po« cula fimulcum libaminibus in mare ipfum coniecit : Tethydi amp;nbsp;Oceano aras, quôdfumptam exped/tionem ibifiniuiflèt,excitauit. Ab Oceano rurfus daß feiter relegens,per flumen ad Hyala infignem urbem appulit: cuius refpubli* cacodem ^fere modo quo Spartanorum regebatur. E' familtjs duabus, reges duo perfuccefsiones adfumebantur,qui bellicac rei prareflent. In omnibus au-tem quægerenda effent, pratcipua fenedutis authoritas. Incendit Alexan« dernauescasquælabefadatæmultum erant:reliquas omnesNearcho,aliif-beamicts quibufdam tradens,iniunxit,Iittoraleis gentes per oceanum adi* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rent,

-ocr page 630-

J74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U i O U VJ K 1 a 1 y U 1

rcnt.atcj ad obfequium compdlerentjfibicp adEuphratis oflia occurrcrcnt, Ipfc autem cum tcrreftdbus coptjs latiCsimam regionem peragrans,coniu« maceis Si fibi aduerfos debdlauic. Qui imperata fa cere non recufaruntgt; libe^ rallier in fidemaccepit:doneclt;^ per OrbitasSCCcdrofiam terram tranfî-uit,nihil fenfit detrimenti. Ab eis loca multa aqua: egentia, nec pauciora déferra ingrdEis, attigit tandem Oridis fînitima. Ibi exercitu in treis parteis di-uifo, uni Ptolemaeumducem, alteriLeonnatum præfecit tuthicmediterra/ nea,ille quac fecundùm mare elîènt, populabundi percurrerent. Ipfecum ter-^tiainmonteisamp;fubiacentialoca,uan:ansomnia,inuafît. Quum igitur fub unumatque idem tempus muliis in partibus regio eauallari cœpifiet,ocyus igne,rapinis, Si cædibus omnia funt repleta. Macedones ita magna praeda funtpotiti, interemptorumcp numerus excefsit multa millia. Vicinae genres taliperterritæexemplojin regis poteftatem uencrunt:quiad fui nominis in/ 'AJfx4n(/crA- crementumurbemiuxta mareextruereftatuit. Quum enimportumnaturali Irxândrùm fit« quictifsimum inueniflet, loci^ propinqui opportunitas placuiffèt, ibi conjlfuit» nbsp;nbsp;conditam urbem,Alexandriam nominauit. Poftea itincre, quod fibi paten-

tifsimum fecerat, in Oritarum agrosirrumpens,breuigentemearn totam lia bicoëgit parère, quae mores SC inltituta rdiquis Indis conOmilia habet, uno Q.itdrumfu* cxcepto,quod eis peculiareuix fidemcapiat, Obeuntium apud cos cada-«fr4«ir4. uera,cognati nudi, amp;nbsp;lanccas geftantes in fyluam aliquam dferunt, atque ibi uinciunt.Poft id udf imenta omnia,SC totum funeris apparatum diripiunt: rot lidis corporibusutiàferisdeuorcntur,raptas ueftes concidunt,ac loci eius gcniofacrificant. Inde omnesdomumreuertuntur. Progrcffus cft deinde Alexander in Cedrofiam , propius mare iter faciens , incidit^ in gentem quandam inhofpitalem Si prorfusfcram, cuius homines à primo ortu ad ic/ nedutem ufque ungueis nutriunt:comam autem in unum colledam promita tunt, quacob intemperatos Colis ardorcs eis eft adufta. Pellibus ferarum aa miciuntur. Cere, quæ m ari ad terram etjciantur, eorum carne uefcifoliti, pro cibo habent. Conftruendarum domorum earn habent rationcm, ut parictia bus excitatis,tedum è pifcis eiufdem coftis fuperimponant,atque exea materia plerunquetrabeis deccmôCodocubitorum inHrudura ipfa fufpendant: fquamis autem tcgularum uice in cooperiendo tedo utantur, Laborauit Alexander hac in regione magniscommeatuumanguftrjstpergcnscBindc/ fertam, Si omnium quac ufui funt inopem terram deuenit. Ibi cum ex fame multi pcrtjflènt,mirifîcé Macedonum omnium animi fradi funt:fiC ipfe rex dolore Si curis ingentibus corripi cœpit : quandoquidem miferabile illud pafsim uidebatur,utuirtute animi, Si optimis armis inftrudifsimi homincs in defertis,omnium egeniturpiter occumberent. Quibusut fubueniret Aléa xander,expeditos militesinParthiam,Dranginam, Ariam,cacteraslt;5 déféra tac terræuicinaspræfedurasmifit,mandans,uti camelos celereis,alia^dor-fuariaiumenta frumentoSC rebus quibufcunque neceflartjs onufta,agerenC ad Carmaniac fînes.llli propere eunces ad praefedoslocorum,feceruntut magna commeatuumuis ad didumlocum comportaretur, Amifît initioAlelt; xander milites multos ob uidusinopiam,amp; poftea in ipfoitinere Oritac ag-grefsi agmen quod Lconnatus ducebat, multis interemptis, in fuam ter-ram fe receperunt, His omnibus difftcultatibus circumuenti Macedones» fuperata tandem deferta ea regione,in habitabilem, ac rebus omnibus af* ftuentem peruenerunt, Vbi poftea quàm à toleratis incommodis recreati B4ccfr4nlt;»lM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feptem dies continuos ornatus adpompam fuo praciuit

ab Alexandra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13d ludicrum feftum in honorem Liberi patris celebrandum, at*

cclcbrati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;media potationcs, nec citra tumulentiam, exercuerunt. Quibus

peradis,quum praefides multos,quibus regendac terrx ab ipfo deftgnaiæ fuelt; ran^

lt;

-ocr page 631-

BIBLIOTHECAE LIB. XVU.

tant,impotenter8Cpraeteraequutn iniurtjs populos affieereaudiuifletjinini« me id ratus ferendum,in præfetflos Qi duces plcrofque animaduertit. Ea uero regts inprtmores iriros feueritas,ut pafsimuulgataeft,duces complures in-iuriarumôôpatratorum fcelerum confcq,uehemcnter libi coeperunt timcre. atquealiqui cummercenario mtiite.cuipracerant, aregedefecerunt : nonnulli coadaundiquepecunia aufugerunt. Quorumfadus certior Alexander,ad duces omnesÄ fatrapas AfiælcriplîtjUtquumprimum literas fuas legiflenr, milites omneisftipendio merentes dimitterent. Eoautem temporejquum moramtraheret in maritima urbe,cui Salmunti erat nomen,ac fcsnica ccrta-minaintheatrofpedaretjeoappuIfifuntquosperOceanum ad maritima o-^lexAttdrihdi-beunda miferat. Statimcp thcatrum ingrefsi, regem falutarunt, ac quæcunque ifiines udrrdr.t egi{Ient,renunciauerunt.Macedoncs exIbciorumaduentu magna affeda lac- lt;}u.t in ccfx* tjtia,plaurum ingentemediderunt: atcç ita elrufifsimo gaudio omnia diPdue- noniderunt,. bant. Narrauerunt ilii miros fe in Oceano gurgites, quibus aqua forberetur, amp;rurfusefFunderetur:fluduum etiam uaftas agitationes inuenifle, ac prope eos gurgites infulasmagnas complures abextrerao continenci profpici,ne-queaditumadeas modoullo pateregt;obcrebras aeßuantis maris exundatio^ nes,uentouiolentifsimoab infulis interram per^Iante,quibus ex ipumæ ui magna fludus identidem excita ta fpecies candida ede uidcretur.Qiiodtp ma» gis admirabile,inmulta âi^incredibilis magnitudinis Cete fe incidille; unde confternati.fpem omnem uitæ abieccrint: quippequi arbitrarentur uiros oau neis unacumnauibus ab illis abfumptum iri. Sed poftea animis refumptis, clamorem magnum omnes fe pariter cdidillè: fimuEp armis collifis, amp;nbsp;perfo» nantibustubis, tantum ftrepitus fecilïè,ut pertcrritac belluacfubteraquamfe deraerferint. His acccptis,Alexanderiufsituti adnauigationem redirent, per gerentcp ufqucadfluuiumEuphratem. Ipfecumexercitu itinereper regio-nes uariasfado,adSufi3nac fines peruenit. Circa id temporis Calanus Indus, magninominis in philofophiæ ftudqs,8C quiab Alexandro multum obfer» gt;nors uabatur,miro mortis genere fe interemit. Ctim enim annos tres amp;nbsp;feptuagin= nbsp;nbsp;nbsp;.

ta omnis prorfus aduerfacualetudinis expers uixilïèt, tunctj morbo tentacus, indies grauius haberet,reputans felicitatis eius,quaeà natura,aut à fortuna ac-cipipolsitjterminumfibiiniedum effè,abhacuita decedere ftatutt. Rogauit igitur Alexandrum,ut pyram conftrui ,acpo{lea quàm à feea incenfa fuerit^ peripfiusapparitores ignemfubqcifaceret. Conatuseftinitio rexà propoft-to eum dimouere: fed ut in fententia permancre uidit,fe,quaecunc5 oraiïet,cu» raturum recepit. Regio^ iulTu pyra ftatim eft compofita,8i ingens hominuni multitudo ad tam inufitatum confluxit fpedaculum.Calanus,uti fefatflutum anèucrauerat,fumma alacritate pyram infcendit, atque ibi cum ca incenfus,ui« tam finiuit.Qiix res ab afiantibus uario modo excepta efi.Hominis aliqui fu-rorem,nonnulliinanem fortitudinisoftcntationemdamnabant. Erantamp;qui

animièC magnitudinem in contemnenda morte admirarentur. Alexander Afexdnierdi» fummocumhonoreeumfepeliricurauittacdeinde Sufa profecfius,Statiram dtuxorem'. maiorem Darq filiam fibi iunxit matrimonio,iuniorem Drypetim Hephæftio ni uxorem dédit. Suafitinfignioribusamicis,uti exemple fuo fponfalia ini rent,fecitcß ut nobilifsimæ Perficac puellæ eis nuberent. Dum hæc agerentur, triginta Perfarum millia Sufa uenerunt, qui omnes Qi. iuniores fiC corporibus benecompadis robuftiscç eledi,régis iuflu fimul ad idoneum tempusfub magiftris SC pracfet^is omnia belli munia perdidicerant, ac Maccdonica arma» tura pulcherrimèinftrudifuerant. Hicanraanteurbem pofuerunt. Quum^ bellicaufimeditationc,fein armis regioftendiircnt,maximis ab eo munerigt; bus funtafïèdi. Quodenim Macedones Gangem flumen traijcercteeufaue*

ranq

-ocr page 632-

57« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L t

Äkxlt;lt;rt£/frc«r rant^ô^ frequenter in concionibus réclama re ei nonuerebantur,opiniohem(5 Mticedonibus' de pâtre Hammone pafsim eleuabant,agmen hoc Perfarum,quorum unus iratut^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idern efleanimus,adMacedonicæPhalangis animos reprimcndos compara-

H^rpttluf deli uerat. Atque his quidem rebus Alexander op cram dabat. Harpalus autem iijsindulget. quithefauris SCUedigalibusferuandisBabylonepræfcdus fuerat, quum in (ndiam Alexandrum facile intraflè audiuilTetjin earn uenit fentêtiam, ut ill inc eum baud ampliusrediturumerederet. Icac^ delicqs amp;intemperantiæfede/ dens, foeminis uim primo inferre, omnelibidinis genus cum barbaris exer ^ere ineoepir: cuius rei magnani diffîcultatem latifsimae terrae imperans, habe bcbat.Pecuniarum autem uim magnam in turpium uoluptatum ufum impen dere:a mari fiquidem uftj rubro,quod maxime diftat,pifces multos fibi after« ri curabat, atcç in omni uidu tantum prodigebat, ut inde pafsim male audi-rct.Præterhæc,Achenis ad feinfignemaximè fcortum,cuiPothynice erat nomen,acciuir,uiuenticp munera plane regia donauit,8C mortuam magnis fum-ptibus fepeliri fecit, condito ei in terra Attica preciofifsimo fepulchro. Hinc Atticaitidem alia mulierc,quam Glyceramnominabant,uocataadfe,in fum ma mollitudine,8Cimmoderatisimpendqsuitamducebat. Ad omneis uero fortunae cafus Athenienfcm populum,quó, fi opus effet,profiigium haberct, fibipraecipuèdemereriftudebat. Quum igitur ex India reuerfus Alexander, multos fibidelatos mortemuldaflet,Harpalus idem de fe timens,

Atbfndïjtnde colletflis quincj millibus talentorSargenti,fecum adfumpfitad fex millia mer ittcenariorum militum.ex Afia^ in Atticamcontendit. Vbi quum ànullo rcci »»ox mCretä, peretur, adTaenarö Laconicæ relido milite, Athenas fupplexcumpecunia-rum parte eft profedus.Superuenerunt ab Olympiade amp;nbsp;Antipatro nuncij, quieum ab Athenienfibusrepofcerent.Tuncipfe grandempecuniamorato« ribus,quiadpopulum pro feagerent,dilargitus autugit.Atquead fuos milites iuitinTænarum.illinc inCretam tranfmjfit,ubi aThibrone, unoèfuis fa« miliaribus,perinftdias eftintcremptus. Athenienfes habita de his cognitio-ne,quipecuniasabHarpaloaccepiirent,Demofthenemalios^quofdam O/ /lexdrttiri era ratores criminis eius damnauerunt. Alexander in Olympiacis ludis per prx giiexK/eï cr cones fignificarifccif,omnibus exultantibus, praeter quam facrilegisfiC homi eineritos cle~ cidis,reditum in patriamfe cocedi. Atlt;^ èfuo exercitudecem militafeniorum wcntKcerga hoininumfelcgit,hislt;^uacationemmilitiæindulfit. Quum^eorum multos ividccdow aerealienoobftricftosefleintellexiftet.de unoexoluitdebitapauló minus de-feueriids. millium talentorum. Macedones,qui inordinibus remanferanr,cótuma cius fe gerentes, concionantirp fibi obftrepere aufos,commotus acerrimè ob/ iurgauit. iniedot^multitudini terrore, êtribunalidefilirenon dubttauit: ip» foscp tumultus authores fuis manibuscomprehenfos, apparitonbus punien dos tradere. Glifcenteautemindies magis feditione,Alexander e Perfarunx letftorum numero duces adfumpfit,primoscp eis honores in exercitu conccL fit.Qua contumeIiaMacedonesaffedi,fupplices,Iachrymantes(jaregcfun| ma cum difficultate,ut eis reconciliaretur,impetrarunt.

Regni Alexdndri Annus X.

CöfulibusL. Cornelio amp;

Pompilio,Alexanderordines, quimilituminteritu extenuati erant, è Perfis fuppleuit.Eorundem amp;nbsp;mille in aula ad fui euftodiam eftèiufsit. In uniuer-Atexddcr Per fumc^ Perfis nihilominus quam Macedoni cuiuis,fidendum cenfuit. V enit ƒ« Mrfce^iont temporeeodcad regêPeuceftes,ducensfunditoresamp; fagittariosad uigin fc«ï compdrdt ti millia,quos prioribus copijs immifcuif.eacç nouatione mixtS quendâ exer-a cicum,ÔCÜbiâudieatêfecit,Macedonwnfîlios,qui è foeminis captiuis fuerât fufeept/ÿ

-ocr page 633-

BIBLIOTHECAE LIB XVit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;577

fufccptijdiligenter exquifiuitjnuenitq; numero elle ferme decern millia. Qut= Mttce bus omnibus,utliberaliter educarentur,certam pecuniam defuoexoluitutcj Utumliberot cis beneinftituendis magiftri SCdodores praeeflent, conftituit. Exercitu ue= cJucuri curat to bene interim recreatOjSufisdifcefsit^traiedocpTigri flumine, ad pagos qui Caridicuntur,csftrapofuit. Ibiquatuormoratusdies,inSambana(id locino-menJcontendit.Septem dies ad quietem h« exercitui dati funt. Poftea caftris tertqs ad Celonas peruentum eft : qua in gente tunc etiam Bceotorum proles fupererat,ex his orta,qui de Xerxis exercitu ibi confederant.Hi igitur morum patriae etiamnummemores, dupliciutunturfermone. Vno, quilitindigena« rum:altero,in quo plurima référant Graeca uerba.Inftituta itidem quacdam rerum agendarum antiqua retinent. Expecftauit Alexander uefpertinum crepu« fculumrtunc^ex eo loco difcedens,recftum iter declinauit,ac Bagiftamam Bdgiftamd ri uidendi locicaufaeft profetftus. Earegio amcenifsima,amp;quac etiam oble- gio dmocnißi^ tftandis idonea uideri queattfrudiferum arborum,cçterorumc^ omnium quae mdi ufuiSCuoluptatieftepofsint, ma^nam habet copiam» Tranfijt poftea in ter/ ram,quaepafcuorum ubertate,armentisequorum innumerisalendisfufficie« bat. Oicebatur olim paftionis gratia equorum millia centum ÔC fexaginta eo cogifuiflefolita. Sedtemporeaduentus Alexandri fexaginta tantum millia numerata funt. Dierum trigin ta moram fecit in his locis. Deinde dies feptem progreftus,attigitEcbatana,quacfuntinMedia.Dueentorumôlt;:quinquagin- Ecbatdtidi ta ftadiorum ambitum ea habere, ÔCtotius Mediae regiam elTe, coadoique ibi thefaurosmagnam pecuniaeuimcapere prædicant. Plufculum temporis in hacurbefuit Alexander,militi quietem concefsit,fcenica deditcertamina,con tinenterep potationibus inferuitum eft.Tunc Hephaeftio régis amicus,cum lar Heph^ûià gilts fe inuitaflet, crapulacorreptusinmorbum inddit,unde obtjt thortem. moriturt Aegerrimè cullt Alexander cafum hunCjdefundit^ cadauer Perdiccæ, uti Ba-bylonem deferri curaret, tradidit : amplifsimo funere mortuum amicum fepe-» lire habens in animo. Dum hæc ab Alexandro aguntur,magni motus in Gracia exorti funt,nouiscç rebus plerique animum intenderunt,unde bellum, quod Lamiacum nuncuparunt, huiuimodi inicqs QC ratione eft conflatum. Ldmidci betti Qiiumrexperlitcrasomnibus AfiaepracfedisimperaiTet, ut à fe milites mer- origo. cenariosdimitterent: eocputiiuirumeratfado,per Afiam uniuerfamexrerni homines militia folutipalsimuagarentur, Sc necefsitate cogenteuidum fibi ex prædationibus SC latrocinijs conquirerent,contigitutundique hiomnes adTacnarum Laconicae promontoriumconuenirent. Perfidis etiamfatrapae 8C duces,qui regem ueriti aufugerât, eum pecunia SC milite fuorum manu eo-dem tranfmiferunt mari, omneslt;$ uires fimul iunxerunt. Nouiisimè imperator duxi^ omnium alTumptuseftLeofthenes Athenienfis,uirmagnitudinc a= Leo/lhcner nimipræftantifsimuSjSC Alexandromaximèinfenfus. Is habito confilio,cum d«x Milituni de belli ratione difleruiiTetjtalentaquinquagintaftipendtjsperfoluendis, ar- dRegedimif' morum autem in omnes ufus magnum numerum obtinuit. Ad Aetolos,qui- forum. bus cum Alexandro male conueniebat, legatos mifit, qui rogarent auxilia. Et reliquis omnibus bello gerendoneceflarijs mirificèintentus erattquippe qui negocium magnum fibi imminere profpiceret. Interea Alexander Coflæos fibi parère detredantes,cum expedito mouit exercitu.Ea eft gens fumma prægt; dita fortitudine, quacMediac montem incolens,loci difficultate SC militari fua uirtuteconfifa,nunquamexternoprincipifefummittereuoluir,atque à Per. farumregibus nullauiadobfequium compellipotuerat: tunc^ magna fidu-ciaMacedonumuireisparuiæftimabat. Igiturrexoccupatislocisundeadiri poterantjingrelTus in Coftacam,terramfermé earntotameft populatus’.fre» Coffdotfubb quenterc^ tnanibus confettis,femper uidor, magnam barbarorum cædem fe« g't Alexâderc cit,ac longèplureisuiuosccepit. Per quae fadum eft, ut Coflæi totaduerfis

Oo praelijs

-ocr page 634-

578 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

pracltjs Sc fuorum magna captiuitate fradi'jferuitutem rccipicndorum fuorunt caufafubirecompulfi fuerint. Pax cis Rib conditio ne impcra ta faciendi data eft. Eo^ modo.Coffàeis intra diem quadragefimum debellatis,6C ubi difficul-tates locorum pofcebant,oppidis extrudis, Alexander exercitum reduxit.

âfln» Mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regni Aiexandri dnnut XI.

SoficleAthenisregente,Ilt;omaccôfulibus L.CornelioLentulo,6CQ.Pom* Alexitndro nbsp;nbsp;piRo, Alexander debellata Coflacorum gente, illinc difcedens, caftra Babylo/

cwidlt;« nun* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iierfus mouit,paruis itineribus,ut exercitus reficeretur,contendens:iden«

ciittmorlis pe riculum, fi tylonc/n ue^

tidemcç intereundum quiefeens. Diftabatabipfa Babyloneftadia ^oo.cum Chaldæi, qui maximam fideralis fcienti3eopinionemhabebant,quôd perte* ternam quandam cceleftium obferuationem futura prædicere conlueucrint, c

fuo numero feniores.quibuscp plus erat experientiac,elegerunt. His datum negotium, ut Alexandroirentnunciatum,fe node ex diuinatione aftrorum, Babyloneei mortis periculumimminere:omnit^ modo fuaderent, nc urbem ingrederetur. Pofle autem id difcriminis euitari,fi Beli fepulchro, quod à Per* fisconditum fuerat,inftaur3to,uia quam docuerint ipfi,introeat in urbem. Princeps eius legationis erat Belephantes, qui regem de tali re, ne forte detri* mentum aliquodObi indeaccerferet,minimeaufuscompellare, Nearcho uni ex amtcis regtis,quo cum familiaritas ei intcrcedebat, negocium totum indie» uittuti^ regi id palam faceret rogauit. Alexander à Nearcho Chaldæorum de* nunciacionem audiens, territus eft. Cumqpeorum hominum prudentiam SC magnum nomen identidem fecum reputaret,animo turbabatur Igttur amico* rum multis in urbem mifsis,ipfe in tempus aliud profedionem earn differre in-fïituitmetatuscçcaftra ftadrjs 200. procul Babylone, moram ibi trahebat, non Plilofaphi A- fine omnium admiratione. Venerunt interim ad eum frequentes Græci homi« lexandro per nes,SCpræcipuèquiphtlofopho Anaxarcho operam dabant. Hicognito qua fuadent ut B4= caufa rex non progrederecur, rationibus phtlofophiae uartjs acriteradeo diffe* byloneintret. ruerunt,utilleprorRis animummutauerittomne^diuinationis genus, amp;' ma/ xime quo utuntur Chaldæi,damnandum iudicauerit. Ita rex animo quafi fau-cio,philofophorum uerbis fanatOjBabylonem cum exercituintrauit. Vbi hu« manifsimè à ciuibus,ueluti prinsetiamfadum fuerat,cxcepti,fefe omnesad , ocium Sc uoluptates conuerterunt,neceflari3rum rerum abundâtia omni fupgt; petente.Hoc quidem anno res geftæ ita fe habent.

An. Mundi

Rcgni Alexdndri dnnus X11.

Ad Alexdn.^ drum ucniunt diuerfdrugen tiumlegdti.

Quo ordine refponderit Legittis,

Sequent!,quo Athenis Aegefias imperauit,8C Romae confules fuerunt C.Pompilius, SC P3pyrius,adac5 eft Olympias quartadecima fupra centefi-mam, uidoreMicinaRhodio,exomnibus ferèorbis terrarum partibus legati ad Alexandrum uenerunt.Al{qui,utea quae féliciter gefsiffèt,gratularentur:a« Itj ut coronas offèrrent,nônulli amicitiam ÔC focietatem eius petituri. A' multis fplendidifstmaafFerebaturmuneraiquidaetiadeobiediscriminibus fe expur gatum uenerât. Non tantSnationes,populi,principesc$ Afiae diuerfilegatio-nes miferâtjfed amp;nbsp;plerçij erât ex Europa ÔC Africa:hinc quidem Carthaginien fiûjLibophœnicû, gêtium^ omniû iuxta mare ad colSnas ufcç Herculis habi« tantiu:illinc aût Græcarû côplurium ciuitatâ,Macedonû,lllyriorû.iyiifl| etiam funtabhisqui uicina mari Adriatico incolunt, à Thraciæ gentibus ac Gallis conterminis,quægens tuneprimS Græcis cœpit innotefeere. Alexander au« ditis omnium legatorum uolûtatib.conftituit quibus primum ÔC demeeps pec ordinem à fe refpondendum eftet. Primi expediti funt,qui facrarôrerum caufa uenerant;fecundi,qui munera attulerant: terttj,quorum tradatio eratdeobfi* dibus:qu3rti,quibus de ptiuatis negocijs agêdum; ultimus fuit locus exulum reftitutionem detredantibus. Ante omneis autem Hammonij, Delphi,Co« rintbq

-ocr page 635-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;575

rinthijjEpidaurq, 8Calq quidem ob dignitatem facrorum, de quibus agcbant, cognitionemamp;^refponfiimobtiniierunt. Cundi^ in uniuerfuin legati be« nignaac liberalirefponfione, quantum eorum negotia patiebantur,uti læti acbeneergafeafFelt;fiidimitterentur,ftuduit. Legatorum reperfeda, totus fe ad Hephxftionis funus celebrandum conuertit. Tanta^ in co diligentia eft ufus, ut non tantum prioris æ ta cis quafeunque eiufmodi tunebres pompas fuperaueritjfedamp; pofteris excedendi, quodipfefeciflet/acultatem nullam re-liqucrit. Ilium fane tantoaflredudilexerat, uteorum.quosamicitiaiundifsi- AlexâderUea mos fuiflefamaprædicat,animipropenfioni nihil ceftèrit.Poftobitum autem phd^onifum nullo modoferuato honorauit. Donee uixitHephaeftio, anteamicos omnc#pnlt;o/îpmè femper à rege atftimatus eft,licet Craterus minus nihilo amaretur,adeô ut cum purentat, femelaquodamfamiliarium Craterum in régis amicitia Hephaeftionc baud minoremefle,didum fuilTet: Alexander refponderit,Craterum efte philoba-iilea,id eft amicum rcgisiHephaeftionem philalexandrum, ideft Alexandri amicum. Darq fane mater cum in primo congreftu ex ignorantia Hcphæfti« nempro Alcxandro falutaftet, ac monita fefcad regem conuerteret,illud ei dixit Alexander: Nihil curae habeas, 0 mater, hie namque eft Alexander. In omnibus fir^potentia, amp;quód familiaritatis multaeeirefolct, loquendi fidu« cia adeo utcbatur,utOlympiade per inuidiam infenfa ei,0^ literis acerbius nonnunquam obloquente ac minante,non dubitauerit baud molliter ad earn refcribere, 0^in epiftolæfine illud apponere: In mecalumnias moliri definas, neque amplius afperitate QC minis mecum utare. Sin perfcuer3ueris,fciro baud magnæ curæ mihi earn remfore:cum(uti nouifti) Alexander æquirateo= mnibus præfter. Adparandum itaque tarn chari hominis funus, Alexander uicinas omnes ciuitates monuit, uti omnibus quibus poITent, praefentem ignisfacriex^ pompam iuuarent. Gentibus autem Afiae omnibus imperauit, ignem, qui tiniîiomAlum facer à Perfis dicitur, extinguerent, donee funus elFet abfolutum. Id autem a- omen. pudPerfas tantummodo in régis obitufieri folitum crat.Idcirco populi in malum omen regiam iufsionem traxcrunt, uelutideus ita futuram régis mortem fignificaret. Contigerunt pariter often ta alia quaedam mira, quibus Alcxan« dro uitæ finis eftpra:nunciatus,ut fepulchrali hoc honore explicato, à nobis narrabitur. Duces 8Camiciomnes régis fui uolunt3tiinleruientes,figna ex chore, auro, Sc materia alia preciofa fieri curarunt. Ipfe autem archiiedos, amp;diligentioresfabros multos conquifluittaeprimummoeniumftadia decern deiecit,lateresq3 omnes colligi SC exportari mandauit,quô locus ad pyram extruendam aequalis fieret. Lam autem quadratamerexit,aclatusquodque ruiww ƒ«««lt; inftadij longitudinem produxit. Reliquamaream partitus eft in domos tri= *quot;ƒ Hfpfcie-ginta, quæextrucftæfuntcum tabulatisèligno palmæarboris. Totius autem sedificq formam quadratam effici uoluit. Deinde circumquaque ornamcn« taapplicabantur. Ad imam quidem partem pofitafunt quinqueremium au-rea roftra ducenta quadraginta numero : in eorum prominente utrinque afte« re/iitfoletin proris nauiumjfagittarij biniquatuor cubitorum magnitudinis genuinnitebantur. In medio quinque cubitorum ftatuæarmatæ erant. Loca omnia intermedia tegebantur obdudls uelis purpureis.Infecundo loco fupra hæc erant quindecim cubitorum lampades, queis circa partem quæ manibus capitur,annex3e erant coronæ aureæ : in fummo,ubi ignis excitatur, aquilæ a-lasprotendebanr.acdeorfum uerfus intuebantur: ad infima iacebant draco« nes,aquilas ÔCipfi infpicientes. Tertium fuperioremlocum ferarumomnium, quacucnando capiuntur, ingens tenebat multitudo. Qiiartus locus habebat Centaurorum pugnam,facftamexauro. Quintustauros8Cleonesalternos aureos.Super hacc omnia in fexto ordine crant ubiqueMacedonica SC barba« rica arma : altera in uirtutis teftimonium : barbarica ,uti gentium deuidarum

Oo z darent

-ocr page 636-

580 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O R I S IC V L I

datent fignifîcationem. Summum faftigi'um tenebant Sirenes introrfuscaua-tæ,in quels conditi homines funebrem næniam canerent. Totius operis alti-tudo crédita eftfuiHecubicorum plus centum triginta. Quumcp fimul duces, milites, legati, QC indigenæ homines fummo Itudio pompæ eius appara-turn adiuuiflent, impenfa funt talentorum millia plus quàm duodecim. Ad magnificentiachuiusrationemreliqua omnia in funere fummo cum fplendo- , idololiürid. cclebrata. Nouifsimèimperatum, ut Hephæftioni tanquam praclidi ‘ deo omnes facrificarent. Fortecç tune temporis Philippus unus è regtjs a-micisBabylonem cùm ueniiret,oraculum ab Hammone acceptum de He/ ^hacftione, uti deo facrifictjs adorando,renunciauit:quod plurimum Alexan-dro,quum fententiamfu3màdeocomprobariuiderct,placuit. Primus ita« queipfe facrum fecit,liberaliteri^ hominum multitudinem ingentem fufee-pit,U3rq generis ui.dimis addecem millia madatis. Honoribus autem mor-tuo amicoexolutis, Alexander ad remifsionemanimiacuitam lætiorem fefe dederatîuidebaturcp potentiæSC felicitatis humanæ fummum faftigium at« ' tigifle,cum fati uiolentiatempori,quodeiusuitænatura concedebat, termi-num iniecit. Deusq'ueipfe ÔC miris oftentis,neque dubijs fignis imminentem o/îfrtflt;( Aies mortem demonftrauit. CùmenimAlexandroundioniuacante, regia ueftis xàdrimortem CLimdiadematefupertribunalfuifletpofîta,uirquidamindigena,quiuindus antesreffi’ tenebatur, ruptis compedibus è euftodum manu clàm aufugit: ingreffusep * nbsp;nbsp;' aulam, nullo in porcis prohibente, ad tribunal contendit: repertam ueftemamp;^

diadema induit,a tqueita orna tus quietèconfedit» Auditohocinufitatofaeû nore, Alexander ualdc eft territus : aggrelTuscÿ hominem, qui nihil commo« lusquietifsimè fedebacieiim interrogauit,quis'nam e(îèt,à cuiuscaufa rem

Akwt/rif^lemfecilTet. illo rimphciterrefpondente,fenihil feire: uifumeftrégi dehoc tucxfliciit, fado ad liâtes referre: quorum confilio hominem interfecit,utfi quid aduer/ fieo oftento deniinciatum efîet,inillius caputeffiinderetur. Alexander ue-ftem recipiensjdijsdepulforibus facrum fecit, non fine magna animitriftitia. Et Chaldacorum admonitionibus identidem recordatus, philofophos, qui fi« bi aduentum Babylonem in animum induxiflent, deteftatur, artem rurius èC fapientiam magnam Chaldæorum admiratione SC cultu dignam iudicabat, o-mninoej cuiuis contra uim fatiargumentis ÔCcopiofis difputationibus difle« rentùmirificè infenfus eratamp; obloquebatur. Haud multo poft hæc, fignum aliud ad regni mutationem pertinens,diuinitus editum eft. Correptus cupidi« ne uifendi paludem, quæ erat prope Babylonem, ingreflusœ naues cum ami/ cisnauigareincœperat. Ibiregianauiàcæteris diuulfa,coaauseftaliquotdi-es folus uagari, adeo ut falutem quandoquedefponderit. Interim per anfra« dus quofdam difficilfs,Slt;multis impeditos arboribusdum progreditur,à ra-mis fupernèpendcntibusretentumdiadema, deindeinaquam cecidit. Tune è remigum numéro unus adnatans , receptum illud,ut tutius ferret, capiti Su^erjiitia. fuoimpofuit,at{$adnauem uenit. Errauitita Alexander dies tres, 8C totidem nodes. Libera tus igitur à periculo,amp; diademate præter fpem recuperato, ite-rum uates confuluit,quid'nam deeo,quod fibi euenerat, cenferent. llli mo-nuerunt,ut magnis SC infignibus facrificijs deos fibi propitios redderet. Tune temporis Médius quidam Theflalus, unus ex amicis regijs,uehementer eum rogauit,uti ad genialeconuiuium,quodcelebrabat, uenire nonreeufaret. Ibi Hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nouifsimèquum repletum magnum Herculis po-

hotninesebrio culumebibiflet, repentèucluti fortifsimoiduuerberatus,amp;cIamorcmSCfu« fi Derbendât fp^^f^^mingentem edidit.Sublatus adftantiumamicorummanibus,illincdif-crdcrdbulA^ cefsit: ftatimcç adhibiti medici, feceruntuticub3ret,diligenterque ei adfidc-Morrercdi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Morbo autem inualefcentc,cum medici nullo remedio ei poftèntfuccur

' rere,dolorescp acutifsimi,8lt;ueluti cruciatus eum torquerent,uitae omnem '' * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpem

-ocr page 637-

BIBLIOTHECAE LIB. XVII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fs i

fpem abicdtjdetradumc^ c digi to annulum Perdiccæ tradidit.AmIcis rogan- nbsp;nbsp;x^tetr'isii»

tibuSjCui imperium relinquerccPracftantifsimorefpodit.Atcj hacnouilsima regnitm rdirt uoceilludnimirum fignincauitjmagnöprimoróducumcertaminefibi iiipa- ^uens,Alcxa/i rentatS.Eo,quemdiximus modo,Alexâder efl: mortuus,regnifuo anno duo* obijt, decimo,menfefeptimo,maximis reb.gefl:is,ut regum qui anteeum,pöfl:c^ ad meamuf(^actatem fuerunt,nulluseicöpararipoisit.Sedquoniäfcriptoresali« qui in tradëda regis huius morte uident difcrcpare,ucnenointeremptQ dicen- , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,■

teSjOperacpreciûfueritSCeorûopinionê non prætermittere.Aiuntigitur Anti tipatrö,quê in Europa duce Alexander reliqueratjUenÜTe in magnas contro-** uerfias cö régis matreOlympiade. Ac primo quod Alexandru cxpoftuhtio# nibus de Ie fidem non adhibere nouera t,fœminâcÔtemptuihabuifle,pofl:mo

dum audis indies magisfimultatibus^Alexandrû ex pietatis officio,cum ma= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tri in omnib.gratificari cuperet,multa figna alienati ab Antipàtro animi dediC Ce,accersi{rectijcidéParmeatonis SC Philotacnecê,exqua amicis omnib.regtjs non mediocrisiniedusfuerit terror. AntipatrQidcirco perfiliû^quieratàcya-this,curaire,Uti rcgi uenenum porrigeretur. PoftcuiUs obitum,cum in Euroz f pa ipfe imperiij tenuiflet,SC deinceps eo mortuo,filius Caflànder,nô aufos fu= ifte fcriptores ueneni dati mentionê facere.lllud fané ex his quae fada funt con ftare,Caflandrurebus Alexandri aduerfum fuifle,cum Olympiade interfedâ abi)ci,nefepeliretur,iufrerit:ô^euerfasabilIoThebas,magna diligentiainftau ' rauerit.Mortuo AlexâdrOjSifyngambris Dartj mater,cUm multö ÖC illius obi turn,Scfuarh calamitatem,quod tâto præfidio in extremo uitæ furfièt priuata, defleret,intra die feptimu uita funda efttin fumma quidc triftitia,fed non citra laudem extinda.Nos uero ad Aléxâdri morte progrefsi,ueluti initio lib ri pró iniferamus fequentibuslibris fucceflbrum eius res narrabimus.

Diodori siculi Bibliothecà hiRoriielibri XVI Lfinh,

DIODORI SICVLÎ

BIBLIOTHECÆ HISTORICÆ

LIBER DECIMVS OCTAVVS. IN terpreff Sebaßiano CdfleUiônc,

Præfatio.

Ythagoras Samius,ÔCaln quidam uetcrum naturaeîndagàto-rum hominû animasimmortales elfe cradideruntïatc^ ut huic „oridles futii rentetixconCencaneQefi.eardeetiamfai-uraprxnouUrey iquo r,f interdît pr^ temporeinobitu feparantur à corpore. Cùm his fentire ui/ cuïà deturSCpoëta Homerus,dum facit Hedorem in ïpfo obitus corporibui ___________temporeprardicentemAchilliniortemipforum eötinuo con fequuturäm.SimiliterSCrecentioribustemporibusinrnultiseuitamigrantib. proditu eft idem accidifle,SC maxime in Aléxâdri Macedonis decelTu, Is enim Babyloneèuitadifcedens,inextremohalitu interrogatusabamicis,cuinam regnum relinqueret,dixit,Optimo.Præuideo énim ingens mihi futurû fepuU chrale certamen amicorum,id quod Ueritate ipfa euenit. Nam amicorum eius ' clarifsimi de primatudilsidentes,multa bella, ingcntia^ certamina conflarSt poftobicu Alexandri.Atr^eorum res geftascontinenshicliber, id quoddixt peripicuum faciet legendi cupidis.Liber enim qui hic ahtecefsit, Aléxâdri ge. , , . fta omnia comprehendit,uf($ ad eius obitum.Hic autem eorum gefta comple nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prà

dens,qui ei in regnum fucceflèrSt,definit in annum qui proximus antecefsit Agathoclistyrannidem, continet^ annosfeptem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

Oö 3 D I O D O-

-ocr page 638-

DIODORI Sic VLi

An» Mundi

DIODORI SICVLI BlBLlOTHECz^

historicae liber xvhi.

Edore Athenis Gephifodoro,Romani Confules crearunt,L*


Purtum,amp;D.IuniuiTj.EorumtemporeAlexandroregefineÜ ,1 J beris uitadefundo, fuitincerrcgnutn,amp;ingens difsidium de

datte.

i principatu.Peditum enimagmen Arridæum Philippi filium, hominemanimiuitqslaboranteminfanabilibus,ad regnum ^^1 promouebat.Sedamicorum ÔC ftipatorum Alexandri,n oui maxima dignitatepoIkbant,habitocÔcilio, aliumptacpequorûequitum tur« ma quifocq nûcupabantur.primum armisdecertareltatuerunt cum agmine, amp;nbsp;legatos mifcrunt ad pedites,uiros dignita te præditos,quorum erat ciarifsi« mus Meleager,petentes ut pedites ipfis parèrent.Meleager ueró,ubi uenit ad Aridituf,Rexi pedites,legationis nullam fecit mentionê,contra^ collaudansillorû inftitutû, lPcrdiccAs,ui(e eos irritaultin aduerfarios. itaeç Macedones,creatolibiduceiplo Meleagro, rex ««nc«plt;lt;-proceflerunt in aduerfarios cum armis. Cumi^ftipatoresBabylone dilcelstf« fentjfecp ad bellum præpararent,quieranteorum gratiofifsimi eos m côcordi» am reduxerunt.attç illi protinus regê crearunt Philippi filium Arridarut umcp nominaruntPhilippum : regni autêprocuratorem fecercPerdiccam, eum cui rexmoriensannulum dederat. Amicorum autem amp;ftipatorum primarios Q«.eSdfrlt;lt;pilt;epræfecerunt fatrapijs,regi(ÿ S^Perdiccacparèreiufteruntls acceptoreiû omz g» bus deman nium'imperio,habito cum ducibus côcilio, Ptolemaco Lagi filio Aegyptû de-dit Laomedonti Mitylenaco Syriam: Philotæ Ciliciam: Pithoni Mediam ; Eu-meni Paphlagoniâ 8C Cappadociâ,omnescp illas finitimas regioncs,quas Ale xandet nonadiuerat,exciufus temporibus,dum bellum geritcum Dario.An-tigono uerô Pamphyliam SifLyciam, 8C earn quæ uocatur magna Phrygia. Poftea Caftandro CariamtMeleagro Lydiam:Leônato earn quar eftapud P5 turn Phrygiam.Atc^hæqUidem fatrapiæhuncin modo diftributac fuerunt.ln Europa uerô Lyfimacho data eft Thracia,8c finitimæ genres ad mare Ponticö. Macedonia uerô SCuicinægenres Antipatro afsignatjcfunt. Qiiod ad prsrree milTasin Afiafatrapiasattinet,uifum ifteasnonmouere, fed fub eorundëdu-

cum imperio finere.Eorum finitimam fatrapiam regib. côcefsit qui erantcirca Taxilç fines.Eam uerô quæ ad Caucafum fita norninarurParopamifadarum, ettribuitOxyartæBadriano regi,cuiusfiliâRoxanam duxerat Alexander in matrimoniu.Et Sibyrtio quidêdédit Arachofiam Sf CedrofiamtStafanon aût Solio Ariam amp;nbsp;Dranginam.Philippo attribuitBadrianam SC Sardianû.Pbra taphernæ, Partbiam et Hyrcaniam : Peuceftæ Perfide:Tlepolemo Carmaniâ, AtrapxMediam.Archoni BabyIoniam:Arcefilao Mefopotamiâ. Selcucum pracfecitordini fociorum equitô,quiordo erat clarifsimus.huic enim primus pracfueratHephæftiotfecundùm eum Perdiccas: tertiusisquem dixiSeleu^ eus. Similiterqp Taxilam Ôi Porum dominos efie iufsit fuorum regnorQ,quêgt; admodum Alexanderipfe ftatuerat.Corporis autem deportationi amp;:appära« tui currus,qui defundi regis corpus ad Ammonem portaturus erat,prgfedus cft Arridaeus.Craterus uero pratfedorum clarifsimus,fueratpraemifius in Cilt;s liciam ab Alexâdro,cum emeritis militibus, qui erant decies mille,fimulcç feri pta mandata acceperat,quacei rexAlexanderdederatilIcquidem exequenda: fed eo uita defundo, uilum eft fucceflbribus décréta non exequi. Perdiccas enim cum accepiflet in regis commentartjs turn confedionem rogi Hephac« ftionis multis pecuntjs egentem, turn reliqua regisinfiituta multa fimul amp;nbsp;ma gna,ô^ immenfos fumptus habentia,iudicauit expedita irrita fieri. Verum ne quid uideretur priuato iudicio detrahere Alexandri gloriæ,horum confiliS re» tulit ad cômunemMacedonûmultitudinê. brant autêcÔmentariorum maxi« ma SC memoriae digna baeciVt looo.naues lôgae,triremibus maiores confirue« tentiw

/

-ocr page 639-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çtj

tcaturinPhoenicia,Syna,Cih'cta SCCypro adexpcdinone aduerfus Carthagi co menfes ^reliquos man's accolas Libyæ ScHifpaniæjfîniumaccpregionisma= ,ficntarid in titimse^uCq^ ad Sicilia:ÔC peruia rcdderef regio maritima LibyæjUfc^ ad Hercu: quib.prJfcri^ leas colQnas.ltê^ têpla côftruerent fumptuofa «s.fingiila isoo,talentis,acficuti ßg poftularettâta dafsis,portiis SC naualia idoneislocis ædifîcarent.Præterea ci» „ uitatumaliarû in alias cômigrationes Herêt,Sc corpora translaciones ex Afia in Europa,Sc uicifsim ex Europa in ÄüäjUt maximas côtinentes connubqs SC necefsitudinib. ad cömunem beneuolëciam,cognatam^ amicitiam perduce-ret.Eaaucemquazdixi templacon{iruioportebacinDelo,3C Delphis» SC Dog dona.In Macedonia autê dfj louis, Amphipoli Dianaf,Cyrni Mineruæ. Similiter lit) eiufdem dear templum çdifîcari,quod à nullo fuperari poITet.Philip lippiautempatrisAlexâdrifepulchrum excrueretur æqualemaximæ pyrami dum Aegyptiarum,quas nonulli feptê maximisopcrib. annumerant.Kecita= tatis commentartjsMacedones, licet Alexandriadmodumftudioßfuident, ta men cum immania SC ardua eiïè uiderent inßituta,iudicarunt nihil illorû quæ diximus,elïèpracftandum. Perdiccas uerôprimum turbulentes militum,8C maximèfibiinfenfosinterfecit,numero triginta. Deinde Meleagrum,qui dm dnt^ feditioneSClegationeproditor fuerat, priuata calumnia SC criminatione ag-’”** greflus,quafi infidtjs ab eopetitusfupplicio afiècit.Poiiea in fuperiores fatra-pias Graccorum, qui illic ad habitandum collocati, defecerant,copiascg non contemnendas confecerant, unum infignium uirorum mißt, Pithonem, qui cis bellum inferret. Nos ueroadresgeflasquasnarraturifumus,conueniens €ßeexißimamus,exponereprius8Ccaufas defeCiionis, ÔC totius Aßxßtum, Propoßtio^ SCfatrapiarummagnitudinesatc^naturas.ßcenimperfpedufaciliseritleCIo-tibus narratio,polito ob oculos omnium locorum fituatt^ interuallis.Igitur à Tauro Ciliciat perpetuus mons per totam Afiam extenditur ad Caucafum uf-que ÔCorientalem Oceanum,Atquet)s uarqs iugorum fpaeijsdißinCius,pro- elwro/ prias in fingulis habet appellationcs.Hoc paCio diuifa in partes duas Afia, u-na pars eius uergit ad feptentriones,altera ad meridiem.Cumtj fecundum ho rumattraClum naturam flumina in diuerfas partes fluant, pars in Cafpium Sdirdpwsfp-mare,alia inEuxinumPontum,nonnulla infeptentrionalem Oceanum influ tcntriondln unt.Qpae uero his contraria funt,partim in Indicum mare,partim in continua huiccontinenti Oceanum feruntur:nonnulla in mare rubrum ( ut uocant)de-feruntur. Atque his firnißter diuifis fa trapqs pars ad feptentriones,aliac ad me= tidiem uergunt. Ac prima quidem earum quæ ad feptentriones couerfae funt, fitaeflapud TanaimfluuiumSogdianaSCBaClrianajSC his continua Aria SC Parthia,aqua comprehenditurHircanium mare,quod feparatumefl. Poflea 6CMedia,qu2e multas habetlocorum appellationes, efl^ omnium fatrapia/ rum maxima. Sequunturdeinceps Armenia,Lycaonia SC Cappadocia,quae omneshybernocceloinfeflantur.Hisfinitimae funt ex diredo magna Phryz giajSC quae ad Hellefpontumfitaefl.ex obliqua uero Lydia SC Caria. Ad dex-teram Phrygiæ,SC fecundumeiufdem longitudinem protenfa eft Pifidia, SC huiccontinua Lycia.Atqueinmaritimis harumfatrapiarumlocis Græcorum Urbes fitac funt,quarum nomina fcribere non neceflarium eft ad noftrum pro . , pofitum.Igiturfpedantiumad Septctrioncs fatrapiarum fitus is eft quern di-xi.Earum uero quae meridiem fpedat,prima eft ad Caucafum India, regnum Slt;itrdpicirunt 8Cpopulofum,quodincolituracompluribus Indicisgentibus,quarum maxi enumerdtio^ ma eft Gâgaridumgensjinquos propter multitudinem elephantorum,quos habent,nonduxitexcrcitum Alexander. Terminatautem regionem hanc, ÔC huicannexamlndicam,flumeeorum locorum maximum, quodlatitudinem habetftadiorum triginta.Huic iunda eft reliqua India, quam debellauit AIe= xander,fluuialibus3quis irrigua,SC felicitate darifsima,in qua erat cum altjs

Oo 4 complu*

-ocr page 640-

DIOD O RI SIC VLI


584


compluribus regnis,Pon Taxilaclt;^ dido,per qua fluit Indus fluuius,a quo nolt;» men obtinuit regio. indicac fatrapiae continua feparatur ArachofiajfiC Cedro« fia,Sc Carmania:0C præter has PerfiSjin qua fita eft Sufiana 8C Sittacina. Dein-ceps Sc Babylonia,ufc^ ad defertam Ärabiac regionem. Ab altera parte à qua facimus afcenfum.eft iVIeropotamia,duobus fluminibus circumdata, Euphra teSCTigride,propterquaefortita efthanc appellationem. Babyloniæ adiacet ea quaeuocaturSyria fuperior,SChuiccontinuæmaritimæ Cilicia, Pamphylia /egypfwo«’ Slt;^Ccelelyria, in qua comprehenditur Phoenicia. Ad extrema CoelefyriæSC ttiumoptima ^uicconiunCiam folitudinem,per quam delabês Nilus Syriam SC Aegyptum Sttriipu, terminatjdefignata eftfatrapia omnium optima,0Cm3gnos redditus haben« Aegyptus.Suntautem hacomnes acftuofar,quippe cum meridianum cœlum naturamhabeatfeptentrionalicontrariam.Igiturdebellatæ ab Alexandro fa/ trapiaceoquem diximodofîtaf,primarijsuirisdiftributæfuerunt. Qui ueró infuperioribus(utuocatur)fatrapijs collocati fuerant ab Alexandro Graeci, cum Graccosmoresuitamcß defiderarentjSC in extrema regni client abiedi, uiuenteequidem regeferebantprae metutfedco defuntfto rebellarunt, SCani« mis concordes, deledo ducePhilone Aenione, non côtemnendas copias coë gerunt. Peditum enim habebant fupra uiginti millia, equitum tria,eoscp om nes bellica certamina fæpe expertos,SCuirtute praeftantes.Perdiccas ucro au-Gy«t fuberio ^ft^Gtæcorum rebellione,fortitus eft ex Macedonibus peditum tria millia,e-rum'fatrapidt odingentos. Cumeç multitudo ducem elegiflei Pithonem,qui fuerat vum'deficiunt Âlexandriftipator, homomagni animi,8Cexercitusdudandipcritus,tradidit 4 MdceJonib» eiquos fortituser3t,8Ctrad(tciadfatrapasliteras,inquibus fcriptum erat, ut * milites traderent Pithoni, uidelicet peditum decern,equitum odo millia, mi« fit aduerfus rebelles. Pithouero, homo rebus magnis gcrendis addidus,li-benterexpeditioncm rccepit, cogitans Grarcos humaniterfibi conciliate, au« disejeorum focict3tecoptjs,ruasresagere,cæterascpratrapia9 fugditionifub rjeere. Perdiccas uero fufpedumhabens,eius confilium iufsitut debellatos rebelles interficeretjpracdam^militibusdiftribueret. Pitho cum traditis fibi Pitbo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alfumptis foctjsàfatrapis,aggrefluseft cum omnibus

Gracoijubigit cQpjjs rebelles,8C corrupto per quendam Aenianen Lipodoro.qui apud rebel les tribus militum milhbus pracerat, omnino fuperior euafit. Commiflb enim pr:cIio,8C uidoria nutante,proditorderelidis foetjs nulla decaufa difeefsit in quendam collem,una cum tribus millibus.Reliqui hos in fugamfc coniecif« fe rati,perturbât! funt,8C in fugam conuerfi. Pitho prarlio uidor,per pratco-nem uidis edixit, ut pofitis armis,SC fide accepta,domum fe rcciperet.Ac prac ftito iureiurandOjGraccisrp permixtis cum Macedonibus, admodum lætus c-rat Pitho,rebus ei exfententiafuccedentibus. At Maccdoncs manda tiPerdic cæmcmoreSjSCiufiurâdum nihili facientes, Græcisfidemfregcrfît.Namino-pinantes aggrefsi, incuftoditosrç nadi, uniuerfos mifsilibus confixerunt, pe-cuniamqjdiripuerunt. IgiturPithofpe fuafruftratus,difeefsitcum Macedo-nibus ad Perdiccam : Atque hie quidam ftatus erat return Afiaticarum.

In Europa ueró Rhodf),eredó Macedonico prarfidio, ciuitatem libcrarunf. f. fr J • Athenienfes Antipatto bellum intulerunt.qUod Lamiacum appellatum eft, 4»«M« caufas prius enarrare neceflarium eft, ut quae in eo gefta Hint, fiunt ma* ‘ nifeftiora. lAexanderbteui temporeanteobitumfuumdecreuitreuocareoz mnes in Graecis urbibus exulantes,partim gloriar caufa,partim quod uolebat habere in fingulis urbibus multos fibi beneuolêtia deuindos, aduerfus res no uasjdefedionescj Graecorum.Itatÿ cum propinqua client Olympia,mifit in Gracciam Nicanorcm Stagiritam,tradita ei de reuocatiôeepiftola, quam qui* damiufsitin cÔuentuàuidoreprçconerecitarimultitudini. Cum^ Nicanor mandatum fuilTet exequutus,pracco acceptam epiftolam recitauit hanc.

Rex

-ocr page 641-

BIBLIOTHECAE LIB, XVIIL y8lt;

Rex Alexander urbiumGrçcarumexuhbus.Vtuos fin's exules,non nos in AteXiindri 44 eaufafuimus î fedutinpatrias ueftrasrede3tis,noscrimus,exceptisfacratis. Grecos epi-Scripfimusautêde his Annpatro,utciuitatesfijos reuocare noientes. co floht de reuo-

Hisptoclamatisaflenfa eft magno com applaufii mukitudo. Amplexie- candis clt;tpti» nim qui erant in couentu gratiam regiSjpræ gaudio beneficium laudibus pro - «k» fequebantur.Aderant autem exules omnes m conuentu,numero fupra uigin« ti millia.Etquidem plericj reuocationem exulum,tan^ bono futuram,appro babant.At ActoliSê Athenienfeseam rem grauicerfiC intquo animo terebant, Aetolienimeiedisexpatria Oeniadis,expe(fiabantrequuturumdelilt;fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caitifa

plicium.Etenim rexminatusfuerat nonOeniadas,fed feipfum tills pœnam ir- nbsp;nbsp;nbsp;hdunt

rogaturum,Similiter dC Athenienfes, cum Samum forte partitum fuiHent,hac I'nfulahaudquaquamcedereuolebant.Sedcum Alexandri uiribus pares non ‘ eflentjin præfentia quietem agebant,tempus obferuantes idoneum,quod for/ tuna celeriter illis præbuit.PauIo poft enim mortuo Alexandro,SC regno fiiios fucceftbres non habente,aufi ftint libertatem capeffèrejô^commune Grarcoa rum imperium.Occafionem autem habuerunt belli gerendi turn multitudine deprehéfarum|Harpaliîpecuniarum fdequibus fingillatim in fuperiorelibro difleruimus } tumjmercenarios,qui in Alia mercedefraudaci fuerant à fatrapis, qui mercenary erant otfties mille, degebantejapud Tænarum Pelopennefi, Hane ob rem mandauere clanculum Leoftheni Athenienfi, ut primfl tllos aliu meretjtan^priuata id authoritatefaccretiniuflupopuli: utamp;Antipater feg-nior eilet ad apparatum côtcmptuLcofthen{s,Slt;: Athenienfes ocium tepust^ fumerentadeapracparanda quae bellum poftularet. Itacß Leofthenes magna cum quiete condutftis illis quosdiximus,præter opinionem paratas habuit ad negocium gerendum fatis magnas copias. Illi enim in Alia diu militando, fiC multis magnistj certaminibus fungendo,rei militaris periti euaferant. Atc^ haccquidem ficagebanturnondumfatis cognitoobituAlexâdri. Verùm poft ca quàm ueneruntßabylone quidam,qui ipfimet regis decelFum uiderant, tfle aperte bellum fufeepit populus, amp;Harpali pecuniae partem mifit Leoftheni, arma no pauca,mâdauitlt;ç neamplius occultaret,fed aperte faceret aliquod operaeprecium.Illediftributo mercenarqs praefcripto ftipêdio,armatis^ iner-mibuSjUenitin Aetoliam,côpofituruscômunenegocifl. Cumrj libête*obfe-querent AetolijCit^militum7000. Leofthenes dimifitad Locrosamp;Phocen» fescécterosep finitimos,hortatum utlibertatemcapelLrent, 0:^ à Macedonum dominatu Grçciam libcrarêt.In Athenienfi autem populo, efl locupletes hello fuperfedendum cenferent, tenues uero plebem concitarent, Öd ad bellum fortiter capeftendum cohortarentur, longe multitudine fuperabât qui bellum cligebât,fibilt;p uidQ ex mercenaria militia parare foliti erât,quib.aliquando di-xit Philippus bells efle pacê,8C pace bellG. Protinus ^it ora tores plcbeiorum Pl^hifcitum impetus côfirmâtes,fcripsere plebifcit6,ut cômunis Grçcorûlibertatis curafu fciperetpopuluSjSCpraffidijsoccupatas urbes liberaret,cla(remcp ardificarct, uidelicêttriremes 40. amp;quadriremes 2oo. Militarêtautêomnes Athenienies, qui annum quadragefimum non excefsiirent,atcp tres tribus Atticam euftodi« tentjfeptem uerô adlonginquas expeditiones paratac forent. Legati item mit/ terentur,qui Græcas urbes adircnt,docerent(ÿ quemadmodS etiam antea po-pulus omnem Gracciam communem elfe patriam Graecorû iudicâs, barbaros adeamfubigendam militantes mari propulfauerit,amp;nuncfibiputet pro com. muni Graccorum falute,amp; corporibus,ô^pecunijs,amp;: nauibus anteomnes periclitandum. Hoc plebifcito promptius quàm condccebat,fancito, qui Graeciintelligentiapræftabantjpopulumdicebant Athenienfiumadgloriam quidcmbenedccreuifle,fedabutihtateaberrafte. Confugercenim eumante tempus , aduerfus inuidas magnasque uires fufeipere periculum nulla

Oo J urgente.

-ocr page 642-

j8« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

urgente nccefsitatetcumcp prudentia excellere uideatur earn tarnen neuulga^ tifsimis quidetnThebanorum calamttacibusadmonitum fapere. lamuero le« eorum cottrpi urbes obeuntibus,SC folita dicendt ui ad bellum incit3ntibus,pterælt;$ fo-ui. cietatêcoiuerunt,parsfingularumnationâ,aliæfingularum ciuitatûnomine. uerfusKice/ Rellquorum Grarcorum alt) ad Macedones inclinarunt^altj belladetredarât» Actoli quidem omnes primi padi funt focietateFn,ficuti iam didum eft. Poft ‘ cosTheftali omnes,exceptis Pellenacis : Si Oetaci exceptis Heracleotis.Achi* uorumitem Phtliiotæ,exceptis fliebanis:8CElienfes,exceptis Maleenfibus, Deinceps Donenfesomnes,amp; Locri,8CPhocenfcs:praeterea Aenianes,ö^ Cly zçijSC Dolopesdteméç Athamantes,ÔC Leucadtj,ô^ Moloflorum Aryptæus.ls initafocietateparu fîdeli, poftea perproditionê Macedones adiuuic. lllyriorû itê âCThracQ pauci focietatê coiuerunt odio MacedonS, Deinceps in belli fo« derateuenerûtCaryftij ex Euboeatpoftremi uerô Peloponnefiorû Argiui,Si/ cyonti,Elei,Meflenij,ôlt;^littoris incolac.Atcj hifunt Graccorûqui focietatê coi-uerût. Populus uero milites mifitLeoftheni fuppetias,uidelicetciues pedites jooo.équités joo.mercenarios 2000. HisperBœotiâproficifcentib.accidit ut Bœofi ƒamp; A- Bceotiab Athenienfibusalienatifuntob huiufmodiquafdâcaufas. Alexâder thenienltbus Thebis euerfis regionem finitimis Boeotis dédit. Hi fortiti pofleftiones in-fortunatorum.cxeo agro magnos redditus perdpiebant. Itat^fcientes fore ut AthenienfeSjfi bello fuperiores euafiftentjThebanis patriâ agr0^ reftituerêt, inclinabant adMacedones.Eis autem cadra habentibus ad Platacas, Leodhe« nés alFumpta parte fuarum copiarum, uenit in Boeotiam : Si cum Athenienfi-bus commiflb praelio aduerfus incolas,uicit,eredo^ trophaco,ftaiim reuerfus cft ad portas Hiceîri cômorans aliquâdiu, aditus occupauerat, Si MacedonS du copias expedabat. Antipater uerô relidus ab Alexandre duxEuropac,poft^

KiUicorro^ *'^§*5gt;nBabyloneobitu,ÔCdefatrapiarumdiuifionecertiorfaduseft,ad Craterûin Ciliciâ mifit,oratûut ^primûfubueniret.Is enim permifTus in Cilici am, redudurus erat in Macedonia emeritos milites Macedones, qui erât fupra jooob.MifitôuadPhilotâ,quifatrapiâacceperat apud Hellefpôtum Phrygiâ, fimiliter petitn,ut hic quolt;$ ferret auxiliS, ^îmittês ei fefe collocatu’3 unâ nlia« rum fuarû.Sed cQ Graccorum aduerfus eû concurfionê audiuiflet,Macedoniac ducêreliquitSippâtraditiseifatis multis militib.mâdatoc^ ut ^plurimoscol ligeret.Ipfe alTumptis MacedonS i j o o o.ô^ equitib.6 o o.f laborabat enim Ma« cedonia ciuium militumpenuria, propter multitudinem miflbruminAfiam adfuccedendummilitiac) profeduseftex Macedonia in Thenaiiam,comitan te tota claire,quam miferat Alexander ad deportâdam pecuniarum multitudi« nem ex regqs thefauris in Macedoniam,quæ triremes erant in uniuerfum cen/ TÄf/Tdli Ali, decem. Theflali uerô principio auxiliantes Antipatro, multos bonosrç Hicnfibut nbsp;nbsp;équitésmiferuntei.Sedpoftea ab Athenienftbus permotijadLeoftheneme-

tuLfua nbsp;nbsp;nbsp;9’^iftarunt,adiundicp Athenienftumexercitui,beliigerarecœperunt pro liber«

P i »•««ƒ tateGraccorum.QuacuirescummagnacAthenienfibusaccefsiflent,uinceb.ât ’ Graeci,Macedonibuslongéfuperiores. Antipateruerô ^ugnafuperatus,â^ deinceps,nelt;ç congredi audens,nelt;ÿ in Macedoniam tuto reuerti ualens, con fugit in urbem Lamiam.ln haccopias exfruens,præcerea arma,catapultas,fru-mentum^comparans,expedabacfbcios Afiaticos. Leofthenes uerôcumu/ Lfe/tfcfMfjniuerfis coptjs progrelTus propêLamiâ,ô^caftrisalta foflà uallo^ munitis,pri Mwuw obßt nbsp;nbsp;inftrudâ aciê mouet ad urbê,ô^ Macedones ad prf liS ^uocat. Deinde no

audentibus illis in certamendefcendere,mœniaquotidie^eruicesoppugnat. Sed propugnantibus fortiter Macedonibus, multi réméré irrumpentes Graeci peribant.Nam cûm elTentinurbeuires mediocres, SComnis telorum generis copia, Si infuper magno fumptu conftrudus eflet murus,facile uincebant obfefsi. Leofthenes uerô de urbeui capienda defperans, commeatu earn intercludic

-ocr page 643-

BIBLIOTHECAE LIB, XVIL

ïntercluditjexiftiniâsfacnèfecibanorûpcnuriadebdlaturûobfelîôs, Côftruit 'Sc murS,amp; foueam magnâ altamcj ducif,cxitu prohibés obfelïbs, Poftea Ae-toll cum pettjflènt à Leofthene propter quacdam gentilitia négocia, ut in præ« (èntiadomudifcedereliceretjOmnes reucrlifuntin Aetoliam. Itafaélumeftut deuidis AntipatriniSjôd urbein expugnationis periculû, propter cibariorum imminentem penuriâ,pcrduda,fortunaMacedon5fortépracteromnium opt- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

nioné in melius conuerterit. Antipatro enim eos qui foflam ducebant aggrcf-fojpraclioij commiflb,Leofthenes fuisfuppetiasferens,Q^ faxo idus in capite, protinuscorruit.amp;^exanimatus in caftra deportatuseft. Tertiodeindedteco Lfo/îftf»« mortuo, SC heroicè propter bellicâ gloriâ fepulto, populus A th en. funèbre dçgiccumbit, lt;iuslaudib.orationéliabereiufsitHypperidà,quioratorSprimarius erat,tS^-pteruimdicendijtûpropterea quodMacedonib.eratinfenrus.lllo enim tépo-re princeps Athenienfiû oratorû Demofthenes exulabat, dânatus ob accepta Harpalinâ pecunia. In Leofthenis auté locS fufFedus eft dux Anthiphilus^mr militariprudentiaSCfortitudineprarftans.ttEuropæquidem ftatushicerat,

In Alia ueró eorû qui fa trapias partiel erant Ptolemæus fine periculo Aegy= Ptoîemlt;eui ptum obtinuit,SC incolis quidc humanS fe pracbebat,adeptus{^odot31ento= rSmillia,mercenarios congregabatjcopiascç côparabat. ConcurrcbatSc ami= corû multitude ad eum,propter eius acquitaté,Ôi^ ipfe mifsis ad Antipa trû lega tis,c3eofocietatécofjt,certófci€nsfore,utPerdictasAegypci fatrapiâ fibiucz dicareconarct. LyfimachusautcaggrelTuslocaThraciæjnadust^ Seuthârc/ . gëcaftrametatâcQpeditûioooo.equitS 8000.non eftperterritusmultitudme nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f»

copiarS,quinc3 inuniuerfum haberetpeditônÔplûtes4.000 equit3 2ooo.ptg Thr^cibuspu liocôgrelîuseftcûbarbariSjSCuirtutequidê fuperabateos,fedmultitudinein- S”“*« ferior,acrépræli3cômifit:acmultis fuorü amifsis,multo^ plurib. hofhSinter-fedis,reuerfus eli in caftra,ancipitê habés uidoriâ. Et tuncquidé digrelTg finit exillis locis utror3cK copiât,maiores^ apparatus facere coeperunt ad décerné-dum de fumma rei. Leonnatus uero, c3 ad eum uenilTet Hecatacus lega tus, 0= teonndtus Ah raret«^ ut ^primû Antipatro SC Macedonib.fuppetias ferret, pmifitfefo/eiU tipatro openi lis belli foci3. Igit in Europa c3 traieciîTet, ÔC in Macedonia ueniiret,airumpfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parant

multos milites Macedonesjcoadiscj in UniuerfB peditB plust^ 10. millia equi oçcubuitin t3 zyoo.procefsitpTheHàliâinhoftes.Grgci uerô folutaobfidione,crematisLj prÆ/io. caftriSjimbellé turbâ SC impediméta in Melitiam urbé miferBt. ipfi accindi SC ad prçli3 parati.procelïèruntobuiâLeonnato, antec^ fe illi coniungerct Anti» pater,SC uterc^ copiât un3in locSconuenirent. Habcât autéin uniuerfum pe= ditilz 200. (nâ Aetoliomnesdom3difcelïèrant:SCreliquor3 GrgcorBnô pau« ci illo tépore in patrias fe receperât)equitum auté cum eo militabat fupra 4S0 o. quor3 erantTheffali 2000. uirtuteprgftâtes,in quibus maximâ fpem habebât uidoriat. CommilTo igiturequeftri certamine,acri attjlongo,ScThelfali uir» tutefuperantibus,Leonnatuspratclarèpra:liatus,S^ in palultrem locum inclu-lus, armis erat inferior,multiscp accepus uulneribus,occubuit,SC à fuis fubla-tus,ad impediméta deportatus eft mortuus. lam c3 equeftri certamine Griccï cgregièuiciffent,duceM€noneTheflalo,protinus Macedonum agmen me-tuens équités,dilcefsit ex campo infuperiora loca diffîcilia,SC eorum præfidio faluti fuatconfuluit. Theftàlisautéequitibus oppugnantibus,8C propter loci iniquitaténihil proficientib.Graeci eredo trophgo, mortuisc^potiti,a pugna fe fubduxerBt.Poftridœ cum ueniflet Antmater cum copijs, uidisep fe adiun-xifteqfeceruntomncsMacedones unacaftra,totius^reiadminiftiationéfua feepit Antipater. Atrj hie in præfentia prarlio fuperfedendum iudicans, 6C ho ftes equitatu fugiores animaduertés, armis fe fibi difcefs3 parare pofte diffidit ac g difftciliora loca procédés,amp; æquiora occupas, difeefsit ex his locis. Anti-philus aBt GrgcorB dux,uidis inftgni gugna Macedonib.apud Theflaliâ com morabat,expedâs impetB hoftió.Et GraecorB quidé res eû fuccelTum habebâu

Curtï

-ocr page 644-

588 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

Cum autem Macedones mad dominarentur, Athenienfes ad eas quas ha« C/(7kï Kdce' bebantnauesacdificaruntaliaSjUtfuerintin uniuerfumi/o. Macedonicarum do Athénien nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;babebat Clitus. IscumEetioneAihenienfiS

fe! muait brie

lio uinek darumnau(umcorrupïtdrcaeasinfulas,quæuocanturEchinades»

Haecdumgeruntur,Perdiccas Habens fecum regemPhilippumjregias^ copias, expeditionem fecit aduerfus AriarathamCappadociacadminiltrato« rem.Is enim non obediens Macedonib.ab Alexandre negledus fuerât, quip/ pe Daricis certaminibus diftrado,odum(j diutinum habueratimperans Gap •padociæ.ldeofj grandem exredditibus pecuniam conflauit, copias^ turn do mefticaSjtum peregrinas contraxiueamqjob caufamregnum affèdans, para* Perdiccas A- tus erat cum Perdicca decertare, peditum habês joooo. equitum i 5000. At riarathäcap- Perdiccas pratlio cum eo congreflusat($ uidoF,interfedt adq-ooo.uiuos cepit padoci£ mo- fupra 5ooo.interqsinterfuit£lt;ipfeAriarathes. Hunceiust^cognatosomnes deratorepro- excruciates,cruciHxit.Vidis autéconceiTafalute, cêpofitisc^ rebus Cappado /iigdt. ciç,tradiditfatrapiâEumeniCardiano,queadmodumabiaitiopartitusfuerat» Crateruifoeia Per eadem tempora Graterus ex Cilicia profedus uenit in Macedonian!, armaiungit auxiliumlaturusAntipatro,Macedonumcÿcladescorredurus. Ducebatau-CM Antipatro, tem peditum,qui in Afïam cum Alexandre traiecerât, 6000. eorum autem qui contraGrlt;e' itinereaffumptifuerât4.000.itemc^PerfasfagittariosÄfunditoresiooo.equi-cos, tesc^ 1500. Gumq^ueninetinTheflaIiam,primaspartesuItrôconcefsitAnti-patro,accommunitercumeocaftra fecitapud Peneumfluuium. Attain uni/ uerfum congregati funt cum ijs quicumLeonnatouenerant,peditesplure$ 4oooo.grauioris armaturæ.fagittariorum ÔC funditorum jooo.equitum Graffiuero eo tempere ex aduerfo cadra fecerunr,multitudine longe inferio* res.Nam eorum multi propter geftas féliciter res contemnentes boites, in pa-triam difeeflerantad fua uiiènda.Has ob caufas cum militum multi ordines ne feruarent,reliqua habebant in caftris peditum/yooo.equitum 5500. in quibus maximam fpem habebant uidoriæ, turn propter uirorum uirtutem, turn quia campeftris erat regio. Ad extremum Antipatro quotidie producente copias, , ÔC ad prælium prouocante, primum expedabant uenturos exurbibustfedur* frentibus temporibus coadifuntincertàmendefumma rCrum defeendére. gitur inftruda acicjproperantes equitum opera bellum deccrnere,éos ante Crdtm’ et An P^^itum agmen collocant. Ac commiiïb equeftri prælio, amp;nbsp;ThefTalis equiti* ^•(.jjgj.^busuirtutefuperantibus, Antipater agmen fuum inducit,S^fadainhoftium cit puma ad imprefsione,magnam ftragem edit. Graeci hoftium grauitatem fit mul titudinemnonferentes,protinusfereceperuntinloca^difficilia,feruantesdili* * genterordines.Itac^occupatislocisæq^uioribus,facilepropulfaruntMacedo« , nesjipfi exacquioreloco pugnantes. Graccorum autem équités cum fuperio-res extitiflentjUbi peditum receptum cognouerunt,protinus ad eos equitarût» Actum quidem hoc pado præliati,diremptifunt,inclinantead Macedones uidoria.Mortui funtin ea pugna Graccorum pIures^oo.Macedonum 130.P0.« ftremôMeno5C Antiphilus Grêteorum duces concilio cohuocato,confulta/ runtutrum expedatisibcijsexciuitatibus, ut iuftas copias haberent, defum« ma reruin decertarent,an praefenti tempore cedentes, legatos de compofitio^ ne mitterent.lgitur uifum eft mittere præcones de belli compoGtiohe, ii cum mandata fecinènt,refpondit Antipater, ut Gngulæ ciuitates legatos mitterentî riullo enim padofecommunem compoGtionemfadurum. AtGraccis corn-poGtionem fingularum ciuitatumnonadmittentibus, Antipaterô(f Craterus Ciuitatés Græ Theflalicas urbes obfident,amp; ui capiunt,non ualentibus Græcis ferre fuppc* ciecu Mace= tias.Itacp perterritg ciuitates,priuatim mittunt Gngulç legatos de compoGtio« donibus pace netquibus Antipater ornnibus pacem concedens comiter utebatur:eamtj ob fMunt, caufam common's ciuitatibus ad quacrendam priuatim falutê,celeriteromnes pacent

-ocr page 645-

BIBLIOTHECAE LIB. XVlL

pacéadeptçfunt.At ActoliS^ AtheniêfesMacedontbJnfenfifstmijCum eflent . nbsp;nbsp;nbsp;-

àfoirjsdeftituti,c5ducib.debellocôiuitabant. Antipatcruerótuhatartedif-foluilîetGræcorûcôfpïrationêjduxituniuerfas uires aduerfus Athentêles.Ac populus fociofum auxilio deftitutus.admodum trepidare:cunlt;Sisq^ Demadc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

petentib.SChuncmittendumefledcpacelegatum ad Anupatrum uociterâti-bus rpfecum adcofultandum uocaret nonparuit.Fueratenim terdânatus uio latarum legum,eamtç ob caufam infamia notatus, confultare prohibebat à le- ‘ ° gibus.Sed in honoré à populo reftitutus,côtinuü milFus eft legatus cum Pho/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ '

Clone 0^ quibufdâ alijs. Antipater audita oratione, relponfurri dedit,nô alia co ditionefefoluturûcQ Athenlêfib.hellû,nifi iliifua eiinpoteftatê traderent.Nâ

illos obleiroLamiacAntipairoeadcrefpôfà dedilïe,cöip(è legatos de pace* . mififlèt.Hicpopuluscumuirib.imparefletjCoacftus eft urbêin Antipatiiatbi-triüpotcftatêrjtradere.lllehumaneeostradâSjgmilitut urbc fiC pofefsiones cæterarÿ omnia habetêufedreipiib.forma,abrogato populi potêtatu,mutauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘1°™*

•nftituit^utàcenfulegerentgubernatores,acquifupraxooo.drachmarûpof-fiderêtjtj adminiftrationisfuffragiorScÿdomintforêtjqui uero infra cêfum hûc cftènt.hosocs ceu turbulêtos ÖC belli cupidos, priuaunlure magiftratus geren di,amp; fi qui uellétjijs agtû dédit ad habitandû in fhracia. Auj ht quidê numero plures 2 0000.trâslatifunt expatria. Quiuerôdefinitû cêlum habebâf,circi-terjo oG.crcati funt SC urbis amp;nbsp;agri domini, ac (ècundS Solonis leges repub.ad miniftr.ïrQt:omnib.quidêfuarum poflefsionû liberulus permilTus eft.Caetera prçlîdij pr^fetftûMenyllum præfidium coatfti funt admittere,qj nulli res nouas moliri permitteret.Oe Samo uerô ad reges referenda cêfuerunt. Igif Aihe nienfes præterfpêclemêtertralt;ftati,pacêadeptifunt,acdeinceps rempub.tran quille adminiftrâteSjôif agrointrepidèfruentes,breuifacultatesfuas auxerunt. Antipater uerô reuerfus in Macedonia Crarerû dignis honorib.donistÿ orna/ uit,ô(^ elocata filiarû fuarû natu maxima Phi la, eius in Afiam reditum curauit.

Similiter amp;nbsp;reliquis Gracciæ urbib.comiter ufus,ô^ earum adminiftrationib.ri« tècôpofitis atcj conftitutis,laudes ÔC coronas cÔfequutus eft. Perdiccas uerô Samijs urbe agrorj reddito,eos reduxit in patriam, cum exulaflen t annos ires fupra 40. Nos uei ô poftquâ Lamiaci belli gefta narrauimuSjtrâfibimus ad id quod Cyrenargeftum eft bellQ, nelongis têporuminteruallisinterrumpamus hiftoriæperpetuitatê.fftautêneceirariLimfuperiora tempora paululum repe» tcre,utfingul3sre«geftasreddamusapertiores. Cum Harpalus ex Afia fuga illamfecifletjSC inCretam cum mercenartjs nauigairer,quemadmodum in fti-periorelibro declarauimus, Thimbro qui unus eius amicoriim exiftimabatur Harpalo per dolum interfedo potitus eft Si pecuniarum Si militum,qui erant 700 o.Similiter Sc nauiumpotitus.amp;f militibusineasimpófitis,nauigauitina-grum Cyrenæorutn : alTumptisque fecum qs qui à Cyreneexulabant,ÔC ijs xHtnfcro Cy^ Utens inftituti fui ducibus propter locorum peritiam,cumoccurriflènt Cyie= næijcommiflb prælio,Thimbro uidor multos interfecit, nec paucos uiuos ce- g,7 pitacportupotitus , obfidione expugnatos perterritosque Cyrcnacos com-pofitionemfacerefoegit,ealegeutpenderent argenti talenta quinquies mille, cumiumque dimid urn ad cxpedirionescum eo mitterent. MifitSC ad reliqu^ orbes legatos de coeunda focierate , tanquam finitimam Libyam cuerfurus. Diripuit SC mercarorum relidaspecuniasin portu,ÔC militibus adrapinam dedit , eorum alacntatem ad bellum prouocans. Sed rebus Thimbroni ita foeliciter cedentibus fortuna breui mutata deprefsiteam ob huiufmodi caufas. Eorum quos habebat, ducum quidam natione Creten-

fis , nomineMnaficles , hofno rei militaris peritiam habens , dilfeditab eo, ThitMhronù crimini dans prædæ diuifionem ; ÔCnatura turbulentus arque audax, perfu- ddutrfa for* git ad Cyrenæosîarque Thimbrone à crudelitate SC perfida multum accufa funa» £0 perfuafit, ut foluta compofitione libertatem capefterent. Itaque cum

talenta

-ocr page 646-

(90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

talcnta duntaxat öo. eflent folutajeliquac pecuniae non foluercntur,Thitnbro tebellantes accufans,comprghendit CyrenacorQ eos qui aderant in portu,circi ter 8oo.ftatimlt;$copqsadurbem dudis,obfidetCyrenen.Sed cum nihil profi ceretjrurfus in portum reuerfus eft. Cum autem Barcçi ÔC Hefperitæ cûThim-brone militarentjCyrenaci,reli(fta copiarum parte in iirbe,altera inexpeditionê educfta,populantur agrum uicinorum urbi.Quibus Thimbronis opem implo I rantibuSjilleomnes milites adauxiliSeduxit. Qiio fané tempore portusloli/ tudinem conqciens CretenfiSjperfualit tjs qui Cyrenæ reftabant ut portum in-uaderent. Atqueillis obtemperantibus,protinus ipfeduxportuminuafit,ô^ •eo propterThimbronis abfentiam facile potitus,reliqu3s merces reddidit mer catoribuSjportumcj ftudiofètutari cœpit. Thimbrojuerô primo animum dez fpondebat,amillo loco opportunOjSCmilitum impediments. Poftea fumpto animo,SC urbe quæ l aricha nominabatur, perobfîdionem expugnat3,fpem concepit. Sed paulô poft eum contigit rurfus in magnas clades incidere.Nam qui erant in nauibus,portu priuati, uidu^ carentes, folitï erant quotidie in e« am regionem cxcurfiones facere,SC ex ea uidum fibiparare. Afri ueroeos per agrûpalâtes infidiisoppreirerunt,multosc^interfecerunt,necpaucosuiuoscc perunt.Qui uero ex periculo fuperfuer3t,in naues confugerût, 8C ad focias ur= bes nauigarûtjOrtocpmagno uêto,pleræ^ à maridepreflæfunt:cæterarûaliac in Cyprû,aliaein Aegyptû abiedæ funt.Thimbro uerô tâta calamitatepreflus, tamêbelln fouebat:adhibitosc|amicorâidoneos militinPelopônefiimadafz fumêdos peregrinorû'eoSjQ ad TænarS commorabant. Adhuc em cS ftipêdrjs carerêt,multi uagab3nt,quacrêtes qui ftipêdia darênac tûcapudTçnarûerant fupra îsoo.Hos mifsiilli aflumpferöt.atc^ ad Cyrenênauigarunt.Ante horum aduentS fuperioribus uitftorijs confîfi Cyrençi,præiium commiferunt,uicftccÿ Thimbrone multos miliin occtderun t. Ob has clades defperans iam Thimbro de re Cyrenaica,praeter opinion? rurfus animu fumpfit. Appulfis ernTacnaria nis militib.SCmagna ei adieda manu, bonâfpê animo côcepit. Cyrenæi uerô rurftis bellû augeri uidentes,auxilia accerfunt à uicinis Afris SC Carthaginenfî-bus:coacftis^ uniuerfis militib. unâ cum urbanis, quorumfummafuit?oooo, adaciem defumma reidecernendûfefeparât. AcinftrudaingentiacieThim-bropugnauikftor,multiscp interfedis,admod5gaudeb3t,tan^moxpotitu* rus propinquis urbibus. A Cyrenæi occifis in pugna cundis ducibus, Creten-fern Mnaftclemcum alrjs^legereducem.Thimbro uerô uidoria elatus jportS Cyrenæorumobfedit,SC Cyrenen quotidie oppugnabat.Cyrengi deinde cum bellumprotraheretur,cibariorum penurialaborâtesjfeditioneminterfefeex-citaruntjin qua præualentibus plebeqs,8C locupletcs eqeientibus, illi patria prî uatiaufugeruntjpars adThimbronem,alq inAegyptum. Atqghi indudio ad ipfos reducendosPtolemæo uenerunt,iuftum agentes exercitum turn pede* ftrem,tum naualem,SC ducem Ophellam. Eorum aduentu audito profugi qui erant apudThimbronem,noduconatufunt ad eos clamfercciperetfeddeprg henfijOmnes trucidatifunt.Cyrenaiciuero duces plebeq exulum reditum uc-ritijCum Thimbrone pace fecerunt,8C communiter Ophellam oppugnare cce-perunt. At Ophelias Thimbrone debellato,uiuocç capto, urbib. præteya poz titus,tradidit ÔC urbes,ÔC agrum Ptolomæo regi.lgitur Cyrenæi amp;nbsp;fînitimæ ur bes hoc padoamiftàlibertate,Ptolemaico regno fubiedæfunt.

Perdiccas uerô ÔC rex Philippus debellato Ariaratha, eiusep fatrapia Eume-ƒ 4 en PyP'-^’fjfffadira,difceß'erLintexCappadocia,atq;inPifidiamprofcdi,decreuernte« uerterefunditusurbesduaSjUidelicetLarandæorumô^ Ifaurenfium.Hæ enitn adhucuiucnteAIexandro Balacrum Nicanorisfîlium interfecerant, qui fue« ratconftitutusduxfimul 6C fatrapa.Igitur Larandæorum urbem primo impe* tu fubadam,8C puberibus interfedis, rcliquis (ub corona uenditis,complana* runt. At Ifaureorû urbem munitam SC magnâ, præterea fortium uirorûplena, cum

-ocr page 647-

ßlBLIOTHECAE LÏÖ. XVlL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5®t

cûpcrbiduumoperofèobfcdinènt, SC multos fuorS amiGflent,fefêinderece« pffjicctd lt;ƒ perût.Incolç cnim relis cçteris^ adfuftinendâ obfidionê necellàrijs abundan* phmppKf tes,praccereaaniniis pericul5côftanterruftinêtes,promptèprolibcrtatemorie f^ureorum ui' bantur.Tertiô diemultis interfedis,Sii.mœnib.diminutiores habentib. cufto» obßdenti. dias propter uirorQpenuriâ.opptdani heroicûSC memoria dignûfacinus pa trarSt. Videntes enim fibi inde precabilefupplicium imminere, nec uircs habê tes ad propugnaçulû pares,urbêdedere,fua^permitterehofl:ib.nondecreue- ifaurenfet fieè tunt,cû manirefleimmineret cûcontumelia fupplicium: fednodu uno animo ipfos cancre/ generofam mortem petêtes,liberis ÔC uxorib.SC parentib» in domos conclufis mant. ig nem iniecerunt,commune morte 5C fepulchrû,ab igné eligentes : acflammæ fubito in fublime elata,Ifaurienfes fuas opes,3C quæcûc^ uidorib, ufui efTc pof fcnt in ignem coniecerunt.Perdiccas fadum admiratus,copias ubi undicp ad-mouet,ÖC omnibus locis irruptionê facere conat. Sed oppidanis ex mûris pro--pugnâtibus,mu!toslt;5Macedonumdctjcientib. Perdiccas adhuc magis acto^ nitus,caufam quacrebat cur qui domos relinquacp omnia igni tradidiflèntjllu» d ose muros cuftodirent.Tandem cum Perdiccas Sgt;C Macedones ab urbe recef fiflentjlfaurêfesinignemfeipfoscôieceruntjattjitain domibus unà cumfuis fepultifunt. Perdiccas uerô præterita iam node urbem militibus diripiendam dedinilli extinda flamma multum argenti auri^ inuenerût, quippe cum urbs fuilTetlongo temporebeata. Poft hoftium iiiteritum nupsêrePerdiccçfœ-mtnx duaîjUidelicet Nicaea Antipairi filia,quam Perdiccas ipfe fibi defponde-rat,SC Cleopatra Alexandri gcrmana foror,filia Philippi Amyntac filtj. Decre= Perdiceis uerat autê antea Perdiccas cômune habere imperium cum Antipatro,eamcÿ tumimperiuni ob caufam fponfalia fecerat,nondum rebus fuis certo ftabilitis. Sed pofteaquâ affeüxt, nu^ ÔC réglas uires,SC regnorû adminiftrationem adeptus eft, fenienttam mutauit. pttdrum prie/ Regnum enimaffedans,Cleopatra inmatrimonium ducereftudebat,exifti= textuUtens, mans fe per earn pelledurû efle Macedones ad conflandâ fibi fummae rei pote-ftatem.Sed cum confilium fuum nondum detegi uellet,in præfentia duxit Ni/ cçam,ne AntipatrS haberet conatib.fuis aduerfantem.Poftea cum Antiganus ciusinftitutûanimaduertiftètjSCamicitia haberet eu Antipatro,S^infupereffet hic uir ad res gerêdas omnium ducQ maximèidonew*, decreuit eum de me» dio tollere.lgit côfidis in eum calûnijs, iniquisrj criminationib. manifeftô ui* debat euminterfedurus.At Antigonus intelligêtia audacia praeftâs,aperté profitebat fefe de criminib. caufam uelle dicereifed clâ adornata fu2a,cum fuis amicis ÔCfîlio Demetrio nodu,infcio Perdicca confeendit naues Atticas.SC in eis portatus.in Europa contendit,fefe coniundurus Antipatro. Per eadem té« pora Antipater SC Craterusin Aetolos expeditionéfecerSt,habêtespeditum AHfi'parn a-3 oooo.equitû xjoo.Hi enim ex ijs qui Lamiaci belli focq fuerât, reftabât indo- ct-dferiexpe^ miti. Aetoliuero tâtiscoptjs eos inuadentib.nô funt animisperterriti, fed coa ditto in Aeio/ dis qs qui ætate uigerét,adioooo.côfugeruntin môtana afperaeç loca, in quæ i«» liberos,uxores^ 8C fenes , pecuniarum^ multitudinêdepofuerût. SCinfirmas Urbes deferuerunnquac uerô munitiores er3nt,eas iuftis praefidqs firmarût, at-queita hoftium aduentum audader expedabant.Antipater 8C Craterus cum in Ae^liâ inuafiflent,SC infirmas urbes defertas uidercnt,aggrefsi funt eos qui fe tn difficilialoca receperât. Ac primQMacedones inloca munira SC afpera ni« tentes, multos militû amiferût. Aetolorû enim audacia adiuta locorû munitio-nCjfacilè^pulfabat eos qui temerê gicula fubibât ineludabilia.Poftea cû Cra« terus locorû anguftias obftruxiflet,cogeretcp hoftes ferre hyemé,et fub niuofo cceto perdurare,commeatu(^ carere,in extrema deuenêre pericula. Erat enim neceire,ut aut dé montib.degrefsi decertarent cum coptjs longe maioribus in/ fignibusfßducibusiautmanenteSjfameScfrigorepérirent» Sed iam defperan« tibusfalutem,fpontè apparuit malorumexitus,tanquam deorum quopiam eorum animi pr^ftantiâ miferante» Antigonus enim, is qui ex Afia aufugeraq

cum

-ocr page 648-

Ç9Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DÏODORlSICVLt

cum fc Antipatro coniSxiflet, do cuit eum de toto Perdicæ cotifilio,8^ quem-admodum duda in matrimonium Cleopatra, iamiam uenturuseßet cum co-pijs in Macedoniam,ceu rex,ö^ eos imperio priuaturus.Hic Craterus QC Antipater tarn inopinato nuncio perterriti, concilium cumducibus habuerunt:ac. propofito de bis confilio,uifum eft cS Aetolis quibus conditionibus fieri poC« fet componere,copiasc^ celeriter in Afiam tratjceretöi^ Cratero Afiæ, Antipa-Crrfferw er Europæ imperium tradere.MittereetiamadPtolemaeû legatos de impertj ' AMüprfterc« cômunitate,qui Perdiccae prorfus effet infenfus,ô(f ipfis amicus, SC cÔmuniter i AcfoKîcom- appeteretur. Protinus igitur cum Aetolis pacefecerunt,in animo ha« po„«nt. Iienteseospoftea debellare,ö(^cum totisfamihisuniuerCos in folitudinem SC

longifsimeabÄfiaremotam regionemtransferre. Ipfifcripto decretor)squac diximus confencaneojexpeditionem adornant. Perdiccas uero amicis duci-busc^ congregatis,deliberandum propofuit, utrum in Macedoniam facienda PerJtccftrfed- fitexpeditio,an priusfîtadoriendusPtolemæus. Hic omnïbus Ptolemæum /«Z» decernit pnusdebellandumeflecenfentibus,utinMacedonica expeditionenullûim-aduerjus Pto^ pedimentû haberent.Eumenem mißt cum iuftis copijs, cum mandato ut circa /«•mlt;eKw. Hellefpontum confideret,tranfitunKçprohiberet.lpfeexPifidia profedus,in Anno Mundi Acgyptum contendit.Et hacc quidcm hoc anno gefta funt.

5'^43* Redore Athenis Philocle,Romar creati confules C. Sulpitius,8CC.Aelius, Hörum tempore Arridæustcuifueratmandata prouincia deportandicor ports Alexandri,perfedo curru in quo deportâdum eratcorpus regis,fefe prç-parabat ad deportationem.Et quoniam confedum illud opus, Alexandri glo ria dignum,non folum fumptucacteris antecellebat, quippeexmultis talcntis PeretriAîc confedum,uetùin etiam artis præftantia celebreeratjoperatpreciumfaduros tundrideferi'=‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiftimamus,fi deeo feripferimus. Primû aureum fabricatûeff feretrû du-

dile,corpoliquadrans,id^ infertumarom3tis,quæponèntcorporifragr3n3 tiamfimul perdurationem præftare. Feretroimpofitum erattegumentum aureum,ad unguem quadranSjfummam^fuperficiem comprehendens.Hoc infuper côprehendebat purpureus pannus auro uariegatus,cui appofuerunf, arma defundi,uolentes tota imagineexprimere eiusres geftas. Poftea adhi-buerecurrum qui illudportaret, cuius uerticemtegcbataure3teftudo,tcdo-rio gemm,s ornato,latitudine odo,longitudine duodecim cubitorum. Tedo praeter totum opus fuberat aureum folium forma quadrata, habês tragelapho rum prominentes partes anteriores, quibus affixierantanuliaurei,de quibus pendebant infignia ad fpedaculum fabricata, uarijs coloribus decenter flori* da, In fummis erat fimbria reticularis,habens prægrandia tintinnabula, ut ex longo fpacio perueniretfonitus ad propinquantes,In huius teftitudinis angu lis erat in uno quor^ latere aurea uidoria trophæum geftans, Quoduerô teftu dinem undilt;5fuftinebatcolumnium,erataurcum,columnarum capitulis lo/ nicis. Intracolumnium reteerataureû,macularum crafsitudinedigitali,quod rete tabulas habebat alternas quatuor,depidas animalibus, pares parietibus. Harum prima habebat currum tornatilem,8C in eo fedentem Alexandrum,ma nibus geftantem decorum feeptrum, Regem ftipabatunum fatellitum arma« turn Macedonum,8C alterum Perfarum maliferorum, quos antecedebât/lmi-geri. Secundatabulahabebatfequcntesfatellitiumelephantos,ornatosbelli cetquibus portabantur à fronte Indi,à tergo Macedones,côfuetis àrmis arma« ti, Tertia habebat equitû turmas,quæ præliorû conflidus imitabantur, Quar« tanaues ad prælium inftrudas,Apud aditum teftudinis erantleones aurei,in-tuentesineosquiintrarent, Infingulisintercolumnqs erat aureus acanthus, ' paula tim ufc$ ad capitula columnarum exporredus. Supra teftudinem in me/ dio uertice purpureus pannus eratfubdi31is,habensauream lauream perma-gnam, quam radijs feriens foljfplendorem reddebat fulgêtem atlt;^ tremulum, quac res procul fpedantib,fulguris fpeciem pracbebat,Sella teftudini fubieda

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duos

-ocr page 649-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIII.

duoshabebat axes, quosdrcumuertebantur rotac Perficacquatuor, quarum erant orbilia SC radij deaurati,quac uero pars terram pulfa t,era t ferrea. Axium inutiUm prominentes partes erant auro fabricatae, habentes anteriores partes leonum, fc, quit/anm pila mordicus tenendum. In media longitudine polum habebant arre accomgt; non dixtrin modatum in media teftudine, ita ut per eum poflet ceHudo inconcufla effe, in (uccefsionibus inaequalibus($ locis.Cumlt;^ client tcmones quatuor, unicuicp quadruplex ordo iugorum fubiundus erat, quatuor mulis unicuitj lugo al 11-gatis,ita ut in uniuerfum muii clTent fexaginta quatuor,turn toboie, turn pi O' ceritate eledi.Horum unufquifc^ coronatus crat aurata corona, SC ad utranc^ genam pendens habebat tintinabulum aureuin,0C circum collum torquem get mis ornatum. Igitur currus hunc habens apparatum,0C afpedu magnificent tiaefamam fuperans,multosfpedatoresalliciebat propter cclebrcm giortam. Nam ex urbibusinquafcuntjueniebatur occurrebant loti populi,rutfumcp deducebant,necexpleri fpedandi deledationepoterant. lam ut hacmagnih.. centia dignum erat, fublequebatur multitudo hominum,quiuiampracpar3/ rent,ÔCopifîcum,itemcj militum deducendum. Igitur Arridæusconlumi tis duobus fere annis in operum apparatu, deportauit corpus régis de Babylone in Aegyptum, Ptolemacus uero Alexandtum honoransyeiobuiam procebit cumcopijsufc^inSyriam,accepto^corpore,maximam curamin id contulii, DecreuitenimilludinpracfendaadAmmonem nondeportareiledin condi« oonora.» ta ab illo urbe,omnium fermé totius orbis urbium clarifsima,reponere. Igitur delubrumextruxit magnttudine apparatu Alexandri gloria dignum, in quo cum ei iufta perfoluilîèt,eumlt;ÿ heroicis facrificijs, SCmagniftcis certaminibus honoralTet.nonab hominibns folum,uerum etiam àdijs honefta pracmia con/ fequutuseft.Homines enim propter Ptolemaci gratum magnunK^animuin, concurrebantundicp Alexandriam, SCfeipfosalacresad militiam præbebant, quamuis regiac copiæ bellum aduerfus Ptolemacum gefturx forêt. Ac licet mä nifefla magna^ imminerent pcricula, tarnen omnes eius falutem fuis iplorum periculis pepererut.Dq uero proptereius uirtutem ÔCerga omnes æquitaiem ex maximis periculis mirabiliter eum tutati funt. Perdiccas enim fufpedum habens eius incremetum,ipfequidemdccreuitcumregibus SC maxima parte copiarum expcdidonem in Aegyptum facere. Eumenem uero mifit in Helle..

fpontum,qui Andpatrum SC Craterumadituprohiberetin Afiam,traditisci ^^'^dlccd! cuff idoneis copijs. Mifit SCuna cum co pracftandum ducum quotfatis elTent, quo ^»i»cnein mi-tarn crant darifsimi Alcetasfrater,ScNeoptolemus,tjs^mandauitut adorn-nia parerentEumeni, tum propter imperandi peritiam,tum propter conftan^ tiamfidei.Eumencs igiturcum traditis fibicopqs profedusad Hellefpotum, Scpræparata exfua fatrapia equorum multitudine,ornauit cxercitum, hacin partealioquinminusinitrudum. Cum autem Craterus SC Antipaterfuas copias ex Europa traiecilfent, Neoptolemus inuidens Eumeni, SC circum fe copias habens Macedoniasfatis magnas, legatos clam mifit ad Antipatrum.se iJeoptolemus commune cum co imperium padus,infidiatus eft Eumeni. Sed deprehenfus inftdiatus eu-Sc pracliocongredi coadus,0C ipfein periculumdeuitauenit,0Ccopias fere tncni^roj.iglt;i omnel^mifit.Eumenes enim uidor,multis interfedis, SC reliquâ militum mul twr. titudinem fibi conciliauit,SC copias fuas non folum uidoria auxit, uerum etiâ additamento muldtudinis Macedonum,egregiorumuirorum.lgiturNeopto iemus cum trecends equidbus elapfus ex connidu,equitauit cum qs ad Antipatrum. At^ hi habito concilio de bello,ftatuerunt copias in partes duas diui dere,quarum unam Antipaterafiumptam duceretin Ciliciam, bellum geftu-tus aduerfus Perdiccam : cum altera Craterus Eumenem adodretur, cocj de-bellato,adiret Andpatrum-.ut coadtsunum in locum copqs, SCPtolemaco in focietatem cooptato,regias poflentfuperarc copias.Eumenes uero cum audiz retadfeuenire hoftes,coêgitundi(^copias,SCmaximèequeftrcs. Cum enim

Pp pedttatu

-ocr page 650-

DIODORI SI C VLI

peditatuMacedonicum agmenacquarc non pofTct,com pa rauit fa t!s magnum cquitatum,cuiusoperafperabatfeaduerfarqs forefuperiorem. Poftquam inter fe propinquaruntacieSjCraterus coada ad côcionemmultitudine, milites apta orationecohortacus ad certamen,dixit fe eis tradere, fî prælio uicerint, ogt;: mnes hoftium facultatesinprædâ. Cum^omnes redditi elïèncalacres,acieni inftruxit, dextrum cornu regens ipfe, finntri gubernatione Neopiolemo tra«» dita.Habebat autem in uniuerfum peditum zoo o o.quorum erant plenty Ma« cedones, quiuktuceexcellere exiliimabantur,in quibus maximam uictoriæ fpemhabebac.Equites fubfequebancurplures zooo. bumeneshabebaipedi-•turn zooo.nationibusdiuerfajequitum $000.quorum opera p^ericulumde-cernere ftacuerat. Igitur cum ambo équités in cornibus collocalîent, ÔClongé anteagmen equitando procefsilîent,Cratcrus primus cumdeledis fada in h O ft es imprefsione,præclarè certauit: fedlapfo equo ad cerram cecidit, ac pro-Eumenit cum pter immundiciem SCequitum denfitatem ignoratus qu'isnam elTetjConculca Cratero tuseft,atlt;$itauitaminfeliciterfîniuit. Huiusobituelatis hoftibus ÔCmukitua iium^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dine undiij circumfufis, magna fada eft ftrages Craterianorum, dexteium

Crateriobia quidem cornu hoc pado preflum.coadum ell,cum eflet plané uidum,confu-tus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gete ad agmen peditum. In finiftro uerô,cum elTet Neoptolemus bument op-

pofitus,extitit certamcn ingens,ducibus inter fe congrefsis.Agniti enim tû ex equiSjtum ex ait)s infignib.conflixerunt inter fefe,fecerunt(ÿ ut ipforum duel* lumuidorialequeretur. Acprimûgladqsinterfefedimicantcs,incredibile ac Eumenis cz planémirandum duellâ excitarunt. Nam ira ÔC odio alter alterius elati,finiliris bicoptoletni manibus laxatis equorum habenis,alter alterum corripuerût. Quo fado equi duellum,amp; impetu excurrerunt,ipfi ad terra collapfi funt.Cumc^ utric^ furgere,propter ca Keoptolemi fus pernicitatemÔCuiolentiâ difficile foret,quippearmis quolt;^ corpora impe* ofc.fKt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dientibuSjEumenespriorfurrexit,QCNeoptolemi poplitem ferire anticipauit,

Neoptolemus magno uulnere accepto,SC crureeneruato,iacebatinualidus,6C uulnere furgere prohibebatur.Tamcn animi magnitudine corporis cladem fti pertmte,in genua conftitit, 8C aduerfarrj brachium SC fœmora tribus idib.uub ne'rauit. Sedcum nullusidus efletlethalis,SC uulnera adhuccalida, bumenes fecundo iduin collum ilia to Neoptolemum interfecit.Hgc dum geruntur,re/ liqua equitum multitudo prçlio congreflàjmagnam ftragem edebat.l tacç alrjs cadentibus,alqs uulnera accipientibus,principio eratanceps periculum. Sed poftea cognito Neoptolemi obitu, ÔC alterius cornu fuga,omnes fugam fece* runt,SC tanquam ad ualidum murum ad peditum agmen confugerunt.Eume* nés uerôuidoria contentus, SCutriufcjducis corpore potitus,reuocauit tuba milites,eredocç trophæo,SC fepultis mortuis, mint ad eorum qui uidi fuerant agmen,hortatum ut fibi accederent,8cfîngulis,quicunqucucllent,dilcedendl poteftatemfecit. Macedohesacceptisconditionibus.dataépperiufiurandum fide,poteft3tem acceperunt in quibufdam pagis propeillum locum pofitis fru mentandijSC Eumenê fefellerunt.Cum enim feipfos refetiirent,SC cibaria corn paraflènt,nodudifceflerunt,8Cclamad Antipatrum fecontulerunt.Eumenes periurorum perfidiam ulcifci conatus eft,8C agmen eueftigio perfequi. Sed quia turn propter uirtutem difcedentium, turn propter uulnerum fuor/ln cla-dem,agere nihil poterat,perfequutionefuperfedit.Hic igitur infignipugnaui-dor,8C duobus magnis ducibus intcrfedis,magnam gloriam adeptus cfl. Antipater uerô exceptis refediscp qsqui ex fuga euaferant, mouit in Ciliciam, Per(iifclt;eex« Ptolemaro (uppetias ferreproperans.Perdiccas aufcm,auditaEumenisuido* Cfdtuoifi Af- fiagt;multo audaciorfadus eftadexpeditionem in Aegyptumacpoftquâpro* peNilumuenit,caftrafecitnonproculaburbePelufio. Cumautem aggreC * fusefletfofl3mquandamexpurgare,acflumenaflF3timexundaflet,operalt;ji la* befadaflet,multiamicorumeo derelido ad Ptolemacum fecontulerunt.Erat enim Perdiccas crudelis^teliquosŒ duces abdicabat^ôC oinnino omnibus impéra

-ocr page 651-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIII.

imperareuiolenter uolebat. At Ptolemxus contra beneficus SC æquus erat, cundis^ducibusloqucndilibertatem permittebat. Pratterea Aegyptiop-portuniisima quæ^ loca fîrmis cuftodtjs, ÔC telorum omni genere, reliquiscp rebus omnibus probe comparatis occuparat. Itaque in oppugnationibus uc plurimi fuperiorerat , multos habens beneuolosSC alacriter périclitantes. Perdiccas ueró,ut clades corrigeret, duces conuocauit, cumt^ hos donis, illos magnis promifsiSjOrnnes humanis colloqutjs fibi concilialfet, cohortatus ell ad imminentia pericula. Cumtÿ edixiflet ad profedionem paratiforent,pro-feCtus eft cum coptjs fub uerperam,neminiindicatoloco quern adirehabe-batinanimo:accontinuato totanode celeriteritinere, caftrametatuseftapult; rslilum,prope caftellum quoddam quod Murus Camelorum appellabatur. 11«= lucefcente deinde die copias traiccit,praeeuntibus elephantis, fubfequentibus fatellitibusSCfcaliferiSjCæterisc^ quorum opera murum oppugnaturuserat. Agmen claudebant optimi equitum,quos cogitabataduerfus Ptolemaicos pcrJicciuM» inittere,fi forte apparerent. lam cum in medio itinerc effent, apparuere Ptolez nbsp;nbsp;nbsp;camelo/

maicGad oppidulifubfidium uenientes.Qui cum pracuenifïènt, 8C in locum in fri/jlrA trogrefsi,aduenrum fuum tubis ÔC clamoremanifeftum feciffent,PerdiccaSppp^ perterritusnoneftjfedaudadermœnibusexercitumadmouit. Acprotinus * latellitesadmotis fcalis afcendunijqui uero elephantis uehebantur,u»llum di-wellunt,pinnascp det|ciunt,Hic Ptolemaeus habens circum fe prgftantifsimos, 6C uolens reliquos duces Si amicosad fubeundum periculum prouocare, ipfe fumptafariffa, Si in fummomuri propugnaculo ftans,eumelephantum,qui caeterispræibat,excæcauit,quippe ex atquiore locopugnans, ÔCinfidentem cilndum uulnerauit:cos^quiperfcalasafcendebâ£,contemptim feriens atcç uulneranSjin fluuium cum armis deuoluit. Ad eius imitationecum eius quo= que amici decertarent,proxima primac belua, Indo qui earn gubernabat, mifsi libus confixo, plane inutilis reddita eft. Cumlt;$ diu duraret oppugnatio, Per-diccani per uicesoppugrian,do,fummoftudio locumuicapere conabantur. Ptolemacusuero,ipfeegrcgiepugnanSjôCamicosad beneuolétiam fimifl uir-tutem^ exercendamcohortans, heroicacertamina excitauit. Multis autem wtrinqj pereuntib. propter ducum acerrimam cotentionem, cum Ptolemaeani «xæditioribuslocispugnantesjfuperiores effent, Perdiccani multitudine prae pollerent,ad extremum cum urrilt;$ toto die periculum fuftinuilTentjPerdiccas omiffa obfidione,reuerfus eftincaftra fua:acnodaindeprofe(ftus,clanculum iter fccit,peruenitc5 in locum é regiorie Memphis pofitum,apud quam fcindi-tur,Nilus,infulam^ facit quae caftra exercitumc^ maximum tuto capere pof-fit. In hancigitur copias tranfportauit,militibus aegre tranfcuntibus, propter fiuminis altitudinem. Nam ufcj ad mentum pertingens unda,agitabat corpoa ra tranfeuntium,quiopearmis quoc$ eos impedientibus. Perdiccas uero ani- perdiccM Ni/ maduerfaamnisdifficultate,elephantosadfiniftramcollocauit, qui fluminis lum «grètni« im.petum excipientes,fludus initigarent: équités uero ad dexterâ partem con ftituit,qui,fi quos fiumen abriperet,exciperent, Si ad ripam perducerent. Ac= cidit autem in huiusexercitus traiecQione inauditum quiddam SCadmirandff. Cun\nimprimi tutotraieciffent,qui poftea traijcie^antjin magna pericula incidebant. Nam flumen nulla manifefta caufa multo altius fadum eft.cumcj corpora tota demergerentur,omnes in fummam difficultatem uenerunt. Eius redundantie caufacum quæreretur,ucritas perueftigarinonpoterat. Dice-bant nonnulli.foITam fuperioribus locis a^eribus munitam,rurfus effradam fuiflc,admixtam^ flumini,altius uadumeffecilTe. Ahj imbresin fuperioribus locis extitifle, qui Nilimagnitudinemauxiffent, quorum neutrum erat. Sed uadiprimam traied/onem tutioremeflfe propterea contigit, quod intadae« rat arena uadi. At in ains, cum pedibus equorum Qi clephantorum, itemt^ pc-

P p 2 ditum

-ocr page 652-

S96 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'DIODORI SIC VLI

ditum qui priores tranfierant, cakata motacç arena,undis abrepta fuilTèt, aeci/ dit ut hacre excauato uado,31tior fuerit tratedus in medio flumints. Haffcob.-caufam cum reliquæcopiætraijcerenequirenr, Perdiccasin lummam irepida-tionemuenit,cumnecpqui traieceranqpareseflenthoftibus,neque qui trans flumen erantjfuisauxilium ferre poffen 1.1 tac^iufsit utornnes rut fus retro abi-rennquo fadum eft ut omnibus flumen traqcerecoadis.qui probe nararefci-cbant,SCcorpori;?us ualentioribuseranr,rj fummacum difficuItateNilum tra narint,amifsis multis armis. Reliquorum propter impfritiam natandt pats à flumineabforpta eft,alfj ad hoftesdebti iuncpleriq; diuahrepfi,àfluminisbe' Pcräiccie mili *^euorati fünf. Cumcp plures duobus milhbus perqirentjSf in qs nonnulli te!multidNh ducesilluftres,31ien3ti funtmultitudinis animi à Perdicca. AtPtolemaeuseo-lo Ab'umDti, corporibus quiadipfum unda eiedi fueranr,combuftis,excquqsf^pro«

** curatisjmifitoflaadneceflariosarnicosfçdefundorum. Quo fado Perdicca« ni Macedones in Perdiccam multo magis cfFer3tifunt,amp;in Ptokmarumbe* ncuolentia inclinarunt.Vbi noxuenit,p!cna erant caftra eiulatuarrj ludu,tot uirisinfeÜciteramifsis flneiduhoftili,amp; eorum non minus milleocuoratis à beftrjs. Multi ducQcoireamp; Perdiccam incufareitotûquidéagmen peditnani-mis alienatum minaci uocealienarionem prar fe ferre. Itaa primi ducum defc/ cerecirciter t oo.quorum erat illufttifsimusPitho, is qut Guecos omnes debel lauerat,0(^ uirtuieatcj gloria nullt amicorum Alexandticedebat. Poftea etiam Verdiccä! à equitQnonnulli fada conlpiratione,Perdiccæ tabernaculûadeunt.ôf aggrefsi fuis milinhus cü uniuerfi iugulâr.Poftrid!efad:iconcione,Ptolemæusdigrlt;{rus,f3lutaii£lt;ÿ occiditur. Maccdonib.fadum fuum excufauit, amp;! cum illis commeatus dereciiret.fuppe-ditauitcopioscfrumêtum ropns,reliquiscp neceflarqs caftra compleuit. Cûcç eiretgratioliftimuSjpollf tlt;p propter muftitudinis bcneuolentiam regumtu* telam adipifci, non cupiuit, fed cum Pitbonis 0^ Arridæi beneficqs deuindis eilet,eis lumrnum imperium conciliauir. Macedones enim confultationede-imperio propofita,SC ftiadente Ptolemæo,omnes alacriter crearunt regum tu-toreslummam poreftarem habituros PuhonemS^ Arridxum, cum qui régis corpus deportauerar. IgirurPerdiccas, poftquam annos tres imperauit,hoc pado imperium fimulôf ammam amific Pofteius obitum ftatim uenerequP dam,qut nu iciaruotapud Cappadociam commifTo prælio uiciffèEumenem: Craterum uerô Ncoptolemum uidos occubutfTc: quod nöcium fi duobus antePerdiccæ obitum diebus allatum fuiflet,nemofuiflcr aufus Perdiccæmantis atFcrre,,ppterrct felicitergefta? magnitudinê. Macedonesquidem audito bumeniano negocio,eum capitis dânarunt.necnon eius comitQ quinqaagin/ ta uirorum illuftriiim,in quibus eratamp; AJcetasPerdiccarfrarer. Interfecerunt amp;amicorumPerdiccar fidelifsimos, Su'eiusfororem Atalantam, quamduxc* ratinmatrimonium Attains,qui clafsisgubernationem receperat. PoftPer* dicctp neccm Atfalus,qui clafsis gubernationem liabebat, apud Pelufium cO' JittalusTyri morabaturifed poft^ de uxoris Si * erdiccæ necc certiorfadus eft, clafleadbP excipiiur. bita foluit,2C ad Tyrum pcruenit. Hnius ucrbt præfidij pracfedus Arcllelaus, naruMacedo,Attalumcomiterexcepir,CturbemeiS^ pecunias tradidit,quæ à Perdicca fuerant adcuftodiendum tradttæ,fiC tuncmerito redditar Cant^talê^ ta uidelicet soo. Attalusuero Tyri commorans,reficiebatex Perdiccæ amicis Actolorum in nbsp;nbsp;qui ex Memphitica expcditioneeuadebant. Antipatro autem in Afiam

iheffaliam tranfgreflb,Aetoli exfoederequod eis cum Perdicca intercedebat,expeditio* expeditio, nemfeccrunt in Thciraliam,Antipatrum in diuerfa retrahereuolentes. Habe-bant autem peditum । xoo o.equitum4ooo.quorum dux erat AîexâderAeto lus.Hl in tranfitu obfefsis Amphiflenfibus Locris, eoru agrum populati funt, amp;nbsp;propinqua quædam oppidula cceperunt. Vicerunt 0( pugna Antipatri du* cem Polyclem,eumcj amp;militum nonpaucosfuftulerunr.CaptiuorS nonnul-los uendiderunt,alios precio reddiderunt.Poftea Theflaliam aggrefsi.plerifc^

ThefTalorutn

-ocr page 653-

BIBLIOTHECAE LIB. XVI IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;97

ThefTalorum perfuaferunt, ut belli aduerfus Antipatrum gerendi focq fierent. a c celer iter coada Cunt in uniuerfum peditum 25000,équités i$oo.His urbes fi-biconciliantibus,Acarnanes Aetolis ihfenfi in Aetoliamincurfionemfaciur. agrum^uaftantjfiCurbesobfident. Aetolidepatriæpericulocertiores reddi-ti,caeteros milites reliqueruntin Thcflalia.præfedo ets duce Menone Pharfa-lioupfi domefticis allumptiSjUeniunt celeriter in Aetoliam,amp; perterritis Acar/ tianibuSjpatriam à periculis uendicarunt. His circa haccoccupatis.PoIyfpers chonrelidusin Macedonia diixucnitirt Thelîàliamcum iuftis coptjsuidis,. quepraclio hoftibus,ôôducemMenonemfuftulit,ôiSreiiquorum pkrofcj con/ cîditjôcTheflaliamrecuperauir. In Afiauero Arridacus amp;nbsp;Pitho,regum tuto- Eai^rfica wi reSjàNilocurnregibusàextrcituprofedi uenerurttin Triparadiluinfupeno gina iurias ris Syriac. Hie Eurydica regina multa curiofius agente,SC tuiórum conaubus mouens obfiftente,Pithoincomodeagens,amp;Macedonesilliiispracceptafemperm. = ï' nbsp;nbsp;nbsp;coer'

gisattendereuidenSjConcionêcôuocauitjôC tutelafefeabdicauit. Macedones cctur» tutores elegerunt Antipatrum.fumma authoritateuirum. Is cum pauco* polt dies cum uenifletin Triparadifum,EurydicamofFenditfedittoiies mouetem, SCMacedonesabantipatro Aliénante. Ac magno inter milites exorco tumul tUjCoadac^concione, Antipater habita ad multitudinem orationetumuitum fedauit,perterritæqp Eurydicae,ut quietem ageret perfuafit. Poftea fatrapias de ae integropartituseft,SCPtolemaeoquamiam habebatafsignauit. Hùcenimut mutaret, fieri non poterat,proptereaquoduidebâtur Aegyptum fuauirtute quafi ferrfe partam habere. Et LaomedontiquidemMitylenæo Syriam tradi« dittPhiloxeno Ciliciam. Ex reliquis fatrapqs Mefopotamtâ ÔC Arbelitim Am/ phimacho, Babyloniam Seleuco, Antigono Sufianâ,propterea quod hie pris mus author fuerat inuadendi Perdiccac. PeuceftaePerlidem tradidir,Tleopo-lemo Carmania,Pithoni Mediam,Philippo Parthiam, Stafandro Cyprio Ari/ am ÔC Drangtnam,Stafanori Solio Badrian SC Sogdianam,qui erat ex eadem infulaj: Paropamifadas Oxyartac afsignauit,Soxanacp»tri,uxoris Alexandri. Irtdiæueroeaquæerantcontermina Paropamiiadts afsignauit Pithoni Agenoris filio. Ex regois autem contiguis illud quod eft ad numen Indum Poro: quod uero apudHydarpem,Taxilae. Hos enim reges mouerenô liceb3r,quin eis concederentur regiac Uires,8C illuftre imperium. Ex eis autem quae ue gunt adfeptérttrionês Cappadociam dedit Nicanori, magnam Phrygtarri ?C GUicis am Antigono,ficut ante habebat.C3riamCaftandro,Lyciam Giito,Phrygian! earn quae iuxta Hellefpontumeft Arridaeo.Regiarum copiarum ducem crea-uit Antigonum,cui mandatum eratut Eumenem Alcetam^ debellaret. Anti« gonO t'ribunumadiunxit filiumfuum Gaflandrum, ne pollet clam priuatum negociuni agëré. Ipfeaftiimptis regibus,fuisc{tcopns. corttendit in Macedo , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

niam,reges in patriam redudUrus. Antigonus in Afia dux creatus ad Eume= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E«

ni bellum inferendum.coëgit ex hybernis exercitum, ÔC comparatis quæ bek Ium poftulabat.contenditaduerfus Eumenem, degentemapud Cappadocia. EumenesjCUm in eum rebellaftet duxquidâ illuftris, nomine Perdicc3S,qui ca ftra habebat tridui itinere ab Éumene remota, unâ cum reb el lib. tn ili ti b. pedi« tumMooo.equitib.soo.mifit aduerfuseum Phœnicem Tenedium,habentêle-dorimi militum^oooo.equitû 2000. Is maturato noduitinere, inuafitexim-prouifo rebelles circa fecundam nodis uigiliâ, eoscç dormientes nadus, Per-diccam uiuum cçpit,SC exercitu potituseft.Eumenes praecipuos authores re-bellionis necauit:militesuero reliquis immixtos,ÔCcomi6eracceptos,in fui beneuolentiam pellexit. Poftea Antigonus mifto adApollonidem quodam, qui apud Eumenem equitibuspraccrat,magnis8Carcanispollicitationib,efFes cit ut illeproditor fieret, SCin pugrta ad hoftes perfugeret. At Eumene in Caps padocia caftra habentein quibufdarn accommodatis adequeftreprælium lotis, Antigonus cum uniuerfo exercitu imminentem campis radicem montis

Pp J occupauiÈ

-ocr page 654-

^98 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- D I O D O R I S I C V L I

occupamtHabebstantAntigonus illo têporcpeditûfupra loooo.fqiiötßc-' rat dimidia pars M3cedones,uirtuteadniirabiles)cquicû zooo.eiephancosp» Eumenespediteshabebatnonpauciores izooo.equitutnsooo.Côiriifïôacri prachOjCum Apollonides cum fuisequitibgt; infelidteràluis fecefsit,uici[ An« tigonus/uftulit«^ aduerfariorû ad too o. Ôi5omnib. eoru facultatib.poutus ica utEumenis milices Sgt;C propter dadem perterriti, ÔC propter facuitatû iadu« e«wezifr db nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerint.Poftea Eumenes aggreflùs eftiti Atmeniam fugere, ôi

Jlntigono ber '^^olarum aliquos in focietatem afcifcere. Sed cum celeritate opprimeretur, proiütionèui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Anti^num deficereuideret,locum firmum occupauit,qui No^

dwritt callei^'^^ nuncupatur. Erat autem caftellum hoc fane quàm paruum,quippe atnbi« ^umtiordcâ/ ^‘Jnonmaioreduobusftadtjsîcacterùm munitionemirabiie. Slaminexcdià fusit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habebat «rdificatas,erat^ turn natura, tum arte' mirificè munitus.

' nbsp;nbsp;' Erat ibi ÔC frumenti.dC Iigni,aliarum^ rerum tanta copia repoßta,uc in multos

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annosfuppeditarepo(Tèctjs,quieóconfuginent. Fugeruntunacum eoetiam

amicorum tj qui beneuolentia præftabant, SC. cum eo in extremis periculis mo ri fiatuerannquorurn omnium turn equitum,tum peditum numerus erat circt« ter sogt;Antigonus uero affiimptis Eumenianis copijs, ÔC fatrapijs earQcj pro» uentibus potitU5,praeterea grandem pecunia adeptus,maiora appetebac dum enimquifpiam Afianorumducumpares habebatuires ad cocertandum cumipfodeprimatu. Itac^ aduerfus Antipatrum in præfentiaamicofe animo eße nmuiabat-fed in animo habebat,rebus fuis ßabilitis, deinceps nee regibus parêre,nec Antipatro. Primum igitur cinxit cos qui confugerant in caftellum duplici muroA fofsis ualliscç admirabilibus, Poftca cum Lumcne colloquu-tus,renouataantiquaamicitia,pcrfuafitci ut agerent commune negocium. At Eumenes fortunam celeriter mutari feiens, maiorem fua conditionebenigni» tatem poftulabant.Putabat enim debere ftbi concedi datas ab initio fatraptas. amp;nbsp;omnium criminum abfolutionem. At Antigonus de his ad Antipatrum re* fercnducenfuitjrelidorjlociidoneo præfidio,contcnditaduerfus iter faden« tes duces hoftium, exercitum habetes,uidelicet Alcetam Perdiccae fratrem, Attalum toticlafsiimperante.Poftea Eumenes ad Antipatrum legatos mi* fit de compofitione,quorum dux erat Hieronymus,is qui fucceftbrum fcripfit hiftorias.Ipfeueromultisuarrjsc^ufusuitae mutationib.animo non deprime* batutjCerto fdens Fortuna cekres faccrein utraneç partem mutationes. Vide« bat enim MacedonG reges inanem habereregnifpeciem, multosrj 8C magni animiuirospoteftatumfuccenbres,quiomnes fibi quif^ priuatimconfulere uelIêt.Sperabat igitur,id quod reuera erat, multos fuam operam requifituros, turn propter prudetiam, reicç militaris peritiam, turn propter fingularem fidci conftantiam Jam uerd cum uideretequos,quia propter anguftiar loci afperita-tem exerceri non poterant,Foread pracliorum ufum inutiles.ccmentus eft no-in yan, quäd^m Qc infolitam equorG excrcitatione.EorG enim capita catenis dcli-lt;ng«Ao loco gabat ad q^uafdâ trabesautpalos,duobus tribusuetigniseleuatis,eos^coge« c^Koffdwe» ,'n pofterioribuspedibusconfiftentes,prioribus terram kuiter attingere^ txercet, paululumdiftantes.Protinusigituruolcnsequus prioribuspedibusinniti,Ia/ borabat turn reliquo corpore,turn cruribus,propcerea quod totius moliunen* bra omnia una laborabant Jn hacmotione fudor multus ex corpore maxabac. at(^ haclaborismagnitudinefummamexercitationemanimalibuscompara* bat.Militibus autem cun dis eundem cibum præbebat, particeps ipfe tenuita-( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis;qu3 quidem conditionis communitate amp;nbsp;fibimet magnâ beneuolentiam,

ôi^tjsquieô confugerantomnibus concordiam conciliauin EtEumenis qui* dem reSjCorum«^ qui in rupem confugerant,hoc in ftatu erant.

Piolewf«rSgt; In Aegypto ueróPtoIemacus,prlt;nligato praeter opinionemPcrdicca,rc/ ridm fibi fubi nbsp;nbsp;copqs,Aegyptum tanquam Ferro partitam habebat.Cumc^uideretPhœ*

nteiam,^ earn quæ Cceklyria nominatur,accommodate contra Aegyptum fitas,

-ocr page 655-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9,

fitas,magno ßudio illis urbibus potiri conabatur.Italt;ç magnum excrcitum eo mifitjddedumcÿ ducem unum amicorum,nomineNicanorem. Is profedus inSyriam,Laomedontem fatrapam uiuum cepit,omnemcj Sytiam fubegit. Itidem^ Phœniciac urbes fibi conciliauit: praefidqs firmauit, deinde in Aegy^ ptum reuerfus eft,celeri operofa^ expeditione perfundus.

RedoreÄthenisÄpollodoro,Romaniconfules crearunt Q.PopiIium gt;nbsp;8£ nbsp;nbsp;.

Q.Publium.HorumtemporeAntigonus,debell3toEumcne,ilatuitbellum j l t înterreAlcetaeôi^ Attalo. HienimreftabantdePerdiccæamicisôCdomefticis duces non contemnendijôCqui militumfatis haberent ad contendendum de quot;nbsp;imperio.Profedus igitur cum omnibus copqs ex Cappadocia, côtendit in fidiam,in qua tum commoraba tut Alcetas:ac celeriter ÔC contentifsimè iter ß-tiens,feptem diebus totidemcß nodibus emenfus ftadiorum zjoo.peruenit ad earn quae uocatur utbs Cretenfium. Cum^ hoftes propter itineris celerita=gt; temlatuifletjamp;propeeiusaduêtusignaros ueniflet.anticipauitoccupare colles quofdâjSc locorum anguftias.Alcetas audito hoftium aduentu,aciem cele« titerinftruxit, ÔC équités adortus qui iugumoccupauerantjuifuperarecona-batiirjÓC eos de colle deturbare. Hic commiflo acri praclio,amp;^ multis utrinque occifiSjAntigonushabensequitumffooo.fummaui ducit in agmen aduerfaz riorum,properansAlcetanisreceptumadfuorumagmenintercludere, Qiio perfedo qui erant in colle, cum multitudine,ô(^ locorum difficultatelongè iuperiores eiïent,aduerfarios terga ucrtere coegerunt. Alcetani receptu ad pe-dites interclufi,amp;hoftium multitudine cindi, manifeftam habebât perniciem. Itacj CÛ res eflet in angufto, Alcetas multis amifsis, acgrè ad peditS agmen cla= pfus eft.Antigonus uerôexæquioribuslocis elephantos, totumr^ exercitum inhoftis ducens,cos perterruit,lôge multitudine inferiores. Erât enim foci] in uniuerfumpediiû itfooo.équités?oo.AtAntigoniani,praeterelephantoserât pcditumfupra4oooo.equitum plus quam 7000. lamcumfimulelephantiin fronteinccderent,2lt; équités proptermultitudinem cos undic^circumdarent, QC infuper pedites ÔC longe plures,amp; uirtute praeftantiores eftent,SC loci^equis rate adiuuarétur, Alcetani magno tumultu amp;nbsp;terrore perculfi funt: ac prop ter ftngularem hoftium celeritatem at($ ftrenuitatem,ne ordinate quidem rite po-tuerunt. Igitur fufo uniuerfo exercitu Attains QC Docimus 0^ Polemo,multi^ infignes duces,uiui capti funt. Alcetas cum fuis fatellitibus SC pueris fuit unà cum Pifidis comilitonibus in urbem Piridicam,nomineTermefum. Antigo-rus his per compofitionemafTumptiSjreliquosinfuos ordinesdiftribuit,eis/ que comiter ufus,auxit uires fuas non mediocriter.Pifidæ uero numero ad fex milh3,0^robore praeftantes, Alcet3m bonoanimo efleiubent,fcfenullo eum pado dereliduros pollicentes.Erant enim fingulari in eum beneuolêtia prac-diti.propterhuiufcemodicaufas. Alcetas poft Perdiccæ mortem non habens Alcetas Pifidd in Afia iocios,ftatuitP;fidas fibi demererfexiftimans habiturum fefocios bel/ rum benctio-Iicofos uiros,Slt; region?habentesaggrelTudifficiléjmunitorücpcaftellorüpie- lêtiamfibi c3 rS.Hancobcaufamin expeditionib.m3ior?eis^ullisfoctjs,honorchabebat, dliwit^ quas exhoftili agro utilitates percipiebat,cis imperciebat,dans pracdae dimi

diül^ colloquiisirêorationishumanitateutêdOjSóin côuiuqsquotidieprgci-puo?eorûadepulasadhibêdo:prçterca multos inßgnib.donis honorâdo,eo-rû beneuolentiam fibi côciliauit.Hinc fadû eft,ut tûc quocp cû in eis fpê habe-ret Alcetas,illi fpem eius haud fuerint fruftrati.Nam Antigono eu omnibus co ptjspropéTcrmefumcaftramctato.ôô Alcetâpofeente, S infuper feniorib.ut dederet confulentib.cô{uraruntiuniores,amp;f à parentib.difcrepâtes,decreuere quodlibetfubirepericulu proptereius falutê. Seniores uerô primûperfuade-re tentabâtiuucnib.ne^pter unSMacedon?patriâferro expugnaripaterent. Sed poft^ irrcuocabilê elle uiderunt eorS impetS, fada clâ cÔfpiratione.mife-tôtnodu legatos ad Antigonû, poIIicStes fe Alcetam aut uiuû tradituros auc

Pp mortuum

-ocr page 656-

^oo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I o D o R I s I C V L I

mortuum» Petebant autcm ut per dies aliquot urbem oppugnans,8^ parüU« lis praelqs oppidanos alliciens,fe tanquam fugiens indereciperet* Hocenim dumfieret,8Ciunioresin pugnaextra urbem occuparentur, capturosfeocca« fiortem conata perficiendi» Antigonus illis obfequutus,caftra procul ab urbe metatusjuelitationibus protrahitiuuenesad certandnextra urbem. Seniores defertum uidentes Alcetam,delelt;flis feruorum fidelifsimis quibuscj, amp;nbsp;uege« torum ciuium qs qui cum Aketa non militabant, conata perfecerunt abfentk Àlcet£ mor$, busiuaenibus.Viuumquidem capere nequiuerunt(occupauitcnimfibi ma-nus inferre,ne uiuus ueniret in manus hoftium ) fed corpus eius ledulo impogt; Uturn,uili^lacerna contedum,perportas extulerunt, ÖC inlcqs uelitibus An-tigono trauiderunt.Hocfuo commento periculis à patria depulfis, bellS auer-teruntilliquidem,fediuuenum ofFenfionem cffugereno potuerunt. Illienim dpraclioreuerfqauditofadojinfuos efFeratifunt propter fingularemerga Al-cetam beneuolentiam. Ac primum occupata urbis parte,decrcuerunt domos incendere,ô(^câarmisexurbeefFufi,môtanac5 inuadêtes,agrS Antigono fub-iedum uaftare.Sed poftea mutata fententia, ab urbe incendenda abftinuernt, fed ad latrocinia amp;nbsp;incurfiones conuerG,multum hoftilis agri corrupetGt. An« tigonus uero accepto Alcetarcorpore,SiT per triduum cxcruciato, mortuoc^ putrefado,reliqutt infepultum,atlt;5exPifidia profeduseft.Termefenfium ue ro iuuenes, retinentes erga excruciatum beneuolentiam,corpus fuftulerunt, 8C fplendidis exequijs profequuti funt.Vfcj adeo beneficentig natura,propria quoddam amatorium Habens erga bene meritos,immutam conferuat erga philtrum, beneuolentiam.Igitur Antigonus exPifidia profedus,contenditinPhry * giatn cum omnibus copijs. Vbi in Cretenfium urbem peruenit,uenit ad cum

Ariftodemus Milefius, nuncians Antipatrum obqfle, Ssf omnium imperium, regumcj procurationem ad Polyfperchontem Macedonem translatam ciTe. Hts tile retsus deledatus, fpe efFcrebatur,SC Afianis rebus animum intendere, necç cuiquedeilliusimpcriocedereco^itabat. Et Antigonianarum rerum hie quidtm flatus erat. In Macedonia uero Antipatro in grauiorem infirmitatem lapfo, QCfenedute ad uitæ exitum adiuuante, Athenienfes legatum miferunt -v ad Antipatrum Demadem,quód is Demades in Macédonien negocio dextez reuerfariuidebatur, poftulantesab Antipatro utqucmadmodS ab initio pros miferat.educeretpræfidiumexMunychia. Antipater primo animo eraterga Demadem beneuolo : fed poflea mortuo Perdicca, amp;nbsp;inuentis quibufdam re-gqsepiflolis interfcripta régis,inquibushortabatur PerdiccamDemadeSjUt celeriter tranfiret in Europam aduerfus Antipatrum, abalienatus efl ab eo,oc-Dentddei cultasà fouebat inimicitias. Italt;$ Demade fecundum data à populo mandata thenienßu le- promiflum exigente,amp;liberius minato de praefidio. Antipater nullo dato re-g:ftus ab Anti fponfOjtradidit fuppliciorum pr3cfedis,tum ipfum Demadem,turn ipfius fïliS pairo «£cat«rDemeam,quicSpâtrelegationefungebar. Atcg hi quidêabdudiinquoddâ gurguflium necati funt proptereas quas dixi caufas. Antipateriam extremo Poiyfperrfco» «norbo lab0râs,cÔflituit regS tutorê, ÓC fummæ poteftatis imperatorem-Pofyz regütutor có^ iperchontê,qui fere natu maximus erat eorSqui cG Alexâdro militaueranLamp;^à flituitun Macedonib.inhonore habebat. Filium autêCaflandrGfecit tribunG,8Cjpten tia fecundG.Fuit autê tribuni ordo atqp accelTus primum à Perficis regib.in no-mêgloriamc^promotus. Poflea rurfus ab Alexandromagnâpoteflatêamp;fho TriéMui ordo norem adeptus efl,turn cum aliorö quoep PerficorGinftitutorGimitatorfadus Perficui, efl.Itacj AntipaterfecundQ idêinflitutG rïlium CaflàndrGiuuenêadhuc, crea^ uit tribunu. Nee tamê Caffander patris conflitutionêapprobauit,indfgnQiu-dicâs ut in patris imperium fuccederet tjs,qui ei nulla cognitione iundus effet, præfertim eG poflèt filius res admiftrare, uirtutis fortitudinist^ fpecimê iam fatismagnGdediffèt.PrimGigit ruscGamicisprofedus,cGqsfermocinat(op* portunitate abundans St ocio}defummg rei imperio,acfingulosfeducês incitât ad

-ocr page 657-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIIt

tat ad côciliandâ fibi potentiâ,m3gnis^ protniTsis perfuadet,ut fint ad comu-ne negociûparati.MifitadPtoiemæûclâlegatoSjamicitiâ renouans, utc^ belli foetus fieret cohortâsjamp;nauales copias quâplurimû mitteret ex Phoenicia in Hellefpontû.Itidê Si ad alios duces ciuitatesqj mißt,qui ad belli focietatê fecû coëundâincitarentJpfeinftitutain multos dies uenat(one,feipfumâ rebellio/ nisfufpicionceximebat.Polyfperchô uero regnu tutclâ adeptus, inito cQ ami-cis côctlio,Olympiade de confiliarioru fentêtiaaccerfîuit.eamcj hortatuseft, ut Alexandri fill),qui puer erat,procurations recipereqSi in Macedonia degc/ ret,cuius eflet regalis præfedura.Olympias aûtfuperiorib. temporib.in bptrû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fugeratpropter Antipatrisinimicitias.Ethicquidem Macedoniæftatuserat.eQ, InAfiadiuuIgatoobitu AntipatrijfadGeftinitium retû nouarS atq^motus

conantib.fua négocia agereîjs qui poteftates gerebât. Atq? horû primus Anti-gonus,quiai3muicifletEumeneraapudCappadociam,emscç copias acquifi adtmni^ uilïèt,amp;Alcetam Attalum^apudPifidiamdebellalTet,Si eorumcopias rece- arationem lî' piffettpraetereaabAntipatro Allât duxfummæpoteftatiseleôus fniifict,fimui quemagniexercitusduxcreatusjnagnos fibi Ipiritus atrogantiam^fumplë rat,ac fpefummû imperium prætipiens,ftatuit nec regib. nec eorû procurator ribus obnoxium fepræbere.Sufpicabat enim fe,qui maiorcs uires haberet, A-fiaticis thefauris potiturûelîè,cum nemo eßet qui fecumarmis congredi poP let.Hsbebatenim illo temporepeditum lt;îoooo.equitumioooo.ô^ elephantos }o.Prarterea alias quoeg fecopias comparaturum eflefperabat,!! effet opus,c3 poflet Afia peregrinismilitibusftipendiacôtinenterfuppeditare. Plate habës inanimOjHieronymumieumquifcripfithiftorias, accerliuiqamicumciuemt^ Lutnenis Cardiani,eius qui in locum Noramjappellatum confugerat. Hune magnisdonis prouocatùmmifit IegatumadEumenem,hortatü ut prælii ad/ uenüsi'pfum in Cappadocia gefliobliuifceretutjfieretcj fibi amicus 06 focius, ÔCdona acciperetlongélongecjmaiora illis quat ante habuifleqfatrapiâc^ ma loremibrcuiter loreeumfuorumamicorumprimum,2lt; totiusinftituti lociû. jam uero protinus conuocato amicorum concilio,ôë eis demonftrata tones in ftituti fuifumma,afsignauitpraîcipuorQ3micorSquibufdâfatr3pias,alijs im» peria,omnibus^ magnas fpes faciens, alacres eos reddidit ad fuos conatus.

Cog!tabatenim Afiamperuadere,SCeosquil'amerantfatrapasetjcere, ^imperia ad fuos amicos transferre.Hæc illo agitâte.Arridaeus, eius Phrygiæ quac cfiapudHellefpontUjfatrapajCognito eius confilio,decreuit,collocatis in tu-to rebus,fuæfatrapiae etiampræcipuas urbes præfidi)s firmare. Cum^ effet Cysenicorum urbs opportunifsima,eademcB m3xim3,profeëluseftad earn, Habens mercenariorum militum fupra decem millia,M3cedones mille, Perfas fagittarios Sifunditores quingentos,équités odingentos,telorum omne ge« nus,catapultas turn ad miflilia.tumadfaxa iaciencla,reliquumfpomnem ap* paratum ad obfidionem neceflàrium.Igitur repente adortus urbem,amp;^ magnâ plebis parteruri na(flus,obfidionëegreditur ôd peritos oppidanoscogéré uo îebâtpræfidium accipere. Cyziceniautem,cumdeimprouifo inuafi fuifîent, ôë plurimis ruri exclufisjpauci effent reliquijimparati prorfus erâtadobfidio-nem^men bbertatë tuendam effe iudicantes,palâ legatos miferût, aduros en ArridæbdeobfidiôefoluêdarfadurS enim urbë omnia Arridato,excepta ad-tnifsionepræfidipSedclam iuuenes cogères,ôd feruorûaptifsimosquofcgdeli fruftr^ genres armât,murosc^ côpIent^pugnatoribus.Atc^ Arrid^o,ut pfidium acci perct urgête,dixcrSt de bis fefe ad populû referre uelle.Quod cum fatrapa cô-cefsiflet,illireiaxationem adepti, ea die fequëtii^ node melius præpararunt q client ad obfidionë fuftinêdâ neceflaria. Arridçus illorû arte illufus,5C amiff'o

~de manib.idoneo têpore,fpefruftratus eft, Nâ Cyziceni urbëhabëtesualidâ, Si à terra defenfu faciîimâ (qppe cum eflet côtinens}pratterea claflepollentes, facilèpropulfabanthoftes. Accerfiueruntttemà Byzantqs milites2ë tela,S^

Pp $ caetera

-ocr page 658-

ia«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLI

caetera quaç ad obHdioncm rcquirunturtquac cumomniailli'ccIcrftcrSir alacri ter fuppeditaflent,in bonam fpem uenerunt,6C ad pericula audétes fadi funt. quin 3C tradis in portum longis nauibus,ad oram nauigant, SC aiTumptos cos qui ruri eranc,in urbem deportant:ac breui militum copiam nadi.multtsc^eo rum à quibus obfidebanturjinterfedis,obfidionem propulfarunt.Igitur Arri-daeusaCyzicenisartedeceptuSjinfedarein fuamreuerfuseft fatrapiam.Ans AntigoHUf Cy tigonus uero deCyziccnorum urbisobfidione certior fadus,cQ quidem Ce* ti««» ferre laçais cômoraretur,decreuit periclitantem urbem fuu efficere ad futures cona-co»4 «rppa^Lisfuos.Itac^delegitexuniuerfiscoptjsoptimosquofque uidelicet peditum ffrwr* 2oooo.equitum jooo.His afTumptisceleritercontendit ad ferendum Cyzice« nisauxilium.SedcSpauIoferius ueniflèt,manifeftâ quidê habuiterga urbem beneuolentiam: fed tantus conatusfruftrafuit.Ad Arridacum uero mifitlega-tos,accufans,quodGraccatM urbem fociam,nulla afFedus iniuria,fuiiletaulus obfidere. Deinde quod manifeftó rebellis effet,SC fatrapiâ fuæ ipfius ditionis Anfigonus Jir faceret.Poffremo imperatei,ut fatrapia cédât,ôt^fumpta ad uidum unaurbe, trid^utn lubet quietem agat. Arridæus auditis legatis orationis fuperbia reprehenfa, nega fdtrdpiaciei uitfcfatrapia cclKirum,quin urbibuspræffdrjsfirmatisaduerfus ilium exper-dere, turum. Acfecundum banc refponfionem urbibusfirmatis,copiarumpartem emifit,præfedoeisduce,cuimandauitutEumcnifeconiungeret,foluta^ ob« fidionecaffellijEumenem à periculisliberaret, fociumtj efficeret. Antigonus uero Arridæus uleifei ftudens,emifit ad eum debellandum copias : arque ipfe afTumptocopiofo exercitu,mouitinLydiam,uoIenseijcere eiusfatrapam Cli turn. At ilie eins aduentu præcognito,præcipuas urbes prarfîdqs firmauit, ipfe in Macedoniam nauigauit,dcmonffraturus regibus Polyfperchonti auda« ciam rebellionem^ Antigoni,8Cpoftulaturus ut fibifuppetias ferrer. Antigo Aiüigohui E'*nus uero Ephefuni primo aduentu cœpir,adiuuantibus eum quibufdamop« pheju/ttcaptt, pidanis.Poftea cûappuliffèt Ephefum Aefchylus Rhodius,amp; porraret ex Ci-lici^in quatuor nauibus argent! talenra goo. in Macedonia ad reges mrffà, in« tercepit dicens eis fibiopus effèadcondudorum militum ftipendia: quoquidem fado perfpicuum fuit eum ad priuatum negocium fpedare,amp; regib. ad-uerf3ri.Pofteaillaexpugnata,aggrediturctCt€ras deinceps urbes,quafdam ui fubigens,alias oratione pellicens.

Nos uero Antigoni res prorequuti,narrationem ad ea trâsferemus, quæ Eu Pe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meni acciderût.Hicenim magnis ÔCinopinabilibus mutationib. utens perpe

fortund^ nbsp;nbsp;nbsp;(ud praeter fpem fuit bonorum malorumcç particeps.btenim ante ea tempora

Perdiccæ regibusej opem feres,fatrapiam adeptus eftCappadociam, amp;huic contermina loca, in quibus magna rû copiarum,multarum(^ pecuniarum po-titus,celebrêhabuitfortunam.Crateru enim ÔC Neoptolemô,célébrés duces, amp;inuidas illas Macedonum copias habentes,’collatis fignis uicit,ôffpfôsin pugna occidit.Iamcumuifuseffet infuperabiliSjtâtâ expertus eftmutationê, ut ab Antigono magno praelio uidus fuerit.ô^ cum paucis amicis confugerc ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coadus in quendam per paruum locum.In hûc incIufus,SC ab hoftibus diïpli«

ci muro cindus,nullum habuitqui fibifua calamitateopitularetur.Cumr^ an nua eflet obfidio,ô^ falus defperaretur,repente inopinabilis extitit exi^ infor tuniorum.Nam illeidem qui Eumenemobfidebat,amp; tollere ftudebaAntigo nus,mutatus,eum ad cômuniter agenda négocia inuitauit.Ita ille accepta per îufiurandumfide,obfidionefolutus eft.Aliqu3nto poft tempore pratter fpem clapfus, tunc quidê apud Cappadociam degebat,recipiés fuperioris temporis amicoSjæ eos qui in ilia regione uagabâtur,qui antea fuerât eius cômilitones. Et quia mira in modSamabat, breui multos habuit eiufdemfpcifocios,fif ad cÔmunem cum eo militiâ obfequêtes:Tandem intra paucos dies præter 500» amicos,qui unàcum eo fuerantobfefsi,milites habuitultro obfequenrcs plûtes duobus millibus.Ac fortuna eum adiuuante,tanto in cremen to audus eft,

UC réglas

-ocr page 659-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIlL

Ut regias copias adeptus Gt,rcgibus^ prçfuexit aduerfus cos,quicorum impe hum abolere conati fuerant Verùm hoc quidem paulo póft Rio tempore per. fequemur accurat!us.Nunc fatis res Afianasperfequuii jtranfibtmus ad res ge ftas in Europa.

Callander cum in afFedando MaccdoniæimpcrioofFendifïèt, non deterri/ Cdlfander cS taseft,quindeeocontêderedec(euir,turpeefte exiftimans patris imperiu ab Anti^oao coit ali|s adminiftrari.Cumc^ uideretMacedones in Polyfperchontem eflèpropê» fpirnu fos,cumi)samicorumquibus ftdeba(,leorfumcolloquutus,eosmi(jtinHeiic fpOntum fine furpicione.Ipfe per aliquot dies ociando in tilts ftn(bus,0f: uena.. tionibut uacando,eamdefeopinionem genuit,utimperium non aftèdareui* deéctur.Poft^ ei omnia ad profedionê ritècôparata lünt^clàm ex Macedonia profedus eft.Có^ in Cherronefum perueniftèc,inde profedus uenit in Helle Ïpontum.Inde in Aftam appulfus ad Antigonum,petit ab eo fibi auxiiium,di' cens Ptolemæum quoejpollicitum fuifle belli fe tore focium. Anngonus eo alacriter cxcepto^promiut ad fe ei alacriter ad futurum,copias confeftim datu/ rum,â^pedeftres,dCnauales.HxcaQcfaciebatiimulans fe propter Antipairi amicitiamilliopitulari,fed reuera uolebatCairandrum bello aduerfus Poly« Iperchontem gerendo deftineri,uttpfefinc periculo Afiam aggredereturjo« tiuscÿ regimen ad feipfum transferrec.Haccdumgeruntur,in Macedonia Po« Pol^fpfrchS lyfpcrchon regum tutor poft difceffum GalTandri pracuidebatille quidem ma» di-beUo ad» gnitudinem belli aduerfus Caftandrum gerendi,fed nihil fineamicorûfenten. uerfus Caff'ati tiafaciendumefte iudicâs,côuocauitduces omnes,reliquorumqp Macedonu drüdeUbtrati. prxcipuos.brat aut perfpicuum Caftandrum ab Antigono cÔftrmatû, afteda turum eftè urbes Grçcix,propterea quod earum pars patrijs prxftdqs cuftodi retur,pars paucorS dominatuadminiftraret fub amicoru df hofpitum Antipa tri dominatu.Præterea opitulaturum CalTandro.öC Ptolemæi Aegypti gubcr- , natorurn,8if Antigonum qui iam aperte rebellauerat in regesnitrucp aût nabe.

re magnas uires pteunixeç copiam,6f infuper multis gentibus egregtjscp ui bî q«, cdnftUô busimperare.Igitpropofita deliberationequomodoadueriuseos bdb^an -.r ib^s cirt/ dum eftèt,mukis(ÿ3f uartjsfermonib.debellohabitis,uifum eft eis ciuiiates iixnbtYascS Grxciglibertatedonare,ôtJconftitutiïineis ab Antipatropaucorum domina, ajfaà acfi. turn antiquare.Sicénim maximeCaftandrûdeprefturos eue, ÔC lîbr ipfis mag» nam gloriâ,multasi^,3f eafdem egregias fociêtates concdiaturos. Igitur proti nusaduocatisiegatis,quiexciuitatib. aderât,tjs^bono animo ellelulsis,pro« mitèrunt fefe ciuitatibusfeftituros eftè dominatum populitfcriptumc^ decretû dederuntlegatis,utcitôinpatriasreuerft,renunciarentpopul(sregum ducûcÿ in Grxcos beneuolentiam.Erat autem feriptum hutufmodi.

Quandoquidem fada eft,ut à maiorib. noftris mulcafuerincin Graccos col nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

lata beneficia,uolumus eorûinftitutô retincre,amp; omnib. pcripicuû facere,qua nbsp;nbsp;j-

bcneuolentia continenter Grecos profequamur.Primûigitur Alexandro uita auttinbiii defundo,regnoc^adnosdeiaïo,exiftimantesomnesadpacem eftè reuocan- , dosjamp;ad rerûpub.inftitutionesquas Philippus pares noftcrconftituit,fcripfi f-fß/tuc/idin mus de his ad omnes ciuita tes. At poftquâ aeddit ut abfentibus nobis Græcis quidl^ non redè fentientes bellum Macedonibus intulerint,amp; à noftris duci bus fi Si fuerint,multalt;5 ôf diffi'cilia duitatibus ufu uenerint feitote horum au xhores fuifte duces. Nos uero quod ab initio fuit inftitutum in prsccio haben/ tesjpacem uobis c5ciliamus,8f rempub. cas formas qux fub Philippo ÔC Ale/ xandro fuerunt, utt^ caetera agantur fecundûlibellos ab illis antea coferiptos. Item eos qui migrarQt,aUtrelegati fueruntànoftris dudbus exduitatibus, ex quo têpore in Afiâ traiedt Alexander,reuocamus,necnon cos qui à nobis de* (ccnderunt,ita ut omnia fua habentes,fine feditioneautueterS iniuriarûrecor datiôc,in fuis patrijs ucrfcntur:ac fi quid aduerfus cos decretum cft,irritû eftor nift fi qui ob homiddiû aut impietatêfecundùm legetnexulanu Ne réuocêrur

item

-ocr page 660-

DIODORISICVLI

itemnccç Mégalopolitanorum ij qui cum Polyacnefo proditionem cxultanfj necç Amphifl'enfes,nelt;çTdccaei,nc^ Pharcadonq,nelt;p Heracleotæ. Reliqui admittantur ante trigefimam diem menfis Xanthici.Quod fi qua inftituta Phi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lippUsôd Alexander pugnantiaedidcrûtjueniatur ad nos, ut illis corredis ea

agantur,quæ ÔC nobis amp;nbsp;ciuitatib* cÔduCant. Athenienfibus uero fint reliqua ficutifubPhilippoamp;Alexandro:fedOropumhabeantOropij ficutnunc.Sa mum damus Athenienfibus,quandoquidem ÔC Philippus dédit pater« Edanc autem decretum Græci omnes,ne quis uel militer,uel agat contraria uobis: agt; lioquin relegeturturn ipfe,tum eius progenies,fuis^ facultatibus priuetur« ^landauimus autem Polyfperchonti,ut amp;nbsp;de his amp;nbsp;de rcliquis agat. Vos igit, ficuti uobis 8C antea fcripfimus,huic afcultate.Nam fi qui aliquid eo quæ fcri-fotyfpercloa ptafunt,nonfccerint,h3udpermittemus. Hocfcripto edito,ô(: ad omncs ur« tis liters cum besmiflOjfcripfitPolyfperchon tum ad Argiuoröciuitatem,tumadreliquas, addlios tum impetransuteos qui fub Antipatroreipub præfuiHènt,re!egarent,quofdam Eumenem,ttd etiam mortedamnarent,ÖCeorum facultatespublicarent,quo d^refsi tädem eumiAicedo/ Calîàndrum nihil iuuarepolTent.Scripfitamp;Âlexandri matrem Ölympiadem nibus concilii in EpirodegctcmobCalïandriinimicitias,ut quamprimum in Macedoniam andum, ueniret,ÓC accepto Alexandripuero,eius curam gercret, donee adolefcerer,

patriumc^ regnum acciperet.Mifit amp;nbsp;ad Eumenem fcriptis regum nomine li-teris.necum Antigonoingratiam rediret,fedad reges indinaret,fiue in Ma» ( cedoniam uenireuelit,8^cumipfa commune negocium agens, regum tuto/ rem agere: fiuemalitin Afia mancre,amp; accepto exercituatquepecunijs, cum Antigono bellum gerere,qui aperteiam rebellaueritin reges.Reddereautem ei reges fatrapiam quam abflulerit Antigonus,omniac]p dona quarcunt^ prius habebat in Afia.Deniqjoftendebat maxime omnium decereut Eumenesré-gixdomus curam folicitudinemcç gereret,fequens ea quæ à feipfo gefta fuifgt; (ent indomum regiam.Quodfimaioribus uiribusegeretjfequocj cum tegh buwrofedurum ex Macedonia cum omnibus regijs uiribus. Haec eo anno geffa funt.Redore Athenis Archippo,Romani Confutes créa runt Q. Aeliiï, Sc PPapirium.Horum tcmporeEumenes,cummodoex caftello difcefsiflèt,li iffjpfWor teras à Polyfperchonte miHas,in quibus fcriptum erat,præter ea quæ iam dixi» conflituitur, nius,reges ei dona darequingenta talenta ad corredionem cafuum qui ei acci derantutem^ eofdem reges mififleliteras ad Ciliciæ duces amp;nbsp;quæfi:ores,ut e( quingentataientadarent,necnon aliarum pecuniarum quantum poftularet, turn ad milites conducendos,tum ad alios ufus nccelîàrios,utcp düces trin mil liumMacedonumargenteos elypeos geftantium feipfos traderent Eumeni, cumtj in reliquis alacriteradiuuarent, utpotecreatum totius Afiælmperato» rem. Venerunt Suf ab Olympiade eiliteræ,orante amp;nbsp;flagitante ut regibus fi* bi fuppetias fïeret.Solum enim illum amicorum fideliisimum fupereire,amp;: qui pofsit regiædomus folitudinem corrigere.Petebatautem ab eo Olympias,ut fibi confuleretjUtrQ expedite cenfeat earn in Epiro manere, necj ijs credere qui femper tutores elïè uidcantur,fed re uera regnum ad feipfos transférant .• an ut reuertatur.Eumenes Olympiad! protinusrefcripfit, Confules ut in præfentia maneret in Epiro,donee bellum exitum aliquê adipifceretur.Ipfe cum fiepet beneuolentiam firmifsimam erga reges retinuiflèt,decreuit AntigoneJmon pa rêre,regnü fibi uendicanti: fed cum Alexâdri pucr,tS quia pupillus,tum ,pptcr ducum auaritiâ,egeret auxilio,ftatuit fibi conuenire quoduis periculS caufa fa lutis regS.lgitur confeftim edida fuis profedione, caftra mouit ex Cappado-cia,equites habens quingentos,pedites fupra duo millia.Nec enim fpaciü ha» belïat expedandi eos qui nondum aduenerant, polliciti feuna militaturos, propterea quód aduentabat ab Antigono magnus cxercitus,duceMcnan-dro,ut ipfum in Cappadocia degere prohibèrent, quia fadus eflèt hoftis An» tigoni.Verùrn illeexercituscusn ferius,uideh'cet tribus poft diebus ucniflèf.

conatus

-ocr page 661-

BIBLIOTHECAE LIB. XVIII.

conatus eft Eumenis agmen perfequh fed cum aftèqui non poftet,reuerfus eft in Cappadociâ.Eumenes magnis itineribus ufuSjôC breui fupcraio mote Tau- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

rojiemtin Ciliciam. Duces ucföargenteos clypeosgeftanuum Antigenes Sd TcutamuSjtegflumliterisobtempeiantes, Eumeni procul obuiam proceife-rût cum amicis,eo^ comiter falutato,0i ei gratulati, quod ex maximis pericu« lisincredibilitereuafifteqpromiferQtfefeei ad omnia aiacriteradfuturos.Nam

amp; ipfi argento clypeatiMacedones numero circitertriamiliia,fimilitereiob= uianwenerunt cum comitate atlt;^ beneuolentia.Atc^ omnesfortunæ mutabi litatem admirabilitatem admirabantur, cum uiderent reges Macedones paulô ante temporeEumcnc 06eins amices capitis damnatie : nSc obiitos iudictj,non folum immunem à fupplicio dimiftfle, ucru etiam totius tegni ad KvilfaTriv^j miniftrationem ei tradidiire.Et quidem merito accidebat hæc admiratso om- T«rjgt;p. nibus qui nunc Eumenis cafuumuarietatcmcofiderabant. Qiris enim eftqui humanæuitæinaequalitatcmconternp!etur,nonftupe3tfortunæinuttâq3 par temrefluxusç’autquisfec0dçfortunæpoteftaticrcdat,Si maiores humana in-firmitatefpiritusftbifumatç'.Cômunisenimuita, tanc^deorum quopiam gu Ceforturjumu bernantejbonorummalorumcjuicifsitudinecircumuertiturperpetiio. itaque tahutitfe* mirum eft,non fi quid prarter rationê contigit,fed ft non quicquid çôtingir, in/ fperatum.Qiiamobrem meritoapprobanda eft hiftoria.naccenimfacftorKin- . aîqualitateô6 mutationecorrigitS6fo,rtunatorumfupeibîam,amp;6infe!icium in/ fortunium.Quarnuncquoqt cogitans Eumencs,prudentcrresfuas ftabiliuit, fortunar præuidens inconftantiam. Videns enim leipfum pcregtinû clTe, ni-lid ad regiam poteftatem pertinere: fubictftosuerofibiMaccdonesfc capitis '' damnauiire : eos item qui militiafofficrjs fungcrcntur,plenos efte arrogantiar, magnarumc^ reruin cupidos,fufpicatus eft Ie breui contemptu Ô6 inuidia pref ' fum iri,96 ad extremum deuita periclitaturum.Neminem enim Itbenterimpc dt/iiieitifecun rata fadturum eorum qui inferiores eftèuideâtur,necÿ pafturum Obi cos do mi dts .fed duhijs nari,qui ipfi debeantairjs eflefubiedi.Igitur hifee rebus ad feipfum perpenfis, ni;« fxlt;«3-primum cum eidarennirquingenta talenta,fecQdum regum literas, qinbî^e ipfumreficeretatt^ parateqnegauit accepturum fe.Necenim egere tanto dO' Eume» no,quippequinuilum imperium aftedîaret.Etenim nenuncquidc libêter hoc munus recepifte,fed à regibus coadium fuiftehoc fubireminifterin. Omnino «mm propter milifiacperpetuitatcm non iam pofte ferre æiumnasSd uagatio-neSjpræfertim cum nuüum fubiedlum haberet imperium,quippe peregrinuo, ôi'cognatæ Macedombus poteftatisexpers.Dcmonftrabat enim feuidftfe in fomnisuifum mirabilc,quod omnibus declarareneceftarium putaret, quippe muhumad concordiam Sd comunem utilitatem profuturum,iuo quidem iudi cio.Vifumenitn fefibiinfomnisuidereAlexandrumregem uiuentem,Sd rc/ gio ueftitu ornatum, iusdicerc,8d mâdatadareducibuSjOmniac^regni nego-ciaftrenuèadminiftrare. Itacçexiftimo,inquit,côficicndumcfteexregqs opiz busßureumfoliöjin quocollocato diademate,5dfccptro,S6 corona, rdiquoqj apparafu,facrificentei prima luce duces omnes,Sd propè folium concilium ha nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fotn*

beanLmandataeç nomine regis 3ccipi3nt,tanqu3muiucuris,fuocp regno mo» der3nT|^Huicorationifùm omnesfuffiagatieftcnf,celeriteromniaqiiae3dc= am rem pertinerent,confecfta funt,utpote cum auro abundarent opes rcgite.L giturprotinusconfedfo ueftitumagnifico,ponitur folum in quo elTet diade-ma,amp; fceptrum,06arm3 quibusilleutifolitusfueratjpofitoqs foco ignemha« bente,libant ex aurea capfula duces omnes, thus, aliorumc^odorum precio-fifsimos quoscpjSd Alexandrum ceuDeum adorant.Secundum hæc pofttis multis fedilibus fedentin eis qu^ ducatibusfungeb3ntur,Sd confeiTurh habe tescôfultantde eis quaî maxime urgebant.Eumenes uctô inomnib. quæ ibi tradlabanturparem fe reliquis ducibus præbês.ôdcundloshumanifsimis col-loqutj s demulcensjôd inuidiam à fe propulfauiqSd magnam ducG erga fe benc

uoicntiam

-ocr page 662-

eas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

uolentiam co nciliauit. Ac fimul inualefcentein regem fuperftitione, bona fpÉ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repleti funt oes,tan^} deo quodâ eos regente.Eodemcp pado fe(c erga argen«

todypeatos MacedonesgerenSjabeis magnam inqtgratia, tan^dignusqui Cumenes con gt;nbsp;curam regu gereret.Deftinauit aSt amicoru maxime id^oneos,da to^ ad códu^ fcribitexerci^ cendum milite copiofa pecunia,eos dimifit,finitis militi iuftis ftipendtjs. Atlt;ÿ turn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euefiigio pars in Pifidiam S)C Lyciâfinitimumt^ agrn profedi, fedulo militcrn

conducuntialq in Ciliciam uadunnaltj in Ccclefyriam ÔCPhceniciam : nonulli inCypriasurbes»Diuulgatohocdeledu,6Cpropofitis fatismagnis ftipêdqs, frequentes etiam ex Grarcis urbib.ultro ueniebât,amp; nomina dabant.Itaq^ bre« ui temporecoada funt peditûfupro IO ooo.equitû 200. præterargento dypeatos,2C eos qui cum Eumene uenerant. lam cum incredibili amp;nbsp;ueloci creuiflet Ptolemai er^ Eumenes incremento,Ptolemæus cum clafleappuirusZephyri5Cih'ciæ,nun gäEumcnem ciosmifitadargentodypeator5duces,hortatumneEumeniobnoxiosfeprae inuidia^ berêt,quemomnes Macedones capitis damnalTent. Similiter amp;nbsp;ad prarfedos præfidiorum,quacerant in Quindis, mifit fignificatejne quid pecuniarum datent Eumeni,fecp eos tutos redditurum fpopondit. V erùm ei nemo obtcmpe fauif,quia reges,ÔC tutor eorumPoIyfperchonjitemcçOlympias Alexädri ma ter,fcripfiflentut ad omnia inferuirentEumeni,quippeimperatori regni. In primis uero difplicebattunc Antigono Eumenis cooptatio,amp; poteftatisma gnitudo,quaprædituserat. Sufpicabaturenim hunc à Polyfperchonte para« tum elle maximum aduerfarium fibi, qui à regno dcfeciflet. Hane ob caufam ^ntigonuseu infidiaseiftruendas eHeiudicans,fubornauitexamicisfuisPhilotam,eiœ de-meniinfidw dit feriptas literas tum ad argento dypeatos, tum ad Eumenis comités Mace puflra moU~ dones,Mifit SiTuna cumeo alios 50.Macedones,hominescuriolbs ÔC loqua/ ces, quib.mandatum erat,utfeorfum conuenirentduces argéto dypeatorum Antigenem SC T eutamum,ÖC eoru opera componerét aiiquas infidias Eume« ni,magna dona pollicens,SC fatrapias maiores.Similiter amp;nbsp;ex argento dypea-tisjjotosciuescçconuenircnqdonisc^ corrumperent ad infidiandü Eumeni» Etreliquorum quidem neminiperfuadere potuerunt : at Teutamus argento dypeatorum dux corruptus,conatuseftetiä collegae Antigeni perfuadere, ut facinoris fociö ié pracberet. At Antigenes prudentiafideirj firmitateprarftans, non folum contradixit,uerüm etiam ilium iam corrupts de fententia deduxit. Docuitenimeum.conducibiliuselleutuiueret Eumenes quam Antigonus-Huncenim cum elTetmagnuSjfiuircs accreuilîent,ablatutûabipfis fatrapias, amp;nbsp;in ipforum loco fufFecflurum amicos fuos. At Eumenê,qui peregrinus eilet, nunquä fibi aliéna uendicareaufurû elfe,fed cum eflèt dux,amicitiaipforSufu rum efle,6cfifeadiuuerint,conferuaturumeisfatrapias,fortafsis alias infu« per daturum. Igitur qui Eumeni infidias moliebanc,hoc pado oflFenderunt. Cum autem Philotas cômunes literas ducibus reddidiHet, coiuerunt argento dypeati cæteri^ Macedones feorfumabfejEumene,SC literas iuflere recitari. Era t aSt in eis fcripta accufa tio Eumenis,SC adhortatio Macedonum ad Eume nem celeritercoprehendendum atc^occidendS.Quod nifi facerent, fefe cum uniuerfo exercitu uenturS ad bellum eis inferendum,SC côtumacibus dignas irrogaturum pœnas.Recitatis literis in magnS çftum cecidere turn duc^E/um Macedones omnes.Erat enimneceile,utautfiadreges inclinaflent, Antigono poenas darennautfi Antigono dido audientes miflènt, à Polyfperchonte ÔC regib. punirentur.Kuiufmodi confufione multitudinê tenente, fuperuenit Eumenes,lediscBliteris,hortatus cft Macedones,ut agerêtquar aregib.decre-ta forent,ne ue ei qui rebellaflet,obfequerent. Ac multis quac ad praefens nego cium pertinerent, uerbishabitis,nonib]ûipfeabinilâtipericulo liberatus eil, ueru etiâ multitudinis maiorê fibi priore beneuolêtiâ côcil)auf t.Ita fadS eft ut denuo lapfusinfperata pericula,uires fuas miro modo reddiderit ualidiores. Ita^edida militib.profedione,contêditin Phceniciâ,ftudés naues exomnib,

urbibua

-ocr page 663-

BIBLIOTHECAE LIB. XVI1Ï. «oy

ïirbtb. côgregare,amp; iuftâ clafsé côficerc,quo Polyfperchô aHiimptis ex Phœ» fiicia tnanib.mari dominaret,tuco(^ tranfportare poflet qn uellet Macedonia copias in Afîâaduerfus AntigonS.Ëthicquidê in Phoenicia morabat, naualt; les copias côparâs. Hæc dum gérant,Nicanor,qui Munychiâ tenebat, audios CaflàndrQ ex Macedonia difcefsifle ad AntigonûjPolyfperchontêuero expe= ôari ceieriter uencurû in Atticâ cû exercitu,céfebat Athenienfib. retinendâ e(^ fe erga CaflàndrQ beneuolentiam. Sed ncmineei obtcperante, quinimo omni buspfidiQquâprimûeducendSefle.cenfentib, primQ elufo populo perfuafit, «tpaucosdiesdifferrenfadurûenim fequacciuitaticôducerct. Deinde nienfib.aliquot dieb.q^uietëhabctib.nodu milites paulatim Munychiamclâ« „ichùm et pi culQintroduxit,itautfatismagnçuiresfuerintadlociprælidiQ,amp; adfuflinen- occupât damcaiielliobGdionêyGqaitentarct, At AthenienfesubiNicanorênihil iani cUm Atheni^ facerecognouerunt,adregêQi. Polyfperchontêlegationem miferunt, petêtes cnßbust utfibifuppetiasferrêt,fecundQlibeIlosquib.fcriptûfuerat,ut Grçcifuislegib. uterent ipfifacpecoadacôcione côfultantquid agenda ht de bello aduerlùs Nicanorê gerêdo.Hic adhuc circa hæc occupatis,Nicanor multis mercede cô duêliSjClâ noduediârismilitib.occupât muros Pirfi,amp;clauftrçportus.Athe« nienfes cQnecp Munychiâ recepiflent,ô^ PirgQinfuperamififïènt,çgrè ferebât.

Itacç deledis legatis uiris illuftrib. ÔCNicanori amicitia iûdis, Phocione Phoz ci,Ô^CononeTimothei,8CClcarchoNauficlisfiIio,eosadNicanorê miferût, accufantes eum ob illud faêiû, petêtcslt;5utipfis poteftatêredderet uiuêdifuis legib.fecundûfcriptû décréta Nicanorrefponfum dedir,ut ad CaflàndrQlegaa tosmitterêt:fe.n.abilIopraefedQprgfidio,nullâ haberepoteflatêquic^ priua-taauthoritateagêdi. Eodem teporeuenerQt Nicanori ab Olympiadeliterac,in quib.ei mâdabat ut Athenienfib.MunychiâPiræumtç redderet. Nicanorau= diês fore ut reges SC Polyfperchion reuocarct in Macedoniâ Olympiade, eicp Qiytnpîit fit» pueri tutelâ traderêt,à priftinâ authoritatê amp;nbsp;honoré (ut Akxâdro uiuente oanori fcribit^ fuiflèt)reftituerêt,territus,4)mifitillcquidêferedditurQ,fed femper caufa^li« ut Athenienfî^ quasprætexês,,pcrafl:inabat.AthenfêfesuerôcQfuperiorib.têporib.ülympia- busMunychi/ dé magnifecifsctjôCdecretosei honores reuera ratos elle exiftimarêt, lecp le. 4^ pirienm^ ges fuas eius opera fine ulloßiculo recuperaturoseflefperarër,l£tabanf. verQ teddah câ^miffa nô prgftarent,uenit Alexander Polyfperchontis filius cQ exercitu in Atticâ.Eum fufpicati funt Athenien.uenire ut populo Munychiâ PirçQ^ red-deretjfed re uera non ita eraticôtra«^ ipfefibi utrQt^ accepturus ueniebat ad u« (iis belli.Authores.n.habebatquoIdâqAntipatrofuerât amici, ÔC Phociô le. gu pœnasmetuês,obuiâiuitAlexâdro,acgd côducerct docendo.gfuafitjei ut prçfidia retineret,nec Athenicnfib.traderet,donee debelIatusefletCaflànder.

Alexâdcr uerô ^pè Pi r ç3 caftra metatus,Âtheniêfes nô admittebat ad colioqa cum Nicanorê,fed feorfum cQ eo fermocinâs,ô^ négocia arcane tradans, Athe nienfib.nociturus apte uidebaf.PopuIus uerô coada côcione,praîfentes magi ftratus abrogauit,ac côflituta ex maxime popularib.curia.eos qui in paucorS domin^tumagiftratQgeflerantdânauit,quofdâmorte,aliosexilio, ÔC bonorQ publicatione,inquib*eratôdPhocion,isquifubAntipatro fummæ rei poten tatumljjabuerat.lgitur hi ex urbe ciedi,confugerunt ad AlexandrQ Polyfperchontis filium,ac per eum falutê fibi parare côtendebant. Abhoccomiter ex/ ceptijlitcrasacceperûtad patrêPolyfperchontê,neqd mali accideret Phocio-ni,qillius partes defendiffèt,amp;^ nQc ad omnia fe eiadfuturQ^jmitteret. CûaQt pôpulus legations mififlet ad Polyfperchontê, q 8C Phocione aceufaret, nbsp;nbsp;ut

ipfis Munychiâ cQlegûlibertatedaret oraret,PolyfperchÔauebatille qdê Pi=« tatum præfidio tenere,^pterea quôd magnas haberetportus ad ufusbeili cô* moditatestfed cG puderet côtraria facerelibellis à fc^jmulgatis, Ôd exiftimaret perfidû feiudicatQiri apud Græcos,fi in clarifsimam urbêdelinquereqfenten/ dam mutauit : auditis^ legatis,eis qui à populo mifsi erât comicer benigne refpon*

-ocr page 664-

do 8

PobfpercFiott fc^po^fum dcdiuredPhocionem cum fuis comprchêfum mifituîndum Athc Athenienfibtis ûâSjÇopulo potcftatcm dans uel intêrfîciendi fi uelletjUel à criminibus abiOU Phocionctn dédite ,


uendi.Igiturcoada Athenisconcione,propofito^PhociOni amp;nbsp;fuis iudicio, multi eorum qui fub Antipatro exulauerant,amp; qui in republica ab eis difsidez bant,eos capitis accufarunt.Eratautemaccufationisfummahaec,quödhipo(i Lamiacum bellum,exparte caufa fuerint tum feruitutis patriae, tum anttqua:^ tionisreipub.at^legum.Vbi deinde reis tempus datum efl,caufam dicendi, exorfuseftPhocionprofeuerbafacere. Sedplebs tumultuando defenfione ^xcufsit,adeö ut in magnam trepidationem uenerint rei: Finito deinde tumuL tuPhOcionrurfuScauiam dicit,fedturbareclamat,uocem^ periclitätis audi-ri prohiber. Multitudo enimplebeiorumàreipUb. adminiftratione depulfa* amp;nbsp;prætcr fpem reditum adepta,acriter ijs fuccenfcbat,quilegum libertatem fti ftulerunt.Vrgente autem Phocionc,ÖC in tarn defperato ftatu pro ui ta fua cla-

bant,præclamoris tiimukuantium magmtudine audiebant nihii: ipfam tan*; turn fpedabantcorporis motionem trepidantem,0Cuariam, propter periculi magnitudinetn.TandetndefaIutedefperansPhocion,excIamauitorans,ut fc quidem capitis damnarent,fedalijs parcerent.Sedcum immutabiiis ac uioien tuseflètp!cbisimpetus,proceflèrunt quidam amicorumutPhocionipatroci« narentur:quorum orationis initia audiebat plebs.Verum cum progredientes manifeftó defenfionem explicabant, eijciebantur tumultibus ôi. actuerlis cla-rrtoribus.Ad extremum totius populifufFragtisdamnation carcerem ad mortem abducuntur.SubfeqUebantur eos multi uiri boni lamentantes,ô(; cafus il«

pbocion cum

fuisub Athcni enßbus

/«wrtuw necu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pHnu' gloria 8C no bill täte uiri, öd

quimulta inuita fua benigne feciflent,necoration?,ncciudiciumiuftumobti nerêt,hoc uero multos in animi folicitudinem metumép adducebat,quia fitin-conftansjöd omnibus fortuna communis.Rurfus plebeiorum multi,amp; ei pari« titq^fenfi conuiciabanturimmifericorditer, 2d acerbe ei calamitates exproba banuctenim taciturn in rebus fecundis odium,dum ex mutatione in rebus ad

ucrfispracirarumpit,efFeraturineosquifuntinuifi.Igitur illi cicutac potione, Ciffinderin fecundùm morem patrium,uitapriuati, proiedi funtomnes infepulu extra fi-r/r^«w nés Atticae. ItatjPhocioneiust^ comités calumniaopprefsi,hûcuitæ fînema glt;it, habuere. Caflanderuerô acceptis ab Antigono triginta quinc^ longis naui bus,militum($ quatuor milhbus,nauigauit inPiraeum,SCadmiflusà Nicano-repraefidtj prçfedo,Piraeum clauftra^portus accepitjMunÿchiam ipfc Nicanor rctinuit,Habens fuos milites qui fatiseflent ad tuendum cafiellum. Poly-fperchon uerô cum regibus morabatur in Phocide.Sedaudito Caflandri in Pi ræum appulfujuenit in Atticam,amp; prope Piræum caftrà fecit.Habebatautem fecum peditum Macedonum uiginti milliatreliquorum fociorum circiter qua tuor millia,équités mille,elepbantos fexagintaquint^. Et conatus efi ille qui/ dëobfidereCaflandrumtfedquia commeatu carebat,ÔCobfîdionemlongan» forefufpicabatur,coaduseftcopiarum partem in Attica relinquere,cui parti pofiêtfrumentum fuppeditari,duceipfiusfilio Alexandro.Ipfe afiumpÿ co-piarum parte maxima,uenit in Peloponnefum, ut Megalopolitanos^^eret parère regibus,quiquidê Caflandripattes tueb3ntur,Öf inflitutoabAntipa-trodominatupaucorumutebâtur.InhisdumPolyfperchon occupatur, Caamp; fanderafTumptaclafîeAeginetasfibiconciliauitîSalaminios animis à fe alio nos conclufitad obfidendum : ac quotidianis oppugnationibus, cumô^ telis amp;militib.abundaret,eos in extremum periculum adduxit. lam cum urbsne ui expugnaretur in periculo eflet, Polyfperchon magnas copias mifit turn pe« deftres, tum naua!es,quaî obfeflores inuaderent. Quibus territus Caflander foluta obfidionc,nauigauit in Pirçum.Polyfperchon uolens res Peloponneß Utilitercomp0nere,eó uenit,congregatisœ confeiïôribus ex ciuitatibus,uer-

bafeciC

-ocr page 665-

BIBLIOTHECAE LIB. XVHK

ba fecit de ineunda fe cum focietate. Mifii ad ciuicaces legatos, mahdans ut conRitùtos ab Antipatro magiftratus in paucorurti dominatu nccarcnr,po pulislt;^ libéras leges reddereilt. Cumcp multi ôbedirent,Ô£^ in urbibus cædes ficrent,nônullirelcgarentur, Ahtipatriamici perierunï,ô(^rcfpüb.legumïua« rum libértaterrï recuperarunt, cum^ Polyfperchontefócietatem cóiuerunr. Cumcÿ foliMegalopoIitani Galîàndriamicitiamretirtercntjftatuiteoiû urbc obfidere. MegalopoÜlani Polyfpèrchontis confiliocognfto, decreuerunc quac effent in agris,in urbemcornportaré:Slt;^ habicö duîùmamp; peregrinórum fcruorumc^cenrujjîooo.inuenerurttquaeàdufusbellicosellentidonea. Proti nusigiturpartemprælqsdeftinant,partem adminïfteria operibus àdhibentfMpgrflo/joIifà alqs murorum curam mandâht. Ac uno eodemc^ tempore pars circum ur? ni jefe ted fujii bemaltam folTamdUciualq exagrisuallós comportant tnonnuili iaborances nendam obiir murorum partes reficiunttâlqcudendisarmisjà^mirsilium atcj catapukariim dionempdrâti apparatuiincumbuilt,denic^ tota urbs in operibus uerfatur, turn ob uirorum alacritatcm,tum Ob immtnentia pericula.Erat enim pcruulgata turn magnitu-jdo exercitus regtj,tum multitudo fiibfequentium elephantorum,qui ÔC robo ,, tcSC cotpotis impetuinuidieffeuiderentur.Itabreui omnibus rite compofi- pclyfperchon tis,uenitcumuniuerriscopiisPolyfpcrchon,amp;i projicurbem confedir, binis Kcg^iopoUu caftris pofitiSjUnisMacedonG, alteriusfociorum:conftrudas^ turresligneasi noiueqdicijui murorumaltitudines fuperantes admouit urbilocis opportunis, adhibitoi^ objidet. telorumomnigenereSf pugnatoribus, repuliteos quiirt pinnis prbpugna-bant. Simule^ dum hjccgeruntùr,fub rutis percuntculos mûris,incenlis,^ iu-ftcntaculiSjdemolitus eft tres turres rnaximas,8t: totidem intértùrria.Qug rui« na cum tanta tam^ inopinäbilis accidiffèt, exdamauit multitudo Ma;edoa num : oppïdani uei ô magnitudinè rei perterriti fùnt. Hic Macedonibus per ruinarb irt ürbéni irrumpentibùs, Mégalôpolitani feipfosdiùiduntjatque Una partehoftémfubfiftenteSjamp;lociruinædifftcultatemadiutricem habentes^ a.gt; crépraêliùm committunt. Altéra parte ûaüofepiunt locum qui erat intra rui« nam,àlterumc$murum contra extrùunt,die notftetp continenter operSflïüs.

QuæOpéra dum celeritcrperficiuntür, tumpropteroperarummultitudinem tumpropteromniumrerum apparatum-, effedumeftutruinte detrimentUm Mcgalopolitanicitorefarferint. Rurfus ad.nerfus eosqui deligneis turribus certabant,utebanturcatapultisadmifsilia ô^funditdrib. fagittarqs^,quibu$ multos hoftium uulnerabant.Ita cum frequentes utrincj caderent, ôi uulnera» rcrttùr,ô^noxinterueniflèt. PolylperchÔ rcuocatis tubani militibüs, reuetfus èft in caftra fua. Poftridie expurgatum ruinæ locum feeït beluis peruium, amp;nbsp;cogitabat eorum robotc uti ad urbis expugnationem. At Megalopolitani duce Damide,quifucratin Afia cum Alexandrô,9^naliiraè lifusc^elephanto runi peritiamhabebat,longefupcriôresfuerUnt.Hic enim cotrtmenti fui opè aduerfus belüarUni uiOlcntiam ufus,inütilia reddidit robora corporüm. Nam 'ndmidtsi^ndù càmplùraniagnaoftiadenlïsçlàüiscônfîxit, inhumilibus foueis cortftrà= jlruadutrfuî uit’tédis quæextabantcufpidibus, atqueita per ea aditum in urbem reliquit. tlephantos. Etàftônteqüidemnullummilitem fcollôcaùit, fed oblique à lateribus multi« tudirwn cOnftituit iaculatorum Si fagittàriOrum Si catapultarum quibus tela iaciuntur. lani Polyfperchontctoturri ruinæ locum expurgântc, ô^uniuerfis beluis per eum locum adytuni parantc,accidithôcinopinatum elcphantibus. Nemineenim àfronteoccurrentcbeluis, Indiin urbem irrumpere cogebart-tur.Elephantes uero magna moleincedentes, incedebjint inconfixa ftimulis qftia.Cumtÿ eorum pèdesdauisüulnerarentur, Si propter corporüm graui« tatem ftimulis perforarentur,necÿ ulterius progredfnequereuern\ppter mo* uendi difficultatem potcranuCuni^ finiul omne telorû genus in eos ex obli-quo ferretur,Indorum pars moriébatür,alij uulnerabantur,atlt;^ ita ad hegociû inutiles reddebantur.Beluæ uero partim propter telotum multitüdincm, par«

Qjq Uni

-ocr page 666-

D I o 'D o R I s I C V L I

tim propter naturam id:us cl3uorum,cum dolore cruciarentur, per amicos re« uertebantur,eorumtj multos conculcabant.Tandem earum fortifsima ac ter ribililsima,cecidit.ReIiquaröparsprorfusinutilisredditaeft,parsmultis fuo« tum mortem intulit. Poft hunc fucceflum Megalopolitani bono animo fue-runt.Polyfperchondeobfidionepoenitentiam agens,ö^ diu manere non ua/ I lens,inoblidione reliquitpartemexercitus: ipfeadaliamagisneceftarianego cia feconuertit.Et Clitum qutdem nauarchum cum uniuerla clafle mifit, cum mandatOjUtconfideretintjs locis quæ funt apudHellefpontä,amp; copias pro« hiberet quae ex Afia tranfportarentur in Europam. Aflumerei etiam Arridai« •im,qui in Cianorum urbem cum militibus confugerat,QC Antigono inimicus crat.Cum Clitus adHellefpontum nauigaffèt,ô(^Propôtidisuibes in fuas pat tespelliceret, atlt;^ infuper Arridaeicopias acccptflèt,appulitin illaloca Nica« nor Munychiani praefidij præfecftus, miflus à Caftandro cumuniuerfa clafle» AlTumpfit Sc eas, quaceratab Antigono naues,ita utuniuerfum plurescen« tum haberet. Igitur commilTo non procul ab urbe Byzantinorum naua« Clitus fJicäno lipraelio uicit Clitus,SC deprefsit aduerfariorum naues fcptendecim, cœpit c3 remin MUdli ipflsuirisnonpauciores 40. Reliquaeconfugeruntin portum Chalcedonio« preliofun» rum.HocfuccelTu ufus Clitus, arbitratus eftdeinceps no aufurushoftes naua li prælio contendere,propter acceptac cladis magnitudinem. At Antigonus audita clade cl3rsis,induftria8Cartefua detrimétum mirifice reparauit.Accerlt; fitas cnim à Byzantqs nodu naues adminiftratorias,traiecit,necnon fagittari-os,SC funditoreSjôC reliquorum leuis armaturæ militum fatis multos. Hi ante diem eos aggrcfsi qui ex hoftilibus nauibus ad terram defcenderant, 6C pede-ftria caftrapofuerant,Ciiiianosperterrucrût:acceleritercun(ftispræmetu tut clitusAnti batis,amp;;in naues infilientibus, ingens tumultus cxtitit, tum propter impedi-^onidnis prte/ menta, tum propter captiuorüm multitudinem. Interim Antigonus inftauraz lio ndUdUub tislongis nauibus Sc impofitis in cas multis peditum robuftifsimis, eosdimi«. élus, fit,hort3tusutboftesconfidenterag^ederentur,tanquâomnino potituri ui-IgiturcG Nicanor nodufolui^t,Sc dies illucefceret,adorti fubito tur-batos hoftes,primo impetuin fugam uertunt, SC nauium alias roftris uerbe« rantes difqciunr,31iarum remos detergunt,aliarum fefe una cum uiris dedendum potiunturfinepericulo.Tandem exceptanaueprætoria, reliquarû omnia unà cum uiris potiti funt. Clitus cum ad terra fugiuet,relida naui.conatuseft perMacedon'iam euadere: fed lapfus in quofdam Lyfimachi milites,intertjt. Igitur Antigonus coiedisin tantam calamitatem hoftibus.magnam gloriam ob imperandi fcientiam 8Cfolertiam adeptus eft. Studebatautem man domi-nari,0C Afiæincontrouerfum imperium fibiparare.Itar^ deletftis ex uniuerfo exercitu peditum probe inftrudis « 000 o.equitum 4000. contcdit in Ciliciam cupiens Eumenem profligate,priufquam copiorem exercitum cogeret. Eu-menes audito Antigoni impetu,conatus eft illequidem Phœniciam récupéra reregibus,occupat3m iniuftcàPtolemaco,fcd temporum cclerirate impedi« tuSjprofedus eft ex Phoenicia,SC per Coelelyriam procefsit cum exercitu, cUpi E«me»«in ensfuperiores (ut dicuntur) fatrapias attingcre. AtqueapudTygrim fluuium, oriétfntcutn adortis eumnoduincolis,amifitnonnullos milites. Similiter in Bab^bnia Exercitupro^ aggrelTo cum Seleuco apudEimhratem fluuium,parum abfuit, quin lt;miuer-fiafcitur, fum exercitum amiferit,cum folia quædam rupta foret, 6C uniuerfa caftra con-clufa.Vetùm imperatoria arte ufus,confugit ad quendam tumulum, ÔC auer* fa iterum fofla,5C feipfum exercitum conferuauit. Ac mirabiliter elapfus ex Se-leuci manibuSjperuenit in Perfidem cum exercitu, habens peditum quinde-cimmillia,equitummille trecentos.Etrecreatis exlabore militibus,mifiiad

fatrapas Sc duces fuperiorum fatrapiarumadaccerfendos milites SC pecunlas.Acres quidem Afiac hoc anno hade-

nus progrelTaE fuqt.

In Europa

-ocr page 667-

BIBLIOTHECAE LIB, XVIIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfit

In Europa ueto Polyfperchote^pter cladem in Megalopolitana obfidione acceptamcontemptOjpleræcçGræcarum iirbium à regibus ad Caflandrum dciecerunt.Cùm autem Athenienfes pracfidium depellere,nec]pPoIyfperchô- Atbenienfet tisnctÿOlympiadis opera póflenr,aufuseftquidamlaud3torum ciuiumdice caffdn» rein concionc,expedire ut cum Caflàndro componerent. Ac primum tumul- nbsp;nbsp;pttccm

tus cxtititjdum nonnulli contradicuntjalij illi fententiac fufFragantur. Deinde ««ponttni, perpenlà utilitate,uifum eft omnib. legatos ad CaiTandrum muterejÔC cum eo quam fieri poftet optimècomponere.Accompluribus interieeftis colloquîjs, conuenitdcpaceeaconditione,utAthenienfeshaberenturbem QC redditus, amp;nbsp;naues,caetera«^ omnia,Antipatro amici focqcç forent: Munychiam uerr^ in pr^fentia retineretCaflànder,donee bcllûaduerfus reges finiuiftèt.Refpub. autem ex cenfuadminiftrareturufquc ad menfes dccem,dC conftitueretur ,cU' ratorurbisunus,quemcunlt;çuifumeftetCaftàndro.Eft autem eledus Deme triusPhalerçus.Hicfufceptaurbiscura, pacatètexit,Slt;^ciuibus humanum fe præbuit.Poftea cum Nicanor in PiræumappuliftètornataclaftènauiS roftris^ quæex uidoria reportauerst, primoeum honorificèexcepitCalTander, pro pterfucceftTus fecundos. Sed poftea uidens eum arrogantiæ faftus^ plenum“ amp;infuperMunychiam fuorummilitumpræfidio tenentem, eum dolointerfe Niclt;t«orë Cdf cit. Fecit 6^ in Macedoniam expeditionem,SC incolarum multos habuit,qui fonder per da ad ipfum defecerunt. Similiter amp;nbsp;Græcas urbes inuafit quædam libido coëun nbsp;nbsp;irttftficit»

di cum Antipatro focietatem.Nam Polyfperchon pigrè uidebatur infipien ter præeftèjtum regno tum foetjs. At Callander çquum fe omnibus exhibens, amp;nbsp;in rebus gerendis fedulum,multos habebat fedatores fui potentatus. Cæ» rum quoniam fequenti anno Agathocles fadus eft Syracufanorum tyrannus, huius librifinem faciemus, quemadmodum initium propofuimus.Sequentis uero initio ab Agathoclis tyrannide fado, res geftas huic opeti conuenientes perfequemur.

Libri XVII J, finit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

DIODORl SICVLI

B1BLIOTHECÆ HISTORICÆ

liber DECIMVS NONVS. INquot;

tfrprftf lt;iuocldnt Gallo,

E T V S quoddam inualuit didum,refpub. illas populi impe= DeMoerdtidM fioaftminiftrari folitas,nonàuu!garibus,fedàprimariçdigni uulgus Arifia tatishominibus profligari. Quocircanonnullxciuitateshax crdtidmoptamp; bentesfufpedos eosquipotentia præftarêt reliquis rempu- matet^quo flu g^*^^ntibus, ipforum fplendoreemergentem fuppri= diotueantur, munt. In principio enim uidet efte eorum inclinatio qui in po tenth côftituti funt,ut patriam in leruitutê redigant. Ac difficile fibi tempérât, quitn^' dominari uelint,qui propter authoritatem fpem dominationis coce-peruntinfitum enim eft maiora appetetibus,ut plus habere cenentur,SC eoru cupiditas modS non habet.Igitur Athenienfes propter hafee caufasciuesprin cipes rdegarunt,lege fancientes Oftracifmum,quac apud eos dicebat, teftula» rum fufFragi]s exurbead tepus eiedio. At($ id faciebantnon utdeanteadis delidisfupplicinfumerentjfedutqsquilegesuiolarepoftent,nullus locus re-linquerec aduerfus patriâdelinquendi. V^ocis enim Solonis tan^ oraculi mc-ininerant,dum prarfen tiens Pififtrati tyrannide,hoc clegiacum protulit.

Permagnosefturbscollapfa : ryrannusiniquo Ignauumpopulum mancipat impetio.

Qjq a Maxime

-ocr page 668-

«it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI S I C V L I

Maximèuerô omnium increbuit ftudium ad Monarchias in Sicilia, antcquâ Romani ei infulæ dominarentur.Ciuitates enim popularibus concionibus de ceptac eo ufîÿ debiles in poteftatem extollebâf,donee deceptorum dominifièrent. Maxime autem peculiariterpræ omnibus AgathoclesSyracufanis domi DC Agdtbocle natuseft,ufus quidem minimis opportunitatibustgrauifsimis autem calami-luflinumcon/ tatibusnonfolumSyracufas,fedamp;: totamSiciliam,0^Libyam circumuolues. fuleli,22,2i» Nam propter uidusinopiam Sc rerum difficultatem,artemfió:ilem cum exer cuiflèt,eô potentiæ at($ crudelitatis prouedus eft,ut omnium maxima 8C pul cherrimam infulam feruam redderet,amp;certo temporis fpacio maxima Libya: •partem atr^ Italiac tra(ftusfibiufurparet,8CSiciliaeciuitatesflagitijs SCcçdibus cumularet.Nullus enim tyrannorum ante hunc tale quid perpctrauir,nec^ ta= lem crudelita tern aduerfusfubiedosexercuit.Priuatos enim puniebat,Sc om-nem cognationêmadabat.A'ciuitatibus autempœnasexigebat, per omnia actatum genera caedibus graflans,8C propter paucosreos,multos qui ne tan» tulum quidem ofFenderant,cogens banc candem fubire calamitatem pafsim omnes urbes in fupplicium capitis uocabat. At cum hic prüfens liber cum alijs copledaturSC tyrannidem Agathoclis,omifla deea prçratione,coniungemus ea quæprædidisfunt continua,priusadqcientes tempora fcriptioniconueniz entia.Igiturinpræcedentibus ododecim libris deferipfimus antiquifsimoiu temporum res geft3s,in cognitis orbis habitati regionibus,quantum uires tuz leruntjufque ad eum annum,qui Agathoclis tyrannidem antecefsir,in quem à Troia capta anni 800. numeranturdn hoc uero principium ducêtes ab hoc do-minatUjfinemfaciemusin pugna,quaefuitadHimerä Agathocli cumCartha» ginenfibus,annos 7. compledens.

Regente A thenis Demogene, Rom.crearunt Confulcs L.Plotium,SC Ma-nium Fuluium:Agathocles uero Syracufanus ciuitatis tyrannus extitit. V^tau twiids. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temresfingillatim tradatæ fiant clariores,breuiaquædâordine congeremus

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deprædidoprincipe. CarcinusReginuspatriaexulans,habitauit Thetmis

SiÂfcjquæ ciuitatis Carthaginenfibus fubieda erat.Cum autem rem habuifi fetcum quadam hominum eins loci uxore,eamlt;$ grauidam reddidiflet, con« tinueinfomnijs pcrturbabatur.Qiiapropteranxiefollicitusdeprolefufcipien da,quibufdam Carthaginenfibus fpedatoribus Delphos nauigantibus man« data dedit incerrogädi Dei de partufuturo.Cum munerefibi demandato fedu ioperfundifuiflent,oraculo refponfum eft, natum ilium Carthaginenfibus Sc toti Siciliar fore magnarum calamitatum authorem Ç^uæcum audtjflet,cö/ fternatus infantulum publice expofuit,amp;cuftodcs,uteuiuis tolleretur,confit tuit.ProgrelTu ueroaliquotdierum,isnonmoritur:deftinati autem ad cufio» diam,rem neglïgebant.Cacterùm eo têporematernoduaccefsit,SCclam puez rulum fubtraxit, nccapudfecollocauit,maritumextimefeens,fedapud fra-trem Heraclidem deponens, Agathoclem denominauit,nominis fimilitudine in futjpfius patre referens. Apud que educatus infans,euaßt amp;nbsp;afpedu formo fuSjSC corpore multoualentior quam pro ætate.Cùmipfe ad annum feptimû peruenifietjinuitatus Carcitius ab Heraclideadquoddam facrificiB, amp;intuL tus Agathoclem colludcntemcurn quibufdam fuis pqualibus, admi^atur 8t formam SC robur. Dicente uero uxore,quod tantat magnitudinis fifret 1 Ile expofitus,fi modo educatus fuifTetdixitfefadipœniterCjamp;afsiduè lachryma batur.Deinde exploratum habens illa animum uiri confentiêtem cum tjs quae fada elTentjtotam ueritatem expofuit.Is uero libeter excipiens hos fermones, filium quidem afTumpfit, 8C Carthaginenfes formidans, cum tota fua familia , . r Sytacufascommigrauit. Et cum pauper eflet,Agathoclen, adhuc in ea atta-tepuerum,docuitartemfidilem. Eo autem temporeTimoleonCorinthius guiinam Mi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g j Cenifilim commifib, fuperatis à fe Carthaginenfibus,donauitciui-

’ tateSyracufanaomnes quicun^uellent. Carcinusautem cum Agathoclcin , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duium

-ocr page 669-

BIBLIOTHECAE LÏB» XIX.

iftïnirti nàmcrum ädfcn'ptus. Pofthacui'tac ad brcue tempus protrtda, mortem obqt.Mater ueró ßlq ftacuam lapideam in quodapi loco erexit,apud qua examen apumconfidens, infemoribus ceram confecit. Hoe ßgno oßen» fo 4^ qui circa hxcoccupabantur,om nes declararunt, fecundum æcatis uigöe rem,eumperuenturumadfummumfplendorem : quodquidemetiam accu dit.Damus enim quidam inter illuftres Syracufis conumeratus, Agathoclem adamauit,amp;^ primo omnia large fuppeditans,author fuit ut ipfe mediocres ogt; pes confècutus fit.Poftea Acragantis eledus dux(defundo quodam tribuno buncin iilius locum RiftinuiuHic ueró ante militiarn erat grauitate præcipua propterarmorummagnitudinem, feenimexercuerat in procindugeftanois tantamagnitudinearmis,utnullus alius facilepoflet utieo armorum onere) Eledus ueró cribunus,multó maiorem gloriam fibi comparauit,cùm eflet pe-riculorum contemptor,ó^in pugnis audacifsimus :acris ÖC expeditus inconlt; cionibus popularibus. Cùm ueró Damas morbo defundus efret,amp; faculta- Agitloctis tesuxorilegalîeqeam duxit,ô^ inter ditifsimosunus referebatur. Pofthxc (rcmentn^ Crotoniatisobfefsisa Brutqs,Syracufani ualida fubfidia miferunt, quorum imperatoreratcumalrjs Antander Agathoclisfrater. Horum ueró omnium principatum fortitus eft Heraclides ÔC Sofiftratus,uiri in confilijs infidiofis,Ói cxdibusSCmagnispiaculis magnam partem xtacisfux côHrmati.Quæquû demfingillaiimliberprxeedenscompledïtùr. Militabatautem SC cum ipfis Agathocles notusei populo,SC tribunatuiprxfedus. Qui quidem primo fa-dusfuperiorin prxlijsaduerfus barbaros, perinuidiam priuatus eft præmiO prxftantisfortitudinisà Sofiftrato, quo fado indignatus,ipfos aceufauit ad populum,utquiadtyrannidemafpirarent. Cum ueró Syraeufani caiumnias nihilmorarentur,poftreditum exCrotone,Sofiftratus rexit patriam. Agathocles autem eis infenfuSjprimum in Italia refidebat,cum f)s quos rerum fua-tum focios habebat, SCconatuscapereurbem Crotoniataruth, fpefua ex/ cidit, ôi. cum paucis Tarentum faluus fe recipit : SC apud Tarentings^d« feriptus in claflèm ftipendiariorum, 8Cmultas res easc^ proteruas aggrédiensj in fufpitiönem üénit, quàfi qui rebus noüis ftuderet.Quapropter hac quoque niilitiapriuatus,colligit eos qui per ltaliamprofugierant,âC Reginis oppii» gnatis ab HeraclideSC Sofiftrato fuppetias tulit. Deinde principatu Syracu-lano abolito.ôCSofiftrato cxulante,in patriam reuerfus eft. Cùm autem multi utri illuftres cum potentibus pulfi fuilîcnt ,uidelicet fcxcenti de clarifsimis, quafi qui dominatus pàucorumparticipes fuiffènt, bellum profugis intercefigt; fit cum qs qui populärem dominatum tuebaptur. Cum auxiliares eftent Cat-thaginenfesprofugisSofiftrati, afsidua pcricula obtincbânt, SC conflidut uirorum SC copiarum. In quibus Agathocles, qui aliquandopriuatus,ali« quandoduxereatus,créditas eft homo ftrenuus SCiUduftrius in excogitatl« daquapiamcommoditate,adfingulas opportunitates ; quorum quidem u-numSCualdè memoria dignumprxftitit.lNam aliquando Syraeufanis propc Gelam caftra metantibus, ipfenodu cum mille militibus in urbemfubirru« pit. ^ofiftratlani autem cum exercitunumerofo 8^ aptedifpofito exorti,fub-ingre^sinfugam uertunt, 8C ad trecentos deiecerunt. Âlqs üero conantf bus etrugere per quendam anguftum locümjSCfalutem nonexpedantibusj præterexpedationem Agathocles à periculis eos liberauit.lpfe enim Illuftrif-fimèomnium præliatus,feptem uulnera accepit, SC ex copia cruorls defluen-tis, corpus elanguit. Hoftibusimminentibus,denunciauit tublcinibus,ut progrefsi ad ambas partes mûri, praclqfigrtum datent. Cùm è ueftigioman-datuti) hoc executi fuiffènt, qui ex Gela in auxiliumaccurrerant,propter ca» liginemueritatem nonpotcrantobferuare:fufpicatl enim alterum Syraeufa-norumexercitum perjutraque moenium latera fubingreflum effe, perfequi

^q I deineepi

-ocr page 670-

D I o D o R I S I C V L I -

deinceps deftiterunt, diutfo in duas partes exercitu, confeflim auxiliabart-tur^ad fonitum tubarum concurrentes. Interim qui Agathodis partes feque« banturjCpaciumnadijtutifsimèeuaferunt inuallum. Sic igitur Agaihocles cum militariaftutia holies delufiflet, no folum fuos,uerum etiam auxiliarium feptingentos uiros inopinato conferuauit. Pofthæc Acelloride Corinthio eledo Syracufis duce,uifuspropter prudentiam afFedaretyrannidem,euafiC periculum.Nam Aceftorides feditionem cuit3ns,atc^ ob id notes iplum aperte de medio tollere, iufsic urbe excedere, ÔC emifit qui nodu inter proficiicen interficerent. Agathocles autem imperatoris conlliiutum côqci« delegit eum qui fuijpfiusformam maxime referret, et magni/ inftdiofcab tudinecorporis ÔC uultu. Huiccum tradidilTetarma fuaamp; equum,præterea Itdèfuadit. uellem,circumuenitcos quiadinternecionem emifsifuerant. Ipfe ueio pan-nis opertus,perlocuminuiumalterius partis iter fecit. lliiexarmis au^ altjs indices Agathoclemelle fufpicati.necproptertenebrasexadé uidentes,cæ« dem quidem cxecuti,fed fado quod crant molib, fruftrati luerunt. Poll hscc exulibus SodHratianis receptis à Syracufanis, SxL ab qfdem pace cum Cartha-ginenfibusconllituta, Agathoclesprofugus cum eflet, proprium excrotutn inregionemediterraneaconfcripfit, accutn perterrefecillet non folum ciues, fed amp;nbsp;Carthaginenfesjperfuafus eft redire in patriam: fiC à ciuibus in Ücmetrtj fanum produdus,iureiurando confirmauit le popular! dominationi nihil relt; ftiturum,0i^profeflus promouere Democratiam,uarqs concionibus apud po , . pulum habitis, imperatorcreatus eftamp; pacis conferuator, donee qui in ciuiia ft nbsp;nbsp;nbsp;confluxerant,concordes fièrent. Contigit enim in multas fadiones di«

mp, yr m^jjfQdgjj'tatejco'éuntium,^magnas difeordias inter fefe fuboriii. Maxi-fitnorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem erat dillenfio Ag3thocletianis,confenfus fexcêtorum,qui poft pau.

corum domin3tum ciuitati præfuerunt. Nam Syracufanoru primarij rum gio ria,turn facultatibuserantdeledi. Agathocles igitur dominationis cupidus mql^naduscftopportunitatesconata perficiendi. Nonenimfoluminfua man^abebatcopias,ut qui dux eflet :uerum etiam cum nunciatum fuilTer, quod nonulli transfugae in mediterraneis apud Erbitam exerciium coegeref, cam nadus eftpoteftatêfine fufpitione,utmilitSquosappetcrctdeledum ha beret.Quocircacumfuimuneriseflcratusdimieare apud Erbita ad milinam delegit,partim Morgantinos.partim ex alqs urbibus in mediterraneis, Öf qui fecumaduerfusCarthaginenfesprofedifuerant. Hi enim omnesamicifsimo crant animo erga Agathoclê,in bello multis benefieijs prouocati. Sexcentos autem Syracufis qui participes fuerant principatus paucorum, hoftiliter infe-dabantur.in uniuerfum populu erant pcrofi,coadi exequi libi pratfcripta.CS hi effent numero ad tria millia.ôC aptifsimi ftudijs amp;nbsp;inftitutis ad euerfioné de-mocratiæ,unà etiam delegit ex ciuibus eos qui prç egeftate SCinuidia poten ta fplendori aducrfarentur.Cum^ ipfi omnia rite parata forent, militibus edixit utfummomaneinTimoleontiumconuenirennipfeaccerfito Pifarchoamp; De« cle,quiuidebanturfocietetirexcentorum praceflè,qui fermonem fadutusde utilitatepublica:ubi aduenerunt, alTumptisamicisadquadraginta, fimulans feipfuminfidqsimpeti,omnes comprehendit, eos inter milites crimii^tus cftjdicens fe à6o o.raptum iri propterfuam erga populum beneuolentil^, ôd deplorauitfuijpliu'suicem. lnflammatamultitudine,ac uociferante,noniant cflêcundandum,feddelidaabfiÿdilationefupplictjs efleuindicanda.TubP . nbsp;nbsp;M cinibus mandauitclafsicum cancre,amp;militibus tollere de medio authores, 8^

nurbfctedes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fexcentorum 8C eorum quos fadi focios habebant. Omni«

/ b h ^fi’Jsimpetuquodamimpulfis addireptionem, urbsrepletaeft periurbatione mjtrA i . g^rnagniscalamiiatibus. Siquidemciucs gratiofifsimi hanccacdemcontrafe« ipfos præparatam ignorabanqexiliebâtin uiam ex aedibus, ut mature tumul-

tum perci-

-ocr page 671-

BIBLIOTHECAE LIB, XIX,

turn percipcrent,Miiitcs partim propter auaritiam,p3rtim propter furorem 3= nimis exacerbati,cacdebant eos qui per ignorantiam nuda corpora armis uin-dictbus exponebant,Angiportts fingillatim occupatis à militibus,alij in uicis^ alt] in acdibus interficiebantur,Multi igituretiam eorum qui ne tantulum qui-demacculatifuerant,madabantur,delider3ntes nollecaufamcladis : mulitu-do enimarmata potentiam n3da,nondifcernebatamicumauthoftem;fede3 inimicilocoducebatjCxquo fepluscommodi reportaturamfufpicabatur.Ita-quelicebatuidereomnemurbem refertaminiuttjsfiCcaedibuSjamp;omnis gene risiniquitatibus.Siquidemaltj propter antegreflasinimicitias,à nulla uiolen» tia fibi temperabant aduerfus eos quos odio profequebantur,cum polTent mnia quaccunq^animolibueratpetagere.Alij uero ratiiuam rem domefticam diuitum necibus inftauratum iri, nihil non moliebantur in eotum perniciem* Alt] enin\atriorum portas excindebant, alt] fcalas in domorum faftigia afcen» debant,all] pugnabantaduerfus eos qui è teóïis refiftebant, Necrjs etiam qui ad fana profugerant,deorS fupplicatio falutem adferebat,fcd pietas erga deos abhominibusfuperabatur.Attjhaccflagitia perpetrate audebata Græci ad Kitnceiidt» uerfus Græcos tempore pacis,in patria,domcftict contra cognatos,non natu- clmftiani ram,non fœderajUon deos reueriti,in qutbus, non quia amicus, fed omnino uerfus chri^ hoftis, fed natura moderatus, non poteritquis reperiri quern afflidorum ca=. ßianosbeüi fusadcommiferationemnoninducat.Omnes enimurbisportæ occlufaî fue= gaunu runt,amp;plures quam quater mille eodem diecaeft funt,eofolo nomine damna ri,quod alqs gratia præftarent.Eorum uero qui profugerant aIq cum ad portas fe recepiflent, comprehenfi fuerunt : alq de mûris feipiós deqcientes, in utbes uicinas eu3ferunt,nonhulliprasformidineprofilientes,perpraecipitia collapfi fuerunt.Multitudoexpulforum apatriaeratfuperfexmillia,quorum plurimi ad Acragantinos profugerunt,0d illic comiter trada ti funt.Qiii Agathocli ad= haprebanr,totum diem occupa« in caedibus ciuium,ne quidem Ie con tinebant ab fniurt] s ÔC iniquitate in mulieris exercenda,uerùm fe fumpruros file di^ynas poenasdel]s quinecemefFugerant,fufpicabantur,fi inconfanguineos fflaeli terfefegererent, EratenimuerifimilemaritosSCpatresgrauiora morte ipfa pafluros,rum uxoribus amp;nbsp;uirginibusftupra iIlara confiderarenuaquibus nobis amputanda eR tragœdia ilia afcititia amp;nbsp;familiaris altjsfcriproribus,maxime propter afflidorum commiferationemtpraf terea ut nullus ledorum narra-tionemfingulorum requirit,cum inpromptufitcognitio. Qui enim interdiii In uicis amp;nbsp;foroaufi erantmadareinnocentes,nôopus habentnarraturo quid talinoducommittebant inædibus,ôf quomodofefegerebant erga uirgines orphanasôCuxoreSjdeftitutasauxiltjSjàihpoteftatem fupremam inimicifsilt; morum prolapfas,Agathocles,el3pfis duobus diebus, poftquam tandem cac de aduerfus clues expletus eft,uiuos captluos cogens,Dinocratcm dimifit,ob amicidam quar inter eos interccflerar, alios de medio fuftulit, qui animo pror» fus abalienatofiierant: reliques in fugamcompulit. Poft hacc condone con-uocata,criminafus eft fexcentos paucorum principatum,quernipfi procu^ Agdtbocltf rarâ^cumdixiftètfecluitatem perpurgafTeabijsquiprincipatum afîèdarent, be demo^jftrauitfefÿnceram uiuendi proprijs legibus libertatem populo pepe- ntoerdManti ttfle,accuperealiquandolibcratum àlaboribus priuatamuitamdegerc,çqua

lern omnibus,atque hacc dicens,fuum paludamentum dilacerauit,amp; pallio aC r'^nnidem dp fumpto abibatjfefpeda ndum pracbens tanquam unum è multis.Hæc agebat, /«dsirft, fepopularemfimulans.amp;fcertó feiens complures ex condone participes fuif/ feflagitiorumnef3riorum,filt;’obid nunquam confenfuros, ut cuipiam alter! imperatorisdignitasdemandaretur.Confeftim igitur qui oppreftbrum bona compilarant, uociferabantur ne fe derereret,red omnium curam fufciperet. Is initio quietusfuit: deinde multitudine uehementius urgente.dixitfeadmit-

Q_q tere

( •

-ocr page 672-

lt;n« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI.SICVLI

tere proLitnciam »tnperatoriam,fed non quidem cum alqs dominaturum:nett en in fe ferre,ut quæ a Iq contra leges committerent, liorum ipfe collega redde retrationem contra leges.Ita cum permultkudinem liceretei foli dominar!,t-pfeeledlus eft dux belli, per fefolus imperans,2lt;^dcinceps aperte rexit, ciui« 'i-ôùi/ «Kipct'i ^3tis curamgerebat.ExSyracufanisquicordato eflentanimo, alq proprer for« midinem præ fe ferre patientiam cogebantur, alq à multitudine uidi, non au« debant in uanum inimicitias manifeilare. Plerirÿ egenorum 0^ eorum qui in acrealieno eflent, libenterhancmutationem exceperunt.Agathocles enim in concionedenunciarat fore debitorum immunitates,amp; pauperibusagrum di« iTribuendum elîe.Cumhis finem impofuiflet,deftititullos deinccps,autocci-dereautpunire,in cótrariumueróinclinansjfefebeneuolo animo erga mulii/ tudinem gerebaqdemultisbenemeritus,non paucos pollicirationibus infub Iimeerigens,'omnes3Utem blandis fermonibus populariter demulcens, non mcdioctem plaufum promerebatur.Ad tantum principatum eüedus, neque diademaalîumpfif, nequeftipatoreshabebat.neque difficilem aditumad fe patereuoluit: quæ quidem omnes ferè tyranni fibi parare folent.Curam ueto iiabuit reddituQ Sgt;Cprxparandorâ armorû atcç telorû.Preterea una cQ nauibus logis quçiam fuppetebât.côpinxitÔCaliasinfuper,amp;alîumpfitplurimas quæ erât pagoiû 3^ ciuitatS in mediterraneis.Atc^ hicquidem Siciliæ flatus erat.

IkowitHcruin nbsp;nbsp;In Italia uerôagebatur iam nonusannus,quo Romani cum Samnitibus bel

Mmw cunt Ium gerebant: 06fuperioribus temporibus magnis uiribuserantinter fecon^ SAiniütibu!^ grefsi: tuncuero incuiG'onibus holticum inualerunt. Nihil uetô prartlatum auf memoria dignum gelTerunt.zXtfineintermifsioneprçfidia oppugnabanr. An Mundi intermifsione agrum depopulabantur. Apuliae uero totam Dauniam ‘ , deuaftarunt,ô6fubadisCanirijs,übfidcsabeisacccperunf.Adiecerût auteni ‘ duas tr.busijs quæiam erant, Valernam36 Opheltinam.Hxcdumfiunt.Cro toniatæfœduscontraxeruntcumBrutiis.Aduerfusuerôeos dues qui à De-mocrati.! exçiderant, propter focietatem erga Heraclidem amp;nbsp;Sofiftratum (de qiîffiîigillatim diximus in libro qui hune anteceditj iam anno fccundo bellu gerenccs,crearuntducesParonem Ô6Menedemum,uirosilluffres. Atprofu gi exThurrjs impetufadOjafTumptis ftipendiartjs treccntis,conatifuntnodu clàm iriumpciein patriam,rcpulfi àCrotoniatis, caftrametatifunt adfinitimo rum Brufiorum regionem. Non itapaulô pôft exercituutbis numerofo fu« pcrueniente,omnes in pugnamaiffatifunt.

Nos ueropoltquampercurrimuseaquæ obuenerunt circa Slciliam I|a-ham,fermoncm ad reliquas partes Europaetransferemus. In Macedonia Eurydice regno praEfe(5a,ô6audicnsOIympiadem præparariad reditum,mi« fittabellariumadCafTandruminPeloponnefum, flagitans ut fibi quàm ce» GlyntpÎM in lerrimèauxiliaretur Ex Macedonibuseos qui rebus agendis eflent aptifsinu', rignuni rf^t-muneribusôt'pollicirationibus magniseuofans, priuatos beneuolcntia fihi tumm, conciiiabat.Polyrpercbàn autem manumÜbi collcgity afEimpto Aeacide E« pirota, ÔC deduxitOîympiadem in regnum cum nato Alexandru Audi.ens'L gicurEurydicem in Euijs Macedoniæ efle cum exercitUjirruitinipfam, feflt/ uans uno prælio negocium totum componere.Cum exercitus elTentè ri^ioz neinierfe oppofiti,Macedones reueriti Olympiadis dignitatem, Ô6 lîfemo« res benefîciorum Alexandrfmutarunt fententiam.ItaquePhilippus rexcum fuo comitatuftatim captuseft. Eurydicecum Polycle, uno ex Ijs quierant û pfi à Confihjs, ferccipiens Amphipolim, Intercepta eft. Ad eundem modum Obwpiits/f= Olympias regiorumeorporum fada domina,Ô6citra periculum regno reçu/ «itinE«rgt;(ii-per3to, profperam formam humane non tulit : fed primo Eurydite,ô6 eius etmor Phi- uiro Philippoin carcerem coniedis,3ggrefluseft eos affligere. Conclufis lipputtt, nbsp;nbsp;nbsp;enim in exiguoloco ipforumcorporibus,peranguftumreceptaculum necef«

fatia

-ocr page 673-

BIBLIOTHECAE LIB, XIX »

fana fuppedirabat.Poftmultos uerôdies fefegerens inique aduerfusoppref-fos,quandoquidem apud Macedones male audicbatpropter commiferatio ncmergaaffiidostPhtlippumquidemquifuerat rexfcxannosÔ^ mêles qua ,„riorum.^u-tuor,quibufdamThracibus extimulandum tradidit. Eurydicem auteminfo* interdujiu Iefccntcm,acuociferantem fibi magis conuenire regnum quàm Olympiadi/ iudicauit dignam maiori fupplicio. Mifit itaque ad earn gladium £lt; laqUeum, amp;fcicutam,amp;;optionempropofait,quönam iftorum ueiletuti ad mortem,o-mnino nihil reuerita fuperiorem dignitatem oppreflle, nerj communis for= tunaecommiferationeafFeda, Vndcmfimtlemmutationcm prolapfa,fortita eft dignum crudelitate uitæexitum.Eurydice cnim comprecata deosjpræfer^ tecoquiillaattulerat, utülympiaditalia donaeuenirentjUirum obuelauif, curatis eius uulneribus,uti tempus patiebatur.Deinde cum fe cingulo fufpen-diftetjfinijtuitam,nequelachtymisdeplorauit fuamfortunam,nequeabitcla cftmagnitudinecalamitatum. Olympias his fublatis, fuftulitNicanoremh a-trem Caifandri, inuertitq'ue tumulum lolli, ulcifcens, ut ipfa dixit,Alexandri mortem.DelegitautemCaflandriamicorum illuftrifsimos centum M icedo= nesjquosomnesmadauit.lnciufmodiauteminiquitatibus explens fuum ani mum,fecitutftatim multi ex Macedonibus odto habcrenteiuscrudelitatem.

Omnes enim memores erant uerboro Antipatri,qui uclud oraculo prç’dicens, in morte cohortatus fuer3t,neLin^ permittereturmulieripraeefleregno. H ec igitur in Macedonia hoc modo adminiftr3t3,manifcftifsimemutationêfutu- , , rampræfetulerunt. In Afia uero Eumenes habeas Macedones milites argê- ' teislcutisinfigneSjSCeoröducem Antigenem,hybernauttin Babyloniæ no minatis capitum pagis.Mifit autem legatos ad Seleucum amp;nbsp;Pi(honem,poftu-lansutregibus aux liarentur, ôtleum ipfo unà bellum gererent cum Antigo no. Ex his aufêPitho Mediae,alter uerôBabyloniæfatrapa fatftusfueraqquo temporefatrapiarum prouinciaefaifta eft fccunda diuifioinTriparadifo. Qui Seleuci partes fequebantur,dixerunt regibusfeuelle neceflaria fuppeditare: Eumeni uero fe nunquam dido audientesfore,quern Macedones cœn|j^ii-entesdamnaflentcapitis. Curnuero multadehoc inftituto difputalieiTt.u» j tg miferuntabipfis legatnm ad Antigenem 8^ milites argenteis feutisinfig-nes,declarantesaequutne{r,utEumenes feabdicaretfmperiomilitari. Cum Macedones ijs fermonibus non obtemperarent, Eumenes laudato eorum prornpto ftudio,cum exercitu profeduseft, SCcum ad Tigrim fluuium per/ ueniilet, caftrametatus eft,diftans à Babylone ftadijs trecentis. acin animo propofuititer'habercSulam.cogitansdeeuocandis uiribusefuperioribusfa-trapqs,5Cdeutendis thefauris regqs ad urgentes necefsitates.

CogebatLir autem traijcere fluuium,quod regio citeriordirepta effet,ul» terior uero intada 5k1 integra remaneret, quarquepoiretcomme3tumcopio= fum exercitui fuppeditare. Itaque congregatis abillo undique mulrisnaui^ bus ad tranfitum,Seleufus,8^ Pithoduabustriremib.adnauigarunt.St'con-pluribus nauibus qusv contis propellerentur. Nam adhuc erant ad terram na-ues^arexijs^uar fuerantab Alexandro côpadæ,circa Babylonem.His addu-disad tranfirum,ru'fus conabantur perfuadere Macedonib.utimperio militari affVogaretur Eumenes, ne contra fe educereturhomo cxternus,quic^plu-rimos ex Macedonibus trucidarar. Cum nulla ratione perfuaderetur Antigez ni,Seleucus nauigauicad quandamueteremfoftam,perrupit ipfiusiniti-um,temporis tradu obftrudum. ItainundatisMacedonumcaftris, ôf undiz quaqueloco ftagnante,periculum fuit neperiret torus exercitus illuuione. Igirur ilia die quieti fuerunt , dubitantes quomodo rebus effet utendum, Poftridie folutis nauibus quae contis impellebantur, circiter numero trecenz tiSjtranfmilerunt ualidifstmam partem exercitus, nullo impediente tranfi-

Qq 5 turn

-ocr page 674-

lt;18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODO RI S IC VLI

mm. NamScIcucusfolos équités habcbat,eosq'uemultopauciorcnumcrd aduerfartjs.NoÄeiaminterdpiente, Eumcnesanxiusdefarcini's,rurfusretró traicdcMacedonestacducequodamindigenarum , aggreflus eftlodcuiuG dam repurgationem , per quem fadle eliet diuertere Huenrem^amp;pcruiam reddercregionempropinquam. Hisuifis Seleucus uolens quam celernmci* pfosexfuafacrapiadifcedere , legatos mißt fuperindud)s,pe(mjßbcranßtir, lladmeciam tabellartos mißt ad Antigonum in Mefopotamiam, poßulantes uteueftigio ueniret cum exerdtu, priufquam ipß fatrapæ cum coptjs defcena diflent. Humencsautem cum tranfmißfletTigrim, ÖCperuenißet Sußanam A tres partes diutßt exerdtum, propter tritici pcnurtam. Percurrens autem fingillatim regionem, trittco prorfus carebat. üryzam autem,ÄSSefamum 0^ truólum palsc militibus diihibuebat, cum hæc re^iohuiufmodifrudtbus copioseafflueret. Caeterùmamp;prius decferat literasaregibus adduces fupez riorumfatrapiarum,in quibuserat fcriptum,utin omnibusparerentEumeni, tuncetiam tabellarios mißt, poflulansut omnes obuiam prodirentcumfuis Satrabttrum *n Sußanam. Qi^to quidem tempore contigit 8C illos collegilTe exerci-bcllunt tu’^jö^concurriflemutuo propter alias caufas, de quibus neceßarium eßpriz ‘ US dicere. Pitho creatus fuerat farrapa Mcdiæ, amp;nbsp;dux uniuet Carum fuperio-rum fatrapiarum,gencre Parthus,qui SC Philotampræcedentemimperaro« rem interfedt,ÖC Eudamum fratrem Cuum in dus locum fuffecit. Quo fado reliqui omnesfatrapaeconcurterunt,ueriti neconßmiliter affligerentur,cum eßet Pitho turbuIentus,öCmagnis conatibus bellicis inuolutus. Igiturfu» periores prælio , SC multis intcrfedis corum qui ßmul pracliatifunt, expulc-runt eum ex Parthia. Et ille initio recefsit in Mediam, 8Cpaulö pofl cum in Ba-byloniam perueniflet,cohortab3tur Seleucum ut ßbi auxiliaretur, SC com-munemCpemCecumhaberet. Itaqucpropter hascauCas,cum Cuperiorcs Ca-trapæad eundem locum conjgregaßent cxercitus, adfuerunt tabellarq ab Eu* feuccjiesdux n^ene^ad copias expediras. E^rat uero ducum illuflriCsimus SCcommuni Cen* topiar«/«dtis tcrflWbrnnium ducatum aflecutus Peucefies, quifueratà cuftodiacorporis propter fortitudinem à regeprofedus. Habebatautemma* ximam partem Catrapiae Perßdis,SC Cummo fiudio ab incolis colebatur. Pro« pterquascauCasaiunt ctiam Alexandrumipfifoli Macedonum permißßeu* fumftolacPerßcaCjUolcntemgratificari Perus,SC ob id exiflimantemCebabi«

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turum uniuerCammultitudinemobedientem. Tune autemhabuitPerCasià*

gittarios SC funditores decies mille: arma tos adaciem Macedonicamuarios termille:cquites Graccos ÔC Thracios iexcentos: PerCasplurcs trecentis. Polemon autem Macedo Carmaniæ Catrapa creatus,habebat pedites mille quingentos équités uero Ceptingentos. EtSibyritus pracfedus ArachoCiae fuppeditabat pedites mille, équités uero decern lt;upra «oo. Androbazus ex ParopamiCadis OxyartadominanteCatrapiar,miHus eß cum peditibusmille ducentis,SCequitibus trecentis. StaCanderAriæ SC DranginæCatrapa,aflum* ptisqsquießentcxBadriana.habebarpeditesmillequingentos, équités mille. Ab India Eudamusaduenitcum equitibus trecentis,SCpeditumtribus millibus,Sc elephantis centum uiginti. Has autem belluas accepit pofl Ale* xandri obitum.poftquam dolo Porum regem interfeciflet. Omnes uerC cum fatrapiscongregati Cunt,pedites quidem plures decern millibus feptingentis, , equitum quatuor millibus Cexcentis.

Cum perueniflent ad Sußanam ad cos qui fcquebantur partes Eumc* VTTfcf T«î «- nis,publicam quandam concionem indixerunt, in qua multiplex ambitio Cuborta eft de imperio militari. Peuceftes enim ÔC propter multitudinem Cociorum in pugnando,SC propter prærogatiuam quam ab Alexandro habebat,putabatCeipfum eße pratßciendum omnium imperio. At Antigenes dux

-ocr page 675-

BIBLIOTHECAE LIB, XlX

duxMacedonu Argyrafpi'darS declaraui'tdeferendâ efle poteftaté eledionis Macedonib.qi^Ln bello fubegtflenc Alexâdro Afiam, ÔCpropter forcicudinêin' uidipermaniiHenc. Eutnenes autem formidans ne proter mutuam di(cor= côfultanti diam facile uidi fubtjcercntur Antfgono,côfiliumjdabat,ne unusduxcon^ c i * fti(ueretur:fedomnes fatrapæ 8C imperacores èmultitudineprarpofjti,inaulâ regiainconueniences,fingul(sdiebusconfultarentpublicè de qsquæcondus cerent. Alexanderenimdefundiis conftttucum habebatrabernacuIum,Ôc^in eo folium,apudquodfacrafacientes confueueranc confelTus habere de rebus urgencibus. Acq^ omnibus (IgniHcantibus utilemelïèfententiamillam,cona ieirusconueniebacßngulisdiebus, tanquam ciuitatis cuiufdampopulariim,-^ perio adminillratx. Poil hæc cum tpfi Sula perueniiIent,Eumcnes à chelauro* rum cuRodibus confecutus eR pecuniarum cancam copia,quantam necelsicas poRuiabac, Huiccnimfoliperlicerasreges Racueranccancum eRè erogandû quancum ipfeccnferec.lgicurcum in fexmenfescrogaflecRipendia Macedoz nibus, Eudamo adducenci elephancos ex India dedicducenca calenca:uerbo qutdeminexpcnlàsbelluarumjfed teuerahoc munere hominem delinrens» Cuicun^ enim fadionis hic homo fefe adiunxiRèt, non leue momentum haa bebac,cum earum belluarum eRec cerribilis ufus. At unufquifr^ aliorum præ-fedorum nutriebat eos qui ex regione ad feipfum dedudi fuerant. Eumenes igùurin Sufiana morans recuperauit exercitum. Antigonus autem cum hy-bernaRecin Mefopotamia,primùm conRituit eueRigio perfequi Eumenis ma« num priufquam utres acquircret.Vt uero audiuit fatrapas Si copias quæ eranc cum eis ad Macedones confluxiRc,Rudium cohibuit,amp; exercitum recupera-uic,dC milices confcripRnuidebat enim bellum magnis caRris ôi apparatu non forcuito indigere.Hxc dum aguncur,Acc3lus Si Polemon Si Docimus,pratCec ca Antipacer Si Philotas,quiducescum Alcccæ coptjscapci fueranc, cuRodiCgt; bantur,in caRello quodam mirabilicer munico. Hicùm audiflènc Antigonunl fiiltuluf d-i* in fuperiores præfeduras adornare profedioncm,rati fe habere accommoda tus collige câ opporcunicacem.perfuasêre quibufdam ex cuRodibus,utfe foluerentiayjj^ ptiui cuaâcrc mis potiti,circa mediamnodcm cuRodiam inuaferunc. Cum «pfi numero ef condti tàdcni fent odOjôCcuflodircntur à militibus ^.oo.pracRâtes autem audacia SC manuû expugnAnCi dextentate,propterea quôd cum AlexandromilitaueranCjCorreptumXeno-pithem praeUdij præfedum, èmuro praccipitem dederunt, faxo illo Radtj altfz tudinem habente,alqs partim madatis,partim deiedis, domos incenderunn Exiisueroqui foris progreRum negoctjobferuabant,aRumpferurttnutnero 50.Cum ucrô caRellum critici Si aliorum neceflàriorum copia abundarct jcon-fultabant utrum cxpediret manere,ô^ uti locorum munitione, pratRolantes ab Eumene fuppetiasian quam primum fugientes uagart per agros, obferuantes tempus mutacionum.lta cum maior diflènfio orta cRet, Docimus egrediendu efleconfulebat. At Attalus aduerfaipfosferrepoflenegabat,propterçrumnâ quae in uinculis acciderat.His inter fe diRentientibus, anteuerterût ex propin«« quô caRclIo accurrentcs milites,pedites quidempluresy00. équitésuerô 400, èi praeter hos ex indigenis alq undit^ colledi,plures y ooo.qui ex feipRs creato duc^xercitu cinxeruntlocum. Ita cum ipfi rurfus eRènt incIuR pratter expe«« da tioiTfem, Docimus explorato quodam defeenfunon cuRodito, legationem mißt ad AntigoniuxorcmStratonicen,quaeloco propinquaerat5amp;cum und comitate per earn exilqRèt,ipfe quidê Rdelitate fruRratus eR,ac proditus in eu« ftodiâ coniedus eR.Qui ucrô cû ipfo delcêderat, is duces hoRcs fubduxit in lo cS nô paucoSjô^ unû ex p r æal tis faxis occupauit. A ttaliani autê multo inferio/ resmultitudine,uirtuterefiRebant,â^quocidieinpugnaperfeuerabant. Caeté tùm obfefsi per annum Si menfes quatuor,capti funt penitus.

RegenteAthenisDemoclide, Romani confulcs crearunt C, luniumS^Q, Aemiiiunt

-ocr page 676-

«iö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D i o D o R I s I C V L I

Aemilium. Agebatur autem Olympias fexta fupra centum 8C deccm,{n qui ßadium fuperauitDinomenesLaco. Circa hgc tempora Antigonus exMefo-potamia uenit in Babyioniam,SC illic ciimSeleuco ôô Pithonecommunica* tionem de rebus inftituitîaflumptistj milibus abhis,coniunxitnauibusTû Eumenetad grim{lauium,actraieûiscopi)s,contenditin hoftes. QuibusauditisEume-H^rimjluuiu nés, Xenophiloarcemcuftodienti Sufis præfcripfitjUtnecjaliquidpecunia-uenit. fum Antigono erogaret, neque rationes fubduceret. Ipiè aflumptis copijs contendit in Tigrim fiuuium , diftantem à Sufis itinere unius dieûquæ ei montant regioni contigua eft, quae occupataeftab rjs qui liberi proprijs le/ ^ibusuiuunqquosVxiosappellant. nbsp;nbsp;Latitude in multislocisefttrium fta«

aiorum,aliquando quatuor:profunditas autem in medio defluxuæquatma/ gnitudinem elephantorum ; acdelatus à montanis per ftadiafeptingenta in mare rubrum erumpiqÔC marine pifee atque marinis belluis affluit, quæ prae-cipuèapparentfubexortum caniculac Hocfluuiooccupato,SCuniuerfare-gione nuuio Hnitima,âfontibusadufque marecuftodijsmuniuerunt,atque itaincurfumhoßiumprarftolabantur. Sed cum euftodia propter longitudi* nem non paucis militibus indigeret, Eumenes amp;nbsp;Antigenes petierunt àPeua cefte ut ex Perfide accerferetfagittariorumdecem millia. Is uerô initio non ob temperabat ipfis, expoftulans quod non aflecutus eflet exercitum. Sed po» ftea re confiderata,confenfit,quôduidore Antigono futurum efiètutôdfa» trapiamamitteretjamp;^deuitapericlitaretur. Aeftuansigitur defeipfo,SC im-perio facilius fie potiturum fe exiftimans,ut qui haberet plurimos milites,ad-duxit,quemadmodum poftulabant,decemmilliamilitum.AcnonnulliPer-farumdiftantesitertrigintadierum audierunt eoipfo diequoddenunciatum fueratjpropterartificiofam folertiam in cuftodtjs : quod quidem non eritcon-Perfteorum fentaneum prætermittere. Nam cum Perfia fit interruptauallibusSCfcopu-tuinciorutH rcfisaltis atque crebris plena , inbisftabant indigenarumuocalifsimiquique. leritAs. Diüifis enim à uocis auditum Iocis,qui mandatum accipiebant,fimilitera-lij^jadebant : deinde illi rurfus alijs, donee ufque ad finem fatrapiar perferre-tunCum hsce gererentur ab Eumene Peucefte, Antigonus,poftquam pro/ grelTus cum exercituuenitinregiamSufa,Seîeucum creauit fatrapen regio-nis,ô^datisipfimilitibus,præfcripfitei ut obfideretarcem. DifluadenteXe-hophilo thefauri cufiode,ipfe cum exercitu confeendit adhoftes,cùmefict uia æftuofa ôi. omnino periculofa peregrinis copijs ad earn ingrediendam. le-circohodu cogebantur profedionem inftituere, amp;caftra metaricircafluuiSi, antequamfoloriretur. Non tarnen potuit eiTeomni exparteimmunisabo/ mnibus malis in regione accidentibustquinquamuis omnia peregiftèqquac peragi polFunt, multos milites amifit, propter aeftus excefTum, cum uideli/ cet tempus eflet circa Caniculæ exortum. At poftquâ perueniflèt ad fluuium Copraten,quæad traijciendum opus erantpræparabat. Isfluuius exquadani montana regione manans , influebat in Tigrim,quiabEumenis caftrisfta-dijsodogintadiftabat,Ô£; in latitudine continebatut plurimum quatuoriu-gerauapidus aût indefluxu indigebat nauigtjs 5lt;pontibus côiugatis recimc-ratis paruis nauibuscontoimpulfis,ijsaliquotpeditestranfmittit prçfcril^ns ut uallum foderentjô^ dudis aggeribus reliquam partem cxercitus rec/ptrenr. At Eumenes exploratorum opera auditis hoftium infidqs cum transijflètpon tem Tigris cum peditum quatuor millibus, equitibus uero mille trecentis,of/ fendit ex Antigoni militibus qui traiecerant, pedites fupra 5000.équités auté 4000.6c exijs qui fparfim confuerant trai^ere adeommeatummon pauciores quàm tfooù.Hos repente turbatosaggre{rus,aliosftatiminfugâ uertinexMa-cedonib.uerô q reftiterûqui multitudine fuperâs,omnes ad fluuiQ fuga fe recipe côpulit,cû(ÿoësferrêt in naues^eaeâ multitudine nauigâtiûfuntdemerfç»

eotum

-ocr page 677-

BIBLIOTHECAE LIB. XIX

Eorum Udo qui natare aufi fuerunt,plurimi à fluAibus abrepti perierunt,pau cifaluieuafdunt. Qinnationisimperiti erantjij præfcrentes captiuitatem in« teritu(,adfluuium captifueruntjad quatuor miîlia. Ancigonus autem tantam multitudinem perireuidens, propternauium penuriam auxiliari non poce-ratzSCexiftimans fieri non polfc ut traqcereturjCaftramouitadurbeniBaga-dcnijquæ ad fluuium Eulæum fita eft.Cum autem eilet ardens iter propter ma gnitudinem acftuSjmulta corpora contabuerunt, amp;nbsp;exercitus incidit in inopiä öd defperationem. Nihilominus cum in prædicfta urbe aliquot dies refedilter, acexercitum àlaboribus recrealTetjCommodurn duxit caftra mouere ad Ecbatana MediaCjflt; illi'ncacquirerefuperiores fatrapias. Cum ueroeflcntduæ uiac quæ ducerent in Mediam,fuberat nonnihil difficultatis.Editior enim erat pu^ chra ÔC regia,fed acftuofa amp;nbsp;longa,pro tenfa ferè ad dies quadraginta. Quæ uero ducit per CoITenfes gentes,eftquidemdifficilis,SCangufta,amp; præceps,dlt; perhoftilestadharcnecelîàriorum penuria laboransjfedbreuis öt'irigidior. Nec uero facile eft exercitumadipfam tranfmittcre,nifi Barbaris montana hæc iocainhabitantibus perfuadeatur. Libéré enim uiuentes proprijs legibus iam abipfa uetufl:ate,commorâturinfpeluncis,ue(cuntur muribus amp;fun5gt;is:prae-terea fale coditis carnibus ferarum.His perfuadereÄn tigonus minime glorio-fum ducebat,aut muneribuseos pellicere,cüfecum haberettam numerofum exercitum.Igitur adhibitis peltatorum illuftr ifsim is,8C fagittarijs,amp; funditori-bus,ÖC alijs leuis armaturae militib.in duas partes diuifis,partem Nearcho com mifit,praefcribens ut prçcederent, SC occuparent loca angufta QC confragofaza-lijsuerôfecundûuiamcômunem difpofitisjipfecumphalâgepræibatjSCextrc mo ordiniexercitusPythônêpraefecit. Quicîï Nearchopriores mifsifuerant exiguos fcopulos occuparunt, fed non alTecuti multa loca eacp neceffargt;3gt;mul tos lüorum amiferunt,8C uix euaferunt,Barbaris imminentibus.Qui fcquebä-tur partes Antigoni,poftquam tandemueniflent occupaturi locorumangu= ftiaS)in pericula inciderunt,quibus auxilium adferri non poterat, Nam indige nae locorum peritiam confecuti,cum praccipitia anticipaflenr,faxa uafi^i^on tinua deuoluebantin tranfeuntes. Vnaetiam SC fagittis crebris ufi uuliierabät cos qui necj poterant uim illatam propulfare,ne(ÿ tela declinare,propter loco» tum difficultatem.Cû uia eflet præceps SC difficihs tranfitus,accidit ut elcphan ti Sc équités,Sc quigrauibus armis muniti eirenr,pcric!itarentur,fimulSClabo tarent,cum no poflentfibiipfisauxiiiari:eodifficultatis redadus Antigonus, poenitentia ducebatur,quod Pithoni no acquieuiflet, confulentiuttranfi turn pecunia redimereù Caeterùm multisamifsis,SCalijs periclitantibus,uixi ipfe nonusfein terram Mediar faluusrecepit. Exercitus autem proptercalorum perpetuitatem,5C excelTum ærumnarum, culpæ ducebat Antigono,ita ut uoz ces querulas proferret. Nam diebus quadraginta nondum copletis in/ria ma. gna infortunia inciderSt. Nihilominus humane collocutus cum militibus An tigonus, faStacopiofa praeparationeomnium commeatuumncceflariorum, «Xerçitum ex labore recreauit. Et Pithonem mißt cum his mandatis ut totâ fa= trapiam percurreret, SCcolligeretquàm plurimos équités ÔC bellatores equos. prÄerea iumentoru multitudinê. Hæc autê regio c5 femper eflet quadrupeds affluens,facilePitho mâdata fua prgftitit,SCuenitduccs equitS looo.equos ue tó cûornamêtisplus^iooo.iumenrorûuerô tantâmultitudinê,ntpotuerit toto exercitS armarc.-præterea 500. talêta ex pecunia regia. Antigonus aSt equi» tes difpofuitinordines,SC c3equos diftribuiflètijs qui amiferât, SC iumentoru multitudinê gratis dediflet,mihtü beneuolen tiâ recuperauit. Satrapç ÔC duces Eumeniani ubi audiuerSt holles caftrametari in Media,inter fe diflenferunt.Si quidem Eumenes SC Antigenes Argyrafpidarum dux,8C omnesqui à mari uenerant,rurfus opinabantur oportere difcedere in mare : qui ex fuperiori-busfatrapijs defccnderant janxij de fuisdixerunt tuendaeflè locafuperiora. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Accrefcentc

-ocr page 678-

àix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORISICVLI

Accrercentedi{îènfione,EumenesuidcnsquôddiuiTo excrcicu,akerutfa pars feparatim imçar eßet hofl:(bus,obtemperauit fatrapis qui defcenderanu ita^ caftris mods a Pafidgnde,progrefsi funt ad Perfepolim, quæ eft regfa Pcrfidis cutn eflet icer dierû uiginti quatuor:cuius erat prima uia ufcç ad éam quar fca-la uocatur caua,dC æfluora,ôd labo rans inopia neceflàriorum: reliqua, édita omnino Calubrem aërem habens,8C referca annuisfrudibus» Habebat enim uallescrebras 3^umbrofas,3!^ uiridariorum plaças uarias. Præterea omnis gez nerisarborum naturales conuallesdCaqu3s:itautuiatores cum fummauoiu« ptateimmorarenturlocisamcenifsimis ad requiem. Eratetiam prædæmultû piids abundancia,quam accerOcam abindigenis^Peuceftescopiofam diftrû buebatmilicibus,prouocans eorum beneuolendam. Inhabitant autem banc regionem Perfarum bellicofifsimi,omnes fagittarq fttnditores. Videreeft autem homiuumfrcquentiahâcregionemmultum difFerreab altjs Satrapijs. Tandem cum peruenilïcni in Pcrfepolim regiam, Peuceftes huius regionis fa-trapa,amp; dux,magnifîcumfacrificium fecit dqs,ÔCAlexandro ÔCPhilippo. Ac accerßta exuniuerfa fercPerfidemultitudine uidimarum, SCaliorum condu-Conuiuium centium ad epulas SC publicum conuentum,conuiuio excepit exercitum. Re« fcfroic«w. pleuitautem facrificio celcbrantium feftum, orbes quatuor, qui alq intra alios ’ erat,amp; ab uno maximo continebantur, cuius erat ambitus decern fladiorum quern adimplebant tarn ftipendiartj,quam auxtiiariorum multirudo. Secundus autem eratodo ftadiorum,in quoerâtpartim Argyrafpides Macedones. partim alq qui cum Alexandro militarant. Sequentis uero ambitus ftadiotum quatuor.Locus autem replebatur ducibus fecundis recumbentibus, amp;nbsp;qs qui eflent extra ordinem,0i^ amicis,amp; ducibus,SC equitibus. Intimi ambitus erat duorum ftadiorûledosdiuiferant duces SC præfedi equitibus, prarterea Perfarum illuftrifsimi.In medio horum erant aræ deorum,cC Alexandri, SC Philip pijfiClediex frondefadifuere.coopertçaulacqsÔCuarqs tapetib.Perfidefup/ peditâte omnia copiose ad delicias SC uoluptatem. Orbes autem inter (ê aded diMninr,ut nullus epulantium interturbaretur: SC omnes apparatus in prom-ptuefient. Omnibuscumriteadminiftraretur,multitudocumapplaufuprac-dicabat Peuceftar alacritatem, SC manifeftum erat eum multum beneuolentiac acquifiuifle. Quacquidemconipicatus Eumenes.amp;fratiocinandocolh'gens, Peuceften populariterconciliareubimultitudinem, quodimpcratoriam dig/ iÊumenesfi‘ nitatem ambiref:litcrascommentuseft,quorumopera milites ad pugnandS ilii literit audaces fecitjScPeuceftefaflum amp;nbsp;fplendoremdeprimens,feipfuminaltum rcucefl^e M/ euexit.St: in cxpedationem fpei maxime apud multitudinem. Eratautem fcri-thorittttemde ptorS hacc fententia,quod Olympias aflumptopuerulo Alexandri,etiamMa-primtt, cedoniæ regnum authoritate recuperauit.fublato Caflandro. Polyfperchon autem in Afiâm ad Antigonum tranfmifit, munitus potentifsima manu regia at(^ etiam elephantos ducens in Cappadociam. Epifiola autemSyriacislite« ris confcripta,mifla fuit ab Oronte, regente Satrapiam Armeniac, amico Peu» ceftç.Perfuafionem obtinente epifiola,propter antegrefiàmcumlàtrapis fa« miliaritatem,Eumenes iufsit rem diuulgari 8C declarari ducibus,amp; aliorSmili-tum plurimis.Vniuerfus uero exercitus de fententia decersit,amp; omnes c^cie bantoculosin conceptam de kumeneexpedationem:ut cuius in mantifutu« rum efiet SC prouehere per reges quos uellet,amp;poenas fumere defontibus. Pollepulas Eumenes uolens confternatos reddereà fedifientientes,autap« petentes impera tori at dignitati,s,Sybutum detulit in iudiciS, qui erat Aracho-næfatrapa,ô^ Peucefiç maxime amicus. Miferatautemeoinlcioequitumaliquot ad Arachota$,amp; impedimenta colli iufierac. Igicurin tancum inciditperi« culS,ucficlandefiina fuga fe non rubduxi(ret,amulcicudinefuifretinterfe(fiu8« Adcummodum cum alios perterrefecifiec Eumenes, SCfibifafiigium fplen-dorem^ peperilTet, denuo fuum infiicutuin mutauit, SC Peucefien colloquqs humanis

-ocr page 679-

bibliothecae lib. XVUL «I

humanis 5)i. magnis promifsionibus pellcdum bene cupientem fib1ftudioa fum reddiditadterendas regibus fuppetias. Feftinans aucem ab alijs etiam fa« trapis amp;nbsp;ducibus tanquam obfidescaperc,ne ipfum derelinquerent, præ» texuit pecuniae penuriam, 8^ cohortatus eft unS quen^ ut pro uiribus mutuo darentregibus. Cùmaccepiftètquadringcntatalentaàducibus,àquibusex* pedireuidebatur, cos quos priushabebat fufpedos inlidiarûautcaptiuitatis, habuic fidelifsimos cuftodes 0^ pugnæ focios. Cum ipfe ad eum modum de rjs in fururum imperium adminiftraret, uenere quidam è Media .renunciantes qp c5ejtercitu Antigonus in Perfide profeduseftet: quibus auditis,0C ipfecaftta mouet,ftatuens obuiâ prodire hoftib.SC periculo fe exponere. In ipfa aut prof® tftione fecudo die cû facrificiû dij s petegiftèt,ô6 exercitu magnificis epulis exce i?i{ïct,multitudinêadbeneuolent(âpellexit,ipfecûinuitanub.ijsquosadepu- hummesei las adhibucrat,ebrius faclus fuiflct,in debilitatem incidit.Quapropteraliquot ebnehtc iii dies ab innere abftinuit,grauatus morbo.Exercitus autê ammfi defpôdebat cû worti/w w* hoftes breuicôgreiruriexpedarenfjamp;omniûpftantifsimusduxmorbooppri adu. ’ nieret.Nihilominus morbo iam decrefcêtCjpoftc^ fealiquâtulum recollegit,^-fedus eft cû exercitu prçeunte cxercitui Peucefte 8^ Antigene : ipfe uerô leétF ca uciftuSjfubfequat eos quibelluas ducebantgt;ne,pptertumuliOÔ^ loci angu» ftiâ côturbaref.Gû autê iter unius diet alteri ab alteris diftarêt excrcitus, uterlt;ÿ

mifit cxploratoreSjSCexplorata multitudine QC côGlijs hoftiû,pararicrâtquidc Antbonus frtt adpericulûjfedtamêfineplio dirêpti fuerût.Vticj etïipraetergrefsiqiiendâ flu-

uiû torrencê,difpofuerunt exercitû ad praeÜûjfed^pter locorû anguftias cô/ nbsp;nbsp;^henosab

kfercmanus nô potuerût.Cûj.ftadiorû fpacio alteriab alteris caftra dimouif fent,4-. ton’s dicb.paruulisplqsinterfedecertabâtj amp;nbsp;in deprædâda tegionep reconAtur, feucrarût,omniû penuria laborâtes.Quinto die Antigonus mifitlegatos Üi ad facrapas Ôi. adMacedones.poftulâs ut Eumeni nÔ parerctjêdfibi ipfi fidé ad^ hiberentiDixit enim fe permilFurû fatrapis,ut,ppriasiatrapias retineannahjsfe multas regiones daturû, alios cû honore amp;nbsp;munerib. in patriâ remilTurû,alios militareuolêtes collocaturûin ordines unicuicj côuenientes. Cû Mace®fes his nôobtêpcrarent,(edlegatisminarent,Eumenesfuperueniens!audauitip- PabttUdeA/ fos,SCfabula retulit,qu3fîp manus tradirâSCarttiquâjfedhocloconô intempe more uirginii ftiuam.Leonem amante uirginis,contuliftecum pâtre puellacde nuptijs.Patrê c^lconis, uerô dicere quemadmodum parants fît quidem earn ipfi cÔcedere, formidare autê ungues 6C décès,ne quando côtraeftis nuptqs,propter aliquâ caufam exa? cerbatus,fefegeratbel!uinècumuirgine.Cûleo abieciftèt ungues SCdëtes,pater côfpicatus omnia abiecine,per quæ erat formidabilis, baculo feriens, facile interfecit.Nonabfimilefacere Antigonum:eouf(5promifsionesextêdere,do-necexercitu potiaf, at($ ita deducibus pœnas fumanMultitudine utredè di-centiapplaudente,dimifttconcionem. Noefteoborta,uenerenonnulliueluti transfuga: à caftris Antigoni,dicentes Antigonumfignificafte militibus,ut circauigiliâfecundâ caftra mouerêt.Eumenesrationefubducfta, uerèfufpica-tus'efthoftes ituros in Gabienc.Hçc eni diftâs trium dierû iterierat adhuc inta^

referta fruAib.SC alimonilt;T,ÔC in uniuerfum omnib.qua: pofTunt nume-rofis^xercitib.necefiaria abûdèfuppeditare. Prçtcr has cômoditates locus ip« fis auxlt;tiabat,habês fluuios 6C torrêcesinuios. FeftinâsaOt anteuerterehoftes, fimiliterfecit.Nânônullosftipêdiarios pecunia gfuafos mifit tani^ trasfugas^ AniigonusaU cûmâdatiSjUtnûciarêtEumenêdecreuiflenodu uallûinuadere. Ipfeimpedi? teralttruar» mentapræmifitjôC militibus præfcripfit,utfumpta cœnaquàmcclerrimè,ca= temiliureuj. ftra mouerent. Quibus omnibus ftatim peradis, An tigonus audiens ab ex-ploratoribus ,quôd nodu pugnare decreuiffenthoftes,à profedioncabfti-nuit,SC difpofuit exercitu ad pericula.Eo circa hæcconturbato,amp; anxièfollici-£0 de fuiuriSjEumcnes codé infdo ^pgreffus eft,ô(^ ccleritcr Gabienê côtendir.

Antigonus

-ocr page 680-

D ! O D O R 1 S I C V L I

Antigonusautemaliquantifperinarmiscontinuit cxcrcitum. Vtucroabex« plóratoribus audiuit deceïTum hoRium , acinteHexit feipfum militari aßutia deceptiim,nihilominusinpropofiroperfeuerauit. Cumi^édixiffètmilitibus progredijprocefsititinere côtento pcrfccutioni fimili. Sed cutnEümenes anteüertiüct duabus tiodis partibus, uidens non efle facile uniuerfum exerci-turn aflequi tantum progredos, tale quid excogitauit, Rcliqiiüm exercitum Pithoni commifit,amp;: praccepit ut lento gradu fequeretur. Ipfe aflumpns equiti bus,raptimiterfeciL Cumcjfuo auroram deprehcndtfi'etextremam partem cxerci tus hoftilis defcertderttem de quodam collo, ftétit in cacuminibus mon-lt;is,fadus confpicuus hoRibus»Qui fequebantur EumenemjCX lufto interuaE lo confpicati hollium équités,amp;ratiuniuerfumexercitum,iterinhibuerunt. Si copias difpofuerunt, ranquam futuro mox ptaclio»^ Itaque amborum ex* cxcituum duces illo modo mutuis fefeartibus circuniuenerunt,tanquameer-tantes de prudentia,amp;!;oftendentes fpem uidoriae in feipfis rcponerCk Igitur Antigonus ptopter eiufmodi folertiam eXcogitatam, hóftibus fuit impedia ménto ne ulteriusprogrederenturtSCfibi ipfi Ipacium peperit ad expedan« dum exercitum.PoHquam manus uniuerfa aduenit, aciem inHruxit, amp;nbsp;ad hoa ftesdefcendi terribiliterprocindus. Habebatautem inuniuerfum cum rjsqui adiedifuerant perPithonem SCSeleucum peditum fupra 2 8ooo.equitu 8000» elephantosdj. infolitisautemufifueruntordinibusduces,inbisquo(^depea Éumettet adc fitia inter {e contendentes.Siquidcm Eumenes in finiftro cornu collocauit Eu inßruih darnum,qui ex India elephantos adduxera t, habêtem circum fe turmam èqui« turn numero centum quinquaginta. Ante hos collocauit cohortes dUas kdo^ rum lance3riorum,ordine equttum quinquagenos. Hos adiunxit ijs qui loco fuperioreserant.Secundiim hos Staffandrumconftituit ducem habentemex proprijs equitib.nongentos quinquaginta.Poft hos ctiani conftituit Amphigt; machumMefopotamiacfatrapam,quemconfequebanturéquités600, Hiscô tunxitEumenis famulorum cohortes duas,quarum utratÿ conftabatex equi/ tihuNgjuinqUaginta. Item^ obliquas côhortes 4. quæ extra cornu prælidio cirennequites lexcéntos quorum dux prius erat Sibyrtus, fed propter eius fu-gam imperium fortitus eft Cepfalon.Deinceps erant quingenti ex Paropami« fadiSjamp;^ totidemThraces ex fuperioribus fatrapijs. Antehosomnes ftatuit iii-quodâ ueluti ftexu elephantos quadragintaquinc^, SCfagittariosatc^fundi-tores in ipHs beluarum interuallis,maximè idoneos.Ad eundem modùm mu* nito dextrocornu,coniunxitipforum phalangem. Huius partem fuperiorem obtinebantmercenarij excedentesnumerumfexmilliUm.Deinceps erantqui Macédonienmorearmati,exdiuerfis gentiblisconuenerant. PofthosMace-dones conftiterunt,non plures quàm tria millia Argyrafpidarum, inuidoruni' qutdemÔC qui propter res præclarè geftas hoftibüs eflent magnoperc formi-dolofi. Super omnes autem eos qui erant ex propugnatotibusjuptä tria millia. Antigene,ôdTeutamo his SC fimul Argyrafpidisimperantibus. At in fronte uniüerfæ phalangis ftatuit elephantos quadraginta quatuor,8^ horum infer ualla leuis armaturæ miiitibus expIeuit.Ad dextrum cornuftatuitequite^qut habercnt ph3langi,ex Carmania odingentos,quibus praéerat Tlepolemus fa-trapa.Præterea nortgentos ex ijs qui focij uocabantur:amp; Peüceftac Ô6 Ahtige« nis turmam habentem trecentos équités, una cohorte comprehëhlbs.In fum-mo cornu collocauit Eumenis turmam,quac tôtidenhabebatéquités,ÔC eo/ rum principiajinquibus erantequitcseîediducehti:8Cpræterhoscx omnibus equitum turmis deledos celeritate amp;nbsp;alacritate trecentos équités colloca/ üit adfrontem agminis citcum fecôftituti. Prætèr uniuerfumcornuordinetn, /nt«gofi«r d. conftituità fronteelephantos quadragintaiVniuerfus autem excrcitusEümc cio» inflruiti niseratadfedecim millia,equitum ad fex millia,elephantorumadcentümô^ quatuordecim^ Antigonusautemàluperiorib. locis defpiciês aciem boftium, àdeius

-ocr page 681-

BÎBLIOTHECAÊ LIB. XlX.

ld eius rationcm fuum exercttum apte difpofuit. Siqm'dem uidens dcxtruni cornuaduerCariorum feris S)C cquitibus fortifsimts nlunftuin, in fronte collocâ uit équités opti(nos,qui ad frontCm fuga pracliarentur, âc rari diftan tes,per ui-ccs pugnarét,amp; hoe modo rcdderentinefficacem earn partem hoftiû.cüi maxi mèconfidebant.Statuit autê antephalangem hancex Media amp;nbsp;Arnienia equi tantes fagittariosjamp;^haftatoscirciter looo côparatosad dimicandûperuicesj præterea eos qui c mari unà confeendtrât Tarêtinos, izoo. deiclt;fîos in inlidijs ÔCbeneuolo animo afFedoserga ipfum: ex Phrygia autê Lydia looo.cxtjs quicum Pithonccratjyoo. ex t)squi crantcum Lyianfa, haftaios 400.ihfuper a decurfores nominatos,SC qui in fuperiorib.rcgionib. habitabât 800. Cornu» autcGniftûhuiufmodiequitib.côpletumeft, quorôomhiüm dux Pitho erat. Exequitib.uerô primo ordinecollocâti funt mercenarq, plures quâ 9 b o o.Poft hosLyciorû ôdPâphyliorum ooo.diuerfarûaiïtêrtationûarm ti Macedonia cè plures 8 ooo.Supra omnes erant Macedones non pàuciores 8 oóö.quos lup* peditauit Antipater,quo têpore regni procurator fuit declalt;atus. Bquitûauié primierâc in dextro cornu adhærentesphalâgiomnis generis ftipendiarq ^00. deindeThraces looo.abauxiliarib.autéçoo.amp;hisàdiundi looo.quifocq dice bâtur habentes Demetrium imperatorê Antigdni filium, tune primo pugna/ turumcumpatre.Infupremo cornu eratagmen equitS îoo. cumquib.à-'ipre bfWftrwî periditabatur. Ordo autê hic ex proprijs tamulis tres erânt cohortes,altert (œpit totidêjfimul cum ipfis belligerâtib.ioo.Tarentinis. Circa uniuetfum cornu di. pMiyr tbt.r/ fporuit jo.clephantoSjOmniuinprgflätifsimos.Fado uerô quodâflcxufinuO/ ejje^ fojhorum interuallaêôpleuitagminib.lcuisarmaturaedeleL4ts.Exaiqsbelluis plures anteipfum phalange adùontêftatuitjpaucasautê euequitib. qui infi-niftris partib.erant cÔftituit.AdeSmodum difpofitö exerdtu, delcêditad hq^ fteSjOrdineinflexûobliquadifpofito.Dextrum cnicornu,qui maxime confi-debat,ultcrius protendit,31terScôtraxit hocpugnâ dêclinarc, illo pugnarecô Errwetjtr cügt;tt ftitUês.PoftrÇ caftra propius admota fuêrc,ôêlignûdaturneftab utrifcç,faepius ^«t’gono alternis exdamarunc Sêcecinerûttubicines clalsicû.Primiautê équités ijinou PithoneerätjCönuIIöfirrnS 3C magnifaciendSpracfidiûcircâfehabcrêr, mul titudme atcÿ celeritate præcellei êi aduerfarios.fuis prçrogatiuis conaoant.Nô cnim tutöexiftimabatadoccurfutnelephantoruminacieexercitus periclitaiï.

Obequitâtes aurê circa cornu,teliscç frequêter ôê oblique iniètftis, uUlriera in* fligebânipfi uerô propter agilitatê nihil perpefsigrauiterlaedebâtéos qiii prompter grauitatênô poterâtnecÿ arcere,nec^ recedere, quâdô opporturtitas lere-bat.buntenes uidens cornu oppreffum mul titudinefagittariorâequitantium, ab Eudamo,qui finiftro cornu praeerat, equitum expeditifsimos accerltuit: ac poft exiguuûordinê cornu adiedUjleuib.Sêcélérrimis equitib. irruit in hoftes: côfequentib.aûc dCbelluis,facilecôuerfosin fùgâ Pithonianos,ufe^ ad radicê motis perfequit.Diâhaecftunt,accidit ut pediteslôgôfatis têpore phalâgis in* terfCcôfligerent,SC tandê multis ab utraep partecacus, qui ab Eumehead præ-liuni fuerant inftrucftijfuperarêt propter ArgyrafpidarûMacedonûuirtutè. Hi ênim^tate erant proue(fti,ôd ob multitudinê périculorüm côfidentia peritid pracccllcbât,utadfrontêexercitus nullus pollet impetS uiolentSfuftinêre. le« Circo J060 conftituta fuere,qui elTentueluti frons exercitus uniUerfî; Antigo-nusuidens finiftrûcornu fuorûfugifle,8C totâ phalangeuerfam,côfulentib.ut recederet ad môtana.ôê reciperêt eos qui ex fuga euadebât, câ haberet circû fc parte exercitus illæfam,nÔ obfequutus eft,quin cômoditate dextrè ufus quâ te pus attuIeratjSCfuos qui fugerât liberauit,amp; uitftôriâ obtinuit.Siquidê Argÿ« rafpides qui erât apud Bumenê ,ôlt; reliqua multit udo peditu, cQ prirriQ côuefgt; terunt in fugâ aduerfarios.perfequuti funt ufej ad radicê môtis. Antigonus fado interuallo in hoftium excrcltu,cum parteequitum per eos equitans, irruit in latera Eudamianorum ad finiftrum cornu collocatorum.Sta tim auterti præ-

Rr terexpê-

-ocr page 682-

ei« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI 8ICVLI

ter expedationem fuga tis aduerfarqs , S)C multis cards,mißt équités celerrO mos,^ per hos reuocauit fugientes, ÖC ad radicem montis rurfus in acicm con flituit. Etcnim Eumenes audita fuga fuorum, tubis reuocauit perfequentes, maturans auxiliari Eudamianis.lam cum primär facis hora foret,utri^ reuoca« tisprofugis,rurfus in ordinem coegeruntomnemexercitum:tantouincendj fiudio flagrabant non folüm duces,(ed ä«: turba pugnantium. Cum eßet autê noxferena,amp;lunaplena,amp;copiar inter fecirciter quatuor iugera dißarent,ar^ niorum ßrepitus ÔC equitum fremitus, in manibus uidebatur eße omnibus in acie uerfantibus. Vt auteregreisi deßiterunt ad triginta ßadia ab tjs qui in pu/ •gna ceciderant, mediæ nodis hora ingruebat,SC male erant utricj aßedi,tutn propter iter,tûpropter pugnar laborem,tum propter inediam. ltalt;^ coadi iunC omißa pugna cadra fa cere. Eumenes igitur têtaba t prodcifci ad mortuos,prolt; perans eis potiri,amp; uidoriam certifsimam obtincre. Vcrum cum milites non aßentirentur,feduociferarentur recedendnefleadfuas farcinas proculdidan* tes:coadus ed multitudini parère. Non enim opportunum erat milites ama* ré increpare,ambientibus multis imperiummeq^ tempus idoneum uidebat pu niendis tjs qui reclamabant. ContraAntigonus citra populärem concionetn cum dabilem obtineret ducts potedatem,compulit muddudinem in cafos ca« dramouere. Horum fepulturar fadus dominus,contendebat de uidoriagt;af« drmans nihil potius eflein præltjs,quàm potiri eorum qui ceciderunt.Cçfi ue-rofuntin pugna ex Antigoni exercitupeditum 3700. equitum uero54.faucq fuerunt fupra 40000. Ex Eumeni exercitu cæG funt pedites 540. équités omnigt; Antigonut ab no pauci.Sauctj extiterunt plures Soo. Antigonus poddeceflum à pugna ui» tumene pro- dens milites animum defpondcntcs,datuitcelerrimècadramouerequàmlonz (kI cafira mo gifsime ab hodibus.Volens autem copias ad difceßum expeditas reddere,fau uct. cios amp;nbsp;grauifsima quarc^impedimenta præmidtadquandam propinquam uc bem:mortuis uero prima luce fepultis, amp;nbsp;retento apud fe prarcone, qui ab ho« dibus propter mortuorum fepulturam uenerat, denunciauituthachora ccelt;* r^^ii^eretur. Die tranfadajmidtprarconem, concéda in diem cradinumcæd forum fepultura.Ipfe prima uigilia ineunte,cadra mouit cum omni exercitu,ôd longis itineribus profedus,longe remotus fuit ab hodibus, nadus regionem intadâ ad exercitus indaurationem.Peruenit enim ad Gamarga Mediæ, quae regio à Pithone adminidrabatur,dd poteratmagnis exercitibusinalirnoniam omnia copiosefuppeditare.Eumenes audito per exploratores difeeflu Anti-gonianorum,perfequi deditit,quia etiam eius milites inedia amp;nbsp;acrumnis labolt; rauerantzac catforum exequrjs intentus,fepulturam fplendide curauit. Vbi faa ne accidit res inopinabilis,00 multum à legibus Grarcorum abhorrens. Ceteus enim,eorum qui exIndia uenerant,dux,cacfusedinpugna, egregiepratliatus, Duas autem uxores reliquit comitantes in exercitu,unam quidem quae recens fiinàmatrimo nupferat,alteram uero quae paucis ante annis in focietatem domedicam uene-ttw inhiberët rat,utram(^ autem amico animo erga ipfum affedam.Cum autem apud Indos defuniiorum uetus eßet lex,ut qui ducerent uxores amp;nbsp;quae uirgines nuberêt,nÔ ad paretum Ktrf«« nbsp;nbsp;in ptæfctiptum,fedmutuôcÔfenfti nuptias côtraherentîfuperiori temporefadis

fei/r parentib, fpofalibus per iuniores, pleruntç accidebat ut indicia immutarentur,amp; ftatim nupf erant, tit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pœnitetia dud{s,multæ mulieres corrumperêtur, per intempcraniiâ

maritis cremÄ nbsp;nbsp;nbsp;adamarent.Tâdem cum no poßenthoneße deficereab ijs quos primum

dat të/uerut, elegcrunt,ineodemcontubernio habitantes uenenonecabant. Regio autem * non exiguas occadones ipds dabat, quae multas amp;nbsp;uarias plantarum uires ad necandum cóparatas ferebat,cx quibus quædâ in ufu ciborum amp;nbsp;pqtus interi turn adferrent.Hacfraudeuigête,amp; multis ad eum modu pereuntib.poß^ pu niendofontes,aliasauertereno poterâtàmaledcijsdegê tulerunt,ut uxores ß-mul cö maritis cócremenfzexceptis grauidis aut habêtibus natostó^ utea quae decreto nollet patere, uidua eUet,^ipd perpetuo incerdicereturfacridcijs ÔÇ alijs

-ocr page 683-

BIBLIOTHECAE LIB, XIX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;17

altjsiureconßitutiSjtanquamimpiefegerentü His ad eutn modum iureßabu litis,accidit ut uxorum tmprobitas in contrarium prolaberetur. Nam prop ter nimiam infamiam,cum unaquaec^ libenter perferret mortem, non folum pro« curabantfalutemfecumhabitanttum/anquamquæ communis eßet, fed inter Certdmen mu fe certabant,ueluti de fumma gloria,quod ÔC tunc accidit.Cùm enim lex unam /if ruw de mor comburiiufsißet,aderatutra(^ adCeteifepulturam,ut commorercntur,tan^ te^mirum cp* propræclaropræmiofimulambitiösedecertantes, Ducibusdijudicantib. iu= infuctum. nior declarauit alteram eße grauidam,amp;propter id non poße uti lege. Senior declarauit iußius eße ut quæ setate prouedior eßet,eadem honore quoc^ præ-cederet, Siquidê ufu euenirein omnib,al(}s rebus, ut feniores iuniorib.mu|^ fiiperiores funt in reuerentia QC. honore. Duces cû per eos qui obßetricari pof-fent,feniore grauidâ eße,cognouißent,iudicioprartulerütiuniore. Quo fado ea quæ iudicto exciderat,cû lamêtatione abibat lacerato diadema te quo caput obuolutû habebat,SC uulßs capillis,perinde ac ß grauis quædâ calamitas denS ciata fuißet. Altera uerô fuper uidoria ^audes abibat in pyrâ,mitris coronata àfamiliarib,mulierib,ornata^ magnifiée,ueluti in quafdâ nuptias produceba tur à cognatis,in uirtutê ipfius hymnû canentib. V t autê pyrac admota tuit,de-tradumornatüfuum,dißribnitdomeßicisamp;amicis,utuideripofsitamatorib, reliquifiemonimentû.Erataûtornatusadmanus multitudo annulorû alliga« forumlapidib.preciofis,31^coloreuartjs caputeratornatû aurearû ßellarünu' meronôp3ruo,uartjslapidib,diflindo:collQfrequentib.torquib.circundaba-tur,quarQerâtquædâ minores,aliæcaeteris impolie^ paulatimmaiores. Ad eX' tremûfalutatisfamiliarib.àfratre rogoimpofica eß,at($admiräteeammultitu dine quæ ad fpedaculS côcurrerat,uitâ heroicè finiuit, cxercitus enim uniuer-fus in armis ante incêfum rogum ter circûiuit, Ipfa ad uiri latus collocata,amp; in fiâma ignis nulla molliore uoce emißa, cômouit fpedatorû alios ad mifericorz diam altos ad laudes immenfas. Quanquam Græcorum nonnulli inßituta il« la uituperabant,tanquam agreßia atc^dura, Eumenes uerô mortuorum fepiil cura defundus,profedus efiàParætacisadGabenam,quæ intada er^||.^po teratexercitibus omnia abundefuppeditare.Dißabatautem hçc regio ab An-tigono, fi quts per cultum agrum iterfaceret, ßationes uiginti quincç per dez fertum uerô amp;nbsp;aridum nouem.Igitur Eumenes, QC Antigonus tantum inter fe fe diflanteSjin his locis hyemabant fi mul,8d exercitus rencieba nr.

In Europa uerô Caßanderin Peloponnefo Tegcamobfidens,cognitoO-lympiadis in Macedoniamreditu,ôdËurydicæPhtlippi(5 regis nece,præterea quôd circa fratris lollifepulchrumcontigiflet,cum Tegeatis compofuit,af« Cdffunder cü fumptO($exercitucontenditinMacedoniam,relidis foctjs in magna pertur» Tegeatis corn batione.Confederatenimad Peloponnefi urbes Alexander Polyfperchontis ponit cr cum filius,habensexercitum,AetoIiuerô Olympiad!ÔC Polyfperchonti gratifîcari exercitu in uolentes,portarum angußias occuparunt,amp;^ Cafiandrum excluferunt. Caßan Kacedoniam derdetam difficilibus locis peruim fuperandis defperauit,accomparatisex contendih Eübœaa^LocridenauigtjsôCratibuSjtranfportauit exercitum in Theßaliam. Cumipaudirct apud Perrhoebiamßatiua habere Polyfperchontem,Callam du?em mißt cum exercitu, cum mandatout Polyfperchonti bellum inferret. Dini»uerôangußiasoccupaturus,cum occurrißet militibusab Olympiade mifsisjtranfitus prius occupauit. Olympias cum audiuißet Canßandrum ma» gno exercitu eßeprope Macedoniam, Arißonum creauit ducem, eiepprae-cepit ut Caßandro bellum inferret.Ipfa Pignam uenit habens Alexädri filium eiusrimatremRoxanam,amp;TheßalonicamfiliamPhilippiAmyntæfiItj.Præ' oiympiadit tereaUeidamiam Aeacidæ filiam,regis Epirotarum,Pyrrhifororcm,eius gynf«««, qui poflea cum Romanis bellum gefsit,ö^ Attali filias. Similiter reliquorum præcipuorum amicorum confanguineos, itaut circa cam coiuerit corporum magna mulcitudo, fed quorum maxima pars ad bellö eßet inutilis. Nec enim

Rr 2 cibariorum

-ocr page 684-

ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I G V t 1 -

cibanarum faits erat magna.xopia,d(uturn3m obfidionem toleraturis^ Qui Obwbiiti rf, cumomnes periculumoboculos haberentjlla ntWominus I/tcmanere Hax dwiuL tnit,fpei âs fibi auxîlium latulos per mare multos Gratcorum amp;nbsp;Macedonum. tùs’ttdetbœ Comîtabantur eàm nonnulli equitum ex Ambraciajôf corum militum qui fox n^if.clcrum erantinaula uerfari bona pars. Practerca Polyfpcrchontianorum elepban-

* torum hi qui fuerant rcluQi. Nam rcliquis belluis, quæ fuerant in priore inua« fioneMacedoniæjCafranderpotitus erat. Is tuneiuperatis Perrhœbiacangu-ft'js, cum prope Pydnam ueniiîèt, urbem uallo à mari ad mare ctnxtt, ÔC ab ijs qui foci] eireuoluerunf,accerfiuitn3ues,Ô£^ telorum acmachinarum ornne genas, eo confilio utOlympiadis comités terra.maricpohfidcret. Cum autcm intellexiflet Aeacidam Bpirotarum regem cum execcitu fuppetias u.^nturum Olympiad!,ducem mißt Arai riam,rradito eiexercitu,cum mädato ut obuiam tret Epirotis. Qui tum celeriter mandata feciHcrjSC tranßtus Epiri occupaiïcr, , accidicut Aeacidesconatapcificetenonpotuerit. Etcnim Epirotarum multi-tudine inuita expeditionem fecit in Macedontam , SC feditionem excitabat in caftris. Aeacides uero omninö uolcns Olympiad! fuccurrere, eos qui a-licnis erant animis, exauthorauit : ÖC aflumptis his qu! cum ipfo périclitai! uox lebant,al3cererat iSlequidemad fubeundumpericulum,fed erat impar uiri-Ppi'rotjt rege bus, quippepaucis circa eumrelivliscoprjs. Qui ucro Epirotarum exautho-juum relegit, rat! in patriam dilceirerant, feditionem contra abfentem regem fecerunt, Sgt;C commun!decreto eoin exiliumdamnato,cum Caflandro focietatem coiuex runt,quodqtitdem nunquamantea conxigerat in Ep!io,ex quo Neoptole/ mus Achillisfiliusinearegione regnauerat. Semperenim filiuspatris prinz cipatum excipiens, in reguo moriebatur, ufquead haec tempora. Poftquam autem CalPander Epiri focietatem afciuit,ÔCeô procura'orern fimul Scduccm mifitLycifeum ,quf priusin Macedonia difsidebant defocietate, h! de Olym-piadis rebus defperarunt öf in Calfandripartes conceflerunt. Cumque eG fet Olympiad! unicum à Polyfperthonte auxilium , accidit ut hoc quoque co«»ilt;éumfit pr cteropimonein. Millus enim àCaflàndro dux Callas, poft-quam prope Polyfperchoniem uenit,amp;.' caftra fecit inPerrhœbia, corrumpe-bat pecunia plurmros fuorum niilitum,if3 utpauc!,qu! maxime fideles erant, fuperfuerint. Igitur Oiympiadis res breut tempore in hunc modum attenua-tæ funt.

In Afia uero Antigonus bybernans in Gadamalis Mediae, ÔCfuumcxerct-tum infirmiorem elfeuidens quam hoftium.ftudcbatboftesnec opinantesag Antigonut gredi ateg arte uincere.Habebant autem ill! hyberna in multis partibus difiun-er Vifidids (Ha,ita utnonnulh'interfefediftarentitinerefexdierum. Igiturpercultamrez Erwzrn exer gionem iterfaciendum non putau!t,proptere3 quod Sxflonga foret,ÖChofti-dggredtbusconfpicua. Audete autem per deferta arida ducere,la'ioriofum equiz conatur. dem iud!cabar,fed ad fuum inflitutum utililsimum. Non folum enim per earn regionem cito peruenire licebat, uerumetiam facile opprimere nec opinantes , qufppe propter ignorantiam per pagos difperfos öd négligentes. Hæc ■ Habens in animo, militibus edixit ut eflent ad profeeßionem parati, öd decem dierum crudacibaria parata liaberent.JpfefamamfparfitfefeinArmeniaiWdu-durum, öd repente prar ter omnium opinionem per deafer taire contendit, cum eflettempus ann! circa folftitium. Incaftrisautem prtrcep!t,utinterdiu ignes acfenderent,noduprorfusext!nguerent,ne quinoduexaeditis locis ignes confp!cat!,negocium hoftibus nuntiarent. Eratenimfolitudo totaferecam-pcftr!s,eademqüe circumdabatur excelfis collibus,ex quibus facile erat ex longo fpacio confpicerefplendorem ignis. lam exercituquint^dieslaborio« feiter facienfe,milites propter frigusufus^neceflariosignem interdiunodu-qbeincaftrisaccendebant. Id confpicati quidam Iblitudinis accolar,miferunt qui nunciarent codé die Eumen! öd Peuceftacjper dromadas öd camelos: Eme-

(itUK

-ocr page 685-

ÉÏÈLIOTHECAË LIB, XlK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g-iÿ

iitUf cnim hoc animal uno die ftadia non multo pauciora i $oa,Peucefles cum Aitthorv! amp;nbsp;audiuiHetinmediauiaconfpedafuiflecaRraiftatuicrecipere fe inextrcmalo- tuïncms fngt; ca hybernorum,metuens ne opprimCretUrab hoftibusjpriufquâm conuenïf h-fi fraûi-fct undicj focia manus.Eorum metum uidcns Eumenes, hortatus ut bono a-nimo ßnc^SC maneant in finibusfolitudinis: inuenifleenim fe ra tionem,qua ef fedurus fitjUt Antigonus tribus aut quatuor diebus feruisadueniat quofa^' do fore,ut SC ipforum copiæ facile coeâc,amp; hoftes laböre fubadi, SC omnium cgentes,in pOteftatem ueniant.Hic Omnibus tarn incredibilcm promifsionem admiratis,0C difcere (ludentibus, quid tâdem futurum fit quod aduerlailorum fjrogrelTum impedire pofsit,iufsit ut fe fequerentur duces omnes cum fuis nu« itib. habentes inuafis complurib»ignem,ac deledo eit atdita regiertelocojiii folitudinem fpedante.SC ad ftationem,0C ad fpedandu undicç apto, pofitis H-gnis comprehendic circitcr yó.ftadiorum ambitum.acdiuifisurticutc^comû tum loCis.praccepit ut nodu ignem incenderènt, ac diftarttes inter feie circirer, »o.cubitos,prima uigilialuculentam flammam fecerent,tan^adhucu gd m- ' tcSjSCcultum corporis cœnamîÿ adornantes:fecunda minorê;tertia exiguâ o« mnino relinquerét,ut procul fpedantib.uera caftra efle uidererttur.Hacc inâdà ta cum ndlites exequuti fuiflent, ignés animaduerterunt qiiidâ eorû qui mous tana ex aduerfo incoIebât,ÔC Pithoni Mediae fa trapae amici erât. Hi exércitû re ueraeflêraci,in camp3curfudegrefsi,negociû AntigonofiC Pithoni lenaciâr.

Illitâinopinata reperculfi,itinereinhibito conrultât,quidfupereo ncgociofas-do fit opus.Eratempcriculofùmfeflbs SC omnium egêtes cÔgredicâcoadis jam hoftib.ôComniû copia abûdantib.Ac fufpicati proditioncm eiïe, SC hoftes defutUro prias certiores redditoscoiuifte, redà progrediendüm no pütaruni-^ fed ad dexterâ déclinâtes,côtenderunt in utrâcp pattern regionis habitatæ.uox lentes excrcitû exlabore reficere. ÉUmenes delufis hoc pâdO hoftibus acccrliÈ undiq? difperfos milites,ÔCin pagis hycmantes,extrudo(ç ult;illo,SC munitis al/ ta foflacaftriSjexcipitUtquic^focqUeniebantjômnibuscÿrebmeceftarijscaftrà impleuit. Antigonus uerô peragrata folitüdine, cScOgnoudTetàb iru^l^erg oês reliquas copias cnEumenccôuenifle,elephâtos uerô èx hybernis^i^u/ tos eflc,ac propè âdefte oirtni auxilio deftitutos, mißt aduerfus eos équités ha-ftatOs.’UidelicecMedorUrn toôOiTarêtinos zoo.SCoéSleUisatmaturaepedites» Sperabat ein fi deftitutas belluas inuafilTet, 6C ht s facile fe pOtiturû,SC hoftes o-ptima exercitus parte priUaturû. At Eumenes fufpicatus id quod futurum erafi mißtauxilio équités præftâttfsimos içoo.ÔCpëditûleuisarmaturac jooo. Cum aSt prias apparuiflènt AntigOrti milites, elepharttorS duces ordinàtis in qua^ drû beluis,mouerSt,côprehertfis in medio impedimerttis,à tergo uerô h^béreS adàùxiliâéquités nô plurCs 400. ac aggrefsis eos hoftib. cûomnib.üiribus SC uiOlêtiuS urgentib.equitesinfugâuertunt opprefsinàultitudine.Qiii uerô ê-lephâtis præerant,primu refiftere ac durarc,cû urtdirj uulncrarent,necç quit^ hoftib.incômodare poffentCûcp iam fathirccrêt,àpparuere praeter fpê bume-ntanijèosrç expericülo eripuerût. Poftpaucos dies cûexercitus 4o« ftadqs di-ftâtia' altera ab alteris caftra haberêt,inftrUxerSt àmbo aciê, tanc^ de fuma terû ded^rtatUrid gic Antigonus diuifis in cOrrtua egtib.finiftrâ partem Pithoni tragt; ditjdexterâfilio fuoÔemetriotcaquoipfequocçdécertaredecrcuerat. Pediz tes in medio collocatOsfecundauniUerfoscxercitâordinär, elephâtorumfpa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

cialeuis armaturçmilitib.rçpleutt.Erateius copiarum numerusinuniuerlum peditâïzoo.equitnsooo.côîisqUicxMcdiâafcriptifuerât.Beluçerantes.Eu/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aniizd

mertescucognouiftètAntigonS in dextro cornu collocat6eire,cûoptimisé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

quitibdpfequorjillifeoppofuitjColIOcatisin finiftro cornupracftantifsimis.E* ’ , tenim fatraparû plurimos hîc collocauit,cS dcledis equitib. qui cû eis certatu-tiefientjSCipfecûeispriclitaturuserat-Aderatunà cûeis ÔCMithridates Ario» bat:zanis filius,,pgnatus uno fepte illorû Perfarâ, qui Magû Smerdim ioterfe-

R r i fcefurit

-ocr page 686-

«je nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L II

cerunt.uir fortitudinc præftâs,amp; à puero militanter educatus. Ante uniuer furtX cornu collocauit in flexa acie optimos elephätorum «o. SC fpacia leuis armatu rac militib.inferfit.PeditGautê primos ordinauit ^pugnatorcs, deindeargêto clypeatoSjôC poft oês pegrimos SC reliquorum eos,qui Maccdonico more erât armatijôC ante hos eIephantes,8C ex Icuiter armatis qt fatis eflênt. Ad dextrum P . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cornucoHocauitequitum et elephätorum infirmioreSjôComniûducêcÔftitqit

Philippû.Huic impauit ut fuga pugnaret,SC alterius partis euêtum fpedarc.Elt; rät autê eo têporccö Eumene in uniuetfum peditö j «/oo^equitS « oso.elephan tes ii4.Pauiô autêantècôflidum mißt Antigenes argêto clypeatorö dux, unû r^cedonûequitGadagmêaduerfariorum,cômâdato, utpoft^jjpeaduerfa« rios uenifTctjexclamaret.ls cum folus eoufcj equitaflêt,ut exaudin poftèt, qua parteagmêerat Antigoniânorû MacedonûjCxclamauit in hune mode. Aduec îus patres ueftros,ôpdita capita,arma fertis,gcû Philippo SC Alexâdroomnia perfecerunt, quos paulô pôft uidebitis ôd regib. dignos SC fuperiorib. certami= nib.Eterherâteo téporeargêto clypeatorumnatuminimi circiter fexagenarq, reliquorum bona pars circiter feptuagenaria, nônulli etiâ grandiores,oês qui* dem peritia ÔC roboreinuiêii,tanta erâtdexteritate SCaudacia praîditi,propter periculorum perpetuitatem. Hoceditopraeconio,quemadmodumiiindidS eft,apud Antigonianos exiftebantmoleftac uoces, quôd aduerfus confangui-neos SCfeniores pugnarecogerentur.Atapud Eumenianos exaudiebatur co-hortatio ÔCuoxiubentium ut quàmprimumagerenturinhoftes.QiiorumEu menés uidensalacritatem,fignumfuftulit,qua reefFecit,uttubicinesclalsicim FriCii«»». canerent,ÔCuniuerfusexercitus alacriterclimaret.Commtferuntautempræli-um primùm beluac SC fecundûeas equitum rnultitudo. Cùm eflei autem cam/ pus admodum fpaciofus.isqj totus incultus,propter falfuginem qua obfitus e-rat,accidit ut tantus exciraretur ab equitibus puluis,ut non facile confpici poß fet ex paruo fpacio quid fieret. Quo animaduerfo Antigonus,mifit Medos e-quites SC Tarentinorum quod fans elTent ad hoftium impedimenta. Sperabat eniii^^quoduerutn erat) propter pulueremid clam fore, SC propter impe* dimêtorum expugnationemfcfinecertaminepotiturumhoftibus. Igiturqut mifsi fuerunt,aduer(ariorum cornu darn præteruedi, inuaferuntcalones,qui Antigoniaiii diftaban t à pugna circiter quincj ftadia,0C caftra nadi plena turbac ad pugnam pofi«Mt«rh»r inutilis,8C paucos quipropugnarent, celeriter conuerfisinfugamhisqui reft-perftmetijE«- ftebant,reliquis omnibus potitifunt. Hæcdum gcruntur,Antigonus prarlio mcnianorum, cum aduerfartjscommiflb,cumequitum multitudineapparens,Peuceften ter/ ruit Perfidis fatrapam, qui cum his quos circum fe habebat equit bus,ex pub uerefeabducens, traxit unifecum etiam reliquorum mille quingentos. Eu-j menes cum paucis relidus in fummocornu,cederefortunæ,amp;fugereturpe putauit,SC feruando datam à regibus fidem,generofo inftituto moriêdum po-tiusiudicans,inipfuminuafit Antigonum. Hicortoacricertamine equeftrf, Sc Eumenianis alacritate fuperantibus, Antigoni^nis mukitudine uincentP bus,multi utrinlt;5 cadebant, cum quidem accidit ut elephantis quoeç inter fez fecertantibus cecideritdux EumenianorumjCongrefTus cumpræftantifs’imo aduerfariorum.Quapropter Eumenes uidens fuos undic$ inferiores efte.edu* /rtftgortt cHw ex prçUo reliquos equites,0C profedus ad alterum cornu,aflumpfit eqs qui EMWfnc pr£= lt;^um Philippo erantin acie,quibus mandauerat, utfuga pugnarent. Etequi-turn quidem prælium hunc exitum habuit.Peditum uero hi qui argenteos cly* peos habebant,conferta acie aduerfarios uiolentius adorti, partim pugnando interfecerunt,partim fugere coegerunt. Ac tarn uiolento impetu cum uniuer-fbaduerfariorum agmine decertarunt, tantumcpdexteritate SC roboreexcel-Vf'rt«! Argy* Iuerunr,utfuorum neminem amiferintraduerfariorum uero occiderintfupra nfpidArum, nbsp;nbsp;oo.SC pedites omnes in fugam uerterint,qui erant longe longecj pIures.Eu-

menes cum impedimenta capta efle cognouiflet, équités autê qui có Peucefta crane

-ocr page 687-

BIBLIOTHECAE LIB. XIX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si t

erant,nonproculabcffè conatus eft omncscongregare,SCfurfuscqueft«' pfKceflet cU præl otum Antigonodecertare. Sperabateniin,lipræliouiciftet,non fo- diseguiium iùm fua impedimenta fe feruataiumgt;iedinfuper hoftium impedimentis po-titurum. nbsp;nbsp;Sedcum Peuceftes non obtempérai et, contraquelongius fe re»

ciperetin quendamlocum, Scfimul nox ingrueret, coatfti funt cedere temport. Antigonusequitibusin duaspartesdiuifis,partem ipfe Habens,Lu-meni infidiatur.obferuans quo fcratunreliquis Pithoni traditis, mandat utar-gento clypeatos adoriatur,deftitutos equitum auxilio. lllo celeriterimperata perftciente,Macedones quadrate agmine compofiti,tutóad fluuium ferece« peruntjamp;^Pcuceften incufabanqtanquam dadts equitum aythorem. Lo cq^jp ipfequot^ Eumenes circa primam facemperueniflet, congreisi confultabant quid fado eflet opus.lgitur fatrapæ quamprimùm difcedendum eflè dixerunt in fuperiores fatrapias. At Eumenes manendum Ô6certandumefTe cenfebat, cum aduerfariorum agmen ccncifum eftet, equitum copiæ utrinq; pares. Perfidheex^ At Macedones neutri parendum cenfuerunt, quod ipforum impedimenta ca/ tmplum, p ta forent,penes hoftes eflen t liberi, ÔC uxoies, multacp alia corpora necef- fgt;'iticedones laria.Igitur turn digrefsi funtnulla concordi fententia décréta. Poftea Macex EuifenêAntb dones mifsis clam ad Antigonum lcgatis,correptum Eumenem ei tradunt, re= g“'’® trudunh ceptisc^ impedimentiSjôd fide accepta in eius caftra cooptatifunt. Similiter fatrapæreliquorumcp ducum Sgt;C militum plurimi,derelido imperatore,fuac tantumfaluticonfuluerunt. AntigonuspræteropinionempotttusEumenis .

amp; rotins aduerfartj exercitus,Antigeneargent© clypeatorum ducem comprex ” henditjamp;' lignorum ftrui impofitum,uiuum comburit. Eudamum uero qui ex India adduxeratelephantos,0^ Ceibanum,0. alios quofdam qui femper ci fue rantinfenfi interfecit. Eumeneautem incuftodiamtradito ,confultabatquid deeo faciedum eftet cupiebat enim habere fecum ducem bonum, QC fuo bene-ficio obftn'dum.Sed no admodum credebat eius promifsis, propter earn quæ ci intercedebat cum Olympiade 6C regibus amicitiam. Etenim antea feruatus 0beo,apudNora Phrygiæ, nihilominusregibus alacerrimè auxilian^^at, Eumenis Igiturcu m uideret Macedones incxorabili cupiditateflagrarefuppIicrjLume- mors, nis,homineminterfecit. Sed propterfuperioris temporis amicitiam corpus cremauitSrSoftainpheretro repofita,adeiusdomcfticosmißt. Abdueftuseft nicronyntut ctiamintcrfaucioscaptiuusHieronymusCardianuSjisqui hiftorias compo= cardiAnushi,, fuit, qui fuperiori tempore ab Eumene perpetuo fuerat habitus in pretio,SC ^orio^n. poftillius mortem ab Antigono humane Sd fideliter tradatus eft. Antigonus uuiuerfoexercituinMediam abdudo, ipfeinquodampago hyemauit Ecba-canisproximo,ubi eft rcgionisillius regia. Milites enim diftribuit in totam fatrapiam,^ maxime in earn præieduiam quæ Ragæappellatur, quæ nomen fe’’’'*«'* hoc fortita eft ab infortunés, quæfuperioribustemporibus in eaacciderunt.

Cum enim plurimas haberet urbes, omnium quæfunt in illislocis præfedura rum,amp; maxime locupletes, tan tos habuir terræmotus, ut ÔC urbes,amp; incolæ o« iMncsperierint,SComninorcgiomutatafuerit,6tfluminaprohisquæantèe-rant,àlia extiterinqatc^lacus. lifdem temporibus accidit,utextiteritapud Rhtodiorumurbem tertium diluuium,quod multos incolarumcorrupif,quox ’**” diluuiuM rum diluuiorum primum paulußjm nocuit hominibus,qu!ppe urbe recens afdificata,ideoc^amplum fpacium habentc.Secundu maius fuit, fiCplura cor= poraperdidit.PoftremQinciditininitium ucris,delapfis répétémagnisimbriz bus,À^ grandinemagnitudinis incrcdibilist cadebantenim lapides minæ pon dus habentesjinferdum eriam maiores,ita utmulrædomusconciderintpro» ptergrauitatèm,necpauci hominum perierint. Cùm efïètautéRhodus thea/ tri fi'milis,ita utaquæ maxima ex parte in unûlocû côfluercnt,43tinus demifla lirbis loca côplcbant,quôd aquæduétusf quia hyems præterrjfle uidebatur)nc gledi fucrâtjô^ murorû tubi obftrudi.Iam cîi aqua præter expedationé côgrc

Rr 4 gareiur,

-ocr page 688-

DIODOR I SICVLI

garet,replctus cfttotus is locus qui cratapudlndiciOjSCBacchS. Cû^iârefta/ iTàyiM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aqua ad Aefculapi) têplum accedereqperculfî erât oês,amp; ad falutê diuer»

* ’ lis utebant iudictjs,nâ pars eorû in naues cÔfugerunt, alq in theatrum cucurre-runt.Nônulli malo opprefsi, trépidâtes in akifsimas aras nbsp;ftatuarum bafes az

feederunt. Cum^ periculum eflet ne urbs funditus cû incolis periret,aduenit fpôte quoddâ auxiliumtrupta enim magno parte mûri,effluxit bac quæ confti terat aqua,in mare,ac celeriter rurfus in luum quife^ priorê locum reftitutus eft. Profuit et hoc miferis,quôd diluuium interdit! accidiuplurimi em occuparunt ex domib.exilire in ædita urbis loca.Profuit SC hoc q? nô lateritias erant domus fed lapideæjideoi^ qui intecta côfugerant,tutô euaferunt. Tarnen tanta fuit ca iBnitas, ut corpora perierint fupra 500.domus uerô partim plane conciderinf, wo/Ht itiMe- partim conculfæfuerint.EtRhodiquidemcafus taie habuit periculum. didexcUdtos. nbsp;nbsp;Antigonus uerô hyemans in Media,cum audiretPithonem multos qui in

quo drtificio hybernis erant milites promifsis donis fibi conciliate, nouistj rebas ftude« [gdduerit, re:quid in animo haberetoceuîtum habuit,S«^ fimulando fe aceufatoribus non credere,eos multis audientibus obiurgauir,ut qui amicitiam dirimerent,amp; ad externosfamam (parfit fe relidurum fuperiorum fatrapiarum ducem Pitho-ncm,amp; fa tis magnas copias ad tuitionem.Scripfit etiam ad eum literas,petens ut primo quoeç tempore ueniret, ut coràm de rebus neceflàrrjs colloquuti,ci

, tôadmaredefcenderent. Hacc autem commentas eft, quôdcupiebatilium ' tiißVHtro cew liera fufpicione auocare,eicp perfuadere,utinra3nusueniret, tanquam fatra-ssp, cr Pb pare’inquendus.Namuicaperenon erat facile,uirum quiamp;apudAlexâdrum thonis exent^ propteruirtutemmagnæ fuerat authoritatis,,ô(SiIlo tempore fatrapa eratMe-p/o^oßatjrte diæjSCuniiicrfoexercituiacceptus. HybernabatautêPitho inultimis Mediæ nimtttntribu- partibus,amp;f iammultitudinern corruperateorumqui fe cum eo rebellaturos dsduU fiuo/ pollicebantur. Cùmautem feriberentei amici de Antigonipropofito,ô6 marz 'cr pollici, g03s fpes facerent,dcceptus expedationcuana uenit ad Antigonum. Illecorz Mionibus. porcpotitus,inftituta inter conciltj confortes aceufationehominem facile darn iiauft,ô^eueftigio interfecit, accoado in unumlocumexercitu,fatrapam McaiæcreauitOrontob3tenMedum:ducêuerô Hippoftratum, habentepere grinorvm peditumj^oo.lpfeadhibitiscopijsuenitEcbatana. Hicacccptisar« gentiinfec^i jooo. ralentis,contenditinPerfidem,quoafeefuseratcirciter20. clierum,in regiam quæ uocatur Perfepolis. Interea dum eftAntigonusin uia, Pithonis amicis,qui infidiarum eöfortes fuerät, c quorum erant clarifsimiMez pithonif anti- leager£lt;Mcnætas)congregarunt uagos Eumenis 8C Pithonisfamiliäres ad ««owit rebus soo.equitestacorimùm agrumdepopulanturMedorum, quiunà cum eis re-fiudeiit, bcllarenolebant. Deinde cum cognouiftent haberecaftra Hippoftratum 5^

Orontob3thcn,noäu caftra inuadunf,ac parumabfuitquinuoticompotes fuerinnfed multitudine inferiores, poftquä militum quofdam ad defedionem pellexerunr,indefereccperunt. Cumlt;^ probeinftrudi eirent,amp; omnes equis uterentur,incurfionesinexpedatas faciebant,ö^regionem tumultu repleue-runt. Aliquanto póft tempore conclufi in locum quendam præcipitibus cli-uis circumdatum,partim occifi,partim uiui capti funt. ExducibusMeleager Sc Cranes Medus,SC praecipuorum uirorum quidam, cum reftitiflent, int^fe-AttZwonzz di funt.Hic fuit eorumcafus,qui inMedia rebeilarunt.

Antigonus ucro cum primum uenitin Perfidem, affedus eft ab incolis hoz nore regio,utqui finecontrouerfia dominus eflet Afiar, Ipfecumamicishabiz to cÔciliOjCÔfuItabat de fa tra pfj s. Igitur Carmaniam fiuit habere TIepolemß, amp;BadrianamfimiliterStafanore:neccnimfacilcerathosperliterasexpellcre quieifentincolis accept!, magnas copias multosquebellifocioshaberenc In Ariam mißt Euitum: quo paulô póft uita defundo, fuffècitin eius locum Euagoram,uirum amp;fortitudineg^folertia mirandum. Oxiartemuerô Roxa-næ pattern fiuit habere fatrapiam qu% eft in Paropamifadis,quemadmodum antea

-ocr page 689-

BIBLIOTHECAE LIB. X IX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ƒƒ

antca habebat.Nam necg hunc etjcerelicebat fine longo tempore, 8^ copiolb cxercitu.Accerfiuitamp;SibyritumexArachofia,hominem erga fe beneuolum cic^utfatrapiam haberet,concefsit. Argento clypeatorum turbulentilstmos quoufcpdefiinauituetbo quidê ufibus belli, fed reipfa interitui.Seorfim enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bfoditd

mandauit eos paulatim ad eiufmodi utfus dimitti, in quibus perituri eflent. In his accidit ut client etiam hi qui Eumenem dediderant,ut commifsi in Impera»-torem fceleris breui pœnasdederint. Nefarqenimufuspotentib.propterpo teftatem fiunt conducibiles: fed priuatis obfecutis,omnino magnorum malo-tumcaufæexiftunt. Igitur Antigonus uidensPeuceftèm apudPerfaselTe in n^agoa gratia^primo eum fatrapia abdicauit ; deinde indignantibus incolis,£C uno excIarifsimisThefpio etiamlibéré prolocuto,non elfePerfasobediturlt;Ä Peucejlei alteri,huncinterfecit,8«l Afclepiodorum conftituitpracfedum Perfidis,eicg fa- abdicn tis multos milites tradidit. Peuceftem eu ad alias fpes tranftuliflet, ÔC inani ext tus, pedatione repleuilïèt,eduxitexillaregionc. Cumautem Sufa uerfusiterfa ceretjOccurrit ei apud Pafiti^rin fluuium Xenophilus, qui Sufanas pecunias habebat in poteftate,miflus a Seleuco ad imperata faciendum.Huc cum exce-piflet, fimulabatfeinter maximos amicorum honorarCjmetuens ne pœniten= Anti^onusmu tia dudus rurfus excluderet. Ipferecepta Suforum 3rce,nadus eftin ea aure= gfwpecKnû amfrondem,ÔCaliorum operum multitudinem, quorum omnium precium potitur, conficiebatqüindecimmilliatalentorum.Congregata efteialia quoque mul titudo pecuniarum excoronis ait)sc^ donis,8lt; præterea exmanubqs.brant e. him hacc ad quinque millia talentorum,^ in Media totidem alia, præter Sufaa nos thefaurosjita ut in uniuerfum comportata fuerinttalentorûuiginti quin/ que millia.Et Antigoni quidem res eo fia tu erant.Nos uerô Afiæ gefta perfe/ cutijorationem in Europa transferemus,ô(^ quae iam didis coniunda funt,nar rabimus.

CairandercuminPydnamMacedoniæOIympiadem conclufiflet,moenia CdljAndcr o* oppugnarepropterimbresnonpoterat. Sedurbeexercitucinda, dudocÿ à lympiudé ob-mariadmare uallo, præterea adportumftatiua Habens,omnefubfidiu^ ^o= fidet,ey famamp; hibebaf, ac celeriter confumpto commeatu.elFecit ut tanta elEet oppidanis re- expugnat, ruminopia, utomnino defatifeerentur. Nameônecefsitasuenerunt, utmili= tibus Chenieequinque fingulismenfibusuiritimdemenfum darenttelephan tisuerô conclufis ferratarum trabiumfeobem pratberent:iumenta(^ ôd, equos ad alimoniam madarent.Cûm effet urbs eo ftatu,2C Olympias adhuc à fpe ex« terni auxili) penderet,elephantos inedia confedi funt.Equitum tj qui extra or dinéeranr,cum nulloomnino demenfumeis daretur,ferè omnesabierununec pauci militum fimilem exitum fortiti fiint.NônulIi barbarorû uincente natura formidincm,carne humana uefcebant,colligentes corpora morientium. Cûcç urbs moVtuis citô repleretur,qüf reging ftipatoribus præerant,corporQ partent infodicbant,partem fuper muros foras protjciebant,ita ut eflèt ÔC fpedaculû horum triftCjamp;J fœtor Intoîerabilis,nô fols fœminis reginis,amp;afiuetis delicijs, uerumetiâ militum ijs qui ærumniserantaffueti.Iamineunteuere, amp;penuria îndies magis augefeente, concurrunt multi militum,ôdOlympiadem rogant, ut i^fos propterinopiâ dimittat.Illa quia nec demenfum eis dare,nec obfidioz nemfoluereomnino poterat,abitum eisconcefsit. Caffànder cum profugos oës excepiffèt,et èfs comiterufusfuiffèt,eos inurbes dimifit.Sperabat enim fu turHutcognitapereosOIympiadlsinfirmitatejMacedonesdeeiusreb.defpe rareht-.id quod nô maléfufpicatus eft.Nâ qui obfefsis auxiliari ftatuerât hi pce» nitentia dudi,ad CaffandrG fe receperGt,foli’^ ex tjs qui crât in Macedonia be neuolentiâ ferüârQt,Ariftonousamp;^Monimus:hicPellæ,illeAmphipoliimpe/ rans.OlympiascQuideretbonâ partêadCaflàndrûdefecilîe,reliquos amico« ru fuppetias ferre nô poffe,conata eft quinqueremé in mare deducere, amp;nbsp;p eâ fefe amicos^ feruare.Sed cum perfuga quidam negocium hoftib. renScialfèt,

Rt s Caffànder

-ocr page 690-

DIODORISICVLI

Caffàndcrcônâuigauit,amp;' nauïgio potitus cft.OIympias de fuis rebus defpc-ranSylegatosdecompofitionemifit. Cumc^fui arbitrium Caflandroputaïïèc cflepefmittendum,acgreobtinuitut folius eiuscorporis falutis ratio haberet» Callander urbe potitus,mißtqui Pellam Amphipolitntÿ reciperent. Igit Molt;-nimusqui Pellae impcrabat,auditocafuOlympiadis,utbem dedidit. Arifto/ nous prima fedefendere Ha cuerat,quod milites multos habebat,amp;nuperfe liciter rem ge(Ierat.Paucis enim ante diebus cum Crateua CalTandti duce con grelTuSjaduerfariorâ maximam parte interfecerat,iprum,Crateuam qui fecum îooomilitûad Bedym Bifaltiacfuga receperat,obfidioneexpugnauerat,amp;ex= armatû data fide dimiferat.Hanc ob caufam fnfolefcens,ôif tumenê adhuc ui-iRrearbitrans,at^infuper Alexandru QC PolyCperchontéfibi ad futurS exiftiz mans.Amphipolim deditutû fe negauir.Vetùm pofi^adeumfcripfit Olympias,fidem repofcens,£lt; urbem dederetimperansdlleimperata facere neceflà rium efleratus,urbem tradidit,amp;fidem de falutefua accepit. Caflànder uidës Ca/fditier Az Arioftonoum propter earn quae apud Akxâdrum ualuetat gratiam,cflè in au-rilionoMin in» thoritate,3if ftudês eos è medio tollere qui res nouas agitare poflènt, hominê ttrficit. pcrCrateuaccognatosinteremit.Inuitauitetiamfamiliaresoccifoiûab Olym pi3de,ut in comuni Macedonia cocione fœminâ accuferenqui cû mâdata exc« cuti fuifientjamp;^ Olympias nee adcfrer,necpatronos haberet,Macedones eâ ca pitis damnarût. At Caflànder mifsisamicorû quibufdâinOlympiadêjCÔfulir, ut clàm fugiatj^amittens ei fenauêparaturum quac earn Athenis deportaret. ldautemfaciebac,nonutiliiusfaluti confuleret,fcd ut cum ipfa fe ipfam fuga: damn3net,Slt;in nauigationepcrîjfiêt.iuftas dediflepœnas uideret Formida« bat enim turn eius dignitatem,turn Macedonum inconftantiam. Verùm cûfu giturâ fe negaretOlympias, côtrac^ patata foretapud oês Macedones caufam dicere,Caflànder ueritus ne forte plebs reginâ caufam dicentem audiens,amp;'A/ lexandri Philippiq; collata in uniuerfam gentê beneficia recordâs, pœnitentia duceref,2oo.milites ad cam rem accÔmodatifsimos,mifitad earn,cum manda tisy^t lÿm extêplo necarët.Hi cùm in regiâdomum ifrupiflenf,ut uideruntO-lympiadem,eius dignitatem reueriti,infedare difceflèrunt.Atnecatorum con . nbsp;nbsp;. J. f4nguinei,tumutCaflandtograiificarentur,tumutdcfundisparentarenr,rc-

cî iugularunt,nuUas molles ôt muliebrespreces fundêtem.Igitur Olym-mors. 'pias, quæ maximam fuo tempore dignitatem habuerat,amp;filia eratNeopto-Epirotarum,5CfororAlexandri,eiusquiregnauit, ÔC initaliamex-fo (Sa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peditionem fccittprçterea uxor Philippi,qui omnes qui anteipfum in Europa

.imperarunCjpoteftatefuperauit, 5C mater Alexandri,qui plurima maximaej An. MMudtggßjf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CaflTander rebus ex animi fententia fuccedenlt;

S» tibus,Macedonum regnum fpeconcepit,ideoc^Theflàlonicam duxitin ma-C(t/^di/cr uxo trimonium, Philippi filiam, Alexandri fororem ex pâtre, cupiensfeipfum in re duüâ.fixgë regiamcognationeminfinuare. Condidit etiam urbem apudPalenam,àfuo i,ucedonu ƒ nominedicfam Caflàndu'am, in quam Cherfoncfi urbium incolas tranftulit^ habcnuoluit. g^Potjdeæ^acpræterea nonpaucorumexfinitimislocis. Tranftulit in ean-CaJJandrid etiam Olynthiorum fupcrffites,quierantnon pauci.Iâcùm multus«ager, isc^ bonus,attributus eflèt Caflàndrinis,amp; infuper magno ftudio in eoruqs in-crementum incubuiflet Caflànder,breui magnum incrementum accepit uibs, 8C omnem Macedonia: urbium maximam poteftatem adeptaeft. Statuerat autem Caflànder interficere Alexandrinatum,amp; eiusmatrem Roxanam,ut Cdj/änderTio. nullus regni fuccefïbr eflàt. Sed in præfentia cum obieruare uellet quinam de «fdrtdw cr dusg nggg uulgi fermones effent,6C infuper nihil de Antigoni reb. au« fitiumin cu/lo- diuiffetsRoxanam cum puero in euftodiam dédit,tradudam in arcem Amphi dtam dat. polis,Sf præfedo ei Glauciâ quodam cui fidebat.Summouit etiâ pueros unà nutririfolitoSjamp;uidûnon iam regiû,fed priuatocuius côuenientcfieri iufsit. Poflea regio more iamimperiûadminiftrans.Eurydicam Ô^Philippum reges item^

-ocr page 691-

BIBLIOTHECAE LIB. XlK. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^$5

Cynnam quam occiderat Alcetas,fcpeliuit Aegis,ut mos erattegibus. Cumcÿ defundos certaminibus funebnbus bonoraflet, confcriplit Macedo-num idoneos militiæ, Habens in animo expeditionem facere.Eo in his occupa tOjPolyfperchonNaxtjinPerrhœbiaobfidebatur. Isauditoülympiadiso« b I tu,amp; prof fus dereMacedonicadefperans, fefsfurripit ex urbecum paucis atlt;jexTheffàliaprofe(flus,a(rumpto Aeacida,in Aetoliamfeconfert,arbitra- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tus fetutifsime expedlaturum hicreturn murationes. Erat enim erga gentem hancbcneanimatus.Caflander contradofatismagnoexercitUjprofeCtuscft/^“^“ wAcio-«xMacedonia,cupiens Alexandrum Polyfperchoutis fiiium ex Peloponne-^''^'”» fodeturbare. Is enim exaduerfaiijs reliquus eratcQexercitu,,ö(furbes, loca^ «donea occupauerarEtThenäliam quidem tuto peragrauiufed portarum atu tus nadus ab Actolis cuftoditos,his ægrè ui fummotis, peruenit in Bœotiam, Sc accerfitis unditÿ Thebanorum his qui fupererant,eis habendas Thebas tra dir.ratus pulcherrimam habere feoccalionem,urbeminßaurandi tum propter traditas de eafabulasiac propter hoc beneficium feimmortalemgloriam adcx pturum.Äcciditautem uthæcurbsplurimisSCmaximisfucrituia mutauoni-bus,non femel euerfa funditus.De quibus fummatim dicere non erit altenum. Poft Deucalionisdiluuium,cum Cadmus condidifl'et cam quar ab ipfo Cad-mea nomê habuit.coramigrauit in earn populus,qucm nonnullt Spartum aps pellarunt,quia undicp congregatus effet. NonnulliThebigenam,quia princi-f)io, cum effet ex urbe Thebis,propter diluuiu emigraffet, äc diipcrfus fuiffet. gitur qui tunc eô migrarunt, hos poftea debellatos Euchelenfes expulerunt, cum quidem accidit,ucetiam Cadmus inlllyriosmigrauerit. Poftea cum Am- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,,

phion amp;nbsp;Zetlius loco potiti effent,0lt; tuncprimum urbem condidiflent,quê- ü admocftum Sc pocta ait:

(Qui primi feptem ftruxCre infignia portis

Mœnia Thebaru) fecundo quin cum locö comigrauerant, èmigrarunt cum «0 effet reuerfusPolydorusCadmifiItus,amp;; négocia contcmpfiffet,propter eä quac Amphioni acciderat circa natos calamitatem.Deinceps regnantib^ euis prognatisjöf tota regioncBoeotiænomê habête,àBceoto Menalippe Ne-ptuni filio, qui in illis locis imperauerat,tertio èmigrarunt Thebani cum Argi pofteri urbem expugnaflent.Ex his autcm qui èmigrarunt,qui fuperïuêre,cös fugeruntin Alalcomeniam fiCTilphofummontcmïdeinde digrefsis Argiuisj teuerfifuntin patriam.Poftealliacobelloprofedisad bellum in Afiâ Theba-nis,reliqui eiedi funtcum altjs Bœotis à Pclafgis,,acnon paucis poftea ca ft bus cx3gitati,acgre poft quartum feculum, (ècundiim cditum de coruis oraculum, abieruntin Bœotiam amp;nbsp;Thebas incolucrunt.

Abhistemporibus cumduraffèturbsadannos fere otftingcntos, ac primo Thebanifuæ gentis irnperium adeptifuiffènt,amp;f poftea Graecorum imperium afFed3flènt,AlexâderPhilippi filiusurbem uicaptamcomplanauitk Vigefié mo deinde poft anno,CalTandergloriæftudiOjCum Bœotis perfuafilTct.refti« tuiturbcmiupcrftitibusThebanorum*Adiuueruntamp;Græcarum urbiûmuk tæhabitationemillam,tum propter mifericordiam erga miferos, turn propter urbft gloriam.Athenienfes etenim magnam muri partem inftaur3runf,amp; reli-quorum alq pro uiribus ædificarôt, alij etiam petunias ad ufus neceflarios mi-feruntjUon folùm ex Græcia, uerum etiam ex Sicilia, quin amp;nbsp;ex Italia. Igitur Thebani hunc in modum patriam recuperarunt.

Callander uero cum exercitu profetftus in Peloponnefum, cum Alexandru oflrendiflet Polyfperchontis fiiium, quiIfthmum cuftodijsmuniuerat.Megax raconcefsit.Hiccomparatisratib. hiselephantostraiecitad Epidaurum naui gqsuero reliquascopias.Deindead ArgiuorS urbem prouedtus,eam ab Ale=lt; xandrifocietate deficere,amp; infuas partes coccderecocgit.Poftea Meflenæ ur besfibiconciliauitjpracterithemâjô^Hetmiontdempercompofitionem accé pitt

-ocr page 692-

DÏODORÎSiCVLi

pittatc^ Alexandroadconflidumdefcendente.illerelidus adifthmum üetê-ranorum militum duobus tnillibus,0lt;^ duce Molyceo,Macedonian! repettjt.

Hoc anno trâfado, A thenfs redor era t Praxibulus,0lt; Romae creati I unt Co Pules Naullius Spurius ÔC M.Publius.Horû temporib. Antigonus Sufianæ re liquitfatrapâ Afpifam unum incolarujpfe pecunias oês in mare deportare ha in animo,plauftraamp;cameloscÔparauit.SCcûcopiishæchabêSjContendic ifît lu tn '’■imßgßyiofjiä.Cum^uigintiduob. diebusBabylonêperuenifletjSelcucus il/ se eucum CT nbsp;nbsp;nbsp;regionis fatrapa regalibus donishonorauit Antigonû ÔC uniuerfas copias

An igonu «rtz excepiccôuiuio.Acexigête Antigonorationesprouêtuum,negauitferatio» ena um^ redderedQberedehacregione,quâMacedonesei dediflènt ^pter accepta ab eo cômod3,uiuëte Alexâdro.Hoc difsidio in die glifcête, Seleucus Pi» thortis cafum cogitas,metuebat ne forte occafionênadus Antigonus,ipfum j „ interficcreconaret:uidebaturenim,uirosdignitatepræditos,amp;quide impe-Se eucufy nbsp;nbsp;rio contenderepoflènt,oêscupereèmedio tollere.Hçcuerttusfefe indefurri-

a-em^u con nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;equitib. quinquaginta, cogitas in Aegyptôfe reciperead Ptolemar-

fwg't.njetwfnt yfnæfafepimperuulgataeiusprobitaSjSCergaconfugicntesad eum comitas quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* atc^ humanitas.Quoaudito Antigonuslacntiaexultauit,quodu(dereturipfe

non fuiirecoadusinferremanusuiroamico,8C cuius opéra in bellis alacri u» C^djWlt;cor«/M fus eranquinSeleucusipfemctfeipfum damnâdo,fatrapiâ tradidifletfine certa iiuiii4tio» minibus amp;nbsp;pcriculis.Poftea cùm eum côueniflent Chaldæi,ÔC prædicerent, fi Seléucum demanibus dimitteret,foreut Afia tota fubigeretur,amp; iple Antigo nus praclio côgreflus cû Seleuco,uitâ finirct-Fadi pœnitêtia dudus,mittit qui ilium perfequâtur:qui aliquouftj infecuti,reinfeda reuerfi funt. Antigonus in cæteris contemnerefolitus eiufmodi pracdidiones,nô mediocriter turn cômo tuseft,terr(tus hominûdignitate.Magna enimexpericntia praEditiuidêtur,amp;Z aftrorumobferuationë habereaccuratifsimâ.Perhibentenim multa annorum dena millia efie,ex quo apudeos eft harum rerûftudiû.Videntur amp;nbsp;Alexâdro praedixine,fi Babylonem uenifiet,obiturum efie. Ac fimiliter,ut ilia de Alexan cUo «fædidione acciditjamp;^ Seleuco idem ufu ueniret fecundû illorû hominum

, refponfai qua de re fingulatim dicemus,ubi ad illius rei têpora peruenerimus. Igitur elapfusin Aegyptum Seleucus,à Ptolemaeo fumma cùm humanitate exceptus eft,amp; Antigonû acerbèaccufauitjdicenseumflatuiffeomnes digni-tätepræditoSjS^ maximeeos quicum Alexandro militaflènt, expellereex fa-trapijs.Cuius rei argumentum afFercbatPithonisneccm,ôi^ Peuceftç Perfidis priuationem,ciufdemlt;5 cafum.Omnes enim cum nihil deliquiflènt^ quinimo multa magnac^ cÔmoda in amicitia præftiti(ïènt,uirtutis panaslufifiè.Narra bateius copiarum magnitudinêamp;pecuniæmultitudinem,præterc3 récentes fuccefrus,exquibusdemôftrabatruperbûeflc fadum,8Cuniuerfum Mace donum regnum fpe côplexum eflè.Huiufcemodi fermonib. pelledo ad ador» nandum bellû Ptolemæo,mifitamicorn quofdam in Etiropam cùm mandatis ut conarentur fimilibus fermonib. inimicos reddere Antigoni Caflàndrum ÔC intcŸ flnfigosLyfimachum.quicûceleriterimpetratafeciflènqinitiûottum eftdifsidfi mag« numer Scleu norumcpbcllorû.Antigonusexreiprobabilitatefurpicatiis Seleuci pfopofi« cum bcm pri, tum,legatos mifit ad Ptolemarum SCLyfirrtachum SC Cairandrû,petens «ft uca »lordiäi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terem amicitiâ feruaret.Accôftituto BalwlonixfatrapaPithoneéö qui ex In

dia aduenerat,profedus eft cû eXercitu,Cilicia uerfus iterfaciens. Vbi ad Mala peruenit, copias in hyberna diftribuit,pöft occafum Orionis. Accepit ÔC Quin dianas pecunias talentorum decernmillia. Prætercpreficiebantureiexannu» is redditibus talentorum undena millia. Qua renebat,ut eflet formidabi-

Iis Si propter magnitudinem copi'arum, 8C propter muliitudinem pecuniatû» Con tenden te in (uperiorem Syriatn Antigono,aducnerunt à Ptolemaro eiLy fimachOjetCaflàndrolegati.Hi in conciliumintrodu6i,poftulaban(ut Cappadocia et Lycia Caflandro darcntur,Phrygia u€rô,quç eft ad Hellefpon tuin, Lyfimacho

-ocr page 693-

BIBLIOTHECAE LIB-^XIX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^^

Lyfimacho,Syria uniuerfa Piolemæo.ô^Babylonia Sdeuco. Ac quos thefau-rospoftgeftum cum Eumenepræliumacccptfïètjpartiretur : illos enim belli fuifle focios.Quodfinihilhorum faceret,confpirantes uniuerfi drxerunt fe curri bello petituros^Cùm Antigonus afperius refpondiflet, amp;nbsp;Ie in apparatu âduerfus Ptolemacum cfle dtxiflet:falt;lum eft ut legati infetfto negocio reuerii fint. PofteaPtolcmæus StLyfimachusitemcg Callander,contracta irlter fcfe fintlgnnns focietatecopiascogunt, ÔC armorum teloruinlt;$, ac reliquorum neceirario= rumapparatum faciunt. Antigonusuidensaduerfumfeconfpiralle multos pio, SCmagnos dignitate uiros , furgentiscg belli magnitudinem conllderans, gentes ôt^ciuitates SC principes adIbcietaceminuitat.Agefil^im,ad Cyprir^^- cuffandri, ges IdomeneumÄ;Mofcbionem,in Rhodum : Ptolemacum exfratre ncpo« ’ tern cum coprjs in Cappadociammittit, ut Amifiobfidionem (bluat, SC mif fosaCalTandro inCappadociam orrrneseijciat. Praeterea utin HelleCpon/ * turn profedus,Caflandro immineat,fi exLuropa traijcereconetur. Aiifto-demum Milefium in Peloponnefum mittit,habentem mille talenta. Huie mandatum eft, ut cum Alexandro 8C Polyfperchonte contrahat amicitiam, habitoep iufto mercenariorum deledu,Caflandrobcllum inferat. Jplc u» niuerfam Afiam,cuius erat dominus, facibus SC tabellarijs inftruxit, quorum operaceleriteradminiltrarentomnia. His perfundis,profedus eft in Phœ« niciam jCupiens nauales uires comparare: tunc enim mari pollebant holtes, nauales multas haben tes, cum ipfeomnino nepaucas quidem ha beret. Ac po fitisadTyrum in Phoenicia caftris,Tytumobfidere cogitans, Phccnicum rez gesàccerlît, SC Syriæ præfedostac reges quidem inuitat ad Ie in ædificandis nauibus adiuuandum, quandoquidem naues ex Phoenicia omnes cum arma^ mentis Ptolemæushaberet in Aegypto. Præfedisimperat, ut celeriterpræ. LibinuSi parenttriticimedimnorum nouiescentena millia: tantusenimin annum fum ptusfiebat. Ipfe congregatis undique arborum fedoribus ÖC ferratoribus, praeterea nauium ædificatoribus, deportauit materiam in mare exLibano, fe-cantibus earn 5C ferrantibus uirorum odo millibus, deportâtibus aut^i qjiU leiugis. Pertin git autem hie moosadTripolimSC Byblium, itemc^ bidoni. am, plenuscp eftlignis Cediinis, SC Piceis, SC Cuprefsinis, turn pulchritu» dine, turn magnirudinemirandis.Naualiaautem inftituitin Phoenici.»tria,ad Tripolim,8cByblium,SC Sidonetn.C^iartumapudCiliciam, quo aduehebaz turmateria ex Tauro. Erat8C Rhodijaliud cum concefsiliet populus ardift can naues exea quæ aduehebatur materia. Dum hæcagit Antigonus,SCpro-pemarecaltrahabetjUenitex Aegypto Selcucus, cum nauibus centum, regie Seleucicläßit ornatis,Scfatisnauigantibus. Iscumipfacaftra contemptum praîterueherc* i^nauiguiot. tur,quiaderatexfociis urbibus,5C omnes qui Antigonum communiter adiu-uabantanimis relanguerunt.Eratenimperfpicuum,foreutmarisporentes ho fteSjdepopularentureospropter Antigoni amicitiam aduerfariosadiuuarent.

Antigonuseosbono animo efle iubebat,affirmans lefeea æftatefoluturum cf fecumquingentis nauibus. Interea dum hæcagit,aderatAgefilaus, is qui in Cyprummifliisfuerar,renuncians Nicocreontem,5C reliquorum præftantifsi mcAquoscç reges coiuilTe cum Ptolemæo focietatem. Cittieus nero 5C Lapi-thius,prætere3 Marius 8C Cerynita cum eo amicitiam contraxerunt. Qiiibus il leauditiSjtriamilitum millia,SCducêAndronicumreliquit inobfidione. Ipfc cum exercitu profedusad loppen SC Gazam quæ cÔtumaces erant, eas expu gnauit,SCdepræhenfos ibiPiolemæi milites,in luos ordines diftribuit, atep in ipfasurbes præfidium introduxit,quod habitatores dido audientes efle coge rtt.lpfereuerrusad ucteraapudTyrumcaftr3,obfidionemadornat. Per cade tempora Arifto,is cui crédita fuerantofla Crateri,tradid tea ad fepulturâ Phi- pJjUg hudeb læ,quæ prius Cratero,tûc Demetrio Antigoni filio nupferat.Hæc fœmina ptu dentia excellete uidebatur.nam fl qui étant in caftris turbulent!, eos fedabar, fefe

-ocr page 694-

Dl o D o RI s I C VLI

fefe erga unumquencg fic gerens uti conueniebat,amp; forores, filtas^ pauper3 elocabatfuisfunaptibuSjmultosehamcalumntjsappetjtosliberabataDericuz lis.Ferturamp; Antipatrumreiuspatrem (quiuideturprudentifsimusfui^eorS quipotentatufundifunt)eadcm aetatecum puella eflètadhuc Phila, folitum cum ea de maxtmis confultare negottjs. Indicabitautetn aecuratius foeminae mores procedens oratio,négocia dum peruenient ad mutationem,amp; extre mum exitium Demetriani regni.Et Antigoni quidem nbsp;Philæ Demetri) uxo

Mijîidt Antis ris res hoc ftatu erankEx tjs uerô ducibus qui al? Antigono mifsi fuerant^Ari« gono dncet tiodemus cum inLaconicam nauigaflet,amp;à Spartiatis poteftatem mercena« ^uid egerint, i^scolligendiaq^epifletjCoêgitmilitumodomilliaexPeloponnefb.ac cum Alexandre ÔC Polyfperchoniecongreflus, amicitiam cum eis contraxit pro Antigono» ôô Polyfperchontem quidem ducem creauitPeloponnefî, Alexan , dro uerô perfuafîtjUt in Aßamnauigaret ad Antigonum. Alter ducum Ptole mæus.profeduscumexercituin Cappadociam,amp;nadus Amifum obfeflàni ab Afclepiodoro CaHàndri duce,earn expericulis eripuit,S^ dimiflo iide data AfdepiodorOjSatrapiam recuperauit. Poftea profedus per Bichyniam,amp; Zi» byramBithyniorum regem nadusobfîdêtem Aftacenorû SC ChalcedoniorS urbem,coëgit obfidionem foluere» Et contrada cum his urbibus,cumcj Zû bytafocietàtCjôCinfuperacceptisobfidibus, contendit inloniam ScLydiam. Scripferatenim ei Antigonus ,utfibiperoramceleritcr ferret auxiliû quippe tttpKr Seleucohacnauigaturo. Poftquam tandem uenitpropeea loca Seleucus, reur permit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sedubicognouithoftium uires propceffè,indcfoluit

cut T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caflàndrum aceufauit, exprobranseiOlympiadis oceißo»

Qr^cesambit ’’^squàm Antigonum. Cùm enim uiderent ambo non parui eflemomenti Graccorum bencuolentiamconciliaflè,contcndebant inter fefe de conferen* dis in eos bénéfices ♦ Afciuit in focietatem etiam Cariae Satrapam Caßanz drum, hominem potentem , ÔC ßbi fubiedas urbes habentem non paucas» Cum(ÿ Cypri regibusmilitum cria millia ante mißfrec,mific tune copiofum

execcitum

-ocr page 695-

BIBLIOTHECAE LIB, XtK

'^xcrciturhjcupienscogereaducrfantesadjmpcrata facicnda.Igi'tiirMyniudo nem Athenienfem milit cum milicum 100OO.amp; Polyclitum cum too. nauib. QC omnium ducem Menelaum fratrem.Hi cum in Cypro nauigaflent , SCibi Segt; leucum cum dalle oflcndiflent,conuocaCo concilio deliberäc quid fado fit o-pus.Igituruifumeßeisut Polyclitus cum yo.nauibus nauigaret in Pdopon* nefum.dC cum Ariftodemo atlt;ç Alcxandro,itemœ Polyfperchon te bellum gi fcrct.Myrmido ueró ôi. Mercenart| in Cariam,ad terendas Caflandro fuppeti* as,qui à PtoIemxoduceoppugnabatur.SelcucumuerôâCMenelaumin pro relidoSjiufsitcumNicocreontc rege,*teris^foctjs bellum gererecûad-uerrarrjs.Hûc in modum difiributis copqs,6eleucus Cerynnâam dC Lapithu«t expugnauit,acpeiledo Manenfiuin regeStafixco,Amathufiorum principe obfidcs darecoëgit.AtCithiorum urbem cum infuas partes pellicerenÔ pof-fet,continenter fummis uiribus obfidebat.Eodem tempore ad Antigonum na • uigarant ex HellefpôtoôCKhôdonaues-,.o.Themifoneprxfedo.rté ex Hel lefponto QC Rhodo adduxit nauigta Diofcorides 80. Habebat autê infirudas naueseasqux in Phoenicia primxperfedxfuerant.Erateç cum his qux Ty* ri) fuerant relidx 1 zo. ita ut in uniuerfum ei congregatx fuerint naues longæ inftrudx z4.o.Exhiserantquadriremcs,9o. quinqueremes 10. nouemremes tres,decemremes decem,inermes trigintajgitur diuifa claflè,quinquaginta na ues mifitin Peloponnefum Reliquis prxfedum côftituit Diofcoridem,fuum ex fratrenepotem,eitçprxcepit,utcircumnauigaretjquo ô^foctjsprxfidioeli fet,dC infularum cas qux nonduminfocietatem uenifient,fibi conciliaret. Et Antigoni quidem res hoc fiatu erant.

Noauerôpoftquam geftasin Afîa re^sperfecutifumus, rurfiis Europæ res uicifsimnarrabimus.ApollonidesprxfcdusàCafiàndro dux urbis Argiuo-rum.excurfione nodu in Arcadtam fada,potitus efi urbe StimphaliorumiEô in his occupatOjArgiuorumtjqui Caflandro erant infenfi, inuocarunt Poly* fpcrchontisfilium Alexandrum,urbem fedediturospolliccntes. Alexandro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ .

tardante,Apollonides Argos uenireanticipauit,acnadus adueriàriotunead AppoSoniJèt quingentos in curia confultantes,eos exitu exclufos comburit uiuos,rcliquo» Argiuoi fen^^ rum magnam partem relegauit, paucos comprehenfos interficit. Caflàndër for« concrt* cognitaAriftodemiin Peloponnefum nauigatione, ÔC coadOrum mcrcena-riorum multitudine, primo conatus eflauocare Polyfperchontem ab amicitia Antigoni.Sed illts non obCcquentibus,coado exercitu, uenit perTheflàliam in Bœotiam.HiccùmThebanos in xdificâdis mofnibus adiuuiflèt, concefsit in Peloponnefum,ac primum cxpugnatis Cenchrxis,Corinthiorum agrû de« populatus efi.Dcindeduobus caftellis cxpugnatis,prxfidium ab Alexandro collocatum, fide data dimifit.Deinceps oppugnata urbeOrchomentorum,âi abeis controdudus,qui Alexâdro infcnu erant, urbis cuflodiam ibi reliquit. Cumcp Alexandri amici in Dianxfanum confugiflent,dédit poteflateni ciui-bus faciédi quod uellét.IgiturOrchomenq arrcptos per uimfupplices,omnc3 inrterfeccrunt,contta communia iura Grxcorû, Caflànderprofedus ad Meflc niam,8^ urbem àPolyfperchonteprxfîdio munitamnadus,eam in prxfentia obfldendam non iudicauit,fed in Arcadiam profedus,Damim urbs procuragt; torem rcliquit.Ipfe in Argiam profedus, pofito^ certamineNcmeorS,in Ma cedoniam fe recepit.Hoc digreflb Alexander obiens Peloponneü urbes cum Arifl:odemo,conftituta ibi à Caflandro prxfidia eqcere tenebat^ Ô6ciuitatibus libcrtatem reftituere.Quibus cognitis, Caflànder mifit ad cum Prepcllum,pe-tens ut ab Antigono deficcrct, amp;nbsp;fecum fidelem focietatê coiret. Id fi feciflet, Cäfjanä^ir At imperium fe illidaturum dixit totius Peloponncfi,ôfcxercitus dominium ef- l^xandrü fibi fedurum. Alexander id fibi concedi uidens,cuius gratia ab initio Caflàndrû conctiwh oppugnabatjinita focietate,duxGreatDs eft Peloponncfi,

Hxe

-ocr page 696-

«4® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L 1

Polyclitus Hafcdum geruntur,Polyclitus à Seleuco miflus,cum ex Cypro foluifletj30gt; Theodotu amp;nbsp;Cenchreas,ô^ audita Alcxandri mutationc.ac uidens nullas effe hoili Periiju/fi oü» nbsp;nbsp;copiasgt;nauigauit in Pamphiliam.Hanc tranfportatus in Aphrodifiadê Ci-

pruniu ^*liclæ»audiuit Theodotff Antigoniclafsis præfedu,ex Pataris Lyciæprætcruè * hiRhodijsnauibus,exCariainftrudis,amp;Pcrilaum cum tnilitibus fccunaum claflèm terra iterfacerc,utci tutu iterpræberct.Igitut utfoslt;^decepit:nam mill tes ex nauib. depofitis occultauit idoneo loco,fecundâ quem necefîe erat ho« ftes tranfireupfecum omnibus nauib.nauigatjamp;occupatoquod erat ante fc promontoriOjObferuataduentunRioftium.ln has infidias cum primo pedites Âcidiflenr,accidftutPeriIauscaptûsfuerit,amp;reliquorff ait] partim ceciderint pugnando^partim uiui uenerint in poteftatem hoftiû.Cumcp qui erant in daü le fuis auxilium ferre conarentur,Polyclitus eó ordinata acie profedus, facile • uertitinfugam turbatos hoftes,quofadum eft,utamp;naues captacfuerint^oes, r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÔC uirorum non pauci, in quibus ipfe quoc^ Theodotus faucius paucos poft

dies intertjt.Polyclitusigitur finepericulojtantas res confecutus,nauigauit in Cyprum,ô^ inde ad Pelufium.HuncPtolemacuslaudatum,magnisdonis ho norauit,multocÿ ‘quot;nagis promouit,ceuauchorem magnac uitftoriæ.Perilaûue-to Si reliquorum captiuorumnonnullosfoluit.Cùm ueniftetdeillisab Anti« gonolegattOjipfeconcefsitineumlocum qui EruptiOjôübicôgreffusad col loquiumcum Antigonojurfjmdifcefsit.nonconcedente Antigono poftula ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ta.NosueroperfecutigeftaGræcorumEuropacinGræciaamp;Macedoniainui

cem narrabimus deuergentibus ad Occidendcm partibus.

AgdthocUs AgathoclesSyracufanoriimprincepSjCumMeftanêliudi caftellum teneret, ^'i£âàgejta. promiGt, fî accepiilet ab eis trigin ta talenta/efe traditurû locum.Quod argen« tum cùmdediiîènt Mefranenfes,nonfolum fefellit eos qui promilsiscredide* Perßdid erglt;i ranquerùm etiam MelTanam ipfam occupare conatus efî.Cùm enim parte ali-lAcffeitios, quam muri in ea cecidifte audiuiftetjpcr terram mifit équités ex Syracufis. Ipft affumptis triremibusnoclenauigandopropeurbem acccfsit. Verum cGidfen fi(fthitlt;|uib. iniidiarparabant, hocconaturruftratuseft.DeindeadMylasna-uigauitjObfefTumcu caftellum percopofitionem accepit: ac tum quidê Syracu faslerecepit.Deindemefsis téporerurfusinMeflaniâexpeditioncm fecit,3G propeurbccaftrametatus,Sieam cötinuisoppugnationib. tentas,nullG mc-morabiledetrimcntü inferrepotuithoftib. Etenim SyracufanorQ exulQ multi concurrebantin urbcm,quitum propterfuamfalutê,tum ^pter tyranni odiG, animofècertabât.Qiio quidê temporeuenerût à Carthaginelegati, qui Aga-thoclem ob ill a fada obiurgaruntjUt qui fœdera uiolaret.Meftànenfibus uerô pacem feceruntgt;ôicoado caftellGreddere tyrâno,in Africa tîauigarunt. Aga-thocles uerô profedus Abacaenam urbem fociâ,cos qui à fc difsidere uideban turiugulauit numero plures 4o.Dumhaccgeruntur,Rom.bclligefanfes cum Samnitibus, Fcrentam urbem Apuliæ expugnarût.Nuccriac uerô incol3f,quç teu«cKw Sd' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocatjindudi à quibufdâ,amicitiæ Rom.renunciarGt,Si cum Sam/

w iirib«r. focietatê fecerut.Hoc anno elapfo Athenis regcbat Nicodorus.Rom. üc Att.urbis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cofs.erantL.Papirius quart«,ôiQ^Publ.fccundn. Horûtempore Arifto-

demusduxab AniigonocôftitutuSjpoftquâ Alcxandri Polyfpetchontis^iltj . rebellionê cognouit,ipfa dida cicômuni ActolorG caufa,multitudinem pelle AW/loJemi nbsp;nbsp;gj auxiliandû rebus Antigoni.lpfe cG merccnari}s ex Aetolia profedus in

qucediing^i Pelopônefum,offendit AlexandrG ôi Eleos oblldêres Cyllenâ,ac opportune cortfM pencil tâtibusadueniês,foluitobfidionê.AtcKhKrelidis qui caftellG tufuprac dritnos DU' ft4rêr,j3fedus eftin AchaiâjSi Patras quidê liberauit,que præfidio tenebâturà

C,^lTandri müitib Üeinde Aegioexpugnato,prçfidiopotituseft,Si Aegiêfib» fccudû decrerGuolêslibertatê reftituere,phtbitus efthar ratione Militib.in ra« pinâue^fîsmulti AeginêfiGiugulatifunr,ôidomorGpIurimçcorruptç.Poftea cQinActoliânauigauet. DymacipraefidtûhabêtesàCaftandro,urbem muro diftinxcrunC

-ocr page 697-

BIBLIOTHECAE LIB. XfX.

diftinxeruntjUtfeorfum ab ar ce difîûâa forct.àtc^ inter fefead tuendâUbértate cohorti\arcem caftriscingSt,amp; afsiduis oppugnatïonib.tentât.Dequibus cer tiorfadus Alexâde'TjUenicëô c5exercitu,àillis intra murûcôpulfis»potit ur* be,DyniiacorQ^ nônullûsïnterficit^aliôsïn cuftddiâ côîjcif,multos in exiliuni pellit.Reliq Alexâdrô ab urbedigreflb aliquâto tcporequietósfe tenuerûr,^« culfimagnttiidinecalamïtatiSjfimul^ focijs déftïtuti.Sed aliquâto poft têporc euocatis ex Aegiö mcrccnarijs Ariftodemi,rurfus adoriünt pfidiü,ik: arcepow lijUrbé in li bcr ta te uindicant:atlt;^ intèrfedis eorü qui relidi erant plurimis, IL mul fuftülerunt etiâfuoraciuiS quotquotcùm Alexädro amicitïam habcbâc,

Hacc dûagùnt,AiexâderPolyfperchÔtis filius ex Sicyone^fîcifcês cû exer^ Alexâder tu,ab AlcxioneSicyöniOjfi^ quibufdâ altjs amicitia fimulantib. interfedus eft. ly^perchotitfs Vxor uerô Gr3tefipolis,fufcepta rerû adminiftratiône,retinebat exercitum, Sgt;C ocdditur. cratfupramodûchara militib ,pptèr beneficia.Sùccurrebat.ri. afsiduè miferis, lt;^xtejîpoUi^^ CCinopûmultosfufcipiebàt.bratamp;prudctia pdita in reb.gerêdis, SC audacia maiore,^^fœmina.Cfl.n.Sicyoniieâ43teruiriobitûcôtëpfiftènt,£lt;^cô armis adlibcrtatecöcurriflentjipfaßlio côgreftà,multos uidrix interfecit, captosqp drei ter triginta crucifixit,acftabiIitisUtbisreb.impabatSicyont]s,habesmuU losmilitesadomnepericùlûparatôs.EtPelopônefiquidêreshoc ftatuerant. , 'Cafladcruerouidês Aetolos AntigonoopitulâteSjà^uicirtû bellû aduerfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rd-

Aarnanes habêtes,iudicauitexpedirefimul,amp;fociosfaccreAcarnartes,0lt; de primereAetolos.ltalt;^,pfedus ex Macedonia cû magnocxercïtUjUenit in Ac-coliâ,tuni càftrametatus eft apud eû fluuium,g Câpylus appellat. Atcj Acarnâ nib.incÔmunêconcionêcôuocatis,SCdemôitratô, quêadmodum uicinû bel lum habeât ex antigs têporib. côfulit ut ex munitis,paruiscp locïs.in paucas ur bes cômigrcc,ne diiperfa habitationé,nequeâi alt| alqs auxiliari,amp; aduerfus itl expedatas hoftiû aggrefsionesdifficultercôgrégeht.ldcûeftèt Acarnanibus perfuarum,plurimiStratopolim cômigrarût,qùæeratmunitirsima att^ maxi-ma.Oeneadæ ÔC ait) qùidâ cÔùenerunt Sauriâ. Deniefes cû altjs Agrimiû Caf-(âdetrelido duce Lÿcifco cû fatis mûltis militib. hùicmâdaiti(Ucfupp«tia»fer ret Acarnanib.lpfecûcoptjs^fedusadLeucadê.ùrbêfibiperlegationê côci liauit.Poftea côuerfd in Adriâ impetu, Apollonia primo aduentù recepit,amp; fri lllyridê progreirus,tràtedo^ Ebro flumine,prælio congreftus eft cum Glau-ciaIllyftôrûregc,ÔC uidoriâcôfecutus,cûcofœddsfccit,e3 côditione.utGIau dxmilitatenôliceretaduerfus Caftandrï focios. Deinde Epidamniorû urbe Cbiconciliata,2lt;^ prændioibicollôcàio,reuerfuseftihM3cedontam;

Dtgreflbex AetoliaCâftandrôjCÔfpirarttesÂCtolorû ad tria milita, Agrirti- ^efofe Àgrïâ UiÄuallöcindum obfideht.Cum^Opptdanicopofttionemea lege fecillent, nienßbus fidè ut oppidum dederent,amp;^ data fide dtfcederentjipfipadiscredèntes abiérunt. fningunt, Ac Âetoliuiolatispadisillosperfecuti,quinihil fibi mali euenturû fperabât, ocSjpauciscxccptiSjinterfecerût.Caflanderùerôjpoft^ uenit in Macedonia, Ut certiôr fadus eft oppugnari Cariæ Urbes,quæcunlt;ÿ ut Ptolemaco ôiC Seleua cô (qcictatém hâbebant,mifitexercitum iri Cariam,quod üolebat auxiliUm ferre (bctjs,Ô£f cUpiebat Antigônû nègôttjs diftrahcre,ne otium haberctin Eu ro^am tratjctédi.Scripfit etiam ad Derrtetrium Phalereum,^ ad Dionÿfiûqui Munychiam cuftodicbat,imperans ut uigtrtti rtàties in Lemnum mitteret.Qui CumprotirtusnaUesmififletjSCnauiünrpraéfedüm Ariftotelê,hic ad Lemnû haüi^auit,di^ euocato Seleucorum cIaftè,Lcmrttjs perfüadere conabacur,ut ab Antigönó deficèrent.Scdcum non obfequcrétür, ille agrum depopulabaturi amp;nbsp;urbêuallo circundatâôbfidet.Poftea Seleucds in Con nauigautt. Diofeori tlcsuerocôaftitutusab Antigono clàfsis prxfcdus,cognita Seleuci nauiga« tioné.appuiit in Lemnum,ôiî Artftotelem cxpulit ex infula,nauiumc^ plerasc^ Cum ^fis uirts ccepit.Caftànder uero amp;nbsp;Prepelaus præerant ill i quidem mifsis âGaflandrocopijsinCariam,fedcôaudiuiirent Ptoletnxuni Âhtigoni duccj

Ôs icopias

J

-ocr page 698-

«4/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, D I O D O R I S I C V'L r:

copia« inHybcrna diuififTe^Sd tpfuinfepultura patris occuparijmiiêtût Eupö« lemSad infidiandû hoftib.apud Caprima Cariae,ôf eu eo unà miferût peditutn odo mil!ia,equit5 diio'millia.Quo quidê têporePtolemgus,audito ex gbufdS trâsfugiscôfiliohoibûjcôgregauitexhis q,ppinquohyemabâtmiHtib.pedit5 odomillia trecétos,egtesfexcêtos.Âcexinfperato circa mediâ nodê aggref-fus uaI10aduerfarior3,fiCeos nadus ineuftoditos atcç dormiétes,ipfum tupçgt; lemûuiuncœpitjôômilitesfeipfosdedere cocgir.Et hicquidêftatus erateori^ Antigonusre. quiàCaiîàndroducesmifsi funtin Afiâ.Antigonusuero uidêsCaflandrû dç liâo in syriii Àlla cô[èdcre,Demetti5RliumreliquitinSYria,câmâda(ou[inÜdiaretPtoler Demftrio'fî^fufpic^batex Aegypto côceflurûcûexercituinSyriâ.Reliquitaute lio,tranlit'in c3eo peditû peregrinorûdecêmiIlia,Macedonûduomillia,Lyciosamp;Pâph,yf Thrygitim.' b'os quingentos,Perf3s fagittarios amp;nbsp;funditores quadringêtos,equitQ quinc^ • miilia,elephâtosfupra 40. Ei appofuitcôfiliarios4. Nearchû Cretêfern,8^ Pilt; thonê Agenoris fili3,qui paucis antedieb.BabyloneueneratjSC pter hos An« dronic3,Olynthium,Ô^Philipp5,uiros feniores,ôd qui c3 Alexâdro in tota (lia expeditionemilitauerât.Eratenim Demetrius adhuc etateiuueni s,quippc au nos natusduosfupra uiginti.lpfereliquôexercitûfumpfit,ac primoTaurum môtem fuperâSjC3 in multâ niuê incidiflet,côplures milites amifit.F îâcob eau fam rurfus in Ciliciâreuerfus,aliudcp têpus nadus,eundê monté tutius trâfijr, ac pofte^ Celenas Phrygiç perueni(,excrcit3in Hyberna diftribuitPoftea claf fern ex Phœnicia accerlitjCuius pfedus erat Médius,qui eu in Pydnæorum na ues incidiiTet,numero j^.corntllo naualiplio,nauibus c3 ipfis unis potitus,elt^ . . Et Græcise quidê atcçAliac res fie fehabebât In Sicilia uerôSyracufanorûexu

Mci/ Acragâte degêtes mouebant urbis moderatores ne Agaihoclê urbes fuaç t^um jui / d/tionifubijcerepaterenf. Siquidêfatius efle,ante^ tyrânüs potêseuaferiqul-piut a tfô belligerare,quâexpeci3to eiusincremêtOjCB potêtioR necelîàriô decerta oc em. cijyeradicereui(îfuiirent,populusÂcragâtinor3bell3decreuit,ôlt;; Ge-loosquidêjSCMeffànêfesinfocietatêcooptarûtjatc^ in Lacedaemoniâ exulû qu^f^miferunccummâdato,SCducêadducereconarcnt,quinegotqs præef-gt; fepoflet. Ciuesenimfufpedoshabebâqtan^ tyrânidisfamdiares. At exter-nosexiftimabâtiuftégefturoscurâomniûjmemores imperrj'TimoleontisCo rinthq.lllimifsipoft^ tandêinLaconicâperuenerSt Acrotatn Cieomenis rc“ Acrocdtus gisfxliûjtnultis iuuenib.uifum,ideocp peregrinarQ rerûcupidû.Lacedçmonqs enim poftgeftûcùm Antipatroplium abfoluentib.ab infamia eos,qui ex cla«s Sic(/i(Ujd«(gÆt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decretointercefsit.Hincaffedû eftutetiâaliorSnô paucos

4 duxilidndii ofFenderit,Slt; maxime qs leges pœna affîciebât.Hi enim côfpirantes, eum pul-bêterobfecutuseft Acragatinis^aeperegrinatione citra EphororSfentêtiâ fu-fcepta,folustcü paucis nauibus,uti ad AcragantêappuIfurus»Seduentis abre^ prusin Adriâ,appulitin3gr3 Apolloniatarü, urbênaêlusab Illyriorûrege Glaucia obfelTam.foluitobfidionêmelledo rege ad fœdus faciêdtim c3 Apoï loniatis.HinccùmTarentûnauiganetjSCpopuloadliberanduunàSyracufios cohortatus fuilTetjperfuafit ut zo.nauiumauxiliBdecernerêt.Nam 4?pte’r.co-gnationê,eiuscç familiae fplendorem,habita eft eius orationi magna fides pôdus.Tarêcinisinapparatuoccupatisipfecùmad Acragantênauigaiïètjim-perium accepit:3cprim3 eum plebê magna fpe inflaflet,efficitutoês breui fu/ îurâ expedatêt exadionê tyrâni.Vcrùm progrediente tempore rem nullâ neeg patri3,necg generis nobilitatedignâgefsit,côtralt;$c3fanguinarius effet,ty« Acrotdtus râniscrudelior,plebêoffendit.Ad hæcpatrios mores mutauit, nbsp;nbsp;uoluptatib.

crudelis er adeô intêperâterindulfiqutPerfa,nô Spartiata,efïeuideret.Poft^ prouentuS moUis, bonâpart:ë,partim res admini{îrâdo,partim infuâ remcouertendo,abfumpfit: ad extremuSofiftratûexulumclarifsimB,qui fæpe copqspræfuerat,adcœnâ uocatûdolointerfeciqhabêsalioquinraihilomnino quod eum aceufaret^fetf uolebat

-ocr page 699-

BIBLIOTHECAE L I Ô. XlJt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s j

üolebatè medio tol!ere,uiruftrenuG,amp; g «nfidi3ritjsponet,g imperia male ad miniflrarêt.Peruulgatü facmoie paniuexules cocurrunt aduerfus eQ,5C oës re liqui ab eo aliénant. Ac primo eö impto abdicâupauiô poft etiâ lapidib. pece-reaggrediunt.itaqp uulgiueritus iihpetfl,noduaufugtc,âi^clâ tn Laconicâ ap pellit.i^oft hiiius difteflu farêtiniclalTequâin Sicihâ iniierât,acceriûc.Acragâ tini QCGeloijôC Meilàncfes bellûq? cSAgathoclegerebât.côponunt fequeftre Acragdntini fœderis AmilcareCarthagineil.bràtaâtpadorûcapita hçc,utex Grgeisurbi- cz atcri pd^ bus Siciliac Heraclea Selinus.ôf peer has Himera,in Carthaginenliu ditione cem fadut cit cflènt,fieu; amp;nbsp;ante erâttreliquæoês fui iuris eflentjimperjQobtinêtib.Syracufa Agdthocld» nis.Poftea uidês Agathocles experte efle Siciliâ hoftiliâ copftrû,utbes etloc^i fuæ ditiôt fine metu fubtjcit,â^ muftis breui po titus,uaftdQ parauit principaiû.

Etenim focios multos,ôôqjuêtus huberes,amp;memorabilê exetcitü libi pe périt. Nâpterfociosetcæterosex Syracufîscôftriptosad miliuâ,mercenarios dele- • lt;ftoshabebat,peditQioooo,equit3 }oto.Côparauitôlt;apparatûarmorô ÔC te-lorum omnis generis,fciês Carthaginêfes tepræhêdiftè Amtlcarê de fœdere.et breui fîbi bellû illaturos.Et Siciliæ quidc res eo têpore hoc fta tu erât. In 1 talia SânitesbellûcSKomaniscôpluresannosgerêcesdeimperiOjPlifticâ.q prxft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

diumRomanûhabebat,cxpugnarût,Soraniscjpfuaferunr,utRom.qapudip ^lt;^gt;^lt;‘norubel foserât,necarêt,Slt;cBSânitib.iocietatëcÔtraherër.Poftea Rom Satrituiâ obii dêtib.fuperuenei0tcûcopiofoexercitu,obfidionêfoluerecupiëtes Igit com= mifio acplio,mufti uciin«^ occubuerûntâdcfuperiores extitêre Romani.Poil plium urbe expugnata,perfuafeiûtintrépideuicina oppicia ôd loca recipiëtes* Cûaut extitifletbellûapudurbes Apuliac.Sânitescôfcriptisomnib.g perxta te arma ferre poirent caftr3q)pehoftesfecerQt,tan^ defumma rei dimicaturû Quo cogniro,Romanus pop.deeuêtufo!icitus,magnas copias eo mifit. lam cûeis mos eflèt periculofis tëporib.imperatorë bellicôftituere aliquëuirû pci puû,creauere tune Q.Fabiû,àcum eo Q Aeliû Magiftrû equitû. Hi accepus copqs,pliocôgrefsiiunt cumSânitib.apudeasq uocant L3uftolar,Ô^ multos milites amifet unt,fadacB totius exercitus fuga, Aelius cû eu fugæ pudi»etflt;o» ius reftitithoftiûmuftitudini,nô q? uidortâfperaret,fed qinuiëiâpatriâ,in fua parte oftëderet.Hic ig 11 nô ciuiû iocius in fugæ turpitud!ne,priuatim mortem fibigîortofam côparauit.Romaniueriti neApuliae res,prfusamitterët,coloni ammiferfitin Luceiâ,urbëeorumlocorûciarifsimâ.Hiccopias habëtes bçllû gcrebâtcuin Sânitibus,in quo quidë nô male reb. fuis ^fpexerunt.Etenim hu Annoitfbif ius urbis opera nô folû in hoc bello fuperiores fuerût,uerumet(â in fjs q poftca 4^,,^ ufeçad noftratëpor3geftafunt,eius urbispfidio aduerfus uicinas gentes ufi Qrbif runt.Huiusannireb. geftis finëadeptis,Atbenis magiftratum intjtTheophra- co.c.sulpiti» ftus,RomæC5fule6creatifuntM.Publius,ôlt;lC.Sulpiiius.Hotûiëporib. Cal^j^^-ïantiani habitâtes in finiftris pai tib. Pôti,Ô£^pfiQiû habentes à Lyfimacho.illud cxpulerunt,ôëq)libertatecertamëfufceperunt.ftemcpiiberata Iftrianorû urbe, Caii^nfinoru cîeterisc^finitimis,focietarëcôtraxerût,quôprincipëcômuniter oppugnarët. btUnm, Afciueruntinamicitiâ etiamThracum 8e Scytharum fînitimos,adeô ut eflent cojiiac graues,8C quæ copiofis uiribus repugnare poflent.Lyfimachus his reb. cognitis,cum copqs côtenditin rebelles,acperThraciâiter faciens, traietftotç Aemo,cafi:ra pofuitppeOdcfluminftitutaàobfidione,oppidanos citô per-terruit.SC per compolittor.ë accepit urbë.Portea fimili modo récupératis Iftria nis piûfeduseftin Callâtianos.Quo quidë tëpore uenerunt Scythæamp;' Thra-cescummagnis copqs.iuppetias latu 1 ifocqs ex fœdcre.Quibus obuiâfaëîus Lyfimachus ôeexremplô côgrelîus, Thracib. perterritis perfuafît,ut adfe défi cerêt.Scythis uerô prarlio deuilt;ftis,8e muftis intcrfe(ftis,reliquos perfequutus cftextra fînes,ôlt;f Callanrianorûurbecaftris cin(fta,inftituit obfidianë,cupiens omnino punireauthoresdefetftionis.Hæcilloagente.aderâtquidâ, nuncian-tes milTbs ab Aniigonoducs exercitus,fuppetias CalUntianiSjUnû terra,alte«

Ss 2 tum

-ocr page 700-

tf44- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D i U U U K 1 b I U V L I

' rum mari Qf clafle qûidê Lyconê duce in Pôtû nauigaflej’aufania ucro habert té nô paucos milites,cadra feciffe apud eu locû Q facrQ appellat.Hic pertur^ batus Lylimachusjinobfidione relire fatis multos militesj^ affumpta copia« rûpartepdantifsima,ipfeaduerfushodécÔtédit,plio côgredi cupiés. Vbi ad Aentj traiedû peruenit,inuenit Seuthâ regé ThracS qui defecerat ad Antigo » nû,8C eu multis militib.cudodiebat aditus.Cû eo côgreffus fatis ^plixo plio fu-orum nô paucos amifit,2C occifis hodiû plurimis,barbaros^puifauit.Supue« nit Si Paufanianis.eoscp nadus in angudijs in quas confugerât,eas expugna uitjôC interfeéio Paufania,militû alios accepeo precio dimiütjalios in fuû exer-AfiU' onus Te nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cooptauiSaEt Lyfimachi quidé rerum datus his erat. Antigonus uero

hf hoti it hocconatufrudratus.Telefphorûmifitin Pelopônefumjraditiseiso.nauib. UtinHeü^ fatisepmultismilitib.eicp urbesinlibertaféaflèrcremâdauit.Nâcofado,fpera ftgt; tu '* bat fe,apudGrçcosfidéinuenturû,q) reuera eorulibertatécuraretjfimulcpcog ' niturufefperabatresCafladri. 1 elefphorusuerôcSprimûappulitinPelopô nefum,pagrauitmunitas ab Alexâdropfidijs urbes,ÔCoês inlibertatë uindica uit,excepta Sicyone,ôlt;Coriniho.ln his .n. degebat Polyfperchon,copiofas ui res habês.ôCturn his,tumlocorûmunitionib. confides. Haecdû gerunt,Phi lippus à CadàndroduxmiflusadgerendûcûAetolisbelIûjUtprimôperueniC Philippus in Acarnaniâ cû exercitu, primo Aetoliâ depopulari aggredit : fed paulô pôd Aetolosprofli certior fadus Aeacidê Epirotâin regnûperuenidèjSC copiofum exercitucon-g4U gregafie,celeriter côtendit aduerfus eû.Properabat.n.feorfum decertare,prins Aetoloru uires acceffiflent.Et nadus Epirotas ad pliû paratos,primo aduen tumanuscôculitjamp;lmultos interfecit,nccpaucos uiuosccepit,in quib. accidit ut edèntetiâex authorib. reditus regis circiteryo. numero,quos côdridos mi Acdcidie Rfi fitadCairandru.Cum«^ Aeacidaniexfugacoiuiflènt,fiC AetolisfefecÔiunxif gisinteritus.' fent,rurfus aggreflus eos Philippus,plio luperauit,amp;^ multos intcrfecit,in qui-bus eratetiâ rex Aeacida.lta paucisdieb.perpetratis tâegregijsfacinorib.per terruit multos Aetolorû.adeô ut infirmas urbes deferuerint, amp;nbsp;in maxime in-acfefijis motes cûliberisSi uxorib.cÔfugerint.Et Græciæquidé geda hûc ha buêrefiné. InAfiauerôCaffanderimperâs,quiabellopmebatcôpofuitcum Antigono ea cÔditione.ut militesoés Antigono traderet,fiC Graccas urbesfui iuris efièfinerer,ac Satrapiâ quâ prius habebat dono retineret,amp; Antigoni fir« mus amicus eflët. De his eu obfidé dedidèt Agathoné fratré.ô^ paucos pod di es,eûpadorûpaeniteret.Fratréfuûobfidé furripuiqmifTist^ ad Ptolemæû Si Seleucû Legatis,petitut^ primûmittâtauxiliû.f^ib. reb. indignatus Antigonus copias ad urbiû liberationé,terra mari($ miut,cÔdituto clafsis magidro MediOjSCcreatoexerdtusduceDocimo.Hipod^ ad Milefiorû urbé ucnc' runr,ciues inuitât ad libertaté,amp; expugnata arce.q prçfidio tenebat,legû liber taré Keip.redituerût.Haccdûabillisagunt AntigonusTralIesexpugnauit,et ad Caunum pfedus,^ clafle accerfîta.hâc quotÿ urbé excepta arce, hac uallo cinda,qua parteeratoppugnabilis,afsiduis oppugnationib. tentabat. Ptole-maeus aût ad lafumurbemcum fatis magno exercitu mi(rus,coadused ad An tigonûdeficere, Igiturhac urbesCariae hocpadofubiedac funt Antigono. ///ƒ nbsp;Paucos deinde pod deoscùm ueniffentadeûab Aetolis SCBœotis legatf, eu

eisfocietatécoiuit,8^ cûCafTâdroincolloquiûcôgreflrusdepacead Hellefpô tum,reinfeda difcefsit,qj inter fefe côfentire minime poflènt.Hâc ob rem Caß fanderdecôpofitionedefperâSjdatuit quod rebus Grçciæitcrû contédere. Igi turprofeduscûm }o,nauibusadOreum,oppidûobfidet,cumcp drerrtrèop. pugnationibus uteret, Si oppidû iam ui caperetur, aduenit fuppetias laturus Oritis Telefphorus ex Pelopônefo,cum nauibus20.amp;militibus mille,amp;Mc dius ex Afia habens naues lo o. Hi uidentes in porta dationem habétes naues Caflandrijignem iniecerunt,ôd quatuor cremarunt,acpropemodû oés corru« perunt.Cumcjj inferiorib. ueniflet ab Athenis, auxilium nauigauit CaflTander aduerfus

-ocr page 701-

BIBLIOTHECAE LIB. XIX.

aduerfus contemnentes hoftcs,6Ccum eiscongreflus nauem unam dcprefsit, 1res una cum uiris cepit.Ei Gracciac quidem Poiuicp gefta taiia eranc.

In Iulia Samnites cum magno exercitu perualebantjdepopulantes urbium Italian, quæcunque aduerfarios adiuuabant.Eo profedi Confutes Romani cum exercitu,auxtlium ferreconantur periclitantibus focijs. Pofuerunt au« tem caftra c regione hoftiumapudCinnamurbem,amp;hancquidemproiinus eripuerunt ab imminente terrore. Deinde poft paucos dies cum utricjaciem inftruxiftent fit acre praclium,amp; frequentes utrinquejcadunr. Tandem anniz xiRomani hoftesperuimfuperanr, eosc^procul perfecuti fupra decern mil-lia interficiunt. Hocprælio adbucignorato, Campani Rotflanosdcfpicati •;« bellarunt. Et populus protinus fatis magnum exercitum contra eos mifit, £lt;^ Cdntpinorum Imperatorem C.Manium,0^ cum eo expatria more, Manium Fuluium Ma motus, giftrum equitum. His prope Capuam caftrametatis,Campani primo decerta • reconabantur, fed poftea, cognita clade Samnitum,8f rati uniueifascopias aduerfus ipfosuenturasjpacemfecêrecùm Romanis. Nam tumultusau-thores dediderunt,qui conltituto iudicio, non expedata pronunciatione,ip-fos interfecerunt. Vrbes uero ueniam confequutæ in priorem focietatem re-ftitutæfunr.

Hoc anno decurfo,Athenisregebat,Polemo:RomaeCôfules erant Lucius x«. uriis Papiriusquintum,0C Caius lunius. Tiâfadaeftetiam illo anno Olympias fe- 44.1. ptima fupra centefimam decimam,in qua Parmenio Mitylenaeus in ftadio ui« nbsp;nbsp;orbis

dor exritit.Perhæc tempora.AntigonuslegauitinGracciam ducem Polemo j nem.GrarcosIiberaturû. Mifitautem cum ipfonaues centum quinquaginta Antigoni get Medio conftitutonauium præfedo,milicûueiôpeditumquin(çmillia, equi= tes quingentos.ContraxitSCcum Rhodtjs focietatem,0Cabeis afliimpfit dcz cemnauesadbelium inftrudas,ad Græcorumliberationem.PtoIemæus ue-röcumuniuerfa claffèBœotiam uerfus fadanauigationc ad portSprofundu appellatum,a comuni Bœotorum aftumpfit pedites bis mille ducentos, equiz tes mille trecentos.Accerfiuit Scab Oreo naueSjSC cum Salmonemmftro^in« xiftetjhuccoegituniu.rfas copias. Sperabatenim fe Chalcidenfes fufceptu-rum,qui qutdê foli ex Euboeis ab hoftibuscp præfidio tenebantur. Caftander folicitus de Chalcide,Orci obfidionem foluit,SC in Chatcidem uenit,6C copias acccrfiuit.Anti^onuSjCertiorfadusin Euboea exercitus alterumaduerfus al-(erum confedifte,acccrfit Medium in Afiam cum ctafle acftatim coprjs aflum« ptfs contenditin Hellefpontum cum celeritate tanquam tranfiturus in Mace-doniam, utautmancnte Caifandro circa Euboeam,ipfe Macedoniam depræ« henderet,deftitutam defenforibusraututregno ferens fuppetias Caftander, pro domefticis decertaret,omifsis negotrjs quæ illi erant circa Grarciam. Cafi fandet cognitofpedatoeiusconfilio, Piftarchum rcliquit pracfidiorumpræ-fedum quæ erant in Chalcide.lpfe cum uniuerfo exercitu cum foluiftTeGOro-pum peruim caepir,?CThebanos in fuam focietatem cooptauit. Fadus uero indHctjscumaItisBccotijs,8CrelidoGræciæduce Eupolemo,recefsit in Macedoniam,folicitus dehoftiumtranfitu Antigonus ubi peruenitinProponti-dem,legatos mifitad By2antinos,poftulansutfecum inirentfoedus.CSetiam à Lyfimacho ueniftentlegati, SCadhojtarenturnealiquidfierct,uel contra ip« fum, uel contra Caftandrum, Byzantinis uifum eft manere in quiete,8C pacem atq*bs.amicitiam ergo utros($ feruare. Antigonis his incommodis motus,fiz mill Sc tempeftate hyberna includentc,militibus fingulas urbes ad hybernan-dumdcdit.Hæccùmfierent, Cercyræi auxiliati Apolioniatis ÔC Epidamntjs Caftandrimilites fidedatadimiferuiJf.ex urbibus autem liberarunt Apollo« mum,Sc Epidamnum Glauciæ lllyriorum rege tradiderunt. Ptolemæus Anti • goni duXjprofedo in Macedonia Caftandro,£C pertcrrefadis Chatcidis præfi dijSjUrbem ccepit,0C Chalcidenfes fine præfidio dimifit,ut datum fieret, quêz

Ss 3 admodum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

-ocr page 702-

6^'s ' D 1 o D o R I SICVLd

TioitmeuK admodum Antigonus fecundum uenfatcm dtdus fuerit Græcos libcrarc.EfÏ 'AntignniJux, eaim urbs opportuna propugnaculum habere uolétibus ad de rerum fumma ç’ro cumfuct belligerandum. IgiturPolemoOropumobfidionecaptamBœotqstradidit, cejfuin Grie, g^CafFandri milites in poteftaiemacceptt.PofthæcErythracis ôc Caryfitos id cwJfß« gf/fcfocictatemreceptis,cadra moult in Atticam, Demetrio Phalereo urbis prarfez lt;Qo. Athenienfes primum clam legatos miferuntad Antigonum,poftulates ut urbemliberaret.Tuncautemcum Ptolemæuspropeurbem aduentaflet,ma* gnaconfidcntia coegerunt Antigonum inducias fscere^Sx: legatos mitieread Antigonum de fœdere ineundo.PtoIemacus autem cum foIuilTct ex Attica in B^oti3m,CadmÄ coepitjôi: prarfidijs eiecdis, Thebas liberauit. Pofl bæc pro-fetfius in Phocidem,Si' fubadis copluribus urbibus undiquac^ ejectc prarlidia CalFandri, Aggreflus eft Locridem,cum^ Opuntq CalTandti prJEfidium habe •rent obftdionem parauitjamp;f continuasoppugnationes faciebat. Eadem æfta^ te, Cyrenari fada defedione à Ptolemço arcem obfederunt,quàm celerrimc C re ,ei Pto ciedis præfldfjs. Cum ueniflentlegati ab Alexandria,5^ adhortaiêtur ut cefla ^lemteo re 'i obfidio,hos quidcm interficiunt,arcem uero maior; contentioneobfidenr, Agim ducêiûexertitupedeftri.niific

’ £lt;clafremauxiliofuturaminbeIlo,conftitutoNau3rchoEpænero.Argisautê acritercongreiruscûmdefedoribus,peruimurbepotituscft,Âf côiedis in um cula dejedionis authoribus,cos abîegauit Alexandrtam ÔC ablatisaliorum ar* mis,Slt;^ coftitutis tjs quæ ad urbis ftatum pertincrêf,qucmadmodum ipfi coma dum Uifum.eftsin Aegyptum regreflus eft.PtoIemæusuctôcum in memoriain - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reuocalîèt ea quæ circa Cyrenem accideranr,ex Aegypto contendit cum exec«

cituin Cyprfl,adteges rtbellantes,accuminuenifl~etPygmalioncmIegatione fungêtem apud Antigonum,fuftulit demedio.Praxippum Lapithiç regem ÔC Ccraniæ principem iufpicatus ab alienato à fe animo elTejCÔpræhendit, amp;nbsp;Sta Nfcocreo« Cgt; ficccum Malei filium.Et urbem quidem euertit, incolas autem in Paphum fer priäux conlli ’-’'“° adidos tranftulit. Hisperadis, Cypri ducem conftituitNicocreontetn tradTiisflrbibusSCprouentib. rcgum,quiuidifucrant,ipfe cö copijs inftituta

’ nauigationeinSyriam fuperiorem appellatam, Pofideum SC fluuios Carum per Ulin expugnatos diripuitac expedite cum nauigafTet in Ciliciam,MalIum cœpitjSt^quosibideprehenditfubcoronauendidit. Expugnauit amp;nbsp;propin-quam regionem,Slt;: exetcitu impleto commoditatibus,nauigauit in Cyprum. Sicautem feCe gerebatapud milites,utexcitareteorumaldcritatem ad pericuz laquac ingruerent.Demetrius autem Antigoniuerfabaturafsidue apud Coe/ lefyriamimminens Aegyptiorum copijs. Poftquam uero audiuiturbium ca^ ptiuitates,in his locis Pithonem ducem reliquit,datis illi ekphantis Slt;f grauio« ris armaturæ militibus ipfe alTumptis equitibus amp;nbsp;leuis armaturat ordinibus, celeri itinereconrenditin Ciliciam,periclit3ntibusauxiliaturus.Sed cum tem« poreferius uenilfet, 8C hoftes foluifle depræhendifleq/cgrelTus eftceleriterad exercitum,amifsis compluribus equitibus inter proficifcendum. Confecite* nim fexdiebusa Malloftationes uigintiquatuor, itautpropterimmêfosl^ba res,nulluslixarum,autequifonum infequeretur. Ptolemæus autem, cun^ei res ex animi fententia (uccefsiflTent.tunc in Aegyptum profedus eft. Sed poft cxiguum tempus âSeleuco exacerbatus,propteralienationem ab Antigono, conftituitexpeditionem in Cœlefyriam,^ prælio côgredi cum Demetrianis. Igitur coadis undiep copifs, foluit ab Alexandria in Pelufium, haben tes pedigt;-tumododccim millia,equitum quatuor millia,ex quibus erant partim f^cc dones,partim ftipendiarij. Ex Aegypttjs ueromultitudo, partim geftabat tela 8C alium apparatumipartim arma ad pugnandum erat idonea. A' Pelufio per toemetriuf äd folitudinem profedus,caftramet3tus eft prope hofles , circa ueterem Gazam confliâumfe Syriæ.Confimiliter Demetrius,cum undid? ex Hybernismilites in ueterem parat. GazameuocaflTetjCxpedabaiaduerfariotum impel«. Auj amicisconfulen*

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«bus»

-ocr page 703-

BIBLIOTHECAE LÏB. XlX, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Uy

l(bus,nccum tanto duceSc copqs amplioribus manus conferetjhis non obfe-quitur,quinconfidenteradpericulu(n(efeprxpara[,qua(nuisoninino iiiue:» nis edetiÔC fine parte in tarn graui praclio congrelfurus: cum inter arma concio nem ipfe conuoca(Iet,S(Sin quodam fuggeflu cumanxietate 8gt;C mentis contur bationeconftitiflet,turba una uoceacclamauit, confidendum, ô^priufquam praeco fedallet tumultuantes, omnes filentium præftitcrunt.Neque enim crat aduerfus cum ulla criminatio,uel militaris,uel ciuilis,ut qui reces tn imperium cuedus efTetjquod quidem fieri côfueuit ueteribus ducibus, quando ex muL (is caufis una criminatio in unum tempus congeritur. Multttudo enim fem* per morofa eil fub qfdem manens : dC quicquid modum non excedit, grat«m habetmutationem, Patrcautem iam(encfado,regniexpedatio in huius lue eefsionemadducebat fimulprincipatum QC turbae oeneuoientiam, præceile^ bat autem SC pulchritiidine SC m3gnicudiae:prxtetea armis regtjs oraatus pr^ feferebat prxfiantiamôCterrorem, per quern infpem arduam multos addu*-cebat. Adhxcinipfoqugdammanfuctudoeluctbat/nouum regem décès per quam, omnes ad beneuolentiam alliciebat,ita ut etiani qui extra ordinem client,adaudiendum concurrerent, foliciti cumiuuentutedeeuentu futuri pracirj. Nec enim folum aduerfus plures erat periclitaturus, fed amp;nbsp;in duces ferè maximoSjPtolemxum 6C Seleucum,hi enim omnes cum Alexâdro in mi-litiamprofedi,SCfgpeperfeipfos copiispraîfedi,ufque ad bare tempora inut* dipermanferant. IgiturDemetrius cumamicis fermonibus muicitudinem cxcitaffet,ÔCpromififRtfepromeritismuneradâturum,SCfpolia coceifurum, Demètriâi difpofuitexercitumadprxlium^ in finiftrocornu,in quo ipfèpcricuium erat rfciœinyîHift fadurus,équités primos qui circa ipfum crant,ftatuit,dcledos ducentos, inter quos erant amici alq omnes,SC Pitho qui cum Alexandro militauérat, SC uni ab Antigonofueratduxconfiitutus,SComniumfociUs.lnfions ordinem tres Cohortes æquitum confiituit,amp; eufiodias à lateribus totidem,SC ièparatim ex tra cornu tresTarentinasdrfsipatasJta ut client circa corpus conlhtuti équités hafiatiquingenti,Tarentiniuerô centum,deindedifpofuitexeqilltib«s iU los qui uocabâtur foctjjnumero odingcntos,poft hos, omnis generis équités non pauciores millequingentis.A'fronteuniucrfi cornu contfituit elephan* cos criginta,6C ipforum interualla complèuit ordinibüs leuis armaturæ.cx qui/ bus erantiaculatoresÔCfagittarrj mille,funditoresPerfæquingenti. Igitürfic Inftrudo finiftrocornu,decreuerathocdeccrneredeprxlio. Deinceps ftatuic peditum agmen conftans uirOrUm undecim millibus ex his erât Macedonunl duo mitlia,Lyctj ac Pamphilq mille,ftipendiariorum odo millia» Ad dextrum cornuftatuitreliquos milites milleqüingentos,quibus præerat Andronicusi HuicmandatumeiîutinobliquumconufteretjSC fuga, pugnaret,expedans cuentum ipfius. Exreliquis elephantis trédecinifiatuitanteagmertpedi-tum,immixtisiadquçd3m interualla idonCisléuisarmaturx.lgiturDemetrius ad hune niodumdifpoiuitfuumexercitum.PtoIemxani autem flC Seleuciani ïhitio ordinem dextrum ualidum dilpofucrunt,ignorantes aduerfariorUm côii filjumjedodi uero ab exploratoribusquod fadum fuerat, celeriteraciem in* ftruxeruntjUtdextrum cornu Habens uirtutem dCpotentiam ualidifsimam, c3 fligeret aduerfus eos qui in finiftrispartibus cum Demetrio erant conftitutû Statuerât autem ad cornu equitum fortifsimorum tria millia,inter quos SC ipfi certarcfiatuerant. Prxpofuere autem huic ordtni portantes uallum ferratum^ éCcaFenisuindum,quodpraepararûtad elephantorum occurfum. Hocenint facile erat arcere belluasne ulterius tenderenti In fronte uero cornu huius ftatueruntordinesleuis armaturar,cu mandatis ut iaculatores SCfagittarq bel tuasuulncrarent,8Ccosquiipfisportabantur.Ad huncmodutnmunito dex* trocornu,8Creliquocxcrcituutrespoftulabatinftrudo, cum grauiuocifera-tioneirruuntinhoftes.Aduerfart)sautemexaduetfoirtuentibus,inttio eque*

S s 4 ftris 4k

-ocr page 704-

DIODORI 8ICV Lt

cum ftris pugna cxtitit pegtes in fronte coßitutos,inter logé praeceJIcbât Demé* Demetrio (rianUPottexigaS têpuscQPtolemxani Si Scleuciani cornuobegtal΀nt,amp; di pr«h«m. redis cohortib.uioiêtius irrupiflent,plio acri dimicatS eft,^pter urriufc^ partis alacritatê.1 tatj primooccurfu iaculis côgrefsijhoiû plurima cotriuerunt, 0^ no paucosexcogredientib. uulnerarûtJn lecûdocôgreiru,aggrefsifunt præliari gladtjs,SC collatismanib. multos ab utrac^ parte interHciûtJpfi duces præom« nibus périclitâtes,adhortabant ßbi fubieaos ut förtiter fuihnerêc uiolenüâ.E* quites g cornib. præerani,oês ex uirtute deledi,mutuó decertabât,cû haberët fuæ forütudinisfpedatoreSjduces unàcÔrïigêtes.CùmlÔgotêpore equeßris pi^na anceps pe4gt;ßeret,belluar ab Indis in prælium impuifæ, altquâdiu non finefenore,pgreflæ funt,ita ut nullusfuftinerepoflèt.Vtaût occurrerût fcna-(O ualIo,muititudoiaculatorûSCfagittariorûafsiduêuibran(ium, elephentorS xorpora,3f^ ipfis infidêtes uuInerabatJndis aût ui adigentibus,â^ fæuientib.in oelluas,quædâ ex ipfîs perforaban t arte fado uallo,ô^ uulnerib. ÔC frequentia uulnerantiS dolore affedæ tumuItS cÔcitabant.Biufmodi enim genus oellua« rum,in locis planis SC læuib. obtinec àfronte inuidä potentiätin ialebrofis uegt; ro Si inutjs uires habet omnino inutiles,^pter pedS mollitie.Quocirca c8 Pto lomacusprudentcrpræfenfifïètgdfuturûeiretjfadûeft ut impadae in acuios uallos,irrita habuerintuiolentiä. Fände cSplurimi indiiaculisfuiiTentcöfofsi, accidit ut oês elephâtcs captiui fierêt,quo côfedo,multi Demetriani egtes ani Dcmetrij nbsp;nbsp;nbsp;perculfi,ad fugâ cÔpulfi funt.Ipfc cö paucis derelidus.et deprxcatus unS*

quêtç ut fubfifterêt,nec fe defererêt,cûnullus obfequeret, unà reccdere coge« bat.Igit ufc^ ad Gaza multi ex equitib.côfequentes parebant,âlt; ordines ferua bantjita ut nullus facile auderet acccdere temer? periequentibus.Câpis.n.cunt eiîètlatè patês et leuis,adiuuabat uolétes recedere in acie.Côfequebant ôi ex* peditibus tj qui uoluerât deferere ordinê,amp; abfc^ armis feipfos expeditos fer/ uare.lpfe cùm circafolisoccafum Gaza practerueherct,nÔnulli exequitib. eo deferto iuerût in urbê,uolentes exportarefuas facultates.Igit portis apertis, ÔC. collq^fla^mentorû multitudine,pterea unoquoc^ primo maturate educereo^ nerata iumêta,accidit[tâtû tumuhûcirca portas excirari,ut nullus ex PtolemÇ' anisfuperuenientib. potueritanteuertereportasclaudere.Qiiocirca cShoßes irrupilient intra muros.urbs uenit in manus Ptolemaei.Prælio huiufmodi exi» ta fortito,Demetrius côtendebatin Azotô circa media nodê,percufsis ßadtjs feptuaginta Si ducêtis.Hinc prçconé de fepeliêdis mortuis mifit,cupiês omni generefepulturç requifitæ defâdos ornare.Plurimi enim examicis ceciderât, quoriï erant illuftrifsimiyPitho æquali potentia focius ipfîus in regendis militi busSCBoeotus,qui logotêporeunàuixeratcûAntigonopâtre,et omnis area ni particeps fuera t Jn ipfo aût prælio acciderût plures quingetis ex quibus eraC magna pars egtes uiri illuftres,capta funt fupra odo millia.Ptolemarus Si Selt; leucusicûcôcefsiflentfepultura mortuorû,racultatesregiascaptas,âf captiuo ru eos g in aula uerfari côfueuerât,fine præcio liberatlô^iis,miferunt ad Deme-triû.Negarût.n.de tjs fecû Antigono difsidercjfed ga bellû c Q cômune extitif-' fet,prius gdêaduerfus Perdiccâ,poft aduerfus Eumenê,portiôes regionis ’bel lo captæ,amicis nô reddidiffetjOcS rurfus pado inito cû )pfo,pter omne ius dt/ traxilîctSeleucoSatrapiâBabylonia?.Ptolemaeuscaptiuis mifsis in Aegyptü ßatuitjUtin ufus reinauticæ diiiribuerent Ipfeomnib.fuis in plio carlis magnj fie?inhumatis.cûexercituinuaditurbes Phoenicia?,alias obfidês,alias pfuade do iibi côciliâs. Demetrius uidês fibi nô fuppetere iufii apparatus exerciillT^ci

, nbsp;nbsp;, patrê mißt tabellariû,poftulâscclerrim? fibi dariauxiliû.Ipfejjfedus ad Tripo

Tiîp VTTM lim Phoenicia?,accerfiuitmilites ex Cilicia,amp;fexalijsquot^tcuflodiebant,au8 urhes aut caflella logé ab hoflib.diflâtia.Ptolema?us uerô potitus qs q fub dio PfokwiCMr eßent,Sidon? fibi côciliauit:et,ppeTyrûcaflrametatus, inuitauit Androniefl lyro fotitus. pra?fidiopra?fedum,utfibiurbêtraderet,etpoUtcitusefifeprsemia amplada«

turum.

-ocr page 705-

BIBLIOTHECAE LIB. XIX.

tarS.Is rcfpôdit nulla uia fe uiolaturum data ab Antigono ÔC Dernetrio fidê.ô^ grauitercôuiciatus eftPtolemaco. PoftremôcQ militesfeditiosèdillediirenfi, ô^ipfeTyrocxpuirusfuillet,acinhoftismanusueniir«ft, expcAabatlè punitû ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

iri,ô^jjpt€rconuicium,amp;ganoluifleturbêdedere.TandëPtolcinafusiniuriac (lô recordatus,fed cÔtra,in eum dona côtulit,eQ^ unû ex amicis fecit, amp;nbsp;hono riftcèextulit. Ératemprinceps is mirificusacgtatisoblcruator,ôi ad dementia jppenfus pterea benencus, qgt; gdê ÔC maxime ei cômodauit,amp; fecit ut multi eu co inirêt amicitiâ. Qiia^pter a tûc Seleuco ipfum rogâte ut fibi côcederet milites Babylonêafcêluros,libêtiaïoobfccutus eft, amp;inlüßpollicitus,fcoiapracz ftiturS,donccrecugalîètpfeAutam,^priusobtinebat. Et/Wægdê hicftatWs cras.ln Europa ueró.Telefphorus Antigoni nauarchus,circa Corinthum corn y ƒ inorât,poft^ uidit PtolemaeSfibi platâ,ôi^ eius fidei cômillà omnia Grçciç ne= gotie,de tjs cû Antigono expoftulauit,ôô naues quas habebat reddidir,dc mili • CDtjsallumptisgeiusinftitui participes elleuellêr,res (uas curauir. ProfeAus Ep'ro.ûïtM cm ad Elim,quali adhuc in Antmoniamicitia remancret,arcêmurocinxitj urbêfèruâ reddidit.Spoliauit6d (anum, q? eratadOIympiâ, corrafis argent!

plus^ quinquaginta talêt!s,externos mercede côducebat. Teleiphorus igitur (nuidia côcepta Jjpter Ptolemæi jJueAioncadeû modû Antigoniamiciuâ j?-didit.PtolemarusaûtAntigoniduXjpracfeAuseratadminiftrationi retûGra;/ ciac.lsauditaTdefporidefeAione,ôlt;capt!uitateurbis Eieorum,pterea direpti ôneprecuniarG ad (Jlympiâ,trâsijt in Pelopôncfum cûexercitu ÔC cû puenilftt ad Elim,arce folo arquata in libertatê Eleos uîdicauit, ÔC pecunias Deo reftitU' ît.Hf cdû fiunt Epirote,defun Ao Aeacide rege fuo, Alcete regnô tradiderunti qui fueratflatus ab Ärybilo pâtre,amp; infenfus Callàndro.Quaæpter Lyci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

fcusgàCaftandroduxAcarnaniæ fuerat côftitutus,cum exercitutrâstjttnE^ pirum,eafpecôcepta,qgt; facile poffet Alcetâpriuare regno,nondiimcôpofitis regn! negoctjs.Ipfo aût citra Callbpiâ caftrametato, Alcetas mifit in urbes fili-os Alexâdrum àTeucr6,cû mädatis ut plurimi ad militiâ deligcrenrlpfc cû ca quâ babebat manu cum foluillet,ubi ,ppe hoftes ucnit,expe Aaba t ift tôŸurn aduentum.Lycifco aût !rruêtc,ôf multitudine logé præftâte, Epirotç perterre--fa Ai ad hoftes defeccrunt.Hi arccplio cômiflb, multi ex militib.interêp ti fuez tût,interns erâtcÛ3ltjquidâuiri,tûMicythusdux,ÔC Lyfander Athenieiîsjcu!

cum Caflandro Leucadis adminiftratio cômillà fuerat.Poft hç c cû Dinius infe tiorib.tulillèt aux!l!um,ext!t!t alterûpliû,in Alexâder ÔC Teucer ui Ai in qiiê-dâ pagû munitû cû patre^fugerunuLycifeas aût obfellas ÔC direptas Eury me-ico.Cûcpea féliciter rem gcfsüFe dephendilîet,c5ÂIceca p-»ccfecit Slt;.amicn 'ä cijJanJer côtraxit.Atrç afsûpta parte exercitus,foluit in Adriâ.Apolloniatas obfetîurus, po/i'onütjj né cieAis ipfius pfidqs/ejllyrijs adiunxerannVerS g in urbe erat, nequa^ pter quiciu^m ob* refadifuntjfedauxilio abaltjsamicis accerßto,antemuros excrcitöinaciein jtdtt» (lru3(crunt.Hic acri plio in longS têpus cÔmiiïb,Apolloniataf multitudine fu. picyres,aduerfarios in fugS adegerunt. Callander multis militib.amifsis,SC co^ pias nö pares Habens,8d uidês hybernâ elle têpeftatë in Macedonia fe recepit.

Cum hicdifcefsiHet Leucadtj adept! auxiliû à Corcyrçis,Calïàndripfidium eiê Epirok Aid cerût.Epirotac aSt certo temporis fpatio fub Alcctç regno pfeuerarunt. V erùm taw rcgcm CumJeimportunius erga multitudinèm gereret ipfum ma Aarunt, QC duo eius 1,ecant, natos,adhucactatis puerilis,fcjfionemÔCNifum.In Afia uero.Seleucus poftcô» Seitwus imjgt; paratâDcitietriouiAoriamdeSyriam GazaacceptisàPtolemæo pcditibus, pmum affei nonfupraoAingêtos,equitibuscirciterducentis,proficifciturinBabyIonem, äans pro/:cio. tantafpeereAus,utetiamfinullasomninohaberetcopias, cumamicisamp;pro Jctturmbatjf prijs natis afcenderet ad loca fuperiora. Sufpicabaturenim Babylonios,pro.- loniatiti pterpræteritâbeneuolentiâprôptéCbiadfuturos. Antigonû autêcûexercitu

S s $ procul

-ocr page 706-

D I o. D ORI S I C V L I

procul difsitumydedifleoccaOonem opportunam fuis inftitutis.Cùm co (mpifc tuferreturjamiciquicumeocrant , uidentesfibiomnino paucosadcHe und militantesjhoftibus autem in quos uaderent dC numerofas copias præfto adef feddcopiofos commeatuSjamp;auxiliariorum mukicudinem non mediocriccr Sekacusfuot deqdebsat anima.Quos perterrefados uidensâe]eucuSjCohortabatur,quo4 amicoitrepi* cosquicum Alexandro militauerant, S^qui propter uirtutemabillotueran( dante!, ^uos altj prxlaci conueniret non omnino uiribUsamp;^pecuntjs confidentes négocia modo ßtcon^ capeflère/ed experientia ÔC prudentia,quibus Qi. illc magna ^omnibus admi [oltitus^ randa pracftitiflet.Oportere autem Qi oraculis dcorum fidem adhibere,exituni eÎMsexpeditioni^oredignum confilio.Naminbranchiiisipfooraculumcon' fulente,Dcum denuncialfe regem Seleucum : Qi Alexandrum in fomnqs aftati tem aperte prænuntiafle futurum imperium,quod aiïequi eum oporietet pro/ •greiTu temporis. Adhæc demonflrauit omnia pulchra Qi hominibus admira« tionem adferentia,fieri laboribus Qi periculis. Populärem etiam fe exhibuit, crgaeosquifimulfecummilitabant ÔCfead omnium æqualitatemcompara« batita utunufquifqueeumreuerereturâC immenfa illam audaciam libêterfer.» ret. Poftquam in Mefopotamiam peruenit, exMacedonibus eos qui habita-* banc Caris,alios pellexit,aliosue compulit militate unà fecum. Vt autem inua« fit in Babylontam,complûtes ex incolis occurrerunt,8C adiundi dicun t fe om« nia quæ ei uidentur fimul confeduros.Cùm enim fuifiet huius regionis Satra-* pa quadrienniû,omnibus pulchrèufus fuerat.prouocans beneuulentiam mu| titudinis,Qi longe ante pracparansadiutores, fi fibi occafiodaretur uendican/ di imperrj. Defecitautem adipfum etiam Polyarchus, cuidam adminiftratio« SrifMfttf B«- nipræfeduSjCummilitibusplusmille.Qui uero ferualîantamicitiâerga An-ü tj/lonünf re- tigonum,uidentesmultitudinis concitationemeffrenem,inarcCmconfugiSlt; cuperat. çmuscuftosfueratconftitutus Diphilus.Seleucus autem inftitùta oppugna» tione,amp; per uim capta arce,extulitcorpora referuata puerorum Qi amicoru.m, quotquotab Antigono traditi fucrantin cuftodiam, poftdifceflum ex Babyx lonfin^egyptùm. Hisexpeditis milites con^regat, Qicoêmptos equos,tra« dit tjs qui poflent uti,cû omnibus autê humane congrediens, Qi in fpem bonâ eos euehens,promptos Qialacr?s habebatadfubeunda quîçuis pericula. Igi« tur Seleucus ad eu modû recuperauit Babylonia. Cu uerô Nicanor in Media dux coegiUetaduerfus eum ex Media amp;nbsp;Perfide Qi uicinislocis milites pedi-» tes quidc fupra decc millia,équités autccirciterfeptêmillibus pediresquid^nt millia ipfeceleritercontenditaduerfus hoftes. Habebatautem in umuerfuin peditum plûtes c^ ter mille,équités uero quadringentos. Traieëîo Tigri fiu-! uiOjCum hoftes abeflêiterpaucorSdierumaudtjfiet.occultauit militcsinpro-SeleucuiNicii pinquis paludibus,eo confilio ut hoftesnecopinantCsinuaderet.Nicanor ue« note«pro- rô, cûm ad Tigrim fluuium perueniftèt,nechoftes inuenirec^caftrapofuira=t fiigat. pud quandam regiam manfionem,cxiftimanseos fugiflelongius. Exorta nox de.Nicanorianisnegligentius Qi fegnias cuftodias agentibus, aggrelTus ços repenteSeleucus,magnas turbasamp;terrcrê excitauit. Congrcfsisenim pr^liô Perfis,accidit ut Satrapa eorum Hu3ger,amp; ceterorum ducum quidam ceci-derint.Nicanorcum paucis relicftus,Ôt ne hoftibus dederetutucritus, fugi?c££ amicis per foIitudinê.Seleucus copiofo exerciru potitus, Qi humanum fefe 0/ mnibus præbens,facile in fuas partes peliexit Sufianam, Mediam Qi quædani loca fînitima,ac de rebus geftis fcripfit ad Ptolemæum, Qi alios amicos, babes iamrcgiumfplendorem,amp;gloriamdignamimçerio.

Hæcdum geruntur.Ptolemæus degebat «n Cœiefiria, cum quidem Derne« . .. trium Antigoni filiû ingenti conflitSu uiciftèt.Quem audiensex Cilicia teuer-Dewefnttîfupen'ore Syria,adhibuitexijs quos habebat amicis Cdlâ lt;(tw opprfwu^g^gj^j^-exercitu,imperauit,ut Demetrium^jrfus mcautum.expellerebautfidcprachendiflet,profligaret» Hiccûmeflètinittlere^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Demetrius

-ocr page 707-

BIBLIOTHECAE LIB, XIX

Demetrius per fpeculatorescertior fadus Gillam caftra negligentcf habere, apud Myuntem impedimenta relinquit , ôd alfumptis expeuius mihtibus, nodu contente iter facit, amp;hofles circa matutinam uigiliamrepenteaggreC-fus,exercitu fine prælio potitur,amp; ipfum Gillam ducem utuum clt;tpit:qult;i qui,-dem re tarn féliciter gefta fupetioiem cladem ulcus fuilfe exiliimacu^ elt Gac-terum Ptolemæum lufpicans uencurum aduerfum ie,cum uniuerfo exerciz iu,caftra fccitjcaq? obiedapaludum,0lt;il3gnorum muniuit. Sctipfiteiiam adpatremderefeliciter gelta, monensetimutaut copias quamprimummit-tcret,aut ipfemet Syriam inuaderet. Erat tunc Antigonus Gelœnis in Phrygia, Hisacceptisliteris gauifuseftfupra modum, quod uideretuf filius,quammf iuuenis,rem fuo Marte féliciter gefsifre,amp;; regno dignu ie præftare. Ipie aflumz ptoexercitu proficifeitur ex Phrygia, ÔC fuperato paucis diebusl’aurocon-iungitfuascopias cum Demetrio. Ptolemæuscognito aduentu Antigoni, 9 conuocatisducibusôfamicisdeliberat utrum manere conducat , amp;nbsp;ceaare defumma return in 8yiia,an in Aegyptum coccdere, amp;nbsp;illmc btliigeidrcjquée admodum prius aduerfus Perdiccam. Hieomnes (uadentne penciiteiur ad-uerfuslonge maiores copias,SC belluarum multitudinem,ôt infupcrducem Pfokm^ut itt inuidum.Multoenimfaciliusdccertaturum in Aegypto, ubi 0^ rerum necelz /^egyptum re iariarum copia fuperiorfuturus fit,SClocorum firmiiateconfifurus. Itaqueby/ ueriitur, riam rclinquendamefleiudicans,complanauitpræcipuasearumquib.uspo-tituseraturbium,AcamPhceniciæ Syriac, Sc loppcm,S3mariamqLie , 6C Gax 2am Syriac. IpfeaiTumptis copijs,6C pecuniarum quantum agi ferriq^poteraf, reuertiturinAegyptum. Antigonus citrapericulumrecuperataumuerla Syria Jc Phoenicia,expeditioneminftituit ineorum Arabum regionem quiNa® bataeiuocantur. Gum enim gentem hancà fuis rebus altenamefleiudicarer, adhibuitexfuisamicis Athenæum, traditiseiexpeditorum.peditum quatuor millibus,8Cequitibusadcurfum idoneis fexcentisxeic^iniunxitut Barbaros repente adoriretur,Sc omni praeda eos fpoliaret.Eft operacpretium propter ignorantes percurrere inftituta horum Arabum,quibus utentes uidentuÄib« ta tem tueri.lgitur uitam deguntfubdio,patriam uocâces incultâillam,quænecg flumina,ncc$huberes fontes habet,ex quibusaquari pofsit hoftilis exercitus. Eil:autem eis lexnecfrumëtum feminare,nec ftirpem ullam frugiferain ferere, necutiuino,nec domumaedifieare. Siquis contra facererepertusfuerir,capitis pcenaeft. Vtunturautem haclege,exifl:im3nteseos quihatcpofsidentja-cilecogipoHeàpotentibus propter horum ufum,imperata facere. Aluntautë corurnaltj camelos.alq oues,in iolitudine pafeentes. Gum^j fint non paucæ Arabicar genres folitudinemdepafcentes,hi cçterosfacultatibuslôgêantecel-lunt,numero non multo plures decem millibus. Soient entm eorum non pau-ci ad mare deportare thus,amp;' myrrham, ôd aromatum preciofifsima,ab eis acce pta,qui ea apportant ex f|'lice( ut uocatur) Arabia.Sunt autem libertatis fupra ngt;pdum amantes, amp;nbsp;fi quando inuadit copiofus ho Ilium exercitus, fugi une in foljrudinemjhuius fe præfidio tutantes. Gùm fitenim expers aquæjalijS eft inajcefià,3this quia patata habent uafa humi defofiàin cruftata,folispræbet ptæfidium.Gùm lit enim tetra partim argillofa,partim rupem habensmollem, îaciuntineaferobes ingentes,quarumoftia admodum parua faciunt, east^ in profundo femperamplius dilatantes,ad extremum tantam magnitudinêelfix ciuymt fingula latera fint unius iugeri Hacc uafa replent aqua cœlefti. Deinz deoraobfl:ruunt,8Ce3 reliquofolo adarquantes fignarelinquuntfibiequidê nota,fed quar alq animaduertere nequeât. Adaquât aût etiâ qtiæ abigût pecora in tridu0,ne inlocis aridis.SCFuga egeât côtinuis ags.lpfi cibo utunf carnib.6C IaCle,SC frugû terrç idoneis. Gignic em apud eos pip exarborib. SC multû mel, çpagrefteuocat,^ utunt in potionecûaqua.SuntSCalia Arabum genera quorum qutvdam ehâagroscolunt, cômertium habëtia cum tribucati]s,8c eadem

cum

-ocr page 708-

DIODORI S I C VLl

cutnSyn'shabent,nifiquod«ndomibus non habitant. Ethæc quidcm Ara* bumfuntinftituta. Cùm autcm conuentum habcrentrubte«rancum,in quern conuenirefolentfinitimi,pars ad merces diHrahendas, pars ad aliquid Gbi uci* lemercandum, in eum profedifunt, relidis in quada rupef3cultatgt;bus,06na* tu maximis,praeterea liberis amp;nbsp;uxoribus. Erat autcm locus fupra moduin mu-Atheitteus Na nitus, fed fine muro, Si à culta regione diftans itincre bidui. Athendcus aût ob feruato hoc tempore,contcnditaducrfus ilia rupem ,expeditas habens copias. ait. Et cmenfi ab Idumea prçfedura,diebus tribus,totidcmcp nodlibus,ftadioruni duomilliaducenta/nicqs Arabibus circa mediam nodem rupem occupant, fc protinus eonîm qui ibi dcpraehenfi fuerunt,quofdâ interficiunt,ahos uiuos capiunt,nonnullos focios relinquerunt.ac thuris quidem, Si myrrhac maxima partem conuafant,argenti uero circiter quingenta talenta. Atcp ibi non diutius * quàm unam uigiliam commorati,protinus ieftinantesreuertunturjfufpicana tes fore ut fefe barbari perfequerentur.Emenfi ftadia ducenta, caftra faciunt de fatigatiiSC cuflodiasnegligentius3gentes,quippequiputarentnon poileana te biduum aut triduum liotles uenire. At A abes ab his qui cxercitum uidetâr, certioresfadlt;,exemplôcongreganrur,relidocpconucntu,ueniuntad rupem, Hibdthiei A»accognito afaucqsquidaccidmet.feftinanter Graecospeifequuntur. Cumcp tJ}eiilt;ei^muicif^the\xus caftra ncgligentius haberet,fiC propter lafsitudincm, fomno oppref op^rimUt fus eflèr,nonnulh captiuorum clam aufugerunt,à quibus Nabataridehoftiurti rebus edodi,caftra tertia uigilia inuadunc, numero non pauciores odo milli* bus,amp; magnam partem adhuc in cubilibus iacentes iugulant, eoscjp qui excita bantur,ôdarmîcapicbant,configunt, actâdem peditesomnes pcremptifunt, equitumeuaferunt adquinquag(nta,5lt;corum magna parsfauctj.lgitur Athe-- nbsp;nbsp;, næus principio geftis féliciter rebus, poftea propter fuam imprudentiam, hoc

Cur/ccun d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;offen dit. Ues entm fecundas foletpierunq} fequi ignauia,afcp contem-

minus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qiiofitutnonn.illintèex(ftiment,faciliusefreres aduerfas commode

rdin«î, quAw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„gg fecundifsimas prudenter.Llat enim propter metû futuri cogunt

4 uerjd, nbsp;nbsp;nbsp;n^creih jcpropterfuperiorefuccefTuminuitantadomnia contemnenda.

Nabatafi fumpto de hoftibus uinliterfupplicio,ipfi reuerfi funt in rupcm,rt eu peratis rebus luistacfcriptisad Antigonum literis,Athenaeum accufant,Ô^fei« . nbsp;nbsp;. pfos purgant. Antigonus eis refcripfit,teftans eos meritô ilium ultosfuiftèjSC

Athenäum accufans,quodprçter iniunda fibi ab ipfomâdata illos inuafiiïet.

mulutio. jjjgyfgjy, faciebat quo (uum confiliumcelaret, SC Bai baros adignauiam pelhgt; ceretjUtcos ex inopinato aggreftuSjConata perficcretmecenim facile erat, homines fuperare uagam uitam degentes.ô^ perfugium inacceflum habentes Ib* litudinem. Arabes gaudebantilli quidem quod magno metufoluti uiderêtur, nec tarnen omnino credebant dtdis Antigoni, fedfpes habentesin ambiguo fpeculatores conftitueruntin æditis locis,exquibus facile eratprocul conipi/ cere incurfiones in Arabiam.lpfi fuis rebus rite comppfitis,quid futurum eÛeC expedabant. Antigonus fimulataaliquandiuaduerfusBarbaros amicitia,raz tus eos deccpros.tempuscç adefle,quopoftèntopprimi, eligitexuniuerlpcx/ ercitu peditum leuis armaturç ,ô^ ad curfum probe? comparators, quatuor giil-liajCquitûfupra quatuor miliia,hiscçimperauit ut ferrent crudacibaria complu rium dierum.Dtmctrium uerofilium ducemcÔftitutum,déprima uigilia mit» Pewdmî ftf/i^'’’*^âdato,ut Arabes quocun^modopofsit ulcifeatur. Hisptriduumg Nd£dtlt;eof in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itcrfariens,ftudcbatbarbaroslatere.Atfpcculatores,ubi hoftjji^co«

«ddit P*’®’Agreflas cfrcanimaduerterunr,Nabatfis id perignes,deqbus interipfos / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ côueneratjfignifîiât.ltaq? Barbari Græcos feftinanter uenire rati, in rupem fu«

as facilitates deponuntjS«; ibiidoneam euftodiâ collocant,cùm effet unusafeê fus manu fadus.lpfj prardam partin',alij alqs locis sbigunt in folitudinem.De« metrius poftquam ad rupem peruenit,amp; prædam difcefsiffeçompcritafsiduis Oppugnationibus locum tentât. Sed cum qui intus erant, fortiter pugnarenc

-ocr page 709-

B IB LI o TI4'B C AB LIB,, XIX.

^propter locorum condidonem facile Riperaient, tile tunc uf«j ad uefperam pracliatus,receptut fignum dédit. Poftridie cum exercitu rupi admouifTetjbar/ barorum quids exclamauit, Rex Demetri, quid tibiuis^aut quid tecogit op- f-emimpetrib pugnare nos,habitantes in folitudine,amp;locis nec aquam habentibus, nec fru-mentum, nec uinum, denic^ nihil eorum quæ habentur apud uos neceflariaÇ' Nosenimnullopalt;fi;oferuirefuftinentes,confugimusinagrum omnibus ca« rentem,quacinalijsfuntutilia,amp; uitamdegere decreuimus plane folitariam, atej brutam,nihil uobis incommodantes. Petimus igitur ut 8Ó tu,amp; pater nos non lacdatiSjfed acceptis à nobis donis, exercitum abducatis, amp;nbsp;Nabatæos in pofterum amicos exiftimetis. Nec enim, etiamfi uelis,manure hie plures di^s pofsis,cum careas aqua, cundistj cæteris rebus necelTartjs,nec$ nos potes co« gerealiamuitamuiuere,fedcaptiuosquofdâ feruos habebis ignauos, ôôalqs legibus uiuere non fuftinentes. His didis Demetrius abdudo exercitu, iufsit * eos de hifcemitterelegatos. Arabes miferuntnatu maximos,qui fimilia Ripe-rioribus locuti Rint,ut acceptis donis eorum qug Rint apud eos preciofifsimis, pacem faceret. IgiturDemetrius acceptisobfidibuSjSC donis dequibus con« uenerunt, profedusefl:arupe,SCemenRistrecenta Radia, caftrapoRiit prope Afphalddemlacum, cuius natura non eR fine mentione prætercurrenda. Si- Afphdltis tuseRis lacus in media Idumæac Satrapta, inlongitudinem patens Radia ma-ximèquingenta, inlatitudinem circiter fexaginta. Aquam habetamaram, ÖC Ripra modum feetidam, ita ut neque pifeem alere pofsit, neque aliud animal a« quatile. Cumt^ineummagna RuminadulcedinepræRantiainfluanqca foz« tore uincit. Ex eius medio exhalat quotannis bituminis folidi moles quando« nitumtiit quemaiortribus iugcris,interdum non multo minor iugero. Quam ob cau« fam incolæ barbari maioremuulgo uocant taurum, minorem uitulum, cumqj natet bitumenproculinaqua.fit ut proculfpedantibusfpeciemprxbeat in/ fulac.Fit autem manifeRa bituminis cxcretio ante uiginti dies. Nam circum la-cumin multa Radia,ferturodor bituminis tetri uenti,ac quicquid circa cum locum argenti, 8Cauri,5Carris eR, amittitnaturam coloris. Verum ea^i nbsp;nbsp;ffi-

num Ra turn redit poRquam omnebitumen efflatum cR. Vicinus autem locus cum fit ardens SC putidus,facit corpora fins timorum ualetudinaria,0C omninO uitaebreuis. ERautem bonuseius traduspalmifer,quantumutilibusfluuijs occupatur,aut fontibus qui irrigate pofsint. Gignitur apudealoca inualle , quadam.id quoduocaturBalfamum, exquo percipiturpreuentus: qiioniam nec ufquam alibi in toto orbe reperitur hæc Rirps, SC eius ufus in medicament ‘ nbsp;nbsp;nbsp;*

ta,medicis eRfupra modumaccommodatus. Excretum autem bitumen qui ex utraque parte lacum accolunt, diripiunt, hoRili inter fefe animo, feitè na ui* gtjsid priuatimpercipicntes,conficiunt enimarundinum praegrandes rates, quas in lacum conijciunt, atcç in his fedent non plures tribus, quorum duo alz ligatos habentes remos,remigantiunus arcus ferens, fi quis adnauigantex ul-teriore ripa,aut uim tenft reaudentjpropulfiit.Vbi prope bitumen uentum eR, infiliunt cum fecuribusquash3bent,ac tanquam de molli petra fecantes,ra-tem'replent. Deinde retro nauigant. Quodfi quis eorum diflbluta rateexci« dit natandi imperitus,nonpeirum it,quemadmodumfitinalqsaquis,fed Riz pernatat fimiliterutperiti. Natura enim hic liquor fuRinet onusquodincre-mentoSCfpiritupraeditumeR,exceptis folidis,quar denfitatem uidenturha-berefimilemargento,8Cauro,SCplumbo,cacteriscÿfimilibus. QuanquamSC htPCTflultó tardius peflum eunt in hoe lacu, quac in eteteros lacus conqciun-tur. Hunc habentes Barbari prouentum, abducunt bitumen in Aegypturn, SC admortuorum condituras uendunt.Nifi enim hos caeteris aromatis admifcea*

tur,fieri non potefl ut corporum euflodia diuturna fia t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Antigonus hi*

AntigonuSjCum reuerfus effet Demetrius,SC geRa fua fingillatim retulifièt, tumine potiri repraïhendit euin ob initû cum Nabatæis fœdus, dices eum multo audaciores

effeciflè

-ocr page 710-

D I O D O R I 8 I C V L I

efFecifle barbare s,fîncndo inultos.Fore em ut ueniâ aflecuti üideant,nô ^pter modeftiâ,fed propter uincendiinfirmitatê.Qiiodautem lacumcontemplatus fuifletjôC uideretur aliquem inueniffê regno prouentum, collaudauit, à lacui procuratorem prçfecit Hieronymû, eum qui fcripfit hiftorias.Huiciniundura cftut nauigia pararct,amp;^ redadum omne bitumen congereretinunumlocû, nec tarnen cecidit res fecundû fpem Antigoni. Arabes enim ad kx millia con-fpirarunf,ÔC in ratibus nauigantes aduerfus eos qui erant in nauigqs, fete om« nes mifsibbus confîxerunt.Éx quo fane accidit ut Antigonus de hifceprouen-Anitgonuf tißus defperauerit, tum propteroffènlîonem illam, tum quia meniem adres Selcuctjuccej jffaioresapplicar^t.Aduenitenim perea tempora tabellariusjiterasbabens à jibus eaoilut, fsjfcanoreduceMediacireliquarGqjSatrapiarum. In his fcriptumeratdeaicenz fu Seleuci,eiuscÿ fecundis fucccfsihus.Hanc ob caufam æftuans Antigonus e-* tiâ defuperiorib.Satrapijs.mittit Demettium filium habentem peditum Mace-donum quintç millia,mercenariorum deeem millia, equitum tua milita. Huic mandatum cft,utadBabyloncmuflt;jafcenderer,tecuperata^Satr3pia,defcen T^etnetriusBo. deretceleriterad mare.Demetrius à Damafeo Sytiar profedus,partis manda/ byloncminud jum celeriter exequitur.Patrocles uerô,is qui fuerat à Seleuco Babyloniæ dux conftitutus.poftquàm holies apud Mefopotamiamclle cognouit, eotumad uentum expedare non aufuseft,quia paucosfecum haberet. Sed rehquis im/ perauit in urbem relinquerent.fiK^eorum pars relidoEuphratefiigeret rnfo-litudinem.aitj relido Tigridilcederentin Sufianam ad Eutclcm,dlt; ad mare rubrum.Ipfecum ijsquos habebatmilitibusjutensobiedujfluuiorumatque folïarum,uerfabaturcircaSatrapiam fimulinGdiâshoRibuSjfimulmittensad Seleucum inMediamdeijs quæquotidicfîerenr,ô^eumadquamprimum au-xiliandum cohortans. Demetrius poftquam ad Babylonein ucnit,amp;urbem relidam repetit,obfidere aggreditur arces, quarum unam cùm cœpiflèt,addi« xit fuis milites ad diiipiendum.Alteram cùm dies aliquot obfedillet, quoniam tenwo|^egebat , Archelaum unumamicorum ducem reliquitin obfidione, traaicisei peditum quinqueinillibus,df equitibus mille. Ipfecum tempus con cutreret, in quo ei iniundum crat ut inde proficifcctur, cum reliquo exercitu Row4MiSdwi-ad marc defeendit. Hæcdum geruntur, Romanis in Italia bellum aduerks nitesbello. Samnites gerentibus,continentes fiebant in agrum excurfiones,ÔCurbium uincùnt, obfidiones,SC exercituum fub dio caftra. Nam bellicofifsimeomnium Italiae gentium deimperio contendentes,uariaciebantpericula.lgitur Romani con« fuies affumpta copiarum partecaftra faciunt aduerfus hoftium caftra, ÔÔ tempus ad pugnam idoneum obferuant,fociastj urbes tutaspræftant. Reliquo-exercitu aflumpto Q.Fabius Fretomanorum urbem expugnat, amp;nbsp;eorum qui= Komanifi infenfierant clarifsimos uiuos capit. Hos numero fupra ducentos RomamadducitjSiI^inforum produdos uirgisà cacfosfecuri percutit,morc patrio. Deinde cum paucis in hofticumingreflusCfliam amp;nbsp;Nola norum ar= cemexpugnatjôi^prædæmultitudinem uenundat, militibustÿ magnam agri partem fortediuidit.Populus^ rebus exanimi fententia fuccedentibus, colo«

, niammittitininfulamnominePontiam.

InSicilfam,pace nuper /^athocli fada cum Siculis,exceptis Meftanenfi-iviejjjnaper exules Syracufani Meflanam conuenerunt, quod hancuidebant reli-oii po“t“gt;quot;‘qyamg{|'çqQæpj,fj(.,p, ,nfenfa foret. Horum confpirationem difsiparccu-piens Agathoclcs, Paßphilum ducem Meftànam mittircumexercitu^igüe arcane mandat quid fado fit opus. isdeimprouifo agrum ingreflus,mul-tisque captiuis alia præda potitus,petit à MelTanenfibus utuelintamici/ tiam,néue cogantur cum Agathoclis inimicifsimis pacem pacere. Meffa-nenfes conceota fpe fore ut citrapericulumliberarentur à bello , exules Sy-racufanos eijciunt , amp;nbsp;Agathoclem, qui cum exercitu uenerat,admittunt. Ilie primo humanumie eis prt,perfuadetque ut exules accipiant qui ei militabanti

-ocr page 711-

/

B IB LI O T HE CAË LIB. XlX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«rv

1jn11itabant,amp; lege à Mella nenfibus relegati fuerant. Poftea euocat ex Mcflana ^óTauromenio eos qui fupcriorib.têporib. eius poteutatui aduerfati fueranc^ oês iugulat,numero no pauciorcs fexcentis» Qiioniâ em bellum Carthagi» gincfib.inferrehabebat in animo,oês qui erant alieno ab ipfo animo,è meoio tonebar.MeflTanenfes uerô,cû pegrinorûeos quos habebâc beneuolëtifsimos, amp;nbsp;g tyrannum ulcifci polFentjex utbeeieciflenr,ô(^ ciuiUmeos g principi infen-ß eranfjUiderêtinterfedoSjôi^ infup homines ob malefîcia dânatos, coadi fuiG lent accipre,pœnitebat ülos quidê fadi,fed durare cogebant, terri ti potêua do ttinâtis.Agathocles uero primû^pfedus eft ad Âcrag3ncum,eo côfilio ut hanc quocç urbéacquirerer.Sed cüCarthaginiêfes eônauib.fexaginta appuliflenÉ^ illeab hoc^pofito dcfifttr, SC agrum Carthagtnienfib.fubieclum puadens dclt; pracdatjcaltellorumc^ alia expugn3t,alia p côpofitionem accipit.Hçc dum ge-tuntjDinocrates Syracufanorûexulumduxad Carthaginiêlës mttiitur,poitu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

latum utfuppctiasferantjpriuf^ AgathoclesuniuerfarnSiciliâfubfuâpôterta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

tcmredigat.lpreacceptisijsexulib.quièMeflanaexpulfifueiât,habêseopio-fumexercitum mtttitquendâeorum t^s circum fe habebat, NymphoJoiü/ra-ditaeipartemilitum,adurbêCenturippinorum.Hâcem, ab Agathoelepfidio NympkoJon munitâjjjmisére ciuiû gdâ fefededituros,ea côditione ut populus fuis legibus rut â vc lt;tu-üiuere pmitteret.Igit cuillenoduinurbêintrairet,quipfîdioperât,cûfjclu(n rippi.iis ûclû fenliflentjipfum NimphodorSocciderunt, SCeos g intra muros irrumpebant. Hocfadum cauùtus Ag3thocles,Ccturippinos accufauit, ÔC eos g feditionis fluthoresfuiireuifi funqoêsuocauit.lahisdunlts ptinceps occupât,Carthagi nienfes in magnS Syracufanorû portû quinquaginta nauib.inuedijaliud nihd facerepotuerütjUifi qgt; duas nadi naues onerarias, câ quae ab Athenis eratfup-prclR’runtjSCnauigantiûmanuspciderunt. Inqjcum crudelesfein eos praftU tiflèntàquib.ne tantulâ quidêaccepcrâtiniuriâ, breui pcenas eis Deus rcpræ-fentauit.Protinus em diuulfæ à clalTe naues quçdâ, apud Brutiâ captæ fuut ab dtuminït Agathoclis ducib.SC qui Poertorum uiuim martus hortid uencrunt, cadein paf p^rpitnrt/ir fifuntquæipficaptisfecerant.Dinocratesuerô exufhabéspeditum It^ra^iia miliia,SCéquités non pauciorcs duob.millib.eâquæuocabat Galaria occopa-uitjà ciuib.uitrô inuocatus,SC Agathoclis focios eieceriïtnpfi uerô ante urbem caftra pofuêre. Aduerfuseûcn celeritermififlèt Agathorles PafiphilûSC Delt; mophilûjCÛmilitum quincpmillib.cômilTum eftphumaduerfusexules, quib» nbsp;nbsp;•

praecrat Dinocrates ÔC Philonides alter alterûcornu regës. Igit aliquandiu an? oinocyjtes ti cepspliumfuit,dum uterq; exercitum fummaui côtendit.Verucum ducûalter phtlomdes PhilonidescccidilTetjSCillius partis aciésterga uertifletjCoacHuseftetiam Di/ pr^uouincuit nocratespedê referre. Agathocles cQcognouiflètCarthaginiêfes occupatie in turii^aßphr/ Geloa eum collé qui fceleratus appellat,rtatuit totis uirib.decertare. |taq^ ad= uerfus eos côtêdit,8C ubi,ppe uenit, ^puocat ad pugnâ, elatus fupiore uidoria; Cumcpnôauderêtbarbaricô}Iigere,ratusillefefiaecertamine qs potiriqfub Mundi dio forent, reuerfus eft Syracufas,ÔC tcpla clarifsima fpoltjs ornauit. Atqj hæc qùidéeo ano gefta funt,quanta nos affequi potuimus.kegéte Athenis Simo-nide,■Romani confules crcarût M. Valeriû,amp; PiDeciû.Horu téporc Caflander 6C Ptolemçus ÔCLyfimachus cû Antigono pace fecerôr,ÔCfœdus fcripferGr,cu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aüi

iuscôditioneshacfuerûtrutCalTanderduxeiretEuropæ.donec Aiexâder Ro’ xMdrt lucceS XanatfiliusadoIeuilTet: SC Lyfimachus Thraciacimperaret:Ptolemæus forUfccdiis-, pto ô£urbib.ei conterminis in Africa ÔC Arabia. Antigonus prateflet uniucrfæ'^ Afi^Â Grçci uiuerent fuislegibus.Ne^ tamê fteterunt hifce padtstquin eo-rum unufquifcç fpeciofas caufas quærês,plus occupare nitebat. CalTander ue-rduidens AlexSdrum Roxanæfiliumadolefcere, SCin Macedonia rumores à p^oxami cr ti quibufdâdifsiparij^ducendûefleexcuftodiapuerûjpatriûcp regnS ei traden- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

dQ,metuêsfibimetip{î,impcrauitGlauciæpfedo puericuftodiac,utRoxanâ 2C puera necaret,8C corpora occultaretjfadûfp alteri nemini enunciaret. Cùm »lie imßata feciflei,Caflander amp;nbsp;Lyfimachus SC Ptolçmgus itemcp An tigonus,

hbetati

-ocr page 712-

D I o D o R I s I C V L I

liberatt flint imminente eis à rege me tu. Cùmentm nullus l'amefîetgîmpeWÔ fuccederet,deinccpscôtum qutf(j qui gcntib. autciuitatibusimperabât,regia as fpes alebatj fubiedam fibiregionem tanquamferro partum regnumficha/ bebat.Igit A fiæ QC Europæ res,itemlt;$ Græciæ amp;nbsp;Macedoniæ,hoc ftatu erant»

In Italiauero Romanicutningentibuspeditum equitumep copijsexpediti-onemleceruntadPollitium^quæeraturbsMarrucinorum. Miferuntâ^ciuia um coloniam,d6eamcondideruntquælnteramna nuncupaturgt;

In Sicilia uero indies augefeente Âgathocle, SiC maiores copias contraben.' te,Carthaginenfes certiores fadi principem in fuam poteftatem redigcreci/ «itatesinfulæjÔ^iribusfuperioremeHe ipforum ducibus, bellum màioreui« ^ggi'^diendum cenfuerUnt. Protinus igitur triremes inftruunt centurn quin-Amilcärttd- quaginta, Siadhibito duce fuorum ciarifsimô Amilcare,ei traduntciuiûmili* uerfuf Aglt;t^ turn duo miilia,in quibus erant multi illuftres uiri. Ex Africa uero decem mil-thoclcm mitti Iia.ExTyrrhenia mercenarios mille,ôi^rhedariosducentOs. Præterea Baléares iur in SialHi^ funditoresmille.Similiterpecuniaccopiam,ôôtelorum,fiCfrumenti,ô^reliquo-rum ad bellum neceHàriorum idoneum apparatum. lam cum uniuerfa clafsis àCartha^inefoluiflctjamp;faltum tenuiflet,coorta repente tempeftasfexaginta triremes emedio fuftuIiqfiC ducentasexfrumentarijsnauibuscorrupit. Caetera clafsis magnis uexata tempeftatibus ægrè in Siciliam euafit. Perierunt Si ïlluftrium Carthaginienfium non pauci, propter quos fadum eft urbs pub-licumludumfufceperit. Namfolitifunt,fi quando maiusinfortunium urbi TB-fci'T©-. contigiqnigris pannis mœnia tegere. Amilcaraffumptis tjs qui ex tempeftatc euaferant,mercenarioscogit,ô^ exSiculisfoctjs conferibit eosqui effent idolt; nei. AflumitSiquæ ibi prius erantcopiæ, atcj adhibita omnium pfocuratio/ ne,quæadbellumeffentaccommodata,copias fubdiocontinet habenspe-ditum circiter quadraginta millia,equitum ferè quinque millia, ac breui corre-dofuperioredetrimento.uifuscfteffc duxbonus,Slt; fociorum perterritos a» nimosrecreauit.amp;hoftibusnonuulgarem trepidationem iniecit. Agathocles CÄthÄginienfiumcopiasuidèns fuis effemaiores,fufpicatuseft caftellorum nonpauca ad Pœnos effe defedura,8C urbium quaccuncç ei infenfac erant. Ma ximeautem metuebat de urbe Gelôorum,3udiens ineorumagrouniuerfas effe hoftium copias. Accidit ei circa idem tempus etiam in clafle non paruum

• detrimentum. Namnauium uigintiinfrcto,ueneruntin poteftatem Cartha-Agâthocles ginienfium,ünàcumipfisuiris. Cæterùmcum Gelorum utbem praâffdio fir-GeU poiiiuf^ maredecreuiffet,aperiènon audebat exercitum introduceréj neGeloiocca* feuùinGe, fionem requirentes eum anticiparent,itaqueita urbem illamamitteret,quæ loo$^ ei magna commoda ptæbebat. Mißt igitur paulatim milites tahquàm ad ali/ qua ne2Otia,donecfadum eft ut multitudine ciueslongefuperarenr. Paulo póft ipœ quoc^ eó profedus,proditionis Si defediortis Geloos aceufat, fiue il li reuera aliquid taie patrare in animo habuerant,fiue exulum calumntjs crede* bat,autetiampecuniascomparareuolebat.lnterfeciî autem Geloorum fupra quatuor millia,d(f in eorum facultates inuaftt. Imperauit Si reliquis GelOis otn nibus,ut Si numoS)amp; infedum argentum afque aurum referrenr, minatüs pœ nas contumacibus. Quodeum omnesceleriterpræ metu feciffent,pecifniac multitudinem congregauit. Si omnibus fibi fubditis, grauem terrorcm ineuf« fit. Cumipcrudeliusfefeaduerfum Geloos gefsiffetquàm debebat, nècatos foffàs quat erantextra mœni3,detrufîf, Si relido in urbefansmagno ptatfi-cStr4 Cdrtha nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;côtra hoftes pofuit.üccupabâtaôtCarihaginienfes,ScelerartlWné,

ginefes cajlrn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiunt pfidiUm fuilTePhalaridisffn hoCferturconftruxiffc tÿrannus cele-

Kdt et »b ets nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iHum taurum arneum,ad excruciandotum pœnàs j igné machinât fubte-

prtelio uinci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hancob caufam locum Sceleratum, ab impietate quç in mffèros exer

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cebatur,appellatum fuiffe.Ab altera parte Agathocles alterum eorum quæ fu/

■ erât Phalaridis pracfîdium tenebat,nuncup3tum ab illo Phalarium.Caftra ine« diUs

-ocr page 713-

BIBLIOTHECAE LIB. XIX

dius di'rimebat fluuius,cuius obiedu utricÿ aduerfus altcros utcbantur. Fuc-ratautem fuperionbus temponbus difsipata fama, oportere apudhûclocum multos homines in pugna perire.Quod detrimentum apud utros futurum cf-fet,cum effetincertQ,acciditut religione tenerentur exercitus,effentcg ad pu-gnamtardiores.Itar^diuneutriffuuium audebac traijcere uniuerfismilitibus doneeinexpedata qusedam caufa eos ad plenum pericuium incitauit. Afris enim hofticum percurrentibus , Agathocles irritatuseft adidcm faciendum, cumi^ Græci praedam agerent,amp; quçdam caftrorum iumenta abegiffent.pro-dieruntexCarthaginenliumuallo,quicos perfequerentur. Agathoclestuturi præfcius,apudfluuium collocauitinfidias uirorum uirtut^ ptæcipuaî. Hi Carthaginienfibus eos quiprædam agebant perfequentibus,0d fluuium tÄ= iedis,repente ex infidtjs confurgunt, inordinatos aggrefsi, facile in fugam uertunt. Acdum interficiuntur Barbari, ÖC in fua caltra fugiunt,Agathocles ratusuenire tempus decertandi,uniuerfas uires ad hoftium caftra ducit.Et cos* eximprouifo aggreirus,acceleriter parte foILc æquatajUallumconuellir,ôd peruim in caftra irrumpit. Carthaginienfes tarn incredibili fado perterritf,ÔC adinftruendam aciem ocium caperenonuolcnteSjhoflibusutcalustulit.oc-curruntjat($certant. Acdum circafoffam utri^ tortiter dimicant,celeriter to.-tus propinquus locus mortuis conftratus eft. Nam Catthaginienfium clarif fitni caftra expugnari uidentes,fubueniebant:ôô Agathocletiani uidoria con/ fifijSCexiftimantesuno periculo fe toto bello defunduros,urgebantBarba/ ros. Amiicar uidens fuos laborare, Graccoruni femper plures in caftra irrum pere,funditorcsadmouet,quicrantex Balearibusinfulis ,nonpaucioresmil/ pundi/oyesBa Ie. Hicontinentia amp;nbsp;magna Taxa iacientes, multos uulnerant,necpaucos ex/c4r/y. irrumpen£ibusinterftciunt,acplurimorumobiedaarmaconterunt. Etenim hi homines faxa iaccrefoliti,qua:minæpondohabeant,magnum affcruntad uidon’am momentum in pracltis. Quippecùm apud eosapueriscxerccrilo-leatarsfunditoria.Hocilli pado expullisexcaftris Græcis, fuperiores extite-runt. Agathocles rurfus alijslocisoppugnationem inftituit. Cum^aiy ca-ftra uicaperentur,3ppulit Carthaginienfibus exercitus ex Africa inipcratus. Itat^fumptis iterum animis,qui erant in caftris in fronce dimicât: qui uerô fup-petiasuenerantjinorbemGræcos circumfiftunt. Quidumuulncrantur,præ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;â

teropinionem pugna fortunæbreuiincontraiium mutata eft. I ugiebantau= tem pars ad Himeram fluuium, alq in caftra ,quod receptus fpacium habebat quadragintaftadia,ôt’quidemtotumferêcampeftre,perfequentibusBarbaro/ rum equitibus non minus quàm quinc^ miliibus,quôfadumeft,utinterie= * dus locus mortuis oppletusfuerit,mulcumi conferente etiamfluuio adGrac-coruminteritum. Cùmcnimeffentdiescahiculares,ôlt;fperfecutiocircameri-diemfieretjmultifugientium,qui propter ardorem amp;fugiendi laborem fiti cô ficerentur,auidiùs bibebant,8C quidem cùm efTetunda falfuginofa. Qiiar res GworHW effecitutnon pauciore^ijsquiinfuganecatifuerant,repertt fucrintapudflu-ûium mortui fine uulnere. Ceciderunt in ea pugna Barbarorum circiter quin-geriti Græcorum non pauciores feptem millibus. Agathocles tanta clade ac/ cepta,eos qui exdade euaferantafTumitjCrematiscç caftrisGelamierecipit. Cum^famamfparfifTctjfefeccleriterSyracufas proficifciftatuifle,^ oo. Afric-quitesincideruntinquofdam Agathoclis milites , à quibus cùmaudiuifTcnt Agathoclcm fefe recepiffè Syraeufas , Gelam ingrefsi funt tanquam amici, ônpeïfuftrati,mifsilibusconfofsi funt. Agathocles feipfum in Gelam conclu.-fit,non quia ad Syraeufas cuaderenon pofTet, fed quia Carthaginienfes difti-ncreuolebat ad obfidionemGelæ,utSyracufanis fruges tutô comportareli-ccret cogente tempore. Amilcar primo Gelam obfidere conabatur : fed audiès in ea amp;nbsp;uires elfe ad propugnandum, amp;nbsp;Agathoclem omnibus abundarCjhoc confilio fupetfeditjamp;caftella urbesej adiensrecipit,ô^ omnibushumanum

-ocr page 714-

dï8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORI SICVLI

EX skulif lt;}ui te præbetjUt Siculos ad beneuolentiam pelliciat.Et Camannaci quid? acLcoH tumidCar^ tini,prxteteaCaianxi,0^Tauromenitx,protinusmiCsislegatis,deficiunta(i thdizinenfes ^’«haginienfes.Deindepoft paucosdies MalTanenfes S)C Abacçnini,Sgt;Lmill-dc^cerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciuitatum abac alias anticipantes,ad Amilcarem deficiunhtantus uulgo im/

quot; nbsp;nbsp;nbsp;' petusincefsitpo(lcladem,odio tyranni. AgathocIesuerodudisadSyracu*

fas reliquis copijs.laborantes partesmurorum reficit,agricp frumentum comportât, cogitans urbi fatis magnam cuftodiam relinquere, amp;copiarumopti« mam partem in Âfricamtranfportare,bellum(ç ab infula transferreinconti-nentem. Nos uerd, qiiemadmodum initio propofuimus, Agathoclis in Afri* o*m tranfitum inftium faciemus fequentis librn

titri XIX,finite

•DIODORI SICVLI

B1BL1OTHECÆ HISTORICÆ LIBER ViGESIMVS*

Oniniuria eoruminfiitutS aliquis improbauerit,quihifto* rijs fuis prolixas autcrebras nimisorationes admifcent. NS prçtcrquam quod perpetuitatem hiftoriæ intempeftiua ora-tionum indudioneabr5pant,etiam eos qui rerum cognitio-niscupiditatctcnenturdeterrcnt. Enimuerofi qui funtqui fuam in oratoria facilitate peritiamoftctareuelintjpofTunt id priuatim facereiorationes quç ad populum,aut in legationi-

Its e/fc bent,

dc'

bus habetur : prætereadeclamationes in Iaudêueluituperiû,amp;alia eins gene« ris cÔponendo. Nam qui légitima didionis compofitioncfcriptisfuisadhibêc ÔCunupropofitSad extremuperfequQtur,eft profedd curiureinutrocç ftudtj gentreltômendcntur. Nunc inucnireeft quofdâ qui dû nimtj in orationis ele-gantia funtjhiftoriä quafi appendice orationum feceruL Neciolu mala fcriptio ledori molefta eft,uerû etiâ ea quae cû alioquin in caeteris no inepta uideat, ab errat ab ordinc proprio locorû 2C têporum.Hancob caufam talium fcriptorum • ledores partim ftili genus etiâft elegantifsimû uideatur,practereâr,partimprô? lixitate à authoris importunitate deterritijn uniuerfum amp;nbsp;quidem merito, ab Kifloria qua- eorûledioneabftinêt.Nam hiftoriæ natura fîmplexcft,cÔtinua,deni(5 corpo? ris animatifimilis,cuius id quodlacerûeftamittit animalem illamuenuftatem, quod contra débita habet partiû omniû côpofitionem, eandê comodèretiner, èc propter totius defcriptionis cohærentiam,iucundâ amp;nbsp;dilucidâ ledionê effigt; cit. Nei^tamê nos in uniuerfum itarhetorS colores improbamusjütêos in hû ftoria adhibêdos eflcomnind negemus. Cùm enim l^ftoriâ uarictateexorna/ reneceftefit,quibufdam inlocis operçprecium eft huiufmodi didioneuti. Ex hacopportunitatenemequidëpriuatû uelim. Itaij fi pro rerumauttêporurri circLimftantijsaliquauellegatiuel côGliarqorationeopusfir,nifiquis benein^ ftrudus ad caufam fuam defendédam defcendat,profeddfu.«m caufam fufpe-dam reddiderit. Nâ multæ caufæ incidût propter quas fçpè neceftàrid rhetorij prgceptis utendû fit. Nâ cû multa benè amp;nbsp;acute dida fint.nequa^ ea quæ me-moriædigna funt,amp;feam quæexhiftoria petit utilitatêaffeiût,ocioféfun^jjlÿcj termittêda.Prçterea fi fplendidû amp;nbsp;magni momenti eft argumentû,uidendum eft ne orationis genus humilius fit quâ rerûmagnitudo patiatur.Fit itê in terdu utpræterexpedationêres cueniant,ineo cafucogemurcôucnientib.inftituto uerbis uti,utomnêabfurditatem cuitemus. Verû hifcede rebus hæcdida fufli ciant.Nûceasres dequib.dicereinftituimus,aggrediamur:fi tarnen priusipfa têpora de quibus in hocopere agimusjfubieccrimus.lgitur in priorib.Iibris ab antiquifsimiSi

-ocr page 715-

BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^59

antiquilsimistcmporib.orfiresgeftas Graccorumôt: Barbarorum profequuti sync'hrotii['' fumus ufcç ad annum qui Agathoclis in Libyam expeditionem antecefsit, ad ^i. quam àTroiæ excidio numerantur anni 8j.lupra « 00. Atc^ ita ut hiftoriam cô-tinuemus incipiamus ab Agathoclis in Libyam profedione, ÔC nouem annos complexijin ilium annum defînamus,quo tegesfadîa Concordia unaminicon fenfuarma in Antigonum Philippi filiumfumpferunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoMunai

RedoreAthenisHieromnemone,Rom. Cofs.crearunt C.Iulium SCQ.Ae- î5 milium. InSiciliaAgathoclesàCarthaginienfib.adHimeramplioluperatus, 444» amp;nbsp;maxima eacpfirmilsimaexercitus parte amifla,Syracufas confugit. Videns A^Jthocld autem fociosomnes defciuifle,SC barbaros Siciliâ uniuerfam pterbyracufas^n bdlum ui iusditionemtÿ fuam redegiftè,longe^ ÔC terreftrib.ôCnaualib.copqs potenti. A/ricdm traij ores eflèjem infpera ta amp;nbsp;maxime temerariâ aggredit. Cùm enim in ea omnes coÿtauc-cflènt opinione,ut ipfum nun^ cùm Carthagmienfib.bellum gcfturum puta-rentjftatuiqrelido in urbe fatis fi'rmo pfidiOjô^ fuorum militum idoncis allum pris,in Libyam traqcere.Fore emfperabatutCarthaginienfesoctj pacis^deli« ctjs diu affùeti ac ^pterea belli periculorum inexpertes facile à fuis in oninib. malis induratis fuperaripoftenr.Præterea focios quos in Libya habebant quo-niam iam à multo têpore eorum imperata grauiter ferrent, deficiendi occalîo« nem arrepturos.Et quod omnium erat maximû inopinato in eorum fines irru ptione fada agrumintadumjSComnib.rebus ^pterCarthaginicnlium opulé tiam abundante popùlaturum fefperabat. In lufna à patrio lolo Ql Sicilia tota barbaros abftradum,SC in Africam omne bellum trâslaturum fe confidebat.id Q) fadum eft.Hoc enim confilium cum nulli amicorum reuclaffet, Antandrum fratrem cum idoneo præfidio urbi pracfecit : ipfeeledis foi tifsiinis quos habe* batmilitibus,peditibusquidem utcumarmisexpediti præfto fintimperat,e-quitibus uero ut præter arma remos frenafecum aftùmant edicit, utcurn ex quosnaduseftêr,équitésparatoshaberet,qs quæ necelfaria efient compaia-tis. Nam in fuperiorc clade peditum pleric^ occubuerant, équités autj|ti nesincolumeseuafeiant, quorum equos in Africam deporiare non poterar.

NeautemSyracufani fe abfente nouis rebus ftuderentjCognariOnes alias ab Agathó altjs fegregauit,maximeautem frarres à fratribus,ôd parentes ànatis, quos par timinurbereliquit,partimfecum abduxit.Certum enim erat, eos quiSyratu= fis relidi eflènt,etiamfi animo erga eum efient aiicnifsimo, nihil tarnen pro- cffictó pteramorem erga natosgrauius in Agathoclem aufuros. Cùin autem peen-niæinopialaboraret,pupillorumfacultares à tutoribus ablatas ad fe recepitj longèfatius efledicens feeorum tutorem efie, Séfideliusiamadultis reftitutu* rum affirmans.Practerea à mercatoribus pecuniam mutuo fumpfit,amp; quçdam templorum donaria abftulit,ac mulieribus orna turn ademit. Qüæ c i*rniocua plctifsimisquibus^difplicerc, amp;nbsp;ab feeorum animos maximeabalienatosa-nimaduerteretjconcionem conuocat,in qua nuperacceptam cladcm ÔCimmia nentes calamitates dep!orans,fe quidem (utpotequi eflent in ferendis quibuf-cuncplaboribus iamcxercitatus)facilèobfidioncm fuftinerepofledicebar: ci/ uium autem mifererijfi conclufi obfidionem pari cogerêtur. Lloitatus eftitalt;ÿ cos utfuæfaluti cùm fuis facultatib.confuîèrent, quicunqj dubiam belli fortu/ namexpcririnollent. Cùm autem exurbedifcederent bi quicpibus maxime pollebantjô^pdioinprincipem flagrabant,cosemifsis quibufdam merceiia-rijs^MaH dcdidit,amp;eorum facilitates in fifcum fuû redegit. Ex quo tam fcelera-tofado pecuniam nadusjamp;abijsquibusipfe inuifus eraturbepurgata/erz uosadmilitiamaptifsimoslibertate donauit.Aciamomnib præparatis, SCeo* nauib.adornatis,nauigandi oportunitatê expetftabat. Cû auté eius inftitutum laterer,quidâeuminltaliam expeditionêfufcipere,altj eamquæ Carthaginien fibus pareretSiciliar parte depopulaturSfufpicabant. Omnes autê deeorum quidilceflurierâtfalucedelperare,ôf principle infaniâ arguerc. CæterQhoftibi T t Z muhà

-ocr page 716-

is6à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D f O D O R I SIC VL I

multô pluribus triremibus ftationem habcntibus primuin diebus al/quat mf-11 tes intra naues continere fe cocgit, clim nauigare non poflent. Deinde cum naucs frumentariæ adurbem curfu ferrentur,Carthaginenfcs cum tota daflc in aJ naues contenderunt. 1 pfeuero Agathocles de incepto fuo defperans.poft-Africdm trA- quam uidetportus ingreffum à ftationarqs defcrtum, magna nauigandicelc-ritate ufus tratjcit. Deinde Cartbaginienfesonerarqs iam proximi poftquam . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uident hoftes confertis nauibus nauigare,prim'um fufpicati ipfum auxilio fru-

mentarijsuen!re,regrefsirunt, S^jclaHemadnaualeprcclium infiruxerunt. Vt aufcm eos redà i^ræteruehi, ÔC iam procul ancegreiïbs animaduertunt, pcrfc« cœperunt.lbt illis inter feie contcndentibus nauigia quar commeatum ue« hebant praeterfpem periculo euitato,magn3m rerum necefTariarum copiam Syracufasapportaruntjiam urbe reifrumentariæpenurialaborante. Agatho* ’ des uerôab hoftibus ob(ë(Ei$,cutnnoxfupcruen'ilet,infpcratamfalutcm coti Selif deftâia fecutus eft. Poftero die tanta Colis obfcuratio fada cft, ut plané nodem dù ceres,fteliis undique apparentibus. Qiiamobrcm Agathocleanirati etiam diuinitus Gbi pèricula præfagiri,multomagfsde füturis folicitiétant. Cum autemCcxdiebus toiidemqucnodibus nauigaßent, prima luce praeter expe-dationem non proculconfpicati Cunt claflem Carthaginienfium. Italt;$ utrinz quefuborta contentione,inter feremis certabant. Pccni quidem,quôd fpe-tarent Ce præter nauiumexpugnationem etiamSyraeufas in poteftatemaccc-pturos,ac patriam magnis pcriculis liberatnros. Graeci uerô niß Cumma cum celeritate adlittusproperarent, praeCensGbi imminereexitium uidebant,atlt;ÿ rjs qui domi rdidi erant,grauifsimam Ceruitutem. Vbi in Africæ conCpedura uentum dî,fit fociorum cobortatio incredibile fiudium. Acuelociusqui^ dem naues barbarorum ferebantur, remigibus longo ftudio excrçitatis. Satis autem longo interuallo præccfierant naues Gi æcorum. Ac nauigationece lerrimé expedita,poftquam ad terram appropinquaruntjConfertinialîj cura it^terram ruebantjquemadmodumquidam certatores. Nam in extreme cj do Agathoclis, primæ Carthaginienfium naues impingebant, cùm eflènt y intra teli iaeftum. Itaque cùm paulifper inter Cefe miCsitibus amp;nbsp;fundis ccr-

' taflènt, paucis nauibus barbaris congreCsis, Agathocles Cuperior erat, qui multos milites haberet. Deinde Carthaginienies conuerfis proris paulu-lum extra tdi tadum Ce receperunt. Agathocles copijs Cuis ad eas quaeuocan/ turLapicidinae expofitis, ôf dudo à mari ad mare uallo, naues remulco Cub-duxit. Atquctamaudacifacinorcpcrpetrato, aliud priori longé periculofius aggreditur. Adhibitisenimducibus, qui Cuoinftituto dido audientes étant, facTaqùe re diuinaCercriSf Proferpinae,conuocatpopulum. Deindecoro» natusewm Cplendidaucfteiu concionem progrefl'us, ÔCquaedamad fuumin» ftitutumaptepræfatuSjdixttCepraefidibus SiciliaedeabusCereri ôd Proiêrpi-VofKW. *^ægt;9uo tempore à Cartbaginienfibus fugati fuctiijt,uota nuncupane,om-nésnaues accenfutum. Eiieitaque laudabtlc,CalutemadrptosuotaColuete, aepro illislongéplures redditurum Ce promittebat, fi CeCe in pugnandq ftre« nuépraeftitifîènt. Etenimdeos pet uidimastotius belli uidoriam porteqdez , . re. Haeceodicente,famuloruraquidamacccnCamfacemadfert,quam poft-

/ IT accepit, reliquis ttiremium præfedis fimiliter dari iuCsit, deabuCque curlncendicu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primus ad prætoriam ttitemem contenditrac ftansin prora, cæte=»

raue it risutCe imitenturiubet. Ibi cum praefediigncminiecifient, Cublata

’ in auras flammajtibicinesclaCsicum canere, milites iubilare, omnibus pro do« mum reditione precantibus.Hoc autem faciebat Agathocleseo maximecon-filio ut cogeret milites in peticulisomninofugæ obliuiCci. Compertum eniin habebatad nauesconfugiendi fpe Cublata,in lolauidoria Calutemcollocatuz ros efle. Deindecum exiguas copias haberet,uidebat ad euftodiendas naues neccffeforejpartiriexercitum,ai^ ita minimefepatem fore. Sinautemdefti-tuta»

-ocr page 717-

bibliothecae lib. XX. iiï

lutss rd in quer Ct, in potcftatem Carthagimenfium uenturas eflfe. Bnitnucrö ardentibus omnibus nauibus, SC flamma magnum fpacium occupante, Sicu-los terror inuaiit. Initio enim calliditate dC dementia Agathoclis deceptGcum celeritasfacfbadcogitandum tempus nullumdaret,omnes eius fadoaffenß (unt. Temporedeindefingulaexpendendiociumlargiente,adpœnitentiam conuerfi funt,acfecummagnitudinemdirimentis maris reputantes.defalute-defperabant. Agathoclesuero eos hacdefperatione liberatecupiens, exerci-tum ad Magnam urbcm(ut uocatur)Carthaginienfiumimperio fubiedum deducit. Media autem regio,per quam tjs proncifeendum eratjiortis ÔC omni generefatorum culta eraf, aquis multis per aquae dudus decftidis, ÔC omneA locum irrigantibus. Præterea continuac uillæ erant, aedifietjs fplendidis 8C ce/ Agri Mdgni dorijs operibus elaboratae, quae dominorum opes indicabant. Abundabant wbis fertili^ praeterea horrea omnibusad uidum accommodis, utpotecum incolac in dfu- A. turna pacefruduum abundantiam congefsiifent. Erat autem regio partim ui/ num,partim olearum ferax: altjst^ frugiteris arboribus referta. Altera ex parte tempus erat, in quo bourn SC ouium greges pafeebantur, SC uicinæ paludes cquisarmentarijsabundabant. In fumma maxima erat tjs in locis return omnium affluentia, cum Carthaginienfium primarij poflefsiones occupaflent, SC opes cum elegantiaeftudio ad fruendum,in earn rem infumpßßent Itac^Sicu-11 regionis amœnitatem 8C fœcunditatem admirati,fpe elFerebantur, digna pe-riculis praemia uidoribus propofita cernentes. Quod cum uideret Agatho Agdthodet cles,milites iam animos recepiile, 6Cadpericula promptos efle,confeftim mu/ M/gndm ur^ oppugnatio inexpedata cum accidiffet, ÔC oppidani pro- hem cr rune pter rei bellicae imperitiam paulifper obfidioncm fuftinuiflent, utbem ut cepit: tem expugndt quammilitibus diiipiendamcumdedilTet, militesSCpræda graues, SCanimis confidentes reddidit. Inde propere ad album (ut uocatur?! unetem exercitu dudo,urbem in poteftatem fuam redigit, quæà Carthagineduo millia ftadio« rum diftabat. Ipfi autem milites utranque urbem praefidio occupare uokbanr, SC in easpraedamomnemexpofuerant. At Agathocles rebus gcfl:isÄnftn=« tanea cum cogitaflet, docuifletq'ue milites,quemadmodum non expediret perfugq locum relinqui, quandiu praclio Carthaginienfes non deuiciflent, complanatis urbibus,fub dio caftra metatus eft. Carthaginienfes autem qui prope ftationem Siculorum ftatiua habebant, poftquam naues accenfas a=« nbsp;nbsp;•

nimaduerterunt, primum lætitia geftiebant, tanquam hoftibus ob metum eo-rum naues corrumpere coadis. Verùm poftquam hoftium copias in agrum contendere uidcrunt, de futuris conieduram facientes , nauium iaduram fuumdamnum duxerunt:acproptereauelaexpiliscontextainprorisexpan/ tn^oriunij pii deruntj’quod tjsfaccrefolenneeftjfiquandoKefpublicaCarthaginiçnfis in- blici fortunium aliquod pafla putatur,fumpferuntc^ in fuas triremes Agathoclis dpudCarthi/ nauium ferramenta,ac nijpcios qui rem omnem accurate referrent, Carthagi- ginenfes, nem miferunt. Priufquam autem hi quid fadum eflet aperirent, quidam lociillius homines,cognito Agathoclis aduentu,id celeriter Carthaginien/ fibiM nunciarunt. Atilli ob rei admirabilitatem attoniti, fufpicabantur in SiciliafuasôCterreftresSCnaualescopiaspertjfiè. Neque enimcredibile erat Agathoclem nifi uidorem Syracufas praefidio deftitutas relidurum fuiflci aut copias traqcereaufurum,hoftibus maris imperium obtinentibus. Itaquc , . urbejjyumultus Sctrepidatio magna inuadit,SC populi concurfiisin forum fit,^confultatiofenatusquid fado opus foret. Neque enim paratum ha-bebant exercitum,qui hoftibus opponi poftet,SCciuium multitudo belli i-gnara,animum defpondebat t hoftes uero tanquam iammûris proximi ex-pedabantur. Igitur quidam ad Agathoclem legatos de pace mittcndosdicea bant,qui idem quidin hoftium Caftrisagereturexplorarent. Alq expedan-dum cenfebant,donee fingula quemadmodum gefta forent, plané cogno/

T t Î uiftènb

-ocr page 718-

éet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I.

uiiïènt. Hac urbem perturbatione.tcnente,mifsi à clafsis præfedo appuie^ runt, qui caiifas rerum gcftarum retulerunt. Itaque cum fe rurfus collegia fentjfenatus omnes nauium pracfedos incufabat,quód pafsifuiflent boft/ Dwcer rfiW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inAfricam traiici,cumipfimare occuparent. Ac duces militiaec'

des Anno O’ ^^2’tÂnnonem amp;Bomilcarem, patria fimultate inter feie difsidentes: exifti' So ilctir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;priuatameorum difsidentiam dC difcordi3m,communem reiquot;

‘ publicæfalutemfore. Sedlongèaliteratqueputabanteuenit. Nam Bomil-car iam àmulto tempore tyrannidem afFedabat.fed cum poteftatem SCido' neum rei gerendæ tempus non haberet,tunc occafionem fatis commodani AiperiumadeptRs arripuic. Huiusautem reimaxime caufaexcititCarthagi^ nienfium in puniendo acerbftas. Nam primarios uiros in beliis ad imperia c-uehuntjCxiftimantesijsde fummarerumanteomnesperiditandum eiîe. At • pacem adepti eofdem faifo criminaniur,ô^ iniufla iudicia ferentes,ob inuiz diamadfuppliciarapiunt. Propterea quidam impertjspræfedifuturas in iu« dicio fententias metuentes,ab impcriodeficiunt,altjad tyrannidem animuti» adtjciunt,quodtum Bomilcar alterducum fecit,dequo pauîo poftdicemus. IgtturducesCarthaginienüum,cum ncquaquam tempus elTe cundatidi ui-derent,non expedatis uicinorum ÔC fociarum urbiumauxilrjs, in apertum ciuesipfoseducunt:quierant peditum nonpauciores quadragintamiliibus^ Carthiginutt équités mille, curruum duo mdlia. Occupatoautem quodam tumulonon fescr Agi, procul ab hoftibus,ad prælium milites inftruunt’.acdextrum cornu tenebat tftocicant CO* Anno, adiuuantibus eum qui facram cohortem efficiebant. Siniftrum te/ piasadpneli, gens Bomilcar,cum propter locinaturam in latum agmen porrigi non pot «w injlruun^ (et, denfum fecit. Currus amp;nbsp;équités ante agmen collocarunt, horum confi-

lio uthifee primum impetum facerent,ad Graccorum uires tentandas

Agatbodes acie barbarorum perfpeda, dextro cornui Archagathum fill um præficit, attributis ei duobus peditummillibus amp;quingentis. Dein/ cepsordinauitSyraeufanos,quierant numero tria millia quingenti. Dein« defheœcnanoruinGræcorumtriamillia. Poftremo Samnitum,Tyrrheno« rum,amp;Gallorum tria millia. Ipfecumfatellitio cum millearmatisdimidiuni cornu tutabatur,facræ Carthagintenfium cohortioppofitus. Sagittariosauz rem funditoresquingentos per cornua diuifit:militibusautem uixarmo« • rum fatis erat. Itaque cdm eos qui elypeis carebant, inermes uideret, cly-peorum tegumenta baculis arfixit, amp;nbsp;fpecie drculum clypei imitatus, eis tra« diditnequaquamadufumidonea,fed quæ procul confpedia,armorumfpe-ciem referre polîènt qs qui rei ueritatem ignorarent. Ac animaduertens milites ob mukitudinem barbariequitatus ÔC copi3rumperculfos,dimißtia caftracympluribuslocisululas,quas iam antea præparauerat,adtollenda(n tardstatem multorum. Quac per agmen uolitantes,ô(^ feutis galcisque infi.-dentes,milites animabant, fingulis augurantibus.propterea quôdMiners uæ facrum creditur id animal. Hæc quanquam uani confilq uideri pofsinç caufa tarnen fæpenumero magnorum commodorum extiterunt, quemadr modumtunefadumeft. Nam cum multitudo animosfumpfidêt, a riirao* res fparfi eflent diuinitus manifeftè uidoriam illis praefignificari,confiJen-tius periculumfubierunr. Nam cumin eos currus irruiHênt, aliosmifsÜH bus conHxerunt, nonnullos præterferri pafsifuntjplerofque retrogredi ad aciem peditum coegerunt. Similiterequorum imprefsionem fuftinentesgt; multis uulneratis, in fugam conuertunt. Dum ita Hrenuè in prifffT^cic JUwoofcttw- pugnatur,barbarorumomnis peditatusadmanusuenit.

Ibi cum achter pugnaretur. Anno comitante facra cohorte deledorum ’ hominum , dum fuo Marte uidoriam parère cupit, grauiter Græcos urz get, multosque occidit. Cumque in eum omnis generis tela conijee-rentur, non cedebat , fed quamuis multa unlnera.açciperet inftabac« ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doneç

-ocr page 719-

BIBLIOTHECAE Liß. XX.

donee defattgatus occubuit. Eo occifo Carthaginenfes qui dlic pugna*-bant,animos remiferunt. At Agathocleani arrcdijmultomagisconfirma-ti funt. Quaccum àquibufdamjntellexinec Bomilcar,altermilniac dux,ra- ßowilarjuof tusdiuinicusfibioblatamoccaßonemtyrannidemoccupandi,fic fecumcogi^ prodit ut tabatjß Agathoclisexercituspereat,feinimpcnum inuadere non pofle, cum ad tyfuia lt;iues ßnt tutur« potentiores : ßn ille uidoriam confecutus, Carthaginienßum nidcmcape^ animos depreflerit,facile fc fubiedurum iam uidos, atque Agathoclem patz feendam ßbi uonegociojcumeiuifumfueritdeuidurum. His cogitatis,iccefsit,cuman- prieparet^ teßgnanis, tedè ccdens hoflibus, amp;nbsp;fuis Annonis motte indicata, ut ordina» timfefeincollemrecipianrjhortatur.-hocenim expedite» kißantibus aut^ hoftibus, cum totus difeeßus fugæ fpcciem haberet, Afri confetti, exiflimanz tes eos qui étant in prima acie ui fuperatos eße,terga darecoeperun t.t^ii facra cohortemefßciebant poft Annonis ducismortê primùm fortitcr reßftebant,lt;?drfbtjgi„i'ert fiC confeenßs eorum qui ceciderant cadaueribus , omne periculum fuftine= fiumcladti^ bant. Verùmpoftquam cognouerunt maiorem exercitus partem in fugam conucrfam,amp;hoftesatergo inftare, cedere coadi funt. Itaque effuse fuga per omnia caftra Carthaginienßum exiftente , barbati ad utbem fugerunt, Agathocles aliquoufque perfecutus reuerticur, amp;nbsp;Carthaginienßum caftra diripit. Cxß funtin prælio Graccorumad trecentos:Carthaginenfium non plures mille, aut ut quidam memoria prodiderunt, fupra fex millia. In caftris Carthaginenfiumpræteraliasopesinuentifunt complures currus,in quibus apportata erantfupra uigintimillia compedum.,Barbarienim cum fe Graecos facile fuperaturos putarent, inter fefc fignificauerant, ut uiuos quampluri« mos caperent, ÔC uindos ad opera detruderent. Verum (quemadmodum e^ goarbitror)deus,ßeutifuperbis cogitationibusdignum eft,malamfpemmuz tat in exirum contrarium. Agathocles igitur Carthaginienlibus præter o= mniumopinionemdeuidis, eosintramurosconclußt. Fortuna autem,quæ Mit« dubiutt alternis poftclademuidoriamdarefolet, uidoresæquè atque uidosdepref-fit. Nam in Sicilia Carthaginienfes magna aciefuperato Agathocle,^yi«cuz fas obßdebant. In Africa tanta pugna uidor Agathocles, Carthaginienfes obßdione premebattfiCquod omnium maximemireris,imperator in infiila cum haberet integrum exercitum, barban's inferior erat, idem incontinente patte ante uidi exercitus uidoresfuperauit. Itaque Carthaginienfes cùmdi- • uinitùsfibi hanccladcmimmiflam putarent, ad omnegenus fupplicationum ^upcrüitiö conuerß funt:amp;maximefibi infenfum Herculem,qui erat apud colonos,ra- Curtbagtnen^ ti, magnampecuniarumuimSCprecioßfsimorum donarioruminTyrum mi= fiumDeosfibi ferunt. Cum eflentenim ortiexea coloni,antea foliti erantdeo décimaso- iratos putan^ mnium reddituum mittete. Sed poftea magnas opes nadi,ö(^ prouentibus ttum. noncontemnendis audi,parum omninomittebant, numen parui facientes.

Ac poft calamitatem illam acceptam omnesad pœnitentiam conuerß.om» niumTyriorumdeorunîmemoresétant. Miferunt etiamconfeda ex facris äurea templa ad fupplicandum ßmulachris : exiftimabant enim hoc magis athjlacandam iram dei conferre, ß addeprecationem donaria mittetent. Cau faoantur prattcrcaSaturnumipfisaduerfari,quoniamcum fuperioribus tem= S.ifurno filios poribus foliti effent immolate huicdco filiorum praeftantifsimos: poftea clam offerebät Car emptos pueros,eofqüe enuttitosjadfacrificiummittebant. Et rada inqui thagi/ien/cs^ fitio^inuenti funt quidam ex immolatis fubditittj. Hæc cum fuis animis cd^itSnies, ÖC hoftium caftra ante mutos cernentes, religione tenebantur, tanquam qui patrios deorum honores foluiffent. Cum autem per impru dentiam errata cotrigere cuperent, deledos ducentos ptimariorum homiz numfiliospublice immolarunt. Alq calumnqs grauati,fpontefua fefeobtu-letunt,quorum erant non pauciores ducentis. Erat autem apud eos arnea Sa« iurniftatua,quaîmanusfupin3sinterram inclinatasexporrigebat,ita ut imz

T t 4. poßtus

-ocr page 720-

66^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dl ŒiDiO RI S'ljC V’L I j

pofituspijicrdcuoluee€air,amp; in uora^inemquandam ignis plenamtraderet, drihigwien- HincuenfimileeftEunpide^n fabuloia iliamutiiaturn,qiiaptradanturabillv fetanxilid ex de Taurino facrïficio,in quibus Iphigeniam ab Orefte lie interrogari taciî. Siciliet fjeittnt QuódnamfepulchrummortuusfortiarC’ ignem facrum qui ititus ell,0i-opa-db AmHcitre, cum terrar hiatum:amp;fabula quæ à Graccis ex prifea fama tradita eft, quod ut delicetSaturnusfuos filios è medio tollere fit fGlitus,apud Carthaginienfes huiufmodi legefcruata uidetur. Enimuero rebus Africis ita mutatis,Cartha« ginienfes in Siciliam ad Amilcarem legatos ire iubent, rogatum u't copias au/ xiliares mittere maturet,amp; direpta Agathodis nauium ferramentaunamittet. Ille legato»ut acceptam cladem celent hor(3tur,S^ eum inter.milites ruz morem,tauquam lîAgathodes omnes 8C naues.amp; copias petdidiflet,difstr pentmonet. Ipfemifsis quibufdamquiex Carthagineader.antlegatisSyrar •GufasunàcumferramentiSjUturbemdedant fuadetiSyracufanorum enim ex ercitum à Carthaginienfibus concifum efle,amp; naues conHagrafle: quodfi qui non credant,ut id exhibitorum repagulorum argumentodemonftrent. Eiac iyrdfufMorti Agathodiscalamitatenunciata,oppidanorum multi crediderunt^ Primary perturbatio ucrodubitantesocculrarunt,nequi tumultus oboriretur,atqûeconfefttmle-txfillbrumo gatosdimilerunt.Exulumaffinesamp;familiares,aliosquequi eorum fadamire onlt;(. 4^*^ animo ferebant,quorum erant non pauciores odo millibus, exurbe eie-cerunt.Dcindecumrepente tanta hominum multicudo patriam deferere coa geretur,ftttota urbedifcurfus,tumultuatio,amp; fœminarum ululatus; nuKaca nim erat per id tempus familia ludus expers. Nam quidam calaraitatem tyran nidis AgathodiSjSófiliorumfuorum cafum deplorabann Expriuatisalqseos quiin Alricaoccubuiireputabantur deflebant : nonnulli eorum qui penates be focos rdinquere cogerentur,fortunam dolebant, quibus neque manerc concedeb3tur,neque extra muros prodire integrum eflet,Barbarisurbemob:* fidione cingcncibus. Ad tanta mala accedebat eo quod amp;nbsp;infantes,óó uxore» in fugam fecum una frahere cogebantur. Amilcar exulibus qui ad ipfum con-fuglt;ailt,impunitatemconcedit,paratolt;^ exercitu Syracufas contendit,tan-quam ad uibemcapiendam,tum propter folitudinem, turn propter nuncias tamrdiquiscalamitatem. Prçmilsis autem legatis, Antandro eiusque ibetjs.

* ' fiurbem tradcrentjimpunitatempollicetur. Cumitaque conueniflentexdu/.

• cibus authpritate maxime pollentes, Antander urbem dedendam cenfebat, natura efFoeminatus,quique multum ab audada amp;nbsp;rebus geftisfratris dege-neraHet. Erymnon autem Aetoius ab Agathode fratri adiutorappofitus,di/ uerfaiêntentia propofita,omnibus ut perdurent, donee rei ueritatemcognolt; ucrint,perfuadet. Deinde Amilcarfententia Oppidanorum cognita,omnis generis machinas conftruit,oppugnationem aggrelTurus. Agathocles poft; pugnamHuabus aduartjs nauibus fabricatis,alteram Syracuias mittit,prae-ftantifsimis adhibitis,0^ ex amicisquoshabebat fidelifsimos unoNearcho, qui uidoriam fuis nunciet. Deinde cum fecundis ftenws nauigarenthiqui Agdibocles tnifsi erant, nodu quinto die Syracufas appellunt, ôfeoronata pæanac^caâ nunaumamp;yrd nentes in nauigio,fimulatcpilluxit,inurbem nauigant. QiiodubiCartha-cujds de uiito ginienfium fenscre excubiæ propere perfequuntur. Cum autem fugientesftot. rinaittit. longepræcederent,remigtjscontendereincipiunt. Audita remigum content none turn oppidani, turn urbem obfidentes, ad portum concurrunt, amp;nbsp;utritç / de fuis follidti, ut bono fint animo exclamant, nbsp;nbsp;lam cum aduaria ilia com-:

prehenderentur,Barbari iubilare, oppidani turn fuppetias ferre non p^TOit, dqs pro falute nauigantium fupplicare. lam perfequentium proraimpetura in earn faciente,non procul à terra anticipauit aduaria alteram uno teli iadu» Sc cum Syracufani auxilio ueniftent,periculum euafit. Amilcar cernens. oppidanos propter anxietatem QC incredibilitatem expedati nunetjadpor/

turn

-ocr page 721-

BfBLïOTHECAE LIB. XX.

tum concurn’frejfufpicans partem aliquam muri incuftoditamVeUnqui, mittit cum fcalis milùû fortifsimos. Ibt cuftodias defertas nadi,infctjs omnibus mu-'ros coflfcen'deruntjôô iam fere interturrium occupauerant,cum circurneuntes de moreexcubirores,cùm eo perueniiïènt,id animaduertereicommiflo^ præ Iio oppidani accurrerunt,amp;eos qui fubfidio uenturi erant injjrefsis præueni-endo,aliosocciderunf,alios depinnispraecipitesdederunt. C^iofaCio AmiU cargrauiterdolens,ab urbeexercitum deducit,SC Carthaginenfibus auxiiia-res copias cum quintj militum millibus mittit.

Dum haccgeruntur,Agathocleslocisfubdi3libuspotitus,circum Cartha-ginemlocauicapit,Slt;urbium alias propter metum, alias ftb earum in Ct» thaginenfes odium imperiofuofubiungit : caftris^ prope.Tunetem muni= none ualido^pracfidiofirmatis,admaritimasurbesprofijicitur,capta^ ar-mis noua urbe,erga uidos dementem fe præftitit.lndead Adrymetem pro« grelEiSjeam obfidione premere aggreflus eftjuocato in auxilium Afrorum re-geElyma.QiiæubtCarthaginenÜbusnunciatafueruntjCumomnibus copqs adTunetemprofetflifuntjCaftris^ Agatholis potiti,urbicjgtormcntis beUicis admotis,in cam continuas impreisioncs faciebant.

Agathocles defuorum cladibus perquofdam certior fadus, in obfidione maximam partem exercitus reliquitjalTumpto^ comitatu,0i militum paucis» clam in locum quendam motanum peruenit, unde conipici pofsit ex Adrime tinorum agro, quiTunetam obfidebant. Ac cummilitibusnocludiuerfis in locisignesexcitareimperalfet, hancCarthaginienlibus fpeciem præbuir, tanquamcontra ipfosualidamanuueniret:obfefsisaucem,quafihofiibus 3= liæ amplæ copia in fubfidium adueniflent. Sed unique hac arte deceptijmiz rabili ter detrimentum pafsifuntidum quiTunecem obfidenr,reli(5lîs machiz nisCarthaginem fugiunt: Adrimeriniproptermetum patriamdcdunr. Aga thocleseaindeditionemaccepta,Thapfumui expugnat,Slt;'eius lociurbescg teras partim uicapir, partim adfepeliicit. Ac urbibusplufquamducentrsfub adlis,inulteriorem Africæagrumexpeditionemfufcipereftatuit. IgiffirAtm multis diebus iterlaciendoprbcefsifïètjCarthaginienies coniundis fuis cum ijsquæ ex Sicilia uenerantcopns,rurfus Tunetemobfidere aggrediunturjôd incolarum quachoftespofsidebant,non pauca récupérant. Agathocles poft-quam àTunete nuncrj uenerunt,SC ea quar gefta erant â Poenis retulerunt.co* • feftim reuertitiir. Cum autem ducentis ftadqs ab hoftibus abeflet, caftra poz fuit,acinilitibusneignesaccenderent,tncerdixit. Ac denocle itinerefacto, limulatcp illlixitjin eos qui agrum depopulabantur,amp; fineordineextra caftra oberrabant, irruit, atque interfecftisa mplius duobus millibus, captiscpnon paucis, magnum in futurum momentum fibi peperit.^|Nam Carthagjnienfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;.

coniuncftisauxilijsSiculotS Sf Afrorum,fefe Agathoclianis fuperiores pu-tabant:fed/Ratbode il^m uirftoriam adepto,rurfus barbarorum animicon ciderunt. Etenim Elymam Afrorum regem rebellem prselio fuperauitje-« gemcp amp;nbsp;barbarorum magnam multitudinem occidit.Atr^ hoc in ftatu erant res Sïculæ Ô6 Africa?.

Tin Macedonia Calfandérftippetias ferens Autoleonti Pannoniorum regi, o/fandri 0quot; bellum cum Autariatis'gerêtf,cum periculo libérât,Sd Atitariatos cum eos Ie Antigoni ge, quentibus libcris amp;nbsp;uxoribirs,qui erant numero ad uiginti millia, tranfpottat /14 ijuadum» in montem Orbitaum.Hoc illo agente,in Peloponefo Ptolemæus dux copia« ruff?Çntigoni,principi infcnfus,quôddebitûfibi honorem nOntribuercr, ab Antigono delcifcît,accùm Caifandrofocietatem init.EtHellefponti fatrapia Phcenici uni exfidelifsimis amicis demandata,ad eum milites mittit,petens ut præfidia Qcurbes tue3tur,ö^ Antigono nonpareat.Cum autem communibus fententijs inter duces conueniflet,ut Grarcas urbes libéras finerêt.Ptolemæus

Tt 5 Aegypti

-ocr page 722-

«66 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

AegyptJ princeps Antigonum accufansjquodurbes quafdam praeddtjs occu paliet, bellum adornat. AcmilTo duce Leonide cum exercitu, afperacCiliciæ urbes Antigont imperiofubiedas Ptolemacusfubigit. Mißt prætereaadur besCaflàndfo fiCLyfîmacho fubditas,petitum üt libiadhæreanr,ÔC Antigonum potentem fieri prohibeant. Antigonus uero Philippum filiorum m-niorem inHellefpontum mittit, bellum contra Phœniccm èc rebelles geftu» rum. DemetriuminCiliciam,quiexpeditioncftrenuè defundus, Ptolemaei duces uincitjSCurbesrécupérât. Dumhæcgeruntur,Polyfperchonin Pc-loponncfodegens,Caflandrum accufansjö^ Macedonum imperiumiterum qm' g^gj Alexandri Hcrcwkm Ale fi|ius,nutricbatur Pergami, annos natus circiter ieptendecim. [gitur Polyfper KMdri AL F. chon mifsis undicç ad priuatos hofpites Caflàndri aduerfarios,petit ut m pa inpatrumr^ jg^n^rn regnumadolefcentulum reftituant. Perliteraspractcrea ab Aetolo« gnutfi reduce» rum cômuni petit exercitum amp;nbsp;belli focietatem,fefe multo maiorem gratiatn refludet. rclaturum pollicens,fi ii^uero reftituendo operam nauaflènt. Cùm ei res ex animiiententia fuccefsiflent, ô^. eius poftulatis Aetoli libenter parerêt,ac multi alij ad régis reditum confluerent,uniuerfi conueniuntpeditumfupra uiginz ti millia,equitum non minus deccm milia. EtPolyfperchon in belli apparat tu intentusjpecunias colligit,fie ad Maccdones fîbi fauentes auxilia petitum mittit.Ptokmæus ucrô Cyprtjsurbibusimperans,poftquamdeoccultaNico dis Paphiorum régis cumAnt gono amicitiaà quibufdamcertior fadus eft, cxamicis ArgJt’umfie Callicratem cum mâdatis mittit,utNicocîcm de medio tollant: multum cnim metuebat nealioriim aliqui addefedionem inclinarér, cumeosquianteadefeciirentuidcrenteiïe tam Irequentes.Hiitaque ininfu* Iamprofedi,ôeàMenelao ducemilitibusacceptis,NicocIisdomumcircumfi' dent,Se regis manda tis expofitis,cum ad neccni pofrulant. Ipfepriirùm qui/ N/foc’ncre/ cjgrn addiluendacrimina fefeconuertit:fed ubi nullam audientiam fibiconcc iuf familu fu di uidet,feipfum occidit. Axiothea Nicoclis coniunxaudita morte mariti,fili-ncjilt;eclt;edes. gs fba?uirgines adhucperimit, ncquishoftium hispotircturzatqueNicoclis fratrum uxorcs ut unà fecum mortem opperant hortatur,cum nihil in cas Pto lemæusftatuilTctjfedimpunitatem conceisiflet.Regia taminexpedatis fune-fta caedibus,Nicoclisfratres occlufis ædiûforibus,eas incenderunt,acfibtjpfis

• nbsp;mortem confciuerunt.Hoc pado Paphiorum regia familia cruentis exagitata

cafibus interqt.Nos autem cum promiflà rerum geftarß perfecuti fimus,ad te* liquas res gefias tranfeamus.

niiorumPdry Per idem tempus poft mortuum in Ponto Paryfadam Cimmerici Cofpho-ldd£ Bofpho-ri tegem, eius filij deprimatuinter fecontendebant,uidelicet Eumclis Saty/ vi regif teSû, rus fie P|ytanis. Horum Satyrus quod effet natu maximus,imperium â pâtre acceperat,poftquam ille regnaflet annos triginta odo. Eumelus uero conftiu da cum quibufdam finitimisbarbarisamicitia,magno(^ conferiptoexeriitu, deimperio difeeptabat, QuibusauditisSatyrus,con’tra eumeum ualida ma* nu profitifeitur, ôe tranfmiftoThapfo fluuio,poftquamiamhoftibusproxf-nius fuitjdifpofitis circum caftra curribus,quibus commeatum apportaueratj quorum erat ingens numerus, inftrudaqî acie,ipfcmcdium(quemadmodttm Scythis mos eft) agmen tenebat. Merchant ei mercenary Graeci non plures' dupbus millibus, ôetotidemThracis,rellquiomnes foci) erantScythæ fupra uigintimillia,equites,non pauciores decern millibus. Cùm Eumelomilita* bat AriopharnesThracum rex, qui habebat equitum uiginti millia, pÄffÄm uiginti duo millia. Commifloc^ acri prarlio, Satyrus habens circum fedele-dosuiros, equeftre prælium commifit cum Ariopharne, qui in media acic pugnabat. Cumcp multi utrinque cecidiflent, tandem regem barbarorum infugam peruimconuertit. Acprimuinftabatfemperobuiumquent^ truck dando.Paulo póft intelligens Eumelem fratrem qua dextru cornu erat, fupe* riorcm

-ocr page 723-

BIBLIOTHECAE LIB. XX.

tiorcm cnèjKmercenarios fuos milites tcrga uertifIc,perfeqLii deftitit,ac uidis fubueniens,iterumcpuidoriam padens, uniucrfum hoftium agmen terga da recoegit, itaut quiuisfacile iudicaretlureipRim, QC propter actatemamp;uirtu tern in paternum regnum fuccedere debere : qui autem ex Ariopharnis dC Eumelim ilitibus exprælio rcliqui erant,in regiam confugerunt. HæcautêIK ta eratadThapfum fluuium, qui prscteream Huens, magna fatisaltitudine, a* ditum faciebatdlfficilem.Circundata erat præcipitijs magnis,præterea ampla fylua,quæomnino duos adytus manu fados habebat. Qiiarum unusinipfa regia cratexcelfisturribusamp;propugnaculis munitus.Aiterexaltera parte in paludibusfitus erat,ligneisfirmatusaggeribus:eratautemtolumnatisdon«' bus practextus,6Cfupraaquasfitaerantacdificia.Cùmadhuncmodum locus eflet munitus,principioSatyrushoftilem agrumdepopulatuseftjamp;'pagosi-gneuaftauit, ex quibus magnam prxdar captiuorumhominûcopiam abegt;» git.Pofteacum peraditus perrumperc tentairetadpropugnaculumôf; turres, multisamifsismilitibus diicefsit. Acfecundùm paludes imprefsione fada,li gneis munitionibus potitur. Qinbus direptis, traiedot^ ßuuto,fyluam cede-reaggreditur,perquam necefîàrio adregiam eundum erar. Hecdum ftrcnuc peraguntur,rex Adopliarnes follicitus,ne arcem per uim expugnarêt,côh'den tius pugnabat,in fola u;dori3 falutem quarrendam elTe non ignarus. Et ex u» tracj parte aditus fagittarios difpofuit, quibus facile lignorum cefores uulnera bat, cum nequemifsili3prçcauerepoflent,necfe à fagittarqs,propter arborum denfitatem,defendere. Cum autem per tres dies lyluam fecuilTentSatyriani b terfaciendOjôi:laboriosè perdurando,quarto die muro 3ppropinquarunt,fed mifsilium multitudine,locicpanguftia uidi, magna decrimentaaccipiebant. NamMenifcusmerccnariorum dux,infignihomo prudentia,0d audacia, murum quaaditus patebataggreirus,amp;cum fuiscgregie pracliatus,repullus cft,mu!tó pluribus in eum irruentibus.Qtiem cum Satyrus periclitari uidcret confeftimauxiliouenit, hoftium impetum fuftinens,hafta per brachiuin traqcitur, ac male ex uulnere atFcdus,in caftra reuertitur, Si cum nox Äp«ue=« niftet,uitadefungitur,cum nouemtantum menfibuspoftpatrlsParyfadae obi Siityrus oeddi turn regnaflet.Menifcusautcm mercenariorum dux,(bluta obfidionejGarga- tur^ zam exercitum abducit. Inde régis corpus per H uuium Panticapaeum ad ira tremPrytanim déportât. QuipoftquameumhononficcfepeliuitjCiusc^cor • pus in regia feretrarccondid(t,côfeftimGarg3zâuentc,ÔC exercitum ftmul ac principatum accipit.Eumelo autem,qui legatos ad ipfum de parte regni mifea rat,nonobtemperauit,fedGargazacpra;fidio relido,Panticapaeum redijt ad ftabilienda regni négocia.

PeridemtêpusEumelus,adiuuâtibuseumbarbaris,Gargazamin potefta-tem fuam redigit. Si alia oppida locac^ non pauca. Cum^ eum cum exer cituPrytanis frater inuafiftet, ipfeilium prælio fuperat,Si' in ifthmum propep^j,(,j„fjoj.(^ Mæotidcm lacum,incftfum ad compoflrionem cogiqqua illeamp; milites tra didit, amp;nbsp;regno cedere fe pollicitus eft. Poftquam autem Panticapæum ue-nit,’ubi regia eft omnium regum qui unquam in Bofphoro regnarût, regnum (terum recuperate conatus eft : fed uidus cum in ea quæ uoca tur pomaria fu-gilîèt,occiditur.

Eumelus poft mortem fratrum uolens imperq ftatum In tuto collocate, Sa^ tyriPrytanis amlcos,præterea coniuges Sdiberos occidit, atque folus ^‘^’'^fiClopotifMt. cefm^atyrifiliusParyfades,fauer admodum : nam rehda urbead AgarS Scy« tharum regem equo fugit.Cum autem clues ob interfedos familiäres indigna rentur,conuocata concione deqsfepurgat,SCpaternum reipublicæftatum re ft! tuit,amp;earn quæ fueratmaiorum tempore Panticapæenfib.lmmunitatê con cefsit,prçtcrea omnib.tributa fecondonarepromifit, ac multa popularegratia captâs diflèruit.Cumcj omnes eum qua foliti erât beneuoletia propter collara beneftcia

-ocr page 724-

Md

D I O D O R I S î C V L 1

beneficia complederentur, deinceps legitimefubditis imperando,amp;uirtu» tem fecSando,magna cum omniumiaudeimperium adminifirauit. Byzanti* os eceiiim ôlt; Synopenfes,ô^aliorum Graccorum Pontum incolentium, pluri-mos bénéfices profequi non deftitic. Cumcp à Lyfimacho obfiderentuc Callantiani, 8lt; rerum neceflarium penuria premerentur, mille qui ad com-meatum comparandum profecSi erantexcepit,quibus nonfolum perfugium tutum præftitit, uerum edamurbem habitandam dedit ♦ PrattereaPfoam,ut uocatur,óf3grum forte^diuifit» ÔC in gradameorum quiPontumnauigarent contra barbaros,equos,tauros etiamGraccos depraedari folitos, expedido-n^mcüm fufcepiiec, mare àlatronibustutumfecit:ita utpraemium fuæbe^ neficcndæ tulerit amplifsimum, uidelicet laudem : cum non folum hi qui fub eius imperio erant, uerumetiamtotius orbis mercatores eius magnanimita» •tem prædicarent. Præterea magnam partem finitimiagribarbariditioni fuae adiecitjamp;regnumlongèclarius reddidit. InfummaomnescircumPontum genres debellareaggreiruseft.ôt^breuiuoti composeuafiflet, nifi immatur» mort abreptus fudiet. Cùmenim annos regnaflet quinque, toddemrÿ in oin bilit i’^^f^fcs,admirabilicafuextinduseft. Nam cum ex Scythia domumreuerte« * retur,0C ad quoddam facrificium properaret, quadriga ad regiam contender batjSCcumcurrus quatuor rotisueheretur,0^ haberet tentorium,perterrefadi equi,eum abripuerunt : ac cum auriga habenas tenere non ualeret, ueritus ne in fcrobes delabcretur, exilire conatus eft.Sed cum enfis rotæimplicitus efiet, orama E«- nieunatradusimpetUjCueftigioexpirauit.DeEumeliÓ^ Satyri fratrum mor« wdr er saty- oracula prodita funt,paulo equidem uaniora, fed quae ab incolis credantur» rt mortem prlt;e gatyrum enimoraculo admonitum feruntdiuinitus, atfibiamurecaueret.ne ßgnijicantiit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaquefuorum fubditorum neminem fiue feruus, lîue hbec

nomen ufurparepafiliseft. Præterea domefticos 2C agreftes mures « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;formidabatjói pueris femperutocciderent,ôdcauosobfl:ruerent,imperabâtî

'r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia autem cum ritéfaceret,irritum fe facere pofTefperans fatum,uitam finijt

otKiew in bacilli mufculo uulneratus. Eumeno autem refponfum oraculo fuerat, ut ^vA«/tc9j. domumquæportareturcaueret. Itac^haud temerèrurfus domum intrabat, nifi pueri prius amp;fundamcnta,ód culmenluftrafient.Cùm autem mortuus eflt; fet in quadriga uedus,proptertçntoriS quod quadriga uehebatur,omnes ora • culum impletum exifiimabant. Ethæc de rebus in Bofphoro gefiis dida fuf* ficianr.

^owAni Sam- In Italia Romani Confules initaliam cum exercituprofedi,Samnites collagt; nites uincunti. tis fignis ad Itali3m(ut uocatur) uicerunt. Cumeç uidi eum qui facer colhs ap pelIaturoccupaflènt,tûcnodeorta,Romaniincaftrafua reuerfi funt. Poftero dieredintegrato præIio,multiSamnitûceciderat,ô^ capta funtfupra duo mil-lia ÔC ducenti.Quæ omnia dum Romanis féliciter fuccedunt, iam fine pericu-/n. Mundi Io Confules locis fubdialibus potiti funt,St: rebellatrices urbes fubiecerût. Igi* J657. nbsp;nbsp;nbsp;tur Catarada amp;nbsp;Ceraulinia urbibus expugn3tis,præfiîlia impofuerunt,a{^ a-

vrbis^4^, liarum quafdam aduoluntariamdeditionempellexerunt.

Ttolemei gea Redore Athenis Demetrio Phalereifilio, Romae confulatum iniuerirnt fitn^uediim, Lucius Fabius fecundum, SC Caius Marcius. Horum tempore Ptolemæus Aegypti rex, poftquam accepit duces fuos Ciliciæ urbes amififle, adPhafe-lidem clafTecum exercitu profedus, earn expugnat.Indein Lyciam tranfpor-tatus,Xanthum Antigonipræfidio firmatumarmisfubigit. Deinde ad Cau* numappulfus,urbemcapit, atque arcibus præfidio munitisuipotitur^T^-raclium euertit. Perficum autem, dedentibus id militibus, poteftati fuæ adq/ cit.Poftea Con profedus Ptolemæum accerfit, qui cum eflet Antigoni palt; truelis,coptisqjprxfedus,eum deferitjSC cum Ptolemæo negotiorum com-munitatem facit. Atque eum ex Chalcidein Con profedum primo humant* 1er excepit Ptolemæus. Deinde cum eum infolefcere uideret, ôf muneribus colloqutjslt;$

-ocr page 725-

B^ÎBLIOTHEC AB LIBgt; XX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^9

coIJoquîjs^ducumanimosfibicondliare, ueritus ne quas infidias ftruerer, hominem confeftim comprehendit,amp; cicutani haunre cogit, eiusi^ iniîiies pollicitationibuspellicir,ô6innumerum fuorum niilitum aiciicit. Harcdum Pohfperchîj^ aguntur,Polyfperchonualido confcripto excrciru, Herculem Alexandri Barfenæ filium in paternum regnum relîttuit. Caiîanderautemjcùm illeca^ lexdiiäri i-. rt ftrafecifletadcamquæuocaturStymphaliajCumexercituuenit. Cumautcm Mdccdcr,iaigt;t non procul caßraacaßrisdiftarenrjßtMaccdonibusrcgisrcduus non ingra* tus eiîèt,ueritus Cafiàndernealiquando Macedones, natura ad mutationem return prompti,ad Herculem transfugerentjegationem ad Polyfperchontcm mittit:quaeiperfuadereconatur,regem,fi in regnum rcdirciçimperata sbut|jf quefadurum : quod fi fe adiuuetit,ÔL adckfcentem de medio iùftulerir, pro/ tinus accepturum elle quæ iam antea in Macedonia dona accepiffct. Deinde exe rei tu a frump to in Pelopennefo n'iiîitiæ impctatorem conßitutum iri, filt;rn • iiniuerfo Caflaiidriprincipatu confortena fore,honorem nadum amp'ifsimû. Tandem mi’ltistnagniscj^ po'dicitationibus Poiyfperchoceminducitjamp;clan/ culum feedus cum eo pereutif,utadoicfcentulum dqlo perimat. Poiyfpercho €onccato,amp;^ aperte ntgo'eia communiter cum Cailandro adminißrans mu/ neraMacedoîuanaobtinetjô^cx pado miiites accipit, peditum Maccdonu quatuor millia,équitésThclfalos quingentos. Afrumptispraeteteaalijsqui \ fua fponteaducnicbantjper Bœotiam in Peloponnefum traticereconatus eß: fedàBœotisôcPotoponncfibusprohibitus.jteuertitjôt' in Loctos profeóus, ibi hybernauit. Hæc dum geruntutLyfimachus in Cherronefo utbem à fe Lyfimachiam appellatumcondif. Cleornenesautem Lacedæmoniorum tex moritutjCum rcgnaßetannosffo.amp; mcniesio.cui cum in regnum fuccefsißet Arctas eiusfilius,annos regnauit4..fupta4o. Pereadem tempora Amilcar copiatutn quæ étant in Sicilia dux, fubacla reliqua regionis parte cum exetci«: tu Syracufas contendiqut cas expugnatet.ltat^ comeatus importationem pro hibebatjurpotequi iam multo tempore matis imperium tenetet,atcgagrorum Amilcdf'd Sy-frugibus uaßatis loca circa Olympiurn ante utbem fita occupareeftnotur, ricw/ar,» r/ acconfeßimprimo aduentumuros oppu^nare ßatuit,cum uates ci dixiiTciptus^occidiM in.'infpiciêdisextïs,quóddieproximacertodyracuGsccenaturuseffet. Quod confi'ium boßium oppidani fimulatque cognouerunt, de noeße pediîum citcirer triamillia, équités quadringentos emiitunt, cum mandatis utPury- • clam occupent. Qj.iibu5 cohfeßimimpcrataexequutis’jCarthaginienfesno-cßuexcrcitum cducunr, id clam hoßibus fore fperanres. Omnibus præerat Amilcatjhabens fui corporis eußodes. SequebaturDenocrates, equitibus impetans.Pedifum agmen bipartito diuifir,in agrnCnbarbarorum,amp; agmen Græcotum auxiliariorum. Scquebaturprætcrcamultitudoplebisuariarum gentium extra ordinem,prædæ gratta,quæ nullum militarem ufum ßra’berer, caufa tumultusgbtrepi^ationiscacacexiPereioiet, exquibuspletuncjpericu lamaiora oriuntur.Et tunc cum uiæ efièacanguflæ Sc' difficiles,qui impedimë ta portabantjôd eorum quidam qui extra crdinem ßibfequebantur, iter facie-b^nt,fnterfcfcdeitintreccntendenres. ?»ngußtjs rruîtitudinem prementi-buSjSó ob hoc quibufdam pugnantibus,Slt; uti iscß fubuenientibus multis, clamor Ô6 magna perturbatio cxercitum petuafit. bodem têporeSyraeufaniqui Euryclium occupauetunt,audirishofitbuscum tumultuaccedêtibus.cùm fu« p«i(^alocatenetenr,inhofiesjmpetum faciunt, atq^ quidam delocis æditis aŒcdentes telis petebanf,alij Io cis epportunis orcupatis, tranfitubatbaros ar cebanqnônuUijfugiêtesperptæcipitîafeipfbspræcipitare cogebât; nam pro« ptertenebras ôfignorantiaro hoflesadeffecum magna manu putabât, ut eos inuaderent. Carthaginenfes autemtum propter fuorum perturbationem, tumpropterlocorumimperitiamSCanguftiam trepidifugam capeflunt. C5« queloca patentem exitumnonhaberenqalij ab equitibus fuis, qui multi eiâr, conculca«

-ocr page 726-

D ï o D o R ï s I C V L I

conculcabantur: nonnulliceu hoftcs inter fefe pugnabant,node ignorantiam faciente.Amilcarprincipio hoßium impetum foriiterfuftineb3t,ô6 ut unà ic-cumperielitarenturquicircumipfumerant in acie hortabatur. Poftea cùm , . , propterperturbationemamp;metumdcferuiflenteum milites,uixuiuus à Syra« « T»f cufaniscaptuseft.Hictperitôanimaduertipoteftfortunaeincôftantia,ÔCadm« jfabilitaseorumquæpræterfpem hominibuseueniunt.Nam A^athodes uir-tute praeftans,magnum(j exercitum Habens,ad Himerâ non folum ui à barba ris fuperatus fuit, uerumetiamfortifsimamamp; maximam exercitus fui partem amifit. At intra muros Syracufis rclidi,exigua parteeorum qui antea uidi fuc aant,non folum^arthaginenfiumcopias urbem obfidentes fubegerunt, fed etiam ducem Amilcarem ciuium darifsimum,uiuum ceperunt : 8C quodom^ nium maxime mireris,centum uigintimilliapcditum, ÔC quinc^milliacquitS , ,9 exiguushofliûnumerus opefraudisfiClociarmisfuperauittutuerû fit quod dicifolet: Muka funtin bellouana. Poftfugam Carthaginenfesdiuerfis lo-*'«,7-w«At//»^isd,fperfi,inxpoftridieomnesconuenerunt.Syracufani cum multis cxuutjs in urbem reuerG, Amilcarem de eo fupplicium fumere uolentibus tradiderßt. Ac diclum uatis memoria recolebant,qui praedixerat fore,nt poftridie Syracu fis cœnaret,ueritatediuinitùs comprobata. Igitur Amilcarem cogniti eorum quioccubucrât,uindum per urbem duxerunt,ôC diris tormentis uexatQ cum fummaignominiaoccideiut.Deinde ciuitatisprimores eius caput præcifura in Africamper quofdamad Agathoclemmiferunt, quietiam res féliciter ge/ fias renunciarent. Carthaginenfium autem exercitus pollacceptam cladem intellecfia calamitatumc?.ul3,uixmetuliberaripotuit:cumlt;^imperatore carc-rcnt,difsideb3ntBarbari à Græcis.Igiturexulcs cum reliquis Græcis Dinocra lemimperacorc cre3runt,Car£haginenfesuerórjsquidignitateaducefecundlt; erant, imperium tradiderunt.

Eadem tempcGate Acragantiniuidentes Siciliaeftatum ad inuafionem et fe3ccommodiatifsimum,deinfulæimperiocontendebant. Credebantenim Sicuids ciub CaWh^inenfesuixbellumcum Agathoclefuftinere pofie. Dinocratemau» tatet in iiberta tem facile fuperari pofie,qui exercitum ex fugitiuis colletflum haberet, atque rew tti»iiclt;tregyfaç,,jafjo5mYiusinopial3borantes,nctcnt3turos quidem de primatucer-aggieJiuntur, tare.Qiiodf^ præcipuum eft, ft exercitum ad ciuitaturn liberationem conferi' • berenqiibencer omnes obfequuturos,ta propter odium in Barb3ros,tum pro« Xenodicus pterinlitamomnibuslibertatiscupiditatem» IgiturdeledoXenodico duce, dux. contemnendo exercitu tradito, ad bellum emittunt. Illi confeftim Gelam contendit, ôf notftuquorundampriuatorumhofpitö opera inurbem introadmifius,ea potitur, nec nonualido cxercituSC pecunia.Igiturinliberta temaflertiGeloijpromptifsime uniuerfus populus unà militando ciuitatesi feruitute^iberabat. Peruulgato autem per totam infulam Acragantinorura inceptOjCiuitates reliquas cupido libertatis incefsi^ Aeprimi Ennacimif-fisiegatis,Acr^antinis urbemdedunt. Uliciuitatealeruitutisiugodélibéra* ta,iter ad Erbeftum dirigunt,urbem pratfidio firmatam : commiflbt^ acri prxz lio,ciu!bus auxilium ferentibus, præfidium capitur,muIti(jBarbarorunva dunt, atque ad quingentos pofitis armis feipfos dedunt* Hæc Acragan-tinisgerentibus, quidam ex militibusrelidis Syracufis ab Agathode, occu* pata Echetla,Leonfinam atque Camarinæam depopulantur. Igitur cum ciz uitates propter agri uaftationem amp;nbsp;frugum omnium corruptionem gi^jief affligerentur,Xcnodicus in ea loca cum exercitu profedus,Leontinos amp;nbsp;marinacos bello liberaqexpugnataçB Echetla,Ioco munito,ciuib.populi domi natum reftituit,at(Ç Syracufanis metum incutit.Breuitercóprofedus, ô^prg* fidia filt;urbesà Carth3gincnfi5dominatuuindicat.Dumhæcgeruntur,Syra-cufani fame îaborantes,poftquâ intellexerunt frumentarias naues ad Syracu’ fasefienauigaturas, triginta triremesinftruunt,ac animaduertetesBarbaros fiationem

-ocr page 727-

BlfeLlÖtHECAE tIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7^

ftationcm haberefolitosjincuftodi’tosefîè,clàm qsenain'gant,8i^ad Megaren-Tes profed(,appulfum mercatoriim expedât. Poftea Carthaginenfib.cum jo'. nauibus contra eos profe(fiis,pn'ncipio nauali praelio certare aggrcfsi funt: fed confeftim ad terrain eompullï,ad acdem quandam lunonis enatarunt.Jgttur or to de nauibiiscertainine,Carthaginenfîb.fGrreas manus tnqcientibuSjÖ^ à terra uiolentius abftrahentibusjdecem triremes captac funt,reliquæ fubfidio uent entibus oppidanis,feruatæ funt Atcp hæc in Sicilia gerebantur.

In Africa Agathocles,poftquam qui caput Amilcaris apportabant, adue/ neruntjCum eo propè hoftium caftra equo profedus, ut eius uox ab hoftibus audiri polîct,caputmonftrat,ô^decopiaruhi cladecertiores r?ddit. Carthag^ nienfes magno dolore affecftijötT barbarorum more capite adorato,regis mor= temfuameflecladeraexiftimabant, ôf adtotum bellum fegniores fadifunt. Agathocliani autem uidoria in Africa parta elati, cum tantam return félicita/ • tcmadeptieflènt.Ipe arredieranqtanquamiam à periculis liberati. Vcrùm èisilliusfelicitatistenoreminuidit fortuna, atq^ imperatorem per fuos mili» tesinfummaconiecitpericula. Lycifcusenimducutnunusadccenam ab A» Cyclopiaicôh gathocle uocatus,uino poftquam incaluitjin principemmaledidaconîjcie uiuium^ bat. Sed Agathocles ob eius in rebus bellicisufum hominem ferens,iocis a= marulentèdida mitigabat.Archagathusautemipfiusfilius illud iniquo ani-tno ferens,eum cum nimis increpabat,finita cœn3,£lt;illius ad tentorium difee- Arc. agdt/wr dentibus,maledicebat.Lycifcus Archagatho,einouercæadulteriumobqcicsî credebaturenim clam cum partis uxore Alcia (id enim ei nomen erat) coqfue^ tudinem habere.Qiiaregrauitcr offenfus Archagathus, fumptorç cuiufdam fatelIitispilOjCiuslatustraiccit.lgitureum eueftigiomortuum hi quibus hoe negocij datum erat,in eius tentorium deportarunt.Poftridie prima luce con - Mot;« in'ci» iieniuntoccifiamici, SC. multi alij milites , faduminiquo animo ferentes, ac /îr» Agdffrc-magnum percaftra tunlultumexcitarunt.Multipracterea duces rei,de feipfis folliciti,opportunitatem nadi,non exiguam feditionem mouerunt. Ac cum uniuerfus exercitus hacimprobitate moueretur, finguli arma in homicidiht fumunt. Denic^ multitudo Archagathum de medio tollendum cenlebat, acni filium Agathoclestraderet, ipfum pro eo adfupplicium rapiendum. Exige-bantetiam débita fibiftipendia,3c duces qui caftris præeftentdeligebât.Tandem murosTunetis quidam occuparunt,acpafsim optimates in cuftodias de- • derunt. Quod ubi Carthaginenfibus nunciatum eft,miferuntquofdam qui eosaddefcdionemfollicitarentjftipendiaamplioraôf munera non uulgatia promittendo.ltacç multi ducum ad eos fefe cum exercitu defcripturos pollice« bantur.Agathocles aStfalutem fuam in dubio uerfari cernens,ueritus'ne hofti bus traditisignominiosèuitamfiniretjfatius elîeduxit,fi aliquid ferenjum efi Agitloclcsei fètàmilitibusoccidi. Quare exutapurpura,indutalt;^uili tenuity uefte,in me- citatam dduev dium j)cedit.Fado itaq^ ÿ) omnib.filentio,multiset ob rei nouitatê accurren« fus fc fcditio^ tibuSjin ter eos ad præfentem rerû ftatum accômodata uerba facit,commemo« nemfeduti. ratisi^ rebus ab feanteageftiSjparatûefteait morte oppetere,fi id milites expe dirt^cenferent.Namfenun^ timiditate addudum comififle utobuitaccupi-ditatem quicquâ fua perfona indigna admitterettcuius cum eos teftes feciftef, enfem tanquamfeipfumiugulaturusftrin^it. Cumcpiamuulnusinflidurus efter,exercitus ne faciat exclamat,acuulgo uoces eum abfoluentes exiftunt.

MuJ^iq^dine autem,utregiamueftem afiumat,iubente,Iachrymans, populocÿ gratias agens, decentem ornatum induit, multitudine applaufu eius in integrum reftitutionis approbante . Cæterùm Carthaginenfibus Græcos quafi iam iam ad ipfos defeduros expedantibus, Aga thocles nequaquam rei agendæ occafionem pretermittcns,exercitum aduerfus eos educit.Igitur bar-bari hoftes ad fe defeifeere rati,nihil de eo quod reipfa acciderat cogitabant. Agathocles uero iam hoftibus proximisjclafsicum cani iubet, ac eos adortus^ magnani

-ocr page 728-

«•7*

D I O 'D O R 1 S I C V L I

magnam ftragem editCarthaginenfes inopinato cafu opprefsi,multis^ mih* tibus amilsiSjin caftra fe reciplunt.Igitur Agathocles propterfilium in lumma pcricula cum uenilTetjfua uirtute non lb lùm mails exitum inuenit, uerumetiâ bolles fuperauit.llli autê qui præcipuifeditionis authores extiterant, reliqui^ qui male erga principem alFedi étant fuprà ducentos,ad Carthaginéfes trant» fugereaufilunt.Nosueró de rebus in Africa Siciliacpgellis locuti,ad eas quae in Italiagellæ funttranfeamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

RomMÎ Tyr Cùm Tyrrheni urbem Sutriùm Romanorum coloniam bello aggrefsi eG ferendum profedi, prælio Tyrrhe« uincunt deuicerunî, fiC eos ad callra ufcj perfequuti funt. Per idem tempus Samnites, cùm procul Romanorum exercitus abeflet intrépide agrumeorum laz pygam,qui Romanis fauchant,depopulabantur. Qiiare Confules copias dû

• uiderecoadifunt,amp; Fabius in Tyrrhenia manfit, Marciusautem contra Sa/ mnitesprofedus,urbem Allifasuicapit,focioscç obfldione cindos à pericu» lisIiberat.FabisTyrrhenis magnis coptjs Sutrium oppugnantibus, per finiii* morum fines in ulteriorem Tyrrheniam clàm hollibus inuafît,iam logo tem/ pore ab hoftium direptionibus immunem. In earn inopinata irrup tione longé late^ regionem uaftauitjô^ incolis qui repugnabant fuperatis, multos occi dlt,necpaucos uiuoscaptospotellati fuae fubiunxit.Pollea ad Peruflam al-tero prælio deuidisTyfthenis,ac multis interfedis, terrorem gentiincufsir, primus Romanorum cum exercituinilia loca ingrelîus. Padtsc^ cum Areti-nis ÖCCrotoniatis ÖC Perufinis indicqsjatc^ urbe Callula expugnata, Tyrrlie-nosobfidionéSutrq foluerecoégit.Romaeeodem anno Cenfores creattliinK APM'ar Clau» q’JOgt;'S3iter?ippius Claudius fubiedû habês L.Claudiumi collega luummuU * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ diu* tnaiorum inftitu ta antiquauit.Nam dum populo gratificari lluder, nuliä fe«

uatus rationemhahcbat.EtprtmüAppiamaquam,(icappellatâ,àRadqsodo ginta Romam deduxitjin quod opus multas ærarrj public! pecunias iniulfii fenauis infumpfit. Eleinde Appiam uiam à fe ficnominatam,magna ex parte dSri^apidibus à Roma ad Capuamconflrauit,quod interuallum ell.ftadio« rum plus mille,SCloca eminentia folo complanâdo,amp; deprelîà caua^ magnis aggeribus exæquandojuntuerfum ærarium publicum exhaulîtiac nominis lui immortaîemfamam pollfereliquit,communisuiilitatislludiofus. Præterea • fenatummilcuit,nonpatritiosô^ eosquidignitateprællarent,folùmin fenatû coopt3ndo,quemadmodum faditari folitum erat, uerumetiam allos multos, ÔC ex Libertinorum genere nonnullosiquæ grauiter ferebant,qui generis nobi litatemiadabant.Fecitetiamciuibuspoteftatemutfefe in quameuneç uellêt tribum aggregarent.SCfacilitatesubiluberet ællimarent. In fummacum ani-maduwrteret iliullrifsimos quoslt;^ odium aduerfus fe fouere,ofFêfionem quo-rundam reliquorum ciuium uitabat,hocpadofefecontra alienationem nobi lium uulgibeneuolentia pracmuniens.EtinequitugiexplorationenulliequS ademiqatcç in Senatorum confirmationeneminem obfcurum fenatorem eie-

ot.quod cenfores facete confueuerant.Etenim Confules tum propter odium, tum quod primarijs gratificariuellentjin fenatSconueniebant.non abco^infti tutumjedèdecefïbribus cenfonbus deledum. Populus autemfe illis oppo-• nens.SC Appq pardbusftudenSjamp;confanguineorSprouedionem cofirmarc uolenSjgdilem elegitilluftnon'sædilitatis Hauium,Libertinæmulterculæfili' Anno Mundi urn,qui primus Romanorum hunc dignitatis gradumalTequutus eft,^umfili' 5658. us eilet patris libertini. Appius de imperiodeturbatusjinuidiamfenatusmetu

Vrbis 44.lt;r. enSjCæcitatemfimulauitjdomi^fecontinuit.

ptolemiei gc^ Redoris Athenis Charino,Romani Cofs. P.Decium ôi L.Fabium crearunt ßa ^uiedam. Apud Êleos Olympias agebatur duodeuigefima fupra centcfimâ, qua infta« dio uidorextitit ApolIonidesTegeatas.Eadem tempeftate Ptolemacusma/ gna clafleexMyndoperinfulasnauiganSjin tranfitu Andrum liberam reddi/

ditjÔd

-ocr page 729-

B IB LIO THE CAB LIB. XK

præfîdtum exejnt.Indéad lftbmumprofedus,Sicÿohein ê£ Cdrf^thum à CratiOpoh acccpit.Quibus autem de cauOsurbes célébrés in ius ditionemé^ fuam redeger(t,qiioniâ fupcrionbus libris demonftrarutn eft,hic de ijs différé« rere fuperièdebimus.KeliquaspraetereaGræciæ urbès in iibertatem afferere conatuscft,t*stusGraccarum ciuitatum beneuolentiam rebus fuis magno ad« iumentofore.Sedcùm Peloponnefi frumcntumâf pecuniâm coftferre iufsi, corumquæpromifcrantnihil præftarent,indignatusrex cum Caflandro pa-cemfacit.Hacconditioneutijsquifcjquas polsidcbaturbibiisimperarct: deinde SicyoneSC Corintbo præfidio munitisin Aegyptum reuertitur. Hæcdô cieopatr^è agunturCleopatra Antigono infenfa, ÔC in PtolemacumpjjopcnlàjSârdibiis quaff adeum profedura difcedit.Erat ilia foror Alexandri, eius qui Perfas (Ä-bellauitjfilia autem Philippi Amintae fîItj.Vxor fuerat AIexâdri,quiin I taliart cxpcditionem fecit.ltacj ob cius generis nobilitatê Caflànder ÔC Lyffmachus, praetercaAntfgonusSC PtolemacuSjdeniqueomnes duces priraarij,poft Ale»* xandri obitum earn in matrimonium ambibant.Quifqucenim cum Macedo/ nesilludconiûgium approbaturosfperaret,regiam familiam affedabat, tan« quamadfefummumimperium translaturus.Cùm autemSardium præfedus demandatam fibiab Anti^nocuram Cleopatra:haberet,cius profedionem impediebat.PoftcaeiusiuffuperquafdammuIiereseam dolo peremit. Anti ^onus nolens fecaedis authorem dici.cx illis mulieribus aliquas^quafi quæ in« ndiasftruxiffenr,fupplicioaffecit,ôdfunus regièprocurauir. IgiturCleopatra àducibus nobilifsimts cupita antenuptiarum célébrationcm,talem Uitaeexitu fortita eft.Nos cùm res Affaticas QC Graccas perfecun fumus, ad reliquas orbis partes tranfeamus.

In Africa eu Carthaginiêfes mififlent exercitû, qui rebelles Numidas recL perer, Agathocles ad Tunetê Archagatho filio c5 parte copiarum relido,ipfc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

cQ deledispcditSodo millibus,equitibusodingentis,curribus Afficis,quin-quaginta magnis itineribus hoftis infequit.Carthaginiêfes poftquam ad Nu* midasZuphones appcllatos uenerunt, incolarG multos ad fe pellexç^unt, SC eord qui defciuerant nonnullos in antiquâ focietatê reftituetunt.Vbt aut?ho» ftes propêefleintellexerunt, in quodâ tumulo fluentis altis traieduq; difficili bus cindo caftra faciunt, attj ea ad repentinas hoftiûincurffones repcllendas oppotlunt.NumidarûaûtfortirsimosGra’corum agméfcquiiubcnt,quo eos quiiterimpedireconarent.arcerent. Qiiibus impei£taexccutis Agathocles Afuthoclit eu aduerfus eos,funditores 8C fagittarios mtttit.lpfecum reliquoexercitûad alia Cat-tbaginien hoftiam caftra contepdit.Carthaginiêfes eins tnftitutoanimaduerfojex caftris fibus Udrium cxeicitum educunt,ordinat3cç acieparati cûhoftibus congredi côffftunt.Sed poftquam animaduerterunt Agathoclis milites Humen iam trarjeere/opofito ^mineeos adoriunt,amp;ad Hume tranff tu difficile magnû hoftiû ftr^ê edunt. CQ aût Agathocliani adniterenfjGrarci uirtutCjbarbari multitudine fu^abant. Ibifanècuinutraqjacieelongo temporeftrenuê dimicaret, Numidæ e pugna •cxcefleruntjamp;finêprælqobferuabantjhocconfiliout fuperatorS impedimen tadiripercnt.Agathoclescumfuis quosapudfehabebat præftantifsimos primus aduerfarios repulit,atcç eorû fuga reliquos Barbaros quoc^ in fuga cÔuer ttt.Acfoli équités Grarci,quiâCarthaginienffûpartib.ftabant,quibusCIinon pr^erat,Agathoclianosinftantes ruftinueruntjamp; eorûpicric^ fortiter pugnart do ceciderût.reliqui quodâ cafu euaferunt. Agathocles ab qs perfequedis cùm dbeftrtiflet,aduerfus barbaros qui ad caftra confugiebât,contcndit,ÔC cû adrti- _ tereturlocis arduis,Slt; accelTu difficilibus.non minusgrauia quâ quib. Cartha ginienfibus afficiebat,patieb3t:uerûtamcnnihil decoftantia rcmifft, quin ui-doria elatuSjinftabat ut hoftiû caftris potiretur. Irtterèa prælq finë expedâtes. NumidæCarthaginienfiûimpedimentainuadcrenequibat, proptereaquod utræ^ copiæpropè caftra certabant.Sed ad Gr æcoeû caftra profedi (feiebant

V U «nim

-ocr page 730-

D I o D o R I s I C V h î

T enirti procul abefleAgathoclcm)'cûtn noneflènt quiqsrefiftercpQflcnt,nuî-lo negouo occifis qui pauci erant repugnantibus,captiuis reliquaq; præda po utifunc. Quæpoliquam Agachoclinundata funt,confcftim eocûm eXerct-tuprofediis,quædamcorum quæ ablata fuerant rccuperauit, maximam ta« men partem Numidaeabftulerunqac ubi nox uenit procul (eabduxeruntJm perator uero ercdo trophco, ncquiselTet qui fibi fua ablata conquereretur, militibus prxdamdiuilit,amp; Græcos captiuos, qui Carthaginienübus auxt« lio ueneranr,in Caftellumdepofuit.Igicurilli cum principis ultionem metue« rentjnoâuCaRellicuftodes inuadunt,acpræliouidi pauciores mille locum munitumoccuparuntquos intererantSyracufanifupra 500. Agatbodesde (•do certior red Jltus,cum militum manu eo uenit^atque eis qui irruerant da» ta fidcdefcendere iufsis,omnes necidedidit. Hacpugnadefuridusj'neo to tuseratjUtCarthaginem fubiugarepoflet. Mittititac^inCyrenenlegatum ad • Ophell3m,Orthonem Syracufanum. Erat hic Ophelias examicis unus, qui figd/loclcj cum Alexandro militauerant, qui cum urbibus Cyrenêfibus imperarct,^ ua OpheUam de-lidum exercitum habcrct,depnncipatupropugnâdocogitabat. Duminhac »r^rtf(i4«xi-cogitationeuerfatur,aduenit Agathoclis legatus, poftulans ut arma contra lium, Carthaginienfes fumatgt;8C pro eo beneficio ci Africæ imperium promittit.A» gathocli enim Siciliam fufhcere,fi ipß liceat fecurè ab omni Carthaginienïl» ummetuliberato, totainfula potiri. Præterea uicinameHè Italiamad impertj amp!ih'cationem,fi maiora appecar.Ner^ enim Africam mari magno ôi difHci li difiundam ei côuenire^ad quâ quidê nunc non cupidirate,fed necefsitate ne OphrUdt fpi- nerit. Qphellas cum ad antiquum confilium hxc noua ipes accefstiïet, lubens rdt ad imperi paruit. Itac^ ad Athenienfes de focictate mifit, propterea quôd EuthydicêMil um Aphricse. tiadar Hliam in uxorem duxerat, qui hancappellationemadducem eorum re» ferebat qui in Marathone uidorcs extiterant. Quare ob illudmatrimonium, aliasc^ eiusuirtutes in urbem admilTus fuerat, acmulti AthenienGum prom ptoanimo ad auxilium profedi funt- Quinetiamexaltjsciuitatibus Grae« ciacnon pauciillius profedionisparticipes elle cupiebant,quôd fefc Africac prxttantifsimam partem forte obtenturos,ôk' Carthaginienfium opes direptu rosfperarent.NamGræciaquotidianisbellisamp; ducum mutuis contentioni» bus a et r ica extenuata crat.Itacÿ non folum magnis bonis potituros fCjUcru-etiammalispræfentibusliberatumiriputabant.lgitur Ophelias omnibus ad • expeditionem neceflàrqsegrcgie'compar3tis,exercitumcducit, peditû fupra decem millia,equites fexccntos,currus ccntum,aurigas öd rhedarios fupra tre-centos : fequebatur praeterea extra ordinem, hominum non pauciores decem millibus.Atc^ horum multi,uxoresjibcros,reliqu3é^impedimenta fecum du cebantjita ur coloniac fimilis efletexcrcitus.Igiturododecim dierum iter pro» grefsi,e(i}enfi^ tria (iadiorum millia,ca{lra pofueruntapud Automalas. Inde icerfacientibus occurrit mons, cxutroc^ latere præruptus,in cuius medio alta eratcauerna,exquaardua rupesfurfum tendebat,a(^iusradicem antru erat infignis magnitudinis, hædera ôd taxo obü'tum.ln eo uixifle fabulantur régi» nam Lamiam, infignis pulchritudinismulierem,fedciusfadem poßea, pro» pteranimiferitatem, inbeluinam transformatam ferunt. Cûm enimeiomr^s liberi morerentur,hoccafu moefiam, öd inuidia aduerfus fcccundas motam,ex L4wi4 Lybi- uJnjs infantes abripi, ôdconfeftim necariiufsiflefàma eft.Hincad hancuf^ di em manereapud pueros illius mulierismemoriam,atcptjseius nomeefle lun» mo terrori.Cùm autemebria effet, licentiam omnibus dediffequiduismo y» bitrio faciendi,a tque per illud tempus, quoniam eaquæ fièrent in illis nnibus non inquireret,pro cæca habitam fuiffè.Hincfabulanturquidam,eam oculo» in marfupium occuluiffe,transferentes earn quæ in uino nafceba tur incuriam, adfupradidScarmen,tan^ uinum earnafpedupriuaffèr. Quodautem cain Africarfinibus fuerit,authoreftÔd Euripides,ait enim. Quismortaliumno« men infame nefeit. Lamiaeep Libyfticf genus.Igitut Ophelias, affumpto exet citu.

-ocr page 731-

BIBLIOTHECAE L î B. XX.

^ltucumperarida,amp;àferisinfeftataducebat:nequeenimaqûæfolumerat pc ophcHä rwr nuria,ucrumetiamficcodefidentecibo, deuntuerfi excrcitus falute periculäc'fMpcrAfrfa futt.Nam cùm (bUtudines ad Syrtas politac uenenads feris abundarcnc, quo cæ dcfi rta du rummorfus eilet lethalis, multi infeftabanturj medicorum nbsp;nbsp;amicorum ope^itad Aga/ha

nihileosiuuante.Namquidam ferpentesillius terræcolorem references, ira U tebaatfUt præuideri non polîenttquos cum multi per ignorantiam calca-renc,mortiferis idimorlîbus pcribant. Ad extremum plufquam duoriim men Hum itinere cum fumma miferia continuato, uix tandem ad Agathoclem uencrunt,SC exiguo Inter utrifque copias interiedo fpacio caftra pofuerunt» De quorum aduentu certiores fadi Carthaginienfes, perculfi lunt, cum tan^ tumexercitum contra feuenirecernerent.Agathocles üphellæobuiampro-feduSjSC omnibus ci comiter fuppeditatis,ut corpora à laborious debilitata eu rent monet,SC cum diebus aliquot expedaflêt, ÔC fîngula quac in callris fièrent , confideraflet, poftquam plerilt;$ militum pabulatum Qc frumentatum exic-rantjôCOphellam nihil eorum quæà fedeliberara étant fufpicari uideret,con uocato fuorum militum concilio,illum tanquam infidiatoremaccufat,amp;: mul titudineexacerbata,confeftimaducrfum Cyrencosinftrudum exercitûedu-cit. QuareinouitateobftupefadusOphelias,fefead defenfionemprarparat, ophellâ pei^ß fedpræuentus,necparemhabensexercitum,inprælioocciditur. Agathocles autemreliquammultitudinemarmaponerecum coêgiflèt,SCfibi omnium a= nimosmagnifîcispollicitationibusconcilialTetjOmnibus copijspotitur. Igi-tur Ophelias magna fperans,SC altera fefe nimis facile credens , hune uitæ exiz turn fortitusefi.

CarthagineBomilcarquiiamdudum tyranldcmalFedabat, tempus fuo in }iomilcirdi ftitutoidoncû quærebat.Ac cumreigerendæfæpcoblata elîètoccafio, fern per tarnen aliqua leuis caufa incœptumimpediebat. Soient enim res graues, QC fceleratas aggrelTuri, plcruncç, religione teneri, fempert^ cundationem 3/ dioni,amp;dilationem affedionianteponunt,idquod tune quoqueaccidit.Iam a ût opportun itatem nadumferatus,eiuiumquos habebatprimariosati b*llQ contra Numidas gerendum emifit,nequis authoritate pollens eius conatibus obfIfteret.Sed aperte tyrannidem detegerc non audebat,metu periculi. Eo aftt tempore quo Agathocles Ophellamaggrefliis eft, Bomilcar principatum in/ uaditjUtriscB quid hoftesfacerentignorantibus. Nam Agathocles tyrannidis , quæinurbeeratalFedationemSCtumultum nefeiebat, quoniam facile Car' thaginepotitus fuifiet.Bomilcarenimreicapicalis damnatus, adell'e maluil^ fet Agathocii, quàm ciuibusdare fuo corporepœnas. Nec turfus Agathoclis imprefsionem audiuerant Carthaginienfes,facile enim Ophellg copps ad fc rc ceptiseumfuperaflent.V’crùm egohancignorantiamnon abs re utrisej acci-dilïèarbitror,quâuismagnærcseflènt,amp;uter(5 ab altcro haud procdl diftâsi tantum facinus fuerit a^relTus.Nam Agathocles hominem amicum occifu rus,nihlleorum quacaptrahoftesgerebanturpenfi habebat.Necitem Bomil« cârlibertatempatriæerepturus,quicquaminquirebat, ut qui nonquomodo hoftês, fed dues oppugnarct,in praefentia propofiturn haberet» Hæc cùm ita. fint, extiteritfortalîe aliquis qui hac in parte hiftoriam ineufet, quod animad» uertatinuita multas eascpdiuerfas res eodem temporegeftas. Su feriptoribus necellàrium eneinterrumperenarrationem,ôdqsquacuno temporegeruntur, præternaturam partir! tempora,ita utrerumgeftarumueritas afFedionem ha bcSt,Ieddefcriptiohacfacultatedeftitut3,imiteturquidemfada,fed multiim. àueraalFedione fuperetur.Igitur Bomilcar in noua (ut uocatur) urbe recenfi» HontilcAr [ei^ tis miiitibus,non procul ab antiqua Carthagine fita,alios dimifit,eos uerô qui tyr^n-fuiincoepticonfcti,erant,exciuibusnumero 5o o.exmercenartjs 100 o.fcipfum numdeclArat» Tyrannum declarattmilitibustj in quinque partes diuifis,progreditur,omnes inutjsoccutrétesoccidendo.Eadaperutbemfuga,orco(ÿgrauifsimotumui« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

Vu 2 tu,

-ocr page 732-

ijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O R I S I C V L I

tu,pnmSqvridé Carchaginicfcs arbitrati funtjhoftes in urbêproditS irrupuifl?, Sed rei ueritate cognita,inuctus cöcurrens inftruda acte aduerfus tyrannuni . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniendit.Bomilcaroccidenseosquiinuidserâtjtnforum^perat, multos^

ibi inermes eines trucidat.Cartliaginêfes occupa tts quæ circa forö erât altis do mibuSjCrebris (bcioscóiurationis uulnerabât,cum locusundiep telorum iadi' bus expofitus eiïèt.Quare grauiter laborantes feipfos côglobant,ÔCper angu ftias in noua nrbé irruunt,continen{er de ædibus fccunduquas ibant mifsilib» petiti.Cumc^ locS fuperiorem quidâ occupalTenGCarthaginis c6 ciues omnes arniati cöcurrifTent,contra eos qui defecerunt caftra bciunt.Tandem mifsis Ie .. . gatisfeniorumrWaximèidoneiSjó^impunitateconcédadeftiterunf,amp;in relü memores non fuerunt, propter impendentia urbi pericula, fed Bomilcarem grauiter cruciatum,uit3priuarunt,iufiurâdinu!!a ratione hax

• bitadgiturCarthaginenfesdererum omniSfumma periclitati,hocpadoanti« quamReip.tormam recuperarunt.Agathoclesoneratisfpolijs nauibus one-rarijsjin easq? ad bellum ineptis,qui ex Cyrene uenerant, mifsis, Syracufas di^ mifit.Sed exorta tempeftas naues partim demerfit,partim ad Italiæ infulas Pi » theculas delatar funt,p3ucac Syracufas integrac peruenerunt. In Italia Romani

■ CofTMarÜs àSamnitibusbelloimpetitisauxilio profedi, præliofupcriores extiteruntjSu' hoftium multos occiderunt.lnde per Vmbrorumfines profedi, Tyrrheniam,qu3e hoftiliseraf,inuadunt,8d id quod uocatur Caprium præfi-dium expugiKuit.Acinfulis de inductjs legatos mittentibus, cum Tarquintjs in annosA-o-cGcafterisTyrrhenisinannum unuminduciaspepigerunt.

An. Mundi Tranfado annuo tempore thenis Remp.regebat Anaxicrates, Romæ fulatuminierunt Appius Claudius ôif L.Volumnius.Horum tempore Deme/ • Vrbif 447. trius AntigonifiliustraditisfibiàpatreualidisS^ terreftribus,naualibusco ptjs,necnô mifsilibus teliquisöBadobfidionêneceirartis,exEphefofoIuit. In vrbs jjjfj-c^‘”andatisautem habebat,utornnes Graeciacciuitatesferuituteliberaret, Sif pri

apf^illiiSjUndiqpoppugnationem primo aduentuaggreflus effet,acproclama fi curaflet,Dionyfius Muniebiæ praeßdij magiftcr,8C Demetrius Pbalereus ur bi à Caff audio procurator prarpoßtus,hoftem de mûris magna ui propulfant. Cumt]} (am ex Aritigoni militibus quidam per uim irrupiffent, 0^ fecundö lit-• tus mumm tranfcendtfientjplures auditores acceperunt,atlt;^ ita captum cß Pi

reum.Extjs qui intus erant Dionyfius præfidq praefedus Munychiam,Derne trius Pbalereus in urbem cofugit.Poflero diemiffus cum altjs ad Demetrium à populo legatus,quî deliberta.ie , QC fuafalute uerba faceret,bonorificeacce* ptuseft,amp;f derebus Athenienfiumdefperans,Thebas ferecepit,inde ad Ptole . mæum in Aegyptum confugit.Igiturcumdecêannis urbipræfuifletjhocmo* M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patri* expulfus eff Athenienfium populus libertatem confecutus, liberta-

ilt;ngt;c WW (jja^tijQfjfjLisjiQnQresdecreuit.Demetriusconffitutistormêtiscaeteris^ ma expttgzw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tdiSjMunychiam terra mariep adoriturjacfeFefortiterdemuro defend

dentibusoppidaniSjlocidifficultateôCçquitate fuperiores erant Dionyfianïy eff enim Munychia non loei natura folum,uerumetiam muroruffrudura mu/ nita.Demetriusuero militum numero bellij apparatulongèfuperabat. Tan dem cùm per duos dies fine intermifsione duralFet obfidio, fîCpræfidij cufloi« des catapultis ac lapidarqs tormêtis uulnerarentur,ncc qui uulneratis luccede renthaberent,uincebant.Ûemetfianiperuices pericula fubeundo,recentes^ fcmperfuccedéndo,nudatoproptertormentamuro, Munychiam occîipdîit, ac milites arma tradere cogunt.Dionyfium uerô prçfidtj euflodem uiuum ca» Libertât Atle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;felicitatepaucis diebus parta Demetrius complanata Munychia,

amicitiam focietatem^ coiuif.

toü. Athenienfesrogante Stratocle iuxta Armodtj Ariffogitonis ftatuas aureas Antigoniamp;Demetrij incucru erigere decreuerunt,atqueuttunqùe ex talen» » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis

-ocr page 733-

BIBLIOTHECAE LIB, XK.

tis duGcatia eeronare,5d aram extriidam feruatorS a pp cH a re, Prarierça ad de^ cem trfbua altéras duas,Demetrianâ ÔC Antigonianâ,adtjçere^ ijs quocannis Iudos,pôpâ, 8C facrificiS exhibere,ut ita fîngulis annis Minemæ peplo intexe-fentur.lgit popuius Lamiaco bello ab Antipatro Rib ïugS mifllis, poft aniios deecm ôCquincjpræteropinionêpatriâreip. forma re^epje. Demetrius Mcx garenfiû urbêpiidio munitâcùm expugnafletpopulû inlibertatêafTeruiqam plos® honores,p coUatis bencficqs côfecutus efl. Antigonus cû Athenis ad eum îegatf ucniftèntjô^ honores decretos expofuiftenqS defriimêtolignis adnauiumftrucfturâagercnt,illis tritici centâ5ooo.medimnS dédit,matcnü j^j quæ centiïnauib. côfîciendis fufficeret.Ex Imlîro pfidio edt^o,oppidanis ne bemreftituit.Datisprætercaadfiliû Demetriûliterismâdauit,ut côliliariis ex Ibcqsciuitatibusconftitutis.decômuniGraeciæutilitatecôfultarentlpfeciim exercitu in Cyprum tratjeeret,St; bellQcôfeftim cum Ptolemæi ducib. moue-^ ret.lgit cùm is iuftà parentis fine mora cxecutus eflet,Carias profedus.Khodi os ad bellÖ contra Ptolemacum fufcipiendûhortaturJlli cû abnuerent, ôi. pace cum omnib. colere uellêt,hçc prima fuit populi erga Antigonû abalicnatjonis eaufa.Demetrius in Siciliâ profeëlus.acceptisc^ ibi miiitib. ÔC. nauibus in Cy» prumnauigat,habens 15. millia peditum,équités quadringentos: naues qua* rum aliæ crât atftuariç triremes,fupra decem centum,3!iç tardiores militâtes $} .Habebat præterea omnis generis cÔmeatum fufficicntê turn equitum,tum peditum multitudini.Acprimûcaftra fecit inora maritima CarpaÜæ ôC fubdu lt;ftis nauibus caftra uaiio,altac]p fofla muniuit. Deinde occurlîones in fînitimos faciendo,Vraniam S)C Carpafiam ui coepit,ac relitfto in nauib. fatis firmo præfi dio,cumexcrcitu Salaminêcontendit.Menelaus aûtà Ptolemaeo infulæ præ-tor côftitutusjcoatftis ex pfidqs miiitib. Salaminê fe côtincbat.Cùm aût 40* fta dtjs abeflènthoftes,urbeegredit cum 2 x.millib. peditO,eqiiitib. circiterolt;fîin gentis,ac paulifper côtinuato prælio,Menelaus preflus ab hoftib. terga uertit. Demetrius in urbê ufqpperfecutushoftcsjcaptiuoscœpit non multo paucio/ res trib.millibus ac circiter milleoccidit.Captos primû à criminib.abfoluÿ)s in ordinê fuorfi militum inferuinfed cû rurfus fc ad Menelaûreciperêt, propterea quod impedimenta fua in Aegypto apud Ptolemæû reliquerant,cum cognos niffètcosfirmospermanerejindutftosinnauesin Syriam ad Antigonûdimi fit.Eo têpore Antigonus in fuperioreSyria degebat,ô(urbê adOrontê fluuiû Antigoniââfe3ppcllatâcôdebat,quâfumptuofêa:dîlicabat,quæ ambitufuo ^o.ftadiacôtineret.EratenimlocusadimminendûBabyloniæ, ÔC fuperiorib. fatraptjs, 6C rurfus infer{orifatrapiae,ptcrea AegypciSatrapqsidoneus.Enim-uero haud longo têpore ftetiturbs, quippe Seleucus extirpauerit, SCoppi« danos habitatum duxerit in cam quæ ab ipfo conftru(fta,SC ab eodem Seleucia fuit appellata.Sed de hifee rebus,ftngula fuis locis diligenter tracftal^mus.

in Cypro Menelaus prælio fuperatus,in mûris mifsilta bellicacg tormenta di fpofuitjâ^collocatispft primas militibusfefead periculum fubeundum præ-■parabat,maximccum ipfumDemetriumadobfidionêfefcaccingere uide* ret.Mifit in Aegyptum ad Ptolemæum legatos,qui acceptam cladem nuncia-r?t,8Cab eo auxiliû,quippepericlitantib. eiusin infula reb. implorarêt.Deme- bemeiriusSa trius euuiderctSalaminê urbem,8Cmurorûfîrmitate,ôt militûnuméro,qui ea Umtnemop-defenfurieflent,non côtemnendâ ftatuit,machtnas magnitudineexcellentes, piiÿiat. ôi. Catapultas turn admifsili3,tum ad faxa iaciêda omnis generis, reliquum^ tf^ptrratum terribilem facere.Præterea artifices ex Alla accerlîuit ferrum, amp;nbsp;materia,reliquâmej ad opus neceflariam copiam.Cùm hæc omnia ci celeriter fuppeditatacflènt, MachinamHelepolimnominatam fecit, cuius latitudo à thiTnf-Ht fingulislaterib. cflèt cubitorum, 47. altitude, 90.noué contignationibus di» ftintftam.quæfubicdisquatuorfirmis rota agereturotftonumcubitorum, Fc cit praeterea arietes prægrandes,Slt; duas teftudines, quæarietes portarent.

Vu J Atlt;^

-ocr page 734-

67 i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L I

Akj infimis HcleopoUs tabulatis difpofuit omnis generis torméta, quotum maxima pondus æquabant trium talentoruiin medqs Catapultas tnaxunas ad mifsiha,in fupremts minimas,amp;^ magnum tormentorü ad iacienda fa:amp;a copiât in ijsq^ uiros idoneos collocauit fupra 200. Admotis autem urbi machmis, cre bris^ Utens mifsilib. partim murorQpinnas tormentis,difcutiebat,partim mii rosipfosarietib.quatiebat.Accuoppidani fefortiter defenderct, machinist® machinas obijccrentjper aliquot dies ancepspericulum,cûucri(5 affhgerctur Si uulnerarent.Adextremû cadentemuro,amp;f urbeneui caperet périclitante, cum uoxfuperuenifl[èt,ab oppugnando muro deftitit.Menelai milites ïam de urbis falute adû ^îc uidêtesjiifi rem aliquâ nouam tenerêt,magna ficcorum U jjîorum copia cumularût-Hanc node circiter media hoftiS tormçntis iniedâ, coniedis^ omnib. de muro lâpadib. maxima operum accenderunt. Repente flâma in auras fublata,Dcmetriani fuccurrereconati funtjfedpræuaiêteob ce« *leritatem fläm3,multx machina: unàcùmmihtib.qui.ineiserlt;»ntcôflagrarunr, Demetrius licet fpe fua fruftratus efletjUihilo fegnius tarnen oppugnationem terra marilt;^ urgebat,cofidens fetepore hohes fuperarepofle.Ptokmteusaudi ta fuorum clade,cum magnis naualib. terreftrib. coptjs ex Aegypto trarjcit,2^ P(olem£Uf in ad Cypri Paphum delatus,exurbib. naues colhgit,0^ Citium proficifcit,quod Cyprumnaui^ abeft e Salamine zoo.ftadqs.Habebatomnino naues longas 140. Harum ma fuisb- xima eratquinqueremis,minimaquadriremis.Nauesaûcquf milites uehcrct, borantibuf ƒ: has fubfequebantur,ampliusducentæ,quæpeditum no minus decern millib. nt opew. uehcbât.lgiturPtolcmæus terreftriitinerequofdam adMenclaumcum man datis rnifit,utceleriter,fifieri po(ret,3d fe naues fexaginta ex Salamine mitte* ret,quasfiaccip£ret,fperabat foreutfacileducensclalfem ducentorum nauiu prælionaualiuidorexifteret. Demetrius eiuscofilio cognitoad obfidionem • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partem exercitusre’iquit:ipfeinftrudis nauibus,incasqp delcdis militib. im-

pofitis,tela tormentaimpoluit,amp; trimum palmorum totmenta admifsilia fa« tis multa in proris collocauit.Acinftruda egregiè adnaualem pugnam clalïe, circam yrbemnauigatjö^ adportus introitû extra teli iadum demiflis ancho-rispernodat,tumadprohibendumne urbis naues reliquis coniungerentur, turn hoftium clafiem expedans, adnauale prælium cum hoftibus conferen« dum paratus.Cum autem Ptolemacus Salaminem nauigaret, fubfequentibus ipfum fublidiarqs n3uibus,procul ftupenda claffis propter multitudinê appa-• ruit.DemetriuscognitohoiliumaduentUjAntifthenênauium præfedu cum decern quinremib. reliquit,qul ,phiberet neurbis naues ad nauaiepræliG egre derentur,cum portus anguftû exitu haberetiequitib.ut ad littus ftarent marida uit,quo pofsint (fi forte quis cafus interueniret) eos qui ad terram natarent fer-uare.Ipfe clafle inftruda it obuiâ hoftibus,duces fecum omnino centn 6f odo naues, cum rjs quse ex captis locis inftrudæ erant.Harum maximsc erat feptire mes,rcliqusc quinqueremes. Ac læuum cornufeptem Phoznicum feptiremes DeiMcfriKî co tenebant,Atbenienfium quadriremestriginta,quib.p»acpofituserat, Médius pi.« äd pr^iiu fjauiQfn prçfedus.Praeter has decern etiam feremes,amp; totidem quinqueremej' àduer^ ordinauitjUolens fortafle hoc cornu in quo pugnaturus efl'et,egregiè munire, far Ffoicmlt;eM media acieminimasnaues conftituit ijscß Themifonem hamium,amp; Marfl-tnjtrtat, am,eum quiMacedonum gefta conferipfitjprarfecit* Dextrum cornu tenebat Hegefippus HalicarnalTeuSjSC Pliftias Cous,totius clafsis imperator. Ptolc-mœus nodu magna cum feftmationeSalaminem nauigabat,fperâs fe hoftes, fiportumoccuparet, praeuenirepofle.Sed ortadie,cunon procul hoftiœciai* fis inftrudaconfpiceret,ipfefequoiç adnauale pugnâarmat.Igitnauesquae milites uehebât procul iubfequi iubet,reliquis^ nauibus rite ordinatis,ipie fi-ftrum cornu regebat,adiutrices habês maximas naues. I ta inftruda acie,urri($ demoreuotafacerepernauiûgubernatoresmultitudineuociacclamâte. Pria cipes de uita rebust^ omnibus periclitaturi muliG aeftuabât. Igitur Demetrius çuiq

-ocr page 735-

BIBLIOTHECAE LIB. XX.

cum ab hoftib.).drdter ftadqs abeflet,fignQ pugnæ dédit clypeum inauratum, omnibus confpicuö per uices.Cs Ptolemæus idem feciflet lübitô interuallum dirimens fublatu eft.Ac poft^ tubicines clafsicum cecinerunt,£lt; utrin^ acies nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

clamorem fuftuleruntjhorrendum in modum omnibusnauibus fefeprorum* pentibus,primum arcubus, tormcntis, crebris^ telis utentes,fubeuntes uul« netabant. Deinde cum naues nauibus appropinqualTent,SC uehemens immi» neret confli(ftus,alijfuperforisftare,ipfiuerö remiges hortantibus præfedis alacrius in Rare. Cumtj magna ui uiolentia coadac eflent naues,partem iL bi inuicem remos detergebantjita ut nec furgere.nec perfequi ualerent,0^ pro/ hiberent quo minus qui ad defendonem afcenderant intref idipericulG (uj|igt; tent: partim concurrentibus interfe proris,puppes ad iterandG impetum con uertebantjamp;femutuo quiinijsft3bantuulnerabanr,nun^utriscpfcopuspro ximus diet propofitus. Nonnulli ex triremiumpracfedis oblique feriebant,» cumlt;^ connidus fièrent tenacifsimijin Iioftium naues infiliebant, magna ma: la hoftibus inferentcs,amp; uicifsim ab ipfis ferentes. Qiiidam enim uicinis na* uiumlaterib.côpraehenfis,afcenfucumprohiberentur,inmarepraecipites rue bantjfiC fubito fuperftantium haftis occidebantur. Alq conatis potiti,hos peri-mebant:aliosangufttjsoppreflbsinmaredetjciebant.Atlt;5 tarn dubiaua/ ria praclij fortuna fuit,ut fæpê uidi nauium bonitate uidores exifterent, SC ui* dores propter iniquitatem promerentur,0^ earum rerum inarqualitarem,quae infimilibuspericulisacciderefolent.Nam interreftribus conflidibus uirtus cuiust^manifefta fit,poteftlt;$primasobtinere,nullofortuito cafu interturban te.SedinnaualibusprælijsmultæSCuariæcaufæexiftunt, propter quas iure optimo fua uirtute uidores efl'e oportebat,uidi difeedant. Intercæteros omz nes Demetrius fortifsimepuppe feptiremi confeenfajpugnabat, Nam cum eu conferri circumftetiffent, alios telis petendo.alios bafta manu feriendo fternez bat.Accum in eum crebra omnis generis mifsilia iacerent, partim præuidens declinabat,partim armis protelantibus excipiebat.Et tres erant qui eum oppu gnabant,quorum unus lancea idus cecidit, reliqui duo uulnerati funt. Ad ex tremum Demetrius hoftes premens,dextrum cornu in fugam conuertit, SC re-liquos fimiliterterga darecoêgit.Ptolemaîusmaximas quaftj naues, 8Cuiros lcdifsimosapudfehabens,facilêaduerrariosfuditfugauitcç,ac naues quafdä . demerfit,ÔC alias cGipfis hominib. cœpit. Ab ilia uidoria reuerfus, fe rcliquas quolt;$ paruo negocio uincere polFe fperabat. Sed cum animaduerteret, læuQ P®*'* fuorum militum cornu profligatG,àreliquasomnes acies fugam capeflere, Sc Demetrianosgrauiterinftare,Citium ferecepit. Demetrius naualis pracii] uidoriapotitus.Neoni6C Buricho nauales copias tradiditjCum mandatis, ut hoftes perfequerentur,0C natantes exciperent.Ipfe adornatis fuis nauib. uelis, (ecum captasunàtrahens,ad caftraSC fuum portum reuertit. Eo temßore quo naualepracliumcomitti^atur.MenelausSalaminis praefedus 60. nauesPto-.lemaeoadfubfidiummirit,cGduceMenætio,cômiftbc5prælio adportus ofti-um aduerfus naues quaeibi ftationê habebât,SC oppidanis prementib.t o.De« n),etrq naues ad pedeftres copias fe recipiGt.Menœtiani rcgrefii,cùra paulô fe-riusueniflentjSalaminêreuerfifunt.HuncexitGfortita eftnaualis ilia pugna, inquaamplius ioo.c3ptaefunt,in quib.crantmilitû 8000. Exlongis cum ipfis hominib.4-o.corruptaefunt,circitei 8o.quasaquæplenas uidoresad uicina ur

bi caftra fubuexerGt.Correptae funt SC ex Demetrianis 2 o.fed quar o.mnes adhi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re

bTtaconuenienticuraufuipofteafuerunt. Poftea Ptolemæus de rebus Cy- AcgypiSt pricis defperans,in Aegyprum fe contulit.Demctrius, occupatis omnibus in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

folae oppidis,acccptis(ÿ militibus qui erant in præfidqs, eos in exercitum coo-ptauit.Erantautem peditumfexdecimmilliaordinata, équités ad fexcentos, ac confeftim ad pattern cum maxima naue nuncios mittit, qui ei res féliciter geftas nundent.Antigonus de uidoria certior fadus, elatusc^ magnitudine

Vu 4 uidorig

-ocr page 736-

lt;90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D O R 1 S I C V L I

er uidoriaCjdiadema fibi itnpom't,atlt;^ deinccps regjs nomen ufurpauft, idem no men Sc honorem concedens Demetrio. Ptolemæiis hacaccepta clade nihilo ptoffWi««! Re animo fummilsior, fibi quoepdiadema imponit,Sc apud omnes regem Ce nun zesfediciuo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qpos imitatireîiqui duces,feipfos reges declarant,uidehcet Seleucus,

I«nt. fuperioresr3trapiasnuperadeptus,SC Lyfimachus,SC Callander,partes abini tio fibi cömifias retinentes. Nos uerö de hifeefatis loquuti,fingillatim res in Africa Sc Sicilia geftas perfequamur.

AgatlocUf Agathocles audita fupra commemoratorum principum morte,cum feil» rex, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lis neccopijs, nec loci opportunit3te,nequereb. geftis inferiorem duceret,(ei«lt;

plbmregemprontinciat,nectarnen diademafibiulurpareuoluit : nam poft óccupatam tyrânidem femper corona ufus fueratpropter quoddam iàcerdo» Vticdmextiu w®«’ geftansnondepofueratcùmde principatu côtenderet. Sunt qui Mit ’’•dicani folitum earn geftare ab initio, qui rariorem comam haberet. Enimue« quot;nbsp;rôea 3ppellationedignumaliquidgererecupiens,expeditionem in Vticenz fes rebelles fufeipit. Ac repente eorum urbem aggrelTuSjôC ex ciuibus ad tre» centos in agris comprehcnfis,primum impunitate concelTajUt urbê traderent hortabatur.Cæterùmoppidanisnon obfequétibuj,ipfeereda machina capti uosdeeofufpenfosad muros adduxit. Vticenfes eorum fortunam déplora-bant,fedomnium libertatis,quàm eorum falutis potiorem rationem babendâ rati,per muros milites difponunt,ÔC magno infraCloc^ animo obfidionemfu’ ftinent.Agathoclcs in ea machina conuitutis tormentis, funditottbusSC Ca^ gittartjs,indepugnansobfidionemuibisadortus eft, SC oppidanorum animos ardenti dolo’reincendit. Qiii autem in muro ftabât, principio mifsilibus uti cundfabantur, cum effenc ihis pro fcopo c!ues,SC ex his quidam primary.

pulfare.Q^iare grauia pafsi funt Vticenfes,SCfortunæiniquitatem innecefsi-tate ineuitabilemexpetti funt.Nam cum Græcicaptos Vticenfes obqccrent, alteruirum faciendum crat,ut auttjs parcendo,p3terétur patriam in hoftium pot?ftatemuenire,autuibifubucniendofine mifericordia infortunatorû cb uium multitudinem occiderennid quod accidit.Cùm enim fefe ab hoftib.de-fenderentsSC hoftem tclts appeterenqmachinae fuperftantium corpora uulne rabant,SC ctuium fufpenforû quofdâ teils feriebât,alios tormentis ea quar Ibrs • ferebat corporis parte machlnp affigebant. Itacruel fimilis fuit ignominia fuppllctjq; gr3uitas,3tqj hæcquibufdam accidebat (fi cafus ferebat) ab amicis Sc confanguineiSjOecelsitatepietateerga homines uiolarecogente, Agatho clescernens eos fineulla comiferationcpericulis fefeobtjeere, undiquaq?urbem caftris cinxitjSCquadam partequçleuiter munita erat,mufos aggrelTus, in urbemjrrumpit.Vtlcenfib.partim in domos,partim in templa confugicn-tibus,iraincospercitus,urbêcaedecomplet. Nam quofdam eueftigio Intetfi cit, alios captos in crucem tolllt, alios qui fe in fana de|jrum 6C aras receperât, fcefua fruftrat. Ac direptis eorSfacultatibus,praefidio^ in urbecollocato, ca«.. fii’a fecitccitra eum quç uocaf Arx cqui,natura uicino lacu munitamrcuiuscS acriteroppugnationcurgeretjincolasc^nauali pracliodeuiciiret,eamui capif-Itaurblb.potitus,pleracptû maritima, tSmediterranea loca fubiugauit,exce/ pris Numidis,quor5quidâamicitiâc6eoinîerunt,altj totius reieuentû expe-/^fricitdiuißo dlabât.Nam in quatuor populos diuifa eft Africa:uidclicetPoenos,quieo té-pore Carthaginê occupabât. Libopœnos, qui multas maritimas urbes tne^-lunt SC matrimonia cQ Carthaginienfib.contrahûtjattjob hanc affinitatis co-iundiionê,codé nomine appellantur.Malor pars incolarum,quç uetuftifsima eft,Libyes uocant,qul inexpiabile odiû cS Carthaginienfib.ob eoru intolera« le dominât« exercer. Poftremifunt Numidç,gmagn5 Africç tradlum uft^ad defertu occupât. Agathocles in Africa,8C loctjs,6C coptjs Cartbaginienfibus fuperiorerat,fed de rebus Siculisafftuabat. Quare fabricatisnauibus inermi-,

-ocr page 737-

BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;34

carum cura Archagatho fih'o demandata,ipfecumclalTeinSiciliamconten-dit.Dum ea res gentur,Xcnodocus Acragantinorum militiæ dux, multas ur- ^enodócui bcsinlibertatem cum uindicalier, ô^magnam fpem Siculis inteciflèt,foreut nb Avathccie-tota infula Iibertatemconfequeretur,exercitum aduerfus Agathochs duces ants uincUurt educit,peditum plufquam decern milHa,équités tircitermilIc.Leptines amp;Oe-mophiiuSjConfcripto ex SyracuOs ÔC pfæfidijs quanto fieri potmt maximo exjgt; ercitu^aduerfuseumcumpeditum 8 xoo.equitibus i zoo.caftrafecerunt. )gi-turcommiflbacriprælio uidusXenodocus, Acragantem confugit,dcfidera^ tisnonminusi50o.militibus.Acragantinih3Ccl3deaccept3,deincepto longe pulcherrimo defiiterunt, ac focijslibertatis fpem ademerunr Agathocies t«-- figdthoc'et cens commiffo prælio ex Sicilia Selinuntem profedus,Her3cIco£as,qui feiam siculas urb^s inlibertatem3fteruerani,rurfus feiuitutis iugum fubireco'cgit.lndein alteram quajdam [ubi partem infulae cum uenifle t,Thermitas fibi iubiecit, 0lt; data fidedimifir,Caiz^if, ihaginienfibus earn urbem praefidio tenentibus,Slt; expugnata Gephalædio,ct Leptinempræfecit. Ipfeper mediterranea iterfecit, acnoduCentoripaintra^ reconatus eft,eum in urbem quibufdam ciuibus admittentibus, Sed eins mil-dtjs patefalt;ftis,pra.-fidtj opera ex urbeexpulfus efl,amifsis plufquam quingenz tismilitibus. Poftea ex Apollonia quibufdam eumaccetfentibus,amp; parriam traditurosfepromittentifcus.adurbem proficifcitur. Sed deprebenfis prodi* toribus SiC punitis,prima obfidionis die nihil profecit: poftridiegrauia paffus multiset €x fuis defideratiSjUix tandem urbe potitus eft, ac pleiifque Apollo -niatarum interfedis, eoruin bona diripuit. Dum hæc ille agit,Dinocrates fu-gitiuorum dux Acragantinorum,inftitutumperfequiuolefls,SCuindicemfe communis libertatis profeirus,fccituthinc inde ad cum multiconfluerent.

Qiiorum alii propter innatâ omnibus libertatis cupiditatem ,alii propter me- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

turn AgathocliSjIibentcrparuerunt. Poftquam iam conuenerunt peditum circiter uiginti millia, équités mille quingenti, quorum omnes erant in fuga

laborum meditationibus afTuefadi,inaperto caftra metatus eft, principi pugnæcopiam faciens. Cumqp Agathocleslongecopijs inferioi efletj^C (u- inclindtio for ga pugnaietjille eueftigio fequebatur,tùm anteafemper uidoriam peperifi tun£Agatha, (et (inelabore. Ab eo tempore res Agathoclis detcrius fe habere coeperunr, dir. nonfolùmin Sicilia,ucrùm in Africa quoqj. Nam Archagathus,qui erat ab co nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hi ul

prarfedus conftitutuspoft patris profedioncm,primummaioia aftceftabar, miflb in ulteriora locacum parteexercitus Eumacho ducc:quiexpugnataTo txpcdino, cas urbeper magna,multos circumhabitantes Numidasfubegit. Alteram de-(ndeurbêPhellinamnomineobfidioneccepit,ôffinitimos populos appella-tos Afphodelodas imperium admitterc coegit, qui populi colore ab Aethio-pibus nihil diffcrunt. l ertiam quoc^ urbe maxima Mcfchelâ in ius diyonemcg fuamredegitjOlimaGrcTcisqui àTroiæcxpcditionereuerterant habitatâ,quo tertio libio mentionâfecimus. Ccpitprætereaarcc t:quificappell3tâ,eiufi denominis cum ea,quam ui Agathocies fubiugauir,nec non urbê Acridê no« minatâliberâjquâmilittb.diripiendâ concefsitjatcgita præda refertis caftris ad Archagathumreuertit. Cuius uirturciam femel explor3ta,rurfusexpedifio= neminulteriorcm Africærcgionemfufcipit,ac eas urbcsquasanteaoccupa-ueratadortuSjin urbem Milrinam practeromniumexpedationem irrupit.Sed Barbari contra eum armis fumptis, amp;nbsp;in utjs fuperiores fadi, præter fpem Ais djagathum eiecerunt,amp; multos eins militumtrucidarunt. Indedigreflus ex* cxcitûducebatpcrexcelfum montê,potredûinlongitudinê2oo.ftadioiû,qui môsfelib.abûdabat,quo fiebat,utnullçomnino aues ibineepinarborib.necç inuallib.nidosextruercr jjpter naturales quib. inter fefedifsidentinimicitias.

Eo montano itincre confedo, in regionem quandam fimiarum feracifsimam imprefsionem fecir,Sd in urbes tres ab qs animalibus nomen fortitas,quas ‘ Grïéco yocabulo à fimijs Pithecoufae uocanlur, QC inftitutis à noftns mulz

Vu 5 tumdif- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e

-ocr page 738-

(TSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L 1

' turn diffcrunt. Nam eafdem cum homintbusfimiæ domos habitant, utpote tithecusfj si- quae pro dtjs colantur,quemadmodum apud Aegyptios canes. Praetereaex • -wwpro Dijs penurepofitacibariafiquandolubebat,nulIoprolubcnterumercfolebant:0C hitbtnt. parentes liberis fuisut plurimum à (imtjs nomina indebant, quemadmodutn noftri à dqsitj nbsp;nbsp;qui hoc animal interfecerant, quail qui fummum feel us com«

mifiiTentjpccna propofita erat mors.Hine apud eos prouerbrj uicem obtinuir, Simiae Canguinem bibiili. Igitur Eumachus ,unam exillis urbibus ui captam diripuit,reliquas duas iibiconciliauit. Caeterùm ubi cognouit finitimos bat/ baroscontra fe magnum exercitum confcribere,celeriterindemouit,haben$ ii^animo maritim*loca inuadere. Et hadenus quidem in Africa Archagatho omnia exanimi fentèntia fuccedebant.Deinceps cum retflede bello confuItaC-fet ienatus Carthagintenfis,placuit tripartito diuifum exercitum ex urbe emit« Cdrtbjginien^i^re.Vnu ad oppida maritim3,alterum in mediterranea loca,tertium in ulterio-fittin coflliutn rem regionem.Namfi hoc facerent,fperabant fore primum,utoblîdioneô^pe de btllogt; nuriareifrumentariæfubleuarentur. CùmenimCarthaginemomnis generis homines confluerent,fiebat ut omnium return eiTctinopiatiamtjs quacadui« dlum tolerandumpertinebantexhauftis. Nee eratcururbiab obßdioneme« tucrentjCQ eilet amp;nbsp;propter mare,amp; protêt murotum firmitatem inacceila. De« inde fefocios longefacilius in amicitiaretinerepolïècredebant,fiplûtesexer« citus fub dio eirent,qui auxiliumferreparatiadeirent,d£^quod erat omniSma/ ximum,holies copias diuiderccoadum iri fpcrabant,0^ procul ab Carthagine dtilradlum,quæomnia quemadmodumopinatifuerant,euenerunt. CSenim ex urbe 5 oooo.mMitum extiiTentjteliquis in urbemercatotibus, no modo quae fufficetentfuppetebant.uerùm etiam exfuperuacaneo omnibus largeuteban« t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur.Quinetiamipfi foetj quiantea metuhoiliumcoadi abeorum partibus fla

bant,rutfus fublato metu priori amicitiac ftuduerunt. Archagathus omnem A« fricam hoilili exercitu occupari cerncns,ipfequoc$ copias fuas partitur:ac uni cxercitus partem in maritimamregionemdimittit, tcliqui exercitus parte Ac« fchr»ni traditam emittit,alteram ipfetegit,Tunetepracfidio ualido relido.CS autemper agrostam multi exercitus uagarentur,fiC return omnium mutatio imminereputaretur,nemo non futurorum fine follicitèexpeóabat. Igitur An« non dux conilitutus tjs cailris quæ erant in locis mediterraneis,Aefchrioniin«

• fidias ilruit,eum^ nccopinantem aggreiTuSjpeditum amplius quatuor millia, équités circiter ducentos,quos inter erat ipfe dux,occidit.Keiiqui partim capti funt,partim ad Archagathum,qui inde quingentis Had tjs aberat, incolumes ie receperunt. Imilco inulteriores partes duxcreatus,primumurbiimminebat aduerfus Eumachum onufium ex captis urbibus prar4a exercitum trahens.in« terea Graecisacieinfiruda ad prælium prouocantibus, Imilco partem exerciz tus inftruîlam in urbe reliquit,(mperans ut quando ipfefimulata fuga recede/ ret,ipfi perfequentes adorirentur. Imilco militum parte dimidia in apertum e/ dudsjSd paulum à caflris congrefius cum holle, fubit(?tanquam perculfus git. Eumachimilites uidoriadati,confuroordineperfe^untur,amp;tumultuz

, ariu'n fugientesirruunt. Repenteabalteraurbis parteenltndentefe milit'utn Eizwdffcwni fad's magna multitudine, ad uniusimperium clamorem tollente, animisac« Afriscitfi, toniticonlliterunt.ltacÿ Barbaris inordinatos QC metu ob rei nouitatem perçut 3gg’'e^s*s,llatim Græci terga uertunt. Cumt^ ab hollibus Carthaginienli« bus receptus in callra præclufus efl.Eumachi milites Iele in proximum tumu« lum aqua carentem reciperecoadifunt. Ac locum Phoenicibus obfidioneciA-gentibus,partim fiti cofedi,partim ab hollibus uidi,fetè omnes interietfit; nä ex peditum odo milhbus ttiginta tantum làlui euaferunt,ex equitibus odin« gentis quadraginta periculum efixigerSt. Archagathus hac clade accepta, Tu« netem reuertitur,^ undiquaque exemifsis mtlitibus qui teflabant conuo«

cart

-ocr page 739-

bibliothecae Liß. XX. 4fôî

Uocarî iubct,rtuncioscp in Siciliam dimittit, qui patri es qux acciderant ntinci' cntjâ^ eum ut auxilio uenire maturaret hortentur. Ad earn quâ iam acceperant Graeci dad cm infuper alia accefsitiab rj s enim paucis exceptis omnes foetj de-feceruntjin eoseg hoftes confpiraruntac caftris inpropinquo poficis tjs immia tiebanldmikoin Anguftr)sconfedcrar,hoftcm(j abirrnptionibus in agros ƒ-hibebar,diftâtem ftadia centum.Ex altera parte Atarbascaftraà Tunete olta« dijs diftâtia habebat.QtJO fiebatut cum hoftes terra maricÿ dominarent, Graeci penuria rei ftumctatiac laborarent.ô^undequae^ metu cingerentur. Dum ni hacanimi cofternationeomnes uerfant, Agathocles fimnlatty in Africa acce» ptasdades intellexit, 17.naueslôgas parat Archagatho fuj^etias ferre uol«^ acc5 eins in Sicilia négocia ,ppter audû fugitiuorû g Denocrati fe iungebant» numerû parumpfpere fuccederent,bellum qd in iniula gerebatur admimltiâ-dumducib.Leptinenfibus cômittitjipfeadornatisnauib.nauigâdioportunita* têexpedatjCarthaginienfib.cû jo.nauibus infcquentibus.Eodem lànètêpo« reexTyrrhcniaododecim ci naucsauxiliaresappulerant^acnodudàm Car-thagintenfibus in portû delatæ funt. Agathocles hâc rei gcrêdæ occafioiac na/ «ftusjfociosutfctâtifpercôtineantmonetjdûcgreirus Phoènicesad perfequen dum peiliciat.Ipfe,quemadmodQ côuenerat,exportii cû is.nauibus confeibm foiuitjipfi hoftes perfequuntur.Agathoclcs ubiTyrthenos portûreiiquiireui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di

dctextêplonauescôuertitjô^inftrudaaciccû Barbaris nauali prarliodimicat, ^rfus i:arih(i Catthaginienfesob rci nouit3tc,8C qp triremes corum in medio hoftitim deprç ginienfes ui-bcdcbant,3ttoniti terga dât. Graeci gnt^ nauib. cQ ip fis hominib, potiunfnpfe aorii naud-Carthag.duxiamiâcapiendaptorianauefibiipfî nianusinfett.morrêfeiuuute /ff» irnminêtepotiorêducêSjquaqdê in re male fibi côfuluit.Nauisenifecûdouen to impulfa,in altum dolonefuplatOjgiculumeuafit. kaq? Agathoclcs num^fé gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Carthag.in mari fuperiorêfore fperans,pratter omniû opinionêeos nauali pu-ena dcuicir,3c in pofterum impium maris obtinès mercatorib, fecurû iter red« didit.QuareSyracufaniSjCumadeosexomnib. locis cômeatusimportarctur, répété ex rerum necelTàriarum penuria fumma rerS omnium nata eft abuiM a n tia.Imperatoreauieftoriafublatus Leptine hoftilem agrum /Imprimis Acragâ tinum.depopulatum mictit. Nam Xenodocuscumeius in Rcip.aduerfarrj ci acceptam cladem obijcercnrab qs difsidebat. QUare Leptini mandatjUt homi ncm,fifieriporsit,adpræliumconrerendum eliciaufaciléenimfuperioremfo- • te,cum hoftes inter fefeditiosèdiftentiantjôi^antèuidi fuerint,id qgt; accidn.Nâ Leptinesimprcfsione fada,Acragantinorum fines uaftabat. Xenodocus uez rô primo gcfcebat,fcfcimparêeireexiftimans. Verùm ciuibuseum timidttatis infimulantibus,exercitum educit,numéro hoftib.fere acqualem.fed uirtutc lÔ- Acrjpjuiint gèinferiorem,utpoteq elfentin ocio didelicijs educati, hoftesfub dio in agris iLeptine pra cubandOjô^quotidiana militia exercitati. Hincfado praelioLeptiniani ftatim UouiâL terga dareAcragantinos côcgerunt,amp; in urbé copulerunt.Cæfi funt in eo con fiidu,peditum,circ!terquingenti,equitumamplius qnquaginta. Acragantini lias calamitates iniquo animo ferctes,Xenodocû ut ipfis duplicis cladis autho rem incufabant,quas criminationes ueritus, Gela concefsit. Agaihocles paui- Agdthoclei cisdiebus hoftib.terra maricp debellatiSjdqs facrificat, amicosep opiparis con- ßcMfipw-uiuijs excipit,depofito^ incomeffationib.regio ornatu,cuiufuis priuati ho-- bttconuiuisi minis tenuitaté prat feferebat,qu3uia hoc confequebat, primûutmultorûbc-ncuolentiâfibiconciliaret,deindecuilibetinterpocula loqucndilibertatCcon céira,quo 9ui^ animo effet uerè cognofceret,uino ucritatem aperte detegengt; te. Ac cum effet natura facetus amp;nbsp;gefticuîator, ne in conuentibus quidem di?

dertjs accumbentes excipere definebat,ô^ eorum quorundam naturam StC mores effin^cre:itaut fæpenumero populus inrifum prorumperet jnon ali» ter ac quam li hiftrioncs aut praeftigiatores fpedarent, ftipatusrp à populo foz lus in côcioncs ibat,ncquaquâDionysq tyranni fimilis. Illeenim eoscj omnes

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufpedos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

-ocr page 740-

58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 I O D O R I S I C V L 1

fufpeAos habebatjUt plerunc^ comam 8dbarham aleretjne præcipuas corpö/ lil««a-ipK' nbsp;nbsp;partes tonforis nouaculacobtjcercnccefle effet,acfi quando caput tonden«

* ‘As« dumerat,capillosadurcbat,tnnuereuolens,unicum tyrannidispraefidiutnef-viJ^os» «Tïj fetnerudelitatemffgit Agathoclesintcrconuiuandumlumpta grandi ca peau neaurea dixit,fcnoi^riusabarte figlina deftitifle,quàmtaliapoculorumfî* gt;iglt;lt;tfcoclerg'’’^’^taftudiosèfcciffet,ne(5 enimartê fuam difsimulab3t,quinimólaudifi/ Rgulumfefu^ hi ducebat,q, fua uirtute ex infimo loco ad fummö dignitatis faftigium emerfff cum aliqn urbê non ignobilc oppugnaret, 2Coppidani dernuro clama» * rcnt,figule caminarie, qn liipendia militib.tuis foluesCrefpodit, poft^ urbê cgpero«ËnimuerècQp eâquar in conuiuijsexilierefolet urbanitatë,eos q eiu$ imperia aÜeno animo ferrent deprachendiflet, eofdê align priuarirn ad conui» uium rurfus uocauit,adhibitis una Syracufanora magnincentifsimis,numero

•ad qngentos ^s ca mercenarqs fortifsimis circQdcdiflet, oês trucidauir. Vehe« meter eni metuebat ne poliep in Africa^pfedus effet, etus impium detredarêf, SC DinocratécSfugitiuisaduocarent. Ita liabilitisimperrj rebus,Syracufis dis fcefsitjSc in Africa cü uenilTetjin caliris milites conliernatos,6C rerum omnium inopiam offendit.Quarc è re fua effe ducens coll a tt s flgnis cum hoffe pugnare, militesadfubeundum periculum hortatur: ac inapertumeduâisàcopijsinz firudiSjbarbaris manusconferendipoteffatemfacit.Habcbatautê,expedita-tu reliquo, Græcorû 5ooo.necpauciores Celtas,Sânites,ScTyirhcnos. Afro« rû feré iooo.fubfidiariorû,qui teporis opportunitatefemp ab uno ad aliû de* liciût.Præter hos fequebanf egtes mille quingentijCarrarûlibycorumamplius ôooo.Carthaginienfesoccupatislocis fuperioiibus,qs(^arduis,ncqua^5cum hominib.delperatis pugnandoindiferimen uitæ uenireuolebanttfedfe intra

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calira côtinentes,rebus(ç omnibus affluentes,fame, 6C tempore holies fupare

poffèlpabant.Agathocles cü eos in apertos câpos eliccre non poflet, 6C necef* Cdttfc^girtiert htasauderealiqa amp;' periculûadirecoegeret,exercitû ad calira barbarorûedu* fium caflrti cit.illi cùm egredércnt,ÔC numéro,6C locorü alpita te logé fuperiores, Agathoz oppugiiât. c!ia«i aliquandiu eorum impetum undequaqjprefsi fuffinuerunt.Poffea tn eu mercenary reliquicj urgerent,calira repetere coadi funt. Barbari grauius inffâ do Afros nullû uiolando pratteribanr,utfibi eorû bcneuolentiâ demererenturî Grarcos SC mercenarios qs ex armis difeernere poterât, infequêdo ad caffra uf-• que occidebât.Eo prælio ex Agathoclis militib.cæfa funt tria millia.Nodein-Clt;irtW«fert ^entecalamitas utrof^ exercitus inopinata inuafit. NâCarthag.dum poli ƒ?»/»cajlraco uidoriâ nodupræftantilTcaptiuos dqsgratiarô adioneimmolant, ÔC làctificatorü hominü corpora multus ignis occupât,repenteexortus uentus là * crum tahernaculumaræ^ximumaccendit,indeptoriumtentoriü,at(5itade* inceps reliquorü ducû.Itarj magnus metus ÔC pturbatio extitit in caffris. Qui/ dâcmciWgncmextinguere,alijarm3,£C quachabebant magniprçcrj aufcrteco narent,à flâma intercipiebant.Nâ tentoria cùm elTent ex arundine SC liraminc fada,ÔC ignis ui uentorummagismagisepglifeeret, rib quicquâ milites auxili« um ferebant. Quareffatim omnibus caffrisigni confumptis,multi anguftqs exitus interclu(i,uiui conffagrarunt, ac protinus poznas fuæ in captos crudeli* tatisdederunt,ipfaimpietateparfuppliciumirrogante. Eos autemquiexïa* ftris cum tumultu ÔC clamore proruperant alterum longèmaius periculum fub fecutum eff.Nam Afri qui Aga thocli militabant,déficientes à Gratis de node ad Barbaros numero ad soo o.tranfibant. Hos fimulatcp fpcculatorcs redà ad Carthag.caffra tendere uiderunt,rati totum Græcorum agmen elTc iam ad pu-gnam inffrudum,propere militib.aduentantem aciem nunciatum eunt.Ea fa-ma adomniüaures plata,totis caffris tumultus extitit, SChoftiôaduentus expe dari:ac fingulis in fuga falutem ponentibus,fine ordine SC citra ducô impera/ ta fugientes alrj in alios irrucre,qiiorû quidâ j)pter tenebras,altj perturbatione quadâ fuos ut holies repellere« bit caedes multa,ac ignorantia dominante quidam

-ocr page 741-

BIBLIOTHECAE LIB, XX.

lt;ïam ferro Riorum perirealq tnermcs exilientesjamp;fugamper.loca cottfrago« fa capefcenteSjprædpi'tes dare,metu inexpedato corrcpti animä efflätes.1 an» dê plus ;ooo, ocdfis,reliqua multitudo Carthagtneperuenir.Oppidanifama fuotÛdeceptiinpracfentia quidê prælio Riperatos maximaexercituspartea- ■ » fniflà,exiftimabant. Quareæftuantesportas aperiunt,amp;cûtumultuamp;^trepi/ datione milites in urbem admitt5t,metuêtes ne hoftes eu poftremis irrûperêt, fedorta dif,ôc ueritatccognîta^uix tandê abexpedatione piculorumliberari potuerunt.Eodê tempore fraude 8C uanacxpedationc deeeptus Agathodis exerdtusjinfimilemalum inddit.Nâfugitiui Afri,dum poftdeflagrationêcaz Agathodis ctt ftrorumamp;exortumtumultumalterius^cedereuerentjretiwunde uenerât^, ncdutu^ uertuntutj^s ubi Græcorum quidâ aduenire fenferunt, fufpica ti efîè Carthsgi nienfium copias, Agathocli hoftium exercitum no ^cul abelTe renunciant.lm peratore arma capere iubente,milites extra caftr^magno eu ftrepitu feruntur^ Cùm aût flâma in auras fublata p caftra cÔfpiceret, amp;nbsp;Carthaginiéfium clamor exaudiretur,reuera Barbaros côtrafecS omnibus coprjs uenireRifpicatifunt, ac cùm fubita animi pturbatio locum ad deliberandum nullum daret,pauor ca ftra inualitjOmnes^ fefe in pedes conqcere coeperût. Deinde Pceni fe reliquis immifcentsbus,nodeignorantiâtegenteobun obuios ut hoftes inuaferunt:amp;^ cum pertotâ nodem pafsimdifperfiuagarent,lymphaticus(^ tumultusoni= nia occuparet,amplius4ooo.perierunt,ôduixueritatecognit3,reliquiincaftra reuerterunt. Itaq^ ea quadidûeftrationcutric^exerdtusdademacceperunt, deCeptifquemadmodum in^uerbio eft) bellt uanitate. Cæterum Agathocles

hOc darnno accepte,ciî Afri dcfedflènt,6lt;^ reliqua multitude ad praclio certan- Agdtbocleï dumcùmCarthaginienfibusimpareiretjAfricaexcedereftatuitrcopiasautus eKie^ fecumducereSenequac^ pofteuidebat,turnqjfibide commeatunonproui dercfldtuit, deratjtum q? Carthaginienfes maris imperiû occupantes nequa^ pafturos fei-ret.Neqî Barbaros copijs longefuperiores abincepto deftituros facilecogitaz batjConftrmatoshiagis priorQ qui traiecerant,interitu,quin omni ope adnixu-ros ut reliquos Africs eqeiant. Itaqgplacuitclàm cum paucis alTumpto filto tu-hio Heraclideinde mouere.Nam metuebat ne Archagathus,homo natura au dax,confuetudinem cum^nouerca haberet,amp; contra fe infidias aliquas molire-tur.Verum Archagathus eius confiliumfufpicatuSjprofedionem obferuabat, qsducibusiudicareuolensquieiusinftitutStmpedire poflenr. Nec^enimæ- , quum eftè cenfebat ut ipfe qui in diferimen uitâ fuâ pro pâtre amp;nbsp;fratre pugnan/ dOjUocaretjfoIus hoftiû manibus deditus periret. Itac^ quofdam expræfedis de eorû qui de node infcqsomnib.difcefTuri étant abitione certiores facit. Illi accurrentes nô folum ^hibueruntjuerûetiam multitudini conatum fraudulen turn apparuerunt.Qiia re indignât! milites,imperatorê côprehendunt ,amp; uin» dû in euftodiâ dant.lgit cû in caftris nullus eflet princeps, tumultus pturba ƒ ‘‘ tionis omnia plena eranncûcp hic rumor orta node difsipatus effet^pè adelTe côprehcn hoftes,omnes animi cdtifternatiOjpauorq? panicusinuaftt,ac fine duce fingu-li armati ex caftris egrefsi funt.Eodê fane têpore, qui principe euftodiebant nô minus t^reliq trepidabâr,ac cûfeabaliqbus euocarifufpicarent,répété Aga* tfioclccôpedtb.uindûeducûuquéubi populuscôfpexit, mifericordia motus iiberûdimitti iufsit.Ipfè uinculis folutus,cS paucis côfcéfa fcapha,clâ,fub Pleia dûoccafum ulgctehyemedifcefsit.ltac^ Agathocles fuæ tantum falutts ratio-

habés,filios reliquinquos milites,eiusfugacognita,interfecerunt,SCexfuo ^çntbocles 1« numero eledis ducibus ad Carthaginienfes defecerût, atcç acceptis trecen- Africa fu^ ris ralentis,urbes quas tenebant tradiderunttquidâ fub Carthaginienfib. mili. tarecûftatuiftènt,mercedéaccipiebât,alii inSiciliâ^fedi,adhabitâdS, Soluté occuparSt.ltac^ plerilt;^ milites in fo2derepfeuerâtes,ca de qb.inter eos côuene ratconfecutifunt.Atqcunc^urbesincolentesfpe^deAgathoclecôceperant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

côfifirebellabâtjobfiaionecaptifunt.QuorûprgfedosCarthaginiéfesincru:,

cem

I

-ocr page 742-

ceinfuflulerunt,reliquos côpedibus uindos,agros quos belle uaßäuerätfuis laboribus rurCus colere coegeruncatq^ ica Carchaginienfes quarto anno bellis confumpto libertärem coniecun funt.Eli aucêoperaepreciûanimaduertere.A' De rft«w4K//gathoclisexpeditionis Africanacadmirabiliiatê,amp;^ fumptôdeeiusfili)s,quaQ »orte fenttn- diuina ^uidentia fuppliciS.Nâin Sicilia maxima excrcitus parte amilTa uitfius in Africa parua manu uidores fudit. Et amifsis omnibus quas in Sicilia tenez bat urbib.Syracufis obfidione premebatur : a t($ in Africa cæteris omnib.urbiz bus potitus, Carthaginienfes in urbem conclufos oppugnabat, quo in fado fortuna quafi data opera quid pofsit in rebus defperatis oftendit. Cumcj A« g^hocles in tantam faftigium euedus eilet,amp; Ophelia hominem amicum 8C hofoitem interfeciflet,manifeftè Deusoftendit ob eiusinillumfcelus,quaf ci poftea accideruntjdiuinicùsaccidiffë. Nam quo menfeôô die Ophelia necato «eius copias ad fe afeiui t, eodem ei 5(. filq pcrierun t ôf exercitus : quod^ eft no-tatudignifsimum,Deusutpotè legislator bonus ab eo binas poenas*expeti« uit.Nam cùm unum amicum iniuftèocddiftet,duobus fiitjs priuatus eft,t)$ ma nus qui cum Ophelia uenerantjinferentibus. Atquehæcijsqui talia contera-nuntdidafufficiant.Agathoclesceleriterex Africa inSiciliam cùm traieciftèt, aduocata exercitus parte ad fociam Aegeftanorum urbem'contendit. Cumeÿ pecuniae inopia laboraret^ditifsimos quofque dues maxima fuarum facuitatS partem conferrecocgif,qua in urbe decem hominS millia habitabant. Qua in JigdfirocI« tem multis iniquo animo ferentibus,ÔC concurrentibus, Agathocles Acgefta-inAcgeftinos noSjUtinfidiatoreSjteos egit,ô(; urbem indignis modisafflixit. Nam pauperriz horribilitcr tnos ex urbeedudos ad Scamandrum fluuiuinterfecitteos qui aûtopib. abun fteuit, darçput3bantur,tormentis excruciando cogebat quantas quift^ diuitiasha-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beret,dicere. Ac eorum quofdam rotis excruciabat; alios catapultis t lb gaco/5 fa

gittisconficiebatmonnullorum talos exec aba t,Slt; uiolen tins urgens, dirts cru« ciatibus torquebat. Excogitauit 0^ genus quoddam tormenti tauro Phalati* dis no difsimile. Sedem fieri iufsit ferream, quae forma humanum corpus re-ferrei^ab omni parte clauis compaginatam. In earn collocatisquoscruciare uolebatjUiuos comburebat,hacmachina tantum à tauro illo differente,quod uidclicct homines qui in qs anguftijs moriebant,confpici poterant. Item locuz pletes feeminas ferreisforcipibus cruciâdo, earum pedum calcanea lacerabai^ • quibufdam mammas præcidebat,mulierum aQtpracgnantiumlumbislateri-bus impontis,eorum pondéré foetus eliciebat. Hocpadocumfibityrannus opes quaErcrer,St magnus in urbe terror exifterct,quidam fe una cum ipfis do-mibus comburere,alii fufpendio uitam finite. Igitur Aegefta uno die uexata funditusintertjt. Cçtcrûm Agathocles deportatas in Italia uirgincs amp;nbsp;pueros Bruttjsuendidittipfam urbem,cuiusnenomê quidem reliquit,fed Dicasopo» lim appelfauitjtransfugis habitandam concefsit.Cognita enim filiorum catdc^ , iratus qs qui in Africa relidi erant,ex amicisq.uofdâSyraculàsmittit ad Antan HnüNrfffiN cjfym fr3trem,cum mandatis ut omnium qui ad CarthSginem militauerâteoa Sgt;rlt;tc«/lt;inor fanguineos de medio tollat IHeceleritcrfratris mandata executus,cædesomz' 'crudelijstme jg eatû quæ antea commifTæ fuerant maxime uarias patrauit.Nâ no fol6 æta-grujjAtur, te integrosfratres,aut patres,aut liberos morti addicebat,uerQetiamauos,imo amp;horûpatres,qiam extrema fenedutismetâattigerant,^ omnibus fenfibus propter aetatem priuati erant, necnon infantes qui in ulnis geftabantur,amp;nullum mortis qua afficiebanturfenfum percipiebant. Practerea mulieres, quae« cunlt;$ eos uel necefsitudine,uel cognatione contingebant.Denic^ fi quem pit-tabatmortefua poffemœrotê in Africa rclilt;ftisadferre,e6necabat,ltacçcûma« gna ac,plmifcua hominumultitudo ad mortem ad mareducerec,dC caeforesinz ft3rêt,incredibiIesIamêtationes,fietus,8Cobfecrationes extiterOt, partim cotû qui fineullamifcricordiainterficiebant,partim corfî q propterimpendentes cruciatus confternati erant^ô^nihil obexpedationem animo à iam interfe« âi»

-ocr page 743-

BIBLIOTHECAE LIB» XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»97

lt;?lis differebant. Ac quod omnium eratgrauifsimum,tnultisinterfedfS) amp;nbsp;eoquot; turn corporihusfecundum littus abiedis,n€mo neque confangmneus netç 3/ micuscuiquam parentareaudebai, ueritus nefequolt;$ famdiarttatem cum eo habuiileproderet. Ac propterocciforum in littore muiutudinem mareadali' quod(paciumfanguineintedum,fadiinßgneincruddicatem ßgiiificabat. Anno Mundt

TranladoannorcdorAthenisfaduseft Corybus. Romacconfulescreati

Q. Marcius,P.Cornelius.Eadem tcmpeftatercx Antigonus,eiusfi(iotum na Vrbu^^.^ St. lt;uminimoPhccnicedefundo,eiusfunus regio apparacuprocuraui(,acDe' Antigonusin metrioexCypro euocatOjexcrcitwm in Antigonia confcripftr, expecfttionem Acgyptnm tx. In Aegyptum fa cere in ammo Habens. Itacp ipfe pedicum ^m«ni prArfedi^, fedaionein fa per Cœlefyriamexercttumducebar,Habens fecum peditum fupra otftodecitn àc. tnillia:equitum circiter odo millia,Élcphantos ires Slt; odoginta. Demetrium dafsipræfeciCyiqbenseumfecundS pedeftres copias nauigare,pra:paratis in, uniuerftimnauibuslongisquidêcemûqu(nquaginta,onerains ueromdicari bus centum,quibus tela uehebantur. Ac cum nauium gubernatores expedan dum eflê cenferent ufep ad Pleiadum occafum qui poft odo dies futurus erat, cos ut ignauos in adeundis periculis uituperauir. ipfe ad Gazam caftrameta' tus,ScPtolemaciexdcitum pratucnirecontendens, militibusutcommeatum in decern dies haberentimperauit.ô^ Camelis quos Arabes contraxeranqh u» menti centum trigin ta millia medimnum impofuit,amp; iumentis pabuli copiaui accarris tela uehens, per deferta cum moleftia tter faciebaqproptereaquod Elacraqj loca erantlutuofa,maxime propeea quae uocantur barathra.Cçtcrùrn

)emetriani cS de node ex urbe Gaza foluiflent, ac per aliqi^ot dies eflet trän« quillitas,cœlorum nauiû remulco aduarias trahebant. Deindecumeos Pleia des opprefsiftem,1'cptcnrrionalis flaretucntus,multafquadriremes Audi/ ifV' bus ad urbem Raphiam delatae funt, urbem ad appellendum dilficilem Sgt;C lu tac tofam. Nauesautemquaemifsiliauehebantpartimundisuibratæperierant, partim Gazam remearunt, arque illi firmifsimis quas habebant nairbus ni, tentes Cafsium uftj nauigarunt.Qui locus à Nilo non procul diftaqö^ im^por/ tuofus cftjhybcrniscçtemporibusappelli eo nonpoteftraepropterea coacli funt iadis in altumancHorisaterracirciter duobus ftadtjs infaloftarenonfi' nemagno periculo.ln eas enim maris undis illidcntib.erat periculum ne naues unacumipßsHominibusceleriusdemergerentur. Cumtç difficilis eßet ad littus acccfluSjôC regio hoftilis.necç naues ad terram tutô appcllerc,neque homines adnatarepoterant,ô6 quod omniS erat grauifsimû.aqua tjs ad pocionë accommoda deficiebatiadeam^penuriâredadi erantjUtuuelunâ dieduralTet tempeftas,oês fiti confedi periiffènt.Dii in q s animi anguftijs uerfant, amp;nbsp;ptæ-fens exitium expedant,fedata eft têpeftas, amp;nbsp;Antigonus c6 exercitus aduenit raftracÿnÔproculàclaflefecit.Igirurènauib.egrefsicûincaftrisfeiplîys rcfeciQ fent,naues têpeftate difperfas expedant. In ea maris intéperie très quinque re? mes perierunt.exquibirequidâ ad terra enatarunt. Deinde Antigonu« aftiims pto excrcitu.propèNilum duobusftadrjsindediftanscaftra pofuit. AtPtole-macüspracßdtisfirmisoccupatislocisopportunis,mißtquofdäinnauib. quæ contis agerent,cùm mandatis ut propêexccnfum nauigarent,amp; proclamarent daturirle, fi ab Antigono deficere uellent j itgt; fingulos gregarios milites binas minasô^infingulospræfedosfingula talenta.Dûhæcpprçconeseuulgâiuri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ«

Antigonimercenarios quçdâ ad defedionécupido inuafit, quôSinter plæriçp Argyptnm dtees erant,qcertis decaufis trâfiread PtolemaeQ cupiebât. Cùm aût multi ad prohi cum defeifeerent, Antigonus in ripa fluminis f3gittarios,funditores,ôlt; mul/ imyni tamifsiliumtormentadifpofuit,inContartjsnauibusadnauigantesrepel* fctierticotU lit,acquofdam ex transfugis comprehenfisjdiris fupplicijs afficit.uteorum exemplo reliquos ab codem inftituto deterreat : alTumptisqùe ex qs quac tardius aduenerant nauibus ad id quod uocaturPfeudoftomum contendit,

ratus

-ocr page 744-

Ä88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L t

racus Te ibiquofdam milites tranfmitterepoHe. Sed cumualtdo prarfidio mö* nitum ofFendiflet ÖC mifsilibus, omnirp telorum genere prohiberetur.node imminenteregreflus eft.Deindegubernatoribus ut praetoriam nauemieque* renturinfacem intend mandauitjöif adoftiö Nili quod uocatur Phagnïticum profedus eil.C^terüm orta die,quoniam multx naues à redo curfu abeiraue» rant^eas expedare coadus eft,amp;: aduarijs uelocifsimas mrttere, quac eas quæ/ rent.Quare cum multum temporis in eo tranOgendo tereretur,Ptolemæus de hoftium profedionecertior fadus, propere fuis auxilium laturus U6nit,3óad littus cöiiitit. At Demetrius etiâ hoc tranßtu fruRratû fe cernes,amp; earn quç côlt; i^uaeß maritim« regionê paludibus ÔClacubus natura munitâ,cûtotaclaflè pedê retulit.Interea orto feptentrionali uento uehementifsimo,amp; fludibus fe* fein altum tollentib.tres quadriremes,totidê^ naues militâtesuiolentius ma^ • ris æRu impulfæ in litcus eieda; font, in Ptolemæi poteßatem ucneruot, re?

liquæ,fjmma opeconnixisnantis,ad AntigonicaRra incolumesperuenerûL Cûautê Ptolemæusomnes flumims exitus multis Qi.fîrmis prxfidijs obfedif-fet,8C multas fluuiales naues omni genere telorum,8C hominib. qui qs utipofi fentinftrudasbaberet.Antigonus nonmediocriter æftuabat.Nâpræoccupar to ab hoftib. Pekifiaco oftio,inutiles erant nauales copiât,nec pedeftres quic^ quâ profirerc po terant,m3gnitudine Buminis obftante: amp;nbsp;quod omnium erat grauifsimum,iam multis diebus tranfadis,ÔCmilitesfrumentum,Slt;iumenta pabulum deBcere incipiebat. Cùin propter has caufas milites animo remittee rentjAnrigonus conuocaro cxercitu,filt; ducibus confilium proponit, utrûeX' pediat manere,iâ^ cum hoftibus congredi, an in præfentia in Syriam reuerti, ut poftea meliusinftrudi adbellS,q tcpore minor eflentfluminis akitudo, tedir rent.Omnib.ineam fententiâinclinintibus, ut ® citifsimèregrediund5cenfcgt; rent,militibusutindecaftra moueantimpcrat.œcû totaclafleceleriterin Syria reuertit. Ptolemi-eus hoftiû difcefTugauifuSjSC pro beneficqs acceptis fada Pfoiem/«r, re diuina,fplcndidè amicos conuiuio exccpit,f^ per literas Scleucum, Lyfima-chi«!!,^ Caflàndrum de return fuarnprofpero fuccelEi,8C multorûad (edefe/ Ag/xfsTOj/ dione certioresfectt. Ipfeiam fccundùm ab hoftium iniuria AegyptQ tutatus Je obtincri earn fe quafi hafta partam obtineteratus,Alexandriam reuertit.Interea dum putauit, hæcgeruntur,DionyÛusPIcracleac,quaf inPontoeft, tyrânus,cùm imperafjxt • annos p.uita fungitur,eius fiIq principatum adepti regnarunt annos 17. In Sicilia Agathocles urbes fuo imperio fubiedas obibat eas prarfidîjs muniens,à^ pecunias imperans:uehementerenim metuebat ne Siculi, ob res ab fe infelici-ter geftas,!ibertatem aliquando capeflèrent. Per idem tempus Paflphilus prac-fedus,audita filiorum Agathoclis morte, cladibus in Africa acceptis, fpre-to Agathocle ad Dinocratem transtjtjfadacp cùm eo amicitia, urbes fibicorn/ hiiffas rftinuit,filt; cxercitum quem apud fe babebat,fpeflCpollicitationibus Agithodts indudum à Tyianno abalienauit, At Agathocles omnem fpcm fibi ereptâ cer-lid Dinocrmi nens,ita animo deiedus eft,ut mifîa adDinocratem Itgatione’eum ad pacem legatos de pa hifce conditionibusfaciendûhortaretur. Primû ut Agathocles imperio exce? cfffiiH«. deretjSCciuibus Syraeufas reftituerct,necdeinceps exulefletDinocrates. Dç* inde ut fibi duo caflella,Therma 5C CephalidumcùmcorûiurifdidionecOn-cederent.In quo quis non iniuria Agathoclem mirari pofsit,quod is qui in cç« teris omnibus conRansperttit(flet,necun^ in extremis periculis defperaflet; tunceo metu adadus fuerit ut hoflibus fine ncgocio tyr5nidecederct,pro qua fummapericula fufl:inuiiret.fctquodomni5eftabfurdifsimum,cùmSyraciifi» aiq sep multis urbibus potiretur, naues QC pecunias,amp; exercitS non contem* nendum habcrec,adcô infirma rationê habuerit,ut memor corônô fueritquae Dionyfio tyranno acciderât. Is etn cû aliqn in eâ rerûnccefsitatê addudus elîèt

• utpropterimpendentia extremapiculapenitusdeprincipatu fuo defperareÇ, ac propterea relidis Syraeufis uoluntariâ fugam capeflère uellet, Heloris qui

aetatc

-ocr page 745-

BIBLIOTHECAE Liß. XX.

»täte rehquos ainicosantecedebat, ci proficiTccnti obuiam profec^us gt;nbsp;Dio- tyrdnnif pi-i Ayftj inquitpraeclarum eft tyrannisfepulchrum- Neeabfimile eft huic quod ei cLrumfepul» CiusIôcerMegaclesrefpondit.Oporteceumquityrânide exuendusfit, tradS cfcrKWj/îcte* eruredifcedere,S(;nô uoientêabire.Hifcediâisanimatustyrannus,fortiinfra» dercubet, do^ animo omnia ea quæ in malis ducunt pa'tulit,3(^ imperia fuû auxit, atej to eius bonis cum confenuiftet, poftetis maximum in Europa potentatum re-liquit.At Agacbocles nihil hifee exemplis motus,ncc humanas fpcs experien^ (ta refellens, tamo imperio fupra commemoratis à me condicionibUs cefsit.

Verùm eas irritas fieri contigit,cum efïènt Agathoclis quidem uoluntate ra- Denoemtes tar,(edDinocratis ambitione non admiflac. CumenimMoiwrchiac cupidity ^^cusArit (eflagraret, ab ea quae Syracufis erat democratia abhorrebat, ÔC id quod tunc nbsp;nbsp;nbsp;coitdtü^

tenebat imperium non difplicebat. Habebat enim in exercitu fuo pedttum ioooo.equitum j ooo.urbes item multas,eastp magnas. Itar^ nomine quidem • rxulum imperator erat, fed reuera regia poiiebatdignitate,cuin'penescum (ôlùm omneeftetinfuos imperium. Sin Syracufas iereciperet omnmo prû uatamuitaminftituere,ôôdemultisunum elle oportebat libertatc aequalita« temamantetatqueinfufFragqs à quouis caufidico de gradufummoueri,plebe corum authoritatiobfiftcnte,quifunt indiccndoliberiores. Quare non line caufa Agathoclem tyrannicam uitam reliquifte aliquis dixerit, dC Dinocratem principi reru ab eo poftea egregiegeftarum authorem fuifie exiftimaucrit. Ipfe enim cS ad cum Agathocks de feederis conditionib. frequentes legatos mute rctjamp;fibi duo ilia præfidia ad uitâ in qs tranfigendâ concedi poftularet,femper probabiles aliquas rationes excogitabat,quibus fpem omnena padorQ adime* bat, modo in Sicilia excederet iubedo, modo ut natos fuos obfides darct po-ßulando.Agathocks eius animum perfpedQ habes,legatos ad trafugas mit-tit,q Dinocratem apud eos,ut q eoiQ libcrtate remôrct accufent. Deinde cum sç^(f,gcîei Cartbaginienfib.mifla legationehack^epacem facit,utoesurbesquib.antea Poeniimperaffent,reciperent,proquib.aCarthaginiCnfib.aurflaccepit quod adargéti rationéefficerettalentajoo.aut quemadmodôTimçus prodiduf jo* frumêtiiooooo.medimnum.AtcjhocquideminftatuerantiesSicula:. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

In Italia Samnites urbes Soram amp;(. Atiam Itom. populi focias expugnantjfiC fubiugummittunt.Cofs.magnamanuinagrûlapÿgum imprefsionetada no proculàSiluiooppido caftra figunt.Idoppidum tenentib.præfidio Samnitib. Rog. Särnni* caperäliquod dies obfediftent Rom.uicapiat, SCexeo captiuoruplus $0000. u.« agru dc^ abduciint,necno magnam exuuiorumcopiam auferunt.lndeSamnitum paf populaniur, fim omnia uaftandö,amp;f arbores fecàndo inuadunt. Cum ein Rom.per multos annoscum ea gente de primatuarmis contenderent,fpcrabant foreut holies terræ frugib. priuati, potentiorib.cederent. Itacj cum qufnq^ menfes in hoRiH fblo depopuladocôfumpfiflènt,omnes fere agrosignicorrupuerQt, agros in uaftitatem redegcruncomnibus q s quæ ufui hominum accomoda efle pof-funt dektis.Poftea Aeglnctis iniuriam inferentibus bellum indixerunt, ac ut* bePrufinone expugnata, regionem uendiderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno Mundi.

Hocannofinito Athenis principatum obtinuitXcnippus.Romac ConfU= 2 ee 1. Ics*creatiruntL.Pofthumius,amp;^TiberiusMinutiUs.Hocannobellum intercefy,j„j fit Rhodijseum Antigono,hisferedecaufis. Cum ciuitas Rhodiorum naua/ ßeUiinitf libus copqs polkret,£Zoptime intercæterasGrçciacciuitaiesadminiftrarctur, dcearcgesamp;principcscontendebantjfingulisinfuamamicitiam traherepro- ji„:igonufti peaantibus.Rhodq quanto id ipfis futurum eflet emolumento procul prtcui-dentes.priuatim cum omnibus amicitiam iniuerunt, nec tarnen ullis principi/ buSjdSintcrrebellûgererentjfubfidiümfetebantiquofiebatjUtàfingulisregi-is muncrib.afficerèntxô^ quoniam à multo tepore aita pace fruerenf, eorû res InimmefumcrCfceren Nâin tantSauda eft eorSpotêtia,ut in gratiam Græco» (um luis impéfis bellum in piratas moucrétjamp;^ marclactonib^ ibfeftü purgarêt.

Xx Eàhi

-ocr page 746-

tfpo - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U I U U U • X I ö •! G V L r

« ■ ‘ Eamautemurbempræreliquis maxime coluit Alexander, omnium de quih», memoria proditûeft regû facile potentifesmusjita ut in ea de toto regno teiia-mentum rcpofuerit,ô^ alioquineamfufpiceretjôi^multum promoueict. Igituç Rhodtj cum omnib. optimatib. inita amictcia,necui iurecum ipfis expoftulan di occalionem daret cauebât quidê, fed eorû animi ad Ptolemçum magis incli* nabât.Nâmaximos^uentuspcipiebanr,j)ptermercatoresqui tn Aegyptutn nauigabant,amp;^ tota ciuitas beneficio illius regni alebat« Quod animaduertens Antigonus,eos ab ilia focietate auellere macurabat. Itaqj primûcj tempore eu Ptolemæo armis deCypro dimicabat,legatos mifitpçtitû, ut auxiliûÔC naues Demetrio miiÿerenf.Verùmcûini recufarêt,ducê cQclaire miOtjimperäs ut eos (^iiiex khodo in Aegyptum nauig3rent,abducat,ô^merces dtripiat. Sed hoc a khodqseiedojilleeosiniquibelli autboresextitifle dieens,fefeurbeiix

• ualido exercitu obfidionedndurum minabatiir. Rhodij primum eimagnos honores decreuerantjSëmifsis legatisrogabantnecos cogeret contra iuia fa; deris bellum aduerfus Ptolemaeum gercre Sed cùm rexalpenorcm fe pricbez retjôi:fîltum Demetrium cûcopijs amp;nbsp;machinis ad obfidionem necelTanjsmit-teret,regis potentiam ueriti,primùm quidem Demetrio renunciarunt,feiè Aa-) tigonoinoppugnandoPtolemaro fubfidiouenire paratosefle. Sedcum die loo.obfides ex primartis poftularet, SCdalTemin portusadmittiiuberet.rar/ eumurbiinfidiarijfcfeadbellumpraîparanr. Demetrius omnibus fuiscopqs Oemefrÿap- adportum qui eftinElorymnis coadis, claiTem adexpeditionem in Rhodum pirdtHf dd adornat. Habebatautem naues longas uariacmagnitudinis zoo.fubfidtartjs Modum obßp\^J^

.in ijs eiïgt;nt militum circiter 400 oo. adiundis equitibus Sxl foctjs pira-dendtun. g, præterea clafsiomnigeneremifsilium Âf apparatuad obfidionemnc-ceflatio inftruda.Praeter hæcfubfequebaoturpriuatorum hominum naueso-' nerariaecircumforaneæcirciter 10 oo.Nam cum per multos annos Rhodiotum fines hoftiuminiuria non effent uaftati, exomnibus locis magna hominumi multitudoconfluebaGquiexdamnoeorum qui bellis uexarenturfuum com-mc^umcompararefolirierant.IgiturDemetrius tanquâ adnaualempugnam infîruclaferribilitercl3ire,long3snauespræniittit,quçin proris trinftm palmo rum tormenta ad mifsilia habebanf,proximè cquitum amp;nbsp;peditum naues fequî iubet,quæremulcoàremigibus trahtbantur.Dcindcpiratarum,mercaiorum, • ôf negociatorum naues,quae,quemadmodumcommemo!atumeft,mukitu/ dineerantinOgnititauttotum fpacium quodcftinter infulam,filt; orammari’» timam oppofitam, nauibus compleretur, ôif magnum metum amp;nbsp;pertutbauo-nernjjsquideurbefpedabantjincuterent. Nammdites Rhodtj permurosdi-J fpofiti aduentum hoftium opericbantur,ac fenex cùm mulieribus deædifî/ rijsprofpiciebant. Cùm autem totaurbs theatrum uiderefur.omnes magnilt; tudinei^afsisatcj fulgore radiantium armorumobftupefarii,non!euitevdc rerum omnium fummafodiciti erant. Interea Demctuusadinfulam appellic ac edudo exercitu extra teil iarium proximè urbem caftraponit,3crepeniè piratarum aliorumcp expcditifsimosemitcit,qui infulam terra maric^hofidi» terinuadant. Ipfein uicinislocisarbore? cedit,uillalt;çdiruit,exquibusfaftra Communit,duriatriplicifoflà,ereris^dcnfismagni(ç aggerib.ita ut fuotttm incolumitaseffet holiium pernicies. Pofiea adhibitisomnib.copijs,^ nauti-cishominibus.paucisdiebus fpacium quoderatad urbemufcçconfterniiad excenfum,6t^portumfatisaraplumadcxcipiendas naues extruit. AtRhodij peraliquotdiesmifsislegatis.poftulantnequod grauius malumurbiinfejau Rlio di ob nbsp;nbsp;nbsp;cùm.nemo eos audiret jamde paris fœderib. defpera turn efle cernentes,

fidietic Mi Ptolemæum, Lyfimachum, Sd Cafiàndrum legatos mittunt petitum auxi-Kcnditw R-fc ^’dim,cum proptereos urbs hoftili bello premeret Ipfis autem qui urbem inco-iebantaduenis amp;peregrinis,poteftatem fecerunqli uellentpro urbepugnâdi, P po lt;* 'feiiquos inutiles exurbe eiecerunt;quodrerumneceflariaruminopiampræ* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' uiderent.

-ocr page 747-

BIBLIOTHECAE LIB. XX.

uiderentjtumne quis rerum præfentemttatum iniquo animo fercnj,urbem proderct. Ac recenfitis tjs qui arma ferre poflentjinuenta funt ciuium numero ad fexmil]ja,aduenarum amp;nbsp;peregrinorum ad mille. Seruis quoque quifefe ui-ros fortes in adeundis periculis pracHicilfentjfoluco dominis precio libertatem aciusciuitatis decreuerunt. Etiam eorumquiinbello occubuilTentcorpora fepulturos fe promulgarunt, item parentes nbsp;nbsp;liberos fumptis de publico pe«

nu ciba rijs alturos promiferuncuirgines publico fumptu doiaturos: Hlios iam adultos in theatro coronaturos armis in Bacchanalibus. Hifce præmtjs omnia animis ad fortiter quæuis pericuia fuftinenda excitatis, ad reliqua quae tranfi« genda erant fefe conferunt. Nam cum elTet totius populi^ummus confei||us, locupletes pecunia fuggerebant, artifices in fabricandis armis artem fuam oHe rebant.Deni(^ omnes in opere intend erant,neminenon ut alterum diligentia fuperaretcontendente. Itac^ quidam inMifsiliumfaxorumi^ tormentis,alii ip reliquisfaciendistotierant. Nonnullimoeniumparum ualidas partes inltauz rabant.PIeri(^ ad muros lapides portabant. Emiferunt etiam in hoftem ires ue iocifsimas naues,amp;^ mercatores qui in urbem comeatum inueherenc.Quac nec opinantes holies aggrefïæ, multas naues eorum,qui praedae gratia frumenta-tum in agros iueranr,demerferunt,alias ad littus compulfas igni cremarunt, ÔC ex tjs qui precium redemptionis foluere poterant, captos in urbem duxerunt. Nam lie inter Rhodios 0^ Demetriumconucnerat ut inter fefe precium libe-rationis datent,pro libero nomine millo dra^mas,pro feruo quingenteas.De/ metrius ad machinarum flruduram omnia large parata Habens,cœpit duas ftudinesfacere,unam aduerfus,f3xorum,alterâaduerfus m^fsiliö tormeta, ateg ambas duabus nauib.onerartjs traiecir,0f^ coniunxit. Item duas turres quatuor tabulatorum quæ altitudine eas quæ in portu erantfuperarent, quatum utracg duabus arqualibus nauibus portaretur,pariter incedentibus,quo utriuique la= teris fitus acquale pondus haberet.Cauauitpræterea alueum natatilem.ut pro-piusaccedens hofles prohiberet quo minus in eos qui nauibus tormenta ucx herent,impetum faccrepoffent. Interea dum haecad finem perditcuntufjlem/ bosfirmifsimos deligit,eoslt;^ tabulis munit,0^feneftrisquac claudipollentfa/ ëlis, imponii ad milsilia ea tormenta quaelongtfsime iacerenuhomines^ pe.. ritos 6C deledos fagittartjs imponiuac nauibus intra telorum iadumdedu/ 0:is,oppidanos uulneribus configit.qui altiores in portumuros erexerant. At , Rhodtjpoftquâanimaduerteruntomnem Demetrq conatum in occupando portu uerfarijipfi quoque ea quae ad eius defenOonem necellaria elTent,parare aggrediuntur.Itacg fuperaggerem,duas machinas collocant,tres nauib. onera rijs imponunt prope clauftra parui portus,quo pofsint holies, fi forte aut miliz res aut machinas ad aggerem exponerent,ab imprefsione prohiberi. Collocac ctiâ in onera rijs,quæin portu llationê habebant, receptacula teloruffn, tjs con* uenientia qui catapultas elTent impofituri.Vtrifcg hoc modoadeertamenin-ftrudis, primum Deftietrio machinas admouere conato, ortauehementior

■■ tempeflas eius inceptum interrupif. Sednode tranquillo mari clam adnauiga Demetriut uitjoccupatoà maioris portus tumulo editiore^onfellim uallo locum circum j, hodum obfi i5allauit,acpollibuslapidibus^obflruxit,atcpineum milites quadringentos cdux4t omriisep generis mifsilium copia comportauit, qui locus diflabat à mu ris quinq^ iugera. Deinde orta die in portum machinas cum tubis clamote fubuehunt,Sr:eos qui muruminportu extruebanr,minoribusmifsilium tor-mentis,ô(^proculiacientibus,impediunt.Saxisautêmaxinas hollium amp;nbsp;mu« turn aggeri proximG partim concutiût partim detjeiunt, quoniam eo tempore humilis ÔCparum firmus crat.Cum auteoppidani fortiterhofliSuim propul» Tarent,toto illodieutrinrgmulta damna,ô^illata.Ô^ accepta funt. Ac node iam aduentante Derretriiis remulcanribus nauibus extra telorum iadum tormeta fubduxtt.AtRhodtj fcaphis attdo ligno tedat^ impletis, adhibito igne primg

Xx z holies •

-ocr page 748-

DIODORI S IC V L î

holies pcrfecuti funt, amp;nbsp;machinis uidni matenamillamaccendcrunt. Bed poftea natanti alueo ôitelïs prohibiti,pedem leferre coadifuncacflamma mz lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ualefccntepaucieaextmdacumfcaphisreuerterunt , cæteriardentibusiain

lintribus enatarunt, Poftero die Demetrius fimilem fuperiori in mari irruptû onem facit,arque in terrautundiquaquecumciamoreàtubis irrumpant im» perat,quô Rhodijs paaoremamp;trepidationem incutiant,multis rebus eosin diuerfas partes ttahentibus. Ea autem ratione obfidione per odlo dies contia nuata,machinas quæerant in uallo difpofitae ingentibusfaxis confregit, mu« rumc^ qui uallum cingebatcum ipfis turribus diiiecit. Mûri quoc^ qui erat par tei-jjoccupauerant fiilites,ad quam conuerfi Rhodt), manus cum tjs confetSt, -mu!titudinefuperiores,aliosoccidunt,aliosfugafibiconfulerecogunt. Ar-cebat autem eos qui extra urbem erant loci muro proximi afperitas,multis ibi grandibus congeftis continuis faxis apud ftruduram extra murutn. Ac cum multæ naues quæ milites illos aduexerant,inter trepidandum impegiflent, Rhod)) celeriter nauium extremitates auellere, ac tcda ficco^ ligno iniedo na ues cremare. Dum res in eo funt ftatu Demetri) milites ex omnibus partibus accedentes fcalas muro admouent, amp;nbsp;grauius inllant, undique t)s qui in terra erant militibus opem ferentibus,amp; clamorem tollcntibus. Ibi dum multi magna audacia periclitanturamp; confetti mœnia afccndunt,acre ptælium commit* titur,hoftibus urgentibus,SC oppidanis magna ui repellêtibus. Tandem Rho-dfjs ftrenuèfedefendentibus,SCexijs qui murosafcenderant alfj occififunt,a-uulneribus confîxi C3pti,quos erant quidam de primartjs caftrorum ducibus* Hifce cladibusaffadus Demetrius tormenta infuumportumreducit,ôf na* ues machinas^deltrudas reficit.AtRhodtj ciüiû interfedorum corpora fepe

-ocr page 749-

BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf??

qui regiftipendiafaciebant.At(jhocinftatueratRhodioppü^natio.

In Sicilia autem hxcgerebantur. Agathocles cum non pofîèc cum exulibus Agathodei qui à Dinocrate ftabantjConuenire,contra eos cum ijs quas habebat copijs ex- cum uiâo di-peditionêfecit,ratuspericlitandum efleSCdererum fmnma dim'candum.Ha- nocrate fgt;âcé bebatautêpeditumnonampliussooo.équités soo. Dinocratianicognitoho=pcit,occ(/K. ftium aduentuauidipugnac(erant enimlonge plures }qs obuiâ proledifunt. perfideexuti^ Nam eorum erantpeditum Z5Ooo.equitum 5000. Cum autem ad id quod uo- bus. caturGorgium j ex aduerfo caftra mutati elTentj deindeinftru(5a acieprodif-fentjpaulilperacrefuitcertamenjUtrifqucimpigrepugnantibus.Scd poflea cQ quidam numero ad zooo.à Dinocrate difsiderent, ad tyrsneum tranfieruni^c cladisauthoresexulib.extiterunt. Nam Agathoclianicum longe plures ei= fent animos fuos confirmaruntiac Dinocratiani perculfi funr,2C plures eile ttäf fugasopinati,efFufi infu^amgeruntur. Deinde eos aliquoufqueperfequutu* Agathocles,cum milites a cede rcuocaflèt,ad uicflos legatos mittit,rogatum ut finemdifsidtjsfaciantjfiC fuamquifquepatriam repetat. Ipfos cnimiam expc:= rientiaedodos,nunquam exules Ü fecum bello contendant fuperiores fore, cum nenunequidem numero longèplures,uidores euadere potuerint. Exu« Ium autem équités omnes ex fuga euaferunt in locum quendam nomine Americas. Peditum nonnulli cum noxfuperucnifrcf,eff ugerunt,maior pars occu-patocolle,Scdefperata per certamen uicloria,cupidicognatorQ amp;amicoiü,öd p3triæeiuscjbonorum,pacem cû Agathoclefecerunt.Igiturcûfidcmaccepif-fent,filt;^ cxquodammunitocolledefcendifTentjilleeisarmadetraxitjfî^exerci’ tucircumfeptosomnesmifsilibusconfixit,numerocirciterfooo.utTimæus aitiut uero nonnulliferibunt ad 4-000.Semperenim tyrannus is fidem ödiuGu randum contemnebatfibiqj uiies non exijs quas habebatcopijsjfcd exfubic- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

(fiorum infirmitate conciliabaqfocios magis hoftes ueritus. Ita cü aduerfa -riumexcrcitumprofligafretjaccepitreliquosexulum,amp; facia pace cum Dino cratCjducem cum creauit partis exercitus, fiC deinceps ei res maximas credidit. Atlt;^ hicadmirari licet Aga thoclem,quo pado cum omnes fulpedos bal«cret, necunquamcuiquam firmitercrcdidifletjcrga folum Dinocratcmamicitiam ad mortem ufc^retinuerit. Dinocrates ueio proditisfocqsPafiphilumGela; correptuminterfccit.præfidia amp;nbsp;tubes Agathocli tradidit,côfumpto biennio infubiugandis.hoftibus. In Italia Roma debellatisPalinqsagrum ademeiüt, Rc^ianiSäm^ amp;lquord3mquiRom.fauifreuideb3ntur,ciuitatedonarunt. Poffea S.imnitib. niies bello Phalerum agrum depopulantibus, profedifunt Confulesaduerfuseos,com. uineunti mifToc^ prælio,fuperiores extitereRom. relatafuntfigna mtiitaria20.captif^ uiui milites fupra zooo.acexpugnata ftatim à CofEurbe Dol3,Gellius Gaius Samnitum duxfuperuenit,cum militum «ooo.Hic commiflo acri prælio,Gel« liusipfecapitur,8CreliquorumSamnitumplurimi conciduntur, nonftulliuiui coraprehenduntur.ColErebus ita féliciter gefliSjfbciarum urbium captas reçu perarunt,Soram,HarpiÄ3m, ôd Saroniam.

•• Peradoanno AthenisregebatPhereclesiRom.confulatûinicrfîtP.Sempro ^„„0 Mundi nius,8CP.Sulpitius Olympias ada eftapud Eieos nona fupra 110.in quaffadi- ^66z. uiftuicitAndromencsCorinthius. Horûtêpore Demetrius RhodûobÜdês, yrbts.4Sogt; c5 ei à parte maris oppugnationesparum fucccderenf,àterra ftatuitimpetum Demetnui faccre.lgiturprçparataomnis generis materiel copia,machinaædificauif,quæ muchinMniö^ uocat uine3,magnitudine priores longé fuj^erantê.Cu effet cm élus bafis qua/ fruitad Rho/ diÿngula,fingula latera fecit cubitorum feré 50, ex quadrâgulis lignis ferro uin nbsp;nbsp;termopà

dis c5paâ3,medianûfpaciumoccuparunttrabib.inter fefecirciterunocubito puguu/idanh diftantib.utlocus effet qs q machina ,ppulfaturi crant. Tota moles rotis fubie-disagebat,qs(5 firmis atcj magois,uidelicet 8. Canthorumcrafsitudo erat bina cubitorûjfirmis 13minisferrat3,atcg ut in obliqua transfcrripoffèt,fadæ e/ tât auertae,quariJ opera tota machina facile in omne partemoueri poflet.ln an-

Xx 3 gulis

-ocr page 750-

9

D 1 O D O R I S I C V L I

gulis crant columnar lôgitudinepaulô minus qua i oo.cubitorumj'ta aîiçïn a« lias pronae ut cum elfet totû ædifîcium noué côtignationum, prima contigna-tio eiïètleëiorum fuprema Triamachinælatera extrinfccus contexitlami nis ferrets,affîxisclauis,nequid facibus lædi poflet.Oftia habebant contigna-tiones in frontemagnitudtne ÔC forma accommodata ad naturam telorû quac iaciendaforent.üftqsaddita crant tcgumenta, quac per machinam trahebâtur, quac præfidio forent tjs qui in tabulatis ad iacicnda telauerfarêtur. Erantenim excorqs undicjconfuta,plana lanarum,utfaxorûidusirritircddercntur. Ha« bebantfingulaccontignationesduaslatas fcalas,quarumunàadimportanda q^ac eiîent necefl^ria,altera ad defcenfionem utebâtutjquo omnia fine cumuU tuadminiftrarentur. Ad hanc machinam mouendam eledi funtexuniuerfo exercituuiriroborecorporum præftantes 400. »Horum pars intus comprc-,henfa,pars à tergo aftans propellebant,multum iuuante ad motum arte. Aedi« ficauit ÔC teftudines partim quæarietes haberent,partim non item amp;nbsp;porticus per quas qui ad opera 3ccederent,ire rcuertiqj tuto poflent. Atque nauium ar-mentis locum expurgauit in quatuor ftadia.quo fpacio promouêdçerantma-chinaCjitautelTctopusinlongitudinem fex intercolumnorum, öCturriumfe-ptem. lam congregata opificum amp;nbsp;opera tratSantium muhitudo non multo minor erat triginta millibus.kaquecum propter manuum multitudinem cele? rius quam qutiquam expeä:aflet,omnia perficercntur, formidabilis erat Rho« lyemetrif cor dqs Demetriusmonfoium enimmachinarum niagnitudo,^^ coadarum copi-poris ZT 4ni« arum multitudoeos terrebat.uerùm ettam régis uiolctia folertiaobfidioni« midefcriptk). bus. Eratcnimi^excogitandofupramodumind'jftrius,muitac^ pracerarchi tedûûr 3rteminueniebat,exquo7ïSÀiafXN7’«j,ideIl:obfeffor nominatuseft,amp;^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in oppugnationibus tâta ui atqueimpetu utebatur,utnullus iamfirmus imu

rus efle utderetur,qui poiîèt obfefsis aducrfus ilium prarberepracfidium. Erat autem eaöd magnitudine öfpulchritudine corporis,ut heroicam dignitatem pracfeferret,adcó utquieumadibant.percgrini,cumdecorem uiderenr,rega-li eî^ellentia ornatum,admirarcntur, 8i in profedionibus fpedädigratia fub-fequerentur. Ad haecerat QC animo excelfus öd magnificus, ÖC contemptoc non foliim uulgi,uerum etiam potentium. Ac quod ei omnium maximèpro/ priumcraqinpaceebrictatioperam dabat,ödconuiuqs adquar adhiberentur

• fakationcsatqueluxus.Deniqueillumquiinfabulistraditurolim fuilie inter homines Bacchi moremudem in bellis operofuserat ödfobrius, ita ut fiipra o-mnes opérantes,öd corpore öd animo certatim operarctur. Sub co cnim ma/ xima tela confeda funt,ödomnis generis m3chinac,quacfadas ab alqs machk naslongefuperarent. Quin öd nauigia maxima deduxithicin mare poft earn obfidionem ödpatrisinteritum,

Rhodij lioftilium operum profedorum uidentcs,acdific3runtintus murum alterum,fecundumlongitudinemeius muri qui in oppugnationibus labora« Klodif murii turuserat. Vtebanturautem lapidibusdiruentes th^tri ambitum,öduicinas dUerum ddi. domos,prætereafanaqua:dam,diis polliciti pulchriora fe a:dificaturos urbjC ficiiitt, ZTna^ conferuata. Dimiferuntetiam nouem naues,quarumducibus pracceperunt, ues utpafsimnauigarenqôdpræterexpedationem hoftes aggrefsi,capti nauigia ddhojiesinfe- pai'tim fupprimerent, partim ad urbem deducerent. TUi cum tripartitofol« Jtandos. uiflent,Damophilus naues habens quæ apud Rhodioscuftodes ap’pellan-tur, nauigauit in Carpathum,ödmukaDemetrq nauigia nadus,partim ro/ ftrisuulnerando demergit,partim ad littus ducensincendit, colligens homi-num utilifsimos, ncc paucas quac infulæfruges portabant,duxit in patriaTn» Menedemusuero tribus myoparonibuspræfedus,cum in PataraLyciac ap« pulifiet,öd nauem ibi in ftatione ofFendißet, armamentis in terra expofitis, nauem incendit , captaque multa nauigia, quac commeatumin caftra fupz portabant,ad Rhodummifit, Cepit Öd triremem in Ciliciam nauig3nrem,ue/ ftemtj

-ocr page 751-

'BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;clt;

rcgiam, QC cactcrum apparatum portantem.quemDcmetrrjconiunx Phila uiroftudioßus paratutn miferat. Igiturueftitum mifitin Aegyptum, cum cflent ftolæ purpureæ,6C dignac quae à rege geftarencur. Naueni uei ô re mulco craxir,amp;nau(asuendjdit, tumquiin tnremi, tumqminalijs capusna uibus erant. Reliquis tribusnauibuspræfedus Amyntas nauigauitadinfu las, nadusc^ multanauigia,quae res ad machinas necedarias buthbus por« tabant,partim fubmerfit partim ad urbem deduxit,in quibus capti funt etiam artificesegregq, ôôadtela atque catapultas conficiendas peritia excellentes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

undecim.PoSca co a da concionefuadebant quidam Anrigont ÔC Demetrq; imagineselïedeturbandasjindignumclïèdicentes, fi obfe^foresacque acbe nemeriti honorarentur. Qtnbusindignatus populus,cos ut peccantes iurgauitjô^ Anti^oni honorum nuüum lùftuÜt,in quo quidemiuæÔCgloiiae*^^^ Ufntun utilitatipulchre confuluit.Illaenimmagnitudoanimiamp;; conftantia popu-^

laris iudicij ,apud alios laudem conciliabat j apud obfcflôres pcenitentiam. NamcûmGraeciaeurbes liberarent,quacnullam erga benemeritos beneuo* lentiamcxhibuiflènt.eamferuamreddere uidebantur,quæ in referendagra/ tia conllantifsimam feipfam reipfapraeftabat. Praeterea ( ut muka præter opi-nionem fortuna facit)fi urbem capicontigilTetj reftabat eis adorandum ue-niam feruatæab ipfis amicitiac commemoratio. hæcquidem à Khodijs pru denterada funt. lam cum Demetrius-cuniculis murum fubruiflèt, transfuga-tum quidam obfefsis indicauit cunicularios fetè intra murum elfe. Plane ob caufam Rhodt) duda alta fofla fecundùm mûri longitudinem,qui cafurus ui Dertfir/ur eu debatur,celeriteripfiquoquecuniculisutentes, occurreruat fub terra aduci ^ub fartjsjôi; eosulterius progredi prohibuerunt. Cumq} cTiniculi ab utristÿ murum euftodirentur, comati funt quidam Demetrianicorrumpere pecunia Athe» nagoram cuftodiacà Rhodqs pracpofitû.Erat is natione Milelîus,à Ptoleméo MerccnariorumduxmiHus.HicproditurumfepollicituSjdiem ftatuit,qu3 o-porteretà Demetrio mitti aliquem ducem praccipuum.qui nodu per cunicu-lum in urbem afeenderet,ut locum contemplaretur,qui militcsaccepturgs el^ fet. Ita cum Demetrio magnasfpes fecilïèt, rem indicauit fenatui : cume^ mi-fiflètrexexfuisamicis Alexandrum Macedonem, hune per cuniculû ingréf Athem^orAt fum comprehenderûtRhodij.ÔC Achenagoram coronaueruntaurea corona, ftmulAtApros ÖC argent! quinc^ ralentis donauerunt, cupientes reliquorum quoque merce dit one Deme nariorum SCperegrinorum beneuolentiam erga populum prouocare.Deme triSm decipih trius perdudis ad fînem machinis, totoc® qui ante murum eratlocoexpur-gato, uineam mediàm conftituit. Si tekudinesquæ arietem non habebant diftribuitnumeroodo. Conftituit autem ad utranc^machinæpai'tem qua* -tuor, earumep fingulis coniunxit unam porticum, ut tuto pollênt impera ta facerequiintrareiat.SCrurfusexirent. Qtiæuerô arieteshaberentduas^col locauit magnitudinelongèfuperiores: habebantenim utramquecubitorum ** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

centum uiginti, ferrataÿi, quac proceffum haberet roftro nauis fimiletn, ca-• demep facili opera propelleretur, fubiedosrotis,ôd in prælioagereturopera

nop minus quàm mille uirorum.lam mûris admoturus machinas, tormêta ad Taxa mifsiliac^ iacienda intulitin uineæfingulas côglutinationes,proutquçcÿ quadraret.Ad portum Sipropinquiora loca mißt nauales copias. Ad rpUquu murum qui oppugnationem ferre potera t,peditatum diftribuit.Deinde ad u« numimperarôattÿfignumcùmomnesiubilaflîènr, undit^ urbem oppugnat. ïam eo arietib. Sitormentis quatientemcenia,adueneruntCnidiorum Icgati^ petentesutinhiberer,affeperfuafurospollicentes Rhodijs ut imperata admit terent,quæmaxime admittipoflent. Cum^remifilïetrex, SClegati ulrro cû trocß multa colloquutfad extremum concordes eße non poflènt, inßauratut oppugnatio , Demetrius quidem rurrim firmifsimam demolitur, ædifî« catam ex quadratislapidibus,totum(ÿinterturriumconcutit,ita ut oppida.

Xx 4 nisper«

-ocr page 752-

€9S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 1 O D Ö R I S I C V L ï

R^odijscont/ medtus fup « - portdtur.

nis per hunclocum aditüs ad pinnas non pateret. Per eofdem dies rèx Pfole-mæusmifitRhodt)smukanauigiacômeatum portantia,inquibus erant fru-menti 5 o 00 o o.artabarü cum ïegiiminib.Hgc dum ad urbê apportant, conatus eft Demetrius naues mittere,quæ ilia in fua caftra deducerent.Verû ilia fecun-dum ucntû nacfla pleniscp uelis data appulerût in portus fuos.Qui uero à De. metrio mifsifuerâr,reinfeda reuerfi funt. Mifitamp; Caflander Rhodtjs hordei medimnorû 10000.8cLyfim3chusfrumentimedimnor34.oooo.amp; hordei toti dem.Tanto comeatuoppidanisfupportato,quiobfidebant,cuiam animis la

borarêt,rurfus animos fumpferunqô^ expedite iudicantes,uthoftiö machinas inuaderentjfaciu#! magnâcopiâ præparant,ô^ omnia tormêta turn ad faxa, tS aa mirsili«,' in muro collocânatcj ubi nox fuit, circiter fecundâ uigiliâ repente faxiscontinontercuftodiâpcrunt,reliquislt;itelisigniferis,tjs^omnis generis ^tentes, eos qui illic côcurrebant uulnerât.Demetriani praeter fpem inuafide ædificatisoperibusanxtjjCÔcurruntadauxiliû.Cumcçnoxinunisefletjfplen-triimdchinis lt;^cbant facescum impetuadæ.mifsiliauerôamp; faxacùm profpicinonpoflènt, fices iniiciüt. quot;’’jkos pugnantes Iædebant,qui telorum impetum perfpicere nequirent. lam ' nbsp;* uero exciderant etiam ex machina quædâ laminæ.quo loco nudato,cedebant

faces in earn machinæ partem,qua lignum apparebat. Hane ob caufam anxi-US Demetrius,ne forteigne depafcête periret tota machina, celeriter fuccurrit, ÔC. præparata aqua in contignationibus-illatam fiammam extinguereconatur, Ad extremum congregatis cubæ figno qs qui mouendis operibus deftinati e-rantjhorum opera machinas extra teli iaëium duett. Deinde orto die impcrat famulisuttelaco^gregentj quaeaRhodqsmiiracecideranf, ex his contjeere uolens oppidanorum apparatum.Qui cum celeriter imparata feciHent, numc • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rata: funt facis magnitudincuariæfupra s oo.milsilia ueró nonpaucioresivoo»

Tot teils breui nodis tempore coniedis,miratur urbis copiant SC in his rebus largitatem. Igiturnunc Demetriuslaboranresoperum partes refccit,SCmór« tuüfurn fepulturæ Scfauciorumcurationioperamdedit,quo quidem tempo reoj|pidanirelaxationemamachinarumuiolentiaadepti,tertium numcrumAwM*** lediHcarunt lunatum,comprehendentes curuatura totummuri locum pericli« tatem.Necfcciusalta fofl'acinxerecollapfammuri partem,ne facile rex pofTet

4 impciufacfio in urbemirrumpere. Dimiferuntetiamnauesexqsquæoptimè . Ffco4(/ï tnif^ nauig3nt,præleSlo Amyntatquicöad ultcrius Afiælittus nauigafïet, oppreG fuipirdtiis op aduencufuonecopinantes piratas quófdam,milïcis à Demetrio. Habebât primit, hiinermes naues tres,SC praeftantifsimiefleusdebantur omnium qui cum rege milttabant. Hiccommilfopaulifpernaualipraîlio, connixi Rhodt) nauibus cumuirispotitifuntjinquibus eratSCTimocles piratarum magifter.Occurrc runt Sc quibufdä merc3toribus,amp;; ademptis celocib.non paucis frumenti ple-niSjCos df piratarum inermes naues notSu ad Rhodum cîàm hoftibus deduxe runt.Dcmetriusuerörefartis operumlaborantibuspartibustadmouet muro machinas, Sc uniuerfis teils fumma ui Utens, eos qui i« pinnis erant arcet, SC artettbus uerbera.rs continuam loci partem,duo interturria derjcit,ac circa tur • rim quæinterhæceratcontendentibus oppid3nis,acria SCcontinua,duminte gri fefsis fuccedüt,ccrtamina cômittuntur:adeô üt illorum dux Annanias irrt« modt(;epugnandooccubaerit,amp; reliquorömilitum multi mortui funt., Haec dum geruntur, mifit Ptolemæusrex Rhodqs frumentum reliquum^ com-meatumnonminorem eoquem antemiferat, 5C milites 1500. duceAntigo-no Macedonc.Eodem tempore ueneruntadDemetriumlegati tum abAtl^g Gr^ci« urbiü ”*^'’^*bus,tum â caeteris Graccis ciuitatibus, qui erant numero plus quinqua* , -r n ginta,8Comnesaregepetebant,utcum Rhodtjs pacem faceret. Igiturfadis inducqs,ÖC multis uarqs^ fermonibus tum ad populum,tum ad Demetrium neddlaborät ^^^^’^SjConfentire minimepotucrunt. Itac^infcdaredifcefleruntlegati. De«

' metriuscogitansnoduurbem inuadere, qua partedirutuserat murus,deli-gitbellico

-ocr page 753-

BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;9^

gttbdlicororumpraeftâtiTsimosfiCreh'quorumidoneosad milk qm'ngentos. Hos iubet fenfim ad murum accedere circa fecundâ uigiliâ: ipfe reb.praepara-tis,mandat fingularum partium prarfedis, ut cum ipfcGgnum dediffetjii^biî lent,Sc terra maricp oppugnationem aggrediantur.Omnib. mâdata facientib. Demetrinni, qui admurorumruinam,contenderant,necatisprimis foßx cuftodibus irru.^ ciHid(iniinur‘ unt in urbem,amp;circumiec'ia theatro loca occupant.Qiii ueró Rbodiorum nc bcm irrupttu gocium audiueruntjCfi totam urbem turtiultuari uiderent, qs qui erant in por-tu mun's,mandant ut in fuo ordine maneant, Qi. externos fi aggrefsi fuerint propulfent.Ipfihabentes,ledorumagmen,8Ceos milites qui recens ab Ale= xandria aduenerâtjContendunt aduerfus eos,qui intra mœnigirruperant. lani orta die, cum Demetrius fignum dediffèt, qui portum adorti fuerant,8^ mu* rumundiquecoptjscinxerant,clamoremtolluntadanimandos eos qui cir-cuniedum theatro locum occupauerant.lamurbisturbapuerorum Sc focmi-narum inmetucratSClachrymis,tanquamexpugnaretur patria. Enimuero qu^iJurbcm cömiflb ab ijs qui intra murosirruperâtprælio, cum Rhodijs,ÔCmultis utrin= queoccifis,principio neutriloco cedebant. Poftea cùm afsiduèplures fièrent Rhodq, Qi periculum promptis animis fufl:inerent,quippe propatria SC rébus maximis certantes,SC regfj præmerentur, Alcimus QC Mantias duces muU fis cöfediuulneribusoccumbunttreliquorum plurimi partim manibus ceci» derunt, partim capti funt, pauciadregem fuga euaferunt, multi etiam Rho/ diorum interfcdifunt,in quibus erat SCquafltorDamoteles, qui uirtute coii' fpicuusfuit.Demetrius cxiftimansurbiseuerfionemfibi de manibus à Fortuna fuifiè abl3t3m,ad oppugnationem iterum fefe parat. Dei^e cùm pater et fcripfifletutcumRhodqsquacunquepolTet conditione pacem faceret, tem/ pus obferuabat,quod compofitio fpeciofam Faceret.Cùm autem Ptolemæus îcripfiffèt Rhodijs primum Fefe miuurum eis frumenti copiam, Qi mihtum tria millia: deinde coniukret ut, fi fieri poflet, commode cum Antigono compo nerent, omnes ad pacem inclinabant, quo quidem tempore cum Aetolorum Refpub. legatos de pace mififfèt,Rhodtj pacem cùm Demetrio hislegibu^fe nhodijpaccnt cerunt. Vtline iuris SC fineprarfidîjs elTeturbSjhaberetcpfuos prouentus, 8C cumDeme.. Antigono Rhodnfuppetiasferrent,nifi fi Ptolemçum oppugnaret, datent«^ triofAcwitt. ciuium obfides centum,quofcunlt;ç Demetrius p rar fc rip fi fl et, exceptis bis qui magiftratufungerentur. IgiturRhodq toto anno obfefsi, hoc padocompo fuerebellum: eos ueró quiinpræliisegregiosfepræfl:iter3nt,dignisdonis ho noraruntjôCeos kruosquiegrcgiè pugnauerantjibertate 5C ciuitate dona-runr.ErexeruntSCregum ftatuas Ptolemæi, Caflàndri6CLyfimachi,necnon eorum qui gloria fecundi,magnum ad urbis falutem adiumentum attulerant. Pcolemaeum ueró in referenda gratia fuperare uolentes, percontatores mife-runt in Africam, qui Ammonium oraculum fufcit3rcntur,num côfuleRrt Rho dijsut Ptolemaèum tanquam Deum honorarenttCumçp annuiflèt oraculû, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tti

delubruminurbe,quadt«ngulum,extruxerunt, acdificato ad unamquam^ honorem Pto porticum latere in longitudinemunius ftadq,quod Ptolemæum appellarûc. lt;^dtfti4 Rekeerunt SCTheatrum, SC murorum ruinas , 8C reliquorum locorumea quse fuerant diruta, longé pulchrius quam étant antea. Demetrius ueró fe» cundùrryjræcepta patrisfada pacecumRhodtjs,folu{t cum uniuerfis copijs, j^cmetrius et portatusperinfulas,appulitad AulimBo2otiac,acproperansin libertatem Gnfcoî inli« uindifareGraccos(Caflanderenimet Polyfperchon fuperioretempore,cûm utndi abe^et hofi:is,depopulabantur plurimas partes Græciae) primo Chalcidcn» c^fcßudet. fium urbem in libertatem uindicauit, quæBœotorumpracfidiotenebatur,8C perterritoseosquierantinBoeotia.coégit à Caflàndri amicitia deficere.Po« ftea cum Aetolis focieta tem facit,et ad bellum cum Polyfpercbonte et Caflan dro gerendum fe componit.Haec dum gcruntur.Eumelus Bofphoti rexfextS

annum

-ocr page 754-

lt;98 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I O D O R I S I C V L 1

annum fcgnansobqceiusre^ntfucccfïbi Spartacus filins rcgnauitannos ui-ginti.Nos ueró Græciæô^ AUx rebus explicacis,orationem in alias orbis partes transferemus«

âgiihoclis fd [n Sicilia Agathocles adL(parenres,qui pacem agebant, clafTè inuedus,exe trilegium i/tHigitabeis (nuI13prorfusprouocatusiniuria)argenti talenta quinquaginta:c3 iituf punitum, quidem multisuifum eftdiuinueflèq,iam dicâjceleris pœna diuinitus reprae (entata.Pofiulantib.enim Liparenfib.utfibiad reliquâ pecunia foluendâ tem pus dareCjfec^ facris donarijs nun^ abufos fuiiïèdicentibus, Agathoclescoë git eos curiæ dare pecunia,cuius pecuniar pars Aeoli,altera Vulcani infcriptio lt;iem habebâc,ea*^ fumpta^tinus foluiU Sed coorto uento nauiû decêcollifac funt,q pecunia portabant.Quamobrcuifus eft multis Aeolus (p circa ilia Io* cauentorûdnseftèdicebaô^tinus inprimanauigationeabillofumpfiftèpce

• nas: Vulcanusuerôin eiusobitu,dum tyrânocôueniêseiusimpieratifuppli-cium irrogat in patria,uiuü cadentib. carbonib. cöburcndo, Nä eiufdc inftitu ti iuftitiçc^ fuit,q} apud Aetna ab qs q (uos parêtes feruabât,abftinuit,amp;quod in impios aducriüs nume uim fuä exercuit.Cçterû de Agathoclis exitu,ubiad cius propria têpora uêtum erir,euentus confirmabit id quod modo diximus. Deinceps uobis dicenda funt ea quae in continentibus Italiar locis gefta funr. Ro«4niRomani £lt;Sänites.mifsis inuicêle^atis,pacêfecerSt,bcllo gefto annos2».SC clat äomunt, menfes fex.Côful aût P.Sempronius cû exercitu ingrelTus in AeclorS agrum, fubegit 5o. omnino dieb. urbes 4-0.ÔC uniuerfa genre Romanis fubtjci coada reuerftiseftjfiClaudatum triumphumegit PopuTusueroRomanus cum Marlis amp;nbsp;PallenenftbuSjitemc^ cum Marucinis, focietatem contraxit.

A». Klßndi Annuo temporeelapfo Athenis regebatLeoftratus.Romac Cofuleserant 3öö}. S.Cornelius,amp;L. Genucius.HorumtêporeDemetrio propofitS eratCaflan

Demetrius drum oppugnarc,Græcos in libertatem aflerere,prfm6 Græciae res coponere: cur beüu clt;j/= tum quia magnae fibi gloriar fore Graecorum libertatem exiftimabatjtum quia fitndro,Gne^ Caftandri ducem Prepelaum antea profiigauerat,8Cnunc ipfum fe imperium corum cAulfei intadere,iudicabat,fi aduerfus ipfum CalTandrum proficifeeretur. Cum aute intuierit^ nbsp;nbsp;Sycioniorum urbsmilitum Ptolemæi regis praefidio tenereturfquorû eratcla

Demetrius Sy rifsimus dux Philippus) node de improuifo adortus irrupit intra mœnia.Dc-tione(fotitus, «nde praefidiattj in arcem fereceperunt. Demetrius urbe potitus,eum locum Demttriiidcm qui erat inter domos,5^ arcem occupat.Cumà iam tormêta admoturus eflei; urbem uocAn gt;11« territiarcem percopofitionem dedunuipfiin Aegyptum nauigant. Derne ebtinuih nbsp;nbsp;nbsp;trius Sicyonqs in arcem translatis,partem urbis portui cÔiundam euertit, qui

locus egregièmunitus erat,QCædifîcationêcôplebeaggreflùs, ac libertate rc-ftituta diuinos honores abijsconfecutus eftquibusbenefecit.Demctriadera enim urbem nominarüt,facrificiaqß ÔC conuentus,item(^ ludos ei in fingulos annosîanxcruntjÔi^ reliquos honores tan^ conditorifuo. VerBhæc tempus rerummucationibusinterpellatQ,irrita reddidit.Sicyontj uerôoccupato logé meliore loco in eo ad noftra ufcj tempora continentsr habitarunt. Arcis enim ambitus,campeftris SC magnus,cliuis aditu difficilibus undicÿ cÔtinetur,ita'ût nun^ pofiuntadmoueri machinae.HabetâCaquæ copiam,exqua hortos hu beresfecerunt : ita ut regis commentum dC ad pacis fruitionem, fiC aduéTfus Dcme/rittrCo t’^H^P^d^^ula pulchrè profpexiflc uideatur,DemetriuscompofitisS4cyonio/ iiàf»orofedus eft cum uniuerllscoptjs adCorinthum,quampræfîdio rat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* tenebat Caiîandridux Prepelaus.Primum igiturnoduà quibufdam ciuibus

introdudus per quoddâ oftiolum,urbe 6C portib. potitur:ac præfidio paatim inSifyphium (utuocat)partim in Acrocorinthnfuga dilapfo ,iUeadmotisad munitiones machinis,m^no cum laboreper uim cœpitSilÿphium. Deinde cS n quiibi er3ntcôfugi(KntadeosquiAcrocorinthûoccupauerant,ille hos quotjperterritosarcem dederecoêgit. Eratenim hieex oppugnationibu» admodum uiolentus,propter peritiamconficiendi machinas ad obfidiones«

Cxterum

O

-ocr page 755-

BIBLIOTHECAE LIB* XX.

C3CteromuindicatisinhbertatêConntbqs,cuftodi3i!ntrodu»’t«n Acroconn-thâjUolênb.Corinthijsàregeurbêcuftodin, donecbdiQ aduerfus Caiïàndrû adfinêgdudûeffèt.EtPrepelausqmdcCorintho turpitcrcxpulfus.adCanâ* drum fcreccpit.Dcmetnusueróin Achaià^fcdus,Butâui expugnauit, 8i ci uibus libertärereddidit.Scyroitêpaucisdieb.recepta pfidin eiecit. Poftea A« chaiâobiês,urbes liberabat,amp;dudoad AegiSexsreitu mœnia circûfidet, èC cSprçfidtj duceStrombichofermonêhabet,petens uturbêdcdat. Verùm illo c«usuerbisnonobfcqucte,quinimomultaineQdemcEnib. probra ÔC cÔuicia cÔijciente,rexadmotism3chinis,deiediscpmuris,urbêuicapit. Igit Strombi-chumàPolyfperchôtecôftitutum praefidq pracfedn,Slt; re!ft]uorûlibiinfef#b-rumadso. ante urbemincrucêtollit.Reliquorûmercenariorum ad 2000.fuis Dpwefrt«f tnüittb. admifcct.Poft huius urbis expugnationê,qui in uicinis locis præfidia tenebanqexiftimantes üeti nô pofle,ut uim regis effugerentjCi loca dederuniîâ-w^ Indem qui urbespüdtjs tenebantjCÙm CalPander, SCPræpelaus, ÔC Polyfpcr-clion nô fuccurrerêtjô^ Demetrius cum magno cxercitu SC cxiipcrantibus ma chinis aduêtarct,ukrô cefferunt.Et Demetrij quidem rerum hic ftatus erat.

In Italia Tarentint bellum cum Lucanis ÔC Rom.habentes,miferun tiegatos T^rcfi« Clw Spartam,petcntesauxilium ôifducêCleonymû.CumcsLacedæmonii ala cri menunt ditcè ter duce dedifl'ent qui petebatur,amp;Tarênni pecunia nauescj mifîfl'ent, Qeoz 4 sp^rtjac^ nymuscollcdisapudTenarûLaconfcæperegrinorûmilitû ^oqo. magnis iti- ccrfwt. neribus ad Tarentum nauigauit.Hic côgregatismercenarijs alijsjnon paucio ribus,quàm crantfuperiores,côfcribiteiiampeditum fupra 20000. equitiim «ooo.AflumitSC Italicorum Graccorum plurimos,8C genteil Melîàpiorâ.Igit cumnumerofas copiashabercfjterritiLucaniamicinâinierunt cum Tarentis.

Sed cum Metapontini ei non obfequerentur.Lucanis perfuafir,uiin illorum H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

nés excurfionem facerent,5C temporis ôccafioneipfequo(5Mctapôtinosàd= ortus pertertuit:atqgt; in urbem tan^ amicus ingrcllus,exegit argent! talenta fu pra «îoo.SC 2oo.uirgines nobilifsimas accepit obfides,non tam euitandç perrt dtæ gratia, quàmlibidinis caufa.DcpofitaenimLaconic3ueftc,deIicqs ifrduL gebat,SCeos quiipficrediderantinleruitutem redigebat. Tâtas cnimhabcns uiresSC facultatesgt;nihildignumSpartagefsit.lnilituiteniminSiciliâexpedù tionemfaccretanquam Agathoclis tyrannidem abolituruSjSiculistp Siberra. tem reftituturus.Sedintermifla in praefentia haccxpeditionenauigauitin Ccr • çyram,ÔCurbepotitus,grâdempecuniamexegit,ÔCptælidium ibi collocauir, eo confilio utlîuius loci præfidioutereturjSç'Græciæ rebus imminerer. lam cùmftatimadeumueniflent legatitumà Demetrio obfeflbre, tumàCaflan-drojdeibcietate: horumneutri feadiunxitrfedTarentinosSCaliorumqucl^ dam rebeliafle audiens, Cercyræ idoneam euftodiam reliquit,8C cuqj reliquia copqs in Italiam nauigare maturat, tanquam animaduerfurus in contumaces* Cumlt;5 in eumregionislocumappuliiret in quo euftodias agebantbarbari ur bem cœp(t,amp;homine?fub corona uendidifgt;agrumq}depopulatuseft. Simi* ■literTriopio(utuocatur)expugnato,3d5ooo.hominum captiuoscepit.Quo

uuidem temporceiusrcgionisbarbari,fadoconcurfu,noducaftra tnuaferût, An. commtiïbcppræliooccideruntCleonymianorum fupra xço.ôCuiuosceperût }e64. circiter looo. Acfimulcùmhoc periculo coorta tempeftas corrupit nSuium vri'n4 52» ^o.quaepropècaftra inftationcerant.Clconymusacceptisduobus taatis de= trinaentis,nauigauitcum exercituin Ccrcyram.

• Elapfo annuo tempore, Athenis redoreratNicocles : Romanumeon Calfiinder çf fulatum inierunt M.Liuius, SC M.Aemilius.Horum tempore Cafïànder Ma^ LyjiniAchus cedoniæ rexuidens Græcorum uires augeri, totamcp belli molem in Macedo et niamincumbere,defuturotrepiduscrat?Hancobremmifitin Afiam legatos a ae’ettctis adAntigonumpetitumutfecumpacemfaceret.Sedcùm illercfpôdifletfeu= cèfpirant ad' nam nouiflecôpofitionem,fiCaflànder illirerum fuarumarbitriQpcrmittcret, utrfus Antigo r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;territus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

-ocr page 756-

DlODORISICVLl

territusineLynmachnexThraciaaccerfîuitjUtcum eofummamrei communi ter adminiftrareuSemper enimfolitus erat hunc in maximis terroribusad augt; xilium adhibere,tum propter utrtutêutri,tum quia eius regnû côterminS erat Macedoniædgic habite hi reges de utilitate cômuni côcilio,tnitint legatos ad Aegyptiregê Pto!emaeum,amp;: adSeleucum fuperiorufatrapiarû dominum, fu perbiâ refpôüonis Antigonidemôftrantes,amp; belli periculû omnium cômune elle docentes.Macedonia enim potitum AntigonûHatim ablaturum efle etiâ aliorum regna:dedifleenim eum fui fpecimê fepè,q) ÔCauarus fit,amp; totius im« perq focium admittatnuilû.Ëxpedireigituramp;oêscÔfpirent,Ô(^cômuniter ad uofus Antigonuritbellû fufcipiant.Igitur Ptolemæus amp;nbsp;Seieucus uera dici iu dicancesjiibenter obfequuti funt,âlt; numerofîs coptjs auxiliâdû efle decreue/ runt.Caflàndro uero uifum eft nô efle hoftium aduétu expedandü,fed eos ex« Lgt;/îiMic^)igfzpeditioneanteuertendos,ôt;utilitatêanticipandâ.Iialt;5l^lîmachopartêtradtC /Î4quxditn» eXercituSjamp;f duce unà mittitdpfe cum reliques coptjs in Theflàliâ proficifeitut adoppugnandum Demetriû atc^ Græcos.Lylimachuscum fuis militibusex Europa traiedus in Afiam,Lampfacenos amp;nbsp;Pariamos,cum ulttofe dediflènt; dimittit libérés Sigeum cû expugnafïèqpræfidiû immifit.Poftea Prepelao du ci traditpeditû «oeo.équités looo.eumcçmittitadacquirendas urbes Aeoli-dis ÔCioniæ. IpfeAbydSprtmô obfidere aggreditur,tela^ ÔC tormenta accac tera pracparat.Scd cùm obfcfsi^erueniÎTet per mare multitude militum à De metric,quæ urbêtuto tucri poflct,hocinftitutofuperfedit,SC Phrygia quæ eft ad Hellefpontum acquifi ta,Synada (in qua urbe magnat erant opes regue)ob« feditjcùm quidê Igt;ocimo Antigoniducead res cÔmunitergerendas pelledo, Synada eius opera recepit,SC munimencorûquafdam,jn quibus erattegia pc* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcunia. Qui uero in Aeolidem loniam miifus fueratâ Lyfimacho dux Pre«

» KPtlt;rtrm P^^’^^SjAdramyttioin tranlîtupotitus eft:S^ fcphefeobfeira,3Cpertcrritis Op-2 ' k pidaniSjUrbem recepiuâ^ deprehenfos ibi Rhodiorum obfidcs । oo. dimifitia patriam,amp; Ephcfiosmiirosrecit.Nauesquæerantin portu omnes cremauit, projÄerea quod hoftesmari pollebant,amp; totius bellieuentusincertuserat.Po I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flea Teios Sgt;C Colophonies fibi conciliauit Erythræis ÔC Clazomentjs cum uc

niflètper marc auxilium, urbes capere nequiuit,fed eorum depopulatus agr«^ Sardesprofedus eft.Hic AntigoniducePhœnice,8ô Docimo ad deficiêduna • à rege pclIediSjUrbem recipit,excepta arce.Hanc enim cuflodiens Philippus* unus amicorum Antigoni,fîrmam retinebat beueuolêtiamerga eum qui ipfî crediderat.EtLyfimachI quidem return hic flatus eraU

Antigonus uero ludos magnes Çi côuentû Antigoniæ celeb rare a ggreffiis, undià gladiatoresôC artifices illuflrifsimosmagnis prçmtjsÔL mercedecôgre gauit.Vtjiero Lyfimachi tran(ît5,8C milita rebellionê audiuit,ludos rc fcidit,SC gladiatoribus atrç artificibus mercedem foluitnon minorem loo.talêtis. Ipfe tinügonuini, aflumpto exercitu proficifeit ex Syria,magnis itineribus ad hofles contendes. Uerfus Lyßnid Poflc^Tatfum Ciliciæ pcrucnit,exea pecunia quâextjuindis deportauerai. chum profici- exercitui in tres menfes flipendia perfoluit.Præter hæc jo o o. talentorum cuni’ fcitur» exercituportabatjUthuiufcemodi facultatem haberet,fi quandoopuseflètçc cunia.Deinde fuperato Tauro côtendit in Cappadocia,amp; eos qui in fuperiorc Phry^aamp;Lycaoniarebellauerâtobiens,rurfus in priorê focietatem reflituit. Quo quidê tempore Lyfimachus audito hoflium aduentu,concilia habeba^ côf.ltansquid'nâ agenda eflètimminentib.periculis.Igitur uifum efleiincer.-tarnen nôdefcêdere,donccSeieucus exfuperioribus fatraptjs adueniflettfixi firmioraloca occupate,SC munitis uallo foflàq? caflris,hoftium impeium fufti nerc.Et is quidc quod uifum erat fludiosèperficiebat. Antigonus uero poft-quâ prope hofles ucntû eft.inftruda acicprouocat eos ad pugnam.Cum^ ne me côtra prodire auderet,ipfe quædâ loca occupât,per quæ necefle erat ciba-ria aduerfarijs importari. Lyfimachus ueritus ne interdufo commeatu in holt; • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fliuiii

-ocr page 757-

BIBLIOTHECAE LIB. XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;701

ftium poteftatem ueniretjOodlu cadra mouet,amp; emêfus ftadia 400. caftra fapt apudDorylaeS. Habebat.n.locus iliefrumenti reliquicj comeacus magnâ co-piam,amp;fluuiapterfluentê,qut apudeS caftra habentibuspræfîdio cirepolTcr. Hie poftta caftra aka fofla (riplot^ uallo munit.Antigonus cognito holtiQ diz fccffujcofeftimeosperfequinamp;^ubijjpe caftra uenK,poftc^iliiadcertamc no dercenduntjllorû caftra fofta cingere aggredit,0d catapultas ac tela apportan* da curat,caftra obfidere uolês.Cöc^ fierët circa foftam paruula prælia, ÔC Lyli-machiani cos quierât in opere tel is arcere conarenf,in omnib. fuperiorcs erât Antigoniani.Ôeindeelapfoaliquâto têporCjOperib.iamperfedioncadipifcé libuSjSC cibarijsobfeirosdeficientib.Lyftmachusobferuatatîocftepiuuia,,^e duscxcaftriSjß æquioraloca difeefsit in hyberna. Antigonus orto dic,ubi ui-dithoftiûdifcelîum,ducitipfeèregioneexercitûpcrcâpos. Sed coadis mag« nisimbrib. cöefletagerj)funda terra cœnofus,fad3eft ut SC iumentorû non* pauca,Si: bominû nônulii pericrenqSC omnino uniuerfus exercitus magna dtf ficultatelaborauerit.QuapropterreXjtûmilitescxlaboreinterficeretjtûga hy bernum têpus ingruerc uidebaqà perfequendo deftitiqSC deledis ad hyberna locisaccômodatifsimis, deftribuitppartesexercitû.EtaudiêsSeleucQ defeê- AntigonusDe àerecx fuperiorib.fatrapijscûmagnoexercitUjmifit quêdâamicû in Græciâ marium tiiiü ad Demetriûjiubens ut ad fe c^primS cûexercituueniret.V^ehemêter.n.ptime èGr.ecùreuo fcebaqne fi reges oês aduerfus ipfum côcurrilTentjCogeret de belli to tius eue cat.

tu pho decetiare.prius^ codé côueniffent aires EuropactSimiliter amp;Lyfim3« chus copias in hyberna diuifiqin co qui Salmoniæ câpus appellat,magnumej cÔmeatûexHeraclea curauit apportâdum,cÔtrada cûHeratleotis affinitate. Duxit.n.in matrimoniûAmeftrimOyxarte filiâjDarq régis neptê,Crateri quô dâuxorêab AIexâdrodatâ,tuncurbiimperantê.Et Afiçquidc hic ftatuserat. InGracda Demetrius Athcniscômorans,in{tiaricupicbat,SCEîeufinijs facris imbui. Cumep abeffet fatis diu légitima dies,in quo foliti erâtAtheniêies facra illa celebrate,perfuafit populo.ut propter beneficia patriû more mutarent.Igit (èipfum inctmelscerdotib. trad idi c,ÔC anteftatâdiem initiatus, Atheiiis pfbfe duseft.AcprimûadCha!cidêEubcEx clafièmpedeftresqjcopiascoegit. Po ftca audiens à Caflàndro aditus occupatos,per terra in Theflaliam proficifeê-dumnôccnfuit:fedprafteruedus cùmcoptjsin portumLariiræ,5C expofitis copijSjUrbcmprimoaduenturecipit,Scarceexpugnata, præfidiarios uindos • traditincuftodiam,SCLariflæislibertatem reftiiuit. Poftea Pronas SC Ptele» um in poteftatem fuam redigit,ac Dium SCOrchomenum transferente The basCaftàndrOjUrbestransferriprohibet.CafTandcruidês Demetrio ex ^nimi (ententiaresfuccedere,PherasSCThebasualidioribuspræfiditjscuftodir,8Cu niuerfiscoprjsunumin locumcoaClis,caftra contra Demetrium ponit.Habc . batauteminuniuerfumpedirumadundefriginta,equitum 2000. Demetrio um fubfequebantur équités 1500. peditesMacedones non minus 8000. merz cenarq.ad 1 $000. turn et Græciac ciuitatibus 25000. Accedebant lacuis ar-rtiaturæ'militeSjôC uartj pirataf,ad hoftes flC rapinas concurrentes non paucio= tes 8ooo,itautefièntinuniuerfumpcditûcircitcr5lt;îooo.Iam cùm caftra caftris op|)ofita per multos dies ftarentj'nftrucbant equidêab utris^acies fed in pu gnam neuter defcendcbatjfufpenfus expedâs quis futurus effet in Afia Aicn-, tus totius rei. Demetrius inuocatus à PheræiSjingrelTus inurbemeum parte cxercitus,arcem CMUgnatjSCCaflàndri milites data fide dimittir,Phcrîeiscj5 li bcitatemreftituit.Eoinftatudum funtres ThefTalicæ, uenerntab Antfgono inirsi,quipatris mandata exponerêt,ÔCcopias quàm maturriméin Afiam tra. P* îjci iuberenuHancobcaufam necefïàriûexiftimans rexobedirepatri,cQCaf fandro paeem facit,ea conditione,ut pada ira demum rata forent,fi patrfjtpla-cerenucertoillcquidem feiens nôapprobaturum patte, quippequidecreuif« fet armis omnino fineip imponereotto bellotfed uokbat fuum ex Grçcia d:f

Y y nbsp;nbsp;nbsp;cefTum

-ocr page 758-

DIODORI SIC VLi

fccflüm fpeciofu(n,acnon fugac Gmilem uideri.Erat enim in paâis praeter cae» , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terajioc quotj fcriptum,ut Græcac urbcs liberæ forêt,non folû quae in Grçcia

uerùmetiam qTiae in Alia effent,poftea Demetrius comparato ad deportâdos milites Sc impedimenta commeatUjfoluit cum diuerfaclafïe,8Cperinlülas pot tatus,3ppulit Ephefum,expofitis^ copqs,8C propemuros çaftra metatus, coe gitjurbem in fuperioris temporis ordinem reftitui:ÔCcollocatSibi a Praepelao LyfimachidncepracfidiumHdedatadimifiqamp;^fua cuflodia in arce coHocata, ucnitin HcllefpontumióC Lampfacenosac Parianos, præterea reliquarum quacdefeceranturbiumquafdamrecupcrauit.Etad Ponti oftium profeêïus, a^ud Chalcedonéorum fanum caftra munit,SC ad loci cuftodiam reliquic pedi . rumjooo.SCnaucslongas ^o.reiiquasurbespartituradhybernandum.

liunriditts Circa ea tempora Mtthridatesfubditus Antigono,cumadCalîàndrumdefî occiditur^f.^^^ fuilTetjinterfcduseftapudCium ^^fiæ,cum eiSC ArrinçimperaC» fetannos 5 5.Eins pocentatum excepitMithridates eiusfilius,SCmultosacqui fiuir,acCappadociaeôCPaphlagoniæimper3uitannos ? 6^

Plillcirchus in üfdem diebus Caflanderpoltdifceffum Demetrtj urbes Theffaliac rccupez aCuw pro/îct'■^iiitjSCPliftarchum cum copijsmifit in Afiam fuppetias Lyfimacho:mifitu* /cùttracia«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pediturn iioo.SCéquités 500. PltftarchuspoftquamadofliS Pon

Uidü Lyfima- profedus,loca offenditab hoftibus occupata,de traiedudiflidens,uenitO« deffum, quae fitaeft inter Apolloniam6!f Lja!atiam,èregioneHeracleae, inal« terol(ttorepofitac,quxHeraclea partem aliquam habebat exercitus Lyfima-chi.Cumc^ non fatis magnum haberet ad traqciendos milites cômeatum, tri-partitó copias diuifit. Ac primamquidemclalfèmadHeracleam euaderecô» tigir.Secunda à cuftodibusnauibus, quae erant ad oftium Ponti, capta eft. In tertia cum ipfeuna traqceiet Pliftarchus,extitit tempeftas tâta, ut pleract^ na-'A»/ ues,Ô£f corpora perierint.Etcnimquaeducem portabatnauislt;étemis,rummec fa eft:8Ceorum qui in eanauigabant,qui erant ut minimum 500. duntaxatj^, elapfi runt,in quibus eratipfePliftarchus,n3ufragio correpius,0C ad terra femi ne^s proiedus.Is Heracleam deportatus,SC recreate ex illo infortuniocorpo rCjadLyfimachuminbyberna fecontulit, maiore partecopiarummiffa.

Per eofdem dies rexPtolemaeus ex Aegypto cS ^regio cxercitu profetftus, tn Coclcfyriç urbcs omnes in poteftatem redegit. Sidonemautem obfidente ’■^ eo,adfuere quidam de falfonunciarunt,commiflb inter reges praclio, Lyfima/ ttertiwr. nbsp;nbsp;nbsp;chum SC Seleucum uieftos Eleracleam fe recepiffe:Antigonum uero uieftorem

contendere cum copqs in Syriam.Igitur ab qs dcceptus «Ile,0C uerum efte nun * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cium credcnSjCÙm Sidonijs in quatuor menfes fecitinducias,8Cfirmatis quas

fubegerat urbibus praefidtis,reucrfus eft cum cxercitu in Aegyptum.

rides quorun Hacc dum geruntur,Lyfim3chiani milites ex hybernis ad Antigonum tranC dintcajirdfex fugeruüf,Autariatarum2000. Lycij SCPamphilij circiter 800. Hishumanum qucntium. fepraebens Antigonus, mercedem deditquam Obi aLyfimacho deberi dixe-runt,8Cdonis honorauit.Quo quidem temporeuenbettamSelcucus ex fupe rioribus SatraptjSjCÙm traieciftet in Cappadociam cum magno exercitu,0Cml litesangufteinhybernis collocaftet. Habebatautem peditum loooo.equitiS cum equitibus fagittartjs circiter 12000. elephantos odoginta fupra quadrin geniOSjSC currus falcatos fupra 100. Igiturregum copiâthuncin mo^um cô-gregabantur cum omnes decreuiiïènt fequenii atftate armis bellum dc' cernere. Nosueró,ftcutinitiópropofuimus,idbellum

quod ab his regibus inter fefe de fumma rerum geftum eft,initium faciemus fe-quentislibri.

Jigeßmilibrißnis,


FRAGMEN-


-ocr page 759-

B I B LI o T H. HI s T. F R A G. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70,

FRAGMENTA Q.VÆDAM EX TRk gefimopnmo h'bro hiftoricac bibliothccæ Dtodori Siculi, interprété SebaßianoCaHeiltone.

HAecdumgcr5tur,RomamuenerelegatiRhodior5,addiIuenda qui-busimpetitifuerantcrimina. Videbanturenimin bellojquodaduer* P“*quot; fusPerfeumgeftumeft,animisadregêinclinane,amp; quâ cum Romac nishabebâtamicitiâprodidifle.Cumtj nihillegatione fua profîciice rentjdefpondebant animos,amp; câ lachrymis colloquia habebant.Cum aûc eos infenatumintroduxiflètunus tribunorum plebis,nomine^ntonius, primus orationem delegatione habuit Philophron:SC fecundö eum Aftyncdes.HitS multa fuppliciteramp;deprecatoriêdixiflent,amp; ad extremü (uteftin prouerbio) cygneam cantionçm cecinilTentjægré refpôfa accepcrunt,per quæ ab extremo* quidemmetuliberatifuntjfed de criminibus acerbe obiurgati»

Ex eodetn libro»

Perfeum ultimum regêMacedoniae,poftquâisfacpc cum Romanis amicitiâ De Perfei; inijt, iaepe item non cöiemnendo excrcitu bellum gefsit,tandem Aemilius de Mdeedonum bellatum coepit,Slt;pclarum ob cam uidoriâ triumphum egit Perfeus uerö tan rrgismcrie, tis agi tatus calamitatib. ut fimiles, cfle uideantur eius cafus fabulis rerum nun quâgeftafûnc difcederequidemèuita uolebat. Priufquâenim fenatus deeo , pronuncialTètquidfaciendumeiïèturbanopractori, conieciteumin eScarce rem qui eft Albis,cum eius natis.Eft aut career ille,antrum fubterraneum, pro-fundum,m3gnitudinemaximè,quâtumeftcœnaculumodoledorû;eftcçte-nebrarum plenum SC fœtoris,proptermultitudinêhominilm,reic3pitalisdâ natorum,qui in eum locum traduntur,quorû maxima pars illis tcmporib.h'ic''^^ mm» claudebatur. Conckifis enim in tam angufto loco tot hominibus cfferabâiur miferorumcorporarSCconfufis inter fefeomnibus quæuel ad uidum, uelad alios ufus omnes pertinent, tantus fœtor exiftebat,ut nullus accedentium faci lèdurare polTct.lgitur ille per dies feptem hoc loco miferiam pertulit, ut c|iam ab extremae conditionis hominum,6C ftatutum cibum accipientium ope indi-geret. Hi enim eius uicêpropterinfortuniorum magnitudinê dolentes, qua: ipfiaccipiebantjhaîceibenignèlachrymantes impertiebant. Igiturei gladius adoccafionêjSCreftisadftrangulationêproieduseft,data utriufuisoptione.

Verùm nihil tam dulcemiferis uideturquSuiuere,eti3mfi mortedignam miie riam patiantur. Ac tandem in his necefsitatibus uitam fîniuiflet,nilj M.Aemiz lius,curiæ ptæfidens,SC fuam dignitatem SCp atriae æquitatem retinens,fena tS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

cum grauireprehenfionecômonefeciflèt,utfîhumanometunon terrerentur, adultficê certè fortunam ucrerentur,quaein eos animaduerterefoleat, qui po teftatibus fuperioribus utunturJtarj illein mitiorê datus cuftodiam,amp; uanas fpesfouês.fimilemftiperioribuscahbusexitum uitacfortitus eft. Pofti^ enim biennium uitac cupidu^urauif,cûm euftodes barbaros offèndiflèt, prohibû tus eft ab illis fomno frui, atlt;^ ita uitam ftniuit.

Etceodcmlibro,

jjicunt fefe Cappadociar reges ad Cyrum Perfam referrégenus fuum, conz De Cdppdrfo tenduntépprognatoseftefeuno feptêPeifarûquiMagûocciderunt.Et^udtâ rw rsgibu$, quidern à Cypro cognationê fie enumerant.Câbyfac Cyri partis fororem fuifle germanâ Atoftam. ExhacSCPharnaceCappadociacrege natû fuifle Pj^^daga muÆuSChuiusfilium fuifleSmcrdimrcuius porto Atamnâ ; 8C huius Anaphâ q3ifortitudineSC audacia excelluerit,amp; unus feptem Perfarum fuerit. Igitur fuam ad Cyrum cognation? fie énumérant,ÔC ad Anapham,cüi prohiber pro-ptcruirtutemficconceflum fuiireCappadociacprincipatum,utPerfis tributa non pendcret.Eo uita defunClo im^trauitciufdem nominis filius.Poft cuius obitum fuperftitibus duobus filijs,Datama Sc Arimnaco, luccefsiffc imperio

Yy z Datamam,

-ocr page 760-

704 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DIODORlSieVLl

Datomam, ufrumamp;beno,Ô^alr}sregni partibus laudatum, qui cum Perfîa prælio congreflus,amp; ftrenuc præliatus,in eo occubuerit.Regnum cxccpit fill us AriamneSjCuiutfuêrefiltj AriarathesSC Olofernes.Is Ariamnescutn annos quinquagtnta imperalTetjUcc ullum opus dignû memoria fccilTet,obqt. Eius in imperium fuc^fsitnatu grâdiorfilius Ariarathes,quifupra modutp amaß fefratremdicitur,amp;adclariisimosordincseuexiflè,at(j idem cum Perils ad-uerfus Aegyptios miflus,bellifocius fuille,amp; cum magnis honoribus rcuenif fe,quos Perfarum rex Ochus propter uirtutem in eum conferebat, uitam^ in patria reliquilîe,fuperftitibus Hlqs Ariaratha ÔC Aryfa. Frater autcm, amp;nbsp;Cap-padociac imperium Habens (nec enim Germanam prolem habebat) grandie-rtm fratris filiuml^riarathem adqptauit. Per ea tempora Alexander Macedo Perfasdebellauit, deinde obijt. Et Perdiccasomnium turn rerum guberna-tor, Eumenem milît ducem Cappadociac, acdebellato Ariaratha,Slt; inpugna •interfedo, tam ipfa Cappadocia,qiiàm finitimac regiones. fn Macedonum po teftatem uenerunt. Ariarates ueropoftremi regis fiiius in præfentia defperâs, concefsitcumpaucisin Armcniam» Haudmultô poft tempore Eumene Perdicca mortuis,ô^ Antigono ac Seleuco occupatis, ille acceptis ab Arm.e-niorum rege Ardoata copr)s,Macedonum ducem Amyntam interfccit,amp;Ma cedonesceleriterexfinibus eiccit,domefticumq) imperium recuperauit. Ha-buit hic très filios,quorum natumaximjis Ariamnesregnum accepif,qui atfi-nitatem contraxit cum zXntiocho cognomine Deo.eiuscp filiam Stratonicam Artarathæfîliorum fuorum natumaximo collocauit. Cumep eftet filiorum fur pra modum amans, puero diadema impofuit,eum totius in regno imperij at« que iuris ex equdifecûfocium fecit. Mortuo pâtre Ariarathes Iblus regnauitî 6(fèuitadifccdens,regnumfiliofuo puero admodum reliquit, Hieduxie in

► nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matrimonium filiam Antiochi Magni,nomine Antiochidcm,uerfutâ admo/

dum.Hanc,cum liberos non gigncret,fuppofuineferuntfibifiliosduos,igno

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ranteuirOjUidelicet Ariaratham ÔC Olophernem. Aliquanto poft tempore

cum eins natura fernen fufcepiftet,ipfam prçterfpem peperiflefilias du3s,Sf u-nuriTfilium nomineMithridatem. Attöcuirumdefubietflitqs docuifte,0^ef« KitiriJdtef, fecifieut grandiorcummediocribus facultatibus Romain mitteretur.öt iuni-fub quo Clt;tp orinioniam,nede regno cum Germano filiocontenderent. Huncadultum paäociafuit Ariarathem aiunt cognominatum,SC literisGrarcis imbutum,atcj ob cæteras Tök '©«ri uirtuteslaudarum fuilTe.Et paterquidem filio patris amanti ftudebat fe uicif-firn amantemfihj exhibere: atqp eoufcç procefsit eorum mutua beneuolêtia, utpater totoimperiocederefiliocertaretiillecontra demonftraret, fieri non pofte, Uta parentibus adhuc uiuêtibus eiufmodi beneficium admitteret. Hic poftquam fata uocarunt, regnum excepit.tum inrcliquis uitat moribus eximi um fe probens,tum philofophiac operam nauans. Quo facïîum eft ut Cappa« docia olim Græcis ignota,tunc eruditis fuerit receptaculu. Idem cum Romanis amicitiam focietatem^ renouauit.

Ex libro XXXII. *

viäßiniffd Mafsinifta rex Africanorum, qui amicitiam cum Romanis retinuit, an-Africie rex, nos nonaginta in uigore uixit: filios decem moriens reliquit, quos Româq^s intutelamcommifit. Eratâf corporis firmitatepræftans,6Cduriciei ac labo-ribusîpueritiaaftùetus. Etenimftansinueftigqs totum diem manebat im« motus,amp; fedens non furgebat ufque ad nodem, toto dieiabores mcditans,et in equo continenter toto dieôd nodefedens,amp; equitationibus Utens, noft de fatigabatur. Eft eins ualetudinis uigoris^ fignum hoc maximum, quod iam nonagenarius filium habebat quadrimulum,corporis robore præftâtem. In agrorum culturaufqueadeôexcelluit, ut fingulis filtjs reliquerit agrurnde-

' cem millium iugerum,omni inftrumento ornatum. Regnauit prxclatè an« nos fexaginta.

-ocr page 761-

BIBLIOTH. HIST. FRAG.

Ex eodem libro,

Lußtani pdmo parem ducem non habenics,facile fuperabâtur,bellum cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

Rom.gerentcs.Poftea Viriattumadepti,mukumRom.incÖinodaruiit.Eratis cxeagenteLufitanorQquiOceanumaccoIunt.Paftorfuitaceneris, motanse “** uitacalfuetus,adiuuantectiamcorpOrisnatura.Namö^ RoboieS^celeritate, rcliquarûcjpartiQmobilitatelôge Hifpanos antecellcbat, cum feiprumcibo exiguo amp;nbsp;multis exercitationib. uti cöfuefeciflet, amp;nbsp;fomno duntaxat quätutn eflet neceffè.ln fumma continenter ferrum geftansjô^ eu beluis SC iatronib.ma nus conferenSjUuIgó CelebriscuaGfjScab illis duxeledus.breui latronS carer uam circum fe cogregauit Atrj in bellis proficiens,ilô folum admiratioili fuit propterroburcorporiSjUerSetiarn duxexcellens uifuseft.firataûtin difpc«i.-endapda iuftus,ÔC eos qui egregiè expugnauerât,pro digriitaté donis extolie bat. Tandem cumiam notl latronê,fed principem lefe exhibuiffet, beilû gefsit cum Rom.multiset prælijsfuperior eua(ît,3deôutetiam ducêRom. Vitelliif cum ipfo exercitu,pHigauerir,captiUumcÿ ceperit, dC. gladio necauerit, Si. alia multa in bello féliciter geiserittdonec PabiUs belli aduerfus ilium dux créa tus cft.lndenô paulo inferioreiïecœpit.Deindecreatus.SC Fabio fuperiorfadus, , «um in padadefcêdereindigna Rom.co'égit. Verùm Scipio aduerfus Viriat^ tum dux elerfluSjpadafecit irrita,amp;fuperatûfafpè Viriattû,deinde ad extremâ cladê côpulfum,adcô ut pace fpcdarçt.per domefticos dolo interfecit,5C euis impertj fucceflbrem Tautamû ciusep focios perculit,SC ut pax arbitrio fuo fie» ret cfFecit,atc^ illis agrum ÔC utbem dédit ad habitandum.

EX DIODORI SICVLI LIBRO ^XXlIli.

excerptte hiâori:e,ab Henrico stephMO Latinie fdâi.

OVum poftdeletosCaithaginenfesSiculorum rés annis lt;so.inflorcn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tifsima fortunà permanfifiént, tandem fcruiiebellum apud eos hac decaufa exort..m eft.Vftæ commoditatibus magnoperc autfti, aedi uitias ingéniés adeptijiragnam feruorum multitudincm emeie fo.

1 iti erant: quorum ueluti greges quofdam fimulatque è Icftis in quibus nutriebantur eduxerant,ccrtis il los notis compungebant : nbsp;nbsp;eOs qui-

demqui iunioreserantpaftoresconftituebantîaiiorum autem opera ad alia mitMfteria,prout cuiufqueufuspoftulabatjutcbantur. Verùm præterquam quod erga fe afperos ac rigidos in iiTiperandis minifterqs exhibebant, etiam • corumuidusacueftitusuixullam gererecuram dignabantur, Vnde fiebat iiieorumbonaparsuitamraptofuftentarecomriiaqj fanguine redundarenti utpotepraedonibuSjtanquam militurn exercinbusjöngelatet^ graflantibus. PrOuinciarum autempraefetftiprohibérequidem cohabantur, fedquum fup-pliciUm de q s fumere non auderent propter magnam domûiorurn pptentiatrt atcjucâutlioritatem,fuam quifcÿ prouinciam fincreimpunc dinpi côgebàtur. Nam quum plcricgéx^ominis équités Romani cfTent, SCiudices conftiiue» renturaccufationumquajaduerfuspræfedos è prouinctjs afferebantur,for-midolofi ipfîs præfcdis eranUam uerô quum ærumnis præmerentur ferui,ÔC Ctfmalqsmodis pefsimeacciperenturjtum ücropîagis nibinde præter ratio- téfa patieti* ném SCiniuriosècontenderentur,patientiam abrumperecœpcrant. Iraq; óp- tiifitfuror^ portunum tempusna(fti,fn unum conuenientesdedefeeftione fermoRes in-terfeconferrefolebanndonectandemuerbaad remcontülcrunt. Eratenim ferûus quidam SyrusinurbeApameanatus (cuius dominus Antigenes uo-dlbatur.erat^Enna ortUî)uir magicis incantationibüs ÔC circulatorqs captio syrut Migutt nibus ac præftigtis deditus.Hic fe fütura pratdiccrc inftintftu afflatucp deorum ipfiinfomnisapparentiumfirnulabattmultisœ per earn qua utebatur hac in partefolertiam ad dexteritatemimponebar. Âbbis autem primordijs longi/ Us progrefTuSjnonfolûm exfomniorum uifis futuraprçnunciabat,fcd ÔC uigil

Y y } cernerc •

-ocr page 762-

ccrnerc fe deos Qi cx ijs res futuras audire fingeba t.Quum autem in muins tJgt; ticinationibusmendax comperiretur,interim tarnen cafix euentus quarundâ rerumuerèprædidionibuseiusrefponderenc : SCfalfa quidem eiusuaticinia nemo coargueret,uera autem cum applaufu diligenter notarentur: hominum Opinio deeo indies augebat. Poftremó artificium excogitauitjquo flammam exorecum quodâfanatico furore emittebat,£lt; cum flâmafîmul uaticiniauer-baPhœbadumin moré fundebatJgnemeniminnucêaut aliquid huiufmo-di utrinc^ perforatum, fimul^ materiä quae ilium alercpoflet,imponebat: deinde ori Indens öd 3fFians,modófcintillas,modó flammam accêdebat.Hic an/ ledefecflionemia^are confueuerat,apparentemfibiinfomnis Syriam deam diï^nitatemregiam polliceri. Et boe non altjsfolum,fedódfuoipnus domino afsiduèdiditabat. Quum autem tifu res haecexciperetur, Antigenes ex bifce ^rodigiofismendactjsuoluptatemcapiêsjinconuiutis adquac inuitatus erat Eunum (ita enim bic præftigiator uocabatur)aflèclam habebat,eumc^ fibi fu/ per regno interrogabat,ôd quomodo erga unumquem^ eorû qui in cœtu illo erant gerere fe decreuiflet.Cùm autem ille ita ijs refponderet, ut in fuis fermo-nibus minime uaticillaret, poUicereturrç fore,ut dominos fuosleniterclemen tercpaccipereqmeradenicçmonftra iîlisfuperalijsuarrjsrebusnarrare perge« renomnib.côuiuisrifummouebat.Ex quibus nônulli ferculorum portiones non pœnitêdas ablatas èmenfa ei porrigebât,3tc5 interporrigendûhortaban tur,utregnum adeptus acceptiab ipfis benefiet] memoreffet. Sed enim quæ jîdigiola elTe uidebant uaniloquêtia minime uanû naeffa eft tandê exitum, rc» gni adeptionê.PrjrKipiumaûttotiusdcfedionis fuit huiufmodi.Ennêfis qui-. . nbsp;nbsp;, dam nomine Damophüus, uirelatoingeniopræditusjindignismodisfüprà

Prtnctpumbei qu^tncfgjjjpQfsitferLiosfuQs acceperatxeiusépuxoreMegallidecertatim eos BSerwtîK. fiipplictjsuarijsafficienre^ôdomnëefga eos humanitatisfenfum exeunte.Exa fperatis ergo atfÇ adeo efferatis eorum animts in quos ita fæuiebatur, in defe-tffionem ôC dominorum cædem inter fe con!Ufant:EunQ(j adeûtes interrogât an fq^m ipforum inceptum à dtjs côcederetur.Hic aût iilis aflentiens à dijs cô.^ cedi refpondet.uerba cùm folitis præftigtjs fundéstfîmul^ illis utprimo quo» que temporeillud aggredianturperfuadet.Scatim igiturcoaeffa 4.00.conferuo rum manUjSd in cum que pro têporepoterant armati modum,in urbëEnnam

maritorum confpedîu) uerbis exprimi nullis pro dignitate poteft. Ilhs enim fe magna feruorum urbis multitudo adiunxerat.Cactetùm cum in dominos omnia exempla cruciatust^ edidiflTentjad cædem aliorumfeconuerteröt. Eunus autem cum Damophilum in fuburbanibus hortis una cum uxorerufticari au differ,illuc quofdam ex fuis mifit,qui ambos inde in urfeem uindos protraxe« runtjUartjs in uia contumeltjs affedos.SoIi autem eius filiç ferui manifeftè pe/ • perceruntjôd ne minima quidem earn iniuria uelcontumelia aflrecerunf,ob.hu manos eius mores, 6d animum ad commiferationem erga feruospropenfum, atcç ac^otjsauxiliandi cupidum. Quod quidem argumentó erat feruos non crudelitate naturæ cal ta perpetrate in alios,fed ilia ta s fibi iniurias ulcifcentes. Cæterùm Damophilum cum fua Megallide cum in urbe pertraxiffènt,îj quib. datum eratnegocium,utdiximus.in theatrum eos produxcrunt,ubidefeÄo-rum cogregata erat uniuerfa multitudo.Cumtj Damophilus artealiqua faliT* ti fuæconfulcre conans,multorum ex ill is uoluntates ad fe oratione fua incit-. nsref.Hermeas ôdZeuxia acerbo eumodio profequentes.pIanSuocitabantî minimeqjexpédiantes dumpopulus certum deeo iudicium pronunciaffef, Eunus rex alter enfem per latera eius adigit, alter fecuri ceruicem eius abfeindit. Hie

-ocr page 763-

B IB LIO TH. HIST. FRAG. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70^

|gt;crator:lt;êdobfuampraeA(gfaconamarcê, quodcpdefédtonis author fuiflet. Quinetiamnominiseiushabitafuitaliqua ratio,utpote quod uelut auguriû elietfuturaeilliuscrga fubditos beneuolêtiæ4tacçdefedores,quu rerum fum mamadeUtndetulilIenr,aduocataeôdone,exEnrtêfibris quiuiui capti erant X . • j r \ oêseosinterfedtquifabricationisarmorSimperinerantiperitos aût, uindos operi fadundoadduxit. Megallidêprætereain feruarum poteftatê tradidit, ucprofuoarbitrioincamanimaduerterêt.lilæaSteam primfi crudatib. affecê runt,deindepraecmitcdederunt. IpfequotjpropriosocdditdominOs, Anti gene amp;nbsp;Pythonê.Tandê ueto impofito capiti diadematejebuscj fuis omnib. tegali fplcndoreordinatis,fua item uxore ( qux QC ipfa Syr%prat, ciuscg duis) dedarataregina:exeorû numero qui prudentia cæteris antecellere utdcblt;1tit aliquot fibiconfiliariosdelegit.Exquib.cratAch3ßus,nontant5nomine,fed Ach^us Dux 6(^nationeAchacus:uirfilt;côiiliopræftans,ô(^manuinirQin modfî promptus^straor«»«. Hictriumdicrûfpatioquûfexhomtnûarmaflèt millia, uttêpus dabat,en his ueró et alios habcretafctisetfecurib.autfundis,autfalcib.autfudib.puliis,3ut coquorû uerubus inftrudos,totâ regionê prædas agens peragrabat.Simul ue ro multitudiné infinitâ feruorû aldfcenSjkomanorft etia imperatores bello au fus eftiaceflèrc, côfertisrÿ manib. cum eis,milita numero potêtior,uidoria fae pepotitus eft^utpoteplusc^ dccê hominum millia ducés. Dum hæcgeruntur, Cilix quids,cui Cleon nomen erat,drfedionis aliorûferuorum fuit,0^ quGad cam fpêerediomnium animiefîent,foreutorta feditionehi aduerfus illos ar- . ma capcrent,a tc$ ita libi mutuû exitiS aflerentes ,Sidliâ tumultu liberarêt,præ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;lt;

rer pmnin expedaiionêcoitionêinterfefecer5t,qppequ^Cleon nudoÉuni àâucf mâdato fefubmitteret,fllt; fub illo,ut rege,imperatoris munia obiret,militû pro-priorûquincÿmillia habcns.Hocaûtfadûfuittrigintaferè à dcfedione dieb* Non multô poftcômiflà pugnacû imperatoreLucio Hipfço Roma ueniente cum odo mülib. Siculorß militum,uidoria potiti funt,utpotequi üiginti mil lia eflent.Aliquâto póftaStcorum numerus ufcÿad centS milita creuit : quûrç aduerfus Romanos prælia fubindegererent,fafpè ex rjs gloriâ reportab^it, ra roautem clade accepta redibant.Cuiusrciquumdifsipatus effet rumor,iâ fer/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(g

uiquinquagintaRomæconfpiratione inter(efadaad defedionê incêff erât, fn Attica autemplus^ mille; itidcmuerôapudDeliim,multis^ alijs in lodSi Sed unoquocç in loco ij quorum curac negotia publica demâdata erant,fubitô rebus in difcrimen addudisopitulati cum grauia de illis fupplicia fumpüffènr, caeterosquibusiam amp;ipfisfpesaccenfadefedionis erat,metu repreflerunt,ôô adfàniorem mente reuocarût.Atuerô in Sicilia malum in dies ingraudcebar, • cùm Sc urbs unà cum ipfis ciutbus caperentur,8C multi eXercitus à defedoril»* delerêtür. Sed tandem Rutilius Romanorum imperatorTauromenium ipfis recuperauit,poftcp uehementifsimeillud oppugnalTet,amp; deledore#qui in eo crantadfumrhasanguftiasredegiffet, at^ ad tam acrefamemcompuliflet,ut quum primoliberorûfcorum corporibus uefd cœpiffent,moxad uxoru cor-

• pora fe conuertiffent,poftremô nefibi quidem inuicem parccrent,fed altj alios .J forarent.Eodem tempore Comanum Cleonisfratrem exurbedum obfideret ftrgientê cœpit,ô(S adextremûarccàS3rapioneSyroprodita,quotquotin up befugitiuierant,inpoteftatcmimperatorisuenerunt:quosctiä crudaijb.alfe d3spcipitauit.lndeEnnâ4)fedus,fimilêeiusobfidionêaggredit,defedores rdfummam defperationem adigens. Quumc^ Ciconem imperatorem urbe -^reffumjacheroica quadsfortitudinepracliatum uulneribus mox confodiff et,hancquoc^ urbecccpit,id^ proditione. Ira enim earn fitus ipfemunitam fcddebatjUtuiexpugnari nullomodo poffet Eunus autem,aflumptis ftipa batoribus fexcetis,ad loca quædam prærupta, ut era t ignauus, fuga fe recepiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ocd qui cum eo erant,exittQ ineuitabilefibi impcndcre fcientes,( iS enim Ru« t’ltus imperator ad eos curfucontendebaOuthoftcsmartUspraeuenirent, fibi

Yy 4 mutuo *

-ocr page 764-

76t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D I Ö D O R I S I C V t 1

tnutuo eeruices abfcindebät. AtEunus pracftigiatorpanteramp;fèstjqütffïtaf H* rtîiditateinquafdâfpeluncasconfugiflctjunàcum quatuor ex fuis inde exa-ä:us cft,coquo,piftorc,S^ eo cuius manu in balneo fricabat,quarto aût, co qui inter cpulas obledamcta d affcrebat.Is cxadus inde,8lt; in carcerê côiedus, in magnûpcdiculorâuimrefolutocorpore.apudMorgâtinâdignufuis temera-rijsaufisnaduscftuitaccxitG.Pofteauerô K.utilius!,itota Sicilia cû parua ca^ feleda manu celerius omniû fpe pcragrata,à pdonibus eâ omnino liberautt»

EX EIVSDEM DIODORI LIBRO XXXVt

excerptit hifloriie^ib eoiem Henrico Stepbitto Latinit utrfi,

Odern tempore quo Marius Africae reges Bocchum 51^ lugurtham m» gno prælio debell3uerat,ô£ Afrorum inHnita propè miUia carciderati« pfum deinde lugurtham (à Bocchocomprehenfumgt;Gbifufceptumad —^uerfus bcllum côdonari cupiente) captiuum abduxeranquo item Romani graues apud Galliam in Cimbrico bello clades non fine magno dolore acceperant:eodem,inquam,tempore Romam aduenerunt quidam e Sicilia, plurima feruorum millia defcciiTe nunciantes. Qiio accepto nuntio, fummis in anguftqs tota gens Romana uerfari cœpit : utpote eut militum dcletSorum Seruorumeon fexaginta milliain bello aduerfus Cimbrosapud Galliam occubuiOent, nec fpirationes. deintegro parem exercitum in expeditienem educere polTet. Cætcrùm ante hune in Sicilia rebellantium feruorum tumultum taies dC in kalia excitati Fue« rant,fed parui ac minime diuturni: uelut numine quam atrox futura effet inSi/ cilia rebelliopracQgnificante.Primusautem apud Nuceriam extiterat,quum triginta ferui coniurationem fecinènt,amp; quam primum pœnas dediflent. Se«

T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autemmiroquodâexortuseftmodo.Eratquidam TitusMinutius,e-

.Y ques Romanus,ô^pr;ediuitcnafus pâtre,qui alienæ famulæ formolîfsimx a-wowrcfciW morecaptus,utineiusamplexumuentretekecit.l andern ueioitaeam depe-ofEpitjUt à domino illius feptem ralentis Atticis emerct,quum ad banc cm quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ptionem cum amoris infania compelleret,quàm ægrc alioqui à Domino illius

Impetrabat.Diem etiam perfoluendo pretio conftituit.Siquidem fide propter patrimoniûfuum ualebat.Sed ilia ubiaducnir,is,qgt;folucndo non eiïequtfib*

tiam fibi aiïumereinftituit.Nam coemptis quingêtis armaturis,tempus pretij perfolutioni præfixit,fide(ÿimpetrata,eas clanculQin agrû quendâ deferedas curauit. Deinde quûfuos ipfius feruos follicitaffèt addeFcdionc,numero qua dringentos.fibiqj diademaimpofuiflèt,purpurâquolt;ç cQaltjs infignib.regtjs a(rutTipfinet,tandem(^feruorûauxilio regê feconfiitiuKt,primûquidêeosqui padum pretium exigebâtuirgiscæfos fecuri pcrcufsinpoftca uero quum lua-tlla feruitia arma(ïèt,uicinas ulfas peragrare placuitzin quibus eos qui fe prom-pto ôôalaerianimo focios defedionis adiungebant, armabat : quotquotauK rcpug«iabant,eos interficiebat.Qun igit milites plures feptingentis co^iflèf, eosq; in centurias diftribuiflct,ac locum in quo erat uallo circumiedo ciauftC« fet.ad fe eos qui deficiebant recipicbat.Qua defedione Romam nuntiata^e-natus de ca confilium prudes inijr,felicemcp cius exitum habuir Siquidem e^ qui in urbeerant imperatorib.uni Lucio Lucullo fubigendorum fugitiuo» x tra Mi««(i«w negotium dédit. HicaûtcoipfodicquuKomæfexcentosmilitesledos confcripfiflct, Capuamcontendit,peditummillia quatuor,équitésquingen-toscolledurus. Minutius ubiLuculiumcôcitato curfu aduentare intellexit, coll cm

-ocr page 765-

BIBLIOTH. HIST. FkÂG.

tollem natura loci munttum occupautt cum uniuerfis fuis copqs, qux tria ho/ minutn miHia SC quingentos effîciebanc,ac(^ amplius.Et primo quidem confM cflu ftetit à fugitiuis uidoria,quippe qui è fuperiori loco prælium inirêt:pofl:ea ueró,qUd Apolloniumimperatoremexercitus Velli| Lucullus largitionibus corrupiilèt fidemqß publicam dediiïetpœnâ illi remilTum irijcum ad prodêdos focios impulit.Quare iilo Romanis opam fuä nauäte,atlt;^ adeo ipfi V ellio ma« nus inferente,htcfuppiicium fibi capto impendens ueritus^mortc fibi cöfciuit Sim ul ueto defedionis participes cacfi fucrunt, praeter cum q illos prödiderat^ Apoilonium« Et hçcquidêanteuerterunt maxima q in Sicilia cotigitdefedio' ncm,quafi q eius quoddam pludium eflent.Ea autem hinc or.a eii. in Martj ad uerfusCimbrosexpcditione Senatus auxilia extranfmariftisnationib.acaer- . fendi potellatem Mario dederat.Mariusigic ad NicomedeBithynix regem de mittendisadfeauxiliarib.copqsfcribit.lsrefpôfumdatjbonâBithyniorûpar’ temàuedigalium publicorum redemptorib.direptam feruirefcruitutemp^^^^^”’*’ ^uincias.Quum autem fcnatufconfukum efl« neqs ex populi Romani focijs qquidê liber effet in prouincia ulla fcruiret, ßC ut imperatores curä eoru manu mittendorû gercrct:accidit ut imperator Licinius Nerua, q tum forte in Sicilia érat,decretum Senatusobferuans,multosexferuisiudicqs conffitutismanu* mitteretadeoutintra paucosdies plures odingentis in libertatemaffcrerctur. lamcß erant animi omnium illi us inful^ feruorum in fpem liberta tis eredi,cum graues authoritate uiri ad ipfum imperatorem conueniunGeumc^ uno omnes ore,utab incœpto deßffat rogant. Àt hicffue pecuntjs expugnatus,liue gratiä aucupatus.iudicium hac de re accuratius exercere desijt : amp;nbsp;ad fc uenientib.ut iibertate donarcnt,ut ad fuum quiftj dnm rcuerteref impeÄre cœpit.Tum ueto ferui coitionefada Syracufas relinquere, öd ad Palicorum delubrum confu/ gerc,ibi^ inter fe de defedionefermones coferre. Fama autem huiufce tarn au dacis feruorum facinoris p diuerfa loca iam uulgata,primi fe in libertatem uen-dicarunt triginta duorum ditifsimorum fratrum ferui: quoru duxerat quidani nomineOarius. Hi primùmfuos herosnodudormientes iugularuncdeinde ad uicinas etiä progrefsi uillas, feruorum animos adlibertatis ffudium Ucen-derunt,adeó ut ill a ipfa node concurfus ad eos fadus fît aliorum cêtum 8d ui? ginti,atc5 amplius.Hi occupato loco natura munito.artèhaud paulo munitio-remreddiderunnaffumptis 8dalqsodoginta feruis.qarmaticrant. Prouinciai autem imperator Licinius Nerua cum repente fuperueniens eos obfîderccœ- • piffet,nihil uKisconatib.promouerepoterat. Quamobremnullisuirib.expu-gnabile præfîdium illud effe cernens,ad proditionem animS cöuertit.Eius au/ tem miniffrum habuitquendam Caium Titinium cognomen to Gadxum,fpé falutis addudum.Fucrat cnim hicTitinius ante duos annos Romx capitis cö dcmnatus ,fed pœnâ effugeranmultost^ exhominib* liberis eius regjonis prç-

~ dabundusinterficerefolebatjferuiscontraneminimumquidcmnegottjfacef. fens. Vnde quum mulaos ibi fcruos fibi fidos haberet, ad caffellum, täquam SC

• ipfe pro uiriliparte aduerfus Romanos prxliaturus,accedit. Beneuoleau* tem comitercç receptus etiä impcratorfortitudinis ergo creatus fuiuQuam dignitatem adeptus,caffellum prodidiu Tum uero ex defedoribus altj quidem in prxlio concifi fucrunt,alij uero poenxmetuquamfecaptosmanere fciebant, fe prxcipites dederunt* Prima igitur fugitiuorum leditioTepreffa hv modo fuit. Verumenimucro militibus ad fcdes fuasdimifsis , affer« tor , à quibufdam nuntius feruos odoginta confpiratione fada Publium Cloutum qui equeftris ordinis fuerat , interfeciffe,magnamcpfibi manurri adiungere. Quinctiam ipfeimperator confîltjsaliorumdeceptus,iam bona fuorum militum parte dimiffa, defedoribus ad fc melius municndos tem« pus dabat. Tandem tarnen cum qualicunque potuit manu ad eos con/

y w 5 tendit»

-ocr page 766-

D ro D O' X ï s I C V L I

tendit,traicdó^ fluuio Alb3,dcfedorcs in monte Capriano ftationem agert/ tespractergreflus eft,amp;adurbêHeracleâ perrexit. Quüigitdeignauiaimpy toris rumorefparfifTentjUtpoteillos praclio laceflere non aufi,muitos ex feruis ad defedionê animabant. Adeó ut.multis undir^ confluentibus,fecj ijs quorö fatultatem tempus locust^ dabät armis inftruentibus, intra primos feptê dies odingentispluresarmatifuerint,poftea uerôuftçad duorûmüliûnumeruni creucrint.Poftquä autêimperatorapud Heracleâ de aucfiiseorûuirib.certioç fadus fuitjducê aduerfus eos TitûMeniniû creauit, eumé^ cû fexcentis ex En* na pracfidiarijs militib.mifit. Hic uero defedores adortus prælio (quum illi numero fuperiore^efîcnt,SC in eo quocp meliori conditione forent locis dif»

• fidflë aditS præbentib.defendcrenf ) unà ijs q illi adftabât terga dédit, mukistÿ interfeclis.reliquiabicëiis annis uixfibi fuga iàiutem quacfiuerût. Defediores jgitur tot armaturis,fimul ctiam uidoria fubicô potiti,in fuoincoepto audacius ggebantjô^ omniû feruorS animi ad fpemlibertatis erigebant. Quû^ multi in dies defîcerëtjbreui tëporcfupra ^credipofsitaudus eorûnumerusfuit.Siq-dé intra paucosdics pluresfexmillib.numeratifuerunt.Tum uero coaëiocon Sd?«iKj s ru ciliOjetdeliberationedefummarcrô^pofita,anteommacrearûtregêSaIuium mm Rcx^ ° quendâ.q arufpicinse peritus habcbat,SC in mulierû corona cantu tibiarum ad infaniâ uicjgftrcperefoIituseraG HicregnSadeptus,quû urbes defidsâ molli/ J ciem fouereexiftimaret,eas fibi uitanda»iudicauit. Qiiaredefedoribus très in partesdiuifis,totidemcçducib.unicuicç partiattributis,efFufispopulationib* pagrareregionc totâ,omnescç certumad locGcertoop têpore remeareimpera-uit.Illi cG aliorû an^aliûjtum uero equorû copia fuis excurfionib. adepti, bre-uipeditû uigintiimllia,eqtuinduoefFecerunt;id^ hominGgiam tyrocinium • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non finefumma laudepoiucrant.Kepenté igit adurbëmunitâMorgantinam

magno impetucôtcndunf.eami^ turn U31idis,tum af^iduis imprefsionib.opz pugnareaccipiGt.lmp.aGtcum eodcnoclurnisitinerib.perueniflèt,tanc^ adfe rendas urbi fuppetias,ducens militû circiter looo. partim ItaliotarQ, partim ex Sicili^ defeâores circa obfidionêoccupatosinuenit. QuQergoineorGcaftra irruptionem fecifletjÔL exiguGillic prafidiGrepiflet,magn3autcaptiuarQmu-lierG mult!tudincm,m3gnâ item alius pdæ omnis generis,nullo negotio caftra eorGfummouitnjsi^ direptisadurbeMorgantinâitercôuertit. Atdefedores repente in ilium irruentesuicifsim,cum è loco fupcriorepugnarent,uiolenta • irruptionefada,fecundâfortunamexperiri,Romaniimperatoriscopiac terga uerterecœperunt. Cacterùmquiarexdefedorum imperauerat edidoutom« • nibusarma abijcientib.parceret,bonaparsijsabiedisinfugamledabat. Quo

quidem ftrategemateSaluiusaduerfushoftes ufus,caftrafua recuperauit,ut-doriac^ fimulg^ magna multitudinearmorumpotitus eft. Caefiautembocin prælio rult;runtexItaliotis amp;nbsp;Siculis non plures fexcentis,propter edidi illius clementiâ:fed capta fueruntcirciterquatuormillia. Porto quum adSaluiumi rebus ab illo bené geftis,multi confluèrent, duplicato eetercitu attj aperto po-tius campOjMorgâtinæ obfidionem redintegrauit:iufsit^proclamari liber-’ tatem fe ijs qui in client feruis donaturum. Sedenim eorum dominis uicifstm earn illis proponentibus,dummodofecum aduerfus hoftes dimicarentieaift .ab ipftjacciperemalueruntitanta^ animi pugnarunt alacritatc,utobftdiottc fummouerent. Verùmenimucro imperator poftea denegans promiftâm illis libertatem.incaufa fuitcuraddefedoresplurimi transfugerent. famuerqSC apud AegeftaeoSjparitercç Lilybæenfes,8cfinitimos illis populos,eadem defç' dioniscupiditasjccu morbus quidâ,perferuorugregesierpebat. Eorum aute Rf* dux conftituifpr Athenio qdam, uir fortitudine praeftans, ortus autem é Gilt« aliorumfugi cia.Hicquum tes domefticasduorumopulentifsimorumfratrumdifpcnfarct, »«or««. 5^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qij2c fit ex aftrisdiuinationis peritffsimuseflct,feruosinfuamfcnten-

tiam pertraxit, primùm quidem eos quos fub poteftate habebat, numero cir-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;citer

-ocr page 767-

BIBLIOTHECAE HIST, FRAG. 7^1

lt;itet ducentos:poftea uerôSCuicinos,adeôutquincp dierumIpacio mille amplius congregarêiur.Ab his autcm rexcreatus,impofitoc^ capite diadema-te.fecus qua cacteri defedores fuas rationes inftuuebat.Nec^ ein omnes quot/ quotdeficiebâtrecipiebatjfedexijs ftrenuifsimosquofquein fuorum militS numerum allegens,reliquos cogebat/epetitis priftinis opificijSjUnumquer^fÿ eundem quern antea locum tenere,öd quarum rerum dilpenlatio cH'etciusoiri lyiuiMtionis cij,eam ftudiosèfufcipere.Qua cxrelargû etiâcôparabatfuiscômeatum.Por- aßrologic£ rô fîngebatdeos peraftra futurum feumuerfacSiciliac regépfignificare:ideocp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

oportere tä ipfi regioni quam animalib.öd frudib.qui in ea eflent, tanc^ d^pnjs parcere.Tandê uerô cû 100 o o. hominum coëgifïèt, Lilybeum inexpugnabiië urbê obfidere eft aufus.SedfeoperâPerdereanimaduertens,obfidione ta»»cÇ , deorû imperio foluit,utpotealiqua nô mediocrumpendcte calamita te obfidu one nô abfiftentib.Cûigit ab urbe recederepararet,appulerunt naues qujcdâ deledâ Marufiorû aduehentes manû,auxilio Lily bacenlib.mitramxui præerA quidânomineGomô.Hiccumfuis noduôd improuifo Athenionêfuascopi-as ducentê adortus,eu multos iter facientes proftrafîèt,nô paucos aut uulneraf fet,adurbêpedêretulit.qu3reilla Athenionisexaftris uatteinatioin piecio ôd, admirationeerat.lnterea aiïtualdecôfufus pturbatu^cp erat returnSiciliæ fta- mdloyiî tuSjUereœ malorum ilias earn occupauerat. Necç em lerui dôtaxat,fed etiâ ex liberisho*minib.tj quiegeftateprernebantjOmnelatrocinij flagittjlt;$genus cx-ercebât. Ac nequis hanc perditâ eorum nequitiâ nunciarc poflët,obuium que-hbetjferuumparitet ôdingenuum trucidabât.Vndefiebatut quiinipfisoppi-dis crant,ea q intra muros eßentjUixjjpria exiftimarctrq autem extra, aliéna, dominioexlegisuiolentçt^potentiæfubdita. Multa dedf^alia contrafasS^ æquQ perpetrate audebant in Sicilia. Saluius autêqui Morgantina obfederat, fadis in totâ illâ regioncm incurfionib.ad Leontinû ufe^ câpum,totum exerci« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

turn ibi reco!legit,in numerabât militumjooo.ôd quidé feledorum.T um ues rô kalis heroib.fàcra feciqunamt^ ex purpureis ueftib.dscauit, grata ac memor beneficq quo ilium,uidoriâ dantes,afFecerant. Tandê uerô cum regis nomen fibiafciuifietjproSaluio Tryphonàdefedorib.appellari cœpit.Habês Ânêin animoTriocalaoccupare,ibi^regiamfuamftatuere,euoca£ etiam Athenio- Tripbon pcô nem,ôdquidêcum ut rex imperatoré accerfens. Hic uerô cum omnes arbitra- Stiluio diilus^ renturfore ut Athenio primûôdakifsimum dignitatis gradumobtinereuelletj atcç hincorto inter defedotS principes difsidio, facilehuic bellolînem impo- • fitum iri.Fortuna tan^ deinduftria copias fugitiuoriî aiigens duces eorum in concordiâ adduxit.Tripho einmagnis itincrib. ad urbê Triocala cum uniuer-foexercitufuoperuenit.Eodem ôd Athenio magna celeritatecôtendii, ex fuis tria duntaxat adducens mülia: ödTriphonuitimperator! régi,dido audiens.

Keliquû autê exercitûaddepopulâdos logé la teep agros feruitiac^^d defedi-onêfollicitadamiferat. VerûpofteaTriphofufpicatus fore ut Athenio prima ^yncrctifmuî quacpoccafioneaduetfusipfumarmacaperet, eum in carceremconiecit Cæ- Atherponis amp;nbsp;quot;terum præGdiumillud alioquimunitifsimumindics magisac magismunie- Triphonit^nS batjfimulcp magnificisftrudurisornabat.AiuntautemTricalafuilïenornina^ diuturnu!^ Âim ex eo quodTf/xxfsAà ( id eft tria pulchra ) ei ineflent.Primùm, quod featuz tîginas plurimaî aquarum in ea extarent, quae dulcedine magnopere commen darent.Deindeqjadiacentesagri uineta Gmul Sdoliueta haberentjCft^ntuerô’ ôd «ulturac mirû in modûidonei.Poftremô, quod natura locus ita munitus fo-»tutnihilfuprapoflenqUippequimagnam quandam ôd inexpugnabiië ha-beret rupê:quâ urbis ambi tu, qui mille paftTus ampleditur, cû cinxiftet foftâtç in fummam altitudinem pduda circôdediftèt,j5 regia fua habuit,omnium quç humanae uitæ ufus poftulaqabundantia refertam. Conftruxit infup bafilicâ:fo rum item numerofæ hominô turbar capax. Prçterea ex pratditis infigni prüden nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ita uiris delegit ^t fans étant,eostj fibi côfiliarios ftatuit, at^ aflefforcs in iuria

difeepta •

-ocr page 768-

difccpfadontbushaberetnftituit. lam uero ói^toga prætexta tunicaqjlati'claui amtÀuskis reddebat,lidoresqj illicum fecuribusprætbant: quædemlt;$ regia dignitatem effîciunt ôd quæornant,ea omnia confctfiabatur. Cæterùm impe/ ratorem aducrfus defeiSores Senatus Rom.delegit L.Licinium Lucullum ha-Lucul'us con~ buntem Rom. quidem Si kalorum militum 14000.Bithynos autem,Theflàlos tnferuostîi fi»; Acarnancs aoo.exLucania iierô 5oo.qu(buspfæerat Cîeptius,imperator fxerdtu mif. nbsp;nbsp;nbsp;militarisfdentia SCfortitudineceleberrimus.Alios præterca tfoo. adcô utu-

/us^eosuincit. niuerfi numerum 15000 efiicerent.CùmhiscopqsSiciliam occupât. Trypho igiturculpam Athenioni condonans,ad deliberationem débello in Rom. ge* rendoeumadhibuit, SC Tryphonis quidem confilium erat utincaftello ipfo • Ttlt;gt;colis manêtes^ndc pugnam committerent : Atlicnio aSt author erat ne fe ipfos obfidionecircunciudi paterent,fed potius in apcrto campo dimicarent. Cùmigit potior uifa effetIkccfententia propter Scrithæamcaftrametatifunr, ^oooo,nonpauciores.AberantuerôabijsRom.caftra iijo.pafsibus. Primo igitur uelitares pugnæ fubinde cômittebantur : fed cum tandem utrintj aciem inffruxinent,diucpancipiti Marte pugnatum effet, ac multi ab utrat^ parte ce* cidiflentjAthenio ffipatus à zoo. feledis equiob. ftrageomnia circQquacç im« pleuitjuerùm genu utroqj uulneratus, poftea ÔC tertio uulnere in alia corporis parte accepto,pugnæ utilis effe destjt.C^uamobrê f ugitiui animum dcfpondê* tesjfugæfe dederunt. Athenio autëcum^ioituns crederetur latitauinSC fimu-lata aliquâtifper morte,cum primum nox aduenitffuga fibi falutê peperit.Prç-claram uerô adepti funt Rom.uiCloriam,Tryphonis comitibus ÔC illo ipfo pa riter in fugam conucrfis.multisqj in fuga cæus,tandem zoooo. cæforum corn pereruntclîe.Atr^WquicômoditatenociisuiiadTriocala côfugerunqquan^ 8C bos interficercfacdèfuiurû erat imperatori, fi perfequutus eos fuiffct.Adeo * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autë abiccerant animos fe;Ui,ut etiam de redeundo ad dominos, feqjcorûpo-

teftati cômittendo dclibetatio ab qs propofita fuerit.EorS tarnen uicit fenten-tiaquiauthores erat ut ad extremum ufcpfpiritum dimicarent, necipfifeipfos prodentes in manus hoftiùm traderent. Sexto poft die imperator ad obfiden-daTrfocalauenitiquicum hoffescçderet,uicifsimcB3bilhscæderet,tandem Seruiliui Ltt- inferior difcefsit.Qçiaexre multum fiduciæ acfpiritus defedorib.redijt. Nec c«/fo/«credit, uerô ipCeimperator ulla in parte (fiuepræ defîdia,fiueqi muneribuscorruptus elïèt ? officio fuo fatisfaciebat. Vnde etiam poftea in indicium à Rom.uocatus, • muitatus^, fuit.AtC.Seruiliusmiffus imperatori Lucullofucceflbripfequorÿ nihil qufcc^ memorabilegefsit: quare eodëLucullus modo multafus exilio

• fuit.Dum hæc geruntur,morit rexTrypho. regno fuccedit Athenio hic urbes obfidendo,totamcçregîonëincurfionib.proiibidineinfeftando,prçdaingen-ti,non obfiftente geruilio,potitus eft.Porro exado annuo fpacio,Rom. quin tùm confiai cum C.Acilio creatus fuit.C.Marius. Miflus autë Acilius aduerfus /ciîio Jf//« defedores imperator ita fe fortitcrgefsit,utdefedoresilluftripræliodcbella=s dcmddrftttw. lient.Qiiinetiam cumipforûrege Athenione confertaj^anuberoicam quan/

dam fortitudincm exhibuitîtâdem^euminterfecit,3cCeptofolûmuuInerein.. capite,ex quo (anatus aliquanto poft fuit. Moxqj defedorû reliquias bello per fequutus loooo.hominum. Verum hicumimpetQeiusnôfuftinuiflent,fed'a^ loca munira confu giflent,nô tn Acilius omnia tëtareprius desijt, eos exou-gnatosln poteftarë redegit.Cnaût fup'erefsët adhuc loo o. quorûduxefat oa-lyruSjprimùm quidë eos armis conatüs eft iùbigeretpoftea uerô cQ legatis miC fis fedediflent,inpræfens qUidë pœnâ remifit,fed Româ abdudos cGbeftijs cômifit,ubi,pditQ eft à qbufdâ eos maxima cQlaude uitS finiuiffe. Nâ certanif cûbefttjsdetredare,6Cadpublicas aras mutuis uulnerib.occubuifle,cnlt;^ul' rimû extjs ipfeSatyrus interfeciffet.eum poft relias omnes cGmagno ac plane hctoico animi roborelibi manus artuliflè.Bellum igit feruile in Sicilia cum an-nos duraflet propemodum quatuor,hune uerè tragicum exitum habuit.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex libra

-ocr page 769-

BIBLIOTHECAE HIST. FRAG.

7lt;î

EX LIBRO XXXVIL INTER.

preteSebaftiano Caftellionc.

Arficum bellum ab authoribus rebdlionis denominatumeft,fiqui’'M4r/7c«m ttl de kali oês Romanis bellum hoc intulerunt.Belli caufa prima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lum,

Romani compofipsfobrqsf^ SC continentib.moribus,perquos

.Ätoperecreucrant, adperniciofum deliciarum ôc^intemperantiæ ftu. dium defeiuerunt. Nam ob hanc coruptelam orta plebis aduerfus fenatum fez ditione,cum deindefenatusltalorSopem implorairet,amp;^ eisoptatûillud Ro« manæ ciuitatisiuspollicitusfuiffèt,idtçfelegc fanciturû promifiiret,cum pro milTorü nihil kalis pracftaretur,exarfic ex illis bellum aduer^s Romanos, 1'^/ macconfulatugerentib. Lucio M.Philippo,SC Sexto lulio Olympiade 4 Tu- * pra centum feptuaginta.ln hoc bcSlo diuerfi uarijej cafus, ÔC urbin expugnatio nes utrieg bellantiû parti contigcrunt,nutancequafi data opera in utranrj^ par» tern uidoria,0^neutris ftabilipermanente.Tamen poftquâ utrint^ cecidit im menfa mukitudo,ferô Scægrè Romaniuidoriam adcpti,firmas uiresobtinue tût.OppugnabantaQtRomanosSamnitcs.AfcalanijLucanijFhcentini.Nülaz ni,SC aliæ urbes atcç genres in quibus erat i!Iuftrifsim3,8C maxima, SC communis urbs nuper ab kalis perfeSîa Corfînium,in’qua cutn cætera quæ magnäurz ^orßniutti bem Sc imperiQconfirmant,confl:ituerunt,tum forum permagnQ SC cutiam,SC caetera omnia ad bellum nccefîària cof»iosè,ÔC pccuniàe mukitiidinê,ÔC cibario rurn largum commeatum. Conftituerunt SC fenatûnouSquingentorû uirorâ ex quibus qui patriae imperio digni eflent producerentur, SC qui de commuai falute côfukare pofïènt,i)sep belli curâ mandarunt, fumma |gt;oteftate confcHo« ribuspermilfa.Hi legë tulerunt ut duo confules quotannis crearent,SC duode« cim duces.Côfules créa ti funt Q. Pompardius Si!o,natione Marfus, SC fùae gë« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

fis primarius. Alter ex Samnitum genereC.AponiusMotulus,ip{equoc^g!o« tia rebuscÿ geftis fuat gentis clarifsimus.Et rota kalia in partes duas diuila, cas confuîares pracfeCluras atq; partesconftituerunt. EtPompeio quidë regio’nS afsignarunt ab eo loco qui Cercola appellat, ufi^ ad Adrieticum m3re,e(»B traz ô:us,quiadoccafum SC feptentriones uergunt, amp;nbsp;duces eifexatfribuerunt.Re liquâ italiafjUidelicet earn parte quar fpecflat ad oriente ÔC meridië, afsignarunt C.Motulo.adiundis ei itidem fex ducibus.lta pofte^ fu5 imperiû SC omnia fet- gt;nbsp;tè,8C (utfummatimdicâ^adimitationê Romani SC antiquiordiniscompofue , runc,deinceps ueheinentius futuro bello incûbebant,c5quidë kaliâ cômunez urbë nuncupairent,8C ita bellû geflere cQRomanis,ut maxima ex parte fuerint (uperiores, donee Cn. Pompeius confufôC belli dux eledus. ÔCSylla dux ftib nbsp;nbsp;•

altero confuleCatone,nobilifsimis prælijs Italos nô femel, fedfaepius uincen-do,i11orumreseàredegerunt,utprofligata:fuerint.Igit nôamplius bellarunr, fedC.Cofconio in lapygiainducemiiîojæpcuidilunt.atq; itafupÂa£i,5Cex mukispaucirelidijcômunifcntentiacômunëdefcrunturbem Corfiniû,quo niâMarfi SCoës finitirftaegenres defciuerantadRomanos.Confedernt autem in Arfenia Samnitû.creatisfibiquinr^ducibusjquorum uni maxime,Q^Pom« gaêdio Siloni omniSimperiû crediderunt, proptereius imperandi uirtutë atcÿ ^riâ.Is de communi ducum fententia magnum exercitum comparauit, aded uTïn etniuerfum cum qsquiiam erant, fuerint circiter triginta miîlia. JPræter« hos congregauit etiamferuos, à(eliberfatedonatos,8C ut tempus ferebatar-matos non multô pauciores decem miUibus,ÔC équités mille. Acprælio cum Romanis congrelTus,quorum dux erat Mamercus, Romanospaucosinter. ficit,ÔC fuorum fupra fexinillia amittit. Per idem tempus Metellus in Apulia Venefiam ,urbem fatismagnam , 8C milites multos babentem, expùgnauir, 6C plufquam tria millia captiuorum cœpit. lamque fuperantibus in dies • magis magisque Romanis , mittunt kali ad Mithridatem regem Ponti,

pollen tem

-ocr page 770-

pollentem tnc bellica manu atlt;^ appara tu,pctentes ut in Icaliam aduerfus Ro* manos adduceret copias,ita cnim facile coniundis copijs pofleRomanorum uiresdeturbari.Mithridatcs refpofum dat, dudurumfe copias inItaliam poft-quam fibi Afiam fubegerit,idenim agebat. Hanc ob rem prorfum deicdi tee bcllatoreSjdefpondebantanimos. Erantenim reliqui Samnitum pauci,amp; 8az belli Nolæ degcntes,ô^ praeter hos Lamponius ÔC Cleptius, habentes Lucano rum reliquias.lia«^ Marnco bello iam fere exolcfcente, fuperioris temporis ci-Romanorum «ües feditiones Romae nouos motus faciebant,multis illuftribus uitis belli im hellnciuilia.perium aduerfus Mithridatem ambientibus,propter pracmiorum magnitudi-nem. Nam 6C C.lulius, amp;nbsp;C.Marius,is qui fexics confulatum geftcrat,inter ie

• c(Äitendeb3nt,amp;fikbis pars altera alteri fuffragabatur. Extiterunt amp;nbsp;aliæ tur-bæ.lam Sylla coniul Roma profedus ad congregatas apud Nolam copias uc-nit,8C multos finitimorum perterritos coegit feiplbs Qi. urbes dedere. Cum au« lern Sylla in Afiam aduerfus Mithridatem profedus fuifiet, Qi Roma magnis tumultibus Qi ciuilibus caedibusdiftineretur, M. Aponius Qi Tiberius Cleptius, præterea Pompcius,reliquorum Italorum duces in Brutia'degentes, Ifias urbem ualidam cum diu obfediflent,nö potuerSt capere,fed relida in ob-fidione parte exercitus, reliqua parte Regium acriter obfidentes, fperantes,ii Sicdirrio» h3cpotitifuerint,f8ciIèinSiciliam transportaturos copias, amp;nbsp;infulapotituros omnium quac fub foleeflent beatifsima^ Verum cius dux C. Orbanus magno exercituö^apparatuatcjalacrirateufusjpercutitItalos, apparatus magnitudi-ne, atlt;$ ita Reginos ex periculoeripuit. Deinde cüexarfiflct apud Romanos Syllac Qi Mart]ciuilisfeditio,alijSyllar,altjMatijpartes fecutifunt:SCeorum maior pars bellis c^cidinrel qua ad uidorem Syllam defciuit,atqueita tandem unàcumfeditione ciuili extindumeft bellum illudMarficum appellatumcG * fuifietmaximum.

Extodentühro.

SylU M4- Extititaute, exolefcente iam bello Marfico, Ingens feditio cfuilis,cuius duz rij jtdtuo» ^£5 enntSylla Qi C. Marius,iuuenis adhucC.Marq filius,eius qui toties (fepd es enftn) confulatum gefsit.In ea feditioneinterfeda funt hominum multa mil Iia,acfuperiore fadus Sylla,öi^ didator creatus, Epaphroditum feipfum nomi-nault,quac eum arrogantia no fefellit.Armisemfuperior.^jpria morte occubut M4rÿwo«.,(jy[3r,Qsueró praelioeûSylla congrelTuSjquâuis generoseprçliatus,tarne ui-• dus Prçneftecôfugit,unà cum millequingentis militibus,amp;in ea urbe côclu* fus,nec paru d«u obfelTus, coadus eft( ab omnibus derelidus, nec ullâ falutis , uiam uidensjunius fidelis famuli manu ad terminationé malorûinuocare. Et ille obfecutus, uno Idu herum uita priuauit, amp;nbsp;feipfum infuper iugulauit. Et fedata eftequidemfeditio:uerùm reliquæ belli reliquiae fadionisMarianç Syl Ise aliquaiidiu repugnarunt,donee ipfe quotj cS alt]s profligatæ funt. Verun-Powpfry er tarnen poft horum nnem inter Pompeiû ( cui propter rerum geftarum magniz Cttfarit bcllu tudinem,quasRomanis partim Sylla adiuuädo, partim ipfefuo Marte gefsit. Magno cognomêfuit)interhunc,inquam,Qilulium Cçfaremaccenfa difcorz.. dia ad ciuiles cçdes Romanos iterum fefe conuerterecoegit.Pompeio deinde egregiè omni ex parte fuperato, Qi ad Alexandriam interfedp, imminuta'eft coniulum poteftas, Qifub uniuslulq Caefarisdominatum redada, tandenjsß ‘feditioTedata. Ilio deindeinterfedo,aduerfus Brutum Qi Cafsium eiu^interz fedores ciuile bellum motum cft,authoribus Lepido,amp;: Antonio,öd Odauia« no Augufto,confulatum gerentibus. Ç^od bellum cumfinem armis non tardé 3ccepiftèt,Ô^ Cafsius atcç Brutus uidi occifiep fuilTent ,non multo poft erd* pit in apertum occulta Antonij Qi Augufti de primatu eötentio, ac poftfufum • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utrincçmultumcognatum fanguinem,ftabilitae funtuires Augufti, amp;ci fum-

ma poteftas peromnem uitam permanfit, poftquam confulare imperium or-dinem potentiam^ fuam in pofterum amifit.

-ocr page 771-

BIBLIOTHECAE LiB. XX.

Bxtat pfie:e red locus ex Dio dori libro[e xto,citittut ab Eufebio

in libro fecundo pr^paratione EKdrtg.

IGiturdcdtjsgctninas prifci homines pofteristradiderefentcntias. Quof- Mdflt;eo?ogüj dam enim acternos amp;nbsp;immortales efle perhibent,ut Solem.fiC Lunam,£lt; de dijs caetera coelifydera.Prattereaucntos amp;^cçterosfimilcmhisnaturamfo{titos. nif cf tenc* horiim enim quenc^ æternum habere ortum att^ permanfionem. Alios dicunt ftribus^ terreftres fuilTe deos:fed proptercollata in homines beneficia, conicqmitos fuiil e immortales honores atque gloriam, ut Herculem, Bacchum, Arifiarum itemtj huius generis alios. Deterreftrib.autêmdtjs multauariaej memoriae prodita funt ab hiftoriarum 8C fabularum fcrip toribus. Et ex hifioncis quidem Euemenis,is quifacram narrationem conferipfit, nominatim fcripfit. At exfabularum authoribus Homerus ÔdHefioduSjfiCOrpheus,ÔC huius generis az lii,monftrofiorcs fabulas de ijsfinxêre. Nosuerôquacab utrifque conicripta fuere,paucis perciirrere conabimur,conuenientiac rationem habentes. Igitu*” Eueménis,qui fuit CalTandri regis amicus,ôô ab eocoac'lus eft regia quædam Euemenimr^ munia ÔC longinquas peregrinationes obire,aitfe permediterranea locaad ratio de Eati* (Jeeanum ufque profecium fuiflejCumq? ab Arabia felice foluiflet, nauigatio- ch£iSi ncmperOceanumcompluresdicscontinuaflejö^adinlülasin alto man portas delatum fuiffe,quarum una pratcella.t,nomine Panchæatin qua uiderit ha bitatoresPanchæos pietatepræftantes,amp; quideos naagnificentifsimis facri-ficijs,prafcipuisip donarqs argenteis c^aureis honorareut.Efte autê iniulâ dqs facram,amp; alia plura tum propter antiquitatem, tum propter operis copiofum artificium admiranda : dequibus figillatim in libris qui hunc anteceîfèrunt. conkriplimus.Efte aut in ea in quodam colle, fingulari alt/fudine fanum louis Triphylæûextrudû ab ipfó,quo ceporc in toto orbe regnabat,adhuc intet ho« mines degés.ln hoc fano columnam efteauream, in qua Panchacis literis fum-matim feripta habeätur gefta Vrani,amp; Saturni,amp; louis. Poftea tradit Vranum primum regem fuifle,hominem quendä acquö SC beneficum,amp; motionis fide« rumfcientê,qui etiä primusfacrificijs honorauerit coelcftes deosudeocr, Vra/ nus (id eft,CœlQ)fuerit appellatus.Eum filtos habuifle 0( uxore Vefta Panem fiCSaturns,filiasuero RheamScCereré.SaturnS regnaftecö Vrano,SCdiKfta in matrimonium Rhea,genuifle loue 8C lunonéSC NeptunO. louem autë cS in Saturni regnum fuccefsüTeCjduxiftein matrimonium lunonê SC Cerere ÔC The mimtexquib.liberos 43creauerit,Guretes ex prima, Proferpinä ex fecunda,Mi neruä extertia. Cumcj Babylone ucnifletjufum fuiftehofcitio Beli,6c poftea ^felt;ft3adinfulâPanch3e3m,apudOceanûfitâ, Vrani auifui arä extruxiftetSd inde per Syriam uenifle ad eum qui tSc princeps era t Cafsium : à etiä Cafsius mons,ÖC in Ciliciam ^fedum,bello deuicifle prartorê Cilicê ac peragratis alqs quot^ plurimis gentib.apud omnes honoratS,SC Deum fuifte nuncupatum.

Yl£c er bisfimilia de dijs^tanquam de mortalibus hominibus,perfequutus,/icinierb

EtdeEuemero quidnn, quifacram narrationem compofuit,hæcà nobis di* da fufficicnt.Quac uero Graeci de dqs fabalantur,nos fecundüm, Hefiodum ÔC Homerum,8C Orpheum breuitei percurrere conabimur.

Diodori siculi Bibliothecie bifioric£ Tinif»

BASILES,

ex OfFIClNA HENRICPETRINA, ANNO

POST recvperatam salvtem nostram

CI». I.a V X X I 1 X, MtNSE MARTIO»

-ocr page 772-

-ocr page 773-

-ocr page 774-

-ocr page 775-

-ocr page 776-


-ocr page 777-







-ocr page 778-