C AE L ÎI VGVSTINI CV RIQNIS SARRACENÎCAE

HISTORIAE LIBRI III»

I N CtV I B V S Sarracenorum,Turcarü, Aegypti Sultanoruni^ MamalucorunijAflaßinorum, Tartarorum,So-phianorumc]ue,qui in Perfide regnant, origines amp;incrementa,fèptingentorumq,-annorunl res ab illis geftæ, breuifsimè ex-plicantur.

HisaccefsitVolfgangi Drechslerij rerum Sarraceni'carum Turcicarum'tp Chroni* con,auduni,amp; ad annum m.d.l X V i l ufcg perduélum»

ÎMî^. CAES. MAXIMILIANO II DIVI FERDINANDI, D. CAROLI V. F R;

E D, M A X I M I L I A N I L PRONEPOTL

D, FRIDERICI III. D. D. D. ALBERTI. I. ËT

IL ET RODOLFI ABNEPOTI: AVÖtRiACO, BOHAEMICO, PANNÓ^ NICO, ALSATICO, S V E V I C O, DALMATIC O, ETC.

PIO, FELICI, INCLITO, VICTOR!

Et T RIVMPH ATOPlt;I SEM* PER AV,G,

CÆL» AVGVSTINVS CVRiO, PERPE* tVÆ OBSERVANTIÆ ERGO' HAS EX1gt;

G V I A G E L L I E*T L A B O R V M S V O/ RVM PRIMITIAS

D I C A V I T ET C O N S E e R A V I T.

.GAEL AVGVSTINI

RIONIS list SARRACENICAM

Hiflohani

► nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P R O OE M I V

AEPE amp;nbsp;muitum mecumipfe cogi-tans,(cire cupiui,quid illud eflet, quod maxima 3c potentifsima quæque régna euertifletjuicißimque multos te-nuifsimos 3c ôbfcurifsimos homines ad lummos honores 3c potentiame-ucxifièt. Namcum amp;rlt;omanilmpegt;

rij Chriftiançq;Reip.dctnmcnta confidero,é^maximogt; rum regnorum ueteres animo calamitatcs coUigo, non 10minimam uideoperluxum,ambitionem 3c difcordiam, inueftam effepartem incommodorum. Cum autem res abnoftra memoria propter uetuftatem remotas,ex Higt; ftoriarum monumcntis repetere inftituo, multa Imperia conftituta plurimas gentes fubaélas, diuturna régna amp;nbsp;tutifsimatranquilîitatem intelligo populiscùm tem-perantia,tum etiam facilius ciuili concordia partaim. Ac mequidem diu cogitâtem,ratioipfa, 3c exempla in h anc potifsimùmfententiam ducunt,utexiftimem ,opes,di-uitias,robur, rei mili taris peritiam, line concordia 3c po-lopulorum beneuolentia, obefleplerunque,prodeflè ferè nunquam : confènfum uerô 3cbeneuolentiam, etiam fi-' ne diuitijs 3c opibus plurimùni ualere^ Quare qui po-pulorum fuorum falute , tranquillitate ócTommodis, quibus beneuolentia 3c conciliatur 3c alitur,negle£fis, prorfusambirionidediti, omne ftudium in potentia inter fuosaugenda confumpfcrunt,potiusq; ab illisquàni ab hoftibus timeri uoluerunt : illi tandem inutiles fibi, 3c perniciofipatriæfuêre. QuiuerôitafefefuoÂim ciuium (Scpopulorum charitate armarunt,ut fuis chari^patriæ 30 autem hoftibusformidolofiefient: illi 3c fuisamp;publicis rationibusoptimèconfuluerunt. Ac fi uolumus anti-quifsimamregnorum omnium originemquærere,illo-rumqj confiderare principia, reperiemus ea omnia quas • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a a diu

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. P R O OE M I V RI

diu Hofucrunt,honcftißiniis arribus parta , atque

mis rationibus conftituta fuifîc. Nam ßüis confiât,initio Kegium nomen, quod fcmpcr ßnftifsimumfuit,ijs attributum fuifle, qui optimè de hominum uita meriti uidcbantur, populis,ßbi ob communcm utilicatem reges creantibus. Cum enim nondum diuinæ religionis, authumani ofHcij ratio nUa colerctur, cum nemolegiti^ mas uidißetnuptias, cerros'ueinfpexi{fetlibcros,necius æquabile quid u tilira tis baberet accepiflet : ac propter er-rorem atqueinfciti.am, cæca atque temeraria animi do- icf mina Cupiditas ad feexplendam u in bus abuteretur; cuius potuit tanta uis efle,ut difperfos homines in agrisamp;in teRis fylneflribasabditos congregaret^amp;adeaquæipfc iuCsifTet facienda induceret ? profeamp;oid non uifid fapien tia, æquitate^iu/hcia, beneficijsq; in omne genushominum colfatis,quæ populos in fui admirationem trabe-rent, communi quodam beneuolentiæ uincuîocolîiga-rent; amp;nbsp;primo propter infolentiam réclamantes, deinde propter beneßeia accepta amp;æquitatcm ftudiofius obfe-(]uentes,inunamquamq;reminducerent,utilematqiho^^ neftam,fa(9:um necefîe efifateri. His artibus Saturnu% antiqui^imusRomanæarcis conditor,priusin Armenia ' regnauitjamp;BabyJoniæ regum potentifsimorum inßdi-as, uim q;, n ulla re m agis quam çqui ta te, amp;nbsp;pop ulorû fuo-rum in fe beneuolentia fretus,efFugit: ijfdemq; nouum ß-biin Italia regnum,louis arma fugiens,Gomparauit. Hae uia Romulffs,alter urbis coditor, expalloraliócinopeui-ta,amp; Numa cum Tarquinio Prifeo, experegrinis ac pri-uatis,ad repium faflidum afeendere. Tali fuorum infe beneuolentia,AlexanderilleMagnus totum domuitO-?o rientem.Concordia,Grçcorum res creuere: Concordia, Carthagin^ßum refpub. potentifsima ed fafta : eadem Roma^ios Concordia terrarum omnium dominos, amp;nbsp;gentium domitores effecit. hoc uinculo iunfli Sarrace-ni, primoimbecillesamp;tenues, Romani Imperijprouin-ciasinnumerasoccuparunt:boc eodem Turcarum poten tia creuit ; cum infblentia,ambitio amp;nbsp;difeordia, régna

omnia

P R o OE M IV M.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

ÜrtWia potentißimaq; Imperia amp;:amplißimas rclp.cüer-terit.Vbi enim principes,artibus ijs reliftis, quibus regnà initiofunt confl:ituta,regnorum fundamentum acner-uum pecunias amp;nbsp;opes eile arbitranturroccultis inter illos amp;nbsp;populos odijs gilleentibuSjiSc illo charitatis uinculo dif-folutOjIacilècuiuis amp;feamp;populosluospra?d^ obijeiunt. Nam lie natura comparauit, ut eadem ratione qua alios in nosipfos alFeftos lentimusjócnos erga illos affeéli ß-musrnotifsimumq; cll:Platonisillud,Quäles inRelpubli-löca principes client, tales ciues amp;nbsp;populos elTefolêre. Ex quo nemini mirum uideri debet,Principes, qui fua ipfo-. rum commoda ÓCrationespublicisanteferunt, àpopulis rgt;onamari:amp; om.nesquifubillis degunt,eodem exem-plo publicas rationes priuatis poUponere: ßc Ru d i j s homi num in uaria diftra£I:is,rempublicam pelTundari. His decaußs Imperium primuma Cbaldæis adAlIynos,ab Aflyrijs ad Medos à Medis ad Perlas, ac tandem a Perlis ad Macedonastranslatum elE Dilcordiafummumillud Alexandri Magni Imperium,fuccelloribus eius interfe, dum nemo fuis finibus contentus eft j de monarebia dimi cantibus,euertit:difcordia Græcorum respotentiamque fregit:dilcordia amp;nbsp;ciuilibus bellis Romana Refp. côçiditî iterumq;Græcorum dilsidia,Byzantinu Imperium bar* baris prædædedcrunt.DifcordiaSarracenorum nomen extinxit, ut in hac noftra Hiftoria patebit : eademq; peftis bodie Chriftianam remp.ita exagitat,ut uerendum fit,ne tandem(fed nolim quidquam malè ominari) ea quoque neldeleta,ueloppreira,nireßpifcamus^nobisßt lugenda* Quid igiturfacimus? cum tantorum malorum femper 5° caufa fuerit ambitio, amp;nbsp;ex ea nata difeordia^Cur tä præ-cipites in ferrum,mutuamq; perniciem ruimus? Cur ciui libusbellis,amp;noftrorumcædegaudcmus? Qwin potius^ bcæcæhominum mentcs,odijs depofitis, controii^rßjs-que fopitis, quæ non ui amp;nbsp;armis, fed æquitate, D E f que legedijudicaridebent,armain communesChriftiani no minis hoftes,inomnishumanitatis,religionis, literarum-* queeuerfores conuertimus? arma inquam ifta,quæ in ua* a 3 naspargt;

6 nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P R O OE MI V Aî.

rias partes difiunéla atq; diftra£la,amp; in fe in uicem Conner fa , omnem Chriftianam remp. inexitium tandem tra* . bent .-qnibus coniunftis, Byzantium Romano iterum

Imperio reditui : Græcia ac tot Chriftianægentes in per-petuo luftuuitam agentes,intolcranda tyrannidelibera' ri :impurirsima Turcarum gens to ta Europa pellipoflet, amp;uera CHRISTI religiopropagari. Atforlan,utoliiriy longe quærendus eft hollis,maria trananda,Europa uni^ uerla metiendap’n Afiam Syriamq; per Joca ardua,regiones fulpe£las,amp;ferocißimasgentcs tranleundum?Atquit» pro foribusamp;in ipCo limine efi^arroganda tumidus,ultro nobisinlultans,dißidijsnoftrisgaudens,fortunisinhians.

Ceculajô mores.Potait olim Petrus cremita, tenuis for tunæuir, trecentamortalium millia contra Sarracenos fola oratione armare,amp; innumeros nobiles ac proceres cum multislepionibusin eofdem concitare, in Afiam uP que perducere: ubi régna multa Sarracenis ademerunt. nam tuncpopuliipfiperfenulloftipendioadduélijlèdfo ■ la pietate impellente, longifsimas peregrinationes fu^ rcipiebant:amp;:regibus ipds uel ocio acluxui deditis,uel cf 29 uilibus bellis occupatis,armain remotifsimas terras contra impios ferebanti Nunc autem, cum potentißimus,, -idemqjimmanißimushoftis, ceruicibusnoftrisimmine-atjCbrifiianasprouinciasaliasoccupet^alias oppugnet amp;nbsp;uaftet.’babeatq,-Chrifiianarefp.D. MAXIMILIANVM Impcratorem fapientilsimum: quorundam nibilominus prauisconrdijsnosmutuoconbcimus. Quodcogitans, amp;nbsp;mecum iple Ghrittianæ Reip. ftatum lugens, ut cum unus amp;nbsp;uiribus imbecillis , ægroq; corpore, nil efficere poflem rebusgerendis : faltem multisaJijs, qui poffent, animos ad commune periculum propulfandum excita-rem: cxCfnpIisque, quæ Hifloriarumlefiio iuppeditat, ad CQnluIendum Reip.lalutiaccenderem : meadSarra-ccnorum,Turcarumque res alta uetuRatis caligineim-merßs , ordine fcribendas contuli: ut quibus artibusilli creuerint, amp;quibus uitijs noftræ uires imminutæ fint, uidentes, ea uitare pofsimus. Hane autem HiRoriam

totani

P R o OE M I V M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

totam brcuiCsimè comprehenfam,óc cùm ex multis Grse corum, By^arttinorumque 3c Latihórum uolurriinibus, tum ex Arabum , Maurorumque annalibus colleélam, in tres lil?rospartitifumus:fic, ut Primus Muamedis 3c Sarracenorum origine,imperijqueincrementa,ad funi mum ufque faftigium, per ducentorum annorum fpa-ciüm contineat:Securidu^,aprima eiusinclinatione,ad eiufdem excidij initium, tötiderh annorum fpacio : Ter-tius,excidiüipfumacTurcici(quod Sarraceriico fuccef-*0 Gt)imperij originemad Otbomanum ufque, trecento-rum uidelicetannorüm resgeftasbreuifsimè compléta-tur. Itaut hæcomnis Hiftoria,abannó poft CHRIST VM Seruatoremnatum DLX,quo natuseftMuame des,ad MCCCpcrueniat. Otbomanorumaütemimpe-ratorum res oinifimus,quod à multis alijsfeorfim fcri-ptæfuêre:cum de bis, quæ nos bis tribus libris comple-xi fumus,nemo uel Latinorum,uel Græcorum,quoci fciam, feparatam Hiftoriam fecerit. Quem meum la-borem, fi bonorum 3c doólorum iudicio compro-bari fen(ero,ad maiora me deinceps accingereaudcbo.

GAEL. AVGVSTINI CVRIO^

NIS SARRACENICÄE HISTORIAE Liber primus:

origo illorum, nbsp;nbsp;Imperij incrementa cont inent ur^

ARRACENORVMrestumin O' rientejtam in OccidentegefiasfcrL p tur u s fu m ;prim um, q nia m agn ÓC toto terrarum orbeperuagatæfue-]runt,amp; diuinaatq; Humana cunéta pcrmifcueruncdeinde^quia ex Chri '{iianorum difsidijscoaluerunt:ntin-de exemplum capientes difcamuSj quantum difsidianO' üra üirium Cbriiliani nominis hoiiibus amp;audaciæad-dant:ne'ueampliusbacrationeijsqui nihil magis quam to fanguinem noftrum appetuntjiugulum prçbeamus. Eté-nim primùm omnium illud (àtis confiât,Imperium Ko-manum,quod concordia, temperantia S^fortitudine in tâtam magnitudinêcreuerat,utcunâispenèmortalibus leges daretjubi ocio (Sc ingentibus opibus partisluxuslm periorumque cupiditas ciuium animos inuaEt(quçresi-pfumiamfua molelabantem, dum pluresprolmperijfa-ûigio dimicant,deiecerunt) anuIJo tantâcîadem,quàm abSarraceniSjaccepilIe. Nam eth Gotti,egregijs uirtutis atqueamplitüdinis Romanæ monumcntis immanira-2a bie deua/iatiSfprimihominum dedomitoregentiumpo pulo triumpharint: amp;nbsp;AttilaHunnorumrex,àIGpbæis niontibusadPyrenæos cunéiarapidifsimi torrentismore prolirauerit: de Longobardi maximam Italian partem occupafsentjUtdeFranci ex Germaniain Galliamirrum pentes fecerant : illorum tarnen alienisin terris uel non I diuturna F^runtimperia,uel tandefubmitiori cœlode- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

gentes ffioresmutarunt,religionemqj amp;Cæfarum Cum-

mumlmperiumagnouerunt. VerùmSarraceni, utKo- I maniimperijFmul de Chriliianaèreligionis euerfores ui-

deren tur,ex Arabia erumpentes,nobilifsimasAFçpartes,

quæ tantis immaniCsimarum gentium inundationibus f inta^

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

intaélç fu€rant,uaftarunr,omnibus bonarum literarum, ingenuarumcjj artiumftudijs,amp;(quod maximum cft)rc-ligionis uoræ cultu in ijs extin^lisiamp;nöh folum Afiç pro-uincias, fed amp;nbsp;Africam penè totém,àcHilpariiæmaximam partembarbaris ritibüs,ignorantiæ tenebris, im-piaq; amp;nbsp;nefanda religionefœdarunt : irideque crcbris in-curnonibus Italiam j Gfæciam amp;nbsp;Galliam maximis ca-lamitatibus afîîixefunt : amp;nbsp;taie ImpeHum cïonftitue-runt,ut hodie(qui eftannus d Chrifti Seruatorisnatali M.D. L X VI I.)nongen cefimo üidelicet poftqüam naturri eftanno, ceruicibus noftris iniminêteuideatur^ totique Chriftianæ Reip.ßt fofmidabile. Nani Turcæ qui bodie rerû pötiuntur, quafihæredes ab illis amp;religioncm amp;nbsp;régna acceperunt : amp;nbsp;adhuc in Africa Sarracenorû reliquiç quædam uigent. Sed priufquam ad res geftas illorû ex-plicandas ueniamus,funt nobis pauca de origine, amp;nbsp;feélaé autore diceda. Arabia omnis iri tres partes eft diftribu-ta.quarum una Petreia,à Petra uetufsimo oppido dicitur: altéra,Delerta:tertia,FœlixfiueSabça.Petreiam ab Aegy ptOjCui ad Orientem eft Cafius mons,amp; inde uaftæ folitu dînes dirimunt:àSeptentrioneIudæam ô«:Palçftinambsi bet : qua fol oritur, defertam Arabiam : amp;nbsp;qua ad meridiem uergit, Arabic! finus interiorem pärtem. Defèrta^ in qua urbs Scene erat,alio nomine etiam Scenitis appella ta:d meridie montibus Arabiæ felicis cinfta eft, d feptèri-trioneMefopotamiam habet,amp; Eupbratemjluuium ab ortu. Arabia feelix, inter duos finus Arabicumamp;Perfi-cum,ueluti peninfula excurrit: Petreiam amp;nbsp;Defertam Habet diepten trione,ab occafu Arabicum finum: ab ortü* 3o Perficum, amp;nbsp;d meridie Rubrum mare. Has regiones à quatuor populis babitatas fuifte inucnio, nernpe ab ariti-quilsimis Arabibus, ab Arabo, Sabo amp;nbsp;Petreio’JCuretis fi-lijs,amp; Chami nepotibus oriundisrd quibus amp;nbsp;tres Arabiæ' cognomen acceperunc,nempe Arabia deferta ab Arabo, Sabæa ( quæ amp;nbsp;Fœlix )d Sabo tburifero,Pctreia d Petreio (Berofo Chaldæo autore ) deinde ab Ilinaelitis, quorurri generis conditor fuit Ifmael, Abrahami Agaris ancillae

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b filiuSÿ

IO s A R R A C E N î C AE H T S T O R I AE filius, à quo amp;nbsp;Ararena regio dlt;:Agranum oppidum,;i Srrabonc corruptè,pro Agarcna amp;nbsp;Agareno nuncupata, originem habuerunt: utPerreia regiod Nabat4^æo,Naba th^a,amp; Cedrei populi a Cedar eiufdem Ißnaelis filijs funt. TertijpopuIifüeruntexChæturæ, fècundæAbra hæ coniugiSjulijs oriundi,qui magnam Arabiæ felicis par rem occuparunt, earn præfertim qua?ad Rubrum mare ,pertinet:amp;inLibyam quoquecolonias deduxerunt, un depoRea(Iofepho autborc) ab OphreMandanes filio,amp; AbrahamiexCbætura coniuge nepote, Africa di3:aefE 19 Quartum genus,abEfaulfaacifiliooriginem traxit,qui ludçæ proximas Petreia^ Arabiæ partes incoluit, unde Sarraceni populi in Arabia Petreia à Plinio amp;nbsp;Ptolemæo nominantur. namIiàacusEfàu pater, Abrahami ex Sara ßlius fuiC. Difii aute lun t Sarraceni,ut fimul fe a domina, non autem âferua,quemadmodumlfrnaelitæ,oriundos teftarentur:amp;ab ludæis diftinguerentur,qui amp;ip{iijf demparentibus orti erant. InCerhosomnesfortifsimiSi: bellicorifsitni erant ScenicæjDcfertamzArabiamincolen teSyric^“^^ 7^quot; e-n»i/(îgt;//difl:i, quod Nomadum more U3gilt;3^io fineçdifcijsin tentorijshabitaret: qui fèfeantiquifsimos effègloriabantur,(Sc cum cæteris omnibus denobilitate contendebant.horum opera fæpein bellisKomani Impe ratores utebantur.Infbruta multa Arabes.cScrkusHebrae orum inliitiltis (imiles femper habuerunt, amp;hodiereti-nent;namtmper,utetiam Herodotus atque Diodorus antiquißimift'ripfores teftantur, circumcilioneufirunt: actribuum,utludçijfamiliarumq; ordinemfèruarunt:(S: alteriüs tribusfamiJiæ'uefœminam uironuberCjautui^ rum uxorem ducerenefas ducunt,generis nobilitatêin- ja-corruptifsimam feruantes^ita utnobiliores femper apud ' eos regnarent: necunus omnibuSjfcd quælibet tribusre-gem üfum baberet : eiq; non £lius fuccederet, fed primus qui poüquam rex effetialutatuSjex nobilifsimo uiro ac jnulierenafceretur,în fpem regni aîebatur:hominespaf ûm ( ut qui fub torrentifoledeguntjplerunque folent) furtis acrapinis dediti. Kcligio apud eos uaria crat -»hj

enim

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il

cniijn Cbrîftum colebant: quorum etiam eo tempore,d quo nos Hiftoriam noftram ordimur,ut in alijs locis o-rnnibus, uariç erant feftæ. alij ludçorum ritus feruabant: alij folem lt;Sclunam,aîij arbores qualdam^aîq ferpenteS, alij turrim Alcaba diftam, quam ab Ifmaele çdincatam putabant, amp;aîij aîiud uenerabantur. Inbacigiturtanta religionum uarietate,actamrudipopulo, Muamedes pâ ternum genus à CoreEfai,uel(ut alij uoîuiit)ab Cedar Iß maelisfilio trabens,cuius pater Abedela,amp; mater Ênimà »0 uocabatur, gente ïudæa, Itraripi Mecca? 'ürbis agri oppi-do, in Arabia deferta tenui Fortunanatus ell,Anno lalutis Cbriftianç ( ut ipfi tradût) D LX,menfeFebruario. unde aparentibus primisannis Ôi:Hebrçorümritibus, amp;gen-tium cultu eft imbutus.Parentib.üerô,cüm adbuc tencrä çtate cflct, defun ftis, Sâlü talebipatrui tutelç fuit commiß fus.deinde cum iam adultam ^tatem attigiftèt, ab Scerii-tisjferocifsimis(utdiximus) eiusprouinçiçpopulis,uitam per latrocinia ducen tibus,captus, Abdimóncpli Ifmaeliti“ ci generis ditißimo mercatori uenditus fuit.qui eius inge ^0 nio cognito,eum f^pifsime ob mercaturæ négocia ex Pa-lçftina,in quababitabat,in Aegyptum mittebat.qïïçnegô cia, cum Muamedes per multos annos' exercuifiet, apud Hebreos,Cbriftianos Sc gentiles magnam fibi gratianl conciliauit. Erat enim Muamedes ; ftatüra mediocri, capite magno , facie fubfufca , colore uiuido , barba prolixa, nec tarnen cana: quia canrciem , ûquæ fortè incipiebat,unguentis celabat:a{peffûgraui,amp;maiefta-temquandam cum comitate prçfe ferènti: cruribuso-ptimaproportionefa6Es,motu corporis fuauijeniqj, ac jo ( ut aiunt ) fluminis fuauiter delabentis curfum imitanti: in fermone benignus,magnaq; animi amp;nbsp;corpqjis ui: inge-nio acri, fed(ut de Catilina trâdit Saluftius) maloprauo-quc:audax,amp; periculorum contemptor. Cuius refexém-plum bocadferunt,quôdcumaliquando cquoferocifsi-ino,acprorfus indomito,amicis aliquot fpeétantibus, infideret, cum ira agitauit, ut omnes qui Ipeétabant, de eius falute uebementer follicitirogarint, ut ex equo b 2 defcen-

Barrage NI cab his-torjAE defcenderct.quibusilleplacidiEimèrelponditreqüün'iiî^ îum mari fimiJein elïê, utfeca s^itatione, non fecus ac fi naui ueheretuFjobJeftari intelligerêt. hemq; uirius erar, lit Jegesab jpfo innameræ inter fepugnantes,latæindi^ cant : quæ rcs in ipfius religione ièâârum uariecatem in-cîuxit.nec non cuiadibet rei fimulator acdifsimulator, led natura facundißimus. Vafius eins animus^ immode-rata incredibiliaq;cupiebat. Hüne tanta feélarum uarieta te cognita,cupiditas maximainuaferatjuniusreliginnis . , conftituendæ,amp;imperij fimulq;diuini honorisfibi uin-(dicandi. Cuiusreiïpemillifaciebant Cbrifiianorum difi fidia, ni ores corrupt! J Sc militaris dirdplina amiffà. His accefsitSergijrnonachi^qui ob Arrianam Ceéhm Byzan tio pulCuSjin Ârabianifugerat,amp; Abdimoneplis Muanie-' disneri domum frequentabat,Muaniedemqtie obingegt; nium uaJdediligebat ) confilium.Itaque hero fineliberis 'niortuo, Hadigiauxoruiduaquinquagenaria, omnium \j inariti bonorum hæres, hune fibi uirum capit. Is igitur, d ut quicomitialem morbumpateretur, cum fiepecorpo^' reprollratuSfinalienationem mentis uenirctjidqueuxor ualde ^grè ferret ; id dbi ex ipGus Dei fpiritu, qui fecor riperer,à quædam nunciaret, quçperipfum circa Mofis Cbridique legem populis eÛent indicanda , accidere ƒ dixit.Corpora etènim corruptioni obnoxia, numinis in^ tuitumferrenonpoßeddeoquecorpus tunc pene animo I deditui.quibus uerbis uetula, utquæformæ eius atq; æta tis amorecaptaeratfGdemadbibenSynôiam utmarituni amare, fed utdiuinum hominem amp;nbsp;uatem colercjac ue-ncrariccepit;eiusqueßn£litatem inter æquales prædica re,adeô utdecedens non modo fortunis diuitem relique rit (bæredem enim eum ex aÛe infiieuit ) uerùm ctiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

fanfiitatisifpud rudern ilium popuîum opinione cia -- j rum .qiiasobresBubacuSjcius Arabiæ partis facilèprim I ceps J amp;nbsp;ex eadem tribu natus,ipG iam trigefimum æta^ f tisannumingrefîb J Aifïàm Gliam nuptui dédit. Qua aB I Gnitate amp;nbsp;opibus Gbi a priore uxorereliéGs fretus, aufuî- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

cüfeapertèDei nuncium amp;nbsp;uatem profîteri, amp;nouarrp quandanii

LIBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îj

(jüandam religioncm docere,ex omnium feflrarum erra ribus conflatam. Præcipiebat enim circumcifîonem fi- . mul amp;nbsp;faci4fontis lauacrum,porcinæq; carnis amp;. uini ab-ftinentiam. leiuniuin menfeni continuumferuariuole-bat,tantumq;no£libuscibum capi. Trestantum uatesfii iiîe, Mofem (S:Chriftum,Chriftumq;minimèDeumef-fe;d:taiia huiufmodiimpiadogmatainnumera, quæin ipfius Alcorano continentur. Qüæ dogmata initio qui-dem àmultis deridebantur,ôlt;illorum.caufa pro mente 10 capto habebatur. Verum cumiam affines omnes 5c Bu-baci familiam ,quæ potens erat,multosq; ex plebe in fe-amp;m fuam pertraxiflet,Meccæmagiftratus,idReipub.ni citô huius hominis audacia reprimeretur, perniciofum foreanimaduertentes(apertè enim in principes inuehc batur ) manus illi inijcerejUt fupplicio affiçerentjfunt co-nati. qua de re cercior faélus Muamedes,Mecca profugit:

H eumq,multipropinqui,affines,amici àclientes,quibus ïam eum talemefïe,qualis haberi uolebat,perfuafum e-, raCjfun t fequuti : ôc ab hoc anno, quifuÎLpoft Chriftum. ^oSeruatorem narum DXC IIV, Arabes fuos annbsnu-merant : huncque annum Lcgiræ,ideft'fugæ annum uo-'

1 cant. Hacigitur multitudincuifa,magis quâm anteauH ribus fuis fidens, talem ad'eos habuit oràtionem.

ä Quantoperè Temper cupiuerimlegem quæ mihi pef Dei opt.max. nuncium Gabrielern niprtalibuspræcipi-cnda tradita fuit,promulgare,5:ipre.Altifsimysnôuit,amp;: uos amici mihi telles eltis- nulli enim unquam labori pe-pcrci, n ulla pericula, nullas ærumnas fubtcrfugi, ubi me com muni hominum faluti confulercj amp;nbsp;munus mihi di-uinitùsiniunftumexequi placidèpofîè fperarem: ut homines à flagitiofa uita ad fanélam rcuocaremratque ex or CO, in quem præcipitesruunt,in cœlefteregnurh retrahe

’ rem. In hoc uidelicet Dei ipGus, cuius legatione inFterris fungimur, benignitatem imitantes, qui cum omnes Adi mi culpa mortales,inimmanisinferni tyranni manus ce-cidiflent: uol uit tarnen populumfuum,ficutiAbrahamo paren ti noflro promifcrat, feruare, legenempeilli propo b 3 fita,pcr

ï4 SARRACENICAE HISTORIAE ßtä,per quanluitam fèmpitcrnam adipifceretur. ideoq;

• primùm Mofèm mißt,qui initia quaèdam amp;nbsp;fundamenta iâceret huius doéffinç, amp;nbsp;homines femp^ernarum pœnarum metu ad fahiorem uitam reuocaret » Sed cum carationeparumMoßslcX profeciflet^ lefum Chriftum mißt,qui mitiore quadam uia mortales deliniret, ac Deo obfeqüentes redderet. Nuncautemhumanogenereita rurfum deprauato, ut nulla ßt ccrta amp;nbsp;conftans religio, nulla difciplina nulli probi mores : mihi, quern iam ab i-pfa mundi origine ad hoc deftinarat,id muneris iniunxit, ut extremis malis extrema remedia adhiberem : amp;nbsp;ferro atque igne,quicquid praui eflet, uel fèfè huic legi oppone re änderet,refeinderem : ac regnum Dei, augultioremq; in terris,quamulla antehacfuerit,Rempub.conftitue-rem.Nam quis non uidet,niß nos,quibus a Deo id muneris eft iniun6i:um,obuiam tantis malis eamus, omnemor talium genus breui periturum I Non enim poteft huma-nàrfâtura fine lege (quæ in tanta uarietate 8c uiuendili-dentia, nulla cohftare poteft ) non grauifiimèlabi amp;nbsp;pec-care : legem autem, quomodo falutarcm inuitis 3c fper- xa nehtibus fercmus?nam quantis nos,qui fummi Tonantis iulïà cxequi fatagimus, contumelijs affecerint, uos amici uidiftis : non fecus ac feras, ad neCem nos perfequuntur. Sed uos fclices ac beatos , quos Deus mihi miniftros 3c adiutores ad tantas res gerendas delegit: 3c non folum æ-ternçfœliiitatis mecum participes elfe uoluit, uerùme-tiam in terris ingentibus diuitijs locupletare : quib. profe öójfi fortes 3c in fide confiantes fueritisjbreui innumeris gentibus fubaftiSj^Sc ditifiimis regionibus populatis frue-mini. Ea enim omnia Deus uefira efie uult, quæ iniufte P impij ho^ÿines, quihuic legiâduerfabuntur,pofsident. Hçc autem omnia ficfutura,cûm aduerfarioruin feeiera, quç Efeus diufius impunita efte nopatietur,amp; ueftra ( ui-rifortifsimi ) pr^clara uirtusac fides , tum Dei opt. Max. certifsima oraCula,nobis Ipondent: quamobrcm)fi 3c ccc leftisregni, 3c tantarum opum atque gloriæ participes efïè uultiSjdecet uos mihi iufiurandum prçftare»

Quibus

LIBER PRIMVS.

QuibusaudkiSjiTiultitudinis principes, acinterprimos Zaid filiusZuzaræ,Aomar,amp;reliquionincs ordine,ftri élis gladij J^ureiurâdo grauifsimo promiferuntrfe nullam aliam,prçter eS quam Muamcdes ferret, legem probaturos : amp;nbsp;pro ea tuertda propagandaq; uitä amp;nbsp;languiné,ubi-eunq; opus foret,profufuros.His peraélis, Muamedes rur fus Glentio multitudini impofito,ubi aliquandiu precan-ti fimilis genibus flcxis ftetilfet, alta uoce dixit'

Nunc,uirifortifsimi, uos armis amp;animis ad pugnant ‘’j accingite : certißimä uifloriam in manu habemus.en illa quæ Qpe opraflis : diuixiç uidelicet,decus,gloria,perpétua fœlicitas, in oculis fita funt.Deus ea omnia uobis uitlori-bus præmia pofuit : uirtus ueftra, caufa ipfa, amp;nbsp;fuperiora omnia, uos magis,quäm oratio mea, bortari debent.

His diélis, decem duces ex nobiliorib. potentioribus-que, amp;fibi affinitateiunélis multitu dini præfecit, eamq; in cohortes centurias diftribuit. Ducum hæc erant no mina : Vbequar, OmarjOznlen, Alifre,Talaus, Azubei-rus, ZadinuSjZaedinus, amp;. Abuobeid. äc fic Meccam in-ftruflo agmine perexit.Quo audito, Mcccæ magiftratus exercitum contra eum mißt : cum quo Muamedis copiç congrelïæ,inferiores fuerunt. Quamobrem quatuor an-norü fpacio ab oppugnatione urbis abftinuit : populos ta men interea femper fuis cócionibus,quas in agris amp;nbsp;uicis babebat, adfeditionem accendens : quibusetiam inter Scenitas,qui RomanisImperatoribus parebant,motus quofdamexcitauit.Deindeiterum uiribusauftus,Mecca? oppugnationem fruftratentauitiamp; biennio poft tertio eundem conatum irritum eft expertus. Interea Hera-3®clius Imp. Scenitarum iuuentutem ad feditionem Ipe-ftareanimaduertens jUt eamplacaret, per Ip^iem militia? , magnam partem procul ablegauit. Regnabat tune in Perfia Cofd roes rex , qui Mauricij Cçlàris fîliam nomine Mariam uxorem dpxerat , amp;nbsp;in eius gratiam facri fontis lauacrum fumpferat : Chriftianorumque omnium,quâmdiu focer uixit, amicifsimusfucrat, acin cofdem beneficus. Sed co póft â Phóca, qui ei in Imperio * ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuccefsitj

ló s A R R A C E N I C AE H I S T O R I AE fuccefsit, proditione intereippto , eoruin qui tam ne-fàrium hominem doniini luicçde p.ollutum , fibiprin-cipem confhtuerant, quaG illius fceleris^ (lt;cultæ fo-cietatisxeorum perfidiam deteftatu$ gt;nbsp;ut foceri necem uxore incitante ulcifceretur , Herachj nam Phocas hfeui fuitinteremptus) qui^cümltaliamcSrRomanum Imperium undique barbari uaftarent , in ocio delide-bat ignauia audacior faftus in Imperij hnés cüni e-xercitu irruperat : amp;nbsp;tota Afiæ ora qüæ ad meridiem uergit , armis fubaéla , Aegyptum ingrefTuS Alexan-io driam occupaüerat : ôcinde ulterius progrefliiSj Gartha- i ginem,0^omnem Africain fubegerat. Deinde prouincia prçfidijs fîrmata,per Alexandriam reuerfus,Syriam amp;nbsp;lu i dseam uaftabat.HeracliuSjàbarbarohofte tantisaffèéfus cîadibus,paccm petijt^ua non impetrata,potius coaftus quam fponte,exercitum comparat:amp; Arabas iftos Sceni-tas (cum quibus funt qui uclint Muamedemfuifle,amp;prae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

lio,quo Coldroæresconcideruntjâmilitequodamnomi

neTurco uulneratumfuiiïe )fibiadiungit:amp;cum CoP droamultis prælijscongreflus, tandemcum uicit, adeô »» ut is ultraTigraneinfluuiumfugiens, Medarfèrafilium

( altero filio maiore natUjprseclarç indolis adolcfcéte, qui

Sirochis uocabatur, præterito ) regni confortem dedarâ

rit. QuacontumeliagrauifsimèirritatusSirochiSjOCCul tècum Heraclio conuênit, ut pâtre fimul amp;nbsp;Medarfe fra tre,quem«pater Gbi prætulerat,cum omni regia gaza proditiSjdeduéhisq; præGdijs ex omnibusR.om. Imperij prouincijs,ipfePerfarumregnum obtineret, paxq; inter utrunque Imperium eflet ; nec magis puduit Hcraclium, Chriftianum uidelicetprincipem,regnum, quôdiam tot 3^ prælijs acJ^erGs debilitatum, G uiéforiæ curfum fequi j amp;nbsp;fortuna uti fciuilîet,in manu fua,rege prælertim fugientc habelTat,parentis Gmul ac fra tris impio nefarioq;prodito ri tradere, amp;nbsp;ignauam ignominiofamq; pacem tanto fee lere mercari : qudm barbarum ilium amp;nbsp;impium iuue-nem, regnum Gbi, tam nefario facinore parare * tantum in hoc ualuit regnandi dira cupiditas,amp; in illo ocij deGde

num.

LÏBÈR PRÎMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î?

rium. Itaque CofdroascumMedarfeamp;uxoribusexfiii ga retra£li,in uincula cpnijciüntùnhec multo pôft ambô Syrochij ÂfîTi interfeéli, forturtæ uarietatis exemplliîTl crudelc fuerunt : quo moheri debent reges, quid ipfis in fucceflbre declarando ßt cogitandum , ne fortiori-bus prçteritis ignauiores eligant * Nulla enirrt acHor indi-gnatio eft , in teroci prçfertim peHore, quam uirtutis à luifmet contemptae. Rebus igitur Perficis hoc fœderc pacatis, Syriaque amp;nbsp;Hi erofolyma reliquisquepróuincijs *0 Romano Imperio reftitutis , ab hoc hello redeunteni Heraclium Muamedes regio comitatu 3^ pompa ftipa-gt; tus conuênit,amp;: regionemad habitandum petijt’,atquë obtinuit. Cum autem militibus ftipendium daretiir, quçrerenturq; Arabes ft merito ftipendiofraudari: quç-ftor imprudenter nimisatq; arroganter, uix efterefpon dit , quod Græco 3c Romano militi daretur , nedum huic canum turbç. Quç uerba breui toti ftrè Chriftian^ Reip.exitiofuêre,amp; adhucirt capitanoftrailliusiniuriaó uindiftaredundat.’tot fæpe mala ex unitisimprudentia ^óoriuntur, cum praeftrtimuirifortes 3c militares iniuria afficiuntur. Hac enim contumelia ad iràm accenfi, Arabes in Syrlam ftcefsêre, ftqüeMuamedisaftèclis adiun-Xere. Quamobrem Muamedes his uiribus auélus, quarto Meccam fummo conatu oppugnaturus petit. Perce-perunthuncconatum Meccæmagiftratus : lt;amp;:ideó majore quam antea apparatu,amp; copijSjUniuerfa^îenè ciuitas ad impetum hunc reprimedum ei occurrit i cum quibus ille ad Bredinum amnenl prælio congreftiis , trecentis Meccæ patricijs, præter ingentem aliam multitudinem^ 3« Èæfts fuperior euaßt, adeo ut co prælio penè ómnis Meccæ nobilitas fuerit extinéla, 3c fie Muamedes uiéfor Med Cam eft ingreflus : præfidioq; impofito, Hunaimum cum exercitu petijtieaq; urbe expugnata, prædam, qu^opima fait, militibus diftribuit. Inde Tarfumobfidionecinxit. qua urbe per menfem fruftrà oppügnata, iri Arabiæ ihte-riora rediens,Itraripum fine letripum primo, deinde Me dinamürbem diuitibusiudæisrefertamoccupauit :

C prâ^-»

SARRAdENICAE HIÔTORIÂE prædamilicibus conceffa diripuic : ludæos uero oiiirièö qui tum ibi, tum in alijs Arabiæ loris erant, ut qui maxi-mè ob diumælegis periti'am inftituto fuo adumarentur; fummoodio perlequens,undccim prælijs pcnitùsdele-uit. Inde Itraripum reuerfus, Azeibum Meccæpræfè-£bum conitituir, qui cum magna Arabum fiue Sarracc horum manu urbem eftingrellus.cratenim tune Mecca, amp;nbsp;adhuc eftjtotius Arabie,turn ob uetuftatis öpinionem, utquæ'abllmaele,uelab Abrahamo ipfo cohditacredi-tur,tum etiam ob magnitudinem urbispopuliq;frcquen tiam n^bililsima. Deirtde rUrfuS eodem anno Azeibo inde moto , Moadum, Gadelis filium, eidem urbi præfe cit.'cumbuiufmodimandato, utfe'humanis exeäiptolegem fuam tueretur; amp;nbsp;â populis feruari curaret :interea! uero Meccenfibus lus diceret. Deinde rebus in hurte md dum conftitutis,Tambicumcaftra mouitribiq; templum eondidit,quodadhueuifitur.IndeZalidum amp;Melidum legatos fuoSjCüm copiarum parte contra AlozaidanijAl mathaliphi filium, Aliendeli regem mifit.quei^illiarmis iiiftum, ueftigaleriiipfifecerunt: amp;fic Arabia totafubaio éla, Eubocaram, duni iple Itraripi ageret, cum exercitus parteMeccam ireiufsit : amp;nbsp;üt neminem in eauiuumre-linqueret, aut aliunde uenientes, nifi qui ipfius legi parèrent, ac doftrinte crederent, ingredipateretur,iniurtxit. uolebatenim MecCam’, qüemadmodum effecit, religio^ nis atque ii^perij fui federn elfe, óefi'c Mecca breui tempore ijs tantum qui Muail'iedem Colerent, eft repleta : nee fola Mecca,uerum etiam Arabia tota eius errores ( ut funtillipopulin'atura creduli, amp;nbsp;rerum nouarumadmi ratores ) ellamplexa.Deincepsq; omrtés qui fe ei feéhé de- 3® derent, tum quod ex Sarracenorum' gente is error efîet ortus:tum etiam Muamede, ut ipfis ortania à Deô promif la uidetentur, quæ in Sacriÿ litéfisAbrâhæ feminipro-mittuntur,fic perfuadente,Sarraceni funt appcllati.Quo rerum fucceflu elatus,legationesad uicinos reges mifitr quibus mon ebat eos,ut 8c ip G religionem banc ampleélè rentur,cum literis argenteo figno,cuihascuerbacrant inferi-

LIBER PRIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

infcnpta,MVAMEDES DEI N VNCI VS, obfignatis; nenipe ad Cæfarê Conftantinopolitanû, ad Perfarû, Ae-gypti, ali^sq; reges, Poftea creauit quatuor tribunos mili tum, uulgo Admirantes appellatos, quibus fingulis mul tos duces Sc centuriones attribuit : eosque quatuor acu-tos Dei gladios nuncupauit, Sc iußit diuerfos in quatuor orbis terrarum partes ire, acomnes qui legem fuam non amplefterentur trucidare. Quorum bæc crant nomi-na:Ebubczer, Omar, Ozmçnus, Sc Ali Salutalebi patrui loipGus filius:cui etiam Fatemam,fuam exprioreconiu-ge priuignam,uxorem dederat. Ex quibus Ebubezer, ab alijs Vbequar, Sc alijs Bubacus uel Eubocara appella-tuSjMuamedis focer, Palæftinam petijt : ibique oppidurri Mucbea nomine oppugnauit, cui Theodorus Begarius Cæfàris nomine prçerat. is uiribus fuis colleftis, repente Sarracenos tanto impetu eft adortus, ut multis ex illis cæGs, reliquifuga fibiconfuluerint. Qiiotempore, lîl ïdus Martij, obijt Muamedes: Annofalutis Cbriftianæ De XXXVII. cum decem annos regnaffetjacindo' iomo AfiæconiugisMedniç,eoipfoin cubiliin quoquie-feere folebat, absq; ullo regio ornatu, corpore folummo do triplici candido panno inuoluto, ferrea in area condi-tus fuit :ubi póft templum magnifîcum latericio opéré extruxeruntpropinquieius,amp;fornicemin eo magnete lapide ita cruftatum fecerunt,ut arcam in qua Muame-dis corpus iacet,in altum fubleuatam fuftine^ft, ex quo locus is d toto Oriente magna religione colitur. Tradunt il lum,dumexularetapatria,in MauritaniamTingintanam femel peregrinationis gratia profeélum, in Hifpaniam 30 quoque traiecifle. Sedcumintellexiftèt, Ifsidorum epi-fcopumlibiinGdias parare,mox inderecefsiH». Moriens autem Muamedes Alim generum fucceflorem fu^m de-clarauit : Sc Califam, id eft, pontiGcem feétæ fuç elfe uo-luit,eiq; und cum Glia corporis fui curam commiGt. Sed Eubocara focer id uetuit,æquumefleinquiens,utcum Muamedes apud fedeeeßiflet, fuoque fauoreamp;opibus quæcunqueadeptus erat, acquiGuiflet, ipfe ei fuccederet ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç z prior.

* to SAR R A CENI G AE HIS TO R I AE \ prfon Cui Alis fe opponerenon potuit, quia potens eraf, adhærebantq; illiHomaramp; Ozmenus propinqui ipfius, uiri fortes,lt;^faólione pollentes: qui cum ad^quoque, quod Muamcdirebus gerendisfempcradfuiflent,regni adminiftrationem iure Cpe^iare arbiträren tur, maleban I Eubocara, qui fenex erat,amp;ipfisfanguineiun6lus, régna-re, quam Ali iuuenem;qui tamdiuregnarepoterat,uti-pfisnulla regni poft ilium obtinendiex naturæ ordine /pesrelinqueretur, amp;nbsp;nulla ipfosfanguinisaffinitate con tingebat. Quamobrem Eubocara Muamedicæ lèHæ w ' pondfexcreatus efl:qui üatim cumingentiexercitufini-busfuis egreftuSjRomanum præfidium £udit;amp; uiélorin Arabiam rediens,regni fui anno tertio no expleto, nec fine uencnifulpicione,mortuus eft, amp;propeMuamcdem àbfqueregio ornatuconditus. Huie lucceftitHomarus, quern eiuspropinquufuifle diximus. HicBofram,totius Ârabiæ caput,cum multis alijs expugnauit, amp;Gabatain ufque cunfta fubegit : quo Sarracenorum fucceffb uehe-menter commotusHeracIius,Tbeodorum fratrem cum magno exercitu contra eosmifit. Qui cum Homareprç- io Iio congrefTüS Sc uiólus, Emeflam confugit: . Quo trifti nuncio accepto , HeracliusBaaneni cum maioribus copies ad eandem expedidonem mifit.qui cum propeEmef

gt; îàm caflra haberet:,Sarracenos in fe impetum facientes fudit:,ade6 ut ilUinDamarcenorum fines conceffednt: Sc cafiris a^lBardanes ßuuij ripam pofitis,tam ualidis ex-curfionibusuicinosagrospopulabantur, utnemo repri-mere eospoflet. QuamobremHeraclius uiribusfuisdiffi fus, Scfibijfi diudusin eaprouincia manfsifR^t (erateniin tunc Hierofolymis,unde pofiPerficum fœdusnunquam difeefferatj^ dmenSfpreciofis omnibus Hierofolymita-ni tenipli ornamentis fecum ne barbaris prædæ effent, accepdSjByzandum redijt, Sequend uero anno Sarraceni Damafco caflra admouerunt. qua re motus Baanes,quieam urbem Csefaris præfidio tenebat, Tbeo^ dorumSacellarium,iterum Cæfarisin AfTyria legatuin, utfibicum copijsauxilioueniret,rogauit.quodcumille 1 facerc ■ I

LIBER PRIM V Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ài

î nbsp;nbsp;*acere propcraret, à Saracenis in itinere fraélus fuit, mili;

I nbsp;tes uerô/^i cum Baane erant, duccm fumma cum pote^

ftate habere cupientes,eum Iniperatorem làlutârunt : fed IquicumSacellario Sarracenorum expugnamanuseua-ferantjHeracliofidem feruareuolentes abiucrunt. ßaa-»-nis milites numero quatuor millia erant, amp;nbsp;Sacellarij fe-[ rè totidem.Hocigiturdifsidio,quod inter Romanos mill 1 tesortûerat,cognitOjSarraceni promotiscaftrisRoma nos funtadortiiCumq; uétus aduerfus Romanorû aciem *ofpirarer,quiinßccaamp;fabulofa regione pulueremattolle bat,quo Romanis amp;oculorum ulüs nbsp;nbsp;rclpirandi facul

tas adimebatur.’SarracenihacoccafioneuG, eosfuderût* qui per præcipité uiam fugientes, penè omnes in Ermeta amne fubmerfi interierunt. Qu^a uiéloria elati Sarraceni, Damafcum petierunt: eaq; urbe expugnata,totam Phœgt; niciam fubegerunt. Deinde, cum expeditionem in Aegt; gyptum molirentur, id audientes Romani, qui earn pro-uinciam obtinebant , Cirum epifcopum Alexandria num Gbi ducem conftituerunt : quilegatis adSarracenos mifsis,paccm ab illis ducentis aureorum nummum milli businGngulosannos promifsisimpetrauit. EtGctrium annoru fpacio nullam ab eis nioleftiam acceperunt. Sed Heraclius ea re cognita, hocfœdus Gbi ignominiofum ra tus/3iro Byzantium reuocato, Emanuelem Armenum Aegypto præfecit : qui apertè promiffam à Ciro pecunia Sarracenis denegauit. Quare illi uehemeter itidignati,in maximis copijsirruperunt: Emanuel uero cum paucis fe Alexandriam recepit xAt Heraclius,fero G-demetiamhoftibus leruandamfuo malo edo£l:us,cum 3®uiresadbellum cotra tamualidos hoftesgerendum non haberet, Cirum ad Sarracenos miGt : quo, G fieri poflet, eos ita mitigaret, ut deduftis ex Aegypto copijs priori foe deri Rare uellent.Cuiid eisperfuaderefatagenti,^arrace ni relponderunt, Num marmorea columnam deuorare pofleEquod cum ipfe Geri poße negaretmon magis fe Ac gypto difcedere pofse dixerunt.amp; GcpræGdijs Romanis puIGs,eam prouinciam occuparunt - Deinde Hornar c 5 Hierofo*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

2X Sarracenicae his tori ae Hierofolymam petens,eam ualida obfidionecinxit; Sc duorum annorum Ipacio obfeflam, tandem dedidone cæpit. qua occupata, facile Aflyriam uniuerlam fuo fub-iecitimperio. Pofteaunum exfuis ducibusnomincîai-dum,cum magna copiarû parte in Melopotamiâ mißt: cui tum prouinciæ Cæfàris nomine præerat Iohannes cognomento Catea, qui Ozroenæfedern habebat. Hic Iaido, mille auri pondo in fingulos annos, modo ne Me* fopotamiamingrederetur,promifit : ac Edellam pro* feäus , ei, Cæfare infeio prioris anni ueftigal mißt. quocognito Heraclius eo in exilium relegato , Ptole* mæum equitum magiftrum Melbpotamiæ præfccit. lai* dus uerô, ubi id refciuit, Eufratc fluuio traiefto, EdefTarn urbem obfidionecapit.deindeCoftantiam ôcBaram di* ripuit, Mefopotamiamqueuniuerlàmfubegit. EtMua-

Mempbis omnibus

inter Nilum amp;nbsp;Euphratem amnes ßtis, præpoEto, in A-rabiam redijt. Et poft duos annos Sarraceni Perlas iam tot aduerfis rebus debilitatosbellopetierunt. InPerßde, zo utfupràdiximus,SyrochisCofdroæfucceirerat:eiq; intra annum defunflo,Âdhiferis filius:quo breui extinftOjPer* fæ Hormifdam ßbi regem creauerant : qui in pugna con tra Sarracenos perijt .amp; fie Perfæ acie uifti,non folum im periû ,fed nomen etiam amifêre. Sarraceni deinceps,pro Perfis app^lati. Perftde occupata, Hornar populos fuum agnofeentes imperium recenfuit.Et Hieroîolymis habita uit, ibique tempIumMuamediædificauit, poftregnifui anno decimo,à Perfà quodam feruo fuo,nomine Almigi ra,fubmiflo,dû precaretur, fuit interfeftus. Fuit Hornar 50 uir bellic^fus amp;nbsp;ferox, ut innumera bella abillogefta, amp;prouinciçfubaéfæ teftantur.necminusprudens,quàm fords. Muamedisfcriptacolligi, amp;nbsp;in unumuolumen componicurauit:amp;in eosquieumlaboremfumpferunt, liberalifsimus fuit. NamMuamedes,cumeßetlitera* rum prorfus ignaru-s,nullum uolumen confecerat : fed ut quæq;res in mentem ueniebat,eam per hune aut ilium ex luis

LIBER P R IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

cxfùisfamiliaribusin fchedula fcribiiubebat: ex quo fa-flum elf eorum quæprius (cribiiufsifîet’, oblicus,fæpe pugnantia diceret. Hiceriam prîrnuslegern tuliüjUCin o-nmibus templis, Mcfcithasipfi uobant,pertotû Septcm-brem menfem fupplicationesfierét,amp; poft totum Mua-mediæ legis uolumen publicè legerecur. EratHomar ftatura procerus,colore fubfulco,capitecaluo, barba mi-nimè denfà, albicante. fepultus amp;iple fuit prope Mua-medem. Sed priufquam morerét’ür, fibi ex uuliiere mo-loriendumfentiens , fuccefsorem eligi uqlüit Ozmenum: quiamp;ipfeMuamedem in rebus omnibus iuuerat, eiusq generbisfuerat.duasehim eiusfiliasuxores duxerat: quæ tarnen anlbæMuamedeüiuentè,firie liberis decefserant. âd quod eurn largitiÔiuuit 1 ham Homaris pecunia ab eiusærarij præfeftoaccepta,' earn undcum paèernisbonis in milites diftribuiti Fuitigitdr tertius poft Muame-dcm pontifex Creaèusôzmenus, quiIcquenri anno maximum exercitum Hucbadùcein Âfricam aduerfus Gre gorium patricium ,qui imperium in ea proüincia occupa ioUerat, mißt :eoqueprælioui£l:o, amp;nbsp;Cartbaginedeleta, totana illam prouinciam Sarracenico fubiecit impetio, fed poft repen tinum aliquod bellûmab Europa, ß Car-tbagine moraretur,naetuentes, Tunetum urbem in inte flore Goletæ ßnu ßtam,fe tranftulerunt: ibique fedes ali-quantifperponentes,eamualdc auxerunt. Verurnpôft inandatoab Ozmcno, ne ulla maritima locaincólerent, quiaßccum Imperatoreconueneraf,dccepto,'XXX VÏ M. P. d man 3c circiter centum ab Tuneta recedentes ,'uf betnßbicondideruntjCairoanunaappellatam. Deinde 50 tertio buius regni anno MuaùHs, quern Äegypto pr^poß tum fuifle diximùs,cum mille amp;nbsp;feptingentardŸn, uel ( ut: âlijuolunt ) cum feptingentarum tantum nauiuiTwcldfte Cyprum petijt: amp;urbenobilifsimaConftantia capta, to tam infulam populatus eft. Sed Carcozirum, Cohftantis Cæfaris miniftrum,magna cum clafleaduentare, certior faftus: inde,ne quid incommodi pateretur, rccedens, ur* bemin’eadein infulaAraduna appellatam,fruftra oppi^' gnauit,’

24 SARR A CEN I CAE HIS TO RI AÊ gnauit. Deinde Damafcum in hyberna exercitum redu-^it. Interea Ozmenus, fchedas Muamedis ab Homare colligi iuflas,in meiiorem ordinem redigi, in capita diftri bui, ex ijsq; librum qui Alcoranuni uocatur coniponi cu rauit, in quo omnia Muamedicæfeélæ dogmata Ó^infti tuta continentur. Vere poftmodum redeunte, Muauias maiore quam anteaclafse, Aradum Cypri urbem petijt, quam poft multas oppugnationes randenic^pit:amp;inca lis,quocunq; uellent,line alia iniuria abire iuftis, penitûs deleuit,atq; infulain uniuerfam habrtatoribuslpoliauit,*® uaftauitq;. Eodem quoq;tempore alius Sarracenorunt exercitus Bufurro duce, inllàuriæ regionis fines irrum-pens,regionem totam ferro flammaq; uaftauit: Sc quinq; mortalium millibus exea in feruituté abduéfis, domum redierunt. Histottantisquegladibusacceptis, Conftans Cæfar duorum annoruminducias aMuauiapetijt : qui* bus non impeti-atisjdum Muauias ingentem claÉemad* uerfus Romani imperij prouincias apud Tripolim Syriç urbem parat, duorum fratrum uirtute conatusille ali-quantifperirrituseftfa6lus:quicarceribus,in quibusin*^® gens Cnriftianorum numerus erat, efffaftis,omnesin li-bertatem uindicaruntzadeóutrepentèimpetuminSar* racenos facientes, innumcrosexillis cæciderint.amp;reli* quis fugatisjuiclores adnauesaccurrerunt : exquibus,i)s fumptis quæipfis erant neceftariæjreliquas incenderunt. Sc ipfi in Thraciam uenerut. Scd Muauias nihil bacclade territus,aliam maiorem claftem comparauit amp;inftruxit, cum qua Phceniccm Lyciæportum petijt, ubi Conftans cum clafle erat:eumq; adortus,tantam Romanorum ftra gem ediditjUt mare illorum fanguine ruberet. Conftans 3® uero uili itcftc indutus, paruo nauigio cum paucis Byzan tium fugit.qua uiéforia elatus, Muauias Rhodum cæpit; amp;nbsp;Sofis coloflum,quem Plinio authore Chares XII an-.norum Ipacio trecentis talentisfecerat, demolituseftrcu iusftatuæ æs aludæo quodam Emeflanoemptum,nolt; ningenti cameli extulerunt. Neque banc folùm ftatuam, ^uæfeptuagintacubitorum erat, inde Sarraceni tunc a-

LIBER PRIMV8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iÿ

fportârunt, uerùmetiam innumcras alias : cum Plinius præter hune Solis colofïum feptuaginta tria millia figno-runi,amp; céhtum coloflbs ea in infula fuiflè teftetur. Rho-do autem populata, per Aegæum delati,pari clade Cycla das afflixerunt. Hocipfoetiam temporeIaidus,alterius Sarracenorum exercitusdux, Armeniæ fines ingrefius, ad Caucafum montem ufque omnia depopulatys cft. 3c Muauias Rhodo reucrfus,clalTèm in Siciliam mifit ; qu^ il lam ferro amp;nbsp;igni totam uaftauit. cum qua congrefius Ö-»0 lympius Italiæ exarchus ( fie enim tune uocabantur, qui pro Confiantinopolitano Cæfàre Italiam prouinciam gubernabant)cruentifsima uiéforia adepta eos expülit: qua pugna defatigatus,in morbumincidit,quopaulopôft obijt. Ipfeautem Muauias terreftri exercitu comparatô, in Capadociam adCæfàream eius prouinciæ caputop-pugnandam duxit. Sedprius quàm aliquid memoria di-gnum ibi gerere poflet j Ozmeni Califæ morte audita^ quiaillifuccedere cupiebat,exercitum reduxit. Ozme-nus duodecimo pontificàtus fui anno,Sarracenorurii,qui ^0 Ali Califam uolebant, turba domum, utipfum intcrficè ret,obfidente,fibi ipfi mortem conlciuerat, ne in illorum manus ueniret. Hic annulum Muamedis, quem omnes Califæ ante ipfumgeftauerant, cafuquodam amifit.a-liumq;itemargenteum fibicomparauit,in quohæcuer-ba fcribi iufsit;O' PERTINACES, O' P OE NI TENTES. Col O re crat albus,afpeffu grauis 3c humanus,bar!^ prolixa,ftà tura mediocri.-fuitq; lèmperjamp;antequâfeftam banc am ple£l:eretur,lt;Sc pôft,multi tudini charus.ex mercatura ma gnasfibidiuitias comparauerat:quamuisfèmper libera-' J® lisjimô magnificus fuerit : quas ( ut diximus ) pôft militi-buSjUtpontificatum adipilceretur,elargituscrat. Vixe-rat annos L X X X VI Lnoftu fine ulla pompaTepultus eft^ quia fe ipfum interfecerat. Itaq; eo defunfto ,mJgna inter Sarracenos de nouopontince eligendo eft ortacon tencio. alij enim Alim uolebant, alij Muamadum Ozme ni filiüm,alij Muauiam. SedAlisarmis contra Muamadum obtinuit j adeô ut omnium præterquam Muauiæ d Confen-

2.6 .SARR A CEN I CAE HIS TOR I AE

confenfu,pontifexcrearetur. Muauiasuero miJitibus totbelli^excrcita-

tos habebatjfretus, arma contra euin, Ozmeni cædis ul-cifcend^caußmpr^texens, mouit:amp;cum uterquecunl cxercitu ad Eufratemfluuium uenifïèt, Muauiasrei mili tarisperitior, amp;nbsp;qui militem ueteranuila haberet, caftra propeamnem amp;BabyIonem urbem uallo acfo/ïa coin-muniuit fie, ut nequeadpugnam cogipofiet, neq; aqua ( cuius in earégionê magna eft pehuria amp;commeatu oeftitucrentur,ac nullus impetus à tergocfTct metuen- xo idus; cuminterea Alis exercitusmagna aquarum penuria. laborarec . amp;nbsp;Gc per undecim menfes militem intra ca-firorummunimenta continens,leuioribus tantum præ-lijs rê agendo, hoftemfatigauit : donee tandem facerdo tibus amp;alijsMuamedicælegisperitis intercedentibus ef-feHum efi, utcauß tota duorum fenumiudiciopermit-teretur. biautem fuerunt'delclt;9:i,abAli Alafcates, amp;ab IVluauia Alafeius : qui cum Algendclum oppidum,in quo detotacaußcognofeeredebebant, uenifiènt,alterexib iis Alim pon tificatu deponendum, alter uero eo dignifsi zà mum efie cenfuit : quamobrem repereos nee rité dijudf cata,neccompofita, Alisamp;Muauiasin caüraquifquefua redierunt.-necdefierunt excurfonibus crebrisfemutuo ntriulque partis miIitesinterficcre,cS:agrospopulari,do-nee tandem Alis in templo quodam prope Cufam /Arabia? urbem,IVluauiæinfidijstrueidatus fuit, ibiq;fepultus: amp;nbsp;ob id nunc locusilleMaffadalefid eft, Alis domus uoeä tur.Isinannulobancbabebatinferiptioné:CORDE sin^ GERO DEVM DOMiNVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CorporebreuisC'

rat, barbam habebatprolixS,bracbiaq;amp;:crura uilloß,in 30 incelfu nuwquam oculos attollebat. Ali mortuo,Cufæ Aratbgeiues AIbaccemum,eiusexFatema coniuge,Mua medisSlia, maximum natu ßlium, pontifeem crearunt: ( q u i a u u m m a tern um form a om nin o refer eba t. Hic e^ef citu contra Muauiam du£i:o, quum acies ambæ ad pu^ gnam inftruflæ , Sc fronte oppofita {larentj fiuepr^lij cuentum metuens,fiue (utalij tradunt ) naturæ bonita'

teui-

LJBER PR I AI VS. -te uiélus,ne tanta humani ßngüinis ftrages fua caufa ede-retur : Muauiam fupplexadijt eunl^;fuperiotémagnö üit.amp; Gc pace inter eos faftà, Gmul Güfam petierunt : 3c tnagna ibi accepta pecüniæ uijletribüm inde iuerunt, ubi Muauias Alhacemum propria manu regio diademate or nauit,regemq;appellaüic, quia non diu ui£turum fciebât. Nam fexto pontiGcatus fui menfe nondüm expletô,üene no quodilli Muauias dederat,obijt.Symbolumeiu5,quod in annulo geftabat,fuit : Solus DeuS potens eft. Et Gc Muâ »0 uias folus çmulis fublatis regnauit. Reb. in bünc mödum conftitutis, in Imperij Romani Gnes irrupit.fed póft Con gt;nbsp;ftantiöpetcntipacem,dedit,ealege,utquotidieabeó decern auri pondo, 3cferuum cum equoacciperet. Dama feus his temporibus SarracenorumImperij fedesamp;:caput erat. Verum in tanta fœlicitate orta funt inter eos difsidia, obreligioneexMuamedis refcriptoru uarietate órrepugnantia. Perfænamq; iam (utdiximus) Sarra-ceni fa£G,longé diuerfà ab ijs qui in Syria erant,Homariâ Alcoranum fequerttibüs dogmata habebantl quamob-^orem Muauias exercitu in PerGdemdu£l:o,fe£l:arnillain deprefsitjamp;fuamqucein Syria uigebatextulit.’confti tuit-que, ut fu£ feft^ militibus ducenti denarij in Gngulos die^ numerarentur,PerG$ üerô folum trigin ta. Deinde Gili-ciæ Gnes ingreGiis, totam ferro 3c Gamma eft depopula-tus. Cum^^DamafcumredijGetj Saporlocorum^quse adhuc Romanu imperium in PerGdè agnofebant, Præ-tor, qui ab Imperatore defccerat j Sergium equitum magt; giftrum ad eum miGt, rogätuni j ut fe ad Conftantinopo litanum Imperium occupandurrt iuuaret. quo hæc cum 30 eo tra£lantc,uenitpariteradMuauiarn Andreas Cæfaris ininifter,m^na 3c amp.la doUa promittens, Q^Saporis bus nofauiftet. quibus Muauias relpondit : Cum Utrunqî prohoftehaberet, feilli auxilio futurû, qui plus d^diftet. atq; Gc Sergio maiora dant^j foedus cUm eo inijt. Andreas uero difeedens, Sergiurrt in PerGdetii redeuntem inGdijs ftruftis cæpit, 3c in crucemfuftulit, eO cuiGdes data erat fublatOjMuauiam retentismuncribus fepromifsisfolu-d z turn

18 SARRACEN JC AE H IS T O R I AE

tum cauillaturuni fpcrans : fed maidr fuit in barbare^ fides , quàm Græcum ingeniüm capere poßet, Mua-uias enim fidem fine hico feruare uolens ^eArabicas copias FadaladuceSapori aaxilio mifit: eoque equi ca-fu mortuo, Fadalæ fùpplementum lazido ßlio fao du--ce , quo cœptum bellum fuflinere poßeC , dédit : qui-bus copijs ChaJeedonia ualdeaffiifta fait:, amp;nbsp;Armaria Phrygiæ ciuiras capta; acquinque millium Sarraceno-rum præfidio impofito ( quia byems inftabat in Sy-riam cum exercitu redierunt, Interea Cæfar, quamuis to. hyemsiamadeflet omniaqueniuibusteéfa effent, An-dream cum parua manuad præfidiumilludpeilendum, amp;nbsp;Armariam recuperandam mifit. IcaqueGræcifca,-lis repentè ad mœnia appîica.tis- , abfque ullo impedi-men to in ciuitatem irruperunt : amp;nbsp;Sarracenos, qui nihil tale fufpicantes , cum ingens effet frigus domibus ineluff erant, ut tot clades ab illis acceptas ulcifceren-tur , omnes trucidarunt. Poftea Conftantio , qui ini-taliamex Græcia,lt;amp;Romamprofeófus, ubiomnia di-ligenter circumfpexit , ad prædam conuerfus , quic-^.. quid antiqui opens fuit ex sere aut marmore, quic-quid oculosdeleófarcpotuit, fublatum, amp;innauesdela-turn Neapolim primnm, ac inde Syracufas in Sicilians fecum tranffalerat adeo ut plus ornamentorum ipCe feptem dieru fpacio,quarrt tot barbarsegentes G C LVJ JI annorum ( Jpt enim à Romani imperi; prima inclination neintercefferant ) urbi detraxerit. ibidum tributuml-taliseurbibusamp;infulisimperatum (quod tarn auarè crudeliter exaftum fuit, ut multi fortunis ffmul amp;con iugibus acliberis fpoliarentur) molliteramp;libidinofeuf ^(3 tarn agens expeflat, a faifmet trucidato,amp; Conffanti-no eius ffli^imperante, eurn imbellem uidente^^ Sarra-ceni clstifem occulte comparant, Thradam amp;nbsp;Grçciam, ß quid'ByzantiJ tumultuatumeffètjnaafuri. Verum quiapacataibierantomnia,Siciliam Komanorum tune

totius ItaliæIpolijs refertam petierunt ; atque Syracu-

t IBE R PR I MVS? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^

fas, quæ nullopræfidio tenebantur^repentinaiii cæpe-, runt. Cumque ibiobitaliæ propinquitatj^m tutô eflé non poHant, Romanæ urbis ornamentis omnique Sy-raculana gaza nauibus impoGta, opima præda onufti, Aegyptuiîi repetierunt. Non défunt tamenjqui tra-dant Conftantinuni Conftantij filium patris cæde au-' dita in Siciliam nauigafïè , Sc ipolia inde Byzantium afportaflè. Poft alius Sarracenorum ingens excreitus A-fricam ingreftus , incredibili fucceflu omnem marici-^oniam oram ( nammediterraneorum iam magnampaf tem poftidebant ) oftingentis mortalium millibus in-fcruitutcm abduÖis popülatuseft: amp;ab alia parte Mua uias maximum exercitum Muamade ôc Caife ducibus emiftt , qui Lydiam 8c Ciliciam Romanorum prouin cias fubegit. Ac paulo pôft , ut Byzantium oppugna re poftet, huic alium Sæuo duce fubmifit : quo priori coniunfto , Byzantium ambo.petierunt j eumquc* obftdionc cinxerunt. Risque clafïèm etiam ingentern addidit , quæ ab Hebdomi occiduo promontorio ad toCyglobium omnia cingebatracfæpius oppugnationem tentârunt, fed irritus fuit illorum conatus. Durauic I bæc obfidio à menfe Apriliad Septembrem. Inde Cyzi-? I CO urbecaptaeôin byberna conceftTerunt. Vere deinde , ineunte,rurfumin aciem prodierunt: ftcque muftisilla-tis amp;nbsp;acceptis cladibus,bcllum boc circa Byzantium in feptimum annum produxefunt. Tandem4ieró Chri-î ftianorum rebus profperè fuccedcntibus, muftis militi bus atque etiam nauibus amifsis, deieéli animo j mari in-j de recefterunt : cumq; hyemseftèt^tanta eos tempeftas 20 in mari corripuit, ut naüibus ad Ghium Aegçi nlaris in fÙ lam fraftis, magna illorum pars fubmerfa g^erieri t. 8c Fortuna tunc mirum in modum Chriftianörum rebus Fauente, paulo poftConftantinus cum S’ufia , Muauia? nepote,præiio in A ft a Féliciter Gommiftb:amp; t recent is Sar ,..j racenorum millibus in eo cæfis, eos fibi ueftigales fecit j fcodere cum eis per lohannem Pizigaudam patriciiim^ d 5 queiil

30 S A R R A C E N I C AE H IS T O R J AE quemad hocin Arabiainad Muauiam Conftantinusmr fit,in trigintaannosfiis IcgibusiftOjUtRornanorumlin, ' perafori quotannis auripondo ter millejoélor^s fcruoSf totidemq;præliantirsimos equos tributi nomine darent: óc præterea ex captiuis ChriRianis,qui apud eoseranf, quinquagintajquosCæiàrpetiüiffetjlibertatedonarent, Fucrunt autem alia, quæSarracenos ad bocfœdusini pulerunt.Nambis cJadibusin Syria cognitis, quidam Sar raccnicaiiim nauium præfe£ius, Caïinicus nomine, animo ex illorumadüerfis rebus fumpto, nauesomnesquæ*® ibi erant inccndit,amp;pófl: Byzantium confugit. Erin Ae-gypto quoq; eadcm fórtuna res illorum afdixit. PeRilen tia enim tantopere ibi tuncßeuijt, ut Sarracenorumgenus in eaprouinciapenècxtinólum fuerit. amp;nbsp;ConÜanti-nus paulo ante, ut conatus illorum quauisrationerepri merer, confilionon ßtis prüdenti Caucafia clauftra,ab alijs Cafpia errore dióla (qu^ ab Alexandro magno occla fa ueteres femper^montanorum fdinulacSeptentriona Jium populorum ferocitaterrt metuente^jmagisclau[aamp; fepta uoIuerant,undep0ftTurcasegrcßosferunr)aperu- k» it: Sc populos quofdamintra eos Montes latentes^Mardai tas appellatos , euöcauerat.qui fpeculis omnibus mon-tium àTauro j qui hödie Maurus dicitur, ad Libanum oc cupatis, Sarracenis formidabiles faäli erant. quibus enim graue eratSarfacenoruMiuguMjOmnesiead bosin mon tes transferebant: Sc indectebris excurßonibus fubiefios ägros popülanteSj omnia ilJis infetta reddebant. quibus tottantisque cladibus Arabum uires ualdeimminutæ e-'rant: tunica tantum illisclafsisreliqua erat ^quæ tunc Fadala amp;nbsp;Cadallo ducibus Cretam uaRabat. His auteni 30 fuccefsibuj^uifa eft nonnibilRom. Impcrij maieftasreui-refcerCi SedMuauiaspace^qu^Cbriflianis^ quia tuncpó terant Sarracenorumiam ita fraÛæ Scconquaflàtaeui' res fi non magis præfèns ocium,quam diuturna Reipub. tranquiJlitas, quænulla rationediuturniortutiorq;cum barbariSjquàm perfe^ia uiéioria paratur, Chiari tunc cor di fuiffèt,penitùs opprimi ac deJeripraeniciofifsima fait

gt;

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

adepta, uircsaduerfüsMardaitasconueftitrijsq,- delpecu lis illis amp;nbsp;yaontibus quosinfèderant deieftisac deturba-tis, ad rcligionisfuse,in quaiammultæfeélæ erant obor tÇjControuerGas conlponcndas aninium applicuit. Ideo-que concilium fiueSynodum fuse fèftæindixit, adquam ediétopromulgato doftos omnes, qui'ué aliquodMua-. niedis autfuperiorum pontificum refcriptumbaberent, fuum agnofcentes imperium,uenire,amp;lcripta fecum ad-ferre iuîsir. Celebrata fuit SynodusbæcTartaricaDama ^ofci. cumq;ibiob fententiarum pugnantium uarietatem nibil ftatui pofTetjfex omnium fapientifsimos ex eo nume ro communi confenfu feligi iufsit : amp;nbsp;fie delefti fuêre MuIcinus,Boarius,Buora, Anoecius, Atermindus amp;nbsp;Da-nid.bis in una domû, cû omnib. feriptis quse allata fuerat incîufisjUtfinguli ex illis feriptis omnia Müamedisfaéfa diéla quæ uerifimilia uidercntur,in unumuolumen colligerentjiniunxit. - Cumq; illifexuoluminafecifïent^ teliqua omniaferipta infiurtien proijcicurauit: quse tot fuerunt, ut illis ducenti cameli fuerint onerati. Deinde le ioge lata grauem eis pœnam propofuit, qui fecus crede-rent,facerent,dicerentq;,quàmin ijs fex Alcoranis prse-fcriptumeflet.Exquibusfex uoluitiinibusortæ funt po-ftea quatuorSarraCenorumfe£fse,quseMelici,'Afafij, A-lambeli amp;Buanifiuocantur. Afrienim,Melici: Arabes amp;nbsp;Damafceni, Afafij : Armeni Sc Perfse, Alambeli : Alesandrini amp;nbsp;Afiyrij, Buanifi. In Cairo uerô, iTiaxima Ae gypti urbe, omnes fe£f3e,nemine répugnante, uigent.His peraétis Muauias Damafci, ubi federn babuerat,obijt : i-bidemq; fepultus fuit.Hic primus Sarracenorum ducum, Jo unà cum Ozmenoj Homare régnante,Romanas prouin cias cum exercitu eft ingreffus : primusqj impe«j Sarrace uicibnesadOccidentem ,in Aegyptumfcilicetatg; Afri cam,ad Orientem in Mefopotamiam,amp; ad Septemtrio-nem in Afiampromouit, amp;nbsp;primus fibicertam regiam-quefedern conftituitDamafci i cuius urbis ageromnem alium ubertate,cœliq; fuauitatefuperat. amp;nbsp;feruis regio tnore, atq;eunuchis, qui coram feaperto capite ftarent, üfui

ufus eft. fuit enim uir prorfus nulitaris,amp; in rebus geren-dis prudens : colore albus erat, facie iucunda 3c graui,ocu lis uarij coloris,ftatura mediocri, barba fernper nigra: quia ubi canefcere cœpit,tingebat eâ. Vixit an.L X X VI î, regnauit X X1111. Sigillum geftabat cum hoc fymbolo : O' DEVS IGNOSCE MiHL Literas nullas, 3c ne fcribere quidem norat : cu tarnen magno eftet alioqui ingenio.un de fcrunt Muamedem aliquando in conuiuio ( ut cö -ram hominibus foiebat)orantem dixifte: O'Deusdoce Muauiam fcribere 3cnumerare,eundemq; à periculisli bera.quibus uerbis uir callidus, qui Muauiæ ingenium a-ere 3c ferox norar,duo uoluit indicare. Primùm, illurn,ft aliquid literarum didiciftet,poruiïïe fe£lam fuam uehe menter adiuuare.nam qui fcribere norunt, ij etiam legere poftunt,amp;inde prüdentiores fieri.Deinde,quia obfero citatem multis felepericulis obiefturum uidebat,numc randiartemeiaDeoprecabatur, qua tempora metirilt;S: obferuare poftet, occafionesq; rerum gerendaruni capta re.eandemq; ob cauftm à Deo, ut eum periculis eriperet, petebat : fed uiro per fe 3c natura caîlido,nihil his opus fu xo it.Muauia defun fto,ftatirn leziduSjcius filius, pontifex 3c rex fuit falutatus: qui nihil adeomemoratu dignum gef fit. erat enim ocio amp;nbsp;luxui deditus,neccorporefàtisfir mo:niftquód multos ex Arabumnobilitate interfecit: fororem fuamlibidinosèadamauit,amp;literisatquepoeti-ce dele6l:al¥itur,multaq; carmina faciebat, legis Muamc-dicæ 3c cuiufuis religionis maximus contemptor. hoc régnante, Mutar,quem ipfePerfidi prouinciæpræfecerat, eius ignauia cognita,fe uatem efte pr^dicans,tyrannidem in ea inuafit : ab eoq; Perfarum reges, qui hodie Sophiani 30 uocanturgpriginem ducunt. lezidi fymbolum fuit:DEVS EST MEVS DOMINVS. regnauit annos tres :obijtautem Arrarfi,ætatisfuæanno XL.cumpaulo antèCufæciues Hocemû, Alis filium, pontificê creaturi uocaftent : quem Abdalamus, lezidi filius, in Carbalenfibus campis prope Cufam inftdijs oppreftum interemit:ibiq; fepultus fuit.in cuius rei memoriam, ad eius fèpulchrum ciuitas poftea fuit

LIBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53

fuit condita Carbalajde campi in quo eft nomine appella ra. Hocemus duodecim Elios mares reliquit, Zeinalum uidelicet?\badinum,Zeinalum Muamedem, Baguerum Muamedem,Giafarum Cadenegum, Giafarum Mufam, Cazinum Mufam, Hali Muceracium, Alle, Muamedem TaguinumjMuamedem Halinaguinum, AlleHacemum Afquerinum, Hacemum Muamedem Mabadinum. qui uarijs in locis fepulti funt, nempe alij prope Muamedem abauum,alij Bagadati,alijHerini : folum Muamedem ‘0 Mabadinum Perfænondum obijftè dicunt,quem equo infidentem ad legem cunftis gentibus declarandam uen turum, amp;nbsp;omnes genres conuerfurum, id autem in Maf-fadale urbe, ubi Ale aui eius corpus iacet, incoaturum a-iunt. Ideoq,quot; femper ibiequumproilloparatum babent: qucm,cum facra fiunt,facibus accenfisad templum dedu cunt:amp;quodamanni die apud eosfolennihuncequum quam maxima poflunt pompa ad templum, in quo Ale fepultus iacet, ferunt, rogantes eum, ut hunc fuum nepo tem,quemipEexpeftant,quâmcitiftimèmittat.ad quod *°feftum ingens ex uarijs partibus accurrithominum mul ritudo. Iraq; Hocemo interfe£fo,0c lazido mortuo,Mar uanus quidam pontificatum eft adeptus, qui nonplus quam nouem menfes regnauit :quoniam Abdalamus,Ia zidifilius,eumregnoexpulit, eoq;annum unum ipfepo tit us eft. quo tempore Arabes concilio in Cufa interioris Arabîæurbehabito,Abdimelicum pontific^ii crearunt adbuc iuuenem. aduerfus quern motus excirauit etiam quidam alius, nomineDadacus. Sed Abdimelicus Cai-fam confanguineum fuum ad Abdalanu perlequendum miEt(erat Abdalanus exE’ubocarç ftirpe oriundus,quam ftirpem Arabes Maraunionam uocant ) amp;nbsp;utex ijsquæ narrata funt patet, multos annos per uim pontificatum obtinuerat: ideoq; Sarracenis,qui Alis ftirpem,quÇ à Mua mede reft a ferè linea origine trabebat, magis amabant, crat exofa. Abdimelicus uero ab Ali genus ducebat, quod illiAbazionem uocant : ipleuero Abdimelicus cum alte ro exercitu Dadacum eft perfequutus. Abdalanus tunc e forte

34 SAR R A GEN I CAE H I S T O R I AE fortèin Mefopotamia nouum Califam ibi exortum dele-uerat, amp;nbsp;cum exercitu uiftor Damafcum redibat : cum r cumCiafasadEufratemfluuiumoffendit, amp;?ommiflo prælio cru enta uiftoria eftpotitus. Damafeenus Califa AbdalanusDamalcum confugir:unde ibi, quia tyrannice imperium excrcueratjnoadmifTuSjCairu tunc no magna urbem ad Nilum,nô proculab Memphis amplilsimæur bis minis iub Homare â Muauia,utNiIitranfituminfua poteftate haberetjConditam, amp;nbsp;præfidio munitam ( qu^ pojftita creuit, utnancintermaximas orbis terrarum nu 10 meretur) pedjt.amp;ibi quoq; à præfidio quo tenebatur ex-clufus,atq; a fuis omnib. ob f^uitiem, qua in fecun da fortu na uicifsitudinis humanæparû memor,ufusfuerat,defer tuSjin Grecian a uigare cum unico feruo uoluit : fed uentis in infulamquandam,inquanotuserat,delatus,ibitrucida tusfuit : amp;ficCaliforum, qui Damafci regnauerant,ge nusinterijt. Ciafas uero Damafcopotitus, lazidum Cali fam iamantemultosannos fepultum extrahi,eiusq; ofla cremari,amp; cineres in flumen proijci iuCsit: lt;Sc in omnege nus Maraunium ferro aeflamma fæuijt, cadauera iîlorû lo feris dilaceranda proijeiens, ut Hocemi amp;nbsp;aîiorü ex Aba-zia familia abipfisinterfcéforum iniurias ulcifceretur. e-rattunc quidam ex Maraunia ffirpe homodiuesamp;po-tens,nomine Abedramon,cuius maioresDamafceni Calif^ fuerant:amp; funt, qui eum tradant Muaui^* fllium fuiifei Hic Abdim^Iechiamp;Ciafleimmanitate^qua genusfuum 'perfèquebantur,uidens,fibiq;talia metuens, magno ami* corum,propinqubrum amp;clientum numero cone£fö,ingt; cxtremasMauritaniæTingintan^partes penetrauit: ubi, tum quod ex Damafeenorum pontificum familia effet, 50 tum ob uirtutêfortitudinemq;, magno honore abijsSar racenis quiilJicerant ( nam multiiam Romanis, maritima qu^adMediterraneum fpefiant loca tantum, defen-dentibus,e6 uenerant, ibiqifeaes pofuerant) acceptas fuit: qua potential fefi^opinione elatus,primus omniûfe nbsp;nbsp;nbsp;’

Miralmuminum, quæ.uox Arabica lingua credentium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

principem ßgnilicat,aufus ettappellare: quem poünoRri

hiflorki

t

i

î

«

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3$

biftorici corruptè Miramulinum uocauerc. itemq; Maro ciurbem maximam (Scnobilifsimamprope Athlantisra diceSjad Ägmeti portas condiditjamp; regni fui mctropolim conftituit : quamuis multi à loGppo, icsfinifilio,amp;alij ab alio conditam uelint. Contra huncaute Abdimclicus tum quia ilium rebus fuis, cum alio arma conuerteret, quo ipfe Afiærebusintentus (peftarcnon potcrat,nihil obelïe uidit : turn quia multis alijs molcftijs affligebatur, nihil tentauit. nam etfi Dadaco cumfua faólione dcleto 10 uiftor Damafcum amp;nbsp;ipfe ueniflct,non tarnen diu ca læti-cia frui potuit : quia Sc Qua peftilcntia! grafïari cœpit, qu^ Sarracenicä gentem penè ad internecionê delcuit:amp; cum pefte, dira etiam fame affligebantur in omnib.fuis regionib. Sc Mardaitæ mote Libano iterû occupato, fines lùos Hierofolyma ufq; promouerant, Sc Perfidis à Mutare oc-cupatç res animû eius angebant. Quibus aducrQ fortun^ fluélibusagitatus Abdimelicus,nequomaioriinfortunio obrueretur metuens,per legatos à luftiniano, qui tune an nosnatus X VIimperium erat adeptus, pacis,quam Mua ^0 üias cum Conftantino pepigerat, confîrmationê rogans, ut Mardaitæ Libano amoucrentur petijt : quod fi fieret, fe Romanis quotidic deeem auri pondo, lèruum Sc equu eximiæ pulchritudinis tributinomine daturû poliiceba-tur.amp;infuper pacis côfirmationeimpetrata, quo melius Cæfar pollet Mardaitas,qui iam nô ultra X11 millia crât, Libano môte amoucre, mediain Cypri Arn^enie Sc Ibe-riæannuorûtributotû parte ei concelsit. Deinde haepa ce confirmata,amp; Mardaitarû ferocifsimorû hominû me-tu liberatus, Ciafam aduerfus Mutare, qui fub religionis jo Ipecie tyranidem in Perfia occupauerat,cû magnis copijs mifit.quç expeditio infelicé amp;nbsp;iplà exitû eft for^ta:quoniâ Mutarus cû exercitu occurrês fregit eij,ac fudit. unde ma ioréfibi quàm antea exiftimationé comparauit. /Pbdime licuSjUt ex propinquioreloco Perficas res Ipeftaret, in Me fopotamiam tranlîtzubi rurfus multis fimul calamitati-bus iaftatus fuit, quoniamjuftinianus Sclauis partim in deditionem acceptis,partim armis domitis, deleéfis ex ea e 2 gente

s A R R A C E N I C AE HIS T O R I AE ' gente iuuenûfortifsimorû circiter XXX milib. legion es cöfcripfèrat:quib.fretus,pr^textu ex eo fuiTipto,quôd mo neta annui tributi non Romanorû fignû,fèd ndùû Arabi ' cûbaberetjfœdusfregitramp;Leôtiopatricio cûbisnouisle cionib.in Afiam mifïoJberiam.Albaniam, ïrcaniaamp;Me diam, quæregiones Sarracenorûparebantimperio^lube git. Eodemqj téporeSaidus quidâlèditionêcontra Abdi melicu excitauit : aduerfus que cû exercitu profe3:us Ab-dimclicuSjita eû terrüitjUt fupplex ucniâ peteret. cui Abdi melicusfimulanscÔdonauinfedpauIopôÆcJaminterfici i iußit.Excitatusetiäeftbocipfo têporeinter Sarracenos alius tyrânus,nomine Abdala Zubir,qui Mufubum fra trê côtra Mutarê in Perfiam mißt : ab eoq; Mutarus amp;nbsp;ui-ftus (Sr trucidatusfuit, féd eius uiéioriçfru^iu frui nopo-tuit. Abdimelicus enim, totis uirib. aduerfus eû colleélis^ prçîio ui^û cû exercitu deleuit : ac inde in Perßdem pro-feânSftotâillâprouinciafabegit.quorucceiTu territusAb dala Zubir,Mecca côfugit.ad quêperfequendû Abdimeli eus Cagianum cû magno exercitu mißt,qui Mecca capta Zubirû interfecityâcantiquiîsimû eius urbisidolum cû té 29 plo incedit:amp;ßc Abdimelicus Perßderecepta,amp;^mulis extinftis,folusq; SarracenicarûrèrS potitus,cû fsepius Ko manu Imperatorefruflra obteftatus effet, nefœdus uioJa retjuires aduerfus Gr^cos,bellum côtra iura omnia huma na atq; diuina inferétes,Muamate duce conuertit:quib.a-pudSebaflBpolim inuêtis,fœderis tabulasinflar uexilli ha ffæ appëdit:acDeum(cüius ill^numineinterpofito cofir mat^ erât)uindicêiinplorâs,acieinfirufia in eos inipref ßonefecit:Sclauis tarne prius pecunia corruptis.quorum fi:atim,ùbiprçlium efiinitu, circiter XXmillia adSarrace 39 ' nosdcfea^rût.quçresadeôGrçcosperculit, utnulloîabo refuf^fuerint.quos illi perfecutifirè omnes c^ciderût:amp;: Irnpatorlu{l:inianus(nâamp;iprebuicpræliointerfüit) tur pi fuga cû paucis côferuatus J ubiadLeucafê peruenit,re liquiasSclauicçillius amp;nbsp;nouæ militiæ omnes trucidari,amp;: cadauera in marepræcipitari iufsit. Vnde Sarraceni poli jmpunènômodôfuarecuperârûtj uerûetiareliquasKo'

ni anas

LIBER PR I MVS. , nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;37-

thanas prouincias inuaferut: amp;. Sabatius pa tr ici us, Arm Cquot; ni^ prçtoi^Romanorû clade cognita ad eos fe cotulit, eis-que Armenia tradiditrneq; illi Oriété uniuerlum uaftarej amp;nbsp;Chriftianos in leruituté abducere defierurit. na etiâ ilia Perfidis pars, quç adhuc Romand agnofcebat impiû^à Ça giano fubafta fuit;amp; Muamatcs cd Sclauis q ad ed trasfu-gerätjTbraciä prouinciâ ingreflus, eâ ferro amp;nbsp;flâma uafta üit:Romanoimpiointerea ciuilib.difcordijsacinceftinis. odijs ita dilaceratOjUt nemo illord audacia reprimere pof *0 fet.Leontius enim patricius,Iuftiniano in Cherfonê inlula relcgatOjImperid occupa uerat:ftâtimq; loannê patriciutn cd clafle adSarracenoru Africanord, q ex mediterraneis qù^ illis exfœdere ad inhabitandum erant côcefîa, dènuô maritima orâ inuaferât,uim inbibenda mifèrat: qui Sarra cenos acie uiéloSjRomanord finib.expulerat.Sed cd opes illord in Syria totoq; Oriente formidoloQ eiîènt, amp;nbsp;rpaio res copias ijs qui in Africa degebât Sarracenis ab Abdime lico auxilio fubmitti crebris'rumorib. nunciaretur: loan-nes fe nimis paruû exercitu ad èarri prouinciam tutadam io babere ratus,Byzantid,ut nouas à Leontio in fiipplernen-tum copias acciperet,exercitu in Africa relifto petijt. Sed dumhçcnimis lente à Leontio comparantur,Abdimeli-cus fuorum qui in Africa erat ftatü cbgnito, iaélürâq; ini-quo ferês animo, claflèm ingentê mittit ad prouinciâ reci piendam:cuicdRomana clafsis impar éfïct,inderecef-lit:cumq;in CretâperuenifTet clafsis,principes partim tuf perati Africa amifla,amp;hoftib.côceHà reuerti : partim ira in Imperatoré,qui tam fegniter bellicas rés tra£târet,com inoti,clafsiarios ad defeftioné côcitât, ac ut AbGmarû Im

30 peratoré falutent fuadent, que amp;nbsp;Tyberid nominârunt.is cum copijs Byzâtid cofeftim profeftus,Leötilt;i imparatd offendensjftatim urbe eft potitus,amp; Leontid trdcis narib. in ùincula côiecit.Sarraceni uerô Africa totâ Romanis un diq; præGdijs pulfis occupârdt.erat adt qui tdc Afric^ ma ritimaloca habitabant, magna ex parte Gottici generis.’ HicTyberius ftatim ubi imperio potitus eft, Heraclid fra tré fud cd maximis copijs in Afiâcôtra Sarracenos mifit;

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c 3 quiiff

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;e«

3S SARRACENICAE H IS T O R Î AE qui in Syriam irrupens, Samoßta ulq; progrelTus eft : fini , timaq; loca omnia populatus,circiter ducéta m Jlia illorü c^cïdit:captiuisq; plurimis,amp; ingenti pr^da partajmagnu eis terroré iniecit. amp;nbsp;eodem tépore Armenia? principes, Sarracenos omnes qui in Armenia erät, per feditionê tru cidaruntiac legatis ad Abfimaru mifsis, Roman os denuó in prouincia receperunt. qua Muamates magnis copijs a-dortuSjiterumSarracenico fubiecitimperio,ac principes populiuiuos cremauit. dein Cilicia quoq;inuafit, toräeä uaftans :nötamê fine magno fuomalo.quoniäHeraclius 10 cû eo cögrefius,magna eius exercitus parte deleuit,cçteris captisrquosÇôftantinopolim adlmperatoréuinftos mi-fit. quo tcpore obijt Abdimelicus,regni fui an.X X I.Dixi-mus fuprà, Abedramonê quêdam ex Maraunia ftirpe initio Abdimelici potificatusin Mauritania lècefsifie,amp; tâta fibi exiftimationê apud fuâ gentem de feélâ conciliafle,ut quafi alterû Califam, uel etiâ Califa maiorê ilium, quot-quot Sarraceni in ea prouincia degebant,uenerarentur: fed quia bellicis rébus fe nÔimmifcebat,amp; remotior erat, Abdimelicuseû utalios nôeftperlecutus. uerum tarnen 19 eius noméetiâ in Arabia maenum fuit, ismoriensfilium

O

reliquit Vlitû nomine,qui Abdimelico in pontificatu fuc cefsitjMiralmuminusamp;ipfeappellatuSjAn.Salutis Cbri-ftianç D C C V111. quo imperâte, Armenia Sarracenis pul fis iterû fub Romanoru redijt imperiû : amp;nbsp;Arabes in Romanas prouinciasirruptiöefaéla, Miftâ urbem cû multis caftellis cæperût,atq; opima pr^da onufti domû redierût. Deinde rurfus Abatio duce in Galatiâ irruperût,eamq to ta dcpr^dati funt : amp;nbsp;luftiniano C^fàre àTrebellio ßulga rorû regelnimperiûreftituto,Sarracenihorû motuûoc 30 cafione mfilto maiore quàm unquâ antea apparatu ex Ae gypto^rofefti,Libyâuniuerfàmad Oceanû ufq;occupâ-rût.Libyam nûc dico,quia prius Africa ab illis capta often di,q U ç Libyç pars eft:ut intelligatur,me no de parte tantû loqui, quæ iam capta crat, fed de tota.nâ cû Libya fiue A-frica uniuerfàinftarpeninfulæ àSeptentrione noftro ma ri,ab Occafu amp;nbsp;Mendie Oceano Athlatico,ab Ortu mari

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eoo,o

■ LIBER PR I MVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'351

feoOjRubro Sc Arabicofinu clauditur,paruoibiiftbmo -inter Arabici finus extremum amp;nbsp;noftrum mare Afiç con . iunfta : Aegyptus tarnen , quæ prouincia circa Nilum Ruuiorum maximum ab eius cataraftis ad oftia patet, u-na cum Aethiopia quæ fupra ilium eft, aplerifque uete-rum,atq; etiam recentiorum fcriptorum Afric^non ad-numeratur.amp;utNilusfluuius huiuspcninfulæ Orienta-» lern partem, hoc eft Aegyptum atq; Aethiopiam, in qua' Preteianneslatiftimè regnat :fic Niger atnnis ijfdem (.uC to multi tradunt)fontibus oriundus,ac utillcaMeridiein Scptentrionem, fic ifte ab Ortu in Occafum atq; in Ath-lanticum Oceanum dcfluens, Nigritarum ditifsimarégna ab ilia diuellit: adeoutLybia ( de qua nos intelligi-mus ) Nilo 3cNigri fluminibus, Oceano Athlantico''amp; noflro mari contineatur : quam totam,quanta ab Oc-cafu in Ortum patet, Athlas maximus mons mediam fe-cat: bodie in tres partes diftributa,Barbaria, Numidiam Lybiam. Lybia, quæ Arabicè Sarra, id eft deferta uoca tur , Nigritarum regnis àMeridie, à Septehtrione Atb-aolante monte, ab Ortu Nilo flumine, amp;nbsp;ab Occafu Oceano. Numidia,apud Arabes Biledulgerid,boc eft,palmife-ra regio nuncupata,ab Aegypti finibus ad Oceania pro-tenfa, Athlantisauftrale latus occupât : Barbaria uerô abOrtuinOccafumijfdem contenta finibus,quicquid Atblantem inter 3c noftrum mareiacet, comprehendit. Hæc autem rurfus in quatuor prouincias eft? diftributa: K'lauritaniam Tingintanam,quæ Marrocci 3c Feflære-gna continet : C^làrienfem, in quaTelenfini regnum eft: tertia pars Africa propriè 3c olim 3c bodie difta, in qua io olim Carthaninenfesfloruerut, bodie Africa urbs,amp;Tu' nes atqueTripolis.banc fequitur Cirenes, quæ^ugiæ re-gnocomprebenditur. Primaigiturirruptione,quæ Oz nicno imperante in banc prouinciam faéla el^ Sarrace ni ex Aegypto progrefsi, Cyrenaicam 3c Africam occu parunt. fed cum póft pace cum Imperatoreinita, à maritima orarecedereiufsiflint,inNumidiam 3cLybiamfi- • nes promouerunt : 3c Muauia régnante rurfus in Garth a

40 SARRACENIC AB H IS T O RI AB ginenfium fines irrumpentes, maritimam Africæ oram lubegerunt. Nunc ueröarmispromotisutramque Mau ritaniaminuadunt, amp;ficimperij fines Oceanfim 6c Ni-grim amnem conftituunt. Cui prouinciæ Vlitus pontifex Mucam fumma cum poteftate, Admirantem di-£l:um,præfecit. Veruntameninea adhucpartemillam Tingintanæ , quæ ad fretum Herculeum efi:, obtine-bat Hifpaniæ rex Rodericus Vifigottus. Gotti enim tune rcrum tota Hifpania, Romanis præfidijs pulfis,iam atrecentis fermé annis potiebantur , unicum Roderi-1» cum regem agnofeentes : qui non modo citeriori 6c ulteriori Hifpaniæ imperabat, uerùm etiam omnia ad fretum pofita in Mauritania Tingintanapofsidebat. Habet autem fretum in Africa tria promontoria,duos fi-nus efficientia;amp;in Hifpaniatotidem promontoria, to tidemquefinus. Vrbesad fretum nobiles erant, inHifpania quidem Carteia,ad Calpepromotorium fita,quæ poftTarifa diftafuit : in Africa Tingis, unde Mauritanie Tingintana nomen habet, ad Abylcpromontorium pofi ta: amp;:Cepta,PtolcmæoEfsiIifranuncupata. Hifpaniam Romani uniuerfàm in duas prouincias diuidebant, duos-queprocofulesautpropræcorcs in earn mittebant: quorum al ter Citeriori, Vlteriori alter imperabat.Sed bæ par tes non femper eandem magnitudinem habuerunt. nam cum nondum tota Hifpania potirentur, citerior Hifpania flumina»Ibero 6c Pyrenæis montibus continebatur:

I quicquid uero ultra Iberumerat,ad Vlterioremfpeéfa-bat, quæ Carthaginenfium erat. Sed poffquam Punicis præfidijsundique pulfis,totam Hifpaniam, quænoflro mari ab Ortu 6c a Meridie, ab Occafu Oceano Atblanti^ 30 co,àSept^ntrione Cantabrico 6c Pyrenæismontibus in-ftarpeninfulæclauditurjoccuparunt: prêterLufitaniam . 6c Bencam, quicquid terrarum in Hifpania eft, Citerio-rem uocarunt : illas ucrô quas Anas fluuius diuidit, 6c O-ceanus ad Aftares ufque âmbit,ulteriorem hanc quidem • quæadfretumeftjBeticam,quænunc Vandalufiam 6c Granatæregnum continet : îllamuerô quæab Ana fiu^

mine

LIBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

mine ad Durîam amnem pef tingit, Lufitaniam amp;nbsp;cite-riorcm totam Tarraconenfem uocantes. quam diuifio-nem trip^rtitam Geogràphitradiderunt. His igitur tribus prouincijs,acprætereaAfturibus âc Cantabris, qui cis Pyren^os ad Oceanum Septentrionalem funt, nee no prouiilciæ Narbonenß adRhodanum ufque,quætunG Gottica Gallia uocabatur,imperabat(utdixii'nus)Ilt;ode ricus Vifigottus, cumSarraceni imperij fines in Africa ad Oceanum promouerunt, Anno Salütis Cbriftianæ loDCCXlI. Islulianum CeptæcomitemjgenereVifigot-tunijuirum fortifsimum, quiq; magnas opes in Hifpania babebat, amp;nbsp;infulæ cuidam quæ nunc Viridis uocatur, in ipfo freto fitæ,multisq; alijs tum in Hifpania,tum in Tin-gintana locis imperabat,Beticæ,amp; ijs qua? inTingintana poßidebat, præfecerat : eiq;, Hifpaniç ab illa parte à Sarra Cenis tutandæ, acfreti cuflodiendi curam commiferat, Habebatbic filiam Cabamnomine, Formapræftantem: adco ut eius forma Hifpani^ non minus perniciofa fuerit, quam Helenæ Troianis. ham eius amore captusRoderi io cus,fiue ui,ßue fraude ( nam utrumq; fertur ) pudicitiam eius uiolauit:quod illa quamprimùm potuit, paren ti indi cauit. qui iniuriam difsimulansjamp;ulcifcendi cupidita-tem celans, impetrauit â rege, ut ßbi Ceptam migrare li-ceret,quödfe inde meliusSarracenorum conatusrepri mere poffe diceret : fieque omni fupelieftile fua collecia, cum uxore fe Ceptam contulit. Deinde, ubftoperuenit, coniugem fuam grauiter ægrotare fin gens, regem roga uitjUt Cabam ad matrem,quæ fortafie effet moritura,uit fendam ire pateretur. Nam Caba cum alijsprincipumfi 3» liabus ( ut moris erat ) in aula degebat. Deinde hoc pi-gnorereceptoMucam(quem ab Vlitototi I^y^pr^po fitum fuiffe diximus ) adit, fecefsionis fuç caufarh narrat; fe^- Hifpaniæ eum domina faéiurum,fi modo id aggredi auderet,pollicetur.Mucas rem to ta Vlito proponit,cuius uoîuntatê præterire in re incerta nô audebat.à quo refpó fum accepit,rem difficilem efîè qu^ proponcbatur:nec iri. tam graui negocio temerè homini caUido,amp; ab ipforuni

' religione alienOjCredendum.Sed tameutComifisfideill e?cperiretur,paruo ei miJitum numero traditorcui fi res i' niüio bencfuccederet,poftea maiores copiæfubmitti poigt; fent : tentari poße. Mucasigitur,etfi Comitis orationeita permotus fuiflèt, ut rê omnino bené ccßuram crederet: non aufus eft Vliti mandatum prçterire. quamobrem du ccm quendam ex fuis, nomine Tarifcm Auenzarcam, cum centum equitibus amp;nbsp;quadringentis pedidbus Juliano tradidit.quiomnes,quatuornauibus, in inJuIampar-uamjindnuillo quem Calpemons facit, Jitamtranfuefti i funt,quæ poßab hoc Tarife duce GcIziraTarefdiHa fuit . quo Julianus amicos fuos amp;nbsp;propinquos omnes aduo-cauitjÓ^ comodis qu^ iple regi fua opera,Jaboribus ac peri cub’s dederat enumeratis, eiusq; ingradtudine amp;nbsp;EÜællu prat^ iniuria indicata, animum fuum eis aperuit : addens edam,eum iniuftèiilud regnum obdnere,quod ad Vitize filios hæreditario iure Ipeftaret : idcirco rogare Jèillos,uC fîbi in tam iußa cauffaadefTe uellent, feq; tods uiribusiu-naret, uenturu proximo annocum exercituadremper-ficiendamidoneo.Quib.rationib. permoti omnes ilb,cü 2^^ tempus foret,fuam opera funtpollicitbamp;hocanimo do-mum quiiq; CuS redijt. Julianus ueró,ut belli inidum face-ret, Gades infulam in exteriore Oceano propefretumd-tam pedjt, quæ pofiAlzira Dalfrada efl diéia : eamq; to^ tarn ferro amp;nbsp;flamma Jiominibus inJeruitutem abdufèis uaftauit. ind^Lufitaniæac Beticæ oram pari clade afflp xit,amp; fpolijs oneratusin Africam redijt.Quo uifo Mu cas id {atis bon um inidum ratus,ci duodecim millia Sarrace norum eodem Tarifeduceadiecitycum quibusiJleadCal pes promontorij radicesappuJit claßeinrquimonspoRea }lt;gt; ob id GabeJ^arifj id eil rtionsTarißus eR appellatus j amp;. nuc Gibgl terra nuncupatur;lt;S: copijs eXpoHtis Carteiam urbem, quæpoH adnoßram uJq; ætatem Tarifa diéla fait, cæpit. cuius rei rumore per HiJpaniam diuulgato, Ju-Jianicomidspropinquiquam maximis potueruntuirib. colleflis f fe ad bos Sarracenos repellendos irefingentes, co contenderuntjfeq)illiadiunx€runt:lt;^{ic uiribas con^ iunfiis

LIBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

iunétiSjBetis fluminis, qui hodie Guadalouir uocatur,o-ram, Anlt;^alufia,{iue à Vandalis Vandaluflauocatam,ma gna ex parte ferro amp;nbsp;flamma funt populati.Interea Rode ricus quanta potuit celeritate maximo exercitu colleflo, Ignicufn, patruelem fuum, contra hos mißt : qui fæpius infeliciter cum illis congreflus, tandem etiam cum fuis omnibus deletusfuit. Sarraceniueromagnapopulatio-ne fafta,præda onufti, ingentemq; mortalium multitudi nem in feruitute abducentes, in Africam redierunt. Quo lo tempore Vlitus in Afia,dum fe ad bellum Conftantinopo li tanu parat, obij t.cSr poft ilium faftus eft pontifex Zulci-miniuSjAbdimelici filius: quo régnante,Sarraceni Byzail tium fecundo obfederunt. Statim enim, ubi potificatum eft adeptus, Malfanam cum terreftribus copijs, amp;nbsp;Au-marem cum nauali clafle Byzantium uerfusmifit : ipfe autem cum maiori exercitu fubfecutus eft. Sed hunc tarn ualidum conatum aliquantifper repreftitLeo, Armeniæ prætor : quem dumipß fallere nituntur , ab eo decepti fucrunt. qui locis opportunis occupa tis, tranßre eos non ^oeftpafTus. Interea Mu cas ex Africa adZulciminiumno-uum pontificem lalutandum ueniens,ei Hifpaniæ res nar rauit : quamobrem ille imperij inimmenfum propagan-dicupiditateaccenfuSjUtTarifemrurfuscum maioribus copijs in earn prouinciam mitterct,illi iniunxit. Mucas igitur in Africam reuerfus, fequetiti anno ci^m ingenti e-xcrcitUjRichila, Tingis urbis comité, luliani propinquo^ cui parum fidebat, obßde retento ,in Hifpaniam traiecit. quibus copijs inproximam oram expoßtis, Rodericus quanta potuit celeritate proximarum prouinciarum co-30pias collegit , amp;Gottalaniæ ( quae nunc Cataloniauo-catur) populisolim Laccetanis appcllatis : n^non Iberi ç,qu£ nunc Tarracon,ßuc Aragon uocatur: atc/tie Can tabris,qui bodiein regno Nauarræ funt: amp;nbsp;ijs quiGottica Galliam incolebant,inquafunt urbesTolofaamp;Nimis, ad Rhodanum ufq;, non expeftatis eis ad Bedalacem flu uium,quià ueteribusBetis diffus fuit,prope Xerezop pidum, occurrit. Sarraceni tune in ea fluminis parte, in f z quä

44 SAR R A CEN I CAE HISTORIAE' qua AndaluGa eft,caftra habcbant : amp;nbsp;rex in altera parte^ in qua Caftiliæ rcgnum eft,metatus erat. Betislt;nim fiu-uius ex Ortofpeda monte, in Tarraconenfium finibus o-riunduSjinOceanum freto proximum decurrens, Am dalufiam amp;nbsp;Granatæ regnum à Caftilia diuidit:medi-amq;Beticam,quam Anas fluuius ex eodem monte o-riundus terminât,interfecat. Lufitania uerô,Tarraco-nenfisprouinciæ Occidentale latus claudens, ab Anafi ofiiorefta linea ad Duriam dufta excurrit, amp;nbsp;Caftulo-nenfium fines ab Afturibus Pilguerra fluuius dirimit. In jo hoc igitur loco primüm cum illis, quarto Nonas Se-ptembris , qui dies Domino erat confecratus , Anno D C C X 1111, prælium inijt. Pugnatum eft ferocif-£mèprotranfitufluminis ; dumhitranfeunt, illiprobi-bere conantur, pari ferè utrinqueFortuna. quamuisHi-ftjaniaiamduosannos annonæ penuriaóL peftilentiaaf-niéla , non eæuires adeflent exercitui, quæanteafole-bant:amp; homines qui iam centum quinquaginta anno* rum fpacio nulla bell a uiderant j ocio eneruati, penè om-nem difciplinam militarem j amp;nbsp;armorum ufum amifil- xo fent, amp;armis infuper carebant : quoniam Vitiza,qui Ro dericum præceflèratjimmanilsimustyrannus, arma om nia populo adempta frangi curauerat:nec eofolumdie pugnatum eft, led per totam hebdomadamad alterum Dominicui® diem ufque,quotidieacerrimaprælialue-runt : oftauo autem die, qui Fuit XI Septembris, duobus Vitizæregis filijs, qui præcedenti noélc cum TariFe, re-gnum eispaternumpromittente,conFpirauerant, cum fuis agminibus quos ducebanc, le pugnæ Fubtrabenti-bus , cum Mucas copias omnes traduxiflèt , uiftaFuit jo Gottica Â^?ies : (ScRodcricus, qui primo die,quoprælium eft initum , patrium , hoc eft Gotticum morem feruans , aurea toga indutus, auream item coronam, amp;calceos aureos, omniaquegemmisôcmargaritispre-ciofiFsimis ornata habens, in eburnea leéFica duobus pre-ftantiFsimis equis Ferentibus, in aciem prodierat. quôd idcirco Faciebantin prælijs Gotti, ut milites regem Fuga euadc-

LIBER PRIM Vi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

cuacîere nori pofTe lcientes, fibi pariter aut eo in loco mo-ricndum^ut omnino uincendum eHefcirent. Turpee-nimfuiflct regem deferere.Queni morem fecut^ multæ ' liberæ Italiæ ciuitates,quæfimulfœdere iunftæ eranr, quandam quafi curulenî fellam, cui infixa erant focio-rum omnium uexilla,ad belli ufumadornârunt.quam in prælijs boues multi, ne qua exercitui honeftæ fugæ ob boum tarditatem fpes foretj trabebant : easque fellas Ca-rocios appellârunt. Hocigitur modo Rodericus rex in prælijs, quæperfeptem dies commifla funt, leôticafe-rebatur,fumma cum pompa . Oélauo autem die rem ad extremum perduftam uidens, ipfemetcumalijspugna-reftatuit : ideoque equum confcenditgenerofifsimum, Oreliam appellatum,6c militibus fuis uehementifsimà oratione cobortaris pugnaminijt. Sed ubi aciem fuam inclinareuidit, in proximummontem fecedens,regias ueftes inligniaq; exuit. acinde fuorum ftragemuidens, pœnirentia commotus, quôdfetantorum malorum eau famefTefciret: amiftu mutato , in quendam Lufitanise iolocum defertum confugit , ubi uirum fànftum folita-riam uitam agenteminuenit, cum quoreliquum uitæ fiiæ tempus tranfegit . Nam quôd ilium ftellam , fiue Deinuncium ducemfecutum efle traditur : idquidem fieri poteft , amp;nbsp;alijs quoque accidit . uerùm id,etiam de occulta quadam ftella,uoluntatem ipfa^a mouente atq; ducente,^intelligipoteft. Quod uero dicunt, à fan-6foillo uirocum ferpente bicipitiin fouea inclufum fu-ifse , quieumbidui fpaciototum corroferit : idutftm-pliciter intelligatur , minime eft ueriGmile . Nam qusë jofanéfitas, quæ religio , quæ denique pietas, iubet pœ-nitentem , lt;amp;folatium afflifti animi, inftitut^nemqué meliorem quærcntem, diris cruciatibus amp;nbsp;inaudtto fup-plicij généré interimere ? Quamobrem ôc illud my^ fticè diftum crediderim : amp;nbsp;bicipitem ferpentem ef-femalèfibi confeiam mentern, quæ non fecus acFuriæ,-eos qui aliquod magnum feelus perpetrârunt, exagitat,ut f 3 poetæ'

SARRACENICAE HISTORIAE poetæ de Oreftc atque alijs finxerunt. Eo igitur in loco o-bijt: amp;nbsp;poft aliquot annos Vifei,inLufitâniajfepwlchrum eiusfuitinuentum cum hacinfcriptione.*

HIC ÏACET RODERICVS, REX GOTTORVM MALEDICTVS, FVROR IMPIVS,

IVLIANI QyiA PERTINAX» ET INDIGNATIO Q.VIA DVRA»

VESANVS FVRIA, ANIMOSVS INDIGNATIONE» . IMPETVOSVS FVRORE, OBLITVS FIDELITATIS. IMMEMOR RELIGIONIS, CONTEMPTOR DIVINITA

CRVDELIS IN SEjHOMiCiDA IN DOMINVM. (TIS.

HOSTIS IN DOMESTICOS. VASTATOR IN PATRIAM» REVS IN OMNES»

MEMORIA EIVS IN OMNI ORE MARCESCET* ET NOMEN IN AETERNVM PVTRESCET*

Hocprælio Gotticus equitatus omnis cxtinftusfuit,amp; totius Hifpaniæ uires fraftæ : eorum uero qui ex Gottica acie ceciderunt,numerus fuit infinitus, ex Sarracenis aut tantüuiginti millia :quia cumillis cratlulianifaftio,quæ totiu3 Hifpaniæ arma habebat. amp;nbsp;ingens erat illorû mul 20 titudo:amp; qui pro regepugnabant,pcnè omnes erant iner mes.pauci quidam fuga,quo quenq; fors ducebat,fibi cort fuluerant : amp;nbsp;qui ex remotiorib.prouincijs auxilio regj ue niebantjbac clade audita, illis qui Egiciam cofugerat con iun £l:i,6'arra^enis iam inftruff a acie uiéloriæ curftim per-fequentibus fefe oppofuerunt : amp;nbsp;fumma ferocitate no fe-eus acleones,quibuscatulifintcrcpti,pugnantes,primam aciêfuderunt. Sed cumlulianiIcgionéfuftinerenon pof-fent,fefein urbem receperut-Tarifes uerô,ubifons eft ho die Tariff appellatus,caftris pofitis, amp;nbsp;indcoppugna- 30 tionem lt;^greftus, ftatimurbeeftpotitus. Deinde Iulia-niconïîlio exercitumin multas partes diftribuit,quibus fingulis duces erant adfignatirut priufquam Chriftiani confilium aliquod capere poflent, autuires colligere, o-mnes fimul ubicunqueeftent,opprimerentur , Vitizæ iilijs amp;nbsp;Opafio epifeopo eos ducentibus. Itaque exercitus tinus

tiriüsMalaccam,quæ hodieMalcga dicitur,Beticä?ad no ftrummaj^eportüm, quem cito capere magniintererat, pctijt : alter Cordubam,cui præerat quidam ChriftiaHus Sarracenusfaftus,Magcitar nuncupatus,ipfeTarifes cum tertio exercitu Menteliampetijt urbem,ei Aquitaniæ pat ti quçPyrcnæis contigua,Gienna appellatur,proxima:amp;: ilia urbe,quç excindi quamSarraccnicu iugum accipcre rnaluit,deleta,Toletu:inde Guadalagiara atq; Medina Al-meidæ expugnauit. quæurbs à nlenfà quadam fatis ma gna,quæ unica géma uiridi inftar fmaragdi côftabât,in ca reperta, nomê accepit.Indc Amaiam urbem munita cæ-pitjinquaærarium erat in belli ufum cöparatum.Poftre-gionéGotticicampi appellataingrefluSjAfturrica amp;Ge^ gionem,qu^ bodie Gigion uocatur,urbes Mugnuza duce Gotto tradente cæpit : amp;nbsp;Mugnoce, qui Gottus amp;nbsp;ipfe ratjCerdaniç regulo adiuuatc,Gottalania fubegit.quam-obrem Sarraceni eum locis Cerdaniæ finitimis præfecegt; runtîalter exercitus Granata occupata, Murtiam amp;nbsp;Hori buelam petij t,ubi cruentum pr^lium inter noftros amp;nbsp;Sar racenos in campis qui hodie ob id 5angonerij uocatur, fu it comiflum : in quo cum Sarraceni uiciflentjciuitas dedi* tionem fecit.Poft idem exercitus Valen tiam petij t:amp; Va^ ' lentinis qui ad pugnam egrefsi erant fufis,cum urbem uiderent muro ac foHa munitam, deditionem earn âccé-perunt ea legCjUt Chriftiani in ea templum un^m ad babi tandum baberent, quod eratfacrum D.Bafilij collegluin, bodieBartbolomæi templum appellatum. reliqua oiti* niaMuamedi conlècrârunt J præterillud templum quod inFicarioforo erat,ubi Vincentius martyr interfeftusfu

50it,quod poft Cbriftianorum diuerforium fuit. Ciuitatetrt Mauri repleucruntjludæis tame in ea manehtibl^- amp;nbsp;pad cis quibufdam Cbriftianis,qui Bäfilij collegium inbobita-runt. Quod audientes qui Puigum,EncQ oppidutn, inco lebantjubi erat aliud Bafilij collegium , campana magna CÛ marmoreo quoda fimulacro in têpló, in reditUs fpCni ' fepulta,inde omnes aufugcrunt : quo poft Sarraceni colo* niam Cebola duce miferut.undc oppidum illud poft Pui-

6^«^

48 SARRACËNICAE HIS TORI AB gQnijCebolç diftiim fuit: a quo amp;nbsp;aliud eiufdem nominis paruum oppidum fuit conditum. (Schocpaélo Valentia, Sogorbes, T ortofa, Lcrida, Barcinon amp;nbsp;Sarragotia,cum tota Hifpania, in Sarracenorum poteftate uenerunt. Tar raconem uero, quia diutiusobftitit, penitus deleuerunt’: quæ póft a Bernbardo Toleti metropolitano, Vrbani 11. Rom.pont.iuflujannoMX C,iterumfuitædifîcata. Hoc modo quatuordecim menfium fpacio fubaff a fuit Hifpa nia tota : quod illis facile fuit fa élu, populo præfertim ar-mis amp;nbsp;ducibus fpoliato,amp; Opafio Sibiliæ metropolitano to gt;nbsp;populos ad deditionecohortante,acipfis dcreligionent iura om nia quibus an tea fruebantur, in tegra fore pro-mittente. quod tarnen nifi in paucis quibufdam locis fer* uabatur,ut Valentiæ, Sibiliæ ac Toleti, in quibus templa quædam reliquerunt Chriftianis inbabitanda:undead-huc bodie Toleti in auguftiftimourbistemplo, infacel-lo quodam facra Mozarabica, id eft cum Arabico mixtit, appellata cclebrantur,quæ ab eius temporisantiftitibus iuxta D. Leandri inftitutum fuerunt comprobata. Poft

' has uiéloriasquotidie Sarracenorum numerus in Hilpa-xo n ja crefcebat, adeo ut no folum religionem Hilpani tunc : mutarint, amp;nbsp;mores :fed amp;nbsp;linguam corruperint, amp;nbsp;ur-bium,oppidorum,montium,fluifiorum,aliorUmq;Ioco- ; rum omnium nomina fint mutata. Multi tarnen in Gal ham, Angliam,Italiam,Gr^ciamq;, ad opem ab alijs Cbri ftianis prmcîpibus implorandam confugerunt : alij illam Pyren^orum partem,quæ in Aftutes inftar bracbij pene- ' trat, amp;nbsp;intra Oceanum Aquitanicum extenditur,infede-runt : amp;nbsp;qui cum Sarracenismanfèrurït, ubique antiftp tesatq;paftores,uirosfànélitate darosbabuerunt. Sed jo. in Afturi^s primùm Hifpaniæ fàlus nata eft : quæ regio no mo^o â barbaris intaéla fuit, uerûm etiam prima cur-fum illorum eft remorata : ibidemq; amp;nbsp;antiqua Hifpaniæ lingua eftconleruata . quod, ut qua rationefaélum fit, melius intelligatur, eftnobis totus Pyrenæorum tradus » breuiter defcribendus. Hifpaniam Cberonefifiue penin- i fulæformam haberediximus, cuius Borealis pars ifthmoa

Galliæ

LIBER. PRIMVÖ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'49

Galliç coniungitur,amp; Pyrehæi montes ab Ortu hybernö ad Occafum çTliuum porreftiinftar muri earn claudünL Ifthmi latitudeeftcirciter CCLXX*MiP. SedPyrcnæi in maiorem longitudinem extendüntur. nam ubi ad O-ceani Cantabrici angulum,óc quafi finum, qui Hilpanise Septentrionale latus claudit, perucneruntj quafi braebiü quendam intra eum finum refta in Occäfüm æquino-ftialem immittunt:quodCantabricum mare à Septen-trionali Hilpaniæ partearcens,in apertum Oceanüufqi »0 porrigitur qui occiduum Hifpaniæ latus claudit.bi mon tesquäGalliam fpeftant,prorfusfterilesfunt : quauerd Hilpaniam, arboribus pleni, amp;oppidisacuicis frequentes. Horum igitur deferiptionem ab Oceanö órdiemur^ ubi inHifpania Guipuzquæ regioni coniunguntür , in Gallia uerö Vafconum finibus adhærent. AbHifpania Ste pbani uallis efi,fupra quam ßcfaca 3c Guciutha funt, Vat duIorumoppida,Nauarræregioni quæ Cantabriam 3^ Afturiam continet fiùitima: hinc colles ex Pyrenæis ma-nantes , BafTam , amp;Squa , quæ Rocidafiue Ronus ual-*0 les appellatas efficiunt : ab Gallia uerô, prope Vafeonum fines, Ioannis Pedeporti fanum, locus munitus * Prope Rocidamuallem,brachiumillud quod diximus,ab his intra Oceanumimmittitur, per GaliciamfiueGallecos

Aftures , ad mare magnum ufque porreftum i Sed poft Rocidam uallcm in Ortum progredientes , Sala* zari uallem , in qua eftOciogauiaoppidui^, , cfficiunti inde Roncalis uallem,irt qua eftifaua : amp;Tarraconcngt; fisatqueNauarræ,quçolimNagiera uocabatur,regno-rum fines. ab Gallia Bearniæ oppida funt * Sequitiir de-inceps Camfranciiugum î cui in Gallia finitimuseftPei-raneræ ager,amp;Vrdos : inHifpailia j Villa qoua , ànti-quaurbsÓenobilis,laça,Chriftiriæfanum, c^ohanni^ Pigniæfanum : 3c in eodem traéluinferius, riions Aragon . Hofea , âduaOccetani, amp;nbsp;Cæfaraugufta, ho-die Saragotia appellata * Ex monte qui Chriftinæ fäno imminet, oritur Aragon fluuius^ 3c quia ex Roncaliæ uallis montibus oritur alius paruus fluuius Aragon mi-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 rtor,fiue

Jo SARRACENICAE H I S T O R I ÀE nor, fiue Subordam nuncupatus,hic Aragon maior uoc^ tur J amp;nbsp;regio intGriefta,ab ijs Aragonia difta fuit. Sequitur in Pyrenæis Gauas mons, ab Gallia Larunti^igerro-num, ab Hifpania Teniæ agro finitimus : quo in agro op-pida funt Salentû,Helenç Fanum, amp;nbsp;Biefca. Ex Gauafij iu go oritur Gallccus amnis, qui per Teniam uallem defcen dcns,prope Cæfarauguftam in Iberum influit.Debinc fe-quitur Horcæ iugum omnium afperrimum,cuiab Gallia finitimus eft Aruntisager,amp; abHilpania eadem Tenia uallis. turn Tarlæiugum , ex quo oritur Ara fluuius , quiio poftCnicæ amni propelnzam oppidum commifcetur: ab Hifpania Broti , ab Gallia Votciam Guiennæ ualles Habens. InBrotiuallefunt hæc oppida : Torla,Bro-tum,Oto , Linares, Faulum , Breffa,Sarbife , Aierue^ Larcfitalla, Scartinumamp;Giafa. Sequitur Bielfæ iugum, ex quo Cnicæ fluminis pars oritur ,amp;Bioi uallis:infra uero in bocipfo traftu,Sobarbria regio : turn in Pyrenæis, Giftau uallis : ex cuius montibus oritur alter Cnicæ fluminis ramus, qui Sobarbriam regionem ir-rigans , Segrem amncm prope Scarpum cxcipit , Sc zo in Iberum prope Mefchinentiam labitur . In Gifta-ui ualle nobiliora oppida funt hæc : Giftainum , Senias , Serbetum ,Ioannis Carauelifanum, Plaunium, Poma , Giftaina, Cerquetum , Lamiana , Catalaui-gna , Badainum . Poft hæc in Pyrenæis Bonafia uallis , Sc Riba^orgiæ traftus, in quo funt Gabaleria, Grau fium , Benauarrium , Peralta Sc Paniellum. Inde ca-ftri Leonis iuga, quibus fubiacet Arani, fiue Fifcalia ual lis, quæ hæc oppida habet : Biollam Fifcalem , Lar-dies, Voraftrium , lufti fanum , Ligarrium , Aretifa, 30 Sciabierrot Olaliæfanum , Acortum , Tricafium , A-befum, Planiefum , Felicis fanum , Safon , S’ilues ,Spi-erlum , Afcafum. Sc infra eft Solana uallis. Rurfus in Pyrenæis fequuntur Petræ Blaniæ , Altalauaccæ, ubi tranfitus eft , Torri , Sc Pimorentis atque PaliaGj comitatus oppidorum iuga . his fubiacet Henui uallis, inquafitaeft Valentia, Pallafia : turn Andoriaiuga, ubi tranH-

LIBER PRIMVS. tranfituscxHi^äniainGalliam eft, cum ciufdemnomi-nis ualle , cuieregionè in Gallia eft Azachfium in Aqui-tania. Hfftcnus Nauarræ loca. Dein per Cerdaniam inons ßellamir uallis Bibefia, mons Liuia, amp;. Perfæ iu-guin . PoftRocilionis agrumingrediuntur, eregione Puigiualedij, Caudiefij, Arotonij, Galamij fani, Pera-pertafæ, Eitori amp;nbsp;Leocatæ oppidorum, ubi ad mediter-raneum maredefinunt . in quorum fineinHifpaniaeft Salfes arxmunitiftima,copiofißimum intusfontemba-^übens : ubi olim Gerunda fuit, amp;eregionè in Gallia Veneris templum. His eregionèin Gottalania refpondenta-lij mon tes,qui minores Pyrenæi, uel Antipyrenæi nuncu pari poftunt. hi ad locum Cobliure diftum, dmediterra-neoincipientes,Pertufium,ubi Bella guardaeft oppidum Darnillium, Campredum amp;nbsp;Canigum excurrunt, mon tem præftigijs dæmonum celebrem. indeadNuriæuir-ginisfanum:ubiSegriusamnis,quiLeridam alluit,oritur, lunonis collem,Pandifium,Cadium,Vanlàm, Organam: quam Segrius amnis iam magnus, qui in Gottalania Na-îo üalis aqua uocatur, alluit. atq; ibi rurfus alius mós incipit, qui ad Setcomelfium oppidum ufq;, amp;nbsp;Callagatium por rigitur: ubi Nogeraæallarefiæfluuius,montes bos termi nat, quib. in montib. multa funt oppida. ex bac igitur de-fcriptione, quç'nam horum montium pars tune in Sarra cenorum poteftatem uenerit, facile patebit : 3c quæ illis obftiterit. Nameum diximus, Mugnocer« Cerdaniæ principcm fefe Sarracenis dedidiffe : ftiendum eft, totam Cerdaniam regionem cis fubieftamfuiftè,quæ Pyren ^o-rum partem mediterranen mari proximam , ubi Salles îo nunc eft, ad Arani uallem ufq;, totumq; Lampurdanum, Puigeerdanû , Rocilionenfem amp;Pallafium a^um corn prçbendit. Sed tarnen quia traftus hic ualde al^ftris eft, multi Chriftianiin bis montib.amp;fyluismanferun?, dàm in oppida ad cômeatum capiendum irrumpentes,amp; Sar-facenos femper ex opportunis locis infeftantes. Contra quos exercitum duxit Mugnoces , uir immanißimus : qui quod regionis amp;locorum peritus eflèt, magniseos g ' 2 . cladi-

s AR R A CEN I C AE HI STÖR I AE cladibus afflixit. Ncc non in ea Pyrenæorum parte, in qua Benacum eft,Ribagorzam, Camfrancum,amp;'totuiTi eum traftuni ad Giftaui amp;nbsp;Bielfæ ualles ufqu^occupa-runt, neculteriusfuntprogreßijcaftellis (Scmunitislo' cis, tum quæ prius ibi erant, tum quæ tunc temporis in huncfinem ædificatafuerunt,impedientibus : cuiufmo-di erant in Sabarbria regione, ArcuHa, Caftellacium, Gallellum Monclubj, Scaniella, Clamola , Abizanla, ubiSobarbriserégisarx eft : amp;in altera parteBuilium, Bueß,Vicienifanum,CaftelIones,amp;pleraquealia.quo in lo traftu confcruati funt Chriftiani illi, qui Garziam Scime nefium Tarraconenfium regem crearunt : 8c apudeos manfitlinguailla qua Gotti tunc in Hilpania utebantur incorrupta. In eauero Pyrenæorum parte quæ Oceano propinquior eft,Hoc eft inRoncalia,SaJazaria,SquaIa, amp;nbsp;Stephani fani uaJIibus, bisque ftnitimis locis, ut Alaba, Cantabria,amp; alijs huius oræ, Chriftiani tarn abSarrace-norum iniurijs tuti 8c remoti degebant,quam priusab Romano imperio intafti permanferant : Jinguam etiam fuamantiquißimamad hodiernam diem conferuantes, 20 quæ ab Armenica corrupta eft: nec non 8c montes illi rclt;fta ad Oceanum Occidentalem intra finum porre-£Ii, quos Aftures incolunt , ab Sarracenorum tyranni-de liberi manferunt. 8c ij quoque Gotticam linguam re-tinuerunt, nonnihil tarnen immutatam. Qua in parte primum Hilpaniæ uires limul colligi cœperunt. Pela-gius enim , cuius patrein FaElani Vitiza rex, ut uxore eius ad libitum frueretur,intercm erat , Vitizæ inPdias metuens,in Logroniam urbem quæ olim Cantabria di- nbsp;nbsp;’

cebatur, confugerat : ibique apud Petrum Cantabriæjo ducem ßinul cumIbrore,quam habebat , fonnofirsi-ma degeift. SedKodericiclade,8cSarracenoruinin. ui£ioriS perfequendla celeritate audita , unacumlorore feGigionein contulit,eum locum tutiorem ratus; cum-queMugnuza Gigionisdux, contra Ipem ipßus feSar racenis coniunxifTet : Pelagius nihilominus limulans a-

LIBER PRIMVÖ.

pud eum ducem manßt, donee Magnuza forons ipfius amore captus , utea libéré potiretur , Pelagium Cor-dnbam aa négocia quædam cum Sarracenorum prin-cipibus traftanda milic. amp;nbsp;póft illo abfentc, fbrorem eins falfis matrîmonij promifsis deludens ftuprauit. Qua derePelagiusftatim , ubiredijt àforore,certiorfaftus^ cumillain alpeftria locafeceßit. quôd ægrè ferens Mu-gnuza Tarifæ dixit, PelagiumaliquidcontraSarracegt; nici imperij maieftatem motiri. Quamobrem Tarifes ^^ducemunum , cum cohorte militum, ad Pelagium , ß pofTctjComprehendendum mißt. lamque militesBre-tum , quoin oppidoPelagiuserat, peruenerant : cum ipfe àChrilliano quodam , qui cum illis erat, amp;confi-liaillorumnouerat,admonitus,eqtium confeendit : amp;nbsp;adPioniam fluuium currens , eum ( quia magnus e-rat ) tranfnatauit. Quod cum, qui perfèquebantur, fa-cere non auderent , manusillorum effugit, amp;in Ca-nicam uallem mœftus peruenit : ubi Dei prouidentia obuios habuit multarum Cantabriæ Afturum ciui -^^tatumatque oppidorum magiftratus acoptimates, qui

ad fefe cum fuis ciuitatibus Sarracenis dedendos ibant. Ex quibus cum itineris cauflàm cognouilïet,talem ad eos orationem habuifïè traditur •

Equidemhorumtemporum calamitatem non fum-quot; opéré deplorare non pofium:amp; niß id impium foret,fata accufarem,quæortum meum in ea tempora ftiftulerunt, quibus tot meæ gentis ftrages, amp;nbsp;( quod maius eft ) tan-tamignominiam, tantumqjDei contemptum uiderem.’ nam d quibus nunemagis Dei honor 3c gloria contem- ' natur ,. non facile polîùm dijudicare : a barbaris'ne; quiintenebris,quasmentibus illorum dæmoi^le Mua medicus offudit, degentes, 3c uerum Deum^ijisque cultum ignorantes, templa,in quibus Deo immortali honores haberi folebant, eiusque cultuidicata propha^ nant : infantes, quos Chriftus ad fe duci iufsit, in prima ætate impijs ritibus 3c religione imbuunt, nefandisq;

g 3 facris

y4 SARRACENIC AE HI S T O R I AB , facris initiât : uirgines ac mulieres uera religionem agno fcentes decipiunt, rapiunt, amp;nbsp;concubitu fuo non fecus ac demones fœdant: mortalesq; cünftos,quos femel in pote ftatem habuerint,dira feruitute premût: nec fblum fortu nis, coniugibus acliberis captiuos fpoliant, corpora duro fèruitio affligentes,uerùni etiam omnem cultû adimunt, amp;deniq; impia religioneDeigloriam obfcurant,amp;ani mas in Tartara detrudunt.an uerô à uobis,qui de benigni täte ac poten tia Dei, quênouiftis pro fàlute ueftra fàngui-né profudifTe, â quo fàlute æternâ uobis datam efîè fcitis, lo ac cuius benefîcio tot adiumenta habetis certißimä uobis de hoftib.uiétoriam promittentia, defperantes,ultro im -pijfsimumiugumceruicib.ueftrisimponercuultis?quafi nulîa amplius fpes fàlutis effet : quaG Deum nullum nabe retis, à quo auxilium fperari pofjèt : uel quafi nulla muni-menta poßideretis : amp;nbsp;quafi non longe fàtius efïet,forti-ter pugnandobreuem bancfragilemqjuitam cumfempi terna, cui ingens quoque gloria adiunéla fit,corn mutare, quâm ea quæ fuprâ enumeraui perpeti. amp;nbsp;tarnen qui Ro manis orbis terrarùm domitoribus obftitiffis, qui ab o- zo mnium mortalium fortifsimis uiris,quibus Germania, Britannia, Gallia, Hifpania, Græcia, amp;nbsp;omnium terra-rum regina Italia, Europa uniuerfa, totaque Africa óc A-fia parebant, debellari non potuiftis : qui optime infti-tuti imperij leges poteftatcmq; detreftaftis : qui deniquc aduerfiis G(?ttos,eiufdem imperij uaftatores ferocifsimos foli inuiéfi manfiftis:uos(inquam) nunc totius Europe ui rib.integrisjHifpaniæ tantû apertis locis partim proditio-ne, partim Roderici régis imprudentia occupatis, qui fa-to eum adtotnefarijs facinoribusdebitum excidiumtra 30 hente, i^uiribus quibuspatriæproditorumaciesfrangi poter^ non expeftatis, tcmerè cum hoftibus congrefius, amp;nbsp;infidijs fuoru circumuctus, tcmeritatis acflagitiorum fuoru pœnas dédit : quæ tarne â capite ( ut neceffe erat)in reliqua etiam membra redundâruntultrô,uilifsim^,igna uifsimæ,fimulq; impijfsimægentisintolerâdum iugù fu-bire amp;nbsp;accipere uultis. Si Deus ob noftra flagitia ita auer fusa

LIBER PRIMVS.

fus â nobis efîet , ut nullas noftras preces atlinitteret ( quod tarnen nunquam credidcrim,cum pœnitentes, 3c auxiliunifuum implorantes deferere non foleat) ôc reli quus terrarum orbis Sarracenis parêret, nullaq; munita loca nobis fuperefTent : præftaret tarnen fortiter mor-temoppetere,quam illauidere amp;pati, quæab bis nobis eruntperferenda. ßruta animantiaamp;{ylueflresferæ,fi catuli ipGs rapiantur fummo furore raptores perfequun tur; quosGinuencrintjftriftorumgladiorum acies, mor* lo temqjproluorumuindiófacontemnentes, fein extrema pericula conijciunt : 3c uos qui uiri eftis, quibus natura li-berorum educationem dedit, non folum ut alijs animan-tibus procreationem, 3c nutriendi curam ; quiqué eos in ueroDeicultUjUt uitaminde fempitcrnam confequan-ti»r, inftituere debctis, eos fponte accerfetis, qui poft liberos ueftros a uobis 3c fimul à Dei cultu abftrahant. Vbi nunc eft ilia antiqua fides, pietas 3c religio , cumpucri nödum pubertatis annos ingrefsi, amp;nbsp;fanétæ uirgines dira omniaperpeti, quamdeos illoscolere quos ( quamuis gt;0 falfos ) fortiftimæ 3c fapientifsimæ gentes paßim colegt; bant ac uenerabantur,maluerunt ? Vbiilli qui pro liberta te tot bclla geflerunt ? Fornaces,eculei,gladij,fecures, om nia fuppliciorum genera olim pueros adidolorum cul-tum fleffere non poterant : 3c nunc uiri adulti, 3c uiri omnium gentium fortißimi, 3c ciuitatum principes,quibus facrofanfti Euangelij lux affulfit, Sarraêenorum nomen horrent, fupplices illos nullis armis uifis uel auditis adeunt. At fortafte fperatis, mitius uobifcum, fi Ipon te uos dedideritis , aft urn iri, religionem iuraque om-S^niaintesra fore , coniuses ac liberos inuiolatos. buiuf modi enim promifsis decipere folent mife^s populos nefarij illi j amp;nbsp;fcelefti patriæ proditores r quafi fides ulla inijs effepoftet,qui dominos,qui patriam,qut amicos 3c propinquos ,qui Deum ipfum prodiderunL fcilicet Valentiam urbem munitißimam,maritimam,(S: clarifsimamjdeditione aGceperunt,cadem promittentcsî 3c tarnen ftatim ubi ingrefsi funt,omnesaut eieceruntj

auv

SARRACENICAE HISTORIAE âuttrucidarunt,autinfuamfelt;9:am coegerunt. Tolcti idem faéium^'demq;Sibiliæ,amp; tot alijs claris urbibus,qu^ nac/pe,amp; bis ueneficis orationibus decept^, fèlè illis dedi-Jerunt.Hæc exempla uos doccre polïun t,longé fatiuscß fe fortitcrmori : quod quantomagis faciendum, eft rebus nondum ita delperatis? Habetis montesarduos nbsp;nbsp;in ijs

multainaccefta loca^amp;munitißima oppida, quibusfreti , pauci ingentes ftepe exercitusfuderunt ; amp;nbsp;uos uiri, quos cœli ac terræ natura fortesfecit,laboribus afluetos, haften us in ui6los.m ul ti etiàmftib5arracenis degun t, quifi *«gt; uos caputextollereuiderint,accurrentundiq;.EftatergO' Gallia, hodiearmisamp;uirisflorentißima, unde baud du-biè auxilia præftô erunt. nequeenimferent Galli banc ignauamgentem, quæ iam ad mediterran eu ni ultra Py-renæos tranigrefTa eft, tam libéré in regnilui Enes debsc cban;amp; Deus ipfè( fi modo ad eumconuerfijuitam cor rigamus ) nobis aderiqquo adiuuanre uel centum impio-rummilliafingulisnon funt timenda.

Qu^a orationepermoti ( erat enim Pelagius ualdeue-hemensin dicendo,amp;magnæob’prudentiam lt;S:uitælàn xlt;gt; ftâfatem apud illos populos exiftimationis)domum rc-dierunt,populisq; conuocatis reditus caufàs eis indicârût: Pelagium uidelicetj cuius uirtus amp;nbsp;ftnftitasiam iliis omnibus nota eraf, cum'( ut fuprà oftendimus) diu apud c-os uerfatüs eftet,miraculo exünpiorû marlibus ereptum, ipßs quafi ditiinum aliquem nuncium obuiam faftum, quantum fcelus committerêt, quamq,-pernicioftim cou filium cæpifténtjoftendiflé. Quamobrem cùm amp;nbsp;ipfe turn concionibuSjtum priuatis colloquijspopulos ad con ftantiam (Sspietatem accenderenô defifteret, communi populor^||î confenCa rex eft Cantabriæ amp;nbsp;Afturum créa tus, an^oSalutis DCCXyiï. Deindeomnes Auftuam montem confcenderunL Cuiusreifama perHilpaniani diuulgatajomnes Gotti qui ex barbarorum manibus efFu gerepotueruntjlpem magnam concipienteSj armisarre-ptisadeum uenerunt:amp; qui idftatim facere nonpote-rant, omnem occafionem attend obleruabant. Tune

Tarifes

LIÉE R PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

Tarifes Abraemum Adcamacem, cum magno exercitu, amp;nbsp;cum co Opafium,Égicæ regis filiumj Sibiliæ merropo litanum^ quem lüliani amp;proditorum patriëêfaftionem fequutum füpfd iildicauimusjaduerfus eufri rriifit. Quod audiens Pelagius , cum fe ad tantam fhükiriidihem re-p^llendäm parem rlön effe tiideiret, pàücis fuis j fed for tifsimis feleftis j Aufeüæ môiltis fpecum quendam natura nlunitißimum cum ijs eft ingreflus, reliquos ad angu-ftias uiarum tutaftdas reliquit . Quo cum Sarraceni »O peruefierünt, Opafius bis quianguftiasobtinebant, ut fefe Mauris dedcrent, mukis rationibus pcrfuadere eft co natus. fed cum labor eiusirritus apparêret, atrôxpugnà cœptaeft. amp;nbsp;Sarraceni tot làxa amp;fàgittas in Ipecüâ fauces iaculabantur, utdecœloinftarriimbiplüereùiderèri tur. Verùm Deo iacula in eofmet qui iaculabantur pro-digiosè retorquente, tot ex illis cecidertintj aut üulncrati funt, ut frafti retroceftèrint * Tune Chriftiani iluminis præfentia amp;nbsp;ope cognita, gratias Deo agentes 3 aùdaÔer egrefsi, penitùs cos repulerunt.Ccciderunt in bat ptignà ' lo Sarracenorum ad uiginti millia : Cbriftianorunl üerô uel nulli J uel admodum pauci. nam nibil de eô tradunt feriptoresamp; qui Sarracenorum ex pugna euafere, cum Abraemo duce in uertieern montis confugerunt : quo uertice terfsemotu jdiuinonliraculo, coneuftb ,acinl-uamfluuiurrt, quieius nlontisradices ailuit,corruente, omnes interiêrunt. Opafîüs üerô Sc Md^nuza prodi-tores, fügientes ( neque enirîi cum alijs in montem afeen deranf) càptifunt: amp;Mugnuzaquideminlocô qui O-laglias appellatur, ab Afturibusftatinlintcrfeéfus: acGi JO gionurbsadMugnuzæ principis pcrpetüâ ignominiam deleta. De Opafio autem quid faéium fit, à^llo tradi-tur. Mucas bis auditis j Iulianum amp;nbsp;câ^téros œpiurato^ occulta cum Pciagio confilià agitarè fufpicatus, illicô Iulianum, amp;fimul Sifibertum atqueEbafiumjVitizçfilioS, obtruncari iußit. amp;nbsp;fie proditionis præmium accepe-runt. Quo exemplo multi ex ijs qui Iulianum fequdti crantjterriti, fe ad Aftures contulerunt:amp; ijs qui fub Saf-h racertô-

ƒ8 SARRACENICAE HISTORIAE racenorum tyrannideclegebant,quotidie clarrt ad Pela-gium confugientibus, breuiuireseius ita creuerunt,ut qui paulo antèuix fua tuebantur, moxmulta^xijsquæ Sarraceni occupauerant, recuperarint .• Statim enim Legio urbs,quæ hodie Leon uocatur,recepta eft ; nee non Rota, ManGlia, Canicas, quæ uulgó Cangas dicitur, Ti-neum, amp;nbsp;alia eius traótus oppida.

Cgt; 'A V G V S T I N I CVRIONïS SARRACENICAE HISTO-riæ Liber Secundus:

Eins imper ij declinationem ad Tnrcici inÎM uf^continens^

N Oriente Sarraceni apparatum , quem fuperioribusannisad Conftantinopolis op pugnationemfecerant, irritum fuilTe ægrè ferentes.’(^Leonem,cuius opera conatus^ ipforû repulfus fuerat, imperium adeptum elleaudientes,mgentibuscopijscollcél sdenuô eandem expeditionem bipartitôfuntaggrefsi. Malfamasquidem jlh legatus Abydo cummagnis copijs inTbraeiam tranfue-£lus,magnam eiusprouinciæpartempopulatuseft. im-petu in urbemregiamfa£i:o,adOccidentalem urbispar tem,ubi Iftbmus eft,prope mœnia caftra pofuit,atq;ab ea parte ipfeurbem oppugnauit: Zulciminiusautempont. èmari cum trium millium ( utmultitradunt ) nauium clafte. Eftenim Conftantinopolisurbscùm maxima atq; ornatifsima , turn loci natura arte munitifsima , ad BofpboriTbracijjUbi exiguo tantum dirimentefreto Eu ropa AGæ penè coniungitur,fauces, quibusin Proponti- 5^ dem exoneratur,Gta:ubi modieus Gnus ab Oriente in Oc Cidenten^nuoGs portuofus laferibuspanditur, ob id e-tiam C^rnu appellatus, quôd feptem urbis collib. in euni prominentibus multipliées quaG ramos, ut cerui cornua, nabeat.interhuncGnum amp;nbsp;Propontidem mons quidam cxcurritjpeninfuIseGueCherroneGformambabens, qui ab Occafu in Ortum circiter XXX. ftad. no tarnen admp dum in

LIBER SECVN-DVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59

dum in altum afrurgens,qua Propontis eft perpctuo iugo eiusfaucibus obuerlo excurrit : à Septentrione ucro, qua in Cornu ( quem finum elfe diximus ) uergitjfeptem habet annexos colles,ex quib.quatuor in finum prominent: amp;nbsp;qui Bofphoro alluitur,maximus eft, amp;nbsp;quafi trianguli bafim efficit.nam triquetra eftpeninfulæ amp;urbis forma, ƒ Habet hic duo promontoriä : unum, quod Proponti-demintuetur, Occidentale Hebdomi : alterumSepten-trionibus obuerfum, quod finus fauces a uentorum iniu xoriatutasreddit, Chryfoceras nuncupatum .aquofiline-amadfeptimüamp;intimum omnium collem,qui finum itidem abOccidentaliuento tuetur,ducas, Galatæfiue Peræ planiciem intra arcus, quem perpetuum Cberrone fi iugum facit, finum incluferis. Sinus longitudo circiter fexaginta ftadiorum eft, in cuins intimo receftu Cydri amp;nbsp;Barbyfæfluminumoftiafuntrlatitudoautem uaria,ubi maxima fèx ftad. ubi uero minima trium. Fauces eius an-guftifsimæfunt.nam amp;nbsp;ab Septentrionali parte , in qua Peraeft oppidum, promontorium in Meridiem obuer-^0fumprominet Metopicuin atque Cyclobium.-óc item a-liud ab Afia,medijs finus faucibus obie£fum,Damalicum appellatum. CberronefushicabOc'cafu , qua in parte continenteThraciamhabet, ifthmo finumhuncaPro-pontidefeparat. Ifthmilatitude eft,ubifeptimum collem ócinteriorem urbisanguluni contirigit,L.pafluum : ulte-rius uero maior.In hac igitur peninfula fita éft Conftanti-nopolis,olim Byzantium appellata : cui in altero finus lit toreoppofitum eftPera oppidum, olim Galata appellatum, quatuor amp;nbsp;ipfùm promontoriä in Gornutum fi-3® nurriimmittens : amp;in Alia exoppofito, Chalcedon. Sinus fiue portus fauces,ubi anguftifsimæ funt, ^ena clau-duntur,quæab Phareaturri adChryfoceramp'gmonto riumædificata,adGalatçpromôtorium Metopicû,ubi a-liud propugnaculum eft,trahitur:urbs ipfa triplici muro, dupliciq; latifsima 3c profundifsima fofta,frequentibusq; turrib. acpropugnaculis munita eft.nâcircû circa plani-' ciemhabeLmedia uero urbisparspaulum collib. eleuata h 2 confur-:

s a R R A C E N I C AE H I S T O R I AE confurgit. totus urbisambituscft circiter X 111. M. Piquot; hanc talem 3c tantam Conftantinus , ubipriijs Byzantium erat, ædifîcauit: Imperijq;ledern 3c omniaRoma-næ urbis ornamenta in earn, non làtis làno confilio,tran-ftulit. nam etlilocusiplead Imperij ledern apcifsimus ni-deatur, cœlum tarnen 3c fatum hancurbem Rorndm-perij fèdem elfe non patiebantur . Vtenim linguîænon modo regiones, uerùm etiam urbes fua fata moresq; fùos ( proprios amp;nbsp;ritus habent : fie ilia in alium locum transfer ri non tutôpolTunt, etiam fi homines ipfiamp; leges tranf. w ferantur. Cœli namque temperies hominum mores mu-tatjCum quibusamp; fata iplà commutantur. quod fie elle,exitus comprobauit. Imperio enim ferèin Afiam tranf lato, Imperatores ex ca prouincia legionesq; Romany de-inceps fuerunt : quæ 3c Græca leuitate amp;nbsp;ambitione in fa ófióes diuiQ,atq; Afi'^ moîlicie eneruatç,barbjroru incur i fiones repellerenopotuerunt; cû interealtalia amp;nbsp;Roma, orhis terrarû arXj capice carens,a[:q; militari dilcipîina a-mifià omnibus gentibusprædæefiet.Sic imperium iilud, quod ut arbor bona,in proprio Iblo optimosfruftusfere bat,in alienu cœlû 3croluni tranfiatû breui interijt. Sed ucadinfiicntam narrationêredeamus:MaIfamaseampar tem à terra oppugnandam rnfeepir, quam in ïlfhmo eiTe i diximas inter Cornu 3: Proponridenij quæ folaterreliri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j .

buscopijsoppugnaripoterat.-acutomninocômeatij ob- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

lcßisadimei^t,fimuIq;mGenibusinftarct, itametatusell,

2taq;præfidia undiq; dilpoluit, utfrons caftrorum qualî

cornu proxima mœnibus eldet. indeq; utlefecampi abI-llbmorecedentesmagis dilFundunt, circa finû ad Huuio-rum, quos in finum exonerari dixiinus, o[iia indexa per-tingeren^am ingens erat exercituSjadeo utmagnumlo ci Cpaciurn occuparet, inde excurfionibus totam regio-nem uaftabant : amp;oppugnationem cuniculis, turribus, omniq;machinarumgeneretentabant. Zulciminiusue rô maritima clalletotâ urbem,quaPropontidem Ó: PoC- ! phorumrelpicit, abJfthmo ad Metopicumpromonto-rium cingebat^adeo ucôiPropontis 3cBofphorus ex ciui •

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatein-

LIBER SEC VNDV S.

täte intuentibus ligno ftrata uiclerentur. nec minus ipfe qudm Malfamas inflabat opcri : amp;nbsp;ponribus naualibus in altum eleuatis, tormentis item ijs quæ ilia tempeftate in iifu erant,oppugnationem urgebat. Sed tanta erat pro-pugnatorum uigilantia amp;nbsp;uirtus,ut omnes illorum cona tus omni ex parte irriti rcdderentur , Itaquead diutur nam oblidionem conuerfi lunt. Vcrûm interca Zulci-minio hie defunfto, Sarraceni in nouo pont. eligcndo feditionibus iaftati funt, ac ob id oppugnatio aliquandiu ^0intermilïà. tandemuero Aumar, Abdimazidi filius,in

lt;defunfti locum pontifex creatur , Anno D C G X X L ó^hyemstamfæuafuit, ut fluminibus glacie concretis, quamuis commeatus afsidue ex Aegyptoin caftra uehe retur : tarnen quia ingens erathominum amp;nbsp;iumento-rummultitudo óefrigus immenfum , magna illorum pars fame , frigore amp;nbsp;morbo perijt ; amp;nbsp;ingens illorum manus quæ prædæ cupiditate è caftris in Bulgariæ fl' nes irruperat, d Bulgaris,qui in earn populabundam imprefsione fafta magnam ftragem ediderunt, opprefla *0fuit, ubi quidam triginta millia cæfi tradunt. EtLeo imperator artificio quodam ignis per fpeculum ( ut Archimedes Syracufanus faciebac: cuiufmodi fpeculum amp;nbsp;Alexandriæ Aegyptiaeæ in Pharea turrifuiffe tradunt, • quo, cum incolæ uolebant, fobs radijs obuerfb, hoftium naues, uel longé uenientes comburebant ) inhoftilem clalTem eiaculandi, quo uel mare ipfum ciiTa naues ar-deret, ab architefto quodam inuento , claflem illorum ita exufsit, utpaucæfuperfuerint naues , quæàGræcis captæfuerunt,ipflspræfeftisilliusignismetu fefe fpon-30te dedentibus,amp;in Græcorum manus confugientibusj

Interca uero cum Mucas amp;nbsp;Tarifes, qui Hifpaq^m fube-gerant, Aumaro fufpeftieflentredditi ambo ^nouum pont.falutandum, amp;nbsp;fulpicionis caulas remouendas Ucne rant ; ubi Tarifes Mucam peculatus in Hifpanicarum rerum adminiftrationeaccufauitatq; redarguit: cuius cri-minisadpont.damnatus,mœrorecôfe£tusobijt.in cuius

tori

62, SARRACENIC AE HISTORIAE

toti Hifpaniæ. Itaq; Gizidtis trecentarum amp;nbsp;fexaginta na uium claHe inftrufta,cum fuppleméto legionuçi amp;nbsp;com meatu Byzantium uerfus iter direxit : fed ignis iilius,quo Byzantininaues confumebant,nuncio in itinere accepto ad Bithyniæ littora prædabundus fubilitit : ubi Romane legionesquæinpræfidijserant,eosaggrefr|,multosocci deruntjac territos repulerunt. Etnihilominus terreftris exercitusoppugnationemurbis non intermittebat: et ft tanta fame premeretur,ut nullius animantis cadaueribus abftineret.quin amp;fl:ercus exftccatum comedebant, amp;nbsp;lo humanisquoqjcarnibusmanus admouifteperhibentur: tanta tencbat eos regiæ urbis capiendsc cupiditas. Nec ta men minus interea Byzantij laboratumfuerat, qua in ur bead C C C bominum millia peftilentia abfumpferat. Sed Au mar tot tantarumq; cladium nuncijs territus, lite- ' ris ad Malfamam datis, uc exercitumreduceret, iufsit: quamobrem Malfamas exercitu nauibus impofito dilcei fit.Sed uehementi turbine cxorto,omnes,decern tantum nauibus except!s,perierunt:quarum quinq; à Romanis ca ptæfunt,reliquæcladisnunciæ domumredierunt. Atin zo Hifpania AbdeluzitusMucçnepos,queMucas difeedens ftbifubflitueratjEgîlonaregina Rodericiconiugefibima trimonio iün£fa,eiusconftlioSibiliæ feregem appellari iuftit. Quod Sarraceni ægrè ferentes, eumunacum con 'luge trucidarunt: in eiuslocum quendam alium Mu-cæpropihqTium,Aiubumnomine, tamdiu,doneefum mus ipfbrum Pontifex alium mitteret , fubftituerunt. Hic Aiubus Bilbilis urbem,quce Martialem poetamdaru olim dedit,eo bello euer{am,amp; nonullas alias urbes in Hi fj:gt;ania inftaurauit,acdefuo nomineCalataiubnuncupa 5° uit,qu^ laÄc Calataiud dicitur. Sed uarij in Hilpaniæ par-tib.re^aoccupantes, quo minuscogitatafuaperficeret, obftiterunt. Nä cû Cordubæ totius Hifpaniæ regnifedes amp;nbsp;caput effet, reliquarum uero urbium ac prouinciarum præfeéfurægentis principibus effent diftributæ, finguli Abdeluziti faéfum imitantes, præfefturarum fuarum fe reges appellârunt. Et fie in multa tune régna Hifpania fuit

LIBER S E C V N D V S.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

nia fuit diftributa, utSibiliæ, Granatæ, GiacnæjMurtiæ, Deniæ,Sciatiuæ,quæolimSetabafuit, Valentiæ,Tor-toGæ , L?ridæ , Fragæ , Cæfarauguftæ , amp;nbsp;multorum præterea locorum quæ bis minora funt. Qui reges dum concordes inter fe crant, magnis fæpe cladibus Cbriftia-nam Rempub.afHixerunt ; ijdemq; Icditionibus diuifî^ Chriftianis Hifpaniæ recuperandæ occafionem præbue-runt. Cui rei, quemadmodumfuprà narrauimus,ini-tium dédit Pelagius, qui amp;nbsp;fortitudine, amp;nbsp;prudentia, 3c la miraculis,amp;hoftium difsidijs féliciter ufus, multas urbes amp;:oppidaab illorum tyrannideliberauit. Huicfeadiun xit Alpbonfus, Petri Cantabriæ ducis filius,ab Richaredo Gottorum regeoriginem ducens, cui Pelagius Orifmun dam filiam in matrimonium dédit : amp;nbsp;hi duo fimul multas ex Mauris uiéforiasretulerunt. Etin Oriente Auma-ro Califa defunélo,fuccefsitanno Salutis D C CXXII, Gi zidus Abdimelici filius.quo imperate excicatus eft in Perfide alius Califa Gizidus, 3c iple Moalabs appellatus. con tra quem miffus fuit cum magno exercitu Mafabnacus, io qui eurn prælio uicit, Perfidemq; fubegit : 3c fie Gizidus, Abdimelici filius, folusSarracenorum omnium Califa manfit : qui cum très annosregnafiet,obijt:amp; poft Eueli-düs eius filius, Califa eft creatus, qui magnis uiribus Romanas prouincias in Afia atqueEuropa eft adortus.’fed breui nulla re memoria digna gefta, fe ad ocium 3c uolu-ptatcs conuertit. Verùm tarnen iterum fecuftdo Imperij fui anno Malfamam cum exercitu in Cappadociam mh fit,â quo Cæfàrea urbs capta fuit 3c ab altera parte Eueli dum in Thraciam, qui ea populata in Syriam redijt. Hoc jo tempore prope Afi^ minoris littora,terra in fundo maris ita arfit, ut primo fumus ex eo incendio : deinck tanta pu micûaccenforû copia,ut môticuli in marinati ultlerêturj fupra aquas nataret,quibus pumicib.omnia Afiç minoris, Lesbi, Abydi,amp; Macedoniç littora repleta funt,amp; mare i-pfum ijs ftratû uidebatur:amp; traditur tune infula quçdam propeSacrainfulam nata efïè. DeindeEuelidus Muauia quendam Amerû duces cû X G Sarracenorûmillrbus f. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Ni-

04 SARRACENICAE HISTORIAE ad Nicæam, Bithyniæurbem,oppugnandam mißt ; qua funimis uiribus, amp;nbsp;omni arte oppugnata, Cbriftianis for tifsimè propugnantibus, cSz illos femper magna cum cæ-derepellentibus : tandem re infefta , nifiquodretroce-dentes Ateum oppidulum cæperunt,domumredierunt. Poftmodum GazariæprincepSj CaganiBulgarorum régis filiuSjSarracenis in Armenia finibus bellum intulit : Sc Gradaco Armeniæ ac Mediae prætore Sarraceno præ-lio deuifto, atque trucidato, duas illas prouirtcias rurfus -Romano fubiecitimperio* Et anno DCCXXX Malla-i« mas cum ingentib.copijs Caucafia clauftra ingreflus cum Turcis, qui Sc Vnni Teutazites, id eft gentiles tuncuoca-bantur,intra eos montes degentibus ferocifsimis populis, cruento utrinque prælio per integrum diem dimicauit, donee tandem nox uiftoria adhuc incertaeos diremit. Sed Mallamas in Armeniam ( iam enim cum Caganifi-Iio pacem inierat ) fe recepit. Interea in Hifpania Pelagio res féliciter aduerfus Sarracen os gerente j óc Tarraconen fesjquiinmontibus degebant exemple Afturum,Gar-ciam Scimenecium in Iohannis Pigniæ fpecu, Panouio x® appellato,regem crearunt:amp; paulo poft Pclagius cum rc-gnallet annos X1111, obijt, anno Salutis D C C X X X IL cui fuccefsit Fafila filius, qui regni fui anno fecundo in fyl ua quadam ab urlis deuoratus, nullos liberos reliquit. hi reges federn regni Legioni, quæ Leon uocatur, colloca-runt, amp;Ieônem purpureum in argenteo clypeo depi-ftum proinfigni fumpferunt, nonquidem oburbis in qua fedem habebant,nomen,quæ non a leone, led à mili turn legionc, quamNeruaCocceiusImp. ibicollocauit, nomen habet : fed quod non fecusacferocifsimi leones, jo pugnæpmpatriæfalutedefiderioarderent. HocFafi- ' la régnante,Sarraceni per earn Pyrenæorû partem,quam ad mc3itcrraneum mare obtinebant, in Galliam tranfiê-runt.Galliam tuncFranci, Germanica gens,obtinebant: qui anno Salutis circiter quadringentehmo fuis ledibus ad colonias alio transferedas moti,ab Actio patricio Romano,qui tum Galliæ prouinciæ praetor erat,earn Sequä

norum

LIBER SEC VN DV S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^

norum agri partem, quæ Germaniæproxima eft, ut ali-•quod aduerlùs Hunnos, qui Attila duce finibüs fuis egref fi EurofÂm uaftabant, Îî forte in Galliam ueniftènt,præ-fidium haberet j habitandam acceperant j ob id adhuc Franciam apjjellatam* Erant enim Fràncij populiin Ger mania bellocißimi, earn ( ut opinor ) rcgionem quæ adhuc Franconiâ uocatur, incolentcs: amp;nbsp;poft paülatim fini bus promotis , totius Galliæ imperium occupauerant^ ^deô ut Francorum nomen latiftimè patêret * Sed Cum 10 Franci reges uoluptatibus amp;:ocio dediti, ab antiqua ilia ferocitate degeneraflent, necquidquam per le admini-ftrârent, fed omnia per domus regiæ ma gift ros curârent: quem honorem primus Pipinus ,ArnolphiBaüariæ duels filius, regiarum prouinciarum pr£fe6ris,qui regem im hellem uidentes,ad tyrannidem afpirabaot, domitis ade-ptus erat. Tune autemTheodoricofecundo régnante, Caroli Martclli,buius Pipini filij fecundi in eo magiftratu uirtus inclyta erat in tota Gallia adeout is populi prin-ceps haberctur. Eodem tempore Aquitaniam, quæ tunc îo Gottica Gallia uocabatur, obtinebat Eudo, Gottus amp;nbsp;i-pfe, qui ei prouinciæ à Roderico rege præpofitus, ubi re gis fui cladem audiuit,regemfe in eafecerat. Hic Caro-lo Martello alijs bellis in Germania occupato, cum uici-norum locorum præfeftis Francis, de finibus armis con tendere cœperat,eosq; iura fua defenderenitentes multis cladibus affecerat. Quamobrem Martelllm arma adtier-fus eum mouit. amp;nbsp;eodem tempore Sarraceni Pyrenæos tranlgrefsi, Narbonem cæperant : in eaq, ut eo exemplo cætcris terrorem incuterent, crudelifsimè fæuierant.ita-3® que Eudo fibi difficile fore, Francicum fimul nbsp;nbsp;Sarrace-

nicum bellum {uftinereanimaduertens,quia Mugnocem generum habebat, qui multum apud Sarraclnos gratia ualebat, cum Sarracenis maluit quam cum Cßriftianis fœdus inire.Quo Mugnocis opera impetrato,illorum au-xilijs fubnixus, multas Francis clades inferebat : fed cum Sarracenos omnia oppida amp;nbsp;urbes,quas ingrediebantur, præfidijs fuis munitas fibi retinere animaduerteret, fero i errorem

SARRACENICAE HISTORIAE crroretli fuum agnouit.illi enim iam Nimis fiue Nemau-'fium, Monfpefulam Sc Auenionem cum omnib.alijs cir* cumieélis locis occupauerant. Veruntamen Ei!dp,ut eos repelleret, uiribus fuis omnibus collcélis, cum eis pugna-uit,amp; fraàus fuit : cumq; Mugnoces,cuius opera fœdusil lud initum fuerat,fidem fibi non feruari quereretur, Ab-derama,Gottalaniærex, cxcrcitu in eum duâ:o, ilium in Cerdaniæ arce obfedit : ex qua, cum ob aquæ penuriam Mugnocesinalpeftrialocaprofugiflèt,in aliam SarracQ norummanuminciditjouieum cap turn obtruncârunt,^^ amp;nbsp;caput Abderamæmilcruntjunà cum eius coniuge,Eu donisfilia:ficq; omnespatriçproditores breuimilerein-teriêrunt. Itaq; hoftibus, qui à tergo timeri poterant, om nibus fublatis, AbderamainGalliam reucrfus, flumen Rodanum traiecit,multaq; Ghriftianorûloca uaftauit:amp; tantamftragc Arelati edidit,utadbuchodie ofsiumille aceruus,qui tûcfaftus eft,ibi extet in loco Alies campi ap-pellatp.ïnde in Eudonêiterum uires fuas colligenté arma conuertiî zTololàm, Gotticæ Galliæ regiam federn oble-dit.-qua in oppugnatione,quia urbs folïà amp;nbsp;mœnibus,nec îo non machinis amp;nbsp;omni armorum generc, idoneo^ præli dio ac reb.omnibus ad propugnationê necelïarijs optimè munita era t,magnas Sarraceni ex machinis, pr^fertimpe ritorû architeétorû ingenio cxcogitatis,0lt;:uarijsftrate-gematibus clades acceperunt. capta tamé tune fuit â Sar racenis Burlt;iegala;amp;: omilcs ad unû in ea,etiâ mulieres cû paruis infantib.cçlî funt,nec nô tcmpla folo çquata. Dein deperPytagorû fines ultra Garumnâfluuium inSanôo-nes excurrerunt:atq; Angolifmam,' Blaifiumq; euerterût. indepcrLémouicesamp;Piâ:auosin Turones deflexerunt, p ubi Martini templum donarijs opulentilsimû direptû in-cenderugrf.Quibus cladib.affli£f us Eudo, cû Martello fœ dus inift : Sc fie coiunftis uiribus Abderama inTuronum fînib. ante iplàm urbem, trecentis Icptuagintaquinq; mil libusSarracenis c^fis,pr^Iio fuderunt.ex Francis millejtan turn amp;quingentidcfiderati. EtnetunctotaillaSarrace nord manus deleretur, in caufa fuit nox prælio nondum confe-

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;57

côfeélo fuperueniés. Abderama enim noélu clade fua co gnita,fequentis diei Fortuna cxpeélare noluit : fed impedi mentis omnib.in caftrishoftib.prædæreliftis,maximisi-tineribus cu ijs reliquijs quç ilium fequi potuerût, ad Pyre n^oSjindeinHifpaniâ rediturus,fuga cótendit.Sed Nauar riitinerûanguffijsoccupatisjomnes interfecerût: fequen ti die Martellus ftatim, ubi fol illuxit, fuis ad pugna inffru-£lis, in aciem prodijt : qui hoftesfug^ fe dediffe cólpicatij ad prædam funt cöuerG, quæin bolbium caftris opima fu 10it reperta. Eudoneauté defun£l:o,regni eius partem Mar tellus fuoadieceratimperiorquamobrem filij eiusHunol dus amp;nbsp;Vaifarus Narbonenfem prouinciä folicitantes, bel lum CÛ Martelloredinte^rarut: lt;S:Rhodano tranfmiflb, O , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fummaimmanitatein oppida,uicos,agros,animantia, omnegenus bominu, omnemq; ætaté amp;nbsp;fexum ferro amp;: flammafæuierunt.quaprocellamjprçcipuè Allobrogum eaparsquæ hodie Delphinatus appellatur, antequâMar tellusiuflo cum exercitu occurrerepofïet,fenfit. Qui ubi uenit,ViGgottusinuaftam folitudinem,quam fecerat,re-io cefsit.’ô^fœderecum Sarracenis cautius quam Eudo fece ratjobGdibus uidelicet datis atq;acceptis, ifto,eos rurfus in Galliamaduocauit:qui non iam, utanrea,fexu çtate'ue . imbelli armatis intermixta,fed Gore iuuétutis,militumq; robore delefto terra mariq;, amp;nbsp;cómeatu inftrufti, Atino duceinprouinciam tranGeruntsubi Auinione Mauricij præfeéEproditione capta,eain urbern cum*Narbone bel li arces delegerunt.Quos libéré uagantes,Cbildebrandus cum ualidis copijs a Martello pr^miGus,primo Gatim ad-uétu intra Auinioni mœnia cópulit. Auinio urbs ad Rbo 30 danumGta,tûcmœnibus,frequentibusq;turribusacpro-pugnaculis munita fatis erat: amp;nbsp;Atinus,eam felt;lefendéte, necfegniter(utcertè uir fortis,amp;reimilitari^^rituse-rat ) rem adminiftrante, expugnari non pofïe exiftima-bat. PræGdia enim ubique locis opportunis difpofuerat, mœnia,turres amp;nbsp;propugnacula,armis, telis, machinis ad faxa in hoftes eiaculanda,óc ignis fomento, quo in irruen-tes faces accenfæproijcerentur,propugnatoribüsq; com i 2 plcue-

68 SâRRACENICâB h I s T o R I AE pleuerat,portas ttationibus fidifsimis,excubijsq; firmârat: commeatus quoque magnani copiam introduxerat, 3c deniq; nihil quod ad propugnationê fpeftaret, prætermi lerat: ducibus fingulisac ccnturionibus dccurionibusq; fua munera 3c loca adfignârat. Ipfe cuftodias uigiliasq; circumibat, laborum, uigiliarunijinediæq; patientifsi-mus: exemplo potius quàm pœnarum mctu milites iri of ficio continebat, 3c ad præclara fortiaq; facinora excita-bat. Childebrandus caftris admotis oppugnationem ten-tauit : quem Atinusnon modôrepulit, uerumetiamca- to ftra procul ab urbe remouere coegit. Sed ubi Martellus cum fuisaduenitjiunftæq; copiæfunt, fitu 3c munitione urbis inlpeéf a, propugnatorumq; uiribus exploratis, oni niamaturèamp; forti conGlioagens,nonmodôerumpen-tes intra mœnia compulit, fed caftrain priftinum locum promota muniuit. Cum enim Martellus rei militaris pe ritifsimus eflet, duces ac milites fecum babebat tot bellis, quotamp; quanta gelîerat, exercitatifsimos, amp;caftren{is difciplinæ, quam fubillodidicerant,obferuantifsimos: qui fiuemetandum, fiuecaftramouenda , Gue aciesin- xo ftruenda eflet,GnguliGgnotantum acceptofuamunera iocosq;notant. Cum caftra erant munienda, ftatim alij locum abImperatore diligenter exploratum, acindiça-turn metari, alij uallumamp;foflam ducere, alij tentoria fi-gere, alij ftationes 3c uigilias collocate, alij extra uallum noftium in Isborantes impetum arcêre : fi uerô mouen-da eflent caftra, finguli uicifsim partes officiaque fua notant : fi in pugnam prodeundum, ordines finguli,modô qua forma acies effet inftruenda indicaretur,certosba-bebant : amp;quo loco pugnantespedem fixerant, abeo recedere iporte peius duccbant, laudis 3cgloriæ auidi. Si oppidui^ oppugnandum effet,alij fcalas,fafciculos alij, amp;turresac pontes quibusmœnium altitudofuperare-tur , admouebant : amp;certatim mœnia confeendebant, nunquam ne in capta quidem urbe ad prædam extra or dines uagantes, neque unquamprædæ auiditate ferro fèruire definebant, dum hoftes fuperant, qui arma non tradi-

tradidiflent. Cû huiufmodiigitur exercitu Martellus tibi caflra admouit,dum reces terror crat,amp; militu animi fer uebant, quia gentis fuæ natura norat,qu£ primo impctu, dum reces eft iniuria,amp; animus audacia atq; uiéloriæ fpe feruetjferocifsima: brcuifi bellum trahatur,ita mollefcitj ut agni uideantur,nulla militi quiete data, nifi ut corpora curare pofïènt, pugnæfignumdedit, eorumq; animos huiufmodi oratione accendit •

I

Nifi mihi uirtus ueftrajitiiliteSjmultis laborib.ac pericU *0 lis mecu exatlatis nota,et fi hoftis ignotus efïèt,multis uos uerbis incitare conarer : nuc aut cü uos tot bellis inuiftos expertus fim,amp; bunc ipfum bofte fuperiorib.annis longè maiorib. uiribus fibi Gallig imperiu depofcentêjfacillimè penè ad internecionê deleueritis: mihi rtö nlultu laborart dum efïè uideo, utfpem uobis uiftoriæ, qua fcio uos tot bellorum difficillimoru noftro duélu féliciter confefto-rum exemplis edoélos,certain manu habere faciam : nifi quis fortè exiftimet,difficilius nobis nuc fore hos paucos, qui ut Icpores antris,fic ipfi illis mœnib.inclufi latêt,fupe-rare:quam in T uronib.fuerit,tof ius penè Griétis uires de lere.uel quafi mœnia plus ualeartt in bellisjquam quadrin gcnta hominu millia,quorü gladij et arma limul in cumu lum cógefta,his mœnib.quæ uidetis altiore crafsioreq; ag gere hac urbc cingere poftènt.Ferro,mihi creditCjHÖ mœ nib.fè tuêtur uiri.amp; qui mûris nitun€,ubi eos uirtute fupe ratos uident,pauidi ut dam^ arnla abijcient^s difFugiunt, Uel ut pecora fternutur. Accingite igitur uos ad oppugna tionc,opima in ea urbe fpolia inuenturi,amp; uilifsimu iftud genus hominu cauea inclufum opprimite: digna,præter 30 prædâ,q fortius fe gefrerint,à me premia accepturi.Ego i-pfe no folu côfilio,uerûetiâ manu (ut foleo)ub4 opus efit, Uos iuuabo: amp;nbsp;uirtutis ueftræ ubiq; teftis ^iude^i^pericrt lorumq;particepsadero. itemuroillo tranfcenfo,Galliç bis liberatores conferuatoresq; ab omnib.celebrandi.

Quib.diôbis, fùblato undiq; clamore mœnia fumma ui oppugnari funt cœpta : fcalæ, turres, pontesq; admota-e^ xercitu in tres partes ( quarum uni Childebrandusjalteri i 5 Carolo-

70 SARRACENIC AE H I S T O R I AE Carolomannus Martelli filius,tertiæipfe Martellus,fum-nii duces præeranc ) diuifo, tripartitô oppugnationern. funt aggrefsi.Sarraceni faxa ingentia,ad id præp?raca,de' uoIuenceSjfcalas frangebant : fagittarum præterea nim bum in oppugnatcs iaculabantur, amp;nbsp;picis accenQ ollas in propius accedentes conijciebant, nullum deniq; telorum genus cefïàbat. Atinus ipfe circumcirca difcurrens5amp; om nia profpiciens,peritiïmperatoris fimul amp;ftrenui militis officiofungebatur : multis quiprimi murûafcendereuo luerant, audacia necê attulit. Sed Martellus cû fcalæ par- lo tim ab hoffibus,partim afcendentium multitudinegraua tæfrangerentur, utabaliqua mûri parte holles deturba-retjturrim ligneâ erexit, ex qua machinis quibufdam faxa ingentia in eos qui in muro Rabat,iaculabatur: in eadem-que multi milites ßgittarij erant, eofdem fagittis à propu gnatione mœnium deturbantes. Hæc turris ponté habe* bat,quimachinis pariterattollebatur,amp;uicifsim depri mebatur ; quemquiin terraftabant,afcenderenullo la-bore poterant. machina totacoriobubulo teftaerat,ne ignisobefïeillipolïet. Itaqueeamœnibusadmota(rotis a» enim impellebatur )pôs murifaftigioappofitus,amp;:ficfta tim mui'usFrancis militibusin ilia partecompletusfuit. Tûc cû penè par dimicatio eHèt, uirtus uicit,clamorq; un diq; fublatusalijs per fcalas, quicIypeisfequaüteRudine faéba tegebant,dum in fummû uenirent,alcendentibus amp;nbsp;cçfis uel deieftis propugnatorib, reliquisq; amifla Ipe dila bentibus, Atinus cum proceribus nauibus quæ inflruétæ in Rhodano ftabant,fecundo flumine aufugit:multi in fu ga cçfi,multi aliorû fuper alios ruentium multitudine ob-triti:multi,dumnauib.iam dilcedentib.adnatant,uortici- 5® bus abforpji. Atinus in maredeIatus,Narbonêurbem mu nitâjOpulintâjôc maris auxilijs intromittédis opportuna, quâq,\afia Sarracenorû manus infederat petijt : amp;nbsp;Martel lus quoq; ad ea oppugnandam côtendit.Iamq; nô minore utrinq; certamine oppugnabatur defendebaturq; Narbo, qua modo Auinio : cû Amorreus, alter Sarracenorû rex, obfeûis opéferenSjMartellum in,fe côuertit.Ad llliberini fluuium

LIBER 'SE Ö VN DV s. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^

fiuuîum Ggnis collatis, pugna atrox cômifla : fed tahdemy cum Amorreusin prima aciefortîGimèpugnans cecidif-fet, Francos uicit, hoftes fuG cæGq; funt, adeô ut ne nun-cius quidem cladis domum redierit.qua fuorû clade com perta,Atinus,amp; qui cum eo Narbonæerant, clafïè Gallia decelTerunt.Hoc tempore Mauris tota AquitaniapulGs,' nouem proceres ex Martelli exercitu,uiri fortes^ Sarrace-nis in Gottalania bellum intulerunt:amp; Martellus obijt,ei-que fuccefsit Pipi nus alter Glius:in Oriente aût Malfamas ‘° Thraciæ, quæ nunc Romania uocatur, Gnes populatus^ CurGanum munitîGimumCappadociæ oppidum occu pauit. Deinde iterû ad CaucaGa clauftra cû exercitü pro-feéluSjCa ab VnnisGueTurcisitamunita rtperit,ut cum cis congredi nô aufus retrocefïcrit. Et biennio pôft altéra Sarracenorû manusEuelito,MauniæGlio, ducerurfusin Thraciæ Gnes irrupit, magnaq; populationefafta in Syria redijt: qua in prouincia multa Sarracenorû millia morbo interiêrunt. NectamêideoabincurGonibusinRom.im perij Gnibus abftinuerût. Zulciminius enim cum rriagnó exercitü Armenia amp;nbsp;Thraciam tertio deprædatus eft, Sc Sideronium oppidum cæpit: deinde in Cappadociam cû LX miLtranGjt, eodemq; tempore Melicus amp;nbsp;Batalus cû centû millibus Sarracenorû quarto in Thraciam irrupe-runt.Leo uerô imperator cû exercitü côtra eos qui Thra ciam uaftabant profeftus,penè omnes deleuit. Quo tépo re obijtEuelitus.-in cuiuslocû Gizitus II pontifex,Salutis anno DCCXLII II,creatus eft.qui,dum Romanû imperiû in fè diuiGim erat, Coftantino Gopronymo, Leonis Glio^ cum Artabafdo de eodimicante,adimperijSarracenicî Sores conftituendas animum conuertit .Sc quoniam Cyprus infula tunc bene habitata motus aliquos f^ciebat-j po pulo uniuerfo in Syriam traGato, infulam uacuareliquit: amp;cum annum regnaflctjdecefsit.Ices póft ilium, pontiG catum eft adeptus : quo ante annum expletum defunélo^ lt;nbsp;Maruanus pontifex crcatus eft.In Gallia uero Pipino 11 regnum adminiftrante,Sarraceni denuo Pyrenæos tranf-grefsi, ab eo fummoti funt : Sc ita mulHati, ut id amplius eouiuo

SARRACENICAE HISTORIAE co uiuotentare non fint aufi. Quamobrem Childerico, adqucmGalIiæ regnum hæreditarioiurefpeftabat,de-pofito,Franc!ZacbariaRom. pont.adnitentePipinum regem fàlutârunt:atq; cum eo Carolum,qui poft Magnus -cognomento dióiuseft, eius fiJium, in regni Ipem unxe-rût.quem, cum pôft multa, propria autoritate, quafi iam rexefTet, contrapatris uoluntatemgcreret,Pipinusin e-' xilium extraomncsregnilui ßnes abire iufsit. quamob-rem illemultis ex Francica nobilitate eum lèquentibus, fead Galafium, Toîeti regem Sarracenum, contulit : e- xo*' iusq; opera ufus eftGalafius in bello, quod tune contra Marfilium Saragotiæ regem, itidem Sarracenum gerC' bac. quo in bcllo Carolus, qui regis Toletani copijs om- . nibuspræeratjfortifsimèlègefiit, multaq; damna Marfi-lio régi intulit. Póft Galianæ regis fui filiæ amore captus, multà præclara facinora in eius gratiam patrauit: præfer^ dm uero aduerfus Bramantem,itidemSarracenumregem ; qui ut Galianam inuitisparentibus coniugem habe ret, Toletum oppugnabat: quem Carolus, cum ipfe Toletani régis milites turn Francos, tum Sarracenos funde-ret, ad pugnam inftaurandam egreîTus, fua manuintere mit. Tandem uero,eain hortis fiue balneis extra Toleti mœnia ad Tagi fluminisripam fitis, qui adhuc hodie Ga lianæpalatiauocantur,rapta,cum iJlaßurdegalam con fugit: ubieimagnifîcas ædes adToletanæregiæfimilitu dinem, qua«adhuc extant, Sc Gaîianæ palatium amp;iplæ appellantur, ædifîcauit. In Syria uero Maruanoimpe-rante,muItæIeditionesinterSarracenosfuntobortæ, amp;nbsp;plures tyrani fa^i : utTebidus, Dadacus amp;nbsp;Zulciminius. quos armis perIècutusMaruanus,Tebidum cæpit,atque 3^ occidit.-Zplciminius autem fraftus in Perfidem fugit. At Dadacufmeliorefortunaufus,Maruanifiliumpræliofu-dit. Sed nondiuealæticiafruipotuit.breuienimcum ipCo Maruano atrociprælio congreftus, uiftus Sc trucida tus fuit. Horum inter Sarracenos ciuilium bellorum oc cafione Conftantinus Copronymus Syriç bello illato,ma gnam eius prouinciæ partem occupârat. Itaque Marua

nusDa-

LIBER. SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73

husDadaco extinftoin Syriatn uiftricia arma conucrtir, camq; magna Chriftianoru cæde recuperauit: eoautem anno p^lo ante quam hæc clades Chriftiänisinferretur, Syria,Palæftina, Afiapenèuniuerla Thràcia ; Græcia atque ïtalia cum multis alijs regionibus ingenti terræmo ' tuconcuiræfunt. Pôft, maiores motus in Perfide funte-xorti. Afmulinus enim eiusfe£l:æ,quæ aMutare, cuius fu pramentionem fecimuSjAlim Muamedo maiorem fuiP fe dicente,fuerat excitata, princeps apud Corafenos Perfi 10 dis populos degens, Catabani cuiufdam confilio feruos ad dominos Pue inGdijs ßueapertauiinterficiendoscon citauit : quorum deinde diuitijs ferui potentes fa£i;i, in duasfaébiones funt diuiG,quorum hæcCailmorum , alte raLamonitarumuocabatur. Afmulinus uerôLamoni-tarumduxfa£ius,Caifmosdeleuit.IndeinPerGdemcum Lamonitis amp;nbsp;Catabano perrexit : cui prouinci proç Mar uanopræeratiblinus quidam, qui cum centum armatO' rum millib.fe Afmulino oppofuit.Sed Lamonitæ quam-uis inferiores longé numero effent, tarnen Afmulinióc ao Catabani, quos fanfios, amp;nbsp;diuino numine plenos exifti mabant,promifsisfreti,fortifsimèdimicârunt,adeô ut Iblinum fuderint. Deinde tot uiéiorijs elati, auG funt ' etiam cum Maruano , qui trecenta mortalium millia in aciem produxerat, prope Zabanum amnem conGigere: eumq; exercitum fuderunt. Maruanüs pon te, ne fe holies perfequi poffent, refcifïo, cum quatuct* tantum milli bus in Aegyptum transfugit. Quem perfequutus Sali-nus, Afmulini Glius, in Aegypto cruentißimo prælio de-leuit : amp;GcomneMaraunium genus expulerunt. Cu-3oiusfamiliæ , quætotannosregnauerat,reliquiæ,parsin Mauritaniam , ubifeffæ regnum confhtuerynt , pars in Hifpaniam tranGjt. Et ab Afmulino poft ortl eft ill a fa-milia,quæhodiæinPerGderegnat, Sophiana nuncupa ta. Mortuoautem Afmulino amp;nbsp;Catabano, Abubalanus cognomento Muamat, Syriæamp;PerGdi, Salinus' uero Aegypto imperauit : amp;Gccœpit Aegypti Sultanoruni, qui Cairi federn habebant, imperium. Sic enim Aegy-k pti)

74 SARR ACENICAE’ HISTORIAN ptij Califæappcllari uoluerunt, quæuox fummum pnft cipem regum regem fignificat. Eodem temporein Gallia Pipmo, defuntto, regnum inijt Caroluseius filius: (Sein AfturibusFafilæfuccelsit AlphonfuSjPelagij gener, cognomentoCatholicusnuncupatus.is in GailecisLu-cum , Tui amp;nbsp;xAfturicam, in regione Campi appellata, quicquidStola, Carrione, Pilquerra , dzDuerro fluminibus includitur: in CaflulonenfibuSjSimancas, Duen-gas, Amaiam , Caniciares, Alefanium Tranfineram, Supuertam , amp;Carraciam:inLufitania,Bracham, Vi- to feum amp;:Portum , â quo amp;nbsp;Gallecis eiufdcm prouinciæ populis Lufitania tota hodie Portogalia appellatur , de Sarracenisrecepit. Multalocamuniuit,ut Alabam, Or clugniam,in Cantabria,quçhodieBircaliadicitur:inNa uarra,Ruconiam,Sarracecalium, amp;alialocaufquePy-renæos : quo, regni fui anno XVI11 defunfto, Froilae-iusfiliusrexlalutatusfuit. HicSarracenos, quiGallecos inuaferant, Omareillorum duce cum quinquaginra mil libus cæfo, lofepo Cârdubæ regeln fugam compulfo, fu-dit : amp;nbsp;Gallecorum regionem totam, hodie Gallicia nun to cupatam jfuofubiecitimperio : quo poft a fuis interfe-£fo, Aurelius eius patruelis regnum eftadeptus : qui ni hil memoria dignum contra Sarracenos geftit . amp;:eo quoquebreuidefunfto, Silo eiusfrater rexcreatus fuit : qui ut Galiecos rebellan tes debellaret, pacem cum Sarra cenis inijt. R»egnauitofto annis: eiq;fuccefsitanno Salu-tis DCCLXXX, Alphonfus II.Froilæfilius,cognomen to Caftus. Huie, Maurægatieiuspatrui impulfu, bellum intuleruntSarraceni. PromileratillisMaurægatus, ft,fi illorum opera Legionis regnum , quod maiores ipfius 30 obtinuerarii:,adipifteretur, quotannis eis quinquaginta nobilcs,^(^ totidem obfturi generis uirgines tributi nomi ne traditurum , multaq; alia nefanda . Quamobrem Sarracenis eum fummis uiribus adiuuantibus , Lemo-

• o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' O

nem cum regno foto occupauit, lt;x quinque annis obti-nuit : eo aufem uita funfto , Vermudeces, Vimarani eius ifatris fllius, fuceeßit : qui poft duos annoslponte

regnum

•.....'LiBÈk SECVNDVS. ' nbsp;'7^

'regnum Alpbonfb reftituit. quo audito, Sarraceni ingen tern exercitürn Müga duce contra eum miferunt : curn 'quibus ÄeprOpe oppidum Lutum fiue Ledum appella-tum, aciecongrefius, eos, feptuaginta millibus cæbs, amp;nbsp;multis cäptis, fudit. Dum bæc in Hifpania geruntur, Sa'r raceni in Oriente in teftinis feditionibus lacerabantur. A-bubalanO namq; in Syria imperante , multi motus in A-rabia contra eumaMaruani defunfti faftione , Marua-num nondum obijfledicente, amp;ideo arma pro eo redu-lt;rio cendo capiente,funtexcitati : quibus motibus multi mo’r tales utrinq; c^ciderunt,magnæq^populationes faftæ. A-bubalano mortuofucceßit Abedela frater: que alius quidam Abedela adPóntificatum afpiraris, inbdijs oppref-'fum interemitjipfcq; regnum occupauit: quo imperante, Turcica gens CauCaßjs pórtis egrelïàjanno uidelicet Cbri - ftian^ Salil tis circiter oftingentefimo, Armeniaq; popula 'taj in patriam redijt. amp;fequcntianno iterum magno nu ■meroegrefla,cumSarracenispugnauit,donee multisu-trinq; cæfis prælium nox diremit. Abedel^ fecundojannb fîoimperij fui XVIIII defunfto, fuceeßif Madifilius : qui 'nulla memorabili regefta,cumannisnouem regnaflet,ó-'bijt , Mofemfilium imperij bæredem reîinquens . quo anno fecundo defunamp;o,creatus fuit Califa in eius locum Aaron. SedutadOccidentisresredeamus • Ibnabala lt;nbsp;Cæfàrauguftæ rex , abeseteris Sarracenorum in Hilpa-nia principibus domo pulfus, ad Carolumtn Galliam ue-nit , eiusopem implorans : lt;S: Alpbonfi cognomento cafti, Afturum régis,legati eodem tempore ad Carolum uenerunt, quo eum ad Hifpanicäsres capeflendas incita-'^30 rent. Itaque Carolus nori modo regni fui uiribus col-leflis, uerumetiamexternisauxilijsacceptis^ inter quos fuerunt quidam Danica?iuuentutis proceres^ juos ftu-diumarmorum uirtutisqjoftentandæperduxerat, cüm -non quidem ingen ti, fed iufto feleftorum militum ac du cUm exercituPyrenæosper Ronfcifuallem, nemineim-'pediente tranfmifit: amp;:Nauarræfinesingreflus, ad Pom 'pelonem,Cantabroruni regni caput,cabra pofuit.quariî

k a urbenl

7^ SARRACENICAE HISTORIAE urbem Sarraceni ualido pr^fidio communierant. Etiam antiquisHilpaniæartibusinftruftijUnius prælij Fortuna fecus ac ante fblerent uitata , bellum traber^decreue rant.Carolus,qui interrogarent,num deditionem facere, an belli fortunam experiri iTiallenr,mifit. Illi primo tem pus ad deliberandum petebant: amp;nbsp;diei Ipacio accepto, id agebantjUt ad reges focios amicosq; mittere liceret, ut nifi intra quindecim dies auxilioßbi præftô adeflènt, fcfc cum urbe dederent. Equot; re Francorum efle, urbe integra à clade belli potiri : potius quàm à uiélore per iram, amp;nbsp;à uF to ftoper delperationem euerßrneque hacmora Francum ulliusreiiaéluram facere. Vrbem enim , utomnes tef roresingruant,uimeo dierumnumero laturam. EtFran cosjfioccurrentibusfuispugna fuperiores ßnt,portarum clauftra folo uerborumimperio refraéluros: idqjexeo-rum dignitateacutrorumq;commodo eße,ne infbntes urbes ad quasliberandas Franci fe ueniße dicerent,exem pla belli urrinq;paterentur,quæ oppugnationis neceßi* tas inlolétiaq;afferat. Carolus ea à barbaris,ut bellum ma gnoimpctucœptum,mora Ianguelceret,côfenefceretq;, callidèdicianimaduertens, hoßibus ad belli apparatum tempus dare noluit : quin ßatim bellum denunciat, iu* betq; militem, quæ oppugnandis circumfcdcndisq; urbi-busufuifunt,parare. Oppugnatiopermultosdiesatrox f it.hoftis aßiduus aderat ; crebra eruptione,nö Arabic©, led Hifpanic^ more,ferro igneq; armatus, ueloxfubitusq; omne tempus, omnem locum conatumq; uaria ludifica-tioncintutum,infidum,infeßumq; fa eiens: prius circum-fufus,quam uctu rum quis fulpicari poßet .-prius cæde in-cendio'uclalt;9:o cx oculis feproripiens, quam contra eun di Ipacium daretur.Ad portas caflrorü primo tumultum trcpidatipüemq; iniecit : deinde oppoßtis aduerfus urbis portas ftationibus,ne tunequidem arccri poterat,quin pa riaudaciaimpetûfacerët.’necpriusquàm perfeólisoperi-bus,circumuanatus^-,cIaudimœnib.potuit.Tuncquoq; præHanternon uirtutem muris,lcd muros uirtute defen cebantDumq; obßdio diutius Ipe trabitur,c^teri barbari

Tc^es^

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7F

reges,no quidem eu exercitu ad pugnandum iuftopr^lio aderät : fed per occafiones notis tramitib.Ieuisarmaturæ équités fiibmittebant,qui fæpius noélu quam interdiu ca ftra perturbarêt. Quædam etia manus cæfis euftodibus, perruptisq; munitionib. in urbem penetrans,fpe obfeflbs repleuitCarolus animo infrafto fuos adhortatur, admo-nettolerantiauigilantiaq; uicendum efle. Virtutê bellica non acie tantû Glarefcere,fed longé magis optima difcipli na,quæ infomnes maxima ex parte no£tes,dies laboribus »oplenoSjlibidinû amp;Iuxus abftinentiâ, perpetuumqjcû mo ra temporis tædioq; certamé pofeerét. Clauftra ilia quibi feimpij tutarêtur,ueluirefringenda,uelillospertinacia egt; domâdos. Quamobré figna inferrent, hoftem inclufum refpirare no finerét. Exin ancipitia munimetafafta,quibi caftra 6c â tergo,6lt;: àfrôte,6c à laterib.cuftodirétur. Mox^ qui ut antè excurrebant coerciti,amp; fœdè pulfi,6^ res ad iu Ilamobfidioncredafta.Pôft oppugnatio atrocior eœpta: quæ dies no£tesq;fumma in alijs poft alios in orbem fuc-cedentibuSjOmni operûjmacbinarumytormcntorûjfcala iorum,pontium, artis uirtutisq;generecôtinuabatur, adeô ut tandem boftis corifternatus,per æqua, per iniqua fean-dentiumFrancorum uirtute deieftuSjC^fus'uelit.In urbe quoq; magna ftrages édita, donee præconiû â rege circû^-miftum cftjUtinermi parceret.Tû Sarraceni ad eâ diem af fuetipotius morfquàm dû arma fuppeterêt,fe dedere,ab-ieélis telis dextras inermes fupplieesq; tédeb^t. Poft mœ nia diruta,6ic urbs direpta.Inae Cæfarauguftâ,Tarrâconc fis prouinciæ caput,preélû: quç hoc exéplo territa,ftatim incôditiones delcendit,ut cuangelij côcionatores admit Jo terét,Ibnabalâreciperêt,regemq; agnofeerét. Pôft in Got talania tranfijt, duosq; eius prouinciæ reges q Ibnabalam domo eiecifteinfimulabantur, Abutaurû 6^ Dêi^isfezu in caftrauenirecû doniscoegit,6lt;:ueéligal pacifei : ômnéq; Hifpaniânominisfui terrorc impFeuitSed ubiin Galliam reuerfus eft,funtqaddât,uenifte ex Africa Aigolandû que damàfummo AfricanorûSarracenorû fatrape,quiMar roei federn habebat,cû ingentib.copijs,ad ea qug Carolus k 3 nbsp;nbsp;in Hi-

}.....ƒ

SAR RACE NI CAE HI^TORIAE in Hifpanijs cæperat, recuperanda milTum, cum quo fue rint multi reguli amp;nbsp;uiri fortifsimi. Cum eoq; Carolum adBaionam, Vafconiæ urbem, poftquam aliqflotfingu lariacertamina exprouocationefaéta cruento prælio di-micafle : in quo quadringenta Chriftiani nominis homi-num millia ceciderintj amp;nbsp;in his Milo Anglerius, Rolandi paterjuirfortißimus,qui uniuerfum duftabatexercitum. reftitutâtamêremfuifïe Caroli uirtute,peropportunoq; auxiliarium copiarum aduentu, quæ tunc ex Italia Gallis , adfuêre,adeô ut Aigolandus occulté fugampræoccupa tor uerit. Sed mox reparato exercitu rurfus Carolum in Vaf coniam exciuifle:Gennumq; urbem, nunc Baiona appel latam,leptem menGum oblidionefatigatam.’tandemq; recedentem in Sanftonum Gnibus Aigolandum ingenti prçlio uiélûjin Idilpaniam refugiflc. Carolum uerô,utali quando Hifpanicum bellum ad exitum perduceret, ma-iorequam unquam antea exercitu contra£l:o,Hifpaniani ingreffum , Aigolandum poft multa leuiora certamina ingenti prælio uiftuminteremifterindeq; uniuerfampe nèHilpaniam perdomuifte : multaque bis fabulofa infe-runt,quænosideo prætermittimus. Sedftquisea uide-recupitjTurpinum Remenfemantiftitem legat,penes quern Sc horum quæ hie adiecimus, fidem eftè uolumus.' non enim in ijs quos rcquimur,maiore fide dignis fefipto ribus,Carolum plufquam femel arma in Hifpaniam pro-mouiffe,neonnquameo régnante Sarracenos in Galliam tranfiuifte, inuenimus. Verum illud fatis conftat,cum bellum in Hifpania contra Sarracenos gereret, Alphon fum Afturij regem, rerum ab cogcftarum,uirtutisque fama motum, ut fuis popularibus confuleret : quia libe- 30 riscarcba^. Sc maioribus quam eius regionis uiribusad perpetuaacum Sarracenis bella fuftinenda opus efteui-debat ,* clam ei per legatos , ft modoftbi aduerfus Cor-dubæ regem, cum quo tunc bellum gerebat, opem ferret. Legion is regnum ob tulifte . Eaconditioneaccepta, Carolum ei auxilia miftfte. Quod ubi regni proceresau diuerunt, gentis finitimæ ( ut plerunque folet ) odid id æsrè

LIBER S E C V N D V â. idægrèferentes, regem co eg er un t à fœderedîfcecîerei nec eo conten ti,Carolum, ubi fe derifum uideret,hâc in-iuriam ulturüm metuentes,deeo cuni uniuerfo exercitu delendocogitârunt. Itaque omnibus Afturum Canta-brorumque populis ad arma coaélis, amp;nbsp;Sarracenorum 3ccitis,anguftias montium qua in Hifpa-niamper Roncifuàllemitur , clam occupârunt ( iame-nim Carolus in Galliam reuerfüs crat,amp; itetum in Plilpâ niam, ut earn iniuriam ulcifcerCtur, contendebat ') Erat 'otuncCaróli exercitus ad Pyrenæorum radices , quæiri Galliam uergunt, in ualle quæ adhuc Holpita nuncupa-tur.’cumnunciatum eft,Hifpanosper uallem Caroli ho die appellatam,qua? planior cil,contra fè adueùtate. ïtaqj’ exercitu Galeronis, liue Gani ( utaiunt ) quem hofles pé cunia corruperant fraudulento côrifilio,in tres partes di ftributo: Rolandum ( quem uulgusOrlandum uocat) fuum ex forore iiepotem ,Britanniæciterions ducem, uirum fortifsimum,primo agmini præfecit, in eoq; om-. nés Galliæproceres amp;nbsp;fummosuiros : infecundoinnu-’0 meros nobiles,equitesq; collocaüit i ipfé cuni tertio agitii ne, in quo eratGalero , in caftris fubftitit. Et Orlail-dum cum primo agmine præireiufsit. Hifpanicüs exer citusinRoncifualle uenienteseXpeftabàt. Iflqucm ubi primum agmen incidit, ita ab eis traétatum fuit ( locum enimilli fuperiorem , amp;nbsp;anguftias omnes occupârant) Ut peius habuerint quiillorum manus effugerunt, quânl qui pugnando cadebant (hi enim citô morieban tur ) illi perfàxadefummisfcopulisruentes, membris fraé^isin fummis cruciatibus aliquandiu uerfabantur.Ët fie Rolarî dus amp;nbsp;alij omnes,ut ex afcenfu montis (Sc armorum pondéré fefsi erant,facile funt trucidâti : eodemq; ilwodo aftû eftdefecundoagmine,inqüo erantGallitcXI I u*iÿ,quôS Pares Eue patres uocâtjUt penes quös regis creandi, amp;nbsp;oril nium grauilsimarû rcrum poteft as cft : Carolo lèmper iri ualle,qu^ nûc ob id Caroli uocatur,in quam exHofpita ca ftra mouerantjh^fente.qui ubitantam cladem eognouit, in Gal-

8o SARRACENICAE HISTORIAN

in Galliam fumma celeritateferecepit, amp;nbsp;Alphonfusper legatos h^c omnia feinuito amp;nbsp;infcio fafta exculauitjCum quo amicitia fœclusq; renouatum eft. Inde ad ^acis cogi-tationem conuerfus, quam toto terrarum orbiniteba-tur parare, legatos in Aegyptum SyriamqjmiGtadami citiam cumimpiorum fatrapis contrahendam ,quo il Il melius Chriftianos fub imperio fiio degentes tra£Ia-rent. quod impetratum eft, aded ut Aaron fummus Per-farum Sc Arabum Calyfa, qui cum C C C hominum mil libus Afiæprouincias, quæadhucConftantinopolitano lo^ parebant imperio, paulo antè tumultuofe adortus, Nice phorum ad pacem auro,quod fingulis annis penderet,re-dimendam compulerat : deincepsnon modo Chriftianos non infeftauit, uerùm etiam inopibus, qui fuhfuo e-rant imperio , magnam quotannis pecuniaeuim largire-tur : idemt];legatos cum muneribus ad Carolum mißt. » Nam , cum Aaron Tyana, ubiædemMuamedidicauit, alijsq; innumeris oppidis captis,Rom. imperium multis cladibus afflixiftet : Nicephorus rebus fuisiam delperatis, ad Arabern literas pacis impetrandæ caufa in hanc ftn- xo tentiamftripGt • Cur tarn iniuftè, nulla âme iniuriala-cefsitus, mihi helium inféras, aut quo impulfore id fa-cias,non uideo :niGfortaße,quddcædibus Scrapinagau des. Nam te id religionis caula facere, cauEiri non potes : cumMuamedes, uatestuus,Chriftianosomnesfratrum locohaberewosiubeat. AnexiftimasDeum opt. max. omnium rerum opiGcem , amp;utrorumq; curam geren-temmortalium,quosiplead imaginem fuicreauit, fàn-guineiniuftèfufo deleétari^ahGthoc.neque enimhuiuf modi piacula illi exhibereuos iulsit Muamedes uefter. 30 An fortaljèargent!, auri, aliarumqjreruminöpiacom-pulfus,aliénas prouinciasinuadis?atqui cum earumre-rum nos egentes Gmus, precioGfsima quæque,amp; paratu difficiliaapud uosin magna copia funt. Quin G qua re noftra opus habes,amicè petis : Sc nos earn ibi illico anîan ter exhibebimus. Si genus humanum, Sc mortalia con temnis armaricito Deum elle memorem fandi atque ne-fandi.

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8i

randi. Cuin enim mortalesfimus,non decetnosimriior-talia odia internos ipfos exercere : in caq; dæmonéimita-ri,qui plt;frpetuum gerit cum gencrehuniano bellum.

His literis, quibus amp;nbsp;dona quædarn erant adiefta, pla catus Aaron, amp;; ipfe multa munera Nicephoro mißt : óc pacem ea lege inij t, ut Imperator ipfi quotannis aureoru nummum triginta milliajamp;: fcrna pro fuo,totidemq,-pro filij capite penderet, ne'ue oppida à Sarracenis üäftäta in-ftauraret. Sed leuiorfuit apud Greècum, quam apüd bar to barum, fides. Nicepborus enim Sarracenis digreßis, fta tim ea infiaurauit atq; munijt : quo cognito, Aaron exer-citururfusin Græciam milTo, Thebas cæpit : miflaq; in Cyprum clafie,templa euertit,amp; Cyprios expulit. Aaro-neautem cumannis XXIII regnafîetdefunélo, Muamsi teseiusfilius pontificatum eftadeptus: qui currt Haidale fratre hoftiliter congrefliis, ubi fuarum partium fortunä inclinare uidit, conuênit ut ambo eodem titulo ^quöq; iü re imperarct. inde quatuor tyratlni funt creati : quorum unusHifpaniam,alter Africam, tertius Aegyptum, quar iotusSyriamamp;: Palæftinam elHortifus. Vnde Sarraceno-rum poten tia declinare cæpit,amp; aliquandiu Orientis res à Sarracenispacatæfuerunt. Syriæ autem Calyfa Mua-matesno iamDamalci ledern habere uoluit: fednouarn urbem prope ueteris Babylönis ruinäs, Bagadat nomine, condidit j in eaq; pontificiam regiamq; Syriæ amp;nbsp;Orientis federn cöllocauiteienim amp;Perfæadhucptrebant ; Ae-gyptius Cairi : quam urbem prope Memphis ruinas con ditam,fuprà oftendimus. fed pôû regia fedeiri ea colloca ta,ita creuit, uthodieinterniaximastotiusorbis terrarû

30 urbes numeretur : amp;nbsp;Africa? lèdes Cairoani, quæ ùrbs in * Africacirciter C. M. P. ab Tuneta, amp;triginiÿfex àmar^ Ottmeno imperante condita fuerat,ab Elaglebt) fuit col-locata. Hifpania uero etfi pluribus regibus parêret, om-nes tamen Marroci pontificem agnofeebant : quæurbs in Mauritania Tingintana eft. Qui uerô Aflyriæ impera bat, Calyfauocabatur : quæuox fuccefibremfignificat, quôd is Muamedis fucceiïorem lè efiè gloriaretur. Aegy-

I ptiu»

«t SARRACENIC AE HI S T O R I AE ptius pontifex, Suitanus eft appellatus. Caioraniuero, amp;nbsp;ipfe Calyfa feuocabat : amp;nbsp;Marroci antiqua eius urbis conditoris appellatione Miralmuminum. Sub Äs óe alia minora régna etiam in Africa funt exorta : utTunetæ, Tripolis,AlgeriæjOranijFefr^jamp;innumera alia his inino ra. ut enim quifque urbi aut prouinciæ alicui præerat, fie feeius regem appcllabat, idq, quafi bæreditarioiurepof-feftum,pofteris fuis per manustradebat. Sed tarnen om nes hi reges aliquem ex his pontificibus agnofeebant : ut quifque huic aut illi adhærebat, fie bellum cum alte-riusfafèionis regibus gerebat : quædifcordiæamp;feditio-nes, tyrannorumq; multitudo ita Sarracenorum uircs attriuerunt, ut poft hos quos enumerauimus pontifices, paulatimita decreuerint, ut tandem Turcispenèomne Sarracenorum nomen ceftèrit: amp;resillorum hoc tempore ita propter fummæ regiæ perturbationem obfcu-ræ fucrunt, ut nulla certa imperij illorum fuccefsione apudipforum quoque feriptoreshaberipofsit. Nos tarnen temporumordineferuato , ea quæ de rebus ab illis geftisàuarijsfcriptoribus memoriæ tradita funt,quâm x« breuifsimè compleéfemur . Hocigitur Muamate Aaro-nisfilioin Aftyria , amp;Michaelc Nicephori genero , qui Leone Armenium expulcrat, Byzantij imperante ,Tho-mas quidam motusexcitauit.de quo duplex fama erat. Aliqui enimcum obfcuris atq;pauperibus maioribus or-tumferunt,ijsq;barbaris,diuq;in paupertate uixifte,uf-élum labore manuum fuarum , nonnunquam etiam fer uilibusminifterijsparantem . Deinde patria relifta Con ftantinopolimuenifle,ibiq;apud quendam Senatorijor dinis feruientem, eô libidinis ac fœditatis progrefTum, ut 3^ fieri quoque leftum polluere aufus fit . Qua re detefta, cum ign^miniam non ferret, ac pœnas talia facinora greftis tonftitutas metueret, adSarracenos profugifle. Quibuscum fèfàtis proT)aflet,continuisqueamp; diuturnis aftionibusfidem confirmafret( annosenim uigintiquin-que apud ipfbs egerat) fànfta Chriftianorum eiuratare-ligione,(S: Muamedicamimpietatemamplexum, abijs . quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bellicae

LIBER SÈÖVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85

bellicæ cuidam phalanei præfeftum, ac contra Cbriftia-ïios miHum fuifte, pollicitum fè Romanuni imperium in illoriîiTi poteftatem rcdaélurum. AcChriftiané na ui fr demftruentijUtaliehigense fi dem non haberent, Con-ftantinum fefè nominafle,Irenes F. qùem ob ingenij mo* rumq;peruerfitatcni mater iampridem oculis imperio-que orbaueratjinorsq; iam tum uiuis exemerat. Alij hune Thomam quondam affirm at iri familia Bardanij, cognö mentoTurçi, und cum Leone amp;nbsp;Michaclefuifïe : quuni to is Philomelij degens, ac deimperio fibi uindicando cogitans,confilium fuum monacho cuidarn futurorum peri-to,Leone Armeno confeio aperuit. Cui monachus pr^di xit, fi imperium affeéfaretj amp;nbsp;oculis liiis amp;nbsp;opib. Ipoliatû iri:fedexijs quiequum ipfiadduxifiènt,primû amp;fècuri dum diadematepotituros, tertium imperatorem decla-ratum iri : fed quod cupiuerat, minime confccutum j fta-tim periturû. Primum aûtfuiflèLeonem,{ècundum Mi-chaelem,tertium huneThomam j quem Leo Imperator fœderatorum cohorti præpofuerit: eum ergo Thomam to cum interfeftum àMichaelcLeoneni cognouiflet, cùnl utcius, cuius beneficentiàufus erat, necem ulcifceretur, tum ut fuum animum expleret ( nam inde ab adolefcen tia cicum Michaeîeinimicitiaèintercéflèrant ) arma con tra Michaelenl fumpfifle : Scprimo Orientales copias^ apudquas degebatjconcitafièi Sicigiturexercitummi nimèimbellem aut cxiguuni j fed grandcn^ fortemq; col legit ex Sarracenis, Mauris,IndisjMédis, Perfis j Afly-rijs, Armenis, Chaldæis Iberis, Zigis, Cabiris atque a-lijs gentibus . Quorum alij coafti caftrà eius fequebari 30 tur:alij beneuolcntiaergàcumdu£fi,nonnulli Ipe præ-dæ : quidam etiam odio in Michaelem , quiob morum peruerfitatem omnibus erat inuifus. Nam Tlfcwnas ctfi altcrum pedem mutilum haber^t, aegenere barbarus cfièt : erat tarnen ob caniciem uencrandus, amp;in congref-fu comis (Scfacilis (quægratifsima funt militari multitu-dini ) nec cuiquam corporis robore pofterior habebatür. Is ergp Sarracertorum , quibus Conftantinopolitanum la impe-

. SARRACENICAB HISTORIAÜ imperium promiferat, uiribus amp;nbsp;magnis etiam Chriftia* norum copijs ßbi adiunftis, Orientem occupauit : ßc pu* blicorum ueftigalium exaêtorib.in fuam redaélft potefta tem, animi magnitudine amp;nbsp;fecunda ufus Fortuna, ex par uo magnus,ex imbecillopotens faétus eft: à quo tota Afia uaftationibus populationibusq; miferè afflifta fuit : urbi-bus alijsThqmæ fe ob metum adiungentibus, alijs quod fidcm Imperator! feruarent direptis, atque incolis in fer uitutem aftis : adeóutfoli Opficiani amp;nbsp;Armeni, quibus Catacellasamp;OlbianusproImperatorepræerant, into-ta Afiain fide manferint. Quibus ut gratiam referret Imperator, publicum ueftigalquodFumariumdiceba-tur,remifit. Quo rerum fuccefid elatus Thomas,Impera tqrisnomenfibiarrogauit : eftq; Antiochiæ, ab eius temporis Antiochenæecclefiæpaftorelobo diademateorna tus:quemipfeuicißim in filiumadoptatum,impcrij^o-ciumadiutoremq,• adfciuit, amp;nbsp;nomine mutato fe Con-ftantinum Irenes F. appellauit. Quibus cognitis Imperator le quoque ad bellum parauit, amp;nbsp;copias nequa-quam certamini pares cum duce emifit :quas Thomas la penitusfudit. Inde Romana claflein fuam poteftatem reda£la,cum LXXX hominummillibus Abydum,o-mnia in innere populatus inq; cinerem redaftis non bu-milibus modo , fed 8c loco optimo fitis, ac expugnata difficillimisoppidisjpetijt. Acindeno£l:e tenebrofilsima in Thracian^raiecit, ubi multi quotidie adeum ex Cse-farismilitibustranfibant. Etlmperatoriscopias,quibus Olbianus 8c Catacella duces præerant,nec non amp;inftru-ôifsimam aliam claflem aduerfus le comparatam, inftar torrentis alto monte decurrentisirruens, terra marique 30 profligauii. Vrbem ipfam terreftribus fimul acnauali-bus cojfij^ferrea catena, qua portus claudebatur,perru-pta oppugnauit. Sed ci^m nihilefficeret, ad obfidionem conuerfus,caftris optimè comminutis, exercitus partem adEuxini oppidafubigendamifit. Deinde rurfus oppu-gnatione urbis fummis uiribus adortus, cum omneseius conatuspropugnatorum uirtus irritos redderet, 8c elaf-fem

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8ÿ

fem eius grauis in mari tempeftas oborta dilsipaflet, exer citum in Afiam in hybernareduxit. Poft, ineunte uere ad eandlt;sm oppugnationcm redijt : fed Michaeliam amp;nbsp;maritima claireamp;terreftribus copijsmelius quam antea inftrudus, eius militum animis uarijs artibusprius ad de-feólionem fruftra follicitatis : tandem omnibus portis re pentè copias in eum nihil tale fufpicantem eftundens , e-xercitum eiusfudit, claftem quoqueeodem tempore par uolaborefrangens. Quibus rebus permotus Gregorius, »0 quidam, Leonis Impcratoris confobrinus, qui cum magna militum manu Thom aderatjUt ingratiam Cæfaris redirctjfuos milites ftatim àreliquisfeparauit,Thomam à tergo adoriturus.Quod uidesThomas,nihil animo de-ie£l:us,caftris quæ optimè munita erant,ab urbe no dimo tis,cum parte exercitus Gregorium eft adortus, prælioq; fufum, amp;nbsp;in fuga comprehenfum necauit. Inde celeritcr in caftra reuerfus , literisin omnes partes mifsis, falfo le aduerfus Michaelem acie fuperiorem fuifle iadauit: claf-lemq;quæBerytierat,nauibus tum longis, tum oneragt; »©rijs CCCL conftans,ftatim ueiuti rem mari continuoge fturis ad fe uocat. Qua re cognita, Romanæ clafsis præfe fti earn nodu in ftatione adorti, clafsiarijs fubito impeCu perterritis,multascæperunt, quafdam artificiofo igni combufterunt ; paucisadmodunij quæ celeri fuga aue-ftæ , fc cum terreftribus copijs coniunxerunt', periculo ereptis. Et dum terreftrés copiæ leuioribiàs prælijs cirgt; ca Byzantium uariautrinquefortuna fæpius dimicant, Luius bellifama per totum terrarum orbem diuulgata : Mortago Bulgarorum rex , etfi Imperator ( ut erat na-^oturafordidifsimus) pecuniae parcens, opem abipfoobla tam gratijs adis fibi minime neceftàriam effe dixiflet^ turn quôd belli amp;nbsp;pr^d^ cupidus eflet,tum uerôiJt fœdus tricennale cum Leone Armeno paélum confi^maret : contraThomam expeditionem fufeepit, eumquein loco cuiCcdodo nomen erat, baud proculByzantio,fibi ©buiam cum omnibus copijs progrefTum , præliouicit, 1 magna-

SARRACENICÄE HISTORIAE magnaque ftrage édita cum muitis captiuis amp;Ipolijs am plißimis domum redijt. Qua clade audita , Thomæ clafsis quam ad obfidionem reliquerat j tota acflmpera-toremdefecit. Thomas exercitus fui feliquijscolleélis, in campum quendam Diabafis appellatum, aliquot ab urbeftadijs remotum uerùmexcurfiohibusaptum, lt;amp;: ob aquarum copiamcommodum, copias traducit : ibi-cjuccaftralocat: atqucinde crebris excurfionibusfubur bana ædificia, regioJuxü fafta, omnia uaftauit. Impera tor autem copijs au élis tripartitô eum adortus , exerci-turn ipfius ( cui ipfe, ut prius fimulata fuga, poft repente fein hoftem conuerterent,manduerat ) in ueram fugam compulit^ ex quo etiam multi ad Imperatoremtransfu* gerunt. Thomas cum paucis Adrianopolim incolumis perucnit: amp;nbsp;Anaftafiuseiusadoptiuusnlius jCxfugaBy* ziæcaftellum occupauit. Quas ftâtim perfequutus Imperator , primo Adrianopolim, ubi Thomas erat,petijt: lt;amp;nbsp;ne uicini Scythæ machinarum , quibus urbes oppu-gnantur,noticiamconfèquerentur, urbem annonæpe-nuriaad deditionemcompellereftatuit : eamq; uallo acilt;J fofta cinélam acriter obledit, adeô ut obfefsi cibarijs om nibus confumptis, occulté cum Michaele collocuti paéli-quedeliélorû ueniam,Thomä arreptum,ipfi tradiderint. Cui,more antiquo ïmperatorû ufu recepto,primô eiusin pauimeto proftraticeruicêpedib.côtudit.- turn pedib.ma nibusqjmutiiGtûjamp;afinoimpofîtumjnihilq,-aliud uoeife rantem quàm (Mifereremei,qui uerus esrex)percaftra circumduciiulsit. Cumqjisab Imperatoreinterrogatus, aliquos ex ipfius familiaribus quafi occulta lecum confi-iia agitaftcnt,accufàre uellet,Imperator ah Exambulio pa 30 tricio, inin|icis amicos aceufantibus fidem non adhiben-dam, manitus,eum audirenoluit : qui tandem lentis con feélus fupplicijs, animam emifit. Et qui Byziam confu-gerant, Adrianopolitanosimitatij Anaftafiumimpera-toriuinélum tradiderunt: qui amp;nbsp;ipfefupplicio affèélus cft. Hic finis fuit Thomæ , cuius rcsgeftas nos idcirco minime prætereundas duximus, quamuis iplènon fueric

Sarrace-

LIBER SE C VN D VS*

Sarracenus: quia ea omnia Sarracenörum opibus Spoten tialubnixus geßit, adeo ut Sarracenorum Imperator-fuifle uidtri pofsit. Dumbæc in Orientegeruntur, Sar raceni qui in Hifpaniadegebant, per legatos à Ramiro Afturum rege,qui Alphonfo Cafto fuccellerat, tributum ipfisaMauregatoregependi folitum arrogantifsimè pe-tierunt : quib.Ramirus ex fenatüs fui decreto le mori cen ties,quam id facere,malle relpondir,ftatimq; cum exerci-tu ad fines illorum populandos Nagieramulquecftpro-

• *0 grelfiis. fed cumSarracenicruentoprælioad Alueldam cum eo, quod nox diremerat, commiflo fuperiores exti-tifient : Ramirus noftu cd fuis in collcm quendam prope Clauigium leceßit, ibiq; lequentis diei fortunam ualde ti mens, cum exercitu uniuerfo totamferenoftemillam precesadDeumfundensinfomnem egit. Tuncaiunt,D; lacobum apoftolum fe illiuidendum præbuiiïè,fuamqj ipfi opem pollicitum: amp;nbsp;cufcqueti die Ramirus hacdiui-* na opefretusin acieprodijflct,eundcm D.Iacobum equo albo infidente,amp; rubram cruccm geftantem, in pugna ui

• *0 fum fuifle : coq;prælio lèptuaginta Sarracenorum millia cælàfuilïe tradunt. Tune Albaidæ, Clauigiû, Calagurra, multaque alia eius traftus oppida j Cbriftianis ceflerunt ? in cuius uiéloriæ præfentis numinis auxilio part^ memo^ riam, D.Iacobi equeftris ordo à rege fuit inftitutus.Et Sar raceni,qui occiduum Hilpani^ finum,ubi V alentia eft,acgt; colebant,multitudinebominö aufti, amp;nbsp;terr»quçipfis ob tigeratjparu fertilem amp;nbsp;opulentä elfe animaduertentes,d fummo principe fuo qui Marroci in Mauritania Tingit tana fedé habebat, Amerume appellato, ut colonia eos a-Jolio deducere patcrctur,petierunt: quosprincepsreru no uarû cupiduSjlongarû nauiû claflc confelfim ii|ftru(9:a,figt; mul ut eorû cupiditate alicnis opib. explcret, acaum ali-qua ferax infula eilet, in quam comodèfuorû polï?t dedu cere coloniam exploraret^ad infulas Orientis mißt, ijq; in Corlica uenerunt : fed ab Abdemaro,qué Pipinus Caroli Magni filius, Italiæ rex, cû Geneuéli dalle contra eos migt; fit,repulfifunt. qua in pugna ipfe Abdemarusfortifsimè dimicans

88 SARRACENIC AB HIS TO RI AB dimicans obijt. Inde ad Græciæinfulas, quætunccIalTe, • quæadeascuftodiendasdeftinata erat, Tbomamadiu-uantepræfidiojlpoliatæ crant,nauigantes,omn^^pcnèdi ripuerunt. cumq; inter capteras Creta eis bonitateatque amœnitate præftare uidereturjnauibus omni præda one-ratis domum redierunt : fequenti uere nauibusX L, ui ns militaribus oneratis, Cretam refta lecundo uento re-petierunt* copijsq; ad promontorium, cui Carax exinde nomen eftinditum, expofitisjignem nauibusiniecerunt: amp;caftraftatim ibidem ualloacfoftamunierunt,eiq,loco to Caudax nomen impofuerunt .Aduerfus quos Imperator ftatim Pbotinum Orientis præfc6bum,amp; Damianu cum copijs mißt : led Damiano in pugna, quam cum eiscom mifit,mortuo, reliquifugafibiconfuluerunt. Turn mo-naebus quidam exinftilæ montib.ad eos uenir^ docuitq;, locum quern delegerant,minime aptum efte urbi coden-dæ : amp;nbsp;il mul locum Candaces appellatum eis oRenditjO-mnibus rebus longe commodioreni. Vbi ilb urbem,quæ ueluti totiusinfulæarx ciret,condiderunt,Candianuncu

■ patain : ex eaq;in totam infuJam incurfiones faciebant,a- Xi deoutbreui omnespenè inftilætotiusurbisincolisinfcr uitutemaftisoccupârint. Quo tempore Cyrillus Gorti-nys epilcopuSjChriftum leruatorem inter cruciatus mo-riens teftatus efi. Et alia eiuldem ^entis clafsis eodem ferè tempore, iterum Sardiniam tSrCorficamoccupareeft conata,quasi Carolus Pipinifrater, Bucharedicomitis^ duftu quinqjSarracenorum millibuscæfts circa Sardiniam uicit : ac poftetiam Corlicajexpulit. Pipino cum Ve-netis belJum gcrcntCjSarraceni qui in Hilpania erat,Cbri ftianorum difsidia in ftium commodum uertentes, Sardi niam,unde nonmultoprius fuerantrepulii, cum infigni cæde lusrum ex improuiCo inuadunt : indeq;fubitô a-uerfi, Ciorficam petunt : Aleriaq; urbedirepta, prætere-’ iusantittitem (Selenesadmodumpaucos, cæterammulti tudine indeauehunt. Michael uero imperator aliam daft fem CraterOj Cybiretarum præfeifroduçe, contra Sarra C€nosCretamobtinentes,mifit:qui cum LXX fjis,amp;

innunic-

liber SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

înnumeris reliquarum infularum biremibus ferox admo dum in Cretam appulit: ubi Sarracenos inuenit, nequa-quam pftgnam fubterfugientes. quamobrem prima luce ad meridiem ufq; acerrimè utrinqj, dubio euentu pu-gnatum eft. fed tandem die ad uefperam uergente, Sarra cenifuperati,fugæfedederunt: quorum multi in pugha occiG funtjplures abieftis armis capti;adeô ut etiarn urbs illorum eadem die,niß nox ingruens obftitifiet,capi pofle uideretur. Q,uæ quidem nox amp;nbsp;uiéloria Gr^cis exitium ; ‘10 attulit. dum enim uiftoria tumidi, ut qui fuperftites pau-cos fepoflridie nullo negocio infuam pOteGatem reda-éturos fperarent, pcrinde ac fi non in hoftico, fed domi fuæ agerent,potationibus amp;nbsp;lüxuriæ fe. dedunt: neque excubiarüm aut ulliüs (àlutaris rèi curam babenfe, de folo fomno acquieteamp;focordiafacilè omnia euertente cogi tantes,àSarracenis, qui id animaduerterût,fomno uino-■quefepulti media node opprimuntur , amp;ficomnesne nuncio quidem luperftite cæfi funt. Solus dux Graterus, mercatorio ufus nauigio, fàluti fuæconfulere efi conatus: aoquem Sarracenorum duxdiu multumq; inter cadauera captiuos quælitum,cum nôinueniret,ac fuga elapfum perciperet,mifit qui eüm perfequerentur : à quibus in Co infula comprehenRiSjin crucem aftusfuit. Quibus audi-tis Michael Orypham, uirum prudentem,amp;; rei militaris peritifsimum ,prætorianamlegionem (quæ turn quôd quadragintaaureinummifingulis illiuslegionis miîitib. penderentur, Quadragenariauocabatur ) colligereiul-fit. is Sarracenos paßim per alias infulasprçdatum excur rentes, partim infidijs locatis, partim aperto marte con-30 greffusinteremit: amp;nbsp;eorum qui Cretam obtir(ebant,im-modicam audaciam reprefsit, atque inhibuit. Hoc ipfo tempore Euphemius, turm^ cuiufdam in Sicîl^ dux,uir-ginis,quæ àtenera ætate caftitatem uouerat,feq; ftcris di-cârat,impotent! amore captus,eâm împeratoris fui ( qui amp;nbsp;ipfe huiufmodi facinus perpetrârat ) exemplo, è facris ædibusraptam,adfcinuitam traduxit. Cumq;eiusfra-treseumapud ïmperatorem accufafient j Imperator Si-m ciliæ'

90 SARRACEN IC AE HI S T O R I AE ciliæpræfefto mandauit, ut ( fiquidem hoc crimenue'-rum effet ) Euphemio nafum præcideret * Quod fen -tiensEuphemiuSjConiurationecumijs quibusçræerat, lt;amp;nbsp;aliarum turmarum duftoribus fafta, ad Ambulacum Mauritaniæ Sarracenorum pontificem transfugit : eiq; promittit, fe, modo ab ipfo Imperator Rom anorû decla retur, omnem ipfiSiciliam fubieélurû, magnumq; tribu turn foluturum : qua conditione accepta Ambuîacus, eu imperatoris Romani tituloinfignitum, magno exercitu inftruitjciusqj opera Sicilia potitur ; fed Euphemius,dum to Siciliam Imperatoris babitu obit,Syracufis fuitinterfe-£lus. IndeSarraceni Calabria quoq;, amp;plerafq; alias Ita-liæpartes incurfionibus populationibusqjinfefîarecœpe runt : quorum una clafsis circa Sardiniam deleta fuit, alte ra(nam duæemiflæ erant)fugientifimilis domumeftre-uerfa.quod fecit, ut Ambuîacus cum Galliæ rege pacem înierit. Sed paulo pôft Bernardo,Pipini filio,in Italia régnante, Sarraceni Ambulaci pacem afpernati ,Corficam inualère.’quos pr^da onüftos alto mari adeptusErmenga rius,qui pro Italiærege exBalearib.infulismaiorempræ- 20 (îdio tenebat,primocongre{Iufudit:atq;aliquotnauibus ex ea claflèinterceptis, quingenti Chriftiani captiuilèrua tifunt.Nec tarnen ob eâcladem Sarraceni quieuêre,quin claflè circumafta Italiam petunt, Centumcellas in Hetru riç ora ( quod oppidum nunc Ciuitas uetus appellatum) repentino impetu adorti occupant : captum oppidum di

/ nbsp;nbsp;ripiunt,ferroq; amp;nbsp;igni uaftant.Narbonenfem inde ora po

pulati Sardinia inuadunt, prçd^q; amp;nbsp;populationis omnia ’ copient. In quoslicentius uagantes Ermcngarius,iterum cum infulanorû manu repcntè impetum fecit, fufosq; cû multa cæde ad marc egit:ubi dû naues tumultuariè afccn dunt,ad hfiftium fatietatem cçduntur: atq; i ta grauiter af fefti, ntagnaq; parte claßis amifïà, in Africa traiecêre. Et qui in Sicilia erant,Venetos in Conftantinopolitani impe ratoris (cui inlula ilia tune fubieéla erat) gratiam claflèm contra fe mittere audientes,prçda onufti abiuerunt. Poft-h^c Haidô,quêLudouicus GaUiærex imperator,Aqui “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- taniae

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi

taniæpræfecerat, Aufoniaurbcdolo capta atq; dircpta, Sarracenorû Hifpanorum auxilia accerfiuerat:quibusfre tus,tunîAquitaniam,tum citeriorem Hifpaniâlatè popu labatur. quem conatum Ludouicus breui rcpreßit : 3c Al pbonfus cognometo Magnus, Afturiæ atq;Legiohis rex, duos Tolefani régis Sarraceni cxefcitusad Legionemur bem oppugnandam mifïbs prope Duerum amne fudit : Coimora præterea,quâ Sarraceni oppugnabant,öbfidiö-ne liberauit. Et cum Zamorra urbenl condcret, eofdem »0 Sarraccnos Alcbama uate,fuo duce,cötra fe uenietes,rnul tis ex ipfis,ac inter c^teros etiâ Alcbama cçfis,uicit:(S: Ab-boalinu magni apud cos nominis ducem cæpit, qui fe du centis aureorum nummûm InilÜb.redemit. qua pecunia rexD.lacobitemplum,quód Ouiedi eft,ex marmore, cu antea latcricium effet, ædificauit. At in Italia Sarraceni Panormû,clarifsimâSiciliæurbem,cçperant:nccquiIquâ erat qui eorum conatib. obuiain iret,nifi Bonifacius Cor Ecæ comes,cum Beatrio fratre,amp; paucis Hetruriç comi-tib.clafte in Africain delatuszacinterVticamamp;Cartba-aoginéinterraegreflus,quatuorprælijstot boftes cæcidif-fetjUt no fecus ac Pœni olim Annibalem ab Italia, fie Sar-raceni tue fuos ex Sicilia reuocare fuerint coafti : amp;nbsp;fic Sicilia pcftifero bello liberata eft. Bonifacius uero ex Africa uiftricem claftem redüxit,multa præda onuftam.Sed no diu Sarraceni quieucrunt:quin mox maiore quam unquä anteä ui Italiam adorti,Centücellas iterum’capiunt. ihde citato agmine Roma petunt, Vaticanu nullis adbuc mu-nitionibüs feptum facilè adepti : templumq; D.Petri diré-ptum, argenteisq; quas babebat ingentis precij forib.fub-30 latis,ferro amp;nbsp;igni propbanant : ibiq; plures dies commora tijcum urbem oppugnare in animo haberent^udito auxi liarium ex Cifalpina Gallia copiarum aduétu,recedentes, inter Appiam 3c Latinam uias fuburfjana omnia uaftant. Pauli bafilicä Oftienfi uia fpoliant,atque igni iniefto magna ex parte abfumunt. Inde in Latina uiam fleften tes,po pulabundi in Cafsinenfem ufq; faltu excurrunt. Cafsinen iefanum opulentifsimum facra uefte 3c donarijs fpoliät,

magna^

inagnaq; ex parte excindunt.Hinc dextra Liris ripa ad mâ re inftar rapidç procell^ fefe effundunt.’ibiq; pr^da nauib, fuis,quæ illic præftô fuêre, impofita,in altû abiuÆe. Et in Hifpania Abduramenus Cordubæ rex, Câtabri^ fines in-grefïuSjCÛ Ordonij Legionis amp;nbsp;Gartiæ, ïgnigenij Canta-, briæ’, regû copijsfcrocilsimè per diem integrû pugnauitj amp;nbsp;Fortuna in neutra parte inclinante recefsit. Ordonius uerô fines eius ingreflus,Cintiliâ oppidum, quod nue San tiliaria uocatur,euertit. At in Afia Impraelus Syriæ Caly-fa,quiMuamatifuccefierat, cû maximis copijs in Imperij 10 Romani fines irrupit. Aduerfus quê proFeétus Theophilus Impator,Theophobi amp;nbsp;Manuelis præftatifsimorû du cû uirtutefretus, acie dimicare ftatuit : quo aduentateIm praelus fiue arrogantia du£l:us,fiue quôd pr^lij Fortuna ti-meretjAbuzachare quodam cû LXXX armatorû millib-ad pugnareliéFojCÛ parte exercitus difeeßit. CômiHo aûc prælio,quû Sarraceni uincerent,Theophilus cû prætoria cohorte amp;nbsp;duobus PerFarû millib. amp;nbsp;Theophobo in col-lem quédam euafit; quo ab Sarracenis einéto,illis Fummo conatuRom.Iinperatorê caperenitcntibus,hisaûtlmpexo ratorê fuum FortiFsimè propugnantib.in uefperâ uFq; acri ter eft dimicatû. Sed ubi nox uenit,Theophobus Sarrace-nos arte delufit. Mandauit enim militibus,ut quantû poffen tjftreperentaccóclamarentjfonitumq,'cithararum 3c chordarum tubarumq; ederent, quafi Fubfidium ipfis aliunde aduentaret. Quod fulpicantes Sarraceni,ne ab hofti bus circumdaren'tur,ad V I. M. P. receflerunt : amp;nbsp;ficImpe rator cû fuis periculo erepti,ad exercitû,qui fugam è præ-lio feceratjContenderunt. Quamobre ImperatorTheo-phobumuniuerfo exercituipræpofuit: 3c fequenti anno^ 0 rurfum contra Sarracenos expeditione fulcepta , eos a-pud Cha»fianum prælio fudit, 3c XXV millia captiuo-rum fecum domum rediens abduxit. Rurlumque tertio anno contra eofdem profeFFus, commiffapugnaabho-ftibus circumuentus, penè in manus eorum peruenit. quod fentiens Manuelus dux exercitus,animisfuorum ue hementi oratione colleéfcis audafter eo perrupit : Impe

rator em-

LIBER SECVNDVS. ’ nbsp;. 9)

ratotemqjamfatigatum , acdefalute fua delperantenij caufantem tarnen fuga fefuosproderc nolle, amp;inuitum periculcÄ^ripuit: mortem ei, ni fe iterapctientem feque-retur, minatus. Et quarto cum copijs utriqueexercitus in aciem progrefsi,nulla regefta domum rcdierüt. Quinto anno Theophilus longé in Syriam uaftando ac popu-lando progrellus, Sozopetram Impraclispatriam expu gnauit. Qua re uehementer irritatus Impraelus, copias undiqucingentes cöparat,AmoriumTheophilipatriam *0 petiturus. CopiæeiusTharEconuenerunt : ubi cum Imgt; praelus uenißet, filium fuum cum parte exercitus ad Ro-manum exercitum, qui ad Dorylæum tridui ab Amorio itinere caftrahabcbat,t£ntandumpræmittit,eiq; decern Turcaru millia amp;nbsp;omnes Armenia? copias adiungit : qui cum ad Drazymenum eflet metatus, Theophilus contra cum progrelfus, ad locum uenit Anzin appellatum : atq; indellatuit, priufquam manus cum holle cofereret, mul titudinem hollium Ipeculari.Itaq,- d Manueloin altifsima duélus fpeculam,hofliles copias ( etli Manuel non multi-lotudinem , fed haftarum fegetem Ipeélandam moneret) fuis robuftiores iudicauit. Sed tarnen poft multam delibc rationé prima luce prælium acerrimèeft initum : quo in prælioRomanis legionibusfortiftimèpugnantibus,Sar raceni fugæ fe dederunt. Sed Turcis fagittaru nimbo Ro manos ab illis perfequendis arcentibus,mutata eft pügnç Fortuna. Romanæenim legionesTurcicaïulàgittarum uim non fuftinentesjmperatore deferto fugerunt,ducib. illarum amp;nbsp;Perfis pro eo fumma ui dimicantibus. Verùm cœlum tûcimperatorem iuuit. pluuia namq; exigua delà 3 Ota, neruos arcuû Turcicorû relaxauit : quo faélum eft, ut Romani fagittarû metu liberati, falutis parandæ occafiô nem habuerint.Hacfuorum uiéloria cognita, Unpraelus filij copijs cû fuis coiunélis, Amoriam petijt ; eun^q; pro-' funda folïà cin£lû,omni ui oppugnare cœpitTed cü nihil cfficeret, AmorienGs quidam Batidzes nomine,muneri-bus corruptus,qua'nam ex partefacilius in muros euade-repoftent,Sarracenis indicauit: ôcfieurbs Orientalium m 5 pulcher-

94 SARRACENICAE HISTORIAE pulcherrimaexpugnatajdeletaquefuit. Quauiéforia 'elatusImpraeluSjCæfaris legatos ante oppugnationem cum ingentibus muncribusad le , ut ab incœpfodefifte ret, rogandum miflbs : amp;nbsp;havenus in uinculis détentes , omnia priusinlpicereiulïbs, cladis nuncios ad dominum rcmittit. Quos cum Imperator rurfus, ut de clarioribuscaptiuis,quorummagnus eratnumerus,rc-dimendisagerent,acproeis duo millia nbsp;nbsp;quingentaau

ri pondo offerrent, miGfîet : barbarus iterum contume-liofe remdit, ftultum fe fore inquiens, fi captos ea pecu-niaredderet, cum ipfe eo bello decies tantum impendif-fet. Cuius cladis mœroreconfeéf us Theophilus, obiju Huie fuceeßit Michael filius, qui amp;nbsp;ipfe expeditione in Sarracenos fafta, Samofata urbem ad Eufratem fluuium fitam , opibus ac robore infignem , obfidione cinxit; fed dum ( propterea quód Sarraceni metum fimulan-tes, intra mœniafe con tinerent )cxercitus fecurenimis amp;Gncexcubijs degit, tertio obfidionis die, cum milites omnes ( erat enim is dies Domino confecratus ) ad facra conueniflent, Sarracenis armatis fele patentibus portis ef fufis, Romani undique opprimuntur , adeo ut uix iple Imperator impedimentis omnibus amifsiseualerit. Et rurfus biennio poft Sarracenis imperij Romani fines cum XXX millibusingreftis,Michaelutcladempriusacce-ptam uiftoria refarciret, X LV millibusThracum atq; Macedonurp^colleffis, eis obuiam it. Sed illi eo cognito, per difficilia loca compendiofo tramite eum difsipatum in itinererepente adoriuntur,atq;in fugamconijeiunt: amp;nbsp;tunequoq; Michaelem in hoftium poteftatem uentu-rumfuiftetradunt, nifi Manuel phalange perrupta eum 3a cripuiflet. DeindebieniopoftMamumoJmpraelisfilio, Calyfa imperante, Sarraceni X L mil liurn exercitu coa£fo,Armeniaamp;maritima populatiuaftârût. Quo qui dem tempore imitatû tue Calyfam Xerxis faftum ferut, qui mare flagris CcCdiiufterat, quod ulterius fibi ad libitu progrediendifacultatemademiftet.quodgrauiterferens MicnaeljPetronam auunculum fuum, qui tunc Th ra cia?

prouim

LIBER. SECVNDVS. ' prouinciæ præerat, cum magnis copijs contra Mahiü-mummifit : qui in loco quodam Lalaccconnuncupato metatus^nfidijsundiqjpofitisjMamumum ad pugnam prouocat : qui inftar feræ indagine cinélus, deq; exitu an-xiuSjde regionis lociq; in quo caftra pofuerat, ac præterlà bentis fluuij nomine, quendam è captiuis Romanis per-conélatuSjCdm audiuiflèt regionis Lalacseonis, loci Pto-» fonds,amnisGyris nomenefle ( uteratGræcarumLa-tinarumq; literarum non ignarus, amp;nbsp;philofophiæ ftudijs »0 deditus ') ftatim nomina ilia ßbi copiarum cladem, easq; in gyrum à Romanis inclufüm iri denunciare dixit. Suos tarnen monet ne defperent,fcd forti ter fe ad pugnam parent . Itaquefequentidie y ut dies illuxit fe undiqueindu fum fen tien s , per earn partem quam Petrona ftatid* netenebat, exitum quærereftatuit, hoftesq;ingendfub-iato clamore inuadit : fed conatum fuum irritum cer-nens, paulùmfe recipit : rurfumque inde iiilpetum fagt; cit, idq; fæpius iterans 2 tandem defperata falute in aduer* foshoftesuehementicumimpetuirruit, ibiq; 3c ipfeta lodit,amp;exercituseiusadinternccionem deletur. Etfiliüs dus cum partecopiarum populatum miffus, cladis nun do accepto, ftatim fuga Melitonam petit. Sed eum qui Charfianis anguftijs præerat infècütus, captum Petronsë: tradidit . Fuit Mamumus uir certè multis prseclariÿ uirtutibus ornatus. namcumipfè dodus eftèt, üirose-*’ tiam dodos uehementer amabat, magncyjue honore afficiebat : cuius rei præclarum exemplum hîc narrare lubet. Erat Byzantij infignis quidam philofophüs, Led appcllatus: qui cum Theflalonicenftum eftèt epifcopuS, 30 inde ob imaginum controuerfiam , quætünc Latinam

Græcam exagitabat ecclefiam , pulfus, l^zantium fecontulerat : ibiqueuiliquadamindomo degens, qui-bus quifque uellet artibus homines inftitucbat J undé multi ex eiuspriuata fcholainfigiîes inartium amp;nbsp;philofophiæ ftudijs prodicrunt : ac inter cætcrosiuuenis Quidam fummam ex eius dilciplina Geometriæ peritiam^ adeptus, à Sarracenis in bello captus fuit, amp;nbsp;in ferni-tutem

^6 SARRACEN I CAE HIS TO RI AB tutem cuiufdam clari inter eosuiri uenit : quern currt Mamumus Mathematicis difciplinis inftruftum audi-uiHet , coram fe iifH iubet : cumque certanltne pro-poGtois Arabas geometras eatenus uiciflet quod qua-rum rerum illi folum ufum habebant, ipfe etiam cau-ßs Sc rationes adferebat : Mamumus uebementerad-miratus ( putabat enim artem illam apudfolos Arabas uigere ) a quo eadidicerit, 3c num præceptor eiusad-hucuiueret, quærit. Refpondetille: Leonern Gbifuifle prseceptorenijinopem adhuc uitam agentem, amp;nbsp;nulli a- ta lij rei quam Gudijs deditum. Statim ergo ad Leonern lite rasin hancfententiamMamumus fcribit: Vtexfruftu ar boriudicatur, Genos exdifcipulo pr^ceptoremcognoui-mus. Ergo tu, qui tanta rerum ornatus feientia, ignotus tuisciuibus, nullum LpientiæG'uftum percipis,nededL gneris ad nos uenire,tu^q; nos doftnnse participes facere. Quod G feceriSjOmneSarracenicum genus tibi colla fub-mittet : ijsq; diuitijsamp; donis cumulaberis, quibus nemo unquam hominum. Hasliteras iuuenilibertateamp;multis muneribusdonato,Byzantiumperferendastradit. Qui- 20 bus literis acceptis, Leo rem totam ad Imperatoris familiäres refert ; Gcq; împeratori innotuit, qui eum ditatum publicedocereiufsit. MamumusaUtem Leonisad fead-uetu delperato, Geometneas aliquot, Aftronomicasq; 3c aliarum feientiaru quælliones eidilcutiendas mittinqui-bus à Leone uptime folutis amp;infuperGgnisquibufdam adfuturaprædicenda adferiptis, cum eas Leonis literas legiGetjfummo eius deGderio ardensferturexclamafle: Oquot; beatos illos, qui tua, diuine Leo, confuetudine fruun tur.Inde ftatim legatos cum donis ad Imperatorem miGt, 30 eiq;inhuncmodumlcripGt ; Statueram ( utcandidum amicum^dlcet ) ipfeadteuenire: led cum â Deo , cuius fumnjîFeft poteftas, mihi commiGum imperium,popu- ' lusq; fubditus ferociGiiifius,id nö concédant: peto ut Leonern, uiru philofophia alijsq-fcientijspræftantem, quem babes,ad mc mittasquo exiguum tempus mecû degens, fuæme doélrinæ, cuius amoreflagro, participem faciat.

Neque

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;^7

Nequeob religionis amp;nbsp;gentis diuerfitatem hoc différas: fed mecum amicè agas rogo. quod fi præftiteris, tibi mille auri p®ndo dabimus, pacemque amp;nbsp;fœdus perenne te^ ’ cuminibimus. Cui petitioni Imperator,ne fcientiæ qua-rum caufa Romani cunftis gentibusadmirationi erant, barbaris proderentur, non annuit : quin potius Græcus i-pfe, amp;nbsp;Chriftianus, à barbaro impioq; homine uirtutem colere didicit. quod utinam amp;nbsp;noftri principes hoc exem plo edofti facerent. Is enim Leone deinceps magnis di ui-to tijsIocupletatUjfummoin honore habuit,TheflaIonicen fiq;iterü ecclefiæ paftoré dédit : ubi óe fummopere, pro-pterea quodTheflalonicenfem agru in fummâfterilitaté redaftu, adeo ut incolis aut fame moriendû,aut alio mi-grädum efiet, fuo ingenio, amp;fcientiarü quas callebat ope ad fruge cöuertiflet,fertilemq; reddidifïè?t,eû omnes uene rabantur. Scd tempus eft,ut ad Occidentis res redeamus. Mauritani Sarraceni ex Sicilia, in qua iam diu multa oppi daobtinebant, Sabaducein Italiam traijcientes, Tarentum oppugnabant : cumGræca amp;nbsp;Veneta clafsis fimul loiunftæin Calabriam delatæfunt,ad earn urbem obfidio-ne liberandam.quo audito, Saba timorem, ut hoftcm in certame traheret,fingens, foluta obßdione uitabundo fi-milis, concefsitin Crotoniatcmfinum : ubinonmulto pdftprælio commifTo, amp;Grçcorum agmineftatim infu gam uerfo omnisSarracenorum uis in Vcnctos fortius dimicantes uerfà eft : pauciq; à tam ualida4:laftecircüm-uenti,partimcæfi, partim fluftibus merfi, Veneti ad u-num eo prælio periêre . Qua uiéforia elatus Saba , ïonij maris ora celeriterenauigata,Illyricum petit: cuius pro-uinciæ oram dum populabundus legit,ad Venetarum na uium,quæ Syriaca onuftæ merce aduentabaL famam, in. Tergeftinum finumclaflemcelericurfu corît^ahit : unde naues ex infidijs adeptus diripit,negociatores^ focios nauàles remigesq; omnes increclibili Veneti nominiso-dio trucidat.Hinc tranigreffus, Anconem,nobilem Picæ-ni urbem,ôc pulchro portu celebrem,ui capit: captam di ripitjamp;incendio abfumit,paucis oppidanorum captis. o-n mnes

98 SARRACEN TC AE HI S T O R I AE mncs enimferèrepentinatrepidationedilapfijin niedi-terranea fe receperan t.PauIo poft alia eiufdein gentis claf fisjUrbis Romæ oppugnandæ conGlio ad Hetruriîb oram appuftaeft : cuius repentinus aducntuscum totäurbem terrorerepIeuifTet, Leo IÏ11 pont.populo ad concionem conuocatOjin bancfententiam uerba fecit : Quid uos filij trepidare uideo? aut curtätus timor animos ueftrosoccu pauit?nihilnumineinuito,infcio^ue,aut nobisimmeren-tibus accidit. Tum nos pauere amp;formidare decet, cu in-numerisflagitijsDeiopt. max. iraminnosprouocamus: to cum ciuilib. difcordijs odijsq;accefi,arma in noftrofinet fumimus,cum frater in fratris necem confpirat. Omnes enim Chriftum feruatore confitentes,fratres funt. Tune (inquam) h^c,uel bis détériora nobis erant ab irato numi ne fperanda.nä G exiftimatis,bas barbarorum impiorum-que hominum manus nö diuinitus in nos immitti, longé fallimini.Id enim amp;nbsp;diuina oracula paßim teftantur,amp; e-xempla omnia docent,ipfo Deo dicete, le impijs amp;nbsp;nomi nis fui hoftibus ad inGdos perduellesq; perfequendos ufu* rum.fcimus enim, Grçcorum dilsidia atq; flagitia huiepe xo ftifer^gentiin Chriftianoslæuiendi occaGonem dedifte;

amp; in Hilpaniam quoq; non'ne Gottorum amp;nbsp;Roderici re gis fcelera eostraxerunt^quibusfraflisatq; mullt;ftatis,ubi in bonos amp;nbsp;lànéf os uiros arma conuerterunt, à paucis re-puIG,fuG, cæGq; funt. Ergo hancignauißimägentemma gis quam Deutn ipfum opt.max.timemuskum eius iram nngulishorisamp; horarum momentisin nos prouocare, cum in eum conuicia iacere,eiusq; maieftatem lædere no dubitemus.’huius uerö gentis folo nomine audito,trepide mus?quaG mortalia arma magis Gn t timenda,quam fern j o piternse poepç. Vbi nunc ftint antiquæillæ amp;nbsp;Romanoru propriæuirtutes , fortitude, laborumtolerantia , amp;a-nimus in rebus aduerGs inuiftus ? Maioresnoftripriuß quam orbi terrarum Cbrifti nomen innotuiftet,cum ad-huefubfalla religione degerent, nullamhoftiumuim ti-muerunt,amp;paruafæpe manuingentes boftium copias fuderunt. Galli, gens ferocifsima , 3c nunc ipfo alpe£lu

ob cor-

LIBER SE C VN D VS.

ob corporum magnitudinem formidabilis, imperij Ro^ mani adhuc anguRis finibus,amp; urbe non ita magna, ani-misboi^iinumpotiusrepentino ferocifsimæ gentis , amp;nbsp;inaximiexercitusatqjhominuiTi inufitata Ipecie aducn-tusterroreperculGsjUrbemhanc nullatunc arte muni-tam ca^peruntquidem ; fedtaméCapitolium nunquam capere potuerunt, amp;nbsp;mox, unius exnlis Romani uirtufe, inïignicum clade.repulfifunt : amp;nbsp;tarnen non tantæ tune erant Romani imperil uires,quantæ nunc funt. Neque 10 enim imperium latius quàm Romanus ager patebat:nûc

autem cum maxima Italiæ pars Romano fit fubieélaim perio , amp;urbsipfafrequentifsima 3c noniamunicam Capitolij arcem, fed præterea etiam integrum oppidum noftra opera urbi adieftum , amp;omni arte munitum fit, cum tot principes uiros habeatis maximis bellis exercita-tos,amp; lacrofanftæ religionis federn : non Gallos,gentem nobilifsimam,non Gottorum ingentes copias, non déni queHunnosnobilifsimarum urbium euerfores,fedigna-uifsima Afiæ gentem,uel Mauritaniæ pr^donum impqfsi 20 morum conténendam manu formidatis.Capitoline arci bumanum caput in eainuétum, eiufmodi fatum dédit,ut ànullagentecapipotuerit. An exiffimatisCapitoliumSa turni fede tutius fanéfiusq^ olim Riiffc,quâm nûc,uera religionis arce adieéla? Nunquam,mihi credite,in bac urbe 5arraceni,uelullaalia impiagens,quçChrifti nomeauer fetur,fedem ponet. Eo fidere condita urb^Roma eft, ut perpetuum habeat imperium: eoq; fato hoc nouum oppi dum adieétum eft, ut religionis fedes fit, quod Apoftolo-rum principis bafilica auguftifsima promittit.Sed fortaf-30 feputatis,Dcum peccatis noftris irritatum, eis in nos graf fandi potefiatem dediffe.fateor quidem nos hæc amp;nbsp;maio ta commeruifre,ôc non fine diuino numine lîa^ic procel-lam in nos immitti,uthis cladib.moniti, ad fruge^n redea mus: 3c tamdiu illos poteftatê in*nos habituros,quamdiü nos in peccatis pertinaces erimus.Sed ubi ad Dei Cbrifti^ que mifericordia conuerfi, pœnitetiam agentes,opé eius implorauerimuSjftatim impia gés nobis cedetjingétemq;

n 2

eius

loo s A R R A C E N I C AE HI S T O R I AE cius ftragem edemus,iniurias fuperioribus annis ab ilia amp;nbsp;nobis amp;nbsp;diuino numini,cuius templa prophanarünr, illa-tas ulcifcentes.Nifi fortè arbitramini, AfturcSjCJhtabros amp;nbsp;Francos,qui hancgentenifæpiusingentiftrage profli-garuntjuobismelioresfuilïe. Nonerant,mihi crédité: neq; enim Deus anteaébam uitamnoftrammagis quam præfentem mentem animuinq; relpicit. Sed Pclagio, Óc aliorum fanftorum uirorum fermonibusadmoniti, ad

Deum conuerfi opem eius implorarunt, qui fe ex animo rogantesnunquam deferit. Refipifciteigitur, amp;cogi' lo tatenitendumuobisefle, utpietateamp;: fidenulligenticc-datis . Et priftinæ uirtutis nominisq; Romani memo-res, arma audaéler, uel me duce ac præeunte, in hoftem ferte, certifsimam (H modo, ut dixi, feceritis ) de barba-ro hofte uiftoriam rclaturi : 3c ij quos in pugnacadere continget, prætergloriam, uitam quoquefempiternam ftatim confecuturi.

His diftis omnes qui ad militiam erant apti,arma cçpc rût: eumq; ORiam fequuti funt,hoftem in littus egredien tem prælio excep turi.Vbi cum hoftem in côfpeélu habue 20 runt,pont.miiitibus Deum precari iußis, huiulinodi uer-bis diuinam opem implorauit : Deusomnipotens, qui Gedeoni cum parua manu de hoftibus uiftoriam dedifti, qui te fanftè colentes nunquam tua ope deftituifti, pre-ces noftras propitius fufcipe : 3c filij tui,quifanguinem fuum pro falytenoftraprofudit, mentis concede,uthæc piorum manus aduerfus tuæ fidei holies dimicatura ,tu3e maiéftatisdextraroboretur. EttuCHRISTE lESV Seruator noller , quemadmodum Petrum in fluftibus ambulantem,ne mergeretur,erexilli : amp;alterum Apo-jo ftolum tertio naufragium paflum, de profundo mari fer ualli : fîçÂosnunchac procédaeripe, amp;nbsp;ualidiores con tra imj?ios redde , utpartodehistriumpho,nomentu-um cunélis fanétum fit* 3c gloriofum . Deinde pugnæ fignumdédit, necullo unquam tempore populus Romanus alacriuspugnam inijt, ut non ad dubium pugnæ euentum, fed ad certam uiéloriam mitti uideretur. Pu-

gnatuna

LIBER S E C V N D V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’0»

gnatiiin primo eftaliquandiu æquo marte , fuitq; cruen-tumprælium . Poftremôfufi fugatiq; Sarraceni, amp;acl nauescwmmulta cæde compulfifunt. Ingenshoftium numerus uarijs cafibus perijt, amp;nbsp;multi capti : quorum plerique funt circa portum ad aliorum terrorem , in -uito tarnen pont, qui ut miti erat ingenio, à captiuorum cæde abftinendum cenfebat, laqueo fufpenii: reliqui Ro mam perdufti, publicis operibus funt attribut!. Aedi-ficauerat enim Leo in Vaticano ciuitatem Leoninam^ 10 hodie Borgo appeJlatam:in eamq; Corfbrum,quos Sarra ceni infula eiecerant,coloniam deduxerat,agro eis quem colerent) circa Vaticanum uiritim adfignaro : hancau-tem afsiduèmagis muniebatjOrnabatq;. Poühæc Sarraceni , quiCretam obtinebant, in Illyricum amp;nbsp;Hiftriam clafledelati, Grad urn urbem , Venetorumimperiofub-ie£tam,circumfedêre * Sed bine fubito Veneti ducis ac-cefiu depulfi , nauibusquerepentè eduftis inaltum abi-êre . Fuit hoc anno Salutis D C G C L X V. nbsp;nbsp;nbsp;Et in O-

rientc BaGlius Macedo, bello contra Cretenfes Sarra-Äoeenosfufeepto uiftus eft: multisquecæfts, parum abfuit quin ipfecaperetur. Quorum poft audaciam fregitChri ftophorus,contra eosin Cretam abeodem cum exerci-tu miflus * amp;nbsp;ipfe Imperator cum exercitu in Syriam pro-fe£lus , caftellis quibufdam captis, amp;nbsp;magna popula-tione fafta , Tephricam , nobilifsimam Sarracenorum urbem oppugnauit : fed cum earn nifi longj obfidione ca pi non pofte animaduerteret, caftris inde motis, Euphra temfluuium nauali ponte traiecit : ac circumiefta loca populatus, multis caftellis oppugnatis , alijs uero in de-joditionem acceptis, ad urbemredijt. Inde rurfus expegt; ditione in Syriam contra Sarracenosfufeepta , Germa-niciarninuadit : amp;fuburbijs incenfis, urbâij Adatam obfidet, quamciuibusnegligenterdefendentibfis , non tarnen cæpit. cuius negligentia caufam ab eis feitanti Ba{ilio,relpondit fenex quidam : In fatis non elfte, ut iple cam caperet : fed Conftantinus quidam,qui ab ipfo genus eftet du£lurus nec tarnen eum efte Conftantinum ipfius n 3 filium.

lOX SARRACENICAE HÏSTORIAE

filium, quem fecum in caRris habcba r. Quo refponfo ir-ritatus Bafilius, maiore conatu oppugnationem cftag-grefïus. fed quum uideret fe nibil cfficcre, inde^ifcefsjt: captiuis,nemotumaliquem excitarent, nc'uecuftodia opusefïetjinterficiiufsis. DeindeTbarfenfibusSarrace-nisprouinciasRomanasinfeftantibus, Andream cogno mineScytham contra eos mißt, quo audaciamillorum reprimente,Tbarlcnfium rex min aces, lt;amp;nbsp;in Deu contu-meliofas literas ad eu mißt ; quibus fcribebat, ß ipfeilium inuaßflet, nibil ei Marig filium profuturum.quoru uerbo to rum moxpœnasde ut.Nam cum ipfemetadexercitu ue niiTet , Andreas contra eum copia? eduxit : commiflaq; pugna Sarraceni in fugam uerfi,maxima ex parte cadunr, ipfeq; rex iugulatur. Sed cum Andrea ob inuidiam apud Cæfarê, quaßTbarfum capere,cum potucrit,noluißet, delato, Stypiota quidam in eins locum exercituipræpofi tusfuißct : Sarraceni nullas in caftriseiusexcubiascfiea-gnofcenteSjUoft u ea aggreßi, multos cæciderûtj reliqüos in fugam cöpulerunt. Ab alia parte Sarracenis Africanis-, Ragußum in Illyrici ora obßdentibus,(S: Ragußnis auxi- 20 liumablmperatorepetetibus, Baßlius centu bellicasna-ues eis fubßdio mißt.quod ubi Sarraceni cognouerunt,fo luta obßdioneltaliam pctüt:captaq;ßariurbe,CalabroSi Apulos,Lucanosamp; Sälen tinosincedio,c^de,rapinis penè adinternecionem affliguntramp;iam de Roma actoriusL taliæimperic^interfediuidendoagitabant, quumlohan nes pontifex publico periculo motus, ab Alberico, cuius opeslatèinHetruria uigebant, auxilium implorât: qui cum ualidißimo exercitu etiam Romæ deleèfu babito, cumilli iamin Romanum irrupiflentagrum primùm 30 eos non procul ab urbe prælio uicit : inde ad Lirim flu-uium cir^^FMinturnas , ßc eos fudit, ut de Italia dele-renda cteperint cogitare : quamobrem omni maritima oraincenfàjin Apifliam concelsere : amp;nbsp;arce in Gargano monte fafta , ac fub iugo montis oppido ad belli ledern communito, per multos annositaliam infeßa-runt. IndeBeneuentumadorti,ui capiunt,diripiunt,amp;

incen-

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103

inccndunt. quo exemplo territæ finitimæ urbcsj, eius gentis præfidia admifere. Verum fubfidiarijs copijs à Roinanlt;»pontificemifsis, barbari præda magis quam iu lt;nbsp;fto bello rem agentes , ßne prælio Ixom. finibus celîcre. Et alia eiufdem gentis claßis ex Africa profeHa, Genuam graui obfidionepreffam ui ca?pit:propugnatores primo ingrelïu trucidati, puellas, matronasÓ:mares impube res nauibws impofitos, in Africam deportarunt . Sed Dandulus Venetus tradit,omnes uirilis lexus poft in pa-»o triam redijfle : quo aut modo id faftum fit, nemo ftribiL Fuit Genua capta anno Salutis Chriftianæ fupra nongen tefimum trigefimo quinto. Inde anno fexagefimo nono fupra nongentefimum,ab Otbone, Germanoru impera tore, â Gargani arce , priusaDalmatis deiefti, (ScdPan-nonibus multiscladibus attriti , prorfus Italia pulfi fiint Sarraceni. Græci hicItaliam Conftantinopolitaniimpe ratorisope , Francis in ipfius Imperatorisgratiam adiu-uantibus, Sarracenorum metu liberatam gloriantur. Agt; junt enim, Italiæ populos, ubi Ragufium à Græca clafte loobfidioneliberatumaudiuerunt, leeiimperiofubijcien tes, auxilia amp;ipfospetijfte * Quamobrem Bafilium per literas cum Francorum rege, ut eis opem ferret egifte,ab eoq; Sultanum captum,amp; Capuam perduéf um fuifte:qui poft populi Capuani, cum quo contra regem confpiraue rat, beneficio, rege inde pulfbjliberatus, ipfisCapuanis bellum intulerit, fed Græcis opem ferentilius recefterit : huncFrancum regem, cuius mentionem inijciüt, Caro-Ium Craftiim V Germanorum Imperatore efte puto. e-ius autem rei fides penes Græcos efto. Quod fi fuit,no ta-3omen tuncprorfus Italia pulfi funtrled multo poft Othone imperante. na diu Sarraceni arcem in Gargano habuere. nbsp;nbsp;nbsp;'

EtinOriete EfinaCalyfa cu magna clafle Euli^i urbem aggreftus ,nibil effecit : quin iplein oppugnation? letbali uulnereaccepto obijt.EtCretenlîum Sarracenorum claf fis,dam Aegei maris oram amp;nbsp;infulas populatur,in Roma namincidit: aquamultænauesigniin cineresredaélæ, inult^fraâsCjô^ plures demerfæ funt. Quod periculu qui ex illis

104 SARRACENICÀE HISTORTAE

ex illis euaferunt, cum magis irritati Peloponnefum amp;nbsp;ui cinas infulasuexarét: amp;Byzantinçclafsisprçfcâ:us,cum adportum Cenchrearum applicuiflet,ac naue^ioftiles circa Methonem, Pylum amp;nbsp;Patras crebrô ftationes habe rcdidicifïetjtriremibusperifthmum Corinthiacum cele riter terra traduftis, eos repentè aggreditur : ijsq; impro-uifa imprefsioneperculfisjhoftium naues partim eremat, partim cumipGsuiris demergit, ducequoque illorum Photiointerfefto . Verumex Africa fexagintaingentes naues Romanis prouineijs uaftandis, Cephalenem 3c to' cynthum ufque proceGerunt : contra quos Narfam, By-zantinæ clafsis præfeétus,miflus eft. fed triremibus remi gum fuga penè euacuatis, cum bofte congredi non eft au fus. Sedcum clafsiarios aliquotSarracenorum captiuo-rum , quos claftiariorum more indutos palisafGgiiufsit, fupplicio terruiflet : illi noftu hoftem aggrefsi, alijs cæGs, alijs captis profligarunt. Deinde in Siciliam tranfue£l:i,ur bes quæSarracenis parebant, uaftarunt. Interea uero Me fembriaci Sarraceninauibus aduefti, Phœniciæ 3c Syria? oram infeftarunt. Deinde Leone, qui Bafilio Macedoni 20 fuccefterat,templis condendis occupato, Lemnum infu-JammultismortalibuscæGsoccupârunt. Inde aliquan-diu quieuerunt, ad Romani Pueriimperium ufque. ise-nim Nicephorum Pbocam contra Cretenfes Sarracenos miGt : qui eos feptem menGum fpacio, illis multis prælijs profligatis, (jppida omnia fubegit : Candacem metropo-lim eorum euertit. Leo autem eiusfrater, inSyriam con traCamadam, Cbalepi dominum ,Sarracenum miflus, barbaro aciefuperato,magna eius exercitus partem prae-lioc£cîdit:reliquamcæpit, ipfbducecumadmodum pau 30 cis ægrè elapfo. Qu am obrem Leo tnumpbans,in urbem redijt. SeS Camada uires réparante, Nicepborus exCre ta rediens,Syriam petereiunus eft : qui pugna commifta, hoftes illuftri uiftoria luperauit. 3c Berrœa prater arcem uaftata, maximis diuitijseft potitus : amp;captis penèinnu-meris, multos Chriftianos uinftos liberauit .Deinde hoc NicephoroPhoca imperante,Manuel patricius,Leonis

no th US;

LIBER SEC VNDV S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loÿ

nothuSjinSiciliam cum ualida claflecontra Sarracenos mifTuSjOb imperitiam cum omni exercituabillis cæfus eft. Edäemq;temporeloannes Zimifca,quipôftirripê-riumeftadeptuSjinCiliciammiftus, apudAdanamur-bem Sarracenos uicit. Deinde ipfemet Nicepborus cum magno exercitu in Ciliciam profeftus, Anabarzam, Kolarn amp;nbsp;Adanam,eius proüinciæ urbes, aliaq; plura caftel-la c^pit : poft in Cappadociam in hyberna regreftiiSj ueris initio rediens, fratre Leone cum copiarum parte Tbar-lofummifto , iple Mopliheftiam obfedit : quamcumme-diam flumen Sarus diuidat, altera eius parte oppughata, Sarraceni igni iniefto, in alteram fe receperunt ; qua amp;nbsp;i-pfa capta,omnes cæfl funt. Qua re audita,Tharfenfes imperator! le dederût. Et triduo poft clafsis Aegyptia Thar-lenlibus auxilio mifla , ad terram appellendi facultaterri non babuit : eademq; in reditu âc iiehtorüm procellis, Romanarum triremium incurfionibus maxima ex parte perijt. Imperator Conftantinopolim reuerfus Aeneas Tarliamp;Moplibeftiæ portas exquifitiartificij , nouis or- . lonamentis additis, arci ad Orientalem amp;nbsp;Occidentalem partem accommodauit. DeindeSyriaminuafit,(Sc urbi-busad Libanumamp; iuxtamarefltis, partim expugnatis, partim uaftatis,ad Antiochiam,quam flumen Orontes al luit, uenit. Sed Antiochenis acriüs refiftentibus, acceden te etiam commeatuspenuria,' amp;foloimbribus inunda-to,caftelluminTauromonte, quemhodieuulgoMau-rumuocant, ædificauit : MichaeleBurfe , quenipatri-ciumfecit, amp;Taurimontisducemriominauit,adinfc-ftandos Antiocbenos ibi relifto. Petrum uero quendam 30 ex eunuchis fuis,fortem, conftantem, amp;nbsp;rei miiitaris peri tum,caftrorum præfidem deflgnauit, ut lo^um exerci-tui daret ad hybernandum in Sicilia : ipfo auteen Byzantium reuerfojBurzes crcbris excurlionibus Antiocbenos Sarracenos infeftabat, alsiduè de capienda urbe amp;nbsp;gloria fibi comparanda cogitans : amp;nbsp;turris eiufdem altitudinem dam menfus, paratis fcalis illi paribus, node byberna te-ticbrolifsima amp;nbsp;niuofa tacitè mœnibus urbis fuccedit: af-fixisq;

o

SARRACENICAE HISTORÎAE fixisq; fcalis cum trecentisjquos dam adduxerat,afcendit: cuftodes turris,amp; obuios quofq; cædit: acftatim caftrorü magiftro nunciat quid fiat, iliumq; adopemferendam accerfit. Interea Antiocheni, ubi turrim occupata cfiè co gnoueruntjCo alacriter ad Romanos repellendos concur runt. MagifteraütcaftroFijjUt qui in mandatisablmpera tore ne Antiochiam inuaderet ( quöd urbis eius captiuita teminteritu Imperatoris cöfecuturu uulgatafamaerat) accepifiet,ancipiti cura diftrad:us:tamcn ut tot uiri fortes perirent,nulio modo cómittendum ratus,cum omnibus to copijs Antiochiam inuadit:quofado,ftatim Sc manus Sc animi Sarracenorû cöciderunt.ßurzes uerô cû fuis iâ de-fperata falute reuixit: Sc porta bipenni refradajiberû im greffum caftrorû magiftro pr^buit.amp;ficfacilè clarifsima urbsin Romanorû poteftatéuenit.quam paulopôftîoan neZimifcaimperâte, Sarraceni cômunib. omnium turn Orientisjtum Occidentis uirib.fed quia Syriç ^3^7% i^tn tenues erant uires, Cairoani Africæ Calyf^ aufpicijs reçu . perare nixi obfederunt.quib.cum ciues coftantiusrefifte-rent,Imperator bac gentium côfpirationecognita,Mdo- P potamiç duce obfefsis opem lerreiubet:a quoprçlio coni miftb, Sarraceni etfi numéro longé Romanis fuperiores eftent,profligati funt: led quia uideoSarracenorû impe* rium ad fine ïam excidiumq; properare, funt nobis prius quàm ulterius progrediamur, reliqUiç illorû in Africa at-qucHifpania ljuàm breuifsimè fieri poterit,perfequend^: amp;primùm de Hifpania dicemus, deinde in Africa tranfi-bimus - InHifpaniaigitur Ramirus Legionisrex , anno. poft Chriftum Seruatoré natum primo fupra nongente-fimûjSarracenis bellum inferens, Madritum illorû oppi' p dum euert^,eosc]; prope Ofinam fudit,ac Cæfarauguftæ regem Benaiam fibi uedigalem fecit:cumq; iterû Abdu-rameni Cordubæ régi ^œdere iundus rebellaret, eum pr^lioquotrigintaSarracenorum millia ceciderunt,prope Simancas fuditamp;cæpit, multaép alia illis damna intu-lit.deinde cum Talaueram obfideret, Toletanos Sarrace-nos obfefsis opem ferétcs, feptem millibus captis, amp;nbsp;duo decim

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to7

decim cæfîsùicit. PoftAbduramen, Cordubærex, San-cium Kcgionis regem,regno à fuis pulfum, qui ad ipfum, ut morbö quodain ab eius medicis toto terrarum orbe ce leberrimis fanaretur, uenerat, curatum fuis copijs in re-gnum reftituit. Sed eo pôft defunéfo, Sarraceni, Siman-cas,DüengaSjSepuluedâ,Gormas,Legionenfis regni oppi da cçperunt) acZamorram euerterunt.Ôc paulo póft etiä Portugalliam Lufitaniæcaput, atq;Compoftcllam dele-ueruntÆ Abduramene detunéf o,AlIiagibuSjqui ei fuccef »0 fit,fe,ut multitudinê alliceret, Almanforem,boc eft Man-foris regis fui propugnatorem appellans ( tune enim Mar rçi,quam urbem Occidentalis Sarracenorum imperij fe-dé fuifte oftêdimuSjManfor regnabat,cui omnes Hifpaniç Sarracenicigeneris reguli parebant) maximis copijs col leftis, Caftul onenGum,Legionis amp;nbsp;Cantabrorum fines inuafitiamp;Legionis urbem penè deleuit, turres amp;nbsp;propu-gnacula,qu^ omnia marmorea erant ( una tatum,ut memoria priftini eius urbis fplendoris cxtaret,reli£t:a)diruit. Afturicâ,Coiacâ,quænunc Valentia eft (non quidem ilia io ad Mediterraneum mare, fed in Legionenfi regn o amp;nbsp;Py-rençis)ac Sanfagmum',aliaq; oppida multa c^pit:amp; in Ca ftulonêfib.Ofmâ,Alcobetlam,Berlangâ,Atienzâ deleuit: atq; in Gallecis lacobifanû cæpit,amp; câpanas Corduba fer riiufit,ijsq; prolampadisin fuamefehita ufus eft, bell unique in duodecimû annum circumtulit. Sed tandem Bermudes Legionis rex, fuis amp;nbsp;Caftulonéfiutîi atq; Catabro rû uiribus colle8:is,in loco qui Calataiacor uocatur,cû eo côgrelfus eft : ibiq; per integrû die pugnatum eft,multaq; Sarracenorû millia cçfa,amp; Almanfor cû fuis fugiens præ 30 mœrore obijt. Hifpani caftris direptis,opima præda funt potiti.quam cladem refarcire uolens Abdinif licus eius fi-liusjfraiftus 3c ipfe fuit. Sed pôft Alpbonfo BerTnudis filio rernâte,Sarracenirurfusin Callüjllonenfium fines irrum pentes, Auilam deleuerunt, Ormetû aliaq; aliquot oppida cæperût. Alphpnfus uerô Legionis urbem inftaurauit, Pofth^corta funtuaria inter ipfos Sarracenici generis re-gulos,quiHifpaniâ obtinebant,ciuilia bella: unde Chriftia

o 2.

norum

io8 SARRACENIC AE H I S T O R I AB norum uires quotidie magis in ea prouincia inualuerunt, adeo ut Mahometo Enafir, Marroci pontifice,prope Va-lentiäin Gottalania uifto, amp;fexagintaSarracenorû mil libuscæfis,annoSakitis fupramillefimum centefimoamp;: quinquagefimo, poft triginta annorum fpacio Chriftia-niValenriam,Deniam, Alicante, Murciam, Carthagine nou5,Cordubam,Sibiliam, ïaêamp; Vbedam recuperarint: (St Sarraceni fblum Granat^ regnû retinuerint, quo tandem à Ferdinando,poftremoTarraconenGum rege,Caroli V. Cæfarisauomaterno,pulGfunt. In Africa uero to quidam qui Ie uaté,amp; ex Muamedis ftirpe oriundum prç-dicabat, nomine Elmabelis, homo in montibus amp;nbsp;natus altus, anno à Cbrifto nato circiter milleGmo,feditione in religione excitata,Cairoani(quam urbem baud procul Carthagine, fed in mediterraneis Africç caput faftam fu iftè oftendimus)lt;Stitem Abraemo Marrociregib.pulfts, utranq; Mauritaniam,amp; Africam tota, Numidiam item amp;nbsp;Libyam ad Nigritarû amp;nbsp;Aegyp ti Gnes ufq;, regia pon-tiGciaq; fede Marroci collocata, fubegit : 3c Marroci rex, Habdulmumenem, qui il In m cum Elmabelis copiarum jo parteperfèquebatur, îbgicns, Oranum urbem ad medi-terraneum mare in Mauritania CæfarienG Gtam, perue nitrunde cum à ciuibus receptus non fuiffet,mifer rex om ni Ipe amiflà,folus cum uxore,quæ eidem equo inGdebat, altifsimum montem,qui mari imminebat, afcendit ; atq; ibiequo calcaiibus impulfo , federupe cum uxorecamp;e-quo præcipitem dedit.'Ôît Gc tres illi mortui,totiq; confia fti in littorefunt inueti: 3c Habdulmumenes Marrocum rcuerfus,Elmahelimmortuuminuenit,acipfein eius locum rex 3c pontifex creatus efticuius pofteri,hoc eft loGp 5 o pus GliuSjM jnfbr nepos,amp; Machometus EnaGr, cuius fu-prà menti®nem fecimus,pronepos regnum illud obtinue runt.Secf dum Mahometo defunft o,decem eius liberi inter lè pro regno dimicant, Marina gensFeftæ regnum occupauit,amp;HabduluadeafamiliaTelenGni regnum in-uaGt : ac Tunetano magiftratu moto, regem ibi creauit. amp;nbsp;alij Africæ reguliomnes ab Marroci regumimperio

defece-

, LIBER TE R TIV S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I09

defcceruntiamp;Sarracenoruin potcntiain Africarionfe-eus atque alibi imminutaeft, atque imperij illorum nomen extinftum.

)

C. AVGVSTINI eVRIONIS SAR^

RACENICAE HISTORIAE LIBER TERTIVS,

JnijuoSarraceniciimperijeuerfio^(^ Turàci origoat^^iacrementa adOtto^ wanum ,unde louins cateritumLatinitum Graci Turcicarumrerunt firtptoreshiHorias fuoi aujpicantur: item T:artarorum,Mamalucoram,Aß Jafsinorum,Sof)hianorumj^ origines exßicantur,trecentorum anno-IO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raz» ante Ottomanidas, TurctcO'S htßorias continent.

Oo V VS mibinuncrerum nafeitur ordo, amp;nbsp;res maximè memoria dignçenarrandæ occurrunt. In ea enim tempora nos traxit Sarracenicarû rerum explicatio, quibus ue tere amp;nbsp;uero Sarracenico imperio corfuen te,quali légitima Muamedis ftirpe exclufa,nothi ac fpurij filij bæreditatem occupârunt:lt;amp;non utilli,religionis fpe.^ cie , led ui amp;armis , nouum duriusq; ac firmiusimperium côftituerunt:quod tantum à priore illo diftaf,quango tumferriduricies àplumbimolliciedilFert. Nam etfi in-gens fuerit, amp;nbsp;grauifsima illius moles, adeô ut falfæ reli-gionis feruore difFufa, totum penè terrarum orbem inun dâritjobrueritq; :f^pius tarnen uel ualidis militum armo-rumq; aggeribus obieélis, non modo inbibita eft eius uiSj uerûm etiam arftioribus quàm antea finibus inclufa, uel inteftinarum feditionum flamma côcitatƒ, in uarias paù tesdilapfa difiunftaq;eft , quæ póft longo terrarum fpa-cio ab illius ArabicæBabylonicæqjofficinæ, unde erupe-rantjignedifiunélæ , itageluconcretæfunt^ utamplius 3O mouere fe non polïent : ficq; â tota mole diftraélæ, leuio resq; redditæ,aut amotç fepultæq; funt,aut n^uo igné ac-cendente tandem propria flamma conflagrâriJbf. quod amp;ipfiofficinæ eadem ratione ageidit, doneenoui uali-dioresq; fabri uenientes, durius metallum fub incudem pofuerût,quo plumbi mollicié munirent, eiusqj officinæ dignitatê tuerentur.Na quû,ut ex ijs quæ duob. primis li-brisnarrauimus patet,cû Sarracenisper quadringentos O 3 fermé

IIO SARRACENICAE HISTORIAE

ferme annos uaria femg fortuna maiores noftri Bella gef ferine,adco ut,quamuisingcntesfuerintftatim aj^ initio il lorn uires, amp;;Chriftiana Refp. tuncfemperamp;feditionib. inteftinis agitaretur, amp;; barbaroru crebras incurfionespa teretur,amp; Byzantinçarcieneruatimollesq;imperatores ’ præelïènt: fçpe tarne ingentibus illos cladibus afflixerint: amp;modóSyriam, modo Armenians, modo Perfidis par* tem,aliasq; prouincias recuperarint: femper autem Euro pam uniuerlàm,aliquaHilpaniç parte excepta,Afiam mi norem,Mediam, Parthorumq; régna, Bitbyniam amp;nbsp;Cap lo padociam,cummultisalijsprouincijsobtinuerint.Turca rum uires iam à fexcentis fere annis in nos éraflantes nun o

quam reprimere, autimperij illorum in cremen ta flftere potueruntjuel eos femel captis locis expellere : tanta uim habet militaris dilciplina,tantumq;diftatSeptcntriona-lium populorumferocitasab Auftralium mollicie. Qui, unde 3c qua occaflone eruperint,ia explicabimus. Bafi-lio Porpbyrogenito Byzantij imperante circa annum Sa lutisnoftrçmillefimum,cum (utfuperiore libronarrauP mus) plures tyranniSarracenicum imperium inter fe di- lo uififlent, amp;nbsp;quatuor de fummo pontincatu femper con-tenderent, bella atrocia inter fe geren tes: ortum eft inter Muchumetum Perfidis, Corafmioru,aliorumq; populo-rum principem, 3c Syriæ Calyfam, qui Bagadeti federn habebat, graue bellum : in quo cum Muchumetum Ba byloniusSclc^i 3c Romanorum captiuorum opera fupe raret, MuchumetusTurcarum auxilia accerfiuit: quorum opera (ut exijs quæ fuprà narrauimus,patet)iam ab aliquotannis Sarraceniin bellis, utqui religionem ipfo-rum,ritusq; ftatim primis illis eruptionibus,quas in Sarra 30 cenorum f^es fecerunt,amplexi eflènt, uti confueuerant. Hi regi^iTem intra Caucafum montem , necnon amp;nbsp;uitraad Septentrionem iiicolebant ; ficetiam à Plinio nun-cupati. nam illorum qui eosTartaros fuiffeputant, opi-nionemfalfamefle , exipfahiftoria patebit : ijdemq; 3c Hunni Tentantes, uel Tufïàgetæ appellati. nec tarnen melatet, hæc nomina à Plinio ita diftingui, utTuflagetes,

Turcas,

liber TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iïi

TurcaSjMofchos amp;nbsp;Vdinos, quos nos Hunnosefièarbi tramufj^anquam diuerfos populos numeret : coldemq,- d Græcis Byzantinarum rerum fcriptoribus commiTceri, adeô ut de ijfdem loquentes, omnibus bis nominibus eos abfq; difcrimine nuncupent. quod locorum fortafle pro-pinquitas effecit. Sed tamêcum Byzantinisfcriptoribus, utpote finitimisillorû, fidem omnino adbibendam cen-feam,necinterea Plinio, grauifsimo fcriptori, autoritäre derogate uelim,Gc exiftimo. Scytbiæ populos, qui regio-*0 nem Taurum montem inter amp;nbsp;Borealem Oceanum â Tanai flumine ad extrema ufque Orientis littora,qui tra ftus mediam Afiæ partem copleélitur,latifsimè tenent, olim(ut hodie adhuc funt)in multas tribus diflributos fü ifle.-in quarum numero Hunni flue Vdini Mofchi,Turcce Tuflàgetesq;, qui regiones Mæotidi , amp;Tauro propio quioresincolebantjfuerint . Sed ut modo hi ,modôilli bellicis artibus amp;potentia prsefliterunt , ac cætetis im perârunt : flc reliquos omnes populos ab ea'gcnte,que re-gnum obtinebatjCognominatos fuifle : quo taftum efl,ut iô ab rerum geftarum fcriptoribus omnes hi populi, modo Hunni,modo Mofchi, amp;modôTurcæfucrintappenati. Sed Hunnorû qui loca magis ad Scythicû Oceanû,ut Plinius amp;alij multifcriptores t€ftantur,incolebât,res multô •anteTurcarû potentiâfloruerût.Illis aût ad Europa popu landa finib.fuis digrefsis, Turc^,Tuflàgetesq; Sc Mofchi fl nés fuos promouere cœpetût: amp;Mofchi qiTidéMofchici motisaccolæ, regionib.circaTanaim occupatis ibi conle dêrunt,unde pôfl regio ilia Mofconia difta efli.Mofcos au tem T ureas cfle,Cedrenus, Zonaras,amp; alij Gr^ci feripto 3ores teflant, eofdem pafsim etiâHunnos appellantes : qua-propter minime abfurdum uideretur, fl quis^iceret hos omnesab Hunnis oriundos fuifle, quorû genei^s^öditor HunnusTuifeonis filius ( BerofojChaldæo autore) fuilïe perhibet,quipôftincolonias diuifl uarianomina àducib. luis fortiti funtrfemper tamê,ut à cçteris Scythis diftingue rent, gétis lu^ coditoris cognomê retinuerint.ex his uerô illos q in regioe à maiorib.fuis primo occupata pmâferût,

patrias-

112 SARRACENICAE HISTORIAE patriasq; artes, hoc eft magicasamp; dæmonum commer-cia retinuerunt,abfque alio cognomine Hunnos appella-tos. namHunnositamagicisartibusdeditosfuïtamp;acce-pimus, utmultieosaFaunis agreftibus genitoscredide-rint. VerùmTurcæatque Tuftagetes ab illis oriundi, amp;: Caucafi montis leptentrionale latus, ut diximus,inco-lentes,multum uita,moribusó!cinftitutis ab ijs diffère-bant, itainter lefimilesamp;fœdereiunéli, utproeodem populo haberentur ; amp;nbsp;fortaffè etiam ijdem erant, fed ab uicinis Armenis,àquibus ritus accipiebant,quiq;Sagæ, id eft lanéii uocabatur,fic,quafi prophani, appellat! fun t, Tentarites enim,utinSecüdolibroindicauimus,2entiles * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;11

roph

nomina it uideatur. Hos Procopius ait, reliquis Hunnis minimèui-cinos fuiffe, Sc nihil ad eos pertinuiffe : led Borealiu Perli dis partium,hoc eft Armeniæfinitimos.nâ Armenia fem per ferè fub Perlàrû regibus fuit.Nec, ut c^teri Hunni uel Scythæ, Nomades erant : led optima in ter montes Sc col Ies incolebant regionem, Iblique Hunnorum albi erant. nec ut cæteri,fœdi afpcâu,uel lèrarum more uièfitantes: fed fub unodegentes principe , benèinftitutamrempu-blicam habebant : Sc non fecus ac Græci, Romani, aliæ-ue excultæ gentes inter fe, Sc cum uicinis ius fasque colc-bant, urbem Corganomine regni federn habentes.no-biliores ditioresq; inter eos, perpetuo uiginti, uel plures, pro facultatum ratione amicos apud fe conuiuas habebant ,cum quibusSc fortunæ Sc auftoritas, poteftasque communia illis erant : ut idem Procopius narrat j Sc ho diernailloruminftitutioteftatur. Nec défunt^quiTur- 50 carum originem ad decern illas Ifraelis tribus,quæ in Me diam traÂilatæ fuifle,apud lofephum leguntur,référant: cuius rei argumentomorum nmilitudinem adducunt. alij uero ad Gogum Sc Magogum, quorum in Sacrislite ris mentio fit : ä quib.nos Tartaros,amp; fortaffè etiam Got tos ortos arbitramur,amp; alij ad Troianos. quas opiniones uelrefellere, uel confirmare, minimènoftriinftituti eft,

cum

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’O

cum non probabilia indicia , fed ea quæ ueterum turn Græcorum amp;nbsp;Thracum, tum ipforummccTurcarum, amp;nbsp;aliarwm illis finitimarum gentium certifsimis hiftoria-rum monumentis memorise traditainueniuntur,perle quamur : quseßcfehabent,utfupràexplicauimus . Ab horum igitur principe Muchumetus tum contra Babylo niumCalyfamauxiliapetijt, ijsq;TangrolipiceMucale-to duceacceptis, cum Pifafirio ßabylonise Calyfa confli-git,eumq;nullo negocio ArabibusTurcicarumfagitta-10 rum nimbumnonferentibusfdperat: amp;domum uiftor reuerfuSjijfdemTurcisuoluit etiainpugna contra Indos, cum quib.pariter bellum gerebat, Uti : amp;petentib. ut do-mum fibi redire Iiceret,atq; ut prçfidium ab Araxis flumi nis ponte deduceretur,uim etiä minatus eft. Turcis enim - domum redeuntib.Araxes fluuius,qui Perlàrüm regni finis eft,traijciendus erat,amp;: unico tâtum ponte tranfiri pogt; terat.-pons aût illeab utroq; latere,turrib.excitatis,ac prç-fidijsimpoGtismunituserat. Turcæmaiorapericula ue-riti,ab co defecerunt,amp; in Carbonitidem folitudinê(neqj 20 enim,quû non plus quàm tria millia elïènt,cum tam mul tis prælio congredi audebant ) fe fubtraxerunt,indeq; cre bris excurlionib.Sarracenorû agros populabantur. quod iniquifsimèferés Mucbumetus,adtrigintabominû mil lia contra eos mittit,decem nobililsimos not^qjfortitudi nis ac prudentise tribunos exercitui præficiens, Hi ad bellum profeéfi, intrare in defertum, ob aqu^limétorum-queinopiam,noluerunt: fed proximèaditum folitudinis ■ funtmetati. Turcarum duxdeaduentu Perfarûcertior fa£f us,re cum fuis communicata,Sarraccnos (ScPerfas re-30 penteadoririftatuit.-biduoq; magnisconfeéfisitineribus, tertianofteeosfecurè in tentorijs agentes, nihilq;fufpi-cantes inuadit,atq; illico profligatûbi curribus, ^quis, pe-cuniaq^plurimapotitus, non iamütfugitiuuslaFrocinia exercere , fed palam exinde in aperto caftrababere : ad quem undique confluebant, qui ob maleficia fupplicium metuebant,ferui,atque alij rapto uiuere gaudentes, adeô ut breui tempore eius copiæ ad quinquaginta millia ufq;

P ‘ creue-

114 SARRACENÏCAE HISTORIAE creuerint. AtMuchumetuso'b cladem acceptamiratuSj decem illos duces luminibus orbat : amp;nbsp;qui euaferant mili tes,eosfemuliebri indutos ueftitu, deuiftis hoftibus in triumpho duélurum minatur, ipfe fe ad bellum accingit. quiantea uifti aTurcis fuerant, minis perceptis ad Tan-grolipicen tranfeuntds tanta acceßioneauftus, cum omnibus fuis copijs in Muchumetum it, ut collatis fignis iu-fto prælio rem decernat. Et Muchumetus armatis Sarra cenis,Perlis, Arabibus amp;nbsp;Cabiris,circiter quingen torum millium exercitu coaflo,*ac cetum turrigeris elephantis, boftiapudlocum cui Alpacham nomen eft,occurrit.ibi atrociconferta pugna,multisq; utrinq; cadentibus, ipfee-tiam Muchumetus, dum bine inde incautius obequitat, fuosq; uerbisadpugnaacccndit,equocollaplb , ceruices ’ frangit,acm oritur: eoq; mortuo exercituscuTurcis con lpirat,ac omnium uoluntateTangrolipixPerßrumrex declaratur. qui ftatim fuægentiaditum in Perfidem ape-rit:quorum mox ingens multitudo fe eo contulit, oppref fis^; Perils ac Sarracenis,Perfidem occuparunt. Tangro-lipicen Sultanum,id eft fummum Impcratorem, Hue re- x» gum regem appellantris omnes magiftratus, omnesq; di-gnitatesaPerlisinfuos tranftulit : amp;nbsp;inter eos indigenis prorfus conculcatis, uniuerftm diuilit Perfidem . Aegy-pti autem princeps Daher , qui fœdus cum Romanis ha bebat, eouiolatoHierofolymitanum templum , in quo Chrifti Seruatoris ftpulchrum eft, 3c facra loca omnia di ruit .nam fubilliusimperio tunc erat Hierofolyma. Et, paulopoft claftem contra Cycladasinfulasmifit : quam Sami dux, duodecimnauibus una cum uiftoribus captis, reliquis difsipatis, deuicit. Deinde Romano Argyropylo 30 imperante. Arabes,urbes quas Nicephorus 3c loannes ZimifcainlSyria cæperant, præfidijscæfis occuparunt. 3c Chal«pi princepsperpetuis excurfionibus, populatio-nibusque iplam AntioÂiam , aliasque finitimas Syriæ gentes Romano fubieftas imperio infeftabat : aquoamp;' dux Antiochcnus,Conftantino adhuc fuperftite turpiter. uiflus, plerifque fuorum amißis uix effugerat. cui Ro

manus

LIBER TERTÏVS.

manusfuccefloredato, ipfequoque ad bellurn luit * Cui cum Chalepit^legati donaferenteSj amp;nbsp;ueniam peten tes, feq; eins imperio rurfum fubijcere uolentes, in itinere oc-currifïent : quamuis multi ex ducibus eum ad pacem bot tarentur, tarnen le facile Sarracenosdebellaturum , amp;nbsp;magnamfibigloriam’paraturumlperâs, in Syriam pro-grcdiuoluit. cumq;prope ChàlepumcaftracommuniC let,Arabes,homines audaces atqj expediti, in cclcribus e-quis nudi, inlîdijs undiqj collocatis fiqui pabulatum aut t O aquatum exibant, eos impetu faébo cædebant, aut capie-bant:quo fiebat,ut amp;nbsp;milites amp;nbsp;equi præ fiti deficerét.de-inde incurfionib. illis magis alTuefafti, amp;nbsp;Romanos igna uipccufantesjfubitô ex montibus decurrcre, amp;nbsp;clamore fublato Ipeciem multitudinisingerentes, omnem exerci turn territum in fugam uertcrunt. atquciplèImperator à prætorianis militibus præmetu delertus, actimoré pe-nèexanimis,nifiquidameûin equû fublatumad fugam cohortatus cflet,capf us fuillet.5arraceni uerôfiéfâ fugam elle fufpicatijfugientes non funt perlequuti : fed caftrainto grcfsi,paucis illuftribus uiris captiSjdireptoqjImperatoris centorio,uariarû opumamp;regiæmagnificentiæ pleno, cæ terisq; impedimentis in equos impolitis^receflèrunt, Me-fopotamiam incurlionibusinfeftantes.amp; Aegyptia clafsis lllyrici oram populabatur : cum qua côgrelTa Græca,mul tasillorumnauesinccndit : ôcquièpugna eualèrunt ,in mariSiculo tempeftateperierunt* Ex Africa quoquecir-citer mille naues egrelTæ,multas infulas amp;nbsp;loca maritima populabantur. Sed Romanæ triremes partem quandam carum adeptæ, multos fuftulerunt, ÓC quingentos capti-30 uos ad imperatorem miferunt.Et Georgius Mania ces,ur

bium quæ ad Euphratem fluuium funt,prætor, Samofa-tæ degens,Edeftà expugnata, epiftolam Scru^oris noftri lESV CHRISTI manu feriptam, ibi inuengt;am,Im peratorimifit. quarnurbem pôftMichaelePaphlàgone imperante Arabes obfederunt: amp;recuperaftènt,ni Antio chiæ dux Conftantinus,Imperatoris frater, obfefsis opem tuliftèt. Verùm Aegypti principe mortuo, uxor eius,qôç

P i Chriftia-

lió SARRACENICAB HISTORIAE ChriftianaeratjUnacumfiliotriginta annoruminduciasquot; cum Romanis pepigit, 3c templum aliaq; facra loca Hie-rofolymis inftaurari curauit. Cumq; duo fratreaiSarrace niSiliciæimperanteSjinterfedifsiderent, eorumq; alter ïmperatoris opem imploraiïèt,Georgius Maniaces patri-cius auxilio illi mifius eft : qui antequaminSiliciam ue nifïet y illi inter fe reconciliati, amp;nbsp;Maniacem infulæaditu prohibereconati,auxiliaCarthagineeuocarunt. Sedpu gna cömifla Romanus exercitus uicit : magnaq; cæde Sar racenorum édita, primotredecim urbes uaftauit : deinde w paulatim progrediens , totam Siliciam Romano ïmpe-rio reftituit . At in Oriente parumabfuit, quin Edelfa abSarracenis dolo caperetur. Nam duodecimillorum principes, quingentcTs camelos Edeflam adduxêre, binas ciftellasgeftantes, quæ totidem armatos claudebant, fi-mulantes feImperator! munera ferre : quißintroniifsi eßent, in animo habebant, noètu eduéfis armatis urbern capere. Sedquumquidam Armenus mendicus, Arabi-cæ linguç peritus, apud Arabes foris diuerfitantes mendi caret, audiuit quendam ècifta perconftantem ubiefïènt? “ 3c urbern ingreflus, infidias prætori aperuit. Is Arabum principes in urbe conuinantes reliquit : 3c cum fuis egref fus, apertis ciftis, armatos omnes interfecit : ac in urbern regreffus, duces quoque trucidauituno tantum dimif fo, cuiambas manus, nalum 3c aures abfcidit, utcladem illam nunciaret. Ab alia parte Cairoani Africæ Caly-fafuarum copiarum interitu cognito , ipfecum maiore exercitu in Siciliam proficifcitur . Maniaces uero ca-ftris contra eumpofitis, clafsisprsefefto mandat, ut o-ram maritimam diligenter tueatur , ne Carthaginenfis 50 uiétuseffugerequeat. deinde prselium committit : quo totSarracefiiperiêre , ut numerarinullomodopoflenL Sed illosum princeps pugna elapfus,confcenfa celoce do-mumredijt.Tangrolipiçc ucrô,iam, ut fuprà oftendimus, Perfarum rex,regni fui rebus præclarè conftitutis, faftaq; inPilfafsinum Babylonis ducem expeditione , pluribus eum pr^lijs uicit, atq; interfecit: (S: fie Babylonijs fubaftis, Cutlu-

LIBER TE R tl V g.

Gutlumû fratris filium cû exercitu cotra Carbefurri Arabi^ regem mißt: à quo fuperatus Cutlumus,per legatos ä Stepbafto patricio Mediæ quç hodie Baas Pracban uoca tur, præfeélo per fines ipfius itineris faciendi facilitate pe tijt.quod no modo nö impetrauit, ueriim etiäStepbanus armatus illi occurrit:qui multis fuorij amißis,ui(9; us amp;nbsp;ca ptus eft. Cutîumus aut ad Tangrolipicen reuerfus, Medi-cum bellum referenSjCiusreligionis fertilitatem célébrât, cam expugnatu facilem effe afïerens : fed Tangrolipix illi TO ob clademacceptamiratuSjipfe contra Arabes proficifci tur . Cutlumus metu cum fuis aufugit : amp;nbsp;Pafare Cbo-rafmiorum urbe occupata, â Suitano deficit. Verum Sultanus eo ad tempus omifTo cum omnibus fuis copijs contra Arabes proficifcitur : à quibus ipfe quoque profli-gatus, domum rediens, maxima cum parte exercitus e-umobfidet: cui Cutlumus locimunitionefrctus,diu ob-Ifitit. Et tarnen interea Tangrolipix Afanem,alterum ne-potem,cognomineSurdum CÛ XX armatorum millib. in Mediam mittit.is impetu in proiiinciam faólo, amp;præ-ao'lio cum Romanis commifTo, cum toto exercitu paucißi

misexceptis cadit. Quo Sultanus cognito, Ut iafturam illam refarciretjAlimum Abramium cum centum armatorum millib.in earn prouinciam mißt. Cuius præfeftus auxilijs ab Imperatorepetitis,Li pari tarn partis Iberiæ dy naflam expeftabat : necpriusfibi cumTurcis dimican- -dum cenfebat,quâmlberû auxiliarcscopiqgaduentafîènt. quamobrem Romanis intra munitiones fe continentib. Alimus negata pugnandi copia, Arzeni uicü nullo muro circundatum,queinnumeri ditifsimiq,- mercatoresinco-3o-lebant,fe primo impetu capturu ratus,inuafit:fed cum in-

colæ aditus trabibus obftruxifTent, tela in boftesexte-Slis conijeientes, multosfuftulerunt. Alimu^eo per fex dies oppugnato , cum Arrenos fortifsimè fe dÄendere, nec obfideri facilè pofïè cernerTt, ignem teéfisiniecit: quo undiq; fæuiente,amp; incolis in fugam uerfis,Turcæ uigt; copotiti, multuauri ßcaliaru opum quasflamma noab-fumpferat,inuenerunt. Inde cum Lipari tes Iberiæ copias

P 3 ia mad-

Il8 SARRACENIC AE HI S TO R I AE iamadduxifïèt, contra Romanum exercitum propera-runt ; prælioq; fub uefperam commiHo,Turcæfufi fuga-tiqjfunt,Romaniseos in multamnoftemperfe^ucntib. Qua taméin pugna Liparites qui alterû cxercitus cornu ducebatjcaptus f uit,amp; ad Sultanum perduélus. cuius redi mcndigratia Imperator magnam pccuniam amp;munera Sultanomifitjfœduscum eopetcns. SedSuItanus,omni pecunia 3c muneribus remißis, Liparitem gratis refti-tuit : hortatus, nein pofterum arma contraTureas fume ret.quin ipfe etiam Icgatiftn ad Imperatoren! mifit, fum- lo mædignitatis uirum, Seriphem appellatum. quæ digni-tas, caapudilloseftjUtCalyfamortuOjSeriphes fuece-dat. NamTurcæftatimMuamedisIeélamampIexi, Ca lyfas (etfi régnaillis,profanamq; poteftatem in fuo impe-rio ademilïent) utlacerdotes 3c pontificesin fummo bo norehabuerunt . IsigiturByzantiumingreflus, cumfu perbèabImperatore, uttributum Sultano penderet, pe tijflèt, reinfeéla eft dimiflus : qua re indignatus Sultanus, ipfeRomanos adortuseft. cumqueComiumIberiæ ur-bem, propterea quod incolæ Ie 3cres neceftarias caftcllis ( qualia tune in Iberia mul ta erant) 3c locis munitißimis maturè inclulèrant, nullarememorabili geftaprogref-fus eftet,Romanas copias Cælàreæ coîligi audiens, in Me diam eft regreßus : ubi cû omnia no fecus atq;alibi mûris defendi uidereganimû ad oppugnationê conuertit.acpri mô omniû M^tziebierte urbem in planicie fitâ,ac triplici muro cinéî:â,multisq; intus fontib.irriguam,in quaprætc rea magna conmeatus copiam oppidani importârant,ag greditur: 3c uallo prope moenia poGto,omnis generis ma ebinis per triginta continuos dies oppugnat : tandemq; re 50 infefta, 3c muftis ex fuis amiftis abit, Abramiû deinceps nepotê pef^tquens, quemCutlumoconfobrinofuocon iunftû,prælio apud Palàrim urbem uiôlum necauit.Cut-Iumusuerô,cumIèxmfiIib.amp;Melecho Abramij filiofu giens,per legatos ab Imperatore Coftantino Duca fe in fî dem locietatemq; recipi poftulauit, relponfum in Per-farmenia ad Cbarfe urbem cxpeéfans : queminfequutus

Sulta-

LIB'ÉR TER T I Vs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lï^

Suitanus cum copijsin Iberiam cotendit, Caitblumus ue ro in Felicem Arabiam confugiuSultanus in Iberia obuia qu^qjp^pulaturamp;uallat.-fedMichaelem cum copijs con trafeuenire fen tiens, amp;turpefibi cum Imperatoris mini ftro cogredi exiftimans,in fuos fines fe recepitrquidam ue ro ex eius ducibus, Samuchus nomine,obfcuris parentib. ortusjuerum bello egregius,cum tribus millib.remanens, atq; bine inde per plana maioris Armcniæloca uagatuS, repentinis ac crebris incurfionibus fines Romani Imperij 10 infeftabat. Inde Romano Diogene Imperante, Sulranus rurfuscummaximis copijs Romani imperij fines eft in-greftus. Verùm iplo Imperatore cu exercitu contra ilium expedicione fuftipiente,retrocefsit : 3c exercituinduas partes diftributo,altera in auftralem Afiam,alteram uero in Aquilonare mißt: qui obuia qu^q; populati,lt;S: Neoeæ-farea lubita incurfione uaftata, præda onufti inde recede bantSed Imperator hoc audito,expeditioribus militibus affumptis,perloca inuia amp;nbsp;montofa, uthoftesanteuerte-ret,iterfaciens,eos repentèadortus, ita terruit, utftatim arrepta fuga,amp; prsedam 3cimpedimenta reliquerint.nec tamen,quia Romani itinerefatigati,longiuseosperfequi nonpotuerunt,magna illorû ftrages eft edita;fed multi ca ptiui liberati.Inde Syri^ iter ingreftus phalange una Meli-tenam mifta,Chalepo magnam 3c hominum 3c animan tiumprædam abduxit, acHierapolim Syriæ deditione-cœpic. Deinde,quumTurcæRomanartim copiarum partem fuperaftent, Imperator,quiHierapoli erat, illo nuncio accepto, ad opem uiftis ferendam accurrit. Cha-lepi uero præfeftus , Romanorum clade audita , cum 3ofuis adTurcas defeiuit. cumque hoftes Romana caftra corona cinxiftent, Imperator prælio eisnon^enunciato eduxit exercitum : 3c nullo tubarum fonitu ali® ue mani-feftofigno dato,hoftesfudit. DeindeHierapoTiarcem condidit : 3c alijs multis oppidis captis, Alexandriam Ci-liciæ urbem peruenit : exercituque in hyberna, ubi nulla commeatusinopiapremeretur,du£l:o,Byzantium redijt. Sub ueris aut initium Imp'erator altera exp edition e fufee-pca,

120 SAR R A CEN I CAE HISTORIAE pta,quum Cæfàream uenifletjamp; magnam Turcarum co piam earn prouinciam incurlare cognouifler,illis aut cit*-fis,aut captis,ad Eufratem contendir : ibiq; part^na cxer citus Philareto duce relifta, ipfe ad Septentrionem decli-nauit. Turcæ autem Philareti militibus territis,omnibus eorum impedimétis potiuntqr. amp;nbsp;in Cappadociam pro-greßi, omnibus uaftatis Iconium petunt, urbem tunc fe-licißimam, nobilißimamq;. quo ImperatorSebaftiæ co-gnito, eodem contendit : uerum ubi ilia urbe euerla, holtes fuoaduentu cognitödifceßifleaudiuit, Cathagurioio AntiochiæduciRomanarum legionum parte tradidit, eiq;mandauitj utadMopßhefliam ueniret, amp;Turcas iliac tranfituros aggrederetur.qui quu in Tharfiplaniciem ueniflent,ab Armenis omniferèprçda fpoliati funt:audi-tisq; Romanorum ad Mopfibeltiam infidijs, noftu diffu-gerunt. Deinde uereineunte,Turcæ iterumRomanas prouinciasinfeftantes, aMicbaele Comneno, Imperato-ris legatOjUiéti funCcS: paulo póft ipfe ab Imperatore cum minoribus copijs,ob inuidiam in Syriam milïus, àTurcis uiétusamp;captusfuit. Deinde ipfemet Imperator, in O- *0 riêtalesprouincias cum exercitu progrelfuSjquû ad Cria-pegam caftra haberet,prælio cuin holtibus congrclïus,amp; Scythis quos incaltris habcbat,ad Turcas dencientibus fortifsimè pugnans,captus fuit : amp;nbsp;ad Sultanum qui Axa uocabatur ( iam enim Trangolipix mortuus erat ) perdu-£tus : quem ^xâ, ut eratiuftifsimus, ôc fumma animi mo derationepr^ditus,ubi Imperatorem elle certô cognouir, ( neq; enim prius credidit, quâm amp;Iegati quos ad eu mi-lèrat,eumeflè teftatifunt: amp;Grçci duces,quos in uincu-lis habebat,coram illo du£ti,ad pedes eius proltrati cecidc 0 runt)prius tamê de more,ut uiétum ante pedes fuos pro-ftratum,g?exit: atque utfratrem amplexus eft,amp; mox bu iufmodiuerbislblatus' Nolimœrere Imperatorrbæce-nim eftrerumhuman^rum uicifsitudo , ut belli fortuna modo hos, modo illos déprimât, alios uerô extollat : tu multabella præclarègeftiîti, lemper uirtus amp;fortitudo tua celebrabitur, modo te in aduerfisnon minusfortem præbeas,

LIBER. TERTiVS; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12t

præbeas,quàminfecundisprüdentem. quarhüisamenö ut captiuuSjfed ut Imperator traftaberistftatimq; ei taber nacului» ornatißimum attribuit, amp;nbsp;miniftros ac reliqua omniaquseImperatoren! decent.amp;menfæ adhibitum iuxta fe coIlocatjCaptiuis quotquot peteret redditis: fic per dies aliquot cu eo uerfatus, amp;nbsp;colloquutus, pace perpétua fancita, promilTaq; affinitate inter liberos ipforum contrahenda.Diopenem cum masno comitatu 3c bono re dimilit, barbarica etiam uelte ornatum . Sed poft eö loByzantij dfuis trucidato, AxarflSultanus id audiens, magno dolore affeftus copias fuas in Romanorum prouin ciaSjUon lam prædatumjfed ad eas fubigendas mifit. Con tra quem Michael Ducas Imperator Ifaacium Comnenu cum exercitu milit: qui aTurcis uiftus 3c captus, magna fe pecunia redemit. Poft Cutlumo, quem fupra oftendi-mus Tangrolipicis nepotem fuifte, arma côtra Axanern nouumSuItanum, ut ipfe imperium occupareqparantei Babylonius Calyfa,cuius etia apud Tureas, ut qui à Mua-mede originem trahereputareturjbmma erat autoritas, 2o nihilleftæfuæperniciolius efleanimaducrtens,quâmlî eadem bella ciuiiia,quæSarracenicû,ipforumq; Calyfarû imperiumeuerterant, iam inter nouosSarracenos, hoc eftTurcasquoq; orirentur : quamuislocofuoexcedere, in publico uerlàrinon fôleret,ad eos abit, qui de regno con tendebantreisq; perfuadet,ut omiflo bello Axan, que Caßiarum quidam uocant,principatum fuum integrum teneat : cognatoq; omni ope præftô fit,ut Romanis progt; uincijs lubaftis imperet.qui breui Media 3c totius Orien-tislocisfubalt;ftis,infula5quoqueinuafit, Zachamquen-30 damobfcurogenerenatummittês: quiChioinfulacuni paucis nauibus repentè occupata, claflèq; ibi comparata, Lesbum,Samum, Rhodum Cretam amp;nbsp;CypTum cæpit; quæ tarnen paulo pôft rurfus inimperij Roma«i pote-ftatem redierunt.Damafcum uepô, amp;; reliqua Syriæloca eipropinqua , AxanPerfarum Sultanus cuidam nepoti luo Ducat appellate tradiderat:ut quemadmodum ille al ter CLim Romanis bella gerebat,ficifte cum Aegyptijs fa-q ceret.

til SARRACENICAE HISTORIAE ceret.nam AegyptiusCalyfa,Laodicæam Syriæ ufque, omnia pofsidebat : amp;nbsp;AlapiamfiueCalepumSamucho illi, cuius fupràmentionemfecimus, tradidit êfedita, uthibeneficiarij eflentfui : Cutlumus uero, Suitanus amp;nbsp;ipfe . SedSamuchi filiusSangninus, multis bellis geftis, Damafci quoque regnum occupauit. eiq; fuccefsit filius Norandinus, qui multa cum lerofolymitanis regibus bel la gefsit . Sed cum Chriftiani qui lerofolymis, amp;nbsp;in alijs iocis,fubTurcarumimperio degebant, duriusaTurcis tra£î:arentur,quàmantèabSarracenis,concilioin Gallia lo apud Claromontem habito, Vrbanus pont. Chriftianis Orientis per Petrum quendam Galium opemimploran tibus, omnes gentesadpium bellum cohortatus effe-cit ut expeditio in Syriam fufciperetur . Itaqueprofe-0:ifunt, annoSalutis noftræ M X C diuerfis itineribus Gottifredus , EuRatius, amp;nbsp;Balduinus Bolliones Rai-nnindus amp;Robertus, Flandriæ comités , Vgocogno-mento Magnus, Philippi Gallorum régis frater,Stephanus ValeGus Carnutum comes, PodienGs antiftes, amp;nbsp;Pe trus Ercmita,huius expeditionis autor,cum circiter quin xa gentis armatorUm millibus, qui multis cruentis prælijs cumTurcisamp;Sarracenisatque Aegyptijscommißis, a-iij NicæamBithyniæurbem , alij Antiochiam ad Oron tern fluuium, alij lerofolymitanam urbem , alij alias magno labore, multoque fanguine cseperunt, ibiq; regnum Chriftianum conftituerunt : Conftantinopolitano Impe ratoreintereaTœduscum alteroTurcarumSultano, qui Byzantio proximis prouincijs imperabat, haben te. nam fupra oftendimus,prouincias illas Cutlumo attributas fu iffe,quibusipGushæredes funtpotiti, cumTangrolipi- 30 cispofteri PerGsamp; Babylonijs imperarent, amp;in Aegy-pto adhuc«rantSarracenorum reliquiæ . Sed Cutlu-moatqueeiusGlio , qui Occidentis Sultani erant, Cap-padociamq; obtinebants^ defunftis,Tanifmanius fuccefle rat. Ex his Chriftianis ducibus, ubiin AGam traiece-runtjTurcæRaimundum,Nicenumagrum inexplora to ingreftum, inGdijs exceptum, multa ftragç fuderunt;

LIBER. tERTiVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12^

amp; inExorguni oppidum defertum compulerunt : ubi âliquandiu obßdione fatigatus , ad boftes cum paucis t r anfij ü^'eiiqui,q ui fe dedere noluerunt, poft diuturnam obfidionem, partim bellö in excurfionib. abfumpti funt, partim fame perierunt : 3c qui uiui inboftiumpotcfta-tem ueneranc,adunumomnescæGfunt , CæteriNico medeam primûm petierunt, inde ad Nicæam Bithynia? urbem bellum tranftulerunt. quam dum forti ter oppu-gnant,Tanifmanius liue Solymanus cum fexaginta Tur lo carum millibus,in earn partem4;äftrorum,in qua Podien ßs antiftes fuos milites habebat, impetum fecit : qui à Gal lisfacilèrepulftfunt, tandemque Nicæa capta eft : deinde cum Solymano quartis ab Nicæa ca ft ns ferociftimè pugnatum.collegerat enim ille totius Orientis uireSjauxi lijs undiq;accerßtis. IndeIconium,adTaurümmontem ßtum, ipfius Solymani fedeSjhodie Cogni difta, 3c Phry giæ,quæhodie Caramania Uocatur,principum regia,at-queHeracliacapta. Poftbipartito exercituBalduinusin Ciliciam flexit, Tharfumque, Edeftàm 3c Manuflam cæ 20 pit : maiorescopiæ Armeniamreceptam, Palmuro Ar-meno tradidere . IndeCappadociam, Cæfaream , So-rorgia amp;Suram,in anguftijsTauri montiscapiunt. Poft Taurum tranlgreßis,obtulerunt fe in planicie Turcæ: fed facilèfufi à Latinis,fugatiq; funt. 3c Antiochiam Pbœ niciæ clarißimam munitißimamque urbem, quamO-rontes fluuius interluit ( nam alia eftin Pampbilia Seleu-ciæ uicina ) reiftà perreéfum : eaq; deditidhepotitilunt, Turcis prius acie uiéfis. quo in prælio centum Turcarum millia ceclderunt 3c quindecim camelorum millia ca-30 pta funt. Interea Veneti ducentarum naüium clafîe ad

LatinosiuuandosmiflàjSmyrnaminloniæ oraoccupâ-runt : (ScLatini Antiochia capta ,Rugiam qqpq; amp;nbsp;Alba riam expugnârunt, ibiqüe hyemârunt. Verlt;?autem in-eunte inde digrefsi ,Tortofam ^rimö 3c Tripolim op-pugnant . T. ripolitanusrex infidem receptus, Torto-* là d fuis eg réglé defenla. Quare caftris inde motis,Zebulo, Zabari, amp;Braifluminetraie(El:o , perjnfidiofalocaiter q 2 facientesî,

124 SARRACENICAE HISTORIAE facienteSjBerytum maritim am ürbenquot;i peruenêrc, amp;nbsp;Be ryti SagittaiTijUnde decimo djeCsefarcam üentu eft,póft Ramam,ac tandem lerofolymis caftra admouerunt:eaq; cruentifsimo marte 3c fummo labore capta fuitjt-irca annum Salutis noflræMC j amp;nbsp;Gottifredus rex falutatus. At Turc^ cum Aègyptijs,ingentibüs colleftis copijs mox bel ium inftaurant;quib.obuiam progrelTus Gottifredus, eos ad Afcaloné caftra babêtes,centü,uel(ut alij uolunt)quin quaginta millib.cæfis,fudit.Sed antequam lerofolyma ca peretur, Veneta clafsis Lyciç,Pamphyliç, Ciliciæ,amp; Syriç oram præterueéla, lopp^fem portû iam à Gallis captum, ut Chriftianos commeatu adiuuaret,tenuit : indeq; Afca-lone J Porphyriam, urbem Ptolemaidi propin qua, amp;nbsp;Ty beriadem, markim as urbes capiut.Et lerofolymis Gofti-fredo mortuo, Balduinus eius frater rex creatur, cæteris principib. domu reuerfis. hicPtolemaidcm,Venetis,Ge-nuenub. 3c Boemundo An tiocbiæ rege adiuuantibus, 3c Sydoné atq; Berytum Pbœniciæ urbes c^pit. DeindeBoe

, mudomortuo,amp;Tacredoeiusfratre Antiochiçregnan tCjCûTurcæatq; Aegyptij rurfuslerofolymitanos fines zv ingrefsieffent,BalduinusTancredo in auxiliu accerfito, cum eis pugnauit:amp; uiftus, magna fuorum cçde lerofoly mamferecepitjTancredusuero Antiochiam. amp;Turcæ montem Sinai occuparunt.Et paulo poft Balduino dcfun öo,Balduinus alter cognometo Burgcnfis,rex creatusfii it.Deinde Alexio Byzantij imper ante, quia Balduinus fe-cundus auxil^ à Latinis petcbat, altera expeditio in Syria fafta eft : profefti funt Vuilhelmus Aquitaniæ dux, Vgo Magnus,PhilippiFrancorum régis frater,Stephanus Car nutum comes, qui ex priore expeditione domum reuer- 30 fus erat, 3c Stephanus Burgundiæ comes, atq; Tolofas,amp; Veneti quoq; claftem maximam miferunt. Latini procc-res cum Jtfts copijs multis laboribus 3c cladibus affliifti, acpen^difsipati,tandemïerofolymamperucnêre . Sed Balduinus improuideflneillis cum Turcis congreflus, e-xercitu fuo fufo,ipfe captus,amp; Carras perdu(9:us,tâdemq; pecunia data liberatus fuit. At Veneta clafsis,feptingen ta-

rum

LI BER TERTIVS.

rum Aegyptlj Calyfænauium clafle, quæ loppetn oppu-gnabat,fra£la,Tyrum cæpit:quam urbem cum oppugna ret, colijmba uila eft caftra fuperuolare ( nam copiarum partem in litt us Veneti expoftierat )Damafceni régis lite ras ferens,quibus obfeßis iignificabatjfe breiii cum mgen tibus copijs illis auxilio fore.quç à militib. uifa, amp;nbsp;omnib. maximum clamorem ac ftrepitum edentibicecidit:amp; dii ces Veneti leftis literis, ad illarum exemplum alias finxe-runt,quæ obfefsis omnem auxilij Ipem adimerent : unde to poft traditio fecuta eft.His ternj^orib.uiguit inter Sarrace nos uelTurcas,genus quoddam bominu, amp;fe(ft:a,Aftafsi noru appellata:qui latronu more quoftunq; uellent inter ficientes, magnis Chriftianos in Syria cladib. afficiebant. ex quo poft fa£lum eft,ut apud Italos latrones ómnes Aft faßini uocaretur. Cuius feÔæ origo fic tradit : Aloadinus quidam fèélaSarracenus, regnuin ea Pcrfidis parte quæ Indo flumini proxima eft,baud procul ab Arrian^ prouin ciæfinibifub Caticafo obtinês ( quæ regio bodie Mulebet uocatur,in qua olim fuerunt Afaceni,quorum mentione 40 facit Arrianus in Alexandri Magni rcrum geftarum hifto ria,eos inter Cophen amp;nbsp;Indum fluuios collocans : quern Cophen à lofepho in ludaicis antiquitatib.Cuthu appella ri puto,amp; in hancregionê decern illas Ifraelis trib.tranfla tas fuifte.)hic Aloadinus,ut fuis perfuaderet,fe uitæ beatç illos participes facere pofle,qui mandata fuafcruaftèntiin amoenißima quadam ualle,inter duos altifsimosmontes , hortos pulchcrrimos, omni arborumtuaues fruélus ferentium,amp;florumgenere adornârat ; quos undique fplendidiftimisædificijsincluferat,quæ auroalijsqùeco-joloribus depifta , amp;nbsp;preciofißima lupelleélile inftruftat erant, amp;nbsp;uarijs in partibus, laft is, mellis, uini, ac odorat tarum aquarum fontes riuosquehabebant :^ntus erant lepidifsimæpuellæ, cantu muficisinftrumefttis, cho-reis, omnibusqueblanditijs eo^quiibieflèntobleftan-tes : amp;nbsp;infuper miniftræ erant, quæ femper intra teéfa la tentes, omnia tum ad uiélum , tumâduoluptatem negt; ceflaria holpitibus parabant : locus autem totus foris amp;nbsp;q 5 natura

S AR R ACENI C AE ' HISTO RI AE natura amp;nbsp;arte munitißimus erat. Hocigitur uolupta-tuin omnium horto faélo , Aloadinus montanisillis ho minibusfeMuamedisfocium prædicabat : ûbi^uepara-difi ac beatæ uitæ impertiendæ poteftatem datam. amp;nbsp;ex illis melioris ad arma indolis, adolefcentes duodecimum ó: decimumquartum ætatis annum trangrefïbs delige-bat, amp;:in aula fuaeducabat : eosq,-, quo libentius man* datafua exequerentur aliqua potione altifsimo confo^ pitosfomno,ineumlocum transferrebat, ubi eo fom-noexcitati, omnibus uoluptatibus per duos uel tres dies lo fruebantur,(Srpoftiterum eadem potionefomno obru-ti efferebantur. amp;nbsp;fic fiebat, ut illi poft nulla pericula, ut eius mandata perficere poftent, fubterfugerent : ac quof-cunqueille uellet,uelinrcmotifsimispartibus degenfes, infidijs^trucidarent. horum autem ad ftxaginta millia habebat. Vnde poten tia eius ac fucceiïbrumjqui Sexmon tij uocabantur, ita creuit, uteundem ordinemetiamin Syria inftituerit, amp;præfeftum Damafcibabuerit. erat enim quaft quidam equeftris ordo, cuius fummus magi-fter Sexmontiusuocabatur : amp;nbsp;præfeétos alios uarijsinie locis militiæ fuæbabebat. Arxuerô ilia,inquabortie-rantjTigadum appellabatur. Hi milites cædibus 3c latro-cinijs totam Abam Cbriftianis infeftam reddebant. Sed cos poft Tartar!, arcefeptemannorumobGdione capta, penitùs deleuerunt.Hæc eft illorum, quos aliqui Eftenos, 3c alij Arlacidas errore uocarunt,biftoria : ut nos apud fide dignosauforesinuenimus. Tanifmanio defunftojim perium Turcicum Occidentale diuidi cœptum eft. nam Muebumetus quidam Tanifmanio fuccefsit , cui cum Mafuto Iconij præftde inimicitiæ intercedebant. Sed 30 cum loannes Comnenus Imperator fœdere cum Mafuto initOjMuofcumetum coniunftis uiribus oppugnaret;tan-dem Mßftitus cûMuebumetorecociliatus, abImperato-re defecit.amp; nibilomiruis Imperator Caftamoné 3c Gan grü,nobilißimas Ponti urbes, quasTurcæ occupauerant, expugnauit.-quas Muebumetus paulo poft recuperault,amp; Iberiam quoq; ac nonnulla Mefopotami^ loca fubegit.amp;

Mafutus

LIBER TERTIVS.

MafutusIconic cum alijs Syriç locis eft potitus.qui etiani in Thraciâimprefsionefafta,abManuele Comnenofu gatus fuit. Cû uero Imperator hac uiéforia elatus Iconiû ’ Turcæ iniidijs collocatis exercitum eius fu-derûtjadeô ut ipfe çgrè effugerit.Poft Chriftianis cjui lero folymam obtinebantjaborantibusjfafta eftteftia expe ditio, cuius dux fuit Conradus, duxFranconiæ, quiillis cum magno Germanorû atque Italorum Gallorum xercitu opem tulit : amp;nbsp;cum Turcis,cum quibus 3c Græci lo confpirauerant, ad Mæandruufl fluuium cruento prælio congrefsijingentemTurcarumftragem ediderunt. Ma-futo autem mortuo, regnum eius tres fîlij diftribuerunt^ bella deinde inter fegerentes , lagupafanesamp;Iconij 5ul-tanus:tandemq; lagupalànes uicit, amp;nbsp;Sultanus ad Impera torem confugit, qui eum Byzantium in triumphum du xit. NequehicprætereunduselfSarracenusicarus : qui cum in Sultani comitatu elTet, præftigiator habit us, cir^ cenlibus ludislponte Byzantin! Hippodrom! turri con-fcenla,fubquacarceres erant, undeequiemittebantur: 20 fupra uero quatuor illi equi aurati, qui nunc Venetijs fu-pra Marciam ædem funt, fîbi inuicem obuerfi,alacritatis adcurfumpleniftabant, fe ftadium tranfuolaturum !agt; £f abat, cumque diu, ampla 3c promifla u efte candida in-dutus,quæ uinculis !norbem fuccinfta,ßnuolaefhcie-batur, manus alarum inftar ad uolatum , utplusuenti colligeret, librans tandem le uento con^nittens, pro-ftratus, ofsibus omnibus confraéfis expirauit. Manuel uero, ut aSultano liberalis 3cpotensbaberetur, eum in-genti pecunia , «Scpreciofifsimis rebus donatum dimifit;

30 ea tarnen lege j ut ipfe eiSebaftiam cum fuburbano agro redderet.fedillecum pecunia Iconium reuerfus, Seba-Ifia uaftata, 3c uicinia eius fubaffa, fummam^^rum ad fè tranftulit:amp; Dadun^ altero fratre eieélojCæfarffaqj occu pata,îagupafanem quoq; euertei^ nitebatur.Dadunes ue rô AmaGam pofTeffore uacuâoccupauit : fed paulo poil à Clizaftlane Sultano, qui Cappadocia occupauerat, pul fus eft.Clizaftlanes uero Imperatorem patrem appellans, intereat

iz8 SARRACENIC AE HISTORIAE intcreafemperfineseiuspopulabatur.Quamobremnon multopoftnouo intereos accenfo oclio, quia amp;nbsp;uicifsiiTi Sulcanus ïmperatorê leuitatisin promifsis non l^ruandis accufabat: Imperator bellum fummis uiribusgefturuSjamp; Turcic^gentis euerlionem animo concipiens,ueteranos milites colligit,nouas legiones confcribit, externa auxilia undiqueaccerfit, cumBalduinoIerofolymarum rcgefœ dus init:Scythas Iftri accolas fibi adiungit. ingentiqj exer-citu comparato , acomnibus rité peraftis, amp;nbsp;diuina ope implorata,copias educit:acper Phrygiam amp;Laodiceam, to ChonaSjArchangeli fanum,Lampim amp;nbsp;Cclçnas,ubi Mse andri amnis fontes funt,in quem Marfyas influit,Chôma iterfacienSjMyriocephalum, caftellum uetuftum amp;nbsp;de- ' lèrtumjpelsimoominetranfit.cuius nomen resfubfecuta eft.nam baud procul inde,multa Gr^corumcapitum mil lia perierunt. Semper tarnen cautè inftruftaq; acic nice-dens,caftra ubi metabatur communiens, fed tardiuspro-pteriumêta,quæ machinas trahebätjincedere cogebatur: Ä: Turcæ fæpefe oftendentes, leuibus prælijseos lacefte-bant.-omniaq; infeftareddebant, gramen demetentes, amp;nbsp;2® commeatumintercipientes,aquasq;inficientes. At Suita nus magnis auxilijs ex Perfide amp;nbsp;Mefopotamia, alijsq; e-iufdem gentis regibus accerfitis, per legatos ab Imperafo repacempetijt: quam omnesproueftioris ætatis acTur cicis bellis exercitati duces ampleftédam fuadebant, pro-pterea quodlocamunita amp;opportuna omnia ab hoftib. eflent occupata. Verumillenegleftis feniorum confilijs, amp;nbsp;iuniorib. (quiforma tantum, gemmisq; «Scauro, non autem triumphis rerum peritia cöfpicui erant)cupidè auditis,legatos uotiimpotes dimifit.Cumcp Sultanus ite- 30 rumpacempetijfTet,eiq;Imperator iaéfabundè dixiffet, Selconijrefponfurum: Sultanusin anguftijsTaurimon-tis, quç’Clifura Zybritzaeappellantur,per quas Romano exercituiMyriocephalo caftra mouenti,iter erat faciendum, fuas phalanges, ut impetum in eos prætereuntes fa-ceret,abdit. Eft ante Clifura oblonga conuallis,quam La tino nomine Clufium optime nominare pofTumus, uer-

ticibus

LIBER TERtiVSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izp

ticibus montium afTurgens, quæ ad Septentriötléth pan-lô decliuior inter colles in patentiores ualles protendi-tur : ahfaltera uerô parte abruptis arduisqne rüpibus in-cluditur.quam uiâ ingrefïurus Manuel,non fecus ae fi per patentes campos iter efiet faciendum, nihil prolpexit eo-rum quæperiti imperatores prouidere folent : utpote impedimenta amp;nbsp;currus, quibus machinæ trahuntüf imbellemmultitudinem , nepugnantihus , fiidforsfe-rat, impedimento fin t, extra aciem remouere, expedita to cohortehoftes exanguftijs dcffellere,atq;exercituiuiam aperire,(S: omnia antè per exploratores cognolcere.quo-rum ille, etfi ante barbares iuga occupafie audiuifiet, nihil fecit : fed acie fic inftrufta, anguftias eft ingreffus. Pri-mum agmen, in quo erant Angeli Conftantini duo filij, loannes 3c Andronicus, nee non Macroduca Conftanti-nus,atq;Lapardas Andronicus, cum fuis cohortibus, lunata acie incedebat: dextrû cornu Balduinuslerofolymo rum rex,finiftrum Marozomes Theodorus ducebat: hos fequebantur lixæ,calones,currus, amp;nbsp;aliaimpedimétà.In-10 de Imperator ipfe cum delefta manu, extremum agmen claufit Andronicus Contoftephanus.Sed ubiad anguftias uentum eft,cum acies explicari non poftet, Angeli,Macro ducæ amp;Lapardç cohortes,qu^ in finiftro cornu erant,cu neo fa£l:o,barbaros è collibus,undepugnabant,in montes repulerunt,amp; fic incolumes tranfierunt. Sed reliquæle-giones hos minimè ftrenuè confecutæfun^: nee, ut debe bant, fagittarijsin laterib.pofitis,Türcarüm impetum re-prefïerunt,teftudinem'ueegerunt : quapropter denfifsi ina Turcarum agmina, undiq; ab editis locis in humilia, 30 amp;ètumulis inplaniciemmagnauiirruebat: amp;audacius in Romanos inue£la,aciem perruperunt: ac Balduin! cor nu in fuga uerfo,multos uulnerarunt,trucidarty)tq;.quod uidens Balduinus, ut fuis laborantibus opem ferrlt, cum deleéta equitum manu in medio? hoftes inuehitur:a quibus circumuentus 3c ipfe occiditur,amp; eius milites omnes fortifsimè pugnantes cadunt. quofucceftuelatiTurcæ, omnes uias Romanis intercludunt. qui ut in anguftijs in-r terfe

130 SARRACENICAE HISTORIAE ter fèimplicici, aliosimpedienres,tantumabefat ’ uthoftibusnocerepolient , utfuos quoque impedircnt, amp;nbsp;hoftib. maéiandos obtruderentmec ab extreno agmi neautipfolmperatoreiuuariautrecedere,uelin aüquod latus dcclinarepoterant, curribus qui in medio trabe* bantur,tanquam uallo obieébo impedientibus. lumen-tapariteramp; hominesTurcicis telis fternebantur , cada-ueribus plenæ erant ualles, abfcifsis membris fcatebant faltus j, fanguinis riui pecudum fimulamp; hominum cruo re permixto manabant *adeó uthuius pugnæatrocitas to nullis cxprimi literis polsit. Sc præter cætera mala , holles caput AndroniciBacazæ, quiImperatoris ex forore nepos,cum exercitu ex Paphlagonia (èHeracleaPontica colleftojContraTurcasAmafenos mifïusfuerat , hallæ infixum oftentârunt : quibus fpeêtaculis, amp;: periculi ma gnitudine perturbatus Manuel, animo æger,amp; dolorem acmetumßlentio difsimulansjinopsqueconfilij, quôfe • uerteret nefciebat . VerumtamenRomanæleoiones, quas præcefsifle diximus, periculoGs illis itineribus fupe-ratis, in colle quodam fatis opporüuno caftra muniue“-io runt. Turcæ uerô omni contentione Imperatoris a-gmen debellarenitebantur, quôd maximaamp;potcntifsi-ma exercitusparteprofligata, lefacilècæteros fuperatu-ros,eoq,- uifto (utinferpentibus capitecontrito,unàe-tiamreliquas corporis partes, quæ a bfcifPæjGngulæ per fe mouebantiy,moriuntur: amp;nbsp;arce expugnata,urbs hofti bus rcGftere non poteft) reliquos paruo labore poiïe dele ri putabant . At Imperator fæpiusTurcas ex anguftijs illis depellere , acfuisuiam aperire conatus, Turcarum quièfuperiorelocopugnabant, uifubindecrefcente,G- 30 bi cum alijs, Gue maneret, Gue progrederetur, æquè pe-reundum^xiftimans,fuosmonet, utfpe omniin Deopri mum,deindeinarmis, acdextrapoGta , ferroGbilalu-tem, aut honefta mort^perpetuum decus quærant. fe e-nimnullamaliameuadendi uiam uidere : necDeum,G modôfanébèeiusauxilium implorarent, uiribusq; quas illefuppeditaret/ortiter uterentur, eos qui pro facrofan-

Hæ re-

LIBER TER TI VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131

£l:æ religionis propagatione j ipfiusq; nominis gloria, con tra impios j öninis religionis, piëtatis, honeflatisq; eüer-fores pygnarcnt deferturum prorfus efle . quod ß tarnen eos inoricontingeret , probreui amp;nbsp;fragiliuita , ut quiiuftilsimamcaufamhaberent, duplicem confecutu-ros: ncmpefempiternamillam amp;beatain cœleftiregnOj quæ cùni omnibus uerè Chriftum colentibus,tunl maxi-mèijsquipro eiusgloriafanguinem üitamq; profunde-rentjpromifla amp;nbsp;parata à Cbrifto Seruatorenoftro eft:amp;: præterea alteram, in perpétualiominû in bac üita degert tium memoria pofitam , qui Temper fortitudineni, con ftantiamq; ipforum celebraturi eflent. eos uerô qui arma abiecîffcnt, ut Imperatoris fui defertores ac proditores, amp;nbsp;Chrifti beneficiorû immemores,ingratosq;, omnium ore amp;nbsp;fermonibus condemnandos, acfempiternas DeO pœnas daturos . Itaq^ fuo exemplo uiam fibi qüifq; ferro* aperiret . Deindecum paucis quos fecum habebat,re-éiàin boftesfertur: atqueitapôflmulta uülnera illata amp;. accepta,Turcica phalangeperrupta, fie toto corpore uul 20 neratus, utfcüto circitertriginta fagittæinhærerent, cafsidem deeufiam attollerenon polset, elapfus eft. Cum incerea cæterç legiones pafsim cæderentur, feq; inuicem conculcarent : amp;quifortè bas fauces fùperârant, nihilo minus in altéra ualle abhoftibus trucidabantur. is enim tranfitus in feptem profundas ualles, inter fe uicinas, fin-debatur : amp;nbsp;initio paulo latior,rurfus in an^uftias complj cabatur,quasomnesTurcæpra^fidijsinfederant. Præ-terea tantus repentè exortuseftuentorumj arenas, qui-busloca ilia plena funt, impellentium nimbus j ut ambo ,30 exercitus in dcnfifsimistenebrisuelutnoftu fummoim-petu congrefsi pugnarent, amp;nbsp;nullo diferimine obuios quofq;, fine amici efiènt, fiueininaici, truci^arent .eo-demque loco Turcæ , Komani , iumenta (^5:4iomines promifeuè caderent: amp;uallisilla nihil aliud uiderctur, quam communeamplifsimumque horum omniuna fe-pulchrum.Sed tarnen plures ex Romano exercitu, quam ex Turcico, cadebant : amp;nbsp;præfertim ex genere clariori-r 2 buSjcS:

SARRACENICAE HISTORIAE bus,amp;Imperatoriscognatis: amp;nbsp;multi etiam uiui inter ca dauerumaceruositafepultiiacebant, ut inde fe explica-renonpoffènt: necquieis opemferret, ßngulislt;profalu te fua laborantibus, erat, adeo ut inter Iqngos cruciatus tandem animam agere amp;nbsp;ipfi cogerentur . Imperator uerofinearmigero , finefatellite, amp;Gnecuftode , folus fub pyri Glueftris umbra uires exhauftas recipiebat : cum quidam gregarius eques, fortè amp;nbsp;ip le pugna elapfus, eius mifertus, ei pro uirili miniftrare findens, galeam , aliaq; arma bine inde cadentia i^pofuit. Quod dum facit, Tur to ca quidam accurrit ; amp;nbsp;nemineeum defendente, Impera toremfrenoarrepto capereuoluit . quem ille bate parte, quam reliquam habebat, in caputimpaéta humi pro-ftrauit: cumqjalijTurcæaccurrifïent, eumuiuum cape re uolétes,ipfe arrepta eins equitis,de quo diximus, bafia; amp;nbsp;uno ex hoftibus transfixo, cum etiam eques ille ftrifto gladio alteri caput amputafïet, illosrepulit: donee alijs decem Romanis militib.accurrentibus,fe legionibus qug præcefïèrantjConiungere cupiens, inde abijt. fed iter eius tum cadauerum acerui, tum Turcæ ubique occurrentes, 20 ualde impediebät.Deinde f'aucib.illis ac prçterfluente am nealicubifupercadauera fuoru equitädo ægrèfuperatis, aliam Romanoru manum,quæ eo uifo accurrit, cogit : i-biq; aliud pr^lium cœptum eft, in quo loannem Cantacu zenum,neptis fùç uirumjfolum cum multis fortifsimè pu gnantem cadere Ipoliari uidit:ócTurc^,qui ilium occi derunt,Imperatorem præterire uidentes,eum congloba-ti, ut opimam prædam,petunt.erant autem ij inter Tur-cas uiri principes,amp;armisinfign es, equis Arabicis Iplen-didifsimèornatisinfîdentes.qnéimpetnm Imperator a- 50 nimis fuoru excitatis facilè repulit:amp; nucTurcas, qui un diq; ut eum^aperctaccurrebant,armisrepellcns,nuncce leritate pcæcurrens, tandem in fuorum caftra, ab illis ex-peélatus ,amp; multis periöulis laboribusq; exantlatis, à fuis quoqjiniurijsamp;conuicijs affeélusperuenit.ubi noélem illam metu pallen tes infomnem egerunt: ôcmanèTurcç caftra ipfa oppugnatum ibant. Sed Sultanus Manuelisca-lamita-

LIBER TER tl VS.

lamitatê mifèratus, mifsis ad eum munerib. pacem ei de-ditjCa lege,ut Dorylçum amp;nbsp;Sublçum oppida,qu^ â Turcis euerfà fliftauraueratjrurfus euerterentur:qu^ paéba Impe ratoi' non feruauit.nam Sublæum quidem euertit, Dory læum uero nô. quamobrem Sultanus Atapacum duecni cum deleftorû militum manu ire ad mare ufq;,omnes ur bes ac prouincias uaftare,nemmiq5 parcere: amp;nbsp;fibi aquam marina,remum,amp;arena referreiubet. qui mandata exe-qués, Phrygian! amp;Mçandriasurbespopulatuseft. quem iQ Imperator in Mæandri fluminfs tranfitu infidijs exceptu, ipfo duce cü multis alijs cælbjOpprefsit. Deinde Manuele mortuo, Suitanus,qui Iconij ledcm habebat,multas Phry giæ urbes cæpit. Huic Sultano defunéfo fuccefsit filius^ Chaichofroes nomine:quo imperante,Fridericus Barba-rulîà Orienten! petijt,amp;Turcas ad Iconiû pr^lio uicit: fi-liu Copatinû, qui pâtre regno expulerat,amp; Iconiû cæpit. Deinde Germanus quidam heros ingenti corpore,quû i-ter luu lequeretur,polt exercitu equum relium trahens, a quinquaginta Turcis circüuentus, nomagis fecómouit^ 10 aut gradum accelerauit,quàm fi nemo perfequeretur:fed gladio unû ex illis tamfacilèin du as partes fecauit,àcapite fimul cum equi fella ufq; ad tergum,ut reliqui territi abfti nuerint.Friderico aût in flumine fubmerfo, German! do mum redierût. Quo tempore grauis feditio inter T ureas eftorta.Clizaftlanus enim,potentifsimus Iconij Sultanus moriens,quatuor filios reliquit, Mafutum,^oppatinum, Rucratinum,amp;Chaichofroem. Mafuto Amafiam, An-ciram, Dorilæum,amp; alias Ponticas urbes afsignauit. Me-litenem, Cæfaream, amp;nbsp;eoloniam quæ nunc Taxara dici 3o tur, Coppatino. Amifam , Doceam, amp;nbsp;alias maritimas urbes, Rucratino. Chaichofroes Iconium tenebat,ipfius Sultani federn,amp; cû eaLycaoniam atq; PamjÂ^liam, quæ ad Cottyaniû ufq;pertinent.Coppatino mcfrtuo,de eiusprincipatu Rucratinusamp;M^futuscertat. fed Ruera tinus ingenio amp;nbsp;rei bellicç peritia uincit,et Mafuto princi patus parte adimit: atq;hacui6foriaelatus, Chaicholroi^ qui ex altera matre Cbriftiana natus erat,Iconij potiundi r 2 cupidusj

'154 SARRACENIC AE HISTORIAE cupidus, nifibiregno cédât, bellumindicit. ChaichoC roesigitur adlmperatorem Alexium Angelumpatrise-xemplo confugit : fed fecus ac pater, nullis auxilij» impe-tratis, domum redijt. uixdum autemiconium peruenit, cum â Rucratino pulfus, ad Lebunein Armeniam fugit: ubi humaniter quidem acceptus fuit, fed nulla ope impe-trata Byzantiû redijt,ibiq; obfcurus uixit.Hoc Alexio An geloimperante, Veneti Byzantium cæperunt.lt;S: Angelo pulfo, Græci in Afia Theodorû La{carim,eius generum, ïmperatorem creârunt:qfti,nonfolumBithyni^amp;mari- to timæoræimperauitjuerùm edä in mediterranealongif-fimè progreflus,d Caria,ôc qua Meridies eft, Meandro flu üio,Septentrioné uerfus ad Galaticû pontû amp;ipfam Cap padociâpertinebat, imperij federn Niceçcollocat.Quod segrè ferens Alexius,per mare Aega?um Afiam ingreflus, clamlathatiné, Rucratini fibum Sultanû fupplex mifera-bili habitu adit,üt imperiû Gbi reftituat orans;amp; ueteré a-micitiamilliin memoriamreuocans,pr£tercaq; aceruos pecuniarum pollicens : quibus rebus permotus lathati-nes, ftatimTbeodoro bellum exitiumq; per legatos mina tur, nifocero cédât. amp;copijscolle£l:is, Antiochiamad MæandrumGtam obGdet. Theodorus uerô amp;ipfc exer-citu, numéro quidem Turcico longé inferiori, fed uirtu te pari,uel etiam fuperiore colle£l:o,ei obuiam it : amp;nbsp;fupe-ratis tertio die montis Olympi anguftijs, quæin maxi-mamporreftj^longitudinem Bithyniam adSeptentrio nem,Phrygiam uerôad Auftrumhabent : deinde Cay-ftro amne traiefto , undecimo die improuifus Turcas nihil talemetuentes adoritur : eosquc facilè in loco an-gufto, ut copias explicare non poHent, amp;nbsp;ubi equis corn- 3® modè uti non poterant, ipfo Sultano propria manu ob-truncato,Éudit, amp;nbsp;Alexium captumliberaliterapud feha buit. Póli Angelo Theodoroimperante, anno Salutiscir citer M C C X L , Sc/thæ AGatici, qui mediam inter Ryphæos montes amp;nbsp;OceanumSeptentrionalem plani-ciem incoIebat (quos fupraTartaros appellatos diximus) AGam inftar locuftarum effuG penè uniuerfàm uaftâtes,

Turcis

LIËÈR TÈRTÎVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13^

Tiircîs bellum intulerunt,tle quibus pauca nobis cîicenda funt. Erat hæc gens Septenfrionem ulti ftifsimam uocauit:cæterùm hominesinopcm regioncm incolentes,omnium deliciarum,amp;agrôrum ac uitium

culturæignari, quibus uiftum præbebantfpontè è terra natæ herb^, amp;fanguis,amp; carnes iumentorum, ferarum-que amp;nbsp;uolucrum uenatus : ueftem nulla arte confeftainj animaliumpelles :argentû uerô,aurumamp; margaritaSj 10 cæterasq;gemmasnihilifaciebant:nullos folennes ludoSj nulla ambitiolàfpeftacula, nullas difceptationes baben-tes: fed pacatam,amp; feditionum expertem uitam agentes^ ideoque fine lege j fine eloquentiæufu, amp;argutijs, inna taeosiufticiaregente , aurea libertate fruebantur. quæ^ regioinftar amplifsimi fondsinnumeras uarijs tempori-busgentes effudit: hoc autem tempore hæc gensomnis in leptem tribus(quarum hçc erant nomina,Tatar *, Tan gur, Cunat, Talair, Sonich, Nongli, Tebeta ) diuifa, ui-cinarumprouinciarum, nempeGeorgorum regibuspa to rebat, amp;anguftam pro hominum aciumentorum mul-titudineregionem habebat : cum lenex quidam ex tribu Tatar , Cangio appellatus, uir obfcuri quidem ge» neris, fed prudentia amp;nbsp;fanédtatis opinione infignis, in lomnis oraculo admonitus , multisque miraculis eins orationi fidem facientibus , eos ad libertâtem capef-fendam, uberioremque regionem amp;nbsp;fines propagan-dos cohortatus, amp;nbsp;Rex atque Imperator ab illis faftusj extra inopifsimæ illius regionis , quæ inftar peninfu -læ Perfidi ôc Cafpio mari oppofita , Scythico undique 30 Oceano clauditur , unico tantum Ifthmo , quem altif-^ fimiamp; inaccefsi Ryphæi montes quafi ualjp quodam muniunt, Afiæ coniunfta , maris fluédbus (•quemad-modum narrat Haytomus Armenus ) ut uia iîiis inter montes ac mare patêret recedentibus, eduxit. Quam-ôbrem omnes illi Scythæ pôft à tribu , ex qua Imperator erat,Tartar! funt appellat!, quorum antiquifsimam originem multi ( ut etiam de Turcis diximus ) ad decern

Ifraelis

136 SARRACENICAE HISTORIAE Ifraelis tribusreferunt : quoclundehabeant,non uidco. mihiquidem illud conftare uidetur , Scythas à Magogo lapctifilio ; cuius in Sacrisliteris fæpementiofîi*, origi-nem ducere : amp;decemillas tribus aPerßrumregenon in Scytbiam, led in Mediam tranflatas fuilïe. Sed ut ut fe rcs habeatjTartari eo quo diximus niodo,Cangio(quem Cam urn, honoris gratia ,hoc eft fummum Imperato-rem uocauêre ) duce,ab Hyperboreis eftiiG, loanne Duca Byzantij imperante , ad Calpium maredefcenderunt. interim uero Cangio Gamo defunfto , fuccefsitHocco- to tafilius, uirprudens amp;nbsp;fords, duodecim fratrumnatu maximus.is Gebelabada duce ad Occidentis regiones de-beliandasmiftojipleCalpijs anguftijs fuperatis, Sogdia-na , Baétrianis amp;Oxo , Sogodo flumine , quiplurimis ijsq; magnis fontibus augetur, fuperatis, ad radices Tauri montis, ubertate illius regionis amp;nbsp;præda antè parta fruenSjhybernauit. Eftautem Taurus mons omnium toto terrarum orbe maximus, quicontinenti quodamiu-gocohærens, amp;ab Occafu proximè Aegæummareinci piens, atqueac orientalem Oceanum definens , AGami» totam in duas partes fecat : idem amp;nbsp;Caucafus appellatus. uere au tem terra graminibus amp;nbsp;herbis florelcente,reli6ds adCaucaG radices hybernis , maximorum gregum uel armentorum inftar , montiumcacumina fuperant, amp;nbsp;fubieélos populos inuaduntreosque omnes pr^dati, in Indiana penetrant, quanta in utramq; ripam maximi fluuio rumlndipatet, imperijhnemOceanum conftituens:i-biq;regiaCambalu, urbeamplifsima , amp;totius AGæad omnem humanam iucunditatem optatiGima, condita, federn fuam pofuit.Deinccps per legatos bella gerés,quos 30 exercitibuy^ræGciebat, exfratribusamp; regia ftirpedele-étos : ex bis alij Septentrionem , Occafum alij, amp;nbsp;alij Auftrum petierunt : ArachoGjs Caramanisq;, item a-Iijsgentibusfubaftis,acPerGde occupata,Turcisq;inde pullis, ad Chaldçosamp; Arabesperuenerunt. Deindead Babylonios amp;nbsp;Aftyrios tranlgrefsi, occupataqjMelopo-tamia, Perfas, Part hos Medos fubigunt. Poft per Ar-

rneniam

LIBER TER TI VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^37

meniam maiorem afcendentes,Septentrionem ucrfus ad Colchidem, amp;nbsp;finitimam illiïberiam fumma celeritate excurrfint, adeo ut res illorum amp;nbsp;maxima? amp;: clarifsimæ fuerint. Habebat autemin animo fummusilIeTartaro-rum princeps, imperij fui limites undique littoribus maris terminare : fed amœnifiimæregionis India? delicijs e-neruatus, prouincijs, urbibus,ædibus,prædijs feracißigt; mis delicatifsimisq;interfuos diflributis conquieuerunt: amp;nbsp;Aflyriorum, Perfàrum, Chaldæorumqj ritus accepe-runt. Vbi igitur primùm TSrtari ifti Cafpios montes tranfgrefsi, Alexandriam urbem ad clauftra ipfàfitam, quæ none Porta? ferreæ nuncupatur,repentinaui cœpe runt : Turcarum princeps Sultanus, bac nouorumfero-eißimorumq; populorum irruptioneuebementer terri-tus, timens neTartarico bello diftraftus, boftilem Ro-manorum exercitumà ter^o baberet, leeatos omnirei gerendæautoritatepra?ditos, ad Imperatorem nrman-da?pacis caufa mittit : quod 3cïmperatori, utpote cui Eu ropæis bellis occupato, Turcæ contraTartarorum im-20 petumpro ualloin Afiaeffentfuturi, gratumfuit . Fœ-dus igitur cum Turcis cupidè amplexus eft, Græco Impe rioutilifsimum . Nam cum diuturnorum bellorumæ-rumnisaffliétihomines,iam neque agros colerent,nec armentacurarent,fuiTimaannona?pecunia ubiquelabo rabatur, ÓC æraria quoque diuturnis fumptibus erant ex-baufla. quamobrem ijs nuncliberatus, adj)acisartesani-mum couertit : ac ut fuo exemple reliquos excitaret, ipfè tantuminculta?terræ,utbonumpatremfamiliâs 3cpo-puli principem decet fuacura colendum fufeepit, ara-30 tioniamp;plantandisuineisidoneæ, quantum fàtis fore pu tabat ad fuam menfam, 3c nbsp;nbsp;fuflentandos, quos pro li-

bcralitatc ac perpétua benignitate fouendo? fufeeperat: pauperes uideîicet, 3c uarijs affliftos morbis : qwibus domicilia afsignauit, amp;curatorespræfecit,qui amp;nbsp;agros co lere, amp;nbsp;uineas plantare feirent, 3c quotannis uberem fru gum prouentum repofuit : atqueetiam armenta equo-rumamp;boum, ouiumitem amp;porcorumgreges, acua-s ria ge-

138 SARRACENICAE HISTORIAE ria genera cicurum auium parauit, unde multipliceni quotannisprouentum percipiebat. idem cætcris co-gnatisfuisac proceribus atq;nobilibus faciendi ^tor fu ic, ut cum quifquehaberet unde uiueret, nemo plebeios amp;inopesperuim opprimeret, autgrauiatributaimpe-raret : ficq; Romana Relpublica omni maleficio crimi ne uacaret, adeo ut paucorum annorum Ipacio omnium amp;nbsp;horrea 3c cellæ referta frugibus nbsp;nbsp;uino conlpiceren-

tur: (Scuiæacplateæjftabulaamp;ouilia , pe'corummulti-tudinem,gallinarumqj àcæterarum auium gregesuix 10 domusamp;horticapcrent. Huicfelicitati accefsit,ut Tur cæ fame amp;nbsp;maxima annonæ penuria affligercntur : unde faftumeft, utomnesillorumauri, argenti, cætera-rumque deliciarum lt;3c preciofarum rerum opes, hoc di-uino Imperatoris conßlio in Romanorum manus per-uenerint. Videre enim erat,ab illis maximi precij merces exiguo frumento commutari : 3c quælibet auis,bos, hœ-dus,magnoprecioueniebant: turn uiæ omnes eiusgen-tis hominum, mulierum, uirorum 3c puerorum, adeun tiumamp;abeuntium à Romanisprouincijs plenæ erant: adeo ut, cum oua imperatricisgallinarum quotidie uen-derentur ( neque enim omnia in familiæ ufum confu-mi poterant ) eaqueTurcæ magno precioemerent, pecunia ex illis collefta, exiguo tempore ipfi Imperatrici corona gemmis amp;nbsp;inagaritis preciofifsimis diftinéia fa-£ba fit : quam ideo Imperator Ouatam nominauit. 3c fic breui ImpeTator,amp; lè, 3c fubditos omnes fortunis beatos reddidit. Interea Tartaris,Baydo duce,inTur carum fines progredientibus , Iconij Sultanus quam ’ niaximopotuit, ex omnibus gentibus exercitu colleólo,

( habuit enim 3c Græcorum 3c. Latinorum, hoc eft, Italorum, Ger4nanorum amp;nbsp;Gallorum duas cohortes , ex quibus (v^cæ cohorti præfuit loannes Lyuitnada Cyprins , uel, ut alij uoluru, Palæologus, quiabimpera-tore defecerat : Latinæ autem Bonifacius Molincus, patricius Venetus) fuisquemque ueftibusamp;armis orna tum , 3c fic Tartaris prope urbem Arfcor in Armenia maion,

LIBER TERT I VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^39

iTiaiori j loco quodam Cofdrach appellato, occurrit. Tar tariueroperegrino exercitu confpefto , maiora illi au-xiliamiéïa fuilfe opinantes,uehemcnter territifuerunt: amp;nbsp;nifi quidam Sultani cognatus, inipfius pugnæinitio cum magna manu, ueteris ßmultatis memor, ad hohes defeciflet, terga daturi erant. quse res Turcarum Fortunas euertit, Tartaris regnum illorum penè totum adic cit. Tartarienimprælio uiftores, Euphratefluuiofupe-rato , Syriam ufq;adPaIæftinam amp;nbsp;Arabiam fubigunt. to DeindereliquijsSyrorum, Artibum,Phœnicum annuls tributisimperatis, multis manubijs onufti Oricntem re-petunt.Sedanno fequenti rurfus intra Euphratemirrum penteSjSeptetrionemtierfusin Cappadociam amp;nbsp;ad Thermodon temfluuium peruenerunt : amp;IconioTurcarum regia capta, Azatines Sultanus cum fratre Meleco exul ad Imperatoren!Michaelem Palæologum confugit,quem ipfepaulo anteliberaliter amp;nbsp;munificè apud leprofugum habuerat: eumqjueteriamicitia inmemoriamreuocata, rogat utuel opemferatcontra Tartaros, uelpartemali 20 quam agri, ac ueluti coloniam fibi afsignet in qua curri ' fuis tutius confidere queat. adducebat enimfccumuxo resamp; liberos,famulosque multos cum magnis diuitijs. erator autem , totundiqùe bellis urgentibus, copias

fuasminuerenolebat: terræ autem partem tanto uiro, qui multis prouincijs imperalfet, amp;nbsp;regio fallu ab ineun teætateeducatus eilet, afsignare periculofum exiftima-bat. fubieélos enim fatrapas, ducem luum quæfituros, amp;uarijsinlocisdifperfos , utplanetæ noftu aberrantes, adeumqui facem præfert lt;amp;:uiammonftrat, concur-runt: lie illos ad regem fuumaccurfuros,ac tandem Romanos inGgni clade affeêturos. Quam obrem eum Ipefo uens, ancipitem detinebat : ubi cumChriftianisparen-tibus Azatines natus eilet, amp;nbsp;facro fonte ab in^unte tätelauatus, lacras conciones afeiduècum Imperatore a-dibat : amp;tamdiu apud Imperatorem manGt, donee Scy-this Europæisadiuuantibus,ex oppido Aeno cum Glio fuo Meleco profugit, Iftrumque traiecit, amp;nbsp;paulo poft

140 SARRACENICAE HISTORIAE obijt. MeJecns uero per pontum in Afiam ad Tarta-» rostranfijt: abeisqueTurcicægentisregnum , ut pater-nam hæreditatem , impetrauit. Sed ïatrapes quidam nomine Amurius, illi infeftis armis occurrit, adeo ut fraftus Heracleam Ponti urbem confugerit : fedpaulo poftadfuos reuerfus , patrium regnumrecuperauit, breuiperinßdiasfuitinterfeftus . Sicq;euerïumeftTur cicum imperium atqueex optima diïciplina , Iplendi-daq; Fortuna, ad maximam perturbationcm prolapfum; quoniam non modo proteres êc nobiliores regnum in lo plurimas partes diuiferunt ,uerum etiam multi obfcuri amp;nbsp;ignobiles homines infima plebe afcita, latrocinari cœ perunt,præterarcum amp;:pharetram nihilfecumgcftan-tes : quianguftijs montium infefsis , finitimosagros Romani imperij urbes crebris incurfionibus uexabant. Nam paulo ante acciderat, ut præfidia quæ arces tue-bantur, cum annua ftipendia illis ab Imperatorenon nu-merarentur, inde migrarent.q uæ res initio, ut parui mo-menti,negle£la, maximas tandem clades Romano Im-perio attulic. Turcæ enim, cum â Tartaris pelleban- xo tur , Græcos pellebant : Sc qudm infirmi erant con-trailloSjtam fortes contrahos exiftebant, adeo uttandem ctiam ad aperta bella deuenerint. Multis enim Tur-carum copijs in Paphlagoniacolleftis,Imperator magno amp;nbsp;firmo exercitu celeremillorum, quantum fieri pollet, incurfioneminhibendam cenfuit, neimpunè longiuse-uagarentur. Itaque colleélis copijs, exercitum contra eosmifit : quiTurcaspræliouiélos, dum fuie nimis ultra fluuium perlequuntur,in infidias præcedentinofte àTurcis paratas incidentes : hincrecenti milite amp;inftru 5^ éfo exercitu , illincflumineinterclufi,penèomnes cæli funt. Vndepôft Turcæ Romanas prouincias popula-bundi, ad Sangarium amnem ulque percurrerunt : amp;nbsp;à mariPontico atq; Galatie, ad Lycium amp;Carium mare, ÄsEurymedontem fluuium omnia fuç ditionisfecerunt. Hoc etiam tempore in Aegypto Mamaluci,id eft lerui regnum occupârunt, imperijq; fines in Africam amp;nbsp;Libyam

Gades

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141

Gädes ufquepromouerunt : necnonPhœniciam amp;Sy-riamjOinnemq; oram maritimani domucrunt.

Qi^«l quoniodofaftumfit, explieemus. Calyfæ,ôlt;S onipes Sarraceni j eius regionis delicijs cneruati, eo igna-uiæuenerantjUtditifsimumregnum poßidentes, facile à quouis debellari pofîent ; amp;. Calyfæipfi toti luxui ac uo ' luptatibus dediti , nulla négocia curarent , led om -nia per regni Admirantem adminiftrarent. Cum igi-turBalduinus lerofolymorum rex Aegypti regnum li-to biueéligalefcciflet, idque ueéttgal Almericus eiusfrater’ amp;nbsp;fucceflbr fibi pendi poftularct, idque zA-egyptij eide^ negarent : iple cum exercitu Aegyptum petijt,amp; Darga-num regni Admirantem inlblitudine cum copijs oc-currcntem prælio uicit, amp;in urbemBilbisfuga fe reci-pcre coegit : ac Nilo, qui tune annuum fuum incremen-tum habebat, aggeribus ab Aegyptijs , uteiusuiftoriæ curfumfifterent, ruptis, reftagnante, fpolijs hoftium o-nuftus, ne cum toto exercitu aquis fubmergeretur , in regni fui fines redijt.Qua occafionc arrepta, Sanar,qucm xoDarganuspaulo antèeadcm Admirantisdignitateuide-iecerat, quique ad Arab es tribui es fuosconfugerat, ad NorandinumSanguinifilium , Damafeenorurn regem potentifsimum,fe contulit: amp;nbsp;auxilium ab eo contra Dar ganumiamfraéfum populoinuifum petijt; idq; mul tis muneribus promifsis à Norandino, le, fi fui milites Ic^^ mcl Aegyptum elfen t ingrefsi,facile eo reg^o potiturum,' Iperante impetrauit. dédit illi Norandinus magnus au-xiliares copias , quibus Syracenum militiæ fuæ princi* pem prçfecitjuirum indulîriùm,fortem,amp;: liipra fortuna 30 rum fuarum uires liberalem, gloriæ cupidum, ßc rei mi-litaris peritißimum,quem munificêtia militibus cbarum cfficiebat : fed obfcuro generc natum,quib. aiîjÿlijs fretus Sanar Aegyptum inualit. Dargan uerô territus ,*ab lero-folymarum regeopem, fœdus perpetuum cum eo paci-feens, petijt : lèd priulquam legati eius cum relponfo rcdijffent, àquodamex fuisfagitta interfeftusfuit, cum iam Sanarem cScTurcas uno prælio uicilïèt. quamobrem

s Sanar

1

I42. SARRACENIC AE HISTORIAE

Sanarquafi uiftor uoti compos faftus eft, eiusq; conlan-t guineos ac familiäres omncs-interemit : Calyfainterea, quafialtifsimofomno confopitus efiet, in uolu^tatibus luxuq; immerfo . nihil enim fua intereße arbitrabatur, quisregni négocia curaret, modo is fe dominum nuncu patum agnofceret. AtSyraconus Bilbis ciuitatem, olim Pelufium, occupauit, fibiq; retinuit. qua re motus Sanar, fœdus ä Dargano cum Almerico paftum inftaurauit.’fic- . que Almericus cum exercitu in Aegyptum profeélus, coniunéfis cum Sanaretftribus,Bilbisurbem obfidione«® cinxit, Syraconumq; ad deditionemcompulit : qui inde digrefïus BabyloniæCalyfam adijt ( Norandinus nim, alijs bellis cum Chrißianis in Syria gerendi occupa tus, Aegypti rebus uacare tunc non poterat ) amp;nbsp;Aegy ptiopibusjubertate, populiquemollicieexpofitis, eum ad id bellum capefïendum ,iam antèæmulifuiodioid cu pientem jimpulit: ingentibusque Arabum, Perfarumac Turcarum , quiBabyloniumpontificemuenerabantur, copijs colleftis, amp;:multorum dierum commeatu,propter folitudinem quæ inter Syrian! atque Aegyptum eß , fumpto , rurfus in Aegyptum contendit. Quodau-diens Almericus , amp;ipfe exercitum quam poteft maximum colligit, pugnatum eft in folitudine, ancipiti utrin 'quefortuna , amp;cruento prælio . Syraconus ex fuga ft cum exercitus reliquijs Alexandrian! recepit, quam Almericus diu o^feftam deditione cæpit : 8c Syraconus ft cum fuisDamafeum cotulif, Almericus uero in regnuni fuum redit. Sed paulo poft Sanarem cum Norandino fœdus contra ft moliri autfulpicatus, autob eiusregni occupandi deftderium fingens, Aegyptum inuadit,amp;3» Bilbis urbem ui capit : in omne genus hominum , o-* nemque ^?ätem ac fexum ferro 8c flamma fæuiens. quamobrem Sanar àNorandino auxilium petit : 8c ü-mul ingenti pecunia pÄ)i!!ifta , tamdiu Almericæui-éloriæ curfum remoratur , dqnec auxiliares copiæ ue-niant . de quarum aduentu certior faélus Almericus, Aegyptij finibus excedit. Itaque Syraconus, qui Noran-

dini CO*

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MS

dini copias ducebat, Aegyptum externis äuxilijs fpo-liatam inueniens , Cairumregni federn petit, Sanacem adcollöiquiumegrefrum obtruncat ; urbeq; ftatim poti-tuSjCalyfæhonorem cxhibetrab eoq; Admirans regni ap pellatur.eaq; dignitateannum potitusobijt: Saladinum, fuumexfratrenepotem,acrisingenij,fortemq,-, Óclibe ralifsimumuirum,fucceßbremrelinqucns . qui ftatinl Calyfamcum tota eius progenie trucidauit, utfblus u-tranque poteftatem obtineret : amp;nbsp;fic opulentifsimum il-loludregnumTurcisceßitanno MCL. DeindeS’aladinus, uteratprudens, Aegyptimolliciem uidens( quæhomines itaeneruaret f ut femper eius reges, ßqua maioruis ingrueret,externis äuxilijs opushaberent) aliquod militig genus inftituere ftatuit, quod eius regni propugnaculum eßet : amp;nbsp;populos quimagis ad Septentriones uergunt, Außralibus ad belli ufum aptiores fortiöresq; eße uidens, cum populis quibufdam, qui circa Mæotim amp;nbsp;Pontum fedeshabent, Circaßis( à Plinio autem amp;ueteribusZi-gis appellatis ) fœdusinijt, commerciumqjnßituit : ut xopuerosamp;adolefcentesab illis certo precio haberet, qui in Aegyptumperdufti, atque abineunteætate in milita ridifciplina inßituti, armorumq; ufum edofti , foliar ma traftarent, honoresq; ac dignitates bellicæ penes illos eßent. Sunt enim Zigæ natura ferocifsimi, labori-busque perpetuis amp;nbsp;malis perferendis, iam ab incuna-bulis aßueti; earn Ponti ac Mæotidis oram^uæ circa Pha fin fiuuium, Colchidis terminum, atque Tanais oßium eß , incolentes,quitra£lus patet circiter D. M. P. qüi non in urbibus , fed hinc inde fparfi amp;nbsp;uicatim habi-30 tant :religione Chrißiani , uerùm nonnullos anoßris difsimiles ritus habentes. infantes ßatim ubi natifunt, uel media hyemc , ad Humen deferunt, ibique lauant: o-mnes ferè formofi funt.regio palußris eß, arundinibusq; plena,ex quibus amp;nbsp;tuguria faciunt.cum Tartaris,amp; alijs fi nitimisgentib. perpétuabellagerunt. nobiles nunquam nifi armati amp;nbsp;lorica induti confpiciuntur: femperqj equis jnfident,quos ad curfum habent aptißimos: fed plebeios nulluni

144- SARRACENICAE HISTORIAE nullum haberepatiuntur. eos enim agros colere cogunt. Regem nullum, dominum'ue habent, aut legesfcriptas: nec literas ullas norunt, uerum lites omnes a®t armis aut amicoru interceflu dirimunt : in peregrinos hofpita' les funt, raptoq;, aut ex uenatione uiftitant. Ad bos igitur Saladinus quotannis negociatoresfuos mittebat, quiiu-uenesab illis hello captos, autetiam pauperum inter illos filios emptoSjin Aegyptumperducerent.ex ijsq;ualidam militiam inftruxit; quipôftMamaluchi,ideftferui,lunt appellati. quorum operalDamafcum Norandino defun

J uniuerfamq; Syriam, amp;: Chriftianis pulfis ludæam quoque, nec non amp;nbsp;maximam Africç partem occupauit: ita ut poll: tres effent maximi inter Turcas principes,quorum unus Perfidi, alter Cappadociæ cum uicinis prouin cijs, tertius zAegypto amp;Syriæimperaret. Rcgnauitau-tem in Aegypto, huius Saladini gen us, per cetum ôc quin quagintaannosffoliq; Aegypti reges,eiuspofteri,aduerfus Tartaros j huiusmilitiæamp;fœderis,quodcumZigisha-bebant, beneficioinuiflipermanlere. nam quotielcunq; Tartar! eis bellum inferebant, Zigæuicifsim Tartaro-rû fines ab altera parte populabantur : amp;nbsp;Mamaluci Tar tarosfortitudine, atquereimilitaris peritia longe fupera bant. Saladini autem genere extinfto, cum nullus fuper-effètlegitimusregnihæres, omnisq; poteffas penes Ma-malucos elïèt : qui Zigarum morem feruantes, quafi ipfi folinobilesefJ^ntjamp;Aegyptij omnes plebeij, neminem in tota Aegypto,præterfe, equum autarma haberepatie bantur : ipfi ex fuo numero quendam,cui Peperis nomen erat,regem crearunt:eum moremin pofferum feruan tes, utnonfiliuspatrifuccederet ,aliqua^ue regia? ffirpis 3^ ratio haberetur : fed régis filij non fecus atq; cæteri fèrui, qui quot^jfbis aduehebantur,in armis inftituerentur:nec quifqujftn paternam hæreditatem aut aliquid fupraid quod ipfèmet meruifief, commodi honoris'ue haberet, uerùm fingulis omnia ex propria uirtute effent petenda. Fuit Aegyptiregnu àSaladini ffirpeadMamalucos tranf latum, anno a Chriftonato circiter M C CC. hiq; ad annum

LIBER TER T I VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^

num MDX VII regnarunt:tuncueroaSelimoTurca rum Imperatore deleti funt, Regno igifur Aegypti in hunciBodum à Saladino occupato , eiusqjCalyfa extin-£lo unicus inter Sarracenos Calyfa manfit, qui Bagade-tifedemhabebat, amp;quafi Deus quidam a Sarracenisc^ Turcis colebatur.Sed eum Haloonus Tartarorum Impe ratorislegatus,anno MC CL VIII in poteftatemfuam redaélum Muftaceno Munibila, qui tunc earn dignitatem obtinebat, inter ingentes quas babuerat diuicias, 10 fame necato, fuftulit. Deinc^sque Sarraceni duccnto-rumferèannorum Ipacio fummo pontifice caruerunt, donee in Perfide iterumMuamedis genus, circa annum Salutis noftræ MCCCCLXXX regnareccepit:quod quomodo faftum fit, eft nobis indicandum* Erat quidam regulus inter Perlas, Ardenelim oppidum obtinens, Sophiappellatus, qui feex Alis,Muamedis generi,ftirpe, perMulamCazinumeius nepotem , cuius in primo Libro mentionem fecimus , oriundum Horiabatur . hie Babylonio Calyfa extinfto: amp;nbsp;aduerfa fa£fionc,quam ioTurcæ tuebantur, a Tartaris deprefla j ccepit liberius fuam de religione fententiam pronten. amp;nbsp;quia Hocemus Alis filius, aquo iple fe genus dueere iaftabat, duodecim filios babuerat : uolens aliquod feélæfuæ , quoacætêris dignofeerentur, fignum imponere,inftituit, ut qui fuam feftam ampleffi uellent , tyaram fubuelo, quo caput Turcæomnesinuoluunt, tulibanteappeUato, purpure-am geftarent,quæin medio extra tulibantem duodecim faftigia emittcret.Eoq; mortuo, fuccefsit filius Guines ap pellatus : quitantamfibiin toto Oriente doftrinæfan-50 élitatisq;exiftimationemconciliauit, ut Tamerlanesille clarifsimus Parthorum Impcrator,qui ßaiazetem Turca rum regem cæpit, per Perfidem iter faciens* eumquafi fanftum aliquem uirum inuifere uoluerit : ab eeque Gui nestrigintacaptiuorum,quosflt;?cum abducebat, millia donoimpétrant, quos ipfepoftinfeftafuainftituit: eo-rumq; opera Secaidareius filius in bellis ufuseft. isenim Guine mortuo , GeorgisScythiæpopulis,fuisfinitimis, t fed

1

j

146 s A R R A C E N I C AE ’ H ï s T o R I AE

fed ChriftianiSjhorum uiribus fretus, bellum intubt, ' multisque illos cladibus afflixit. Regnabat in PerGde Turca quidam , Mirza Geunla appellatus : isq^e cum Hacembeco ( quem alij Aflambeium uocant ) Arme- M niæ maioris,quæabillis Diarbec uocatur,rege,itidem

Turca, bellum gerebat: quo in belloAcembecus, Mirza nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

in prælio occifo uicit ; PerGde potitus, quia obfeuro genereortuserat, necpropinquoshabebat,ut regni fta- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

tumafGnitatibus muniret,Gliam fuam exTrapezuntij ImperatorisGlia,quæClfriftianaerat, natam, Secaida-io ronuptui dedit. Hacembeco autem-mortuo , fuccefsit illi lacobus Becus, quæ uox dominum GgniGcat : isSe-caidari fororij fui potentiam , quam tum ex noua fefta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

tum Georgicis bellis adeptus erat, metuens, eum inGdijs in eoipfo bello quod cum Georgisgerebat, auxilijs clam eius hoftibus datis interGci curauit : 3c duos eius Glios If maeIem(S:SoIymanum,cuidamfamiliari fuoadManfb rem Depornam Siraciæurbis, quælongifimè diPabaf, , præfeftum perducendos dédit : eiquemandauit, uteos in arce munitißima Zalgah appellata, quæ in ardua rupe 20 eft, fubcuftodiatamdiuhaberet, donee ipfe aliud man-daGet. SedManforeorum,ob AliSjà quoorigineman-tiquißimam ducebant, honorem, mi(èrtus,libèralitera-pud fe habuit, 3c cum fuis liberis in literis inflitui curauit; cumquepoftaliquotannosingrauifsimum morbumin-cidiGet, quo GbiuitæGnemimminereuidebat, metuens ne Cacemus GIius adolelcens le mortuo hos iuuenes Ro-ceno, qui lacobo patri mortuo fucceGerat, traderet: eos pecunia, equis 3c comitibus itineris datis, ad matrem 3c propinquos iplorum mißt : ubi deftatu fuo,quem hafte- 30 nus ignorauerant,edofti, 3cpropinquis atque clientibus paternis undique ad eos accurrentibus : Ifmael maior natu qui i^genio maiori eratpræditus,fato eum fuoamp;a-nimo inuitantibus,fe p«tris necem ulcifciuelledixit:amp; poGaliquot incurfiones in Georgiorum Gnes faftas, e-xercitu eiusquotidiecrelcente, fe Alis doftrinæ uirium-quedefenforemnuncupans, Roceno Perfarum regibef

Ium

liber TERTIVS. 147 luin intulit. amp;nbsp;quoniam is duodecim fratres babebaü, cumquibus deregni fuccefsione armis contendebat : i-pfeillu^i cuiTi reliquis omnibus Marabéco excepto inter-' emit. Marabeeusautemad Tutcarüm principem Soli-mum confugit,eiusq,'opemimplôrauit: undepoftmul-ta inter Ottomanidasamp;Sopbianos bella funt orta . fèd* priufquam illeTurcarum aüxilia impetraHèt,Ifinael non îolum Perfide tota eftpotitus j uerùm etiam multas de Tartaris præclaras uiéloriàs tetulit : amp;nbsp;fie rürfus in Perfi-10 deSarraceniTurcispulfistegrftrc cœperunt, annopoft ebriftumSeruatoremnatumçirciter MD. ôlcbodiere-gnant. Turcæautem coniunftisuiribuSjCumomnesiri AfiaRomanorumprouinciasadmare ufq; occupafièht, ■ eas inter fe forte dillribuerunt : qua in diftnbutione Pbrÿ

•giæ mediterranea,Pbiladelpbiam ufq;, amp;nbsp;prope Antio-chiam ad Mæandrum fluuium fitam,Carmano Alifurio obuenerunt, unde regio poft Catmania difta eft. Quic-quid inde eft Smyrnam ulque j amp;nbsp;àd interiorem lôniæ o-ram,Sarcanó cuidam obüenir Magnefiam, Prienem amp;

gt;0 EpbefuiTijSalanOccupauiti A' Lydiaamp;AetoliàadMy-fiam, ad Hellefpontum fitam^üfque Calames,atqueeius fîlius Cerafijsobtinebant. A'flumirieSangârioadPapbla goniam ufque, Armurij filij inter fepartit-i funt i Qbæ citra Olympum funt amp;Bitbyniàin omnem , obtinuit Atman,fiue Ottomanüs(à qüo b^c familia,qu^ bodie régnât, originem habet) AnnoSalütisnoftræfupra fnille-fimum trecentefimo , Alberto primo AuftriacO Cælà-re, Germaniæ imperante. Etab hocOttomano j Lao-nicus Cbalcocondyla Athenierîfis,Paulus louius, amp;nbsp;cæte

30 riGrçcipariterac LatiniTurcicarümrerumScriptores^ biftorias fuasaufpicantur : quocirca nos,nelliada poft Homerum cancre uideamur,kic

finemfaciemus.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

s A R R A G E N I G AÉ H I S T O R I AÉ C» X Ÿ* GVSTINI CVRIONIS

» I M I ». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__ _

® Z DE

I4S

DE SARRACENORVM ET TVR^ CORVM ORIGINE ET REBVS GESTIS, CHRO/ nicum Vuolfpansi Drcchslm\ _

A S c IT V R MachometuspatreAbdara,matreEmm3, ex genre Ifmaelitarum,temporibus Maurici] Imperato* ris, Gregori] pontificis Romani.

Machometus fuo perniciofo dogmate,inftinlt;^iTet irt' fidijs Ioannis Antiocheni. ôi. Sergq Italicimonachi, Ab lo

coranum fcripfit : ÔC feducens Arabas, alios^ Afiaticos populos, cos Sarraccnos nuncupauit.

. nbsp;nbsp;MorifurMachometus,ipfe ætatis agens annumquadragefimum. Sc*

pultus in Media Perfidis urbe. •

Hierofolyma poft biennalem obfidionem à Sarracenis deuaftata. ,

Tota Syria à Sarracenis clade affeefta eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Sarraceni ab Imperatorc Romano defecerunt.

Antiochia à Sarracenis eucriâ, Damafeus capta, Phœnicia oppugnata. fubaefta Aegyptus.

Maximam partem Afiïcac Sarraceni fuo imperio fubiugârunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

Rhodus nobiliisima infula à Sarracenis oppugnata cft; quam capientes, plurimum excaauriauexerunt: ô^coloftum Solis nobilem,altum no.ped. ex cuius æreludæis uendito, noningentos camelos onerafte dicuntur.

Aegeum marcpiratica infeftârunt, ÔiCycIadibusinfulismultaintuIe-runt damna.

Sarraceni Olympiû Italiæ exarcbû in Sicilia cum toto exercitu fuderût.

Conftantinus im, cum Mucbamedo rege Ssrraccnorumhac conditio neinijtpaeem,utSarracenimagnam «imauriRomanis exoluerent, cura infigni equo, cum nobili pucro.

Irrupere Sarraceni in Siciliam J Syraeufis captis, omni^ terra deua^ 30 ftata, Alexandriam rediere.

ôbfeiîà cft Coriftantinopolis à Sarracenis : qua frufiralæpius oppugna ta, cum nauibus confeenfis domum redire ftatuiHent, maior eorum para naufragffsperift.

4^76. Romani Sarraccnos uicerunt, occifîs triginta eorum millibus.

Paxfecundô inter Romanos ac Sarraccnos ad triginta annos bac lege faefia eil, ut Sarrat^niRomanis tria millialibrarumauri, ôiquinquaginta captiuos nobiles cum totidem equis annuatimfolucrent.

^8Sarraceni rege Ammiratho Africam ÔCLibyam inuaferunt, multis ipo lijsdirati.

^87, Alortuo Conftantino , luftinianus eiurmodi conditionibus cum Sar' racenis paeem inijt ut Africa amp;nbsp;Libya imperio reftituta, per decem annos fingulis diebus mille aureosjamp;equum cum nobili pucro loco tributi

Hoc fœdc^c rupto luftinianus pugnam cum Sarraccnfs iniens y pluri-mum dam«iabijs retultf.

Fufis per Sarraccnos Romanis , nomen Sarraccnum crcuit, dignïta* Romanorum naldcimminuta^.

Abimelech Sarracenorumrex Africaminuadens, non diu u/eftoria ga-uifuseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jQ

^oo. nbsp;Romani Syriam deprædantesjducéta millia Sarracenorum fuderunt.

Contentione de imperio inter luftinianum Sgt;(. Leontium orta, Sarracc*

Sarracc*

DE REB. T V R C I C I S LIB, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149

Sarraccnicx Libya nauigantcs,primum intulcrunt pedemHi/paniæ,7io, uaftantcs T arraconcnfcm, Bethicam Lufitaniam.

Cum trecentis nauibus Sarraccni Afiatici Conftantinopoltm appulerc, 718. amp;nbsp;cam mari tcrra^ acritcr oppugnârunr, Eodem anno in Bulgaris duo SC uigintiniftia Sarracenorum cæfa.

ZulcmonSarracenorumrcx,incaftris ante Conftantinopolim morP7i9, tur, fublaro in eins locum Amiratho.

In obfidione ConftantinopolitanacurbismulticxSarraccm's, fame, pe^ ftcjamp;f frigore intcrierunt.Superrtites cum domum reuerti ftaruilTent, cxor to ta tempcftate maris,amp; ignedccœlo cadente,partim igni, partim aquiscon fumpti iunt : adeo ut ex clafle trium millium nauium, quinep tantum naues cuaferint. Durauit haec obfidio totum biennium. Eodem anno Sarraccni refarturi perpeflamala, cum ingenti cxercitu inHifpaniamirruunt, om-nem rerram excepta Gallicia dcpopulanips.

Abidimarus Sarracenorum Africanorum dux,Burdcgalam Galliac urgt; 721* bem uf captamdiripuit: amp;inPidïauosmoucns, àCaroloMartclIorcpref-ius eft. Abidimaro autem principe occifo , Sarraccni aliquantulum ab armfs quieuerc.

Sarraccni dedu(ftis fccum uxorib.libcris,ac omnifamilia, Galliam incur 730, 20 runt,quafi perpetuo ibi habitaturi.Cu ijs pugnâ intjt Carplus magnus,Gal

lis in auxilium uocatis,Slt;^ trecentis olt;ftuaginta millibus Sarraccnoru inter* fe(ftis:ipfc tarnen milled quingcntorûmilitum ex fuis iatfturam fecit.

Carolus Francorum rex Auinionem,ciaram Gallia: urbem , à Sarrace- 735-, nis dolo captain, ftia uirtutcliberauit.

Carolus multas alias ciuitates, expulfis Sarracenis, paciaclibertatirefti737. tuit, Amorreo altcro corum ducc occifo, Athino altcro fugato.

Idem adiutus Luitprandi Lombardia:regts auxilrjs, extota Gallia Sar* 758 , raccnos eiccit, atque expulit.

Conftantinus Copronymus,imperator ConftantinopoIitanuSjclafTem 744, 50 aduerfus Sarracenos Aegyptios duxit.

Sarraccniin Oriente fuo imperio fempcr aliquid,quod Romanorum 759, erat, fubiecerunt, Romanis inteftinis odqs difsidentibus, amp;C in folos Gal liarum reges intentis.

Carolus Magnus contra Sarracenos pugnauit féliciter in Hifpania. Ro 778. landus Sarracenum Chriftianos fa:pc prouocantem, duello uicit : eo'que ftrato, fuis faciliorcm uitftoriam pra:buit.

Leo quartusimpatorinSarracenos Syria inhabitatucs incurfionê fecit. 780

AaronSarracenorumprinceps cum trecentis millibus expeditisequi-802, , tibus, Nicephorum regem Conftantinopolitanum oppugnauit, eumcp 40 tributariumreddidit,impofitislegibusiniquiisimis.

Sardinia 6C Corfica iniula: à Sarracenis deprædatae. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;807

Sarraccni Cretaminftilamfuac ditionifubifeiunt, Græcis duplici præ^Sat?, Iio fupcratis.

Sarraccni AfiaticiinPalæftinam, African! in Siciliam irrumpunt. 828.

Bonifacius Corficac comes Chriftianorumauxilio deli^utus ,exceptis 830« Hetrufeorum populis, traiccitinAfricam, amp;nbsp;inter Cartha§ii|em Vti-c*m quatuor pracltjs uidor extitit : 0^ terrore nominis fui, ex Sicilia Sarra* ccnos domum ire ad propria defendenda ftjmpulit.

Multis terris Sarraccni maxima intulere damna , amp;mctu ciuitates plu* 836. rimae bine inde ad cos dcfcccrunt.

ÏO nbsp;nbsp;Saba rexMaurorum, Sarracenorum dux, Siciliam Si^finum Croronien845.

fem uaftat,Tarentumcapit : cuiTheophilus Imperator , amp;Venctorum claftes ftuftra reftiterunu

c 3 Sarrace-

Ijo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V V o L F G A K G I DRECHSLER!

SarraccntinuadcntesHetrunam amp;nbsp;Latium, Romam dcprædati funtî fed antequam domum redirent, plurimi naufrages deperiere.

846’. Illyrioamp;Dalmatiaucxata , Adriaticum mare tranfeuntes, Anconam Piceni urbem direptamincenderunt.

847. Leo quartus pontifex, reliquias Sarracenorum ex portu Oftitnfî eiccit, fiCTranftybcrinam regioncm contra eosmunsuin

8lt;?7‘ nbsp;nbsp;Sarraceniprædæcauia iterum irrupcre initaliam, SCBeneuentanum a*

gruminSamnitibiisigncferro^uaftârunt : fedàLudouico Si Lothario regibus in fugam funt conucrfi.

S70. CumPerfisSarracéniiterâruntbella. PerfaîTurcicomilite ufi (mon-10 tcm Caucafum turn Turcæ habitabant, amp;uocabantur Tartari ) illorum au xilqs uicerunt. Ab eoufque tempore Turcæ nunquam poftea rcliquerunt Afiam, Si in Sarracenicum tam regnum quàm nomen tranfîuerunt.

g78. Ex Sicilia Sarraceni, quam fe^timum Si quadragefimum annum tene-bant, pcnitùs expelluntur.

8 8Carolus Craiïus irrumpentes Sarraccnos Italia arcuit.

J. Nicctes dux Conftantinopolitani Imperatoris, egregiam uicforiam de Sarracenis reportauit.

• 910. Sarraceni Apuliam ÔCCalabriaminuadunt,

91J, Ad Lyrim Campaniæ fluuium, Sarraceni Romanorum ciuitates uaftan 20 tes, uincuntur.

• 934, Sarraceni Fraxineto irrumpentes , ad Aquas ufque peruenerunt, ubi Sagitus duxeorum cum toto exercitu deletus eft.

S/GenuamLiguriæ urbem Sarracenidepopulatifunt : colleda^ ingenti -præda, in Africam redferunt.

• ^4«. Hugo ItaliærexFraxineto capto,Sarracenamclaffemexufsit»

944» Radamir us rex Gallicip,maximû exercitu Sarracenorû fudit in Hifpaniæ Sarraceni Calabriam, Apuliam, Lucaniam cædibus amp;inccndqs replen tes,uirfute Albert ci Hetrufcimarchionis reprefsifunt, Ôt^inagroMintur* nenfi in Campania ad Lyrim fluuium fupcrati,cum accefsfoncm ad urbem 30 Romam inflttuiffent.

• 9^2. Sarraceni ex Gargano monte, in quem fecontulerant, incurfiones frequentes infinitimosfaciunt. Beneuentumeaptumincendunr.

Otho primus, Germanorum Imperator, Sarraccnos Italia expulit, Si Garganum montem recepit.

970* nbsp;nbsp;Sarraceni Confentiam recuperârunt, exquapaulo ante ab Vngaris eie-

dli erant.

• ,77. Creta infula Sarracenis erepta.

982. Otho fecundus,cum Sarraccnis,quibus cumfociaarmacx foedcrc Grac ciconiunxerat,in Calabria, magnafua clade conflixit, Idibusluli]. fortif 40 fimis autem fuorum interfedîis, ipfe fuga uix faluus eualît.

1000. Alphonfus Hifpaniærex, Sarracenorum præfîdium quoddam, nomine Vifeum,obfidens,fagittapcrcufrus,uitam cum morte commutauit.

»007» Sarraceni duplici exercituItaliam ingrefsi, Capuam cæperunt,Barun® obfidtone preflferunt.

*«09. SarraceyiÂfîaticiHicrofoIymamoccupârunt.

»otj. Henricus fecundus Germanorum Imperator, SarraccnosCapuaexpulit, Sd duces quofdam eorum pafftibus fauentes graui bello pcrfecutus eft.

«028. nbsp;nbsp;Calyphas Aegypti prçfes,Sarracenico exercitu etTurcicofqui turn Per

fidem occupauerant ) adiutus, templum Domini Hicrofolymis diripuit, jo ' amp;fpoliauit.

»O48* Calyphamortuo,Impator Conftantinopolitanus c5 Dobirc filio,amp;fuc ceftbre eius fœdus inijtfSi eius permiffu Dominicû templûinftauratû eft.

Rober*

'de REB, TVRCCIIS LEB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjl

* Robertus Nortmannus Capuam à Sarracenis obfcflam libérât, Græ îo^^: cos cum CIS confœdcratos Calabriaeijcit, lacerdon'bus tantum relidis.

Antiochiam SxL Cæiârcamuexantes Sarraceni, reprefsi funt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;löó’o»

Ad Cii^'tum oppidum, ultra Bofphorum Thracium,multi Chriftiani ä Sarracenis occifi funt »

Hilpania,Gallia,Anglia,Scotia,Daniä,Lotaringia,Alemania,Burgunx dia, Lombardia, Italia multi excrcitus contra Sarracenos in unum conflu' xeregt;animo exturbandi illos ex Hierofolymis ÔC tota terra fancfla.

Præditfli exercitus apud Niceam urbem duabus ftragibus Sarracenos oop/ó to fuderunt. ReceptæquoquefuntHeracleaôC Tärfus.

Chriftianiex Antiochiaexpulere Sarracenos,quam obfederuntmenfi bus undecim . Hoftium centena millia occifa, quod pradium commift fum eft quarto Cal.Iulij.

In agro Hierofolymitano bellum à Chft'ftianis contra Sarracenos com* »opÿlt; miffumeft:ô^DeibeneuolcntiaSarraceniui(fti,Hierofolymaà Chriftia-nisrccuperata, Idibus lulq menfis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Gotfridus Bolionius Remenfls, Lotharingiac dux, qui primus muros afcenderat, rcxHierofolymorum à Chriftianis uitftoribus creatur,

Eodemanno Sarraceni, duce Calypha Babylonio,cumcentenismillf-

*0 busequitum , amp;quadringentis millibuspeditum, contraChriftianospa^ rauerunt Cxercitum. Chriftiani autcm quinc^ millibus equitum amp;nbsp;quirt* decim millibus uirorum occifis, Hierofolymaconftruant.

Gotfridus Afcalonem csepit,magno^aui i pondère ibipotitus elf. Eo- nod; dem anno Gotfridus morituricui fuccelsitBalduinusfrater.

Balduinus magna ftrage uincitur , fiC uixfugaincolumiseuadit. Ro* nO2» mæ mœnia, in quam reliquiae exercitus cius confugerant, ab hoftibus diruuntur*

Boemundus Apuliae rex citm cacteris in expeditionem Hierofolymp uoj, tanam profetftus, à Sarracenis capitur, amp;nbsp;poftea à Tancredo nepotefuo JO liberatur.

Chriftiani Accaron ciuitatem Paliftinai, qiiamalij Ptolemaida appel* lant, poftuigefimum diem obfefsionis capiunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Magnapars SarracenorumaChriftiftdelibusdeletacft;

Eodem anno Alexius Imperator Conftatinopolitanus,conditionéspa* cis à Balduino oblatas, accipere cogitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Balduinus Berythum ôôSidonem,urbcs maritimas,fubigit. Apud Car noó^ thas feditio inter Chriftianos principes orta,maximo illk damno fuit, irru* entibus enim in illos eximprouifo hoftibus, quidam capti, quidam duces fugatifunt,cxercitumifcrédeftitutO4 Hanenotam paulo pôftrecentide

40 Sarracenis uicftoriaemcndauitBalduinus.

Sarraceni in regnumHierofolymitanum ex Perfide incürrerttes , regis 1115. copias forte oblatas fugant amp;nbsp;cædunt,

Tancredus, qui patruum fuum à Sarracenis liberauerat ,ad montem re* my, galem ab hoftibus uincitur, ÔC occiditur.

PifaniinterHetrufcosnobilespopulijSartacenos exBal^aribus infu* lis armis eiecerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Balduino fecundo Hierofólymórum rege mortuo , alter eiufdem no* minis fuccedit, qui regem Periàrum deuicit, atep occidit. Damafci re* gemfugauit-Sed Parthorum rege fibi refiftente,Studios ulcifci uolcnte,Bal

Jo duinuscapiturjôduineftusultraEuphratem cuftodiædemandatur.

Balduinus póft otftauum amp;nbsp;decimum menfem infidijs è carcere libera- »1194 : tus, adfuo^reuertitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

Venetoriim clafsis in Syria Sarracenis molefta fuit,Dominico Michae* * 1224 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;le duce.

1^2 nbsp;nbsp;nbsp;VVOLFGANGI DRECHSLERI

leduce. Fuerunt Venetis propter multa mérita amp;nbsp;uirtutem conceflama gna priuilegta.

ït2j. Pugnatum contra Chriftianos eft quadringentis millibus militum,qut' bus occurrerunt tribus millibus uirorum Chriftiani : ScDeibenignitare, feptem millibus hoftium gladio cæfis, amp;quin(^ millibus aquisfuftócatis, Chriftiani uicftoriam confccuti funt.

112/- In Syria Chriftiani duabus ftragibus fudêre Sarracenos , ubiin prima pugna duo millia Sarraccnorum, ÖC quingenti defidcrati funt. In altera, quamuis uter^ exercitus afflitftus eft,Chriftiani tarnen uidtores extitêre.

ti2^. R-ex Afcalonitarum à Balduino reprcflus , rexDamafci tribus præltjs uidus.

»»30. Balduino tertio rege Hierofblymitano, è uiuis fublato , Fulco quartus rexconftituitur.

113», T ripolitanus comes prodituï^tcciditur. Fulco rex ab hoftibus fugatur» amp;nbsp;iniquas conditiones , ut ex obfidione liberarctur, accepit.

»155. Chriftiani Aegyptqs felici Marte reftiterunt.

«t39. Aftalon à Chriftianis recuperatun

J142. nbsp;Fulco quartus rex in Hierofolymis,infequens Icporcm, 8C ex equo deci

dens,efflauit animam:cuifucceisitBalduinus filius,qui quintus rex fuit.

VrbsEdefta,amp;totaferèMefopotamiaa SarracenisetAlaphoduceTur 20 carum, qui iam in Oriente magni nominis erant, deuilt;fta eft , multa SC mi-« ferabili Chriftianorumftrage édita, matronis inaedet). Ioannis Baptiftac ftipra altarc ftupratis,

1144. Balduinus 111, quintus rex Hierofolymoruffl,Ga:za SC Äftalone Sarracenos eiecit : SCapud HierichuntaNoradinum,Damafcenaemilitiæprinci pem,quincp millibus hoftium interfetftis ,uicit 8C fugauit.

• gt;145-. Emanuel Conftantinopolitanus Imperator,exercitusChriftianorum contra Sarracenos euntes, multis infidijs fatigauit, ne quid utile Chriftia' naïReipublicac efficerent.

• lt;ï4lt;^. Rogcrius Siciliæ SC Nortmannorum rex,Sarracenos Africanos,rege S’ï ipforum capto, ad triginta annos fibi tributarios reddidit,

• 1145, Ï^o anno Conradus fecundus Imperator ingentcs copias pugnatorum contra Sarracenos parat : fed pugnat infeliciter,

Ludouicus rex Galliæ contra infidèles maximam uim militum cogit.

Ex Flandria, Anglia, Lotharingia inftrutfïis ducentis nauibus bellum contra Sarracenos inftitutum eft.

Hocanno Corpus Imperator tranfmilTo féliciter Bofphoro,propeholles acceisit:uerüm deficiënte comeatu,ÓC(ut nonnulli aiunt ) frumento gy pfo corruptojcoadus eft cótinere curfum,8C copias reducere.Quo cogni-tOjSarracenià tergo infequentcs,aliquot hominum millia trucidauerunt. 40

Eodem anno confluit adimperatorem rex Franciæ, adiuuandi ilium ftu dio : iedcxercitu fameconfecfto, nihil præclari aâum eft,

Eodem tempore Veneti inftrutfta claffè profetfti funt in Afiam , opem laturi Imperator!, qui Sarracenis bellum faciebat,

gt;148, Hiipani e^ÿSilfis Sarracenis, Almariam SC Tortolam turrigeras urbes recuperarant,

Eodem anno Damafeus à S^ris,Gallis, Alemanis, Hierofolymitanis op pugnata eft, ac extremi muridiruti : cumqj iam ipcs eflet potiundae urbis. Sc expugnandi Sarracenos , exorta diffenfione inter principes , quifquc conuocatoiuo exercitu,ab oppugnationedeftiterunt.

11^2. nbsp;Rex Antiochiæ Raimundus cum toto exercitudcletus à Sarraccniscft: $0

omniep terra eius deuaftata , fola Antiochia à rege Hierofolymorum æ-grèferuataeft.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rex

DE REB. T V R C I C I S L I B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»fj

RexHterofolymorum Balduinus, Acgyptios acBabylonios fudft. Sarraceni ex Almaria armi's profligâruntHi'fpanos.

Balduinus multas duitates eiedis Sarraccnis m paeem amp;libcrtatem te- *^59* ftitutt.

MonttÂBalduinus Hicrofolymitanus rex, fubrogatus^ eft frater eius ^64* Almen'cus 5 fextus rex.

Almericusin Aegyptoclarapotituruit^on'a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n/O»

Idem rex Dami'atam obfèdit:fedmalis condûidnibusinitpacem. nbsp;nbsp;'

Sarraceni Afn'cani plur/mas fee erunt excurfioncs in Hifpaniam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n/a *

ÂlmericusHierulâlemrexfebn'cxtindlus iBalduinus fih'us dus in re'ti7f» gern ungitunfepnmus rex.

Balduinus Saladmi Acgyptiorum regis copijs bis uiÆs ôd deletis mul U77* turn auri Hicrofolymis intulit.

Filia regis Sarracenorum, quac Pagafto principinupiêrat, à rege Sici*»i8o« liæinmari, cumfponfodomum deducerctur,capifur.

Eo anno ChriltianærcligionisprofelTores, qui Hierofolyma inhabita* bantjuincuntur.

MaximisimpenfisaefumptibusCarthago à rege Sarracenorum Mau^nSik iamuntho inlîaurata eft.

Balduinusfeptimus rexinHierofoIymis,quem leprainfeccràt, abfcçt»84. hærede uita cxeedic. Nepos eius ex ibrore Balduinus nomine, rexquidem deciaratur, fed fatoruminuidia ex illo honorum gradu eripitur ; cui fucceF lit ocftauus rex Guido Lufignanus.

Inter GuidoncmHicrofolymitanum regem, Raimundun^Tripolita numeomitemorta diflenfiOjCauia extitit,ut Chriftiani in extremum dF ferimen inciderent.

Congrefsi Chriftiani cum exercitu Saladini regis, iiiginti millibus actiSd« quingentis iuorum interfetftis miferè occumbunt. Guido rex capitur, Tripolitanus cornes fubitanea morte extinguitur.

Oeftoginta amp;nbsp;oefto annis, cum Hierufalem à Chriftianis habitata eflet, uS/, liocannorégiSarracenorum,expulfîs Chriftianis , deditionetraditaeft, ' diefecundo Odobris.

Eoanno uniuetiàm ludçæ regionem hoftis Sarracenus Chriftianis crF puit : Tyro Tripoli, ÔC Antiochia, uix conieruatis.

Fridericus RomanorûImperator cum Friderico hlio,Philippus Gallig, 1 «S zRichardus Angîig reges, cum plurimis alfjs principibus in comitijs decer-nunt,relidisin ludxa Chriftianis fubueniendum elftfliiftruitur bellum. Fridericus Imperator dedudis inSyriam copijs, Armeniaep minore recc* pta,gftatis tempore lauandi caufa Selephium amnemingrehus perijt.

Eodem anno Danica ôi^Flandricaclaisis Africanalittorainfeftauit, Syl va urbe capta, amp;nbsp;incehiâ.

Guido colledis coph's Aconcm grauiter obfidct, lêd Saladini aftutia niy» femper uincitur.magna clades Chriftianis illata morbo, fame, armis.Sibyl la Guidonis uxor cum quatuor Hlq s ,in caftris moritur i^fenteria.

Franciæamp;Galliæ rex coniundis fuis nauibus cum Gut^nis exercitu, »50.

Aconem oppugnant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;•

Acon poft biennalem obfidionem conditionibusfcfcdedidit.

InterPhilippumSCRichardumreges fimultate orta, copiæ difiungun-tur, amp;:rcxGaliiacdomumredijf.Angli£eautemrcx diutius aliquantulum experiebatur belli fortunam, fed fruftra.

Eodem anno Vencraîquoqueamp;Piiânæ clafsis difiundio , Chriftianac Reipublicæperniciolàfuit:quiaamp;;ipfxdifceflum parantes, odiorumcau fas domum fecum attulcrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

u Sultanus

If4 VVOLFCANGI DRECHSLER!

»Siiltanus Saladinus imperator Sarracenac gcntis, rèbüs geftls mode-ratione ói fortitudincinfignis , efflauitanimam j Blijs dus regnum inter fediïjperticnribus.

*»Py, Sarraccni AfricanifnHi/paftiamirruentes, binis, utnuncfuntfTegnis potiuntur, Caftcllæamp;fGranatæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Henricus Imperator Moguntino arcbiepi/copo , 8i Othone Saxoniac cicdtore belli præfccflis^ac plcrifc^ahjsmagninominis uiris,nouas inftrii ' xit copias contra Sarracenos : âfreccptis ad certum numerum ciuitatibus, conftituunt Chriftiani regem, Hamcriçumnominatum. Fuit in cadem ex* pedifioneHermannus LandgrauiusTuringiæ.

Henrico Imperatore mortuo , duces modo didi uidoriam dcipcran* tes', in Germaniam reuertuntur.

i200‘ Sarraccni poft capta crudeliter Toppen, fxuicrût in omncs Chriftianos,’ »202. Africani Sarraccni utfamt^ Hdpaniam igae ÔC cacde uaftarunt, excur-fionibus in Galliam quoquciadis,

t2t6, Fridcrico fecundo Imperatorenoua expeditio inSyrumdecreot, ntul' tis prindpibus conipirantibus, contra Sarracenos.

Eodem anno in fuburbio Acônis ciuitatis , excrdtus Chriftianorum confîuunt,ô(^ ciuitatcm Damiatam, Aegypti urbem.abimpqs munitam obfident.

«217. Quatuor Hifpaniacreges, collcdö in unum excrcitu, Sarracenosre* prefterunt, cxBericatamcneijccrcnon ualuerunt.

1221, Damiata Sultano rcddita, Chriftiani Aconcm ôi. T yrum rcdierunt.

• , S228. Fridcrftus Imperator in Syriam profedus, inducias cum Sarracenis pc pigit.-SeHierofoIyma cum fuis copifs, regio diadcmatehonorandus,in* greftus eft.

• »237. Chriftianorum exercitus, cui Theobildus Nauarræ rex praeftrit, intet

Caz3m ôi Ptoleriiaida occubuit,

Sarraccni à Ferdinando rege forti amp;nbsp;cclebri ex Hilpanrfs expulfi.

• »247. Sarraccni Afiatici Chriftianos in Syria, uexârunt, ÔC fepulchrum ChrF {li^notniniofe defeedarunt.

• »248. LudouicusrcxGalIiae,excrcitumtraiecitinSyriam,animo expugnan* gt;nbsp;di Sarracenos, amp;nbsp;eupiditate liberandi Chriftianos.

• »249. Congreflus Ludouicus Galliæ rex cum Sarracenis, Damiatam ciuita* tern populofam ac turrigeram caepit.

Cum inter procellas pugnæ ad Faramiam à Sarracenis comprehendere* turLudouicusrealtumCaroIo 0^ Alphonib fratribus , reddidit Damia* tarn: quo fado fuæluorum^iàluticoniuluit, ÔCex uinculis liberatus eft» Captus rex eft die quinto Aprilis.

• »2j2. Sarraccni Baléares amifcrStinfuIasjquasoccupauit dux Tarracönenfiil« i2(ÎJ. Hiijpaniæ reges inter fediftordes, alius Gallos focios ad fc allexit,alter Sarracenum militem aduerius fratrem conduxit, iuo fuorum^ maximo incommodo.

nSi, Fadiones Veneta amp;nbsp;Genuenfis, Chriftianos Ptolemaidem SC Tyrum incolcntes, lyjttcftinis odijs excrcucrunt.

\2Ss. Expul we ex Syria Sarraccni Chriiiianos,

i268. Antiochia à Bodegaro Sultano uaftata.

1270, Itcrum rex Galliæ Ludoiiicus cum Blijs tributs ingdntes copias, contra Sarracenos, in ABicam duxit:ubi cum contra illos féliciter pugnatum effet, Carthaginemobfedit.fedpcftis exercitum infreiens, regem, fimul^ filium eius loannem uita priuauinfîHîc ibluta eft obBdio.’

tzSf, nbsp;Armenij 8C Scy that ad Gamalani ludgat urban cuwipfapcnè urbe à Sar*

«cenis delentur,

Sulcanui

DE REB. TVRCÏCIS LIB. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15'5'

Suitanus Acgypti rex Tn'poUm incendit , Chriftianos in leruitutem abigi't.

Tyrus,Sidon,Tripoli's,BerytuSj ab eodcm I'ncenfac Ôif eômplanatæ. »apo« Ptolemaic fuga difperfis Chriftianis, fine ui capta atque diruta: fundamen tis quoque effofsis,Chrifl:iani qui urbemreliquerantu'nCretamfugientesj pericruntnaufragio.

TVRCARVM REGNVM.

TH OMANVS rapinis 8C prædationibus ditatus, intra de- tpj» cennale fpacium bonam Bithyniæ partem, 8gt;i. adiacentia Pon toEuxinoloca, fuoimperioadiecit, amp;prinii régis Turcaruni nomen meruit.

Rhodus infula Sarracenft crepta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^07,

Alphonfus rex Caftellæ cum Sarracenis figna féliciter contulit, duabus ipo.

potentifsimis urbibus captis.

Othomanus Turcarum rex moritur : cui fuccefsit Orchanes filius Tur 1^28, carum rex fecundus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

Græcis de regno inter fe difeeptantibus, Prufiam amplifsimam urbem ~o Orchanes uiademit.

Orchanes contra Tartaros ( itz Scythac appcllantur) infaufte pugnans, ijjo, cum multis Riorum interßeitur. Regni habenas accepit Amurathes Tur-carum rex i 11.

Amurathes auaricia S^perfidiaGenuenfium Hellefponti anguffias ad ’ Abydum fuperat, Philippopoli Slt;: Hadrianopoli urbibus in poteftatem redacRis.

Seruia Bulgaria^ Chriftianis adempta, Lazaro Seruiæ Deipota capto, 1572. in carnpis Cafl'ouqs.

SuperioremMyfiam ingreffus Amurathes,à fidcliferuo Lazari, qui 1575, 50 mortemDominiuIcifcicupqtopugioneininguinepercuffuSjintcrift.A-murathiinterfeeftiregnumconfecutus eftfilius eiusBaiazethes , fratrein-terfclt;fto, Turcarum rex 111 r.

Marcus Cratenicus Bulgarorum rex, cum uniuerla fua nobilitate à Ba- »37^, iazethe in prælio deletur.

Bofna, Croacia, Illyria, Albania, Vualachia, uaftatæ,multis millibus ,^7^^ Chriftianorum partim occifis, partim inferuitutemabftratftis.

- Conftantinopolis ab immaniisimo Turcarum rege totos otfto annos uexatur, Sc obfidetur.

Franci SCAnglifoeijs Genuenfibus Sarracenos Africanos compulerut, 1390. 40 ut captiuos Chriftianos reddercnt,ôC decern millia aureorum penderent.

Valachi auxilijs Turcicis utentes contra Vngaros,profligati funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139 2.

PræliointerChriftianosSCTurcas adNicopolifn commifto, diqpro- »396. fefto diui Michaelis uitftoria penes Baiazethem fuit : qui in armis plus quam trecenta hominum millia habuit, in quibus fexamnta millia equi-tum fucrunt, Chriftianorum excrcitus , qui ex Gallisquot;^ Vngaris con- ; ftabat , non excefsit numcrum otftoginta millium , inter ^uos circiter uiginti millia equitumfuere. Gallorum duces maxima ex parte capti, Si-gifmundus Vngariae rex fuga fibi uix ctTnfuluit. Ex Chriftianis uiginti jmillia , ex Turcis fexaginta funt occiia . Hæc quoque clades Chriftia- ;

$o ni exercitus difeordia contigit , modo Gallis , modo Vngaris primas præliandi partes depoftentibus. Poft prælium ad Conftantinopolitanam obfidionem recurfum fuit-

Tamburlanus Scytharumrex, obfeuro loconatus , tantoperc creuit, «0^ u 2 utmil-

\ *

WOLFGANG! DRECHSLERI nt mille ducentos équités in aula fua aleret. Hiccum infînita armatorum multitudinein Afianidefccndcns , prope Stellam montcm inGalIiciæ Bi-thyniæ(^ coniinio, ad ducenta Turcarum millia cæcîdit. Regem Baiaîre themcæpir J 5^ caaeæ inclufit, aureis cathenis ligauit. ConfceWlurus e-quum,eo profcabello utebatur,ô(f in ludibrium per totam Alîam fccuin circumduccbat. Periâs fugauit, Medos uicit, Armenios ftrauit, totam Aegyptum dcuaftauit. Damafcum euertit : Marchantum urbem con-didit,quamomnisgencriscaptiuisimpleuit, ôl urbium captiuarum fpo* Jqs ornauit. Ineius excrcitupenèfuprafidemduodecics centena millia ho minum militafle traduntur. Triplici tentorio ufus eft , cum inconfpe^ «fturhhoftiumueniret ; albo,quo fpcm gratiae fefcdedcntibus iîgnifica-bat: turnrubro, quoiànguinemÔCflammam: poftreniô atro, quo extre-mam rerum omnium euerlîonem.«

Eodemanno Vualachia,TranfyluaniajMoldauiàjamp;fomnisTranfda* nubiana regio , duce Stephano Vaiuoda tumultuatur contra Sigifmun-* dum ; unde intellccftum eft, prioris cladis ault;ftorem Vaiuodam fuilTejqui Turcasallexerit.

• *358. Cyrifcelebes, qucm Calcpinum alrj appellant, poft deletum à Scythagt; rumrcgecxercitumjfîCcaptumpatrem, fuga libcratus, ad regnum afpira* vit : quod etiam obtinuit, v. Turcarum rex. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

• ’32.P« Turcæregefuo capto, Si cæfo cxercitu, fub Cyrifcclebe nihil memoria dignum egerunr.

• *404» Cyriftelebcs Turcarum rex moritur, relitftis Elijs Omnne Si Mahogt; metho.

Orcannes Thraciæregulis fauentibus,admodum adolefcens imperia deftinatur,fedinpugnaadGazarum,nonlonge ab Hebro fluuio, Mo* fis patrui fui fcelere opprimitur.

MOJ. Mahomeres VI.Turcarumrex, fublatofratre,regno folus potitur.

• *408, Mahometes Seruiam, Vualachiam , Si non exiguam Sclauoniac par* temfiibegit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30

• 14U. Sf^ifmundus Vngarorumrexin Salumbezinis campis, qui Philadeb phiae olim appellati funt, contra T ureas pugnans, uiribus inferior, uitftus atquefugatuseft.

• »412, Vualachis grauiatributa Mahometes impofuit. Ex Bithynia in Thra ciam , federn regiam tranftulit : Si Prufise urbi praetulit Adrianopolim. Primus Danubiumyaiecit, Macedoniam perdomuit,ad Ionium ufque pe-lagus peruenit.

• ’4’5» Amurrathes v 11. Turcarum rex,Muftapha Baiazethis filio hoftiliter dcuitfto, regnum paternum arripuit.

• 1420. Turea in Georgium Deipotam Seruiç,quam nonnuIliRafciam uocant, 40

expeditionemfacit. Nouemëntum,amp;Scopiam,quadrienniumobfidet, Synderouiaminfeftat,DeiÎ5Otae filiosduos captos,oculis amp;pudendispri* uat. Filiameius in uxoremducit,propter pulchritudinem.

’438. Theffalonicaflinfignis urbs Venetac ditiOnis, in Turcarum poteftatem uenit:qui nidlftn genus iniuriae aut contumeliae in Chriftianos omiferunt.

Amurrathes Belgradum obfidens, circa decern millibus hominumin fofsis amifsis, cum dedecorefeplcmmenfium obfidionem foluit.

’459, loannes Huniades Turcis ie oppofuit, inter Sauum SiDrauum regio* nes V ngariae uaftantes, eos^ in fugam uertit.

»440, nbsp;Ladislaus Poloniacamp;Vngarix rex,eodem HuniadeduceinHæmicam $3

pis illuftri uieftoria potitus,T urcam ad conditiones pacis compulif.

’444. nbsp;nbsp;Pax cum Turcainita,Eugeni] Pontificishorratuuiolatur.-quae resnomi

niChriftianopernicioIàextitit.Primùni enini feptuaginta triremes Chri* ftiano*

DB REB. T V R C I C I S LIB/

ft/anofütn ad Hellefponn anguftias fupcrafg : deinde cômifTd ad Varnam prçliôidfe profefto di'ui Martinijültra mgintamillia cecidèfürit:plurimi in paludibus fubmerfi funt. Inteirierunt etiam lulianus Caefannus cardinalis, qui àd fqideris uiolationem impulerat : ÔC rexipfe Ludouicus, qui bellum cupide nimis fufeeperat. Huniades uix fuga euafît. Turca per Bofphorum Thracium trzijeere clalTem non potüiflet, nifi Genuenfes in fingula Tur-carum capita aureo nummo accepte id permiffffent.

Ifthmum Corinthiacum Amurrhates occupât, amp;Græcorumpræfidia 144J,' cum fratre Conftantinopolitanilmperatoris funditjamp;populationibus to^

‘O tam deuaftat Peloponnefum.

Rex Poloniæ cum Turcis in Vngsiriam irruentes, conferuit manus, ôi ’44(5, ui(ffor euafit.Turcæ ultionis cupidi magna ui coadîa, réparant uires,ac bel luminftaurant:inquoutraque pars tuht cladem circiter odingentorum millium.grauior tamêTurcarumia(fîurafuit,quàm Chriftiänörum;quam* uis occubuerat princeps belli,cuius caput ad Turcarum rêgcm allatum eft, Occubuit fiCTurcarumregis filius in eadempugna.

• • Vngari duce Huniade,deuaftaturi T urcicas prôuincias numéro circiter 1448, fexingentorum millium, regiones eorum ingrediuntur : pugnantes^ cum Turcis,primaquidem pugna retulêreuidloriam.altero uero prælio cccide rcpenèomnes, exceptis circitermillegt; quifugafibicOnfulebanti

Turca Croiam urbem, in campis Aemathiæ fitam, Scanderbéccho refî ’44^, ftente fruftra multis menfibus Oppugriat I fuorum'que multis deletis,infe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

(fia re difeeditti

Amurrhates Turcarum Imperator de uità difceditirclitflo fucceflbre, nbsp;nbsp;«450,

lio Machomete v 111, Turcarum rege: qui fratrem fuum, ne parer folus lè* pcliretur,ftatim interfecit,amp;eodemfepulchro condi iufsit

Machometi initium bellifuitcontra Scanderbecchum» Turca Croiam 14J1» oifluagintamillibushominum obfidens.cum dedecore difeefsit : ôCrelP (flo in Croiæ obfidioneduce Ballabano,ab urbefugit,

• 5® nbsp;nbsp;Athenæ, omnium artium ÔC difeiplinarum inuentrices , ab immanißi- lt;4^2,

mo tyranno folo aequatæfunt, etiam fundamentis quibuldam inlocis^ffof fis, 6C Munychia atque Piræeo dirutis.

Machometes Conftantinopolim die nono 6^ uicefimo Marj' expugna* 145:5^ uitgt;quamnonodie Aprilis cœperat obfidere, omnibus Chriftianis gla* diodilTecflis, ôifConftantinointerfecflo ; cuius caput ludibrii caula pilo af-faumincaftris circumferriiufsit, uniuerfa éius ftirpedeleta,amp;nobilibus omnibus inter conuiuiaper ludibrium trucidatis« *

Machometes Belgradum , quam Albam græcàm uocant , cum cen-145^6, turn quinquaginta millibus hominum expugnatum adqt. Conuocatis

• 40 autem Chriftianis, ôd loanne Capiftrano adhortânte.Hurtiàdes dux Ultra quadraginta millia hoftium occidit, alfjs in fugam turpifsimam uer* fis , ôlt;fipfo Machomete fagittapereufto.Hoc praclium cômmiffum»eft in dieMagdalenæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Cum Afsimbæo Perfârum rege, quem VfuncafTanun^quafi heroa ma* gnum appellant, prælioprimùm congrefTus ad Euphrate«n,deeem mil* lia militum amifit. fècundo prælio Machometes fuperior fuit.*

Capta eft Corinthus à Machomete. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1458.

Rex Turcarum Imperium Trapezunti, fuae poteftati, decollato Daui- iqôo. de eius rege, fubdidit.

So Mityleneinfulaexpugnatä « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14Ö2.

Veneti inftrudam claffem, liberaturi Corinthum, in Gracciam mife* 146^3. • runt : fed re infeda funt reuerfi,

Eodem anno rex Vngarfae, Gcifam Bofniae nrbem recepit, quam Turca

u 5 fecundo

Ȕt nbsp;nbsp;nbsp;VVOLFGANGr DRECHSLERT

ftcundô obfïdens,audito Chriftianorum aduentu, quatuor bombardis in» gentibus in Drinam fluuium demerfis,in fuga ipe pofita reliquit»

• lt;404» Prindpem Myfiæ fimulara pace ad fe Machometes euocans,captum ex.' coriauir. Fratrenieiusamp; (ororem in tn'umphoduxit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

T urcainEpiro munitionem ualidam,urbis iftftar, mira celeri täte trigin^ ta di'erum (pacio extruit, ex qua finitimas regiones excurfionibus uexare, territas^ 6? exhauftas facilïus poffetarmis uincere.

Rex bpiri Georgius Caftriottus,cognomento Scanderbecchus, ingen* ti clade T ureas ftrauit, âtque repulir.

• 1468. nbsp;Machometes Syrosôé Aegyptios cum eorum exercitibus fudit,Narran

tana Si. Scandalora urbibus ui captis amp;incenfis,amp;omni populo miferabili ter intcrfecfîOjÔCnobilibus delocis edifis amp;nbsp;turribus præcipitatis.

Eodemanno cumCiiimoIndgrum rege amicitiam inijt, cufnobileui puellam ex fuo gynæceo cum regali muniticentia donis Imperatorijs in uxorem mifit.

J4lt;f9, nbsp;nbsp;Grauiter oppugnatus eft Machometes à copifs Vïuncaflani regis*

Eodem anno Nicolaus CanaliSjcJafsis Venetæ prçfedîus, magnum dant num nauali bello intulitMachometijOCcifis duobus millibus T urcarum.

Eodem tempore multi Chriftianorum hfinc inde à Turcis capti amp;:abdu* lt;fti funr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

• lt;470* Miisis quadringentis nauibus ac centum uiginti millibus bominum in Eubœam infulam,Omario duce, inoppugnandoquadragintapeného-minummilliaMachometesamifit:fed earn poft trigefimum diem carpit, Italis mil t bus palis afftxis, amp;omnigenere crudelitatis Ôu libidinis in ingt; colas flagitiofifsimèedito.

Eodem anno Turcicus excrcitus in Vngaria ufqj ad Zagabriam prægt; dando graßituSjCirciter decern hominum millia capriua abduxit.

Eodem anno Turcar in Dalmatiam,Forumiulium, Stiriam excurfiones fceerunr,mulra ex hominibus amp;nbsp;pccoribus praeda abada.

• lt;47«. Portugalliæ, frero Gaditano traieefto, multas ciuitates in Mauri* jô tan^ hnibus a Turcis libéras fcciniuo^ imperio adiecit.

• »472. Vfuncaflanus rexiècundis prçlijs fadiis.plures ciuitates Orhomannis a* demit.quodfaeftum arternum nomen in Orientis partibus illi peperir.

Nicolaus Thronus eodem anno claftem Venetam cum régis Partho^ nim exercitu contra Turcam coniunxit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( fudir»

• «47^, Vfuncaflanus leui prælio circiter tria millia ex Machometis exercitu Eodem anno Tcç cum ingenti multitudine traqeientes in Vngariam, finitimas ciuitates ad fluenta pofitas depopulati funt.

• »47^^ Commiflbeum Periarum regeadEufratem fluuiumprælio, Turcaui*

cftor extitit, fex hoftium millia ÔC otftingentos cæpit. Ex quibus domum 43 redienSjin fingulis locis ubi ftatiua habuit, quingentos per diem gladio iè* cariiubet, infepultos diipergit, totam^ Ârmeniorum regionem impie . uithorrendofunerumipetftaculo.

HZT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fluminis partem, quam Muldauiam, Vualachiam^ appellant,

Turcæ cæfiftwt à Stephano MuldauiæPalatino. Quatuor duces Turcici capti, amp;nbsp;lAcXVI figna militaria.

142'5, Matthias Vngarorumrex,alt;iSauumfluuium,caftellumTurcarumma* , gna cum laude fua expugnauit.

Eodem anno Caphainponti Euxiniora, Genuenfium colonia, Turcæ proditaeft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*

• 14^.7. Claufit fupremum diem VfuncaiTanus, qui Perfis, Parthis, Medis, ac totipene Orientipræfuit. Cuifuccefsitfilius maior natu : hie, eapiteple-dens fratres ftios, folus regno potiebatur *

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodem

D E R E B» T V R C I C I s L I b;

Eodcm anno Nico fi am T urcac clafle piranca infeftârunt, non fine ma* gno urbi's eius incommodo.

) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;InMyfiaingensmulcitudoTurcarumfuperataeft.

Veneïicum Machometefcedus iciunt, Chalcidearmi's, Scodra dcditio-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncextorta. PoUiciticidemfuntquotanntso^oaureorummilliajUtPon

tica nauigano pateret mercatonbus.

Magnam claflem Machometes in Apuliam mifit ; fed dé ipfe in Vnga^ 147lt;gt;, riamcumexerdtuprOfet^useft, SCexutn'fque loci's plnrimos greges ca* ptiuorum Chnftianorum abegi't. Inde Leucadiam, Nentum, Cephalc* to mam 8C Zacynthum infjlas armis domuit.

Machometes cum exercitu eft in Aegyp'tum profetftus ad occupandam 1480» Alexandn'am •• domi ueró ad Rhodianam expeditionem res neceftariae comparatac»

Machometes duccMefichoRhodum^bIèdit,ÔdeSquatuor clalsib. gra- »4814 uifsimeoppugnauicfedtrucidatis fiiorum nouêmilhbus SCquindecimmd lib.uulneratis,ab oppugnatione,quçundenonagïntadies durauit.turpi'ter defiftere coaeftus eft, Petro Dabufonio pro Chriftianis propugnante.

Eodem anno cum clafle ingenti irrucns Turcain Apuliam gt;Hydrun* turn ciuitatem maritimam,amplam 8( populofam duce Acomatoexpu-eo gnauit, amp;nbsp;incolas omnes gladio occidit.

Eo anno fex millia Turcarum ad ciuitatem Mantineam in regno Lace* dæmontorum occubuerc.

Eodê anno Machometes Turcaru Imperatór primus eftappellatus, qui duo Chriftianis imperia, CoftantinopolitanQ Sé Trapezuntinft fubuertit, régna duodecim ademihducêtas urbes Ghhftianâ pietatem fecutas cæpit: magno Sé iuorû Sé hoftium læticia.,propter crudelitatem inauditam,amp; om nibushominibus grauern,ariimàmimpiam Séblafphemam euocauit.

Baiazethes v 111,Turcarum Imperator,domeftica dilienfionefedata, dé «482^ fratre fuo ex tota Afia eietfto,regnum ftabiliuit.

50 Eodem anno Ferdinandus Neapolitanus rex , miflb filio Alphonfo cumexercitu,HydruntumciuitatemàMachometeexpugnatam , Ti^cis eripuit.

Eodem anno loannes Caftriottus, Scanderbegi filius, ditionem per Ma chometem patri fuo ui ereptam,coalt;ftis agminibus recuperabar,

Eodem anno Stephanus Vaiuoda,amp;Matthias rex,fuperiofem Myfiam, quam nunc Bofnam nominant, Turcæ ademerunt.

Baiazethes contra Sultanum Aegyptium facpius ftfc incommodo pu* 1485, gnansjfœdus cum eo initjb

Vualachiam Turcæ infefto exercitu petierunt Sé, deuicerunt*

40 Zizinus Baiazethis frater, apud Rhodiosexul, Romam adlnnocen* 1488^ tium V I u Pont, mittitur ; tandem cum pontiheis filio Alexandre ue* nenotollitur.

Alphonfus,Lufitaniatrcx,cum decern millibus equitum,0(^ quinquagin «490, ta peditum, Sarracenis Granatae regnum eripuit, eorUmc^reliquias ultra marecompulit.

Ccrauniorummontiumincolas, traeftum^ ilium Epirotici«m , libera- ’492, rum femper gentium,feruituti fug Baiazethes fubifeit.

Eodem anno Matthias Vngarorum rex,SabatrumiquodTurcæ munie* rantjfirmifsimumpræfidiumexpugnans , fines fuos tutiores reddidit, Jo fcguum fuum magno metu liberauit.

Miffo in Vngariamexercitu, cuipraceratCadumusBalTa , feptem mil- *493» lia Vngarorum deleta, Sé in teftimonium ftragis Chriftianis illatg, multa capita ac nafi iUis abfeifsi, Conftantinopolim mifsi funt.

- u 4 Irruerunt

igo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V V O L F G A N G f DRECHSLER!

• 1494. nbsp;Irr uerunt T urcæ in Croaciam, quos Maximilianus in fugam ucrt/t gt;

• »458. nbsp;Bellum Venetis T urea intulit, amp;nbsp;Dalmatiam igneferro^defolauit,in*

• *’gt;genti praeda abdudta. In Foroiulio item capita homimbus plus qua* ter mille jquos abducere propter inundationem cuiufdamriuigaonpotc-rat,amputari iufsi't. Venetian in pen'culo SCmetu conftitutaefuerünt*

• lt;499. Modonam öd Coronam,Peloponnefiacas urbes,Turcçdebellaücrunt.

• »500. MetKourbs Veneris erepta» diediuiLaurentt) . Epifcopum ei'us loci dccollâriiufsitBnûzethesJnüio confpecflu. oppidanosad unum omnes necauit,'ædiHcia maxima ex parte incendie. Amiferunt eodemcafu Nau* parfum SC Dyrrhachium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«o

• »J01. nbsp;nbsp;Quidam exChriftianis regibus, Venetis amici, una* cum ipibrum claf-

fe , cui Beneditflus Pifaurus praeerat , Aeginam SC Zacynthum depo* pulati ; Oc adorti Leucadem ÔC Cephalcniam, infulam etiam Neritum, . quæ hodie diuac Maurac appellaîur , cieperunt, Naupliam obfidionc liberârunt.

ijO2. Turca fibi timens , propter rumorem de Elia propheta Perfico acce* ptum.fupra ducentas domosConftantinopoli impcrauitunà cû habitato* ribus cremari. Fuit autem tantae aeftimationis ille propheta, ut fupra cen* turn quinquagintahominummilliaciusictfîamSCcaftra, quæ ornatilsima fueruntjfequerentur, SC inter fe omnia haberent communia- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

Eodem anno cum Venetiarum duce, ÔCrege Vngarorum paeem 6C £ce dus Turca inijt,

• 1Î04. Rex Hifpaniae in Mauritania Caelàrienfi, contra Sarracenos Magnum portumobtinuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

• ^03» Rex Perfiæ conferens uirfîrices manus in Afîa cum Turcicis ccpijt, cas deleuit.

Granum Africae ciuitas , plena populo Ôdrebus , ab Hiipanis occu* para cft.

’po. Bugiain Africa Hilpanorumarmiscapitur,

• lt;5“* Zelymusminimusnatu,exBaiazethisfilqs,patri artatcconfcóoinfi* p di^, fratribus interitum ftruit. Fratres tandem cum ipiorum ßltjs ftrangu lari iubet, patrem toxico per ludæum tollit,

• lt;f»2. nbsp;nbsp;Zelymus fadione militari, ÔC ftudijs popularibus Imperator iâlutatur,

SC eligitur, i X, Turcarum.

• 1515. Acomathes,Zdymifrater,Pcrficisauxihjsadiutus,belIum mouet’.fed fortuna illi inuidente capitur,SC ftrangulatur.

•Îi4- Paeem cum Veffetis atqueVngaris Zelymus renouans, contra limae* lem Perfarum regem proRcifeitur, eumepad Chalderanum oppidum uin* ‘ cit 6C fugat. Taurum regiam ciuitatemjOlim Artaxata nominatam. fine fanguineSefudorecapit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 •

»515. Nouum bellum contra Aladulum Cappadociarregem iuicipitjducem* qu^iusinfugacaptumdecollauit, caput^in uitfloriæ fignum Venetias mifit.

ip6. Zelymus Çgmpforem Aegypti Sultanum, cum otnni fuo exercitu de* uicir, Sultaeoetiaminfugapereunte. Belli autem fortuna profpera u* fus, AlkaiÆm, Alexandriam »ciuitates turrigeras acpopulofas,rotam'quc Aegyptumfuoimperiofubdidljt. Damafcum,Syriæamplam ac celebrem ciuitatem, debellauit.

• Pons à Zelymo naualis fupraNilum conftratus, utTomombeium Ae* gyptinouum Sultanuminfequeretur: quem per proditionem captum, ÔC omnibus tormenrisac contumelijsuexatumjuipendiiufsit.

*p8. nbsp;nbsp;Marranos,Sarraccnç gentis reliquias,Carolus Hifpaniarum rexèregno

fuo expellitjôCbarbarorum circiterquadragintamiliiaoeddit,

Zelyz

DE R E TVRCICIS L t fe.

Zcii'mus cxtinguitur ultriab.furtjs,co in loco,quo patrem fucrat hoftilt 1^204 ter pcrfecutus.Huicfucccfstt Solimannus, xi i.Turcarum Imperator*

Soltmannus BelgraduUi urbem munitifsimam expugnauit, multas«^ ar ’52ù ces ôi caftHla in Vngaria diruit.

Rhodum infulam quadringentis nauîRadfjt, 8gt;C cum maximahominum ^522, multitudine obfedit, fub lunq ménfis fînem. Rhodq milites cojifcrentes cum eo fortiter manusjpoftuarias amp;nbsp;infignitas ftragcs,üiribus exhaufti, ci uitatem tradidcre,quam T ürca ipfis Chrifti Natalibus ingreflus eft

Ludouicus Vngariac rex,contra Turcam Vngariam inuadentem pu* 10 gnaturusjfuis ipfc coptfs pracfuit.Inacieuilt;fîus,amp;; ubifiiga confulere cupi* ensjinpaludeinterrjt. Multi itlßgrttfs uirieoprafliodefiderati. exquibus Stephanus Slico rnâximum fuis dolorem reliquit.Budaregiaurbs direpta, QC nobilis bibliotheca Matth iæ regis ince^fa*

Rhodti milites Mehreninfulam Sarraceilis cripiunti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*52-9i

Eodem anno Solimannus redit in Vngariam, Budam munitifsimam argt; ce fccundùm obfidenquam eu fruftra laborarct cuertere,tjs qui eâ tenebât, cettis cönditiontb.propöfitis,perfuafit,ut earn traderent.Inde ad Viennam Auftriç perrexif,quam fecundo amp;nbsp;uicefimodie Scpt.obfidet,tormenris op pugnac, murosep rumpit.fedcum multosfuorumamitteret,defpcratione

*0 adducQus,fuge fcfc tradidit.Ipic obfidionis tempore ex finitimis locis innuf meras prçdas egit.SC hominum multa millia abduxit.uirgincs amp;nbsp;matronas nudas proiccit,pueros palis affîxit. Irl exercitu centum quadraginra millia Mirôrumhabiiit.exquibus circiter otfluaginta millia turn in oppugnatio* ne Viennæ, turn in fuga frigore amp;nbsp;inedia perierunt.

Gunfium Vngaricum oppidulum,defendente forti SC clarô üitoNico* lao iurizio, cum ducentis arihatorum millibus Solimannus terdccies op* pugnauit: no captum tarnen ui,fed deditione traditürh. Auditö aut Caroli Cæiàris aduentu,qui oeffuaginta peditum millia habuit, amp;nbsp;triginta ferè ga* leatorum equitum ex Germanis,Italis,Hifpanis collclt;florum,exceptis Vn 30 garicis éqüitibus.'Turca non expe(5fandumfibiratus,per Noricorum mon tanafugit,multaprædaonuftusdomumrediens.

Solimannus Africanum fimul QC Vngaricum bellum molitus eft. Corra ’B4* dinuménim Barbaroifam clafsisfuæpraefetftumin Africam,contra Tuna-tenum regem mißt : quém etiam regno priuauit. Ludouicum uero Grigt; tum, Andreæ Venetiarum duCis filium,in Vngariam,utVaiuodam eq ce* ret. Occupata aüt^mMedeuifcha ciuitate, quam Gritus tenebat, Meila* nus Vaiuoda ipfurn cum exercitu obtruncauit, eius^ Äios ante oculos pa tris in frufta confeidit.

Carolus v.in Africamtraqcicns,Tunctanumregemreftituit, St^adui- ’537* 4Ö ginti captiuorum milliae feruitute libcrauir*

Eodem anno Taurus Perßacciuitas à Turca ui capitur : in quacumfe* curius agerent milites, improuifo Tahamæ Perfarum régis aduentu u^in ti T urcarum millia opprimuntur.Spoltjs amplis,öd Imperatortjs concubigt; nis Perfæ curn magno hoftiumdedecorepotitifunt.

Solimannus ex Ponto öd Propontide centum quinquagiata triremes, ‘537' biremes ocftoginta,ducenta fimul,Öd feptuaginta uarij generis tftuigia col* legit :quibus Corcyram , Venetæ dition^ infulam , aggreftus , decem ' dies obßdet: incenßs^ fuburbanis, öd agris deuaftatis, multis«^ incöla* rö aut oceißs, aut captis, difcedit.Zacynthum öd Cy thera populatur.Äegi jQ nam expugnat öd compIanat,Parum capit,Naxum tributariam facir.In A* puliam,maioremÖdmeliorem clafsispartem,in quam decemmillialecfto* rum peditumÖdduo millia equitum robuftifsimorumimpofucrat,mittit, amp;nbsp;totä T yrrheni maris orâibi deprgdatur.CIafles Imperatoris,Pontifieis,

Veneto-

1^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VVOLFGANGf D R E C H S L E R I

Ven Ct O rum coniuncîæ , ducum ambitione Si difcordia difsipatae fiint, i5’38, In Stinam incurfiones feceruntMartilofi nomina«, genus hominum a* grelle, amp;latrocinifs deditum : fed incolarum ui'rtute rcpulfum eft.

Eodem anno Calciani duels perfidla à Chn'ftlanls Infeliciter centra T ur cas In Saula pugnatum eft.

*^59» Veneti cum Turea pacem renouarunt,tradltls 1111 trecentls mllllbus co ronatorumjSC Neapoil ac Maluafia oppldls,ln finlbus Macedonlae.

Caftellum nouum Dalmatlæ oppidum, quod Hllpanl Si Germanl mi' Utes tenebant, connluentlbus Venctlsjà Turcls dlreptum eft, IncollsÄ! mlllltlbus de more gladlo occlfis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo

»y4«, Turea relletus tutor Iohannis Valuodæ,lnfantls fill) In Vngarlam à mo nacho Valuodægcntllluocatur. Qui Buda capta Infantem unà cum ma* trefequlcaftralubet.lpfearcemlngredltur : Si Peftum,ereglonè pofitam clultatemjOmnl apparatu belllco füm Inftrutftam, fui lurls facit : Strldonl* um caplt, Qulnqueccleflasfolo aequat.

»542» Eodem anno Carolus Imperator contra Barbaroflâm, ad caplendum Argleræ portum jln Maurltanlam Cæftrlenfem lerlus naulgans, Si ( ut a-lunt ) Pontlficls colloqulo Lucæ detentus, naufraglum fecit, Ipfe in Balea rcs Infulas uento reledlus eft, multlsnaulbus ex pulcherrlma 111a clafle ui Siinlurla tempeftatum amllsls. Germanus miles, Italo fuglente, fortlter 20 contra Maurltanos pro Cælàre pugnault.

1^42, Expedltlo In Vngarlam fada, adrecuperandamBudamjduce loachlmo Brandeburgenfl eledore.Plures milites morbo,quàm armls perlerunt, Oppugnatlonem tentauerunt quldem, ftd non urferunt. Maurlclj Saxo* nlæ duels ulrtus turn maxime eluxlt,

• lt;5’43. Pads condltlones cum Turca Inltæ ad certum tempus : quae utriquc par« armls feflæ, gratæ fuerunt.

• »J46. Polonlærex Slglfmundus,caftellum quoddam Turcæ, prope regnlfui fines ædlficatum,duce Breteuftlo dlrult Si euertlt.

• 13'47. Muftapha Sollmannlfillus rellquls llberls à partefublads, Iblus Impe- 30 rlc^eftlnatus, cupldus paternl Imperij folllcltault populos Aegyptlos, Si commoult Perfarum arma In patrem.

iS’48. Sollmannus contra Tolcham regem Perlarum maxlmo exerdtuprofc/ dusjfignls Infelldbus pugnault, fuis amlfsls In Perfla ; Si Tartarls foclaar ma lungere uolenribus, caefis in minore Armenia.

Eodem anno Curculalus.Turdcus plraca,ulgln«'blremlbus Siftrlreml* bus contra IndudaflRjm pada,Siclllæ Si Campanlae llttora Infeftault: Impro ulfos^ accolas adorlens , Ingen« prædadltatus eft.

Eodem anno Sarraceni Maurltanl tumultuantes, ducum Caelarlanorum Seftlani Si Albani uirtute reprelsl funt, Portugallla Si Hllpanla ab Irtcur^ 40 fionellberads.

• *5'49» nbsp;nbsp;Turca, ut ulndlcaret recentem Ignomlntam, nouos exerdtus conftrp

pfit contra Perfas: 6C primum milites fuos ftlpendlorum ampllficatlonc inultault,delrylefociorum anlmos per legatos confirmault. Sed copias apparatlfslm^forisfàmeamp;pefte amiflt: eodem morbo Conftantlno* pollgraflaftte, quamcentumtriremlum præfidlo abfens munlerat,adfe-ptuaglnta hominum mllllafublatafunt.

Ineunte hoc anno Sollmanni mors falfls rumorlbus nundata eft, qui tri glnta annos populum Dei afflixit.

Hie annus autem, cum lubilaeus habeatur, Si apud Hebratos ollm an- jo nus mitlgadonls Si leuadonis fuerlt , te oramus Deus acterne, mltlga propter filium tuum mala tot annos Eccleflæ tuæ lllata .-conierua pro Im* menfamifericordia t«a dodrina Euangelij, ut fublatls Machomethanoru blaiphe-

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE R E B.' T V R C I C r S L I Bgt;

blafphemqsjgloriofum fiat nomen tuum ih genribus ; excita ad ncceflaquot; riümbcllumprindpumChnftïanorumanimos, ut libcrato gtcge tuo ab nnpijfsimo tyranntdjs l'ugo, tuam bonttatcm Qi. pötenttäm agnofcat at-que prædit^t otbis uniucrfus.

APPENDIX.

Eodcm anno Carolus Qÿintus Cacfar, Afiricam urban Draguto regc pulfocæpit.

Turcæ cum arcémMelttaî fruftra tcntaflent, Tnpoltm Nunüdiac por^ tum occupârunt.

Solimanus Muftapham fifiumïnteremi't,amp;mdùdacfucrunt inter ipfum atque Fcrdmandum regem Romanorum,

Turdcusexerdtus in Stiriam ucnit : Coppam, Capeniluarum , amp;Ba* ^55^^ bpzam expugnauit. Sigetium uerô nullî^nt capere potuit. deinde difcc-dcns, Babozam, Sanmartinum Gerofgaluni, Seliam, SanlauréntfumSC Caliangem incehdi'r.

Philippus Hifpam'æ rex claflem mißt,ad Tripolim,aut Gcfbcm infu-lam occupandamiquac cum ad Gerbern delata effet,cumTurds congreffa, niagnam cladem accepit. qua ad dccemodo noftrorum millia pcnere : uigt; gmti feptem triremes, biremis una,amp;quatuordecim naues oncran'« inho i'nïîm poteftatem uenere.

Eodemm annoTurcæinVngariacaftrummunftifsimum,Filech nomi . ne, occuparunt : quo dus anniinitio capto,induciæ poffca inter Çaclâ* rem Ferdinandum ôd Solimanum fuere * quamdiu uixit Ferdinandus, CæfarMaximilianus perLazarùm Svucndium legatum, Tochay lo- ijß'x^'

* cummunitifsimum,quem loannes Vayuodaobtinebat,Turcis éumde-fendcntibus,expugnauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

’’Solimanus ingentem claffcm ad Melitam fnfiilam oppugnandam mifitî quæ, Hclmi afce munitifsima expugnata atlt;^ euerià, poft diuturnam ua^ , hdifsimamcp oppugnationem .Hierofolymitanis equitibus incredibiliuir tureiocum tuentibus,tandem re infeda amp;nbsp;magna clade accepta receftib

Solimanuscurn ingenti excrcttu in Vngariam uenit, Sigetium ôdlul^i^Ê^j éxpugnauit: ibi® obift, filium Selimum rcgnorum hatredem relinquenS| tuiusDciis habenas moderetur, neuiribus fuis ad Chriftianae Rei* pubiicæ, quacciuilibus difcordij'sièipiàmlace-rat, perniciefnutatur.

t'rOLFG. -DRECHSLERI de RE Sri Tnreiets libri amp;nbsp;Afpendisis

Errata, opera r v m incvria

jfic emendabis.

^ol. f. Verß^ jf ejuales inRefublicA S.iSquanta ah Sarraanii Petreia regio à Nabeethe tres tantum uatet fuiffe, ß Cbriflum iff.20 acin domo Aifjacontugis Medina jo ifidorum 13. a Muamedica legis 24.13 cladibu« 33.2g Ciafam 4-3.6 Guienna 30, 10,16 nbsp;nbsp;Ig cinca amni 32 Planielum 31.3 Perapertufi 21 Collaga'

tium 32 alfeHrts,fgt;ro aj^er 32.3 Sobarhria regione 33.3 in alpestria loca, pro inardua 37-i Abraemum Alcamacem. 38.23 impetud in urbem 62.31 Sed uarq in diuerßs Hißania partibus 63.2S ah alte^ rapartePuelitum 66,2 Monspefuluno 3i^2 6P.ueltdus 33.16 cuipro^ uinciapro Maruano 34.1g Corduba pS.spoflaliquot 2g Afturiare^ 81.2 in eoq^ 83.3 Acne ChriHiani ßaudemßruenti g2.8 Santiliana g3-}3 Amorium g3.22Melitenani g 8,33 ^3-tune 104.4 Pßon 103. tSaneaa 23 Muhaele Europe 32 in. Cilicia 103.12 Marroci 110.36 T:eutaz.ites 111.28Moßouia 112.12 Teutazites 116.36inPifafirium • iig,i Cutlumus 121.26 Caßianum 123.6Nicomediam 12g,18 Mau

rozomes 130.12 Bataza ag.reliqua 133.18 MongU 136.14 Sogdoq^ 142.13 gerendis 143.2

Sanarem.

diligensLeHorfacile animad* uertet^acemendabitt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

RERVM ET VERBORVM IN SAR =

RACENICA CAELII AVGVSTINI C V R I O* nis Hiftoria precipue' memorabiliuni INDEX.

Gormas «07.6 Gortynisurbs 88.2z

Gottalania43.30 ab Sarracenis capta 47.16

Gottifredus 132.16 primus lerofolymo rum rex 124. 5 eiufdem ci^ Turcis pugna

Gotti primi hominum de Romanis tri— umpharunt 8.20 quamdiu Hifpania obtinuerint

Gottorum origo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1*2.3?

Gottorum regum in prælÿsmos 44.32

Gottica Gallia

Gotticalingua ubi in Hilpania confer-uata

Gottici campi regio

Gotticum morem Italic ciuitates fecu' tae

GradacusArmaniæ pretor

Gradum urbs à Sarracenis oblidetur. 101.16

Granata 47.18. Granate regnum 4.0.38

amp; 63.1

Graufium

Gregorius à Thoma funditur

Gregorius patricius Africa imperium occupât

Guadalagiara

Guadalouir, olim Beds fl.

Guciutha

Guines Sophi F. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^.28

Guipuzquæregio H

Habdulmumenes

Habduluadeafamilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.35

Hacembccus, quiamp;Aflambeius 146.4

Hadigia Muamedisuxor

Haido Sarracenos in Galliam accerlit

9°-37

Haldalespont.

Haloonus Tartaroru imp. Icgatus 14^6

Hebdomipromontoriura 29.19 Scjp.8

Helene fanum

Henuiuallia

HeracleaPontica

Herculeifrctidefcriptio

Heraclia à Latinis capta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.18

Heracliusimp. Scenitas tumultuante« ad bellumablegat»5.3o. Cofdroem uincittdab

Heraclius regnum Syrochi Cofdroe fi-lio concedit

Heraclius Hierofolymitani rempli or-namenta Byzantium fert

Heraclius fœdus à Ciro cum Sarracenis initumuiolat

Heraclius Tyberij frater Sairaccnos uin-cit

Heraclij ignauia Herinw