Lid van de HoUandsche Maatschappij der Wetenschappen, corresp. lid van de Société des Sciences Naturelles te Cherbourg, van de Botanical Society te Edinburg enz.

die afgebeeld en beschreven zijn in deel XVII der FLORA BATAVA, naar tijd van uitgave gerangschikt.

■N VIJFTIGSTE AFLEVERING.

Holwortelige IlelnMoem. Grijsharige Farsetia. Eiviii’s Viooltje.

Waren’s Knikvrucht.

Lijmerige Spijkerzwam.

EN VIJFTIGSTE AFLEVERING.

Zonnekruid.

Kleinste Doorwas.

Heidensch Wondkruid van Luchs.

Meer-Knikvrucht.

Spiralige Snoerdraad.

VIJFTIGSTE AFLEVERING.

Stijve Steenraket. ■ Zomer-Distel. Waterhelmkru i d, Moeras-Knikvrucht.

Twijfelachtige Plaatzwam.

EN VIJFTIGSTE AFLEVERING.

Witte Mosterd.

Bastaard- Ganzerik.

Ilaagleuk.

Hangende Knikvrucht.

Geringde Stekelzwam.

Bittere Veldkers.

Sikkelkruid.

Standelkruid Mannetje.

Tweejarige Knikvrucht. Zachte Plaatzwam.

1341. Halimus portulacoides Wallr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PorceleitMadige Melde.

1342. Carex limosa L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Modder Rietgras.

1343. Psamma baltica R. S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oostzee-hehn.

1344. Bryum Neodamerise Itzigs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bryum van Neudam.

1345. Agaricus ustalis Fries. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Brandroode Plaatzwam,

1346. Agrimonia odorata Mill. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Welrielcende Agrimonie.

1347. Veronica opaca Fries. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dofgroene Eerenprijs.

1348. Carex Kochiana D. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Koch's Rietgras.

1349. Bryum atropurpureum W. et M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Knikvrucht.

1350. Russula nigricans Fries. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zwartachtige Russula.

1351. Elatine hexandra D. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zeshelmige Elatine.

1353. Juncus alpinus Vill. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alpische Bloembies,

Bryum alpinum L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alpische Knikvrucht.

1355. Boletus variegatus Sw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gespikkelde Pijpzwam.

Agrimonia odorata Mill. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Welriekende Agrimonie1346.

» atropurpureum W. et M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Donkerpurpere Knikvrucht ......... 1349.

» nbsp;nbsp;nbsp;torquescens Br. et Sch.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Knikvrucht met gewrojigen bladen . . , . .1314.

Pi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bittere ................ jqis

Vgt;ardamine amara L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rr - , c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....... • • • • aoio-

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tl 11’ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H6id6-Sßlc^^0gt;s . • • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/iqäq

, nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Koch's Rietgras........

. nbsp;nbsp;Koch,.„a D. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....................; ■; ' ' ' ' I“!'

Centaurea solstitialis L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d • nbsp;nbsp;111 jr ...................

p. . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Schoone Knotszwam.....

Cornus mas L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aorno.Zj« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... 1315.

p P . nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. Fries nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Blaauwe .................

Co.tinarius (Agarious) cyanites Pries. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Holwortelige ....................

, - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... 1306.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anjelier

BaBne heaandra D. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.....1291'.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Booge Aardbezie..........

p , .T, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Li'imerige Spijkerzivam. - ■

p , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kruipend ..................

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tand. Porcelembladige Melde........

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..............

Heliantliemum vulgare Gaertn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^onne „ , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... 1300,

Hydnutn zonatum Batsell. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . • . 1320.

T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alpische Bloembies. . . .......

, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gele .................

Neottia Nidus avis Rich. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...........................

p .1, r , f p 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LacIwnaZ’s ........................

n, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vliegen-Standelkruid.........

, , ' , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stmidelkruid Mannetje..........

Grchis mascula L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... 1322.

Veronica opaca Fries. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dofgroene Eerenprijs............ 1347.

SooRTELijKE KENMERKEN: Rhizomate tuberoso cavo, caule squama basilar! destituta, foliis biternatis incisis, racemo fructifero erecto, bracteis integris, calcare apice uncinato-curvato.

Wortelstok knolachtig, hol ; stengel tusschen den wortelstok en het onderste blad zonder schub ; bladen dubbel drietallig, ingesneden; bloemtros opgerigt; schutbladen gaaf; spoor der bloemkroon aan den top haakvormig ingebogen.

Onderscheidt zich van Corydalis solida Sm. (Fumaria bulbosa L. Flor. Bat- I. 17) voornamelijk door den wortelstok, die van onder hol en over zijn oppervlakte met wortelvezels bedekt is, en door de gave schutbladen. Hare bloemen zijn violetrood of wit. De geheele plant is grover en forscher dan C. solida. — Corydalis tuberosa D. C. Fr. Fl. IV, 637, C. bulbosa Pers. Syn. 2. 269. Fumaria bulbosa a L. Cod. 5121.

Verklaring der plaat: a. Bloem; b. Vruchttros; c. hauwtje; d. zaad; e. wortelstok.

Groeiplaats: In bosschen en op belommerden grond. Het gebied dezer plant heeft waarschijnlijk zijn middenpunt in de Karpathen en strekt zich van daar over een gedeelte van Europa uit. In Zevenbergen, bene-den-Oostenrijk en Slavonië is zij veel talrijker dan C. solida, in Stiermarken komt zij alleen voor en C. solida niet; Met C. solida is zij algemeen in Dalmatië, Servië, Bosnië en Herzegowina. Verder in Zuid- en Midden-Rusland, Polen, Koerland, Litthauen, zuidelijk Zweden, Denemarken, Noord-Duitschland, hier en daar gezellig ; zoo dok in oostelijk Nederland op enkele plaatsen ; Elzas, Lotharingen en op de Jura ; zeldzaam op de Pyreneeën en in noordel. Spanje, twijfelachtig in België. Ontbreekt in westelijk Frankrijk, in Groot-Brittannië en Ierland. Zuidelijker niet vermeld voor Griekenland, Turkije en de Levant, waar C. solida wel voorkomt. Deze laatste is ook in Engeland zeldzaam en alleen als aankomeling vermeld.

Nederland. Slechts op enkele plaatsen. Overvloedig bÿ Cornjum in Friesland en te Diepenveen in Overijssel. Minder talrijk bij Leiden, en Valkenburg in duinpannen. Volgens van Hall ook bij Groningen. De groeiplaats te Diepenveen, bij de pastorie, is het eerst aangewezen door den Heer H. J. Kok Ankersmit in 1880. Zie Ned. K. K. Arch., 2e ser.jll. 288.

De afgebeelde exemplaren zijn mij van daar welwillend toegezonden door den Heer L. J. van der Veen, Med. Stud, te Utrecht.

Norn allemand! Hohlwiirzliger Taubenkropf. J!^om anglais : Hollow rooted Corydalis, Fleurit: Avril Mai. 2|.

Caractères spécifiques. Souche bulbeuse creuse ; tige sans écaille basillaire ; feuilles biternées incises ; grappe fructifère droite ; bractées entières ; éperon à pointe courbée en crochet.

Se distingue du C. solida Sm. (Fumaria bulbosa L. Flor. Bat. I. 17) par son bulbe creux en dessous et couvert de fibrilles à sa surface et par les bractées entières ; ses fleurs sont violettes ou blanches. Plus robuste que le C, solida. — C. tùberosa D. C. Fl. Fr. IV, 137. C, bulbosa Pers. Syn. 2. 269. Fumaria bulbosa a. L. Cod. 5121.

Explication de la planche, a. Fleur; b. grappe fructifère; c. silicule; d. graine; e. souche.

Habitat. Bois et lieux ombragés. Je suppose son centre de dispersion dans la région des monts Carpathes, d’où elle s’est répandue sur une partie de l’Europe. En Transsylvanie, Autriche-infér. et Slavonie elle est plus nombreuse que le C. solida ; en Styrie elle domine exclusivement ; en Servie, Dalmatie, Bosnie et Herzégovine les deux espèces sont également abondantes. — Monts-Apennins, Russie mér. et centrale, Pologne, Courlande, Lithuanie, Suède mér., Danemark, Allemagne sept., çà et là en groupes nombreux ; Alsace, Lorraine et le Jura ; rare dans les Pyrénées et dans l’Espagne sept. ; douteuse en Belgique. Manque à la France occid., à la Gde Bretagne et l’Irlande. Pas mentionnée pour la Grèce, la Turquie et 1’Asie-mineure, où le C. solida est assez fréquent. Cette dernière espèce est considérée en Angleterre comme une plante introduite.

Pays-Bas. Près de Cornjum (prov. de Frise) et à Diepenveen (prov. d’Overijssel) en assez grand nombre. Moins nombreux dans les vallons des dunes près de Leide. — Les exemplaires représéntes nous ont été offerts par M. L. J. van der Veen, étud, en Médecine à Utrecht.

Geslachtskenmerken : Calyx erecta ; petala integra aut bilobata ; stamina minora dente instructa ; silicula elliptica compressa j valvae planae vel subconvexae ; stylus persistens ; loculi 6—12 ovulati ; semina sub-marginata.

Kelk opgerigt ; kroonbladen gaaf of tweelobbig ; kleine helmdraden van een tand voorzien ; hauwtje elliptisch, zaamgedrukt, met vlakke of een weinig gebogen kleppen; stijltje aanblijvend; hokjes 6—12zadig; zaden min of meer gerand.

SoORTELiJKE KENMERKEN : Caule gracili erecto ramoso ; foliis lanceolatis integris, inferioribus in petiolum attenuatis ; petalis bifidis, siliculis pubescentibus ellipticis inflatis obtusis, stylo filiforme, pedicellis erectis, seminibus brevissime marginatis. Floribus albis.

Stengel slank, opgerigt, vertakt ; bladen lancetvormig gaaf, de onderste in een bladsteel versmald ; kroon-bladen tweespletig ; hauwtjes zacht behaard, elliptisch , opgezwollen, stomp ; stijltje draadvormig ; bloemsteeltjes opgerigt; zaden smal-gerand. Bloemen wit.

Verklaring der afbeelding : a. Bloem ; b, id. doorsnede ; c. helmdraden ; d. vrucht in doorsnede ; e, zaad ; f. gedeelte van het blad met de sterhaartjes. (Alles vergroot).

Groeiplaats. Heuvels en drooge zandgronden. Langs wegen en op woeste plaatsen. Caucasië, Taurië, Centraal Azië, Siberië en de Altaï- en Baïkal-gebergten ; midden- en zuid-Rusland, zuid-Zweden , Denemarken , oostelijk Duitschland (talrijk), zuid-Tyrol en Piémont, talrijk in zuid-Oostenrijk, Turkije, Griekenland ; zeldzaam in westelijk Duitschland, België, oostelijk Frankrijk en Nederland; twijfelachtig in Zwitserland ; ontbreekt in ’t grootste gedeelte van Frankrijk, in Spanje en Portugal. In Engeland slechts als toevallig voorkomende vermeld.

Nederland. Hier en daar langs de groote rivieren. Bergen-op-Zoom, IJsseldijk, Nijmegen. Prodr. Flor. Bat. Zeer algemeen bij Deventer, op het Pothoofd, de gesloopte vestingwerken. Zevenbergen enz. Op de aanwezigheid aldaar is mijne aandacht het eerst gevestigd door Mej. A. Kroon te Deventer in 1880. Eindelijk is in Sept. 1881 de plant ook gevonden op het erf van een gesloopten molen aan den voormaligen Raamsingel te Haarlem, door Dr. T. C. Winkler, conservator aan Teyler’s Museum, en later in eene duinvlakte achter Overveen door den Heer H. W. Groll.

De exemplaren van de afbeelding, afkomstig van Deventer, ontvingen wij in Sept. 1881 van den Heer L. J. VAN DER Veen , med. stud, te Utrecht.

Nom allemand : Grauhaariges Steinkraut. Nom anglais: Hoary Farsetia. Fleurit: Juin—Septembre S.

Caractères génériques ; Calice dressé, pétales entiers ou bilobés ; deux étamines plus courtes munies d’une dent ; silicule elliptique comprimée à valves planes ou un peu convexes, terminées par le style persistant; loges renfermant chacune 6 à 12 graines planes, plus ou moins bordées.

Caractères spécifiques: Tige grêle dressée rameuse; feuilles lancéolées entières, les inférieures atténuées en pétiole ; pétales bifides ; silicules pubescentes ovoïdes elliptiques, renflées obtuses, à style filiforme pédicelles dressés, graines étroitement bordées. Fleurs blanches. Alyssum incanum L. Toute la plante est couverte d’une pubescence blanchâtre à poils étoilés.

Explication de la planche: a. Fleur; b. id. coupe; c, étamines; d. fruit, id. coupe; e, graine; ƒ. partie de la feuille avec les poils étoilés (Tout grossi).

Habitat. Collines, terrains sablonneux, bords des routes, lieux secs et incultes. Caucasie, Taurie, Asie centrale, Sibérie. Monts Altaï en Baïkal ; Russie centr. et mérid., Suède mérid., Danemark, Allemagne orient, (nombreuse) , Tyrol mér. et Piémont ; Autriche mér. (nombreuse), Turquie, Grèce ; rare dans l’Allemagne occid., en Belgique, dans la France orientale et la Hollande; douteuse en Suisse; manque dans la plus grande partie de la France, en Espagne et en Portugal. Accidentellement en Angleterre.

Pays-Bas. Çà et là, aux bords des grandes rivières et probablement introduite avec des transports de marchandises. Abondante aux bords de l'IJssel, à Déventer, où sa présence m’a été indiquée par Mlle A. Kroon en 1880. Trouvée aussi à Harlem par M. le Dr. T. C. Winkler, conservateur du Musée Teyler, sur le terrain d’un moulin à blé récemment démoli, — et plus tard dans un champ cultivé des dunes près de cette ville par M. H. W. Groll.

L’exemplaire représenté, trouvé à Déventer, m’a été offert en 1881 par M. L. J. van der Veen, étud. en médecine à Utrecht.

SooRTELiJKE KENMERKEN. Radice simplici, caule adscendente ramoso; foliis cordatis crenulatis inferioribus obtusis, stipulis lanceolatis acuminatis fimbriato-ciliatis, petiolo pluries brevioribus, sepalis lanceolatis acutis appendiculatis, appendicibus angulatis calcare apice emarginata aquose albida.

Wortel onverdeeld; stengel opstijgend, takkig; bladen hartvormig, gekarteld, de onderste stomp; steun-blaadjes lancetvormig, spits toeloopend, franjeachtig gewimperd, veel korter dan de bladsteel ; kelkbladen lancetvormig spits, voorzien van hoekige aanhangsels, die twee maal korter zijn dan de spoor. Spoor waterachtig wit, uitgerand.

Vele auteurs noemen haar eene verscheidenheid van V. sylvatica Fl. Bat. VI, 458. Zij onderscheidt zich van deze vooral door de langere aanhangsels der kelkbladen, de uitgerande witachtige spoor en den lateren bloei. Ook zijn de bloemblaadjes breeder en meer over elkander geplaatst. Verder wordt opgegeven dat hare bladen en bloemen grooter zijn en de kleur der laatste lichter is dan die van V. sylvatica. Ik twijfel evenwel aan de standvastigheid van deze kenmerken. V. sylvatica vond ik met grootere en kleinere bladen en bloemen; deze laatste ook zeer ongelijk van kleur. V. sylvatica Fries ß Riviniana. 7Ae ook Wirtgen, Flor, Rhein-Prov.

Verklaring der afbeelding, a. Bloem, b. id. ter zijde; c. id. doorsnede; d. kelk, e, vrucht; f. id. geopend ; g, zaad.

Groeiplaats. In bosschen. — Het gebied van Y. Riviniana zal weinig verschillen van dat van V. sylvatica, die over Europa en geheel noordelijk Azië tot Kamschatka verspreid is.

Nederland. Volgens den Prodr, Fl, Bat, aangetroffen in ’t Monferland bij ’s Heerenberg, te Beek bij Nijmegen, bij Maastricht en in het Haagsche Bosch.

Het afgebeelde exemplaar, uit de omstreken van Hoenderloo, ontving ik in Mei 1881 van den Heer H. J. Kok Ankersmit te Apeldoorn. Zie Ned, Kruidk, Arch. 3e Ser. Hl. 285.

Caractères spécifiques : Souche simple ; tige ascendente rameuse, feuilles cordées, crénulées , les inférieures obtuses, stipules lancéolées acuminées, fimbriées-ciliées, beaucoup plus courtes que le pétiole ; sépales lancéolés aigus appendiculés, à appendices anguleux persistants, deux fois plus courts que l’éperon ; éperon blanchâtre émarginé au sommet.

Plusieurs auteurs ont considéré cette plante comme une variété du V. sjdvatica, Fl, Bat. VI, 458. Elle s’en distingue surtout par la longueur des appendices calicinaux, par les pétales plus larges et se couvrant plus que ceux du V. sylvatica et sa floraison plus tardive. — Je doute que la grandeur des fleurs et leur couleur d’un lilas plus clair soient des points de différence sérieux. Les individus du V. sylvatica eux-mêmes présentent une grande diversité dans la couleur des fleurs et la dimension des feuilles. V. sÿlvatica Fries d Fiviniana.

Explication de la planche; a, la fleur; b, id. vue de côte; c. id. coupe; d, calice; e. fruit; f. id, ouvert ; ÿ. graine.

Habitat. Bois. Il est bien probable que 1’ aréal du V, sylvatica comprend aussi le V. Riviniana ; cet aréal s’ étend sur 1’ Europe et toute 1’ Asie sept, jusque le Kamschatka.

Pays-Bas. Trouvée jusqu’à présent en quatre endroits , mais probablement plus abondante qu’ on ne le pense. L’exemplaire représenté m’a été envoyé d’Apeldoorn en Gueldre par M. H. J. Kok Ankersmit.

Soortelijke kenmerken : Irregulariter caespitulosum ; caule humili simplici vel paree ramoso valde radiculoso ; folia ovato- et oblongo-lanceolata anguste limbata, apice remote serrata , margine basi parum reflexa, costa plerumque in cuspidem brevem exeunte ; flores monoici raro synoici, masculi terminales, folia perigonalia minuta lato obovata apiculata externo costato ; antheridia et paraphyses numerosa, flores synoici et feminei parum paraphysati ; capsula in pedicello longo striato subito pendula, obovato- et subgloboso-pyriformis ore valde angustate, opercule alte mamillari longe persistente. Peristomii membrana interni den-tibus adhaerens ; processus liberi angusti vix pertusi, ciliola subnulla.

Onregelmatige zoodjes. Stengel laag, onverdeeld of weinig vertakt, met veel wortelvezeltjes. Bladen eirond- en langwerpig lancetvormig, smal gezoomd, de rand aan de basis een weinig teruggebogen ; rib onder den wijdgezaagden top eindigende of met een korte punt uitloopende. Bloemen eenhuizig, zelden zamenhuizig; de mannelijke eindelingsch; perigotiium-bladen klein, breed omgekeerd eirond, met een klein puntje, het buitenste geribd. Antheridiën en paraphysen talrijk. Zamenhuizige en vrouwelijke bloemen met weinig paraphysen. Vrucht op een langen , regten steel, eensklaps hangende, omgekeerd eirond- en rondachtig-peervormig ; met sterk toegesnoerden mond ; deksel hoog mamvormig, lang aanblijvend. Binnenvlies van het mondbeslag aan de tanden vast ; binnenste tanden vrij, smal, niet doorboord ; wimpers nagenoeg ontbrekend. Pohlia Warenensis Schwaegr.

Verklaring der afbeelding : a. Plantjes nat. gr.; b. zoodje vergroot ; S mann. bl. ; c. bladen ; d. blad-voetlOOm vergr. ; e, bladspits 100/m vergr. ; f. mann. bl. ; g. perigon, blaadjes; h. antheridiën, i. perichaet. blaadjes ; k. archegonium ; l. m. n. vrucht ; o. deksel ; p. mondbeslag met tanden en ring, 100/m vergr.

Groeiplaats. Op vochtige, overstroomde gronden, aan oevers van rivieren, duinplassen en op vochtigen zandgrond, in Noord-Duitschland en Nederland. Ontdekt door Blandow bij Waren in Mecklenburg in 1804; daarna ook gevonden in Zweden , Engeland, Pruissen, Westfalen en Nederland.

Nederland. Op den drassigen zandbodem van het Haarlemmermeer bij Sloten en Halfweg (Houtrijk en Polanen) tijdens de droogmaking door Dr. Van der Sande Lacoste in 1852 en 1853 gevonden, doch later verdwenen. Dr. Van der Sande heeft ons de exemplaren voor de afbeelding aangeboden.

Caractères spécifiques: Gazons irréguliers; tige basse simple ou peu rameuse, très radiculeuse; feuilles ovales et oblongues-lancéolées, à limbe étroit, à sommet muni de dents distantes, à marge un peu recourbée à la base ; côte se prolongeant le plus souvent dans une pointe courte ; fleurs monoïques, rarement synoïques , les mâles terminales ; feuilles périgoniales petites, largement obovales apiculées, l’extérieure munie d’une côte. Anthéridies et paraphyses nombreux ; les dernières moins nombreuses dans les fleurs femelles et synoïques. Fruit à pédicelle long et droit, penché tout-à-coup, obovale et pyriforme arrondi, à orifice très-resserré, opercule élevé mammiforme, persistant. Membrane interne du péristome adhérant aux dents ; dents intérieures libres, étroites non percées, cils presque nuis. Pohlia fParenensis Schwaegr.

Explication de la planche; a. Gazon grand, nat. ; b. id. grossi; J. fl. mâle; e. feuilles; d, base de la feuille gr. lOOf. ; e. sommet gr. lOO/f. ; f. fleur mâle; g. feuilles périgon. ; h. anthéridies; i. feuilles périchét. ; k, archégonie l. m. n. fruit; o. opercule; p. péristome avec les dents et l’anneau, gr. ICO/f.

Habitat: Terrains inondés bords des rivières; mares dans les dunes ; sables humides; Allemagne sept, et Pays-Bas. Découvert par Blandow près de Waren en Mecklenbourg en 1804, plus tard aussi en Suède, Angleterre, Prusse, Westphalie et les Pays-Bas,

Pays-Bas. Terre sablonneuse humide du ci-devant lac de Harlem. Trouvé par M. le Dr, Van der Sande Lacoste pendant le dessèchement du lac en 1852 et 1853, mais disparue depuis lors. —■ M. Van der Sande Lacoste nous a offert les exemplaires représentés.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Pileo camóso demum umbonato sub-viscido fusco rufo, lamellis purpureo-umbrinis ramosis, hymenophore inter lamellarum laminis descendante. Stipes intus rhabarberinus. Fries, Hymen, eur.

Hoed vleezig, later met een verhevenheid in het midden, min of meer lijmerig, rosbruin; lamellen donker purperbruin, vertakt; hymenophorum tusschen de bladen der lamellen afdalend. Steel van binnen rhabarber-kleurig. A. Gomphus, Pers. Als een verschillende vorm wordt door Fries onder deze soort vermeld:

G. TESTACKUS pileo stipitisque basi (etiam intus) testaceis, lamellis plano decurrentibus.

ScHERFBRUiNE G. Hoed en steel van onder (zelfs inwendig) scherfbruin: plaatjes vlak afloopend.

Deze vorm is van grooter omvang dan de type ; de steel is zeer lang, de hoed vlak, in het midden neergedrukt en de plaatjes regt afloopend. Agaricus rutilus Sow. t. 105.

Verklaring der Afbeelding. De beide buitenste figuren stellen G. viscidus, de middelste G. testaceus voor. — Onderaan de spoelvormige sporen vergroot.

Nederland. In dennenbosschen. G. viscidus onder Bloemendaal, Overveen, Vogelenzang bij Haarlem en Rijzenburg bij Utrecht. G. testaceus bij Driebergen (Oudemans Rév, des Champ, p. 56.) en door mjj onder Bloemendaal.

De afgebeelde exemplaren G. viscidus zyn afkomstig van Lindenheuvel, die van G. testaceus van de Schapenduinen onder Bloemendaal, in 1881.

De hoed- oppervlakte vond ik bij de eerste bij droog weder gewoonlÿk droog en glad.

Système Naturel : Cellulaires Mycétes. O. Hyménomycétes. Trib. Agaricinées.

Caractères spécifiques. Chapeau charnu puis bossu, plus ou moins viscide, d’un brun roussâtre ; lamelles pourpre ombré rameuses: hymenophore descendant entre les lames des lamelles. Stipe inégal, jaune rougeâtre, aussi à l’intérieur. Fries, Hymen, eur.

G. TESTACEUS (GoMPHiDiE TESTAcÉ). Chapeau et base du stipe d’un jaune brunâtre aussi à l’intérieur ; lamelles planes décurrentes.

Cette forme est plus ample que le type, à stipe tres allongé, à chapeau déprimé au milieu et à lamelles droites, décurrentes. Agaricus ruülus. Sow. t. 105.

Explication de la planche. Les deux figures de côté représentent G. viscidus, les deux du milieu G. testaceus. En bas les spores fusiformes grossies.

Les exemplaires représentés ont été recueillis sur les dunes boisées près de Harlem.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Caule procumbente ramoso basi sublignoso, ramis ascendentibus elongatis pubescentibus, foliis ovatis vel oblongo-linearibu.s margine sub-revolutis, stipulis petiolo longioribus, racemis laxis , calice pedicellisque hirtis maturitate reflexis.

Stengel kruipend, takkig, aan den voet eenigzins houtig; takken opstijgend, verlengd, zacht behaard; bladen eirond of langwerpig-lijnvormig, met eenigzins omgerolden rand; steunbladen langer dan de bladsteel ; bloemtrossen los ; kelk en bloemstelen behaard, rijp zijnde neergebogen.

Groeiplaats. Drooge opene heuvels, grazige plaatsen op kalkgrond. West-Azië; landen rondom deMiddel-landsche zee ; Europa behalve het hooge noorden. — Ontbreekt in Ierland.

Het afgebeelde exemplaar, van daar afkomstig, is aangeboden door den Heer H.' J. Kok Ankersmit.

Nom allemand : Sonnenröschen. Nom anglais : Common dwarf Rock Rose. Fleurit : Juin—Août. t).

Caractères spécifiques. Tige couchée, rameuse, presque ligneuse à la base, à rameaux ascendents allongés pubescents ; feuilles ovales lt;nbsp;ou oblongues-linéaires, à bords un peu roulés ; stipules dépassant le pétiole ; grappes lâches ; calice et pédicelles velus réfléchis à la maturité.

Habitat. Coteaux secs, pelouses des terrains calcaires. Asie occident., bords de la Méditerranée ; Europe, excepté les régions septentrionales. Manque en Irlande.

Geslachtskenmerken; Calycis dentes obsoleti. Petala rotundata vel ovata apice involuta, fructus a latere compressas, stylopodio compresso coronatus. Mericarpii jugis 5 aequalibus sub-alatis vel acutis vel fere ob-soletis. Semen antice planiusculum. Umbellae saepe irreguläres; flores lutei.

Kelktanden onvolkomen. Kroonbladen rönd of eirond, aan den top ingebogen ; vrucht zijdelings zaamge-drukt, gekroond door den zaamgedrukten vrachtdrager. Vruchtdeelen met 5 gelijke, eenigzins gevleugelde of scherpe, of bijna ontbrekende ribben. Zaad van voren vlak. Schermen dikwijls onregelmatig ; bloemen geel.

SooRTELUKE KENMERKEN. Caulc erecto virgato patule ramoso, foliis lineari-lancolatis acuminatis, umbellls parvis numerosis terminalibus triradiatis, lateralibus incompletis, involucelli foliolis lineari-lanceolatis sub anthesi umbellulam 3—5 floram excedentibus, mericarpiis 5jugis inter juga granulato-muricatis, jugis gra-nulato-crispulis.

Stengel opgerigt, roedevormig, uitgespreid-takkig ; bladen lijn-lancetvormig , spits toeloopend ; bloemscher-men klein, talrijk ; de eindelingsche driestralig, de zijdelingsche onvolkomen ; bladen van het omwindseltje lijn-lancetvormig, tijdens den bloei boven den 3—Sbloemigen scherm uitstekend ; vruchtdeelen Sribbig, tusschen de ribben korrelig-stekelig ; ribben korrelig-kroezig. B.junceum Poll. B.procwnfteiis Desf. B. Coluntnae Guss.

Verklaring der afbeelding, a. Bloemschermen; b, bloempje, c. id. doorsnede; d. kroonblad; «.vrucht-steel; f. vruchtje; g. id. dwarsdoorsnede.

Groeiplaats. Woeste grazige plaatsen; langs wegen. Europa, Caucasie, Àlgerie. Ontbreekt in Ierland.

Nederland. In Zeeland op verschillende plaatsen. Prod. F. B. Op Schiermonnikoog. Van der Sande Lacoste.

Het voorgestelde exemplaar, afkomstig van het eiland Walcheren, is aangeboden door den Heer D.Lako, thans te Apeldoorn, in Aug. 1881.

Nom allemand: Feinster Durchwachs. Nom anglais : Hare’s Ear. Thoroughwax. Fleurit; Juillet—Sept. ©.

Caractères génériques ; Dents du calice peu distinctes. Pétales arrondis, ou ovales à pointe recourbée ; fruit comprimé sur les côtes, couronné par le stylopode aplati. Carpelles à 5 côtes égales , un peu ailées ou aigues ou peu distinctes. Graine aplatie de devant. Ombelles souvent irrégulières ; fleurs jaunes.

Caractères spécifiques. Tige droite à rameaux étalés; feuilles linéaires lancéolées acuminées ; ombelles petites nombreuses, les terminales à 3 rayons, les latérales incomplètes; folioles de l’involucelle linéaires lancéolées, dépassant l’ombellule ; celle-ci à 3—5 fleurs ; carpelles à 5 côtes grenus-muriqués, granulées-crispulées entre les côtes. B. junceum Poil. B. procumbe?is Desf., B. Columnae Guss.

Habitat. Pelouses incultes, bords des chemins. Europe, Caucasie, Algérie. Manque en Irlande.

Pays-Bas. Prov. de Zélande en différents lieux; île de Schiermonnikoog dans la Mer du Nord.

Les exemplaires représentés, trouvés en Zélande, m’ont été offerts par M. D. Lako en Août 1881.

Hoogduitsch : Heidnisches Wundkraut. Engelsch .• Fuchs’ Groundsel. — Ragwort.

Soortelij'ke kenmerken : Rhizomate stolonibus destiluta, caule erecto angulato striato, foliis ovato-lan-ceolatis , saepe in petiolo contractis , inaequaliter dentato-serratis , apiculo serraturarum recto , corymbo poly-cephalo ainplo composito-fastigiato, bracteis linearibus, involucre cylindrico 8—9 squamoso, squamis acces-soribus 3—5 involucre subaequantibus, anthodii radio 4—5 ligulate expanse , achaeniis glabris.

Wortelstok zonder uitloopers; stengel opgerigt, hoekig, gestreept, bebladerd, aan den top takkig ; bladen eirond-lancetvormig , dikwijls in een bladsteel versmald, ongelijk zaagtand!g , met regt uitstaande tandjes -, tuil zeer bloemrijk , breed , zaamgesteld , met gehjk-hooge takken ; schutbladen lijnvormig ; omwindsel cylinder-vormig, 8—Oschubbig; bijkomende omwindselblaadjes 3—5, ongeveer even lang als het omwindsel; straal-bloemen 4—5, uitgespreid ; vruchtjes glad.

Volgens Godron, Fl, Frang, II, 118, is onze plant de Solidago saracenica, het Heidensch Wondkruid van Fuchs, Hist. Pl, T2amp;. — Linnaeus heeft onder zijn Senecio saracenicus twee soorten begrepen: de eerste met kruipenden wortelstok, geheel ongesteelde bladen en opstaande bladtandjes : (S. saracenicus Jacq. Fl, Austr. II, 186, 5. saracenicus L. der tegenwoordige botanici) ; — de tweede met vezelachtigen wortel, veelal gesteelde bladen en regtuitstaande bladtandjes, overeenkomende met de plant van Fucns en onze soort. Deze onderscheidt zich voorts door de langere blaadjes van den bijkelk en het geringere aantal lintbloemen. Dit laatste kenmerk acht ik het duidelijkst. De groote veranderlijkheid in den vorm der bladen wordt vermeld door Crépin , Fl. d. Belg. De afbeelding van Fuchs schijnt Godron’s onderstelling te bevestigen. — S. salt-cifolius Wallr. S. alpestris Gaud., S. nemorensis L. * Fuchsii, Kocu Syn. ed, 2, 430, S. saracenicus Gmel.

S. sylvaticus Nesth, S. ovatus S, commuiatus Heil., S. nemorensis Lorey et Dur., Solidago saracenica Fuchs, Hist. 728.

Verklaring der afbeelding: a. Bloemhoofdje; 6. omwindsel; c. schijfbloem; d. straalbloem; e. vrucht-steel ; J. vruchtje. Alles vergroot, behalve e.

Groeiplaats. In bosschen, aan de oevers van beekjes. Het gebied van S. Fuchsii en S. nemorensis L. strekt zich uit over noordelijk en centraal-Azië tot Kamscbatka en Japan en over Midden-en Zuid-Europa.— Onze plant is volgens Ascherson zeer talrijk in de wouden van Mldden-Duitschland, volgens Godron in Frankrijk, volgens Willkomm en Parlatore in Spanje en Italië; volgens den Prodr. van De Candolle ook in Oostenrijk en Zwitserland op de bergen. — Volgens Garcke zeldzaam in Noord-Duitschland, waar de andere soort meer algemeen zou zijn. — In Groot-Brittannië zeer zeldzaam of ontbrekend. Watson.

Nederland. Op vochtige plaatsen, in bosschen. Beek en Ubbergen, Zutphen, Neerlangbroek en Doorn. Het afgebeelde exemplaar, gevonden te Ubbergen in Julij 1881 , is aangeboden door den Heer H. J. Kok Ankersmit.

Gebruik. De plant door Fuciis als Solidago Saracenica beschreven en afgebeeld, en welker identiteit met de onze zeer waarschijnlijk is, was oudtijds onder den naam van Heidensch Wondkruid als wondheelend aangeprezen *)

*) Het gebruik van den naam Heidensch Wondkruid voor Solidago Virgaurea, komt nu en dan voor, doch is stellig onjuist. De volksnaam van deze laatste was Guldenroede.

Caractères spécifiques. Rhizome sans stolons; Tige droite anguleuse striée, feuillée, rameuse vers le sommet; feuilles ovales-lancéolées souvent rétrécies en pétiole, bordées de dents en scie inégales à pointes droites ; corymbe fourni ample composé-fastigié ; bractées linéaires ; involucre cylindrique à 8—9 écailles ; écailles accessoires 3—5, presque aussi longues que l’involucre ; anthode à 3—5 rayons étalés ; fruits glabres.

Selon Godron, Fl. Frang. II, 118, notre plante est le véritable Solidago Saracenica de Fuchs, Hist. Plant. 728. Linné a confondu sous le nom de S. saracenicus deux espèces, la première à rhizôme rampant, à feuilles sessiles et bordées de dents courbées en avant (S, saracenicus Jacq. Fl. Austr. II, 186) le S. saracenicus L. des Flores contemporaines, — la seconde à rhizôme fibreux, à feuilles souvent pétiolées et bordées de dents ouvertes, identique avec notre plante et celle de Fuchs et se distinguant encore par les écailles caliculaires plus longues et les fleurons ligulaires moins nombreux. Ce dernier caractère me semble un des plus sûrs. La variabilité remarquable des feuilles de notre espèce est citée par Crépin Fl, de Belg. La figure publiée dans le livre de Fuchs semble confirmer la supposition de Godron. S. sdlkifoUus Wallr., S. alpestris Gaud., 5. nemorenms L. » FucJisii Koch Syn. ed. 2, 430, S. saracenicus Gmel., 5. sylvaticus Nestl., S. ovatus W., 5. commutatus Hell., lt;S. nemorensis Lorey et Dur., Solidago saracenica, Fuchs, Hist. 728.

Explication de la planche: a. Anthode; 6. involucre; c. fleuron du disque, d. fleuron ligulaire; e.tige défleurie ; f. fruit. Le tout grossi, excepté e.

Habitat. Bois ; bords des ruisseaux. L’aréal des S. Fuchsii et S. nemorensis L. s'étend sur l’Asie septentrionale et centrale jusqu’au Kamschatka et au Japon, et sur l’Europe centrale et méridionale. — Nombreuse dans les forêts de l’Allemagne centrale, Ascherson ; France, Godron; Espagne et Italie, Willkomm et Parlatore ; montagnes de l’Autriche et de la Suisse, de Candolle Prodr. Rare en Allemagne sept., où l’autre espèce est plus abondante, Garcke. Rare ou manquant dans la Gde Bretagne. Watson. —

Pays-Bas. Lieux ombragés, humides ; prov. de Gueldre et d’Utrecht. L’ Exemplaire représenté, trouvé en Gueldre, m’a été offert par Mr. H. J. Kok Ankersmit.

Usage. La plante décrite par Fucus sous le nom de Solidago Saracenica, avec laquelle notre espèce est probablement identique, a été renommée autrefois par ses qualités vulnéraires.

SooRTELiJKE KENMERKEN’. Laxe caespitans, caule humili, folia superiora in comam patentem confertalate oblonga acute acuminata concava, margine reflexa, costa sub apice integerrima evanida vel in apiculum brevem excedente, cellulae subparvae pellucidae. Flores synoici. Capsula parva in pedicello tenui pendula, oblongo-pyriformis rufula. Peristomn intern! processus in carina déhiscentes, cilia rudimentaria.

Los lodevormend; stengel laag; bovenste bladen in een uitgespreide kuif zaamgedrongen, breed langwerpig , spits toeloopend, hol, met omgebogen rand ; rib onder de gave spits verdwijnende of in een korte punt uitstekend; cellen vrij klein, doorschijnend. Bloemen zamenhuizig. Vrucht op dunnen steel, klein, hangend , langwerpig-peervormig, rondachtig. Uitsteeksels van den binnenmond kielvormig gespleten ; wimpers onvolkomen.

Verklaring der Afbeelding, a. de plantjes nat. gr.; 6. id. vergroot; c. bladen; d, bladvoet; «.bladspits; f, blad met verdwijnende middenrib ; g. bladspits id. ; h. inwendig kransblad ; i. bloem ; Jc. vrucht ; l, id. zonder deksel’ m. deksel; n. drooge vrucht’, o, mondbeslag met de tanden.

Groeiplaats. Op natte grasvlakten. Noordduitscbland, Westfalen, Rijnstreek,Jutland,Zweden,Nederland.

Nederland. Op vochtige zandgronden na overstrooming van droogliggende waterkanten, overal in weinige exemplaren. __ Gelderland, Renkum, Buse in Herb', Vereenig., N. Holland, Callandsoog langs het Zwanen-watcr bodem van het Haarlemmermeer te Sloten, -v; d. Sande Lacoste. N. Brabant, Beurne, quot;V. d. S. Lac.

Caractères spécifiques. Gazons laches nains; feuilles supérieures ramassées dans une coiffe étalée, larges oblonges, à pointe aigue acuminée entière, concaves, à bords réfléchis ; côte disparaissant sous la pointe, ou se prolongeant dans une pointe courte» cellules assez petites, pellucides. Fleurs synoïques. Fruit petit à pédicelle grêle, pendant, oblong-pyriforme, roux. — Dents du péristome interne déhi’scentes en carène; cils rudimentaires.

Explication de la planche, a. Plantes, grand, nat., b, id. gross. ; c. feuilles ; d. base de la feuille ; e. sommet; /. feuille à côte disparaissante; g. sommet id.; h. feuille int. du périchète; i. fleur; l:. fruit; l. id. sans couvercle ; m. couvercle ; n, fruit sec. ; o. péristome.

Habitat. Gazons humides dans les plaines de l’Allemagne sept. Pays-Bas, Jutland et Suède.

Pays-Bas. Sàbles humides, temporairement inondés ; dispersé partout, mais en groupes peu nombreux. Prov. de Gueldre, Hollande Sept, et Brabant Sept.

Les exemplaires représentés m’ont été offerts par M. le Dr. Van der Sande Lacoste.

Natuurlijk Stelsel: Algae, Cl. IL Phycochromaticae, Fam. 3, Nostochaceae, Sub-Fam. Spermosireae.

Geslachtskenmerken : Trichomata moniliformia evaginata ex articulis (cellulis vegetativis) globosis ellip-ticisve composita, et sporis sphaericis aureis vel aureo-fuscis, plerumque singulis interjectis et cellulis perdu-rantibus ovato-ellipticis vegetativis triplo quadriiplove majori bus praedita.

Draden naakt, parelsnoervormig, bestaande uit kogelvormige of elliptische leden (groei-cellen) met daar-tusschen voorkomende enkele goudgele sporen (olie-cellen) en langwerpige broedcellen, 2—4 maal langer dan de groeicellen.

Soortelijke kenmerken. Libere natans, mucosa, aeruginea, trichomatibus circinatis, articulis sphaericis et ellipticis, cellulis perdurantibus solitariis vel pluribus seriatis, cylindricis, cytioplasmate pallide aerugineo granulate turbato, sporis exacte globosis aureo-fulvis lucidis, singulis interjectis, articulorura diametro sub-duplo majoribus.

Diam. art. — yj-j'quot; = 0,0003 — 0,00042'', sporarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— 0,00048 — 0,00053'',

long. cell, perdur. tI»quot;' = 0,0008 ', transv. — tIt ” — 0,00038 — 0,0005quot;.

Vrij drijvend in slijmerige vlokken , kopergroen, met spiraalvormig gewonden draden ; cellen kogelvormig en elliptisch; broedcellen alleenstaande of meerdere achtereen; inhoud bleek kopergroen, korrelig troebel; sporen zuiver kogelrond, doorschijnend goudgeel, alleenstaande, bijna tweemaal grooter dan de groeicellen.

Afmetingen : cellen — tÏv'quot; = 0,0003 — 0,00042quot;, sporen — iktquot; = 0,00048 — 0,00053quot;, broedcellen tRquot;' = 0,0008quot;, dwars nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;= 0,00038 — 0,0005quot;.

Verklaring der afbeelding: 1. de plant, natuurl, grootte; 2. id. vergroot; a, sporen, J. broedcellen; c. groeicellen.

Groeiplaats. In zacht stroomend water bij Wassenaar, door Prof. W. F. R. Suringar verzameld.

Système Naturel; Algues. Cl. IL Phycochromaticae. Fam. 3, Nostochacées. Sous-Fam. Spermosirées.

Caractères génériques : Filets nus moniliformes, composés d’articulations globulaires ou elliptiques (cellules végétatives) avec des spores simples jaunes huileuses et des cellules reproductives oblongues, 2—4 fois plus longues que les cellules végétatives.

Caractèrs spécifiqus : Flocons mucilagineux, librement flottants, verd cuivré à filets contournés en spirale ; cellules globuleuses ou elliptiques ; cellules reproductives solitaires ou en séries, à contenu d’un verd cuivré pâle, granuleux, trouble ; spores exactement globuleuses, d’un jaune doré lucide, solitaires, presque deux fois plus grandes que les cellules végétatives.

Dimensions: Cellules — îIt'quot; — 0,0003 — 0,00042quot;, spores -,|-f — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— 0,00048 — 0,00053quot;,

cellules reproduct, ylyquot; = 0,008quot;, transversalement — tWquot; — 0,00038 — 0,0005''.

Explication de la planche. 1, la plante grand, nat.; 2, id. grossie; a, spores; b. cellules reproductives ; c. cellules végétatives.

Habitat, Eau douce à courant faible. Les exemplaires représentés trouvés à Wassenaar près de la Haye, ont été offerts par M. le Prof. W. F. R, Suringar de Leide.

EKYSIÏÏUM ÏÏIEKÀCirOLIlJI L. ERYSIMUM STRICTUM El. Wett. Stijve Steenraket. Hoogduitsch : Steifer Hederich. Engelsch ; Stiff Hedge Mustard. Bloeit: Junij—Julij Î.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Caule crecto, parce ramose, foliis oblongo-lanceolatis repando-denticulatis pilis 3fidis scabriusculis, inferioribus obtusis breviter mucronatis in petiolum attenuatis, superioribus sessilibus breviter acuminatis, pedicellis calycem sub-aequantibus, siliquis quadrangularibus a latere subcompressis pubescenti-scabris concoloribus petalis cuneato-obovatis.

Stengel opgerigt, weinig vertakt ; bladen langwerpig-lancetvormig, golfachtig getand, met driespletige haartjes bezet, eenigzins ruw, de onderste stomp, kort gepunt, in een bladsteel versmald, de bovenste ongesteeld, in een korte spits uitloopend ; bloemstelen ongeveer even lang als de kelk ; hauwen vierkantig, zijdelings min of meer zaamgedrukt, ruwachtig-harig, gelykkleurig, kroonbladen wigvormig-omgekeerd-eirond.' E. virgatum D. C. non Roth. Cheiranthus turritoides Lam. — E. virgatum Roth. met smalle gave bladen, is door Godron El. Fr. en Ascherson Fl, Brand, met onze soort vereenigd. Onze plant verschilt van E, cheir-anthdides F. B. HL 212 door de grootere bloemen en veel langere hauwen.

Verklaring der afeeelding: a. bloem; b. id. doorsnede; c. hauwen; d, rijpe hauw; e. zaad; f. driespletige haren der bladoppervlakte.

Groeiplaats. Oevers, wegen , magere akkers, muren, heuvels. Caucasie, Siberië, Noord- en Midden-Europa, Lombardië, Zwitserland, Portugal. Zeldzamer in Oost-Pruissen, talrijk in Hanover en het Rÿndal, België , Oost-Frankrijk ; in Engeland zeer zeldzaam of ontbrekend.

Nederland. Op bouwland en ruige plaatsen. Bij Gorssel, Deventer, Voorst, Zutphen, Kampen, Zwolle, Spoel bij Culemborg. Prodr. Flor. Bat.

Het afgebeelde exemplaar, afkomstig van Gorssel, is in 1881 aangeboden door den Heer H. L Eok Ankersmit te Apeldoorn.

Caractères spécifiques: Tige droite, peu rameuse; feuilles oblongues-lancéolées, bordées de dents inégales écartées, munies de poils trifides, un peu scabres ; les inférieures obtuses brièvement mucronées, rétrécies en pétiole, les supérieures sessiles, brièvement acuminées; pédicelles environ aussi longs que le calice ; siliques quadrangulaires un peu comprimées, pubescentes-scabres ; pétales à lame en coin oboval.

F. virgatum D. C. non Roth. Cheiranthus turritoides Lam. E. virgatum Roth, à feuilles étroites vertes, a été

unie à notre espèce par Ascherson Fl. Brand. Notre plante diffère d’ E. cheiranthoïdes (Fl. Bat. III. 212)

Explication de la planche: a. Fleur, b. id. coupe; c. siliques; d. silique mûre; e. graine;/, poils trifides de l’épiderme.

Habitat. Bords des eaux, chemins, champs maigres, murs et collines. Caucasie, Sibérie, Europe sept, et centrale , Lombardie , Suisse , Portugal.

Plus rare dans la Prusse orient. ; nombreux en Hanovre, dans la vallée du Rhin, en Belgique et dans la France orient. ; rare ou manquant dans l’Angleterre.

Pays-Bas. Lieux cultivés, décombres. Prov, de Gueldre et d’Overijssel ; manque dans les provinces occidentales. L’exemplaire représenté, trouvé à Gorssel (Gueldre), a été offert par M. H. J. Ko K Ankersmit.

. Stelsel van Linnaeus: Cl. XIX. 0. III. Syngenesia Polygamia Frastranea.

Natuurlijk Stelsel : Vasculares Dicotyledoneae, 0. Compositae.

achtskenmerken: Zie Deel 11, N^ 88, X. N“. 788. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,aneoso-canescente ; foliis

Kenmerken; Caule stricto ramose cum ram g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^us• capitulisterminalibus

' lis canescentibus, radicalibus lyratis, caulinis linearibus integri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rdn canitulum superante,

,„bslob».i lanati f.li.lis patoa.».api».sis. spina inKme*. »I.d. cap,«Inn. »per.»«,

- ...... nbsp;.akken »«. grä-htig quot;H hekW ; blade«

—f. afloopend; bloemhoofdjes emdelmgsch , alleen quot;nbsp;-iddelste stekel groot, buiten het

het omwindsel ; dgt; vrucht-de dubbele haarkroon

OESLACHTSR-Jbi',.'.'... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.«n vflrnïs

SOORTELIJKE KENMERKEN : Cauie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;linearibus integris

tomentosis canescentibus, radicalibus lyi^atis^ alniato-spinosis, spina i-^ solitariis, involucri subglobosi lanati P flosculis îuteis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a met een srijsachtig

Stengel opgerigt, takkig, evenals de s yve nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afloopend; blo

de onderste liervormig, de stengdhandvormig-gestekeld; mn staand ; blaadjes van het rondacht g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«oZs»« Læk-

bloemhoofdje uitstekend ; bloempjes ge . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jnnrtsnede- c. schub van

Verklaring der afbeelding; «. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(uit den rand); f- vruchtje (door

baar bloempje (uit het midden) ; «• onvruc ■; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; , , nbsp;nbsp;nbsp;-„u in Perzië,

gekenmerkt). nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bouwlanden. Deze plant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en Midden-Europa ;

Groeiplaats. Woeste schrale gron e ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® stekelige bloemen verspreid oye nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„truid- noordwaarts

Syrië, Caucasie, Griekenland en van nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zuid^Frankrijk is zü ^^^^Jfpuitschland en Engeland

waar zij gewoonlijk op bouwlanden nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luzerne-velden gevonden. InN

wordt zij zeldzamer en hoofdzakehjk op nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bosch), Walis zij onbestendig. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luzerne-akkers aangetroffen. Z- Beveland nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gevonden.

Nederland. Tot dusver alleen in Zeela nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^ggr Walra

Caractères Spécifiques: Tige droite rameuse, ainsique les rameaux rigides ailée et couverte d’un duvet grisâtre ; feuilles tomenteuses grisâtres, les radicales lyrées, celles de la tige linéaires entières décurrentes ; capitules terminaux solitaires, involucre plus ou moins globuleux laineux, à feuilles palmées épineuses, l’épine du milieu très longue et dépassant le capitule. Fleurs jaunes. Calcitrapa solstitialis Lmk.

Explication de la planche ; a. Capitule ; b. id. coupe ; c. écaille de l’involucre ; d, fleuron fertile (du milieu) ; e. id. stérile (du bord) ; f. fruit caractérisé par l’aigrette double.

Habitat : Lieux stériles, bords des chemins, champs cultivés. Indigène en Perse, Syrie, Caucasie, Grèce, cette plante c’est répandue sur le midi et le centre de l’Europe, où elle habite ordinairement les champs cultivés. Dans le Midi de la France elle est une mauvaise herbe bien redoutée; vers le Nord elle devient plus rare et se borne aux champs de trèfle et de luzerne. En Allemagne sept, et en Angleterre sa présence n’est qu’accidentelle.

Pays-Bas. La Zélande est la seule province où notre plante a été trouvée. L’exemplaire représenté, trouvé dans un champ de luzerne de l’île de Walcheren, m’a été offert par M. A. Walraven en 1880.

SooRTELJKE KENMERKEN Radice fibrosa ; caule petiolisque lato-alatis, foliis ovato-oblongis vel acutis crenatis glabris, ad basin saepe foliolo minute binisve auriculatis, panicula terminali, calycis laciniis subro-tundis obtusissimis lato membranaceo-marginatis, appendice staminodii subrotunda vel subrotundo-reniformi vix emarginata.

Wortel vezelachtig. Stengel en bladstelen breed gevleugeld ; bladen eirond-langwerpig of spits toeloopend, gekarteld, glad, aan den voet dikwijls met een of twee kleine blaadjes geoord; bloempluim eindelingsch; kelkslippen min of meer rond, zeer stomp, met breeden, vliezigen rand; aanhangsel van het staminodium min of meer rond of rond-niervormig, niet uitgerand.

De hier afgebeelde plant verschilt van S. Neesii (F. B. deel XVI, N’. 1238) in hoofdzaak door den vorm van het schubje der bloemkroon (den mislukten vijfden meeldraad) dat rond, niervormig, soms wigvormig en niet uitgerand is ; voorts door de bovenste bladen, die gekarteld en niet gezaagd zijn, en door de kleine bloemen. — Ook het meer of min geoord zijn der bladen wordt als kenmerk aangenomen. Bij het grootste onderste blad ziet men zulk een zijblaadje, bij de hooger staande twee, ter wederzijde van den bladsteel.

De vergelijking van een aantal exemplaren heeft mij overtuigd dat spitse en stompe bladen, eirond of iets hartvormig, zoowel bij S. Neesii als bij S. Balbisii voorkomen. In houding en kleur nadert onze plant eenigszins tot S. nodosa {F. B. Deel II. N’. 107). Ik ben geneigd S. Neesii en S. Balbisii als vormen van ééne soort (S. aquatica L.) aan te nemen. Later hoop ik ook eene naauwkeurige afbeelding te kunnen geven van S. Ehrhartii, den derden vorm van S. aquatica L., die door zijn tweelobbig staminodium-schubje is gekenmerkt.

Groeiplaats. Aan eenigzins beschaduwde waterkanten. Hetzelfde gebied als S.Neesii (DeelXVI, N’. 1238). Daarbij kan nog (waarschijnlijk voor beide vormen) gevoegd worden : Algérie en de Canarische eilanden. In ’t Westen van Europa talrijker dan in ’t Oosten (Watson). De volksnaam op de Azorische eilanden (herva de escaldellas) bewijst dat de water-ScrophuIaria’s daar talrijk zijn.

Nederland. De oudere opgaven van groeiplaatsen in de Prodr, F, B, en het herbarium der Bot. Vereen, zijn onzeker. Waarschijnlijk is onze plant vrij algemeen, gelijk ook de S. Neesii. In mijn herbarium zijn exemplaren van Utrecht (Bondam) en Nijmegen Abeleven).

Het op de afbeelding voorgestelde exemplaar vond ik in Aug. 1881 aan een slootkant op Duinvliet onder Overveen.

Nom allemand; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Braunwurz. St. Antoniskraut.

Caractères spécifiques: Racine fibreuse; tige et pétioles largement ailées; feuilles ovales-oblongues ou aigues crénélées glabres, souvent auriculées d’une ou de deux feuilles à la base ; panicule terminale ; lobes du calice arrondis, très oblus , à bord large membraneux ; écaille de la corolle arrondie ou un peu réniforme, à peine émarginée.

Notre plante se distingue de S. Neesii {F, B. XVI, N°. 1238) par la forme de l’appendice du staminode, par les feuilles supérieures crénéleés et non en dents de scie et par les fleurs plus petites. Aussi les folioles en oreillettes, qui se trouvent quelquefois à la base des feuilles, passent pour un caractère. Sur notre gravure on en voit une à la base de la plus grande feuille inférieure et deux au pétiole des feuilles supérieures.

La comparaison de plusieurs exemplaires m’a convaincu que les deux espèces présentent également des feuilles aigues et obtuses, ovales ou un peu cordeés à la base. Notre plante s’approche du S. nodosa {F, B. II, 107 par son port et le verd grisâtre des feuilles. Je suis incliné à considérer les S. Neesii et S. Balbisii comme deux formes d’une seule espèce, le S. aquatica L. J’espère donner plus tard une figure exacte de S. Ehrhartii, la troisième variation du type, caractérisée par son écaille bilobée.

Habitat. Bords des eaux un peu ombragés. Même aréal que le S. Neesii [F. B, XVI. N°, 1238). Y ajouter encore (probablement pour les deux formes) l’Algérie et les Iles Canaries. Plus nombreux dans l’Europe occidentale que vers l’Orient. Watson. Son abondance dans les Iles Açores est prouveé par le nom populaire »herva de escaldellas”.

Pays-Bas. Les anciens auteurs ayant confondu les trois formes sous le nom de S. aquatica, il n’est pas possible de bien déterminer les localités. Je possède des individus d’Utrecht, de Nymègue et des environs de Harlem. L’exemplaire représenté provient de cette dernière localité.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Caulis innovationibus brevibus ramosus , dense radiculosus. Folia sordide viridia , inferiora ovata acuminata, comalia ex ovato-oblongo et elongato lanceolata , fusco limbata, margine a basi usque ad medium reflexa, apice plano, obtuse serrata, costa excedente breviter cuspidata laxe texta. Flores synoici masculi femineo approximati, antheridia plus minus numerosa paree paraphysata, raro archegoniis mixta. Capsula in pedicello longo superne arcuato horizontalis vel inclinata elongato-pyriformis sub-incurva, microstoma, pallide fuscescens senior brunnea. Operculum obliquatum minutum obtusiusculum. Annulus latus, Peristomii processus in tota fere carina déhiscentes, cilia subnulla,

Stengel door korte uitspruitsels vertakt, aan den voet digt met wortelvezels bezet. Bladen vuilgroen, de onderste eitond, spits toeloopend ; topbladen eirond-langwerpig en verlengd lancetvormig, met een bruinen zoom ; bladrand van den voet tot het midden teruggebogen , aan den top gezaagd, door een uitstekende mid-denrib kort gepunt, los geweven. Bloemen eenhuizig ; mannelijke digt bij de vrouwelijke geplaatst ; antheridiën meer of minder talrijk, met weinig paraphysen, zelden met archegoniën vermengd. Vrucht op een langen, van-* boven gebogen steel, horizontaal of neigend , verlengd peervormig , eenigzins gebogen , kleinmondig, bleek bruinachtig, later bruin. Dekseltje scheef, klein, stompachtig. Ring breed. Tanden van den binnenmond bijna over de geheele lengte loslatend. Wimpers nagenoeg ontbrekend.

Verklaring der afbeelding, a. de plantjes, nat. gr.; b. plant vergroot; c, bladen; d. bladvoet; e, blad-spits ; f. mann. bloem ; g, uitwendig perigoniumblad ; h. antheridiën en paraphysen ; i. i, perichaetiumbladen ; k. tweeslachtige bloem ; l. vrucht, n. id. droog ; o. deksel ; p. mondbeslag met tanden en ring.

Groeiplaats. Op vochtigen zandgrond, in lage weilanden; langs waterkanten; Noord-Duitschland, Nederland zeldzaam.

Nederland, Zeeland: bij Oostzwake en Wilhelminadorp. v. d. Bosch; Gelderland, bij Epe, v. d. S. Lac. ; Z, Holland, Leiden Dz. en mb., v. d. S. Lac.; N. Holland: Haarl. meer bij Sloten en Halfweg v.D. S. Lac.

De afgebeelde exemplaren, van Cronestein bij Leiden en van Epe afkomstig, zijn aangeboden door Dr.

Caractères spécifiques. Tige ramifiée de bourgeons courts, couverte à la base d’un chevelu radiculaire. Feuilles d’un verd sale, les inférieures ovales acuminées, les supérieures ovales-oblongues et allongées lancéolées, bordées de brun, à bords enroulés de la base jusqu’au milieu, à sommet plan, obtusément denté en scie, à côte prolongée en pointe courte, à tissu cellulaire lâche. Fleurs synoïques, les mâles approchées des femelles ; ahthéridies plus ou moins nombreux avec peu de paraphyses, rarement mêlés d’archégonies. Capsule à pédicelle long, arqué au sommet, horizontale ou incliné, allongée-pyriforme un peu courbée en dedans, microstome , d’un brun pâle, plus foncé avec l’âge. Opercule oblique, petit, un peu obtus. Anneau large. Dents du péristome déhiscentes sur presque toute la carène ; cils rares ou nuis.

Explication de la planche, a. les plantes gr. nat.; b. plante grossie; c. feuilles; d. base de la feuille; e. sommet ; f. fleur mâle ; g. feuille périgon. extér. ; h, anthéridies et paraphyses ; i. feuilles périch. ; k, fleur hermaphr. ; l, fruit; n, id. séché; o. opercule: p. péristome avec les dents.

Les exemplaires représentés ont été offerts par M. le Dr. Van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Excentficus, velo nullo, lamellis longe derurrentibus pileo postice in basin sti-pitiformem obliquam brevem producto. Lamellis sporisque dilute lilacinis ab A, ostreato cui affinis videtur distinctus. Absentia odoris Artemisiae Dracunculi tempusque autumnale — neque vernale — quo viget, vêtant quominus exempla nostra in trunco decorticate Populi Italicae crescentia, cum A. euosmo Berk, confundamus.

Pilei imbricati sessiles vel breviter pedunculati, carnosi, molles, utplurimum pulvinati, nitidi, recentes tactu adiposi, nigricantes vel saturate violacei, obsoleti fuscescentes, margine incurve, stipite firme elastico, sursum incrassate, basi strigose ; lamellis eglandulosis postice anastomosantibus.

Zydelings gesteeld , zonder sluier ; lamellen laag afloopend ; hoed van achter uit een steelvormigen, scheven , korten voet voortkomende. Verschilt van A ostreatus {Fl. Bat. Deel X. N’ 780), waarop hij veel gelijkt, door de lichtpaarse kleur der lamellen en sporen. De afwezigheid van Dragongeur en zijn voorkomen in den herfst — niet in de lente — laten niet toe onze exemplaren tot A. euosmus Berk, te brengen.

Hoeden dakpanswijs geplaatst, niet of kort gesteeld, vleezig, zacht, meerendeels kussenvormig, glanzig, in versehen staat vetachtig op het gevoel, zwartachtig-donker of violet van kleur, ouder bruinachtig, met naar binnen gekrulden rand ; vasten, veerkrachtigen, naar boven dikker toeloopenden, naar onder stoppel-harigen steel ; lamellen zonder kliertjes.

De exemplaren zijn gevonden op rottend populierenhout, in Dec. 1881 en Januari 1882, in den Hortus Botanicus te Amsterdam.

Caractères spécifiques ; Excentrique. Voile nul, lamelles longuement décurrentes , chapeau se développant d’un pied court stipitiforme, oblique. Se distingue d’A. ostreatus auquel il semble allié, par la couleur lilas clair des lamelles et spores. L’absence de l’odeur d’estragon et la végétation automnale ne permettent pas de le confondre avec A. euosmus Berk.

Les chapeaux sont imbriqués sessiles ou à court pédoncule, charnus, moux , pulvinés et luisants ; récemment cueillis ils sont un peu gras au toucher, noirâtres, ou d’un violet obscur, plus tard brunâtres, à bords enroulés en dedans , à tige ferme élastique , plus grosse vers le sommet, hérissée à la base ; lamelles sans glandes.

J’ai recueilli les exemplaires de cette nouvelle et remarquable espèce sur le bois pourri de peupliers d’Italie, dans le Jardin Botanique d’Amsterdam, en Décembre 1881 et Janvier 1882.

De aanwezigheid van drie of meer nerven op de hauwen is het eenige vrij onstandvastige kenmerk dat het geslacht Sinapis van Brassica onderscheidt. Bentham en Hooker (Clenera Plant.) hebben daarom Sinapis als een ondergeslacht van Brassica aangenomen.

Soortgelijke kenmerken: Caule stricto hispidulo, foliis puberulis lyratis sublobatis inaequaliter den-tatis, calyce patent!, siliquis patulis cylindricis torulosis hispidis rostro ensiformi brevioribus.

Stengel regtop, met stijve haartjes bezet ; bladen zacht behaard, liervormig, min of meer gelobd, ongelijk getand;.kelk uitstaande; hauwen uitgespreid, rolrond, hobbelig, stijfharig, korter dan de zwaardvormige snavel.

De platte, zwaardvormige, eenigzins gekromde snavel, die veel langer is dan de hauw, vormt het beste kenmerk onzer soort.

De hier afgebeelde plant is een duinvorm, kleiner van afmeting, met minder diep ingesneden bladen dan de type, en met buitengewoon lang gesnavelde hauwen. — De nerven op de hauwen zijn onduidelijk.

Verklaring der Afbeelding: a. bloem; b. id, doorsnede; c. hauwen; d. id. doorsnede vergroot; e.id. met de zaden; f. zaad.

Groeiplaats. Oorspronkelijk en verbouwd in Zuid-Europa en Klein-Azië ; verbouwd en als onkruid op bouwlanden verwilderd in midden- en noordelijk Europa, Algerië en op de Canarische eilanden.

Nederland. Hier en daar verbouwd en op sommige plaatsen in groot aantal verwilderd. Noord- en Zuid-Holland en Zeeland. Duinstreken bij Scheveningen, Zandvoort, Velsen. Bij Leiden, in Walcheren, Z.-Beve-land en O. Z. Vlaanderen.

Het exemplaar der afbeelding is in 1879 door mijn zoon F. W. van Eeden Jr. in het Heerenduin bij Velsen gevonden.

La présence de trois ou plusieurs nervures sur les siliques est le caractère unique et assez inconstant qui distingue le genre Sinapis du g. Brassica. Bentham et Hooker (Gen. pl.} ont compris le sous-genre Sinapis dans le g. Brassica.

Caractères spécifiques: Tige droite un peu hérissée; feuilles peu velues, lyrées, lobées, inégalement dentées ; calice étalé ; siliques étalées, cylindriques, noueuses, hérissées, plus courtes que leur bec ensiforme.

Le bec ensiforme plat, un peu courbé et dépassant de beaucoup la silique en longueur, est le caractère le plus distinctif.

La plante représentée par notre planche est une forme des dunes, à dimensions petites, à feuilles moins profondément incisées que le type, et à siliques longuement rostrées. — Les nervures des siliques sont peu visibles.

Explication de la planche : a. Fleur ; b. id. coupe ; c. silique ; d. id. grossie ; e, id. mûre ; f. graine.

Habitat : Indigène et cultivée dans le Midi de l’Europe et l’Asie-mineure ; cultivée et demi-sauvage dans les champs de l’Europe centrale et sept., en Algérie et dans les Iles Canaries.

Pays-Bas. Cultivée et échappée çà et là en groupes nombreux. Provinces occidentales, dunes maritimes.

L’exemplaire représenté a été trouvé en 1879 par mon fils F. W. van Eeden Jr. dans les dunes maritimes près de Velsen.

Hoogduitsch : Bastard-Fingerkraut, Engelsch : Hybrid Cinquefoil. Bloeit : Mei 4.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Caulibus ascendentibus 2—4 floris; foliis radicalibus tornatis quinatisve, foliolis obovatis-elongatis vel obovatis supra glabris subtus serieels serrulatis, serraturis superioribus conniventibus terminali minore, stipulis lanceolatis acutis, filaraentis glabris, carpella ad umbilicum pilis obsita, recepta-culum valde hirsutum.

Stammetjes nederliggend , dikwijls wortelend. Stengels opstijgend, 2—4 bloemig ; wortelbladen drietallig of vijftallig; blaadjes omgekeerd-eirond-verlengd of omgekeerd-eirond, van boven kaal, van onder zijdeachtig behaard, met ondiepe zaagtandjes ; de bovenste tot elkander neigende, het eindelingsche het kortst ; steunbladen lancetvormig, spits toeloopend ; helmdraden glad ; vruchtjes aan den navel met haren bezet ; bloembodem zeer harig.

Potentilla alba L. verschilt van onze soort door de langwerpig lancetvormige blaadjes, wier hoogste tandjes niet in grootte verschillen; ook zijn bij P. alba de algemeene bloemstelen korter dan dewortelbladen en dragen zij gewoonlijk drie bloemen.

Sommige auteurs schijnen onze soort verward te hebben met P. splendens Ram., P. Vaillantil Nestl. Volgens Leiimann , Monogr. Potent,, heeft P. splendens drielallige blaadjes, die ook van boven zijdeachtig behaard zijn, en zijn hare kroonbladen ditbbel zoo lang als de kelkbladen. — De beschrijvingen van P splendens bij Kocil, Syn. ed, 2 p. 243 en bij Sciilechtendal en Schenck, Fl. v. Deutschl., deel 4, met de afbeelding bij laatstgenoemde , stemmen daarentegen geheel met onze soort overeen. De vergissing blijkt duidelijk, daar beiden dezelfde groeiplaatsen opgeven als Garcke voor onze soort.

De echte P. splendens is gevonden in de Pyreneeën door Ramond en wordt ook voor Spanje vermeld door Willkomm , Fl. Hisp. HL Zij is afgebeeld in Vaillant, Botamcon Paris., t. 10 f. 1. In den Prodr. van De Candolle is zij vermeld als P. alba p, splendens.

De P. sterilis Garcke, P. Fragariastrum Ehrh,, Fragaria sterilis L., heeft drietallige, rondachtige, behaarde, scherpgezaagde blaadjes en komt in houding zeer met de Fragaria vesca overeen.

Verklaring der Afbeelding, a. Bloem; b. id. doorsnede; c. kelk ; d. helmdraad; e. vrucht;/, nootje; g. wortelblad.

Groeiplaats. Volgens Garcke zeer zeldzaam en alleen gevonden in wouden en struikgewas ; Steigerbosch bij Erfurt, bij Nordhausen en bÿ Brunswijk, — dus op tamelijk van elkander verwijderde plaatsen. — Ik vermoed echter dat zij ook elders voorkomt, doch waarschijnlijk met P. alba en P. sterilis, die een zeer uitgestrekt gebied hebben, is verward.

Nederland. De eenige plaats, waar onze plant tot dusver in Nederland is gevonden, was het voormalig Beekbergerwoud. De Heer H. J. Kok Ankersmit ontving haar in Mei 1875 van eene dame, die haar op het hoogste punt van genoemd woud onder eiken had gevonden. Na de slooping van dat overoude bosch is de plant daar niet meer teruggevonden. Zie Fed. Krnidk. Archief, 2e serie, 2, 147.

Het voorkomen der plant op drie van elkander verwijderde plaatsen in Duitschland geeft mij reden om hare oorspronkelijkheid in het Beekbergerwoud niet in ’t minst te betwijfelen. Aan eene invoering als sierplant is niet te denken. Veeleer acht ik de ontdekking een der merkwaardigste die ten opzigte der oud-Neder-landsche Woudflora is gedaan.

Het afgebeelde exemplaar is van de door den Heer Ankersmit in zijn tuin overgebragte Beekbergsche plant afkomstig.

Caractères spécifiques: Souche ligneuse, souvent radicante; tiges ascendantes à 2—4 fleurs; feuilles radicales ternées ou quinées ; folioles obovales-allongées ou obovales, glabres en dessus, couvertes de poils blancs soyeux en dessous et aux bords, dentées en scie à dents supérieures conniventes, la terminale plus petite ; stipules lancéolées aigues, filets glabres ; carpelles poilues sur l’ombilic ; réceptacle très velu.

Potentilla alba L. diffère de notre espèce par les feuilles oblongues lancéolées, à dents supérieures égales, par les tiges 3 flores et plus courtes que les feuilles radiculaires.

Quelques auteurs semblent avoir confondu notre espèce avec le P. splendens Ram., P. Vaillantii Nestl. Selon Lehmann, Monogr. Pot. le P. splendens a des feuilles terneés couvertes de poils soyeux aussi en dessus et ses pétales dépassent de beaucoup le calice. — Voyez aussi Boreau , Centre de la Fr, 206. — Les descriptions de P. splendens données par Koch, Syn. ed. 2. p. 243 et par Schlechtendal et Schenck, Fï. V, DeutsM., vol. 4, ainsi que la figure du dernier s’accordent avec notre plante. L’erreur est constatée d’ailleurs par les localités citées par ces deux auteurs, et qui sont les mêmes où selon Garcke notre espèce a été trouvée.

Le véritable P. splendens à été trouvé dans les Pyrénées par Ramond, dans la France centrale et mérid. et en Espagne. Boreau Centre d. l. F., Willkomm, Fl. Hisp. Elle est figurée dans le Botanicon Parisiense de Vaillant, t. 10 f. 1. Dans le Prod, de D. C. elle est désignée comme la variété ß de P. alba.

Le P. sterilis Garcke, P. Fragariastrum Ehrh., Fragaria sterilis L. à feuilles ternées, à folioles arrondies, poilues et fortement incisées-serrulées, ressemble dans son port au Fraisier.

Explication de la planche: a. Fleur, b. id. coupe; c. calice, d. filet; e, fruit, f. carpelle; g. feuille radicale.

Habitat. Selon Garcke Fl. v. Deutschl., très-rare. Bois et broussailles près d’Erfurt, Brunswick et Nordhausen, localités assez distantes entre elles. Je ne doute pas qu’elle se trouve aussi ailleurs, mais confondue avec les P. alba et P. sterilis dont l’aréal est très-étendu.

Pays-Bas. Trouvé en 1875 dans un seul endroit de la forêt de Beekbergen près d’Apeldoorn en Gueldre. Cette forêt, le plus ancien vestige de la végétation antérieure des Pays-bas, a été défrichée, et la plante a disparue avec elle. — Heureusement M. H. J. Kok Ankersmit , botaniste à Apeldoorn, a sauvé dans son jardin l’exemplaire trouvé en 1875 et nous en a communiqué des rejetons fleuris.

La présence de notre espèce à trois endroits différents du pays voisin me semble affirmer sa spontanéité en Gueldre. Je ne crois pas qu’une plante aussi rare et nullement cultivée se serait échappée d’un jardin, et d’ailleurs la situation isolée de la forêt de Beekbergen rendrait cette supposition improbable. — Au contraire la découverte me semble précieuse pour la connaissance de la Flore primitive de notre pays.

Geslachtskenmerken : Amentum squamis ovatis. Stamina 6—12, in basi squamae inserta. Antherae bilo-culares, loculis disjunctis : Fem. Amentum laxum. Squamae ternae, biflorae, exterior decidua, interiores bifidae vel angulatae persistentes , in fructu valde auctae. Ovarium perigonio 6ilentato coronatum, biloculare, loculis lovulatis. Stigmata 2. Nux matura 1 locularis.

Mann, bloemkatje met eironde schubben. Helmdraden 6—12 op den voet der schub ingeplant. Helmknoppen tweehokkig, met van elkander gescheiden hokjes. Vrouw, bloemkatje met driedeelige , tweebloemige schubben ; de buitenste afvallend, de binnenste tweespletig of hoekig, aanblijvend, aan het rijpe vruchtje zeer in grootte toegenomen. Vruchtbeginsel door een zestandig bloemdek gekroond, tweehokkig, met eenzadige hokjes. Twee stempels. Noot in rijpen toestand eenhokkig.

Soortelijke kenmerken : Foliis ovato-ellipticis acuminatis vel rarius obtusis, basi obtusis vel cordatis duplicato-serratis, nervis presertim paginae inferioris adpresse et longe pilosis, bracteis fructum involventibus 3—nerviis trilobis, margine sparsim dentatis vel integris, lobo centrali oblonge obtuso, lateralibus ovatis 2—4 brevioribus , nuculis 7—11 nerviis.

Bladen eirond-elliptisch , spits toeloopend of zeldzamer stomp, aan den voet stomp of hartvormig, dubbel gezaagd; bladnerven vooral aan de onderzijde met lange aangedrukte haartjes bezet; schutbladen de vrucht omwikkelend en drienervig, drielobbig, aan den rand schaars getand of gaaf; middelste lob langwerpig stomp; zijlobben eirond, 2—4 maal korter; nootjes 7—11 nervig.

Verklaring der afbeelding; a. Bloeijende tak; é. mannel. bloempje; c. helmknopjes; d. vrouw, bloemkatje ; e. schutblad met de vrouw, hl. ; ƒ. vrouw, bloempjes ; g, jonge bladen ; Ä. tak met vrucht ; i. vrucht. Alles vergroot behalve a, g en h.

Groeiplaats. Gematigd Europa en westelijk Azië tot den Oeral en Perzië. In Europa van Engeland over zuidel. Zweden en Z. Rusland, den Peloponnesus, Midden-Italië. Noordwaarts minder wild of verwilderd aangetroflen. In het N. O. van Frankrijk schijnt deze boom voorheen talrijker geweest te zijn. In het bosch van St. Germain bij Parijs nog de heerschende boomsoort. In Duitschland komt zij meest voor aan de randen der beukenbosschen, in de diepten der valleijen, waar de beuken zoo goed niet groeÿen.

Nederland. In ouden tijd veel in heggen aangeplant ; thans nog hier en daar in plantsoenen. — Verwilderd of welligt wild vond ik hem in de bosschen van Doorweerd bij Arnhem en op Woestduin bij Haarlem.— Volgens den Prodr, Fl. Bat. ook bij Groesbeek, Boxtel, Arnhem, Mook, Utrecht, Zeist en ’s Gravenhage.

Gebruik : Het hout is wit en zwaar en heeft als brandstof een grooter warmtevermogen dan de beuk. — Het is ook uitstekend geschikt voor handvatten van gereedschap, wielspaken en schroeven.

Caractères génériques: Chatons mâles cylindriques, à écailles ovales ciliées; 6—12 étamines insérées à la base de l’écaille. Anthères biloculaires à loges disjointes. Chatons femelles à écailles ternées biflores, l’extérieure caduque, les intérieures bifides ou anguleuses, persistantes et prenant un grand accroissement sur le fruit; ovaire à 2 loges contenant 1 ovule et couronné par le calice à 6 dents ; 2 stigmates; fruit mûr uniloculaire.

Caractères spécifiques: Feuilles ovales-elliptiques, acuminées ou rarement obtuses, cordées ou obtuses à la base, doublement dentées en scie, à nervures couvertes de poils longs apprimés, surtout à la surface inférieure; bractées trinerviées trilobées, enveloppant les fruits, à dents éparses aux bords ou entières; lobe du milieu oblong-obtus, lobes latérales ovales 2—4 fois plus courts; fruit avec 7—11 nervures.

Explication de la planche: a. Rameau fleuri; b. fleur mâle; c. anthères; d. chaton femelle; e. bractée à fl. femelles ; f. fl. femelle ; g. jeunes feuilles ; h, rameau fructifère ; i. fruit. Tout grossi excepté a, g, h.

Habitat. Bois. Europe tempérée et Asie occidentale jusqu’à l’Oural et la Perse. En Europe, de l’Angleterre, Suède mérid., Russie mérid., le Péloponnèse, jusqu’à l’Italie centrale et l’Espagne. Très répandu en France, où il semble avoir été anciennement encore plus abondant, surtout dans le Nord-est. Je me rapelle l’avoir observé dans le bois de S. Germain près de Paris comme l'espèce dominante. — En Allemagne il occupe ordinairement les bords des forêts de hêtres au fond des vallées où les hêtres ne poussent pas aussi bien.

Pays-Bas. Le Charme se trouve çà et là dans les parcs et aussi dans les bois plus sauvages.

Usage. Le bois est blanc, lourd et excellent comme combustible, surpassant le hêtre en valeur calorique. On en fait des manche.s d’outil, des rayons de roue et des écrous.

Le charme est un des meilleurs arbres pour former des haies impénétrables. Cultivé en berceaux il constitue la Charmille.

Engekc^ : Pendulous Thread Moss, Vruchtjes rijpen: in den Voorzomer; op de hooge bergen in Aug.—Sept.

SOORTELIJKE KENMERKEN; Plantae dense caespitantes humiles, ramosae. Folia comalia dense conferta erecto-patentia ovato-lanceolata , intima perichaetialia angustiora, costa excurrente cuspidata carinato-concava , margine reflexa, summo apice plus minusve distincte serrata, juniora laete viridia, seniora fuscescentia, omnia rigidula. Flores masculi bisexualibus rariores. Capsula pendula e collo basi tumidulo sporangio breviore, ovalis vel ovato-globosa, operculo parvulo acute apiculato. Annulus latus. Peristommm mternum externo adhaerens, processibus ciliisque solum pro parte liberis.

Planties digt zodevormend, laag, vertakt. Bovenste bladen digt opeengedrongen, opgengt-uHstaand, eirond-lancetvormig-, de binnenste kransbladen smaller, door de uitloopende rib gepunt, kielvormig-hol, met omgebogen rand en min of meer duidelijk gezaagden top; de jongste blij groen, de oudere brumachtig ; aie eenigzins stijf. Mannel. bloemen zeldzamer dan tweeslachtige. Vruchthals aan den voet iets opgezw Jlen ƒ or er dan het sporangium; vrucht eirond of eirond-bolvormig, dekseltje klein met spitse punt. Ring breed, m-nenmond aan den buitenmond vast; tanden en wimpers alleen gedeeltelijk vrij. Bryum cemuum. Brch e Schpr, Ptj/c/iosZomuTn compactum Hornsch. Br. algovicum Sendt.

Verklaring der afbeelding ; a. plantjes ; b. id moerasvorm ; c. id. vergroot ; d. moerasplant vergr. ; e. bladen; ƒ. bladvoet; g. bladspits; h. kransblad ; i. tweeslachtige bloem ; fc. perigonium, . peng, blaadjes; «. mann, bloem; n. vrucht; o. id. zonder deksel; p. deksel, g. drooge vrucht; r. binnenmond met de tanden en den ring; c, d, k, n, o, g 10 maal vergr.; e, l, p, h, 20 maal vergr.; ., m 50 maal, j, g, r 100 maal vergr.

Groeiplaats. Op den grond, op steenen en muren, in de vlakte tot in de Alpenstreek. Europa, van Dovrefjeld in Noorwegen tot de Sierra N^ada in Spanje. Op zandgrond in zuidelijk Frankrijk , op oud muurwerk in het Rijndal.

Nederland. Duinen bij Noordwijk, Katwijk, Bloemendaal, Callandsoog; Haarl. meer onder Sloten en b'j Leiden. Dr. van de Sande Lacoste.

De afgébeelde exemplaren zijn afkomstig van Sloten en aangeboden door Dr. van der ande acos De figuren b. en d. stellen den moerasvorm voor.

Fruits mûrissent: Commencement de l’été; région des montagnes Août.—Sept.

Caractères spécifiques: Plantes densément gazonnantes, basses, rameuses. Feuilles supérieures en touffes denses, dressées-étalées, ovales-lancéolées, feuilles intérieures du périchète plus étroites, à côte se prolongeant en pointe, concaves en carène, à bord réfléchi, à sommet plus ou moins distinctement serrulé, d’un vert gai dans leur jeunesse, plus tard brunâtres, toutes plus ou moins rigides. Fleurs mâles plus rares que les hermaphrodites. Capsule pendante à col un peu renflé à la base, plus court que le sporange, ovale ou ovale-globuleuse; couvercle petit, à sommet court et pointu. Anneau large. Péristome interne adhérant à l’externe; dents et cils seulement libres en partie.

Explication de la planche: a. Plantes; b, forme des marais; c. plante grossie; d. id. des marais grossie; e. feuilles;/, base de la feuille; g. sommet; h. feuille périch. interne; ».fleur hermaphrodite; k. péri-gone ; l. feuilles du périgone ; m. fleur mâle ; n. fruit ; o. id. sans couvercle ; p. couvercle ; q. fruit sec ; r. péristome avec les dents et l’anneau, c, d, k, n, o, q 10 fois gross. ; «, l, p, h, 20 fois gross. ; i, m 50 fois gr. ; ƒ, g, r 100 fois grossies.

Habitat. Sur la terre et aux pierres et murailles, de la plaine jusque dans la région alpine. Toute l’Europe, du Dovrefjeld en Norvège jusqu’à la Sierra Nevada en Espagne. Terrains sablonneux du Midi de la France ; vieux murs dans la Vallée du Rhin.

Pays-Bas. Dunes maritimes des provinces de Hollande; ci-devant lac de Harlem et près de Leide. Les exemplaires représentés nous ont été offerts par M. le Dr. van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Ferruginascens , pileo aequaliter coriaceo , tenui expanse , subinfundibuliformi, zonato glabrato, radiate rugese, margine pallidiere subtus sterili ; stipite gracili subaequali fleccese, basi tuberese, aculeis gracilibus e pallide cenceleribus.

Reeslkleurig. Heed gelijkmatig leerachtig dun, uitgespreid, min of meer trompetvormig, met concentrische kringen, kaal, met stralige rimpels, bleeker en van onder onvruchtbaar aan den rand; steel slank, min of meer gelijk, vlokkig, aan den voet knollig verdikt; stekels slank, eerst bleek, daarna als de hoed gekleurd, ff. concrescens. Pers.

Verklaring der afbeelding: a. Onderzijde van den hoed; b. id. zijdelingsch in doorsnede, vergroot; c. sporen, zeer vergroot.

Groeiplaats. In loofbosschen vooral eikenbosschen. Op de vlakte en lage heuvels.

In Nederland tot dusver alleen gevonden in het bosch van Saxenburg en op Wildhoef bij Bloemendaal, door Prof. C. A. 3. A. OuDEMANS en mijzelven, sedert het jaar 1869. Het afgebeelde exemplaar is van daar afkomstig.

Caractères spécifiques: Ferrugineux; chapeau également coriace, mince, étendu, plus ou moins en entonnoir, marqué de cercles concentriques, à rides rayonnantes, à bord plus pâle, stérile en dessous; stipe grêle, plus ou moins égal, floconneux, tubéreux-renflé à la base ; Aiguillons d’abord blanchâtres, puis de la couleur du chapeau. H, concrescens Pers.

Explication de la planche: a. surface inférieure du chapeau ; 6. id. coupe latérale grossie; c. spores grossies.

Pays-Bas. Trouvé dans le bois de Saxenburg et de Wildhoef à Bloemendaal près de Harlem, par M. le Prof. C. A. J. A. OuDEMANS et moi, depuis l’année 1869. L’exemplaire représenté provient de cette localité.

Hoogduitsch ; Columna’s Helmkraut. Engelsch : Tall. Skull Cap. Heart-leaved Skull Cap.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Caulibus elatis simplicibus vel paree ramosis pubescentibus, foliis breviter pubes-centibus petiolatis, a basi truncata vel subcordata ovato-oblongis vel acuminatis grosse crenatis, racemo unilateral! demum elongato laxo patule glanduloso, foliis floralibus basi angustate villosis ovatis aculis, corolla purpurascente pubescenti-viscida calyce sextuple longiore, nuculis granulatis.

Stengels opgerigt, onverdeeld of weinig vertakt, zacht behaard; bladen kort- en zachtharig, gesteeld, met geknotten of eenigzins hartvormig afloopenden voet, eirond-langwerpig of spits toeloopend, grof gekarteld ; bloemtros eenzijdig, later lang en los opgroeijend, met uitstaande klierhaartjes ; bladen van den bloemtros (schutbladen) aan den voet versmald, eirond, spits, harig ; bloemkroon met gebogen voet opstijgend, purperachtig, met kleverig zachte haartjes , zesmaal langer dan de kelk ; nootjes gekorreld.

Verscheidenheid met schutbladen , die even lang of langer zijn dan de vruchtkelk,

De wortelstok is dun , schuin en vertakt ; de stengels zijn vierkantig, 1—3 voet hoog, meest donker violetkleurig; de bladen zijn dun, dofgroen, zacht behaard; de kelk neemt in grootte toe gedurende den bloei en is ten laatste langer dan het bloemstengeltje. De schutbladen zijn bij den type korter, bij onze verscheidenheid langer dan de vruchtkelk. De bloemkroon is 2—3 cent, lang, aan de keel breed uitloopend.

Onze plant wijkt door hare lange schutbladen af van den type, beschreven door Bentham in D. C. Prodr. XII, 419, en komt overeen met de aldaar opgegeven variëteit Sibthorpii met lange schutbladen. Syn. 5. aliiasima Hamilt. non L. De afbeelding in Curtis Bot. Mag. N°. 2548 onder S. altissima, komt met onze plant overeen. Waarschijnlijk kunnen ook tot ä C'dumnae gebragt worden 5. pereTrina Sm. non L., S. pallida Guss., S'. Gussmii Ten., S. peregrina foliis Lamii Cup. Zie Bertoloni Fl. Itai, VI. 246. De afbeeldingen bij CoLUMNA, elcphr. 189, Allioni, Flor. Ped. I. p. 40 t. 84 f, 2 vertoonen breedere en stompere bladen dan onze plant; die van S. peregrina Sibth. et Smith, Fl. Graeca, VI, p. 66, t. 582 was tot mijn leedwezen niet ter mijner beschikking.

Verwante soorten zijn : S. altissima L. (S. commutata Guss., S. Columnae Host, S. peregrina W. K.), onbehaard, met 'A korter, bleekblaauwe bloemkroonen en S. peregrina L. met nederliggende of kruipende stengels en Va korter bloemen. Tot de variëteit S. peregrina L. Sibthorpii, vermeld door Boissier , Flor. Orient. IV, 687 kan onze plant dus niet gebragt worden.

Bertoloni {Flor. It. VI, 246) zegt dat de exemplaren van S. Columnae AU. uit de Florentijnsche bosschen lange schutbladen hebben, doch acht dit geen reden tot soortelijk verschil. Welligt heeft de belangrijke ontwikkeling van den kelk tijdens de bevruchting invloed gehad op het verschil bij de auteurs omtrent de telgen der schutblaadjes. Wij hebben dus gemeend onze plant te moeten beschouwen als een variëteit.

Verklaring der afbeelding: a Bloem; b id. doorsnede; c kelk (van voren), d tros met 'rijpe vruchtjes ; e vruchtkelk ; f id. doorsnede ; g nootje.

Groeiplaats. S. Columnae groeit op boschachtige velden in Zuid-Europa, geheel Italië, Sicilië, Cyprus, in Griekenland, Turkije, Servië, Dalmatië , zehlzaam in Hongarije, en eindelijk zeer talrijk in de omstreken van Parÿs, in de bosschen van Boulogne, Vincennes, Meudon en Dreux. Godron.

Zeer waarschijnlijk is zij daar sedert vele jaren verwilderd. Volgens Sweet Hort. Sub. Lond., is zij in 1806 in Engeland als sieiplant ingevoerd.

Nederland. Ik vond onze plant in Junij 1882 in groot aantal tusschen hakhout aan den voet der bosch-rijke duinhelling van Zomerzorg achter Bloemendaal. Waarschijtdijk aldaar voor jaren verwilderd , vertoont zij geheel den aard eener inheemsche plant. Ik herinner mij niet, deze afgelegen en tegenwoordig zeer verborgen plaats in de laatste jaren bezocht te hebben en kan dus niet gissen sedert wanneer zij daar groeit.

Caractères spécifiques; Tiges dressées, simples ou peu rameuses, pubescentes ; feuilles à poils courts, pétiolées, tronquées ou cordiformes à la base, ovales oblongues ou acuminées, grossement crénélees; grappe florale unilatérale à la fin allongée laxe, à poils glanduleux étalés ; feuilles florales (bractées) plus étroites à la base, poilues, ovales, aigues; corolle purpurascente pubescente-viscide, six fois plus longue que le calice; nucules granulées.

Souche grêle, oblique et rameuse; tiges quadrangidaires, pourpre violacé, hautes d’ 1—3 pieds, feuilles minces, d’un vert mat, pubescentes ; calice se développant pendant la floraison et dépassant plus tard le pédicelle. Les bractées ou feuilles florales du type sont plus courtes, celles de notre variété plus longues que les calices fructifères. Corolle mesurant de 2—3 cent., élargie à la gorge.

Par la longueur des bractées notre plante se distingue de l’espèce type décrite par Bentham (^Prodr. D, C. XII, 419) et semble identique avec la variété ß Sibthorpii de cet auteur. Syn. S. altissima Hamilt. non L. La figure décrite dans le Botan, Magazine N °. 2548 soin le nom de S. altissima, appartient sans doute à notre espèce, de même que les 5. peregrina Sm. non L., S. pallida Guss. »S. Gussonii 'Pen., S. peregrina foliis Lamii Cup. Voyez Bertoloni Fl. liai., VI, 246. Les figures de Columna, ekphr. 189 et d’AuLiONi Flor, Ped. I. p. 40 t. 84 f. 2 présentent des feuilles plus larges et plus obtuses que notre plante. La figure de Sibtiiorp et Smith Fl Graec., VI p. 66, t. 582, n’était pas à ma disposition.

Alliées à notre espèce sont le S. altissima L. (S. commutata Guss., S, Columnae Host., S. peregrina W. K.) glabre, et à corolles d’un tiers plus courtes, d’un bleu pâle et S. peregrina L. à tiges couchées et à corolles d’un tiers plus courtes. Notre plante ne saurait donc être identique avec le S. peregrina L. ß Sibthorpii, comme le suppose Boissier, Fl. Orient, IV, 687.

Bertoloni (Flor. It. VI, 246) remarque que les exemplaires des bois florentins ont des bractée.s longues, sans que ce caractère lui paraisse avoir une valeur spécifique. — Je suppose que le développement considérable du calice pendant la fructification à été la cause des différentes opinions sur la longueur des feuilles florales.

Explication de la planche: a fleur; b id. coupe; c calice (vu de face), d grappe fructifère; e calice fructif., f id. coupe ; g nucule.

Habitat. Champs boisés. Europe mérid., toute l’Italie, la Sicile, Chypre, Grèce, Turquie d’Europe, Servie, Dalmatie, rare en Hongrie, et enfin très nombreux dans les environs de Paris; bois de Boulogne, Vincennes, Meudon et Dreux. Godron,

Probablement elle s’est naturalisée en France depuis bien des années. Selon Sweet elle a été importée en Angleterre comme plante ornementale de l’Orient, en 1806.

Pays Bas. J’ai découvert cette espèce, inconnue jusqu’ ici à notre flore, dans un taillis au pied des dunes boisées près de Haarlem, en Juin 1882. Sans doute échappée d'un jardin ou arrivée accidentellement parses graines , elle couvrait le sol d’un grand nombre d'exemplaires. Je ne me rappelle pas avoir vu antérieurement cette localité cachée et entourée de toutes parts de taillis et il m’est donc impossible de préciser l’époque où la plante s’y est fixée.

Soortf.lijke kenmerken: Caulibus dilïusis vel ascendentibus basi lignescentibus, foliis lanceolatis vel lineari-lanceolatis, margine revolutis basi attenuatis , crenato-dentatis vel integris, racemis axillaribus, laciniis calycis 5 inaequalibus glabris, lobis corollae omnibus obtusis , pedicellis capsulam glabram leviter eihargi-natam sub-aequantibus.

Stengels uitgespreid of opstijgend, aan den voet houtachtig; bladen lancetvormig of lijn-lancetvormig , met naar binnen omgerolde randjes, aan den voet versmald, kartelig getand of gaaf ; bloemtrossen oksel-standig ; 5 ongelijke kale kelkslippen ; kroonslippen alle stomp ; bloemsteeltjes even lang als de onbehaarde, flaauw uitgerande zaaddoos.

V, prostrata fi Schmidtii verschilt volgens Kocii {Linnaea XVII, 287) van V. austriaca L. dentata Schm. door de omgekrulde bladrandjes en de minder ingesneden bladen, en komt daardoor met onze plant overeen. Evenzoo V. satureaefolia Poir. et Turp. (Borhau , Centre d. la Fr., p. 488), afgebeeld bij Schlechtendal en Schenck, Deutschl. Fl., IX, 1255 onder den naam V, prostrata var. saturejifolia. Volgens Willkomm, Fl. Hisp. bloeit onze soort vroeger dan V. Teucrium L.

Bentham {D. C. Prod. X, 469) vereenigt onze soort met een groot aantal andere onder V. Teucrium L., op grond dat deze slechts afwijkende vormen zijn, veroorzaakt door bodem en klimaat. Deze soorten zijn: V. austriaca L., V. prostrata L., V. latifolia L. {H. Bat. VI, 401), V. multifida L., V. dentata Schrad., V. lutetiana R. S., V. satureaefolia Poir. et Turp., V, nitida Poir., V. crinita Kit., V. Chaixii Lapeyr.

Verklaring der Afbeelding: a Bladen; b bloem; c bloemkroon; d kelk; e vruchttros ; ƒ vruchtje; g zaad. Alles vergroot, behalve e.

Groeiplaats. Drooge grasvelden, heuvels. Duitschland, noordelijk tot Koningsbergen, Klinggr., Nederland, België, Frankrijk, Spanje zeldz., Italië, Dalmatië, Servië. Ontbreekt in Noord-Rusland, Skandinavië en Groot-Brittannië. — V. austriaca L. e dentata komt volgens Ledebour voor in geheel Midden-Rusland, Caucasië en Siberië tot den Altaï.

Nederland. Alleen in Gelderland, Overijssel en Drenthe. Voorst bij Zutphen, Gorssel, Wilpe, Olst, Diepenveen , Deventer , Kampen tot Meppel. Prod. Fl. Bat. Het eerst gevonden door Wttewaal te Voorst in 1834, en het laatst door den Heer Kok Ankersmit te Wapenvelde bij Apeldoorn, in 1880. Zie Ned. K. K. Archief, 2e Ser., Ill, bl. 419.

Nom allemand: Gestreckter Ehrenpreis. Nom anglais: Trailing Speedwell, Fleurit : Mai—Juillet 2J..

Caractères spécifiques : Tiges étalées ou ascendantes, presque ligneuses à la base ; feuilles lancéolées ou linéaires lancéolées, à bords un peu enroulés, atténuées à la base, crénélées-dentées ou entières ; grappes axillaires; calice glabre à 5 lobes inégaux; corolle à lobes obtus; capsule glabre, un peu émarginé, aussi long que son pédicelle.

/F. prostrata ß Schmidtii, différant selon Koch (^Linnaea XVII 287) des V. austriaca L. ; dentata Schmidt, par les feuilles à bords un peu enroulés et moins incisées, me semble indentique avec notre plante, ainsi que le V. satureaefolia Poir. et Turp. (Boreau Centre d, la Fr., p. 488) figurée par Schlechtenual, Deutschl. Flora, IX, 1255 sous le nom de V. prostrata var. saturejifolia. — Selon Willkomm Fl, Hisp., notre espèce est plus précoce que le V. Teucrium L.

Bentham (D. C. Prodr. X, 469) a uni notre espèce avec beaucoup d’autres au V. Teucrium L., n’y voyant que des variations causées par l’influence du climat en du terrain. Ces espèces sont; V. austriaca L., V. prostrata L., V. latifolia L. (Flor. Bat. VI, 401), V. multifida L., V. dentata Schrad., V. lutetiana R, S., V. satureaefolia Poir., V. nitida Poir., V. crinita Kit., V. Chaixii Lapeyr.

Explication de la planche : a Feuilles ; b fleur ; c corolle, d calice ; e grappe fructifère ; / fruit ; g graine. Tout grossi excepté e.

Habitat. Pelouses sèches, collines. Toute l’Allemagne, jusqu’ à Konigsberg; Pays-bas, Belgique, France, Espagne rare , Italie , Dalmatie , Servie. — Manque en Russie-sept., en Scandinavie, et dans la Gde Bretagne. — V. austriaca L. var. dentata habite toute la Russie centrale, la Caucasie et la Sibérie jusqu’ aux Monts Altaï, Ledebour.

Pays-Bas. Terrains diluviaux des prov. de Gueldre, d’Overijssel et de Drenthe. L’exemplaire représenté nous a été offert par M. H. J. Kok Ankersmit d’Apeldoorn en 1881.

SooRTELiJKE KENMERKEN : UnifloFus, rarissime biflorus, bulbo parvo ovato, folds linearibus obtusis pla-niusculis obtuse carinatis, scapo compresse ancipiti sulcato, ovario sub anthesi compresso-ancipiti, corona brevissima in patellam planiusculam expansa margine crenulato coccineo cincta, staminibus tribus stylum paulum superantibus, tribus brevioribus fauci inclusis, perigonii laciniis ovatis albis.

Eenbloemig, zeer zelden tweebloemig. Bol klein, eirond; bladen lijnvormig stomp, iets vlak, stomp gekield; bloemsteel zaamgedrukt, tweesnijdend, gevoerd ; vruchtbeginsel tijdens den bloei zaamgedrukt-tweesnijdend ; bijkroon zeer kort, als een vlak schoteltje uitgespreid, met scharlakenrooden rand omzoomd; drie helm-draden even boven den stijl uitkomende, de drie andere korter, binnen de kroon besloten ; bloemdekbladen eirond. Narcissus majalis Curt. N. poetarum Haw.

Groeiplaats. In weiden en op bergvlakten. Griekenland, Turkije, Dalmatië, Italië tot Napels, Spanje, Zuid- en Midden-Frankrijk; noordoostelijk Frankrijk zeldzamer en gedeeltelijk genaturaliseerd. In Zwitserland inheemsch in het kanton Waad, op verschillende plaatsen. In Engeland op verschillende plaatsen, zooals bij Gravesend, op zandige heiden in Kent, in Suffolk en Warwickshire, doch door Watson niet spontaan genoeg geoordeeld om als inheemsch te gelden. Ook in België en Duitschland slechts als hier en daar in parken verwilderd opgegeven. In Rusland en Oostelijker dan Europeesch Turkije schijnt zij te ontbreken.

Volgens Boreau {Fl. du Centre de la Fr.) verschilt de gekweekte (N. poetarum Haw.) van de wilde plant door zeegroene, eenigzins gekronkelde bladen, grooter bloemen met breede over elkaar liggende dekbladen en vooral door haar vroegeren bloei (April).

Nederland. Tot dusver aangeraerkt als hier en daar uit bloemtuinen verwilderd, doch niet werkelijk genaturaliseerd. Als zoodanig zijn ook door mij de exemplaren beschouwd, die ik nu en dan in de duinstreek bij Haarlem heb aangetroffen. Volgens van Hall, Flor. Belg, sept.., in 1839 door Vrijdag Zijnen in groot aantal gevonden in het duin tusschen ’s Gravenhage en Loosduinen. — In 1881 ook op het eiland Tessel gevonden, op eene weide in den polder Burger Nieuwland door den Heer H. W. Groll. Deze ontdekking is vooral merkwaardig, omdat de planten daar in vrij groot aantal en niet in de nabijheid van tuinen groeiden. Dat ze daar sedert lang bekend waren, bewijst de volksnaam »mooije meisjes”. Holkema en andere botanici, die Tessel hebben bezocht, schijnen deze plant niet te hebben opgemerkt. Welligt dat tijdens hun bezoek het gras gemaaid was, een oorzaak, die helaas, al te dikwijls het botanisch onderzoek hier te lande onvruchtbaar maakt.

Onder de Tesselsche exemplaren zÿn er ook met gevulde en halfgevulde bloemen, hetgeen weder voor afstamming van cultuurplanten schijnt te pleiten. Ook de grootte en vorm der bloemen komen met die der gekweekte overeen.

Dat onze plant echter als aankomeling mag worden beschouwd en dus in onze Flora mag worden opgeno-men, lijdt mijns inziens geen twijfel.

Zeer zeker is zij sedert de middeleeuwen om hare zuiver gekleurde en welriekende bloemen een geliefde sierplant geweest.

De plant in welke, volgens de Mythologie, Narcissus veranderd werd, was volgens Bilberbeck, Flor. Class, p. 87, niet onze soort, maar Narcissus Tazetta L. De naam stamt ook niet van die fabel af, maar van de bedwelmende eigenschap ; vdgKij.

De middelste plant op onze afbeelding is gemaakt naar een exemplaar uit de duinstreek bij Haarlem, de omstaande naar exemplaren, in Mei 1882 door de zorg van den Heer Groll van Tessel ontvangen.

Caractères spécifiques: Uniflore, rarement biflore. — Bulbe petit, ovale; feuilles linéaires obtuses, plus ou moins planes, légèrement carénées; hampe comprimée à deux angles saillants, striée; ovaire comprimé à deux angles saillants pendant la floraison; couronne courte étalée en soucoupe plane étendue, à bord crénélé et d’un rouge écarlate; trois étamines un peu plus longues que le style, les trois autres plus courtes, enfermées dans la gorge. Lobes du périanthe ovales, blanches. — Narcissus majalis Curt. N, poetarum Haw.

Habitat. Prés, pelouses des montagnes. Grèce, Turquie, Dalmatie, Italie jusqu’à Naples, Espagne, Midi et Centre de la France; plus rare et partiellement naturalisé dans le Nord et l’Est. Indigène en Suisse, dans le canton de Vaud en plusieurs endroits. Angleterre en diflérentes localités, mais selon Watson pas suffisamment spontané pour avoir le titre de naturalisé. — De même en Belgique et en Allemagne, çà et là échappé dans les parcs. — Semble manquer à la Ru.ssie et dans le Levant.

Selon Boreau {F, du Centre de la Fr., p. 633) la plante cultivée dans les jardins (N. poetarum Haw.) diffère par ses feuilles glauques, un peu tortillées , ses fleurs plus grandes, à segments larges incombants et surtant par sa floraison plus précoce (Avril).

Pays-Bas. Les exemplaires qui j’ai trouvés çà et là dans la région des dunes maritimes, me semblent être échappés des jardins ou cultures voisines. En 1839 un groupe nombreux a été trouvé dans une plaine des dunes près de la Haye, et en 1881 M. H. W. Groll a observé notre plante dans un pâturage de file de Tessel, une des îles de la Mer du Nord. Elle s’y trouvait en grande quantité et éloignée des habitations.

Cette découverte est bien remarquable, parce que selon les informations de M. Groll, la présence constante à cet endroit est connue des paysans, fait constaté d’ailleurs par le nom populaire de »mooÿe meisjes” (jolies filles). —

Il paraît que les botanistes, qui ont visité l’île antérieurement, n’ont pas remarqué cette localité, peut-être parce qu’ils sont venus après la fenaison, circonstance, hélas, si souvent fâcheuse aux recherches botaniques dans notre contrée.

Parmi les exemplaires de Tessel il y en a quelques uns à fleurs pleines et semi-pleines, ce qui plaide en faveur d’une descendance de plantes cultivées. — Aussi la dimension et la forme des fleurs ne présentent pas de différence avec la variété cultivée.

Cependant la présence permanente au même endroit, reconnue par M. Groll, me semble constater suffisamment que notre plante peut être acceptée comme naturalisée dans la flore des Pays-Bas.

Sans aucun doute elle a été déjà depuis le Moyen-Age, une des plantes les plus chéries de nos jardins.

Selon Billerbeck, Flor. Class, p. 87, le Narcisse de la mythologie n’est pas notre espèce, mais le N. Tazetta L. Aussi le nom n’est pas dérivé de la fable, mais de la propriété narcotique.

La figure du milieu représente la [plante trouvée par moi dans les dunes de Harlem, celles de côté les exemplaires de Tessel dûs aux soins de M. Groll en Mai 1882.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Longe lateque caespitosum, caespites laete virides fertilissimi, inferne radiculis densis intertexti. Caulis humilis innovationibus brevibus ramosis. Folia inferiora ovato-, superiora oblongo-et elongato-lanceolata, costa rubente in cuspidem longam remote denticulatam excedente, margine subre-voluto integerrimo. Flores synoici. Capsula horizontalis et inclinata e collo sporangium longitudine subaequante oblonga et elongato-pyriformis, leniter incurva, sicca sub ore baud vel parum angustata, rufo-, demum brunneo-fusca. Operculum longe persistons convexo-conicum acutum nitidum. Annulus fragmentarie secedens. Peristomii intern! processus siccitate inter dentes incurves prominentes, ciliola brevius appendiculate.

Uitgespreid zodevormend ; zoden blijgroen, zeer vruchtbaar, van onder met digte worteltjes doorweven. Stengels laag, door korte spruiten vertakt; onderste bladen eirond, bovenste langwerpig- en verlengd lancetvormig, met een roodacbtige, in een lange, verwijderd getande spits uitloopende middenrib en een eenigszins teruggerolden gaven rand. Vruchthals even lang als het sporangium. Bloeiwijze zamenhuizig. Vrucht horizontaal en knikkend, langwerpig en verlengd-peervormig, zacht gebogen, in droegen toestand niet of weinig smaller aan den mond, rosbruin, later donker bruin. Deksel lang aanblijvend, bol-kegelvormig spits, glanzend. Ring bij gedeelten loslatend. Uitsteeksels van den binnenmond in droogen toestand binnen de gekromde tanden uitstekend; wimpertjes met korte aanhangsels. Webera intermedia Schwaeg. Mnium intermedium Ludw.

Verklaring der Afbeelding: a. zoden en plant (nat. gr.); b. id. vergroot; c bladen; d bladvoet; e bladspits ; f tweeslachtige bloem ; g inw. kransblad • h, k, k, vrucht ; i deksel ; I drooge vrucht ; m mond-beslag met tanden, uitsteeksels, wimpers en ring, b—m vergroot, b, i, k, l, 10 maal, c, g, 20 maal. f. 50 maal, e, d, m, 100 maal.

Groeiplaats. Op rotsen , in vochtige leemachtige uitgravingen , op zandgronden , in de vlakten van Midden-en Noord-Europa.

Nederland. Zuid-Beveland, O. Zwake (Zeeland). Zandige klei bij Didam (Gelderland), Dordrecht, Sloten, Amsterdam, heigrond bÿ Boxtel, tufkrijt bij Geulhem (Limburg).

De afgebeelde exemplaren , gevonden bij Boxtel in 1877, zijn aangeboden door Dr. van der Sande Lacoste.

Nom allemand; Mittelstes Astmoos. Nom anglais: Intermediate Thread Moss. Fruits mûrissent: en été et en automne

Caractères spécifiques : Gazons étalés, d’un vert gai, très fertiles, densément radiculeux à la base. Tiges naines ramifiées par des bourgeons courts. Feuilles inférieures ovales-, les supérieures oblongues- et allongées-lancéolées, à côte rougeâtre, prolongée en pointe longue, distantément denticulée, à bords revolutés entiers. Fleurs synoïques. Capsule à col égalant le sporange en longueur, horizontale et inclinée, oblongue et allongée-pyriforme, un peu courbée, non ou peu rétrécie à l’orifice après le dessèchement, d’une couleur rousse, puis brun foncé. Couvercle persistant longtemps, convexe conique aigu, luisant. Anneau se détachant par fragments. Dents du péristome interne proéminentes entre les dents extérieures courbées, cils munis d’appendices courts. 'Welera intermedia Schwaeg. Unium intermedium Ludw.

Explication de la planche : a Gazons et plante (grand, nat.); b id. gross, ; c feuilles ; d base de la feuille; e sommet; / fleur synoïque; g feuille périch. int. ; h, k, k, fruit; i couvercle; l fruit sec ; m péristome avec les dents int. et ext., les cils et l’anneau ; b, i, k, l gross. 10 fois, c, g 20 fois, J 50 fois , e, d, m 100 fois.

Habitat. Rochers, excavations argileuses humides, terrains sablonneux dans les plaines de l’Europe centrale et septentrionale.quot;

Pays-Bas. Différentes localités des prov. de Hollande, Zélande, Gueldre Brabant sept, et Limbourg. Les exemplaires représentés trouvés en 1877 près de Boxtel (Brabant sept.), nous ont été offerts par M. le Dr. VAN DER Sande Lacoste,

SooRTELiJKE KENMERKEN : Trunco crasso elastico albido, ramis ramosissimis elongatis aurantio-roseis, ramulis obtusis flavescentibus.

Stronk dik, veerkrachtig, witachtig; takken zeer verdeeld, lang opgroeijend, rooskleurig-oranje, takjes stomp, geelachtig.

Komt in houding eenigzins overeen met de C. botrytis Pers. (Schaeff. t. 176), doch verschilt van deze door de kleur, de gekleurde sporen, de meer verlengde takken en de stompe, niet getande en ook niet aan den top donkerrood gekleurde takjes.

C. aurea Schaeff. t. 287 (C. formosa Krombh. t. 57 f. 7) verschilt van onze plant door dikkere meer regtop groeijei de en regelmatiger vorkig verdeelde takken en min of meer getande takjes. Zie ook C. coral-loides Buil. t. 222.

Groeiplaats : In beukenbosschen en gemengde loofbosschen. Apeldoorn, Lochern. Oudemans , Revis, des Champ,, Arch. Néerl. XIV. Ik kan daarbij voegen de omstreken van Arnhem, van waar mij de op de afbeelding voorgestelde exemplaren in Aug. en Oct. 1879 zijn aangeboden door den Heer O. J. van der Haer.

Caractères spécifiques: Tronc gros, élastique, blanchâtre; rameaux d’abord très ramifiés, allongés, d’un rose-orangé; ramules obtus jaune pâle.

Ressemble dans son port au C. botrytis Pers., mais se distingue de cette espèce par la couleur, les spores colorées , les rameaux plus allongés et les ramules obtus non dentés et non colorés de rouge.

Le C. aurea Sch. (Schaeff. t. 287, C. formosa Krombh. t. 53 f. 7) se distingue de notre plante par les rameaux plus gros, plus dressés et régulièrement dichotomes et par les ramules plus ou moins denticulés. Voyez aussi C. coralloides, Bull. t. 222.

Habitat. Bois de hêtres et bois mélangés. Prov. de Gueldre en trois localités. Les exemplaires représentés nous ont été offerts en Août et Octobre 1879 par M. O. J. van der Haer d’Arnhem.

Natuurlijk Stelsel : Vasculares Dicotyledoneae. O. Caryophylleae. Trib. Sileneae.

SooRTELijKE KENMERKEN.' Rhizomate ramosa, caulibus erectls gracilibus glabris, foliis subflaccidis linea-ribus acutis quinquenerviis, radlcalibus numerosis, vagina caulis diametro 3—4plo longiore, floribus capi-tato-aggregatis, squamis calycinis coriaceis brunneo-scariosis obovatis obtusis abrupte in aristam brevem contractis, petalis crenulatis lamina ungue parum breviore.

Wortelstok takkig; stengels opgerigt, slank, kaal; bladen iets slap, lijnvormig, spits, vgfnervig; wor-telbladen talrijk; scheede der stengelbladen 3—4 maal langer dan hun doorsnede; bloemen in hoofdjes opeen gehoopt; kelkschubben lederachtig, droog, bruin, omgekeerd-eirond-stomp, plotseling in een korte naald zaamgetrokken ; bloembladen gekarteld; de schijf weinig korter dan de nagel.

Verklaring der afbeelding: a. bloem; b, c. kroonbladen; d, bloem doorsn. vergr.; e, f. kelkschubben; g. rijpe vruchtjes ; Ä. id. doorsn. vergr. ; i. zaden, vergr.

Groeiplaats. Drooge heuvels; boschrijke steenachtige grasgronden. Het gebied dezer plant, het eerst naauwkeurig bepaald door Alph. de Candolle in zijne Géogr. Bot., heeft zijne noordelijke grens in Sleeswijk, het eiland Rügen, Noord-Duitschland, Lithauen, Rusland ten zuiden van Moscou tot Kasan; van daar loopt de grens tot den mond van den Oeral, verder zuidwestelijk over Constantinopel, door Roumelië, Dalmatië, Midden-Italië, langs de Fransche kust der Middell. Zee tot in noordoostelijk Spanje. De westelijke grenslijn loopt van Hamburg over Deventer, midden- België, omstreeks de Sambre, Nantes, naar het zuiden van * Frankrijk. De plant ontbreekt dus in Scandinavië, Oost-Rusland, Caucasie, Griekenland, de eilanden der Middell. Zee, Portugal, noordwestelijk Frankrijk en Groot-Brittannië en Ierland. In Hannover en Rijnpruissen is zij vrij algemeen; in Zuid-Frankrijk schijnt zij het talrijkst; van daar welligt de benaming naar het Karthuizer klooster bij Grenoble. — Bij oude schrijvers komt echter die naam niet voor.

In de zuidelijke streken is zÿ een bergplant. Zij schuwt vochtige lage streken.

Nederland. Tot dusver alleen gevonden bij Deventer aan de Zeven Bergen en op het kerkhof door den Heer Top en bij Gorssel in 1881 door den Heer H. J. Kok Ankersmit. Deze plant bereikt dus in Nederland haar noordwestelijke grens. Het afgebeelde exemplaar ontving ik in Junij 1881 van den Heer Kok Ankersmit.

Nom allemand: Karthäuser Nelke. Nom anglais: Carthusian Pink, Fleurit; Juin—Aôut 4-

Caractères spécifiques. Souche rameuse émettant plusieurs tiges, grêles, dressées, glabres; feuilles un peu flasques, linéaires aigues à cinq nervures, les radicales nombreuses, les caulinaires soudées à la base en une gaine dont la longueur dépasse 3—4 fois la largeur; fleurs aggrégées en capitules; écailles du calice coriaces brunâtres scarieuses obovales obtuses, brusquement terminées par une arête courte ; pétales crénélés à lame de la longueur de l’onglet.

Explication de la planche: a. Fleur; b, c pétales; d fleur, coupe, gross; e, f, écailles du calice; g, fruits mûrs; h. id. coupe gross.; i. graines, gross.

Habitat. Lieux secs pierreux, pelouses montueuses, bois. — L’aréal de cette plante, tracé premièrement par Alph. de Candolle {Géogr. bot.) est bordé au Nord par une ligne qui, partant du Slesvig, passel’île de Rügen, l’Allemagne sept., la Lithuanie, la Russie au Sud de Moscou jusqu’à Casan, puis tournant au'Sud touche l’embouchure de l’Oural, Constantinople, traverse la Roumélie, la Dalmatie, l’Italie centrale, longe les côtes Françaises de la Méditerranée et finit dans le Nord-Est de l’Espagne. La limite occidentale part de Hambourg (Bergedorf), passe Deventer, traverse la Belgique centrale, longe la Sambre, et se dirige sur Nantes et le Midi de la France jusqu’en Espagne. Ainsi elle manque en Scandinavie, dans la Russie orient., la Caucasie, la Grèce, les îles de la Méditerranée, en Portugal, dans le Nord-Ouest de la France et dans la Gde Bretagne et l’Irlande. — Elle est assez abondante en Hanovre et dans la Prusse Rhénane, . mais surtout dans le Midi de la France. De là peut-être son nom populaire, qui pourtant n’est pas cité par les anciens auteurs.

Pays-Bas. Trouvée seulement dans les environs de Deventer (prov. d’Overijssel) en deux endroits et près du village de Gorssel. L’exemplaire représenté, provenant de la dernière localité ‘ nous a été offert en Juin 1881 par M. Kok Ankersmit d’Apeldoorn.

Natuurlijk Stelsel; Vasculares Dicotyledoneae. 0. Caryophylleae. Trib. Alsineae. Geslachtskenmerken; Zie Deel VIL, N’. 549.

SooRTELiJKE KENMERKEN ; Hirsutum pallide virens, caulibus erectis vel ascendentibus, foliis inferioribus subrotundis ovalibusque in petiolum angustatis , ceteris oblongis; cymae ramis corymbose congestis (glomeratis), bracteis herbaceis, pedicelles calyce brevioribus demum patenti-recurvis, sepalis lanceolatis acutis margine anguste membranaceo usque ad apicem barbalis, petalis calycem sub-aequantibus bifidis , capsula cylindrica, ralyce duplo longiore, seminibus parvis triangulari-rer.iformibus granulatis.

Behaard , bleekgroen. Stengels opgerigt of opstijgend , onderste bladen rondachtig en ovaal, in een bladsteel versmald ; de overige langwerpig ; takjes van den bloeitop tuilvormig opeengedrongen (kluwenachtig); schutblaadjes kruidachtig ; bloemsteelljes korter dan de kelk , later uitgespreid-teruggebogen; kelkblaadjes lancetvormig spits, met een smal vliezig randje, tot aan den top geheel behaard ; kroonbladen ongeveer even lang als de kelk, tweespletig ; zaaddoos cylindervormig , tweemaal langer dan de kelk ; zaden klein, driehoekig-nier-vormig, gekorreld.

Deze plant is zeer kennelijk aan de sterke beharing, de bleekgroene kleur, aan de zeer korte bloemsteeltjes en de tot den top behaarde kelkbladen. Gewoonlijk groeit zij opgerigt en is schraal van houding, waardoor zij van de frischgroene, veelal neerliggende C. triviale Lk. reeds op het eerste gezigt is te onderscheiden. Zij is door Vaillant, Bot. par. t. XXX f, 3 uitmuntend afgebeeld onder den naam ; Myosotis arvensis hirsuta parvo flore en komt overeen met C. viscosum L. Cod. 3397, C. erectum villoso-viscosum, Hort Ctifl. p. 174, n’. 4, spec. 627 n°. 3.

Linnaeus schijnt haar echter ook met zijn C. vulgatum. Spec. 627 n’. 2, Cod. 3396 (Vaill. XXX, f. 1) te hebben verward; de C. vulgatum in zijn herbarium beantwoordt aan onze soort. — Van daar dat er bij latere auteurs , die Linnaeus en elkander eenvoudig naschreven , zooveel misverstand omtrent eenvoudige en goed herkenbare planten heeft geheerscht. — C. vulgatum d glomeratum D. C. Prod, komt ook met onze plant overeen, alsmede de fraaije afbeelding bij Sowerbv , Engl. Bol. 789, beschreven als C. vulgatum L., C. viscosum Huds*).

De haartjes zijn klierachtig en eenigzins kleverig (C. viscosum Fries), doch niet zoo sterk als bij C. gluti-nosum , die bovendien door zijn onbehaarde, breed vliezig gerande schut- en kelkbladen en langere hoekig afslaande vruchtsteeltjes verschilt.

De planten, die ik heb onderzocht, hadden smal-vliezig gerande kelkblaadjes, hetgeen slechts door weinige schrijvers is vermeld; de uitdrukking napice barbatis” bij Koch en anderen heeft waarschijnlijk aanleiding gegeven tot de vermelding van een bundeltje haartjes aan den top. Godron , Fl. de France, zegt zelfs: ïsépales barbus au sommet.” Ik vond de kelkblaadjes van onder tot boven regelmatig behaard. — Zie ook Boreau, Fl. du Centre d. l. F. p. 111.

De meest oorspronkelijke beschrijvingen schijnen mij die van Boreau {Centre de la France p. 110) en KLlNOORäFF {Flora von Preussen p. 66).

Verklaring der Afbeelding ; a. Bloeitop ; 6. bloem; c. id. doorsnede; d. schutblaadjes ; e. kelk ; f. kelkblaadjes; g. stukje stengel met klierhaartjes ; h. vruchten; i. zaad. — Alles vergroot.

Groeiplaats; Op vochtige beschaduwde grasgronden, in alle werelddeelen. - Waarschijnlijk van Aziatisch-Europesche afkomst, is deze plant overal den mensch gevolgd.

Nederland. In het herbarium van de Nederlandsche Botanische Vereeniging zijn exemplaren uit de omstreken van Leiden, Katwijk, Amsterdam, Rozendaal, Kampen, Nijmegen, Groningen, Vaals en Gulpen en van Zuid-Beveland. Bij Haarlem vond ik haar op verscheidene plaatsen, het meest op beschaduwde gronden; C. triviale meer langs de wegen. — De afgebeelde exemplaren zijn verzameld in Mei 1882 op de Hartenkamp bij Bennebroek, toebehoorende aan den Heer Baron van Verscheer.

Système Naturel : Vasculaires Dicotylédonées. O. Caryophyllées. Trib. Alsinées.

Caractères spécifiques; Plante de 1 à 2 déc., d’un vert pâle, couverte de poils étalés; tiges dressées ou ascendantes, feuilles inférieures arrondies, rétrécies en pétiole, les autres oblongues ; ramules du cyme floral en glomérules .serrés; bractées herbacées, pédicelles plus courts que le calice, à la fin étalés-recour-bés ; sépales lancéolés aigus à bord scarieux très-étroit, velus jusqu’au sommet; pétales égalant le calice, bifides; capsule cylindrique deux fois plus long que le calice; graines petites triangulaires-réniformes granulées.

Facile à reconnaître par sa surface fortement velue, par sa couleur vert-pâle, les pédicelles plus courts que le calice et les sépales barbus jusqu’au sommet. Ordinairement son port dressé et un peu maigre la distingue à la première vue du Céraiste commun avec sa fraîche couleur et ses tiges touffues ascendantes. Vaillant l’a représenté par une excellente figure, Bot, Par. XXX, f. 3, sous le nom de Myosotis ar-vensis hirsuta parvo flore. Elle est identique avec le C. viscosum de Linné Cod. 3397, C. erectum villoso-viscosum, Hort. Cliff, p. 174 n°. 4, Sp. 627 n°. 3. — Cependant Linné semble l’avoir confondu aussi avec son C. vulgatum, Cod. 3396, Sp. 627 n”. 2, Vaillant, 1. c. f. 1 {C. triviale Lk)-, le C. vulgatum de son herbier répond à notre espèce. De là une grande controversité à l’égard d’espèces bien distinctes, parmi les auteurs qui ont simplement copié Linné ou se sont copiés les uns les autres. Ainsi le C. vulgatum d glomeratum D. C. Prodr. et la belle figure de Sowerby, Engl, Bot,, 789, sous le nom de C. vulgatum L., C. viscosum Huds. doivent être rapportés à notre plante¹).

Les poils sont glanduleux, un peu visqueux (C. viscosum Fries), mais pas autant que ceux du C. glutinosum Fries, que se distingue aussi par ses bractées et sépales largement bordés d’une membrane scarieuse et par les pédicelles fructifères recourbés. — C. brachypetalum Desp. est une forme à feuilles plus étroites et à pédicelles plus longues.

Les individus que j’ai examinés présentaient des sépales étroitement scarieux transparants aux bords, caractère que peu d’auteurs ont relevé; l’expression »apice barbatis” de Koch a probablement causé l’erreur que les sépales présentaient un fascicule de poils au sommet (voyez Grenier et Godron , Fl, de Fr.) — Tous les sépales que j’ai examinés, étaient régulièrement velus de bas en haut. (Voyez aussi Boreau, Centre d. l. Fr. p. Hl).

Les descriptions de Boreau 1. c. et de KLiNGGRäFF, PI. v. Preuss., p. 66, me semblent les plus correctes.

Explication de la planche: a. cyme floral; b. fleurs; c. id. coupe; d, bractées; e. calice;/, sépales; g. partie de la tige à poils glanduleux; h. fruits; i. graine (tout grossi).

Habitat. Lieux cultivés, champs sablonneux, gazons ombragés humides. Probablement d’origine Asiato-européenne, cette plante a suivi l’homme dans toutes les partie.s du monde.

Pays-bas. L’herbier de la Société Néerlandaise de Botanique contient des exemplaires de presque toutes les provinces. J’ai trouvé notre plante près de Harlem en plusieurs endroits ombragés. J’ai recueilli l’exemplaire représenté à la campagne dite »Hartekamp,” le célèbre séjour de Linné, appartenant maintenant à M. le Baron de Verschuer.

De Gobtek {Flor. XVII prov. N’. 396) a très bien distingué notre plante dn C. vnlgatnnr L., sons le nom de C. erectum villoso-viscosum. — Plus tard van Hall {Flora Belg. sept. p. 348) a perdu de vue cette distinction. Son C. vulgatum, représenté dans notre Flore, Vol. IV, N». 259, à pédicelles plus longs et sépales glabres, doit être rapporté sans aucun doute au C. triviale Lk.

Geslachtskenmerken: Calyx profunde bilabiatus. Vexillum lateribus reflexis, carina rostrata. Stamina monadelpha. Stylus subulatus adscendens. Stigma capitatum. Legumen coriaceum oblongum inter semina tela Spongiosa spurie septatum. Herbae foliis digitatis stipulis petiolo adhaerentibus.

Kelk tweelippig. Vlag der bloemkroon ter wederzijde omgebogen. — Kieltje gesnaveld. Helmdraden een-broederig. Stijltje elsvormig oprijzend. Stempel kopvormig. Peulvrucht lederachtig langwerpig, tusschen de zaden door een sponzig weefsel schijnbaar in hokjes verdeeld. Kruiden met gevingerde bladen en aan den bladsteel gehechte steunblaadjes.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Radices tuberculiferae. Breviter molliterque villosus , caule erecto robusto folioso, foliolis 9—11 lanceolatis acutis basi attenuatis , supra glabrescentibus , stipulis linearibus, floribus in verticil-los approximates multos dispositis, racemum longum interne interruptum superne densum et spicatum forman-tibus, breviter pedicellatis suaveolentibus, bracteis ovatis caducis, calycis labio superiore brevi bipartite inferiore elongate tridentato , corolla lutea , leguminibus villosissimis rostratis , 4—6spermis , seminibus magnis compressis rotundatis nigris maculis albis marmoratis.

Wortels knobbeldragend. Korte en zacht wollig behaarde plant. Stengel opgerigt, forsch, bebladerd ; blaadjes 9—11, lancetvormig-spits, aan den voet versmald, aan den top kaal; steunblaadjes lijnvormig; bloemen in vele digt bijeenstaande kransen geplaatst, vormende een langen, van onder afgebroken, van boven digt opeengedrongen aar-achtigen tros, kort gesteeld, welriekend; schutbladen eirond, afvallend; bovenlip van den kelk kort tweedeelig, onderlip verlengd drietandig ; bloemkroon geel ; peulen zeer behaard, gesnaveld, 4—6 zadig ; zaden groot, zaamgedrukt rond, zwart met witte vlekjes gemarmerd.

Verklaring der Afbeelding, a. bloem ; b. kelk ; c. vrucht ; d. id. doorsnede ; e. zaad.

Groeiplaats. Het vaderland van deze schoone plant is zeer beperkt, In het wild is zij alleen gevonden op Sicilië, in Z. Italië, Noord-Afrika, Sardinië, Spanje en Portugal. Sedert 1596 is zij meer in noordelijk Europa bekend geworden onder de namen: Gele Vijgboon, Turksche Viool, Spaansche Viool. Volgens eene aanteeke-ning in handschrift in het ex. van Brotero’s Flora Lusit. in Teyler’s Bibliotheek, groeit zij zeer weelderig aan de oevers van de Taag bij Lissabon. Zij bereikt daar 4—5 voet hoogte en hare bloemen zijn er geuriger dan die der gekweekte planten elders. De Spaansche naam Fabo do mar doet denken aan overzeesche afkomst. Welligt is zij oorspronkelijk in noord-westelijk Afrika en door de Mooren in Spanje en Sicilië ingevoerd.

In Midden- en Noord-Europa wordt zij veel als sierplant in tuinen en in den landbouw tot groene bemesting gekweekt, is hier en daar verwilderd , en als zoodanig in de verschillende flora’s opgenomen.

Nederland. Hier en daar verwilderd. Het afgebeelde exemplaar is ons in Julij 1882 aangeboden door Mej. C. A. Van Wickevoort Crommelin, die de plant in de omstreken van Arnhem heeft gevonden, op twee verschillende plaatsen, in een gerst- en een wikkeveld, waar geen tuin noch lupinenveld in de nabijheid was.

Gebruik. In den laatsten tijd worden de gele Lupinen meer en meer met goed gevolg gekweekt om als groene bemesting op schrale gronden te dienen.

Caractères génériques : Calice à deux lèvres profondes ; étendard réfléchi sur les côtés, carène acu-minée en bec ; étamines monadelphes ; style subulé ascendant ; stigmate capité ; légume coriace oblong à graines presque séparées par des cloisons spongieuses. Herbes à feuilles digitées, à stipules adhérentes au pétiole.

Caractères spécifiques ; Racine tuberculifère. Plante mollement couverte de poils courts. Tige dressée, robuste, foliacée ; feuilles à 9—11 folioles lancéolées aigues, à base rétrécie, à surface glabrescente ; stipules linéaires ; fleurs en verticilles approximés nombreux, formant une grappe longue droite, interrompue à la base, se terminant en un épi dense, brièvement pédicellées, à odeur suave ; bractées ovales caduques ; lèvre supérieure du calice courte, bipartite, l’inférieure allongée tridentée ; corolle jaune ; légumes très-velus, terminés en bec, à 4—6 graines ; graines larges comprimées, arrondies, noires marbrées de blanc.

Explication de la planche: a. Fleur; 6. calice; c. fruit; d. id. coupe; e. graine.

Habitat. L’aréal de cette belle plante est très-restreint. A l’état sauvage elle n’a été trouvée qu’en Sicile, dans ritalie-mérid., l’Afrique sept., la Sardaigne, l’Espagne et le Portugal. Depuis 4596 elle est devenue plus connue dans le Nord sous le nom de Violette Turque, Violette d’Espagne. Selon une notice en manuscrit dans l’exemplaire de Brotero, Flora Lusitanica, à la bibliothèque Teylérienne, elle croît abondamment sur les rives du Tage près de Lisbonne; elle y atteint la hauteur de 4—5 pieds et ses fleurs y sont beaucoup plus odorantes que celles des plantes cultivées ailleurs. Le nom Espagnol -»Fabo do marquot; éveille la supposition d’une origine d’outre-mer. Probablement les Maures l’ont importé du Nord de l’Afrique en Espagne et en Sicile.

Introduite depuis 3 siècles dans les jardins de l’Europe elle y jouit d’une grande popularité comme plante ornementale, et l’agriculture moderne sait bien apprécier sa richesse en azote en l’employant fréquemment pour fertiliser le sol. Echappée çà et là des cultures, elle a été acceptée dans plusieurs flores européennes comme naturalisée.

Pays-Bas. Cultivée et échappée çà et là des jardins et des champs. L’exemplaire représenté nous a été offert par Mlle C. A. Van Wickevoort Crommelin, qui l’a trouvé aux environs d’Arnhem, dans des champs d’orge et de vesce, en deux localités différentes où la plante n’était pas cultivée.

Usage. Depuis plusieurs années les bons résultats obtenus du Lupin jaune comme engrais pour les terrains maigres ont augmenté sa culture.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Caespitosum , humile, robustum , rarius gracilescens , plus minus ramosum , caulibus tomento atro-brunneo implexis. Folia caulina inferiora ovato-lanceolata, comalia numerosa dense con-ferta oblongo- et late ovato-lanceolata, omnia margine revoluta, apicem versus acute carinata, costa valida in cuspidem longam remote denticulatam excedente. Flores synoïci. Capsula subpendula et pendula, ovato-vel obconico-pyriformis, regularis, sicca sub ore coarctata, fusca. Operculum magnum late convexum minute apiculatum. Annulus latus. Peristomii processus in carina interrupte hiantes, cilia binata et ternata longius apiculata.

Zodevormend, laag, forsch, zeldzamer slank , min of meer vertakt. Stengels met donkerbruin wortelvilt doorweven. Onderste stengelbladen eirond-lancetvormig ; topbladen talrijk, digt opeengedrongen, langwerpig-en breed eirond-lancetvormig ; allen met omgerolden rand, aan den top spits toeloopend gekield ; middenrib breed, in een lange verwijderd-getande spits uitloopend. Bloemen zamenhuizig. Vrucht min of meer hangend , eirond- of omgekeerd-kegelvormig-peervormig, regelmatig, in droegen staat aan den mond zaamge-snoerd, donkerbruin. Deksel groot, breed, bol, met een kleine spits. Ring breed. Tanden van het mond-beslag een kieltje met afgebroken spleten vormend ; wimpers twee- en drietallig met lange spits.

Verklaring der Afbeelding, a, de plantjes; b. id. vergr.; c. bladen; d. bovenste stengelbl. ; e. bladvoet; f, bladspits ; g. inw. kransblad ; h. bloem; t. k, l. vrucht; m, id. droog ;jn. deksel; o. mondbeslag met tanden en ring. c. d. lt;/.} 20 maal vergr., i. k, l. m. n. 10 maal, h, 50 maal, e, f, o. 100 maal vergr.

Groeiplaats : Op vochtige zandige weiden, op muren en in uitgravingen tot in de Alpenstreek. Midden-en Noord-Europa.

Nederland. Door Dozy en Molkenboer gevonden in 1841 in een weiland op kleigrond bij Leiderdorp ; door Dr. Van der Sande Lacoste in het voormalig Haarlemmermeer, bij Sloten in Junij 1852. De afgebeelde exemplaren, van beide groeiplaatsen afkomstig, zijn aangeboden door den Heer Van der Sande Lacoste.

Caractères spécifiques: Plante gazonnante naine, robuste, rarement grêle, plus ou moins rameuse, à tiges entrelacées d’un chevelu brun foncé. Feuilles caulinaires inférieures ovales-lancéolées, les supérieures nombreuses, densément touffues, oblongues- et largement ovales-lancéolées, toutes à bord revolute, à sommet en carène aigu ; côte forte prolongée dans une pointe longue à dents distanciées. Fleurs syndiques. Capsule plus ou moins pendant, ovale-pyriforme ou en cône renversé, régulier, rétréci sous l’embouchure à l’état sec, brun foncé. Couvercle grand, largement convexe, terminé par une pointe courte. Anneau large. Dents du péristome fendues partiellement en carène ; cils binés et ternés à longue pointe.

Explication de la planche, a. plante; b, id. gross.; c, feuilles; d, feuille caul, sup.; e. base de la f.; J. sommet ; g. feuille périch. int. ; h, fleur ; i, i. l, fruit ; m. id. sec ; n. couvercle ; o, péristome avec les dents et l’anneau; le tout grossi: c, d, g, 20 fois; », i, Z, w, n. 10 f.; A. 50 f. ; «, y, o. 100 fois.

Habitat. Pâturages sablonneuses humides ; murs et excavations, jusque dans la région alpine. Europe sept, et centrale.

Pays-Bas. Trouvé en 1841 par Mess. Dozy et Molkknboer près de Leide, et en 1852 par M. Van der Sande Lacoste dans les terres de l’ancien lac de Harlem. Les exemplaires représentés proviennent de ces deux localités.

Hoogduitsch : Castanienbrauner Röhrenpilz. Engelach: Chestnut coloured Boletus.

Natuurlijk Stelsel: Cellulares Mycetes. O. Hymenomycetes. Trib. Polyporei, Geslachtskenmerken. Zie Deel XII, Nquot;. 936.

SooRTELijKE KENMERKEN. Pileo convexo-expanso depressove firmo, stipiteque e farcto cavo a basi subbul-bosa attenuato laevibus velutinis apicis cinnamomeis, carne alba immutabili, tubulis liberis curtis albis, poris minutis rotundis.

Hoed bol-uitgespreid of neergedrukt, vast; steel eerst gevuld, later hol, aan den voet iets knolliger, naar boven dunner; hoed en steel glad fluweelachtig, naar boven kaneelkleurig: vleesch wit, onveranderlijk ; buisjes vrij, kort, wit; poriën klein, rond.

Nederland, De exemplaren in de afbeelding voorgesteld, zijn den 13 Oct. 1882 door mij gevonden te Bloe-mendaal, op grasgrond onder hooge boomen, op de buitenplaats Wildhoef van Mevrouw C. Willink.

Nom allemand : Castanienbrauner Röhrenpilz. Nom anglais: Chestnut coloured Boletus.

Caractères spécifiques; Chapeau convexe-étalé ou déprimé; stipe d’abord rempli puis cave, à base plus ou moins bulbeuse rétrécie vers le sommet; chapeau et stipe lisses, veloutés, brun-roussâtre vers le sommet ; chair blanche, immutable; tubes libres, courts blancs à pores petites arrondies.

Pays-Bas. J’ai recueilli les individus représentés par notre planche, sur un gazon ombragé des terres de Wildhoef près de Harlem, appartenant à Madame C. Willink, le 13 Octobre 1882.

Jusqu’ici cette espèce n’a pas été mentionnée comme faisant partie de notre flore.

SoORTELiJKE KENMERKEN: Caille robusto elato, foliis hirsutis longe petiolatis, foliolis petiolulatis ; petiolis pedunculisque patentissime hirsutis, calyce fructifero patentissimo vel reflexo, floribus corymbosis abortu dioicis.

Stengel forsch, hoog ; bladen behaard, langgesteeld ; blaadjes met kleine steeltjes ; blad- en bloemstelen met uitstaande haartjes bekleed; vruchtkelk uitgespreid of teruggeslagen; bloemen in tuilen, door onvolkomene ontwikkeling tweehuizig.

De forsche bouw, de gestoelde blaadjes en de uitstaande haren der blad- en bloemstelen onderscheiden haar van de gewone Aardbezie (Deel VIII. N’. 573). De bloemen zÿn onvolkomen tweehuizig. Volgens Oude-MANS, Flora V, Ned., 2e ed., II. 86, vindt men bij de zoogenoemde mannelijke individuen altijd eenige onvruchtbare stampers en bij de vrouwelijke eenige onvruchtbare meeldraden. De vrucht is rond, minder spits en lichter van kleur dan de gewone Aardbezie.

Groeiplaats : Bergbosschen en belommerde plaatsen. Noord- en Midden-Europa, Caucasie. In Zuid-Europa zeldzaam en alleen op de hooge bergen. Ook in Engeland zeldzaam.

Nederland. Zeldzaam op beschaduwde plaatsen. Ter Boede (Walcheren) en bij Harderwijk (Prodr. Fl, B). Voorts: Valkenburg in Limburg, de Vries, en door mij gevonden op de Horte bij Dalfsen. Het afgebeelde exemplaar, afkomstig van Walcheren, is mij aangeboden door den Heer Kok Ankersmit te Apeldoorn in 1882.

Gebruik. Zie Deel VIII, N°. 573, Onze soort is echter door hare weinig talrijke vruchten voor kweekerij niet aan te bevelen.

Caractères spécifiques. Tige robuste élevée, feuilles poilues à longs pétioles; folioles pétiolulées ; pétioles et pédoncules à poils étalés divergents ; calice du fruit étalé ou réfléchi ; fleurs en corymbe, dioïques par avortement.

Se distingue du F. vesca (Vol. VIII, N®. 573) par les folioles pétiolulées et les poils étalés des pétioles et pédoncules. Les fleurs sont imparfaitement dioïques. Selon Oudemans, Fl. v. Nederl., 2de éd., II, 86, les individus soi-disants mâles présentent toujours quelques pistils stériles, ainsi que l’on trouve quelques étamines stériles dans les fleurs femelles. Le fruit est rond, moins pointu et d’une couleur plus claire qui la fraise commune.

Habitat. Bois montueux, lieux ombragés. Europe centr. et sept., Caucasie. Dans l’Europe mérid. elle est rare et bornée aux hautes montagnes. Rare aussi en Angleterre.

Pays-Bas. Lieux ombragés, rare. Trouvée seulement dans l’île de Walcheren (Zélande), pres de Harderwijk (Gueldre), à Fauquemont près Maestricht et près de Zwolle (Overijssel). L’exemplaire de la planche, trouvé à Walcheren, nous a été offert par M. H. J. Kok Ankersmit , en 1882.

Usage. Voyez le N». 573, Vol VIII. Notre espèce est cependant trop stérile pour mériter la culture.

SooRTELiJKE KENMERKEN; Basi suffrutescens, caulibus repentibus radicantibus, ramis herbaceis erectis alatis, ancipitibus articulatis, folds brevibus, ovato-lanceolatis, racemis terminalibus subcapitatis, calycis vil-loso-tomentosis laciniis superioribus ovato-lanceolatis labium inferius trifidum aequantibus, corolla glabra , legumine lineari compresse brevi hirsuto.

Stengel aan den voet heesterachtig, kruipend, wortelend; takken kruidachtig, opgerigt, gevleugeld, met gelede tweesnijdende vleugels ; bladen kort, eirond-lancetvormig ; bloemtrossen eindelingsch, min of meer kopvormig; kelk harig-wollig; bovenste kelkslippen eirond-lancetvormig, even lang als het onderste driespletige lipje ; bloemkroon onbehaard ; peul lÿnvormig-zaamgedrukt, kort behaard. Cytisos sagittalis Koch. Pterospartium sagittale Willk.

Groeiplaats. Drooge bergstreken. Zuid- en Midden-Europa. In Turkije, Griekenland, Bulgarije, Servië, Herzegowina, Dalmatië , Italië, Spanje, Portugal, Balearen, geheel Frankrijk, oostelijk België, Luxemburg, Limburg, Rgnprovincie ; doch zeldzaam in noordelijk en oostelijk Duitschland. Ontbreekt in Rusland en verder oostwaarts, in Denemarken , Hanover, Silezië, en Groot-Brittannie en Ierland.

Nederland. Het afgebeelde exemplaar is in 1882 op den St.-Pietersberg bij Maastricht gevonden, in gezelschap van Genista tinctoria, Calluna vulgaris enz., door den Heer H. L. Clumper , Ie luit, der Infanterie, en voor de Flora Batava aangeboden door Dr. T. C. Winkler te Haarlem. Zoo ver mij bekend, is de plant tot heden nog niet als inheemsch vermeld. Haar voorkomen in Limburg is belangrijk als het noordwestelijk grenspunt barer verspreiding.

Caractères spécifiques. Tiges à base frutescente, couchées radicantes; rameaux herbacés, dressés, ailés à angles saillants articulés ; feuilles courtes, ovales-lancéolées, grappes terminales, un peu en capitules ; calices velus-tomenteux à divisions supérieures ovales-lancéolées, égalant la lèvre inférieure trifide ; corolle glabre; légume court linéaire comprimé, velu. Cÿtisus sagiltalis Koch. Pterospartium sagittale Willk.

Habitat. Coteaux ; pâturages élevés ; bois secs, Europe mérid. et centr. Turquie, Grèce, Bulgarie, Servie, Herzégovine, Dalmatie, Italie, Espagne, Portugal, îles Baléares, France, Belgique orient., Luxembourg, Limbourg, Prusse Rhénane, mais plus rare en Allemagne sept, et or. Manque en Russie et plus loin à l’Est, en Danemark, Hanovre, Silésie et dans la Gde Bretagne et l’Irlande.

Pays-Bas. L’exemplaire représenté a été trouvé en 1882 sur la montagne de S. Pierre à Maestricht, en compagnie de Genista tinctoria, Calluna vulgaris etc., par M. H. L. Clumper, officier d’Infanterie, et offert pour notre Flora par l’intermédiaire de M. le Dr. T. C. Winkler de Harlem. Jusqu’à présent la plante n’a pas été signalée dans notre pays. Ainsi la ligne, qui borne son aréal au Nord-Est, traverse la province de Limbourg.

(Verbascutn Thapsus L.) Kleinbloemige Toorts. Wolkruid. Hoogduitsch : Himmelsbrand, Bärenkraut, Königskerze. Engelsch; Common Mullein. Lady’s Fox Glove.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Dense lutescenti-tomentosum, simplex vel parce ramosum, foliis radicalibus oblongis crenulatis petiolatis, caulinis a folio ad folium decurrentibus, floribus fasciculatis brevissime pedi-cellatis spicam densam vel basi interruptam formantibus, calyce tomentose, ad ’/. in laciniislanceolatisfisse, corolla parva concava, antheris staminum inferiorum longiorum glabrescentium breviter adnato decurrentibus, breviorum albo-lanatorum reniformibus ; capsula ovata calyce sublongiore.

Stengel evenals de bladen met een digt geelachtig wollig vilt bekleed, onverdeeld of weinig vertakt ; onderste bladen lang wer pig-fijngekarteld , gesteeld ; stengelbladen van blad tot blad afloopend ; bloemen in bundeltjes , kort gesteeld, te zamen een digte of aan den voet afgebroken aar vormend ; kelk viltig, tot op ’/s in lancetvormige slippen gespleten ; bloemkroon klein, hol (komvormig) ; helmknoppen der onderste langere, onbehaarde meeldraden kort aangegroeid-afloopend, die der kortere wit-wollig behaarde niervormig; zaaddoos eirond, iets langer dan de kelk.

Deze soort onderscheidt zich van V. Thapsiforme Schrad. (V. Thapsus, Flor, Bat, III. N’. 162) door hare kleinere komvormige bloemkroon en langere meeldraden. Beide vormen waren vroeger onder den naam V. Thapsus begrepen.

Verklaring der afbeelding: a. bloem; b. id. zijdelingsch; c. bloemkroon met de meeldraden; d, id.met stamper; e. meeldraden; f. vrucht; g. id. open; h. zaad (vergroot).

Groeiplaats. Drooge zandige streken. Van den Himalaya over Centraal Azië, Siberië, Caucasië, geheel Europa, Azorischeeilanden , Noord-Amerika genaturaliseerd.

Nederland. Zandige velden en duinstreken bij Haarlem, Leiden, Wassenaar, Walcheren, Z. Beveland, Gooiland, Nijmegen, Diepenveen, Deventer, Kampen, Meppel, Eindhoven, Velp. Ook in Friesland volgens Bruinsma. Schaarscher in Gelderland, waar Verbascum nigrum talrijker is.

In de duingronden bij Haarlem groeit hij meest op opene en het vorige jaar gehakte houtgronden. Wegens zijn tweejarig bestaan schijnt hij zwervende en ziet men hem zelden langer dan drie jaar op dezelfde plaats. Dit is ook het geval met V. Lychnitis.

Het afgebeelde exemplaar is door mij gevonden op het Segveld bij Vogelenzang in Julij 1882.

Nom allemand ; Himmelsbrand , Bärenkraut, Königskerze. Nom anglais: Common Mullein. Lady’s Fox Glove.

Caractères spécifiques : Plante couverte d’un duvet jaunâtre ; tige simple ou peu rameuse ; feuilles radicales oblongues crénélées pctiolées ; les caulinaires décurrentes de feuille en feuille ; fleurs fasciculées, presque sessiles, rapprochées en épi serré ou interrompu à la base ; calice tomenteux fendu jusqu’à ’/» en lanières lancéolées ; corolle petite concave, étamines inférieures plus longues glabrescentes, à anthères brièvement adnées-décurrentes ; étamines plus courtes blanches-laineuses à anthères réniformes ; capsule ovale dépassant plus ou moins le calice.

Se distingue du V. Thapsiforme Schrad. (V. Thapsus Flor. Bat. III, Nquot;. 162) par sa corolle petite et concave, presque en entonnoir et par les étamines plus longues. Autrefois les deux formes ont été confondues sous le nom de V. Thapsus.

Explication de la planche, a. Fleur; b. id. de côté; c, corolle et étamines; d. id. avec l’dvaire; e. étamines ; f. fruit ; g. id. ouvert ; h. graine (grossie).

Habitat. Lieux secs sablonneux. L’aréal s’étend de l’Himalaya sur l’Asie centrale, la Sibérie, la Caucasie, toute l’Europe et les îles Açores. Naturalisée en Amérique.

Pays-Bas. Champs sablonneux, dunes maritimes ; dispersé dans tout le pays ; plus rare dans la prov. de Gueldre où le V. nigrum abonde. Dans les dunes près de Harlem il occupe ordinairement les taillis ouverts et récemment coupés. Son existence bisanuelle lui donne le semblant de vagabonder. Rarement on le voit trois années de suite dans la même localité. C’est aussi le cas avec le V. Lychnitis.

L’exemplaire représenté a été cueilli dans les dunes maritimes près de Harlem en 1882.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Caespitulosum, humile, caule simplici vel diviso radiculis numerosis atropur-pureis. Folia caulina et ramulina remota elongato-lanceolata, marginem versus recurva vel reflexa, subflexuosa, comalia conferta ex ovato oblongo-lanceolata, concava, omnia integra, limbo perangusto cincta, costa ru-bente in cuspidem [laevem excedente, sicca pluries et arcte sinistram versus contorquat¹ ; flores synoici ; capsula inclinata et pendula, elongato-obconica, e sanguineo rufescens vel rufobruhnea, solida, operculo alte convexo acute apiculato rufo-purpureo nitidissimo.

Kleine zoden vormend, laag; stengel onverdeeld of vertakt, met talrijke donkerpurpere wortel haart] es ; stengel- en takbladen wijdstaand, verlengd-lancetvormig, naar den rand omgebogen of teruggeslagen, eenig-zlns heen en weer gebogen ; topbladen digt opeen, uit eironden voet langwerpig- lancetvormig, hol, allen gaaf, met een zeer smallen zoom ; middenrib roodachtig, in een gladde punt uitstekend, droog zijnde meermalen sterk links omgedraaid ; bloemen zamenhuizig ; vrucht neergebogen en hangend, verlengd-omgekeerd-kegelvormig, van bloedrood tot bruinrood, vast ; deksel hoog, bol met een spitse punt, purperrood, glanzend.

Verklaring der Afbeelding, a. Plantjes; 6. plantje vergr., c. c. c. bladen; d. bladvoet; e. bladspits; f. inw. kransblad ; g, uitw. id. ; h. tweeslachtige bloem ; i. k. vrucht ; l, id. droog ; m. deksel ; n. mondbeslag met tanden en ring ; b, i, k, l, 10 maal vergr.; c, f, g, m, 20 maal ; h 50 m.; à, e, n 100 maal.

Groeiplaats. Op kalkgronden en steenblokken ; in vochtige kleigronden en in muurspleten. Zuid-Europa algemeen; in bosschen bij de zee. Marseille, Sardinië; zeldzamer noordelijk. Ook in Noord-Afrika, op de Kanarische eilanden, aan de Kaap de Goede Hoop en in Nieuw-Holland gevonden. Schimper. Noordwestelijk Duitschland, Westfalen en Wetterau. Milde. Nederl. Limburg, van der Sande Lacoste.

Nederland. Deze soort komt volgens Dr. van der Sande Lacoste bij ons alleen voor in Zuid-Limburg, op kalkrotsen, van waar zij ook wel eens afdwaalt lang.s de kleioevers der Geul. Groeiplaatsen kalkrotsen te Valkenburg en Cadier (Aug. 1882) ; voorts kleioevers aan de Geul te Epen en Geulhem.

De op onze afbeelding voorgestelde exemplaren, afkomstig uit Limburg, zijn door Dr. van der Sande Lacoste aangeboden.¹)

Brynm torquescens in den Prodr. Flor. Bat. is volgens Dr. van der Sande B. capillare var. ß cuspidatum Schp. Synopsis 2e ed. (var. majus Bryol. eur.) waarop lij veel gelijkt, maar waarvan zij door de bloeiwijze verschilt.

Nom allemand : Gedreht-blättriges Astmoos. Nom anglais : Wrung-leaved Thread Moss. Fruits mûrissent en Juin.

Caractères spécifiques. Plante basse formant des petits gazons; tige simple au ramifiée, munie de radicules pourpre foncé. Feuilles caulinaires et raméales distanciées, allongées-lancéolées recourbées ou réfléchies aux bords, plus ou moins ftexueuses ; feuilles supérieures touffues, ovales, oblongues-lancéolées, concaves , toutes entières et bordées d’un limbe très étroit ; à côte rougeâtre prolongée en une pointe lisse, tordues plusieurs fois et fortement à gauche à l’état sec ; fleurs synoïques ; capsule inclinée et pendante, allongée en cône renversé, d’un rouge sanguin ou brun roussâtre, solide ; couvercle élevé, convexe, à pointe aigue, rouge pourpre luisant.

Explication de la planche : a. Plantes grand, nat. ; b. plante grossie ; c. c. c. feuilles ; d. base de la f. ; e. sommet ; f, feuilles périch int.; g. id. ext. ; h. fleur synoïque ; i, k, fruit ; l, id. sec ; m. convercle ; n, péri-stome avec les dents et l’anneau ; b, i, k, l, 10 fois grossi ; c, f, g. m, 20 fois, h, 50 fois, d, e, n. 102 fois.

Habitat.' Rochers et terrains calcaires ; terres basses argileuses ; fissures de murailles. Abondant dans l’Europe mérid. ; bois près de la Mediterranée, à Marseille et en Sardaigne, plus rare au Nord. Afrique sept. Iles Canaries, Cap de Bonne Espérance, NUe Hollande. Schimper. Nord-Ouest de l’Allemagne, Westphalie et Wetterau. Milde. Limbourg Neêrlandais. van der Sande Lacoste.

Pays-Bas. Seulement dans le Sud de la prov. de Limbourg, où elle a été trouvée par M. van der Sande Lacoste sur des rochers calcaires à Fauquemont et Cadier, d’où elle se disperse quelquefois sur les rives argileuses de la Gueule.

Les exemplaires représentés, trouvés en Limbourg, nous ont été offerts par M. van der Sande Lacoste ¹).

Selon le Dr. van dik Sande Lacoste le B. torquescens du Prodr. Fl. Bat. est B. capillare var. /î cuspidatum Scbp. Synopsis 2e éd. (var. majus Bryol. eur.) auquel il ressemble beaucoup, mais se distinguant par son inflorescence.

Geslachtskenmerken : Velum araneosum a pilei cuticula discretum, superficiale. Hymenophorum cum stipite contiguum. Lamellae persistentes, aridae, décolorantes, e sporis tarde secedentibus pulverulentae. Trama fibrillosa. Sporae globusae vel oblongae, passim apiculatae, supra chartam albam subochraceae. Fungi terrestres putrescentes silvatici.

Sluijer spinnewebachtig, van het hoedvliesje afgescheiden, oppervlakkig ; kiemlaag doorloopende met den steel. Kiemplaatjes aanblijvend, droog, verkleurend, door de laat afgescheiden sporen poederachtig. Trama vezelachtig ; sporen bolrond of langwerpig, somtijds in een puntje uitloopend, op een wit papier licht geelbruin. Op den grond groeÿende, verrottende zwammen , in bosschen voorkomende.

Het geslacht Cortinarius is door Fries van Agaricus afgescheiden, hoofdzakelijk wegens den spinneweb-achtigen sluijer en de verdroogende, door de aanklevende sporen verkleurende lamellen.

SooRTELijKE KENMERKEN : Pileo camoso obtuso sericeo-laevigato, pallide coeruleo, stipite concolore basi curvato incrassato bulboso, intus succoso sanguineo-rubente, lamellis rotundatis subconfertis, primum laete cyaneis.

Hoed vleezig stomp, zijdeachtig-glad, bleek blaauw; steel gelijkkleurig, aan den voet gekromd, bolvormig verdikt, inwendig sappig, roodachtig; plaatjes afgerond, min of meer digt opeen, in’t begin levendig blaauw.

Onze exemplaren komen overeen met de verscheidenheid door Fries Ilym. eur. p. 360 vermeld , en die gekenmerkt is door groeten omvang, door den meer gedrongen bouw van hoed en steel, de iets meer uiteenstaande, eerst blaauwe, later graauwbruin-achtige plaatjes.

De steel geeft bÿ drukking nu en dan een roodachtig sap. De hoed wordt eindelijk glad, vaal-bruinachtig. Het vleesch is eerst bleekblaauw, dan vuil wit en dikwijls roodachtig.

De Agaricus eyaneus Secr. wordt door Fries tot onze soort gebragt, hoewel aan den eersten een kleverige oppervlakte wordt toegekend , die de tweede niet bezit. Zie Secretan , Myc. Suisse. I. 109.

Groeiplaats. In vochtige loofbosschen. De afgebeelde exemplaren zijn door mij gevonden in Sept. 1881 , in een boschje van beuken en berken in den Haarlemmerhout. Het aantal bij elkander groeijende individus was vrij groot. In het volgende jaar kwamen op die plaats slechts enkele zwakke exemplaren voor.

Système Naturel : Cellulaires Mycétes. O. Hyménomycétes. Trib. Agaricinées.

Caractères génériques. Voile aranéeux séparé de la pellicule du chapeau , superficiel. Hymenophore contigu au stipe. Lamelles persistentes, arides, décolorantes, pulvérulentes par les spores tardivement détachées. Trame fibrilleuse. Spores globuleuses ou oblongues, quelquefois apiculées ; sur un papier blanc leur couleur est d’un brun jaunâtre.

Le genre Cortinarius a été séparé par le célèbre Fries du g. Agaricus à cause du voile aranéeu.x et des lamelles membraneuses, séchantes, décolorantes par les spores adhérantes.

Caractères spécifiques: Chapeau charnu obtus, lisse et soyeux, d’un bleu pâle, ainsi que le stipe, qui est courbé et épaissi en bulbe à sa base, succulent et rougeâtre à l’intérieur ; lamelles arrondies plus ou moins serrées, d’abord d’un bleu vif.

Nos exemplaires appartiennent à la variété mentionnée par Fries. Hymen, eur, p. 360, et caractérisée par sa dimension plus grande, par le chapeau et le stipe plus ramassés et les lamelles un peu plus distantes, d’abord bleues, puis d’un gris brunâtre.

Le stipe donne parfois un suc rougeâtre par la pression. Le chapeau devient à la fin lisse, d’un brun livide. La chair est d’abord bleu pâle, puis blanc sale, souvent rougeâtre.

L’Agaricus cyaneus de Secretan, rapporté à notre espèce par Fries, en diffère par sa surface glutineuse. Voyez Secretan, Myc. Suisse, L 109.

Habitat. Bois fouillés humides. J’ai recueilli les spécimen de la planche en Sept. 1881 dans un bosquet de hêtres et de bouleaux du bois de Harlem en assez grand nombre. L’année suivante je n’y ai trouvé que quelques faibles individus.

Jusqu’à ce présent champignon n’a pas été mentionné dans la Flore Néerlandaise.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Villosa, rhizomate lignescente stolonifero, caulibus debilibus procumbentibus subbifloris, foliolis subtus serieels ovatis crenato-serratis, folio caulino ternato, calycis laciniis triangulari-lanceolatis acutis, eiternis minoribus, petalis obcordatis calyce sublongioribus albis.

Behaard met een heutigen , uitloopers vormenden worstelstok ; stengels neerliggend, zwak, gewoonlijk twee-bloemig; blaadjes van onder zijdeachtig, eirond, kartelig gezaagd; stengelblad drietallig ; kelkslippen drie-hoekig-lancetvormig, spits toeloopend, de buitenste kleiner ; de kroonbladen omgekeerd-lancetvormig, weinig langer .dan de kelk, wit.

Door de drletalllge, rondachtige, scherp gezaagde en behaarde blaadjes is onze soort duidelijk van de overige witbloeijende Potentilla’s te onderscheiden. P. sterilis Garcke, P. Fragaria Sm.

Verklaring der afbeelding: a. Stengelblad; b. bloem; c. id. doorsnede ; d. bloemblaadje; e. kelk; f, id. uitgespreid.

Groeiplaats. Zandige drooge bosschen en grasvelden. Midden-Rusland, Lithauen, Denemarken, Noord- en Oost-Duitschland (zeldzaam), Hannover, Rijnpruissen, Midden-Duitschland , Oostenrijk, Dalmatië , Italië, Sardinië, Corsica, Algerië, Klein-Azië, Turkije, Griekenland , Spanje behalve in het westelijk en zuidelijk gedeelte; Frankrijk, doch zeldzaam in een gedeelte van het Zuiden; Engeland en Ierland, België, doch niet in het Westen; in Nederland zeer zeldzaam.

Nederland. Voorzoover mij bekend, alleen gevonden op den St. Pietersberg bij Maastricht. Het afgebeelde exemplaar is in April 1883 van daar gezonden door den Heer H. L. Clumper en door tusschenkomst van Dr. T. C. Winkler aangeboden voor onze Flora.

Caractères spécifiques: Plante velue à rhizome ligneux, stolonifèrej tiges couchées rampantes plus ou moins biflores; folioles soyeuses en dessous, ovales, crénélées-serrulées; feuille ternée; calice à divisions triangulaires-lancéolées aigues, les extérieures plus petites ; pétales en coeur renversé blancs, dépassant un peu le calice.

Facile à distinguer des autres espèces à fleurs blanches par les feuilles ternées, arrondies, fortement cré-nélées et poilues. Syn. P. sterilis, Garcke, P. Fragaria Sm.

Explication de la planche: a. Feuille; b, fleur; c, id. coupe; d. pétales; e. calice; f. id. étalé.

Habitat. Bois sablonneux, pelouses sèches. Russie centrale, Lithuanie, Danemark, Allemagne sept, en orient, (rare), Hanovre, Prusse rhénane, Allemagne centrale, Autriche, Dalmatie, Italie, Sardaigne, Corse, Algérie, Asie-mineure, Turquie, Grèce ; Espagne, mais non dans les parties occident, et mérid., France excepté une partie de la région méditerranéenne, Angleterre, Irlande ; Belgique, mais manque dans la région campinienne ; Pays-Bas, très-rare.

Pays-Bas. Trouvé seulement sur le mont St. Pierre à Maestricht. l’Exemplaire représénté a été cueilli dans cette localité par M. H. L, Clumper , et offert à la Flore par l’intermédiaire de M. le Dr. T. C. Winkler , en Avril 1883.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Suaveolens, foliis cordato-ovatis oblongisve, subito in petiolum alatum contrac-tis, rugoso-reticulatis, irregulariter undulato-dentatis, supra glabris pubescentibusve, subtus plus minus ad-presse tomentosis saepe canescentibus, scapis folia longe superantibus gracilibus multifloris cum pedicellis calycibusque dense tomentellis, pedicellis calyce inflato albicante brevioribus, calycis dentibus late ovatis obtusis mediam tubi partem superantibus, corollae fauce inflata intus plicata, limbo parvo concavo flavissimo, cupula calyce inclusa.

Welriekend. Bladen hartvormig-eirond of langwerpig, eensklaps in een gevleugelden bladsteel zaamgetrokken , rimpelig geaderd, onregelmatig golvend getand, van boven kaal of zachtharig, van onder min of meer aangedrukt viltig behaard, dikwijls grijswit; bloemstengels lang boven de bladen uitstekende, slank, veelbloemig, evenals de bloemstelen en kelken digt behaard ; bloemstelen korter dan de gezwollen witachtige kelk ; kelktanden breed, eirond stomp, boven het midden van de buis der bloemkroon uitstekend ; keel der bloemkroon gezwollen, inwendig geplooid ; zoom klein, hol, hoog geel, vruchtje door den kelk omsloten.

Verschilt van P. elatior Jacq. {Fl. Bat, Dl. A’, N°. 726) door de op eens en niet allengs in een bladsteel versmalde bladen, de kortere beharing, minder puntige kelkslippen en den komvormigen zoom der bloemkroon. — Linnaeus beschouwde P. elatior, P. officinalis en P. acaulis als verscheidenheden van ééne soort: P. veris.

Bij de ter afbeelding ontvangen planten hàdden de langstijlige bloemen oranje vlekjes op de keel der bloemkroon en de kortstijlige niet. Zie fig. l). en a.

Verklaring der Afbeelding. De linksche figuur vertoont een plant met kortstijlige, de regtsche en middelste die met langstijlige bloemen, a. kortstijlige bloem ; b. langstijlige id. ; c, vruchtkelk ; d. e. id. doorsnede ; f. zaden, vergroot.

Groeiplaats. Weilanden, grazige velden en hakhout in de berg- en Alpenstreken. Europa, Siberië tot ver in Midden-Azië. Van Skandinavië tot Italië, Griekenland, Spanje en Noord-Afrika. In het Zuiden op de hooge gebergten.

Nederland. Door Wttewaal in 1834 op de uiterwaarden bij Zutphen en in een weiland bij Voorst gevonden ; later in het Oosterhoutsche bosch bij Nijmegen, in een weiland bij Brinkgreve, op een hooiland bij Tiel en in bosschen bij Valkenberg (Limburg). De afgebeelde exemplaren, bij Zutphen verzameld, ontving ik van den heer H. J. Kok Ankersmit.

Gebruik. De welriekende Sleutelbloem werd door Boerhave als slaapmiddel aanbevolen. Een aftreksel werd voorheen aangewend tegen verkoudheid en borstaandoeningen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Caractères spécifiques. Odorante. Feuilles cordées-ovales ou oblongues, subitement rétrécies en pétioles ailés ; rugueuses, réticulées, irrégulièrement ondulées-dentées, glabres ou pubescentes en dessus, finement to-menteuses en dessous, souvent grisâtres ; hampes dépassant longuement les feuilles , grêles, multiflores, couvertes ainsi que les pédicelles et les calices, d’un duvet dense ; pédicelles plus courts que le calice renflé blanchâtre ; dents du calice largement ovales obtuses, dépassant la moitié du tube de la corolle ; corolle à gorge renflée pliée en dedans, à limbe petit concave, très-jaune, capsule cachée au fond du calice.

Se distingue du P. elatior Jacq. {Fl. Bat. Vol. N. N°.726) par les feuilles rétrécies subitement en pétiole, par le duvet plus court, par les divisions du calice moins pointues et par le limbe de la corolle concave. Linné considérait les P. elatior, P. officinalis et P. acaulis comme des variétés d’une seule espèce : le P. veris. — Dans les exemplaires qui m’ont été présentés, les fleurs macrostyles portaient sur la gorge cinq taches orangées, qui manquaient aux fleurs microstyles. Voyez les fig. b. et a.

Explication de la planche, La figure à droite représente une plante à fleurs microstyles; celle à gauche et du milieu une plante à fleurs macrostyles ; a. fleur microstyle, b, fleur macrostyle ; c, calice fructifère ; d. e. id. coupe ; ƒ. graines (grossies).

Habitat. Prés, bois, taillis ; région montagneuse et alpine. Europe, Sibérie, jusque dans l’Asie centrale. • De la Scandinavie jusqu’en Italie, Grèce, Espagne et le Nord de l’Afrique. Région alpine dans les pays méridionaux.

Pays-Bas. Notre espèce a été distinguée premièrement par M. Wttewaal en 1834 sur les bords de l’Yssel près de Zutphen en dans un pâturage près de Voorst (Gueldre); d’autres botanistes l’ont trouvée ensuite en d’autres localités de la même province et dans le Limbourg.

Les exemplaires représentés m’ont été envoyés de Zutphen par M, H. J. Kok Ankersmit,

Usage. Le Primevère odorant a été recommande par Boerhave comme dormitif. Anciennement la tisane était employée dans les affections poitrinaires.

SoORTELiJKE KENMERKEN: Rhizomate stolonifera; foliis linearibus, acutis planis, firmis scabriusculis ; spicula mascula solitaria oblonga paleis fuscis membranaceis margine delicate ciliatis, spiculis femineis 2 approximatis ovalibus sessilibus, bracteis amplexicaulibus brevibus membranaceis, fructibus pubescentibus obovatis rotundatis, rostello brevissimo truncate imposito, paleis obovatis obtusissimus ciliatis.

Worstelstok met uitloopers ; bladen lijnvormig, spits toeloopend, vlak, stevig, eenigzins ruw ; mann. aartje alleenstaand , langwerpig, met bruine , vliezige, aan den rand fijn gewimperde schubjes ; twee vrouwelijke aartjes , digt bijeen, eirond, ongesteeld, voorzien van stengomvattende, korte, vliezige schutblaadjes; vruchtjes zacht behaard, omgekeerd-eirond, tot rond overgaande, met een zeer korten bek, korter dan de omge-keerd-eironde, stompe, bruine, witgerande en fijn gewimperde schubjes.

Onderscheidt zich van C. verna Vill. {Fl. Bat. XV, N’. 1193), voornamelijk door de stompe en gewimperde schubjes. C. approximata All. G, dilata Willd C. membranacea Hopp.

Verklaring der Afbeelding: a, aartjes; b. mannelijke schubjes; c. id.; d. vrouw, schubje; e. id.; f. vruchtje; g. bovenste gewimperde rand van het schubje (vergroot).

Groeiplaats. Dennebosschen, drooge, zandige plaatsen. Europa, Kaukasië, Siberië, Midden- en Oostelijk Duitschland, Oostenrijk, talrijk; Midden- en Oostelijk Frankrijk, Zwitserland; zeldzaam in Rijnpruissen en in Engeland ; in Italië alleen op de Alpen ; Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland. Ontbreekt in Ierland, in Zuidelijk Frankrijk en Spanje; in België slechts eenmaal gevonden.

Nederland. Drooge heidestreken. — Deze soort is hier te lande in het voorjaar van 1877 ontdekt op de hooge heide achter het station Asselt (Veluwe), door den Heer Kok Ankersmit , die de exemplaren ter afbeelding in de Flora heeft aangeboden.

Caractères spécifiques. Rhizome stolonifère; feuilles linéaires aigues, planes, fermes, un peu rudes; épi male solitaire oblong à écailles brunes membraneuses et finement ciliées sur les bords ; deux épis femelles ovales rapprochés sessiles, munis de bractées embrassantes courtes membraneuses ; capsules pubescentes obovales arrondies, à bec très court, tronqué, plus court que les écailles obovales obtuses brunes, avec une bordure blanche et très finement ciliée.

Se distingue du C. verna Vill. {Fl. Bat.) principalement par les écailles obtuses et ciliées. C. approximata Ail. C. ciliata Willd. C. menbranacea Hopp.

Explication de la planche : a. épis ; b, écaille masc. ; c. id. ; d. écaille fém. e. id. ; f. fruit ; g, partie supérieure ciliée de l’écaille (grossie).

Habitat. Bois de pins ; lieux secs et sablonneux. Europe, Caucasie, Sibérie, Allemagne centrale et orientale, Autriche (nombreuse); France centrale et orient.; Suisse; rare dans la Prusse rhénane et l'Angleterre ; dans l’Italie seulement sur les Alpes ; Danemark, Suède, Norvège, Finlande. Manque en Irlande, dans le Midi de la France, en Espagne; trouvé une seule fois en Belgique.

Pays-Bas. Découvert en 1877 sur la haute bruyère d’Asselt (Gueldre), par M. H. J. Kok Ankersmit , qui nous a offert les exemplaires représentés.

Caractères spécifiques. Rhizome stolonifère ; feuilles linéaires aigues, planes, fermes, un peu rudes; épi male solitaire oblong à écailles brunes membraneuses et finement ciliées sur les bords ; deux épis femelles ovales rapprochés sessiles, munis de bractées embrassantes courtes membraneuses ; capsules pubescentes obovales arrondies, à bec très court, tronqué, plus court que les écailles obovales obtuses brunes, avec une bordure blanche et très finement ciliée.

Se distingue du C. verna Vill. {Fl, Bat.) principalement par les écailles obtuses et ciliées. C, approximata Ail. C. ciliata Willd. C. menbranacea Hopp.

Explication de la planche : a. épis ; b, écaille masc. ; c. id, ; d. écaille fém. e. id. ; f. fruit ; g. partie supérieure ciliée de l’écaille (grossie).

Habitat. Bois de pins ; lieux secs et sablonneux. Europe, Caucasie, Sibérie, Allemagne centrale et orientale , Autriche (nombreuse) ; France centrale et orient. ; Suisse ; rare dans la Prusse rhénane et l'Angleterre ; dans l’Italie seulement sur les Alpes ; Danemark, Suède, Norvège, Finlande. Manque en Irlande, dans le Midi de la France, en Espagne; trouvé une seule fols en Belgique.

Pays-Bas. Découvert en 1877 sur la haute bruyère d’Asselt (Gueldre), par M. H. J. Kok Ankersmit , qui nous a offert les exemplaires représentés.

SooRTELiJKE KENMERKEN; Caespites humiles raro elatiores, molles, vinoso-ruhicundi radiculis densisinter-texti. Caulis hrevis simplex vel longior. Folia inferiora remota patula et recurva, ovato-lanceolata decur-rentia, superiora in comam erecto patentem conferta ohlonga et elongata acuminata, costa excedente muero-nata, omnia limbo angusto e duplici serie cellularum formate cincta. Planta mascula feminea gracilior, peri-gonio gemmiformi. Capsula in pedicello elongate horizontalis inclinata, raro pendula , longicolli-pyriformis incurva unde turgida, raro regularis, mollis lutescens aetate castanea, sicca sub ore haud constricta, ascen-dens, opercule majuscule oblique mamillari luteo-nitido. Peristomii extern! dentes densissime articulati ferru-ginei, interni pallide lutescentes, processus appendiculati siccitate inter dentes prominuli.

Zoden laag, zelden hooger , zacht, wijnkleurig roodachtig , digt met worteltjes doorweven. Stengel kort, onverdeeld, of langer. Onderste bladen verwijderd geplaatst, uitgespreid en teruggebogen, eirond lancetvormig, afloopend, de bovenste in een opgerigte, uitgespreide kuif zaamgedrongen, langwerpig en verlengd spits toeloopend ; middenrib met een puntje uitstekend, allen met een sraallen uit een dubbele rij cellen gevormden rand omzoomd. Mannel. plant slanker dan de vrouwel. ; perigonium knopvormig. Vrucht op uitgerekten steel horizontaal neigend , zelden hangend, langhalzig-peervormig binnenwaarts gekromd, en daardoor opgezwollen, zelden regelmatig, zacht, geelachtig, later kastanjebruin, in droegen toestand onder de monding niet zaam-gesnoerd ; deksel groot, schuin, tepelvormig, glanzend geel. Tanden van den buitenmond met digte geledingen, roestkleurig, binnenste bleek geelachtig-, uitsteeksels met aanhangsels in droegen toestand tusschen de tanden voor den dag komend.

Van deze soort, die zich door den roeden stengel, de tweehuizige bloeiwijze en het mondbeslag duidelijk van B. uliginosum onderscheidt, bestaan drie variëteiten ; ß speciosum, hooger, vrucht langer gesteeld, deksel kleiner, B. speciosum Voit.; y. arcuatum, vrucht knikkend, smaller, boogvormig; lt;f. abbreviatum , digt zodevormend, vrucht kortgesteeld, met rond sporangium en zeer breed deksel.

Verklaring der Afbeelding, a. de plantjes ; b. id. vergroot ; c. id, mannel. ; d. bladen ; e. inw. perig. bl.; f. onderst blad; g. bladvoet; k. bladspits; t. vrouw, bl.; k. mann. bl.; l. vrucht; m. id. droog; n. o. vruchtjes variët. ; p. deksel; q. mondbeslag met tanden en ring.

Groeiplaats. In vochtige uitgravingen, op muren en rotsen, van de vlakte tot in de berg- en alpen-streek; geheel Europa; de variëteiten ß. en tf. zijn alpinisch, de var. y. uit de lage vlakten van Nederland.

Nederland. Volgens Br. Van der Sande Lacoste gevonden in de provinciën Groningen, Drenthe, Gelderland, Etrecbt en Noord-Brabant.

De afgebeelde exemplaren zijn door hem verzameld in slooten bij Deurne, in moerasgronden te o erveen bij Meppel en langs den straatweg te Blauwkapel bij Utrecht. De vruchtjes onder n. en o. afgebeeld zijn van Blauwkapel.

Caractères spécifiques: Gazons nains, rarement élancés, moux, d’un roux vineux, entremêlés d’un tissu radiculaire très dense. Feuilles inférieures distanciées étalées et recourbées, ovales-lancéolées décurrentes, les supérieures ramassées en une coiffe droite étalée, oblongues et allongées acuminées, mucronées par la pointe de la nervure, toutes bordées par un limbe étroit formé d’une double rangée de cellules. Plante mâle plus grêle que la femelle, périgone en forme de bouton. Capsule à pédicelle allongé horizontal incliné, rarement pendant, à col allongé-pyriforme, courbé en dedans et par conséquent un peu enflé, rarement régulier ; mou, jaunâtre plus tard d’un brun marron, pas resserré à l’orifice à l’état sec, ascendent ; opercule grand, oblique, mamillaire, d’un jaune luisant. Dents du péristome externe densément articulées, ferrugineuses, les internes d’un jaune pâle, cils appendiculés proéminents entre les dents à l’état sec.

Cette espèce est bien distincte du B. uliginosum par sa tige rouge, par l’inflorescence et le péristome. Trois variétés ont été observées : ß. speciosum, à tiges plus longues, à fruits plus longuement pédicellés et à couvercle plus petit. Bryum speciosum Voit., r. arcuatum, à fruit penché plus étroit, arqué, »J. abbrevia-tum à gazons denses et à pédicelles plus courts, à sporange arrondi et à couvercle très large.

Explication de la planche, a. plantes ; b. id. grossies ; c. plante mâle ; d, feuilles ; e, feuille périg. int. ; f. feuille inférieure ; g, base de la feuille ; h. sommet de la f. ; i. fleur femelle ; k, fleur mâle ; l. fruit ; m. id. sec ; n. O. fruits, variét. ; p, couvercle ; g. péristome avec les dents et l’anneau.

Habitat. Tranchées humides ; murs et rochers, de la plaine jusque dans la région alpine. Toute l’Europe ; les variétés ß. et sont alpines ; la var. y. des plaines humides des Pays-Bas.

Pays-Bas. Trouvé par le Dr. Van der Sande Lacoste dans les provinces de Groningue, Drenthe, Gueldre, Utrecht et Brabant sept. Les exemplaires représentés ont été rassemblés par lui dans les terres humides près de Meppel et d’Utrecht.

SooRTELiJKE KENMERKEN.' Pileo camoso 6 convexo explanato, glabro glutinoso ex umbrino fuligineo, subolivaceo, margine pallidiore, stipite solido vel subcavo ventricoso glutinoso fibrilloso albo vel basi leviter fuscescente, apice squamuloso, lamellis adnatis demum decurrentibus sub-distantibus, ex albo cinereis.

Hoed vleezig bol, later uitgespreid, kaal, lijmerig, omber-, roet- en olijfkleurig met bleekeren rand; steel vast of eenigszins hol, lijmerig, vezelachtig, geheel wit of aan den voet licht-bruinachtig, aan den top met kleine schubjes; plaatjes aangehecht, later afloopend, min of meer verwijderd uit elkaar, wit, later grijsachtig.

Hoewel onze exemplaren slanker van vorm zijn dan die op de fraaije afbeelding by Kalchbrenner , Icon, sei. Hym. Hung., Tab. XXIV, I, zie ik geen vrijheid onze soort af te scheiden van de door dezen schrijver en Fries vermelde. Ook de beschrijving van de Agaric des limaces bij Secretan , Myc. Suisse, II, 212, stemt met de onze overeen. — H. olivaceo-albus Fries onderscheidt zich door den schubbigen, donker gevlekten steel, H. hypothejus Fr. door de geelachtige plaatjes.

Nederland. Volgens Oudemans , Rév. des Champ., gevonden bij Utrecht, in het Vossengat, en bij Driebergen. Het exemplaar der afbeelding is door mij gevonden op Wildhoef te Bloemendaal in October 1882. Ook in het Schapenduin en het Neethof aldaar vond ik de soort in vroeger jaren.

Système Naturel : Cellulaires Mycétes. G. Hyménomycétes. Trib. Agaricinées.

Caractères spécifiques: Chapeau charnu, d’abord convexe, puis applani, glabre, glutineux, d’un brun ombré, couleur de suie ou olivâtre, à bord plus pâle; stipe solide ou un peu cave, ventru, glutineux fibril-leux, blanc égal ou un peu brunâtre à la base, à petites écailles au sommet; lamelles adnées, àlafindécur-rentes, plus ou moins distantes , blanches.

Quoique nos exemplaires présentent une taille plus grêle que ceux de la belle figure de Kalchbrenner , Icon, sel, Hym. Hung., Tab. XXIV, I, je n’y ai pas trouvé de raison pour la séparer de l’espèce de Fries ; d’ailleurs la description de l'Agaric des limaces dans la Myc. Suisse de Secretan , II, 212, s’accorde avec le nôtre. H. olivaceo-albus Fries se distingue par le stipe couvert d’écailles et maculé de brun foncé, H. hy-pothejus par les lamelles jaunâtres.

Pays-Bas. Près d’Utrecht et de Harlem. Les spécimen de la planche proviennent des environs de Harlem.

Geslachtskenmerken : Calyx 4 sepalus deciduus. Petala 4 nectarils destituta. Carpellutn unicum bacci-forme indehiscens. Herbae elatae foliis trinatisectis.

Kelk vierbladig, afvallend. Vier kroonbladen zonder honigkliertjes. Een enkel besvormig vruchtblad. Op-groeijende kruiden met drietallig ingesneden bladen.

SooRTELiJKE KENMERKEN.' Caule stricto basi squamoso paree ramoso ; foliolis ovatis inclso-serratis tenuibus nitentibus , racemis terminalibus ovatis brevibus , petalis stamina aequ anti bus , baccis subrotundo-ovatis nigris.

Stengel opgerigt, aan den voet schubbig, weinig vertakt; blaadjes eirond, ingesneden-gezaagd, dun, glanzig ; bloemtrossen eindelingsch, eirond, kort ; kroonbladen even lang als de helmdraden ; bessen rondachtig-eirond, zwart.

Verklaring der afbeelding : a. b. c. d, bloem ; e. vruchttros ; /. vruchtje in doorsnede.

Groeiplaats. Van het geslacht Actaea zijn slechts weinig soorten bekend, die over het noordelijk halfrond verspreid zijn.

Boschrijke berg- en heuvellanden, op kalkgrond. Het op gebied van onze soort strekt zich uit van den Himalaya over West-Azië, Siberië, Finland, Lapland, Noord- en Midden-Europa, de gebergten van Cau-casië , Georgië, Turkije, Griekenland , Italië , Spanje, België in de Ardennen en Jura-streken.

Nederland. Alleen in de bosschen op de kalkgronden der prov. Limburg. De afgebeelde plant, gevonden bij Maastricht door den Heer H. L. Clumper, is ons namens hem aangeboden door Dr. T. C, Winkler, in Junij 1883. De vruchtjes, die voor onze afbeelding hebben gediend, vond ik zelf op den Hussenberg (Limburg), tijdens den togt van de leden der Nederl. Botanische Vereeniging in Julij 1883.

Gebruik. De wortelstok wordt door het droegen zwart en is bekend als Radix Christophoriana of R. Aconiti racemosi. Hij werd oudtijds gebezigd als geneesmiddel tegen huidziekten , asthma en kropgezwel. Hij is reukeloos, heeft een walgelijk bitteren smaak en werkt drastisch purgerend. De bessen zijn verdoovend en werden wel eens aangewend om het bier bedwelmend te maken ; doch hare werking is verderfelijk en kan krankzinnigheid veroorzaken. In de geneeskunde is de wortelstok wel eens voor den zwarten Nieswortel uitgegeven, doch de laatste is kennelijk aan zijn koffijbruine kleur.

Caractères génériques: Calice de 4 sépales caducs; 4 pétales dépourvus de nectaires. Une baie uniloculaire indéhiscente. Herbes élevées à feuilles deux ou trois fois ailées incisées.

Caractères spécifiques: Tige dressée, écailleuse à la base, peu rameuse; folioles ovales, incisées-serrées, minces, luisantes ; grappes terminales, ovales, courtes ; pétales égalant les étamines ; baies ovoïdes-arrondies, noires.

Explication de la planche : a. b. c. d. fleur ; e. grappe fructifère ; f. baie (coupe).

Habitat. Le genre Actée ne contient qu’un petit nombre d’espèces, dispersées sur l’hémisphère boréal.

Notre espèce se trouve dans les bois montueux des terrains calcaires. L’aréal s’étend de l’Himalaya sur l’Asie occidentale, la Sibérie, la Finlande et la Laponie, l’Europe sept, et centrale; les monts de la Caucasie, la Georgie , la Turquie, la Grèce, l’Italie, l’Espagne, la Belgique, dans les régions ardennaise et jurassique.

Pays-Bas. Seulement dans les bois des terrains calcaires de la prov. de Limbourg. La plante représentée trouvée près de Maestricht par M. H. L. Clumper , nous a été offerte en son nom par M. le Dr. T. C. Winkler. Le dessin des fruits est pris d’exemplaires que j’ai trouvés moi-même sur le Hussenberg (môme province) lors d’une excursion de la Société Néerlandaise de Botanique en Juillet 188.3.

Usage. Le rhizome connu sous le nom de Rad. Christophoriana ou R. Aconiti racemosi se colore en noir en séchant et a été employée anciennement comme remède contre les maladies cutanées, l’asthme et le goitre. Il est sans odeur et d’un gout amer dégoutant et possède des propriétés drastiques et purgatives. Les baies narcotiques ont été employées quelquefois pour donner à la bière des propriétés enivrantes, mais elles sont très nuisibles et causent des déréglements du cerveau. En médecine on a quelquefois substitué notre plante à l’Hellébore noir, qui se distingue par sa couleur brune.

SoORTF.LiJKE KENMERKEN : Tuberibus ovato-oblongis, caule stricto robusto basi folioso ; foliis elliptico-oblongis, superioribus vaginantibus acuminatis ; spica ovata cylindracea ; bracteis membranaceis ovario multo brevioribus ; perigonii phyllis ovatis acuminatis in galeam ovatam acutam conniventibus ; labelli tripartiti la-ciniis lateralibus linearibus falcatis, medio late linear! bilobo, dente intermedia minuto inter lobos obovatos divaricates site, calcare cylindrico-subclavato curvato ovario breviore.

Knollen eirond-langv erpig ; stengel opgerigt, forsch, aan den voet bebladerd ; bladen elliptisch-langwerpig, de bovenste scheedevormend, spits toeloopend ; bloem-aar eirond-cylindrisch ; schutbladen vliezig, veel korter dan het vruchtbeginsel ; bloemdekslippen eirond, spits toeloopend , in een ovalen spits-toeloopenden helm tot elkander neigend; zijslippen van het driedeelig lipje 1 ijn-zeisvormig, de middelste slip breed lijnvormig, twee-lobbig, met een klein tandje tusschen de uiteenwijkende lobben ; spoor rolrond-knotsvormig, gebogen, korter dan het vruchtbeginsel.

De bloemen zijn van buiten grijsachtig rose, van binnen donker gestreept; het lipje is met purpere vlekjes geteekend. O. galeata Lam. O. Tephrosanthos ß Lois. O. cinerea Schrk.

Verklaring der Afbeelding, a. bloempje; b. id. zijdelingsch; c. id. doorsnede; d. stempelzuil; e. hechtkliertjes.

Groeiplaats. Op boschachtige grazige kalkgronden. Europa, van zuidelijk Skandinavië, Denemarken, Lijfland en Koerland tot midden-Spanje, Portugal, Italië, Turkije.

In Siberië tot den Oeral, doch niet noordelijker dan 55° N.B. In de zuidelijke landen op de gebergten. Ontbreekt in Ierland.

Nederland. Alleen in zuidelijk Limburg. Het afgebeelde exemplaar, gevonden op den St. Pietersberg door den heer H. L. Clumper, is ons aangeboden door Dr. T, C. Winkler in Mei 1883.

Gebruik, Uit de knollen kan salep worden bereid, evenals bij andere Orchideeën-soorten.

Caractères spécifiques: Tubercules ovales-oblongs; tige dressée, robuste à base foliacée; feuilles elliptiques-oblongues, les supérieures engainantes acuminées ; épi ovale cylindrique ; bractées membraneuses beaucoup plus courtes que l’ovaire ; lobes du périanthe ovales acuminés, connivents en forme de casque ovale aigu ; label à 3 divisions, les latérales linéaires courbées en faux ; celle du milieu large, linéaire, bilobée, avec une petite pointe dans l’échancrure des deux lobes divergents; éperon cylindrique claviforme, courbé, plus court que l’ovaire.

Fleurs d’un rose cendré, à stries foncées en dedans ; label ponctué. O. galeata Lam. O. Tephrosanthos ß Lois. O. cinerea Schrk.

Explication de la planche : a. fleur ; b. id. de côté ; c. id. coupe ; d. gynostème ; e. rétinacles.

Habitat. Bois, buissons, prés des coteaux calcaires. Europe, de la Scandinavie-mérid., le Danemark, Livonie, Curlande jusque dans l’Espagne centrale, le Portugal, l’Italie, la Turquie.

En Sibérie jusqu’à l’Oural, mais pas plus au nord que 55°. Montagnes des pays méridionaux. Manque en Irlande.

Pays-Bas. Seulement dans la prov. de Limbourg. L’exemplaire représenté, trouvé par M. H. L. Clumper, sur le Mont St. Pierre, nous a été offert par M. le Dr. Winkler en Mai 1883.

^TFT ^BL VA-N LfÏNÏ^A-EVS • nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qfchidöaö»

• Vasculares Monocotyledoneae. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnosum integrum

.cula 4«. q«»'*’« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;drWottóS.

-quot;Wizonder beursje besloten. Vruc o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eWca brevi pauciftora,

veelvormig. Twee hecnuk..^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V r TvLwongodanceolatis, acutis glancescentibu^^^^^^

SOORTELIJKE KENMERKEN. Fobis oblongi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- margine revölutis pateutibus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;basi infinie 8'^'

perigonii phyllis exterioribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phylUs exterioribus longiori nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potato, trilobo,

brevioribus Vmeari-filiformibus convoluti , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^^^ula subqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;biiobo, bracteis

beribus oblongis planiusculis glanduhformi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medio multo majore et longwre elbpüco

lobis lateralibus sublinearibus obtusiuscu i gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• w ernaar kort, scbraal-

oblongo-lanceolatis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. „„jtg toeloopend, zeegroenachtig, o , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de twee

Bladen langwerpig of langwerJg^pjg stomp, aan den rand nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;buitenste bloeffidek-

bloeraig; buitenste bloemdekbladen eiro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omgebogen; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P_„„rjniquot;e, glanzende verhe-

binnenste de helft korter. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® ’ gteekend met langwerpige vlakke, k i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;stompe

blaadjes, min of meer vlak, aan den ƒ vierkante kale vlek, — driel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;langwerpig-lancet-

venheden en in het midden met een mi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Unaer elliptisch tweelobbig ; sch

zijlobben; middelste verdeeling veel \g2tifera Myodes L. O. myodes Jcq- lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hechtkliertjes,

vormig. - Syu. Orchis musdfera Huds. O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doorsnede; d. stempelzu.1 ; e. hecR

uinemnie; b. id. ter zijde ; e. uoui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnropa, van Z.

Verklaring der Afbeelding. ». B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;heuvels der kalkstreken. P herland.

Groeiplaats. Drooge, ^’’^quot;j’^ßXkeWand en Spanje, en van nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yde exemplaren, ge-

Caractères génériques. Périanthe à divisions extérieures étalées. Label sans éperon , grand, charnu, entier ou trilobé, polymorphe. Deux masses de pollen distinctes fixées en deux rétinacles renfermés dans deux bursicules. Ovaire non contourné. Tubercules entiers.

Caractères spécifiques. Feuilles oblongues ou oblongues-lancéolées aigues, glaucescentes; épi court à fleurs peu nombreuses ; lobes extérieurs du périanthe ovales-oblongs obtus, enroulés aux bords , étalés , les deux intérieurs plus courtes de la moitié, linéaires-filiformes , enroulés en dedans; label plus long que les lobes extérieurs, marqué à la base de gibbosités oblongues planes glanduliformes luisantes et au milieu d’une tache à peu près carrée glabre, — à 3 lobes ; les latéraux plus ou moins linéaires obtus, celui du milieu beaucoup plus long, elliptique bilobé ; bractées oblongues-lancéolées. Orchis muscifera Huds. O. insectifera a, Myides L, O. myodes Jcq. O. muscaria Lam.

Explication de la planche : a. Fleur ; b, id. de côté ; c, coupe ; d, gynostème ; e. rétinacles.

Habitat. Prés secs, pelouses sèches et pierreuses, bois et coteaux des terrains calcaires. — Europe, de la Suède mérid. et la Norvège jusque l’Italie mérid., la Grèce et l’Espagne, et de la Russie centrale jusqu’en Irlande.

Pays-Bas. Trouvé dans la prov. de Limbourg et file de Walcheren (Zélande). Les exemplaires représentés , recueillis par M. Clumper sur le mont St. Pierre à Maestricht, nous ont été offerts par M. le Dr. T. C. Winkler en Mai 1883.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Bryo pendulo simillimum. Folia angustiora longiora margine limbato subrevo-luto, apicem versus acute carinata, costa rufa in cuspidem excedente. Flores plerumque bisexuales. Capsula in pedicello longo inclinata et pendula, ovato- et oblongo-pyriformis, baud coarctata rufofusca etbadia. Oper-culo e basi convexa papillatum. Annulus latus. Peristomium internum superne liberum, membrana basilari ad medios dentes producta basi adglutinata, processibus longis in carina pertusis, ciliolis subnullis.

Zeer gelijkend op B. pendulum, DI. XVII, N’. 1299. — Bladen smaller, langer, aan den rand gezoomd en eenigzins omgerold, naar den top spits toeloopend kielvormig; middenrib rosrood, in een lange punt uitstekend. Bloemen meerendeels tweeslachtig. Vrucht op een langen steel, neergebogen en hangend, eirond en langwerpig-peervorraig, weinig of niet gesnoerd ros-bruin en donker-bruin. Deksel met bollen voet met een tepelachtig puntje. Ring breed. — Binnenmond van boven vrij ; binnenvlies doorloopend tot het midden der tanden, aan den voet aanklevend; uitsteeksels lang, kielvormig doorboord; wimpertjes meest ontbrekend. — Pohlia inclinata, Brid. Cladodium inclinatum Brid.

Verklaring der Afbeelding: a. Plantjes; b. id. vergroot; c. id. met mann. bloemen; d, blaadjes ; e, mann. bloem; f. buitenst perigon, bl., g. middeist id., h. binnenst id.; i, mannel. bl.; k. tweeslachtige bl., I, inw. kransbl. ; m, vrucht ; n. id. van Sloten ; o, id. droog ; p. deksel, q. bladvoet ; r. bladspits ; 5. mondbeslag nqet tanden en ring. c. 40 m,, d, e, f, g, h, I, m, n, 0 20 m., i, k 50 m., q, r. s 100 m. vergroot.

Groeiplaats. Op rotsen, muren, verrot houtwerk; vooral op veenachtigen bodem, van de vlakte tot de hoogere gebergten. Geheel gematigd Europa.

Nederland. Nagenoeg over het geheele land verspreid. De afgebeelde exemplaren, afkomstig van Sloten, zijn ons aangeboden door Dr. C. M, van der Sande Lacoste.

Caractères spécifiques. Très semblable à B. pendulum (Vol. XVII. N’’ 1299). Feuilles plus étroites, plus longues, à marge limbée, un peu revolutée. en carène aigue vers le sommet, à nervure médiane rousse prolongée en pointe. Fleurs pour la plûpart bisexuelles. Capsule longuement pédicellée, inclinée et pendante, ovale- et oblong-pyriforme peu rétréci sous l’embouchure, d’un roux-brunâtre et marron. Couvercle à base convexe, papillé. Anneau large. Péristome intérieur libre, membrane basilaire prolongée jusqu’à la moitié des dents, à base agglutinée ; prolongements longs perforés en carène ; cils rares ou nuis. — Pohlia intlinata Brid. Cladodium inclinatum Brid.

Explication de la planche, a. Plantes; b, id. grossies; c, id. à fl. mâles; d. feuilles; e. fleur mâle; /. feuille périg. ext. ; g. id. du milieu; h, id. interne; i. fleur mâle; k. fl. bisexuelle; l. feuille périch. int. ; m, capsule ; n, id. ; o, id. sèche ; p, couvercle ; q. base de la feuille ; r, sommet d. 1. f. ; s. péristome avec les dents et l’anneau ; c, gross. 10 f. ; d, e, f, g, h, l, m, n, o 20 f.; i, k 50 f; q, r. s 100 f.

Habitat. Rochers, murs, charpentes pourries, principalement dans les terrains tourbeux, de la plaine jusque dans les hautes montagnes. — Toute l’Europe tempérée.

Pays-Bas. Dispersé sur une grande partie du pays. Les exemplaires réprésentés, trouvés à Sloten près d’Amsterdam, nous ont été présentés par M. le Dr. van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN; Pileo caiTiosulo planiusculo, obtuso , sub-depresso, laevi, glabro expallente stipite eximie fistuloso glabro rufescente aut lutescente, lamellis sinuato-adnexis (denticulo subdecurrentibus) subliberis confertis angustis pallescentibus.

Hoed iets vleezig, vlak, stomp, min of meer ingedrukt, glad, kaal, verbleekend ; steel zeer pijpachtig , kaal, rosroodachtig of geelachtig ; plaatjes bogtig-aangehecht (met een tandje iets alloopend), min of meer vrij, digt opeen , smal, wit, verbleekend.

De hoed is bruinachtig rood, geelachtig, leemkleurig of wit ; de steel gelijk en regt, of aan den voet gezwollen ; of los, slap en heen en weer gedraaid. De plantjes zijn somtijds geel en geel-bruinachtig.

Nederland. Haarlemmerhout, Haagsche Bosch; Naarden, Brummen. De afgebeelde exemplaren zijn van Lindenheuvel onder Bloemendaal, Oct. 1880.

Caractères spécifiques. Chapeau plus ou moins charnu, plan, obtus, un peu déprimé, lisse, glabre, pâlissant; stipe très fistuleux glabre, roussâtre ou jaunâtre; lamelles sinuées-adnées (à denticule décurrente) plus ou moins libres, étroites, blanches, pâlissantes.

Chapeau d’un rouge brun, jaunâtre, argileux ou blanc ; stipe tantôt égal et dressé, tantôt renflé à la base ou lache et tortueux. Lamelles souvent jaunes et d’un jaune brunâtre.

Habitat. Ti ès abondant dans tous les bois. Bois de Harlem et de la Haye, et près de Naarden (Hollande) et de Brummen (Gueldre). Les exemplaires représentés proviennent des dunes de Lindenheuvel près de Harlem.

Geslachtskenmerken : Calycis dentes obsoleti vel plus minus prominuli. Petala obovata in lacinulam in-llexam coarctata emarginata vel integra. Fructus a dorso planus vel lenticularis compressus margine dilatato complanato cinctus. Mericarpia jugis subaequidistantibus, tribus intermediis filiformibus, lateralibus margine dilatato-contiguis vel in eum abeuntibus. Vittae in valleculis solitariae rarius binae vel ternae, commissura plana. Herbae perennes, floribus albis vel luteis involucre nulle vel polyphyllo.

Kelktandjes onduidelijk of meer of min uitstekend. Bloembladen omgekeerd-eirond in een binnenwaarts gebogen slipje zaamgetrokken, uitgerand of gaaf. Vrucht met vlakken of linsvormig zaamgedrukten rug en omringd door een verbroeden uitgespreiden rand. — Vruchtjes met ongeveer even wijd van elkaar geplaatste ribben; de drie middelste draadvormig, de zijdelingsche naast den verbroeden rand of in dezen versmeltende. Dalen met een, zelden twee of drie striemen; voegzÿde vlak. — Overblijvende planten met witte of gel« bloemen; omhulsel ontbrekend of veelbladig.

SooRTELTjKE KENMERKEN. Rhizomate albicante fibrillis coronata, caule elato striato folioso paree ramoso, foliis nitidis pinnatisectis, segmentis sessilibus, laciniis linearibus acutis baseos decussatis, multifidis vel foliorum supremorum indivisis linearibus, umbellae radiis 5—8 inaequalibus intus asperulis, involucre nullo, involucellis I—2 phyllis, floribus albo-virescentibus, mericarpiis ovatis margine dimidium semen aequanti donatis, jugis prominulis valleculis trivittatis , commissura quadrivittata.

Wortelstok witachtig, met eenige vezeltjes gekroond; stengel uitgespreid, gestreept, bebladerd, weinig vertakt; bladen glanzig, vinachtig ingescheurd met ongesteelde segmenten, die in lijnvormige spitseslippen verdeeld zijn ; de onderste kruiswijs, veelspletig, of die der bovenste bladen onverdeeld, lijnvormig ; stralen van het bloemscherm 5—8, ongelijk, inwendig ruw behaard; omwindsels ontbrekend; omwindseltjes 1—2 bladig ; bloemen wit-groenachtig ; vruchtjes eirond, van een rand voorzien, die half zoo breed is als het zaad; ribben uitstekend; dalen driestriemig, voegzÿde vierstriemig.

Deze plant gelijkt oppervlakkig op de Selinum Carvifolia L. Flor, Bat. IX. 706, doch deze is vooral door de bladverdeeling en de gevleugelde vruchtribjes gekenmerkt. Peucedanum Carvifolium Vill. Selinum Chabraei Jacq. Selinum Carvifolium Dub. non L. Palimbia Chabraei D. C. Selinumpalustre Thuill. Ligusticum decussatum Moench.

Verklaring der afbeelding: a. Bloemscherm; b. bloempje; c. id, doorsnede; d. vruchtscherm; e. vruchtje; f. id. met het zuiltje; g. id. doorsnede.

Groeiplaats. Vochtige weilanden. Midden, en Zuid-Rusland, Midden- en Zuid-Duitschland, Dalmatië, Zwitserland, geheel Frankrijk, België in het Maasdal, Rÿnprovincie, doch niet noordelijker in Duitschland. Ontbreekt in Groot-Brittannië en Italië ; zeldzaam op de bergen van Spanje.

Nederland. Kampereiland, IJsseldijk bij Zutphen, Ooi bÿ Nijmegen, Heumen, Apeldoorn, tusschen Varik en Hees, Maastricht. Zie Oudemans , Flora v, Ned. Het afgebeelde exemplaar, gevonden op Uiterwaarden bÿ Zutphen, is ons aangeboden door den Heer H. J. Kok Ankersmit te Apeldoorn, in Junij 1881.

Geslachtskenmerken: Perigonium ringens. Labellum ecalcaratum, inclusum, inferne saccato-gibbum, superne recurvum. Anthera libera pone rostellum inserta, stipitata, persistons. Pollen e granulis angulatis. Rostellum lamellatum bifidum. Ovarium non contortum.

Bloemdek grijnzend. Lipje ongespoord, ingesloten, onder bultig-zakvormig, boven teruggebogen, Helmdraad vrij, nabij den snavel geplaatst, gesteeld, aanblijvend, Stuifmeelkorrels hoekig. Snavel tweespletig, plaatachtig. Vruchtbeginsel niet gedraaid.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Rhizomate procumbente, ramosa articulata, caule erecto glanduloso-pubescente, foliis radicalibus in petiolo vaginante contractis ovatis obtusis nervosis reticulatis laete viridis, superioribus vaginantibus linearibus angustibus bracteiformibus; racemo gracili spiral! unilateral!, bracteis subulatis.

Wortelstok kruipend, vertakt, geleed; stengel opgerigt, klierachtig behaard; wortelbladen in een scheede-vormenden bladsteel zaamgedrongen, eirond, stomp, generfd, netvormig geaderd, blijgroen ; bovenste bladen scheedevormend , lijnvormig , smal, schutblad-achtig ; bloemtros slank , spiralig , eenzijdig gewrongen ; schutbladen priemvormig. Satyrium repens L. Neotlia repens Sw.

Verklaring der afbeelding; a. bloem; 6. id. van voren; c. id. geopend; d. id. doorsnede; e, beharing van stengel en bloembladen; f. stempelzuil ; g. id. van voren ; h. snaveltje ; i. helmknop van achter ; id. van voren ; I. stuifmeelklompjes ; m. vrucht ; n. id. doorsnede ; o. zaden.

Groeiplaats. Beschaduwde bosseben, vooral onder pijnboomen en op de gebergten. Het gebied dezer plant strekt zich over het geheele Noordelijke halfrond uit. Zij is gevonden in Azië;.in Sikkim (Himalaya), in de Kirghisensteppe, in geheel Siberië tot aan den Lena-mond , in Japan, in Caucasie; in Europa; in Lapland, Finland, Noorwegen, Zweden, Rusland, Turkije, Noordelijk Italië, Frankrijk, de Pyreneeën, de Jura en de Vogesen, Puy de Dôme, de Landes en Fontainebleau, Duitschland, vooral in het Noorden zeer algemeen, Groot-Brittannië en Ierland. Voorts in Algerië en in Noord-Amerika.

Nederland. Voor het eerst gevonden in het Leuverensche bosch bij Harderwijk door den Heer R. Bondam in Aug. 1880. In het jaar 1881 en de volgende jaren op twee niet ver van elkaar verwijderde plaatsen door hem in dat bosch wedergevonden. De op onze afbeelding voorgestelde planten zijn mij in Aug. 1882 door den Heer Bondam welwillend aangeboden. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Caractères génériques: Périanthe en masque; label sans éperon, inclus, muni à la base d’une excavation en forme de bosse, recourbé au sommet ; anthère libre, placée près du bec, stipitée persistante. Pollen à granules anguleux. Bec lamellé bifide. Ovaire non contourné.

Caractères spécifiques: Bhizôme rampant, rameux, articulé; tige dressée pubescente; feuilles radicales rétrécies en pétiole engainant, ovales obtuses, nerveuses, veinées en réseau, d’un beau vert, les supérieures engainantes , linéaires , étroites , en forme de bractées ; grappe grêle , spiralée, serrée , unilatérale , à bractées subulées. Syn. Satyrium repens L. Neottia repens Sw.

Explication de la planche: a. Fleur; b. id. in face; c. id. ouverte ; d. id. coupe; e. poils de la tige et des fleurs ; f. gynostème ; g, id. en face ; h, bec ; i. anthère (dos) ; le. id. en face ; l. pollinies ; m. fruit ; n, id. coupe ; O. graines. Le tout grossi.

Habitat. Bois couverts et montagneux, surtout sous les Pins. L’aréal de notre plante s’étend sur tout l’hémisphère boréal. Elle a été trouvée en Asie dans le Sikkim (Himalaya) dans la steppe Kirghise, dans toute la Sibérie jusqu’à l’embouchure de la Léna, en Japon, en Caucasie; — en Europe: Laponie, Çinlande, Norvège, Suède, Russie, Turquie, Italie sept., France, dans les Pyrénées, le Jura et les Vosges, Puy de Dôme, les Landes et Fontainebleau, Allemagne, surtout au Nord, très-abondant; Gde Bretagne et Irlande, Pays-Bas (très-rare); puis en Algérie et dans l’Amérique sept.

Pays-Bas. Trouvé la première fois dans le bois de Leuveren près Harderwijk (Gueldre) par M. R. Bondam en Août 1880, retrouvé par lui dans le même bois en deux localités voisines en 1881 et les années suivantes. M. Bondam a eu la bienveillance de m’envoyer les exemplaires représentées sur notre planche en Août 1882.

Geslachtskenmerken : Perigonium 6-pliyllum, patens in tubum ovarium amplectentem contractum. Stamina 6 filamenta subulata, receptacula inserta. Stylus idivisus. Capsula coriacea, ovata trisulcata obsolete triangulate , semina angulosa, rugosa. Radices fibroso-fasciculatis ; Flores racemosi pedicellis saepe articulatis.

Bloemdek zesbladig, open, van onder in een buis zaamgedrongen, die het vruchtbeginsel omvat. Zes helm-knoppen met priemvormige draden op den bloembodem gewassen. Stijltje onverdeeld. Zaaddoos lederachtig, eivormig, met drie gleuven en drie onduidelijke kanten; zaden hoekig, rimpelig. —Wortels met dikke bossige vezels ; bloemen in trossen met dikwijls gelede bloemstelen.

SoORTELiJKE KENMERKEN : Caule simplici erecto, foliis (omnibus basilaribus) linearibus planis elongatis acuminatis , subcanaliculatis basi vaginantibus et membranaceis ; racemo simplici terminal! ; bracteis lanceolatis longe acuminatis subulatis, stylo curvato.

Stengel onverdeeld, opgerigt ; bladen (allen wortelstandig) lijnvormig, vlak, zeer lang en spits toeloopend, min of meer gootvormig, aan den voet scheedevormend en vliezig; bloemtros onverdeeld, eindelingsch ; schutbladen lancetvormig en lang gepunt, priemvormig ; stijltje gebogen.

Verklaring der Afbeelding: a. afzonderl. bloem; i, id. doorsn. ; c. vruchttros ; d. vruchtjes; e. zaden; a, J, e, d, vergroot.

Groeiplaats. Bergachtige boschrijke streken, grazige heuvels en rotsen. Midden- en Zuid Rusland, Denemarken , Zweden, Duitschland, Oostenrijk, geheel Frankrijk, noordelijk Italië en oostelijk Spanje ; België in de oostelijke streken; veel in Rijn-Pruissen en op de Luneburger Heide; in Nederland op de Veluwsche hooge heide. — Ontbreekt in Groot-Brittannië en Ierland.

Nederland. Voor ’t eerst gevonden in de heide bij Apeldoorn door den Heer J. B. Hugenholtz , in Junij 1881. Het voorgestelde exemplaar van deze groeiplaats ontving ik in Junij 1883 van den Heer H. J. Kok Ankersmit.

Système de Linné : Cl. VI. O. L Hexandrie Monogynie, Système Naturel: Vasculaires Monocotylédonées O. Liliacées.

Caractères génériques. Périanthe à 6 divisions ouvertes, resserrées en tube qui embrasse l’ovaire ; 6 étamines à filets subulés insérés sur le réceptacle ; style à stigmate simple ; capsule coriace ovoïde à 3 sillons à 3 angles obscurs ; graines anguleuses noirâtres rugueuses. Racines à fibres épaisses fasciculées ; fleurs en grappes à'pédicelles souvent articulés.

Caractères spécifiques. Tige droite, simple; feuilles (toutes radicales) linéaires planes, allongées, acumi-nées, légèrement canaliculées engainantes et membraneuses à la base ; fleurs blanches en grappe simple terminale ; bractées lancéolées longuement acuminées et subulées ; style courbé.

Explication de la planche : a. Fleur ; b. id. coupe ; c. grappe fructifère ; d. fruits ; e. graines ; (a, b, d, e, grossis).

Habitat. Bois secs et montueux, rochers, coteaux herbeux. — Russie centrale et mérid., Danemark, Suède, Allemagne, Autriche, toute la France, Italie Sept., Espagne orient.. Belgique orient., abondant dans la Prusse Rhénane et sur la bruyère de Luneburg: Pays-bas sur la haute bruyère du Veluwe (Gueldre). Manque dans la Gde Bretagne et en Irlande.

Pays-Bas. Trouvé la première fols par M. J. B. Hugenholtz en Juin 1881 dans la bruyère près d’Apeldoorn (prov. de Gueldre). L’exemplaire représenté provenant de cette localité, à été offert par M. Kok Anker-SMiT en Juin 1883.

Hoogduitsch ; Bothfrüchtiges Astmoos. Engelsch : Red fruited Thread Moss. Vruchtjes rijpen : Junij.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Planta humilis simplex vel ramulosa, Folia conferta erecto-patentia, stricta vel leniter recurva rigidiuscula, lanceolata et elongato-lanceolata, apice dentata, costa excurrente breviter rnucro-nata, margine reflexa. Flores dioïci. Capsula inclinata vel pendula oblonga et pyriformis sanguinea, operculo alte convexo apiculato. Peristomii dentes dilute ferruginei , interni membrana et processus pallidi, ciliis appendiculatis. Annulus latus.

Plant laag, onverdeeld of vertakt. Bladen opeengedrongen-uitstaande, opgerigt of zacht omgebogen, min of meer stijf, lancetvormig en verlengd-Iancetvormig, aan den top getand, door de uitloopende middenrib kort gepunt, niet omgebogen rand. Bloemen tweehuizig. Vrucht neergebogen of hangend, langvi'erpig en peervormig, bloedrood; deksel hoog, bol met een spits. Tanden van het mondbeslag bleek roestkleurig; binnenvlies en uitsteeksels bleek ; wimpers met aanhangsels. Ring groot. B. sanguineum Brid. B. bicolor Dicks.

In vochtige streken vindt men dikwijls roode knobbeltjes in de oksels der bladen.

Verklaring der Afbeelding: a. zoden; b. plantjes; c. vrouw, plantje vergr. ; d, bladen; e. bladspits; f. bladvoet ; g, stukje stengel met de roode knobbels in de blad-oksels ; h. mann. plant ; i. mann. bloem ; k. antheridiën ; l. kransbladen , m, n, o, vrucht ; p. deksel ; q. mondbeslag met tanden, uitsteeksels en ring ; — a, c, h, m, n, o, p, 1 Omaai, d, g,l, 20maal, k SOmaal, e, f, q. lOOmaal vergroot.

Groeiplaats. In zandige heidestreken, aan de randen van boschwegen, in de vlakte en op de gebergten. Europa.

Nederland. Vochtig zandig bouwland bij Woudenberg; veengrond te Loenen (1848); veenakkers tusschen Abcoude en Vinkeveen (1844). Dr. van der Sande Lacoste. De afgebeelde exemplaren zijn van deze groeiplaatsen afkomstig en door hem voor de Flora aangeboden in 1883.

Nom allemand : Rothfrüchtiges Astmoos. Nom anglais : Red fruited Thread Moss. Fruits mûrissent en Juin.

Caractères spécifiques: Plante basse simple ou ramuleuse. Feuilles serrées, dressées étalées droites ou légèrement recourbées, plus ou moins rigides, lancéolées et allongées- lancéolées, dentées au sommet, brièvement mucronées par la pointe de la nervure , à bord réfléchi. Fleurs dioïques. Capsule inclinée ou pendante, oblongue et pyriforme, rouge foncé; couvercle haut convexe pointu. Dents du péristome d’un brun rouille clair, membrane intérieure et ses prolongements pâles, cils appendiculés. — Anneau large. Bryum sanguineum Brid. B. licolor Dicks.

Dans les endroits humides des tubercules rouges se montrent souvent dans les aisselles des feuilles.

Explication de la planche: a. gazons; b. plantes; c. plante femelle; d. feuilles; e. sommet de la feuille; f. base id.; g. fragment de la tige avec les tubercules; h, plante mâle; i. fleur mâle ; le. anthéridies ; l. feuilles périchét.; m, n, o fruit; p. couvercle; q. péristome avec les dents, les prolongements et Vanneau; c, h, m, n, O, P 10 f., d. g, Z 20f. â: 50 f. e, f, g 100 f.

Habitat. Bruyères sablonneuses , aux bords des chemins dans les bois de la plaine et des montagnes. Europe.

Pays-Bas. Champs tourbeux humides dans les provinces de Hollande et d’Utrecht. Les exemplaires représentés sont offerts par le Dr. van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Pileo disco camoso ceterum tenuo subflaccido, primo convexo umbonato dein infundibuliforme, umbone persistente, laevi glabro, stipite spongioso farcto compacto elastico attenuate fibril-loso, lamellis confertis longe Jecurrentibus albidis.

Hoed met vleezige schijf, verder dun en eenigszins slap, eerst bol met een bult in ’t midden, daarna trompetvormig met aanblijvenden bult, glad, kaal ; steel sponzig, gevuld, vast, veerkrachtig, naar boven dunner , vezelachtig ; plaatjes opeengedrongen , lang afloopend , wit.

De kleur van den hoed is bleek nankin of bruingeel, die van den steel witachtig, later als van den hoed. Middellijn van den hoed 10—15 centim.

Komt overeen met de Ä. gibbus y. maximus Fries. A, giganteus Auct. plur. A. maximus Fl. Wett., Alb. et Schwein, p. 215, Omphalia maxima D. C. Fl. Fr. 172. (Zie Fries, Elenchus Fung. I. p. 13). A, infundibuli-for mis Hoffm.

A. geotropus Bull., die den onzen het meest nabijkomt, heeft een dikken, gedrongen en zeer massiven steel en een stijver hoed. Zie Sowerby, Engl. Fung. t. 61 , Greville Scott. Crypt, Fl. t. 41. A. gilvus Pers, en A. aplendens Pers. (Fries le. t. 55 f. 1) hebben geen bult in ’t midden. A. gibbus Pers. {Ä, infundibuliformia Schaeff) is de helft kleiner dan onze soort. Fries hield onze soort voor een weelderigen vorm van eerstgenoemde. Hymen, eur. p. 93. Uit dit oogpunt zou de naam A. gibbus y maximus, in 1828 in zijn Elenchus gegeven, juister zijn. Ik acht echter, niet alleen wegens den omvang, maar ook wegens houding en karakter, een soortelÿk onderscheid gewettigd.

Groeiplaats. In vochtige weilanden, dikwijls groote kringen vormend. Zie ook Secretan, Myc. Suisse II, 390.

Nederland. Door wijlen Dr. Van der Trappen in het Westland gevonden, door mij in October 1882 in het gras langs den vijver op de buitenplaats Woestduin bij Vogelenzang, thans het zomerverblijf van den Heer Mr. A. J. Enschedé , Archivaris van Haarlem.

Système Naturel : Cellulaires Mycétes. O. Hyménomycétes. Trib, Agaricinées.

Caractères spécifiques: Chapeau à disque charnu à bords minces et un peu flasques, d’abord convexe, bossu au milieu, puis en forme d’entonnoir à bosse persistente, lisse, glabre ; stipe spongieux, rempli, compacte , élastique, atténué fibrilleux ; lamelles serrées, longuement décurrentes, blanchâtres,

La couleur du chapeau est d'un nankin pâle ou d’un brun jaunâtre ; celle du stipe blanchâtre, plus tard égale à celle du chapeau.

Notre espèce est tAgaricus gibbus r maximus Fries, A. giganteus Auct. plur. A. maximus Fl. Wett., Alb. et Schweinitz p. 215, Omphalia maxima D. C. Fl. Fr. 172. Voyez Fries Elenchus Fung. I. p. 13. A. infundibuli-formis Hoffm.

A, geotropus Bull, qui s’approche le plus de notre espèce, présente un stipe gros., trapu et très massif et un chapeau rigide. Voyez Sowerby Engl. Fung. t. 61, Greville, Scottish Crypt. Flora t. 41. A. gilvus Pers et A. splendens Pers. (Fries Ic. t. 55 f. 1) n'ont pas de bosse au milieu; A, gibbus Pers. (^A. infundibuliformis SchaelT.) est de la moitié plus petit que notre espèce. Si la supposition de Fries est juste que notre espèce est une variété luxuriante de l’A gibbus, le nom de A. gibbus y maximus, donné en 1828 dans son Elenchus, serait préférable. Il me semble cependant que non seulement la diftérence de grandeur, mais aussi celle du port et du caractère justifient assez une valeur spécifique.

Habitat. Prés humides formant souvent de grands cercles. Voyez aussi Secretan , HJyc. Suisse II, 390.

Pays-Bas. Trouvé par feu M. Van der Trappen dans le Westland (Hollande mérid.) et par moi-même sur des gazons humides dans la région des dunes près de Harlem. J’ai recueilli les exemplaires représentés sur notre planche, en Octobre 1882 près d’un étang dans la propriété de Woestduin, occupée par M. A. J. Enschedé , Archiviste de la ville de Harlem.

Soortelijke kenmerken. Rhizomate stolonifero, caule angulato-sulcato, foliis pinnatis foliolis 2—4 jugis, fol. inferiorum petiolatis subrotiindo-ovatis, superiorum oblongis, omnibus angulato-dentatis, floribus albis, antheris violaceis, siliquis erectis in stylum tenuem acutum abeuntibus.

Wortelstok met uitlooperS; stengel hoekig-gesleufd ; bladen gevind met tweepaarbladige vinblaadjes ; die van de onderste bladen gesteeld, eirond en rond ; die van de bovenste langwerpig ; allen hoekig getand ; bloemen wit met violette helmknoppen ; hauwen opgerigt, uitloopende in een dunnen, spits toeloopenden stijl.

Verklaring der afbeelding: a. Bloem, b. id. doorsnede; c, stengel met hauwen; d. hauw; e. zaad.

Groeiplaats. Aan de randen van beekjes en in vochtige bosschen op zandgronden. Geheel Europa behalve Finmarken, Azië tot op den Himalaya en den Altaï.

Nederland. Aan den IJssel bij Gouda, aan de Merwe bij Dordt; vroeger ook in het Beekbergerwoud. Door den Heer Dr. T. C. Winkler gevonden bij Alphen aan den Rijn ; door den Heer H. J. Kok Ankersmit bij Apeldoorn. — Het afgebeelde exemplaar is door mij in gezelschap van den Heer Kok Ankersmit gevonden aan den oever van een beekje bij Apeldoorn, den 20en Mei 1881.

Caractères spécifiques. Rhizome stolonifère; tige anguleuse sillonnée, feuilles pinnées à folioles pétiolées, ovales arrondies dans les feuilles inférieures, oblongues dans les supérieures, toutes anguleuses-dentées, fleurs blanches à anthères violacées, siliques droites, terminés par un style filiforme aigu.

Explication de la planche: a. Fleur; b, id. coupe; c. tige avec les siliques; d. silique; e, graine.

Habitat. Bords des ruisseaux, bois humides dans les terrains sablonneux. Toute l’Europe excepté la Fin-marque , Asie jusque sur l’Himalayà et l’Altaï.

Pays-Bas. Bords de l’IJssel près de Gouda, bords de la Merwe près Dordrecht. Autrefois aussi dans la ci-devant forêt de Beekbergen (prov. de Gueldre). Trouvé aux bords du Rhin près d’Alphen (prov. de Hollande mér.) par M. le Dr. Winkler et près d’Apeldoorn (Gueldre) par M. Kok Ankersmit. — M. Ankersmit et moi avons trouvé l’exemplaire de notre planche aux bords d’un ruisseau près d’Apeldoorn.

Geslachtskenmerken: Calyx 5-dentatus. Petala obovata emarginata cum lacinula inflexa.Fructusoblongo-linearis a latere compressas. Mericarpia jugis 5 filiformibus aequalibus lateralibus marginantibus. Stylopodia parva disco dilatato insidentia. Carpophorum liberum bifidum. Semen tereti-convexum antice planiusculum. Involucri polyphylli.

Kelk 5 tandig. Bloembladen omgekeerd-eirond, uitgerand met een naar binnen gebogen slipje. Vrucht langwerpig-lijnvormig, ter zijde zaamgedrukt. Vruchtjes met 5 draadvormige gelijke ribben, de zijdelingsche aan den rand geplaatst. Stijlvoeten klein, op de verbreede schijf ingeplant. Vrachtdrager vrg, tweespletig. Zaad rolrond-bol, van voren vlak. Omwindsels en omwindselljes veelbladig.

SooRTELiJKE ifENMERKEN : Caule tereti patule ramosissimo corymboso, foliis subcoriaceis acute et approxima-tim spinuloso-serratis, radicalibus simplicibus ternatisque caulinis ternatis partitione intermedia‘trifida laciniis falcato-curvatis saepe valde elongatis, lateralibus externe bi-trifidisque, laciniis lineari-lanceolatis.

Stengel rolrond met sterke, uitgespreide vertakking ; bladen min of meer lederachtig, met scherpe doornachtige zaagtandjes digt bezet, de onderste onverdeeld of drietallig; de stengelbladen met de middelste ver-deeling drieslippig, dikwijls met zeer verlengde slippen, de zijdelingsche buitenwaarts twee- drieslippig, met lijn-lancetvormige slippen. — Sium Falcaria L. Critamus agrestis Bess. Drepanophyllum Scioides VVibel. Falcaria Scïoicles Asch. Carum Falcaria Willk.

Verklaring der Afbeelding: a. Bloemschermpje ; b. bloem; c. id. doorsnede ; cf. kroonblad ; e. id. rugzijde.

Groeiplaats. Randen van wegen en bouwlanden, op kalk- en kleigronden. Het gebied dezer plant strekt zich uit van het Altaï- en Oeral-gebergte over Siberië, Westelijk Azië, Perzië, Syrië, Palestina, Caucasië, Griekenland en geheel Midden-Europa tot Noord-Duitschland en Frankrijk. In Hanover en de Rijnprovinciën niet zeldzaam, jn België slechts een enkele maal waargenomen. — Zeldzaam in Denemarken en Z. Zweden, Ontbreekt in Groot Brittannië en Ierland.

Nederland. Voor het eerst in Nederland gevonden op den St. Pietersberg bij Maastricht, door den Heer H. L. Clumper aldaar, in Aug. 1883. Het op de afbeelding voorgestelde exemplaar werd ons namens hem aangeboden door den Heer Dr. T. C. Winkler te Haarlem.

Caractères génériques: Calice à 5 dents; pétales obovales émarginées à pointe fléchie en dedans. Fruit oblong-linéaire comprimé. Carpelles à 5 côtes filiformes égales, les latérales placées au bord. Stylopodes petits implantés sur le disque dilaté. Carpophore libre bifide. Graine cylindrique convexe applani devant. Involucre et involucelles polyphylles.

Caractères spécifiques : Tige cylindrique à rameaux nombreux étalés divergents ; feuilles plus ou moins coriaces, les radicales simples ou ternées à division intermédiaire à lobes courbés en faux, souvent très-allongés , à divisions latérales extérieurement bi-trifides, à lobes linéaires-lancéolés. Sium Falcaria L,, Critamus agrestis Bess., Drepanophyllum Scioides Wibel. Falcaria Scioides Asch., Carum Falcaria Willk.

Explication de la planche, a, Ombellule; b. fleur; c. id. coupe; d. pétale; e. id. de derrière.

Habitat. Bords des chemins, champs cultivés des terrains calcaires et argileux. — L’aréal s’étend des monts Altaï et Oural sur la Sibérie, l’Asie occidentale. Perse, Syrie, Palestine, Caucasie, Grèce et toute l’Europe centrale et méridionale. Elle n’est pas rare en Hanovre et dans la Prusse rhénane, trouvée une seule fois en Belgique. — Très-rare dans le Danemark et la Suède mérid., manque dans la Gde Bretagne et l’Irlande.

Pays-Bas. Cette nouvelle et remarquable addition à notre Flore à été découverte en Août 1883 sur le mont St. Pierre près Maëstricht, par M. H. L. Clumper, qui nous a offert la plante par l’intermédiaire de M. le Dr, T. C. Winkler à Harlem,

Hoogduitsch ; Männlicher Harlekin. Engelsch : Cuckoo-flower. Male early Orchis.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Natuurlijk Stelsel : Vasculares Monocotyledoneae. 0. Orchideae.

SooRtellike kenmerken. Tuberibus ovatis; caule stricto, foliis oblongo-lanceolatis plerumque fusco-macu-latis, spica explicata elongata laxa, bracteis uninerviis ovarium aequantibus, perigonii lacinii’s ovato-oblongis obtusis acutis acuminatisve, duobus lateralibus denique reflexis, duobus intimis dorsali brevioribus, labello profunde trilobo, basi hirto, lobis latis dentatis intermedio emarginato, calcare cylindrico horizontal! vel adscendente ovarium subaequante. Flores rubri, rarissime albi.

Wortelknollen ei vormig; stengel opgerigt; bladen langwerpig-lancetvormig, gewoonlijk bruin gevlekt ; bloem-aar uitgespreid, verlengd, los, schutblaadjes eennervig, evenlang als het vruchtbeginsel ; bloemdekslippen eirond-langwerpig stomp, spits of spits toeloopend; de twee zijdelingsche ten laatste teruggebogen, de binnenste korter dan de ruggelingsche; lipje diep drielobbig,. aan den voet behaard, met breede getande lobben; het middelste uitgerand; spoor rolrond, waterpas of opstijgend, ongeveer even lang als het vruchtbeginsel. Bloemen rood, zelden wit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Verklaring der Afbeelding: a. Bloem; b, id. doorsnede; c. bloem van voren; d. schutblaadje; e. stem-pelzuil ; f, hechtkliertjes.

Groeiplaats. In weiden en op begroeide heuvels, op kalkgrond. Europa van Z. Zweden en Z. Noorwegen tot Spanje en Italië en van West-Siberië tot Ierland. Ook op IJsland, de Faröer en in Noord-Afrika.

Nederland. Volgens de Gorter vroeger in duinpannen bij ’s Gravenhage en Haarlem. Zoover mij bekend, is zij daar niet teruggevonden. De eenige groeiplaats is Ned. Limburg, van waar ook onze exemplaren afkomstig zijn. Ik ontving ze van den Heer H. L. Clumper te Maastricht, door tusschenkomst van Dr. T. C. Winkler , in Mei 1883.

Caractères spécifiques. Tubercules ovoïdes; tige droite; feuilles oblongues-lancéolées, ordinairement tachées de brun; épi lâche allongé; bractées à une nervure de la longueur de l’ovaire; lobes du périanthe ovales-oblongs obtus, aigus ou acuminés, les deux latéraux à la fin réfléchis, les deux intérieurs plus courts que le dorsal ; label profondément trilobé, hérissé à la base, à trois lobes larges dentés, celui du milieu émarginé ; éperon cylindrique horizontal ou ascendent, égalant plus ou moins l’ovaire. Fleurs rouges, rarement blanches.

Explication de la planche: a, Fleur; b, id. coupe; c. id. en face; d. bractée ; e. gynostème ;ƒ. rétinacles.

Habitat. Près, collines boisées ; terrains calcaires. Europe, de la Suède mér. et la Norvège mér. jusqu’en Espagne et en Italie, et de la Sibérie occid. jusqu’en Irlande. — Islande, Iles Férôe, Afrique sept.

Pays-Bas. Selon de Gorter cette espèce a été trouvée au siècle précédent dans les petits vallons des dunes maritimes de la Hollande. Aujourdhui le Limbourg est la seule province où elle se trouve. Le spécimen de la planche, trouvé près de Maëstricht par M. H. L. Clumper , m’a été offert par M. le Dr. T. C. Winkler de Harlem en Mai 1883.

SoORTELijKE KENMERKEN : Caespites mediocriter condensât!, radiculis rufis intertexti, superne virides vel olivacei, inferne rufo- vel atrofuscescentes, caulis humilier divisus vel elatior fastigiato-ramulosus usque versus apicem tomentoso-radiculosus. Folia semi-amplexicaulia decurrentia patula ovato- et oblongo-lanceolata, costa excedente brevi-cuspidata, margine limbata reflexa summo apice serrata, profunde carlnato-concava. Flores polygami. Capsula pendula obovato- vel oblongo-pyriformis, sicca sub ore leniter coristricta e ferru-gineo brunnea. Operculum late mamillare. Peristomii interni membrana basilaris alte producta cilils appen-diculatis. Sporae pallide ferrugineae.

Zoden matig opeengedrongen, met roodachtig wortelvilt doorweven, van boven groen of olijfkleurig, van onder rood- of donkerbruin. Stengel lang en verdeeld of booger en evenhoog vertakt, tot aan den top met wortelvilt bekleed, Bladen half-stengelomvattend, afloopend, uitgespreid, eirond- en langwerpig-lancetvormig, door de uitstekende .middenrib kort gespitst, aan den rand gezoomd, omgerold, boven aan den top gezaagd, diep kielvormig’hol. Bloemen tweeslachtig. Vrucht hangend, omgekeerd eirond of langwerpig-peervormig, in droegen staat onder den mond zwak toegesnoerd, roestkleurig bruin. Dekseltje breed tepelvormig. Vlies van den binnenmond hoog oprijzend. Wimpers met aanhangsels. Sporen bleek roestkleurig.

Deze soort gelijkt het meest op B. pseudo-triquetrum Schwaegr., en onderscheidt zich van deze door de tweeslachtige bloemen, slanke minder bladrijke stengels en de kleinere vrucht.

Verklaring der afbeelding, a. zode; 6. plantjes, e. id. meer vergroot; d. bladen; e. bladvoet; ƒ. blad-spits, g, h, i kransbladen ; k. tweeslachtige bloem; l, m vruchtje, n. id. droog; o. dekseltje; p. mondbeslag; c, l, m, o 10 maal, d, g, h, t 20 maal, k. 50 maal, e, f, p 100 maal vergroot.

Groeiplaats. In moerassige weilanden en op vochtige rotsen in de vlakte en op de bergen. Zelden op de hooge bergen ; midden-Europa tot Zweden en Noorwegen.

Nederland, Door Dr. Van der Sande Lacoste gevonden in de Veenen van Achttienhoven, bij den Die-mer-watermolen (Amsterdam), langs een heekje aan den Piasmolen in Limburg en langs het Zwanenwater bij Callandsoog. De exemplaren op onze afbeelding voorgesteld, ontving ik van Dr. van der Sande Lacoste,

Caractères spécifiques : Gazons médiocrement touffus, entrelacés par un tissu radiculaire roussâtre, verts ou olivâtres en dessus, roux ou brun foncé en dessous ; tige basse et divisée ou haute et fastigieé-ramuleuse, couverte jusqu’ au sommet d’un tissu radiculaire tomenteux. Feuilles semi-amplexicaules, décur-rentes, étalées, ovales et oblongues-lancéoleés, à côte prolongée en pointe, profondément carénées concaves. Fleurs bisexuelles. Capsule pendante obovale, ou oblongue pyriforme, légèrement rétrécie à l’embouchure à l’état sec, brun ferrugineux. Couvercle large mamillaire. Membrane du péristome interne basilaire très élevé. Cils appendiculés. Spores d’un brun ferrugineux pâle.

Ressemble le plus au B. pseudo-triquetrum Schwaegr., et se distingue de cette espèce par les fleurs bisexuelles, les tiges plus élancées ét moins feuillées et le fruit plus petit.

Explication de la planche : a. Gazon ; b, plantes séparées ; c. id. plus grossies ; d. feuilles, e. base de la feuille ; J. sommet d, l, J. g, h, i, feuilles périchétales ; k. fleur bisexuelle; l, m fruit; n. id. sec; o. couvercle ; p. embouchure; c, l, m, o grossis 10 fois; d, g, h, i 20 fois; k 50 fois; e, f, p 100 fois.

Habitat. Prés marécageux et rochers humides tant en plaine qu’ en montagne; rarement dans la région alpine. Europe centrale jusqu’ en Suède et Norvège.

Pays-Bas. Dunes maritimes, terres tourbeuses dans les prov. de Hollande et d’Utrecht, aussi dans le Lim-bourg. Les exemplaires représentés nous ont été offerts par M. le Dr. van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN.' Pileo gelatinoso-camoso molli, obovato 1. reniformi flaccido subsessili, glabro, lamellis ad basin confertis liiiearibus ex albido aquose cinnamomeis.

Hoed gelei-achtig-vleezig-zacht, omgekeerd eirond of niervormig, slap, ongesteeld of nagenoeg ongesteeld, kaal ; plaatjes tot onder afloopend, digt opeen, lijnvormig, eerst witachtig, dan waterig-kaneelkleurig.

De hoed is bleek bruingeel, meestal golvend-lobbig, gewoonlijk ongesteeld; doch later nu en dan met een korten steel. Zie ook Sow'erby , Engl. Pmg. t. 98. Berkeley , Outlines t. 9. f. 6.

Nederland. Bij Amsterdam, (Oudemans), Heemstede en Bloemendaal. De afgebeelde exemplaren vond ik in February 1884 op een boomstronk op de plaats Berkenrode, toebehoorende aan den Heer H. van Wicke-vooRT Crommelin te Heemstede.

Caractères spécifiques : Chapeau gélatineux-charnu mou, obovale ou réniforme flasque, plus ou moins sessile, glabre, lamelles décurrentes jusqu'à la base, serrées, linéaires, d’abord blanchâtres, puis d'un brun cannelle dilué.

La chapeau est d’un jaune fauve pâle ondulé-lobé, ordinairement sessile, mais plus tard pourvu quelquefois d’un stipe court. Voyez Sowerby, Engl. Fung. t. 98, Berkeley , Outl. t. 9. f. 6.

Pays-Bas. Divers endroits de la prov. de Hollande. J’ai trouvé les exemplaires de la planche en Février 1884 dans les terres de Berkenrode, propriété de M. H. van Wickevoort Crommelin.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Arborescens ramis junioribus adpresse pilosis tandem glabris, foliis ovatis acuminatis, floribus praecocibus involucrum 4 phyllum subaeq nanti bus, petalis lanceolatis reflexis, drupa el-liptica umbilicata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

Boomachtig. Jongere takken aangedrukt behaard, later kaal ; bladen eirond , spits toeloopend ; bloemen zeer vroeg, ongeveer evenlang als het vierbladig omwindsel; bloembladen lancetvormig, teruggebogen ; steenvrucht elliptisch, genaveld.

Verklaring der afbeelding : a. bloem ; 6. id. doorsnede; c. vruchtbeginsel; d. yrucht ; e. nootje; f, doorsnede.

Groeiplaats : In boschrijke streken op kalkgronden. Inheemsch op de gebergten van Klein-Azië en Zuiden Midden-Europa. In Noord-Europa veel aangeplant en verwilderd. Volgens Wirtgen zou hij nog wild voorkomen bij Coblenz langs den Rijn, volgens Crépin ook in oostelijk België.

Nererland. In Limburg waarschijnlijk wild en verder hier en daar verwilderd. Het exemplaar op onze afbeelding voorgesteld, vond ik in 1871 onder Bennebroek, op de gronden genoemd de Hartekamp, van den heer B. A. Baron van Verschuer.

Caractères spécifiques ; Arbrisseau ou arbre ; jeunes rameaux couverts d’un duvet apprimé, plus tard glabres; feuilles ovales, acuminées; fleurs précoces, égalant plus ou moins l’involucre à quatre feuilles; pétales lancéolées réfléchies ; drupe elliptique ombiliquée.

Explication de la planche : a. Fleur ; b. id. coupe ; c. ovaire ; d, fruit ; e. noyau ; f. id. coupe.

Habitat. Bois des terrains calcaires. Sauvage dans les montagnes de l'Asie-mineure et de l’Europe mérid. et centrale’. Cultivé et naturalisé dans l’Europe sept. Selon Wirtgen peut-être encore sauvage aux environs de Coblence, selon Crépin sauvage dans la Belgique orientale.

Pays-Bas. Probablement sauvage dans la prov. du Limbourg ; cà et là dans les autres provinces, échappé des bois cultivés.

J’ai trouvé l’exemplaire représenté dans les terres de Hartekamp, près de Harlem, propriété de M. le Baron de Verschuer.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Amentis sessilibus cylindricis obtusis, basi bracteatis, masc. saepe recurvatis, fem. arrectis, squamis obtusiusculis apicem versus roseo-infuscatis basi et dorso villosis, capsulis e basi ovata conicis cinereo-tomentosis sessilibus , nectario elongato basin capsulae superante, stylo pallido, stigmatibus oblongo-linearibus divaricatis, stipulis linearibus , foliis subconcoloribus elongato-lanceolatis acuminato-cuspidatis margine subrevoluto repando-serrulato, adultis plerumque supra glabris, subtus pilis adpressis sericeis sub-niicantibus.

Bloemkatjes ongesteeld , cylindervormig stomp, aan den voet van schutblaadjes voorzien, de mannelijke meestal naar beneden gebogen , de vrouwelijke regtop ; bloemschubben stomp, aan den top rooskleurig-bruin ; op den voet en den rug behaard ; aan den voet eirond, kegelvormig, aschkleurig-viltig, ongesteeld ; honigkliertje lang, langer dan den voet van het vruchtje ; stijl bleekkleurig, stempels langwerpig-lijnvormig, uiteenwijkend; steunblaadjes lijnvormig; bladen boven en onder min of meer gelijkkleurig, lang lancetvormig, in een spitse punt uitloopend, met min of meer omgerolden, verwijderd gezaagden rand; de volwassene meestal van boven kaal, van onder door aangedrukte zijdeachtige haartjes eenigszins glanzig. 5. vimtnalte X purjjurea. Wimm.

Volgens Andersson is deze wilg zonder twijfel een hybride tusschen S. viminalis en S. purpurea. Zie D. C. Prod. XVI, 2. Volgens Hartig (Forstl. Culturpl. Deutschl., 573) echter zou hij daarvoor door zijne steunblaadjes te zeer afwijken.

Verklaring der afbeelding: a. steunblaadjes; b. vrouw, bloem, c, zonder schubje; d. schubje.

Groeiplaats. Aan oevers , op vochtige plaatsen. Geheel Midden-Europa tot in Midden-Zweden en in Midden-Azië tot in de Caucasische provinciën. Volgens Andersson zeer algemeen.

Nederland. Tot dusver niet in de Nederlandsche Flora vermeld. Het op onze afbeelding voorgesteld exemplaar groeit bij het Haarlemsche bolwerk, digt bij het Sparen, aan den oever van een sloot. Daar vond ik reeds voor 20 jaren twee exemplaren in lagen heestervorm en mijns inziens niet aangeplant.

Norn allemand: Rothe Weide. Nom anglais ; Green Osier Willow. Fleurit: Avril. 1)

Caractères spécifiques. Chatons sessiles, cylindriques obtus, pourvus de bractées à la base, les mâles souvent recourbés, les femelles dressés : écailles plus ou moins obtuses, d’un brun-rose au sommet, velues à la base et sur le dos ; capsules à base ovale, coniques cendrées tomenteuses sessiles, à nectaire allongé plus long que la base de la capsule ; style pâle, stigmates oblongs-linéaires, divariquées, stipules linéaires ; feuilles plus ou moins concolores allongées lancéolées acuminées-cuspidées, à bord un peu enroulé courbé-serrulé, les adultés le plus souvent glabres en dessus, à poils soyeux apprîmes et luisants en dessous. 5. viminalis X purpurea, Wimm.

Selon Andersson sans doute un hybride de S. viminalis et S. purpurea. Voyez D. C. Prodr. XVI, 2.

Selon Hartig (Forstl. Culturpfl. DeutsM. 573) il serait assez caractérisé par ses stipules.

Explication de la planche : a. Stipules ; b. Fleur fern.; c. id sans écaille ; d. écaille.

Habitat. Bords des eaux, lieux humides. Toute l’Europe centrale jusqu’ au milieu de la Suède ; Asie

Pays-Bas. Pas mentionné jusqu’ici dans la Flore Néerlandaise. L’exemplaire représenté se trouve au bord d’un fossé près des anciens remparts de la ville de Harlem, où j’ai trouvé déjà il y a vingt ans, deux buissons de notre espèce apparemment à l’état sauvage.

Geslachtskenmerken : Perigonii phylla campanulato-galeata inflexa. Labellum pendulum basi concavum gibbum , apice bifidum. Anthera libera. Pollinaria bipartite. Ovarium non contortum. Plantae rhizomatosae.

Verdeelingen van bet bloemdek klok-helmvormig-ingebogen. Lipje hangend, aan den voet hol, bultig, aan den top tweespletig. Helmknop vrij. Stuifmeelklompjes tweedeelig. Vruchtbeginsel niet gedraaid. Planten met een wortelstok.

Soortelijke kenmerken. Aphylla , livida , rhizomate grosse fibrosa , forma nidi avis , caule squamato , floribus laxe spicatis, bracteis membranaceis lanceolatis acutis, labello lobis divergentibus phyllis superioribus obtusis duplo longioribus.

Bladlooze vaalgele plant met dik vezeligen, op een vogelnest gelijkenden wortelstok ; stengel schubbig, bloemen in een losse aar; schutbladen vliezig, lancetvormig spits; lipje met twee uiteenwÿkende lobben, die tweemaal langer zijn dan de bovenste stompe verdeelingen van het bloemdek. Ophrys Nidus avis L. Epipactis Nidus avis Crz. Listera Nidus avis Hook.

Verklaring der Afbeelding: a. Bloem van voren; b, id. ter zÿde; c, id. doorsnede; d. stempelzuil; e. helmknop ; f. vruchtbeginsel.

Groeiplaats. Bosschen en beschaduwde plaatsen. Geheel Europa behalve Lapland en Finland. Spanje alleen in het noorden, in de Pyreneeën.

Nederland. Alleen in het zuiden van Limburg, te Maastricht, Gronsveld en Valkenburg gevonden.

Het exemplaar op de afbeelding voorgesteld, gevonden bij Maastricht in Mei 1883, is ons namens den Heer Clumper aldaar aangeboden door Dr. T. C. Winkler.

Caractères génériques: Lobes du périanthe conniventes en casque. Label pendant ou dressé, concave à la base, bifide au sommet. Anthère libre. Pollinaires bipartites. Ovaire non tortillé. Plante à rhizome.

Caractères spécifiques: Plante dépourvue de feuilles, toute teinte d’une couleur d’un brun blanchâtre; rhizome en '.toufle de fibres charnues entrelacées, de la forme d’un nid d’oiseau ; tige garnie d’écailles membraneuses engàinantes ; fleurs en épi lâche ; bractées membraneuses lancéolées aigues. Label à lobes divergents, deux fois plus longs que les pétales supérieurs qui sont obtus. Ophrys Nidus avis L. Epipactis Nidus avis Crz. Listera Nidus avis Hook.

Explication de la planche : a. fleur en face ; amp;. id. de côté; c. id. coupe; d. gynostème; e. anthère; f; ovaires.

Habitat. Lieux ombragés, bois couverts. Toute l’Europe excepté la Laponie et la Finlande. Sibérie jusqu’à l’Oural. Espagne seulement au nord dans les Pyrénées.

Pays-Bas, Seulement trouvé dans la province du Limbourg, près Maestricht, Gronsveld et Fauquemont. L’exemplaire représenté, trouvé près de Maestricht en Mai 1883, nous a été offert de la part de M. H. L. Clumper par M. le Dr. T. C. Winkler.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Dioicum caespitosum, caespites baud raro profunde olivaceo- vel fusco-virides, tomento radiculoso intertexti. Caulis erectus paree ramosus ad apicem usque tomentO brunneo tectus. Folia e basi ad apicem sensim majora apicem versus densius conferta erecto-patentia et patentia, siccitate laxe incumbentia incurva vel tortilia dura, elliptico- et oblongo-lanceolata, sensim apiculata, summa apice serru-lata, costa valida rufa in apiculum precedente, margine luteo-limbata reflexa. Flos masculus crasse gemmi-formis , foliis involucralibus late ovato-acuminato solide costatis, comalibus eum circum cingentibus humiditate patulis, antlieridiis atque paraphysibus numerosissimis. Capsula in pedicello perlongo inclinata, rarius pendula, elongato-obconica, sicca sub ore constricta, ferruginea, opercule mamillari concolore nitido.

Tweehuizig, zodevormend ; zoden niet zelden olijfkleurig- of bruin-groen, met wortelvilt doorweven. Stengel opgerigt, weinig vertakt, tot den top met bruin vilt bedekt. Bladen van den voet naar den top des stengels allengs grooter wordend, bij den top digter opeengedrongen, opgerigt-uitgespreid en uitgespreid, droog- zijnde los op elkaar liggend, ingebogen of gedraaid, hard, elliptisch- en langwerpig-lancetvormig, duidelijk in een spits uitloopend, aan den top fijn gezaagd ; middennerf breed, rosrood, tot in den top voortloopend ; bladrand met een gelen zoom, omgebogen. Mannelijke bloem dik , knopvormig ; bladen van het omwindsel breed eirond-spits toeloopend, met sterke ribben ; topbladen in een kring de bloem omsluitend , bij vochtigheid uitgespreid; antheridiën en paraphysen zeer talrijk. Vrucht aan een zeer langen steel, neergebogen , zelden hangend, verler.gd-omgekeerd kegelvormig, droog zijnde onder de monding toegesnoerd, roodbruin; deksel mamvormig, gelijkkleurig, glanzend.

Verklaring der afbeelding : a. plantjes ; b. id. afzonderlijk ; c. mannel. plantjes ; d, vrouwel. pl. vergr. ; e. mann. pl. vergr.; f, bladen; g. bladvoet; A. bladspits ; i, kransbladen ; k. mann. bloemkrans; l. mann. bloem ; m, n. vrucht ; o. dekseltje ; p. mondbeslag met tanden en ring ; d—p vergroot ; d, e, m, n, o 10 maal; f, i, A 20 maal; l. 50 maal; A, g, p 100 maal.

Groeiplaats. Vochtige gronden en moerassen in de lagere streken van Europa en N. Amerika. Op de gebergten aan de oevers van beekjes en in de valleijen op natte rotsen en steenplaten. Vormt donkergroene groote zoden, dikwijls met Sphagnum vermengd. Groeiplaats hooger en zoden sterker dan bij B. bimum.

Nederland. Soesterveen, Achttienhoven bÿ Utrecht, slootwallen op Texel. Dr. van der Sande Lacoste. Z. Beveland op een moerassige plaats, van den Bosch. — De exemplaren op onze afbeelding voorgesteld, ontving ik van Dr. van der Sande Lacoste.

Caractères spécifiques. Dioïque gazonnant; gazons assez souvent d’un vert brunâtre ou olivâtre, entrelacé d’un feutre radiculeux. Tige dressée peu rameuse, couverte jusqu’au sommet d’un tissu brun. Feuilles augmentant en dimension de la base au sommet ; plus touffues au sommet ; dressées-étalées et étalées, lâchement incombantes, recourbées ou tortillées et dures à l’état sec, elliptiques et oblongues-lancéolées, évide.mment terminées en pointe finement serrulée au sommet ; côte large, rouge rose, prolongée dans le sommet ; bord de la feuille à limbe jaune recourbé. Fleur mâle grosse, en bouton; feuilles périgoniales ovales acumi-nées à côtes prononcées, les supérieures entourant la fleur en cercle, étalées par l’humidité; anthéridies et paraphyses très nombreux. Capsule inclinée sur un pédicelle très long, rarement pendante ; allongée en cône renversé, serrée sous l’embouchure à l’état sec, ferrugineuse ; couvercle mamillaire concolore, luisant.

Explication de la planche : a. gazon ; b. plantes séparées ; c. pl. mâle ; d. pl. femelle ; e. pl. mâle grossie; f. feuilles ; g. base de la f. ; h. sommet ; i. feuilles périgon. ; k. périgone ; l. fleur mâle; n, m, capsule; O. couvercle; p, embouchure avec les dents et l’anneau; d—p grossi d. e, m, n, o 10 fois; f, i, li 20 fois; l 50 fois ; h, g, p 100 fois.

Habitat. Endroits humides et marais dans les terrains bas de l’Europe et de l’Amérique sept. Dans les montagnes aux bords des ruisseaux et dans les vallées sur les rochers et les pierres humides. Forme des gazons d’un vert foncé souvent mêlés de Sphagnum. — Croît dans des endroits plus élevés et forme des gazons plus denses que B. bimum.

Pays-Bas. Endroits marécageux des provinces d’Utrecht de Zélande et de l’île de Tessel. Les exemplaires représentés nous ont été offerts par le Dr. van der Sande Lacoste.

Geslachtskenmerken : Hymenophorum cum stipite contiguum, decurrens, Lamellae membranaceae seis-siles, subramosae et passim postice anastomosantes ab hymenophoro discretae et facile secedentes, sporis sordide albidis vel ferrugineis. Fungi carnosi putrescentes, pileo e margine involute continue et successive duplicate et dilatato indoterminato.

Kiemvliesdrager saraenhangend met den steel, afloopend. Lamellen vliezig, gemakkelijk te splijten, min of meer vertakt en later bier en daar in elkander loopend, niet saamhangend met den kiemvliesdrager en gemakkeiijk daarvan te scheiden. Sporen vuil witachtig of roestkleurig. Vleezige, verrottende zwammen. Hoed met omgerolden rand, onafgebroken verdubbeld en verbreed, onbepaald.

SooRTELijKE KENMERKEN : Pileo camoso dimidiato conchato e pubente glabro, postice porrecto, sessile resupinatove, sordide luteo, lamellis decurrentibus confertis ramosis crispatis luteis.

Hoed vleezig, als gehalveerd, schelpvormig, eerst donzig, daarna glad, ten laatste uitgestrekt, ongesteeld of kussen vormig, vuil geel; lamellen afloopend, digt opeen, vertakt, gekroesd, geel. — Ajaricus croceo-lamel-latus Letell. Merulius lamellosus 3o\ii. M, crispus Turp. Cantharellus Dutrochetii Mont. C. resupinatus cupularis, Gomphus Pezizoides Pers.

Groeiplaats. Aan dennenhout, zeer verschillend van vorm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

Nederland. Op halfvergane sparrentronken. Driebergen, Lochern. Oudemans. Ik vond onze exemplaren in Oct. 1883 op een ouden tronk op de buitenplaats Duinendaal onder Bloemendaal, toebehoorende aan den Heer Arnold.

Caractères génériques. Hymenophore contigu au stipe, decurrent. Lamelles membraneuses aisément fendues, plus ou moins rameuses, çà et là anostoinosantes, et facilement séparables de l’hyménophore; spores d’un blanc sâle ou ferrugineux. Champignons charnus putrescents ; chapeau à bord enroulé, dédouble et dilaté successivement, non déterminé.

Caractères spécifiques: Chapeau charnu dimidié, en forme de coquille, d’abord pubescent, puis glabre, à la fin étalé, sessile ou en coussin, jaune brunâtre; lamelles décurrentes, serrées, rameuses , crispées, jaunes. Â^aricus croceo-lamellatus Letell. ÀTerulius lamellosus Sow. M. criapus Turp. Cantharellus Dutrochetii Mont. C. resupinatus cupaluris. Gomphus pezizoides Pers.

Pays-Bas. Sur les troncs vermoulus de sapins. Driebergen, Lochern. Oudemans. J’ai trouvé l’exemplaire représenté en Oct. 1883 sur un tronc de pin sur les dunes de Duinendaal, près de Harlem, propriété de M. Arnold.

Hoogduitseh .• Portulakartige Keilmelde. Engelsch : Dwarf Shrubby Orache. Bloeit: Julij—Augustus 2).

Stelsel van Linnaeus : Cl. XXIII. O. I. Polygamia Monoecia’ Natuurlijk Stelsel : Vasculares Dicotyledoneae. O. Chenopodeae.

Geslachtskenmerken : Flores monoid. Mase. Perig. 4—5 partitum. Stam. 4—5 in basi perigonii inserta. Fern. Perigonium compressum bilobum lobis tridentatis. Sem. verticale albuminosum testa membranacea. Embryo periphericus, radicula apicem ovarii spectans.

Bloemen eenliuizig. Mann, bloem; Bloemdek 4—5 deelig; 4—5 helmdraden, aan den voet van het bloem-dek geplaatst. Vrouwel. Bloemdek zaamgedrukt, tweelobbig, met drietandige lobben. Zaad verticaal, kiemwit-houdend, met vliezige zaadhuid. Kiem peripherisch; het worteltje naar den top van het vruchtbeginsel gerigt.

Dit geslacht wijkt alleen door de meer saamgewassen schutbladen der vrucht en de rigting van het worteltje van het geslacht Atriplex af.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Herbacea vel suffruticosa, lepidoto- et sub pulverulento-argentea, caulibus pro-cumbentibus ramisque adscendentibus diffusisque angulatis, foliis oppositie lanceolatis lineari-lanceolatis vel subspathulatis in petiolum brevem attenuatis crassis , spicis terminalibus laxe paniculatis aphyllis flavescentibus.

Kruidachtig of struikachtig, sierlijk en poederachtig zilvergraauw ; stengels kruipend met verspreide, opstijgende, hoekige takken; bladen tegenoverstaand, lancetvormig, lijn- lancet- of eenigszins spatelvormig, in een korten bladsteel versmald, dik; bloemaartjes eindelingsch, los, pluimvormig, bladerloos, geelachtig. Obione portulacoides Moq. Atriplex portulacoides L.

Groeiplaats. Zandige, ziltig-vochtige streken en aan de zeekust. Midden-Rusland, Taurië, West-Siberië, Europa, langs de kusten der Oost-, Noord-, Atlantische en Middellandsche zeeën, West-Azië, Egypte, Noord-Afrika, Azorische eilanden, Noord-Amerika. — Volgens Fries in Zweden uitgestorven.

Nederland. Stranden en dijken bij de zeekust. Friesland, aan den Dollert, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog, Tessel, ’s Gravesande, Wieringen, Zeeuwsche eilanden. Zie Oudemans, Flora v, Ned., III, 31.

De afgebeelde exemplaren zijn door mij gevonden op het eiland Terschelling, op den Dellewal bij het dorp Westerschelling, in Augustus 1884.

HALIMUS POßTlJIACOIDES Walli. OBIOKE PORTULACOIDES Moa. Tand. ArrocÄe pourpier. Nom allemand: Portulakartige Keilmelde. Nom anglais: Dwarf Shrubby Orlache.

Caractères génériques: Fleurs monoïques: fleurs mâles à périgone 4—5 partite; étamines4—5insérées à la base du périgone ; fl. femelles à périgone comprimé bilobé, à lobes tridentées. Graine verticale albumineuse , à testa membraneux. Embryon périphérique, radicule tourné vers le sommet de l’ovaire.

Caractères spécifiques : Herbacé ou sous-arbrisseau blanchâtre argenté ; tiges couchées ; rameaux ascendents et diffus, anguleux, feuilles opposées lancéolées, linéaires lancéolées ou en spatule, rétrécies en pétiole court, épaisses ; fleurs en épis terminaux lâchement paniculés, nus, jaunâtres.

Habitat. Marais salants, vases salées, rochers et dunes maritimes. Russie mér., Taurie, Sibérie occ., Europe aux bords de la Baltique, de la Mer du Nord, de l’Atlantique et de la Méditerranée, Asie occ., Egypte, Afrique sept.. Iles Açores, Amérique sept. — Eteinte en Suède selon Fries.

Pays-Bas. Sables et digues maritimes. Iles de la Mer du Nord; prov. de Frise, Hollande mér. et Zélande. J’ai trouvé les exemplaires représentés dans l’ile de Terschelling, aux bords du Zuiderzee, en Août 1884.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Radice fibrosa stolonifera, culmo erecto trigono laevi, apicè scabriusculo, foliis anguste linearibus complicato-canaliculatis, margine scabris, culmum aequantibus vel brevioribus. Spica mascula pedunculata recta, femineis 1—2 subapproximatis exserte pedunculatis cernuis oblongis subdensifloris, fructibus subrotundo-ovatis obtusis lenticulari-compressis glabris, ore truncate , nervatis viridi-glaucis, squamae ovatae acutae ferrugineae subaequalibus.

Wortel vezelachtig, uitloopers vormend; halm opgerigt, driekantig, glad, aan den top eenigszins ruw; bladen smal lijnvormig, gootvormig zaamgevouwen, met ruwen rand, even hoog of korter dan de halm. Mannelijke aar gesteeld, opgerigt; vrouw, aren 1—2, min of meer bijeen, buitenwaarts gestoeld, knikkend, langwerpig, min of meer digt met bloempjes bezet ; vruchten rondachtig ovaal, stomp, lensvormig zaamge-drukt, kaal, met een afgeknotte monding, generfd, zeegroen ; ongeveer gelijk aan de eironde, roestkleurige , puntig toeloopende schub.

Verklaring der afbeelding : a Gedeelte van den halm ; b id. top ; c mann. bloemschub ; d vrouw, bloem ; e vrucht ; f id. ter zijde ; g vrouw, schub.

Groeiplaats. In moerassen en diepe uitgravingen, veelal tusschen turfmossen. — Geheel Europa, van Lapland en noord. Rusland tot noord. Spanje, noord. Italië en Turkije ; Siberië, West-Azië, Ijsland, Noord-Amerika.

Nederland. Volgens de Gorter {XVII Prov., 776) zou deze soort in de duinvlakten bij Haarlem zijn gevonden door Rainville. Van Hall heeft echter gemeld {Fl, Belg, sept. p. 661) dat de meeste exemplaren in Rainville’s herbarium behooren tot C. glauca.

De Heer H. J. Kok Ankersmit vond haar het eerst in groote menigte in een laag veen te Wissel onder Epe in 1875. Zie Ned, K. K. Archief 2e Serie, H, bl. 148. Van daar zijn de exemplaren afkomstig, door hem in Junij 1884 welwillend ter afbeelding in de Flora aangeboden.

Caractères spécifiques: Racine fibreuse stolonifère; tige dressée, trigone, lisse, un peu rude au sommet ; feuilles linéaires étroites, pliées en carène, rudes aux bords ; épi mâle pédonculé, dressé ; épis femelles 1—2 plus ou moins rapprochés, à pédicelle penché en dehors, oblongues, à fleurs plus ou moins denses ; fruits ovales arrondis, obtus, comprimés en lentille, glabres, à bec tronqué, chargés de nervures, glauques verdâtres, plus ou moins égalant les écailles ovales aigues, ferrugineuses.

Explication de la planche : a Portion de la tige ; 6 id. sommet ; c écaille de la fl. mâle ; d fleur femelle ; e fruit ; f id. de côté ; g écaille de la fl. fern.

Habitat. Lieux tourbeux des terrains granitiques ; marais, excavations, souvent parmi les Sphagnum. Toute l’Europe, de la Laponie et de la Russie sept, jusqu’en Espagne sept., Italie sept, et Turquie. Sibérie. Asie occident., Islande, Amérique sept.

Pays-Bas. Trouvé la première fois par M. H. J. Kok Ankersmit dans une tourbière basse de la prov. de Gueldre près du village d’Epe, en 1875. Les exemplaires représentés, offerts par lui en 1884, proviennent de cette localité.

Geslachtskenmerken : Dit geslacht onderscheidt zich van Calamagrostis (Deel XIII, Nquot;. 1032) alleen door het kleinere onderste kelkkafje. Ammophila Host. Arundo L. Zie Flora Batava, Deel VIII, N®. 587.

SooRTELijKE KENMERKEN: Radice repente, cuimo erecto striatulo rigido laevi, foliis linearibus rigidis planis demum convolutis acuminatis vaginisque laevibus, ligula elongata lanceolata, panicula densa spiciformi lanceolata, interrupta erecta, glumis compressis lanceolatis in apicem subulatum attenuatis carina setuloso-scabris , valvulis subaequalibus quam glumae brevioribus, inferiore apice breviter aristata, pilis corolla brevioribus.

Wortel kruipend; halm opgerigt, fijn gestreept, stijf, glad; bladen lijnvormig, stijf, vlak, daarna omgerold, spits toeloopend, evenals de bladscheeden glad; bindseltjelang, lancetvormig ; bloempluim digt, aarvormig, lancetvormig afgebroken, opgerigt; kelkkafjes zaamgedrukt lancetvormig, in een elsvormige punt uitloopend, op de kiel borstelig-ruw ; kroonkafjes ongeveer even lang, korter dan de kelkkafjes, het onderste aan den top kort genaaid ; haren korter dan de kroonkafjes. Arundo baltica Flügge, A- maritima Ag. , Ammophila baltica Lk., Calamagrostis baltica Schrad.

Deze plant is oppervlakkig van P. arenaria (Deel VIII N®. 587) onderscheiden door de lagere, meer afgebrokene ros-bruin of violet-achtig gekleurde pluimen, terwijl Calamagrostis Epigeios (Deel XII N°. 1032) door haar tengerder stengels en lossere wollige bloempluimen van haar verschilt. Onze plant staat tusschen beide vormen in en is door Roeper wegens hare onvruchtbare bloemen aangemerkt als een bastaard tusschen beide soorten.

Hare bladen vond ik aan jongere en niet bloeiende planten groen en glanzig (fig. cZ), doch zeer spoedig na het afsnijden omrollende; de oudere exemplaren hebben omgerolde zeegroene bladen (fig. e), die echter minder hard en prikkend zijn dan die van P. arenaria.

Het duidelijkste verschil met Calamagrostis is de mindere lengte der haren aan den voet der kroonkafjes en de hoogere stand en geringere lengte der naald. Ter vergelijking zijn afgebeeld onder fig. m de kroonkafjes en haren van Calamagrostis Epigeios, onder fig. n en o bloem van Psamma arenaria, met zeer korte haren en bijna onzigtbaar naaldje.

De talrijke exemplaren, door mij onderzocht, toonden in de lengte van haren en naald nog eenig verschil ; hoe langer haren, hoe langer naald en hoe lager deze geplaatst is. De haren bij Calamagrostis Epigeios zijn dikwijls tweemaal zoo lang als de kroonkafjes en min of meer bolvormig uitgespreid. Zie fig. m.

Ik kan mij zeer goed vereenigen met Roth , die het geslacht Psamma tot Calamagrostis brengt. — Zie ook Holkema, Flora Noordiee-eil., bl. 130.

Verklaring der afbeelding: a de plant verkleind; b onderste ged. met wortel; c fragment stengel, verseh; d fragm. blad, verseh; e stengel en blad drooger; ƒ bloemen, rosbruin; ÿ bloempakje (vergr.) ; A kelkkafjes ; i kroonkafjes ; k bloemen violet-achtig ; I kroonkafjes id. ; m kroonk. Calamagrostis Epigeios (vergr.) ; n, o bloem Psamma arenaria (vergr.).

Groeiplaats. Zandige streken aan de Oostzeekust, Midden-Rusland, Lijfland, Lithauen ; Noord-Duitschland, Luneburg, Bremen, Hamburg, Denemarken, Zuid-Zweden; al de Oostfriesche en Nederlandsche Noordzee-eilanden, behalve Ameland ¹),

Nederland. Noordzee-eilanden, duinen bij Zandvoort, Overveen, Bentveld, Waalsdorp en tusschen Scheveningen en Wassenaar, Nederland vormt dus de zuidelijke grens. In Gr. Brittannië, Ierland en België niet vermeld. Wegens de gelijkenis op Calamagrostis Epigeios echter welligt niet opgemerkt. — Dat de Gorter haar gezien heeft, vermoed ik uit zijn var. ß van Arundo arenaria als voorkomende bij Zandvoort.

Sedert den aanleg van den spoorw’eg Haarlem—Zandvoort is zij talrijker voor den dag gekomen dan vroeger. De voorgestelde exemplaren zijn bij Zandvoort en Overveen verzameld in Augustus 1884.

Gebruik. Voor duinbeplanting is deze soort niet minder geschikt dan de gewone helm.

Hoewel Holkema haar als talrijk op Terschelling voorkomende heelt ve-meld, heb ik haar daar te vergeefs gezocht. Ik heb echter alle duinen aldaar niet kunnen bezoeken.

Caractères génériques. Ce genre se distingue de Calainagrostis (Vol. XIII, N’. 1032) par l’inégalité des glumes, dont l’inférieure est plus courte. Ammophila Host. Arundo L. Voyez Flora Bai., Vol. VIII, N’. 587.

Caractères spécifiques. Racine rampante; tige dressée, finement striée, rigide, lisse; feuilles linéaires rigides planes, enroulées en dessus, acuminées, lisses ainsi que les gaines ; ligule allongée lancéolée; panicule dense spiciforme lancéolée, interrompue, dressée ; glumes comprimées, lancéolées, atténuées en pointe subulée, sétuleuses-scabres sur la carène ; glumeiles à peu près égales, plus courtes que la glume, l’inférieure brièvement aristée au sommet bifide ; poils plus courts que les glumeiles. Arundo baltica Flügge, A, maritima Ag., Ammophila baltica Lk., Calamagrostis baltica Schrad,

Se distingue au premier abord du P. arenaria (Vol. VIII, N». 587) par les épis plus longs, plus ou moins lobés et interrompus, d’une couleur rousse ou brun-violacé. S’approche ainsi de Calamagrostis Epigeios (Vol. XIII. N’. 1032), qui en diffère par ses tiges plus grêles et ses épis plus lâches et plus velus. Notre plante constitue ainsi une forme transitoire. A cause de ses fleurs stériles Roeper l’a considéré un bâtard des deux espèces nommées.

Selon mes observations les plantes jeunes et non fleuries ont des feuilles planes d’un vert obscur et luisant (fig. d), mais s’enroulant bien vite après que la tige est arrachée ; les vieux exemplaires ont des feuilles enroulées glauques (fig. e) comme l’Oyat ordinaire, mais moins dures et piquantes.

Les poils plus courts et l’arête plus petite et placée au sommet de la glumelle sont les caractères les plus distinctifs de notre espèce en comparaison avec le C. Epigeios. Nous n’avons pas jugé inutile de représenter les fleurs des trois espèces ; voyez fig. m (C. Epigeios), n, o (P. arenaria) , i, l (P. baltica).

Les nombreux exemplaires que j’ai examinés, montraient encore quelque différence dans la longueur des poils et de l’arête ; à mesure que les poils sont plus longs l’arête est plus longue et placée plus vers le milieu de la glumelle. Les poils de Calamagrostis atteignent souvent deux fois la longueur des glumeiles et forment une aigrette globuleuse (Voyez la fig. m).

Je puis bien me conformer à l’opinion de Roth , qui a réuni le genre Psamma au g. Calamagrostis.

Explication de la planche: a. la plante (grand, réduite); 6. partie inférieure; c. partie de la tige (fraîche); d, fragm. de la feuille (fraîche); e tige et feuille (plus sèches); / épi, brun roussâtre; g épillet (grossi); h glume; i glumeiles; k épi violacé; l glumeiles id.; m id. Calamagrostis Epigeios (gross.); n, o id. Psamma arenaria (grossi).

Habitat. Sables maritimes des côtes de la Baltique, Livonie, Lithuanie, Allemagne sept., Lunebourg, Bremen, Hambourg, Danemark, Suède mérid.; presque toutes les îles de la Mer du Nord.

Pays-Bas. Iles de la Mer du Nord, Dunes près de Zandvoort, Harlem, VVaalsdorp et Wassenaar. Pas mentionné pour la Gde Bretagne et la Belgique. Ainsi sa limite méridionale se trouve en notre pays; quoique sa ressemblance au Calamagrostis Epigeios ait pu cacher son existence ailleurs. Je suppose que de Gorter au siècle dernier, l’a observé déjà près Zandvoort.

Depuis l’achèvement du chemin de fer de Harlem à Zandvoort, qui traverse les dunes, notre plante est apparue plus abondamment qu’auparavant. Les exemplaires représentés proviennent de Zandvoort et d’O verveen près Harlem où je les ai recueillis en Août 1884.

Usage. Cette espèce est aussi excellente pour fixer les sables mouvants que l’Oyat.

Soortelijke kenmerken: Caespitosum, caespites laxi vel comiensati et hand raro intumescentes radiculis rufis intertexti. Plantae centim. 2—10 altae, altiores gracilescentes Inxius foliosae raro fertiles. Folia caulis fertilis inferiora minuta remota, ovata, mutica , costa sub apice evanida, summa in rosulam patentem con-ferta, rnulto majora , florescentiae tempore obovato- et elliptico-oblonga, tempore fructificationis paulum lon-giora distinctiusque acuminata, costa cum apice vel paulum ultra mucronem brevem formante finiente, utraque plus minus concava, baud raro cocbleariformia vel sokim apice cucullata, margine erecto limbo e cellulis lutescentibus pachydermicis angustis 4—6-seriatis circumducto , reti mediocriter denso, hexagono-rhomboideo et rectangulo. Flores ut in B. pseudotriquetro, arcliegonia et paraphyses copiosa. Capsula in pedi-cello plus minus elongate pendula, una cüm collo sporangio breviore brevius longiusque obovato-obconica, sicca sub ore constricta, opercule breviter apiculate. Peristomium paulum minus quam in B. pseudotriquetro , sporae ut in haec specie.

Zodevormend ; zoden los of digt opeen en niet zelden opgezwollen, met rosse worteltjes doorweven. Planten 2—10 centim. hoog, de hoogste tenger, los bebladerd , zelden vruchtbaar. Onderste bladen van den vruchtbaren stengel klein, verwijderd geplaatst, eirond, stomp, met onder den top verdwijnende rib, de bovenste in een uitgespreide rozet zaamgedrongen, veel grooter, gedurende den bloei omgekeerd eirond- en elliptisch-langwerpig, gedurende de vruchtrijping een weinig langer en duidelijker spits toeloopend, met een rib, die met den top of een weinig daarboven in een korte spits uitloopt, ter wederzijde min of meer hol, niet zelden schelpvormig of alleen aan den top kapvormig, met opgerigten rand, die met een zoom van geelachtige, dikwandige, smalle, 4—6 rijige cellen is omringd; celweefsel middelmatig digt, zeshoekig-ruitvormig en regt-hoekig. Bloemen als bij B. pseudotriquetrum; archegoniën en paraphysen talrijk. Vrucht op een min ot meer verlengden steel hangend, te gelijk met den hals korter dan het sporangium, korter of langer omgekeerd-eirond- of kegelvormig, in droogen toestand onder de monding zaaragesnoerd ; dekseltje met een kort puntje. Mondbeslag weinig kleiner dan bij B. pseudotriquetrum, sporen als bij deze soort. — B. Neodamense Itzigs. C. Muil. Syn. D, pseudo-triquetrum var. cavifolium Sch. Sgn. I. Milde Bryol. Sites.

Verklaring der afbeelding: a zoden; b zode vergroot; c plantje afzonderlijk; d 1—7, bladen; « bladvoet ; f bladspits ; g mann, bloem ; h id. dét. ; i vrouw, bloem ; k perigon, bladen ; I vrucht niet geheel rijp; m, n id. rijp; o deksel; p mondbeslag met tanden en ring; b, g, i, l, m, n, 10 maal, d, k, 20 maal, h 50 maal, f, e, p 100 maal vergroot.

Groeiplaats. Op moerassige plaatsen bij Neudamm (Itzigs.), bij Bärwalde in Neumark, algemeen (Ruthe), op de duinen van Tessel (v. d, Sande Lacoste) , bij Stockholm (Lindberg) , bij Gefle (Zweden) (C. Hartman), zelfs eens bij Straatsburg, en zeer talrijk doch zeldzaam vruchtbaar op de duinen bij Southport. De beroemde Nordenskiöld bragt de soort mede van het eiland Spitsbergen.

Nererland. Moerassige duinvalleijen, lage veenen, zelden met vrucht. Utrecht; Achttien hoven, Vinkeveen, Soc. Noord-Holland ; Tessel, Soc. Zandvoort (met vr.), Buse. Zuid-HoUand ; Wassenaar, Dzy et Mb. Noord-Brabant ; Heusdenhout bij Breda (met vr.) Unio 1852.

De exemplaren van deze zeldzame en merkwaardige soort zijn aangeboden door Db. van der Sande Lacoste en de teekening is door hem goedgekeurd.

Caractères spécifiques: Gazonnant, à gazons lâches ou condensés et souvent renflés, entremêlés d’un tissu radiculeux roussâtre. Plantes de 2—10 cent., les plus hautes grêles, lâchement feuillées, rarement fertiles. Feuilles inférieures des tiges fertiles petites, distanciées, ovales, mutiques, à côte disparaissante sous le sommet, les supérieures comprimées en rosette étalée, beaucoup plus grandes, obovales- et elliptiques-oblon-gues pendant la floraison , un peu plus longues et plus distinctement acuminées pendant la fructification, à côte formant avec le sommet ou un peu au dessus une pointe courte, un peu concaves des deux côtés, souvent en coquille ou seulement en capuchon au sommet, à bord dressé entouré d’une bande de cellules jaunâtres pachydermes étroites, rangées en 4—6 raies, à tissu passablement dense, hexagone-rhomboidal ou à angles droits. — Fleurs semblables à celles du B. pseudotriquetrum ; archégones et paraphyses nombreux. Capsule à pédicelle plus ou moins allongée pendante, avec le col plus courte que le sporange, plus ou moins longuement ou brièvement obovale ou en cône renversé ; opercule à pointe courte. Péristôme un peu plus petit que dans le B. pseudo-triquetrum, spores comme cette espèce. — B. Neodamense Itzigs. C. Muller Syn. B. pseudo-triquetrum var. cavifolium Sch. Syn, I. Milde Bryol. Siles,

Explication de la planche: a Gazons; b gazon grossi; c plante séparée; d 1—7 feuilles; e base de la feuille ; f sommet id. ; g fl. mâle ; h id. dét. ; i fl. femelle ; k feuilles périgoniales ; l fruit avant la maturité ; m, n id. mûr. ; o couvercle ; p embouchure avec les dents et l’anneau ; b, g, i, l, m, n grossis 10 fois ; d, k gr. 20 f. ; Ä gr. 50 f. ; f, e, p gr. 100 f.

Habitat. Terrains marécageux près Neudamm (Itzigs.) ; près Bärwalde en Neumark abondant (Ruthe) , dunes de File de Tessel (van der Sande Lacoste) , près Stockholm (Lindberg), près Gèfle (Suède) (C. Hartmann), une seule fois près Strasbourg et abondamment mais rarement fertile sur les dunes de Southport en Angleterre, Le célèbre Nordenskiöld l’a rapporté de File de Spitzberg.

Pays-Bas. Vallons marécageux dans les dunes de la Mer du Nord, tourbières basses, rarement en fruit. Prov. d’Utrecht, de Hollande sept.. Hollande mér. et du Brabant sept.

Les exemplaires de cette espèce rare et remarquable nous ont été présentés par notre célèbre bryologue le Dr. VAN DER Sande Lacoste , qui a bien voulu approuver le dessin.

SooRTELijKE KENMERKEN : Pileo carnoso e convexo plano obtuso laevi glabro viscoso badio rufo, stipite aequali sicco rufescente et rufo fibrilloso, apice nudo sericeo laevigato albo, lamellis emarginatis confertis, candidis demum rubro-maculatis.

Hoed vleezig, eerst bol, dan vlak, stomp, glad, kaal, kleverig, bruinrood; steel gelijk, eerst gevuld, dan hol, droog, rosachtig en ros-vezelig, aan den top naakt, zijdeachtig, glad, wit; plaatjes uitgerand, digt opeen , wit, later rood gevlekt.

De afgebeelde exemplaren zijn door mij gevonden in het bosch van Wildhoef onder Bloemendaal, van Mevrouw C. Willink, in October 1883.

Caractères spécifiques: Chapeau charnu, d’abord convexe puis applani, obtus, lisse, glabre, visqueux, rouge bai ; stipe égal, sec, roussâtre et d’un roux fibrilleux , à sommet nu, soyeux , lisse, blanc ; lamelles émarginées serrées, blanchâtres, ensuite tachetées de rouge.

J’ai recueilli les exemplaires représentés dans le bois de Wildhoef près de Harlem, propriété de Mme C. Willink, en Oct. 1883.

Hoogduitsch : Wohlriechender Odermennig. Engelsch : Sweet scented Agrimony. Bloeit: Junij-Aug. 2].

SooRTELijKE KENMERKEN : Radice non repente, caule hirsute apice subtetragono, foliis interrupte pinna-tis, foliolis oblongis serratis subtus hirtis glandulisque minutis adspersis, interjectis minoribus ovatis dentatis, stipulis amplis connatis inciso-dentatis, spicis elongatis virgatis laxiusculis, calycis fructiferi tubo hemisphaerico-campanulato usque ad medium leviter su’eato, spinis lanceolatis apice sub-uncinatis , exterioribus patentissimis subreflexis, petalis obcordatis.

Wortel niet kruipend; stengel behaard, aan den top min of meer vierkant; bladen afgebroken-gevind; vinblaadjes langwerpig, gezaagd, van onder behaard en met kleine kliertjes bezet ; kleinere eironde getande vinblaadjes tusschen de grootere; steunblaadjes breed, doorgegroeid, ingesneden-getand; bloem-aren lang, roedevormig, eenigszins los; buis van den vruchtkelk bolklokvormig, tot het midden ligt gevoord, met lancetvormige, aan den top min of meer haakvormige stekeltjes; de buitenste zeer uitgespreid, eenigszins teruggebogen. — Bloembladen omgekeerd-hartvormig.

Onderscheidt zich van A. Eupatoria L. door den meer half bolvormigen, minder geribden vruchtkelk, de naar beneden gebogen buitenste stekels, de twee dopvruchtjes en de welriekende kliertjes op bladen, steel en vruchtkelk', De bloem-aren zijn gewoonlijk forscher en langer, somtijds wel een | meter lang.

Verklaring der afbeelding: a. onderzijde van het blad (vergr.); b, c, d bloem (id.) ; e. vruchtje (nat. gr.); J. id. vergroot; g, id. doorsnede (vergr.) ; h. zaad (vergr.).

Groeiplaats. Vochtige grazige plaatsen. Van Z.-Rusland en N.-Caucasië door Zuid- en Midden-Europa tot Denemarken, Z.-Zweden en Groot-Brittannië. Kanarische eilanden.

Nederland. Deze soort bemint een kalkachtigen bodem en is hier te lande op verschillende plaatsen in Zeeland en ook bij Noordwijkerhout gevonden; het eerst in 1855 door den Heer A. Walraven op het eiland Walcheren, te Zuiddorpe en Hoek. Zie Ned. K. K. Arch. IV. 207 en 2e Ser. H, 196. Later ook door den Heer H. J. Kok Ankersmit bij Lochern ; ld. IV. 24.

Het exemplaar onzer afbeelding is van Walcheren afkomstig en door den Heer Walraven aangeboden in 1884.

Caractères spécifiques.- Racine non rampante; tige hérissée, presque tétragone au sommét; feuilles interrupte-pennées à folioles ohlongues, dentées en scie, velues et parsemées de petits points glanduleux en dessous, entremêlées de feuilles plus petites ovales dentées; stipules larges connées, incisées-dentées au sommet; épis allongés en baguette, plus ou moins lâches ; calice fructifère à tube hémisphérîque-campanulé, sillonné peu profondément jusqu’au milieu, et à épines lancéolées, un peu courbées en crochet, les extérieures étalées, réfléchies. — Pétales obcordées.

Se distingue d’A. Eupatoria L. (Vol. I, N”. 37) par les fruits hémisphériques moins sillonnés, les épines réfléchies, le fruit à deux noyaux et les points glanduleux odorants sur les feuilles et la tige. Ordinairement les épis sont plus forts et plus longs que ceux de la première espèce.

Explication de la planche : a. Dessous de la feuille (gross.), b, c, d fleur (gr.) ; e. fruit (gr, nat.) ; f. id. grossi ; g. id. coupe (gr.) ; h. graine (gr.).

Habitat. Lieux frais et herbeux. De la Russie mér. et de la Caucasie sept, par l’Europe mér. et centrale jusqu’en Danemark, en Suède et dans la Gde Bretagne. Iles Canaries.

Pays-Bas. Trouvée en plusieurs endroits de la prov. de Zélande, et aussi entre Leide et Harlem (prov. de Hollande). L’exemplaire représenté, provenant de Zélande, a été oflert par M. A. Walraven en 1884.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Parce pubescens, caulibus liliformibus ascendentibus et decumbentibus, foliis subrotundo-ovatis serrato-crenatis, pedunculis axillaribus solitariis folium subaequantibus vel brevioribus, fructiferis reflexis, calycis segmentis subspathulatis villosis capsula longioribus, corolla coerulea calycem subaequante, staminibus fauci insertis, capsula intertexte villosula, transverse valde latiore acuta marginata, loculis turgidis margine carinatis 3—8 spermis, stylo sinu sublongiore, seminibus ovatis cyathiformibus rugulosis.

Schaars behaard; stengels draadvormig, opstijgend en neergebogen; bladen rond-ovaal, gezaagd gekarteld ; bloemstelen in de bladhoeken alleenstaande, ongeveer zoolang als het blad of korter ; de vruchtdragende teruggebogen ; kelkslippen min of meer spatelvormig behaard, langer dan de zaaddoos ; bloemkroon blauw, ongeveer zoo lang als de kelk ; helmdraden in de^ buis der bloemkroon gehecht ; zaaddoos met dooreenge-groeide haartjes bezet, overdwars zeer breed en scherprandig, gezoomd, met gezwollen, aan den rand kiel-vormige, 3—8 zadige hokjes; stijl iets langer dan de hoek tusschen de hokjes; zaden eirond, napvormig, rimpelig.

Onderscheidt zich van V. pollta (Deel XVI N’, 1257) door de behaarde kelkslippen, de plaatsing der helmdraden , de breedere, diep uitgerande zaaddoos, de 3—8 zadige hokjes en de dofgroene, niet glanzige blaadjesvan V. agrestis L. (Deel VI N’, 417) door de beharing, de geheel blaauwe bloemkroon en dieper ingesneden zaaddoos.

Verklaring der afbeelding: a bloem; b id. doorsnede; c bloemkroon inw. ; d kelk doorsn. ; e vruchtje ; f id. doorsnede ; g zaad (alles vergr.).

Groeiplaats. In bouwlanden. Van zuidoostelijk Europa door het Donaugebied tot in Skandinavië. Schijnt in Spanje en Frankrijk te ontbreken. Niet vermeld voor Gr. Brittannië ; zeldzaam in België.

Nederland. Voor het eerst als inlandsch vermeld in 1848. Gevonden bij Delft, op Z. Beveland, bij Deventer en Leiden (Oudemans, Flora v. Ned., II. 423); later ook door den Heer Walraven op bouwland op het eiland Walcheren. Het exemplaar der afbeelding is door hem aangeboden in 1884.

Caractères spécifiques. Plante médiocrement pubescente; tiges filiformes ascendentes et décombantes: feuilles arrondies-ovales, serrées-crénélées ; pédicelles axillaires solitaires presque égalant les feuilles ou plus courtes ; pédicelles fructifères réfléchies ; lobes du calice velues, un peu en spatule, plus longues que la capsule ; corolle bleue presque égalant le calice ; étamines insérées dans le tube du calice ; capsule à poils entremêlés, très large et aigue de travers, marginée, à loges renflées bordées en carène, à 3—8 graines ; style plus long que l’angle entre les deux lobes ; graines ovales cyathiformis ruguleuses.

Se distingue du V. polita (Vol. XVI, N’. 1257) par les lobes du calice velues, la position des étamines, la capsule plus large et plus profondément émarginée, les loges 3—8 spermes, les feuilles d’un vert mat et non luisant, et du V. agrestis L. (Vol. VI. N°. 477) par les feuilles et calices velues, la corolle plus colorée et par la capsule plus émarginée.

Explication de la planche: a fleur; 6 id. coupe; c corolle int. ; d calice, coupe; e fruit; ƒ id. coupe; g. graine.

Habitat. Champs cultivés. Du Sud-Est par la région du Danube jusqu’en Scandinavie. Semble manquer en Espagne et en France. Pas mentionné pour la Gde Bretragne, rare en Belgique.

Pays-Bas. Mentionné pour notre flore la première fois en 1848. Trouvé dans les prov. de Zélande, d’Overijssel et de Hollande mérid. L’exemplaire représenté trouvé en Zélande, nous a été offert par M. A. Walraven en 1884.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Radice repente stolonifera, culmo erecto acute triangulato, foliis longis planis late lineari-acuminatis margine scabris subtus glaucescentibus, vaginis mernbranaceis, spicis masculis i—3 approximatis inaequalibus, squamis superioribus acutis , spicis femineis 3—4 cylindraceis viridis, basi attenu-atis, superioribus erectis, infimis pedunculatis maturitate pendulis, fructibus ex ovato rostratis dense imbri-catis, apice bifido recurvis, bracteolam longe acuminato-serratam subaequantibus.

Wortel kruipend, uitloopers vormend; halm opgerigt, scherp driekantig; bladen lang, vlak, breed lijnvormig, spits toeloopend, aan den rand ruw, van onder zeegroenachtig, met vliezige bladscheeden ; mannelijke bloemaren 1—3, digt opeen, ongelijk, met spits toeloopende bovenste schubjes; vrouwelijke aren 3—4, rolrond, groen , aan den voet versmald, de bovenste opgerigt, de onderste gesteeld, in rijpen staat hangend ; vruchtjes eirond-gesnaveld, digt dakpanswijs opeengeplaatst, aan den top tweespletig, omgebogen, nagenoeg evenlang als het in een lange gezaagde spits uitloopende schubje.

Onderscheidt zich van C. paludosa Good, door de weinige en soms zeer ongelijke mannelijke bloemaren en hare zeer spitse bovenste schubjes, door de langer gestoelde en soms zeer ver overhangende onderste vrouwelijke aren, en vooral door de schubjes der vruchtjes, die niet stomp zijn, maar in een lange gezaagde spits uitloopen. De houding is losser en slanker dan bij C. paludosa en de kleur der bloemaren bleekgroen en niet glanzig bruin zooals bij deze.

Volgens Hoppe in Sturm , Deutscld. Flora, is deze soort zeer veranderlijk in de aren, en geven vele exemplaren slechts een enkele aar, die van boven mann. van onder vrouw, is; in dit geval zijn ook de onderste vrouw, aren aan den top met mann. bloemen bezet.

C. paludosa Good d. Kochiana Gaud. Helv. 6 p. 130. C, acutiformis Ehrh. ß. Kochiana, Zie Oudemans Flora V. Ned. III. 416.

Verklaring der afbeelding : a mann. bloemschubben ; b vrouw, bloem ; c vrouw, bloemschubben ; d vruchtjes.

Groeiplaats. Aan waterkanten. Waarschijnlijk hetzelfde gebied als van Carex paludosa Good., dat zich over Europa, een groot deel van West-Azië en tot in Algerië en Noord-Amerika uitstrekt.

Nederland. Door den Prodr. Flor. Bat. vermeld onder Wassenaar. Door mij gevonden aan de Brouwerskolk achter Overveen in 1884. Van daar zijn onze exemplaren afkomstig.

Caractères spécifiques; Racine rampante stolonifère; tige droite à angles aigus; feuilles longues planes, largement linéaires acuminées, scabres sur les bords , glaucescentes en dessous, à gaines membraneuses ; 1—3 épis mâles rapprochés inégaux, à écailles supérieures très aigues, épis femelles 3—4 cylindriques vertes , atténués à la base, les supérieurs dressés, les inférieurs pédonculés penchés à la maturité ; capsules densément imbriquées, ovales à bec court bifide, recourbé au sommet, égalant les écailles longuement acu-minées-serrulées.

Se distingue du C. paludosa Good. (Vol. XII N°. 946) par les épis mâles souvent au nombre de 2 inégaux, à écailles supérieures très-aigues, par les épis femelles inférieurs plus longuement pédonculés et souvent penchés , et surtout par les écailles des fruits non obtuses, mais allongées en pointe longue et serrulée. Port plus lâche et plus grêle que celui du C, paludosa ; couleur des épis d’un vert pâle.

Espèce bien variable quant aux épis. Souvent on ne voit qu’un épi, mâle au sommet, femelle à la base ; dans ce cas les épis femelles inférieurs sont mâles au sommet. C. paludosa Good, ß Kochiana Gaud. Uelv. 6. p. 130. — Voyez Hoppe dans Sturm , DeutscU. Flora.

Explication de la planche : a. Ecailles de la fleur mâle ; b, fl. femelle ; c. écailles de la fl, femelle ; d. fruits.

Habitat. Bords des eaux. Considérée par plusieurs auteurs comme une variété du C. paludosa Good, notre plante occupe sans doute le même aréal, qui comprend outre l’Europe, une grande partie de l’Asie septentrionale et s’étend aussi jusqu’en Algérie et dans l’Amérique sept.

Pays-Bas. Trouvé à Wassenaar, près de la Haye et par moi-même dans les environs de Harlem en 1884. — Les plantes représentées proviennent de cette localité.

SooRTELiJKE KENMERKEN; Ramosum et ramulosum , laxius densiusve caespitosum, caule ad comam fertilem usque radiculis obruto. Folia inferiora remota lanceolata, comalia numerosa in gemmulam laxe imbricatam conferta, multo majora ovato-acuminata costa excedente breviter apiculata, concava integerrima, basin versus margine reflexa pallide viridia laxius texta. Planta mascula gracilior, caespites proprios efficiens vel femineae associata. Capsula in pedicello flexuoso superne arcuato pendula e collo turgido siccitate ruguloso crassiuscule ovalis, sanguinea, aetate atropurpurea, sicca macrostoma sub ore vix angustata, solida. Operculum magnum alte convexum apiculatum dilutius purpureum, nitidissimum, longe persistens. Peristomii exteriori dentes basi rubentes, interni processus lutescentes siccitate depress!. Sporae luteae.

In groote en kleine takken verdeeld, losse of digte zoden vormend ; stengels tot aan de vruchtbare blad-kuif met wortelvezeltjes bezet. Onderste bladen van elkaar verwijderd geplaatst, lancetvormig. Kuifbladen talrijk in een losse knop dakpansgewijs opeengedrongen, veel grooter, eirond, spits toeloopend, door de uitstekende middenrib kort gepunt, hol, gaaf, omstreeks den voet met teruggebogen rand, bleekgroen en losser van weefsel. Mannel. plant slanker, in afzonderlijke zoden of met die der vrouwel. planten saamgegroeid. Vrucht aan een heen en weer gebogen, van boven boogvormigen steel hangend, met gezwollen, in droogen staat rimpeligen hals, stevig, dikachtig eirond, bloedrood, rijp zijnde donker-purperrood, in droogen staat grootmondig, nagenoeg niet versmald aan de monding. Deksel groot, hoog bolvormig, met een puntje, meer bleek purper, glanzend, lang aanblijvend. Tanden van het buitenste mondbeslag aan den voet roodachtig; uitsteeksels van het binnenste geelachtig, in droogen staat neergedrukt. Sporen geel, — Brywn erythrocarpwn Brid.

Deze soort verschilt van B. erythrocarpum Schwaegr. door de kortere dikkere vrucht, den gezwollen stevigen hals, de zachte, breedere, holle en regelmatiger geplaatste bladen ; van B. caespiticium L. door de fraai roodachtige vrucht, den dikkeren hals, het hoogere deksel en de bladen, die korter gepunt en losser van weefsel zijn.

Verklaring der afbeelding•• a. de plantjes, b, plantjes vergr.; c. mann. pl. ; d. blaadjes (de onderste stengel-, de bovenste top-); e. bladvoet; f. bladspits ; g. mann. bloemknop, A. id. blaadje; i. mann. bloem; A. blaadjes van den krans; Z, m, n, vrucht; o. deksel ; p, mondbeslag met de tanden. Z»—p vergroot ; b, c, Z, m, n 10 maal, d, g, h, A, o 20 maal, t. 50 maal, e, f, p 100 maal.

Groeiplaats. Op den grond in drooge weilanden en ruigten, langs de randen der wegen, op oude, met aarde bedekte muren, op zandgronden aan de zeekust, talrijk in zuidelijke streken. Europa, Noord-Afrika, Arabië, Noord-Amerika (Tennessee, Florida) talrijk.

Op klei-, «and- en zandigen veengrond, langs rivieren, slooten, aan dijken en somtijds .op muren.

Nederland. Hulst, Zwake (Zeeland) v. d. B. , Leiden Mb., Zwijndrecht, Merwede bij Papendrecht, Blaauwkapel, Utrecht, Loenen a/d. Vecht, Muiderberg, Amsterdam Lac - Prodr. Pl,. Bat.

De afgebeelde exemplaren, aangeboden door Dr. van der Sande Lacoste , zijn door hem verzameld bij Halfweg, Amsterdam en Loenen.

Caractères spécifiques : Plante rameuse et ramuleuse à gazons plus ou moins denses ; tige garnie de radicules jusqu’à la coiffe fertile. Feuilles inférieures distantes, lancéolées, celles de la coiffe nombreuses formant une touffe lâchement imbriquée, beaucoup plus grandes, ovales acuminées à côte prolongée en pointe courte, concaves, entières à bord réfléchi vers la base, vert pâle, d’un tissu plus lâche. Plante mâle plus grêle, croissant en gazons séparés ou parmi les femelles, — Capsule à pédicelle flexueux, courbé au sommet, pendante, à collet renflé et ridé à la maturité, plus ou moins épaisse, solide, ovale, rouge sanguin , plus tard pourpre foncé, macrostome, peu serrée sous l’orifice à l’état sec. — Couvercle grand, haut, convexe, pointu, d’un pourpre dilué luisant, longtemps persistant. — Dents du péristome externe rougeâtres à la base, prolongements du péristome interne jaunâtres, recourbés en dedans à la maturité. Spores jaunes.

Se distingue du B. erythrocarpum Schw. par le fruit plus court et plus gros, par le collet renflé et robuste, les feuilles molles, plus larges, concaves et plus régulièrement placées ; et du B. caespiticium L. par le fruit d’un beau rouge , le collet épais , le couvercle plus haut et par les feuilles à pointe plus courte et à tissu plus lâche.

Explication de la planche: a. Plantes; b. plante gross.; c pl. mâle; d feuilles de la tige (en bas) et de la coiffe (en haut) ; e base de la f. ; f sommet ; g gemmule à fl. mâle ; h id. feuille ; i. fl. mâle ; k feuilles périchétiales ; l, m, n capsule ; o. couvercle ; p. embouchure avec les dents; b—p grossi ; b, c, l, m, n 30 fois ; d, g, A, k 20 fois ; i 50 fois, e, f, p 100 fois.

Habitat. Sur la terre dans des prairies sèches et sur les décombres ; bords des chemins, vieux murs . couverts de terre ; sables maritimes, nombreux dans les régions méridionales.

Europe, Afrique méridionale, Arabie, Amérique sept. (Tennessee, Florida) nombreux.

Pays-Bas. Terrains argileux, sablonneux, fossés et tourbières sablonneuses. Trouvé en plusieurs,localités . des provinces de Zélande, de Hollande et d’ütrecht.

Les exemplaires représentés ont été recueillis près d’Amsterdam par M. le Dr. Van der Sande Lacoste.

Geslachtskenmerken: Velum nullum. Hymenophorum in tramam vesiculosam immutatum descendans. Lamellae rigidae fragiles nec lactescentes, acie acuta. Sporae rotundatae, saepe echinulatae, albae 1. lutes-eentes. Fungi terrestres carnosi putrescentes, stipite polito, pileo primitus 1. demum depresso.

Sluijer ontbrekend. Kiemvliesdrager onveranderd in een vezelachtig weefsel afdalend. Lamellen stijf, breekbaar , niet melk afgevend, met scherpen rand. Sporen min of meer rond, dikwijls met kleine stekeltjes , wit of geelachtig. Op den grond groeijende, vleezige, verrottende zwammen , met gladden steel en vroeger of later ingedrukten hoed.

SooRTELijKE KENMERKEN : Pileo camoso compacto umbilicato-depresso, olivaceo-fuligineo, margine inflexo exstrio stipiteque solido obeso demum adusto-nigricantibus, lamellis rotundatis crassis distantibus inae-qualibus.

Hoed vleezig, digt, met een holligheid neergedrukt, olijf-roetkleurig, met omgebogen, niet gestreepten rand ; hoed en steel stevig, later als verbrand, zwartachtig ; lamellen rond toeloopend, dik, wijd van elkander , ongelijk.

Het vleesch van hoed en steel krijgt na het doorsnijden een lever-roode kleur; ook de lamellen vertoonen deze kleur reeds bij drukking.

De exemplaren onzer afbeelding zijn door mij verzameld onder eikenhakhout, op de Schapenduinen bij Bloemendaal in Sept. 1884.

Caractères génériques : Sans voile. Hymenophore descendant sans changement dans un trame vésicu-leux. Lamelles rigides, fragiles , non lactescentes, à tranche aigue. Spores arrondies, souvent aiguillonnées. blanches ou jaunâtres. Champignons terrestres charnus putrescents à stipe poli, à chapeau d’abord ou ensuite déprimé.

Caractères spécifiques : Chapeau charnu , compacte, ombiliqué-déprimé, olivâtre-fuligineux , à bord courbé en dedans, sans stries, de même qui le stipe solide, gros, noircissant et à la fin comme brûlés ; lamelles arrondies grosses, distantes entre elles , inégales. — La chair se colore en rouge terne par la fraction. Cette même couleur se montre aux lamelles par la simple pression.

Trouvé près d’Utrecht, Harlem et Leide. J’ai recueilli les exemplaires représentés dans un taillis de chênes aux dunes de Bloemendaal près de Harlem, en Septembre 1884.

Geslachtskenmerken ; Calyx 3—4 partitus. Petala 3—4. Stamina 3, 4, 6, 8 ; styli 3—4. Capsula 3—4 locularis polysperma , semina cylindrica curva , transverse rugulosa.

Kelk 3—4 deelig. Bloembladen 3—4. Meeldraden 3, 4, 6, 8. Stijltjes 3—4. Zaaddoos 3—4 bokkig, veel-zadig ; zaden rolrond , gekromd , dwars gerimpeld.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Caulibus gracilibus ramosissimis prostratis radicantibus, foliis oblongo-spathu-latis petiolo longioribus, floribus pedunculatis hexandris, corolla tripetala, seminibus utrinque leviter curvulis.

Stengels tenger, zeer vertakt, nederliggend, wortelend ; bladen langwerpig spatelvormig, langer dan de bladstelen; bloemen gesteeld, zes-mannig; bloemkroon driebladig; zaden aan beide uiteinden ligt gekromd.

Verklaring der afbeelding: a Plant nat. gr.; b, c id. vergr.; d—g bloem; h vruchtje; i. zaden.

Groeiplaats. Moerassen, waterkanten, overstroomde gronden. Van Italië, door Oostenrÿk, Midden-Duitschland en Frankrijk over Groot-Brittannië en Ierland. Zeldzaam in Noord-Duitschland en Zweden. Behoort tot de westelijk-Europeesche planten en is ook op de Azorische eilanden gevonden. Voor Rusland niet vermeld: ook niet voor Hanover en Pommeren. In België niet zeldzaam.

Nederland. Het eerst gevonden door den Heer van Hoven, tusschen 1840—1850, in eene sloot bij het fort Isabel bij ’s Hertogenbosch; in 1849 bij het Uddelermeer, en door den Heer Kok Ankersmit in het kanaal tusschen Apeldoorn en Vaassen. De afgebeelde exemplaren, van daar afkomstig, zijn door den Heer Kok Ankersmit aangeboden.

Caractères génériques. Calice à 3—4 divisions. Pétales 3—4; étamines 3, 4, 6, 8. Styles 3—4. Capsule à 3—4 loges polyspermes. Graines cylindriques courbées ridees transversalement.

Caractères spécifiques. Tige grêle, très rameuse, couchée radicante; feuilles oblongues spatulées plus longues que le pétiole ; fleurs pédonculées à 6 étamines, corolle à 3 pétales, graines légèrement courbées aux deux bouts.

Explication de la planche: a la plante, gr. nat.; b, c id. gross.; d—g fleur; h fruit; i graines.

Habitat. Marais, bords des eaux, terrains inondés. L’aréal de cette plante s’étend de l’Italie, par l’Autriche, l’Allemagne centrale, la France dans la Gde Bretagne et l’Irlande. Rare dans l’Allemagne sept, et en Suède. Pas mentionnée pour la Russie, le Hanovre et la Poméranie. Non rare en Belgique.

Elle est propre à la Flore occidentale de l'Europe et- se trouve aussi dans les Iles Açores.

Pays-Bas. Trouvé la première fois par van Hoven dans un fossé près de Bois-le-Duc, puis sur les bords du petit lac d’Uddel et dans le canal d’Apeldoorn en Gueldre. Les exemplaires représentés provenant de la dernière localité, nous ont été offerts par M. H. J. Kok Ankersmit d’Apeldoorn.

Deze verscheidenheid wijkt van den gewonen vorm af door de meer opgerigte stengels, den weinig be-haarden kelk en vooral door de stompe driehoekige kale kelktanden.

(De stengels in den gewonen vorm zÿn meer liggend ; de kelk is kort aangedrukt behaard, lang getand ; tandjes scherp gepunt met lange stijve haren.) ,

Onze plant is in 1883 het eerst gevonden door den Heer A. Walraven, op akkers te Hoek, Se district in Zeeland. De Heer Walraven heeft door uitzaaijing vele jaren achtereen zich overtuigd dat deze vorm niet tot den type terugkeerde. Wirtgen, aan wien de plant werd overgelegd, heeft haar als de verscheidenheid Walravenii in zijn Herb. Fl, crit. N“. 365 bekend gemaakt.

Prof. OuDEMANS merkt op dat ook bij exemplaren van S. arvensis zelve niet alleen aan dezelfde plant splitvruchten met lange en andere met zeer korte kelkslippen voorkomen, maar dat ook aan dezelfde vrucht de lengte dier slippen aanmerkelijk verschillen kan, zoodat de beteekenis onzer variëteit alleen deze kan zijn dat alle vruchten met zeer korte tandjes gekroond zijn. Flora v. Nederl. 2e dr. II. bl. 210.

Verklaring der afbeelding; a Bloemhoopje; b, c bloem; d, e vruchtjes ; f zaad; g, h, i bloem en vrucht van den type, tot vergelijking.

Groeiplaats. Volgens den Heer Walraven in Zeeland hier en daar talrijk, meest op bouwland tusschen de meekrapbedden ; ook elders in ons land is zij door den Heer Kok Ankersmit aangetrolfen.

Het exemplaar onzer afbeelding is in 1884 door den Heer Walraven voor de Flora aangeboden.

Cette variété se distingue du type par les tiges plus dressées, le calice peu velu et principalement par les dents du calice obtuses et triangulaires.

(Dans le type les tiges sont plus couchées ; le calice couvert de poils courts apprimés, est couronné de dents longues aigues et munies de poils longues et rigides.)

Notre plante a été découverte en 1853 par M. A. Walraven dans les champs cultivés du village de Hoek, prov. de Zélande. — Plusieurs années de culture l’ont convaincu de sa stabilité. Il en envoya des exemplaires à WiRTGEN, qui les a publiés dans son Herb. Il, crit. N°. 365 sous le nom de Far. Walravenü.

Selon OuDEMANS la plante type présente quelquefois des calices à dents longues et courtes sur le même individu, et même un seul fruit peut présenter cette variation, — de sorte que par la définition de calice à dents toutes courtes le seul caractère de notre variété est exprimé. — Flora v. Hederl., 2« éd., n., 210.

Explication de la planche: a faisceau de fleurs; b, c fleur; d, e fruits; f graine; g, h, i fleur et fruits du type pour la comparaison,

Habitat. Prov. de Zélande dans les champs de garance, assez nombreux. Walraven. Trouvé aussi ailleurs par M. Kok Ankersmit.

Älpbclie Bloembies, Hoogduitsch : Alpische Simse. Engelsch: Alpine Rush. Bloeit: Julij—Aug. y.

SooRTELijKE KENMERKEN : Rhizomatc liorizontali repente, caulibus modice elongatis teretibus subbifoliis vaginis dprso acutangulis, foliis caule brevioribus tereti-compressis septato-nodosis, antliela terminal! composita erecta, floribus in glomerulis 3—8 floris dispositis, perigonii phyllis aequilongis obtusis, capsula ovato-oblonga nigra nitida mueronata brevioribus, externis sub apice mucronulatus.

Wortelstok horizontaal kruipend; stengels tamelijk lang, rolrond, meerendeels tweebladig; bladscheeden op den rug scherpkantig ; bladen korter dan de stengel, rolrond, zaamgedrukt, door tusschenschotten knoopig; bloemspies eindelingsch , zaamgesteld, opgerigt ; bloemen in 3—8-bloemige hoopjes geplaatst ; blaadjes van het bloemdek evenlang, stomp, korter dan de eironde langwerpige stekelpuntige zwart-glinsterende zaaddoos ; de buitenste onder den top met een klein stekelpuntje.

Onderscheidt zich van J. lamprocarpus (Fl. Bat. Deel V N°. 349) door de op den rug scherpkantige bladscheeden , de kleinere meer zaamgedrongen bloemspies met regtopgroeijende takken en kleine bloemhoofdjes, en door de stompe bloemdekbladen, die gewoonlijk van een stekelpuntje voorzien zijn. De vliezige rand der bloemdekbladen is dikwijls naar binnen omgeslagen, waardoor zij oppervlakkig spitser schijnen.

Onze plant behoort tot den vorm der Noord-Duitsche vlakte. De eigenlijke J. alpinus der hooge gebergten is een armbloemige, slechts 2—4 bloemhoofdjes voortbrengende vorm. —

Verklaring der afbeelding: a, b planten van Terschelling; c id. van Schiermonnikoog; d, d bloem; e vrucht ; f id. open ; g binnenst bloemdekblad ; h h buitenst id. ; i zaad. — d—h vergroot.

Groeiplaats. Op de hooge gebergten van Anatolië, aan waterloopen en beekjes, op den Bithynischen Olympus ; Noordelijk Caucasië, 6000', Zuidelijk Caucasië, 7800', Siberië, Arctisch Rusland, Servië, Oosten-rijksche en Zwitsersche Alpen, gebergten in Frankrijk, Spanje, Italië; Noord-Duitschland , geheel Scandinavië , Arctisch en Noord-Amerika. Ontbreekt in Groot-Brittannië en Ierland.

Nederland. Volgens van Hall, het eerst als Nederlandsche plant onderscheiden door Dumortier, in de Hollandsche duinen. Later ook in de Zeeuwsche duinen en op al de Noordzee-eilanden gevonden. Zij komt daar veel talrijker voor dan op de vaste kust. Zie Holkema , Flora der Ned. Noordzee-eilanden. — Volgens den Prodr. Fl. Bat. bij Renesse, Wassenaar, Zandvoort en in het Spoel bij Kuilenburg.

Door mijzelven in de Haarlemsche duinen en in 1884 talrijk op Terschelling gevonden. De afgebeelde exemplaren a en ô z’ijn door mij op Terschelling gevonden; het exemplaar c, afkomstig van Schiermonnikoog, is uit het herbarium van den heer Mr. H. Albarda te Leeuwarden.

Caractères spécifiques : Souche horizontale rampante; tige médiocrement allongée, cylindrique, ordinairement à deux feuilles, à gaines aigues sur le dos ; feuilles plus courtes que la tige, cylindriques, un peu comprimées noueuses ; panicule terminale composée droite ; fleurs en glomérules de 3—8 ; lobes du périanthe égaux obtus, plus courts que la capsule noirâtre luisante, ovale oblongue, mucronée, les extérieurs pourvus d’un petit miicron sons le sommet.

Se distingue de J. lamproearpus L, {Fl. Bat. N°. 349 Vol, V) par les gaines aigues sur le dos, lapanicule plus petite, plus serrée à rameaux droits et petits capitules, et par les lobes du périanthe obtus, ordinairement mucronés. — Souvent les lobes sont enroulés à leur bord membraneux, ce qui les fait paraître plus aigus.

Notre plante appartient a la forme de la plaine Nord-Germanique. Le type alpin est une plante chétive produisant 2—4 capitules au plus. —

Explication de la planche, a, b Plantes de l’ile de Terschelling; c id. de Vile de Schiermonnikoog; d d fleur ; e fruit ; ƒ id. ouvert ; g lobe du périanthe intérieur ; A A id. extérieur ; i graine.

Habitat. Région alpine de l’Anatolie, aux bords de petits ruisseaux, Olympe Bithynien ; Caucasie sept, à 6000', Caucasie mér, à 7800', Sibérie, Russie arctique, Servie, Alpes Autrichiennes et Suisses, hautes montagnes en France, en Espagne et en Italie; Allemagne sept., toute la Scandinavie, Amérique arctique et sept. — Manque à la Gde Bretagne et l’Irlande.

Les exemplaires représentés ont été trouvés dans l’ile de Terschelling par moi-même (o) et dans l’ile de Schiermonnikoog (6) par M. H. Albarda à Leeuwarden.

Alpische Knikvrucht, Hoogduitsch : Alpisches Âstmoos. Engelsch ; Alpine Tliread Moss. Vruchtjes rijpen: Junij-Julij.

SooRTELïjKE KENMERKEN : Dioïcum. Dense caepitosum caespites externe e viridi rufescentes vel purpur-ascentes nitore viridi-aureo micantes. Caulis brevior erectus, longior e basi decumbenti ascendens robustus. sola basi paree radiculosus subuniformiter et dense foliosus. Folia erecto-patentia stricta lanceolata et oblongo-lanceolata, costa valida purpurea in mucronem brevem excedente integerrima vel summo apice obsolete ser-rata, medio margine reftexa, siccitate stricta laxe imbricata, marginibus magis rellexa distinctius carinata. Capsula rara in pedicello superne arcuato pendula oblongo-pyriformis, collo longiusculo in pedicellum attenuate, solida sanguinea, aetate atropurpurea, operculo mamillari, sicca sub ore leniter coarctata. Peristomii dentes ferruginei, processus dentibus siccitate incurvis declinati. Ciliae appendiculatae. Sporae viridi-luteae.

Tweehuizig. Digt zodevormend ; buitenste zoden groenachtig rood of purperachtig met groen-gouden glans. Korte Stengel opgerigt, langere uit een neerbuigenden voet opstijgend, stevig, alleen aan den voet met schaarsch wortelvilt, min of meer eenvormig en digt bebladerd. Bladen opgerigt-uitgespreid, regtstandig, lancetvormig en langwerpig-lancetvormig, met breede, purpere, in een kort puntje uitloopende rib, gaaf of aan den top zwak gezaagd, in het midden met teruggebogen rand, door droogte opgerigt, los gedakpand, aan de randen meer teruggeslagen en duidelijker gekield. — Vrucht aan een van boven boogvormigen steel hangend, langwerpig-peervormig ; met min of meer längeren hals in den vruchtsteel versmald, vast, bloedrood , later donkerpurper; met mamvormig deksel, in droogen staat onder den mond ligt zaamgedrongen. Tanden van het mondbeslag roestkleurig; uitsteeksels, als de tanden bij droogte naar binnen gebogen zijn, afwÿkend. Wimpers met aanhangsels. Sporen groen-geel.

Deze plant is aan hare afwisselend gekleurde smaragdgroene of geelroode en roodachtige goudglanzige blaadjes en de purperroode vrucht gemakkelijk te herkennen.

Verklaring der afbeelding : a, o Plantjes gevonden op de heide Eede-Lunteren ; b, b id. uit het buitenland; c plantje a vergroot; d onderste bladen; e bovenste id.; f bladvoet ; g bladspits; h kransblad buitenst, i middelst, k binnenst; I vrucht; m id. buitenland; n id. droog; o deksel; p mondbeslag met tanden en ring. De fig. c—p vergroot; c, l, m, n 10 m., d, e, h, i, k, o 20 m,, f, g, p 100 m.

Groeiplaats. Op natte zandsteenrotsen in de berg- en lagere Alpenstreken ; zeldzaam in de noordelijke, minder zeldzaam in de middenzone ; dikwijls onvruchtbaar.

Nederland. Heide bij Boxmeer en Deurne ; langs slootkanten bij Eede en Lunteren, op vochtigen, zandigen veengrond, Sevenum (Ned. Limburg). De afgebeelde exemplaren zijn ons aangeboden door Dr. van der Sande Lacoste.,

Caractères spécifiques: Dioïque, densément gazonnant; gazons extérieurs d’un vert rougeâtre ou pur-purescent, à reflets d’un vert doré. Tige courte et dressée ou longue à base couchée ascendante robuste, un peu radiculeuse à la base, assez régulièrement et densément feuillée. Feuilles dressées-étalées, lancéolées et oblongues-lancéolées à côte bien prononcée, prolongée dans un mucron court, entières ou un peu serrulées au sommet, à marge réfléchie au milieu, à l’état sec lâchement imbriquées et distinctement carénées par les bords plus réfléchis. Capsule rare à pédicelle courbée au sommet, pendante, oblong-pyriforme, à col assez long atténué en pédicelle, solide d’un rouge sang, plus tard d’un pourpre foncé, légèrement serrée à l’embouchure à l’état sec. Opercule mamillaire. Dents du péristome ferrugineuses; prolongements déclinés, quand les dents sont courbées en dedans par la sécheresse. Cils appendiculés. Spores d’un vert jaunâtre.

Cette espèce est facilement reconnaissable à la couleur variée de ses feuilles d’un vert éméraude ou rouge jaunâtre à reflets dorés , et à ses fruits rouge pourpre.

Explication de la planche : a, a Plantes d’une bruyère (prov. de Gueldre) ; b, b id. de l’étranger ; cplante a grossie; d feuilles infér. ; e feuilles sup. ; ƒ base de la f. ; g sommet d. 1. f. ; h feuilles périch. ext., i id. du milieu; Te id. interne; l fruit, m, n id. (de l’étranger), n id. sec.; o opercule; p embouchure avec les dents et l’anneau. Fig. c— p grossies ; c, l, m, n 10 fois, d, e, h, i, k, o 20 fois, f, g, p 100 fois.

Habitat. Roches de molasse humides, dans les régions montagneuses et sub-Alpines, rare dans le zone septentrional, moins rare dans le zone moyen, souvent stérile.

Pays-Bas. Bruyères humides; terre tourbeuse sablonneuse. Prov. de Gueldre, Brabant sept, et du Limburg. Les exemplaires représentés ont été offerts par M. le Dr. van der Sande Lacoste.

Natuurlijk Stelsel : Cellulares Mycetes. O. Hymenomycetes. Trib, Polyporei, Geslachtskenmerken : Zie Deel XII. N’. 936.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Pileo e convexo plano obtuso, uvido obscure luteo, squamulis superficialibus fasciculato-piiosis adsperso, margine acuto, primitus flocculoso stipite firnao aequali laevi, tubulis adnatis inaequalibus, poris minutis brunneis olivascentibus.

Hoed eerst bol, daarna vlak, stomp, vochtig, donker geel, aan de oppervlakte met haarbundelachtige schubjes bezet, met scherpen , eerst vlokkigen rand ; steel vast, gelijk , glad ; buisjes aangewassen , ongelijk ; poriën klein bruinachtig olijfkleurig. — B. aureus Schaeß.

Groeiplaats. Talrijk in dennebosschen. Steel donkergeel, nu en dan roodachtig ; schubben schijnbaar loslatend. Vleesch geel, nu en dan blaauw wordend.

Nederland. Dennebosschen en beschaduwde plaatsen in de heiden en zandstreken. O ver veen, Noordwijker-hout, Rijzenburg, Driebergen, Baarn, Apeldoorn. — De afgebeelde exemplaren zijn door mij verzameld op Lindenheuvel onder Bloemendaal, in September 1881.

Nom allemand; Verschiedenfarbiger Röhrenpilz. Sandpilz. Gelber Kuhpilz. Nom anglais; Variegated Boletus, Automne.

Caractères spécifiques: Chapeau d’abord convexe puis plan, obtus, humide, jaune foncé, picoté de petites écailles superficielles fasciculées-poilues, à bord aigu, d’abord floconneuses. Stipe ferme égal, lisse, tubules adnées inégales, pores petites, d’un brun olivâtre. B, aureus Schaeff.

Habitat. Bois de pins, assez nombreux. Le stipe est d’un jaune nankin, quelquefois rougeâtre ; les écailles ont l’air détaché. La chair est jaune et se colore quelquefois de bleu sur la tranche.

Pays-Bas. Bois de pins et lieux ombragés des bruyères et terrains sablonneux,* Dunes de Hollande, bruyères d’Utrecht et de Gueldre. — J’ai recueilli les exemplaires représentés dans le bois de Lindenheuvel à Bloemendaal près Harlem en Sept. 1881.

SoORTELiJKE KENMERKEN : Patule et sparsim hirtum vel glabrum, elatum , foliis inferioribus runcinato-pinnatipartitis laciniis dentatis basi auricula ascendente auctis, superioribus pinnatis, laciniis auguste linea-ribus, floribus magnis, calyce patentissimo, siliquis longis rigidis patentibus obtusis glabris.

Plant met uitgespreide haartjes schraal bezet of kaal, uitgespreid ; onderste bladen geschaard, vinachtig verdeeld ; bladslippen getand, aan den voet met een opstijgend oortje ; de bovenste gevind met smal lijnvormige slippen; bloemen groot; kelk wijd uitstaande; hauwen lang, stijf, uitgespreid, stomp, kaal. — Sisymbrium septulatum D. C., 5. sinapistrum Crantz , Sinapis Oliveriana D. C., Diplotaxis biloba Koch.

Verklaring der afbeelding: a. bloem; b. id. doorsnede; c, hauwen; d. id. vergroot; e. id. doorsnede; /, zaad, vergr.; g. bladsteel met oortje vcrgr.

Groeiplaats. Op ruigten en in bouwlanden. Het vaderland dezer plant is westelÿk Azië, West-Tibet, Noord- en Midden-Perzië, Syrië, Mesopotarnië, Rusland en Turkije. Van daar heeft zij zich in de laatste 25 jaren allengs westwaarts verspreid. In 1862 is zij het eerst vermeld in België, Engeland en oostelijk Frankrijk, in 1864 was zij in noordoostelijk Duitschland reeds geheel tehuis. In Spanje en Italië is zij niet vermeld.

Nederland. Het eerst gevonden door den Heer Th. H. A. J. Abeleven op de vestingwerken bij Nijmegen in 1871 ; daarna door anderen bij Deventer, Rotterdam, Apeldoorn, Overveen en Heerenveen. De plant verspreidt zich vooral langs de spoorwegen.

Het afgebeelde exemplaar is door mij gevonden bij Middenduin (Overveen), op een aardappelenveld in Junij 1879.

Caractères spécifiques : Plante un peu poilue ou glabre, étalée ; feuilles inférieures roncinées-pinnati-partites à divisions dentées, pourvues d’une oreillette ascendante à leur base, les supérieures pennées, à divisions étroites linéaires ; fleurs grandes à calice très étalé ; siliques longues rigides, étalées obtuses, glabres. — Sisymbrium sinapistrum Crantz , Sisymbrium septulalun D. C. Sinapis Oliveriana D. C. Uiplotaxis biloba Koch.

Explication de la planche : a. fleur ; b. id. coupe, c. siliques ; d. id. grossies ; e. id. coupe ; f. graine gross. ; g. pétiole avec l’oreillette.

Habitat. Décombres, champs cultivés. La patrie de cette plante est l’Asie occidentale, la Russie et la Turquie. Depuis les 25 dernières années elle se disperse de plus en plus sur toute l’Europe. En 1862 elle a été mentionnée pour la Belgique, l’Angleterre et la France orientale, en 1864 elle était tout-à-fait naturalisée dans le Nord-est de l’Allemagne. Elle n’a pas encore été observée eu Espagne et en Italie.

Pays-Bas. Trouvée la première fois près de Nymègue en 1871 par M. Abeleven, puis dans les dunes de Harlem, à Rotterdam, Deventer, Apeldoorn et Heerenveen. (Prov. de Hollande, Gueldre, Overijssel et Frise).

L’exemplaire représenté a été trouvé dans les dunes de Harlem en Juin 1879.

Iloogduitsch ; Laclienal’s Rebendolde. Engelsch : Lachenal’s Watei’-Dropwort. Bloeit: Junij—Sept. ij.

SoORTELiJKE KENMERKEN: Radicis fibi'is carnosis elongatis filiformibus vel elongato-clavatis, caule subfis-tuloso striato, foliis sublieteromorphis, infer, bipinnatisectis .segmentis oblongo-cuneatis, superioribus pinnatis laciniis linearibus acutis , umbellae radiis 8—15 etiam fructiferis gracilibus , petalis radiantibus , umbellulis fructiferis haemisphaericis, fructu clavato-oblongo stylis longiore basi attenuato,

Wortelvezels vleezig, zeer lang, draadvorinig of verlengd-knotsvormig; stengel min of meer pÿpaclitig, lang, gestreept; bladen min of meer van ongelijken vorm, de onderste dubbel vindeelig ingesneden, met langwerpig wigvormige verdeelingen , de bovenste gevind met Ignvormige spitse verdeelingen ; bloemscherm met 8—15 stralen, zelfs de vruchtbare lang en dun; kroonbladen uitgespreid; vruchtbare schermpjes bolvormig; vrucht knotsvormig-langwerpig, langer dan de sftjlen , aan den voet versmald. Verschilt van Oen. fistulosa L., Deel VII N’. 502 door de niet gezwollen stengelleden. Oe. pimpinelloides Engl. Bot. non L, Oe. Rhenana D. C.

Verklaring der afbeelding: a bloemscherm; b bloem; c id. doorsnede; d kroonblad ; o vruchtscherm ; f vruchtjes ; g id. doorsnede (alles vergr.) ; h gedeelte van den stengel met bladscheede.

Groeiplaats, Vochtige velden, waterkanten; veelal onder Phragmites communis. Gebied der Caspische Zee, Caucasie, Macedonië, Italië, Zwitserland, Spanje, Portugal, Frankrijk, West-Duitschland; België, Nederland, Groot-Brittannië tot in Denemarken. Ontbreekt in Noord-Rusland en Oost-Duitschland.

Nederland. In slooten en op moerassige plaatsen, het meest in de noordelijke en westelÿke streken. Schiermonnikoog, Tessel, Egmond, Petten, Sparendam , Amsterdam, Spakenburg, Kamper-eiland, Walcheren , Schouwen, Z. Beveland, Duiveland , Breskens, VV. Z. Vlaanderen.

Het afgebeelde exemplaar, gevonden op Walcheren, is ons aangeboden door den Heer A. Walraven te Nieuwland.

Caractères spécifiques: Fibres de la racine charnues, allongées, filiformes ou allongées en massue ; tige plus ou moins fistuleuse, striée, feuilles plus ou moins hétéromorphes, les inférieures bipinnées à folioles oblongues-cunéiformes, les supérieures pinneés, à folioles linéaires aigues; ombelle à 8—15 rayons, tous, même les fructifères grêles; pétales radiants; ombellules fructifères hémisphériques; fruit en massue oblong, plus long que les styles, à base atténuée obtuse. Diffère de l’Oen. fistulosa L. Vol. VII N°. 502, par les tiges non renflées aux entrenoeuds. Oen. pimpinelloides Engl. Bot. non L. Oen. Rhenana D, C.

Explication de la planche: a Ombelle; b fleur gross.; c id. coupe; d pétale; e ombellule ; ƒ fruits ; g id. coupe (tout grossi) ; h portion de la tige avec la gaine.

Habitat. Pâturages humides, bords des eaux , ordinairement à l'ombre de Phragmites communis. Région de la Mer Caspienne, Caucasie, Macédoine, Italie, Suisse, Espagne, Portugal, France, Allemagne occidentale, Belgique, Pays-Bas, Gde Bretagne, jusqu’ en Danemark. Manque dans la Russie sept, et dans l’Allemagne orientale.

Pays-Bas. — Fossés et terrains humides et marécageux, dans le voisinage de la mer. Toute la région maritime de File de Schiermonnikoog jusqu’ en Zélande; — aussi près d’Amsterdam.

L’exemplaire représenté trouvé dans File de Walcheren, nous a été offert par M. Walraven.

Geslachtskenmerken : Calathea mascula involucro polyphyllo, squamis uniserialis liberis, receptaculo paleaceo, calyce tubuloso quinque-dentato. Involucra feminea biflora, demum bilocularia apice birostrata et extus hamato-muricafa, rostris stylum acbaenii induraturn includentibus.

Mannelijk bloemhoofdje met veelbladig omwindsel; schubben eenrijig, vrij, bloembodem met kafjes. Kelk buisvormig vijftandig. Vrouwelijk omwindsel tweebloemig, later tweehokkig, aan den top tweesnavelig en uitwendig met stekels bezet ; de snavels omsluiten den verharden stijl van het nootje.

SooRTELijKE KENMERKEN. Ramosissimum , caule erecto cum ramis puberulo pallido, spinis tripartitis fla-vescentibus armato, foliis approximatis supra viridibus pubescentibus et ad nervum medium albo-tomentosis, subtus niveo-tomentosis, basi in petiolem brevem attenuatis, cuneato vel deltoideo-lanceolatis, summis inte-gris reliquis trifidis, laciniis acutis, media lateralibus multo longiore, calathiis ad apicem caulis ramorumque laxe spicatis, involucris solitariis axillaribus fructiferis oblongis puberulis, rostris subulatis rectis inaequa-libus , muricibus rectis hamatis tenuibus, achaeniis oblongis nigricantibus.

Zeer vertakt ; stengel opgerigt en even als de takken van een bleek dons en driedeelige, geelachtige doorns voorzien; bladen digt bijeenstaand, van boven groen, zachtharig en op de middennerf wit-viltig, van onder wit-viltig; aan den voet in een korten bladsteel versmald, wigvormig of driehoekig-lancetvormig ; de bovenste gaaf, de overige driespletig ; bladslippen spits, de middelste veel langer dan de zijdelingsche ; bloemhoofdjes aan den top van stengel en takken in losse aren ; omwindsels alleenstaand in de bladhoeken, de vruchtbare langwerpig, zacht behaard; snavels elsvormig, regt, ongelijk; stekeltjes dun; vruchtjes langwerpig-zwartachtig.

Verklaring der afbeelding: a bloeiwijze; b mannel. bloempje; c, d id. van binnen; « vrouw, bloempje ; f idem doorsnede ; g vruchtje onrijp.

Groeiplaats. Het oorspronkelijk vaderland dezer plant is niet met zekerheid bekend. Sommigen veronderstellen Midden Rusland en Caucasië, anderen Zuid-Amerika.

Hare vruchtjes hechten zich met hunne haakjes aan de wol der schapen en worden zoo overal verspreid. Ten tijde van Magnol (17de eeuw) was zij in Europa niet bekend; in 1700 werd zij het eerst waargenomen bij Montpellier; in 1745 bij Verona, in 1787 door Gmelin het eerst voor Rusland vermeld. In 1818 was zij in vele streken der Zuidelijke Staten van N.-Amerika als een onuitroeibaar onkruid bekend, in 1837 groeide zij in Philadelphia in massa op de opene bouwterreinen; ook in Brazilië, Columbia en Chili was zij toen bekend. Zie Alpii. de Candolle, Géogr. bot. H, 715. Volgens Ascherson is zij met Spaansche en Hongaarsche wol in Duitschland ingevoerd ; doch in noordelÿke streken worden de vruchtjes niet r'yp en is zij daardoor onbestendig. ¹) Thans wordt zij in geheel midden- en Zuid-Europa en Algerië gevonden, ook in Engeland. Haar standplaats is op ruigten en bouwlanden , zoowel in de vlakte als op de gebergten.

Nederland. Behalve op den St. Pietersberg bij Maastricht, is deze plant slechts eenmaal bij Apeldoorn gevonden in 1874, door den Heer H. J. Kok Ankersmit en eenmaal bij Katwijk door Prof. H. de Vries. Het afgebeelde exemplaar, gevonden op den St. Pietersberg door den Heer Clumper, is ons namens hemin Sept. 1883 aangeboden door Dr. T. C. Winkler, conservator der Palaeontologische verzameling van Tey-ler’s Stichting te Haarlem.

Dit feit spreekt ten gunste van den Zuid-Amerikaanschen oorsprong en van de meening dat zij door Portugeeseke zeevaarders het eerst in Europa is gebragt.

Caractères génériques: Fleurs monoïques. Calathide mâle à involucre polyphylle à écailles unisériées libres ; réceptacle garni de paillettes ; calice tubuleux à 5 dents. Involucre femelle biflore partagé plus tard en deux loges à sommet birostré ; fruit renfermé dans l’involucre endurci et hérissé de pointes roides.

Caractères spécifiques : Plante très-rameuse; tige dressée pubescente, armée d’épines tripartites flavescentes ; feuilles approximées, vertes pubescentes en dessus et blanches-tomenteuses sur la nervure médiane et en dessous , à base rétrécie en pétiole court, cunéiformes ou deltoïdées-lancéolées, celles du sommet entières, les autres trifides, à lobes aigus, le terminal beaucoup plus long que les latéraux ; — calathides en épis lâches au sommet de la tige et des rameaux ; involucres solitaires axillaires, les fructifères oblongs pubescents terminés par deux becs droits inégaux et couverts d’épines droites crochues au sommet; fruits oblongs noirâtres.

Explication de la planche: a inflorescence; b, c, d fleur mâle; e fl. femelle; f id. coupe; g fruit non mûri.

Habitat. La patrie de cette plante est incertaine ; quelques-uns la supposent originaire de la Russie centrale et de la Caucasie ; d’autres de l’Amérique méridionale.

Les fruits s’accrochent facilement à la laine des brebis, de sorte que la plante est disséminée à de grandes distances. Elle n’était pas encore connue en Europe du temps de Magnol (17e siècle); elle fut observée en 1700 à Montpellier, en 1745 près de Yérona, en 1787 par Gmélin en Russie. En 1818 elle était bien connue aux Etats méridionaux de l’Amérique sept, comme une »exécrable” mauvaise herbe ; en 1837 elle encombrait à Philadelphie les terrains en friche; aussi en Brésil, Colombie et Chili on la connaissait dans ce temps. Voyez Alph. De Candolle, Géogr. bot. II, 715. Selon Ascherson elle a été importée en Allemagne avec la-laine hongroise et espagnole; mais les fruits ne mûrissant pas dans les régions du Nord, elle y est inconstante. ¹) De notre temps elle est répandue sur toute l’Europe centrale et en Algérie, aussi en Angleterre. Elle habite les décombres et les cultures, tant dans la plaine que sur les montagnes.

Pays-Bas. Montagne St. Pierre près de Maëstricht, Apeldoorn (prov.de Gueldre), Katwijk (Hollande mérid.) L’exemplaire représenté, trouvé près de Maëstricht par M. Clumper , nous a été offert par M. le Dr. T. C. Winkler, conservateur du Musée paléontologique de Teyler à Harlem.

Cette observation plaide en faveur d’une_ origine de l'Amérique tropicale et de sa première introduction en Europe par les navigateurs portugais.

SooRTELiJKE KENMERKEN : Dioicum gregariurn vel laxe caespitosum. Plantae humiles, ramulis gracilibus inaequalibus. Folia inferiora minora ovato-lanceolata, ascendendo sensim majora, summa in comam congest« longiora, oblongo-lanceolata, omnia stricta erecto-patentia tenuia , margine reflexa, costa lutea vel rufa in cuspidem longam apice denticulatam excedente, reti laxiusculo pertenui, folia ramulina plus minus minuta ovata, breviter et acute acuminata, tenui-costata laxius texta. Capsula in pedicello stricto subito pendulae colli brevi obovata vel ovali, sicca sub ore valde constricta, rufa et badia. Operculum alte convexum, lon-gius apiculatum ex aurantio rufum nitens. Sporae laeves flavo-viridulae.

Tweehuizig. Groepsgewijs of los zodevormend. Lage plantjes met tengere ongelijke stengels. Onderste bladen kleiner, eirond-lancetvormig, opwaarts allengs grooter, de bovenste in een kuif zaamgedrongen, langer, langwerpig-lancetvormig, allen regtuitstaande, opgerigt uitgespreid, dun , met teruggebogen rand ; middenrib geel -of ros in een lange bovenaan getande punt boven den top uitstekend ; celweefsel losjes en dun ; tak-bladen min of meer klein, eirond, kort en scherp toegespitst, dungenerfd , losser van weefsel. Vrucht op regten, plotselings hangenden steel, met korten langwerpigen of eironden hals , in droegen staat onder de monding sterk toegesnoerd, rosrood en donkerbruin. Deksel hoog, bol, met lange punt, oranje-rosrood glanzig ; sporen zeer klein , glad, geel groenachtig. B. badium Bruch in Brid. Bryol. univ. 1. p. 831. Milde Bryol. siles. B, caespiticiuvi var. badium. Br. et Sch. Bryol. eur. Sch. Synops. ed. 1.

Verschilt van B. caespiticium door de bladen, die kleiner, smaller, regt en losser van weefsel zijn en door een sterkere middennerf in een rosse spits uitloopen , en door de altijd vrij plotselings neerhangende rosse of donkerbruine zaaddoos.

Verklaring der afbeelding, a. plantjes ; b. id. vergroot ; c. bladen ; d bladvoet ; e bladspits ; f mannel. plant; g mann, bloem; h antheridiën en paraphysen ; «, k, I buitenst, midden- en binnenkransblad; m vrucht ; n dekseltje; o. mondbeslag met tanden en ring, b, f, g, m 10 maal vergr. ; c, i, k, l, n 20 maal; A 50 maal; d, e, o 100 maal.

Groeiplaats. Op vochtige zandgronden, vooral aan de van tijd tot tijd onderloopende rivieroevers, over geheel midden-Europa.

Nederland. Vochtige zandgrond, rivieroevers. Utrecht. Jutfaas, Lac. ; Zeeland, Z. Beveland, Wilhelminapolder, V. d. Bosch ; Limburg, aan de Maas te Elslo, aan de Gulp te Gulpen, Lac.

Caractères spécifiques: En groupes ou lâchement gazonnant. Plantes naines à ramules grêles et inégales. Feuilles inférieures petites, ovales lancéolées, les suivantes de plus en plus grandes, les supérieures amassées en coiffe , plus longues, oblongues-lancéolées , toutes droites, dressées-étalées, minces , à bord réfléchi, à nervure médiane jaune ou rousse, prolongée en pointe longue, denticulée au sommet, à tissu un peu lâche, très mince; feuilles raméales plus ou moins petites, ovales, acuminées en pointe courte et aigue, à nervure mince, à tissu plus lâche. Capsule à pedicelle droit, subitement pendant, à col court, obovale ou ovale, très-serrée sous l’embouchure à l’état sec, rousse ou d’un brun marron. Opercule élancé-convexe, à pointe très-longue, d’un orange roussâtre luisant. Spores lisses jaunes-verdâtres. B. badium Bruch in Bryol. univ., I. p. 831. Milde Bryol, si les, B. caesjjiticium var, badium Br, et Sch. Bryol, eur. Sch. Synopsis ed, 1.

Diffère du B. caespiticium par les feuilles plus petites, plus minces, droites et à tissu plus lâche, à nervure plus prononcée et prolongée en pointe rousse, et par la capsule toujours subitement pendante rousse.

Explication de la planche: a plantes; b id gross.; c feuilles; d base de la f. ; e sommet; / plante mâle; g fleur mâle; h anthéridies et paraphyses; i, k, l, feuilles périchétiales extér., médiane, et intérieure; ni fruit; n opercule ; o embouchure avec les dents et l’anneau ; b, f, g, m. grossis 10 f. ; c. i, k, l, n gr. 20 f. ; h gr. 50 f. ; d, e, o gr. 100 f.

Habitat. Terrains sablonneux humides, surtout aux bords des rivières temporairement inondés. — Toute l’Europe centrale.

Pays-Bas. Sables humides, bords de rivières. Prov. d’Dtrecht, de Zélande, et du Limbourg. Les exemplaires nous ont été présentés par M. le Dr. Van der Sande Lacoste.

SooRTELiJKE KENMERKEN: Acris, foetida, pileo expanso depressoque rigide, pellicula adnata viscido, margine late membranaceo tuberculoso-sulcato, stipite valido e farcto cavo lamellisque adnexis valde inaequa-libus furcatisque, venoso-anastomosantibus albidis.

Scherp , onaangenaam riekend ; hoed eerst gewelfd, daarna uitgespreid, stijf ; door een aangewassen huidje kleverig, aan den breed vliezigen rand knobbelig gevoord; steel dik, eerst vol, dan hol; lamellen aangehecht, zeer ongelijk en vorkig verdeeld, aderig in elkander loopend, wit. A. incrassatus Sow.

Nederland. In bosschen. Rijzenburg en Driebergen. Haarlemmerhout, Bloemendaal, Overveen.

De afgebeelde exemplaren zijn door mij verzameld in den Haarlemmerhout, in Oct. 1884.

Système Naturel : Cellulaires Mycétes. O. Hyménomycétes. Trib. Agaricinées.

Caractères spécifiques : Odeur âcre et fétide. Chapeau étalé et déprimé rigide, à pellicule adnée viscide ; à bord large membraneux sillonné-tuberculeux ; stipe d’abord rempli, puis cave, lamelles adnexes, très-inégales et fourchues, veinées-anostomosantes blanchâtres. Agaricus piperalus Bull. A. iiicrassatus Sow.

Pays-Bas. Bois près d’Utrecht et de Harlem. Les exemplaires représentés ont été recueillis dans le bois de Harlem en Octobre 1884.

TWEE HONDERD	DRIE EN ZESTIGSTE AFLEVERING.
1316. Potentilla fragariastrum Ehrh. 1317. Primula officinalis Jacq. 1318. Carex ericetorum Pollich. 1319. Bryum pallens Sw. 1320. Ilygrophorus limacinus Fries. TWEE HONDERD	VIER	EN	Aardbei- Ganzerik. Sleutelbloem. Heide-Sekgras. Bleeke Kwkvrucht. Slak-paddestoel. ZESTIGSTE AFLEVERING.
1321. Actaea spicata L. 1322. Orchis militaris L. 1323. Ophrys muscifera Huds. 1324. Bryum inclinatum B. et S. 1325. Agaricus dryophilus Bull. TWEE HONDERD	VIJF	EN	Christoffelkruid. llelmdragend Standelkruid. Vliegen-Standelkruid. Neergebogen Knikvrucht. Boomminnende Plaatzwani. ZESTIGSTE AFLEVERING.
1326. Peucedanum Chabraei Rchtb. 1327. Goodyera repens R. Brown. 1328. Phalangium Liliago Schreb. 1329. Bryum erythrocarpum Schwaegr. 1330. Agaricus maximus Fl. Wett. TWEE HONDERD	ZES	EN	Karweibladige Varkensveiikel. Kruipend Ketblad. Onvertakte Gradelie. Poodvrucht-Knikmos. Grootste Paddestoel. ZESTIGSTE AFLEVERING.