’'■e ■
KERVM GER^ manicarvm SEPTÈN-TRIONALIVM; yiGINORVM-QVE POPVLORVM DIVÈRSI;
historism ecclesiâstiçam^et re-^t^ionù propagatiofiem igeßaque Saxonum^Sclauorum, yk^andâlorùmf Danorum , blorwegiorum j Suedorunti Sttum demque natur 'am o-mawm qua tn Se^tentrione/uht regionum, tffarumque ^nUum ^etußü iemfonbu/ mores de
- 9VIBVS ACCEDVNT VARlÓltVM PONTIFICVM, IMPE , nbsp;nbsp;nbsp;ratorum, Rcgum amp;nbsp;Ducum Diplomata amp;nbsp;Phuilegia.
OMNIA AD FIDEM KETT. CODD. EMEND AT A ET auFiA : p Ar tim etiAm rtuneprimum ex ATchiuis prolAtA^
Studio at que opera
E R P O L Ï» I L Î N D E N B R Ó G I, Cum INDICÉFifhorumfitulocuplete.
Auótorum nomina atque (èriem proxima poft præfatio-nem pagina iridicabit.
FRANCO F VR TI, Typis Calpari Rôtelij, Sùnîptibus GuilielmiFitzeri.
FnnöuvTdgTx^öc *
-ocr page 2- -ocr page 3-DK ANTONIO G V N‘
THEROi COMITI IN OLDEN-BVRG ET DELMENHORST, DYNA^ ftæ in Iheuerenamp;Kniphufcn, amp;c.
JLL^STKIS Et gENEEOSlSS. DOMINE, V M ömneshominesjseternalegeiuben-tejumma openitideceat,nefibi tantum nati fintj autln pingui otio defidiofevea-gendo confèhefcànt, fedaliiSquoq, pro-defTe Sc aUxilium ferre, tüm veto patriae commodis infèrvire vtpoflßnt j ninil mihi anti quf aut magis invotisfuit, quam eins me ftudiofiflimù, qua parte poflemj.
declarare. Itaque cum multa fintjquibùs alij poft àlios utilitates publicas quotidie promovercconanturj mihi eorum exemplû proponendumduxi, quibüs quaé retro velpræfêntifècülôâârâ funt, ab oblivionis iniuria ut vmdicehtur, curæ eft. Neqüe exi-lem hunciaborem, credo, ullus unqüam putavit. Licet enim in florentc regno, aut fplendidaRepublica, no omnes peræquc rebus gereiidis adhibeantur, non minimum tarnen opis eiß dem adferre^identutjqui âccurato ftudio mägilorum viröriim præclara fadta litterispofteritati commendate conantuL Ne-que vero nunc difputo utri utris hic laudepræferendi fint : illud faltim veriflimeFl. Vegetiumdixiflereör, Vniusatatùejje, titerfiunt: quneneroproutilitateD^ipublicafcribuntHr,neternà. Cæterum nefcire quæ, antequam natus quis fit, acciderint, ut eft homini cello loco conftituto vituperofiim,- itanihilàpuerisdifFerreiili cenftndifunt, qui nugisamp;fabuîarümaniiibüs ineptiispotiüs obledantur* quam veteris hiftoriæ leétione fèria câpiüntur. Quo nomine facerdos Ægyptius apudPlatonem Græcos appellat* amp;nbsp;vehementer reprehendit, quod ttuîlam returngefta-rum cognitionem, àb antiquitatc commedâtam percepiflent. V t ergo viri quantum vis in lènium ætate iam procliVes, animo ):( t tarnen
-ocr page 4-E P I s T o L À ' a* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
tarnen pueri fünt, fi nullaanteaélærei notitiainftruantur: ßc contra, hiftorias variasdiverfarumætatumnationumque qui pervolvJt, etfi ætatis flore iuvenisfit, peôlustatncnfenilipru-dentia munitum gerit, vtetiamvelut ex thefàurotnemoriæde-promta ea referre poflît,quç’trilecli fènes,vtNçvius ait, vel Evâ-dritritavusmirentur. Longumcflètireperfingula, óchiftoria rum utilitates accommoda cunôta recenfere:quarum cum co-gnitio nemini no ucilis amp;nbsp;netcfTaria fit, turn veto illis in primis, qui ad imperij amp;Reipublicæ clavum ledenu Maiorumenim cxemplis neceflum eft bene fiibaólum ingenium ut habeat,qui aliis reôlepræefle velit:utfcilicetèrenata facilecofiJium capiat, amp;nbsp;quid præfènti ftatui conducibile fit, præ videat, ne forte eum inadverfisamp;fubitiscafus imparatuminveniat. Jtaquemagnæ ièmper virisfapientibuscur2efuit,nequidprioriçvoadfumpo-flumamætatem lateret. Vndeantiquiflîmistempor]bus,etiam antccataclyfinum, duabus columnis, làxea nempe ôc lateritia, rerum geftarum ordinem pofteritati reliélum FL lofcpbus narrat. Apud alios, fi ve quod rudia adb uc tempora, ß vc li c tera ru ni monumentaquod memorise obefleputarent,fà ôta heroum il-luftria,amp;quidquid ab inreritu aflèrerevolebant, carminibus vulgaribus compofitis, majores natu minoribus recitabancfi-Jij à parentibus cdoéti nepotibus veJut per manus tranfmicre-bant. De Auruncîs hoc fcribit Servius Honora tus, de Germanis Corn. Tacitus, lulianus lmp. Eginhardus. Hincfàôtum,vtnon illamelledulciorioratione, velaureoeloquentiæflumineegre-gia maiorum noftrorum facinora poflerirati tradita fint.lèd ßi-îopleiumquerudi, fiepiusetiamà veralatinitarealieno. Scdea cßhißorixdignitas, vt vel impolite amp;nbsp;barbare/cripradeleôtcf aciuvet. Eiusgeneris funt,lllufl:risDomine, quoshicdamus auôtores: ex quibus cum maiorum noftrorum Virtus/plendi-deelucelcat,variaquenos rerum cognitioneaflîci^t, utilirerme patrise meæprodeßepoßcputavi, h lunôtimûceos unû velut rn corpus rcdaôtospublicarem. Dclabore,queminconquircn-disnsacreccnïèndisimpendLnon dicam,quilib/tçquusrerum arbiter, amp;nbsp;tuapotiflîmum, Clcmcntilßme Domine, Pradenda facileæftimabit, non vniusanniopusidefle, multaique mibi fubeundas fuiffemoleftias in perferutandis tot veeußis öc obfo-leds icriptis, tarn difficili amp;nbsp;in ufi ta to fæpius charaótere exarads, vtPlautinum illud non raro in mentem vencric, anhabentquoque gaUin£manMi Scdpatrixamofcomnesquosexpilabores mibi facrclevcs, inqueHsindclafTaroanimoacfordcerperdaravi: ea icilicet fpc fretus, gratum hocqaidquidegircóteiadicandbus futurum? dbi vero Comes Jlluftfis,gratiftimum, fub cuius tui-
none
-ocr page 5-'tionefècuriusetiaminluccm id omnc prodituru putavi. Sua-dent hoe cum multa alia, tum veto potiflîmum, quód non rà-ïo quoque eæ res, quæ vel à maioribus tuis, vel ab illuftri domo tua oriundis, non procul à iurildiôtionis tuæ territorio, vel in i-pfoetiam, vicinifquepartibus hilce Aquilonaribusgeftæ liint, tradari videbis: quarumïane cû amp;nbsp;memoria fempergrata,tuni ctiam quod hic eas legere liceat, volupe tibi fore Ipero.
Glemcntiæ igitur tuæ limen, velüt ad arâm quandam, devo-ta mente accedo, amp;nbsp;hoc quidquid eftmuneris L. M. ofFeroeô-lècroque.Tranquillitatem C. T. fogansamp;obfecrans, benivo-lo id animo flifcipere ut velis, meque innato tibi Clementiæ fa-vorcprofèqui amp;nbsp;ampledi^Quod ubi te facere ihtellexero,calcar 3ddesamp; incitabisadalia inlucem proferenda, quæGèrmanîac hums noftræ hiftorias antiquitate fere fèpultas aperient,velper-peram hadenus intelledasdocebunt.
Deus optimus maximus C.T. quamdiutiflîmeûlvamat-^ueincolumem confèrvet. Valeldib. Auguft.ci3» n. cix.
lüttßrt ac Cenerof (elJ.T. ,
Abquot;-,--quot; nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ƒ
Lind'ensro0gt;
):( 3
-ocr page 6-AyCTORVM HOC V O L V-
J‘,.MINE C OMPR'ÆHENSORVM.
CfdamifdißoftdSccleßaßicaßontinensT^eligiöiJÜpropagata geßa^ qua ' aiemporibfta(fd^bliMagniyifiueadHenricum ÏlA. mlocisSeptentrionali-btu acciderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ -p^l
Eiufdem AuSloris libellus deßtuDani^ nbsp;nbsp;nbsp;reliquarum qua trans Daniam
funt,regionum^gsrc* ,
'lncerti AuSîoris E/tßoria Archiepißoporum ^remenfum^dtcpore ßaroli Magni, 'vßuead farolum 1}^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fol. 77.
BenediSio nbsp;nbsp;Pontifce Romano Mamburgam ab Imper at ore in exiltam re*
legato P^rratio.
^oemaantiq^uum de Efifeopo yiceltno. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fol.ij^,
Priutlegia Archieccleßa Hammaburgenßs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßl,
incertiAubîorü Chronica Sclauica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fol. 2.03.
HelmoldiTPresbyteriRii's^ouienßs Chronictie Sclauoram Supplcmentumij^uod haSienus deßderatum eß^ ex M. S. ßod. redintegratum. fol. 274.
Incerti tAuSioris Annjalesßue Chronica Sclauica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßh 278.
EriciDania Regis, Wratislai VIR ^ucis Toomerania E. Hißorica narratio, de originegentü TDanorum, d de Aegibus eiufdem gentis deque eorundem rebus geßis.
fol. 29t
M. ADA
-ocr page 7-C L E S I A S T I C A,
CONTINENS RELIGIONIS PROPAGATÆ GESTA, qua: à tcmporibus Caroli Magni, vfqjad Henricvm IV. acciderunc .inEccleftatam HA m bvrgensi quam Bremensi, vicinifque locis Septen-trionalibus.-
EiySDBM AVCrORIS LIBELLAS DE SIEF DANIAE, ET reUquirum qtiA trAns DAniAmfunt rt^num nAtarA : dej^^enïïnm ißA^ rum iflis t emporibu4, moribus religionibujque.
BEATISSIMO PATRI, ET ELECTÓ COELITVS ARCHIEPI-fcopo Hammaburgcnfi Liemaro A. minimus fânôlæ Brcmenfis Ecclclix
Canonicus intcgræ deuotionis paruum munus.
VM innumerum^egisÿefiriypaflor'Buangelicei nuperà decejjbre yefiro colliger er yJèdt4ilo operam dedt j ne profelytM aduena tanti munerù bénéficiai tngratus exiflerem. Max igiiur'vtoculü atque aunbus accept €ccleßam'veßram an^ tiqui honorispriuiiegio nimis extenuatanty multù egere con-‘ flru^orum manibus, cogitabam diu y qtto laborü 'vefiri mo--namento exhauflam 'viribas matrem potaenm iuuare. Et ecce occurrunt mihi plurima inter dam legentixgt;elaudienti fa^aabantecejjbribus'veßris y qua tam Jai magnitudincy ta Eccleßa huias neceßitate quot;Videanturdi^a relata. Sedquo., ntam reram memoria latet, öt*pontißcum loci no efltradita literis htßoriayfor--faße dixerit aliquüyaut nihileos dignum memoriafeciße in diebusfuis y autßfi-cerant quippiamyfcriptoram qui hocpoßeris traderent dibgentia carutjß. Hac egoneceßtateperfaaßs y appultmead ßribendam de Eremenfiam ßueliam~ mabargenßamferieprafulumynonalienum credensmea deuotionis oßcio y ßu negotio yefira legationis y ß cumßmfilius EccleßayßnSitßimorum patrumyper qaos Eccleßa exaltata y nbsp;nbsp;Chrißianitas ingentibusdilatataeßygeßa reuolue-
ro. Ad quadnimird yalde arduum nbsp;nbsp;'viribus meis imparonuSyCo maiore flagi-
to veniamy quo fere nullius qui mepracejßt 'veßigiaßquens, ignotum iter quaß palpans in tenebris carpere non timuiy eligens in 'vinea Domini pondus dteiferre aßuSy quam extra yineamflare ocioßs. Tuo igituryßnElißimepraßl, exa~ mim audacierincœpta comitto : teiudicemßmulque defenßrem imploro ,ßiens tibiprofapientiatuanihildignampoße deferri: quidecurßmunaanaprüden» tiafladiOiadfludium diuina philoßphia maiore nunc afiendifli gloria 3 terrena
A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deßi»
-ocr page 8-D E D I C A T I o.
deß/iciens^ nbsp;nbsp;folacceleßia médit ans. Cdquedocîrina nbsp;nbsp;quot;veritàtey hoc eß, 'verbo
exemßopaßoralt facile multos excellât,practpua eß in yirtutibus tuis hurni-■ ß' litas,qute omnibus te communemfaciens,mihi quoqueßduciam dédit, quàbal-butiens au de am cum ‘Thiloßpho toqui, iS SauUnter prophet as videri. Scio tarnen aliquos,'vtinn0uürebu3ßericonßetumeß,aduerßriosmihi non defutu-ros, qui dicant hacßSia nbsp;fa fa 'velutißmnia Scipionü à Tullio médit at a ; di- ‘
cant etiamßyoluntper eburneamportam CMaronis egreßa. Nobùpropoßtum eßnon omnibusplacereßdtibipater nbsp;nbsp;'Eccleßa tua. t)ifßctllimum eflenim in-
uidisplacere. Et quoniamßc amulorum cogit improbitas ,fateor tibi quibus ex prat IS deßorauihocfertum, ne dicarßecie'veri captaße mendacium. Itaquede hiü quaßnbo, aliquaperfchedulas dtßerß collefi, multa yero de hißoriis mu-tuaui, lt;ist* priuileffiis Komanorum,pleraque omniaßniorum quibus res nota eß traditione didici, teftem habens yeritatem, nihtlde meo corde prop alari, nihil temere deflniri'-, ßd omnia qua pof turns fumcertüroborabo teßimoniis, yt ß mihi non creditur, ßltem aucioritati tribuatur. In quo opere talibufque außs ■ fciant omnes, quadnec laudari cupio yt hißoricus, nee improbari metuo ytfal-fidicus. Sed quad bene ego non potui, meliusßribendi cat er is materiam reliqui. Ab introitufanSii VVtllehadl cum Saxonia tota nbsp;nbsp;armisfubaSta Er ancorum,
diuino cultui mancipata eß, or diens, in tuofalutan ingreffu pono met am li-
helluli, ßmul omnipotentis Dei mißricordiafupplicans, yt qui te populofuo diu ■ erranttaflîiÈîopafloremconßituit, annuatstiamtuaopera tuifquediebus,
ea qua inter nosfuntpraua corrigi, iS correSlaperpetuo conferuari. Adhoc qua in gentium conuerßone d pradeceßbribus tuis ßrenue dudum inceptafunt -, a te, qui hareditariam pradicandi legationem pofßdes, in tot amßptentrionis latitu-dinem matureperßci concédât leßts Chrißus HDominus noßer, cuius regiti non eßfinisper omniaflculaßculorum. Amen.
M. ADA-
-ocr page 9-H 1 S T O R I A E G-
C L E s I A s T I C A.
IS T OKI A M Hammaburgcnfis Ecclcfîæ fcripturi.quoniam £,ber I lammaburg nobiliflima quondam Saxonum ciuitas crat, primvs. non indeccns aut vacuum fore putamus, ß prius de genre Sa- Cap. i. xonum natura eiufdcm prouinciæponcmus ea, quæ doth flîmus vir Einhardus aliiqgt; non obfcuri auftores in fcriptis j. fuis reliqucrunt. Saxonia,inquiunt,pars nômodicaeft Ger-maniæ, èc eius quæ àFrancis incoliturdupluminlatoputa-
tur habere, cumci longitudinepoflîtefl'econfimilis. Poûtio eins redemetien- ' tibus trigonavidetur ,ita vt primus angulus in auftrum porrigatur, vfq; ad Rhe-num fiumen. Secûdus veto inchoans amaritimis Hadeloe regionis,longo fecus Albiam limite protenditur inorientemvfquc ad Salamfluuium. Ibi cil angulus tertius.Itaqueabangulo in angulum Habens itcroétodierum, præter earn partem Saxoniæ, quæ trans Albiam fiipra incôlitur à Sorabis, infra autem àNordal-bingis. Saxoniaviris, armisamp;frugibusinclyta, cxccpto quodrarisintumefeie collibus. T Ota veto dccliiiis in planiciem coniîderatur,fola caret vini dulcedinc, aliaomniafertvfuinecefl'aria. Agervbiq; fcrtilis,compafcuus fylueftris. Qua Thuringiam accedit, aut Salam vel Rhenum fluuios, ibi prorfus opimus. Cæte-rumiuxtaEredam paluftris amp;nbsp;aridus. propc Albiam dégénérâtaliquantum. lo-cundavbique, nec mirum, cum oportuna prouinciam riget amnium copia.
i- nbsp;nbsp;Nobililîimi Saxoniæ fluuij funt Albis, Sala,Wifura, qui amp;nbsp;Wirrahanuncupa- Cap.ii.’
tur. Is in Thu ringiæ faltu fontem habet, quêadmodum amp;nbsp;Sala : dei ndc mediam curfu pertranfiens Saxoniam, in vicino Frefonum fortitur occafum. V erum ma-ximus Albis,qui nunc Albia nomen habet, etiam Romanorum teftimonio præ-dicatur, cuius ortum ferunt trans Bohemiam ; mox Slauos d irimit à Saxonibus. luxta Magdaburg in fe recipit Salamfluuium, nec longe ab Hammaburgipfe Albia mergitur in Oceanum. (partus ex magnis Saxoniæ fluminibus cftEmiià, qui\Geftualos à reliquis illiusprouinciædirimit populis. Ifque oritur in faltu Fadarburnenfi ; currit autempermedios Freibnum terminos in Oceanum Bri-
Cap. j.
tannicum.
Quærentibus autem qui mortales ab initio Saxoniam colucrunt, vel à quibus (^ap. uî, gens hæc primo finibus fit egrefl'a, cdmpertum eft nobis ex multaledione vete-rum,iftamgentem,ficutomnesfercpopulos, qui in orbefunt, occulto Dei iu-dicio non femel de regno ad populum altcrum fuifle translates,amp; ex nomine vi-florum prouincias quoque vocabula fortitas. Qu^ippe, fi Romanis credendû eft feriptoribus, primi circa Albiam, amp;nbsp;in reliqua Germania Sueui habitarunt,quo-rum confines étant qui dicuntur Driades, Bardi, Sieambri, Huni,'Wandali, Sar-matæ, Langobardi, Heruli, Dacæ, Marcomanni, Gothi, Nordmanni amp;nbsp;Sclaui. Qui propter inopiam foli natalis, contentionefque domcfticas,aut ficut dicitur, miriuendæ multitudinis capfa à loco fuo egreffi, totain fimul Europam inunda-uerût amp;nbsp;Africam. Deantiquitateveto Saxonummeminit Orofius ôt Gregorius ita; Saxonum, inquiunt, gens ferociflîma, virtute, amp;nbsp;agilirate terribilis, in Ocea-ni littore habitat, inuiis inaccefTa paludibus, quæ periculofam tune Romanis finibus irruptioncm meditans, àValentiniano Imperatore opprefla eft. Deinde cum occuparent Gallias Saxoncs, à Siagrio duce Romanorum vi£ti fimt,amp; infii-læ corum captæ. Igitur Saxones primo circa Rhenum fedes habebant, amp;nbsp;vocati mnt Angli, quorû pars inde veniens in Britanniam, Romanos ab ilia depulit în-
A i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fula.
-ocr page 10-■■
4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
fula. Altcrapars Thuringiam oppugnans tenuit eairtregionem. Quod brcuicer con/cribens Einhardus, tali modo fuam ingreditur hiftoriam.
Cap, 4, -Saxonum gens, inquir, ßcut tradieantiquitas, ab Anglis Britannia: incolis e- Cap. greïTa, per Oceanii nauigans, Germaniç littoribus ftudio Sz neceiîîrate qiiæren-darû fcdiiim appulià eft, in loco qui vocatur Hath eloe. Eo teporc quo Thidcri-cus rex Francoru contra Hirminfridum ducem Thuringorugenerutn fuum di-tnicans,terrameorumcrudeliterferrovaftauitamp;igne,amp;cumiamduobuspræ- . liisancipitipugna incertaq;vi(ftoriamirabili ca:defnorudcGertaft'ent,Thcodo-ricus ipe vincendi fruftratus, mißt legatos ad Saxones, quorum Dux crat Hadu^ gatus, vt audiuit cauiatn aduentus eörum, polliciti/q; pro viftoria cohabitadi fc~ dibus, conduxit eos in adiutorium. Qiiibus fccum quaß iam pro libertate amp;pa-tria fortiter dimicantibus, fupcrauit aduerßirios, vaftatifque indigenis, amp;nbsp;ad in-ternecionempenedeletis,terramcorumiuxtapollicitationemßiamviftoribus •* delcgauit. Qui earn forte diuidentes, cum multi ex eis in bello cccidiftcnt,amp;pro raritateeorumtotaabeisoccuparinonpotuit, partemillius, earn maxime quæ re/picit orientem, colonis tradebaiit, fmgulis, pro fua fortedub tnbuto exercen-dam.Cætera vero loca ipû podederunr. A m cridic quidem Francos habentcs,amp;: partemThuringorum, quospræcedens hoftiJis turbo non tetigir, alueoque flu-minis Vnftrotc dirimuntur; A /eptenthone vero Nordmannos, genres fcrocif-ßmas; Abortuftjiis Obotritos; amp;aboccafuFrift»Sj à quibusßneintermiflionc velfœdercvelconccrtationc neceftària ßniumfuorum ipatiaruebanrur. Erant cnim inquieti nimis, amp;nbsp;ß nirimorum fedilnis intedi, domi vero pacati, ciuium
Cap, vtilitatibusplacidabenignitateconfulentes. Generis quoqucacnobilitatis fuir, Cap.t. prouidiifimameuramhabentes, nec facile vllis aliarumgentium, vel Cibi infe-riorum connubiis infecli, propriamamp;ßnccram, tantumqueßbi ßmilcmgen-tem faccre conati funr. Vnde habitus quoque ac magnitudo corporum coma-rumquecolor,ßcutin tantonumerohominum, idenipeneomnibus. Quatuor t . igitur difterentiis gens ilia conßftit, nobilium fcilicet, amp;nbsp;liberorum, hberto-rumqueatq; feruorum. Etidlegibus flrmatum, vtnullaparsincopulandiscon-iugiis propriæßrtis terminos transférât; fed nobilis nobilem ducat vxorem, amp;nbsp;liberliberam, liber[usconiangariirlibcrca:,Sefcriiusancillæ. Si veroqaifpiain [ horum ßbi non congruentém, Sz genereprxilantiorem] duxerit vxorem,cum
, vitæftiædamnocomponat. Legibus etiam ad vindidammalefaólorumoptimis vtebantur. Et multa vtilia atque fecundum legem natura: honefta, in moruni probitate ftuduerunt habere; quæ eis ad veram beatitudinem promerendam proßccrepotuiftcntjfi ignorantiam creatorisfui non haberent, amp;à veritatc culture ilhus jion eft'ent alieni. Colueruntenimeosqui natura non erant Dy, in- Carv;. ter quospræcipue Mercurium venerabantur,cui certis diebus humanis quoque hoftiis litare confucucranr. Deosfuos neq; teplis includere, neque vlJahumani orisipeciealßmilarcgt; ex magniïudine Sc dignicare cœlcftiumarbitrati funt. Lii-cos ÔC ncmora côiecrantcs, dcorûqucnominibasappcllantes, feerctû Hind Cola reucrcnciacóntcmplabanciir. Au/picia ôcCottes qnam.maximeobCernabat. Sot-tium conCuetndo Cmpicx erar, virgam Crugiferx arbori deci/âm, in ßirculos am-putabant, eoftjuenotisquibufdam diCcrctosCapercandidamveflcmtemeteac fortuiro ipargebant. Moxßpublicafuitconfultatio, fàcerdospopuli; ßpriuaralt; ip/è paterfamilias precatus Deos, cœlumquefu/piciens terßngulos tulic, Cuhla-tos /ecundum impredam ante noram interpretatus cft. Siprohibuetunt, nulla de eadem re ipCa die conCaltatio j ßpermiftum eü, euentuum adh uc fldes exige-^ batur, Auiuin voces amp;volatus interrogareproprium état illinsgentis, Equo--rum qnoquc prçîagiaac motns expetiri.binnitnCque ac fremitus obCetuare.Ncc vlliauCpiciomaiorßdes, nonidlumapudplcbem, /edftiamapudproccresha-bebatur. Etat amp;nbsp;alia obCcruatio au/piciorum,quagrauium bellorum euentus ex-plorateColebant. Einsqiuppegentis cumquabellandumfuit, captiuumquo-
. quo modo interceptum, cumeleétopopulariumfuorunijpatriisqucmquear., mis
-ocr page 11-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5
mis committerc,amp; vidoriam huius vcl illius pro iudicio habere. Quo modo autc certis diebus, cu aut inchoatur luna, aut impletur, agcndis rebus aufpicatiflimu. initiumcrcdidcrint, aliaq; innumerabiliavanarum fuperftitionumgenera, qui-bus impliciti funt, obfcruaucrinc, præcereo. Hæc vero ideo commemoraui, quo, prudens leâor agnofcat, à quantis crrorum tenebris, per Dei gratiam amp;nbsp;miferi-cordiam lint liberati; quando eos ad cognitioncm fui nominis lumine veræ fidei
. pcrduccrcdignatuscfL
' Eranc cniin iicutomnes fere Germaniam incoletcs, amp;nbsp;natura feroces, cul-tuidæmonum dcditi, veraequereligioni contrary, ncque diuinanequc humana iura polluere vel tranfgredi inhoneftumarbitrabatur, Nam amp;nbsp;frondofis arbori-bus, rontibuiq; venerationem exhibebant.T runcum quoq; ligni non paruæ raa-gnitudinis in altum erettum fub diuo colebant, patria eum lingua Irminsyl
J appellantes,quodlatincdiciturvniuerfaliscolumna,quafifuft:inens omnia.Hçc tulimus excerpta ex fcriptis Einhardi, de aduentu, moribus amp;nbsp;fuperftitione Sa-xonum, quamadhuc Sclaui He Sueones ritupaganico feruare videntur.
^AP.6. nbsp;nbsp;Qualitcr autem gens duraSaxonum ad cognitione diuini nominis peruene- CaP.y*»*
rit, aut quibus prædicaroribus ad Chriftianæ rehgionis normam pertigerit, ex-plicare locus quærit, ii de bello prius Caroli quod cum Saxonibus logo profliga-tum eft tepore, mentionem lacimus, amp;nbsp;belli caufas ftmul conneóhmus. Thurin-gi vel S axones, itemq; cæteræ quæ iuxta Rhenum funt nationes, exantiquo Frä-eis tributariælegütur.(^ibus deinde àregno eorum deficientibus Pippinus ge-n;tor Caroli bellum intulit, quod tarnen ftlius cius maiori felicitate peregit ; de quo idem icriptor Einhardus breui epilogo meminit dicens : Sufeeptum eft igi-tur bell urn aduerfum Saxones, quod magna vtrinqueanimofitate, ramen maio-re Saxonum quam Francorum damno,per continuos xxx. annos gcrcbatur: po-teratfiquidemcitiusfiniri,ftSaxonumhocperfidiapateretur. Omnibusigitur / qui rcfifterc folebant profligatis amp;nbsp;in fuam poteftatem redaótis, ea conditio â rege propofita, amp;ab illis fufeepta eft.vt abieâo dæmonum cultu,relia:ifque patriis ccremoniis, Chriftianæfideifacramentafufeiperent; amp;nbsp;Francisadunati,vnus cumeis populus cfticcrentur : traclumquepertot annos bellum itaconftat eftc finitum. Nunc autem fpiritales animarum triumphos adfcribendumfuccinéli, de hiis prædicaroribus, qui ferociffimos Germanie populos ad diuinamreligio-nem perduxerunt, tale fumamus exordium.
Primus omnium qui Auftralcs Germaniæ partes, Idolorum cultui deditas,ad Cap? cognitione diuinæ ac Chriftianæ rcligionis adduxit,eratWinifrid’ natione An- vni. glus,verus Chrifti philofophus, cui poftea cognomentû exvirtute erat Bonifa-cius. Et quamuis alij feriptorû vel Gallum in Alemânia,vel Heimeraminû in Ba-uana; ftue Kilianû in Fraconia, feu certe Willebrordum in Frefia, priores aflerât verbû Deiprædicall’e : Hic tnomnes alios, vti Paulus apoftolus, ftudio amp;laborc prædicationisanteuenit.Ipfe.n.vtingeftisfuislegitur, apoftolicæfedisauftori-tate fultus, legationé ad getes fufeepit, Theutonumqj populos, apud quos nunc Si fummalmperij Romani,amp; diuini cultus reueretia viget ac floret,Ecclefias do-clrina,virtutibufqj illuftrauit. QuorûetiamprouinciasinEpifeopatusdiftribu-ens, feorfum Francos cis Rhenû, Heflbnes ac Thuringos qui Saxonum côfines . funt,primitiuoquodalaboris fuifrucluChrifto amp;Ecclefîæcopulauit. Tandécy àFreionibus, quos iam ante ad fidem côuerterat, illuftri martyrio coronatus eft. Gefta eius à difcipulis plenaria manu édita funt, qui ferunt eu agonizafle cû aliis quinquagintaamp;amplius cômilitonibus fuis,annoordinationisfuæxxxvii. Ipfe cft annus Dominicæ incarnationis dcc.lv. Pippini iunioris regnantis xi ni.
Cap. 8. PoftpaffionemfanétiBonifacij Willehadusamp;: ipfe Angligena, feruês amorcCAP.ü^ Martynj properauit in Frefiam,vbi confiftens ad fepulchrum beati martyris, Paganos fadi pænitentcs fufeepit, amp;nbsp;credentium multa milliabaptizauit. Deinde cunétâin circuitu prouinciam cum difcipulis perluftrans idola côfregifte,populo fque ad culturam veri Dei euangelizafle dicitur. T une amp;nbsp;gentilium zelo fufti-
A 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;busper-
-ocr page 12-s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M ADAMI
bus percbiTüs, amp;gladio legitur ad iugulandû profcriptus. Licet gracia Dei ma-ioribus eum prædeftinarecritulis,fuatarnen voluntaceamp; ftudionihilominus ad martyrium piger erau PofthæcraiflusàCarolo rege inSaxoniam, primus omnium dodorum maritimas amp;nbsp;boreaJes Saxonixpartes, acTranfalbianoS populos ad Chriftianamprouocauit Üdem, Septem annosprxdicairc dicitur cam regionéjvfquc ad annum rebelJionisSaxonumxn. cum Widuchind per-I lecutionemmouens in Chriftianos, Francorum terminus vfquead Rhcnum vaftabat. In qua perfequutione difcipuli Willebadi ftndi quidam Brcmæ, quidam per Frefiam,cæreri trans Albiam pafliIeguntur.VndecófcHor Dei,maiuS adhuclucrûexpedansjde cóucrdoncpJurimoru, legiturfecundum Euangeli-cumpræceptumdeciuitatein ciuiratélugifTc, diCperüCqi adprxdicandum ('o-ciis.ipfèRomamcum Luidgero venifle.Vbifanóhflimi PapæAdrianiconfola-tionereleuari.Luidgerusin montemCaflïnumreceffitadconfedioncm/andi * Benedidi. WilJehadusin GalIiamadlepuIchrüfanétirepedauitWiIlebrordi. Itaq; biennio vterquereclufi, contemplatiuæ vitxoperam dabanr,apprimeo-rantesproperlecutoribusamp;genteSaxonum.neiaóIuni in eis lemen verbi Dei inimicas homo zizaniis opplcrer, impJetumque eftq, fcriptura dicit, mukum valctdeprecatioiufti aCsidaa.Hæc de vita eiusadfenium excerpta protulimus. Tranlâdo igttur biennio, quod eftanno Caroli xvm. Widekmd inccntor re-bellionis ad hdem Caroli venir, baptizatuseft ipfecumaliisSaxonum magna-tibus,amp; tuncdemum Saxonia fubaóla.in prouinciam redaâta eil, Quxûmal in viir. Epifcopatusdiuira,Mogûtino8cColonienûArchiepircopiscilfubieâ:a. Cuius exemplar diuiûonis, quod ex prxcepto regis m Brcméû EcclcCia fcrua-tur, hiisco'gnofci poteli verbis,
.Cap.5gt;. In nomine Dhi amp;Saluatorisnoftri lefu Chridi, Carolus diuina ordinante Cap.x. prouidentiaKex. SiDno Deoexercituum fuccu trente in bellis victoria potiti iumuSfinilloScnon innobisgloriamaiyôcinbocfcculopaccôcprofperitatcm, amp;infuturoperpetuæmercedisretributionénospromcrcriconfidimus.Qjja-propter nouerint ocs Cbriiti üdelcs, Saxones, quos à progemtoribus nodris ob Eux pertinaciampcrddiç Temper mdomabilesdpfjqae Deo Sc nobis tamdia rebelles,quoufqi illiusnon nodra virtwre ipCosSc bellis vicimus,Scad baptil'mi gratiamDeoannuenrcpcrduximus, ptiftinælibertati donatos, amp;nbsp;omni nobis debito cenfu folutos, pro amoreillius.qui nobis vidoriam cotulit, ipii tributa-riosamp;fubiugalesdenoteaddiximus, videlicet, vtqui nodrxpotcdatisiugum hadenus Ferre detredauerunt; vidi iam (Deo gratias ) Sc armis Sc Ede DnoSC Salaatorinodro IcEu Cbrido Sc iacerdotibus cius.omnium fuorû iurnentorum Sc Fruduum totinfqi culturæ décimasacnutriturx, diuitesacpaupcreslegal!-tercondridiperloluant.Proindeocm terram corum antiqueRomanorumo-re in prouinciam redigentesj Sc inter EpiCcopos certo limite diderminantes, Septentrionalem illius partem, quxcdpifeium vbertateditiCsimayScpecorib^^ alcndishabeturaprifsimatpio Cbrido,Sc Apodolorum CaoramprincipiPetro progratiaru atdione deuote obtulimus; Sibique in Wigmodia in loco Bremon vocato, Taper Hume Wirrabam Eccleiiam Sc Epiicopale datuimus catbedram. Huieparoebixdecern pagosTubiecimas, quos etiamabiediseorumantiquis vocabubs ScdiaiHonibus, in duas redegimas proaincias, hiisappellantes nominibus,Wigmodiam Sc Lorgoe.lnTuperad prxTatxcondruâionemEcclcHç jnTapradiäispagis lxx. manióscum iuis colonisoHerentes totiusbuiusparoebix incolas, décimas Tuas Eccletix, Tuoque prouifori HdelircrperToluere, hoc nodrxmaiedatisprxceptosabemus,donamusScconHrmamus. Adhucetiam fummi pontiHcis Sc vniuerlalis Papx Adrian! prxcepto,necnon ScMogontia-cenûsEpiicopi Lullonis, omniumquequiaHuerepontiHcum coHlio.eandein BremcnTemEcclcHam cum omnibus Tuis appendiciis WiHebado probabilis vitxviro, coram Deo Sc Tandis eius commiHmus. Qu,emeriam primumeiuT-demEccleûxiu.lduslulbcôTccrari fccimusEpiTcopum,vtpopalisdiuiniTc-mina
-ocr page 13-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I s T o R1 A E C C L E s i A s TIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7
mina verbi fecundum da ta ni (ibi fapientiam fideliter difpenfândo, amp;nbsp;nouellanï banc Ecclefiam canonicô ordine, amp;: monafteriah copétentia, vtilirer inftrucn-doj intérim plantet amp;nbsp;rigetjquoufque precibüs fanétorum fuorum cxoratus,in-crementum det omnipotens Deus. Innotuit etiam idem venerabilis vir fereni-tati noftrae, eam, quam diximus, parochiam propter barbarorum infcftantium pcriculafeuvarioseuentusqui ineafoléntcontingere,adfuftentaculabued:î-pendia Dei feruorum inibi militantium Deo, minime fuflïcere pofle. Quam-obrem quia Dominus omnipotens in genre Frefonum, ficut ôc Saxoniim, ofti-um fidei aperuit, partem prænominatæ rcgionisj videlicet Freliæ, quæ conti-guahuicparochiæ efle dinofcitur, eidem BremenfiEcclefia;, fuoque prouifori Willehado Epifcopo eiufquc fuccefloribus, pcrpetualiter delegauimus retiné-dam. Et quia cafus præteritorum nos cautos faciurit in futurum, ne quis, quod , non optamus, aliquam fibi in eadcm diœccfi vlurpet poteftatem, certo eamlimite fecimus terminari, eique hos terminos,mare Oceanum, Albiam fluuium, LiamjSteinbach,Hafalam,Wimarcham,SncidbachjOftam, Mulinbach, Mo-tam paludem, quæ dicitur Sigcfridefmor,Quiftinam,Chefenmor, Afchbroch, VifebrochjBiuernam,Vtcrnam,iterumque Oftam. AbFIoftaverovfquequo pcrueniaturadpaludem qua’diciturCaldcnbacb. Deindeipfam paludemvfqj mWempnam nuuium. A V/cmpnaveróBicinam,Farftinamvfque inWirra-ham fluuium. Dehinc ab oricntali parteciufdemfluminisviampublicam, qua: dicitur Hefl’e'W'cg.Sturmcgoe amp;: Lorgoe difterminantem SechbafamjAlapam, Caldhowa, iterumqj Wirraham: ex occidental!autemparte viampubhcam, cjuæ dicitur Folcvveg, Deruc amp;nbsp;Lorgoe diuidentcm, vfque in Huntam flumen. ßeindeipfum fiumen,amp; Amriuum Lucum fylueftremjquem incolælociWild-loclinominant,Finolam,Waldcfmoer,Bercpob Eddenriad paludem,Emifgoe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)
amp;Oftergoe dillerminantcm, Bruftlacho, Biberlacli, iterumq; marc firmos amp;nbsp;intranfgreflibiles circumfcribi iulTimus. Et vt huius donationis ac ciicumfcri-ptionis auétoritas noftris futurifq; temporibus Dominoprotegentevaleat in-conuulfa manere, manu propria fubfcripfimus, annuli noftri impreflîone fî-
JL gnari iufsimus. Signum Domini Caroli regis inuiófifsimi, Hildebal-dus Archiepifcopus Colonicnfis,amp; fàcri Palatij Capellanus.recogno-vü' ui. Data 11. Idus lulij,Anno Dominica: incarnationis n c c lxxx. viii,
* Indiéfione xii. Anno autem regni Domini Karoli xxn Aélumpalatio Ncmetenfiféliciter. Amen.
Cap.io. Seditigitur Dominus amp;nbsp;Pater noflerWillehadus poflordinationc fuam an- Cap.xe nos duos, menfes tres, dies xxvi. prædicauîtq; tam Frefis quam Saxonibus poft martyrium fandtiBonifacij, omnes annos triginta quinque. Obiit autem fenex amp;plenus dierum in Frefia, in villa Plecca2ze, quæ fitacft in Ruftris. Corpus ei’ Brcmam deportatum inbafllica fandti Pétri, quamipfe ædificauit fepultum eft.
T ranfitus eius celebratur feftiuis gaudiis vi.Idus Nouembris, ordinatio. 11 i.Idus lulij.Extat vitæ aduumque eius infignis liber, quem fuccefl'or eius 111 r. fideli fti-loexarauit Anfgarius. Ad cuius leéFioncm,quia nos adaliapropGramus,cupien-tem feire tranfmittimus.
Cap.1i. nbsp;nbsp;Proximumfànéto Willchadoexdifcipuliscius^^i liiric v MinBrcmêfiCAP.xii?
Ecclefia præfuifTe Icgimus, quem alij Willcharium nuncupant. Seditque annos L. vfque ad annum Luthowaei fenioris penultimum.Cum veto feriptum fit in li-bro Donationum fine Traditionum Bremenfis Ecclefia,ab anno xxxvi i.Caroli, vfque ad xxv. annum Luthe wici præfedifl'e Willericum ; xii. anni minus reperi-untur ab eo quem prædiximus numero. Et credi poteft tanto tempore Bremen-fern Epifeopatum cefTafte, quemadmodum amp;nbsp;alios propter nouellam gentis Sa-xonum conucrfioncm’i, quæ nondum fe Epifcopali ditione régi patiebatur : maxime cum nullis fere annis à bello vacantibus, tandem Saxones ita profligati legantur, vt ex hiis qui incolunt vtrafque ripas Albis fluminis x. milia homi-num cum paruulis in Franciam translati fine. Et hic eft annus diuturni Saxonu
A 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;belli
-ocr page 14-S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
belli xxxni. quem Francorum hiftorici ponunc memorabilem-, fcilicet Caroli Imperatoris xxxvii. Quo tempore cum Sclauoruquoq; genres Francorûlm-perio fubiicerencur j Carolus Hamaburg ciuitateNordalbingorum.cxrruda ibidem Ecclefia,Heridago cuidam fando virojquem loci Epilcopum defigna- 4. uit ad regcndum comifit; cui etiam proprer infeftationem barbaricam,vbi in-terdu polier confiftere,cellamquandä in GailiaRodnachdonauit.Difponens candem Hamaburgenfem Eccleliam, cuiittis Sclauorü Danorumq; gentibus Mctropolim ftatuere. In qua re ad perfedum duccnda,amp; mors Heridagi preß-byteri Sc occupatio regni, Carolülmperatorem nedeliderata compleret im-pediuit. Legimus in libro donationum Bremelis Eccleliæ, Willericü Biemen-l'emEpifcopüTransalbianisetiäanteAnfgariumpdicall'e,amp;:EcclefiaminMi-linthorpfrequetervifitaire,vfq;ad tepus quo Hamaburg metropolis fadaeft.
Etquoniam mentionem Danorum femel fecimus,dignum memoria vide- Caf. tur,qüod vidoriofillimus Imperator Carolus, qui omnia régna Europa: fubie- xin. cerat, nouilfimum cum Danis bellum fufcepifle narratun Nam Dani amp;nbsp;cæteri qui transDaniam funtpopuliabhiftoricisFracorumomnesNordmanni vo-cantur.Quorum Rex Gotafridiam antea Freds,itemq; Nordalbingis,Übotri-tis Scaliis Sclauorum populis tributo fubadis, ipli Carolo bellum minatuseft, Hæt dilfcnlio voluntate Imperatoris vel maxime de Hammaburg retardauit. Tande extindo caclitus Gotafrido Hemming patruclis eius fuccelsit, qui mox pacem cum Imperatore faciens, Egdoramfluuiumregniterminum accepir. Nec multo pol! Clarifsimus Imperator Carolus obicns, Luthewicum dlium fuum Imperijrcliquithæredem. Cuius tranlîtusadfuperos contigit annoxxv. Willerici, die v. ante Kalend. February.
Cap. ï2.
LothewicusvoluntatempatrisdblitusprouinciamTräsalbianam Bremen- ^ap. IÎ ScFerdenfiEpifcopiscommendauit. A quo tempore geftaincipiuntfandi xnii. Anlgarij. Et qm borealium getium hilloria noftram, id eft, Bremenfem Eccleliam in parte refpicit, dilpolui, necinutiliter, vt arbitror, pafsim occurrcntia tangere ada Danorum. Per idem rcmpusHemmingoDanorüregernortuo, SigafridSc AnulonepotesGotafridijCumintcrfedeprimatu regniconuenire nonpofl'entjpræliodiuiferuntjinquacongreirionc xi.milibushominûintcr-emptis, Reges ambo ceciderût. Pars Anulonis cruenta vidoria potita,Regin-fridum amp;nbsp;Haroldum in regnum pofuerut. Moxq; Reginfridus à Haroldo pul-fus piraticam clalfem exercuit.Haroldus vero cum Imperatore fçdus iniitHi-ftoria plenius liæc Francoru exequitur. In diebus illis fcribitur,q, Ebo Remen-liscumdefalutegentiumreligionisftudioferueret, legationemadgetescum Hali rgario fufcepit à Pafchali Papa, quam poftea nofter Anlgarius diuihaopi-tulantegratiafeliciterperegit.AnnoWillericixxxiii.Luthewicus Imperator Cap.xv. nouam in Saxonia Corbciamexorfus, religiolifsimos Franciæ monacbos ad il-lud congregauit cœnobium, inter quospræcipuus legitur fandifsimuspater nofter ac philofophus Chrifti Anfgarius, vita: atq; fcientiæ meritO clarus, amp;nbsp;o-mni Saxonum populo acceptus.Eodemque tempore Rex Danoru Hafoldus à filiisGotafridiregnolpoliatus, adLuthewicum fupplex venir Imperatorem; quiôcmoxChriftianæfideicatechifmoimbutus,apud Mogutiamcum vxore, fratre, Sc magna Danoru multitudinc baptizatuseft. Qu,em Imperator à facro fonte fufcipiensjcum decreuillet in regnum fuum reftiruerej dedit ei trans Al-biam beneficium, amp;c fratri eius Horico, vt tum piratis obfifterct,partem Frefiæ concefsit, quam adhuç Dani quafi legitimam fui iuris repofcunt.Cum autem Cap. nemo dodoru facile polTet inueniri, qui cum illis ad Danos irc vellet, propter xvi. barbaricam crudelitatem, qua gens ilia fugitur ab omnibus, fandus Anfgarius diuino,vt credimus.fpiritu accenfus. Sc qui ad martyrium aliqua optabat occa-fione pertingere, cum focio fe ad vltroncum obtulit Audberto.no folum inter barbaros, verum etiam in carcerem Sc in mortem pro Chrifto ire paratus. 1 ta-que biennio in regno Danorum commorati, multos exgetibus adChriftianam fidcm
-ocr page 15-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5
fidem conuciçcruiit. Inde reueidi cum dcnuo ab Impcratore poftularcntur, vki-mos Sueonum populos Euâgclij gratia tentarc ; intrepidus athleta Chrifti Anf-gariusj afl’umptis lecum fratribus Gislemaro amp;nbsp;Withmaro doftoribus, gaudens peruenit in Daniam. Vbi relinquens Gislcmarum Haroldo, ipfe cu Withmaro in Sueoniam trasfrctauit. Vbi benigne à rege Biorn fufcepti, verbum Dei publice prædicare permifli funt. Multos itaque per annum integrum lucrati funt Domino lefuChrillo. Inquibus Herigarius oppidi Bircæpræfeâ:us credidit, quern tradunt ctiam miraculis amp;nbsp;virtutibus iniignem. Hac Icgationis lùæ proiperitate . gauifi jCorbeiamnoui Apoftoli cum triumphoduarumgetiumregreflifunt. Et Ô mira omnipotentis Dei prouidentia de vocationc gentium, quam difponit ar-tifex, vt vult, amp;nbsp;quando vult, amp;nbsp;per quern vult. Ecce quod longo prius tempore Willebrordumamp;Ebonem, aliofqivoluiflelegimus.necpotuiirc; nunc Anfga-rium noftrum amp;nbsp;voluiffe amp;nbsp;pcrfecifle miramur, dicentes cum Apoftolo, non eft volentis neque currentis, fed eft Dei miferentis, ergo cui vult, inquit, miferetur, B* amp;nbsp;quern vult,indurat. Tunc Imperator cum magnatibus fanéto Anfgario de gê- C a tium congratulatus falutc, ingentes Chrifto gratias perfoluerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xvii.
Habito igitur generali facerdotum confilio,pius Cxfar votu parentis cupiens implere, Hammaburg T rafalbianorum ciuitatem metropolim omnibus barba-ris flatuit nationibus Danorum, Sueonum, itemque Slauorum, amp;nbsp;aliis coniace- J tibus in circuitu populis, eique cathedræ primum Archiepifeopum ordinari fc-cit Anfgarium. Hoc fadum eft anno Domini nccc.xxxiii. qui eft Lutho'orici Impcratorisxviii.WiIlericiBremenfisEpifcopi XLiii. Confecratuseftautem aDragone MctcnfiEpifcopo,Cæfaris fratregermano, aflantibus atque fauenti-bus Otgario Mogótieniï,Ebone Remenfi,Hetti Treuerefi,amp;aliis: Confentien-tibusetiamWillericoBremenfi, amp;HelingaudoFredenfiepifcopis, quibusan-tcadiœcefis ilia commedata eft: roboranteidPapa Gregorio Illi, apoftolicaau-ftoritate, amp;nbsp;pallij datione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Habentur in EcclefiaBrCmcnfiprxccpta Impcratoris,amp;:priuilcgia Papç.fàn-•îlo Anfgariodata,inquibushocquoqucvnacontinetur, quandameicellamin GalliaTurholtvocatam ad fupplementum Icgationis fuæ à Cæfareconcefl'am, annoDomini nccc.xxxiii. Aólaindidione xxii.quieftLuthowicixxi.
Cap, 14, Bcatusautem AnfgàriusnuncDanosinuncTranfalbianosvifitans, innumc- Cap.’ rabilemvtriufquegcntismultitudinemtraxitadfidem.Siquando veto perfecu- xvin. tiöne barbarorum impeditus eft ab ftudio prædicandi, apud Turholt cum difei-pulis fuis fe retinuit. In adiutorium etiam prædicationis, datus eft ci Ebo Remé-iis Archiepifeopus, de quo amp;: antea diximus. Hie feu fatigatione itineris.fèucorporis debilitate impeditus, fiucpotiusoceupatione fcculi dclcftatus, vicarium pro fe dedit Anfgario nepotem Gaudbertum. Quern ipfi ambo confeerantes E-pifeopum, vocauerunt cum Simonem, eumque diuinæ gratiæ commendatum, in Sueoniam miferunt. Hæc invitafancti Anfgarijcopiofedefcripta, nobis ab-breuiandi locum præbucrût. Vcrum quoddiftinlt;kio temporum ibi obfeura eft, pleraqucab aliis fcriptis temporicongruentiamutuauimus. Nunc ad cætcravn-de incepimus regrediamur.
Cap. 15. IntereaWillcricusBremenfis Epifcopus,diöeccfimfuamfollieitccircumcu- Cap.’ do,gentiles l:gt;aptizando,amp; fideles in Chrifto confortando,flrenuuin prædicato- xix. ris officium pcregit. Ecclefias vbique per Epifcopium cohgruis erexit in locis. Tres veto Bremx, quarum prima fcilicec domu fancti Petri, de lignex lapideam fecit;amp;corpus fandi Willehadi cxinde traslatumin auflrali,quodfecît,oratorio rccondidit. Qjiod etiam fcriptorvitæcius præterire noluit. Narrantque pofleri hoc fadu pro timoré piratarum, qui propter virtutem miraculorum confefforis noftri corpus aufcrremaluerunt. Eodemteporcbeatus Anfgarius corpora fan-dorum,quæ dono Ebonis Archiepifeopi fufeeperat,trans Albiamfertur depor-tafle, amp;nbsp;corpus quidem fandi Materniani apud Heiliganflad repofuit, Xifli veto ßcSinnicij, cumaliorummartyrumpatrociniis, in vrbe Hammaburg colloi-
~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cauitj
-ocr page 16-19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
cauitj Bcati vero Rcmigi] Cimilia cum ingcnti honore fcruauit Bremx.Willeri-cus igitur clcrummaximum collegit, de populo vero magnamBremen 11 Eccle-fiæ hæreditatem acquifiuit. In diebus fuis Carolus elecmolynam obtulit Salua-toriadBrcmenfemEccleliam, centummanlbs. ScriptumeftinlibroDonatio-num tertio, capitulo i. vbi etiam crebro verfu hoc repetitur. Sacrolânétx balili-cæ quæ conftruóla eft: in honorélànéti Petriapoftoli in loco feu villa publica nu-cupataBrema, vbi Willericus Epifeopus feruusfcruorumDeipræelfcvidctur. Quiobiitfcnexamp;plenus dierum Anno Domini dccc. xxxvii. qui eftannus Luthowici X XV. amp;nbsp;penuitin^ius, fcpultufq; eft in domo lànéti Petri, à parte alta-ris aquilonali 1111. Nonas Maij.
Cap.k?. Levderic vs ordinetertiuSjfeditannosofto.Eiusannoscumprocertofci- Cap.xx. re non pofl'umus, ex eodem libro traditionum difeimus, amp;nbsp;Willerici diaconum fuilfe,ScfedilTevfqueadLuthowici iuniorisfextum, capitulolviii.fcriptuin. Hunc etiam traduntfuperbumfuifle: quod cxindcconiici poteft,quia fealiqua-do cuftodem, aliquando paftorcm Bremenfis gregis gloriatur.In diebus illis fan-6lus Anfgarius legationem fibi creditam fidcliterexecutus, apud Hammaburg nouellæ plantation! infudauit, doftrina oris, amp;nbsp;opere manuum cxercens Ecclc-ftam. Sæpe etiam monafterium Galliæj quod dono Cælàris polfedit, T urholt vi- j. fitans,fratribus ibidem Deo militantibus falutaris regulç tramitem verbo cxera-ploque monftrauit. In quorum nobili contubernio iam turn à puero fanftus cf-fullit Rembertus, quern fanftus pater Anlgarius adoptans in filium prophctico fpiritu, quo plenus erat, longe ante prædixit ill urn fuæ virtutis æmulum, amp;nbsp;in cathedra pontifical! fuccedere, gratiaque meritorum in cælefti regno confortem •fore. In qua re, omnipotentis De! prouidentia, quæ olim Heliæ fubftituit Heli-feum, in Rembertononfefellit Anlgarium.
CÀP.17, IntereaNordmann! piraticis excurfionibus vfquequaque degralTati, Frefo- Cap.xxi. Ues tributo fubiiciunt. Eodemquc tempore per Rhenum vedi Coloniam obfe-dcrunt, per Albiam vero Hammaburg incederunt. Inclyta ciuitas tota, aut præ-da, aut incendio difperiit. Ib! Ecclefia, ! bi clauftrum, ib! bibliotheca fummo col-Icdaftudio, confumpta eft. Sandus au tern Anlgarius, vtfcr!b!tur,cum reliquiis fandorum martyrum nudus cuafit. Excidium Hammaburg hiftoria non tacct Francorum, amp;:pr!uilegia Romanorum. Hoc, vtaiunt, fadum eft, anno Luthc-wic! fenioris nouiftimo. Tunequoque Gaudbertus Epifeopus zelogcntiliumà Sueonia depulfiis, amp;Nithardus capellanus eius martyriocum aliiscoronatus eft. Et exinde Sueonia caruitfeptenniofacerdotalipræfentia. Quo tempore A-, mundus regno pulfus, in Chriftianos mouit perfecutione. Hcrigarius vero Bir-cæpræfedus Chriftianitatemib! lólus luftentauit. Qui etiam tanta fide! gratiam meruit, vtpotentiamiracuiorum amp;nbsp;exhortatione dodrinæ, multapaganorum milia faluarit. Scriptum itaque in adibus beat! Anlgarij.
Cap. 18. nbsp;nbsp;AnnoLeudericiBremenfis Epifeopi in. Luthewicus Imperator obiit, re- Cap.
gnumque in contentione remanfit. Multaintcrfratrcs difeordia, bellum maxi- xxn. mum, in quo, vthiftoriateftatur, omnes Francorum vires confumptæfunt.Difi cordiæ incentor Ebo, qu! amp;nbsp;fiipra in pattern films armauerat, amp;nbsp;nunc fratres in-teftinafeditione concitaucrat: conlpirationis crimine accufatus, à Papa Gregorio deponitur. Sed aliis criminantibus hoc, aliis hoc fadum aftruentibus, verita-temnos in medio relinquemusjpræfertim cum à fando patrenoftro Anlgario ca diledione, quam ab initio fecum habuit, vfque in finem habitus fuerit. Lege in vitaiplius, amp;in capitulo Rabani, de famaEbonis ambigua. Tandem median-te Papa Sergio,pax inter fratres conuenit,regnumque in tres partes eft diuifiun, ita vt Lotharius maior natu Romam cum Italia, Lotharingiam cum Burgundia poflideret,Lothexricus Rhenum cum Germaniarcgeret,Carolus Galliam,Pip-pinus Aquitaniamacciperet. Hac inter fratres fortitaregnidiuifione, Turholt monafterium in partem cellit Caroli, ficque alienatum eft à iurefandi Anlga- c^p.
Cap. 19, rij. Ac ille in paupertate Iha Deum glorificans, verbuna Dei, cuius Icgationo fun- xxin. dus eft,
-ocr page 17-HISTORIA ECCLESI ASTIC A.
II
Gp.il
dium,quod Ramfolan dicitur, à quadam venerabili matrona fufeeperit,nomine IKI A. Qui locus in Epifeopatu Ferdêfi pofitus.ab Hamaburg nifi tribus diipa-ratur raftis. Ibi fanótus Dei cœnobium conftituens, rcliquias ïànélorumXifti Sc Sinnieij locauitconfcflbrum. Sc aliapatrociniaquæab Hamaburgfugiens por-tauit, vbi Sc gregem profugum collegit,depulfofque à gentibus focios in eo por-turetinuit. Abeo ergo loco Hammaburgeniem Ecclefiamvifitahs, Nordalbin-gos in fide reformauit, quos an tea perfeeutio turbauit. T une quoque ne legatio gentium tarditatc fua quapiam frigefccret,prædicacores milit in Daniam; Hart-garium veto eremitam direxit in Sueoniam, Fertur etiam venifl'e Brcmam, arqi abEpifeopo ipfius loci,qui doélrinæ aevirtutibuseiusinuidit, depulfiim efl'e. Pofthæc LevdeRicvs Bremenfis Epifeopus obiit, Sc fcpultus eft in Ecclc-fiabeati Petri ab auftrali parte altaris. Deceffit autem ix. Kal. Septembris,0cEc-clcfiadiuviduatapermanfit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...
Tunc Luthewicus Pius Cæfar inclytus Hammaburgenfis Ecclefiç deiblatio-nemmiferatus,venerabili AnigariocontulitBremenfemEpifeopatum. Atillc quamuis Canonum non ignoraret décréta, quibus cautumeftiVt Epifeopus, qui à fua ciuitate perfequutionem paffiis expellitur,irt alia vacante rccipiatuntartien, ne pro inuidiacçterifcandalizarentur,Cæfari fuper hac re diu reftitit. Poftremo fi abfque fratrum querela fieri poftet, tunc folummodo concederet. In vita no-ftri Antiftitis hæc plenifl'ime defcribuntur. Obfeure vero notatur tempus, quod liberdonationumfignificatapertius. AnnofcilicetLuthewiçifecundi ix. dominum Anfgarium ab Aldrico clerico Sc Comite Reginbaldo legatis Cæfaris duclum in Epifeopatum. Scriptum libro tertio, capitulo xx. Sed amp;nbsp;in vita cius hæc; Multuminquit temporis fluxit, ex quo beams Anigarius BremenfemEpi-fcopatum fufeepit, antequam hoc à PapaNicolao firmaretur. Saniftus itaq; Anfi gârius receptus Bremis, annos x v 111. fedit. Nam antca in Hammaburgenfi cathedra præftut annis xvi. qui fiuht finiul xxx 1111. Hoc regalis munificentiæ do-no, confeftbr Dei valdegauifus in Daniam feftinauit. Vbi Regem DanoruHo-ricuminueniens, Chriftianum reddidit. Is ftatim Ecclcfiam in portu maritimo
erexit apud Sliafuuig, data pariter licentia, vt quifquis vellet in regno fuo, fierce Chriftianus. Infinita gentilium credidit multitudo, de quibus hoc in libris memoriale reliótum eft, plures vt aqua baptifmi loti funt, ab omni corporis infirmi-tatelibcratos.
n. Quibus rebus ex voto completis.dum adhuc iànétus Dei pro gente Sueonum æftuare cœpiflet, cum Gaudberto Epifeopo cofilium habuit, quis eorum lauda-bilepro Chrifto fubiretpcriculum. At ille pcticulum iponte declinans,fanlt;ftum potiusvt iretrogauit Anfgarium. ExemploathletaintrepidusHorici régis mifi film rogauit atquefigillum, Sc àlittore Danorura trans fretans in Sueoniam per-uenit, vbi tue Olephrex apud Bircam generale populi fui habuit placitum. Que præucniente mifericordia Dei, ita placatum inucnit,vc ex cius impcrio Sc populi confenfu, Sc iactu fortis. Sc Idoli refponfo, Ecclefia ibidc fabricata, Sc Baptifmi licentia omnibus concefl’a fit. Hiis ctiam ex fententia finitis,Euangelifta noftcr
Cap.
XXIIII.
Cap, XXV.
Cap.
XXVI.
Eccicfiam Suconum Efimberto commendauit presbytero, rcdiic. Quæ in vita fanctiAnfgarij latiflimageftorum narratio defcripta, nos brcuitate nitentcs atnputauimus. Et ni fallat opinio, prophetia Ezechielis de Gog Sc Magog con-uenientiflime hie implcta videtur. Eniittam jinquit Dominus,igncm in Magog, Sc in hiis qui habitant in Ihfulis eofidcnter. Aliqui hæc Sc talia de Gothis.qui Ro-mam ceperantdiélaarbitrantur.Nos veto confiderantesGothorum populos in Sueonia rognantes,omnemque hanc regioneni paffim in Infulas diipertitam cC-ie, prophetiam eis opinamur pofle commodari, cum præferrim multa prædicla fint à prophctis quæ necdumvidchtur compléta.
Cap, j j, nbsp;nbsp;Interea quæftio magna furrexit in regno Francorum de Bremefi Epifeopatu, Cap.
adinuidiam' bcaci Anigahj cohflata. Eacontentio diu per regnum graui amp;anci- xxyii.
piti
-ocr page 18-. Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
piti diflenfione profligata,multis partium ftudiis collidebatur. Tandem Ortho-doxus Caefar Lothewicus compoiitis hinc indc contradicentium voluntatibus, præcipue Guntharij Colonicnfis Archiepifcopi, cuius ïùiïraganea prius erat 7. BrcmxSuperhis Romam nuncios ad ianciiflimum PapamdircxitNicolaum.il-Icvero quod neceffitasEcclcfiafticapcrfuafit,amp;quod patrum conciliis fieripof-fc comprobatum eft, facile confenfit. Ergo Brcmenfem ac Hammaburgenfem Epifcopatumapoftolicaauótoritate copulari, amp;nbsp;pro vnoianxithabcri. Cuius rci priuilegia diligenteradhuc in Bremcnii conferuanturEcclcfia. In quibus etiam additiim eft,quod idem Papa Nicolaus tarn ipfum Anigarium.quam fucceflbres eius legatos amp;nbsp;Vicarios apoftolicæfedis coftituit, in omnibus gentibws Danorû, Sueonum, atque Sclauorum; quod amp;nbsp;antea Gregorius Papacoceffit.IgiturBrc-mefis atque Hammaburgenfis parochix coadunatio faefa eft vltimo ianfti A.nC-garij tempore. Vitæ eius annum non ponit, præceptum autc regis ponit annum regni xxi.Priuilegium Papx notât annum Domini dccc.lviij. quieftabor-dinatione Archiepifcopi XXVIII.
CAP.24. nbsp;nbsp;Poll hæcfcribitur in vita bead an tiftitis, qualitcr inDaniamvenicnsiuniore
Horicum in regno reperit.CuitemporicongruithiftoriaFrancorum,quçfîcde xxvuu Danis meminit. Nordmanos per Ligcrim Turonos fuccehdill'c, per Sequanam Panfios obfedifte, Carolum timorc compulfum terrain eis adinhabitandum de-difle. Deinde Lotharingiam inquit, vaftata, SiC fubadaFrclia j infua viiftrici con-uerfos vifeera dextra. Cotendentibus namq; âd inuicé Gudurin Principe Nord-mannorum cum patruo fuo FI orico fcilicer rege Danorum,tanta cçde vtrinque eautemregia nemoomhiumre-
vt vuigus omne caderet; De ftirp
manerer, prxterpuerum vnum nomine Horicum. Qui mox vt regnum fufccpic Danoiumjingenito furore fupcr Chrifticolas efferatus, lacerdoresDei expulit, amp;Ecclelias claudiprxeepit. Adque lanótusDeicöfeflbr Anlgariusvenirenon trepidans, comitante fecum gratia diuina,crudele Tyrannum lie placatum reddidit, vt Chriftianitatem ipfe fufciperet,fuifqj omnibus vt Chriftiani ficrent,per cdiólum mandaret. Infuper in alio portu regni fui apud Ripam exftrucrctEcclc-liam,in Daniafecundam. EthiisEccleliafticoordinecompolitiSibeatuspaftor nofter Eccleliam illam Remberto commendauit prcsbytero.Indc Hammaburg xxix« reuerfusjde venditione Chriftianorum Nordalbingos correxit. Vndc Frefos ad-iensjcaftigauit eos pro labore dominici dici.Pertinacius vero agcntes,ignccxlc-fti mulólauit. Et alia, qux antiquis miraculis nó imparia, leguntur in vita eius. Et quoniam totumftudium eius erat pro làluteanimarû, li quandoàprxdicationc gentilium foris liber erat, domi congregationu fuarum curam egit.Quarumpri-mam, qux ab Hamaburgolim barbaricaincurlione depulfiieft, iple, vtprxdixi-mus, tranftulit ad Ramfolas. SecûdaminBremis habuitlànclorumvirorum, qui habituquidemvlicanonico, régula viuebantmonaftica,vfq; ad noftri fere tepo-ris xtatem. Tertiam fandarum virginumcongregationcm inBriximon aduna-uit. vbi deuota Chriftimatrona Lutgard totum patrimonium fuum offerens cç-leftiIponfo,magnum chotum eaftitatis fuo nutriuitducatu. Adcuramaute pau- nbsp;nbsp;nbsp;p,
perumScfulceptioneperegrinorum,multislocisholpitaliaprxparauit. Vnum xxx. autem vel prxeipuum habuit Bremæ, quo per Icipfum cotidie vcnicns, infirmis
Cap. 25. I^on erubuitminiftrare. Quorum plurimos verbo Veltadu lanauit. Ipleretraftu-licCorpuslanótiW^illchadi in matrice beatiPetriapoftoliEccleliam, abilloau-ftrali oratorio j quo deportatum efta WiHerico. Ettuncfàélafunt illamiracula, quæ per mérita fandliWillehadi, populo oftenlafunt, abannoDni dccc.lxi.
\ qui eftannus ab ordinationc Archiepifcopi xxx.Iplcenimquitraftulit,amp;vitam , amp;nbsp;miracula eius lingulis libris comprehendit. Sique temporum lèrïcm diligenter computemus , ipfum eft tempus quo in Saxoniam translatio Sanfti contigit Alexandri. In quailludmcmorabile videtur, confell'orcmnoftrum cumaduena martyre certalTe, quis eorum vidercturelTc maiôr, amp;nbsp;in gratia lànitatumpopulis acceptior.Einhardus in geftis Saxonumhxcdulci calamoprolcquitur.
Intcrc*
-ocr page 19-HI ST Ö RIA ECCLESIASTIC À. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij
^AP.iï; intcrcabeatus Anfgariuscaptiuosredimendo, tribulatosrcfouendo,dome- Cap. fticos crudiendo,barbares euangclizando,foris apoftolus, intus monachus, nu- xxxi. quamlegiturotiofus.Necfolumcrgafuos, verum erga aliénés, quomodo viue-rent ióUicitus.Epifcepes ctiam tam vece quam littens,vt vigilarent fuper demi-nicum grcgem,hes arguit,illes ebfecrauit. At vero Remanerum regibus pre fua Icgatiene, regibus Daneru pre Chriilianafidecrebre mandauit. ExtantEpifte-læ cius plures huiufmedi. Vnam vere quam emnib’ de fua legatiene fcribit Epi-fcepis, qua ab Ebene er lam allcrit, ita claudit: Deprccer, inquit, vt apud Deunf interccdatis.quatenus hæc legatie crefcere amp;nbsp;frudificare mereatur in Domino: lacnim Deoprepitie apud Danes,amp; apüd Sueenes fundataeft EcclefiaChri-fti, amp;nbsp;facerdetes abfque prohibitioncprópriofungunturofficie. Omnipetens Deus faciat vesemnes huius eperis piabcneuelcntiaparticipes, amp;nbsp;in cœlefti Chrifti gloria cohæredes.
Superuixit autem ianétus Anigarius poftillamplenariam Hamaburgamp;Bré-mæ copulationem annos feptem. Sedit autem omnes annos xxxi 111. Cuius de-politio fumma venerationc colitur 111. Non. Februarij. ÓBiit ergo anno Domini dcc c. Lxv.Indiétioncxiii.quicftLuthcvrici fecuhdixxvr.fepultufqueeft in bafilica fanóFi Petri, ante altare fandæ Dei genitricis Mariæ. Eàdèm vero die, qua ipfe commendatus eft, Rimbertus diaconus eius à clero fimul amp;nbsp;populo eledus eft. Qjii etiam vitam Sanébi patris veridico fermone defcribens, more beati Iohannis, quafi de alio fcribens, innuit fc fïdeliffimum eius difci-pulorumteftimonium perhiberefanólitati,quam cognóueratin vire Dei.Hunc ille librum ad fratres cœnobijdirexitnouæCorbeiæ, beatificansillos,quodta-lem miferint, amp;nbsp;nobis congratulans, quod talem fufeipere meruimus pa-ftorem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Sahiftus Rimbertus ledit annos xxiix. Annos Sé obitum dcceflbris fuireperi-. Cap. thus in quodam computo à Corbeia delate. Cætcrûm vita eius à fratribus eiufdê xxxii: cœnobij ad noftros data, quis fucrit amp;nbsp;qualitcr vixerit, breuiter amp;nbsp;dilucide com-prehendit.Mox,inquit,vt eleôtuscftàThcodoriCoMindenfiEpifcopoamp;r Adal-gario Corbienft Abbate iufluCæiaris düdus cftMogontiam. VbiàclariflSmd pontifice coniecratus Lutberto, venit Corbeiam, veftemqucftifcepitcum pro-fcflioncmonaftica.Cui Adalgarius Abbasgermanumamp;çquiuocumfuumcon-ceiTit Adalgarium,qui poftea amp;nbsp;focius prædicationis, amp;nbsp;hæres meruit cfle dignitatis. Pallium pontificale fufeepit à Papa Nicolae, Ferulam paftoralem à Cæfare Luthewico, ficut in priuilegiis dignofei poteft. Quæ àutemfcquuntur, ex vita e-iusexcerptafunt capitule XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• , , , nbsp;nbsp;nbsp;,
CAP.ip. Prætcrea legationisfuæ officium,quod ad prædicandum géntibus verbu Dei, Cap.
primitus àdecelFore fuo fufceptû eft, amp;nbsp;poftmödum fibi iure fuccefsiohis, quafî xxxur: næreditarium prouenit,impigrc cxccutus eft.Ipfe quidem per fcquotiens occu-pationes aliae linerent, eidemlegation! inliftens, femper autem conftitutos Habens presbytères, per quos amp;nbsp;verbum Dei gentiles àudirent,amp; fólatium captiüi Chriftiani haberent, adEcclelias inter iplos paganos longe conftitutos, quodq; grauifsimfi erat, marinis dilcriminibus adéundas. Quæ difcriminaiple frequen-tius fuftinens cû apoftolo fæpe naufragium pertulit) læpe etiarn alia pericula fu-ftinuit, fpe futuræ beatitudinis omnia præfentis vitx afperà leriiens, illudq; apo-ftolieum continua meditatione reuoluens: Non fuht tondignæ pafsiones huius temporis ad futuram gloriam, quæ reüclabitur in nobis.
Cap. joi Qui reges Danorunifuo tempore fuerint, non inuenitur in geftis eius. In hi-ftoriàFrâcorum Sigafrid cum fratre Haldan regnaflelegitur. Qui etiam mune-ra Lothe^ico Cæfari miferunt i gladium videlicet capuloterius aureum, amp;nbsp;alia multa pacem rogantes, amp;nbsp;mifsis vtrinqueadEgdoramfluuiummediatoribusi, pacem firmam,ritugentis,per armaiurauerunt. Eraht amp;nbsp;alij reges Danorum vel Nordmânorum, qui piraticis excurlionibus eo têpore Galliam vexabant. Quo-KumpræcipuierantHorig, Ordiuig, Gotafrid,Rodulfamp; Inguartyranni. Scri-
B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcunl
-ocr page 20-14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
pcum eft in Geftis Fracorufn: Crudcliflimus omnium fuit Inguar fliusLodpat-chi, qui Chriftianos vbiquc per iupplicia necauic.
Cap.ji. AnnoDoniiniRimbertiXII.LuthcwicusPiusCæiarmagn’obiift.IpfeBoc- C*p. mannos, Sorabos, Sufos, cæteros Slauorum populos itapcrdomuit, vt tribu- xxxi?, tarios eiîîceret. Nordmannos autem federibus ae bellis eóprcHos, co modo rc-tinuic, vtcu Franciam coram vaftauerint,regno eius vcl minimenoeucrint.Poft morte veto Imperatoris eftera barbaries laxis regnabat habenis. Et qm Dani cfi NordmannisHammaburgenii Ecclefiæcura paftorali fubicftifunc, præterire ncquco quanta mala per eos Dominus illo tempore fieri permiferir, amp;c quam late paganifuper Chriftianos extenderintpotentiam fuam.Quç omnia lamcnta-biliter fcripta funt in hiftoria Fraeorum, in aliis libris. Tunc Saxonia à Danis vaftataeftjvelNordmannis.Brun Duxoccifiisjcum aliis xii. Comitibus.-Tiade-ricus SiMarquardusepilcopiobtruncati. TuncFrefiadcpopulataeft. Traiechu
? ciuitas cxcifii. Sanlt;ftus Rabbodus Epifcopus vrbis cedens perfequutioni, Daiia-tria: federn conftituit, ibiqueconfiftens anathematis gladiopaganos virus eft. Tunc piratæ Coloniam amp;nbsp;Treueros inccndunt. Aqiulgranipalatium.ftabulura nbsp;nbsp;8,
equis fuis feccrunt. Mogontia veto propter mctum barbaroru inftaurari cœpir. Quid multa? Vrbes cum ciuibuSi Epifcopi cum toto grcge fimul obruti funtiEc-clefiæ illuftres cum fidclibus inccnamp; funt. Luthcwicus I mperator cum paganis dimicansvictorcxtitit, Si paulo poft obiit. Lutheveicus Franciæ rex vidor Si vi-étus oGcubuit. Hare tragœdico planûu feriptain annalibus Cæïârum, nos pro-^ ptermentionem Danorum pcrftrinximus.
Capjî. nbsp;nbsp;Quid autem dieimus intérim fecifl'e noftrum Archiepifeopum ? Require in
geftis ciuscapitulo XX. Ad rcdcmptioncm,mquit,captiuorumcun(ftispenequae habebarj,expcnfis,cum multos adhucapud paganos detentos miferabiliter ccr-neret.altaris criam vafa non dubitauitimpcndcre,dicens eum beato Ambrofio; Melius eft animas Domino quam aura feruare. Preciofa ergo funtilla vafa, quaî
Cap.}}' animas de moite redimunr. Nec incongruumvidcturjquoniamdeperfcquu- Caf, tionediximus,qu2:tunc late effcrbuic in Ecclefias, grande miraculum per me- xxxr, rita lànôti Rimberti Frefonibus oftenfum cangerej quod Scriptor geftorum cius nefeio cur prçtericrit. Sed Bono Corbienfis Abbas de fui temporis adis feribés, non reticuit dices; Cummodernis temporibus grauis barbarorum irruptio in o-
, ranipenc Francorum regno immanicerdebaccharerurj cörigic earn eos diuino iudicio ad quendam Frciiepagum deuolui, qui in remotis ac mari magno vici-nis locis fitus eft, Nordwidchune appellant. Quem fubuertereaggrefti funt. E-rat enim illic eo tempore venerabilis Epifcopus Rimbertusicuius adhortationi-bus dodrinis confortaci Si inftrudi Chriftianfcum hoftibus funt congrcfti,«amp;: proftraucrunt ex eis x. milia c c c. l xx vu. pluribus infuper dum ftigapræfidiuin quærunc in tranfiru ftuuiorum nccatis. Hæc iile feripra. reliquit. Cuius rei mira-culo vfque hodie mérita lànôh Rimberti penes Friloncsegrcgia, Si nomen e-ius fingulari qaodam gétis colitur defiderio, adeo Vt collis in quo làndus orauit, dum P ligna ficret, perpétua ce/piris viriditatc notetur. Nordmanni plagâ quara. in Frefiareeeperuntin totum Imperium vlturi, cumregibus Sigafrido Si Gota-fridoperRhciiuniamp;Mo/âm amp;:Scaldamfluuios Galliaminuadentes, miferabi-li cædc Chriftianos obtruncarunt,ipfumq; regem Carolum bello pctcntcsjudi-brio noftros habuerunt. In AngliamquoquemilcruntvnumcxlociisHaldani, qui dumab Anglis ôccideretur,Dani in locumipfius Gundrcdumconftitucrût. Iple autem Northumbriamcxpugnauit, atqueex illo tempore Frefia Si Anglia in ditionc Danormn cft'cferuncur. Scriptum eft ingeftis Anglorum ; Fruftra c^ï. in findis fignaamp;miraculaquaïrruntur, quæhîbercpofl’untamp;mali, quiafecun- xxxvi. dum autoritärem fandorû parrum, maius miraculum eft animam, quæ in æter-num viélura eft, àpcccatoconuertere, quam corpus quoddenuo moriturum eft,àmorrcfufcitare. Vt autemfciamusnec/àndoRimbertohancgratiamdd-âiiftcjfcrtur an tiquorummorefiindorum,qua:damfcciflcmiraGula frequenter,
/cilj-
-ocr page 21-HI ST o RI A ÈCCLÉSIASTICÀ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i;
fcilicetdum iret inSueoniamtempeftatcm maris orationefedafle, amp;nbsp;cæcum il-luminafle, per confirmationem, quam E pifeopali more faciebat in co. Sed amp;nbsp;fi-lium régis à dçmonio liberauit.Vbi multis aftanribus Epifcopis,fpiritus immun-dus fæpe ex orc vexati clamabat, Rimbcrtum folum inter cos digne commiffum cgifl’e officium, ipfumq; ilbi efle cruciatui. Require in libro vicæ eins capitule xx. Hune regis Luthewici filium Carolum cfle arbitramur, qui nouiffimis Archié-pifeopi tcmporibus à regno depofitus, Arnulfumgcrmani fui filium accepit fuc-cefibrem. HiftoriaFrâcorum hæc vcraciter acla commémorât in Franconford; anno Cæiaris Luthewici xxxnii.
Eratigitur fanftus Rimbertus cüm Moyfê, vir mîtiffimus, eu àpoftolo, qui ó -inniurn infirmitatibus côpatcretur. Præcipuam veto curam babes inelecmoiy-nis pauperum amp;nbsp;in redemptione captiuorum .• Vnde quadam vice, cû ad partes veniffiet Danorum, vbi Ecclefiam nouellæ Chriftianitati cóftructam babebat in. loco qui dicitur Sliafwngjviditmultitudincm Chriftianorum' catena trahi capti-uam. Quidmulta ? Duplexibi miraculum operatus elL Nam Secatenam oratio-tionedirupit,amp;captiuosequofuo redémit. Capitulogcftorumeius xvin.
Etquiavaftatio Nordmanorum vcl Danorum exceditonlnem crudelitaterri, ^ap,quot; Co plus mirum vidcri poffit, quod fanóti ebnfeflores Dei Anlganus Sé Rimber- xxxviL tus per tanta pcricuH maris Sé terraî, illas genres intrepidi adrbant, Séprædicà-hant, ante quarum impetum nec arrriati reges, aut potentes Francoruin populi fubfifterepoterant. Nuncautemqiiomododcfecitlan£tus,quomododnninura: funt veritates a filiis hominumjvix poffibile credimus nos genus ignauum, quod teétogaudetSévmbra, vtintamafperotemporcperfcquutionis, intamferoci, quæ vixhominum viuit, natjone, in tarn rcmotiffima, inquamjab noftro mundo regione, quifqua vel apoftolus änderet accedere, hefeientes illud cotidie Sé no-bisdici;quodSaluator aitdifeipulis : Itçinorbcmvniucrfum,8éeccccgovobif. cum fum omnibus diebus vfquc ad confummatiónem feculi. Sunt Sé alia multa quæ de fanSlo viro copiofe in libro fuo exaratafuht: in quib’ illud memoriale Cft, quodpresbyterianimamdefunfti, qui fic invifu apparens fupplicauit XL.dies inpaneSéaquaieiuhans à tormchtisabfoluit. Decellbreiusun.Ccenobiafun-dauit, hiisillc ijuintum addiditin folitudinc Bukkin. Cæterum omnium diftri-ftam follicitudinem habens, Hammaburgefis cathedræ præcipuam egit curam, tarn fratriljus quam pauperibus oportuna miniftrans folatia.
XenodochiumBremæquod àfan€to Anlgarioadfuftcntationempauperum Cap^ inftitutumeffiipfenobiliterauxit,SénonfoIuminEpifcopatu,fcdvbicunqi eflet xxxvni; pauperibus alimonia cum omni diligentia miniftrauitj nobile pofteris verbum relinquens cxhortationis ; Non eft, inquiens, tardandum vt cunóbis fubucniam’ pauperibus, quia quis fit Chriftus, vel quado ad nos veniat, ignoramus.EIeemo-lynamverbi inceffianter omnibus miniftrauit:adquod opus diStafanSli Gregorij curauitexcerpere, quæ Sé manufiiadefchpfit. Epiftolæ cius diuerfæadplureS; Præcipuaquædamàd Virgines, in qua virginitatem corporis cxtoircns,oftendit ruultas mente fieri mcretriccs. Tandc morbo confeftus Sé fenio.quos per lé non potuit, per Adalgarium coadiutorera fiium in Domino eófortauit, quem ctiam manibus régis commendauit. O biit autem anno Dni d c c c. lxxxvi i i. Indidi o-ne VI. Cuius depofitio iii.Idus lunij cclebratur. Sepultus eft extra bafilicam fail;
fti Petri ab oriente, vt ipfe rogauït.
tAp.jg. Adalgarius Archicpifcopusfcditannos XX. Annos cius ex compute fupradi- Caä lt;fto,vitamexlibrofaniftiRimbertidifGimus,Capituloxii.CumfandusRimber- xäxixlt; tus veftem Sé profeffionem fufcipSerctmonafticam, mox additur: A d quod ei fo' latium deputari infignem placuit couerfatione virum, gradu diaconum, nomine Adalgarium. Hie vir, inquiunt, venerabilis in conuerfationis cius imitatione fimul Sé fucceffionis dignitate, adhuc hodiefupereft, cum multis aliis atteftans, quod faiuftus pontifex Rimbertus, nihil ex occafionecuræpaftqralis demona-chicaperfeétione perdidcrit. Sércliqua. Item capitulo xxi. Cum iarp, inquit, fe-
B i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niogra-
-ocr page 22-M. A D A M I
nio grauarctur Sandus Rimbertus, ctiatn continuus ei pedum dolor acceflîc. JndeapudglorionHîmos reges Luthevricum amp;filios eius hocobciniüt, vtiniî-gnis vir Adalgarius, monachus videlicet Corbeia: in adiutorium ilh confitina-recur J quatenus ipfeinfirmicatedetencus, in Adalgario haberet folatiiim cir-cueundi £pifcópatum,placiraadeundiiamp;quadoexigcrctur,in expedicionem vel ad palatium.cum comiratu fuo proficifei. Impetrauicetiam,vrtp(eilli in c-ledioncfuccelîbrconfifmareturj amp;intercófil^ariösrcgisJocaretur,ai^entien-tlbus fratribus, Abbatemonafterij eius, acûndafynodohacoinniarobo-rantc.
Èap.Fcrulam pudoraléfufeepit ab Arnulfo rege,pallium à Papa Srepbano.Con-fecratuseftautem à Mogonrino ArchiepifcopoLindroldo, lêditque dttücili tempore barbaricaî vaftationis, ncc tarnen legationis fux ad gentes.vtinpiiui-Jegiisvideturftudium omifir. Verum ficutdecclfores fui.prcsbyterosadhoco-pus conftitutos amp;nbsp;ipfe haberecurauir.
Cap,4o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftoriaDanoruranihilampliusautIcriptumvidi,autaba.liovifumco
péri: ea forte çaufa reor, quod Nordmanni vel Dani runcab Arnulfo uibuspraliis vfq; ad internecionédeletifunt. ÈeJlum cælirusadminiftiatuni, Siquidem centum mih bus paganorum proÛ:i:âtis,vix vnus de Chnftianis ceci-dilîê repertus eft. £t irareftmda cft pcrfequurio Nordmannorum, Dno vindi-cante fanguinem feruorum fuorum,qut iam perannos Lxx.effufuscft.Narrat
Cap.41. hæchiftoria Francorum. Audiuiautéexorevcraci/Iîmircgis DanorumSueui cû nobis ftipulanribusattauosfùosnumcrarct,poftcIadem,inquit,Nordman-nicanijHeiligoneregna/Tecompcri, virum populisamabilem jppreriuftitiam amp;nbsp;landitatéfuam. Cuj fucce/firOlaph,qui veniensàSueonia,r,cgnij obrinuit Danicum viamp;armis,habuitq; filiosmultos,exquibus £hnobamp;Gurd regnuni poftpatrisfuiobitum teuucrunL
Anno Adalgarij vu. Hermanus CoJonienfîs ArchiepiCcopus magnus Adal-gariumnoflrumfatigabatiniuriis, Bremam Colonia: fubiugareconatus. C ol- xli.-ledaigiturapud Tribariam Synodo, Haddone Mogoncino pra:ridc[e,cairati funtapoftoJtcæfèdispriuilegia, amp;glorioforûprincipumadnullatafuntprace-pta,côicnfientibus iniq uis dccrccis FormoCo Papa,ôi A rnulfo rege. Deinde fa-äa üibferiptione Adalgarius ArcbiepiCcopusin caudacocilijpofnusefl.Fabula grandis de Adolino^Wjdgero,t]ui difceptaresjad Cpeäacula fÿnodum tra-xerunt. Tlagœdia lugubris.Wtdgerum nofirx partis vidij,amp;poftero die mor-tuum. Etampliusfub AdaJgarioamp;Hogeroomni téporeBrema Colonise fada
' eftfulîraganea. Anno deinde fecundo Formofus Papa obiir, quarto vetopoft Cap; Arnulfus Imperator, viués à vermibuscôlumptus venenoextinôfuscfl.Sequi- xtii. car erûptio Vngarorû, perfequurio Ecclefiarû. ArchiepiCcopus vero noflerCe- 10. ncx valdc. minus poterat velinimicisrcCiflerc, vel ageadadiCponere. Quare à monafterioCorbeienfi Hogerûfufcepitadiütoré. Cuius ope fulrusacminifte-rio, ipCc cmetita; fènedutis odopotiretur.Ita omnipotés Deus, qui aliquando iuftos, vtmeliorcsfiant, teptaripermittit,fccitetiâ Arehiepifeoponoftroeu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
cempradoneprouenrû,vrpofCetCufliaere. Nam SergiusPapa,(juifereperro-ddéanaosCeptimus àFormoCo,ca}iimnias Adalgarij miCcratus priùilcgiaBre-méfis EccIcGx renouauit,^ omnia,q uæ à Gregoho amp;i. Nicolao decefCorib^Cufs An/gario amp;c Rimberto cocefFa funr, roborauit. Ad hoc qùia feneäuds pondéré grauatuspondfcx Adalgarius paftorale officium obirenon potefar, circueuri-do, prædicâdo 8c côCccrando EpiCcópós, dad Cunreiadiutores à Papa, circum-uicini quinq; EpiCcopi, Simundas Halberfladéûs, Wigberrus Ferdenûs,BiCb Padarburneniis,Bernarij duo,Mindcnfis CcilicccôcOCnabürgenûsiquorûope
' Cenex fulcitetur. Admanum Cuntpriuilegia Sergij Papx vtriufque data,quibu5 hsecitacontinentur. Mirum ramen neq, Cans cogmrum efl nobis, an ahquiE- it» j piCcopi in genres ordinati fint ab Adalgario, vtpriuilegiuminfinüatj anhxc erdinado EpiCcoporam in a£ta rejmanCedtvCque ad dies Adaldagi, vt melius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
donfi-
-ocr page 23-HISTOKIA ÈCCLËSi ASTÏC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17
ConfidimüSj prçfertim quod Vaftatio barbarica Vixdum presby tebós ifiter fe mo-rari conicftferit. Nondum enim domplètæ funtiniquitates Atnorræorum j iiec adhuc vcnit tempus mifereiidi eofum.Poft hçcmigrauit Atchiepifcopus Anno Domini Dcccc.iXiVin IdüsMaij, amp;nbsp;fepültus cft in bafilicafanóliMichaeliSj quam ipie pro dileólione Magiftti fuper tumbam eius erexit.
HogErvs Archiepifcopus fedit annos v 11. Et huius âhnos reperimus id Cap* libro fuperiori, amp;nbsp;quod per contentionértt ordinatus eft à Colonienfi, Pallium XLdi. luicepit à Sergio Papa,Férulam à rege Luthewico. Vnde fiierit aut qualitèr vixe- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
dt, Deo cognituni eft. I nuenimus tam en fcriptumj i n antiquioribus Eccleliæ li -brisjvnoverfuqüisfuerit, ita. Sanébus Só eleótus fuit Höger feptirnus heros.San-ftitati eiusteftimonium afl'efitveterumtraditio, quænarrâteum feueriflimum in Ecclefiaftica difciplina^pro confuetudide mOnaftcriafuç diceccfts crebro çir-cuifl'ci VndeetiarticumapüdHammaburgconfifteret, exploraturusquidfra-tresagerCntjnoóteintempefta Ramfolam advigilias properauitmatutinas. Fidelis, inquam j diipenfaror amp;nbsp;prudens j qui Sz ipiê vigilans pernoftauit, fuamquö familiam dormire prohibens venienti fponfolætus occurritgt; dices : ECce ego pueri quos deditrnihi dominus.
Anno Domini Hogeri i t.Luthewicus puerdepofitus eft,ócConradusFran-CorùDux in regem Icuatus.In ifto Luthewico vetus Carolifiniturproiapia.Ha-ftenusetiamFrancoruratendithiftoria. Quædcincepsdiôturifumus,inaliisat- CaPi i^uealiisnonmendacibus reperimuslibris. Aliquavcrorecitaiiitdobisclarifti- xtiiii» idus Dadorüm ReXj ita rogitantibus.Poft Olaphj idquit, Suconumprincipemj qui regnauit in Dania cum filiis ftiis, ponitur in locum eius Sigerich. Cumq; par* Uo regilafl'et tempore,Fïardegon filius Sueui à Nördmannia Veniens eüm tégdo priuauit. T anti auteni reges, immo ty ranni Danorum, vtrum finlul aliqui regna-üerint,an alter poft alterum breui tempore vixerit,incertum cft.Nobis hoe icirc fufficiat, onines adhuc paganos fuifte, ac in tanta rcgdótumrnutatione j vel ex-Curfione barbarorum Chtiftiahitatem in Dania, quæ à fanéló Anfgarió plantata eft,aliquantulamremanfifle,nontotamdefeciflei In diebüsillis,iditdäniflima CaP* perfecutio Saxodiarrt oppreffit,cum hide Dâni amp;nbsp;Slaui,inde Boerni ÔC Vdgàfi Ia- xlv* hiarent Ecclcfias. Tune parochia Hammaburgenfis à Slauis, amp;nbsp;Bremenfis Vn-garoriim impetu démolira efti Interea confeflbr Dei Hogérus obiit, amp;nbsp;fepultus eftinEccleßafaddiMichaelis, cû deceftbre fuo anno DominiDcccc.xv. Dc-pöfitiö eius XIIÎ. Kalend. lanuarij habetur. CuiuS corpus Epifcopi, cum poft an* iios cehtum amp;nbsp;x. diruta fenio Capellula, quæreretür, praiter Cruces pallij amp;nbsp;cer-uical Épifcopij nihil potuit inüeniri. Et credidiüs reftirreótionem impletam eflci ficut in Dauid amp;nbsp;lohanne Eüangèlifta contigit
ReginwardusvixannumvnutdfeditDecuiusvitaptcternörhedaiiudnihil CÏAPi sd iHanum venit. Cum autem fuCceftorem eius concilio apud Althei interfuifle xlyv didiccrim, quód habitum eft anno Codradi rcgis quinto, quo ctiam Hogerus Archiepifcopüs decelht, medium hiis Reginwardumjnonvïxifl'cplcne annurd viium deprehendi, nee priüilcgium eius vipiamvalui reperire. ld diebus illis grande miraculumnartitur à poftèris, Bremæ contigifle. Vilgrosfcilicetincen-lisEccleftis, ante altaria trucidafle facerdotes, clerum vulgó mixtüm aüt inlpu-ile occifumj aut in captiuitatem düftum. Turie etiam Cruces à paganis truncatXi ludibriofunthabitæ*, cuius ligna fiirorisvfqüé^ad noftram durauerunt aitatem. Sed Deus ^elotes} cuius ibi derifa eft paflio gt;nbsp;incredulös abire non palTus eft inul-tosiNam fubita amp;nbsp;mirabilis orta tcmpeftas,a femicremiS Ecclcliarum teótis fcin-dulas eleiianitquas in faciem atquc ora pagadörum rötans,dum fugamp; prçfidiurd quærunt, aut in fluuium præcipitari cópulit, aut in manus ciuiuid concludi.Nec diora, proftratum grege, boni paftoris occubitus feCutus eft. Qui depofitus in.-Kalend. Oclobris vna cu prædecefloribus fuis, in balilica fadfti Michaelis, com* mendatuseft.
Vnni Atchiepifcopusfeditandosxvtli.Annoseiusobitümqucvtfüpràcq ^lViö
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnoui.*
-ocr page 24-i8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
gnoui. Mcmoriæ traditum à fratribus habetur: Cum Reinwardus tranfiflet Lei- ’ dradumBremenfis Chori præpolîtum à Cleroamp; populo eleótum. Qui hoc V n-NI pro capellanovtcns, venir ad curiam. Rexautem Conradus,diumo,vtcredi-tur, afflatus fpiritu, contempta Leidradi ipccic, paruulo Vnni, quern retro con-Jpexerat (fare, virgam obtulit paftoralem. Cui ctiam Papa Iohannes decimus,vt priuilegiumindicatjdeditpallium.Erat autemvir.ficutineiuseleéfioneac trâfi-tu videri poteft, (ànéfilîîmus, pro qua fanólitate Conrado amp;; Henrico regibus fa-miliaris amp;nbsp;reuerendus permandt. Vndc ita verfu depingitur: Principibus not’ Vnnifuitordinenonus. In diebus fuis Vngrino folumnolf ram Saxoniam,alia(-que cis Rhenum prouincias, verum ctiam trans Rhenum Lotharingiam amp;nbsp;Frä-ciam demoliti dint. Dani quoq; Slauos auxilio habentes, primo Transalbianos Saxones, deinde cis Albimdeuaftantcs, magno Saxoniam terrore quad'abant. Apud Danos eo tempore dlius Hardewich Gwrm regnauit, crudehffimus in-quam vermis, amp;nbsp;Chriflianorumpopulis non mediocriter infelliis. Ilie Chriftia-nitatem, quæ in Dania fuit, prorfus delete molitus, facerdotes Dei à dnibus fuis ^ap.^7, depulit,plurimos quoque per tormenta necauit. At veroHeinricus Rex, iam Cap.
tunc àpuero timens Deum,amp; in eius mifericordiatotam fuam habens dduciam, xlviii. Vngrosquidemmultisgrauibuïqipræliis triumphauit; ItemBohemosamp;Sora-bos ab aids regibus domitos, amp;nbsp;cæteros Slauorum populos vno grandi prælio ita percufflt, vtreddui, qui pauci remanferant, amp;nbsp;rcgi tributum,amp; Deo Chriftiani-tatem, vitro promittetcnt. Deinde cum excrcitu ingreffus Daniam, Gvrrm regem primo impctu adeo perterruit, vt imperata fe faccre mandarct,amp; pace fup-plexdepofceret. Sic Heinricus victorapud Slial^ich, quæ nunc Heidaba dici-tur, regni terminos poncns, ibi amp;nbsp;Marchionem ft atuit, amp;nbsp;Saxonu coloniam ha-bitarepræccpit. Hæc omnia referenre quodam Danoiu Epifeopo, prudenti vi-ro, nos veraciter, vt accepimus, de ddelitcr Ecclcdæ tradimus,
Tunevenerabilis Archiepifeopus Vnnividesoftiumddeigentibuscfleaper- Cap. tum,gratias egit Deo de falute paganorum;præcipue vero quoniam legatio Hä-inaburgends Eccledæ, pro teporis iinportunitate diu ncgleóta,prxueniente mifericordia Dei, amp;nbsp;virtute régis, locum amp;nbsp;tempus operandi accepit. Igitur nihil alperum amp;nbsp;graue arbitrans fubire pofte pro Chrifto, latitudine fuæ diœceds per fe ipfum clegit circui rc. Secutus eft ctiam eum grex Brem ends Eccledæ vniuer-fus, paftoris boni abfentia mæfti,fecumq-, amp;nbsp;in carcerem amp;nbsp;m mortem ire parati. Poftquam vero confeftbr Deiperuenitad Danos,vbitunccrudelifsimus Gwrm regnauit,ilium quidem pro ingenitaflectere nequiuitfæuitiajdlium autem regis Haroldum, dia eft prædicatione lucratus. Quern ita Chrifto ddelem pctfeeitxvt Chriftianitatem, quam pater eius femper odio habuit, ipfe haberi publiceper-mitteret, quamuis nondumbaptifmi facramentum percepit.
Ordinatis itaq; in regno Danorum per dngulas Ecclcdas facerdotibus, mul- Cap.l.' titudinem credentium Haroldo fanótus Dei commendauit. Cuius etiam fultus adiutorio amp;nbsp;legato,oes Danorum Infulas penetrauit, cuangelizans verbum Dei gcntilibus,amp; ddeles quos illic inuenit captiuatos in Chrifto confortans. Deinde veftigiafequutusmagnîprædicatoris Anfgarij, marcBalticumnauigans,graui laborc venir adBircam; Quo ïampoft obitumfanéti Anfgarij annis Lxx.uèmo doétoraufus cft pertingere, præter folum, vt legimus, Rimbertû. itaperfequu-tio noftros obtinuit. Bircaeft oppidum Gothorum, in medio Sueoniæ podtum, non longe ab eo templo, quod celeberrimum Sueones habet in cultu Deorum, Vbfola diéto : In quo loco dnus quidam eius freti, quod Balticum vel Barbarum dicitur, in borcam vergens, portum facit barbaris gentibus,quæ hoc mare diffu-d habitant, optabilcm; fed valde pcriculofum incautis amp;nbsp;ignaris eiulmodi loco-rum. Bircani enimpiratarumexcurdonibus, quorum ibi magna copia eft, fæpi-us impugnatijCum vi amp;armis nequeunt rcdftere,callidahoftes aggrediuntur ar- • te decipere. Qui dn u m maris impacati per centum amp;nbsp;amplius ftadia latentium molibusfaxorumobftiuentes,periculonimæquefuis,acprædon.ibus itermean-, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dife-
-ocr page 25-Hl^rOKIA tCCLLolASilCA.
Cap.,
di fccerunt. Ad qu^m ftationerrt, quætutiflîmaeft, in maritimis Sueomac regio-nibas folcnt Danorum,Nordmannorum,Slauorum atque Sembovum naucs, a-liique Scythixpopuli pro diuerfis commerciorum ncceffitatibus.folenniretco--
49‘ uenire. In eo porcu Confeflbr Domini egreflus, infolica populos appellate cœ-XI a p.i.u pitlegatione. QuippeSueonesamp;Gothi.vcl ita, fimeliusdicunturNordman-ni, propter barbaric« excurfioilis tempora, qua paucis annis multi reges cruen-todominati funtimperio, Chriftianxrcligionispenitusobliti,' haudfacilepo-tcrantadfidemperluaderi, Accepimus autêàfæpediôtorègeDanorum Suein, tunc apud Sueones imperitafl’e quendam Ring cum filiis Erich amp;nbsp;Emund, i-pfumqueRing ante fc habuifl'c Amind,Biorn,amp; Olaph,dcquibusingeftis le-giturfandi Anlgarij aliofque quorum non occurruntvocabula. Etcredibilceft athletam Dei Vnni, cofdem reges, quamuis non crcdiderint, adifle, eorumque licentia verbum Dei per Suconiamprædicafl'c. Sicut enim inutile eft ada nort crcdentiumfcrutari,itaimpiumarbitramur,'eorum pfæterirc falutem, quipri-tnum credidcrunt, amp;nbsp;per quos credidcrunt. Sueones igitur amp;nbsp;Gothi à Sandoi Anfgario primum infideplantati, itcrumque relapftadpaganifmum, à fando patre Vnni funt rcuocati. fufficit hoe feire, ne h plura dicimus, mentiri veile dû
udiferte proferre.]
Cap. 50. Perfedo autem legationis fuç miniftcrio,cum tandéredire difporïerct,Euan- Cap.ui.' geiifta Dei apud Bircamægritudine correptus, ibidem feffi corporis tabcrnacu-lurndcpofuit. Anima veto, cummultoanimarum triumpho ftipata, cxleftis patri« capitoliumfcmperlxtatura,confcendit. Tune difcipulipontificis,exequias tius, cumdetu Svgaudio procurantes, cærcraquidem membra fepeherunt in Cüdcm oppido Birca,folum caput Brcmam reportantes,quod decent! condidc-runt honore, in Ecclefiaiandi Petri coram alrari. Obiit autem perado boniccr-taminis curfu in Scythia, vt fcribitur, anno Dominic« incarnationis dcccc. XXXVI. Indidione ix, circa mediuni Septemb- Hie eft annus Ottonis Magni primus, à tranlituautemfandiWillchadiprimiBremenfisEpifcopictxviii. Eia Vos Epifeopi, qui domi fcdchtes, glori«, lucri, ventris, fomni breues delicias in prinro EpilcopaliS officij loco ponitis ; refpicitc, inquam, iftum paupere amp;nbsp;modicum feculi, immo laudabilem, magnumque facerdotem Chrifti, qui nuper ta nobili finecoronatus, exemplumdcditpoftcris,nullatemporumvcllocorum afperitate veftram pigritiam cxcufari poll'e. Cum per tanta pericula maris amp;nbsp;terra:,feroces aquilonis populos ipfepertranfiens, minifterium legationis fu«tan-to impleret ftudio,vt in vltimis terrç finibus expirans animam fuam poneretpro Chrifto.
Cap.ji,
Adald AGV s ArchiepifeopusfeditannosLiiK.Iftecftquinobisrempu-HicIN-blicam reftituit. Gencre illurtns, «täte iuucnis, Ipecie decor us, morumque pro- cipit bitate fpeciofior. A choro fumptus Hiltineshemenfi, confanguincus difeipu-lus beat! Adalward! Ferdéfis Epifeopi, cuius tunc vita probata,famaillæfa, amp;nbsp;fi- Cap.L des inPalatio erat cognitiflima. Que etiam dodrina amp;nbsp;miraculis célébré, Slauo-rum ferunt populis eo pr«dicafle tempore, quo noftcr Vnni ad Scythas legatus extitit, eius nimirum opera amp;nbsp;teftimonio commendatus in Curia Adaldagus, fcrulam paftoralem à magno Oxtone fufeepitj Pallium archiepifcopale fum-pfit à Papa VII. Leone, manus impofitionem, ficut prxdeceflbres eius à Mogo-tino præfule. Necdumautem Hammaburgenfis cathedra fuffraganeos habuit, quosnuius Adaldagiftudioacccpit. Adaldagus itaque primo vtingrelTus eftE-pifcopatum,Bremam longo prius tepore poftatibus ae iudiciaria manu oppref lam, prxeepto regis abfolui, amp;nbsp;inftar reliquarum vrbium immunitate fimulquc libertate fecit donari. Prxeeptaregis h«c continentia pr«fto funt, amp;nbsp;alia.Mox de legatione fua, qu« pro gentium falute primo à prædecefl'oribus fuis recc-pta, hocfibiordine prouenit, vtquodalij inlachrymislcminarunt,ipfeingau-dio ineteret,toto,inquam,animi defiderio fucccfus,«ftuabat,quomodo perfice-
ret»
-ocr page 26-2.a
M. ADAMI
rcCj quodreligiofo pictatis formabat affectu« Ec qüoniam diligentibus Deum ó-mnia cooperantur in bonum.dcdic ei Dominus ad voti fucceflumj profperita-tem temporis amp;gratiam régis, cuius itavfuséftfamiliaritate, quod à latere eins taro vnquam diucllerccur. Nunquam tarnen aut necellitati pàrochiæ defuit, aut Icgationis fuæ curam pofthabiiit. Quinimo viótorioli iuftiflimi régis am mum in omnibus quæ Dei funt, paratum cernens i ftudium eius ad conucriionem pa-ganorum incitare no celTauit: quod etiam pro fententia, ita eucnit j Deo coopérante, amp;nbsp;piifîimi regis dexteiam in omnibus corroborante.
Otto igitur rex diuino fultus auxilio jcum primum ab inii diis fratrum fuorum Cap J ( « creptus eib iudicium iuftitiam populis feCit. Deinde poftquam omnia ferme régna, quæ poft mortem Caroli dcfecerat, fuo imperio fubiugarat: in Danos arma corripuit, quos antepatereiusbellocompreflir. Enimuero tunc rebellare inoliti, apudHeidebam legatos Ottonis cum Marchione trucidarunt, omnem Saxo num Coloniam funditus extinguentes. Ad quam rem vlcilccndam, tex cu exercitu inualit Daniam ; tranfgrcfl'us termihos Danorum, apud Sliafw'igolim pofitos, ferro amp;nbsp;igne totam vaftauit regionem, vfque ad mare nouiflimum.quod aDanisNordmannos dirimit; Sevfqueinpræléntemdiem à viótoriarégisOt^ tinfunt dicitur. Cui regredienti Haroldus apud Sliafwig occurrens bèllum im tulit. In quo vtrifque viriliter certantibus Saxones vióloria potiti, Daiios ad na-ues cedere coegcrunt.Tandem coditionibus adpacem inClinatiSjHatoldus Ot-tom fubiicicur, regnumque ab eo fufeipiens, Chriftianiratem in Dania recipere Ipopondit. Nec mora, ipfe Haroldus cum vxore fua Gunliild amp;nbsp;filio paruuloba-iptizatus eft, quern filium Rex nofter afacro fonte lùfceptum Suenotto vocauit Eo tempore Dania ciftnarina, quamlutlant incolæ appellant, in tres diUilâEpi-IcopatuSjHammaburgcnftArchiepifcopatuicftfubiefta.SeruanturihBremen-ft Ecclclîapræcepta Regis, quæ lignant regem Ottonem in lùa ditione regiium Danicumtenuifle, adeovtetiam illeEpifcopatusdonauerit; Inpriuilegiisau-tem Romanæfedis videripoteft, quod Agapetus PapaHammaburgCnliECcle-liæ de falute gentium congratulatus, omnia quæ à prædecefl'oribusfuis Gtcgo-rio, Nicolao, Sergio amp;nbsp;cæteris Bremenß conCeflà funt Archiepilcopatùi, amp;nbsp;iplc coneeflit Adaldago.Cui etiam fua vice ius ördinandi Epifeopos tarn in Danianij quaminfeptentrionispopulos, apoftolicaaüétoritate coneeflit. Igitur bcatifli^ mus Archiepifeopus nofter omnium primus otdinauit in Daniam EpifeOpoSj Haroldumad Sliafwich, Liafdagumäd Ripam,Reinbrâdumad Arhulàm.Qui-bus etiam illas commendäuit Ecclelias, quæ trans marc funt, in Finne,SeIand,amp; Scone, ac in Suconia. Hoc faftum eft anno Arebiepifeopi xii. Ethæcquideni initia cæleftis mifericordiæ, fecutum eft taie incremehtum. Deo coopérante, vt ab illo tempore vfque in hodiernum diem Eccleliæ Danôrum,multiplici Boréà-' liumgentium fruólu redundare videantur. Quo etiam tempore,fortifliiniis Rtît
Otto vniuerfosSlauorum populos fuofubiicit imperio. Et quos parer eiüsvilo Cap-hu grandi bello domuerat, ipfe Otto dcinccps tanta Dei adiutoriopotentiacon-ftrinxi£,vttributumamp; Chriftianiratem pro vitafimul Scpatrialibenterofferrêt viftori, licque baptizatur gentilium populus vniucrfus. Et Ecclefiæ tuneprimu în SlaUània fuiit conftrudæj de quibus rebus circa fine geftæ vt funt, oportunius aliquiddiCemUSi
IgitürpofthæcColomenfis Archiepifeopus Bruno videtts iamHammaburg noftram diuina opitulante gratia fuffraganeos habere, veterem de Brema, ficut inferiniisEcclefiænoftræinuenimüs, inftatirauitquerclam, fperans fetjuævo-' luit eo facilius adepturUm,quod filius crat Ottonis regis. Sed dumfruftra omnibus modis laborafl'et, neC Papæ eonci lium, ncc partis meruit habere auxilium.I-ta vir nobilis arque fapiens auôtoritate pôtificis Adaldagi facile fuperatus, in no-ftræ gratiam Ecclefiæ cum digna latisfaétionc rcdiit,prçdicans Hammaburgen-femEcclefiam quæ in tanto gentilium periculo conftitutafit, no dcberelædiab aliquo, vcrumdignam elfe, quæ omni confolationis amore fouéatur célébré-turab
-ocr page 27-HISTORÎA E C C LE S IA S TI C À. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H
tur ab omnibus vbiqücEcclefiis. A dhuc pofteris in memoria eft, quendam Erp diaconum pontificis Adaldagi, quia fideliter ci adftiterit in præfàta cÔtentione, Ferdenfi ab rege Epifcopatu donatum.fimul èc alios frarrUm, qui in prædicatio -neDanorumamp;Slauorum cum Archicpifcopoftudiofi fuerunt, prolaborefuo maioribus aflerût cathedris intronizatos, [amp; de ftudio Adaldagi ad prxdicatid-nem gentium, amp;nbsp;origine ducum norma.]
Nempe ftudium partis Adaldagi totum in conuerfionc fuit gentium, in exal-tatione Eccleftarum, in faluteanimarüm, pro cuius rei magiftcrio meruit vir Deo amp;nbsp;hominibus dileótus, vt omnibus in veneratione habcretur, etiam ini-micis.
, Pofthæcvcrocumrcxviftoriofifsimus Otto, adliberandam ftdem Apofto- Cariv,’ licam vocarctur m Italiam, conßhum habuit, quem poft fe vicarium poteftatis, adfaciendam iuftitiam relinqueret in bis partibus, quæbarbaris confines funt terminis. Nondum enim poft tempora Caroli,proprer veteres illius gentis fedi-tiones, SaxoniaDucemaccepit, nifiCæfàrem. Quaneceftitaterexperfuafiis, Hermanno primum tutclæ vicem in Saxonia commifit. De quo viro, amp;nbsp;proge-nieviri,quöniam tarn Bremenfi Ecclcfiæ, quam aliismagnofurrexiflevidetur excidio/altius ordiri neceflarium duxi. Vir ifte pauperib’ ortus natalibüs,primo, vt aiunt, vi I. manfis totidemque manentibus, ex hæreditate parentum fuit con-tentus. Deinde quod cratacris ingenij,decorifq; formæ, cum pro metito fidei ÔC humilitatis, quam Dominis amp;nbsp;patribus exhibuit,facile notus efl'et in curia,ad fa-niiliaritatem ipfius régis pcruenit.Qui comporta iuuenis induftria,fufccpiteum in numero miniftrorum, deinde nutricium prxCepit efle filioru. Mox etiam fuc-cedentibus profpcris,commifit ei vices prxteôturæ.In quibus officiis ftrenue ad-miniftratis, diciturmanentes fuos pro furto in iudicium delatos, data fententia fimulomnes ad morte damnafle. Cuius nouitatefacinoris Sctunccharus in populo, amp;nbsp;clarifsimus dcinceps fadus eft in palatio, Poftquamvero Ducatum meruit Säxonixi iüdicio amp;nbsp;iuftitia gubernauit prouinciam, amp;nbsp;in dcfcnfione fancla-rum Ecclefiarum, ftudiofus vfquein finem permanfit. Nam amp;nbsp;Bremenfi Eccle-fiæ ac matri Hammaburg fidelis extitit ac dcuotus,multa bona faciens in fratresi amp;nbsp;in omnes Saxonix eongregatiönes.
Igiturtaliviro piifsimus rex amp;Archiepifcopusnofter,vires fuasinhacregio- Cap.v. necommendantes, in Italiam difeeflerunt. Vbi rexEpifcoporum habitö conci-lio lohannem Papam, cui Oftauianus nomen erat, accufatum criminibus fecit deponi, quamuis abfentem. Nam fuga iudicium fubterfugerät, amp;nbsp;iri locum eins promptum Leonern ordinari prxccpit. A quo ipfe mox coronatus Imperator,amp; Äuguftus à populo Romano confalutatuscft, Annoregnifui xxvin.poftcoro-natum Carolum Romx c l ii i. Eo tepore Imperator cum filio in Italia per quinquennium commoratus, filios Bcrengarij debellauit, Romamquepriftinx reddidit libertati.Hiis diebus annifque totidem nofter A rchicpifcopus,apud quern fummaconciliorumpendebat, in regno Italixconueriàtuseft. Noniponteiri^ quam, fed quod à regum latere diuelli non poterät, vnde magnum Ecclefix fux lucrum parauit. Tune etiam fandtorum,quibus nunc amp;nbsp;in xuum hoc triumphat Epifcopium,patrocinia collegiftetraditur. Populus itaq; boni paftoris diuturna grauiter ferensabfentiam, nunciis amp;nbsp;literis metum ingerentibus, tandem vt fuum reuifcrct gregem follicitare curauit. Cui etiam demum in patriam ve-nienti, totus fimul populus, amp;nbsp;extranei cum ipfis, itinerc tridui occurfantes, amp;
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prx gaudio fl entes, quafi alteri I ohanni clamabant, dicentesjBchcditftus qui vc-
^AP.57. Hit in nomine Domini. Reuerfusergo Archiepifeopus in patriam, duxit in co- cÀp.tia mitatu fuo Bcnedidhim Papam ordinatu, fed ab Ottone Imperatore depulfiim, quern ille in Hammaburg cuftodixmancipari prxcepit? Archiepifeopus vero magno cum honore vlque ad obitumeiusdetinuit. Namvir lanâ;us,Iitcra-tufque fuiife dicitur, qui amp;nbsp;dignus Apoftolica fedc videretur à populo Romano, nifiquodperturnultumeleéluseft, cxpulfoeo, quernordinari prxdcpcratIni-
pera«
-ocr page 28-il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
perator.TgîturapuJnosinfandaconucrfationeviuens.aliofqiicGnâe vîuerê ! doceiis, cum iain Romanis pofcétibiis ab Cælàre relhtui debui(ret,apud Ham-maburgin pace quieuit. Cuius tranficus 111.Nonas 1 ulij contigiirc dclcribiruri Quoin tempore Bremæclaruit Eilhardus, vit fpótairea paupei tare clarus. Ec-clc(iæpr;ppo(itus,amp;regulæcanonicæruftos. Tuncamp;fchoiasEcclefiaflorcn-iifliiuortudio rexicTiadhclmus, qui fuerat magniOtlnciMagdaburgdilci* puJus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;
CAP.jSà Archiepifcopusautemfandorum marryrum rel!quias,quasab vrbeRomà
dcporcauit, magna perparochias fuasdiligentiadiftribuic. Nam anteccflbres fui Deoferuientiumanimanim quinquecœnobiafundarunc.HiisilJefextuni ad?jidic apud Heslihge.’vbi HobihâîmaChnftt virgoWendilgard,amp;r patereius . Haddo nomme, totum patrimonium fuumofFerensDeo j amp;fando martyri Vito, magnam virginum turmaincongregauit. Scptimamin Frciiacongrcga-tionem fccic fanttorum virorum, depradioamp;oblationequarundamnobili-uui matronarum, Reingerd âi Wendele, vbi reliquias fandorum locaui t, amp;nbsp;a-lia alibi. Hæ funt reliquiae fandorum ,quas ab Italia Archicpifeopus déporta» uit, corpora Videlicet Quiriaci Cæfarij, Vidoris amp;nbsp;Coronæ, Felicis amp;nbsp;Feli-ciani,Cofma?amp;: Damianii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;
Cap.jp. -Cumquefandus pontifex omnium Ecclefiarumfuarum paternam gereret Cap.viI
follicitudinem, Xenodochij Bremenfis magnam habuitcuram. Qiuodcriani nmlto maioribusauxtt rcdditibus, quaraanteceflbrescius; adeo vtprætcrho-fpites.qui frequenter fu(cipiebantur,quotidie in hofpitalixxiiii.pauperes pa-feerentur. In quo miniftenofidelißimuscxiituLibentiusjqucmlecumduxie ab Italia.
Cap.^ö. tempore Magnus Otto fubiugatis, Chriftianxque fideicopulatisSla-uorum gentibuSjinclytarn vrbem Magdaburgfuperripas Albiæ fluminiscon-didjt, quam îgt;lauismetropOlim llatuens, Adalbertum fummæ fanditatis vitu ibidem conlccrari fecic Archiepifcopum. is primus in Magdeburgordinatus xji.annis ftrcniic poncificarumadmimllrauit,multofq;Slauoriim populopræ-dfcandocóuertir.Cuius ordinatiöfadaéft,anno Jmperatorisamp; noltri Aichie-
CAp.éi. pifcopi XXXV. amp;nbsp;iuntpoftordinationem iandi Anlganj cxxxvii. Magdabur» Car ■' genflautem AtchiepifcopatuifubiebfacfttotaSlauonia, vlqiieadPenemflu- yni.
uium. EpifcopatLislufFraganei quinque, quorum Mersburgamp;CiciafuperSa-lamflumen condita.Mdna vero luper Albiam,Brandcnbutg amp;: Hauelbergin-terius vadunt. Sextus EpifcopatusSlauoniæeil Aldinburg, quemquia nobis vicinioreft, Imperator Hammaburgenli Archiepifcopatuifubiecit, ibiq.Ar-chiepifcopusnofterEdwardumprimumordinauitEpifcopum, quemLatiilc dicimus Euagrium.
Etquoniam occafiolocorum fepræbuit,vtiJevideturcxponcrc,quægen-tes trans Albiam Hammaburgenlis Ecclefiæ pertinentes ftnt j.arochiæ. Hac claudituraboccidentc Oceano ßritannico,àmeridie .-^Ibiafluulo,ab Oriente Pcnefluuiö,quicurritinmarebarbarum. Ab AquiloneveroEgodorefluuio, qui D.mosdirimità Saxonibus. Transalbianorum Saxonum tresfuntpopuli: primi adOceanumThiatmärlgoi, amp;nbsp;eoium EccIefiaMildinthorp: becundi Hol t zatijdidi à fyluisquasaccolunt;eos Stu tiaflumeriintetfluir, quorum Ec-cleliaSconéfeld: Tcrtij qui amp;nbsp;nobdiores Sturmanj dicuntur. eo quod feditio-nibus lila gens frequenter agitur,- Interqiios metropolis Hammaburgeaput cxtollir, olim VIris amp;nbsp;armis poten'sj agro amp;nbsp;fiugibus felix: nunc veto pcccatoru vindidæpatens, in folitudinem eilredatla; Etquamuis [occultoDei iudicio gt;nbsp;vallata,] decoremvrbisamiferitj vires tarnen adhuc retinet metropolis, vidui-tatis fuardamnaconfolans.inproucdu filiorumj quos pertotam feptentrionis Jatitudine fuæ legation! cotidie videt accrefeere. De qui bus la ta ctiam clama-tc videtur, Annunciaui amp;nbsp;locutusfum.mültiplicati funtfupernumerura,
Cap.^X* nbsp;nbsp;Inuenimus quoq; Umitem Saxonias qui trans Albiam cft,pra:fcriptum à Cä- Cap.i»
folo
-ocr page 29-HISTORÎA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25
mIo amp;nbsp;cxtcris Imperatoribus, ita fe continêtem, hoc eft,ab Albiæ ripa oricntaK iji vfqucadriuulumquem Slaui Mcfccnreiza vocantjàquo furfum limes curritpef nbsp;,
fyluamDeluunder, vfqj in fluuium Deluundam; Sicquc peruenit iri Horchem-bcke amp;nbsp;Hcilinfpring, inde ad Ludwaneftcin, amp;nbsp;Wisbircori, Si: Hulin progrcdi-tur. Tune in Horbiftenon, vadic in Trauennam fyluam, furfumque per ipfam in Bulilunken; mox in Crimefon, Sc reSte ad vadum, quod dicicur Agrimcfwedel afeendit. Vhi amp;nbsp;Burgwido fecit ducllum contra campionem Slauorum, interfe-eitquceum: vbi amp;nbsp;lapis in monumentum politus eft. Ab eadem igitur aqua furfum procurrens terminus, in ftagnum Colfc vadit. Sicque ad orientalem cam-pum venir Zuentifeldjvfque inipfumflumcnZuentinam, per quemlimes Sa-Xoniæ, vfqucinpclagusScythicum, Si marequoddicitur Orientale delabitur. De cuius freti itatura breuiter in geftis Catoli Einhardus meminir, cura de bello diceretSlauanico. Sinus, ait, quidamabOccidenraliOceanootientémverfus porrigitur,longitudinis quidem incompertæ,latitudinis veto, quæ nufquam cê-tummiliapall'uumexcedatj enm inmultislocisconrraôtior inuenlatur. Hune tnultæ citcumfident nationes, Daili quidem ac Sueones^quos Nordmannos vo-(pmus, Si feptcntrionalclittus. Si omnes in eo infulas, tenent. Ad littus auftralê » Slaui, amp;nbsp;alixdiuerfæ nationes incolurtt, inter quos vel præcipui funt, quibus tune à rege bellum inferebatur Wilzi, quos i 11 e vna tantum Si quam per fe gefl'e-ratexpeditionc itacontudit aedomuit, vtvlteriusimperatafacere miniraerc' nuendum iudicarenti
Hæc illc. Nos autem qüohiam mentio Slauôriim tôtiens incidit,riôn ab rc ar- CaP. x* Bitramur, fi de naturaamp;gentibusSlauaniæhiftoricoaliquiddicamus eompen-dio, eo quod Slaui eo tempore ftudio pontilîcis noftri Adaldagi ad ChriftianaiTi fçfgßm- onines rcligionem conuerfi. Slauania igitur amplilïîma GermaniîC pro-uineia, à Winulis incolitur, qui olim dicti fuht W âdali, decies maior ell’e dicitur, quam noftra Saxonia,praefertim fi Bocmiam,Sc eos qui trans Oddorara funt Pô- nbsp;15.
lanosj quianec habitu, ncclingua diferepant, in partem adieceris Slauaniæ.Hçc autê regio cum fit armis, viris Si frugibus opulentilTima, firmis vndiquefaltuum amp;fluminum terminis clauditur.Eius latitude eft à meridiein borcamjhoc cft,ab Albia fluuio vfque ad mare Scythicunï. Longitude autem ilia videtur, quæ initi-um habet ab noftra Ham maburgenfi parochià,amp;: porrigiturin orientem,infini-tis auda fpaciis,vfque in Beguariam, Vngriam amp;nbsp;Græciam. Populi igitur Slauo-rutn funt multi, quorum primi ab occidete confines Tranfalbianis funt Waigri, corum ciuitas Aldenburg maritima. Deinde fequuntur Obodriti, qui ältere nomine Reregi vocantur, Si ciuitas eorum Magnopolis. Itemverfus nos Polabin-gi, quorum ciuitas Racisburg. Vitra quos Lingones funt Si Warnahi.Mox habi- tS» tantChizzini Si Circipani,quos àTholofântibus Si Retharis fluuius Panis fepa-rat, ÔCciuitas Diraine Ibi eft terminus Hamraaburgenfis Parochiæ. Sunt amp;nbsp;alij Slauorum populi, qui inter Albiam amp;nbsp;Odderam degunt, ficut Heueldi,qui iux-
Ç ta Haliolam fluuium, amp;nbsp;Doxani,Liubuzzi,Wilini,amp; Stoderanicummultisaliis.
6^. Interquos medij Sepotentiflimi omnium funt Retharij, ciuitas eorumvulgatif- CaP. x» fima Rethre, fedes idololatriæ. Templum ibi conftruétum eft dæmonibus magnum,quorum princeps Redigaft. Simulachrum eius auro,ledus oftro paratus. Ciuitas iplanouem portas habet, vndique lacu profundo inclufa, pons ligneus tranfitumpræbet, per quem tantum facnficantibus aut refponfapctentibus via conceditur. Hæc ea fignificante caufa, quod perditas eorum animas, qui Idolis feruiunt, congrue nouics Styx interfufa coercet. Ad quod teraplum ferunt à ci-
66 nitateHammaburgiter quatuor efledierum.
VltraLcuticos, qui alio nomine Wilzidicuntur, OddoraflumenoccurriÉ, a- CAP.xtb mnis ditiflimus Slauanicæ regionis. In cuius oftio qua Scythicasalluitpaludes, nobililfima ciuitas Iulinum, celeberrimam barbaris Si Græcis, qui in circuitu lunt præftat ftationê. De cuius præconio vrbis, quia magna quædâ Si vix credi-bilia tecitâtur.volupe arbitrer pauca inferere digna rclatu.Eft fane maxima oni-
nium
-ocr page 30-i4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
nium quas Europaclauditciaitatû, quamincoluntSlaui cum aliisgétibus Grae-cis amp;nbsp;barbaris. Nam amp;nbsp;aduenæ Saxones,parem cohabitandi legem acceperunr, ü ramen Chriftianitatis titulum, ibi morantes non publicauerint. Omnes eniin adhuc p aganicis ritibus oberrant, cæterum moribus amp;nbsp;hofpicalicate, nulla gens honeftior aut benignior poterit inueniri. Vrbs ilia mercibus omnium fepten-trionalium nationum locuples, nihil no habet iocundi aut rari. Ibi eft Olla Vul-cani, quod incolæ Græcum vocant ignem, de quo etiam meminit Soliniis. Ibi cerniturNeptunustriplicisnaturæ: tribus enimfrctisalluitur illainfula, quo-rum vnum viridiflimæ aiunt efle Ipecici: Alterum fubalbidæ.Tertius veto motu furibundo perpetuis fæuit tempcllatibus. Ab ilia autem ciuitate breui remigio Cap. advrbemtrahunturDeminem, quæfitaeftinoftioPeanisfluuij; vbiamp;Rhuni xui. habitant. Ibi ad Semland prouinciam quam pofTident Pruzzi nauigatur. Iter c-iufmodi eft,vtab Hammaburg vel Albia flumine vir. die per terrain ad lulinum peruenias ciuitatem. Namfi^er mare nauim ingrederis.ab Sliafwig vel Aldenburg, vtperuenias Uiminern, ab ipfavrbe vela tendens xiiii. die afeendens ad Oftragard Rulfiae. Cuius metropolis ciuitas eft Chiue, æmula feeptri Conftan-tinopolitanijclariflimum decus Græciæ. Sicut ergo pr^diótum eft, Oddoraflif-men oritur in profundiflimo Merahorumlaltu, vbi Albia fluuius principium i7. fortitur, ncc longis abinuicem Ipatiis,fed diuerfo currunt meatu. Alter enim.id eft, Oddora vergens in Borcam,per medios Winulorum tranfit populos,donee perueniat ad luminem, vbi Pomeranos diuidit à Wilzis. Alter vero,id eft, Albia in Occafum ruens,primo impetu Bohemos alluit cum Sorabis,mcdio curfu pa-ganos à Saxonia dirimit, nouilTimo alueo Hammaburgenfem parochiana aBre-menfi feindens, vidor Oceanum ingreditur Britannicum. Hæc de Slauis amp;nbsp;pa-tria eorum, quoniam virtute Magni Ottonis eo tempore ad Chriftianitatem o-mnes funt conuerfi, difta fufliciant. Nunc ad ea quæ poft mortem Imperatoris,
amp; reliqua tempeftate noftri Pontificis adafunt calamus dirigatur.
CAp.dy. AnnoPohtificis Adaldagi xxxviii. OttoMagn’Imperator,domitoromni- Cap.xiv; hm lèptentrionaliüm nationum,feliciter migrauit adDominum,amp; fepsltus eft in ciiiitatcfua Magdeburg. Cui filiuseius Otto medianusluccedens, per decern annos ftrehue gubèrnàuit Imperium. Is ftatim Lothario amp;nbsp;Carolo Francorum regibus ftibadis, cum in Calabriam bellum transferret, à Sarracenis Græcis vidor amp;nbsp;vidiis apud Romam diftellit. Huie tertius Otto cum adhuc puerefletinreghumftibftitutus, annos xxviii. fortifie iufto feeptrumornauit Impcrio. Hiistribus,æquefortifsimisaciuftilsimis Imperatoribus, tamcharus amp;nbsp;familiaris erat præful Adaldagus, pro virtutum merito fic dodrinæ magifte-rio, vt à latere eorum vix aut rare diuellcretur, ficutpriecepta Imperatofum ad nutum Archiepifcopidifpoiitaoftendunt, in quibus etiam hoc eft notandum, quod tertius Otto in Wildashufen confiftens, præcepta fccit. Eodem tempore Hermannus Saxonum Dux obicns i ßennonem filium fuum reliquithæredem, qui etiam vir bonus amp;nbsp;fortis mcmoratur, excepto quod degenerans àpatre po-pulumrapinagrauauit. ApudMagdaburgiquoquedefundo Adalbertoponti-fice, Gifilariuslucceßit, fieipfevirfandus, quinouellosWinuIorumpopulos, dodrina fie virtutibus illuftraüit.
Cap. 68. nbsp;nbsp;Haroldus rex Danorum rcligione ac fortitudinc infignis, Chriftianitatem in Càp. xn
regno fuo lam düdum benigne fuiccptam, vlq; in finemconftànter retinuit.V n- i8. de fie regnum fuum fandirate fie iuftitia confirrnans, vitra mare in Nordmannos fie Anglos fuam dilatauit potentiam. Emund filius Erici tur'icin Sueonia regna-
, uit. Is Haroldo côfœdcratusChriftianis co venientibusjplacabilis fuit. In Nord-vrcgiaHacquinPfinceps crat, quern dumNofdmahni lüpérbiüs agentem, regno depellerent, Haroldus ftia virtute reftituit, fie Chrifticolisplacatum reddidit. Hacquin iftefcrudeliffimusexgenerc Inguar fie Giganteo fanguinedefccn-dens,primus apud Nordinanos regnum arfipuit, cum antea Ducibus regeretur, igitur Hacquin trigiiica quinque annis in regno exadis obiit,Hartildüm fteptri felin-
-ocr page 31-HISTORIÀ ECCLESIASTIC à; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îÿ
fclitiqucns hæredem, qui fimul Daniam poiTedit atq; Nord wcgiam. Anglia au-tcm, vt fupra diximus y amp;: in gcftis Anglorum fcribitur, poft mortem Gundredi, afiliiseius Analaph,Sigtrichamp;Reginoldi perannosferecentumpermarificia ditione Danorum. Tune veto Haroldus, Hiring filium fuum mißt in Angliam. 0 ui fubafta infula à Northumbris tandem proditus amp;nbsp;occifus cft.
Adaldagvs igitur ArchiepiieopusordinauitinDaniamplurcsEpifco-pos, quorum nomina quidem reperimus, ad quas veto fedes fpccialitcr intro ni- xvi. zati fint, non facile potuimus inuenirc: Æftimo ca faciente caufa, quod pro rara Chriftianitate nulli Epifeoporum adhuc certa fedes defignata fuerit.V erum ftu-dio plantandæ Chriftianitatis quifqj in vlteriora pfogreflus, verbû Dei tam fuis quâ alienis cômuniter prçdicare certabant.Hoc hodic trans Daniam per Nord-nianniamamp;Sueoniamfacerevidentur. Igitur Epifeopi qui in Dania ordinatt funt, Inhored, Liafdagi Reimbrad, amp;nbsp;poft eos Harig, Stercolf, Folcbrecht, Mc-rha, amp;nbsp;alij. Odinkarum feniorê ferunt ab Adaldago in Suconiam ordinatû, ftre-nueingentibuslegâtionemfuarriadimplciTe. Eratenim ,fîcutfamanostctigir, • virfanàiflîmus amp;dolt;ftus inhiis, quæad Deum fuht, quantum veto adfæculumi ßobilis amp;nbsp;origine Danus. Vnde amp;nbsp;facile barbaris quælibetpotuit denoftra reli-gione perfuadere. Cæterorum vero Epifeoporum vix aliquem fie darum prodic antiquitas, præter Liafdagum Ripenfem, qui amp;nbsp;miraculis Celebris fuerat,amp; traf-marinis prædicauit, hoc eft Suéonibus amp;nbsp;Nordmannis. In Aldingburg ordina-uit Archiepifeopusprimo, vtdiximus, Edvrardum, deinde Wegonem,poftcà Eziconem,quorum tempore Slaui Chriftiani permanferunt.Ita etiam Hammà-burgin pace fuit. Eccleiiæ in Slauania vbique ercéiæ funt. Monafteria etiam vi-rôrum ac mulierum Deo feruientium côftruftà funt plurima. T cftis eft Rex Danorum, qui adhuc hodic fupereft, Suein; cum rccitaret Slauaniam in duos de vi-gintipagoscfledifpertitam, affirmauit nobis abfque tribus ad Chriftianitatenà oés fuifle conuerfos, adiieiens etiam Principes cius téporis, Mifizza,Naccon SC Scderich, fub quibus, inquit, pax continua fuit, Slaui fub tributo férilierunt.
Cap.^o, Nouiffimis itaq; Archiepiieopitemporibus res nofiræ inter Barbaros fraétæ, Cap« Chriftianitas iri Dania turbata eft,puichrifq; diuihæ rcligionis initiis inimic’ in- xviui üidens homo,fuperfeminare zizania conatus eft Nam tune Suenotto filius Magni Haroldi regis Danorum, multas in pattern molitus iniîdias, quomodo euni iamlongæuumôcminus validumregnopriuaret, confiliumhabuit Sccum hiis^ quos ad Chriftianitatem pater eins inuitos coegit. Subito igitur fada confpira-tione, Dani Chriftianitatem abdicantes Sucin regeni côftituunt, bellumq; Haroldo indicunt. At illc qui ab initio regni fui totamfpenühDeopofûërit; tune Vero maxime Chriftoeuentumreicommendans, cumbellum execrarcturj ar-niis fe tueri dtereuit; amp;c quaiî alter Dauidprocedens ad bellum, filium lügebac Abfolon, magis illius dolens feelus, quam periculà fua. In quo miferabili amp;nbsp;plus quam ciuili bello vida cft pars Haroldi. Ipfc autem vulneratüs ex acie fugièhsî alcenfa naui elapfus eft ad ciuitatem Slauorum, quæ Iulinum dicitur. A quibus Contra fpem, quiapaganierant, receptus, poft aliquot dies ex eodemvulriére deficiens, inconfeflioneChriftideceflît. Cuius corpus in patrïârri ab exercitù reportatüm,apudRoskildciuitatem, inEcclefiai quam ipfe primus in honorem fantfæTrinitatis conftruxit,eftfepultum. Dé cuius fin.e, cumilium prone-potem fuum, qui mine in Dania régnât Suein interrogate malueriiri, velut alter Tydeus, crimeri aui reticuit, me veto parricidiümcxaggerante, hoc eft^ inquitj quodnos pofteriluimus, quodipfe parneidafuô piauitexilio. At ille nofter Ha-toldus,qui populo Danorû Chriftianitatem primus iildixit,qui totû fepteiîtrio-hé Ecclefîis amp;nbsp;prædicatoribus replcuit ; illé, iriquam, innocens vulneratusi Sc jp Chriftôàregnoexpulfus,martyrij gloria, vtfperamus,nôcarcbit.Regfiauitauté annos L; obitus eius in feftiuitatc omniurti fandorum coritigit. Memoria cius a-pudnos Sc vxoris eius Gunhild perpétua rrianebit.Hçc in diebus Açialdagi pon-tificisfadacomperimus, cum tarnen non omnes eius virtutescxplorarepotui-
C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuus«
-ocr page 32-ilt;5
M. ADAMI
mus. Sunt autem qui affirmant per eum gracias (ânitatum faóhas, amp;nbsp;rune cöad-huc viucret amp;nbsp;poft mortem ad fcpulchrum eius, videlicet caïcos frequenter il-luminatos fuifle,aliafqi multas cótigiflc virtutes. Certiflîæû vero eft, eum tam noftro populo, quam Tranfalbianis, amp;nbsp;Frefonum géti, leges amp;nbsp;iura eóftituifle, quJEadhucpro tantiau(ftoritate viri feruare contendunt. interea fenexPræfuI Adaldag^'dc legatione fua voti cópos cftèólus, amp;nbsp;in omni opere luo domi forif-queprolperatusjin feneóta vberi migrauitadDnm iiii. Kalend Maij,annoin-carnationisDominicæncccc. Lxxxviii.lndiólionc 1. Annoautem Sacerdo-tijeiusnobilitcradminiftrati nv. amp;fepultuseftin£cclefiaBremenfi,aeapite Leuderici Epifcopi àmeridiali plaga. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Sap./i* Liben tivs feditannis xxv.palliumftifcepic àPapaxv.Iohanne,virgara Cap.xx. Epifcopalé meruit ab Ottone tertio, primus omnium cófecratus eft à fuffiraga-neis.Eratitaq; virliteratiffimus, amp;omni morumprobitatedecoratus,ab Italia quondam Pontificemfequutus Adaldagum.Cuiusctiam vita arm ulatusamp;ma-
' gifterium, folus ex difpolitione tanri paths dignusinuentus eft, cuiHamma-burgefis cura parochia: crederctur.Erat enim vir tantæ caftitatis.vt raro fe mu-lieribus vidcndumprxbueriti tantæabftinétiæ, vt pallida ieiuniis ora portauc-hti tantæq; humilitatisaccaritatis.vtinclauftrolîcucvnusfratrû vixeht. Mul-tæ nimirum virtutes eius,quippe contentus acquifitis,raro curiam adiit pro ac-quirendis. Domi fedens quietus, parochiasfuæcuram egitdiligentiffimam,to-tumq; ftudium ad lucra vertens animarum, diftridiffima régula ocs congrega-tiones fuascuftodiuit. Archiepifeopus etiam per fecuraegit hofpitalis, fratribus amp;nbsp;infirmisquotidiano miniftrans obfequio, ipfequoq; vice fuaXenodo-chium nepotifuocómendauitLibétio. Dum vero adhuc pax effet in Slauania, Tranfalbianos populos frequenter vifitauit, amp;nbsp;matrem Hammaburgpaterno fouit amore, legatione fuam ad getes, vt prxdeceffores eius, ftudiofe executus eft,licet dierum obftarct malitia. Quo tépore cum magnam Chriftianoru per-fequutionem in Dania Suein rex cxcrcuiffcr.fupplicibus Archiepifeopus lega-tis, crebrifq; muneribus laborabat,quatenus ferocis regis animum,mafuetuxn redderet Chriftianis. Quibusillereiedis.infuanimiru crudelitateacperfidia faiuirc non ceffauit; vndeamp;vltiodiuinaregem Deo rcbellem eft fubfequuta. Nam cum contra Slauos bellum fufeiperet, bis captus eft in Slauiam dudus.to-tiens à Danisingenti auri pondéré eft redemptus.Nec tarnen adhuc ad Deum reuerti voluit,quern primo in morte paths olTendit,amp; deinde in nece fidelium \irritauir,amp; iratus furore Dns tradidit eum in manus inimicorum eius.vt difee-Cap.72« nbsp;nbsp;nbsp;non blafphemare. Tuncpotentiffimus Sueonum rexHehcuSjColledo in-
20,
Cap.xxi.
numerabili, ficutarenamaris,exercitu, Daniam inuadit, amp;occurriteiSuein à Deo derelidus, fruftra fperans in Idolis fuis.Sed cum vtrinq; bello nauali,(fic enim gens ilia confligere folet)omncs copiç effent Danorum obtritæ,Hericus rex vidor Daniam obtinuit. Sucin ergodepulfus à regno dignam fadis fuis à Deo Zeloterecepit mercedem. Et hæciunior nobis in auo fuoSueinrecitauit contigiffe, iuftoDei iudicio,quoniam iliumdereliquit, quempatereiusbo-num defenforem habuir.
CaPi??* Ferunteotêporcclaffempiratarum.quosnoftri Afcomanosvoçant, Saxo-niæ appulfam, omnia Frefiæatq; Haihulæ vaftaffe maritima. Cumq-, per Albias fluminis oftium afcédentes irrumperent prouinciam,côgregati Saxonum magnates,cum paruum habuiffent exçrcitû,egredientes à nauibus.apud Stadium barbarosexceperunt, q,eftoportunum Albiæportuspræfidium. Magnumamp; memoriale,minufquefelixeratilludprælium,in quo virilitervtrifquecertati-bus, noftri tandem minores funt reperti. Sueoncs ergo amp;nbsp;Dani totam Saxonû obti iuete virtutem. Capti funt ibi Sigafridus Marchio,Thiadchcus Comes,amp; alij illuftres viri,quibus vindis poft terga manibus,barbari traxerunt ad naues, pedefque eorum cathenaftrinxerunt, totam exinde prouinciam impune de-prædantcs, Sed cum ex captiuis folus marchio Sigafridus cuiufdam auxilio pi-featehs
Cap. xxn.
tb
HISTORIAECCLESIASTICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27
fcatoris fiirtim nodu fublatus euaderct, piratæ mox in furore vcrfi, omnes quos in vinculis tenuerunt, meliorcs ludibrio habentes, manibus pcdibufq; trunca-uerunt, ac nare præcifa déformâtes, ad terram femianimcs proiecerunt. Ex qui-bus nobiles quidam viri erant, qui pol tea multo fuperuixerunt tempore, oppro-brium Imperio, amp;nbsp;miferabile fpeólaculü omni facli populo. Quam videlicet pla-gam mox cum cxercitu fuperuenientes Dux Benno amp;nbsp;Sigaftidus Marchio vin-dicarunt, in tantum vt piratæ omnes quos apud Stadium egrclTos fuiffe diximus ab ipiis auxiliante Domino fucrint contriti.
A Itéra vero pars Afcomannorum, qui per Wirraham flumen egrellï Hahele, vfq; ad Lieftmonam deprçdati funt, cum maxima captiuorum multitudinc per- xxiii. uenerunt ad paludem quæ dicitur Glindefmor. Vbi à noftris qui porie fequcba-turoftenfi,ocsvfqueadvnumobtruncatilunt; quorum numerus eratxx.milia. Quidam enim equcs Saxonum abeiscaptus, dumeumDucemiuifaccrent iti-neris, in difficiliora eos paludis loca pcrduxit, in qua diu fugati, leuiter ànoftris p lunt fuperari. Qui Heriward nomen Habens, perenni Saxonum laude celebra-
P‘75' tur. Exillonimirum temporepiratarum, hoftilifquecrebrairruptiofadaeftin Cap? hanc regionem. Nam amp;: omnes Saxoniæ ciuitates grandi metu perculfæ fuerât; xxiv. tunc amp;nbsp;Brema muro muniri cœpit firmilTimo. Sed amp;nbsp;Libentius Archiepifcopus thefaurura Ecclcfiæ omniaq^ Ecclefiaftica lecit ad Bucccnfem deportari prçpo-fituram.Tantusitaque timor infinibushuiusparochiæ omnibus erat. Nam amp;nbsp;ipfe Pontifex Piratas, qui Epifcopatum vaftabat anathemate damnauit. Quo-rüvnus inNorwegiadeficiens per annos feptuaginta integro corpore perma-fit, vfque ad Domini A dalbcrti tempora Archiepifcopi, quando Alwardus E-pifcop’illuc veniens defunótum vinculo excommunicationis abfoluit, amp;nbsp;mox cadauer in cinerem eft folutum.
Poft vindiètam ergo fcclerum.quç in Ecclefias Dei amp;nbsp;Chriftianos cÓmiferat, Cap. Suein Rex viftus, amp;nbsp;à fuis defertus, quippe quem Deus deferuit, errabundus amp;nbsp;xxv. inops auxilij, venir adNordmannos, vbi Thrucco tune filius Hacquini regna-uit. Is licet paganus efl'ct, nulla tarnen fuper exulcm motus eft mifericordia. Ita infœlix ille, amp;nbsp;à toto reicót’ orbe, in Angliam trâsfrctauit, fruftra folatium quæ-rens abinimicis.Eotempore AdelradHliusEggarisBritannisimperauit, Is no inimemor iniuriarum.quas Dani ex antiquo Anglis inflixerant.exulem repulit, Qrtem tandem, miferatus infortuny, Rex Scotorum benigne fufcepit,eumque per bis feptem annos quibus exulauit, fecum detinuit, vfque ad mortem Hcri-ci. Hæc parricidæ,aui pcricula, Sueiri Rex nobis attonitis,expofuit. Deinde ad Hericum vieforem reflexit narrationem.
Cap.77. Hericus, inquit, duo régna obtinuit, Danorum Suconumqi, amp;nbsp;ipfe Paganus Cap. Chriftianis valdeinimicus. Adqucmmiffus Icgatus Cæfaris acHammaburgê- xxvi. fis Archiepifcopi Poppo quidam, vir fandus amp;nbsp;fapiens, tune in Slefwicenfem ü, ordinatus Epifeopû, de Regno Danorum feu pace Chriftianorû Cçfaris partes cxpoftulauit. Quem etiamaiunt jp aftertione Chriftianitatis, cum Barbari fuo iriore lignum quærcrent, nil moratum, fed ftatim ignitum ferrum manu tulifl'e, amp;illæfum apparuifl'e. Dumque hoc, facile oém gétilibus erroris ambiguitatem tollerevidÊretur, iterum fandlus Deipro fubmouendo gentis illius paganifmo, aliudæque magnû oftendit miraculum : Tunicam fcilicct indutus ceratam, eu. ftaretinmediopopulicirco,innommeDn.ipræcepit incendi. Ipfevero,oculis ac manibus in cælumtenfis, liquentes flammas,tam patienter fuftinuit, vt vefte prorfus ambufta amp;nbsp;in fauillam redadla, hilari, amp;nbsp;iocundo vultu nec fumum qui-dem incêdij fenfifle teftatus fit. Cuius nouitati miraculi, amp;nbsp;tune multa milia per cum crediderunt; amp;nbsp;vfque hodieper populos amp;nbsp;EcclefiasDanorum célébré Popponis nomen eftertur. Hæc aliqui apud Ripam gefta confirmant, alij apud
'i Sliafwig, Claruitetiamtunc in Dania, fælicismemoriæ, Odinkarfenior, de quofupradiximus, qui inFinne,Seland, Sconia,acinSuediaprædicans, multos ad Ghriftianamfidemconuertit. Eius difcipulus amp;nbsp;nepos fuit alter Odin- xj.
C 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kar
-ocr page 34-iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M î
kar iutiiör, ipfc nobilis de regio femine Danoru, diues agtbàdêo vf ex cius pi-trimonio Epifcopatutn Ripenfem narrer fundatuni. Quem dudii Bremæ icho-' lis tradituin, Pontifex Adaldagus manibusfuis baptizauit, fuotp nomme Adab dagus vocauic. Is ergo à Libentio A rchiepifcopo nunc ordinatus in gétes#apud Ripam ledern accepic. Nam amp;nbsp;illulfri vita amp;nbsp;lànciæ conuerfationis Deo amp;nbsp;ho-minibusacceptus erat,amp;Chriftianitatem in Daniafortillimedefendit. Hosve^ Cap. ro comperimus illo tempore daros in ea regione, aliis qui adhuc fuperuixerant adiebus Adaldagi nonbciolis. (^ietiaminNor^quot;egiam progrellipopulumul* turn lefu Chrifto collegerunt. A. quibus traditur üiaph TJifuccoms flJius, qui tunc Nordmannis imperauit baptizatus, ex ea genre primus fuilfe ChriftianuS. Olaph Thrucconis filius à Norw'egia expulfus, venir in A ngliam, ibique fufee* pit Chriftianitatem, quam ipfe primus in patriam reuexit, duxitque à Dania v-* CAP.yS. xorcmlupcrbiflimamThorc,cuius inftinftu Danis etiam bellum inrulit. Alij di-
cunt olim amp;nbsp;tune ab Anglia quofdam Epifcopos vel presbyteros cuangclizandi gratia egrefl'os à Domino,amp;: ab ill is Olaph baptizatum amp;nbsp;cæteros.C^orum pre-cipuus erat Iohannes Epifcopus quidam, amp;alij de quibus poftea diccmuS.Sed li hocitaeil, noninuidcat mater Hammaburgenlis Ecclelia, li filiisfuis etiamex-tranei benefecerint, dicens cum A poftolo; Quidam prædicant per inuidiam contentionem,quidam autem propter bonam voluntatem amp;nbsp;charitatem. Quid enim? Dumomnimodo liueperocealionem, liueperveriratemChriftus ahnu-cietur, amp;nbsp;in hoc, inquit, gaudeo amp;nbsp;gaudebo.
, Hcricus igitur Siieonum Rexin Dania conucrfus ad Chriftianitatem, ibi ba-ptizatus eft. Qiiaoccalione prædicatoresàDania in Suediamtranfeuntes, fidu* cialiter agebant, in nomine Dni.Dicebat tarnen clarillimus Suein Rex Danorüj Hericum, poftlufcepta Chriftianitatem, denuo ad paganifmum rclapfum fuif-fe.Quod vero cum Ottone tertio pugnauerit,amp; viftus lit,Rex tacuitj led ab aliis C-Äp. 8o. audiui. Mortuo poft hæe Herico, Suein ab exilio regrefl'us,obtinuit regnum Pa- Cap.
trumfuorum} Annodepullionis amp;nbsp;peregrinationis fuç xiv. Accepitq;reliftam xxv-u. Herici vxorem,m.atrc Olaph, quæ pcperit ei Knut, fed nihil ilii atbnitas conubij
Cap.Si. profuit,cui Deusiratuserat.OlaphauteRexSueonumChriftianilhmus.fiiiam blauorum Eftred nomine de Obodritis accepit vxorem, ex qua genitus eft ei filius lacobus i Sii filia Ingard, quam Rex Gerzleft de Ruzzia duxit in coniugium. Olaph fane qui poft obitum partis fui Herici regnum fuper Sueoiies acccpit, cfi exercitu fuperueniens,infœliGem Suein iterum à Regno expulit,amp;r Daniam ob-tinuit. Suein autem cognofeens quia Dns iple eft Deus, rediit in Icmetipfum, amp;nbsp;peccata fua præ oeulis habens, pttnitcnlq; orauit ad Dnm ; qui exaudiens eum, déditilligratiamincôfpetlu inimicorumfuorum, reftituitq;eum OlaphinRe-gnum fuum.eo q, matrem fuam habuerit vxorem. Feccruntque padum ad inui-cem fîrmilîimum ,vt Chriftianitatem in Regno fuo plantatam retinerent, amp;in
Cap. 82. exterasnationeseftunderêt. Audiens autem Olaph ThruccifîIi’RcxNordmâ- Cap. norum, de coniunclione Regum, iratus eft contra Suein nimis,ratus ilium quali à Deo dcrelidum, totienlque depullum,à ftia eriam multitudine facile polie de-pel 1 i. Colleda igitur dalle innumera, bellum intulit régi Danorum, inter Sco-niam amp;nbsp;Seland, vbi folent reges nauali confligere bello. Eft autem bleuis traieél’
- nbsp;nbsp;nbsp;Baltic! maris Hallingburg, in quo loco Seland à Sconiapollitvidcri,familiare la-
tibulum piratis. Ibiergo congrelli, Nordmanni à Danis funt vidi amp;nbsp;full. Olapli namque Rex, qui forte lolus remanferat, in mare le præcipirans, dignum vitæli-nem inuenit. Vxor autem eius poft mortem viri, fame, inediaque, vt digna erat, vitam milerabiliterconfumpfit.Narrantitaquealiqui ilium fuilfc Chriftiaiium, alij Chriftianitaris defertorem; oes autem affirmant peritum auguriorum,lcrua-toremlortium,amp;inauiumprænofticisomnefpcmfuampoliiiirc. (l^areetiam cognomen accepit, vt Olaph dicererur. Namamp;artisMagicæ, vtaiunt,ftudio ^4* deditus, omnes, quibus ilia redundat patria, malelîcos habuit domefticos, eo-rumquedeceptuserroreperiit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Intcrea
-ocr page 35-HISTORIA ECCLES I ASTIC A.
Cap.Sj. nbsp;nbsp;Intcrca millelimus ab incarnatioïic Domini féliciter impletus eft ann’, amp;nbsp;hic
eftannus Archiepifeopi xii. Sequent! vero anno fortiffimus Otto Imperator, Cap. qui iam Danos,Slauos,itemque Francos S£ Italos domuerat,cumiam tertio Ro- xxx. mam vilt;2:ór intraflct,immatura morte præucntus occubuit in Domino. Poft cuius mortem Regnum in cöntentione rcmanfit. TunC Slaui à Chriftianis iudici-bus plus iufto comprclli, cxcufto tandem iugo Icruitutis, libcrtatcm fuam armis defendcre funt coafti. Principes autem Winulorum erât Mizzidrog, amp;nbsp;Miftro-voi, quorum duclu feditio inflammata eft. Hiis ergo ducibus Slaui rebellantes, nbsp;25»
totam primo Nordalbingiam ferro amp;signedcpopulatifunt. Deindereliquam peragrantes Slauaniam, omnesEcclcfiasinCendcrunt, amp;nbsp;ad folumvfquedirue-runt. Sacerdotes autem reliquofque Ecclcfiarum miniftros variis enecates fup-pliciis, nullum trans AlbiamChriftianitatisveftigiumreliquerunt. ApudHam-maburg co tempore acdcinccps multi ex clcroamp;ciuibus incaptiuitatcm^duéti funt, plurcs etiam interfeefi propter odium Chriftianitatislt;
^AP.84. Narrauit nobis diu mcmorandus RexDanorum, qui omhes Barbarorum resgeftas acfifcriptæelî'cnt, in memoria tenuit, Aldinburgciuitatem populo-lilfimam de Chriftianis imlcntam efle. SeXaginta, inquit, presbyteri, cæte-ris pecudum more obtruncatis, ibi ad ludibriumferuatifunt, quorummaior loci Prîtpolîtus Oddarnomenhabuit, nqfter confanguineus. Ilie igitur cum cæteristalimartyrio confummatuseft, vt cute capitis in modum cruCis incifa, ferro cerebrumfingulis apcriretur. Deinde ligdtis poft terga manibus profef- i,-j, fores Dei per lingulas Slauorum trafti funt ciuitates, aut verberc, aut’alio modo vÄati, quoulque dcficerent. Itailli fpectaculum fafti, amp;nbsp;angelis amp;nbsp;homini-bus in ftadij medio iv.Non. lunij vióforemexhalaucruntlpiritum. Multa ni- CaA • hiitum in hunc modumper diuerfas Slauorum prouincias tunc fafta memo- xxxi* Päntutj quæ feriptorum pciiuria pro fabulis habentur. De quibus cum Regem
plius interrogarem ; Celia, inquit, fill, tantos habemus in DaniaVel blaua- nbsp;nbsp;'
niamartyrc,s,quodvixpoirentlibrocomprehcndi. Omnes igitur Slaui, qui inter Albiamamp;: Oddo ram habitant, per annos Lxxi amp;nbsp;amplius Chriftianitatem coluerunt, omni videlicet tempore Otthonum, talique modo fe à corpore Chrifti amp;nbsp;Eccleliæ, cui ante coniunóhi fucrant abfclderunt. O verefuper homines occulta Dei indicia,quimiferctur,cuivult,Srquemvultindurat! Cuius o-innipotentiam mirantes, vidcmuseosadpaganifmumeflcrelapfosp quiprimi crediderunt : illis ad Chriftum conuerlis, qui nouiflimi videbaiitur. 111c igitur iudex, iuftus, fortis, Sr patiens, qui olim, delctis coram Ifrael fcptenl gentibuS Chandan, folos referuauit Allophylos, à quibus tranlgrelTi punirentur. Ilie, in. quam,inodicamgentiliumportionem nunc indurarc voluit, per quos noftrâ conlundcretur pcrlidia.
[Eo tempore Dux Slauiæ pctiit filio fuo neptem Ducis Bernardi dari in cori-iugium, quodSrDuxconfenfit. TuncPrinccps Winulornm militfiliumfunnl cumDuccin Italiam, cum mille equitib’, qui fere omnes ibi funt intcrfefti.Poft hæccytnfili’Ducis Slauiæ pollicitam fibi expeteret vxorem, Thiadcricus Mar-chio intcrcepit conlilium, proclamans confanguincam Ducis non ede dan-dam cani. life Thiadericus Slauorum erat Marchio,cuius ignauia coegit eos fieri defcrtorcs. Qui poftmodum ab honore fuo depulfus, Sr ab omni hæredit.;te fua, apud Magdeburg præbendarius, vitam, vt dignus erat, mala morte finiuit, Eodem tempore venerabilis Comes Heinrichs in Rofiifeldanfecitprçpolitura,
Cap. 85. annuentcLibcntio Archiepifeopo SrEccleliam confccrante.] Hxcfa«ftafunt Ûa#. vltimo tempore fenioris Libentij, fub Ducc Bernardo, filio Herriaanni, qui pó-pulum Slauorum grauiter afflixit. Quo etiam tempore contentio Bernarij Fer-denfis Epifeopi de Ramfola coram Papa Sergio eft terminata.
Anno igitur Archiepifeopi xxii. Benno Dux Saxonuobiir, ST tudgerus fra- nbsp;?
ter eius, qui cum vxorc fua venerabili Emma, Bremenfi Ecclefiæplurima bona fccerunt, ÀpudMagdaburg vero Gifilario Archiepifeopo Daganus fuccelTit.
C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dein
-ocr page 36-P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
• Deinde Walthardustncruit cachedram. Interea Archiepifcopusnofterdelcga-tione fua in genres follicitus, plurcs ordinauit Epifcöpos, quorum nomina amp;nbsp;ié-des incertæ funt, quia tempus pcrfequutionis incubuit. Sicut enim pacrum relatione cognouim’jElico apud Sliafwig Popponi fuccelîîc Odinkàr, qui apud Ri-pam inßgnis fuitsvt lùpra diximus.Et fermo eft poft obitum Adaldagi Archiepi-îcopij totâregionem lutlandvfque adnoftramætatêinduos Epifcopatus bipar-titam elle: tertio apud Arhufàn deficicnte.In Slauaniam Veto ordinauit Archie-pifcopus Folcquardum; deinde Reginbertum: quorum prior à Slauaniapulfus,’ in Sueoniam vel Nordmanniam mifl'us eft ab Archiepifcopo.qui multos in Dno lucratus, cum gaudio remeauit. Poft hæc omnibus bene côpofitis,obiitbcatus ArchimandritaLibentiusjvnaqueFerdenfisEpilcopus, Anno Domini MiXiir. Indidionexi.amp;fepulcuseftinmcdiochori, antegradusfan£tuarij, pridieNo-nas lanuarij.
Cap.86. VnwanyS Ârchiepifcopusfeditannis xvi.Ferulam fufcepitabHeinrico Cap; Imperatore,Pallium à Papa maiore Bcnediôto,de Choro Padarburnenfi afl'um- xxMin ptus elE Clarilïimo generelmmedingorumoriundus. Prætereadiues amp;largus, 2^. omnibus hominibus acccptus, Clero autem apprime beneuolus, quibus etiam hortatu Libentij tune Prçpofiti curtê Bodegun obtulit,cuius feruitium effet per natales Apoftolorum. Vhwanus Archiepilcopus primus omnium côgrcgatio-nes ad Canonicam traXit regulam.quç antca quidem mixta ex Monachis amp;nbsp;Ca-Jionieis conuerfationedegebant. 111e oês ritus Paganicos, quorum adhuc fuper-ftitio viguitj in hac regione, præcepit fundit’ amoueri, ita vt ex lucis quos noftri paludicolæ,ftulta frequentabant reuerentia, facerent Ecclelias duodccim reno^
,. ■ nbsp;nbsp;uari, ex quibus etiam balilicam fâneli Viti extra oppidum conftrui, amp;nbsp;Capellam
Sanéti Willehadicombuftamiüflîtreparari. Ipfo tempore feruntaggereraBre-menfem Hrmatum, contra infidias amp;nbsp;impetus inimicorum, præcjipueqmDux Bernardus, Heinricolmperatoriaufus rebellare,terruit amp;tucbauitoésEccle-fias Saxoniæ. Ex illo enim tempore, quo Dux in hac cóftitutus eft regione, nun-quam difeordiainter geminas domos, icilicet Archiepifeopi amp;nbsp;Ducis, ceffauit: Illis impugnantibus Rege Ecclefiam,iftis pro falute Ecclefîæ cercantibus.Hçc ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;æmulatio partium,dum prius occulta effet,ex eo tempore vires accepit amp;nbsp;crcuic
in immenfum. Bernardus enim Dux tarn anitæ humilitatis, quam paternx rcli-gionis oblitus, primo quidem per auaritiamgetem Winulorü Crudeliteroppri-mens, adncceflitatem Paganifmi coegit. Deinde per fuperbiam beneficiorum immemor, totam fccum ad rebellandu Cæfari mouit Saxortiam. Nouiffime fur-gens in Chriftu, Ecclefias huius patriæ non dubitauit impugnare, præcipue no-ftram, quæ amp;nbsp;ditior co tempore cæteris, amp;nbsp;remptior videbatur à manu Impera-toris. Huius impetum viri Vnwanvs Archiepifcopus,fuatalitermagnani-mitate refregifl'c dicitur, vt præ pudore làpientiæ ac libertatis Epifcopi, cogere-tur ipfe Dux, Ecclefîæ, cui anteaducrfacus eft, deinceps hilaris amp;nbsp;beneuolus in omnibus exiftere. Ergo habito noftri Pontificis confilio, rebellis tandemflexus
,, nbsp;Priiiceps apudScalchinburg Cæfari Heinrico fupplex deditmanus. Moxq; fa-
-uente Vnwano, Slauistributofubieólis,pacem reddidit Nordalbingis amp;matri CÂP.87. Hammaburg. Ad cuius reftaurationemvenerabilis Metropolitanus poft Slaua- Cap. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nieam cladem, ciuitatem amp;nbsp;Ecclefiam fecit nouam, fimul ex fingulis congrega- xxxiy*
tionibus fuis, quæ virorum effent, tres eligens fratres, itavtduodecimfieret,qui in Hamaburg Canonica degörent conuerfatione,popul um ab Idololatriæ reuo-cantes errore. Ordinauit etiam in Slauaniam mortuo Rcginberto,Benonem vi-rum prudentem, qui de fratribus Hämaburgefis Ecclefîæ eleétus.in populo Sla-uorum,multuprædicandofru(5tûattulit. In DaniafuperuixeruntPoppoTheo-logus, amp;nbsp;ille nobilis Odinkar Epifcopus, quem pro fide amp;nbsp;fanólitate vitæ fami-liarilîîmum habuit Archicpifcopus.Hos duos Epifcopos folummodo in lutland fuiflecomperimus,antequam Knut Regnum intraret. Solus aute ex noftris O- P; dinkar tralmarinas aliquädo vifîtauit Ecclefias, Efico domi ledit, amp;nbsp;cæteros per-fequu-
-ocr page 37-HiStORiÀ ECCLESIASTIC A. ' ; nbsp;0
fequutio rctardauit. Archicpifcopus etiam alios virosdodiffimosordinaiiit in Norwegiam amp;nbsp;Suediam .• Alios veto in Anglia ordinatos, pro amicitia Regum, cumfatisfacerentj adædificandam dimifit Eccleliam Multos enim eorum fccu retincns, omnesautem, cumabirenrdonis cumulas, adfubiéótionemHamma-burgeniis Ecclefiæ reddidit voluntarios.
Caf.88. Vnwan vs igitur Archicpifcopus cum eflctvirnobiliflîmùs^æqûeriobilê Cap. ac fufficicntem libertati fuæ fortitus eft Epifcopatumjn quo amp;nbsp;fuam pofTct ofte- xxxv* dcrc magnitudinem, amp;nbsp;neceflitati ftmul EcclefiæprodefTe. Quare Thefaurum Ecclefiædiufolliciteqscolleótum, amp;quafî minus neceflarium,fi infraparietes
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clauderetut; ipfe ad commodum fuæ legationis ita curauit cxpendere, vt fero-
ciffimos Aquilonis Reges hilaritate fuorum munerum,ad omnia quæ voluit be-nignos obedientefqj haberet. In qua re non multum, vt arbitror, peccauit, quia Icminauitcarnalia, vt metcrct fpiritalia.Quin imo largitio cius in nouclla gentium côuerfione vtiliflima videbatur : neq; adeo nocuit Ecclefiæ, quæ præceden-tium diligentia patrum eratopulentiffima. Credo enim eumfecurufanóti Anf.
' garij exemplum, amp;nbsp;cuiufdam in Ecclefiafticahiftoria,Theotimi Scytharu Epi-
I fcopi; quoi Û alter legiturincredulos Regesdonis placafTe; Alter veto Barbaros natura feroces, epiftolis, muncribufq; manfuefccifle laudatur. Hæc in Apolo-gum Præfulis dittafufficianr, nunc per Hiftoriæ ordinem redeamus ad Ecclefiæ Icgationem, quæ tempore Vn'jraniprofpcrrimegeftacognofcitur.
tAp.Sp. SueinRexlDanorumatqiNordmanorumveteresiniürias, tamoccififratriS, CAft quafuæ repulfionisvlturusjclafle magna trasfretauit in Angliam.ducens filiurri xxxvu fuumfecum, amp;nbsp;Olaph filium Craccabcn, de quo fupra dictum eft.Itaque multo tepore plurimis præliis aduerfum Anglos cxatlis, Suein veteranum Regem dc-pulit Ethilredum, amp;nbsp;Infulam in fuatenuit ditione, verum breui tempore. Nara tertio Menfepoftquamvióloriaraadeptus eft, ibidem morte præuentus occu-buit.Knut filius Suein Regis cum exercitu reuerfus in patriam,denuo bellu mo-bturin Anglos. OlapkaNordmannis eleólus in Principerri, feparatus eft à Regno Danorum. Tune veto Knut ancipiti cafu turbatus, patftum iniit cum fratre filio Hcrici, qui regnauit in Suediaj eiufqj fultus auxilio, deliberauit primo qui-dem Angliam fubiugarc, deinde Norwegiam. itaque mille nauibus Knut arma-tusj OceanumtranfiuitBritannicum; per quem, quodnautæteferunt, à Dania in Angliam, flantibus Euris, triduo vela panduntur. Hoc autem mare magnu Si
CAP.90. valdepericulofum,àlçuaOrchadashabetjdextrôrfumFrifiamattiilgit. Trien-
nio ergo Knut Britanniamoppugnauit, Si AdradRcX ArtglorumapudLundo- Xxxvin nam obfeflus obiit, fimul vitam amittens cum regno, iufto Dei iudicio, qui fra- 3j. tre per Martyrium confummato xxxvi 11. annis feeptrum fanguine polluit. Is parricidiura taliter expiauit. Rclinquens filiumparuulum nomineEduardum, quem ab Imma Vxore fua fufeepit. Frater veto A dclradi Emûd vir bellicofus ob gratiamviótoris, veneno extinttus eft. Filiique eius in Ruzziam exilio funt dä-
Cxp pt. ninati. Knut ergo A delradi regnum accepit, vxoremque eius Immam,fororcra Richar di Comitis Nordmanorum libi coniugio copulauit, Si germanam fuarri Margaretam pro fœdere. Quam deinde rcpudiatam à Comité, Knuth Rex de-dit Wolf Duci Angliæ, eiufque Wolf fororem copulauit Duci Guduinö,callidc ratus Anglos per connubia Danis fideliores. Quæ res eu non fefellit. Et Richàr- nbsp;nbsp;j
dus quidem Comes iram Knut déclinas, Hierofolymam profeift’j ibidem obiit, relinquens filium in Nordmania nomine Robertum, cu ius filius eft ifte Willel-nius,quemFranciBaftardumVocant. WolfautemexfororeRegisKnurfilios fufcepit,BernDucem,SiSucinRegemGuduinàforore WoltDucis,Suein,Toftin, SiHaroldumgenuitparricidas.Quam generationisfericm,quoniamfecu-turæ leótioni vtilem iudicauimus, hie inferere videbatur.
Cap.j2. Viótor ergo Knut ab Anglia rediens in ditione fua per annoS multos regniim Cxp. Daniæ poffedit Si Angliæ. Quo etiam tempore multos in Daniamab Anglia xxxvitb adduxitEpifeopos. De quibus, Beniardumpofuit in Sconiam,Gcrbrandum in
C 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sclan-
-ocr page 38-M. A D A M I .
SclandiamjReinheruni in Firine.Quod zelatus nofter Archicpifcopus Gerbra-duin redcuntem ab Anglia cepiiredicicur,qucmab Elnodo Archiepifcopo An-glorum ordinatuni cfl'e cognouic. 111cvcro vt ncccflitas perfuafit, lacis faciensj / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hdelitatem.HammaburgenliEcclefiæ cum lubicólionc débitafpondcns,fami-
liariflimus deinceps Archiepifcopo noftro efteótus elE Per quem ille fuos ct-iam legatos ad Knut Regem tranfmittens cum muncribus, congratulatus ell: ei de rcb’ bene geftis in A nglia : fed corripuit cum de prxfumptionc Epifcopo-rum, quos tranllulit ex Anglia: quod Rex gratantcr accipiens, irapoftmoduin coniunólus eft Archiepifcopo, vt exfcntcntiacius omniadeinceps facere ma-luerit. Hare nobis de auunculo luo Rex Danoru innótuit i nec de captione Ger-brandi tacuit,
Cap.pj. AnnoPontificis Vnwani xn. Heinricus Imperator, iuftitiaamp;fanditateinft- Cap. gnisjcumiamSaxoncs,Italos,amp;BurgundionesImpcriofubiccerat, adcælefte xxxix. migrauitimperium. C uietiamfucceflitinIccptrolortiflimus Carfar Conradus; mox Polanos amp;nbsp;Regem eorum Mifingum magna virtute perdomuic, amp;nbsp;auxilia-tores corum Bohemos, cæterolque Slauorum populos fubtriburufn milit. Cum Rege etiam Danorum hue Anglorum, mediantc Archiepifcopo pacem fccit, [ cuius amp;: flhara. filio fuo depolccns vxorem, dedic ei ciuitatem Sliafwig cum Marchia, quæ trans Egdoram eft, in fœdusamicitiæi Et ex eo tempore fuit Re-gum Daniæ.]
CAP.p4i Inter Knut amp;OIaph Regem Nordmannorum continuum fuit bellum, nee Cap.xl. cefl'auit omnibus diebus vitæ eorum; Danis pro Imperio certantibus, Nordma-nis veto pro libertate pugnantibus. In qua re iuftior crat caufa regis Olaph, cui helium necefl'arium magis fuit, quam voluntarium. Si quando autem tempus à bellorum motibusquietumerat, idem Olaph iudicio amp;iuftitia Regnum gu-hernauir. Inter exteraenimvirtutum opera magnum Dei zelumhabuit, itavt malcficos de terra difperderet, quib’ cu tota Barbaries exundet, prxeipue Nor-xrcgiatalibusmonftris plena eft. NamDiuini, Sr Augures, Magi, amp;nbsp;Incantarorcs , cætèriq; fatellites Antichrifti ibi habitant. Quoru prxftigiis amp;nbsp;incantatio-
I nibusinfclicesanimæludibrioàDæmonibushabentur. Hos oês, amp;nbsp;huiufmodi, beatiftimusRexOlaphpcrlèqui dccreuit, vt fublatis fcandalis i firmius in Regno fuo Religio Chriftiana eluccfcerct : habuit etiam fccum Epifcopos amp;nbsp;Pref byteros multos ab Anglia, quorum monituamp;doélrina, corfuümDeo prxpara-uit, liibieftuinqucpopulumadrcgendumcommifit. ExquibusclaridoflrinaßC
, virtutibus crant Sigafrid, GrimkifRodulf, ^Bernard. Hij iuffuRegis adSue-diam amp;nbsp;Gothiam, amp;nbsp;ad cætcras Infulas.quæ trans Nordmanniam fünt,acccdcn-tes,Barbaris verbum Dei amp;nbsp;Regnum leîùChnfti euangelizabat. Mißt etiä Rex nuntios ad Archiepifcopum noftrum cum muneribus, petens fuppliciter, vt E-pifcopüs eins benigne rcciperet, fuofq; ad eum tranfmitteret, qui rudern Nordmannorum populum in Chriftianitatc confortarent. Simili autem Rcligionis amorc alter Olaph in Sucdiadicitur floruifle. Is fubditos ßbi populos ad Chri- xll ftîanam volcns conuerterefidem, magno laborauit ftudio, vttempluiri idolo-rum Vbfola,quodin medio Sueonix ßtum cft,deftrueretur. Cuius intentionem Pagani metuentes, placitum cum Rege conftituerunt, vt ß ipfe Chriftianus eße vellet, optiinam Suediæ Regionem, quam vellet fuo iure teneret, in quäEccle-ßam amp;nbsp;Chriftianitatem conftituens, nemini de populo vim recedendi à cultu-raDeoruminferret, niß qui fponte ad Chriftum vellet cönuerti. Huiufmodi Rex placito gauifus, mox in Occidêtali Gothià,quæ Danis jpxima eft vel Nord-mannis,EcclcßamDeo fedemq;fundauit Epifcopalem. Hæc eftciuiras Scara-ne maxima, in qua petente Chriftianiflîmo Rege Olaph primus ab Vnwano Archiepifcopo, Thurgot eft ordinatus Epilcppus. 111e vero ftrenue legationem fuam agens in gentibus, duos nobilesGothorû populos Chrifto fuo lucratus cftlabore.Per ilium ergoEpilcopû Rex Olaph ingêtia MetropolitanoVnwano dit exit munçra. Præterea duos idem Rex fertur habuifle filios, quos ambos vnà
cum
-ocr page 39-historia ecclesiastic a;
cum vxore fuaac populo baptizari præcepit. Quorum alter qui natus eft à cócu-bina, Emund nomen habuit : Alter Anund, quem Rex à légitima genuit vxore, qui cognomento fidei, amp;nbsp;gratiæ didtus eft lacobus. luuenis quidem ætate,verura fapientia amp;nbsp;pietate oês præcelTit, qui fuerunt ante cum ; nec quifpiam Regu fuit populo Sueonum tam acceptus ficut Anundus.
■^’’•55. Eo tempore cum elTctpax firma inter Slauos amp;Tranfalbianos,Vnwanus Ar-chiepifeopns Metropolim Hammaburgrenouauit, Clcrumquedilpcrfum col-ligens, magnam ibidem tarn ciuium quam hatrum multitudinem adunauit.Ita-que cum Dwee Bernardo frequenter inhabitans locum, fæpe dimidium annum vixit in Hammaburg, gloriofiifimum. Regem Knut inuitans ad colloquium,Sla-uorumq; Satrapas Vtonemamp; Sedericum. Tali modo Pontifex Vnwanus domi forifque clarus, Legationem fuam ingentibus narraturimplelTe. Nunc reftanc
2 nbsp;nbsp;nbsp;dicenda, quæ de marty rio Regis Olaph Erma volante cognouimus.
Olaph igitur Nordmanoi urn Rex clarillimus, contra Knut Regê Danorum, qui Regnû fuum impugnauit, perpetuo dcccrtabat prælio, tandemq; feditionc Principum fuorum,quoru vxores propter malcficia à Regno fuftulit, Nordwe-
Cap, xui.
Cap.
XLIII.
* * gia depulfus eft. Et regnauit Knut in Nordniania ftmul amp;nbsp;Dania, quod nulli Rc-gumprius contingerepotuitinDania.Olaplivero Rexbeatiftimus totamlpem fiduciamquc fuam in Domino ponens, denuoadcomprimendos Idololatras, belluminftaurat.Itaque ab OlaphSueonum Rege, cuius habebat filiam, ÔC po-pulls Infularum infinitamarmatoru congregans multitudine. patriumregnum virecepitamp;:armis. VndcRexChriftianiflimus fortitudineinhoftcs, amp;iuftitia in fuos Celebris, ad hoc fe in Regnum à Deo credidit reftitutum, vt iam ex tunc nemini parccre debuiftet, qui vel Magus permanere vellet, aut Chriftianus fieri (letreftarct. Et cum magna ex parte votum fuum impleffet, pauci qui ex Magis reirianferant, invltioncmeorumquosRexdamnauit,ipfum etiam obtruncate nondubitarunt. Alij veto dicunt eum in bello peremptum. quidam ante in me-fiiopopuli circo, adludibrium magis expofitum. Sed amp;nbsp;alij feiunt ilium ob graham Knut Regis latenter occifum: quod amp;nbsp;verumefte non dilHdimus, eoquod Regnum cius inuaferit. Igitur Olaph Rex amp;nbsp;Martyr, tali fine confummatus eft, corpufque cius inciuitatcmagnaRegnifui, quæThrondempnisdicitur, cum decent! eft honore tumulatum. Vbi vfque hodie pluribus miraculis amp;nbsp;fanirati-bus, quæ per eum fiunt, Dominus oftendere dignatus eft; quanti merit! fit in cæ-lis, qui fie glorificatur in terris. Regnauit autemannis xii. Cuius palTionis fefti-uitasagitur iv. Kalend. Augufti: omnibus Septetrionalis Ocean!popul!s,Sueo-num, Gothorum, Semborum, Danorum atque Slauorum æterno cultumemo-
Ç rabilis.
Per idem tempus quidam ab Ahgiia,''^^olfrcdusnomine,inftih(ftu Diuinia- Cap. morisSuediamingreflus, Paganis verbum Dei cummagna fiducia prædicauit. xriv» Qui dum multos prædicatione fua ad fidem Chriftianam conuercifîet, Idolum gentis nomine Torftan, in Concilio Paganorum cæpit anathematizarejfimulq; arrepta bipenni fimulachrum in frufta concidit. Qui pro talibus aufis, ftatim mille conmflus vulneribus, animam martyrij laurea dignam trâfmifit in cælum. Cuius corpus Barbari laniatum,poft multaludibria merferunt in paludem.Hæc veraciter comporta, memoriæ tradidi: quamuis fint amp;nbsp;alia, quæ adhuc feribi di-gnafint. Verum de Vnwano, amp;nbsp;quæ fuo tempore gefta funt, fuffîcienter ditlum eft, amp;nbsp;ficut æftimo,fidcliter. Apud Magdaburg ipfo tempore W althardo fuccef-fit Gero, deinde Hunfrid, ambo viri fanéti, amp;nbsp;Epifcopali nomine digni.Deinde obiit gloriofus Archiepifcopus Vnwanus vi. Kalend. February ; Anno Domini M.xxix.Indiiftionexii. êrfepultus eft iuxtaprædecefl'orem fuum à latere fini-ftro. [EtipfotemporemigrauitPoppocclcberrimusDanorumEpifcopusjcui mox fubrogatus Efico, cum ad Egdoram fluuium pcruenilfet, ibidem ægritudi-necorreptus obiit.]
w.jS, Libentivs fedit annos fere quatuor. Is eum eflet nepos alterius Libcn-tij;amp;:
Cap. XLV,
34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
tij ; amp;nbsp;tuncmaior domus Præpofitus gt;nbsp;fauore Gyslx Imperatricis Ferulamfiifcc- 37. pit à Cxfaré Córado; Pallium vero à Papalohannc xix. Vit limplex amp;nbsp;redus ac timensDeum. Cumq;omnibusefletaftabilis.fingulariquodamamoreClerum dilexit, irtopum neceflitatib’ crat valde compatiens. Ipfe igitur vicum trans flu-m en ab incolis terræ precio rcdimens,amp; fratribus ofFerens xxx.ex eo per annum dari conuiuia ftatuit. At vero Xenodochij talem omnino iollicitudinem curauit habere,vt in hac parte fola, negligentias omnium prædeceflorum ianare videre-tur. Adeo redundauit Epifcopatus amp;nbsp;Præpolitura amp;nbsp;Xenodochium, vt vix egês quifquam pollet inueniri. Sed forte hoc incfedibile videtur hiis, qui huius temporis egeftatem vident: nec fortalTe tune quifquam crederet, ea futura, quæ nue fada videntur. Libentiusitaque bonus inPræpofitura, multomeliorinCathe- Cap. dra, Legationen! fuam ad genres feruenti animo ingrefliis eft. Et primo omni. xlvi. um concilians fibî Knut Regem Danorum, in Scland Gerbrando lubrogauit A-uoconem, in Aldenburg ordinauit Meinheriim, Thurgoto autem lücceflbrem poluit de Ramfola Gotefcalcum Epifcopum. Illis namque diebus beatiflimus ThurgotEpifcopus.prolaborcprædicationis Bremæcû Archiepifcopo diutius conliftens, afperrimo lepræ perculTus morbo gt;nbsp;diem vocationis fuæ cum magna expedauit patientia.Tandcmquc bono confummatus fine, in fandi Petri fepul-tus eftBalilica.Vbi amp;; Folquardus amp;nbsp;Harich, amp;nbsp;magnus Odinkarus,amp;:Poppoin pace requiefeunt. Aderant vero tune cum Archiepifcopo Prardicatores inclyti, Odinkar iünior, Sigafrid à Suedia, Rodolf à NordmanniaEpifeopi, narrantes ei quanta fecerit Dominus iiu falute gentium, quæ quotidie conuertebantur ad Dominum. Quos nofter PöHifex, vt par fuit, honorifice dimilTos adprædicatio-hemdenuomiliti
Cap.jjs). Tempore illo Conradus Imperator, filiam Knut Regis, Heinricoliliofuoac- Qp. cepitinmatrimonium. Et regio ftatimfaftukaliamingrcfliis, Knut Regem iti- xtvii. neris fui habens comitem, potentia trium Regnorum Barbaris gentibus valde terribilem. Regno fecit iuftitiara. Ille autem cum tres haberet filios,lmgulos fu-per fingula Regnapofuit, ipfe aliquando vilitans Danos,aliquando vero Nord-
Cap.100. mannos,fæpillîme autem fedit in Anglia. Archiepifcopus igitur crebro Metro- Cap. polimHammaburgvilitauit. Nam eo tepore virtute Knut Regis, amp;DucisBer- xlviii. nardi pax Erma trans Albiam erat, cum etiam Cæfar Winulos bello domuerit. Principes enim coru Gneus amp;nbsp;Anatrog Pagani erant; Vto vero tertlus.filius Mi-fti'xmi male Chriftianus. Vnde amp;nbsp;pro crudelitatefuaa t^uodam Saxonuintranf-fuga interfedus eft, filium habens Gotefcalcum, qui per idem tempus apud Lu-niburgj MonafteriumDucis, literalibus crudiebaturftudiis, Gothefcalco Go-thorumEpifcopo eiufdem cœnobij curamagehte. Verum is comperta morte parentis, ira furore commotus eft, vt rciedis cum fide litcris, arma corripcret,a-mnequetranfmiftb, Winulis fe Dei inimicis coniungeret.Quorum fretus auxi-lio, Chriftianosimpugnans,multa milia Saxonum,in patrisproftrauitvindida. Hunc tandem quafi latronum Principem, Bernardus Dux capiens, in cuftodia tciiuit, virumq; arbitrans fortiftimumj iundo fecumfœdere, dimifit cum. Qui veniens ad Knut Regem, profeduseftcumeoin Angliam, amp;ibimanfirmulto
Cap.ioi. tepore. InrercaArchiepilcopusphsoperibusfcmperintentus,Eccleliamfuam epifcopaliter exornauit,amp; filiosEcclefiæpaftoraliter edücans,ömnibus eratac- xlix. ceptus, ctianl, quod difficile eft, Principib’. Suo ergo tempore Bernardus Dux, jg.
amp; frater eius Thcotmarus, exhortante piiffimaEmma, quæ Ecclefiam valde dilexit, Bremenfi Ecclefiæmultabonafecetunt) fuumq; Thefaurum Deo amp;nbsp;Genetrici eius, landoquc Willehado confeflbri eadem Emma fere totum obtulit. QuæetiamprodiledionePontificisomnesEcclefiæfilios, tanquam fui clfent, fouit. Inuiderunt ergo nobis fata gt;nbsp;ne diu tali fruercmur paftore, qualis erat Li-bentiuSj diledus, inquam, Deo amp;nbsp;hominibus. Qui in feftiuitate fantli Bar-cholomæi duas, vt aiunt, ægrefeens celebrauit mill'as, finitoque pro more Pfah terio, fuis æternùm lugentibusj eadem die gaudens migrauit ad Dominum.
Cuius
-ocr page 41-HISTORIA ECCLESI ASTICA.
Cuius obitus contigit anno Domini m.xxxii. Indichonc xni. viii. Kalend. Sc-
Cap. Ptembris.
loj, Hermannvsfeditannosvixtres.CambuccamPaftoraléàCæfarcCon- Cap.l', radomeruit: Pallium à Papa minoreBenedido, abHaluerftarenfiChoroele-ftus, Ecclefiæ eiufde Præpofitus fuit. Vir, vt aiunt, miræ fimplicitatis,fed parum Habens prudentiç ferpentisjideoqj facile deceptus à clientibusjtaro Parochiam vifitauit. Semel HammaburgaccelTit gt;nbsp;amp;nbsp;tunc cum exercitu vcnicns,Epifcopa-turn, quad non fuum, defpoliauit, abienfque velut terram falfuginis dereliquit. Rapacitatis incentor Sgt;c audor confiliorum,quidam Macco fuit, Archiepifcopi vicedominus.Cætcrum nobiles viros habuit Capellanos.Thiadericum amp;nbsp;Sind-gcrum, quem deinde Romana fedcs Clementemappellauit. Subdiaconus aute ei’ crat Adelbertus, poftea nofter Archiepiicopus, iam tunc minax vultu amp;nbsp;ha-bitu, verborumque altitudine audientibus fufpeftus. Pontifex ergo paruipen-dens omnia quæ in Epifeopatu inuenit, primo quidem Muficum Guidone Bre-mamadduxit, cuius induftiiaMclodiam, ii. Clauftralcm difcmlinam correxit. Quodfolumexeiusproipereceffitoperibus. Deinde antiquimmumfanfti Michaelis Oratorium dirucns, corpora trinm prædccelforum ei’ : fcilicet Adalga-rij,Hogerbamp;Reinwardiabeolocofuftulit,ac rccondidit inmaioriBafilica,fub ipfo tribunali. Tune magnum amp;nbsp;vtile ingrcfl’urus opus, murum ciuitati circun-dare voluit, vixq; iaä:is fundamentis, cum opere vitam finiuit. Ita magnus ills Pontifex Hely, dum fuos à rapina non corripuir, etiam in bonis aliquibus, Deo vltionum difpIicuit.Mortuus eft autem in Epifeopatu Haluerftadenfi.dum eflet in Prædio fuo Hildenrothc. Corpufque eius Bremam reueótum fubterratum eft in medio Chori. Obiitvero quarto Kalend. Oótobris.
Cap. Bezelinvs cognomentoAlebrandusfeditannisdecern,viromnibono-Cap.li,. rum genere decoratus, Epifcopali dignus officio, diledtus Deo amp;nbsp;hominibus.Et hunc nobis Eccleiia prçftitit Colonienfis. Imperator Conradus obtulitei baculum, amp;benedilt;ftus Palliumtranfmifit. OrdinatuseftautemaSulfraganeis, amp;a-liis feptem Saxoniæ Epifeopis. Et hoc in vrbe Metropoli Hammaburg cum in-gentigloria. Ad laudem bead viri parum eft omne quod didimus, à cuius laude necdum aliquem difeordantemaudiui. Vt enimbreui quodam indiculo cople-ftamur imaginemvirtutisci’; Pater Patriæ fuit, Decus Cleri, Salus populi. Terror male potentum. Exemplar beneuolentium, Egregius pietate,vel qui omnia Vellet ad perfeftum duccre,dilt;fta amp;nbsp;faéfa eius omnia dulci memoria pofteris co-prehenfa. [Videns autem peftiferum morbumde connubio Clericorum magis de die indiemcrefeere, ftatuitpedibus in fententiam ire prædccefloris fui Li-bentij, fi tarnen Ecclefiam amp;nbsp;clauftrum antea ad fuum pcrduceret ftatum.JEt cu omnibus eflet talis,qualem finguli defiderabant, fingularis cura eius amp;nbsp;amor fu- • per Clericis fuit, de quibus nee tolerate poterat, vt cuiquam malum diceretur verbum. Nam amp;nbsp;clauftrum renouauit, amp;nbsp;Can on icis men fam ipfe primus infti-tuit. Prius cnim cum præbenda fere tenuis videtetur, triginta conuiuia quæ Li-bentiusEpifeopus dari per annum ftatuit, adiectis ex fua parte quibufdam deci-niis,itaordinauit, vt albus detur fratribus panis vitra folitam annonamcotidie: In dominicis veto diebus vnicuiq-, duplex mellitç copia.Nam amp;nbsp;vinum dari fratribus contra naturam Saxoniæ difpoiuit : Quod etiam in diebus fuis ferme per-egit. Copofita ergo menfa, manum vertit ad clauftrum,q, ille dum pri’ligneum eflet, lapideum fecit; forma, vt mos eft, quadrata, vario cellarum ordine diftin-flum, amp;vifu deledtabile. Deinde murum ciuitatis àprædeccflbre fuo Hermano orfum,in gyro conftruens, aliquibus in locis eum vfq; ad propugnacula erexit;a-lias quinque aut feptem cubitorum altitudine femiperfedtum dimifit.Cui etiam ab Occafu porta grandis inhæfie,fuperquc portam firmiflima turris,Italico mu-nita opere, amp;nbsp;feptem ornata C ameris, ad diueriam oppidi ncceffitatem.
ïoV blæcdumBremæopcris infigniarelinqueret, moxadEcclefiæHammabur-Cap.lii, genfls ædificationcm toto cordis amoreaccingitur.Ibi cnim poft clade Slauani-
cam,
-ocr page 42-M. A’D A M r
cam,quamfiipracontigifleretulimus,Vn'W'anus Archiepifcopus,amp;fcüeoDux Bernardus clauftrum nobilcderuinisantiquxciuitatiseleuatcs, Ecdcßamamp; diuerforiaomniacóftruxcruncJignea. Alebrandus veroPótifexaduerfusère-bras hoftiumiricurfioncSjaliquod fortius prçfidiunijpinopianccefrarium Jod arbicratus.primus omnium Eccleiîam,quæ eôftruda erat in Matris Dci honore , lapide quadro ædihcauit, Aliam deinde fi bi domû fecit lapidcam, turribus amp;propugnaculis valdemunitam. Cuius æmulatione operis Dux^puocatus, amp;nbsp;ipfe domû fuis in code loco parauit. Itaprorfusciuitate renouata, Baûlica eade ex parce vna habuitdomû Epifeopi, ex alia prætorium Ducis. Voluit etiam no-bilis ArchiepiCcopus Hamaburg Metropolim circûdaremuro aemuniretur-
Cap.io^. ribus » nifi velocior eius tranûtus, votum eius impedilfet« T rans Albiam ehim Qp, fuo temporeac per totumRegnûpax firma erat.Principes Slauorum Anatrog lui. amp;nbsp;Gneus amp;nbsp;Ratibor, pacificead Hammaburgvenicntes,DuciacPrxfuIimiii-tabât. Sedcumdiuerfomodoamp;tûcamp;nunc ingenreWinulorum Duxamp;Èpi-feopus laborarent. Duce fcilicet pro tributo, Poncidcé veto pro Chrifiianitate augenda,iam dudum facerdotum ftudio, Chriftianaibidem Religiocóualuif fet, fi conuetfionem gentis, auaritia Principum non præpediret.
CAPiod ArchiepifcopusigiturprolegationefibiadgentesCredita, moreprædeccf gt;nbsp;forum fuorû follicitusicoadiutores prçdicationis fuarordinauit EpifcoposjRo-dolfum ex Capellanis fuisin Slialwig, Abellinum in Slauaniam, Wal à Brémeû choroinRipam; cæteiis veto qui luperfueruntadhucviuentibus, amp;invinea
Cap.107 Dni non ociofis. Anno Pótificis fexto, manu fords Córadus Romanorum Im-peratorebiit, amp;nbsp;fucccfl]teifiliusHeinricus,iIlequi Vngrosperdotnuit. Eode tjy, tempore memorabiles Aquilonis Reges obierunt Knut Si Olaph germani fra-tres. Quorum alter, videlicet Olaph, Rex Sueonum iuccéflbré Rcgni habuit filium, de quo fupra diximus, lacobum. Sub quoiunior Suein filiüs Wölfmili-tauir in Suediaxit. annis, qui ctiam nobis retulit lacobo regnäte,Chriftiahira-tem late in Süeonia dififuläm eile, Alter vero frater, fcilicet Knut, in Ängliam cefiit.tenuitq; Régna Danorum^ Anglorum aC Nordmanorum in ditionefua,
Cap,io8 per viginti duos annos.Poft cuius motte,vtipfedifpefuir.füccedunt ei fiiij eius inRegnu: Haroldusin Angliam, SueininNordmanniam, Hardeknurin Da-niam. IftecûefletfiliuslmmeReginæ, fororéhabuiteam ,quam CafarHeiri-iricuspoftea in coniügiumacccpit:Cæterum Suein amp;nbsp;Harold à concubinage-niti erant. Qui, vt mos eft ßarbaris, aequam tune inter liberos Knut fortiti tune partem hæreditatis.Haroldusergoin Angliatriennium regnauit.Contraque frater à Dania veniens, in Flandria claflem adunauit, Sed Rex Angloru morte ptauentus, bellum diremit. Sieque Hardeknut A ngliam fimul polfedit amp;nbsp;Da-
Cxp iop. niam.Ilio tempore Suein iunior dum in Angliam i ter ageret.tempeftate mari- Cap.iw tima Hatheloenauibusappulit. Quem proximaquxq,locorum more pirati-covaftante, milites quidam Archiepilcopi capiunt,amp;inprætcntiam eiusper-traiiunt. Ille vero captiuumcum honore recipiensBreinam duxit,amp;iun(fta fe-çura amicitia poft dies aliq uot regie donatum permifit abire» Hxc nebis de tc Rex ipfenarrauit.fum ma laude ilium prædieans ArchiepïfcopUmjformacor-poris amp;liberalitateanimiomnibusacceptum. Retulitetiamcircumftantibus de Regio Pontificis apparatu, amp;nbsp;thefauro Ecclefi'æinaftiinabili, que fe ait Bre-mæ vidifle, Sialia multa.
Cap.iio. AlebrandusauteArchipræfulomnibusacccptus; àDuceBernardoaceius germano Tliiadrharo pro liberalitateanimi valde honoratus eft. Solisinuifus lvi. eratmalefa(ftoribus,ficut Vtoni Marchioni,cuiusfuperbiamfuaconfuditma-
Cap.in. ^nanimitate. [Intereafecudus filiorüKnut, qui regnauitin Nordtnania.Suein Qp, obiit.TuncbJordmannielegerunt Magnu filium Olaph Martyrisacöcubina, Magnus ergo ftatim inuadens Daniam, duoregnapoifediti Hardeknut Rege Danoru in Angha cum exercitu morante. QuimoxaduerfusMagnüpugnaj 44^ turus,côIânguineumfuumSueinclaftïprafecit.SueinergoàMagno vidüs,eü
in An-
-ocr page 43-HISTORIA ECCLESIASTICAL 37
Cap.uï. in Angliamremearec, Hardeknutitiortuumreperit.] Ipfovcrotêpore Afco-manni amp;nbsp;piratæ per oftium Wii tahæ progrefli.vfq; ad Lifmonam venerunt.in-fperate omnia vaftan tes. Quibus inde ad naues redeutibus, bellum ad Aunon illatum eft, ibiqi maxima pars corum trucidataeft. Mortuo igitur Hardeknut Angli in locum eius fratrem eius Eduard urn, quem de priori marito Imma ge-
Gap.iij. nuit. Virmagnusamp;timens Deum.Ifquefufpedum Habens Suein. qgt; feeptrum Anglorum iibirepofcerec,pacemcum TyrannofecitiConftiruenseumproxi-mum fibi poft mortem regni Anglorum hæredé ,etiam ii filios fufcipcret. Tali itaquepaótüSucinmitigatusinDaniamremeauit, amp;nbsp;multacumMagnopræ-liaexercuit. Qjii fxpius viólus ad Anundum Regem Sueonû fugiens peruenic.
Cami^, Viólorergo MagnusDaniam obtinuitfimulamp;Nor\regiam. AdquemArchi- Cap. I epifcopus nofter vfque Sliafwig pro colloquio venir, Habens incomitätu lùo tVtÄ Ducemßcrnardum,amp;ThiadmarumHildenfemmenfemEpdcopum, amp;Ro-dulfum eiufdem ciuiratis Epifcopum. IftcThiadmarus à Dacia onundus,cum. Regina Gunhildaduenic, cuiuspatrocinioille meruit Hildenfemmenfem E-pifcopatu. Nam barbariceTimmovocabatur. In quo colloquio foror Magni Regis OrdulfofilioDucisdefponfatur. Qui vixperalt;ftisnuptiis,in gratiam co-gnati quendam Haroldum Danorum Pnncipem redeuntem ab Vrbe Apofto-lorumtrans Albiam obtruncauit innoxium. Cuios mortis caufaea fuir, quod de Regall ftirpeDanorumgenitüSjfceptro propiorquam Magnus elfe videba-tur.Earesinitiumcalamitatispeperitinfamiliam Ducis. Magnus autemRcx Cap. pro iuftitiaamp;fortitudine earns erat Danis,verûSlauisrerribilis,qui poft mot té lIx. Knut Daniam infeftabat. Ratibor itaqi Dux Slauorum interiedus eft à Danis.
Ratibor iftc Chriftian’erat, vir magnæ inter Barbaros poteftatis. Habuic emm odofilios, Slauorum Principes; quioes occififuntaDanis, dum pattern vlcifci quæfierunt. Ad cuius mortem vlcifccndam, iam tue cum toto exercitu Wmull venientes.vlquead Ripam vaftado progreflifunt.Et forte Magnus Rex tunc àNotdmanniarediensHeidibamappuiit. Quiraox Danorumcopiis vndiq; collcdis, egredientesàDaniaPaganoSjincampeftribusHeidibæexcepit, amp;c quindecimmillib’occifis.factaeftpaxamp;lætiriaChriftianisdeincepsomni té- ' pore Magni.Eodem veto tempore Gotefcalcus poft mortem Regis Knur, amp;nbsp;fi-liorum eius rediens ab Anglia, contra Slauaniam venir infeftus, omnes impu-
' gnans, magn umque Paganis terrorem incutiens. De cuius forcitudine amp;nbsp;po* tentia, quam fupcr Barbaros Habuit, poftea dicemus.
Camij. EtHæcquidemforinfecusdumvaria fortefuntgeftain Bremisftatusreturn Cap.ix»’ labefadaricœpir; Summifquenegatum ftarediu. Noftræquoque inuidit pro-fperitati. In diebus illis nobiliflin a fenatrix Emma obnt,vxor quondam Liud-geri Comitis,amp; fotor Meginwerki Epifeopi Padarburncnfis,fed vidua iam per annos xl. qua; ingentem thefaurum, quemhabuit, totum tere pauperibusK Ecclefiisdifperfit,cuius corpus in Breméfi requiefeit Ecclefia.amma veto gander incalefti requie, Qux dum adhuc viueret, Bremenfi Ecclefiæcortem Sti-plaga, iuxta Rhenum dedit. Lifmona vero, nefcio pro quo filiæ delióto, i n p..r-tcmceflîrlmperatoris Conradi : pro qua re Gisla Regina eotéporc [Bremam accedens, fratribus multa bona fecit, Ecclefiæ, amp;nbsp;omnibus indigems, deinde Lifmonam cum Archiepifcopo vifitauit. ]
Cap.iK). Anno Archiepifcopi penultimo, domus fandi Petri Brcmaeconflagrauir.e- Cam-xi.' iufqueflammaincendijclauftrumcu officinis, Vrbemcumxdificiis totamco-fumfitjVeterifque habitaculi nullum remanfit veftigium.lbi facraeThelaurus F.cclefiæ,ibilibri, amp;veftcs,ibiomniaornamëtafuntconfumpta.Ethrequidé return damna facile recuperari poftent, fi maioranonpateremur in monbus detrimenta. Multum enim diftanr,vtquidamait,damnamorum, adamms temporalium return ; cum ilia intra nos fint, ifta extra nos. Sane ex illo tépora fratribus,qui ante Canonice vixerant.extraclauftrumvagantibus,Regula l.on» dotû Patrum,per multaprius fascula ftudiofc coferuata, pnmo negligetius Ha-
D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bcfd
-ocr page 44-3^ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
beri cæpit, deinde funditus abicóta confenuit.Et fii nt anni ab ordinatione fàncli ^'^illchadicuniBreinenüsEccleßafundatacn;, vfqueadfinem Alebrandi, qua-do cadcni Eccleßa conibuftacrt, ferme cclxx. Cornbuftaeilauceinintrante CAP.IJ7. Autumno.quodeftiii. IdusSeptemb. £0tempore ArchiepifcopiisinFreliam Cap.
iter cgit. Qui conflagrationc audita Eccleliæ,mox pedé rerorßt, iadiiqi fequen- lxu. ti æftate fundamentis, adformamColonienßs Eccleliædifpoluicbuiusnoftrie magninidihem perficere. Etprofeäo fi longiorem ßbi viram fata conceflilfenr, ömncöpus Eceleiiæpaucisperfccilî'etannis. Tanta erat illius ammofitas, amp;nbsp;in omniopereindantia, præcipueveroinTcmpliædihcationc. Porto fola æftas, quæ inceperat hoc opus, fundamenta Ecclehæ iaâ:^ gt;nbsp;columnas amp;nbsp;arcus earum, lateraque inaltum ereóta vidit. Traniadaautem hycmc,cum iam Paichalis im-( mineretfcftiLiitas, bcatilfimus Pontifex Alebranduspridieantc Dominica cæ-nam, no infeius, vt credo, vocationis fuæ, ab Eccleiia Schirmbeke Brcmam nu-
, dispedibusacceflit. VbimultaorationccumlacrymiscfFufa,Deoamp;fanótiscius ^7., commendauit Eccicßam. Cumque iam febribus tangeretur, nauigio ad Buccc-fém dclatus eft Præpofituram, ibique feptem fuperuixit dies. Sic terrenum pba-fe cçlelbbus mutans azymis anima eius gaudens tranßuit ad Dominum. At vero corpus Antiftitis cumingcntiluótufequentium occurretiumq; per alueum Wi-furæ fluuij Bremam deportatum; in medio nouæ, quam ipfe tunc orfus eft, Baii-licætumulatu eft. In quoi) militer loco primum Altäre mains litumfuerat,iuxta Maufoleum famfti paths Willehadi. Per idem veto tepus apud Magdaburg fell- Ca^ cis mcmoriæHunfrid zArchiepifeopus obiit, cui Engilhardreietlo Winthero, quiEpifcopatumfpreuitjluccelTit. AnnoDomini m.xljii contigitdepofitio diledi paths noftri Alebrandi, circa diem xvn. Kal.Maij, Indidione xi. Vale in Clihfto Pallor amabilis, tuoque gregi nunquam obliuifccndc. Tranfi ad Pafcha cæloium,vbiCumagno Pafchaliepuleris inazymis fmceritatis amp;vehtatis. Re-cipcreféliciter inæternatabernacula, vbicum Angelisindeficualætcrisbeati-tudine. Quam diu enim temporali nobifeumfruebaris vita, paftoralis curx officia nobiliter implefti. Vita amp;nbsp;dodrina, omnia nobis dulcia. Nunc autem raptus cs,ncmalitiamutarct intclledumtuum. IdeoquepiusDominus properauite-ducere te de medio iniquitatum, vt frudumlaborumtuorum pieniter percipe-res, etiamfi non omnia bonaperfeceras, quæ voluifti. Ergo iuftitiatua manet,ôé memoriale tuum non derclinquetur in fæculum fæculi.
Cap.iiS. Adalbertv s Archiepifeopus fedit annisvndetriginta. Virgampafto- Incipit ralem fulcepit ab Heinrico Imperatore, filio Conradi, qui à Cæfare Augufto in db- h !• folio Romanorum Impetatorum xc. fedifl'e reperitur,exceptishiis, qui limul Cap.I. cum alterisregnabant.Pallium Archiepifcopale, vtprçdcceffores fui,perlega-
gt; tos fuos accepit à fupradido Papa Benedido, quern in ordine Romanorum Po-tificumpoft Apoftolos, fuilfe cxlvii. reperimus. Ordinatioei’fidaeft Aquif-grani, Cæfarepræfentc,cumPhncipibus,aftantibusetiamxn.Epilcopis,amp;:ma-numimponentibus. Cuius benedidionis copiam ipfemultotiens, fibi inaledi-centibus obiecit, fubhdens ac dicens, fe non polfc maledici ab aliquo, qui à fan-Cap.ii^). tis Ecclefîæ pathbus ab initio fimul tarn folêniter bencdiólus fuerit. De cuius vU ri geftis amp;nbsp;mohbus cum difficile lit aliquid dignum Icribere, adferibendum nos cogit neceffitas,quoniam promilimus libelli huius tenorcm,O venerabilis Præ-ful Liemare, vfquc ad Pontificatus tui diem extendere. Vnde licet ftulte auda-dcrquchocintroiehm pelagus,nunc tarnen baud imprudenterfecilTe vidcar,ft ad littus properabo. 1 n quo littore, acceffione vix aliquem, impehtiæ meæ por-tum video: Ita plena funt omnia fcopulis inuidiæ, detraólionumquc alperitati-bus, vt ea, quælaudaucris, adulationc catpant, quæ veto delida reprehenderis, fieri dicant ex maleuolentia. Cum tarnen vit illemcmorabilis omni generc lau- Cap.ii« dum pollit extolli, q, nobilis, pulcher, fapicns, cloquens ; caftus amp;nbsp;fobrius. Hæc omnia in fe ipfo cotincbat.itemque alia bona,quç extrinfecus homini folentaC-cidcrc, videlicet vtfitdiues, jSefelix, vtgloriam habeat amp;nbsp;potentiam, omnia
fibi
-ocr page 45-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39
fibi abundc fuerunt. Prætcrea in legationc gentium, quod primum eft Hamraa-burganfis Eccleftæ officium, nemo vnquam tarn ftrenuus potuit inueniri. Item in diuinis Minifteriis folemniter obcundis.in honore fedis Apôftolicæ,in fidcli-tate Reipublicz, in folicitudine etiam fuse ParochiæjVix poterat habere compa-rcm, auc qui in cura paftorali vigilatior effet in omnibus-, fi ita perfeueraflet. Nä cuni tai is fuerit ab initio,circa finem deterior videbatur.ad quern virtutis fiiæ de-fedum corruit, vir non bene cautiis j tarn fuanegligentia, quarri exterorum ini-pcllentc rnalitia.De quibus fuoloco poftealatius dicetur.Qjioniam verd difficile eft omnes viri adus aut bene, aut pieniter, aut in ordinem pófte diffiniri à me : præcipua geftorum eius fummatim quæque delibans, affedu códolcntis ad earn peruenire defidero calumniam, qua nobilis amp;nbsp;diues Parochia Hammaburgen-lis amp;nbsp;Bremenfis altera vaftata eft à Paganis, altera difeerpta à Pfeudo-Chriftia-nis. Igitur narrationis initium tale raciam : vt ftatini ex moribüs eius polfint o- ' tnniacognofei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Camio Eratnimirum virgenerenobiliftimus,honoreprimo, HaluerftadenfisPræ- CAp.in.-pofitus, ingenio acri amp;inftrudomultaru artiumfuppelletlile Indiuinis amp;nbsp;hu-
, tnanis magnæ prudentiæ, amp;nbsp;ad ea, quæ auditu vel ftudio collegit, retinenda vel proferenda memoriae Celebris, eloquentiæ fingularis. Tumprætèrca, q? forma corporis eratfpcciofus,caftitatis amator fuit. Largitas ciufmodi,vtpererehabe-ret indignum, tarde aut hurailiter acceperit, prompte veto hilariterq; faepe non pctehtibus largiretur. Humilitas in eo dubia vidcbatur, quam folis exhibuit fer-uis Dei, pauperibus amp;nbsp;peregrinis, adeo vt fæpc antequam dubitum iret triginta amp;nbsp;amplius mendicantibus, ipfe genu flexo pedes lauaret. Principibus autem fx-Culi ôc coæqualibus fuis humiliari nullo modo voluit. In quos etiam tali aliquan-do exarfit zclo, vt hos luxuriæ, illos auaritiae, quofdainfidclitatis arguens, nulli demum parceret, quern notabilc cognouit. Itaq; multis virtutibus in vnumvas tongregatis, poterat vir talis eftc diciq; beatus, nifi vnum obftaret vitium,'cuius deformitas omncrndccorem illius obnubilaret, hoc erat Kenodoxia, familiaris diuitum vernacula, quxprudeti viro talem peperitinuidiarri, vt multi etiam bona quæfecitplurimà, dicerent pro mundana fieri gloria. Sedvideant eiufmodi nc temere ilium iudicent; hoc fcientes,quod in rebus ambiguisjabfolutum nori débet efte indicium: vt in quo alterum indices, teipfum non condemnes. Nobis Cakiv; ante qui cum illo fuimus, cotidianamq; ipfius conuerfationem irifpeximus, no-tum eft, aliquaillum, ficuf hominem, pro honore feculi j multa vero pro Dei ti-niorc fecifte, ficut bonum hominem. Et quamuis largitas eius, in cundis, modu excederetjinueni tarnen cam largiendi rationcm.quod pro ditanda Ecclefia fua quofdam ftuduit obfequiis placate, ficut Reges amp;: eorum confilio proximos ; a- ' Iios autem qui Ecclefiæ fnæ aliquo modo nocete videbâturi acerrimo perfeqùUr tus eft odio, ficut Duces noftros, amp;nonnullos Epifcöpos, Audiuimus eum fa:-penumero dixifte, pro lucro Ecclcfiæ fuz fe, fuofquc parentes deuouifte 5 adeo, inquit, neminiparcam,necmihi,necfratribus, necpecuniæ,necipfiEcclefiç, vt Epifcopatus meus aliqüando libcrctur à iugo, vel par cçteris efficiatur, Qjjç omnia melius inipfo Hiftoriç textu pandentur, vtvideantfapientes, quamcoa-de, amp;nbsp;non temere, immoprobabilirationefeceritaliqua, inquibusdefipuiffe,’ vel infariifte, à non intclligcntibns videtur.
Cap.ui. Annoordinationisfuæprimo, poftquam Pontifex folenniterinthronizatns,- Cap. vgt; Ecclefiç nuptias Brcmæ peregit, videns Bafilicç nouiter incœptæ opus immem fum vires querere maximas, nimis prçcipiti vfus confilio, ftatim murum ciuitai-tis à prçdeccftbribus fuis Orfum, amp;nbsp;quafi minus neceftarium deftrui fecit, lapi- ‘ defque in tcmplo iuffit poni. Nam amp;turris fpeciofa, quæ feptem Cameris or-
I Ttatafuerat,tuncfunditusdirutaeft. Quidloquar de clauftro’quod lapide po- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
lito conftrudumi pulchritudine fua vifus côtueritium refecit, amp;nbsp;hoc Prçful abl-quertloradiftipariprçcepit, quafi aliüdpulchrius citofadurus. Cogitauerat c-ûim,Yt ipfe nobis feifeitantib’ deçà re apcruit,Refcdorium,Dormitorium,Cel-
-, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 2« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iarium«
-ocr page 46-I
.40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M 1
lariumi cetcras fi atru officinas, per omnia ex lapide facere, (i locus aut oeilirri fuppcditarcnc. Ad quæ omnia, cum iibicundaabundc ad manus fore gloriare-tur, VC pace fracrum dicam,folam Clericorum lapidum pcnuriam fæpe qucre-bacur. Inccrealeruec opus, furrexicEccleiiæmurus, cuius formamanre Alcbra-dus adinlfar Colonieniis incœpiC; ipfc veto ad exemplum Bcncuencanz domus cogitauic pcrducerc. A nno candem vi i. inccepci operis moles, à fronce eft Icua-ca, ac principale Sanduary Alcarc in honore Sandæ Manx dedicacum.Nam fc-cundum in Occidentali abiidaconfecrandum Alcarc in honorem Sandi Perri difpofuiCjfub cuius inuocacione Icgicur anciqua Baiilica extruda fucire.Eincrge« cibus itaque muleis Archiepifcopoanguftiis, opus imperfedum vfqucad xxiv. Poncificij annumpermaniic, cum amp;nbsp;ego indigniflimus Ecclcù'æ Dei macricula-riusBremamveni: Er cunc demum rempli parieces dcalbabanrur.Occidenralif-que crypca Sando Andre« dedicara eft.
Cap.U2. Erquoniam magnus Ponrifex vidirEcclcfiam.Epifcoparumqucfuum,quern Cav.^u prxdecciforis lui Adaldagiprudenrialiberauerar, iniquaDucumporenriaire-rum vexari.fummo nifu reddere conarus eft eandem Eccleham priftinx liberra-ci, iravcnee Dux, necComes, nccaliquaiudiciahspcrfonaquampiam iurifdi-dioncm auc poceftate in fuo haberec Epifcopacu. (^lod nifi per odium fieri ne-quiuir.du correpri pro nequicia Principes,ad iram magis acccndcrencur. AiunC-queBernardum DuccmcupronobilicaccacfapienciafufpcdumhabucricPon- . tificem, fxpe dixifle, ilium quafi exploracorem poficum in has regiones, quidn-firma cerra.’alicnigcnis amp;nbsp;Cæfarieflecprodicurus. Ideoque dum ipfc, auc aliquis filiorum cius aduixerit, Epifeopum nunquam bonumin Epifcopacu diem habi-turum. Quodin Epifeopi pedus verbu alcius quam quifquam racus crac,dcfcen-dic. Itaque ex co cemporc ira amp;nbsp;metu anxius, moliri acque in animo habere cœ- Cap.vii* pit ca, quæ Duci amp;nbsp;luis profutura non elîènc. Diflimulatoquc ad tempus animi dolore, cum alia via confilium non inuenirct,totus adauxilium Palatij cofugit, nec fibi, nec fuis, nec Ecclefiæ pepercit. Cxlarem amp;nbsp;aulicos placando,dum modo id efficeret,quo Ecclefia polfet hberari.Proindc vifus eft tantos in curia labo-res tolcrafic, tantifq; vbique terrarum expedicionibus cum fuis fpontc defudaf-fe, vt infatigabilem eius conftantiam miratus Cxfar, ad omnia Keipublicx con-
Cap.uj. fdia cum habere primum malucrit. Expedicioncs veto quas in Vngriam, Slaua-niam,Italiam amp;nbsp;FladriamcumCælarefecit, multarfunr. Quædum fingulæma-gnis Epifeopij fumptibus, multifque familiarum oppreflionibus cxigerentur, duarum tatum nos mentionem faccrc cogimur; hoceft Italicæ, quæ prima fuit, vel Vngariæ quæ poftrema, eo quod præ cæteris fucrint inlignes, nobifquc am-bæ infclicitet euencrint. At de Vngaricaquidem dicetur in fine, nunc de Italica videamus.
Cap.»4 nbsp;nbsp;Heinricus itaque Rexdomitis vel compofitis Pannonumfcditionib’, Ecclc- Cap.
fiaftica exigence neceflitatc Romam cradus eft, comitem habens cum cæteris vin. Imperij magnacibus A noftrum Archiepifeopum. Vbidepolitisquipro Apo-ftolicafedecertaueranc Benedido, Graciano amp;nbsp;Sylueftro, Adalbercus Archie-
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pifeopus cligi debuie, nifi pro fe collegam pofuiflcc Clcmccem. A quo mox Rex
Cap u5* Heinricuscotonacus, Imperacor amp;nbsp;Auguftus vocacus eft. Pofthæc Impcracorc Cap.ii{, abicaliarcuerccncem, ArchicpifcopusBremamvocauic, occafionedata,quafi Lifmonam vifere deberet, vel Regem Danorum ad colloquium inuitarc-, fed reuera Ducum vt fidem cxploraret.Imperator autemBremæ Regio, vt decuit.ap- , paratu rcceptus, cortem quæ Balga dicicur, fratribus obtulit, Eeelefîæ veto co-mi tatum Frefiæ cÔceflic. Inde Lifmonam vcnicns,per infidias à Thiadmaro Comité circumuentus eft, fed Archicpifcopinoftriftudiodcfenfus. Qu^areidem Cornes à Cæfarcinius vocacus, cum fc duello expurgate mallee, àfàcclliccfuo eft incerfedus.Cuius morcem Germanus Dux,filiique illius zclanccs in Archiepifeopum , ex eo cempore ipfum amp;nbsp;Ecclefiam, Eeelefiæque familiam letali per-/cquuti flint odio. Cumque pax fida interdunj vtrafque conciliafte vidcrecur
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partes.
6
-ocr page 47-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HISTORIA ECCLESl ASTÎ C A. 4t
partes, nihilominus tarnen illi qui Ducem iequebantuf, antiqui metnorcs odijgt; quod patres corum in Ecclefiam exercuerunt) noftros inquictarc amp;nbsp;impugnare non ceflabant, affligentes omnibus modis. Exurgc ergo Dominej amp;nbsp;iudica cau-fam tuam, mcmor efto opprobrij fcruorum tuorum.
Cap.12,5. Metropolitanus autem contra bonis certans ftudiisj amp;bencficiisrcdimens Cap»«® tempus, quoniam dies mali eranr,paccm cum Ducibus fecit. Deinde vero folli-citudinem gerens Parochiç, aliquid magnum dignumque cogitauit,vbique no-biliratis fiiç monumentum rclinqucrc. Et primo quidem floccipcndcns aureara deceflbrum mediocritatem vetera contempiit, nouamolicus omnia [ perfice-re. Igiturmagnisanimiamp;fumpruum] conatibus pugnans, vtBremamcæteris coæquaret vrbibus, ftatim ex bonis, quæ ipfc acquiiiuit,duas fecit Praepofitorasj vnam fancto Willehado, vbi corpus eius aut requiefeit, aut translatum eft : alteram fando Stephano, cuius fe tamulum multoticns gloriabatun Has duas con-ftriixit à principio, verum ctiâ alias poftea fecit, hoc eft in Bremis: Tertiam Sando Paulo,de bonis quæ hoipitali pertinebant. Liaftmonæ quartam de prædio e-iufdem cortis: Quintam voluit fieri apudStathe ; Sextam vero trans Albiamin Sullcnberg : Septimam quoque incœpit in Afpicc, qui locus in Mindenfi Paro-chiaeft, lylueftris ÔC montofus. Odauaeft AbbatiaGoazicana iuxta Salam flu-‘
Camx;. uium, quæ fundata eft àparentibus Archiepifeopi. Aliaetiamplurimadiuerfis Cap.Mô locis inehoauitopera, quorum plcraquc ipio adhuc viuente defecerunt, amp;nbsp;Rei-publicæ negotiis intento; ficut ilia domus lapidea, quæ in Aipice, ipfo præiènte, liibito calu lapia corruit. Cætera vero ex raptu vel negligentia Prçpolîtorum diflipataprobantur, in quos comperta fraude, atrocitcraliquando virus eft Ar-chiepifcopus. Qua in re illorum vidcri poteft ncquitia, quibus illeplus iuftofi-
CAP.iig. dem adhibuit,voluntatem Præfulisà bono incœpto fæpeconuerfam.Etres quidem domefticæ à principio bene aclaudabiliterab illoviroprouifæfunt. Quæ autem foris pro Icgationegcntiumada fint, confequens fermo breuiter decla-rabit. Metropolitanus ergo ftatim vt ingreflus eft Epifeopatum,ad Reges Aqui- CapiXI^ lonis pro amicitia Legatos mifit. Epiftolas quoque commomtorias per omnem fparfic Daniam,fiueNordmanniam, aeSuediam, amp;vfquc in fines terræ, exhor-tâsEpifcopos amp;nbsp;Preibyteros, in illis partibus degentcs,vtEcclefîas Dominino-ftn lefu Chrifti fideliter euftodirent, atque ad conucrfîonem Paganorum intre-pidiaccederent.
Cap.up. Magnus co têporc fimul tenebat duo Régna, Danorum videlicet atqj Nord-naannorum. lacobus adhuc in Sueonia feeptrum tenuit. Huius auxilio Sucin amp;nbsp;T uph Ducis effultus, Magnum pepulit à Dania.Magnus ergo denuo bellum in-ftaurans obiit in nauibus. Suein vero duo Régna pofledit, ciâfTemq; vt A rtgliam fuo fubiieeret iuri parauit, verum fandiflimus Rex Edwardus, cum iuftitia R e* gnumgubernaret, tune quoque paeem eligens, vidori tributum obtulit, fta-tuenseum,vtfupradidumcft, poft fe Rcgni Exredem- CumqueRexiuucnis Suein tria pro libitu fuo Régna tencret, mox fuccedentibus profperis,Regis cæ* leftis eft oblitus, quia confanguincam fuam à Suedia duxit vxorcm. Quod duni Domino Archiepifeopovaldedifpliceret,furentê Regem, miffisadeumLega-tisdefcelcretanto, terribilitcr increpauit. Poftremo nifircfipifceret, excômu-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nicationis gladio feriendum efle minatus eft. Tune ille in furorem conuerfuSjO-
mnem Hammaburgéfem Parochiam vaftare amp;nbsp;exfcinderc minabatur. Ad quas minas imperterritus Archiepiieopus, arguens amp;nbsp;obfecrans perftitit immobilis, . I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donee tandem per literasPapç Danorum Tyrannusflcxus.libellûrepudij dédit '
confobrinæ. Nec tarnen Rex iaeerdotum ammonitionibus aurem præbês, moX vt àfcconfobrinamdimifit, alias atque alias vxores Scconcubinas aflumpfîc, ôi
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufcitauit ei Dominus multos in circuitu inimicos, fîcut quondam Salcmoni
Gap.ip prios feruosfuos. NamHarôldus quidam frater Olaph Regis amp;Martyris, vi. Cap« uente adhuc germano fuo, patriam egreftus, Côftantinopolim exul abierat.Vbi xnu miles Impcratoris effedus, multa contra Sarracenos i n mari, amp;nbsp;S cythas in ter- ƒ o«
D ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rampes*
-ocr page 48-42 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• M. A D A' M I
ra, präpliagefllt, fortitudineclarus, amp;cbuiciisaiictusvehementer. Isergode-functü fiatre.eüin patriamreuocat’'eflet,Sueincon/angi)incuni fuum regnä-tem repenti CuilisIc t radens manibusjacramentû fidchratisexhibuit viôtori, Si patrmm Regnum pro Ducatu accepitin beneficium.Sed vt mox ad fuos venu, amp;Nordmânos fibi fideles eRe perlenfit, facile ad rcbcllandum perfuafus, • omnia Danorum maritima terro vaftauit amp;igne. Et tune Arhufen Ecclelia in-cêfa, ac Sliafveigdeprædata eft.Suein ergo Rex terga vertit. Et erat inter Sucin Cap, 131. amp;nbsp;Haroldum prxlium omnibusdiebus vitæeorum. Eoctiam temporefepara- Cap.xiv,' bantle Angli à Regno Danorum, filiis Gudvrini rebellionisauótoribus, quos amitæ Regis Danorum filios eflediximusiamp; quoru fororem Eduard Rex duxic vxorem. Hinamq;faclaconfpiratione, fratresSuein Regis qui in Anglia Du-ceseranc, alterum feilicet Bern ftarim obtruncant-, alium vero Osberncü fuis omnibus à patria eiecerunr, amp;nbsp;tenuerüt Angliam in ditione fua, Eduardo tantum vita amp;nbsp;inani Regis nomine contento.
Cap.i^z. Çiiniq’ hxcibigertacirent.Chriftianilfimus Suconum Rexlacobus migra-uit à fæculo.amp;fucceflîtei-fratereiusEmund Gamul pellimus. Namifleacon-cubinaOlaphnatus erat j amp;cübaptizatus eilet, non multumdeChnftianare-ligionccurauit, habuitqifecumquendam Epifcopum nomine Ofmund acc-phalum,quemdudumSigafridus NordmannoruEpilcopus Breme fcholisdo-cendumcomendauit. Verum is poftcabeneficiorumoblirusRomamproot-dinationeaccefsit,indeq; repulfus, permultalocacircumiuitcrroneus, amp;fic demum meruit à quodä Polaniæ ordinari A rchiepifcopo.Qm veniens in Sue-
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diam »iadauit le aPapa confecratum ad illas partes Archiepilcopum. Sed cum
Ateh,iepifcopus noftcr Legatos fuos ad Regé dirigeret Emundum, inueneruc ibi eundemgyrouagum Olmund,cruccm Archiepifcopali more ante fe ferê-tem. Audieruntetiam q? barbarosadhucneophytosnófanadoótrinafidei no-ftræcorruperit. Quorum dieterrituspixfentia,folitis Regem populumqjdo-lis impulit, vt Legat! repellerentur quali Apoftolici non habentes ligillum. Et illiquidem ibanrgaudentesàconfpcâuconçibj.quoniamdignihabifi fiint ^p nomine lefu contumcliam pari, Etantautem Legat! fratres Bremenlis Eccle-lîæ,quorum potilfimus fuit Adalvrardusfenior, olim noftri Dccanus claullri, verum tune Sueonumgenti ordmat’Epifcopus. De cuius virivirtutibus, mul-Cap.ijj. tapolfentdici,nifiad aliajppcraremus. Legatos igiturnoftrosàSueonibus tali Cap.
gt;modo repulfos, quida nepos,an priuignus Regis, ignoro, profecutus eos cü la- xvi. crymis, fupplicirer fe comendans orationibus eorum. Nomen ei Steinkd erat, is fol US fuper fratres milericordia motus, obtulit eis munera, tranfmilitq;cos per mötana Suedorum faluos, vfq; ad fandillimam Gude Rcginam, quæ à Re- jj. ge Danorum pro confimguinitatefeparata ,in prædiis fuis trans Daniam com-morata eft, holpicalitati cleemofynifqj vacans, caiteris fanditatis inli liens o-pcribus. Qwe Legatos cum ingenti honore quali à Deo millbs recipicns,magna pcreosxenia Archiepifcopo milit.
CAp.q4. IntercaSueonesquiEpifcopüfuumrepulerant,diuinavltiofubfequutaeft. Cap. Et primo quidefilius Regis nomine A nund, à patremilfuSjVtdilataretlmpe- wi. rium ,cum in patriam fœ'minarum peruenilTet, quas nos Amazonas vocamus: veneno, q, illx fontibus immifeuerunt, tarn ipfe,quam exercitus eius perierut. Deinde cum aliis cladibus tanta licci tas amp;nbsp;frugum fterilitas Sueones afflixit, vt midis ad AfchiepifcopumLegatis.Epifcopü fuumcumfatisfadionerepofee-rent.fidemgentispollicentes.Gauifusergo Pontifex, petentigregiAdalvrat-dumpræfecitpaftorem. Qui perueniens in Sueoniam, tâta omnium fufeipi a-Jacritäte meruit, vtgétem Wirnilanorum amp;nbsp;Scritifingorum integram Chrifto lucrarus, etiam miracula virtutu in populo fecilfc dicatur, Eodem tcporc mot- nbsp;54»
tuns eft Emund Rex Sueonu poft quem Steinkel nepos eius.de quo lupradixi-mus,leuatur in Regnu.Qjii fidelis erat Dno lefu Chrifto, amp;decuiusreligionc omnes fratres teftimonium perhibebät,qui eas partes adicrant, Hsc de Sueo-
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibus
X
-ocr page 49-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4?
ïiibus fuo tempore gcfta.fermonc Adalbcrtus A rchiepifcopus amplifico omnia dcfcribcnS) [ etiam vifioncm quandam Adal'orardi Epifcopi; j quamonitus eft, vt euangelizandi gratia pcrgere non tardaret, curauit annedere.
Cap.jjj. In Nordwegia quoque res magnægeftæ funt illo tempore, quo Rex Harold’ Cap.’ crudelitate fua omnes tyranorum furores exceflit. Mulcæ cnim per ilium Eccle- xvhl fiæ virum dirutç, multi Chriftiani ab illo per fupplicia funt necati.E rat autcm vir potens,amp; clarus vidoriis,qui prius in Græcia, amp;nbsp;Scy thiæ regionibus multa contra Barbaros prælia exercuit. Poftquam veto venit in patriam,nunquam quietus fuit à bellis, fulmen Septentrion is, fatale malum omnibus Danorum Infulis.Ille vir omnes Slauorum maritimas deprædauit Regiones. Ille Orchadas infulas fuç fubiecit ditioni. Ilie cruentum vlque in Island fuum extendit imperium. Itaque multis imperans nationibus propter auaritiam fuam amp;nbsp;crudelitatem, omnibus eratinuifus. Seruiebatetiammalcficis artibus,nonattendensmifer, quodfan-ftißimus germanus eius talia monftra eradicauit à Regno, certans vfque ad Ian-guinem pro ampledenda Chriftianitatis norma. Cuius egregia mérita teftantur hçc miracula.quç quotidie fiunt ad fcpulchi u Regis in ciuitate Throndempnis. Videbat hæc ille dcrelidus à Deo, nihilque compunótus, oblationes quoque ac thefauros, quifummafideliumdeuotioneadtumulumfratrisfuntcollati, ipfe xu. Haroldusvncamanucorradens,militibusdifpcrfit. Pro quibus caufis Archie- ß, pifeopus zclo Dei tadus, legatos fuos direxit ad eundem Regem, literis fuis ty-rannicas eius increpans prxfumptiones, ipecialiter veto ammoncns de oblatio-nibus,quasnonliccretin vfumcedere laicorum,amp;dcEpifcopisquos contrafas in Anglia vel Gallia, fe cotempto fecit ordinari, per quern audoritate fedis apo-ftolicæ iure confecrari deberent. Ad hæc mandata Tyranus commotus in iram, legatos Pontificis fpretos abire praecepit, dicens nefeire fe quis fit Archiepifcopus , aut potens in Nordvregia, nifi folus Haroldus. Et alia plurima deinde fecit jtf. amp;nbsp;dixit, qux fuperbia: eius proximam intentabant ruinam. Nam amp;nbsp;Papa Alexa-derconfeftim milTis adeundem Regem literis, praecepit vt tarn ipfe quam Epifcopi fui, vicario fedis Apoftolicæ dignam exhibèrent fubicctionis reucrentiam.
Et ecce refcriptum literarum.
Alexander Epifeopus, feruus Icruorum Dei, Haroldo Nordmânorum Regî, falutcmamp;Apoilolicambenedióhonem. Quia adhuc in fide rudes extitiftis, amp;nbsp;inEcclefiafticadifciplinaquodammodo claudicatis, oportet nos, cuitotiusEc-clefiæ commilTum eft regimen, diuinis ammonitionibus vos frequentius vifita-rc. Sed quia oblongarum difficultatem viarum per nos hoc agere minime vale-tnus,feiatis nos Adalberto Hammaburgenfi Archiepifeopo vicarionoftrohæc omnia firmitercommififle. Prædidus itaque venerabilis Archiepifeopus, Icga-tus nofter, fuis nobis conqueftus eft epiftolis, quod Epifcopi vcftræprouinciæ, ' aut non funt confccrati, aut data pecunia cótra Romana priuilegia, quæ fuæ Ec-clefiæ.fibique data funt, in Anglia vel in Gallia peftime funt ordinati. Vnde ex auftohtate Apoftolorum Petri amp;nbsp;Pauli vos admonemus, vt ficut Apoftolicæfe-dircucrentiam fubieftionisdebetis exhibere, irapræfàto venerabili Archiepifeopo vicario noftro, amp;nbsp;vice noftrafugienti, vos, veftriq) Epifcopi impendatis. Etreliqua.
Cap.13^. Hiis apudNordmanniam geftis, magnopere ftuduit Archiepifeopus, vt Re- Cap.»» gi Danorum conciliaretur, quernpriusofrenfumhabuit,inrepudioconfobri-næ. Sciuit enim fi talem ad fe colligeret virum, leuiore fibi ad cætera, quæ in animo geflit, introitum fore. Mox igitur mediante gratialargitatis quam inocs ha-buit, venit Sliafvrig, vbi facile notus, amp;nbsp;fuperbo Regi rccóciliatus.muneribus at-qucconuiuiis certauit Archiepifcopalepotentiam Regalibusanteferrediuitiis. Deniq;, ficut mos eft inter Barbaros, ad confirmandu paftum fæderis, conuiui-um habebatur viciflim per ofto dies. De multis rebus Ecclcfiafticis ibi difpo-fitis, de pace Chriftianorum amp;nbsp;conuerfione Paganorum ibi confulitur. Ita Pontifex cum gaudio domum reuerfus, perfuafit Cælari, vteuocatus Rex Dano-
D 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rumia
-ocr page 50-44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. M. A D A M î
' him in Saxoniam.altcri perpctua confçdcrarctur amicicia. Cuius confederatiö« nis bcneficio, multuralucrinoih'a fufccpit Ecclcfia, ßclegatio borealium natio-num, cooperanteq; Su ein Rege, profperis fcmper eft autta inci ementis.
Cap. 1^7, nbsp;nbsp;Trans Albiam vcro amp;nbsp;in Slatiania res noftrç adhuc magna gerebâtur profpe- Cap.xxi.
’’’ ritate.Godcfcalcusenim, dequofupradiólumeft, virprudentia amp;forntudine prçdicanduSj accepta in vxorcm filia Regis Danorum, Slauos ita perdomuit, vt cum quafi regem timentes tributum offerrent, ôc pacem cum fubieótionepecc-tcrit. Qua temporis occafionenoftraHammaburg pacem habuit, amp;:Slauania iacerdotibus Ecclcftifqiie plena fuit. Godefcalcus igiturvir religioltis ac timens Deum, Archiepifeopoetiamfamiliaris, Hammaburgvt matremcoIcbat. Ad quam folucdorum caula votorum folitus erat frequenter venire. In Slauania vl-teriori nemo vnquam potentior furrexit, amp;: tarnfcruidus Chriftianasrcligionis propagator. Etenim ft vita ci longior cocedcrctur, omnes paganos ad Chriftia-nitatem cogerc difpoluit, cum fere terriampartemcouertcrct coriun, qui prius
Cap.ijS. fubauoeiusMiftiwoiadPaganitatemfuntrelapft. Igitur omnes Slauorumpo- Cap. puli,quiadHammaburgenlcmrcipiciuntdiocccftm, ftib dlo dcuoto Principe xxii Chriftianam fidem coluerunqhoc eft,Waigri,ObodritijVcl Rercgi,amp;: Polabin- 57. gi, itemLinoges, W'arnabi, Chizzini, SeCircipani, vfqueadPenem fluuium. Prouinciæ iam plenæ crant Ecclcftis, Eccleftac autem Iacerdotibus : Sacerdotes veto libère agebant in hiis qu.Tad Deum pertinebant.Quorum induftrius Prin-ceps Godefcalcus, tanto rcligionis cxarlit ftudio vt ordmis lui oblitus, frequenter inEcclefiafermoncmcxhortationis ad populumfecerit, ca quæ myfticc ab Epifeopfs amp;nbsp;Presbytcris diccbantur, Slauanicis verbis cupicns reddere planio-rà. Inftnitus corum crat numerus, qui quotidie conuertebantur ad Dominum, adeo vtpro Iacerdotibus in totas mitterctur Prouincias. Tune ctiam per ftngu-las vrbes coenobiafiebant landorum virorum, Canonicc viuentium. Item Mo-nachorum atqUe Sanflimonialium, ficut hij teftantur, qui inLiubice, Aldin» burg, Leontio,Razisburg, amp;nbsp;in aliis ciuitatibus lingulas vidcrunt. In Magnopo-li veto, quæ eft ciuitas Obodritorum, tres Deo feruientium dicuntur fuiftc con-gregationes.
CAP.qp GratulabaturcrgoArchicpifcopusdcnoucllapIantationcEcclcftarum,mi- Cap. fttquc de fuis Epifeopis amp;nbsp;presbytcris viros ad Principem lapientes,qui rudes in xxujt, Chriftianitate populos co'nfortarent. Ordinauit autem in A Idinburg, defunffo AbelinojEiZoncm Monachum. lohanncm Scotumconftituitin Magnopoli.in Razisburg elfe dilpofuit A riftonem quendam ab Hierofoly mis vcnientcm,amp; a-lios alibi. Prætcréa cum ipfe vcnirctinHammaburg,eundcm GodcfcalcûPrin» cipcm inuitauit ad colloquium, magnopere exhortans, vt incœptum pro Chri-ftolaboremadftncm conftantcrpcrducat, viótoriam illi polliccns inomnibps affuturam. Poftremo ft quidpatiaturaduerfttatispro Chrifti nomine, bcatum fore. Multaque illi de conuerftone Paganorum in cælo repolira præmia, multas ctiam coronas de ftngulorum falutc Venturas. Eifdcm verbis amp;nbsp;ad idem ftudium Regem Danorum hortabatur Metropolitanus, qui ad cum iuxtaEgdoram fluuium conliftentem multoticns venir, omnia quæ de feripturis ab illo profereba-
, tur, fubtiliter notans, memoriterque retinens, cxcepto quodde gula amp;nbsp;mulieri- 5S1 bus,quævitiaillisgcntibusfuntnaturalia,pcrluadcrinonpotuit5 adcæterave-ro omnia Pontifici erat obediens.
CAP.140 PeridcmtempusinSlauaniarcsmaximægcftæfunt,quæpofterisadgloriam Cap. Dci nô funt reticendæ,quoniam Deus vltionumlibcrecgit,rcddens retributio- »«n* nem fuperbis. Igitur cum multi fint Winulorum populi fortitudine célébrés, fo-li quatuor fiant qui ab illis Wilzi,à nobis vcro Lcuticij dicuntur,inter quos de no-bilitate, potcntiaquccontcnditur. Hi funtfcilicct Chizzini, amp;nbsp;Circipani, qui habitant citra Panim fluuium, Tholofantcs amp;nbsp;Rctheri,qui vitra Panim degunt, Cumq; lis ad bcllumperueniirct, Tholofantcs amp;nbsp;Rcthcri, quauis auxilio Chiz-zinos haberent, nihilominus à Circipanis vilt;âi funt. Iterumqueinftauratum eft prælium»
-ocr page 51-HISTORIA E C C L E SIA S T IC À. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^ '
praelium, Ci contriti funt Rcchcri: tcntatum cft tertio; amp;nbsp;Circipani vidorcs ab-ierunt. T une lt;Jui vidi fucrant Principcm Godcfcalcum, Ducemque Bcrnar^ dum, amp;nbsp;Regem Danorum acCitos in auxilium fuper hoftes duxerunt, ingétem-que trium Principum exercitum per feptem hebdomad as fuis nutricrunt fti-pendiisj Circipânis viriliter repugnatibus. Mwlraitaquc milia paganorum hinc indeproftrati.plurcsabduéli funt incaptiuitâtem. Tandem Circipani xv. mi-iia talenta regibus orferentes, pacem indepti iunt. Noftris ergo cum triumpho redeuntibus, de Chriftianitate nullus fermo crat: Vidoribus tantum praedæim tentis. Hæc Circipanorum virtus cft, qui pertinent ad Hammaburgenfem Epi-feopatüm.
CAM41, Audiuietiam cum veraciHimus RexDanorum, fermocinando eadcm repli-caret, populos Slauorum iam dudum proculdubio facile côuerti pofle ad Chri- xxy. ftianitatem, nifi Saxonum obftitifTet auaritia : Quibus, inquit, mens pronior eft adpenfiones vedigalium, quam ad côuerflonem gentilium, Nec attendunt mi-feri quantum fuie cupiditatisluantpericulum, qui Chriftianitatem in Slauania primo per auaritiam turbauerunt; Deinde per crudclitatcm fubiedos ad rebel-landum coegerunt, amp;nbsp;nunc falutem eorum, qui credere vcllent, pecuniam fo-lam exigendo, contemnunt. Ergoiufto Dei iudicio videmus eos fuper nos præ-ualcre, quipermifl'uDeiadhocmdurati funt, vtnoftraperillosflagelleturini-quitas.Nam reuera, ficut peccantes fuperari videmus abhoftibus, itaconuerfi hoftium vidores crimus ; à quibus, ß tantum fidem pofeeremus, amp;nbsp;illi iam failli eflent, d nos certe eflemus inpace.
CAf.m Hæcdumforinfccusinlegationegentium, Ecclcßxnoftrxminiftcriogere-rentur, Dominus Adalbertus Metropolitanus, adhuc bonis intentus ftudiis,vi-gilanter amp;nbsp;magnopere prouidit, ne iua quapiam negligentia paftorale officium minus habere videretut, in eafcilicct quagloriatur Apoftolus, folicitudine, o-mnium Ecclefiarura, Itaque domi, forifquc clarus, taliter fc geffit, vt pardiui-tum, maiorquemagnatum, nihilominus pater orphanorum, iudexquevidua-rum efle videretur, talem curam Habens omnium, vt neceffitatibus etiam mini-morumfolertiffimusprouiforadefler. Cumque terrenis grauatus negotiis, ad fpiritalia moxlanguefeere cogeretur, in folaGentium legatione permanfitinteger officij, amp;nbsp;ßnc querela, qualem amp;nbsp;tempora amp;nbsp;mores hominum mallent habere. Ita affiibilis, ita largus, itahofpitalis, ita iocundus, ica cupidus diuinæ pari-ter ac humanæ gloria», vt paruula Brema ex illius virtuce inftar Roma» diuulgata, ah omnibus terrarum partibus denote peteretur, maxime ab aquilonalibus po-pulis. Inter quos Islani,Gronlani,amp; Orchadum legati vcnerunt,pctentcs,vt eis ptædicatores dirigeret: quod amp;nbsp;fecit. In diebus illis Wal Danorû Epifcopus mi-grauit c faeculo.Cuius diœcefim ReX Suein in quatuor diftribuens Êpifcopatus^ prçfentante fuatp audoritatem Metropolitan o,fingulis füos inthronizauit Epi-feopos. Quo etiam tempore Pontifex nofter inSuigiamvelNordwegiamamp;in Inlulas maris ad meffiernDominicamoperarios mißt. De quorum ordination« fingulorum abundantius in fine dicetur.
[Anno Pontificatus fuixvtii.jtotiusparochiaîfuçdiligcntiffimamadhibcns Cap.
*44* prouifionem,MetropolimHammaburginprincipiolæticiæfu3epofuit Archie- xxvn« pi/copus, fæcundiffimam gentium matrem illam appellans, omniq; deuotionis officio vcnerandam.Proteftatus ci taiîto maiotem oftérri dcberc confolationé, quanto maiori plaga, Si propioribus infidiis, amp;nbsp;tam longiturna Paganorum in-feftatione cribraretur. Ergo accepta pace temporum,dumfæpemeditatuscft Hammaburgenfem munirc, fimulquc ornare Toparchiam, quoddam vtilc cô-tia Barbaricos incurfus inçhoauit opus, in quo Si popülus, amp;nbsp;EcclcfiaNordal-bingofum perenne haberet præfidium. Igitur cum prouincia Sturmariorumin qua Hammaburg fifa eft tota in planicicm campi dcfccndat.cx parte qua Slauos attingit, neque mons, nequeflumen cft in medio, quod incolis munimen praï- itii ftet, abfquc fyluis paffim occurrentibus, quarurri latebris protedi hoftes, incer-
cis ali-
I
-ocr page 52-tisaliquandoexcurfibusrepentinifuperueniunt, neftrofq; fecurosamp;nilmali fuCpicantcs, vel perimunt, vel quodgrauius morte eft,captiuos abducüt.Solus in ea regionc mons prominetduxta Albiam,longo in occafum dorfoprotéfus, quem incolæ Sullenberg vocant. Quem Pontifex oportunum arbitratus,vt in co firniaretur caftellum, q, genti prælîdio foret,ftatim fyluam quæ montis verneem obtexit,excidi,nudariq;locumpræcepit. Iraq;muleisimpêfis,multoq; hominum fudore voti compos efFcól:us,montemafperum fecithabitabilé.Vbi Prapodturam confti tuens, difpofuit cógregationem facere Deo ièruientium, quæ mox conuerfa eft in turmam latronüm. £x ill o enim caftro nollri quidam popularcsincircuituadquos tuendes pofitifunt.deprædariacpcrfequicæpe-runt. Ideoq-, locus illc poftea tumulcu comprouincialium deftrudus eft: popu-lus vero Nordalbingorum excommunicatus. Cópertum eft nobis in gratiam ‘•145 Ducishoefadum, qui more folitofælicibusEcclefiæadibusinuidebat. Nam amp;nbsp;Dux co têpore relido veteri caftello Haramaburg.nouum quoddam praefi-dium dbi, fmfq; fundauit, intra Albiam flumen, amp;nbsp;riuum, qui Alftra vocatur. Icanimirumcortibus velmanfionibusadinuicédiuifiSjDuxnouum, Archiö-pifcopus colüit vetus oppidum.Diligebat fane Pontifex eum locu ficut omnes prædeceflbres fui, eo quod Metropolisfedes omnium feptentrionalium fucrit nationum, amp;nbsp;caput fuæ Parochiæ.
Ideoque dum adhuc pax tuit trans Albiam, oes fere folcnnitates Pafchae ac Pencecoftesjitemq; Dei Matris ibi celebrate voluit, colledo ex fingulis cogre-gationibusmaximoClerinumero, præcipue hiis, qui vocalitatefuapopulos rn ulcere poterarit. Ettuncplenariogaudensminiftrorum ordinc,omniadiui-næfcruitutis officia, cum magna iuflitreuerentia copied, amp;nbsp;gloria etiam exte-' riori. Cui nimirum gloriæ tm ipfe indulfit.vt iam non Latino more,Ecclefîafti-cavelletobiremyfteria, fed nefcioquaRomanorumffueGræcorumconfue-tudine fui tus, per tres miflàs, quibus aftitit, vbicunq; effet,duodecim modula-ri officia præcepit. Omniamagnaquærens.omniamirabilia, omniagloriolâin diuinisamp; humanis, amp;nbsp;proptereadiciturfumodcledatusaromatum,amp;fuIgU' rationcluminum j amp;tonitruisalteboantiumvocum. Quæomniatraxitàlc-dione veteris teftamenti, vbi maieftas Domini apparuit in monte Synai. Ef a-lia m ulta facere folebat, rarà modernis amp;nbsp;ignorantibus feripturas : cum tarnen fine audoritate feripturarum ipfe nihil fecerit Jam tunc fcilicet meditatusEc-clefiamfuamdiuitiisamp; honorecæterisanteferre, fi Papamamp; Regem fuævo-luntatihaberetmorigeros.Eosigiturcomplaccre fibi omnibus modisprope-rabat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
14Ö nbsp;nbsp;Ea tempeftate Cæfar Heinricus ingentibus Rcgni diuitiis vtens, in Saxonia
Goslariam fundauit, quam deparuo, vt dicitur, molédino, vel tugurio formas venatorio, in tam magna, ficut nunc videri poteft, ciuitarem bono aufpicio amp;nbsp;ccleriter perduxit. In qua etiam fibi conftruens Palatium, duas omniporenti Deo cogregationes inftituit ; vna ex hiis donans regendam, tenendamq: po ti-fici, eo q, illi indiuiduus cornes vel cooperator in omnibus exifteiet. T une etiam fibi data eft fpes acquirendi velaccipiendi Comitatus amp;nbsp;Abbatias vel pr»-dia, quæmagno deinceps Ecclefiæpericulomercati fumus, vtputaCœnobia, Laureffie vel Cotbeiæ,Comitatus auté Bernardi amp;nbsp;Ekbertij Prædia Vero Sinci-cû, Plifna, Groningor, Difpargû, amp;nbsp;Lifmona, quibus ia dübia fide pofleftis ar-bitrabatur fc Metropolitan’, ficut dicitur de Xerxe, aut per mare ambulaturû, aut per terram nauigaturû, poftrerao omnia quæ in animo habuit faôile perfe-147 durumi Præfertim co fultus adminiculo, qgt; potcntiffimus Papa Leo pro corri-gendis fandæ Ecclefiæneceffitatibus venir in Germaniam ; Q3,é feiret fibi pro veteri amiçitia nil negaturum.quod cuipiam præftate deberct.Tune habita eft illa Synodus generalis apud Maguntiam, præfidcntcDomino Apoftolicoamp; Imperatore Heinrico, cum Epifeopis Bardone Maguntino, Euerardo Treue-tenfi, Hermanno Colonicnfî, Adalbert« Haraaburgenû, EngeJardo Magda-burgen-
-ocr page 53-HiSTORIA EGCLESIASTÎ CA.
47
burgenfî, eætcrilq; prouiiiciarum facerdotibus. In quo Cócilio quidam Spifen-fis EpifcopuSjSibico, cui adulterij crimen interiAcbatur, examinatione facrificij purgatus eft. Præterea multa ibidem fancita funt, ad vtilitate Ecclefiæ, præ qui-bus Symoniaca hærefis, amp;nbsp;nefanda facerdotum coniugiaholographa Synodi manuperpetuo damnatafunt. Quod Archicpifcopus domum veniens nequa-quam tacuifle probatur. Demulieribus enimftatuit eandem fententiam, quam memorabilis Alebrandus, amp;anteaLibentiusmchoauit, vt fcilicetextra Syna-gogam amp;Ciuitatemfièrent, ncmalefuadapellicum viciniacaftos violaret ob-tutus.HæcautemSynodusfadaeftanno Domini M.Li.Ipfecft Archicpifcopi _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annus vu. Et tunc maïus Altäre tribunalisdedicatum cft in honore genetricis
AP.kjS Def. £)e nbsp;nbsp;Synodo mentionem ideo fecimus,quia Dns Adalbertus eo tempo
re, quo tam cia ri in Ecclefia homines fuerunt,iapientiæ ac virtutum merito fere omnes præcelluit. Tantus itaque apud Papam, talis apud Cæfarem habebatur, vt de rebus publicis abfque cius confilio nihil agcrctur. Quapropter vbi vix locu babet Clericus, necinprocindubellorû Imperator ilium virum fibideefleno-luir. Cuius inexpugnabile confilium fæpe ad cuincendos expertus eftinimicos. Senfithoc callidiflimus ItalorumDux Bonefacius,item Gotafridus,OttO)Bald-
Cap^ xxxd.
Cap.!
vvinus, amp;nbsp;cæteri qui regn um tumultibus implentes, graui Cæfarem æmulatione inquietare videbantur; tandemq; humiliati, fola fe infraéfos Adalberti pruden-'45 tia gloriati funt. Quid loquar de barbaris Vngarorum fiuc Danorum, feu Sla-' uorum.autcerteNordmannorumgentibu5gt;quas Imperatorfæpiusconfiliodo-
mueratjquam bello’monitu amp;nbsp;opera Pótificis nofiri, nobile difcens exemplum, farcere fubieótis amp;debellarefuperbos. Adhucfelieitatis noftræcumulumhoc aceeifit, tp fortiflimus Imperator Græcorum Monomachus,amp;: Heinricus Francorum Rex, tranfmiflis ad Gæfarem noftrum muneribus, cohgratulati funt Ar-chiepifeopo pro fapientia amp;nbsp;fide eius, rebufque bene geftis illius confilio. Qui Conftantinopolitano refcribens,inter cçtera iaôFauit lè à Græcorum defcendif-feprofapia, Theophano, amp;nbsp;fortiflimo Ottone fui generis auóloribus ; ideoque nec mirum elTejfi Græcos diligeret, quos etiam habitu amp;nbsp;moribus vellet imitari.
Ca Pi XXXUÏi
quodamp;fecit. Sed amp;nbsp;Régi Franciæ amp;aliis fimilia mandatalégauiti
Gap.ijo, Metropolitanus igitur hiis rcrum fuccelfibus elatus,amp; quod Papam vel C ælà-remfuævoluntati^pnos viderct.multo ftudio laborauitin HammaburgPatriar- xxxiva
CaA
chatunacóftituere. Adquam intcntionem primo duótus cft ea neceflitacei quo-niamRex Dahorum. Chriftianitate in fines terræ dilatata^defiderauit in Rcgno fuofieri Archiepifcopatu. Quod tarnen vtperficeretur, exaudoritatefedis A- . poftolicæ conuenientibus Canonum decretis prope fancituni eft, fola expcéta-batur noftri pótificis fententia. Quam rem illc, fi Patriarchatus honor fibi amp;nbsp;Ec-clefiæ fuæ Romanis Priuilegiis concederecur, fore vc confentiret, promifit,quâ-uis inuitus. Diipofuit vero Archicpifcopatui fuo xii. fubiicere Epifcopat’, quos exfua diuiderct Parochia, prætcr eos fiiifraganeos quos in Dania cæterifq; gen-tibus noftra tenet Ecclefia : ita vt primus eflct in Palmis, fecund’in Heiligâftad, tertiusinRazi2purg,quartusin'Aldinburg,quintusinMichilinburg, fextusin Stathe, feptim’ inLifmona,oólauus in Wildishufèn, nonus in Brcmis,dccimus in Ferda, vndccim’ in Ramfola,duodecimus in Frefia. Nam Fcrdenfèm Epifco-patum fe facile pofle adipifci, non femel gloriatüs cft.
ÇAP.ip. Interea conditionibus vtinque protraétis, fanéliflinius Papa Leo migrauic à Cap4 fæculo.Eodcmq; anno fortiflimus Imperator Heinricus deceflit. Quorum obit’ xxxr» contigitanno Archicpifcopi x 11. QiiorummortenonfolumEcclefiaturbata cft, verum etiam Refpublica finem habere videbatur. Itaque ex illo tempore no-ftramEcclefiam omnes calàmitates oppreflerunt, noftro paftore tantum curiæ negotiis intento. Ad gubernacula enim Regni mulier eu puero, magno Imperij præfuitdetrimêto. Indignâtes enim Principes aut muliebri poteftate conftrin-gi, autinfantuli ditione régi, primo quidemcommunitervindicarunt fcin pri-ftinamlibertatem, vt non feruirent,deinde contentionê moueruntinter fe,quis
corum
' 48 ' quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
eorum vidcretur eîTemaior; poftremo arniis audaärcr fumptis ,'Doniinu amp;nbsp;Rc-lt; gem fuum deponcre molici iiiiic. Et hæc omniapotius ocülis videri pofl'untjqua calamoïcribi. Tandemfeditionibus adpaccminclinatis, Adalbercusamp; Anno Cap. ArchiepifcopiCókilesdeclaracifunt, amp;ineorumcon{iliodcincepsfLimmare- xxxvr. rum pendebat. Sed cum ambo elïcntviri prudentes Sc ftrenui inprocuratione Rcipubiic«; tarnen alter alterum felicitate,âutindullriafuapræciirriire vMetur. ]taquciiólaEpifcoporumfodalitas,raodico duraüit temporej,Sc quamuis lingua vtriulque paccm fonarevideretur, cor tarnen odio mortal! pugnabatin inuicé. EtBremcniis quidcPra:ful eoiüftioreminduitcaufam, quoniam prontoradmi-fericordiam fuit, Rcgiquc Domino fuo, fidem vfque ad mortem docuit effe fer-uandam. A t vero Colonieniis vir atrocis ingenij, etiam violata: fidci arguebatur
CAP.ifà' in Regem. Prætcrca per onines, quæ fuo tempore fache funt cöfpirationes, lern- Cap, per erat medius. Colonieniisenim,quemauaritiænotabant, omniaquæveldo-mij vel in Curiapotuitcorradere, in ornamêto fuæpofuit Ecclcfiæ. Q\iam, cum prins magna elfer, itamaximam fecit, vt iam comparationem cuaferit omnium quæ in Regno funt Ecclcfiarum. Exaltauit etiam parentes fuos amp;nbsp;amicos, Sc Capellanos j primis bonorum dignitatibusomnes cumulans, vt illialtcrisfuccur-rerentinfirmioribus. Quotum primores erant Wczcilo Magdeburgenßs, eo-rumq; nepos Buchardus HaluerlladenfisEpifcopus.Similitcr Cono Treueris c-Icólus, fed inuidia Cleri martyrio coronatus,antequam inthronizatus.ltem Ey Î-bertus Mindeniis Wilhelmus Traiedenßs : prærerca in Italia Aquilegienßs atque ParmenfisjSc alij quos enumerate longum effc-.ftudio fauore Annonis c-leuati funt,qui Sc fautori fuo in tentationibus auxilio decorique fuifle certarunt.
Cap.ijj. Multaigiturabillo viroindiuinisamp;humanisegrcgiefahlacompcrimus.Nofter Cap. veto Metropolitanus tantum pro nobilitate certans Sc gloria terrcna,indignum habuitaliquem fuorum exaltare,licct multos in obfequio traxiflet egentcs,arbi-trans fibi hoc efl'c quaß dedecus, flaut Rex, autquifquam magiiatumfuis bene-facerct, quos ipic, inquit, tarn bene aut melius poflum remunerarc. Ergo admo-dum pauci fuorum illo annuente perueneruntadapicemEpifcopalem; multi vero fl tantum apti ad verbum, feu callidi effent ad feruitium, ingentibus cumu-lati funt diuitiis, Vndefaólum eft vt pro gloria mundi captanda, homines diuer-., fl generis Scmultarum artiüm, præcipue vero adulatores ad fuamadfeifeeret fa-miliaricatem Quorum onerofam multitudincm traxit fecum in curiam, Sc per Epilcopium, flue quacunque itcr efl'et, affirmansfe frequent! commeantium riiultitudine non modo non grauari, verumetiam opipare deleótari. Pecuniam, äutem quam à fuis recepit,fiue amicis,feuab iis qui tf equentabant Palatiurn,vcl quiRegiæpoteftatiobnoxij fuerant, illaminquam, pecuniam licet maxima efl fet, Arte mora infamibus difperflt perfonis Sc hypocritis.medicis Sc hiftrionibus, non lapientef æftimans ,talium perfonarum fauoribus feeftedturum, vt vel fo-lus placerct m curia, vel maior Domus fieretpræomnibus, SCcomodqperfici poffc,quod m animo de prouedtu Eccleflæ fux habuit. Præterea cum omnes qui erant in Saxonia,Aue in aliis regionibüs clari Sc magnifie! viri, adoptaret in milites, multisdando quod habuit, cæterispôlliccndo quod non habuit, inutile nomen, vanægloriæ, magno corporis Sc animædamno, mercatus eft. Et corrupt! quidem A rchicpifcopi mores abinitiotales, proceffuautem temporis Sc circa flnem, femper fuerunt détériorés.
'CAP.154. Tune igitur magnis curia; inflatus honoribus, virfqueîamtoierandusinopî c^p. Parochiæ, Venir Brcmam cum ingenti, vt folebat, multitudine armatorum, no- xxux» uis populum Sc regionemcxadionibus aggrauäs. Et tune leuata funt illaCaftel-la, qiia: maxime noftros ad irani Duces incenderunt,defieienre illo ftudio,quod prius habuit in ædificatione fanSfarum congregàtionum. Miranda nimirum vo.-luntas hominis, impatiens ocij, quædomi forifquctantisoccupatälaboribus, nunquampoflet fatigari.Nam cumfxpeanteamiferEpifcopatus eius.tantis ex-i cücionüfumptibus.tantifq; voräcis curiæ ftudiis laborafl'ct,nunc vero in çdifi-
cficiolt;
.3
-ocr page 55-HISTORIA É C C LE S i A STI C A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^ '
«ationc Præpofiturarum Sc Caftellorüm fine mifericordi^rofligatus eft. Nam amp;nbsp;hortos amp;nbsp;vineas, in terra plantas arida, licet ftudio inemcaci, multa tentaflet, nihilominus tarnen hiis, qui morerrt gererent fuæ voluntatf magnifice voluit o-tnnibus compenfari laboreni. 1 ta mens alta viri pugnans contra natufam patriç,
- quicquid vfquatn magnificum didicit, hoc habere amp;nbsp;ipfc voluit. Cuius inorbi caufas cum diligenter Sc diu perfcrutaret, inucnifapicntem virum, exilla,quani liimium dileiiitj mundi gloria gt;nbsp;perduttum ad hanc mollitie animi, quodin pro-fperitatercrumtemporalium elcuatus infuperbiam jadlaudenicomparandam ignorabatmoduin; in aducrfitateautemplusiuftocontriftatusj iracutidiæ aut mærorifrcnalaxabat. ItaquetaiTiinbonojfimifcrtus cft; quam in malo, ü iratus eftj in vtroque menfuram cxcelfit. Eius rei documentum hoc habeo, quod in i- Cap. xC ra furoris fui j aliquos manu vfque ad effuhonem fanguinis percuflit, ficut Præ-poiitofuo, aliifquefecit.Inmifencordiavero, quæ in hac parte melius largitas dicitur, erat ita profufus, Vt hbram argenti computans, aliquando mediocribus pcrfonis eftundi centum libras edixerit, amplius autem rnaioribus. Qiia de rc accidit, vt quotiefeunque iratus eflet, tanquam leo fugcrctur ab oninibus ; cum vcroplacatuseirctjpalparipofTetvtagnüs. Citilfime autem adhilaritatem ab i-talaudibusmulccripotuit, vel fuis vclalienis,amp;tune quaiialteratus ab illo, qui fuit,arridcrecæpitlaudatori. Hune locum fæpe vidimus captari adulatoribus, qui ex diueriis terrarum partibus, in Cameram eiits,velut in fentinam confluxe-runt, quos Sc ipfc ad nancifeedum honorem mundi heceflarios Principibus iu-dicauit. Si qui tn Palatio Sc Regi notiorcs crant, in fuam dignatus eft afcirc tami-liaritäte, reliquos permifit abire donates. Ita vero Sc honellas perfonas amp;nbsp;in or-dine iacerdotali fulgentes, ad hoc turpiifimum adulationis officium,ambitiofus faniiliariratis illexit. Poftremo qui adulari nefcirct, aut fortaffie nollct, eum ficut amente Sc ftolidumà ianuis exclufum vidimus, ac fi diccretur; Exeat auiam, qui lt;4^ vult eife pius. Et accufator erit, qui verum dixerit. Porro itamcndaces apud nos præualucrunt, vtveradicentibus non crederetut, ctiamfi iurarent. Talibus igi-
155. turperfonis plena fuit domus Epifeopi. QuibusacccfTcrûtcotidic alijCrtàtho- Cap.xlî* nes.ParaiitijSomniätorcsamp;Rumigeruli, quieaquæiphconfinîicrunt, nobilqj plaeitura rebantur, iaftabaiit fibi per Angelos rcuelata; iam publice diüînantes Hainmaburgenfcm Patriarcham ( fie enim vocari voluit ) citoi Papam futurum. Æmulos vero fuos à curia dcpcllcrtdos, ipfum autem folum, diuqj Kemp.gubcr-naturum, atq; italoiigæuum fieri, vt quinquagintain Epifcopatil Cxcederet an* nos, poftremo pet illum aurea quædâm fxcula orbi veritura. Et quidem hæc, licet fide ab adulatoribus amp;nbsp;pro qüæftu promitterentur j EpifCopus tarnen quafi , decælo fonuilfent, vera omnia putabat, trahens ex feripturis quædam prçfagia rerum, quaî fieri debeant hominibùSj data vcl in Somniis, vel in Aùguriis, vel in communibus fermonum loquelis, vel in infolitis clemcntorum figuris. Quaré dicitur eum morcm infueuifle, vt dum cubitum ibat, fabulis delectaretur : cunl nbsp;nbsp;nbsp;'
expergifeeretur, fomniis: quotiens veto iter irtcepit, aufpiciis- A liquando ctiani totum diem fomno indulges, nodu peruigilanter lufit in aléa, aut ante menfant fedit.Cumque ad menfam rceumberet,hilariter habundanterque omnia conui-uis exhiberi præcepit, ipfe à conuiuis interdum furgens,femper autem ex officie» paratos habens,qui aduenientes reciperent hofpites,amp;:: magnopere procuraréc Adglorians hofpitalitatcm porro magnam efle virtutem quæ diimdiuina mer* cede non careat, fæpe etiam inter homines habebat maximamlàuderri.Recum- xtii* bens autem nô tam cibis aut poculis quam faectiis obleôftabatur, Vt Regum Hi. ftoriis, autraris Philofophorumfententiis. Si veto état priuatus,quod rato accidit, vt folus Sc abfque hofpitibus manerct vel Regiis Legatis, tune fabulis, Sc fo-mniis, femper autem fobriis otium impendebatloquelis. Rato fidicincs admit-tcbat, quos tarnen propter alleuiandas anxietatum curas aliquando cenfuit eflo neceffarios. Cæterum Pantomimos, qui obfcænis corporüm motibus oblcdare Vulgus folent, à fu« côfpeduprotfus eiecit.Soli Medici cumillo rcgnabât,cæto-
£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;UsdiK'
-ocr page 56-ris diffieilis fuit aditüSjniGcaufagrauiorpofceretaliquosintromitti. VndceÉ-iam accidie, vcvideremus oftium thalami fui, q? primo omnibus paruit iguotis , , amp;i. pcrcgrinis, tali poftmodû euftodia vallatum elle, vt magnarû rerum Legati, potentelq; fæculi perfonæ,al)quando pro fonbus expeélaréc iri uin per hebdo-madam. Prarterca intercpulandum familiarehabuitmagnates carpere viros, notas in aids ftultitiam, in quibufdam auaritiam, multis aucem obiicicns igno-bilitatem, omnibus vcroimproperauitinfidelitarem,eoq) ingraci Regiellenr, quieosde ftercorefufeitaret, quernfolum ipfedibgens,Imperium proiure,nó profuo commodo tueri viderecur: argumentum elfe, quod illi ficut ignobiles raperent aliéna, ipfevero Gcutnobiliseffunderet fua. Hocefleapertillimuno-bilitatisindicium. Hacinueólionepcftiferavtebaturmfingulos,nudiquede* mumpepercit dumodofcomnibusanteferret.ltaque breuiter hoc dicendum eft, pro fola, quam dilexitmundi gloria, peioratum eft'e virum ilium, de omni- xuu* busquasabinitiohabuitvirtutibus. Nempetaliaôceiufmodiplurimacircai-pfum fada funt illo tempore, quæ fupcrftitioni vcl ladâtiæ, feu potius neglige-tiæ eiusinfamiam magnam pepererunr,odiumqueomnium morcalium,pi£-
IJ7. cipue veto magnatum. Ex quibus infeftilfimi erant tarn illi quam Ecclelix no-ftræ Dux Bernardus amp;nbsp;filij eius;quorum inuidia,fimultatcs,amp; odia,iiemq5inG-diæ.opprobriaamp;calumniætraxerunt Archiepifeopum ad hxc omnia, qua fu-pradiximusoffèndiculapræcipirem: amp;quafi vecordemreddiderunt,dum minor ipfis amp;r cedere vidcretur. CelGt tarnen aliquando fponte pro officio facer-dotij, cupiens inuidiam fupcrare beneficiis, amp;nbsp;bona reddere pro malis. Sedcu fruftra laboraflet omnibus modis, vt malenexam Ducibus refarcirctamici-tiam, Vidus tandem àtnbulationeperfequentium,amp;doloremalorum exulce*-ratus, non femel exclamauit cum Helia.DomineDeusaltariaruadeftruxerûr,. prophetas tuos occiderunt, amp;nbsp;relidus fum ego folus, amp;nbsp;quærunt me mtei Heere. Cæterum quaminiuftc Archiepifcopustaliapaffiuslit, vnumfatis hiceft exemplum ponere: quopoteft videriamicitiamcuminuidisml valuilfccoler-uatam.
jjg Duxauaritiae ftimulomotus inFrefones,quoddebirumnóinferrcnttribu- C*p. tum,vcnitin Freliam.comitem Habens Archiepifcopum,qui ea tantum gratia xtivi profeduseft, vtdifeordanrem populu Ducireconcibaret. Cumq; DuxMani-monxcupidus, totam procenlurationemponeretjneccû lèptingcntis argen-ti marcis vllo modo placari polFct;moxbarbara gens nimio furorefuccenla,in ferrum pro libcrtate ruebar. Multi ergo ex noftns ibi perleffi, cæteri fuga funt • defcnli,caftraq; Ducisamp; Archicpifcopidirepta, magnus EccIcfiæThefaurus ibi dilapfuseft. Nihil tnprofuitnobisapudDucêamp;luosamicitiæfides,velpc-riculoexperta, quo minus Ecclcliam perfequi vellent. Aiuntergo Ducem fu-turi prçfcium ftpe cum geinitu nariaire,filios fuos ad excidium Bremenfis Ec-clclii’fatahterdeftinatos. Viditenimperfomniumexpenetralibusfuisegref-fos in Eccleliam vrfos, aprofq;, deinde ceruos ,ad vltimii leporesi Vrfi, inquitj amp;apn cran t pare Utes noftri,forti tudine ficut dentibusarmatiiceruifumus ego
frater meus, fobs decori cornibiisjleporesaute funt filij noftri, modicxvir-tutisamp; timidi; de quibus metuo, neimpugnatesEcclefiami diuinam incurrae vltionem.Quapropterfub obteftationediuini timorisprçmonuiteos,nequid impiumcogitarcntaduerfusEcclefiam amp;Paftorcfuum,nevclçdantetiâhunc aut ilium, quoru iniuria red under in Chriftû. Hæc ille furdis præcepta reliquit. Nunc de vmdida ftatim fequentc peccatores videamus.
,A nno pontificis noftri xvir.Bernardus Saxonu Dux obiit, qui à tempore fe- Incipit niorisLibentijiam per xL.annosSIauorum resatq; Nordalbingorû,acnoftras lib.IV.
159. ftrenueadminiftrauit.PoftcuiusobitumfilijeiusÜrdolföcHermannushære- Cap.I» ditaté partis acccpcrunt, malo omine Breméfis Ecclefiae.llli enim antiqui mc-mores odij, quod patres corum contra eandem licet occulte exercucrunt Ec-clcfiana, ftatucrunt aperte iam vltioncm repetendara efl'e inEpifeopum to-
tamque
-ocr page 57-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yt
tamque Ecclcfiæ familiam.Et primo quidc Dux Ordulfus adhucviucntc patre, '' hoftili ftipat’' mukitudine, Bremenfcm in FrefiadeuaftauitEpifcopatu,homi-tiefq; Ecclefiæ necauit, alios cciam legatos ad fcjp pace direótos, publice verbe-rari amp;nbsp;dccaluari lullit ; poftremo omnibus modis Ecclefiam amp;fuos impugnare, fpoliare,cædere ac pro nihilo habere cæpit. Et licet Pontifex, vt debuit Ecclefia-ftico zelo cxardefccns, malefadorcs anathematis gladio percuflit, querelam tn adcuriam deferens, nil aliud meruit quam derideri. Nam amp;nbsp;Rex puer à noftris
' Comitibus primo derifui habitus eft.Quapropter Archiepifeopustempori de- Cap,». feruiens, vt coniuratos tantum fratres ab inuicem diucllcret, Hermannum Co-Htitemadoptauitin militem.Cuius fatellitio funótus in Vngaricam expedition^ tunc quad Magiller Regis 5c Princeps confiliorumprofeduseft, relido fuper negotia Rcgni Colonienii Archiepifeopo. Relbtuto autem in Regnum Salo-tnone, quern hellocxpulerant, Pontifexnoftcr cum Regepucroviótor ab Vn- Cap.!««
Cap.i6o gria regrelTus eft. Tune Comes Hermanus aliquid magnum fperans, ambienft]} beneficium, quod dare noluit Epiicopus, ftatim in furorem verfus, cum exerci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
tu copiofo venit contra Brcmam, ibique diripiens omniaquæ ad manum veûe-rant, loli Ecclefiarpcpercit. Armcta bourn amp;nbsp;caballorum omniain prædam cef-ferunt. Similiter per totum faciens Epifeopatum, homines Ecclefiæ nudos ino-pefquedimifit. TuncetiamCaftellaomnia, quæPontifex futurorumpræfcius
Cap.i6i diuerfis conftruxerat locis, vfque adfolum dirutafunt. Archiepifeopus eo tempore primatum C uriæ tenebat, Cuius audita querela, Comes fecundu iudicium Palatij cxilio rclegatus,poft annum dementia Regis abfolutus eft. Deinde veto idem Comes Hermannus, amp;nbsp;frater eius Dux Ordulfus,adiatisfadibnem Eccle-fiæ venientes, pro delido fuo quinquagintaraanfos obtulerunc, amp;nbsp;terraquieuic paucos dies.
, nbsp;nbsp;nbsp;Tunc etiam Rex vaftationiBremenfis, Ecclefiæ compaticns, tranfmifit ei ad Cap^xv*
folatium fere centum pallia, cum aliis vafis argenteis, itemq; libris, candclabris, amp;nbsp;thuribulis auro paratis. Hæc enim funt munera quæ Rex mifit ad reædifica-tionem Elammaburgcnfis Ecclefiæ. Tres calices aurcos, in quibus erant hbræ auri dcccm,vnum vas Chrifmale argenrcum,fcurum argenteum deauratu, Pial-terium aurcisfcriptumliteris, thuribula candelabra argentea, dorialianoué Regalia,cafulas xxxv. cappas xxx. Dalmaticas amp;nbsp;fubtiles Xiv. amp;nbsp;alia multa, amp;nbsp;v- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
num Plenarium, cuius tabula videbaturnouem libras auri habere. Tunc etiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Corbeia atque LaureiTa Cœnobia, pro quibus diu multumque Archiepifeopus bborauerat, Ecclefiæ Hammaburgenfis præceptis traditafunt. Tunc etiam diudefiderata in ditione Ecclefiæ Lifmona venir, quæ eortis, vtaiunt, feptinge-tos manfos habere videtur, amp;nbsp;maritimas Hatheloe regiones in ditione polEedif. Pro quafirmiter ex omni parte folueda,fcrtur Archiepifeopus Agncti Reginas dedifle nouem libras auri, quoniam hæc in partem fuæ dotis commcmorabatur. Quinquagintaergo cortes dominicales habuit Archiepifeop’, exquibus Walde maxima, vnius menfis perfoluit feruitium.cæterum Ambergon minima qua-tuordecimdierum. TantaeratopulentiahuiusEpifcopi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Cap,i6z. PotuitEcclefia noftra diuesclfc; potuit Archiepifeopus nofterXSolonienfi Cap.^i aut Mogontino in omni rerum gloria non inuidcre, Solus erat Wirceburgenfis Epifcópus,qui inEpifeopatufuonemincdiciturhabereconfortem. Ipfeenim cum tencat oes comitatus fuæ parochiæ, Ducatum etiam prouinciæ gubernat. Cuius æmulatione nofter Præiul ftatuit oes Comitatus,qui in fuadiœcefi aliqua iutiididionem habere videbanturinpoteftatemEcclefiçredigere.Quaproptef ab initio quidem ilium maximum Frefiç Comitatum à Cçfarc adeptus eft de Fi-uelgoe, quern prius habuit DuxGotafridus, amp;nunc Ecbertus. Penfioneman-nuam dicunt efle mille libraru argenti, quarum ducetas, ille foluit; atq; eft miles Ecclefiæ. Archiepifeopus ante obtinuit eunde Comitatum per deci annos, vfiqi
, adexpulfionisfuædiem. A Iter veto Comitatus erat Vdonis, qui per oém paro-chiam Bremefcm fparfim diffunditur,maxime circa Albiam,pto quo Archiepi-
E i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcopuj
-ocr page 58-' I
JI ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D'A M I
fcopus Vdoriitahtumobtulit inprecarie nomen de bonis Ecclefiæ, quodæfti* ' , macurfingulisannisreddcre mille libras argent!, cum vtiqj tanta quatitate pre-
cij maior pollet Eccleliæ frudus omni anno parari, nili q? pro adipifcendajmudi gloria, luHicit nobis, ideo pauperes efl'e, vt diuites multos m feruitio habeamus.
Tcrtius erat Comitatus in Frelia, nollrç Parochiç vicinus, qui dicitur Emilgoe, CAP.vh pro quo nofter Pótifex Regi paêlus ell ie mille libras argent! daturu. Cu!'-' pecunia: lummacum facile non polïcthabcrc,proh dolor,iulïit Cruces,altar!a,coro-nas, amp;nbsp;cætcra ornamcta Ecclcfiæ dcponi, quib’ dcnudatis, infelicem maturauit contradum perficere. Gloriabaturautemargentea cito fe aurcam Ecclefiam faólüruin, omniaq; ablata rcllituere in decuplum, lient Sc prius in dcltruótionc claullrivifusellegiirc. O lacrilegium! Duæ cruces auro paratæ cum gemmis,al-tare maius Sc calix, ambo rutilantia exauro Sc lapidibus cötexta preciofis.cófra-âa fun t,in quibus erant auri pódera vlginti marcæ. (^as obtulit dna Emma Bre-mcnli Eccleüa;,cum aliis plurib^is donis.Narrauit autem aurifabet til a conflans, magno fe dolore coaélum ad hoe lacrilegium, vt confringeret ill as cruces, all'e-rens fe ad fonitum malle! audifle quafi vocem gemetis pueri. Tune autem Sc tali modo Thefaur! Bremenlis Eccleliæ, à veteribus Sc fuo tempore labore magnaq) fidelium deuotionc colledi, vna Sc miferabili hora nihilo funt peffundati. V !x tn ex cadem pecunia media pars debit! cóflataeft. Gemmas fanótarum crucium dillraólas aud!u!mus,ac quibufdam meretriculis donatas.Horreo,fatcor,omnia licutfadafuntpropalare, eoq,!n!tiumdolorumhçcfunt, grauifque fecutaell vindiéda. Ab Ulo ergo dicruentibusin occafum profper!s,omn!a nobis ScEccleliæ aduerfa fucrunt, ita vt Epifcopus noller Sc fui afleclæ,ab omnibus ficut hxre-
Cap.kïj. ticiexlibiiarcntur. Atille omnium voces paruipendensjfimuletiarelióla rei do- Caplt;vij. mellicæ cura,tot’ in curiam vehemês,ôc in gloriam præceps ferebatur, hac cau-fa,vt iplè retulitjcapcllbndæ Reipub.quçrcns primatum,quia Dominum Sc Regem fuum inter manus trahentium, non pollet videre captiuum. Et iann confu-latum adeptus cll, lam æmulis remotis folus arcem Capitolij poflidet, non tame nbsp;nbsp;nbsp;' '.
' * line inuidia , quæ femper gloriam fequitur. Tune veto Metropolitanusnofter quot;nbsp;quædamaurearcnouaturusfæcula, inconlulatufuocogitauit difperdere de ci-lütate Dei omnes qui operantur .iniquitatem prçcipue illos, qui vel in Regem manus milcrunt, aut Ecclelias deprçdalfevidebantur. Cuius delifti confeienria cum tere omnes Epifcopi Sc Principes Regni rangerentur, vnanimiodiocon-fpirabant,vt ille folus periret,ne cætcri periclitarcntur, Igitur omnes fimul apud Triburiam cögrcgat, cum Rex prçfens adefl’et, A rchiepilcopum nollrum qua-li magum Sc fedudorem à Curiadepulerunt. Adeo manus eius contra omnes, manufque omnium contra Ulum, vt controuerliæ finis vfque ad fanguinemper-uenerit.
Cap.ilt;ï4 nbsp;nbsp;Audientes Ducesnoflri,PontiEcem abordine SenatorumelTeeieélum, ma- Cap.
gno rcpleti-gaudïo, cogitabantSciplitépus vltionisinucnill'c,vteumafuopeni- viu. tus alicnarcnt EpilCopio, dicentes : Exinanite vfque ad fundamentum in eo, Sc cöteramus eum de terra viucntium.Itaq; multç infidiæ,multaque opprobriaeo-rum aduerlhs Ep!fcopum,qui co tempore cum nihil tuti’haberct, Brcmç,fcdit, qualiobfdlfus, 8Ccullodiainimicorum vallatus.Cumque totaDucisfamiliaPa-
Cap.i^j. ftorcm Sc Ecclefiam, Populum Sc Sâéluariumdcrifionihaberent, Magnus ante Cap.ix. omnes fçuiebat, glorians fe tandem referuatum elTc, qui rcbcUem domaret Ecclefiam. Magnus ergo filius Ducis colleótalatronummultitudine, non eo modo Ecclefiam impugnarc conatus ell, quemadmodum parentes eius, verum ipfiim
' EcclefiePaftorem-pcrfcquutus,vtcótentionemdiutinamfinili'ev!dcretur,auc mcmbris truncarc, aut funditus interficercquçrebat Archlepifcopum.' Necta-'' men illi dolus ad caucndum defuit, auxilium vero in militibus nullum prorfus habuit. Ipló ergo tempore Archiepilcopus à Magno Duce oblcflhs, clam meta fuftugit Goslariam, ibique fccure apud Lodlunam, in prædio fuo per dimidium annum manlit. Caltra autem Sc feruitiaeiusabhoftibusdireptafunt. Quibus angu-;
-ocr page 59-HISTORIA ECCLESIASTI C a;
anguftiarum laqueis obftridusignominiofumquidê, fedneceflariumcumTy-ranno fæduspepigit,vt qui hoftis erat, miles efficeretur, offerens ei de bonis Ec-clefiç mille maniós amp;nbsp;amplius in beneficium.Eo nimirum tenore, vt Comitatus Frcfiæ, quorum alterum Bernardus, alterum Ekbertus inuito retinebat Pontifi-ce, Magnus abfqueomnidolo, iuriEcclefiævindicaretatquedefenderet. Itâ Cap.jc* prorfus diuifo in tres partes Bremenfi Epifcopatu, cum vnam partem Vdo, alteram partem Magnus haberet, vix tertia remanfitEpifeopO} quam tarnen ipfe poftea Bernardo,aliifque Regis adulatoribus diftribuens, fere nihil fibi retinuit. Nam amp;nbsp;Gurtes Epifcopi amp;nbsp;decimæ Ecclefiarum, vnde Clerici amp;nbsp;inopes fuften-tari deberent, omnes ceflerunt in vfiim laicorum, ita vt meritrices cum latroni-busvfquehodieluxurientur ex bonis Ecclefiæ,in derifumhabentes Epifcopum, omnelque miniftros altaris. Tantis igitur largitionibus, ficuthodievideripo-teft, nihil erga Vdonem amp;nbsp;Magnumlucratus eft Archicpifcop’,quam ne expel-leretur à fuo Epifcopatu: à cæteris vero nihil aliud meruit,nifi vt Dominus voca-tetur.
Cam(S(î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis prima ruina contigit in Bremenfi Parochia, verum trans Albiam Cap. xF
quoque vindiftæ magnitude peruenit, quoniam Princeps Godefcalcus eo tempore à Paganis interteólus eft, quos ipie ad Chriftianitatem nitebatur conuerte-re. Et quidem vir omni æuo memorabilis,magnam partem Slauaniæ conuerfam habuitaddiuinam Religionem. Sedquia nó dum complete funtiniquitates A-moreorum, nequeadhucvenittempusmiferendieorum, necefleerat vtveni^ rent fcandala, vtprobatifierentmanifefti. Paftiiseftautem noftcrMachabæus in ciuitate Leontia vu. Idus lunij, cum Presbytero Ippone, quifuperaltareim-molatus eft, amp;nbsp;aliis multis ta Laicis quam Clericis, qui diuerfa pro Chrifto vbiq;
pertuleruntfupplicia. Anfuerus etiam Monachus, amp;nbsp;cû eoahj apud Raziipurg lapidati funt. Idus lulij paftio illorum occurrit. [ Qui cum ad paflionem veniret, flagitafleferturPaganos, vtpriusfocij, quos deficere metuebat, lapidarentur. Quibus coronatis ipfegaudens, cum Stephano genuapofuit:] lohanes Epifco- c^p. xit pus fenex cu cæteris Chriftianis in ciuitatc Magnopoli feruabatur ad triumphu, 111e igitur pro confeflione Chrifti fuftibus cæfus, deinde per fingulas Slauorum ciuirates ad ludibrium duótus, cum à Chrifti nomine fleóti non poffet, truncatis
manibus ac pedibus, in platea corpus cius proieólum eft. Caput vero defeótum: quod Pagani conto præfigenres in titulum viétoriæ, Deofuo Redigaft iminola-uerunt. Hæc in MetropoliSlauorum Rethregefta funt iv. IdusNouenab. Filia Regis Danorum apudMichiliftburg, ciuitatem Obodritorum, inuêta cum mu« lieribusnudadiucæfaeft: Hancenim.vtprçdiximus,Godefcalcus Princeps ha-buit vxorem à qua amp;nbsp;filiuni fufcepit Heinricum. Ex alia vero Butue natus ruit, Cap.168 ttiagnovterqïSlauisexcidiogenitus. Etilliquidemviótoriapotititotani Ham-
Ca?;
XIU;
maburgêfem Prouinciam ferro amp;nbsp;ignedemolitifunt. Sturmarijfereoésaut oc-cifi,autin captiuitatem duóti, caftrumHamaburg funditus excifum, in dcri-fionem Saluatoris noftrietiam cruces à Paganis truncatæ funt. Ipfo eodemq-, te-poreSliafwigciuitas SaxonumTranfalbianorum.quæfitaeftinconnnio Daniel Regni opulentiflimaarque populolißima, ex improuifo Paganorum incurfu fiinditusexcifaeft.EtimpletaeftnobifcumProphetia,quæait;Dcus, verterunc genres in hæreditatem tuam, polluerunt templum fanflum tuum Hierufalem; quæprophetiæ in Hierofolymitanæ vrbis excidio deplorantur. Huius vero ail-ftor cladis Pluifo fuifle dicitur,qui fororem Godefcalci habuitjdomümqj reuef-fusamp;ipfeobtruncatus eft. Iraq; omnes Slauifaótaconfpiratione generali,ad Pa-ganifmum denuo funt relapfi,eis occifis qui perftiterunt in fide. Dux nofter Or-dulfus in vanum fæpe contra Slauos dimicans, per duodecim annos.quib’ patri fuperuixit, nullam vnquam potuit habere viftoriam, totienfque viiftus à Paganis, à fuis etiam derifus eft. Igitur expulfio Archiepifcopi amp;nbsp;mors Godefcalci, v-nofere anno cotigit : Qui eft Pontificis xxii. [ Hæc eft Slauorum tertia negariOi qui primo faétifuntàCarolo Chriftiani,fecundo ab Ottone,tcrtioûuncab Go-
dcfcaU
-ocr page 60-S4
M. ADAMI
defcalcÖ Principe,amp; hifi fallor, hçc mala nobis vetura fighatiit ille horribilis Go-mcta,qui ipfoapparuit anno circa dies Pafehæ
Cxp.Kfp Eodemquoque téporeclades illamemorabiiisin Angliafaftaeft, cuiusma* Cap.xjî. gnitudo, amp;( q, Anglia Danis exantiquo fubietta cft, fummanos euentuumpræ-terire non finit. Poft Regis fantfilfimi Eduard! mortem, contendentibus pro il-lo Regno Principibus,Haroldus quida Anglorum Dux,vir maleficusjfceptrum inüafit. Quoddumfibi frater eius nomine Tofti ereptum audirer, Rege Nordmannorum auxilio dueit Haroldum, Regemq; Scotorum: amp;: oecifus eft ibiTo-ftijFlaroldus, amp;nbsp;RexHybcrniæ cum totoexercitu, à Rege Anglorum. Vixergo 66. diesodOtranfierant, öcecce Willelmus j cuiproobliquo fanguinecognomcn eft Baftardusj à Gallia tras fretans in A ngliam, laflo viéf ori bellum intulit.Ih quo Angli primum vidorcs, deinde vidi à Nordmannis,vfquc ad fincm cötriti funt. Haroldus ibi cecidit, amp;nbsp;cum eo ex Anglis fere centum milia. Baftardus vidor in vltionemDefiquemipfioffenderant Angli, omnesfereClericosMonachos abfque régula viuentes expulit. Deinde ablatis fcandalis, Lanfrancum Philofo-phum in Ecclcfia pofuit dodo rem, cuius ftudio amp;nbsp;pri’' poftmodum in Angliä
multi ad diui num animati funt obfequium.
Cap.ijo In Sueonia per idem tempus Chriftianiffimus Rex Stinkei defunólus eft,poft Cap. strlt; quem duobusHericis de Regno Gcrtantibus, oesSuedorum potentes in bello
674
accubuifl'efcrutitur.Naiiiamp;ambo Reges ibipericrunt.Itaproifus deficiënte mni Regali profapiä, amp;nbsp;ftatus Regni mucatus«amp; Chriftianitas ibi turbata eft val-de. Epifcopi quos illuc Metropolitanus ordinauit, perfecutionê metucntesj do* mi federunt. Solus Epifcopus Sconiæ procurauit Ecclefias Gothorum. Et quida SueOnum SatrapaGniph ad Chriftianitatem populum confortauit.
Chv.iyi. Ulo tempore clariffimus inter barbaros fuit Suein Rex Danorum : qui Reges Nordmannorum01äphamp;Magnumeonftrinxit magna virtute. Inter Sueinamp; Baftardum perpétua contentio de Anglia fuit, licet nofter Pontifex muneribus Willelmi perfuäfus, inter Reges pacem formate voluerit; Chriftianitas autem ab iho Suein Rege in exteras nationcs löge lateqj diftufa eil. Et cum multis polieret virtütibus.folaægrotauitluxuriai Nouiflimis ArchiepifcopitemporibiiSj cuni cgö ßrcnlam veni, aüdita eiufdem Regis fapientiaj mox ad euiii venire dif-pofui ,a quO Ctiam clementiflime fufceptus, vt oes, magnam huius libelli mats* riamex eiüs ore'collegi. Eratenim fcientialiterarum eruditusi amp;nbsp;liberalillimus / in cxtraneos, ipfe pdicatores fuos Clericos in oem Suediam dircxir, amp;nbsp;Nord-mâhiâm, atq; in Infulas* quæfuntinillis partibusi Cuius veraci Sc dulciflimanar* ratione didlcfi luo tempore multos ex Barbaris nationibus ad Chrilbana fidein cöueribs, äliquos etiam tarn in Suedia quam in Norwegiamartyriocoronatosj ex quibus,ait, Hericus quidam peregrinus dum apud Sueones vlterioresptçdi* caret,martyrij palmam capitis abfcifione meruit. Alter quidam Alfardus nomb ne inter Nordmannos iànéta conuerfatione diu viuens ac latenter, abfcondi no potuit. llleigiturdumprotexitinimicum,occifus cftabamicis. Adquorumre* quietionis locum magna hodie lanitatum miracula populis declarantur. Igitur eaquædiximus, vel adhucdifturifumus de Barbaris, omnia illius virirelatuco-gnouimusi
Cap. lyi nbsp;nbsp;Interca nofter A rchiepifcopus zelo, vt aiunt, Agrippinenfis EpifcOpi à curia
péi-türbatuSjBremæ fedit priuatus, folitarius amp;nbsp;quietus. Atq; vtinani tanta mentis quiete fruerctür, quata corporis fatigatione, carebat. Felixinquam fi dome-fticis Ecclefiæ bonis, auitifque parencum contentus diuitiis, infelicem curiam aut ilunquam vidiffet, aut raro vifitaflct. Et de aliis quidem viris magnis légitur, quöd gloriammundi cotemnentes^ AulamRegiamveluti fecundariam idolo-latriam refugerint, iudicantcs nimirum ad hoc philofbphicum folitariæ vitæ o-cium j à têpcftate feculi amp;nbsp;tumultu Palätij, quafî ad portum amp;nbsp;requiem beatifu-dinis veniendum.Nofter vero Pontifex contraria currebat via,iapicntis viri officium æûimans, vcprofaluteEGclefiæfuæ,nonfolumcuriælaboresfuftineat,ve-
-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rumet-
Cap.
xvi.
68.
Cap. •
XVII.
HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fy
rum etiam fi iraneceflitaserit,periculà mortem fubirc nondubitct. Vndehi tailor primo tempore fuo curiam Regis frcquentauit, pro exaltada Eccletiafua. Circa tincm vero perditis aut potius difpcrlis, quæ habuit,pro liberando iabora-vit Epitcopjo. In qua re tieut illud perfuatit ambit’ gloriæ; ita iftud necelfitas im-perauit hceletîæ,quæinuidiaDucumhuiuspatriæ temper impugnata, nunc demum etiam ad nihilum rcdada ert.Quam calamitatem tui temporis ipfe mitera-biliter eotidie deplorauit ; fpeciaies ad hoc Pfalmos Habens conftitutos, quibus CAP.i7j. in hoiks ä: ccleiia’poircc vleitci. Quodautemergafuos Parochianos fctamcru- Cat*-deiemexhibuic,quos potius diligereacficut Pallor ouesfuasproeuraredcberet* ipfe magnam expoRut rationem, quam de illius ore nos aodiuimus, aliaquedi-dicimus ex ahis.
Cap.174 Germanus aute Archiepifeopi frater^ fcilicet Paiatinus Comes, hotriine De-cius, àquodam tux diceeelis presbytero interkclus eft, code anno quo amp;nbsp;Cæfar defunrius eftjvir bonus amp;nbsp;iuftiis^qui nemini vnquam velipfe nocuit, vel frarrem noGcrepermiiit, Apparuiteniminfinemcmorabilis viri, quieircumftantesob-teftatus eft pro ialute occiloris, quod amp;nbsp;fratri mandauit- Qui defunóti complens vota, presbyteria quidem abire permiht illæturn $ ex eo autem tenipore odio ha-
Cap.iƒ5. buit oém familiam Ecclefiæ. Dicunt amp;nbsp;alium tbmitem odij, quoddumaliquan- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
do Pontifex, nefcio quern, de familia fuperbius agentem.comprehendi iulliflet, rcliqui proinde ad infaniam cómoti, cubiculum Pontiheis armati pctunt, etiam
CAPayg vint taéluri,niti redderetur eóprehenfus, amp;nbsp;alia, quæ furor perfuatit iratis.Tertia Cap.jù. cauEr erat, q, vt Epiicopus bonis fuis parceret, annum integrum aut fepe biennium à domo peregrinat’ eft. Poft multum veto temporis in Epifeopatu regfef-iuSjCæpitrationem ponere cum feruis amp;: ancillis fuis, inucnitque omnia bona Sc teditus no minus dilfipata, quam ti domi fuiflet. Eft enim hoc genus hominum, vtbenedefcribit Saluftius, mobile amp;nbsp;infidum neq; beneficio neque metueoer-
Cap. 177 cetur. Præterea ingurgitationcm potus,quod peculiare vitium eft illis gentibus, itaineis Pontifex abominatus eft,vt liepe de illis dicerc fuerit folitus,quoru venter Deus eft.Nam contentiones amp;nbsp;pugnas, obloeutiones amp;nbsp;blafphcmias,amp;t quç-cunque fceleramaioracommiferint in ebrietatc; in craftinum illi pro ludo ha-
Cap.igt;8. bent.Querebatur etiam vfque ad fua tempora multos Paganorumerroribds irrt- CaP.w piicitos,itavtdiemfextæferiæcarnis etùmacularent; vtvigilias,folenhitatetq; fandorum, ac venerabilem quadragetimam gula fornicationibufque polluèrent, vt periuria pro nihilo computent, vt eftutioné fanguinis in laude habcant; timilitcr adulteria, inceftuofitates, aliæq; naturam excedentes immunditia: vix ciilpantur ab aliquo eorum- Plerique enim duas vel tres aut innumerabiles te* nentfimul vxores. Itemmorticina ôê fanguinem,amp; fuftocata,carnetqj iumento-
Cap. 179 ruhi licite vtuntun Potiremum eft quod A rehiepifeopus apprime doluit fuper inuidià, quam in aduenas habent, amp;nbsp;quod adhuc Duci tideliores crant, quam fi-bi aut Eeelefix fuæ- Hæc amp;nbsp;alia populi delidla dum fæpe Metropolitanus in Ec-clefiadeclamatorio termone fieri prohiberet, illi correptionem paternam derk fionihabentes, nec facerdotibus nec Eeelefîis Dei vllam reuerentiam exhiben-
Cap.iSo tes,fledimoueriquenequiuerunt. Quibus rerum caufisimpellcntibus, ftatuit Cap«' eis Archiepifeopus, vt populo duras ceruicis, neque parendum efle gt;nbsp;neque ere-dendum,ita dicens: Inchamo amp;nbsp;frenomaxillas eorum conftringc.-Rurfumquci Viûtaboinvirgainiquitatcs eorum: amp;nbsp;alia. Itaqueinuentaoccafionc fi quis eorum offendiffet j eum in vincula coniici mox præcepit, aut fpoliari omnibus bonis, atl'erês cum rifu, affhdtioncm corporis animæ vtilem; damna bonorum,hoc efiepurgationemdelidtorum. Vnde fadumeft, vtPræpofiti operum, quibus vi-cemtuamcommifit, in rapiendo Siaffligendo modum cxccfi'erint. Impletum-que eftvaticiniumquodait: Egoiratus fumparum: ipfivcroadiuucruntmein
Cap.iSi. hialum,dicit Dominus. TuncigiturBremæcommoratus Pontifexcumnilreft-duihaberer,de rapinis pauperum vixit, amp;nbsp;bonis fanélarum congregationû.Prîe-pofituram maioremEpilcopij teruus eius quidam Suidger adminiftvauit.Is curti
E 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difper*
-ocr page 62-M. A D A M î
di/perfis fratrum bonis,propter diaconi homicidiiinl elTec depofitüs,iteriimquc reftitutusj nec haberet quod fratribus autDnoferilientibus daret, confeientix njctu perculfus anfugit iram Pontificis. Sicque Præpofitura in ditionem Epifcc-pi redaóla, per vicarios fua quærentes, miferabilitcr ipfo tempore laniata eft. Si-miïiter per lingulas fiebatcongregationes.Pontifice ergo in Præpoûtos ira.ro,
Cap.i8i. lis autem in vulgus zelantibus, diflipata ftint omnia bonaEcclefiæ. Huius cladis Cap. folum expers eratXenodochium quod à Sando An/gario primitus incæpturr j xxii. poftea fuccedentium patrum diligentia v/que adnouiflima Adalbertitempoia laluuin permanlit amp;nbsp;integrum. Et tunc quidem vicedominus noftcr, quafi nde-lis diipeniator amp;nbsp;prudes, ad cuftodiendas pauperum eleemoiynas deputabatur. Non enim audeo dicere quantum peccatum lit defraudarc pauperum res, quod alij Canones iacrilcgium, alij homicidinm voCant : hoc folum fas /it pace omnium dici fratrum, quia toto feptennio, quo fupcruixit Archiepifoopus, ex illo fa-mofo amp;nbsp;opulento Bremenfis Eccle/iæ ho/pitali, nullaprorfus data eft elcemofy-nà. Quod ex eo miferabilc amp;nbsp;inhumanum videtutjquoniam amp;nbsp;tempus ineiibuit famis, amp;nbsp;multi paupercs vbique in plateis reperti font mortui. I ta intenCo ad curiam Paftore noftroi /andiilimi vicarij eius dominicum vaftantes ouile,raorelu-porum in Epi/copio graftati font; ibi folummodo parcentes,vbi nihil iUilenerut quodpofletauferri.
Cap.1 Sji nbsp;nbsp;Cerneres eo temporelamctabilcm tragœdiam Bremæ in afflidione ciuiuin, Cap.
militurtiq; ac magnatum, item quod grauius crat clericoru amp;nbsp;fan óf imonialium. xx n r. Et de nocentibus quidem iufte aólum vidctur,vtcorriperenrur,de aliis veto non lie. Primo igitur/iquis diuitumputabaturlnnoccns,eialiquaiubebantur,vt notens fieret, vixpoflibilia,[quædumilleipra:tèriret,aut forte impoftibiliaj clama-ret, ftatim bonis omnib’expoliatus eft; fimurmurarepræfompfit,in vincula có-iedusi Erataute videre alios flagris torqueri, multos in neruum mitti,quofdam pelli à domo, plcrofque in exiliuitt deportari ; ac velut in ciuih Romani Syilæ vi-doria contigit, quem aliquis potetum in priuato odio infenfom habuit, cum /x-pe ignorante Epifeopo damnauit, quafi ex eius præcepto. Turn veto nc aliquis ordo aut fexus immunis haberetur in tato foelere, vidimus folas mulierculas auro veftibuiq; nudatas, amp;infamis prædæ audóres cum Presbytcris vel Epifeopis éxiftere.Pórro ex illis quibus ablata font bona fua,aut qui diutius à quaiftoregra-uati font,compertum eft nobis aliquos eorum nimio dolore permDtos,in amen-tiam veni/Te; quofdâm veto, nuper diuites oftiatim men di cafte. Cumq; rapinarum quæftio in omnes caderetEpifoopo fubieófos j hon tranfiuit etiam negOtia-torcs, qui ex omni parte terrarum Bremam folitis frequentabantmercibus, eos omnes cxecranda vice Dominorum cxaófiö coegit /ipe abire nudos. Ita ciuitas ciuibus amp;nbsp;forum mercibus v/que hodic defeci/Te videtur, præfortim cum,fi quid noftris intadu foperfuit, hoc ferui Ducis radicitus abfompferinr. Et hæc omnia cum læpe antea etiam præ/entc Archiepifoopo fada fint, intolerabilius autc illo abfofiteaepoft diem expulfionis foæ.
CAP.t84 Multoigiturlabore,multifquelargitionibus invanumcofomptis Metropo- Cap. litanus tandem poft triennium expulfionis foæ, voti compos effcdiis, in priftinu xxiv. gradumCuriæreftitutUscft,môXquefuccedentibuspro^erisifonimamrernm, quod eft Vicedorainatusjiàm/cpties Confulmeriiit. Nadus veto locum digni-tatisin quo magnitudinern animi oftendere po/Tet, iam tunc cauteambulandu erga Principes efte deliberauit, vtno eos ficutpri’offenderet. Quapropter Co-I onienfi Pontifie! primu réconciliât! voluit, deinde cæteris, in qüos !p/ê, vel po-tius qui in ilium pccca/Te videbantur. Deinde remotis Ecclefiæ foæ impedimé-tis, pro cuius exaîtatione tam in ambitü Cüriæ, quam in profufionepecuniæ v!-debatur improbior, non fuit ociofos. Quo tempore Plifiiam, Dusburg, Groni-ginamp;Sinticümacqüifiüit. WildushufcnPræpofîturàm Brcmævicinam prope in manibus habuit, amp;nbsp;Ro/àueldon Hammaburgproximam. Cætcrum fi diutius vitam haberet,cog!tau!tet!amFerden/êni Epi/copatu noftræfobiugafe Metropoli.
-ocr page 63-HISTORIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y/
poli. Poftrcmo in Hammaburg iam aperte laborauit Patriarchatuni efficerc, a-liaquemagnaamp;inercdibilia, dequibusfupranimisdiôtumeft. Acceflithoçad gloriam Prçfulis, quod in anno Confulacus fui famofum illud colloquium Czfà- xxv. ris cum Rege Danorum ad contumeliam habitum eft in Luneburg. Vbi fub ob-tcntu fœderis contra Saxones arma laudata funt. Eodem anno reftinéta eft ilia confpiratio prima in Regem taóta. In quaDux Otto amp;nbsp;Magnus, deuaftataper annum Saxonia, tadem confilio Archiepifcopi inpotcftate fe Regis dcdcrunt. RcxDucatamOttonis Welpodedit, amp;nbsp;Archiepifcopus nofter bonaEcclefiæ reccpit, quæ ante Magnus habuerat.
Cap. 18(5 ft3.que in fumma rerum gloria pofitus, licet crebra corporis molcftia puliarc- çjap tur,negotiis tarnen publicis deefle noluit. A Rhcno ad Danubium, indeq; in Sa-xoniamcum Rege portatus in ledica. Aiunt quidam regia fponfione laudatum efl'e, vtinproxima folcnnitate Pafclialiconuenientibus apud traieélum Rheni Principibus, ibiconfirmarentur ei omnia, quxde Laurcflavel CorbeiaSó cæte-ris defiderauit anima eins. Alij autem afl'erunt Epifcopu callidis à Rege dilatio-nibus protradtum elfe, quo fcilicet Laurefl’am dimittens, vbicunq; mailet in regno bis tantum fuæreciperetEcclefiædonandum; verum illepertinax inftitit» dum nil aliud veile refpondit,tande fruftrato nifu decidens, vna amp;nbsp;vitam amp;nbsp;Lau-reflam cum casteris Eccleftæ bonis perdidit.
Cap,187 Signavelprognofticavicinæmortiseiusplurimafuerunt,tarnpauorabiliaamp;: infolita, vtnos ipfumqj Pontificem terrefacere viderentur ; tarn ingentia amp;nbsp;ma- xxvii. nifefta, vt quifquis meritorum fuorum turbulentiam, valetudinis inconftatiam diligenterintueretur, proculdubio finem dixent aduentaffe. Siquide mores vi-ri, licet femper à communi mortalium habitudine diffentirent,circa terminum vero inhumani intolerabilefque 0lt; alieni à femetipfovidebantur, maxime poft diemexpulfonis fuæ, vel deuaftationis Parochix quæ fubfecuta eft. Poft illum, inquam,diempudore,ira,doloreque maiori quam fapientem virum decuit,per-motus, quia recuperandi bona Ecclefiæ non inuenit conßlium, ex nimia follici-tudine multiformium anguftiarum, non audeo dicere infanus, fed impos mentis effeftus eft. Porro quæ per eum deinde gerebantur, alicuius errantis vel defi-pientispoterantvideri,quæ vtæftimo, nonfanihominis,nonianus iuret Ore-ftes. Sicut eft illudquodpræfatifumus, quianoftemintegram vigilando, diem-que tranfegit dormiendo. Item illud quod à veritatc quidem auditum auertens, ad fabulas amp;nbsp;fomniaconuerfus eft. Item illud, quod cleemoiynarum oblitus in pauperes, omniaquæhaberepotuit,difperfttindiuites, præcipuein Adulato-res. Item illud, quod difperfis bonis Ecclelîç, cura nihil haberet refidui, de rapi-nis miferorum vixit, amp;nbsp;legirimis fanébarum cógregationum. Item illud,quod de Præpofituravillicationem faciens, amp;nbsp;Præpofituram dehofpitali, nonimpar illi fuit, qui diruta ædificat.rùutat quadrata rotundis. Item illud,quod faciliusfolito prouocatus ad iracundiam, aliquos manu perculTit vfque ad elfuhonem fangui-nis. Multos etiam ignominiofis exafperas verbis, non minus fe quamillos inho-norauit.Talis ille circahnem,afe totus alteratus, amp;nbsp;priftinavirtucepefliindatus, quid vellet aut nollet, nee fibi, nee vlli fuorum poterat fatis efte notu. Cæterura talis erat eloquentia eius vfq; in fine, vt fi eum audires concionantem, tibi facile
Cap.188 petfuaderetur,omniaperillumplenaratione,magnaqueauéforitatefieri.Hanc Càf. pcrniciofamclariirimiviricÓmutationem,fiuedigrcffioncm, amp;apertiusdctc- xxvni. riorationem, dum per fingulas orbis prouincias fama volas difpcrgerct,infignis virgermanuseiuSjlcilicetPalatinus Comes Fridcricus,ad corripiendum fratrê, ficut memini, Lilmonam venit.Sed fruftra cómonens eum de hiis quæ honori e-ius attingerent vel faluti, molcftus abfceflit, Nothobaldum fuofquc pares accu-fans,qui fuis maleficiis illuftrem virum circumuenerint, fuifque dementem red-
5 diderint confiliis. Hæc ille. Nos autem vidimus ipfum Pontificem ad tantam illo tempore perueniffe infamiam, vt Magicis inferuifle artibus diceretur : à quo erimine, lefum teftor amp;nbsp;angelos eius, omnefq; fanébos, illum prorfus immunem ôclibe-
-ocr page 64-$8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M» A D A M I
amp; liberum cflc, prxfcrtim cum maleficos ic Diuinos Sc eiufinodi homines fæpc
I iudicaret cfle morte multandos.QuoniamVcrofcriptum eft: Cum fanöloßind’ erisj Sc cum pcruerfo peruertcris, arbitror eum aut malignitate eorum quos libi fideles credidit, aut infeftinationc inimicorum,qui Ecclcfiam cius impugnabat, à ftatu folitæ retlitudinis primo lapfum, deinde corruifl'e totum*. Tandem fæua Cap. tnorum perturbatione inf radius,cum fimul fortunæ exterioribus quatcretur ad- xxix. uerfis, quafi nauis obrutafluclibus ) etiam corpore debilitari cæpic. Dumqj Medicorum auxilioftuduitvaletudinem recuperate ; propter crebra raedicaminû tentamenta,in grauiorem mox incidit infirmitatem, ita vt femianimis iaccns,in extremis iam fueritdefperatus. Quo etiam tempore ad Curiamtedens, grauica-
I I fudcequolapfuseft.TuncilléCópundlus, cumEzechiafleuitamarejCorrcdlio-nemq; fuæ vitæ Deo promittens,fblita Chrifti clemctia ftatim conualuit.totuin-que fuperuiuens triennium, multacompleuit, non tarnen omnia, quæ promifir. ' [Ex eo nimirum tempore balneis, quæ fere quotidie fueuit habere, fale recodlis abftinuit, amp;nbsp;reliquis multis quæ grauiaefie populo perfenfit.]
Cap.iSp nbsp;nbsp;In illis diebus fuperuenit quædam mulier habens fpiritum Pythonis, hæcvo- Cap.
•/ nbsp;nbsp;nbsp;ce publica dixit omnibus, celerem Archiepifeopi tranfitum aftorc, infrabien- xxx,
I. nium, hifi forte conuerteretur.Hoc Sc Medici teftati funt. Etant autem cum Po-tifice,alij Pfeudo prophetæ, longe alia promittentes, quibusmeliorfidcshabc-batur. lllifiquidem vaticinabantur, Ilium tam diu vidturum, donee poneret oés
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infmicos füosfcabellum pedum fuotum. Vidimus co tempore apud Brcmam Cap.
cruces fudaflelacrymis. Vidimus Ecclefiamporcosviolafle, canefque, adeovt xxxi. vix poftent ab ipfaaltaris crepidinc rcpclli. Vidimus lupos in fuburbanis locino-ftri gregatim vidantes horribili iurgio certafle cum bubonibus. Cumq; fomnia Vehementer Epifeopus attenderctjliæc ab omnibus finiftra, nunciabantur in E-pifeopum refpicere. Mottui nunquam tam familiariter locuti funt viuis. Omnia enim mortem pottendebantEpifeopi. Nam ScHammaburgeodem anno quo Metropolitanus deceflit, incenfa Sc bis vaftata eft.Pagani vidlores,totamNord^ âlbingiamdeinceps habuerût in fua ditionc: bellatoribufqj occifis, aut in capti-uitatemduélis,prouinciainfolitudiilcmredaótacft, vtdiccres, in fine boni Pa-
Cap.jjo ftorisetiampacem terns ablatam. Quatuordecim ergo dies ante obitum fuuin Cap. Goslariæ pofitus, ex confuctudinefuanec potionibus, nec phlebotomis conti- xxxn. neri voluit. Quare grauiillmo dyfcnteriæ motbo correptus, Sc vfque ad oifa atte-nuatus, heu prorfùs fuæ adhuc immemor fâlut is, Reipublicæ negotia vfq; ad ex-tremamtranfirus fuittaélauithotam. AdetatibiMagdabutgènfis Archiepifeo-pus Wezeel, Sc alij fratres, petentes vtintromitterentur. Q^os tame ipfe nefeio quibus oftenfus excludi præcepit à ianuis, dicciis fe præ immundiciainfirmita-tis indignum, vt ab aliquo videretur. Soli tarnen régi conccàcbatur aditus ægru Vifitandi,qucindilcxiteomodo vfque in finem. Ilium ergo fuæfideiammonens, amp;diuturni feruitij, multis gencribus commendauit ci Ecclcfiam fuamamp;bona Ecclefiæ.
Cap^^i. Intcrcafcralisadcratdies,Ægyptiaciscognatatenebris, quamagnusPræful Cap, Adalbcrtus amaræ mortis vicino pulfabatur nuntio.Senfît Sc ipfe folutioné cor- xxxiit. poris fui tam vitium defeâài ) quam didarum ptæfagio rerû, inflate. Sed cû Medici trépidât ent indicate veritatem, folufque promitteret vitam Nothcbaldus, inter fpem vitæ metumque mortis, vir fapiens incertus fuique oblitus iacuit. Et 71, heu ignorans quia dies Domini ficutfur,ita in noélcvcnict; Sc cum dixcrint,pax Sc fecuritas, tune repentinus fupetueniet interitus, Sc alia, quibus in Euangelio præcipitur, vt vigilemus. Nefeitis, inquit, diem neque horam. Qua in rememor fententiæcuiufda fànéli,non fine lacrymis huic loco pofTum aptare.Iam,inquit, percutitur, iam fine pœnitenria cogitur exire peccatot, vt moriens obliuifeatur fui, qui, dû viueret, oblitus cft Eki. T ali modo gloriofus Metropolitanus ille, cû Cap. adhuc de vita præfenti fperarct, die medio fextæ feriæ, fuis ad epulas fedentibus, ipfeinagoniafülus iacensjcxhalauit fpiritum. Ehcuquamvcllemnieliorafcri-
bers
/
-ocr page 65-i^ISTORIA EGCLE'siXsTICÀ. 5^ tere de tanto viro, qui amp;nbsp;me dilexit, ôr tam clarus in vita fua fuit. Verum timeo, quiaferiptum eft : Væillis qui malum dicunt bonum, amp;nbsp;bonum malum, amp;nbsp;pereant qui nigrum in câdidumvertunt. Videturmihi periculofum effe, vttalis homo , qui dum viueret, propter adulationes perditus eft j ei nos feribentes autlo-quentes poft mortem adulari debeamus. Afferunt tarnen aliqui, cum ita folus ia-cuiflet, paucos interfuiffe arbitros, in quorum præfentia de omnibus gçftorum fuorum offendiculisi amaram in nouifl'imo gelferit pænitentiam,flens amp;nbsp;eiulans fediesfuosperdidiffe. Tunequedemum cognouitgt;quamparua, immo quam mifera eft noftripulueris gloria. Quia omniscarofœnum, amp;omnis gloriaeius quafiflosfœni.
Cap.iji, Ofallaxhumanævitæprofpcritas! Ofugiendahonorumambitio! Quidtibi nuncô vencrabilis pater Adalberte profunt ilia quæ femper dilexifti ; mûdi glo* ria,populorumfrequentia,eleélio nobilitatis? Nempe fblus iacesin alto Palatio dereliftus ab omnibus tuis. Vbiautemfont Medici, Adulatorcsamp;Hypocritæî qui te laudabant in defideriis animætuæ, qui tedehaciurauerunt infirmitate , côualiturum efl'e, qui te vfque ad decrepitam ætatem vitdurum càlcularunt. O-mnes, vt video, focij menfæ fuerunt, amp;nbsp;recefl'erunt in die tentationis. Soli rema-feruntinopes amp;percgrini, vidua: amp;orphani, arque omnesoppreffi, qui fe tua morte fatentur elfe defolatos. Cum quibus nos veraciter pofl'umus affirmare, tibi neminem dcinceps forecomparem in dementia amp;largitatepcregrinorum, in defenfione fanétarum Ecclefiarum, amp;nbsp;reuerentia omnium Clericorum j fiue
Ca Pi xxxvi
c.
qui male poterttium rapinas j aut fuperborum ita perfequatur præfumptiones. Poftremo qui in diuinis humanifque prudenter difponendisparatioradomne colllium inueniatur. Si quid vero in moribus reprehenfibilc videbatur, hoc nu-gis accidit ex eorum nequitia, quibus tu plus iufto credidifti, fiue quos inimicos propter veritatem fuftinuifti. Illi enim tu urn laudabile ingenium fuis deprauan-tes iniidiis, ex bono malum eftecerant : ideoq; oportet nos clementifl'imum o-rare Dominum,vt tibi indulgcat fecundum multitudinem mifericordiæ fuæ.te-que in çterna beatitudine collocetjpcr mérita omnium lanótorum fuorum,quorum te patrocinio denote femper commendafti.]
^Ap.
Obiitautemclariflimus nofter Metropoliranus Adalbertus xvii. Kalend. A-prilis.Indidionc x. Hie eft annus Domini noftrilcfuChriftiMillefiraus Lxxii.
’54 Alexandri Papxxi.Heinriei Regis quartixviL Præterlibros, ûnâ:orumqucre-liquiasj amp;veftinientafacra, fere nihil inuentum eft inThefauriseiufdemviri.
Cap
num fanfti lacobi Apoftoli; [quamdono Vitalis Venetiarum Epifeopi ab Ita-■ 5 lia Archiepifeopus rediens quondam fecu m deportauerat.] Igicur A rehiepifeo-
pi corpusmagiio totius Regniftupore aGoslariaBremamdeportatumeft, de-cimodemiimdie, quodeftin AnnunciationeSamftse Marix, condignapopulo-rumfrequentationc,fepultumq;eft in medio chori, nouæs quam ipfeconftru-Xit, Bafilicæ. Cum tarnen ilium affirment fæpe antea rogaffe» vt fepeliretur in vr-bc Metropoli Hammaburg j quam ficut prædecefldres fui, omni femper amore cenfuitefleoolendam. Ibi namquedumadhuc viucret, plerunque totam æfta-temtransigensj præeipuasfolennitatescummagnagloriaeelebrauit. Ibi pro-motiones Ecclefiafticorum ordinum j legitimis temporibus graui prorfus reuc^: rentia fæpius impleuit. I bf tempus amp;nbsp;locum quo à noftris D ueibus, feu à proxi-z mis Slauorum gentibus, fiue à cæteris Arâoa: gentis legatis, adiri poflet, ex mo
■^Ap,
re conftituit. Tantum honorem dcftruétæ vrbij tanturaque amorcm habens exhauftz Matri,vt in ilia dicerct impletumfcripturæ vaticinium, (|uæ dicit: Lx-tarefterilis, quç non paris, quia multi fihjdefertçj magisquam eiusquç habet virum,
'•iÿ(S Feruntcnimcumantcobitusfuidiem, vix tertiumdecubuifle, quodàleélo furgere ncquicrit. Nam tanta in viro animi fortitude fuit, vt in grauiflîma cor-' poris infirmitatc, nunquamabaliquo vellet fuftcntari,nunquamcmittçretvo-
Caf*
XXXVJfc*
ccm
-ocr page 66-.fo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M ï
ccm doloris.Cumquc iaccrts in cxtremis,horam vocationis fuse iatn fcirct imrni-nere, crcbris itcrauit fufpiriis; Hcu ine, inquiens,infeliccm Sz miferum, qui tanças largitioncs in vanuin confumpfi ! PotuilTcnl veto fuilï'e bcatus, ü ea. pauperi-busdiiperiifl'em^quæpro gloriafæculidetraxifl'eme dolco. Nunc autem ilium adliibco tcdcm, cüius oculus intuetur abydï profunda, quodintêtio cordis mei totafuit pro cxalrationcEcclclii’mcx, qüæ licet mea culpa exigence, velodio inimicoruin præualentCj excenuata nimis videatur ; func tarnen amplius quam duo milia manii, quos ex hæreditatc mea vel meo labore gtatulot Ecclefiæadic-tlos. Quo (apientis viri fermone cognofei poteft,quiafi pcccauit in aliquibus vt
bonus homo pçnituit deerratis. Cuius rci exemplum habeo vnu, Cap. quodinprincipiointroitusfui cum eflet virfuperbiflimus, arrogarttiafuamul- xxxvi«» cos fl bi mortales fecit concrarios. Vnde etiam pro nobilicacisfuç gloria vnum dixit verbunijquod vtinam non dixiflet.omnes fcilicet Epifcopos,qui ante cuin prçlcderût.oblcuros fuifl'e ac ignobilcs.lolum fe generis amp;nbsp;diuitfarum titulis ex-
. , cellere: Porrodignuquimaiorcmfortireturcathcdram, vcl ip fam federn Apo-ftolicam. Talia non femel iaèfantcm, vißo magnaperterruit, quam pro fui ma-gnitudine 5 cum veracitcr nobis Comperta eflet, hie adiungcre noa fuper* ledij
Viditigiturnoéfeintempefta, leinconucntumEcclefiæfaptum, vbi mifla-rumfolenniadeberentcelebrari, aftantibus quatuordecim fuis exordinepræ-deceflb ribus, itavtproximusqui ante cum fuit Alcbrandus, peragereteaquas ad mifl'am fieri folent myfteria. Cumque leéto Euangelio facerdos Dei ad fufei-picnda olferentium munera conuerfus perueniflet ad Dominum Adalbertum, quiftabatinvltimochoriloco, mox toruis in eum luminibus intucns.oblatio-nem eins reppulitj dicens : Tu homo nobilis amp;nbsp;clarus non potes habere partem . cumhumilibus,amp;:abfcenit inhæcverba. Sane exillahorapænitensfuperhiis quæ incaute protulit verbis, omnes Prædcccflbres fuos ingenti Venerationeha-buit, feque multis gemitibus teftabatur indigrtum fanétorum eöfortio virorum, Vndectiammoxftatuit, pcrfingulosantccefl'orumfuorumanniuerfariosdies, de cortc Bromftede couiuia dari fratribus plcniflima atque pauperibus, q# prius CAP.Î98 àpenuEpifcopiexhiber!lolebat.Namamp;multaaliapœnitentiæfignarcliquitamp; Cap. conuerfionis; exquibushocmemorabilccft* quodavaftätioneEcclefixvcldie xxxix. expulfionis fuæ, cum fuperuiucrct quinquennium, nunquam baincisvfuseft, nunquam hilaris vißis, raro proceflit in publicum, vel ad conuiuium, nifi ad curiam iflct.autdieifeftincceffitaspopofciflet. Oquotiens vidimus cum planftu facicm türbatam, fi quado vaftationis Ecclefîæ rccordatus eft, fiue cum ipfös va-ftatores confpexiflet! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
C!ap.I(gt;5 In die itaquenatalis Domini, cum Magn** Dux prüfens adeflet, magnaq^rc-cubentiüm multitudo, hilares conuiuæ pro fua confuctudine finitis epulis plau-lum cum voce leuaucrunt. Quod tarnen non parumdilplicuitArchiepifcopo. itaque innueiis fratribus nöftris, qui fimul adefant, præccpit Canton, vt impo-nerct Antiphonam, Hymnum cantate nobis ; At veto laicis denuo perftrepen-tibus, inchoari fecit: Suftinuimus pacem, amp;nbsp;non venit Domine. Tertio véro eu adhucinpoculis vlulatentjiratus valde, leuari meniàmpræcepitj magna voce pronuncians: Conuerte Domin c captiuitatem noftram,re/pondcntcchoro; fient torrerts in auftro. Ira illc nobis pone fequentibus, in oratorium reclufus, fle-uit amare. Non ceflabo,ait, à fle tü,donec iuftus index fortis amp;nbsp;pâtiens libérer Ec-clcfiammcam; vcl potius fuam-, quam Paftorecontemptovidetmifèrabiliterà lupis difeerpi. Impleturtr eftenim defiderium corum,qui dixerunt: Haireditatc poflideam'-'fanéluarium Dei, amp;nbsp;quiefcerc faciamus omnes dies feftos Dciàter-ra, amp;nbsp;difperdamus cos de genre, amp;nbsp;non memoreturnomert Ifrael vitra. Exurge: quare obdormis Domine,amp; ne rcpellas in finem. Quiafupcrbia eorum qui te o-derunt, afeedit femper. Mifcrere noftri, quoniam multum replet! fumus defpc-dionc. Quoniam que tu percufTifti, perfequuti fiant,amp; fuper dolorem vulncrum mcot-
1
-ocr page 67-HISTORIA ECCLESI ASTICA. ' éi'
mcorum addidcrunt. Hæcamp;alianos inillocompunólionistemporelatnetitä fxpc coniêplati fumns, adeo Vt Monachus multotiens fieri defideratterit; Ali-quando etiamoptabac, vt in minifteriolegationisfuæ,aütinSIauania, Velin Suedia,fiue in vlcima Islandobire meieretur.5æpc vcro talis eratvoluntas ci’gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,
' vt pro veritare decollari veile non dubitauerit in Chrifti confeflïone.Cçterum
nouit illc cognitor omnium fecretorum Deus, fi melior fuerit in cófpeétu fuoj quam coram hominibus apparuit. Homo namque videtin facie, Deus autem in corde.
CAP.ioo Ignofcequæfo ledor, fi tadiuerfi hominis diuerfam Hiftoriam diuerfo the-mate cópaginans, cü non potui breuiter aut dilucide, vt ars præcipit, oêm tarnen operadedi, vtfcriberéveraciter,fecundumq,fcientiaamp;opiniofehabet inhacparte. Quamuis multareticés,adeafeftinarim,quægeneraliterpofteris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ’
dignafuntadfciendum.velfpecialiteradretinendüHammabuigenfi Ecclefiç vtilia. Poftremofiquafuntquæauditoridifpliceantinmalegeftis, amp;fortafle peius defcriptis, lummopere te moneo, amp;nbsp;poftulo, vt dum fcriptoré vitupéras, tuvitiofedidacorrigas.dumq}illum,dequofcribituraceufasj inlàpientisviri cafu tu cautior fias, confidcrans teipfum, ne amp;nbsp;tu tenteris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
Cap JOI In legatione autem Hâmaburgenfis£cclefiæ,quæ ad gères fieri folet,qüam- Cap. , uis magnusPontifex Adalbertusvigilateroésprædecefioresfuoslaborafleco-gnouerit; ipfe tn magnificentius quam cæreri, potétiam Archiepifcopalc longe lateqi in exteras protédebat nationes. Quamobrem tradauit fedulo per fe-ipfum ingredi legationëillam, fi quam necdum conuerfis gétibus poflet affer-tcfalutem ,autiamcóucrfisaddereperfed:ionem. Ad qjlaboriofum iterpera-gédum, folita gloriari cæpit iadantia, Primum fuifie Anlgarium; deinde Rim-bertu i poftea Vnni, fe vero quartfi Euangeliftam poftulari. (.^ia caïteros praï-decclfores fuos viderit per fuffraganeos, nó per fe tanto oneri infudafle.ltaq uö iam cerrus eundi.viam fuam difpofuit taliter finite,vtcircuiens latitudinem fe-^ ptentrionis, hoe eft, Daniam,Suediam, amp;nbsp;Nordmaniam pertranfiens,indead nbsp;nbsp;nbsp;/
Orchadas, extremamq; orbis partem Island poflet attingere. Illi enim fuo tê-poreamp;laboreconuerfifunt adChriftianamfidem. A cuiusprofeclioncitine* ris,^iampublicemoliebatur,cxhortatuprudentiflïmiRegisDanörumcoraL- ‘ modereflexuseft» qui dixit ei barbaras genres faciliuspofle cóue'rti per homines fuælinguæ,morumq;fimilium,quam per ignoras,ritumq; nationisäbhor-rentes perfonas; nilque opus i 11 i elfe,nifi Vt fua latgitate amp;nbsp;affabilitate reddereC illos bcneuolos amp;nbsp;deuotos, fidelefque ad prædicandum gentibus verbum Dei, paratosinucnire. In quaexhortatione MètropolitanusOrthodoxoconfen-tiens Regi, ea largitare, quam in omnes habuit, multo indulgentius Vti expic inEpifcopos gentium,amp; legatos orientalium rtationum, Regumq',. Qiios tan- nbsp;nbsp;'
( tahilaiitatcfingulosrecepic,tenuit,dimifirque,vteum,pofthabitoPapa,quafi ,. mulcorumpatiem populorum vitro vniuerfiexpetcrent,ingentiaviromuiiera offerenrcs,eiufq; benediClionem, reportantes pro munere.
Cap.îox Archiepifcopusitaq; in Icgatione fuatalis erar,qualemamp; temporaamp;mores hominummallenthabere,itaaffabilis,itamunificus,itahofpitalis,vtparuula xcix« Bremaex illi’ magnitudine inftat Romx diuulgäta, ab omnibus terraru parti-
V nbsp;nbsp;bus peteretur, maxime àSeprentrionalibuspopulis. Inter quosextremi Véné
rât lslani,Gronlani,Gothorumq; amp;nbsp;Orchadülegati,petentes vtillucprxdjca-toresdirigeret: q, Scftatimfecit. Nä amp;nbsp;in Daniam,Suediamamp; Nordw'egiam, amp;nbsp;in Infulas mans ordinauit multos Epifcopos;de quibus amp;nbsp;ipfe gaudens dice-refoIebat,Meflisquidemmulca,operarjj autem pauci.Rogateergo Dominum Cap.îoj meflis, vtmittat operariosin melTem fuam. Quorum fpeciofamultitudine rädern cxhilaratus Potifex, primus omnium ftatuit in Dania Synedumcélébra* rejcumfuffraganeisfuis ,quoniam amp;nbsp;temporis oportuniratehabuit, amp;Regnü. illudfufficientibusabudaret Epifcopis, amp;quoniam multacorrigineceflefue-ratinnouellaplantatione, ficut liocquodEpifcopi benedi6li«nemvendunt,
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;quod
1
-ocr page 68-M. A D A M I
amp; quodpopuli décimas dare nolunt, amp;nbsp;quod in gula amp;nbsp;mulieribus enorniiter o-mncs cxcCdunt. Ad qua: omnia, Romani Ponnticis fukus auótorkate, Rcgifque Danorum promptiflimum fperans auxilium, magnificumprorlus vt Temper Ich lebatconciliumheri voluit omnium AquilonaliumÈpifcoporum. Solidiucius cxpedabatur Tranfmahni. Ea reshaftenus Synodum remorata elk ad euius rei fidem præfto Tunt Epiftolæ, quas Papa inDaniamlegauitEpilcopisadSynodu rebellibus; amp;nbsp;ipfius Archiepilcopi litersaliis directs. Ex quibus duarum Exemplar hie ponere duxi necefl'arium.
Alexander EpiTcopus,Teruus Teruorum Dei,omnibus EpiTcopis in regno Da-30^. norum conftitutis, ftpolloIicsTcdiamp;Vicario n©ftroobcdicntibus,Taluteamp;: A-poftolicam benediftioncm A. Hammaburgenlis ArchiepiTcopus vencrabilis Vicarius,literis amp;lcgatis Tuis conqueftus ek, quod quidam Ekbertus Farrieniis EpiTcopus multis eriminibus inuolutus,ad Tynodu Tuam per triennium vocatus, venire cotemTerit : quod quia coniilio quorunda veftrorum dicitur edb taètum, mandamus amp;nbsp;Apoftolicaaudoritateprseipimus, vtab huiuTmodi cößlio rece-datis oranino,eumq; ad audientiam prçdidi fratris noflri ire ammoneatis, qua-tenus poft Tadam examinationem canonice iudicctur. Et alia quibus ibide prx-cipitur,vt eiobediant amp;nbsp;TubicóTionem exhibeant. Item alia.
Adalbertus lands R omans amp;nbsp;A poftolics Tedis Legatus, nee non vniuerfàrû *05. Septentrionalium nationum ArchiepiTcopus, Hainmaburgenfis quoq; Eccle-TisprouiTorindignus; W. RoTchildeniiEpiTcopofalutcm. Ad Synodum quam apud SleT'irig eelebrandam efle eonftitui, vos venifl'e, aut nuncium veftrum ini-Tiffegratopereipercmanirno. Sed de hoc alias. NuncautemTratermtatemve-ftram latere nolo, quid moleftis mihi Adal'orardus EpiTcopus intulit, quem,vo-bis teftibus, qui ordination! dus interTuiftis, Sidonélis Ecclelis conTecraui Pó-tificein, quem dum Barbara gens Tibi prselTe nollet,ScarienTem Ecclefîam inua-dere cspit. Peto igiturvt nuncium meum, qui illuc iturus eft, ad DalbogienTem velitis EpiTcopum dirigere.Hsc habui de Sy nodo qus diccrCm.eum amp;nbsp;aliamul-ta ftnt, qus Taftidij caula omitto.
Cap. nbsp;nbsp;nbsp;Plures vero Tunt quos Metropolitanus âd genres öfdiriauit ; quorum Tedes amp;nbsp;Cap.
206. nominaipTo narrante didicimus. In Daniaitaquenoucmconftituit, RatolTiim xi adSlcTwig, Oddonemad Ripain,Ghriftianumad ArhuTin,Heribcrtumad Wd-bergon, Magnum amp;nbsp;Albricum in Wendilam,Eilbcrtumin Farriam amp;nbsp;Finnem, Willelmum in Seland, Eigmonem in Sconiamprouinciam. In Suediam vero conlccrauitTex, A dalwarduin fie Acilinum.itcm Adalv^ardum £eTadiciun,nec non simonem arque lohannemMonachum. InNordwcgiam duostâtumipTe eonTecrauitjTholfamp;Sewardum. Csterû aliunde ordinatoscumTibiTarisface-renr, 8e Tecuin milericorditer tcnuir,8e abeuntes hilariter dimilit. SiCut Mcinar-diim, OTnundum, Bernardum amp;nbsp;Algotum, aliolq-, multos. PrsrereaTurolTurn qiiendam poTiiitad Orchadas, [ amp;nbsp;alium quendam .Adalberriim. ] Islcph adIs-landinTulas. [lllucctiammiTitlohanneminScotiaordinatum.] Suntenimoés '' EpiTcopi quos ordinauit xx. quorum tres abortiui, amp;nbsp;extra vineam ocioii rcinâ-
, Terunr, i'uaqusrentcs, nonqusIeTuChrifti. Qiios vniueri'osglorioTus ArchiepiTcopus decenti honore habens, ad prsdicandum Barbans verbum Dei, prece' feprsniiocommoncbat. Ita Tspiftime vidimus cum Teptem aut quinque ftipa-» rum EpiTcopis, prout ipTum audiuimus dicentem, abfquemulritudineeft’etlon pofte. Ctim veroeos à fe dimiTerat, Taliro meeftior eft'eproprer lolitucliUem vide- Cap« batur,nunquam tarnen carercmaluit vel tribus, quorum Trequentiftimi crant Tanequardus Brandanburgènfis, virTapiens,fie comes EpiTcopi etiamanteEpi-fcopatum. Alter erat löhanncs quidam ScotorumEpifeopus, vir ftmplcx fie timens Deiim, qui poftea in Slauoniam mifliis, ibidem cum Principe GotheTcal-co interTeftus eft.Tcrtiiis Bono nomen habuit, incertum vndenatus,autvbioj?-dinarusj quiTc ramen peregrinationis amorc HicrofoJymam ter acceftifte iafta-bat, indeque Babyloniam dcportitum à Sarracenis, tandemque lolutuni, muE rasper
-ocr page 69-HISTORIA ecclesiastica:
€ap.
ioy.
tas pet orbcm tranfifle Prouincias. Hos tres» cum non effent eius fuffraganei, eo tjuodfedes proprias non haberentj maiori fouiffe dementia dicitur. Eodemque bcnignitatis ftudio vtebaturergaRomanæfedis Legatos. Quorumclientelam amp;nbsp;contubernium in iummo coluit amicitiaruloco;pariter gloriatus fc duos tantum habere Dominos, hoc eft, Papam amp;nbsp;Regem, quorum Dominio iure fubia-ccant oes feculi Sc Ecclehæ poteftates ; illos nimirum fibi efle timori ac honori. Apparuit hoc in hde viri, quam ita integram feruauit vtrifq;, vt audoritati Apo-ftolicæ nihil præponens, annqui honoris Priuilegiafedi Apoftolicæcôtenderet integra dcbcreferuari, ciufq; Legatos fummo recipiendos amore ceferet. Maie-ftatem vero Impcratonam quati faccret, Epifeopatus eius teftis eft, ideo vel maxime dcftruótus,quod à fidelitate Regis nec minis,nec blandimentis Principum refeindi potuit. Formidolofa enim ell mails Regia poteftas. Vnde etiam freque-tes in Regno côfpirationes fieri lolcbant.Q^uibus iplè tarnen nec verbo vnquartt communicate voluit.Pro cuius fidei mento à Rege quidem Maior domus in Pa -latio conftitutus, dono eius multalucrabatur bonaBtemcnfi Ecclefîæ, dequib’ fiiprapleniusdiólumell. A Papaverohocdjgnitatismeruitpriuilegium, vtto-tumius luum, in ilium fuccefforefq; eius ipfc transfunderet : adeo vt ipfe per to-turn Aquilonem, inquibusoportunumvidebatur locis, innitis etiam Regibus Epifeopatus conftitueretjordinaretqueEpifcopos exCapellafùa, quos vellet e-leäos. Quorum ordinationes vcl fedes, quoniamhue vfq; dillulimus, non inco-gtuum videtur, fimul etiam de litu Danias vcl rehquarû,quæ trans Daniam 1 unt, Regionum natura fcribere. -
Cap^
X1.V1» )
Cap. 108.
pRoviNCiA Danorum tota fere in infulasdifpcrtita eft, ficut etiam legitur ingeftis fanóti Anfgarij.Hancautem Daniam à noftris Nordalbingisflumen Egdoradirimit, qui oritur in prolundiffimofaltu Paganorumllarnho, amp;nbsp;exten-ditur fecus mare Barbarum vlq; ad Sliam lacu. Cxtcrum flumen Egdora defeen-dit vfque in OceanumFrefonicum, quem Romani fcribuntBritannicum. Et primaquidem pars Danias, quælutland dicitur,ab Egdorain Boream longitu-dine protenditur, habens iter tridui, li in Finnem Infulam diuerteris. Si autem à Sliafwig per dircélum viam metiris, quinq; aut feptem habes iter dictum. Hæu eft ftrata O ttonis Cæfatis vfque ad mare noiiiffimum Wcndile, quod vfq; in ho-' diernum diem ex viftoria Regis Ottinfund appcllatur. Latitudo lutland fecus
Egdoram diftufior eft, inde vero paulatim conttahitur ad forma lingua:, in eum angulum, qui W endila dicitur vbi lutland finem habct.Ibi breuiffimus in Nord-înanniaintrâfituseft. Ageribifterilis: ptæterloca flumini propinqua omnia fere deferta videtur ; terra falfuginis amp;nbsp;vallte folitudinis. Porto cum omnes traclus Germaniæprofundis horreantfaltibus, folaeft lutlandcæterishorridiôt, quaï in terra higitur propter inopiam fruótuum, in mari vero propter infeftationem piratarum. Vix inuenitur culta in aliquibus locis, vix humanæ habitation! opor-tuna. Sicubivetobtachiamatisoccutrunt, ibiciuitateshabet maximas. Hane
quondam Reg^onem Cæfar Otto ttibuto fubiiciens, in ttesxliuifit Epifeopatus, vnu conftituens apudSliafwigjquæ amp;nbsp;Heithebu dicitur,quambrachium quoddam freti Barbari alluit, quodSliamvocant,Vildeamp;ciuitasnomen trahit. Ex quo portu naues emitti folent in Slauaniam vel in Suediam, vel ad Semland, Si vfque inGra;ciam. AlteruminRipa, quxciuitasaliotangitutalueo, quiab O-ceanoinfluit.amp;petquemvelatorquentur in Frcfiam,vclinnoftramSaxoniam, vel certe in Angliam.Tettium veto in Arhufen,St hanc fretum quoddam à Finne dirimitbreuiffimuni, quod ab Oriental! pelago ingrediens, longis anfraóli-businterFinneSc lutlandprotenditurinBoream, vfque ad eandem eiuitatem Arhufen, à qua nauigatur inFmnemautSeland, fiueinSconiam, vel vfque in Cap. Norw egiam. Poftea veto déficiente hoc Epilcopatu, quem rertium pofuimus, iop. lutland duos folummodo Epifeopatus retinuit, Slial’oeicenfem videlicet ac Ri-
pefem, donee nupcr mortuo Wal Ripenfi Epifeopo dioecefis illain quatuor dif-crcta eftEpifeopatus', auóloritatem fuamprasbente Archiepifeopo. Quimox F z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confe-
-ocr page 70-^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
cóföcrauït in Ripa Oddonem, in Arhufem Chriftianurà ,in ’’J^iberg Hcribcr* tum,in Wendilam Magnum,cui cum poft ordinationem rcdiret in Albia nau-'■ nbsp;nbsp;nbsp;fragofubrogauit Albehcum.Hi quatuor Epifcopi tunc Ripenfem donoSuein
CAP.iio. Regis fortiti funt parochiam. Archiepifcopus vero de fuis Clericis otdmauit in Sliaftrig Ratolfum,in Seland Willelmum,in Finne Eilbertû, quem tradunt conuerfum àpiratis.FarriamInfulam quae in oftio fluminis Albiæ longo recef-fu latet, in Oceano primum reperilfe, cóftruóloquc ibi Monafterio fecilfeha-bitabilem. Eftenimferaciflima,frugûditiflîma,volucrumamp;pccudumnucrix, collem habet vnicu,arborcm nullam,fcopulis includitur afperrimis.nullo adi-tu nifi vno,vbi amp;nbsp;aqua dulcis,locus vcnerabilis omnibus nantis,præcipue vero piratis. Vndc nomen accepit, vt Heiligeiand dicatur. Hane in vita fandi Wil-lebrordi Fofetisland appcllari didicimus, quæ fita eft in confinio Danorum amp;nbsp;Frefonum. Sunt amp;nbsp;aliæ Infulæeoncra Frclîam*amp; Daniam, fed nullaeàrum tam
“ memorabilis.
Cap mi. nbsp;nbsp;Fmni infula eft non modica poft eam,qux Wendila dicitur,in oftio Barbari
’ ' Anus oçcurrens.Hæcadhæret region! quæ lutland dicitur.in quam breuilfim* à lutland eft tranfitus ex omni parte, ciuitasibi magna Odanfe, Infulæ in gyro paruular, omnes frugibus plenæ. Et notandum eft, fl per lutland in Finnem re-tenderis,diredo in feprentrionem viam habes. At vero per Finnem tranfeunti ad Seland, oriens in faciem occurrit. Duo traiedus funt in Seland, vnus à Finne,alter ab Arhufen,pari vterque diftat fpatio.Marc natura tempeftuoium.du-pliciq5 plenum periculo, vt etiam fl ventum habeas profperum, vix eflugias ma-üuspirararum.
CAp-an nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infula eft in interiori finu maris Baltic! fita, quantitate maxima.Hæe
’ tam fortitudine virorum, quam opulcntia frugum celeberrima,longitud!nem habet bidui,cum latitude fere fit æqualis. Ciuitas eius maxima Rofchild,ièdcs Regia Danorum. Hæc Infula æquali fpacio diftâs à Finne vcl Sconia, per noôtê tranfitur.habetqjabOccidente lutland,ciuiratem Arhufen, Alaburgamp; Wen-dilâ, à borea veto, vbi amp;nbsp;deferta eft, fi ctum Nordmaniæ, à meridie autem Finnem prædidam amp;nbsp;finumSlauanicum. abortuquidemrcfpicitpromontorium
Cap.mj. Sconiæ,vbieftciuitas Lundona. Aurum ibi plurimum,quod raptucongeritur piratico. Ipfi enim piratæ, quos ilIi Withingos appellant, noftn Afeomannos, Reg! Danico tribu tum foluunt, vt liceat eis præda cxercere à Barbaris,qu! circa hoc mare plurimi abundant. V nde eciam contigit, vt hectia, quam in hoftes acceperunr, læpeaburantur in fuos, adeo fide nulla vtrique adinuicem funt, amp;nbsp;fine mifericordia quilq; alterum, mox vt ceperit in ius famulitij vel locio védit vcl barbare. Et multa quidem alia, tam in legibus quam moribus æquo bonoq; contraria, Dani habent: exquibus nihil vtilemihi vifum eft, vtdicerem,nifi q, mulieres fl conftuprata; fuerint, ftatim veqduntur, Viri autc.fl vel RegiæMaic-ftatis rei, in aliquo lueiint fcelere dcprehenfi,decollari malunt,quam verbera-ri. Alia non eft ibi fpecies pœnæpræter fecurem amp;nbsp;feruicutem, amp;nbsp;cum damna-tus fucrit lætum elfe gloria eft. N am lacrymas amp;nbsp;plädum, cæteraq; eópundio-nis genera, quæ nos falubriacenfemus, ira abpminantur Dani, vtnecptopec-catis fuis, nee procharisdefundis Vlli flerc liceat.
Cap. 214 nbsp;nbsp;A Seland in Sconiam traieclus m ulti,breuiflimus in Halfingeburg.qu! amp;nbsp;vi-
der!poteft. Sconiaitaqueeftpulchcrrima viluDaniæptouincia, vndeamp;dici-tur; armata viris, opulenta frugibus, diucfqi mercibus, amp;£ nunc plena Eccleflis. Sconia bis tantum habet in fpacie, vt Selandia, hoe eft trecétas Eccleflas.cum Selanddicaturhabcredimidium.Finnis tertiam partem. Sconia infula eft vlti-ma fere pars Daniæ, vndique cinda mari, præter vnum teiræ brachium, quod ab Oriente contincnsSuediamdifterminat à Dania , vb! funt profundi faltus, montefquealpeinmi. per quos à Sconia in Gothiamneceiraiio iter agitur, vt dubites vtrum flclcuiusmarinodifcriminetcrreftrcpcriculum vitarc,aniftud illi præponerc.
In ea-
-ocr page 71-HISTORIA ECCLESI ASTI C A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5
Incadetn rcgioneSconiç nemo adhucEpifcopus fuit incardinatus.niâ quod ab alüs partibus quidâvenientcsinterdumillamprocurabâc dicecciîm. Deinde Gerbrand SelandefisEpifcopusjÖc poft eum Auocoj limulvtramq;gûbernabât Ecclcfiam. Nupcrveromortuo Auoconegt; RcxSueinparochiamSconienfem in duos Epifcopatus fcgregauit, vnum, id eft, Lundclcm, Heinrico tribucns; al-tcruin, idcft, Dalboienfcm E-ginoni. Verum iftuinordinauitArchicpifcopus. Heinricus autcm apud Orchadas fuitanre Epifcopus, ifq; iii Anglia Sacellarius Regis Knut fuift'e narratur. Cuius thefauros in Daniam pcrferens luxuriofe vita cxegit.De quo narratur ctiam quod pcftifera côfuetudine deledatus inebriandi ventris, tandem fuffocatus crepuit. Hoe amp;nbsp;de Auocone faófum efl'e comperi-mus, limiliterq; de aliis. Egino veto cum eflet vir fapiens amp;nbsp;literatus, ac caftitate infignis, tunc etiam totum ftudium eiu^cxarfit in çôuerftone Paganorum.Qua-propter multos adhuc populos Idolorumcultuidcditos,virilleChriftolucra-tuseft, illospræfertimbarbaros,qui Fleichanidicuntur, Sz qui inElulmoinlula degunt.Quiomnes ad eins prædicationem conuerft inlacrymas, pcenitentiam fui erroris ita monftrauerunt, vt confraiftis ftatim 1 dolis, vitro certarent ad Ba-ptifmum properare. Mox etiam Thefauros A: omnia quæ habebantfternentes adpedesEpiicopi,flagitabaht,vchæcdignarcturaccipcrc. quod renuensEpifcopus, docuit eos ex eadé pecunia fabricate Ecclelias,egenos alerc,amp; rcdimerc Cap. 216 captiuos,qui multi funt in illis partibus.Fertur idem vir magnanimus eo rempote, quo inSuediam perfecutio magna Chriftianitatis incanduit, Scaranenfem Ecclefiam, cæterofque fideles, eo quod paftorc carebat, frequenter vifitafl'c,co-folationem miniftrans Hi is, qui in Chriftum crcdidcrant, incredulis verbû Dei conftanter annuncians. Ibi etiam opinatiffimum Fricconis fimulachrum in fru.-* ftaconcidit.Pro quibus virtutum infigrtibus.a Rege Danorummagno deinceps , virDei honore habitus, defunâ:omoxpinguiFIjemrieo,vtramqueSconiæpa-tochiam, fcilicet Lundenfem Dalboenfem gubernandam recepit. Qui mox Lundæ federn Epifçopalem cöftituens, apud Dalboiam Præpofituram fratrum tcgulariter viuentium elfe præcepit. Itatp duodecim annis in iàcerdotio nobili-ter exaftis clariflîmus vir Egino à Romana regrefl'us vrbe j mox vt domumpct-« uenit félicitermigrauit adChriftum, eodemanno quonofterMetropolitanus amp;nbsp;Finnenfis Epifcopus decelFerunt.
CAP.117, Nunc autcm qm locorum fe præbuit occafio, ad re pertinere videtut, aliquid. de natura Baltic! maris dicere. Cuius freti mentionem cum fuprain geftis AdaR dagiPontificis exfcriptisEinhardifecerim, explanationismorevtens, eaqua; illeper cópendium dixit, plenion calamo noftris feiendaproponam Sinus quidam,mquit, ab occidentali Oceano verfus orientem porrjigitur. Sirius illeab in-colis appellatur Balticus, idemq; mare Barbarum, feu pelagus Scythicum voca-' turàgcntibus quas alluit barbaris. Occidetalis autem Oceanus illevidetut, quç
Romani Britannicum fcribunt, cuius latitude immenfa, terribilis amp;nbsp;periculofa, äboccafu compledtitur Britanniam, quæ nunc Angliadicitur : à meridie FrefoS tangit, cum ca parte Saxomæ, quæ noftræ diœcefi perd net Hammaburgen fi ; à folis ortu habet Danos, oftiumque Baltici maris, amp;nbsp;Nordmannos, qui vitra Daniam confiftunt: ab Aquilone vero idem Oceanus inlulaspræterlabitur Orchadas, deinde infinitis orbemterræfpaciis ambit, nniftrotfumbabens Hiberniant Scotorû patriam, quænunc Irland dicitur, dextrprfumvero.fcppulosNordmä-niæ, vlterius autem Infulas Island amp;nbsp;Grönland, jbi termina,çur Oceanus, qui di- ' Cap,218 citurcaligans. Quodaptemdicit eundemfinumLQngitudjnisincompertæ,hoc nupcrapparuitinfolcrtiafortiflimorum virorumGanundWolffatrapçDano-rurn,fiue Flaroldi Regis Nordmannjorum,quimagno viælabore.multoq; focio-rum periculo, quantitatem huiusmaris perfcrutajutes, ancipiti demum iadtura , ventorumac piratarumfrad:i,vicl:iquercdierunt. Affirmantautem Danilongi-tudinem huius Poiiti fæpe à pluribus expertam, fccundo. Ratu permcnfctnali-quosàDaniapcruenifl'einOftrogardRuxziæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .ir.i
F Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Latitu-
-ocr page 72-Latituäincm vcrö illam ponic, qux nufquani cctüm miliapafltiutri èxccdàt, cum in multis, ait, locis, contradior inueniatur, quod in oftio viuldem linus vi-deripoteft, cüius ab Oceano Introitus inter Alaburgvel WendilampioinontO' riumDaniaE{copulofqjNordmäniie,tamftriftusinucnitiir,vtfacilifaItuperno-ä:em carbaia traiiciantur. Item limitern egrcfliis Danorum,idem Potus late brachia tendit,qux denuo cötrahit è regione Gothorum.qui à latere Wilzos habet Dcinde quanto interius vaditj tanto latius hinc inde diffunditur.
Huncinquit finummulræcireumfidêtnationcs. Dani liquidem acSucones, quosNordmannosvocamusjlcptentrionalelittustcncnt, ^oès ineo infulasi ad littus äutem auftraleSIaui Haifti, aliæqucdiuerfæihcolünt nationcs, inter quos præcipui funt Welatabi, qui Wilzi dicuntur. Dani veto amp;nbsp;Sucones cæ-teriquctrans Daniam populi, ab Hilloricis Francorum omnes Nordmani vo-cantur, cum tarnen Romani fcriptores eiufmodi vocent Hyperboréos, quos Marcianus Capella multis laudibusexttilit. Itaqué primiadoftiumprædidifi-ûus, in auftrali ripa verfuS nos Danij quosluthas appellat, vfquead Sliamlacunï habitant. Vnde incipiunt fines Hammabütgcnfis parochiæ, qui per maritimos Slauorum populos longo traélu porriguntur vfque ad Panini fluuium, ibi limes cftnoftrædiœcefis. Inde Wilziamp; Leuticij fédes habetgt; vfqueadOdoramfluuium: trâs Odoram autcm comperimus dcgerc Pomcranolt; Deinde latilTima Po-lanorum terra dilîùnditur, cuius terminum dicunt in Ruzizia» regnum côncdi* Hæc eft vltima amp;nbsp;maxima Winuloru prouincia,quç amp;nbsp;fincm illius facit finus. At veto à parte Aquilonali rcuertentibusadoftiumBalticifreti, primi occurrunt Nordmani; deinde Sconiaprominet, regio Danorum,amp;fupracam tcnfo limite Gothi habitant,vfque ad Bircam,poftea longis terrarum fpaciis régnât Sueo-ncs, vfque adtcrram fæminarum. Supra illas Wilzi, Mirri, Lami, Scuti, amp;nbsp;Tur-ci habitare feruntur vfque ad Ruzziam. I n qua dcnuo finem habet ille Sinus.Ita* que latera illius ponti ab auftro Slaui, ab Aquilone Sucdi polTedcrunt. Afl'erunt etiam pcriti locorum à Sueonia terreftri via quofdam vfq; in Grçciam pcrmcaf-fc. Sed barbaræ genres, quæ in medio funt, hoc iter impediunt, proptcrca naui* bus tentatur periculum.
Multæ funt Infulæin hoc finu, quas Dani amp;nbsp;Sueoncs omnes habcnt in fuadi-tione aliquas etiam Slaui tenent. Earum prima eft: incapitc illius freti Wendi* la, fecundaMorfc, tertiaThuit, modicoabinuiceminteruallodiuifæ, quatta eft Sanfple, quæ oppofita eft ciuitati Arhulen, quinta Finnis, fexta Sclâd, fepti* ma quæ illi adhæret,amp; quarum fupramcmoriam fecimus: Odauam dicût illam, quæSconiæacGothiæproximaHoImusappellatur,celcberrimus Daniæport’, amp;fidaftatio nauium, quæàBarbaris in Græciam dirigi folêt. Cçterum Finni in* fulæalïæfcptemadiacent minores ab Euro, quas fupra diximus, frugibus opulé* tas, hoc eft Moiland, Imbra, Falftre, Lalât. Item aliæ oés libi vicinæ, cum Lalâd intetius^vadat ad cofinia Slauorum. Hæquindeciminfulæ Danorum regnum a-Ipiciunt, omnelquc iam Chriftianitatis titulo decoratæ lùnt. Sed amp;nbsp;aliæ interius lunt.quæfubiacentSuconumImperio: Quarum maxima eft ilia, quæCurland dicitur, itCr oifto dierum habés, gens crudcliflima, propter nimium idololatriæ cultumfugitur ab omnibus: aurumibiplurimum, equioptimi,diuinis, auguri-büs, atq; nicromanticis omnes domus funt plcnæ, qui etiam veftitu Monachico induti'Iunt. A toto orbe ibi rclpofa petuntur,maxime ab Hifpanis amp;nbsp;Grçcis.Hâc infulam invitaSandi Anlgarij Chori nominatameredimus, quam tune Suco-iics tributo fubiecerunt. Vnaibi nunc faólacft Ecclcfîa, cuiufdam ftudio nego* tiatoris, quem Rex Danorum multis ad hoc illcxitmuncribus. Ipfe enimRcX gaudens in Domino rccitauit mihi hanc cantilenam.
Prætctca recitatum eft nobis, alias plurcs Infulas in codem poto elfe,quarum vna grandis Eftland dicitur, non minor ilia de qua prius dixi. Nam amp;nbsp;ipn Deum Chtiftianorum ptorfus ignorât, Dracones adorant cum volucribus, quibus ct-iam viuos litant homines, quos àmcrcacoribus emunt, diligenter oranino pro-
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bacoSj
-ocr page 73-' HISTORIA ECCLESI ASTI G A.
batos,neniacülam in corpore habeantjpro quarefutari dicuntur a Dracönibus. Er haec quidcm Infula terra focminarum proxitna narratur, cum ilia fuperior no longe lit à Birka Sueonum.
Cakîjj lllarumautemInßjlaruquaSlauisadiacent, iftfignioresacccpitn’trcs. Qua^ rum prima Fetnbrevocatur. Hæcoppolitaeft Wagris. Altera eft contra Wilzos polira, quam Rani vel Runi poflldcnt, fortilîimaSlauorumgens, extra quorum fcntetiam de publicis rebus nihil agi lex eft, ira illi metuuntur propter familiari-tatem Dcorum,vel potius Dçmonû,quos maiori cultu cætcris venerantur. Am-bxigitürhæinfulæpiratisÄtcruentiflimislatronibusplenaefunt, qui amp;ncmini pareunt ex tranfeuntibus. Tertia eft ilia, quæSemlandappellarifolct, contigu» Ru22isamp; Polonis: hancinhabitätScmbivcl Pruzei, homines humaniflimi, qui öbuiam tendunt ad auxiliandum hiis, qui in mari periclitantur, vel qui à piratis infeftantur. Aurum, argentumqj pro minimo ducunt.pellibus abundat peregri-nis, quorum odor noftro orbi lætifcru fuperbiæ venenum propiiiauir. Et illi qui-dem vt ftcrcora hæc ad noftram forte habet damnationcm, qui per fas nefalque adveftem anhelamus marturinam, quafi ad fummam beatitudinem- Itaqucpro laneis indumenfis, quæ nos dicimus Paldones, illi offerunt tarn preciofos mar. tures. Multa ergo polEent eX illis populis drci laudabilia in moribus, fi fola Chri-ftifidemhaberenr, cuius prædicatoresimmaniterperfequuntur. Apudillosc-rnim illuftris Boemorum Epifeopus Adalbcrtus martyrio eft coronatus. V Iq; ho-die profedo inter illos, cum omnia communia lint noftris, folusaccelTus prohi-beturlucorum amp;nbsp;fontium, quos autumat Chriftianorum pollui acceflu. Carnes etiam iumentorum pro cibo fumunt,quorum lade vel cruore vtuntur in potu, i-tavtinebriari dicatur. Homines cærulci, facie rubeaamp;criniti.prxtercainaccefli paludihus, nullum inter fe pari Dominum volunt.
Cap.îîS Suntamp;pluresaliæ in hoc Póto Intulæ, ferocibus Barbaris Oes plenxjideoque 78, fugiuntur ànauigantibus. item cirCahasclittöraBaltici maris ferunt elfe Amazonas, quod nunc terra foeminarum dicitur, Quas aquae guftu aliqui dicunt co-cipere. Sunt etiam qui référant cas imprægnari à prætcreuntibus negotiatorib'-’, vel ab cis, quos inter fe habent captiuos, liue ab aliis monftris j quæ ibi non rara habentur. Et hoc ctiam credibilius eft. Cumque pefruenerint ad partum, fiqui.
( dem mafeulini generis fuerit, Cynocephali; fi quid fæminini, fpeciolifllmæ mu-licrcs. Hælimulviucntcs.fpernuntcôfortiavirorum:quosetiam,fladuenerint à fe viriliter rcpellunt. Cynocephali funt, qui caput in pedorc habétes, in Ruz* i zia fæpc videntur captiüi, amp;nbsp;cum verbis latraiit in voce. 1 bi funt ctiam qui dieu, tur Alani vel Albani,cum canicie nafeuntur: de quibus Solinus audor meminic. Eorupatriamcanesdefendunt. Siquâdopugnandûeft,canibusacicmljruunt. 7p. Ibi funt homines pallidi, virides amp;nbsp;macrobij, id eft, longij quos Bufos appellant. Póftremo illi, qui dicuntur antropophagi, amp;nbsp;humanis vefeuntur carnibus. Ibi funt alia monftra plurima, quæ recitancurà nauigantibus, fæpe infpeda, quam-uis hoc noftris vix credibile videatur.Hçc habui quæ de flnu illo Baltico vel Baf-baro diccrem, cuius nullam mentionem audiui quempiam dodorum fecifle,ni-fi lolum, de quo fupra diximus, Einhardum. Etfortafte mutatis nominibus arbi-tror illud fretum ab antiquis Romanis vocari Paludes Scythicas, vel Mcoticas, flue déferra Getarum, aut littus Scythicum, quod Martianjis ait confertum elfe multiplicidiuerfitatcbarbarorum. Illic,inquit,Getæ, Daci, Sarmatæ,Neutri, Alani,Geloni, Anthropophagi,Trogloditç. Quorum erroricondolensnofter 80. Metropolitanus, ftatuitBirkam illis gentibus Metropolim, quæ in medio Sueo-niç pofita contraciuitatcm Slauorumoppoflta refpicit luminem, paribufq; fpâ-ciisoês illiuspontiamplcdituroras. In qua ciuitatcprimû ex noftris ordinauit Hiltinumabbatcm,quemipfelohanncmappellauit. itaquede Infulié Danorû didum eft fatis.Nunc veto ad Suconum flue Nordmannorum populos,qui Da-nis proximi funt, conuertamus articulum.
CAP.iip Tranfeuntibus infulas Danorum, alter mundus aperitur in Suconiatn vcl
F 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nord-
-ocr page 74-68, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
Nordmanniam, qy^c ƒunt duolatiflima Aquilonis Rcgnai noftlo orbiadhuc fereiftcognica. Dequibusnarrauitmihifandiirimus DanorûRexj qiiodNord-mannia vix queat trahbri per mcftfem, cum Sueoniaduobus menlibus non facile percurratur. Quod, iplc inquir, piobaucram, quianuperfub lacoborcgcxiL annis in illis regionibus inilitaui, quæ altiflimis ambæ inotibus includiintur,nia-gis autem Nordmannia,quæ fuis alpibus circundat Sueoniam. De Sueonia veto 8.gt; nontacentantiquiaudlorcs, Solinusfcilicctamp;Orofius, qui plurimam partem Germaniæ Sucuos dicunt tenere, nec non montana eius vlq; ad Ripheos motes extendi. 1 bi etiara eft Albis fluuius, de quo Lucanusmeminiife videtur quiori-6-. turin prædidtis alpibus,perqueraedios Gothorura populos curritin Oceanum, inde amp;nbsp;Gothelbadicitur. Sueoniaergo regio eft fcrrilillima, ager frugib’ amp;nbsp;mel- 8,f. le opiinus, extra quod pccorum foetu omnibus antefertur, oportunitäs fluminu fyluarumque raagna, vbiq; peregrinis mercibus omnis regio plena. Nullis itaq;
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cgcrc dicas Suconcs opibus, qxceptaquam nos diligimus.liue potius adoramus»
fuperbia. Omniaeniminftrumcntavanægloriæ, hoy:eft, aurum,argentum,fo- 8p nipedes regios, pelles Caftorum, Marturum, quæ nos admirationc fuideme-tes faciunt,illi pro nihilo ducunt.In fola mulierum copula modu nefciunt.Quif-quefecundum facultatem virium fuarum duas aup tres vel amplius ftmulhabet;
, diuites Sc Principes abfque numero. Nam amp;nbsp;filios ex tali coniunctionc genitos habentlegitimos.capitaliveromulôlaturpœna,fiquisaltcrius vxorcm cogno-' uerit, aut vi oppreflerit virginem, due qui alterum bonis fuis fpoliauerit, aut iri-iuriamfecerit.Quamuis omnesHyperboreiholpitalitatefintinfignesjprecipui funt noftriSueones quibus eft omni probro grauius hofpitium negate trâfeun-tibus, ita vt certamen habeant inter fe, quis dignus fit hofpitem recipere. Cui o-mnia exhibens humanitatis iura, quot illic commorari voluerit diebus, ad ami-* .cr cos fuos ilium certatim per lingulas dirigit manliones. Kæc illi bonainmoribus habehn Prædicatoresautem veritatis,ficafti, prudentes, amp;nbsp;idonci fint, ingenfi'~ fouent amore, adeo vt concilio populorum comuni, quod ab ipfis Warph.a nobis Thiric vocatur.Epifcopos intereffe non renuant. Vbi de Chrifto ac Chriftia-na rcligione crebro audiunt no inuiti. Et profedo facile fermone ad noftramfi-dem illiperfuaderentur, nifi quod mali doótores, dum fiia quærunt, non quæ le-fu Chrifti, fcandalizaht eos, qui faluari poffent.
Cap.xjô PopuliSueonummultifunt, viribus armisegregij, prætereataminequi5\ 8d, quam in nauibus iuxta optimi bellatores. Vnde etiam fua potentia cæteras aquilonis genres confringere videntur. Reges habent ex geherc antiques, quorû tarnen vis pc ndet in populi fcntcntia,quod in commune laudauerint oés, illû con-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;firmarc oportet, nifi eius decretum potius videatur, quód aliquandofequuntur
inuiti. Itaque domi pares elfe gaudent. In prælium euntes omnem præbent obe-dientiam Régi, vel ei qui dodior cæteris à Rege præfertur. Si quando vero ptæ-
I liantesinanguftiapôfitifunt,ex multitudineDeorura quoscolunt, vhuminau-Xiliuminuocant; ci poil vidoriam dein ceps funt deuoti, illumquc cæteris antc-ponùnt, Deum autem Chriftianorum iam côniunifentcntiafortiorem clamât omnibus efte; aJios Deos fæpe fallere-, illum porro femper aftare ccrtiflimum ad-iutorem in oportunitatibus.
CAPèXji. £xipfispopulisSuediæproximi adnoshabîtaritGothi, qui Occidentales di- fj, cühtut.alij funt Orientales. Verum Weftergothiâ,confînis cft prouinciæ Dano-rumjiquæSconiadicitur. A quaferuntdiebusfcptcinperucnirivfq; adciuitate Gothorum magnam Scaranc.Deinde Oftrogothia protêditur iuxta mare quôd Balthicûdicitur,vfqueadBirkam. Primus Gothorum EpifeopusThurgot fuit,- 88. fccundus Godefcalcus, virfapicns amp;nbsp;bonus, iiifiquod domifcdens,ociumlabo-riprætulit, tertium autem ordinauitnofter Metropolitan’’Adalvrardum fenio-æera, vçre laudabilcm virum. Qui deinde ad Barbaros perueniens, ficut docuit,' ita vixit. Nam fände viuendo ac bene docendo, magnam gentilium multitudi-tiemadChriftianam Gonuertitfidem. Qm etiam vircutumclaruitmiraculis, ita gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtpofcen-
-ocr page 75-HISTORIA E C C LE SIA STI C A?
vt pofccntibus inneccflitatc Barbarisj imbrem de cxlo faccrct dcfccndcre, Sz denuo ferenitatem venire, amp;nbsp;alia quæ haótenus quxruntur à dodoribus. Is aute vir mcmorabilis in Gothia permanes, nomen Domini Icfu conftanter omnibus prædicauit. Ibidem que poll multos agones,quos pro Chrifto libenter fuftinuit, viélriccm terræ carnem tradidir,Spiritus cjelum petiit laureatus. Poft quem Ar-chiepifeopus ordinauitin illas partes quondam Acilinum, nihil Epifcopalinomine dignum ferentem prxter ingentem corporis ftaturam. Et ille quidem Garnis requiem diligens, fruftralegationcm Gothis mittentibus, vfquc ad obitum liiufn in delitiis Coloniae permanlit. Inter Nordmanniam Sueoniam Warmc-lani Sii Finwedi degunt, alij : qui nunc omnes funt Ghriftiani, rcfpiciuntquc adScarauenfem Ecclefiam. Inconfinio SueonumvelNordmannorum,contra boream, habitant Scritefinni, quos aiunt,curlù feras præire. Ciuitas eorumma-xiiTia Halfingaland, amp;nbsp;Halfingaland Regio eft. Ad quam primus eft ab Atchie-pdeopo defignatus Stephi Epifeopus, quern ipfe mutato nomine Simonem vo-cauit. Qui ctiam multos earundem gentium fua praedicationelucratus eft. Præ-teica funt alij numero carentes Sueonum populi, de quibus ad Chriftianitatem conuerfos accepimus folos Gothos.Wcrmelanos amp;nbsp;partem Scritefingorum.vel qui illisvicini funt.
Cap.iji. IgiturvtbrcucmSueoniaevslSuediæfaciamusdefcriptionem: Hæcabocci-déteGothos habet, amp;nbsp;ciuitatem Scaranen, àborea WcrmilanoSjCumScritefin-nis, quorum caput Halfingaland, ab auftrologitudinem habet illius Baltic! ma- ' ris, de quo ante diximus : ibi eft ciuitas magna Sidona. ab oriente autê Ripheos montes attingir, vbi defertaingentia, vbl nines altiflimx, vbi monftruofi homi-numgreges, vitra prohibent accoflum. Ibi funt Amazones, ibi Cynocephah, i-bi Cyclopes, qui vnuin in fronte habent oculum. Ibi funt illi quos Solinus dicit Himantopodes, vno pede falientes, amp;nbsp;illi qui humanis carnibus dcledatur pro cibojidcoque ficut fugiuntur, ita etiam iure tacentur. Narrauit igiturmihi Rex Danorum liepe recolendus, gentem quandam ex motanis in plana defeendere
. folitam, amp;nbsp;incertum efle vnde vcniat,femel aliquando per annum vel poft tricn-nium,inquic,fubitiaccedunt. Quibusnifitotis refiftaturviribus,oemdepopu-latur rcgioncm,Sc denuo recedunt. Aliaque multa recitari folenti quæ breuitati ftudens omili, ab hiis dicenda, qui hæc fe vidifle teftantur. Nunc de fuperftitio-ne Sueonum pauca dicemus.
Cap.ijj. Nobiliflimumillagenstcmplumhabet ,quodVbfoladicitur,nonlongcpo- -fitutn à Sidóna ciuitate vel Birka. In hoc templo, quod totum ex auro paratum eft,ftatuas trium Deoriïm veneratur populus, itavt potentiftimuseorumThor' in medio folum habeat triclinium, hinc amp;nbsp;inde locum poflident, Wodan 0lt; Fric- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
, nbsp;nbsp;co. Quorumfignificationeseiufmodi funt: Thor, inquiunt,præfidct in acre,qui
( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tonitrus, amp;nbsp;fulmina, ventos, imbrefque, ferena,amp; fruges gubernat. alter Wo
dan, id ell, fortior, bclla regit, hominumque nainiftrat virtutem cótra inimicos. * tertius eft Fricco, pacem voluptatemque largiens mortalibus, Cui’ etiam fimu • lachrumfinguntingentiPriapo. Wodancmverofculputarmatüm, ficutnoftri Mattem fculpere folent. Thor autemcum fccptrolouemexprimere videtur. Colunt amp;Deos exhominibus fados, quos pro ingentibus faclis immortalitatc jj. Cap. donat, ficut in vitalanóli Anlgarij legitur Hericus RexfccilFe,omnibus fcilicet 454. Diis attributos facerdotes,qui facrificia populi offerant.Si peftis amp;nbsp;fames immi-net, Thor Idolo immolant; fi bellum, Wodani, finuptiæcelcbrandæfunt,Fric-coni. Solet quoquepoftnouemannos, communis omnium Suconiæprouin- gt;4? darum folcnitas celebrari. Ad quam videlicet folenitatem, nullipræftaturim-munitas. Reges amp;nbsp;populi omnes, amp;fingulifuadona ad Vbfolam tranfmittunt, amp;quod omni poenacrudelius eft, illi qui iaminduerunt Chriftianitatem, abil-lisfeccremoniis redimunt. Sacrificiumitaque tale eft: Ex omni animante, quod mafeulinum cft,noucm capita offerutur, quoru fanguiilc Deos tales placari mos eft, corpora autem fufpenduntur in lucum, qui proximus eil tcmplo. Is cnim
Lueüs
-ocr page 76-' '
79 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' M? A D A M I
Lucus tam facet eftGcnfilibuSj vt finguixarboreseiusj ex morte vel ciboim-' molatoru diuinæ credatur; Ibi étiam canes qui pendent cum hominibus, quorum corporamixtim fulpenfa narrauit mihi quidam Chriftianorum felxxii. vidifle.Cætèrum næniæ.quç in eiufmodiritibus libatoriis fieri folent,mulnpli-ccs funtj amp;nbsp;inhoneftx, ideoq; melius reticcndx.
ÇAP.ajj» Ifi eàdem prouincianuper res contigit memorabilis,amp;pródignitategefto-rum longediuulgata, peruenit ctiam ad nociciam pantificis. Quidam enim c facerdotibus,qui ad Vbfolam Dæmonibus aftare foiebat, nequicquam iuuan-tibiis Diis faóius eftcæcus. Cumq; vir fapiensinfortunium orbitaris fuæ culture IdolorS imputaret.qüæ fuperftitiole venerans potentiflimu Chriftianorum Deum ofièndilfe videretur.ecce ipfa node apparuit fibi virgo decora nimis,interrogans, fi infilium cius crederevellet, vt vifuni reciperer,abiedis quxante colcbat fimulachris. Tuc file qui nihil ardui renuerct fubeuhdu pro hoc dono, itafefacerelætusfpopondir. Adhæcvirgo, fcito,inquit, certiflime.hunclocu, vbinunciantusinnocentiumcruorefFunditur, inmeodedicandumproxime honoré.In quare ne tibi aliqua dubietatis fignaremaneant,in nomine Chrifti, qui eft films meus, tu recipe lumeoculorumtuorum.Moxilleluminerecepto credidit, pertranfienfq; totas in circuitu regiones j facilifidepaganis perfuafir, vtcrederent in cum, qui cæcum illuminauit.
Cap.ijö Q3ibus miraculorumcaufisimpcllentibus, ftatim nofterMetropohtanus obedicns voci, qui dicit, Refpicite amp;nbsp;leuate oculos veftros, quoniam regiones iä albæ funt ad mefiem, ordinauit in illas partes Adalvrardum iunioié, de Bremenfi choro alfumptu, virumliteris amp;morum probitatefulgetem. Cuietiam per Legatos clarilfimi Regis Stenkil fedê pofuit in Sidona ciuitate, qux diftat ab Vblola itinere diei vnius. Eft veto iter eiufmodi, vt à oconia Danoium per
■ mare velificans,quinto diepcrucnias vlqj Sidona vel Birkam, iuxtaenim funt. Si veto per terram easàSconiaperGothorûpopulos, amp;nbsp;ciuitatcm Scaranen, Telgasamp; Birkam, completomenfepcrueniesSidonam. Rclatum eft autc nobis à quibufdam Adalwardi Epifcopiftipatoribus, cumprimumSidonamac-cefliftet ad vnam milfarum celebrationem,ad manum fibi oblatas lxx. marcas argenti. Tantæ enim deuotionisfunt omnes populi ardicæ plagæ.Tuncetiam occafione itineris diuertit Birkam, quænuncin folitudmemredada eft j ita vt vcftigia ciuitatis vix appareant : quare nec tumulus landi Vnni Archiepifcopi ÇAAà57 potuit inueniri. Adalwardusigitur magno prædicandi feruoreEuangelijSue-diam itlgrcflus, oesqui in Sidoriaerant amp;ulcircuitu,breui temporis fpafioad Chriftianamfideperduxit. Côfpirauitetiarncûfandiflîmo viroEginoneSco-nienfi Epifcopo, vtpariteradirentilludtemplumPaganorum,q, Vbfoladici-tur, fi forte aliquem Chrifto laboris fui frudû ibi polfent ofierrej omnia torme-toru generalibenrer fufcepturi.vr ilia deftrueretur domus5 quæ caput erat barbaric» fuperftitionis. Illa enim diruta vel potiuscremata, fore, vttotagentis couerfiofequeretur, Quam cofeflbrum Deivolutatcm piiifimusRexStenkil in populo murmurari fentiens, callide fubmouit eos à tali cæpto,afle,rés amp;nbsp;illos ftatim morte damnâdos, amp;nbsp;fe à Regno depellendû, q malefadores in patriam ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duxcrit, amp;nbsp;facile oês ad Paganifmum relapfuros,qui nunc ercdunt,ficut in Sla-
uanianuperfadum poteft videri. TalibusRegisallocutionibusconfcnrientes Epifcopi, omnes Gothorumciuitatesperagrabant,idolacôfringentes,amp;mul-taPaganorûmiliadeinceps lucrantcsadChriftianitatem, HæcdeSuconiaamp; cercmoniis eius dida fuificianu
Caé.ïj^ Nordmannia ficut vltima orbis jpuinciaeft, ita conuenîenter in vltimo libri 9^* loco ponetur à nobis'.Hæc à modernis dicitur Norwegia. De cuius fitu vel ma-gnitudinc,cum prius aliqua cômunitercumSueoniadixerimus.nûc veto hoc Ipecialiter dicendum eft.quodlôgitudine fua in extremam feptentrionis plaga cxtenditur hæc regio, vnde amp;dicitur. Incipitautemexprominentibus fco-pulis huius freti) quod Balticum appcllari folet: deinde rcflexo in Aquilonem dorfo,
-ocr page 77-HISTORIA EGCLESI ASTICâ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71
dóifo, poftquam fernen tis Oceanimarginemfuo circuit anibitu,tandem ïn Ri-pheis montibus limitem facit, vbi amp;nbsp;lafl'us deficit orbis. Nordmannia propter a-fpcritatcmmontiumjfiue propter frigusintempcratu, fteriliflima eft omnium Regionum, folis aptapecoribusUndcqj fórtiflïmos cducat milites,qui nullafru-gum luxuria iTiolliti, fæpius impugnant alios, quam ipfi moleftcntur ab aliquot Sine inuidia cumproximis habitant Suconibus, quamuis à Danis æquepaupe-ribus, non impune tentantur aliquando. Itaque rei familiaris inopia coaâi,totu mundum circueunt, amp;piraticis raptibus ampliifimam terrarum ficulratcmre* portant domum, penuriam fuæ regionis tali modo fuftinentes. Poft fufeeptam veto Chriftianitatem, melibribus imbuti fcholis didicerunt iam pacem amp;nbsp;veri-tatem diligere, paupertate fua content! elle, rmnio quæ hereditär collcóta ipar-gerc, non vt prius confperfa colligere. Cumque nefandis maleficiorum artibus, omnes ab initio fcruirent, nunc cum Apoftolo fimpliciter confitentur, amp;nbsp;hunc crucifixum. Sunt etiam continentilfimi omnium mortalium, tarn in cibis,quam in moribus, parcitatem, modeftiamque fummopere diligentes. Præterea läccr-dotumamp; Ecclefiarumtantam vencrationemhabent, vt vixChriftianusfi.ibea-tur, qui non quotidie ofterat ad Miflam, quam audicrit. Vcrû Baptifinus amp;nbsp;Co-firmatio, dedicationcs altarium, amp;nbsp;facrorum benediétio ordinum, apud ill os amp;nbsp;Danos care omnia redimuntur. Quod exauaritiafacerdotumprodiflearbitra-turjquiaBarbari adhuc décimas dare,aut ncfciunt,aut nolunt, ideoque côitrin* guntur in cæterisj quæ deberêt gratis ofterri. Namvifitatioinfirmorum amp;fcpul-tura mortuorum, omniaibi venalia. Apudillos igitur tanta morum infignia, fo-la, vtcompertum habco, facerdotum corrumpuntur auaritia.
lnmultisNordmanniævelSuediælocis,paftorcspecudum funt etiam nobi-lilfimihomines, ritu patriarcharum Sr labore manuum viuentes. Omnes vero' fiintChriftianiflimi,qui inNordwegiadegunt, exceptis ill is, qui trans arcloam plagamcirca Oceanum remotifunt, quos adhucferunt magicis artibus,fiuc in-cantationibus intantum præualerc, vt fe feire fateantur, quid à fingulis in toto terrarum orbegeratur, tunc etiam potenti murmure verborum grâdia cere ma-ris in littora trahunt, aliaq; multa, quæ de malcficis in fcripturis leguntur,illis ex vfufaciliafunt. In afperrimis etiam, quæibifunt,alpibus, audiui mulieres efle Barbaras, viros autem filuicolas, raro fe præbere videndos. Qu^i ferarum pcllibus vtuntur pro veftibus, Sr loquentes adinuicem frendere magis quam verba pro-ferre dicuntur,ita vt vix à proximis intelligi queant populis. In ciidem montanis nbsp;58«
agreftium tanta eft copia terarum,vt plurima pars Regionis ex folis viuat filuati-cis. lbicapiunturVri, Bubali, Sr Elaces, ficutinSueonia, cæterum Bifontes ca-piuntur in Slauania Sr Ruzzia, fola veto Nordmannia vulpcs habet nigras, Sr le-pores.marturesalbos, eiufdemq; coloris vrfos,qui fubaqua, vt vri viuunt. Cumque diuerfa prorfus Sr infueta noftris multa ibi vidcantur, ab eiufdem patriæ in-colis hæc Sr alia plenius dicenda relin quo.
Cap. nbsp;nbsp;nbsp;Metropolis ciuitas N ordmannorum eft T rondemnis, quæ nuc dccorata Eó-
t.fo. cleßis, magna populorumfrequentationc celebratur. In qua iacet corpus bca-tilfimi Olaph Regis Sr Martyris. Ad cuius tumbam vfq; in hodiernum diem maxima Dominus operatur fanitatum miracula, ita vt à longinquis illuc confluant regionibus, qui fe fanóli Martyris meritis fperant pofle iuuari. Eft vero iter eiuß modi,vtab Alaburg, vel WendilaDanorumingredientibusnauim, perdiem mare tranfeatur ad Wig ciuitatem Nordmannorum, indc vela torquentur in Iç-uam,circalitoraNordwegiæ, Sr quinto diepcruenirurad ipfamciuitatemquæ Trondemnis dicitur. Poteft autem iri Sr aha via quæ ducit à Sconia Danoru ter-reftri itincre vfq; ad Trondemnem: fed hæc eft tardior in montanis,Sr quoniam plenacft periCulo, declinatur à viatoribus.
InNordmanniam primus ab Anglia venir quidam Iohannes Epifeopus, qui Regem cum populo conucrlumbaptizauit: cuifucceflitGrinkeilEpifcop’.qui ' tunccratadVn'jranum ArchiepifcopumRegisOlaphlegatus.Tertiolocoad-
ueuit
-ocr page 78-7l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D A M I
itcnitillc Sigafridus, qui amp;nbsp;apud Suedos Nordmannos iuxtaprædicauic. Ifq; durauit vfque ad noftram ætatem, cum aliis æque non obfcuris in ilia gcte facer-dotibus. Poft quorum excefliim nofter Metropolitanus pctcntibus Nordman-îiorum populisj ordinauit TholfEpifcopum in ciuitate Trondemni ; SiSiguar-dumin ealdem partes. A fgotum vero Bernardumj licet molefte ferret à Papa
‘ côfecratos, accepta fatisfadionc dimifit à fc donatos. Per quos vfque hodie ver-* bum Dei multas lucratdr animas, ita vt in omnibus proiiinciis Nordvregiæ, beata mater Ecclelia lætis Horeat incremcntis. Inter Nordmannos tarnen S£ Sueones, propternouellamplanrationemChriftianitatis,adhucnulliEpifco-patusccrto limite luntdeftgnati, fed vnufquilqueEpifçoporuqi à Regevel po-, pulo aflumptus, communiter ædiftcantEccleliam, Srcircueuntes regionem, quantos poftùnt ad Chriftianitatê trahunt, eofq; gubernant fine inuidia, quam-diuviuunt.
CAP.142 . PoftNordmanniam,quæeftvltimaAquilonisprouincia, nihilhabitationis hnmanæ,tiifiterribilemvifuamp; infinitum Oceanum, qui totii mundumamplc-ditur inucnics. Is habet ex aducrfo Nordmanniæ infulas multas non ignobilcs, quæ nunc fere omncs Nordmannorum ditioni fubiacent.idcoq; à nobis nô funt ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prætereundæ, quoniam Hamaburgenfem parochiam amp;nbsp;ipfæ rclpiciunt.Quaru
primas funt Orchades infulæ, quas Barbari vocant Otganas: ritü Cydadum illç funtdifpcrfic per Oceanum. De quibus Romahi audores Martianus Solinus, itafcripfiflevidêtur. A tcrgoBrirâniæ,vndeinfinitus parer Oceanus,Orchades 10», funtinfulas, quarumxx.funtdefertæ, xvi. coluntur. OrchadesinfulæpçnexL. iundæ. 1 temvicinç funt Eledrides, in quibus Eledrumgignitür. IgiturOrcha- «ol \ ' des inter Nordmâniamamp;rBritanniamacHyberniampofitæjfrementisOceani
I udibundç mina dérident. A d quas à ciuitate Nordmann orum Trondemne per diemfcruntnauigaripofre. Itcab Orchadibus, aiunt.fimilèfpatiumfiucin An-gliamdirigas, fine in Schotiam fledere velis. A deaf dem infulas Orchadas, qua-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uispriusab Anglorumamp;Schotorum Epifcopisregercntur, nofterprimusiuflù
Papæ, ordinauit Thorulfum Epifcopum, in ciuitate Blafcona5 qui omnium cu-ramagerer.
Cap z45 nbsp;nbsp;I nf ula Thyle, quæ per infinitum à cætcris fecreta loge fira eft in Oceano, vix, H
vtinquiunt, nota habetur. De qua tam à Romanis fcriptoribus.quam à Barbaris multa rcfcruntur digna prædicari.VItima,inquiunt,omnium Thyle,in qua æfti-' uofolftitio,folecancrifignumtrahfeunte, noxnulla,Brumalifolftîtioproinde nullus dies. Hoc quidifenis mcnfibus fieri arbitrantur. Item Bcdafcribit,in Britannia æftatelucidas nodes hand dubiercpromittere, vtfi in folftitio, continui dieshabcantjfenismcnfibus,nodefqièdiuerfoadBrumamfoleremoto. Qiiod sot« fieri ininfulaThylc Pidcas MafTilienfis fcribitfex dieru nauigationein Septen-trione àBritanniadiftante. HæcitaqueThylenuncIslandappellatur, aglacic quæOccanumaftringit. De qua etiam hocmemorabilcferunt, quodeadem glacics ira nigraamp;arida videatur, propterantiquitatcm,vrinccnfaardeat. Eft autcminfulapcrmaxima, ira vt populos intra femultos contineat, quifolope-corum fœtu viuunr, corumq; vellerc teguntur; nullç ibi frugcs, minimalignoru copia, proptercain fubterraneishabitant fpeluncis, tedocommuni amp;viduÔC ftrato gaudcntes cum pecoribus fuis, Itaque in fimplicitatc fandam vitam per-agentcs, cum nihil amplius quærant quam natura concedit, læti dicere cum A-poftolopoffuntjhabentesvidumamp;veftitumjhiiscontendfimus.Nam Amontes fuoshabcntprooppidis,amp;: fontes pro dclidis. Beata, inqua, gens,cuius pau-
. pertatinemoinuidet; amp;rinhocbeat'ffimà,quodnuncomncsinducruntChri-ftianitatem.Multainfignia in modbus corum,præcipucChâritas,exqua proce-dit vt inter eos omnia fint com munia tamaducnis, quam indigenis. Epifcopum fuum habent pro Rcgc, ad cuius nutu refpicitomnis populus,quicquid ex Deo, .
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex fcripturis, ex confuctudinealiarum gentium illeconftituit, hoc pro lege ha-
bent. De quibus nofter MetropolitanuSimmenfasDeogratiasretulit,quodfuo tempo*
-ocr page 79-HIST o RIA ECCLESIASTIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj
temporc conucrtcbantur,licet ante fufccptam fi Jem naturali quadam IcgC tton ■ adeo difcordarcnt à noftra Religione. Itaqtle petentibus illis ordinauitqucri-dam fandiflimum virum Isleph* Qui ab eadem Regione miflus ad pontificem, aliquamdiu apud eum retentus eft j cum iiigenti prorfus honore, difccns inter-ca quibus nouiter conuerfos ad Chriftum populus falubriterpoflec informarc* Per quern tranfmifitAtchiepifcopos fuos apices populo islanot umSc Groiila-doruni, venerabilitetcorum falutans Ecclefias; pollicens eis propedicm Cc ven-tutuin vkp ad illos * vtgaudio ftmilitCf pleno fruantUr. In quibus verbis egregin, tluamhabuit inlegationefuavoluntasPontificis laudaridebet, quoniamamp; pollolum difcimus ad prædicartdum verbum Dcivellein Hifpaniamproficifci, quod implere lion potuit. Haec de I sland, amp;nbsp;de vltima Thyle veraciter comperh fabulofa præterieris.
Cak SuntaütcmpiuresaliæinOcCanoInfula:* quafumnort minima eft Gronlad* ^44* profundius in Oceano fita contra montes Suc Jiæ.vcl Riphea iuga. Ad quam in -lulam À littorcNordmattrtorum feruntvela pafldi quinque aut feptem diebus quetnadmodüm ad Islari d-Homines ibi à falo es rul ei, vndc amp;nbsp;Regio illa nomen accepit,quifimilemIslanis vitamaguntj exceptoquodcrudelioresfunt,raptu-que piratico remigantibus infefti. Ad Cos etiam, fcrmo eft, nuper Chriftiâhitâ-tcmperuolaflc.
toy.
Cap* Tertia eft HalaglandinfulaviciniorNordrnanniÇjVerummagnitudinecætê-Hs non imp ar Hæc inaiftatecirca folftitium per quatuordecim dies continuoS folcm vider fuperterram, Sc inhieme fimiliter pertotidem dies foie caret. Stu* pédarcs Sc incoghita Barbaris, qui nefeiunt diiparemlongitudinemdicru con-Jngere propter folis acceflum Sc receflum. Nam propter rotuditatem orbis tcr-faruni necefle eft» vc folis Circuitus acccdcns alibi diem ex hi bear, recederis,alibi Moftem relinquat. Qui dumafccndcritad æftiuale folftitium, hiis qui in borca funt; dies prolongat* noótcfq; abbreuiat i defeendens autem ad hiemale iolftiti-um, fimiliratione facit auftralibus. hoc ignorantes Pagani, terramillamvocanc ianftam amp;nbsp;beatâm, quæ talc miracülum prxftat mortalibus* Itaque Rex Dano-rum cum muleis aliiscortteftatUs eft hoc ibi contingcrcj ficut in Suediaamp;Nor-if '*'egia, Sc in cxteris, qus ibi futit infulis.
t^Ap, nbsp;nbsp;Præterca vnam adhuc infula rccitauita multis rcpcrtam in ilto Oceano, quaS
*4«. dicirur Winlartd, eO quodibi vites iponte rtafcantur ; vinum optimum ferenteS* Nam amp;nbsp;fruges ibi non feminatas abundare non fabulofa opinione,icd certa Di-norfl comperimUs relatione. Poft quam infulam terra nulla inuenitur habitabi» lisjin illo OccanOjfed omnia quae vltra füllt glacie intolerabili ac caligine immc-fa plena funt. Cuius rei Marcianus ita mcminit: Vltra Thyle, inquiens, nauigarC vnius diei marc concretum eft. Tentauit hoc nuper experierttiflimus Notdma* Uorura Princeps Haroldus. Qm latitudincm feptentrionalis Oceani perferutà-tus uauibus, tandé caligantibus ante oradeficientisrhùdifinibus,immane abyi* fi baratrum retroaftis veftigiis vix faluus euafit.
Item retulit nobis bcatæ memoria: Pontifex Adalbcrtus, in diehus anteceflb* ^7. ris fuiquofdamnobilesdcFrefiaviros, caufa peruagandi maris inBoreamvela retendifle, co quod ab incolis eins populi dicitur ab oftio Wirrahæ fluminis di-reéf o curfu in aquilonem nullam terram oCcurrcrc, praeter illud mare quod Li-berfe dicitur. Cuius rei nouitate perucftigahda, coniurati fodalcs à litore Frefo-nu lato celeumäte funt progrefli. Deinde relinquentes hinc Daniam,inde Bri-tanniam, perucnerunt ad Orchadas. Quibus àlaua dimilfis, cumNordman-niäin in dextris haberent, longo tradu glacialeffl Island coliegerunc.À quo loco maria fulcantes, invltimum feptcntrionisaxcm, poftquamrctrolêomnes,de quibus fupradióbumeft, infiilas viderunt, omnipotcnti Deo amp;lanfto confeflb-ri Willehado fuam commendantes audaciam SC viam, fubito collapfi funt in il-l.rm tcnebrofam rigentis Oceani caligincm, quæ vix oculis pcnetrarivalerct.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£tcclt;*
-ocr page 80-74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. A D Ä M I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Et ccce inftabilis Oceaiii' curipus, ad initialt;.]uædam fonds fuiatcanarecurffins,-in fell ces nautas iain dcfperaros, immo de morte fola cogitantes, vehementiflî-mo impetu traxit ad chaos. Hanc dicunt elle voraginemabyflî, iliudprofun-dum in quo fama eft omnes maris recurfus,qui decrclcerc videntur abk)rberi,amp; denuo reuomi, quod fluétuadodicilolct. Tune illis folana Dci mifericordiain implorandbus.vt animas eorum lufcipercr,impetus ille recurrentis pelagi quah dam Ibciorumnaucsabripuit, cæterasauternrcuomcnsexcurfulongo abalte-ris poft tèrga repulit. 1 ta illi ab inftanti periculo, quod oculis viderant, oportu-no Del auxilio liberati toto nifu remorum fluôtus adiuuarunt. Atiampcricu-lumcaliginiseuadentesj amp;prouinciamfrigoris.adquandam infulamaltiflimis in circuitu feopulis ritu oppidi munitam, infperatcappulerunt.Quain vifendo-rum gratia locorum aggreffi, repercrunt homines inantris/ubterraneismeri-diano tempore latitantcs: Præquorum foribus infinitaiacebat copia vaforum aureorura, amp;eiufmodimetallorum, quæraramortalibus amp;pretiofaputantur. Itaqtie fumpta parte gazarum quam fubleuare poterant, læti remiges feltine re-mcantadnaucs. Cumfubitorétro le venientescontemplât! funthominesmi-ræ altitudinis, quos noftri Cyclopes appellant; quos antecedebat canes magni-tudinem lolitam excedentes. Quorum incurfu vnus defociis eorum raptus eft, amp;nbsp;in momento coram eis laniatus, reliqui veto fufccpti ad naucs euaferunt, gh gantibus(vt ferebant) ponein altum vociferando fequentibus. Tali fortuna co-mitatiFrefones Bremamperueniunr, vbi Alebrandopontifici ex ordine cunéta narrantes, pio Chrifto amp;nbsp;Côfeftbri eius Willehado reuerlionis amp;nbsp;falutis fuæho-ftias immolarunt.
Cap. Sunt amp;nbsp;aliaquænon incongrue’diccndaeftenthoclocodeilloæftumarisirt «49. die bis citato; quodmiraculum præbet omnibus maximum ; itavtiplî, qui arcana rerum perlcrutantur Phyfici, mdubitationemeius rei cadant, cuius origh nemignorant. CumqueMacrobius amp;Bedavidcantur aliquidloqui, Lucanus aiitem fe nihil feire fateatur, diuerfiauftoresvariispugnantfententiisromnes autem incertis abeunt rationibus, nobifque lûffîcit cum Propheta clamarei Quam magnifîcatafuntoperatuaDominc, omniainfapicntiafecifti, implcta eft terra poflelfione tua. Et iterum, Tui funt cæli, amp;nbsp;tuaeft terra, amp;nbsp;tu dominaris ^teftati maris, indicia tua abyirusmulta,ideoqueiure dicuntur incompre-hcnfibilia.
Cap. * Hæc funt quæ de natura Septentrionalium Regionum.‘Cômpcrirnus ad ho-150. norem làniftæ Hammaburgenlis Ecclelîæproponenda, quam tanto munere di-uimepietatis præditam videmus,vt innumerabilcm populorum multitudineiH, quorum hæc Metropolis faóta eft, labore fuæ prædicationis, ex magna iam parte conuerfos habcat ad Chriftianitatem, ibi folummodo ponens euangelizandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
filentium, vbi mundus habet terminum.Quæfalutiferagentiumlegatio.primû à Sando Anfgario incæpta,profperis femper vfque in hodiernum diem auda eft incremenris, vfque adtranlitum magni Adalberti, perannos circiter ducentos quadraginta.
Cap. Eece ilia fcrocifl'imaDanorum,fineNordmannorum, autSueonumnatio, i;!. quæ, iuxtabeati Gregorij verba, nihil aliud fciuit nili barbarù frendere, iamdu-dum notiit in Dci laudibus alleluia refonare. Ecce popuP ille piraticus, à quo to-tas olim Galliaru amp;nbsp;Germaniæprouincias legimus depopulatas,fuis nuefinibus contentus eft, dicens cum A poftolo : Non habemus manentem hic ciuitatem, fed futuram inquirimus, amp;:credimusYidere bona Domini in terra viuentium.
Ecce patria illa horribilis femper inaccelTapropter cultum Idoloru, amp;nbsp;Scythicas , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
non mitior ara Dianæ, depofito iam natural! furore, prædicatores veritatis vbi- ‘ nbsp;nbsp;nbsp;,
que certatim admittit, deftrudifque Dæmonû aris, Ecclefiae paflim eriguntur, nomen Chrifti commun! ab omnibus effertur præconio. Nimirum ha:c eft mutatio dexceræ excclfi, amp;nbsp;tamvelocitercurricfèrmoDeiomnipotends,vtà
folis
I
-ocr page 81-HISTORIA ECCLESIASTIC a; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75;
foils ortu 8t occafu, ab aquiloncSr mari laudabile fit nomen Domini, S^omnis lingua côfiteatur, quia Dominus lefus Chriftus in gloria eft Dei patris, cum pa* tre amp;nbsp;fando Ipiritu viucns 8c regtians per omniafæcüla fxculorum. Amen.
magnetuiTræfulmunufculaferuii tibi nbsp;nbsp;Ecclefla fertpleno cordis amore,
Parua qnidem fltnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Vix.^ me indicé, dignd
^næ pojfent ocnlù relegénda placeTe CaioniSi P^m cnm Khêtoficisflrmonesfloribus ornei, Cnm tna lingnapacrà fit ctanü 3ibliôthéclt;e, Pnm diuina patrnmfcfntere 'voliinnna cantis lndiculisgt;, qnid verba putem tibi balba valer et ^t cnm mnlta Déo placntjfent dona potent nnti 'Sape minuta duo vidua landata memento^ Etconfidoetiam,quiacommendatiofcripti, Carior tnde tibi maneàt, dum nibibtfiiînm, Pxternnmque vides, fed quand pagina vetam Ecclefidiaudem canit Htfloriamque rBremenfeni, Omne decnsfionfi eß vbiferturgloria fionfa. C um que perinnumeros librorum currertm agros S cire decet quod vbiqne legd hoc ejfl altorum : Ifle tuns liber efl, totu/qne reuoluitur in té, Tempns àd vfqae iunm perducens aHapriorunt.
^gt;^0 ne f^es foret irrita feriio, i^ipro lande tna non ernbet ejfepoetd, Ü^émpé tibifateoryienerabilù bonePaßor, St bené non pótui^ terte veradafcripf^ Tefl tb Its hits y ten s, qnibus hatnotifinia res tß,
^Utppeplacere tibi reor hoc fatis ejfe labori. T nm perpendo tuo non ejfe igndbtle clauflfd, lt;^od minimus fratrnm perfecit maxima reénm, in qnibns Eccléfia lucént prtmordta npflra, Arcioumquefalns popnlorumjcrtpta tenet ur^ T empns ent quo fa it a tua Celeberrima.laudtSi Ant nos, ant aliqnis ex doiiaplebe tuorum Pangemus mat ore lyra,ji Vitafnperfles. ^luamuts notafatis pateant tua ^efla pelt otbem^ ör* finefcriptore Vul^abit fama perennis.
'^em nam prateriit felix eleilio, qua 'te, Prißco more patrum, Paflons nomine dit^nnm, h-lecinmque ntyeo prodebat Spiritus index. Cuius tunc feflum recolebat turbafidelisi , 0 quantis lacrymis popnli te vidimus emptum, I
Dum
U adaMi mist, e-cclesiast.
^umpriu!: o^preßt votis corninunibui omtjei Talern te cuperent^ ittimo longe meborem, .^(tam Ipes vlla foretvelnoflra ßdet mermfet^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
Ta/olitispopali dar am d ter nice eaten arn, Tafcicalojqaegraaes ab onußa plebe repelJens^ ^fft^iggentü mmrorem m gaudia vertii.
Tti C 1er am imafla raptor am fraade graaat am Inßta reßftats^ ta nos errore veter no Txtmis^ atqaeßto reddts facra temp la decors Tupacem terris antiqaa Ute fagatam Bccleßis reaoeaSy tarn tertia praliaßirganti Tt, difiordantes ta iangis ad ofiala mentes nbsp;nbsp;.
Siqaidadhacfapereß^ qaodgaadia publica tarbei, ‘Ter tefidari tribaat ‘DeaSt adiiciatque
Ut 3rema cam T/ammabarg per te redimt mereantar^ diaturnaßii flent tempora careens arnba^
Hac à ‘Paganis oppreßd^ hac claußa tyrannis.
V^ofque tu£ fectides übi corde nbsp;vocefauemuc»
FINIS.
INC®
-ocr page 83-INCERTI AVTORIS
HISTORIA ARCHIE-PISCOPORVM BREMENSIVM, à tempore CAROLI MAGNI, VS-QJE AD CAROLVM ÏV.
f^lSTORlA ^RCHlEPlSCOPORf^M ^RË-menßum de omnïum primo yp'iUehadö.
Agnificvs Carolus Romanorum Imperator, amp;totiusor-bis fere Dominator amp;Domitor,Saxohum gentem ad fidêChri-a ftianam per multa bella perduxit,quietiamper xxxiii.annoS y continuos cum eifdem Saxonibus dimicauit; Ettadembello Co^ pito Prçdicatores ad illam gentem nimium Idololatriæ dcditam tranfmißt.Prinium omnium bcatum Bonifacium Maguntinen-
fis fedis Archiepifcopum, deinde plures alios : Tâdem S. Willebadum, primußi Brcmenfis Eceleiiæ Epifcopum, ad conuerßonem gentiumdeftinaüit, qui pri-n^us omnium Dottorum maritimas amp;nbsp;Boreales Saxoniæ partes amp;nbsp;Trafalbianos populos per lauacrum regenerationis adhdeiChriftianæpuntatera pcrduxit, amp;nbsp;multa milliaPaganorumbaptizauit. Ipfeenimdepartibus AngliacRegni ve-liiens, martyrium deßderans, legitur multas angullias amp;nbsp;perfecutiones propter euangelizandi conftantiam fuftinuiflb. Sed beatus AnfgariuS, quart)^ eius luccelfor, ßdeli ftilo inlibro vitæaduumque eius defcripßt; vbipleniuaÄftrui poterit, qui vitam beati Willehadi feire deliderat. Igitur Dominus èc Venerabi-lis pater Willehadus, poftquam ordinationemapoftolicamrcceperat,rexitEc-clefiam Bremenfem duobus annis, mêfibus tribus, amp;nbsp;viginti fex diebus ; prædi-cauitq; tam Phrifonibus qua Saxonibus: poft martyrium beati Bonifacij.per an-nos trigintaquinq;. Obiitautemfenex Sc plenus dlernminPhrißa, in villa quse Blokegen dicitur in Ruftringia, Et corpus ci’ per Wifuram ad ciuitatéBremenfem deportatû , inEccîfcfia Saéhi Petri Apoftoli,quâm ipfe ædificauerat, fepultu eftSedfuceeßbr eius Willericus corpus fandi Willehadi de primo loco trâftulic id alium locum, amp;nbsp;in quodam oratorio ad auftrüm, iuxta monaft^ium quod i-pie feccrat, ftudioferecondidit. Et hoc fadum eft præ timoré piratarum,qui jp-pter virtutem miraculorum fandi Confeflbris corpus auferre nitebatur. In quo loco per annos fere lxx. qulcuit,vfque ad tempora beati Anlgarij quarti fui fuc-ceflbris, qui tune audoritatcfedis Apoftolicæ, proptervirtutemmiraculorum quæ ibidem gratia diuina fiebant, eum tranftulit, amp;nbsp;in Catalogo fandorum de-fcripfit. amp;nbsp;diem depofitionis amp;nbsp;translationis eius celebrcm efleconftituit, cum collaudatione plebis amp;nbsp;fuorum clericorû. T ranßtus eius cçlebratur feftiuis gau-diis VI. Idus Nouembris i. Ordinatio vero eius ïii.ldusiulij.
DE rr 1 L L E R 1 C 0.
TD E A T o Willehado immediate fucceftit in Ecclefia Bremenß Dominus Wil-lericus, vnus ex difei pul is beati W^illchadi, Canonicus Bremeßs, vir litcrat’, amp;in omni morum honeftate praeclarus, pro fide Chrifti miles ftrenuiflimus, cut Carolus Imperator regalia porrexit. Hie Ecclefiam fide tenellam quinqua^inta annis rexit. Cuius temporibus Ecclefia Bremenfis regimine dicitur caruifte pa-ftorali per annos xn. propter nouellamgentisSaxonUmcóuerfionemXqui male fe patiebantur regi iurifdidioncEpifcopali, maxime cum nullis fere annis à
G j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bello
-ocr page 84-gt;8' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K I S T O R I A
bellovaearent.'tantlcmSaxonesitaprofligatileguntur, vtcxhiisqui inhabita-bant^trafquc ripas Albia’fluminis, dcccm milia hominum cum mulieribiis ôô. paruulis in Franciam translati ünr. Et hic cft annus diucurni Saxonû belli xxxiîh quem Hi/torici Fiancorum dicuht memorabilern.C^io tempore di/pofuit idem InlperatorCarolus,gt;vtinHammenbiirgEccIcfiaconftruereturJ vcSlauiamp; Da-' rdj amp;nbsp;genres circnmpohtæ ab îpià Ecclciia, ranquamàmetropolidn hde Catho-*-licafouerenturj fed occupatio Kegnf ipfumlmperatoremimpediuitnebonum jJropößtum quod conccpcrat, cohiùmmaret. Legitur eriam anre tempora bca-ti Anigàrij præErtus pater WillericusTraniàlbianis praîdicaircamp;Ecf^leham in Mclthorpe frequenter vihtafTc, vfquc ad tempus quo Hamburgmetropolis fada eft. Anno Willcrici xxv. moritur clariflimus Imperator Carolus, amp;nbsp;Ludoui-cus filius eius eleduseft in Romanorum Jmpcratorcm : qui voluntatcmpatris oblitus, prouinciam Tranialbianam Bremenii VerdenliEpifcopo comenda-uit.Annoigitur Willerici xxxiii. Ludouicus Imperator noua in SaxoniaCor-beamexorfus eft, rcligioûïlmios Frânçix monâchos ad idcotngregauie cœilo-gt; biumîinrerquospræcipuusfuitbeatus Anfgarius pater nofter, icicntiaamp;meri-torum prærogatiùa præclarus. Intcrca Willericus Bremenfis Epifcopus, ftrenui paftoris officium getens, Eccleiïas vbiq; per Epifcopatum fuum congruis crexit in locis, probataiq; pcridnasin cis inftituit, qui mundo corde Sccafto animo o-» mnipotenti Domino famularentur, atqüC animas fibicommiftàs delidcipuri-tate, Sc/andaconuerfitioncfidelitcr inftrucrent. Congregauitctiam idem Da--minus Willericus maximum clcrum, amp;dcpopulo magnam EccleGx Bremenfi ha:reditatem acquiiiuit. quipoftquamrcxeratEccIeliam Bremcn/èm L.annis, Icnex Sc plcn^^ dierum obiit; fepultulq; cft in Ecclelïa benei Fecri in Brcma, à parte Akaris Aquilonari, i v, Nonas Maÿ.
DU L r b Ë K i C Ô.
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R I c V s Epifcopus ordine tertius, fèditannisodo: hicdiciturfuifTé
■•^fuperbus. anno Luderici ni.LudouicusImperator obiir. Idem Ludericus quodam tempore beatum Anfgarium,cuiusdodrinæinuidcbaramp;virtutibus.dc ciuitatc Bvcmcnri cxpqlit, Gcutdeeo quidam feripferunt, poft idem Ludericus obiit.Erfepultuseft in Eeelefîa beati Petri, vin. CalendasSeptembris. tune Bremchfis £ cclcfia multo vacauit tempore,
DE ^^NSG^Rl 0.9
TAnöÈ M Ludouicus pins Carfar inclytus, Hnmbargehûs EccleÛ£ defola-tionemmiferatus, virum venerabilemDominum Anfgarium Hnmbargen-fem Archiepifeopum adEpifêopatum Bremcnfemde conlènfu Canonicorum Brcmenfîum promouit, amp;nbsp;procuratores adRomanam Cui-iaincennÛTiifitido-^ neos, qui viiioncm Bremenfîs amp;HambiirgcfisEccletiæproeiiearunt, ücucPri^ uilegin ûipcL- biisdnea. pJeniusdemonftrant, quxitiEccIeGâBremenûGdclicer confèruantur. Anfgnrius autem nunc DanosnuncTranfàJbianos vifitans, in-numerabilcm vtriufqucgentis multitudiilcm, Diuinaprxeancegrsitini traxit nd Edém Cbtifli: Kcgc etiâm Dneix bapti2auitgt;amp;EccleGnm in Sle^^ick cenilru-xitprimnm. DeindeRipenfemEcclefîam fnndnuit. Etdata licentiaà Rcgcba-pti2ato,vtquifquisvelletinRegnofuoChriftianus GeretfinGnicngendummul-cieudo ftatim pcrminiHcrium fnnSti Anfgnrij credidit Domino lem Chriilo : de ^uibus hoc memoriale in librisrelidum eïi, quinpluresqui in nqunbapciûni loti funt, ab omni corporis inHrmitare ftatim liberati, Domino Chriüo gratins rc-fcrcbane.PolihxcRegem Svreeixcü fuopopulo baptizauic. Beatus Anfgarius prxfuicEccleüxBrementi xvrir.annis. N^m anreain HamburgenftCathedra icderat xvi. qui fueruntfimul xxxiv. anni. Totum eiusRudium ruiepro animn-rum iälute, Ipïè eriam conRruxicconuentualem Ecclefîam in Ramcslo, deinde eonuentum fandarum virginum in BarPen, poR hoc HoÉpicalcm Bremx, vbi
pnupe-
-ocr page 85-A R C HIE P I s C o P- BREMENSIVU 7$ paupcrcs vccrcarcntu r, amp;nbsp;holpitcs quiciinque rceiperentur. Vbi etiam per fe i-pfumcotidievcnicns, infirmisnon erubuit miniftrarc, quorum plurimos Dei verbo amp;tadu corporali diciturfanad'e. I plc fiinilitertrallulit corpus fanóti Wil-lehadi inmatriccm Ecclcliam S.Pctri Apoftoli,abprimo auftrali Oratorio,quo deportatum fuit à Willcrico.Et tunc facia flint ilia miracula quae per mérita bea-tiWillchadi populo oftcnlafunt. Ab anno Domini dccc.lxi. quieftannus Archiepifcopiabordinationc xxx. Sandus Anlgarius vitam miracula beati Willehadi tidcliter fcriplit. Qui plura de bcato Anigario fcirc dcfidcrat, adpri-vulegia Domini Papa:amp; Imperatoris decurrat. Vitamdcfeipfofcriptampcrlc-gat diligenter : quam vitam veridico fermone defcripllt fuus fucceflor S. Reirt).-bertus more beati Iohannis Euangcliftx, quail de aho fcribens innuit fe fideliffi-mum eius difcipulorum pcrhibcre veritati tellimonium,quam cognouit in ver-bo Dei. Hunc librum direxit ad fratres cœnobij Corbeiae, bcatificans eos quod talcm miferunt, amp;nbsp;nobis congratulans quod talem meruimus fufcipcre Paftorc. Sedit autembeatus Anlgarius omnesannos xxxiv. amp;obiitfcnexamp;plcnusdic-^ rum. Cuius depolitiofummavenerationccolitur 111. Nonas Februarij. Obiit ' autem Anno Domini dccc.lxv. Indi dione xiii.quiellLudouicileeundilm-peratoris, xxvi. fcpultufqjeft in Balilica S, Petri Apoftoli, ante altarc fandx Dei genitricis amp;nbsp;Virginis Mariæ.
DE S,JE1MBEKTO.
Ç Anc T vs Rcinabertus poft fuam elcdionemab ArchiepifeopoMagunti-nenli, confccratus eft in Archiepifeopum, amp;nbsp;lie venitin Corbeiam, veftem-que fufeepitcum profeftionemonaftica. Cui Adalgarius Abbas illius cœnobij focium conced'it nomine Adalgarium, qui poftea amp;nbsp;focius prædicationis.Sc hæ-res meruit elle dignitatis. Pallium rccepit à Nicolao Papa, tcrulam paftoralem à Cæfarc Ludouico fccundo. Hunc S. Anfgarius propter mérita fuaadoptaucraC in filium fpiritualcra Prophetico fpiritu, quo idem pater plcnus crat lon^ ante prædixit, ilium fuæ virtutis æmulum. Et in Cathedra Pohtificali libi dcbcrc fuc-ecdere, gratiaq«c meritorum incælcfti Regno confortem fore. Tunc bcatus Reimbertus legationis fùæ officium, quod ad prædicandumgentibus verbum ticijprimitus à DccefTorefuofufccpturneft, amp;:poftrcmofibi iurefucceffionis quafihærcditarium pcrucnit,virilitcr eftexecutus. Ipfeqüoq; perfc,quotics oc-Cüpationesaliaefincrcnt, cidem legation! infiftcns; femper autem conftitutos babens presbyteros, plt; quos amp;nbsp;Verbum Dei gentiles audirét,amp;folatium capti-ni Chriftianihaberct. AdEcclefias inter ipfos Paganos longe conftitutas,quod-qnegrauiffimum crat, marinis dilcriminibus adeundas, qua: difcrimina ipfe fre-quentius fuftinens, cum Apoftolo fæpe naufragiuni pertulit, fæpe etiam alia pe-riculafuftinuit, fpefuturæbeatitudmisomnia præfentisvitaealperalcniens, il-ludque Apoftolicumcontinuameditationereuoluens, nonfunt condignae paC fiones hums temporis, ad futuram gloriam, quae rcuelabitur in nobis. A nno igi-tur Domini Rcimbcrti xi i. Ludouicus plus Caefar Magn’ obiit. Poft cuius mor» tem effera barbaries laxis regnabat habenis, amp;nbsp;multiplicata funt mala fupcr fer-ram. Tune vrbes cum ciuibus, Epifeopi cum toto grege interfedi, Ecclefiæ illu-llrcs cumfidelibusinccnfa:funt. Et à Danisamp;Normannis Saxoniaeftdeuafta-ta-, Colonia fuccenfa, Aquilgranipalatium, quod Carolus gloriofcconftruxc-rat, ftabulum cquis fuis feccrunt, amp;nbsp;poftea Princeps Vrdwich ipfum deftruit, amp;nbsp;perannos lxxx. dcuaftatum permanlit, vlque ad tempora Ottqnis Imperato-ris. Contigit etiam Paganos illo die iudicio Dei adquedam pagumErifiç deuol-ui, qui Norden appcllatur. hunc fubucrtcre aggreflifunt. Erat illic eo tempore Vcnerabilis ArchicpifcopusBrcmenfis Reimbertus, cuius adhortationibus Sc dodrinis confortât! amp;nbsp;inltrud! Chriftiani, cogreflifunt hoftibus : Etproftrauc-runtexcifdemhoftibus 10378. pluribus etiam dumfugæprælldium quaererenc nccatis. Vbi collis, in quo Sâdus orauit Reimbertus dum pugna fierce,perpétua
\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;celpù
-ocr page 86-H I .S T O R I A
cefpitis virîditatc noratur i Ec lapis in quo genua fledens brachia pofuit, iuxra Oshnge veftigium oftendit. Item fanâus Keimbertus,antiquorum fanôlorum more, Jiuinaîul tus gratia, fertur quod rairacula feciflet ; frequenterque, dum xrcc inSueoniam, tempeftatemmarisfedaire,amp;cæcumilluminaflepfrrcôfir-inanoncm,quam Epifcopali rnore faciebatltcm cuiufdam Regis filium à Dæ-monio liberafle dicitur. V bi multis aftantibus Epifcopis.fpiritus immûduscla-mabat ex ore vexatiiRcimbertûfoIû inter eosdignecórnifliimcgilTe officium, ipfummetfibieflccruciatui. Hue filium Regis LudouicidicuntfuiflcCarolû. Erac autem beatus Reimbertus cû Moyfe mitiffimus, amp;cum Apoftoloomni-ùmiiifirmitatibus copatiens: præcipuamcuram habebatineleemofynispau-perum, amp;nbsp;captiuôrû Chriftianorüm redemptionêdefiderans. Suntetiam alia multa de ifto fando in vira fuadeferipta. Hofpitalepaüperû à beato Anfgario in Brema côftrudum,ipfe notabiliter auxit,amp; nô folum in Epifeopatu, fed v bi-' cunq; erar, pauperibus elcemofynam,cum omni diligentia miniftrauitjnobile
verbû exhortationis fuis polleris relinquës; Non eft, mquit,tardandum,vt cû-dis pauperibus fuccurramus; quia quis fît Chriftus, vel quado ad nos veniat, i-gnoramus.GIoriam verbi Deiomnibus incc/Tanter miniftrauit.Et breuitertâ-quamGatholicus Potifexomnibus virtutibusclaruit: præcipuein defenfîone clen fui ; amp;nbsp;picbis fîbi cômilîæ follicitam amp;nbsp;indefeifam curam exhibebar. Sunt autem mûlta, quæ de noftro iandocopiofein librofuoexaratafunti in quibus id memorabileeft, quod presbyteri anima defundi, qui fîc in vifu fîbiappates, fupplicauit.xL.dies in pané amp;nbsp;aqua ieiunans, àtormentisabfoluit. Ipfe etiam Conuentualem Ecclefîaminfolitudine in Burkenfundauit,cumPra?pofitura amp;nbsp;Canonicisfecularibus,quosibiregularitcrviuereprçccpit,ad honorem Dei amp;nbsp;fandi Matcrniani Confeiforis.Tandem Dominus leius Chriftus,cuifîneero corde fèruierat, voléns fuos fiJeleslaborespiainercede remunerate, infirmi-tate dcficere fecit, amp;nbsp;morbdamp; fenio confedus, quos per fe non potuit, per A' dalga^pm focium fuum in Dominoconfortauit. Obiicanno Domini dccc, Lxxxvii i.lndiólione vi. Guius depofîtio celebratur iii. Idus lunij. Beatus Pontifex Reimbertus ex occafîonecuræPaftoralis demonafticaperfedio-ne nihil perdidit,
DE ^DALGÀRIO.
K Dalgarivs Archiepifeopus,quifucceffitB.Reimberto.præfuitEccîc-fîæ B'rcmcnfîxx.annis. Virameius exlibris beâtiRfimberticollige.Rcgaquot; lia recepit ab Arnolpho rege,Pallium àStephano Papai fcditqj difficili tempore barbaricæ vaftationis. Ncc tarnen Icgationisfuæadgenres, vtin Priuilegiis / Icgitur,ftudiumomiferat. PofthæcArchiepifcopusfenioamp;infirmitatceófe-dus obitt Idibus Maij. Sepultus eft iuxta fepulchrum beati Reimbcrti.
DE //OIE KO.
TJ O lERvs Archiepifeopusfedit annis vii. Pallium fufeepit a Papa Sergio, Regalia à Ludouico Rege. Hic erat monachus de monafterio Corbeyenfi Ecclefîæ, inadiutorium Adalgario conceflus. Deipfo in antiquis Ecelefixlt-brisvnus verfuseft feriptus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)
amp; tleSlui fuit Hoger limits heros.
Veterum^traditio narrat ipfum fuiftcfeueriffimumindifcipIinaEcclefiaftica. In diebus ill is finita eft profapia Garoli Imperatoris, alienis tenentibus feeptra Regni. Tune etiam parochia Hamburgenfis àSclauis, amp;nbsp;Bremefis Vngrorum impetu démoli ta eft Et ConfeiTor Dei Hoierus obiit; amp;nbsp;fcpult’ eft iuxta fuum dccelTorem in Capella fandi Michaelis,ad Orientem Ecclefîæ Maioris.Huius Arthicpifcopi corpus, cum poftannoscentumamp;vigintidiruta vetuftateCapella, ptærer Cruces pallijjamp;ceruical Archiepifeopi, nihil potuitinueniri; vu-de à mukis creditur, propter eius fanditaeem ad fuperos cranslatum.
-ocr page 87-ARCMIEPISCOP. BREMENSIVM.
Si
J^EinvardVs fedit vno anno, de cuius vita prætcr nome nihil ad manuni vçnit. In diebus illis grande thiraculumfertur àpofterisBremæcontigifl'e, Vngaros fcilicet incenfis Ecclefiis, Sacerdoces ante altaria trucidafle, clerü vulgo peremptum, aut impune occifos aut dudos in captiuitatê. Tune ctiam Cruces àPaganis truncatæ, ludibrio iunthabitæ- fed Deus cuius paflio ibi deriià eft, incredulos abire non eft pafl'us inuItos.Nam fubita amp;nbsp;mirabilis orta tcmpeftas,a femicreniis Eeclcfiaru tcftis, fcindulas eleuauit, quas in facies amp;nbsp;ora pagan ord rotans, dum fugç præfidium quærunt, aut in fl uuium Wiferam prçcipitari com-pulit.aut in manus ciuium concludi. Nec mora, proftratum gregem boni Pafto-tis occubitus cito fccutus eft. Qui depofitus 111. Kalend. Oàob. vna eum præ-» déceflbribus fuis, in Ecclcfia fanch Michaelis tumulatus eft.
VNn o ArchiepifcopusfeJitannis xvîii.McmoriaEtraditumeft àfratribus, quodRein^rardodefundo, Leidradus tune Præpofitus Bremeniis clcétus hoc Vnnone pro Capellano vtês ad Curiam regis venir, Rex autc Con-radus diuino, vt creditur, fpirituafflatus, contempta Leidradi præpofiti Elc-^i fpecie, paruulo Vnnoni, quem retro ftarc confpcxcrat, virgampaftoralêob rulit.Cuietiam Iohannes deeimus,vtpriuilegiumindicar. Pallium dédit. Erat ^ir, ficut in clctbonc ac trâfitu videri potcft.fandifTiihus: pro qua fanditate Cô-rado amp;nbsp;Hcinrico Regibus Romanorû, familiaris amp;nbsp;rouerendus permanflt. Vn* d» ita amp;nbsp;verfu depingitur :
Principibm nottts Tnnofuit or dine nonuf.
A N N O Domini ne c c c. xx. BurgUndionum Rex Rodolfus qui nonnullij ^annis Italicis impérabàt, lanccanl quandam à Sampfonc quodam Comité dono acccperat,quam ConftantiniMagni, Helena:filij.fuifledicebat, qu^ excepta cæterarum fpecie lanccarum, nouo quodämmodo opère, noüaque cla-borata arte amp;nbsp;figura, iuxta mediam fpinam habuit vtrobique quafi feneftram, amp;nbsp;in medio crucis ex clauis, manibus amp;nbsp;pedibus Saluatoris Domini noftri lefu Chriftiafflxis. HinricusitaqueRomanorumRex, gencrcSaxo, filius Ottonis Ducis,audiensRodolfiftn tam caelefte donum habere, vt erat domini timens, totius religionis amator, Icgatis direftis temptauit fi prçmiis aliquibus pofTct il-hidacquirere. Quod cum Rex Rodolfus modis omnibus fe nunquam adurum diceret, Rex Hinricus, quia hune muneribus mollire nequiuerat, minis terrcrc magno opéré curabat. Omne quippe Regnum eins cæde ac incendiis fe depo-pulaturum eile minabatur. Qma veto munus, quod petebatur, illuderat, quod cælcftibus terrena coniunxerat, Rodolfi regis cor Deus emolliuit, iuftoque Régi, iuftaque petenti,protinus tradidit. Quanto autem amore Rex Hinricus prç-didumcæleftcmunusdilexerit,cum in multis rébus, turn in hoc maxime damit, quod huiusdatorcm non folumauri argentiquemiMicribus, vcrumetiani Sucuorumprouinciæ parte nort minimahonorauit. Hac igituroccafionCj im-mo Dei voluntatedanctam Rex Hinricus adeptus eft lanccam,per quam ipfc de hoftibus fæpius triumphauit j camque filio fuo Ottoni Magno decedens cUrtt Regno reliquit. Ipfaque eft, quæ ex tune hodieque in Imperatorum tutela folot manerc.
FEm pore Zachariæ Papae Carolus TyrannuS, qui milita mala fecit Epi-fopis, obiit: De cuius fepulchto ferpens cxiuit, amp;nbsp;corpus non eft inuen-tum, Prüfens erat beatus Bonifacius f quem Papa Zacharias primum fecit Archi»-
-ocr page 88-I
H I S T O R I A
ArckiepifcoputnMaguhtinehfelîïi Cüm afttcatamMaguntiaj quam Colonia îicclefiæ fubictlæ fuerint Wormaciehfi EcclefiX; quafe autem Wormacicnlis Eccleüàtalipriuatafüentdignitate j à memoriahominum eft elapfum: dicftuC tamcri illud ob quoddam vadde enorme crimen illius Ecclefiai Archiepifcopi Contigiflc.
1 GiTvk Àrcbiepifcopusnihil afperumautgraucformidansproamoreChn^ ftilatitudinemfuiArchiepifcopatusperleipfumcircuircelegit; quernfecuti funt plurimi Canonici Ere menfes, Iccum amp;nbsp;in carcerem amp;: in mortem ire para-tos dicentes pro nomine Chrifti.Poftquam autem ad Danbs perueniret.Harol-dum Regem bâptizauit cum Dànorum multitudine, cui’ adiutörio omnes Da-horum liifulas circuibat, Verbum Döminigehtibus annunciarts;amp;fideles,quos ibi inucnit captiuos, in Domino confortauit. Deinde venir in Sueoniam, in* üenit ibi quos beatus Anlgarius baptizauerat, ad Paganifmu rclapfos, qui à fände pâtre Vnnone funt ad fidem Chrifti iterum conuerfi. Tandern non fine ma* ximo labore peruenit ad Birkam oppidum Gottorum, in medio Sweoniæ pofi-tum,quoiampoft obitumfandi Anlgarij annis lxx. nemo dodorumaufus eft pertingere, prêter folum, vtlegitur, beatum Reimbertum, quia perfecutio Pa-ganorum multos retinuit. Perfedo autem fu± legationis minifterio, cum tadem redire difponcrct ; Eiiangelifta Dei apudBirkam ægritudihe correptus, ibidem fefli corporis tabernaculum depofuit. Et fperatur anima ei’ curri fanólis animabus rcquiefcerc in Domino. TuncdifcipuliPótificiséxequiascius Cumgaudlo fimulamp;fletuprocurantes; cæteraquidem membrafepclierunt in eodemloco veloppido Birca, folum caputreportantesBremam; quod decenti honore con* didérunt in maioriEcclefia,coram altari. Obiirautemperado boni certaminis Curfuin Scythia,vt fcribitur,circa medium Septebris. Ifte magnus Chrifti Con-feftbr exemplum dedit fuis fuccelforibuSjVt hullâ maris amp;c terræ pericula dcuita* ÏC dcbcant pro cælefti gloria Obtinendai
DE ÂDALDAGO.
k Daldagvs ArchiepilcopusBrcmcnfîs,præfuitEcclcfiænoftra: tiv.an-nis. Iftceftquinobisrempublicarareftituit, genercilluftris, xtateiuuenis, decorus fpecie; morum probitate Ipeciofior. A choro fumptus eft Hildcnfeme-lis Eceleliæ, confanguineusamp;difcipulus bead Adalvrardi Verdenfis EpifeOpfi Cuius tun c vita probata, fama illælà, amp;nbsp;fides erat in Palatio cognitiflima: Quem dicuntedamdodrinaamp;miraculiscelcbrem, amp;nbsp;Slauorftmpopulisco tdmporc pra:dicafle,quö hoftet patet Vnno venetabilis Archiepifeopus ad Scythas Icga-tus extitit. Eius Adalw'ardi opereamp;teftimohio commendatus in Curia Impc-ratoris Adaldagus; Regalia accepit ab Imperatote Ottonc : amp;nbsp;Pallium à Leone vn. Sic ifte patervencrabilis AdaldagusprimoittgreiruscftEpifcopatum Bre-inenfem, longo prius tempore poteftatibus ac iudiciaria manu comprelfurh, præcepto Regisabfolui; amp;adinftarreliquarumvrbium immunitate, fimtilquC libertatc fecit donati. Tune Archiepilcopus nofter obtinuit à Papa ; vt Ecclefia: fuæ confirmaret omhia; quæàprædocefl'otibus fuis Gregorio, Nicolao j Sergio amp;nbsp;exteris A poftolicis Bremefi Epifeopatui concefla funt. Tune Atchiepifcop* hoftcr primo ordinauit Epifeo-pos; in Dahiam ad Slcfewig, ad Ripam, amp;nbsp;ad Ar* hulam. Nempc ftudium eius totum tuit in conuerfionc gentium, in exaltation« Ecclefiarum,in faluteanimarum; propter quodab omnibus ainabatunEo tempore Archiepifeopus noftcreu Imperatorein Italiaper quinquennium motam faciens, magnum lucriim dé peregrinatione fuàEcclèfiæ Bretnenfi rcportaultgt; ficut hoc ex priuilegiis fuper hoc obtenus perpehdi poteft mahifefte. Sed clerus amp;nbsp;populus Bremenfis cUnde Paftörem cum ttunciis amp;nbsp;litcris rcuocaucrut, quia fuftinere ho poterant eiUs ablehtiatn diuturna. Cui véniehti tam extranci.quam ciues cum clericis occurrerunt, itinerc triUmdierum,cum gaudio flentes,amp; clamantes ; Bcnedidus qui venir in nomine Domini. Tunc duxit in Comitatu fuo
Bene-
-ocr page 89-ARCHIEPISCOP. BREME NS IVM.
Bcne4ilt;^uni Papam, ab Öttone Impcratore indcbite remotum, quem in oppi-do Hamburgenii in magno honore tenuit vfq; ad obitum eius; qui dicitur tuilEe vir literatus amp;nbsp;fanétæconuerfationis. TandemRomaniduétipænitentiadeil-liüsfanéliviriexpulßorte.cü Imperatorecumreuocarunt,fednuncijeummor-tuuminuenerunt, cum venifl'ent Hamburgum. Tranßtus cius iv. Nonas luiij deferibitur. Hæfuntreliquiæfanftorum.quas Adaldagus dc vrbcRomaab Italia reportauir, Corpora Quiriaci Sgt;c CæEirijdiaconorum; Item Vidoris amp;nbsp;Coro-næ, Cancianorum, Fælicis Sgt;c Fælicianij Colinæ amp;nbsp;Damianimartyrum, quorum feftaagi conftituit per Diœcefim fuamj ipfas reliquias cum muka deuotione di-ftribuit. Maxima taiMcn pars apudEcclefiaraßremenfem remanfic. Ecclefiam in Heslingh in honorem beati Viti martyris conftruxic, amp;nbsp;ibidem congregatio-nemcaftarum virginum collegit. VbinobililTimaChriftivirgoWcndilgarti amp;nbsp;pater eius Haddo nomine, totum patrimoniumobtulerunt Deo amp;nbsp;fantlo Martyr! Vito: Item in Oftringia Friüæ in loco Repesholt didto, Conuentum Cano-nicorum fecularium ftatuit in honorem fanóti Mauritij martyris:amp; Hofpitale in Brema mukis rcditibus auxit, adeo vt prxter hofpites, qui frequenter ibi fufei-piebantur,quotidicpafeeretur in hofpitalieodem xxiv. pauperes. Inipfo tempore Magnus Otto Imperator inclytä vrbem Magdeburg fuper ripas Albiæ flu^ minis condidit, quam Slauis Metropolimftatuens, Albcrtum fummæ lanftita-tis virum,ibidem de licentiafedis Apoftolicçconlêcrarifecit Archiepifeopum. Nouifliniis itaquc Adaldagi temporibus Chriftianitas in Dania turbata eft, faftaconfpirationeChriftianitatemabnegantes. Adaldagus obiit 111. Kalend; Maij,Indiótione i. Annofacerdotij Liv.SepultuscftinEccleftaBremcnfi, àca-piteLeudcrici Epifeopi.
DE L 1 E E N T 1 0.
A Nn o Domini dgccc.xxxviii, LibétiusficEpifcöpus, amp;feditanhis xxv. ■^pallium fufeepit à Papalohannc xv. Virgampaftoralemab Ottone iii. Primus omnium confecratus eft à SufFraganeis. EratiraquevirliteratilEiinus, amp;o-mnimorum probitatc decoratuSiAb Italia quondam fecutus Adaldagum.cuius etiamvitamæmulatus amp;nbsp;magifterium, folus ex difpofitionetanti partis dignus inuentus eft, cui Bremenhs cura Parochiæ credcretur. Erat enim vir tailtæ ca-ftitatis, vt raro fe mulieribus videndum præbuerit j tantæ abftinentiæ, vt pallida ieiuniis ora portauerit; tantæque humilitatis amp;r charitatis, vt in clauftro, kcut v-nus fratrum, vixerit. Multa: nimirumvirtutes eius; quippecontentus acquifitiSi rarocuriam adiit pro acquirendis; domi fedens quietus, parochiæ fuæ curam e-git diligcntiiEimam, totumque ftudium ad lucrum vertens animarum, diftriólif-lima régula omnescongregationes luas cuftodiuit. Archiepifcopus etiam pet fe curam egithofpitalis, fratribus Scinfirmis quotidiano miniftrans obtóquio J ipfequoqueviceiuaXenodochiumnepotifuocornmendauitLibentio. Dum adhuc pax effet in Slauia, Tranfalbianos populos frequenter vifitauit, amp;nbsp;matrem Elamburg paterno fouit amore: Legationcm fuam ad genres, vt prædecel-fóres eius, ftudiofa exequutus eft, licet dierum obftaret malkia. Quo tempore çumpcrfecutionem Chriftianorum in Dania Rex Svrein exercuifleti fupplici-bus Archiepifcopus legatis, crebrifque muneribuslaborabat.quatenusferocis Regis animum manfuetum redderet Chriftianis. Quibus ille rciedis, in fua ni-mirum crudelitate ac perfidia fæuire non celfauit. Temporibus iftius Libcntij Brema muro muniri cœpit. Eodem temporeVenerabilis Comes Henricus in Herfleuelde, fvel vrbanius Roffenuelde dicitur) Præpofiturimfecit, annucncc Archiepifcopo.Sc Ecclefiam confecrante. Hçc faófalunt vkimo tépore fenioris Libêtij, fub Duce Bernardo filio Herman!, qui populum Slauorumgrauitcr af-Bixit. Quo temporeetiam coterttioBcrnarijjVerdcnfis Epifeopi, de Rameslon coraPapaSergio eft termmata.Rameslon lira inEpifcopatuVerdenfi,nonlon-gc à vico Bar do rum,cuius ordinationem amp;nbsp;ius gubcrnand!,cum Verdenfis Epi.
-ocr page 90-Ö4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
fc op us repofccret, Apofrolicx fedis Dccrcto ceflîc ab incepto. T une ctiam Sla-« ui.à chrHhaniS 1 udicibus plus iufte côprefli* èxeuflo tandé iugO fer uitutis, liber-tiicctn fuàm armis defendere fühtcoaôii. Primo autêtotam Notdalbingiam de-populatifunt. Deinde rcliquam péragrantes Slaùôniarti, othnesEccledasincé-dciune, Sc ad folum v/que dirùerunt. Sacerdotes autem reliquofqj Eccleliarunl miftiftros, variis nécanCes fuppliciis i nullum crans Albiam Chriftianitatis vcfli-gium reliqucrûr. Apud Hamburg eo cempore multi ex clero amp;nbsp;ciuibus in capti-uitatem abdudi funt, plures ctiam interfedi propter odium Cbriftianiraris. lü-tereâ Libentius Archiepifcopus de legatione /ùa in genres follicitus, plures or-dinauit Epifeopos, quorum nomina amp;nbsp;fedes inccrtæ/ùnt,quia tempus perfecu-tioriis ilicubuir.Poft obitum vero Adaldagiitotarcgio lutlandia in duos Epilco-patus bipartica cft, tertio apud Arbufeh déficiente. Obiitauterri Libentius anno DniMillcfimo tredecimo, Indidione 11» Et fcpult’cft in medio chorl antegra* duslânduarijj [pridicNohas lahuâriJ.J
b Ù Zf A N O.
VNwanv s feditahnis xvr.fcrülam fufccpicabHiririco^mpcrarorc,pa^ ’ liumàPapamaiorcBcnédido. IfteVnwanusprimusomniumadcanonica traxitcongrcgationcstegulamgt; quæ anteaquidemmixtàcx Monachis vcl Ca-nohicis coucrlationC degebaht. Iftepcr fimoniacam pefte intronizatus dicitur, co quod magnam habiicrit hærediratem, cùius parterri ipfe inüitus Impcratori dimifit,partem VCro alteram Ecclefiæ fuæ ôbtulitjqtiampicgubernauit,tcrtiam parentibus dimifit* Hicetiam omnes ritus Pâ^anicos iii bac régi one fuhditusa-' mouit. Ita vt oxliicis* quospaludicolæftulfatrcqucntabantreuèrehtiarfaccrcc Ecdefiasxn.renoüari.Exquibus etiattl Bafilicanifahdi Viticxtraopidümcon-ftrubamp; Capcllam S. Willebadi côbuftam iuflît reparari. Ip/ô têporc fertur agge-remBrcrnen/emfirmaturn contra infidias amp;impctu inimiconim,praîcipueqgt; DuxBcrriardus Henrico Impcratori äüfuS cft rebellarc,turbaüitoês£cclefias Saxoniæ. Ex illo cnim têporCj quo Dux in Saxonica coftitutus cft regionci nun-quam difeordia inter Arcbiepi/Copüm amp;Ducem ccftàüitdHôimpughantcregé amp;nbsp;Ecclefiami ifto pro faluceEcclcfiæccrtate. HjecxmulatiOpartiUmdumprius Occulta efler, ex eo tempore vires accepit j amp;nbsp;creuit in immenfum. Bernardus e-nim Düx tarh àüitæ bumilitàtisi qüam paternærcligionisoblitus; Primoqui-dem per auahtiam geiitcm Winulorum crüdeliter opprimensi àd necc/Iîrarem Paganifmi coëgit. Deinde per fiiperbiam bcncficiorum immemor totam fccû adrebellandumCicfiiri moiiitSàXoriiami NouiifimefurgensinCbriftum, Ec-cleûas impugnauit, præcipue Bremenfem, quæ ditior eoccmporccxcctisi Hambürgen/cmjquæ remotior videbaturà manulmperatoris. Hüiusimpetunl VirijV'hwaiiustabterfuamagtlitudinerefregir.vtpræpudorefapietitiæâclibet-tâtis Epifeopii cogerctur amp;nbsp;ipEe Dux Ecclcûæ, cui ante aduêr/àtUs eH:, dcinceps hilârisamp;^bencuolasexiHerëinômnibüs.ErgohâbiroVn^aniconrilio, rebellis ' tandêficxusPrinceps, ScalrinburgCæ/âri HciîricofuppleXdeditmanus. Mox-quefàüente Vflwano, Slauis ttibutolùbadisipâëëtn reddiditNordâlbingist S£ Ecclefiæ Hamburgenfii Ad cuius reftäuratidnemVnwanuspoft Slauonicam cladem, ciuicatcmSëEëclcûamfccitnouâtnj fimul ex ûnguliscotigregidoni-bus fuisjquxviroru.m eflcnc, très eligêns Entres, Itàvt xii.Eerentj qui in Hamburg Canonica degercntconueriâtionc,populum dbidololatriçreuocântes er-rore, Ordinauitefiam in Slauia, mortuo Reimbcrto, Bennônëm,virümprude~ tem, qui de fracribusHamburgenfis£cclefîæelcdus|j in populo Släuorutnmul-tum prædicando früdum aftülit.
^IRACP'LP'M.
aE^^o Domini m. xxi. in villa. Colobizce in Sâxonia. j in Monafterio iânâi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Mugni Martyris,completis matutinis, experunt chorjizari xv. viri amp;in.mu-licres in cœmitcrio. Presbyter cum mifiamprimam inchoaret, non cciEaue-
rune
-ocr page 91-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM. ' tant ^cantilenisamp; chorea j donee ipfcj volens înfoicntiam eorum compefce-te, acceflit ad eos, rogans vt quiefcerent: Nölebant, amp;nbsp;prcsbytef diótus Eebert’» üc cft cis imprccatus. ytinarn potentiaDci mentis lanóli Magni martyris fic inquieti annum ducatis: qui verba eins fub/ànnantes perftiterunt cantando. E* ratvrtâtriummuhcrum, filiapresbyteri, nomine Merfindis, quamiubête pâtre frater matris eius Iohannes, brachio apprehendetts nitebatur earn à ebotea ex-trahcrc, Si brachium eius extraxit de corpore, ncc inde gutta fariguinis èmana-uit. Sed tn in cantando amp;pedibus ftrepcrtdo, curti aliis per annû in chorea per-manfit. Sex menûbus euolutis, terræ vîq; ad geriua futtt immerfi. Iri toto anno il-lo ncc biberurit nec comederunt, nec pluuiâ eos rigaüit. fiebant tegumenta per eosj quæ ftatim aura deiecit. Veftimenta corum amp;nbsp;calciametita non funt at-trita, vngues amp;nbsp;capilli non creuerunt. Ahrio euolüto demerfi er-ant in terra vfqj adlatera. Tune die riatiuitatis Domini veniens ibidem Herbertus Colonienfis Atehiepifeopus, orationem fridit friper cos, amp;nbsp;àligatüra, qua fc inuicctornam^ bus tenebant, folüit, amp;nbsp;ante altarc Sanéii Magni duótos rceonciliauit. Ante aU tareautem grauiifimus eos fopormuafrt, amp;nbsp;ibidem tribus diebus, amp;nbsp;totidem no-fribuscontinuis dormierunt. Vnusautem cxipfrs, Iohannes nomine, cumfrlia prcsbytcri, amp;: cu duabus aliis fæminis, ante Archiepifeopu folo prollrati, ftatini Ipiritum emiferunt. Alij poft exfufeitatioriem fe leuantes.ad propria funt teuer-li, cibum fumentes. Sed in recordatiorte huius figni mirifrei, vfry iri diem tnortiS non frmt à tr emore corporis liberati. Vnus eorum, qUi Otbertus rionacri habuit, hocfatlum pofteapluribus indicäuit. Aly fc emendaucnint, amp;nbsp;pfofeceruntiM tantutn, vt ex ditiina gratia poft mortem miraculis corufearenri
Vri'óranus Archiepifeopus thefaurum Ecclcfiae diu folliciteq; collcétum, amp;nbsp;«^uàfîmiri’necefTarium fi intra parietcsclaudcrctur,adcommodumlegationis itacurauitexpedere, vt ferociifimos Aquiloriis RcgCs hilaritatefuorum mune-turn, ad omnia quæ voluit, benignos obedientclq; habérçt. Sweih regi Danoru Knut filius eius fiiccefiit, qui deuiéto Adelrad rege Ariglötum, viàotab Anglia tedieris, in ditione fua per annos multos Regnû Daniæ amp;nbsp;Angliæ pofledit.Qtio etiamtéporctriultös inDàniam ab Anglia adduxitEpifeopos. Dequibus, Ber-riardumpofuit inSconiam, GerbranduminSelaridiam, Reinherum in Finne. Quodzelatus VnwanusGerbfandum redeiiritemab Ariglia, quemab Enoldô Anglorum Archiepifeopo cfle otdiriatüm cögnouit. 111c vcro,vt ncccfl'itas per-fuaiit, fatis faciens, fidelitatem Bremcnfi Ecclefiæ cüm fubicétiôttc débita fpóri-dens 3 familiariifimus deinceps Vnwanö effeftus cft. Pct qucmctiamlegatot fuosjad Knut regem eum muneribus trahfmittens,cOttgratulattiS èft et derebui benegeftis in Anglia: fcdeorripùitCumdepræfrimptioneEpifcoporum, quOS tranftulitex Ariglia. Quod Rexgtatantef aceipiens,itapôftmodumconiun6tuS cft Archiepiieopo, vt ex eius ientétiaomriia deinceps faCcre malucrit. Eo tetn-pore cum eflet pax firma irtter Slauos amp;nbsp;Transalbianos, Vri^anus Atchiepîfcô* pus Hamburg renouauit, clerumqucdiipcrfum collegit, magnartiqüc ibidem tam ciuium quam tratrum multitudincm ädüriauit. Itaq; cum DiiCe Bernardo frequenter inhabitans, fæpe dimidium annum vixit in Habütg gt;nbsp;gloriofi/fimum Regem Knut inuitans ad colloquium, Slatiortirtique /àtrapas, Vtonem amp;nbsp;Sede« ricum. Accepitetiam ibidem nuncios Olaph, regis Nordmannoriim, Cüm mu» ncribus petentes fuppli Citer, vt Epifeopos eius benigne reciperctjfuoiq; ad cum tranfmitteret, qui rudem Nordmaririorum popülum in Chriftianitate confot* tarent. Tali modo Vn'K'artUs, domi foriiqs clafus, legationcm fuam irigentibiM impleuit. Anno Domini M.xxtx.Vn^anus obiit vi. Kalend. FebtuarylndiâijJni ftc xiL Sepultus cftiuxtafuumprædcccflbremàlatcrCfiniftro.
D Ë L 1 B Ë N r 1 0 11,
T Ibentivs fecuridusfeditannis fercquatuor. Is cumeflètneposakcriüs ^Libenty, amp;nbsp;tunc maior domus præpofitus, fauorc Gislæ Impcratricis feru-
H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U«
-ocr page 92-16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I s T o R I A
ktnfüfcepitàCæfareCôtifado; Pallium vero à Pâpaloaîirie iaîf. virfirrtplcx, réélus) actimensDeum. Cumqueommbus aflabilisefl'ec, fmgulariquodama-moreclerumdilexit, inopumqucneceliicatibus eratvaldecompaticns. Ipfeigi-turvicum trans flumcnredimens ab ineolis terræ, amp;nbsp;fratribus xxx. ex eoperart^ num dari eoftuiuia ftatuit. At vero Xenodochij talem omilino fôllicitudiiiém eurauit habcrejVt in parte bac fôla negligentias omnium prædeceflbrurn lanarc videretur. AdeoredundauitEpifcopatusamp;Præpoiiturasamp;Xenodochium,vt Vix egens quifqua pofl'et inueniri. Sed forte hoc incredi bile videtur h iis, qui liu^ ius temporis egeftatemvident, necfortafletuncquifquamcrederet eafuCurâi quæ nunc faéta videntur. Libentius itaque bonus in Præpoiitura, multo melior in cathedra, legationem fuam ad genres feruenti animo mgreflus eft. Et primô omnium côcilians hbi Knut Regem Danorum, in Zelant Gerbrando fubroga-«it Auoconem, in A Idenburg ordinauit Meinherum. Turgoto autem fuccelfo-rcmpoiüitde Rameslo Godefcalcum Epilcopum. Illis namquedicbusbcatifli-mus Turgot Epifcopus pro labore prædicationis Bremæ cû Archiepiieopo diu-tius confiftens, afperrimo Icpræ perculTus mor bo, diem vocatioiiis fuæ cüm magna expeélauit patientia, tandemque bono eorifummatus fine,in lanéli Pétri eft fepultus Bafilica. aderantcum Archiepifeopo prardicatores ihclyti Odinkar iu-nior, Sifrid àSwedia, Rodolf àNordmannia Epifeopi gt;nbsp;narrantes ei, quantafc’i ceritDominus in falute gentium, quæ conuerrebanturcotidié adDominurti; Quos Libentius, vt par fuit, honorifice dimiftos, ad prædicationê denuo mifin Eo tempore, virtute Régis Knut amp;nbsp;Bernardi Ducis, pax firma tras Albiam cran amp;nbsp;Libentius crebro Hammaburg vifitabat.Incerea Libentius piis opcribus fem--per intentus, Ecclefiam fuam Epifcopaliter exornauit, amp;nbsp;filios Ecclefiç paftora-liter èducans, omnibus erat acceptus, etiam quod difficile eft, pdncipibus, Suö ergo tempore Bernardus Dux, amp;nbsp;frater eins Theotmarus, exhortante piiffima Emma, quæ Ecclefiam valde dilexit, BremenfiEcclefiæmuItabonafeceiunt, fuumq; Thefaurum Deo amp;nbsp;gcnitrici eius, fanéloq; Willehado confefl'ori,cadcm Emma fere torum obtulit. Eodem anno Libentius legrefcês, in feftiuitate fanéli Bartholomæi, duasc«lcbrauitmiflas,finitoq;promorepfaltcrio,cadédicgau-densmigrauitadDominû. Cuius obitus contigit Indiftione xni. vni.Kalend: Septemb. anno Domini m, xxxii,
DE EE^MANNO.
HErmannvs vix fedit annis tribus, ferulam fufeepit à Cçlârc ConradOi Pallium à Papa iuniore Benediélo. Ab Halberftadenfi choro elcélus,eiufdc Ecclcfiæ Præpofitus fuit. Vir mira: fimplicitatis, fedparumhabens prudêtixfer* pentis, ideoq; facile decipiebatur à clientibus. Raro parochiam vintauit. Scmél Hamburgacceffit, amp;nbsp;tune cum exercitu veniens, Epifcopatum quafi non fuum fpoliauit,abicnfquevelutterramfalfuginisdereliquit. Rapacitatis incentor, SC auélor confiliorum, quidam Macco fuit, Archiepifeopi vicedominus.Cæterum Mobiles amp;nbsp;infignes virds habuit Capellanos Thcodoricum,amp; Swidgerum. Ifte S^idgerus exBabenbergenfiEpifeopatuafTumptus eft infedem Apoftolicam, reicélis ex otdine tribus Schifmaticis, diélufque eft Clemens. Subdiaconus Archiepifeopi crat Albertus, pofteaBremenfis Archiepifeopus, iamtuncminax 4 vultu amp;nbsp;habitu, verborumque altitudinc audientibus fufpeélus. Hermannus ergo paruipendens omnia, quæ inEpifeopatuinuenit, primo quidemMuficum Gwidonem Bremam adduxit, cuius induftria melodiam, amp;nbsp;clauftralêdifcipli-nanl correxit. Quod folum ex eius profpereceffit operibus. Deinde antiquiffi-mum fanéli Michaelis oratorium diruens / corpora trium prædeceflbrum eius, Adaldagi, Hogeri, amp;nbsp;Reinwardi, ab eo loco fuftulit, ac recondidit in maiori bafilica fubipfotribunali. Hermannus Archiepifeopus maghum ingreflurus op’, murum ciuitati Bremenfi circundare voluit, vixqs iaélis ffindamstis, cum opéré vitara
-ocr page 93-ARCHIEPisCOP. BREMENS IVM. 87 vitatnfimuit, iv. Kalend. Oftob. corpufque eins fubterratum eft in medio Cho., tijobiitautemanno Domini m.xxxv.
DE E Z E L 1 nbsp;nbsp;0.
T5Ezelinvs cognomentoAlabrandbfeditannisdccem.IfteafTumptuseft cx Ecclefia Colonicnii, vir omnium bonorum gencrc dccoratus, Epifcopali dignus offieio, dileftus Deo amp;nbsp;hominibus, Ipfique Conradus Imperator baculum obtulit, amp;nbsp;Beneditl’ Papa pallium tranfmilit. Ordinatus eft autem à fiiftra-ganeis amp;nbsp;aliis vn. SaxoniæEpifcopis.invrbe Hamburg cum ingenti gloria. Hic ergo cum omnibus eflet;talis,qualem linguli deüderabantjingularem curam amp;nbsp;amorem fuper C lericos habuit, de quibus nec tolerare poterac, vt cuiquam malum diceretur vcrbum.Nam amp;nbsp;Clauftrum renouauit, Canonicis menfam primus inftituit: Prius cnimcum Præbendafcre tenuis videretur, triginta couiuia, quæLibentiüsEpifcopus perannumdari ftatuit, adiedis ex fua parte quibufdä decimisj itaordinauit vt albus deturfratribuspanis vitra folitamannonam co-tidie, in dominicis vero diebus vnicuiq; duplex mellitæ copia. Nam amp;nbsp;vinû dari fratribus contra naturam Saxoniæ difpofuit, quod etiam in diebus fuis fere per-cgit. Compofitaigiturmenfamanumvertit ad Clauftrum, quod dum priusli-gneumeflet, lapideum fecit: forma, vtmos eft, quadrata, vario cellarum ori-nediftinôtum, amp;: vifudeledlabile. Deinde murum ciuitatîs à prædeceflbre fuo Hermanno orfum, in gyro conftruens aliquibus inlociseumvfqueadpropu-gnacula erexit ; aliifque quinque aut feptem cubitorum altitudine femiperfëélü dimifir. Cui etiam ab occafu porta grandis inba;fit, fuperque portamfirmiflima turris, Italien munira opéré, öHeptemornatacamerisaddiuerfam oppidi ne-ccfTirarem. Eodem tempore Bezelinus dum prædifta Bremæ operis inflgnia re-Iinqucrer,mox ad Ecclefiæ Hamburgenlis ædificationem toto cordis amore ac-cingitur. Ibi cnim poft cladem Slauonicam, quam fupra contigifte retulimus, Vnwanus Archiepifeopus amp;nbsp;cum eo Dux Bernardus Clauftrum nobile de rui-’ nis antiquis ciuitatis eleuantes Ecclefiam diuerforia omnia conftruxerunt li-gnea. Bezelinus veropôtifexaduerfus crebras hoftium incurfiones aliquod fortius præfidium pro inopia loci necefl’arium arbitratus, primus omnium Eccle-fiam, quæ conftruôba erat in matris Dei honorem,lapide quadrato aedificauit. A-liam deinde fibi domum fecit lapidcam rurrib’ ôc propugnaculis valde munira, cuius æmulatione operis Dux prouocatus amp;nbsp;ip^e domum in eodem loco para-. uir. Eo téporc Bezelinus pro legatione fibi ad genres crédita, more prædeceflb-rumfuorum follicitus, coadiutorcs prædicationis fuæ ordinauitEpilcopos, Ro-dolphumex capellanis fuis in Zlezewig, Abelinum inSlauaniam, walàBre-menfi choro in Ripam. T ras Albiam fuo tempore ac per totum regnum paxfir-maerat. Princeps Sclauorum Anatrog, amp;nbsp;Gneus, amp;nbsp;Ratiborpacificead Hamburg venientes Duci ac Præfuli militabât. Sed cum diuerfo animo in genre ^i-nulorum Dux amp;nbsp;Epifeopus laborarent, Duce fcilicet pro tributo, Pontfficc veto pro Chriftianitate augenda, iamdudum facerdotum ftudio Chriftiana ibidé religio conualuiflet, fi conuerfionem gentis auaritia Principum no præpcdiret. Eo tempore Hermanus nobiliflimus Colonienfis Archiepifeopus veterem de Bremaquerimoniamrenouauit: SedipfetamauftoricateBczelini, quam triennal! filentio repulfus, Archiepifcopofatisfecit, amp;nbsp;per integrum menfemeum fecum Coloniæ habuit in couiuio. Illo etiam tempore Svrein Nordmannorum Rexdurn in Angliam iterageret, maritima Hatheleriæ nauibus appulit; quem proxima qaæque locorum more piratico vaftantem, milites quidam Bezelini Archiepifeopi capiunt, amp;nbsp;inpræfentiam eius protrahunt. 111c vero captiuum cum honore rccipiens Bremam duxit, amp;nbsp;iûéta fecum amicitia, poft dies aliquot Regem donatum permifit abire: quircuerfusinpatriam, retulit fuis de regio pontificis apparatu, amp;nbsp;thefauro Ecclefiæ inxftimabili, fumma laude prædicans ilium, forma corporis amp;nbsp;liberalitate animi omnibus acceptum. Pro haccnim à
H 2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Duc0
-ocr page 94-Duce Bèrnardö, ac eius germano Thithmaro valde honoratus cft. Solis inuifùs ' eratmalefadoribus, ficut Vthohi Marchioni, cuius fuperbiam fua confuditma;-gnanimitate. Ipfo tempore A fchomanni amp;nbsp;piratæ per oftium Wiferæ progreflfi, vfque ad Lifmoniam vénerüntj infpetate omnia vaftantes.Ind« ad naues redeu-tibus bellum ad Annon illatum eft, ibique maxima pars eorum trucidata cft. Eo-dem tempore filius Olaph martyris, Magnus nomine, regnauit in Dania fimul amp;nbsp;Norwegia, ad quern Bezelinus vfque ad Slezcwig pro colloquio venit, babes incomitatufuoDucemBernardumde Saxonia, TithmarumEpifcopuHil-denfemenfem, amp;nbsp;Rodolphum eiufdem ciuitatis Epifeopum. In quo colloquio fbror Magni Regisj Ordolpho filio Ducis, defponlatur. In diebus illis nobililfi-malenatrix Emma obiit,vxor quondam Luidgeri Comitis,amp; IbrorMenwercki EpifcopiPadeburnenfis.fedviduaiamperannos xL.quaîingentemthelâurum. quemhabuit, totum fere pauperibus amp;nbsp;EccIcliis difperfit. lt;^ædumadhucvi-ucret,BremenfiEcclefiæcortcmStiplagaiuxtaRhenum dédit, Lifmona veto in partem ceftit Imperatoris, pro qua Gisla Reginaeo tempore Bremam accedes, fratribus multa bona fecit, amp;nbsp;Ecclefiac amp;nbsp;omnibus indigenis,deinde Lifino-nam cum Archiepifeopo vifitauit. A nno A rebiepifeopi pcnultimo domus Si Petri cóflagrauitj ciufque flamma incendij clauftium cum officinis, vrbem cum aedificiis totam confumpfit, veterifquebabitaculi nullum remanfit Veftigium. I-bi facræ tbefaurus Ecclefiac, ibi libri amp;nbsp;veftes, ibi omnia ornamentaconfumpta funt. Ex illo tempore fratribus, qui ante Canonice vixerant, extra clauftrum va-gantibus, régula fanélorum per multapriusfeculaftudiofeconferuata, priinO negligentius haberi cæpindeinde funditus abieóf a confenuit.Et funt ab ordina-tione iandi Willehadi, cum Bremenfis Ecclefia fundata eft, vfque ad fincm Be.* zelini,quandoeademEcclefiacombuftaeft, annifere cc lxx. C ôbuftaautcm eft 111. Idus Septemb.Eodem tempore Arehiepifeopus in Frifiam iter egit.Qui conflagratiottc Ecclefiac auditamiox pedem retorfitjiadifq; fequentiæftate fun* damentis ad formamColonienfis Ecclefiac diïjîofuitipfius magnitudinemper* ficere: amp;nbsp;profedo, fi longiorcm vitam fibi fata condefliftent, omne opus Eeclc-fiæ paucis perfeciflet annis. Tanta erat illius animofitas, amp;nbsp;in omni opere inftâ-tia,præcipue veto in rempli ædificatiene. Porto folaæftas, qua incæperac hoc opus, fundamenta Ecclefiac iaóta, columnas amp;nbsp;arcus earum, lateraq; in al turn e-reftavidit. Anno m. xlii. tranfaclahyeme,cum iamPalchalisimmineretfefti-uiras, beatiifimus Pontifex Bezelinus, qui amp;nbsp;Alabrandus, pridie ante Domini-camcacnam, non infeius vocationisfuac, ab Ecclefia Schirinbeke Bremam nu-dis pedibus acceftit. Vbi multa oratione cum lachrymis eftufa, Deo amp;nbsp;fanctis e-ius commendauit Ecclcfiam: Cumque lam febnbus tageretur, nauigio ad Buc* cenfem delatus eft Præpofituram, ibique v 11. fuperuixit diebus. Cótigitautem depofirio eius circa diem xvii. Kal Maij, Indidione xi. Corpus cius cum in-gcntiluétu Bremam deportatum, in medio noua?, quam ipfe tunc orfus eft, ba-filica? tLimuIatum eft.
LB ËR to L AON 0.
Al B É R T V s Ârebiepiefeopus Bremenfisfedit annis xxx. virgàm paftora-lem fufeepitab Henrico Imperatore, pallium à fupradióto Papa Benedido, ördinatio eius fada eft A quifgrani, Caefare præfente cum Principibus, aftantib’ etiam XIi. Epifeopis manu imponentibus. Ifte nobiliflimus gcncrc, Halberfta-denfis prius præpolitus erat, ingenio acri, memoriae Celebris, eloquentiæ fingu-laris, forma corporis ipcGiofus,caftitatisamator, largitatis eiufmodi, vtpetere haberét indignu, tarde autem, aut humiliter acciperet, própte veto hilaritcxqj fæpe no petCntibus largiretur. Humilitas inco dubia videbatur,quam fobs exbi-buitferuis Dei, pauperibus amp;peregrinis,adcovtfxpcantequam cubitu iretxxX; amp;: ariiplius mendicantibus ipfe genu fiexo pedes lauaret. Principibus autem lo-euli amp;nbsp;coæqualibus fuis humiliari nulle modo voluit. Anrio igitur f iat ordi-
K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riatiö'-'
-ocr page 95-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM. 8^ nationis primo, videns bafilica: nouiter inceptæ opus immenfum vires quærere maximas, nimispræcipiti vfus confilio, ftatim murum ciuiratis à prædeceirori-biis iiiis orfum quad minus neceflarium, deftrui fecit, lapidefq; in templo iuf-fit poni. T une etiam turns fpecioia, quæ feptem eameris ornata fuerat, funditus dirutaeft: Clauftrumquoque quod lapide polito conftruótum, pulchritudine fua vifus contueritium refecit, abfqj mora dilfipari præccpit, quad aliud pulchri’ cito fadurus. Gogitauit enim, vt ipfe fratnbus feifeitantibus de ea re aperuit, re-feótorium, dormitorium, cellarium amp;cæteras fratrum officinas, per omnia ex lapide facere, d locus aut ocium fuppeditarent. Ad quæ omnia, cum dbi cunéla admanus foregloriaretur, folam clericorum amp;lapidumpenuriam querebatur. Interea feruet opus, furgit Eccledxmurus, cuius formam antea Alcbrandus ad inftar Coleniends incepit. Ipfe cnim ad exemplum Beneuentanæ domus cogi-tauitpcrducere. Anno Domini m. xlvi. Henricus Rex Italiamingreflus, à Romanis pacideefufeipitur, Papas tres, qui pro Apoftolica fedecertauerut, Bene-diótum, Gratianum, amp;nbsp;Svlueftrum, iynodaliter depofuit, amp;nbsp;S vridgerum Bauen-bergendsEccledæ fccundum Epifeopum, Papam cóftituit: à quo ipfe amp;nbsp;vxor e-ius Agnes in iânôho Dominica: natalis die Impérial! benedilt;5tionc lublimantur. Huiefynodo interfuit Albertus Archiepifeopus. ad cuius petitioneSwidgerus Papa, qui amp;nbsp;Clemens vocàbatur, renouauitEccledæ Bremenfi amp;nbsp;Hamburgéd omniapriuilegia,quæ dudumà Romana fede conceifa funt. Anno Dni m.xlix. lt;luieft AlbertiBremends Archiepifcopi vu, inceptioperis inBrcmamoles elt àfrôte leuata, ac principale ianctuarij altai e in honorem lanétæ Mariæ eil dedi-catum. Nam fecundum, in occidcntali abdde, in honorem fanóli Petri Apoiloli difpofuit, fub cuius inUocatione legitur antiquabafilica fuilfc extrufta. Emer-gentibus itaque multis Archiepifcopo anguftiis,opus imperfeótumvlq; adxxiv. pontificij cius annum permandt: amp;nbsp;tune demum rempli parietes dealbabantur, occidentalifque crypta fanfto Andrea? dedicata eft. Et quoniam Pontifex vidit Eccledam, Epifcopatumquc fuum, quem prædccell'oris fui Adaldagi pruderitia liberauerat, iniqua Ducum potentia iterum vexari, fummo nifu reddere cona-tus eft eandem Eccledam prillinæ libertati, ita vt nec Dux, nec Comes, nec ali-quaiudicialis perfona aliquam iurifdiólionem nec potellatem in fuo haberetE-pifcopatu. Quod nid per odium den nequiuit,dum correpti pro nequitia Principes, adirammagisaccenderentur.Bernardusenim Dux, cum pronobilitate fuaac fapientia fufpe£tum haberet Pontideem, fæpeferturillumdixifle, quad cxploratorem in has regiones pofitum, qui indrma terræalienigenisamp;Cæfari clTet proditurus: ideoquedum ipfe aut aliquis dliorum eius aduixcrir, Epifeopum nunquambonum inEpifcopatudièmhabiturum. QuodinEpifcopipe-ftus veibum altius, quam quifquam ratus erat, defeendit. Itaque ex eo tempore ira amp;nbsp;metu anxius moliri atque in ammo habere cæpit ea,quæ duci öó fuis profu-tura non elTcnt. Dilfimulatoquc ad tempus animi dolore, cum alia via conlilium noninueniret, totus ad auxilium Palatij confugit, nec dbi, nec fuis,nec Eccledç pepercit, Cælarem amp;nbsp;alios fuos aulicos placado, dummodo id efficerct, quo Ec-clefiapoflet liberari. Proinde tantos in curia labores tolcrauit. tantifque vbique terrarum expeditionibus cum ! uis fponte deludauit, vt infatigabilem eius con-ftatiammiratus Cæfar, ad omnia Reipubhcæ condlia cum habere primum ma-luerit. Expeditionesveroeius,quasinVngariam,Slauaniam, Italiarnamp;Flan-driam cum Cælàre fecit, multæ erant: quæ dngulæ magnis Epifeopij fumptibus, multifqs familiarum oppr effionibus, cxigebantur.
Anno Domini m.l. Albertus Archiepifeopus Imperatorem ab Italiarcuer-tentemBremamvocauit, occafione data, quad Lidmonam vifere debcrct, vel RegeDanorum ad colloquium inuitare: fed reuera vt Ducu ddem exploraret. Imperator autemBremæ regio, vt decuit, apparatu exceptus,Curtem,quæ Bal-gadicitur, fratribus obtulit, EcclcdæveroComitatum Prefix concelfit, Indc Lifmonam veniens, per infidias à Ditmaro Comité circumuentus, fed Archie-
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pifeo-
-ocr page 96-È 1 s T Ö R i À
pifcopi ftüdio dèfenfus eft. Qüare idem Comùs à Cæïàrè in ins vöcatus, cum duello exputgare mallet) à fätellitfe (üo eft interfettus. Cuius mortem germanus ciusDux, fihiqueilliUS) Xelarites in Archiepilcopum, ex eo tempore ipfum Sc Eccleliam, Ecclefiicque familiam lethali profecuti funt odio. Cumque pax fi-ftainterdumvtrafqucconciliaflevideretürpartes, nihilominustameri illi, qui Ducem fequebahtur, antiqui memoresödij, quod patres eorum in Ecclefiam excrcucrunt,ipfam inquiecare amp;nbsp;impugnäre non ceflabant.aftligentes omnibus hrodis. ArchiepifcopUs autem eConträbonis certans ftudiis, amp;nbsp;beneficiis redi-mens tempus, qudniamdiesmali erant,pacem cumDucibusfecit. Deihdeveto follicitudinemgereris parÔchiæ,aliquod magnum dignumque cogitauit vbi-quG nobilitatis fuæmonumcntüm relinquetc. Jgirur magnisanimi Sciumtuuni conatibus pugnans, vt Brcmam cæteris coaequaret vrbibusi ftatim ex bortisjqüç ipfe acquifiuitjdüas fecit Præpofituras,vnam lànfto Willehado, vbi corpus eins äutrequiefeit, auttranslatumeft, alteram lanóto Stephane, cuius fcfamulum rhultotiens gloriâbatur. HasdüascönftruXitaprincipio“; verumetiam aliaspo-ftea fecit, hoc eft, in Breinis tertiam fanélo Paulo, de bonis quæhofpitali perti-hebant Liaftmonæ : quärtam de prxdio eiufdem Cortis : qüintam voluit fieri a-pud Stathe: fextam verq traris Albiam in Sii|lenberg: feptimam quoque incepit in A fpiccj qui locus in Mindenfi parochia eft fylueftris amp;nbsp;montofus: Oftaua eft AbbatiaGözzicana iüXtaSalamfluuium, quætundataeft àparentibus Archie-pifcopi. Alia etiarh plutima diUerfislocis inchoauitOpera, quorumpleraquc ipfo adhtic Viüente defecerunt, amp;nbsp;Reipublica: ncgotiis intenro, ficut ilia domus lapideä,qusE in Aipice ipfo præfentè fubito Cafu lapfa corruit.Cætera yero ex ra-ptu vel negligentiapraepofitorumdiflipataprobantur, in quoscomperta fraude attociter aliquando vltus eft Archiepifcopus. Et res quidem domefticx à principioab illobene amp;laüdabiliterpröuificfunt. hoc autem foris prolegatio-tie ^cntiuttl egit. StatihivtingrcfluscftEpifcopatum, adreges Aquilomspro amicltia legatos mifit.Epiftolas quoque Commonitorias per omnem fparfit Da-hiain, fiue Nordmanniamj ac Suediam, amp;nbsp;vfq; in fines terræ, exhortans Epifcó-pos amp;nbsp;presbyteros in illis partibus degentes, vt Ecclefias Dni noftri Iefu Chrifti fideliter cuftödirent, atq; ad conuCrfionem paganorum intrepidi accedcrêt. Eo iempbre CumRcx iuuenisSuein triaprölibitufüorégna, Danorümvidcliceti Nordmannórüm,Sc Ahglorum tenerct, möx fuccedentibus proipcris,regis cç-leftis eft oblitus; quiaconïahguiheamfuam à Suediaduxitvxorcm. Quoddunl Alberto Archiepifcöpo valde difplicerct, furentem regem, miflisad eumlega-tis, de fcelere tarito rerribiliter increpauit ; poftremö ni refipifceret, excommu-nicatiónis gladic fcriendum efl'e minatus cft.Tünc ille in furorem conuerfus,ö -mnemHamburgenfern parochiamvaftareamp;cxfcindere minabatur. Ad quas hiihas imperterntus Archiepifcopus, arguens amp;nbsp;obfecrans, perftitit immobili-ter, döhec tandem per literas Paps Danorum tyrannus flexus gt;nbsp;libellumrepudij ÜeditcOhfobrinæ. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , ,
Anno Dni m. l i. Syhodus genetalis habita eft apud Maguntiani, præfidentc Domino Lébne Apoftolico amp;nbsp;Henrico Imperatore, cum Epifcopis Bar done Kloguhtiho, Eucrhardo Treuirehfi, Hérmanno Colonienfi, Alberto Bremêfii Engclhardö Magdeburgenfi, cæterifq; prouirtciarum facerdótibus. In qua quidem SpirehfisEpifcopus Subicoj tuiadulterij crimen intèrtdebatur, examina-tionefacrificijpurgat’cft. Prætèteamultaibiderli fancitafunt advtilitatemEc-tlefîæ, præ quibus fimoniaca hærcfis amp;nbsp;hefanda ûcerdotû coniugia Olographa iynodi manu perpetüo daihhata funt. Albertus Archiepifcopus Bremenfis eö tempore, quo tam clari in Ecclcfia höminbs fuerunt, /àpicntiæ ac virtutum me-rito fcre ómnes præcelluic-Tantus ifcaquc apudPapam, calis apudCælàremha-bebatur, vt de rebus pubhicis abfque eius confilio nihil ageretur. Quaproptcr) tree in procinótu belli, vbi vix locum habet Clericus, Imperator ilium fibi decile fiöluit, cuius inexpugnabilc confîliumfæpcad cuitandos expertus eft inimicos.
Eodem
-ocr page 97-ÀRCHIEPISCOP; BREMENS iVM.
Ëodem anno maiiis altare tribunalis Brcmæ dedicatum cft in honorem genitri-cis Domini neftri lefuChrifti. Eodem tempore Ca:far Henricus ingentibus regni diuitiis vtens, in Saxonia GssIariam fund-auit, quam de paruo, vt dicitur, molendino vel tugurio venatorio Formans, in tam magna, ficut nunc videri po-teft, ciuitatem bono aufpicio amp;nbsp;celétiterperduxit. Inquaetiamfibiconitruens palatium, duas omnipotenti Deo congregationes inftituit, vnam donans exhis regendam tenendamque Pontifici, eo quod illi indiuiduus conies vel cooperator in omnibus exiftcret. Tune etiam fibi data eft ipes acquirendi vel accipiendi Comitatus,amp; AbbatiaSjVel prçdia,quæ magno deinceps Ecclefiç periculo mer-cataeft Bremêfis Ecclefia; vtpote cœnobiaLaurciræ amp;nbsp;Corbciæ. Comitatus au-tem Bernardi amp;nbsp;Egbcrti: prædia veto Suiticura, Plifna, Groningmor, Diipergu amp;Lifmona. Quibusiamdubiafidcpofl’eflis, arbitratur Archiepifcopus, feaut per mare ambulaturum, aut per terram nauigaturum; poftremo omnia, quæ in ammo habuit,facile perfeélurumjpræfertira co fultus adniiniculo, quodpoten-tiflimus Papa Leo pro corrigendis Ecclefiç neceflitatibus,venir in Germaniamj quem feir et fibi pro veteri amicitia nihil negatur urn,quod iure cuiquam præfta-ridebcrct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Anno Domini li. lacobus, Sueonum Rex ChriftianilTimvis, obiit, amp;fiic-ceflitei frater eius Emund Gamul peflimus. Nam ifte à concubina Olaph natus crat, amp;nbsp;cum baptizatus elTet, non multum de Chriftiana rcligione curauit. Ha-buitque fecum quendam Epifeopum, nomine Ofmund' Accphalum,quemdu-dum Sigafridus s Nordmännorum Epifeopus, Bremx fcholis docendum com-mendauit. Quo egrelFo, Bremenfe clauftrum, régula, difciplihafratrum, amp;nbsp;cS-cordiadefccitj acephalis omniaturbantibus. Verumhiispoftcabeneficiorum oblitus Romam pro ordihatione acceflit ; indeque repulfiis, per multalocacir-cumiuit erroneus, amp;nbsp;fic demu meruit à quodam Poloniæ ordinär! Archiepifeo-po. Quiveniens inSuediam, iaétauitfeàPapaconlccratumad illas partes Ar-chiepifcopilm.Sedcum Albertus Archiepifcopus legatos fuos ad regem dirige-ret Emundum, inuenctuntibi cundem gyrouagum Ofmundi cruceni Archie-pifcopali more ante fe fcrentc. Audierunt etiam, q» barbaros adhuc neophytos non fana doótrina fidci Chriftianæ corrupcrit. Quorum ille territus præfentia» folitis Regem populumq; dolis impulit, vt legati repellerentur, quafi Apóftolici domini non habentes figillum. Erant autemlegati fratresBremcnfisEcclefixi quorum potiflimus fuit Adal watdus, Bremenfis clauftri Decanus, verum tunc Sueonu genti ordinatus Epifcopus.Hos igitur à Sueonibus taliter expulfós,qui-dam Regis nepos, nomine Steinkéil, profecutus fuppliciter fecommendauitd-tatiohibus corum. life naihq; folus fuper fratres milericordiamotusj óbtulit eii inunera, tranfmifitq; eos per montana Suedorum faluos, vique ad fandiflimanl Gudereginam,quæ à rege Danörii pro confanguiriitate feparata, in prædiis fiiis trans Daniam commorabatur, hofpitalitati eleemoiynifque vacans, amp;nbsp;eæteris finditatis irififtens operibus. Quæ legatos cum ingeti honOre, quafi à Deo mif-fos,recipiehs, niagnapereos xenia AtchiepifcOpomifit.IntereaSucones.qui Epifeopu fuurii repulerant.diuina vltio fubfecuta eft.Et primo quideràfilius Regis, hómine Amund, à pâtre miïïiis vt dilatârct imperium, cû ad Amazonas per-ücniflet, veneno, quod illæ foritibus immifeuerunt, tam ipfe quam cxercitus ci* perierniic. Deindè cürtl aliis cladibus, tâta etiam ficcitâs amp;nbsp;frugû fterilitàs Sued’ hes afflixit, vt miflîs ad Ârchiepifcopû legatis, epifcopüm fuum cû ûtisfaôlionc repofcerent.fidem gentis pollicentes. Gatiifus ergo pótifex,petcnti gregi Adal-vardum præfccit paftorerh. Qui peruchierts in Sueohiam, tanta omnium acceptas eftalacritate, vtgentem Wirnilanorumamp;ScrititingorumintcgramChri-ftolucratus, etiam mirâculavirtutum in pópulö féecrit. Eodem tempore mor-tiiüs eft A mund, Rex Suconufh : Poft quem Stcihkil, nepos eius, leuatur in re-gnitm, qui fidelis erat Domino lefu Chrifto. Adalwardus Epifeopus à rege Haralde inuitatus venu in Nordmâniain,ibiquc corpus cuiufdam viri, qui ante an-
H 4 nos
-ocr page 98-hós LX. defunduscft,necomninoputrefcerepotuit, faélaabfolutione recon-ciliationis, mox iil puluerem redegit. Erat cnim ille homo quondam à Libentio 'Afchiepifcopo propter piraticam excurfionem excómunicatus,ficut ipfi Adal-■w'ardo per vilioncm reuelatum eft.
AnnoDni m. lvii. Heinricus quartus, Heinrici Imperatorisfilius, Lxxxvir. ab Augufto, tegrtare cæpitj amp;: regnauitannis xl i i. Saxones congreguco exerci-tu, gentem efferam 'Witiciorum hoftiliter inuaferunt, diuerfifque malis earn af-fligentcs, Romanæ ditioni iubdiderunt, amp;nbsp;acceptis obiidibus, ad propria redie-Yunt. Ex illo tempore Brcmenfem Ecclefiam omnes calamitates oppreflerunt, Alberto Archiepifeopo tantum curiæ negotiis intento. Ad gubcrnacula enim regni mulier cum puero magno imperij præhntdetrimento. Indignantes enim principeSj autmuliebripoteftateconftringi, autinfantuliditioneregi, primo quidem communiter vindicarunt le inpriftinamlibertatem, vtnonleruircnt, deinde, cótentionem mouerunt inter fc, quis corii videretur efle maior, poftre-ino armis audacter fumptis. Dominum amp;nbsp;Regem fuumdeponeremoliti funt. Tandemfeditionibus ad paccminclinatis, Albertus ßremenfis, amp;nbsp;Anno Colo-nienfis Archiepifeopi i Confulesdcclaratifunt, Sz in eorum confilio deinceps fummareturn pendebat.
Anno Domini m. Lvrii. inNorvregiaRexHaraldus crudelitate fua oesTy-rannoru furores excelTit illo tepore. Multæ enim per illû Eccleliæ dirutæ,multi Chriftianiab illo pcrfuppliciafuntnecati.Oblationesquoqueac thclauros, qui fumma fidelium deuotione ad tumulu ft arris lunt collati, iple vnea manu corra-dens, militibus fuis difperlit. Proquibuscaufis Albertus Archiepilcopuslegatos fuosdirexit adeundemRegem, literis fuis tyrannicas cius increpans præ-fumptiones, fpecialiter veroadmonensdeoblationibus, quas non liceret ce-,dercinvfuslaicorum;amp;:deEpifcopis,quos velin Anglia vel in Gallia contra fas, fe contempto, fécit ordinari, cum per cum audoritatefedis Apoftolicasiureco-fecrari deberent. Ad hæc mandata tyrannuscommotusiniram, legatos Pon-tificis Ipretôsabirepræcepit, dicens, fenefeire, quis lit Archiepifeopus, autpo-tens in Norwegia, nifi folus Haroldus. Et alia plura deinde fccit amp;nbsp;dixit, qux fu-perbiç eius proximam inten debant ruinam. Nam amp;nbsp;Papa Alexander,confeftim miflis adeundem Regem literis, præcepit, vt tarn ipfe, quam Epifeopi fui Vicario fedis Apoftolicædignam exhibèrent fubicdionisreuerentiain. S'equiturre-fcriptum literarum ApoftoliCarura:
tAlexanderBfifiopi^'Syferut/sfiruorum B/araldo^ Nordman-norum Salutem iÿ' tApoßolicam henediBiiotiem.
Quia adhuc rudes in fide exiftitis, amp;nbsp;in Eccleliaftica difciplina quodammo-do claudicatis, oportet nos, cui totius Eccleliæ conimilfum ell regimen, diuinis admonitionibus vos frequentius vifitare. Sed quia ob longarum difficulrate via-rum per nos hoc agere minime valemus, Iciatis.nos Alberto Bremcnli Archiepifeopo, vicario noftro, hæc omnia firmiter commififle. Prædiôlus itaque vene-rabilis Archiepifeopus, legatus nofter, fuis nobis eft conqueftus Epiftolis,quod E pifcopi veftræ prouinciæ aut non lint conlécrati, aut data pecunia contra Romana priuilegia, quçfuæEcclefiçfibique data funt, in Anglia vel in Gallia pclfi-me lintordinati. Vndeexaudontate A poftolorum Petri amp;nbsp;Pauli vos admone^ mus, vtlicuti Apoftolicæfedi rcueretiam fubiedionis debetis exhiberc,itaprç-fato venerabili Archiepifeopo,Vicarionoftro, amp;nbsp;vicenoftrafungeti,vos veftriqj Epifeopi impcndatis,amp;e,
His apudNordmanniam geftis, magnopere ftuduit Archiepilcopus, vt regi Danorum conciliaretur,quS prius oftenfum habuit in repudio confobrinæ: Sci-uitemmli taicadlccolligeretviru,leuioremlibi adcætera, quæ in animo gefiic, mcroitumfore. Vcnitigitui Sliafwig, vbi facile not’, amp;fuperboRegi recócilia-
-ocr page 99-Z
ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM. 95 tus, muneribus atque eonuiuiis certauit Archiepifcopalêmpotëtiam regalibus anteferre diuitiis. Denique ad confirmâdum padum fæderis, ficut mos eft inter barbaroSj habito viciHîm per ofto dies côuiuio, rebus Ecclcfiafticis ibi difpo-fitis, pontifex cumgaudio domumreuerfus, perfuafit Cæfari, vteuocatus Rex Danorum in Saxoniam, vterque altcri perpétua eofederaretur amicitia. Cuius eonfædcrationis benefieio multum lucri B remenfis Eceleiia lùfcepit, âc legatio borealiutti nationum, coopérante Suein rege, profperis femper auda eft incre-rfientis. Trans Albiamquoque,amp;inSlauania, adhuc res Ecclcfîxmagnagere*-bantur profperitate. Godefchalcus enim de quo fupra didû eft, vir prudentia amp;nbsp;fortitudineprædicâdus, accepta in vxorem filiaregis Danorum, Slauos itaper-domuit, vt eum quafi Regem timenres tributum offerrent, amp;nbsp;pacem cum fubic-dionepeterent. QuatemporisoccafioneHamburgpaccmhabuit.amp;Sclauania facerdotibus Ecclcfiifquc plena fuit. Godefchalcus igitur vir rcligiofus amp;nbsp;times Deum, A rehiepifeopo etiam familiaris, Hamburg foluendorumcaulàvotoru folitus crat frequêter venire. Proculdubio in orani Slauania nemo vnquamfur-rexitpotentior, Sc tam feruidus Chriftianæreligionis cultor. Igitur omnes Sla-uorumpopuli, qui ad Hamburgêfem pertinent curam, toto temporej quo Godefchalcus fupervixit, Chriftianam fidem deuote coluerunt. Tune etiam pef fingulas vrbes cœnobiaffebant fandorum virorum canoniceviuentium, item Monachotum atqueïanôlimonialium, iieut teftantur hæc3 quæ in Lubice, Aldenburg,Racisburg,Leontio,amp; in aliis ciuitatibus fingula videntur. In Magno-polivcro, quæeft ciuitas Obodritorum, très Deo feruientiuradicuntur fuiflô eôgregationes. Gratulabaturergo Archiepifcopusdenouella plantatione Ec-elefiarum, mifitque de fuis Epifeopis amp;nbsp;presbyteris vires adprincipcmGode-Ichalcum fapientes, qui rudes in Chriftianitate populos Cùnfortarent. Ordina-uitautem in Aldêburg, defundo Abelino,Eizonem Monachum» lohannê Sco-tuin conftituit in Magnopoli. Ariftonem quendam, ab Hierofolymis venientê, in Racisburg deftinauit. Sicq; Aldenburgenfis Ecclcfia in tres diuifa eft Epifeo- '' parus, quod quidem Impcriali minime fadum inftitutione, fed Alberti A rchie-pifeopi adinuentione. Ipfe enim vir magnificus amp;nbsp;præpotens in regno, cum Pa-pam amp;nbsp;Cæfarcm propitios, atque voluntati fuæ per omnia confentaneos habc-iGt, in omnibus borealibus regnis Danix, Suediæ amp;Nordwegiæfundus eftau-doritate Archiepifcopali, amp;legacionis Apoftolicxminifterio. Nec his contenons, patriarchatushonoremafl'equi voluit, atqueinfra tcrminosfuxparochiaß ftacuere Epifeopatus drfpofuit.
Anno Domini m. lxi i.Bernardus dux Saxonum obiit.qui à tempore fenioris Libentij iam per xl. annos Slauorum atqi Nordalbingorumres ftrenueadmi-hiftrauit. Cuiushæredicatem Ordolphusamp; Herimannus filij eius, inter fepar-titifunc. Hi ergo memores antiqui odij, quod patres eorum, licet occulte, con-traBrcmcnfemEcclefiamexcrcuerunti ftatuerunt aperte iamvltionem repC-tendam in Epifeopum, totamque Ecclefiæ familiam. Et quidem Dux Ordulfus Viucnte adhuc pâtre, hoftili ftipatus multitudine, Bremenfem in Frefia deuafta-Uit Epifeopatum, hominefque Ecclefiæ cæcauit, alios etiam legatos ad fepro pace diredos, publice verberâti amp;nbsp;dccaluari iuflît. Poftremo omnibus modis Ecclefiam amp;nbsp;fuos impugnare, fpoliarci cædere, pro nihilo habere cæpit. Ar-chiepifeopus ergo querelam ad curiam deferens, nihil aliud meruit, quam deri-deri, Nam amp;nbsp;Rex puera Duce Sefratre eins primo derifui habitus eft. Quapro-pver Archiepifcopus, vt fratres ab inuicem diucllcret, HerimannumComitem adoptauitin militem, profedufque co in Vngaricara expeditionem cum Rege,, qüafiprinccpsmilitiæeius, relido fuper négocia Regni Annone, ColonieoÄ A rchicpilcopo.ReftituCo autem in Regnum Salomonejquero Vngari bello ex-pulcrant, Albertus cum Rege puero victor ab Vngariaregrcffüs eft. Tune Comes Herimannus magnu ambiens beneficium, quod dare noluit Epifcopus,fta-lt;im in fuiorcm verfus eft, venitqj contra Brema cu cxcrcitu copiofo* diripicnlq^ oinnia«
-ocr page 100-^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia, quæibi erant, foil pcpercitEcclefiæ. Caftella veto omnia, quæ pontifex
diiierfis conilruxcrac locis, diruta funt. Archiepilcopus co tempore primatum Cmiætenebat. Cuius audita querela. Comes fccundum indicium palatijexilip re legatus, poft annû çlementia Regis abfolutus eft. Deinde vero idem Comes, amp;nbsp;frater eins Ordolfus,adfatisfaâ:ioncm£ccleiiævenientcC prodeliftofuoL. manfosobtulerut, èi: terra quicuit dies paucos. Tune etiam RexvaftationiBre-mends Ecclefiæ condolcns, rranfmifitad folatium fere centum pallia, cum aliis valis argenteis, itemq; libris, candelabris S^. thuribulis auro parans. Hæcautem funt munera, quæ Rex miiit ad reædificationem Ecclefiæ: tres calices aureos,in quibuscrantlibræauri X. vnumvasChriftnaleargentcum, feutumargenteum, deauratum,Pfalterium aureis icriptum literis.thuribula amp;nbsp;candelabra argentea, doriâlia ix. regalia, cafulas xxxv. cappas, Dalmaticas amp;nbsp;fubtiles xiv. amp;nbsp;vnû pic-narium, cuius tabula ix. libras auri habuit, amp;nbsp;alia multa. T une etiam Corbeiaat-queLaureiracccnobia,pro quibus diumultumq; Epifeopuslaborauerat, Eccle-liç Bremenfis præceptis traditafunt. Tune amp;nbsp;Lilinona in ditionem venir Eccle-fiæ, quæcortis feptingentos manfos habet, amp;nbsp;maritimasHathcleriæ regiones poifidet, pro qua foluenda Archiepifeopus Agneti reginæ dédit ix. libras auri, quoniam hæc in partem fuæ dotis ceftit. Quinquaginta ergo Cortes dominicales habuit Archiepifeopus, ex quibus Walde maxima vniusméfisperfoluit fer-
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitium, cætcrarumWibergon minima xiv.dierum.Tantaeratopulentiahuius
Epifcopi. Statuit autemoésComitatus fuæparochiæ, qui in fuadiœcefi aliqua iurifdiftionem videbantur habere, in poteftatem Ecclefiæ redigere, ad inftar a-liorû Præfulum,amp;maxime Wirceburgenfis, qui inEpifcopatufuoneminé di-citur confortem habere. Ipfe enim cum teneat omnes Comitatus fuæ parochiç, Ducatum etiam proiAiciæ gubernat.Quapropter ab initio quidem ilium maximum FfefiæComitatum de Fiuelgoe àRegeadeptuseft, que prius habuit Dux Gotafridusj tune vero Ecbertus. Penfionem annuam dicunt elfe mille librarum argent!,quarui/i cc. Ecbertusfoluit.fuitq;milesEcclefiæ.Archiepifeopusauté obtinuiteundemComitatumper x. annos, vfqueadexpulfionis îiiædicm. Alter Comitatus erat V donisjqui per omnem parochiam Bremenfem fparfim dif-
- funditur, maxime contra Albiam, pro quo Archiepifeopus Vdoriitantumob- , tulit de bonis Ecclefiæ, q, fingulis annis mille libras argenti foluit. Cum vtiq; rata quantitate precij maior poftet frutlus Ecclefiæ omni anno parari : nifi q, fufti-cir, ideo pauperes efte, vt diuites feruos habeant. Tertius erat Comitat’in Fre-fia,Bremcfi parochiæ vicinus,qui dicitur Emiigoe; pro quo Archiepifeopus Re-
. / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gipaduseftjfe mille libras argenti daturum. Cuius pccuniæfummam cum faci
le non poftet habere, iuftit cruces, altaria, coronas, amp;nbsp;cætera ornamenra Eccle-fiæ deponi. Quibus denudatis, infelicem marurauitcontraétum perficere.Glo-riabaturautem, pro argeteacito feauream faéturam Ecclefiatn, omniaqi ablata reftituerc in dccuplû, ficut amp;nbsp;prius in deftruétione clauftri vifus eft egiflé. Tune amp;nbsp;ornamentaaurea, quæ obtulitdominaEmma, confraôfa funt. Aurifaber auté ilia conflans, ad fonitum mallei audiuit quafi vocem gementis pucri. T ali modo thefauri Bremenfis Ecclefiæ aveteribus fummolaborc, magnaqucfideliumde-uotionc colledi, tûc pro nihilo funt peftîindati, Vix tn ex pecunia eadem media pars debiti conflata eft. Gémæ autem diftraétæ quibufdam meretrieuhs donatæ funt. Abilloergodieruentibus inoccafumprolperis, omnia Bremenfi Ecclefiæ aduerfafucrunt: Archiepifcopusamp;fui ab omnibus ficuti hæretici exfibilaban-tur. At ille omnium voces paruipendens,fimul etiamrelida rci domefticæ cura, torus in curiam vehemens, amp;nbsp;in gloriam præccps ferebatur.
Anno Domini m: lxvi. Albertus Archiepifeopus confiilatum curiæ adept’ eft, æmulifquc remotis, folus primatum arcemque Capitolij poftedir,non ramé , fineinuidia(, quæfemper gloriamfequitur. Tune vetoquædamaurearenoua-turus fècula in confulatu fuo, cogitauit difperdcrc de ciuitate Dei omnes operates iniquitatem, præcipue illos.qui vcl in Regem manus miferunt, autEccIefias depxx-
-ocr page 101-ARCHIEPISCO P. BREMENSIV M.
deprædafle videbantur. Cuius delicti coftfcientia cutn fere omnes Epifcopi Si: Principes rcgnitângercntur, vnaniriiitercoiiipi'^bantj vtiliefoluspcnrct , ne cæteri periclitarentur. Igitur omnes Triburiæ cong?l^ati,cum Rex prüfens ad-eflet, Albertura ArchiepifCopum, quafi fedüftorem magum, à curia depule-runt, Audiehtes autem Duces Ordulfus amp;nbsp;filius eins Magttus, Comefq; Heri-rnannus, Pontificem ab ordine Senatorum efle eieélum, gauifi fiintj atq; vt cum penitus afuoEpifcopatudcpellercnt, cogitabanr. Ipfe autem eo tempore ciirti nihil tutius habcret, Brcrriæ ledit, inimicorum cuftödia vndique vallatus.Cunique tota Ducis familia paftörcm amp;nbsp;Ecclefiam pcrfcquerentut, Magnus ante ö-mnes fæuitbat, gloriäns fe tcfcruacutticfTc, vtrebellem dömaret Ecclcfiam. A-iunt Ducem Bernardum, futurorum præfcium, hoc ipfum fæpc cu gertiitu nat-rafle, qui in extremis politus dixit, filios fuosad excidium Brcmchfis Ecclefiie fataliter deftittatos, Vidit eilim per fomnum, ex pen etralibus fuis egreflos in Ed-Clefiam vrfoS, aprofq;, deinde Ceruös, ad Vltimum Icpores. Vrfi,inquit,amp; apri e-tant parentes noftri, fortitudine, ficut dcntibus armati : Cerui fumus egö Sc frater meusj fölis decöri cornibusi Lepotes autem funt filij noftri, modicæ virtutis amp;nbsp;timidi. De quibus metuo, ne impugnantcs Ecclefiam, diuinim ilicurtant vl-tionem. Quapropter liib obteftatione diuini timoris, præmonuiceosquot;, ne quid impium cogitahent aduerfus Eccleliam Sc Paftorem, neve læderent etiam hurte aut ilium, quorum iniuriaredurtdet in Chriftum. Hæcillefurdisauribuspræee-ptareliquit. Magnus ertimfilius Ordulfi Bernardi,colleftalarronummultitudi-ne, non eo modo Eccleliam impugnare conatus eft, quemadmodum parentes eius, verum ipfum Ecclefiæ paftorem perfeeütus, vt contenrionem diutinam fi-nilfe videretur,äut rnembris truncate,aut funditus interllcere quatrebat Epifc®-purh. Ncc tarnen illi dolus ad caucndurti dçfiur, auxiliurtî vero in rrtilitibus nullum habuitprorfus. Ipfo ergotempote Archiepifcop’ aMagno DüceobfelTus, clani metü fugit Goslariäm, ibique fecure apu d Loólunam in pra:dio ftio per di-midium annum man fit, cafträ autem Sc feruitia eiuS ab hoftibusdireptäfunt. Tandem fædus eum Magno pepigit, offerensei beneficium de bonis Ecclefiæ mille manfos Sc amplius, Vt qui hoftisérat, miles fieret, eonimirunaténore, Vt Comitatus Fræfiæ, quorumaltcrumBernardus, alterumEcbertus inuitoreti-nebat pontifice,Magnus abfqüe omni dolo iu ri Ecclefiæ Vendicatét, atq; defert-deret. Itaprorfus diuifo irt tres partes EpifeopatuBremënfi, vnàmpartem Vdo* alteram partem Magnus pofl'edit, tertiavcrövixremanfitEpifcöpo, quam ct-iamipfepofteaBernardö, aliifq; Regis adulatorib’diftribuens, fere nihil fibirc-tinuit. Nam Sc curtes Epifcopij ; Sc dccimæ Ecclefiarû omnes cefteruntirt vfüm Laicorum. Tantis ergo largitionibus rtil erga Vdonem Sc Magnum lücrâtus eftgt; quam nc expclleretur à fiio Epifeopatu:à cæteris veto nihil aliudferuitij meruit, nifivt Dominus Vocarctur. Eó tempore Godefchalcus,dc quo fiipra diótum eft» à Sclauis eft interfeélus, quos ipfe ad Chriftiànitatem nitebatut conuCrterc. Et quidemvir omni æüomemorabilismagnampartem Slauorum conuertcratad diuinam religionem. [PalTiis eftaüteminvtbeLéorttià, quæ amp;nbsp;Leuzin, vïi. I-duslunij cumpresbytero Ippone,quifuperaltareimmolatuseft, Sealilsraultis tamLaicis, quam Clericis, qui diuerfapro Chriftotuleruntfupplicia. ] AlTue-rus etiainMonachus, amp;nbsp;cum eo alij apud Racisburg lapidati funt. Qui cürta adpaflionemveniflet, rogauitpaganos,vtpriusfocij » quosdeficcremetuebat, lapidarentur. Quibus coronatis, ipfegaudens cum Stephano genuâpofuit. Hit. lusfanftiAlTueriferüatUr brachium integrum apud Stadium, in Ecclcfia beatæ Virginis. * Slaui igiturpotiti Viftoria,totamHamburgenfGmparochiamferrô Sc igne demoliti funt: SturmàriJ Sc Holfati fere omnes aut occifi, aut in captiui-tatem dufti: Caftrura Hamburg funditUs excifum eft,amp;: in dcrifioncm Saluatt)» tis noftri etiam Cruces à pâgartis trurtcata: funt. Ciuitas etiam Sliafvr^excilaelt funditus. Huius auétor cladis Plufl'o dieitur fuifle, quiforore huius GodclchaU ci habuit, domumque reuerfus, Sc ipfe obtruncatus eft. Icaq; omnes Slaui, falt;fti
conlpi’
-ocr page 102-H I s T o R I A
Coilfpiratiofte,adpaganifmum denuofuntfelapfi, eis occifîs,qui pcrftiteruiit itî fidci Dux Ordulfus fæpe cont,«?a Slauos dimicâs, per xii. an nos j qiubus patri lil-pcruixit, nullam obtinuitv.iiïoriam. Igitur expullio Archicpifcopi,amp; mors Go-defchalci,anno Henrici régis viiî. Archiepiicopi xxiï^ præfcntianno Dömini cötigiL Abhocauté Anno vacauitfcdes AldenburgêfisLubekejannis lxxxiVlt; Hæc eft Slauorum tertia negatïo; quos primo Carolus conuertiti fccundo Otto tcrtius, tertio vero tune Princeps GodfchalciiSi Et hæc mala iignauitillehorri-bilis Cometa,qui ipfo anno apparuit circa dies Pafehæ. Eodcm quoq; anno clades maxima per WilhclmumNordmannicum in Anglia faiftä eft.
Anno Domini m. Lxvii.furrexerutdepopulo Holfatoruampliusquam nd. familiæjtranimiflbq;amnej abieruntvialongilftma, quærentcs fedes opportu-iiasj vbi furorem perfecutionis declinaret ; vencruntq; in mofttes Harthicos, amp;nbsp;inanferunt ibi ipn amp;nbsp;filij amp;nbsp;nepotes eorum vfq; in hodiernum diem. Eódem té-pore Albertus, Bremenfis Archiepifeopus, zelojvtaiunt, Colonienfis Epilco-piacuriaperturbatus, Bremæfeditpriuatus/folitarius amp;: quietus. Cum ante hind reiidui haberet, de rapihis pauperum vixit amp;nbsp;de bonis fahdtarum congrega-tionum. Toto auteiri feptennio, qUo fuperuixit Archiepifeopus, ex illo famolo amp;nbsp;opulcto Bremefis Ecclefiæ hoipitali nulla prorfus data eft elcemofyna. Quod ex co miferabilc amp;nbsp;inhumanurn videbatur, quohiam amp;nbsp;tempuS famis incubuit, amp;nbsp;multi pauperes vbiqun plateis reperti furtt mortui.
AntioDomini m.Lxvin,Albertus Archiepifeopuspoft trienniumexpulfio-nis fuæ voti compos effeôtus, in priftinum curiægradum reftitutus eft. Moxquç fuccedentibus profperis, fummam rerum, quod eft Vieedominatus, iam fc-pties Conful meruit. Delibcrans veto iam tunc caute ambulandum efleergt principes, vt non eos, ficut antea, oft'enderet, Colenienii primum pohtifici re-conciliari voluit, deinde cæceris, ihquosipfe, vel qui irtipiumpcceäfle Videbatur. Deinde remotis Ecclcftae fuæimpedimentis, pró cuius exaltatione tartiia ambitu cûriæj qüam in pröfufione pceuniïC videbatur improbior, non fuit öcio-fus. Quö tepore Plifnam, Dusburg, Gronihgin amp;nbsp;Sincicunl acquiiiüit. Wildcf-hufenpræpôfituram.Bremævicinam, propeinmanibus habuit, amp;nbsp;Rofenuclde Hamt»ürgproximâ.Diipofuitvero Archiepifcopatuifuo xii.fubiicereEpilco-patus, quos ex fua diuidetet parochiaj propter eos fuftragaheos, quös in Dania cæterifqucgentibusBtemenfistehetEcclcfia,itavt primus efletinPalmis,fecu-dus inHilgenftat, tertius in Racisburg, quartus in Aldenburg, quiiïtüs in Miki-linburg, lêxtus in Stade, Septimus in Lifinohia,Oótauiis in Wiidéshiftêri,honus in Bremis, decimus in Ferda, vndecimus in Ramfola, duódeciinus in Freda. Nâ Fcrdchfem Epifcopatum fe facile pofte adipifci, non femel gloriatus eft.Poftrc-xno autem iri Hambu rg iam aperte laborauit Patriarchatüm efficere. Henricus Rexadolefcêtiævfuslibertate, Saxoniamfólamcxomni Romano imperiocœ-pitincolere, Principes delpicerc,nobiles opprimere,inferiores fuftollere, vena-tui,lüftt»us,cçtërifq; hvtiufinodi exercitiis plus quarh iuftitiis facicndis.vt accufa-tus cft, operam darcj filias illiiftrium, quibdslibet obfcurc natis coiugire, priua-tapræfîdia,nimirum potentibus regni non iatis fidchs, inftitüere. His difcordise fcminariiscótigitRegi quamplurimosinfidiatoresta vite quatti tcghi fuccre-fcere. Qui tarnen cum maturitâtis nee dum plencàttigiftquot;et änrtös, crant qui non tam ipfunij quamAlbertumBremenferaArchicpiicopumculpandumiudica* rent, quod eius confilio hæc omnia agerct.
Anno Domini M.txiX; Agnes Imperatrix,mater régis Hinrici,obiit.Eodem anno famófum illüd colloquium Hinrici regis cumrege Danorum habitum eft in Luneburg, vbi fub obtcntu fæderis, cotra Saxortes arma lauda ta funt. Eodem anno reftinfta eft illa conipiratio prima in Regem faéla.In qua Dux Otto amp;nbsp;Magnus, deuaftatâ per ahnum Saxonia,tandem confilio Archicpifcopi inpotefta-tem Regis fe dedcruat. A rehiepiieopus autembonaEcdefiac reeepit# quæ ant« Magnus habuerat.
Anix«
-ocr page 103-ARCHIEPISCOP. BREMENSIV U 97
Anno Domini m. lxx. Albertus Archiepifcopusinfummarerumgloriapo-litus,licetcrebracorporis moleftia pulfaretur, negociis tarnenpublicis dcefl'e noluit, à RhenoadDanubium, indequein Saxoniam cum Regeportatus eft in Icdica. Dicuntquidam, regiafponlionelaudatumelTe, vtinproximafolenni-tate pafchali, conuenientibus apud traieftum Rheni Principibus,ibi confirma-rentur ei omnia, quæ de Laurena vel Corbeia amp;nbsp;cæteris defiderauit anima eins. Alij autemairerunt, callidis à Rege dilationibus protraótum efl'e, quofcilicec Laurefiamdimittens, vbicunque mailetinregno, bis tantum fuæreciperetEc-clefiæ donandum. Verum illc pertinax incepti dum nihil aliud veile relpondit, tandem fruftrato nifu décidons,vna amp;nbsp;vita Lareflam cum cçteris Ecclefiæ boms perdidit. Siquidem mores viri licet femper à communi mortalium habitudi-nedifientirent, circaterminum tarnen inhumani, intolerabilefque, amp;nbsp;alien! à femetipfo videbantur,maxime poft diem expulfionis fuæ,vel parochiæ deuafta-tionis. Poft ilium inquam diem, ira, pudore, doloreque maiori, quam fapien-temvirumdecuit, permotus, quia recuperandi bona Ecclefiæ non inuenit confilium, ex nimiafollicitudineimpos mentis cffeólus eft. Porto quæ per eum deinde gerebantur, alicuius ertantis vel defipientfs videbantur, ficut eft illud.quia noftem integram vigilando, diem tranfegit dormiendo : illudq; quod à veritate auditum auertens, ad fabulas amp;fomniaconuerfiis eft: Itcmillud, quodeleemo-fynarum oblitus in pauperes, omnia quæ habere potuit,diiperfit in diuites, præ-eipucin adulatores; amp;nbsp;quoddiiperfis bonis Ecclefiæ, cum nihil haberetrefidui, de rapinis miferorum vixit, amp;nbsp;legitimis iànélarum congregationum, amp;nbsp;quod de præpofitura villicationem, amp;nbsp;de hoipitali præpofituram fecir. Illud etiam quod facilius folitoprouocatusad iram, aliquosmanupercuflitvfqueadeffufionem fanguims. Multos etiam ignominiofis exaiperans verbis, no minus Ce quam illoS inhonorauit. Talis ille ante finem.a Ce totus alteratus, amp;nbsp;priftina virtute peftun-datus, quid vellet, quid nollet,hcc fibi, nec vlli fuorum fatis poterat eftc notum, Cæterum tabs erat eloquentia eius vfque in finem, vt fi eum audires concionan-tern, tibi facile perfuadcretur, omnia per ilium plena ratione magnaque auélo-ritatefieri. Igitur infignisvir, germanuseius, fcilicctPalatinusComesFredc-ricus, audita fama deteriorationis viri, ad corripiendum fratrem vlque Lifmo-niam pctucnif. Sed fruftra commonenseum de his, quæhonorieiusattinge-rent vel faluti.moleftusabfceffit: Nothebaldum, qui erat vir maleficus, adulator, amp;nbsp;mendax apertiflimus, fuofque pares accufiins.qui fuis maleficiis illuftrem virum circumuenerunt, luifquc dementem reddidcruntconfiliis. Pontifex au-tem co tempore ad tantampcrueiiitinfamiam, vtmagicisinferuifteartibusdi-ceretur. In principio autem introitus fui vnum dixit verbum, quod vtinam non dixiflet : Omnes fcilicct Epifeopos, qui ante eum ptæfederunt, Obfeuros fuifle ac ignobilcs, folum fe generis amp;nbsp;diuitiarumtitulis excellere; porro, dignum,qui maioremfortireturcathedram, vel ipfam federn Apoftolicam. Talia non femel iaftantemvifiomagnaperterruit. Vidit igiturnofte intempefta,fcinGonuen-tum Ecclefiæ'raptum, vbi Miflarum folennia debetent celebrari,aftantibus xi v. fuis ex ordine prædeceflbribus ; itavt proximus, qui ante eum fuit, Alebrandus pcragerct Miflarum folennia. Cumque leóto Euangelio, facerdos ad fufeipien-da offcrentium munera conuerfus, perucnilTet ad Albertum, qui ftabat in vlti-mochoriloco, moxtoruis in eumintuens luminibus oblationem eius repulit, dicens : Tu homo nobilis amp;nbsp;clatus non potes habere partem cum humilibus. Et abfceflitinhæcVerba. Saneexillahorapænitens fuperhis,quæ incauteprotu-lit, verbis, omnes ptædecelTores inîngentivcneratione habuir, fequemultis ge-mitibus teftabatur indignum fanftorum confortio virorum, Vnde etiam mox ftatuit,pcr fingulos anteceiforum fuorum anniuerfarios de cutte Btamftede co-uiuia fratribus darepleniflima, atquepauperibus. Nam amp;nbsp;alia pxnitentiæ figna teliquit,ficuteftillud; quia poftcliem vaftationis Ecclefiæ, flue expulfionis fuæ, ' nunquam balneis vfus eft, nutiquam hilaris vifus, taro ptoceflit in publicutn,vel
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad con-
-ocr page 104-^8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIS T O RI A
adconuiiiium, nilî ad curiam iflet, aut drei fefti neceflitas popofciflct. Multo-tiens etiam amariflimc fieuit, fi quando vaftationis Eccleliæ recordatus eft, fiuC cumipfosvaftatoresconfpexit. Indieitaquenatalis Domini,cum Dux Magnus prælensadclFet, magnaquerecumbcntnunmultitudo,hilaresconuiuæ, finitis epulis, pLiufum cu voceleuauerunt: quod tarnen non parum dilplicuit Archie- -pifcopo. i Laque innuensfratribus, qui turn aderantfnnul, præcepit cantori v£ i nponeretantiphonam; Hymnum cantate nobis. Atverolaicis deiiuoperftre-pentibus, inchoarifecit, Suftinuimuspacem, amp;nbsp;non venir, Domine, d ertio veto cum ad hue in poculis vlularent, iratus valde,leuari menlam præcepit, magna vocepronuncians : Conuerte Dominecaptiuitatemnoftram; relpondentibus fratribus, Sicut torrensin Auftro. Ita tugiens in oratorium, fequentibus fratribus, inclufus fleuitamare. Hæc ôc alia in eo compunctionis lamenta vide-batur, adco vt Monachus multotiens fieri defiderarit, aut in minifterio legatio-nis fuæ in Sclauania. vel in Svredia, fiue Islandia mon optauerit,aut pro Chrifto decollari mererctur. TandéfæuamorumperturbationeinfraéV,cumfimulfor-tunæ exterioribus quatcretur aduerlis, etiam corpore debilitari cæpit. Dumque medicorumauxilioftuduitvalitudinemrecuperare, in grauioremmox incidic infirmitatem. Quo etiam tempore ad curiam tendens,grauicafiideequolapfiis çft. Tunc ergo compuiuftus, fleuitamare, corredionemque vitæfuæDeopro-mittens, ftatim conualuit, totumqucfuperuiuenstriennium,multacompleuit, non tarnen omnia quæ promifit. Ex eo nimirum balneis, quæ fere cotidie fueuit habere, tale recoclis abftinuit, amp;nbsp;reliquis multis,qua. populo grauia efle perleh-fit. Iniftisdiebusperuenitquædammulier, habens fpiritum Pythonicum. Hæc voce publica dixit omnibus celerem Archiepifeopi tranfitum affore infra biennium, ni forte conuerteretur. Hoc amp;nbsp;medici teftatifunt. Erant autem cum Pó-tificcNothebaldus, amp;nbsp;alij Pfeudoprophetæ, vaticinantes ilium tam diu viéfuru, donee poneret omnes inimicos ad fcabellum pedum fuorum : quibus meliorfides adhibebatur. Vifæ funt eo tempore apudBremam cruces fudalTe lachrymis, porei canefqueviolafl'eEcclefiam, adeo vt vixpoflentab ipfaalfariscrepidine repelli. Vififuntamp; lupi in fuburbanislócisgrcgatim vlulantes,horribili lurgio certafl’e cum bubonibus. Hæc ab omnibus finiftra nunciabantur in Epifcopum refpicere. Quatuor autem dies ante obitum fuum Goslariæ pofitus.ex confuetu-dine fua nee potionibus nee phlebotomiis contineri voluit. Quaicgiauiffimo dyfenteriæ morbo correptus, amp;nbsp;vfquc ad offa attenuatus, fùæ adhuc iminemor falutis.'Reipublicæ négocia vfque ad extrema tranfitus fui horam tradauit. Ad-cratibi Magdeburgenfis Epifcopus Wezel, amp;nbsp;alij fratres, petentes, vtintromit-tcrentur: quos tarnen ipfe excludi præcepit à ianuis, dicens fe præ immundicia infirmitatisindignum, vtabaliquo videretur. Soli tarnen Regi concedebatur aditus ægrum vifitandi, quem dilexitetiam vfqueinfinem. Ilium ergo fuæfidei admonésjamp;diuturniferuitij, multis generibuscömendauitei Ecclefiamfuam. Adamatus quidam medicus ante triduum mandauit Archicpifcopo, obitus fui diem proximum adefle. Quod ille diflimulans, Nothebaldum fólum præ ociilis habuit, quia fpopondit ei mutationis fuæ horam cito affuturain.
Anno Domini m. lxxii. Albertus Archiepifcopus, cum adhuc de præfeiiti vita fperarer, die medio fextæ feriæ, fuis ad epulas ledêtibus,in agonc folus iaccs exhalauitfpiritum xvii. Kalend. Aprilis,lndiótione x.anno AlexandriPapæxi. Henrici regis quart! xvi. Prætcrlibrosfanédorumquereliquias ôiveftimentafa-cra, fere nihil inuentumeft in thefauriseiufdcmviri. Quæ tarnen omnia Rex accipiens, vnacumpræceptisEccIefiæ, tulit etiam manumfanéti Jacobi Apo-ftoli, quamdono Vitalis, Venetiarum Epifeopi, ab Italia Archiepifcopus re-,diens quondam fecumdeportauerat. Igitur corpus Archiepifeopi magno to-tius regniftupoteà GoslariaBremam deportatum eft decimo demum die,quod eft in annunciatione fanéfæ Mahæ, fepultumque eft in medio chori, nouæ, quam ipfe conftruxit, bafilicç. Afferunttaraen quidam, quod cum ita folus ia-cuiflet;
-ocr page 105-ARCHIEPISCOP. BREMENS IVM. 99 èuiflet, de omnibus geftorum fuof û ofFendiculis amaram geflerit pænitentiam, flens amp;: eiulans, fe dies fuos pcrdidiflci Eodera anno Hamburg bis incenla amp;nbsp;bis vaftatacfti Pagani Vittores cotamNordalbingiam deinceps habuerût infua di-tione, bellatoribufquc occifls, aut in captiuitatem diittis, prouincia in folitudir nem redafta eil. Hane Pontifex Albertus, licut prædecefl'orcs fub omni femper amore cenfuit efle colendam : Ferturque fsepe antearogaflevt in ea fcpelir.etur., Ibinamquedumadhucviuerctj plerumquetotam ædatemtranfigensj præci-puasfolcnnitates cum magna gloria celebrauit. ibi promotienes EcclefiaftiçO-rumofdinum legitimis temporibus impleuit. Ibi tempus SiC locum j.quo à Prin-cipibus, feuÀ Slauorum gentibusji uc à cætcris arttoæ gentis legatis adiri polfecj conftituit.
DU L E 1 M À R Ö.
T Eim arv Sjuationeßauarusjfeditannis xxx. hiedefhinifteriakbusHeri-. ■^ricrregis iv. originem trabens, vir literatus prudens,, Epifcopatum fufee-pitabipfe Henrico,adhueexulante Pontifleum elettione. Ordinatus eftautem àfuffraganeis. palUumei njifit Papa Alexander.
Anno Domini m. lxxxi. Henricus Rex Romamprofeótus eft,Habens in cOr mitatu fuo Liemarum Bremenflum Archiepifeopum,penes quem tune fumma confilij erat. amp;nbsp;reflftentefibi Papa Hildebrando cum Romanis, ante Caftelluni Sanfei Petri caftrapofuit : vbi etiam crebris per biennium incurflbus Romano-tum infeftatus, parua manu multa viriliter peregit.
Anno Domini M. lxxxix. Imperator nuptias Coloniæ célébrât, quandaVt-tonis Marchionis viduam ducens vxorem. Polt hæc obfedit caftrum Glifee; fed Albertus Marchio eumindefugauit, ibique occifus eft BurcHardus, Laflanenfis Epifcopus, qui laceam regalem ferebat. Ibi etiam Liemarus,Brcmenfis Archift-pifcopus, captus eft à Comite Ludero, qui poftea rcgnauit,qui dedit pro redem-ptione fua Aduocatiam Bremæ, amp;nbsp;c c c. marcas argenti, amp;nbsp;ita reftitutus eft Epi-icopatui fuo- Hic baulicam,quam Albertus prædeccflbr fuus Cæperat ædificarCj de incendio villæ parumper maculatâmj funditus deftruxit, amp;nbsp;à fundamentis Hane, quæ haélenus cernitur, conftruxit. Illis teporibus claruit Anfelmus, Can-tuaricnßs Archiepifcopus. Eclipfisfolisfattaeft ix. KaH Ottobris, hota terti^ diei, amp;nbsp;Draco vifus eft, amp;nbsp;mortalitas magna fubfecuta eft.
Anno Domini m.xcviii. xii. Kalend. Aprilis,[Indi(äione vi.epada xv. cd-currente iv.] fumpfitinitium Ciftertienfe collegium.
Anno Dni m. c.inftitutaeftcongregatioMonachorum in Herfenuelde. AnnoDni M.ci.Liemarus Archiepifcopus obiit xvii. Kalend. lunij.
DE H M B Ë R T 0.
I
TJVMBERTvS ArchiepifcopusBremenfis,feditannistribus,pofteaobüt, -*-annoDominimillefimo centeflmo quarto, inBremaeftfepultus, virfinli: plex amp;nbsp;retlus apud Deum amp;nbsp;homines.
DE F R E V E R 1 C Ô.
TpREDERicrs Archiepifcopus Bremenfis, fedit annis oólo. Iftc obiit annö Domini m. cxxni.iii.Kal. February. LuderusDuxSaxoniæCaftrum Vor-dæædificauit ab annis Domini M. cxii-Eodem temporeEilmarusiunior, Comes de Aldenburg, films Eilmari amp;nbsp;Rikencen, filiz idæ deElftorpeymouitquç-ftionem de hzreditate eiufdem Idæ contra Principes Stadenfes, Vdonem Mar- ' chionem amp;nbsp;filium eius Henricum, qui candem hæreditatem, quoadvixerunt, quiete polfcderut. Sed Comtes Fridcrieus eum à quçftionc fummouit, Ifta nam-que Ida, nobilisfæminadcSucuianata, in villa Elfthorpemanens, hæreditatem habuit, quæadhuchæreditas Idæ dicitur. Hæefueratfiliafratris Imperato-ris Henrici in. filiaquoqi fororis Leonis Papæ, qui amp;nbsp;Bruno. HæcJiupfit Lip-
1 a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poldo,
(
-ocr page 106-pöl'do gt;nbsp;fiîio Doininæ Glifmodis, amp;nbsp;peperic Odam {ândimoniàlem de Rinthe-ién, quam pofteaelauftro abfoluit, rccompcfans, villam Stedeftorp prope Hcf-
jP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradidit régi Ruziæjcui pepcrit filium W arteslaxr. Scd rege mor-
tuo.Oda infiriitam pecuniam in oportunis locis fepeliri fecit, in Saxoniam re-diit cum filio amp;nbsp;pafte pecüriiæ, amp;nbsp;fepultores occidi fecit, ne prciderét,amp;: cuidam nubehSj pepcfit filiarn Harmain, matrem Comitis Burcbardi de Lucken,quem poftea Hermannus, Landgrauius de Wincenburg,in dolo oceiditjcum eilet va-îallus flnis. Warteslaw autcm rciiocatus in Ruziam.,pro pâtre regnauit ; amp;nbsp;ante obitum fuum recuperauitpecuniam, quam mater abfconderat. Habuit etiamI-da filium Ecbertum Gomitem, quem primus Vdo, Marchio Wiilcde, prope El-ftor pe occidit, cum ramen effet cognatus fuus. 1 da vero orbata hæredibus, Ro-i»am profeda cft ad auunculum fuum Papam Leonem, amp;nbsp;falubrib’ monitis di-mittendi debitoribus fuis débita ab ipfo inftruda, rediitElftorpe, plenarie Vdo-ni dimitteris iriiufiamdenecéfilij: ócrtquietiusfuispoffec fruipoifeffionibus, ipfumVdonem fuum hærcdem fecit, adoptanseuin in filium : qui etiam verfâ vice de h^rêditate fila cec. manfos Idç dédit poffidédos quam diu viueret, [curiam videlicet Tufchéfen, curiam Otfrcdhefîen,curiam Hulfinge, curiam Wa-fteri, curiàmBumen, cùriàm RotKoluirigcnhufen, curiam Slimæ, curiam Ripe: amp;nbsp;præcerea pecuniam; pro cui’ parte, fcilicet pro l. Marcis, obfîgnauit Froger-fen amp;nbsp;Frahkenburfteld Ectlefiæ Hcslinge, quæ code titulo adhuc poffidencur.] Idaverô duo's habuitrftaritöS abfqüe Lippoldo, fcilicet Gomitem Dedonem, ßc ComitemEltherum Album, quorum vterq; inThietmarfchiaoccifuseft, cum effet ibi Görnes. Alter cofum de Idagenuitnliam Rikencen,quam duxic Eihna-rus, Cornes de Aldenburg, gcnuitque ex ea filium Eilmarum, ficut praédidum cft. Item Ida peperit Akariman, matremBurchardi de Luckeri. Item Idæfuitfi-lius BurchardusjTreuerenfismaiorPræpofitus, quipofteain Archiepifcopmn efteledùs HicædificauitlapideamftruduraminElftorp. Ida ergo moi tua, de-uolufa èft hæreditas adprædidum Vdonem, Marchiönemprimum, cui etiam cornpe'tebat alia ratio ne. Nam cum nullus de eius fanguine hæreditatem illani •ftbi multoanilorum fpatio vendicarbt, inius regiæpoteftatis céffir.Et prædiélus [VdojtcnuitComitatumStadenfemab EcclefîaBremcfî inbeneficio, quiCo-mitatüs ératillam hætedicatemcontinens. Hanc igitur prædidi Principes, Vdo primus amp;nbsp;,'ccundus, amp;nbsp;filius fecundi Henricus, abfq; vlla contradidione vfq; in prçfentem Dni annum poffederuntiquo videlicet anno Eylmarus iunior de Al-«enborg earn impetens à Frederico, qui Cometîam Sradéfem à fæpedidis Prin-cipibus in adminiftratione tenuit, tràfadione de rebus dominorum fuorurn fada, à quæftiônefurnmotus eft. Huius namqj Frederici auia amp;nbsp;mater de Aiïglia nauigantcS,in Comitatu Stadenfi naufragium palfæ funt;amp; fecundum prifci iuris rigorcm tara homines quam res regiæ ditioni funt mancipati. Suggeffit ergo Dux Fridcrico, Bremerifi Archiepifcopo, vt ipfe Comitem Fridericum Ecclefîç fuæ mancipiura euinccre fatagcret.In Bremenfi quippe Ecclefiç Comitatu auia Cc mater fua prætextu naufragij, fcruituti funt addiétæ.
E ADALBEKONE.
\ D At B E R Ô Archiepifcopus Brcmenfis fedit annis X x i v. Henricus Maf-chiopuerveneficiointeriit. Quodefundo, Comitatum Stadenfem, qucfn prius Fridericus habuit in adminiftrationc,obtinult per pecuniam ab Archiepifcopo Albcrone in bcneficio.
AnnoDni m. cxxxiii.furrexiteo tempore Sacerdos quidam Vicelinus no-iniric, amp;nbsp;venit ad Regem Slauorum Lubekc, rogauitq; dari fibi facultatem præ-dicandi verbum Dei infra terminos ditionisfuae. Dedit autem Dominus illi in-' tcllcdum amp;nbsp;cor docibile: Orationi etiam fæpius vacans, omnium fandorum fuffragia efflagitabat, praecipue vero Beati Nicolai, cui fpecialius fc mancipaue-tat, Yndcctiam cotigit, vt vice quada eiufdem natalicia eelebraturus, in Orato-
-ocr page 107-ARCHIEPISCOP. BREMENS ÎVM. tät
tto fanélæBrigidæfociosconuocarit; vbi vefpeitinoamp;matutilioofEciöfolcn-niter cxplcto, Angelicç voces àquibuldam audicæ fuiit, pfallentes iuxtamorem Clcrircfponforium: Beatus Nicolaus iamtnumphopocitus. IfteVicelinus fub îriderico Archiepilcopo vocatus Brcmam, ibique fcholas ftrenue rexit. Poftea cumquodam iuueneThietniaroperrexit inFranciam, ScftuduitfubMagiilris Rodolpho amp;nbsp;Anfelmo. Tribus igiturannis inftudio trâfatîisjreuerfi funt, Tiet-inarus itiBremisfitCaiionicus, Vicelin’Magdeburg adNordbercumvenienSj fitfacerdos. Deinde venir Brcmam ad Archiepifcôpui» Alberonê, à quo lega-tionem accepic ad genres Slauanicas, cum Rodolpho Hildenfemenii amp;nbsp;Ludol-phoVerdenliCanonicis HiHinricumRegemrepertuniin I.iibcckeconucnc-runt, rogantes dari fîbi facultatein prædicandi verbum Dci. Qui nihil titubansi virosdigniflimos coram genre fuamagnis honoribusextulit, deditqjeis Eccle-liamLubeke, vbitutafecumftationepolTentconfiftere, amp;agerequæ Deifunt-Redeunt in Saxoniam ordinaturi de rebus fuis, amp;nbsp;præparaturi le ad iter Slauicû, Eotempore Arehiepifeopus Adalbero pertranfîit Albiam, venitq; Meltorp, Vicejinus cum eo.Venerunt ad eum ciucs de Faldera,rogantes dari fibi facerdo-tem. Arehiepifeopus acceptum per manus Vicelinum, commiliteumcuidara Marchrado præpotenti viro: ficq; abiit cum ipfis. Dédit autem ei Dominus gra-tiam inconfpeôlugentisillius, ftatimquevtprædicarecæpit, multapopulica-teruaad pænitentiam confugit.
Anno Domini m. cxxxv. Eridericus, Cornes Stadenfîs, obiitldibus Aprilis, Anno Domini m, cxxxvi.Lotharius Imperator Hertzeueldeveniens,pecu-» niam,quam Fredericus Comes Stadenfis,eidemmonafterio contulerat,fcilicGC D c. marcas argent!, de altari fanftæ Mariæ abftulit, ordinatifq; rebus dédit Du-catum Saxoniç Henrico genero fuo, Duci Bauariæ.
Anno Domini m.cxlii. fufcitauit Deus fpiritumtriùm fratrum, Dudonis* Adekonis, amp;Ricbcrti, vtnoucllam plantationem in fuburbio Stadenh érigé-rent, capellam ibi ligneam conftruentes, quam Albero A rehiepifeopus Bremens,anno Pontificatus fui xix. vi.Nonaslulijdedicauit, amp;Conradus, Abbas Hertzeueldenfis, virum venerabilem Aldalwardum, cum Eluero, Godefchal-co amp;nbsp;aliis fratribus ibidem tranfmifit. Dedicata eft autem Ecclefia lignea in nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæTrinitatis,amp;perpetuæ Virginis, Petri amp;nbsp;Pauli Apofto-lorum,Iohannis Apoftoliamp;Euangeliftæ, Viti, Cofmæamp;Damiani martyrurti. Statuitque Albero Epifeopus, vt iidem tres fratres cumvxoribus, amp;nbsp;filiis-amp;filia-tgt;us, amp;i. reliqua progenie, familiaipforum, ibidem in perpetuum reciperét la-' crarneiita Eccleliæ, amp;nbsp;fepulturam. ConcelTit etiam, omnes colonos Eccleliæ ab omni cenfu, expeditione, villæ vel vrbis munimine, amp;nbsp;petitione precaria, liberos amp;nbsp;immunes. ,
Anno Domini m. cXLiv.Rodolphusiunior, Comes, in Thietmarfiaoccifus oft in Cometia fua, fie frater fuus Hartuicus, maior præpofitus Bremenlîs, dédit omnem hærcditatemfuamBrcmenfi Ecclefiæ, vt concedereturfibi ComitatuS Bremenfis. Et fie Bremenlîs Ecclefia, quæ Principes Stadenfes in quietapolfel-Eone longo tempore tenuerant, in fuum dominium recepit, hærûditatem videlicet Principum,amp; Idæ amp;nbsp;Frederici; amp;nbsp;faéta eft légitima hæres parentum prçpo-Eti Hartwici, per folennem amp;nbsp;1 egalem donationem. I nueftitus eft ergo Hart-'»'icus Præpofitus, amp;nbsp;Fridericus Palatinus,fororius fuus,fufcepit pallium à Rege Conrado; amp;ftatutumeft, vtelTetcoadiutorfuus, amp;iudicaretproeoinplacitis Principalibus.Dux autem Henricus adhuc puer per tutores fuos conqueftus elt Rogi, ècomnibus Principibus, quod Arehiepifeopus Alberomatri fuæpromi-Eirct,quodfimoreretur Rodolfus.filio fuo Duci conferret Comitatû.Vndcpoft multas querelas fecundum mandatû Regis conuenerunt Rameslo ad caufæ de-Enitionem. Archiepifcopuspræfîiitinludiciovnaexparte, puerDuxex alia. Cræpofitus Palatinus conftiterunt ad negotij ventilationê Auditores aderant Thietmarus VerdenfisEpifeopus, Albertus Marchio, Cornes Hermannus de
I J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wince-
-ocr page 108-ioi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
Wincebcrg, amp;nbsp;frater fuus, Heinricus de Asle,amp; magna multitudo militura.R bi in litis conteftatione homines Ducis arma rapuerunt, amp;nbsp;feditione fada Ar-chiepifcopu captiuauerunt, aliquamdiu Lunenburg in captiuitatedetinue-runtjVtaliquid extorquerent ab eo.Tandem videntes,quod moueri pœnisvel minis non poflet,liberu abire permiferunt. Præpofitus Hartwicus ab Herma-no de Luchorc captus, cum fperaret homines Ducis, qj iphs effet præfentadus: amp;nbsp;cum iam intenrarent ei morte, adduttuseft ad Marchione Albcrcum, amp;: ûc liberatus. Tempore Imperatoris Henrici 11. HenricusCaluus,quimanfit in Herrzcuelde caftro bonus amp;nbsp;manfuctus, vxoréhabuit Hildegardam, quib’fi-lius folus fuit fupcrftes Henricus, Canonicus in Hildefem. Hie cu à fuis à Cle-ricatu traftus effet, vc apoftafiam elecmofynis redimeret.deftruóto caftro I ler-feuelde, teporc Libentij fenioris, Archiepifeopi Brcmenfis,amp; Bernardi,Ducis Saxoniæ,fecitibidemCoucntumClericoru, Hiequafidamnatuseffetlegum cenfura, ter fe redemit praediis, ornamentis amp;nbsp;aliis poffeffionibus,amp; omnia co-tulit eidem Ecclefiae ; fecitq; ibidem PræpofiturS, annuente Libenno Archie-pifeopo, amp;nbsp;Ecclefiam confecrante. HicappelJatus eft Bonus Henricus, amp;nbsp;ge-nuit duos filios, Sifridu Comitem, qui Stadium aidificauit. Hicà piratis capto caftro, CÛ fratre compraehenfus eft. Frater cum in tranftris copedibus vind’fe-deret,in nauem pifeatoris faliit,amp; abduttus faluatus eft. Piratic fiquidem dederant pacem volentibus redimere captiuos, amp;nbsp;ita patuerat aditus pifeatori. Bar-bari ergo de fuga Principisoffenfi, fratri videlicet Sifrido, vtramq; manuam-putauerunt, amp;nbsp;oes captiuos diuerfis pœnis pcremerunt. Elapfusauté,fînitimos colligcns, piratas vicit, amp;nbsp;quos viuos comprehendir, fufpendit prope Stadie,in loco,quiabeodemeuentudiciturWargaburg. Mutilatusautemhberatuseft, amp;nbsp;vxoremduxitdeBau^ria, amp;genuit Sifridumfilium,fratre mortuofineha;-rede. Junior Sifridus vxorem accepit Adalam, amp;dedit Hcrfeueklo bonaTre-benecc prope Berneburg.Hicgenuit Comitem Luderum.qui accepit vxorem Alheidim, amitam Rodolfi, quern Saxones elegerunt in Regem contra Hen-ricum, genuitq; ex ea Vdonem prfmumqui fadus eft Marchio. Huius V donis tempore Comitatus Stadenfis donatus eft Bremenfi Ecclefiæ,amp; fufeeptus ab i-ftoinpheudo.
Albero, Bremêfîs Archiepifeopus Adaivrardum primum Abbatemfamftas MariæinStadioconfecrauit, cum Abbate Rofenueldenfcpridic Nonas lulij.
AnnoDni m. cxlvui. Albero Archiepifeopus obiit,
HART ICO.
TT A rtwicv s »maiorpræpofitus Bremenfis,RodoIphiMarchionisfilius, A A eligiturin Archiepifeopum; amp;nbsp;feditannos xx.
AnnoDomini m. cxlix. Hartwicus Archiepifeopus, quia pax eratinSla-uia,propofuit reçdifîcare fedes Epifcopales,quas barbaricus furor olim deftru-xerat, fcilicet Aldenburgenfem, id eft Lubekc, Racisburgcnfcm,Mikilinbur-genfem, ideftSwerin. Equibus Aldenburgenfem Magnus Otto primus infti-tuerat, fubiiciens ei Polabos,Obotritos à terminis Holfator u vfq; ad flume Pa-nemamp;ciuitate Demin, Impofuitq; in AIdéburgprimûPontificcmMarcone. Poft hunc fecundus crat Egwardus, tertius Wago, quartus Ezike, quintus Fol-chardus, fextus Rembertus, feptimus Benno, Odauus Meinerus, nonus Abe-Imus, decimus Ezo. Huius teporibusfurrexit in Haburgenfl Ecclefia magnus Adclbertus, qui de peregrinis Epifeopis, quos in menfa fua habebat, lohanem ftatuit Mikilinburg, Ariftone Racisburg, atq;in hunc modu Aldenburgcfis fedes in tres diuifa eft Epifeopat’. Poftqua igitur pcrmittcnte Deo jppter peccata hominu Chriftianitas adnuHata eft in Slauia, vacauerunt hæ fedes annos lxxx. IV. vfq; ad tempora Hartvrici Archiepifeopi,Qiji jppter generis nobilitatedu-pliciprincipatuclarus, magno ftudio enifuseft.prorecupcrandisSuffraganeis Epifeopis vniuerfæDaciæ, Norvregiæ, Swedi«, quosHamburgenflEcclefiai quon-
-ocr page 109-\ ARC H IEP IS co P. BREMENS IVM. 105 quondam pertinuiHc.cómemoratantiquiras.Sed cum obfequiisamp;variis largi* nonibiis apud Papam amp;nbsp;C çfarem nihil profeciflet.ne omnino careret fufFraga'-oels, aggrelhis eft iam pridem oblicos Epifcopacus Slauiæ lu ici rare. Accitû au •• tem venerabilem facerdotem Vicelinum, Adelburgenfifedi confecrauic Epi-Icopuin,cumiamelletxtateprouedlusj amp;manfiHctinterraHoitfatoruman-nis XXX. InMekilinburgordinauitSuchardura.
Anno Domini M.CLii. regnauitFredericus txxxvi.ab Augufto,filiusFnde-riciDacis, potens fapientia amp;nbsp;fortitudine. Rex Wirceburgcóuentum habuit, ibjqi Hinneum Ducem amp;nbsp;Aibertum Marchionemdifeordâtes pacificauic, amp;nbsp;principes expedicionem in Langobardiam iurare fecit. Circa idem repus Dux 5axonlæ Henricus Vicclino Aldenburgenfi Epifcopograuicerinftitic.vtferu-hmpaftoralem ab eo reciperet: quod ßremenfes omnino diHuaïerût. Fccit ta-• men.neEpifcopatuspericlitaretur, Vicclinusfeditannisquiuque.VicelinoE-pifeopo fucceflit Geroldus, natus de Sucuia, Gapellanus Ducis.
Anno Dili m. clv. proficifeenre rege Frederico verfusRomâ, Dux poft fe vocauit Geroldum Aldenburgenfem eJeâum, vtfecû Romam iret: Siquidem lt;nbsp;Hartxf'icus Archiepifcopusipiùm noluitconfecrarc, quia quafi per Ducem ôc Duciflam eledus erac. Nâ Archiepifeopus amp;nbsp;Dux minus libi fauenteseranc ad inuicem,quia Dux bona Epifeopalia ad libitum occupans,quafi pro capellano Archicpilcopûreputabac.Venienteitaqj rege Fredeƒico prope Romam, mife-runt Romani legatos fuos ad Regem in caftra, qui dicercnt.paratum efle Sena-tû amp;nbsp;vniuerfos ciues vrbis ad cum excipiendû cum triumphalibus popis, fiqui-dem Impcratorio more fefeexhibuiïTet. Quo perconrantemodû,quo fefeex-hiberedeberer, iJli aiebat : Regem propter imperiale faftigium Roma venien-tem, decere venire more fuo, hoc eft in curru aureo, purpuratu, agentem præ currufuo Tyranos bello fubados, amp;diuitiasgentium.pratereaoportere cum Honorare vrbein, qua: caput eft orbis, amp;nbsp;mater imperij, amp;nbsp;dare Senatui, quae e* didis præfixa funt, videlicet xx. millialibraru argenti, vt per hoc fufeitentura-nimi Senatus ad beneuoletiam, amp;nbsp;exhibeant ei honorem triumphalem, amp;nbsp;que eledio Principum regni creauit Regem, audoritas Senatus perficiat Cæfarem. Tune Rex fubridens; Grata, inquit,jpmiflio,fed cara emptio. Magna requiritis, Ó viri Romani,de exinanita camera noftra.Puto autem,quia occafionem quæ-ritisaducrfumnoSjimponendonóimponenda. Confultiusveroagetis,fihis o-miffis, amicitiæ potius, quam armorum ceperitis experimentfi. At i II i pertina- 1 cius inftabant, iura ciuitatis nullatenus irritanda, alioquin vrbis introitum ob-fcrandum.RexautemreuerentervocauitDnmAdrianum Papam in caftra,jp-f terparticipationem confilij. Siquidem Romani Papam in multis oftenderâu Vcnienrecrgoeoincaftra.Rexfeftinusei occurrit, amp;nbsp;defeendenti deequote-nuitftrepam, duxitq; permanum in tentorium: fadoq; filentio, locui’eft Do- , minus Bauenbergéfis Epifeopusverbû ex ore Regis amp;nbsp;Principum,dicens; Ho-norabilemfanditatistuæpræfcntiam,ApoftohcePôtifex, ficuedudumfitien* terdefidcrauimus,ita nûc Ixtanterfuicipimus.'gracias agentes omnium bonorum largitori Deo, qui nos deduxit, amp;nbsp;adduxit in hue locum,amp; facratiflima vi-i firatione tua dignos fecit. Notu igitur tibi efle volumus, reuerende Pater,quia omnis Ecclefia, de finibus orbis propter honorem regni colleda, adduxerinc Principemfuumad tuam beatitudinem prouehendum ad culmen imperij ASi-quideeft nobilis, prudens, vióloriofus, Deum timens, pacificus, cacholicæcui-torfideijamp;fandæRomanæEccIefiæ venerator.Eccetcvenientem fùfcepicih-trepidus, fandiflîmis tuis veftigiis humilitcrinclinatus.Ergo vtnerandePator; tu circa ipfum peragas,vt quç ei défunt de plenitudine Imperialis culminis^pec tuæ benediélionis munificentiam fuppieantur. Frater,ait Papa,vecba funt,qu« • loqueris. Princeps tuusdebitam beato Petro hac vice nonexhibuit reueren-tiam: nam finiftram nobis ftrepam tenuft , curn dexteram debuerit tenuii-fc. Rexfecxcufat,4irercns,fein tenendisftrepisminimumfl;uduiflre,amp;hune
i 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ' defe-
-ocr page 110-104 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
defcdnm non ex indeuotione, fed ex infcicntia pronenifTe. Tu, inquit, fanôle Pater prim’ es, que tali fumus obfequio venerati. At Papa,Rex vefter per igno-rantiam minimaneglîgit,quomodomaximaexpediet?RexaIiquantulû motus ait; Vellê inftrui, mos ifte vtrum ex beneuolëtia fit, an ex debito? Si ex beneuo-lentia, caufari non potero fuper eo, q, feci non de iure, fed de arbitrio. Si ex dc-bito,quidrefertinterftrepamdextramamp;finiftram,dummodoferueturhumi-litas, amp;nbsp;Princeps ad pedes fummi Pontificis incuruetur ? Inter hæc amp;nbsp;talia fine ofeulo receflerunt. Rexiterû hortatu PrincipûPapam reuocat,amp;reuerentet fufeipiens redeuntê, ftrepam dextram Papæ tenuit, amp;nbsp;federût. Omnibus fuper hoc exhilaratisjiterû Papa: Princeps, ai t,vefter requirat beato Petro A puliam, quam Wilhelmus Siculus per vim poflîdet,amp; fie ad nos redeat coronandus. Ad hæcPrinceps; Sanélepater; fuper vires noftraseft, qgt; poftulas,attriti fumuslà-boribus amp;nbsp;expenfis,qualitcr nunc Apuliam requiremus? Opus confecrationis impleas, vt fie ad patriam redeamus, refpiremus paululum de labore, poftmo-dum ad agenda, quædebemus, redibimus expediti. Papa confenfit, confilium fitdeintroituvrbis, amp;cauendisinfidiisRomanorum» DuxautéHenricusac-çeflit ad Papam, fupplicans confccrari funm eleâum Geroldum. Renuit Papa, follicitatus per literas Archiepifeopi Hartvrici, Mane fado, præcedcnte Papa cumCardinalibus,Rexvenircumomni exercitufuo,amp; Papafufcepiteumad gradus,intrantefq; domum Petri,aggrefii funt opus cófecrationis,Miles arma-tus vallabat templumcontrainfolentiam Romanorum. Poftconfecrationem Imperator vrbcegreditur,amp;militia reficitur. InterprandédumRomani irrû-punt in caftra Ducis, proxima mûris. Sed Duce cum fuis fortiter refiftente, vi-doriam obtinuitgloriofe. Papaergo cum muneribus ei mandauit:Cras confe-crabo eledum tuum,amp;fadum eftita.
Anno Domini m. clx. Fredericus Imperator cum Mediolanëfibuspugna-uit, vexillum bead Ambrofij auferens, plurimis occifis cum vidoria remeauit. Henricus DuxEpifeopos inSIauiaordinatosinueftiuit, Geroldum in Aldenburg, Bernonem in Magnopolin, qui translatus eft in Suerinenfem vrbem.
Anno Domini m. clxii. Mediolanum Imperatori traditur.Floruit tune tc-poris Petrus Longobardus, qui fecit librum Sententiarum.
Anno Domini m,clxi11. imperator ramRolandumquamOdauianum vocat ad indicium, curiam indicens Bifunziæ, Venitimperator, venir ReX Daciæ Waldemarus, in cuius Coæitatu Dux Dorius crat, que ipfe poftea fub-merfit, quiaregnum affèdauit. Ibi Waldemarus duo regna.Daciæ amp;nbsp;Sueciæab Imperatorefufcepir. VenirHartwicus,Bremenfis Archiepifeopus,conque-rens ibidem, quod tria régna Daciæ, Sueciæ, Norvregiæ fe de fuafede abftra-^ xcrint violenter, cum iuredeberentfuamSynodûoblèruare. [HenricusDuX caftrum Werle cepit.j Deinde vocatis Epifeopis, Geroldo Aldenburgenfe, E-uermodo Racisburgenfe, Bernone Magnopolitano, locutus eft eis, vt ab ipfo reciperent fuas dignitates, amp;nbsp;fecerunt.Poftulanteautcm Geroldo Epifeopo, Duxfcdem tranftulitde AldenburginLubeke, ftatuensibi xn, præbendas, ÔC præpofitumAtheloncm,cuius eft tertiadécima. IbiRugianiveneruntadgra-tiam Ducis. Geroldus Epifeopus Lubicenfis obiit, cui fucceffit Conradus, Abbas de Reddageshufen»
Anno Domini M.CLXiv.Hartwico Archiepifeopo ConradumEpifeopum, inStadioconfecratum.adhucfecû in Horburg detinentc, XIV. Kal.Martij orta eft tempeftas maxima amp;nbsp;maris abundantia, amp;nbsp;inuoluit aqua omnes fines mari-timos Frefiaî, Hadeleriæ, amp;nbsp;omnem terrain paluftrem Albiæ amp;nbsp;Wirræ, amp;nbsp;fub-merfafunt multa milliahominum amp;nbsp;iumentorum, Submerfus eft ctiam Rich-bertus, Aduocatus Stadenfis, Reinoldus Colonienfis eledus corpora trium Magorum, vt dicitur, de Mediolano Colohiam adduxit.
Anno Domini m. clxvii, Chriftianus, Cornes de Aldenburg,Duci Heinri-cofè opponens, caftrum Wege euer rit, Brem am intrauir,Bremenfes e um reci-pi un t,
-ocr page 111-ARCHIÉPISCÖP. ÖRÊUENsivW tof äidntjVolentesiugutnDucisexcutcre.Duxeolledoexcrcitü, Bremamadiit. SedChriftianusvadaoccupans fluminisGetæ, Düci tranütutrt prohibuitvir-tuofe.Ibivterqjfcditcxercicusqüacuordiebus. Quinta die Chriftianusquä-tuorinftaurauitâcicspugnacurus. [DuX terga vertes, abiit. Poftea cum rnagnd cxerciturcüertitur;] amp;Chriftianiis fefecepit in Aldenburg, nihil tiraens. Po-ftea Aldéburgenfes bellö fe fódiunt inteftinojita vt faccrdote Miifam celebrate Frefonescalicemeffunderentgt;amp;dcferrent.Vnde cadêvrbs inmanus Hen-iiciDucis data eft.eainquè obtinuit vfquedum àb Imperatöre hurhiliarctur.
Hartvricus Archicpilcopus dedicauit motiafterium beata: Virginis propt Stadium VI. Kal. Oótob, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ *
/ DE SlFRÏDÖ, ET OTBEFTO ELECTRO, ^aldeyyino intrufo,
A Nno Domini m.clxviu.Hartw'icus ArchiepilcöpusBréthehfisobiit, ’^viii.NonasOtlobris: amp;duofuntcleólij Sifridus AlbertiMarchionisfi-liüs,Otbertus Decanus. amp;nbsp;faólus eftmaximus tumultus in Brema.Gnuceli-hodeZuerin ex parteÖucisinfaniente, itavrSifridus elcétus ih Aldenburg cum Præpofîto fe transferret. Alij fugerunt Horbürg. Imperatorc curiam ha-bente in Bauenberg, dUo eleóti Bremenfes deftituti iünt, amp;nbsp;de volüntate Du-cisBaldewinus, HaluerftadenfisPræpofitus, eft intrufus. Sifridus fit Epifed-pus in Brandenburg. Baldevrinus licet fenex bona EcclcfîæDuci conccffic amp;fuis. Pallium à Pafchaliäccepit, irtfehifmate confeeratus, vel pötius exé-cratus.
Anno Domini k. clxxi. Thomas. Cantuariénfis Archicpifcopusi à militi-bus Henrici, Regis Anglix, öcciditür in templó.
ChriftianusMoguntinus Archiépifcopus, Impérialts aülæ Caricêllarius amp;nbsp;fedis Apoftoiicæ legatus, cumBrabântinis perLombardiam ÄeThufeiamo-hiriiadepopulas, Bonohienfes inuafit, amp;nbsp;in equö refidens, indutus thóracé, öï deftiper tunica hyacihtliina, Habens in Capire gâleam deautatâ, amp;nbsp;in man ibus clauam trinodem, ipfe in eodem pr±lió dicitur ftrauiffenöuem homines propria nianü.Vidit Henricus ScholafticusBremenfis,qui tum xxxv.arinorS No-tariusfuerateiufdemChriftiam,eundcm Archiepifepum xxxyni.mclionbus lerræderiteS Cum pertica manu propria exculfilfe. FugiuntBononienfes, Ar-chiepifcopüSciuitatêobfîdet,exercitus ßononienfibusinfultat. PäpaPafcha-bsftrenuitate viri ampleftens.fic ei feribere folebat: Pnfchnlü Epißeptts/ertiu^ßr^ norumDeiy ChrißianißrttoChrißianOyfedis Apoßoltcxlegntö, Itnßrialis aulx CAncelUriOi amp;RomanxEccTeßxfiliö fidelßimOyfAlutem,iiCQ. Diefcquêtipoft vidoriam, Archicpifcopus, indutusPontincalibus, magnam fecit foleOnitatem ob victonæ me-moriam-,amp;ipfealfiftensara:,quxcftextramurosBononiæ.vbi quidam Epifcó-pus Aquileiæaedificauit præclarû palatium de marmore, ôr téplum honorabilé ïî^armoreum, celebrauit folenniter diuina. A ftabant ad folennia ccc. milites, oés Monachi apoftatæ, amp;nbsp;ferc tot Moniales ei ufdem fedæ, amp;nbsp;præclarc can ta-bant : Gaudeamüs omnes in Domino, diem feftû celebremus in hottore The-bæorummartyrum. Epiftola: Sandi perfidem. Gratia : Gloriofüs Deus. Ver-fus: Dextera tua Domine. Alleluia: Vox exultationis. Sequétia, Agone, Euan-gelium: Cum audieritis prælia,amp;c. Poft; Ite müTa eft, Archiépifcopus amp;nbsp;fui ac-ceptisobfidibus,amp;infinitapecunia,cum'multaprafdaiuit Anconam,obfidens illara fere per biennium.
Chriftianus Archiépifcopus licet Teutorticus.fcilicetTurihgus, difcrt’ex-tititamp;facüdus,virlargus amp;illuftris,vtes lingua Latina,Romana,Ga!lica,Græ-Ca, Apulica,Lombardica,Brabantica, amp;linguamaterna. Nullaciuitas, nulU vrbsei refiftere audebat. Henricus prædidus Scholafticus retulit, Ce vcraciter àudiuiflc, q» afini fui cxercitus maiores haberent expcnfas,quam omnis familia
Impc-
\
-ocr page 112-ïoé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i s T o R I A
Imperatoris, quæ tarnen opulentiflimavidebatur. Clerici amp;nbsp;fæmina: cxcrcitus eins duo callra munitiflima ceper unt.Ifte Chriftianus Ançonam tunc obfeiTam fame fie affecerat, vtcalceorumamp;fcutorumcoriadeuorarcnt. Subiugauit ct-iam Ferrariam amp;nbsp;Rauennam. Terra circa Bremam arfit grauiter, in æftate ferui-da fere per menfem, amp;nbsp;per fe ceflauit. Equus locutus eft feflbri fuo dicenti, Bi^ be diabolc ; Inuitum me poteris ad aquam minare, fed inuitum non poteris ad-aquare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno Domini m.clxxvii. circa idem tempus Imperator Mediolanenfibus * offenfus,Principes in auxilium vocauit,amp; præcipue Henricum Ducem Qui cu ci difficilis eflet, ad pedes eius procidit, quern Dux leuare contempfit. Sea Im-peratrix eum leuauit, dicens: Surge mi Domine, memor efto caftis huius,amp; me-mor fit Deus. Obiit Alwardus, Abbas Stadenfis, amp;nbsp;de voluntatc Duçjs quidam fimpliciflim’ homo, Hertieuclde enutritus.Godefchalcus prior, prxfuit Eccle-fiç tribus annis. Sed fortuna Ducis à tempore, quo I mperatorcm leuare cotem-pfit, labefadtari cæpit.
DE AG, 'BARTHOLD 0.
K Nno Domini m. clxxviil.obiitBaldewinus, ArchiepiicopusBremefis, cum ipfa die eflet depofitionis fux literas accepturus, amp;nbsp;Magifter Berthold* eligitur, folopttonePræpofito appellante, Euermodus EpifeopusRaeeburg obiit, cui fucceflit Sifridus, Præpofitus lericontinus.
Anno Domini m. cLxxix.celeberrimum concilium congregatum eft Late-fanis ab Alexandre Papa xx.Pontificatus fui anno: ceflitque à fchifinatc Iohannes Calixtus, amp;nbsp;fadus eft Epifeopus Beneuentanus. Archiepifcópi pallia accepta a ichifinaticis abiccerunt. Chriftianus Moguntinus, amp;nbsp;Philippus Colonien-fis per manum Hyacinthi Cardirialis recepcrunt noua pallia,réfutantes omnem hærcfin, fchiima, præcipue Oótauiani, Widonis amp;nbsp;lohannis,fic dicente quolibet ; Ego N. anathematizo amp;nbsp;refuto omnem hærefin, extollentem fe aduerfus fandam Romanam Ecclefiam Cathoheam, præcipue veto fchifma Odauiani, Widonis amp;nbsp;Iohannis, amp;nbsp;ordinationes eordm irritas iiidicö,amp; eis contradico, amp;nbsp;modo in antea me obedituru iuro, amp;nbsp;promitto fidelitate fanôfæ Romanç Ec-clefiç, amp;nbsp;Dno mco Alcxandro, amp;nbsp;fucceflbribus eius, iufte intrantibus, ipfique feruiam abfque omni malo ingenio contraomnem hominem, fecundum ordi-nem meum, Confilia eius, quæ mihi fcripto certo mandaucrit, vel ipfe cómflc-rit, riuilihominum prodam, nee etiam propericulo corporis autmembrorum, ' Legatum Ecclefiæ Romanæ honorabo. amp;nbsp;ducam amp;nbsp;reducam, amp;nbsp;iuuabo expen-£is. Sic me Deus adiuuet, amp;nbsp;hæc lânda DeiEuangclia. His verbis dabantur Pallia: In nomine patris, amp;nbsp;filij amp;: Spiritus fandi,ôc in honore Dei genitricis Mariç, amp;fandorum Apoftolorum Petri Sc Pauli, Sciàndç Ecclefiç Romanæ, Sc Dni A-. * Icxandri Papæ, tradimus tibi Pallium, fumptum de beatiflimo corpore Petri A-poftoli,vt eo vtaris in confedionc iàcrameiltorüm. Sc corporis Sc fanguinis Domini, Sc confecratione Eeclefiarunl Sc Chrifmatis, Sc ordinatione Clericorum, Sc celebratione iynodorum, fecundum Ecclefiç tuæ confuctudinem. Amen. In codem concilio Bertholdusj Bremenfis eiedus,pctiuit corflecrationem, certif-fimus ordinari.Sed pridie federat in concilio inter Epifeopos inflatus,cum tame non eflet presbytçr, Vnde magnâ contraxit inuidiam. Et Magifter Gcrardiis fic jp eo allegabat: Domine pater, Ecce Bremenfis Ecclefia cocordi Sc vnanimi vo-,to offert tibi fponfiim fuum MagiftrumBertoldum, virum vndique dignum 8C ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moribus approbatum, feientia deeoratum, liberalibus artibus inftrudum, vtri-
ufque teftamenti pagina eruditum, decretorum legumque induftria peritum virum, vt apparet, perfonatum canonice, Sc fine omni contradidione eleéf um; petitq;hodie à teacciperegradumfacerdotij, Sc eras Epiicopalembenedidio-nem. Papabreuiter: Credimustibibene* Magifter,leddidumeft, manumne-Hiini cito impofueris. Loquemur cum fratribus noftris, audiemus etiam dilige-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tius
-ocr page 113-ARCHIEPISCOP. BREMENSIV M. 107 tius tnoduelcólionis. Exaniinantur ßremcics per duos Cardi nalés, Reirterunl Papienfem amp;lohannem Neopolitanü.amp;inucnti funrdifcordare.Papaincon-ßftoi'iüluo fcntentiatuseft: Fratres,vidiveltrum eleólum,placetperfona,pla-cetfentcntia, placet eloquentia,placent etiamquäiuyn nouinius, mores, vefü modus clcótionis difplicetj prxiertim quia eit infra lacrosordines, non died fubdiaconatum,fedacolythatum,cleétus5quogradu,fecundum rigorcm iuns, licercontraherematrimonium,q,canoniGisobuiatinllitutis. Audiuimusetia fuper hæcappellationé faótam, quain coaótus eit relîgnare appellator, Inluper denuofefeciccligi, amp;nbsp;fecundaelcdtiocaflauitprimam. Prætereacledtus velter ante façros ordines fufcepit regalia de manu Imperatoris^Hæc non admittunc dilpenfationcm de facili,amp; alia quæ præterimus. Inde elt.quqd elcétionem ve-üfam infirmamus, amp;nbsp;irritam iudicamus. Datalententia, volcti loquidepofito» non elt data audientia, fcdholtiarij çlamabant: ieuate, leuate, Icuate.
Eodem annoSifridus,Brandetiburgenlîs Epilcopusun federn Bremcrtfem eiigitur,filius Alberti Marchionis,amp;fedit fere annisquinq;.‘Nâantea in Brandenburg annis îtv. fcdit. Media quadragclima imperator in Ghcyslehufen £-leótionem Sifridi Bremenlis confirmauir.
In fupradiétocôfiiioLaterani erant àPapaconfecratiEpifcopi duo Angli-ci, amp;nbsp;duo Scoti: vnus folo equo venerat, alter pedes cû folo pedite^ Erat ibi et-iam Hybcrnicus, qui Henrico, Scholaftico Bremenfi,retulit, fe non habere a-iios reditus,prêter tres vaccas laôtantes,quas in defeôtu laâis parochiani fui per alias innouabant.
Anno Domini m. clxxxiii.quidam Bremenlium,fcilicet Thidericiisdeçà» nus,Hartvricuscuftos.poltea A rchiepilcopus Segcbadofanéli Pauli Abbas, Hermannus Præpolîtus de Burken, amp;c Eylo præpolitus fandti W^ilhadialij, quosSifridusfublimauerat honoribus,confpirauerunt contra eum,mittentes adeuriam Romanam Heinricum Canonicum,didum Dobelllein, eo qjalea-tor effet, Hic vbieratincognitus,fciuitinfefingerencquiffimam landitatemi SedHinricuSjScholalticus Bremélîs,ei in curia rcftitit,amp;fufficicntcr Archie-pifeopum exeufauit, videlicet quod varium non ferrer,ncc cum fuis veftibus a-licui erogatis, mantellum cleri aut militis induiffer, amp;nbsp;quod in deauratis phalc-ris non incederet, nifî equo fuo dato,equum ferui aut militis afcendiffct.Et i-dé Heinricus multas alias friuolas obiediones elilit. Imperatorc curiam habentc ErfordiXjin Palatio.fub quo cracclôacafradis trabibus fubmerfi funt in cloaca odo Principes amp;nbsp;multi nobiles, amp;nbsp;plus quam centû milites,nullo Epilcopo vel Clericoquidquampaffo. Imperator vixeualît.Quidam Cornes,Heinricus de Sch'jrartenburgpotcns.ibiprofundiuscorruit. Qui femper lie iurauit ; Sihoö fecero, veldixero, fubraergarinlatrina. Anno m. clxxxiv. obiitSifridus Ar« chicpifcQpus Bremenlis.
DU M AK r rp' 1 C 0 ït
A Nno Domini M.GLXxxiv,Sifrido ArchiepifeopofuccelîîtHari'Jf^icüsfé*^ “^^cundus. Cui Imperator contulit regalia, Lucius Papaconfecrationem.
Anno Domini m.clxxxviii. Abbasloachim liede Antechrillo^pphetauitj Cumfuerintcomplet! M.ccLX.anni,nafcetur Argt;te-Chrift’,amp;hicprüfandif-fimo habebitur. Eodem anno Barde'W'ich à Duce deltruitur.
AnnoDhi M.CLxxxx.Biemenfesamp;Naualisexercit^permarefe moücrûri Woldemarus Slelwicenlîs Epifeopus Regnum Daciæ fibi voluit vfurpare, que RexcapiensvincuIauic.Bremenfes Canonici à Burgenfibus hiuhàincômUio-dapertulerunt, propter Hartvricum Epifeopum tunc receptum.
Anno Dni m.clxxxxvii. Hart'Jeicus Archiepifeop’de terrapröihiffioilis Venetiam nauigans, in Bremaperrexit, deferens ibi teliquias fandæ Annæ, amp;nbsp;gladium Petri, quo Malchoauriculamamputauit. Canutus, KexDanorumj mittens fratrem fuum Woldemarm Ducem, Hamburg amp;nbsp;Stadium propofuir expu-
-ocr page 114-H I s T o R I A
, io8
cxpugnarc. Sed Archiepifcopus Hartwicus amp;nbsp;Coiiaes Adolphus eiapud Ey-deram obftiterût, Rodolphus Brcmenfis Decanus à quoda vili fabro in Frefia in villa Dithufen cultro eft perfolTus ; amp;nbsp;eadem noâ:e,(cilicet Vrbani, mortuus cft. Bertoldusj Liuonienfis Epifcopus,àpaganis occiditur. Cui AlbertusBre-I inenfis Canonicus fubrogatur. Ifte Albertus ciuitatem Righe ædihcauit.
Anno Domini m. c c i v. Stedingi cæperunt Comiti Mauricio amp;nbsp;aliis Do-minis fuis rebellare. Hartvricus Archiepifcopus in Stadio rccipitur. Herman-nus Monafterienfis Epifcopus obiit. Cui Otto Bremenfis Ecclefiæ Prspofitus fubrogatur.
Anno Domini m. c c vu. Hartvricus Bremcnfis Archiepifcopus, congre-gatocxercitUjStedingosinuafic, fed pecunia acccptarediitjamp;pdftbrcue tempus obiit.
SDE T^Î^OLDEMAKO EPIS C OP 0 Sleßfvicenßs Eccleßne.
' A Nno Domini m.c c vu i. WoldemaruSjSlefvricenfisEpilcopus, à Brc menfibus eligitur, amp;nbsp;quidam Canonicorû amp;nbsp;minifterialium pro eo ad Romana curiam diriguntur.Sed quiaillicentiatusàPapareceflitjPapaeumvtroq; Epifcopatupriuauic. Venir tamê,amp;quibufdam fibifaucntibus, federn Bremê-fem occupauit. Woldemarus ciuitatem S tadéfem, cuius turres amp;nbsp;domos tem-peftas modicum ante deiecerat, expugnauit, amp;nbsp;rebus omnibus in inuegtione , Stephani die Dominica ipoliauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
DE g E P. A R D 0.
A Mn O Domini m. ccxi. Papa Gerardum Ofnaburgenfem Epifcopum iù quot;^Breméfem Archiepifçopum confirmauit. ScdDuxBernardusWaldema-rfî quafi ex voluntate Imperàtoris Bremam reduxit,amp; ciuitas propter eum fup-pofita eft interdido. Stedingi inualefcunt,caftrum Munzouue amp;nbsp;Schufen de-ftruunt.caftrûHagenaobfidenr. Cornes HinricusdeHoyapIurimosStedin-gorû cepit amp;nbsp;occidit,cû cohortatu Woldemari terra rapinis amp;nbsp;incendiis deua-ftarêt.Gerhardus Epifcop’Scluterædificat, Stedingi Stotele deftruunt.Impe-ratorcû fratrcamp;Marchione deBradenborgamp;Woldcmaro obfeditHaborg, amp;in pace rccepit.Rex Danorû cum multis nauibus Albiam intrat,Stadium in-uafurus.ied prohiber Palatinos. PofteaidcRcx Danorum Albiam glacierigé-tcm tranfienSjStadiumoKpugnare voluit: fedantequâgelufolucreturrediens, rotas vires fuas in Hâburg conuertit. Fecit itaq; caftrum fecus Albiam infra vr-bcm,amp; Cornes Albertus aliud fupra vrbê. Vnde Hamburgenfes afFedi tçdio fe dederunt.Stedingi ingrauamen Bremcfium,Gerardo Epifcopo amp;minifteria-libus fociantur : contraquorû infultus Bremenfes Ducem Hcnricum inuitat. Statim Gerardus Epifcopus amp;nbsp;Cornes Albertus caftrum fuper Schvrenge ædi-ficant, fed Dux Heinricus mox illud euertit. Brcméfcs poftea cum Stedingis, Woldemaro eiedo, Gerardum Epifcopum introducût.Vnde Imperator cura frarre Breraenfem prouinciam diruit amp;nbsp;incendit, [Caftrum VordaàBremcnfis Ecclefiæ minifterialibus occupatur. ] Apud Frâckeneuorde Gerardus Bre-menfis Archiepifcopus, pro pace inter fe amp;nbsp;Duccra facienda citatus, moritur; amp;præfuitBremenfi Ecclefiæ vni.annis.
DE GERARDO,.
E k AR D V s, Palburnenfispræpofitus, Bernardi de Lippia,primo Comitis, poft Abbatis, demum Epifeopi, filius, in Bremcnfis Ecclefiæ Archiepifeo-pum eligitur* Caftrum Otterenberge à Brcmcnfi Archiepifeopo obfidetur, amp;nbsp;capitur. Hermannus, Abbas fanifti Pauli in Brcma, in Epifeopatum fubftitui-tur Lcafcnfem. Horborg deftruitur.
AnnoDomini M.ccxxv*fuitvalidiflàmafames.ComesAdolphusauxilio Gerat-
/
-ocr page 115-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM. 109 /•
Äerardi Archicpiftopi, Heinrici ComitisZuuerin, amp;c Heinrici de Werle, inui-tatus etiam apotentioribus Holfatiæ, Albiam pertranliit, terra occupât Tranf-albinä. Comes Albertus à Comite Hmrico de Zuuerin in prælio capitur, cum RegeDanorum auunculofuocuftodiæmancipatur.
Anno Domini m. c c xxvi i. Hinricus Dux, amp;nbsp;Palatin’’ Rheni, fme filio obiitgt; k Bremenfis Archicpifcopus Comitatum Stadenfem obtinuk. Rex Danorum a Bremenfe Archiepifcopo, Duce Saxoniæ Alberto, amp;comitibus Hinrico dc Zuucrin,amp;: Adolfo de Schowenborg.Slauiaiq; Dominis, in Bornhouedc prælio deuincitur die Mariæ Magdalenæ. Hinricus, Raccburgenfis Epifcopus, obiit. cui Lamhertus, Bremenfis Canonicus,[amp; HammaburgenfisJ lucceflit.Hic vnä Mifiamdicafi'umptionis BeatæMariç celcl:gt;rauit,amp; vnumcœmitcrium dedica-uit,amp;eodemanno .... Godelchalcus, eiufdemEcclefîæPræpofitus, fucceifir. ^ulbrando, PaderburncnfeEpifcopo, in federn Traiedenfem translato. Bernardus , Embricefis Pr'æpofitus, Paderburnæin Epifcopumeligitur, amp;nbsp;Bremæà fi'atrefuo, Bremenfe Archicpifcopo,ordinatur. Hic erat filiusnobilis Bernardi» Domini de Lippia, qui à fuæiuucntutis tempore, in omnibus dominij vel mili-tiç fuæadibus ftrenuc fc geflîr, ira vt circa maturam ætatem, quamuis efl’et débits Sc contradus, in fporta ad prçlium deferretur, Sgt;c inimicos potita vidoria fu-peraret. Hic laudabilem vitam quo ad feculum,laudabilius in Dco complens, a-pud Wandehart Cifterienfi Ordini fe reddidit, primum ibidem fadus Abbas, non modicum poft in Liuoniamprofedurus,Selonienfibus populis Epifcopus confecratur, ita vt in vinca Dei egregie prçdicando fideliter laboraret. Mira rcs. Otto, TraiedenfisEpifcopus, Bernardumpatremfuum inEpifeopumeonfe-crauit, idcmq; Gerardus ahum fratrem fuum in Epifeopum Padeburnenfem, fi-cutiam prçnominauimus, Bremç ordinauit. abcodem Archiepifcopo Bremêû Hamburgrccipitur. Anno Domini M. ccxxix. Albertus, Liuonienfis Epifcopus, obiit. Et Bremenfis Ecclefiaiure fuo potita, Magiftrum Albertum, Bremé-fem Scholafticum, in Epifeopum elegit, qui poftea fadus eft Primas in Hyber-nia. Sed Rigenfes CanonicialiumfcilicetNicolaumelegcrunt,diuq; fuitalter-hifecus coram iudicibus, impetratis à fede Apoftolica, litigatum. Tandem Papa Bremenfibus filenrium impofuit pro fua, vt dicitur, voluntate.
Anno Domini m. ccxxx. Bremenfis ArchiepifcopusStedingoruminfolcn«' namrepreflurus, die natali Domini validobello eosaggreditur, ibiq; frater eins Hermannus, Dns de Lippia, vir vtiq; fapiens amp;illuftris, folus occiditur. Vnda fubita confiifione fada, illetotus bellicus apparatus diftbluitur.
Bremenfis Archicpifcopus caftrumSlutcre, contraStedingosædificat, fedi-pfi illud protinus cuerterunt.
Anno Domini m. ccxxxiii. CruxcotraStcdingosvbiqucaudoritate Apo-B^olicaprçdicatur, Scàmultisaccipitur. Orientalis Stedingiaàperegrihis,occi-f’s Stedingorum plurimis, deuaftatur, Borchardus,Cornes dc Aldenburg,à Ste-^rngis pene cum cc. proftcrniturpcrcgrinis,relinquenspoftfchæredem Hen-ïicum Bogenarium. Dominus dc Brunfwich, BremenfiEcdcfiæ contrarius, Cometiam Stadenfem intcreapopulatur. Fames validilïimainLiuonia, itavc homines feinuicemcomedcrent, etiam fures apatibulisabftradimagnaauidi» fate deuorabantur.
HINRICO DJ^CE •RRABANTIÆ contra, Stedin^os.
o Domini M.ccxxxiv.Hinricus,DuxBrabantiæ, amp;nbsp;Florentius, Co-^ mes Hollândiç,Brcmç eXiftentes,contraStedingos viriliterfeaccinxeiunt, tanquamccntrainimicosmanifeftosEcclefiç. Nam, ficut probatumeftfuper eos, amp;nbsp;per Mindenfem, Lubicenfem, Racisburgenfem, Epilcopos, Papç auri-bus intimatum.ipfidodrina matris Ecclefiæpenitus vilipenfa, ipfius libertatem conculcauerunt, nulli parcentes fexui vel ætati. Quçficrunt rcfpoulâ dæmonû,
K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iÙQU»
-ocr page 116-• J
t
k I s T o R I A
fimulaciîfafeccrunt ccrea, confulcntes ctiam in fuis fpurcitiis erroncas Pythe-niflas, Si quod deterius eft, viaticum falutis æternæ horribilius, quam deceac ex-primi, pertradantes.Clericos etiam amp;nbsp;religiofos impie lacérantes cruciabant o-mni generc tormentorum.Nec propria eis fufticit perditio; fed omnes, quos po-terant, amp;nbsp;maxime rufticos,in foueam fuæ perfidix îecum trahere nitebantur. Si-cut Lucifer lucis æternç luminc deftitutus,caduca fupcrbia procurante cçlo cô-tinerinequiens, eoquodpcrpctuæcçcitatistenebrasincurrifl'et, cumßtperdi-tus Si minifterperditionis eftcdus, ne ademptas fibi delicias fcmpiternas pofTit conditionis humanxdignitas adipifci ( quia folont mifcri profperitate feliciutn \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruciari) illam in profundum perfidiæ ab altitudine fidei deiicere nititur,vt fccä
in lacum ftiæmiieriædeduçatunexiftimans, per hoc fux damnationis cumu-lum minorari, cum föleat affliélis quoddam afferre folatium,grata miïèris focic-tasmiferorum. Itamiferi amp;miferabiles Stedingi, ponentesïibiomninoDeum contrarium, fuis perfuaßonibus Si malis eXemplis grauiter infeccrunt populum Chriftiänum, itavt infinitarufticorummultitudo,taminremotis, quaminvi-cinisprouinciisconftituta, vcrbotenus eosdefenderet, amp;fifeoportunitasob-tuliflet, prompte animo proteruiæ eorum auxilium attuliflet. Sed Deus miie-ricordiarum dominus, fuis fidelibus inlpirauit, vt ad prædicationem crucis fe vi-riliter accingerent, adexterminiumtam reprobæ nationis, illagaudentcs in-dulgentia, illoquepriuilegio, quæ accedentibus in terrç fanétç fubfidium con-ceduntur. ItaqueBremenfis Archiepifcopus, Duxmemoratus amp;nbsp;Comes,per-cgrinorumque non modica multitudo, vi. Kalend. lulij diefabbati procefle-runtvnanimiter contraipfos, tanquamdiuinæpotcntiæSépatientiç abufores, parati oceumbere, vel iplos cum eorum nefandis operibus, ad honorem Si glo-riam leiu Chrifti amp;nbsp;Eeelelîç, penitus abolcre. Illi econuerfo tanquam ferinis v-beribusenutriti, adhoccrudeliusfçuiebant, amp;infuo Afmodet ponentes fidu-ciam, non diffidebant fe pofte reftftere potenti brachio Domini Zebaoth, Si W; tç rnultitudini ftgnatorum. Et mira amp;nbsp;miferanda pertinacia obftinati, non cef-iabant adhuc claues Ecclefiç fceleftis labiis turpiter blafphcmare. Bölcke de Bardenflete,TammodeHuntorpe,Thedmarusde Aggere, amp;nbsp;alijpelTimi ma-lefuädcruntjVt vitamamp;patriamdefenderent,ipfos fortiterhorrabantur, dicen-tes, q, ipfos aut oporteret fuccumbere, aut ftcut canes rabidos infanire. T ranfie-runt autem medio tempore peregrini Othmundam fluuium, pontem de naui* busfacientes, amp;:cümtranfierant,fàpienterfuasaciesordinabant. Stedingi vt amentes eft'edi, ac quadam infania ventilati, non tfmuerunt fignatoruin multi-tudinem, riec Ipiritualem nec materialem gladij poteftatem, fed ordinata qui-dem acie, inordinata autem mente, tanquam furibundi canes proceft'erunt ob-uiamperegrinis. DuxBrabantiæ Si ( omesHollandiæ primo congrefTu pcftn lentes illôsfuperagrumOldenefche, vbiconuenerant,viriliterinuaferunt; fed ipfi fummo cdnamine fe defenderunr. Statirh Cornes de Cliuo cum fuis à late-reirruens fuper illos,ipforum acicm diflîpauit. Clerus qui eminus aftans,rei exi-tumexfpedabat, Media vira, amp;aliamiferationis carmina, cum mçrorc cane-bat, amp;; pro crucis viftoria fupplicabat. Nec mora, illi infipientes amp;nbsp;maligni eua-nuerunt incogitationibusfuis, quia ab cxercitu Domini opprimuntur, haftis perfoflijgladiis petcufti,equorum pedibus conculcati.Et ita manus Domini in-ualuit fupereos, vt in breui fpacio eorum vi. millia inrerierint. Plurimi ex eis fù-gæ præfidium poftulantes, in proxirnafoueä Si in Wifera fe fubmerferunt.Si qui cuaferunt, fub cæli ventis quatuor funt difperfî. Sic pertinaciacorû faóla eft coram ipfis inlaqueum, amp;nbsp;in retributionem. Si in feandalum. Comes Hinricus de Oldenborgibidemcecidit.amp;cumeoperegrini aliqui circiternouem. Sed Cornes Hollandiæ domum veniens, in tornamento apud Nouimagiuni eft occifus. Rex Dâciæ pro opprefTione Lubicenfium fuperfluuium Trauenæ ædificatduo Caftra.
AnnoDoraini m. e c xxxv. Dux OttodeBrunf^wh circa fcftum Martini quot;nbsp;Bre-
-ocr page 117-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM. iii
Bremarnobfedic, amp;fadisexadionibusamp;:incendiis,rediit. Caftrum Ortlt;ren-berge Duci traditur à qu-ibufdam, qui illud ccperanc quadam node.
AnnoDni m. ccxxxvi.Bremenfis Arciepifcopus amp;nbsp;DuxdeBrünfwich rc-conciliati funt.amp;promiflaeft pax perpétua inter Ecclefiam amp;nbsp;Ducem,amp; Duci quædâ feuda funt porreda. Otterebcrge amp;nbsp;Horborch deftruuntur : Moriäfte-huminHertzuelde IV. Kal. Maij totaliter incendiodeflagrauit. Beata Eliza-bethinMarpurgtranslataeftKal.Maij.prajfcnte lmperatoreamp; multis princi-pibus. Tata ibi eratmultitudo hominum quantam fe nemo vnquam meminit paritcr alpexifle.Oblatio auri amp;nbsp;argenti fine fine. Eodem anno in die Penteco* ftesforor régis Bocmiæ, Domina Agnes, hortatu Minorum fratrum fe reddit ordini paupcrum Dominarum de régula fandi Francifci in Praga, fprctö propter Chriftum Impcratorc Frederico, qui earn in coniugem antcpoftularat. Poftca Imperator duxitfororem Regis Angliæ.
i LIG ANT JMPEKATORTM.
A Nn ó Domini Kt.ccxl. Gregorius Papa infolentiasImpcratoriscótraEc-'^clelïam metuensjPpincipes fuper eledione alterius folliçitauit- fed nihil jp-fecit,quia quidam Pfincipû ei rcfcripferûti Non elfe fui iuris, Impcratorê fub-ftituerc,fcd tm cledum à Principib” coronare, Eledio enim ad iftos dinofeitur pertiaere.ExprçtaxationePrincipumamp; conlènfueligunt Imperatorem.Tre-uirenfis, Moguntinus amp;nbsp;Colonienfis Èpifeopi. Treuirenfis enim licet de Alemannia nonlitjtatione antiquitatis eligit: quiacum eadem ciuitas àfilio Nini, quem Sémiramis, nouerca cius ftuprum ab eo defîderans,à Babylone fugauit, fitconftruda, Abraham Patriarchatrium anniorumexiftente, etiameftàtem-
, pore Petri Apoftoli infidc Catholica fblidata. Palatinus Rheni eligit, quia da-pifcr cftj DuxSaxoniæ, quia Marfcalcus; amp;nbsp;Margrauius de Brandenburg, quia Camerarius.RexBoemiæ,quia Pincernaeft,non eligit, quiaTeutonicus non , cft. Bernardus,Paderburnenfis Epifeop*, obiir, cui Simon,frater Domini Ber- । Hardi de Lippia, fucccflit; amp;nbsp;frater eiufdcm Simonis, fcilicet O tto, maior Præ-pofitus Bremenfis, Monafterienfî Epifeopo fubrogatur.
Anno Domini m. ccxlix. Rex Franciæ cû pluri^jus fui regni militibus terra fandam adiens, circa odauam Pentecoften obtinuit Damiatam, quem Fridé-ficus Imperator muleis dicitur obfequiis adiuuifle»
Anno Domini M.ccL.fcriaiii. poft odauam Pafehæ, fcilicet Non. Aptilis, Rex Franciæ conflidû habuit cû Soldano fuper Nilum, vbi occiià innt in parte Regis centum amp;nbsp;fexagintamillia Chriftianorû:Rexautcm captus cft,amp;reddi-dit Damiatam,amp; feipftim redemit centum millibus marcarum.Prçterca vénérant Régi recenter xiii. vafa plena Bifan tiis, amp;nbsp;tantæ magnitudinis, quodfcx boucs vixtraherepoterantvnum vas perduomilliaria vna die. Hæc pecunia lotatranfiitadSoldanû.His auditis rumoribus,prophetiam Abbatis loachimi quidâ reduxeruntad memoriam, qui dixit: Superabitur Fiacus, capictur (um-mus Pontifex, præualebitimperans Alemannus. Sed frater Alexander in ex-pofitione Apocalypfeos eandem prophetiam tangens, fubiieit fie : Sed Eccle-lia orat, vt quod didum eft in vltionem, tranfeat in faluté. Dux Albertus [Hor rcborch] reædificat, patris violans iuramentum.
Anno Domini m. cclv. milites de Bederckefa,pluribus in auxiliumeuoca’ tis,WorthfatosFrefonesinuaferuntaudader,amp;quidé prima vice terra intran-tes, domosplurimas exuflerunt. Sccundaautem vice, fcilicet iv. Idus Septé-bris, iterum cis terram intratibus, amp;nbsp;quafi de vidoria iêcuris, occurrerunt Fre-fones,amp;ferenudi inarmatosimpetumfacientes, in fugam eos verterunt ino-pinabilé, cæfis ibidem plurimis, inter quos erant nobilcs aliqui, milites multi, prædones famofi. Imperator Fredericusmortuus eft, ab Archiepifeopo Palar-mitanoabfolutus, amp;inSiciliatumulatus.FredericusDominusinHafelthorp de laicatu ad Clericatum afccndit,amp; inter estera virtutum opera,villam Wor-
K Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;themen-
-ocr page 118-iO: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ' H I S T O R I A A
themenfern cu omnibus fuis attinentiis contulit Ecclcfiæ bcatae Virginis in Sta^ dio, eiufdem loci TheodorieoAbbatceum exhortante.
Anno Domini m.g cl. circa diem Laurentij, de Erico, rege Daciæ, rumores infortunati fuccreuerunt, quibufda dicentibus, Regem captum,quibufdâ mor-tuum. Tandem veritas innotuit, quod cum fecure luderet in alea, in dqmo qua-dam füper aquam pofita, venit fuper eum inopinate Dux Abel, frater éius,qui â-micabiliter eum ibidem inuitauerat,amp; captum hoftiliter pfoiecit in naiuculam, ad locum ilium ex induftria deportatam. Delafus eft in rne^ium aquæ,quæ dici-tur Sli: amp;nbsp;Lago quidam de Danorum potioribus, Duci dilewrus, cum altera naue celeriteradueniens,.eum decollari fecit, amp;c corpus, multq ferro onuftumlin pro-fundum illius aquæfubmerfit. Rex tarnen cum mortemineuitabilemvidit, fa-cerdotem petiit, amp;nbsp;obtinuit, amp;nbsp;fatla confelhone, vt dicunt, intime de^;ollaton flagitium indulßt, amp;nbsp;iam decollandus dixit : Frater meus, ficut ante Deûm héù meruij turpem mihi ingerit mortem; fedipfe fi fe non emendauerit, fentiet tur-piorem. iftud contigit in node Laurentij. Non multum poft corpus inuentum eft àPrædicatoribusipfoferroonuftum, amp;nbsp;capite adhuc ad collum pendente. Sepelicrunt eum Praedicatores in Ecclcfia fua Slelw'ic.Poltea frater ciusDux A-bel fecit eum extumulari, ibidem in noua monialium Ecclefia fepeliri. Jn die omnium fanótorum Abel coronatur in Regem, vxor eins Mechildis in Regi-nam, filio eorum Waldemaro adhucpuerulo (quem redeuntem de Rothoma-go Colonieniis Archiepifcopus ceperat ) adhuc in captiuitate detento. Toftea die Apoftolorum Petri amp;nbsp;Pauli Rex Danorum AbcJ, Strantfrefones ob ihfolen-tiam eorum volens compefcerc, mopinata morte ab eis eft occifus.Chriftopho-rus frater eius, ei in regno fuccefiit. Lago quem praediximus, cum regali corona amp;nbsp;multa pecunia, ab Abel coUeda, fugit in Holfatiam ; nó multo poft tempore amp;nbsp;ipfe occifus eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
DE GERARDO.
Er A R D V s Archiepifcopi^isBremenfis, præ nimiafenedutedebilitatus, ita vt in vehiculo per noueni annos de loco.ad locum duceretur, cym con-fenfu amp;nbsp;voluntate Canonicoru amp;nbsp;Minifterialium Bremenfis Ëcclefiç Sfmonein Padelburnenfem Epilcopum, fi)ium fratrisfuitutoremconftituit, quipraefuit EcclefiæBremenfi vii,annis. CaftrumLang'W'edelxdificauit contramalitiam Ducum. Hic Simon bellicofilfimus hominum fuit. Guerras amp;nbsp;difcordias dile-xit. Inbellonüquamvidoriam obtinuit, fedamifit. Fuitetiam tutor Colonien-fis Ecclefiæ tempore Engelbcrti Archiepifcopi. Tandem Gerardus Arjhicpi-fcopus,cum ledilfet in EcclefiaBremenfi xxxix. annis, plenus dierum in Gaftro Vörden obiit. Reduótuseftad ciuitatemBreinenfem, amp;nbsp;in Ecclefia honorifice fepultus.
DE HILDEBOLDO.
O R T V o Gerardo Archiepifcopo, Canonici Bremenfis Ecclefiæamp;alij c-Icéfores cumipfis conuencruntdeeledione futuri Pontificis trabfaturi: amp;: cumconcordarenoiipofl'ent, maior amp;faniorpars Dominum Hildeboldumfi-lium Comitisde Wunftorpe Archidiaconum'*Ruftringiæ in Epifcopumelegit. Altera vero pars, videlicet Scholafticus, Cuftosamp; Cantor, amp;nbsp;quidam aly, Ge-rardum de Lippia præpofitum Bremenfis Ecclefiæ in Epifcopum elegit : .dicen-ces fe habere plenum ius in eleidione,ficut ante habuerunt in elcdione Epifcopi Gerardi. Simon igitur tutor quondam Domini Gerardi detinuit Caftrum Lan-guedel, quodEpifcopusHildeboldus cum amicis fuis obfidens, quadringetis marcis redemit. Similiter Caftrum Vorde pro cadem fumma pecuniæ à quibuf-dam militibus obfefium comparauit. Demum Simon Epifcopus amp;nbsp;tutor, con-filio vfus, Stedingiain intrauit amp;nbsp;cum ipfis confpirationem fecit, multaque mala intulit hominibus Bremenfis Ecclefiæ. Tandem collcblo exercitu verfus
VZil-
-ocr page 119-ARCHIEPISGOE BREMENSIVM. iij
Wildcshüfeneftprofcóhls. quod intelligentes Comités de Oldcnborch, amp;nbsp;Co-, mes Hinricus B oghcnarius,contra ipfos iimiliterproccfleruntarmatamanü: in loco qui dicitur Munderlo pugnauerunt, !gt;!: plurimos ex ipfis oceidcrunt, propter quod Simon Epifcopus côfufus de terra rurtiuc reccflxt, indutus eappa mo-nachali.Deinde Epifcopus Hildeboldus iter arripuit ad Curiam Romanam,pro confirmatione fua obtinenda; contra quem mifliis fuit Godcfridus,bcati Willc-hâdiDecanusj amp;nbsp;quidam Canonici cum eo,vtconfirmationcm, propter con-t'emptum ipforum,impcdirent. Et cum eifent in Romana Curia conftituti,Hil-deboldus quidam Canonici fui, GodfridumDccanu fraude circumucnerût, promittentes munera amp;nbsp;dignitatcs, vt ipfis literas fuas præfcntarcntjquod amp;nbsp;fe-citj cifdcm literas fuos aflignando; promiferunt etiam cifdem gt;nbsp;vt quidquid luris haberet Capitulu bcati Willchadi inEleôlionc Epifcopijdebcrctdccætero poC fidere pacincc amp;nbsp;quietcjquod cifdem fuit minime obferuatum. Igitur Hildeboldus, obtenta confirmatione fua,ad propria cft rcuerfus : ingrcdiens ciuitaté Bre-inenfem, cum lætitia cft rcccptus.Tandem procedcnte tempore difcordia inter Epifcopumamp;Burgenfeseftexorta, itavt Epifcopus cum confilio quorundani Minifterialium ædificauit Versflete, pro qua ædificatione eft magna gucrra fa-fta, itavtplurimalocaincendiis êcrapinis deuaftarentur. Maxima etiam ftrages Frifonumfalt;ftaeft. Etiftadifcordiamulto tempore pcrdurauit. Tandemfaucte Deo Epifcopus vfus confilio diferetorum, cum Burgenfibus amp;nbsp;Frifonibus coU' Cordiam fecit. Et magna pecunia data fuit Frifonibus pro homicidiis ipforum, itavt qui fratrem vel cognatumfuum amiferat, vixfertonem vcl dimidium rc-ciperetpro eodem. Ifte Hildeboldus gloriofe Ecclefiam Bremcnfem pexit, amp;nbsp;campoteftateôédiuitüsampliauit. Nam oppidum Wildeshufcn cum quadam calliditate obtinuit, promifla pecunia à quibufdam ciutbus,quam tarnen poftea ab cifdem extorfit, cum præfatum oppidum obtinuiflet. Item, idem Epifcopus recipiens pecuniam à Duce Daciæ, obfedit ciuitatem Slefe'jrik, non tarnen fine damno, quia quidam de fuis ibidem fuerunt occifi, amp;nbsp;alii vulncrati. Et dicituc quod ifte fuerit prim us Epifcopus, qui falarium recepitpro exercitu adducen-do. Item fuit homo elatae mentis, d^uia cum Albertus amp;nbsp;Iohannes fratres Duces de Brunfxrik cum maximo exercitutranfmififlent pontem Verdenfem, inten-dentesmaluminferreEccIefiæ Bremenfi, Dominus Hildeboldusipfos non ti-mcns,mifit milites ôc dues Bremenfes, qui cum eifderti Ducibus placitauerunt, amp;nbsp;terram exeuntes cum pace ad propria funt reuerfi. Rexit autc Ecclefiam Brc-tnenfcm xv. annis menfibus tribus, amp;nbsp;in ciuitatéBremenfi obiit : fepultus cft quoque in Ecclefia Bremenfi, relinquens Ecclcfiæ pacemôcdiuitias copiofas.
DE GISELBE R TO.
T_JI L DE B O L D O Archiepifcopo viam vniuerfæ carnis ingreflb, Canonici ^BreincnfisEcclefiæad eleétionéprecedentes,Gifcibcrtum,did:umdeBrun-chorft, filium materteræ Hildeboldi, in Epifeopum côcorditer elegerunt. Infra, breuc templis difpofitis negotiisfuis, ad Dominum Papameftprofeélus, quia Papa Gregorius decimusapud Lugdunum pra:latorum confilium conuocauc-rat, tradaturus de fubûdio terræ fandæ. Sïatuenfque decimam perfolui per v i. âiinoscontinuosab Ecclefia vniuerfali. Ab ifto Gregorio Gifelbertus rccepit ordincm facerdotalena, amp;nbsp;confirmatus fuit ab eodem, cum lætitia reuerfus eft, amp;nbsp;à Bremefibus honorifice eft rcceptus.Seciilaris iudicii poteftatem àRege Ro-dolpho poftmodum.obtinuit. Ifte Gifelbertus Kedingos, qui le Hildeboldo ante mortemfuam oppofucrant, conuocatis imlitibus lamulis in Stadio ad tor-neamentum cum quadam fubtilitate Kedingos detinuit. Terram ipforum cum. cifdem militibus intrans ipfos potenter fubiugauit, quoldam capiendo, amp;nbsp;alios . occidendo : Fortuna fauens Gifçlbcrto eidcm arrifit, quia in omnibus fuis fadis fercvlqueadvltimumtempusvitæfiiæprofperatusfuit. Ciues Bremenfesmul-tuin dilcxit, ôc feditiones inter ipfos exortas propriisexpenfis amp;:laboribusad
K 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concor-
-ocr page 120-«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O Rj I A
coricordiam rcuocaaitj in tatum enim eos protnouit j vt amilitibus rufticoruna EpifeopusvocäreturJ quodpofteatocum incontrariunleftconucrfunl. Cum ergo Dominus Gifelbertus in die cxnæ Domini ChrifmaconfccraiTet, amp;: diui-num officium peregiflet, reddens in palatio quidam minifterialium, qui vulnc-rauit aurifabrum inciuitateBremenfi, adpalatiumEpifcopiperucnitcau^re-fugij:quod intelligentes eiues Bremenfes.iniramffint commoti, circumualla»-tes cumarmis palatium Domini Epifcöpii Ipfe veto Dominus Epifeopus leced (it de palatio; Prxfatus vero minifterialis cu familia Epifcopi ccpilTent palatium dcfenderc ,■ Jfed ciues cruentes fuppofuerunt ignem in medio palatij, coniacen-tes amp;nbsp;Gonfringçntes feneftras gt;nbsp;amp;:ianuas, omnia interiora, amp;nbsp;vtenfiliapalatij, Tandern cum fe non potuerunt defendcre, dedcrunt fc in manus confulum.qui duxerUnt eos in cameram, in foro ciuitatis, vt cos de manibus coinquinatorum eripcrent. furiofi autemhuius tumultus incentor fuit Reynckc Brushauer, qui Jioftca fuit de meritis ad caudas equor urn ligatus, amp;nbsp;per ciuitatem diftraétus, ÔC extra ciuitatem inlocofupplicij rotafradus. Veruntamen Dominus Archiepi-fcopusparatus fuit pro fuomihifterialifatisfacefe,amp;exhibuitfeparatumado-mnia, quæ dicti ciues eligere voluillent. Eodem die cum ira amp;nbsp;turbatione exiens ciuitatem cum diis, de cetcro minifterialibus adhæfitj amorem amp;nbsp;fauorem, que Burgenfibus exhibuerat, in milites conuertendo. Satisfcccrunt tarnen poftea cidem Archiepifeopo Bremenfes, quia tarn viri quam mulieres occurrentesnu-dis pedibus prouoluti cum vexillis amp;nbsp;crucibus honorificc rccepcruilt.Fuitcnim Dominus Gifelbcrtus homo mitis, Clemens, Slt;pius,iniuriarumimmcmorpr«c-tcritarum, fuis iniuriatoribusreconciliatusbreuiteramp;inbono. Exhocautem tempore ciuitati Bremenfi mala plurimaeucneruntj quia quidam Burgêfespo-tentiores amp;nbsp;potiores de ciuitatc, perviolcntiamfuntexpulfi, qui poftea auxilio minifterialium adciuitatemBremenfcmarmati veriientcs,damnäplurima in-tulerunt incendiis amp;nbsp;rapinis. Ciues autem fumtis viribus huiufmodi rapinas amp;nbsp;incendia viriliter vindicabant, amp;nbsp;didos expulfos publicatis bonis eorum exilio perpetuo condemnabant.Frifones etiam Wurtfati amp;nbsp;Ruftringi violenter naucs Burgenfium inuadentes, bona ipfis abftulerunt, quofdam vulncrates, quofdam oecidentes: cis mala plurimaamp;irrecupcrabiliaintulerunt. Naminterfedi/cor-diamamp; Bella grauiffimaplufquam per annos xithabuerunt. Tandem pax fada eft, cum damno ciuitatis amp;nbsp;difpedio nimis graui. Eo tempore mortuus eft Chri-ftianus Comes de Oldenborgh apud S. Stephanum in ciuitate, amp;nbsp;dedudus ad monaftcriura Hude, amp;nbsp;ibidem eft fcpultus, Iftc Chriftianus fuit cognatus Domini Archiepifeopi Gifclberti, amp;nbsp;in tempore iuucntutis fuæ fiierat Scholafticus Eeelefiç Bremcnfis,propter quodpacem amp;nbsp;concordiam cum Ecclcfia amp;nbsp;ciuita-' te Bremenfi habuit, vbicunq; potuitdifeordias euitabat. Ifte iocundus amp;nbsp;affabi-ïisvinumdilexit, holpes fuitlplcndidus expenfarum; locietatemq; clericorum plurimum affedabat: Omni die horas Canonicas beatæ Virginis amp;nbsp;iandi Spirit’ cum feptem pfalinis, tanquam presbyter decantabat. lutta ComitiiTa vxor fua anno elapfo poft mortem fuani in Raftendenfi Ecclefia cftfcpulta. Item Gomes Otto frater prædidi Chriftiani bellicofus fuit homo, gaudens incendiis amp;nbsp;rapinis, amp;nbsp;quariquam plures habebat terrarum Dominos inimicos, minime timuic amp;nbsp;curauit. Tempore pacis pareus fuit in expenfis, fed tempore difeordix mili-tibus amp;nbsp;famulisexpenfas amp;ftipendialargitcrerogabat. Ifto tempore tantacha-riftia frumeti fuit Bremx, quod plauftrum filiginis pro xrr, marcis argenti erae-batur, nullus tarnen pauperum mortuus fuit dé chariftia memorata. Item,Gifel-bertus Archiepifeopus audax fuit contra inimicos, amp;nbsp;fatis humilis amp;nbsp;tradabilis adloquendiim.Conlanguineis fiiis in multis faciebat bene, qui etiam indigebat. In tantum erat intentus fecularibus, quod fpiritualia non curauit: Diuinum officium non multum curans: Raro ordincs celebrauit. TriginCaannis rexitEccle-fiam hónorifice,amp; défendit potenter: Et cartdem caftrisj:sdificiis,amp; diuitiis am-pliauit.Nam amp;nbsp;caftrumThedinghaien,xdificauit: Item nouamciuiiatemapud
Buxte-
-ocr page 121-A R C H IE PI s P o P. BREMENSIVM.
Buxtehude firmam amp;nbsp;munitam : Item, Caftrum Otterenberge : Item, caftrum Rempcmpce, quod poftmodum pro quibufda bonis Domini Hinrici de Barm-ftede vitra Albiamconftitutis permutauit. Item turrim ædifîcauit in caftro Vor-■ den. Item, pulchrumgrande palatium in ciuitate Bremenfi} Item,domumlapi-deam in Stadio : Item, caftrum. Langucdel renouauit, domum ibidem ligneam pulchcrrimam conftruendo. Alia etiam bona fecit, quæ longum eflet cnarrarc* Item, clauftrum monialium in Mechelen tranftulit ad locum, quidiciturVf^ol-de, amp;nbsp;id tidchter promouendp, de fuis propriis reditibus tribuendo ipfius clau-ftrireditusampliauit. Item ædificauit altarc in EccleftaBremenft,äpudfepul-chrum predecefloru fuorum: Sacerdoti ibidem fcruienti deputans reditus fuffi-cientcs. Et de reditibus ipfius altaris memoriam fuam amp;nbsp;parétum fuorum ftatuic Canonicis amp;nbsp;Vicariis miniftrari. Item benignus erat, amp;nbsp;petitiones lèpetentium libentercxaudiebat. Item Comes Otto feniorde Oldeborgh, qui in caftro Berna morabatur, aepoteftate ôtdiuitiisabundauit, fuit auunculus Hildeboldi amp;nbsp;Gifelberti Epifeoporum. Item, Henricus Comes deHoiaobiit, qui bellicofus fuit, amp;nbsp;feueri animi,amp; multas difeordias contra Hildeboldum amp;nbsp;eötra Borchat-dum Comitem de Welpiafilium auunculi fui habuit. Ifte Henricus xxv. plures habuic légitimes, quorum nullus in ætate ad annum quinquagefimum fuperui-xit. CumautemGifelbertus invltimoannoætatis lùæ morbo calculi S^^aliisiii-firmitatibus grauaretur; amp;:pra: nimiadebilitate in curru duceretur, Kcdingi amp;nbsp;homines feptem parochiarum vitra Albiam litarum fe Gifelberto oppofuerunt} nee poterant aliquo modo per ipfum, neque per alios ad cocotdiam amp;nbsp;obediert-tiamreuocari. Ipfemagnumexercitumcongregauit,auxilio DücisSaxoniæ, SC Ducis de Lunen torch, amp;nbsp;ComitumHolIatix, amp;nbsp;minifterialium BremcnlisEc-elchiEi Hi procedentes armati contra prædiôlos homines, ipfos in bello deuics-runt, plurimos ex ipûs occidcndo,alios capiendo: tertam deuaftarttes rapinis amp;nbsp;incendiis. Propter hanc ftragemhominum faiftam, amp;nbsp;damna cis iIIata,Gifcl-bertus multum doluit,amp; magnam pænitentiam cgit, licut illi qui morte fuä prç-fentes aderant, proteftantur. SeditautcmGifeloertas xxxiii.annis ,mcnnbuS tribus, amp;nbsp;tribus diebus: amp;nbsp;mortuus eft in caftro Vorden : Dedudulq; eft ad ciui-tatemBremenlêmi amp;nbsp;in medio Ecclefîæfepultus eft, anno Domini m. cccvi.
DE HEll^RlCO DÉ GOLTOR^
A N N O Domini m.c c « vi. mortuo Gifelberto Archiepifeopo, Canonici Bremenfes ad elétlionemPontificis proceflerunt;amp; cum per plures dies di-uerfos habuiflent traôtatus fuper electionePontificis, amp;nbsp;illi nobiles qui defide-rabant præfulatum,non poterant per concordem eleôtionê obtinere.SedHein-ricum Goltorn Decanum Eccleûæ Bremenfis, inEpifcopumconcorditcr ele-gerunt. Ifte Heinricus originera duxit degenere minifterialium honeftorum} mente fuit quietus, facetusmoribus, amp;expertlàrumhoneftusdiftributor :ha-bens in fua curia diuerfi generis auiculas Si columbas. Qui cum præ nimia debilitate corporis amp;:fcnelt;ftute non poftet Romanam curiam vifitare, mißt Cantorem Bremenßs Eccleliæ amp;nbsp;alios Canonicos amp;i, viros literatos ad Curiam pro fua confirmationeobtinenda. Illis exiftentibus in curia Romana, prædiétus eleftus Heinricus verfus Stadium eft profeétus, amp;nbsp;inreuerfiorte febre efteorreptus, in Caftro Vorden obiir. Deduiftulq; ad ciuitatem Bremenfem, amp;nbsp;cum honore fe.-pultus eft in Ecclefia Bremenfi, apud Hildeboldum Archiepifeopum, cuius iuerat Capellanus. Seditautemidem Heinricus per menfes quatuor in Epifeo-paru. Cantor autenà mortuus fuit inviareuertendi: Socijautemfiii ad propria funtreuerfi.
K 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE
-ocr page 122-’ M'fs TO RI A
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Florentino deBroncIthorß.
N O Domini m. c cc Vir. mortuöHcinficoelcdoBrcmcnfi, Canonici * dé eleätione fiituri pontificis traélaucrunn amp;nbsp;cum pluribus dicbus kborai-quot; ? fent,nón poterant iri vnampcrfonamaliquatcnusconcordare. Tandem quidam ex ipfisBernhardumfiliumComitisdcW^clpaPræpofitumBremcnfis Magdeburgcnfis Ecclefiarum in Epifcopum elcgerunt; Alij vero Florétinutn didum de Brunckhorft Scholafticüm Brcmenfcm clegerunt. Seniores vero diieretiores fuperfederunt, nolentes in difcordiaeligcre.attendcntcs quod dc diicordi eleólione prçlatorû mala plurima folent Eçclefiis proucnirc.Bremen-fes vero ciues Præpoiito adhzferunt; Minifteriales autem Scholaftico. Ifti duo Praepofitusamp;SchoIafticus, Colleda pecunia quam habere potert, ad Curiam Romana funrprofeóti. Romanaautc Curia erat in Regno Francis;, inciuita-tc Pidauienlï.vbi prxfidebat Papa Clemes quintus, quondam ArchiepifcopuS Burdcgalcnfis» Igitur dum pra:fat,i Præpofitus amp;nbsp;Scholafticus pro Epifcopatu in Curia litigant diebus multis, Scholafticus diem çlaufit extremum ibidem^ Scdamp;Otto nobilis deDephoIte, CanonicusBremenfis, qui amp;ipfeeratEpi-fcopatum expeótans, ibidem obiit. Præpofitus vero fenex amp;nbsp;plenus dierum, videos cognatum fuum Ottonem, amp;nbsp;aduerfarium fuum obiiflc, tædio litis amp;nbsp;ex-ulatus aft'cétus, amp;nbsp;cedens laboribus amp;nbsp;expenfis, ad propria rediit, amp;poftea in Brehïen correptus febribus, perfoluit debitumomnis carnis. Papaigitur quia prouifio dc Archiepifcoparu Brcmenfi ad ipfum fueratdeuoluta, prouidit £c-clcfix, mittens lohannem Dacum, dióium Furfat,quondam Archicpifcopum Budenfem, hominem lirteratum, fenem, fed omninodifcordem, tamencum nulldcÓcordem;quiEccIcfiam Bremenfcmamp;totamprouinciamduxitintri-bulatióncsdiuerfasj amp;deuaftationesirrccuperabiles,amp;pcricula nimismulta, ficut patebit lucidius dum ipfius Vitam fuerimus profecuti,
DE I OH À N N È A R C H1 E PI S C O P O.
-j '
C I quis oArchiprisßilis Iohannis ^Bremenfis Stire Dült ongincm.^ qui quondam Bu den fis, J nbsp;nbsp;Fuit oArchi^ontifex,^ ^oßhoc^genßs,
quot;PriufquePrxpofituseratRofchildenßsi
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Credat 'Virofimfiici rithmatafcribenti,
/ ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FtanaTpatofibusyeris audienti, '' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Conuerfiatiombusßusexfenentij
. ’ 1!» , ^^tsdamfiuis oculis etiam 'videnti.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FratDa£usnobilisfiinguine^galis
” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fxmatreifiedgenitormiles'^ciueraliSj
clericusemzius.tnuentus'vixtalts
^rtiumamp;luriumprojejjortequalis.
-PiIC cum Lundispriinitus Archipreßilauit, ; i '
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O^icolausquartushunc^omaconfirmauit.
, Flurespr'obó'sClericDs'benefictauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’■.-e. .
fi^uosLxexdignoscenfuitipßreprobauit,
Qim^xfilericumiugiterindignansturbaret, fiAtque’^egemfiinElushomoiußeincreparet, Deliblaqueprocerum(iricie obiurgaret, i
-ocr page 123-A RCHIEPÏSCOP. BREMENSIVM
V7,
ContigttytP^x tpßmnjinculü nodaret,
.^iconßantianimonihiltitabaait, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
Sed nec in pericalo tali vaciUaait,
*Regemque^ complices excommanicaaitj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■
‘51
Sicque per htennwm car cere tenet ar. Scriptam Apoßolicumtpfum non taetur^ Celeßinof Pontifexfammas non timetar^ Pex inßatas ammo Deam non yeretar^ _ . per amicosigitarfanes tranfmittuntar^ pt Itma per qaat dar a làncala rodant ar Caßodeßqae precio vinoqae yincantar^ Sic eaaditpontifex^ hoßes confandantar, Pex Ericas omniaßa depradaait, . Perfratrem Chrißophoram pradia vaßaaiti Pautoram Pontificis qaofdam inhonoraaitt Et dirÙ exiltü qaofdam condemnauit.
cArchipraßlpetiit cariam ^Ppmanam, ^aem recepit pontifextanqaam oaem fanam^ . ^ui pro bono pabltcoßam dedit lanam^ Et nadas eieÜas eß non propter rem nanam. quot;Papa Ponifacias OPlauas miratar Hominis conßantiamiatqaeßc affatar: Eianquam yidt ßmilem^ prece non mut at ar, E/oßibas terribtlem, minis non fagatar. ^Ppx éMartinum P)acum mox contra tpßm mißt, Clericum egregiam, cat “iß commißt, Expenßs non parcas, nec cara tibifit, ni)ammodo depoßtas nofcatar'vbißt.
artinas Parißas hic Canonicaait) ^aißgnißcandi tanc modos compilauit. Hane Rexprece, munere,ßbifociaait. Etßc contra quot;Prafalem Romam deßinaatt, Hinc obieiîionibas inuicem prolatis, Et reßonßs plarimis paßim ysntilatù, Prafalisßntentiis à Papaßrmatis, Labor at quot;olterias pro damnis illatis.
- InterdiÜamponitar in Regno Danoram, ^ßod dar aaltßgt;acio plus qaamßx annoram, Interimqae caria gratiam ac faaorem Regi reddit, forßtan gratia P) an or um. Papa petit yt Prafal reßgnet Prafulatam, Pam habere neqaeat tat umßbißatum, Promittit quodfaciat maiorem prHatamf
yhicun^
TJbicunque yideritforcßbi^atum. .^adraginta namque Rex mtlibus marcarunt Damnat ur^ ytPrafuli reddat, ‘X/ice quarum fompeßentur omnia, nbsp;nbsp;iniuriarum
Sopianturflemmataißcßnis caußrum. Tune ''Praful'Parißusßefetransferebaty ybipingues reddit us cum numniü emebat^ Bt quiet i de dit US priuate yiuebat: Tjernus Bptfeopus Lundüpraßdebat. ^apa BonifactUs de yita migrauit, Benedi5ius yndenuspap at um intrauit, lohannem Epißopum coramßyocauit, Rigenßm Sccleßamßbidonauity ^uam dum nimis celebrem audei refgnarc indignât US ‘Tontifex lußit * ßare^ Sie lohannem Traßilemfecit exßePiarey Sed poß annum mortuus nilyalebat dare. Clemens quintus eidemßcceßit Papatu .^i lohannem nouer atfacie, relatu, Tsremenßque ludicat dignum Praßlatu, TremenßsBccleßa curia yacabat Per mortem Plorentij, qui hanc aßirabat, Bernardique Prapoßtt, quißonte cefßbatj
jFiudam ’vemt^frimitusmanenscum conuentu, ' Qlerus^ plebsi nbsp;nbsp;proceres ipjum ’^eneuenttt
cAd ‘^remenpm catbedram dttcunt cum concenttt, mox municipia cathedrapetiuit^
Bt prafedit pheudis ficut bènefciuity Hominum homagià iurando quaßuit, ' Blurimaque praßdiaßatim acquißuit^ T^rafuli obediuntpopuliis clerus^ V^m yeniffe yißis eß yt iudexfeueruj int quos deprimere^ nbsp;nbsp;ytpaßoryerujr
Q^iù benefacere^ malts eße férus, fùmque prope VVißram pluribusßpitis, Tranßßet ad Albiam hoßibus inuitis^ TJen ßet ad Stadium ipßi perauditù, Betiuit ßubßdium yerbù dehnttü^ Pdamburgenßs Prapoßtusprimus contra dixit, JSle dareni praßdium : hic quam dtu yixit Tiurus manßt amulus praful eum ßxitj tiominisfaptentia miratur quü hicßt.
-ocr page 125-A R C H IE PI s G o BREMENSIVM
Cum toto, dtosceßs prompt aßt donare, Hoe eß Hamburgenßamßemper reheüaréi ^ttißdi Bremenßß 'volunt aqaaré^ P'orden petit protinut d tyranno fdmrico
quot;Borgh qut hoc tenaiti nbsp;nbsp;hoc ex inique,
Caißiconßaiuntvtßdo amicOy ^ai cédât ‘xiir,inimicis, ßaerot antique^ Hic Hinricuj ipßuj hoßü clericoram *BoÜait Bccleßas etiam monaßeriorunt ßonculcauitfaminoi, ßd necßnioram Bacies erahuit neqae pralatoram.
ra depradatus eß, clericam capiiaauit-Terrât populate eß, milites yexauit. Captiàos quo s tenait horn de tra^auit, Âqaù, igne,frigore ferroquenecauit^ Jnfeßut in no bile s, nullam yerebatar, Cradelù in paaperes, multam timebatur^ Largos adßateUites,qaos hortabatar, He timerentpreceres, nbsp;nbsp;in hit llt;etabatar.
Hune Hinricum ipßm praßul exterrebat, Aandans 'Vt quießeret: nbsp;nbsp;hocfaciebat
Aliquanto tempore,ßdpoß hune dolebat, ^uod Z) orden dimißrat,plaßqaeßuiebai, *Tromijßa quaßoponderatflatim 'violaait, €t yt canis rabidus, morßosdaplicaait, .^em praßl pro crimine mox excommunicaait: Sedipßfententiat minime carauit. Fit confaderatio cam Laneburgenß Duce Friderico,praßleque F'erdenßi HDanninß caßrum obßdentßatim primo menß,
Ft Tyrannumimpetunt minis, ar mis, enß, Danntnß caßrum paßim dure impagnatur, ^lachinis petrariis donee dißtpatur. F/orneborch caßellulis tribus circumdatur, Captußqaeßliua^os Hinricus portatar, Mittiturin carcerem F'ordis inproßundo, Suiqaefatellitesßargunturin mundo, Diutno iudictoj quia fado fundo F^adicatifuerant, canni yt arundo. Fit qaies dpr{eliis,paxque nunciatur,
quot;Trxßlbenedicitur, TeDeum cantatur'^ l^ßtißque reßeitur, imptot turbatur.
1 ; Ja .:
Toß
ÏA# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 1 S 1 U K 1 A
^ofl hoc quidäm nuncius yenit cum mandatis . gt;nbsp;^P^maniPontificisßbinonmgratiSi
Vt cAuJam decideret bellis mïtigatà^ ^am Pigenßs habuit cum crueeßgnatis^ Praßlfl dißofuit protinus ad eundum^ Dolent omnesßbditi, dicunt non tocundum,^ ,^od linquat Pccleßamißbeat profundum^ Sed Papa per lit er as mandat redeundum^ n)e quogaudent plurimiflflerant profuturum^ Pt quod in Concilioflè opponat murum ^rofuis Eccleßis contra fraudesfurumj, ^ui temptantfuflfodere flat um eius purum, ^adit adconßlium ^igenenßforum^ Commïttit Eccleßam 'vïris honeßorum i^lorum^ quorum ^atia nihil indecorum. Borchardum Puflrtngia tUnc archileuitam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^c lohannemparuulum virum turisßitant
Praßeit Vicarios, mandans vt fopitam SeruarentEccleflamperquietamlt;vjitam, , .^odfeceruntflrènue cundis complacendo^
I ‘'i\gpt orcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igt;rIndent er arcendo^
Pios acpricificos dulciterfouendo.
Sic perannos aliquot prol^ereß,orehat: Terra per 'vïcarios,plebs pace gaudebat^ r nbsp;nbsp;nbsp;yißtatprouinciam pront imminebat^
'' Ipforum Çententiam der ns extimebat. Prafnlde confilio reuerftis eß Jr^ordi^, Portnna conttaria trßem motum cordù infert, nam Otto Scobg comitatorfordij Tit defertorßdei, mentißqne yecordü^, Caflrum tradit Horneborch Hinriciamicüi quot;Uiris ßibuerßribns crncis mimicis, ßui p^erdenß oppidum deuaßatis yieis
I nbsp;nbsp;nbsp;Incendunt çÿ'ßoliant, nee parcunt mendicis:
^ualiterß milites noflrt habuere
, Ad caflrumßperiusprimi confugere, Jdoflibus cum poterant nihilnocuere, T)e ipßs hicaßimo melius tacere. PraßulBremam introïtpfoptertutumflatum^ Tt ^attinum Langwedelponit aduocatum^ Pofl de ißoya Comitem 'vexant citatum^ Tedinghußn caflrum repeüt ablatum, Vbbenem presbyterum Tiremü eaptiuauit»
\
-ocr page 127-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM.
IZl
In quo ciues, confules, clerumque turbauit, n)edaler/î Canonicum cenßt remouei}dum, Borchardum Bußringia non reftituendum, ,^1 dißienfatortum duxit oftendend^umy Praßilßbiprtetulttyirum contemnendum. ^ofdam de Bremenßbus per proßriptiünem Damnat, propter clerici clam occifionem, ^^ipræbebat congruamfatüfabîionem, Sed quarebat Pontifex dir am 'vltionem^ lohannü de Delmenhorft nummorum crumenam Coluaturproconfiile ,ßd pro hiis auenam Äußert, contra quodpraßultulitbannipœnam. Ex quo Comes concipit mentem motuplenam. SubieCÏam prouinciam plurimum turbauit, Nam ipforum elebÏosßmperreprobaurt, ^uos ^pro pecuniis excommunicauit. Vißtans quam petiit, qui appellauit. Cumturbafßet nobiles,clerum ißpralatos, Conßiles, Canonicos, yiros literatos, ßonqueßißint inßmul omnesß 'vexatos, Se demonßrant protinus acriter ingrat os, .^anta tuncßormatt/efùnt appeüationes, yixpoßentconßribereßxtabelliones, ^uaruntur iß Juppetunt adinuentiones, nbsp;nbsp;nbsp;J')'
^uibuspelli'valeantfuiießanCliones, Ordinant in LangDyedel centum armatorum, ^ro quibits expojuit mummen caßrorum, Nihilßbi pro fuit conatus eorum, Nam poß menfem defecit copia ciborum.
Ponit amicabiles hinc compoßtores, Nec quodiUi ordinant fuos mutât mores, Pune multiplie at Ifunt prxjulis dolores, Omnes ejß clamitat yilesproditores. Feßinat Thitmarciam litigando lajfus, Etomnemmifiriamfuitibipajfus. y enerü eßicitur labor eins caßiis.
Contra ipfum murmurât altu-s baffus. Vörden ‘-vadit protinus ‘-ubt captiuatur, Etd mulierculajuße 'verberatur, Wildeshußn petiit, nec ßcutproßeratur, lt;iA Clacione de Oyta capitur cCrquot; ligatur. Cumßc in Wildeshußn nemini plaeeret.
-ocr page 128-HISTORIC
Demratù i)ropriis nnUiis adh^reret^ S Haf quefententios nemo qui ttmeret. ^deundo Frfiam turbatur meret, lohannem SchoiaßKum client tutorem ‘^remenßs diæcefis ^nitumpnorem. V^bilis de Luneborg quiß defenforem (ferit, çafirapoßidet^ nec curat maiorem. fohannesfcholafiicus dimitiit Plmricumy f/ominemfdcrilegumy in cun^is iniquumt Elegit mficium nbsp;fecit amicum.
In quo turbat Prafulem eiua inimicum j Marcellum presbyterum îgt;^ordij carcerauit, Tro'quodprafulisChartas le^iitauit ^duocatua TJordis hune carcere necauit. ^?{eç Papa^ nec Prafulhoc digne'vindicauit, ‘Prafulpetit Curiam, quant litigare, cAtquefuos amulos citando yocare: .^orum quidam yemunt, quidam domißare Cenßnt^ per Syndicat caufàm probare: Iohannes yieeßmusßeundus valentem ludicat Prafulem nequaquam dementem Ipfumque reßitutt^ßd inßpientem Statuit Vicarium nilproßcientem, SProponunturiurgia, lites conteßantur, Verba volant^plurima aSia replicant ur. Non ferturßntentiai tempor a mutantur: Sedtandern litigia promifß)ßdantur. *Promittunt praßdiaßbt dare quit a ^ua ipß expofuit proßeruanda uita\ ^dmittunt Vicarios vtßcßntfopita CunPia qua commiferant^ ßdnonßruant it a, Papa de Curia quiti dimittuntur^
*Ppdeunt adpropria^ promifßaßinduntur: Tutorpoß hac moritur, caßra redimuntur ‘Per quofdam vicartos qui tuncßatuuntur. Nicolaum Ketelhotpraßlem Verdenßem Pqßit Vicarium^ qui produxit enßm, Caßra démolittts eß non multum pofi menßm^ P^de at que C ulen a dans pacem ßirenfim. ^uem praßlintelligens de pace laudari ludicat deßdem dignum reprobarif Indignoßque cenfuit pace locundarii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Efoßes pacis aßerens pace abdicari'.
Sedquia Vicarios er ebro variauit^
-ocr page 129-ARCHIEPISCOP. BREMENSIVM.
»»I
Bt quos modofiatuit crafitno mutauit^ Statut or urn animus mult urn 'vacillauit, TPropter quod Epifopus nihilproßgt;erauit. Bx hac caufa per dit a nihil bonitatis Accidit Bcclejtte,fid conß^mptagratü Sunt marcarum mthaplunma quam credatù, ^e quibus nunc aftimo di^um eßefatis, Ofortunamißraquareßc amants, ^uaadiSîumoculicrebro^ariarù,
It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
B^tlunainßiibiuscurrußmmutaris, Bt ^t aura tenuis Mentis agitaris^ Tuque diuitipanemdenegaßi. , Sed neque artßcigratiampraßitifii. Virumfortem, nobtlem in bello turbafli'. nDoilum, fan hi um y myßtcum, tu tnfatuafik TJir ille ditißimusßpe lailitauit, .^odcentenä millia mar cas congregauit, Bius ytenßlia argentum ornâuit.
ƒ» quibusprofecetatyßudiü curü.
Submittit in ''^aria yacandoßijfuris^ Braßdens iudicio nullum metuebat, Apparent in publico pulchre incedebat, Manens inpalatioßciis gaudebat: Bortuna contraria cunila reßindebat. Jpßus religio multum mir abatur, ^^ergens in itinere crucemßquebatur, Veßitu Bontificis rite quot;vtebaturi niontifex hic morituvin Auinione, Bt thefaurus rapiturfub hac rations, ^^odfùblatus dtciturin inteflaiione'. Tfeu quot damnapatimurhac dtjfenßone!
V^ejcio curaccidit ob cuius peccata.
Sic cejpitur pereunt cum fortunafata, Stc am at a tranfunt fmiliter in^ata.
Legem tuam deßruens, bene çuflodtfii. Ad Chrißum certißimepoil mortem yenißti Alioquin moriens cunÜaperdtdtßi,
L 2 Xgt;S
-ocr page 130-114
H I ST O RI A
h Nno Dni M. cccxxxvii. tempore Domini lohanisPapæ XXII. pontificatus fui Anno XJ. pridie Michaelis Archangeli prouiium fuit Dno ßorchardo Grellen, Archidiacono Ruftringiæ, de Archicpifcopatu Bremenfi,tali modo.,
M.Bremenßs Cathedra curayacaret,
*Per mortem Ponlificü lohannü, ßaret C0nfujumnegocium,nempqutßeraret
Succejfum tarn proßerum,ßcut nunc appareti
BurchardumBußringianunc Archileuitam '
Omnes petuntprotinus propter dtgnam'iritani, *Perfona,fcientta,pulchreredimitam, Moribus,indußria, gratia politam: yirum'venerabilem, magna probit atis, Valde conßmilem, multa largitatis, Humanum, affabilem, quem cum fortunatùr, Deusfecit habilemßciet beatis.
Edic ortus de ciuibus plurimum honeßts^ Probis diuitibus, largis Ar modeßis, Ornatufquefratribus,quostulitc£leßis adfi, ne longiushic effent cum maßii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■
Eratremßbiprxßitit'pirumhoneßatis, flocke Grelle nomine grat 10fumßitis,
(urn ^rimum Varifius lUuenisflorerei^ Grat us effetfociis, ingratis placeret: TiArtes(latirn didicit^ i»? has doceret^ éMagifiereffecîus eß^ nemo qui dolerei. ' quot;T^um legens in cathedrdprimi^m do^oraret, Prabenda tranfmiffa eß T^remenßs apparet, Ergo quod h on on bus fut uns hdaret, lam prafns außtciumßcut modo claret, Paßim ajfecutus efltitulôs bonorum Pergradus Canonicos atque Kußringorum, ttArchtdiâconatum, quodplusdecoret, Summum yicanatum regimen mult or um i Igttur, yt dieium eß, cumfèdes ’vacaret^ Élemo qui conßdet quifquè deßeiraret, Sednec tpß penitus ad hanc affiraret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
cAolumeß diuinitus quot;Vtfrt yigilaret, 'JBremenß Capitulum, Clerus Ar PralaÜ, cAbbates'prapoßti, viri liter ait, Confules ludices, nobiles magnati.
-ocr page 131-ÂRCHIEPISCOR BREMENS Ioÿ. iff^agißriTanßus cnnBi nominatif PrompteßribuntliterasPapäßt^plicantes ^oha»niyiceßmoßcundo,rogantes yfvirtimhnncpraferatycontefitficantéit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
^uodnjix ßt'^tilior omnet Atclafnàntes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;,
Horum teftimóniaPapamcommotterunti ^^xrituranßtnobiiiiproquoßripßrunt^ «Anßt natta diuitum quiprtuferri^utierunti liAnßttantuiclerictaquedpromouerunt^ *T^ßondtthumiliterß non eminere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Sanguine,diuitütinectamenegerer Seddemediocribusgenitumfincere^ ' ^ißontenobiltbusmultumßruiere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
Sednecmagiflerto dtuinaßripturi/e, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
HeclegumacCanonumfungipraß^urtiej^ Httamen proßceret ejßetßbicura, Scripturaßuedißeretßevitafuturtei ' . SedquiadtoEceßsperdiJßnßonem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
Bßetfabiatenuäadtributionem, Hon poßtt ejßcere longam manßonenii T*apaprobattacitfa')^irirationem, *Dixtt Papa inßper qttod non inhareret Sißacondicio ßbidtßliceret, DummodoEccleßacitoprouideret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
V^mdeplfaidoneoplurimumgaudereti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ,
Häreßonßontbia Papaplus eßmotta, ContulitcUmßatribus,hichomodeuotu^ Sufflat ^ccleßß,fic ergo promotes l^tßtPraßlinclytusßruusDeitotus^ Stanbinä menßbiisfuitexpeditus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Vtßfuifet curiaparumrequißtus,
OrdinatuŸpresbyter adeoperßitus.
ConßecraturPontifexfacräinßgnituSi idincadeptopaUioßnepa^iöne, T^oßßx menßs rediit tum deuotiünei
Acun^isreapiturabßueßißione, iSedcumamulaiitiummurmuratione.
Hihiltamenamulipublicetemptabantj, ' Sed dolent quodprimitus non euigilabantji Btproßrteßmilielaborabant: Pgt;ifcretiç!^prôuidtlaudesT)èàdàbant, Pxpenßsßlenmbuscuiffiisniinißratai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ,
bonis ^^^munußuläPfaßlioblatä, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Prtsßdebatßeudis quibus perpêtratisi
L j Caßra
-ocr page 132-t Hl ST o RIA
fjorden 'atque Plagene mox recuperauit^ T^romijjapecunia verbisplacauitj Pro cafiellis aliis qu£ eommendauii, Tgt;robis militaribus^ßcque lis cejjauit. (jum optataßnpuli pacefruerentùri Commouentur amuliy timent i^^erentur Praßlis potentiàm^pd male mouentur^ Pacts aduerfarij nunquam iocundentur. Hoßesßbt concitant terram Kedingorutn, ^ui trans Oflam habitant ent um mali^orumy Vt rebellesßdeant^ nbsp;nbsp;exemplo horum
nAlbenßs recalcitrant, quißebiant ad forum'.
zArmis ‘ißpotentiaipßs circumcludit, IncenditCt'ßoliat^^ulneratyf^cudit^ Siccum'virisßrßdisßrioßluditj Contra ipßs congregat multos armatos SaxoneSyTetmaricos^ J^P'e^faloSy Holtßtos^ Portiter exterminât 'viros abdicates, Pinis caßris obßdetßriPiius artatos, Oßenhagen comparât fuumper argentum, TLikindeelbe cohßruitforte munimentum, Vt yiris rebellibusßnt in detrimentum, kAc obedient ibus tut umfulcimentum. Poßquamßc'prnualuit cunPlafunt pacata, Pax term conualuit omnibus opiata, Sie hoflis obmutuii, nec moueturßata, Bonigàüdent, dulcipàcereformata. Sic regit Pempublicam quodfat is timet ur, Sicquefouet Eccleßam yt iufle ametur, Deuitatfententias quot;vtpromißisßetur, placet, lt;i^ßc quilibet amicusßruetur.
Si Deus omnipotens ipßm adiuuare Vellet contra Prißnes, qui nunc rebellare Cnperunt Eccleßn, nemo compenßre ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßrtem Pmßlis, ’veldigne laudare.
V, I
l f
Oremus altißimum pacis larßtorem, Vt iuuet hune pmfùlem pacts amatorem^ TJt compeßat citius Prifinumfurorem, Èt viuat diutius ad Chr ißt honorem', Ißudeß principium Pmßlis '^remenßs, Einem qui conßeicerit in ar mis extenßs Verum yero conférât 'verbis ineßenßs,
Pitmen.-^
ARCHIEPISCOP. BREMENS IVM
Nf mcndax appareat, autfiSlorforenßs.
Sedignü lt;!!^gladiu-i ht)S humiliauit, . Sanguü multusfufui eß^ acpua ßbintrauit.
Sed cutn g'V'X’erra 'Fnfonum extititßpita. In acet um yertiturfortund mellit a, 'T^raißul mitis deficit, ßt am ar a 'vfia.
Suburbana Lan^yedelcum aduocacia Spoliatur, 'VTitur per yerdenßs, quia SN^on eß qui reßflat bits inpeccati yta: in culpa fuit vide at lt;^arià.
Tedingehußn traditur ßomiti Hinrica .'^Pro nummis, vtdicitur, quad tarnen non Sedfi caflrum tradiditfibt Vt amico Pat et fi reßltuet fine obliqua l^Hildesbufien, F/agene Liborius miles P.t Swagerus Prafulis tenet vtfiruilesi Si Prafiul expofiuit tUos quaß viles 5 ^onum eß quod libèrent hos ^ift viriles, Pacca Grellimoritur anima Tlorchardi ^ui aßabat praßlimore leopardi: Hicnarraturmortuus infiato Odardi. H^oßquam frater moritur,ficut eß pradifium, quot;Prafulanno alt er0 dolensfi reliHum, Sicque’Premis obiit, quodnecmortelt;-uiPium Credimus in anima, fed Cbrißo addtPîum, Mox vt eius anima d carne migrauit, Caßrum in Kedingia quodiedificauit, Turba mabgnantium protinus vaßauit, Quorum adhuc vitium nemo vindicauit, Sed caflrum quodfecerat contra Hade Ieros, Hiros diabolicos in fide non veros, Ponfiruatur bodieper viras fynceros, Tgt;iHas de Bedenke fit hoßibusfiueros. Sed quale condiderit praßilteflamentum, Scnbèrem fi caperem inde documentum'. Mirum eß fihabuit aurum amp;nbsp;argentum, ^uod fie morepulucris volauit in ventum. ö fortuna mobilis curßcffoliaßi, P.obufios quos primitus tantum exaltaßi, Hiros quosfauoribus vulgiJublimaßt, ^ox tantis honoribus lt;1^ ^ita priuaßi!
4
-ocr page 134-ii8 r
s . H 1 S T o R I A
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*•
Sic traEiafii lulium Cxjarem^ ayiugufiumy ^lexandrum, n^arium^ Id[erculem robufluWi tle^orerHy Tomfeiumis^lcnenï yenußtimi St duobuj miltbus annis quü gauderet, cAUgufitpotentiam in pace t ener et 'Etthefauros plurimos Crœfipoßideret^ Stmorteperderetyacui^smaneret, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Si yù in deliüù ejße cum beatu^ Euge mundiproßera, luge pro pêccatùi Amicos de Mammonafacmiquitatis, Sic habebü gaudiaÇumma claritati^.
DE 0 T T 0 N È.
Ortvvs eilBorchardusBrcniêfis ArchicpifcopusannoDni m.cccXliv. in prima vigiliaafliimptiohis S. Mariæ.
Et poft meniém Ottonem Comitem de Oldenborgh, Decanum Eçclefiad Bremenfis, concorditerclegerunt in Arehiepifeopum, quiconformationefua àfede Apoftolica videlicet Papa Clemente vi. obtentaÈcclefiamfuam pacified gubernauit, Sgt;c quia fenio grauatus perforialiter diœcefim fuamvifitare poftpo-* fuit : $ed per Officiales fuos tam Ipiritüales quam feculares gubethare dilpofuit. Vnde quidam minifteriales amp;c eorû feruitores buiufmodi aduocatos Officiales minime formidantes, vim amp;iniurias nonnullis, amp;c ipecialiter impotentibus.qui fc ab iplorum iniuriis defenderc no poteraritjihtulerunt Contigit autem vt quidam curfor amp;nbsp;nuncius de Oldchlîorch ad diftum Dnm Archiepifcôpumcuih literis veniens, ipfum nomine fuorum nobilium cognatoruin amp;nbsp;aliorum nomine honorifiçe, vt decuit, falutaretj amp;nbsp;alia fua comraiflanegocia propalaret.vndd inter cæteraab ipfo de ftatu fuædicùcefis interrogatus refpondit dicens, Reuc-rendc pater nô multum behe j quia vix aliquo tempore pauper amp;nbsp;impotens abf-que moleftia amp;nbsp;rapina valeat diœcefim pertranfirc.Quo audito,furore replctusgt; Vocauit Aduocatum fuum, nomine Beuerbeke, verbis iracundis inclamando, dicens,T u mihi fempet dicis de pacifico amp;nbsp;bono ftatu diœcefis meæ: audi iftum pauperem conquerentem. Relpondit, Chare domine, ifte amp;nbsp;fui firniles dicunt quot;nbsp;quicquidpoteruht, vtdonaamp; mimera habere valeantamp; reportent. Dicens ad ilium nuncium, Veni ad coquinani, vt manduccs. quem nuncium idem Aduo-Catus pofuit in turrim amp;nbsp;cippum, amp;nbsp;per al^uod tempus ibidem in tribülatione amp;anguftiafecitpcrmanerc! qui tandem per ipfum dcduôtus docuitcum, amp;per iuramentum ftnim præftitum adftrinxit, qualiter Domino fuo de ftatu fuædiœ-cefisdcberetrcfponderc. VndeintroiuitadDominum, aefi iterumdeOlden-torch veniretjfalutatione amp;nbsp;aliis dodis negociis propofitis amp;nbsp;expeditis idé,Dns Archiepifcopus de ftatu fuæDiœcefis interrogauit. Quirelpondit: Domine Bremenfis .an vita hominuffi non ita benc ficut modo ftat. Ita fenium fuum per fuos officiales amp;nbsp;ffiiniftros fuit deceptum ôc illufum.
^E GOTFRJDO
de zArensberg.
A Nno Domini M.ccCXLix.DominoOttoneArehiepifcopovianivhiucr-fæ Garnis ingrcftb.Eledores Archiepifeopi Bremenfis nobilcmMauricium, Comitemin Oldenborch 3 Decanum Ecclefiæ Bremenfis, patruum didi Otto-nis Archiepifcopiprænarrati, coneorditer in Arehiepifeopum elegcrunt: qui ffiittehs legatos fùos ad fedem Apoftolicam, quæ fedes in Auinione crat,pro co-firmatiOneobtinéda.Intérim aùtemnobilis Gotfridus Cornes de Arensbergen, Epifeopus Ofnaburgênfis, perfuos apud fede Apoftolieamlaborauiti amp;Ecclc-
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiain.
-ocr page 135-t
A RCHIÇPISCOP. BREMEKSIVM. izÿ fiamBremenfem ab cademfede,videlicetInnocentio v i. in Auinioncobtinuic amp;impetrauit: qui cumliteris Apoftolicisad ciuitatemBremenfem veniens.per Capitulum amp;nbsp;eiuitatem, vt verus Dominus admifl'us fuerat amp;nbsp;receptus. Dominus Mauricius munitiohes amp;nbsp;caftra diœcefis in poflelTione Habens firmiter tenait amp;nbsp;pofl'edit. Dominus Gotfridus duntaxat Caftrum T edinghufen in poflef-fionem acquifiuit. Vnde oritur magnum bellum amp;nbsp;difeordia inter Dominos Ar-chiepifeopum amp;nbsp;Mauricium, ita quod Bremenfes Sc Stadenfes adhælèrunt Domino Gotfrido Archiepifeopo, tanquam veto Domino. Dominus Mauricius yero in adiutorium fuum habuit vafallos diœcefis, tunc valde potentes, Sc nobiles fuos cognatosSc amicosj Bremenfes amp;nbsp;Stadenles receperunt ad fenonnul-los ftipendiarios Sc armigeros, amp;nbsp;non modicum damnum vtrimque vnus alteri intulerunt. Dominus Mauritius coquinam fuam in Huda contra Bremenfes pofuit; in Vorde contra Stadenfes, vbi ftrenuum militem Dominum Hinricum deIflendorpehabuit exercitus fiii prouiforem, Vnde Bremenfes ædificauerunc pontem trans Lefmonam; amp;nbsp;Caftrum pro huiufmodi ponds defenfione, non modicis laboribus amp;nbsp;expends : etiampofueruntmagnamnauim, vulgariter di-ftamKogge, cumarmadsviris, pro cuftodiaponds, neabaduerfariis fuis dc-ftrueretur: qui Bremenfes cum fuis, amp;adiutorio Domini GotfridiArchiepifeo-pi, trans Lefmonam venientes, magnum damnum ibidem habitantibus in fpo-liis Sc incendiis intulerunt. Deinde Dominus Mauricius, congrcgatis fuis fau-toribusScamicis, vitra nongentos armigeros, cum magno exercituvenit ante duitatem. Bremenfes transfodcrunt munitioncs fadas ante eiuitatem prope Ecclefiam S’anód Reimberd, aut hofpitale leproforum : vnde cum poteftatefua amp;nbsp;ftipendariis Bremenfes exeuntes, ipfis ante foffam refiftere ne intrarent præ-tendentes.Qtu ramen manu forti intrauerunr,amp; aliquos de Bïemenfibus capti-uarunt, aliquos occiderunt: vbi occifus fuit Carnapp. de Lunebergemiles, qui fuit dux exercitus Bremenfis; Sc reliqui fugerunt, amp;nbsp;ftfubfidium Sc defeiifionem inter fepes ndn habuiffent, quàfi omnes capti Sc interfeód fuifi'ent. Qui Dominus Mauritius ex tue cum fuo exercitu venir ante valuam orientalem, Sc deftru-xit ibi folcnnia ædificia ibidem conftruóla in modum paruæ ciuitatis, inter ciui-tatem Sc monafterium faiufti Pauli. Sc ibidem creauit Sc infigniuit milites Comi-tem Conradum de Oldenborch f num patruum, Engelbertum de Marchia, Ot-tonemdcLinc, HenricumdeYdfenderpe, MaitinumdeHuda. Deinde et-iainpluribus in via deftruótis, venir ad ponrem Lefmonam, quem deftruxit ; na-uimeum armigeris ibi pofidsdebellauit; caftrum in Borch expiignauit Sc deftruxit. Prxtercadcnuo veniens ante eiuitatem Bremenfcm, cam expugnare intcndens,dum venireteiuitatemquafidefolatam Sc apertâm inuenit; fui in-i trâtesperaliquod fpacium neminem inuencrunt, fed domos claufas viderunt: amp;-'fuitinpcftilentiamagna,vidclicct Anno Domini m.cccl. quçtunc itagra-* uis fuit amp;nbsp;horribilis, quod quandoque vna dieducenta funera fepieliebantur ibidem. V nde fui dixerunt, fi modo eiuitatem Breméfem habere volueritis,eam abfque magno labore, Sc fine graui pcriculo expugnare poteritis Sc habere. Qui mifericordia motus, diuino timoré perterritus beneficia habita, amp;nbsp;in pofterum habcndaanimo reuolucns, dixitj Non velit hoc Deus, vtaddamaffliétionemaf-fliftis: Deus affligit illos,ficut nos omnes adligere poteft; iiec faciam hoc malum vtvirgincs Sc honeft^mulieres opprimâtur Sc dchoneftentur: recorder me plu-rimagaudia Sc folatia in eahabuiftc, amp;nbsp;mihi præftitiffcjfîcut in future, diuina fa-uente gratia habere potero. Si modo fumus inimici, poterimus amicari Sc concordes fieri Sc amici. Deinde poftaliquacurriculorumtemporacommunitas Bremenfis ad Ie rcuerfa, videos amp;nbsp;cónfiderans immenfadamna, laboreS paflbs Sc expenfas, adicrunt Confulatum, petentes Sc hortantes meliori via, quapote-runt,concordiam Sc pacem cum Dho Mauricioordinarent. Qui vero Confula-“ tusjcum Capitulo amp;nbsp;aids fuis coadiutoribus,modo Sc forma pacis excogitatis Sc deduftis, itafuitordinatum, deduftum ct conclufum, quod DominusGotfri-day
-ocr page 136-ï^o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I s T 'o R I A ,
dus deberct in honore Scgradu Afchiepifcopatuspermanerc: Sed Dominus , ' Mauritius deberét Diœccfim regere,amp; exindc Domino Gotfrido A rchiepifco-pohonefteamp;deeenter ineunótisfibiamp;honori fui gradus debitisamp; néceflariis prouiderc. Poft hoc aliquibus annis euolutis,Dominus Gotfridus Archiepifco-pus de Domino Mauricio conqueftus fucrat, quod ipfum ita dccenter non tra-daretj nec prouideret, vtftatüifuocongrueretamp;deceret. Quaproprerfetran-ftulitad Gerardum Comitemin Hoyä, amp;nbsp;CaftrumTedinghufenfibipræfcnta-uih Deinde qumq; annis clapfis oritur bellum amp;nbsp;difcordia inter Comitem Ge-tardum Sic Bremenfes, propter quofdam litones, quos de Ciuitate Bremenfi po-ftulauit. Vndc Bremenfes Dominum Mauritium Sc Capitulum propter aliena-tionemCaftriinTedirtghufeninadiutoriumhabuerüt. QuiEcclefiaminLul-lenhufen amp;nbsp;turrim incaftellarut fortificauerunt contra T edinghufen, Sz limita amp;nbsp;enormia damna Comiti intulcrunt, ira quod valde modicum incóbuftum amp;nbsp;nori Ipóliatüm in tota manfit Comitia, plures vafalli Comitis ab ipfo recef-fcrunti diöccefi Bremenfi fc adunarût: qui omries in caftellanos in T edinghufen recepti fuerant, amp;nbsp;fpecialialocaamp; habitationes ipfis iri Caftro ibidem depu-tataj èc hereditario iure perpetuo poflidenda erant aifighata. Deinde iri craftina Geruafij SeProthafij Breméfes reilamfacientcs in ComitiaGérard’Comesiri-fequutus fuerat eos,amp; cöuenerunt apud Alram iuxta Verden inierürit confliftü magnum diu duratem. demum Comes Bremenf deuincit amp;nbsp;captiuauit de Bremen C. amp;L.ciuesditiorcsciuitatisBremenfiscumquibufdam armigeris erant captiuati amp;nbsp;plures fuerant occifi, cæteri fugierunt. Adhuc non inierürit concor-diam, fed durius litigabat, amp;nbsp;pöftea plus quam prius. Anno elapfo naüigio The-dynekhuferi expugnarunt, amp;nbsp;obtmuerünt anno Domini m. c c g lviïi. Eodem anno fuit inundatio magna in diefariéli Viti, præmilîa amp;nbsp;diftenfione duorum Godfridi ArchiepifCopiamp;Mauritij decani ortum habUcrunt. Vndc diótus Dominus Godfridus Archicpifcopus videns quodpoteritiç Domini Mauritij refi-fterc non valeret, cógitauit ß bi ópponere fortioreirii Vnde de confilio fæpediéli Domini Gerardi comitis concórdaüitcu Magriöduce Brunfwickcenfi, amp;nbsp;Domino Alberto filio fuö carionico Magdeburgenfi Ecclefiairi Bremenfem,^ Anno Domirii m. cccLix.refigriaüitj cui InriQcentius Papa vi. in curia Auiniocenfi pröuiditj amp;nbsp;eum confirmauiti
AnrioDomini m.ccclxiii. poftoélauas Epiphaniç Dominus Albertus Ar-chiepifcopus, Ducis Magni de Brunfwick filius, cum magno cxercitu cótrapo-tentiam amp;WarandiamDominiMauritij Decani in parte Vtheshome diœce-fis Bremefis intrauit, amp;nbsp;fic ante caftrum Vorde, in quo tunc fuit Dominus Mauritius cum patruo fuo CRonrado Comité in Aldenborch, amp;nbsp;aliis fuis coadiutori-bus fe pofuit, amp;nbsp;expugnare ptopofuit, vbi magnus confliótus tam ab intra,quam ab extra fuit; vbiabexercitu Archiepifeopi fuit interfeâ:us,riobilisâWarbar-genamp;alij.Illo tempore in noôteMarcelliPapaî fuit ventus validiflimus, proij-ciens turresamp;ædificiafortiftlma. Ibidem concordat! fuerant Dominus Adal-bertus amp;nbsp;Mauritius; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
ArihoDomini m.ccclxv. in diePraxidisvirginis fæpediétusMauritiusv-ria cùtri Gerardo amp;nbsp;Chriftiano in Aldenborch amp;nbsp;Conrado deBruckhulèndo-micello amp;nbsp;cotnité amp;nbsp;feptingêtis atmigèris eleôtis ceciderunt iû Ruftringia pro-pe Blexcim amp;nbsp;omnés interfedi fuerunt riullo cuaderitc. Non enim potuerunt, quia Wifera fuit ex vna parte amp;nbsp;inimici parte eX altéra.
Anrio Domini m.ccc lvi. feria fexta Pentecoftes Dominus Albertus Är-chiepifeopus ex indudiorie amp;nbsp;traditiörie quoturidam ciuiumprofcriptorum amp;nbsp;cxpulforurrijôf norinullôrû inhàbitantium de riode intrauit ciuitatem'Bremen-femfibi apertarii amp;nbsp;obtinuit pet aliqüod tempus, amp;incaftellauitportam orientalem amp;nbsp;ciuibüs amp;nbsp;circumhabitantibus magnum damnum intuleruntqui extra fugieruntcum induftriaquapotucrunt, fîdcleS qui iritra fueruntin ciuitatepro ïedemptiorie, vt fecrctiuspotcrantj laborârunc,amp;diuinuraauxi^iumprorha-
, xira«
-ocr page 137-ARCHIEPISCOP, BREMENSIVM. ifî ximo adiutorio aflumpferunt, vouentes Dominoroftroïefu Chrifto, mai;ri ciusbencdiôlæ virgini Manæ, quodfabbato ante Perri Paiili vcÛenvpcrpe tuumfeftum inciuitate in omnibus Ecclefiisinftituerc opiniannofolenniier peragendum, fi Deus vidoriam amp;libertatcm ciuitati SôBremenfibus inipfis dignareturconcedereamp; tribuere. Qu,^reeodeni iabbato vnacum nobi'i Co-ra^oComice in Aldenborch animoiè amp;nbsp;vinliter aniiata manu cluitatem iii-trantcs vidoriam obcinentes portamincaftellaram cxpugnâres, hoftesfugan-tcSjCiuitatemq-, diuino adiutorioopitulantepriftinaElibertacirefijtuendo cra-ditoresquofdamocciderunt, quofiiam rôtis afflixerunt.
Anno Domini m. ccc lxxvi. in die beatæ Agathæ oritur lamentabiîe cri-mcnamp; difcordia inter dominum Albertum amp;nbsp;Capitulum Bremélé. Decanus dcTzefterfzulete obiiciebat fibi quod effethermaphrodita ex quoroagnatri incurritinfamiam, itaquodhuiufmodiinfamiæpcriculum àd delenduro amp;nbsp;fa-mamrecuperandam intrauitbalnea in ciuitateBremenfi amp;Hambutgcnfi (c videri amp;nbsp;palpari fecit ad oftendcndum huius criminis amp;nbsp;obiedi Ce elle inno-xiüm. Hic gulofusfuit amp;nbsp;bona Ecclefiæmirabiliter dilapidauit amp;nbsp;caftra impi-gnorauitad cantaminopiam deuenit,quod in Romana curia pro dcbitis amp;lt;;ô-detnnatis Capitulû defolutionibus Odoardusclericusallegarifecit, lllotempore fuit fchifma inEcclefiaDei,amp;inesrpitanno Domini m.ccc.... amp;nbsp;du-rauic vfque ad annum Dni. nbsp;nbsp;amp;nbsp;exordium liabuit curia Romana Auinionc
in Francia c. amp;nbsp;n.annos. demum in Papamelcdus Gregorius xr. virmulturr, iuftus, piuSjamp;deuotus, concepit in mente, quodEcclefia Romana à papa-tulongo temporefueratdefolata. Vndeferuentidiledioneaccenfus, volens vifitarebeatorum Apoftolorum Petri amp;nbsp;Pauli limina, curiamfuam Romam tranftulit, amp;ibidem in Domino defundus eft. Cumautem Cardinales ad e-ledionem nouiPapæ conueniflenr, Romani magnum tumultum in eos excitantes, valida voceclamaucrunt,Romanum volumus, adminusItalianum, Quare, vtquidamdixerunt, quod compulfi elegerunt Abbatem Marcilen-fem Vrbanum fextum, qui multum rigidum feoftendit, vt quidam Cardinales abipfo in Franciam rccefferunt, amp;nbsp;alium Papam, Petrum de Luna, qui Cardi-nalisfuit,qucm Clcmentéappellauerunt, in fecundum Papam proclamaue-runt,ln Romana autemfede huiufmodi fehifmatis temporefuerunt in Papa-tu, Vrbanus fextus, Bonifacius nonus, Innocentius feptimus, Gregorius duo-decimus, Alexanderquintus,Iohannes xxiv. cuius tempore, videlicet anno eius * congregatum fuit concilium Conftantienfe, in quo çdncilio fuit Papalohannesprædidus cumCardinahbus fuis. Et Cardinales quidam an-tipapæ,amp;praelati, quaficotiusmundiImperatorSigifmundus,cumprincipi-busiecularibus, qui Imperatordiligentiflimeprovnione laborauic. Qui antipapa nomine Benedidus, fuit tunc in regno Arragonum; ad quos patres Imperatorprædidus, pro vnionefacienda, amp;nbsp;exiftente indicendo perfonali-tervenitcumfolemniexercitu, vt fuamimperialemdecuitmaieftatem, non modicis laboribusamp; expenfis. Qui Papa Iohannes in mente verfus retro gra-dum mutato habitu clam receflitffcd in via apprehefus ad concilium reduótus, amp;in firma cuftodia poftea referuatus. Cu veto cocilium vitra tot annos duraf-fet, amp;nbsp;concilium jpinde cunda ordinafler. Papa lohanne propter cercas caufas dcpofito,amp; Antipapa jpphano amp;fchifmaticodeclarato,ftrenuum virum,iuffu amp;pium Oddonem deColumna.qui Martinus quintus appellatus in fummutn Pontificcconcorditercxaltarut. Anno Dni M.cccLxx....præmiffaccpore Alberti Archiepifeopi initium.fed fuo tepore finem minime habuerût.vt in fe--quentibus apparebit. Hie Archiepifeopus Albertus anno Dni cio. ccc. xcv. menfis Aprilis die xi v. in Caftro Vorde diem fuum claufit extremum,amp; fepul-tus eft in Ecclcfia Brcmcnfi,in medio Ecclefiæ.
jEXPIZC/T.
' nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E
-ocr page 138-, DE ECCLESIA BREMEN-
Sl V.ETVS SCRIPTVM.
L O R I O S A thêta funt de fancta Bremenfi Ecclefia, quæinclyca, iolcinpnis amp;c egregia cæteris Aquilonariuni nacionum, ac totius AimaPxiæ interioris Ecclefiis præhilget ah antiquo. Sed vt radios • luæ lanêtitacis SsCglorix, advicinas Ecclchas rfâfmitterevaleaccla-riores, quædam de cius prærogatiua, fanéticate, Ôc beatitudine fub cotnpêdiofo funtrecirandaeloquio. Iptananiquemecropolicana Eccleßaeft, rerfanêtaqua-terq) beata. Sàéta origine, fan êta nomine, lànda loco : beata miraculis, bcata di-uinisoriîciis, beatareliquiis,amp;beaca indulgétiis. Ipfaenim primoeftfanêtaorigine, exeoquod Beatus Willehadus,prunusEpjfcopus diétæEcclefiæ, virmir^E abftinctie, qui cotidie Milfam cum lachrymis celebrauit ac iciuniis, vigiliis,ora-tionibus,amp; bonis operib’, deuotusfempcrinhftebat. Etquahftcnamatutinain medio ncbulæ, quali Luna plena in diebus fuis lucct, amp;nbsp;quad Sol refulgês, de vir iltercfuldt in populo Dei. Cuius vita inclytacûctas iltasillullrauit regiones. Na eius elcanô erat aliud nid poma, amp;nbsp;truôtusautumnales,amp; potus fuitaqua.Inipfa Ecclcdafcdcm inftituitprimamcariiedralcm. Ac Sâctus Karolus Magnus, Imperator, comperta frnétitate ipdus beati Willehadi, eandc Eccledam regiamu-nideentia largifluis tundauit bonorum temporalium pod'eflionibus: aceidem Ecclefiæ etiam dédit fuæ regiç maieflatis eximia infignia,qua: in eadem Ecclefia honoridceconferuantur; videlicet Cruccargenteam deauratamdapidibuspre-tiofis redimitam, coram qua denote adorauit Crucißxum Dominum noftrura lefum Chriftum, in quo eft falus, vita amp;nbsp;refurreêtio noftra, ac etiam ipßus fanêli Karolitrabeamfeutunicam Imperialem, in quaEuangeliumin eadem Ecclefia, in fummis feftis j ob ipßus rcuerentiam folemniter legitur, ac flàfculam eins ar-genteamdeauratam,imaginibus diuerfis beneredimitam,acchirothecas amp;cal-ceamenta ipßus quibus vtebatur in fua regia maieftate, amp;nbsp;etiam Pfaltcrium Di-uæipßus coniugisliteris aureis bene amp;nbsp;fubtiliter contricatum. Sanêtitas etiam otiginisdictxEccIeßxapparetexeo, quiadicto Beato Willehadofucccflit fm-edus Anlt;garius,primusiltiusEcclchæ Archiepifcopus,fedis Romança:Icgatusin vitima terræ, vir magnx fanctitatisz, cuius anima rapta in cælum vidit manitcltil-ßmas amp;nbsp;veridimas notabiles vißones, de Itatu totius cælcftis Curiæ, amp;: de pœnis purgatorij, amp;nbsp;etiamalias vtiles vißones,exquibus fuit cœlitus infpiratusfperne-re huius vitæ contagia, amp;nbsp;anhelare ad régna cælcflia, qui Eccledam collegiatam Rameslon, amp;nbsp;Monalterium in Berlèn, amp;nbsp;magnum holpitale in Brema conftru-xit pro pauperibus rccreandis, pro vtex vita fua multum pulchrc deducitur. Cui quidera beato Anfgario immediate fuceeßit Beatus Reimbertus, fecundus Arcbiepifcopus diêtæEccledæ, quem Beatus Anigariuscommendauit, de in-quiens: Digniorelt Reimbertus dignitate Archiepifcopali, quam ego Archi-diaconatus officio, qui Regem Dacia? baptizauit, amp;nbsp;Eccledam Ripenfem tundauit, ôê quia plures infirmes, quos ibidem facro baptifmatis fontepurificauit, etiam ab omni corporis ægritudine fanauit, Ipfe etiam Regem Suetix baptizauit, amp;nbsp;totum cius regnum in fide Chrifti folidauit, amp;nbsp;ipfeinter cxterafanttitatis miracula legitur tempeftatem maris fedafl'e, amp;nbsp;hominem à D^rmonio libetaße, feilicet Karolum filium Lodewici Imperatoris, neenon cxcum illuminatie per ßgnum Grucis, quod Epifcopali more facicbat.Etiam anno pontificatus Domini Reimberti duodecimo Lude wicus Pius Gætarobiit. Poft cuius mortem mul-tiplicata funt mala fuperterram, ita quodà Danis amp;nbsp;Normannis vrbes cumci-uibus,Epifcopieumclcris, interfeêti funt. EtEcclcdx cuntlxincendiopcric-^ runt, Saxonia Colonia, Aquitgrani ciuitates ab eifdem deftruftxfunt. Pala-
-ocr page 139-;A RCHÎEPlSCOP. BREMENSIVM. 15) tiiitn quod Karolüs Imperator in A quifgrani glóriofe eonftruxerat, ftabulum c« quisfuisfceerunt.
DE ']SENEDll:tÖ Pquot;. nbsp;nbsp;0 N-
tificen^mano.
TOhanne Xn. mortuöBeneditdus V.CardinaliscreaturPontifex àClc-rö, âc populo,idque illörum arte eflredum eft.qui defaétione Iohannis mortui ödio habcbant Leonern, quod in Iohannis profugi locum cflet fuffeótus. Eleéto Benediélo, Legati adimperatorem mittutur, qui tum Spoleti erat. Imperatoro rogantjVt eleéhonem Bencdidi confirmaret. Otto iratus Romanis,Legatos à ic repulit, addens fe potius imperium perditurum, quam pafliifum vt Leo Ponti-ficiafedfcdeiiceretun Romani contemptis minis Imperatoris, eleótionem Bc-nedidi ratam haberi volunt Otto contraftis copiis rediit Romam, vrbemobfi-dione cingit, amp;nbsp;quicquid extramocnia eft, igne amp;nbsp;ferro depopulatur,redigitque Romanos ad tantam inediam, vt prae inopia modius furfuris aureis triginta ve-nicrit, coaótiq; fint edere afininas amp;nbsp;equinas carnes. Deinde Ottone foris, amp;nbsp;fame intus ciuitatem oppugnante, fefii malis ix. Kalend. Iulij portas yrbis Ottoni apcriunt, amp;nbsp;elcótum pontificera Bencdiftuili Imperatori dedunt, Lèoncm ante eleftum recipiunt, amp;nbsp;folenni more in Pontificiam federn reponunt.Tum Otto, vt dilfidium Ecclefiæ tollerer, Leoni auélor fuit, vt conuentum aduocaret,ac coram Benediólum adeft'c iuberct. Epifeopis in Lateranum congregätis Bene-diftus Pontificalibus veftinientis indutus acceftit. Quo vifo Bcnediótus Cardinalis archidiacojaus ira com motus ita eft percontatus : Quo tu tahdé iure, qua-que lege Benedióle aufus cs pontificia ornameta induere. Leone hoc i|)fo fuper-ftite, quemtunobifeumj accufato atque damnato lohanne,add^nitatempo-tificiamcuexifti? numinficiaripotes, teapudlmperatoremiurafte, nuriquairl fine illi^aut fihj ipfius auftoritate pontificem eleóturum? Cui Benediétus refpó-dit : Si quid dcliqui,pèto à vobis, vt tnifericordia capianiini rriei. T um Otto: Æ-quum eft, inquitj patres, homini,fi noXam fuam confiteaturjvcftrammifcricor-diam impertire. Quo audito Benediôtus confeftimfe ad Leonis atque Otthonis pedes abiccit, feq; peccalTe afl’eruit : atque vitro indumentum pontificale depo-lùit, ferulamquc, quam manütenebat, Lconi porrexit, Leo ferulafraétai amp;po-pulo oftenfa, planetam detraxit, eumque ad pedes federeiuifunl, J)ohtificatusi amp;nbsp;presbyteratus honore priuauit, ac diaconû reliélum in Germaniam ire inexi-liumimpcrauit.Romanorû prçpotens Imperator Auguftus valentioremfibi in Chrifto Dominum Apoftolicum nomine Benediclum, quem nullus ablq; Deo iudicare potuit, iniufte, vt fpero, inquit Ditmarus, acculàtum deponi confenfiu quod vtinam non feciffet, exilio ad Hamburg rclegari przeepit: quofdam fa-'ftiofoscapitetruncat, obfides amp;nbsp;iuramentumabaliis accepit,quodnihileorum immutaturi effent, qust ipfe Romæ conftituerat. Rebus omnibusprudentercô-pofitisrefertpedem ad Germanos. Benediótum v. pótificali dignitate per Leonern pnuatumjabducit fecum. In Germaniam cum effet ventum,Harhmenbur-genfis Archicpifcopus Adaldago Imperatoris C artccllarius miffionem petiit ab Ottone : Otto dimifit eum, tradiditquC ei Benediótum j vt fecum abducerct ad fui Epifcopatus ditionem, fcruaretque eum perpetuo. Adaldago Imperatori paret, abducitq; Benediótum Hambuigam,vbiBcnediótusquafi inlnmlam ad exulandum deportatus, mærore animi confeótus, obiit, fepultufque in Ecclcfia cathedrali. Raco autem de Bremen Imperatoris Ottonis tertij capcllanus, iuffu dileótifenioris fui, offafupradiôtiPapæBencdiôti, ficut ipfeprælocutuseft, de Hamburg Romam reduxit. Namque pater venerabilis, Dns inquamApofto-licus, dum in cxilio effeï, in Chrifti feruitio ftudiofus, amp;nbsp;adhuc aquilonaris hçc pars oprata pace gaudcret, Hic, inquit, fragile corpus meum débet refolui, amp;nbsp;pofthæcoinnis ilia regio gentili gladiodefolanda, ferifqUc inhabitartda relin-quetur, amp;nbsp;ante translationem meam non videbit indigena pacem firmami
M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quan-
-ocr page 140-i54 VI appendix id hist. ' I
quandocunquc vero domi refideo, ApoftoiiCa interceflione paganos quiefccre fpero. Tumulacus in chord HamburgenfisEcclcfiæ cérniturextrudoque po-ftea, vt cerni poflet gt;nbsp;eminenti farcop^ntgoy cuius infiiriptio annorumfacit erro-rem. Namdbituseiuscontigièanrlo ßccccLvi. velcirca: fed infcriptiohinc longe difcedir. Certum eft ramen, in pace fine martyrio quieuifle. Hoc Roma-norum hiftoriæ tcftantur,hoe loquuntur annales noftrfihocipfum tumuli reija-tur infcriptio, iricifa lapidi in choro cathedralis Ecclefiæ Haranacnburgenf»«-
È P I t A'P H I V M BEN E- '
D I Cgt;T I PP. V. .
^ENED/CrVS TaPA^ QJl SedE ApßSTOLICA'
PER vjolent/am a mot vs, ET POST^CVM re^ VOC^RETFK ORI/T HaMBVRGI, ANNO D O M I-NI D.CCC. QVADRAGESIMO PR J MO. .^ARTO !\ONAS IVLIIt Et SEPVLTVS EST HlC,
y S y S ANTI Q_V I DE E P I-
SCOPO VICELINO.
GesTj4 ‘EatrüfrirnibonaPontificisyicelini Ißo tantiüo comprehendit mußa libello Saxonia lt;-utcuA .^ernhamelefit benediSim ^uigenuit talem, de dit exponent ta qualcm Vivifiât a laSientem nouit bene, SBrema docentem cAlbta tranfoexit luaenem, qui nos bene rexit, ^efunSit vero cineres adlambit hyrundo.
^Amno miUenocentenobüduodeno
(^ompUto, verburti quofubluxit caro faSlum, n^um 'vernofiole pofi brumam progrediente. Can enfieruentis calor effietfolfiitialis, Dodorem mir um l'eus aduexit TJtcelinum Ifias tn partes,fitthanas vbi triuerat artes, Infiituens fiurtü hommes ytique rapinù, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
Etficeler um morbis, quibus impius intent orb is. Hammaburgenfiem tunc rexit Adelberofidem, ^uidefieratosmedicum direxit ad agros, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;,
JUuflremque 'pirumfiupradiCium 'Uicelinum, ^d [Nlordalbingos tranfimifitfiraude malignos, DeBremenfificholaraptumfiibfie tarnen tUa, Vt dtficiplinam melius qui rexerat illam, Vir prudens, caßus, humtlis, patien/que, mode flus, In quot;verbis certus, pius, firmtne difertus. In curapopultqui commtjfiusfioret tlli. Ex hoc argueretprauos,fiultofique doceret.
Eormam praberet morum, mitefiquefioueret.
-ocr page 141-A RCHHEPrS COP. BREMÈNSÎVM
Lumbosßcctnxit 'v/prajul i^ithelberö iußit. In dominoflßus, Albim tranflrf^ardtus. Tranßit 'ot flumen^flcum tulit vtile lumen, Inßans doHnna, ßbiqua fuit ars medicinxâ. Infundens oleum curans impèndere lt;-vinum, ’ PLos quos curauit adßem yita reparauit^ VP'ipenthorp'venit, ibifedém ponere capit, fier urn collegit,fratresfub iura redegii. heiliglo creuit, quam difciplinafubegit, pccleflaque locum mutàuit nomen iß ipßm, J^am modicam reperit in mäiorem reparauit, Vfomen adoptauit de iure, Nouumque 'vocauiii^ Idque monaßerium bene conuenientibus aptum Chriflo deuouitfleri, cut 'viuere nouit. tAugußinus erat hos qui per fcripta regebat^ Pipam normam Dit a clero déterminât ipß. nbsp;nbsp;nbsp;*
..J
lÜum qui mißt Dtpraful Athelbero Didit,
Perque 'vimm tulem dittmâm crefcerelaudem» Piac latus quot;vemt^altatéqiiéfanEîificautt. Incept aque domus tit uloflitû exhilaratuif Pt dotes auxit honores âCcumulaiut^ ^f^illam cum decimisi h annum ciimparochianiii adori primo condonauitZJicelinOy
Commijju cura populi cum prapoßtura Pt bisßptenas in parochia bene cult as nAdiecit quot;oiUas^ décimas quoque contulit illas, Inque locù quicquidaccrefierepoßeapoßit • Incultisineasßmul^.collatapoteßas. Pccleßam 'PishorftiUißbiecit iß Ichhorß. quot;iBishorfl cum bannis, bannos cum parochianù. Cum J^Kicfletenßdecima bannum dedit lüi, €t décimas Geßre, retinet quas littus ytrumque^ '■ \ Ichhorßcum bannis, bannos cumparochianù. Fredenberg decimam claudit, SturaLuteßu quot;t^nam, Pt Sladen yj^ilßra claudit cu J/J^alburgou quot;vnam^ Fraßulis has décimas donauit larga yioluntas.
Pt Bishorßenßs decimatiototapaludis ^Additur, nbsp;nbsp;quaque fratrum labor occupât aquè^.
Pruit ißquaquefuus agricultor'vbique. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,
Hoc quoque promißt vtßquis p aflor obibit, S\e lû contingat, elePlio libera flat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i -
Ptßt cunPiarum rerum reßeclus adipßim.
-ocr page 142-APPENDIX AD HIST.
Suhiebiufque locusßtßccefßoribus eius, Efammaburgenß qui praßdeant beneßdi.
Chartas conjcriptas^ nbsp;nbsp;res infcripta redaUsu
Bullisfirmautt, bannoqiselùo ßabtliuit^ Jnde Widens dumini praftilfiudtum Zlicelini
I 'iAdconuertendas animas n^/altttficatsdaSf ^Ui 'vicmas plaçait committere terrasi Lucrarigentes Chrißo,ßmulachra colenteSi TJt ance pontificisfilaentüßue ligantü ZJerba L'eißrerety credences maltiplicaret. Tune l/einricus erat qui Slauis imperitabat^
Hunc prudent adiit dob^orßadereque ceepit, Z^t propterßummi pateretur pram ta regni Idola deponi, Chrißoque Deoßamulartf Eccleßafycie ßrui^ perregnum delubra toUit ^At rex Heinrtcusfideinonficius amtcus tiAudit gratanter quaßiaßrat lUe decenter^ lureque regally de caußaßintuali^
Idola deßruere^fideiportas aperire. In ßdet verbis deponere collaßsperbis, E celeßasßruere, peruerfos quofque docere. . tifis homofirmatusy omni virtuteprobatuSj Eccleßam Bucue veten fundauit in vrbe'^
Ojfictumqiiejùum'^ Ludolfum^ Bruni Herimrtnnunt, ^efunSïo rege malaprotmus inualuere. Ergo coneußus ammo doEiorreuerendus,
Geftas expo/uit res, nbsp;nbsp;Votumpatefeciti
‘Tro Chrißo p luresfe veile ßibirelaboreSi Vt tantum Chrißus cunElüfieret manifeßust em benefufcepit Cajarpius, at que remilit fondit lone bonUi non imminuens et dona, ^uantis Slauorum rex inueßtuerat ilium. iAdiecit tarnen hû maießas imperialis Indigenù terra concèdent velßa quaqué Pradia vendendi, velquaque voient trtbuendi Eccleßa cutquequam conßrueret pateriße. Infuper Houfätis loca pernemorofd locatis Hac eß libertas, hac eß concejßa poteßas.
-ocr page 143-A R C H I E PI SCO P. B R E MEN S I V M.
Hoc etlam donù Qefirßtperaddidit V^grattet*^Uaßios exA^w dura colonos; Chartù infcfipßt hxc nbsp;nbsp;bullaßHd^tliMt.
tAddtdttadgràndem Chrtßi geïiitricû honorent *Prdpréce confirtù thaUmi manUî intfenalù In Stgebergénfi yillA leca congruapatri: yt/^^bcäßêUo conaerfos collocet lÛOi T*rxdta yiUarum donani ïllù aliquaritm,, ü'^pmina '^otüarttmßunt hxcßtbter faßt arum: BßStgebergenßs tiler um 'villaforenßs^ Vtcus quot;Tlpbpri, cum Ziuisla 'vicus Hagerty Cum J^Kttenburna bina '-uïcwi -IMoïkigga, nbsp;'
'Et (juas incult asßbifoßunt addere yillas., ^uas panterfunis amplecîitur imperials. Caßri namque iugum quo tendantfoils adortum quot;Terminus Holtorum fines prxfigit earum Solis adoccafum, fuit hoc regt bene fitafum, fommoda terrena dare prx cxleßibus ilia. Scriptisfirmauit hxc nbsp;nbsp;buUafolidauit.
Cxßir 'vt hxc fecit quot;virespater inde recepit In Stgebergenßs intendere ccepit honores, 'Fundasutque domum, domino confciuit in ynum ^uiprofie regniparerent relltgioni, 'Fecit conuentum, bene coepit habereproue nt urn. Omnibus indiixit omni quo tempore'vtxit, Cxfaris quot;vt memores nbsp;nbsp;reginxfimul om/tes,
€t Sigebergenfis, pàriterque ^onaßerienßs, Orent his quot;veniam fleSlentes tudtcis iram, *Tro muhis donis, qux caufa relltgionis Eccleßis lilts tribuere, DeiquepufiUts.
Ad Trauennam laFlum ccepit contingere pen urn A modico fluuio, qui 'vulgo'vocaturHyrundo, Ad mare nimboßtm, quod ver git fibs ad ortum, *Tpmos extendit, tn cor maris inde tet en dit, Ecclefits pofitis accreuit turbafide lts, Aldenburg, Sarou, Flunen, quot;Turnhauede, quot;IBoßu, Cum Fdamereßhorpe,Susien, 'KKendfina, Tadesbt, Sedpoß hxc annis lt;quot;uiginti quinqueperactis, *Ter quos ingenuus quot;vir lUußris quot;Viceltnus lt;^ultosfudores tulerat variofiue labores, ^t Chrißi cult um plantaratfanguinefratrum, hiammaburg Hart'v'vicus prxfidit nobtlis ortus, ^tsi diueßitam dumßdem Metropolitam
M 3
-ocr page 144-•AfPÊNînX AD HIST, v
Qrneret:, ac genresßbtfubtrabias boreales, ^anos cam Saediè,Nordmannos cam Scrtdeaindû ■ Hammabargenfem reparari tAßas honorem^ Hßperßratatüs hoc manere qaisßoret aptae, Strenaas in rebus tancinaentas Vtcelinus
Eßßblimatus in honorem pontificates, tAldenbargenßs locus eßper earn renouât us, nbsp;nbsp;nbsp;,
EtpraßtldiElaseßAntiqaipolitanusi Eß Eaermodus Biacesbargjede leaatus, Tertius eß dicîus Einhard Aiagnopolitanus^ Hl trespontifices aaxerant Hamburg honorest JßosHart'V'^uspromoaitnobilisortus, • -Clarus lt;~vt exindeforet Archtepißopusspß, Etßccejforesreperirentfedü honores. Érgopradi^iis'vir Apoßolicusytcelinus Sic exaltatus in honorempontißcatus, Extalit in calmen condonatamßbi lumen, Eamen in Eccleßis, clero relli^onis, ' Eamen honeßatis populofait piètatiSi lt;nbsp;Primosfudoris fruEluSpropriiqae laboris Et Sigebergenßm clerumque Monaßerienßm^ lt;nbsp;lt;iAff‘eEiupatr^ridfoaebatamoreqae matris, ‘ '• Et lac maternamprabenspanemqaepaternunii Sumptus carnales dans hts ßiritaales, éMoribus lt;amp;nbsp;quot;Vitafalt omnibtssltnicaforma, Htnc xndens portasßdei dementer apert as Slauorumpopulo quem foaerat ipß tenello In fidel norma,ßt nbsp;nbsp;illis amodoformai
.^omodo mente bona contemnant tdola vanai ; Chrißum yero Deum credant quiregnatin aaunti Prorfiouit clerumpro cans Eccleßarum, Paßores pofuiktn eis quas ipßdicauit. Deque monaßerio proprioßbi collocat ißo Natu maiores in claußram Sigeberg omnesi llbcpfapoßtus Ludolf, Thietmarquedecanus De ^rema raptus, Pachelcomplexibus aptus^. quot;Presbyter nbsp;nbsp;plandrus ibi P'olcar claatger aptus^ (eßit in Keaena Liadmandoprapoßtara.
Hinc qaoqaeßabtraßißcntfratres per locaßarß ^ldenbargenßs 3ran, fdolmolderat ^ofiwenßs Et Edaph Saslenßs, Herioldas, Burnhaaedenßsy Et quot;^ißhorftenßs Herman, E. chrècht Torokenßsi
Tabs
ARCHlEPtSCÖP. BREMENSIVM | |
Tales qwppeyiros elegerat tile facer dos,'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, - Mißrat in mtiUam quempraßl Athelbero mejpm. | |
^uißcumßrerent, nbsp;nbsp;meßcm mnltiplicarenti | |
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sedpene äiße^a domus nbsp;nbsp;nbsp;ßc efl repar at at nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. •. gt;. ' ' | |
Tppo'Frißnßs prior, lt;1^ ydualis | |
Vt domino'vouitimwobilisipßremanßti |
. t |
’KeimbertusmanßtetiamquemFlandriamifit. | |
Tunc tuuenum numérosßnßmßccreuitadaublus | |
,^i difciplinis tnflruiiirelligionisî | |
Seruanteßuelacumcapertintßfleregrejfum, |
G |
’Toflh£cferuentefludiopietatiS''vbiquei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' '? |
•n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 |
^Trapofltum noßrumßupohtißcem yi^agerorniii^ nbsp;nbsp;nbsp;, i? | |
labor abßmpfit muitus,ßniumquelt;^aiiautt, nbsp;nbsp;nbsp;» ■ «i ‘ Corpore defeciti grauiter langueßere capiti * | |
' 0 quamtudicianobù diuina tremenda! Lebîulus excepte quem morbuspohdereprefliiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Linguapriuauit, languentiamembrareßluttas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r '• | |
Detinuitque duos iunSiisßx menfibus anuOSi • | |
Huncagrumfràtrestenueremonaflerienßs^ \ . v. |
- |
SuntqucvelutpatrißbidileHofamulati. | |
Z^tconfummatuseflamp;'velutigneprobatus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• -a-. |
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f |
Ille yir e^eßus efl tandem carneßlutus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' . | |
Spiritus exceptas caleflißdereceptus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ' In medio menßs qui dicitur ejß Decembrù' |
t ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ |
fdibus eiufdem praßi defungitur idem. | |
^nno miÜeno centeno ter duodeno, Mddas bis annos bis dinumerando nouenos. | |
patre tranflnijfus ex quo Deus efl homo faiîu/ï |
». |
Hammaburgßdittunc ArchiepißopusHart^yich^ |
-- |
Cafar lt;1^ Auguflus Romanus erat Fritherflus. HDux erat Heinricus, comes Holßatenßs Adolfus, | |
Filius Ammonis lt;lMarcr’iidus erat regionis | |
TrafeHus,patriaprudens‘-laexillifertpß^ tAnnuseratquintusipßuspontificatus, ^ipraful diclus efl Antiquipo lit anus, Eccleßa primus paflor noflra 'Utcelinus, |
! |
(uius nbsp;nbsp;aduentus fuit hactriceflmus annus » | |
Corpus inEccleßapoßtumcoram cruets ara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;• |
A ) |
Fratres Eccleßadignoyenerantur honorer | |
Etplureshodieitenientesofficiofe F'ota'vouent domino,redduntßa'votaßpulto. |
lt; * |
Eppoprapoßtus hunc efl yirtuteßcutus, | |
Cumpopulicuraremanenstn'prapoßtura. !fle domum dommifabricaperßcit in omni. |
! |
Vixit |
Ï40
AD HIST»
'Vixitßx annù in cultu relligionù, Sext um poß annum cura Itnquens Pferimaniium, ^ui bisßptenü poß illum prafuit annts. Et fua dum Dixit fatis apte tempora rexit.
Pduius temporibus HartDDicus prafitlhonorus, Templumßicrauit, is* dotes amplificauit, Cundaqueßrmauit qua praßil Athelberoßripßt, Pune quoque prapoßtus defeett morte Luidolfus,
Sumunt prelat umßbi Bremenßm Thidericum» Trapofito Dero defunoio poß Herimunnoy
Suppoßüi humeris onus abßtntfire Uboris'. ^uos bon A paßorüßhola prima monaßerienßs touerat infantes lt;amp;nbsp;nouerat inßpientes^ eArtibus ßudiisßmulinformarat honeßü, ^uas Augußmi lex cum monitis quot;Vicelini Inßttuitpanter, nbsp;nbsp;Diuereconuenienter,
TJt memorespatrum leges teneantßniorum. Participes morumßnt haredefque labarum, Vt donum regni mereanturiureperenni, Aldenburgenßtranßnittiturdduceßdi CeroldtisSueuus, quißdem pontißcatta Aldenburgenßm primusfecit Liubtcenfim, Conradusßdem germanusßatereundem Poß illum tenuit, Hetnrico Dero reliquit Plandrla quem mißt: hos dux inßde locauit. nPoß hosprapoßtum Sigebergenßm Thiedericum Collocat inßdem CaßrFritheric Liubicenßm, Vita deceßit Dbi prafulnobilis HartDDich BaldDDinumßdi Cafar mißt dominari, .^ipoßfubtraPius auita mortequeraptuSf Sifridoßdem dimißtpontißcalem,
de Brandenburgtranslatusßditin Hamburg. Tune de ‘BruneßoDicb duX famoßßimus Heinrich Culmine priuatus eß nbsp;nbsp;ditione ducatu^.
Sußepit regimen Anahaldenßs Comes i^m, Bernhardus, cut germanus is* tile Sifridus Pfammenburgenßsfuit, OttoqueSaltDDidelenßs, Sedpoß hac ternis Dbtßdi prafuit annis Sifridus moritur, HartDDicusfede leuatur.
Pf IC mir are Deum, qut Diuens nunc is* tn auum^ Dißonit totum iußum moderamtne mundum.. Exalt ans humilem,propulfatfede potentern,
-ocr page 147-' ÂRCHlÉPtSCOλ. BRÈMENSIVM^ ,/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
Omnibus in msrum dans culmine f^em meliorum^ l^tledefrogenito datur infula pontificalùi Qiius condictofuit ordo monaflerialis.
Iße manus mittêns adfortia quxque deincefSj Eßfatisinuentusindußriusatqueparatus fn caußs rerumfane difiernere ‘■verum t. Hic res Sccleßaßatuens non dilapidaré^ lujfumpapaleßruauit if Imperiale^ Nam namp;n exhaußtfibi credtta,ßdmagü auxih Hic quoque Birßnßs diEias dudum moniales
Vttie commttnis (S'* celtbts at quefalubris:^
Harum cum cura fufieptaprafoßtura.
'Dominus Thietmarus tulit impoßtumßbipondui Claußri ’Birßnßs^ phor ante Monaßerienßs.
' nbsp;^ui difciplinam reput ans anima medicinamf
'Dortas extruxit^yaluas appendere cepiti Ve^s oppofuit, nbsp;nbsp;clauibus oSlia claufit,
ffudelispätulas ne mors ingreffa feneßras Obruat incautas atêrno lumme priuans. Tollat corrupt OS penmens isr crimine captas* ßuius cernentes tllaßudium moniales. Sub yigili curaßßep'etuntßia iura, luratenenda bonis habitußb relligionüSi Et difiiplina eeruicesßippoßere, ^nno milleno centeno bis quadrageno •Adie^is annis à Chfißi tempore quinis^ Hac eß diuinaßcra commutatio dextra, ^ua bonaßnt Jolidans, malapelles, tempora mutans^ Eß ad ctr magnus Vicelinus nbsp;nbsp;hic reuocandus,
j Eroßudio cuius Deus efi reuerenter amandus.
Ham, Delut elucet,ßbi crédita 'vineafloret, Eloret adhuc, ramos quiaprofert multiplicandos, Hammaburgenßs hocnorunt if Statherenßs. Hon Ignorât eum tenuit quem Brema magißrum, ^Idenburgenfes hoc dicunt ((sr Plunienßs,
*^cesburgenfis affirmant nbsp;nbsp;Diminenfist
Qntradicentes nonfunt his éMagnopolenffs^ ^onßtnt Ml lenft s cum Slefv^ic iHlt;)t' neganteslt;.
-ocr page 148-Ui« APPEND. AD HIST. ARCHIEP* BREM.« ,
E PÎ t A P H i V M ‘
A R C H I E P 1 S C O P Î G Ö T F R I D 1 ' ÎNCISVM LAPIDI IN CHORÖ'Vp-teris Monafterij S. Georgij, Stadij.
NO Domini nbsp;nbsp;nbsp;CCC.LXlll. in ^le3eat£Barbaraobiii'vé-^
nerabilü Pater Dominus Godefridas nobilù de 4rnesbergbe^fan-Pia'BremenßsEccleßa Archiepißopusi hicßpultus. Oraiepro eö^ qui fer X 11. annos iniußas iniurias à fuisfuitpaßus: ßd trib’ulantes eurA frauiter d T)éo funiti fuerunt.
( 1' . _
F I N i Si
-ocr page 149-/
HAMMABVRGENSIS^
//Li^D Of^lCl fMP, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LEClFMi
‘cleßa E/amw.aburgenß cojieeJJùm»
N nomine Domini Dei amp;nbsp;Saluatoris noftri I e s v Chrifti» Hludovvicus diuiila fauente ôc propitiante dementia Imperator Aüguftus*
fpecialibus cuiufque fideliumnoftrorumneceflltatibusprofpedtiusïùbuë-niendum cflcj Imperialis auchoriras môftrar,quanto magis ad débita généra-litatis prouidcntiam æquumdignumqjpcrtinçt, vtEcclefiæCatholicæatq- A-poftolicæ, quamChrilîus pretiofolànguineredeinit, eamque nobis tuèndani fegcndamque commißt, piamac follicitam in cunctis oportetgcrerecuram, S£. in eius profpcétu, vel exaltatione congruam cxhibeamüs diligentiam, nouis ad eius neceflitatem vel vtilitatein arque dignitatem pertinentibus rebüs ; noua inioneceflariaamp;vtiliaprouideamus conftituta^ Idcirco fariétæ DeiEcclcfiæ fi-lüs præfentibusôi futuris certum efl'evolumus qualitérdiuinaôrdinarite gratia noftris in diebus, A quiloriaribus in partibus, ingêtibus videlicet Danorunii Suecorum, Norweon, terræGronlandoiij Hallingalandonj Islandon, Scrc-x deuindonj amp;nbsp;omnium Scptentrionalium OrientaliumNationummagnunl cæleftis gratia prædicationis fiue adquifitionis patefecit oftium. Ira vt multitu-do hinc inde ad fidem Chrifti conuerfa, my fteria cæleftia, E ccl efiafticâqué fub-fidiadeßderabiliter expcteret. VndeDomirio Deo noftro laudes immenlas per-foluentes extollimus, qui noftris temporibus amp;nbsp;ftudiis fanétam ecclefîam, /pon-famvidelicetfuaminlocisignotis finit dilatari atquc proficerc. Quamobreni vnacumfacerdotibus cæterifqjmperij noftri fidelibus banc Deodignamçer-nentescaufamvalde neceflariam, atque futuræ Ecclefiæ dighitati proficuamj dignum duximus, vtlocum aptum noftris infinibuseuidentiuseligérémus, v-l’iiedcm Archiepifcopalem, perhocnoftræ auéloritatis præceptum ftatuere-tnusj vndcomnesillæbarbarænationesætcrnævitæ pabulum facilius vberiufi-^uccapere valerent, amp;nbsp;fitientes falutis gratianl præ manibusvel oculis habe-tent.infuper amp;nbsp;magnorum progenitorum noftrorum làcralucrandiftudia noftris in diebus nunquam deficerent. Progenitor etenim noftergloriofa: memo-‘ïiæ K A R V L v s omnemSaxoniamEcclefiafticæreligionifubdiditjiugumque Chrifti adufque ter^ninos DaUorum atque Slauorum corda ferocia ferro per-domansdocuit, vbi inter has vtrafque genres Danorum fiucWinedorumvlti-mam Saxoniç partem fitam amp;nbsp;diuerfis periculis, temporalibus videlicet amp;nbsp;Ipiri-tualibus.interiacentemperfpicicns, Pontificalcm ibidem federn fieri decrcuit trans Albiam. Vnd,e poftquam terramTransalbianorù laxata captiüitate,quant ob multam perfidiam in ipfis Chriftianitatis initiis patratam pdr leptenniuni paflifunt, ne locus illeàbarbarisinuaderetur Ekeberto Comiti reftituere præ-ceperat, noniam vieinis EpifcopPscommittete voluit. Sedne quifquam eorum hancfibideinccpsparochiamvindicarct, exrcmotisGalliæ partibus quendam Epifcopum Amalarium nomine dir^^xit, qui primitiuam Ecclefiam ibidem con-fecraret. Sed amp;nbsp;eidem Ecclefiæ ßcras rcliquias ac pluraEcclefiaftica munera pialargitatefpecialiter deftinarçcurauit. Poftmodum vero captiuis optatam
adpa-
-ocr page 150-344 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;privilégia
äd patfiam vnçlfque cöftfluén tibüsjeandem parochiam cuidam presbytero Hô-ridènominc ipecialitcr commcndauit, qucm vniueramp;Tfahsalbianorum Ec-clefia;, ne ad ritum relaberetur gentiliumy vel quia lucrandis adhuc gentibus locus illc videbatùr aptiflîmüs, diïpoi ùerat confecrari Archiepifcopum, vc ipfi oc-cailûtie vei audoricàtc fumma iri ipfis terminis gentium, feduiitatéprædicandi fânda multiplicaretur Ecclefia dum vicinorum ip/ius nouitatis Epiieopotum multa Jatitudinis cura non fufficiebatdifcurrerc per omnia. Dclegauitctiam cidem presbytero quandamcclJam Rodenachvocatam, quatenus eidemJoco pcriculis circumdato ûcrcirupplèmcncutn. $êd quiaconfecrationemiam did?i virijveloxexhacluce tranfituspijgenitorisnoftri fieri prohibuit, Egoautém, quem diuina dementia, in federn regni eius afciuerac, cum in multis Rcgni ne-gotiisinfifterèrhjliobqüôquèprædidlumpatrismciftudiumi veliit Regni infi^ nibus minus caute adtendèrem , prædiôfam parochiam vicinis Epifeopis intérim commendaui. Nuncautem tam propter fupraferipta Ecclefiafticalucra in gentibus demonftrata, quam amp;nbsp;propter votum pij genitorisnoftri, nequid cius imperfedum remaneat, ftatuimus vna cum confen/ù Ecclefiaftico præfa-tavltiraa iri rcgionc Saxoïiica trans Albiam, in loconunciipatoHämmaburg, cum vniuerià Tran/àlbianorumEcclefiâ, propnj vigöris conftituerefedern Ar-chiepifcopalemi cui amp;pnmumpræcflej atquefolcnhiter confecrari permanus Drogonis Metefîs, amp;nbsp;fummæ /andæ Palatinæ dignitatis præfulis An/garium fe-çimus Archiepifcopum, adftantibus Archiepiieopis EbboheRemenfi, Hctti Treuerenfi, amp;nbsp;OtgarôMoguntichfi, cum plurimis aliisgenerali in conuentu totius Imperij noftripræfulibus congregatis: aflîftenribus quoque ipecialiter amp;nbsp;con/èntientibus arque con/ecrantibus Helingando fine Willerico Epiieopis, à ' quibus iamdiéhæparochizpartes, ànobis amp;à pâtrenoftrofibiolimcommen-‘ ^datasrecepimus. Cui videlicet An/gario tam noilro, quamfimdæRomançEc-
- clefiç audoritate hanc Deo digham in præfatis gentibus commifimus legatio-nem ac propnj vigoris nfcriBere decrcüimüs dighitarem. Et quia cafus præteri-torum cautos nos facit in futurum, ne quifijuam Epifcoporiim aliquam fibi tras Albiarti, velalicubi inprædidaparochia vindicctpotelîatem, certolimitecir-cumfcriptum cfiè volumus, videlicet ab Albia fluminc deorfum vfque ad mare Occanum, amp;nbsp;fiirfiim per omném Slauorum prouinciam v/que ad mare quod Orientalevoeât, amp;peromncspr±didasnationesSeptentricnis. Omnesquo-quepaludes, infra fiueiuxta Albiam pôfitas,culcas ôcincultas, infra terminose-iufilem parochi.T ponimüs ; vt T ransalbiahi fe amp;nbsp;fua ab incurfü paganorum, qui fæpetimeiîdusefl:, fecuriiisinhilslocisôccultatetjueant. Et vthæcnouacon-ftrudiopericulofis in hislocis c;tpra,fiibfiftercvalcat,quan dam cellam Turholt yocatam tam huic nouç conftrudibni, quam Archiepifeopi fiiccefibrumq; fuo-rum in gentibus legationiperenniter feruiturariradnoftram noftrçque fobolis perpetuammercedem diuinæofferimus Maieftati. Resitaquepræfatæfedis, amp;nbsp;iam didi monaftenj fub pJenifiîma defenfidne, amp;nbsp;immunitatis tüitione volu., mus vt confidant, vthceatvenerabili Archiepi/copo prçdiâb fuifquc facceffo-ribus ac omni eJero fubeotundemrcgiminc Cçndituto, quiete in Dci ièruirio gcrerciâcpro nobis prolcquenon:ra.âtquella.cu totius Imperij diuinammiferi^ cordiam exorare. Etvthæc autoritas fiii vigoris perperaam obeineat ßrmira~ tem, manupropriafubter camfirmauimus, amp;nbsp;ûgillinoüri impreiTionc ûgmre iuifimus.
Hifmùimarus Notarius nd vicet» Theodonis rccognoaii
Data-
-ocr page 151-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. 'Uf t)ata Idus Maij, Anno XXI. Imperij Domini Hlodevvi-cipiiflimi Auguftij Indiélione Xlt
zA^um Aquügrani tn Palat to 'T.^egtó^ in Det nomine feltci^ ter y Amen. oAnno Domtntleßt Chrtßt^ D. CCCXXXiy't,
QReg ORiv s Epifcopus feruus feruorum Dci, oiiinium fidelium dinö-^fcentiæ cercum cfTevolumus, qualiter beatæ memoriæ præcellentiiïinius Rex K A R V L V s tempore prædccefl’oriim nortrorum diuino afflatus fpiritu, gentemSaxonumfacrocultui fubdidit, iugumqueChrifti, quodfuaucacleué eftj ad vfque terminos Danorum liuc Slauorum corda ferocia ferro perdomans ^ocuit, vltimamquercgni ipfius partem trans Albiam inter mortiferapagano-ïutn pericula conftitutam,videlicet ne ad ritutn relaberetur getilium, vel ctiani 4^ialucrandis adhucgentibus aptiffimavidebatur, proprio Epifcopali vigoré fiindare decreuerat. Sed quia mors effeétum prohibuerat, fuccedente eius præ-cellentifflmo filio Hludewico Imperatore Aug. pium ftudium fa.cri genitoris luiefficaciter impleuit. Quæ ratio nobis pervcnerabiles Ratolfum iiue Vcrnol-durn Epifcopos, nec no Geroldum comitem vel mifflim venerabilem relata cfti confirmanda. Nos igituromnem ibiDeodignamftatutam prouidcntiarnco-gnofcentes, inftruéhi etiam præfentia fratris filiiqj noftri Anfcharij, primi Nord-albingorum Archiepifcopiper manus Drogonis MetenfisEpifcopiconfecratij fanftum ftudium magnorum Imperatorum, tam præfenti aucloritate, quam etiam pallij datione, more prædecefl'orum noftrorum roborare decreuimus, qua-tcnus tantaa-udoritatc fundatus prædiôtus filius nofter, eiufque fucccirores lu-crandis plebibus infiftcntcs aduerfus tentamcnta Diaboli, validiores cxiftant, p , pfumque filium noftrumjamdidtum Anichariumamp;fucccfl'oreseiuslegatos in omnibus circumquaque gentibus Danorum, Suconum, Nortw^chorum i Far-riæj Gronlandan, Halftngolandan, Islandan, Scrideuindum,Slauorum, ncd non omnium Septentrionalium amp;nbsp;Orientalium nationum quocunqucmodo nominatarum delcgamus. Et pofito capitc amp;nbsp;peôtore fuper corpus amp;nbsp;confefflo* nem fanâi Petri Apoftoli, iibi fuifquefucccftonbus vicemnoftram perperuo rctinendam, publicamque euangelizandi tribuimus audoritatcm ipfamque fc-* demNordalbingorum, Hammaborchdittam, in honoreianôliSaluatoris, e* iufque intemeratæ genitricis Maria: confccratam, Archicpifcopalcm elle de-cernimus. Confccrationem vero fuccedentium facerdotum doneC conlecran-* tium numerus ex gentibus augeatur, facræpalatinæprouidcnr’a: interim corn* mittimus. Strenuiveroprædicatorisperfona, tantoqueorHcioaptainfucccfflo* ne femper cligatur, omnia veto àvenerabili Principe ad hoc Dcodignumoffl* ciumdeputatanoftraetiam autoritäre piaeinsvotahrmamus 3 omficmque re-fiftentemvclcontradiccntem, atqucpiisnoftris hiis ftudiis quolibet modoin-Ediantem.anathematismucronepercutimus.atque perpétua vlrionereum ilia-bolicafortedamnamus, vt culmen Apoftolicummore prædcccnoruinnoftrorum caufam Dci pio aft'ôtuzelantes ab aduerfis hinc indepartibus tutius mu-
iiia-
-ocr page 152-i^s . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
niamus. Ct quiarcchari(Time fili Anfchan Diuinadementia noiiàinlêdeprl-» inum difpoluit die Archicpifcopum, nofque pallium ad miflarum folemnia ce-lebrandatribuimus, quodtibi in diebus tuis, vtiamp;Ecdefiætuæperpetuoftatü manentibus priuilegiis vti largimur. Sanda Trinitas vitam tuam conferuarc di-gnetùrincolumem, atq; poft feculi amaritudinem ad perpetuam perdueat bea-titudinem, Amen.
LEO PAPÂ ÂNSCHAH-IO EPIS C OP 0.
‘ T Eo Epifcopus fcruus feruorurh Dei J beatiflimo Anfehario fandæ Hamma-burgenfi Ecclefiæ Archiepifcopo, æcernæ vitae beatitudinem.
Qy o NIA M Apoftolicx dignitatis eft, non folum Ecclefias fundare, fed amp;nbsp;ab aliisEcdefiarum fpiritualibus architedis fundatas fublirhare, dignumduxi-mus fraterchariflime, pro petitionis tuæ voto aurcs debitæ benignitatis tuæ iri-dinare. Concedimus igitur ficut à prædeceflbre noftro beato Gregorio concef-fum eft, fcilicet vtgentesWimodiorum, Nordalbingorum, DanorumiNorwc-norum, Sueuorumvelquaicunquefeptentrionaliumnationumiugofideipræ-dicationetuafubdideris, ad federn Hammaburgenfem fpirituali dominationc / poflideas omnibus fucceflbribus tuis ad eandcm federn perpetuopoflidédas relinquas.Decernimüs quoque tibi amp;nbsp;omnibus fticcefforibus tuis ad federn Hä-maburgenfem, vfum pallij in feftis amp;nbsp;temporibus, àprædecefl'ore noftro tibi de-nominacis, fdlicetinPafchate,inPetecofte, in Natale Domini, in Affumptio-,ne,innatiuitate,inpurificationefandæMariae, inNatalitiis Apoftolorû 5cdo-minicis dicbus, amp;nbsp;omnibus feftis, in diœceft tua celebribus. Ornari quoque ca-put tuum mytra.pórtari ante te ctucem. Age ergo frater beatiflime opus bonum quodincæpifti,necdcfiftasdonccperfidas. Fundainlocisoportunis Ecclefias, ( confecrapresbyteros, amp;:perdifterminatostcrminosordinaEpifcopos, quoru Omnium tu Archiepifdopus exiftas: omnefq; fupradidarum nationum amplius profuturi Epiicopi, cum fubiedis ßbi plcbibus tibi amp;nbsp;omnib’ fuccefforibus tuis ad federn Hammaburgenfem perpétua fubiedione amp;nbsp;obedientia fubiedi pcr-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maneant. Prætcrcatibi èi. fandïe Hamaburgenlî Ecdefiæ, amp;nbsp;omnib’fucceflbri
bus tuis audoritatc A poftolicafirmamus,quæcunq; EcclefiætuæiamàCIirifti-colis tradita füllt,vel amplius delegata fuerint in parochiiî,in prçdiis,in omnib’ rebusmobilibusvcl inmobilibus, inmancipiis vtriufq; fexusvteaEccleflaprç-didainuiolabili poteftateperpetuo poflTideat.Siquisautem contra huiusnoftrç audontatis priuilegium ire tentauerit,amp;:quoquomodo in parte vel intotofram ,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gerenifusfueritjCtianilifit A poftolicæ dignitatis perfona,æterna excommuni-
catione cum ludatraditore Domini pereat, nifi refipilcat, amp;nbsp;Ecclefiæ Hambur-' genfî fatisfaciat. Data per rnanum Stephani Canccllarij fanftæ RomanæEcde* liarmenfcMartio, Indidion,e xri.
C 0 L A {A S Tgt;P. DE
»e ‘P^mesloa.
; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i c O t À V s Epifcopus fsruus feruorum Dei, omnibus fidelibus Gndae Dei
Ecdcflæjpræfentis fcilicet temporis futuri.Quifquis Dominu amp;nbsp;Redem* Êtorcm noftrum lefum Chriftu de finu patris ad terra pro demonftranda cordi^ us hominumveraamp;certafidedefccndiiTenondubitat, profedonon ignorât, omnes qui eiufdem fidei per gratiam ipflus participes fadi funt, amp;præcipue nos, qui per priraum tantæ virtutis miniftrum locumpræcipuum retinemus, hominibus debere lucrandts infiftere, amp;nbsp;per vniuerfàs genres verbi femina ferere,amp; folatia ferentibus miniftrare.Nunc autê quia Hludevricus fublimflTim’ Rex per Salomonern Venerabilem Epifcopû ciuicatis Conftantiç noftro ftuduit
•gt; Apoftolatuiintimarc, quodpiaememoria; Hludowicusimp genitorfuus quê-dam monachum nomine Anfcharium de monafterio Corbeiatuliffet, amp;nbsp;collo-taflet eum iuxta Albiamfluuium ineonfinibusSclauorumamp;Danorum, atque Saxo-
-ocr page 153-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. 147
SâXonum, in caÛello Hammaburg, annuente ac folennia fcdis Apoftolicæpfi-uilegiapræbenteprædccefl'ore noftro beatæ memoria: Papa Gregorio, cuius eC-iam-auftoritate in fupradiftoNordalbingorum populofedes conftituta elt Ar-chiepifcopalis, in caltello fuperius memorato Hammaburg; amp;nbsp;in eadeni quoq; fcdeaccepto àlede Apoftolicapallio, Archiepifcop’primus eftordinacus Anf^ eharius.Cui à præfato Pontificc delegata efl cura fcminandi verbum Dei,amp; animas lucrandi Deo. Cuius delegationis, amp;nbsp;auéloritatis, amp;nbsp;pallij acceptionis pagina nobis eft à præfatoHlio noftro Hludo'W'ico rcgcpcr iam diftum,Salomonern Epifcopum deftinaca, iuxtamoremianéht Romanæ Ecclelîæ bullata. Per cuius tenorcmpaginxhæc ira fuiflecomperimus,ficutpietas nobis iam fati régis per fidelem virum Salomonern fcilicet Epifcopum intimauit. Verum quia Karvlvs Rcx frater fæpediôli regis Hludowiciabftulit à prænominato loco, qui dicitur Hammaburg monaftcrium, quod appcllaturTurholt, vtpotc quodpoftpartitionem inter ffatres fuos in tcgno fuo coniacerevidebatur, fi-lum in Qecidentali Francia; quod illic genitor lu us ad fupplementum amp;nbsp;viftuni Epifeopo amp;nbsp;Clericis eius dederat, cîEpere, ficutfertur,omnesminiftri altaris rccedcrc. Deficientibus quippe neceflariis fumptibus abipfis recefterunt gen-tibus, amp;nbsp;cadcm ad genres legatio perhuiufmodi faébum defccit. Ipfâ quoque metropolis Hammaburg, Dei permittenteoccultoiudicio, perbarbarorûfæ-uitatemprorfiis deuaftataeft. [CÔtigitnamque ex improuifo piratas aduenicn-tcs ciuitatem nauigio circumdcdifle, filius vcro nofter Archiepifcopus Anfcha-rius ibi pofitus, cum hiis qui adcranc in vrbc ipfà vcl in fuburbio manentibus primo quidem audito aducntu eorum locum ipfum continere voluit, donee mai us eisvenirctauxilium, fedimpellcntibuspaganis amp;ciuitate iam obfefla cum eis teûfti non pofte conipexit, quomodopignorafandarumreliquiarum afporta-rentur prasparauit, ficque ipfe clericis fuis hue illueque fuga diipcrfis etiam fine eappalua vix euafit. Denique hoftes arrepta ciuitatc acfuccenfis omnibus amp;nbsp;di-teptis egrefli.Hiis ita peratbis, cum filius nofter iam diftus Anfeharius multis effet prefl'uris amp;nbsp;calamitatibus oppreftus, amp;nbsp;fratres congregationis eius vna cum fanftis pignoribus per varia loca circumeundo hue illueque vagarentur, amp;nbsp;nuf-quam federn haberent quietam, matrona quædam nomine Ikia, diuino amore ïafta ex fua hereditatc poffeftîunculam ci tradidit in fÿlua Ramesloa nominata inpago Berdangoa, inEpifeopatu Waldgarij VerdenfisEcclcfiicEpifcopi, vbi ^ccllam conftruxit, amp;reliquias fanôlorumvnacum fratribus qui fupererant collocauit. Quâobrem Clementiftimus Rcx iamfæpedi6fcusHlodo’*'icusquaî-rerc cæpit quomodo ei folatium fubfiftendi faceret, quo legationis fuae mandatum perficere poftet. Et quia in eadem prouincia cellam nullam huic legation! habebat congruam, fuggcrcrc ftuduit prædiftoWaldgario Verdenfis Ecclefise Epifeopo, vteius permiflioneciliceret in fupradiiftolocoRamesloamonafte-rium ex fuis impenfis conftruere, vbi fratres, qui tanta clade fuperfueranc, fu-ftentarentur,amp; ipfe locum fufpirandi,amp; fi qua vnquam facultas iuppeteret,propter vicinitatem eiufdem loci Hammaburgenfem Ecclefiam reftaurandi, habe-retfub fuo fucceft'orumque eius regimine amp;nbsp;poteftatc manfurum. Cul quidem rei ipfe admodum contrarius cxtitit.Qua de cauia poftmodum in Wormatia ci-uitate pofitus duobus regibus Hludowico amp;nbsp;Hlotario præfentibus Archiepi-feopis Ebone Remenfi, Hetti T reuerenfi, amp;nbsp;Otgario Mogontiacenfi, cum plu-rimis aliis generali interuentuvtriufquc regnipræfulibus congregatis hæc ea-dem rcs pofita eft. Quod cum- ab omnibus bene ita ordinatum probaretur, vt prædiftus Pontifex Walgarius hoc ipfum fua auftoritate concederet amp;nbsp;firma-letjcunftirogauerunt, Qui primoquidem fortiter hiisrenitica:pit, iuftumnô cflemultiplicitcr afTerensivt honorem fuç fcdis inaliquo minueret.poftrcmo tarnen amp;nbsp;ipfis regibus amp;nbsp;cunétis Epifeopis ibi aggregatis pro hoc ipfo cum rogan-tibusamp;omninocaufaneceftitatisidlicitum foredicentibusrefpondit, fi Apo-ftolicaaudoritatc firmaretur, ex fe quoque ratum cfte.j Vnde perfæpenomina'
N 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tum
-ocr page 154-îâS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
ïum veiierabilem miffum, Salomonern videlicet Conftantiæ ciuitatis Epilcd-* pum hoc rclatum eft confirmandum, ac poftulatum eft noftra auctoricatc ro bo-randum. N os igitur id fubtili perpenden tes examine, aliimaduertimus proptet inftantemncdclhtatCm, amp;animarum lucra ingentibusdemonftratavtilefore. Omnia enim quæ proficua Eccleiiæ probantur exiliere, amp;nbsp;diuinis non relùltant præceptiortibus, licita amp;c facienda cfle non dubitamus : maxime in tam rtouellae Chriftianitatisplantationc, in quavarijfolenteuentuscontingere. Quamob-remomnipotentisDeiamp;beatorum ApoftolorumPetri ScPauli, amp;nbsp;hocnoftro decernimus dccreto, fecundum rcuerendilTimi regis Hludovrici votum,amp;prç-hominati Epifcopi Waldgarij, aliorumquc Epifcoporum cohfenfum, vt prædi-élummonaftcrium Ramesloanominatum,fub poteftate amp;nbsp;regimine Anlcharij Hammaburgenlîs Ecclefiæ Archicpifcopi, eiufque fuccclTorum perpetualiter conlîftat.Nullus ergo Fardenlis vel quilibet Epifcopus vllam fibi deinceps inco-dem monaftcrio vindicet poteftatem. Quinimo amp;nbsp;ipfi amp;nbsp;omnibus fùademus, amp;nbsp;vcræ religionis cultoribus, vt facra hac legatione fungentibus adiutorio amp;nbsp;fola-tiofint, quatin’pro gratia huiusbeneficij plenam mercedem reciperemerean-tur, ab eo qui dixit, Itedoceteomnesgentes. ^uicun^ue recepent 'vO3,ntertcipit. Ita-que omnia à dilcélo filio noflro rege Hludovrico ad hoc Deo dignum officium deputata, nollra etiam pia eius vota auftoritate fîrmamus. Et quia cafus præteri-torum nos cautos faciuntin futurum, omneni quoqueaduerfantem vel contra-dicentem, atq; piis hiis noftris ftudiis quolibet modo infîdiantcmanathematis mucrone percutimus,atque perpctuç vltionis reum diabolica forte damnamus, vt culmen Apoftolicum more prædcceflbrum nollrorum, caufamqueDeipio affeôlu zclantcs, ab aduerfîs hinc inde partibus tutius muniamus. übferuatoi veto amp;nbsp;cuflos huius noftræ falutiferç præeeptionis benediétionisgratiam à bea-toPetro Apoftolorum Principe, amp;cælcftisretributionisæternægaudia à iufto indice Domino Deo noftro confequi meretur. Scriptum per manum Leonis notarij, regionarij, amp;fcriniarqfanélæRomanæEcclcfiæinmenfeMaio, Indi-élione xii. Datum Kalend, luniis permanusTiberijprimicerij,fanélæ fedisA-poftolicæ. ImperanteDomino * piiffimoPapa. Annopontificatus cius v. In* diclionexii.
HElNKlCf^^ DE C 0 M M^T ATIONE Zgt; N 0^ ni4 Epifcopi ttUarici.
T N nomine fanélæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis Heinricus diuina faucnte dementia Rex. Noucrint omnes fideles noftri, tam præfêntes quam etiam Sc futuri, qua-hrernos rogatuVnnonisHâburgenf Ecclefiæ venerabiljsArchiepifcopi, quâ-dam commutationcm inter fe, amp;nbsp;qnendam nobilem virum nomine Willarium, fieri permifimus. Tradidit etiam præfatus Willar. cum manu Rafmadæ côiugis fnæ3amp;: Thoadulphi filij eius,ad prædidum epifeopatum in manum ipfius Eccle-ftæEpifcopi Vnnonis, amp;nbsp;VIfridi fui etiamaduocati, quidquidproprietatis inlo^ cis Holtgibutli, Holthem,Fokaresha,Niantorp, Omanthorp, Walle, Magu-lun, Rikinburgi amp;nbsp;Damislanuncupatishabercvifuseft,cumcurtilibus,ædifi-ciis, mancipiis, terris cultis amp;nbsp;incultis,amp; omnibus quç dici aut nominari polTunt appendiciis, contra earn recompenfationem, quam ab eodem epifeopatu fibi traditam accepit, amp;nbsp;noftrç âucloritatis feripto côfirmatam adquifiuit. Eandem veto commutationcm eiufdem Epifcopi petitione hac feripto confirmari iuffi-mus, amp;yt hoc noftrç confirmationis prçceptum à fidelibus noftris verius creda-tur, amp;: diligentius obferueturmanu noftra fubtus illudfirmauimus, amp;nbsp;anuli no-flri impreffione figillari prçcepimus. Data ix. Kalend. lunij, AnnoDominicæ incarnationis d.c c ccxxxv. Indidione viii. Anno autemHeinrici Regis xvn. Aélum Diusburg in D e i noî»ine, Amen.
OTTO
-ocr page 155-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. ' nbsp;14^
r
0 't to. DT LITBKTATE L
ci Priuileginm.
T N nomine /andxamp;indiuidua:Trinitatis. OttodiuinafauenteclemctiaRcX* Quimundialipoteftateptæditij’quibufcunque ncceflahis rcgentium fuftia-gaiiteftinanr, diuinamfibi nihil refragaticcrtilTimefciant. Idcoquenondedi-gnamur affectum ad nos confugicntium perducereadeffetluin, quia ob hoc temporalis regni modificationem nobis paritcr fpcramus, Sc amphhcationem, xternalifqucproucnturam perpetuo perennitatem. VndenoUerit omnium fi-delium noftrorum, prçfentium fcilicec futurorum lagacitas, quod Adaldagus fanèlæ Hammaburgenfis Ecclehæ venerabilis Archicpifcopus, adiens excel-lentiam ferenitatis noflræ, expetiuit à noffra pietate talem libcrtatem amp;nbsp;tuitio-nem monafteriis, in eius Epifcopio ponfifteiitibus, qualemcætera per noftrum regnum monafferia no/cuntur habere. Cuius iufta Sc ratioriabilis videtur pe-titio, ad honorem lantlæ Dei genetricis Mariæ, cuilocusilleHammabtirchcft confecratus,eidem loco fupradióto concedimus omnes conceffiones.quas con-cefferantanteriares Francorum Reges, cæterifque monafteriis adhanc diœce-fimpertinentibus, idem Ramaslaum, Bremum Bireftnum, Sc Bukkenum, videlicet vt nullus iudex publicus,vcl quelibet iudiciaria poteftas aliquam libi vindi-cetpoteftatem in fupradifforum hominibus monafteriorum, litis videlicet amp;nbsp;colonis, vel cos aliquis capitis banno ob capitis furtum, vel quocunque banno conftringat, aut aliquam iuftitiam facere cogat, nifi Aduocarus Archicpifcopi, quam diu eos corrigerc valueric. Quod ft quifpiam illorum incorrigibilis extite-rit, tunc ab aduocato eidem præfentetur iudiciariæ potcftati, cæteri vero in fub-ditione Archicpifcopi pcrmaneant. Si vero aliquis ex libertis voluerit lammud-lingvel litusfieri, aut etiam colonus ad monaftcriafupraditta, cumconfenfu cohæredum fuorum, nonprohibeatur à qualibetpoteftate, fedhabeat liccn-tiamnoftraaudtoritate, habeatquoquepoteftatemprædiffus Adaldag, fuccef-forefque eius Hammaburgenfis Eccleftæ Archicpifcopi fuper liberos amp;nbsp;lamun-dilingos monafteriorum ftipradidloruni, inexpeditionemftue adplacitum régis. Donamus quoqueclericisHammaburgenfts Eccleftæ poteftatem inter fe ftuealiundecligendiEpifcopum, cum neceffitaspopofcerit. Etvthæcauétori-tatis noftræ conceffio à fidelibus noftris verius credatur, Sc per fuccedentia tempora diligentius obferuetur, manu propria fubtus earn firmauimus. Sc annulo noftro ftgillariiuflimus. Data ii. Kalend. lulij. Anno Domini d.c C c c. xxxvii. Indidtione x. anno regni Ottonis piiflimi Regis I. Adtum in Werlaha in D e î nomine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ •
OTTONIS T^EGIS DE CONFIRM A T10NË Eonorum Tiremcc Hantmabnrgy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tirßnen^
^R^masle^pertinentium.
IN nomine fandtæ SC indiuiduæTrinitatis. Otto Rex, diuinaopitulantecle-mcntia, Dinofcat omnium ftdelium noftrorft fagacitas, qualiter nos pro mer-ccdevitæpermanentis , Sc per intcruentumchâræconiugis noftræ Edgidæ, ad quodThietharij fidelis noftri, in proprium damus ad locum nominatum Ham-maburg quicquid inlocis ftc nominatis, Bremun,Birftna, Ramaslo, Buckni, proprietatis, hucufque habere viftfumus, in terris cultis amp;incultis,agris, pra-tis, pafcuis, campis, molendinis, pifcationibus, aquis, aquarum decurftbus, viis amp;inuiis,quæfttisScinquirendis, omnibufqueadpræfatalocaiure legitimeque pertinentibiiSj firmiter in proprietärem donauimus, ad vtilitatcm Hammaburgenfis Eccleftæ Epifcoporum. Inde etiammunificælargitatis noftræ, fcriptum fteri iuflimus, per quodvolumusfirmitcrquciubcmus, quatcnus Archiepifco-pi Hammaburgenfis Eccleftæ habeant poteftatem quicquid illis placuerit fa-
N 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eien-
-ocr page 156-tyo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
ciendum. Et vt hoc à fidclium noftrorum induftria verius credatur, ac per fuc-cedentium temporum curricula diligentiusobfcruetur, manu noftra fubtus il-lud confirmari curauimus,amp; annuli noftri impreflioneconfignari iulTimus.Da-ta VI. Idus Aug. Inditïionex. Anno Dominiez incarnationis Dccccxxxvii-Anno autemOttonerégnante rege II. Adumin Walahufon, Amen.
ÿ’IL E G1 OT TONIS fMP, DE E C-cleßis, HamburgenßEccleßtzßuffraganttbus.
IN nomine fanélæamp; indiuiduæTrinitatisOttodiuinafauenteCIemetialmp. •*' Aug. Quum Imperatoriæ dignitatis officium elle conftet, vt erga diuini cul-tum officij peruigili cura infiftant, amp;nbsp;quidquid augmentum fanétæ ChriftianX religioni adhibere potuerint, indèfinenter in hoc ftudeant. Idcirco nos inter-uentu diledi Archiepifcopi noftri Adaldagi profperitate Sc incolumitate impc« rij noftri, quidquid proprietatis inmarcavel regno Danoru ad Ecclefias in honorem Dei conftrudas, videlicet Slichjrigenlem.Ripenfem, Arufenfem.vel ad-huc pertinere videtur, vcl futurum adqu iratur. ab omni cenfu vel feruitio noftri iuris abloluimus, vt amp;nbsp;Epifcopis præfcriptarum Ecclefiarum, abfque vlla Comi-tis vcl alicuiusfifei noftri exaólorisinfeftationeferuiantamp;fuccumbat, volumus Sc firmiter iubemus. Seruos vero amp;nbsp;colonos in eifdem proprietatibus habitantes , nulli nifl eifdem Epifcopis feruituros ab omni etiam noftri iuris feruitio ab-foluimus, amp;nbsp;fub nulli’ banno vel difciplina illos nifi fub illarum Ecclefiarum ad-uocatis eile volumus.Et vt hoc auóloritatis noftræ præceptum firmum Sc incon-uulfum petmaneat, hanc cartam conferibi, anulique noftri impreffione figillari iuffimus, quam Sc manu propria fubtus firmauimus. Data vi. Kalend.lulij. Anno Dominicæincarnationis n. ccccLxv. Indiótione viii. Anno Domini Otto-nis Imperij 1V. Regni autem xxx. AftumMagadeburch in Dei nomine. A-men.
OTTO IMP. i^DALDAGO, DE LT gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bertate loci.
1N nomine fahlt;ftæamp; indiuiduæTrinitatis Otto Dei dementia Imperator Au-guft. Si religioforum obtemperaremusvotis noftræ liberalitatis loca diuino
Cultui mancipatalargitate donaremus, ad æternæ recompenfationis præmiuni indubitanter id nobis ctedimus profuturu.Quare omnibus conftet nos pro Dei âmorevenerabilis AdaldagiHammaburgeniisEccleiiæ Archiepifcopi flagita-tibus annuentes.conftruendi mercatum in loco Bremun nuncupate iili concef-lifle licentiam, bannum Sc theloneum nec non monetam, tocumque quod mdc regius Régi publicefifeus obtinere poteritprælibatæ conferimus ièdij quin ec-iam negotiatorcs eiufdem incolas loci noftræ tuitionispatrociniacondonaui-mus, præcipienteshocimperatoriæ autoritatis præcepto, quo in omnibus tali patrocinentur tutelç, Sc potiantur iure, quali cæterarum regalium inftitores vr-bium. Nemoque inibi aliquam iîbi vittdicet poteftatem, niii præfati Pontifica-tus Archiepifeopus, amp;nbsp;quem ipfe ad hoc delegauerit manu noftrafignato, Sca.-nuli noftri impreflione roborato. A da iv. Idus Augufti. Anno Dominicæ incarnationis D. ccccLXvi.Indidione viii. AnnO Domini Ottonis MagniImpe-ratoris regni xxxi. Imperij vero IV. Adum Mersburgin Dei nomine féliciter.
OTTO \EX ALD AGO DE LIBER-täte loci. Priuilegium.
T M nomine fandæ Sc indiuiduç Trinitatis Otto diuina fauentc dementia Rex. ^Omnium fïdelium hoftrorumnouerit induftria, qüaliter Adaldagus, fanélæ Kammabufgcnfis Eccleiiæ Archiepifeopus noftramregijimdeprecatus eft di-gnita-
«
-ocr page 157-ARCHIECCLESIÆ H AMM AB VRGENSIS. 151 gnitatem per fidelem fuum miffum, nomine Wigbertum, quatenus prxcepta anoftrisantGcefloribusfuæfanôtæ Ecclefiæanteacollata, noftratuitionecon* firmarentur. Cuiuspetitionem,quiaiiiftameflecognouimus,pijgenitoris no-ftriOttonis fcilicetlmperatoris confilium, quid inde nobis faciendum eflec, inueltigauimus; ipfc vero non folum confilium dabar, verum etiam, vt ira age-remus prxeipiebat, maxime quia quofdam fi hxc in quoquam fragere poflenc tentantesaudiuit. Quapropter concedimus praîdido monafterio,cum omnibus aliismonafteriis fibi fubditis, videlicet Bremun,Bukkun,ßircfiuum amp;nbsp;Ha-ramusla, cum cundis illorum adiacetiis, terris cultis amp;nbsp;incultis, pratis, pafeuis, fyluis,aquis,aquarumuedecurfibus, mancipiis, aliifq; quæ vti polîuntjomnes concelfiones, quas priores Imperatoresconcefl'erant, vc femper fub tuitione perpctualiterfint, amp;quicquidmodohabeant, vel deincepsaliquomodoad-quirere polfint, vt cis eorumque Epifcopo libere feruiant, omni ludiciaria po-teftateremota. Concedimus infupervtnullus Duxneqj Marcliio,vel Comes aut alia quædara iudiciariapoteftas vllam fibi in praedidis omnibus vfurpent poteftatem, nifi praediftæ fedis A rchiepifcopus, amp;nbsp;aduocati quos ipfe elcgerit» ipfi verq aduocati noftrobanno conftringant omnes viros prædidarum Ec-clefiarumadomnemiuftitiamfaciendam. Et vthæcnoftraconcefiio firma amp;nbsp;inconuulfapermaneatjhanciulfimuscartamconfcribi; Äranulinoftri impref-fionefubtusfirmari; quam amp;nbsp;manu propriafubtusfirmauimus. Data vi. Kal. Nouembr. Anno Dominic« incarnationis n. cccclxvii. Indidione x. Anno ftreniflimi Regis Ottonis V11. Adum Veronas in D ei nomine. Amen.
OTTO IMP, ALD AG 0 DE E L E C T1 0-ne E'pifcopi nbsp;nbsp;libertate t^onaßeriorum.
TN nominefanélæamp; indiuiduæTrinitatis Ottodiuinafauentcclemétialm» ■Operator Aug. Qui mundiali poteftate præditiquibufeunque neceifariis re-gentium fufFragari feftinant, diuinam fibi n-ihil refragari Clementiam certif-flîmefeiant. Ideoquenondedignamurafifeólum ad nos confugientium per-ducere ad elFedum clcmcnrcr. Quia ob hoc temporalis regni modification nemnobis panter fperamus, amp;nbsp;amplificationcm æternalilque prouenturam perpetuoperennitatem. Vndenoueritomniumfidelium noilrorum.tam prç-fentium quam futurorum fagacitas, quod Adaldagusfand« Hammaburgen-fisEeelefîaî venerabilis Archiepifeopus, adiens cxcellcntiam noftræ ferenita-tis, expetiu) t à noftra piétate talem libertaeem amp;nbsp;tuitionem monalleriorum in eius Epifeopio confiftcniibus, qualem cætera Archiepifeoporum per noftrum regnum monafterianofeuntur habere. Eiusnamquequiaiuftaamp; rationabilis elle petitio videbatur, ob remedium amp;nbsp;memoriamanimæpiiflîmi genitoris noftri Domini Ottonis ferenifs.Imp. Aug.atque intuitu dilediflîmæ genitricis noftræ Domina; Adclhcidis, ad honorem (anda; Dei genitricis Marias, cuilocus illeHammaburcheftconiecratus, tidem locofupradiéloconcedimuso-mues concelfiones, quas ce ncefierant anteriores Francorum reges amp;nbsp;1 rapera-tores, caterilquemonaftehisad hancdiœcefinpcrtinentibus, ideft.Ramasla-hun,Bremun, Birchifinum,Bukkun,videlicet. itafciliccr,vc femper noftra fub tuitionefint perpctualirer,amp; quidquid modo habcât,ycl deinceps aliquo mo-doadquirerepolfiiit, vteiseorumqjEpifcopolibereferuiant,omni iudiciaria potcftaceremota.Concedimus infupervt nullus Dux,nequeMarchio,velCo-= mes, autâlia quæhbet iudiciaria potcllasaliquam fibi vindicet poteftatem in fupradidorum hominibus monafteriorum,litis videlicet amp;colonis, arque ia-mundilingis, vel cos aliquis capitis banno ob capitis furtum,vel capitis, vel alio quolibet banno conftringat, ai.it aliquamiuftitiam f3cerecogat,nifiaduocati Archicpifcopi fupranominati, quosiple velitamp;conftituat aduocatos. Ipfi vero aduocati prædiétos homines hano noftro ob capitis furtii rede faciendi co-
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;linn-
-ocr page 158-i0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
ftringant. D onamus quoque clericis Hammaburgen fis Ecclefiæ poteftatem inter Ie fine aliunde eligendi Epifcopum, cum necellitas popofccrit. Et vt no-ftræ auétoritàtis hoc præcèptü firmum amp;nbsp;(labile pernianeat, cartarti hanc con-Icribi Jamp;anuli noftri imprdflîonefignari iuflimus; quamêr manüpropfiafub-tusfirmauimus. Data v.KatOôlobr. Dominicæincarnationis d. cccclxxiv, Indiélione i. Anno regni Domini Ottoiiis xiilmperij autem vi. Aôlum Ma-gadaburchj in Domino féliciter, Ameri,
orro IMI\ lt;^DÂLD^GO DE C 0 N-ßru^ione ^pesholt. gt;
î N nomine fanôlæamp;indiùiduæTrinitatisOtrô diuinafauenteclemctialmp^ ■*' Augv Spccialibus fidelium nollrorumncceflîtatibuspie fubueniendumefl'e Imperatoriaaucloritasmonftrat; quantomagishiis, quaeaddiuinumcultum pertinent oportet nos gerere curam. Qiy propter omnibus fandæ Dei Eccle-fiæ filiis noftrifq; fidelibuscompertum elfe volumus.quia Adaldagus Bremen-fis Ecclefix Archiepifcopus per fuum miffum innotuit ferenitati nofttîC, qiiod duæ fororeSjVnaReÿngerdvocata, altera WendilainFrefia, in pago Aftringa, in comitatu Bernhardi ducis tradidiflent omnem hæreditatem fuam ad Ecclc-' fiam Bremenfém, cum fuis aduocatiszea fcilicet conditione vt eam diebus vitç fuæ poflideredebuifTent. Quofaólo, vnaearum ReyngarddiuinoiufTuobiit. Quadefunéla, aliaquæfuperuixit Wendila,diuinoamorecompunôlarotuni quod habuitpræfatæ Bremenfi Ecclefiæ dimifit, duas videlicet curtes Hrepef-holt amp;nbsp;More,cum omnibus fuis pertinentiis,ahifque omnibus rebus, in diuer-iis locis iacentibus, petens ab eodem Archiepifcopo vt in cadem hcredirate monafteriumconftrueretur, amp;congregatioClericorum. Hoc libérer faciens celIiteidemmonafterioHrcpesholrnominatoquandam partem dccimarum; eo (cilicet modq, vt Clerici quos ilhcdiuinus amoraggrcgaffet, regulam amp;nbsp;or-dinem ciericordm in Bremenli Ecclefia Deo feruicntium perpétua fiia in con-uerfatione feruarent. Super quare prædii^us VehérabilisArchiepifcopusper iùum milTum Wigbertum nomine poftulauitcelfitudinetpnoftram, hæcpia ftudia, noftraetiam auéloritatc roborare. Cuius videlicet petitioni, quia nobis piaacraiionabilis vifaeft, affenfüm præbentesdecernimus arque iubemus, vt prædiélus locus,vocabulo Hripesholt habitatio clericorum perpetuo fiar,per-tinens ad Ecclefiam Bremenfcm, fub cura ac difpofitione ciufdem loci Archi-epilcopi, cumorrinibusquaîcidem Ecclefiæ,velàprædido Archiepifcopode rebus Epifcopij collata, vcl abaliisfidelibus fanélæDeiEcclefiænunc collata, / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut deinceps conferenda funt. Infijper amp;nbsp;omrics res præfatæ Ecclefiæ ab omni
cenfunoftri iurisabfoluimus. Concedimus vtresprçdiélæEcclefiç ipfi libéré feruiant, omni iudiciariapoteftateremota. Et vthæcnoftraaudoritasfirma' arque inconuulfa permaneatj iuflimushanccartamconfcribi, Scanulinoftri imprcflione fignari, quam amp;nbsp;manu propriafubtusfirmauimus. Data v. Idus iumj.AnnoDominicæincarnationis d.cccclxxxiii. Anno veto regni ii.Oc-tonis XXV. Imperij autem xv. Adum Veronæféliciter, Amen.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OTTONIS G. DE LIBERT A-
te Ripesholte^
T N nomine fanélæ amp;nbsp;indiuiduæ Trînitatis Otto diuina fauenté dementia A Rex. Si fpecialibus fidelium noflrorum necefsitatibus pie fiibueniendum ef-fe regia audoritas monftrat; quanto magis hii s, quæ ad diuinum cultum pertinent oportet nos gereré curam. Quapropter omnibus fandç Dei Ecclefiç filiis, noftrifquefidelibuscompertumelfe volumus,quia AdaldagusBremenfis Ecclefiç venerabilis A rchiepifcopuS innotuit ferenitati nofl:rç,quod duæ foro-tes,vna Rcyngart vocata, altera Wendilain Frefia, inpago Aftringa, incomitatu
-ocr page 159-ARCHIECCLE^ÏÆ HAMMAßVRGENSIS. '
fâtüBernhardi DuCis, tradidiflerïtomncm hereditäre fiiatn adEcclefiamBrö-rnenfem, cum fuispatronisamp;aduöcatis, eafcilicetconditione, vc earn diebus vitæ/tiæpoflidere debuiflcnt.Quo facto vna earum Rcyngart diuinö iüflu dbiic quadefunda alia, qliæ fuperuixitWendilaj diuinoamorecompundâj totunl quodhabuic.przfatçEcclefiædimifit,duas videlicet curtes Repesholt amp;in More, cum omnibus fuis pertinentiis, ædifîciis, terris cultis amp;nbsp;incultis, mancipiis V-triufquc fexus, arers, campis, pratis, pafeuis, (yluis, venationibus, pifeationibus, aucupiis, aquis, aquarumue decurfibus, molendinis mobilibus immobilibus» viis inuiisj exitibus reditibus, cundüquéaliis appendiciiS, quit àdhüc diel aliquomodoautnominaripoflunt. Petensabeodem Archiepifeopo, vt in ea-dem hereditäre monaftetium conftrucrctnr,amp; congregatio clericorumiHoc li-benter facicns conceflit eidem monafterio Ripeshólt nominato, quandam partem decimarum, co fcilicet modo vt clerici, quos illuc diuinus amor congregaf* fct,regulam amp;ordinem clericorumirt Bremenfi Ecclefiaferuientium, Deo perpétue fua incouerfatione feruarent.Super quare prædidus vcncrabilis A rchie-pifeopus adiit cclhtudinemnoftrampoftulanshçc pia ftudia noftra etiam autoritäre roborari. Cuius videlicet petitioni, quia nobis pia acrationabilisvilà eft, maxime ob hoc, quodpiæ memoriæ genitotem noftrum Ottonem fcilicet Imp. hæc cadem fuo præcepto firmafle cognouimus, aflenfum præbentes, pr^-diturn monaftetium innoftramtutclamfufeipimusatq; mundibutdium ; prç-eipientes hoc regall decreto, vt præfatus locus vocabulo Repesholt habitatio elericorum perpetuo fiat, pertinens ad Ecclefiam Bremêfem, fub cuta ac difpb-fitione eiufdcmloci Archiepifeopi, cum omnibus quæ eidem Ecclefise de rebus bpifeopij collata, velabaliis Dei fidelibus nunc collata, autdcinceps conferen-dafunt. Infupcr amp;omnes rcspræfarçEcclcfiæabomnicenfu iuris noftriabfol-tiimusj8lt; vt cidem Ecclefiæ libéré feruiant,omni iudiciaria poteftate remota fir-miter hac rcgaliprçceptioneiubemus.Donamus etiam ad hæcprçfito Archiepifeopo, interuentu Bernharti Ducis quædam noftri iuris mancipia,litam videlicet Thieefuiden didam, cumfiliiseiusamp; filiabusomniqueprogenie, quç ex biis per fuccelTuratempora fueritprocreata. Omnem etiam eorum poffeflio-^em,ieuadquifitionemci inpropriumtradimus, eofcilicettenore, vt ipfe de-hinc poteftatem habeat, fiue retinendi, dandi, vendendi, cómutandi,feu quod-cunquefibi libitum fuerit inde faciendi.Si quis autem hçc noftra décréta lubdo-lismachinationibus, falfifue dilputationibus aliquo rrtodo irritauerit, regiç no-ftrçmaieftati fe rebellare ccrtiflimcnoucrit. Er vthçc noftra audoritas firma amp;nbsp;mconuulfa perman eat, hanecartam confcribi, manuque propria confirmatam afiuli noftri impreflione iuftimus aflignari. Data xni. Kalend. April, Anno
I Dominiexincarnationis d.cccc.Lxxxviii.lndidione i. Annoautem in. Oc-tonisiegnantis v. Adum Wigeldcshufen féliciter in D É i nomine, Amen.
OTTO J MP, AD ALT) AC 0 DE LÏL Es
tate ^onaßeriorum in regno Danorum,
JN nomine fandxamp;indiuiduçTrinitatis Otto Dei dementia Rex. Omnium fidelium noftrorum, tarn prxfentium quam futurorum piæ deuotioni pareat, quomodo nos obpetitionem Sc interuentum diledi nöftri A daldagi,Brcmenfis Ecclefiç videlicet venerabilis Arehiepifeopi, ac pro ftatu amp;nbsp;incolumitate regni ‘ noftri, quidquid proprietatis in regno Danorum, ad Ecclefias in honorem Dei conftrudas, videlicetSlicfxdcenfem, Ripenfem, Arufenfem, Ottonefwagen-fem, vel adhuc pertinerc videtur, vel in futurum adquiratur, ab omni cenfii vel feruitio noftri iuris abfoluimus ; amp;nbsp;vt Epifeopis prçfcriptarum Eccleliarum abfi que Vila comitis, velalicuius fifei noftri exadoris infeftationeferuiant Sc fiiccu-bant, volumus amp;nbsp;firmiter iubemus. InfuperconcedimusprxdiftarumEccle-fiarum Epifeopis, vt poteftatem habeant cmendi agros, pofleflioncs, amp;nbsp;prædia in
-ocr page 160-ïf4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
in omnibus regni noftri partibus, vbicunque velinc aut poflinO. Scruos vero colonos in corum proprietatibus habitantes j ntilli rtifi lifdem Epifcopis ferui-turos, abomni etiam noftri iuris feruitiö abfoluimus ôi fub nullius banno vel dilciplina illos,nifi fub illarum Eeclcfiarum aduocatis efle volumus, Adhoc ct* iam omncs fideles noftri dinofcant * quod rios Folgberti Eccjeliæ Epi-fcopi L.44^1 fiuequalicunqucparatueuntibus innoftri regni finibustlie-loncum prorfus perdonauimus. £t vt hoc hoftræ audoritatis prçccptum firm u atque inconuulfum permaneatj hanc cartam cdnfcribi, anulique impre/fionc fignari iuffimusi quam amp;nbsp;mänu propria......firmauimus. Data xv* Kal. A« prilis, Anno Dominicxincarnationis d. cccc. lxxxviii. Indidione i. Afino autem III* Ottonis rcgnantis Vi Adum Wildeshufenin Dei nomincfelici* ter, Amen.
»
b r T 0 IIL IMP. D É c r-
ria Stipenlo^
tbJ nominefandæamp; indiuiduaeTrinitatisOttö fupernafaucnteClcmentiä^ * Romanorum Imper. Aug. Omnium fideliumnoftrorum, tam præfentium quam futurorum nouerit vniuerfitas, quod nos, interuentu ac petitione B.no-ftri atriabilis ducis, amp;nbsp;dilediffimi capellani noftri Magniwardi, Liutgero Co-miti dcdimus curtem.quæ vocatur Stipcnlo,iri comitatuipfius Liutgeri comi-tis,amp; in pago Weft talon fl tam,quam cum omnibus vtilitatibus,areis,ædificiis, vtriufquc fcxus maricipiis, terris cultis amp;nbsp;incultis, agrisj pratis,campisi pafcUis* fyluis, venatiónibusjaquis, aquarum dccurfibus j pifcationibus, molendinis, viis, inuiis, exitibus fiue rcditibus, tam quxfitis quam inquirendis, fibi in proprium tradidimus j eo tenore, vt idem Liutgerus Comes de eodcm prædio li-bcramhabeatfaciendi quod velitpoteftatemifiueilludtradere, commurare* vendere feu magis fibi obtinere voIuerit.Et vt hxc traditio firmier per maneat» hanc paginarn manu propria roboranres,figilhiioftri imprafijoneiuifimusin-figniri. Data v. Kal.Maij. Anno Dominicaî incarnationisKlillefimoprimo» Indidione xiv. Anno tcrtij Ottonis regni xiv. Impcrij v* Adum Rauen-hæ féliciter, Amen.
OTTO Hi. DE TKADlTlONH CMonaflerij ^P^mesloht.
T N nomine fandx amp;nbsp;indiüiduæ Trinitatis ■, Otto fcruus aliorum, omnium fi-*deIiumChrifti noftri impcrij folcrs fciat intentio» quod nos interuentu Maginvrardi fandæ Aquilgranenfis£cclcfiæCardinalis,noftriqueCapellani amabilis, maxime autem propter Deiomriipotcntisamorem ipfiusiuftitiam intucntesperhoc noftruni imperialepriuilegium largimur, amp;nbsp;cpnfirmamus fandæ Brimiacerifi Ecclefiæ, ad honorem fandi confeflbrisChriftiWilloldi conftrudæ, monafterium Ramesloh didumjficut fui redores habuerunt,cum omnibus illo rite àfpicientibüs amp;nbsp;integritàtc fua. Eo tenore vt Archiepifeo-pus LiebitzoOmnefquc fui fucceflofes eodem monafterio fruantur,amp;pro vC voluerint, difponant : tarnen timorcm Dci præoculis habentes. Et vt huius noftræaudoritâtisconfirmatio firmier permaneat, hancpàginam manu propria roborantes figillarc præccpimus. Data viii. Kalend. A ugufti, Anno Dominica; incarnationis Millefimo primo. Indidione xiv. Anno iii* Ottonis tegni XIV. Iropcrij vi. Adum Paterno féliciter, Amen.
HEÎN-
-ocr page 161-ÂRCHIECCLESIÆ HAMMABVRGERSÎS. lyf SECK]\IDP’'s LiEBlZ on 1 DE^ iitjertateMonafieriofumlt;^éle[îioneEftfcopi, deinetca-^
quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttt cÿ* moneta. quot;^remenß^ dé pacé
tnercAtorum^
î N nomine fanôlæ amp;nbsp;indiuiduç Trinitatis,Heinricus diuina fauente clcmcti-^ tiaRcx. Si piaspetitiones facerdotutn pronàdeuotioneàd efFcdurti diixèri-mus, id procul dubio ad ftatumpræfentisvitæamp;ætcrnîEbeatitudinispræmia capefccnda nobisprofuturum credimus. Quaproptcromniumfidclium no-ftrorum prçfentium amp;nbsp;futurorû nouerit induftria, qualitcr vir venerabilis Lie-bizo, iànétæHammaburgêns Ecclcfije Archiepiicopusnoftrisobtutibusprai-ilentari f*ecic præceptum bcatæ mcmoriæ fcnioris anteceiToris noftri O ttonis tertij Imperatoris Augufti,inquibus continebatur,quomodoipfepro diuino àmoremonaftcriis in eius Epifcopio côfiftentibus impcriali authoritaceIibcr-tacem amp;nbsp;tuitionem côncefliirct,rogauicq-, celfitudinem noftram,vt nos dcnuo I noftra præceptione eadem monafteriaamp; omniaillucafpicientiaconfirmare-înus. Nosvero eius iuftæ amp;nbsp;rationabilipctitioni aflenfumpræbentesinterue-hicnte dileda coniuge noftra amp;nbsp;regnorum conforte Conigunda, ad honorem fanftæDeigenetricisMaria:,(CuilocusilleHammaburgheftconfecratus, ei-detnlocofupradido concedimusomnesconceftionesquascôccfleratpiacme-moriæ præfatus fenior nofter imperator, cætcrifque monaftcriis ad hanc diœ-cefim pertinentibus, id eft, Bremum, Buckum, Ramaslaum,ßirchifinum,Ha-fælinge, Ripisholt, eavidelicet conditione, vt femper fub tuitionc noftra fint perpetualiter, amp;nbsp;quicquid modo habent, vel deincepsaliquomodo adquirere poflînt, eiseorumqi Epifcopolibéréferuiat, omni iudiciariapoteftateremota- Concedimus infuperpræfato Archiepifcopoeiufquefucçeflbribuslicen-! nbsp;nbsp;♦ tiamcôftruendimercatuminloco Bremum nuncupate, bannûamp;theloneum
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neenon moneram publie! ponderis amp;puri argenti, totumqj quod inde regius
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reipublicæ fifeus obtinere feualiquomodo ad noftrum regium ius pertinerû
poterie, praelibatae Brcmenfi conferimus fedi. Quinctiam negotiatores, eiuC-dem incolas loci noftræ tuitionis patrocinio condonauimus prçcipientes hoc regiæ auâoritatis præcepio, quo in omnibus tali patrocinenturtutelaamp;po-tiantur iure,quali cæterarum regalium infticores vrbium per noftrum regnum potiri nofeuntur. Nemoque inibiahquamfibivindicctpotcftatem,nifiprar-fatæ fedis Archiepifeopus, amp;nbsp;aduocatus, quemipfcadhocdelegauerit. Ad hæc concedimus, vt nullus Dux, neque Marchio, vel Cornes aut alia quælibet iudiciaria poteftas, in fupradiâorum hominibus monafteriorû Hammaburg videlicet Bremun, Buckum, Ramaslaum, Birchufinû, Hafalinge, Repeshoir, aliquampoteftatemfibivfurpet, litis fcilicet amp;nbsp;colonisarque iamundilingis, vel eosaliquis capitis banno, ob capitis furtum, vel alio quolibet banno con-fttingat, aut aliquam iuftitiam cogat faeere, nifi Aduocati Archiepifcopi præ-nortiinati quos idem ipfe velit amp;nbsp;conftituat aduocatos, Ipfiveroaduocati præ-diftos homines banno noftro conftringant ad omnem iuftitiam faciendam. DonarausquoqueHammaburgcfis Ecclcfiæ prædiiftorumqjmonafteriorum ïljô pertinentium clericis poteftatemeligendi inter fefiue aliunde finecefli-las expofcat Epifcopum, æquo tarnen Regis confenfu. Et vt hoe regiæ noftrae auótoritatisprxceptum à Dei noftrifqucfidclibus veriuscredatur, acperfuc-cefTura temporainconuulfumdiligcntiusobferuetur, hancchartamconlcri-bi.manuqsnoftraroboratamfigillinoftri impreflioneinfigniri iuffimus. Da^ ta vin. Kal. Iunij, Anno Dominica: incarnationis M.ni. Indidione i. Anno
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veto Domini Heinrici Regis i. Adum Gebehildehufen.
HEIN-
-ocr page 162-îjtf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘PRIVILEGIA
HEIN R-y C, 1 fMPEÈAroRlS DE liber täte 'locorum ’3reme Ffammahur^ ^Puc-l^aun T^irfne 3 H^maslo^ ‘Ej-pesholt.
î N nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis, Heinricus diuina fauente cld-■^mentia Romanoium Imperator Auguftus. Si petitiones facerdotum pias pronâ deuotioneadeffedum duxcrimus, id proculdubioad ftatumprafentis vitæ amp;nbsp;xccrnæbeacirudinis præmia capeflenda, nobis profuturüm credimus, Quapropter omniuni fidelium noftrorum præfentiumamp;futuroriimnoucric induîlria, qualiter vir venerabdis Vnato Hammaburgenfis Eçclefix Archi* praful, quem nos eidem prxfccinius noftris obiutibus præfentari fecûjpræcc-.pca bcaiç memoriç fenioris Sc antecefldris noftri Octonisteitij ImperatoriS Augudi, in qiubus concinebatur, quomodo ipfeproDeiamoremonafteriiS ill cius Epifcopio confiftentibus iinperiali authoritate libertatem amp;nbsp;tuitio-netn concedilîeCjrogauitqueCellicudineni noilram, vtnosdenuo noftrapræ-, ceptione eadem nionaftcria, amp;nbsp;omnia ilhicpertinentiaconfirmaremus. Nos vero eins luftæ êerationabilipctitioniaircnfumpraebentes, dileôtæconteda-lis noftræ Chunigundæ videlicet Imperatricisauguftæ interuentione, ad honorem (àndçDei gcnitricisMariæ, cui locusillcHammaburg eft confecra-tus,.eidem loco Hammaburgenfi concedimus, cætcrifque moiiafteriis ad banc diœcehm pertinentibus, id cil Bremun, Buckun, Rame.daura, Birc-huiinum, Heslinga, Ripesholt, quicquidfenioramp;autcccflbrnofter, fuique antecelTores Reges videlicet amp;lmperatorcscifdcm monaftcriisdonandoaut roborando concederanr, ea videlicet conditione vt femperfubtuitioneno-Hra hnt perpetualitcr, Cumomnibuspertmentiisfuis, qua-ficis vcl inquiren-dis. Concedimus infuperpræfato Arcliiepifcopo eiufquefucceflbribns liceii-riam conftituendi mercatum in loco Bremun nuncupate, in quo nunc Ar-hiepifcopatus exillit, cumbannoamp;theloneo atquemonetapubliciponde-kis amp;nbsp;puri argenti, totamquequodindeadfifcumnoftrumpertineredinofci-tur prçlibata: Bremenfi conferimus fedi, (^inetiam negotiatores eiufdeni incolas locinollrç tuitionispatrocinio condonamus,prçcipienteshocimpe-iiaîis audoritatis prçcepco, quo in omnibus tali tutela amp;nbsp;iure potiantur, quali piaiorum videlicet ciuitatum inftitores per noftrum regnum potiri nofeun-tur, nemoque inibi aliquam fibi vindicet poteftatem, nifiprçfata:fedis Ar-chiepiieopus amp;Caduocatus, quem iplè elegeriu Adhæc impérial! edido iube-mus, vt nullusDux nequeMarchio, velCornes, autaliaquælibet iüdiciaria potclias.iri fupradidorum monafteriorum hominibus Hammaburg Bremun, Buclcum,Ramaslàum,Bitchufinum Haeslinga.Repesholt, velincçterisper-' rmentns eorundem, aliquam poteftatem fibi vfurpet, feu in litis, colonis, arque lamundilingis, vel eosaliquis capitis Bannoconftringat, autaliquamiu-ihciam cogat lacéré, niliaduocati Archiepifcopi praenominati, quos ipfe vel it ôc conftituat aduocatos. Iplî vero aduocati homines præfatos bannonoftro conftringanr, ad omnem iuftitiam faciendam. Et vt ha:c noftra donatio à Dei iioftriquefidelibus veraeirccredatur.acperfuccelTuratemporainconuulfadi-ligentiusobleruetur, hancchartam conferibi, manuquenoftraroboratam lï-gilli noftri imprcftiqncinfigniri iuflîmus. Data xii.Kalend.Decembris, In-didionc XII. Anno Dominiez incarnationis m.xiv. Anno autem Domini ‘ Heinrici fecundi regnanti xin. împerij vero i. Atiftedi adum féliciterA-meni
-ocr page 163-ARCHIECCLE'SIÆ HAMM AB VRGEN SIS. 157
c H y N R A D V 5 IL 'JB E'C E L L 1 N 0, de mer cat U Eremenß^ nbsp;nbsp;mercatoribns ab Epißo-
fo indicandû,
J N nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis.Chunradus diuina fauente clemé-tiaRomanorum Imperator Auguftus, omnibus diuini noflrique nominisa-niatoribus, tam futuris, quam praîlentibus, perfpicuum efTe cupimus, qualiter nosobminimedenegandâpetitionem diledilTimæconiugisnoftrçGysla: Im-peratricis Auguftæ, necnonobamabilem interuentumchariflîmæprolis no-ftrxHeinrici Regis, Bicelino fanólxBremenfisEcclefiævenerabiJi nobifque amabili Archiepifcopomercatumin eodem locociimtheloneo,numifmati-bus,necnon omnibus vcihtatibus, ad mercatum perrinenribus,habere concef-fimus: ea videlicet lege, vc bis in anno omnes qui illuc caiifà mercandi veniant, vna vice vii. dies ante l?entccoften,fecunda vice firailiter vit. dies ante feftiui-tatem fanéh Willehadi ibidem corporaliter requiefeentis, annualem merca* lumillichabeant. Bannum autemnoftrurn fuper omnes hos illuc venien tes, vc illuceundo amp;redcundohabeantpacem, facimus. Eundemque bannum no-ftrû prædiéto Archicpifcopo ob fuum fidele feruitium ca rationeconcedimus, vc fi inhoeftatuto tempore ex illuc venientibusaliquatemeritas euenerit, in^ deiuditiamfaciendinequedux, nequecornes, ncquealiquis hominum prjc-teripfum amp;nbsp;fuos fuccelloreslicentiam habeant. Et vt hæc noftraconceflîo fta-hilisamp; inconuulfaomnipermancatæuo, hancpaginamindeconfcnbi, eam-que figilli noftri impre/Tionepræcepimus infigniri. Data xvxt. Kal. Oôtobr. AnnoDominicæ incarnationis m.xxxv, Indictione iii. Anno autem Domini Chunradi It. regni xi. Impcrij veto ix. Actum Magedeburch.
T) A T r M JBECELLIEIO zA R C H 1 E^ pißopo d Chunrado'Legedemercatu,monetü tbeloneis^
IN nomine fanélæ amp;c indiuiduç Trinitatis, Chonradiis diuina fauente de-■^nicntiaRomanorum Imperator Auguftus. SolhcitudoImperialispotentix, quæ nos poft exceflum diuæ memoriæ Regum amp;nbsp;Imperatorum diuinae difpo-heioniscundaregentis nonignara refpexit, monetamp;inftigat, Ecclefiis Dei in J^cgno noftro circumquaquc conftrudis tanto vigilantius prudentiæ noftrae curain inipenderc, quanto conftat innoftriordinispromotionecæleftisgratis beneficia nos indulgcntius percepifle. Ex hoc cnim lucri potiflimum prae-mium confidimus, fi venerabilia loca oportuno tempore ad meliorem fuerinc ftatumDco luuante noftraque potentia coopérante perduda.
nouerint omnes noftri Chriftique fideles,qualiter nos pro remedioanimqno-ftræ, obinteruentumdiledæcontedahsnoftræGislæ,Imperatricis Augu-ftæ, nec non çhanftimæ prolis noftræ Heinrici regis ßurgundionum, Bcceli-novirovcnerabiliHammaburgenfi Archipra’fuli,fuisfiiccefloribuslicentiam dedimus conftrucndi mercatum in loco Heslingoa nuncupato, in pago Eilangoa; eo fcilicettenore, vtaduocatusciufdemEcclefix hiisdiebusquibusan-- nualismcrcatusinibicclebrari amp;confluentiapopuli maximefoletfieri, videlicet in feftiuitate fandi Vitimartyrispoteftatem habeanebanno noftrocon-ftringendi omnes, qui illuc conuenerint ad omnem iuftitiam faciendam» Theloneum autem amp;nbsp;quidquid ad noftrum imperiale ius pertinct, ob amo-remprædidi martyris, cui idem locus eftconfecrarus, eidemEcclefiæamp;fan-dimonialibus ibidem degentibus libere vtendum, amp;nbsp;pro noftra perpétua memoria imperiali largitione concedimus. Addidimus etiam pro voto amp;nbsp;peti-
O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tionc
-ocr page 164-ijS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
donc ciufdcm vcncrabilis viri, quoniam fidelem eum in omni negodonoftro compenmus, vt poteftatem habeat, fiquandorei necelfitasexpofcat, velvd-t litas in loco Stadum nominato, in prædioEcclefiaftico,mercatum exintegro conihuendi, bannum amp;nbsp;theloneum, nee non etiam monetam, amp;nbsp;quiequid in* de regius Reipublicæ fifcus obdnerepotent, prælibatæHammaburgenficon-fenmus fedi. Homines veto qui inprædidoprædioquoquomodofibihabita-cula faciunt, fubbannoamp;conftncdoneaduOcadEpifcopalis, nec alicuius al-terius manere decernimus. Et vt hæc beneuolentiæ noftræ traditioItabilis Sç inconuulfa omnipermaneatrempote, bancchartamconfcdbi.manuquepropria roboratamfigilli noftri imprcfllone iuiïimus infigniri» Data iv. Idus De-cembr. Indiódone vu. Anno dominiez incarnationis m.xxxviii. Anno au-tem Domini Chunrädi iêcundi regni xv. Datum Nereftein. Féliciter, A-men.
(Confirm ATio f m p. h e i n r i-et, 'Recelino Epifiopo^ de Mercatu Hesbngoa,
T N nomine fànftæ amp;nbsp;indiuiduæTrinitads, Heinricus diuina tàucnce Clemcn-■*^da Rex. Sollicitudo regalis potentiæ quæ nos poftexcefl'umdiuæmemorix Regum amp;nbsp;Imperatorum diuinæ diipofitionis cunêla regenris non ignara refpc-xit, monctamp;inldgat, EcclefiisDei in regno noftrocircumquaqueconftrudis, tanto vigilantius prudentiæ noftræ curam impèndcre, quanto confiât, in noftri ordinis promotione cæleftis gratiæ beneficia nos indulgentius percepifle. Ex hoc enim podflimumlucdprçmiumapudcôditorem omnium dominum pro-merericonfidimus, fivenerabilia locaoportuno tempore ad meliorem fuerint ftatum Dco adiuuante à nobis pcrduóta. Quapropter nouerint omnes Chrifti noftrique fideles, qualiter nos pro remedio animæpartisnoftri piæmemoriaî Imperatoris Chuonradi, Becilino viro venerabili Hammaburgenfi Archiprx-fuli fuifque fucccfibribuslicentiam à prædeceflbdbus noftris datam confirma-mus, conftruendimercatumin locoHeslingoa nuncupate, inpagoEilongoa, eo icilicet tenore, vt aduocatus eiufdemEcclefiæ hiis diebusquibusannualis mercatus inibicclebrari, amp;confluendapopuli maximefoletfieri, videlicet in feftiuitate fandiViti martyds, poteftatem habeatbannonoftroconftringendi omnes qui illuc conueniunt adomnem iuftitiam faciendam. Theloneum au-tem amp;nbsp;quidquid ad noftrum regale ius pertineat, ob amorem prædidi martyris cui idem locus eft confecratus, eidem Ecclefiæ amp;nbsp;fanótimonialibus ibidem de-gentibus liberevtendumpronoftra perpétua memoria ftabiliendo corrobora-mus amp;nbsp;confirmamus. Sub hac etiam confirmatione pro voto amp;nbsp;petitione eiuf-dem venerabilis viri, quoniam eumfidelem in omninegodonoftro comperi-mus, vt poteftatem habeat, fiquandoreinecellitas expofcat vel vtilitas, in loco Stadum nominato, in prædoecclefiaftico mcrcatum conftruendi ex integro, bannum amp;nbsp;theloneum, nec non etiam monctam amp;nbsp;quidquid inde regiusRei-publicç fifcus obdnere potcrit, prçlibatae Ecclefix Hammaburgenfi ftabilimus. Homines veto qui in prædifto prçdio quoquo-modo habitacula faciunt fub banno amp;nbsp;conftridioneaduocatiEpifcopalis, nec alicuius alterius manere decernimus. Et vthæc noftræ bencuolentiæ confirmatie ftabilis amp;nbsp;inconuuliâo-mni permaneat æuo, haneçarram conicri bi, manuque propria roboratamfi-gillinoftri imprelfioneiuflimusinfigniri. Data iii. IdusMaij. Indiótionc viii. Anno Dominicae incarnationis m.xl. Anno autçm Domini Heinrici Regis terdj ordinant. xm. regniprirao.
Tgt;Riyù
-ocr page 165-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSI5. if»
P KI Pquot; 1 L E G I P' M DÉ P D AT1ÖN É
Go^ecenßs .^onaßertj.
V M fitonlnibustamfuturis,quanipræfentibusChriftifidelibus,quôâ ^cgo Albertus, SanftazBremenfisÉccleiiæmetropolicanç Archiepifcopus* fratrefque mci Dedo amp;nbsp;Fridericus Palatini præfides, hoc cœnobium Gozekagt; quodin nomine Domini noftrilefoChrifti, amp;nbsp;in honorem fanttiflîmç Mariæ Virginis genitricis Dei, amp;nbsp;beati Michaelis Archangcli, pro remedio animarum noltrarum amp;nbsp;patrum noftrorum vel parentum ex patrimonio noftvo conftru-ximus, cum omnibus pertinentiis fuis fandæ Ecclcliç Bremenh tradidimus, hoc videlicet ftatuentes, amp;nbsp;officij noftri auéboritate confirmantes, vtordomo-nafticus, quem fècundum beati Benediéli regulam hic inftituimus, futuris per-pctuis temporibus inuiolabiliter conféruetun Præterea fratres hic feruientesj fecundum Dei timorcm amp;nbsp;regulam beati Bencdiéli liberam habeant eledio-ncm, fed eledus Bremenfi Archiepifcopoprçfentetur. Dccreuimus infupcrgt; vt quifquis in hac ftirpe noftra laicus cçteris ætate proucôtior fuerit, hic no-ftta conftitutionc huicloco aduocatus conftituatur. Si veto euenerit, quod ab-fit, vt talis de ftirpe noftra deficiat quemcunque Abbas cumconfiliofratrum ad dcfenfionem amp;nbsp;vtilitatem loci expetierit, hunc Archiepifcopus Bremen-fis aduocatum conftituat. Qui aduocatus non quæfua funt, quçrat, nec popu* lum fuç tuitioni commiftum violenter aut iniufte opprimât, fed omnia cum confilio A bbatis agat, arque difponat, nec extra eius voluntatem aliquid in populo prçfumat. Ordinamus etiamatque ftatuimus, vtinmonumentum amp;nbsp;con-firmationem huius deditionis, ad fupplementum monachorum, hîcChrifto Régi militantium,quadrâgintalibrç argent! Frificæ monetç leuioris amp;nbsp;totidcm laneipanniexærarioBremenfis Archiepifcopiannuatimperfoluantur. Vtau-temhæcrata amp;nbsp;inconuulfapermancant perfuccedentemgenerationemintc-ftitnonium pofteris, literis iuflimus commcndari, amp;nbsp;figilli noftri imprciTionc firmari. Teftes huius rei funt ifti : Burchardus Halberftadenfis EpifCopus * EppoCicenfis Epifcopus, Wintherus Mersburgenfis Epifcopus; Hatolfus, Adelbertus, Suidegerus. Adolfus Canonici Bremenfes. Dedo Marchio, fratres eius Gero, Timo, Comités de Bren. De liberis hominibus RudolfuS de Goftilice, Fridericus de Lefuick gt;nbsp;Helinpertus de Widefendorpej Sigeboto de Stuuen. Minifteriales Bremenfes,Sibecko amp;nbsp;frater eius Gerungus amp;nbsp;Godc-fcalcus,Mecelinus. Dat. in.Kal.Oftob. AnnoincarnationisDomini m.liii? ludiftione in.Epifcopatus Domini Alberti Archiepifeopi, Anno viin Adum Gozeka in Chrifti nomine féliciter, Amen.
HEINR/Cr5 ALBEÉTO DÉ (ßO MÎT A-tu tn Pagij iîunefga Piudga.
1N nomine fanétæ amp;indiuiduçTrinitatis, tteiftricùsdiuinàfaüenteClefiaetl-» tia Rcx. Si loca diuinis cultibus mancipata, more anteceflbrum noftrorüm
Regum amp;nbsp;ImperatorumditàreSc füblimare curâmus,aeternamrecributionem nobis inde futuram liquido credimus. Quocitca omnium Chrifti noftrorüm-quefideliumtaipfucurorum quam præfentiümnouerit induftria, qüahter noS pro remedio beatç memoriæ patris noftri Heinrici tertij, Regis fccundi Rama»» noruin Imperatoris Aügufti, amp;nbsp;ob interuerttamdileftæ matris noftræ Agnetis Imperatricis Auguftæ, nec non ob petitiohémamp;deuotümac fidele feruitiuni* Adalbert! vencrabilis Hammaburgenfis Ecclefiac Archiepifeopi quae eft com ftrufta in honorem famfti Saluatoris amp;nbsp;fandiffimae eius genitricis Mariaé Virginis, quendam noftri iuris Comitatnm, feilicet in pagis Hunefga,Sc Fiuilgacum codem iure omnique vtilitatc quam anteceflbres noftri habuerunt, vel vllô modo in futurum inde potetit prouenire, ad vfum eiüS diftæ Eeelefix in pröprium.
O 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttadi-
-ocr page 166-\ nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
tratiidimus, amp;cóndoriaüimus. Infuperctiam cidem ArchiepifcopolicGntiärö éi. poteftatem conceflimus, iheodcm comitatu duos mercatus conftituendi ,v-numvidelicet in Wincheum, amp;alteruminGcrleuiiVert, cummonecis amp;the-ióneis tam in aqua, quam in terra, amp;nbsp;in omni diftridionequæ ad forumamp;re-giäm pertinet poteftatemi ita quidé vt nullus 1 udex aut exaélor, vel vila alia per-lona, prêter libitum prçdiôti Archiepifcopi regiamnoftraratraditioneminua-dere,àut irritam faccre prçfumat. Hanc autem traditionem tali ratione firmaui-mus, vtpræfatus Archiepifcopusamp;fucceflbresilliusdeprçnomiiiatisrcbus li-beram deinccps poteftaté habeant tenendi, vel quidquid illis ad vfum Ècclefiæ prçnominatæ placuerit inde faciendi. Et vt hçc noftraregalis traditio ftabilis amp;nbsp;inconuuliâ omni pcrmancat æuo, hanc chartam inde conlcriptam, manu propria, vtinfravidctur roborarites, figilli noftri imprellione iuflîmus infigniri.Da-ta VII. Kal.Maij. AnnoDomiriicæ incarnationis m. lvii. Indiôtione x. Anno autem Domini Heinrici ïv. Régis ordinant.ii 1. regn i primo. Aôtum Wercde in Dei nomine féliciter. Amen.
DIPLOMA ^PNDAftONiS
Canobij ‘P^flandenßs,
JN nomine fandae amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis. Ego A.delbertus fanélæ Romanæ ApoftolicæfedisLcgatus, necnonvniuerfarumOrientaîium ac Septcntrio-= nahum nationum Archiepifeopus, Hammaburgenfis quoqjEcclcfiçprouifoï jndignus,vniueriis natis videlicet ôinafcituris in Chriftd hdelibus Hdelemora-tionem amp;nbsp;fempiternamfalutem inChrifto. SicutEccleiîafticçrcligionidero-gantes zelo iuftitiæaccenfidebemusarguere, itapiis fidelium a^etlibusetiam in omnibus confenfumprçbere verum eft Sc neceuarium,adhoneftiffimaquçqi appetendadiuinitus illos allicere,tumfiquçpcticruntcumulo dileótionis auge-re. Vndeprçfentiumamp;futurorum/ciatvniuerfitas, qualiter nos Hunonisglo-riofi Comitis, fùç coniugis aequevenerabilis Guillae petitionem adtmplentes, Bafilieaminpago Ammiri,inlocoRaftedeappellato, fubinuocacionefanótifli-mi confcflbris amp;nbsp;Epifcopi Odalrici conftrult;ftam,a uoftra àuéloritate ftabilem in perpetuum legalem efle decreuimus, déterminantes ad earn villas, quaruni hxclunt nomina jNerene, Hana, Bekenhufen, Lemede, Bredehorne, LoygCj Oftenhorft, Hannichus, Mirihufen, Raftcde, eaconditione,vtfaluohonorcamp; debito iure matris Ecclefiæ in Wiuelftede,ad præfatam Raftedenfem Eeclefianr hæ villæpertineant, amp;nbsp;abfque omni contradiótione fubiaceant : ita tarnen, fi ad-iiocatus ipfi’Ecclefiæ hobisnoftrifqifucceflbribus, fcilicct A rchiepifcopis fuis obedientiam exhibuerit, nee præuaricatione Doâorcm iuftitiæ conturbauerit. Et vt hæc per omnia fiiccedentium tempora firma amp;inGonuuliàpermaneanti chartarri hanc fcrlbi, amp;nbsp;figillonoftrocorroboraripræcepimus. Data anno incarnationis Dominicæ m. lix. Indidione xii. lii. IduS Septemb. Ordinatio* nis veto eiufdemreuerendiflimi Archiepifcopi Adalberti xvi.
HEINKICIAS AD ALBÙPT O, DE T P ADD tione Lteßnunde iß Pnludihus.
J N nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis, Heinricus diuina fauente Cld-mentiaRex. Cum regiæ dignitatis fit, ius cuilibet lèruare fuum, præcipuc ttmen Ecclcfiaftica iura nobis obferuanda videnturjquia,fipecGandum,tole-rabilius in hominem* quam in Dtum, fi non pcccandu, reuerentius tarnen Deo quamhominibus obfequendum. Nos quidem patrum præcedentiumveftigiai-mitari optâtes* augere bona ecclcfiaftica, auéla retinerc.noftroq; in quantu pof-fiim’patricinio tueri debcm’, quatenus noftra tenera ætas ad virile robur adhe-lans,promoucriiclperans,amp;dandi in Dcogloriamaflequatur,ôc data inter homines
-ocr page 167-ARCHIECCLESIÆ H AMM ABVRGEN SIS.
Rimesconfîrmandigratiamnonamittat. VniüerßsigiturfanftxDeiEcclefiæ noitrifquefidelibus, camfuturis, quam praefentibusnotumeirc volumus.qua-liter dominus Adalbertus fandæHammaburgenfis Archiepifeopus pattonus amp;nbsp;fideljs nofler clementiæ noftræ ferenicatem adiit fupplicando, quatenus no-ftræproprietacisquoddamprædium,currem fcilicetquæ vocaturLitftmuone» incomitatu Marchionis Vdonis, in pago Wjmodi nuncupato ficam, cum o-mnibus pertinenciis fuis, progenitoris noftri chars memoris Heinrici Roma-Rorum Imperacoris Augufti,noftræque anims remedio,in ius ins transtünde-remus Ecclefiæ, amp;nbsp;hoc idem omniaque alia eiufdem Ecclefiæ bona,modis vn* decunque legalibus aggregaca, iure fibi perperuô poffidenda, omni contradi-élionepoftpoiita, pernoftri prsceptipaginamconfîrmaremus. Honeftsigi-^ tur pecitioni noftro côfilio fidelium, videlicet dileóli magiftri noftri Annonis, Archiepifcopi Colonicnfis, Sigefridi Archiepifcopi Moguntini, Burchard! Halberftadçnûs Epifcopi.OttonisMarchionis confentire decernentes; rémunérantes qnoqueprædifti Archiepifcopi lugefcruitium, quodpatri noftro ' nobis incelfabdi deuotione exhibuit, eandem prsnominatam curtem cum v-niuerfis appendiciis, hoc eft, v triüfque fexus mancipiis, areis, sdinciis, agtis* pratis, pafeuis, terris culcis gt;nbsp;amp;nbsp;incultis, aquis aquarumque decurfibus, molis» niolendinis,pifcationibus,venationibusjexitibusamp;reditibus, quæfitis amp;in-quirendis, monetis, theloneis, noftrique banni diftriétum, fuper omnes ipfam terram inhabitantes, foreftum etiam cum banno regali per totum pagum W i-niodi, cum infuhs, Bremenft fcilicet amp;nbsp;Lechter diclis, neenon cum paludibuS Linebroch, Afebroch, Aldcncbroch, Weigcribroch, Huchtingebroch,Brin-fcimibroch, Wcigenbroch limitedifeurrente vfquein Eiternafluuium,pro a-nimæ noftrs corporis faluce, fancHHammabiirgcnß Ecclefiæquæeft in ho-noredomini amp;faluatorisnoftri, eiufqueintemeratægenitricisperpetusque Virginis Maris, amp;nbsp;beati lacobi Apoftoliconfecrata, perpetuoiurepoffiden-dam,omnium præfentiumvel fuccedentiumcontradiótioneremota, in proprium tradidimu^atque donauimus. Confirmamus autem munificentia regia eidem Ecclefiæ libertatem, amp;nbsp;bona omnia quæ à Carolo Magno pcsdeceflbris noftri Romanorum fiquidem Imperatores, vel Francis reges vfque ad tempo-ranoftraprsnominatae Ecclefiæ conceflerunt, amp;nbsp;nos habendum ei omni tem-poreatqueiure perpetuo poflidendum, per noftri prscepti pâginam concedi-mus, omni noftra amp;nbsp;hoftrorum fucceflbrum.cuntlorumque mortalium maio-rum vel minoruinquietationeremota,parochias fcilicet, décimas, terras cul- , tas amp;nbsp;incultas, comitatus, mercatus, monetas, thelonea, cum omni vtilitate quaedefcribi, vel quoquomodo indeproüenire poterit. Et vt hsc noftra rega-hs traditio ftabilisamp;inconuulfapcr fuccedentium momentatemporum pet-maneat, hanc chartam inde confcriptam.manu propria vt infra Videtur Corroborantes, figilli noftri impreflione iüftïmus Infigniri. Data eft v. Kal. lulij, Anno dominicæ incarnationis m. lxiï. Indiétione I. Anno autem ordinationis’ domini Heinrici iv, regis vni, regnivero vi. Adurn Altftedij in Dei no mi- ' ne féliciter, Amen.
HEINRICHS ADALBERTO DE C'OMD tatu tnpago Emifgoa, yE'efifala itAn^eri.
Î N nomine fanâç amp;nbsp;indiuidusTrinitatis, Heinricus diuina fauente clemen-* tiaRex. Cum regiædignitatis fit,iuscuilibet feruarefuum, prçcipue tarnen ecclefiaftica iura nobis obferuandavidentur, qüiafipeccandum,tolerabilius inhominem quamin Deum, fi non peccandu, reuerentius tarnen Deo, quam hominibus obfequendura. Nos quidem patrum præcedentium veftigia imi-tarioptantes, augere bonaEcclefiaftica, auôlaretinere, noftroqueinquan-
O 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tum
-ocr page 168-16z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- PRIVILEGIA
I
tum pofTuinus patricinio tueri, tlebemus,quatcnus noftra tenera æras ad virile roburanhclans, promoueri Iperans, amp;dandi in Deogloriamaflequatur,amp; data inter homines confirmandi graciam non amictat. Vniuerh's igicurfan-eta Dei Ecclefiç noftrifquefidelibus, tamfuturisquampræientibus notumef-le volumus, qualicer dominus Adalbertus fanôtç Hammaburgenfis Eccleüx Archiepifeopus, pacronus amp;nbsp;fidelis nofter, clemcntiænoftræ ferenitacem ad-ii t, fupplicando, quatenus eidë £cclefiæ,quæ eft in honore fanfti Sal uatoris e-iufquc intemeratæ genitricisperpetuæque Virginis Mariæ, amp;nbsp;beatilacobi A-poftoli confecrata, comitatum Bernhardi Comins daremus in proprium, V n-de ad promerenda patriæcieleftisgaudia, amp;nbsp;adprolongandafubdiuina fem-perdefenfionenoftræ vitæcurricula, Siadexplendamnoftrorum petitionem fidelium, videlicet dileftimagiftri noftri Annonis Archiepilcopi Colonien-fts, Sigifndi Archiepifeopi Moguncini, Burchardi Haluerftadenlis, Gutha-rij Babenbergenlis, Adalberonis Wurziburgenf, Epifeoporum, Qttonis Duels, Bertoldi Duels, OttonisMarchionis, FrithericiComitisPalatini, Eck-kibertiComitisconfcntire decernentes; rémunérantesquoqucprædiôh Archiepifeopi iuge leruitiumquod patri noftro, amp;nbsp;nobisinceflibilideuotionc exhibuit, eundem Coinitis pra:nominati comitatum in pagis Emilgoa, Weft-fala, amp;nbsp;Angeri litum, cum vniuerlis appendiciis eiufdemComitisbeneficia refpicientibus, hoc eft, vtriufque fexi^s mancipiis,areis, ædificiis, agris, pratis, paicuis, terris cultis, amp;incultis, aquis, aquarumdccurfibus,molis,molen-dinis, pifeationibus, exitibus amp;reditibus, viis, amp;inuiis,quasfitis amp;inquiren-dis, mercatis, monetis, theloneis, foreftumetiam cumnoftrobanno regali per omnem comitatum, hiis tantum venationibus exceptis, quas nos aut præ-deceftbres noftri, Romanorum fcilicetlmperatores, vel Francorum Reges, Ecclcfiis vel Principibus per regij auóloritatem prçcepti largiendo coniuli- , mus, faniftx Hammaburgenfi EctJefiç pro noftræ vtdiximusnoftriquepro-genitorisanimçremedio, perpetuo iurepoflidendum, omniprælentium vel fuccedentiumcontradidioneremota, in proprium tradidimus, atque dona-ulmus. Confirmamus igitur munificentiaregia eidem Ecclefiæ Hbertatem per omnia retincndam, amp;nbsp;bona omnia quæ à Carolo Magno prædeceflbres noftri, Romanorum fiquidem Imperatores, vel Francorum Reges vfquead tempora noftra prænominatæEcclefiæ conceflerunt, amp;nbsp;nos habendum ei omni tempore, atque iure perpetuo poftidendum, per noftri præcepti paginam concedimus*, omni noftra SenoftrorumfuccclForum, cunétorumquemorta-llum minorum vel maiorum inquietatione remota. Parochias fcilicet, décimas, terras cultas, amp;nbsp;incultas,comitatus,mcrcatos,monetas, thelonea, fo-rerta, cum omni vtilltate, quaedefcribi vel quoquomodo inde prouenirepo-terit. Et vt hare noftra regalis traditio ftabilis amp;nbsp;inconuulfa per fuccedentium momenta lemporum permaneat, hanc chartaminde conferiptam, manu propria, vtinfravidetur, corroborantes, figilh noftri imprellioneiuflimusinfigni-ri. Data ix.Kalend. Nouembris, Annodominicæ incarnationis m. lxii. In-diiftione ii. Anno autemordinationis domini Heinrici quart! Regis vin» regnivero vi. AdumRatisboncin Dei nomine féliciter, Amen, *
HElNRlCl IMPERATORIS tA D A L B E R-to de Qmitatu Stadenß.
T N nomine fanlt;ftaeamp;indiuiduæTrinicatis,Heinricus diuinafauenteclemcn-■*^tiaRex. Cumregiædignitatis fit iuscuique feruarefuum, prçcipue tarnen ecclefiaftica iura nobis obferuanda videntur, quia fipeccandum, tolcrabilius in hominem quam in Dcum, fi vero non peccandum, reuerentius tarnen Deo quamhominibus obfequendura. Nos quidem patrumpræcedentium vefti-
-ocr page 169-ARCHIECCLESÏÆ H AMM ABVRGEN SIS.
giaimitari optantes, augere bona ecclefiaftica, au£tâ retiriere, noftroqiie in quantum poiîùmus patricinio tueri debemus, quatenus noftratcneraætasad virile robur anhelantes promoueri fi promouetit Iperans dandi in Deoglo-nam conlequatur, data inter homines confirmandi gratiam noriamittat. V-. niuerfis igiturfandæ DeiEcclefiæ noftrifquc fidelibus tam futuris quam prx-fentibus notum cfle volumus, qualiter dominus Adalbertus, fanûæHamma-burgenfis Ecclefiæ Archiepifeopus patronus amp;nbsp;fidelis nofter, clementiæ no-ftræferenitatemadiitfupplicando,quatenuseidemEcclcfiæquæeft in honore Dei faluatoris, eiufque intemeratæ genitricis perpetuæqueVirginis Mariç,amp;: beati lacobi Apoftoliconfêcrata,comitarumVdonisMarchionis,quempatet v fiiushabebacantequamaccipcret, daremus in proprium, vnde ad promerenda cæleftis patriæ gaudia, amp;nbsp;ad prolonganda fiib diuina femper defenfione noftræ
.. têporahsvitæcurricula, amp;explendam noftrorumpetitionemfidelium, videlicet dileéti magiftri noftri Annonis Archiepifeopi Colonienfis, Sigifridi Ar-chiepifcopi Moguntini, Burchardi Haluerftadenfis, Guntharij Bauenburgenfi Adalberonis WiziburgenfisEpifcoporum.OttonisBaiuariorumDucis.Bertol' , x di Ducis, Ottonis Marchionis, Fritherici Comitis Palatini, Ekkiberti Comi-tis decernentes confentire 5 rémunérantes quoque prçdiéti Archiepifeopi iuge feruitium, quod patri noftro amp;nbsp;nobis incefl'abili deuotione exhibiut, eundem prænominati Vdonis Marchionis comitatum in Angeri fitum, cum vniuerfis appendiciis eiufdem Marchionis beneficia reipîcientibus, hoc eft, vtriufque fe-xus mancipiis, areis, ædificiis, agris, pratis, pafeuis, terris cultis, amp;nbsp;incultis, a- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
quis amp;aquarumdccurfibus, molis amp;nbsp;molcndinis, pifeationibus, exitibus St re-ditibus, viis amp;nbsp;inuiis, quæfitis amp;nbsp;inquirendis, mercatis, manetis, theloneis, fo-reftuetiam cum noftro banno regali per omnem comitatum iis tantum vena-tionibus excepeis, quas nos aut prædeceftbres noftri Romanorum fcilicet Im-peratorcs vel Francorum Reges, Ecclefiis vel principibus per regij ault;ftorita-tempræcepti largiendocontulimus, làndæHammaburgenfi Ecclefiæpro no-ftræ, vt diximus, noftrique genitoris animæ remedio, perpetuo iure polEiden-dum, omniumpræfentiumvel fuccedentium contradidtione remota, in proprium tradidimus arque donauimus. Confirmamus autem eidem Ecclefiæ mu-nificentia regia libertatem per omnia retinendam, amp;nbsp;bona omniaquæ à Carolo Magnoprædeceflbresnoftri, Romanorum fiquidem ImperatqresvelFrancorum Reges vfque ad tempora noftraprçnominatæ Ecclefiç conceflerunt amp;nbsp;nos habendum amp;nbsp;omni tempore atque iure perpetuo poftidendum per noftri præ-cepti paginant concedimus, omninoftraôc noftrorumfucceflorum cundorû-que mortaliurr maiorum vel minorum inquietatione remota. Parochias fcilicet, décimas, terras cultas,amp;: incultas, comitatus, mercatos, monetas', thelo-nea,forefta, cumomnivtilitatequædefcribivelquoqjaomodo indeprouenite poterunt. Et vt hæc noftra regalis traditio ftabilis amp;nbsp;inconuulfa per fuccedentium momenta temporum permaneat, hoc inde conferiptum manu propria, vtmfravideturcorroborantes,figillinoftri imprefl'ioneiuflîmusinfigniri. Da-taeft IX. Kalend.Nouemb. AnnoDominicæincarnationis m.lxii. Indidtio-ne II. AnnoautemdominiHeinriciordinationisquart!Regis vni.regnivero VI. AftumRatifponiæféliciter, Amen.
HEINRICI JMP. IK ^RÆDIO
tn TJiUa VKinethe.
I
JN nomine Gmftæamp;indiuiduæTrinitatis, Heinrjeus diuina fauente Clemen- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
tiaRex, Notum efle volumus omnibus Chrifti noftrifque fidelibus, tam futuris quam præfentibus, qualiter nos ob interuehtum ac petitionem fide-Ijum noftrorum Sigffidi Magontini Archiepifeopi, Annonis Colonienfis Ar-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. chiepi-
-ocr page 170-' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- '•' -v
J ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- l’ o’l»Çgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--P , . .
V . ■ amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lquot;v • •' ■
•■='.■ '
iiS4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
chiepifcopi,fimulquc prodeuotoacfideli feruitio dileâi noftn’ AdalbertiHä- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,
maburgenfis Archiepifcopi, quendam feruientem noftrum, Nannoncm nun-cupatutn, vna cum filio fuo Hildiberno vocato, arque filia fua Lucia, nee non prædiis, quæcunque habere vifus eft, in loco Winethe dióto, in pago Lacne,in comitatu Heinrici Comitis, ac vniuerfis bonis fuis, eifdéfcilicec prædiis per-tinentibus, id eft, vtriufque fexus mancipiis, terris culcis amp;nbsp;incultis, areis, ædi-ficiis, agris, pratis, pafeuis, campis,fyluis, venationibus,aquis,aquarum decur-fibus, riuis.pifcationibuS) molis,molendinis,viis amp;nbsp;inuiis,exitibus amp;nbsp;reditibus, quæficis amp;nbsp;inquirendis, amp;nbsp;cum omni vtiliiate, quæ vllo modo inde proucnire poteft, adfaniftam HammaburgenferaEceJefiam, in honorem famftxDeige-nitricis Mariæconftruélam dedimusatque tradidimus; ea videlicetratione.vt prxdiötus Archiepifcop’ Adalbertus fuique fucceifores de prænominatis mä-cipiis, eorumque pofleflionibus, liberam dehinc poceftatem habeant; ita ficn-tidecæterisEcclefiçfuçproprietatibus eiufdemloci Archiepifcopi hucufque habuerunc, ac deincepshabituri funt. Ipfi quoqueprænominati feruientes, Nanno fcilicet, eiufque heredes tali deinceps lege ac iure vtantur, quali ceteri corum conferui prædiafualiberalipoteftatetenendi, infra Ecclefiaftica dan-di, vcndendijcommutandi, precariandi,hæredibusfuisrelinquendi.Etvtha:c noftraregiæ traditionis auóloritas ftabilis amp;nbsp;inconuuhà omni permaneatæuo, hanccartam inde conferiptam manu propria corroborantes, ftgillinoftri im-preffioneiuflim’infigniri.Data xvi.Kal.Febr» Annodominicæincarnationis M. Lxiv. Indidione ii. Anno autem ordinationis Domini Heinrici iv. régis IX. regnivero vn. AdumThburiæ in Dei nomine fellciter, Amen.
DJ^OBJ^S MANSIS
in zAldinbtighin de tribus in Stafhorß.
TN nomine fandaî amp;nbsp;indiuidux Trinitatis Adalbertus almæRomanæ amp;nbsp;A-■•'poftolicæ fedislegatus, vicariusPapæ, nec non omnium Septentrionalium nationum Archiepifcopus, fanélæquoqueHammaburgenfîsEcclefiç proui-for indignus. Notum efle volumus omnibus prçfentibus, quam futuris Chri-fti fidelibus, qualitcrDominaGysla noftravidelicetBirxemenfis Canonica, dc prçdio fuo duos manfbs, fitos in loco qui dicitur Aldinbughin, tres veroin loco, qui dicitur Staphorft, cum omnibus appendiciis, id eft, vtriufque fexus mancipiis, areis, agris, ædificiis, pratis, pafeuis, terris cultis amp;nbsp;inçultis, fyluis, venationibus, quæfîtisôcinquirendis, amp;nbsp;cum omni vtilitate, quæ vllomodo inde proucnire poflunt,Hammaburgenfi Ecclefîç in propnum donauit atque contradidit. Eo fcilicet tenore, vt in precariam duplicem ab Ecclefia commu-tationem reciperet. Vnde nos tam religiofis alFcÓhbus dignû præbcntes alTen-fum,prçdiôtæfcilicetDominæGyslç,adcommutationem fui, quodEcclclîç iradidit.patrimonij, de bonis Eccicfiæ décimas villarum, Rithramamp;Beuin-hufen donauimus, amp;nbsp;ad tenendum in diebus vitse fuç conccflîmus. Si vero ali-quis fucceflbrum noftrorum commutarionem hanc,quam nos inftituimus in- -fringit, prçfata fcilicet Domina Gysla, fua retineat. Igitur vt hæc traditio ftabilis amp;nbsp;inconuulfâ omni æuo permaneat, bannum noftrû impofuimus,amp; hanc cartamindeconfçribi,amp;impreffionefigillinoftriroborari iuflîmus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
-ocr page 171-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSM M
Ego Gotebaldus frapoßtui tnterfui ßtbßripßi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ego Cynnamusprtepoßtus intetfut ßtbßripß.
Ego Bertholduiprmpoßtus interfui.i^ßb/cripß. Ego iArnoldtis pr^epoßtus interfui ßbßnpß^ EgoThtetoprtepoßtuitnterfun^ßbfirtpß. SgoBertmpr^poßtus interfui t^ßbfcripß.
Ego Liudgerus decantis inter fut ^ßbfirtpß. ‘ Ego Adalbertusdecanustnterfui^ßtbßripß. Ego lt;tAdam tnagiferfcholarumßripß fijßripßgt;. EgoHentmipresbyterfubfcripß» Ego Meinbardui presbyterßbßripß. Ego Leo presbyterßbfcripß, Ego Aduldagus presbyterßbfiripß, . Ego Ansfrtduspresbyterßbßripß.
Ego Bertolfus diaconusßbfcripß. Ego y y aldo diaconusßbfcripfi, Ego Etlo diaconusßbßrtpß. Ego Ltudger diaconusßbfcripß, Ef^o fdabbico diaconusßbfiripß, Ego lt;!Alderadus dtaconusßtbfcripßi Ego Thedicodiaconusßb/cripß.
AnnoabinoärnationeÜominiM. Lxviii. IndiâionéVt. AniiöVèreÜöiüini ÀdalberciÂrchiepifcopi xxvii. Daca pcrmanum MeginvardiÂrchicappeU larij ni. Idùs luttij. Ââuiü Bremx, féliciter«
HEINRICI^S IK LtEMARO DE TRADL ttone zAbbatia Eltena^
jN ilominc fanôlxamp;indiuiduicTrinitatiSjHcinricus bieinricifiliuslihpctdi loris fecundigt; diuica faucntcClementiaRcx. Exeropliitti iuftitiæ amp;honc-l^âtis àpacribus noftrisdiuæmetnoriæ AuguftisàccipienteSt turn exproprie) feafu per nos ipfos qua; fint iufta ac t)eo plaeita intelligentes, tegiam hoftram Maicftatem dccere perfpeximus, rt fideles hollrosndetnaciultitiamadnos feruaoteSi digtiiSretributionibusinuttereinüL QiiamobrctnLietnarumfan-ftæHammaburgcnfisEcclefix vecérabilcm Archiepilcoputn notnihis noftri prçcipuum amatorem, atque optime de hobis therentem, dignum duximus, ’ vtprofua in nos fide egregia ac perpétua deuotiohemagho «.«..*.«• ttiunerc donaremus. Cum enim gens Saxohùtn ob fupèrbiam cctncrariaànobis tebeU lionc rccederet, amp;nbsp;bellum aduerfuinhos toto de....... eo amplius fumeret, illefidem femel nobis iuratam pure cluaih lande conferuans,fuos acfua,cergt; te diuitias magnas,reliquitjfeparatus ab illis atque ad nos vcnieiisjateri noUro fîdiis irremotus cornes toto illo temporeadfuic.'nifi fortehoftrxiultîones àc publics aôtiones aliquo ablcgaflent aut propriJtipfius vtilitaces it rationes ad horam hoc expoftulaflcnt, vc abelTet, non ilium tenuitas rei faîmiliaris, hon làborum fatigationes, non vit» difcriiminaaliqua dittiouere. Eodeth bello Sà^ xonicô duabus pugnisgrauilfimismaximopericulo nobisadfuitgt; fedamp;apud fedem Apoftolicam, contraHiltebrandum perturbatorem ôrbis ..««j«. iha-gnis difïîcultatibus amp;nbsp;anxictatibus Icgatione noUrà fundus eft, tribus vicibus ad expugnahduni vrbem Romam, Si capicndalû nûbifcum veticrat Huic ob fidem
-ocr page 172-PRIVILEGIA
âdcm in nos tantam amp;volantatemquamoptimam, fpontaneaconfideratio-ne bcncfacere volcntcs, Abbatiam Akene in honore fanéti Vici martyris con-ftrudatn,iuxtaRhenumfluuium,inpagoHamaland, Gerardi comitatufitam, fanclæ Hammaburgenfi Ecclcfiæ in venerationem faluatorisarque eiusgeni-tricispcrpetuæ Virginis Mariæ, necnonetiamfupradidi fandi Viti, prcnofif-fimi martyris confecratæ perpetuo iurepoflidcndam tradidimus, cidcmque Liemaro præfatæ Ecclefiç prouifori amp;nbsp;paftori digniflîmo.ac fuis deinde fuccef-foribus inomne aîuum pcrfruendam conceifimus, quo tali libertatis noftra: excmplo facilius ceteros ad fimilem dcuotionem, amp;nbsp;noftrum feruirium adtra« hcremus. N os tarnen à multis rétro dlebus Hammaburgenfem Ecclefiam præ omnibus ferediligentes, temporibus Adalbertieiufdem fedis venerabilis Ar-chiepi feopi, viri cruditiflimi atq; egregiefidelis, curtem ill i noftram Liefmun-di diôtam, compl ura alia prçdia comitatus amp;nbsp;donaria multa atque ornamenta contulimus, quo ipfius Domini noftri faluatoris petitioncm, qua in re fumma falus amp;nbsp;vita crt, atque eiufdem genitricis intcmerarævirginisopitulationem habere poflemus. Dedimusautem eo more, quo Reges amp;nbsp;Imperatoresfolent» cum omnibus appendiciis, miniftcrialibus, mancipiis vrriufque fexus, nundi’ nis, theloneis, monetis, mercatis, areis. çdificiis,terris cultis amp;nbsp;ineukis, pratis, pafeuis, Viis, êc inuiis, exitibus amp;nbsp;reditibus, foreftis, venationibus,aquis,aqua-rumdecurhbus,molis,molendinis,piicationibus,quæfitis amp;inquirendis, £c-clefiis,Capellis,decimis.amp;cumomni iure,quodadhçctemporahabuit, amp;nbsp;i vtilitate quç in futurum inde iufte prouenire poterit. Et \ t hçc noftrç craditio-nisaudoritasomni tempore rata amp;nbsp;ftabilis, ôiincôuulfa perm,aneat,hanc car« tam faôtinoftri fignificatriccmacteftem fuperca rcconlcribi amp;nbsp;hgilli noftri kgnari impreflioneiuflimus.Data x.Kal.Iulij.Anno Dominica» incarnationis M.LXxxni. Indidione vi. Anno aurem ordinationis Domini Heinrici iv. Régis xxix-.regni xxvn.AétumRomç poft vrbcmcaptam,féliciter, A men,
FRETENA DÂTA L 1 E M A~ '
ro zArchiepifcopo.
T N nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis, Heinricus diuina fauente clc-■^mentiaRomanorum Imperator Auguftus. NotumelTe volumusamp;prçfcn-tibus amp;nbsp;omnium feculorumpopulis, qualitcr fidelis nofter LiemarusSandç HammaburgenfisEcclcfiæ venerabilis Archiepifeopus, petitionem faciens noftræ Celfitudinis Sereniratem adiit. Habebat is ex noftra muniheenna, qua vtebatur, Abbatiamquandam j quam ei intebellioneSaxonum fîdem nobis Icruanti, ac fuis omnibusrelidisarmaHoftrafequenti, in fuftentationemin-dulfimus,AbbatiaFrcdenanufiçüpata, ad honorem fanftiflimæac pretiofifli-mæ martyris Felicitatis, rhatrisvii. filiorum * fub Principe Chnfto conftrufta, accanonicismonialibuscommilfa, in pagoWcftfaladitto, incomitatuGer-hardi Comitis fita eft. Quam cum pra^fatus venerabilis Archiepifeopus Lie-marus Ecclefiæ fuæ in honorem fandi Saluatoris, eiufquc genitricis perpétua; VirginisMariæ, aliorumque fandorumiacobi ApoftoIi,amp;VinMartyriscon-ftrudæ.concediôtpèrpetuoiurecontradifummiflîsprecibuspoftularet. Cui ctiam Romæ ante biennium, capta vrbcLeoniana, abbatiam aliam Ekdcne didam.inpagoHamalantiuxtaRhcnum fub honore fandi Vitifitam,ac temporibus fidelis noftri fandæ mémoriæ Adalberti Archiepiftopi prçdiamulta noftris ex reditibus cotulimus, nunc ih hac petitione fideliflimós noftros Wc-celonem Moguntinum, EgilbcrtumTreuircnfem Archiepifeopos, Conradû Traiedenfem,Robcrtum Babenburgcnfem,Meynhardum Wirceburgéfem ÈpifcopQS, Fridericum Duçcm Sucuorum adiutores fibi adhibuit. Nos ergo adiutorum dignitatem, fidem, deuotioncmconfiderantes, fimul eiiam ipfius ArchiepifcopiLicmari iuge feruirium, ôtpcrpecuospronobislaboresretra-dan-
-ocr page 173-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS.
ÄantcSjVoluntatieorum pro pietatenoftraac liberalicate dccHbnoluifnus. b gitur dcccrncnteseorum petitionibusacquiefcere.eandem A bbatiam Frede-na nominatam, fandæHammaburgcnfiEccleû'ælmperaroria manuconcef-fimus, ac in proprium tradidimus, VC earn iure perpctuoteneat,podideatjordi-net) amp;nbsp;vcatur i (perantes hoc factum in falutem anima: amp;nbsp;vicæ fubfidium nobis futurum, Dedimus autem ficut mos eftdare Regibus amp;nbsp;Imperatonbus, curft minifterialibus, cum mancipiis viriufquefexus, cum clencis, Ecclefiis, Eccle-fiarum dotibus, decimis, terris cukis amp;nbsp;incukis, quædtis amp;nbsp;inquircndiSjfyluisj foreftis, venationibus, pratis.aquis, aquarumue dccurfibus, pilcationibus.viis amp;nbsp;inuiis, molis, molendinis, pafcuis, mercatis, thcloneis, monecis ad haec cum omni vtilitatc,quaî cxire cifdem ex bonis iufte poteric.SiC autem illam traden-tes,hanccartam in tekimonium poftcritati confcribi, amp;nbsp;ßgilli noftri impref-• fioncfignari iuflîmus, ne qua deinceps poteftas hanc noftram traditioncm te-mcrarcamp;conuellere in perpetuum audeat, Data eft autem v. Kalend Janua-rij, Anno abincarnationeDomini m.lxxxv. Indidione vxii. Dominiau-tcm Heinrici Annorcgni xxxii. Imperij ii. Adum Wormatiæfehciter, A-men.
//El N RI ci fMP, DE ^ESTITKTIONE lîL (omUiarnmEmefcha^isAngera^ rreßfalta^qua^s
iAdalbertus amijerat» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p
T N nomine fândæ amp;nbsp;indiuiduï Trinitatis, Heinricus Dei gratia RomatiO* * rum Imperator Auguftus. Nocumeflevolumus vniuerhtati Chrifti noftriqi fidclium, quakter Dominus Adalbertus, venerabilis Archicpifcopus fereni-tatemnoftram adiit, petens amp;nbsp;pokulans, quod Ecclefîç Hammaburgenh, cui ipfe paftor amp;nbsp;reétor praeerat,donate vellemus Comi tatum,qucm in Emefcowa amp;Weftfalelitum,Bernhardus Comes virnobilis,amp; nobis genere propinquusj regcndum vtendumquc fufceperat, Habuit fccum adiutores in petendo Complûtes: ex PrincipibusSigcfridumMogontinum, AnnonemColonienfem, Atchiepifcopos, aliquos etiam ex Ducibus amp;nbsp;Marchionibus, numerauic fuOs pro nobis domi forifquclabores, oftenditperpctuam eiusinnos voluntatcm. £tquiaiphusBernardi Comitis ad hancremquxrendus erat aiTenfus, ipfutn vir (apiens pretio amp;nbsp;precibus adduxit, vt praefcns laudator amp;nbsp;aflcnfor exifteret* Tune nos ipfi Archicpifcopo Adalberto ob mérita fua bcneuolentcrad hoC petitionibusfidcliumnoftroTum adquiefcentes,maximeetiam cumremune-rationem nobis fperam’à Domino faluatore, amp;nbsp;fandiflima eiusgenitricc Ma-l’isA fando Vito martyre gloiiofo,à quibus locus ille euidenter incolitutjCo-mitatum eundem, ipfo BernardoComitelaudante amp;adfenfum prarbente Ec-clefiæ Hammaburgenfidonauimus amp;tradidimus. Addidimus etiam ei, ficuc nios eft, noftraî auftoritatis feriptum, figillum ei imprimentes, quod hoc in lô • gum fieret poftcritati teftimonium. Verum deinde procedcnte tempore,Cum nouæ in regno perturbationesfurgerent, dolisamp;inuidiaquorundamfaóturti eft, vt Ecclefia fupra memorata eodemcomitatuadaliquod tempuspriuare-tur. Venicnsautemfucceflbrciufdem Domini Adalberti, venerabihs Archicpifcopus Liemarus, qui non minus in noftro feruitio laborauic, rcril nobis in memoriamicduxit,precesadiungens,iudiciumpoftulauitj atqueidfæpefa-ciendo tandem effecit, vt in Purificatione inter ipfa folemniamiftarumeundem Comitatum Deo Saluatori amp;nbsp;farwftç Marite olferenres recognofccremus, ac in perpetuum redderemus.Fadum eft in 1 talia Veronæ in monafterio S.Ze-nonis, videntibus amp;nbsp;cognofcentibusErpone Monafterienfi Epifeopo, atque aliis Epifeopis amp;nbsp;Principibus compluribus, auxiliante etiam Domino Papa Clemente, quanquam turn prarlens corpore non adeflet. Itaque hoc fafto iuC ftmushuius rccognitionis Scredditionis cartam fieri,amp; fignari vt elTer in omne
tem-
-ocr page 174-168 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
tempus firmum, amp;nbsp;ratura, atque omnibus notum. Humbertus Cancellarius vice Archicpifcopi Moguntini Routhardi atque Archicancellarij recogno-uit. Anno Dominicæincarnationis m.lxxxvi. Indidione iv. Heinricoanno XLiii. régnante. Imperantevero xrii. DataeftParauij, præfcntcamp;Iaudantc, ac confirmante Domino Papa Clemente» RecognofcebantexPrincipibus, Epifcopus MonafterienfisErpo. EpifcopusVeronenfisWolftrigeLVincenti-nusEpifcopusEcelojTaruifianus Epifcopus Eumpoldus ; Epiicopus Velcren-fis Aribo; Epifcopus FauencinusRoutpret. Marchiones, Azo, ßurcbardus. Comités, Mcgenfridus, Wido, Houe, amp;nbsp;alij complûtes»
z.iRCHlEPlSCOPP'S de II. manßs, qnosdédit Cerhardus de
Stumpenhußn,
T N nomine fanôtæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis, Liemarus Dei gratiaBreraenfis Archiepifeopus,omnibus Chriftifidelibus præfentibus amp;futuris falutem di-cit» Notum elfe volumus caritati veftræ, qualiter Geihardus filiusGerberti de Stumpenhufen, poft morte partis, feruore iuuentutis multas rapinas, multas captiones in homines Ecclcfiænoftræ, fine exemplecommiferat. Quod cum faceret diutilfime, efletque iam intolerabilis omnibus,nos amp;nbsp;dux Magn”, quem non minus in fuis hominibus ofFendetat, vfi fumus in eum nos mucroue anathematis; illepcrfccutionisinfeftationefada, ergo hac voceille ànobisa-nimæ, à Duce periculum pertimefeens vitæ, timoré coadus eft, vt declinatio-nem faceret Duci, nobis aurem fatisfadionem damnorum. Cum ergooptio illi daretur, quidnam in compofitione amp;nbsp;emendationenobis ofFerret, fummS aliquam denariorum, an partem prædiorum ; poft multam deliberationcm vi-dens fibi copiam argenti nullam elFe,nec fpem in amicorum præfidijs aliquam, deditexpaternahereditatemanfosaliquot, cummancipiis vin» Quodeum apud Bremam die ftatuto faceret, amp;nbsp;dater fuper reliquias fandorum in prædio Afanthorpdido,manfos vu. cummancipiis viii» fadumeftvtineavillapars manforum deelFet vel dimidia. Deinde cum in villa quæ dicitur Acheim, nos
DuxMagnus, ôç reliquimilitesEcclefiænoftræquibufdamdecaufiscoHo-quiumhaberemusjaderant aurem Duxmagnus, vtdixi,Vdo Marchio Vdonis Marchionis filius, tune adolefcens, Cornes Fridericus, tune aduocatus Eccle-fiæ noftræ,Comes Ekkibertus,Comes Egilmarus,Lambertus Comes de Weft-fala, Adolfus frateripfiusGerhardi,ThiedericusSueuus, Fr.nofterMarcelli-nus amp;filius fratris noftri Adalbero, quidam VdodeV/eftfala, nobilisadole-fcensFolcbertus. HijomnesmilitesEcclefiæ noftræ. Demilitibus Duciscornes H.de Hammaburg, Comes Reynoldus, Hermannus de Imma. De militi-bus Marchionis, Gerbertusfrater ipfius, G. Doulncus deStatha,amp;alij quam plures, tum ex li b cris hominibus arque ex familia Ecclefiæ plus quam trecen-ti. Ibi Gerbertus prafenslaudantibus Fratribus eius Gerberto amp;nbsp;Adolfo viden-tibusamp;audientibushiis quosnominaueram, atqueomnibus,qui inconuen-tu illo aderant, nam publiceadum eft, fuper reliquias noftras cum chirotheca, ficut mos eft liberis Saxonibus tradidit in Afanthorpeurtim ipfamamp;manfos IV. amp;dimidium, cumareis,ædificiis, terriscultis amp;inculris, quæficis amp;inqui-rendis, pratis, pafeuis, pifcationibus, aquis, aquarumque decurfibus, fyluis.fo-reftis,venationibus,paftionibusporcorum,incifionibusarborum, molendi-nis,atque omnibus vtilitatibus quæ inde iure prouenire polFunt, Màncipia de-dit VIII.filiampresbyteriLamberti,amp;alia vu. Vtautemimpleretnumerum manforum feptenarium,quem promif*ratgt;dedit in villa,quæ dicitur Vfhufan, manfos ii. amp;dimidium, cum area vna. Aderat Comes F»aduocatus Ecclefiæ, qui chirothecam traditionis lacris reliquiis impofitam, vtmos eft, abftulit, amp;
-ocr page 175-ARCHIECCLESIÆ H A MM AB VKGENS IS. 169 abipfo Gerharde) per digitorum extenfionetn promiffionem confirmationis accepit. Poft idem G. decimo die ex condiólo noftro in iylua apud Asbeke, vbi nos calcem ad ædiftcandamEcclefiamnoftrain parabarniis, matrem fuamve-riflimam ciushcredem nobis prefentauit: quæ exlege Saxonum donationemc-ius ore laudauit, amp;nbsp;digito confirmauit. In huius rei teftimonium, vt res gefta pofteritatifiatcognita, chartamhancconfcribi iuflimus, bullaplumbea, vc nobis mos eft, fignari. Aótumeftanno ab incarnatione Domini m.lxxxviii, Annoipflus Liemari ArchiepilcopiEpilcopatus amp;c ordinacionis xvn.lndiólio-ne XIV.régnante Scimperante iv.regeamp;lmperatoreH,
Vy^aldofenex gÿ* quot;vetttliis archicanceUarius recognowt,
DB TRADITIO-
nc Asbeke Alerbeke.
1N nomine fanôlæ Sz indiuiduæ Trinitatis, Liemarus Dei gratia Bremenfis Archiepifcopus, omnibus Chrifti Ecclefiçquc fidelibus tarn futuris, quam ptçfentibus falutem dicit. Nofle volo charitatem veftram, qualiter quidam G. Nobilishomoj ftlius Gerberti de Stumpenhufen, quivt infuperiorichirogra-pho continetur, quçdam prçdia, Ecclefiæ noftræ pro emendatione quarundam culparum contradidit, Poftêa non coaôbus fed fponte fua prædium quoddam Alarbeke didum in paélione quadam eidem Ecclefiç noftræ in proprietärem dédit. Hoc autemhabuit in paéto nobis laudantibus vt fieret homo nofter||er manus, amp;nbsp;açciperet de camera noftra vi 11. libras denariorum Goslârienfi-nm, amp;nbsp;hoc ante Pentecoften illis diebus, quibus mercatum apud Bremam habetur. Hanc etiam oblationem amp;nbsp;voluntariam paôtionem nos tune laudaui-mus, accepimus eum in hominem, beneficium dedimus, omnia fecundum vo-luntatem eius perfecimus. Hoc feire volumus fuccefl'ores noftros hanc padio-nem feruari debere fibi foli dumvixerit, non filiis eius, nonheredibus. Tradi-dit autem illud idem prædium in Bremenfi crypta veterifuperaltare, numero manibrum x. cum mancipiis, amp;nbsp;ficut mos eft, cum areis, ædificiis, terris cultis amp;nbsp;incultisj quçfitisamp; inquirendis, cummolis, molendinis, aquis, aquarum-uedecurfibus.pratis, palcuis, lyluis, lignorum amp;nbsp;arborum incifionibus, amp;nbsp;o-mnitalivtilitate, amp;nbsp;co iure quo ipfe illud idem pofiiderat amp;nbsp;parentes eius. Aderant prçfentcs amp;nbsp;hæc videntes multi ex militibus Ecclefiæ, comes Ekkiber-tus, Atholfus ipfius frater G. Folcbertus, frater nofter Macellinus, Adftabant deferuientibus Ecclefiæ multo plures, Th. villicus, Suieko, Ecbertus, Ram-wordjThietwid; Odico, Burchard,Tiedheri,Athelbero,Conftantinus, Rein-wardus. Fadlaluntomnialegaliter. Sedhiis itageftis, acceflerunt amici no-ftrij amp;fubmonueruntnos,ipfum G. in poteftate Duels fuifl'eeodemtemporC) propter impietates amp;:rapinasacvaftationes, quasfecerat in ducatu, nihil autem pofte facere legitime, nee dare, necaccipere, nifiexiret depoteftate Duels. Tunc nos Ducem Magnum in natiuitate Domini inuitantes pro co inter-pellaulmus, exorauimus, exire de poteftate eius fecimus, vt liber elfet ex toto. Deinde cum poft tres feptimanas nos cum quibufdam militibus Ecclefiæ amp;nbsp;feruientibus quam pluribus, ad villam rtsbeke proficifceremurad calcem adEc-clefiam noftram fabricandanvpararemus, ipfe nobis cum matrefua, quæ tum viucns erat, eiusheresveriftima, in villaHafela, in domoGotefcalciferuien-tis noftri, occurrit, traditiones omnes ex nouo fecit, amp;nbsp;eorum prædiorum quæ priusproemendationedederat, Sceiusprædij, quodinhocchirographo, pro paftione beneficij dedilfe eum apud Alarbekc commemorauimus, ipfe cum chirotheca, freut mos eft, tradens hæcommaprædiola, fupercrucei'namp;reli-qulas noftras ex nouo dedit. Ekkibertus comes expromiflo F. Comitis, qui tunc erat aduocatus, chirothecam abftulit, G. confirmationem digito, vt mos
P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft
-ocr page 176-lyo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
eft SaxonibuSj fecitj matre eins confirmante, fient iuftum erat; frater ipfius G. Atholfus præfens laudauit, quanquain adeuin laudare nô pertineret. Ita omnia aéta funt legaliter fecundum omnem modum, Præfentes ibi fuerunt Cornes Ek-kibertus. Th.aduocatus Anshelmus,Folebertus, Atholfus,Seruientesautem Ekkebertus, Mathelin’, Burchardus, Thiedericus, Athelbero, Reingoz, Reinhard, Conftantin,Thiederic, Gerfrith, Rathard, amp;nbsp;alijmulti. Et vthæceius traditio amp;nbsp;paótio firma fit amp;i. incÔuulfa in perpetuum,placuit nobis amp;nbsp;fibi (criptû fuper hoc fieri, amp;nbsp;bulla noftra fignari in perpetuum reftimonium earum rerum.
FRIDERICI EP IS CO PI DE E/0 L L A N-dis Priuilegium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।
|N nomine fiinétæamp;indiuiduæTrinitatis, Fridericus Dei gratia Hammabur-•* genfis Ecclefiæ antiftes, vniuerfisfidelibus in Chrifto, præ/entibus amp;nbsp;fiituris perpetuam benedióhonem. Paóhonemquandam, quam quidam cis Rhenum commanentes, qui dieuncur Hollandi, nobifcum pepigerunt, omnibus notant volumus haberi. Præfati igitur viri Maieftatem noftramcóucneruntobnixero-gantes,quatenus terram in Epifcopatu noftro fitam,ha61:enus incultam paludo-lamq;, noftris indigenis fuperfluam, eis ad excolendü concederemus. NosStaq; noftrorum vfi cófilio fidelium, perpendentes rem nobis noftrifq; fucceflbribus profuturam, non abnuendæ petitioni eorum aflenfum tribuimus. Huius autent petitionis talis fiebatpattio, vt de præfatæ terræ fingulis manfis, fingulos deha-rios, fingulis annis nobis datent. Manfi veto menfionene difeordia in pofterunt in populo haberetur, quæ manfio in longitudine feptingentas amp;nbsp;viginti, inlati-tudinevero xxx. habet regales virgas, cum riuulis terram interfluentibus, quos cis fimili modo concedimus, hic inferibi neceflarium duximus. CôdiXeruntde-nique fecundum decretum noftrum decimam fè daturos, ita videlicet, vt de fru-gibusterræ xi. manipulum, deagnis x. de porcis fimiliter, de capris fimiliter,de anferibus fimiliter, nec non dccimam menfuram mellis, amp;nbsp;de lino fimili modo datent. Pullumequinum vfij; ad feftiuitatemfanéh Martini folo denatio, vitulû obulo redimerent. Adfynodalem iuftitiam amp;nbsp;inltitutionemTraiedenfis Ecclefiæ nobis fe per omnia obtempérât uros promiferunt. Indicia amp;nbsp;placita fecularis legis, ne ab exttaneis prçiudicium paterentur, ipfi vt omnes rerum difienfiones inter fe definirentur.De fingulis centum manfis ii. marcas fingulis annis fe per-foluere afleruerunt. Maiorum placita fine indicia rerum fi iph inter fe definite । nequitent, adEpifeopi audientiam referrent,eumq; lecum ad caufam definien-dam ducentes, inibi quam diu moraretur, de fuo ipfimet procuratent ; eo teno-re, vt de placitati quæftu duas partes haberent,tertiam veto Epifeopo præberet. Ecclefias in præfata terra vbi eis cogruum videretur, côftitui conceflimus. Qui-busEcclefiis decimam decimarum noftrarum parochiaru Ecclefiarum earun-dem diftinéte in vfus làcerdotis inibi Deo feruituri præbuimus.Parochiani veto nihilominus fingularum Ecclefiarum fuisEcclefiis manfum vnum in dotemad prædiôtos vfus ucerdotis fedaturos confirmant. Nominavirorum quinosad hanc paârionem faciendam confirmandamque conuenerant hæc funt. Heinti-cus facetdos, cui præfatas Ecclefias in vita fua conceflimus ; ceteriquclaici He-likinus, Arnoldus, Hiko,Fardolt, Referic;quibus iamfiepediôtam terram,fecu-dum feculi leges, amp;nbsp;præfatam conuentionem concedimus, amp;nbsp;ipiorum heredib’ poft ipfos. Huius conuentionis adftipulatio fiebat anno Dominica: incarnatio-nis M.cvi.Indiôlione VI. régnante Dno Henrico iv. Rom.Imp. Aug. Ad cuius paginæ decretû confirmandum cû adftipulatione noftra, noftri impreflione fi-gilli hic anncéti nobis complacnit. Siquis iftacontradixerit, anathema fît.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Huius paginx confirmutiom ego VlAlt;iTnherus prapoßtus interfui
^fubfcripß.
1
-ocr page 177-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS;
Ego Mdrquardu/pràpofitus,
Ego Hafiko prapoßtüs.
Ego Hugoprapoßtiii.
E^o nAddlbero.
Ego Tutho interfut ißßtbßripß,
Ego Gerungus aduocattu interfui iß reeegnotti^
Ego Thtdertcuh Ego yj^tUo interfui. Ego Erpo interfui iß recognoui. Ego Adelbertus.
Ego Geryvardus.
Ego Ermbertus. Ego ^einyvarduSt ' Ego E^elt^us,
DE E C C L E S 1 1 S BRAMSTEDE, Sanfiede iß Edtfdorpe,
J N nomine {an^SbeSc indiuiduaeTrinitatis, F. Dei gratia fânftx Haramenbur-*gcnfis Eccleüæ Archiepifeopus, omnibus Chriftianis falutem dicit. Notuni ciTevolumustampræfentibus,quamfuturis, tamnatis,quamnafcendis,quali- , terduæ Capellç adEcclefiam Bramftcde terminatæ, iufTu nutu venerabilis A-dalbcrti noftri prædeceiToris fint côftruétæ: bac tn rationcjne matriEcclefiæ ali-quodcrefccretdetrimentum. Duxenim Saxoniæ Bernardus fiepius difficulta-temitineris amp;paludofa locaconquæftus, Thiedolfcftorp capeilam impctrauiC conftrui. Dummagis ô^magistumultusquerimoniacaugcretur, quodEcelefia cwtis temporibus, raris vel nullis è plebanis peteretur. lllc praediftus Archiepifeopus AdalbertusSanftedi oratorium, confenfupresbyteridcBramftede, fe-citdcdicari. Hæc filia matri iniuftapotentia fuitadempta. Nosquoniammaf trera dedicauimus,ipfi omnia appendicia fua bâni noftri edido alligauimus,haj ^dprædidâEcclcfiamBraniftedi, fine omni contradidione villas pertinere no -fificamus:Burfati, Dreptifati, Vtlide,Hafcwrtc, Wrtfletc, Rechtebe, Wirfebe, ViFen^îrrthe, Santftedi, Butli, Rechtéflide,Brechufen,Nigclande, Aligwerfen* Grcnnefte, Aldendorp, Thiedelinftorpe, Eidenwrth, Butli,Nienlant,Wimer-fthorp,Flietfete,Lunenti,Stotle,Scathenebutli,Lindeneira,Witteneftede,Ho-lcna,Eochla, La, Lubberftedi, Achenftedi, Hornendorp,Feneno,Alpenftede, Hagan, Waldesbutli, Hlidenftcdi, Sethorp. Hocfadûvtmaneatftabile, fîgilli noftriattéftatione firmauimus. Anno abincarnationeDni m. cx. primoanno erdinationis eiufdem venerabilis Archiepifeopi F. Bremæ adum indidione ir. féliciter, Amen.
IHNOCEHTirS PP. EPISCOPIS de obedientia quamfacient/ùo Metro^ politano. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X '' '
TNnocïntivs Epifeopus feruus feruorum Dci, venerabilibus fratribuj, ' vniuerfisEpifcopis Suediæ falutem amp;nbsp;Apoftolicambenedidioncm. Æquum cft, vtqui aliis præefl'c defiderat fuis prxlatisreuereri humihter nÔerubefcar, Cctcrum venerabilis frater nofter A. Hammaburgenfis Archiepifeopus ad federn Apoftolicam veniens, grauiter quæftus cft,quod cû vobis, fîcut in antiquis
P 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptiui-
I
-ocr page 178-,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, P R i V ï t Ê G I Ä
priuilégns Gregorij, Sergij, Leonis, Benedidi,Nicolai, amp;nbsp;AdrianiRomanorurîf Pontificum continetur, metropolitico iure præfidcat, dcbitam ei obedicntiain fobtrahatis. Quod profcdo à vobis tanto cft ftudiófius corrigendum, quâto fub-ie^o populo ctiam in hoc bonç conucrfationis exemplo debitores eftis, impen-dere.Per præfcntiaitaq;fcriptafrâternitativeftræ mandamus,(^uatenuspiçfato fratri noftro A. Hâinaburgcn'fî Archiepifcdpô,tanquam metropolitano veftro,-ôbedientiam amp;nbsp;rcuèrëtiamdefcratis, èc nullam ei fuper hoc moleftiam de ecte-fo irrogetis. Dat. apud montem Aucntinum vi. Kal. lunij.
■ INNOCEl^Tlf^S PP. ALBEROl^I
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€pifcôpo contra, iAfccrutn,
iNNocÈxtivs Epifcopus lcruus fèfuorum Dei, vencrabili fratri Adalbe-*roni Hammaburgéfi Archiepifcopo ,ciufque fucceflbribus canonice promo-ûcndis i falutem amp;C. Apoftolicam benedidionem; Ad hoc in B. Pétri cathedra difponerite Domino conftituti elle confpicimus, quatinus fingulis Ecclefiis, SC Ecclefiafticis perfonis, fuam conferüemus iuffîtiâm, Sc qualiter tam temporali-ter, quam fpiritualiter earum ftatus integer perfeueret, (alubritér prouidere cü-remus. Dignum etenim amp;nbsp;rationabilc eft, vt ficut facrofanda Déi Ecclefiavni-tatiS ae fîdei perpétua mater exiftit, ita nimirum eius priuilegia euftodiantur il-læfa, amp;nbsp;nullis moleftiis, nullis oppreifionibus praüorum' homifiurrl fatigctur.Sç-pevtiquc venerabilis Adalbero Hammaburgenfis Archiepifeopus in præfentia prædeceflorum noffrorum felicis memoriæ Calixti amp;nbsp;Honorij, at noftra, qaæ-Itus eft, AfcerumLundcnfcm, amp;nbsp;alios Epifeopos Daciætibidebîtam, ficutme-tropolitanoiuo, quemadmodum in antiquispriuilegiis Gregory, Sergij, Leô-nis,Bencdilt;fti, Nicolai, Adriani, Romanorum Pontificum continetur, obe-dientiam denegare: frequenter autem amp;nbsp;à prædiôlis prçdeceflbribus noftris, Calixto amp;nbsp;Honorio, amp;nbsp;à nobis eis mandatum eft, vtautad tuam Sc Hammabur-genfis Ecclefiç redirent obedientiarn : aut ß quam fuper hoc iuftam fe habere coinfiderent rationem, ad fedem A poftolicam venirent oftendere parati. I-pfi veto Apoftolicis contemnentes obedire mandatis, nec venerunt, necre-fponfales miferunt. Quia igitur nemo lucrum debet de fua contuinacia obti-nere, ex deliberato fratrum noftrorumEpifeoporum amp;Cardinaliumconiilioj tarnLundenfem, quamalios EpifeoposDaciae tibi rcfticuimus. Ad formam i-taquepriuilegiorum Gregory, Sergij, Leonis, Beneditbi, Nicolai,' amp;nbsp;Adriani, EpîfcopatusDaciæ,quot; S'redix, Nor\^egiæ, Farriæ, Gronlandiæ, Halfinga-landiç, Islandiç, Scridiuindiç, amp;Slauorum, thanflîmi filij noftri Lotharij y Regis precibus inclinati tibi amp;nbsp;per te Hammabürgcnfi Ecelefiç, fuç videlicet metropoli, prçfèntis feripti pagina confirmarnus. Si qua igitur in futurum Ecclcfiaftica, fccularifue perîbna hanc noftrç conftitutionis paginam feiens contra earn temere venire tentaüerit, fecundotertioue eommonitai fi non û-tisfafhone commoda emendauerit, pöteftatis honorifque fui dignitate careat, reamque fe diuino iudicio exiftere deperpetratainiquitatccögnofcat. amp;nbsp;à iâ-cratiflimo corpore Sc iànguinc Dei Sc Domini redemptoris noftri lefu Chrifti , aliéna fiat , atque in extremo examine diftriélx vltioni fubiaceat. Cunéiis au-terri hçc ftatuta noftra ferüantibus fit pax Domini noftri tefuChrifti, ^uate-gt; nus Sc hic fruólum bonse aéhonis petcipiant, Sc apud diftrilt;ftum iudicempremia æternç pacis inueniant, Amen. Datum Romx apud montem Aucntinum per manum Almerici faniftæ Romana; Ecclefix Diaconi, Cardinalis Sc Gancellarij vi. Kalend. lunij. Indiótione x i. Incarnationis Dominica; Anno M.cxxxn'i.PontifinatusveroDominiIjmoccntij Pp.n. Anno in.
t ö-
-ocr page 179-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. ,175
L O T H A R 1 1 IMP. DE LIBERTA, pojfeljionum Eccleßa^ nbsp;nbsp;cor um qui co.
loni funt^
IN nomine ûnôlæ amp;nbsp;îndiuiduæTrînitatis, diuinafauenteclcmencia, Lothâ-* rius tertius Romanorum imperator Auguftus.Cüm omnibus debitores fimus, fpecialius tarnen pauperes Chrifti tefpiccte debemus ) eorum bonam inten-tioncm in omnibus promouerC) amp;: manutenerc. Nouerit itaquetamfuturo-rum quam præfentium induflria t qualiter fanttaï conuerfîonis frater Vicelinus - exlegationc Athelberonis venerabilis ArchiepifcopiHâmaburgenfîs, per to-tam Slauiam, quæ in ipfius fita eft parochia curam amp;c. vicem fufceperit prædicâ-diverbumdomini. Quicupiensinvicelegatiönis fuæpermanentibusgt; ficutno-uellæplâtationisagricolafruôtumâdferre,Eeclefiam ineademSlâuia, quæ No-ôummonafteriumvocatürj inchoauitj amp;nbsp;fratresinèafecundumfanôfi Augufti-ni regulam fatis deuote circa religionem inilituit, fpetans commendatione di-uini officij, amp;nbsp;regulari conueriàtionc', rudes illius gentis mentes ad agnitionem veritatis molliri amp;nbsp;infletti. Cui ficut Eccleftafticæ pîantationis operàrio, in tem-poralibus prouidere cupientes, rogatu dileétæ noftræ Rikenze amp;nbsp;principum hocconceiTimus, vt illius terræ habitatores liberamhabeantpoteftatem offerendi fiuevendendibonafuapræfatæEcclefiæ, amp;altiusquam prædiôtus frater Vicelinus, Domino annuente in eadem terra fundare ftuduit. Idem concedim^ ipfi de Holtzatis, in quorum confinio prænominata Ecclefia fundata eft. Vt au-. téprçfatæEcclefiæfratrcsjtamoblatisquamexemptisquietevtipofTint:omniâ. quæ ipfis quoquomodo collata fucrint, ab omni exaótione abfoluimus, præci-piendoiubenteSj vtnullus Archiepifcopus, Epifcopus^duX, marchio.comesj vicecomes, nulla denique magna priuataue perfonadn bis conceftis eos inquie-tare, deueftire, moleftare præfumat. Si quis vero contra hoc quod nunc conce-dimus conatus fuerit,centum libras auri, medietatem cameræ noftræ, amp;nbsp;medie-tatem prçdidis componat fratribus. Quod vt verius concedatur, amp;nbsp;ab omnibus diligentius cuftodiatur, præfentis decreti paginam figilli noftri impreflione in-figniri iuffimus. Huius reiteftes funt, Athelbero Hammenburgenfis Archiepifcopus ,Thietmarus Verdenfis Epifcopus, Athelbertus Marchio, Adolfus congés, amp;nbsp;Conradus comes, Eilmarus comes, amp;nbsp;ahj comités, Sifridus, RotholfuSj Gerbertus, Frithericus, Chriftinus, Liudolfus, Bernhardus.
^ADALBERO A R C H1E P 1S C 0 P S ^E hbertate Eccleßa.
AThelbero Dci gratia Hammenburgenfis Archiepifcopus,dilelt;ftis filiis ^ecclefiæ fibi in domino commiflæ tam futuris, quampræfentibus,gratiavo-bisamp; pax à domino multiplicetur. Quia noftri iuris eft, non tantum filios Domini, vel bene inçedentes femper ad vlterioraverbo ôz exemple prouocare, vel nutantes confolidare, vel omnesqui aliquo modo defolati amp;contribülatifunt diuinis fomentis refocillare : fed in Ecclefiæ fandæ decus eos qui extra funt pro pofte noftro incorporate, diledioni veftræ notum efte volum’, quod nos cognf to bono zelo eius, dilefto filio amp;nbsp;fratri noftro fideli fcilicet difpenfatori Chrifti Vicelino, cum quibufdam fratribus ei in domino'cohçretibus, legationem ver-bi Dci in Slauia,quæ noftræ diœccfivfque ad flumcnPenumpertinet,viceno-ftraprçdicandicommifimus. Verum quoniam præ feritategentis barbaricæ il-lius in prçdidaterra ftabilem manfionem habere non poterant, ad repen/âtio-nem amp;nbsp;fuftentationem eis coîicefilmus Ecclefiam quatïdam in fine Holtiàtiæ, quæapudveteres Wipcthorp, apud modernesveroNouummonafteriumnû-cupatur, cum decimis, amp;nbsp;reditibus prius-eo pertinentibus, amp;nbsp;quandam villam Dragerefthorp; cumomnivtilitateeiu«, fiueinagris,fiueinpratis, fiue infilufs,
P 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ
-ocr page 180-PRIVILEGIA
qnæ nos in dedicatiorie altaris baftlicç nôuç ibidem ab ipfis inchoatç,vfài fupra-(iidorum fratrum mancipauimus. Plenam infuper libertatem præfato Nouo-inonafterio contulipaus, ita fcilicet, vt prçter nos amp;nbsp;fucceflbres noftros, amp;prç-ïatos eorum quos fanior pars congregationis élegerit, nequeprçpofîtus, neque Archiprésby ter, neque Archidiâconus, nulla denique vel magna vel parua per-fona 3 aiiquid Eccléiiafticç poteftatis ibi habeat. Prætcrea eofdem fran cs ab o-mnî itinerali laborc amp;nbsp;fatigatione omnino abfoluimus, non cogente neceflira-te infrarerminos Hammenburgcnfîs Epifcopij, eorum opera eoniîlio adEc-cleûafticadifponcndaindigÈamuSi Vt autem apud fucceflbres noftros amp;po-fteros ôorumhçc incônuulfa amp;nbsp;rata perm an cant, banc deuotionisnoftrç col-■latïonem fcruis Dei amp;nbsp;amicis noftris bac præfenti carta figillinoftri impreflio-fie infignita ftabilimtiS. Si quis veto contra bæc eniti præfumièrit, excommu-nicationis fententiæ fubiaceat. Data Hammenburg vi i. Kalend. Auguft. Anno ab incarnatione Domini M.cxxxvi. Indiélione xni. AnnoArcbiepifcopa-tus Domini Atbelberonis xi Ÿ.
^DÂLBERONIS AKC HIEP ISCO-
i N nomine fanélæ indiuiduç Trinitatis Partis amp;nbsp;Filij Spiritus iànéli, Adal-■*bero Dei gratia HammaburgenfisEccIefiæ Arcbiepiicopus omnibus Chrifti fidelibus falutê in perpetuum. Pôtificalis oftîci; culmen à nobis frequétcr cxigit famulis Dei, ptcfentis ctiam vitæ fumtus,ex noftra i'ollicitudme quantû facultas admittitprouidere, ne pro illis laboriofetorfitanacquirendisforisoccupati,co-gantur intus in laudcm Dei débita minus'cxercerc.Quaproptcrfanétæconuer-iarionis fratri cariftimoWiccliilOamp;fratribuseius, quilèruiuntinnouomona-fterio, in villa Wippêtborpnuncupata, inpagoHolîatia, ciufdemvillædccinia cum aliarum quaründam villarüm iübter-pofttarum decimis,veluti in villa Stra* ùcran,Horegon, Bracbtenuelde,Twentborp,Tadeftborp, Godlant, Wüber-fon, Boienebutle, Husbcrgc,Cumeruelde,Padewrthe,Witborpc,Padenftide, Buüingftide, fed amp;nbsp;alias décimas iuxtafluuium Lieftere in vtroque litote, à villa Elméshornc vfq; adlacû Wicflct, diuinam promereri cupientes retributionem omnino dando conccdimus, amp;nbsp;vtin vfus prædiéti monafterij fratrum perpetuQ tedigantur, amp;nbsp;redaôlæpermaneantdiligenti deliberatione ftatuimus. Addimus auté amp;biisdécimas iuxtaWilftramfluaium,fcilicetàlacoquidiciturScladen, vfque ad fluuium qui vocatur Waltburgo\r, nec non amp;nbsp;illas, quç funt in auftrali plagafluminisSturæ, videlicet à fluuioLutefou, vfque ad montemBredenbcrg, fùadentes illis ex fraternæ caritatis plehitudinC, vtquæ Dco donante amp;nbsp;conièr-uante, quamque videbunt ad nccefl'arios vfus fibi non défi cere, ftudeant amp;nbsp;aliis in ca, quam gratis acceperunt càritate, gratiam bofpitalitatis liberaliter imperia dere Prætcrea de omnibus quæ infyluisfiuépalüdibus perfevelcolonosluosj vlque quam iidcm frattes elaborauerunt, tam in frugibüs, quam in ahimalibuS ipli decimationes accipiant, amp;nbsp;fccundum quod fibi vifum fuerit, ad laudem Dei amp;nbsp;vtilitatem fratrum,fagaciterindedifpohanC. Vtautembæcdoliatio omniæ' uorataac firma permaneat, banccartamcOnfcribi, amp;nbsp;figilli noftri impreffio-ncfignari præcepimüs ; rogantcs amp;nbsp;obiccrantes in nomine Domini amp;nbsp;iàlua-toris noftri Icfu, vt nullus earn in toto vel in patte deteriorate ptæfumat. Si quis veto buic pio facto contraire feu derogate tcntauerit, fine Arcbiepifco-pus, velEpifcôpus, fçuDuxvcl Marchio, Cornes vel Vicccomes, fiue aduo-catus,fej quæcunquealiaEcclcfiafticafecularifüeperiôna, fi iècundo tcrtioue coinmonita non ccirauerit, anathcmafit. Amen. HuiuS reiteftcs fiint Sjuar-tius Obfàlénfis Epi/copus, Occo Sleforicenfis Epiftopus, Bcrtboldus Abbas de fanèto Paulo, Adalbcrrus præpofitus de domo fanâ’æ Mariæ amp;fanftiPetri, Bo* nifa-
-ocr page 181-ARCHIECCLESÎÆ HAMM AB VRGENSIS.
hifacius pi æ^ofitus de domo fàndæ Mariæ amp;nbsp;fandi Petri, ßonifacius præpofi-tus, Hartmannuspræpoikus,Thetrriarusdecanus. Capellani Liutfridus,Od-bertus, Anshelmus. Arino Domiriicàe iftcarnationis m-cxli. Regriarite Chon-tadoRegfe iii. Aniio veto ordittationis ciufdem venerabilis Archiepifcopi Adalbcronis xvm. Iridiólione iV, Aâa funt hæc Bremæ v. Idus lulij, féliciter, Ameri.
EPIS C ÔP rs DÉ mmtione prxpoßturx nota lt;^onaßmj.
TN nomirie fandæamp;indiuiduæ Trinitatis, Parris,Spiritus Sandti, A-■“^men. Sanâtæ caritatis euideris indicium eft,nori folum propriis.vcrum etiaih alienisiuxtapo/fibiliràtê infudareprofeôlibus; vt qui pluribusftudeaptinno-mine dominiproEcere, propluribusmcreanturbenefaciisæternæretributio-nispræmiarecipere. Quaproptervenerabilis frater Vicelirie, fufceptæànobis obedientiægratias Dco obferuator folertiffime, ad làudé Dei amp;nbsp;honoré tuum amp;nbsp;Ecclefiæ in pago Hol tfatiæ, in villa quondam Wipenthorp dida, tibi cômif-iæ,ampliare cupientes, nomé prælationis tibi amp;nbsp;poil te fuecclToribus tuis,eiuf-deni Eccleiîæ côgregationi çanonicç prçficiendis, perpetuo conferimus amp;nbsp;co-firmatpus, quatenus inancea nomine amp;nbsp;dignitare præpoiîtus de Nouo mona-ftetio dicaris, atq; inter reliquos noilri honoris fidos amp;nbsp;idbtieos côfultores, fci-licet Hammenburgeniîs feu Bremeniîs Eccleiîæ priores habearis. Sed amp;nbsp;paro-ehianosad eandem Eccleiiamprænominaram antiquitus amp;nuncpertinenteslt; tuæfellicicudinicommictimus, noilraque auéloritateiancimusatqucdecer-nimus, quatenus à ce baptizétur, verbis falutis erudiantur, fynodali lege infor-mentur, mortui fepeliantur. Præterca amp;nbsp;quia te in partem noilri laboris ex pa-ternæ benignitatisplenitudincilabilem amp;nbsp;deuotum cooperatorem aifumpiî-mus,Eccleiiam Bishoril in ripa fluminis Albiæ iitam cum banno fîmul amp;nbsp;cum omnibusappendiciis-eiusacquiiîtisvelacqmrendistibicocedimus, vtnullam inhacvelilla vlteriusEcclefiaprçpofitus Hammenburgeniîs, vel aliaquçlibec pcrfona poteilatemhabeat, mfi tu amp;nbsp;qui tibi ineodemfupradiôlonouomo-naftcrio præpoiiti per liberamfratrum eleôlionemfucceiîerint, amp;nbsp;à me, vel à meis fucceiforibusHammenburgeniîs Eccleiîæ Archiepifcopis inueiliiurani acceperint. Et vt hoc noilræ benignicatis liberale decretum, omni æuo raturri maneatamp; inconuulfum, præfcntem paginam cofcribi, amp;iîgilli noilri impref-iione iîgnari iuilîmus, amp;nbsp;eorum nomina qui huius reiiautores amp;nbsp;telles fuerût, adnotari dccreuimns. Siv ardus Epifcopus Obfaleniîs, Bertoldus Abbas de S, Paulo, Conradus abbas de Roifenuelde, Athelbertuspræpoiitus Bremeniîs Eccleiîæ maioris, Athelbercus præpoiitus de S. V/illehado in monte, Harc-mannus præpoiitusdeRameslo, BonifaciuspræpoiîtusdeRipesholte, Luid-mundusprçpoiîtus de Heslinga. Thietmarus decanus cumreliquis fratribus omnibus. Capellani, Odbercus, Hartvricus, Peregrinus. Si quis huic paginas in toto vel in parte contraire præfumpfent, ii fecando tertiove comonitus cef-fare noluerir, anathema fit. Amen. Obferuator autem benedidionem confc-quatur. Amen. Adafunt Bremæ féliciter. Amen. Anno incarnationis Do-minicæ, m. cxlii. Anno veto eiufdem domini Athelberonis Venerabihs ArS-chiepifcopi xix. indidione V.
D 1 r 1 S 1 0 N E A L y D l S ßralü m Smntou “ßßuü contermtnü.
J N nomirie fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis,Partis amp;nbsp;Filij, amp;nbsp;Spiritus fandi, A-'‘quot;dalbero Dei gratia Hâmaburgenfis Archiepifcop’, omnibus Chriili fidelib* falutéinppetuum.QuifquisfapiCjrêfuamficaifedatagere.eoq; cofirmationis tenore côcludere,vc no oportcat fe calumniam leu moleiliaih iBilirtcre. Qui-' P 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro-
-ocr page 182-PRIVILEGIA
propter amp;nbsp;teftes idonei conuenienter caufis agendis interefle ccnfentur, amp;nbsp;de gcftis priuilegia diligenter confcribuntur, per quæ ram futuris, quam prafen-tibus,quæfuntada,perpetuolegendafirmiterquctenendatraduntur.Notum Jgitur fit omnium turbæ fidelium, tarn nune j quam in perpetuum, qualiter amp;nbsp;nos, Domina D uciiTa Gertrudis, ôc filius fuils H. puer, Dux Saxonum, vna cum fideli noftro Alberto Marchione, llluftriPrincipe, paludemauftralem, fcilicet villis iftis, Santou, S crabelinghehufen, Ochtmunde, Hasbergen con-ƒ terminam,ae{Jua inter nos portionediuifimus,amp; ab omni tam nobilium,quam minifterialium, feururicolarumappellatione liberam faólam, habitatoribus cxcolendamdedimus; melius amp;nbsp;vtiliusasftimantescolonos inibilocari, amp;ex eorum labore frudum nobis prouenire,quam incultam,amp; pçnè inutilem,eam permanere. Erat autem nobis hæc cum coloriisillis conuentio,vt quotquoti-bi manfi habeantur,totidem nobis à pofleflbribus eotum quolibet,anno dena- . rij perfoluantur, quoprædium nonfuum, fedEccîêfiæ amp;nbsp;noftrumefle profi-teantur, amp;nbsp;decimam frugum, amp;nbsp;porccllorum, amp;anferum,ouium amp;nbsp;caprarum, atque apum examinum,fecundum vfum terrç noftræ dare non negligant. Sed amp;nbsp;poledrum denario, amp;nbsp;vitulum dimidio redimant. Concedimus etiam, vtad honorem Dei, Ecclcfiamconftruant,conftruôtæqueprædiumjquofacerdos ibidem miflas cclebrando, baptizando, mortuos fcpcliehdo, miniftraturus fe pafcat, conférât, amp;nbsp;in fynodalibus que eis præuiderimus reélorcm habeant. In placitis veto fecularibus eum, quem fibi præficimus audiant amp;nbsp;defunôhs patri-bus, tam âliæ quam filij eorum allodia pan diuifione fufeipianr. Tribus eriam annuatim diebus adplacitafui aduocati excondiôlo véniant, amp;bannumpro quolibet fuo commilTo, tantum quatuor folidis redimant. Si quis ad nos liber intraucrii,amp;fe ficut eft, liberum profeflus fuerit. libertäre fua fi velit vtatur.Sin autem, nifi prius relidis bonis, nequaquam alius quam Ecclefiæ proprius fieri permittatur. Si vero alius fe feruum fecerit, prædio füo careat amp;nbsp;ad vfum Ar-chièpifcopi illudabfq-, contradidioheproueniat. Similiter qui venerit, amp;nbsp;fo feruum elfe non negaiierits heres eius ïn füfcipiehdo màtrimonio illi füccede-re poterif. qui fi defuerit, Dominus eiusad fufcipiehdam hereditärem fuam o-mnino exclufùsfit, fed Archiepifcopusillamaccipit. Potroquicum fitferuus fe liberum effeia(ftaucrit,amp; in hoc mendaxprobatus fuerit,ad dominum luum cum fuppelleôtili propria, fi repetitür, reuertaturj amp;nbsp;terra quam habuit.ad Ar-chiepifeopum fine repenfationepretij redigatur. Si quisancillam alteriüsnifi Ecclefîæ duxerit, hereditas illius filiis ac filiabus fuis non prouenir. Similiter amp;nbsp;fæminà, quamüislibera,fialicuius viro proprio, nifiEcclefia: nüpferit) quia fe quoque feruituti obnoxiam fecit, viro fuo adhæreat,amp; prædium Ecclefia rc-linquatur. Prastereafialiquemprasdiafiia, vtamp;peneccflîtâtiscaufàfit,vende-rc veile cóntigerit,primum Archiepifeopo fe,ficut fi alius comparare velit,ex-hibeat: quod fi noluerit Arcliiepifcopus.alij cüilibet emere licebit,aîtamen amp;nbsp;quod is qui vendiditannuatim foluitjamp;huncfolucrepoftmodum oportebit» Ne quis autem pofterorum noftrorum hanc cönftitütionem nofttam in toto vel in parte frangere vel deftruere præfiimat, paginam hanc conferibi, amp;nbsp;figilli noftri impreftîoneinfigniri, amp;teftiumnorninafubfcribi iuflimus. Hæclùnc nominateftium. Adalbertus præpofit’, Bonifaciuspraepofitus,Lutfriduspræ-pofitus, Capellani; Obertus, Hartwicus, Peregrinus, Gertrudis Duciira,amp; H. filius fuus Dux, Nobiles, Egilmarus Cornes, Gerbertus Cornes, Thetmarus de Wimodia, Adolfusj Heiriricus, Thidericus, amp;nbsp;Liüthardus, Euerhardus, Ger-iacus, Bernardus, Liudolfus, Miniftehales} Linderus aduocat’.Th.amp; Tli.Ha-thebertus, Gcrungu§, Willo, EgelbertuiSj Albero, Hildewardus, Arnoldus,V» do, Werno,Duâo,Chriftian’,GervrardüSi AnhoincarnationisDfÜM.ckLiir. indiôtione v. Anno Domini Chunradi Riegis Vi. Anno Veto Domini Adalbe-ronis venerabilis Hamaburgenfis Archiepilcopi xx. Adum Bremxni. Non. Septembr. Amen.
ÂDEL-
-ocr page 183-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGEÎ^SiS 177
ALBERONIS A R C H 1 E P 1 S C O-
fl dé coUattone fr^edij 'viUté Elméihorn,
J N nortiine Domini omnipotentisPatHs Filÿ, amp;nbsp;Spiritus-fàhÆi. Adalbero Deigratia HammaburgenüsEeclcfiæ Archiepifcopus omnibus Chriftifide-bbus, tam futuris quam præfentibus falutcm in perpetuum, Norum vobis faci-01US qualirer diuina maieftace fuggercntc rcligiofa domina Richardis, nobilis lllâ ComitiiTa famofiffimiPrincipisRotholfiComitisvidua, vnacum cariflî-^isfiliis fuis Hartwico præpofito Bremenfis Ecclefiæ * amp;c fratre ipûus RotHoI-hï Comité, (atidz Dei gcnetrici amp;nbsp;perpétuât virgini Mariz, amp;nbsp;venerabili fratri noftro Vicelinoprzpofitoac fratribus ipfîusin Nouo-monafterio, fcilicet iii villg.antiquitusWipcnthorpdiâ:a, Deo fâmulantibus, eorumquefucceÛbri' bus prædium fuum, q, habuicinpagoHolfatia, in villa Elmeshorniuxta Gic-
V ftcramfluuiumfita,cum omnibusattincntiis,hocéft,fyluis,pùtis,parcuis, viis 5 amp;inuiis; aquis,aquarumue decurhbus,exitibus amp;rcditibus, cum paludibus à prædida villa Elmeshofn tendentibus, vfqueadlocum, vbilacusWicflet fluit m Giefteram, eum duobus mancipiis, Siberno, Odelino, perpetuo iurê poili-dendumtradidit, eavidelicetconditione, vt fuifuorumqueparentumapud cofdcm fratres iugis inextricabilis ad Deum rnemoriaconfiftat. Et ne quit quam heres'eorundem, vel alia quzlibet eccleflaftica iêcularifuc perfona ipfis vel viuis vel mortuis hoc fadum in toto Vel in parte violate prçfuméret,aufcul-tantibus amp;nbsp;afpicientibus cam nobis ipfls, quam mukis aliis, gratuitam amp;nbsp;aper-tam eiufdem pratdij irifupradiftorum fratrum vfus refignationem fecerurit j amp;nbsp;hocnofttae audoritatisamp;banno, amp;priuilegiofl:abiliripoflularunt. Sod quia fpe rctribucionis ztef nz hzc vifl funt emoliri, decreuimus Sc nos piz petitionî corum propenfius adfentiri* Przterca amp;nbsp;hoc przfenti paginz neceiTarium du-ximus adnotari, qilod mater Domini Henrici Marchionis, nobilis amp;nbsp;religioßt Domina Ermingardk, fuper memorato Nouo monafterio fuurri quoq; in villa cadem ElmeShoreti prçdiüm,nihilo minus ob tecOrdationem fui amp;nbsp;fuorunl in perpetuum dédit, quod amp;nbsp;noftra auftoritate confirmari rogauit. Vt ergo v-trorumqile bono alFedui pium przberc videremur aflenfum, przfentem pagi-namcófcribiamp; figilli noftri impreflioneinfigniri iuffimusi perpetuameis an-nuntiantes pacem qui cam inuiolatS feruaucrint : imo à cómunione omnium fidelium excludcntes, qui aliquo modo ipfam infirmare feu deteriorate tenta-uerint.Huiusrei teftes futit: Hativricus przpofitus,Vicelin’ptzpofitus,14art-niannus przpofitils, Liudmundus przpofitus, V icelinus przpofitus, Liudfri-dusprzpofitUs, Erpoprçpofitüs. GapeIlani;Odbertus, AnshelmuSi Nobilesi Folradus, Thidcricus,Widekindus. Minifteriales -, Adico, Ricbertus, Mane-goldus, Werno, Edo, Liuderus, Euerwinus, 'W olemarus, Liiidolfusj Sigero, Hcrimannus, Hardeticus, Thietmarus, Godefridus, Euerhardus. Ada funt hzcStaden. Anno ab incarnatione Domini m.cxliv. Anno vero eiufdem ve« nerabilis Adalberonis xx. Indidione vi» vni. Kal.Augufl. AmeUi
Ch^nradts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h a r r 1-
co Efifcofö, de Ditmarßa.
TN nomine fahdz amp;nbsp;ihdiuiduç Trinitatis, Chunradus diuina fauente cle*' * menria Romanotum Rex 11. Principalis excellentiç prouidentiam dccet,vt ca quz à redoribus Ecclefiarum, de facris carum pofleflionibus, vel otdinatio-nibus, aut comrriutationibus fub noftre confpedu, flue ex iudicio, flue ex partium confenfu fuerint.tenaciori fcriptorum memoriz contradantur,ne pofte-ra ztas rerum geftarum ignara, aliqUo errore feu diflenfionc facigetur. Quocirca notum eile volumus, tamfuturz, quam przfenti huiufmodi induftriargt; , quod vit venerabilis Fridcricus fandz Magdeburgenfis Ecclefiç Archiepifeo*
-ocr page 184-PRIVILEGIA
pus paâra quædarh conuen tioncs,in noftra amp;nbsp;Principu noftrorum præfea-tîa contraxit cumHartvico præclaroEcclcfiæfuæCanonico, eiufquetriatri RichardæMarchioniffæ, quas vtrinque auôtoritatc noftra regia roborari.Si Principum noftrorum,quiaderanttcftitnônio ftipulari petierunt. Siquidcm prædiôtus fublimis Clericusvnacum præfatamarrefuacontulit eidem Archi-epifcopo amp;nbsp;Magdeburgenfi Ecçlefiæ pofte flioncs fuas,quas de patrimonio fuo hereditaria fucceflîone acceperat, quarum nomina hæc funr. lericho’w'a cum fuispcrtincntiis,Lintin cum fuis appcndiciis, Wranekcnfteincum fuisattine-tiis, Errebasleue cum fuis pertinentiis. Has itaqile denominatas pofleftîones amp;nbsp;non alias, retento tarnen miniftcrialium, qui ad cas pertinent omnibus diebus Vitæ fuæ, tami per obfidcs, quam per fecuritatem facramenti obfcquio tali con-difftionis tenorc, prædidus nobilis Clericus HarcMricus cum matre fua vnacó-tulit Magdeburgenfi Ecclefiæ, vt quiainclytus carnalis frateripftus Koduîfus comcS àfuis hominibusin Comitatu Diethmaringenftum impieinteremptus fucrat, amp;nbsp;ei tota patern« domus pofteflîo hereditarip iure competcbat. A cuius ingrcftii amp;nbsp;vfii eum prædiéti ficarij fui gcrmani interfedores prohibcbant, dcbereceumprænominatus Archicpifcopus pcrbonam fidem vfqueadeftîca-ciamobtinendi adiuuare, non folum de prædido Comitatu Diethmaringen-flum, fed etiam de Comitatu Nortlandiæ,amp; de poftçftjonibus quæ fuerunt Co-micis Friderici amp;nbsp;Domina Ida, amp;nbsp;de omnibus quæ in füa poteftate habebat, amp;nbsp;de omnibus al iis, dequibus eidem fublimi clerico iufta adio cX legura ratione competcbat, InfuperduascurtesWifelamamp; Goganheimcumomnibusappé-diciis præfatus A rehiepifeopus fæpc dido clerico amp;nbsp;macri fua dédits bacinter-ieda rationis conftantia,Vt non ex iure benefieij eafdem curias tcneailt,fed re-ditibus earum ad vfus fuos quoadufquc vixerint, filius poft mattem, feu inatet poftfiliumabft^ucomni impedimentoex iure priuikgij poiTideant. Interim autem quicunque bona in præfatis curiis à beneficiali lurc in libertatcra cefle-rint, in vfus fuos redigant, amp;quictapolfeifione obtincant. Prater hçc etiami-dem Archicpifcopuscontulit pranominatonobili clerico de menia fuaredi-tus XL. librarum,iuxtaprædidam condidionis Icgem, vt non beneficiali iutc tencatjfed ad vfus fuos accipian Adhæcquoque beneficium centum marca-rurn.quodprimum de manu cuiufquam Pnncipis,vel cuiufquam nobilis vaea-uerit, idem Archiepilcopus ad vfus eiufdem Clerici dimittere firm,a ftabilitate promifit, ita videlicet, vt filium fororis fua Adelbertum carundem centû mar-carumfibilegitimumhæredemrelinquat. Super hacomnia idemArchiepi-feopus data fide,irtuiolabiliconditionis lege promifit,canonici fui tam pro eogt; quam pro Ecclcfia fua adhibita fide indubitantcr Ipoponderuntminiftcriales fui iurefiirando firmauerunt, quod hæc omnia quaprçdida efte nofeuntur, bona fide amp;nbsp;abfque omni malo ingenio idem Arehiepifeopus debcnc obferua-re, amp;nbsp;pro rctinendis ad vfum amp;nbsp;dominium eiufdem nobilis clerici prænotatis pofteftionibus, tanquam pro fuis amp;nbsp;Ecclefiç fuç rebus inuiolare. Statutum etiam eft, vt fi prætaxatus Archicpifcopus cundem præcelfum clericum adiuua-rc non poftet vel nollet.tota ad ipfum amp;nbsp;ad heredes fuos collatæ poITeflionis in-tegritâs reuerteretur Conditionem veto in omni contradu valere,faera imperialis feriptaindubitati iuris efte teftantur. Et vt hçc ab omnibus fit diipofîtaamp; conftituta efte nofeantur, præfcntis feriptipaginam fieri, amp;nbsp;noftrç imaginis fi-gno roborari mandauimus,amp; nomina quarumdam cxcellentium perfonarum quçhuiccontradui interfuerunt,fubtcrnorarifecimus. RudulfusHaluerfta-denfis Epifeopus, Anfelmus Hauclbergenfis Epifeopus, Wikcrus Brandebur-genfis Epifeopus, BuggoWormacienfis Epifeopus, WibaJdus Stabulenfisab-bas, HeihricusDuxSaxoniæ, HeinncusPalatinusCornes deRheno, Adal-bertus Marchio, Heinricus Cornes de Winceborch,Fredericus Palatinus Cornes, Adolfus cornes de Schowenboreh, Erneftus cornes de Hohcnburch, Hliuduicus comes de Lara, Sibodo dcScartucldc,HludeVicus de Wipera,
Hoge-
-ocr page 185-ARCHIECCLESIÆ HAMM AB VRGENSIS. nbsp;nbsp;179
Hogerus de Manafuek, Efyco de Burmenfteden, Wakerus de Arneftede,Octo de Hilgesleue. F.de Sakzvvitclcn, frater eius Wolradus, H.de ßotvvidel, amp;fratres ei’ Helmoldus amp;nbsp;W^okadus. Anno Dominicæincarnationis m.cxlv. Indiótione vrii. régnante Chunrado Romano rege ib Anno veroregni eins Vin, AótnmMagdeburchinChrifto féliciter, Amen«
ADALBERO ÂRC HIEP IS COP
menßsy de decima Paludü 'Rishorß.
JN nomine fandæ SiC indiuiduaîTrinitatis Patris amp;nbsp;Filij Hz Spiritus Sanfti, A-tnen. Ego Athelbero Hanaburgefis feuBremenfis Ecclelix Deo propician-tevocatus Archiepifcopus, fratribus inNouo monafterio q,eftinpagoHoi-^atiæjin villa videlicet Wipenthorp dida, fub regulari difciplina viditantibus, ^oftentationum oportunicatem prouidcre cupiens, paludc quæeft verfus Bif amp;iam nonraroincoliturab habitatore, diftindedefcribi iulfi, amp;nbsp;dcci-^ationes tarn frugum qüamanimalium, quæindeproueniunt,eorundem v» fibusfratrum deputaui,amp; non folum pluritnorum teftium, verum S^prasfentis paginæ fandione firmaui,ne quis in pofterum hçc audeat infringere,quod hic potcft propter Deum à nobis bene amp;nbsp;deliberate fadum, intelligere. In orien-tali ergo plaga palus fupradid^a terminum habet marcham Hokfatorum,in au-fttali marcham Romersflet: in boreali autem lacum Wicflet.in occidentali ve-’^ofoflamtendentemvfque ad marcham Romesftet. Quæcunqueitaquede-cuiuationeshis prarnotatis terminis cóeluduntur, àfupra memoratis ciufdem noui monafterij fratribus audori täte dni noftri lefu Chrifti, amp;nbsp;noftra perpétua irrefragabilipoirefljonefufcipiantur, amp;in vfusDeo famulantiumdifpcnfcn-tur.Si quis autem hoc fadum noftrum infregerit,anathema fit.Huius reiteftes funt Hartwicus Bremefis Ecçlefix præpofîcus,Scadenfium dominus.Hartwi-cus Hammenburgenfis præpofitus, V icelinus præpofitus, Hartmannus præpo* fitusjLiudmundusprxpofituSjLiudfriduspræpofituSjBonifaciusprxpofitus, ^tpopræpofituSjOdbertus Capellanus. Nobiles, Adolfus Comes, Adolfusamp;r Thiedericus frater cius.Minifterial es, LiuderuSjThiedericus, GerunguSjHa-debertus, Albero, Vdo,Willo, Arnoldus,Frithericus,Henricus. Ada func bæcBremæ Anno incarnationis Domini m. cxlvi.
H E N R i C 1 7) r C 1 S B A r A R 1 AS ET Saxonice, adprobatio donationum paludum luxta yydßeram Sturiam.
|N nomine Patris, amp;nbsp;Filij, amp;nbsp;Spiritus landi, Henricus Dux Bau'^ariæamp;Sa-*xoniæ. Ad hoc inculmenpoteftatis nospergratiam Dei collocates iuftere-cognouimus, vtquo auxilij noftri manum protenderc,amp;quibusconfilij cu-ram impendereneceflarie propter Deum debcamusjfaciliusamp;manifeftius jp-fpicere valeamus.Sedcum omnibus debitoresfimus, præcipue tarnen pufillos Chrifti qui mundo, fuifque ambitionibus renunciantes, fub vmbra alarum di-uinae protedionis fe contulerunt, nos manu tenere, eifque inncccflàriis rebus fubferuire debere digne perpendimus. Notum ergo efle volumus, tarn futuris quam præfentibus, quod amp;nbsp;nospiavotaparentumnoftroruminmemoriana reuocarevtileduximus, amp;eorum bonumpropoficum in hisquibushonorem Deipromoucreftuducruntconfirmareproponimus. Siquidem à venerabili AthelberoneHammaburgcnfi Archiepifeopo per ftudium amp;laborcmrcue- gt;nbsp;redi patris Vicelini in prouinciaHokfatiæinvillaabantiquis Wipenrhorpdi-da, Nouum-monaftcrium inchoatum, amp;nbsp;feruientes Deo inibi coadunicos, amp;nbsp;videmus amp;nbsp;feimus, pattern veto meum Duce Heinricum, amp;auum meum Im-peratorcm Lotharium,locum ipfum oblationibus promouifle,donis honoraf-fe,amp;:
-ocr page 186-y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)
i8o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
y fe, amp;nbsp;rescidemEcclefiæcollatas priuilegiisfuisconfirmafle, veracirelatione didicimus. Pro eodeniquequia vineam Dei ibi plantatam bene truôhficanté, in odore cius multospoftDeum currentes rudes illiusgentishominesabim-pictatibus fuis priftinis corrcôfos vicinas genres Slauorum ab incredibilitate iatn conuerfas ad fidem gratanter afpicimus, locurn ipfum digno honore am-pledrendumarbitramur, amp;eos, qui feibidem Deo feruituros deuouerunt, et-iam ex noftra beneuolentia fouendos, amp;nbsp;munificentia cÔfolandos iudicamus. Quapropter paludem quæeft iuxta Wilfteram inter Sladen amp;Waleburgou,amp; alteram, quæeftiuxta Sturiam inter Lutefou, amp;nbsp;Aldenou, à Comité Adolfo amp;nbsp;omnibus Holfatis eidem Ecclefiç collatas adprobamus.amp;in vfusfratrumciut demprædiéhiNoui monafterij cedendas inperpetuumaudoritatenoftrade* cernimus. Et vt hæc collatio rata amp;nbsp;inconuulfa omni æuo perroaneat, cartam hanc conferibi, amp;nbsp;figilli noftri impreflione ßgnari fecimus, amp;nbsp;nomina eorum quialFueruntaflîgnarimandauimus. Teftesamp;fautoresamp;cooperarores huius rei funt AthelberoHammcnburgenfis Archicpifcopus,HartwicusBreméfis Ecclefîæmaiorpræpofitus,Vicelinus prçdich Noui monafterij præpolitus.At-helbertus Marchio, Cornes Adolfus, Comes Hcinricusde Bodvvide, Comes Chriftianusde Aldenburg, cumaliis multisprincipibus, nobilibus amp;nbsp;minifte-rialibus,è numero Holtfatorum hi funt; Marcradus fignifer prouinciæ,cum fi-liis fuis, VergotusfiliusDafonisdeEnniggecumfratribusfuis, Wluardus de Renkigge, Wicbertusde Wckkigge.fmicocumfiliofuo Reimaro.amp;fratribus fuis, Eihelerus de Vrige, Godefcalcus de Gerefthorp,Haflb filius Henrici ad-uocati de Ottenebotle,Thiedbernus de Ho,Heinricus aduocatus de Barmiz-ftide, Marcradus de Bufele, cum filiis fuis,Eluericus amp;nbsp;Hiddo de Eidera.hi indices terræ,Otlierus figniferSturmariorum» Quatuor etiam quidenominati r funt Legati efle prouincia:, Marcradus de Stcnuelde, Toto de Kerleggehufe, RothmarusdeHanftide, AluardusdeEiderftide,amp;reliquiplures. Ada funt hæcHeikenbutle, coram frequentiatotiusexercitus qui nobifcumerat,quâ-doreuerû fumus accepta vidoriade hoftibusregni Thiedmarskienfibus; qui Rotholfum Marchionem, Principem amp;nbsp;Comitem fuum, iam pridem incerfe-cerant. amp;nbsp;confirmataefthæccollatiofauore amp;acclamationc totiusexercitus
X , qui ibidem in Caftriserataggregarus. Anno incarnativcrbi m, cxtix. Indi-dione XII. OaraldibusSeptembr.
^AKTmCl zARCHlEPlSCOPl DE PALf-Ae Sita infra Oldene Berne Horfebe.
1 N nomine fandæamp;indiuiduæTrinitatis Parris amp;nbsp;Filij amp;nbsp;Spiritus fàndi. Ego * Hartwicus Deo donante Bremenfîs feu Hammaburgenfts Archiepifcopus, paludem quandam partim præpofito fratnbus maioris EcclcüxBremenfîs, partim veto mihi ac miniftci iabbus admodum paucis pertinentem,duobus vins lohanni videlicet amp;Sifnonivendendam amp;excolendamfratrum omnium atqueeorum.qui participes erani,niinifterialiumdeliberatoaftenfutradidi,amp; iuftitiam quam aflfedabant, feilicet qualem Hollandenfis populus circaSta-dium habere confueuir,couccftî Quo veroterminoeadem palus omni ex parte includatur,diligenti diftindione deferibi ram iJlis,quam nobis neceflarium duximus,ne vel ilh plus fuo iuri quam fît iuftum adiieere præfumanr,vel de no-bis, fi forte quod pa(ftumeftmutarevellemus,iniuriafuftincatur. Habet enim in plaga Orientai! fluuium Hurfebe didum, in Occiden tali ali um Berna voca-tum,inScptcntrionali veto Aldena fluit, in Auftraliautem palus quæHurfîb-beremor nuncupatur, praememoratam paludem claudit. Ceterum quialigna adcpmburendumpræpofito à populo inibimanenteamp;adpræpofiturampertinente ex inftitu tione priftina funt adminiftrata, amp;nbsp;eadem propter agricultu-ram à colonis eradicanda, ex paternæ prouifione beneuolentiæ ftatuimus,
quate-
-ocr page 187-ARCHIECCLESIÆ HAMM AB VRG ENSÎS. i8i quatcnus omncs corundem noualiumdecimæ in vfus partim prçpolîci, partim fracrum, ficut in priuilegio inde confcripto continetur.ex noftra largitioneper-pctuopoflidenda tranièant, amp;defeófum lignorum per vtilitatem fuifruétuo-fc fuppleant. De décima vero frugumhoc cx gratia concedimus, vt vndeci-mum aceruum, quem Hollandenfes lingua fuaVimmen vocant, perfoluant. Deanimahbus autem, veluti polledris denarium, devitulisobulum, de reli-quis quoque iuftam decimationem adminiflrent, amp;nbsp;quolibet anno denarios üngulos pro finguhs manlis rcddant. Placita quoque tribus anni vicibus célèbrent, amp;: qui inculâti inhiis nonfatisfecerint, adaliapoftmodumvocati fua legerefpondeant. Diftriftum autemloanni emptori.quemfuprarecitaui iure beneficiali concefli, ea videlicet ratione, vt fuo eodem iure liceat relinquere fuccell'on. Vt autem rei huius difpolitio omni æuo ftabilis inconuulfaper-maneat, præfentem cartam confcribi, amp;cfigilli noftri imprelTione lignari, Si te-ftium nomina annotari iuflimus. Huius igitur rei telles funt ; Prçpofitus Liud-fridusjpræpolitus Erpo, Bonifacius prepolitus. Canonici; Godefcalcus, Thcdt-^ardus,Liutwardus, Eluericus, Rederiis, Othalricus, Albero, Thermarus,Er-cambertus, Sibertus Eilhardus, Nobiles; Albertus Marchio, Bernardus, A-dolfusj Hermannus, Hodo, Thidericus, Hogerus, Miniftcriales, Liuderus aduocatus, Albero, Chrillianus, Fridericus, Sibertus, Gerungus, Vdo, Dudo;, W4[o, Hadebertus, Arnoldus. Aóla funt hæc anno Incarnationis Domini M.exLix. AnnoquoquerégisChunradi ix. Annoveroeiufdemvenerabilis Archiepifcopi 1. AdumBremæ.
F R 1 D E R 1 c 1 IMP. (Confirma-tio Priuilé^iorum Bremenßßue HamburgenßE.c-cleßiü concejßornm.
iNDci nomine fanélæamp;indiuiduæTrinitatis, Fridericusdiuinafauentecle-^nfentia, Romanorumimperator Auguftus. In examine cunda Dei confpi-cientes æquali, meritum fors credimus dantis amp;nbsp;corroborantis. Credimus et-iam ad Imperialem Maieftatem noftram pertinere totius Iraperij curas, præci-pueque omnium Sanélarum Dei Eccleliarum commodaconliderare, amp;nbsp;omnia eis aduerfantia fub omni feftinantia abolere, ne vel graui incommoditate vi-lefcant, vel qualibet naóla occafione à priftino cultu amp;nbsp;religione recédant, qua-fenus dum hoc pro amorc, pariterque timoré Dei fideliter peragimus, illorum , lt;lui bona fua pio affeélu Deo contulerunt, meritis amp;nbsp;gloria communicemus.
Noucrint igitur omnium Chrifti Imperiique noftri fidelium tarn prxfcns ætas, quamfuccellhrapofteritas,qualiter diledlus nofter Harcw'icus Hammaburgen-1ÎS Archiepifeopus obtulit Maieftati noftræ priuilegium Diui amp;nbsp;Auguftiffimi Imp. Hludouici, pïimi fundatoris amp;nbsp;conftruftoris Hammaburgenlis Eccle-fiæ, fupplicans nobis, vt bona, pofl’elTiones, iura, immunitates, ter minos, fic' ut præfatus gloriofiflimus Imperator inftituit, nos æternæ ftabilitatis vigore, prçdiftæ Ecclefiç confirmareinus. Nos itaque pia fadla prçdecelToris noftri clarius intuentes, amp;nbsp;diuinæ dexterç opus per manum Chrifti fui completum débita affedione cordis ampledentes, quidquid in Hammaburgenli Ecclelia ftatuitjftatuimus, quoddonauitdonamus, amp;nbsp;noftra Imperiali audoritate con-firmamus. In memoriam reuocantes, omnibus tarn futurte, quam præfentis vitæ fidelibus, quo cella Rodenach vocata, à fandiflimo Imperatore Carolo Magno prçnominatæ Ecclefiæ lit donata, Sc cellaTurholt in comitatuFlan-driæ lita, donatione Hludouici Imperatoris ad perennem Hammaburgenlis Eccleliæiurifdidionemdebeatpertinere. Recolimus quoque remmagnave-neratione digniflimam, quod in eodemloco trans Albiam Hammähurch nun-cupa-
-ocr page 188-i8i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
cupato, idem gloriofiflimus Imperator Hludevricus proprij vigoris Archiepi-fcopalem, amp;nbsp;fuper omnes EccleÏias Danorum, Sueonum, Norvvegiorum, Far-riæ,GronlandonumjHallingolandonum,Islandonum, Scredeuindonum Sc omnium Septentrionalium partium metropolitanam federn conftituit,amp; in futurum omnibus cafibus fæpediélç Ecclefiæ obuiare poflet, ne quifquam Epifco-porum aliquam Hbi trans Albiam vel alicubi in prxdióta parochia vindicate de-beat poteftatem, certo limite earn circumferipfit. Termmos itaquequos Imperator Hludouicus pofuit, amp;nbsp;eos quoS Otto Imperator poftmodum ex confi-lioPrincipumprçfatæEcclefiæ defignauit, iuxtatemporumæquamconfidera-tionem immutatos conferuamus, amp;nbsp;noftra Impériali auftoritate confirmamus; quod fint videlicet termini eiufdem Ecclefiæ ab Albia flumine deorfumvfque ad mareOceanum, amp;nbsp;furfiim perSlauorumprouinciam vfqueadfluuiumPe-rie, amp;nbsp;pereiusdecurfumvfque ad mare Orientale, amp;nbsp;per omnes prædiélasSe-ptentrionis nationes. Oranes quoque paludes infra fine iuxta Albiam pofitas, cultas amp;nbsp;incultas, infra termines eiufdem parochiæ ficut ab ImperatoreHlu-douicopofitæ funt, amp;nosponimus, vt trans Albiam le amp;nbsp;fuaabincurfupaga-norumiecurius inhislocisoccultariqueant. Et vt hæc confirmationis audo-ritas fui vigoris per petuam obtineat firmitatem, præfentem inde paginam con-Icribi, amp;figillinoftri impreflione infigniri iuffimus, adhibitis idoneis teftibus, quorum hæc funt nomina. Arnoldus Maguntinenfis Archiepilcopus, Euer-hardus Bambergenfis Epilcopus, Geberhardus Wirzebergenfis Epifeopus, Albertus Aquenfispræpofîtus, Gerhardus Magdeburgenfis Præpofitus, Frideri-cus Dux Sueonum, Chonradus Palatinus Comes de Rheno. Hludouicus Pro-
uincialis Comes Thuringiæ, Marquardus de Gumbach.
Signum 'DominiFriderici Fo-manorum Imperatorü in-
Ego ReinaUtii Cancellarius vice Maguntinenßs Archießfiofi i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ArchicitficeUarÿrecognoui.
Data Franckenvvort xvi i. Kalend. Aprilis. Indidione vi. Anno ab fubcar-natione Domini Klillefimo Centefimo Quinquagefimo odauo,Régnante Domino F RID E R1 c o Romanorum Imperatore Augufto, A nno Regni eius vi. Imperij veto 111.
FRLDERICF'S IMP. HART^KIC 0 TPRIMO, deLißnontai^PaludibujtuxtaBremis.
TN nomine làndæ indiuiduæ Trinitatis Fridericus fauente dementia diui-•^na Romanorum Imp. Aug. Imperialem celfitudinem decet prçdeceflbrum luorum pia fada non Iblum inuiolabiliter conferuare, led etiam cenfuræ fuæ audoritate alacriter confirmare. Nouerit igitur omnium Chrifti imperiique noftri fideliumtamprçfens ætas,' quam fuccclTura pofteritas, qualiter nos an-tecelTorum noftrorum veftigiis inhçrentes, amp;nbsp;pietatem intimç caritatis bia-chiis ampledentes, priuilegium perdiledilfimiproaui noftri Heinrici iv. Im-peratoris noftr.ç maieftati oblatum débita cum reuerentiafiifcepimus, Sc qua-fi diuinç audoritatis oraculum confirmare dignum duximus. Eius itaque gloriofiifima fada prolequentes, amp;nbsp;honeftæpetitioni diledifliminoftriHart-vvici, venerabilis Hammaburgenfis fiue Bremenfis Archiepilcopi vota ad-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , mitten-
/
ƒ ■
-ocr page 189-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSÎS. 18^ ttiittcntes, eandetn' Ecclefiam in noftram imperialem tuitionem fufcepU mus, amp;nbsp;omnia qilæ Carolus amp;nbsp;Hlüde'îricus fiueOttones, necnondiuus pro-auus nofter Henricus iv. cunéli præceiTores noftri retro Principes prjefatai Ecclefiæ contulerunt, nos quoquc gratuita picrate damus amp;nbsp;confirmamus* Specialiter aütem amp;nbsp;nominatim curtem quæ vocatur Lieftimunde, in Co-mitatu quondam Marchionis Vdonis,amp;inpago Wimodi j cumomnibus pcr^ tinentiisfuis, hoceftvtriufquefexus mancipns, areisj ædificiisj agrisjpratisj pafcuis, terris cultis amp;incultis, aquis,aquarumdecur(ibus,molis,molendinisj pifcationibus» venationibus, exitibus amp;nbsp;reditibus,qu£Efitis amp;nbsp;inquirendis,mo-netis, theloneis.noftriquc banni diftriôtum.fuper omnes ipfam tcrram inbabi-tantes. Contradimus quoque amp;nbsp;confirmamus iam didæ HammaburgeAfi fiuô Bremenfi Ecclefiaeforeftum cum banno rcgali per totum pagum Wimodi gt;nbsp;Cjiî infulisBremcfcilicetamp;Lechrer;necnonpaIudes Linebruch,Afpruch Alden-bruch, Huchtingebruch,Brufcinubruch,Wigeribruch,limitedifcurrentevf-qucad Ettirnafluuium. Confirmamus eriam munificentia regiaeidcm Ëccle-fjælibertatem, parochias fcilicct,décimas,terras cuiras amp;nbsp;incultas, Comitatus, mercat’, monetas, thelonca,cum omni vtilitate quæ defcribi, vel quoqüo mo-, doindeprouenirepotcrit: bonafiquidcm omniaquæàCarolo Magno præde-cciTores noftriRomanorum Imperatores, vel Francorum reges vfque ad tempora noftraprænominatç Ecclefiæ concefFerunt,nos haben,dum omni tempo-rcatque iure perpctuo pofîidendum pernoftripræceptipaginam ei concedi-nius, omni noftraamp;: fuccelForum noftrorum cundorumq; mortalium inquie-tatione remota. Et vt hæcnoftra Imperialis traditio ftabilis Sc inconuulfa per-maneat, præfcntemindepaginam cófcribi amp;nbsp;figilli noftri impreflioneinfigni-ri iuflimus.adhibitisteftibus, quorum nomina hæcfunt. Arnoldus Mogunti-nenfis Archiepifcopus,Euerhard’ BambergcfisEpifcopus, Gebchardus Wer-zeburgenfis Epifcopus, Albertus A quenfis præpofitus.Gerhardus Magdebur-genfis præpofitus. Fridericus Dux Sueuorum, Conradus Palatinus Comes de Reno. Hludevricus prouincialis Comes. Ego Reinoldus Cacellarius vice Arnoldi Mogont. Archiepifcopi amp;nbsp;Archicancellarij recognoui. DataFanckert-uort xvri.Kal.April.Indiólionc vr, AnnoDominicæincarnationisM.CLviir* régnante Domino Friderico Romanorum Imperatore Auguflo ; Anno regni eius VI. Impcrijvero m.
FRIDERICI IMP. HARTfVICO ARCIllEPl-fcopo de paludibi/s luxtA
Î N nomine fanôtæ Sc indiuiduç Trinitatis, Frideticus diuina fauenteclemefi» *tia Romanorum Imperator Aug. Si libcralitatisnoftræ munerc locis Deo dicatis quiddam conferimus beneficij, Sc neceflitates Ecclcfiafticaslioftro re-leuamusiuuaminc, id nobis amp;nbsp;ad temporalem viram tranfigendam,amp;ad ætef-namfcliciter obtinenda.profuturum liquide credimus.Omnium igitnrChri-fti imperiique noftri fideliumnoucrit induftria, tampræfentium quamfutü. rorutn,qualiter nos vtilitati Hammenburgenfis fÏuc Bremenfis Ecclefiæ omni diligentia prouiderc cupicntes,paludes iuxta Bremam fitas, videlicet Wegere-broch, Brinkerebroch, Huchtingerbroch, quæ prius abfque cul tiira eran t, in-habitari Sc coli conceflimus, infra hos termines, à Wcxe Videlicet Sc Drexe in* terOchmundamôc Wiferam, vfque ad locum vbicofluunt, amp;nbsp;trans Ochmun-dam inter Brinken amp;nbsp;Hasberge. Omnes itaque qui has paludes ex çommiflîd-ne dilediflimi noftri Hartwici Hamcnburgenfis fiue Bremenfis Archiepdfco-pi inhabitauerunt, in tuitionem noftram imperialem fufcipimus, amp;nbsp;omnia iura, quç idem Archiepifcopus eis conftitucrit, rata habebimus, Sc omni tepore ill is decernimus cóferuanda. Quia veto idem Archiepifcopus bouone vendi* torcmeiufdem paludis, Sc habitatoru ipfius iudicem, noftro Sc cognati noftri
Q^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hein-
-ocr page 190-tU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RAIzV I L E G i A vaüi '
Heinrici ducis confenfu coftituit, volumus amp;nbsp;imperiali edidó iubetnus j vt qut cunq-, à bouonefiucàvicariôci^pofleflioneminprædiôtapaludcmereacusfue-tit.nemo mortalium ipfum ant heredes ipfius vnquam iniunari prçfumat.Vtau-tem defignatx palüdis habitaribus omnia iurafua illibata permaneant,præfenté dndepaginamconfcribii Si figillinoftriimpreflîoneinfigniti iu(ÎMnus,adhibins teftibas,quörüm nominahæc funt. Arnoldus Moguntinchiiïs A rchiepifcopus. 'Euerhardus Bambergenfis Epifcopus. Geuehardus Werzeburgenbs Epifcop*. “-Albertus Aquenlis prçpofitus, Gefhardus Magdeburgenfis præpolitus /Jride-ricus Dux Süeuorum, Ghunradus PalatinusCornes de Rhcno,Hludewicus prouincialis Cornes. Marquardus de Grumbach. Ego Reynaldus Cancellarius ' vice Arnoldi Moguntinénlis Archiepilcopi amp;c Archicaneellarij recognoui. Data Frankeneuorc, XVII. Kalend. April. Indiótione vi. Anno Dominica incar-natibnis m.c lv i i i-. Régnante Domino Friderico Romanorum Imperatorc Aug. Annoregnieius VI.imperij verb III.
• •iî: •- I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' u u’!
F RI DER IC rS JMF. H ARTP^KIC 0 AR-chiepifiopOjdelibertateFptfcopi. '.'^/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
|N nominefandïfeamp;irtdiuiduæTrinitatis, Fridericus diuinafauèntcclcmen-*tia Romanorum Imperator Auguftus. In examine cunda Dei confpicien-' tis, æquale meritum fore credimus, dantis amp;nbsp;corroborantis. Credimus etiam ad Imperialem maieftatem noftram pertinere totius imperij curas, præcipue ö-mniüm fandarum Dei Ecelefiarum commodaconliderare , amp;nbsp;omniaeisaducr-fantia fubomni feftinantiaabolere, nevelgraui incommoditatevilefcant, vcl quäl ibet naóta occafione à prirtino cultu amp;nbsp;religione recédant, quatinus dû hoc pro amore pariterque timoré Dei hdeliter peragimus, illorum qui bona fuapio atfeófu Deocontulerunt, meritis amp;nbsp;gloria comunicemus; Noueritigituromnis Chrifti impcrijq;noll;rifidelium,tampræfcns xtas, quamfucceflurapofteritas, qualiter diledus nofter HartwicusHammenburgenfis Archiepifcopusobtulit maieftati noftrç priuilegium diui Auguftißimi Imperatoris Hludouici primi fundatoris, amp;nbsp;conftrudoris Hammaburgenfis Eccleîiæ, fupplicans nobis,vt bona, pofl'elliones, iura, immunitates, terminos, ficut præfatus gloriofiflimus Imperator inftituit, nos æternæ ftabilitatis vigorc prçdidæEcclefiæconfirmare-mus. Nos icaque pia fada prçdccefl'oris noftri clarius intuentes, amp;nbsp;diuinç dex-teræ opus per manum Chrifti fui completum, débita affedione cordis amplc-dentes, quidquid in Hammaburgenfi Ecclcfia ftatuit, ftaruimus, quod donauit donamus, Si noftra imperiali audoritate confirmamus, in memoriam reuocan-tes omnibus tarn futuræ, quam prçfentis vitæ fidelibus, quodcellaRodenach voeäta à fandilhmo Imperatore Karolo Magno prçnominatæ Ecclefiç fit donä-ta,amp;cellaTurholt in comitatu Flandriæ fita, donatione Hludewici Imp. ad perennem Hammaburgenfis Ecclefiç iurifdidionem debeatpertinere.Recoli-mus quoq-, rem magna vencratione digniflimam, quod in eodem looo trans Al-biam Hammaburchnucupato, idemgloriofiflimus Imperator Hludevricus j)-prij vigoris Archiepifcopale, amp;fuperomncs Ecclefias Danorù,Sueonum,Nor-vveioru, Farriç, Grunlandonum, Haslingolandonum,Islandonum,Scredeuin-donum,amp; omnium feptentrionalium partium metropolitanam fcde conftituit. Si vt in futurum omnibus cafibus fçpedidæ Ecclefiac obuiare poftet, nequilqua Epifcoporumaliquamfibi trans Albiam,velalicubi in prædidaparochia vindicate debeat poteftatem, certo limite earn circumicripfit. Terminos itaque quos Imperator Hludouicus pofuit, Sc eos quos Otto Imp. poftmodu ex cöfilio Prin-cipü prçfatæ Ecclefiæ defignauit, iuxta teporum æquam confiderationê immu-tatos eöferuamus, amp;nbsp;noftra imperiali audoritate,'confirmamus -, q, fint videlicet termini eiufde Ecclefiæ ab Albia flumine deorfum.vlq; admareOceanû, amp;fur-fum per Slauorû prouineiam, vfqs ad fluuium Pcnc, per eius decurfum vfquc ad ma-
-ocr page 191-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. i8y àdmarè Ofientale,amp;per omhes praîdiôtâs Septchtrionis riatioiiés, omnes quo-que pâludes infra fiueiuxta Albiam pofitas, cuiras amp;nbsp;incultàs j infra terminos e-iufdcm parochiæ, ficut ab Impcratore Hlùdewico pofîcæ funti nos ponimus, Vt trans Albiâni fe fuà âb incurfu paganonlm fecurius in hiis locis ocCuka-tc qucailt. Et vt hæc noftrx cohfirmatiônis aüótóritas fui vigoris perpctuani ôbtineat firmitatem, prælèntem inde paginarti confcribi gt;nbsp;Sgt;c figilli noftri irn-prcffiorte infigniri iulïimus j adhibitis idohcis teftibus, quôruhi hæc funt nomina. Arnoldus Mogontinenfis Atchiepifcopus j Eüerhardus Bambergeii* fisEpifcopus, Gebebardus ^erceburgenfis Epifcopus, Albertus Aquertfis prç-pofitüSj Gerhardus Magdeburgenfis præpofitusj Fridericus DuxSueuorum. Con. Palâtinus Cornes de Rheno, HludeVicus proiiincialis Cornes Turingiæt ^arquardus de Grumbach. Ego Reynaldus vice Moguntini ArChiepifcopi Archicancellarij recognoui. Data Frankemiort xvii. Kalend. April. Indi-ftiorie VI. Anno ab incarnatione Domini M. c lviii. Régnante Domino Fri-derico RomanorumImperàtore Augufto Anriö tegnieius vi.impcrij veto lit*
/æIP. VU tlBHRTATE omnium Ecdeßarum.
Î K nomine fan^^æ indiuiduæTrinitatis, Fridericus diuinafauenteclemett- ' *tia Romanorum Imperator, femper Auguftus. Qui mundiali poteftate prje-diti, quibufcunque neceflariis regentium fuffragari feftinant, diuinam fibi nihil tefragariclemenriamcertîflimefciant. Ideoquc non dedignamuraffedumad hos confugientiumperducere ad elFedum dementer j quia ob hoc temporalis tegni modificationem 'nobis pariter fperamus Sz amplificationem aiternaLifque prouentiiram perpetuo perennitatem. Vnde nouerit omnium fidelium noftrO-tuin J tarn præfentium quam futurorum fagacitas gt;nbsp;quod Adaldagus fanétæ Hâ-tnaburgenfis Ecclefiae venerabilis Archicpifcopus adiit cxcellentiam ferenita-tis Impcratoris Ottonis femper Augufti, ab eius pietate cxpetiiiittalemliberta-tem amp;nbsp;tuitionem monafteriis eins Epifcopio confiftentibus, qualcm cætcra Ar-chiepifcoporum per noftrum rcgnum monafteria nofcuntur habere.Quia veto iufta amp;nbsp;rationabilis eius petitiovidebaturj ob remediiimamp;memoriam animée pnflimigenitoris fuiOttonis Impcratoris Augufti, eidcmEcclefiæ fupradiótïC concelfitconcefliones, quas cöceflefant anteriores Francorum reges amp;nbsp;Impe-tatores,cæterismonafteriis adhancdiœceun pertinentibus, id eft, Ramesla, Brema, Byrfen, Buckin, amp;nbsp;aliis. Cyuena, Rarftarch, Ripesholt,Wippendorph, kafcilicer, vt femper fub imperiali tuitione lînt, amp;nbsp;quidquid modo habent, vel in futurum acquirere debent, amp;nbsp;eis eorumquc Epifcopo libéré feruiat, omni ;u-diciaria poteftate remota. Conftat etiam eundem venerabilem A rchiepifco-pum Adaldagum, flagitatibus fuis obtinuifle à rege Ottoneliccntiam coftruen-dimercatum in loco Bremum nuncupato, bannum quoque amp;nbsp;theloneum, mo-nctam, totumquequod inde regiusrcipublicæfifcusobtinercpoteritEcclefise fuæ rege donante contulit amp;nbsp;rctinuit. Ç^inetiam negotiatores eiufdetn incolas locij rcgiæ tuitionis patrocinio ita condonauit amp;nbsp;commendauit, vt ex regiç au-ûoritatis ediéto in omnibus tali patrocinentur tutela, amp;nbsp;potiantuf iurc quaii cç-teraruin regalium inftitorcs vrbium; ncmoque inibi aliquam fibi viridicet pote-ftatcm, nifijprçfati pontificatus Atchiepifcopus quem ipfê ad hoc delegaue-rit, non Dux, non Marchio, non Cornes, nulla fecularis poteftas, in fupradiéto-runihominibus monafteriorum , cuiuscunque conditionis vel officijfînt, aliquam legem vel bannum, vel iuftitiamcxerceat, nifîaduocati ipfîus Archiepi-fcopi, quos ipfe velit amp;nbsp;conftituat. Data eft quoque clericis eiufdem Ecclefiæli-bera poteftas inter fe fine aliunde eligendi Epifcopum, cum necelfitas popolce-rit. Quxcunque igitur in præfenti chirographo feu à Rege Ottone., feu ab Im-peratorc Augufto conccflafunt ôiconfirmata, amp;nbsp;nos imperialiaudoritateno-
I
-ocr page 192-iU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
ftra eîdeniEcclefiæeadem concedimusamp;confirmatnus, ytrataperrtianeanr,r amp;fubnofthfigilli imprcflîonefemperinconeuflaconfiftanu VcetiamhiiSö-mnibu'sin poftcrum maior fides adhibeatur, perfonasad rcfiificadum idoneas fubfcribi iuffimusjquarum nomina hæc funt. Fridericus Colonienfis Archie-pifcopusjGotfndusTraiedcnfisEpifcopusjF.MonafterienfisEpifcopusi Philippus Merburgenfis Epifcopus; Albertus Aquenfis præpoficus, Gcrhardus Magdeburgenlispra^pofituSjThibaldusSandenfispra-pofitus, Arnolduspræ-pofitusdcColoniaapudSanólum Andræam. Bruno præpofitus inCoJoniaa-püdS. Gcorgium; OttoBremenfisfummuspræpofitus, HartwigusHamma-burgenfîsprçpofitus, VdoRamasJenfisprçpofitus. H.norarius. H.duxSaxo-nixi Chonradus cornes Palannus de Rheno, Hludouicus cornes de Cleue j H. cornes deCukei Adolfuscomes deMontej Symon cornes de Tekencborch, ' Octo cornes de Rauensberge amp;nbsp;frater eius H; Marquardus de Crombach. £-go ReynoJdusCancelJariusvice Arnoldi Moguntini Archicpifcopi amp;nbsp;Archi-canceJlarijrccognoui. Data in VerdaSanóiiS'^'iberti x. Kal.Maij, Indidio-ne VI» Anno Dominicæincarnationis m.clviii. regnanteDominoFrideri-coRomanorumlmperatore Augufto. Annorcgnieius vi. Imperij veto nr»
F R 1 D E R 1 e J î 'M P. H A R T 1 C 0 oArchiépi/copo Primo,
ÎN nomine fanâæ èz indiuidbæ Trinitatis, Fridericus diuina faucnre CIC'^ ■^mentiaRomanorum Imperator amp;nbsp;CcmperAuguilus. Cum rcgiæ dignitatis fir, iuscuiJibetferuarefuurri, præcipue ramen bcclefiailica iura nobis obfer-uanda vidcntur; quiafipeccandum, rolerabiliusin hominem,quam in Deumj ii non peccandum, reuerentius ramen Deo, quam hominibusob/equendum. Nos quidem patrum præcedentium veftigia imitari optantes.aiigere bonaEc-clefiaftica,auól:a retinere,noftroque in quantum poflimuspatrociniotueride-bemus. Vniucrftsigitar Cbridi tiottriqueßdelibus, ramfuturisquampræ/cn-tibusnotum efie volum’, quaiirervcnerabilis AdalberrusfanéiæHammabur' geniis Eccleüæ Arcbiepifcopus fercnitatem clemenrizHeinrici iv« regis^diic fuppIicando,qaatinus forcO:um in Ercnebrocb, arque in ceteris circumiacen-tibusfÿluis,quoddiuæmemoriæ auuseius Cbunradus, Romanorum Imperaquot; tor Auguftus, prxdiélÆ ianéla:Hammaburgenfi Eccleûçpcrpetuoproprieta-tisiurepo/îîdendumcontulerar,idipfumamplificandocôfirmaret.Q£ip'’eci- , bus eiusincbnatusprçdiéioforcfloadiunxir, quidquid inter VParmeno'W',Wiferam, Aldenam, ScHuntam ßuuios venarionistieripotefi Scprçfats;EccléfiÇ fabregix cuitionis banno in propriumcondonanstradiditarqueconiirmauit, prxfcritium cun£torum vei faccedentium conrradiäioneremora. Addiditet-iameidemEcclefixTuxproprictatis forcRum inpago Amerißtum, in Comi-taru Vdonis perpetux poiTeibonis iurcretinendum. inruperetiamomnibus fandtxifacnmaburgenbsEccletixferuisScancHlis,iproArcbtepircopofuppli-cantccohceflir, vtextrapoßeßronem Ecclebaihcam, quidquidterrarumvel mancipioram acquiiierintjliberam babeant potedarem, rntra ipûus Ecclefix famibam hereditandi, commutandi,poûidendi,vcndendi, tradendi, velquid-quideis infra Ecclebadicam poßeßjone placuerir inde faciendi. Cäßrmamus amp;nos munißcentiaimperiab eidem EcclcGxbbertatem, Sc bona omnia quxà Karolo Magnoprxdeccßbres nodri Romanorum imperatores, vel Francorum reges vfque ad tempora nofira prxnominatxEcclebxconceiferunt, Sc nos ei habonda omni rem poreatq ue perpetu oiure poffidenda, per nodri prx ceptr paginam concedimus, omni nodra nodrorumque fucceffbrum cunäo-rumquemorrabum, maiorum Scminorum inquiecatione remeta : Paroebias fciUcer, décimas, terras cuiras Scinculras,aquas Sc aquarum dccurfus, comira-tusfra€rcatus,monctas, thelonea, foreda,cum omni vtilitatcquxdcfcribi,aai ■id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vllo
-ocr page 193-e' ARCHIECCLESIÆ HAMMâBVRGENSÎS. tg/ Vilo modo indé pötéritprouemre. Et vt hæc imperialis noftræconcèlïiohis ae eonfirmationis audoritas ftabilis amp;£ inconuulfa omni æuo permaneat,hanc car-tanainde confcribicorroborantes, ligilli noitri impreflione iuifimus infigniri additafubfcriptione ceftiumi Principum, tam elericoruln, quara laicorum,quo^ turn nomina hæcfunt:
F. Golonienfis Archiepifcopus ; Got.Traietbenfis Epifcopus; F.Monafte-ticnfis Epifcopus ; Philippus Meriburgenfis Epifcopus. Al. Aquenfïs præpofi-tüs. Thibaldus Sanótenlis præpofîtus. Arnolduspræpofîtus in Coloma apud S. Andræam. Bruno præpofitus in Colonia, apudS. Georgium. Otto Bremenfîs Fcclefiæ fummus præpofitus; Hartwicus Hammaburgenßs præpofitus; Vdo præpofitus Rameslenfis. H.notarius. H.DuxSaxoniæ. Chun.Comes Palatinus deRheno. Hludewicus Cornés de Are^ Th. Cornes deCleue. Her. Comes de Cuke. Adolfos Comes de Monte. Symon Comes de Thekeneborch. Otto Co^ Oies de Rauensberch amp;nbsp;frater cius H.Marquardus de Gróbach. Ego P^eynaldus Cancellarius vice Arnoldi Moguntinenfis Archiepifcopi Archieancellarij rccognoui. Data in VerdaSanâiSwiberti x. Kal. Maij.' Indidione vi. Anno F^ominicçincarnationis m.cLviii.régnante Domino Friderico Romanoruna ^oiperatore Augufto, Anno regni eius vi. Imperij vero iii.
(JONCESSrM M A R r rr 1 C Q ^rchiepifiopi).
JN nomine fanétæ amp;nbsp;indiuiduæTrinitatis, Fridericüs diùiila fauentc cleméû-* ria Romanorum Imperator Auguftus. Quoniam diaina dementia Romani tltulo Imperij amp;nbsp;corona fublimare nosamp; infigniredignataeft, ideo ftudiofius ^^onori amp;promotioni Ecclefiarum Dei inuigilare debemus,amp; efficacius infiftc-te. Inde eft quod venerabilem Har wigum nobis per omnia dileólifhmumfan-^æque Hammenburgenfîs Ecclefiç paftorem amp;nbsp;Archiepifcopuminter fpecia- • les tioftros præ ceteris principibus familiarius colligétes, ad perfonæ ipfîds pro-^ oiotionem, honorem amp;nbsp;omnimodam gloriam ftudiüm adhibebimus, fanélara-Hâmmaburgenfem Ecclefiam ipfius prouidentiæ commifTam, foucre, ma-outenere, omnibus modis exaltare operam dabimus. Primumigiturdileôtos Ooftros Dominum Bremenfem amp;nbsp;Baioariæ ac SaxoUiæ Ducem, tantæ diledio-ois Vinculo vniredignumeenfemus; vtlîalteruterinalterumexcefTerit, per fc ^IcifTinon præfumàt,fed distante fententia ad examen noftræ iuftitiæ, prout de-eet, recurrere feftinet. A liam quoque caufam quç inter dileftum noftrum Bre-o^enfeiTiamp;Verdenfem, honoiabilesperfonasagitatur, iuxta tenorem priuile-giorunivtriufque adhibito Principum amp;nbsp;aliorum fapientum confiliocompo-« ocre fatagemus. In hac quoque parte fideliffimo noftro Bremenfinon pofTu-mus deefre,necvolumusiquia pro recuperandaipfitis hereditäre,quam Magde- ' burgenfis füæ poteftatiaferibit, prout melius amp;nbsp;honeftius poterimus, laboraré curabimus. Prætereavtpræfatus Bremenfis, noftræ ergaeum dileélionisemo-lumentum experiatur, ab expeditionibus amp;: à debitis feruitiis, amp;nbsp;à ceteris labo-ribus eum iuxtaveile fuum fupportabimus. Cum etiam vniuerfalem Ecclefiani Romanam vifitare poterimus, debitum honoremHammaburgenfi Ecclefiæ, pro iurenoftro, per omnia requiremus. Adiieimus infuper quod Waltero de Arneftede omnia cum beneuolentia dimittemus, quæ ab eodem Archiepifeo-po eum habuifle in beneficio cognofeimus. Dabimus quoque dileóto noftro Bremenfi Archiepifeopovinicarratas xx. quolibet anno, de Bobarden x. Sede Maguntino x. Pro eius etiam dileélione Bouonem in gratia Ducisplenitcrre-ftituemus, amp;quamdiuviuet ipfum ad omnia fibi pertinentia fùbnoftraimpe- ’ -rialitutelaconferuabimus. Ego Reynoldus cancellarius, vice Domini Arnoh diMoguntini Archiepifcopi amp;nbsp;Archieancellarijrccognoui. Datum Auguftæ
4
anno
-ocr page 194-ISS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
anno Dominica: incamationis m.clix. Irididionc vi. régnante DominoFn* dencoRomanorumimp* Aug* Anno rcgnicmsyii.Impcnjvero iv. Amen.
t
y l C T 0 K DE B B Â T 1 1 S Eofeueldenß quot;B^teßadenß, '
Ic T oR EpifcopusferuusfeniorumDei, Veherabili fratriHartwicoBrel’ menfi Archiepifcopo eiufquefuccefloribus canonicc fubftituendis in perpetuum* Quotiens jllud à nöbis petiturj quod rcligioni amp;c iuftitixeonuenire monftrarur,animo rios decet libenti concederc Sz perentium defideriis celercm prasbere confenfum. Ea proprer chäriffimc in Chnftö frater, tuis rationibüs di* ligeptcrauditisamp;Ecclefiætuæpriuilegiisfolcrtcrinlpcôlis.hônOremfcudigni* rarem, quam tui prçdcccflorcs îùper tribus Epifcopatibus Sclaüorum videlicet Altehburcj Michèlenbürc Racesburc, habuiflehofeuntur, perfonz amp;nbsp;Ecclefi« tuç duximus confirmanda. Igitur fecundüm formam priuilégiorum beatortini bcatörö patrurii amp;nbsp;ahteceflbrü noftrorumGregoriji Sergij, Nicolai, Benediclii Adriahi, Yidoris, Stephani, amp;nbsp;1 nnöcentij, tibi tuiique mcceflbribus canonicc ihtrantibusj amp;: fanólxHattimaburgenfifeuBremenfiEccleliiE prçdidos patri-bus per memorata priuilegia concefl'à funt i præfenti pagina confirmamus. Ab-batiam qiioque de Herfcucldc tibi tüifquefucècflbribusconcedimusamp;dona-•musjcenfuproéadem Ecclefia iv. Byzantiis fedi Apoftolicæ, perteamp;pertuos fucceflbres, perannos lingulos perfoluendis. Prçterca Ab^jatiam de Radeftat, » quam Eccleiiç tuæ tempore, felicis memoriç Adrian! prçdeceflbfis noftri i..... * nouimuS efle lubtradam, tibi amp;nbsp;Ecclefiç tuç reftituimus, amp;nbsp;præfenti priuilegio Confirmamus. Stariientcs vtnüllaEcclefiafticà fecularifucpcrfohahocnoftru priudegium infringere vel violarepræfumat. Sed hæc amp;nbsp;omnia quæcunque lar-gitione RegumiConceflionePoritificümfeu aliis iultis modis BremenfisEccle-Îîâ cohfecuta eft, qu-x in pofterum, fauenté Domino, potCrit adipifei, habeat» teneat, poflideat, perpetuo profutura. Si quisàutèm huic noftræinftitutioni temere contraire tentauerir, nifi prçfumptioncm fuamfecundotertiouecóm-monitus, Congrua fatisfaôtione correxeritj rcutn fè exiftercdiuinoiüdiciodc perperrata iniquitatécognofeat, amp;àlacratiflîmofimguineamp; corporeDolhini noftri Icfu Chrifti alienus fiat, atque in extremo examine diftriâæ vltiôni fubia-ceat* Cundis autem Bremenfis Ecclefiç iura/ctuantibus fit pax Domininoftri lefuChriftij quatinüsôehicfrudümbonæadionisrccipianti amp;in futuriimx-ternæpacispræmiaforciantur. Amen. DarumPapiæ, permanumGothefridi SandæRomanæEccleliænotariji AnnoDomihicæ incarhationis Ài. t tx. In* didionc vii.
L E M E N S’ TP, DE ir. E P 1-fiopatibu^,
ENS EpifcopusferuusfcruorumDcî.vcnerabiiifratriHattwicôBre* menfi Archiepifcopofalutem amp;nbsp;Apoftolicam bencdidiOnem.Fxiniündo tiobis à Deo Apoftolâtus officio i fratreSamp;cocpifcopos noftrosj tàm vicino?gt; quam lotige pofitôs fincerç caritatis affedü debemus diligere j amp;nbsp;Ecclefiis in quibusaudoré Domino militarenoicuntur, fuam dignitatem Sciuftitiaminte* gram confcruarc; Eapropter venérabilis in Chrifto frater, tuisiuftispoftula-tionibus grato concurrentes aflehfii,Ecclefiâmip/âm,cuiaudoreDominoprç-fidcs, cum omnibus pertinentiis fuis, LubeccriicmquoqucZw'erineniêm, Ra« ccsburgenfem èc Ixlcolartenfem Epifcópatus.cum vniuerfis bonis,tam ipiritua-hbus, quam tempöralibus, ficut iufte amp;nbsp;fine contróucrfiapoffides, tibi amp;nbsp;ecclc* ftx tuæaudoritatc Apoftolicacófitmamus amp;nbsp;præfcntis fcripti patrociniocoin* tnunimuSi Statuentcs vc null! emnino höminum liccat hancnoftrç paginant «onfit«
7
-ocr page 195-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. i8^ confirmatiohisihfringere, vel ei aufutemerario contraire. Si qiiisauïemhoe adtentarepræfumferit, indignationem omniporentis Dei, amp;nbsp;bcatorum Petri amp;nbsp;Pauli Apoftolorumciiis fe'noucric incurfurum. Dat. RomæapudSandam Mariam vu. Kal, Odob.Pontificatusnoftri annopnmo»
■ • 1'
/ï A R r 1 C 1 R C H 1 E P I S C o P 1 de confirm at!one ommum quce coUatafiint è'cclefix.
T T Artv^-ic VS Dei gtatiaHamraaburgéfis Archicpifcopus vniücrfisfah-ótx matris Ecclcfiæ filiis natis nafcituris in Domino S. Ordo rationis amp;nbsp;Ecclcfiafticæ prâîlaturædepofcit officium, vt ficut malaquæ videmus infubdi-bs indicate debcmusamp;auferre de medio, fic beneordinata benigne refpice-re, gratanteradprobarecuramus, amp;omnipromouereftudio. Siquidemoc-tafione nouæ bafilicæ confecrandç peruenimiis äd clauftrum i.n diœcefi noftra in Holfatia, quod Nouum-monafterium appellatum eft, vbi fanôlçconuerfa-bonis hominibus inuencis, tanto mäius acccffit nobis gaudium, quanto pro-pcnfius de falute fratrum conrtat effiegaudendum. Inde eft quod ipfum locum amp;nbsp;inhabitantes plena charitate duximusampleólendos, poflefla conftrmarc, poffidenda tribuere, amp;nbsp;quicquid ad falutemamp;commodumoperari videtur, cxhibere parati. Ad formam itaque priuilegij Domini amp;nbsp;anteceflbris noftri bcatç memoria: Adalberonis Archiepifcopi quæcunquc bona vel ipfius accef-fionc vel ex propriiseorum laboribus, amp;aliorumfidcliumcollatione, in poG ftfliene prardidx congregacionis inuenimus auéloritate Dei amp;nbsp;B. Petti, amp;nbsp;Rö-n^anæfedis, amp;nbsp;noftra confirmamus,ftatuentesvt ad nullum nifi ad Hamma-tgt;urgéfcm A rchiepifcopum præfignati clauftri præpofitus amp;nbsp;fratres reipeftufn habeant, vt amp;nbsp;aliquid à nobis conlolationis accipercnt, amp;nbsp;noftri memoriam in luishabeantorationibus, quædam quæfubfcriptafunt, de noftrabcncuolen- ' ba præbendis eorum adiicimus, tam iphs, quam fucceftoribus eorum vfu per-petuoretinenda; fcilicetEcclefiam Bishorftcum prædiisadtinentibus amp;nbsp;ban-nofuo, amp;nbsp;filiis Volcmari. Item paludem Wicflete cum décima amp;nbsp;banno. Item duos manfos Eimeshorne. Item Ecclefiam Ichhorft cum décima amp;nbsp;banno. Et decimam turn villarum Botelc, RacolinggeHarge, Item,decimaminauftra-liparte Wilftere, Imnefle, item Stocflcte amp;nbsp;Dammeflete, è regioneEcclcfiæ, Stinagrum adiaccntcm duodecim iugcra continentem, amp;nbsp;decimam eiufdem ^gb.quam præfatam dccimam amp;nbsp;agrum prçfatus Hartwicus nobis refignâuit, Sinoseaprçfatisfratribuscontulimus. Qi^æcunque etiam noualia àtempo-‘■ehuiusaâionis in parochia prædidaNoui monafterij cultafuerint, exnoftra charuate corfceffi mus iifdem fracribus amp;nbsp;fucceftoribus eorum, hæc amp;nbsp;alia quæ præfcripcafunt,iurepetpetuoretinenda. Quæcunquc ergo Ecclefiaftica vel fecularis perfonahuic noftræ rationabili conftitutioni contraire præfumens, cliquain parte immutare tentauerit^anathema fio. Teftes aderantPræpofitus HammenburgenfisHartwicus, Præpofitus Bremenfis Otto. OdbcrtusDe-canus, Donatus, Abbas de Rathe. Adalward us Abbas deStadeo, Liudmun-dus præpofitus Keuena, Liudolfus præpofitus de Sigeberge. Minifteriales, Marcwardus, Gero, $igcro, Otherricus, aliique quam plures. Anno meat-nationisDomini m,clxiv, AdumBremæféliciter.
■ ' F N D A T 1 0 E P 1 S C 0 P 1 Æ Za'verinenfiis^
T N nomine fan(ftæamp;indiuiduæTrinitatis,Heliricus Dei gratia Baioatiæ at-^que Saxoniæ Dux, Summaæterna prouidentia, poteftatemamp;adminiftra-tionem in temporalibus ideirco nobis cótulit, vt bonum opetemur ad omneS, ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxi’
-ocr page 196-i9à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
maxime autem ad domefticos fidei. Si itaque in promouendis velordinafi-dis rebus Ecclefiç vel Ecclefiafticarum perfonarum commodiratibus deuoci amp;nbsp;ftudiofîæmulatores fuerimus, emolümentum laboris noftriab eo expedatn’, qui dar mercedem bonam fuftincntibüs fe. Quapropter notum facimus vni-uerfis tam prxferttibus quam futun temporis Chrifti fidelibus, quomodo nos pro remedio animæ nofl:raî,amp; parentum noftrorum ad propagandam Chriftia-nam religionem in terra Slauorum trans-albina,inloco horroris amp;nbsp;vaftç (olitu-dinis, tres Epifeopatus conftruximus, allodiis, reditibus menfæ noilræ dotaui-mus,infupereà,quamgladioamp; areu noftro quajduimus, hereditäre atnplia-uimus. Prærogatiuam quoque totius Ecclehafticæ libertatis, iuxraiorfnam fandorum canonum, amp;nbsp;leges Imperatorum, tam Ecclefiîs quam Ecclelîafticis perfonis, Deo ibidem feruientibusnoftræaudroritatisedlôlo firinauimus, amp;nbsp;banna Apoftolorum, Arçhiepifcoporum, Epifeopotum, corroborari fc-cimus»
Exquibus Epifeopatum Sucrinenfem, quem poftremo omniam confecra-ri amp;nbsp;dedicari in honorem Domini noftri lefu Chrifti amp;nbsp;fainftæ Dei genctricis Mariæ, amp;nbsp;fandi Iohannis Euangcliftæ fecimus, trecentis manfis, amp;nbsp;duabus villis, acduabiiscùriis allodij noftri dotauimus. Villa feiheetBorift in Sadeibant, villa Virkin,Chotendorp, cum duabuscüriis, huius ineadem dote adiunxi-mus terram quæ vocàtur Butlüde, amp;nbsp;caftrum Werle diólum, cum terraattiné-ti etiam Werle dióla, ex vtraque parte aquæWarnouue,amp; caftrum Barth cum terra attinenti, videlicet T ribedrte vocata, amp;nbsp;terràm Pi time vocatam, amp;nbsp;duas terras prope Demmin, videlicet Weftrole amp;nbsp;Lofts diólaS, Sf decern villas llou-ue, Moysle, Darfis, Gugoluofei, Paftrouue, Notzta,Pamij, Montino,Quatzu-tin, Lolouu, Gnesdig, öc villam lanóti Godehardi, quæ prius Godrach diceba-tur, cum omni vtilitate, amp;attinentiis fuis, amp;nbsp;molendinum ex auftrali partee-iufdem villæj Duas villas in Barda, villam Meiritz, amp;nbsp;aliam in Warnow. Item propeZuerin duas villas Rampeamp;Lifcouue, qUæ mutatonomine Altauilla vocatur, amp;nbsp;infulam Schucrin adiacentem, amp;nbsp;aliam infulam prope Dobin, quaî Liphe dicituf. Ipfam ciuitatem Sderin à domo pifcàtoris Suek, ftiperauftrale ftagnumpofitam, vfque ad antiquum cæmiterium, amp;nbsp;indeptotenditindire-dum vfque ad minorem fcalam, cuius medietatem ad areas fratrum deputa-mus. Maiorem veto fcalam vfque ad prædnftam infulam amp;molendinum in Aquilonari parte ciuitatisfitum. Hæc itaque omnia audoritatisnoftræmuni-Ecentia fçpedidæ Eccleftçin vfusEpifeopi liberadonatione, cum omni iure amp;nbsp;vtilitate donauimus, interpofita nimirum aftipulatione eorum, quorum be-neficiaantefuerint,amp; banno Epifeoporum quiaderant, roborari fecimus.Hçc autem ad vfum canonicorum cedant. Duæ ptadiôlæ villæ prope Schuerin, Rampe amp;nbsp;Alta-villa, in Brezin triginta manfi, in Yloua quatuor villx. De decern füpradiólis cum omni vtilitate amp;nbsp;attihetiis fuis, nauale thelonium in Suerin, vbi tarnenexcipiuntur homines Epifeopi. Parochiam in Schuerin cum omni iure. medieratemdecimæ in Slarzne,tertiam partem decimxinMu-chelberg amp;nbsp;in Ylouue.In Warnouu amp;nbsp;in Muritz tertiam partem decimæ.Quç veto decimç Slauorum tenues funt, detotprouinciiscanonicisad ftipendia fua deputatç fint. Nam cum Deo donante decimç poftmodum more Chri-ftianorum conualüerint, inEpifcopi dilpofitione tuneprçfidentisfit, vtCanonicorum numero, qui tunc ent, ftipendia fufficiant, amp;nbsp;de reliquo alix con-gregationes fubftituantur. Deduabus verovillis,amp;duabus curiisfupranomi-natis, quas Dominus dux de allodio heréditatis fuæ dotauit, reditus in tres partes diuidantur, ita quod in anniiierfario Duels vna pars redituum Canoni-cis, altera parspauperibus ad ferüitium conferatuf, tertiaveroindedicatio-nem Ecclefiæ, ad feruitium tribuatur. Hæcfiquidemomniacum omni inre-gritate amp;vtilitate nuncamp;poftmodumprofuturafinealiquaexceptione, Ec-clefiaecontulimus,Ne ergo in pofterümddeanturmiferationesj quas feeimus indo-
-ocr page 197-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. i5gt;i in domo Dei, fed in perpetuum valcant, cartam hanc confcribi amp;nbsp;figilli noftri impreffioncfignari iuffimus. Telles autem hi aderant. EuermodusEpifcopus Ratzeburgeniis. Berno Epilcopus Suerinenfis, Apcellinus præpofitus, Gode-fridus Capellanus, Dauid, Baldevrinus, Chonradus, Reinoldus,Magifter Bar-tholdus, Helmwicus, Hartwicus, Liborius Comes, Heinricus de Rauensberge, Otto Comes de Benthem. Calemarus de Demmin, Pribitzlaus de Kitzin, Guncelinus Comes de Suueri n, Bernhardus Comes de Retzeburg,Conradus Comes de Regenftein, Hermannus Comes de Luchouue, Conradus Comes deRhodin,ReinbertusdeRichlinge, MeinricusdeMolburch. Minifteriales Henricus BurgrauiusdeHetfane, lordanus dapifer, Otto de Erthinebroch,amp; alijquamplures. Adafunthæc viii» IdusSeptembr.indedicationeeiufdem Ecclefiæ. Annodominicçincarnationis m.clxx.Indiólione iv- Datapermanus Heinrici præpofiti ßremenfis Ecclefiæ ianóli Stephani.
B A L D y 1 N 1 ,4 RC HIEP 1 S C O P I collatw decïmArtim iHXta 'DAmmeßete, î N nomine fandæamp;indiuiduæTrinitatis, Ego Baldevvinus gratia DéiBre-■*^méfis ArchiepiieopusomnibusChrifti hdehbusperpetuam Salutem,Quo-aiam tempora prætereunt more fluencis aquæ, amp;nbsp;per temporum fucceflionem receditur in rerumfeuaôlionûobliuionem,prouida difcJuffione ftatutumeft, vtin omnibus honeftarum difpofitionum contradibus.qui pofterorum defer-uire habent vtilitatibus, tam viuaquam feripta teftimoniorum adhibeantur munimenta. Nos igitur exofficio regiminisdiuinitus nobis collati ecclefia-rum noftrarum vtilitatibus in tendentes, ftatum earum pro poflibilitate noftra inmeljus conducere, conféruare amp;nbsp;roborare (àtagimùs. Notum ergo efle vo-lutnus tam pofteris quam prçfcntibus, quod quidam homo nofter Hildevvar-düsomnem decimam quælacui, quae Dammefletdicitur, in parte occidentale adiacet, tam in frugibus quam in animalibus, fed amp;nbsp;nummum cenfus pro re-niedio animæ fuæ nobis reiignauit, vt eandem cum eodem nummo cenfus fra-thbusinNouo-monafterioDeomilitantibusconferremus. Huic itaque de-notioni benigne annuentes, amp;nbsp;praefatæEccIefiæ decimam prænominatam i-tem, amp;nbsp;numum cenfus conferentes, vt hæc donatio permaneat inconuulfa,pa-ginam figilli noftri impreffionemunitamfuper hacaétione coferibi fecirnus. Huiusautê rei teftes funt: Sibertus decanus, Erkenbertus,HeceIo, Franko, A-lebrandus, Erpo, Iohannes, Gregorius. Laid, Guncelinus comes amp;nbsp;dus filius Heinricus. Minifteriales, Sigero, Othelricus, Ethelerus, Herimannus.Mane-goldus,Godefridus,Hildevvardus, amp;alijquamplures. Annoincarnationis doniini m.clxxiv. Indiiftione vi. Aótum Brcmæ Kal. lulij.
V
^ALEXANDER TP. T) E 0 N F 1 R-^ matione SyverinerißsEecleßa.
jJ^Lexander Epifeopus feruus feruorumDei, Venerabili fratri Berno, Magnopolitano Epifeopo, eiufque fuccclforibus canonice fubftituendis, in perpetuum. Benediólus Deus in donis fuis, amp;nbsp;fiinótus in omnibus operibus fuis, quiEcclefiamfuamnoua femperprolefœcundat, amp;EccIefiæfuætermines fidelium prædicatorum verbo dilatans.in lagenam fidei Barbaras etiam na-tioncs fila trahere miferatione non ceifat, ita vt iuxta verbum Prophetæ in cu-bilibus, in quibuspriusdracones habitabantamp; ftrutiones, feminantibus bonis praedicatoribus te gratiafamftifpiritus irrigate oriatur * viro calami amp;iun-d. Ex dus vtique munerc fui vultomneshominesfaluosfieri, amp;adagnitio-netnveritatisvenire, quodvenerabilis inChriftoBerno adprædicandumpa-ganis amp;nbsp;feminandum verbum fideiEpifeopus inftitutus,expofuifti te ipfum labo-
-ocr page 198-lÿt
PRIVILEGIA
laboribus amp;pcriculis, amp;attcndcnsquodChhftuspronobismoftuusefl:, vtSi qui viuit iam non fibi viuat, fed ci qui pro nobis moi cuus cil amp;nbsp;rcfurrexic, in an-xietacibus multis fpariifti fernen diuini verbi, erogafti talentum tibi creditum advfuram, genresplurinias quæignorabant Dominum, veritatisliimincillu-ftrafti, amp;reduxiftiadcultumDei, qui antccaptiui laqueis diaboli tenebantur. Nunc igitur quoniam veniens adnoscuinmukolabore, àfede Apoftolicapo-ftulafti vtEpifcopalemfedcminlocoqui diciturZuerin,auôtoritare facrolanftç Romanæ, cuiDeoaudoredeferuimus, Ecclefiæ confirmemus. Nos poftula-tioni cuæ grato concurrentes afî'cnfu pontificalem cathedram in codé loco per-petuo manere ftatuimus, amp;nbsp;ei fubfcripta loca diœcefiana lege futuris deinceps temporibus decreuim’fubiacere; videlicetclauftrum amp;nbsp;Eccïelias'ædificatas vel asdificandas per prouinciamDucisH.quæprouincia àZwerinexvnapartevf-que Vepropergir, à Veprovero tenditperMurzamp;Tolonze, peruenicnsvfque Grofwinamp;Penemfluuium. Item ex altéra parte Zuerin per maritima Ruiani infulam, ipfam Ruiam infulam climidiamincludensperuenit vfque adoftium Pene, prædidi fluminis. ExdonoprædiôtiDucisparteminfulæZuerinfecun-dumdiftinôlionemipfîus Ducis, molendinumvnum,amp; aliam infulam inSadel-bandc villam vnam, ex altera parte Albiæ villas ii. CircalacumSturizche, alias duas villas. De terra Bribeslai, infulam quæ dicitur Sanôtæ Mariæ, amp;nbsp;villam Cli-ue,cumaliis x. villis in Ylo. CaftrumButislocum terra attinenti, amp;nbsp;iv. villas in deferto Nohum, alias v. villas circa Warin, vfque Glambike, amp;vltraNiuele, Wolchxa, pleno confen/u prçdiéti Principis Pribeslai, cum omni iuftitia Scvti-litate, villam fanfti Godeardi, quæ prius Goderach dicebatur ex dono Cafemar ri Principis GhriftianifTimi, terram quæ dicitur Pitina amp;nbsp;villam vnam nobilem inBarth, ii. villaspropeDemin, amp;nbsp;i. inCircipene. Prætereaquafcunquepof-lèfliones, quæcunque bona eademEcclefia inpræfcntiarum iufte amp;nbsp;canonice poflidet, aut in futurum conceffione Pontificum, largitione Regum vel Princi-pum, oblationefidelium, feu aliis iuftismodispræftante Domino poteritadi-pifei, firma tibi tuifquefucceflbribusamp;illibatapermaneant. Decernimus ergo, vt nulli omnino hominum liceatpræfatamEcclefiam temereperturbare, auteiuspofl'efllones^uferre, vgl ablatas retinere, minuere aut aliquibus vexa-tionibus fatigare, fed omnia integra conferuentur, eorumproquorumgiiber-nationeacfuftentationeconceflafuntvfibusomnimodisprofutura, falua in o-mnibus Apoftolicæfedisauéloritate. Si qua igitur in futurum Ecclefiaftica fe-cularifue perfona hancnoftræ conftitutionispaginam feiens contra earn venire tentauerit, fccundo tertioue commonita, fi non fatisfaétione congrua id emen-dauerit, poteftatis honorifique fui dignitatecareat, reamque fie diuino iudicio . ' exiftere de perpetrata iniquitate cognoficat, amp;nbsp;à facratiffimo corpore ac fianguï-neDei amp;domini redemptoris noftri lefiuChrifti aliéna fiat, arque inextremo examine diuinæ vitioni fiubiaceat. Cunétis autem eidem loco fiua iura fieruan-tibusfitpaxDomininoftrilefiiChrifti, quatenusamp;hic fruôtum bonæaftionis percipiant, amp;nbsp;apud diftridum iudicem prçmia æternç pacis inueniant. Amen. Datum Romæ apud‘S. Petrum per manum Alberti Sanftæ Romanç Eccle-fiæ presbyteri Cardinalis Si Cancellarij. Indiétione xi. Incarnationis Do-minicæ Anno m, c ixxvii. Pontificatus veto Domini Alexandri Papç ni. Anno X VI v.
»
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. FRI-
-ocr page 199-( , \
A RCHIECCLESIÆ HAMM AB VRG ENSIS.
F R 1 D E R 1 C r S f M F. S 1 G F R 1 nbsp;nbsp;0
sArchteptfcopo de Stadio.
J NnoininefandæindiuiduçTrinitatis Fridericus diuinafauenteclemé-^tiaRomanorum Imperator Auguftus. Dignaanimi confideratione arten-dentcs, quam piam quamque follicitam circa faéta Ecclefiarum ancecefl'orum noftrorum diuærecordationis Impcratorum amp;nbsp;regum deuotio fe exhibuerit, qiiantumqucdiuinum per eos obiequium difponente Domino fufceperit in-crementü, nos qui Dei ordinatione eadem maieftare, amp;nbsp;per eius clementiam nonminoritemporumfelicitate pollemus,ipforumvcibgiaimitantes, deim-perialiquoq; tnunificentia venerabiles Dei Ecclefias,pro rerum amp;nbsp;temporum oportunitate duximus adiuuandas: vt ficut de fadis priorum Celebris habetur memoria, itaamp;noftri in bencdiótionenonnunquamrecordari debeatpofte-ritasfucceifura. Hoc profcólo intuitu vniuerfis Imperij fidelibus prxfentibus amp;futuris notum fieri volumus, quod nos adtendétes honeftarem.prudentiam amp;difcretionem dileóti Principisnoftri Sigfridi, Brcmenfis Archiepifcopi, ad preces ipfiusamp;fratrumfuorum, accedenteetiamconfilioSc multapetitione aliorum Principum amp;: Magnatum, in folemni curia nofira Erb'sfordiaexiften-tium,caftrum Stadij, amp;nbsp;Burgum,cum miniRerialibus amp;nbsp;vniueifis pertinentiis amp;nbsp;omni iure fuo,Ecclefia; Bremenfi,cum libera donatione conrulimus,quatä-nus ipiaindeEcclefiahonoris amp;nbsp;vtilitaris incrementumpercipiat, nobifq; penes ipfamde impcnfæbeneficentiægratiamemorialeperpetuumreferuetur, Faâam iraq; donationem,quo plenius accertius ætas fuperuenturaCognofce-rebprafentis priuilegij audoritate.cum figilli noftri impreflione roborandam diiximus, amp;nbsp;confirmandam. Statuimus igitur,amp; imperiah firmiter auóloritate decernimus, vt nuliaomnino perfonähumilis vel alta, fecularis vel Ecclefiafti-ca,prædiôtô ArchicpifcopoSefuccefloribuseius, in fupradióta donatione in-iuriam aut aliquam audeat moleftiam inferre. Quod qui aufu temerario atten-lauerit, Maicftatis noftræ olFenfam, cum perfonæ amp;nbsp;return fuarû periculo,vfq; adcondignam emendattonemfe noueritincurfuru. Huius rei teftes funnPhi-lippus Colonienfis Archiepifcopus, WichmanusMagdeburgenfis Archiepi-Ropus, Otto ßabenbergenfis EpifcopuSj Th.HaJuerlladenfis Epifcopus; V do Cicenfis Epifcopus, Adelhogus Hildenfemenfis Epifcopus, Ebcrhardus Mer-ccbutgenfisEpifcopus,MartinusMiflenenfisEpifcopus, ArnoldusOfnabur-genfrrEpifcopus, bigfridus Abbas Hcrfueldenfis* OttoMarchio Mifnenfis, ÜttoMarchio de Brandenburch. Th. Marchiode Landcsberch. Comes De-dodeGrozce, Bernardus DuxSaxoniæ,Comes Sigfrid’de Orlamüde. Chon. JSurchgrauiusdcNurenberch, Coraes Adolfus de Scowcnburch. Comes BoZ de^altingerodhe amp;nbsp;ComesHogerus frater fuus, Comes Albertusde Veltheim. Comes Widckinus de Stumphene, Comes HludewicusSiuefdorlfam. ho frarres de Halremund, Burchardus Burcgrauius Ma^deburgenfis amp;nbsp;frater fuus.Chon.de Bockesberch; Craftofrater eius. AlbertusdeHildcnbuich.Al-hertus de Grombach. Wernerus de Ponlant. ConodcNuncenberg. Hugodc Watda.Themo de Coldiz. Item de ciuitate Bremenfi Otto maior præpofitus, lacobus,Th. Hartvricus,Rodolfus,præpofitus Burchard’. Minifteriales quo-que,Gerungus, Hs.filius eiusEricus. Egelbertus,F.Thielvc^ardus, Adelhar-dus, Arnoldus, Albertus. H. F. Conftantinus, Th. amp;nbsp;alij qua plures. Ego Gor. imperialisaulæ cancellarius, in vice Chriftiani Maguntini Archiepifcopi, Ger-maniæ Archicancellarij.recognoui.
Adum Annodominicæincarnationis m. clxxx. Indidione xiv. Regnanle domino FridericoRomanorum ImperatoregloriofilTimo amp;nbsp;femper Augu-fto. Annoregnieius xxix, Imperijvcro xxvii. DatumapudHerbsfordiam in folenni curia xvi. Kal. Deccmbr. féliciter, Amen.
CÆLE-
-ocr page 200-1
1^4
' P R I'V I L E G I A
C ÆLESTliSlJ^S TP. DE C 0 N F1R M A T Î 0 N E E^ifcopatui 'L’vennenßsEccleßx.
Æ LESTiNvs EpiCcopus fecuus reruorum Dei, dilcélis EliisCanonicis ZueiincnCis Ecclcûx,cam pca;(entibus,(juam fücuris canoniccrubdituen-dis in perpecaam. Apollobcimodcraminis clcmendæconucnicEccleßallicos virosdiligere, amp;eorum locapiaproccétionemunire. Dignumnamq; hone-I Rati conueniens eirc dinofcitarjVtqui ad Eccleûarum regimen affiimti fumus, cas Sc àprauorum hominum nequitia tueamur. Sc ApoRohexredis patrocinio foueamus. Eapropter dileâi in Dnodlij vcRrisiuRispoRulationibusclemen-ter annaimus Sc felicisrccordationis Clementis PapæprxdcccffbrisnoUrive-Rigiis inbxrentcs prxfatam Zuerinenfem Eccleûam in honore beats Dei ge-nitricis Mariç Sc beati Iohannis EaangeliRs dcdicata,Sc à nobili viro H. Duce dotaram, in qua diuino eRis obfequio mancipati, fub bead Petri SenoRrajpte-étione faCcipimus, Scprsfends fcripiiprimlegiocommunimus. Statuenresvt quaicunq; poRcffiones, qnsctmq; bona cade Ecclchain prsfendaram iuRe Sc canonice poRidet, ant in futuru conceRionc Pontihcû,oblatione hdelium, Cea
. aliisiaRismodisprçRâtcDominopoteritadipiCci,firmavobisveRriCq;CücceC-foribus Scilhbarapermaneant.In quibashxcpropriisdaximusexprimeda vo-cabalis. In Brezne xxx. manibs. in Ylo'iX'e iv. villas. Curiujz, Mentina, Qu^-zendn,InRiz. In Suerin villam vna)Lizcowe,qasmuraro nomine Alta villa vocarur. InSiJaine,Rampe, in Sadelbadingcn,BoriR; vitra Albiam,Virichirn, amp;II.curiasapudTodendorp« NaaliziuxiaLugouuc. Nauale theloneum in Plote. Parochiam in Zaerin cum omni iure. Medietatem dccims in Sclazne, terciampartcdecimæ inRIikelenburcb, terriam partedfecima? in Ylowe, terdam partedecimxinZareze,terdampartedecimxin Warnowe,terdampar-tedecimxin Muriz, totadecimam in villis veRrisperZuerinenCem EpiCcopa-tu.AddccanatumciaCdeEcclcCix ii.marcasdcnarioruexreditibusEpifcopa-libus, I. in Mikclcnburch,aliam in Ylowe.Scii. magnas menCurasannonxqax Wichskepelappcllatur) demolcdinoin aquiJonariparteZaerinenlisciuiratis poRto, annuatim i. tridceibracij,altcrâûliginis. AdprxpoRturâbannamto-tias Zaerinenlis prouinciç,peroês Eccleûas,Scin ipCa ciuitatc ZuerinéR,cxce-ptaprincipal!CynodoeiaCdcciaitads. AdluminariaeiuCdem Ecclelisnouellx thcloncaminPlone,Scrertiampartedereditib’in Nauliz Prxtercaliberaelc-ódonéin eligendo decanos,prxpolitos Sc Canonicos, Sc libera diCpoIitionem ' in colligendisRipendiis, RearhaâenushabuiRis,auRoritate vobis ApoRolica coRrmamus, Sc ad cxequias, Sc ad triccRmu, Sc ad anniaerCarium, ad Colucnda debita,adCeraientcsrcmunerado5,cuiuslibeedcfualt;Ricanonici,in EccleCiaRi-pendiamq, Viaus habuitjpoR eiusobitû,RearEccIcRx vcRrxcoCuetudiniseR, perannu vacate decernimus. Honorem quoq; Sc dignitatem PontiRcalis Cedis qaaZaerinenRs EccleRa haäen^habuiRc dinoCcitur, perprxCcntis Ccripti pa-gina.eidemlocoaaClotitateApoRolicacoRrmamus-Vniuerlam qao(j;dotem ad vCam EpiCcopi aRignata, perpétua Rabilitatc Cxpediótx EccIeRx nohilomi-nas coRrmamus, totam videlicet tcrraBudCowe,cu omni vdlitateScpertinen-dis Cuis. VI. villas in Ylo'W'c, NioyCz, LedarRz, GuguIaoCci,laztroue,Pancouiz, GneCdiz,Liuzchou,Sc Goderac. In Kizin,Wotencha,propc Dimin,ciiahis iv. villis. Villam inMuriz, Sc aliam in Warnowe. InCulam Zuerin adiacenté, vCq-, ad riuulâ, Scaliam inCuIäpropeDobin,quxLibizdicitur. Decernimusergo vt nulli omnino hominijliceatptxfataEcclcRam temerepcrturbare,autci^poC-feRionesaaCerre,veIablarasretinerc, minucre,Ceuquibuslibctvexationtb‘'Ca-dgare,Ied omnia integra côleruentureorû proquorûgubernationeacCaRen-tationec6ccRaCant,vRbusaccómodisproCuturaiCaluaCcdisApoRoIicxauRo-
, rirate, ScdiœceRani EpiCcopicanonicaiuRida.Siquaigiturin CuturûEccleRa-RicaCecalariCae perfonahaac noRrxcoRitudonis paginam Ccicns,contra earn
terne-
-ocr page 201-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS. 195 tcmere venire tcntauerit, fecûdo tertioue comonita, nifi reatu fuum congrua fatisfaólionccorrexeritjpoteftatishonorifq; fui dignitatecarcac, ream q; fe di-uino iudicio exiftere, Sgt;c de ppetrata iniquirate cognofcac, amp;nbsp;à facratiffimo corpore acfanguineDeiamp;dominiredemptoris noftrilefuChrifti aliéna fiat; arqj inextremo examine diuinævkionifubiaceat. Cûdisautcm,eidélocofuaiura feruâcibuSjficpaxDomininoftrilefuChriftijquatinusamp;hiefruôtûbonçaôlio-nis percipiant, amp;nbsp;apud diftriôlû iudicem præmia ætcrn« pacis inucniant. Ame. DatumRomæapudS, Petrum per manumÆgidij, S. Nicolai incarcereTul-liano diaconi Cardinalis vni.Kal. Nouêbr. Indidionc x. Incarnationis domi-nicæ Annom. cxci. Pontificatus veto Domini Cæleftini Papæ iii. primo.
TN nomine fanda; amp;nbsp;indiuiduæTrinitatis,PHi lipp vs fecund us diuinafa-ucnte dementia Rom. Rex, amp;nbsp;femper Auguft. Innatam nobis regalis pieta-tisliberalitatem tenere volontés Ecclefiis omni bus, amp;nbsp;Eccleiiarû perfonis iura fuacôferuare,îamp;easabiniquorûincurfibusfummopercdecreuim’dcfcnfare, pi'æfertim eas, quarum fidei amp;nbsp;deuotionis finceritas circa Regalis magnificen-tiæ noftræ fublimationé, pura nobis cóftat amp;nbsp;immaculata.Quapropter notum facimus vniuerfis Imperij fidelibus, tam præfentibus,quamfuturis,q,nosad-tendentes deuotionem diledorû ac fidelium noftrorû Hartvrici 11. Bremenfis Archiepifeopi, Cleri ac totius familiæ Bremenfis Ecclefiæ, caftrû Stadij, cû co-mitatu amp;vniuerfispertinentiisfuis, patrimoniumquoq; RodolphiMatchio-iiis, nec non hereditäre nobilis fœminæ Idæ, patrimonium Comitis Fridenci deStadio, qgt;quôdam Dux Henricus per violentiamoccupaucrat.ScdlcreniC fina’pater nofter Fridericus.diuç memoriç Romanoru Icmper A uguftus,poft-ï’aodu in folenni curia apudErfordiamcelebrata,perfentcntiam Principumôc totius euriæ fuæ eidem Duci abiudicatû, Ecclefiæ Bremenfi refti tuit, donauir, amp;confirmauit.Nosigiturfidelitcrac iufte paternam imitari cupientesæqui-tatenijprædidûcaftrum Stadij, cum Comitatu amp;nbsp;omnibus pertinentiis fuis, fi» militer amp;nbsp;fupradida patrimonia Rodolfi Marchionis,Hêrici Marchionis, Comitis Frideriei deStadio, atq; hereditäre nobilis matronæ Idæ,cum omni iure amp;mtegritate,omniq; vtilitatc amp;nbsp;honore Ecclefiæ Bremenfi perpetuo iure poE fidendâ côfirmamus,ftatuentes amp;nbsp;regali audoritatc noftra diftricle præcipien-tes, vt nulla vnquam perfona humilis amp;nbsp;alta, Ecclefiafiica vel fecularis, hac no-ftræ confirmationis diualem paginam infringere audeat, vel ci aliquid impro* bitatis aufu contraire.Quod fi quis adtcmptaucrit faccre,in vindidam teraeri. tatisfuæj auri examinatilibras centum cóponat,dimidium fifconoftro,amp;refi-duutnBfemenfiEcclefiæ. Adcuiusrei mdiciumôcperpetuumroburpræfens cxindepriuilegiumconfcriptumfigillinoftri impreifione iuflîmus comuniri. Teftes huius rei funt Gardolfus Halberftadenfis Epifeopus. Gerhardus Ofen-burgenûs Epifeopus, Bernhardus DuxSaxoniæ. Didericus MarchioMifîiea-fis, Comes Hermannus de Rauensberg. Comes Fridericus de Zolern, Cornes Adolfus de Schouwenborg, Cornes Burchardus de Masfelt. Comices de Har* lisbute, Cornes Adolfus de Daifcl, Bernhardus de Hurftimar, Henricus dapi-fcrde\^^alpurg,amp;aliJ quam plures.
) . ,
Chonmebis HildefimenßsEf)ifcopusmrt'!^ur^inßftlt* {iftf,ImperiilÙMbt Canctllartus recfig^noui.
-ocr page 202-PRIVILEGIA
A6tâ funthæc anno ab incarnatione Domini ciocxcix. Indidione ui.ré^ gnâte Domino PhiJippo Romanorum Rege gloriofo J anno regnieius ii, Da-taapud Hildesheim XIV,Kal. Februarij.
A L l T B R V^OBILBSDB D B B-
\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;holteJuahérediiate dotauerunt Monafleriùm SanBit-
momalmmindMidelum.
' î Oh AN NES Canonicus Bremenfis, Wilhelmus Canonicus Mindenûs, Co-•*no Canonicus Halberftadenfîs, Coùo,Rodolfus, GodeCcalcus de Dhefhol-te vniueriîsprxCens leriptum infpeduris notum elTecupimus, quod cum voro vnanimi diucius apud nos dcliberaremus quomodo non /blum noftrarum,verum etiamprogenicorum, necnon amp;nbsp;fuccelTorumnoftrorummemoriamin-ftirueremus ammarum,tandem in hoc nobis de commun! coheredum noftro-rumaflenluplacuitconcordare, vtadpeipetuamnoftri amp;nollrorummemo-riam in proprietate noftra in Hatheleria, videlicet Midelhemmonallerium lànélimonialiumcôftfuiprocuraremus. Vtautempropo/îtumnoftrumfuum confequatur cd'edum,CapellamMidelhem cum omnibus fuis attinentiis,tam
, hiisquæadnoshereditariæhiccclhonisiurepertinent, quam biisquxperem-ptionemleudonationem, vel alio modo prædiâxCapellxâcceÛerantiBre-mcnûEcclefiæ fub hacconditione dUximusconferendam, vt ûforteinloco præmemorato monaftcrium fanôtimonialium procelTum quodablît habere ncquierit, Capella cum fuis attinentiis ht pro non data habenda, amp;ad nos feu heredes noftrosjpprieras ex integro reuertàtur. Quod h locus prxdiâas opta-tum fulceperit incremcntum,præmifla donatione rata manente, aduocatiam quam inibi haberedino/cimur, eidem monaiieriohoc paâo libèrerebnqai-musjvtnccauuloritate £pifcopidiœcehani,necPrçpoûci eiüfdemloOi, quijp tempore faerit, necçuiufquamaltcriusinfeudodari, velaliomodo quocun-quevaleatalienari. AdiicimasinfupervcprçpohtusStconueataslociprçme-morati ab omni cxaâionis onere tam diœceûani) quam cuiu/quamalten’ma-, néant abfoluti, libera eleäione Prçpofiti amp;aliarum perfoaarum eidemcon-uenrui,nullaobdanrecontradidionerelida. Huiusfa£titeftesfunc Vffb,Gi-ïôlbcrtus facerdotes. Suctherus, Godelcalcus de Holthorp. H. Ruh. Codefri-dasRoggo. H, de A fchen.Conradas, Iohannes de Sanden, Iohannes, Wolbertus,Ladingeras, milites,lacobas, Euerhardus deBerreaere. Vrigiturhçc inconuullâpermaneantprælèntem paginam fecimus confenbi, ôe ügillisno-
' firis roborari. Aria funt Iiæc anno Dominicas incarnationïs m. cc xix. in-diéiione quinta.
f
DÉ'DBSrR/eriONB S T E-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dingorum.
RI VS Epi/copus CerausTeruorutfiDei, venerabUibusfratribuSiPa-debarnéh',Hildefemenû, Verdéü,Monaaerienû ôt Ofnaburgëû Epifeopis falatc amp;nbsp;Apoflolicam benediëtionë. Clamante ad nos dudûBremenûEçcleEa cotraperßdiam hçreticorum qüiStedingi vocan, hdclespopulosregionisilli‘' ferait more lacérât Se extinguunt, nos venerabilibus fratrib^noHris, Racebur-genii, Mindehii, amp;LubecenhEpifcopis, quibusprçdicationisoiRcium eilm diœcchbus vellrisab ApoRolicaCedecómmiifum mandauimus, pereafdem diœcefes pccca'tôrû veniam ßdelibus pollicédo, ipfos côtra prçfatos hasreticos côcitarcnt,vrpereorûauxiliumilli,auëtoreDcoadgratiam conuerûonis ac-
* . celcrcntfVelincôfuhonisfoueamdeducâtar, \'tergodiëliEpircopipleniusamp; edîcacius va/eant, çp mandauimusadimplere, fraternitati veiiræperApoiloli-ca feripta madam us, q uacia us cum agatur £dei negotium, cunëtis debet eife ßde-
-ocr page 203-4
ARCMIECCLESIÆ H AMM ABVRGENSIS. ' nbsp;1^7
fîdclibus S£ prælatis praecipuc fpcciale in eodem negotio didis Epifcopis effi-caciter adfiftatis, impendentcs eis vtile confilium, amp;nbsp;auxilium oporcunum«. Datum Anagnix xiv. Kal. Fcbr. Pontifîcacus noftri anno vi.
DE ^BSOLTTIONE È X C O tnumcationis Stedin^rttw.
^ReCorivs Èpifcopnsferuus(êruorum Dci,VencrabilifratriArchieph fcopo amp;nbsp;dilcdis filiis Capitule Brcmcnfiiâlutem, amp;Apoitolicatnbeneai- \
ftionem» Ex parte vniuerfîtatis Stedingorum in Bremenfi diœcefi exiften-lium, fuit nobishumilitcr fupplicatum, vc cû fuper eo, quod vobis inobedien-tes amp;nbsp;rebellesdiutius extirerunt, veftriscupiantparèremandatis, faceremus Wcommunicationis fententiam, quapropterhoctenenturaftridi,mifericor-diterrelaxari. GumigiturpulfantibusadEcçlefixianuamnonfîtminimegra-deneganda, prxfentium vobis audloritate mandamus, quatinus ab eis iuffi-cicnticautionerecepta, quod vobis de prxteritiscôgruamfatisf^dionem impendant, amp;nbsp;Ecclefix ac veftris in pofterum pareant,præcife mandatis,iniunôto fibi quod de iure fuerit iniungendum, fenteritiam ipfam iuxta formam Eccle-fiærelaxatis. Datum Perulij, x 11. Kalend. Septembr. Pontificatus noftri Anno IX.
GBEGOEÏVS DE C Ö C ï L 1
tione Eccleßartun in tervAStedin^rum,
(^Recorivs Epifeopus feruus feruorum Dei diledis filiis Capitulo
menfi falutem amp;nbsp;Apoftolicam bcnediâionem. Deuotius veftris precibus inclinati prxfenriumvobis audoritateconcedimus, vtcumincemiteriisEc-elefiarum terrx Stedingorum mulca vt afleritis hxreticorum amp;excommuni-eatorum corpora fint fepulta, quæ non poflunt à fidelium corporibus lèparari, Eaciatis denouoprxfatas reconciliariÉcclefias, amp;dilt;ftacemiteriabenedict ' Datum Perufij i v. Kalend. Decembris. Pontificatus noftri anno vin,
(CONFIRMAT 10 F R 1 D E K 1 C I Jm^.fuper DonAtione I/^Falatini comttû^jent ,
Eccleß^ BremenßfaFia,
ÎNnominefandxamp;indiuiduçTrinitatis, Fridcricus iT.diuiha fauente cÏe-■^nacntia Romanorum Imperator femper Auguftus, Hierufalem amp;nbsp;Sicilix ^ex. Imperialis cxcellencixdignitaslaudisfux titulos tune omnibus ampliaC cxtollit, cum fuorum vota Principu liberali fauore profequitur amp;nbsp;benigno.
Hinceftigitur, quodprxfentis fcripti ferie notum fieri volumus vniuerfis Im-perij fidelibus, tam præfentibùs quam futuris,quod diledus Princeps nofter G. venerabilisBremenfis Archiepifcopus noftrx (. elfitudini fupplicamt, quati-nusdonationem, quamoIimHeinricus Palatinos Comes Rheni contulitEç*’ clcfia»Bremenfi, ac Cuis priuilegiis confirmauit, tarn in prxdiis, quam in mini-fterialibus de patrimonio fuo,litis in Epifcopat u Bremenfi vel ah bi,confirma-rc fibi de munificentix noftrx gratia dignaremur. Nos autem prxdidi Ar-chiepifcopi dilefti Principis noftri fupplicationibus fauorabiliter annuentes; attendentes quoque fidemamp;deuotionemfincerameiufdem Archiepifcopi, nee non grata amp;nbsp;accepta Icruitia, quxnobisamp;imperio femper exhibuitamp; exhiber inceflanter, prxdiäam donationem, fadam memoratx Bremcnfi Ec-clefix, per iamdidumH,Comitem Palatinum, taminprxdiis.quaminmi-nifterialibus patrimonij fui, fiuein eodéEpifcopatuBremenfi,velvbicunquc fint,deinnata liberalitatinoftrx Clementia, fibiperpetuocofirmamus. Sta-cuimusinfuperamp;prxfeatispriuilegij audocitate mandamus, quatenus nulla
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R 3 petfo-
-ocr page 204-tP? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIVILEGIA
pèrfona, fublimis vel hutnilis, Ecclefiafticavel mundana, prxfatum Archie-pifcopum, diledum Principem noftrumj contra præfentis confirmadonis no-ftræpaginammoléftarepræfumàd Quodquipræfumfeiir,pænam xx. libra-rum auri puri fc compofiturum agnoïcât. quarum medietatem curiæ noftrç perfolüat j Sc reliquum parti iniüriam paÉiertti» Vt autem hæc confirraatio rata pcrmaneat, amp;nbsp;robur obtineat perpétua:firmitads, prxfens priuilegium fieri fecimus, amp;nbsp;bulla aurea typario doftrç Maieftatis imprefla, iuflimus infi-gniri. Haius itaque rci teftes funt B. Patriârcha Aquilegicnlis. A Magd«-bergenfis amp;Rauènnas Archiepifeopi. E.Babinbergenfis hpifeopus. N. Regi-nus Epifeopusi G* Bryemenfis Dux Karinthiæ. Comes H. de Hortenbcrch.L. Landgrauius dé Luckimbctch. Cornes W. de Halrcnach gt;nbsp;Cornes B. de Loreto. Conics Aldüin’. A fta funt hæc anno Dominica: Incarnationis m.ccxxxii. MenfeMartio v.Indidioiiis.ImperanreDominonoftro FridcricoDcigracia inuiôtiffimo Romanorum Imperatote femper Augufto, Hierufalem amp;nbsp;Sicilix Rege. Anno Romani ImpcrijeiusxinRegni Hierufalem vu. Regniverofci-liccc XXXIV.féliciter. Amen.
Dutum RiuènnA Anno-^ menfey tè* indi^ienepritfcriftit-'
G E H Â R D 1 R C H 1 E P 1 S C OPl concelßö dècimarum Adü^uum-monafleYium.
T N nomine fandæSi indiuiduæTrinitatis, Gcrliardus DeigraciafandçBre-■^menfisEcclefiæ Archiepifeopus Secundus, omnibus Chriftifidelibus S. Ne rcrumgeftarummemoriapetfucccfliuatemporumlanguefcatfpatia,nonim-prouidc Humana follerciafcripcurarumfibiconfueuitadhiberc remedia. Hinc eft itaq;quod ad notitiamtam futurorumquampræfcntiumvolumusperue-nire, quod nos décimas noüalium parochiæ Noui-monafterij amp;capellarûini-bi conliruôtarum, fcilicet Brugge, Vlintbeke, quas dominus genernofterA-dolfus cOmes Holtfatiædemanunoftra tenuitj ipfocomitc iamdenuonobis rclîgnante, amp;nbsp;id fieri poftulante, præfatç Ecclefiç Noui- monafterij libcrccon-tulimusamp;abfolute. Sunt autem hçc nomina villarum in quibusdccimçcon-tinentur; Muthebroge, Smalenftede, Sprenge, Vorde,Mulueflen, Drachfc, Mylekenthorpe, Belekenthorpe, Vlintbeke, Boienhufen,Schonchorft,Lu-derftorpe, Byllikisle, Bocwaldc,Broggc, Ludeftesharge, Wuluardesharge, Budcftenthorpc.Bochorft.Rouelftorpe, Scyphorh,Holenbeke,Willcnrothc. Si quae edamnouæ villç intradiôlarum villarum terminosconfiruentur, fiuc delocoâdlocumtransferentnr, non minus tamenadeandemeçclcfiamper-tinebunt. Vt igitur hoc noftrum fadum ratum amp;nbsp;inconuulfum permaneat, præfentcm paginam figilli noftri appenfione, amp;nbsp;teftium fubferiptionc fecimus roborari, conrradiôtores auôloritate Dci omnipotentis anatbematis rigore fc-ricnres. Teftes aütcm hij funt: Albertus AbbasS.Mariæ, Gerardus præpofitus S. Gregorij in Staden, Bernhardus thefâurarius EcclcfiaeBrcmenfis. Militas veto, Heinricus de Barmierftede. Gerlaus dccimus de Gropelingc,Godefri-dusaduocatus, VnwanusdcBIicherftorpc. Aftafunthaccannodominicaeincarnationis M. ccxxxvinJndiôtione xir. Dat. Staden permanus Hieronymi xoftrifçriptoris, IdibusOólobr, Poncifieatus noftri Anno xix.
Di.
-ocr page 205-ARCHIECCLESIÆ HAMMABVRGENSIS.
B D KP L 1 C î ÎKRÂMEÎ^TO O D fecit Eptfcoptis Lubecenßs Eptjcopo ’^tèmenfi.
^Lbertvs LubicenfisEpifcopusLiuoniaCjEflotiiæScPruci«, ApoftoIicÇ ledis legatus præfentibus proteftamur,quod nos vônerabili Domino G.fe-cundo,fanttæ Bremenfis Ecclefiæ A’rchiepifcopo, tanquam fufFraganeus Bregt; flienfis Ecclefiæ tadis facrofanétis Euangeliis duo præftitimus iuramenta, vnu 'ndempnitatis,quodtaleeft: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
Ego a^LBERTVS LvBICENSJS ECCLEStÆ EpiSCOFVS
HORA IEJaUTEA P O S S E S S / O fï E S ET tVRA EPï SCOPA-^
LvbicEN SIS NON ALIEN ABOt SED tA QV Æ A L1E N A^ '^A SVNTf BOsgt;lA EIDE PRO POSSE MEO RECOLLIGaM, S/C
Devs adivvet, et Ista iv. 5^nctgt;4 EvaNgelia, et E VAN G F LIS TÆ, ET JsT^ PaTROCINTA S AN CTORV M^
Aliud fidelitatisfubifta forma.
E^GO a.4LBERTVS LvB ICENSIS ÊfZSCOPVS LiVON/Æ ET ËSTONIÆ ET PRVCÎÆ, ApoSTOL/CAE SEDIS LeGATVS, AS iiAC HÔRA INANTEA FIDELIS ET OBEDIENS IN OMNIBVS
I £Ro Tibi. sanctm Bremen sis Eccle s iae Arch/epi-SCOPO, T V I s SvCCESSORlSVS iN BREMËNSI SedE CONSTITTTIS: MaNDATVM TVVM ^OD cVN Q. MIHl orE^ SlVE PER CERTJM E P/STO LA M TŸAM M A N 1F E S T aV ER 13 Sine MALO INGENIO ADIMPlEBO, AD OMNEM. TERMlNyM ^T LOCVM QVEM MIÜI in DlC AV ERIS NISI CORPORI^ MEt infirmitatE VEl alia ALlQyh. Q E kV I NECESSITATE I^ETENTVS venire non POSSVM. HæC OMNÎA PER îIDEM RECTAM sine OMNI MALO INGENlO OßSER* VâBO TVIS et TVORVM SVCCESSORVM TEMPORIBVS, ' QJAM DIV VIXERO,SECVNDVM SCIRE MEVM ET POS-!gt;£. Sic ME Devs ADIVVET, ET IsTA SaNCTA IV. EV-angelia. et IV. Evangelistæ» Et Ista PAiRoci-Nîa Sanctorvm.
Quibus iuramentispræftitisj tamdiâus Dominus nofter ArebîepiïcopuS Bremenfis fub religi one iuramenri præftiti nobis mandauic, amp;nbsp;nos etiam volû-tarierepromifimus » quod nunqüam procurabimus vel effiçiemus per nofmet-ipfos, vel per lireras vel nuncios, quod abfoluamur autoritäre alicuius fuperio-ris,ab obedientia Bremenfis Ecclcfiae,quamdiuinLubicenfiEccIefîapræfide:-mus. Item Domino Archiepifeopo amp;nbsp;Ecclefix Bremefi fempcr afiiftemus bona fide in iure fuo,fpecialiter autem «ontra Hammaburgenfes vniuerfos amp;nbsp;fin* gulos, fi eos adobcdicntiamamp;reuerentiam fiue coneordiam Bremenfis Ec-clcfix no poflumus reuocare, amp;nbsp;hoc per eos fteterit manifefte. Item nunq uam ponemus federn Archiepifcopalem in noftra* legation! commiflis, in praeiudi-ciumBremenfis Ecclefiæ, fine confenfu eiufdem Archiepifeopi fupradiéli. I-tem, bona fide labotabimus noftris laboribus Sc expenfis cum nunciis Archiepifeopi Sc Ecclefiæ Bremenfis, adobtinendamprimatiaminprouincianobis commilTa. Afta funt inOrientali chore Bremenfi, Annogratiæ m. ccxlviï. InKafiDcccmbr.
-ocr page 206-P R I V I L £ Ô I A
t6o
DÊ TUNORE IKRAMENTl EP1SC0PÎ STvennenfis €ccleßa zArchtepifiofo “^remenfi^
17 G o Willehclmus Zwcrincnfis Epifcopus ab hac bora inantea fidélis er» •^/anétîE Bremenfi Ecclefiat, Su: Domino noftro Archiepifcopo G. eiufq; fuc-ceflbribus. Non ero in confilio ncc in fado vt vitam per dar, aut membrum, vcl capiatur mala captione, confilium quod mihi per fe aut per litcras, aut per nun-cium manifeftabic ad eorum damnum nulli pandam, Archicpifcopatum Bre-menfis Eeclefiae, amp;nbsp;régulas fandorum patrum amp;nbsp;ftatuta conciliorum adiutor e-ro, ad defendendum amp;rctinendumfaluoordinemeo contraomneshomines, vocatus ad iynódum veniam, nifi impeditus fucro canonicapræpeditione, Lc-gaturhipfius öiEcclefiasBrcmenfis, quèmcerturhlegatumeflecognoucro, in cundo amp;redeundo bene Si honorifice tradaboi amp;nbsp;in fuis ncceffitatibus adiuua-» bo, amp;nbsp;omne fidclitatis formam, ad quam dc iure teneor, fideliter obferuabo, fic me adiuuetDcusamp;iàndaEuangeliajamp;patrocinialàndorum, quorumhicre» liquiæcontincntur. Neigituridalicuiveniatindubium,figillinoftri impreifiö-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne fccimus communiri. Adum inEcelefiaZwerincnfi XVII. Kalend. lulij An
no Domini m.ccxlvih.
DE ^'DFÖCAtlA lU BRAMSTEDE.
N°quot; VM fit vniuerfis Chrifti fidelibus, tarn præ/êntibusquam futuris,ad quos prxfehs pagina peruencrit, quod cgo Gerbert* de Stotle,aduocatiani de curia Bramftede, quam de manu Dominimei Gerardi, venerabilis Archic-' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pifcopi, amp;nbsp;ab Ecclefia Bremenfi iure fcodali in beneficio tenui, eidem Domino
' meovendidiamp; refignaui cum omnibus vtilitatibus Scattingetiis ad eandemad-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocatiam, pro centum amp;nbsp;quinquaginra marcis Bremenfis argenti,amp;: i i mill ter v-
xor mea Salome,fi redierit ad me, ficut ego feci, aduocatiam refignabit eand em. Vt autem plenior notitiahabeatur eorum quævendidi. Si quæ ad didam pertinent aduoeatiam, præfenti feripto ea feci annotari; videlicet tota villa Bramftede,cum quibufdam areis,amp; quidquid pertinet ad eandem villam, decem feiheet manfi,amp;dimidiusmanfus, witteÄedenouemmanfi, Acftede dimidiusmanlus ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumhomineWoldericojôiquidquidibieft. Olenftedèdimidiusmarifus, Bor-
f fetenvnusmanfusamp;dimidius,Eilerdingelovnusmanfus.Wortuletenoueter-tæ, Rechtibbe vnus rnanfijs amp;nbsp;dimidius, Vtlede decem quadrantes. Broke vnus quadrans, Scattenbutlc villa dimidia, quatuor quadrantes amp;nbsp;amplius, Svreghe cota villa,domus Sy rici in Meda. Item lohannem Strom cum matreamp;fororibus fuis, quidquid ihueniri poteft, quodpertineat ad eandem äduöcatiam, fieüt {)rçmiflumeft,libercrefignaui. In huiusfaólifirmitatemamp;roburperpctuova-ituru præfentes literas figillisprædifti Domini Archiepilcopi amp;nbsp;Capituli Bremenfis amp;nbsp;mcofeciroborari5amp; nomina teftium, qui præfatç venditioniamp;refi-gnationi interfuerunt hæc funt. Magiftcr Otto Dccanus, Heinricusarchidia-conus Hatheleriæj Bernardus thclaurarius, TheodoricusdcLouenborch canonici Brcmcnfes.Minifteriales Ecclefiæ Bremenfis,ßorchardus de Swanewe-dc, Martinus, Luderus, Heinricus de Hudha, Hcinricus amp;nbsp;Thidericus de Ou* munde j Albero amp;nbsp;Fredericus amp;nbsp;Amelungus de Stelle, Sifridus de ßrema,Chri-ftianus amp;nbsp;Heinricus de Werfebe, Iohannes de Duuenwort, Heinricus de Vtlc-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de,loannes,Luderus,Gerardus,HeinricusIohannesöc^irandusdeMerfze-
lo, loannes de Stelle, Symon amp;nbsp;Henricus dc Hcine,amp; alij quam plures clerici S£ laici. AftumiuxtacaftrumHaghcn,propcquercumvulgariterStalekenuncu-pacam, in die beaeæ Lucix Virginis ßcmarcyris. Anno Domini m.ccxlviiu
^l^OD
-ocr page 207-ARCHIECGLESIÆ HAMMABVRGENSIS. ioi
^^OBILES DE B AR M S TED E F A-EhJiint ^miflertates Eccleftte 'Bremenßh
O s Heinricus Sz Otto milites fratres didi de Barmftede fenunciantes no-'' ^bilitari amp;c libertati noftræ fpontaneavoluntate, fa^i fumusminifteriales Ecclefiæ Bremenfi, beatæ virgini Mariæ, Sando Petro A poftolo in Brema, fie Venerabili dominonoftro G.lecundo Arehiepifeopo Brcmenfi amp;nbsp;Ecclefiç fuç Bremenfi, facientes corporaliter iuramentum fîcut Bremenfis Ecclefiæ mini-fteriales facere confucuerunt, iurantes nos ipfî ac Eccleûæ antedidæjîcuc mi-idfteriales fideliter perpetuo feruicuros. Vxores noftræ, libcri noftri iam nati, *^adhuc nafeituri idem facient, qiiando prædidus dominus nofter Archie-pfteopus, velfuusnunciusipfosduxeritrcquirendos. In cuius rei teftimonium præfentem fcedulam conferibi fecimus amp;nbsp;iigillis noftris communiri in perpetuum roboris munimentum. Adum Bremæ v ir. Idus lunij Anno Domini M. ccLvu. Pontificatus Dni noftri Archiepifeopi G. Secundi Ano xxxviii.
B 7 L L A r RE A S 1 rE CONSTÎTKTIO
gt; lmp. Qiroli 1K fùper libertateEccleßaßtca.
TN nomine fandæ amp;nbsp;indiuiduæ Trinitatis féliciter, Atrien. Carolus diüina ^fauente clementia Romanorum lmp. femper Auguftus,amp;: Bohemiæ Rex.ad perpetuam rei memoriam. Etfi imperialis Clementiaquorumlibetdeuoto-rum fidelium, quos facrum Romanum ambit imperium, ex officijdcbitote-rieatur neceflîtatibus, amp;nbsp;iniuftis operaticnibus confulerc, amp;nbsp;de oportunis re-lucdiis prouidcrei adillos tarnen permaximedirigiturnoftræ mentis afièdioj quos indebitepaticognofcimus, qiiorumcunque oppreilionibus, ftatus Ec-cleûafticæ libertatis, quem femper noftris temporibusaugeri volumus, non-nibilum minuitur, amp;nbsp;minus debito pergrauatur. Sane ad imperialis raaiefta-tisaudientiam, pro parte honorabilium prælatorum Canonicorum, amp;nbsp;præla-torum clericorum inferioris Saxoniæ, Magdeburgenfis, Bremenfis, amp;nbsp;viemo-rutn locorum ac prouinciarû.infinuatione quçrulofa fpecialiter eft dedudum, quod feculares quidam in poteftatibusamp;officiispublicisconftituti, videlicet Ûuces, Comités, Barones, amp;nbsp;alij domini temporales,neenoti Confules ciuita-tum.oppidorum, vdlarum amp;nbsp;locorum Redores,didarum Magdeburgenfis amp;nbsp;Bremenfis prouinciarum, timoré poftpofito ftatutafingulatia ôi iniquasordi-uationes motu proprio amp;nbsp;de fado contra perfonas Ecclefiafticas, Ecclefiarum amp;locorumreligioforum libertaces amp;priuilegiacondideruntj eifdemquepu-blice amp;nbsp;de fado inûftere præfumferunt, contra légitimas ciuiles amp;nbsp;canonicas fanftiones; vt puta, quod nulla bona temporalia in poteftate Ecclefiaftica trâf-ferantur: Nec non clerici in facris conftituti ad agendum feu teftificandutn in ciuilibus ôi maxime in piis caufisaliquatenus admittantur; Qu.odquecx-communicati laici amp;nbsp;publice denunciati in ciuili foro minime repellantur. I-tem prædidi Domini temporales, confules amp;nbsp;redores per fecularem potefta-temres amp;nbsp;bona clericorum occupant amp;nbsp;arreftant. Oblationes fidelium dirni-nuunt amp;nbsp;reftfingunt. Exadiones amp;nbsp;rallias indebitas de bonis amp;nbsp;reditibus Ec-clefiatutn exigunt amp;nbsp;extorquent. Poflefliones Ecclefiarum amp;nbsp;perfonarutn earundemdeuaftantincendiis ôf rapinis. Goritradus inter clcricos amp;nbsp;laicos fados legitime ad libros ciuitatis villarum Sc locorum reeufant inferibere ac figillare. Donataamp;legataad fabricas amp;nbsp;Ecclefiarum ftfudurascontravolun-tacem prælatorum amp;nbsp;aliorum, quorumintereft, vfurparepræfumuntcontra iuftitiam,infraudemamp;odiiimclericorum. De bonis etiamamp; inrcbuscleri-corum, quas no caufa negotiationis, fed pro vfibus propriis per terras ducunc feuducifaciunt.tbeloneumexigercamp;reciperenon verentur. Et confugien-tës ad Eeelefîas amp;nbsp;cemiteria inde extrahere, contra fandiones imperiales præ-furaunu
-ocr page 208-201 PRIVIL. ARCHIECCL. HAMMABVRGENS.
fumunt. Quç omnia amp;nbsp;quçlibet obindc fecuta,cu per facras ciuilcs canonicas faniâiones exprcflc rcprobata fine, amp;nbsp;in fraudem Ecclefiafticæ libertatis de fado præfumpta, de Pnncipum, Ducum, Comitum, Baronum, fideliumq-, noftrorû confilio, ex certa feientia amp;nbsp;impctiali audoritate caiTamus, irritamus, annulla-tnusjcaflaq; Sz irrita, amp;nbsp;nullius elfe momenti penitus dicimus èc exprelTe pronû-tiamus. Præcipientes fub indignatione imperialis banni vniuerfis amp;nbsp;fingulis di-étarum Magdeburgenfis j ôc B rem en fi s prouinciarum ôc locorum vicinorii Do-minis temporalibus, Confulibus, Potcftatibus,amp;in officiis publieis conftitutis, quatmus moxvifisautmtelledispræfentibus, dida ipforû ftatuta amp;nbsp;ordinatio-hes,ficut inpræiudicium Ecclefiafticælibertatiséditafunt,omnino reuocent» de luce collant: quodq; fecundum ea non iudicent amplius, nec fententias di-dent, aut eifdcm in iudicio vel extra iudicium quomodolibet perfe côtraEc-clefiafticam libertatem potiantur.
Item, pronunciamus amp;nbsp;declaramus impcriali audoritate, quodquicunqjlai-cus cuiufcunque ftatus vel conditionis extiterit, aufu iàcrilego Si propriæ temc-ritatis audacia,iacerdotê vel clericum fccularem vel religiofum diffidauerit,pro-feripferit,captiuaucrit,fpoliaueric,occident,mutilauerit, aut incarceredeû-nu erit, ac huiufinodi malcficia perpétrantes feienter r eceptauerit vel fauorcm 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in hiis præftiterit i præter pænas à lacris imperialibus amp;nbsp;canonicis fandionibus
eis inflidas, funtipfo fado infames, amp;nbsp;omni honore priuati, necadplacitavel confilianobiliumaliquatenusadmittendi. Volumusetiam,hortamur amp;rcqui-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rimusEpifcôpos ôcprælatos Canonicos, vthancnoftramlcgem amp;eonftitutio-
nem in Synodis amp;nbsp;Ecclefiis publicari procurent, ne in præmiflîs excedentes pet fimulatam ignoratiam fuas malitias valeant excuiàre. Nulli ergo omnino homi-tium liceat noftræ caflationis, irritationis, annullationisj nec nô pronunciatio-nis amp;nbsp;declarariohis paginam quouis aufü temerario infringere, aut eis quomo-dolibctcontraire, fubpœnaquinquagintamarcarumpuri auri, quasabeoqui , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contrafecerit totiens, quotiens contra fadum fuerit, irremiifibiliter exigi volu-
mus. Scearummedietaternnoftri Imperialis ærarÿfiucfifci, refiduamveropar-, tem iniuriam paflbrum vfibus applicari.
Signumferenijßmi Princifù nbsp;nbsp;Domini, Domini Qiroli 1
Imperator^ tnuiSiijßmi glorioßjßmi '^ohemta
Tcftcs huius rei funt vcnerabilis Arheftus Pragenfis Atehiepiieopus. Iohannes Olmmucenfii, lohahnes Luchonnisleni, iàcræ Imperialis aulæ Canccllarius Si TheodoticusMindenfis EcclefiarumEpifcopi. llluftres Rodolphus Saxoniat» Balbo Opulienfis, Primislaus Thefinenfis. Duces amp;nbsp;Principes fpedabiles, Bur-chardus Burggrauius Magdeburgêfis,magifter lïoftræ curiæ,Henricus de Monfort. Comités amp;nbsp;nobilcs,Sblinco de Hafenburg,lefco de Wilharceit2,amp; aly qua plures nbftri Principes nobiles amp;nbsp;fideles,præfentium fub bulla aurea typario no-' ftro impreflateftimonioliterarum. Datum Pragæanno Domini m, c c c l ix.
Indidione X11. 111. Idus Odobris, reghorum noftrorum anno x i v. Imperij vero Vi
£go Iohannes Dei gratia Olommucenßs Epißoptu ,ßcra Imperials auU Cancellarius 't/ice T^euerendt in Chrißopatrs *Domini Hludouici ^rgentini tArchiepißopi façri imper^ per Germanium archicancellarij recognouh
FINIS.
-ocr page 209-RIS CHRONICA,
SCLAVICA.
^APITVLVM PriMVM,
I
Efte Beato Gregorio Magno: qui obiit circa annü Domini nbsp;nbsp;nbsp;in
prologo Dialogoru didicimus : quod plures ad amorem patriæ cœ-leftis attendant exempla quam prædicata, fiueprçdicamentafub-tilis fcripturæ. Quia auditisarduisfanélorum Patrum faótis homo fenfatus tantorum patrum præccdentiumlabore, acuitur advitæfuturæamo* tem. amp;nbsp;fi fe iam aliquideflcexiftimat: dumdealiismultomelioracognouerir, fuam propriam elationem amp;nbsp;prçfumptionemdamnat,arque fupplantat : vidés, le non fore formicam inter tantos camelos. I gitur vt iam clerici habeant, vndc de retroaélis difcant: iam fupereft pertinere quçdam faéta mcmorabiliora Lubi-ccnlis, Hamburgenfis, Suerinenfis,Slefvvicenfis Eccleliarum: arque Sundenfis, RoftochienIis,Wifmargenfis,fimulSz Luneburgenfis ciuiratum: In quibus ma-nuduéti habeant, vnde leélis facris fcripturis altercntur atque recreentur. Quia fecundum eundem Gregorium in prologo fuper E2echielem; Sçpe inter quoti-dianas delicias,viliorescibifuauiterfapiunt.
Vnde fciendum quod Sclauia.fiue Sclauonia duplex elf, fcilicet maior,quç eft circaDalmaciam : amp;: minor, quæinfinibus eftSaxoniç,vcrfus mare Balticum: vbiprçfatæ chutâtes funtfituatæ, feremaris inoris, Hæc Sclauiaà'confratribus, Bohemis amp;nbsp;Brutenis, diuerfis amnibus feclauditur : à Gothis ô^: Danis, mari feiungitur. HæcgensrobuftilTima, amp;animofa; licet fit frontofa atque thorolà. pifcatura agriculrura deleétatur. Efique magis pia Sclauisfuperioribüs,maxime, quia cum Germanis confortia amp;nbsp;admixtioncm habet*
Mare ergo præfatum, quod Barbarum fine Scyticum alio nomine dicitur; fed Balticum à baltco, quia lôgum amp;nbsp;fthéfum per miliaria l xx. nominatum, ad lituS Auftrale habet Sclauorum nationes. Primo ad Orienté Ruthos, fiue Ruthenos, de Rutzen: Polonos atque Pruthenos, ab Auftro Bohemos, qui dicuntur Mora-üi, fiue Carinthi, atque Vngaros: qui amp;nbsp;in Sclauia, fiue Sclauonia iacenc,ad Au-fttum, vtquibuldam placet. Omnes iftç nationes, præterfolos Prutenos: anno ï^omini d. cc cxx. Chriftianitatis titulo decorantur.
^APITVLVM 11.
J^Vtia à Danis Oftragard, i. in Orientepofitajafiîuens omnibus bonis, Vocâ-■^^tur. Dicitur etiamChunigard: eoquodfedes Hunorû primo ibifuerit. Hums metropolis, Chue, i. àcoge,nefcituràquibus doétoribusfirconuerfa: Græ-corum magis quam latinorum obferuanciam imitatur. Nam Rutzenum mare breue, i. brachium in Græciam mittit. A pud Prutzos, martyrio coronatus eft il-luftrisBohemiçEpifcopus Adelbertus. Carinthiconfines funtBauaris: homines valdctimorati, aciàcerdotumveneratores. Bohemia regem habet; plena eft Ecclefiis ac religione diuina : Epifcopatus duos habet : Pragenfem amp;nbsp;Oliua-cefem. nbsp;nbsp;Poloniacnim, magna Sclauorum prouiiicia, protedituradRutziam*
oiftoquondamEpifcopatushabuit. Nuncducibusguhernatur, Anno feil. Domini 8 io. regem quondam habuit. Ipfaficutamp; Bohemia fubtributoeft Impe-tatorixMaieftatis. De PoloniavenituradampliflimamSclauorum prouinciam Winitorum, fiue Winiculorum qui antiquitus V/âdali diéfi funt. Horum primi Pomerani : quorû fedes ptotenditur vfque ad Oderam. quç Odera in faltu Mo-rauo»
lt;)
X04 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTIAVCTORIS
rauoruni, quæ eft ab oriente Bohemiç oritur : vbi amp;nbsp;Albea fortïtur principium, nonlongeabinuicem,fluenspcrBohemiam. Sclauosdirimit àSaxonibus,no-uiflîineparoGhiainji. diœcefim Hainmenburgdiuidit àBremenfi, infiuens O- ' ceanum Britannicum. Odcra, die Oder, vergensinBoreamtranfitpermedios Winilorum populos, diuidens Pomeranos à Wilzis. In cuius oftioadmare Bal-ticum quondam fuit nobilitlima Lunneta, i. Lunden, maximatotiusEuropæ vrbs, vbi ftatio Barbarorû amp;nbsp;Græcorum fuit. Saxones etiam ibi permifli funt venire, caufacommerciorum, dummodo tarnen nihil vellcntpublicare|ibidem de titulo Chriftianitatis. Hanc ciuitatem quidam Rex Danus claffe ftipatus euer-tit, hæc etiam nunquam fidem habuit C hrilli.
P ITV LVM 111.
TNt ER Oderamamp; AlbiamdeguntHerulivelEueldfqui'funtiuxtaHabolam ■’'fluuiuîjn: amp;nbsp;Boxani,Leubuzi,Wilini StoderanijCum multisaliis.PoflPome-ranos ad Occidetem funt Winuli idolatræ. Deinde venitur ad Circipanos amp;nbsp;Ki-cinos, vbi ciuitas eft Dêmyn. Vitra illos funt Lingones amp;nbsp;Warnani. Hos fequun-tur Obotriti Ciuitas illorum Mckclcnburg. Inde verfusnos Polabi,ciuitas illo-rum Racisburg. Indetranlita Trauena,vclpotiusTrabena, venitur innoftram Wagirenfemprouinciam, cuius fuit quôdam ciuitas maritimanobilis valde 01-denburg.De Wagris inter Orientera amp;nbsp;Boream eft infula Baltici maris Fcmbre, ideft, Vemerem: à quo ad Orientem longe eft infula Rugianorum, fiue Rano-rum, multo maior, contra Wilzos. gens fortillîma Sclauorum, qui nunc Regem habent: Et anno incarnationis domini 117p. Lubicanç vrbts incolæ, vicerunt -eundem Regem. Hæ omnes genres idolatræ. Has Karolus Magnus ad fidem ' conuertitChnftianam, Saxones atqueThuringos, quia annis 55. continuisPi-pinusgenitor Caroli ôc Carolus, bcllaueruntcôtraSaxoncs. TunctandemWi-dikindus eorum princeps, depofitatyrannidcjbaptiiatus eft.cum omnibus ma- ' gnatibusfuis.
^àHTVLVM IK
gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T diuifa eft Saxonia in odloEpifcopatus, amp;FrifiaagreftisiugumDei fufee-
^pit, acinHammenburgconftrudtaeftEcclefia, cuiHcridagumvirumfàn^ élum Carolus prçfecit Epifeopum, volcns earn efl'e metropolim omnium Sclauorum ac Danorum. Mortuo igitur in Chrifto Carolo,anno domini 814.de quo habesinSpeculohiftoriali libro a/, cap. ay.Lodovricusfiliuseiuseifuc-ceftitin regnum, libro a/, cap. 2.6. Speculihiftorialis, paternis per omnia votis concordans, quifuccefTutemporumfanétiim Anfearium, Archipræfulemfecit Hammenburgen. amp;nbsp;Metropolitan um vniuerfis Borealibus populis, amp;nbsp;gratia Dei refperfa miro creuitmodo Ecclefia. Lodowico igitur defundo, quiobiit annodomini 841.libro a7.cap.57. Speculihiftorialis:quatuorfilijeiuspropter principatumeontendebantj amp;rortafunrbellainteftina. Sed Sergius Papa, qui cepit anno fcilicet domini 847. ipfeconcordiamfecit, diuidens regnumin quatuor. Deiftovidelatius inSpeculohiftoriali,libro a7. cap.57. Hactempeftate ipfi Dani, Frifones fecerunt tributarios, clade ciuitatem, Coloniam obfederut, parochiam, i.diœcefim Hammenburg funditus exciderunt, amp;fandus Archi-præful Anfearius miro cum fuis diiperfus eft modo.
Çapipvlvm. y.
T Vd onc V s tarnen pofteaRexGermaniæ, fiiius videlicet Lodovrici cui Germania ceftit inter fratres, à Sergio Papa, gloriofus in omnibus, paftore Ecclefiæ Brcmenfis defundo, volens Hammenburgenfem reiàrcire Eccleiiam, adiecitfibi Bremêfem, vt eftetvna. Quo fado, fandus Anicari® cepit oues Chri-fti conuocare, amp;nbsp;Cæfaris legatione fundus, Danorum Regemjadhuc gentilem, fauo-
-ocr page 211-CHRONICA SCLAVIGA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioy
fauorofunilibifecitjapudquem obtinuitftatuendiEccleßaminSlefzwicE: amp;in npa:^Etquodnemodeberetirnpedire aliquem volenccm baptizari, vndeö^ Dani amp;nbsp;Sueones.fudorofolabore Anfcarijcumluis cepcruncEdem.Nam Sgt;c iple Cü litcris Regis Danorum, perfonaliter adiuic clafl'e Biream, principale Suediæ ci* uitatem, non line magno timoré, ÔC datis poft multa ibidem pontificibus,reuer-lus eft ad propria. Tarnen inter omnes Boreales, Winuli, due Winiti, infidèles manferuntjinvltimaparteSaxoniæ. Trans Albcam eftNordalbingia: quæhà-betThedmarcos, Holtzatos Stormarios, deinde incipiunt termini Winito-rum, qui dicunturWagiri, amp;i. Obotriti: Kicini, Circipani, vlque ad vrbem Dem-myn;vbi limes Haburgenfis parochiæ. Ifti omnes perfidi manferuntob nimiam eoruni duritiem. Rani etiam line Rugiani, tempore Ludowici Secundi, qui ce-pit anno Domini 87 6. conuerfi à quibufdam monachis de C orbeya, oratorium conftruxerunt in honorem Domini noftrilefu Chrifti, amp;lanlt;fti Viti, qui eft pattonus Corbeye. Sedfuccedete tempore, lacerdotibus pullis, à fide defccerunt, amp;nbsp;lanftum Vitum non folum libi fandum habebant, led pro fummo Deo colue-tuiitj cui etiam tcmplum amp;nbsp;llmulacrum cui nomen Siantevith, quoddiccbatur gloriolilftrn’ornniumdeorum,gentium aliarum Sclauicarum,lummo cultu de-dicauerunt, de omnibus quoqueprouinciis Sclauorum illic relponfapetuntur, amp;facrificiaoft'eruntur. Vide infra cap. xxxii. Nemo etiam mercatorum, quic-quam ibivendere, velcmerepoterat, nilipriusprarciolamcrcibusdefwis liba-Ueiat. Et hæcfuperftitio apudeos vfquein hune annum diem, feil, quo feri-bitur, 1168, perfeuerat.
^APITVLVM P'l.
Tilstemporibuslongotempore Normanni multa enormiafecerunt, cöhtra Imperatotem: amp;nbsp;poft morte eins maiorain Moguncia, in Traieóf o, nbsp;in A^
quifgrano, per Lxx.annos, vfque ad tempora Arnulphiimperatoris, quicepic anno Domini 891. amp;nbsp;imperauit annis xi i. Hæc ada funt tempore beati Adalga-tij, Archiepilcopi,qui fuit fuccelTor beati Kemberti,amp; tertius à beato Anfeario. Poft Adalgarium fucceflit Hogerus: Poft hune Reynwardus in cathedram, fed inimpcrio Arnulphushabuitfuccellorem.Lodovicumpuerunnquicepitanno Domini 5)05. amp;illopoftmodumdepolito, Conradus Francorum Dux impcra-uit,qui cepit anno Domini 5» 12. Et in ifto Lodovico,Caroli finitur profapia.Te-pore Conradi V ngari valiant Lotharingiam, Saxoniam. Daciain præliis. His tc* poribus fucceflit in cathedraReynvvaido,Vnni,vir landiflimus: qui in Birea oppidoGothorumobiit.anno Domini quocaufaprçdicationis verbi Dei venit: vbi in 70. annis poft Sandum Anfearium, nemo aufus fuit prædicandô ''enire. Huie fucc'elTit venerabilis vif Adelealdus,
^APirv LV M PIL
EM Anno, feil, anno Domini 33 8. obiit Henricus Imperator, Conradi filius, qui cepit imperare anno Domini 9 xo.amp; imperauit annis 18, Cuifuc-* ceffit filius eius Magnus Otto, anno Domini 9 3 8. amp;nbsp;annis xxxvi. imperauit. Cui P-exDanorum negauit tributum cofuetum impcrio, qui amp;nbsp;Marchionem, lega-tum ab Imperatore, nomine Hediba, circa Slefvvik obtruncauit, Cum fuis. Fra^ tres vero Ottonis, multum iniuriæ fibi irrogarunt, amp;nbsp;de omnibus fe defendens régnaretrocedetiaimperij recuperauit.quæ Carolus Magnus habuit, ferè quàfl ortinemtevram Danorum gladio amp;nbsp;igne vaftauit,amp; præfertim circa Sief^ik vfq; admarenouilTimumquodNormannosdirimit à Danis, ideovfque inptæfen-temdiemàvidorialmperatoris Ottêfunddicitur. Quireuerfus Regem Danorum Haroldû circa Slcfwik contra febellaturuminuenit.quibus diu bellantibiis rexHaroldus, vel Alradus vincitur, ideo homagium Imperatori faciens, regflu ab eo accepit, amp;nbsp;Chriftianum cum tota Dacia fe fieri prömifit, nec mota Oüm v-xorefua,fcil. Ghunnyldbaptifatus eft: amp;nbsp;filio paruulo quem Imperator de fonte
S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;baptifmi
-ocr page 212-zoS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTIAVCTORIS
baptifmileuauit,'amp;r Ottonemnominauit, amp;nbsp;fie in Dacia faólifunt tres Epifcopi fuftraganeiHammenburgen, Eccleiîæ Metropolitanx, cui tuncprxfedit Adcl-dagus, vir bcatiflimus.
Çapitvlvm
I^Ein d e Ottocunicxercitu fuoomnem Sclauonixgentditatem adfidem Chrilli amp;ad tributum Imperij tonftrinxit.His temporibus fedes Apoftoli-camultumturbata,vocauitOttoncm.Hermanno igiturnobiliViro Saxonia co-mißlr/ne Dani vel alix genres fua in abfentia maleageret, Itafiam venir, lohä-nem concilioEpifcoporu,quamuisabfentem,déponifecitàpapatu,quia criminal! tcf acculatû, Se in locum eins protûc Leonern ordinauit, à quo ipfe mox coron irus,Imperator à populo Romano confalutatus eft,anno regni eius : 8. poft ' coronal..;^, RomxCarolumly^.In Italiaigiturquinqueanriiscumfiliofuoco-moratus eft, debellatis filiis Berenganj priftinx libertari Romam reftituir. Et re-pattians, Magdeburg vrbem fuper Albisfluminisripam condidit, quamScla-uis metropohm ftatuens, Adelbertum fummx fanótitatis virum,Epifcopû con-fecrari ibidem fecit, anno Imperatoris xxxv. poft ordinationem Sandi Anfca-rij 137. Adclbertusigiturduodecimannisfeditjcuiusfincsdiœcefîs vfqjadflu-uium Penem, amp;nbsp;habuit quinque Suffraganeos,feil. Merceburg, Cicen.fuper Salam fluuium conditx, Mifnafuper Albiam, Brandenburg SeHauelsberch, Sex-tumei addidit Aldenburg, quodtarnen AdeldagusEpifcopusHamenburgen, negauit, eo quod in fuo finu antiquorum Imperator um priuilegio effet.
(Ja p I T V L V Mi
A Ldenbvrg Sdauica lingua Stargarde,!, antiquàciuitas dicitur,amp;: eft ter-min® Sclauix in terra Wagirorum in occidinis Baltici maris partibus, in cuius finibus clarc videtur Fembre infula. Hçc ciuitas Se prouincia fortiflimis viris decorata eft, cuius Reguli quondam omnium Obotritorum, fiue Cicinorum,amp; longe remotiorum populorum dominium habebant. Hçc ciuitas Aldenburgü-delis faóta tempore Ottonis, vt fupracap. vin. in principio cum ceteris Sclauis primum ab Ottone pontificem accepit nomine Marconem,fubdens ei oem O-botritorum prouinciam, vfq; ad Penem fluuium, i.die Peyne, amp;nbsp;vrbe Demmyn. His temporibus Slefvvik Romano fubiacebat imperio cum tota terra Wagrica, in qua erat Aldeburg. Hic Marco prçdiôtus oém populum iftum lacro fonte la-uit, vfq;adDemmyn ScPenem. Quo defundoSlefvvikjpprio Antiftitedecorata eft. Sc in Aldenburgfucceffit venerabilis vir Egvvardus ordinatus à findo A-d.cldago ArchiepifcopoHämenburgenfi. Hic multos conuertitSclauorû, mul-tx çdificatx funt Ecclefix, facerdotes Sc monachi multiplicati. Patronus Eccle-fix Aldenburgen, fuit, fc. Iohannes Baptifta, Mekelcnburgen. vero Petrus, vbi Semonafterium Virginum. Pontifices Aldenbergen.magnahabebant gratiam cum regulis Sclauorum, qui potente s eftedi pontifices, ab Ottone Imperatore intemporalibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
(Japitvlvm X.
A N N o igitur regni Ottonis xxxviii. Scimperij xxxvi. hoc eft anno Domini 5»74.domitoris omnium Septentrionis nationum.idem ipfe féliciter migra-uit ad Dominum, fepultus in Magdeburg. Cui filius fiius medianus Otto fucce-dens, qui cepit anno Domini ^74.öcperdecem annos ftrenue Imperium gu-bernauit. InSpeculo,libro xxv. c. Lxxxix.latiushabesillammateriam, quam Helmoldus hic pertranfit. Hic Lothario Sc Carolo regibus Francorumfuba-dis, poftmultabellacumGrxcis ScSarracenis, apudRomamdeceflit, feil.anno Domini 5184. Cuitertius Otto, adhuc puer, fucceflît per annos xvii. Ecclc-fiaque miro creuit modo, fub his tribus Ottonibus. Eodem tempore mori-cur Hermannus DuxSaxonum, de quo fupra cap. viu. Cui filius fuusßennon fuccef-
I
-ocr page 213-CHRONICA SCLÂVICAi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107
Tucceffit, non ka bonus. His ttiam temporibus obiit Egvvardus, vel Bérnârdus, præful Aldcburgcn^ Cui fucdëflit Wago, qui fuam fororem pulcherrirtlairij à re-gulo Obotritorumpoftülatäm lt;nbsp;in matrinioriio tfadidic j vt ciTet fauóröfiof £c-clcfiç Dei nouellaî, quam taincn poftea repudiauit, Epifcopum dolo circuin-ueniti Ideo multumccperunt titiibare Ecclefiafticaj amp;nbsp;diuina, quia Sc law obnk ti ceperunc Impcratori,, ac eciam Edci.
^AP/TV LV M
Or.T Vo igicurWagone,EzicoEpifcopusconfecratur,Aidcriburgeri.iVj ■^^'^ab Adeldago ïànétiflimo Archiepifcopo Hammenburgenfi,vcdicit Magi-ftcr Adam: qui difertiifimo ftylo gcftaHammeburgen. Ecclcüæ Pontificu con-s fcripfit. His temporibus multaiunc bcUa exorta, longo tempore,inter Danosamp;C Barbaros.Igitur anno incarnationis Chrifti i o0 i.hoc eft in fine regni Tertij Oc* tonis, cum iam ßolislaus, Polonorum RcxChriftianiifimus j Ottoni Tertio c5-fcderat’.oem Sclauiam, quæ eft Vlera Oderam, diu tributis fubiecifl'ct: amp;nbsp;Rutziç acPrutziç reliquias in Poloniam traftuliirer, Otto Tertius in Roma deccflit,fcil, anno Dni 1005. 5 CmfucceflitHenricus, iuftitia amp;fanditateinfignis,quiBa-ucnbergen.fundauitEpifcopatum,qui impcrauitaniiis xxii. cuiusregniannö X. mortuus eft Dux Saxoniç Benno, vir fandus, Eccleiiarum defenfor. Cuius fucceftbr, filius cius Bernardus, qui Henrico Imperatorerebellauit: cu rota Saxonia, multofq; fua rapina, adneceflltatcm paganifmi coegit. Cum principibus ctiam Winulorum.Miftowi Si Milfidrag,multa diiplicentiam fecit,ideo poft cu effet Bernardus bcllaturus contra Cæfarê, Sclaui totam Nordalbirigiam, i. terra Stortnariæ, ferro amp;nbsp;ignedcpopulatifunt, Saccrdotcsoccideruntpropter fidenl ^captiuos duxerunt, Sc præfertim äpud Hammcriburg. Presbyteros etiam lx.-aliis populis more pecudum obtruncatis in Aldenburg, ad maius ludibrium fer-nabant, quorummaiorloci præpofîcus, Oddar nomen habuit. His lx. in fine niultorum tormcntorum,cute capitis ininodum crucis incifa,ferru cerebro eo* nimimmiferunt. Sc ligatis poft terga manibus, per multas Sclauöruin ciukates traxerunt eos; vfqi dum deficerenr. Et tanti his temporibus in Scläuia faóli func pro Chrifti nomine martyres, q, vix poftenf libro comprehendi, quiaóés Sclaui habitantes inter Albcam Sc Oderam : qui tepore trium Otronum prædiûorum Chriftoctediderantperannös yo.iamquafioês defecerunt, fc.tépore Bernardi DucisSaxonîæfilijBertnonis, qui populumSclauorumgrauiterafflixit, cura ”rheodorico Marchionc Sclaüorum. His téporibus fuit Archiepiièopus Hara-roenbprgen.LibertCius, qui Adeldago, Hâmenburgen. EpifcopofuGcelfit,poflt I-ibenciumVimuarius venir, clariiîimo genere oriundus.
^A P I T V LV M X IL
Ort V o autéEzecöncEpifcopó iv.Aldenb'urgenfijfuccéflïteiFolquar'-dus, qui de Slauia téporc perfecutionis pulfus in Norwegiam abiir, amp;nbsp;multos credulos Chrifto fccit, ideo cum gaudio, poft Bremâ venircui Reymbertus fucceffit. TéporeigiturVimuarij Epifcopi Hâmenburgen. Bernard’DuxSaxo-uiæ,fuafuPontificisflexus Hêrico Cæfarifupplçx deditmanus, Sc Slauisfubtri-butopofitis, paxEcclcfiæfaôiaeft, StVimuarius xti. CanonicisEcclcfîæ Hàm-menburgen, tm faftis,qui populûabidolatriacônuertcrcat,rtouâ Ecclefîam ibi côftruxir,quia prçdiues Sc largus fuit, Sc clcro adprimc beniuolus. EtRcymber-tomortuojEpifcopo Aldcburgen.otdinauitBennonê ibidem,virûprudentcmi qui vnus fuit de duodecira prædidis, qui prædicando multum fruiftum fecit, fed poffeffiones quas Magn’ Otto dédit eide Ecclefiæ,quçftus coiâ Bernardo Duce Saxoniç,de manibus principûSlauorumeriperc nôpotuit, vteft DertzowMo-rizc.Kucin,fedcurtesillasobtirtuitBuzu, i. BuzoWjamp;Nezetina, Sc cctctas in terraWagirorûjôt de qualibet domo,paupere,amp; diuite n. denanos, i. numrrios per oem terrara Obotritorû. Poft Héricus Imperator in Werben circa AIbiam,
S X curiam
-ocr page 214-2o8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' INCERTI AVCTO'RÏS.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cüriam ceJeBrd'uit, amp;ibidéEpi/copus Bcnno fibi querimoniam deade refccif* •
EcpoftmuJtaprincipes Obotriti, Kieini, Polabi, Wagiri Sececeri promiferuhc
' Imperatori Epi/copo dacuros fe ocm decimam eeniiim, aflïgnatam Ecclçûx per Ottonem, fed nihil fcruabanc. Ideo Epifcopus penuna eóftridus,ad lïmiïil'-' /ïmüm virufn Bcrenvrariuto Hildcnfemen. præ/iilem eonfugitqui ei virxAi-pendia /üpputauic de fua. Eccleüa,amp;: Jocum aflignauir, à quo fxpe exiens, Aldcn-burgen.Ecclehamviücauic, amp;:populo fibicommidoprxdicauic. Eodemtêpore idem Beren warius in loco libi heredirario in Hildenfem fundauic Ecclefiam in honorem iàn£ti Michaelis, ôc turmammonaGhorûibi congregauitpro DeiCer-wicio, cuius latus ßniftrum Benno cum dedicaret, rantusfuitioipopulus, quod ab eo comprejflus amp;nbsp;attritus, poft paucos dies moreretur, amp;nbsp;in aquilonaJi a Widia, eiufdemEccldiX} honeftam obtinuit ftpulturam. Huie verofuccdlicMcynet^ VI11. Epi/copus Aldenburgen, qui fulcepic benediätionem à Libcncio ii. Poft quem A belinus ix. ab Alebrado Archiepifeopo ordinatus. Poil quem x. in nu-^, inero nomine Ezo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Capitvl'vm XUi,
HU diebus Conradus ii. Irapcratorregnatpoft Henricu, amp;cepirannocïni ■‘•10x7.amp;imperauitannis iy. QuiWinichosmulcisbcllisatcriui[,ideolinria pax fuit in Sclauia, fed religionis incrementum paucum, prxpedicnre auaricia Duels Saxonum. His diebus Kanutus, rex fuir in Dacia, adauefagicGodeCcai-cus filius principis Slauorum, poflquammulcailragcperculTiccerramHordaP bingorum,fell, in Holcfaria Scormargia Si Ditmarcia, Sc rex Daciæ matrimonio dcdic ßbi ftliam. Qui reuertens ad patriam poft mortem Kanutl, miro modo fe , conuerticad cuJtum Dei, have hues EccleCix Aldenburgen, etiamin Chriftum crederent,/cil. Kicini Sc Circipani. Eftautem Panis ftuuius,in cuius oßioücaeh ciuitas Demmyn, cœnobiamulca ScEccleûxhebanr, protegcceEcclcfiamDei Godefcalco, viro virtuo/o.
CaPjtVlvm XIPquot;,
JGrTVR defunäo Abelino jx. Epifeopo Aldenburgen, dequo fupra c.prx-* cedent!, in fine Ecclcfiadiuifa eh in in. EpiPcopatus,cepore Córadi hlij Heä-rici, qui Conradus cepitannodni loz/. vc fupra, Sceodeai tempore Papa Leo pfedit, quorum fauorem habuit Adelbertus Hamenburgen. ArchiepUcop^’qui nac diuiCionem cau/auir, ipûs tn no bene informatis, fed omnia hbi Sc fux di/po-ßcionireliquerut in EorealibuspartibusScregnis, vndé EzonemfiirrogauitAI-déburg Abelino.-decimum Epiicopu Ariftonem veniencéab HierofoIymis.Ra'’ cisburg.IohâncminMek:clëburg,quiYenicdeScotia,Scpaxfrmaecât,quiàCç‘ /âr Henricus Vngaros,Bohemos,Sclauos manu potend coercuerat. Quo crans-Kto ad füperôs,fucceftît in feeperum ßlius eius Henricus,puer oâo annoram, SC ob püériciam eius mulriplicaca fiintmalà in terra anno Domini 1040. Sc poil modicumtemporismorcuuseilBernardusDuxSaxonix XL.annisiamadmini-ilrans regimen Saxonum amp;Sclauorum cuius duoeiusfihj, heredicacemparcid fiint fc. Ordulphus Sc Hermannus: quorum OrduJphus Ducatum fii/ccpit. Ec vixiamquinq;annisdecurfîs, Sclaui rebellabanc, Sc Godfchtilcus, viromnixuo memorabilis, occifus eil à Barbaris in vrbe Leoncio, q alio nomine Lenczyn di-citur. Anfuerus monachus cum fills lapldat’eftin Racisburg, Idus lulij. Iohannes Epifcopus in Mckelenburg capeus/èruacur,amp; fuftibus exfus, duSP'per ciui-tatem, pofteatruncatismanibus Sc pedibus,corpus eluslnpIateaproleÆum eih Sccapuc eius Barbari conto perßgences, abfeOTum: Deo fao Redegailin iignum viSioriç immolarunt, iv. Idus Nouemhr. circaPaiwm, hoe eft, vlcra Demmyn, Vxor Godeichalci, hlia regisKanuti, nudadimiilaeil, cumaliismulieribusa-pud Mckelenburg. Ecclefix, fcilicec Hamburg, Scidibo, id cil, Slefvvik, fundi-tus excifxfiinc, Scormarij Sc Holcfad fereoceiß fane, Sc in capciuiçaccm daSli.
In
-ocr page 215-CHRONICA SÇLAVIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20^
In derifionem Crucifixi, cruces cruncatæ fuut, Huius cladis autor dicitur fuifîè PlufTo quifororcm habuit Godefchalcij domumquoquc reucrfus, obtruncatus eftamp;ipfe. ItaqueomftesSclaui,faôtaconfpirationeviiiuerfali,adpagaiiifrnû de-nuo relapfi funt: eis occißs, qui in fide perftiterunt. Ordulphus prædi«Stus x i L annis poft patrem fuum fuperuiuens: fçpe contra eos dimicans,nullam obcinuit viftoriam. Hæcturbatiofaôtaanno Domini io6^6’lt; Ecclefia Aldenburgenfis an- lt;nbsp;nis vacauit lxxx. filiis quoq; Godeichalci turpiter occifis* Vnus tarnen fcilicet Henricus, adDaciamfugit, eoquod mater eiusefletKanuti regis Daciç filia. Critonem non heredem terras, heredem fecerunt, fcit per tofam terram Nord-albingorum, quæHollatos,Stormarios; amp;Thedmarcos includit, multasquefa-' miliæHolfatorumpræferuoreperfecutionis, motes Harticos, ideft, den Hard, adiuerunt, quarum pofteritas nianet ibi vfque in hodiernum diem. Vide hic in Speculo, quomodo Gregorius Papa Henricum îv. Imperio priuauit, Duci Sueuorum Rodulpho dedit. O b idpoftea Henricus Papam de Roma fugauit, fie ^ibertum, Rauennaticasftdis Epifcopum, Papam fecit; CIcrnens diótus eft, itieofchifmainEcclefiaper xxv. annosferbuit. Dcfunftoigitur Gregorio, fuc-ceflitDefiderius: Poft quern Vrbanus, anno domini 1085». deinde Paicalis. Qui omneslmperatorcm Henricum cum fuo Antipapa Wiberto, excomunicatio-nis fententia damnauerunt, continentes ft apud Reges Franciæ, SiciliæfieHi-fpaniæ. Tempore igitur Pafcalis, iôpita funt fthifmata, fie Clemens qui Wi-nertus diétus fuit,mortuuscft. His temporibus multi afcenderunt terramiân-ftam, fif obtinuerunt Hierufalem à Barbaris, inftigante eos quodam monacho qui Petrus didusfuit, natione Hifpanus. Poftea ablata funt per vim imperia-ba, per principes, à Henrico iv. fie data funtfilio eius Henrico Quinto, anno Domini no 7. fie films expulit eum de regno: Fuitquepax inter f egnum, fie facef-lt;iotiutn, non multo tarnen tempore.
(^APirvLVM
STHOC Henricus filius Godefcalci reuerfus de Dacia, percuflit Olden* burg, fie omnem terram maritimamSclauorum,ablata infinita præda,primo, Pecundo, fie tertio, fie faétus eft timor maximusSclauis. Poftea Critoni inuitato Danus quidam fecuri caputabftuliteivnoiiftu,iam fenio confeólo, fie Henricus fibi vxorem Critonis Sclauam matrimonio coniunxit, fie hereditärem pateri* namrecuperauit. Etlçtati funt vniuerfi Nordalbingi, cepitque fides refuftitarn Namin vniuerfaSclauia,neclacerdos erat,nec Ecclefia,nifi in vrbe tantum quç nunc vêtus Lubcca dicitur,eo quod Henricus Imperator ibi fçpius cum fuamo-raretur familia. Poftmodum Rani,de quibus fupra capite quinto,nauigio afeen-dentesperTrabenam, nauibus obfcderuntvrbemLubicam,inquaerat Henri-cusGodefcalci filius, volentesvfurpare totanijCerramWagirorum fie Nordal-bingorum, dominationis libidine prouocati, nam genres quas armis fubegerât, fano fuo cenfuales facicbant. Exiuic igitur Henricus de vrbe pro auxilio, noóle cum duobus feruis, fuæmilitiæinagiftrocommendansvrbem, ylque inquartu diem, reuerfufquecumHolfatisy-afeendensdeoreTrabenas, innumerumpor pulum Ranorum trucidauit gladio, fie aquis, ftpelieruntque corpora in loco lt;j[ui dicitur Raniberg vfque inhuncdiem.ftatueruntque diem Kalendarum Augu-fti omni anno celebrandum, in perpetuam huius rei memoriam. Et Rani faóïi funt Henrico fub tributo, ficut Wagiri, Polabi, Obotriti, Circipani, Kicini, Cu-tici.Pomerani, vfque ad terram Polonorum, Rexquevocatus eft inomniScld-uorum fieNordalbingorum prouincia, fubegitquepopulos Britanorum fie Sto-deranorum, ftil. qui habitant Hauelberch fie Brandenhurg.fie etiam Linos, fiUe, Linoges ibi in confinio, habuitque filium fortem Miftue nomin e,valde belHco-fum, qui iuuit eum. Poftea Rani occiderunt Henrici filium,nomine ’VTaldemar; Venit igitur cum ingenci populo vfij; Welgoft, idjcft Wolgaft, quam lulius Cæ-
S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;far
-ocr page 216-ifó* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IMCERTÎ avctoris
far xdiRcÂÛit, vocauit cam Iuliam A uguftam. Igitur Rani pcrferriti canto pö-pulo, /bluerunt fiKum Hcnricï, Sc pacem emefurit pro i v. milibus marcarum amp;nbsp;4oo.mârcïsde ærario publicùp’erpônelcrâ. Porro apud Ranos non habebatur mohecaj fed conimutaba.n:cpro pf2iinolinéö, quotquot volebant, aurum amp;nbsp;argentum, quod rapinis Sz captiónxbus hominum, vel vndécunque atquifierunr, tultibus vxorumimpendcbant, aut in ærarium Dei fui confer«b'ant.
/^AflTVLVM. XJ^l.
IR c A hos dies erac bcllum potens Hcnrico luniori Cæfiri, contraDuceni Luderura, fiue Lotharium, amp;nbsp;Saxoncs. Depul/b namqj pâtre Henrici, Hc-ricus O'btinait monarchiamimperij, Si intrauit Romam tempore Pafcalis Papçgt; qui cepic anno Domini iroo.pro coniêcrationc,iêd quianoluitiurare Domino Apoftoheo, fadum eiè bellum magnum Romæ in monafterio làndi PecrhSice-cidit clerus mulcus,vnacû Romanis,inEcclefia,amp;Dominus Papa,amp;multi Cardinales dufti funtcaptiui incathenisamp;funibus, vtcanes, amp;nbsp;multis interiedis verbis laxatis cathenis ac funibus captiuorum, confeçrauic Henricum Impcra-torem. Pofteaautem concilium 120. patrum irriramfecithanccólêcrationem. Igitur infinitus popup corruit in exercitu Regis amp;nbsp;Saxonum circa ^elpesholt. His etiara diebus claruit vir infignis, Otto nomine Bauenbergenfis Epifeopus, qui coopérante Duce PolonorumBolislao Pomeranos fua pradicatione adfi-dcmconuertit, cum principe corum, videlicet Werzislao. Henricus vero Cæ-iàrobiit anno Domini in lt;r.apudTraiedum,cuifucccdit Saxonum Dux Lude-rus,qui amp;nbsp;Lotharius,procurante Innocente Papa. His diebus non eratEcclefia, neque facerdos in omni genreLuticiorum, Obotricorum, amp;nbsp;Wagirorum, nifi ' nbsp;nbsp;tantum in vrbe Lubic. Eo igitur terapore furrexit laccrdos Si Magifter Parifen-
/is, nomine Vicclinus, oriundus de Myndenfi parochia, in villa Querrenhame-le,in ripa Weacre,qui acceptaautoritateprædicandi Euangelium Chtifti à He-ricQ Rege in Lubic. in fua dirione, multos Dei gratia conuertit, amp;ab Archiepi-Ibopoflammen'burgenfiAdelberone, qui tunc forte apvdBremamconftitic» habuitque ViccIinus Magiftermagnus, fecum duos presbytcros.fcil. Rodolphu presbyterum Hildenfemen/em,amp;Ludolphura Verdenfera Ganonicugt;amp;Henricus dcdic VicelinO Ecclcfiam Lubicen.amp;t habitauit in Faldera, quç nue dicirür Nigémunfterinfra c.^o.quiahancßbiafllgnauit Adclberoprædiétus., amp;iundi lunt fibi proprervirx fuæiànditatcm, lcil.IâeerdotesLudoIphusEppOj Lud-mundus, Volchardus.
^apitvlvm Xî^lî.
ÇI quidemmortuo HcnricoRlijeius, fc.Zuefttepolk fenioramp;KahurusJunior bella inteftina propter regnüm patris habebant, amp;nbsp;fenior iuniorem in cailro Plunenf, id eft, to Plöne ob/edir, vbi tarnen euafit, fratribus per exercitum re-conciliatis. Etnon multo poft in Luttilinbürg Kanutus interfeiftus eft, amp;nbsp;Zuen-tepolk Iblus dominio potitur, qui Si prædidis dominis licentiam prædicadi do-dit. HabitaueruntqueLüdoIphus,amp; Volchardus in Ecclefîafitain colic,quxeil èfégiörievrbis trans flumen. Non longe poft Rani vrbem Lubic, cum oppido nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
demoliti liint hauibus properantes, /acercfotes tarnen eua/crunt, in nemoribus fe occülrantes.Zueùrcpolk poftea non longe occiftis eft dolo cuiufdam Holr/a-tidiuitisjcui nomen Dafon, amp;femanlît fibi filius nomine Svrineke, quipoilea interfeiftus eft apud Ertheneburg, id cft,ErteIcnborch, amp;nbsp;fic defecitftirps Henrici in priiicipatu Slauorümj qui poftea translatus eft ad Kanutum, filium Erici, Regis Danorum, qui d Lothario Cæ/àre, accepta corona regia, Obotritorurn, vt, feil, efletRex, reuerfufquépofiiitcaftellum in terra Wagirorum in monte Sigcbcrch, qui olim Albcrch diótus fuit, qui amp;nbsp;Kanutus fiepe Faldercnfi holpi-'«iovfus eft, vbihabitauic Vicelinus. Eeclefiam quoque in Lubic, quamatdificä-
ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uit \
-ocr page 217-CHRONICA SCÏAVIGÂ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ân
uit Hehficui} dedicari fcciu Kanutusveronon longe poft ihSlefwitk dolo dccifus eftper Magnum, filium patrui fui Nicolai. Ideo Lothari’' Cæfar in viri-didam tantæfraudisvcnicinmultitudinegraui inSIefwick, amp;nbsp;Magnus terri-tus eft, inimenfoque auro foluit Cæfari nobilcm Kanutum.
XniL
X/Ort vo Kanuto cognôtricntoLaVvartbipartituseftprineipatùs. Natil Præbezlaus Wagirenftutn atqj Polaborum, Niclotus vero Obotntoruiri prouinciamaccepic. Hiduoerantduæbeftiæ trûculcntæChriftianis, Idolo-rumquecukura reinualuit,ita vt boucs, oues atque homines dæmombus i in -molarentur. Ghriftiani etiam crucifigebanrur,euifcerabantur, i:. præter lucos amp;nbsp;pcnates, quibus agri amp;nbsp;oppida redundabanc, dij prïmi amp;nbsp;prxcipui crant ifti, feil. Deus Prone in Oldenburg, Sy we dea Polaborum, Radigaft Deus Obocri-torum: Vicelinusigitur his territus,adiuit Caefarem Lothanum, virum Chri-ftianumvalde, cumvxore fuain Bardewikreftderitem, amp;fuó côncilioCæïàr caftellum conftrui mandauit, in terra Wagirorum, in monte altiftimo per vni-uerfum popuIumcircumiacenteSigeberch, Naraamp;Kanutuseundemlocuni olimoccupauerat, vc dictum eft fupracapit. proxiriao, fed tuhcdicebatiir Al-berch.nuncautemei impofitu eft nomen Zigebcrch, aédifîcauitqj Ecclefiam. infra montem, quam tradidit Vicehno eum fratribus^ubernandam, iimilitet amp;nbsp;Lubicen. ei tradidit Eeciefiam,prçcipiens Præbesiao Vt füb obtentu fuæ gra* tiae circa Vicelinum picnarn gcrcret diligentiam, fecitque Vicelinum pontifi-cem magnum, qui perfonas idoneas verique Ecclefiae pr«fecit, amp;nbsp;feminariuni fidei iterum profecit,
^APITV LVM XIX,
TJI s peraûis Lotafius dedit diicatutb Saxonias, Henrico, gèrierö ftio, Duci •^Bauaria:;qucmctiamfecumaflumcns,paràüitfecundamprofeâ:ionemin ltaliam,Rogcrum quoque Siculum ApUlia pepulir. Et cum iam redire pararee, immaturamortepræucntiiseft: anrto Domini’1133. ScheuomnisvirtusSaxo-num turbata eft, -Sc in Slauia res ecclefiafticæ iterum labefaétæ funt, corpus ta-menLotarij inLuttorc perlatum atque fcpultum eft. £t Gonradus eifuccelfit inimpcrio, cepit anno Domini 1138. vt fupra. Guerra quoque ingens fada eft inter HenricumLotharijgcncrum, ôi AdclbcrtumMarchionem, filiosdua-rutn fororum, propterducatûSaxoniæ : Gonradustarnen Caefar annuit Adel-berco: ideo Âdelbcrtuspræripujt^ftrum Luneburg amp;nbsp;Bardewikamp;Bremam amp;nbsp;Nordalbingorum partes, quae'funt omnia occidentalis SaXonia. Ideo cornes Adolphus pulfus eft de Zigebcreft. Hoc comperto Praebezlaus, de quo fupra e.is.exiensdeLubek, Zigeberch,amp; omniacircumiacentiademolitus,nouo ibidem oratorio igne conlumpço, y olberto fimplici frätre amp;nbsp;virtuofo, gladio occifo, ceteris fugientibus Fratribus, ad portum Falderenfem multofqi Ghri-ftianosfecitiorqu«riPrabç21au?ijiLubek*,lacerdotibusibipoiitisper Viceli-numafpiçicntibus,.non fine magpa yeeordia, degebartt tatnen iidem facerdo-tes iti eaftro Prxbezla.i fub eius tqjxw*^®- Noh multopoft venit quidam de Ic-mine GritonisRace, cum ciaftiç^ m^nu, amp;nbsp;Pracbezlaum noninueniens, Race caftrum,amp; omnia circumiaçentia^çmolitifunt. Duàictïim cognationcs feih Critonis amp;nbsp;Henrici contendebant propter prihcipatiini. Praebezlaus fi abeis inueniusfuiflec,mortuusfuiiret. Agitabanthr tain in Dahiaquara in Saxonia bellorum tempeftates, fupcr omnia tarnen Slauicus furor Holfatorum fines i-tainuafit, vt iam pene Faldertnfis pagus in foliciidinem redadusfuiflet; Sed Vicelinus cum fratribus miris damit virtutibiis. namihfirmicurati, obfefli U-berati funt innumcrabiles.ac miro modo iniftis tribulationibus fouit de fuis, paupefres Ghrifti, hortabaturque populumadletanias amp;oratiottcs, quia dies
S 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mali
'1
-ocr page 218-INCERTI AVCTORIS
mali inftarent. Nam amp;nbsp;tot bella Vencrunt, vtPIunenes terra amp;Lu^ilingen» ac Aldcnburgenfis fimulquc caftra Zcgebcrch amp;nbsp;Hammenburg fuccenfa func acdefolaca.
^APITVLVM XX.
T) O s T hoe Adolphus comes* prius reædifîcato caftro Zegebcrch, vocauit ad * tcrramHoIfatorumdefolatam j dcFlandria.HoIlandia, Weftfalia, Frifu, Traieólorurales. PofthocinlocoquidiciturBucowinterTrabenamamp;Wo-kinze in vallo vrbis deiblatæ qua çdificauerat Crito Dei tyrannus.adificauit ci-uitatem nomine Lubeke* eö quöd non longe abeflet à vetcri portu amp;nbsp;ciuitate, quam Henriciis prirtçcps olim cönftituerät, amp;nbsp;cum Nicloto principe Obotri-torum amici tias fecit, Ecclefiis praedia teftitiiir, quæ Lotarius ante dederat, Sc monaftcrium infra montem Zcgebcrch fitum ttanftulit ad locum Slauiccdi-dum Cuzalina, tcutoniee Hoierftorö, amp;nbsp;Eccleüa fub móte, fada eft parochia-lis. Circa hïCc tempora Bernardus ClarcuallenEs Abbas damit, Eugenio exi-ftentePapà feil, anno Domini 1148. lib.xxvnn Speculi. c. LXxxiii.amp;Conra-do tertio Impcfatörcexiftentein Frankenforr, quem ibidem adiit Bernardus, aderat etiam ibidem Adolphus prædidus Comes Holtfaciç. Ad inftigationera igitur Bernardi ibidem fadumeftpâflàgium ad terram fandam, vtclariusha» betur in Speculo, lib... ♦* cap...... Niclötus hoc tempore in fefto Iohannis amp;nbsp;Pauli, nauigio properans ad Trabctiam, occidit de viris ebriofis vrbis Lubica-nævitra 300. amp;nbsp;qui incaftro erant ibidem* biduo atrociffimam pertulerunt obfidionem. Rodolphus facerdos amp;nbsp;moiiachus dum fugeret ad caftrum, prae-uentus aBarbarii môle vulnchbus confoflus eft, duaque equitum turmæ Wa-girenfium tertam pfcriiagantes, de eifdcmquotquót in fuburbio Zigebcrch repericrunt, dtmoliti funt, Vthin ciuitasamp;Suslcpagus Ie tarnen abhoftibus defenderunt. nam Frefi tunc habitabant in Susie, amp;nbsp;facerdos quidam fortilG-mus nomme Getlaus,omnesihcolasSuslenfesperterricos confortauit,amp;pc^ Deum fadorem cali eoS çon^ürauit, vt pugnarent, qui in bcllo cxcuflb vno 0-Culo amp;nbsp;per ventrem pcrfofliis,nihil tarnen remiffius egit, lîmilis filiis Sarnixamp; Maehabeis. Poftmodum Slaui iidemtcucrfideHoIfaciaintcrramfuam,op-pugnati funt in Dcmmyn amp;nbsp;Dobyn per Comitem Hollàciç amp;nbsp;Danos,amp;fidcra amp;nbsp;baptifmaacceperunt, quam tarnen pofteaabicccrunt»
(^APtTVLVM XXt.
iO Omes nofter AdolphusfecititerumamicitiascumNicloto, fundamen-^taliter tarnen fibi noncredidit. Non longe Veto pofteaEricus Rex Daeix ócciditur,amp; tres perfonæ regales certant de regno, fcil.Svrcin Erici filius,Waldemar* Kanuti filius,amp;Kanutiis filiusMagni. Comesveronofterhomagium feci t kanuto,ideo venir Svrey tt in graui potcntia,amp; terram Wagirorum vafta-ui t, A Idenburg fuccendit* amp;nbsp;omnem terram maricimam, amp;c fuburbium Zege-bergvoraxflammaignis abfumfit. PoftcaComesnofterAdolphus,pugnatu-rù's contra Sweyn, qui fuit in Slefwik, prineijpem militia: Sweyn,nominc Eth-ierum,natumdcDethmercia,diuiciis Danorumfublcuatum,autorem difeor-diarum'Occidit,cum multisaliis,nobilibufque quam pluribus (ccum dudis ca-ptiiiis* Rex veto peruenitvIqueSlefrik. Comes autem nofter pacificus longo tempore fuit, clero adprimebeniuolus ,gentem fuam Holfaticam ceruico(am amp;nbsp;agreftem iugo pàcis domâüit, a rapinis prohibuit. Poft hæc S wein filius Eri-ci reconciliattts eft Regi Dan'örum,amp; Kanütus Magni filius,prOiedus de terra, cxulauitintcrSaxonesapudtlartwicumArchiprçIulem,çlariflîmogenerenh-tum ex parte D ucu principatüs.
■1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
-ocr page 219-CHRONIC A SCLAV tG A.
nv INM. XX11.
tJIfc Hartwiçus ArchiepifcopusHammcnburgcnfis, magnoftudionaótus voluit fcdes Slauicas.iam per Lxxxiv.annos vacantes luotum fufFragäncö-rum refufeitate; de quibus fupra capjt. xiv, liinul amp;nbsp;Daeix Norvvcgiæ ^Svve-dix, quxomnes Hammenburgenß antiquitus fubict^æ eranr. Sed obfcquiis amp;nbsp;variis largitionibus apud Papam amp;nbsp;Cæfarem nihil pro feci c. Ne tarnen omninoquot; SufFraganeiscarcret, Vicehnum virumlan61um,Epifcopumconlccrauic AU denburgenfem, proucâæ xtatis,amp;iam conuerfarum in terra HoJfatorum xxx; annis, amp;nbsp;in Mekclenburg Dominum ordinauit Emehardum, amp;nbsp;cofectati func amboin Rolfeuelde, mißt cos quaß agnos inter lupos, Hæc tarnen confccrà-tiofadaeft inconfultisdominis, fcil. DuceSaxomæ amp;nbsp;Adolpho Comitépra:-dido. idco Vicelino negauerunt 3. fuis dari decimam, poftea tarnen Duxeurh adgratiam ccpit,nam nouit cum virum fandû, fed voluit Dux quod ihueftitù-ram Epifcopalem ab iplo recipere deberet. Epifeopus igitur rccedens pacifice abeoaddcliberadum fuperhocgrauipropoßco, cumEpifeopos inueftirefo-lius Imperatorise maieftatis fir. Venit igitur Barden ik, amp;nbsp;ibi incidit in paraly-ßn, deinde moratus eft in Faldera longo tempore in eodem morbo, deinde ad confulcndum Archiepifeopum amp;clcrum venir ßremam,quiomnesdixcrünC nondeberehocfacere. Ipfc tarnen libenter fecilTet, fed quiamaiörcsfuidif-fuadebant,abftinuit: ideo décimas non recipiebat,prohibcnte Ducc,amp; quam-uis temporalia no melfuit, fpiritalia tarnen cis rationc fui officij feminauit« De-dicauititaque oratorium in Cufalina, id eft, Hoyereftorp, amp;nbsp;in ßornehouedc» ideft,Svvcnrincueld, venitquead nouamciuitatem quæLubicdicitur, con-forcatisincolis, jedificauit ibialiare Domino. Inde venir in Aldenburgquorum Deus dicebatur Prone.amp; princeps terræ Nüchel,de feminc Critonis,idolâtra amp;nbsp;pirata maximus,nomenflanünis, quipræeracfupcrftitioni diótus eft Myke, Propoßtoeis verbofalutis,pauGiacquieruntfidei. Dataigiturcæfbri-bus lignorum pecunia, fabrica prope vallum vrbisanciquæereétaell, quoó-mnis terra die dominica propter mcrcatum conucnerau
^apitvlNm. XX1ÎL
pOsT hocinLuncborchaccepitaDuceinueftittJram, ideft, Epifeopatura pervirgamdemanuDucis, vc fideshabercepropugnatione à Duceamp;Co-
mitc.Deditque fibi Dux villam Buzu, id eft, ßufovv,ßue Buzona cum fuis pcr-tinentiis. Er Comes noftcr qui amp;nbsp;ibi erat, dedit ilh medietatem dccimarum.Ec terra Nordalbingorum Sclauorumqile commifla eft Comiti noftro: amp;Dux profeduseftinSaxoniameum militia, VtreciperctDucatumBauarix: quern vitricus fuus Henricus, frater Conradi régis occuparac : Duccabfentc fada eft amicitia magna inter Comitem noftrum amp;nbsp;Niclotum, quia Comes iuuit cum cUmexercitu magno, contra Kicinos, amp;nbsp;Circipanos, qui ci rcbcllarc cepcrut. Forum vcroLubiccnfe crefeebat indies fingulos,auétis nauibus inftitorum,. Dominus veto Vicilinus habitauit in infula Buzu, id eft, Bufow, fubfago excr-cerefaciens agros, poft hoc cxtruélæfunt ibidem cafæ: aedificauitque ibidem Ecclefiam in honorem fandi Petri Apoftoli, vtcnfiha ad aratra cepitdcCuza-lina,amp; Faldera, initia igitur epifeopatustenera,quia Comes,alias optimus,fo-li Epifeopo mediocritcr bonus. Dux Bauariam reenperare no potuir, fed qua-fi ibi occifus fuiflet multos per principes ; fed mortuo Impcratorc Córado irr. Fridericus primus inter Imperatores, FredericiDucisSueuiæfilius potituseft imperiojcepitanno Domini ii7i.amp;recuperatacftBauaria.Magiftertamcnia Speculo dicit cum cepifle regnarc,anno Domini 1175,
Ca^
-ocr page 220-XI4 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI AVCTORIS
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cavit. XXir.
I c E LI N V s vir fanûus in Faldera poft modica tempora paralyfî diftolu« quot;nbsp;tus officium linguæperdidic, totunadeniquslatusdexerumexatuie, iam defunäo landiflimo viro Thetinaro, nee caftro Plunenfi rcäcdificato, duobus annis amp;nbsp;dimidio vir fandus V icelinus verfatus eft in loco çgritudinis, nec federe, nec iaccre contentus, eratque fracribus cura fimul, ac incurabilis mœfticia de eo, frequenriUs ad Ecclefiam baiulabatur. His diebus voluit Dux,vt Comes darcc fibi medietatemciuitatisLubicanæ, quia proprer forum Lubicenfemi-nueretur fibi numerus ciuium BardevVikcenfium.ltcm vt daret fibi fulciam,fi-lie falinamniediaminOdcslo, quiafuiciaLuncburgenfisdeterioraretur proprer fiilciam in Ödcslo ; fed Comes non confenfis, idco mandauit Dux in Luneburg refidens quod tantum in Lubck vendi debeantquçad cibum pcrtinct, amp;nbsp;inBardevvjkolnnesmcrcâciæ.ItemSulciaminOdeslofecitobturari.quod Comes nofteræquanimitcrnontolcrauit. His etiam diebus dilatante Domino fines Ecclefiæ: Euermódus,prxpofitus de Magdeburgordinatus eft in Epi-fcópurn Racisbuigcnfcm,ComefqUe Polaborum Henricus dédit fibi infulam prope caftrürn,verfu.s orientem quafi, ad inhabitandum. Hoc vifo Comesno-fter etiam bcrtcfecit Ecclefiæ Aldenburgen, nam 300. manfos déditEcclefiæ in dotem, ad preces Ludolphi præpofiti de Cuzalina, Vicelinus vetopofthoc obiit, pridie idus Decembris.anno Domini 1174. fedit in Êpifeopatuannis v. menfibus ix. amp;nbsp;fcpclirurinFalderà.præferiteRacisburgen.£pifcopo,amp; officium confummante, amp;nbsp;Dux tune fuit in Italia eum Rege Frederico r. procoro-na Imperialijdatæque funt piiffimç elemofinæ pro anima Vicelini fingulis die-busj qiii multis miraculis poft mortem clarüit. Poft Vicelinum .difponéte Du-xiflam Luneburg, nam Dux tune fuit in Italia,quidam nomine Geroldus,Rc-ftor Scholarium in Brunfvvik, amp;nbsp;ibidem Ganonicus,natus deSvveuia, id eft, Svviis, ôcCappcllanus Ducis.-nonhabens fecundum in Saxonia in feripturis, amp;nbsp;caftilfim us corpore, cledus eft pcrDucemamp;clcrum in Epifcopum Alden-burgenfem, tempore Adriani Papa:,quiccpit anno Domini 1174 quiamp;Fre-dericum cotonauitj lib.30. Spee, cap.i. amp;nbsp;ii. hanctamen cleiftionem Gcroldi, Archiepifcopus ratam habere noluit, fedliterisfuiseumapud AdrianiimPa-pam impedire cepit. Ipfe vero Geroldus adiüit Ducem, in Roma cxiftentcra cum Frederico, ScqiiiaDux viriliterpugnauit contra Romanos, Frcdericunx exadionare volentes, etiam Adriano multa mala fecerant, idco Adrianus Ge-roldum Epifcopum ibidem confccrauit, altera die qua confccrauit Fredcricu Impefatörcm.C^idefccndens, venir ad infulam Buzou,alloqucnsfiliosfuos, amp;nbsp;miferiam inuenit. Nam amp;nbsp;Faldcrcnfis domus poft mortem Vicclini, corno-difimulamp;quieticonfulenSjadHarnmehburgen, EcclefiamfefetranftuJerar, pofteavi/itans Archiepifcopu,circaAlbiam amicati funt, amp;rurfumvcniens Bremam, aduentauitDucem, cum quo amp;Brunfvviknatalcm Domini cclc-brauit. Deinde in lococathedrali feftum Epiphaniæadurus, cum Germano fuo Abbare de Ridda,Geshufcn, venit Aldenburg ad vrbempenitusdcamp;rta, fincmœnibusamp; habitatorc, fed tantum iânéluarium paruum habens, quod Vicelinus ibi etexerat, vt fupra cap,22^officioperado.valdeliberalitcrPrx-beslaus regulus nos collcgit, altéra node quidem potens didus Tcflcmar, vbi in nemore vidimus arbores iâcras, Dco Aldenburgcn. Prone cófccratas, quas tarnen incendimus, non fine magno metu gentilium Sclauicorum.
CaVit. XXr.
P R O XIM A die dominicâ ad forum venimus Lubicen. vbi Eplfcopi fermo hiit ad populum, vt conuerrerentur, amp;nbsp;Præbeslaus rcfpondit: Pater,miiu-mus gt;nbsp;tâta funt vcéligalia Ducis fimiliter amp;nbsp;Comitis, q, Eccicfias ædificare non poiTu-
-ocr page 221-CHRONICA s CL A VIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iif
pofliimus: necpatec nobis locus refugij. Cui Epifeopus, Dux amp;nbsp;Comes? vobis eruntfauöiabilcs,fufcipitecantumhdcm,amp;bapulma: Refpondit Præbeslaus, dentur nobis iura Saxon um in prædiiSjamp;dabimus decimas.amp;enmusChriftia-ni.GeroIdusigiruradiuicDuceminErthneburg, amp;nbsp;vocatis regulisSlauorum, feil. Nicloto regulo Obocritorum, Sz PræbesUô, propofuit de fide fufeipienda, fed nihil determinatum ell, quia camera Ducis vacua fuir, pafl’us damnurîî ift Italia. SedpolleanaultisdiebusmanlitEpifcopus apudeum in Bruni wick, amp;nbsp;flecu Epifeopi Si prece mollitus, eo quod in Wagira non haberec panem ad e-. dendu, accerßuit Cpmicem Adolphum, qui dcdi t Epifeopo Gamale amp;nbsp;Vthin, cum omnibus appenditiis eorum, amp;Buzuprædioadiecitduas villas,fcil..Gugt; tefueld,amp; ^'quot;obize.In Aldenbergquoque dedir eiprædium,commodofumadgt; iacensforo.Et ædificauit Epifeopus ciuitatem Vçhin,amp; nulquam clcrûhabuiC præterquam in Cuzilina, ideft, Hoyerllorp, quarh annuente Duce fecit tranf-migrareinZigebcrchad locumpnmæfundationis, vt infolemnitatibus'Epi-fcopushaberetfupplementum ibidem àclero, fed FalderenfemEccleliamab Archiepifeopo non potuit recuperate, fed Brunonem presby terum de Faldera cum licentia Epponis fui præpolici milit A Idenburg qui gracia Dei multos fermoneacquifiuitjlucos deftruens, amp;nbsp;ritus fa'crilegos. Caftrum amp;nbsp;ciuiias vbi olimfedes cathedraliserar,defertaerant. Anno igitur 90. pollexcidium prio-ris Ecclefix, pontifex Geroldus,in honorem fantii 1 ohannis Baptillæ, fibi alia teComité Adolpho,cum vxore piilEmaMechtilde, ibidem dedicauiteccle-fiam,amp;Brunomaximo feruore de cçtero venienti populo prædicauit,amp;'mor‘ tuoseorumfepeliuit,amp;facramentaminillrauit. - El vetauit Gomes, neSclaui dccætero iurarent inarboribus, fontibus, amp;nbsp;lapidibus, fed offerrent criminib’’ pulfatos.lacerdoti, ferro ac vomeribus examinandos,poll hoc in Susie, qua e-ratfpeluncalatronummilfuselldedomo Faldercn. Dcylawynfacerdos, pr«. dicansibi infiti,frigore amp;nbsp;miferia, polleain Luttilinborg, hue Lutkenborgamp; Rathecow ædificatæ funt Ecclefiæ, ope vicariat perComitemamp;Epifcopum* Circa idem tempus ædificauit Comes callrum PJonenfe, amp;nbsp;fecit ibi ciuitatem amp;forum.Mu!riplicatæ funt etiam Ecclehæ in terra Polaborum per Henricum Comitem inRacisburg, amp;EuermodumEpifcopum ibidem, àprxdistarnen Sclaui prohiberi nonpoterantDanorum, namSwcynRcxDanorumabufus cftpopulo fuo ad idem, Ideo malo fine conclulit.
ITV LV M. XX P'L
J-ÎI s diebus Henricus Dux prçdiôlus recupcrauit Ducatum Bauariæ,de quo ■’■fupra cap. 23. agente hoc Frederico Imperatore in Ratisbona amp;nbsp;diólus ell decçtero, Henricus Leo,DuxBauariæamp;Saxoniæ, Hisetiam diehusoccidit Waldemarus Sweyn, Regem Dacix,circa Wiburg, qui Svveyn exulauit, ii.an-nis in Saxonia, quem reduxit Henricus Leo cum magno exercitu,pecunia co-duftus,amp; fadus ell Waldemarus Rex Daciæ, vir pacilîcus, amp;nbsp;faóla ell pax amp;a-nricicia inter Comitem Adolphum amp;nbsp;cum, SicclTauit prxdicatio. In diebus illisillisjfcil. anno Domini..... fupracap.24. pollprincipium, Lubek eon-fumptaeftincendio, amp;inllitores accedentes Ducem Lconem dixerunt : Non vis, vt fit forum in Lubec, amp;nbsp;iam depauperati, non valcmus atdificia rellaura-re. Dux igitur accerlitum Comitem rogauit Adolphum, vt darct libi Lubec 8^ portum, qui noluit. Tunc Dux habito concilio cum inllitoribus, ædificauit ci-uitatemnouam fuperflumineWakantze, non longeaLubec, in terra Racif burg,vocansearnLouwenftad à nominefuo, fednonvaluitportunecmuni-xnine, ideo finaliter Adolphus Comes vidus precibus Ducis Leonis dedit iHi infulam Lubec amp;nbsp;callrum , ideo llacim iubete Duceinftitoresdcrelinquentes nouam ciuitatem cum gaudio ædificauerunt Ecclefias, amp;nbsp;mœnia in Lubec. Et Dux exclamari fecit in Aquilone, feil. Dania,Svvedia,Norvvcgia, Rucia vt omnes
-ocr page 222-216 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI A VCTORIS
omnes venirenc in pace ad forum Lubicen(e,amp;ftatuitrnonetafnamp;teloniuni amp;nbsp;iuraciuitatishoneftilEma, ëcprofpcratumedopusciuitiitis, Sc accoixemi mukiplicaüfunr.
‘ ^AP ITV LVM XXiTlL
TLTIs ferme diebus Fredericus Imperator omnesprincipes Saxonia* accer/i-' nbsp;nbsp;-^uicadoblidionem MedioJanJ. IgiturDux HcnricasLeoamicsbaturance
exitum fuum cum KegeDanorum Woldcmaroamp;Nicloto principe Obotri-corum, amp;nbsp;cum ceteris, amp;aftrinxitSclauorum principes præcepto S: iiiramen^ to.vt Danis ScSaxonibus feruarent (idem vfquedum redirer.quod amp;fecerunt, , amp;iulfitabeisauferriomnespiraticas naues, amp;perduci Labck: cxccptisquas ScJaui callidc tibiretinebant,quiame/iores fibidam retinebant. EtRex Da-ciæ WoJdemaruspadus eftdarcDuci vlrramillemarças, vt fibi banc pace fa~ ceretcum Sdauis. Er Comite Adolphoübi aiTumpto, fuiscómittensparriam, Dux pcofeétas ciiin Longobardiam, cum mille vt aiunt joricis,amp; venerunt ad exej:cicamlmperatocis,obüdenréprxüdium nomine Krenun, pertinensMe-dioJanenfibus, munitum valde,quodvixprimo annoexpugnarunt. Quo fado, Cæ/àr conuertit ad Mediolanum exercitum fuum, amp;ciuitatein vicit, vtgt; annoobfidionis, amp;adæquauitcamfolo, Dux vcroHeinricus rediit inSaxo-niam. EtComes Adolphuscumcognato fuoReynoJdoColonien,EIcó, Je-gatjone pubhea funótusadiuitad Regem Angbæ, amp;nbsp;contriftari font proptec Comitisabicnriam,tam clerus,quam populus noRer. Sub his diebus, Wagiro-rum maioresamp;Mekdenburg, fregerunt Danis Adem, Epifcopus vetoGeroI-dusmitigauicRegem Danorum quantum potuit,vfqueadadiicntum Ducisamp; Comitis, Qjiibus reuerûs,Rex Daciç WoJdemarusconqueftusefieisin Erth-A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncbargdepaceübiviolata, ScScIaui profcripti funtibi, diceniqueDux, quod
omnes fai elfcntad expeditionem parati, temporemenüs, quodaudiens Ni-dotus,propofuitprimum irrumpereLubek, incipiendoàdomocuiufdam fa-cerdotis, venerabilisin Lubck, Adelo nomine,q ui habitabat ad auftrum fuper Wokinze, Sc innorucruntinüdixmiiTxfacerdoti, Scleuaaitpontem cumcar^ thcna,SccxclafæfuacinAdiæ:ôcDuxpofuitibidcmcü{lodiammilitum.
XXyiïL
OOsTHo c vaüaaitHenricusDux omnem terramSdauorum ignc Scgla-dio,ócNicIotusprxcauensobfidionispericulum,incendicomniaca(lrafaa, feil, llo, Mckelcnburg, Svrerin, Dobin, Sc manCitin vno calico pro pc Wcrnou flumen, circa terram Kicine, quodnûcdicitur Keflyn, cicca Roftokad Ocien-tem. Et quoda tcmporceximtNicIotuscumfuisßliis, PrxbezlaoScWertiz-lao, Scaliis muleis,ad cxeicitum Dudsmocanrem cicca Mckelenburg,volens delacibulis frumenrantes occidcre, Sc frumcntace volentes, fcxcéti vénérant loricati, fubveilibus, quod inconlideransNiclorusinuaûceos, Sccircamaen-tus, ibidem occifus eft, amp;perlatum ell caput eius ad exeedtum, alij omnes fu-gerunt,ScAlijeiusfuccenderuncWecIe,occultantesfeinncmoribus, familia Zp Ä verofetranllulicadnaues. Duxautem demolitus ellomnem terram, Scceadi-AcauitacmuaiuitSyrerin. PoHeaßlijNidoti inueneruntgrariam incoCpcSta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ j
Ducis,ScdcditeisWcrlecumterracircumiacenre,fdl.KicinorumScCircipa-norum, terram veroObotritorumdiuißtmilitibaspoißdendam, prxponens ßnguliscaßrisßdedignos.EcdefundoEmebardofEpifcopoMagnopolenßd. Mckdenburg, ßibliituicDominum Bernonem, dansEcclefi^etricencosman^ fos indocem, ßeue ante feccratEcclcßx Aldenburgen. ScRadsburgea.Scde quolibetaratco, quod Icil. ducebaturduobus bobus, Scdaobusequis,darcn-tar Epi fcopis tees modij ßliginis Scxii. nummipubliçxmonerx. Ecobtinuit £bi apad Cxfarem aatoritatem Epifeopatus fufdtarc, dare Sc conßrmare in
omni
V
-ocr page 223-' CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xiy
omni terra Sclauorum j amp;nbsp;vt ab co reciperent dignitates fuas gt;nbsp;amp;nbsp;fibi hominia * id eft, homagia facerent.
(^APITVLVM XXIX.
J N diebus illis orientale Sclauiam tenebat Adelbertus Marchio,qui cognqme-todiciturVrfus, Habens terram Brizanorumamp;Stoderanorum, vfqueadfaltu Boemicum,ad quam fehfim deficiCntibus Sclauis, vocauit de Rheno accolas,de Hollandia,Zelandia, Flandriajamp;EpifcôpatusHauelbergen. amp;Brandenbór-gen.auólifunt vehementer. AnnoigiturChrifti 1174. adprecesGeroldi traftu-lit Henricus Epifcopatum de Aldenburgad LubiCj quia Aldenburg depaupóra-batur peccatis exigetibus» amp;nbsp;LubCc locus córnodofior pro Epifcopatu, de die in diemditabatur, amp;muniebaturj fundatö oratorio amp;nbsp;15. præbendis tertiamdeci-mam pro præpofito fundäuit, cui rtome A thelo, vel Athelön, amp;nbsp;Dux amp;nbsp;Cömes Adolphus dotàruht Ecclefiarn dccimis redditib’,villis amp;nbsp;thelonio, moledinis amp;priuilegiisfulgidis. His diebus Adriano Papamortuo,fchifmaörtum eft inter AleXandrum, qui amp;nbsp;Rölandus, amp;nbsp;Niótórem qui amp;nbsp;Odauianus, Vidori Cæ- 1 fârc adhçrente,porto Cum Ecclefia Hierofolymitana A ntiochiam,ömnis Francia, Hifpania j A nglia.Dacia, amp;nbsp;omftia tegmi, vide etiam lib.3 o, Spec. c. 1 i. amp;nbsp;111. cnucliacius. His diebUs fuit pax in omni terra Sclauica, Guntzeliho régente O-botritorum terramj artiico Ducis Henrico, CöniitePolaborum, qui vocauitet-iam accolas multos de ^eftfàlia, ôlt; poft cum Bernardus filius ei’. Pofteä filij Ni-cloti non corttenti terra fibi à Duce reddita, amp;nbsp;data, vt fup^ c. praîcedenti,anhe-labant ad tefram Obotritoru, quart! iure belli perdiderant, ideo Dux præaüifat’ pei Guntzclinum, Ptæfeiftüm in Svveryn, venit itcrum cotttra eos tepore hye-maliad Werle, in qua fuit WertZela’muleis cuhobilibus, amp;nbsp;obfeditcum Comité Adolpho, at Præbezlaüs fenior natU latiiit in nertioribus, percuflurus frume-tantés,amp; vna dierum percuflitde Holiatis ceruicofis,contra voluntatem Ducis frumcntarcvoletCs, quiavrbanifedabantViéfösferme löo. yiros.Duxverocapta vrbe duxit Wertzlaum Regulum inBtunfwik, aftringerts eum manicis fer-teis, vt cognofecret quid Leo fottiftittiuseftet, amp;nbsp;ad nullius pâueretoccürfum ptoucrbiorum xxx. ceterofque difpàrtiuit per cuftodias quoufque redderent nouiflimum quadrâtém, præpofuitque tertæ Vetriartum Nicloti fratrem nomine Lu bemarum, Præbeslaüs auteW conabatur educerc fratrem de vinculis, fed iion potuiti
ITV LV M XXX.
V O b E M anno poft viir» Pafchatös irifirmatur Oheroldus Épifcopus Lubi-cenfis, vfque ad Kalêdas 1 ulij, qui rogauit dominu ne moreretur, antcquam EccIcüaLubiccnfis dedicarecur, amp;exauditüseft, poftea de licentia amp;nbsp;confèri-ftiDdcis Afchiepifcopi, qui tune fimül crat Stadis fiue Staten,præparâuitfiü* gulaheceflariadcdicationi. Veniensigitut ArchiépifcöpüSjitiitinerededica-uitEcclefianiFaldercnfem,qüaealias dicebaturW’ippcndötp, quäni fundäuit Vicclihusjamp;Vocatacftab ArchiepifcoponouütnmonafteriümNigheniürifter. Et indé venir Archiepifeopus Z egbeberch, deihdc Lubek i glotiofe receptus cftàDucc amp;nbsp;Epifeopo. Fada igiturcôfectatiohe Archiepifeopus petltüS,vt dater prædiélû nouùm monaftctiutn Ecclefiae Lubieefi, noluit eófentire.Et reuera fl funrEpifcop’inlocumfuumjDuXvero in Saxoniartiideinde in Batiäriani,Comes vero ad Zyghebereh. Geroldus vero follicite vifitäüit parochiatnfuam, das fuis m onita falutis, amp;nbsp;Plofienfe forum quod fingulis diebus agebatur à Sclauis amp;C Saxonibusftrifteprohibuit.Et poftquamitiLuttilinborgji.Lutkeriborgdiuina perlecit, morbum fenfit, amp;nbsp;pcrlatus ßuzu,fiue ßuzo^,multi§ diebus leóto deeu-buit, nunquam tn miffaru folenniis, vfq; ad diem obit’ fu i defuit, vihratus ab O-done Decano Lubicen.Sc prxpofito Zcgcbcrgen.Ludolpho cum fratribus vtri-nfque congregationis, Iperans in mortem, gratulanter Deo reddidit (piritum,
T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anno
-ocr page 224-218 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎNCERTI A VÛTORIS
âünodni uë'i. perlatumq; corpus ei’LubcfcjfepuItuminmedioßaßlic^’quam fand^aic, /èdnuncinnouochoro, fabpacuo blauiolapidcincrâcanccllos, dus oïra.quiefcunt. Sedicannis iv. nerdoanßmulin Oldenbucgamp;Lubck iv.annis /edit, anïblüinLubek.Pofiquem. ni.Kalêrf.Febr.n:aciHcDuxLeoreuerfiiSjCô-radusfracrem Segecmanu Gcroldi, q, tarnen no fuie bene mend Archiepifeopo Harc'tr'ico,amp;:codcapituIoLubicen,r£dpcxuahiicDucis autoricas,S£: eiicÔiècia-tus in Staden, ciuicaceper Hardwicû. PoIIebat literatara,facundia) aamp;bilitate, largicate, acmulds virtudbus: Ped heu mobilis animo fait, Se meereus in promût Ps, extraneos diiigens, fuoPqi fafiidicns, cleruni vtferuos habuit, bona clcd, fua dicebat, comnionitusdefupgt;erà Duce, nihilremiiTiuscgit, ïed alienatus Daci^. contèderacus Ar-chiepiCcopo.
Ir c A pdneipium Riæ conïccratiopis tanta inundado PaéiacR q, quaPio-mnistcrraFriüx, Hathclcn,Albiæ SeyiPirrxPummeriâPuiRet, nammulta milhahoniinû aquisperierunt. In Mekelenburg etiam WerzelaushlP Nicloti minoi, detetusin vinculis Henrici Leonis:per Pratréïuum Prxbcslaum oocidit oém niaPculû in orcgladÿ, Vxoribus Sepueris duâisin capduitatc, deinde venit inllo, PedibinihilproPecit. QuintoigiturdieinterPeâionisvenitpôtiPcxBerno de Suerin in Mekelenburg, Setumulauitibide Lxx. interPeâorûcorpora,SeSla^ ^^^^^^h^^crfeciûènt cum,niR quidam Richardus veniRètdeSoItvvedcI cû nuh-daacaPu,SeiuuiRetcum, exiuitenimvtiuuaretCuntzelinûiobPeRuminllojSe caüi venirMckelcburg. PoRnômulto tepore Prxbeslaus caueeIofc,Seminato-^âlacbou Se TuÛyn. His audids venirPIcnricus Lcocu Marchione orientali Adelbcrto cognatoPuo, SecûPordRimis Saxoniæ, cû Rege Danoium W^oldemaro,quivenitnauigiojSecû Adolpho CornitenoRro,Secit-caMalachouPecit Wertzclaum PuPpediointerRci. DeindeveneruntvPqiDem-mynquaûad ii, miliaria,naibicôPcdcratvniuerPusexercit^Slauorumquorum principes Kazemat Se BugislaiP, Se illis pugnantibus .prima aciem perdiderune Siam, lcd heu in tt: ccciderùntAdolph^’, Cornes noRer, SeReynaldus, Comes Ditmarcix,PedpoRea cecideruntdeSlauisnumcrad ir.Se^oo.SeperPecurtiseR eos Dux vPq; ad terra Pomeraniçregionis,adlocû qui dicitur Stolpe,pries tn in-
lt; céderuntcaRrum Dëmyn,SeadæquauitvallûcaPtriPolo,SenonaudebantSclain ci amphus tePiRere.Comcs Adolph^ pcrlatus eRad Pcpulcrapaterna in Myndé. Comeciam veto tenuit Mechildis reliSia eius.cû Rlio tenello.Seimmutata cRPa-cies terrçnoRrç^SequiesEccleRarû.SepoPuitDuxtcnellotutoreHenricû comb ’ -téTuringianatu, auunculumpueri,rotuarmisdeditu,quiPrxbezlaumrecepit । ad gratiam,reddés ei hereditärem patcrna.preter Suervn, Se Pecit Prebezla^ Duel Rdclitatê. PoRea cccidit Côradus EpRc. Lubicen. iJindignationemducisp-ptci conlpirationcm quam habuitcum Hartvtico ArchiepiRopo. PoReaadin-Rigationem ArchiepiPcopi manbe ii.anniscum Duce Henrico in Magdeburg, .poRhocexidauic aparochia, Pedinteruentu Impcratoris Frederici ^redire meruit, ôemueatuscRaliqualitcrinalium virum Se ArchiepiPcopusmortuuscR,
J N dicb^iljis Rex V^oldemat}. cûiuuamine Kamernar Si Bugislaff, principû Po-meranorû amp;nbsp;Prxbczlaiprincipis Obocricorû, in man a valida obein uic terrain Rugianorum;,amp;dedruxicphanûcorum, amp;:iimulacrumcô/regic, Selocupleste’ rat lum diripui c, xditi caui c Ecclcfîas, Se Ra tuit Pacer dotes Dei ,adiu uan tibus eum EpiPcopiSj fç. A bPolon de RotPchilde SeBernone Magnopolen. Seûccon-ucrûPuntRugianiadEdcm^annodomini ii6^8.quamuis,tamdiuinerrorepeePe~ uerabStplas omnibus Sclauistcranc taméhoïpitaleS) parentes honorantes, nul-lumhnchant ciTc egenû inter fc, Pcdoés Pouebanteum, canquam curâberedisa-gentes. ScruieruntRegiDanorupoRcÔucrPionemPubtribaco,PedpoRhocte-
-ocr page 225-CHRONÎCA SCLAVICA.
quifiuitDuxLcömedietacerntributi àKege,amp;rcnuic dare, ideo vaftauit Dux Daniam, poft hoc Rex amicâbatür cum Duce, tfadehs fibi omnia ad volunta-tcm, amp;nbsp;faâa eft pax vniuerfalis per Vniuerfas terras iftas. Et Præbeslaus depofi-tarcbcllione ædificauit vrbes, Mekelenborg, llou, Roftók, amp;multiplicataeft tcligio. Et mandauit Guntzelinus Ptæfeftus câftri SweryUj vt omnes Sclaui va-gantes per arua, amp;nbsp;omnes talcs, propter latrocirtianccatenturj amp;cohibitafunc fiitta amp;nbsp;lätrocinia.
Col^TiNt^ÂTlÔ EX C ßü Pûnüfictini Lubicetißunii
XXXIIt.
JSte Conradusprxmcmotatus it Epifeopus, cäp.50.amp;^i.EpifcopUs li.LtU * bicen. audito quod Gcroldus fuusanteceftbr, vir piiflimus dedifletfratribus* id eft J canonicis Lubicen.EcclefiaïjEcclefiamforenfemj id eft, beatæ Virginis in Lubec cum omnibus fuis emolumentis amp;nbsp;offertorio.Ipfe dedit eiidem Eccle-fiam fanfti Petri cum omnibus prouentibus. Hie poftca exiftens in via peregrination is adterram fantftam cum Ducc Henrico Leone, obiit in ciUitäte Surs* quaé alias dicitur T yrus, Anno domini 116 8* fedit ättnis Cex.
iii .Epifcopus. Cui fucceftit Henricus Abbas adfandu Ægidium inßrunf« vvik.ordinisfandiBenedidi à Capituloeledus, amp;i. à Hauelsbeigen. Racisber. gen.amp; Swerinen. Epftcopis in prçfencia Duels Henriei Leonis anno Domini 11^8. côfecratus. Per hunc legitur Ecelefià Lubicert. maior fore dec!icata,feil.anno dni 1170. St ftatEcclefia iftaadhuc.artnofeiLdni i477ipatetigitur q,annis Xvi.pöftintrodudioné Gheroldi nEpifeopi LubiCen.Ecclefia maior,quaenune ftat.cft cöfecratä,in honore IandotUiTi lohanis Baptiftç St Nicolai. Stabatigitur anno domini 1477. artnis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^i*- naagnæ fcienciç fanéi;itatis,de Bra-
bâtianatus, faeurtdiffim**, ante Redor fcholarium in Brunfwig. Hic cum Duce. Henrico Leone,ôt Conrado epifcopo.antcecflöre fuo in peregrinatiOrie àd terra fandam côftitutus, in menia Regis Graecoru cüm Grçcis diipuws, euidentif-ktnis oftédic tationibus ac autoritatibus Spiritû fandum à Pâtre Filio jpcede-
Anaftâfij, Cyrilli, aliorum fretuS feriptis, Sz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cft coräm cundis,
Huius tempore Dux Henrieus Leo ^difieare cepit Ecclefiam Lubicen. quç modo cft, in honorem iandorumlohannis Baptiftaï St Nieolai, St ciim dido Heri-coprimumlapidcnipofuit, vt fupra. Idem Hérieus furtdaUitmonafteriumfan-
Iohannis Euangeliftæ, pörtens ibi dc ordine ßenididi fratres, cottferens cis Villas,öe decimatiörtes,fed modo translat! funt in Cifmatiam prope Gropenifle.. Per mediumhuiüs HenriciEpifeopi, Imperator Fredericusprimus, qui cepit annodni 1175. Stimperäuitannis XxXyiLcümconclufifletciuitatem Lubicen. obfidione fortüftma ab impugnatiorte ceflauit, donee ciues cöfulerttes Dueem Lconein, eius confenfu Cæfari homagium praïftiterunt.
I c, crebris vexato febribus, Imperator præmeffioratus proprium Phyft-eutn ad ciuitatem mißt. S cd in eadé infirmitate mortuus cft , St in prædidi monafterij S. Iohannis choro tumula eft. Sedit annis xv.
IV . EpifcopUS. Cui fucceflit Conradus fecundus,Epifcopus quartus Lubice-lis, datus per Fredericum primumadpetitiottem Capituli, anno domini Ii8j. I-ftc fuit côfirmatus per Epifeopû Bremêftum fed nunqua confecrat‘lt;Nam Adolphus Comes fibi aduerfatus fuitfuper aduocatia Vthinen. ideo cu argentq, ßip« pelledili St equis optimis, ad Archiepifeopu Bremenfem Cifridum coniroläuit« curam Ecclefiç ei refignans, St clcro Lubiccn. fe minime reuerfurum refcripfici
Annodni 118Imperatorprædidus in Erfördiaconfiftens,volensconeordalt; re tpifeop. Moguntinuin St Latgrauium,in quodadeambulatorio, Leine Daub, T X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod
-ocr page 226-lt;juod confraélum, cecidit in turbidas aquas, èc/ubmer/iïuntcirca cencuin Co-mlces, Domini amp;milites, Sgt;c Imperator vix fc recinuit in vna fcneilra..
v.Epifcopus. Anno domini 1184. Theodericus prxpoütus inZcgeberch, virpius iuftus, Sc mafuctus, £pilcopus Lubiccnfis v. fucccifit Córado. Nam Ar-chiepi/cop’BrcmendsHartvricus, citauictocü capitulum Lubicé/ê in Hâburg, êiibi pari voto Archiepilcopi amp;nbsp;Capituli pöcidcatus eil, ^übi ab/ènti nunciatö, lacrymatuscó/èntirenoluit, exhortatustnper Archiepifcopum Sc Comice, in-uitequafi acquicuit,inueiliturarecipiens dcmanuImperatorisFredcrici, del-taliaredeuntis. HistcporisDns(ieMekelenbarg,deficientibusSclav(isiminüi-13. Pole teutonicos incolas colJegit,amp; rie décima Èpi/copo datent, cos defen fare voluit. In fine tarnen Fpi/cop’, domino de MekeJenburg,mcdiam decima dédit obpacemjamp;Iîbimediamdarivoluitabei/dern expedite. Hicfedic annis xxiii.
Annódomini iiS/.Papa Vrbanus Hi.poflLaciamCedit.PoAquemGtcgo-rius Oólauuscepit, anno IciJ. domini ti88. Nam Papa V’rban’m.auditoquod Hieraiàlem eûctcapta, à Sarracenis, in die Vlrici, cxmœrorcpoftcaobiir»
^apjTVLVm
ANn O domini nS^.xdiücatûellperComitem AdolphumjppeLubck,ino-nailerium Reyneuelde,per quinq; annos, fratrum ordinis Cidetcientium.
Annodomini 118/. HenricusMarchio£randenburgéiîs,iîlius Ottonis/un-dauit Eccîeûamfanéti Nicolai in Stendal.
Annoeodemjterraiânôtaamp;HieruiâlemàSoldanocapifur, lib.^o. Specali c. Xtin. Sc XL IV. Et tune proximo anno cepit ordo Fratrum de Hofpitali domus Teutonicife. Videinfra.
Annodomini ii88.obfeditDuxLeoBardcvt'ik,fuamciuitatem, amp;obtinuic eandemin die Simonis ôc ludç Apoflolorû, Sc creicere cepitamp;augmentari Luneburg ex Japidibusmürorum Barde'»'ik.
Eodem anno incepit ordo Fratrum de Hofpitali, vtfupra, obiitqueGrego-nusPapatpoUqucmdcmcns in.pôftquemCælcftinus, qui cepitannodomini iipi.
Anno domini up'g. ohiitHenricusLeo de Brunf»^ick,ôcreliquittres filios, feil. Ottonem, qui poilea fadius Imperator, 120^. amp;nbsp;Henricum, Comitem Pale-ftinum, Sc ^^ilhelmum, Ducem Brunivviceniem.
vi.Epifcopus. Bcrtoldus per Capitulum LubicenfepailTheodoricum eil pontiFcatus, vi.Epifcopus Lubicen. anno Domini 12 il Hicob certas incomo-ditàtes, vha cû Capitulo reiignauit Burgen fibus, Lubicéiibus habitationem qua habebatinOldenlubeke. Hicetiaminilituitcamerariumperpctuumjpcano-nicisfuis,Scftbideredditibusperpetui5, decenûbus menfxEpifcopalisjpaidit. ÆdifcauitetiamprimurnmolendinuminVthin. Seditannis XXIV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' , -
Annodomini iip^.obiitRexDanoramKanutusveneno.
Annodomini 119p. ob fedit Imperator Philippüs Brun fvvik, nec vicie eam.
Eodemanno Dux Waldcmarus voluit totam terram Nordalbingorum adde-
Danoru, idcoanno 120^. vicitHaborch. ZegcberchScRaciborch, cepit Comifém Adolpham, Sc fadhus eil Rex Danorum poil mortem Kaniiti fratrisfuûEtfubiccitiibiLubicen. Kalend. Septembris,TdacistamcneislicteriS, quod vtcrcnturpriuilegiis prioribus, Sc hoc anno domini iio^.
^AflTVLVM XXXyi.
o if longe poft liberatur Comes Adolphus, ob id prxièntata eil Regi do-mus in Louenborch, Et circa idem tempus xdiheata eftin Liaonia ciuitas Regis. Annodomini 1104. cepit idem RexErtnehorch trans Albeam) deftru-xitquc idem, Scpoileahliam Regis Bohemix Klargaretaip duxit vxorem. Anno Domini i2in obrinuit Rex Danorum Wolmarus Pru^iam, amp;nbsp;multas ter-
-ocr page 227-CHRONICA s CL A VIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zti
fas à Duce de SieEiyn,amp; reædifîcaüit Demniyn: Anno Domini laiS.Rcx Wol-inarus ignfe confumpiic m ultas terras, circa Itadis in hyeme valida, amp;nbsp;Hâboreh ctiain obtinuit, vna cumComite Alberto, amp;nbsp;proximo anno xdificauitidem Gomes luifu Regis T rauem undc.collocans ibi turrim firmiflimam latericeam. Hoc etiam temporc Lubic murata eft incircuitu ic valdc firmata, amp;nbsp;tame fuit cariftia duob’annis» A nno domini ms. obiit Otto Imperator,poftquam Frc-dericus fccundus imperauit, vt in Speculo lib.
Hoc apnofccit Wolmarus Rex Dacias eoronarifiliumfuumWoldcmaru in Slefwik in Regem Dacias, amp;nbsp;fuit tertius diótus hoc nomine.
Keualia. Annodomini izij.çdificauitprasdid’Rcxin EftlandeReualiam, öffubiecitomnesillas terrasfuas coronas. Anno domini 1223. Comes Henri^ eus de Svreryn captos in Dacia reges, Waldemarû amp;nbsp;filium eins duxit in S'»'e~ ryn Iohannis ante portam: amp;nbsp;poftea in bcllo obtinuit Comitem Adolphum de Louenborch, amp;nbsp;addiditeum regibus vinólis, poftea reges redempti funtpro l. ndlibus marcarum, amp;nbsp;iurauerunt.fe amplius non ventures in terram Holfatias, amp;rcliqueruntoblidcs potentes. Anno domini 1227.rotaturComes Frederi-cus de 1 fenborch, vel alias de Altena, quia occidit epftcopum Colonicnfcm. Hoc etiam annomoriturfanefus Francifcus.Hoc etiam anno libertati funt da-tiLubicen. poftquam xxiv. annisamp;plusfuerantfub ditioneDanorum,vt fti-pra,cap. proximoinfine: miftislolemnibus nunciis adlmpcratorem, perpe-tueque manendo fub imperio, renouatis omnibus priuilegiisper Fredeticunt II. per auream ßullam,(icut pradidus dotauit eos Henricus Leo de Brunfjrik, amp;auus eiusCaslarFredericus 1. amp;abfoliitifuntperlmperatoremabhomagio faóto regibus Danicis prius, vide clarius, in cronicaKorners. Et de magna vi-ftoria,quam obtinuerunt in Merica circa Bornehouede indie Magdalcnae co-tra Wolmarum Danorum Regem, amp;nbsp;idco caftro in Lubic Regis deftruólo, or-dinauerunt ibidem monafterium prædicatorum in honorem Magdalenç.
^AflTVLVAf XXX KIL
VH. Epifçopu«»
JOkan nes de Lubec didusjEcclefiæLubicenfis Decanus, cicdus eft inE-*^pifcopum anno domini 1237. Qui mox poft fuamconftcrationemdedica-lut Eccicham monafterij in ReyneueldepropeLubec,ad n. miliaria fituati. I-fteallignauit redditus perpetuos pro pane, vino, amp;nbsp;cereuifia in coena Domini fruendos, feditannis xii.xxn.
5 Elil'abeth. Anno domini 123p. Sanda Elizabeth vidua moritur in Domino. Multa alia his temporibus fada, vide in CronicaKorners. Anno domini
Papa Gregorius ix. prædicari mandauit crucem contraStedingos hasre-ticosqui Euchariftiam.religiofos amp;clericos turpiflime tradabant. Anno Ic-,quenti\/ifinaria vrbsterræ.Obotritorum fundatur perGhunzelyn comitem de S'X'erin, deftrudo oppido Mikeléburg.anno 47.translatifuntmonachior-dinisfandi BenedidideLubicad Cifmariam jquamipfiasdificabant, quia no , poterantcumciuitateconcordarc, videfupra c.xxxiu. infine. Eodemapn'o obut£pi(c. Iohannes didusdeLubic, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
i^APiTVL'yM XXXKlh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? . .'
'J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vni. Epifeopus,- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•-lt;: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f ,
' A L BÉ R T vs Epife. Liilohiertf fiue Rigenf, in Lubic refidens, datus eft in ' . tutorem, fiue miniftrumEcclèfiasLubicenfi anno domini 114'^. Quifedit per fexannos mtegros, quibus vacauit EcclefiaLubicenfis poft deceiTum didi lohannff deLubic,quiaXsanonici dèfeledioncnon poterant concordarpi j, Annoeius ao.difcordiagrauis orta eft inter cum, amp;lohanncmamp;Ghcr^-dum Comités Holiàtia fuper decimis in terra Oldenburg» fed tandem coejnr- ,
T 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;darunt;
-ocr page 228-iîi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERtï AVCtÖRIS
datünT,amp; Principes fatcbâcur püblicé,^ tant û in Lutkcnbrode ôc Grotebrodd villis medietas decirharû eos tängeret. £ t ftattierünt $ de palude DoJghen, vi-q'ue ad mare de fingulis mähfis cultis amp;nbsp;inculds 4. rrtodiorum decimæpuræ li-lig'inis dari dcberenc Epifeopo. Itifuper dcderünt Eeclelix ii. manfos in villa Suflbvf'jcuomni iureamp;libcftate,ibiqüeEpifc.feeiterigigranarium, adtjuod præcipiebant Coniites diftride, omnes in terra Oldenburg morantes, vc iùas décimas propriis expenfis perducérent., Ifteidem Albertus erhitmedieta* tcmmolendini iiïSvvartow'pro c. marcis. Nam alla medietas iam fuit Eccle-fîa:. Regiftro primo quota. 21. Sed nunc totum efteiuitatis Lubicanæpcr viam emptionisj amp;: mülta alla bdna feciù
ix.Èpifcopus. Tandem frater Iohannes de Deyft ordinis Mihorum Épife. i'ambienfis, deBrabanciàoriundus, translatuseftadpetitionem magni pria cipis domini AJ/ilhelmi, Regis Ronianorum, cuiüs fuit Capcllânusamp; Coir filiàriüsde EcclefiaSambiehfi ad LubicenlcmperPapamInnocenrium 4.an-rio dorhini 127’4. ^3gnus Theologus fuit amp;nbsp;prædicator crücis generalis ,pru-dens ficfolehnis dominus. HicceÛicàdiœcèii perintegrumannuin, quiared-» ditusmênfieEcclefiaedifijpatl erdnt per Comités HolfanæGherard.amp;Iohani Etrcuerfiisplures Écclefias intus amp;nbsp;extra côlècrauit, vt fie fuftentàretür. Tandem vexationes bonorum Ecclèfiæi rederiiit àComitibus Soo.marcasétttii* litibus. Multa qüoqüebonaEcclefiæcoinparauiL Nouarndigniratcm/cillcet cantoriaip inftaurauit, ftatüehs vtcantorcünôtis feftiuitatibuscumfociofiio ïn procelfione baculo argenteo fulcitus incedat j aßignans ei certos redditus* ïrêmjlibertauit oppidum Vthin cum iure Lubicen.Flures etiam milites amp;nbsp;mi-Jitares fuæ dioccefis pro fuis excelfibus fecit nudatos in procefüone reconcilia-ri. Multa etiam priuilegiàvtilia pro Eccicûaimpecrauit. Tandem rediens ad Regem Românofum, obiit circa partes Rheni inEIÎèndiai fcpultusinMifia, Seditannisfex.
*Tontifices autem qui fequuntur in or dinefiio^ habe^ buntur infra tn locù Juis,
^'OrdoinPruifiai
A N NO''Ôcgt;mini iiSS. eépit ordoFratrurrî deHoIpitali domus Teutonicit) 'ï^quinûnçregnatinPruflîaamp;Liuóni^, amp;dominantur fummis, qui inftituti ^fun t feruireîhfîrmis. Cepit aurém tali modo^ Quidam clues vrbiumlubie èc Bremæjcxilientes inexercituChriftianorum j cum Adolpho ComitéHolfa-rorum in fubfidium terrx iàndç.vidcntes plures Teatonicosperegrinosindr-,nosiacere,inlocisdiüerfis campt, in maximismilèriis,ablq; cuiuicunquecu-râ^quando Icik exercitus Chriftianorum eratin cxpeditionc Acconjcumpri-mo Frederico Imperatore, miferlcordia moti, acceperant latum velum de quadam magna naui, amp;nbsp;inde fâclentes tentôriuttifêollegerûtfübillo infirmos râles, amp;curamcorumegerunt, tpûs qiioqae cam comité Adolphoredeanti-fras, commiferuntillud CapcllanoFrcderlci DucisSaeaix, hlijlmpcratoris tunenouiterfubmerfij fei,Ffedcticiprimi j amp;CamerarfoeiuCdem Capellani, qui ardificaueruntibi domicilia amp;càpéllarïi in honorem beatæMarixvirginis, domus Teutoniceqüeiilud nôminaüerunthofpitalebeatç Virginis,quib’plu-résalij Ce iùnxerant,'càptaqaê vrbe Accort, aèdidcauerantintramuros eiuCde quoddam templum j amp;nbsp;FredericusDuxSüeüiæpræmcmoratusobtinuitcon-firmationern illius reîigionis à Papa Cæleftino iii. per ptomotionem Jm» peratoris Henrici vi. fratrisCai,vtide nominata cil religio ilîa,Ctâtres dchofpi-
. tali domus Teütonicaf. i
lt; Lu bel. Aniib Domini ii^o.Dax Henricus Leo cümexercicu magno Venturis LubcfcifeiuïtarérecUperauit de manuhnpetaroris quam vCurpauitFre-''àèticusprimüsfrtlupracàb'ilxxm.infine. qui fecit earn imperialem Si quod ^irtijthh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clTef
-ocr page 229-CHRONICA SCLAVICA; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11)
eflet caput omnium ciuitatUm maritimarUmamp;quodconfulares eorumauritrn deferre poffent * quod ómnés de confulatu effent in concilio Imperatoris in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
perpetuum, amp;nbsp;partem thelonij, à Duce Henrico deputatam, in vfum Canoni-corum ibidem ratificauit,amp; hoc per omnia punthaprædida, Tub bulla aurea: anno domiili ii8i. Scdpoftquam Leo ciuitatem rccuperauit, vt didum eft, amiftc eaitiiterum, anno Videlicet domirti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia obeentà eft per Dominum Adol-
phumComitemHoltiàtiæ cui pro laboribusfiiis Imperator, omnes redditus ei à ciuitate debitos, liberaliter conceflit.
Annodomini BernoEpifcopusMckclenburgenfisriiutauittitulum, 8^ diftus eft primus Epifeopus Swerincn. Sz iedes translata eft de Mekelenburg in Svverin, propter tyrannidem Sclauorum.
Prxdicatorcs. Anno domini iiitf. confirmatur ordo prædicatorum per Pa*-pamHonorium III.adinftantiam ianlt;ftiDominici.
^Hamburg. Annodomini 1118.^S^aldemarusRexDanorumcepitciuitatem Hamburg amp;nbsp;dedit cam Alberto Comiti Hollatorum in hereditärem perpétua’, lumens ab eo 700. marcas argenti.
Minores» Anno domini liii. ordo fratrurn Minorum confirmatur ab Ho-î^orio nr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;,
5Rcualia. Annodomini lai^.Reuahaxdificataeft, vidcfiiprac.xxxvf.
^Lubek. Annodomini 1171.mediaparsvrbisLubicanæincinerataeftindie
Barnabiç, ideo conftituit confulatus, vt de cætero domus non de argilla, fed la« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
teribus xdificarentur, fic Lubek primo fada eft latericia.
Annodomini 1175. ciues Lubicen.expugnarunt,ceperunt, acipoliauerunt ciuitatemSundcnfem.innumerosoccidetes: Ditioresverocaptos,adLubica-natn deduxerunt vrbem.
Dartzowe. Anno domini ’nciues Lubiccn. fred auxilio Domini Iohannis de Mekelenbprg deftri^xerunt funditus caftrum Dartzo vve, 8c militem dominum caftrifuipenderunr, quia raptor erat ôcfautorprçdonum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
^Cornes. Anno codera ciuçSrLubiçen. Holfatiæcaptum tenuerunt in præto- nbsp;nbsp;nbsp;'
do ciuitatis lohanneracoraitera Holfatiæ, quia quendam milité Borchardum Voet, in ciuitate Lubicenfiçircaputeura in platea lata jppecoemiteriuraB. Virginis interfecit, qui per manutepura quoddam de feneftra prætorij fefubmific adterram,vbi à fuisadhocorqinftpsadequumlocatusabdudusfuit, non fine diflimulationeconfulatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . ,,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Albertus Magnus. Anno dni floruit Albertus Magnus, iacrçTheoIo-giæ Dodor, natioiie.Theutonicus,,degens in conuentu Colonien, ordinis præ-•dicatorum, cuius ordinis frater fuit,licet ad tempus erat Epiicopus Ratiip'onen.
amp; corpus eius humatum eft in medio chori Fratrum prædicatorum Coloniæ.
Fredericus. Anno domini 12. Imperator Frederic’dominium deBrunfvvig amp;nbsp;Luneburg in principatum ,amp; ducatum redegit. Nam antea domini Brunfvvi-xen.fe folum Dominos fcripferunt, fed tunc in antea nomen Ducis meruerünt.
Wifmaria. Annodomini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wifmariaciuitasquafiexintcgroincin'erata
- eft, paucis ædibusdemptisr, iii craftino afeenfionis domini.
• *1 Corpus Chrifti. Annodomini ii67.inftitupumeftfeftumgloriofuracofpo-
• r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 'T 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ds
ii4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IWCERTÏ AVCtORlS
risChrifti, per Vrbanüzn’Papam rv. ad pctitioné Thomæ de Aquirio Doótorfs ordinis Prædicàtorum, qui tunc floruit.
lohanric'sTheutonici. Annodomini tiyi. IohannesTheutonicigloiratof decrcti præpofitus fanóti Stephani in Halbétftad contra Clemétem Papamap-pèllauit propter decimam cXaétam, propter quod ipfum Papa excómunicauit, amp;r præpofitura fpoliauit.
W Arift'otelis libri. Anfio domfnf Wilhelmus de Brabantia, ordinisPrse-dicatorum: tranftulitomneslibros Ari/lotelis deGræco in Latinum, verbu è verbo, qua translationeïchôlarês adhuc hodicrna die Vtunturin feholis, in-Ilan tiam ianóti Thomæ de A quin o Doélohs.
W Magdeborch. Annodomini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Magdeburgen.ciuesinconflróiumagno
uuc bello captiuarunt Ottonem Marchionem Milhenfem, comité de Arnfteert interfcólo.
Canoniciexpulfi, Antiodomini 1280. expulli funt percommunifatemLu-bicen. EpiIc.Borchardus amp;Canonici Lubicen. pro eoquia interdiólumpofuit ' ihciuiratcpropterlpoliumcómmiflumperfratresminores, quifunuscuiuida viduæ Rigborch dicte, deEccleûâparochiâliper miflamanimarurn violenter tulerunt, amp;nbsp;caulà lêdata (fuir per lèntentiam Jatam per dominît lacobum de Co-funinis Càrdinalem ex cominiflîonc Papa:.
Hamborch. Annodomini 1281.Hamborch ciuitas Hol/ati^vitramcdiain partem longe incineïncü eft, Scplures homines vtriufq; lèxus in igneperierunt.
Pruflîa. Annodomini. i28(}. CruciferidedomoTeutonica, à Marchionibus Brandenborgen. amp;nbsp;Milhen. terram PrulTiæ fertilem Arpopulolâm pro magna fummapecuriiæemefunt, quiafuismetiseratcontinua. QuiMarchionesdida terram cumexercitu magno earn intrantes contra Regem Poloniæ, Rege iam
gt; nbsp;nbsp;nbsp;in Polonia interledlo, per ipfos flbi fu biecerunt, à cuius tamé rcrræ impecitione
Poloninunquamiiecinprælenti requielcunt.
5 Sextus decrctalis. Annodomini Bonifàcius vin. Papahbrtimfcxcum decreraliuinpuhticanfccit.
LnbèHc. Annodomini lap^.'qffacfl- difeordià ffrauis inter BórchatduraE-pilcopum Sé Capitulum ex vna, amp;nbsp;côfulatum ciuitatis Lubicen. parte ex altéra^ jjfoptcr prara, lùâfos, aquas amp;nbsp;nemora loci, vbi an tiqua ciuitas Lubicana iacue-ràt. Coriiinüniras aütem eanonicos expulcrunt, amp;nbsp;curias eorum fregerunt, amp;nbsp;easipoliauerunt.
Lubeke. Annodomini 1^08.Epifeopns Lubicen. Sc: Canonici fui concor-dati'/ùnrcum confulatu vrbis prædidtæ, amp;:curafratribusordinumPrædicâto-rumamp;Minorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
Templary. Anflo domini r/oy. capti fueruncTempIarij vbiq} in regno Fri-^cix SeAngliar, de ordo ille cocalirer deilruâtus eil.
, *5 Annodomini ipo.fundacürEccleûaVthinen. ÔeincollegiataniEc-
, clcHani erigiCur cum Canonicis ieprxbendis.
5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno domini i/n. Canonici Lubicen.obcinueruncfenccndamar..
bicralem tn caufa quartæ latam concra Prxdicacores de Minora in curia Romana.
_ Orcusrofarum. Annodomini i^r’. RexDanorümEricus ineampoipacio-lo Se piano Ortus rofarum diftoprope Poflok maximam Semultümfolemnem tenuit curiam cum mulrisprincipibusSedominis cerrarumipiricualib’'Seièca-laribus,in tanta copia vtprêter equïres vulgariumpopulorum Sepedites vriuf-queicxuspeneinnumerabilium,galeatorum fexmillia Se. De. fuHTercferuntur, . vbi maxima fuit folennitas in rorneamentis, hailUudiis, chorcis, Se côtuberniis, iéaquod lingua humanaviX explicari fufficit.
Jnfantuli cc c.Sgt;e ixiv. Anrio domini r^i). Comiriflà HoIIandiar Marga-Terapeperitiimuleodemtcmpóre, ccc. Se LXiv.infanrulosomnesvinoSfper-feftas Se intégras hôminum effigies, Se plena membra habentes, ramexiguos, '
ücur
-ocr page 231-XI y
CHRONICA SCLAVICA.
ficutpolipos, Se omncs viui per aquae afpcrfioncm baptifiti funt.Et dicitur hoc acciaiflc ,quiavxoricuiufdammilitis crimenadulterij impofuit, cum duos e-nixa erat paruulos, dicens, fe repu care tam poffi bile mulierem pofle ex vno paire n.pucrosûmulconciperejficutfe pofle fimul concipere tot fœtus, quoi dies funt vnius anni, amp;nbsp;ideo tot poftea concepi t amp;nbsp;enixa eft.
Anno codem fedatz flint inimicitiz inter regem Dacizamp;ciuitates Sclaui-cas. Eodem anno poftPafchacanonifatuseftCzleftinus Auinionc, qui refi-gnauitpapatuianteBonifacium. EodemtemporeapparuitCometaverftu Occidentemab Auinioneperquindenam. Non longe poft imperator Henricus afliimptionis Mariae per cófcflbrem fuum, ordine Przdiçatorcm.commu-nicans in hoftia intoxicatur, nomine Bernardum, 5e Bartholomzi moritur Se in Pifa fcpclirur cum maximo populi plamftu, quidam tarnen dicebant Pa-pam non doluifle mortem eius, quamuis fado fermone per Papam eum cotn-raendauit.
Lubeke. Anno domini IJI4.canoniciLubicen- adcurias fuas rcuerfifunt, concordati cum ciuitate. Bodem anno Papa Clemens quintus moritur.
Liuonia. Anno domini 1517. cariftia magna fuit in Liuonia,amp; multi prç fa-metnortui funt. Eodem anno Gomes Adolphus occiditur in leäo flio in Zc-?;cberch, de mane circaComitiftam, quz fuit filia fratris Ducis Magnopo-enfis.
5 RexDaciz. Anno domini nis. Ignauus RexDaciz Birger, ambos Fratres iuosDuces£rikä£ Polmer, inLincoping inSwecia, inuitatos amicabilitcr adluel in fefto natiuitatisChrifti incipauit, amp;nbsp;antefeftamEpiphanizDuces ptxdidos fame occidir, fed non impune.
Thomas de Aquino. Anno domini 1315, i7.Kalcnd.AuguftißnäusTho-iwasde Aquino, de ordine Prçdicator um canonifatur, 7o.arino poft mortem fuatn.à lohanne Papa xxii.in Auinione, anno papatus eiusfepcimo.£t Albertus Magnus, magifter iändi Thomz de Aquino fuit.
Ribbenitze. Annodomini 1519. fundatum eftmonafterium Sciuonialium inRlbbenitze.
5 Clementinas. Anno domini 1320. Iohannes Papa xxn.publicauit Cleme-iinas.
Dittnarcia. Annodomini xjji.Gcrhardusar Iohannes Comités Hollaro-luincum manuforti amp;nbsp;magnocxercituintrauetuntDitmarciam,amp; ambo illi principes cum multis ßaronibus amp;nbsp;Nóbilibus ibi interfedi funt, ita quod vitra aooo.pcrierunt.
5 Roftok. Anno eodemRexDacizChriftophorus conceflit ciuitatemRo-Rokcen. Henrico Domino de Miklenboifch iure hzreditario perpetuo poi^ fldendam.
Nouella fuper décréta. Anno domini 1323. Dominus Iohannes Andres BononizinfuisfcholispublicauicNouclläfuperdecretaIes,amp;/uperuixirpoft-hoc XV. annis, defundus eft.
Magdeburg. Anno domini 1527. eines Magdeburgen.Êpifcopum fuum Dominum Borchardum, virum nobilcm, caftum, fobrium amp;nbsp;prudentem, öc per omnia virum fanótum, in propria ciuitate contra mandatum de pac e amp;nbsp;a-. tnicitia perpétua crudcliter multumcum clauaquadamfceleratiflime inter-emerunt, propter defenfionem iuriumEcclcflzfuz,euius Epithaphij fuper-feriptio talis eft. Hiciacet omnis homo,quidquid virtutis in il lis particularitcr fuit, hoc fimul huius erat.
^Peftilcntia. Anno domini 1348. amp;nbsp;per aliquot annospcftiletia magna, qu« vulgaritcr mors magna appellabatur, vniuerflim mundum dcpopulata eft, ita quod anno domini 1370. vcnitinTeutoniamamp; omncs eius prouincias,Baua-riam,Sucuiam,Ftanconiam,amp;c. Itaquod vbique luäuscrant,amp;lacrymz, Se rclinquebancur domus déférez habitacoribus, iolis catulis domus feruantibus, l£pelt;
-ocr page 232-216 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 INCERTI AVCTORIS
amp; pccoramanferünt itt pafcuis j nullo aftante paftore ; Fugiebantfilij cadauera parcntuminfepultorumjamp;quisfuneriobfcquiumptaebebat,ipfumfunusfine obfequiomariebati IriLübeke in pefteobiefunc 9ooólt; hotfiinum. Tanta e-ninicöpiahoniihurnibi crat,Vtciuitatcm ampliate proponcbant,amp;àvefperis priraisianótiLautcntijvfqucad ii. veiperas obicrunt in Lubckc milled 700. homines.
\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CarolUSi AnnoeödcmmottüodominöLodevvicoImperatotejindifcof-
diaeledifuntWcnzlausjquipofteledionem vocatuscft Carolus iv.amp;Ghun-tefus Comes de SvvartZebutg, qui cum obiediflet ciuicatem Frankfordèn. lt;lt;« meilûbus, intoxicatus interiic. Et fie concorditèt eligebatut Carolus tv. Cerri-ficatüs tarnen fuit didus Cornes de ccttis cenfibus, quOs recepetunt adhuc fui hcredesîamp;regnumCarolo in vita refignauitjSiipfum Regem falutaüit.
Magnopolen. Anno domini 1349. Dominus Catolus iv. in Praga Albertû amp;nbsp;lohannem, Dominos Magnopolen» in Duces cum magna foknnitate fubli-mauit, fie titulum nouum eis crcauit.de dominis Duces faciendo.
Compania. Anno domini 1370. fiirrexit ilia grandis compània ex Teu-tonlcis colleda CfuciferotutU fiuc Flagcllatorum quia feipfos fiagellaue-rünt,amp;C.
^Henneberg. Annodomini ij 40. Éartoldus Comes de Hennenberg impe-trauit ab Imperatore Lodovvico Lubicen. audoritatem faciendiauream mo-netam fub bulla aurea Imperatohx maiefiatis.
^Lubeke. Annodominiijöo.ConfiftöfiumvrbisLubicen.intotocombu-ItumeftpernegligentiamillorumqUipülUetesprobombardisparabant.
* ^Wittenberg. Anno domini 1361. Dominüs Iohannes Wittébotgprocon-lul Lubicen. per ii.annos in catceribus tentus decollatUs eft,quia cum iple ca-pitaneus elfet exercitus Lubicen. adDaciam, ciUitatCsCogonesfexmaiores perdlderunt, quosRexWolderharuseisabftulit, quod fadumfibi impjngc-bafun
Albertus Rex. Anno dothini Albertus filius AlbertiDucisMagno-polen. coronatus eft in Regem SWecia:, magno Rege Svvcciae depofito propter pada non lerUata lohanrti comiti Holtfatorum lub amilfione regni.
A nno doBiini 136'7. Scholatis quidam in ciuitate Lubicen. in hofpitio quo • •iam receptüs i in platea mofóndinaria, dötmiuit per integrum feptennium, i-tà fortiter quod fufeitari non potuitgt; led pofiea euigilans, fuperuixitmultis aniiiSi
Hildcnlem. Annodominl 1367. EpifcopusHildenlcmen. Gerbardus ca-ptiuauit in bellö (à Virgine gloriofa vidoriam obtines, cüius imaginem in collo gcfiit)Öttonem, de Brunfvvik Ducem Theoderiçum Archiepifcopum Ma-gdeburgeni èc Albertum ËpifcopumHalbcrfladen. qui cum elfet dodor Pari-ficn.tiiagnamfecit loycam adpopulum^ âdquemferturEpifcopusHildenlè-men. ( cum ipfe elfet Rethoricus, dumeumincippohabetet} dixilfc; lam re-thorica vielt lögicamgatrulam.
Lubicen. Ahnoeodem Lubicen. magnamgucrrafti habentescumnobili-bus de terra KollätOtum didiSjde Bokvvolde,cos de terra deiecifient amp;nbsp;exter-minalfent j nifi tandem compofitiöamicabilis interucnilfet, demoliti tarnen funt plures ipförum muniqones ^iddole, Henningkftorppe, Snikrede, S vvi-nekuléj Stönekamp, amp;nbsp;Rotkerftorppe.
Schanea. Annodomini 1369. Ciuitates dc ttanfapotenter fugaruntWal-demarum regem de tegno fuö, amp;nbsp;Daciam fortiter impugnauerunt. Capto au-temcaftro Koppenhauen cum pluribusaliis, nobiles regni dederunt ciuitati-bus terram Schanin cum omni iure amp;nbsp;obuentionibus per xvi. annos, quibus effluxis, redire deberet libéré regnum ad regem,in recompenfationem damni mercatoribus illati.
C Brutzcovr» Anno code Nicolaus Brutzcovv ob certas literas contra ipfum
fcri~
-ocr page 233-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127
fcripras, in Ecclcfia beatæ Maria: virgi nis Lubicen. in çhoro, interfecit dominum Bernhardum Oldenborchconfulem, Sc alios duos vulnerauit. Qijiap-prehenfus, rotatus eft, amp;nbsp;in quatuor partes diuifus, amp;nbsp;fuper rotas quatuor pofi-lus, fccundum quatuor ciuitatis portas.
^Luneburgen. Annodomini ij7i.ciuesLuneburgcndnvigiliapurificatio-nis Mariae, ceperunt caftrum illudfortiffimum, quod erat in monte ftatim ante Luneburg, intrantes quafi oraturi amp;nbsp;veiperas audituri, amp;nbsp;fub mantellis arma ferentes: Ec caftro capto, incontinenti illud fregerunt amp;nbsp;deftruxerunt: Mona-chis veto dederunt locum in Giuitate,amp;ibidem eis monaftcrium nouum atdifi-caucrunt, vbi adhuc hodie fitum eft.
f Luneburg. Anno eodem Dominus lohanes de Homberg ßaro amp;nbsp;Sifridus de Salderen nobilis.cumfeptingentisarmatis, cumfcalisadhocaptiSjinnoéle vndecim millium Virginum, per muium intrauit Luneburg, vbi omneserant captiamp;interfefti, amp;plurespofteadecollati. Dominus enirade Hombergca-ptusfuit, Sifridus autem de Salderen interfeduseft, amp;quampluresalijnobi-brares.
^Magnopolen. Annocodem Albertus, DuxMagnopolen.bellum durum habuit cum Duce de Wolcgoft. id eft, Wolgaft, amp;nbsp;cum Ducc Stetinenfi propo Viliam Damgarde, amp;nbsp;Dux Albertus cepit duos praediftos cum multis nobilib’i Etcodem tempore ab alia parte terrae Magnopolen.obrinuit magnum bellum contra Magnum duccmBrunfwicen. ita quod Dux Magnus vixeuafit, omnibus fuis vilt;ftisamp;captis,autintcrfclt;ftis, amp;captifunt ibidem inter ccteros, duo '' Comités de Deifhold.
Bremen. Annodomini 1376. Albertus Archiepifcop’Bremen. fraterDu-cis Magni de Bruniwikaccufatur per lohannem de Ceftcrfuel,decanum fuum lanquamhermophrodita, Habens vtriufquefcxusgemralia, amp;quodmulieri-bus vtatur adlibitum. Ob Hane caufam examinatus primo in Hajuborch: præ-fentibus multis praelatis nobilibus.Sed quiaaduerfarij dixerunt examinatio-nc non falt;ftam, via amp;nbsp;ordine iuris feruatis. Ideo examinatus fecudo in vrbe Su-den. amp;nbsp;Ofilien. Epifeopis, amp;nbsp;inuentus eft innocens.
f Karolus. Annoeodem ImperatorKarolus 4. fcquenti die Xr. millium virgin um intrauit cum conthorali fua Impératrice ciuitatem Lubicen. cum ma* gfiacomitatiua principum, cu Archiepifeopo Colonien. Duce Magnopolen. f^uceLuneborgen.Marchione Brandenborgen. Wilhelmo Marchions Mif-iicn. lodoco Marchione Morauiæ, Comitibus Holfatiæ, acpluribus aliis Ba-lonibus, militibusamp;miliraribus, amp;nbsp;cum maxima folenmtatereceptus eft, ii'anfitibi perx. dies, amp;nbsp;hofpitium cepit in domo angular! plateæ beati lohan-iiisquæeft Domicellorum deDarrzowdióforum,amp;deduchfiincibi dicsilli in lætifia magna amp;nbsp;folemnitare mirabili.
Erford. Anno domini 1377. Carolus Imperator cum WilHelmo Marchione Mifniæ Si aliiscomitibus multis amp;nobilibusob(editvrbem Erforden. Habens in fuoexerciru xL.milliaarmatorum ,fed ciuicatji.nihil nocuerunt, licet villas Srvinetacircumquaque deftruxerunt, AdoIphodeNaflbuwepoftu-latoMoguntino, in vrbe exeunte contra Lodowicufratiem Marchionis Wilhelmi, cui Papa Gregorius de Archiepifeopatu prouiderat.
5 Ventus. Annoeodem in nodeBridijtarn vehemensiuitvenCusvttedum cum lignis amp;nbsp;tegulis cummagnapeciaplumbideturrifandilacobitransfcr-reradcœmiteriumfandi Spiritus in vrbe Lubicen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Schifma. Annodomini 1380.Vrbanus^.Papaardansamp;reftringcnslenica-tes I ardinalium eos contra feincifauitjintantuquodabeo receiferunt, amp;nbsp;in Magina ic tranftulerunr, vbi alium in Antipapam elegerunt, quendam Robcr-tumGcbenen. tit. Sandorum Apoftolorum Cardinalem,quern Clementem vn.nominauerunr, amp;nbsp;heincepit illudpericulofum fchifm«, quod durauit'vfqj adannumiÀi/. incluhue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ^Wenz-
-ocr page 234-I
ii8 , ' iNCERTr AVCTORIS
V/cnzIaus. Anno eodem obiit Carolus iv. Imperator, amp;nbsp;incepirregnare \l^en21aus filmseius, qui regnauitannis xxr.
Venetia. Anno feodem Lodo'^JricusRex Vngariævallauitvrbem Venetia-rum, amp;ciüescumauxi)io Ducis Auftriæamp;ciuiumlanüenfiuminranfuman-gariauit,vt omni menieftipendiâriisfiiisdarent c. millia Ducatorüm.amp;rquod aiiit:3reiKÛgïHumfiium,neampliusrchberetitreDomino5maris,ô£quodiibi tradereht Theruilîutn ÄrMarchiam, vitra foluerenr omnes expenliiS fuas amp;nbsp;fuorum ibidem faôtaSi amp;nbsp;hbenter fefubdidiÛencfubieôHoni fax ad tempus vi-txfux.
Lubeke. Anno domini i^S^. camadoIcCcetisquidam in Lubekadfufpen-, diumduceretur, imago làndæcrucis coram qua orabar, ipCoab orationc(urgente, erexit capac quad brachiohabebacapodiatum,amp;:poll tergum iufpen‘’ dendi tefpexit, inlocoVbi adhüchodiecapcllaparuaitihonoreianäxcrucis xdiHcataed.
Magdeborcb^ Anno eodem LodovvicasArcbiepircöpasMagdeburgeti. frater Wilbelmi Marebionis IvUCnen. cum inoppidoKalaen cum pulcris do-minabüs pertotâmdiem vfqueadmedium nodischorilälfct, gradus cóblïo-rij caderecepCrunti Scficipre cüm vna VoJens fugere, cadens degradibus cum illa. fraéiis ceruicibus mortuus cft»
M/ilfrtaCo. Anno domini i^s^.primó incepic concutlus deomnibusfere Chri{liànitarispatribusinWdrnacovillaterrxPrignit2,proprerbo(liam quâ-dam lànguinolenrainpoft incinerationemdiftievjllæamp;Ecclcfiæcius ibidem reperram.
Lubckc. Annodomini 15S7. quidam mecbaiiicipeÛîmitraditores in no-de fanäi Lambcrti tradere'proponebabccertisHoirarisLubicen. ciuitaté, S£ cum eorum auXUio totum confulatum interbcetc, amp;nbsp;domus omnium merca* forum amp;domtcellorum fpoliarct Sed tradicione illapcticuloûÆma, per re-uelationemvniusptobiviricumipCamanifeüefuitprodiraSiinnoticiamcó-fulatus deduâa, plûtes deipbs ttaditoribus captiüati iunt, aliquirotati, aliqui ' decollariyScmulrideciuitatebanitii Ettraditorumcapitaneifuetunrquidatn HenricusParerno(icrmeker,eiufdem olbcij,ArnoldusFynnige Barifcx.incu* jus domopradicara fuif,Iohannes Caleueld, Si Hermanus de Mynda pidotes, qui lobânes ante rotarionem, dans in foro Lubicen. totam fetiemprodicionis coram cundo populo edixit, cundis dupeatibus.
€ Lubek. Anno domini Quidam DetleuusCodendorp HolPataSfind-^ aias pofuir dipendiariis, ôHntetfecitHeinonem Scarpenbercb aduocarum ftipendiaforum,amp;aduocarum inMoIne, ôraliosplafcs, iepultos inEcclcda fanäilacobi.Sedanno n. ftquenti idem Detleuusperdipendiarios Lubicen. interdcicurf amp;minuCatimar(icnlatur, incCemiteriovnovillxfux. Eodem
- annoLippoldüsDuxAudriXcum 18.principibasintcrfeä‘'edaSv^jccris,haben tibus io. milbaarmatorum.
Annoeodem xii.cxciloricati, in Eoro Lubicen, ad hoc afferibusaptato,cu clauis volentcs interficereporcum, Pcmuruomirabiliter verberandoinuafe-runt, iocofiim hominibus faciendo ipeéfaculum, Sed tandem ad informario-ncm vnius de Ulis, clauis poûtis ad vnum angulum, manibus porcum apprehé-derunt, Side tandem inter fecèrunc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
^SIeP'if’ik, Anno eodem AîargaretatcIiâaHaquini regis bîorvregix amp;nbsp;Elia , waldcmari regis Danorum,conCeffic comirjbus Holfatix 8c luis dicceffbribas ducatum Slefvvicen. iurebereditario, dum rameninfeudarioncm à regtio re-eiperencmododebito,8ceuocatidbireruirent,8Ceandemconceinoncmaimo domini ijSS.in magnoconuentuprincipam m Nuburgregni Danorum inno-tauicamp;condrmauir.
‘ Anno domini ij88. MargaretaDaeixôcNorvvegixRegina, in hello cepic Albertum Regem Svveeix, per eapitaaeum exerenas fui Henricum Parow nuli-
-ocr page 235-CHRONiCÀ SCLAVICÀ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22^
lïiiliccm, qui ibideminterfedus cft, Scfilium regis Alberti Ericum, quos per fe-ptennium tenuitcaptiuos, aliis principibus captis, propeednia redemptis.
C Anno dni 1590. Bonifacids ix. feftumvifitatiônisMariæcelebranduminftï-tuit cum indulgentiis conceflis fefto corporis Chrifti per Vrbànum ly, Eodé anno Brigitta vidua de regno Sueórum orta, à Bonifacio canoriifatuf, fèpultairi. Wafteen ttiónafterio, quod propriis fumptibus cönftruxerat.
Anno dófnini 1391. Lubicen.foflatumnouumvaldefumptuofum fieri fecc-runt inter Moine amp;nbsp;flumen, de Linovve dictum, per quod naues poiTunt tranfi-re de Luneburg vfque Lubeke.
Erford. Annbdfii i392.incepitvniucrfîtasftudïj Erforden.inTuringia, co-firmataper Bonifacium ix. nbsp;Annodomitii 1393. WcnzlausRex Romahorurn
Bohemia: captus eft à nobilibds reghi edm conlilio h atris fui Sigifniundi,amp; in caltró Prägen, tentus, fedftatim perfratrem fuu lohanrte, Ducem de Gorlitzc, colligenrem foftem exercitum, vrgentem nóbiles regni àd dimittehdum fra-trêjliberatus eft. Annodni 1394. vn.magnæ naues Wifrharien.amp;Roftokcen. in mari glacie totaliter cinôlæ ne de löco modeti pöflent, viriliter Sgt;c ingeniofe Cc defenderuntadmultaterirpora, cöntraexercitum Danórum, doneeglaciesre-folueretur. Anno i397.1ibferatus fuitàcaptiuitate Albertus RexSueorum,ca-ptus à Regina Daciæfub hocpaélojVt infra in. annosómninocumreginacon-cordaret, aut ciuitates eum amp;nbsp;filium fuum perfonalitcrreftitueret, vel pro eó lx. millia marcarum argentifoluerent, pro quaprómiflióne ciuitates receperut v'rbem Stokholmenfem, Sc caftrum eius, amp;nbsp;adipfum pertinentia: quam vrbem poftea Regihæ refignàuit, amp;nbsp;fie in toto liberatus eft.
Colonia. Annodni i39ö.Cölonicn.ciuesd'epófueruritprorfustatncófulatü latum q ftridumd’ptcr difeordias,quas interfepcriculofashabebant, amp;nbsp;elege-runt nouutn cofulatuin, Sgt;c regimen ordinauerunt prOut hodie ibideiri feruatur.
Vngaria. AnnoeodemTurcætriumphum obtinderunt cotra Regem Sigif« tnundumVngarorum propter fuperbiamprincipumFranciæ, quorum plurcs erant cum eo in prælio, quafiflos de Francia ibi interiit, amp;nbsp;captus eft ibi Phi-, lippus Dux Burgundias.
Arnsboken. Annodorriini i398.inccptdmcftmóhafteriumCarthufien. in Arnsboken prope Lubek, amp;nbsp;ftatim poft eodem anno inceptu eft monafterium. Carthufien. pröpeRöftok. Anno eodem Gomes virtdtum dominus loahnes Mediolanen. faótus eft Dux à Wenzlao rege Römanórum, f Anglia. Annodomini i399.HenricüsDuxLâcâftria:patrdusRichàrdircgis Angliæ, captidauit ipfum regem, pacis 2elâtorem, vidoriofum, amp;nbsp;in omnibus bonum; ac ipfum poft paucos dies crudeliter ftrahguladit, amp;nbsp;fe in règem eh'gi curauit. Anno codemultitudo magna Lxxx.milliahominumappardit in Ita-liaalbis veftibus induta, in qua eraht Epifeopi, prælati, âbbates,amp; alij plurcs,co-diites, baron es, amp;c. amp;nbsp;nuiicupata eft grandis compahia. Hivitiahominumre-darguebant, amp;nbsp;promiferunt rieminem defdafociétatë in cpidemiamoiitdrumi duæ tunc in illis partibus fieuiebat.
Anno eodem, depofitö Rege Wenzlao ob defidiam, ncgligentiam amp;inordi-natam vi tarn fuam,elc(ftus eft in locum eius in Regem Rupei tds Dux Bàuàriæ si comes Rhehi.
Frfedericus. Annodomini 1400.FredericuSDuxBrurifvviceri.princepspa-cis, verbo verax amp;nbsp;hominibus affabilis interfedlds eft in vigilia Pentecoftes pro-pcFrisIariam, dum elfetinviaadvifitandum houilm Regem Romanordrir,gla~ dio Frcdcrifci de idertigeshdfen, militis. Anno eodem Baltafar domin’ Slauo-rum villam ^islo ptopefiluam Svverinincineräuit, àtq; vaccas vrbis Lubicen; abfquc refiftentia abduxit.
5 Praga. Anno doihini 1401. Wilhelmus Monocul^MarcnioMifnen. amp;filij natris fui Frcdericus Wilhelmus vrbem Prageil. cum aiaximócxcrcitu obfé-dci unt, 8e damna non modiea cidcmintulcrinit.
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* Lubic,
-ocr page 236-Ijo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI AVCTORIS
Lubic. Anno codem Baltazar dns Slâuorum Sc Barnhàm Dux de Wolgalt cum cccc.lanceis venerunt, propeLubek,amp;mcenderunttabernamS.Chri-ftophori, fed ad ciuitatem fama vehiente, 'manus ciuium vix euaferunc per clau-ftradominiEriciducisdeLouenborgihon tarnen fine arrti/fionepluhmoruia de fuis, amp;nbsp;dominus Barnham vulneratus fuit, licet non lethaliter.
Hamborg. Annodomini 1402. Hahiborgen.decapitauerûtplures piratas, le, WigboldumGodfridu, Michaelem Srortebekercum fuis cóplicibus. Anno eodem Margareta Regina lïium regnorüni cremari fecit publiceinValfter-bode,quendamquifedixitfiliumfuum Olauum. AnnoeodemLubicen.cre-maueruntqucdam fratrem Wilhelmum, qui albis vcfiibus indutuspro Apofto-lofegclfit, quidiuerfiserroribus amp;hærefibusinfcôtusfuit,
Wifinaria. Annodomini i4o5.Wifmarien,quendammiliremdiôtumIohan Goer, de ducatu Magnopolen. inpatibulum cômune fufpenderunt, quia vxorc Iohannis Schelp ciuis rapuit, amp;nbsp;cum mulris 'clenodiis abduxit. A nno domini 1404. Gherardus Dux de Slefijrik amp;nbsp;Comes Holtlàtiæcum 700. armatis intra-uerunt Ditmarciàm, amp;nbsp;omnes ibi interfeóti fuhr.
r Anno domini 14 o7. DuxHericus dc Brunfvvigamp;Luneborchcaptus à Bernardo domino de Li^ia amp;valdeinhumaniter ab eodem tenrus, quipofteapro ’ fui hberationc fideiuflores dando centum millia florenorum Rhenen.promifir, fed liberatus, nihil foluit, multaq; damna Domino deLippia intulit, amp;fe à iura-mento abfolui fecit. Quidam tarnen fui fideiulToresfoluerunt xv. millia florenorum*
Sunden. Annodni i4o7.indieHieronymiSundcn.ligauerut iii.honeftos prcsbytcrosadlcalas iii. amp;eos inigncmproieceruntamp;cremaucrunt, propria temeritate ift nouo foro diéti oppidi, per baiulatores vrbis prædida;.
5 Lubekc. Annodnii4o8.expulfifuntp communitatêVrbis Lubiceh.iv.eoru procófulesamp;cófulatus jp maiori parte, amp;elegitcómunirasnouumcófulatum, partim de mercatoribus, amp;partim de méchanicis, amp;nbsp;de anno in annum confu-s latum innouaucrunr.
Leodien. Anno eodemLcodien.haberesheliumcu lohahe.eledoLeodien. duccBauâriæ, pcrdideruntinbclloilip xxxvr, millia,qui ibi inrerfeétifucrunt, vbi etiaminterfedus efl: Dns de Parvvitze, cumpatre fiio,qui intrufus fuit contra lohSnein prxdiótu. Anno eode Cardinales vtriu/q; obedien. fcilGregorij XII. qui amp;( Angelus de Corario didus eft, amp;nbsp;Benedióh xn i. qui amp;nbsp;Petrus de Luna diftus eft, couocarunt concilium generale in vrbe Pifiina, vbi citauerunt ta Gre-gorium quam Benediftum, qiiibus no comparetibus, cos depofuerunt.ôi elege-ruRt ibidêquendam Petrum de Cadia, quern Alexadrum v. nominauerunt, qui ftatim poft annû dccelfit,amp; tue elegerunt 1 ohanem xxi ijt.qui Sc Bâltaùi: de CcfC-‘ fa did us eft, Sciic habebatur tunc Ichifina de tri bus o bediciitiis.
?■ Annodomini 1409. eredaeft VniuerfitasLiplcnfisgt; deMagiftrisPrägen per rcdericum Marchioncm tviifncn^ amp;pofteaducemSaxoni.c.
lt; Annoeodem dux Ericus de Loueburgcepit Molnc, amp;nbsp;oppidum incinerauir.
à nno eodem Wilmanen. amp;nbsp;Roftokcen. aepofito confulatu fuo, nouos cofu-les creauerunt, per omnia ad inftar Lubicen.
Annodni 1411. MagiftérPrulfiçcommifitbellum cum RegePoIonorum,qui intrauit terra Pruflîæ cum magna multitudine paganorumLituanorö,amp; Chri-ftian’j fretus auxilio Ducis Vitoldi, led Magider Pruflîæ fuccubuit, amp;nbsp;fratres or-dinis fiii, amp;plurcs alij de cxercitu fiio inferempti funt.
Annodni 1411,obiitMargaretaRegina iii.rcgnorumreliäoEricoducePo-meranorum, quern in vita fua in filium adoptiuum alfumpfit, amp;nbsp;in regem in. re-gnorum coronarifecit, amp;obiit die iv.Nouembris.
?AnnoDni I4.15. ignecofumptumeftrefcdoriummaioris EcclefixLubicen.
EodemannolohanesPapa xxni. expulfuseft dcRomaperrcgcmNcapo-litanum,cura maximo damno amp;nbsp;detrimeto curtilanorum. Anno eodem ince-
ptum
-ocr page 237-CHRONICA, s CL A VIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iji
ptum fuit monafterium fanóte BfigitCiprope Moine in Ducatu Louenburgerti
Anno code obiit Kupertiis ReX Romanusjamp; clcdus eft in regem Romano-îu Sigiimundus Rex V ngarix, filitis Caroli iv. Imperatoris*
Anno domini 1414. inceptum eft Cocilium generale iri Conftaritiapro vriiö-nc facienda in fefto omnium Sanctorum, vbi coUuenerunt Iohannes Papa, amp;nbsp;Cardinales fui, cum multis Epifcopis, amp;nbsp;prælacis, finliliter Si Rex Sigifmundusi cUmmultis principibus amp;nbsp;dominis,amp; fuerunt in eodem Cöncilio Conftaiicien* hrnul Sr eodem tempore 50. millia. 800. amp;xl. peribnæcurtiianôruni.
Annudomini i4t7,Ericus Rex Danorum,ciues Lubicen. fere c c c c.pro captura haiecum in Scania exeuntes,captiuauic, amp;nbsp;bona eorum ibidem arreftauit,
Annodomini 1416'. combuftuseftCôftantiæhærefîarchalohânesHufz,Bo-nemusj refufcitans hæreiîmIohannis Wiclcflf, plures articulos addcndo. Ati-uo éödem Stephan’ Rex Portugalliæ, cepit magnam illam Satracenorum Ciui-tatem Sepsj cum notabili Dei adiutorio amp;nbsp;prodigiofo. Anno code decapità-hfuhtpercómunitatem Lubicen. Hermanus Rubovrpiftor, ôc Heyne Sobbe, ^utifabcr, plures alij de ciuitate expulii, pro eo quod fecerunt conuentiones cotra prohibitionem regalium nunciorum fub poena capitis hoc prohibetium*
Anno codcm iit. feriapoftTrinitatis, Cofulares Lubicen, dudumexpuifi,cu honore funtrcintrodufti. Sc inlocu Sc honorem priftinu quibus iniuriofepriua-li hieiat integraliter repofiti. Anrto dni 1417, in craftino Simonis SC ludæ, conies de Regenfteeil captus eft prope oppidum Zorbeke, pet Fredericum ducc Hifneh, qui pofteacû præfentauit Epifcopö Merfeburgen.cui’tetramidem comes deprædâUerat,interim qgt; erat in Cóttantia ex parte diéti Ducis. Anno codé, rctiûciante Gregorio xn.Scdepofitis Beuediéloxiii.ScIohannexxiii.ifttrâr tes côclaue in Conftatia cardinales omnium obedientiarû.numcro Xxv.adiûClis fibi de qualibet natione v. eleger ût côcorditer in vnicû paftorem O ttone de Co-himna qui Martin’ v. diélus eft, quia in die Martini cofecratus. Si fedit annis 144.
Anno eodem Marchio Brandenburgen. Fredericus cepit caftrum Plavve eu , pluribus aliis caftris,Sc expulit Teodericû Quitzo raptorem,Sc totaliter de Mar-chiafugâUif.
5 Anno dni 1418. Cornes Sabaudiæfaétus eftDux in concilioConftan.per Si-gifinundû regem Romanoru. Anno codé capta eft vrbs Parilien.per exercita Ducis Burgundi£E,qui perfonaliter erat apud regê Sigifinundû in Conftaritia, Slt; cepit ciultaté per ttaditionem amp;c auxilium carriificû vrbis,Sr capta eft in die Bar* nabç,amp; ïntérfedi lUht ilto die Do6toru,Mâgiftrorum SC fcholariumnumer’ma.-gnus, cû pluribus Epifcopis SCplatis, Sc interfeétus eft Comes de Armiacocapi-tane’regis.qùi per iit. iacuit in platea inhumât’, ScintCrfedifunt in ciuitate,vif ti8cmuliefes fine numero,vrbcm detenderefatagetites. Anno codé rex Sigif-mundus ih Wratislâuia xvi. dues tecit decapitari, eo quod cofulatum fuum cru-dclitertrucidarunti Sc plures profcripfit.
Anno dni 1415». Philippus DuxBurgundiaîiiiterfeôtuseftin caftro Delphini, iu confpeélu dus, licet ftatim ante, pace inter fe confîrmarunt, hoftiam in fignu pcrpetuævnionis Scpacisiilduâsfimulfumpferunt. Anno eodem Baltazar o-lim Papa loh. 25. à Câptiuitate dimiftüs eft.Sc Papam Martinû in Florétia àdgra-tiamreceptus, SC iiiEpifcopum 8c Cardinale creatus. Anno eodem vniüerfi-tasRoftokcen.fundata 8c incepta eft. lt;nbsp;Anno eodem dnslohanes Dulman Do-dor Dectetorum Epife. Lubicen. obiit, in cuius locum eledus eft dns Iohannes Schele. Anno eodem Ericus rex Dadæ potenter intrans infulam Imbriæ, to-tam terram deuaftauit, interfedis pluribus viris, presbyteris 8c mulieribus, mu-lieres taultæ abdudæ funt, 8c magna crudelitas fada eft, ira quod folæ vetulæ re-lidae funt intada?, Anno Lubicen. 8c Hamburgen, cum 8oo,equeftribus Sc ir. millibus pcdeftribus,obfederunt caftrum Bergerdorppe, 8c fortiterexpugnaue-runt, Sc oppidum ceper tint.fimiliter Sc caftellum Ribéburg drea feftum vu, fra-trutn,-8c EricumDucémcfeLouenburg, adfuam voluntatemcompulerunt. ,
y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l'An-
-ocr page 238-i^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTIAVCTORIS
^quot;Annoeodemdominifea i. poftTrinitatisferüata eft in Lubék prima proceï^ iio cum corpore Chriftiper ciuiratem. Inftirutionem vero eins follicitarunt do-mini lordanus Plefzcovvcproconful,amp; Nicolaus Sachow Canonicus Lubicen. amp;nbsp;paduni eft per capitulum ôi coniulatum, quod iuniores de confulatu portare deberec papiiioné fupra corpus dominicum, amp;nbsp;canonici legere deberét iv. eu-angeliapcr angulos ciuitatis j nbsp;nbsp;ft quando q? abftt conlulatus hoc non feruarec,
extuncclerus ad procclftonem non teneretur, nbsp;nbsp;Anno co dem Henricus Rex
Angliæ compofttioncm iniic cum Carolo Kege Franciæ, in vxorem ducens Catharinam,ciusfiliamjfubeertispaftispoftea non /cruatis. lt;5^ Annodomini 1421. Fredericus amp;nbsp;Wilhelmus, duces Mifticn. bellum commiferuntcum hçre-ticis^peBryx in Bohemia,amp;muleis interfedis, ccperutcapum amp;caftrumjvrbc ' autéiamhabebâc. Anno code DuxMediolanen, Philippus, pertradicioncm quorunda ciuium, cepitfolemneciuitatemlanuam,partialitatc ciuiu caulanre.
Annodomini 1422. Wilhelmus amp;nbsp;Octo Duces de Brunfwikamp;Luneburgjin die cœnæ dniprælium durum agences cunt Hildcnfemen.coracaftro Grone vidorcs Fadi func,amp;vlcra c.armigcrosdenobilibusdidædioccefis incapoobci-nuerunc,amp; A Ibercus nacus Dux de Louenborg canonicus incerfedus eft, amp;nbsp;phi-res canonici aly amp;nbsp;Comes de Spegelberch capci ftinCi Anno eodem plures ra-pcores de Peigniez, quorum capitanei fuerunc Reymarus de Pleftc, Baldcvvinus von deme Kroghe, Iohannes Quiczovve, Nicolaus Ror, per Lubicen. amp;nbsp;Hamburgen. Gapcilunc iii. feria poft Palmarum, numerocentum ixxx.
Frifia. Anno eodemLubicen. quorumcapicaneifuerunedominiTideman-n us Steen, amp;Lodovvicus Krul, amp;nbsp;Hamburgen, cum mille armatis intrauerunt nauigio Friftam, amp;nbsp;cepcrunt oppidum Dockem,plenum raptoribus. Ipfi tarnen raptorcsnauigioperfugameualerunt. Similiter quoddam caftrum forte expu-gnaueruntjinquo c. amp;Lx.vitalioncsccperunL
Rumpoldus. Anno domini 1425.DuxRupoldus de SlefiamilTus in Dacian» per Regem Sigiftnundum pro Concordia facienda inter regem Daciæ amp;nbsp;Duces Slefwicen. in cm eftecit q, Rex DaciacDuccm Henricum ingratiam fuamrcce-pit, amp;nbsp;ad ftngulare amicitiam retraxit,amp; fimilitcrfamiliare confedcrationem cu ciuiracibusmaritimisiniitiamp;Rexftliam Ducis Pomeraniic dido Duci Rumpol-do de/ponfauic,qui cum omnia ad ftrmam pacemrcduxifletjftatimpofteapefti* lentia radus in Dacia multis dolentibus dcceifit.
Klcmpo'x^ Annodominii4a4.SifridusmagifterLiuor»i«,euoeatu$adtri-bunal Chrifti per quendaMarquardum KIempovr,quccxodioamp;rancorciniu-fte fti/pendere voluit, ftcut amp;nbsp;fccit,cx co quod quandam muliercmdidim^iftri concubinamducercnoluicin vXorcm, nomine Odelatnciuiftàm Rigcn. ^Anno code incerfedus eft in bello per ftipendarios Papæ Martini amp;nbsp;Roannos Bra-ciuspotens miles, qui Fccleftam Dei amp;Papam quem humiliare in tantum gio* riabatur: vtpro duobus quadrinis miflam diccrctdcberc, mulciscribulationib* vexauic.
Anno code Fricus Rex Daciàî circa feftum Aflumptionis «Xiuit regnu ftiuril verfus Vrigariam, vbi in vrbe regia Often, citato Henrico ducc Slefvvicen. fen-tentiam vnam, iniuftam ramen contra eum obtinuit Rex, amp;nbsp;tandem vlteriusad terram ftindam proceifit.
C Annodomini 14x7.dnslordanusSleskouvvc,proconftilLubicen. valentii* ftmus obiitin epidimia, qui gloria fuit cundarumciuitatumftagnalium.
Annodomini 142^. HuflitæBohcmi magnumpræliumhabentescumeX'tfi'' citu dniFredericiMarchionisMi/hen. coram oppido Vthtzik in Nörenberg» exeunte, obtinuerunt triumphum, interfedis de cxcrcitii Marchionis circa xi 1, millia hominum, vbi plures notabiles ddrttites amp;nbsp;barones ccrrieMiftien. amp;nbsp;Thu-ringiæ incerempti furtc,
Bremen. Annocodem,NicolausArchicpi/copusBremenftsconduduspc-cuniis Okkonis intrauit cum magno cxercicu Friftam 1 vbi ipfe vulneratus eft
I
-ocr page 239-CHRON'ÎG'AASÔLàVIC a. ’ grauiter amp;nbsp;captusi^amp;^plures nobilcs bc militares interempti funt, pauci^de fuis euadentibus. 'ur^Gi'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'« n o'j.dviiûH
R.é)amp;Daciæ. Anrtóeodcm, Etilt;;6 RégeOanotû ih obfidioneciuitàrïsSlef-'»'icen. conftituto,amp; càftri Gottoirppe Vna die amp;nbsp;hora oinheS ciuicates de Kan-fapaücisexcepcispaceminterdixerùntper lirtctasfuas, quibus Itteris iliCo ô-mnesiiiobiidioncconftitun, vallumqueiwfeGeruntreliqueruHt j amp;obfidio--nctnifolucrunc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.oo
Slelvriccn. Annodomini 1417. HenricusDux Slelwicen^miferabilitétirt-leremptuseftancc caftrumVlenzeborg,quodobfidionevallabäcpotentcrGi-uitates maritima:amp;ipfe, in noôlcafcenlionisdominù ;■ non 5 Anno eodem dues Hamburgen, addomum bedelH pofuetuntcaptufit/10-hannem Kletzekccofulemfuum, proéoquod in expeditionecontracaftrum Vlenzcborgcontralaudacumprincipumamp;ciuitatum,innodeafcenfioniS'do-mini infultum feciiret cum fuis contra caftrum3 cuius occâfione, Henricus l^uxSiefvvicen.intcrfcôIusfuit miferabilirerj amp;nbsp;poft in conuetfione Pauli, i-pluinad publicum forum perduxeruntamp;decapitauerunt*. ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oj
Ç Hamburgen. Anno eodem circa feftum Magdalenæ curriciuitatesintrà-ucrunxNortfund, Hamburgen, à Danis vióti funt,amp;captus eft proconfui eorû HenricusHôyer, §4 Iohannes Vos eonful,amp;pluresalijciues ,amp; mufti interfe-^ti funt. Anno eodem Atiglici exiucruntcum Ciamp;XL.nauibusverfusBri-tanniam, vbi ptope portumRotzil obuiam habueruntßritonesamp;Hilpanos» qui cum eis præhantesinterfecerunt deexcrçitu Anglicorum vitra viii.mil-ha, eorum nauibus in Britanniam dedudis.
5 Anno eodem communitas Wifmarien.in aduentu Dhi incarccràuerût pro-confulem eorum Dominum lohannem Bantzkovven,amp; Dominum Hcricum de Haren, amp;nbsp;eos crudeliter publice in foro decapitauerunt»
f Roftokeen. Anno eodem Roftckcen.amp;Wifmaricn.depofuerunt confîl» latumeoruin, amp;nouos confulatus creauerunt, amp;Roftokcenexpulerunt iv. procoûfüles fuos, amp;nbsp;eos proferipferunt, publicatis eorum bonis amp;nbsp;domibus.
Sunden. Annodomini 1420. quidam dues Sunden* braxatores conlpira-tioncmfeceruntiti mortem confulatus, quorum fexcomptehenftjamp;fuum fa* confefli, publice in foro deCapitati funt.
? Anno eodem quidam frater ordinis Teutonicoruminpartib’’Liuoniæ,nai* ^ineGofvvinus Aflcheberch, apprehendit prope flumen Dune, Decanunt benähen. amp;nbsp;alios xvi.clericos, miflbs perRigen. prouinciamverfus curiam ^otnana, amp;nbsp;primo ipfos fpoliauit rebus amp;nbsp;veftibus, amp;nbsp;poftca miferabiliter tru, lt;^Hauit, amp;nbsp;aliquos fubmerfit.
id. Annodomini I429.coram vrbeAurelianen.inFrandaquam An-gheiobfederunt, per Dominum de Armiagh vna cum ciuibus vrbis, interfed:i Hntvkta vii.milliaarraatorum,vbiamp;DuxSariberien.inrerfeduseft.
Anno eodemSunden, cum vn,nauibusexpugnarût txxv.naues Danorum quianteportumSunden.eorumnauesfpoliauerunt, amp;captiuauerunt de illis vlcra etc* plutibus interfeólis.
quot; lohanna. Anno eodem furrexit in Ducatu Lotharingie quædâpuella XlV. annojfum lohannandraine, cuiusauxilio Stconliho fretus Carolus Delphinus Fçanciæ, Anglicos vidt, regnum reçuperauit,fe in vita amp;nbsp;moribus reformauit» Siinvrbe Remen. inregem Francie vmftus fuir. At illoanno terra ingétia helft ( quibus Virgo ilia interfuit, amp;vexillum manu propria pottauit} habita funti in quibus femper victoria Francigenis à cælo conedfa eft.
Stetinen. Annoeodemduoproconfules vrbis Scetinen Dominus lohanes Grabow amp;nbsp;Gerhardus Rode, pet communitatem expulli, per Duces eoru re-introdudifunt,amp;duo Capitanei comunitatis,fc. Gerhardus von Aft'en,S£ quidam piftor publice rotati funt.
J ^Qno eodem vtbs Imperialis Aquilgranum turpiter tradita eft per quofdam 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cius
-ocr page 240-' /JNC.ERTt .AVGTORIS S
jQiy§ {çl.oes f ,in manus trium prinçipum j qui di^tarn vrbemin,traueruiit lt;nbsp;amp;nbsp;cam fibi fubieccrunt, Romanorû tarnen Régi principale homagium in earefcruato.
Philippa Regina Daciæ, Svveciælt;5i:.Norvvegia::obiit jft .y}gili4j}ji,jH(ÇgUjUjiêi:fepulcacRinWaftenmonaRerio fandæBrigittsçi n
AnnoengUm obiRdominus Hennçus Wangelin,.£pifeQpus Swerincn. amp;in 4p6ttjnÇveiijs^çlelt;Ru$,çR'Hermannus Goppen canonicus eiufdem ßccleliaft lt;.
Huihtç. Annoéodernhæretici HuiritæcumgrâdicxercituintraueriiricMil-JianDißcnauRadanapaintulerLit, amp;nbsp;fuerunt ante oppidum Lipfenfelicet feiüd-runt multof priijieipes cum centum fere millib® armatorum in ipfo eflc, qui exire non auJebant, aut potius nolebantgt; à Marchionibus ifrationabilia poRu-lanteSïi - ■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. '' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, é; .
Anno eodem antiquus conRilatus Wifmarien. in honorempriRiiium amp;nbsp;Camp;-lt;lcm repohti lunt,faéta folenni emenda pro interfeélione dominiJohannisBât-zoHW'enproconfulis.acdamnisiîbiillatislîIiorefufisadplénum. -’ u ■ Ç'^RoRok. Anno eodem RoRokcen. amp;nbsp;Süden, viliter amp;nbsp;contra honorem amp;nbsp;confcderationes habitas fe ab aliis iv. ciuitatibus diuRèrunt, amp;pacem cum Rege üacjæ inierunt. 1
5(Vitoldus. Annoeodem VitoldusalionomineAlexaderdiRus, DuxLithua-noruni obiit, interim quod Archicpi/copus Magdeburgen. amp;nbsp;ali) legati in via c-rattt conRicuti in legationem domini SigiRnundi Regis Romanorum ad coro^-nandum ipfum, pro qua coronationepromiferat fe centum millia lanccarum propriis expenRs;miR'urum contra hæretieos Bohemos.
Eugenius. Annodomini i45i.MartinusPapadiemiuumclaußtextremum, dieyltimamenfisFebruarijdncuiusfedemeleRuseREugenius iv. qui ante GabrieldiffuseR, cardinalisSenen. iv. diemcnRsMartij.
• Svvartekop. Anno eodem Martinus Svvartekop, conful Hamburgenfis in-terfeRus eR in Ditmarcia à Ditmarcis: miflus à ciuitate fua in fubfidium nauium fuarum.
Huflîræ. Anno eodem Dux AuRriæ cum adiutorio Vngarorumbellum a-gêscum HuRîtis Bohemis interemit induplici condiRu vitra xiv. milliahomi-num propevrbem Vienen.refiduaparsin Marchia Brandenburgen.pluraoppb da deRruxir, inter cetera etiam oppidum Gobyn.
Vlenzebôrg., Anno eode Duces Sle/vvicen.poR medium quadragcfimæce-perût viriliter oppidû Vlenzebôrg, amp;nbsp;cum magna multitudine armatorum cum auxiJio ciuitatum obfederunt caRrû vfqj adfeRumnatiuitatis Maria:,Situe Da* ni iliuddedcruntadmanusducum,iàluisperfonis eorum amp;rebus,amp;erantinca-Rro circa centu m amp;xl. viri.
lohanna. Anno eodem Dux Philippus Burgundiç cepitlohannam.puellani Franciç, amp;nbsp;earn Anglicis mifit,qui earn poR diuer/às iniurias igné cremauerunt, amp;nbsp;captiuitatem illam proprio vaticinio amp;nbsp;mortem dudum anteprardixerar.
Bafilea. Anno eodem inceptum fuit glorioleauRoritateamp;mandatodomi* niEugenij iv. per Iulianum Cardinalem lànRi Angeli concilium Bafilicn.de-putatus tarnen erat prius per dominum Martinum Papam v. in præfidenteni concilij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Wuluesbuttel. Anno eodem Wilhelmo Duce Brunfvvicen. apud Frederi-cum Ducem AuRriæ exeunte, Henricus frater fuus in abientia fratris dolo/e oc-cupauit caRrum Wuluesbuttel, vxorem diRi NS^ilhelmi decaRro cxpellendojSi illud fibi violenter vfurpando.
Huffitæ.' AnnoeodemPapius, tunccaputhajrcticorumHuflitarumcuplu-ribus aliis hæreticis intrauitciuitaremBafilien.amp;licethæreticicrebris difputâ-tionibuscumconfufione amp;rubore Cxpias effent viäi, induratitameninialuta-to hoipite receiîèruntabique fine iperato.
^Magdeburg. Anno Domini 14^2,Magdeburgen.expulerutcanonicosEc-eleûæprincipalis, tandem etiam Archiepifcopum eorum dominum Ghun-
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terum
-ocr page 241-CHRONIC AAS CL A VIG A. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255
terum de cota terra diœccfîs fuæ debellando, amp;nbsp;expugnarido vnum caftrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
poftaliud. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:tr
BrodcruSi Annoeodem Lubicen.in mari ceperunc militem quondam Re-.gisDaaxnomine Broderum Swen cum cic.amp;XL. viris.- reliquisiubmerfis qui »nnauifuieranc, domino Erieo Krummedik fugiente cum fuis»
Keualia. Anno eodemRcualien.ciuitasexproprioignehorribiliterquafi cxintiegro Bum Ecclelhs fuiscombûftaeft.
Sigifmundus. Aiino domini 1433. SigifmundusRexRomanoruRomara veniensàDomino Eugenio Papa iv. imperialiçoronagloriofecoronatuseft»
Bremen; Anno eqdem Bremen, cofulatus autiquus de cm 1 cate dudum ex-palfus, rcintroduóti funt in ciuitatem, amp;c ad fedé corum amp;nbsp;honorem priftinum reftitutijj .■ jo.
Anno eedem Adolphus Dux Slefvvicen.vxorem duxit, fororemComitis dcHonften.fratribusfuisiamdefiinótis. EodéannoLodovvieusLantgrauius Hafliæin vxorem duxit fororem Ducum Saxonia: amp;nbsp;Marchionum Mifniae. ^.Portugalia. Anno domini 1434. RexPortugaliæ ii.præliiscapitalib’cum, Kege Granacijviótoriofe commiifis , in prælio UI. ipfum Regem perfonaliter • gt;nbsp;çepit, propter quod Rex eaptus, cum toco regno fuo facrum baptifmafufcepic. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
Ç Anno eodem obiic dominus Conradus Archiepifeopus Moguntinus,in cuius locum eleótus eft dominus Theodoricus Schenke de Erbach. Eodem anno Eugenius Papa,clam nauigio à Roma rcceflic amp;nbsp;in Florentiam fe recepit, curcilanisinfinicis pcriculis per mare amp;nbsp;terram paffis, ^Prägen. , Anno eodem Prägen, ciuesanciqua: ciuitatis,in qua pluresadhuc ' ’ erant boni Chriftiani, vna cum Baronibus nobilibus terræ inuaferût nouaih ciuitatem Prägen. amp;incerfeceruntomnes inearepertos, neefexui, necætati parcentes. Deinde egredientesciuitates.præliumcommiferunt cumorpha-i^orunj amp;nbsp;Taboritarum exercitibus, amp;nbsp;eos vicerunr, ac ipfum Procopium cum omnibus aliis capitaneis eorum amp;nbsp;cum omnibus fuis, numero xvi. millia viro-rum in campo interfcceruntj vitra feptingentos capciuantes» Et ficBohemi domino dilponente femutuo deftruxerunt, quosalij principes padis eorum cxigentibus,cummaximopopulononpotueruntcompefcere» .
Anno codem, nobiles amp;nbsp;ruftici regni Svveciæ, erexerût pro capitaneo que-dammilitarem nomineEngelbertum, hominem induftriofum, qui cótraRegem DaciçEricum feerigens ac magnum populumcógregans, lingulas vibes ' amp;nbsp;caftra regis expugnauit, eiiciendo omnes capitaneos Dacos de toto regno, fed, Dacia:.
Boldevvinus. Anno domini 14?^. Boldevvinus, Abbasfandi Michaelis in Euneborcheleduseft,amp; eonfecratus in Archiepifcopum Bremen, retenta ab • baciain commendam,
^Diuefz. Anno domini 143d. in dieMariæ Magdalenæprope leprofarium inSvvartovvecaptuseft venerabilisac Celebris vir dominus Bertoldus Diuefz, nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;/
prapolitus Ecclelîæ Lubicen. homo dapli 1 is amp;nbsp;in eleemolinis largus, ac in vni-uerfamorum honeftate præclarus, per facellites quofdam Magnopolen. ordi-natione cuiuldam Mathiæ Axkovvmihtis, tunc temporis ducatum Magno-polenfemgubernantis,qui incaftro SwanSvverinen. diœcelîsproptereccle-fiafticæ liberratis dcfenlionem) non longe poll carcerali anguftia vita fundus eft, amp;nbsp;in medio Eccleliæ Lubicen. hononfice tumulacus,translatus tarnen po* fteaad capellam beatç Virginis,de fuis bonis retro chorum folenniter conftru-dam.In qua amp;nbsp;duo beneficia in emendam mortis eius à Ducibus didi ducatus fundata funt, in perpetuam huius rei memoriam.
Albertus Rex. Anno domini 143s. virafundodiuoImperatoreSigifmun-do in Morauia, ac in AlbaKegali apudVngarosfepulto, Albertus Dux Au* ftriæ, eius gener mira felicitate lubito eleuatus, irttra fex méfes Vngariæ ac Bo* hemiæ régna, Sc deinde Imperium confequutuseft, fed quia celcritatccreuit,
V 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eadem
1
-ocr page 242-fZ36 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCE R TI oAV CT o RIS, /
eadcm defccir. 'Peponibusetenim in Vngariadeleótatuslt;.diflènteriamincidib exquainfecundoannoregnorumfuorum morcuusapud ioceruni iïium Sigif-mundum tumulatus eftjrelida vxore fua/fiJia lmperatoris Sigifmundi prægna-teyCxquaLadislausVngariæamp;BohemiæRexpollmortempatris fui natuseft. Qui anno domini 1478. non finefuipiGioncfumpti veneni in xviinætarisiuæ annö inceriir.o . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
5 Chriftophorus. Anno domini 1459.. Male confidente Erico Rege-Dacia’,
■ 'StVecixói:Norwegiæde fidelitatcprocerumregni, poftquamSweciquedam Êngelbertum cótraeum ercxiflènc, ac ipïo cum regni theiauro verfüs Pruifiam ^•eceden’te, voeatius ab eiidem regni proceribus, Chrifiophorus Dux B.iüariæ û-f-liiï^ibroris Eficiregis,tanquainproximiorheres, intrauitcirca feftomPtifcha;
cuni decenti apparatu vrbem Lubiçen. vbiab eifdemproceribus in regem Da-- ciasreccptus eft,£ricoadhucviuente, ac per eos ad regni cafiraadduéliisefi,amp; - ^foleruiicer coronatus. Qui qui dein Ericuspofteaanno lix. in quodamtaftio
dueatus Poineraniæ mortuus e(l,regnis per eumnunquam recuperatis. nbsp;nbsp;nbsp;b '
' ^Rbftok. Anno eodem variis habitis traftatibusperciuiratesmaririmasfiuc Stfegnales cum.ciuibus Roftokccn.tandem circa feftum Michaelis anriqui con-fuJares Roftokcen.ad fedes eorum amp;nbsp;honorem priftinum reftiruri funtrnouis tarnen confularibus cumeispermixtim ineifdemfedibusamp;honoribusmanenrP
; bus’, quod ante tempora illafuerat prorfus in illis ciuitatibus inauditum.
Frcdericus. Anno-domini 1440. Fredericus Dux Auftriæ, patruiis Regis Albertinouiterdefunóli in quadragefima, adimpcnjgubernaculain i6, ætatis 'fnx anno, ab Eleéloribus Imperij concorditereueótuseft. Qui rtatimfemota neutralitate, qua germanica natiogaudebat, acfuaordinatione,DuceSubau-•dift qui pro PapaFelice v. fègerebat, refignantej conciliumquoqueßafilien. 'diiîoluente Ecclefiam ad integram vnionem féliciter reduxir.
Adolpllus. Anno eodedominica 4.poftPafchahomagiumprxftitit Adolphus DuxSlefvviccn. amp;nbsp;Comes HollàtiaîChriftophoro RegiDaciæ, rècipicn-'doducatum fuumabcodemin feudum, reftitutiseidem Duci omnibus v/q; ad pontem in Koldingcn,adducatum Slefvvicen./peétantibus, perrcginainMar-garetam violenter fibi amp;nbsp;fratnbus fuis antô tempora aliquaablatis.
Berlyn. Annodomini 1441.Fredericus MarchioBrandenburgen, in oppi~ do Berlyn potenter nouum callrumcrexit, di/cordia ciuium cum eorum confu-latucaufampraibente.
Ofnabruggis. Anno domini 1442. propter tyrannidem Comicis Iohannis de Hoya, fratris domini Erici Epifeopi Ôlhabruggen, expulfbpercapitulumôC ciues eodem Erico eorum Epifeopo de diœcefîi captiuauerunt iidem dues co-mitem lohannem,quipluribusannisinquadamcauea,inquaadftandumfe e-rigere non poterat, dure fatis per eos tentus eft.
lucia. Anno eodem villani terræ luciæ cum militaribus terræ in difcordialh -quâdam venienresgt;quendam potentem militem Ezckoncm Brok, qui tyranni-ce pluribus annis eos opprefierat, in pecias diuilerunt. Rex quoq; Chriftopho-rusaétumillum dureferens congregato exercitu, villanos illos bello aggrediturgt; in quo 60 o. de rufticis interfeélis, cetdros captiuando ad debitam obedientiam
’ Gompulit.
Prærorium, Anno eodem confulatus Lubicen. prçtorium'eorum extenden-do verfiis forum,nouum ædificium erexitcum c'elariopræciolb,pro ceruifiaHa-borgen.ineoducillanda.
Chriftophorus. Anno domini 144^. conuocatis per Regem Chriftophoru ad Wiilhacum oppidum Prignitz Frederico Marchione Brandenburgen.Hin-rico Duce Magnopolen. Ottone, Wilhelmoamp; Henrico DucibusBrunfvvicen. acmultisaliisprincipibus ad faciendum confederationem mutuam contra ci-uitates,quibusdiffusrexinfeftillimusfuit. CircafellumPurificationisiirhabi-tu peregrini cum ixxx.equisintrauit ciuitatem Lubicen. continuato vlterius * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itiee-
-ocr page 243-CHRONICA SCLAVICA.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;437
îtinerCi Sed AdolphoDuceSlefwicetii ctiamvocato, venire renuente, fru-ftrati fuerunt principes in malo eorum propofito.
lt;Sufatum. Anno domini 1444. Ciucs Sufacienfes propera fua temeritatc, /prcto fidelitatis iuramêto à domino eorum Arcliicpifcopoamp;abEccleliaCo-lonien. recedcntes Adolpho duci Cliuenfi homagium prçfticerunt, feümpli-citcrvtfuodominofubdendo. Poftquam fub dominioEcclefiaîColonien. a temporeFredericiprimiImperacorisper cc. amp;LXXx.ànnosfidcliterperftite-runt, propter eorum priuilegia per Archicpifcopum vt aflcruerunt ipfis vio-lata.
Armiaccn» Anno eodem Delphinus primogenitus Regis Franciæ cum graui mulcitudinc lx. millia hominum peflimorum, Armiaccn. nuncupa-torum, non abfquefcitu, vc ferebatur Frcderici Regis Romanorum, intra-uit partes Rheni, vbiamp; in Alfatiaprope Argencinam,amp;circumcircanonmo-dicadamnaintulic, propc ßaßleamdeSwicenfibus vitrafexccntoscrudeliter tnaftando, ad humiliandum vocatus per Regem ciuitates Imperiales, vt coni-nmniter famabatur.
5^ Rex Polonorum. Annocodem, intrante Rege Polonorum pro Rege Vn-gariaecontraLadislaumfiliumRegis Alberti veroregni berede fegerente, v-na cum domino luliano Cardinal! làndæSabinæ, legato Papæ, qui ad plurcs annos nomine Papas in Bafilien. concilioprælidebac dominium Imperatoris Turcarum,tam Rex quam Legatus crudcliter à Turcis trucidati funt, non ta-nien finegraui fufpicione traditionis occultæ Venetorum. Caput quoque Regis mortui abfeiflum, Imperator! Turcarum præfèntatum, in alta pcrtica, lit-teris aureis defuper fçriptis. Caput régis Poloniæ Chriftianorum, haut in non modicum dedecus Chriftianæ religionis,Domino permitrente,per terra fuam circumduäumcR.
Chriftophorus. Anno domini 1447. Chriftophorus Rex DaciasS'w’ecia:amp; Norwegia: in vxorem duxit filiam Iohannis Marchionis Brandenburgen, in præfentia plurimorum principum, feil. Iohannis partis Iponfas, Wilhelmi Duels Brunfwiccn. LodovviciLantgrauijHaifix,Frederic!DucisBanarias, Bal-tafarisDucisdeSlcfia, ComitisErnefti deHonften, ac aliorum plurimorum dominorummilitarium amp;nbsp;ciuitacum, nuptüs in Copenhauen folenniter rega-hmorecelcbratis»
Luneburg. AnnocôdcmÊcclcfiabeatilohannisinLuneburginnonmo* dicumpræiudiciumpraelatorum in falina ibidem redditushabentium, caute-lüfe fuitaudoritate fedis Apoftolicas à iurifdidione Archidiaconi in Mode-ftütp feparata) amp;nbsp;in prxpofituram creäa,
Otto. AnnoeodcmobiitanimofusprincepsOttoDuxBrunfwicen.amp;Lu-neburgen. Ortaque fufpicione contra dominum ßercrammum Prçpofitum inEbbeftorp de veneno propinato, per purgationem canonicam cum plunib* prxlatis per eum faótam fufpicio fublata eft,
Chriftophorus. Anno eodem rege Chriftophoro cum magno thefauro à tegnoSvrecix ibidem congregato nauigio recedente, naufragium lacis peri-culofum perpeflus eft, pluribus de fuis fubmerfis, thefauriwmnibus amp;nbsp;i len.o* düs fecundum commune verbum, ad valorem c. millia florenorum, totaliter in mari deperditis.
Quäle. Annoeodem celebratis nuptialibusfeftiuitatibusperquedamvil-lanumin villa Quale, terræ Holfatix, pluribus etiam ciuibus Lubicen. ibidem inuitatis, incendio orto in tedo domus, ac præ nimio fumo inuitatis oftia domus inuenirc non valcntibus, ac fe praspreftura mutuo impedientibuscirca centum amp;nbsp;Lxxx, homines vtriufque fexusmiferabiliter plurimum à fumo luf-focati amp;atelt;ftocadcntefuntintcrempti) ac fequenti die pro maior! parte in-tegris ac inuftis corporibus à cineribus mortui extradi ac ibidem fepulti,fpon» fo ac fponfa per paruam feneftram cameras vix nudis euadentibus,
f Nico-
-ocr page 244-238 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTÏ AVCTORIS
Nicolaus Papa^ Arino doinini 1447. Eugenius Papa quintuSjpoftquâpIU* res perfecutiones à Concilio Baiilienii pallus eft, qui eo citato amp;nbsp;depoiito Du-ceinSabaudiæ AmodeumFelicem quititum fe nomiriantemj contra eiim iri Antipapam clegcrunt. Verus amp;vnicusPapamortuus eft xxindiemenfis-Fc-bruarij ,poftquam fedit anriis xv. ill cuiuS ièdê eledus eft Nicolaus Papa quin-tus lanuenfis intra annum in EpifcopumBorionienferil Cardirialem amp;nbsp;Papain euedus.
Suiatum. Anno eodem, Didericus de Moria Archiepiicop’ Colonien, dolens de perfidiaSufatien^vocatofubmaximiscxpeniîsWilhelmo duceSaXo-niæamp;LanrgrauioThuringiæ,habenteinexerci(ufuo 27oo,Bohemorumho-' minum crudelium amp;peflîmorum;Qüi in innerelohannem cornitem de Hoya à captiuitateOfnabruggeri, Colis minisiiberaueruntj obfeditSufatumoppi-dum cum dooo. hominum armatorum,amp;poftqüam ftetitiri obfidionead qua-tuorhebdomadaSjferiaquartaante feftumManæMagdalenæcum no.fcalis adhocparatis'inuruin alcenderetentabat. Sedciuibus cutri bombardisplures lapilloS iîmul emitrentibus, acfimulvnoiduplurcslædentibusvltra 120.hommes de genre propria ArchiepiCcopi Bohemis doloiê â reinotis manentibus^ Atftatim Archiepilcopusrion iinegraui iaôtura,acdedecorehaudparuo,ob-jfidionem diflbluit, oppido norirecuperato. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1
Chriftoplîorus Rcxj Annodomini 1448. ChriftophorusrexDaciæ, amp;c. /i' niftrum gerensanimum contraLubicenfes, abfqueeorum culpa ficutdomino placuit, in caftro HelCmborgh, diem claüfîr extremum, Lubicêhbus amp;nbsp;Cuis propriis militaribus non paucis de obitu eius parum dolentibus.
Swccia. Annoeodem,conuenientibusprocledioneregisfururi, in ciui-tate Vpialenfî confiliariis regni Svvcciæ aliorum duorum regnorum nobili-bus, contra tarnen præmiflàpenirusinconfultis, nec requiiîtis,quendampotentem militerri,thcfaurismagnis abundantem, CarolumKanütipctimpreC /îonemaliterfacerenonaudentesinfuumregem clegerunr, Ericoregeadhuc viuentc.
Dacia. Anno codé, cernentibusjpceribus regni DacixpernobiiesSvvecix pada promifla de non eligcndo rege,nia de comuni conCenCu regni vÉriuCque, minime ieruata, ad cleôhonem, termine» inter iè ftatuto procedêtcs elegerunt vnanimiter in eorüm regem Chfiftianum comité de Oldcnborch amp;Delmen-horft,filium fororis domini Adolphi Ducis SleCjricenfis.Criftiernum cum no-minantes, qui folenniter regio more coronarüSjdominam Rcginam Chritio-phori rehdam ûbi decommüni omnium nobilium regni conCcnCu, rnatrimo-niocopuIauit.quaîftatimabeoimprægriarafcquétiannoOiaüufiiprimogcni-turii fuumpeperit,pluribuspofteaexeiCdemiHiisgenitiSiOpprobriumilerili-tatis,quodadièxagincaannosamp;ampJiusdurabac, àdotnoregaliDacixrcmo-' üeridô.
Wisbu, Ànnodomini 1449. RcxCriiliernascaflramWisbu^amp;cotatn ter-ram Godlandixpotenter obtinuit, expulfofege Ericocum Svvecis, qui terri illamtôtô tempore Chriftophori regis vi obtinait, ipfum (impliciceràregnis exulandoi DuçeAdolphoSleCvviceri. cum magaopopulo régi Criilierno au-xiliumpraébente.
Norenbergaj Ànno eodem AlbertusMarchioBrandenborgen, duramo-uitguerram ciuitati Norenbergen, confederatusplutibuspotentibusprinci-pibus; Sed muftis damnis iîbi mütuo illatiSj poüquam pet duos durauitannos» traâatibusinteraenientibU5,lisiprafedataeû:Marchiûnecontraciuitaremia nullo valente proficere#
ArnoIdusEpifcopus. Annoeodetii xt. diemenûsOiÜohrisobiicdotnittüs Nicolaus Epifeopus Lubicen. virindailriofaSiacmagnaiexperienciXiittcUius ïoeum eleétuseiidominusArnoIdusWeilaaliDectccoramDo^oeacLiçen-tiâtusin Legibus, ciufdem Ecclcûæ decanuS in ciuitateLubicen, ofitindus. i
IJ^Frede'
)
t
-ocr page 245-CHRONICA SC LA VI CA.
ÇFredericus» Anno domini 1472. Fredericus Rex Romanorum in xii.anno regni fai, duces fecum in ItaliamLadislaum VngariæacBohemiç Regem, AI-bcftum Ducem Auftriçfratrem fuum ac magnam nob;litatem,vxorem fibi ex Portugalia duxit Iconoram, regio fanguine Sz moribus inclitam boneftis, quæ fecum Romæ à Nicolao y. imperiali diademate coronata eft, Accum faftu »lagnöpoftquamcumeaapudNeapolim, AJfonfum regem Arragonum im-peratricisconfanguineum vifitauerac ad propria cum ea féliciter eft ieuerfus.
Gchd. Annödomini i47z.interPhilippum,Burgundiæamp;BrabantiæDu-cem acHollandiæ amp;FlandriæComiteim, multarumque terrarum dominum 3c fuam ciuitatem Gandaucn. potente valde comitatus Flandriæ, proprer cer-tas infolitas exaftiones atqueaccifasquas in emptione làIis Flandrenfibus hi-tcbanturimponcre,dunflimaguerraortaeft. Et inpluribiis beJJisintereosa-crirer aftiSjfuperGandauehfcs féliciter triumpharunt. Pluies nobilcsamp;etfam nlium Ducis Baftardum,ca^itaneum potentem terrae Lutzelenburg, tenerri-roeabco dileftüm atrociterinterimendo.Traditiohe tandem occulta interue-nientcin bello quodam magno, ciües ipfi fugati funt, äi. plures interfedi, amp;in aquis fuffocati, aftaque eft cocordia finito bello ihrer eos in carnpo fatis fecre-ta. De quaediôtopœnaliemifl'o, nemoconferreaufus eft, dubiummanehtc nonnullis ahhis pofteade vicadifti Ducis, cum fui prxfenttam palam nonex-bibebat. Ex quacàulâÿ adhiic hödie ighoratur.
^Pruffia. Anhodöniini 1475. Orta graui drfcordia inter Magiftrum gehe-raiem amp;nbsp;Comtnehdatores ordinls fratrum holpitalis beatx Marix virginis do-tousTeUtonicoruthihPriifliaregnantium, amp;inter militates amp;ciuitates terræ eiufdcm, fuperlitera qüadam-cortfœderationis mutuæ ciuitatumamp;miliràri-unijcàfu quo contra iuftitiämabordineviolcnteropprimcrentur. Super qua iöätcriacoramlmpcratorc Fredericoaliquamdiu Contendentes,cumfenten-batncontrafeablmperatoreciüitatesreportaflent: M?giftroamp;Commenda-loribüs in vim fententix literam ab eis petentibus, vna die ci ui tatibus fortiora taftra totiusterrxßneäliquapenerefiftehtiacapientibus.demptocaftro capital! ordihis Marienburg, amp;quibufdamaliis, acillapenitusdeftruentibus, regem CafmiarumPolonixinDominumfeceperunt, fibi homagiumfubcertis *’iodisamp;pa«äisfaciendoipoftquam Crucifen terram illam Centum amp;nbsp;txxii. annispotenterpoiredilfentjfuperbianimiafratrum ordinis caufamprxbente. f Conftantinöpot Annoeodem TurcarumImperatortenëscampum lxvu diebus anteciüitatcm Coftantinopolitaham,habensinexercitufuo ccc.mft-liahominuthperterram,cum tentoriis l. millibus.amp;permäre 37. milliä bo-ïoinuni cutn trcccntis Velis oppüghans ciuitatem,quobbet die ter, tandem ob-tinuit eandem, ImpetatoreGrxcörum aöPatriarcbafcumömnibiisChriftiai öisvirisadinftarpecüduintrücidatis,mulieribusabduäisj raptifque virgini-bus 18. die Martij. Dataque fuit ciuitas fackmannis in prædam duobus diebus. f Luneburg. Anno domini 1474. circa feftum Lucix communitas oppidi Luncburgen.rcquifitapef ccclcfiafticos,perconfulatum Corum fuis bonis fà-linaribus violenter fpoliatos, Cutn litterisapoftolicis, quibusintercercracis præcipiebàtuf procohfulesCorüm amp;confules ab eorum eonfularibus officiis, VclutinfamesabiicerC, amp;alioSlocoeorum fiirrogare. lub ceitisgrauibuspce-nis.ttaftatibuS certis tüm eis habitis, à cohfulätus officio cös deftitueruht, no-uofqueproconfülcsamp;confuleselegerunt.ac lx. Virosexpartecommuriitatis inftituerunt. Nönnullos quoque ex procohfulibüs.cohfulibüs poftea iricarce-raucrunijinquibuScarceribus vnuS ptoconfuliimmortuus fuit, acdepöft pro maiori parte procohfulesamp;cófules antiqui deCiuitate timoré mortis receife-runt, prius tarnen per nouum confulatum, iuxtaapoftolici mandäti tenörem, inlubfidiumdebitorum dure fatis exaótionati.
Laliftus. Annodomini 1477.invigibaannunciationisMarix.obiitRomç Nicola’Papa v. in cums federn cledus fuit Califtus ni. homo decrepitus amp;nbsp;ex-hau-
-ocr page 246-i 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;INCERTI AVCTORlt
bauftus Lxxxv. artatis füae anno, Catelanas cardinalis, VaJenrinus com unieer Jiuncupacus.
Bergben. Anno codem mercatores Berghen/ês, quorum mercati^Ein ilra-muJis verfantur, in tumukuquodamamp;:rumoreoccidcrunc quondam militem OlauumNegelBèn.potentemSidiüitcminBergis, quidiuerfaeis ^maxima ante tempora iniulicdamnai amp;nbsp;nouißime duas naues, mercibus onuüasmer-carorum depra:daucrat. Epifeopum quoq; BergenCem ab codem OJayocora-patre fuo fe ièparare noîentem, Oldermanis tarnen corum ac potioribusigno-, rantibus, anrefummumaltarecrudelitertrucidarunt. Monaâeriurhmonia-lium ordinis iànâasBrigitrx, ad cuius campanile idem miles fup:erat, cafua-litereos çum fumoad exeundum turrim artare volentibus, totaliter cum Ec* cle/ia incinerauerunt, quod tarnen lia tim poilea fumptuoïeïatis rexdiEcauc-runt, damna monialibuscompetcnterrefundendo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Plone. Annodomini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circa fekum Pentecokes oppidiim Planepau~
cis domibus exceptis, abus ignis faâum ek, malitia cuiuidam Daci ignem ponentis, ad/e vindicandumdeiniuriaaboppidanoquodamrecenterübi il-
Marienburg. Anno codemdimißbcallroMarienborch cumoppidoSiat-ciaentiis fuis per Magikrum Ord/nis Si fuos commendarorcs amp;alnscertis ( a-kriscapitancis fuorumliipendiatorumpro kipendiisSidamniseorum quxte extendebantad i^-ocoi Si}coo. korenorum Vngaricaliumt Pcxfaticapitanci ^dfeatim pro eadem fummavendideruntcakrum R.egi Polonia Siciuitatibus Prukia Si realiter eis poffckîoncm Cradiderunc, Magikrogenerali ordinisde t^ccedentibus, non ramen longe pok oppidum ante cakrum tradenre, quodamprocon/ulepotenrer rccuperauerunt Sidiu tè-nuerunr, fed tandem iterumperdiderunr.
codem ImperatoreTurcorum cum magno populo ôifortii eakrum quoddam m regno Vngarizexpugnarevolente, denoéteocculteor-dinationccapitanei Vngariz,cakrum ipfum XL.militibusarmatisinrrantibuSi Si fequenti die ter in oppido ante cakrum bellum cum Turas gercntibas,Deo auxilium luis ferente, defuper Turciprokratiiuntideiuis vitra centûmilitatn-terfekis,ImperatoreTurcorumcumpauasrurpirervixeuadente Viceimpe-gt;^^torecumomnibusnobiliorib^Turcarümocaûs,boinbardasmaximas,cur-ruscum viótaalibusincampisdimittcndo. Rdigrofo illo ftatredeordinere-formata Minoram lohanne de Capikrano, facræ Theologiæ Doftorein emi-ßcntiloco cakrikante, Sicrucikxum in altum crigentc, acclamanteRcbtlie-iulatu. ODeusmeusiôlefuvbifuntmifericordixruzantiquz, ôveni,veni in adjucoriumgenrituz, noli tardare, nedicanrgeates: vbt ekDeuseorum,
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populum Chrikianumplunmum confortante^
’ Luneborch. Annoeodem, cutii circa fekum (ànkiMartini nôuiconfules Laneborgen. ptxlatos in falina tedditus habentes, addixtameertam ibidem tenendam conuocakeat, Sicommunitateignorante ^f^ilhclmusSiHcnticus^ Duces Btanfwicenfcs, clampercertosdeconfulatu vocati ibidem incraUcnt, Dux Bernardus,klius fredcricfnaturalis eorum dominus, Si com uniras ré fu-fpefiam habentes, nomsproconfulibus Siconfulibus, ac fexaginta virisrepente a fuis officiis dckitutis,anriquosproconfules Siconfulesad prikina loca cô-fularia de fa fio repokierunt, apokolica mandata contraria minime curantes. Non longe pok procon fuies noaos, Si aliquos con fuies Si quo fdam de lx viris incarcérantes, quo fdam de ciuitarefub certisiuramentis prokribenres,Si rändern duos décapitantes.
Anno domini NicolaoEpifeopo Svverinen, epifeopatum in manus Papx rekgnanrc, perprocurarorem,papa Calixrusni. de Eccleûa prouidir domino Godfrido Langen Decrctorum Dokori, klio Henrici Langen procon falls Lunebargen. proaidendo domino Nicolao, olim Epifeopo, de catio-
nica- '
-ocr page 247-CHRONICÀ SCLAVICÂ.
hîcàtù amp;nbsp;præbenda Eccle/iæ Lubicenfis, quos idem Godfridus tenuic, amp;nbsp;de e ç; florenis Rhenenfibus annuis, ih redditibus Epifcopatus Swerinen, Qui quideni dominus Godfridus ante annum completum, pcftilentiali igné vexatus, in-teriiCj eleélo inlocümfuumMagiftroWerneroWolmerfls, eiufdein Ecclcfiæ præpofito.
Ahnoéodem in îfeftate, Wilhelmus Dux Brun/wicenfis, valida manu arrhato-rum intrauic diœcefim Verden.incinerando optimas villas Ecclefiç Vcrdert. Ad quas propter ficcitatemmagnam anni illius, accefl'um habere potuic j rota diœ-cefim pené deftruendo, allegando fe Epifcopüm lohannem Verden, ad obcdi-entiam Papæ velle reducere, ac in fide débita irtftruerê.
Anno codem Garolus Rex Sueciæ, clericis, militaribus ac omnibus regnico -lis, propter tyrannicum fiium regimen odiofus, collcélo thcfàuro fuo, quem co~ piofum habuit, ad vnam nauim, dominica carnifpriuij de regno öcculte recedé-dojintrauit Pruflîam.Nobiles quoq; regni cum Epiicopis amp;prælatis vôcato,pcr fuosfolennes nuncios, lêreniflimo Chriftierno rege Daciæ, concorditeripfum amp;nbsp;legitime in regem fuum elegerunt, amp;nbsp;per ArchiepiicopümVpfaleh.inStok-holmis, more regio folenniter cbronarunt, homagium fibi faciendo ; amp;nbsp;fit iteru ilia tria régna füb vno rege gaudebant.
J Arino domini 1478. circa lacobi lohanhésEpifcopus Verderi. adiùnftisfibi Bernardo Duce Brunfuicen. ciuibUs Luneburgcn. ac multis militaribus terra: Prignitze, amp;nbsp;de diœcefi Bremen, in multitudihc copiofa intrauit terra Wilhelmi Ducis Brunfijricen. incinerando villam Rodesrolt, haberitem vitra centurii manfionarios, ac plures alias villas terrae fuæ, maxima fibi damna inferendd. Quoddurefatis idem Wilhelmus vindicauit in terra Bernardi Ducis, ftatinipo-ftea. Eodem anno in menfelulijobiitRomæCaliftus Papa ni. in cuius fedê, pwcardinales concorditer eleélus cft Pius papa ii, priuS diêlus Ærieas, tempore primæcoronationisFrederici, Imperatoris iii.pereuminlaureatumpoc-tamcoronatus, amp;nbsp;in fiiunlCancellariurnaiTumptus, amp;pereiuspromotionem in cardinalem tituli iândæ Sabinx per Califtum creatus, vulgariter Senenfis ap-pellatusi
5 Anno dfii 1475’- ipfodieBarbarævirtuôfus üleprinccps,zelatorpacisfingù-. larifque protedor Ecclefiafhici ftatus Adolphus Dux Slefsvicen. ac Holfatiæ comes, ab hoc exiliömigrando,vniuerfe carnis debitüm fohiit, nullis réliétis li-beris : Sacramentis diuinis vt Catholicum decct principcra, deuotillime rauni-tusi cui us anima in perpétua pace requiefeat.
Sequiturlummartus Pohiificum zAldenburgen, nbsp;nbsp;Lubi-^
cen. Eccleßarum,
pRiMv s AldenburgeniisËpifcopuSfüitMarco. SccudusdiôhüseilBervraf;
dus. Tertius vocatus cft Wago.QuartuS Ezeco. Quintus Folquardus. Sextus Reymbertus. Septimus benno. Oôtauus Meynerus.Nonus Abelinus.Dccimus Ezo, amp;nbsp;illo defuhlt;Sto,céirauit Epifeopat’ 84.annis in multa rribulatione, vt diôtû cftfupra c.Xiv.poftmedluin. Pöftmultaigiturconfecratuscft vndecimus, di-ftus Vicelinus, vtdidum eft fiipra. c, xvr. Duodecimus fuit Gherôldris,vél Ber-toldus, qui fuit primus Lubicérifis, introduâ:us per diîm Flcriricum Ducem, vt P^tetc.xxix.fc. arinodni ii74.Securid^Lübiceri.fuicCôradus,vcpatct c.xxx. amp;nbsp;c.xxxiii. CüifucceflîtHenricuS,qüondam AbbasinBrunfw'ikvthabctur ç. xxxiu.IllovetodefunétofucceifitCohradusfeefidus iv. Lubicen. Cüifucceftît Theodoiicus,præpofitus inZegcberch, vtdicitür c.xxxtv. quintüsLubicen. Pöftque intrauit Bcrtoldus Lubicen. vr. vt patet c. xxxv.Poft quem lohanes.di-ftusdcLübck,vtfupra cap.txxvii. Hint Albertus, Lubicen. vm.vtpatetcode cap. Norius fuit frater Iohannes de Deyft, vt dicitur eodem cap. Decimus fuit lohanes deTralow,qui cepit arino domini 1260.Ifte ædificauit magna domuih lapideam in Vthin, gratia ctiiuS magria cotraXit débita, amp;nbsp;emit villa Malente, amp;
X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alias
-ocr page 248-24i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCE R TI AV CTO RIS
alias propri crates. S edit annis xvl. Cui ruccefficBorchardus de Serkcn, cantor Lubicen.homooótogenarius,annodomini izyd.eleótus.Iftemirageffit;Sedit annis xl r.Ifte bannmit fubincerdióto prédit totä ciintacem Lubicen. Cui f«c-ceifitHenricus diétus de Bokhblte xii. Lubicen. anno dni i}iy. multa bona Ecclcfiæfecit. Scditannis xxiii. HuicfucceificIohannes Muelxiii.Lubiccnfis, ScholafticusEcclehæ ciufdem anno dhi 1541. virperunlisfuit, annis ledit ix; Ifte ædificauit magnam capellam prope armarium, amp;nbsp;cóparauit rura circa Dodo’*'. QuartufdecimusfuitBercrammus Cremoen, eleóbus anno domini i;//. vir per omnia vcilis, emit enim Raeckow amp;nbsp;Horncftorp villas .amp;Robcrftorpc cum ftagno, Sç multaâliâruràha, fedicannis xxvii. Decimufquintus dittus fuit Nicolaus de Mdzha, ordinisPrædicatorum, datus inpontificem àPapa, anno domini 1378. quidùmaccepit, quodnonhaberetdorninium temporaleluper cluirâtemLubicana‘m,receflit, amp;:pofteafaôtuseftpontifex Mifznen. Decimuf-fextus Conradus de Ghifenheym, furrogatus in locum præfàtiNicolai per Pà-pam ad inftantiam Caroli Quarri Imperatoris, cuius Secretarius extitit, fedit annis 8. Poftquem xvii. Iohannes Cleynedenft, Lubicen. natus, amp;Decanus veteranus,cepirannodomini 158^. anno tarnen integrononfedit. Decimuf-oéfauus fuit Euerhardus Attendorn, eleélusannodomini 1388. multa bonafe-cit, eiusfrater, cônful Lubicen.fuit, amp;fororeius AbbatilTaad/ànôtumlohan-nemin Lubek, feditahnis xi. Decimulhonus Iohannes de Dulmen, Decreto-rum Doôlor, amp;nbsp;Apoftolici palatij caulàrum Auditor, pontiheatus eft anno domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;virmiræeratprobitatisamp;pacis, bonamulta fecitdiœcefi, fedit an
nis XI. V icefimus Epilcopus Iohannes Schele,multarum Ecclc/îarum prælatus, cepit anno domini 141^. tempore Martini Papç,amp; Sigdmundi Imperatoris,cuius fuit Secretarius Ambaliatorin concilio Bafilien. milita bona fecitdiœcefi, /édit annis xix. amp;nbsp;more folito ad patres iuit, mortu’in Vngaria, febribus exhau-ftus. Vicefimulprimus fuit Nicolaus Sachow, Lubicen. natus, vir valde ocula-tus amp;expcrtus,fercinnumerabonain diœcefifecitamp;in Lubek, feditannis x. Si mortuus èft in febribus, anno domini 1449. Arthemij. Vicefîmusfecundus LubicenfisEpifeopus Fuit Arnoldus Wiftfacl, decretorumDoétor, amp;Legum Licentiatus valentillimus, vir miræ deuotionis, qui fiepius in officio fuo fleuit a-mariffime. Cepit anno domini 144^. ipfodiePcntecoftcs confecratuseft,ma-gnam amp;nbsp;fortem domum in Vthin adorientem calfri a:dificauit, amp;nbsp;nouam facri-Itiam inLubeke, tandem poft multos virtutisadus, hidericiacorrcptus,inprd-fcftoPurificatiônisobiit, ahhorum Lxvn. annodomini 146Ó'. feditannis xvii. Vicefimustertius didus èft Albertus Krummedyek, curulium amp;r nobilium Hol-làtorunidéfanguine,eledusannodomini J466. poft Inuocault. Qii adhuc i-fto anno feil. 1484. Deoprópicio, auras humanasducit, vir behignus, dapfilis munificüs. Hic pro caftfi munitione Vthinenfis, turres conftruxit, prccio-faminfaduracrÜGem,inmaioriEccIefiaLubicen. fumptibus multis, fcil. diio-rummilliumjnarcarum amp;amplius, vnacum bénéficie, in medio maioris F.c-clcfiæerexit, annodomini 1477. quamibidem benedixit. Hic etiam multa a-lia bona fecit Ecclcfiæ, fed nondiim finis, quia adhuc auras ipirat humanas. Hic quendam Presbyterum, didum Bertoldum deOubo, fibi amp;nbsp;toti capitulo re-bellem, de Romana curia venientem, comprehenfumperfratremEpiieopi SC vinculatum, iudicialiter conuidiimperfiium officialem Volkmarum Änderte^, canonicqmLubicen.perpetuisdamnauitcarccribus.Hicetiampermifitimpri-mere libros horarum canonicarum, anno domini 1477. ne quiiquam excüiàre-1 tur à débita amp;nbsp;veraiblutioneveriffimiordinis Lubicen. iuxraomnemandarurri Iibri ordinary Ecclefiæ maioris,hoc ipfum difpenfance amp;C ordinante quodàm vi-carioinEcclefia beatæ Marixvirginisin Lubekc.Hicin vigiliaMichaelis, quæ fuit dominica, coniccratus eft, amp;magnas fecit expenfas, prælatis eum cororia-tibus. Vide infra, annodomini 146Ó. Hæc fummarie deponrifiolbusEccIe-üx Lubicenfis dida fufficiant, vt fimul in vno habeantur faiciculo; Alia ve
to ha-
-ocr page 249-CHRONICA SCLAVIGA.'
ro habetur in regiftris Pontificum'amp; dominorum decapitulo; quæ vulgo non funtpropalanda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
SequiturnunccontinnAtiotemforum. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■. l'lf-
AN N o Domini 146’0. Vincentijmartyris, mortuo gloriolb principe Adolphe, illi de (anguine militari Hplfitorumhabebat diætam in Nigemunfter, fuper principe cligendo, præfentibus Comité Ottonede Schouwenburg, cura filio (uo Ernefto, amp;nbsp;Epilcopo Hildenfemen. Ernpftp, fed line fine difeefl'erunt, quia quidam præterebant regem Daciæ Chriftiernû,quem quidam pofteaclan-culo lucri caulàlibi in dominum elegerunt, cis inmalahora. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j gt;oj
Annocodem, adquindenâpoft fcftapalchaliaeratdiætainLubek, pereof-dem, amp;nbsp;eadem de caufa., i ed in difterentia rcccffçrunt abinuiccm. Non magno, teporis interuallo fuit Concordia celebrata inOdeslopcrEpifcopumLùbicen. Arnoldum,amp;conftilatumLubicen.atquepcrcon(iliarios Holfatiæ, vtrexDa-ciæChriftiernus, daretipfisdeSchpuweburg, xl.iik miliafloienorûRhenen-fium,amp;decetero nunquamcaufarentlùpcrcadempatria, amp;ibiquics. D.icpbac cnimiderexChriftiernus: Merito quidc mihi iftapatriadebetur, quia ego cum. Gherardo amp;nbsp;Mauritio fratribus meis.fumus hlij fororis domini Adolphidefun-ûi. amp;nbsp;infeudatio ducatus Ipeftat ad me tanqua ad regem Daciæ. Dehinc epten-t^uitidemrex Chriftiernus fratres fuos Gherardum amp;nbsp;Mauricium, Scpatriami-
ftamobtinuic.
n,
I Anno codcm poft Michaelis decapitati funt xxxv. piracæanteLubck, quos illideDantifco miierunt ad marc pro pace gt;nbsp;fed ipli ribaldi, fpofiauerunt vnum-quemqne. Hos pro maxima parce dccapitauit quidam magiftçr bedcllorum,di' ftusPocterzilie, qui prius in eodem officioftabat in Dantifco , vnus tameiijiu-ucnculuslibcrtatifuitdatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
lifdem diebus litigabant Capitulates Lubicenfes contra conlulatu Lunebur-genfem, propter non folutionem certorum reddituum falinarium,fed cum mar gnaiaftura partis vtriufquc.
* Eodem anno circa feftum fanâi Michaelis Commendator deEluinghe, infi-diofe amp;nbsp;proditoric occidit c c c c. viros de Dantifco,nanque venir quidam pro-ditor ad Dantifcum dicens confulatui. lam finis belli inter vos amp;nbsp;ordinem eft ad roanus, quia Commendator de Eluinghe prope eft cum valde paucis. Illi autem nimis creduli verbis mendacibus, fparfim amp;nbsp;agitanter exibant, ôc necabantur, atquedudifuntcapti.ui.
5 Anno eodem occiderunt Ditmertici fatcllitem HollâtiçHcnricum Reuent-louwen cum vno feruo propter pratum quoddam quodmetebant Ditmertici tanquamfuum,quibusoccifis,ahj infugamconucrfifunt, Ditmertici veropro pace ad regem miferunt.
* Eodem anno qui fuit annus fecundus pontificatusPijfecundi, Nicolaus Cu-Romanæ Ecclciix fandi Petri ad vincula cardinalis, vir omni doftrina clarus, dumEcclefiæfuæ Birenefis iuraacriustueretur,aSigifmundo AuftriæDuceca-pitur,amp;indecenticuftodiatcnetur. Hie eft annus Frcdericitertij xxi.
Eodem annoMaumetesTurcarumImperator, Chriftianis multadilpcndia intulit.
5 Annodomini 14^11.fecerunthomagiumipftHamburgenfes, régiChri{(ier-no quod Hamburgenfes homagium vocari recufabant, fed tantum obedien-tiam, quia noluerunt fubire iuramentum, fed tantum obedientiæ promiflio-ncm.
Eodem anno Epifeopus Verdenfis,fautor prophanorum Luneburgenfium in caufi cotra Capiculfi Lubicenfcjcu habcret faluum conduótu à Rcge-Chriftier* no amp;nbsp;à Haburgenfibus, poftqua recedit à Rege de Rey neueldç, quida facerdo-tes,fcholares amp;pueri jpieceruutlutu amp;nbsp;lapides in eumtaquam in^pphanum ,in
X a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ham-
-ocr page 250-X44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN CE RTI A VC TO RIS
Hamburg, quod indigne tulit, amp;nbsp;ibidem confulatui, S)â fimilitcr prædicto Regi; defuper querimoniam fecit: Rex quoqucproeo ad Capitulum Hamburgenïè durcfchpfit, fed fine vindióta tranfiuit, quia adus puerilis fuit.
Anno eodem Rex Danorum Chriftiernus venit in Suecia, in Stockesholmis, inquirere thefaurum quern Carolus iens inDantifeum, ibidemapudprardica-tores teliquit .* Et fratres verbis Regis tetritii prodidetuncthefaurum, amp;inuc-itiffvulgi relatione i'ncerconnmmifmate, feptcmmillianiarcarum, amp;viginti-düó Vafàargentèaj magna amp;nbsp;parua.
Eodem tëmpöre fuit quidam legatus in Suecia, in caufa contra Tureas, nomine Marinus, hofnovalde captiofus, aquo idem Rex Chriftiernus certoarrefto extorfit vitra odomillia marcarum,in finem,vt ipfius régis litteris amp;nbsp;audoricate, poflet mulgereihiecos atqueNormannos, falua media parte totius extorfionis pro Rege,Quod amp;fadumeft. O Hierufalem Hicrufalem,das vnicuiqjpartcm, tutticafnq; miro modo confciflam. Oqualespaftores, Idem Marinus Poftcapo-tificatuscftinCamyn,maIäquidemfibi in hora, vt infra dicetur. ,
Ariho eodem, Magdalenæ, partim fbpita amp;nbsp;extinda eft lis inter Capitulu Lu-bteenfe amp;nbsp;Luneburgenfes i fine lucro partis vtriufque. Sabbato tarnen proximo poft Luciæ, omnia fûnt planata^ vt infra dicetur.
Eódem anno decollatus eft quidam minifter confulatus Lubicen. amp;nbsp;ferator pfaJtorij, didtis ^ifzkendorp, propter fubtilefurtum, fub honafidein conful.1-tum eotriftiiflutni Tenuitenimburcellos in æriseffufiorieperangulos cor.i do-minis, amp;nbsp;quodmanibus fic conclufit, furtim abftulit.
Eodem annoj AlTumptionis, Rex Poloniæ venit in Pruffiam, ftipatus populo multO) quafi debellattiruS vrbes amp;€iuirates ipfius ordinis.fcd nihil fadum eft ni-ft iri tctrörcm,fc vt fieret Verbum amp;nbsp;famä per regiones de aduentu cius côtra or-dinemi proptereamuItaS fuftinuit oblocutiones, ideo in fui expurgationcm re-meauit, permanens ibi ad fex méfes, infinuanfque ordini, ipfc effet ibi vt pugna-tütüs/fi liberet cos vCnirCj fed nihil fiebat.
Eodem tépore, circa Michaelis, fadus eftfnfultus maximus in Dantifeo contra confülatum. Habebant enim feriproremi fecretorum corum ipfi ordinipro-ditorem, quopuniro, plûtes prodidif ciucs, eiufdem criminis operatores, ideo feriptor idem cum certis ciiiibus necatus eft.
Eódem änno,Ercdericus Düxßrunfiricen.cepic iv, currus deLubekeu muh tisbonis,interqüxefatârgcntümmultüm,quoderatlegatiMarini, dequofu-r pra.HæcfadàfuhtinterNorthernamp;Gotinghe.Fueruntamp;aly iv,currus,quafi eiufdem valons, quos ferecepiffet, feddeeem ciuitatcs eranteis tuitioni. Dice-batéi Dux quodbortaifta étant de Luneburg, ciüitatcplena excommunicatio-nc amp;nbsp;maledidione, igitüt,amp;c, Plûtes fadæfucruntdiçtaï propter huiufmodi fa-cinusFtedcrici, fed ipfe amp;nbsp;pater eiüs, fcmpcr fingebant fclongius ituros.
Anno domini /4(j2.L£Btare, ReXChriftiernus plûtes conuocauftprincipes in WifiiâcO propterfupptimeteciititates, tucLubckintraturus, peciic fâluum-condudum omnibus fecüm venierttibusj quod côfiilatus^ci quafi diffuetum nc-gâuit, fedtailtum cccc,autquirtgentisfahium dabatcondult;ftum,amp;cauriflîmc Giuitarem fiiam cüftodicbant,non prôpccr Regis difcredcntiam,fed propter régis fuorum euftodiam, quos in fâluumcondudumrecipiebant, Rextamen conttarium obiccitproconlulibus in exitu ciuitatis, cum irentcum co.
5 Eodem anno habebantciùitatesSIauicædia^tamcuRegeChriftictnoin Co-pctihauiSiTritiicâCis j vbi câurabâticfapct mulcts Cpoliis, eis Saillis de Dantifeo taftis, fed nihil cis, fed tantum ptiuilegia vetera figiHauit.
C Eodem tempotepugnabantBremen, contraGberardu de Oldenborch, qui /emjier ciuiratu extitit pinguedinis dcflotator.fed R ex Daci^ eunde ûneopeno dimi fir, multi dudi funtcaptiui, Se quam plurcs occid cx vrrifquepartibus, iu-hatedno Comité Otton ede Hoya Brcmc/ès contraGherardum amp;Mauricium *' * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frattem
-ocr page 251-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145
ffatrctn êîusgt; fircirca Margaretæ obfidebantBremeh. caftrumDclmcnhorfl; ad prcccs amp;nbsp;ad promiffa Cftrifticrni regis Danorum. S uccurrebant caftro Wilhelmus de Brunfvvik, amp;nbsp;Epifeopus Monafterienfis.,
HocannohabuicMogunciapontificesbinoshmulamp;femcI, eis in malaho-ia,vnum de lfenburg,eleclum amp;nbsp;confîrmatum,qui non potuit foluere immen-fam annatam quam Papa exegit ab eo, cum effet diœcefis explumata, voluit et-iamPapa.vt iurarecquod nunqiiamconfentiretin confilium futurû.quæduni feruare noluit, dédit Papa diœcefim Philippo de Naffbvv, ôc confirmationem, Vnde ftrages magna Simonis amp;nbsp;ludædn Moguntia fecuta cft,per ilium de Naf-fow, poftquam pafliis fuit fuorum iaéluram incampoj tribus'proconfulibus Moguntinis confeiis criminibus fuis vt veniret inciuitatem ad populumper» dendum*
Ç HocannoædificauitconfulatusLubiccn.nouum horreumlaterû circa T ra-uenam propc Eenfedelinghengt; pro vt ili ca ce ciui tans, JEodemanno, circa Michaelis, illi de Dantifeo bellanrescÔtraordincm,grâ-tiaDeifretiocciderût vitra mille viros, inter quos quida miles famofus VritzC Runcch, amicus ordinis occubuitgt; amp;plures capnuacifuntciues dcKomgef-bcrghe,amp;aliunde.
5 Anno eodemSabbato poftLuciÆpacificari furtt, Lubicenfe Capitulum amp;nbsp;iuælitis confortes, cum Luneburgenfibus, arbicris partis vtriufque exiftenti-bus, Epifeopus de Lubek, amp;nbsp;Epifeopus de Sv verin amp;nbsp;Rege Daciæ Chriftierno inRcyncueldcmonafterio.
Anno eodem, Maumetes Turcorum Imperator, Chriftianis fnulta mala in-fcrtMytilenemexpugnatiamp;diripitjannoimperij fui xii.amp;PijPapæanno iv* frederici veto 1 tl. ImperatorisChriftianorûanno xxqi. Annoautemabini-ffo mundi fecundum Bedam, fextomillcfimo fcxcenteiimo fexagefimo.
Anno domini 1463 .poft trium Regum exibant inneruati Luneburgenfes de Vinculis, amp;deduccbantur incurribus vfquc Vlfen,quia noie bant fubirc fen-tentiam, vtfemper manerentin domibus fuis.
Anno eodem Valentini obiitTheodoricusColonienffspræful, Cornes de ^orfe. Sedit annis l. poft cuius mortem cledus eft Rupertus Comes Palatin’ '* Dux de Bauaria, quem Papa noluit confirmare,co quod lâ dederat duci Bur-gundiç auâoritatem eledionis amp;nbsp;ordinationis Epifcopi,ideo capitulum amp;nbsp;va • ûlli ttadiderunt Ruperto caftra amp;nbsp;munitiones per diœcefim» Iftc Rupertus adhuc multa contra ecclefiamfecit, Burgundum adduxit,quiNufiam obfedic
fere diruit. Eodemanno ChriftiernusRex Daciæ, perfuafus vtSueciam intratet, plurcs ibi iôtus fuftinuitcum fuis, quia pluresHolfati ibifuerantca« pduati.nondumlibeci.
f Anno eodem faflifunt amici Bremen. Cornes; Mauricius, DuxWilhelmus, amp;nbsp;Otto de Hoya, de quibus fupra. Hæc diata faéfa eft in oppido Verdenfi.
Eodem anno feria iv. Pafchatös obiitGhcrardus Archiepifoopus Bremen» Comes de Hoya natus, homo fimplex amp;nbsp;pacificus» Deinde eledus eft per capi-tulum,Henricus comes de S wertzeburg : Is mifit ad vrbcm pro confirmatio-î^e.quahabita,gloriole introdudus eft per xv. principes amp;nbsp;alios plures vafallos, vidoriofusfuit,ficutdecetprincipem honeftum» r f Anno eodem Dux Henricus de Pomerania, condudus prcce ac precio, in-trauitGripiß^raldis cumpaucis, confulatuibidemconfeio, rétro habensplures kumpannos militiæ, amp;nbsp;coarcuit ciucs ad fibi homagiandum, amp;nbsp;hocrotutn ' faduineft, ne vindicaretur occifio traditoria ipfiusDoólorisRubenouvven, hominis dodi amp;nbsp;valde difereti, qui prætcrita hyeme occifusfuit inciuitatc» quiavitiaquorundamdeteftabatur, voluit ctiam idemeiicerefuo mandate ad clandeftin'um confulatus inftindum,omnes de fanguiiie eiufdem dodocis.fed reeufabanr,donee eis obiieeret legationum rationem,quare hoc fieri debebat.
Ann© eodem plurfes vafalli Holfatorum fadi funt profugi de pattia, quia nô
X 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pote-
-ocr page 252-24^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INÇERTI AVCTORIS
poFerant/ôIuerèreJdicusjin fuos mari/osreceptos,ideoiplr iuflbres, fciLqüi iu-bcbant Si fideiubere fecerant aljôsgt; immi/erunc manus bonis eorum, vt fc cripc-rent de di/pendio irreeupcrabili. Rex cnim fuicin Svvecin,' ideo ipilmetiudices erant, amp;nbsp;vnu/quifque Iccit quod ei placuir.
Anno eodein,Dux Saxonum \S^ilheJmus Lanrgrauius Turingiç duxitcon-cubinam /uam invxorein,affirmans quod ancenunquam cognouiteam carna-Jitcry/êdprocuratornon crédit. Ante cam habuit in vxorcm, Impcratoris Al-bcrtifiliam, qui amp;nbsp;fuit Rex Vngariæamp;Bohemiæ. Eodcniannofatti/ûntami-ci, cornes Gherardus Si Mauritius, fratereius, confciisBremenfibus, amp;;tradidic Gherardus Mauricio DeJmenhori't cum fuis âccinciidis, amp;nbsp;ipCeohciniut OJden-borch , iam enim idem Gherardus multa feceratde Delmcnhôrft Kopman-his. Et ideo iila. concordiafada cft, vt via regia coram Delmcnhôrft hcretpaci-
Annocodemgt; altera dicMargaretæobiitDux deLouenborchBernhardus, /epuJtus in Ratzenburg. Hic fais innoaiirimisiuilicamp;mdnda.aicloha.nni(ilio ftio.vt/èruaretpacemcumciuitatenftbus viciais fais,alias cam dcuomiéc3qu0d tarnen ftcpe tranfgrcifas cil, fed parfum edßbi propter pauperes viHanos.
Eodem anno Papa Pius ,iunótis cum Philippo Burguridionum Duce, Vene-ti/que foederibas, adaocataprincipUm condone, Turcæ Chrifti hoili, bellum publice indicit,mifitquelegatos addiaerfasmaadipartes, cum plenariapccca-toraarremiiTioaeprofabûdio, vndemultiva/âlhdcpartibusinfcrioribusproxi-rnaarftatèvrbemRomanamamp;rad Anconama/cenderunt, ûmal Scplebci cum
' r Villanis, amp;Papa ifta æftate, fcil.anni 146^4.iaic Anconameademdecaulà, lèd Bargandüscamaliisprincipibasibinonelivifas. IbiquePapa/piritumcfflauit, amp;apad Deum non ftnefrüdu manftt, dédit etiam potcftatem viris religiofis ex-aundiadhaiafmodi bellum,Uteris faisindalgentialibasj Surtimus Pôtifex, bea-tiftîmi Andreæ caput antequam exiait, proceifionalitercam clero ad vrbem tu-lit, magnacum deuotione, quod Thomas Palçologus obtalit.
Annocodê)Circa Margaretas,cômanitas in Dànti/co,clanculo voluitoccide-rêcohfalatam,q,virmagnXfpbiratisindicaaitconfiilataiinfedeconfulatus,S£‘
, nbsp;nbsp;nbsp;Capti fant principales huiulmodi facinoris.S^côfeffi funt q, huiuftnodi tradime-
tû traftaucruntmutuo iv. annis plulquam curh quadringetis ciuibus,vndc pluf-quâ Lx.dccapitati fant,prasferrim potenttores.dcindeconfalatus vnumqaemqi calemmonait,vtconfcij facinoris talis,ciuirafem indilateexirenc. PoUeaobïc-deruntcaftrum Si opidam Mewe, qaodvicerantcircamciûonis DotntaL
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodem tempore, Laarentij, duoproconfales Gripifwalden, Dieterich Lan
ge, Si Nicolaas von der Oeften, confcij mortis domini Henrici Doâotii Rubc-nouwcn proconfulis volebâtdare /àluum condudum daobusnequam,occifo-ribus eiaÙcm Doóbóris, laûu prxfatorumproconfalum, adquodeommüaitas confentirc nolait, vndedifponebatilli duoproconfalesdecapitate xrv. de fan-guine Rubenouvren, igitur fautores ciüfdem Rubenouxrcn vocata comunitate yna cum certis de conmlata conclufcrunt, vtoccidcrentillos ambos proconfa-lesj quod Si fadum eÛ:,poû:earotaucranteos, vt boni comunisproditores. Ec-ce, en languis dus exquiritur.
Anno eodem venir Martin^ Legatus dcSuecia,vbi intertiummorabatur âm num,amp;pergens de Wifmaria Lubek.pcrdiditante Greuefmolen facculum cum IV. millibus cc.ScxL. HorenisRhenentibus, quosquxdampauperctriainuenit, oRèreasvirofuo, vnde ambo iocundati fane, le Veflientes ôr débita fia foluett-tes,amp;rinde eis oriebaturfuipicio,vndc Dax Henricus dcMckelenburgfecitpe-cuniamabeisexigi,SrprxRabanr. VeniCergoLegatusadDücemitepetenspe-Cuniam, dicens quia cÛ'et Papx amp;Ecclcßx contra Tutcam : Refpondit Ehix Quid me moneris? cum nihil in manibus ineii dederitis. -Legatus ergo licet effet argutus, nihil tarnen pro fecit, fed nudamaniitediir. nbsp;nbsp;nbsp;‘
Eodem anno f circa feRumThomx Apolloli volebancPonrerani tradàotiç
cum
-ocr page 253-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147
cum mille amp;nbsp;(excetitis cquis adunati.vfurpafle ciuitatcm Kolberghe,cum non cflctniüpaxinteteos,qiiodinnotuiïrctciuitati. Cumautemmidflent ly^fca-las ad muros, proconful Peter Sleeft'afcendit tiirres cum ciuibus amp;nbsp;cum lapidi-bus, abcgit eos multum dolentes * fcalis in muro dimiflis, proicdis atmisj ligo-nibus, foflbriis, dolabris, amp;nbsp;aliis ferramentis. Huius facinoris caput fuit t)io-nyfius de Oeften miles. Hæc proximanoélc poft diem Thomæ,recedenCcs au-tcm de ciuitate, inceiidcrunt ciuitatem, amp;nbsp;bona omnia diripuerunt. Cum au-temKolbergcnfcseirentfevindicaturi exercitumulto, vicingciuitates, Stargard amp;nbsp;Stolpe, fe intcrpofuerunt, amp;pacem fecerunu
Anno eodem, altera die Luciæ, confulatus Wifmarien. feniorem procohfu-lem nomine Petrum Langelohan depofuerunc, dicentcs quia falfas litcras eo-feciflet, qui diu in Lubek morabatur, Wifmarienfes vero nlium fuum clericu, 4^1 poftea faétus eft decanusSuerinen. miierunt in turrim, fedipfe Deoiibi proplciö, eisdormientibus exiuit,amp;Romamafcendit. Poftmodiim Lubiccn. cundemPetrumreintroduxetunt, amp;filiuseius abaótionequicuit» amp;fa(ftacft Concordia. Dux patriæetiam fouit eum.
f Anno domini 1464.. ipfodiecircuncifionis illi deDantifcoâcceperunt cä-Itrum amp;nbsp;ciuitatcm Meluinghe, quia intus exeuntespropenßusretinere non poterant infauorcm ordinis,exibant autem,faluiscorporibus amp;nbsp;bonis.
Eodem anno circa carnilfjriuium Iohannes DuxdeLoucnborch,matrimö-iiioduxitfiliam Frederici, MarchionisdeBrandenborch.qua introdUxitHe-ticus Dux de Mekelenborch cum fua Duxilfa, amp;nbsp;matre ipftus fponfç,Marchi0 Veto cum fuis non comparuit.
Anno codem, venit Lubek Epifcopus Crerenf miftus a Pâpa Pio, cum ma-gnisindulgentiisjVrficrctexpeditiocontraTurcam Maumetem,amp;multoni-fuintcntumobtinuit. EtditioresciuesdcLubekproxima aeftate pluresarmâtes miferunt ad Italiam, afeenderunt ctiam quidam maiores de Lubekgt; amp;nbsp;quidam vafalh, cum muliis aliis, fed cis venientibus in vrbem,amp; demum in Anco-nam,inueneruntPajgt;aminfirmitaregrauatum,expelt;ftantem Regem Franciç: I^ucem Burgundiæ, amp;c. qui proraiferunt fe venturos, fed auolaucrunt in anti-quam filuam,quiafcriptumeft, Nolitc confiderc inprinoipibuSi TandemPa-pacxæeerore obiit, data populo liccntia, amp;nbsp;indulgcntiis confirmatis, vt redi-tentad propria, principes ci non afeenderunt} necnaues expedite crant J ideo faftaeftconfufio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
f Eodem anno redudus eft Archiepifeopus Vpfalen.inSiieciam, quern Ci-piiuum abduXerat Rex Chriftiernus in Daciam, finc çauia, vt dicebatur, quia ddexit regem, fed fufurroncs tunc ficut nunc florucrunt,amp; Sued reuocauetut
Carolum de Dantifco,petentes veniam ab co,co qüodabiecerant eum. Qui feuerfus, fidem non inuenit, idco rcquici fe dedit, amp;nbsp;de regno amplius fe non mtermifit, quia Epifcopus Vpfalen. plus fecit cos adhærete Chriftiefno.
Anno eodem, poft odauas Pafehæ, Epifcopus Lubicen. Arnoldus,confula-tus ibidem, cum certis de capitulo Lubicenii, iuerunt Dantifeum nauigio, eX-penfis tnultis, pro pace firmäda inter dominum Regem Poloniæ, amp;nbsp;Ordinem) amp;ciuitatesPrutcnas,amp; vfque Aflumptionistraólarunt, fed nihilprofeccrunt, quiailli de Dantifco Regem informabant quod milfi à Confulatu Lubicen. fo-ucret ordinem plufqua iuftitiam,ideo non permifit cos in fuam venire præfetl-tiam. Poftea tarnen fub eifdem articulis tuncexaratis, concordati func. Ciui* uitates maritime Slauic$,qusE huiufmodidiztarainftruxerunc.prælatispræfa» tis aduocatis morabantur in Thorne quaft in vmbilico, fed in caiTumlabo* rabane. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,
Eodemanno, amp;præcedcnti immediate eratgrauis peftilentia in Lubek, ae in omnibus finibus Alcmanix, amp;nbsp;in Dacia, Suecia, Liuonia amp;nbsp;Pruflia. Dcfcen-ditcnimdcRhenoanno Lxiii. necrecepitiftapeftis cura medicinæ.fed fçpius côttariis infirmi curabantur vitra lpem,amp; diarauit in Lubeke vfq; poft Martini-
X 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An-
-ocr page 254-44« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTIAVCTORIS
Anno eodemmiferunc Breinenfcs, illi de vulgo, circa natiuitatis Marix, trcS proconiules in turrim, amp;c vnuni confulcm artauerunc in domum propriam fin6 exitUjdiccntes quod proderent iccrcta ciuitatis ipfi Comiti Gherardo de Oldc-borch,quia emictentcs foldatos contra Gherardü, fçpc vlulando rcmeabant.ha-bebant adhuc plures caulas contra cos. In proximo tarnen iciunio eruebantun non line talliisj licet delictum non fatebantun
Circa idem tempus obiit Otto Dux Stcttincn. amp;nbsp;Frederic’ Marchio Braden-burgen.obtinuitpatriam abimpcratore Frederico i ii. diccns non alios eflchc-redes, Sc cum reuerfus efl'et, amp;nbsp;homagium petcret, obftiterunt fibi Dux Ericus de Pomerania, amp;Dux V/artslaff de Wolghaft,prohibentesvafallos, necihö-magium prçftarent,quia ipli hcredes patrix exifterent, quamobrcm poftca plu-ra bella commifla funr.
Fodem anno poft Michaelis obiit Frcdericus Epifcopus Magdcburgen. nä-tus Comes de Bichclinghe,vir limplcx amp;nbsp;bonus amp;nbsp;mnitæ dcuotionis rcformans multamonafteria, vtriufq; fcxus, poft cuius mortem eicélus amp;nbsp;vocatus eft in E-pifeopum, Epifcopus Monafterien. Dux Bauariæ, vir bonus, amp;nbsp;modeftus, quia lie fieri pctiit idem venerâdus pater Fredericus.fuæçgritudinis in leólo. Ifte Mo-nafterien. fuit vir bonus fed indebitatus, ideo indignati funt Capitulates in ciuS recelfu, fperabant cnim quod cum eis perpetue voluiflet pernodafl'e.
Anno ifto codem i Cofinas de Medicis fuæ ætatis ciuis Florcntinus maximus, opcribus permaxime felix, obiit in villa Ceragio prope Florcntiain, qui fuit pa^ ter omnium'Florentinorum atquepatriciüs, maxime pauperum.
Piusquoque, Pontificum fummus,itincrisiaôlationeamp; febrefatigatus, An-conæ xix. Kalend Septcmbris,gloriaingentivitafunétus, Romamfolennifü-nere offertur,ad quem,eo adhuc fpirante.Dux Venetorum cum multis Veneto-rum maioribus folennibus nauibus venin
Ecdem tcrrtpore circa Michaelis,cum Wernerus de Bülow, caftrum Hitzkef circa Albeam inhabitaret, amp;nbsp;praidonibus Magnopolen. iter tutumfuisetiam nauibus praberet interramLuneburgenfium, venitDux Otto dc Luneburg, Werneroabfente,amp; vfurpauitidemcaftrum, quodamp;finalitcrobtinuit,multis tarnen deprçdationibus vieifl'ini commiflisy fed proximo in ieiunio firmata eftpax.
Ç Annodomini 146'7. Paulusfecundus j natioric Verictus, infumrhum ciciftus eft pontificem, in numero pontificum eexx. annisfedit vinclegantisftatursc füit, libens aurum vidit. IftceftannusimperijFrcdcrici tertij xxvi.statisvcro to'tius mundi, fexrufmillefimus fexcentefimus lxiv.
C Eodem tempore Sundenfcsmultaperpcfli mala a Ducc Poincfanixamp;vafal-lisdiucrfis,GrcaueruntnouosproconfuIes iv. ad arma valentes, quiaalij iv.grä^ dæui erant, equitarc non valentes. Exiuerunt ergo potenter cum Gripifwaldc-fibus, amp;multaprædonumlatibuladeftruxerunt, fecombuflerunt,caftrumet-iamTorgheloWjprædonibus plenum,eis Väldcnociuum, folo xquarunt, amp;ma-lignis de mediofublatis, faóta eft pax, pacem quxrcntibus.Habcbant enim cam-piduótorem validum de ducatu Luneburgenfi.
lt; A nno codem circa carnifpriuium venir Gherardus Comes dc Oldcnborch in Holtfatiam, amp;nbsp;monitis vafaHis, fuis fideiuftbribus, vt darétfibi XL. milliamar-carum de patria, quiafiediffinitum fuit, quando frater eins ChrifticrnusfaCtüs eft Dux in ducatu, amp;nbsp;Comes in Holfiitia, qui dum non haberent vt folucrentv-furpauir fibi caftra patriae,conniuente fibi clanculo Chriftierno,diccns quia ipfe Verus haberetur heres, amp;nbsp;dulci aftatu contraxit fauorcs amp;nbsp;amicitias quafi cum 0-mnibus. Veniente ergo Rege poft Pafcha ad feripra Holfatorum, coram Kilo-neque diaeta feruata, cum ciuitatibus amp;nbsp;militia patriae, fada eft Gherardo noua cautio fuper certis terminis, amp;nbsp;quieuit paululum.
Eodem tempore Rex Poloniae cepit Marinum Icgatum, amp;nbsp;multis cum cxplu. mauicthefauri5,quo audito arreftatafunt bonafuain Lubek cxiftcntiaperfifca-tiuin
-ocr page 255-CHRONIC A s CL A VIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^
rium Papæ Henricum Pomerc, canonicum Lubicen.Dcmum per Regem Da-ciæ. Habuit inter cetera plureslibros, quos à Danis amp;Suecis argute abftulir. Hos credcbantur Gothi abftulifle de vrbe Romana amp;nbsp;çircumcirca,quando vr-bemdeuaftarunt, annodomini cccLXxvin. Finaliter tarnenceflauitfifcarius Papæ amp;nbsp;nuncius Regis omnia obtinuit in Lubeke amp;nbsp;Luneburg, pones fideiuC-Gres commiflariis bonorum de indemnitatc Marinus no deditRegiquartam partem prouentuum, vt promidt, igitur, amp;c.
Anno codem AlTumptionisMariæ, Bremêfesvnacum EpifcopoMonafte-rien, inuafcrunt populofe tcrram Ghcrardi de Oldenburg, amp;nbsp;vfurpabat vnam Ecclefiam, quam fibi Gherardus firmauit in fortalitium amp;nbsp;domû refugij, mu-neribus enim amp;nbsp;precibus allexerunt Bremenfes eundem Epifcopum fibi in lids confortem. Gherardus veto timoré conculTus, treugaspetiit, compromit-tcnsinEpifcopum Vcrdenfem.amp;ducem Ottonem deLuneburg.timuitenim obfidionem ipfius Oldenburg,fed tarnen in conclufionefuit minus bene con-rentus, fed obftriótus quieuit.
Eadem xftate cepit Benedidus de Alcuelde qucndam Comitem de Manfi. leid, in ducatu, qui quidem Comes afibeiauitdominaingenuamDorotheam, relidä Ducis Adolphi,quando reuerfa eft de partibus Turingiæin Holfatiam. Fuit enim conlanguineus eius, idco ob eins rcuerentiam iuit cum ea. Eadcm Dorothea fecic quefimoniam coram Rege Chriftierno,qui præcepit verbo,vt dimitteretur, fed Benediâus nouit Regis mentem, amp;nbsp;requifiuit ab eodem comité IV. milliaflorenorum. Sic redditafunt mala pro bonis, ipfaenimeduca-üitRegetn.Gherarduamp;Mauriciumfratres,tempore eorum iuuentutis,in domo Adolphi. In fine licentiatus eft, vt partes peteret, pro pecunia colligcnda, Suod amp;nbsp;fecit, amp;nbsp;diu in Lubek manfit.
Eoddm tempore fuit portus in Trauemunde emendatus, multis ciftis cone-’fiSjcumlapidibusinaquismerfis,öceuidenterportusprofundätuseft. Hoc exemplar vifum fuit à legatis in portu Dantifci.
f Anno eodem placitarunt Lubicenfes amp;nbsp;Anglici in Häborch, fuper damnis, quæpaflusfuitKopmannusin Anglia, fed Anglici nolcbanttradari, ideoalia diætainftruftaeft.
f Circa idem tempus venir in Lubck Dux Iohannes de Loucnborch, cum E-pifcopoRazeburgenfiöi quibufdam aliis, vtaudiretlitterasfigillatasquas ha-Duit confulatus fuper Moinc, qaibus ledis, contriftatus eft, intclliges quod ius fuiiin effet breue, poftea adduxit patrem vxoris fuaî, Marchionem Frederi-eum.quicüaudiffctliteras, filcnccrrccclfit,confulatunonfalutato,ftatim poft Guentionisfandçcrucis.vt infra annodomini 1467.
f Eodem anno erat tumultus maximus in Gallia, ira vt in ciuitate Parifienfi v-no die vitra trecenra mdlia populi fumèrent arma, Carolus enim iunior regni, lauente fibi militia, cgit contra regem.
Anno domini 1466.in vigiliapurificationisMarias, quæfuitVeneris obiit dominus ArnoldusWiftfael,DecretorumDodor, amp;nbsp;LegumLicentiatus va-lentilfimus, EpifcopusLubicenfis xxii.virperutilisdiœcefi, amp;deüotus, qui fæpius in officio fuo amariffime fleuit, amp;nbsp;eledus eft magifter Albert® Krumme-diek, de Gnguine militari Hoifat0rum,vt didum eft in fummario pontificum, Hic in vigiha Michaelis quæ fuit dominica,confecratus cft,amp; magnas fecit ex-penfas, prælatis efi coronantibus, toti capitule, toti confulatui, amp;nbsp;valallis Hol-latisamp;Magnopolenfibus iii. amp;ampliusdiebus, in curia Epifcopali.
Eodem anno in ieiunio rcceptus eft Comes Mauritius de Permund, à Lubi-cefibus m armidudorem, fuit enim firmiffimus equi afeenfor atque feffor, poft mortem ipfius Clamoris Bufch,militis dc Wiftfalia, qui obiit in Lubek, anno 14^4. inpefte, qm rccepturus ccreum in agone dixit, da mihi nunc haftam finalem,
Anno eodem fpoHati funt currus in Rezeborch in holpitio, circa Albeara, qui
-ocr page 256-isó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏNCERTI AVCTORÏS ’
qüi Vénérant de Frankfordia\ à quibufdam vafallis dc Magnopoli, non tarnen, duce Henrico confcio, vt diccbatur, licet quidam ferui fui intercrat,amp;diftfa-da funt bóna pretmfa, coralli, piper, cericum, margaritæ, ècc. Et Lubicenfes i-rati funt valde, eo quod hæe in foribusficrcnt, timuitque Dux, amp;nbsp;confternatus fcripfit domino Duci I ohanni de LoUenborch, vt exordiretur cum Lunebur-genfibus dixtameadem dccaufa,neLubicéfcsadmodum formicarum cfFun-’ derencur. Etpoft muica pacificati funt,bonis foluendis Ccrtis temporibus,prx-
fentibüs ciüitatenfibus inSIükopjfideiufTonbusiDucedatis. Dehincrelata funt bona illa partim à vafallis in Schoncberch, pro difperfisVcro bonis dixc-runt fidcm folutionis ipfi fidciufTorcs, vt didüm eft.
Eodern rempore muka mala intulitDui Fredcricus ipfisciuitatibus trans Albcam.ldeo poft Pafchalia firmiflimum inierunt mutuo fcedus ipfi ciuïtatcn-fes, amp;nbsp;ccontra multa damna amp;nbsp;incommoda, foldatis vocatis ipfi Frederico in-tulerunt
AnnoeodcminneruatuseftMagifterlohannciLangtIohanaWifmargen-fibüs, qui poftea fadus eft Suerinen. DccanuS,
Eodcm anno domina Dorothea, rclida domini AdoIphiComitisdcHoI-latia, iritrauit T uringiam, vnde orta fuit, committens Rendisborch ,amp; omnia fua,ipfi Nieolao de Prato,vafallo amp;nbsp;aduocato fuo. Ea enim abfente, venit Ghe-rardusComes de Oldenborch, amp;vfurpaüit omniaeiufdem nobilis dominx bona, vitalitia in rota Holfatia, immcmoromnium bonorum fibi amp;nbsp;fratribuï fuis abeadem ingenua domina impcnfis. Quæ cum reucrteretur, flens amp;nbsp;eiu-lans qucrulando apud Regem Daciæ Chnfticrnum vix obtinuit, vt eidem fin-gulis annis aliqua pecunia mitteretur de eifdem bonis, amp;nbsp;dehinc reuerfa eft ad Turingiam.
Anno eodern circa feftum Michaelispacificati funt Pruteni amp;nbsp;Ordo,amp; Rcx Danorum Chrifticrnus extorfitgraucs precarias ab ipfis Hollatis,licet in fua c-ledione feriofe promiferir, in multis annis fuis primis, non fic fe fadurum.
Eodern tempore emit coùfulatus Lubicen. Ritzerouvre curiam cum fuis^t-tincntiis, à lohanneRitzcrou'W^, qui mcruDucisdeLouenborchhuiufmodi bona alienauir, quia milita mala libi intulit idem Dux,
Annoeodern,circafeftumfandi Andrea:ciuitatestrans Albeamdiffcdcrat . ipii Wilhcimoducide Brunfwik,eoquodfouitduccmFrcdericûfifiumfuum, valde hoftilem ipfis Ciuitatibus.
Eodem anno, Pnmofcs Florentini concertabant deprioratu, amp;nbsp;vulgus in horribiles icinditurpartes,
ifto eodcm anno, SummuspontifexPauIuslècundus, publico confiftorio GcorgiumfiucGherfîcumBohcmiæregemhxrefidamnat, dignitatcmquc à regno priuat.
Annodomini 146’7. Cornes Palatinuscum multisprincipibus voluitcarnif priuiate in Colonia, in finem, vt traditorie vfurparent ciuitatem, fed eis falud condudu dato à confulatu, diuina diïpofitione cucnit,vt quidam ibidem infir-mareturLantgrauiUs dc Ghemcn, qui faciensfibiconfcicntiammagnamdc huiufmoditradimento,confitcbaturiàcerdotihuiufmodidclidum,iniungens fibi quod ftatim eo fublato, admonerct confuJatum, quod amp;nbsp;fadum eft, vnde ortum eft murmur magnum, quodduminnotuitprincipibus,negatiuamda-bantjConfulatus tarnen fîngulis nodibus vitra quadringentos armatos ordina« uitcuftodiæciuitatis, Si Aftroth obticuic.
Eodem anno dominabatur Cornes Gherardus de Oldenborçh in Hoflàtia, vtMarfcalcus domini Regis Daciae, amp;nbsp;RexobligabaturLubicenfibus in magna fumma pecuniæ, præftitis fideiuflôrib’dcHolIatia fub certo pado. Rcuo-lutoautem terminomonitifunt,vtintrarcnt Lubek,nec cxirent,nififolutionc fadaprout padi funt, amp;nbsp;fic fadum eft.
Anno eodem reuercebatur Marinus dc Frageno Legatus.vtreciperetbona,
GlUl-
-ocr page 257-CHRONICA s CL A VIC A.
ciuibus in Lubek amp;nbsp;Luneborch commiflis,amp; nemo fibi dabat, quia Rex Dacie approximauit huiufmodi fibi per cancellarium fuum vt fupra patui6,anno lxv. comminabatur Marinus fententiasexcomunicationis, fed nihil profecit, quia niulgcredefiftere noluit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . ,
Eodem anno, inuentiohis crucis, venir Lubek Marchio Fredericus cum lo-hannedeLoucnborch,propter Moine,vcdiótumeftfupraanno lxv. Fecicta’-nien confulatus çuftodiri perfoldatos Moine, amp;nbsp;circumfodic vallo nouo Ber-gherdorp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
Anno eodempoft Pafchalia,ciuitates trans Albeam, hoftilesipfi WilheJmo deBrunfvrik, propter Fredericum filiumeius,exeuntesdeftruxerunt tortali-tiuinWelkcnborg vfqueadfolurn, amp;nbsp;oppidum Gherdenceperuntcumraultis vafallis, rufticis amp;nbsp;diuerfis bonis. Principes in circuitu comperto ciuitatum fe-rio,inftruxeruntdixtamintereos. Dehinc in Quedelenborgfirmataeftpax, amp;nbsp;Wilhelmus conftituit pacis fideiulfores. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,
Eodem anno poft Petri amp;nbsp;Pauli rcintroduólus eftPetrusLangelohanpro-conful, cum omni honore in Wifmariam ,amp; filius eius cclTauit ab adione contra Wifmarien. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
f Anno eodem, cum comes Gherardus de Oldenborch, vfurpalTet Godtorp-pe,Hanrouwe,Zcgcberch,Rendisborch,amp;c. infurrexeruntmaiorespatriaî contra eum, aliis regi vt domino, aliis Gherardo adhærentibus. Tandem Rex compulfus venir, amp;nbsp;Ezâz diæta, Gherardus caute ante Zeghcberch tenctur, Si. vtcaftrumafeendatin cuftodiam,iubetur,quodiibifans difplicuit, ibi diu in , cuftodiapermanftt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..... t
f Eodem anno lacobi magna fuit diætadnNurenberga, mißtenimibiPapa Legatum vnum Cardinalem, Sc vnum Epifcopum,vtadmonerencElelt;ftores Imperij, ac principes amp;nbsp;ciuiptc.s, vt Tufcae refiltentia fieret cum primis.Hoc i-pfuin feripfit Sc Impcratori Frederico Tertio,qui huiüfmodi fçpius obaudiuit, quiainilitiamnohcolüit. Plures tarnen principes non venerunt. Ideopræfixa eftaliadiætatrium Regum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;.
lftoeodcmannocircafcftum,Matthæi Apoftoli,ipfiLuneburgenfcs, adin-uentionibusftudiüfi, de feirudömini DucisfüiOttonis, horribileerexerunt theloncuindeoninibusbonis,eis vtipfiaffirmabant, ablmperatoreFrederi-' coconceiruin,fcd diü non durauit, quid contra omnem rationcihfuit.
Eodem anno poft Michaelis dominus Otto Dux Luneburgcnfis,duxitin v-xorêjfiliam Comitis de Aftduw,morantis in ßrabantia,cum xxx. milibus mar-carum, in quodamcaftro Zelle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , .
Annodomini 1468. Lubicenfes, Hamburgenfes, Luneburgenies,atqjWif-margenfesnouum nummifmagroftbrufecerunt. Et Rex Danorum Chriftier-nus circa Iohannis Baptiftæ, cepit quatuor onuftas preciofafque naues ipfis Anghs, cum multis bonis,co quod occidiflent eiùfdé præfeftum annoprxteri-to,in Islandia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ~ _ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- . ,
Eodem anno BohemipugnabantpopulolêcontraImperatorem Frederica Tcrtium in Auftria, fua paterna hæreditate. Ecce aquilæ volatus quomodo eft accürtatus, vt proprium non defendat nidum. In fine tarnen finali congrega-uit ImperatorFredericus vitra quatuordecim populi millia, quibus cognitis Gcriicus, fiue Georgius Rex Bohemiæ, faótus eft profugus cum fuis filiis duo-bus, amp;nbsp;cum toto exercitu fuo. Rex quoque V ngarix infecutus eft eos, amp;nbsp;pluri-mos occidit, dominus tarnen de Myfzna Sc Cornes Thuringiæ Sc dominus Albertus Marchio,minds oderunt Boliemos hæreticos iftos,licet contra mandatum domini Papæ Pauli, non fine culpa eorum, alias rex Mathias, Rex Vnga-riacjomncs hçreticos iftos,in qüodam incendiftet monafterio.quod cum iaiäu-ra populi fui obfedit. Da munera fummis, id wert wol recht dat darkrum is, Sc econtra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.
Anno eodem, cirea Magdalena: Rex Danorum Chriftiernus, qdofdam piratas mi-
-ocr page 258-tas mifit ad mare, quafi contra Succos ituros, qui honoris immemoreS, fpoliâ-bant quofcunque, vndeinrer ccteras rapuerunc dùàs naues ohuftas cum bonis Lu bicchum, vnam ex Suecia de S tokkeshoi mis, aliam ex Liuohia de Rigis vè-nientes, Mifcrüt ergo Lubicenfes prothonotarium pro eifdem bonis, fed quiâ complacuitRegi amp;nbsp;Reginæ ineifdembonis, nihil abftulit idem Prothonota-rius. Potentes potenter cormentapatientur. Sapientiæ vi. Monuitigiturcori-fulatus inlUtores fuos in Liuonia,amp; permanfit vnufqüifqüe inlôco fuo, quo vi-
' fo, malcdiâi ifti mare deferuerunt.
lt;5’ Eodem tempore ante feftümnâtiuitatis Mariæ, dominus FredericusMar-chio Brandenburgeniis, intrauitterramPomeraniæ manu valida, vtfupraan-no domini I4lt;j4. amp;pertradimentummolendinatorisobtinuitcaftrum Veer-rade, amp;nbsp;Torgelouwcaiirum, amp;nbsp;oppidum Ghaertze. Lt infauorem eiufdëFre-dericiMarchionisprædidi venir dominus FIcnricus DuxMagnopolen.amp;ob-fedit oppidum Trepetouw, iaciens igneaiacula, fed nihil profecit, quia erat oppidum bene munitum vafallis, ac viélüalibus Si foflatis. Ignibus tatnen in fine circumquaque vallati, intromiferunt ducem MagnopOlenfem Henricum, qui veto dimilfis ducentis vafallis amp;nbsp;foldatisin oppido prædiélo,remeauit, qui omnes per Ducem PomeraniaîfuntcapriuatiatqueocciKi. Nam currufophi-fticc in porta confraëlo, intrauerunt Pomerani,
Eodem tempore. ComesGherardusdeOldenborch,frater Chriftierni Régis Danorum, leuauit immenfam pecuniam in terra Hollàtiæ, fed tarnen fiin-plicitate vulpina.
Item eodem tempore,poft feftum Martini Epifcopi.mcrfus eft quidam nau-ta didus Vrome, iturus Reualiam cû multis inftitoribus diuitibus, amp;nbsp;plufquaih ducentis therlingis panni.Et fadus eft ingens ludus in Lubek.
Eodem temporeanteChrifti natalemvenerunt xxx. Ditmartici Lubek, amp;nbsp;nomine totius patriæ eorum cum £ ubicen. fœdus inierunt ad x. annos, lt;nbsp;Anno eodem Leodium vrbs Gcrmaniæ populofilTima, à CatoloBurgun-dionum Duce, præfente amp;nbsp;fauente Lodowico Francorum rege, ekpugnatur, diripitur, amp;incendituriquoniamfuUmexförore nepotem eorum pralulemih vincula coniecilfent.
lt; Eodem anno, fummusPontifexPaulüsmetuipfiusTurciçpattesItaliæpa-cificarc lub pœnaexcommunicationisenifuseft.
Item, Maumetes Turcatum Imperator amp;nbsp;Machometi cultor, Syrios, Æ^y* ptiofque magno prælio fuperat, regni fui anno xin.
Annodomini 1469. ImperatorFredericusreligionisgratia, media hyemt Romam veniens, magnificcntiffimeàfummo PontificefufceptüSi donaeufq; exiftebau
ltem,eademhyemelvranus Axel miles Suecus,cbfidens duo caftraSueciS* in quibus étant fautores Daeiæ Regis, profugatus eft à rege, deinde in Daciam veniensabftulit ci Rex Daeiævitra ccc.viros, inter quos multi de Ûnguine militari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Eodemtempore Palmarû, Mollàtorummaioresquçritabântdevioicntiai-pfius Gherardi comitisin Holfatia, ipficonfulatui Lubicenfi, amp;nifiLubicett^ fes refifterent, manfos etiam eorum amp;nbsp;villas inuaderct. Iniit ergo côfulatus foi-dûs cum eis, vt eis eftet auxilio defenfionis, fed in fine final! extiterunt conlii-latuifatisingrati.
Eodem anno Philippi amp;Iacobieratcomunlsdiæta inLubek, fereomnium ciuitatum de Hanfa, caulàs propter diuerfas.
Anno eodem dédit Papa Paulus magnas amp;nbsp;plenarias indulgentias, omnibus auxilia ferentibus contra malediébum Georgiüm Regem Bohemiæ, Si Matthias Vngariæ Rex magnam eiufdem exercitus partem concutit, ac regni plù-rima partepriuat, iuuantibus eum certis Germaniæ, Pannoniçqueprincipib”, Pannonia,pars eft Hungariæ,conterminaqueilh. Colleda eft entra magna pe-
-ocr page 259-CHRONICA SCLAV IC À. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2'yj
cunia ad ciftam in maiori Ecclefia, fed noctu, validi mendicantes extcri aculeo vifco/oj omnemiftam pccuniam pifcati funtj ideo quidam de iUis poftea in aliis parcibus totatifunu.
Item eodem anno Petri amp;nbsp;Pauli Apoftolorum maiores Holiatijamp; Ditmartici, iniemntfœduscumLubicenfibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Anno eodem venit Marchio Fredericus de Brandenburg.circafeftum lacobi itcrum populofe in terram Stectyn, licet minus iufte, occurritque illi fautor eins Henncus, Dux de Mekelenborch, turma cum multa, limiliter amp;nbsp;Dux Stargar-diæVlncus, cum militia amp;nbsp;vulgo, amp;obfederunt multa dcbellandi amp;dcftruendi fperantia oppidum Vkermunde, fuper Odcram fl cum, in hunc fine, ne ipii Stet-tinenfes frequentarencmare. Duces vero Pomeraniæ, fcilicet amp;nbsp;Bardenles flattes, habebant multam militiam in Vkermunde, protelabacur autem obfidio vf-que poll fellum hatiuitatis Mariç virginis, cum fame amp;nbsp;iniferia lacis magna ipfo-rumobfidencium. Miferunc aucem pro viótualibus fexaginca currus, quos o~ nines cum foldatis lundis, apprehenderunc illi'de Ankelem, quibufdam occi-fis, aliis vetocaptiuacis, inter quos confulumeracvnusWifmargenfis. Fuit e-nim in prædido Vkermunde oppido monachus vnus multum ribaldus lagicus, nigromanticus, magifter bombardarum, valens lagittare omnia qua: voluit, licet inuifa. Tandem autem Rex Poloniæ mifit ad partes vtrafque vtceflarent, quia elTet cos concordaturus amicabili compofitione, aut ipfo iure, quod amp;nbsp;fe-cerunt.Et proximo annofcquenti idem Frcdericus, Marchio de Brandcburch, incurritamentiamexvccordia,eoquodnoncgitprofpere.
Annoeodem, Michaelis, venitChriftiernus RexDaciæLubek, cumGhe-rardofratrefuo, cum tribus Epifcopisamp; militia multa, Iperans quod Sued effent venturi vf ordinatum fuerac per Lubicen. vt eum in regem pacifice fufei-perent, amp;nbsp;morabatur odo amp;nbsp;amplius diebus ibi, quibus fæpius tradatum eft, vt inftitoribus refunderct magna, eis per fc amp;nbsp;fuos illata, amp;nbsp;noluit., tarnen perfeue-rantia conlulatus permotus?!, celTitvtdaret xxv.milliamarcarulh, quibus pro-tune caruit, ideo impignorauit eis Kiloncm, cum fuis prouentibus, in finem, vt datent adhucIohanniRantzouvrcn, tunc morati in vrbe Kilonis v.milliamar- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)
carum, vt eis cederet, amp;nbsp;lie fadum eft, amp;nbsp;venerunc proconfules de Kilone, Rege ptæîcnte, faciehtes homagium Lubicenfibus, fie amp;nbsp;vulgus lapfualicuius tempons in Kilone fecit, amp;nbsp;hoc totum ladum eft, vt Lubicen. dominarentur portui Kilonenfijcafuquoorirenturbella, NouilTimetarnenvencrunt Sued, fedcuni Rege Chriftierno concordare non poterant, quia Regem Carolu abdicate fim-pliciternoluerunt ad vota regis.
5 Eodem tempore dedit Rex fratribus Minoribus de obferuantia, de felle, vt conllruerent in monte ante Odeslo, quod poftea cum pccnituit, amp;nbsp;fic poll multa celTatum eft. Conftruxerant enim primum tuguria in oppido Odeslo, quod , non licetiauit Rex. Pium amp;nbsp;bonum eft pios amp;nbsp;timoratos holpitare, vt tarnen Ec-elcfiæparochialesveteresnonpelTundentur. ,
Annodomini J47o.RexDacia:Chriftiern’clanculointraturusSueciam té-poreniuis, quoddum Sucuis innotuit, congregatifuntj, de populo Chrifticr-ni yltraquingentos viros in via ftrida filuatica occiderunt, intel quos multi erac militates. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
Eodem fere tempore, amp;nbsp;ante, Turca fecit multos ex Chrifticolis abduci, fientes miro modo Sieiulantes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0;
Anno eodem vencrunt in Lubek duo Comités, de Hennenbetghe, amp;nbsp;Manf-ucldcumliterisimperialibus contra Gherardum de Oldenborch, qui fpoliauic cognatam eorum Dorptheam, vxorem duels Adolphi, domina ingenuam fuis vitalitiis, vocabarur ergo Gherardus ad Lubek pro audiendis licteris,led ipfe lic-tcris auditis,fatisfacere non curauit: Sed peciit fibi homagium fieri modico temporis intetuallo,ab ipfis Frifonibus deEyderftcdcn,amp; circumcu:ca,oftenfa qua-
* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dam
-ocr page 260-1
xy4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏNCERTI AVCTORiS ‘
datnlireraChriftierni Regis, fraths fui, continente vt iidem Frifones eum 'i;^é-•* cognofcerent vtïuum dominum naturalem, -ftatiin ranïeh poïb, feil. Philippi ôc lacobi, fcripfit Rexcontrarium,in vnaautcm ipfarum anguis dclitebatlitcraru, cömmune vulgus fibiliomagium fecit, led non illi de militia. Tririitatis ergo ad fcriptaReginævenitRex, Srcertadiætaferuata, amp;nbsp;Rege querimoniam corani ciuitatenfibus amp;nbsp;militia, de rehuïufmodi proponente, dixit Gherardus : Ete-go fum hcres patriæ. Iniit ergo Rex concilium cumciuitatehfibus ife conlilia-tiis, amp;nbsp;Ghetardus noâreper inuia amp;nbsp;dénia, hofpite non lalutaro clam receflir, quia vidit contra fe turbam tumultuantem, receflit ergo, Sc nunquain eft ad candcmpatriamreucrftis. Hie quidam dicunteum priustehtumcaptiuumin Zegheberch,in camera lapidea, longo tempore, vtdidum eft. Ft finalitcr lub luramento recufauit omni iuri amp;nbsp;proprietati,quam in patria iftahabere prius le afl'eruit. Sc tic adproprios meauitmanfosfuos, nec tarnenmultumemendatus fuit. Confeederatis igittir. Rege, Hollâtis amp;nbsp;ciuitatenfibus, ligafortiflîma, po-ftea Rex iterum cepit homagiüm terræ, quod tamen Frifohes præfati facere no-lucrunt, amp;nbsp;illi ex Krempermerfeh, nifi atduo ciuitatehliuto perfuafu, quia Ghe-rardtim inuifeerabant. Sic ergo adiutorio ciuitatum, fadus èft iterum rex Chri-ftiernus, dominus totius terrx, fedlapfu teinporum obliuilcebatur aliquâtulura huius beneficij. Gherardus autem de Oldenborch reüérfüs ad lares non emeh-datus, conftruxit fortali tium fuper Weferam,adappellahs foldatos ad depræda-dum Daciam, Sueciam, Holfàtiam, Lubek, amp;nbsp;Hamburgs immemorpromifli SC luramenti, quod fecerat régi Daciæ fratri fuo. Quo comperro,fcripfit illi Rex delîftoret, ne infamis fieret, amp;nbsp;tota pofteritas fua exul. (^ia ftaret cum ciuitati-bu6 iïi feedere contra Gherardum, fecitq; eis fidem, vt ea de caufâ indemnis pet-manerent, Sc fie timoré Icruili conculTus, quieuit.
^ Eodemanno antePentecoftes obiitRexSueciæfehior, nomine Carolus, Sc faôhæ flint diflentiones magnæ de Rege eligendo inter Suecos, quidam enim di-ligebant Chriftiernum, 'alij veto eum odio habebartt, quafi verbis fuis vigoretn nontribuentem.
5 Eodem tempore FredcricnsMarchioincurtit tnelanchöliammaximam, eö quod ad vota lùa achim non fuit in terra Stettin, perfuafu ergofuorum adiit Fra-eoniam,vbi A Ibcrtus frater finis,Burchgrauius deNurenberg, dédit fibiannuos redditus, Sc pattern terræ illius, amp;nbsp;Iohannes filiüs Alberti delcendirin terra Frt-derici, ad gubernandamcam in fuaablentia vfquead hyemem, quandoreuer-tebatur,fedcapuciumtenue decapite fuoiwnrecclfit, poftcavoluitquerimô-niamdarecorainlmperatore, co quod non obtinuifl’ct terram Stcfctinenfiuin, Sc vita funélus, efflauit fpiritüm in aliehis partibus/ afino ixxi, poft triiiifi Regum.
If Anno codeinF^eginaDorothea iniit contôrdiârti cltm vxoredoitiihi Adbl-phidefunélidueisHollâtiæ.vtaccipereteiusvitalitia, lèil. Rendisborch,amp;alia, Sefolucretretardata, feil, duomilha Sc cc. florqrtos, ex parte Gherardi de Oldenborch, tempore öccupationis illörumbonorum, dehincahnueodingeiv tosfiorenosRhenenfes advitamrcliftædOmini Adolphi. o
Eodemanno Dux Iohannes deLouenburgexeulîîtduâs villasindióecëfi Ra-zeburgenfi , amp;inHolfatiadiripuitcerta bona villanorum ipfiusValradiRrtzé'-rou'»'. Fine finälioportuit eum damna réfundere*
Annodomini 1471. TurcaMaumeteshorrenda fecit in Chriftianossideo Papa Paulus multas procefliones Sc ftationes' ih propria perfona pro Chriftianorä ronfolationeamp;redemptioncRomæ.feruàuiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui
lt;5 Eodem anno pofttrium Regum obiit Otto duX Luneburgen.dimitfes hatufh vnius amp;nbsp;dimidij anni, amp;nbsp;terra viölentiis preflaert.
Eodem tempore petiit Gherardus dd Oldenborg Lubiccn. Sc Harhburgen.vt adplacitandum properaret Bremis cumcö, eis vero ibi éXcuntibus, petiit vtte-mirent
-ocr page 261-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xyy
pircnt ad eum extra ciuitatis munitionemjfed ipfi dolum attendentes, nolueröt cxirc, voluit eos inneruafle eo quod intcrfuerunt,quando refignauit Holfatiam.
Eodem tempore circacarnifpriuium, accepit Rex Chriftiernus magnas pre* carias à terra Holfatiæjiion contentus quod frater fuus Gherardus,idem prætc-rito fccerit anno, amp;nbsp;venir Lubek in ieiunio, amp;nbsp;conduxit foldatos, amp;nbsp;in Suecianx poft Pafeha iuit cum cis, pauci reuerfi funt, quia maximû agebatur i bi bellum jlaæftate.
•J Annoeodem, G corgij, fuit magna diaetainftaurata à Papa Pauloamp;Impcra-torc Frederico Tertio. Mifit ergo Paulus cardinalem Senen Picolonincum in. Ratisbpnam, amp;nbsp;multa pro Chrifti fidc vtilia ibi traftata funt, vna cum principi-bus aliis, notauit ramen Imperator non aliud, nifi decimam.
C Eodem tempore Bohemiæ occupator, non verus rex, Georgi’ morbo periit.
Annoeodem concordat!funt Dux Wilhelmus fenior, amp;nbsp;filius ci’Fredericus, ex vna, amp;nbsp;Luneburgeniès ex alia, qui diu ftabant in differentia.
EodemannoobiitVlricus DuxStargardiæ circa feftumMartini, amp;fucceffit ei in hereditäre Henricus dux vîagnopoleniîs.nam DuxVlricuspofteritateca-rait, quia fie concordabantambo principes tempore valitudinis.
Annoeodemcirca lacobi Henricus Epifcopus Brcmenfis.domin’de Svrerc-zeburg, amp;nbsp;Ecclefiac Monafterienfis adminiftrator.indixit bellum ipfi Gherardo de Oldenborch, propter interefieipfiuscaftriDelmenhorft. Turn quia depræ-datus eft idem Gherardus de caftro Delmenhorft viam rcgiam,obfcdit ergo po-p.ilobundeperfratrcmfuumErneftumDclmcnhorft, ic. fccit ctiamLubicen-fesamp;Hamburgerifcsproptervixregiæpaccm, litis confortes, cibatum eft tarnen caftrum contra vellc ipforum obfidentium, ideo pater Epifeopi treugas fe-cit, in finem vt Gherardus mundam viam feruaret: Quod ramen non fecit.
Eodemanno, circa AfTumptionisMariæ faóti funt duoEpifeopi in Ecclefi» Hildcnfemenfi in mala hora, feil. Lantgrauius de Haffia Hermannus, amp;£. Hen^ ningusdedomo, qui fuit Decanus Hildcnfemenfis, quem Papa confirmauir, quiain propriapcrfóna, Romain afeendit, amp;nbsp;in vrbeconfecrationé meruit,quo reuerfo, militates ciufdem diœccfis confpirauerunt contra cum, nolentcs eum proEpifcopo habere, Capitulum tarnen amp;nbsp;ciuitas, Epifcopus Verdenfis, DuX Fiedericus, frater que eins Wilhelmus, antiqui Wilhelmi fily, adhæferunt fibi, ledFredericus excordenon diœcefim. fed feipfumdilexit. Ideo exhis amp;fimili-l’uspoftea in vefanum amp;amentemfadus eft,itavtcöpeditusferuaretur à Wd-helmofratrcfuo.
Annoeodem Bartholomæi coronatus eft Pragæ in regem Bohemiæ N. filius regis Poloniæ, quod indigne tulit Matthias Rex Vngariæ.Nam Papa amp;nbsp;Imperator fecerunt fibi fidem de ifto regno, eo quod mira fecit contraTur cam pro Ec-clcfia,ideo magnum exortum eft bellum inter eos.
Eodem anno Frederico Marchione extra patriam mortuo, venir Albertus frater eius circa Michaelis in Brandenborch, amp;nbsp;honorificc receptus eft vt verus heres. Voluitque occuparcterram Stettinenfem, fcdconcordatumeft, multa cnim mala poftea fecit clero amp;nbsp;exattioncs itaquod didarenr contra eum paftio-uem, proutEuangeliftæ feribuntdePilatocontraChriftum, quod valde tulft indigne.
Anno eodem, fexta Augufti, in diei crcpufculo, folis poft occafum, Pontifex c cxx. in numero, Paulus, in cubiculo,morbo apopicftico vexatus exti nguitur. In cuius locum, nonis Augufti eleélus eft Francifeus, Saona or iundus, vir vita Si dodrinaclarus, qui in ordinc minorum,per oés dignitatis gradus ad Cardinala-tum peruenerat, ôrSixtus iv.appcllatus cft,Ligur’natione,annoFrederici Im-peratoris xxxii.fcditannisferc xiv. multa bona in vrbe fecit, vicos amplificâdo amp;nbsp;platcas omnes lapidibus quadratis fternendo, domufquc Romanorum glo--riofe ædificando, adiutorio ciuium.
Annodni 147x.pofttriumRegû,GherardusdeOldcnborg, acceptis L.flo-
Y X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reni»
-ocr page 262-If a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN C Ë R TI A V G T O RIS
rcnis RhenenfiSuspro ûllio conduftuabinftitoribus, quitnultosparinos deued hebant vïquè in Wildershufen, in Delmenhorft omnia retinuit, ac(i ialuum co.* dnólu non dedi/Tetjdo quod Lubiccn. ci damno fuiflent,quando Holiatiamde^ reliqnif, vc aflcfuit. Sedpcrdenturomnes quiloquunturmcndacium.
Circa idem tempus apparuit cometes magnuspermenfem lanuarium, diri^ gens comam verfus 2^ ephyrttm, quern alij pcrticam, alij afcon dictint. Hie miro modo mortalcs affecitpræ/ercim in Francia, in Burgundia amp;nbsp;circaRbenum,de-* hinc fere per rotaffiEiiropam, infâme, pefteamp;bellis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Iftisdicbus, Luneburgenfèsadinuentionibusftudioiî, inueneruntvtomnej quihabebantapudeos dominium vnius fartaginis, veIpJurium, contribuèrent pro fartagme nongcriras marcas, aut annue tot marcarum datent cófulatui red-ditus, /ciLpro centum marcis,quatuor,amp; ftatim perciperet omnem frudum la.r-taginis in perpetuum, quod confirmuueruntiuramento, amp;nbsp;q, omnesaifumendi in confules ciîènrhuiufmodi iuraturi, nec deccccro confulatus violeccr accipc-retxfe quolibet farraginefexagintamarcarum, ficutconfueucrat, iedtotumce-dcrctpoirefTori. Tali ergo ingeniofubtili pluresredcmcrnntfartagincs Cuos, S£ Vulpecula cautelofè domunculam daxi fine Meloteintrauit,quamnon cfFodit. Jhfupdr ipfiLuneburgcnfcs in ieiunio, in exemplum corruptionis principum e-rexerunt magnum amp;diil'uetumthclon, due veâigal de omnibus bonis ibiven* ditis,auttradu6tis, aHótoritatelmperatoria, fed Ephemera pifeis modico rem'-' pore vixit.
^ tadem æftatc mi/eruntLubicen. multaprecioiabona, incertisnauibusper marc Balneum iiiFlandriam, iungentes cifdem bonis tres alias naues ciuitatis , defenforias, multum egregias, fed in partibus occidccis, id c[l, in der \i/elinghe, traditorieamp;nequitcrpcricrunt Ärcombull^funt, nauiumminiftrisexiftentib*’ in terris ad feincbriandum, per Anglos clam cum populo multo.Duasigiruric-cum duxeruntin Angliam, fed cerbam, feil. Marix Draconcm, quia magna amp;nbsp;difficultermobiliscrat, incenderunt, merees tarnen in aliisnauibusprccioü^ vendita: amp;nbsp;dqibaôtæ/iint.
In proximo fehoPcncccodcsmific Imperator ardua fcripraadLubekiVCCam . gt;nbsp;/piriruaJesquam fecularcspagarentdccimam,vtfieretiter contra paganos,vcr-bo, fed obfurduernnt, Sc nemo illi dabat, quia fcriptiim ed : Nolitc iandum dare canibus.
f Item cire.T. idem tempus credum ell nouum veâigal in Greueimolen, per dominum DucemMagnopolenfcmHenricum,fupcrbonisin{litorum,fcdLubi~ Ccnicspaulopollab huiu/modi feeruerunr.
EademœdaceincincratacIlciuitasErfordiainmagnaparre, eu beatæMaria: Virginis Sc/àndi SeueriEccleiiis, damnofc valde.Lanrgrauius quidemTuringit^ nbsp;nbsp;nbsp;’
cxhereditauitqucndam militem, nomine Abel Viccdom,idecondaxitxiv. in-cen fores inter quos principalis erat monachus ordinisfanâiBenediâi, com- , prehcnficnim funtSchorribiliterpuniti, Scnecatiproutmcrcbantur,inquiftio etiam fada eftpro A bel, ied eminus ambulaban
Anno code, circanatiuitatis Mariae venir Lubek,ßlialmperatoris, vtdiceba^ tur Conftaiitinopolitani, cum cquis Sc curribus iam dcfpófata regi Mofchauix, necpatebatei itcrfecurumperVngariamScPoloniam, honores Scpropinx fa-da? hmtei, fed dum in regnum Venit, immemorfuitomnis bencEcij impend,na animauit regem contra coram Liuoniam ScKopmannum, cauta,ihgcniofi Sc arguta fuit,lcd colore lufeo, nauigio iuit Reualiam,deinde itinerc Torparum in cuius condnibusexceperunt cam honoridccRutheni.
Anno eodem, circa natiuiCatisMarixFrilones clam vocauerunt Comitem Gherardum de Oldenburg, vt, û venirccHuIcm dcretdominus terrx, veniter-go cum armis Sc populo, nauigio, Scdomibusxdidcatisdemagnistruncis, fed in fine viâoria non eft potitus, quia venit Rex /me mora, Sc petitis auxiliis a Dace Magnopolcnti, Sc ciuitatibus Lubek Sc Hamburg} expulfus cd Ghc-rardus,
I
-ocr page 263-CHRONICA SCLAVICA;
tardus, amp;nbsp;nofteclanculo rcecllit, huius yero mali aurores, fecit Rex quofdam rotari,quofdamdccapitari,amp;quofdaindeplumauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
Anno domini 1473. circumcifionis Domini fuerunt maxima: niues longo icmporc.Eodcm tempore orra eftdüTenfioLubicenfiumamp;Hamburgenfiuni contra L uncburgen. ex patte vedigalis erelt;äi, pro quo dabant Imperator! de-Cem milliaflorenorum,amp; Alberto Marchionide Brandenburg, quinque mil-liaftorenorum. Rex cciam Dacia: vetauit fal Luneburgenfîum vendendumin rcgno fuo. Hoc audito, Luneburgen. fua^mifcrunt muucalia in faccum, ceC-faun tempellas vedigalisZ
Anno codem circa fcftum Pcntecoftcs,Dux BurgundionumCarolusfecit multas ftrages in terra Ghelryc, in Zutvelde, Nymyreghen amp;Vynlo.
Eodem tempore Paul’Beneke dePruflia accepitprecioiamnauemfiue tri-,remcm,id eil,eine Galleen,ante portum S wen.eo quod vifitare voluit Anglos. Nemo ergo voluit hui ufmodi nauem intromittere, nifi Stadenfes, quo bona i-ftafunt pro,lcuiori preciodiilraóla, in fine principalis ciufdem nauis aufugir, quiacallidusLombardus fuit. Depoftomnes funtcxcommunicati, quihuiuf-modi preciofos pannos amp;nbsp;alia nobdia de naui cmerunt, licet hoc fieri ciuitates fub magna prohibuerunt pena,fed Euç pomum eft intcrdiólum,amp; tarnen ab ea coineftum, in mala hora.
5 Anno eodem ciuitates maritimæ amp;nbsp;Pruteni habebat diætam in Traieâ:o cir-cafeftumPentccoftescum Anglis, amp;fa(3:aefl:pax cum Rege Franciæ, deinde cumAnglis.
Item eadem æftate Elerus Stake vafallus Holfaticus, eft coram Lubeke propt« dcprædationem in fua iuuenru te faä:am,decapitatus,amp; fepultus apüd prç-dicatotes in vrbis circuitu.
Anno eodem ante Michaelis, Imperator Frcdericus in. amp;nbsp;Burgundionum ÜuxCarolus, conueneruntinTreucri, valdeprcciofecummukisprincipib’ amp;nbsp;militanbus.feceruntque moram ibidem quafi vno mefe.Dux Carolus,poft-quävfurpauitGhelriarn, abimperatore Frederico petiitfibi dari territorium Ghclrenfc,quod habuit pignori ab antiquo Duce Ghelrcnfi,vixit enim adhuG hetes ciufdem patriæ iunior. Ergo Carolus captiofe petiit, nihilominus obti-nuitintentum. Petiit etiamcoronari in Regem, quod quidemnon obtinuit, fed çlanculo facia funt inter eos fponfalia, inter filium Imperatoris Maximilia-nuin, amp;nbsp;filiam Caroli, quod amp;nbsp;effeólum confecutum eft, forlan in detrimetum ciuitatum, in fine tarnen difcelTerunt cum di/plicentia, quantum ad oculura Vutgi.
Anno eodem poft Andrex, obiit pacificus amp;Illuftrrs Dominus,Dux Henricus de Brunfjrik.poftquam prxfuit terras fua; plufquam XL.annis in pace amp;nbsp;ma-fuetudine, cuius opes ftabant in ouibus amp;nbsp;bobus : Ecce alter Iacob, poft cuius mortem, eledus eft frater eius Wilhelmus, fecundum quod idem Dux optauit in leólo ægritudinis fuæ. Si tales foueret terra principes, cuprum verteretuc inaurum, amp;nonauruminfcoriam, amp;vinuminaquam,Ifaiæcap.i. ficutmo-do claret;Ideo veritatc ftante facrx feripturæ, vix pauci inter mille faluabûtur.
Anno domini 1474. poft trium Regum Chriftiernus Rex Daeix, amp;nbsp;Dux do Eouenburg afcenderuntcuriam Romanam, ad Papam videndum.fic muïaue-runtcælum,quantum ad corporum eorum motum,fednon corda,quia furgic Lazarusiamconfuctudine fœtidus,non nifi cum Chrifti magno clamore. Iohannis XI. cap. vencrunt igitur adImperatoremFredericum iii.Regem Da-cixoppidovenerantem,obtinuitq; rex ab eo dominium Ditmarciæ, amp;nbsp;vt Dic-marcia, Holfatia, amp;nbsp;Stormaria, effet ducatus vnus ipfius ciufdem regis, amp;nbsp;iterû conceffit illi noua locanda veôligalia fuper bonis Kopmanni in diftridlu Regis, non obftantibus aliquibus priuilegiisLubicenfium,Hamburgen, fiueLuneburgen. Alberto Marchione exiftente in caufa, vt in fine ciuitatos diuoVciaré-tut amp;nbsp;humiliarentur. Nunquam tamê huiufmodi vfus eft,nec Ditmattici eum y 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro
-ocr page 264-INC E'R-TD A V C TO RIS
pro domino recognofcere voluerunt 11nde venerut ad Ducem MedioIanüitH/ cum muïto honore* dehiaöad.Vrbetn,honore cum maximo,amp;Papa Sixtui/f; foliiiteius cxpénfasin curia, Manebalfeaim in palatio Impcratorisin vrhe/dc? ditqueilli Papa donaria muJta preciôlà,'rolàmque con/eruauitilli, quam ixtaJ reimpartiriConfueuit. Fuirenim Romanis maxima; reuerentiæ, quia feiueruè eum efleRegem Gothorum,hue Gethorum, qui iam amp;Sueci funr.aquibuso^ limvrbsdeuiólaeft, anno fciJ.domini'cccLxxviii. Sed iamfinkefees, vix^ * quiualent troiedues. Defeendendo ergo rediic ad Alberrum Marchioneraa-^ pud Francones,conueriando ibique vfquelacobi. Vitraetiam omniadonati'I uacoceflicmutuomagnampecuniaminMedioIafto, quam poftcalegatispoft eummiflis, nonridendoFoluir» ’ ■'
Eodem anno ad quindenam poft CircumciFonis, nbsp;nbsp;nbsp;cH diçta inter ciuita~
res amp;nbsp;Anglos in Traie(fto,amp; figilJatum eftirerum ciuitatibus àRege Anglorû, VC inftitores Angliam libcre fuis cum mercibus pcterentobtentis nouis priiriquot; Jegiis cum veteribus: Rex namque ifte,'Virtuoftis fuicamp; diledor a:quitatis. '
Annoeodem poftPafchaiia,decapitabaturvaftllusquidam ariteLurk.burg, JLudoJphusdeBodendjk veipiJio,cumferuofuoHafênbalch,captiuatiprimö abilJisde VJtzen.MuItactenimmaiafeceruntinviarcgia, i.- dt-
Eodem anno poft Pentecofte« côfœdcrati func HenricusEpifcop^ßrdtiic^ fts, Lubicenfes, Hammaburgen. amp;Monafterienfes,conrraComicem Gbcrar-dum de OJdenborch, talipado, vtfœdus nonrumperctur,nifi Gherardusiâi tisfaceret vnicuique de damno paffb, indixerunt ftbi beJJum.vna cum Friib*-nibus, terram eiusintranres, multaarduafecérunt,caftrum vnumiiouum fuper Wcferaconftrudum,foioaequaruntjamp;ibidem xt.captiuarunt. Itema-liud fortalitium nomine Herpftede,Lubicenfesmagna vi intrates,ibidemcu-ftodias habentes deuicerunr. Tandem Oldcnborch obieflum amp;nbsp;oppugnatnm eftxiv. diebuif. HisviûsrogabancEpifcopum, comes de Tekelenboreh, comes de HoyajEpiicopus Ofnaburgcfis,Epifcopus Verdenfts, ne funditUs Gbe-rardumeucllcret, ipftenimproeofidemeflenf daturi, quod ad diictam eilet yenturus in Wildershuien ipCo die Egidij. Epifeopas vero eis condeicendir,ied indiæta omnibus comparentibus,Gherard’, vulpina ftmplicitatcrefartus,nii-nime comparuit, quia fatisfacere noJuit, proteiaCa ett igitur diæta vfque Vf^al-burgis, fed Gberardus idem permanfic, amp;nbsp;mafa continuauit.
Anno eodem altera die Panthaleonis Carolus dux Burgundiæobiêdit NuL ham ciuitatem transRhenum,infraColoniam,fine Agrippinamad v- millia-ria,fibi in mala hora. Necdcuiciteam,licecparuafueric,quiaDeuscælieiafti-tic,itavtDuxmiraretur, quia terra, aquifqué cam obfedicduriiïîme, fed cum mulöiiaduratotiuspopulifui. Quando tarnen amp;nbsp;multum gaudioie vifttarunt eum RexDaciæ, rcuerfus ab vrbe Romana Frcdericus de Brunfvrik, Magnus dcMekelenburg, lohannçs de Louenborch Duces, amp;nbsp;Comes de Reppyn, v-nacum Gherardopræfato, iperanresquodomncsciuitatesidemCarolusef ieccradicaturus, fed pluribus expenûspaflîs, quidam eorum, bofpire non fala-tato, cummœrorereceflerunt, Occupauitqueeodem tempore, ipfe Carolus idem,caftrum Lyns in oris Rheni fupra Coloniam,in finem vt Colonienfes ex-tenuaret, fed caftro occupato parum profecic. Tandem Imperator imploratus àCoJonieniîbus,quaiîcosdefenfurus, Coloniæapproximauit,cuirifuisprin-cipibus amp;nbsp;ciuitatibus anno videlicet 1477, inter quos erant iexenti viri deLu-bek beneexpediti, amp;Imperacori beneVift, fed Carolus Alberto fAarchioni,amp;^ Imperatori, oftenditeffigies quaidam leoninas in certis florenorum monctis, ßccciTauicquaflatio. VnuiquifqueautemiuiTuImperatorisad propriarcmea-uit, fed cum mœrore, quia Carolum deglutiuiflent, ûpermiiTi faiffentlmpera^ tor,Leg3tusPapx, Carolus, DuxSaxoniæ Albertus, amp;nbsp;Marchiode Branden-borch AlbertuSjluferunrfubpilcojiedfumusintcrMachabcosfiKftumreide* ' clarabat. .
5quot; An-
-ocr page 265-CHRONICA SCLAVICA;
f Annodominï 147 y.hofpite non falutato Comes G her ar dus reu er fus de Co* lonia, maceratus v/que ad coftas, prædam abftulit Frifonibus ad tempus, at ipfi iterftrilt;9;um,vbi erant ipfi ribaldiexituricumpræda,obferuantes, occiderunt abigeos iftos ducentos quinquaginta, reliqüi quoq-, euaferunt nifu valido,quod Gherardo difpliciiit, poftca ædificatum fortalitium adWeferamper «urn, ne Breme,nfes mare intrarent, Bremenfes deftruxerunt, amp;nbsp;xxv.nequam ibidem re-pertosj ad ccclos mittentes decapitarunt.
Eodem tempdrc multabellageftafiintin fuperiori Burgundia per Sneuos,cotta Carolum*, Burgundionum ducem, amp;:fuos.
Eodem anno Papa Sixtus quartusinftituitcclebrari iubileumdeanno xxv.in XXV.vtomnis hülüfmodigratiam çtasmereretur, proutPaulus, fuus prædecef-forærisdileôtor,conccpit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ.
Item ludæi qui T ridenti degebat, furtim quodam puero Chriftiano arrepto, cui nomen Symoni vi 11. Kalende Aprilisj qui dies Chrifti paflionis fuit, in eo o-paflionis myftetia operatiffunt. Quo diuinitus cognito, iidem ludæi variis fuppliciis necati funt, vt benemeriti. Corpoti vero ipfi pueri, ob maxima, incre-dibiliaquemîràCUla.bafîlicaefedaeft. .1
5 Anno domini 7476. continuata funt bella inBurgundiafuperiori, rediit DuxLotoringiSde Rege Franciæ.videns Carolum Burgundum fere terra fuam oscupafle, amp;nbsp;deuicifle in diebus pacis amp;nbsp;amicitiæ, fœdus iniit cum Sueuis, amp;nbsp;vi-ciflihlmultaardiiaegeruntferetotoannoj cæfufque eft vtrobique populus in-numerus.vbiqueterrarumconfluens. ,
Eodem tempore quidam ribaldus nomine Blikwedel, feruus Lubicenfium, abeis rationabihtcràferuitio emancipatusvamp;licentiatus, cepit deprædari inter Lubec amp;nbsp;Hamburg. Videnfque deos fibi tauore non efl'e, poft multa vt fumus c-uanuit, poftquam in Zegeberh per præfeôtum caftri in yinculis conieéfus fuit, amp;nbsp;inde fatis oblique dimiflus contra vclle Lubicenfium extitit, regina exiftentc incaufa, quædixitilli fidemconftruationis corporalis, vt dicebatur. Sed piimas Eibfcamno,nó dormiuitfinedamno : beatus qui gerit in humeris lanótum Da-tiuÀm.mifitconfulatus Lubicenfis ad eum iudicandum cum fiiis complicibus, fciiptorem iudicij inferioris cum bedellis, fedpaftercs in donato volauerunt in anfquam filuam.
Eodem inno Petrus Bençze', prxfectus dominiDucis Iohannis de Loucn-borch, captiuusduéfusinLubek, in bedolia eft examinatusvfque ad mortem excltfiuc, amp;nbsp;fepulrus in cœmiterio beatæ Virginis, quia plures pauperes Lubi-cer'fo occidit in vinculis in Louenborch, amp;nbsp;fic incidit in lacum quern retendit*
Eôdcmannoj circa Pentecoftes, fuit diæta maioris partis Hanfe inLubek, cu Colôhiènfibus,qui eieéti fuerant de Hanfa,propter damna ciuitatibus illata per cos inLunden in Anglia,fed recompenfare damnum in mandatis non habebat, ideo id^liam'di^tamcompromittebant, fed hoc tantum propter tempus iredi-nicre, proxime tarnen poft, reftituti funt ad Hanlam, ob rogatum Cælaris E-pifeopiTreuerenfis,
Eodem anno loachimMoltzaenvafallus de tcrraBardenfi, captiuus dudusi Ducc Magnopolenfi Magno, ex Icui caufa, explumatus eft à Ducc fere ad mille amp;nbsp;oéhngentas marcas. Poftea idem Magnus duxit in vxorem, filiam Erici Ducis Pomeraniæ. Inftantibus ergo nuptiis in Stettyn, promifit Magnus clenodia circa fexmillia marcarum. Venir igitur idem vafallus cum fuis, amp;nbsp;tulit omnia,quod diftortefonuitinauribus Magnipræfati. Sicobeftepotuit, qui ramen Ducipa-rum aut nihil valuit.
Eodem anno Henricus Epiftopus Monafterienfis, amp;nbsp;prouifor Ecclefiæ Brç-mcnfis,populofeintrauit Amerland terram ComitisGherardi de Oldeborch, amp;nbsp;ad vota fuafucceflit. fed in exitu Bremenfes, qui tunc cum co erant, non fibi obtempérantes, fed proprio capiti innitentes, iuerunt cum praeda., perquodda
Y 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccfpi-
-ocr page 266-icTo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI AVCTORIS
celpitoriüm, amp;nbsp;ibi per eos quos /poliauerat, plures trucidari funt, alij câptiüi da^ £11 lunt in Dclmenhorft,amp; maxime exaótionad.
Eodemanno incendio pcrierunt fere omnia tuguriaKopmannorumLubi-cendüm in Bergis cum ftrumulis piótillis ceteri/que pi/cibus infinitis, nó fine lu-^ £lu Kopmanni, quodam Kopmanno exiftentc in cauia, diólo Hans Caluefijryn-» kcl, cultore Cereris Sé. Bachi, Sc fui iuuenes incinerati fimt*
Eodcm anno cefiaiiit Luneburgenfium veóligalnouum, dcquofuprametu niftedationis aliarum ciuitatum, ventus quoque validus Subfqlanus vehement que, Frifones, Merichmannos, naue/que innumerasconfregit,terriiqueim'T ' puilt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Hoe anno in Morauia, id eft, Meerland repertus eft quidam Heremita, torus hypocrita, namclanculooccidit, amp;nbsp;fœminasoppreflît, fingulis tarnen diebus vii'ginëm Mariam denote iàlutauir, tandem in campis vnamyillanam virginem oppiimere voluit, quæ dum conftanter clamauit, ô Maria adiuua me, erubuit i* pie, aceamdimifitj accepta iponfione ne cuiquam huiufinodi dicçrct,ièd ilia minimetacuit,ideolpieapprehenfus,adignemiudicatus eft, quidumtertio in ignem proiiceretur, femper de igne excuflus eft, quia fepe clamauit, ô Maria miiereremci, cunftis audientibus clamorem fuum, tandem ob tantam gratiam dimiftus eft, cumpcenaprofcriprionis,neicilicet in iftapatria vnquamcompa-reret, iperatur quodemendatus fit, ex gratia beatæMariæ virginis.
Fodem anno multamalafecit, expugnando Carolus Burgundionum Dux in partibus Lotharingiæ, fine finali vidus cecidit, anno lxvii. trium Regum, perçu flus à rufticis.
lt; Item Iohannes de Monte regio,ftimmus fui temporis Aftronomus,àMatthia KegePannoniæ à regnopellitur obfcientiamfuam,venirigitur inNurenber-gam, amp;ibi bencvifusamp;contentuspoft va. annosmortuuseftibidc,cuius nunc Almanach diftrahunturpermundum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
J tem Venetiis, Petrus Mocenicus Dux moritur, in cuius locum Andreas Vé-drammynnusfiuificitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
item circanatalisChriftiobiitGomes Palatinus,fraterRobertiEpiiGopi,Ço-lonicn, quem tarnen quidä recüfabantfibiproEpiicopoquafiperiuriun, ö^per confeqnensindignnm.
Eodemannooccifuseft DuxMedioIanen. Philippus,fiueGalea£^sMariain tempio amp;nbsp;fefto ianóri Stephani Prothomartyris, eo quod detinuitin vfum lubri-enm cuiuidam ciuis nobilis vxorem, amp;nbsp;ab eo rogatus amp;nbsp;correptus, non cefiauir.
Eodemanno, Rex Vngariæ triumpho magno amp;notabilipotituseftdeTur-caruni Imperatore, öcrnultis occifis, obtinuit famoiam TurciæciuitateMsIân.
Annodomini 1477. ciuitas Stolpe in Pomeraniaeftincinerata,fim4iterfi£ Heerneborch.propeLubek.
EodemannoRex Angliævidensaudaciamamp;triumphumSueuorum conr« Carolum, iniitfteduscum eis iexannis,
Item hoc eodemanno Sueui deftruxerut Reymundcaftrum amp;Giuitat£tngt; to-tumque comitatum, eo quod Comes huius patriae, fame xrr, Sueuos inreremir, quorum corpora poftmodum in cäpüm fine honore duxit. Et in rotaltaliama-xima cariftia fuit, tonitrua, fulgura amp;grandines, excerta Dei vihdi£ta,quiaquidam eorumiuuerunt Carolum,mittentesfibimultapreciofâincabalIis,quîE tarnen captiofe omnia Sueui tulerunt.
Eodc anno, Rex Frâciæ bellabat contra Flandrenfes, Carolo mortuo,cupiens fibi fubiicere ea quæprius de dicione erantregis Frâciæ, renitebantur Flandrens cum Duce Celdriæ, fed profugi faóti funt, amp;nbsp;Dux ex certa Dei vindifta ibidc occifus eft, eo quodproprium pattern captiuum tenuif.
Eodem temporepeflimeftabatlmperatorcuRege Vngariæ, amp;Viciifimmul-ta mala egerunt, amp;hoc in ciuitatum fuppreflionem.
Eodem tempore iudicio ignis quinque ribaldi iudicati funt in Hamburg,
eo
-ocr page 267-'I
CHRONICA SCLAVIGA.
ex)quodfeccruntargentum fophifticatum,amp;rcum eisvnavetüla, quç docuic iaucnculas viros contra phas condormire„quam dici mus ruffianam maledida. Circa idem tem|)usconfummataeftporra,houa HoIfatorumanteLubek,vc ddcrctioconfulatusprouideretctiamnondum natis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- it
Eodem tempore, agger due vallum congcûum eft ante Lubek ad occiden-tem, amp;nbsp;lapfuréponsfirmatumeft forCaliwis. Fueruntiftaduo opera, ciuitati valdeproHcua. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(.
Eodem tempore feccrunt Hamburgenfes vallum ad ciuitatis plagam orientale tn-
Eodem anno incineratafuncTrauemudisnoucmvigenæa’dificiorum,cum eiulatu magno iiicolarum. Similiter amp;nbsp;in Odeslo multa ædificia ignis confum-pfit. Ignis cnim nondieit fttfficic, per eombuftibilium appofitionem.
Eodem tempore ceft’auit vedigal graue Regis Daciæ, qui defiderauit à qua-bbetlaftaceruifix, mediam vneiam argéti, fed eiuitates maritimje, poft multa placitaceflarunt.Succi etiam eodem tuncliccntiaruntaRegeChriftierno,di« centes ineadem diæta Koppéhauis, non veile amplius Regi obligati in homagio præftito, quia figilia fua propria irritarcr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Eodemanno circa Iferenloo.in quodam antro cuiufdam alti montis,inuen-lafiint maxima oiTa, amp;nbsp;capita draconum,per quofdam venatores, quos vulpes fugiens direxit ad antrum, maximo lapide claufum,
Eodem anno filins Imperatoris Frederici, i n. hominis inermis, Maximilia-nus nomine, venit Gandauum, ducens Mariam in vxorem, filiam Caroli Duels ßurgödio num , qui Carolus iamoccifus fuit à Sueuis circa Nanficiuitatem Locharingiæ.eademhyemetrium Regum vtmemoratumeft, ficelucidata excitit res, verfa inter Imperatorem Si Carolum, qui ad oculum vulgi cum in-dignacione difcclFerunt, temporibus retroaftis, circa Rhenum, licet fefe dile-xcrant.
Eodem anno, quidam furunculi, quendam occiderunt proconfulem Colonien. cum fua conthorali in ledo proprio, auferentes aurum amp;nbsp;argentum, nee inuenti funt.
5 Eodemanno, monachi ordinis minorum bacchinaliacélébrantes gt;nbsp;occide-tuntguarduanum proprium in Stockesholmis in medio nodis, fxpe increpa-tem quod nimis ftudiofeBacchum colerent, dum matutinum intrare deberec.
5 Eodem anno Rex Mufcauiæ.inuitatos fere omnes maiores natu Nougardiq coram Nougardia, cautelofe captiuauit, amp;nbsp;in Mufeauiam compeditos perdu-xit,amp;ciuitacem Nougardiam occupauit,amp; potentiores Kopmannos fere infinite auro amp;nbsp;argento explumauic, fuofque præfedos ibidem præferens, flauoi ^mlferosefiècit.
f Eodem etiam anno Imperator amp;nbsp;Rex Vngarix pacificati funt ad faciem vulgi,fed funem non diu pacis fadæ feruarunt.Rex Vngariæ natus non fuit de fan* guine regio, licet militari, fed Imperator dedit fibi Vngarlam, pro folafua per* fona.fedimmemorforfanpromifli, Rexduxit filiam Regis Neopolitani in V» xorem, amp;nbsp;pofledit vt iurchereditario regnum, ex quo magna valdefecir pro Chriftianis contra Turcum,amp;nec Papa nec Imperator fibi quicquarn recom-penfiruntjideo metito fibi bene vifum eft. Imperator! nodebereferuarepro* miffa. Cum tarnen Papa Si Imperator multa fibi promiferant, vidoriofitateip obfuamcontraTurcam,videlicetregnum Bohemia?,aliaquoque multa.
Annodomini 1478.inter illosqui falinam gubernabant in Hallaamp;coinn-nitatem,exort.a eft controuerfia magna,itavt communitateconfeia, Dux Sa-xoniæamp;Marchio Mifzncn. intrarent, Sc ciuitatera occupando ßi vfurpando» mittenteseofdem falinæmagiftratus incuftodiam, namquecæca nouercato* tius pacis, difeordia, natum nunquam felicem producit in orbem.Caueant ergo fibi eiuitates ab huiufmodi fupetbia Sc diflencione, quia Accon, Leodi u tn, 2uc-gt;
-ocr page 268-, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
iëi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rNCERTI AVCTORIS
Zutfeldia i Halla amp;quam plurimæ cales, per talifmodiancillantur, Ärmorcin-ceduntancillarutn vïquein prüfens, concordia enimnutritamorem.
EodeannoRupcrtus C omesPaiatinusamp;EpifcopusColonicnfis,noIuit/er-uarc promifla Ecdeßx Colonienfi, ideo captiuum cu duxit Comes, fiucLant-grauius Hermannus, dehinc in Colonia Epifcopatus, merico aucpaflus eft ide Kupertus,quiaeiusmedio intrauichoftiliterCarolusBurgundiæDuxdiœce-fim Colonien, vbi raulca commiftt enormia, Ceil, ante Nulzciam, in Zutueldia amp;rNym\rcgia,amp;ficdealiis vtdiiftumcft.
Eodem anno.Ioannes Dux de Louenborch,ccpit quendam Danum milita-rem.amp;quendamraonachumdeordineprçdicatorumcircaAlbeamfuoindi-ftrilt;ftu,volentesircad vrbem Romanapropcccatis,qua;riturergo vtrum Dux ftrexcommunicarus EtiamquiaSjmonemLent2emanclericum,vicariorum Ecclefiarum Lubicenftum execucorem, in vinculis,iuftifljmain cau/a vicano-rum, contra Dcum amp;nbsp;iuftitiam occidit, amp;nbsp;vt beftiam in reda ad fepulturara duci conienftt.
Eodem anno, Florentin Tub fummamifta, agnus DeiperConanteCacrocho-ro, Francifeus de Patzem,famofus Florentinus,occidir virum optimum in £c-clefia fandiLiberti, lulianumdeMedicis, omniumFlorentinorumprarftan-tiorem, cuius frater nomine Laurentius vir roti orbi in optimis ncrus, vix cua-ftt,armarium fubintrans Fuitenim eodem tunc Florenriis Archiepifeopus Pi-fanus, cor fuumnephandum,pelle ouinaocculcns,qui multos ordinauitarma-tos FJorentias intraturos, in completionem tradimenri contra Floretinos, fed Î illi procraftinantes nonvenerunt, ideo idem Epifeopus ibidem per Florentinos motu repentinofufftatosfufpenfusinteriit. Vnde Papa Sixtus xv.indigna-tus, Florentinos lucre fccic, fed bella poft mul ta res Copitaed, multo cum gra-uamine ipforum Florcntinorum, qui licet iufti erancin cauia.peccaucrunt ta-menin modopracipitesnimis.
Eodem anno Iohannes Chri(lierniregisDacixßlius,amp;po{lpatrismorKtn, Kex Dacia faólus,duxitin vxore, Catharinam, ftliam Ernefti, DucisSaxonix, Eledons Imperij LanrgrauiiqueThuringiæ,circanatiuitatisMaria:,qua™ Albertus, fraterpræfati Ernefti cumplurimisprincipibus, vnacumEpifeopo Merfeburgenftmilitibusnop modicis xxvi. curribus icequitibusvanis,per Roftok duxit in Daciam. Er altera die Luca?,die Luna? rcuertens, in Lubec fa-molam tenuit curiam diebus ahquantulis, haftiludens in foro,amp;ipfo die Vrfu-Ix in propria perlóna in ftipcrioriprxcorio. veCperehora viu.quodquaßinau-ditum fuir, cqucftrehaftiludendoalium nobilcm proftrauic. Lubicenftsglo-riofetraâabanteum, fatis ramenimmemorcm, cum adproprioslaresremca-rct. Altera die quic fuit Veneris, receflîteum ccclx. cquitibus, perMagno-polem amp;nbsp;terram Prignirze repatrians.
Eodemanno Archiepilc. Rigenf Paulus,podmukasiniuriaspaffas, captus ed à Magidroordinis Bernhardo de Borcb,amp;cudodixdepurafus, poftquam iam diu interdiólum Icruatum fuit in diœceû,ob innumera ordinis mala,arque Ipolia ih Ecclefiam Rigen. faifta,cum iamdiu caufapepédiflet in vrbeRomana, amp;nbsp;lapfu temporis ferme cota diœccfis deftruólacft.
AlLmbctus Holfon, Caifanus quoque,Rex Parthiæ, Perûx, Medix, MeCo-pocamix, Armeniæ, amp;c,obiit, cuiusbliusmaior, aliisCratdbasinterfeâisre^ gnapatnslùicepic. Vénetiquoque.poftquamannis xvi.Turca:renitebantur, videntes ci us audaciam arque fortunam, fœdus cum eo inierunt Nonas April. quod valdedilplicuit Papa:Sixto ix. MatthiçRcgi Vngariæ,RegiqucNeopo-Jitano Ferdinando, patri ReginxVngarix. Andreasquoque VcnctiarûDux, fenio confedus, nonis Maij moricur. Cui xv. Kalend. luni), Johannes Moce-nicus Caccefftc. Sixtas veto Papa Florcntinisaquam amp;igncm inrerdicit, quib* indies per Regem Ncopolicanum amp;ComitemHicronymumPapa: nepoccœ bella apcantur.Locuftæetiam per lcaliamvagacac,Brixi£agrumoppidodcua'
ftarunci
-ocr page 269-CHRÖNICA SCLAVICÀ; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20}
ftarut : Maxima autem lues per co ram Italiam vagata eft, adeo vt Venetiis,vitra XXX. millia hominum perierunt, amp;nbsp;plura alia ibi funt faóta»
Anno domini 1479. Maumeto T urcarum Afiæque minoris Imperatori, per omnia ad vota fucceflit, Pannoniam, Hungariæ partem per maxime rapinis amp;nbsp;fpoliis rerum amp;hominum vexauit. Obfcdit quoque caftrum fanfti Perri,quod in Licia Rhodiani poflident, fed cum confufione propulfus eft,
Eodem anno ciues Eenbekcenfes; femper in armis valentes, mifere proftra-ti funt, infidiismalitiofis, à Henrico Lantgrauio de Haffia, domini Ducis Wilhelmi filio, Comite deStaelberge, Comite quoque de Hoenfteen, atqj Comité de Glichen,
Rex quoque Francîæ Ludowicus,bellans contra Maximilianulh Bùrgundiç üucem, perdidit de fuis circa vii. millia, Maximilianus licet vilt;ftor,duo millia virorum ftatim ad cælos mißt, fi ramen Sathaiias non obftïtit.
Eodemanno, MatthiasRexVngariæpugnanscontraMaumétemTurcaru Impcratorem occiditplufquam xl. milliaTurcarum,quosMahometusilicö infinum Abrahæ dcftinauit,putasvidebofMatthiasvero perdidit circa xv.mil-l.ia, quorum pars maxima cælis eft illata, quia pro fide amp;nbsp;patria pugnabanr.
5 Eodem annoRutheni Nougardenfes multamalacommiferunt in partibus lliuoniæ, fœminasphuantcs vberibus, amp;nbsp;viros excentrantes, infantes palis fç-pium infigentes.quofdam in fornaces æftuantes mittentes.fed non longe poft; Suecide WiborgintrantesRufliam,jEquali lance plura folueruht.
Maumetes quoque clalfem in Apuliam mifit, vnde plurimos homines,agriS vaftatis iumentaque abegit.
Eodem anno BernhardusGranenfiS Atchiepifc. videiis quod Matthias Vn-gariç Rex duxi t vxorem,filiam Ferdinand! Regis Neopolitani,contra promif-lum Imperatori Frederico Tertio fattum, vt fupra didum eft anno 1477. curri multothefauro, accorona,quaPannoniæ regescoronantur, in Germaniam aufugit. Ideo Matthias Imperatori bellum mouit, fed nemo illiquid reftituit; immenfusenim thefaurusfuit.
Maumetes etiam Turcarum Imperatoringehriclafle, feil, oftogintafcxtri-teniibus fiuegalcydis, maximaquebcllatorum vi Rhodum petens, necquic-quam m, menfes ibi moratus egir, tarnen poft multas caftri ,quod eft in oriente, amp;nbsp;c i u » ta t is, ecciefixque fandi Anthonij impugnatiohes, partem fui exercU tusmaiorem amifir, Cœlitus enim Chrifti edoftiminiftri, pugnates fineinter-medie, maledidis Turcis fuere miraculo arque terrori maximo, vide infra atl-no proximo de indulgctiis defuper ad has partes inferiores datis. PalTus eft igi-turTurcainiftobelloiaduram xr.milliumvirorumamp;3^plius,
Eodem anno, in monafterio placitis feruatis, tocordati amp;nbsp;pacificati funt cii uitates Sclauicæ, cum Hollandrinis de Amfterdam, amp;nbsp;aliis ciuitatibus ibidem; propter multa damna quæ Holländrinx contra fas eisihtulcrunt? Initum eft ergo fœdus amp;nbsp;treugarum iter ad 24. annos, vt vicilfim pacificc merges fuas di-ftrahcrcnt,quod Maximilianus figillauit.roborans per o-innem fiium diRfióIu, incipiendo treugasannodomini 1480, Philippiamp;lactgt;bi. Sine comtiiutatib-ne amp;nbsp;mercium permutationeatque commcrcio,regna amp;nbsp;ciuitatàs ftarediu ib-eundenonpolTunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. --i;
Anno domini 1480, BernhardusdevtbcMagifterOrdinisih Liuoriiaihtra-uitpopulofe licet fuperuacueRufliam, tentoria fua expandensante Plefeovr, inftindu patrui fui, multis malis inibuti, Simonis deBorch Epifeopi Reualieri, qui non notauit Ruthenos, fed cpifeopatum Tarpatenfem, voluit enim efle v-niuerfahs Epifeopus totius Liuoniç,poftquam multa mala c^it in Ecclefia Hil-denfemenfi,milfus eft à diabolo in Liuoniam. Süéci etiam intrauerutRuffiam ad24. milliaria incendentes, depopulantes, amp;nbsp;occidentes.
Eodem tempore eft pax firmata inter Papam Sixtum 1 v. amp;nbsp;Florehtinbs, fi-militcr quod amp;nbsp;Veneti trium menfiuni fpacio foedus reuocarcntjqUod cö Tur-cafe-
-ocr page 270-1^4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI AVCTORÏS
I
cafccerant, fubintcfïhitiacione.popuJi j amp;nbsp;conuocatione'cetcrorum côtraéôs Chriftifidelium.
Eodem nnnOfprxfeatibas'ciaicacibus 'in Rendisborg, oftenditRcxDaci» ChriftiernusDitmerricis infeudationem fibi faéiamrotiasDitmerdxablm-peraïore, quirefponderunrImperacorcm maleinformatum eÜc,quiamortuo Comité Vkimo ilïiaspacrixïineherede, dedit Fredericus primuseundem có-., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitatutn,amp;comicacüScadenfem,Hartwico ArchiepifcopoBremehß,amp;fui5
fucceïToribus, amp;nbsp;ßcnon eïTent fine domino, perconfequens Rex male nar-rafler, Ärinperpetuumibicfientmanfurbideofirmarü eftnegociumad vnum annum fub rreugis, Rex tarnen obiir, nec Ditmerciam ihrrauic»
Eodem annodecapicaruntHamburgen, xiv.piratas ComitisGerardi, qui ypallagice,’femperdile£iorpacisfaic,poHeaidem Comes captiuauir xxi.Kop-mannos, à quibusiexmiUiadoTeDoramiaßrcaaic,ßc vii. (edingospannivió-Jenterebtinuit.
Eodem anndi anceKilonem, RexDaciar, ciuicatibus amp;nbsp;militia patrixprx-ientibus, ilrenuecaufaUitcontraquendammiIitarem,HenningumPeggbe-vrifcb, qui inhabitauitcafttum paruum TuhdernincomiratuaRege,proxxv. miIiibusmarcarumjquasibideminemit,eoquodiui[fitcuidamcoJonoabfcidi nafum amp;aiiires, alios quoqueCapitari, eo quod contribuerenolebant ad vota fua, cuidametiammufiercu/a: villanx, ßliusHenningiprxdiäiWulfard^'no-minejab/ciditvberaeoquodnoluitpropriumfiJiumabdicate, amp;filiumfuum Iaäare,dicens, nec tibi.necinihiJaótabis. IdemHenningusveniampetiit, Si facereemendam fpopondit, in quibuß:unq}deliquit,etiam collo, fed gratiam non obtinuit, quia Rex furiofe comminaiido equum afcenditfamp;Batdisholm adiit. Ipfe veto Henningus cum paucis bonis DuCem Albertum in Cuilrovf' adiic, fpcrans aliquandogratiam feaccepiurum interpoßcione principum, fed poßquamfedonisexplumauit, ibidem quaß inexilioobiit. Rex veto omnia bonafuainHoJ/atiaobtinuit,poßeHioliem fuamdelicatavalde, Vcrwedf dam, circaoppidhm Oldenbcgt;rgfoloxquauit,nontamen ßnepmnitudiae.Cu poterisquod vis probatvirtus tetuaquid ßs.
Eode anno deiecitRex loachim Rantzouwen de caßro Plane, quia diuer-ias exercuit violentias, poft mortem NicoJai partis fui, necpecuniam recepic quam pater eins Nicolaus in Ploneinemiti quandorexCbriHiernusrecepcus eßper Holfaros in dominum cerrx.
EodemannoBartbolorhxi,RexCbrißicrnusprxfentcEpifcopoLübicenß Alberto St ciuiratibus,in Zcgbebergbehabuit c^Iculum amp;nbsp;racionem cumßiis nobilibuSffuas vrbcs^oÆdencibusStfuisbdeiuûbribus,Stinuentum cßquod fœneracorieadauxeruntcalcuIoRegiscontrafas duccnramilliaquadragihcä-quinque millia marcarum, St dixit Rex: iußum debitum certis terminisiolua,
• ' vfuram vetoBunquam,Stßcfaäumeß, quibufdamtamenmodicumaücntbil ’ foluir.
Eodem anno ante Micbaelis, venir quidam Iohannes de Cardona Çoroés amp;nbsp;prxeeptorordinis fanóti Johannis Bapeißx in Rhodo,non ramen principalis, cûplenariis indulgentiis,quaspiiÆmePapaSixths jv. dißribuit,propter Tur-carn fere in rocaEuropa, necPapaexorshüiuscollelt;ßxpermanßc,Stmerito, quia multos fumptüsfecicvrRbüdianisproßcerenr in ßilutem.EßcnimRbo-dusinfulaper brachium maris a Lida, quaminter cereras terras, peßimus Imperator Turcarum poßidet, disiünäa,babes in fuis oris m ulras alias infulas,fub Rbodianorudirionelocaras, SießRhodasquaß claafara Stforralitium rorias Chrißianiraris, dißans ab Jdierufalcm dacetis milliaribas Teutonicalibas, inter Aquilonem StSubßalaaam, velpaulo plus.'i.
Item Comes Hieronymus nepos Papx, Ceruiam Venerorum oppidu pro-dirione rentauir,poßea Veneti vtPapam placarenr, eum comité cum prxfaro, ßbi focios reddidere. ladxiquoqueMotam oppidum ineolentcs, quod eßin ßai-
VS--.
-ocr page 271-«
CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6j
finibus agriTaurizani amp;nbsp;Fori lulij, baud diflimiliter.quä annis fuperioribus Tri-denti egerant, puerum maótauerunt, quorum tres Venetiis, atroci, fed merito fupplicio, concremabantur.
^Eodcmanno Matthias Pannoniæ Rex ingentiexercituMifiam, quam nunc w alachiam dicunt, populofe ingrefliis eft, tarne nihil memoratu dignum fecit. ÎEodem anno exercitus Maumeti, valida clalTe, multifque hominum millibus puliam adiit, amp;nbsp;ibi xvii. die Hydruntum expugnat, Epifcopum quoque ciui-tatis Stephanum proueélæ ætatis commendabilem virum,apprehenfum in pro-ceflione,corpufqueChrifti pro gratia Dei impetranda gercntcm viuum excoriant , totum der um amp;nbsp;fenes, caballis fubpeditant, muenes abducunt cum fce-mellis innumeris, quibus ad fua vota vh funt. Ideo Papa totis contremifcens præcordiis, fuis fcriptis prouocat omncs principes fibi vicinos, vt propter vifcc-ramifcricordia: Dei, amp;confiderationenouiflimi iudicij j contraTurcamexurgant. Sed heu plumbea corpora ingcntia, nunqüam aut difficulter mouen-tur,
ÎEodem anno, Ludowicus, Gallorum, hue Franciæ Rex, mittens ad Burgun-iamarmatos fcre innumeros contra Maximilianum Ducem Burgundiéç, poft-quam Doblenfes férehominümregis præfati nécaruntcirca xxx.milliar pluribus pecoribus midis, Düblam foloîecitadæquari. Matthias quoque R ex Vnga-hæeodemtempore, multa memoratu optime dignà gelTitcontraTurcam, vc tandem Boflînam, quæ olim Pannonia inferior dicebatur, à Maumeto eri-peret.
Anno eodemftatimante Chrifti natalem,illide Wildershufen,quoddamfor-talitium Gerardi Comitis de Oldenborch diétû de Vlefchborch, obtinuerut, amp;: vnamEcclefiam,quam foldàtieiuidem Gerardi inhabitabât,prædiumfiuefor-,talitium folo æquabant, Ecclefiam autem cum multis nequâ incendebant,amp; vitra XL. metu ignis fugienres câptiuabant.nec propter hæc Gerardus fedeuianté teuocabat, fimilis merito lupo inueterato.
Annodomini i48i.poft:ChriftinatalemRexScytharu,quiamp;Mufcauia:Rex, faftistreugiscumImperatoreTartarorum, populuminnumeru mifit inLiuo-tuam; Qui ibidiétuhorrenda invirosamp;fœminasfacinorainnumeracommife-tunt, quam plures viros amp;nbsp;fœminas abduxerunt, etiam de lànguine militari, Si forfaneorumexigentibuspaéris quia ferme omnes militares Liuoniæ ciuitates deftruere ibidem difponebant.
Eodem anno Rex Mufcauiæ, conniuentiam habês cum principibus Litauiaî, effecit vt Rex Poloniç.homo virtuofus, cû Regina amp;nbsp;filiis vna cû omnibus Chri-ftianis de ritu Ecclefiæ Romanæ, clanculo per principes Litauiæ occiderentur. Sedconcilium Achitofelregi innotuit,amp;circa Michaelis plures deprincipibus fecit decapitari, cum éfl'et eorum verus dns femper Deum præ oculis habens,li-cetiftud hominum genus, pluribuscófueuicimplicarivitiis.ldeonemb féliciter audeatdiutius incuriis conueriari principum. Nam Petrus Apoftolus quam cito venit in atrium principis, multipliciter peccauit. Matthæi xxvi.
Eadem æftatefpiritus exutus cuiufdam ciuis Lubiceniis, honeftæ couerfatio-nis in platea Brunft rate dicta, fæpeuicib’apparuit reliôtæ fuæ amp;nbsp;domefticis fuis, dcfiderans ab eis percgrinationcs perfici, reuelans quod etiam piißima eleemo-' fynanon prodeft, nifl fiat de iuftis bonis, adiecit quoque, quod multi teftamen-tarij condem'nabuntur pro mora amp;nbsp;obliquitate fùa. Relidaveto eius vota ipilus cum multis implcuit, ideo depoft non comparuit.
Annoeodem Gregorij, quidam Gripfwaldenies in cœmiterio dignelapida-bant Epifcopum fuum Caminenfem, qui fuit eis intrufus per Papam. Fuit emm diebus prifeis legatus indulgentiarum in Daciam, Sueciam,amp; Holfatiam, Sc miro modoexplumauitpopulum dominum, eratenim infatiabilisvorago, vtdi-ftum eft fupra. Baptifabatur enim Marinus de Frageno Italus, amp;nbsp;anhelauit ex Epifeopatu ad Cardinalatum, eo quodPapæ manus pecunia indulgentiarum
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcple-
-ocr page 272-tcpleucrat. Qüi Hum vibcm remearct Romanamadurusconträfuam diœce-ßm, dumdiiitiuscfl'etUcifpendcnrw, d^çodaua July cum mœrore/piritum in vrbe efflauitj Sc A ftaroth tenet eum. Fccit enim magnam fua in dioecefi.parcia-litatcm.
Eodem tempore Archiepifcopus Rigen. hiifitlitcrasexcommunicationurii periquendam Lippoldum præpoiicû Rigen. contra Bernhardum de BorchMa-giftrnmordinisin Liuonia, amp;nbsp;iuos cópnces, qui iùismalitiis quad totani Eccle-. iiam Rigen. deuaftabant.amp;elericos cuiulcunq; religionis propul(abant,Epi/co-pumfenioreineuHodiatenebant. QuiquidcmLippoldusdumdiligetiamexe-cutionis peragerctin Lubic,êlt; aliis ciuiratibus, tandem in PruHiaveneno extin-ctuseft. Monachusenim peruerfusdeficitpræomnibusdcficientibus»amp; fipro-ficit Monachus bonus, melioreohomononeft.
Eodem annoEerdinandus Rex Siciliæreftituitomnia oppidaFloretinisablata, vno lolo cxcepto,quo ab his fœderibus ftaretur. Filius quoqi eius Alfonfiis, multisprius acceptis c!adibus,fiiisfiiorumquecopiisHidruntumq,tuncTurcç occuparunr, valida obfidione cinxit.
Eodem anno v.NonasMaij, MaumëtesGræciæ Afiæq;minorisImperator, dum in orientis expeditionem proficifeitur, poflingcntia facinora,terra mariq; gefta, non fine veneni lufjaicionejin exercitu liio moritur, anno imperij Conftä-tinopolirani xxvi..menie xi.diequinto, ad cuius exequiasrotaconciogaudet infernalis. Pofl cuius mortem, cladibus non modicis peradis, Baizetus maior narii filius eins, fratre fuo Zaliabo f ugato, vtrunq-, imperium tam Conftantino-poiitanum, quam Afiæ minoris obtinuit;
Iftisdiebus Matthias, Rex Pannoniæ, id eft, Vngariæ,omnc imperium Tur-carum euicifl'ctexDanubio, fi campidudor Frederici in. Imperatoris,eumno moleflaficr. Ideo oportuir eum redire, amp;nbsp;fe ab Imperatoris copiis defenfare.0 quamfubrilircr ignit diabolus per principumfuperbiam.dicebat tarnen Imperator, hæc Ic ignorafl'e. Spoliatus eil tarnen Baizetus Imperator Tiircarum, perprædidum Matthiam, amp;nbsp;Stephanum Mifiæ,id eil, WalachiæinferiorisEpi-Icopum, tora Mifia fiiperiori. Qui dolens damno, Rilanum oppidum è mani-bus Pannoniæ Regis ilbud eripuit.
Annodomini 148z. Aureus numerus, i.intertiallum vii. cum v. diebuseon-currentibus,litcradominicalis F. CiclusindióFionalisxv. Huiusannitempore hyemts Rex Hungariæ amp;nbsp;Bohcmiædiliedariint principes Mifncn.proptermó-tem niuis,rniricram avgenticontinentis.
Eodem tempore,in FebruariotreugasinieruntRigen, cumordine,poftquam vicilTiinin rnultis feexpugnabar,turrcs, mœniaamp; ædificia bombardisamp;machi-nis dirimendo amp;nbsp;conterciido, fed Ordo pacem non feruauit.
Iftis dicbus cælum valde extitit ferenum, itavt à feptima Februari), i. Efto mi-h i, vfq; poll Pafehç non pluerct in his partibus, licet Palmarum modiefî ninge-bat, exquo Milhagrauicariltiaeftperculla, fed in partibus llagnalibus, poftea frequentiuspluit, ideo ferrilis annus extitit, emebaturenim tonnabutyri pro v* marcis,quæannopræterito valuit xn aut xii. marcas,peftis enim maxima fuerat inarmentis.
Eodemanno 14. Aprilis,ipfadominicaQuafîmodogeniti, obtinuit Archiepifcopus Bremen, fortalitium à comité Gerardo, diélû Wcfterborch,tribus oc-cifis foldatis de fuis.
Eodemanno, Dux Magnopolen. Magnus, nefcioquolpiritudu6lus,vfiirpa-uit officium barbitonforum, præfcindens multorum capillos, quodamp; fuiatten-tare cum éxteris volentes, fæpius fauciati, amp;nbsp;aliquando occifi funt.
Eodem anno poft initium Maij, obiit Epifeopus Suerinen.N.de Pentze, clau-dicans, fed multa prudentia in temporalibus refulgens : Fuit enim de làngiiinc militari. In cuius locum in vigilia Vilîtationis eléftus eft vtriufque luris Do-
-ocr page 273-CHRONICA S CL AVI ca;
- ftorConradusLoftcn, canoniciiS Lubicen.gt;amp; Suerincn.qui pofteadominica LætarcconfeCratùseftinButzov^i . n 'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Eodem ttjmpore 29, Aprilis fada eii pax inter MaximilianumDucemBur^ gundiæ amp;nbsp;Epifcoputn Bremehi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a
Eodemtemporenlaxima fuitpeftii^tiainVillanisLiUoniacj deiblatis amp;exter-minatis aRutlienis, qui'fugiences oWinediam inReualiamj obierunc fingulis diébüs L.aut LX.vcbeftiaedeiblatæ, nonfineöulpaMagiftriordinisBeinhardi deBorch. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-■A-i
Eodemanno xxt. Aprilis nn hebdomadispoftPafcha,incipicbatur cancel-I laria Lubicen. anciquadeftrui. Anno enim præterito aptabacur lapides cæfi pro fundamento poftium amp;nbsp;murorum^
In eodem ieiunio capciuarunt Bremen, xl.piratas comitis Gherardi qui pace eiidem promißt, fed minime feruauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Eodem anno vn. Maij concordatifuntDuxIohannes dcLouenborch amp;nbsp;Vi-cârij Lubicenies 3 quem iam diu excommunicatum denunciarunt propter noti Idlutioncmcertorum rcddituumde fortalitio Trcmclsbuttefin Hol/atia. .
5 Itém-xviK'Mâij) hora vi r. póft prandium, die Veneris, fuitpartialisfolis'Ecli- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i(
pfis, quam æftimaUerunt Aftrologi ßgnificarc mortalitatcm, qui tarnen iæpius patcuntveritati. VndedicitPoIicratus, amp;pofteumRhodoricüs, Epifc.Zamo-renf in fpeculo humançvitæ c.xxxviir. quod ifta arseft quædamimpietatisdi-fciplina, quiain contumeliam Creatoris Aftrologi planetis amp;nbsp;conftellationibus
, adushumanos,abarbitriodcpendentcsimpingunt,cumtarnenfecundûPto-lotneum, corum magiftrum, lapions dominctur aftris. Vnde quidam illorû ha-benc aliquandô vxores impudicas, qui ni non de fuis vxoribus, fed de aliarû mu-lierûimpudicitiaconiedant, Pompeius, Craß'us amp;nbsp;Iulius Cæiàr,ab omnib’fere Hathematicis, i. Aftrologis informati funt,quod claro fine in propria moreren-tur, ferro tarnen ömïics cxü, duoq; ex hislongiifime ab Italia inhuman funt, fe- nbsp;nbsp;nbsp;.
rarutnqî morfibus expofiti. Sed heu ab eorum difciplina amp;nbsp;prænofticis mens hu-inana, futurörum aüida, auertinon vult, cum tarnen feiat, q, fialiquo euentu ve-ritati femel applaudaiit, centies mentiantur, vt latius déclarât B. Gregor, in fio-miliafüper illo Matth. 11. Cum natus eflet I efus in Bethlehem.
Eodem anno, cadens de caballo vxor Maximiliani Ducis Burgundiæ, amp;nbsp;filia Caroli à Sueuis occifi, cum eflet in venationc moritur.îdomo cum in honore effet, non intellcxit, amp;nbsp;non dédit gloriam Deo.
5 Eodein anno Chriftiernus Rex Daci^e fpiritû vltimüm in Koppenhauenis ef-flauit XXII. Maij. non cum mœroremultorum, fuit tarnen naturalitermanfuet* amp;nbsp;bonus, fed lupi fibi præcinuerunt,amp; ipfe fuccinuit, amp;nbsp;in cius locum eleétus eft Iohannes films eius, tam in Dacia quam in Holfatia, fed Holfati elegerunt cum eo fratrem fuum, vltimo natum, Frcdericum nomine, fibi in Comités amp;nbsp;Duces.
Eodem anno circa Pafehalia âpprehéfus amp;nbsp;iudicatus eft quidam archifur, or-dinepresbyteriil^''ifmaria,quipaulatimfibi Vendicauitfurando,vitra L.millia marcâruminhispartibusftagnalibus. HuncIohanncsPerkentinEpifcop’Ra-ceburgen. vit ingenuusiudicauitin Wifmaria, ôtincarcerauitinSchoneberch, amp;diftributafunt bona in manus, teftimôniafufficientia amp;: interligna exhibenti-um, de bonis fibi fubtradis, non tarnen omnestalesadpropriaremeantesredi-bant, quiaaiTatura macra, de qua nil pingue refultat.
5 Hisdiebuscepitcariftiamagna, ita vtmodius filiginispro vii.fz. emebatur, exiftêtibus certis vafallis amp;: Kopmannis auaris in câulà, qui omné annonam ha-rûpartium fibi ementes, miferunt in Flandriam, quo caufa guerrarum amp;nbsp;bcllo-rum ingens cariftiaviguit, itavt vnalaftatritici emcbatur pro centum marcis amp;nbsp;amplius.
podem anno vr. Idus Âugufti, Sixti, feil. Papç, canes Ecclefiæ bcatæ Virginis mordendo occiderunt tempore nodis pucrum oétennem.manentem in eadem Ecclcfia dum ferabatur.
Eodem
-ocr page 274-168 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ul N C E K TI A V C T O B. IS
EódxEifa anho feci® ii. poll Afliiiiipnoriis,cxicjiis Epifc. Mpnaftcrien, c^ep'op^^ ' lauitterrainGherardideOldenborg, dehincpollniulta.DeJmenhorlloblidc-' turiheodcilhEpifcopo, amp;Éiîatre fuo Guntero, prouifore dicecefis,cpii Si ibidem occifus ell. Rurlum die Fabiani amp;nbsp;Seballiani, Epifeopus callrum adfuavotaob-tinuif, amp;nbsp;faóla ellpax llracæ regids nbsp;nbsp;niß jSogacus luilTet idem. Epifeopus à certis
principibusj eundem Gherârdum cunifiliïs fimpIicicercxterminalTct.
Eodem tepore Cali;^ciTraiellcn.iduraabHollaridrinisobfidione premutur, ideo poll mulca erumpentes de ciuitate.quam plures occidcrunt de hoftib’luis. C'Eodem teriipore xi. millium maixyruprofeftohora vir. Epilcopus amp;nbsp;proui-lorprxdióli, oppidum Oldenborg viccruntjSe duofilij Gerardi amp;nbsp;I acobus’filius Mauritij, eranc ibidem in arce,fiue callro.Pollca interpofitione principuni?Gerardus dimifl'ofiliö fuo codem callro, incrauit quoddam monallerium adinba-birandum, fed cum religiolis non ell reformatus vir effrenis, quia vfus çll alpcra naturaadhuc, polleamultumobliquauitmaritcrraqj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
Illis diebusferia vi. ante Ægidij, dominus Wilhelmus de Arborch.eaptiuato Epilcopo Leödien. eum bcllialitcrgladio trâsfodit.Polleapollmulta bella,pul-' fùscllpatriaperMaximilianum atqueTungrcnfcs amp;Duccm Araniæ, qui ma-trimonio habuit fororem Epifeopi Leodienlis, per cura occifi.
Eoderaterapore,xiii. Augullidiçtabatciuitatcscura Duce Magnoppli Magno, in Wifmaria, ex parte Rollochcenfium,qui ßne caufa légitima, adredime-dumvcxationcsdabantDuci,v/i.milliamarcaru amp;nbsp;cccc.marcasSundenmo-nctæ,quia Magnus voluit eis mulólam imponcre,quara fie rediraebant,quod tarnen ciuibus Rollochcen, dilplieuit.
-CEodem anno,poll Margaretæ, Wedigo Epifc.Hauclsbcrgcn.amp;quidâ Wilhelmus miles in Tanghermundis, de commillione Alarchionis de Brandenborch adiutorio ciuitatum de antiqua Marchia ob frequentatam nimis deprçdationc, humiliauerunt certos valàllos in Prignitie, incédentes de corum fortalitiis circa XV. à quibufdam veto tributum aceeperunt, quofdametiamdccapitauerunt.
Régna enim fine iulli tia non funt régna, lèd quædam latrocinij domuncula, Ic-cundumAùgull. iv.de ciuitate. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
IteniEpifcopusMagdeburgen.DuxMifnen. natus, vnacumMarchioncre- , quifiuit de ciuitate amp;nbsp;clcro talliara,tn minus iulle, adapellati funtciuitates circû circa, inter quos erantamp;Lubicen. fed finis ibi inuêtus non fuir, quiadumrogât dominum,denotantpræcipeilli.
Eodé anno xd.Scptemb.ablatæfiintvaccæMolncn.quadc caulaLuetzovr» Cofina: Si Damiani temporc noólis capirur, amp;nbsp;captiuus duâus ell in Lubie, SC permanfit ibi fere per integrum annum. Dux Magnus le interpofuit fudorofcgt; led non iuuifi'et, fi annona illis diebus in vrbe Lubicana fuilTct, iam cnim dilfini-tum fuit vtdccollarctur, led llatimalluitDux, non tarnen cum damno fuo, SC protelaraell res;
lt; Eodemanno xxiv.Septemb. AlbertusDuxinGuRroxr,fraterMagni, cum lexcentis viris tulit vaccas de villis Capituli Hamburgen.cum aliis bonis multis, conlcio Bcnediólo de Aleueld, quem tunc idem Capitulum habebat cxcom-municatum. Idcirco eodem Capitule fiepeuicibus grauia damna minus iullcin-tulir, proximo anno idem Albertus obiit in Suinancia, quia ca/dem carnes vaccinas minus benemallicatas deglutiuit,Sinemo audeatdicere quodfitidem ex-communicatus,
Illis dieb’vicilfim fortiterpugnabantFrcdcricus iii. Imperator, Sc Matthias Rex Vngariæ, fiue Pannoniæ, n cc vulgo notum fuit quid direde intendebanr.
Eodem annoconccptiorfisMariædiætabâtDuxlohâncsdeLoucnborch,ÔC ciuitates in Marienvrold, amp;nbsp;cepit Dux fuos excularc valallos,quafi ignaros prx-dæ vaccarum ante Moine, metu enim dimifcrunt habitationes fuas,ne temporc noélis excitarentur excmploLutzogt;)rcn. Conlciusiplcfibidcleputar,Scc.
Item altera die Simonis amp;nbsp;ludæ dixtabat Magn*, Dux Magnopolcn.cu Lubi-
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenfi-
-ocr page 275-CHRONtCA SCLAVICA; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269
«enfibus in Slukop,eo quod Hartvricum Lutzouwen tcmporè noóïis fine prç-auifamento tulilfcncde prædio,amp;ledo fuo,iuxca priuilegia ImperiaJia, quæ ta« men Doei co tunenon fuerunt congruaj cucurric enim communis popul’ mi-ro modo in SIukop, nó vocacus, ifto die. Poftulabat enim Dux vinculatü Hart-U'icum, ièd minime obtinuic, difeefierunt ergo abinüicem fub foederis am*« biguo.
item, in odaua Martini ÿ erat dixta vniuerfalispatrixamp; ciuitatuminKilo-ne, ad quindenamprotclatajamp;ibieledifunc in cerrç dominos Iohannes,filius RegisChriftierni cum fratrefuö Frederico,faluispriuilegiis figillandis, mili, ti«amp; ciuitatibus. Ibidem amicaci funt, idem Iohannes films regts, nondü ReX Daciæ cledus, filij Henninghi Pogghewifchen in finem vt certis terminis darcteis idem Iohannes xxxi. milliamarcarum vnacumpofleflioneVcrvre, quamacceperanc.Sedfubtili ingänioaurum extorquetur àBarbaris.Cauiàuit enim contra eos Rex depoft, amp;nbsp;reculaui t pecuniam dare.
Anno domini 1485. poft Chrifti natalem, reconciliati funt, non fine mœro* re Regis Anglix,RexFranciæ,amp; Maximilian’,Dux Burgundix,qut adiemor-tisCaroli, perSueuos occifi,hoftilcsfibi mutuoerant: quia ignisauaricix non dicit fufficir, amp;ftatimdiminutacftcariftiabicamp; ibi. Fuifletenimquinquies aufterior, fed annus lxxxii. Fer ci lis valdc fuit vt didum cft,amp; hoccx mera gratia Dei, qui femper amp;cum temptationc gratiofe facit proucntû,iuxra Apofto-Ium ad Corinthios. Soluebatur cnim in Lubek vna tonnaccruifiæ Hamburgen. de ccllario pro n. marcis amp;nbsp;viii. folidis Lubiccnfibus,menfuratim tarnen dabaturdeccllarioftopaprofohdo, eoquodconfulatusLubicenûsiampriicis annis fine damnoducillauit in fuiscellariiscandemceruifiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
fiodemannoferia iv.poftPurificationis,interp@fitioneHamburgcnfiumamp; hüneburgenfium, fada eft dixta in Wifmaria inter Ducem Magnum amp;nbsp;Lubi-cen. fuper caufa Luetzouveen, vt fatum cft, fed fine fine difcelfu m eft,
Eodem tempore Leodienfes occidcruntqucndam ducem inEcclefîaj qui corum Epifcopum ac procofulem proditiofe occidit, amp;nbsp;fere totum elerum oc- » C’diflct, nifi dominus ciuitatem cuftodiiTct.
Eodem anno quidam pidor Lubicen. ctroçliti capitis, Fredericus de Reno* certoartificio xxviii. Aprilis,ambulauitfuperaquas, àportaHolfatorumjvf-quead locum qui vulgo dicitur, to der Vere, non fine frigore multo. Vtebar iir enim facculo de corèo, quem corporis per medium ligauit, amp;nbsp;tali ingenio fibi iv. florenos atquifiuit.
Eodem anno vu Maij. quæ fuitvigiliaafcenfionis Domini, infultusfadus eft ingens in Hamburg, communitatis contra confulatum, propter quondam ciuem vindum, quem vi de ergaftulo fradis ianuis eduxerunt, amp;nbsp;quidam eo-rumNicolaumdeS’W'arn proconfulemexafpcrâbant, impingebant fibi quod bladaclanculofaceretexrraduci, quodcommun! edido prohibitum fuit, ca-riftiacnim amp;nbsp;fameserat inciuitate, amp;nbsp;hæcnouaquibufdamprincipibuspla-cuerunt.
EodemannoexiitnauisdeHamburgverfusCompoftcllam, quæhcupcriit tempeftatc, cum omnibus in ea contends.
CEodemanno occifuseftquidamdcpracdatofpcriculofiis,àKopmannis, in l^omeraniadidusManduuel.ceteriquc complices fui in ciuitateproxima de» capitati funt, qui thronos afeenderunt cum clamore valido gt;nbsp;fed Aftro th habi» tabatinvia.
Eodem anno fecit Maximilianus dccollari proconfulcm in Wluart,dc A nt-werpio co quod clanculo certos fecerat tributarios, de quibus rationem nÔ fecit, quo perado rcmifit caßauer decapitati ad propria.
Eodem anno ante PentecoftcSjEpifcopus Traieden. Dauidregreflus cft in cimtatem eandem pacifice, vt fibi videbatur, quidam ergo procóml, valde mane infidianter adduxit quendam domiccllum Engelbertum licis confortem,amp;s
Z J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capti-
-ocr page 276-INCERTI AVCTORIS
Captiiiaoit Epifcöputn amp;ideinpfdcohful occifusetlcamtnultisiliist amp;:£pi« fcopus fuifTec abdüdüs^ fed illi de Campis, 5uollic Dauonthaiinpcdiuerunt« amp;nbsp;ftatim Hollaridf ini obfedetürit ciuiiatemj
Eoderilanno xiUuriij necjuitef occifuseftàqûodariiribaldoi dotnin’/oha« nes Sade Prior Carthurien. vitûmplcxSi: deuocus, ciccàgurguüam Carthu* fîen/ïum ante l^lonc, vbi eodeiiiteriipôrehâbebatopctiriosamp;cârpcntariost amp;occifor Dàcris fait, apprehenfus cil rotatus ante idem oppidû,Iamento di« ^riiim valdc^HomoifteDonüsdefeliquirprxbendamlnOziliajintransartam vitam Carcadxi Scheu à âlio diaboh occidicar.
NodepfoximafuitgrandcincédiuminLubefcjintcrpiatcâsBckkergroiiett Sc Firchergroaen,qao etiam quinque viri fappreili Sc coricremari func.
Eodéanno xviiiJuIijHambargeu.decapitarantqaofdatn ducs, qui faerût iacaufainrahationis contra cdnfulatum.inter quos fuit quidam pnncipalisdi-^ef tiiïîmæfacundiie,didus N, vaii dcrac Loo,qui tarnen fuit donditionis ferui-lisriatus«
Eodemanno xxr.lulÿ fadaeft herumdixcagrauisintertÂagnum,Daeeta Magnopolis Sc LubicenCesdanegotio Hartvrici Lutzouw^en, in loco qui dici-tur Vredeborg, vbi eratmultitüdopontificum* ciuirarcn*amp;nobilitariumde Màgnôpoli, Louenborgamp; Holfatia, Sc podmulra^ exortà eiialiàdixtain WiC-xnàtiâicruanda, dicLuniCpoftaiTumptionis Mariar.quaexortapoftulauitDux multam pecuniam àLübiccn. eoquodmiûiTenc magiilrum militix fu£, dominum V^ernerum Comitcm deHandileen, temporettoâis tollcrecundem Lutzou’w'en, de domo fua Sc leâo, fed tiemo iibidabatmuicam, quiaquodfa-dumfuit, vigorepriuilegijlmperialisfaâurnfuit àLubicen/îbus.igitür, Sce. dürachimi/crbaibii?cntilatarunt.FinetamenhnaliconclüCum,vtidemiîart-wicus faceretcautionem per cognatos ScamiçosfuosipûsLubicen. ideo bis omaibüspcraStisSciîrmatisdieMercurijpoA decoilationis Iohannis in prx-torioLubidert.currucumfuaconrhorah iaic ad propria,qùod tarnen plaribus diiplicüic duibus, cum feriptum fit, maleficos nd ßnas viucrci fed in his omai^ bus timor aiFuicconfülatui,quianön erat atinonain citiitatCi
Eodem tempore circa natiuitatis Maria;,LhixFlandrixMaximilianus intro-miïTuscftàTraieden. quosdiriiam obfeditpropterEpircopum vtdiâûcil. Fo-cefunt igituribi honores fibiamp;homagiumiamp;parrcm muriciuitatis iblojrqua-bant, quja fic roluicDux, qua:tarnen omniadiu fibitton fetuabunt, cumicri-ptumfit: Fioetdynu hoct dy dan, hoCtdy vor einen Vtcrichen man.
£odem tempore fcria iv. poil Michaelis hæretici Prägen* occidefuntferc irtnumcros ChriilianoSiVna nodium in cadcciuitatc,monaftcfiadirimcrunt, monachosScomnes fpiritiialespropuIerunt,Scvfq}iaannû j^-sy.iÏne vindidi Humana pcrftitcrunt.
Eodem anno fadum edhorribile bcllupod Michaelis in Anglia t RegeAn-glorum rilortuo, amicobonolinguxGermanieXt quivolait, vteodefatiâo primogenitaseiusinRegemcofonafetur, reliquit cnim duos Ulios, Sc toti-dem alias, fed in die corotlacionisiniidiisparatis, coronandusdeperditused, mtilciquepartis fu^oceiß fiint, alijquoqueprofugifaâi, quidam veneruntiri Flatidriami Franciamj Sc Britanniam,quidam in viaexituseorûfabmerûfantt amp;nbsp;fadus cilluSius mnltiis partisilliusqui coronandum diligebant»
Eodem anno, circa Elizabeth, quidammifflfunt à Duce Magnopolis Magnat ad deprxdandam curiam ante Roilok circa patibulum, quod Roftochi-cem rion latuit. Exeuntes ergo anima fefevici/Iim tangebant ante inrroitutn eiüfdehi ctirix, vtraque parte perdenteduos viros. Roiiokchicen.ei tunctem* poris habebant familiärem, qui fuit ßliusincolxcurixprxfatx. Jûefamiliaris nbduxitquendam clanculode vinculis DuciS) ciuitateignorancetidcircoDux Magnus indignatusedhuiccolono ScElioeius^
£odé anno amotus eli Bernhardus de Boreh,à tegitaiae patrixipû'Liueaif
-ocr page 277-CHRONICA SCLAVICA; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyt
pr«ptcr fuam tyrannidem in Ecclcfiam Rigcn. Ci ciuitatcm, feretotam pa-triam, Rigenfes enimjam p'otiti funt caftro ordinis in Dunemundc, maxima cu iocunditacc, amp;nbsp;deinde 4a;batiUis Dominus incrcmcncagratiarum, temporis in-teruallp. Simon quoquc de Borch, patruus ciufdem Magiftri ordinis, his audi-tis, muücalefuum mificinperani. cui tarnen in antcavixcotapatriaiufficicbat. O Simon, SimopcaueaSjtedirimecdxmon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Bodem anno faôtaeftdiæta maxima in Vlcndisborg) Catherin« Virginis, per regem Daei« lohannem, præfentibus ciuitatibus tota militia, vbi traftatum eft de priuilegiis coipitgtus amp;nbsp;ciult^^tum, qu« tarnen Rex non figillauerat, fed ia prccariis laborabat, vc quilibet vilianus, vomerem Habens, darec duos florenos, ic intencum obtinuit, îc omnibus florenis iftis congregatis, irruit ventus vchc-mensafacic Aquilonis,amp;ventilauitomnes, itavt Rexpaueos aut nullos vide^ rec. Item, traólacum eft ibidem de caula filiorum HenninghiPogghevrifchcni nemo illis dabat, ideo reintrantes hereditatem fuam Verwe, fcccrunt ibi do-îïnmculam, ärgere amp;,vallo inclufam, ad modiim lacus leonum, munientes cam armis,baliftisamp;bombardis,fcdinuanumlaborabant,quilitusarabant. Nanqj frequenrius defperatio monachum facit.
Annodomini 1484. eratann’bifexcilisjliterç dominicales, d.c. dies Pafehç, xviii.mcnfis Aprilis, inccruallumminu.s ix.hebdomadc, amp;nbsp;tres concurrentes. J Eodem anno, ipfo die triumRcgû obiit dominus Wernerus Comes de Hâd-fteen, Lubiceniîum armidutbor validus, vir infignis valde amp;nbsp;animofus,licet pau-carum diuitiarum, libentercnimgaudebatamp;vinahaufit, IC tarnen ydropicus obiit.
Eodem anno, die Lunç xi i. lanuarij conuocati lunt omnes ciucs Lubicen. in. praetorium, adaudiendum focdus fex ciuitatum quod contraxerant, feil, vtmu-tuofibi aififterent Sgt;c ab inuaforibus defenfarent, fub certaaftridione Sc pœna,amp;: placuitomnibus, quia plures principes minus diligcbatciuitates, tjuibus caraS fiiblatis, nuiquam eft iuftitiam, cultumque diuinum inuenire.
Î Anno eodem,feriafecunda ante LætarcproftraruntRigenlès multos deot-dine, quorum quofdam oeciderunt, quofdam veto captiuos in ciuitatem duxe-tuntjSe dabant gloriam Deo, quamplures quoquc communis vulgi oeciderunt, Villanis tarnen quampluribus pcpcrcerunt, habebat cnim virilem campidudo-rem didum Winol d, qui poftquam ordini adha:fiflet,oftcntui cum vt alfolet ha-bebac, ideo indignatus, Rigcnfibus amicabatur, amp;nbsp;ad vota Deo propitio opera-batur, exterminauic enim amp;nbsp;depopulabatur terram, vfq; ad oppidum Wenden* ordiiie more vulpis latitante.
5 Dchinc, circa Pcntecoftcs, manu violenta,Rigcn. occupabant caftrum ordinis inciuitatcRigenft, circafluuiumDune, amp;folo«quabant, ciedisomnibus* tatne corporis cum fofpitacc, èc certorum bonorum diftradionc, qui in eodem* nomine ordinis caftro exiftebant, femper cis Deo propitio, ,fic cuculus duobus priuatuseftnidis. Pofteafadadiætavoluittotaterra, feil, tamfpiritualcsquam î’eculares, vt praedid« duæ partes paeem inirent, fub pœna totius deuaftationis partis illius quæ paeem nô diligeret, amp;nbsp;fie pacificati funt, Rigenfibus triumphâ-tibus, ordine vero mœrente, amp;nbsp;afpere contra ciuitatcm imaginantc.Capitulum cnim Epifeopum elegit Dominum de Svrertzeburg, fratrem Epifeopi Bremen. Ordo veto alium ad vrbem Romanam, cum pluribus literis Eledorum Impcrij mifit, qui poft vincula amp;nbsp;carceres Epifeopatû obtinuit, amp;nbsp;côfirmatus Liuoniam _ intrauit. Fuit enim Rcualicn.natus non minus tarnen capitulum Rigenfe pro Sr
lio in vrbe Romana folicitauit, fed nondum finis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■*
Eodemanno, vifitationis Mari« fadaeft grandis di«tain Kopcnhaucnis, per lohannem Daciç Regem amp;ciuitaten.diebus multis,fcrevfq; aflumptionis Ma^-ti«) vbi grauis querimonia mota eft ab illis de Dantifco amp;nbsp;Lubek, contra domi-cellum lacobum, nepotem Chriftierni Regis Daei«, amp;nbsp;filium Mauritij, qui fuis cum complicibus Baues multas cum diuerfis bonis rapuit, lèdeademæftatein
24' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parti-
-ocr page 278-' INCERTI A VGTORÏS
parcibui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obiit, cuitis animam multitüdóinferorunl ad batatrâôüâti-'
do perduxic. Reftitucio fxpias locum habet. Dercliquic tarnen duos complices^ TzandcrumHobuden,amp;aliumndminùByniag,priniusprüximoina(fobiiC}8i gaudctcum domicello fao, prius tarnen abftulerunt in facie Anglix in. Hifpa» noruhi naues,ûne cau/â,quas Doraitiö Regi obtulefünt.Facientesenimamp;conr fendences eadempœna pleduntur, vt diciturad Romanos i. Ciuitates tarnen iftf s bonis fe mifcerc dedignati funt iimpJicitcr, per generale ediftum de atabo» tiibus:
f bodemanrio xxvi. AaguRffaftifanrLübekpohfulares, HermanusClaholc, Uafpar Langha Hans Kerkring, amp;r. Hans Hercze^qui tarnen difpariterfuagau-debant de eleüione'.
^‘Eodem annoi die proxima ante vigiliam iiTumpdonis Marix, quar fuit louis, pbiit Sixtus Papa iv. finefacramcntis,vcrcferebacur, Ccifaaitpompa Comb ‘ *' tisPlicronyminepotis fai. Eledus veto eH in Jocum eiuslohantiesBapdiia, vit prudens amp;i. fugax, roti orbi in opcimis notusy de domo hütnili,fed de virtute fub-Inni„amp;yoGaruseftInnocentius viin
Eodem anno fuitpeftis moderata in pärtibüs tlagnalibaSf Sc quibu/Ham Scla* uiÆCiuitatibus, noniine fletumultorum.
Iftis hfdem diebus fuit quidam Lcgatuscumremi{IionepietiariainSuecia,v-bi iftaædareprxualide ferbuitpeililentiai Sciliemiro modo expJumauirpaupe-rcs,Chrifti»ßngulistamcn/uperioribus fine corum dam nocon/entientibus. Q Petre, noncibidixitChriftus,muJge,auttonde, fedpafee,pafee,pafce,Johaa^ ms xxT. idcoqueaperuicinfernus os fiiumfinc termine», amp;intrabiint maioresfi^ nenumero', Ifaiæ v. Gratiaautcm concedirurparuulo amp;cxiguo, Sapien, vl.
Hoc edam annotantæfueruntfrugcs, quod ex meraDcigraàavnafiliginis Jafia IX coinparabaturmarcis, idcil, fexHorenis Rbcneri.
hodem anno, ftatim pad Michaelis intendebatur frigus /âds dure, ferme viîii natalis Chrifti,dehinc femper dulcis aura habebatur, vi^ualia tarnen quam plu-rtniddedùehanturinloicisluis, ncciuJtatibusantcpurificationisMariarappro-ximarejnt.PlurcsquoqucnauesBcrgen.pGriclitata: funt, cum tamen ciTcflCirt , ^onfimbus imbriæ,
Annodomini 1487. eratpfindusatiriuspodbifextilcm, b literadominicalis, aurcusnumerus iv. Intcruallum vu. amp;vnaconcurres. DiesPafebæ if.Aprilis.
Hocanno, fubodauisrrium RegumcôfœderatifuntciuitateminLubek, fab ficrtapoeba amp;nbsp;addâianeivtü vnapericlirarctur aut à quibuidam principib’gra-\ uarctur, omnes fibi iuxra fuam qualiratem, quantitaremq; fubïlandx fuccut^ f crent, fNamque Magnus, Dux Magnopolis, ab vno naufraganre nauium Ber-gcnfiumi fecitauferri, delitorc circa Buco^, vitra c. l. currus onuftos, contra âJud deacqu; re. do.L quarationc. in fine. amp;nbsp;C.de fards. 1, Meum.Sc extra de ra-- ptoribus.C; Excommanicadoni.Itemin fumma confeifio. li. ir. d. v. q.xxvii. Idea emiraten fes indignad funt,3c clattculo dc/âlubriori remediocogitabaCquod tarnen principes mimm e latitabat, nam eorum amici iérmone latino eis de vna ciùitatura prxaaifamentaJicetiUicita,todsprxcordiisprçdabant.
Item,póft Cbridi natalcm obiitdénotas vir Andréas Wagbendriuer, xtem* iiixrapropriam confeifationem poffelforinfcrni.
Eodem anrio, die Veneris podparibeadonis, cam illudres Duces Magnopa-Icn/cs y Magnus Sc Baltbafa'r fratrest Sepr^ferdm Magnas, omnes fuosnobiles • de tribus eorüm terris, quafi in vmbilïca imped) eorundemin medio capo con-uOtadcnt.Scquerimoniamcontraciuitatenfespropofaidenti relpâderantmi-litix maiorcs, dicêntCs fe ih omnibus vellefuis principibusfubiicilcd contra ci-.virâtes agere non pode, ex quo fcirenrquod fi deliqaidcnt, in iudo diftaminca-harum ciuicatumlibentiusllarenr, Efferbuir Princeps IlludrisMagnasiracua-. dia magna, contra viros /èniàtos, dicens, fe velIcadaoCare cxrerosnon cum eo-/fum lacroi 3c de cquum a/cendens, curiam iân4^i A nthonv cum fuis adiuir.
-ocr page 279-CHRONIC Agt;SCLATIGA.
Eocîem tempore Roftöchiccnfes.non finealiariün ciuicatüra eoitimiflîonc, vaptiuum duxef tfht quendara prçfeélum, dno Duçe auótore, prçûdio Swaen, nomine Gerardum Vrcfcn,quem ajtera die dccapttabant,co quod cu fuo conforte, Öldef'w'aghcr, pfasfeiäo de Buko'^, pifccs coli cgi iVct Ber^enfes déhaui, ibidem iriJitore BufcoVenfi periclitanti, amp;. comm'otus cftDux ilJuftris Magn’, fccitq; eudem Oldefjraghercum px. equisfaluumperducideBukowin Sue-rin, feiens ciuitatcnies fitire fanguinem ciiis,tanquam infignioris latronis.mo-re Barabtgt;Ç,pïX'Geratdo Vrefenianl decapitatö. Sicperitgloria/fftftufq;mun-dicrucntantis* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
lt; Anno coHem xvr. Martij, vefpere poR boram iv. A ftrologi vaticinati funt vniucrfalcm Solis fieri eclipfin, ex qua imaginantur ftrages plutimas, mor-talitatcfque cçrtis in locis non modicasj fed fi vült Dominus, cönuertit mniafQjns. Tolle prothöplafti peccatumj amp;nbsp;mors non eric, amp;nbsp;tarnen cæ-iimouentur, fol lunaqueeclipiahturi Ideo ait Alfarabius, quod hæcars pró parte mendax eft amp;nbsp;hominibus ignora, amp;nbsp;h ominum infatuatiuaj quia fpiritus malignusfæpiffimefe illfimmifcet, amp;pro AftrologoNigromanticumefficitj vtinfinefinali animam miferam decipiat, amp;nbsp;ad inferos perducat. Doôtrina tarnen fandorum nô eos culpat, qui naturales efièdus ftcllatum vere nouerunr, amp;nbsp;prædicunt, Geomantia, Hydromantia, Mathefi, Ciromantia, ceterifque er*-roribus dimiffis. In voluntariis tarnen fæpefalluntur, vtprædidumeftanno ,1XXXII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' • ■ i
5 Hæc ad præfens dé Sclauia inferiori pedetentim raptimque, de temporura quoq-, deçurfu di«fta fufficiant. Inmaioribus voluminibuslatiorapoterint per- , fçrutari. Vnum tarnen non latear omnes, quia fingulæ hiftoriæ vix fine fauorc -feribuntur, quiavarij varicloquuntur, veritatemqueprofequuntur. Ipfiquoq; •otnnes peribunt, amp;nbsp;vt veftimentum veterafeen t,dominus autem idem ipié cft, ,qui fernen iuftorum diriger in feculum. Ipfi la” ßi gloria per infinita feculorum fecula, Amen*
Eftcnim certus modus cóuiuendi fecularibus, qui à clericis amp;nbsp;facerdotibus non femper verba Euangelij tempore collationis audite dignâtur. Ideo ne fim-plcxfacerdos aut clericus, vt furdus amp;nbsp;mutus coram laicis compareat, habeat bic, vnde per terhporum exigentiarefpondeat, Laicuscnimfæpius fabam ctudam,plufquam fijcaram.cinamomumq; penfat.cum feriptum fit ; Sanam enim non fuftinebunt do-
ci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ólrinam,ad fabulas quidemçon- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
(d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uertentur.
»
f 11^1 s eji Chrome £ CcUuic£, de Ltibek^ jF/amburg,Lunehuf^i VP'ißnariai Koß och, Sundü^ ceterù eiuitaübu/.
HEL-
-ocr page 280-H E L M O L 4 I E R E S B y T E- ,
• KfBVZOVIENSIS CHRONIC’A ;
SCtAVöRVM LIBEK'VII.
(JapKT SKin, TT KLTlMKM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HA:CTÉ^ '
niuintmprejjïs (Jodicibujdeßderatumeß^f^totamHelK moldilhßoriamperficiiatqneabfiluit^
BEq^venti Anno indióiaeficaria.in Aldenburg, cjaxalióttomi' oePlifnenuncupatur, vbi cciam ingcns patrimonium Itnpcrarot poifedit Comitis Rabbodonis CÛ Caliro Leifnick amp;nbsp;Cofditz.quod FridccicusimperacorquingentismarcisàComitemcmorarocô-paraait. lilac conucnerunt Myfnenfes amp;nbsp;Cifnenfes.PoIoni quoque, BoicmiSc Vngari,ibiqimaltisnegotiisdetcrminatis apaceiuracaqa3:inomnibuscariis prxcedentibas firmata eft, dominusRex faciemCuatn cotiucrcic Brunl^icb, vbife/tum PentecoRcs IblenniterccIcbrauir.AdquodRexamicos tantum familiäres adeü'c voluit, ArcbiepifcopamvidelicctMagdebargenfcm,Haluer-lladenlem clefiam, Hildenfemcnfem Epifcopum,Mersburgenfcm Epifcopu, Hauelbcrgenfem Epifcopum ,Corbeieofem Abbatem, VEcrtinenfem Abba-tem. Aderacquoque torus fellinas Dux ßernhardus Landgrauius, Palatinus Comes Rbeni, Mifnenfis Marchio, Conradas Marcbio, Wilhelmus Duxl u-, neburgenüs.MarchiodeBrandenburg.Cotnitum verononeratnumerus.mi-htum pIarimamaItitudo,qujbüsoçlnibushonc{iilIimieSi:abandaatiirimede impenfaRege adminidratam eli. In länäaverodiemiBainchoatadominas Archiepifcopas MagdcburgenûsMiifnenfemMarcbionempro nota excom-xnunicationis Diuinis intereife noluicQiïem cam Dominas Rex à fuo propo* Etonallo modo reuocare potui/ret Marchionis çonfalens verecahdixcam i-' pfoEccleûam exiuit. Seqaétivero dieconûlioPrincipumfatisfaâioneàMâC^ chionepromiifacontrouerûailia fopitaeR. Nccpeccaffeputodummifceofe-rialudo, quia non cli fatis, pulchra eife poematadulcia fumpro. Cumigitaro-mm um lætitiaabundaret,Bernardus Duxintuitus Leonern fu/ifem,qm à Du-ccHenricoibi fablimatasclî,aic. QTP^bqaehiatum vertisad Otientem. De fineiam habcsquod volaiHi,conuerterenuncadaquiloné. His verbisomnes , inrifamconuertitnonlîncadmirationetamcnmultoram,quihocdiâ:umab tiusiniclligcbanc
(Japitvlvm XIX.
'piKJTAaatem fediuitateRex abiitGosIariamS^ordinatis ibi quibufdain negotiisproccilitWalkenredefVbi inuenitAbbatemdeMorimande,cum aliisqainqaaginta duobusabbatibusfaiordinis, qui earn omnes fus fratórni-tatis fôciumamp;Orationis fecerunt, amp;: lie Regem fecati fantab ipfo large pro-curati, vfqueErbipolim, vbi cum maxima folennitate fafeeptaselldominica. Domine in tua mifericordia. cumhymnis Sclaadibus Dei. Cantus aatem hic eraf. Adueniûi deûderabilis. Aderant ibi legati Domini Apoliolici, Huge HollienßsCardinalisS^EpifcopuSjLeoSabienüsCardinalisamp;Epifcopas, cä maxima copia Prxlatorum nbsp;Principum, lâcerdotam amp;nbsp;Clericorum. Inter
quos erat A rçhiepifcopus Mogantinus^Sigfridus Colonienûsf Theodoricas Treaerenfs, Iohannes Salcebatgenûs, EaerhardusArgentinus, H ci nr i eus A ugaflicnûs, Sigfridus Condantienlîs de Tri fuge Epifeopus, Otto Patauien-fis, ManagoldasRatifponenlîs, HeinricusBaûlienîis, LudolphusHildenfe-iîienfis, Hartbertus Ycrdcnûs, ifo Halaerliâdenlîs, Hauelbcrgcûs, Abbas Co
ne
-ocr page 281-APPENDIX EX CHRONICO HELMOLDI,S^lt;:; irf ho Elexf'agcnfis, Abbas Vuldcnfis, Herfeucldenfis, Corbergen/ig, Prutncnfis» Vjrcenbergenüs. Hos fequuntur nomina rcgumfiucPrincipum, Odaekerus Rcx Boemix, Marchio de Mereren, Luppoldus dux Auftrix, Bctiihardus dux Saxonix, Ludouicus dux Bauarix, DuxBertholdus de Geringe, DuxdeLut-tjnge, Dux BiabannXjMarehioMifnenfis.Conradus Marchio de Lau desberge, Marchio Adelbcrtus de Brandenburg amp;nbsp;alij quam plures. Ordinatis igitur ibi multis negonis amp;nbsp;hrmata pace, heut in omnibus curiis fupradidis,Domin’ Rex pro fpeciali negotio aflumptis tatum cardinalibus,prxlatis amp;nbsp;Pnneipibus facerdotibus cum literatis amp;nbsp;legis peritis,de legitimandafilia Philippi Regis fie omnibusgeneralirer eXorfus eit. Rogamus omnes vos in Domino,primo Cardinales qui de audoritatc fiue conliho Domini Apoflolici adeftis, lummos ct-iam Archiepifcopos,Epifcopos,Abbaces,amp;:ahos,quos Ecclefiafticus ordo di-uerfisgradibusdiftinguir.excellcntium quoqueRegum,Ducum,Principum, vt verba noftraattendatis. Deus cxli poil multas aduerfitares cum beneplaci-toomnium Regnum nobis donauit,ita vc non immerito cum gratiarumaôlio-Jieeidiccrepoflîmus.Lapidcmquem repro baueruntxdificanies,hic faôtuseft in caput Anguli, à Domino fadum cft illud, êc eft mira bile in oculis noftris. Q^od cum luce clarius conftet omnibus, amp;nbsp;optio nobis non défit de Illuftrilfi-mis fœminis quas habet orbis Romanus quibus fponlàm fiue coniugem elige- ■ repofiimus, tarnen quia tam Celebris conuentuspendet dearticulo filiæ Philippi DucisSueuix, quam noilramconfanguineamnemQdubitar, veftronos fubmirtimusarbitrio fiue côfilio, vt iuxtafalutemanimarum veftrarum fince-re dcliberetis, omni fcrupulo pofipofito fauoris fiue timoris, quid nobis fupef hoc fir faciendum. Sienimfex milhbusannorum vidurieflemus,magi$omnt tempore cxlibcm cligeremusducere vitam, quam cum animç pcriculoforti-rivxorem. Nemogloriam, generofitatem, diuitias, cadra, huius Virginis attê-dat, quxomnia faluti animxxquiparari non poflunt. Hxc cnimomnianobii-cum funt. Si veto ipfa caftra quatuor diftribuantur Iororibus,quas hxc contin-gic hærediras, parum eft quod reftat. N une igitùr, vt diéfum eft, fuper hxc de-hberetis vtcongruum nobis refpo«fumreddatis. Omnibus igitur ad colloquium locum danubus Rex ait Henrico fra tri Palatino qui à dextris eins erat. Vo-lumusvtfedeas, nequem tua præfcntiade vliafufpiciönc terreau Fadaigituf .|ongadeliberatione,tandem ad Dominum Regem reuerfi funt. Poluerantau-temverbainorcLupoldiDucis Auftrixvirifacundiflîmiamp;literati,quificco-ram Rege locut’ ed:Domine Rex placet vt audiatis refponfum Cardinaliumi prælatorum amp;nbsp;Principum. Adhxc Rex. Audio.Etille.Noucritfublimitasve-ftta, quod ifte tam Celebris conuentus Cardinalium aut bonitatem Domini Papxprxferentium fummorum prxlatorumamp;r Principum amp;nbsp;omnium litera-torumomnino nobisexpedite decreuit pro bono pacis, amp;nbsp;ftatuRomani or-bis, vtvirginem de quamentiohabetur, vxoremducatis: hocaddentes,vto-mnis auferatur trepidatio duas congregationes monachorum prçclaras liber-rime conftruatis, Nosquoqj vobisnondeerimus facultates amp;eleemofinas large erogando,facerdotes etiam fiuealij inferiorisordinis in midis amp;orationib* lubueniendo. AdhxcRex: Nosconlilium fanum amp;bonumtantxautoritatis nonrefragantes veftrisacquiefcimus didis. Igiturvoceturpuclla* Qux cüm à Pontificibus fiuePrincipibusgloriofeaddudafuifiet ; Rexconfurgésdethro-nofuoearn cum inclinatione recepit. Quare inclinante proferens annulum cam coram omnibus fubarrauit, amp;nbsp;in ofeulo recepit,amp; ip.fiim inter Cardinales, quorum cathedra ê regione coram facie Regis état rehdercpræcipiens fieo-mnibusait. Ecce Reginam habetis; ipfanl, vcdecet,honofate, ordinatisctiatn legatis honoratis honeftifiîme eam vna cum iorore vfqueBrunfwich dcduci præcepic. Ipfe veto in terra reman fit,amp; peragratis illis partibus de cohfecratiô-nclmperiali tradareexpit.
-ocr page 282-‘ appendix
(Ja p I T V L V M X Xi
TGit VR. poft fcftumbéati IohannisBaptiftæcuriamindixitcelebreminci-* uitate Augufta j vbi conuenerunc omnes ilHus terræPrincipes, cumquibus babuit myftcriuraconfilij fui, vtipfiscooperantibushonorificc cum gloria amp;nbsp;honoreTeutonicorumImperialemperciperetbenediôtionem. Adquodnc-gotiumdeputati funtplurimi ram prælati quam Principes feu omnes qui regalia teriebant, ArchiepifcopusTreucrcnüs, Magdeburgenfis,£rbipolcnfis,Ar-gencinus, Spirenfis, qui ScCancellarius Wormacieniis, Baftlicnfis,Conftan-tienfis Parauienfis Epifcopus de Chuore, de Augufta, de Eufteth, de Praga, de Olmoth, Abbatesde Augia,deSanlt;fto Gallo,de Kempe, deWurzeburg, de Selfe,de Prume,de Ebfterna quibus àdiumfti funt PrincipeSiDux Bauariç,Dux Lutringiæ, DuxCeringiæ,DuxdeKarinthia, Dux deMcrcren, Marchioncs amp;nbsp;Comités plurimi, Cæteri quiremanferuntthefaurisinnumerisinipfapro-fectione Régi fubfcruierunt; (icq-, circaalfumpiionem beatæ Virginis Alpium iuga fcanderecæpit. Rcli6taq;ciuiracequæexaquænomincnaturaliterCynf-brucgediciturprofpere tenuitBrixiam,vbi Atthafisfluuiusoccurrit,per cuius deuexum defeendens venicTarencum. Quo reliefto vcnicad rranfitum ardum mohtibus pra:clufum,qui Veronenfium Cluladicitun Vbi caftrum eil fîrmifli-mum.quod ex longa antiquitate vrbis Hildebradi dicirur. Illuc robur ërat for- , tium propter amplitudinem ipfius Caftri, qui cotra Veronenfes Werram diu-tinam habêteseosnon paruminfcftabanc. AduenienteigiturRegeipfumcaftrum eiofterunt, per quod plurimum toïi rerræfucratdominatus. Veronen-ies tarnen adhuc iplos caftclianos infeftare non timebànt,ficque olFenfam Régis incurrerunc. Poftea tarnendatis multismillibusmarcarumingratiamrc-cepti funt. DominusigiturRexprocedensmagnificcreceptuseft àMantua-nis amp;nbsp;Cremonenfibüs, vnde Poeta: Mantua vç miferænimium viciriaCremo-næ. Verum pofttranfitumPadiParmonenfes amp;nbsp;PontrcmulenfisRegem cum gandiofufeeperunt. NecdefueruntMediolanenfes, Genuenfes, Lucenfes.cu aliis ciuitatib*’, ciuitates fuas tripudiando ofterentes Sgt;c Gazis innumeris amp;nbsp;mu-heri bus en m honorantes. V bi cû per tempus ftetiflet,amp; in ciuitatibus illis mul-ta ordinaifet, tranfita ciuitate magna, quæ lingua eorum Synis vocatur,vbi per dies aliquot fteterat, venir ad ciuitatem, vbipafraeftbeataChnftina,qux^ nommeciusStagnumfanftæChriftinæ vocatur. Vndeprocedenscumomni comicatu fuo venir Byternis; vbi cum magna fôlénitateamp;mulco comitatutatn lt;nbsp;ieriquam populioccurritei Dominus Apoftolicusinnocétius, Quantoau-tem gaudioamp;cordisexultatione le mutuorecèpcrintcxmultiscomplexibus ôèofculis veletiam profuiis eorum lacrumis,quas abundantialxtitiæproduxc-ratj præfentis fcripti depromere nequit inopia.
('apitvlvm' XXL
TGI TV R in feriafextà, quæ fuit poft fefturh beat! Michaelis quod turicfcria * tertia celebratum eft, venir Dominus Rex ad limina beati Pétri cum magna deuotioneadorare fanôlosDei Apoftolos, fimul etiam vrbemregiamomnib* modis honorare. Habuitetiam incomitatu fuo fex millialoricarum, exceptis baliftariisScinnumcramiliiiaprælatorumamp;Principum. Dominicaigiturdie vtdiétum eft,poft feftum Michaelis cum procefliofieretad atrium beati Petri, faótaeftprefTuranimia aduenientium, amp;occurlantiumadgradusMonaftcrij beati Petri,amp; omnis via negabatur proceffioni,fed larga manus Regis cum maxima copia fpargebat argenteos,amp; tandem vix obtinetur afeenfus. Nec defue-runt miniftri cum lanccis amp;nbsp;fuftibus reprimere tumultus. Sicque in Dominica Da pacem Domine, Dominus Imperator cum magna pace amp;nbsp;rranquillitate amp;iucunditate confecraturamp;coronatur,omnibusmagnificelçtantibusamp;can-lantibus, Fiat pax in virtutc tua. Et quiaipfe fummo ftudio femperpaciftude-bar,
-ocr page 283-' EX CHRONICO HELMOLDI, amp;e. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27^
bat, fperamus ipfumöfficiumpacis amp;vnitatisEeGlefixDci, quædiu cohcuÄa fuitjà Deo obtinere folanum.Finito officio Dominus Papa Iitiperatorem denote vocat ad couiuiuna. Quem Dominus Imperator precibus inftantiffimis obn-net venire fecum. Cumigitur vcntumfuiflet adequó^, Imperator ho inlmcmor Apoftolicx rcùerehtiæ quæexhibenda eft ipforum Vicario fideli amp;nbsp;reuerendo Papælnnoccntioftrepamipfiusdeuoteapprehcndit. Sicq; ad locum conuiuij venitur vbi de Impcratorismagnificentia fimul diues in vnumamp;pauper large Jftocüratiir. Ncc prætercundüin quod Waldemarüs Bremenfis eledus i pauper ' ic exül pér intercefl'ôtbs obtinfere poruit* velper fe ipfum limina Apoftoliex piétatis, qiix claudit Si nemo aperit,aperit Si ndmo claudit,amp;feptuagies fcptics èrratâdimittere confueuit ômni follicitudine Si deuotione pulfare non celTauit, omnem reatum mobedientiæ pænitens cum omnî fatisfaétionc emcndarc pro-tnittens. Verum quia idem cafus multipliciter crat perplexus,nihil fuper bis fuit determinatum nift vc in pontificialibus celebraret, non tarnen in Bremenfi Ec-elclîa.
ITV LV M XXlii'
E NIA M icgéntiüm pcto.ne quis præfumptionft vel temeritatis arguerc me velit,quiaiftadiétauerim feiens,quod multi Regum vel Pontificumfcripfe-runt faâa; fed ßcut ab initio diótu èfti non temeritäte, fed caritate iftaprofequu-tus fum, voletts continuare hoc diftamen Öperi Helmoldi faccrdotis,qui defta-üi terrae noftraè, Si de regibuS fiuè Principibus mülta premiferat. Prxcipuc veró dcvocationc vel fubaótione Sclauorum, quæper nobilemDucem Henricum faftaeft, mcmonx fidelium intendo pérehnaré. Neque enim ifta obliuioni tra-dcndaputo, cum omnesoculata fide perlpiciant gloriamEcclefiarumgt;deuotio-tiem fidelium, fidëi Si rèligiönis irtcrementum in his borealibus regionibus, vbi Cedes état fathatiæ, nunc vero flat’ auftri,\vidclitet Spiritus fandi gratia^ quæ fu-gato Aquiloneperflatishortis fidèlium, innumetavirtutumfluere facit aroma-ta. Nec offendat qubmquani,fl fecuhdum ordinem hiftôriæ modo læta fiue pro-fpera vel etiam poham aduèrià, quia ifta oportuit in notitiam venire ,Si illanori. omittere. Deus enim quandoque ad falütemfuôrumfidelium, quibusomnia iîôopÈranturinbortum, hurtcpcrmittitprofpcra,nunc flagella. Si veroaliquid ( Occurrerit hon ex toto ordine fuo profequutum ipfum deputet aflerta-
'I
quot;ri, non didàtori. Kocipfum tarnen emendationi fideliumde-uotus relinquo, multumgaudens, quod debo-no principio lætum finem teneo.
'À
, - À'..
•t'-r
,T'
Ÿ-
!!fj( »
-ocr page 284-• MINI 1288, CONSCRIPTS
N N o gratiæi. pritnaipfius lt;îie, Aùgufti Cat/àris XLir. orbis eon-ditiquinquies M.c.xcix.rcptomiffionis M.Dcccc.xL.Romæco-ditae dcc. m deccmnouelïiïàlis cycli lu Indidionequarta, concurrence V. epaâa xn natuseHfummipatrisamp;Mariæ Virginis in*
temeratsefiliusi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno graciai luHerodesoccidicinfantes.
Anno graciæ vi. Herodes moticur xlviii. annorum.
Anno gracia: vni. Auguftusmoricur lxxv. annorum.
Anno gracia: xvr, Tiberius priuignus A ügufti regnauicannis xxiix.
Anno gracia; xvui. Oiiidius in exilio mdricur.
Anno gracia: xxx.hoceil.Tiberij xv. Iohannes bapciZauicSaluacorem.
Annograciæxxxi.lohannesdecollàcür.
Anno gratia:XXXIII. Dei filins crucifigicür,rcfurgitamp;aiccndic.
Anno gracia: xxxiv. lacobus Hief ofolymis Epifcopus ordinacur.
Anno gracia: xxxvii* Petrus Anciochiæ in Epifcopumlcuacur. Stephanus lapidatufi
Anno gracia: xxxviii. Gaius ficCçlaf.
A nno gratia: xl. ludari cladibus exagitantun
Anno gracia: xlii. Maccha:us fcribic Euangelium in ludxa.
Annograciæ xliii. Claudius regnat, amp;nbsp;Symon Magus venir Roinaro.
Anno gratia: xiiv.fundatäeA Antiochia^
Annogratiæ xliv.xlv. Petrus federn PontificatusRoma:accepit»
Anriogratiæ l. Paulus poft pälfiortem Domini anno ii» baptizatusapudA« thenas prædicauic, Dionyfium conuertin
Anno Lvii.Neroregnauit xiv.annis. Ec Simonau£torSimoniaca;ha:rcfis dar ui c.
Anno Lviii.Paulus viniftus Romammiccicur,amp;PecruseioccurriCt
Anno Lxiii.Iacobuslapidacur.
Anno Lxiv. Marcus pacicur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anrto Lxv.Perfiusmoritun
Anno Lxvi. Lucanusmoritur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Annograciæ lxx.LucasEuangeliumfcripfic. Pecruscrucifigitur, Paulus t decollacun
Anno graciæ lxxii. Vefpafianus régnât, amp;nbsp;in ludæa Imperator ab cxcrcitu proclamacur. x
Anno LxxiV.HieruiàlemàTicocapicur,
' Annograciæ Lxxxi.Ticusregnat,viromnibusvaldcamabilis. Nicolaita-rum hærefis à Nicolao, cuius mencio fit in aólibus Apoftolorum, oritur.
Anno Lxxxiil.Domitianus frater Titi regnat,fub quo Iohannes Apoftolus inexiliumrelegacus.f Ifte demens faiftus eft, itavt omnibus amotisamp;palatio daufo, mufcas perfcqueretur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno Lxxxix.DionyfiusapudGalliasdecollacur.
Anno xcIX. IohannesEphefumrediic.
Anno gratiæ c. Iohannes Apoftolus apud Ephefum obdormiu-it.
Annogratiæ cLxxxvHi. OrigenesAlexandriænafcitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
Anno gratiæ cc vii*Perpetua amp;nbsp;Eelicitas Chartagini beftiis deputantur.
Anoo
-ocr page 285-INCERTI AVCT, CHRON. SCLAVICA; X7,
Annograriæ cc.xxiv. AlexanderregnauitHuiusraaterMammçaconucr-ûcftadfîdcm,Origenisdoâ:nna.
Anno cc, xlvii. Philippus régnât. Hic primus Imperator cum filio fuö Phi-lippo Chriftianus ciïeótus eft.
Anno cc. Ivii. Origenes presbyter, ætaiis fuæ anno Ixx. moritur, amp;nbsp;in Tyro fcpehtur. Hieronymus dicit fe qiiinq; millialibrorum eius legiiTc.
Anno cc.lxxxn. Probus regnat, cuius pater rufticus amp;nbsp;hortotum cultoc fuit.
Anno cc. xc. Diocletianus regnat, qui Maximianu, quamvis de rufticogc-nerc, Cæ/arem fecît. Mauritius amp;nbsp;focij eius paffi funt.
Annogratiæ cc. XI. Conftantinus regnat, quemSyluefter Papa baptizauit.
Anno ccc, XVII. bcatus Nicolaus claruit.
Anno ccc.xly. Athanafius Alexandriae Epifcopus à Qonftante fugatur, à TreuerorumEpifcopofufcipitur, vbi in cryptalarens,pfalmum:^w»z7^■»«//, compofuit, fed anno Domini ccc. xl IX. Alexandriamrédiit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno gratis ccc. Ixxv. Martinus Turonenfium fitEpifcopus.
Anno CCÇ. Ixxxiv. Synodus Conftantinopoli fub Damafo Papa»
Anno cccc. bcatus Martinus migrauit ad dominum.
Anno cccc. IV. Synodus Alexandria’propter dodrinamOrigcnis. Iohannes Chryfoftomus claruit, quem Arcadius.inftinótu vxoris fus Eudoxis,mifit 'inexilium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Anno CÇCC.V11. Seuerus vitam beati Martini fcripfit.Ifte filentiutnvfquc ad mortem tenuit,quiaàPeIagianis deincepsfuit.
Anno cccc, xvni» Corpora fanótorürn Stephani, Gamalielis amp;nbsp;aliorum L li-; cianoreuelatafunt.
Anno ccccixxin. Hieronymus obiit»
Anno cccc. xxvii. Auguftinus obiit.
Anno' cccc. xlvr. Briólius obiit.
A nno cccc. lm. caput Iohannis Baptifts reuelatur»
Anno gratis b. m. Boetius claruit.
Anno D. XXVII. Benedidus pater in monte Caflino claruit. Prifcianus libru fuumcompleuit.
ai Anno gratis d»xxxii, Dionyfius abbas Romanus pafcalem cyclum inçho-auit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Anno gratis d. xli. Hypapante Domini fumpfit initium apud Byzantium*
Anno D.xliii.Quidam Italus Andreas,pervillas difcurrens cu canerufoamp; cœcoftctit in mediopopuli,amp;allantes pofuerunt in terra arinuloscuiuslibet »letalli, quos ill e cooperuit,amp; ad eius prsceptum canis lïngulatulit,amp; vnicui-quc, quod pofuerat, dedit. Similiter di uerforum Impcratorum numifmata iuf-fus fecundum nomina porrigebar. Interrogatus oftendebat fornicarios, aduk terosgt;auaros,magnanimos,deuernèatos,ita quod dicebant,quod fpiritum Py-thonishaberet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- '
Anno D. xlix. cspitfellum diuifionis Apollolorum in Conftantinopoli.
Anno D. Ixxvi. Gregorius Magnus floruit, amp;nbsp;moralia fcriplit.
Anno D.c.iii. Anglia conuertitur cum EbertoRege^ TuhicaDomini inconfutilis inuenitur in Zaphat, quam Gregorius Antiochenus, Thomas Hierofolyraitanus, amp;nbsp;Iohannes Conftantinopolitanus Hierufalem per-duxerunt.
Anno D. c: VI» Longobardi deftruxerunt monafterium beati Benedióli in monte Caflino.
Anno D. c. xln. beau Gertrudis obiit.
Anno D. c. Ixn. Ofjraldus martyrio coronatur»
Anno D.c.lxx. Gonftantinus regnauit. Beatus Lambertus claruit» Tune celebrata eft vi. SynodusvniuerfaUs Conftantinopoli, fubPapaAgathoneêi
A a 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Con«
-ocr page 286-.a8o ; iNCERTI AVCTORIS
ÇoiirtàntinoPrincipe, rclidcntibiis CL.EpifcopisjContra Pyrrhum hærcticum
Si i'ocios eins. Prima fuitjn Nicxa contra Arriuni cum ccc. xvm. patribüs iubPapa Vigilio, amp;nbsp;PrincipeConftantino. SccundaConftantinopoli cl.pa-truni contra Macedonium iub Damafo Papa Sc Gratiano principe. Tertia in Ephefo cc.Patrum contraNeftorium Auguftæ vrbisEpifcopum, fubTheo-dofioMagnoPrincipCjÔcPapaCælcftino. Quarta in Chalccdone Patrum nc. XXX, contra Eutychen, fub Leone Papa,tcmponbus Martiani Principis. Quinta in Conftantinopoli contraTheodorumfuB Vigilio Papa Sc luftiniano Principe. Sexta de qua iaindiximus.
Annogratiæ ne. xc in. Beda vene tabi lis Anglorum Paterclaruit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Anno DC c. XVIII. Leo regnat. Bedavcnetabilis presbyterobiit.
Anno DC c. XLv.VoldenfeMonaftcrium fundatum eft;
Anno DGc. L1. beatusBonifaciuspafluseft. Willchadus propcrauit inFri-
, -
Anno DOc.Lvi.Karolustcnditinitaliam,deindeSaxoniam. Saxoncsbapti«
zantur Sc poftcahdein violant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jjj t
Anno Dcc.Lxxxviii.fundataeftEcclefiaBrcmefis,ScibidemEpifeopuscon-ftiruitur Willehadus, Sc duobus annis fedit.
Anno Dcc.xcvii. Karolus venit inlocum Albiar, qui abcodem ciusaduett-tuKarleflandtdicitur. Willericus inBrcmafitEpifeopus Scfeditannis L.
Anno Dcc. LxxxIX. Translata eft beataMaria Magdalena inWizcliaccnfem
Eccleliam.aquodammonachoBabilonappellato.
Anno Dccc, X. fundata eft Ecclefia Hammenburgenfis.
Anno bccc.XL. NormanniHamburgcremaucruntomnibiisconfumptis»^ Anfeharius vixeuafit.
Anno DccC.xLi. LodewicUs filius Lodovrici regnauit xxxvr. annis fra-tres quatuor regnum diuiferunt. Lotharius cum nomine Impcratoris poiTc-ditltaliam, Lothcwicus Germ amain, Pipinus Aquitaniam, Karolus Gaiy» am, Anfeharius Ramcnsloenfem fundauitEcclcfiaminpoflcftionccuiufdam matrbhæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno DCCC. XLiv.LeudericusBrcmfcnfis EcclefiæEpifeopusobiit. Anfeharius ci fiiccelfit Nam Nieolaus Papa Brcmcfem Ecclcfiam à Colonicnfiexemit, Si earn cum Hammenburgenfi adunauit, ibique Anfeharius annis xviii. iedit.
In Hammenburch autem Xvj. annis. Statim Anfeharius SIclwic fundauic, S£
multos Danorumconuertit. , . . nbsp;nbsp;nbsp;,
Anno bccc.LV. BcatuS Anfchariiis obiit, qui annis xvii. poft compofitio-
ncm fuæ Sc Bremenfis Ecclcfiae vixit. Rcimbertus diaconus cius fuèceflit.
Anno DCCC. lxxxh. Buccenfis Ecclefiafundaturâ Remberto.
Anno DCCC. Lxxxvxii. Beatus Rembertus obiit. AdalgariusCorbicnfismo-
nachuseifucceflit;
Anno Dcccc. iii. Slaui HamthenburgenfemPârochiam deftruxerunt.
Anno Dcccc.ri. Otto magnus filius Henrici regnat. Vnni Archiepifeopus obiit. Cui Adeldagus fucceflit.
Anno bcccc. lxi. Otto rex coronatur RomçàLconcPàpainlmperatorcm.
Adeldagus Epifeopus rediens de Italia, BenediftumPapam ab Ott one de pul-fum fecum duxit, qui in Hammaborch permanfit. Qui cum eflet Rbma^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
nis pofeentibus reducendus, apud Hammaborch in pace quicuic iv. Nonas lulij.
( AnM
I
-ocr page 287-/ 'CHRONICA SCLAVIGA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tit
kntxo D. cccc. Lxxxvxiii Adeldagus Archiepifcopus obiic. Cui fucccflic Libencius»
Anno M» T. fundara eft Ecclefta Herfeueldenfts à Cotnire Henrico«
Anno M.xiii. Libencius Archiepifcopus obiic. Cui Vnvranus fùcccïTic» qui Ecclcftam Hammenburgenfem penitus dcfolatam renouauic,Canonicis i« bideminfticutis.
Anno gratis m xxi. in villa Colbizc in Saxonia, in monaftcrio iantli Magni naartyris, completis macutinis, in node natiuitatis Dominiceperuntco-rizarc xv. viri amp;nbsp;in.mulieres incœmiterio. PresbycercumprimamMiflam inchoarec nonccftauerunc à cantilenisamp;chorea, donee ipfcvölensinfolen-tiamcorum copcfccre, acceffitad eos, rogans vt quiefecrenc. Noicbant. Qpi-bus presbyter impccratur. Dominus ; vtpotentia Dei amp;nbsp;mentis (anóli Magni marcyris iic inquieti annum ducatis, qui verbaeiüsfübfanantesperftiterunc eantando. Erat autem vna triummulierumfiliapresbyteri nomineMcrfin-dis, quamiubentcpresbytcro frater matriseiuslohannesbrachioappra;hen-dens nitebatur extrahcre à chorea, brachium eiusdetraxit À corpore, nec tarnen gutta iànguinis cmariaiiitj quaetamen eantando amp;nbsp;pedibiis iirependo cum ahis in chorea per annum remanfttj fexmenfibus eüolütis terra; vlque ad génuafuntimmcrû. In illo annonce comederunt,nccbibcrunt,nccpluuia eosirrigauit, tegumenta fada fupcrcos deieda funt, veftimenta amp;nbsp;calçiamen-tacorum non furitattrita: vngues corum amp;nbsp;capilli non creucrant. Anno e-uoluto immerfi funt terrx vfque ad latera. Tune die naciuitatis Domini venir ibidem Herbertus Golonicnhs Archiepifcopus amp;nbsp;orationcm fecit fu-p«r cos, amp;nbsp;à ligatura qua manibus fe tenebant inuicem foluic cos, amp;nbsp;antealta-refandi Magni dudosreco’nciliauit, fed ante altarc, foporinuafiteos, amp;nbsp;ibi-dë tribus diebusamp; nodibus continuis dormicrunt. Vnus viprocxeis Iohannes nomine cum hlia pres byteri amp;nbsp;cum duabus aliis fœminis folo proftrati da-tim fpiritum cmiferunt. Alij poft cxcitationem Ce leuantcs ad propda redie-funt, cibum fumenPes, fed in recordationcm huius figni mirifici, vfque in diem mortis non funt à tremore capitis libcrati. (^idam ex eis emendati funt -in tantum, vt ex diuina gratia poft mortem miraculis corufcanc.
Anno M.xxxii. Libentius Archiepifcopus obiit,cuiHermannusfuccefîît, amp;vixfedittribusannis.
Anno M. XXXV. Hermannus ArchiepifcopusobiincuiBczelinuscognome-to Alabrandusfucceflit.
Anno M. Li. Albertus Archiepifcopus fundauitEccIefiam beatiPauli inx-*' taBrcmam de bonis quæhofpitali pertinebant. Item fandorum Willehadi Si Stephani inSullenberghc, cuius fundamctiveftigiaadhucapparenuneodem monte.
Anno M. LX VI11. Albertus Archiepifcopus curia; Imperialis à qua alie-( nus fucrat, refticutus Epifeopatui fuo, duodccim Epifeopatus faccrc difpo-fuit,abfque hiisquos in Daciahabuit. Primumin Palmis, ii. inHilcgenftar, III. in Racisborch, iv. inHaldenborch, v. in Mikelcnborch, vi. inSradio, VII. inLifmona, viii. in Wildenhufcn, ix. inBrcma, x. inVerda, xi. inRamfoia, xn. inFrcfia, fedinHammaborchpatriarchatumcfficcrecogi-tabat.
Anno M.Lxxii. Albertus Archiepifcopus obiit, Cui LtemarusdcBauaria fucceffit. ltemHammaborchincenfaamp;vaftataeft, amp;nbsp;Pagani Nordalbingiaiu libère pofTedcrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, •
Anno M.Lxxvi. Principes Imperij apud Oppenhem Rcgi Henrico renunciant, quod Apoftolicusvocatus necvcnit,necfatis fecit, qui factificare Ro-mam venir, amp;nbsp;mandatum accepit à Papa, vt pænitcntiam in Roma agcrcr,obe-diuit. Cardinales intcrca fuadent Papa: regnum in alium transferre, cuius hor-
Aa 3 tain
f
-ocr page 288-281 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎNCERTI AVCTORIS
' tàtirqaldaîtt Principum Ducem Sueuórum Rodolfum clegeruntjcuiPapàau-ream mific coronam ; ßc inicrjptam ; Petr a eitdit Rornum Petro ttbt Pafa corenm^^ Prœcepit inrereâ Magunrrno Colohienfi, vt ftatbcrent cuni Regem. Saxo-nësamp;Sueuicorifeôferunt.cætcri non proptcriuramentum quod Henricoiu-' ' -raucranc. ”1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
Anno Domini m. lxxx. Bellum inter Regem amp;nbsp;Rodolfum geritur apud fluhium ElJeliram,vbiRodolfusininanuni dextramvulneratur* FügicMerf-borch,amp;iarnmorifensaic: hacntanttdominomeoregifidemj^of^ondi, hacmiinftßdew vuliitti,eAdemr»iinumortisa.rttCKtumin{urri:
Anno Domini m. lxxxii. Rex Henricus Romamcæpit, Romanidantob-lidesj'PapafugitinSalernam, vbimoritur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Anno M.LXxxiv.HcnricusRexWicbertumRauuenfemEpi/copumPaparti clcgifccitCleraencem vocatum, à quo ipfe cumreginaBertha indiePaichœ coronatur.
A nno Domini m. ixxxv, Synodus Maguntiæi Imperatorintérfuit cum Papa Clemente. Vir Gregorius excommunieatuofcdeodem anno morituirapud Salernara, ehgunt Dcfideriuraj quo mortuo, Vrbanum; eo dcfundo Pafchalci 'amp;fcifmadurauirxxv.annos» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a
Annogratiæ m. Lxxxvin. translatiofandi Nicolai deMircain Barum.
Anno M.xcviii. xi.Kalend. Aprilis lunaPafchali xiv. Indiólione vx. epa-âa XV* concurrente iv. Ciftercienfc collegium fumpßtihitium*
Anno Domini m.xcix. DuxGodefridus indicdiuifionisApoftolorumlis* rufalem amp;nbsp;terram fanófamrecuperauitjvnde Verfuss nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
zAnnomtlleno cum Centeno minus'vnoy lerufalemfcribocaptamDuceßtbGodefrido^
Monafleriaamp;Ecclehæin terra fandarenouantur.
Anno M.c, DuxGodefridus obiit. Baldu’W^inusRcxfratcrciusinreguofci fucceffit. IrerainHerfeveldemonachifuntproclericisrnftituti.
Anno grariæ M. c. Vr. quidam Dux Magnus nomine, obiit ; amp;nbsp;Rex Henricus Ducatum deditLudero Comiri, quiaMagnus filium nohabuit, fedduasfilias. Quarum vna Eileke nupfic Ottoni Comiti. Genuitque Albertura Marchio-nemcognomento Vrfum: Altera WilfildisnuphtDuciBavariæ Welp, amp;^pb-perit ci Henticum Leonem pattern Ducis Henrici, qui BrunelVich quiefcir. item Comes HolfatijcGodefridus à Slauis occiditurj ßcLuderusDukComi' tiamillamCpmiti AdolfodeSchowenborchconthlit.
Anno M. c. XXIV. Nouum Monafteriuminftituitur. Item Henricus Imperator obiit, Afin Spira fcpelitur iuxta patrcniHenricum, auum Henricurti, amp;nbsp;proauum Conradumj vnde hoc adhuc fuper tumbas eorum inuenis fcri-ptum :
Filius hic eßipater htc^ auus hic, proauus iacet ißtc.
Anno Domini m.c.xxxiii* Wicclinusfaçerdosclaruit) podeaiotialdca-torch Epifcopus ordinatur.
.. Anno ai. c»xxxiv. Luderus Imperatorpafchain Haluerftat ccIebratjamp;Ma-, gh’RcxDanotumvenitadcum,quinepotemfuumCanutumocciderat. Hxc autem eft ilia progenies. Nicolausamp;Henricusfratres. Nicolaus pater Magni amp;Kanuti, EricuspaterKanutiamp; WaldemarijWaldemaruspaterEriciocciß« fratrc fuo A bel amp;nbsp;A bclis amp;nbsp;Chriftofori. Luderus Imperator caftru amp;nbsp;clauftrutn Seghebcrgheconftruxiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v
Anno Dpmini M, c.xxxvii. Luderus Imperator obiit.
Anno Domini m. c.xxxviii. Conradus filiusFrederici Ducis, nepos Hen« riciimperatoris ex/brore,regnauitannis xv.Latrones deLubekenouum ara^-torium in Zegeberghe cxuITcrunc;
An.'
I
-ocr page 289-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xBj
’ Anno Domini M. c, xxxix. Henricus Dux Saxonias obiic. Comes Adoifus ren®uauitcaftrumZcghebcrghe,cingensilludmuro,
AnnoDomini m. c.xluk Ecclefia beatas Virginis fundata eft in fuburbio Stadenfi.
Anno Domini m. c.xlv. Bernardus abbas Clarcrallenfis virturibus infignis claruit. Item fadaeft expeditio vcrfus terram fandam.
Anno gratix m.C.xlvih. Eugenius Papa Gifterchicnfemonafterium dedi-cauit. Albcro Archicpifcopus obiit,cui Hart wicus maior praepoficus fucceffir.
Anno Domini m. c.xlix. Hartwicus Archiepifcopus propofuit reædificarô Epifcopales fede« à Barbäris deftrudas, fcilicet Aldenburgenfem, Mikelebur-gcnfcm,Raceburgenfem , è quibusHaldenburgenfcm Magnus Otto primus inftituerat,fubiicienseiPolabos,Obotritos, à terminisHollàtorumvfquead Penamfluuium,amp;ciuitatem Dymin poiuirq; in Haldenborch prim um Ponti« ÄccmMarconem. Pofthæcfurrexit in Ecclefia Hamburgenfi Magnus Albertus Archicpifcopus, qui de pcregrinisEpifcopis, quosinluahabuit mcnfa, lo-hänem in Mikelenborch conrtituit, quæ ledes iurat in S’jrehn, Ariftonem po-fuitin Raceborch, amp;nbsp;fic Haldenborch fedes diuifa eft in tres Epifcopatus. Poft hæcproptcrinfukuspaganorû lxxxiv annis vacauerunt,hæ fedes vfq; ad tempora Hartvricijde quo iam diximus. Hic auxilio Ducis Henrici Magni Leonis cæpitEpifcopatuiaboIirosfufcitare, amp;nbsp;Vicilinumin Aldenborch, Emchardö inMikelenborchEpifcoposcofecrauit. Vnde Dux Henricus hos tres Epifco-pacus,qj negocium conuerfionis illius regio tarn à Papa,quam à Romano Principe tenuit mater fuæ Hamburgenfi EcclefiæfuopriuilegioalTignauit, amp;hoe priuilegiumeftinEcclefiaHamburgenfi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
* Anno gratiæ m. c l. Bernardus Clarevallenfis abbas in Domino obiit.
AnnoDomini M.e. lii. Conradus Rex obiit. Tempore Conradi Regis ÔC Eugenij Papæpuellaquxdam Hildegardis nomine iuxtaPinguieram Celebris erat, quæ fpiritu fando infiammata tres libros edidit: Librum Scinias: Librum diuinorûopcrum:Librumepiftolaru.InlibroEpiftolarummuItamiraculavé-tura prædixit, amp;nbsp;turbationes quæ vniuerfo clero eücnient,pcr quendam popu-1Û currentem, cui us difpofitionem ordine fatis deferibit, amp;nbsp;fimiliter de An-tichrifto. Virgo autem Hildegardis in Principio li bri Scinias fic de fe dixit : Fait um eß in M. C. LI.filÿ Dei mcarnationis igneum Lumen, aperto calo 'veniens iotum cerebrum meum transfudit. Obiit autem fub Adriano Papa, qui fedit anno Domini M. c. iiv. amp;nbsp;obiit M. c. Lix. régnante Friderico Imperatore.
AnnoDomini m. c. tiv.VicelinusEpifcopusobiit, cuiGerölduscapellan’ Docis Henhçi fucceffir. Item Raceburgenfis Epifcopatus renouatur.
AnnoDomini m. c. iviii. tempeftasmaxima,amp;plurimifubmerguntur.
Anno M.c.ixt. Gero HaluerftadenfisEpifcopusdignitatem ferendi PalliJ ■àVidorePapafiifcepiti
AnnoDomini m.c. txii. PetrusLongobarduslibrumfententiaruracona-pofuitjvndeVerfus;
e5W, C,fix decies annofqtte recotli^e binos. Tune ‘TetrUSl^arßt ifitus odore librt nvs Addidertsßforte noitem^ quodpdfßo Thàmæ ^ontißcüßtibiyquemcantatCantuaprome.
AnnoDomini m. c. lxiii. Henricus Duxcaftrum Werle cæpit.Item poftd-länteGeroldö EpifcopoDiix Henricus ffedem de Aldenborch inLubeke fta-tucnsibi xii.pra;bendas,amp;præpofitum Adeloncm,cuius Xtii.
- AnnoDotnihi Ki.c. txiv. of ta ell tempeftas maxima xiv.Kal. Martij, amp;a-quainuoluitoésfines Frefiæ, Hadeleriæ, SÎreriam paluftrem Albiæ. Item ftra-gesinDymin AdolflComitis SCplurimorüm. ItertiReinoldusColonienfis c-Icdiis, corpora trium Magorüm de Mediolana in Coloniam dcportauit.
An-
-ocr page 290-INCERTI AVCTORIS
Anno Domini m. c.lv. Hart'jricus Archiepi/copus dedicauit monafterium bcatæ Virginis iuxta Stadium,
Anno M.c.lxviniHart'W'icusBremcnEs obiic. Duo funtcleóliSyfridus Alberti M archionis fïJiuS,amp; Otbertus Decanusjßaldu^inus capclIan’Ducis Hér xici intruditur amp;ab ApoftoJico confirmatur.
Anno Domini M. Cilxx. caftrum Horcborchdeftruitur. ’
Anno Dni m. c.Ixxi,Thomas Cantuarcnfis Archiepiicopusocciditur: tAnnmmillenuicententijfeptuageniij
' PrimnjeratjprimMcumruit enfi Thomas.
I Anno Domini m. fc.lxxiir. terra circaBremam arüc in feniidu x(l3ce,fcrc permenfcm. Itemequiislocutuscft/êflbriiuodiccnti: btbe dUboky inuitumme potts ad atjttam diiceretfidtnudttm me non potes ada^uare.
Anno Dni m c. Ixxv.Venéticum impcratorcdiicordanr,ramen Venetiaiagt; iulanon naturaiêd arte faóta fieirichoata. Rcx Attila AquiJcgiamobfidés h^-bitatorcs huius fugauitj qui ad locum ilium venicntes ibideminfiilam congeffef-runtamp; earn à venalitäte velycnatione vocauerünt; Erahtibidéniduoconciues, vnus pauper amp;nbsp;alter diues, diucs ire volens mercatum qiiirebat àconciucfuo, Û quid vellet mitrereiecum promercimonio i Pauper rcfpondicnonhabconifi duos catos.Quos diues /ccum attulit Sc C2fu in quendam locum venir,vbi mure^ fere locum vaftaueranr, ibi catospromultapccuniavedidit, cumquamercatus multabohafocioreportauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Ahno Domini M. c. Ixxvn. Nouummonafieriumcxun'tur. Item Imperator oficnfusMcdiolanenfibus, vocauit inauxiliumPrincipes, amp;quiaDuxHcinri-cus erat ei grauis,2d pedes ci^'procedit; Sc dum cum leuarc contepfiti Imperator eu leuauit, dices,(urgemi Domine ^memortßohuisucaftes^mentorßtDtmintu. lor-danus dapifer glorianter dixicDuci; Domine corona Imperß adpedes ‘veßros venit, adhuciacaput vejlrumafcendct.Scd förruna Ducis ab co tempore cæpitlabcfiidari. Irem Alvrardusprimus Abbas Stadenfisobiit.
Annogratiæ m. c.lxxviu. Ecclefia in Aluerftat plena clericis, miCrisScin-fantibus à Duce Henrico incendituramp;ip/âciuitas.
Ahno Domiiii 'm. c.lxxx. JmpcratorWercebofcb curiam habensabiudica-uit Duciomncpheodum,quodabfmpcriotcriuiti ScabEpifeopis. IccBernardus Comes de Hanchaltfuiccpit Ducatum Saxonia:.
Anno gratine m. c. Ixxxi.ImperatorLubckcvcnicnsciuitatem ia dedidoné accepic.lcem Henricus Dux fein potefiatem Impcratoris dédie Sc Enes Imperij ad trèsannos abiurauit amp;nbsp;Angliam intrauir.
Anno Domini M.c.lxxxiir. odo Principes amp;nbsp;multi nobilcs.amp;plus quam c. militesfubmerfifimtiricloacaErfordix, Imperacorevixamp;inquadamreneilra /âluantc,nullo tarnen Epifeopo vel clericoibi periclicante. Comes Heinricas de Svrarceborchibiprofundius corruit, quiaaffidueûciurauic: ûhoefccero,fttb-mergarinlarrina.
Anno Domini m. c. Ixxxv. Lucius Papa obiic, caius epitaphium eik
Luca dédit lucem, Ltsci tibi, pontificatum
fdoßiai T^apatum quot;T^ma, 'Verona mort.
A nno Domini m, c. Ixxxvh inchoatum cenobium Reinveldes luxra fbnrcm Cu/crin.
AnnoDomini m. c.Ixxxviii. Abbas ^loachimûcdàAhtichriilopcophecar uit; cum fiterint expleti M. annidr CC. LX. nafceturc^intichrtßus.
A nno Domini m. c.lxxxix, Bàrdewich à Duce Henrico dcilruicardieSiniQ-nisScludx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
A nno Domini m. c. Ixxxxi. Fredericus Imperator in Bumine Teifaliz fülgt; mergicur, Sc tune dicitur cxcIamaÛc: Beittdf^tos crttcißxas Dei fliHt^noda^M
9H
-ocr page 291-' CHROMiCÂ SCLATICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ù;
tnefufcipity qut me regenerauit,^^ me facit martyreWy ciui mefecit Chrißianum, Ze. hare di-ccnsexfpirauit.
' Anno gratiz m. c. lxxxxii. Waldemarus Épiftopus Slcfwiccnfis regnum aiFcdans Daciar, à Waldemaro Ducc capitur, amp;nbsp;vinculis mancipatur.
I AnnoDomini m. c.txxxxiii.RichardusRex Ahgliarin AuftriacapitUr,iil ciuitatc Wen ad ignei» fedentem, amp;nbsp;pro fcruo gal!mam aflàns Imperatori tra* ditur.amp;ipfcproccntiïmamp;quinquagintalibrarum *argentiredemic»
Anno Domini m. c. xêv. Imperator eärpit Salcrham ; expit amp;nbsp;Margaretam \ ) potentiflïmum pyratam amp;nbsp;cxcauit eüm, Cxpit amp;c filium Tancredi rcgis,amp; ma-Jtrem cius, amp;filiam Regis Cóftantihopolitanijdcfpoftfatam filio Tancredi,nomine Ceciliam. quam pöftea duxit Philippus Rex. Item Heinricus Dux obiit, rclióhs poft fe filiis, Ottone, Henrico,amp; Wilhelmö.
AnnoDomini M.c xcvi.lmperatorlordanumqüchdamSiculuminfedeni gt;nbsp;eHndentem ferream pöfuir,amp;r coronam ignitam clauis ferreis capiti eins incuf-fit,qiïiamiferatlmperatrici clenödia, amp;nbsp;qüædam receperar. Gloriabatur e- ‘ nim fe regem futuriim.amp;duólurumConftantiam. Quendam etiam Richar-dum perplatcastraiftum fuQ^endifecic, q? cum vt Öicebatur confiliocönftanti impotionare propofuit.
Anno Domini M.c.xGvir. Rex ferüfaicmnoftc Turins vt vrinaith proiice-rct de feneftra cadens mortuuseft, amp;clicnsfimilitcr, qui cum retrahcre volait. Item Principes peregnni elegcrut Fredcricum filium Imperatoris Henrici,vixquatuorännöshäbentem. Vocabaturautemalio nomine Conftanti-nus,anominematris,quxGonftantiadicebatur. Principes Alemannixelegc-tuntPhilippum fratrem Imperatoris, excepto Adolfo Colonienfi Archiepi-fcopo, qui cum fuis complicibus elegitDucem Zaringix, qui noluiraccepta-re. VndcOttonem elegit filium Ducis de Brunefvrich, confilio amp;auxilio régis Anglix, Richardii auunculi eius, amp;nbsp;Henrici fratris fui, amp;nbsp;ducis Brabancix. Otto Aquilgrani: Philippus Moguntixcorónatur, amp;multiplicatafuntmalain, terra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Anno Domini m. c xfciX. Härtwicus Ärchiepifcopiis rediens de peregr'ä nationetulitBrcmçgladium Petri,quo Malchoampucaueratauriculain.Item Otto amp;nbsp;Philippus inter feprxliantur. Richardus Rex Anglix luuitmulta pecunia. Item Kanutus Rex DanörumHamborch amp;nbsp;Stadium expugnare propofuit, fedHart^icus Archiepifcopus amp;nbsp;Comes .sdólfus ei ad Eidoramfluui' ' utnbbftiterunt. Item EluérusabbasStadêïis obiit, cuius Prior eiUfdeinEccle-fiæChriftophorus fubrogatur.
Annogra’tix m.cc. RexPhilippiisBrunefwich obfidet,necobtinet.
Anno Domini m cci. Philippus amp;nbsp;Otto circaMofcllam vires füas fünt expe'r-ti. Hamborch amp;nbsp;Liibeke à DuceWaldemaro capitur, amp;nbsp;Coihes Adolfus amp;nbsp;ad Waldémàrum Epilcopum ponitur.
/ AnnoDomini m.ccii. Kanutus Rex Dariorum obiit, cUiWaldemarus frater eius fucceflit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
AnnoDomini M. cc.iii. horriiries Coiriitis Adolphi reddunt caftrum Lo-ucnborch Waldemaro regi Danorum pro abfolütiohe Comitis. item Albert’ LiuonietifisEpifcopusRigam xdificauir.
AnnoM.cG.v. Philippus amp;nbsp;Otto circa Coloniatri vires fuas probant,amp;Oc* tegrauiter vulneratur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Arinogratix m.cc. vi.CoioniènfisvchitingratiâBhilîppi,Ottoöereliiftó.
Annogratix m.cc. vii. Philippus amp;nbsp;Otto duobus Cärdiriahbüs prxfentibiis pro rcconciliatione traitant, fed nihil proficiurit.
AnnoDorhini M,çc.viii. Rex Philippus à Comite de Wizclbachoccidl-tüf inBauenberch xi. Kal. lulij, amp;nbsp;in Spirea fepelitur. Item Rex Otto defpon-fatafibi Regis Philippi filia inlrripcrioaPrincipibusconfirmatur,quiftatimirt Erankenvordecuriamhabuit,legeSihrioüauit»
An*
-ocr page 292-28tf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI AVÇTORIS
' Annö Dóminï m. cc. ix. Otto Ducis Heinrici Alius Romæ à Papa Inno-ccntio coronatur. Item eodem ternporccæpit otdoprædicacorumamp;inino-' rum fratrum; ôc Innöcéntiüs Papa vitam U regulam bcâti Francifci approbaas annotauic. !.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
quot; Anno Domini m. cc. x,TheodoricusLubicenfisEpifcopus obiiti cuiBer~ tholdusibidem Canonicusfucccffit.quem YfoVerdehfisEpifcopusinEcde-fîabeataî Virginis apud Stadium confecrauic.
Arino Domini m. cc xii. Papa Inriocentiûs Imperatori redeunti in AIc--manniam fufcitauitaduerfarium FrcdericumCiciliæregemImperatorisHc--ricifilium,cuiperPapammultæciuitatesItaJiæacccflerunt, Impcratoidaxic fîJiam regis Philippi,quæftatim poftnuptiasobiic.ltcmWdhelmusdeLunen-borch obiit, rcJinquens Ottonem infantulura.
a • Ànno Domini m. cc.xiv. pueridediuerfis rcgionum villisamp;ciuitatibus ß-rie certo redore amp;nbsp;Duce verlus tranfmarinas partes auidis grcffibus cucurrc-runt,amp;dumquærereturabipfîs,quocurrerent?Relpondcrunr, verfus leru/â-lemrequircre terram làndam. Papahiisauditisingemuitamp;ainperhospucros nobis Deus imperat, quod ad recuperationem terræ fandæeis currêtibus nos doririimus. Vndcmuliefes circaRhenum de locoadlocümnilloquédovaga-- bantur. Item Imperator cum RegeFranciæconflidumhabuic, fed vidotiam pcrdidic. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-j
Anno Domini m. cc. xv. Rex Danorum Albiam cumcxercicu intrat, Stadium inuafurusj fed prohiber Palatinus.Imperator cûfratrcamp;Marchionede Brandenborch, amp;nbsp;Waldemaro Epifeopo, Hâborch obfedit amp;in pace récepit, innocenriusPapa generalem Synodum célébrât in Latcrané/îEccJe/îa /àndi Saluatoriscum cccc. xii. Epifeopis. EteodeannoPerufî; obiitjneadcmfyri-odo duo Epifeopi dicuntur expreifura mortuh Vnde quidam dixit:
, intrant tuti lujjum Papaleßcatl oflri cornutïy quidprodeß cornthta yti, (ßum prejßntur quot;vti p ec udes3 laceantqae 'voluti In Jqualore luti, mors e]l yicinaßaluti.
Succeflit autem innocentio Honorius.
Anno Domini m. cc»xvi. 0rdopr^dicatörumc0firmatur. RexDanoruiri Albiamglacierigentem tranhens, Stadiumexpugnare voluit, fed aritequam gelu folueretur rediens, vires fuas inHarnborch conuertit, fccitquecaftrö infra ci uitatem fuper Albiam, amp;nbsp;Goines Albertus aliud fuper vrbem : Vride Ha-burgenfesaffedi tædiofedederunt. ' _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Arino Domini m. cc.xviii. Otto Imperator riiagnà conrritioixe in caftro Hatesborchmoritur.aSifridoHildenshemenriEpiicopöabfoIurus. Itcmca-ftru Voxde à Bremenfis Êccleiîæ miniileriälibus occupatur, amp;nbsp;tali cäfi, iuxra idemCaiirum inloco quidiciturBokelefüperBeuernamfluuium Sqüida/im-pliciflimüs rufticus habitauit, qui expit benedicere infirmos cd verbis qüibuP dam rufticc comporitis, amp;nbsp;tandem confluxerunt homines infirmi qüali peregrin! de diuerhspartibus, amp;fere omni die faduseft inturbacantusamp;claraor inagnusjtanquamaliqui fuerintde fuis morbis liberati, amp;nbsp;multi crediderunt ei. Dux autem Heinricus deferiditeum, amp;aduocatuseiusHeinricusdeOf-tenhufen, amp;nbsp;qiiæftuminfinituin deoblationehabebant. Interea minifteria-Jesßremenfes quad vérfus Vordam euntes, requidriquo tenderentdixerunt fe de remotis partibus venire,amp; vidtarclimina iandi Ötberti,cuius dicunt baF neum poratum conferre rnitidcairi îndrmislànitatem, adreridunc incaftrura Vorde amp;nbsp;homines Duefs eiecerunt. RufticusOtbertiis fugitin Stadium, amp;ira venir poftea in Lubeke, inde in Rigamamp;ibiobiir, itetri Rex Fridericus Erfor-diæcuria celebrata Imperio condrraatur.
Ann«
-ocr page 293-CHRONIC A SCLAVIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;387
Anno Domini m. cc. xix. RexFrcdericushabitoconuentu apudGoslari-riam, gauifus eft valde Duce Héricö ci imperij infignia ptæfentante. Item Gerardus Bremcnfis Atchiepifcoptis Frahkenvotdiæ obiiu FiquC Gerardus Pa 1-burnenfispr^pofitus filius Bernardi deLippiapoftComitis,poftAbbatis tan-' dem Epifcopi fubrogatuti
Anno Domini m.cc.xx. FredeticusRexCiciliæHenriciImperatoris fili^ / Romæa Papa Honorio coronatur* Quidam dicunt eundem Frcdcricum fuiC-fefilium Henrici magis Vocalem quam realem, cû Henricus Conftantiam du-xic fexagenaria fuir, vnde non credunt Cam in tali xtare peperiiTc. I tern Henricus films Imperatoris patre volente FrankenVordæ in regem à Principibus eli-gitur» Item Horbotch deftruitür«
Anno Domini m. cc. xxm. Rex Dafiorüm Waldematus à Comité Henrico de Suerin in propria lerracapitur, amp;inDanneborchgrauicuftodiacoar-tatur.
Anno Domini m. cc. xxiv. Philippus Rex Fräciäi obiit, cui Lode^icus fuc-ceffit.Item quidam venir in Flandriam dicens fe eife Baltuinum Comitcm,fed vtrum faerit annottadhuefub iudiceliseft. Comitifl'averoquæfiliacius elfe debuerat, eum fuipendi fecit*
Anno Domini m. cc.xxv. Comes Adolfus auxilio Gerardi Archiepiicopi ACottiitis Henrici de S'w'crin amp;nbsp;Henrici de Wcrleinuitatusàpotentioribus Holfatiæ, tetram occupât Traniàlbiam. Item Comes Albertus à Comite Henrico de S'jrerin Moine capitur, amp;cum auurtculo fuo rege Danorum cuRo-' dix mancipatur. Item Rex Daeix pro XL v. matcarum millibus fe redemit j ex-ceptis aliis clenodiis circa tria millia marcarum xftimatis. Item Engelbcrtus Colonienfis EpifcopusàFriderico Comite de Yfenborchocciditur.
Anno Domini m. cc. xxvl Beatus Francifcus migrauitad Dominum. Item ComcsFredefJcusde Yfenborch rotaturColonix. item Domini Nordalbin-giæ Albertum DuCem Saxonix vocant eique Racebotch amp;nbsp;Lubeke refignann
Anno Domini m. cc» xxvn* prxlium in Bornehouede régis Danorum co-ttaBremcnfem Archiepifeopum amp;DucemSaxonix Albertum amp;Henricum Gomitem de S werin die Marix Magdalenx. Rex per fugam clabitur, fed Dux Lunenborch à Comité Henrico de Swerin capitur*
Anno Domini m.cc. xxviii. Hcricus Comes de Syrerin obiit OttoneDo-ftiino de Luneborch non dimiflb, volebant enim coniiliarij Guncdini eum di* mietere, fed Dux Albertus renititur, donee ci Hedenfaken traderetur»
Anno Domini m. 0 c. xxix. Parifiis inter Clerum amp;nbsp;populum maxima ot-U diffenfio multis clehcistrucidatisutavtftudium in Andegauiam transfer-retur.
Anno M. cc.xxx. BertoldusEpifeopusLubicetiiis obiit,cuiIohanneseiuf. dem Ecclefix decanus fucceflit.
Anno Domini m.cc.xxxii» Chriilophorus abbas Stadenfis obiit, cui Albertus fucceiïit»
Anno Domini m.cc.xxxiv. Stedingideleti funt aperegrinis. Ite Rex Danorum contra Lubicenfes fupet T rauennara xdificauit duo Caftra.
Anno Domini m. cc. xxxvi. beata Elizabeth trâslata eft Kalend. Maij, prx • A fenteImpetatore Frederico amp;nbsp;multis principibus.Item in Liuonia ftrages per* cgrinorum multi, circa feftumMauritij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Anno Domini m.cc. xxxvii. Dux Abel filius ^aldemari Regis duxit ft-liam Comitis Adolfi in terra Holfatix. Item Eccleiia Rcineucldenfis dedica-taeft.
Anno Domini m.cc.xxxVih. Comes Adolfus cum vxore fuaHcilc\riga Liuoniamiuit.
Tres ybi crefeit olus^ nec erant tunc/ydera^foltu tAbbas zAlbertnspofuitradianttaqaercas.
Anno
-ocr page 294-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II^CÈRTI AVCTORIS
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;„ Aniiûdomitii în^ce.xxxix.ComcsAdoIfasdeScho'irenborchfeinHam»
K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bprchreddidicad fratres minores, die Ypolid fabbâi:o,rcljnqueaspoli Cepue~
a . ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^os,Iohânem,Gerardüm, amp;nbsp;Luderum,qaiba5cacoremdedi[generam Cuum
a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' DütemAbeJ.
a - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lAnnoDomini M.cc.XLi.Tarraricanrtim terroremhomlnibusincufferunc,
a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt Papa ad inllanciam Regis Vngatix, generalemdarecCanài£[errxinduîgen-
a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nàm cohrraeos.kem Iohannesfilius Adolti fracris ülia Dneis Albcrii Cibi pro-
a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniffa, rèceprus ellHamborebcum magnogaudio cleri amp;cpepuii.hem eclipûs
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IblisperCorammandumoéiaiiaMicbaelisdieDominica.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoDomini M cc.xLiv.frarerAdoIfas olim Cornesledemadiic Àpo/lo-
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licam, pro diipcniatione, rediens fubdiaconus àlobanne EpiCcopo magiliro
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[o/dioisprxdicatoram.'J in diaconum, amp;nbsp;à lobanne Lubieenû EpiCcopqellitî
pi‘esbyteramordinac^,amp;:inHamborcbvbiComesfüeratmiliamapüdfratres minores die Gregori) celcbrauir.
Antio Domini m. cc. xl v. Papa Lugdunuhti veniens concilium celebrauir, quintampattern rediruum abEccleûisrequibuir. IncodemconcilloLug-
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dunenû Oâauam natiuicacis beaeæ Virginis inliituitpervniüeriam ÈccleCiam
celebrandam,amp;Decreto brrnauic* In codem etiam excommanicamclmpera-iorem, quibaCdàm reclamantibus, $£ dicentibusad Papam nonpertinerede-
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;Ilîtaere vel inftiruere,rèd elcâam à Principibas coronare. Sunt autem hij quo
rum incerell, Treuirenßs,Maguncinenüs,CöIonienCis:DeindePalatinus,quia dapifereû:: DuxSaxoniç quia MarCcalcuseli:Marcbio deBrandenboreb quia Câmerarids i RexBobemix quia pincerna, non eligic, quia non cil Teuco-nicus.
AnnoDomini m. cc. xLviiCum Papa CoIIicatctPrincipes)vcaliquHeorum Imperium affumeret, tandem HenricusLandgtauius diéiasRalpe,lmperium
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accepeauir, amp;liatim à fdoguncino amp;nbsp;Colonrcnb in Regem eligicurt Item Dux
Âullriæbabied cdnßidu contra regem Vngarix, occubuicS^ducatum ûnchx“ ^redereliqait: vndequidamin qaodam lapide fcripûcbos verPus: fill'd tiAnnomillenocèntenoterq'ue^ricénóf
Cs quinquagintaßtnifceSj tunc bene dißes, s^ußriaqtfodtotaß^Trincipibus'viduatai Teï*raqUecornutodtfietferUtretrtbuto'.
lohannesßc fratereCus Gerardus Comités HoICatix deParißis tcdietßt, . ofiaua Francifçi, cum maxima cleriplebifque tripûdio inHamboreb Puni receptP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r,
Anno Domini m. cc. xl vil Henricus LandgtauiuSf nouiter in Regeln ele-ûuSfClnebxredemortuuseCl.
-i4. T^tituiniM.cc.xLYiii.PapaHeinricummottautti intelIigensPcttum Caputium deaureo vélomiPtin Teaconiarti,quopromouêce Wilhelmus fra-
Comitis Hollandix) in miPPa in regem c(l eleäus. Bernardo Padetborneii-û EpiPcopo pjortiio, Simon eligitur, amp;nbsp;frater Simortis MonaBericnû EpiCcopo Pubrogacur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Anno Domini m. cc. xlix. rnaicima tempeClas cùm inundatione aquaruas brca eCI noâe puerorum.
Anno Domini m. cc. l. Cornes lohannescum BretnenCî Archiepifeopo, Sc auunculoPuoSimoneexpeditionem in Daciam ordinauit. EricusRexliidenS
• inalea camHermanno milice amicabiliterinuiratus à fratrePud Abel, amp;bo-ililicer captas amp;nbsp;in nauim proielt;3:us à qaodam Dana, diäo Lagdne, miCPuscii decollari, Sccorpus eiusmalto ferroonaClüm, in aquxilliasprofandutn eCè fabmerPam , cuiparcatDeus. Hoc carpe faâum Ôc inhumanum contigit in noâe beat!Laurentij. Huius Regis corpusinaencum, fracresprxdicacoresin Seele fia Pua SleP^ich fepelierunc, Ped frater dus Abelpoûea fecit cum ibidem
1^' ,
-ocr page 295-CHRONICA SCLAVICA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i8gt;
in nôuaÇcclefia moilialium fcpeliri. Item in die omnium (ândorum Abel coro-natur in Regem,amp; vxor eins Mcchtildis in Regiham,filio eins Waldemaro puc-rulo, quem redeUhte de Rothomago.Colonienfis Archiepifcopus ceperat, que Comes Iohannes fex millibus matcarum puri argenti redemit. ItemFredcricus Imperator obiit, amp;nbsp;in Palerrriitana Ecclcfia, quæ eft in Gicilia, ab eiufdem loci Archicpifcópo tumulatus; amp;nbsp;dicunt quidam, qüod refipuent ante morte. Tune fteterat Romaper duö milliaànnorum,
Anno Domini m. cc. lt. orta eftnouafeda hæreticorum, amp;primovifa eft in villa Parifienü, qui Ce paftorcs nomiriauerunt, quorum non erat numcrus,ve-nerunt circa prineipiumParißus quaiivirifämfti.amp;funt à laicis rccepti, amp;nbsp;tandem cumipfis contra fidem fenferunt. Dicebant Cc habcreauiftoritatcm'bene-dicendi,confecrandi, amp;baptizandi,ligandiamp;folucndi, amp;nbsp;dum clerus eorum erroribus refifteret, irruerunt in eosj amp;pldrimosÖcciderunt, prædicatores5c minores à locoprædicationisturpiteramôüeruntamp; inipfumEpifcopumfcce-runtinfultum,fediuuantc Deo tota reprefla eft eorum |îræfiimptiô,amp; tahdemà populo interfedi. Item Wilhelmus Rex duxit flliam Ottonis Ducis de Brune-fwich, amp;nodePalatium, in quo fponfus amp;nbsp;fponfaquicucruht, exincuriafuc-cenfum eft, amp;nbsp;Rex cum Regina vix euafir, amp;nbsp;duo iartorcs incendio |jctieruric.
Anno Domini m.cc. lii. Otto Dux de Brunefwich die Dominicä Primi ÔC Feliciàni obiit, relidis poft fefiliisquatuor, amp;nbsp;Albertus maioreorum Dûcatum accepit. Item Abel Rex Danorum die Apoftolorum Pétri amp;nbsp;Pauli turpiflimus à Strantfrefiæ rufticis eft occifus, amp;nbsp;Chriftoforus frater eius regnû accepit. Lago interprætaturErici regis Scmulta pecunia ab Abelcolledafugit inHolfatiam, amp;nbsp;ibidem eft occifus. Item Hermannus miles de Kereewerdere, qui cum Ericoi Rege luferat in aléa tempore quo capt’erat, à rufticis, quos ad terram fodienda compülitfóflbriisjquxrufticigcftabant in manibus, eft occifus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Anno Domini m.cc.liU. Albertus DukdäBruhciwichHöreborchrexdifi-cat, amp;nbsp;hoc contra patris prómiflum Ottonis. Item Comitifla Flandrix multam miliciammifitcontraRcgemWilhelmurri,amp;vidôriànipérdIdit; .
Arinö Domini m.cC. liv; Rex cum Petro legato laborabat,vtCoIonicnfeni Epifeopum Simonemabfolutudimitteret, Archiepifeopo cbntradiccnte; tan-tus rancor furrexit, quod Colonienfts applicato igne addomum, in qualegatus cratcum rege voluit ambos incendio fuftocarei contigit Hoc in NuITia, vix au-tem cuaferunt. Item Dux Bawarix vxorem fuam fecit decollari in Werden,fal-fumimponenseicrimeh. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Anno Domini M. c c. Lvr. Quidam validus ciuis in Maguntia expit hoftai ri conclues fuos.vtfeinuicem ad pacemreftaurandamconftringerent, Sc adi-dem ciuitatesvicinas amp;nbsp;rcmotas inuitarent. HicvocatuseftWoltbodo. ReJt Wilhelmus amp;nbsp;Papa Alexander hiis confenfit ; huius verb hicccflus fatis no-' eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
AnnoEgt;omini m.cc.lvi. WilhelmusRomanorumRex aFrefonibusocci-ditur, amp;nbsp;vi raptus ab ipfis Frefonibus occultatur.
Anno Domini M.cc.Lvii.JRichardus fortiter Rex Anglix expit ad Inipe-huni aipirarc, tunc Moguntinus erat captus, quern Richardus redemit odo millibus marcarum, vt adfuam efletbehcuóluselediohcra. Hieeffuditpecu-niam ante pedes Principum ficuc aquam; Quidam eorum fcilicet Treueren-hs Archiepifcopus, Albertus Dux SaxonixHohahnes^ öttó'Mafchióhesei hac vice non confenferunt. Colorticnfis verb amp;nbsp;Traiedenfis pro eo adducendo tranfeuntin Arigliam, Scredeuntes cumipfo Aquisgranivefiiuht, amp;nbsp;euth cum infinita pecunia principibus fibi fauentibus prxfentant Sc die afeenfionis Domini ipfum in Regem Romanorum cleuant, Sc cbnfecratumi cuni vxore fua cotonant. De pecunia eius raulta incredibilia Ibhucrunt, certe tantum o-lei, quantum infufum eft eius capiti, potuiflet in fua terra precib cmifl'c mi-nori. Stulta Anglia qux tot denariis Ipontc eft priuata. Stulti Principes Ah-
B b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(n^nià^
-ocr page 296-2^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCERTI ÀVCTÔRIS
mâiliæjtjui nobileiusfuumpro pecunia vcndidcnint. Item SimohemParböf^ nenfcmaccepirBremen. Archiepifcopusintucorem, deconfcnfuCapituliamp;r zminiftcrialium. Qiiiftarim impcciic Albercum DucemdcBruncrv^ich,procof qaöd Horeborch icædiHcarls contra fîdem partis amp;nbsp;fai ipdüs venir, iêd Duxfu-perèorreugasimpetrauir. ItemFredericüsRaceborgEpi/copusôbiit, cui 01-nciis fuccelïit.
Anno Domini m. cc. Lvnr. Comes Bernardus da Berneborg duxit filiam Regis AbeJj dieBla/yin Hamboreb. Item GerardusBremenßs ArchicpiCco-pusobiir. Qui Cume/Tet in Parbornenß Eccleii2dmplcxCa.nonicus, occurrit ei quidam,habitüinculrusgt; Arphmonecturbidus, neclætuSjamp;dixit: conûde-ra diem iftum, anno euoluto in præpodtum eligeris Parbornenfem, amp;nbsp;cum pof-faiTor faeris, dabis mihi duas marcas. Er faélum édita. Secundo venir iterunî ad eum, amp;dixicanno cuoJuto amp;nbsp;Câli die eligeris in Archiepifeopam Bremen-
I fern,amp;cumpoirefl'or fueris dabis mihi V. marcas. Sic euenir,amp;UIe dédie. Etil-ledixiteitertio: Duasrestibiprædixi.quæcuenerunr,tertiamremdicofibi fine remuneratione. Quinquaginta ânnisviuesArchiepifcopüs,Scpo{ihosnô viuesvnodie. Mentiraeft iniquitasßbi. NamxxxVin.annis/èdit,amp;tricefimo nono obiit, in die Panthalionis, quæ iàbbato tuile erar. Quo defutiâo fada cli diffenfo in eledione. Capitulum cnim Bremen fe, excepro Scholâflico Can-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tore, elegitPrarpohtumHildebaJdum, Pra:pofitus Bremenfis fe ipfumpodulâ-
uit. Decanus Elamburgenfis nomine roti us Câpituli fufpodulauicprxpoümm
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bremenfem,SchoIadicus Hamburgehßj elegit HiIdebaJdum,quem multis tri-
umphispra;termi/Iîs Papaconßrniauit.
Anno Domini m. cc. lix. Chridophorus Rex Daeix moricar, nbsp;hliuseius
Ericuslèptcnnis coronatur. Ehcushlius AbelRegisinDucatumrecipitur. l-tem Brcmcnlem cleétum in vigilia Palmarum, coßrmauit, in Epi/copum diC dominica Benedida ordmatur Sc dato pallio adpacriam remifiû. Simon Epifeo-pusParborneniisvenicHamborch,S^aiidicislirerisPapalibus, appellauit. Iohannes amp;: Gerardus Comices Capirulum Hamburgenie amp;nbsp;cities Hamburgen-' fes appellauerunt, ScomneS quicuerunt, nihil corum quxprxpofuerancexe-quentes. Item poduJatus Bremcnfis,in Lubeke obiic. Ec Engelbercus Bremenfis Ecclcfix Çanonicus in prxpofitum eil indicucus ab Archicpifcopo, paulopodipfam defticuic, eiquefracrem AlberciDucis dcBrunef^ichfubro-gaaic.
Anno Domini m.cc.lx. Ricbardus Rex in AngliamcumvXore faarediiC amp;inuefi;ituram Epifcopörum Archiepifcopo Colonienfi cómidc. Item Archi-epifcópo Bremen fi vitra Albiam mihcviros validas in locum qui Vi^hldcifcarne dicitur, vccxilloComiccSHolcfitiximpugnarent. Comitesyero illoobfcquió omnes fc dare coegerunc.
Anno Domini m.cc.lxi. Regina DacixMargareca cum Elio fuo Rege venir 'contra Comités Holfiitiæ cum magnapopuli mulcicudine fuperLoheide, fed Cornices per Dei graciam adepca viäoria Rcginam carperunt, amp;nbsp;in Hamborch in bonefta cudodia deduxerunc. Statimque Dux Albercus de Brunefvrichper auxilium LubicenEum amp;nbsp;quorundam Holfacix iaEdelium Elohaciam incrauic, amp;nbsp;cadrum Plone cxpugnauic. In cuius defenfione quidam miles probus amp;E-delis, cui parcac Deus, cadens morcuused, amp;nbsp;primo Segebcrghefepulcus, fed Canonici Hamburgenfes, quod eorum Canonicus fueracHamborch defun-üumfepelierunc, ipferequiefcacin pace. Icem ciuicacem Kil obfcdic,icd nopro-fecic.
Anno Domini m. cc. lxii. Regina Hamborgin capciuicace detenra Ec cra-datus dc pace. Dux amp;nbsp;Marchianes, Iohannes Gerardus Cornices coueniunc tn Quedclingeborgh, iepodeain Salcvt^edele. Regina quoqueincerfuic, fed ta-mepodeareueriàcdHamborch, ô^colloquium,redeunceRegina,adplacicum licnïicm accepiCf quod Holïacï tranfgrelEorcf reconciliaci func Comicibus, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;banis
!
-ocr page 297-CHRONICA SCLAVICA.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bonis fuis obtcntis, amp;nbsp;Regina rcuerfa cft in Daciam. Item Heljjrandus prxpo-j
fitus Hamburgenfis obüt. Item Rodolfus Epifcopus Suerinenfis obiit.
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno Domini m.cc. xxrix. Comes Iohannes Holiâtiæobiit, amp;£. eft fcpultus
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jn Reinvelde. Item eclipfisfoliHn die Doniinica,amp;in die Ofwaldi Regis. Eo-
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem anno Dux Luneburgcnfis de Dacia rediens, cum magna multitudine in-
greflus eft fines Marchionis Mifnenfis, amp;nbsp;captus eft ab eo, cum multis Comi-■ tibusamp;Dominis terrarum,amp;detentus eft vno anno amp;fexftptimanis,captus eft invigiliaSimonis amp;nbsp;ludæ Apoftolorunï.
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoDomi;pi M.cc. Lxiv. folutus eft Dux Iohannes deLuneborch. Item
Nouum monafterium, quod eft in terra Holfatiæ, per multas prouincias tarn de hofpitalitate, quam de bona cöuerfatione perfonaru, famofum, incendio deua-ftatur,rn node fanéliMarcini. ItemvinaperieruntinFrancia. ItemPapaVr-. banus mortuus eft. amp;nbsp;vacabac fedes xvii.fcptimanis, cui fuccclfit Clemens.
Anno Domini m.cc. lxv. Dux Iohannes de BrunefwiehduxitfiliamConiiquot; tis Gerardi, cum magna folcmnitatc in Hamburgh.
Bb * Èamp;l-
-ocr page 298-•in if »999
’■E R I C I D A N I Æ REGI S, VYKATISL AI yil. DVGIS P O-
MERANIÆ E ),
HISTORICA HARRATlOi ORIGINE GEN-tit DanorttWy nbsp;nbsp;de Re^tbtts eiufdem ^entis^deque eo-
rundem rebittgeßis^
Ant, vftcftanrurvcrcresHirtoriographi,rcmporcSaruehproa-Ui Abrahæ, rcgnum quod nunc Dania vel Dacia dicitur, jntrauc-runt, vcniencesdcGotJiia. Qjii quidem Gothi,YcdicitPapias,de Gog ßboiaphccorti funt. Quod aiircm quidam dicunt,Danos à
DanairiSjid eft, Græcis yenide,veriûniilc cRTcd vfqüeqüaquecertüm non ett, nifi abinidodidtifuritDani, fedqaashbetterrahabaiinomen fpeciale, quod habet adhuc, donee tempore Dauidregishabuerunt regem Dan; namtempore illo, Dan fîJiusHumbiædcSucciavcnicns,rcgnauit/ûpcrSya/andiam, Onen, Fallier Si Laland, cuiusregnumdiçebaturwitbesleth. Eotempore Rexquidam potendiTimus adinuadendumlutos venir. Quo audito, luti ti-Jhentes valdè, locum qui adhucKovoirkidicitur, foffatis fragis ligneismu-nierunr, milcruntquenüncibsad £)an regem Witheslech, vteis ferrerauxili-umjpoilicenres ci.viôloriam û rcportaret,dôminium fuperfe. Qui cum luis ve* nieds, apud Ko wirki hoili bus occurrit, O^ciûs plurimis, St reliquisin fugam a-âis.DominusIutorumfadusDani cumlutisSyoniam, Scaniamacomnesa-lias Infulas Daciælibi fubiugauit, Stpollmodumcommun!omniumdecrerci^ regnum fuumDaniam, Sc incolas, Danos, a le, qui Dan dicebatur, appel-iauit
L Primus ergo Danorum Rex fuit Dan, filius Humbiar, à quo Daniamp;Daniagt; quæ nunc Daciadicitur, nomenhabet: Iulius enimCxfarprimo fertureant Daciam appellaffe, propterbofpiraliraremStdapûiitatemhuiusgentis. DaU ergo primus Rex fuit pugilforedfimus Stgiganteusicunélisin circuituterribi-lis, St prxliaclariinmagelljt bine inde. Huicfueceilîrfecundusi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
IL Humblxßbuseius. Hicerarvànus3tiners,Stpaucànôtabiliafecità vnde Löther frater cius, fada con fpirarionc Danorum cótra fratrem, cura de regno depofuit St pro co regnaüit.
III. Tertius Lothcrriimisdur*fuirincolisrcgni,amp;irimultis/êncquircrgef ûr, St idea ryrannidem eius Dani non fererttes, cum occiderunt. Huicfuccef Hr Skiola tibus eius quarrus :
I,V. Skiola. llleantequam baberet xv. annosxtaiisi occurrens folus magno vrfo, St cum cinguloluo ligauit? Hieprimo Tcutonicos Danis fubiugauitSt femire fecir fub rriburo: Stmulrailrcnucgeffit. Huie fiiccclfitlilius ci’Gram, quintus:
V. Gram, à quo Gram amp;Hærcth diçirur. Illccumquodamgigantc inSue-ciapugnans, folus occiditcum. Regem etiamSuecise occidir, St xvi; fratres cius.’amp;Sueciamtributariam Danis fecir^Podea cum Suibdager Rege Norma-nos- quad quandoaliquis ellraultum durus,diciturde co ; ipfe ed vnus Gram^ Huie fuccedir in regnum Suibdager, qui eurri occidcrar, fexrus : y I. Suibdager. I He ex parte Dacus fuit, St ex matre Noricus, q ui patreia proprium in Nor\rcgiafegnaritcm, de regno expulit,St pro eo regnauih Hüne in Dacia regnantem occidit Haddinger,6bus Gram,in vltionem patris, St pro eo tegnauitffepcimas: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
YU, Had-
-ocr page 299-KÏSTORÏA OE NT I S DANÖRVM.
Vlî. Haddinger filiusGram. Ifteregem SueciæSi HellefpohtemiriterfeciÉ* NorWegiam vrbcm Dymiti fubiugauit, èc mukaclatiflîme fecit, poli tnultas Vidorias indignum ducens mori inlcdöqüafipecus,proptcrlaüdetil mundi, amp;nbsp;pofteritatis metaorialn, feipfum fufpendiu Huic fucceflît Fröthi fi-liuseiusodaüuS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
VIIL Frothihinfæmildæ» Iftepoftquamfeiprum amp;nbsp;totumregnuminbeîiig depauperaücrat,audito quod in Wældxl Syfal, draco quidam fuper thefaUtoS iaceret) dracohem folusadiit.amp;füpCratum oCcidiCjaccèptisqjthefaurisBrit-tanniam, qua: nuncdicitur Frifia, Scotiam, Tcutoniàm, Slaüiam, Rüfciam, èt plurimas alias terras fubiugaiiit. Poftmoduhi in Scahia pugnanS,non manibuS inimicorum, fedækuamp; pondete armotum fuiFocatuSintcriic. Huic fucccflîc HaldanusfiliusëiuS.
. IXi HaldanuSi Ifte tupiditàtè fegnândioihnes fratrcs interfccit. Huicfuc-ceffitRofiliuseius»
X. Ro. Iftetranftuiitciuîtatem, quæpriüsdicebaturHækækeîping, delocô quidicitur Hokötbyergh, amp;nbsp;a:dificanS earn in portu Yfæfyeth, amp;nbsp;vocauit eartl .Roskelda: ferihonecompofito ex nomine fuoamp; ex fonte iüxta quem fita eft».
HuicfiicCelTerühtdüôfilij eiüSiHaldanamp;Helgi.
XI. Haldatt amp;nbsp;Helgi. Ifti diuiieruhtinter fe regnuth; îta qüôd Haldan regnà-tet ih terfàamp; Fîelgi in mari. Haldah veto pauca hotabilia fecit. Huic fuccefliÊ Helgi frater füüti
XII. Helgi Reit maximus. Ifte ftrénuüs beîlator, Hochbrödum regêSueci^ OGcidit. Teutohicos ni. fubiugauic, amp;marinis difeurfibus mukaarduaperpe-trauit.Hicad portumquendâLalahdiæVeniens,fiIiamcüiufdâruftici,homind Rolfkarl, fibi adduci fecit,de qua fîliam genuit homineThora.eit qua dida eft Thororû infula,quia ibi fepüka eft. I cerumq; poft xv, ahnos il 1 uc Veniehs,præ. didafiliam adduci fecir, nefeiens qgt; fi lia fua efîetj ex qua genuit filiüm homing Rolfkraki. Cumq; hoc poftea cogrtouiifet, præ himia verecundia fe ipfum fii- , fpendit.
XlIL Interea dum Rolfkraki adhucpüereffet, RexSucciæ AthiHusDanfs tributum impofuit, amp;nbsp;in fîgnum abiediflîmæ feruitucisjpræfecit eis c. quenda Racki nomine, qücm cum canes occidiffent, A thiflus pofuit eis regê paftorenl quendamnomiheSuyô.
XIV. Suyo. Iftemukamalaamp;innilmerafccitDanis, ficut Athiflopromife-rat, qui tandem fedenS in palatio Wiburgenfi, in loco, qui Lufœbqegh dicituo coram omnibus ffleliörib’regnij àpedicuhs eft corrofus. Huic fucceffit Rolf-kraki filius Helgi ptsdidl.
XV. Rolfkraki filiüs Helgi. îpfe poft multas prçclarasVidorias ab Hyervraf-do Comité Scaniæjqui fotorê eius habuit in vxorem,in ledo fuo proditiofe eft occifus, in Loxthra curia regalij ih Syelandiâjcû quo amp;nbsp;Biœrki amp;nbsp;lœlki pugileS clarillimi,cumtotafâmiliàregiâfuhtocci/î. Huicfucceffit Hyar^arus.
XVI. HyarwaruS tegnauitbteüi tempore j fcil.ämahcvfqjadkoraprimahl/ HunCocciditHaki films Hamundiiamp;fadus eft Rex Danörum.
X VIL Haki igitur régnante Venir quidam de partibus feptétriohali’bus nô* ' mine Frithloef, amp;nbsp;filiam Rolfkraki duxit ih Vitorem Si occidit Hakonem.
XVIII, Frithloef.HuicfucCeffitOthén.
XIX. Othcnlt; Ifte morte fubitahea prope lôCum, qui nue Ö thehS dicitur, in-teriit, ibique fepukus eft. Hic maghus incàhtator amp;nbsp;magus erat, ita quod ab o-îtonlbus cirça nationibus pto Deo colebatuf j vnde amp;nbsp;Græcî imaginem ei’aü-* team àDahis fibi pro magno munerfi milTam j cum reueretia maxima fufeepe* tunt. Huic fucceffit Balderfilius eius
XX. Balder, à quo Balderfund dicitut, tnate Balticuffi,prô Êo quod ibi püghà-üit. Huic fucceffit Hother, qui eum occidit.
XXL Hother. IfteinuenitinquodâncmoféSueciâ:)gladiüm,quiMûmiog
B b 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;didus
-ocr page 300-294 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
didus eft J cû quo Balder occidit. Ab ifto Hocher vdla Othera dilt;fta eft, amp;nbsp;illuc fugiens, occifus eft à Boyo Rege Sueciæ, qui etiam poft cum regnauit.
XXII. Boyo. HuicfucceffitRorikfiliusfuus.
XXIII. Rorik. HuicfucceffitOrvt'endel.
XXir. Orw'endel.Iftcvirvalde vilt;ftorio(userar,amp;multapræcIarageftif.HiJC occidit frater fu US Foggi;amp; regnauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
XXr. Foggi. Iftecopulauitfibi vxoremfratrisoccid. HuncocciditAmblet” filius dich urwendel in vltionem patris, amp;c cum co omnes meliores rcgni,cum tota Curia regali combufsit, ira, quod vnus fuperftesnon fuit.
XXVl. Ambletus, quiviraftutilsimuserat, regemq; Angliæ belloocciditjamp;î Daciam, Angliam, amp;Sueciam inditionefuatenuit. Hunc WichlethusRex Norwegix vitricuseius occidit in Orefund, in praelioamp; regnauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
XXVII. Wichlethus. Ifteacccpitvxorem Arableti,propriavxorerepudiata. Huie fuccefsitfilius eins V/ermundus hin blinde.
XXnil. Wermundus blinde. Hicvirbellicofuserat. HuiustemporeKetoamp;: Frexrini præfeôti SJefxricenfes occideruntAthislum Regem Sueciæ, in vltionem patris fui. Huie fucceflit Vfto Starke filius eius.
XXIX. Starke. Ifte à vn. anno.ætatis vfq; ad xxx. noluitloqui,quo vfq;in loco, quiadhucKunengikampdicitur,fuperFydoram cum filiorégisTeuto-nicorum meliore pugile rorius T eutoniæ folus certans,ambos occidit, amp;nbsp;üc conditione vtriufqj gétis, Teutonia Danis iam quarto tributaria faäa eft.Huic fucceffit Olaf filius eius.
jrjTAr. OlafquidióluseftDanhinftelatene. HuicfucceflitHughelee.
XXXI. Hughelee. IfteocciditHeghmodum amp;Hagimum tyrannosSueciæ* Huicfucceflit Frothi.
XXXII. Frothi hinFreene. Ifte inrerfecitFregerum regemNorwcgi£Eamp; duces eius. Huiefucceflit Danfilius eius.
XXXIII. Dan. Ifte vii. annoætatisfuæTeutoniamiam v. triburariam Danis fecit. HuicfucceflitFrithlenus.
XXXir. Frithlenus. Ifte vrbem Difliinum amp;nbsp;Britaniamfubiugauit.Huicfuc* ' ceflitFrothifiliuseius.
xxxr. Frothihin Frirgorhee Huius temporelefusChriftusnat’eft.Iftefub-iugauitSucciam, Brittanniam,Hyberniam,Scotiam,Norxregiam,Saxoniam, Frifiam, Vngariam, Sz omnia orientis vfq; ad Græciam,quorum reges amp;incolç oës fcruierut ei. Hui’ tempore venit in Daciam Erix Orthiloghe amp;nbsp;Rol frater ciusjfilijRcgneri. Illi interfecerunt Grep cum v. fratribus fins. Contrahunc Frothi venitrexHunorumeumaliis lxix regibus,qui exfe vi.regesfccerant duces belli. Qiiorum quilibet habuit fub fc v. m. nauium, amp;nbsp;quælibet nauis ha-bebat ccc.armatos. Summanauium xxx.Summavirorumjnouiesmillemih lia hominum, hos omnes occidit Frothi pugnans cû eis in mari iuxta Bleking. Hic tantam pacem in regnofuofecit, quod vnamarmillamaureamiuxtaEy-* doram, alteram iuxta Scanor, amp;nbsp;tertiam iuxta ^arthingborgin via commun! fufpendir, nec erar qui earn node vel die auderet tollere. Hunc occidit vna ye-
I tuIa.Huicfucceflit Yeeriu.
XXXVI. Yeeriu. Ifte modico tempore regnauit, occiditenim cum Frithle-
» nusfilius Frothi Frithgothæ.
XXXFII. Frithlenus filiusFrothi Frithgothæ.Ifte occiditAmundumrcgem Norwegiæamp;vnumdraconcm, Poft quern Frothi filius eiusr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-Hi - , 0
XXXnil. Frothi hin Frcknæ. Huius tempore venir Steraræ filius Storvrçrkfi inDaciam,qui interfeeitWifinumgladiaroremapudRyciamamp;Tanæmgigâ-tem apud Bizantium, amp;in Polonia Wafæpugilçm, amp;nbsp;in Saxonia Hamampu-gilem, amp;TeutonicisinfeftiflimusfuiraduerHrius,amp;multa eis obprobri£iintU'‘ lie. Nam quatuorautfex exeiscopHcansadmoduTedis fupereos Ceditadpur-gandualuum,amp;mulcaaliapræGlarageflîr. lüe t^rochianao xtatis fuæ xn^Tcu-
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toniam
-ocr page 301-‘GENTISDANORVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29Î
toniam jam fexto fubiugauir; amp;multa aliapræclaraârmisfccic*HiihcFrotho-nemocciditSyertingus. Huicfucceflitfiliuseius Ingellus.
XXXIX. Ingellus. Huiustempore, Stercather interfecitfeptemfiliosSvver-tingijin vltionem régis Frochi.Ipfius etiam tempore occidit Argan cur um cum feptem fratribus. Huie fucceffit Olaf filius eius.
A'L. Olaf. HuiefuccelfitHaraldusfiliuseius.
XLI. Haraldus. Hunc occidit frater fuus Frothi Rechbane, Sc regnàuit.
XLII. FrothiRechbanee.HuncinterfccicHaldahbinByerngrameefiliUsfui fracris Haraldi, in vltionem patris fui. Huie fuccellît Ericus tex Suecîæ.
XLI 11. Ericus. Hunc occidit idem Haldan Haraldi filius,amp; pro eo regnauic. XLIV. HaldanByerngram. 1 fteftrenu’pugilfuir,vndeproUocat”àSiwaldo pugileSuecia:, vt contraeum Sc feptem filioseius dimicaret, acceptauit, amp;nbsp;oes pariter occidir. Abietlo enim gladio, quercum radicitus auulfit, Sc cum ea oês conquaflauit. AliaquoquevicecumquodamgigantedeSuecia, quihabebat vndccimcubitos akitudinis, nomineHarchbeen dimicans,occiditeum. amp;cu co XII. contubernales cius. Sc multaalia præclare fccit, vnde diûus hynbyern-gram, huicfucceflit Hugni frater eius.
XLV. Hugni. HuiefuccelTitSiwaldfiliusfuus.
XLVL Siwald. Huius temporeSterketheerfugitdeprçlio.Fîune occidit Ha-ko.Huic fucceffit Sigerus filius cius.
XLVII. Sigerus.HieconftituitbellumconttaHakonem inquoipreamp; Hake paritercorruerunt. HuiefucccflitGoidrie nepos eius.
XLVIII. Goldticjpoft cuius mortem regnum Danorum in quinq;rcgnadi-uilumcft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
XL IX. Borgardus, qui habuit filiam Si^it ardi,nomine Role,in vxorem,rcgnâ-uitin Scania. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
L. HundengerinSyaiandia. Iftefemper impcdiendoaliosperdiditamp;defen-dendo fe vicit: vndcamp;exeocraótumeftprouerbium aliud:Hunderheînær»‘ kæefti.
LI. Hani regnaùitinFyonià.
LU. Hother in Sunder lutiâ.
LUI. Reyner in Noruicia.
LIV. Haldanus hiti fterkaî furrexit poft Borchard um in regnüm, Sc fiiit valdd fttenu’inarmis. Hunc occidit Wefetus in Syalädia. Huie fucceffit Harald Hil-dercan filius Borchardi.
LV. Harald hildercan. iftehosquinq; reges occidit, Scita potens faftus eft, omnes reges contra mediterraneum mare ferebant ei tributum, cui cum Ringer, nepos fuus rex Süeciæ tributum negater. Sueciam intrauir, ibique in bellcJ corruit amp;nbsp;cum eo cottueröt Vbbo rex Frifonum, amp;nbsp;alij plures reges Sc tcxx. no^ biiium de exercitu fuo. De exercitu vero Ringer régis xii. pröcerum corrüe-runt.IbicöHaraldopugnaucrunt ccc.virgines, quæSkalmordiôIïtfunnqua-rum vexillum portauft Hether,quç poftea ciuitatem çdificans Hçtérby appel-lauic. Indeetiam dicitur Hefeeppe. Huie Haraldo, poftquaniL. annisrégnai uerat, fuccefsit ei idem Ringer nepos fuuSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
LVI. Ringer. Huie fuccefsit Harald frater fuus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
LVII. Harald. Huie fuccefsit Oli frater fuus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
LVIIL OlihincFreenee.Hieadeoagiliserat,qüodfcanforiumad fellarri habere noluit. Ifte adeo efferus fuit quodStarchaterüfolovifufupergenua pro-ftrauit. HicetiamSueciam intrauit,amp;prouocatusad fingulareccrcamen, primo die,contra vnum pugnauit, 2. die,contra duos,3. contra tres,4.contra quatuor,quintocorraquinqi, amp;nbsp;ficvfq; ad xi. amp;nbsp;omnes fuperätos occidit. Qüi dft in Lætra curia regia in Syalädia federet ih balneó, Venir Statchater magno pó-quot; dere auri corruptus àregeSueciæ, amp;petitalicentialoquendi aliquid feefere tegi,accefsit,regemq;nihilmalifufpicantê,gladio transfodir, vndeprxnimiä
• ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bb 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verë-
-ocr page 302-Z9S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I A
verccundia, poft tam vilein, tand viri occifioné,fe àlachryinis numquam potüiÊ contincrc, donee idem pondus auri, quod acceperat, occifon fuo vt eum occi-deret, impendiflet. HuicOlifticecffitOmundecrfiliuseius.
LIX. Oinunder. Huius tepore Starcheatherfènio cófeótus.indignu reputans more aliöru hornihuminleólomodfirtegladio, amp;præcipuè propter oecifione Oil regis, multis precibus perfuafitcuidâ Hcthcr cuius patrem ipfe oCciderat, vteuinoccideret,obiieiens ei q,patremeiusocciderat, q, ille vindicatetencre-tut} obtulitq; infuper memoratuni pondus auri,pro mcrcedc,amp; fie Other vidus fpc mercedis amp;r2elo vindicàndi pâtre Starcath'erumgladio proprio, quiSkum dicebatur, præcifacéruice, öcciditapud ponté Scaniæ.qui Boyllyngbre dicitur, accinétiifq;gladio, poiltem trahfiens,cûeflet’nmediopôtis,Skumde vagina,iri. aquam cecîdit,hcc inde leuari potuit v/qj in præfcns; tn aliquando videtur ibi in defluxü aquæ. Ifte Stercather venir de Suècia tempore regis Ingelli, portahs co-geriemcarbohumiiidorfoad acuendumnafum diéti regis, Vtvindicaretpatrs fuum. idem Starcatherpertrâfiit multas partes otbis pro prælio fîngulari ; Vnde amp;nbsp;Græci imaginé éius æream in Italiam miferuht, dicentes eos non pofte ei refi-ftere, nifi haberent vnû qui poftet pugnare eu tali pugile. Huiüfdem p H enricu Æmælthorp militem de Daciâ in Teutoniam eft portatus pro miraculo,habens fex polliccs in magnitudine. Poft Ommunder regnauit Sy^ard filius eius.
LX. Syvrard-Huicfeoppofuit Simon præfeélusScaniæ, amp;nbsp;tandem conuene-runt înprælium in quo vtrifqiVirilitèrcertantibüs principes ambo corruerunt. Poft qüem regnauit fratctèius ButcL
LXi. Butel. Poft hune regnauit larrnarusRek fiiiusSywardi.
L X11. larmarus Rck. Ifte valde bellicofus erat : intrauit enim Slauiam eu ex-creitu amp;nbsp;Yfinarum regem Slauoirum occidit, amp;nbsp;totam Slauiamvaftauit. Poftea Ollefpomici Daciam cum exercitu intrauerunt, quibus larmarus rex occurrere non audens, muniuit montem maritimum Scaniæ, qui Kolle dicitur, ibiq; cum mclioribusregnifeinclufit. Tandem cum regnumvaftaftent, exiuitadeos, ôi ncgociuin fortunæ committens, commifit cum eis prælium in Orefund, ibiquë corruit. Huic fucceflît Brother frater eius.
L X11L Brother. Poft quem regnauit Siwald.
L X1V. Si'wald. Huic fucceifit Snio filius eius.
LX V. Snioi Hüius tempore tanta fames eràt ihDàcia» quod ex editlo régis omnes viri amp;nbsp;mulieres non apti ad portandum arma in bellis, ocddebancur.Ta-dem ex cohfilio cuiufdamuheris Scanienfis nomine Magge, qüilibet nonus homo exiuit de rcgno,amp; omnes terras obtinuerunt vfqi Romas.Ifti propter longas barbas, diétifunt Longabardi -, qui tandem terram quæ nunc Longabardia dicitur, intrauerunt, ibiq; temahfcrunt. Poftea tempore Caroli Magni Apuliamö“ ptinücrunt,ibiqüevfq;hödiemanenti AnnoDni d. c.xxxvn. exieruntdeDä^ cia Dani, modo diciiiitür Longabardi. P'oft Snio Biorn regnauip LXVI» Biorn. fduicfucceftitfiliusHaraldus.
LXVII. Haraldus, PoftquemGrom, (Alij,GörmjfiiiüsèiüS*
LXVIII. Grom. Ifte erat mirabilis inueftigatornouarûrerum, vndeamp;aftum-ptis cccc. probiftimis iafellitibus, nauigduit Verfiis Aquilonem ad federn Ge-ruthy, vbi vidit ftupenda mirabilia, amp;nbsp;multa pericülapaftüs eft. Tandé Cönfum-ptis omnibus fociis vfqj ad xxx. per diüerfa monft ta, Vix cüm vitä in Daciam re-diit. HuicfucCeflit Godriç filiüS eius*
L XIX. Godrix hin gyafmilde,qui Godefrith diffus eft. Hic bellicofiflimuse-rat, amp;nbsp;totamTeutoniamiamfeptimotributariamfecit* Subiugauit etiamSue-ciam amp;nbsp;Frifiani.
Anno Dni d. c d. lxxvi. venir Carolus Imperator cum toto imperio fuo contra Godefrith rege Daciæ, cui idem Godefrith vitra Albiam occurrens, fugauit Carçlû de Saxonia, amp;nbsp;earn tota vaftauit, q, eodem anno Saxonia couerfa fueraC adfideChrifti petCarolum. Poftquam contra Francos xxxvi, anniscontinuis pugnä'
-ocr page 303-GENTIS DANORVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,7
pugnaucrat. PoftsaidemGodcfrithfugato Imperatoren Saxonia vadacaj ibidem à proprio milite cultro tr'ansfixus eft in ventre. Poft ipium regnauit Olaf fi-lius eius.
L X X. Olaf didus Gothdranlcer. Huie fucceflit Henning filius eius.
LXXI. Henningregnauitxxviir.annis,quicumlmperatorepacemfaciens, Eydoram terminum regni fui accepit. Huie iiieeefl'erunt duo reges,King amp;nbsp;Si* ■*'ardus.
LXXII. Ring regnauitinlutia.
LX X111. Sy wardus regnauit in infulis. Ifti duo reges inter fe diu pugnauerut amp;nbsp;tandem in bello mutuo ambo eorrucrunt, quibus fueeeflit in regnum Reyner filius Ring.
L XX1V. Reyner Leehbroki. Ifte fubiugauit Angliam,Scotiam,Hyberniam, Nor\regiam,S’w'ceiam, T eutoniam, Slauiam, Rufeiam Sii. omriia régna oeeide-tis. Itaquod ix. filios fuos iingulos, in fingulis terris reges feeit, amp;nbsp;ipfe de vno regno in aliud inter eospertranfiuit. Tandem inHyberniaoedfuseft, amp;filijeius lere omnes in diuerfis loeis funt oeeifi.Hie per x i. annos vrbes Franeiæ vaftauit, amp;Parifiisvcnicnsin£eelefia ianftiGermani, amp;nbsp;Aquiigrani inpalatiolmpcra-toris ftabulum equorum feeit, amp;nbsp;multa mala Eeelcfias intulit. Huie fueeeflit In-guaf filius cius.
LXXy. InguarfiliusLotbroki. Iftc omnium fratrum luorum crudeliflimus fuit. Cui fueeeflit Sy ward us.
i-XXVI. HuiefuccefleruntAnuloamp;Sigefridus.
LXXVlI. Anulo.
LXXVIII. Sigefridus. Ifti duonepotes fueruntregisGodefridi. Interquos pugna fuit x. annis,amp;r eum inter Ic de primatu regni eonuenire non pofl'cnt,fce-pirum prælio diuiferunt, in quo reges ambo eorruerunt, amp;nbsp;eum eis xi. m. homi-ttum. PaTsaUtemArtuloniseruentaviiftoriapotita,Reinfridumamp;Haraldüin regrium pofuit, Sc fa«fta eft pugnainter eos ix. annis.
L X XIX. Haräldus tandem Reinfridum de regno expulit, amp;nbsp;folus regnauit: Tunefilij Sigefridi, Haraldumderegnoexpulerunt. Quiadlmperatorcmli.o-' de^iciinl fupplex eOnfugit.
Anno Domini b. c c c. xxvi.baptizatus prçdiftus rex Haraldus apud Magu-tiam cum vxore fratre fuo Erico,amp; per auxilium Imperatoris in regnum reftU tutus eft, moxq; Chriftianitatem reliquit.
AttriöDni n.ccc.xxvin.Sandüs AnfcariusvenicnsadDaciam,reuocauit praedidurri regem Haraldum adChhftianitätem,amp; Eeclefiani in Hadeboth co-ftnicre feeit. Poilquein regnauit Ericus frater eiusi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
LXXX. Erieüs. Iftemoxvtregnumaccepit,Eeelcfiasclaudi iuflit, fcdamp;oes EcclcfiasFrâciæ,FrifLæ,Ahgliæ,Lothotingia;,TeutÔniç,cum Epifcopis clero truncatis fuccendit amp;nbsp;deftruxit. Huius ctiam tempore Rollo Düx Danorum Franciam intrauit, amp;nbsp;Carolum regem Franciac compulit dare fibi terrain, quæ nurtcNormanniadicitur. Tunc ortum eft bellum inter Ericumamp;filiuni fratris fui Guthorm regem Nor wegiæ, in quo tanta cxde madati funt vtriq;, vt vulgus omne Caderct, fed amp;nbsp;reges ambo' eorrucrunt, nee aliquis de ftirpc regiareman* fit,nifi Grici nomine Erik Barn.
LXXXl. ErikBarn. 1 ftevtregnumDanórüfufcepit,multopluramalafecitgt; rjüam patres cius in omnibus regnis. Vaftauit enim Saxoniam: Brunduccmoc.-cidit, amp;nbsp;xii. comités. QuiaplurcsvrbeseumciuibusEpifcopicumgregetrun-câtifunt.Ecclcfîæ cum fidclibus incenfæ funt. Theodoricus amp;nbsp;Narvardus Epi* fcopi truncati funt. •
Anno Domini d. cccgh. Arnulph’Impcrator Danis in Teutonia oçcurres proftrauit ex eis c. hominuna bcllo cœlitus adminiftrato. Eodem anno obiit E-ricus Barn, amp;nbsp;regnauit pro eo Olaf rex Succiaî.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXXII.
-ocr page 304-2p8- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kr^’tORîA j
LXXXir OlafRcxSueciæ. 'Hb viamp;'armïsopnnuicregnum in Dacra, 5^' regnauic V. anni.v, HmclucccfTicGyucdi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'i
L X X X111. Gyatth nepos ipfe naiiöne Danus rcgnauit y. ann/s. lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Huncocciderurit Dahi. Poil querti LochcncknüC.
LXXXIV. Lotheneknuc/ïJius Erici Barn. Ille helIicolTuserat mukumSC
’ vcrfutus,amp;regnaiiic Xi.annis. HuiusccmporcqaitibercetnusdeferuisScpla-raJibet hominibus exiuirde regno, Sc venicmes rotamPr uciam, Scirugaham, amp;terram Carelorum, alial'q; quain plûtes rerras Cabiugauerunc libi, Sc delcâa-ti tertarü vbérrate nolucrünc rcdiré, lcdibi remanent vPq} in pridentcm dicm. IfteLotheneknuc morcnuseflpagamis. HuicfacceUït Frorhi dhuseius.
LXXXV. FrocbifViéior Anglix, Ule xx.annis bxc duo régna tenait ■, amp;iit Atigliatccitieba^itizäri. Poll quem ûliiis dus Gorm.
L XXX VI, Gorm,hin Enskc. HicdiâluscilOrni harthifnuœScregnauit ir. annisin Angfiabaptizarus PoIlbuncHaraldusbliuseias.
L X X X V i li Haraldus, Huic facccffît Gorm Garnele.
Gorm gaineJe.eiiins vftor luit T by rc danebort, quæ poli morte marin nobilitcr regnum renuir^ amp;;munitionem, quæDane'^dtkidicitur fccii lignis tantum. Illiambo morrui fontpaganii fepultiq-, in duobus collibusiuxta labenge. ln dicbusbui^Gorm, lerunt DanosincenlisEccIcliiS) facerdoresan-tfcalcaria trucicl.aire. Scclerum vulgo mixtum, autoccidiire,âutin capiiuitacem duxilTe.Cruces etia truncarçludibrio funt babitx à Danis. Annodnin.cccc.L. obiit Gorm GameJc, cui fuccelbt Harald blatan blius eiüs.
LXXXIX. Harald b/aran regnauir l. annis. Ide cum exercita magno fubiù-gauir libi Angliani, amp;nbsp;rediit. Tune Imptraror Otto, qui diâas Otto Magnusj parauitfeadinuadcndum Daciam. Cumque legatici veniliènt Slcffeic, Dani occiderunt eos, Sc Vnum Marebionemeum eis, ad quad vIcilTcndum Imperator cum exercitu Daciam intraiiit. Etq; Haraldusrex in extremisEnibusre-gnifuierat, Icilicctin HallandiaJmperatorroram lutiam vaflauitvfqimare,q^ abeoOdefunddicitur. ibi enim Janccam (uam in mare mißt,adperpctùam rei memoriam. Quo^uditoHaraldusvebemcntercommotus,verfuslutiamfe-ftinauitcum furore magno.Quod intelligens Imperator fugit,Scin Lobetefa-perueniens, Elaraldus occiditYpponem DucecxercitusImperatoris, rebqui vero Teuton ici fugerunt. Quofaólo ipfedeconlilio marris fu« vaBom Dane-wirki c£pit indaurare. HuncHaraldum dlius ei^'Sycn de regno expulir, q^ad pratdicationé Poppoponis cappellanidni Papç baptizatus facrat, cû quo pater têrcondiélû babuir,Scfcmperpcrdidit,ôctandcmiIcs(iIi/patréoçciditmSca-nia, qui miles Hako diccbatur. ôt regnauit pro eo Suen Tyngckegdbuscius. XC. SuenTyngekeg. IdepropterIcelcra fuaàSlauistercaptused, Scredem-prus, femel tan to pondère auri, quantum in armis ponderabat, amp;nbsp;bis tanto po-dercargentii Nouidîme de regno expul fus,apud regem Suecix xiv.annisexa-Jauit. Tandem ad Gbridi ßdem conuerfus baptizatus ed.Sc mox Deofauente^ regnum fuum recepit, occifo rege Norvt'egiaein Me fund, qui regnum eiuste-nueracj Sc ica Suen duo régna Dacite ScNorwegix inualir, Sc Angb'amScopti-nuitilludregnum, Scibidem mortuused) ScportatusRoskildisibiqifepultas cd. Hute fuccedit Haraldusdliuseius.
XCh Haraldus. Idebomo fuiteifœminatusScratüsiibidihidèditaS, haede eau fa Dani cum depofuerunede regno, ôc Gameleknuc fratrem eius regem fe-ccrunt, quodbcllicofushomofuit, fcdtædioaifcCiifupereOi Scraroinregnd. fuit, amp;nbsp;continue exrraregnum in bellis, quod ramen progloriaregnUibenter to]eraredebaiirent,KanurumdepofueruntScHaraIdum cd'ceminatum amp;nbsp;vbi valente regno praefecetunt, qui came cito pödmortuus cd, Sc fuccedit ei diótus Gameleknuc frater eius.
XCll. Gameleknuc. 1deCU millenauibusiniiadens A ngliam,eam fubiugauiti Edonicameciaaigen[cfubdidic,Ricardamcciam ducemHormâniç dcFratt-bia
-ocr page 305-GENÏIS DANORVM.
ci a cxpulit, amp;nbsp;vXorem régis Anglorum expuifi amp;nbsp;mortui aCcepit, amp;gcnuit ex eafilium, nomine Hartheknuc, amp;nbsp;filiam nomine Gummilfid, quam Henricus’ fi lias Conradi Imperatoris vxorem accepit?
Anno Dni m.xâvi t r. S.Olauus rex Norwegiæ martyrizatus eft,cuius regnu obeinuit idem Gameleknuc rex Daciæ,amp; regnauit fuper tria régna Dahorum* Anglorum amp;Norwegiæ. Fuitaurem omnium regum pulcherrimus, ftrenuifi-fim’ amp;nbsp;largi (lîmus. Hic prim us religiofos in Daciam ind uxit, amp;nbsp;multos Epifeo-pos de Anglia in Daciam adduxit. Obiit autem Gameleknuc anno regni fui xxxiii. relinquens très reges filios videlicet.
Hartheknut in Dacia; Haraldum fpurium in Anglia,S'jrenoncm fpu-» riumin Norwcgia. Harald vero iv. tatumannisrcgnauitamp;mortuuseft. Cuius regnum Hartheknuc rex fufeepit Suen Veto v.annis in Nor'jecgiaregnanS obiit. Cuius regnum accepit Magnusfilius iàndi Olaui. Quodaudiens Har-theknucjcum A ng!isamp; Üanis Not w'cgiammtrauit,led per amicos réconcilia* tifunt, Magnusamp;Hartheknurtalipaôio, quod qui diutius viucretfupcrftes regnum defunótiaccipcret.lfte Hartheknut regnauitfuper Daciam,Sueciam, Slauiam amp;nbsp;Angliam. Qui prater quotidianam familiam fuam vi. milliaarma-torumeontinue tenuit. Quicum lx, longisnauibusaddomandumregnaae* ftatedifcurrebantjhyeme veroincaftris mancbant,quibusquafireligiofis, leges amp;nbsp;ftatuta prçfcribebat honeftatis? vnde tépore fuo fuper omnes reges munlt; di terribilis amp;laudabilis exftitit. Trafiuit etiam cum Imperatore inItaliamad dômandûnationesexteras ObiitauteinAnglia.HuicfucecilîtSucnEftrcih, feilicet filius fororis Gameleknuc.
XCir. SuenEftreth, fc.films Vlffcomitis AngliatregnauitpoftGameleknuc. Quodaudiens Magnus rex Notwegiæ prædidus, nô immemorpadi fui quod fecerat cum Hartheknuc venir contra Suen amp;nbsp;vicit cum, amp;nbsp;fubiugauit fibi. Sâ-ftus tfi Èdwardus rex A ngliæ frater Sucnonis,coa(ftus eft tributü ioluere amp;nbsp;de* elarare eum hærede regni poft fe. T une iterum Magnus rex Nor\regiæad bel-, landum Suenonem venir, cum exercitu innumerabili,quafi arena maris,naui-gio in Orefund, fedcum incaute de naui in nauem tranfiret, ceciditin mare,amp; lubmerfuseft. QuoaudtroSuen,regnumeiusobtinuit. ItemdumidcmSueti inNorwegiamoramfaceretjSlauivaftaueruntlutiamvfqucRipis. Quicafu rediens de Nor'jregia, hoftibus cû præda exituris, prope Slet^ ic occurrir, pro* ftrauitq;exeis vi. milliahominum, cæterisfugicnnbus.
Anno Domini m.lxxiv. obiit rexSuen Eftrcth,fciliçet. Huiefucceflit Ha* raid filius eius.
XCr. HaraldfiliusSuen. Huiustemporcrcceftit AngliaàdominioDanoru, poftquam cxx. annis continuis fubditafucratDanis.PofthuneregnauitKnut frater cius.
XCVI. Knut regnauit oifto annis. Qinvir bonus efat,amp; multas Ecclefiasin regno conftruxit, amp;nbsp;homines ad cultû Dei pro viribus induxit, fedaliquas partes regni nunquâinducerepotuit,vtfolucrcnt décimas. Cum expeditioné autem congregaflet in Fiskebek iuxta W ibergh,vt Angliam debellarct,frater eius O-lauus Dux lutix, totum dilfipauit perditiofe, amp;nbsp;eum occidi procurauit.
Anno Domini m. lxxxiii. ordo Caturienfium exordium fumpfit,
Anno Domini m. ixxxviii. martyrizat’eft S.KanutusrexDanotuminO-thens perproditionem fratris fuiOlaui Ducis, in EcclefiaS. Albani martyrisgt; amp;nbsp;frater eius Benediflus cum eo. Gui fucceflit frater fuus idem.
XCVIL Olauus. Huius tempore, fada efttantafamesinDacia,vehomines pro herbis agreftibus litigarent. Nam fegetes vu. annis regni eius per aeris in*-temperiem perierunt. Anno vii. regni fui inuentuseft inlcdofuofubitancù morte præuentus Olaf Hunger. Huie fucceflit Erik Egothe frater fuus.
Anno Domini m. ixxxvin. Translatio Sandi Nicolai de Myrra in Ba
rum.
Anno
-ocr page 306-JQP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I S T O R I Â
Auûq Domini M.JtûvnL Exordium Cyftcrcienfîs órdinis fiimpfic xn. Ki‘ lend. Aprilis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''
XC V111. Erik Egothæ.Qui Cicdid’cftprimojq,mox vtregnumaccepit,rata fcrtiJitas tcrræ reddita efl,vc modius paruus.cuiîibct bJâdi no valerct vt duos dcnarios viùaJes.Sccundo didus cft £gothaÉ,quod ira inagnüs homo fuir, fu-peromnempopuJumabhumeroamp;furfum videripotuic,habcsinfcforrirudi-ncm quanrâ quatuorforriores regni. Tertio quia ita Bonus fuit regno,quöd cû ad cerram iândam proficifci pararet, Dani terriam partem omnium bonorum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terra: voJueruntdare rerr£rand:ç,pro redemptionecfucis,ad hoc,vr ipfô in re
gno mancret.fed noJuitmanere. Imo iter arripuitcûmagnamihtia,amp;veniens Româ,£ccJefiæLundenfi Archiepiicopûamp;primatûfuperrriaregnaoprinuir. Inde Coftantinopolim venics, ab imperârore Græcorû honori/îcc e(i reccpt\ Anno Domini m. c. IcditPalcalis ii. annis xvxu. men/ibus quinque, dic-bus vir.
Anno Domini m.c. i.obiitEricusEgothXfiaCyproinCaiacumYXoréfaa, vbiamp;miraculiscorrufcant. Poft quem frater fuus Nicolaus. Ia c.in. A.(cea-dens fadus eft primus Archicpifcopus Dacia:.
X CIX. Nicolaus rex cum filio fuo rege Magno Kanutum filium fcatris fui E-rici Egochç, iuxtaBiagdeth occidit.
Anno Domini m. c. xi. Pafcalis Papa captus ed ab Henrico rege.
Anno Dornini M. c. xiii. beams Bernardus ordinem intrauit.
Anno Domini m. c.xv.Conuentusvenir inCJaramvallem. SandusKanii-tus fit Dux in Dacia. In c. xvin. GelaûusPapavnô annofedic. In c. xix. Ca-Jixtus Papa ir. annis amp;nbsp;v. menfibus x. diebas vni. In c. xx. Ordoprxmon-ûracenûamincepic. In c. xxv. HonoriusPapa ii. Icditannis y. Hericaslm-peratorobiit. In c. xxvii. Tartari Vngariam inuafcrunt. Cardinalescum Ab-batibus capri funr. In c. xxx. Sandus KanutusDux martyrizarus apad Ha^ yclftetha Magno Alio Nicolai régis. Ericus enim fadus eil rex in Scania. Eo‘ dem änriöfiliusIandiKanuti régis Dux Flandria: occiCas eil à propriismiliti-businEccIefia.
C, Viuente adhucprxdiäo Nicolao rege. Alias cius Magn’’facias eft rex Da-norum amp;nbsp;Gotthorum.Scanienfes vero» cJegcruntprædidum Erica Emura AU um EriciEgorhç in regetil, contra quem venerunireges Hicolaus ic Magn^’A-Jiuscius, amp;nbsp;belloinitOjinFothwik anno Domini lA. c.xxxv. vbi carraitMagn* fie cum co VI. Epilcopi, quatuor de lutia, vnus de Syalaadia, vnus de Suecia, Sc multi nobiles de Daciacam eis. Nicolaas veto fugicns, venirSlefvricjibiqj oc-cidcrunt eumfurores Sleivriccnfcs. Huicfuccc/firEricusEmummemoratus. C.I. EriçusEmum. Qui cauCa regnandi occidit Haraldum amp;nbsp;liberos eias.
Anno Domini m. c. xxxyii. tenebra: faélç funt in QuadragcAma in çrnni terra. AA:crasprimas Danorum Archicpi/copus obiit, ScEskillas elcduseft.
Anno Domini m. c. xxxix. Ericus Emim occifus eft quadam die in palatio,a quodam PlogSw^othc. Huie AicceiAt Ericus Lamb Alius fororiseias.
Anno Domini m. xl. Olauus Alius Haraldi, quem cjuxdapars feceratregem, Ajrrexit contra Ericum Lam, Et 4. Kalen.Aprilis teaebrxfaâxraatper totumorbem.
)AnnoDomini m. c.xii, EskillasarclfiiepiCcopuspoAiitOlauoobAdes.
Anno Domini m, c.xlu. Bellum fuit Dicing ter vno die amp;vnoannö x tn. vicibas inter Ericum Sc Olauum, Sc femperfugic Olauus ante Ericam, Etcoa-uentus miftus eft in clauftrum.
Anno Domini m, c.xhu. OfaausoccidirKikonêEpifcopûRosLilJenfem. Olauus Haraldi Aliusin belloocciditur.
Anno Domini M. c.xLiv. Ericusduxir Cororem HericiBremenAsEpiico-pi. Conuentus miAaseilinHcriuadumScinNidal. CelcIiinusPapafeditiae-Abus tribus. Lucius Papa ii. annis»'
Anno
-ocr page 307-GENTIS DANORVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^öx
Anno Domini m. c.xtvi. Eugenius Papa fedit ix, annis. ColiuentusmifluS eftinLyufce VII. Iduslulij.
Anno Dni M. c.xlvii. Couentus micticur in Hofvæthe* Bellum fuit Slang-thorp. Ericus Lamb obiir, faótusmonachusinDenfch» Quo mortuo lucenfes homenrcgis impofuerüt Kanutho filio Magni. Scanienies vero maioribus in-fulis.Suenone filium Erici Emim eligerüt,amp; faóta eft pugna inter cos xn.annist
Anno Domini m. c. xlviii. Sanótus Malachias migrauit.
Anno Domini m. c. xlix. Eskillus Archicpifcopus captus eft à Suenone ré- ' ge. Bellum fuit apud Arcune in Slauia.
AnnoDomini M.c.L.diiftusRetilluspraepofitusmigrauit Wibergum.Bcllû fuit inSlangthorp amp;fugttKanutus.Conuent’’mittitur Kalend. Maij,quiprö-feiTuscftpofteain Efrom*
Anno Domini m. c. li. Bellum fuit Wibergcr, amp;nbsp;iterum fugit Kanutus.
Anno Domini m.c.lii. exulauit Kanutus m Rufciam, qui affumpto auxilib de Saxonia, pugnauit amp;nbsp;fugit.
Anno Dni m.c.liii. S. Bernardus Abbas Clareuallis migrauit. Conuentus venir in Efrom» Kanutus rex rediens de Ruflia venir in Frifiam, ibiq» côftruxit CaftrumMildeborghcum auxilioFrifonum.QuoauditoSuenocum totaex-peditioneDanorum venir Slefvric. amp;nbsp;adduâusindenauibus per terras vfquc Huchlftieth,prædi(ftum caftrum Mildeborgh obfedit, amp;nbsp;magna partem Frihig incendio vaftauit. Cui occurrens Kanutus cû Frifonibus fuperauit eum in belle, in quo plurimi Scanienfes corruer unt cum aliis nobilibus.
AnnoDomini m,c. nv. defpôfauitWaldemarus hlius S.Kanuti Sophiam fororem Kanuti regis.Dani omnes elcgerunt duos reges fcilicet Kanutum me-moratum, amp;nbsp;Waldemarum filium Sanôhi Kanuti. T une Sueno rex fugit in Sa-xoniam.
Anno Dniw.c. tv. AnaftafiusPapafeditannistribus.RediensdeSaxonia Sueno cum duee Hérico, venir Simerftach,fed fugaarrepta Dux cum rege iter Ij.dierum veniendofub compendioduorum dierum fugiendo côpleuerunti
Anno Dni m. c. lvi. fada eft inter reges pax, diuilo regno in tres partes.
CH* Kanutusoptinuitlutiam.
cm. W’aldemarusScaniam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v
CIV. Sueno Syalandiam. Poft paucos ante dies idem Suen rex Syalandiæiü-uitauit Kanutum regem Iutiae, amp;nbsp;Waldemarum regem Scaniæ ad teftum fuum Rófculdis, vbi omnibus vino prægrauatis, téporc noélurno cû adhuc corca dd-ccretur in aula regia, occidit Kanutum Regéamp; Conftantium cognatum ci”, in Vigilia S. Laurentij. Waldemarus vero vulneratus fugit in lutiam, quem Suen ' infecutus eft cum exercitu. xi.millia Virginum paflæ funt in Coloma.
AnnoDni m.c. LVii.conuenerunt Suenamp;Waldcmarus reges in capo, qui Grathæhæthor dicitur, in pr£clio,in quo Suen occifus eft,amp; fepul tus in Capella Grathæ, amp;nbsp;Waldemarus optinuit monarchiam totius Daciæ*
AnnoDomini m.c. ivni. Adrianus Papa fedit annis quatuor. Ablalonfaôl’ eft EpifcopusRoskildcnfis. Conuentus mittitur in vitæfcolaNonisAprilis.
AnnoDomini m.c. lx.ConuentusvenitinSaba»
AnnoDomini m.c. ixi.conuentusmifliiseftSoraldusIuIij.
Anno Domini m. c. ixii. Tüta vallis funditur.
Anno Dni m.c. ixiii. natuseftKanutusfiliusWaldcmariregis. RekWal-demarus iuit ad cÔfilium Imperatoris Metis, vbi multos dolos Imperatoris cx-pertus eft, fed fuis ftrenuiflime amp;nbsp;cautiffime in omnibus fegerêtibus nutu diuî-no amp;nbsp;direftioneHérici Ducis Brunfvricêfis fretusin Daciam fanus rediit. Tûc rex malitiasTcutonicorumpræuenirevolons, munitionem Danwitki muro circumcinxit, ante enim lignis tantum munitus erat locus ille.
AnnoDomini M,G. txxy, conuentusmiftus cftinGutualiam vi. IdusSe-ptembris.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ge nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno
-ocr page 308-HISTORIAN'
, Anno Domini m. c. ixv. 'conüencus Vtnit in OmCâta infijJa dîcituf, WaldemarusfubegitSlauos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' •
AnnoDni m.c. ixvii. Buriciuscaptuscft,amp;efFoflisoculiscaftratUs.
Anno Domini m.c. ixx. Natuseft Waldemarus, filius Waldemari.SanftuS’ Thomas archicpifcopus Anglixmartyrizatus. Ro à Danis adquifita eft amp;nbsp;ad fi-demChrifticonuerfa. larmarusbaptizatus. Leges Danorum ædicæ funt. Con-uentus mittitur in Dobrun Kalend. Martij.
■ Anno Domini m.c. txxi. Sandus Kanutus Dux amp;nbsp;martyr translatus eft Ringfter. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
AnnoDni m.c. rxxri. Conuenrus venit in Dargun amp;nbsp;in inftila Dei.
AnnoDni m.c. ixxiii.ConuentusvenitinlocuDciquidiciturLoum.Chri-ftophorus Duxobiit. MaximusterræmotusfûëratinDacia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
Anno Domini M.c. Lxxiv.Conuentus venit inColbar,quidiciturMcraual-lis 4. Nonas Februarij.
AnnoDni m.c.lxxvl Caftrum Stettin à Danis obfeftlimeft.
Anno Domini m.c. ixxvii. Sanda Margareta Roskildis pafta eft. Kanutus filius WaldemariprimifaduseftrexScaniæ amp;nbsp;Halladiæpatre innuentcamp; con-fentiente.
Anno Domini m.c. txxviii.Eskillus fecundus Archicpifcopus Dacixrecef-fttfadusmonachus Clareuallis. Abfalonfit Archicpifcopus. Eodeannofolob-feuratus eft in vigilia Canâæ crucis feria quarta.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno Dni M.c. Lxxx. obiit S. Nicolaus in Arus. Bellum fuit in Flyfe.
Anno Domini m.c. lxxxi. rcxWaldemarusoccurritFrithcricoImpcratori apud Thrauen, vbi duas filias fuas maritauit, vnam filio Imperatoris, aliam Co-
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitiSifridojvbietiamobtinuitablmperatorcDominiumtotiusNordalbingiç,
hoc cftjomnium terrarum ad aquilonarcm partem A Ibiac, fu per quo habtiit lite-ras Imperiales cum bullaaurea, amp;nbsp;literas Papalqs gt;nbsp;videlicet Domini Innoccntij Papætcrtijdeconfirmatione didæcollationispro iureperpetuohabendæ, fed has literas poft mortem regis, AbequædammuIierTeutonica, Filia diabolide-ftruxit in odium Danorum.
Anno Domini m.c. lxxxii. Obiit Waldemarus, id eft, filius Sandi KanUti Ducis, anno regni fui xxv. Poft quem :
C VI. Kanutus filiusfuus. Obiitetiam Eskillus Archicpifcopusin ClareualJe.' AnnoDomini M.c.LXxxiv.Expeditiofadaeftin Walguft.
Anno Domini m.c. lxxxvi. côuentusmifluseftin Oliciam. ObiitSunoEb-
, bonis Icilicet.
/gt; ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AnnoDomini m.c. Lxxxvn. Hierofolyma aSoIdanocapitur, amp;Chriftiani
delcntur. Eclypfis folis fada eft.
AnnoDomini m.c.lxxxviii. SandusKanutustranslatuseft. DuxWalde-marus fadus eft miles.
Anno Domini m. c. lxxxix. expeditio fada eft in Slauiam.
Anno Domini m. c. xc. obiit Magn^ Vlf. Couenrus mittiturin Rcigncveld. Kalend. Nouemb.
Anno Dili m. c.xci. expeditio faâa. eft in Flandria, quam viccruntDani.
Anno Domini m. c. xcii. Waldemarus Epifeopus, nullo cogente, regi fe op-ponens, iuit in Norvregiam^ Indeq; rediens cum xxxv. logis nauibus.captus eîl, 6lt;rin turri Syelbergpofitus vbi fedic 14. annis, Conuentus mittitur in Gulholm.
gt; PetrusSunonisfitEpiicopus.PrimumincendiuminEfi'om*
AnnoDni m.c,xciv. Conuentus venit Afylum. Expeditio faäaefl inEfco- ' niam. Comes Adulphusfadusefthomorégistributarius Daciæ.
AnnoDni m.c.xcv.ConuentusvenitinOliuam.Gregorius viii.diebus35, fedit. Ventus vehemens fuit.
AnnoDomini m.c. xevr. Clemens Papa n. annis. Kanutus reXduxitexcf-citum in Efconiam. Obiit Gerthrudregina.
Arino
-ocr page 309-GENTIS DANORVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5®3
Anno Domini m. c. xcvii.ordo fanclxTrinicatis incepit.
Anno Domini m.c. xcviu.Innocetius Papa ui.fcditannis Jÿ. ObiitSophia regina. Petrus Epifcopuscaptuseft, amp;; frater eiusThorbernusoccilus. Terræ motus fuit in Dacia.
Anno Domini m.cc. Ordofr^trum minorumincepit. Caftrum Reynsberg acquiiitum eft, amp;nbsp;Thitmerskia.
Anno Domini M.cc. I. Obiit Abfolontertius Epifcopus Daciæ, Si confecrà-tusAndreas. ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.
Anno Domini m. cc. ri. Sandus Wilhelwius Abbas migrauit. Comes Àdol; phus captus cft. Caftrum Seghebyrgh acquiütumeif i. ldusNoüembrispbüÈ Kanutus rexfilius VV. Comes Albertus faótus eft miles.
G VII. Waldemarus coronatus eft in regemeodem anno.
Anno Dni m.cc. rir. comes Adolphus libérât’eft, pofitisobfidibusjadx.aq-nos.Rcdditum eft caftrum Louemborg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
Anno Domini m. cc. i v. expeditio fada cft in Nor^egiam per regem ^ajde-maiLim, qui Erlingum conftituit ibi regem, amp;nbsp;Philippum Ducem, qui ambqfa-difunt homines régis, apudThunsbyærgh. Obiit Esbernus Snare. Secunduih incendiuminEfrdm.
Anno Domini m.cc. v.rex Waldemarus duxit Dagmar filiamrcgisBocmiç invxorem.Dani AlbiamtranfeuntesdeftruxeruntErcenborg.
AnnoDnfM. cc. vi. Waldemarus Epifcop’liberatuseftadpreces Daghmar reginæ, ita tarnen quod iurauit fe nunquam Daciam intraturum.Pofteayero la-dus Archicpifcopus ßremenhs , cum le regiopponeretadlnftatiamrégis Wal-demari depolitus eft èc excómunicatus à Papa. Andreas Arebiepifeopus- duxit exercitumin Riualiam.
Anno Domini m.cc. vn. Conuentus vcnit,inTutainfuia,WaIdcmarusfuga-uitlmperatorem.
Anno Domini m. cc. XI. Dani caftrum Dymin reædificant,amp; Nycenborgde-ftruunr.
Anno Domini m.cc.xii. Obiit Margaretaregina, quæ propter præcipuam formæ pulchritudincm dida fuit Daghmar.
Anno Domini M. cc. XIII. obiit lohannesfilius Esberni Snare.
Anno Domini m. cc.xiv. Petrus leniorRoskildenlis Epifcopus amp;nbsp;Nicolaus Epifcopus Ripenfis obierunt. Comes Guncellinps amp;nbsp;Comes Henricus frater e-ius, teriam fuam à Rege receperunt amp;nbsp;eifidelitatem iurauerunt. Dani obtinuc-nint caftrum S tetin, Se caftrum Marchionis Muten, Rex VValdemarus fecun-das nuptias celebrauit cumBerengaria fororeFerandiComitisFlandriæ, qua: Bringremle eftdida.
C. V111. Anno Domini m. cc. xv. Waldcmarus tertius cligitur in regem. Imperator Otto fidem violans, amp;nbsp;contraiuramentu fuum venions, Halfatiam earn libi fubigerevolebat: cótra quern venit Rex Waldemarus cumexercitucopio-lo, habens fccum de foils Frifonibus fexaginta millia hominum, quoîaudito Imperator non eft aufus expedare congreflnm belli, fed fugit vitra Albiam, perdi-tis in lingulari certamine, duobus meliorib’pugilibus Imperij, quos deiecerunt duo Frifonesjvidelicet Suen Stcrcke amp;nbsp;Brother Ganling.
Anno Domina m. cc. xvi. Petrus fill’ Jacobi fit Epifcopus Roskildis.Gclufu-C c i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per
-ocr page 310-504 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, H I S T O R I A
per Albiam viam præbenre.rex Wal de ma rus eu excrcitu tranfiuit ad terra Henrici Comitis Palatini quam vaftauit incendio, donee cam fibi totam fubiugauit. Item duo caftra contra Hamborg conftruxic, tandem ciuitatem cepit. Natus eft Ericus filius Waldemari régis,cui pater eodeni anno ducatum lutiç contulit, amp;NicolaofilioillegitimócómitatumHalIandiae. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
AnnoDni m.cc.xvii. Comes Albertus ex mandate régis Waldcmariædifi-cauit caftrüm Trauenemunde, Sc Dani caftrum in Thyemesk conftruunt.
, Anno Dni m.c c.xviii. obiit Imperator Otto. Rex Waldemarus conuocatis totiüs regni primis xv. Epifeopis ,• tribiis Ducibus amp;nbsp;tribus comitibus, A bbati-busetiam, aliifq; quamplurimis Waldemarofilioftio in SleEjricdiadema regni impofuit. InfeftoB. Iohannis Baptifta;, obiit Comes Nicolaus.
AnnoDni m.cc.xix. rex Waldcmaruscongregatecxercitupermaximo,cu mille quingeritis logis nauibiis Eftoniam intrauit, amp;nbsp;poft multa bella totam tcr-ramillamadfidemChrifti conuertitamp;Danisfubdiditviqueinpræferis.
Anno Domini m.cc.xx. Sandus Thomas Archiepifeopus Roskiidends An-gliæ translatus. Hierofolyma à Chriftianis recuperatur.
AhrióDomini m.cc.xxi.ObiitBerengariamaterregumErici, Abelamp;Chn-ftophori. Obiit Rikeceregina.
A nno Domini M.cc. XX [(.Gregorius Cardinalis fuit in Dacia. Andreas Archiepifeopus ceflit. Abbas Gunnerus CareinfulæeleduscftinEpifcopum.
‘ Anno Domini m. cc. xxiir. rex Waldemarus vna cum filio fuo Waldemaro tertio, à ftiisproditi, capti funt in ledis fuis à comité Henrico in infulaEyuthc Iohannis ante portam Latinam, amp;nbsp;in Slauiam duódi in caftrum Zuerin, mànfe-runt ibi fere per triennium amp;nbsp;tuncredempti funt per Danos pro lx. millia mar-caium in pondéréLubecenft, fedequi,vcftes,amp;alia iocalia, quardederurit o-mnibusmelioribusSaxoniæ,indieexitusfui in duplo plus valebant. Nota Lc-dorjTeutonicosnunquam, autraropræualuifleamp;triumphosduxifle, nifi per proditionem Sc fraudé, quod habent ex natura j ftcutpatet in captiuitatc diäo~ rum duorum regum, amp;nbsp;in aids multis.
Anno Domini m. cc. xxiv. Petrus Saxonis fit Archiepifcop’, Obiit Andreas Camerafius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, '
Anno Domini m.cc.xkv. ObiitPetrus lacobi Epilcopus Roskildcnfis. Cui fiiGceflit Nicolaus Stig, Icilicet.
AnnoDni m. cc. xxvr. fol utifiint duo reges. Obiit Sandus Francifeus. Multi Frifones corruerunt in Thidmerskia, amp;nbsp;tarnen Thidmerskia Danis fubiuga-raeft.
Anno Domini M.cc.xxvir. Bornhouet, vbi Dani corruerunt. NamThid-merskienfts in vltimo exercitus collocati, proditione facientes, exercitum Da-norum cum quibus erant, à tergo percuflerunt. Gregorius ix. Papa fedit.
Anno Dili m. c c. xxvlii. Andréas amp;nbsp;Petrus Archiepifeopi obicrunt.
Anno Domini m.cc.xxix. rex Waldemarus iii.celebrauit nuptias cum filia
fegis Portugaliæ Elienor Ripis, in fefto bead Iohannis Baptiftæ.
Anno Domini m.cc.xxx. Otto Cafdinalis fuit in Dacia. VffofitArchiepi-Icopus. Eclipfis Iblis,amp;pcftilehtiahominumamp;iumentorummagnafuit.
Anno Domini m. cc.xxxL ObiitRex Waldcmarus lii»filius Waldcmarilc-cundi, amp;nbsp;Regina Elicnor cito poft eum in partu.
ex. Anno Domini m. cc. xxxii. Ericus rex filius Waldcmari lecundi, coro-natus eft à Domino Vffbne Archiépifcopo, amp;nbsp;frater eins A bel ducatû lutiæac-cepit.Eodcm anno frâtres minores nüdis pedibiis Daciam intrauerunt amp;nbsp;domu Ripen/cmfundauerunt. ■
Anno Domini M.cc.xxxiir. Eftern’Snerlingobiit. ObiitpiæmemoriæNi-Colaus Cancellarius, Epi/copus Slcßricenfis.
Anno Dni m. cc. xxxiv. Fratres minoresdomum acceperuntLuhden, Rioskild, igneperieruhr.
Ànno
-ocr page 311-GENTIS DANORVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;joy
Anno Domini m. cc.xxxvi. V^aldcmarusEpifcop’obiit» humilis monachus inLyke. Conucntus miflus in Pâfâdifo.
Anno Dni m. cc. xxxvil dns Petrus abbas Rutius Rcgij omnes pofleffioncs didæ domus eaten’ acquifitas cum villicis 5c colonis omnibus abfolutC libertati reftituipab omni impetitione cxaóhofia 5ciure tegiö cXimenS eos gt;nbsp;pro (|uinqua-gintatrib’ marcis denariorum vfualium quas Dno Abelindytö Duci lütiaî, pro iamdiftacxoluit libertatC) itaquodnöfiteiufde Dücispofterüs liberum nee li-cicum banc paclionem aliquo tempore infirmare iuxta inteftatiönem priuilegij Principis memorati, Eodem anrto Dux Abel duxit Mathildem filiam Comitis, quod rex Waldemarus pater moleftc tulic, timens per hoe futuriim feifinainteü fratres, quod amp;nbsp;euenin Nam ab illo die nunquam defecit bellüm iiitcftinum in Dacia inter reges Sc Duces amp;c ComitibuSjCos inftigailtibusj qui femper quçrunC mala Daciæ. Bellum fuit Scanæ inter Darios Sc Normantios» Tempeftas fuit in die fanfti Clementis.
Anno Dni m. cc. Xxxvtii. Translatio S. Wilhelmi abbatis in Óppellut.
Anno Domini m. cc.xxxix. rexEricusduxit ludith, filiam Ducis Saxoniieirt vxorem, cum quibus difpenfacum eft in quarta linea Cofanguinitatis, per domu num Papam Gregorium. Hierofolyma capitut à pagariis.
Annodni m.cc.xl. Seulo DuxNor^egiç cûfilio oCcifus eft àtegeHaquinö»
A nnodni cc. XLi. Obiitinclytairecordationis teX Waldemarus 1 i.incce-na Domini in cuius morte vere eccidit corona capitis Daiioru.Namab illo, beU lis ihteftinis Sc deftruxioni mutu^ vacantes omnibus in circuitu nationibus falt;fti funt in derifum, fed SC terræ quas patres eorum gladio fuo gloriofe acquifierant, no folum ab eorurh dominio rcccflerunt, verum Sc plagas maximas regno intu-Icrunr» Sc illud miferabiliter confuderunt, principibus regni refiftentibus.fcxies fe inüicemlacerantibusamp;vaftantibus. Ericustexfilius Waldcmari inmoriar* chiam Daciæ optinuit. Eclipfis fuit. Petrus Stegit obiit.
Anno Domini kt.ct.XLii.ortumeft bellu interffatres Ericumregfim SC Ar bei Ducem. Clauftrum Ringftath igne periit.
Anno Domini m.cc. xlïii. Clauftrum monialium Roskild incenfum eft* Innocentius iV. fedit.
Anno Dni M.cc. xliv. Rex Ericus duxit cxetcitum Kaiding.
Anno Domini Kf. Cc.xlv. generale concilium fuitLugduni. Nicolaus Epi-fcopus Roskildenfis fuit de Dacia.
Annódni M.cc.xlvf.Iacob’Simonisobiit.RexEricus mouitcXercitucontra fratré fiiunijillo cû exercitu T cutonico occurrête,fcd treugç faétç funt ad têpus*
Anno Domini M.cc.xLvîi.Soraamp;Colbasigneperierunt.OthaniaaTeuto-» nicis incenfa eft. Rex Ericus oppidum Svrineborg, quiaplura cum regnum miferabiliter deftruxiflent gt;nbsp;tandem fraterno fanguine, non multo poft, fibi Sc re» gno, infamiam perpetuam facere non timuerunt.
Anno Domini m. cc.xlviîi. Hauen à Lubecenfibusincenfaeftj obütOli-vus pincerna. Nicolaus Epifeopus Roskildenfis obiit in Clareualle.
AnnoDomini m.cc.xlxix. ObiitEricus. RexSueciaîobiit.
AnnoDni m.cc.l. Dux Abelfratré fuumEricum rege proditiofê captiui-uitinSlefwik innoófebeatiLaurentij, quem quidam miles eiufdé ducis Lagho Gutmudfcilicet, nauigio deportâuit vfq; Myolund,ibiqi eumoccidit, Sc ducei-gnorâte,amp; in Slia fubmerfit. Eode anno Waldemarus filius Ducis A bel à feh olis Parifiis, domum pergens, captus eft per milites Domini Epifeopi Colonienfis.
• CXl. Dux Abel in regem eleôtus eft ôccotonatus.
Anno Domini m. rc. Li. Frethericus Imperator obiit. Obiit Comes Nico* laus. Ludevricus rex Francix captus eft, amp;nbsp;frater eius Robertus occifus.
AnnoDni m.cc.lii. Rex AoelcumeXercituintrauitamp;Idarftathadpugna* dumjibiq; occifüseft. Obiit Vfto Archiepifcopus.
CXlI. Chriftophorus fitRex AnnoDni M.ec.Lili. RexChriftophorusrra-
Cc 5 didic
-ocr page 312-H I s T o R I A
4idit Waldematofilie Regis Abel Ducatum eu vexillo apud Raiding. Bellum fuit Skeifisker inter regem Chnftophorum amp;i. Heinricum jbmelthorp.
AnnoDni m. cc, liv. Innocenti us Papa iv. Alexander Papa cofecratus.Ia-cobu^ fit Archiepifcopus äc Petrus Skielin fcilicct Èpifeopus Roskildenfis.
Anno Domini m. cc. lvi. Kochkarlc) Ware allegalluemothKylner Wilhelmus ImperatorinFrifiaobiit.
Anno Domini M.cc.tvii HakinusrexNorwcgijefuitin Dacia.Obiit Wal-dem^rusDux. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Anno Domini m. cc . ivitt. Rex Ericus ab Ecclefia S. Petri transfertur a Chriftophero fratre fuo Epifcopo Nicolao abfente. Bellum fuit inter regem amp;nbsp;rulhcos. CiuitasRepiniudicio Dei cum omnibusattinentiisperiit.
Anno Domini m, cc. l ix. captus eft Jacobus Archiepifcopus Lundcnfis,amp; carceratus in caftro Hakenfcog Obiit Chriftophorus Ripenl. Poft quern; CXIII. Ericusfilmseiusregnauit,quimultamalafccit,Ecclefiasfpoliandoj Ixfisamp;iniuriarn paftisiuftitiam nullalacicndo. Monafteriaquoq;» quxpatres eius per fc amp;nbsp;liios çdific3uerâr,per equos canes miferabilitcr attenuauit. Comités Holfatiæ magnam partem ducatus vaftauerunt. larmarus Princeps Ria-, norum, magnam partem Syalandiæ vaftauit.
Anno Domini m. cc. lx. larmarus fecitftragem magnam rufticorumapud Ncftvricn. etiameodem annoobiit. Olauus Epifeopus occiditur.Dux£-ricusfilius Abclrcgisreceptuseftinducatum.
AnnoDni m.cc lxi. Bellum fuit Lohete inter regem Ericumfilium Chri-ftophori amp;nbsp;Ericum ducem filium Abel, in rigilia fanifti Olaui,amp; cotrita efl pars Iegis,qui ibidemcaptuseftcummatrefuaMargaretaregina.
Anno Domini m.cc. txij. RexEricustraditurMarchionibus,Reginalibe‘ rata eft. Dux de Brunfvrik fuit in Dacia. Eclipfis Jolis fuit Nonas Augufti. Epifeopus Nicolaus captus eft.
AnnqDomini m. ce.ixiri. Iw'jrusTaki fcilicct, amp;nbsp;Petrus Fyn fcilicct, fu-Ipenfi funt. EpifcopusNicolausliberatuseft.
Annodni m cc.Lxiv.Rex Eric’venitdecaptiuitate.ArwcJcogh deftruiruf.
Anno Domini m.cc lxv. Clemens Papa IV'.fedit. lacobus Archiepifcopus curiam adiir. Obiit Nicolaus Epifeopus Slcfwicenfis. Elcdus eft Bondo.
Anno Domini m. cc. lxvi. venit Guido Cardinalis inDaciam amp;nbsp;cxccimu-n'icauit regem amp;:reginam. Biggeer Dux Sueciæ obiit.
Anno Domini M.cc. ixvii. obiitDominalugiborgdeKalcendborghco-Jccratus eft Epifeopus Bondo.
Anno Domini m. cc. lx vit', lacobus Archiepifcopus fecundocuriamadiit. Caftrumin KaUingædificatumcft. Clauftrum Eoumignepcriit.
AnnoDomini m. cc lxix. CaptuscftConradusneposFrethericilmpcra-tórisamp;decollatuseft, Obiit Clemens Papa.
'AnnoDomini m cc. ixx. Vacabat fedesRomana. Eclipfis folis fuit in mate, Lætare Hierufalem.
Anno Domini m.cc.LXxi. combuftacftciuitasRipcnfis.ObiitEodcrricus rexFranciæ. Domicellus Nicolaus obiit.
(AnnoDomini m.cc ixxti.ObiitduxEricus,amp;reddituseftducatusErico regi cum Jilio Ducis. A. ndreas pincerna obiit. Creatus eftPapa Gregorius qui collfgauit Ecclefiam. Eodem anno xii.Kalcndis Seprembris Teutonic!occu-pauerunt ciuitatemSlel^ik multirudinccopioJa,amp; vi. Kalendasquibufdade exercituamiftiscu magnoJpoIio amp;nbsp;prédit pecorum diucrfigenerisreccfterunt. , ObiitGuido Cardinalis. Obiit Daciffd Margareta in partu.
Anno Domini m. cc Lxxriii. Obiit OJgerus Epifeopus Ripenfis.Obiitdns Michael abbas Riiris régis. Comes Rodulfus eleólus eft in 1 mperatorern.
■‘'^Afinö dni M. cc. Lxxiv. Obiit lacobus ArchiepifcopusLundcûs. Generale concilium L ugduni cclebranim cd. Et toti Grxcia ad fidem eft conuerfa.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno
-ocr page 313-GENTIS DANORVM. - nbsp;nbsp;507
AnnöDni m.cc. lxxv. duæturrçsEcclefiæS.Petri iuSleßw'iJccorrUcrunt, Sc Öiagnapars ciufde Ecclcüæ. Obiit DnsIohannesäbbas.Cardinalirelatöön:in* terdiftum per regnuin Daciæ. Expeditio faéla eft ad Succiam,amp; vidi func Sueci.
Anpo Domini M.cc.^txxvi.^ObutOtlandu^ Archiepifcopus cledus Lun-deiiiisiamp;fiictefl'icTVrugprüs ii. Archicpifcopus. Obiit papa Gregorius.Inho-centius fediL Poft quemOttö bonus feditquinQ; fdj)timanis. Ericutfdux Stieciç obiit. Waidcmarusre^cSuCciæ exutauitin Daii^î cum vxorc Sc filiis.
Anno Domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ixxvii.cr^atuscft Papa Iohannes xxi.ObiitPetrusE-
pifcopusRoskildènlh.fetfShgótuseligitür. ' -
Anno Domini m.cc. txxvirr.' tcx Waldemätusrcdiit adSueciamfilio^pob-ßderclido. Obiit Papa Iohannes.
Anno Domini m^cc. lxxix. Domiqdllus Abel amp;nbsp;Dux Albcrt’ale Brunc/wik ohierunt.
’ Anno DominCkf. ifc; txxx. ObiitNicolaus Papa in. ObiitThrugótusAr-öhiepifcopus LundenüSj amp;fucceßitloannes Droos x. Obiit StigotusEpifcop* Roskildenf. ÄrfuccelhtYnguarus..
Anno Domini m.cc. Lxxxi.creatuseft Papa Martinus.
Anno Domini m.cc. iXxxn. Obnt Bondo Epifcopus Sleïwûck. Elcduseft lacobus. Maior Ecclefia Roskyldehfis fudCenfaeft. Lis oritur inter rege Ericum amp;nbsp;principes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/»gt;
» Anno Domini m.cc. x.xxxiH.,paxreformaturWarthingborg.Waldemarus filius Erici ducis ducatum obtinuit, amp;nbsp;lacobus comitiam Hallandiæ. lacobus E-pifcopus Slcfxricenfts pHuauit monächos Ruris regis decimis, Sz ecrundem fd-citverbcrari. *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Anrtö Domini M.Cc. txxiiiv.cönucntus domus Ruris régis difperfuseft.
Anno Domini M.cc. ixxxv» RexEricusfili’^ChriftophoricaptiuauitWal-dimarum Duéem lutiæ amp;i. eins dapiterum.
AnnoDni m.cc. ixxXvr.Dux^aldemarusreftituiturdecaptiuitate. RexE-rlcusoccifuseftinlcdo.inrtodeS. Ceciliæ afuis, quös ttiäximedilexerat, infli-dis fibi vulneribus quinquaginta fex. Obiit Iohannes Epifc. Orconenfis. Clau-ftrum monialium incenfum eft.
Anno dni m. gc.lxxxvii.Cöuocatoconfilioregni.Dux Woldcmarusreccpic omnia quæparer eius habuerat ante eum.Öbiit lacobus, tyrannus plus,quam É-pifcop'us dicendus. Orta eft magna diflentio inter meliorcstegni, de thortc re-gis. Eodemanno in Pentecoften cotifllio celebrato gcnefäli in Nyborg.'Comes iacobu^ Sotigotus Marfcalcus, Petrlis Iacob, fcilicet amp;nbsp;ahj plures potentiores regni ex communi ornnium decreto, veladdidi funt pro morte regis amp;nbsp;proferi-pti.Quos collegit Ericus rex Norgt;jregiç in caftro Kuneghel.Eodem tepore Dux Waldemarusfadus tutor regni. Eodem anno:
CXVII. 'ËricuS filius Erici fegis coronaturihdieliatalisDomini. Hiedidus ErikMenewort.
. Anno Domini m.cc. Lxxxvrii.Stigotus marfcalcus cum fuis multa mala fe-cit. ObiitNorjutia clandeftinis incurfibus. Obiit Domina Mechteldis regina* DuxWaldematusduxit filiam DucisSaxoniævxorêfuarn inDaciam,curhquâ priori anno celebräuerat nuptias ihMolné. Slcfijrikperiit igné proprio, quam Dux Waldemarus muniri fecit in circuitu, ex ligiiis quæ tulerat de caftro Got» torph«amp;deftruifecitGaftrumGottorp,quod pater eius Dux Ericus fura-ptibus maximis ædificauerat, amp;nbsp;erat quafi clauis amp;nbsp;cuftodialo-
tiusDaciæ, CaftrumAlmetnofpdeftruduiri
eft. Haderius Ericus Rex ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ' ' ■ ' quot;
Daciæ. • ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
E 7 N 2 .fè
Cc 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN’
-ocr page 314-: ;T V M R E R V M T V M
NOMINVM PROPRIORVM
-lt;îo ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xumlocuplcs.
. A. •: 1?' ,: ■ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■rquot;, - '
/J^,Belinvs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zAlden- AnßterusMonachuj,
M.
67,
42,
* bur^enßsy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOi Anthropophagi^
Adalbero» Epifi.Bremenßsy joo. Anandy
AdalbertiéMetropolitaniobitu/y ^0. Ârnalphas,
AdaldagusEpifc.Bremenßsy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gi, AfambetiHeßonß'
Adalgarias Archiepißc.BremenfiSf göt.
Adelbertfu é^îarchio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217'Balde'v'vinasEptßcopatuiBrenießin^
•Adolphat contes Nalßouienßsy^ xi2. tradttury .
Adelbertus Diaconus y nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 s. Bardon Epißopus Moguntinusy 4s,
AgapetusPapay nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20. deBenedibiöP'fPontißcemaTdmOiUS,
AgnesJmperamx Henrici mater y 96. BennoDuxSaxonumobitty 29.
menjiSy
gs, Bernhardus Dux infenßßßmus Ham~ tSy burgenßbuSy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ 4^9 »so,
'Aldenburg Sclauica lingua Stargarde BeT^elinusEpißc.Bremenßs. g?, dibîày nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2o6i Bc^plinitsAlebr^usEptß^ Edambur^
AlcbranduSy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36^ nbsp;nbsp;nbsp;gcnfis-,
AlexändriPdpä adHordmannorum' BirkaduitaSy ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
BßgemEpßolay 1..
Ambttio thrönorumfugienda.
AnßariuSy ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Bonifatius Moguntineßs Epiß» primo S9i adconuertedosSaxonesmtlfuSy 77.
Anjgarius multos adßdeChrißianam Titil^n,
tonuertity nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EitUaAurea(arohiy,ßptrlibertate
Ànjgarij Archieptß.conßrmatio^ î4Sy Eccleßafltcay
20h
Attjgario confertur Epißopatus ^re- ßarAusDuxBurgundiorumt , menßty , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf, Chiueciuitof,
94gt; Chri^
I.
I /N '’D E i X. T Cbrißianitsu in D'atiia quado recept a, .
(ßaudbertusEpißopu^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jol
Chrißianus comes AldenborgenJ, 104. Gaudbertus Epißopus concilium con~ t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— r »
20,
Chronica Sclauica
203.
Qrcipani, (■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44, Gerardus Cpiß.
(onflagratio domus SJPetri Brema,3 7. Gerardus de Oldenborch,
so8.
2SS.
Qnradus Abbas EdertT^ueldenßs, toi, Gerardus Archiepiß.Moguntin. 287-, (onradus Imperator,
Qnradfu'R.eXi
34, Gheroldus, , nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘217,
It, Gifelbertus Epifi.Bremenßs; lt;nbsp;jig.
22. Godefihalctfs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 1 v 44*
Goslariaciuitas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;s8.
Tgt;a^anus,
Damiani,
Dann TrinusDanorum Rex,
22. Gronlanty
292,
Danoram E^ordmannorît reges13.
Gmntharius Qilonienfis Epifcop
12S.
It,
Decius Ealatinns Comes,
T)eciusPalatinusComes, 33^ HalaglandtinfulaHormannia, DifieptatiodeEpifiopatuBremeß,!!^ Haldan,
77.
13.
' Bbo d Papa Gregorio depoßttu, Bdigon, Ei\o monachus,
Bkbertus TaruienfisEpißopw, Blnoldus Archiepißopus, Emma nobilis Senatrix, Bmundus,
Engelhardus Epiß. Magdeburg,
Hammaburg Metropolis, Io. Hantildus, ts. Haroldus,
jS.
4^, Haroldtis rex nbsp;nbsp;an or urn quando ha-
62. ptiscpttus,
32, Haroldimors,
37. HartvyicusEpiß.Bremenßs,
24, tJeidela,
102, 20.
4S. ,HeinricusClt;eßr in^tibus diuitiispra-28, diitus,
Epifiopatus ^ipenßs,
Epifcopi Lubicenßsjuramentu duplex, Henricus Comes de Suerih, Epiß. Leonis Papa ad Anjgarium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Henricus Dux Brunßicenßs,
Epitaphium BcnediHi y.Papa, Erecon Epißop.Aldenburgenßs, Eßlandl Dracones adorant.
Euerhardus Cpißop. Treuirenßs, Eylbertus EpißsopU’S Mindenßs,
F»
P lor enfin us de Brondßiorß,
t34. HenricusHuxBrabantia,
ioT, Henricus de Goltorn,
lt;sHenricus Epißopus Bremenßs, Henricus (ßnradilmperat.ßlius,
48, HelmoldiHißoriu, Hericus Sueonum Rex,
JI 6. Hermannus Archtepifcopus,
4lt;i„ 287. 2^7, 109,
SIS, tss, 34, ' 274, 28.
3S,
Erederict Imperatoris cum Mediolane- Hermannus Epißopus bremenßs, 87, ßbuspugna.
Eridericus Comes quot;Talatinus, EredencusEpi/c, Bremenßs,
lo^. Hermannus Cptß:op,Qilonienßs, 4S,
S7. Herurit^ Eueldtybidegant, 1 204,
19. HildeboldusEpißc.Bremenßs, 112, Eredericus Marchto brandenburgen- Htßoria propagationis Eccleßa Ham-
fis.
Erefia regio, Erefonumgens,
2^^. maburgenßs.
so.. Hißortca Enarratio de origine gentù ses, Danoru eoruque regtbus, 292. ßq,
Hogerus,
Hoierus Ppifi:. Bremenfis, Humbertus, ' '■
16,
So.
num^
ßerilijßmao}?iniuwregio~
7U-
99. 'Hormanniamquiprimus'9ifitarit,7'i.
'/tï'-L quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O' ■
lacobus Sueonil Rex ChrißianiJßmuSi Ohotritorumciuitoi^ ÿt. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;0 Obotnti qui fint, .
îacdbusSueoniaRex,4i. eius mors,42, OceanusFrefentcus,-Imperatorem quieligant,
loannes de Monte Regio,
III. Olaphus,'
2(^0. OlaphNordinannorttmPrincèpebÿ-
;
■t
I .1'
Iohannes‘Papa, Islani, lulianus de Medicos, hitland, v’
S3. tur,
21. OlaphTrucconüfilius, ssi. Olla Vukani-i
Knut,
LanfiancutPhdofiphui, '
:A--2tf2. OfdolfifiusSaxoniadux._
-uxntbv Oreßes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ofinundus,
3t. Oflrogothia,,
• ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Otto^ex,
S4. OttoCafiar,
l.
in;
31-2S.
24: so.
S7-42. 6g.
20. 20.
Leimarus,
Leo Papa moritur, Leudericus,
Si, Otto Imperator Sclauoniam ad fidem
tgt;P. . Chrißireduxit,
20Ó.
‘Libentius,
Libentius Pptfi. Bremenfis,
4 7. Otto Imperator dom it or gentium fiepte-10. . trion ahum, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-T' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.
il. .OttoTraiePlenfisEpifcopus, lop. 33. .OttoDuxBrunßuicenfisBremamobß.
S3. det.
Libentiat iPArchiepific.Bremefis, gf, Ottondr Imperatordi obitiit, ^
110.
aÿ.
lOL
Ludericus Eptfe.Bremenfis. Lutheirvicilmperatoris obit M.
7 S. quot;Paßor es pecudum in ]gt;iordmaniafiant
10.nobilifiimi,
^agdeburgab Ottonecondita, 22. ‘Pippinuspater fidroli, Martinus de Huda, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12p, Plufifio cladid tngentis author, '
Matthias Rex P^ngaria, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ss. Polabinfii,
71.
2S9.
S3.
44. .
Matthia regis TJngariapugna cuMa- Polonia magna Slauoru Prouincia,io3, humete, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;263. PontificuAldenburgenßumfieries,i4s^
Mediolanu Eriderico Imperatori tra. . .242.243.^fieqq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■’
ditur, Merfindis Vates, Metropolit anus.
O '1: Priuilegiu Papa in ordinadu-Eptfi. 12, Ss. PriuilegiaEcclefiaHamburgenfis,143.
41..
I4tf. ï4-7. i48.amp;*fiqq.
‘ Monomachus Gracoru Imperator, 47.. Profieritas yitahumanafiallax, nbsp;nbsp;9.
' N. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ProuinciaDanorum inlnjulasdißer-
D^obilififimiSaxoniafluuqquifint, 3^ .s » Tita, Hordalbingidfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. x. 20s.
Nordmannta njltima orbisprouincia .Ti^bbodus Spifiopus.
/7.
Bedt.
I-
i N D É X. | |
^edigaft Paganorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$3. Sy nodus prima Moguntite habita. |
9oi |
Keginyyardus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T. Keinbertus êpi^copus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19, TholffEpifcopusTrondemnenßs, |
72, |
Kein'wardusEpiJc.Bremenßs, Si. TheotymusScytarumEpßcopus, | |
Kembertus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo. Thiadericus ßbmes. |
tlt. |
^mberdus T)iaconus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13. Tranßnarini, |
62. |
Rex Francta cum mditibus Terraßan- Troglodita, |
67. |
Eiamintrat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in. Trodemmis metropolis Fiormania |
gt; 71. |
Rodolphus Comes in Thietmarßa, 10 j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\. ■ Rofaueldum ciuitas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s6. quot;Vbßla, |
18. |
Rofchild Metropolis Selandne, nbsp;nbsp;nbsp;64. TJetusßriptu de Eccleßa Bremeß, |
132. |
^F^migerult qut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49. 'üicelinus'virßinElus, |
214. |
Rupert US comes Palatinus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;262, Vitahumantefra^ulitas, |
S94 ' |
Rutia, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;203. Vites in yymlandiaßontenaßi. |
73. |
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ Vnni, |
17. |
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SaUfluuius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3. VnnoEpiß.'bBremenßs, |
81. |
^^AnUiAn/garijLegatio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74. Vnyvanus Archiepißopus, |
30^ |
Saxones ohm quos Deos coluerint, 4. Vni^'vanusEpißopusBremenßs, Saxones quomodo adcultumdiuinum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W. |
84. 1 |
^eruenerint, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.S. VVid^erus, |
lit. |
Saxpniapars Germania, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3. Wegon, |
2S. |
Saxonia in oÜo E.pißopat. diuiß, 204. Welatabt, |
66, |
Saxmia quando primo Ducem accepe- Wendilgard, |
■2.1. ■ |
r.t^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20, We^elMadeburgenftsEpiß. Saxonia miraculum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S4.. Wide bind quando bapti‘2:^atus, t |
S8. a. |
' Saxmum gens ferocißima, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3, Wilhelmus dux Brunßiceßs EpißO'^ | |
Saxmum gens ab Anglis egreditur, 4. nbsp;nbsp;patum'Verdenßminuadit, |
X4.r. |
SchlafvDikciuitasfunditusexcißi,91^ VVtUehadi, |
19. |
Schliaßoxnk^Saxonum ciuitas dpaga- WiUericusEpiß. rBremenßs, |
77. |
niseuertitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$3^ Wil'U^i, |
23, |
Sclauiaduplex: maiorç^minor203. Wintfridus Anglusprimo itAußrales Selaui quando ChriflianifaFii, 23. gentesaddtuinumciiltuadduxtt,f. | |
Sergius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20. Wtnuli |
6ék 1 |
Sigefridus lHortmannorum Epiß. 41. Winulipopulifortitudine célébrés, 44 | |
Somniummiraculofum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6p,io. WoldemarusEptfi.Sleßirvicenßs |
Ec‘ |
Sors'9itahumanafallax, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s9, cleßx. |
108. |
SturmiriorumProuincia, nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4s. Wolßredus, SueinRexT)anorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' |
33* •' |
SueonumgentiordinaturEpiß. 91. Xenodochium'Bremenßi |
IS. |
Sueonumpopulimultiplices, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;as. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z. Sueonumfuperßitio, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69. ZachariasPapa, |
81. |
SynodusEpifcoporum habita, 47. |
! |
finis.
-ocr page 318- -ocr page 319- -ocr page 320- -ocr page 321- -ocr page 322- -ocr page 323- -ocr page 324- -ocr page 325- -ocr page 326- -ocr page 327-