Dit boek hoort bij de Coiiectie Van Bucheii

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • de rug van het boek

• • de kopsnede

• • de frontsnede

• • de staartsnede

• • het achterplat

This book is part of the Van Bucheii Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • the spine

• • the head edge

• • the fore edge

• • the bottom edge • the back board

R.efutatio

DE FE NSIONIS

ASSERTIONVM IE. fuiticarum de Ecclefia Chrifti, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

hoe anno æditægt;

In quaprxcipua T^ligionü Tontificia capita refelluntur.

GENEROSIS, ET MAGNIFICIS, P I E T A T E, V I R T V T E, S picntia confpicuis viris, Dominis Præfidibus Prouincialibus, totiq; Ordini Nobiliura Illuftris Styriæ Ducatus laudacifsi’ mo, Dominis fuis officiosè colendis. gt;

S.

biennium, dr amfgt;liuf, lefuit^ dam Grxt^ljj in Styria,Dißgt;uriteionem (edi- “ dit, eut titulumfecit, de ynafanamp;a Catholi-Eccleßa t in ^uapr(eter multa ab-a nbsp;nbsp;fur da dr impia , tjua in ea continentur ,fe,

“ ' ~ ftosd complitet, agnofeentes 7^m. Tontif-cemyniuerfalisEcclefieEpifcopum, eim^decreta ampleÜen-tesfolospro Chrifli Catholica amp;nbsp;'^era Eccleßa, 'Vendttat; 2^oi 'vero non folîim ab ea excludit ,fed Schifmaticos, eâ' Hareticos pronunciat, multüj^ alijs onerat aeprofeindit conuitijs. Hanc egoflatim ,pofltjuam in manw measperuenit, ne crimina bac agnofeere, amp;filentio noflro, quaßmale nobts in tot a caufa con-feij, (arx enimbtece^, amp;nbsp;caputcaufa)probare^tderemur, opp^ßta alia,eodem titulo, amp;nbsp;anno, menfe ^aio,folidts acßr-mtt Scripturafacra, tir Patrumetiamteßimonijs,per 7)ei gratiam refutaui.

Interea non con^uieuit aduerfariut ,fedprolixamfu(eil-2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;//«ƒ

PR AEF A T 10.

liftt Vl/I)utiteionii deftnßonem gt;nbsp;mea yero T^utationem, in ^ua omnia à me,^uanrumu^ re^îè Gr bene di^îa, calumniator, defrauat,perî«eriit,p^riliter etiam in rebw ferijs ludit amp;ßo~ pJjißicarur,J) 'arauit, qua Hoc anno denmm inlucempro^jt: 'vHi magno conatu, eä' otnnibw yiribue, multas magnas non nugas tantkm extrußt gt;nbsp;quot;veriimetiam impietates, adeoq^ blaßihenrias^ contra noßra yera amp;nbsp;Jyncera T^ligionis doUrinam, (ix facro~ fantlam ipfam Spiritusfanilifcripturam, quam morefuorum, mult is amp;nbsp;magnisproßcindtt conuitijs, euomuit, obfcuritatis amp;nbsp;imperfeHionis earn arguens:contra '^ro,traditionttm humanarum,quas omnesßecioßo ornât titulo, ^poßolicas'^ocitans, amp;nbsp;T^mani Tontißcis authoritatem amplißcat , 'vtinprogreßßu demonjlrabitur. l^erißima igirurßunt illa,quibusprafationem ßuam orditur leßuita, de “Dracone magno, amp;nbsp;ruffo, eius^ mini-» firis, quodßeducere,amp;fcandali:!^arejoleantpußllos in Chriftum •»i credentes, bona omnia inßar aranearum corrumpendo , oßßcia »patrisßuiDiaboliperßciendo, sß^aniain agro T)ominißuper-ßeminando, quorumßermoßcut cancerferpat. Etquainhanc ßententiam ex Hilario amp;nbsp;Ignatio,de impoßorum calliditate amp;nbsp;aßutia,prolixe in loco comuni récitât. Sedin nullos quadrant Hareticos apttus , quam in iuratos leßu Chrijli, yerbiq^ eius hoßes, nouam deßuitarumßeilam. Q^amprimum enimßerepoß horrendos, diuturnos, ‘Pontißcios, ac craßos errores,tenebrasqj plußquam cimmerias, lux 'Verbi T)ei, immenßa ipßus bonitate nobis illuxit ,ßatim T)raco Ule magnus fatum parturire capit nouißimum, leßuitasdtco, qui eixßeculorum aliquot 'veternofos, turpißimos, acpernicioßßtmos, luce meridtanamanifeßiores trrores, claritate doilrina caleßis, hocnoßrofeculo ,ingenti 7)ei heneßcio,immenßaq^ bonitate deteilos,palliare, tegere,''ver-borum lenocinijs inuoluere, rhetoricis^ coloribuspingere^ ma-ximb

PRAEÎ ATIO.

ftîtnè autem au^ußtßitno titulo amp;nbsp;frxtextu CatloUca Eccle-ß«) cœperunt. Quoporißimum colore craßißimos quoßuis Anti-chrißianos erroresgt;tegere,amp; defendere: SacrofanBafcriptura^ atque Eccleßa Deiyera Catholics omnium temporum , hint À mundo condito conferuatam amp;propagatam doBrinam,Verbum DeiiCrrorü , amp;hierejeos mahctose amp;nbsp;fraudulenterdamnA-re^omnibui modts bailentts,ßcut amp;nbsp;bic meui antagoniflaßate-gerunt

^don autemfortuito cafu accidit, quod J^mani Tontißeis fatellites,plxrunq^ Librotfuos amp;nbsp;Difputationes, non à yerbo Dei}AUt ScripturaJacragt;qux meritéprxponi debebat,feda Loto de Eccleßa ordzuntur: certo enim quodam^amp; fuo idfaciunt conßlio, yt videlicet, non Eccleßa à Scripturaßacra,ßedbxc ab ilia autboritatemfuam habere, atq. ab eadem dependere yidea-'tur.lLecfluit è Japiunt.Hac enim autboritate,amp; licentia ipflo-rumEcclefla munit a, omnei ipflorum, quantumuis enormes, amp;nbsp;palpabtles errores, contra yerbi Dei accuflationem amp;nbsp;condem-nationemflabilientur.Cumqjfe propter locifucceßionem in Ec-clefix poßeßtone quot;Vel quaßeßeglorientur : iam hoc compendio omnia ipjorum dogmata, décréta, traditiones, culttts,flumma, ^icquid habet, amp;nbsp;agit ^mana Eccleßa, etiam nulla reddit a ratione, pro SpiritusflanÜi oraculis , abomnibits agnoflcenda amp;nbsp;adorandaproponuntur. Quidenimquxris aliudp Eccleßa itaflentit, hxc obfleruat, nbsp;nbsp;tradit ; TLe quxras cauflam aliam,

fledtanquamfilius obediens ingremio illius acquieflcas.

Lite iam nemo amplitts contra hifleere audeat. Statim enim 'venerabile nomen ’Matris Eccleßx opponitur ,cui contradicere eSl^^piaculum.

Sic olim quoqj ’Pontifices eir Sacerdotes, contra Hieremiam Prophetam Domïniflortiteryociflerabantur,Templum Domi-

* 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ‘ ni.

PR AEF ATIÖ,

nî, Tempîum T)omîni, Temflum Domini, ^onperibit hx 1 iacerdote, ne^ confilium àfiapiente ,necfiermo à 7 ropheta.

Ad eundem plane modu hodie ad rauim yjfiie clamant Ton^ tificij,Ecclejia}EcclefiatEcclefia,'Pontifiex T^man. caput Ec~ défi ce y '^niuerfialif pafior à Chrtfio confiitutuf, 'Petrifuccefifir» Chrifii in terrh yicariuf:cui, etfiproprite,firaterngq^fialuttffie

40. St Papa, immemor , quotidiemulta animarummilliafecum caterua-tim abducat in infernumperpétua cruciandas; nemo tarnen di-Sccun Jum Rot.B cat, quid facts C Qfifia nemo di^ts illius derogate potefi. Quite hiTRuin^us An-° igt;^}Contra Epifiolas Paulipotel^fiatuere. Quia maior Pau-thonius de Rofal- /o. Etpote^^etiamformam Sacramentorum ab Apofioltstra-lis Archidiaconut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;immutare. Supra Concilia e^Ç,, ad que ab ipfo appellari

pofife aferens,Hlt;sreticus e^,yt Plus t.yoluit.

a, ThcŒ I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faniis amphus duhitarepoteSf,hunc '^erè effe An-

tichrifium, hominem tllum fceleratum, tirfiliumperditum, qui aduerfatur amp;nbsp;extolliturfupra omne, quod dicitur Deus,eir co-litur.

Longe autem aliter ele^um illud Dei organum de Ecclefia ficribit,quodnemp«fitfiuperfiundamentum Prophetarum, .Apofiolorum Juperfiruèla ,ipfio angulan lapide lefiu Chrtfio, quem Deus caputfiuper omnem Ecclefiam dédit. Porro, quem-admodum adificium nonfundamentoprius «jÇ, nec hoc Juper illud extruitur, fed contra potius ; It a nec Ecclefia prior ef^^ yerboDeifieu Scriptura ,/edexhac,illanaficitur, necfiupra, fed infra tllam efi. Efifit enim nihilominus yerium Dei, propter Deum authorem,à quo proféra el^,(umma Scriptura Sa-crofan^lg authoritas, etiamfiEcclefia earn non fuo calcula ap~ probaret. J^erùm Ecclefia ilia, Dei Ecclefia non amplius efiet^ autpermaneret, illamfinon ample^leretur. Q^odamp; P^mante ^eidtt. Dicitur quidem, amp;nbsp;e^ etiam Ecchfia columnaamp;fir~

mamen-

PRAEFATIO,

matfientuyeriratK, quia fcilicetnon alihi 7)ei yeritas tï^,t»a-net^aut habitat in mundo^quamin ea. 7gt;lec alia rationefic dici^ tUTiquam quatenut retinet Dei yeritatemiapud quam ea depo~ fuiti ad qua amp;nbsp;ipfa efi alligata, tamqjfequitenetur in omnibus.

.yid legem, inquit 'Propheta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adtejlimonium eitu, quod ifa. it.

ßnon dixerint iuxta 'verbum hoc, nonerit eis matutinalux. Tdofenhabent, amp;nbsp;Prophetas^hos audiant. Item : Scrutamini Luc.16» Scripturas. Q^asßipfa non audiatprior , eä'ßequatur , adeà iohiu.f. nullailli deuintliJumtts tierecundia , quot;Vt certumfit, («turn ilium amplilts Dei Ecclefiam non ejfie, cum abfiq^ Ulis cogitari ne quidempoßit ; fed damnanda potius , defierenda, amp;nbsp;à Deo ab-ijcienda. Sicut Dominus dicit : Indicate matrem yefiram, iu- of,,, dicate. Qwaipfianon ei^ yxormea , amp;nbsp;ego non yir eius. Sed quart non ei^ amplius yxor ,fieufiionfia Dominif Et 'vnde iudicanda, amp;nbsp;damnandai quot;Hon aliam^ ob caufiam, nee aliunde, ibid, quam quod, ficut ibidem additur, repulitficientiam (Sacerdos) Ideo,inquit,repellam te,ne Sacerdotiofungaris mihi. Et oblita es legis Dei tui: Ideo obliuificar amp;nbsp;ego filiorum tuorum.

Etfiaiit hoc quot;videatur tantum de Synagoga ludaoru diHum: tarnen quia defiimilibus idem e/^ indicium gt;nbsp;fibi quoquedi^nm ficiant Ppmanenfies. Si enim Deus ramis naturalibus non pe-percit,fiedqnia Chriftum,eiusqueEuangtlinm fide ample^ino-luerunt, propter incredulitatemfraBi, amp;nbsp;obieBifiunt : Hee ifiispareet Dominus, eademptccata admittentibus : Si, in-quit Saluator, manfieritis tnfiermone meo, amp;nbsp;ferma meus man-ferit iti'vobis, 'ver'e difcipuli meitritis, ö* ’veritattm cogno-feetis.

Hoc autem agunt haBtnus flrtnue ^mani Antichriflifa-tellites amp;nbsp;patroni,'Vt huncindicem eit Lydiu lapidem,ScriptU' rawfacram,in Ecclefiaflicis certaminibus amp;nbsp;contronerfijs non admittant;

P RAEFAT I O,

tant;fedfuljgt;e^ureddunt, ö* déclinant quod ft imper-fe^a i obfcura, dubia Scriptura t mortua amp;nbsp;occidens litera, ce~ reum habens nafum, Lethia régula, non quot;^ox Iudtciis,fed ma^ terialitiis. Hifce enimflofculiseamexQrnant,tir conßmilibuf. Contràyero ad Eccleßam (d^manam intelligentes) prouo-cant i buitte authoritatem mirè amplißcant. Fidei magißram appellantes,qua inßde amp;nbsp;doBrina er rare nonpof it; de quo eer-tißbi efe Aident ar, amp;nbsp;perfuafumhabent. Hanc audiendam, buiws^ decret is flandum, extra hanc nullam efefalutem, ma^ gnißeis, amp;fefquipedalibM quot;verbispradicant, amp;nbsp;declamitant. Et quidemaudiendamejfe Eccleßam, non difßtemur : fed Cerarn Chrifli, qua habet, audit, intelligit, docet amp;nbsp;interpréta-tur Scripturam facram. FLon earn, qua extra amp;nbsp;prater hanc aliaproponit dogmata, tanquam adfalutem necefaria : Oues quot;nbsp;nbsp;nbsp;enim Chrifti quot;vocem eitts audiunt. Alienum quot;Vero non audiunt^

fedaufugiunt ab eo, quia non nouerunt quot;vocem eiui, fibi ca-uent à Ffeudoprophetts, in hypoertß loquentibus mendaciumt (de traditionibus hominum) cauteri;;^atam habentibu^ confei-entiam,prohibentibus nubere,tiT abflinere à cibis, amp;c.

Illam igitur retinentes, amp;nbsp;fequentes doilrina nor mam, iti arenam cum aduerfarto defeendemus. FLthilterriti ampullis 'verborum magnißcorum, autfententiarum hinc inde colle^a-rum congerie, quot;varijsq interprétâtionibus magno eir magißrali fupercilio additisMulto quot;vero minus fophifmatisi^erboru leno-cinijstCir inuolucris,quibus caufamfuapefimamlefuitategere «ÿ*palliare,drßc imperitisfucumfacere,coloribusq Fßetoricii ruinofamfuam domu inducere,pingere, !amp;• incrufiare cupiunt, Huncfucum , eir yerborum prafiigias detegendas, amp;nbsp;res tpfas nudeproponendas, erroresq refutandos efße abfquepompa (ßmplex enim yeritatis oratio ) iudicaui.

Net

PRAEFATI O.

^ec moueoreriam copiofa eitn oratione , ^jua me êx^gitai, fulindè crtminisfalfi reum agens, ^uafi Scripturasfacras corrupte citauerim,fan^orum Tatrumfententias in alienumfen-fum detorfirimgt;T^manum 'Pontificem eiufj^ Eccleßam tniuflù calumnijs, ac conuitijs mordacibuaprofciderim, amp;nbsp;odiosètra-duxerim ; cum non folïim bené mihiinhac caufaßm confcius^ fed etiam iudicium amp;nbsp;de mea ^ißuratione j amp;nbsp;bac T^utatio-ne,adeoq. tota caufa,pio amp;nbsp;te^uo LeBorii yerxj^ Cbrißi Eccle-fi» hbenter concedam.

Interim nibilomtnus, modefiéfe mecum a^urum, nec iniu~ rîasfibi à me illatas ’^indicaturum, fed patienter laturum pro-tefiaturi amp;nbsp;nefcio epuam mercedem, quxpramia operaritss infi-ielü) propter miram bancfuampatientiamfibipollicetur. Sed proteflatio efl contraria faÜo.Tlaußra enim couiciorum in me congerit, quorum modeflifiimafunt ,fcbifmaticus,fe£îariuf, Hsretiats , blaßbemus. ^deo^impotentiseS^animiyiru-lentu^ bypocrita, yt ne quidem mitis ille i amp;nbsp;manfuetusfiiri-,tus,in Epiflola adSereniß. Arcbiducem Auflri» CarolumtCui parcendumfuer/it, temperateßbipotuerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen, 'yit di-

xi,a taliprofeffa homine, minime euro: ctimprobèfciam, Spi-ritu fanBo me in quot;Verbo fuo docente , dentes illorum bominunt ^l^dios, amp;nbsp;linguas eorum nouacula acutiores, amp;nbsp;menda-cia ac crudelitatem cum bypocrifi eße coniunBa. H«c illa leni-tas e^,b(ec cbaritas Euangelica,quam yerbis profitentur,'^iri fanguinum, amp;nbsp;dolofi, cupientesadimpleremenfuram Tatrum fuorum j '^t quot;Keniatfuper eos omnts fanguts innoxius j qui eßu-fuseS^àfanguine Âbeliußi. Hocagunt crebrüfuüexborta-tionibus ad Imp. 'J^gesamp; Principespotetißimos,quos inßam-mant,ne conquiefcant bellisfufceptts,amp;perturbata tranquilli-

* *

PRAEFATIOi

fafi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrißiana,donee nobis oppreßt^^extin^^ amp;penùtis

deltfis, brachiafuA infanguine noftro lament.

Q^bns litet armis carnaUbïts nosimparts longe inferiores: gladio tarnen Sfiritws quod esf'xerbum ‘Dei,fu^e‘-riores nos eße multo, re ipfapotitu in hoc T^jfonfo demonflra^ ye J quam 'Verbis fflendide, ipjorum more polliceri malumut» Qwidß duriu^ à me quo que, quam délicat te amp;nbsp;tenera ipfiui autres ferant excepta , tra^atusfuerit fibi'imputet. Qw enim qua -vult dicit, qute non quot;Vult audit. Kerè enim à me dibla eße ilia » intelligent qui yelfcriptum ipßsts legerint, yel hoc ho-minumgenits nouer unt.

JiLon autem deEccleßa foltim agiturßedplurima hinc indèi lt;amp;nbsp;quot;Varia quot;vtrinqùe funt inßerßa,'vt de totaferè 2^lïgione aga-tur: ßcut reuera non in paucis tant um,fed omnibw propemodu, non'verbis ,fed teipfa, necfiudijs Jolùm ,fed tot is Caßris, imà etiam in Erincipijs dißtdeamus,

quot;Koßra enimprincipia funt, lefts Chrißiis,'vnica peccatorK exptatio,caput Èccléfitein ccelo amp;nbsp;in terra,Saluator amp;nbsp;'Mediator quot;Vniens omnium in fe credentium : Scripturafacra ,ex qna controuerßa Eccleßaßicxfunt dijudicanda:. T^omanaißutn quot;Verb d^ytpx , Eontifex Tamanus caput Eccleßce , eiu^ décréta^ traditiones amp;nbsp;d')^rinx humana : ‘Mißafacrißeium quot;verèpro-piciatórum, rice. Operumiuflißcatio, Mortuorumhominum inuocatio. Con'eilia Epifeoporum T^man. Eontißci deuinHo-rum. Sicut hxc omnia, acfingula , multaq^ alia in aduerfariq Libro co^iosètraÜantur.

Horumigitur quadam, it a repoßulante, copioßta trapan*-tur a nobis, amp;nbsp;rej-utantur: quxdam quot;verb breuiter attinguntur^ qubd à noßris alibi, quot;vt alia quoqus omnia, folidis firmisßnt ref ut ata argumentis.

Eobis

PR AEFATIO.

GenerofiDomini amp;nbsp;’^ngnißci'virii ijfdemcan-fis motuf, quibui anrea Dißurationem iflam deEccleßa, con-^ tra lejuitam nuncu^aui : banc quoque l^^Mationem 'Pontiß-‘ cia ^ligïoniis dedicare quot;Voluii ycßdes 'Veßra ex yerbo Dei concerta, amp;nbsp;in Tetra fundata, confirmât a, eîf inconcuffia maneat, cum intellextritit , nihilfirmi aut fiolidi contra earn poßieex Scrirturafacra aßerri. ideoq^ banc Lucifugæ ifli,tanquam no-Suefiolem,nonfiolîimfugiunt,fiedetiam inflar canumlacerant, e orefiacrilego blaßbemant.

Deumquot;Vnum amp;nbsp;trinum totope^oreprecor,'Vt nos in agnita •Veritate dementer confieruet, nbsp;nbsp;ar ce at furores Diabolorum,

amp; organorum eiuf, qua 'Velquot;vi, amp;nbsp;armts, 'veldolo,fraude, amp;nbsp;corrupteltSißynceram 'Tfiligtonts Cbriflianxdodrmam adulte-rare tir euertere cupiunt, quot;Vt cum noßra pofleritate ipfum 'Vert agnofcentes, colamuâ, amp;nbsp;celebramuf, êir inbacprxfenti, altera perpétua quot;Vu a, ^Amen. Data Tu-

hng«e, tAnno, amp;c. nbsp;nbsp;^lenft

lunio,

lacobus Hecrbrand, Dodlor ÔC Profcflbr Theologus in A# cademia T ubingenfi.

REFVTATIO EPI-'

STOLÆ DEDICATORIÆ à le fuit a Ç rat^^enß conßcrifta^

^Authort lacobo Httrlrando T),

Inimc dubico nbsp;nbsp;inter illos ,lt;]uijdhucRofflM

i næ Eccleßx; ciufqüe Pontißci adhxrenc, rauU tos prudentes amp;grauescflcviros,quiemcnda* tionein tniiltorum abubum^ quos agnofeunt, ex animo optent amp;nbsp;deßderent :peninaxq'uc fuoriim Thtologoruinßudiumin illis defen« dendisomnibirs/improbent. Sicut inComb ttjs Norinbcrgæj anno Chrifti gt;nbsp;ƒ * J» célébra» tiSjGrauamina etTtttaginto Pontißeis Hadriani VI.Lcgato,abOr* ! ûa. dinib'JS Imperij Cuntexhibita,quae tolliamp;emendari petiuerunc« InC'omirrjsautem Auguß. hCarolo V»anno jo.petitumeß,cu» tarer, ne Papa amplius Indulgcnrias in Germaniam inittat* Sicuc amp;nbsp;Imperator Opt. Ferdinandus,valdc folicit'cmuliisprecibtisa Pontificc KomanOjintcgræ Cœnædüîjenfationem impetrarerate* git, Dux Saxoniac Georgius confefluseft, plurimos efle inEcclefîa Komana abufus : fed non ferendum, vt Monachus vnus exangu« loprorepens,rcformationeminfrituat.EtinGoncilioTridentino, magni nominis Princcps,folennioratione,sacerdotibusconiu* gium concedijfupplex popolcit : Qubd inter centum, vixvnum aut altenim habe3t,qui caß'c viuat amp;nbsp;honeße, facrificem. Quod amp;nbsp;longe ante Pius eius nominis 11. confeßuseß, caufam olim fu* ilîêjcumsacerdotibusconiugio interdiceretur :fed iam longe ma» iorem eße, cur reßieuendx fint » Sed tanta iam eß Pontißeix im» F)ietatis patronorum nouorumimpudentia, vt non modo nul# OS. quantumuis manifeflos,xSc cum Sacra feriptura c diametro pu» gnantes errores,agnoicant : verumetiam cos tanquam oracula Sa* cracœlitus perspiritumfandum prodita, venditare,totiqüeEc» clèfiæquxfitis nouiscoloribus,verl3o(âorationc,obtrudçreco» nentur, Cuiufmodi iunt, quod deremifsione p£ccatorum,quani totasacra feriptura noscredercpræcipii, ficut amp;nbsp;insymbolo pro» fitemur ; dubitarc ißi docent : haneque dubitationem peccatum

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fut alio d(ftnßon.ä

cRiiiegaiitjVeriim humilitatemeflêaffîrinanGacdeffndunt, COru; ir'a verb, bonis operibus ita eilê fidendum,doccnt,vi ad expienda pcccatajram Dei placandam, amp;nbsp;vkam ætcrnam confequcndam, neceHariafinCjacque vtilia» sicalkisCatholicusdicit: Qubd Pro' tcdances obrjciuntjbona opCra non facienda ,vtconiîdamusper ea iuftificaiioncm coramDeo racreri: nonpolTumnonimprobare, pr3efertim,quodscripturissacriseftdiireniancum. Docent,non lt;flc verum, nihil extra scripturam ab Ecclefia recipiendum : fed tnendacnt,anêrere,nullum Ùco cukum placere,qucm ipic non prg ceperir» lidem docent,alteram tantum amp;nbsp;dimidiam partem cœ nx Dominicæ, integerrimumeilê sacramentum,cummanifefta fit •ChriftiinftitutiOjùPauloApoftolo rcpetit3,amp; Ecckfig vt aDno acceperac,traditagt; Docent contra scripturam facramturpifsimam idoloiatriam,homines nempe mortuos,vt opitulatores in necefiis tatibus inuocare,quin amp;nbsp;officia inter illosjVt olim Ethniciignari Dei, difiribuunt. Sic Miflarum Si Indulgentiarum nundinatio* nés infiituerunc,qui quæftuslonge cft vberrimus, fed maximaefi cxnae Dominicæ prophanatio, amp;meritiChtiftidiminutio,cui Sandorum mérita'coniungunt : aliofqüe plurimos excogitarunt modos confèquendi rcmiisionem peccatorum. Pro quibus verb an hac vitanon fatisfiat ,inaltéra pcenis purgatorrj ignis expianda «flè» Taceoalia qu'amplurima,quibus,ChriftibenehciisobIitera* tis , Religio Chrifiianaplane in Eihnicilmiimeftmirabilimcta/ morphofi transmutata. Quæetfi manifeftifsimc cura s»S»Scr!-pturapugnenc, tarnen tantum abeft vt agnofeant, quiaacerrime propugnent , ÔC pro rjs tanquam pro arts Si focis luis dimicent. 'Interimnos,qui errores iftosaduerfæ partis,firmis amp;pcrfpicuis feripturæ Sacræteiîimonrjsimpugnamus, óCrefuramuSjdiris cria minationibusprofcinduntjVOciferanteSjnosnonforumNouatOquot; res,fèd ctiaroHaereticosefie S^c, Quas filentio præterire non poü fumiis îcumnon de honorcranfumnoftro,fcdinprimisdc gloria Dei, nofira, adeoq'ue totius pofteritatis noftræ lalutc agatur»

Multi multaab initio r3biosecontranos,noftramtj!,quam pro« fîtemurdodrinam , (cripferunt, Eccius, Pyghius Si alij : fed baud fcio,anquifquam haeverborumatrodtatevtiaufusfir«.

Talisnuperin me infurrexitlefuita Grætzenfis,Rhetor grandi» 2oquus,qui vtbonampapynim commacularet, amp;perderet,ver» bofa me oratione infedatur, infulfo amp;nbsp;maledico ædito libro. In quo hoc agit præcipue, vt Papatus omnia quantumuis abfurda, iinpia j cutn fcripturafacra manifefic pugnantia adebque vt vno. verbo

hfuitiedram, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f :

verbo dicam jPapacum ipCum dcfendat, ne macula vlla in eo ap* pareac. Ea verb qux a me rede dida Cunr^amp;Scripturx facrx tefti* monijsconfirmat3,cakimniatur» Ancilogias colligit,meqïiemia hicontradicere , deprauata petulanter verborum meorum Centen^ tia,perca!umniaiTi flngirac nugatur. Noftras deinde nobis mul-» tories obijcir diircniiones« Et quia non agnofcamus Romanam Ec* ce cleßam matrem noßram^Poncißcemq'ue eius caput vniuerfalis Ec* lt;e cleß^,Chrifl:i in terris vicarium,Petn'cç fuccefTorem legitimürnos te Eccleüam Chrifti, efle non poiTc, fed putrida membra ,'avite, amp;nbsp;lt;e corpore Chriftirefeda : Hxrcticosdamnatos,quiiSc veteresHxs «c refers refuicitent, 0£ nouas excogitent, lt;Si alia in hanc fententiain quam plurima: hiinc fuum coccyfmum fubinde ingeminans.Qux iam'ame commemorata , fi dempferis, pauca de prolixo illo U-. bro remanebunt.

Et vt fimilcs habeant labra laducas,hoc idem in Epiftola £gt;«■lt; dedicatoria,eiufqüeftatim Exordio valdc prolixetradat,com« muni fumpto arguraento,de Draco ne magno amp;nbsp;ruffo ex Apoc» te Ht Vndeinlocumcommunemdigreditur, demalorumAudio, te qubd omnia perucrtereconcntur,aranciseos conferendo, Quin «« « Hilartjteftimonioid ,perindcacfi quis in Theß bæc neget,de Hxreticis confirmât. Qux omnia eße verifsima,nemo efi, qui dut bitct.ln nos autem quod detorqucrc conatur, more Pharifæorum vetcriim id facit, qui fe Abrahx fernen eflê gloriabantur, Chris dura verb Dominum, samaritanum ,amp; Diabolicam afiêrentem dodrinam,accufab3nt. Scd verc amp;nbsp;rede ipfi progenies vipera« rum vocantur, Vnde öC in neminem rcdius liçccompetunt,quatn in ipfosmet kfuitas,qui haud dubi'c hoc confilio ù saihana,poAreai mus eiiisconatus ,funt excitati, vtcurfumrcpurgatæ noftrofecu* lOjfingulari Deibeneficio,amp; immenfa bonitate,dodrinç cœleflis, rotis viribuSjOmni ftudio, totaque animi contentione impcdiant: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Ouajnquit IfaiaSjafpidis rüpunt,SC tclas arancj tcxunr.Qui com»’ jp, j ederit ex ouis eorum , moricttir , 3i quod fradum eft,erumpct inregulum. Hi ipfifunt^quiscripturaslacrasac Patrum dida,mi' redctorquent,deprauant;pcruertunt,accorrumpiintjquod in pro« greffti Diiputationisplanum faciam ac demonfirabo. sicutMaio* resipforum infignem illam, ac omnium primam Euangelrjde Chrifto venture promifsionem corrupto textu Biblico, ad D, Gen-3* Virginem Mariam, quemadmodumtotum Spiritus fandi PraIteriumdcDeo,eiusquc filiocoætcrno, adeandem tranfiule* runt,diuina omnia, ôc qux folius funt Chrifti propria, omnipo»

A 2 tentiam

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^ful4tio dtftnßwit

ffilter Mari« tentiam eti’am îlH tnbuent«:huiusmifericord/am ^opem (mpl*/ tlt;âl. gt;0. nbsp;nbsp;nbsp;rames ,huic cotam fuatn vitam, Qc infîne^ animas fuas commen'

dames» Quos abfurdiisimos,(eterrimos, manifcRos ac palpabû leserroreslux EcckOæ^ ßlemio fuo approbanr, confîrmant^ne vfquam errailê videatursanAa illa materRomana Ecckßa, cuius jpli fe obedientes Hiios proHrentur» Q^iæ illorum plena impie« tatiSjc'um oppoiica Difputatione reprehenderim,amp; coniurauerim Scripturæ 3c Patrum teßimonijs : temeritatis me argnit lefuita, 3ubd non cuiufuis fie priuati, qui légitime vocatus non fit, de Fi* ci amp;nbsp;Rcligionis rebus flatuerc,fed volumatem filrj Dei elie,vt aiw diamus Apofiolos,corumqüc ruccefibreSjquos Deus in Ecclefiam pofuic ; ne veritati contradkam, neue Matri Ecclefiæ fim rebellis autconcumax,monens.Initio audire mihi videor pharifæos mur« murantes, amp;nbsp;Baptifiam imeriogantes, cur baptizaret, cumneque Chrifius, neque Propheta effet îquot; Deinde quod poflulat : audimus omnino quod præcipit filius Dei,Apoftolosipfius:quod vtinam facerent leliiitæ cum iuisPraclatis, Ö4 minus foret Idololatriæin mforum Ecclefia*. Audimus amp;Iegitimos ac veros ipforum fuccefii fores,non autcmlaruatoSjiirulotenus Epifeopos,non alienos,furet autlatrones :.iSlt;obedimuamp;illis, qutperuigilant pro animabusno« ftris: fed non perdéndis, aut lacerandis ouibus Chrifti : verUm faluandis : qui pabulo verbi Dei incorrupti cas pafeunt, Quodad i,Petr i.j nofiram.vocationem attinet, ctfi fuo loco fumus rclpon'tiri co« piofiusttamenidiamdico, D.Petrurn, Apoßolorumprincipem quemiiîi vocant ,cx Spiritufanfto eledisaduenisfcripfifle omnibus : cfiè illos genus elelt;5tum,regalcSaccrdotium,gentem sanAam, populum acquifitionis, vocatosa Deo in adrairabilc lumen, vt virtutes eius ânnuncient. Hoc omnium cftiS4fingulorum Chri*

Mattb 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fu’cuiusqüeconditione» sicut omnibus Ghrißut

ôi fingulis praccipit,vt fibi 'a pfeudoprophetis caueant. spiricualis enim omnia iudicat» Jnprimis vcr'oDoAorum in Ecclefia Chri« fti,hoc efi officium» Et quod tibilefuiræ-nnrumvidetur: poreft amp;nbsp;debet Tutor ôi larAor fiatucre,yoseflëldololatras,eiu£CjUevel t-x. fola orationeDominicavosconuincet,quaChrißusdiTcipuloi f losrogantes,vtTe oraredoccrcr,rerpondir,cum vultisorare,di-citc ;p A TE R NOSTER amp;c, non præcipit,vt dtcant ficut vos eantatis ; Maria mater gratiæ, mater mi'fcricordiæ, tu n ‘ s ab ho« fteprotege, in hora mortisfurcipc»Sjcpoten; ôi debet quiuis Idio* taetiam,vefiraconciliabula,Confianricnfè.dico Si Tridentinum, le quoque Doiüoreni eximium ôi Patrcra)Reuerendum,sacrilcg1j damnare

tAJftrtîonum /tfùitiurum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

damnare ex Catechetica cccnæ Doniinicæ dodrina,qua iuCsit Sal« uator ipfc Chriftus^o m n e S,fanguinem fuunijqui vi Cliryfcfto mus dixiij ex latere Domini in cruce fluxit j bibere in calice.sic q* dem dogmata veftra, de Fi Jei dubitatione^ amp;nbsp;iuftifîcatione , quæ lëcundum vos, fieri per opera dicitur, ex Symbolo ApoftoJico diiudicantamp; damnant,cum profitentur. Credo , nondubito,rc« mifsionem peccatorum. Si eft remil'sio,gratuita eft,non propter opera, quod Chriftus fimpliceshomines fimilitudinibusdocuir» Matth» 18» Luc»7,adcbitoribusfumptiSjquiciiinrolucndonon client,rcmifitillisex mfiericordia» Num hictuRciierendePater, opus eile iudicasmagno multorum Epi/coporumtnretam aperta conuentut' Sed quemadmodum principes, icnatorcs lutteo« Afto. rum. Hi senbx Hicrofolymis, amp;nbsp;Annas princeps facerdotum. Si Caiphas, amp;nbsp;Iohannes, amp;nbsp;Alexander, 0lt;: quotquot erant.de generc Saccrdotali ,etliconuidi in confeientia lua : tarnen minantes,de-nunciant ApoftoliSineomninoloqucrcntur nequcdocerentinnor mineiefij : ItahiquoqiieeorumfuccelTores degenere Saccrdotali prohibere nos volunr,ne beneficiaChriftijfanguine cius nobispar«-ta,prædicemus. Quia I'cilicet abipfisnec rali,nec vndifumus ran» cido oleo» Admc quod attinet : veritatem certe, cuius fimplex eft oratio, çx animodemper amaui : mendacia falfa,amp; fucata dog« mataomnia,cosquequi iophifticeloquuntur, angue peius Si cane, imb vt Diaboluin,patrem eorum,odi» NecEcckfiamChriftive. ram quam veneror , fed malignantiutn, Si sathanæ synagogatn perledo odio perfequor» Nee principi populi Dei, vt ifte me ac« cufat faltb (quemadmodum Paulum vocantem principem sacera dotum parietemidealbatum «Sic» Parafiræ afiantes,qui antea cola* phoseiinlrcgerant,dicunt,fumm5faccrdotc maledicis* AtS. ij.) fed Antichriftb, Diaboli vicario , Si ludx Ifchariothis fucceflbri maledico,^ raaledicam femper,quam diu vixero,Deo me iuuan* te» Pacemetiara cum omnibus prjscolam» Ethic meus labor ell, hocfiudium; quod cupiomeolocOjilluftrarcgIoriamDcij difilq ciusdiledi Domini noftri lefuChriftii ac spiritus fandis dodri« nam vere Si pure lonare, Ecclelîæqüefaluti pro virili conrulcre,vt vcreæternum Deum pattern liberatoris noftri lefu Chrifti, fiducia Mediatoris inuocet. Hane fcio efle voluntatem filij Dei» V t igi« tur mandato diuino obtemperemus, ei hanc inuocationem in Ec* elefia iplius purefoncmus, necefleeft Idöla,amp; vitiofes cultus ve* ftros ,acdogmata impiataxari» Nccdübito,Dco, Si veræ eiut fcclefixr ftudiumnoftrumprobartficutetiamdodrinaehoc genus,

A } quod-

iefenßottit qyaJpro'ïcenijr.vcrcelTeconfenrum Cachoh'cx Chridi Ecclefiafr cert'o lcia, óChoc Deopropicio feinper fidelitcr aduerfus omnis ^neris furores óicorruptclasquoniiticiinquc » qui falfa dogmata amp;Idoladefendunc, amp;nbsp;folus dCcumalijspro talentomilii diuinitus concredico tuebor» Sicut etiam Athcnienfes vetercs in formula iu-ramcnthquodciuesprjeftarcfolebanr, in hæc verba iurabant ; pua gnabo pro aris 5c focis, ÓC folus amp;nbsp;cum alijs. Quanto magis nos, qui Chriiîo nomen in baptifmo,lt;3c (äeramentum in hanc militiam dcdimjSjrenunciantesSachanæ, amp;nbsp;omnibus eins operibus,hocfa« cere æquum eft i Nee ignore lefuicara aduerfarium meum fuo morcj liæc etiam calumniaturum , quafiad nos liæc mininc, quod ab EcckfiajVidelicet Romana alicni fimus^percincanu Sed de Ec« clcfia fimiliter amp;nbsp;noftra vocationcjpoftea pluribus. Hoc mag« noperc oro ledorcm pium^vt diligenter confideret,quid in vtracp parte, reuera agatur, amp;nbsp;qua de re vtrinque pugnetur, Antequam hæc certamina de Religionc mota funt j pafsim magna fuit calia gOjim'o tenebrx pluiquam Cimmeriac in Pontificioregno,ficut ctiamnumhodie, Echnico more inuocati funt mortui tomines: ad ftatuas concurfationes fadæ funt, Humanis traditionibus in* numeris Ecclefia eft oppreiTa. Orbis Chriftianus Monacliisocio« fis amp;nbsp;ignauisvcntr)busrepletus,politia Ecckfiaftica in régna plane mundanaconuerfa, Impuro cxlibatu Sacerdotes,qui typusfidelia um incaftitateeflcjfuisque auditoribus vitae honeftate præluccre debebant, vagistß libidinibus fuerepoIliti,Adeb vt Palingcnius ipforum Pocta fcriberc non fit veritus in It3h'a,non ita ante mul* tos annos : Sed tua praecipue non intret limina quifquam Frater vel Monachus,aiit quauis lege Sacerdos, Mantuanus verb longe tumiora deillis ipfis, Qiiod experientia teftatur res loqukur ^(a«SimiIicer quod ad dodrinam attinec,non meliushabuitEcck* fia, Dodrinaenim de pQtnitentia,quibus nonfpinisdifputatio-num inextricabiliujdccontritione, attritionejenumcrationefingiu lorura peccarorum cum omnibus circumftanttjsjfatisfadione pro* priorum operum indcbitoium, de indulgcntrjs amp;c, fuit obruta Ingens fuitfikntium de fide,qua mérita Cfirifti nobis applicamus,, amp;nbsp;remifsionem peccatorum accipimus.Difcrimen Legis ÔC Euan» gelrj.quod luxeftrotiusdodrinæccelcftis,deluftificationc homi* nis peccaioris,denfifsimistencbrisfuit obfcuratum.Vndeplurimi alfj crafsifsimi crrorcs nati iiint, Homines pollè legi Dei fatisfacc-rc,Deumdiligerc fuper omniaexpuris naturalibus.Quod nondif* ^feernebat legem diuitKun, a traditionibus amp;praeceptis liumanis, quse

fifuittearuta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

longe illi'prætukrunr. Longe eni'm maius peccatura iudica- ’ barurjViolarc lixc^ quam illa: grauius etiam puniebatursfiquis fe« ria fexta carne vefcebatur, quam fi adulterium perpetraflet» Si Sa« cerdeshoneflam duceret yxorem^quam fi cum plurimis meretri« cibus icortaretiir» Cœna Domini magna ex parce ad homine* mortuos transbfa eft, amp;nbsp;horribilitercontaminata ac prophanata IdolomaniajinclufîonCjÇircun^eftationc, pompa plane Peifica, adoran'one panes confccrati, mucilatione* Dodrinadevera Dei vnius inuocationeinnominevnici verb Mediatoris, iaccbat* Et vt vno verbo muka compledar, Fhîlofophiam Ariftotelicam cum Theologia fynccra confiiderunt : Eduobusinregris, vnum facientescorruptiim, Quxemnianoftrb immenfaDeibonitate, in integrum reitituerunt. Et nos hoc vnum agimus :cupimus pro« ptcrgloriam Dei, ôi nofiram amp;nbsp;aliorum ('alucem,dcdrinam piw ram,(ynceram,ac Calutarcm Ecclefiis propiignari ,con(eruari,adîj( pofteriracem nofiram propagari.Hæc non efTe maxime neceffaria, nemo piuSjOemo TapienSjaut inrclligens facile affirmabit.

Hoc dum agimuSjaduerfarij (üo quxftui, honori, Pompx, ac fplendori, fim'ul amp;nbsp;opibus metuentes : Principum ÔÆ potentum a« nimos adexercendam iniufiam fæuitiam contra nos inflammanr» Nonloquoriam de clandefiinismachinationibus.Scriptaillorum in hoc argumenti genere quç extant^loquunturjôi res teftatur ipfa. At tantis contumelfjs nos onerant ,vt nullo modo nomen noftttj poflet turpiustraduci; quodamp; lefuiraGrxtzenfis facitifubindeerb men Hxrcieos obTjciensamp; ingeminans, cum alqsconuicqs, qui* bus nos obruit:quæ neagnofeere videamur,amp; filentio noftro con firmare jOmnin'o refpondendum fuirjntcrim tarnen patientiatn fuammirâ prxdicar.lnfiiper perfecutionemfepatiame, quetitur, quernadmodum fcilicet lupus ab agno fibi turbariaquam quereba» tur:qubd a fe non Ixfus^durius amc fueritcxceprus,hoctj: nomine, nefeio quamfibipollicetur bcatitudinem. Age verb lelifita. Ana te non (urn lx fus, cum ex xquo omnes nos per tua Difputatione, ab EccIefiaChrifti vera cxclufos, amp;nbsp;aliahorrenda in nos, rotamtg caufam,quamDeopropitio fecundu Scn'pturam facram agimus, dixerist O nimium delkatos Marty res, qui in pace,fumma tran* ,quillirate,amp; ocio viuenres,rebus omnibus abundant,aneminc in» feftantur, patientiam fuam plenis crêpant buccis» Ego verb nemi* nem noui, qui propterconfefsionem PontificixReligionis mor* tis fiipplicium noftra memoria, fuftinucrit, Sed contra plurimos

innumcro$.ab ifiis PontificcjsCarnificibus crudelirsime,vatiis fuppliciorurok

7^fut4(îo dtftnßMM

fapplicîorufti gcneribus, proptcrca piæ doÂrinx confefsionem« tntlèrabilicer iîtorum inßiivfluexcruciatos.Cum quibus verbom* nium mitifsime cft adum , in exilium eiedos nouimus» Num r hocveramDeiEcckfiamdeceatjipfi viderint. Auguftinuscenc Gramm'^'i b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Catholkus affirmât nullis Bonis in Catholica placua

Ctp‘ 50 ifiê J fi in quenquam licet Hæreticum , vfque ad mortem læuia^ lur» .Nequc verb fi riong'e a morte cuiusiibct molefttjs libido vlcifcendi malum pro malo rétribuât, approbamus» Mulcb arbpliusdetefiantcsjfiex bacoccafione,vclut provnitateconan» dG concupita quis auferat aliéna, quorumciinque priuata» Hinc lefuita cognoice , vosnec bones, nec-Catholicos fecundum Augiiftinum elle. Ad me quod attinct, niliil praeter officium fecû Profiteer enim me membrum eflè eius Ecclefiae ^quam ipk defe« dionis Si Hxreleosaccufat, damnat , amp;nbsp;aregnocœlorumfquan» cum quidemin feefi ) excludit^propterea qubd notambeftiæ Si Antichrifii reciperefepofic negat» Cuius Sacramentadiuinitus ina ftifuta,mutilat,prophanat,conlpurcat,ipfàm£j!Eccl€fiam,fanguis ne filiî Dei rcdcmptamcxGommunicat,Mcritum Chrifii annihilât«, amp;nbsp;ita gloriam norainis Dei blafphemat lefuita« Quis igitur hoc ælt; quo animo •ferre poflèt Chriftianus f Qualisautemeft patientia eius, talis efi amp;imodeftia, quam in hacdirputationepollicecuramp; praedicat * Adeb enim impotentis efi animi^vt ne quidem in Epi« ftola Nuncupatoria, vbi ferenifsimo Archiduci Auftriæ Carolo parcendum fuiflêt,petiilanti mordaci fua linguààconuicijs abfti« neat ; lcd tot fcr'c in me congerit conuiciajquot habet illa,non Ion« ga admodum,verba;dîcut poftca idem agit in rc^onfione ad me« am dedicatoriamEpiftolam Draconi magno ex ApocaI.amp;araneo meconfcrcnSjimpofioremJrauduIcntum vocans, qui crimen falO commiferim «corrupte citando feripturæ lt;Sc Patrum teftimonia dctorquendo,c?.Iumniatorcm,qui vertiginis, erroris. Si contradi* dionis (piritu exagiter, feiolum, liiperciliofum , linguararium voce noua, ( fed quid ni,nouæ lefuitarum creaturacjcx feoria fua liceret etiam reprobam nouam cuderc monet^ ) contumacem, rcbellemjac degencrem Ecclefiae filium,H3ercticum,fchiimaficum, fëdarium, arrogantcm;tcmerarium, Ecclefiae calumniatorem, qui virusperfidiæ fparg3m,amp;periuroshomines lèquar,filiumdeni« que Diaboli. Hæc ilia eft,quam protnittit,modcftia,Pofiea autem în toto libre fuo inepto, loquaci , impio ac prophano, tantum cft conuiciorum, quantum ne vna quidem nauis vehat. Nihil enim iUic nid fedas, fchifraata,amp;hxreleis crêpât« Qxiare protefiatio pla« ne cft

^fftvMnum /tfuhk^rum, n'cffljVt Iiireconrukiloquuntur, fado contraria. Non ighuiinf« que facerc videbor, fipaulb durius, pro merito, ac dignitace» nioliemhunc, Scdelicatum mariyrcm tradauero, quodtei indt« gnitasjncautæ iuftxdefen{ione,inuito etiam mihi extoifir.Cutn nemo pariens adcb eflepoCsit^quin ßomachum ei conuitiabare, contumelix Si iniuriæ tam atroces in keligionem^moueant.

Quorfutn enim attinebataduerfus dodrinam veram,quam pro* fitemur,amp;ex verbo Deiconfirmamus.aduerfus tot Ecclefias Dei, quxrede Deum fiduciaMediatorisfilij Dei inuocant^aduerfus tot honeßasRerpubiicaSjMagißratuspioSjquiDeum lynccre coiuiit, diCcipIinæjhoneftatis, Si pictatis funt amantes, noftramque agnoquot; feunt 04 amplcduntur dodrinam ac Religionem ; tot bla plictniai cuomere lt;nbsp;quaè'nullius erroris,nullius Hxrefeos (ibi funt confeiae, aut de vlla,conuidx vllo funt Scriptur« facræ teftimonio, vel le« gitimo iudicio. Nam Conciliabuli T ridcntini,quod idem eft cum Hierofolymitano Annx amp;nbsp;Caiphx contra Chriftum cclebrato^ décréta abfurda »impiajprophana, putida, facrilega, blafphema, cumtota Sacraferipturapugnantia, minime ctiramus, led merito cum omnibus pijs,contcmnimus,damnamus, execramur. Quod lt;e candorem itidem promittit, quem adhibeat in refutatione mex Diiputationis,quodprxfationemmcam,54 Antitheieisverbote* «c nus bona 6de pofuerit* agnofeo candorem, quem verbotenus -adhibuit, vt promißr. Verba enim meabona Gae recitat,adeo vc etiam viciaTypographica ,quorumcaufa,mifer'cmepoßeaexa* eitat ,ponenda Gbiexißimaiit. Hadenus igitur promifsis ftetic Bonus vir« Senientiam verb quod attinet : pafsim ßudiose pei esu lumniam pcruenit,acdetorquet,non ftcusacxvCcvcteflaris lu« denSjautprxßigiator quifpiam celeritatequadam, oculis hotni* num illudens,vt putent fe aliud videre,quam res ipfa eß. Ita hie lefuita, nihil fer'e ex meis in genuino fenfu, aut bona Gde récitât» Quodfuo loco monfirabo« Porro nomen quod fibi tribuit Ca* cliolici : Vtiriâ verus eflet Si iÿncerus Catholicu8,amp; ßiblatum cflrt Inter nos difsidium omne. Nunc verb cum Ht xotxo Avxoe, mibi tam non poteß cum illo conucnirc,qiïam nec Chrißo cum Belia^ luci cum tenebris.

Me quod Tubingenfem vocat jtamnonoßcndit.vtmagnibc« IKßcti loco agnofeam, quod Deus me in hanc honeßifsimam ßa« tionem Si locum collocarcdignatus fit, quo fpartam quamipfiug gratia naAut funip pro virili cxornarc, Si officium facerc fiudeo,

B fpero^

T^futatio defenßonü fperoqùc laborem meum non eflê irritum in Domino* De quöquot; nologioriari amplius»

Conuicia^quae in me congerit lefuitajncgligo» Suffîck mw hi teßimonium confeientiæ nieæ,amp; aliorum bonorum virorum reA'eiudicantium, qubd fcio operam mcam Deo graiam eflcj ÔC alqs non iniitilem confido» Poitremb, qubd addit apoftrophen ad ScrenÜK Archiducem Auftriæ Carolum, inquiens,obtreAaiO' res reuciebuntur Ceifitudinis V* authoritatcmjnifi prorfus omnig pudoris expertes videri velinr» jRefpondeOj Magnifiée fentiunc Lutherani, quos ifti ira vocant , deomni Magiftratu politico, qubd fit bona ac falutaris Dei ordinatio^ciusej! Minifterjae Vicari us ipfius in terris* Vndeôi Dij vocantur a S. S. quoddiuinum gerant officium» Sicut amp;nbsp;de Serenift Archiduce Auftriæ Caro* lo^qui hadenus Dei beneficio, non faeuit in pios Si finceros verbi Dei confeiToreSj nee admittitcruenta Doëgitariim confilia,fed eien menter fert, Miniftros Écclefiænoltræconfefsionis, amp;nbsp;Proce* tes ScrenifT, fuxCelfi fideliCsimos^atque ad omnia officia para« tifsimos» Vos verb Pontifier), qui nomen vobis arrogatis hone« fiirsimum,Catholicorum ( ficut fcorta honeftarum matronarum ßbi vendicant) cum veftris, etiam Chriftianifsimorum Monarch» rumcolla pedibuscalcatis.ScribxóC PharifaeijSanguinarii,crude« liisimi Efauitæ, non celTatis potentum animos contra nes incita* re* Rediisimcergb vóbisrcl'pondemus,quod D«Ambrofius Au xentierSemper ne de Caefare feruulis Dei inuidia commoucturf £c adcalumniamfibi sceerfit impietas, vtimperiale nomen obtenz dat;amp;c*Tum magnifacitis Pontificij MagiSratura recularcm,cunj eius brachio vobis opus efi, vt opera eorum ad excruciandos mi-feros amp;nbsp;pios Chrifti himul05,tanquam carnificum vefironimabu taminifQiioscurn Dijfint,amp;: falutarisDei ordinatio,tamen vos in Concilqs veftris damnatis.Ita enim habent verbaSynodi Rcma* nae fub Sylueftro celebratæ cap*i 6* SacerdoteS non int rent in curi« ain* Quoniam omnis curia a cruore dicitur,amp; immolatio s i M V« LACHORVMeft, HadenusverbaSynodi,fcilicetficutPharifxj adducentes Chriftum ad Pilatum, eiqù* crucifigendum ilium tra-dentes , nolebant ingredi Praetorium,ne polluerentur Hypocrirae fandi, colantes culicem,amp; deuorantes camelum. Sic amp;nbsp;Concilium Eliberinumcap.yó» Magiftratum vero,quo anno agitduumuira« aum, prohibere placet, vt fe ab Ecciclla cohibeat.Hoc fcilicet hono geeft afficcre Magiftratum,eiu8q'ue reuereri auroritatem* Ita fcilicet vos honore afScitis Magifirannn.Hxc ad tuam lefuita Ëpiftolain d(diCMOiiacQ refpondtfcbrcuitcr volui^netibiftpcre videaris* ƒ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RdutatiQ

^ßirtKnum Jtfutticarnm» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;'

REFVTATIO RE-

SPONSIONIS IESVITICÆ

ad T)iJ^utationù mea fationcm,

MOdcïliam (« in refponnone Kia adhibiturum poHicitui dl leiuita. Hane vc prxCtct^refutacurusca, quse in Nunciipa» toriaferipß Epiltola,d[uiun) fccit: In calumniofam , SC erroneamcuiufdam Tubingenfis Praefationem Sie. Sed non adeo ni^gnopere ipßus curo verba. Vituperarieniin ab illauda(is,ma« lik,« improbis^lHsqucdiipikcre, in laude eße ponendumfapien« tesdocuerunt,ideoquelurdaquan aurcpraecercunda, amp;conicm-nenda^ficut equus generofu« latratug canum ncgligic, öiconren* nk» Qiiare ad alia progrediendum. Initio me fugillare dicir, quod Patrum vlus Gitcftimoniis inconfirmandis fuæ dilputatio« nisafi^rtionibus. Qyain rc,iniuriam mihilacitiuculcntam:nec tx mtis id verbi? coüigi poteft, Sedhocrcpraehendijficutmea habent verba» Qiibd fucum imprritis facere illis voluerlt,cum ca , qux multa Si magnißca olim ante mille ducentes amp;nbsp;ampliut annos,dlt; Romana Ecdefia, qu« tum virgo fuerar, adhuiusprae« fentem ftatumaccommodareconatur, cïimhicplurimum,ac pcf omnia fefc abillo,qui olim tuic,difcrcpet. Nonautemin meli» US , fed in peius , eft mutatus, Tantumque ab illo diftat, qui fuit olim','quantum inter album amp;nbsp;nigrum eft diicrimen. Sicut prO; If»' *• phctalCaias olim de Hierofolymaeft concionatus : Quoinodo iada eft meretrix, ciuitas fidclis, plena iudictj •! luftitia liabitauit in ea,nunc autem homicidæ» Et quæ lèquuntur alia in banc fen* tentiam plurima. Thrafonice autem (ubrjcit rationem,amp; gloria' tur, quod veritas fuarum AfTettionumjteftimf qs Maiorum facii lius conftet,ac inde Guam meritbcenferidcbcreCatholicam Eccle» fiam, pracfertim, dim a fe Patrum (ententix ncn corrupte, ( vt haereticisin morepofitumeft ) nontruncatim, nonalieno fenfti ( quodnecTubingenfisdiifiteripoteft ) fcdintegte.bonaquefi ,g de,iuxtagermanam, 8C genuinam mentem ac intentionem , lern»,g per amp;nbsp;vbique fucrint adduftx, Interrogaui Maiores noftros,ad ,g quosme Scripturafacradirexk. Qubd veritatempromiftit,fa- ■ sniliarc hoc ctiani Manichxis hxreticit fuificj duett Auguftinus:

ß a qux

J^fuuttodeftnßonü

qux tarnen R tarn manifeßa ab illis j'nQuit^monRrareUKyVt In du« bium y|nift norfplt;gt;fl«jpræferlt;nlt;la etki reb^s omnibit» : fed foil ^eut.v» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(vt ibidem addit) spudillosverjtarispollicitatio.S^ vi dici*

ƒ *'funda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Verbis quiduis, in rebus niliithabcbis, Nam quod air,ic

a^tiMonacb *' corrupte, nee alieno f'enfu, ied bona Hde^iuxta germanatn ’ corum mentem, Patrum fententias adduxiile , quod nee ego qui* dem( quem Tubingenfem vocar ) diffitear: irob maximic diffi-icor , Sc verediffifeor. JEt vt quam verum (it^quod glori'atur» omnes intelligant,vel vnico iam exemple prepofito, demonftra* 1)0* Infra contra lt;nbsp;09* meam propolîiionem, inter rcliqua pro* baturus Roihani PontiSets primatum : quem a Gregorio damnalt; tum eile aflerimus , dum afnrmat, vniuerfakm Epiicopum qui 1« vocet, Antichriflumeflê: Hic bonus ille vir, in haec verba ferle bit ; £t D* Gregorius Antichriftum eilcdixcriteum^quifibi ven« dicaret hunc titulum asbqve légitima avtori* TATE, ficut loannem Conßantinopol: Epifcopum fcdflccon« ßat» Quxfo te mi lefuita * vbi D. Gregorius dicit aut (cribit} ÄBSQ.VB LEGITIMA AVTHORlTATEf fcdficfe. qultur: In ifio enira SCELESTO vccAnwof vniuerfalit Oeeg. Mag. lib. 4, Epifcopus)confeniire, nihil aliud eft,quhm ßdem peroere. Et qub Cpiamp;lat). nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem verum eR,quod de £pifcopoGonrt3ntihopoiit3no,amp; contra

ttlib. r- Epipban. cum feripierit j qui fibi hunc vendicauerat tituiumj idque fiiw legi«

*P*» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tima autnoritate, inftar quorumcunque aliorum* Sed non folum

hunc co reprxhendit nornine^veriim etiam omiKs alios in vniuer» fum, quieo vti voluerint.Sicenim verba habencGregorij : Fra« ter,amp;Epifcopus nofter. loannesConftantinopolitanus MAN« DATA DOMINICA, APOSTOLICA PRftCEPTA, RE« GVLAS PATRVM. DES PI CI ENS,eumC Antichriftum) per clationemprxcurrereconaturinnomine*. ErpaulopofttSienim hoc dici licenter permitcitur, honor Patriarcharum omtiium ne« Hott ponaera nbsp;nbsp;gatur* Et cum fortafsis in errorc périt, qui VNIVBRSLAIS dl«

Tcrbonua« nbsp;nbsp;nbsp;citur, nullus iam Epifcopus remanfiflê in ftatu veritatis inuenitur*.

Et poftea ibidem vocat ftiperbum, prophanum,friuolum,amp; ftul« tum vocabulum,v NIV E r s ä L l S E PS s C o P v s,Et ne quis hoc tantum deloanne Conftantinopolirano ,aut allo,qui abfque Ielt; gltlma autoritatehunc ßbi vendicat titulum, intclligat, iicuthic nofter lcfuita,de fuo perperam addit; Audi pielecftor, quid fubiun* gat concludendo generaliier, abfque vlla exceptionc,D» Gregolt; rius* Egoautem,fidenterdicOiQ3^ I A q_visq.vis Se vni« TBRSALEM VOCAT, aut vocari deßderat, inclatione fua

Anti’

^JJirMnam 7efutttearttw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

Antichn'fium prxuenit« Qui'afuperbiendo fe cartens prapponfr» Hadenus vcrbaGregorij.HQc (cilicecnoneftcrinienfalfîjnoneft , pcruerterc Pacrumdida^ non eft adderein re (criai contra mcntcin

(èntentiam Autoris. Quod alias in tne rrprxhendit ettam^vbi prorlus non tnuto (èntentiam» iudicet iam sequus leètor^iudicet Vniiierfus orbis Chriftianus^ iudicent aduerfarij noftrae religionis, iudicet ipfamct focictaslcfu^qua (ide fociusille fuus.bona an niala^ corrupte, vel incorruptc, lènlü genuine, vel aliène, iiixta germa« nam, vel Itab'cam mentem, (èntentiam illam Gregorij adduxerit : SK fcilicct vniuerfalis (uus Ponttiex(quem caput eliè a(Ièrit vniuen falis Eccleüx ,nos veto cum Gregorio Anticliriftum eflèaffirroa« mus ) a Gregorio Magnoiamp;ip(ó Ecclefiç R oman^ Epilcopo, An» tiebrißus elle conuincatur*. (^bd ß vacaret mihi per alias voca« tionis tncK occupationes-, amp;nbsp;liberet bonas horas perdere, ac (ènâ tentias Patrum,a kfuita ifto libre fuo contra melcripto ,citatas, fuo quafquelocoinueßigare, amp;examinare: minimedubito, quin candem ndem in illö vire non veto Ifraclita, fed lfmaclita,ellèm inuenturus* Sedhon iraocio abundo; pergamus ergo in inftitu» IO» Qiiöd Jgiiur dicir,fe interrogaffe Maiorcs,iSc Patres de (etnw *is anti^is, ad quos Scriptura facra eum duxerit : Agno(co ver» j ba Melis, amp;nbsp;Prophetae- Jeremiæ : fed eadem fidcadduda, qua Gregorij lèntentia». Non enim vel Mofes, amp;nbsp;Ieremias,vel alibi Scriptura facraEcdeßam ad'fcriptores Eccleßafticos, quos Pa» (res vocant, audiendos abiegant, vc abiliis veritarem, vel Eccle. fiam cognofore di(camii8» De his enim verbum in Scriptura fa» era nullum» Sed adfandos Patriarchas, Si prophetas popiiliDei, Euangelißas, ÔC Apoßolos eorumque fcripta,(uper quorum fun* damentum aedißcataeß Ecclefla: in omnibus dubijs, Sc contro» uerfiis ablegamur». Idqucnon folum àGhhfto, qui vult nos (cru* loba«' f-(ari (cripturas, in quibus viam ad vitam srrernam difeamus , Si Molèn ac Prophetas audire, quos Si interpretatur fuis difeipulis , ’ ex eifdem edocens (citu de fe necciTaria» Et interrogatus, ac dif» putans de controuerfîis Religionis, ex illis refponder, aduerfari» osq'ueconuincir» Sedetiamab ipfîsmet Pàtribus» Qu'odenim addit îSilegiflêt Tubingenfis Vincentij Lyrinenfis libellum Sic, , r fiquoque legiflêt D» Auguftinum, haberct cxploratum, non fo-«« lum quantum ille Pàtribus honorem detuierit^fèd èriam quemads t niodum fandi Patres in rebus fidei controuerfis', fincintegri, amp;nbsp;“ incorrupti Indices : fi porrb confulûillêt Bafiliunr Magnumamp;c. fi dciuquepcrpendifiêt quando legit Sberatem,quanttun ipfe quoque «•

B J Theoa

fut Atto

»» TIicodon«s7mper3for Gatholicirsiinug^ek m'huent 5fc» Ve Aim •gt; iortalsi« aduerlarius de Patrum autonta[e,rlt;qt)irk Socræ Irripcufg teRimoniarA'tdiac ergo Chriftunidc Patribtiii ßc nobis prxdpien llt;ni Q_ii VOS aitdit.n'icaiidif.qui vos f'pernit,mefpernk. Et legiG» fit incpatres, quidcm diligenter ac cum iudictOj melius quhnt (neun) adueiiarium , quantum«.};(ibi amp;nbsp;altjs Patribukttibuerintjn eis me repertflê, næ breui iaciam, vt inteliigat kfuita. Et primuni quidcm quod ad Lyrinenlèm attiuet, et (î durum hoc eis videatur: (amen verum eft,non tantâ elîèiHtusin vera fihi Dei Eccleßa auto' ritatem.vt Hdes iliiusjit habendadiv^iSjatißfirmisScripturzlacrx tekimcnrisGti'uffùlia, Hic enirndicirquidem^duplici modomu« nien Jam «41ë hdem adueri'us Hæreticorum-fraudes gt;nbsp;primo icilicef diuinæ legis autoritate, tum deinde Eccleliæ Caiholicaetraditione* Deinde rattoneiTi inqusrens.qttare Canon icripturarum, cum per» iedusfît.nontainen ad omnia fatisfupertffuftîciatCficcnimPon* titicq iplî eius verba referunt) diqiudopus ßtvtei iungaturfic« cleflaeintclligentiae autoritasfficreipondet:Q£ua vkielicctScriptu« tam lacram,pro ipfafuiaJritudine^non vnoeodcm'cpftnruaccipi« . lint. Idcirco neceflê eft,vt Propbeticae, ic, Apoftolicæ interpréta' tionis linea, fccundum Ecclefiaftici, ÖC Catholici lénius norman» dirigatur» Haâenusille.Scd quid ntagispræpoRerura autperucr« fttm hac I^rinenfis opinionCjVt nonimmérito quis^deliraHèeun» dicerepofla.Sün. perfecftus eft Icripturarum Canon Jïcuti ek,quor fum opus erit traditione f An non enim hac ratione inaperieAio' nisScriptura argueturf Item, an non vnu8amp; perpetuuseft^icri* «urxfacrçi'enlusf Et quidem üle ipfe.quemlitera amp;nbsp;grammatica iccum aièrt i An oeicriprur?id lbBarecogkur,4}«od^Patres vo* lunt: Er non potiuscontra^Patruro omniafcripta, lecundumScriz pturamcanonicam iudicandaf Anetiam aliquiamp;eße porek Ecclefî' akicus^et Catholicus (èn(iis,qui Prophtticis amp;nbsp;Apoftolicis icriptii ris non fit manifeftc expreilïis, de rebus ad falutcm cognitu necciTa rns f Neeenim ad ea,cpae faluti funt neceffjMa, tanra in Scripturit facris peruenkur diificultatc ,inquk Augufiinus. Quietiam abuns dcdocetyvndecontroncrfiaeReligionisEcclcfiafticxfint drjudicai*' AN«gt;u(i dcMuptiJt dae:exPatribusne,anyerb ipCaScriptura facrat* Itaenim tcribit: amp;nbsp;concnpifcentia ifta controuerfia ludicem quxrit. ludicetergo Chriftus, amp;cui ref iib,aa.c3p.)}. morseiusproiccerk, ipfedicat. Hicefi, inquir, fanguismeus,qui pro muirvi efFindetur in remifsionem peccatorum. ludic« cuns Silo dc Apoflolus,quiaamp; in ApofioloipfoloqukurChrifius. Cla oiM,i3f dicitde DEO Patre: Quia proprio filiononpep«rck,lid pxo nobis omnibus tradidit ilium* Puto qubd ita dieat, ChrU ftUfl»

cÄßerdonum lefuiiie^rufrf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

flum pro nobis omnibus traditum, vt in hac caufa paniuli nonfe* parcntiir a nobis. QuibiisverbisU, Auguftinus nonPatrts, fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,•«

Chriftumj lt;SC Apoftolum eius Paiilumj ludices conftituii, quiquc.^^'“*’”**^ pervcrbum,amp;Scripturamfacram,fentenn3mpronuntient,Ckcon ‘ Iroucrfiam dqudicent. Idem alibi. Sod vt dicere ccepcram, non^*^‘ *' audiamus,Hxc dico,h3cc dicis, sed audiamu6:Hxcdicit DOMP Kivs. suntcertclibriDominici^qiiorumautoritatiytriquecon* fentimus.vtriquecredimiis^ vtriqueferuimus. Ibiquaeramus EC' clefi-am,ibi diicutiamuscaufamnoftram.lbidcmsAuferantur ergo illa de medio^quae adiierfus nos inuiccm,non ex diuinis Ganonicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJ*

libris/ed aliunde recitamus.Qiixrat fortafscaliquis^amp;dicat mihi: Ciirergb vis iftaauferi de mcdio^quandocommuniotua^etiannn proferantur, inuivia eft c'Quia nolo humanis documentis Jed diup nis Oraculis fandam Ecckiiam demonftrari.Et itcrumiNec tu mi» hi qiios nominas, ex Euangelio legis, Ncc ego quos nomino,ex ’ Euangelio lego, Anfcrantur de medio chartæ noltrae, procedat in medium Codex dei. AudiCliriftumdicentem,audi veritarera fJemlibJcPalt«« loqucntem.Et idem:Ego vocem Paftoris inquire. Lege mihi dc nbuscaput 14. Prophcta,lege mihi dcPlälmo, récita de Lege, recita de Euangc» lio,recita deApoßoloc'Indcego recitOjEcclefiamtoioorbediffu« fam, amp;nbsp;Dotniflum dicentem ; Quæ funt oues mex,voclt;m meam

audiunt,ö4 fequuntur me. Auferanttirchartæ humanafjfonentvo« ,

cesdiuirue.Idem:Qui( libriPatrum) non prxeipiendiauthorita#

tc,fcd proficiendi cxerckatione feribuntur'anobis. Quod genus* ” «n j, l«crarum,noncumcredendinccersitate,fcdCVM iVDiCANDi

VIBBRTATE legendumeß. Dißimftaeß apoßeriorumlibris, excellontia Canonicæ autoritatis veteris,amp; Noui Tefiamentitfed riullo modo iHi Sacratifsimarum Canonicarum feripturarum ex« cellentiæ coæquantur, Etiam in quibufeunque eorum inuenituç eadem veritas, longe tarnen cfl impar authoritas. Et paul'opbß: Tarnen liberum ibi habet ledor audi torueiudicium, quo velap* probetquodplacuerit, velimprobetquodofiènderit. SI DIS*

PL 1 cv E R I T, Atv T CREDERE NOLVERIT, NON RBPRÆHENDITVR. Et idem alibi : Ego huius f Cypriani) Idem, eöntra Cre-auioritatc non tencor. Q_v l A LITERAS cy PR IANI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gram.-

NX5N V T C A NO NlCAS HABEO,SED EAS ExCA» ‘‘'’’^»cap.Ji.

N O NI c Is C O NS 1 D E R O. Et quod in eis diuinarum scria piurarum autoritati congruit, cum laude eius accipio. Quod autera non congruit, cum pace eius rcijauo. Ibidcm:Nunc verb, quoniain CatKnicuiri noneß, quod recitas : ea libcrtate,ad quain no«^VQcàuit Dobainus, eius viri^ quod aliter fapuitj non accipio*

EtmcHS^

itftnßon^

Et (nox:Quapropteri(a hxc CyprJantnon accfpio^quamuhfn« fertor tncomparabilicer Cypriano, fîcut illud Petri Apoftoli, qitod genees ludaizarc cogebac, nec accipio j nec facio ,quamui( inferiorincomparabiliter Petro* Talibusinnumerisfententrjs li-'ßaßliuf contra bri Auguftini tunc referti j quas nimis for« prolixum rcccnfere» Cunotni) Apole* ConI'ului amp;nbsp;Baßlium , amp;nbsp;legi gt;nbsp;ad Scripturam facram cum nos g«:tu«ifono tcuocancem. In bare enim verba (cribit: Qt.iis verb expendendi .modusiuftiorfuerit,quamVCdodrinis'a SPIRITV nobisdatii, Oracionem comparantes , Qjr O D 0,71.DBM ILDIS CONlt; SONVM REPERlBMy S,ID S VSCIPIAMVS; BI VB* RO Q_VOD CONTRARIE SB HABET, FI DEM DBROGBMVS;: amp;vclut hoßem,idipfum Rigiamuî« Pri« mum icaque illud oßendat, qui fandigenicuram , amp;nbsp;creaturam .. Chrißum appellarunt, Quas Scripturae voces habeat ad demon« ldem£piftol.lo. ftrationcm* Etidem itcrum ; Non putamus iußum eße, apup jpfos obtinentem conCuctudinem , legem .amp;rcgulam facereredx ooArinac. Sienimfortis reseßad reAßudioisdemonßrationetn jpfaconCuetudo: oportet amp;nbsp;nos continuo illos fcqui» IgiturScri« Soerateslib.t. ptura diuinicui infpirata, arbiter a nobis.corißituacur: äC apud '.’P' quos inuenta fuerint dogmata diuinis fermonibus concordantia, Hiftona Tripart., {jj, omnin'o etiam veritatis fuffragium acccder* Perpendi etiam ib. I, cap.hißoriara Socratis , non iam primüm monente leCuita j fed ante multos annos : in qua Icribit, ConßantinumMagnum fuam au« thoritatem intcrpoluißc, acEpifcopos amp;i. Patres Concilrj Nicx« ni,ad mutuamcohorratum concordiam; jnteßina illorum bella 3cdiflenfiones ,exußis non modo libellis eorum fibi oblati8,fed titcxvtift» nugan« prolixaetiam oxationc pietatis plena,compoiuiflc ac rcconciliaf« fc.Qiiaeeadem Niexni Concili] Ada, Hifioriaquoque T ripartita dcfcribiturîquam legi ,amp; inucni Conßantinum verc Magnum, primum Chrißianum Imperatorem , qui etiam primum coegit Concilium trccentorum amp;nbsp;ododecim Patrum,normam amp;nbsp;regu« hmillis prae(cripfiße,quam incontrouerßaab ArriodeFilij DB l diuinitace motam, dtjudicanda, obferuare ac fcqui deberent,ac di« xiße. Euangclicienimlibrifunt, amp;nbsp;Apoßolici, antiquorumqüe Prophuanim fandiones, qui nos erudiunc quid de Sacra lege iä« piamus* Expellentcs igitur hoßile certamen,lt;x verbis diuinitus Chryfoft in fecun- jnCpiratis, folutionem Q,U3eßionum mente percipiamus. His au« da ad Corinth.ho- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loco addcndus cß Chryfoßomus , quiuadicit: Quomodo

niiha i3.in nnc. igitur gradienturper angußam viam C Ne igitur multorum opi« nioncs habeamus , fed res ipfas inquiramus* Quomodo autem non

7efuùteartim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

non abfùrdum propter pecunias alijs non crcdere, fêd ipfas numûl -rarCjamp;iupputatc : Prorebus aiitem anipiioribus aliorum (ênten» tiatn lèqui fi.npliciterjprælètnmjcum ..abeamus o M N i V M E x* ACT.SSiMAM TRVTiNaM, ET GNüMObJEM » B T RB GVL AM,Dl VI N AR V M inqiiatTi b E G V M ASSERTIO« N B M, ideo ob.ecro à oro omnc$ vos, vt relinqiiatis qtiiduam huic vcl il.i viJeaiur« deque liisùsciipturis hare omnia inquirirej amp;nbsp;veras dniitias difcenies, cas Icdetnur, vc æterna bona afli* quatnur«

Qjod porrb adTheodofium attinet^ quiconfîüacommunkat cum Nedario fipücopo ; Qua nam rationc Ecckfîa vniatur» Hic autem vius conßiio Ledoris SifinniijQuxftionenj proponi curat ab hnperatore Thcodofio Arrianis ; Quo loco Dodores ha* beanr, qui ante Atrium tucnint Num eorum rceipere velint au* thoriratcm,ncc ne i Ratio ibidem additur ,quam rcticet hoc loco lefuita. Quoniam,inquitSocrates, icicbat illefSiGnnius)Vete* res initium Ëdêntiæ Filio Dei dare noluiflè; co quod intellexe* rintj cumcoaeternumefle Patri, Hadenusille, Sed vnde,qux(o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

te IeCuita,intellexerunt PatreshocC nonne ex Scriptura CacrafVn* de vtdetnonftratiim eß, Conftantinus Magnus QuxRionum folutionem petendam elTe docuit.

Quod ad Chrirtil'entcntiam attinet jCa quoquenon propric eft a lefuita citata. Loquitut eniinClinftuscum Apoßolis,eosqiie dodores totius orbis Chrifiiani conftituit, hosvultaudiri. HI porrb non ita defundi funt fuo docendi munerc,d jm in terris age-rent , vt villa tantum vocedodrinam de Chrifto (pargerent. Sed id Euangelium , inquit Irenxus, quod prxconiauerunt^poßeaper (renxasBb«gt; Dei voluniatcm nobis in (niptunstradiderunt, fundamentum, jjp, amp;nbsp;columnam tidei noftræ, Atque ita etiamnum hodie eos dodo* res noftrosagnoicimus, audimus , amp;nbsp;controuerfîarum ludices in fuis fcriptis,pcr quæ femper loquuntur vfqt ad mundt Gnem,con ftituimus,lmb amp;nbsp;in extremo iudicio fecundum eorû dodrinam, in qua voces decifiuæ omnium controuetfiarum habentur,fum* mus Iudex viuonnn amp;nbsp;mortuorum Hnalem pronuntiabit fentene tiam ; Chrifto ipfohoc afßrmante: Vnde Sc Eccleßade Apofto* lis canit : O vos fecH ludices. Hi vcrc incorrupti funt iudi* Ï-Bce it, ces,affedibus carentes ; hos nobis audiendos mandat saluator no* ficr:NON PATRES A bl OS ,q!ji non femper bene in scriptura factaaud'unr- Patres tuif inquit Efaias) peccauerunt,5iinterpre» *** (cs vel dodores tui præuaricati funtprimi. An verb lu lefuita,

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;putaf

^efuldtto Jtftnßon^

putas malera Si ilIudriOFa Patres accepifTe Spiritui iândti doffir» qu'am Apoftoîos {? fit bos obréurius fcripfilT«,qu3m illos C Nun» D B V s mentis amp;nbsp;eordis âc linguæ arrifex, difert c loqui non potcR i Imo vero fumma prouideniia fuco carere voluit ea,qux diuina funt^vt omnes inulligerent^quæ ipfc omnibus loquebatur« Sic tSi de Apoitolis conftat, qiïod in dodrina non errauerint, D« Patribus verb nonîmtncritb dubitatur , Imbcertum efterraflè, quodnondiiHcencui ipiù Augußinusenknitade le (crtbit : Vos autem ß me talem aßeritis , vt me nuCquam meorum fcriptoruin 1 errafle dicatk , fruHira laboratis , non bonamcaufamfulcipietit»

Facile inea me tpfo iudiccfuperaminû Idem alibidicir^lclibros Idemdebonoper- RetraAationum fcriloere,amp;addit: Quandoquidem arrogantius cuerantiæ,cap.2i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcrius^î vel nunc dico me ad pcrfe«ftionem,fine vl«

Auguft de Baptif jq cjjoyg jap, jn ifta ætate perueniße» Et kerum : Neque vHo modomeas literasabomni errato libéras audeo vel putarc,vel ïra^fmùs V^ftoïâ ^*^«*'*» Inquamfententiainamp;ErafmusIcribitt Anhocagitur» DedîcaV in Hilari- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;putet, in vcerum libris eße quicquam erroris f Atqui la»

terero, vi aiunt lauerk 3 quilquis ißue conetur. Hanc fœlicita« gt;nbsp;rem de VS Colis diuinis voluminibus peculiarem eße voluit«

Alioqui nemo^quantumuiseruditus amp;ocul3tus,nonlabitur,non corcutitalicubi 3 videlicet vt omnes meminerint, homines eße^ vt a nobis cum deledu amp;nbsp;iudicio, ßmulqhe cum venia legan* Cur,vt homÙKS. Hadenutille* Quae omnia non hoc a me l'cri« buntur conßlio ^qubd Patres contemnam,aut abqciam« Reue« reor enim ßlorutn caniciem t Sc tantum illis tribuo 3 quantum spßßbi tribui volunt : fed vt ex illis ipßsdocerem, 6i probatem 3 non a Scriptura Cacra ad Patrcs,tnultb minus verb ad PoiM tißcem Romanum, eius Cardinales, et Epifcopos 3 quos Apo« ftolorum Cuceeßbres falsb lefuka nominat 3 prouocandum, St confugiendum 3 Si hos controuerßarum ludices deßgnandos« Hoc enim eßet) a DEO ad homines 3 'a fontibus viuis amp;nbsp;falu« caribus Ifraciis^ad cißernas,aquascontinere non valentes, a lu« ce ad tenebras , a veritate ad errores amp;nbsp;mendacla ( omnis enim homo mendax ) remittere. Sed contra potius, 'a Patribus ad feripiurasfxras,docente«Sciubentefilio DBt, ad Molen,Pro« phetas,Pfalmos, Euangelißas ö£ Apoßolos ludices appellatw dum, hinc caufas difeeptandas, difeutiendas 3( determinandas* n Eadem ßde aßerit lefuita:Nec boni confulit iile ( T iibingenßs ) ' qubd veram Chrißi militantem in terris Ecclefiam agnolcimus, OÏ reueremur, 3i populo Dei commendamus : quam tarnen noteis M üudiepdatn prjtcepic Chrißust £go vero inßgncra mihi fieri a IcCuiui

KÂjJirtnmtm Jtfunttaruitt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t»

ïtruhalm'urlam affirme j meqüe veram Chriftî în terris Ecdcfian» venerari,eiusqüemembrum t.Üeprofi(cor,ô^cumreg)oPlàl(c ex nnimodico : Qjam diledatalxrnxulatua Domine vntuiuni, concupildc amp;nbsp;deficit anima meaad atria Domini. Vor meun» amp;nbsp;caro mea,cxultaucrunt ad Deum viuum. ßeati qui habitant in domotua Domine, in feculafeculorunf laudabuntte, Qiiia me* lior eft dies vna in atrrjs tuis, fuper millia. Elegi abiedus efle in limine in domo Del mei, magis, quamhabitare in tabernaculis peccatorum.

Hxc Dei Ecclefia,red non leruiiicafverü efi quod dick leruîta,gt; Hxref eis damnat omnes;Sed non propria fua authorltate, vertun perDci verbum, in q to omnes Hxrereis,antequamnaicantura damnatæfurR, Ecclefîam aiuem Romanam,hancCatholicam cflèa ciuitatem Dei inexpiignabilem,id verb pernegamus,led malignan tium, Antichrifiianam , amp;■ Sathanae synagogam pronunciamuU Qiibd a Deo vero,a verbo ipfiu»prior defecerit,idque, vnaci^ tacramentis diuinitus infikutis,corruperit, Idoiolatriatn manife« ftiisimam contra verbum Deidefendat, mortuos inuocans homi« nes. Qiiodamp;in Dirputationeprobatumeft.ScinprogreiTuam* plius,Deoiuuantcdemonrtrabimus. IdeoqUehancperteAoodio odimus,abeaque Babylone ad mandatum Dei,exiuimiß,caiientc* , nobis a Pfeudoprophetis, Idola fugientes. Qiiod igiturdicit Romanam Ecekfiam aChrifto per Apoftolos ineboatam, di ha-Aenus pereOtum légitimés fucceflbres aut^am, propagatam, SC conferuatam. In eaq'ue Cola, verum efle Dei cultum, veram iidem, veritatemCatholicam,legitimum Sacramentorum vfiim,purum Del verbs,vcramqiScripiurarumintelligentiam. Hare omnia I rls filsimaeiTcjnihircphorü probari ex scriptura facra pofle^aiTt rimtis»

Ex rationeentm temporis, amp;nbsp;annorum.qui aDiuoPaulo in üal.«.*. Epifiolis eius funt annotaii ,colllt;gitur , annoconuerßonisipfius dccimo oftauo,Petrum adhuc fuiur Hierolblymis, vbi tum Pau» Irre reperit dodorem liidxorum. Poftea dicitur Petrus Antiochiç fèprem annis lediffe, vndc fefium Cathedtae Petri. Qiiæ fi vera funt, lequitur Petrum non vitra duodecim,5c fic poftremos tantum vitae fuaeannos, Komae fuifle. Vndc ampliuscolligirur, ntc Petrum, necPaulum fundamenta EcclefiæRomanae iecinê. Scripfitenim Apofiokis Paulus Epiftolam ad Romanos, antequS ad eos peruenilTet Gorintho,(qi:b venit anno conuerfionis Cue dc' cimo odauo, ) ineuiusinttio^annunciaridicit fidemtumillorS in vnitierlo mundo.Q^io tempore Petrus adhuc fuit Hieroiblymis, Gal« 2« Ita vt dubiuiu fit a quo Ruinana Ecclefia fuciitfundara.

C a Sed

T^futatto iefenßonis

Sedparum adpJetatemintcrcft,qiiispiimusilIiusftien'tdolt;Sor, amp;futidamenta Religionis k«i ir. Vna cnim cft öi eadcm dodria na E'jangclq/aquocunquefy iiccr'cdoccaiur:ncc vlla prærogatiua ex pcrfona ( quam Deus non relpicit ) doceniiSjÊcclefix accedic» Quod tarnen Pontificij vehementer vrgenrjótcontendunt» Cutn multac interierint Eceieli^ ab vi roque Apoll oio fundaiæ* Inter quasetiam inprimis numeramus kornanamPontifieiam^quam tarnen Icfuita hie, vt audiuimus, multis praedicat nominibus , de ’’quibus luo dicetur loco. Quibus addit,quod folapulchrafit,in ’*q^ua macula non fit vl.'a,i'ola Chrifti (ponia, tie prorfus nulla alia. ** Ego verb incrcdulus Thomas valde dubitodc adduci non poli fum, vt eredam Romanam elle adeo pukhrain,vt macula in ea non fic^præfertim quod per omnem meam vitam audierim^quod 8c in prouerbinm abtjt ( quod certe non oritur de nihilo :) Quo propior Roma, co peior v.hriftianus. £t illud alierum fimiliter* Quod qui Romamproficifeatur, primb quaerat nequam. Sccuna daviceeb leconfcrensp'nueniatillum. Tertia,report«fccum. Si verbdocilis fit, prima vice haec tria omniaconfequatur. Praete* rea audiui, quod multorum ore celebratur, aliquando ludxum ad Rcligionetn Chriliianim conuertendum, priulquam facris nofiris ihitiaretur,omnino prius Romam proficiici voluifiê» Pollquatn Vero inde rcdtjfiêt, profelTum eficjChrifiianorum Deum efle opti« mum Deum* Inter rogatus caufam, refpondit, quod ferre poflêt in lede (ànAa, tanta, tam l]orrendafiagitia,fcelera Óc abomination nes. Et fic,cafiirsima virgo,antc partum,in partu,amp; pofipartumgt; Qubd ß lefuita nec R omx vnquâmfuit,nec horum quicquam vn quam audiuit î audiat faltem Poétam Pontificium, cui notiorcs lucre Aulx Romanæ mores, vtpotc Romæ viciniori, Mantua* num dico, quomodo is Ecclefix pulchritudinem Roman3e,amp; ea* fticaccra cius,coloribus fuis genuinis depingat»

Yetrî^ domw fallut afiuente

^arctßit luxu, 7gt;Iulla hic arcana reutlot ignota lo^uorjiceat quot;Vulgata rtferrt. Sic 'V^etpofulijjferunti tafama fer awnentt Jam ’vetui^Eurtf im, mores extirpât honeßos^ San^ist agtrfiurrtftyintrabilût ara Ç^nedti

Struif^

^JJêrttonum lefuitkarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1«

Struttfhcnoranda 7)iuûm Ganymedilus a^es» miramur opes recidiuajj'urgere fs^a f

Tburif odoratiglol)ulos,amp; Cynnatr.a tendit -7\4oll^ yïrabSi Tyrij defies : 'venalia nobii Tttnpla, Sacer dotes,itltaria,fa(raiCoronx, Jgnes,thura,(celum e?^ yenale^ Detn^.

Haec fanfla^caftajmmscuk.ta/ola pukhra,to!a Chrifti fponfa, Romana eft Ecclcfia»

Quod fi iam fingulorum Pontifîcum Romanorum virtufes,cx rerum scriptoribus atque hiftorkis recenfere vellena, tempus me citiusdefîceret, quam tnateria piofligarx, turpit'bimxqsib'orum vitx^ac fceletura nephandorum«Vtquod de Alexandre eiusnos minis fexto,qui pracfuitgt;vel obfuit potins gt;fedi Romanse^AnnO gt;490* epigrammate iam olim feriptum eft* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°

Hociaett tn tumulo Lucretia nomine, fed re ThaiSf iAltxandri/ilia,ß}onfa,nurtn,

lElt alio,Humana iurajnec minus cocleftia, IpfosqueftiftulitDc« es.ltem alio.Lapis hie contegic omnefcelus'.

Et paulo ante hunc, Anno 147 Sixtus turpifsimus fuit Leno:qui,vc tefert Agrippa declamatione fua adLauonienf'es, Romx nobile admoduin extruxit lupanar, idq'ue vtrique afsig* nauit Veneri, meretricumq'ue cohortes, vi ex quarftu merctricto, nonnthil accumubtet 1’uo ærario emolumenti, aluir* Et vt refert Weflelus GroningenfisjLux mundi didiiSjtraâratii de Indulge« ttjs Pontif* concefsit fuorS nepotum Cardinalium domefticæ fa milix, vt tribus anni mcnfibuSilunio,Iulio,ôi Aiigufto,marculw nocoitu fruilicerct,c3 hac cbulubjFiat vt petitur.Taccoiani ma amp;iam,taceo Simoniam, pietists vfit3iam,amp; aliaattocia crimina* nic fcilicet fine macula eft Ecclefia Romana, A quasodomitica merettice omnium turpifsima, Babylonia ilia, nos defecifie , dif» cefsifle, feparafle mandate Ghrifti,eiusq'iie Apoftoli,tantum abeft vt nos pigeat, pudeat, poeniteat: quininfuper, Deo patri coclefti nosnunquamdignaspefie perfoluere grates, pro hoe ingcntibe* neficio,profiteamur,qubd nebistutpitudirem huiuticciti.amp;pro ftibuli,qux alias fuit,vtrAaniu3ousteftatur,per totam EuroparPj publica voce amp;nbsp;famadecantata , patcfectrit,Sed hare tot amp;' tanta, quje dç PontiQcibusRomanis,exhiftorijs fide digms diximusi

C J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per*

çerronanim vicia ffieIduita die« Jat (tio.Gztcrû.q'iod äd fldem acReligionemjhancl'emperiynccram, incorruptaniJ'andainJUt* hatam,d£ inidoiatam in £cclcfla Ko.permanfKte. Q_iia hiper peträ Hrtnä xdißcara. Audio quid dicatur ,(éd quomodoprobécur nun Video, Sed aiidi xu quoque vicißim,ego quid dkam«Sed non ego dicam,inc cnii» non audicuAlq ergo q' lid dicant^qui otvrezyroti, rriRcifcttt Pßifir. papaius no minimafuere^audilefuita.FranciicubPetrarcha skx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fiorencinu8,naiuseft anno i }O4.m3gnxdignitatis vir^ ,3Cclariiti

SÄJS ArchidiaconusParmafjÄ CanonicusPatauiniis,amp; ii voluiia fet PontiheiRo. BenediAo «i. in re turpi admodum gracißcari„ more aliorn^Cardinalis Eceießx RoJaAus futflec. Is ergo in Ica« licis q IX eins extant piurima, quibus acerrimc Romanam infe* Aatur Ecdefiamjnter reliqua ait^eam eile erroru scholam^di Hx* reieostemplum. Curiam porixa Romanam dekribcns,intercxtera _ .. I ait; Audire nunc mcndacesiinguas, fpeAaiemembranasverova« P' o« i' cuas,amp;|xndenti plumbulo verfas, inretia,quibus in nomineeo« dem ( Uirifti) icd in operibus Belial/rcduia Chxiitianorum turba concluditur, vt mox Iqtiam is exuta,curarum flammis, amp;nbsp;delbla cdcm Eptltola 14. xorqscarbonibus exuratur gt;nbsp;auari ventris expictura voraginem»

Idem. Vifa loquor^non audita: noui expertus,vt nuila ibi(Babylo 2algt;y!«n Romam ne)pieta$jnullacharitaSj nulla ßdes, nulla Oct reiiereniia,niillutti* («Kclligit. mor,nibtl i'anAi^ nihil iuili, nihil xqui^nihil penli,nihil denic^ vel h'imiiy:amor,pudor,decor,candiorindcexulant.I3e veritatequi» demfileo.Nain quis vfqj veto locus, vbi omnia mendaerjs plena funt,acr,terra,domus,turrei,vici,3trta4)orticus,vcftibula, aulx« tha!ami,teAorumlaquearia,murorû rimulç.dtuerfoiia xdnim,pe netraliatemploru, ludicium fubrcllia,Ponfificiutn iedes:adpoftre mum orahominum,nutus,ge(tu8,voces,fronres,animi Q_iid ais? Anmentior,anverô demendactjs verum loquorfSi illic tuiilt,dC luillo tuo maiori negOtiodißraAus^innephariamillam (celerum feoenâ, acumeningenri,atc^oculos intendißi,alium ludicem non optabo quùm fcilicet omnia ibi virtute,vcroque fint vacua,plcna

M E 'R iT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;criminibus,plenafallacqs,plenafucis,plenapelsimis arcibus.amp;c..

P* • v* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem.Si Chriftû coiis,quodremperreligiofiisimefeciftijCon 'peA»

hoftium eins impictas,magnumpietati,fidei tuxcalcar adrjcier* Vides enim populum, non modbChrifti aduerCiriumJcd quod efigrauius. PubChrifii vexillo ,rebellantem Clirifto , militantem Popu um 1C,a u» Satîianx.Sc Chrifii (3nguinetumidum,larciiMenrem,amp; dicentemî «rdotum“ fc’pn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U

quod ex icquenti PO*7’‘‘lt;dxirchariofx,quiorculo Chrifiumttadidit: amp;nbsp;ludæis« Vux apparcu ‘1'^' •'l'jdebant illi, falutantes,Aue Rex ludxorum ; $Caddif (.^iid cnim^quidoro^aliudaisiducgcricurhosintcr Clitifuhoftes,amp; nolt; firi tenu

HtJ ttWpOnsPhariCseösc'Nonne etiam Chrifhim iprutn/uiuspo» (ncn die acnode altifsimitlaudibuc atrollunt ,quem'purpura atqii auro ve(iiunt,quem gemis onerant^quem falutarKjSC adorant eer* nui : cundem in terra cmunc,vendunt) nundinantur eundcm,quaß velatis oculis non virurumjamp; impiarû opurti vepribui coronant, SC impuriCsimiorisiputis inquinant, amp;nbsp;vipereis Gbilis infedan« tur,Sc venenatorum aduunacul'pideferiunt, Si quantum ineis eG, iUufum,nudum,inopem,GageUatum,iterum atcÿiccruminCaluar] am tra])unt,ac nefandis aiTenGbiis^cruci rurfusaiGgunc:Et opudor, O dolor, O indignitas, ralium hodie Roma eG.Et idem iterum« 111a te Babylon traxii,illa te dlt;(inec:durum,red ferendum, Loci natura lt;G,omne bonum ibi perditurj'ed primum omnium i)bertas,mox cxordinequie8,gaudium,lpes,fîde$,chari(as,animz iaduræ ingen tes : fed in regno auaritiz nihil damnoadrcribicur,modb pecunia falua Gt.Fucurx vitz ibi fpes^inanis quxdam fabula:St qux de in« feris narrantur ,fabulofaoronia:Rclurrediocarnis, Si mundi fi« nis, Si ChriGus ad iudicium venturiis, inter nænias habent veritas ibi dementia eGtabfiinentia verb ruGicitas,pudicitla probrum.In* gens denicÿ peccandi Iicentia,m3gnanimitas,5c libertas eximia: Si quo poUutior, ebclarior vita ; quo plus fcelerum,eb plus glorix: bonum nomen, czno viliusiatcp vltima mercium,fam3 eft.Et po (iea.SamoCa dicam, an infamis merecrix, fornicata cum Regibus terrz : ilia quidem ipfa es, quamin fpiritufacer vidit EuangeliGa, ilia eadem inquam es, non alia, fedens fuper aquas multas, Gue ad titeram,tribu8 cinda Guminibus amp;c* HabesleluitagloGam Si in« terpretationem exordq tui,d« Dracone magno Si ruffo, in Apoca lypGjdem enim is eG,qu{ meretrix illamagna.Sicut ineadem Epi» ftola Petrarcha dkit» Et cert e quod fequitut, tibi vni Romani Si Pontifie! Rom.conuenit ,non alq» Babylon mater fornication«, amp;nbsp;abominationum terrz , mater impia partuum persimorum* Quando quicquid vfquam terrarum abominabile , quicquid fora nicationum ex te prodit: Si cum Temper parias, Temper tûmes, Si taliû plenuSjflC grauidus tuus vterus efi,Si nunc quoï^ difsimuîas, audi reliqua.Et vidi(inquit)mulierem ebriam de fanguinc Tandon rum,Ô£acTanguineM3rtyrumIefu» Qiiid files C Autaliamhoc fanguinc ebriam oGendc , aut omninofi potes, te hanc ebriara rega.VeraenimEu3ngeliftz,5cApofiolivifio;qui fite in Spirit« videns, miratus efi admtratione magna : quanta nos admiratrorne perfundimur , qui aperte oculis tcvidemus,cx omnibus quidem fornicationtbus tuis, de quibus bibenint otr.nes gentes, amp;nbsp;Reges terrz,6£ ex omnibus abominationibus,quid expedas C nifi quod Iohannes idem ait : Cecidit Babylon magna,amp; tadacfi habitaiia .^oiOiÛotUflatNota funt quz Tequuatur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V etc

«' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^futatio ieftn^oni

Verebmfall’sfaAaesquantocnim homo peRDitvS, dc.peratæiicqiiriaejdxnionemeliorc' Verehabitatio,imóREG* NVM DÆMONVM fada es,qui fuis artibus, Humana licet effi' gie,inte regnant. Et in alia Cpiitola. Nulla vnquam te malacu* piditas tangat, vt illos principes TENBBRARVM rur« lus adeas,q los cum liais opibus,ftiisqueflagitiis,dq, dcæqüc oui' nesjœg vero üeorum Deus, viuos ac niortuos male perdat,qui co£ieüisagnilangjinelaginati,calcitrant,ac rebellanncbme ( mia rum ) meus ille nanceuocai,qjote prxfcnte perCuadere mihi non potuit.vt venirem: ille miHihortatorclï fidusquidem,fèdimpro. tiidus, vt inBsbyione viuercclcgim, ac mori. Curautem , fiue ad quid f vi videam bonos raergi ƒ ma os erigi i reptare aquilas i aiinos volarcc’ vulpes in curribusfeoruos in lurribus ƒ columbos in fterquilinioc liberos lupos ï” agnos in vinculis lt;nbsp;C H1 S T V M denique ExVbEMC antiCHRisTVM DOMiNVM^ BEEUZEBVB ludicemc' AdhæcIpeAaculareuocor, nonau-diam,malc mihi cum illis,male fllis mecum conuenitto crudelis impia s E C T A Hominum,nii niß lè ipfos amantium,idque ipCum petuerCe proriiis,acnepHarie.Quis releuabit oppreflûm orbem Q^iis vindicabit affliétam vrbemC Quis cuerfos mores refor» mabitf Qjis colliget Iparlas oues f lt;2;iis paftores erroneos ar* guet f Q,iis reducer, aui retrahet in (edem lüam i Nullus ne lü centiaeac.celerum modus eritC Anfruftraper ProphctamSpiri* tuslaniftus inronuit; Hare feeißi, nbsp;nbsp;tacuiiexißimaßi inique,quod

ero tui ßmilis 3fc. Jncelligitc,inquam,vobis loqu«:nr,Dei hoftes, inietligire : furdis loquicur (opitisqüe: nunquarn intelligent, niß horreï^o tonitru.Sed quoniara tonuifle non fuftïcit,triiulco fnb mine experredi amp;c. Verum hadenus fatis ex Petrarcha. Ex quigt; bus apparet.eum Poncißcem Rom.Öi Ecclefia m Rom3nam,non folum propter mores corruptilsimos exagiiaflc : léd etiam pros pter Impietatem t'ummam,quod Chriftü cum (na dodrina, Reli« gtone,tide,amp;pierareproi1igjrint,damna(re,ac Diabolo tradidide, cum aperte Ancichriftum vocet, dæmonum regnum,Principes lenebrarum, Beelzebub ludicem illic, Et fie fidci Articulos,de Chrifio omnes ridcri,acpro merit Haberilabu)is*

Hecergoefi Ecciefia ilia Romana, cafta virgo,fine ruga, tots pule ira,in qua macula non eft , vi canit lefuira. Sed aliud cecinit Petrarcha, qui in Capitolio Romae maxima cum gloria Laure* am accepit 5 poftea vero propterhaneJuam dicendi libertatem, ab inquificorc Hacrcticte prauitacis Dominicaftro , Monacho

Soli

^ßirttonum ftfuiticarfim, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.

FoHpodfo rognóminc, tanquam HxrcrfrtJi eft diuexatus. Çon» t tarnen non audita,fed tantum vifa fe lolt;^/ teftctur.^tPóftea ifnub t tacongerit leftika ,firnulqueco(eylMlimrutim, 8i hie Äintoto (uo Hbro ingeftiinat, de Ecclcfîa RotkänaUathblica, ordinaria 3e kgitimalüorum Prsclatonim fuccel'^iörte 5c denößris diflehfio* nibus , noftraquevocatione, vt fua loquackate, verborumqbe inani ftrepitu,ob«iat, amp;nbsp;öbtundat incautum left orem ; fuis verb cantilenam fuauifsirriàm 8c gratilsfmam deesnret«. Nîi'm fîcxtus illius( Tubjngeiins )inquk, non Antilt;;hrißicolluuies',fed vera *« eftChrifti Ecdefia,lt;^temadmodum fibi perfuadet;oftendat ex“ qua authoritate prodicrit, edat originem illnis Ecdeßae, euoluät ordinem EpifcOponim fuorum,rcddat originem cathedrae fuae , Confingat faltem aliquid.de fucccfsionc lua» Sed nec quod con» «« ßngai habet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Hic in fuo veriätur regno lefuita, ßbiqüe de nobis quaß de-uiftis ac captis hoßibus,quos conftriftos teneat, triumpharc ferib videtur* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Verum Deo me bene iuuante, non folidum hoc erit ei gau« diumtfedtriumphumhunc imaginarium mox itli eripiemus.Non ignoramus, Patres de fuccefsione Apoßolorum multa ßio quo* dam conßlio,amp; tum temporis forte non inutiliter feripfifle contra Haereticostqui voicbant eße membra Eedeßae Chrißi, amp;nbsp;tarnen h doftrina Apoßolicadefccerant, aliamhuic contrariam afferen« les. Hic docent ac probant per fuccefsionem ordinariam,fempe» hint ab Apoßolis in Ecclcßa ita doftum effe, amp;nbsp;hanc fonuifle do« iftrinam. Ad quam potilsimum refpiciunc, amp;nbsp;ptouocant in illa fuccefsionis deferiptionemedum vt a fola Itxi fuccefsione Ecde« fiam Chrißi veramaeftimcnt.Sitcnim Xzetuilifsimusfcriptor Ire* j^enaus lib 4quot; nacus loquitur ; î Qui verb crediti funt a multis eflè presbyteri,(cr' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ **

uiunt autem fuisvoluptatibus,amp; non praeponunt titnorem Dei in cordibus fuis, fed contumelies agunt cæteros, amp;nbsp;principalis con-cefsionistumoreehti fqnt,amp; in abfeonfis male agunt:Ab omni* busigiturtalibusabfißereoportet,adhaercre verbiis,qui amp;nbsp;APO* STOLORVM,ficutpraediximus,DOCtRiNAJ^ dißodiunt,

cum Presbyterii ordine SERMONEM sanvM, con' uerfationem ßne oÔênfa praeßant,ad informaiionem amp;nbsp;correft io« nem reliquorum. Haftenusille.

Et vt videas lefuita, nos, te veile iuuare etiam ex PatribusJ Tertullianuslibro didmus Tertullianumiuljere Hæreticos originem fuam per fuc-praekriptioni# celsionetn Epifeoporumab Apoßolisprobate, quemadmodum °“’

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Smyta

T^futatio defenßön^

jSi.'nyrncorum EcclcG^ Polycarpumhabeac aloanne ApofioIoiÏ* bi coinmendacuni». Con^ngantjinquic^tale quid Hæreticb quid «nim this poft blalplienaiapa illicitupa i Sed etnconfinxcrint^nilüJ Regul« verx 8c promQucbunc. Iplja cnimdoArina eorum cuni Apoftolica corn« Zpoftolicxfuc- parat3j£xdiu«ifitate feu contrarietate fua, pronuneiabit □ noneflê ccfjionii, Apoftoli alicuius authoïis, neque Apoftolki» Et poftea ibidem* Ad hanc itaque fornaarn prouocabuntur ab illis Ecdeftis, qux li« eet, nullum,cx Apoftqlis vel Apoftoliçis Audtorem luum prof«* rantjVC rauleb pofterióres, qux denique quotidie inftituuntur : ta* inen in cadem nde confpirantes »non minus Apoftolicx deputan« tur»pro copfanguinitaicdoârinæ*

Hieronymus Epi- Hieronymus» Nonfandorum filij iüAt, qui tenent loca San» ftolaad Heliod. amp;nbsp;dorum,ied qui exercent opera eorum. Hxc Hieronymus« Ope-* tepetitur dift. 40, ,3 autem Sandorum Apoftolorum» non tantum fucre miracula, aut piecatis exercitia : ied praecipuum vocationis eorum officû um fuit, docerc ea» qux aChrifto didicerant, Matth« amp;nbsp;Marei vb timo»

Augußinuscon* EtD» Auguftinus* SED VTRVM IPSI BCCLESIAM traPetilian Do- TENEANT, NON NISI DlVlNARVM SCRIPTVRA« natiß. parte cap. RVM CANONlClS LIBRIS OSTE NDAT« Quianecno« propterea dicimus nobis credi oportere, quia in Eccleßa ChriftJ ^®”'fumus* Quiaipfam quam tenemus comraendauit Mileuitanus «heu ÏC utaueur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mediolancnfis Ambroßus»vel alij innumerabiks no*

ftrx communionis Epifcopi» Aut quia noftrorum Collcgaruitt Concilqs ipfa prxdicataeft » aut quia per totum orbem in loci« fandis,qux fréquentât noftra coromunio»tanta inirabilia vel ex« auditionum vel fanitatum Hunt«

Recenfetidem D. Auguftinus contra Epiftolam fundament^ mulca Eccleßx lui temporis ornamentaprxclara» qqibus k in Ca« tholica rctineri afßrmat « Inter qux lt;SC Epiicoporum fucccisio-* nem enumerar» Quorum nullum eile apud Manichxosaitiled fo« lam veritatis pollicitationem» Quibus ftatim fubijeit : qux qui-dem» (i tarn manifefta monftracur»vc in dubium venire non pob lit»proponenda eft omnibus rebus,quibus in Eccleßa teneor«

Et D« Chryfoftomus»vt dift.eadem 40» habetur; Vide teer« go fratres» quomodo kdeatis Ihper cathedram« Quia non cathe* dra facit sacerdotem» fed sacerdos cathedram« Non locus fandi* ficat hominem » fed homo locum fandiHcat« Qui bene kderic fuper cathedram » honorera accipit cathedrae; qui male federit, ins iuriam facit cathedrae*

Ex quibu«

KÄffi/tionHW ïefuttk^rtM»

Ex qiiibus omnibus Si finguHs Patrünf^ttßtoohqs apparpf,'’ abels non tam locl ÓCtèmpomm', quäm doÀrjnæ Apoltolicaé fuccefsionem. Si quidem hUiug multb maxînfit nôbis commetida* ri. Nam quod ad loci fuccefsionem ,( vt quod Petrus Rûtnæ prxdicallèaquibusdamlcribitur : eins iamideoTuccelIoremelIè Pontificcm Romanum,eiufdemqüe dignitatis, authoritatis,po« (eftatis) fciant lefuita Si_ PontifîdiômnfS| eâiri ad JEoangri^um (£hriRi Bcckfian^îtt'NôW TdftaWrtrtljlptottf’orbe dlfperraro non peninere adtné^âài .îrtecWtéiraHûii'W^n'l.'' ffihsifto in NouöTeftlfmeftó’irifïiRrt5:Sttf cflècarnâiéâàidâani,, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

flcütApoftolusteft4hi'r,filiâiff^,“Â!^^Téfl^'4ûM“^^æ*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ex fîngulis ChriRl fidtlibus cönfilr s nôh'ti lan^mibUs, neamp;ie ex voluntatlt;carni«,nce|iic ex vôluntàiè viTi,(êd ejt Oto nafctC^Jem» Gai, t, admodum Apoft)okM,inqtiit. Sed Hçet nos,aut Angélus de cœlo cuangelizet vdblfjpwHerqliani'qaod eiâàdgtiHzaMlttiÜé''Vobis'? anathema lit. - Et rcpettons Imûkdl^te dielt. S^'t'OTxdfxlnMji'^ nunc itcrumdlco: Si quisvöbistóangelizauerit prêter Id'^quod’ aocepiRis,anathctMifk. Siiecefsfo IgiturkWjetftïndeXrftluy'SPeai’ tro nunquam fuilfc interrupta probàretuV^ fignùni lat^(\’lt;!ft pôâ* Catholic» Chrifti, fed Pontifie!» Roman» ficHefixV 'nèquai quamconfetenda Ann»,Caiph» , cumtoto Pharifaeoróm collea*“ gio,fuccefsioni. H»c enim eorutri ordinaria fuccefsio, diuina erat ordinatione infiituta, inquaflli Aharonifuccedebant , amp;nbsp;ad earn populus Dei Si Ecclefia état alligata'., i Cuius rei'nullum fl» mile extat Dci in Nouo Teftamentô mandatum, Si eftimpofsi* bills, Ecclefia pertotum tetrarum orbemdifperfi ,'necàmplius Politia cert» geneis exifieme. ' Et rtec tune quidem illi ordinari^ fuccelTorcs erant Ecclefia Dei, aut veri Aheronis fucccflbrcs,nifi in loco, fednequaquam in dodrina, quamplanecorruperant, amp;nbsp;a* miferant,Chriftum Si Apofioiosperfequentes, damnantes, occie dentes. IdeoqùeaDeopenitusiuntabiedi.

Nec enim Ecclefia fimilisefi reliquishuius mundi regnis,qux adeertas familias,« ordinariä fuccefsionem funt alHgata,in quitus Rex fummû eft caput,ius amp;nbsp;poteftaté Habens ferendi leges amp;nbsp;inter» ' pr»candi,recundum quasfubditis omnibusnecefiaribviuendû. Ac non^c in EcclefiaChri(ti,inqua non de rebus ration! humanç fub# leÂ!8,vtin regnis huius mundi, fed de gloria Dei,dc rebus ad »ter nam animarû falutem pertinentibus,amp; qu» fupra captum rationis tiumanç funt pofit»,quas Deus per verbü fuum inScripturis facris patefecit,agitqr. Hic Epifcopl, Prælati, Doftoresamp;PafioresetiS pq/iô funt Dni,vc Reges Si principes, abfolutâ habentes pro arbi

D X tiio

trio Tuo flatuendi Si dccernendi potcftatcm; (ëd (crui funt 8( infni'* lt;|ri ßcckßacj ac (^ifpènfatores Myfleriorutn pei, in quo officio Ult; ac certis kwibus afiridam potcftacem habent, alÜgati ad scripxuram ^acr^jÇui (ua deçrecaconfentanea cfiedoceant acper* fuaaeantj nonauccm vi cogant, aut gladio* Ad hanc normam ni» fifua decrcça quadrate demonfirare pofsint, non debetur illit obe» ^içi^ia,Neÿunt^fîEcçlcfia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, j f r nji

ipPupIçcigftiiç^î^^ftÊÇÇWiA^fidorutpfuccertioK nVna» àd nbsp;nbsp;nbsp;J^iCjjptrteftrtpn fi fola fieG vti

, ptQb^m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponfîftit,qu« vbb»

*’ ' t^nq^çrAeù^fiÿiù^^pynitoifitnoSacrannjeotorMtn vÇu,ibâ) ver^n^^^î^IlK^çWwppMljgandumcfi minime* An tu , cnim\,hcy51çTHttai,^^pçfio,(Ma^ fiq^ambabcs/onicientl-am ; ybf inûe^ris m cxjçy dodrinam ^oftolicarn, hoc lt;ft,yj^t)umi^y^f;epi2pgt;^ßri^ctämv«a.i««.aChrift

le^'CMnungt;. vibni * non tyrarlni*;

o^Hros ficclc^^pnrç VMtbuni Del (dnaotes, ex i ^yçfita^^ y quoi D^m,Pattern per ßliumipfiu« in». f(jMO^ilponefi^,i)on{inesviüentcs ( quae apudnos Deibcncfi»-ciç elTep. luculcnteracquis îudiqibus demonfirarc pofiùmut) an,in* quam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illic veratp Chtifiâ eflê Ecclefiam ; Sed fat (cio, '

iH^aturumtcefiê,fi fcilicet vnum hoçilli défit, qubdRomanum non agnoicant Pontificpm,Çhr^t, viearium,Petti fucceflbrem,^^ gt;nbsp;vniuerfaliSi^lefiaecapuç vniuerfalc, necabco Chrifma acetpi«' ant. Atqui bac nugae iunc,non modo nihil ad veram Chrifii Ecmi defiaro hodie facientes,fed ptorfusiUi aduerfi^tes» Romanumi cnim vefirum Pontificem, vticit,non pro Chrifii in terris vica« riOjfcd pro Antichrifio,prolupo,non pafiore agnofcimus.Quod faepe multumqüe a nofiris euidenter efiprobatum*

Quæ rum fie (è habeant» Quod quærit ex nobis,ex qua au« ' thoritate prodierimus, amp;nbsp;vt edamug ficclcfiae illius driginem* Nullavfus circuitionc,planedipcrfpiciiëreipondeo* Credo Ee» clefiam fanAam, Catholicam Si Apofiolicam femper omnibus cemporibus, iuxtasymbolihuncaniculum,*diuinitu8 mirabiliter conferuatam» Et intrépide nomino caetumilium, qui fub Pon» tificc Romano fuit* Sicut olim tempore aduentus Chrifii, Annas, Caiphas,amp; reliqui impij sacerdoces, scribac amp;nbsp;Phariiàri, etfi fue» runt ordinarii Sacerdoces, in légitima fuccefsione, acque populi Del Praelati, tarnen ipfi nihil minus étant quam vera Dei Eccle« fîa,eiusuc membra vaa Si viua:fcd fub ipfis^corumque minifterio

trat

Kgt;4j[irtionam

cMtvcraDeiEcdefîa* ItaPontifcxRomanuscumfusCardinal^ bus,Epircopi8gt;amp; Prxlatis ac SacrificuliSjfederunt in templo Dei« idlt;ß in Eccleßa Chrifti, fed non funi aut fuerunt ipR ea Dei Eceka Ea : Verutn extollicur ille fupra omne quod dicitur Deus, aut ^uod colicur:oßencans fe tanquam fît Deus* De quo etiam prx* diAuin eft loquuturutn eflè grandia aduerfus Deum, amp;nbsp;occifu« tutu fandos altifsinai. Quod fî fedet in templo Dei, verafubipfo Ecekfia fuit, veri fandi non defuerunt,quos occiderct»

, Skutfuperioribustcmporibus fuerunt, anno circiter Dotnl* ni 1410. Henricus de Hafsia Germanus,qui fcripfît de Antichrû fîo,amp; fchifmate,infeâatus Degendas sandorum,aflèrens multa in dus fabulofa Si ialfacontineri* CompofuitdC libellum contra infulfasamp; noxias Monachorum rixas* Eodemtemporel lo* annes Hufs in Bohemia, contra Romanum Antichriftum docuit amp;fcripfît:fcd Conftantiç contrafidem publice fibi datam,exuftus cft fanAus Martyr,a viris fanguinum amp;nbsp;dolofis*

Annoi43o»Thoma8Rhedonius(vthabet,Archiepîfcopus

Antoninus )-natione Gallus Carmelitarum ordinis,Magnus prx» Antoninus patte dicator ,cum pluribus annis per Frandam praedicaflètcum maxi-«no populorum cotKurfu,magnas faciens commotiones in b O» NVM, ctfînonfecundum feientiam* Dôcuerat enim fieriRoa «næ magnas abominationes, Ecclefiam magna indigere reforma* tiQne,Prælatis more Chrifti Si Apoftolorum viuendum, iniuftas Papae execrationes non efîc timendas* In falutem efie multarum animarum, fî continere non valentcs,nupttis vti Grxcorum more pnmiuerentur* Cum efîent tune immundi. Si illicito coitu ma* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,bjo

cularentur,vbi cum vxorepropriacaftitas effet. De quo Si Man- jeyitabeata,cap. tuanus in hæc feribit verba ; Thomas quidam Gallus, qui prifti« nutnfidei feruorem adhucinpeAorefouebat,cumpaucisin Ita* liamfecotuulit* Sic enim Deo vifum eft,vt ea regio, quæ cacte» ris omni nrfunere prxfiat, hoc etiam virorum habeat ornamena tum* VerumnonforumItaH3e,fedetiamviroIanAoDeusipfe confuluit* llli enim dédit , cuius vitam poffet imitari ; ifti verb purpurei diadema fAartyrq. Nam düm ben'c bcateque viuerer, a quibufdam inuidis apud fummum Pontificem capitis accerfitur* Et poft carccrem,poft tormenta,poftcruciatus, tandem cum nihil damnabile repcriffcnt,grauius inueftigarunttquod iurc non potues runt,iniuria perficcre iortiter accinguntur,amp; comburendum feelea rato rogo commiferunt. Ah qubprorumpis efferate liaot** 8ed tas tnen non ilium occidifti : nequù enim anima extingui, Sed illiu*

D J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrenum

itftnßcnit

- (cnenum corpus violando/ecifti vr dtjus vita donamur» Hufu» flain'mas non Scæuolæ rogo,{èdLaurentij pofle comparari, noh dubito. Dicanc quicquid vdinc : obrtrepan[/;lamj(ent,amp; infant« aot, ille fummo viuit olympo* Sed niukade hoc viro Glcntio prxtcriui» Hadenus ilje»

SicÓ^ Florendx anno Domini 1499. exufius eilconciona« lt;Or cekberri ntus^Hicronymus Sauotiarola,vir picrate amp;nbsp;erüditio- t ne prxltantiisiinus, cum aliquot foctjs.Comraunionem fub vtra« ' que fpedeirïe defendicjlndulgentiasPapalesdamnauit, Papxex« comaiunicationesnoneirc timendasdixir» Claues docuit ficele^ ’ fijc toii,non vni Petro datas» Papam nee viram nee dodnnam Chrißi retinere a(Iêruit,qubd fuis Indulgentrjs Si Tradkiimculis plus, quam Chrißi merjto tribuerec» Ideoqüeeum elle Antiehri^ ßum^veritatis aßercor affirmauir» Negauicprimatuni Papç^us^ Cardinalium atque omnium Ipiritualium fceleratam vitam^Si ov -Gcq negleAioncm grauifsimc accufareeß folitus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Öjx ideo rcccnfere vifumeßjVtquomodofub Antkbrißo, Sc dooöres fuerini, qui fyneerius docuerint: amp;nbsp;fub eodem Ecclefi«' am permanßllc apparcac» Nos igitur nec noua fumus, nequeex noua or[i,nati,aut propagati Ecclefia »• fed ex vetcri,vera, fantßa, Catholica Si Apoßolica,in eaq'uc baptifacitquæ non quidem vos eßis Pontißcß, iêd fub vobis fuß, in qua Si vos nati, Si baptifati cßjSjin caque fedißis» Verum ab ea ad falfam Antichrißlanam deßciences, pon in ea perfeueratis» Et ß quæ djco,non incelligitis« cxcmplo vobis decUrabo» Ifraclicse Si ludæi olim populus Dei, (tue ipßus Eccleßa Si fernen Abrabae eledum erant. Nec alia natio fub fole tum vcrc, ßeut illi,de Eccleßa gloriari poterat. Ht ergo in vera Dei Eccleßa nati. Si circumdß ^nt, Si qui in infantia ßia obicrunt,absque vllo dubio falui falt;ßi funt» Ar poßquam adoLe« uerunt^plaeriqucPontiSces^Sacerdotes,Si Laici,de(êrxo veroDeo Ifracl falutari, viro ac fponfo fuo, ad ßaal, Aßaroth, Molech,SC Ezcfb. 16 aj. aliadjemonia potius quam Deos^defecerunt: cumquibushPro« Of t.z.vidcloca. phctisaduIteraridicebantur,amp;totcolercDeos,quotnabebantciui ramenilli nihifominus Deum Ifracl fehonoreafßeere profiterentur» Ideoc]; hoc nomine Propheras arguentes Si damnan tc^,occidebant: donee non folUmvaßara proprer haec regionc ab' ducerentur,Si intcrßcerentur,(cd tandem etiam penicus excinderen iur,öiaDeo abijeerentur, ne amplius populuseius ßnt, aur dieam tur eti^,fed excoecati darnpenrur* Idem plane dc vobis eß iudi« £ipa3^

Nos

ù4JlirttotiuM lefuhkarmn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

«’■ NosverbnonfoluminvCTaacvcteriEcclcfiaDeinatijbaa *' * ptifacijcitisque beneßcio rchati fumus, non ex femine coruptibili, fed incorruptibilbper verbum Dei viui, amp;nbsp;permanentis in æter» num:verume(iamhoc purum ac l'yncerum,inuitis ac contradicen« tibus vobis, ac omnibus inferorum portis repugnantibus, Deo propitio hadenus retinemus.. Nec vlliuserroris jaut hærefeoa quisquam nos ex Scriptura facra conuincere porerit, fremat Hcec Kathan ,dcntibus (rendant, ac contabefcant Icfuitae , vociferetur mundus, calumnientur quicuncÿ potTunt; gloriam hanc nunquam nobis eripicntgt;ncc palmam interuertent*

H^c igitur o kruita^Eccleßa^quae fponCaeft Chrifti,amp; mater familias,iu8,fas,etpoteftatcm habet eligendi,amp; vocandi S'ïiniftros Ecclefîx : quod Ada docent ApoAolica. Non enim folus Petrus, Ado,igt; lanquam Pontifex fummus, nec foil Apoftoli cum ipfo, fed vna cum illis,tota Eccleßa, quae non viris tantum,fed etiam mulieri' busconftabatjMathiam ad Apoßolatumeliguntamp; vocant» Sic lbid.ô« ibidem Diaconos feptem eligit amp;nbsp;vocat multitudo,hoc eft Eccle. Ea,idlt;ÿ Apoßolorum mandato^quos confirmant ApoRoli« Hoc ApoRolorumdiuinaauthoritatc înRitutum, poRea manfît in Ec-clcfia, RcutteRatur Cyprianuijinqulens: Plebs maximepoteRa’ Cypria.lib.i» tem habet,,vel eligendi dignos Sacerdotes, vel indignos recufan' Epiftola 4. di: hxc enim optime nouit vitam amp;nbsp;mores cuiusc^. Idt^ exetxi« plis Ecclefiæ ptimitiux,amp; ApoRoHca probat authoritate,

Qux confuetudo muftis feculis c'um in alqs durauit Ecclefîis, turn «iam Romx in eledione Epifcoporum, Sicut author efl , . EufebiusHiflorix EcclefiaRicxlib.6»C3p,29.deeledioneFabias ni»Sic amp;nbsp;AmbroRus nondumbaptifatus,populi voccamp;clamore ‘ .a-cap.i vnaninii, cledus St vocatus eR ad Ëpifcopatum» Sic Nedarius prætorConRantinopolijraptusapopulOjadEpifcopatumeligi* (ur,SocratcshiR.Eccl»lib.j.cap.S. EtNicenafynodusBcclefîx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“b,

Alexandrinx fcribic,qubdpopulu8eligendi poteftatemhabeat Ec-clefix Prxfules, condecernente St fimul defignante Alexandrinae EccleRx Epifcopo. Sic b plebe vocatis, poRca accefsit examen, ordinatio St corRrmatio Epifcoporum»

Qubd verb ApoRolus TimotheoflC Tito mandat jVtcon» ftituantEpifeopos oppidatim,amp; Diaconos : noneR exiftiman« dum ,hos folos abfque plebe vocafle. Sed quemadmodum amp;nbsp;ex Adis ,qux habentur inter EpiRolas Anguflini,numero 110. ap* paret, K ibi in margin« habetur j Epifcopi ex populi fuffragio deRgnabaraur*

Eundem

Eundetîi ergo ad modum ApoftoJicumjamp; prlmfduae Eccice fl«jno«quoqueàvera Ghridi, quatn Deus femper mirabilücr« Amoi 3- (anquam G paHor ex ore Leonis duo crura ouiculæ,aut extremum auriculae eruat^conCcruauit^eledi^ôC vocaci ûimus»

Quod verb noftra vocatio St ordinacio a Pontificia difen» par: mirum non eG« Cum amp;nbsp;ipforum^ab ApoGolica scripeura amp;nbsp;cccIeGajde qua iam ex Scripeura facra, amp;nbsp;Ecclefiae primitiuæ ali» quot feculorum praxi,didum eG,amp; probacum^diGerar plurimum*

Ac rede facie EcclcGa, ius fuum poGliminio rcuocans, dc a i.Timoth.3. ^dei poflêGbribus ac tyrannis repetens s eligens amp;nbsp;vocana Tiui. idoneosjfecundum praelcriptum ApoGoli Pauli» Hi ergo foil veri Cunt ac legicimi EccleGæ miniGri; adeo ve (ecundum ApoGo* licam regulam^minim c Gne legieimi vel ApoGolorum Gjccellbref« vel Saccrdotes,qui non Tune boni, doAi, idonei^dotibus, vircuti» busqiie iGis ornati Si inGruAi, quas ibi in Epiibopo amp;nbsp;Diacono tequiriCjCeiamGh vcGris hiGrionica ordinaeione conGcrati (quod folum^negledis illis Principalibus» apud vos sacerdotes facie) Chrifmate vnganeur, amp;nbsp;poeeGacem accipianc conGciendi amp;nbsp;oGê» rendi pro viuis Si defunAis» Et hoc modo, ea Regula ApoGo* lica obreruara, aut nulli, aut certe admodum pauci, ac bene numca rabiles, in tanea sacerdotum colluuie apud PontiGcios Legieimi reperieneur EpiGopi amp;nbsp;Presbyceri, nedura ApoGolorum fuccef* forcs,cum non niG de loco gloriari pofsine : In quo Si canis Cede* repoecG,amp;sathanfcoGc.ieauic,diccns,bgo papa»

Legieimi igicurnosfumus,ordinaeij,amp; veriEcclcGae mini» ftri : amp;nbsp;EccleGæ noGræ,verc ApoGolicæ. C^æ etß nullum ( vt paulbfuperius ex Tertulliano eG probatû) ex ApoGolis vel Apo* (eolicis authorem proGrane,vt multbpoGcriores,quçdcnicpquolt; cidie inGituuntur : tarnen in eadem Gde confpiranees, non minus ApoGolicæ depueaneur, pro conranguinieacc doArinæ» Quern* Aftor.x. admodumLucasdefcribieEccleGam ApoGolicam,quævidelicet Auguft.lib.de jn do Arina ApoGolorum perfeueretidCcommunicatione, Si fra-Ecclcf. cap, 4. A:ioncpanis, amp;orationibus:quænotæ funeveræ Si præcipuae vniute. nbsp;nbsp;nbsp;jccleGæ ApoGolicæ : quibus notis carentes, etiamG in omnibus

locis inueniantur , in quibus EcclcGa dcGgnata eG, non fune in Ec» ckGa.

Quare vos lefuitæ, veri racerdocesChriGi,eiusqüe EcclcGæa cantiCper non eriri8,qu im diu non probaueritis,veGra omnia do* gmaea, Sacramenea, St precaeiones, ApoGolicæ doArinæ ab ipGs oicicripcaeenon 4 vobis conGAis craditionibus,aut decrcüs Ponci*

Geijs

?eßiini4rut»,

Cci^ ( quæ falsb Apoftolica nominatis) ((Teconrormb; quod 4um iacieds,cum Diabolus morilt;(ur,aut ad Dcum,aAa pœnitcna (ia, fe coniienerir»

Ad nos aiitem qiiod attinet î fi veraeft veronim Epifcopo* rum a Paulo ad Timotheum amp;nbsp;Titum defcriptio édita ; veri fw« mus Ecckfiæ miniftri, vera eft noßra Ëcclefia; quia nulla diucrfa ... doArina, nulli alq cultus, ficut iterum Tertullianus fciibit* Corn« T“*“ municamus cum Ecclefiis Apoftolicis, quod nulla doârinadiuer« ra,hoc eft teftimoniutn veritatis. Qua rc igitur Apoftoltamp; Ec« clefiæ ver'e Apoftolicæ fuam xdidcrunt originem, contra Pontifices illosfuorum temporum ordinarios rucce(rores,qui iftosdam« nabant amp;nbsp;perfequebantur, ( qui tantum abeft, vt illos vel voca* uerint,velcooftcrauerint,quin etiam magis prohibuerint Si minis additis edixerint, ne amplius in nomine lefu loquerentur, aut do« cerent) fynceranempc,amp;veraverbi Dei doÂrinateadem,no-ftrasquoque Eccleftas, ab Apoftolis, SC Apoftolicis Ecclefiis oria ginem ducere,iam probatum eft,

Nec Deqs fempereft alligatus ad iftâ fuccersionem,Et ab inb tîo, doArina Euangelq non lolùm per Apoftolos, amp;nbsp;70, difcipu« los eft propagata, ied varijs occafionibus vCus eft Deus, Primi Euangeliipræconesfucre paftorcs,Luc,i.qui verbum hoc denato Chrifto fparPerunt jtametfiordinarij non fuerint Ecclefix dodo» ' tes. Sic dubium non eft,Eunuchum Reginæ Candaces annunci* 'aflcfuis Chriftum.Credidi,propterealoquor. Sicinterdum per Theocloretu» captiuos amp;nbsp;alqs modis. At Iberis eodemtempore,mulier capti» lib. i.càp.aj. üa,viam veritatis demonftrauit amp;c. Et expoluit qu'am poterat Rc ginæaccuratilsime diuina prxcepta, hortabaturque vi diuinum templum excitaret faluatori Cuo Chrifto,

Qubd veto 'a Pontificijs Ordinationem petere nec pofiumuj, nec debemus, nec volumus, multæ graues amp;nbsp;honeftæ (unt cauftc, Prim'um, quia non funt EccIlt;QaChrifti vera,nec veri eius dodo- ~ tcSjCÙmimpia fcrant dogmata c diametro cum Scriptura facra pugnantia. Non retinentes fundamentum Prophetarum Si A-poftolorum, vcrorumqucSacramentorum vfum, fed hoftes verbi Dei,ldololatriam etiam exercent multiplicem, cum in inuoca« tionc, turn in reliquis cultibus plerisque, Præterea a fe ordinan-dos ad vota impia obligant. Si impofsibilia, cxlibatum nempe impurifsinaum. Ad hæc,quia tantum ad Miflas celcbrandas, quæhorrendafuntjCœnxDominicædiuinitus inftitutx propha« natio, fuos confecrant, quod cxipforum Formali eft manifeftum,

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poftremb

y^futatio

Poftrertiibjquîa TyrannilLntjLiipijacperfequutöréS atqlie OèdCo» respiorum doAorumjnec ptos jCjiûhxc iplórum fcdera non ap* probantjKcnûtunr^auc ordinantjcd facriHcanc criiddifsime*

NcCtanaen ideo Miniften'um noftrum cft incffîC3S:,a'ùt labor noflcrirritus,qu'od chrifmate,vel axtingiaiHorum non Vngamor: fcdfrudum facit in DominOjqui idoneos nos facit niiniftros noül TcftamentijnonJiteræ, fed Spiritus. Nihil cnimadMiniftertjeffi* caciam,vndio amp;nbsp;toniiira papiftica, praua imitatione legis MofaiM cæjdudum aducntu Chrifti dbrogatæ, introduda. Ciim ncc adi^ gnitate perfonae dependeatjmuk'oergo minusù chrifmate Pontifi« cio magiceconfècratOjfed propter prornifsionem,inftitutionens diuinam, ac præfentiam Dei,c(îdficax minifterium, dcpcndensa Chrifto autliore, Hiceftenitnquibatifat.Sicutlt;3i ipfi bafJtifmum ab obftetricibus adminiftratumjratum habent. Im'o amp;nbsp;ab Hære* tkis baptifatos non rcbaptifandos, Ecclefia ccnfuit,

Q^are minas amp;nbsp;conuicia, qiiæ in nos congcrunf, non cura* tnus:muItO(ÿfacilius,reAius, ÖC vcrius nobis lieer« in aduer-farP um,eiustß nouam focietatem rcgercrc^quae de non vocatis^de H« reticiSj amp;nbsp;pfeudoprcœhetls in genere, cumulât, 5i euomit : addita declamattone de Orcfinc,qui nullus apud nos obl'eruatur, nulla offf ciorum vel rerum difpofitio, nullum perfonaruna ac miniftrorun» diferimen» Vt quid « lefuita ade'eturpiter inentiri iuuat C Sed tiocvobisPapicolis folennedl, ödvficatum apud veßrxrdigicu nis homines, quibus noftrorum feripta legere non permittiti8,vt vobis impunc contra nos mentiri liceat*

Elfi cninaPapam in teTris,amp; Magiftrura vniuerf3tem,vr v09g Idolum illud veftrum Roraac, non habcamus : fingulae tarnen di* Clones,fuos habentSuperintendentes, amp;nbsp;Conßßoria Ecdefiaßica« Quodfiue fcis,üuenefcis: imprudenter amp;nbsp;impudenter pro tua di« cacitate amp;malicia innata,de nobis fingis temefe: quod 'a viro bo« noeß alienifsimuminedura vt Theologumdeceat, nehabeatur,ä5 fiat Mataeologus»

Et Papafu,quo ißis nihil videtur ordinatiiis,nihil eß fub fo« lemagis inordinatum» Vt enim nihil iatn die am de tot,tarn vw rijs, iSc diuerfis ordinibus Monaßieis, in quibus fpirituales illi ,ß Dijs placet, prac vobis fecularibus facerdoiibus Jefuitrs , ordinis fui ac Regularum'obferuantifsimi fcilicet,Deum colcrc ac prome« rcri videntur» Sed ne ignarus forte cgoveßri inßituti, a vobis ri* dsariVideraini efl« vefpertilioncs^ntcr ipiriiualcs,de vtrisque par« ticipantea

^ffinnnutn îtfuttîcarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïj

tîcfpantes* Qubd fi abcrto, vcniam mihi avöbïiReuerendispM tribus dari peto,qubd vcftras impietates non vfquc adcb lóliciic, alrjs magis neceffarrjs ac viiltbus ocaipatus , inquiram : nc hanc tneam ignoranciamadcalumniam rapias,quodtarnen non tna-gnoperccuro j vtinquam,dçhis iamnihildicam,poRcaenini nobis de q« dkendi oHcrecur occafio : Quæfo te bone vir j quia Ilic eft ordo, in ordinc Saccrdotali, quem omnium maxime ordû natura efie decebat lt;nbsp;qubd concubinas, quas amp;nbsp;quotcunque vom luntjVt ante diluuium Gigantes illi, ducuntj conducunt, rapiunt, plagium committentes, cum quibus turpitudinem deteftandam cxctcent fpirituales illi, qui caftitatem vouerunt omnes amp;nbsp;finguli, cxemplaria gregis, honeftatis, pudiciciæ,cafti(atis : casque epa« cunque^ imb nulla etiamdecaufa dimiitunt, ac ftibinde mutant maiaconlcicntiafempcrinconcublnatu, autcxlibatu,flammisli« bidinum vruntur,acviuunt,ideoqueadgehennam,iuKta Hierogt; nymum,xdificantes, Interim Ordinem coniugalcm diuinitusina fbtutumabiurant,contcmnunt, carnale vitae genusvocitant,in ^oipfifanduli viuentes polluantur,nec Deo placere pofsint» Quiequid Paulus, im'o per Paulum Spiritus faneftusde miniftrii Ecclefiæ,qùbd caft'c,hoc eftjfecundum P aphnutium,cum Cuis pro' pi^s vxoribus confucCcerc, amp;nbsp;inordinc coniugali viueredebeant, dicat»

' Magiftratum, quieft ordinatio Del bona amp;nbsp;Calutaris , amp;nbsp;ft« cundus ordoHicrarChicus Pontificijnon curatis ,nifi vbi vobi« corum opus eft opera, tum brachium Ceculare tanquam veftros patronos, amp;nbsp;Ecclefix aduocatos ftnploratis , alias tantohonore eosalficitis,vt pedibus,colla optimorum Principum ac Impera« torumconculccüsi Aipides dCßafiliCcos blalspncmc nominan' (cs*

Et quis ordo eft, in ordinc veftro,quem prx cxterls vocatis Hierarchicüjinquo omnes vni parctis,ciusc^ qualibuscunc^ decre tis paretis ,cui poteftatem tribuitisimmenfam, nullis terminis cira cumlcripcam, aut limitatamf fed ius fastÿ habet quiduis ftatuendi? tnandandi,abrogandi,mutandi,difpcnf andi,peruertendi, qui iura 0mnia,diuina8chumana,infuamanu amp;poteftatehabeat, leges fi« gatjpretioqjrefigatjcuiiis vnius voluntas fit pro ratione C Q^iis hic ordo ' Imo quæ Babylon' quæ rerum omnium confiifioj An nonhoceft confufis amp;nbsp;pcnurbatis tribusordin bus Hierarchicis, ceconomia,po!itia,öi Ecclefi3,imafurhis(quod tu leCuitadc nobis, fcdfalsb,fcribis)[acra prophanis/urpibus honefta femper roifccree £ a Ad

7{efuutl»itftnßonü

Ad Lutherum quod attincr,quem nobisjanquamEcdefiae noflrae originetn obijcit ,fciat lefuica, cum non ica nobis ibrdere ficut Pontificiae (êntinæ : Sed agnofcimus cum ( etiamß hoc vobis Hy« pocritisdifpliceat ) pro falutari doAore amp;nbsp;organo^per quod De« US ingentiabona Ecckfiæ fuæ,propter quæ ipfi nunquamfatis ma« gnas poflumus agerc gracias, contulit. Per hunc cnim Deus no« cxrenebrisPonciHctjs,amp; iugoincoHerabili Anrichrifti Romani, liberauic,lucem aepuritatem verbi rui^decedisPapatuserroribus, reftituic,ß(u ó^fqualorein Papatu obfita, lacra Biblia, eorumqüe Verum amp;nbsp;genuinum fenfum in illis, obfcuracum, in lucem protu« ]it,eruit,amp; illuftrauit» Ordines ißos Hicrarchicos, priftino nito« ti, amp;nbsp;dignitati reitituit amp;c» Nec tarnen originem aut tundamemi cum Eccleßx(acimus noftrae,dequo paulb fuperius*

Sed quod ad eins vocationem atcinet, hoc dico, quod res eft» Cum Dotftor Theologiæ créa retur V V ittenberg3e,iurai lit, quod velit adhacrcre yeritaci^haereticas omnes,veritati,verbo,(X fic« cicßx Dei refiftentesjdeferre. Si conuincere,pro poßc ; id quod ß« delilsim'e per Dei gratiam prxftitit»

Ex frequentienim Scripturarum ßcrarum leAionc animad« uertit,Indulgencias Ponti6cias,quae tumimmodtcispraedicaban* turlaudibus,ad emungendam pecuniamtqubd videlicet ad tinni« tum auri amp;nbsp;argenti in pelui .animulæmilerae, fubitb Si immcd fx libello ïndub diaicexpurgatorio igniincoelemfubuolarcnt : Q^ibdfint.plena# gentiarij, contra ria Omnium peccatorum remifsio. Tantamqueillarumefle vina quem feripfit Ltt- amp;nbsp;gratiam,vt foluere pofsini hominem,etiamn quis per impolsu bile ( o impietaç,o blafphemia ) genitricem Dei viobfler.

Haec Lutherus ad ßpheopos vicinos Deocoefanos, amp;nbsp;Me« cropolitanos, ordinaric vt vos vultis,perfcripfit : admonens, vC petulancem Indulgentiarrj impoftoris linguam cohercerent. Ciitn verb nullo cum dignarentur rerponfo,qubd is quæftus efiet vber* rimus ; ibi ratione Si religione lurifiurandi, opponere ié coaduc lt;ft : Propofitionibus quibufdam ad difputandum publice »ditis amp;nbsp;affixis» Quod cumdelicati Si molles Pontifices ferre non pofiênt; fed tandem per Rom. Pontif, fiipremum Indulgentia* rum nundinarium excommunicarecur. Si Hærefcos prepterea efiet condemnatus, hîccreucrunt certamina, hicagnofeere didia cit Lutherus Rom. Pontif. quem anteaChrifti in terris vicarium falsb habuerat, cfle Antichriftum, eumquedetexit, acomnibus ptjs Chriftianis cauendum monuit. AtqueitaRom. Pontifex, qui haâenus federat in ccmplo Dei, Antichrifius eft agnicus : ma-(lente

iÂffirttoiium lefutt'icarunt.

rente interea amp;nbsp;EccleGa Chrifti vera. Si Luthero In cadcm Apon ftolica EccleGa fanda, cum ijsj qui vetitatem agnofcunt.

Probauimuscrgb hadenus noftramÔlt; originem,amp; voca« tionem, non a Luthero, lcd ab Ecclcfia Apoftohca, Quare non caret fundamento,vt leluitacalumniatur, lcd habet hrrtiilamp;inium : Ideoque non vt ipfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cperat Si cauillatur, inox pc«

ribit : Sed tara diu durable St fubfiftct,qiïara diu verbum Deiî quo permanente, Si nos cum illo in æternum manebimus,vobi( cum veftra Eccleßa perpetuum ,nißreßpi.catis, peritutis omni« bus»

Ad diflènfîones porronoRrorum domeRicas, quod attiner, quas nobis obtjcit pcrpctub,lubinde fuum coccylmum ingemi* nans,primum ingenererefpondeOjidnoneRe Rgnum iallæ Ecclelt; (îæ. Quod non (ol'um in populo Dei vai iæ fuerini ledæ amp;nbsp;Ichif* inata,PhariC3corura,Enærorum ac Sadducaeoriim.adeoqüeimpq Pontifices pl3erique,fed ctiam in primitiu3Ecclefia,ex qua natæ Afto/xo. ftint Cedaf,fehifmata. Si Hærel'es quoque : de quibus Apoftolus; i.loan, a» Ex vobis ipfisexurgent viri, loquentes peruerfa, vtadducant difcipulos poft le.Èt alius : Ex nobis prodierunt, fed non étant ex nobis» Et quot fedæ vel in vna Corinihiorum Ecclefia, ab Apoftolo Paulo magno ftudio planrata ^quæ tot,tantisqüe erat cor.u.H» ©mata Spiritus CandidoniSjexortaefunt':' Ergoneaut Apoftoî lorum dodrina,aut Ecclefia non fuit veraf Sic colligit lefuita, acutiCsimus Philolbphus Sc Theologus» Deinde verum eft, fta- Aviguft. numerat tira fete ab initio renaCcentis Euangelij, a nobis, ôiaconfeCsionc 8S,H«iclcis. atquc dodrinanoftradiCcefierunt, Cinglius ,Oecolampadius,ô£ hos fecutus Caluinus, alqqüe huius opinionis ; de his teCpondere non eft noftrum ,quia ad nos non pertinent : etfi doleamus pros peer hoc [chiCmajlludque Canarecupiamus.Quicunque verb Cons ielsioncm noftram ampkduntur , certc conlentiunt in artkulis iundamenti omnibus. Praeterea non tot Cunt inter nos Cedæ,vt pro fua malitia amp;nbsp;impudeniia fingunt aduerCartj. Nam quod ad Ofiandrum, Maiorem, Si alios attir.et, iam olim itahæc Cunt lo« pita,vt nullum Cupereffe Cciam , qui errores illorum deCendere cua piat, cum eisuc lentiat. Adeo vt Reuerendus vit, ÖC Theolo' gix Dodor eximius , D, Lucas Ofiander, filius Andreae OGan« dri,ne ipCe quidem probet, n ulib veto minus deft ndat partis Cui, quam olimliabuit de luftificationcopinionem. Sic Maioris pro* pofitionemdeoperum ad Calutem aeternam needsitatc,quia Pons tificiam tedolcbat impietatcm,ftatim pcftqu3mprodrit,hincinde

E y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multi

J^uiéttto âtftnltonvi

«tniîdpq DoAorcs, Impugnare, rcfutarc , amp;nbsp;damnare non deßifc* tint, donee ö£ ipfe Maior earn flens abrjeeret. Ecfempernouoali« iquodogmace excognato,amp; fparro,pliirimi,tanquam ad commu-lic extinguendum incendium,cxurgunt, Sed cur non etiam Ana* baptiftas annumeras lt;

Cum verb tu lefuita adeb fis perCpkax ac dtlfgens in noßris percenfendis diflcnfionibusjamp; fedis^quae tarnen Dci beneficio, ÔC vigilantia, ac ftudio piorum dodorum , toiluntur amp;nbsp;refutantur : teque in qs, tanquani fus in volutabro coeni, fubindc in tuo libro lutulento, volutesjfordibusque tantoperc deledcris : vt animum cxplcre pofsis tuura tnultis oC varqs Icdii : En tibi caralogum variorum ordinum Monaßieorum ,amp;fandimoQialium, iuxta feriem Alphabeticam coliedum, exliibcbo, vt quara nullxapud VOS fint fedx, inteiligant omnes.

Sunt Augußiniani, Antoniani, Ambrofiani. Apoßolicut ordo, Agapciini, Alcantarx milites» Annunclacionis B» Marix ordo» Andreae fiue Aureivellerisordo. Ordodc Auis,tertiu» exequeßri» Bafiliani,Benedidinigt;Bernhardini^Brig{dani,ordo Saluaroris» Beghardi inendicantes, Bethleemitae ©ternmund^» Bonorum hominum ordo * Cißertienßs , Clarx ordo, Sororet pauperes. Canonici regulareSjCarmelMXjDnfer Tratten Brüber. Clerici regulares,CarthuGani, Cotleßini, Clerici Apoßolicij fiue lefuatorum ordo, Canoalduknfes , Chalomeriani, Crucigeri, Crfui^ßcrn Brftber, alia feftaetufdem nominis, Creuçfragcr/Cremj« ârûber, Calatranx ordo. Milites Conßantinopolkani ,Clauigeri, Çluniacenfes, Caputiani. Dominicani» S, Dauidis ordo, Dc-albatorum ordo, l£infib(er/Francifcani,Minoritx,BarfAffer/ Fla* gellantcs, ©cifd^erm« Fratres de ordine Martyrum» Fratres de Hifpania, Fratresde communi vita,fiucbonx voluntatis. Gia* ^iaiorum ordo , Gregorian!, Grandimontenfes, Guilelmitx, Gerundini, Georgian! in Aiga» GiIbert!nusOfdo,Garferiug Ordo. Holpitalarij, ^pWfd^er«. Hofpitalarij S» loannig Hie* tofol. Poß 9lobi!'« i?cr:n/hodielohanniter J« Hiero« i;jym!an!. Humiliât!. Hofpitalarij S» Spiritus. Helenx SrAber. Hierufalcm Brftbev. lohannitx, Iefuat!,lacobitx. 3ofcpf)8 örbo. 3ofapf)at» tfjal Övbo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ärftber Orben. Ordo de ciuitate

ß. Iohannis* Indian!. Ignorantixordo(quiomniumeß maxi« tnus)Si dicunturfratres ignorantif,Iefu!tx.Iußing ordo,Lararitç, l^inonchlenij, Latcranenfis canonicus Ordo. Milites de Cabanda PtMari» Virginis Milites nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordo, Mitwres,Mi«

niiui.

t^Hirtionum Tt^uititdflDlS'» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

ordo,Milit£sS.Iacobi deSpata,^lt;jf06ßBrftbfr»wjlt;

? tlt;tn®f^h)ert.Ç0ia3^aîewcn Sn’ibcr. fAarije ordo de decc virtutibui, MartyrumordOjMontoüetanjjMererricuaiordo. S- Marei ordo. Milites Chrifti, Montenles milites, Icu oido fepiilchri Dominici» Nolliardi, Lolhardi, Beghardi, BeginæjNorbenini^Ordo décru-ce ftellata,Onophriani cremitacjltaii* Ordoconeeptionis Mariæ» Prædicaiorcs. PræmonftratenlêSjPauperes voluntarij. Ordo de Purgatorio , Patriarchatii«» S. Petri crdo, in®ti)cnbiidj, propc Tobingam» S» Pauli Eremitae, S» Petri de corbulo ordo,pGcnia tencia lefu Chrifti ordo* Rhodtj. Reckifotum ordo* Robertini. S* Ruffi ordo* Redemptionis Mariae Ordo, feu de mercede Stephani ordo^Serui Mariæ, Seda de facco.StelIiferi ®ternamp;rftamp;cK/ ®t^«rorbfn. SchotijSrftbcr aufj®c^otia/ ®c^lauonicr Orbe»/ Sylueftrenfes, Sylueftrini, ordohumiliatorurndiebus* Speculaa rrj ®tci3fr^crrti. Sepulchritæ ®c^Iü|Tc(^cvr«, Sarabitæ, Sophia Brftbcr/ Stellæordo, Sacij. S* SaluatôrisofdojScopetini* Ta» bennenfiotæ,inlnfulaTabennafuerunthôrütn7oo8* Tempiarij: TeutoniciÆgt;futto orten. Tfinitari)* Vallis vmbrenfes, CDnaern# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

term Orten. ValHs fcholarium ordo,Unfer ^rnwen netoer Orten / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

VVenceslaani Sic, Etquis itngulas fedas enumerate pollet,cutn*'® orw» adhuc multb plures fint in Italiae'Hic vere locum habet, quod nos bis Pontificij obijcitis,apud vos totfedæ,totreligiones,quctC3* ti ta fiolida, amp;nbsp;impia, quæ noui aliquid excogitare faltem polTunt*

li vcftra opinionefandifsiml funt,amp; pqfsimtqui cultus deuotio« ne magna,absque amp;contra verbum Dei,blt; fie Idololatriam infiû tuere, cumulate polTunt*

Defatigatus fum enumerandis tot fedi’s, in quas Pontifîcia Refp. fuit Si eft dillëda* Hæ veto præcipuus flos iunt veftræ Ec clelîæ* Et tarnen inter fedas illas non conuenit per omnia , fed multis modis difetepant* Et diuetfî hi ordines,fc non modo corr-teropfetunt inuicem,dum fingulialijs fe præferunt,fuum comment dames ordinem,fed plus qu'am Vatiniano odio fc mutub funt pet ' fecuti ( ficut iamvos quoque Icfuitas Pontificij reliqui Monachow rum ordinc8,amp; facrificuli propemodum omnes oderunt,dum foil vultis fapete, amp;dominariinEcclefia,ac potentum aulis )Dc quo argumenti genere Erafm* confulere in colloqurjs,egregi'c ordincs illos cxagitantem,fi placet Jicebit* Exorto verb commun! hofte Luthero, omnes ex æquo illos damnante, vires vicifsimeon« iiingunt : Et réconciliât! , quemadmodum Pilatus amp;nbsp;Herodea araici fadi funt, contra Chrtfium^denub coufpirauetunu

Qaod

cltftnßwil

Qiiod /gîtur ad vnum Si eundem finem tcndunt omnlt;# î Blîd fane« Sed quem finem f Ita abundant bonis operibus amp;nbsp;merids Hypocrkæj PhariCxi, lufticiarrj, vt non (olum fibi fufficere opi* nentur: verîim etiam fiiperflua (èliabere, fiipererogationis facien tes opera^quae altjsrecepta pecunia, agriSjamp; 3iqsbonis,con(rad;u^ uni literiseredisjfigillisinfuperconfirmatis,vendant .participes eos reddentes omnium iùorum cultuum, operum, meritorum« Qriod fi firmum 8C rafum,hunc contraAum Deus, apud quemeft infinuandus.haberet. fortafsis benc miferis peccatoribùs Laicis coniugatis.qui cura rei domcrtic3e,amp; politiarum occupati, ita di* ligenterin œconomia.aut poliiia.fuaque vocatione Deo feruirc nonpoflunt. ( quemadmodufpiritualesifti in fuisclauftris, extra mundum, in cœlcftibus contcmplationibus, exuti carnem, cum omnibus fuisconcupi{centiiSjatjoJîxT»o'J ) confultum efict.qubd pro hujus mundi facultatibus , opes cœlefies recipetent«

Sed quid ad has nundinadones amp;nbsp;mérita Ordinum Deus fu* Matth, U. ftifsimus rerum xfiimator (pattium enim intereft,ne altera defrau« £fa. af, detur)Fruftra,inquir, colunt me mandatis hominum, Qiiis enim author cd harum fedarum C Qi^iis Regulas iftas infiituit lt;: Non «quidem Deus ,qui vnum ex æquo omnibus communcm ordi* nem fanxit.in quo fibi vult nos omnes amp;fingulos fèruire.Chri-ftianorum nempe« Vnde Si in Catechiimo interrogati iuniod res: Cuius es Religionis s’ R. Sum Chriftianus« Verum hoc Cana dulisifiis mirabjliartis,atit monfirofis potiushominibus, inpri« mis verb lefuitis, non fufficit : Sed vt maiorem fibi concilient fandimoniæ opinionem atque authoritatem, etiam lefuitæ did volunt«

Quisergb,inquam,ordines omnes ifios Monafticos infiituit^ finguli fuum profitentur authorem, hominem. Sicut lefuitæ ord ab Ignatio.non martyre illo fando.fed milite Layola,qui poftea Parhifios fiudiorum caufa ie contulit noftra memoria, dicurv* tur« Damnatur autema Spiritu fando omne carnis ftudium : eut.4.12. fsjQn guod tibi videtur: Sed quod ego tibipercipio, hoctantiim oin. 14. facias Domino Deo tuo, Quicquid noneftcxfidc,peccatumefi» Ex fide porrb efle non poteft, quod verbi Dei fundamento carer, Rom. 4. Fides enim ex auditu : Auditus per verbum Dei,

Huiufmodi ordines Si fedasciim excogitarent Corinthtj,dw centibus quibusdam ; Ego fum Pauli : alrjs verb; ego Apollo« i,Uorintn.3. Refpondet Illis Apoftolus, Nonne Carnalcseftisf Ètfecundum botninetn atnbulatis i Nonne homines efiis Quibus verbis baud

t^Jtrttonam /efuiikdruf», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jï

baud obCcurc damnat iftos ordines omnes, quocunque «iam aplt; fxlientur ncmine^h quocunque hominejquantumuis iando^etiam Apoßolo, excogitati*

Et tarnen hacram manifeßa iëntentia lt;S(5 Apoßolica autori« täte non deterritijtepertifunthomines,qui fub nominibus S» Pauli.S. Petri ordines amp;nbsp;(edas inftituerunt,Neque verb fub ho« rumtantiim, (cd ctiam aliorum hominum no mini bus; idlt;qi non fecundum , (èd contra rationcm verbi Dei, dC Sacrarum icr4gt;tua rarunu

Qux proh dolor examina hominum ocioforum, (uperßk tioCorum cauteriatam habentium conicientiam , totum orbein Chrißianum nonfecus acdiluuium, inundauerunt, dc obruerunrgt; frrartcxtu longarum prccum, domus viduarum,3gTOs,pratagt; yluas, vitKta, amp;nbsp;totius fere mundi OMsdeuorarunr*

£t hxc forte tolerari poteraru : n non dc animas imptjs fuît amp;nbsp;in ChriHi meritum blasphemis opiniom'biis amp;nbsp;perfualionibus» ininfernum fccum abripuißent» Malcdidus enim qui conhdit in homine, amp;nbsp;ponitcarnem brachium fuum : Abominatio abomi« nationum haeceß«

£c cuiufmodi cultus, quamqiie Deo gratos ißi prxfiitcrînt, tudireprxßat exSacra (criptura, vetcrisque Teßamentihißoria* Notumeß,populuro Dei, vel praua Abrahx imitatione, vel gentium, in quarum medio habitabat, exempio, ferurjiTe Cama« rim de Baalim die» ßridifsimum obicruantes Ordinem, amp;nbsp;Regu* iam,adcb vt cultcllis fern« lacerarent: nechiscontenti, filios, Si ftlias fuas Domino obtulerunt pro peccatis fuis , in valle (îliorum , Hennontophet,fuaopinionecultum vtlong'e omnium difßcili* mum, ita fummum, Deoq'ue vero gratifsimum prxßantes* Sed addit Dominus ; Quae non praecepi, nec cogitaui in corde meo* Ideb addit minas grauifsimas : Erit vallis interfedionis, Si eric morticinum popiili in cibum volucribus dC beßqs. Hi Monaßici plane funt ordines: amp;i Monaßeria atcÿ Regulx» Sicut enim ißi o« lim dicebanc Camarim Si Baalim,ac Idolo Moloch fe conßerarec Itadein Papatu Franci(canijBcnedidini,Carthufi3nl,Brigidanû Claranae dfc. fuis Idolis* Sed audi, quid Spiritus fandus de his omnibus pronuiKier* Pfalmo iwO» hancdeillis profert fen« tentiam: et I MMOL A VERVjsT FIHOS SVOS, HT riLJAS SVAS DÆMONXIS, ET NON DEO*

Hocidem vobisfpiritualibus, de non aliud aSpiritu findo didura fcitotCivbi luuenes cxlibatuni de caßirarem uouenr, quam £ prxßare

{iŸxftare non poffùntxfed flammis poftca libidirtum vrtirtfitr, Sz tanqiiam csftro pcrcitt, exagkantur, fuos omnes , q liainquc fibi autliores Monachàtus fuere jdamnahu Qj^iod concupilcenda vilt;Si,faciant qux fieri non d««t, Ëi fie in xternum exidum conij-ciuntur*

' HocftrcidcrhjPontifexRo. diquiaPontifeXinonafcmeP ipFo^fcd prophetizans dixit:Sic enini Platina rckrt de Pio fccûdogt; qudd inter Protierbiaies luas habucrk ientendas, Ëi. bas : Ornntn» Icifiam authoritatc firmatam humana^ rarionccarere:lt;3i lacerdofi« bus magna rattonc ademprum eflS contugium ; fed maiori reftitu* endtim.fit idem AineasSyJuius,qui poftca Papa amp;nbsp;Plus i.didus, In Geftis Conciltj Bafil ; libro a* (cribit: folenni orationc coratn Patribus habita, in deîibcratione grauifsima : cum de Pontifie« Ro. cligendo agcremr,i3c Amedæus Sabaudiæ Dux,in quem plu* rium vota conlênlcrant, impediri videretur,qubd maritus iuiilêr, ibi turn quenehm dixifië: Id autem quod de vxore dieitur nihili* pendo, cum non folum qui vxorem habuit j fed adtîuc vxorem habens, afiûmi queau CurenimdiiputantdodoreSjan vxoratua eledus inPapam , vxori loluere debkumtencarur C Nifiquoni* K«** lt;lc *otigt;“g'Oan»edam com’ugatus recipi pofsitc’ Fueruntqneetiam(vtlcltis) facerdotum. [Yj3tfjrnonio Pontifices. Nee Petrus Apoftolorum princep* vxore caririt. Quid ifta modo obfietnius C fortafsis non eilet peius facerdotes quatnpiures vxorari, Qiionram multi faluaren» tur in facerdotioconiugatOjqui in fteriii Presbyteratu damnantur» Haftenus verba oratronis in ConctHo Bafilienfihabitæ.Et CxUu» (ècundus tefiatur,eundem Pium,CoIlegia quædam Brigidanarum amp;nbsp;Claranarum Monialium difibluifiê, lubenseasexire^neampHu» vrereniur, neue fub religiofo habitu, meretricem cclarent*

Hx fedx ergo funt pernkiofx , a MagiRris mcndacibus( vt Spiritus fan Aus per Petrumjuon Papamjfed ApoRolum Ioquiturgt; introduAx^ Deum negantes, qui emit eos ( quia Rio cxlibatu 5C virginieate redimere i£» Salqs quoque mereri pofiûnt vitam x* tern3m)amp;multifequentureorum luxurias,perejuas via veritati» blaspheinabiturjamp; in auaritia fiAis verbis de vobis negoeiabun* •ur. Ne verb me falficriminc reum agat lefuita; lege quxfo tolt; tumcaputjIeAor pie,amp; videbisaSpiritu fanAo per D. Petrun» adeb graphice Papatum deferiptum, vt PiAor penicillo nullu* anrficiofius.eundem depingere queat» Haec de feAis diAa in prx* fentia lufâciatic*

Et quia

^ffèriionutH tefutûearttili, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îj

Etquîadccrimine Noukatis non hic modbjfuo morc,qu3e* dam inlpergit, fed pafsim per totirm fuum infulfuVn librnm coc« cifmum fuum ingeminat :ideb de Nouitate dodrinxjôi Ecclefiar, breuker quantum fieri potcrk,relpondere vifum cft»

bion i.ouum doArinac genus exeogitauimus autprofitemur;

fed omnium vecufiifsimum primum, quod Deus ipic fonuit in ParadyiOjperquod ingratiamrecepti funt amp;nbsp;reltkuti primipa' tentes poftlaplum fuuni trfitifsimutn : Semen «nulieris conteret'Geo î.tt.'' caput[erpcntis.Id fernen Abrahçquoque promittiturjouieft Chn GaU j-

' ftu8,ex virginc Maria natus, qui eft filius Abrahx amp;nbsp;Dauidis le» Matth, i.lfa.

lt;undumcarncm,Deu» flcfilius Dci, benediâusinlècida, Quiih'*'^^ ’’ hoc apparuit, vt deftruat opéra Diaboli : Et non eft in alio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lô «t»

que (alus.Nec aliud fub cceIo nomen datum, in quo oportcat nos (aluos fieri, Huic omnes Prophet« teftimonium perhibent re* raifsioncm peccatorum accipere per nomen eius omnbs qui. eredam in eum ,fide purificans corda, Nunc ergb quid tentatis Deum imponereiugum fijper ceruicemdifcipulorum:quod neque nos neque Patres noftri pomre potuimus ; fed per gratiam Do» mini noftri ïetù Chrifti credimus faluari, quemadmodum amp;nbsp;illû H«e Petrifententia eft definitiua in concilio fummo Apoftolo« nbsp;nbsp;lt;

rum. Hic confenfus eft facerrimusomnium^vt inlt;pit,Prophc* Éarum. Haec eadem amp;nbsp;nulla alia noftra quoque eft fides, dodri» na amp;nbsp;confefsio^quK vt ex his apparct,nequaquam noua eft : fed vetuftifsimajamp; omnium prima,adeoqueverae Dei Ecekfi« om» nium temporum confenfus perpetuus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;,

Coenam Domini itidem non nouS celtbramus î fed eandem *• Connn. ir* quam Chriftus inftittiit, quam eie dum illud organum Dei,P aulus accepk'a Domino,amp; tradidit Eccicftx,quæ amp;nbsp;cam vfqüc adcon-cilium Conftantienfe conferuauir.

Nec nouas alias regni codorum claucs quùm quas Chriftus, lQan,zo.' non foli Petro,fed omnibus ex aequo fuis Apoftolis adeoqhetoti dedk Eccefi3e,habcmus,

• nbsp;nbsp;Non notwm habemus verbi Minifterium , aut facerdotium»

fed id quod fuis demandauitChriftus Apoftolis,cum diceret: Eun- Matth.'ôcMatti tes pracdicate EuangeHum omni creaturæ, bapiifanteseos in no='''dmo, minePatris fii filq Spiritus fandî, docentes eosferuare OM« NU CLVAECVNQVK P R AE CE P1 vobis.Hoc facke in mçî comemorationem.Quicrcdidcrit Scbaptizatus fuerit,faluiiserif.

Sic non nouum Decalogum aut prçccptanouaconfingimus, fed in monK Sina voce coelcfti promulgata, retinemus ac doce» •• mus* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f a Ncc

I^fuutto ieftnßonü

Nee nôuos ctidimus fidef Articulos j Ted vêtus vRtatum minemus Apoftolorum lymbolum^cuicum cota Ecclefia adiuiw gimus NycsnumjAthanalii,amp; alia ab Ecdeßa toraapprobaia«

Sic nee nouas,inußca(a$,amp; 'a icriptura aliénas eisue contrari« as excogitamus preces : fed content! fumus veteribus piâlmisj ac canticis liairitualibus , Scripturx facrz confonis» Inprimis formula precationis, quam Ghrißus Dotninut noßerdircipulosfuos docuit: in cuius nomine Deum paireracoeleßeminipiritu vci riiate iniiocamus»

J Magiftratum diuinitus inßitutum reuerenter habemus, in gt;nbsp;emnibus honeßis amp;nbsp;licitiSaamp; cum verbo Dei non pugnantibusgt; morem illi gerentes.

Coniugrj vincula fände apud nos feruantur , nec itnpunc flt;# Kuncur vagæ libidines âCconcubinatus»

Hxc ita a nobis omnia ob(ëruari,nouerunt quotcunque no* bifcumfuntsquz nova nequaquam cfTejOmncs qui Chrißo dclt;* derunt nomcn,inteliigunt»

Sed bis ita contradicic lefuica, ßibinde in libro fuo repetens odioic,amp; inculcansrNouaeß veßraOodrina^quaecontincturin Augußanaconfeßione,quianuperanno i j;o.dcmumnataamp;C'x ûriCarolo V« dfOrdinibus Imperq exhibita,amp; damnataeß» infeitiam ne, an malitiam hominis prius mirer, dubitarem: ni0 ex libro ipßuSjConfefsionem noßramabeo lcdamcognouif^ icm.Video aiitem vtra«^ inilloconcurrere,Etßcnimhac forma» amp;nbsp;drdine,orationisprimû illo tempore, quo efi exhibita, confcii praßt fumma dodrinae Si Confefsio noßra/lepraecipuis Religio nis capitibus : Tamen nec res nee verba in ea contenra,noua funt» aut noßra : fed (êncentia eß totius Saerx feripturae, ex qua bona fide eß deprompta, huicqüe per omnia confbna ÔC conformis» hoe conßlio a noßris compoßta Sc fub'cripta, iubentc Impera« lore, vt eßet fymbolum eius quam proßtemur dodrinæ, Cuius« modietiam fymbola,prima generalia Concilia conicripßrunt,in quibus alijs fæpc verbis vß funT,quam qux in ßriptura habentur» quK tarnen ex eadem probari poterani, vt controuerßas fuorum cemporum explicarent, fynceramqpe ndei profefsionem contra Haerefeis munirent» ne, hxc Noua fueref

Non ergo noua eßnoflra Ecdeßa,dodrina, fides,Religio» Confefsio: Sedvtantea demonflratum, vetußifsima,omniut» prima totius Scripturx facrxconßnßis»

Nouaaucemeß Ecdeßa,Dodrina, Si Religio,nonChrifiia* ■»»pictautfanda^lcdprophana^impia, Sthnica plane,Papatu»

Romanu»

tÂffirttonum TtßtttttarutH»

Romanus» EtCi enimBaptimoiniiientur in Infant ia; tarnen non fctinent Chriftum , quem in illo inJucrunt : ied ab ilto mox po« ftea ,ad annos vc loquuntur Oitcrccionis perueniences, deßciunt, VI paulb ante eft declaranitn. Idquc partim , qu'od ordines Mo» jii, naßieos abhominibus excogicatosplltconferunt ; SkutThomas flt;ribii,in Vitis Pacrum did,quodquidam Patrum vidkeandem gratiam dekcndcnccm l'upcr cum, qui habitum Rcligionis aQu* oait,amp; fupereum quibaptizatur»

Similiter amp;nbsp;D. HeinricusKuneMinoritaaffirmat, Religio« (iim pertxRim ordinis lui,atquc Prokfsionis : Sed poftea itcrutn poenitentia dudum,(f concipiat nouum propoßeum voti,ac reco» gitec : Qiibd ß Ordinem hunc non (uicepißem, denub ingredea rer Monaßerium txquiualereprimovocOyamp;nouumBaptiimum «queinnocentiamefle, quoiies rcucriatur.

Sic amp;nbsp;Bernhardinus in Rolärio docet, Keligioßim per Cuani profefsionem eiufmodi Deo exhibere obfequium, vt perillud plenariam omnium fuorum peccatorum remifsionem, a poena amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

culpa confequatur,fimihter amp;nbsp;propoßeum perfeuerantix in ordi» ne Monaßko idem valere*

Vnde amp;nbsp;Monachorum fraternitates, in quibus,literis datis vendunc, amp;nbsp;confirmant altjs opera fupererogaiionis, qux a toto Bunt ordine»

Hinceciam fadumeß ,vt Magnatibu8,hoc eßjlroperatorl« bu8,Rcgibus,amp; alijs perßiaferintjVt Magißratus oßieio abdicaio, ordinem Monaflieü ingrederentur,affumpta cuculla amp;nbsp;pœnitentiî de male quafi,dc perperam ada vita agerent,proqüe pcccatis iatis« facerenu

Qiiibus verb hoc perßiadere non pocuerunt, id egenint, vt poß mortem cuculla monaßieainduti fepelirentur, quo illoruin (ncritorum participes redditi, citius ex Purgatorq fidittj poenis liberatijincoelum fubuolarent animx»

Partim verb quod docent,poß Baptifmumlapfisjfeturdam Magi, fenten» tabulamcße Nauiragtj, poenitentia. Quia ß quis vtfiero innocen ßb. .cap i*. tix in ßaptilmo perceptam,pcccaiado corruperit,poenitenitx mes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

dio reparare poteß* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idcmeodcmlitoUi

Ét quidem verum eß,per poenitentiamveram,quam Scriptu

ta facra docet,nos Deo reconciltaritfed non ea quam docent Pom tifict), quxconßat compundionc cordis jcontefsione oris,amp; fa« tisfadione operis* Hxc nova funt,avera filß Dei Bcclefia aliéna^ omnmusque lettb feculU inaudita jScripcurx Uerx pror-F } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fus

T^tfutÄtiode^tnßonM fas incognita : de quibus in hac ( excepta contririone, feu cordi« compundbne : cui camen iHi, ne quid maneac iynceriim autin* corruptui»,affingunt mcritum,eademimpietate)verbum prorfus nullum, iota auc apex nuUus : im'o plane illi concraria:dc quo fua pra»

Stcnouæ Tunc res Indulgencix Pontificiae , quibus fummus fndulgentiarius Pontifex Roma, pretio accepto, vendit Remif-(ioncm peccatorum miseris hominibus , quam folus Chriffus fua palUone irapetrauit nobiSjfbluens pretium redemptionis noftrae« Jw* 4Ï' ii W- •»« gratis donans omnibus vere credentibus in cum.

Noua item funt Eccleiîx Romanx^peregrinationes ad loea remotareligionis ergo,vt hac itineris moIeRiaamp; defatigationc expient peccata, concilient (ibi Diuos ad quos di(currunt,öC cot rum meritis iuuentur*

Sic noux funt, PapMlicx Eccleßx ,aqua, ad delenda peccata venialta,abigenda(pedra Diabolorum,amp;nonnihil reirigeran« das in Purgatorio animas, confecrata. gt;Simiiiterdt Magicx alias confecrationes, olei, vnAionis, Si Chrifma.tis,ac infirmorum, Palmaruni,ignis,carnium cereorum, amp;nbsp;a a N V S Dei,quibus ä (c couCecraiis tribuunt/watenusipforn venerattone amp;nbsp;honore nobis famulis tuis,crimina diluantur, abßcrgantur maculx peccatorum, impetrentur venix,gratix conferantur. Verba funt formalia de Agnus Dei aieconkAis,vt Sthabent verßcidi quos Vrbanum Vgt; ad Imperatorernquendam mifiile perhibent.

Fulgura Jefurfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otnnt mali^num

ôVbspheroU. TECCATF’Kl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1T,FT

STI

‘Prtgnansferuatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fartm liberator.

7)ona defert dignif ; yiriutem deßruit ignùt Tortatngt;s mundi de ßu^ibus fruit ynda.

Nouum eft,amp; Scripturx faerx atque primitiux EccIeRx inu* |i(atum,dimidi3m tantùmcœnam Domini Laicis dißribueret Inn Xegram verb in MilTarurn Pontificiarum oblatione prophanare» Nouum eß Si hoc,clau.ibi,is abuti ad nouas leges fanciendas, Si fubditos propter mcrcpolkit ?,aiuramento fui Magiflratus len gitimi, abfoluere.

Noux funt cSi doArinx Pontifieix innumerx. Si non nouæ (pFuoi^fcd Diobolicjc f de nupti^rum ciborum prohibitione.

iÂjtrttoHum lefuttîcaruw,

Noua eft amp;nbsp;mortuorum hominum Inuocatîo Ethniea , Ö6 Idololatrica, quos colunt,amp; adorant, in quorum gratiam, ô£ vt lt;os fibidemercantur^ieiunancj feftosdies celcbratit,cisqüefc(cdc-*, vouent»

Nouum eft 5c Feftum corporis Chrifti, ab Vrbano demum «ius nominis quarto, poft annum Domini i i ó o ♦ inftindu cuiusdam foeminx Gallicx , ante Ponciftcatum illi familiaritev tiotx, inftitutum» Quo pompa plane Perfica, panis'afccon-' Iccratiiscircumgcftatur, adoraiur poftea cauex includitur*

Sic noua nxc Pontificia Ecckßa, verx amp;nbsp;veteri Dei Ecclcgt; Rx incognita, Nouum quoque habet caput, Nouum Legislator rem,cuius décréta (ncgledis mandatis Dei ) exofculatur, Et fic Nouum recentcmqiic Deum , quem ignorauerunt Patres amp;nbsp;Maiores noftri prj, Pontificem Romanum,qui fe extollit fu- , per omne quod Deuseft,dicitur,autcolitur» Huic etiamfi quo» '*** tidie cateruacim innumeras animas,fux fraternxqüc lalutis imme-mor, fecum abducat in Infernum, nemo tarnen dicat, quid lacisi Hoe ne Sathan quidam petere auderet» Nouum hoe ede Ludo* uicusCardinalis, amp;nbsp;ArchiepiCcopus Arclatenfis ,Prxfes primoiç loco vt ludex fidei jotius Difputationis t^Aoderator in Concilrj Bafilienfis publico confeflu dicere non eft verirus,inquicns;Cums AEneasSyluitw queOratoresvbiepEugeniani(PontifexiseratRom.)NOVAM conöhibffii ’ DOCTRlNAM prxdiccnt, AuthoritatemRomaniPontificisfu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;’

praGencralia concilia magnifacerentjipfum'cj fupra vniuerfalem

Eccleftam extollentcs : Ne animx ignorantium capiantur, conclu* Antoninus AreW-fiones tres primas publicarc non omittetis,Apoftolum Paulum epjfcopus pane j. imitati,qui Petto ad veritatem Euangeltj nonambulanii,neque ad 3’^' “P horamcefsit; Sed hic tnirabilis valde ( Papa ) quia coeleftium, ba Legan Florent» terreftrium, Sc infernorum Dominus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Quinimo, amp;nbsp;Chriftum Nouum habent Pontificti nempe Libellus Itabcalm Francilcum, quem alterum eflè Chriftum finxerunt : qui ftigmati- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘’ü

busfibi ab Angelo quodam in loco folitario imprefsis ,teruare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°

pofsit a morte xterna viros,qui vixerunt'a tempore Franci'.ci vfs que ad mundi finem»

Qiiam horribilifsimam poft homines natos blasphemiam, cumpius quidam vir,oppofito fcripto,cuititulum fecerat,Difcur» fus fuper libcllo,cui titulus,Flofculi S»Francifci,refuta(ret: damna» tum eft fcriptum illud , decreto die dccemb. jo» anno Domird 1 y ƒ9» in Catalogo librorum Hxreticorum Romx ad valuas Ba» Glicx Frincipis Apoftolorura, public'c afftxo«

Ne verb

Ne verb hie In parte Infoellcloreseflcnt Fûinjînie, fed vt hae berent âe iplx Salnatricem, in eodem fjabetur libello, D» yirgij nem(Mariam,matreiTißlqDei, merko fuse virginitatis(eruafle niulieresgt;q ix vixerunt vfq ic ad tempora S. Clarae fandimonia^ lis, fynclironx Franci(ci,qu3e meritofux virginitatis,in fuo «pßlt; us corpore renojatx, eas ieruaucrit, qux porrb vique ad mundi iinem viefiurse erant.Sed nehacquidem indigent admodum,cutn Ff. Petrus à Soto ßngjl« virginitatemprofeflx »maximumhabeant vitae aeternje ordintsS Domi, nieritum» Sicut fr. Petrus a Soto contrafioftram Wirtenbers DicijnTua Catho- geni'em fcripficconfefsionemtDocetergo fana,amp; CatholicaOdes, lica fidei Aflerno. nbsp;nbsp;virginitatem, Si cxiibatum, cultum elTie Deo gratirsimum,am*

Moo^icis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pliftimas Deihabencempromirsione8»eiusmaxim'e»quxfutura

Nullus hie Chrifto *l^*^lt;^n3e vitx , Quarc funt St SATISF ACTIO MAXIMA kxusea. nbsp;nbsp;nbsp;PBCCAORVMjRT MBRITVM VITÆ ÆTBRNÆ»

Et Vt nouaßnc omnia Eccleßx Nouæ Papiftiex Romanx« Euangelium quoque nouum,öe (ic Q;iintum habent,quod CyriU lus,non fandus ille, amp;nbsp;dodifsimus Alexandrinus Epi(copus: fed Monachus quidam Grxeus, Carmelita, anno Domini 1192» ac« cepißc in Milfa per Angelum, ipßus Deidigito in argenteis ( non bpideis, vt Moßs in monte Sinai )tabulis grxcc feriptum » fuper (uturo Eccleßx ßatu, literarum monumentis perhibetur*

Ecce ergo tranßerunt vetera, amp;nbsp;fada funt Noua omnia, vt eum P ropheta ctiam loquam jr* Sicut etiam Purgatorium Nolt; uum,in quo,Nauo, amp;nbsp;Poetico,atque Ethnico,Platonico more, amp;nbsp;anime poft mortem demum a peccatis, non per Chriftum,(ed per proprias pafsiones expurgantur. Non enim amplius funt Ctiriftiani, nec Clirifti Eccleßa,redPoniißcia, Romana, tm'o Echnica,amp; ludaica Bcclefta, ac fynagoga. Non filq Prophetaa rum ,aut Çhrifti Apoftolorum difeipuli,fed Papx Noui Dei, Noua creatura,

Ec quis Nouitates iftas Noux huius Ecekfix omnes, amp;nbsp;ßn« gulas, quas partim ipfi confinxerunt, partim aludxis, praua qua« dam imitatione,cum dudum fintabrogatx , partim ab Ethnicis funt mucuati ,enumeraretf Q:,!« etfi apud iftos fccula aliquot dura(re,enam milk annos St amplius, probaretur : Noua tarnen funt,verx Primitiux Apoftolicx,pariter St Scripturx facrxßmi« liter St veteri, plusqu.im quatuor mille annorum Eccleßx incolt; gnita»

Hxc igitur, lefuita , verc Noua eft Religio, Noua Eccleßa Poneißeia Romana, non Chrifti fponfa, fed adukera, non virgo immaculaia«

^ßerttonmn Jefuiticarut». '■ ii îmmaeuîata, (cd fcortum turpifsimum^acDiabonprofUbuIumjäC fentina, quac rclido (ponfo lux virginitatis,ChriftOj qui earn fibl in ßaptilmo del'ponlauerat in fide ÓC vcritate, turpilsimc ab cO dcfccit j faiSa mcretrix,Ecckfia Diaboli^cenries Hx ret ica amp;nbsp;An* tichriftiana» In malam icaquerem cum Noua liac Pontificia Ro« mana Ecckfia , doArina, ÔC religionc ♦ Quod porrb in eadem Epiftola fcripfi jCOnfidimusquidem adhuc multos hinc indefub fignis Romani Epiicopi militantes,in fundamento ncbifcum fsce re, prxfcrtim in fine vitae : repetens aduerfarius fixe verba inter' pretatur,aut corrumpit potius,diccns, hoc eft, Papiftas, aut Ca' « tholicos in prxeipuis fidei dogmatibus eile Lutheranos. Videre « hie efi, quanta fit visconfuetudinis, penc in naturam vt abeat. Ita lefuita calumniari omnia reffe diffa confiieuit» Ideoque ver« bum fere nullum relinquit mihi, quod non deprauer, C^afi ve« ro vntim fit amp;nbsp;idem , Papifta,amp;fub Papatu viuens. Papifia illeeßamp;dicitur ,qui omnia Romani Pontificis dogmata, cultuf, traditiones, décréta acdeliria:rumma,qui Romanam Religioner» extra,prxter,lt;Sc contra Scripturx faerxgenuinam rcntentiam,am« pletSitur , amp;nbsp;approbat. Qiix dicuntur Papatus : fub quo nihilo* minus vera Temper manfit Chrifti Ecclefia, qux tarnen illa non omnia probauit, ficut haffenus id exemplis, diff is amp;nbsp;faff is eil a* bund'e demonftratum. Ex charitate itaqiic Chriftiana ipero,ac COnfidOjdC ex fymboli articulo credo,certoq'ue inTuper Tcio,ac no-ui ipfc quam plurimos, in locis Romano Pontifici, quo ad Re* Iigionem,addiffis,latcre,quiinRcligione nobifeum fcntiant,dain «antes Papatum.Nec fides hxc mea,vt leTuita narrat,fuper arun* dine,aut arena eft xdificata : fed fuper firmifsimum fundamentum Verbi Dei,ac Scripturx racrx,qux vobisquidemlefuitis,quiplus ris facit is Papx decreta,amp; traditiones, qu'am il]am,arena leuior 3{ mobilior vidctur,ptjs autem omnibus nihil eft firmius, Hxc nos docet,publice in regno ITra'c'listurpifsima vitulorum proftante Ido!olatria,fub feuifsima perfecutione imprjftimi Ahab Regis Ifi raclitarum, amp;nbsp;crudelifsimx lefabellx ( vbi etiam ^Propheta Do« mini Helias humanx tentation! fuccumbens, iudicabatjOmnes Ifrat’litasad Idololatriam metu fuppliciorum defecifie, cum nul« Ium audiret publicefuamfidem profitentem, ac Idololatrix con« tradicentem, ideoque ©rnncs putaret induas partes daudicare* ( qux verba proiehîc lefuita allegat) Teque folum efle rcliffurn, qu ifyncere Deum coleret ) Dominum Deurn fibi reliquifle adhuc 7,tnillia virorum,quorum genua non fintincuruata ante Baal, £ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G ( Miflâ

J^uNtio defonßtseff

( Miflà Papiftica, ) 8i omne os, quod non adorauit cum, ofcuTatt» * gt;nbsp;manum , fie amp;nbsp;in tenapore hoc, Scd inquit leiuita, ('unt homine» •gt; duplicis cordis, nee calidi, net frigidi, léd rcpidi, ideo cuomcntur »» «X ore Dei, maxime cumerubcfcant Chriftum, öc Chrifti fidem

coram hominibus confiterl. Agnoieo verba S£ripturæ,quæ m'a hi! ad eos, qui pro tempore, nonnthiljl'untinfirmi; hi cnim non damnantur, Qjialis fuit amp;nbsp;Nicodemus,quciTi Cbriftus ipie tulir, amp;erudiuit humanifsime, Quales fuertint(Stdifcipuli ipfimet Chri* fti,nonfolumanrc publicamSpirittisfandimilsionem ,mctu lu* daeorum femet includcntes: fedetiam Ecclefia Clwiiti, poftquam admiranda ilia Spiritus fandi dona,amp; tobur fidei ac animi accepes rant,nodurnos nihilominiisegerunt vtplunm'umconuentns Hie* rofolymisjôe alibi,cuius rei in Adis Apofiolorum exempla ex* cantplurima. Contra hos ergo linguamcuatnmaledieam exerts, hos ea petis, quos amp;nbsp;adoras, damnans ilios » £t ira calidum 8C frigidum ex vno amp;nbsp;eodem orc, contra eosdem efflas. An non amp;nbsp;Chrifiiani prj in primitiua Ecclefia,non foliim nodiiconucnerunt, fed etiam in fubterrancis loeis, in cryptis i Nee vifum eft ill is fn publicum prodire, fuamcjîæderecontcfsionem femper omnibusj quibusdameniro hoctentantibus,infcclicicercefsir, Seddicam quid velis,quod Hypocrita meditaris,profireri verbnonnihileru beicis, Hoc vobis doletcarnificibuscrudclibus,Cainitis,Erauitis, Doegitrs, viris fanguinum amp;nbsp;dolofisqu'od non vobis in illos tirf fcros Chriftianospios,pro vcftralibidine i3cuirc,corumtj! fangnf gt;]em,quem fititis, bibcrc licet. Hoc cnim facitis,vbicunque poa leftis, Vbi verb non permittitur hoc ipfum,tamcn datis operam vnodis quibuscunejue poteftis omnibus,amp; apud quoscunque ;hoc amp;nbsp;viua voce, amp;nbsp;fcriptis agere non ccll'3tis,vt potentes contra ve-fepios fnftigetis,qub brachiafua in hominum pioriim amp;innoccn turn fanguinc lauent. Poft hare Coccyfmum fuum ftatim repetic desedis noftris amp;nbsp;difsidrjs, Quibusiubijeittfed quorfum contra manifeftum Dei verbum,facrificiiimMifl3e,Exequias,Vigili3s,bo », norumq'uc opcrum mérita : Pontificias niigas aduerfarius vocat i », Nefck verbo Dei hare omnia ftabilita Si probata luculenrer habe« », rif Vti'cf mi leftjita.neicio:Si hadenus nequern verbo Dei,quod

iam Dei beneficio annos 40. magna diligcntia,nec vt fpero infeed liciterdifco,lego,meditor,'docco ,inuenire: neque ex vobis ves firisque lcriptis,in quorum Icdione non minus diligenter, (quam foeliciter,rcs ipfa loquatur) fum ver('atus,qumodo indeprobetis, difccre poiut» Vcftiiincrutpa^Siuod docerc ex illo non pofsitis ; an

tAJfernonum lefuuturum»

Vlt;rbm«3^quod adebfim indodlis, id faftiiniflt,fidiibïte£:VnO, dubitatione teliac verbo liberabo.De his veftris Pontifictjs nugis ( repetOjqiiod dixi in præf at. ) nullum extat Dei verbunijlèd om# niaamp;fingtila contra manilcCtum Dei verbum a Pontificijs funt txcogitaia.Qi bdcnim homines bonis fuisoperibuSjVitamæter* ram mereantur,cum tota Sacra fcripturajöi fidei analogiapugnat, cùm Prophetæ omnes, àc Apoftoli magno confenfu hoc lolius Chriftimeriti proprium cflè doceant, vt paulb fuperius ex Petri fcntcntqs probatum cft. Nam quod ad alia praemia, vel in hac,vel in altéravita,quibu8 Dcuscoronatfua dot» innobiSjnon difpu« camus»

Venio ad Bernhardum, In quo infœlicfter me verfatum ads ** Uerfarius alTeritjquod velhinc conftarepofsit,quiafalsbdixcrim, ** Bernhardum ordinem Monafticum a fe inRitutum , obleruaflc» *• Cum nullum nouum inftituerit ordinem. O me miferum, o me *• certç quaterej inkxlicem,qui ignorem jfingulorum ordinum Mo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

nafticorum author«. Sed me récréât nonnihil, quod de Goprea infigni quodam Abbate in Scythia feribitur » Habuit is mtiltoc difcipulos^quicum inter fedilceptarcntdc Melchifedech,quisnam fuiflet, ac tandem quacRionem ad pracceptorem Rium Copres de-terminandam referrent î fafta ad fe ApoRrophe, væ inquit, tibi Copres^ quod quæ Deus tibi mandauit vt faccres,deferuiRi : quae autem a te non rcquirit, ea ferutari prarRimis» Ç^o dido, prae-poReram difcipulorum Riorum curioRtatem, non neceflâria cugt; tiose inquirentium,{nterim verb magis falutaria negligentiumjrea prehendit. Itacertc meliuscuth tota EccleRa ageretur,fî nomina ctiara hxc ordinum omnium MonaRicorum » quos recenfuimus, prorfuseflèntoblitcratatipRsverb qui poRerioribustemporibus in illis vixerunt Jonge,multoqueconfukiuSjR fedx illx nunquam rats tuilTcnt.

Nec efl quod mihi Patres jBaRlium Magnum, ChryfoRo* tnum,AuguRinum ipfum,quos patres Monachotum faciunt,obgt; îjciatadiierfarius;qui,verumeR, admiratores Monathatus fuereî fed longe alia Monachatus turn temporis fuit ratio.Patrum enim fcholæ fuerunt Monafieria illa,inquibuscxeTCcbantur in Rudijs Sacrarum literarum, vbi liberaliter inRituti, deinde euocabantur ad Minifteria EedefiaRica. Partim verb laboribus manuum fua« rum in vita ilia 54 conuerfationecommuni, vidum parabant« Quodexdidorum Pattumfcriptis manifeRura cR»

Sozotnenus

fut at ID defenßonit

Sozomeniis lifff. Eccicf. libro 6, capi'te 28, Serapion drca Arrenioten degitjiabens Cub fe Wonachonim circtfcr decern mil« lii : quos oiTinesficin(lituic,vt proprijs laboribusneceflaria con* quirerent, alrjs quoqueegnig ilia fuppeditarent, ^k(8is tema pert ate pro mercedemetentesjufficicnsfibl ipfis friiinentum repo» nebant, amp;nbsp;alrjs quoque Monachis tradebanr» Sic D. Atiguftla nus librum pcculiarem in hoc argumenri genere I'cripfit, cui tkua lum fccit, De ope re Monachorum, in quo réfutât ocioforum dC fgnauorum ventrum prauam opinionem, qui praetextu precum, Pialmorum amp;nbsp;ledionum , ocio indulgebant : interim praccepto Domini fc obremperare aflerentes, quod de vidu non debeamu« lt;(le foliciti«. Et locum Apoftoli,vbi fcribit; Qui nonlaborat, non manducetidecibo amp;(. opere fpirituali,didum imaginabantur» Caeterum Auguftinus ex textus circumftantia conuincit, Apo* (folum de laborc manuum corporal! locutum. Licerc autem orare amp;nbsp;pfallere nihilominus, etiam dum manibus operantur* Et citius exaudiri vnam obedicntis orationem,quam decern mil* liacontemptoris.Obtemperent igitur etipfi Apoftolicis de labore manuumpræceptis» Sed conqueritur amp;nbsp;accui'at Monachos,qubcl ociofas manus, amp;nbsp;plena repofitoria velint habere. Et cap. iS* itarcribiciCallidirsimiis hoRis tarn multos hypocritas Tub habito Monachorum vlquequaque dirperßt, euntes prouincias,amp;c» Alij membra Martyrum ( fi ramen Martyrum ) venditant,alij.fimbrl* as magniRcant amp;c. mentiuntur, amp;nbsp;omnes petunt,omnesexigunr, auc fumptus lucrofx æ^eRatis , autRmulatæprecum fanditaiis» Hadenus Auguftinus. (^iod fi igitur patres illi ex mortuis refur« gentesj noftrates viderent Monachos, corum mores , vitam, fiudiaj ÔC Monafteria, nequaquam agnofeerent, Sed vt ad inftl* (ucumredeam* Q.iodmc reprehendit lefuita, amp;nbsp;dicit meinfee» llciterin Bernhardo verfatum : Ego fane Vt in reliquorum Seri» ptorum Ecclefiafticorum,ita etiam in Bernhardi ledione fum ver* fatus, vt me illius operae ncc pudeat, nec pigeat, pracfertim cun» lt;x Lutherofandxmemoriæ,inftauratorepurioris Theologiac, praeceprorc mco Reuerendo fæp'c audiiicrimjn eiusqüe feripti» Icoerim,S. Bernhardum optimum inter Monachos fuilTe, neque vDumex his vel dodiusFcripfifte, vel feuerius vixiffe.

Qiiod igitur ad ordinis Authorem, fefebam equidem, ordi* nlsCiftcrcicnfis authoreni fuific Robertutn Monaclium^iuxta ver« ficulos*

Anno

tÂjprttoHum Itfuittcarum.

lAnno tnilleno t Centeno^ bis minus ^no t

Subfratre 7^berto,c«pit Qßtrtius ordo,

Sed quia bonus illc frater Robertiis,eiusqücMonaflerium Ciftercium, valde oblcurum fuerat : EtGuillermusipfe ( qui via tamBernhardi quinquelibrisdercripfit)dicat,earndomum pau» ,,

perem,amp; eo tempore adhuc abrconditamjamp; pene nullam fuiflè, \

adebquidem , vt fub AbbateStephano,nouellus di pufillusgrex Cifterctenfis, eiusque paucitas ,txdio ei efl’e incipeietjöC oninïs fpcspoRcritatis( verba enim authoris rckro )decideretjin quam ianâ^ illius paupertatis hxreditas transfunderetur : Bernhardutn anno Domini iii},a conftitutione verb domus Ciftercienfis decimo quinto, ingrefiiim, ad ordintm Monafticum confortana dum,amp; dibtandum.Cum ergo Bernhardus propter generis fplen« dorem, pietatem, 6d eruditionem,locum ilium celebrem reddidc« lit, lAonachi non Robcrtini,ied Bernhardini funi vocati.Quod teftantur literae Abbatum eius ordinis in Germania, qui it a fcri* pierunt in literis contrafluum, de quibus paulb ante» QCCir CQ. ton ©Ottes Dtr^endnus *Mbtlt;/Vnb wir prior tnnb €onucnt bes €(o-fters. CR. ®anct Bevnfjarbts Orbens / bon CUteU Teftantur hoc etiam tabulx depiftx in Monafterijs eius Ordinis,vbi D» Bernai hardus à dexteris »Robertus verb a (iniftris depiftus confpicitur. Sicut amp;nbsp;pafsim in feneftris circuitus fAonafteriorum illius or di* niSjhiftoria vitx Bernhardi depida eft» Et Bernhardus ordinem Ciftcrcienfem tam celebrem reddidit, vi t6o, Monafteriorutn Pater fucrit ,qux fundauitin fuavita» Cum ergo a potiotidc* nominandae fint res,meritb a Bernharde Bernhardini : a loco vclt; to Ciftercienfis ordo dicitur». Et vt intclligas nonnouumhoc lt;(re,aut meum iuuentum,narrabo vel fabulam vt habeas caluma niandi occafionem leftiitajvel hiftoriam. Cum enim Abbas quia dam indodushuius Ordinis, in fAonafteriumBenedidi norum ve nifict aliquando , ÔC illic Abbas Cxnobij menfam his verbis con-fecrarctjBcnedidusbencdicat ; nequeille prx infcitiaintelligeret, de Deo id accipiendum: rediens infuum Monafterium,ad iraitasi tionem illius, amp;nbsp;ipfe confimilivfus eficdicitur precationis fora tnula; Bernhardus bernhardar»

Deinde quod lefuita dicere non verctur, me fcribere. Berna hardum ù fide Catholica defecifle : iniuriam mihi facit atrocem* Hoc enim negue cogitaui,nequc dixi vnquam,neque fcripfi vfpi-Mn ; fed hoc fcripfi» Non confifum tfie fuæ Monafticxtquod

G J lutneft*

7^tfut4tio ieftnßonit

*» wm c®. Atq‘ii' IcRiita i» CcribitzTanttim abe®,vt ille ßnäuj, cum ** «Bet moriendumjMonafticae fiix diffidcrct : quod vitae genus tot *’ cncomijs celebraiierat 8iCt Quid audio Jefuita f Ergone tu aiTeris amp;nbsp;probas Ecclefije tuae Catholicæ hoc dognaa : fiduciain t'uam ho» mini in ßnevitae coram tribunaliy Dei cxiüentijin Monafticen, aut alia opera ac mérita propria collocandam cquot; Atc^ui Monaflice figmentum eft,amp; doArina,nue traditio humana,quo cultus genea ij. j-e^Chriitus ex Prophetateftatur, frußra fe coli : Docentes inquir. Ha. «4, etobCcruantes dodrinashominum.Cunietiam omnia fandorum pia ac bona opéra, atque iußidxcoram Deo fînt tanquam pannus menßruac3e,nedum cucullac Monafticae» Hifccne pelsimc tedi in ^^^7’ conrpedum,amp; ad tribunal Dei accèdent 5£ confidencfMaledidus, inquit Propheta,quiconßdit in homine, amp;nbsp;ponitcarnem brachi« um fuum : Benedidus autem vir qui conßdit in Domino, amp;nbsp;eric DOMlNVS FIDVCIA ElVS» Et Chriftus diicrte damnat fi' duciam ißam Pharifaicamin propriam iußitiam, Lucæ i8.paragt; bola infuper addita«. In malam igitur rem cum Rercoraria, plus« quam menfiruata , amp;nbsp;maiedida ifia Pharifaica , amp;nbsp;à Deo tories in Scriptura facra damnata^propriorumfiditiorum operum iuRitia, incamq'ue fiducia ; quam vos Hypocritæ^ Phariiàei^in Chrifiuin folum collocandam negatis, amp;nbsp;anathematizatisfolenniter in vea ftro conciliabulo Trio» Seit 6, Cam «i* his verbis: Siquis dixerit, fidem iußißcanrem nihil aliud eflè , quam fiduciam di* uinx mifericordix,peccata remittentispropter Ghriflum,vel eg earn fiduciam folam eile, qua iufiificamur, anathema fit. Quae hxc peruerfitas i guis hic vertiginis Spiritus , negare fiduciam in mirericordiam Dei propter Cnriftum,pccccata remittcntis,nos , iuftificari ; cum hxc perfedifsima fit iuititia, de qua tota Seri*

Eturaloquirur; contra verb docerc,Monafticx, hoc eft,cucal* efordiclx amp;nbsp;pediculofx in tota vica,eiusque fine confidendum lt;

Paulus cert'o longe fandiorBernhardo, vel lefuitisomnb bus, qui nihil fibiconicius, tarnen (ein hoc iuftificatum eflè nc* gat,adeovepro fiercoribusrepucetomnem fuam iuflkiam*

■.C0T.4. Qux cum verifsima fint, amp;diuina oracula, imbtonitrua coeleflia, quibus fiducia in opera hominum intartara detjeitur: ffhilip.j. O’^to Bernhardum ( quicquid leruitagatriat, in fine vitx omni* uoi fuotura operutn mentorum oblituti^^ npn fux Monafli*

Cat con«

i^ßtriicnum /eßihjcarantt

c» confifum, fed ad vnius Christi meritum confugifTe, i'tigt; xta propriam fuam confefsionem j amp;nbsp;prædicationem : ac in pia hac confefsionc, quam fcrmone 6i» fuper Cantica aedidit j pit defundunUjSc omncm fuamfiduciam in christv Si non in Opera fua Monaftica collocaflcj iuxta illius fermonis copio* fam amp;nbsp;exuberantem orationem, qua fiduciam in folam c H R i« 8 TI pafsionem, mortem , miferationem j Sc iuftitiam collocat, cx qua nonnuHa breuiter in Epiftola raea Nuncupatoria pofui«

Non ferebat enim Epiftolac ratio,vt locum intègre exCcribe« tcm,qu'od me aduerfarius, nefeio quo confilio feciiTe inümular« Quod verb Bernhardi Canonizationem Pontificiam potiu8gt; 3u'am Apoftolicam vocaui, hancobcaufam faäumeft, quod emum anno 1164. faäa fueritab Alexandto» j» Poniifice, non ab Apoftolis, quorum nullum hanc ad rem a mortuisre* fufeitatum legimus* Irridebit hk fat Ccio meam lefuita inlcitw am, quod ignorem ca orania, quaea Romanis proficifcantu» Epilcopis, Apoftolica dici» Ego vcrblibenterhacinpartcmea am Si imperitiam, amp;nbsp;incredulitatem agnoko Si fateor* Quod tantum eue feiam diferimen inter 12» Christi ApoßolosöC aliquot feculorum Romanos Pontifices quantum eft inter Apo« ftolos CHRISTI, Si Diabolum ipfum : nifi de illo, qui fuit ex numero duodecim , ludalfcharioteintelligant»

Scio amp;nbsp;legi etiara locum, quem lefuita contra rae adducit, BernKatd.fuptr In quo DtBernhardus Purgaioriumjficut Si Orationes pro defuns Cant.ktm.66. öis, Inuocationem Sanftorura, Si alibi alias quoque Pontificias nugasapprobat Qiiosipfius næuos Si verenda, ficut Si aliorum patrum ,exemplo Sem Si Iapheth,magistegenda,quùm inftar Chami detegenda, ac temporum iniurix potius condonanda, quam defendenda efle, exiftimarem* Dixi etiam ante quamhoa norificc de Bernhardo fenferit Si locutus fit vir DciLuiheius*

Idem tamen,quiahxcllHnonerantignota,de coderadixitj quod quando a CHRISTO ad Regulas Si Ordines Monafticos, opera nominum , atque alia id genus fimilia defledat, plane eile fui difsimilem» Quia in his etiam extra Scripturam loquitur, Si bic potius audlendi nobis funt Prophetx oi Apoftoli, quain fuccefibres quicunque, quocunque viuentes tempore, quanta* cunque vitx fanditnonia vt Augufiinu* loquitur ) poll«* ant*

Quoi

QjoJ fi verb lefuita canti facit authorJtatem Bembardi {m hocóó iêrmone: quærere mihi libeGecquid fendac dcairjs eiuïlt; déna (èrmonis locis duobusjn quibus agit contra illos^qui nuptias prohibebant amp;nbsp;cibos, eoïq'ueex Scriptura facra conuincit ,qu‘od àrtdcdeScienteSjdoArinasdjcmoniorum doccant. Si addit:QuO nomine tituloue iiioscenfebisc’Nuno^quoniam non eii ab liomine illorum haîrefis,ncque per hominem ilîam acccperunt» Abßt ta» men vt per reuelationem lefuChrifti; fed magis amp;nbsp;absque du« bio ( vti Spiritus (ànAus prædixit ) per immifsionem 5i fraudem dxmoniorum , loquentium mcndacium , prohibentium nubere* ïnhypocrifî plane hoc, amp;nbsp;vulpinadoloficateioquuntur:fingen-HoMte per Denn jcs amore id dicere fe caftitati» • quod magis caufa turpitudinis Papift« verba foucndæ amp;nbsp;niulciplicandx adinuenerunt» Rc» tarnen tam in a« Bcriiaar*i. perto eft,vt mirer quomodo vnquam homini Chriftiano perfua* deri potuerit j niiî quod hi adeboeftiales funt,vt non aduertanr, qualiteromni immundicise laxathabenas,qui nuptias damnat:aut certeita pleni nequitia,d£ OIABOLICA maliGNITATB ABSORPTi, vt aduertentes,difsimuIeRt,SCiætenturinperdb tionehominum, Poftea aliquoties Hxrccicos nominat» Quid tibijinquamjde his lefuita videturf fed facile rimam vuJpeculaic fperat inuenturam quaelabatur,eirugiat,lt;S^ éludât hæc Bernhardi verba,ne contra Pontificiosdida vidcanturtfcd apertiora funt A* poftoli verba,quara vt euaderepofsit ; captaeftillis vulpccula,iSC irrerita,Non cnim de ccrtis tantum vaticinatur perfonis: fed de re jpfaloq n'tur,quicunquc opinionc cultus , raeriti autnecefsitatil prohibeanc, doArinas dæraoniorum docere*

Ad verba quod attinet : Tempus perdidi, quia perditc vixi, qux negat lefuita in Bernhardo contineri» Etfi voces his fylla« bis amp;nbsp;literarum notis non in eo haberentur: tarnen fi fcntcntiani efie Bernhardi,ex eodemdocuero ,ipero me ab æquis ludicibus abfolutura iri,vt me'a fufpicione malf fidei libèrent,alia certc m» gisfignificantiaabeo lcripta,facireinueniemus, Adhuncetenim tnodumipfi quoque Apoftoliex veteris Tcftamentilibriscita-uere te(tiiTionia,nihilominus dicentes,ficut ieriptumeft ; Si tarnen verba vt habentur in original!,non récitant, fed tantum fententi* am reddunt, aliquanJo verb tantum alludunc* Neque ferebat vt dixi, Epiftoir breuitas, integra exCcribere Joca ♦ lèd fentenria contentus fui- Sicutin animum inducçre non poteram,adcalumlt; niam hæc quenquam rapturum eflè. Vifum eft itaque iam ver* bà quoque, lcntcncian)hanccontinentia,defcribere,qu'od nihil ab huius

%AJIquot;erttonum Tefuiticarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39

huiusSycophantæ morfu amp;calumnia tutum eflë videatn* Cum enim aSathana in luAa quadam accufaretur,ni{terri(us,autturba' rusait; Fatcor, NON SVM DIGNVS ego. NEC proj Invita Bernhârdi PRIISPOSSVM MERITIS REGNVM OBT1NERB““'*’‘’P‘**’ C OB L o R V M. Caetcrum diiplici iurc illud obtincns Dominus meus, hæreditace fcilicet Patris, amp;nbsp;merico pafsionis : altero ipfe contentus , akerum mihidonat, excuiusdono , iure illud mihi vendkans, non confundor. In hoc verbo confuCusinimicus, conucntus ille folutus,amp; homo Dei infe reuetfus eft.

In vita Bernhardi libro 5. capite a.cxtai Epiftola, quam vi« cinus morti,vt manus ofhcium facere amplius non pon'ent, ad Arnoldum Bonx vallis Abbatem diAauit, in qua inter alia habetur : Curate munire votis cakaneum nudum meritis, vt is qui inßdiatur,inuenire non poftit, vnde figat dentem^ôi vulnus inni« gat. Et in eodem capitc,de eodem ; cui tarnen ab olim atque ab tius radicata in pcAorc eius humilitas perfuaferat, vt ex intimo cordis affcAu ,{eruuminutilem fc etTe diceret, amp;nbsp;arborcm ftcri* 1cm, ex cuius vita, nullus fibi fruAus, nullus alteri cuiquam pro* ueniret. An non hoc eft ,dicere,ac fateri; Tempusperdidi,perditCg^^njjj^^j vixi i Et ipfe ferm.6 » .cuius antea feci mentionem; In coelis pe» g, jupjj tra jin ilia firmitas atque fecuritas eft. Petra refugium erinatqs. ' Et re verajvbi tuta firmaque infirmis fecuritas, amp;nbsp;requies, nifi vulneribus Saluatoris C Tantb illic ftcurior habito, quanto ille potentior eft ad faluandum. Frémit mundus, premit corpus,dias bolus inlidiatur ; noncado jfundatus enimfum fupcr firmampe* tram, Peccauipeccatum grande,turbaturconfcientia,fednon perturbabitur,quoniam vulnerum Domini recordabor. Nem« pe vulneratus eft propter iniquitatesnoftras. Quid tarn ad mor» tem,quod non Chrifti morte faluetur i Si ergo in mentem vcne* tit, tam potenSjtamqbe efßcax medicamentum,nullaiam poflum tnorbi malignitate terrcri. Et ideo liquet crraiTe ilium , qui ait, tnaior eft iniquitas mea,quam vt veniam mcrear. Et paulb pbft ibid. Maioremenim milcrationem nemo habet, quam vt ania mam fuam ponat quis pro addiAis morti,amp; damnatis. Meum proindc mcritum, miferaiio Domini. Non plane fum meriti inops, quamdiu ille miferationum non fuerit. Quod ft miferi-cordix Domini mukx, multus nihilominus ego in meritis fam. Quid enim fimultorum fim mihi conkius deliAorum lt;nbsp;Nema p'e vbi abundauit deliAumjfuperabundauit amp;nbsp;gratia. Eifi mife* ikordix Domini ab xicrno , amp;nbsp;vfque in Xternum;ego quoque

H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mileris

y^efatatto defenßon^s

fllilèiicoidiaS Domini inæterntim cantabo. N unquid iuditiss mlt;t* as C Domine mctnorabor iiiftitix tuæ s O b i v Sj ipia cft cnim SC mea* Nempc faAuscs mihi amp;nbsp;tu, iuftitiaa Deo» Nunquid: mia lu verendum, ne non vna ambobus fufficiat f Non elt palliunn breue, quod (ccundum prophetam non pofsit opcrire duos.lufti* tia tuaj luftitiain æterniim, Qtiid longius æternitate cquot; Et te paria «r ÖC nrc operiet largiter,làrga eft amp;nbsp;æterna iuftitia. Et in me qui* dem operit multitudinem peecatorum s in te autem Domine quid nifi ihcfauros, diuitias bonitatis» Hæ in foraminibus petrx repo*

, fitae mihi» Haftenus ille,| Qiiod igiturleiuita addii ; lmb nec ilia ” verba, quæ fequuntur, peccaui peecatum grande,amp;c» bona fid« ” citanturabcOjC'umfcrmone 45.in Cantica,nihileiulmodi à Berns

hardo fit diAum. Qiiis malæ fidei hominem efle negei lufuitam 3 quod vitiiim amp;nbsp;errorem typographiciim, qui propter cognatio* nem aliqualemfigurarum numerorum,pro 6i» pofuit4J» qua* cunque negligentia id faóium fit, me malæ fidei accuCare audct i quo ipfo animi fui morbum, vt ibrex fuo indicio, prodii ; ver* ba enim vt iara commemoraui ad verbum habentur in ó 1 » ferm* fuperCantica. Porto quod dicit nihileiufmodifermone 4?«'a Bernhardodilt;Sum,mirari fatis nequeo, Profed'onunquam hoc icripfilTet lefuita, fi fermoncm hunc vel legiflet, vel perpendiflêt» Sic enim in cofcribit fupcr verba, fafciculus myrrhæ dileftus me» us mihi, inter vbera mea commorabitur : Et ego fratres, ab ine* unte mea conuerfione pro aceruo meritorum, quæ mihi deefle fciebam , hunc mihi £afciculum colligare , amp;nbsp;inter vbera mea collocate curaui, colledum ex omnibus anxietatibus, amp;nbsp;amari* tudinibus Domini mei, amp;c. Q!,iæ in falutem noftri generis fylua Euangelica copiofifsim'c nofcitur ptotulilîè, Vbi lane inter tot odorifetæ myrrhæ huius tamufculos, minime prætermittendam putaui, etiam illam myrrham, qua in crucc potatus : fed neque illam , qua vndusefi: infepultura» Qiiarum in prima applicuit Itbi meorum amaritudinem peccatorum. In fecunda futuram in* corruptioncm mei corporis dedicauit. Memoriam abundantiae fuauitatis horum etudabo quoad vixcro* In ætcrnum non obli* uifcar miferationes iftas, quia in ipfis viuificatus fum, amp;c* Et in banc fcntentiam quæ fequuntur plurima» Hæc mcditari dixi fa* pientiam , in his iuftitiæ perfedionem mihi confiitui, in his pie* nitudinem fcientiæ,in his diuitias falutis,inhis copias meritorum* Ex his mihi intetdum potus falutaris,amaritudinis» Ex his rur*

fuaui$ yn^tio c cnfelaiionw ? nbsp;nbsp;nbsp;raç «rignw in aducrfîs, amp;c*

Tefuiàt^rum»

H«c nihi (Ondliant mundi iudicem, dum tretnendum poteÜa^ ribus,mitem,humilemfigurant : dum nönfolum pbcabilcm,f«lt;J amp;. imitabilem repraefcntant cutn qui inaccefsibilis efi, Prindpati» busterribilis, apud reges terra-. Propierca hxc mihi in orefr« qu€nter,ficut vos fdtis ; in cordc {èmper,ficut DEVS fcichxC (tylo meo admodum familiaria, ficut apparec : hxc mca fubli« mior interim philofophia, feire lefum^ àc hunc crucihxum« Ha« denuE ille.

Quid, lefuita i Hxcefne verba, nihil ciufmodi continent i mente captum te fuifie necefie efi ( quod fanæ mentis fatebuntur onanes ) dum hæc feriberes, fihunclegifti fermonem, qui totus nihiJ aliud (pirat,quam quod vfcerrimo fpiritu fibi amp;nbsp;nofaiscom« mendat Christi vnicum meritum, quo fe in omnibus per* , turbationibus,amp; peccatorum amaritudineconroletur^erigat amp;nbsp;fu-fientettqui hxcnonanimaduertifii. Aut forte in Phantafiaima« ginatos es, hunc non amplius extarc fermonem, aut ù nemine le* gi pofle* Aut ita dementaius amp;nbsp;excoecatus es altjs hinc inde ex Bernhardo excerptisde operum mcritis,fententiolis, vt ex hi« ilium, amp;6i* interpretandosputares: qui tarnen duo , veram amp;nbsp;genuinam Sacræfcripturx demeritis fcntentiamexprimunt,cum illæ, quas tu ex codem citas, cum eadem,0£cum ipfo Bern« hardo pugnent♦ Cum DBVM teftetur, hæc, de CHRISTI meritis, femper fibi incordeefle,feqüein bis iuftitiæ fibiperfe« dionem conftituere. Et illa, quam alibi ponit, fententia, fuffi* dtad meritum,feire,quod nonfuffidant mérita: femperpræce* dere, amp;interpretari debeant, omnia reliqua , quæcunque alibi de propriorum operum meritis didt» Noncnim nego,diuerfasin co extarefententias*

Ethoceft,quodLutherus alicubidc D. Bernhardoicribit, D.Luthcrusfiiper quod vtinam lefuitæ,amp; illius farinæ homines, non odio per* pfgt;lgt; 117* dica amp;• lonæcontemnerent, in hac verba: 3^1^ nbsp;nbsp;nbsp;lt;8 b Bernf^arfco

fluefi gcfe^en/wantiberfeteigeOO?.«!« beginnet Von CMfio intefcen / ^Jhts ba^et* bafi (nflifl.^ßann er aber anffer bifem ftncbifi/Vnb VonOîe* gein vnb 5D0ercfen rebet / fo iff eg nic^t mebr @.ßern^arb. Sed hæc adlefuitæ3ccufati0nem.deBernliardopcrperamcitato, refpon-diife fufficiar.

Porrb quod fcripfijllos qui fubtyrannidePontifida viuunt, nobifeu rede de lundamento (entientes, fi noftra legerent fcripta, dubium non eflè, quin per Dei gratiam plurimis agnitis erroribus Ecdefij Pontifidg,rlt;diu8 de multisdodring partibus fenfuros 5lt;c»

Ha HÎC

T^futatio iefenßonü

*gt; HîcIe{ûitaîntjerIîonevtitur,dkcns:taksprofcAb,vc(îraRlegerlt;nt •»Cartnth Scripta, diibiû noneft, quin per cunofas nouitatcs.öC decepriones» ' quibus fcripta veftra fcatent, in graues crrores , amp;nbsp;pcrniciofashx« ” refeisinciderentf Adducens locum Pauli, metuentis Corinthtjs atquc fidelibus omnibus,idcoaüe lakibritcr cauct,dum ait:T imco autem vobis, ne fîcut ferpens nuam fcduxit afturiaCuajita cor* •’ rumpancur fcnfus veftri,6Çexcidanth (impliciratc^quae eft in Chrf* fto, Curiofas nouicates, amp;nbsp;deceptiones impoftor Icfuita vocac Sacram fcripturam quam nos profitemur: nihil cnim ex noRro ccrebro confingimus , fedapertis Scripturae facrx teftimonijs in genuino fenfu, noltra omnia confirmamus, extraqux nolumus

* nbsp;nbsp;nbsp;ndem nobis haben*«. HxcfudeseliinPapiftarumexxquooinni'

um oculis* Hane cane peius amp;nbsp;angue oderunc, qubd ea erroret ipCorum,cultus commenticij,amp; Idolomania turpii'simaj ac multi« plex,deregantur,amp; conuincantur« Ideo non fecus earn ac daemon crucem fugiunt,imbin corde fuo oderunt, imperfedionis, oblcu« ritatis, ö£ ambiguitatis palam cam accuCantes« Tradiiionesverb humanaslonge præferunt,qubd planiores(int ÔCpleniores^de« cretadeniquefui Pontißcisexofculantur omnia*

Quod ß Eua verbo Dei attendißetjin errorem ßbi, totiq'ue humano gencri exitiofum,non incidißet» Quiaverboculos fuol ab Ülo auertir, aufcultans Sathanx^hinc dccepta eß. Ita nos audt* entes ac fequentes Lucernam amp;nbsp;facem verbi Dei, quam nobis ima menfa bonitate accendit, in tenebris non anibuiabimus,nec in er« rores autdcceptionesincidemus»

HÎC nulb eft nouitascuriofa,tantum cnim filium Dei audien« ' dum docemus, quem nobis Deus Pater coeleftis Dodorem audie endum commendauir* Hieper Apoftolosfuos,eorumqüc(cripta vniuerfam omnium temporum Eccleßam docet* Hæc vult audia »i cum Prophetis, Moyfe, amp;nbsp;Pfalmis»

Vos verb Icfuitg Pontificij,qui aliud amp;nbsp;diuerfum ab hoc do» Ärinx genuSjöC cultus excogitafiis, inqüe Eccleßam Chrifti inuca xiftis, nimium ßmplices 3c incautos veftris blandis vcrbis,3C doa Ais fabulis attendenres, ficut Sathan Euam, decipitis, Tales vo« auditores fimplicianos haberecupitis, qui nullatangantur pro* pria falutis cur3,fed vos'Reuerendos Patres,Pr3rlatosfuO6,Apolt; dolorum fi drjs placet,(IicccßTorcs/anquam irrefragabiles dodorel audiant, veftra falfa, impia, facrilcga, bla(phema,ac venenata an* lt;iqui ferpentisdogmata, tanquam oracula cceleftiaiSi diuinaex iripode quafi Apöllinis,aut antro potius Trophonij (bnantes,am* plcdantur*

leßiiiicaruw.

pTcflantur* SicutGrxcî vetercsdixeïunt/év^fxûfiopTtç tAt^’ oä'* oTCL tjti viu Fabulara aGno qiiis diccbat , ille verb auribus aiw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

nuebat»

An non cnim EuangcliHa Lucas,indiuiduu8 Apoftoli Pauli • COmeSjhocnorainecotnmendat Berrhotnfts ,qubdcumomniaa^ ’ *' uiditateverbumDeifui'ceperint, quotidi'c ferutantes feriptutas, numhxcitafe haberentyquæ fciliccta Paulo ex Scripturadiceba-tur*

Quod fi huic IcCuitK Pauli hiRoria deferibenda fuifTct ,haud âubic pro fuo MagiRerio grauifsimc in illos inuetRus fuiRèt * Quid fibijdidurus, curiofæ har nouitates A dccepiiones volunt i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

NosPizpofîtivefiri Rimui, amp;nbsp;oculi,ac paRores t Vos Rjbditi, aurcSjOues* Idco nos audite^quxcunque dixerimusJ3cite,quia in cathedra MoRs fedemus : ne corrumpantur fenRis veRri, amp;nbsp;exci:* datis a Gmplicitate. Cauete ctiam fcdulb, ne Lutheranorum ( qui funt homines ferpentini )libroslegatiS) funtenim cotnipti amp;fal* bces. NoRïos verb CatechiRnoSj quifyncerifunt, catholkam fi» dem Gdeliter docent,ac fortiter propugnant,no Aurna diurna vera fate manu«.

Sed vtrapars noua,hoc eRScrîpturæ contraria dogmata fea tatjerroresamp;hærefeisiierniciofas foueat, «qui ludiccs, vtex Scriptura pronuncient, facile ferre potTumus» Hoc certb afßrma« tnuSjPontificios omneSjCOniunAis viribus,fapicntiaamp; dodrina fuatex Sacra feriptura , nullius nos nou« dodrinx aut Hxrefeos poRe J cum contraiRos nulla difficultate pluiimarum veterumab £ccle{iadamnatarum,conuinccre facile pofsimus^CumEbionxis cnim, folam fidem in ChriRum fufficerc, amp;nbsp;iufiißcare,ncganu Cum Montano, multa de Spiritu fando gloriantur , quo fe fua» que conciliabula régi iaditant, ieiuniaquc illo fAagiRro qux non vno valent obulo, indicunt* CumEncratitis amp;nbsp;Tacianis ac demoniis,cibos amp;nbsp;nuptias prohibent* CumP elagianis,vire8 libeti arbitrq in fpiritualibus, legis diuinx impletione,contra expreflum Dei verbum amplificant. Cum Dpnatiftis, fuam Pon-tiheiam fcdam,folam efle veram Chrifti in terris Ecclefiam» T a* eeo iam MariQlatriam,amp;îdololatriam corum multipîicem, plusa quam Ethnicam, non dico Deorum , fed mortuorum hominum, inuocationem* Nouos verb errores, quos in EcclcRam Chrifti inuexeruntjvltra fexcentoa ordinc numerate pofiumus» DeGnat vaqÜ€lcfuitapetulantifua^ô(tDalcdrcalingu3,imputoque amp;nbsp;fa«

H J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crilego

Jefenßonit

CrilegO otejhaerefeis amp;nbsp;nouitates nobis obifccre,qu{ quid vttus ffe aut no’jum,verc ignorât, ficut fupfa in fpecie demoniiratum eft»

** Deinlibros H^reticorüdamnandos amp;nbsp;exurendos^raultis doceC »Ï cxemplis lefuita, t'am vetcrum quam recentiorum Imperatorum, »» Pontificum,amp;Gonciliorum 1 vt Conftanftienfis, inquo VuicleP »’ filibri publice funt combuftüSic Carolum V. in fuis hærcditarqs »» dicionibus leftione librorunî Euthcri interdixißc,graui poenaad« »gt; dita» Sic Gallos apud Metenfcs, libros Lutheri carnißci combu-rendos publice tradidille»

Ad quod rcfpondcmus,non cxemplis,fcd legibus iudicandü. Namói Antiochus Epimanes potius quam EpipnaneSjamp; Diode« tianuSjiSi Maximinuscrudclifsimi Tyranni,amp;piorumChriftia« norum perfecutores fxuifsimi,facros codices diligentifsimc requi-fitosexulTerunt. Non tarnenide'o recft'cfecinêcenfcndi funt. Sicut nec ide'o probanda funt exempla Conftanftienfis Concilq,qubcl Vuiclcffi;aut Metenßum , qubd Lutheri libros ,nec Carolietiam V.Imperatoris, maleab Inquifitoribushæreticæ prauirafis,qui funt ipfi (excenties hæreti'ci, crudclifsimi ac faeuifsiniiChrifiiano« rum perfecutoresjperfuafi^exuricurauerunt. Nec dum enim,fi ma-ximedcturjHacreticos libros e medio tollendoSjSacrofandae fcrl turaeteftimonijSjM, Lutheri libri Hæreicosfuntconuidi. Sic amp;nbsp;Bcdecias Rex luda, librum leremix exufsit : fed fauillæ çineruin oculosipfîus eruerunt^cum etiam videre coaAus eflèt Olios fuos trucidari.

Minim aurcm,quoconnh'o,inexcmplorumCatalagoomifcgt; rît Conffantinum Chriftianifsimum Imperatorem,qui libellos E« piieoporu Catholicorum,et ambitioforum, Vulcanoconfecrauiu

Qu'od poftremb noftro cxemplo fuam conatur (iabilire fen* tcntiam.Qiibd nos quoep Catholicorum 8£ Orthodoxorum viro rum libros difeipulis noftris intcrdicamus,Manifcftum cflé(fit ve* «nia verbo)mendaciumjnouerunrhîc omnes.Et Typographus,qui haecexcuditjquiidem efî:Bibliopola,amp;finguIis Mcrcatibus Fran« fcofortum profîcifcitur jatinamej! linguam intelligit^nouit hæc efïc falfifsima. Noueruntôi Auditores noftri omnes^qui haeclegunr, mendaciumhîc alefuita çommitti turpifsimum. Et affért ille qui« dem libros Pontificiorum, fed pauciorcs. Qubd verras lebulaee nugasp'mpietatcSjfalfa^praua amp;nbsp;peruerfadogmatajputjdas 0( pu« tridas merces,nemo cupiat cmere : cum pecuniam amp;nbsp;tempus meli« us collocate pofsint, excepiispaucifsimis, qui tantiim portentofa amp;. abfurda veftra legere volunt,qubd vix fidem harrantibus habe antjtam crafla, impia, amp;nbsp;blasphéma in tanta veritatis Euangelicæ iucae, V9ß adhuc defendere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V obia

^JJerttonutn Jtfutcieai'UKi,

Vobis verb vins fanguinum amp;dolofis,non folum librofi cxurerc, in eosqüefæuire, (cd etiam innöcentiiim martyrum fan* guinem plusqnam Neroniana crudelirate,in piæ amp;nbsp;vcrae Ecclefiae membra faenientcs, effiindcrc (id quod per veftros Inquifitorcs feciftis corporaexurcre,vokipe eft* Vnde fauillaecinerum per iftas ditiones fpariæ funt,amp; volitarunt, amp;nbsp;in Belgico amp;nbsp;per Gallias, vbi repleuiftis eorum Fanguinc rcgna. Si prouincias, qui damans in cœlum, vkioncm expetiuit,quae caula diuturnoriim il lorum rnotuum.Hypocritæcruddifsimijqiiomodoeflugietisig* nem acternæ gehennæf Amen dico vobiSjVeniet (uper vos omnis fanguis iuftus qui effufus cft 'a fanguine Abel iufti vFque ad haec tempora»

Cum Fcribo, Generofos StyriaeProceres pietati dare operS, eamqtiepubliccprofitcri,qu3e verafint nobilitatisinfigniajamp;ima» gines milicum C'hrlFtianorum, qualcs multos olim fouerit Eccle-iiaprimitiuain aulislmperatorum Ëchnicorum^quitanquamliel« læ cœli Sc filij Dei lucebant in medio nationis prauæ, aique per* uerfae» Hïc non bonus ille vir lelüica, aduerlarius meus^caluma niator maximus, araneus, amp;nbsp;fcorpio Fuo me cupit venenato pun# gere aculeo ; criminisque læfae quafi Maieftatis reum agere. Nam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

»nquit,amp; SereniFsimum Archiducem Carolum Imperatoribus Etnnicis, feu Idololatriijôi Magnificos dominos Barones, veteris bus Papißis comparatiit» Acne pluribus hoc locoperfequar tam infigneminiuriam,quam intulitferenifsimo principi noftroamp;c, Quid illi obfecro venir in mentem,vt generofosStyrij Barones, -antiquis Papiftis SCc»

Quid eft calumnia,flhaec non eft cum nullam prorftis inftv tuam FereniFsimi Archiducis Auftrise comparationem,quod infti« tuti mei rationes ctiam non ferebant,Fed tantiim GeneroForum Baronum,Ferpcns ille,vt mihi conftaret odium apud illiusCelfttu dinem Sycophanta,colHgit ÔC infert,quodmihi nunquam in men tem veniuSed hx artes Funt illius Socieratis» Et hoe plane mihi ac* cidit,quod olim L iberio Epifcopo Romano, qui cbm Imperator! •j-heodorit. Conftantino Arriano, exprobranti paucitatem Catholicorum, »ede deTrinifaterentientium,amp;dicenti: Quota pars tu et orbis terrarum, qui Folus faciscum Fcelerato( Athanafto) SCorbis terra rum ac munditotiuspacem diflbluis ereFponderet, Nondiminu-itur Folitudine mca verbum fidci. Nam ÔC olim tres Foliim inuen* ti fuerc, qui edido refifterenr» Ibi ftatim Sycophanta Eunuchus Eufebius inferens,fubicci( t facts tu,inquit.Imperatorem noftrum

Naixu

Jefen/iinA

Nab'Jchodonororemt'LiberiuSjminim'e quidem inquit i icd fie tu absque rationecondemnashominem, qui in iudicium addudui non fuit,Idem tibidico lebufæc, quod iniuRe me reum agas cri' minis intentât!, cuius neque conuinces me vnquamjneque mihf ( Deum teftor) confeius fum» Nec quicquam horum ex meis iCtis

T ,1 • I 1 verbis fequitur,aut colligi poteft»

Tertuil.in Apolo# Quarc tibi verbis Tertulliani refpondeo, quibuc ille ethni* Smcocap.zSi , Vos,inquit irreligioß,qui petitis ralutem,a qiiibus dari non poccR» Iniupcr debellatis eos,qui cam fciunc petere, amp;nbsp;poiTunt im« petrare.Nos cnim pro falute Imperatorum Deum vocamus xter« num» Precantes fumus omnes femper pro omnibus Impcratori* bus,vitam illisprolixam, domum tutam, cxercitus fortes , fena* Id.lib.aJ tumfidelcm, populumprobum,.orbemquietum,dcquaecunquc Scapulatn. hominis,amp; Cæfaris vota funt» Et cum eodem iterum : Chrißia« nus nulliuseft hoRis, nedum Iraperatoris,quemfcicnsâDeo fuO conRitui, neceffeeR,vt ôi iprumdiligat,ô£ reuereatur, amp;nbsp;honorer« amp;nbsp;faluumvelit,cumtoto Romano Imperio,quo vfquefèculum Rabit, tam diu enim Rabit» Colimus ergo amp;nbsp;Imperatorem Rc« quomodo amp;nbsp;nobis licet, Si ipfi expedit, vt hominem à Dco fe* cundum,lt;Sc quicquid cR,a Deo conièquutum,folo Deo minorera* Hoc Si ipfc volet» Itaque Si facriRcamus pro falute Imperator Quid in Miilàm t*s,fed Deo noRro Si iplius : fed quomodo prxccpit Deus ,p

Et idem iterum : ChriRianï non more gentilium fblennia ... . , Çæfarum cekbrabant: fed tarnen magis fau«runteis,quam adula-I^.in po oget. gentiles, id quod experientia teftabatur»

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Haeçcadem de nobis fcitoleruita,fentias,amp;dicas(crenirs{*

mo Archiduci AuCtrifjCarolOjCuiuscelfitudinivencnatum tuun» Ijbrum dedicafti, amp;nbsp;a noßri refponß ac defenßonisledionc arcesgt; amp;nbsp;prohibes»

gt;gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod igitur leCuita mîrari fe dicit, quid mihi in mentem ve*

»gt; ncrit,quod imprudens,nobiles Barones Styriae Papiftas facere, , »gt; quos tarnen anguepcius ôi cane oderint,voluerim; dura cos con* fero militibus Chriftianis, qui olim in aulis Imperatorum Ethni* • a» corumuixerint/zumnonninEthnicijamp;HæreticiautPapiftæfue*

»gt; rint. in Ëcclefia cnim primitiua, nec Auguftanam Confersionem, 9gt; nec Euangelium LuthericognitumfuiflètquiahæcnupcreiTecoî« »gt; perint,!Si ’a Buthero amp;nbsp;Mclantlionefuam originem traxerint» Palt; a» pifîas verb modernos eandem per omniacum CatholicisuirisCa' 9gt; tholicamfidcm docere^quod vcl ex condlio TridentinocognoP

ccrelicev* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Befpondco

lAJftrttonum ItJaititaruMt

Refpondeo. Ef fgo miror,quid lefuirx hoc loco inmentrni ycnerit, quód non crubuerit tam apert ai calumniat tam crafTa, t'aip palpabiiia mcndacia, tàm impudenter, in tanta vcritatis luce trtuiire, Qpaß verbquisquam ßt adeb coccus« aut ßuptdus, qui ignoret, tantum interene, inter modernam Papißarum« ôi Apoa ßolorum Chrißi ac primitiuæ Eccleßae« dodrinam^Bdemac Reli« gionein, quam Concilium Tridentinum profitetur : quantum inter iucem (encbras«nigrum amp;C. album« verum di falfum Deutn amp;nbsp;diabolumeß difcrimen.

Neruus regni Papiftki eft Mifla. An verb Apoßoli eandein habueruntMifläm«quam hodic PontifictjC Quafi verbcœnatn ilii obtulerint pro peccatis viuorum monuorum «pro redem« Etione animarum C Quaß verb canis ille ( Canon diccrc voie« am ) fuerit tum, qui hodic f Quaß verb Gregorius Magnus Pontifex Romanus«di Platina«non fcribant D« Petrum Apofto* Ium, di teliquos omnes Apoftolos, ad iblam orationem domini* cam conl'ecraße coenam t* Quaß ignotum ßc,quid ßnguli Pontiff« ces Romani aßucrint«doncc centoncs ilii pcfsimeconluti« prodie« runtf Quaß ilii coenam Domini mut ilam , mancam, di dimidû am adminißrauerint Laicis ƒ cuius vei Conßantienfe Conciliabu-Ium ipfum contrariuro fa tetur. Et tarnen audet icßiita« quae ip« **• (lus eß impudentia rumma,ad iibros Apoßolicos di hißorias pro uexare. Idem de reliquis panibus Rdigionis Papißicae docere poflem«vt de iinpuro ipforum czlibatu«non eß ignotum«quanda amp;nbsp;quibus authoribus in Ecclcßam ßt introdudus. De inuocaa lione mortuorum, ac reliquis Tridentini Coneßiabuli Dccretis ÿmpqs, cum Scriptura facra pugnatxibus. Sed quis hie foret ffnisÿ

BONO igitur di tranquilio animo eßote « Gencroß Barones Styri,neceßis, nec vnquam Deopropitio critis Papißz, Quod magis optat«qu^m fperat lefuira cacolycus.Sed ficut Valentinia« »US in aula luliani, lacriffculo Ethnico lußrali aqua ß afiscrgcntl slapam impegit : ita fi rcuiuilceret, his Antichrißi feruulis« fi in templa eorum perucnirci, di ilii ßio more,aqua ßra magicca ß; confecrata, macularcnt potius quhro lußrarent, atque confperge-t«nt «paremgratiam relaturuscrat« Innullo enim hzcabiila,3 qua mutuati ßint Pontifices Romani,diffèrre, certum eßtnifi quod accedentc magica confecratione, impietate longe illam, propter abulum verbi diuini ßiperct«

Nihil autem prodeß Icruitac,Lurheri teßimonium affirmana lt;it Î In Papatu veram fuißc Scripturam , verum bapn.mum, ve«

I rum

T^futatio deftnßtnii

»SSacramentn aîtaris,vetos fidci articules ;qtiodamp;nes faretmrr» Hçc.n.nonfunt Paparus^kd Dei funt amp;nbsp;Ecckfiæ,quæ fuit amp;nbsp;mah (îtjSi confcruata eft mirabilitcrlub Papatii :qui fuit amp;nbsp;cft regnutn Antichrifti^îcut ibidem âddit Lmlierus^quod Antichrjftu«,Rom, Pontifex,non in ftabuloSathanaCjléd in temple Dei,Iioceft,in Ec* clcfia Dei fed:at: led aduerCetur Chrifio. Ideb Antichiiftiis,qui om nia Dei ÓC Ecclefiæ, Verbum, Sacramentuin, quantum in ic fuie corrupeiit ôideprauarit.idcoq'nehorrendacir» Dei opus fuilîc dt lt;(rc,adeoqüe'3 Diabolo fundatum Papatum,quod peculiar i libre, froc Tituio inlcripto,docet,probat,ôf ad oculum ex Sacra fcriptu* ra demotilîrat. Harc qubd non ibidem videris Icfuita, mirer j numlufcus/trabo/œcusputlippientibus fis oculis,ignoro,Nihrl «rg'o boni a Papa,amp; Papatu liabcmus,necBiblianecSacramenta» Haeccnim nonPapæjauiPapatus flint rled DB1,IIT «CCLE* SIÆ ipfius ,aqutbiis accepimus. Papx verbôfPapatiii accepta ferimuscorruptelas Sacracicripturar, fine Bibliortim^Sacramento« rum deprauationcm, ôi quicquid mali,errorum, impieratis, Ida* Iolatrix,ac Traditionum h.imanarum in Eeclefiam eft inuedum : omnia Pontificijs funtadfcribcnda/aquibusortafuntjdC propaga* sa fucce^sione ifta carnali,

Ql.’odverbad Auguftanam confeftionem: quod farpe Ä fubfndcjVt cuculus fuum Coccylmum ingcininat; ctn demum hoc ordine , amp;nbsp;hac verborum forma, defcripta , qua Anno i Carole V^Ai^uftac in Comitrjseft exhibitaaarnen doifhina quae ïn ea conttnetur, eft vetuftifsima amp;nbsp;omnium prima» Qu» prb tnumin Paradife,miraiMJo Dei confiÜo eft abipropatcbAa,S( «dira,de fcmîne mulieris benedido, contrituro capur ferperxfsi troceft,deftrudurOjVt Apoftolus i.lohan. ;.interpretatiir,opcra diaboli.Qi_iædodrinJ mifcre eft deprauata,«5lt;: impie corriipia pet Pontificios dodores.Poftca repetitaad PatriarehaSjSi demum per Prophetasamp; Apoftoloslitcrisconfignata. Atcpitaomnibustcm« poribusin Ecclefia filq Dei fonuir Hæc inquanijôi non alia in A« fuftana confelsione continerur dodtirra, ac firma amp;nbsp;illuftria inSè îcripturahabet teftimonia.ldeo'q; ftat ÔC ftabircontra onMwsinfe« rorum ôflefiiitatHporfas,manebitt|! pereunte religione Papift'IeSI » Pergit leftiira amp;nbsp;dicit, non effe officium principum in rebut •, de fide controuerGs, fc indices conftitucre , CONTRA CHRia „STIANORVH PRI NCIPVM CATHOLlCORV M CON« ,, svetvdi nbm, cjuodnunquaincam autfiorkatcmCbifûm«* „ vfiirparç voluainr» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hi®

KÂftrtj«wm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jÇ

- Hic l'nfla buccas iefcufffe, amp;. idolatuajre Daiu'd îrgredlatiir «uicatcm landam, collocaTupcr muros. Hic Obi lcrio iacraßcoli

' Baalkæ^pro aris amp;nbsp;tocis dcpugnandum edc iudicani, ne ait), qui« (unque ßnt illi, quantiscunque a Dco ornati donis, ad iudicia eau» farum Rcligionis, quam laruati Epil'copi admiitancur, idque hoc confilio :quod cumlciantjiuosillosannosadLyran), adfetan« quam dodiorcs reliquis monachis ,fumma rerum deuoluatur, ÔC penes ipfos ftaqùe cadatque religio. Hicingentemlefunaconcra ineexcrcitum producii Patrum, acicm inftruit ImperatoresdiC-ponitjleges contra me armat,linguam Cuamjtanquam nouaculam contra me acuit, domefticos mcos, Auguftanam Confefsionem miht aduerfarifignificat. Meo medenique proprio iugulat gladioï Hîc mifer iacco ego,crimen inluper talß effugere non potcrô,qub(l ConftantinijMartiani, amp;nbsp;Theodofii fada, non bona fidecitaue-rim. Inprimis verb ferib triumphat, non fecu» ac fi Hicrofolym» rccuperafiêt,quodinmarginePraefationis meæ,vicio typography quod a corredore inter excudendum non eft obferuatum, fed mutatis nuraeris,eft erratum. Hîc fcilicet videndum,quantumd««i inceps meis citationibus tribuere conueniat.

Quodigitur ad grauiCsimumfcilicct aceufationis hoccapuc attinet; Sententia ccrtc amp;nbsp;verba quoque,bona fideamefunt red* dira. Vt habent allegationcs marginale», vbi feriptum eft,Socra« tes. hifi.Ecclel. lib; 5»cap. ro.ficut in contextu verba inde bo« nafidercchantur*

Sed additum vidit ibidem lefuita in margine,Theodorit.Iib* 2» cap. I g. lt;9 Bone Deus quam mehieexagitat IcfuitaCquam mihi infultatC quam ferib triumphat C CumTheodoriiusnon nifi j. fibrös fcripleritjin quibus nihil prorfus de Imperatoribus Confiatw lino amp;nbsp;Martiano (criptum inueniatur. Hic verb inuenifle fe putat, (ton quod pucri in faba. Hic iufiam fe habere caufam iudicat,qua mihi fidem omnem abrogée,cum palpabilis in me error fit depræ-benfus.ldcoc^ nihil ampliuscitationibus meistribuendum. Atqui ego antea non ignorabam, quot libros Theodoritus, amp;nbsp;quid ille fcripfilTet. Nee a me fadum hoe efic potuit, vt qui fcirem, haec in aliorum quotÿ manus peruentura, maxim'e verb aduerfartj, quetn nihildifsimulaturü,amp;omnes calumniandi occafioncscaptaturum, probe noueramtprçfertim cum prima ftatim facie,amp; in tituload* fcripferim,oppofit3m effe turn meam, DifputationiGraetzenfis, codem tiiulo cditæ , fed vicio typographi irrepfit error inter ejç* cudcndum^vtfii;:^ in re^niliUefi pcccatum.

I a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nequt

Neque enîm qui s quam tam ocularus efTe poteß correAor, quefll non talia fugiant intcrdum errata, Jde'one tantx mouendae Trae gœdix : prælcrtim vbi in rebus non erratur ipiist*

Scd leCuita morbo quodam animi le laborare,amp;calumnift drleAari,quarumoccafiones folicitequæric,auidearripif,amp;pe« tulanter vlurpat, déclarai, Cequutus praeceptum Adulatoris Ale« xandri Mag. ThcHali,quidicere l'olitus eit : Audadercalumniare» ' Temper aliquidhaeret, Q^ialis efi iliacauillatio tenuis, qua fcribit *’hic. Porrb Socrates,quem etiam de prxdidis Impp. allegallê •* V1 D B T V R libro f.capitc i o. de Conftantino Si Martiano Im-** peratoribus nullam omninb,leddc Thcodofio folo talem narrai hilloriam.

Adeb nihil certi,aut firmi contra me quod dicat habet lefui» la,vt diuinaiiombus qtioque fuis indulgeat» Sed ipfius V l OB* TVR, foluiturper non viDETVR* Cum verbis ex So« crate de TheodoHo poiîtis,indi('pj(arionc mea, locus in margine citatus, exiAc rel'pondeat. Nam de Conßantinoaliunde ton* ftat,de quo paulb poft,ne tibi interim,mi lelùita,mora fit molefia» Nec opus erat in præfatione omnia tradare. Sed modus fit te* nuium ifiarum cauillaiionum,imb facefiant potius. Ver'um hinc 3pparer,paupertatc Si inopia lefuitam,in rebus Si argumenti* bonis contra me, in tota hac cauCa laborarc,qubd minutias iftas adeb fiudiosc lèdetur Si fiolid'e venetur,

Theftdor.lib. i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Porrb vt ad Theodoritum redeam, non equidem ille nihil

cap. t*. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conftantino fcripfit, fed magnis certc laudibus Confiantinum

Audi icfuita quid cuehii, Si Audio pietatis eum longe multis prxfert Pontificibus. Thcodoretusfcrù Sic enim de illo fcribir. Eaudatiisimus igiturRex ConAantinus, pierit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A POS TOLICAS C V RAS fuAipicbat animo iûo. AtPorwi

Pontifices fcmper tifices,non folùm xdificare £cclcfiam,ièd illius etiam fundamen.» fttiiimilct. ta labeiadare conabantur. Nam illius,lt;SC ApoAolicorumdos Bufcbius de vita gmatum principes ( varias texentes calumnias) impulfos in exili* CooA. hb. I* nbsp;nbsp;nbsp;Uquot;’* agebant. Sic idem Imp. ab Eu(êbio,Pr£co fixx Si manentia

Rcligionis vocalifsimus dicitur»

Sed hîc vaidc elaborandum fibinonfiultc fentil amp;iudicat „ Icfuita , Vt oAendat exemplii Imperatorum Si veterum Si recene •gt; tiorum : ad illorum officium non percincre dqud'Cationrm ccrta« •t minum EcclefiaAicorum, fed hoc magiAraïus cllè ApoAolict.

VcriimquodaccidificAribittirolimXerxi,qui cumexercis lum dectes centena mil lia, contra Græciam eduxiflèt; vt profligas lt;0 citu cxctcitu, exiguopoAca vix cuaferit nauigio. Idem Icbus fjco

Jißiitiearunf, fxobukcontlngcc» Nulla enimfirwaliaberprxfidJa^iprauatt» '• tantutnopponiiconruc(udinem,qux in tcdeßa locum habet tni« ■ ninfc» Nequc exemplis, led legibus iudicandum cR, Nec lam ^uid faAumgt; quam-quid rede amp;nbsp;iure fadum quid ßeri debca at, videndum. Turpis enim cR oratio, inquit DemoRhcncs, di« lt;ere,fic fadum eR : vcl, nunquam fic fadum eR. Cum Itmper pot ior probationis pars fit, non conluctudo , f adum,vel exem« plum: led rcdaratio,lcx,amp; mandata Dei»

Vt igitur de re ipfa nonnihil dicamd'unt Concilia non Papf, non Epircopotum,aut vnius tantum alicuius certi ordinis vel {lariisludicia: fedtotius Ecclefixcomitia,ad quam ChriRus vult locperiinere iudicium ,cum dicit : Die Ecclefiæ,qiiodlecunduni Matth.it« iftoi,(undamentum eftConciliorum.C'arterum Epilcopi foli,non funt ChriRi Ecclcfia , cum alq quoque ad cam pertineant ordines, t^on quidem illi monaRici, (cd alt) boni, pi),dodi, ac rerum Ipi« ritualium periti. Sic idem dum prxeipit cauere pfeudoprophc'ibid. tas,non cumfolis ApoRolis^fedetiamcum tuibisloqukur, Ca» uerc autem pfeudoprophetas ^fine iudicio ex Sacra fcriptuia petito nemo poterit.

Sic ApoRoIuscumiudiciadodrinz ordinaret,conRituit,vt i.Cor. 14. Iidicentibus Prophetis, fedentifuerit teucla(um,taceat prior, amp;nbsp;huic quoque dicendi dec locum» Item caetert dtjudicent» Quive* tb funt fedenus Qui Rint eztf ci, quibus hîc dijudicandi c S. feri« ptura,per Paulum conceditur potcRas C.Nonne Auditores^quos uaicos vocatisf Item Spiritum noliie extinguere ,.propheiias nolite fpernerc,omnia auicm ptobate,amp; quod bonum lt;R ,tcnete. i.ThciT t»

Et alius : Charirsimi,nolitc omni fpiritui credcre,fed probate

Spiritus, fi ex Deo fint ,quia multi pfeudoprophetx exierunt in 1 lohan.4gt; naundum»

Hze non foils Epifcopls (cribunt Apolloli, fed ton's Eccle» dcuuiz» 1118,ad (^uashoc iudicium pertinere volunt» Cert e in lege,Demi« nus vnacum fummo facerdotetludicemconfiituit contioueifia' rumcognitorem,idq'uccx VB G£,cuiusliber,ilgt;iidebinmanus, ininauguratione,traditiir,vt inde cognofcerc discat Dominum.

SicHelias infuo Concilie,quodinter ipfum amp;nbsp;Baalitasees t.Kcg »gt; lcbrabatur,ludices populum Ifracl conftituit,illos appellat» Hic non modo decifiuam habet vocem , fed definitiuam quoque fert fen:(ntiam,diccns:Dominus ipfeeft Deus,Dominusiplceft Deus.

Hunc ad modum Concilias Apofiolorum inrerfuerurt Laici *' quoqucjöc tota Ecclcfia piOiumHietofolymis^quod maniicR'capi

l i paid

itfenjîonit

AAf«*8îcat Si Chryfbfiomus tcQatur de ApoftoH«, quo* CMMu.hQPTij, ij, i^Jq pjppj fubditos fux fcntcntiæ (ocios acccperunt, amp;nbsp;cum (ê* pcenij jnquk, elegerunt, prius populo confîliumcommunicarunc*

Similiter Si A Aorum i ƒ» T une placuit ApoftoUs amp;i Senior nbus,cum omni Ëcclena. Hîc ùm Laici dicum p b A c B T, quam hoc fcculo Ëpiléopi Piacentini«

Ambr.idf.aJTi- Sicut 5i Ambrofiin dicit : Et poftea Ecclefia SENIORES agt;at«S. ab initio, habuit,quorum fine confîlio nihil agebatur in Ecckfia.Ne quis vlt;« rà arbitretur ilium verba faccrede Presbyterorumordine^qui eti« am num fîc vocatur, conquerent addit : Quod qua negligentia ebColeueritj neicto : nifi forte D o c T o R v M dendia aut magif

-“O’ SVPBRBI A, dumfolivokjntaliquid videri. Vnd€amp;,quod Aduerfarius quoque concederecogitur, idem Ambrofius liberum lt;uique relinquit iudicium,de^de amp;nbsp;religione, Vbi lefuita glof« lt;am addit,Vf quod negate non poteftjtamen mitiget: dicens,Lo* ' qui Ambroßum de priuato cuiugque iudicio,non publico* Ace cipiamus igitur quod dat,non volens, fed vi verborum adaAus» Quod fi ergo priuatimpotcft quiuisiudicarc , ( vt concedit lefui* ta) quidimpedit, quo minus amp;nbsp;publiée c*

After, tt. Similiter cum Si quartum infiitueretur Apoftolorum Cotia cilium, dick Apofioius lacobus Paido, coIlcAis Senioribus om* oibug: Vtiqucoportet CONVBNIRB MVbTiTVDiNEM* Non fufficiunt Apoftolo laeobo Presbyteri: multkudinem quo« que vult conuenite, Si illis praefentibus Si conferentibu$,contro« uerfiam fognörce/e Ä decidere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

HaAenùs brèuiterprobatumeft,non modbSacroranAac feri* eturæ teftimonqs amp;nbsp;arguraentis, verû etiamexemplis Veteris Si Noui Teftamenti, non modbfacerdotes, Epifeopos, amp;nbsp;Apofio* |os,Concllrjs iacris interfuifië, amp;nbsp;iudicare debuifle decontroueiiîis gt;nbsp;religionis; fedetiam Laicos.

Qiiare fraudi nobis,noftrçqüecaufae eflénon debebat,etiam' fi nuila ex hifioria Ëcclefiafiica, exempla huius rei proferre pofiê» mus. In Ecdefia enim,pacc per Confeantinum data. Romani Epi« feopi tanta laborauerunt fuperbia amp;nbsp;ambitionc,perpetub vnic'e ' nbsp;nbsp;■ ■* hoc agentcs,qub foii regnarent,vt njhil reiiquum facerentrfed om

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nia cxdibus, feditionibus, Si bellis compleuerunt ne (acris qui'

dem parcentes locis ,fed fanguinem hoc nomine etiam in templis ipfisjintremendorum myficriorum celebrationc, fuderunt ,t(xas

Hotn.yj. ‘I«”*^^^fe3t«seuerterunt,( vt cum Chryioftomo loquar ) ad ob« (tpendumprimaemBfuMO)» '

^Jirtionum JefuttkarUMt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy

■ Quîdîglfur mirum •; vt ©mnem aquamad fijummcrlendi-'{demdelaew-«urn deriuarcntjfi «iam Imperatorcs ptos,amp; princip«8,muhb ma liolib. j. gisLaicos, quantumuisdoóos,i3c in Sacra (criptura exerciiatos, paulatim remoucrunt i Lïim Pontifices Romani, ne quidem Epi* lcopos parcs ferre potucrinr« Sici.ictiam tus ftium Imperatorb bus, quo ImperatoreSjEpifcopos Romanosconfirmare lolcbant, Vi amp;nbsp;fulmine excommunicationis (Irido , ademerunt. Si cb cp« timos Imperaroresadegertinc, vt ipfi iam vice vcrl'a, ab Epifeo* pis Romanis confirmâtlonem, humiles ad olcula pedum iliorum pTofirati,peterc cogantur. Nec tarnen illi iusfuum quod Oeus lt;is concctsit,non vtendo, lcd per vim,dplos amp;nbsp;fraudes, ipfis adcmptum,?miferunt,vt fit intcmporaltbus..

Sed vt vanitas iebufitae , qui fibi vidttur infuo regno \’erralt; tf,amp; iêrib denobis^quafi iamparta vidoria,triumpharc,appare« at : vidoriara hanc illi imaginatiuam c manibus cripiamus,momi (fratis contrartjs exemplis,vt omnes vide3nt,quam bona fidcom ©ia ilia exempla citauerit. Si qtiantum allegationibus ipfiusfic-lt;tibuendum,quod de me illc dixit*

Ita autem Theodoritus fcribit de Conftantfno, cuîus verba tccitat : Earn ob rem ,ego ( inquit Confiantinus )nunquam ,Vbf Theö3o.Ub.s« frequcntirsimiconuenerunt,abtui« Nonenim inficiasco, quæ res cap- '*■ mihi eft multb fucundüsima , qubd comminister ve* S T B R fui,donee omnia,qiiae ad pacem attinebant, tradata fünf» 8ed vide Icbufaei noftri calliditatem fophifticam* Non ideb,in' quit,adfuit,vtrcligionisquxftione8dccidcrct,h3i-ccnim TEME» »ITas BT STVUTITIA ESSET, fcd Vt dogmata ab Epißs Copis dechratajipTc quoque agnofccret, Si tanquam Chriftisnus fg öi pius princepSjCuis lubditis commendare vellet. Sciebat nrm- ,, que Imperatorum officium efte, patrocinio Si auihoritatc fua caa ucre, ne diftcnftoncs vel tumultus in Conciltjs,propter hxreticc^s ortantur»

Sed heus bone vir , aliter Conant hoc loco, amp;nbsp;aliud voliine { Conftantini verba , qux non ita facile , frigido amp;nbsp;friuolo tuo . commente,cludi pofTunt. De pacèicnim intota Ecclefia,qu3e Arrtj dogmate erat perturbata, fancienda, hoc eft, de confenfu in dodrina ,inquopaxamp; vnitas Ecclefixconfiftit,loquitur Impe« rator. Deinde inquit, tanquam vnus de vobisflcquiturautctn de Epifcopis)adful,amp; addit : COMM1 N 1 S TB R VESTER, fui' Hoc dicit,fe idem egiflc,qucd Epifcopi, Hotvtnautem eft, Vt afletis t fententias definitiuas»

HC

gt;» H'f verb exclarnac lefuita t Abfit vc i}»,quaerunt Epifcopo« lt;nbsp;nbsp;nbsp;» mm (àcerdotum gt;nbsp;(ècundum Det fuauem dirpoiicionetn ,pro«

»f pria , prarfuinant iiii( Imperarores ) fc(c lt;un) graui pcriculo fuo leuiter ingerere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Quafi verb Epifêopi, Imperatores^cum fentcntiasdkere vo* lebanr, cgredt iuHerinCj dicentes ; lam tu, quia non es Epifeopus« cgi edere, tuum non eft intereflè» Temeritas hacc effet, ff:ulritia,dC cum magno ⣠graui tuo periculoconiunAum, prophanut cutn fis,racris te ingerere.

* r k' F hi. A'idiam js igitur Eufêbium Pamphili,qui ctiam verba amp;nbsp;fen JiEpift^fua^^coii ï®fgt;t{amCon(l3ntini,qujrin codetn Concilio dixerac, a Te delcri« cilioHic«no,amp;fi. pta nobis reliquit,qj3c fie habent: Sedamp;ipfeprinius,Deoama« de «d Cæfâri’cnfcj bilis. Imperator nofter, cam rediCsime habere teftatus eft, ÔC fic Palsftiaoc. ctiam fe fapere profcffuseft : lt;3£in hac omnes conientire Si. fub« (cribere: 5£inhisdogmatibusconcordareprzcepic. V NO SO« VVMMODO SCRIPTO, BT INSBRTO, CONSVB« STANTlAUlTATlS VBRBO:Q^iodetiamipiêinterpréta* batur,dicens:quia non fecundum corporeas paCsionis confubffan ciale dicitur, (xc. fed facris quibusdam infallibilibusq'ue rationi* - bus magis intelligendum. Êtfapientifsimusquidem w ptjCsimut Imperaiorjtaphilofopliabatur» Hadenus verba Confiantiniex E^lêbio Pamphili. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 1'

An non haec tibi videtur, Iebiiraee,defînittua fi:ntenna i 64 quod magis eft admiratione dignumtribuit hîc Euièbius Con* Aantino, quod eff prarcipuum in illo toto Coneilio y nempe Hor ino.ifion,quo Arrrj hxrefiseffexcluCi. Sic vimhxc verba, dC fententiam Conffantini lmp. etiam decretum ,'iSClt; fides Nicxnæ Synodifitfcriptum,fiUum Dei HOMOVIION, HOe est* CONSVBSTANTI ACBM BSSB PATRI*

Hine ergo vanitas, ( Si quæ ipfe Confiantino tribuit lt;) ftui* titia 5C temeritas lePuitx huius apparet ; eonuincitur mala fide 9, agerCjdum feribit, Nihil Confiant, de caufis Etdigionis cognouit, a, nihil iudicauit,nihil dcfendit.inqucprjr8imum,ImpcratorcmCon* ftantinum iniurius cflè , qui quod fibi,vt didum eft laudi red'« ducit,virio illi vertat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

An^il. Epift. Qjod verb dicit, Si ex Augufiino probate conatur leftiita« 146.5(4$. Conftantinum, cum Donatiftx cauCam Caeciliani fibi ( fed perpe« »» rara) dqudicandam detuliffênt, non fuifTeaufum Epilcopi caufans agt; iudicare, vel etiam cognolcere: feddifeutiendam amp;nbsp;decidendam »»aliquot Epifeopis Rotnx congregatis, cam tradidifle , quod St fadum fitf

tAJfertlonum lefuttkarum»

faftumfit jprxiïde Melchiade PontiRce Romano* Nonnega* mus hoe initib hAumenê«. Sed bonam Rdem in Icbufso defi* dero, qui hxc (bl'um, qux pro fe facere videbantur gt;nbsp;dchac caufl cx Auguüino citai^omifsisalijsjqux contra fe faciunt«.

Idem enim Augudinus refert/( G tarnen legit^quod non diu bitOjamp; ftudioscdilsimulat, in quo fua focietate nihil indignum facit ) Donatiftas non accquiefcentcs in hoe Epifeoporum iudi* cio,adipfumltnperatorcmprouoca(Ic,vtjpfccaufamhancaudis retÆt ab Æliano Proconfuk Aphricx,amp; a fe dtjudicatam Con-ftantinus ipfe referipto quodam ( tefte Auguftino)ad Probeia* j-h num Æiianilucce(roremtertatur,ac dick. Ælianus prxdcceiTor ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

tuus, merit'o cum de perfedifsimis viris Vicarius perfedum cum hinc per Aphricam noftram , incommoda valetudine cenereturj Hk aperi tu ocu. eisdem partibus fundus, inter extera etiamid ncgocium,velin» los lefuita, quoi uidiam, qux DB CBCILIANO B PISCOPO BT ec* CLESiA CATHOUCA videtur cffe commota, A D BxAc

Men svvm, atqjvb ivssionbm crbdidit

ESSE RBVOCANDAM»

C^ibus addit Auguftinus : Infcro adhuc amp;nbsp;verba Cons AugulHbi J, cap. fiantinijcx literis eins ad alium Vicarium ; vbi fc inter Partes 7 • cognouiiTe, amp;nbsp;innocentem Cxcilianum comperiffe teftatur. Cutn cnim narraflet in his qux fupra loquutus eil, quemadmodum AD IVDJCIVM B-IVS, ( CONSTANTINI ) POST EPISCOPAEIA IVDICI a, partes PRODVCTß FVERINTîïN Cty O PERVIDI ( 1NQ_V1T IMPE« RATOR) CÆCILIANVM. VIRVM omni INNOa CENTiA PRÆDitvM. amp;c. Hadcnus v«rba Augußini.

Quidhîc dices lefuita f tuo certc iudicio ftolido, non ftult'e folum, amp;nbsp;temerc ,fed etiam periculose valde egit Conßantinus, quod Imperator Cecularis, laicushomo jCanCxficclefiafticx co* onitionem, adfcjamp;quidempoftEpircopalialudiciadeuolutam, Sircepit. Et quod longe eft indignius, ab Epiicopo tiim Romau no Melchiadc,cius collegis EpifcopiSjCorumque lententia,ad Im« peratorem prouocatumeft : perindc aeß Cuperius eflitjetiam in caufis Epifeoporum Ecclefiafticis , Imperatoris tribunal amp;nbsp;iudi« lt;ium, quam Epifeoporum, adeoqüe Romani Epifcopi f Solet enim femper abinferiori ÿi minore Indicé, ad fuperiorem pro« uocarit

Neque

fut alto defsnßon^t

Neqtic rcîfcît Conftantinus caufæ liuius amp;nbsp;controiiei fiæ, quagt; ïî ad fe nihil pertinentis^cognitionem Si drjudicationein ad Deos, amp;nbsp;PRÆLATOS ECCLESIASTlCOS , Vt illi de Epiico-pis^qui ab hominibus (ècularibus iudicari non poflênt, cognofce-rent ; fed ad fuum indicium amp;nbsp;examen^Gcuc præfedus ipfius Ælia« ! rus^crediditetiampoft BPISCOPAEIA lyoïCiA eifere* , uocandam*

Hîc exclama lefuita, o facinus indignum, hoc eft fumma ( verba funt lefuitæ ) imis mifeere, (éditio hxc eft in Ecclcfia, Lais cum hominem de per.'onis Ecclefiafticis, poft Romanum Epifeos pum vclle iudicare, Hanc temericacem in Ecclcfia non ferendami perturbari ordinem Hierarchicum, confnndi omnia,ideoqhe fuis mine excommunicationis cohercendum Conftantinum lmp. Ats qui nihil horum Mekhiades Epifeopus Komanus. Quale quid Pau lus 111. contra Carolum V. cum is Nationale tantum Concilia umpromifi(lêt,minatus eft^quafi ab Imperatoribusalienum.Quid Rufinusllb. i.Hift. quodetiam Epifeoporum, muiubfe apud iplùra , tanquam ludi* BcclcGcap.z. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cem^aceufantium, libellos fibi oblatos.exufsitC

Neceft quod tibi blandiaris^tuisuepatrccinium hîc quçrasPræ* latis^lefuica} qu'odcognitionemjquerelarû iftarum a le reieceritdi« cens ; Deus vos conftituic facerdotes, amp;nbsp;poteftatem vobis dédit de nobis iudicandi, amp;nbsp;ideo nos a vobis reÀ'c iudicamur : vos au* lem non poteftis ab hominibus iudicari.Quç noneo dixit aqimo, quod leri'o ita fentiret. Contrarium enim eum fecilfe demonftra* uimus iam» Sed Ironiaquadam vfus: hac decaufa^vt ibidem has betur : qubd priuatas tanfum agerent caufas, negleda principal!, propter quam conuocati erani. Sicut verba habent : Cum diuer» Es ex caulis iner fe,iurgia quaedam ad ipfum detuliilënt, interpella* batur frequenter a iîngiilis ,oHèrebantur libelli, culpae proferebatu (ur : amp;nbsp;magis ad hæc quàm ad id^pro quo ventum fuerat,animos dabant. At ille videns,qubd per huiusmodi iurgia^caufa fummi negottj fruftraretur : amp;nbsp;Arrio parceretur, diem certum ftatuit ,lqua vnusquisque Epifeoporum , fi quid t^uerimoniae habere vider«* lt;pr, de'erret; amp;cum refedilïet, accepit afingulis libellosjamp;c.

Theodorit lib Additaeft amp;nbsp;alia ab ipfomet prjfsimo Impcratore Conftan-I cap ib ' ' tatio. Nonenim,inquit,S3cerdotum exorbitationes vuls ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- go innotefcerc oportet, ne illis offènfi, ad delinquendum reddans

lur aiidaciores. En tibi iterumTheodoritum, lefuita.

Quin Si Epifçopuni fe vocauit , hocqüe nomine fc etiam

altjt

»gt;4JJtftlonum Tefuitkdrum, tlqs practulit Epifcopts* Sic enim de ipfo Eufebius fcribit» Quar EuftbiusTamph}^ rc non inimericb milii videtur hocaliquando ,lauto conuiuio lidc vitaConfta»* cumexciperet Epifcopos , hifcckre dixifle verbis, EpiCcopum tini.lib,4, eriamnum Ce eiTe noCtris auribus» Arqui vos intus, inquit. Epi« icopi, ego verb foris adeb poiTum dki EpiCcopus« Itaquc iübdi« tos haud aliter atque dixerat,inrpicere,ad piecatcni,quantum ipG« usintereratjnftigarc. Imaginumcultum legibusidentidemrepea Iltis abrogare»

Nec lolu n agendi Scdifputandi modurn Epilcopisprærcri' pßtjnempe viindilputationibus rerum diuinarum Ccquantur^quä haberent CandiCsimt Spiritus dodrinam perfcnptam. Euangclici Tbeodork.lib.«»' enim, öi ApoftoliciLibri, nec non antiquorum Prophetarum 'aP*7» Oraculaplane inftruunt nos^nquir/enfunuminis» Proindehos rtiIipontadtCcordia,rumamusex didis diuini Spiritus explication nes qkæftionum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Sed etiarn fupra Concilium fe efle oßendit,dc eoq'ue vult co« Socrates hift. gnofeere amp;nbsp;iudicare. Sic enim fcribit; Vidor ConftantinusMas Eakf lib.i. xitnus Auguftub Epifcopis Tyri congregatis. SuntäSynodo vescap.j4. ftra, neCcio quae tumuliuanter, amp;nbsp;importune iudicata» Videtur ipCa quodammodo veritas perturbulentamquandam, vefirain videlicet lt;JtTx|iotp peruerfa, propter contentionem contra proxi« nium,quam inluperabilem elfe vultis,nonconfidcrantes quæ Deo placeant, Verum diuinae prouidentiae opus erit, etiam huius con-tentionis mala maniiefte dcprelienCa, diCsipare , NOBIS Q_v H PERSPICVVM REDDERE) an ipß in Synodo colledijali* quam gefleritis veritatiscuram,Ö£ de occultis finecuiusquam vel gratia, vel odiojudicaueritis» Oportet itaque vosomnesfefti* nanrer ad meam venire pietatem ,vt quam diligenter cunda gefle* ritis,per vos ipCosdeclaretis» Qiia verb de cauia ad vos ifla icri» benda, vosqüe ad me literishifee vocandos iudicaucrim ,exfe« quentibus intelligetis» Athanafius nihil 'a nobis aliud fieri petqt, quam vt vOS hue veniatis,vt praeCeniibus nobis, neeeßario quae perpeßiis fit,deplorare poCsit. Quoniam igitur hoc mihi ration! conCentaneum, amp;nbsp;temporibus hilce conueniens videtur, prompte ad VOS ifta(cribipraccepi, vtcundi quotquot SynodtmTyrl habitam compleftis, fine mora ad pietatis noftræ cafii a propere« tis; AC RE IPSA Q_V AM SY MCE RE AC RECTE IV« DlCAVBRlTIS OSTENDATIS, IDQ^VE CORAM ME, quemCyncerum elTe Dei minyftrum ,nequc vos (anene-gabiiis» Per meum enim cultum,quem Deoexlnbeo , omn a

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbiqi«

T^futatîo defenßonu

vbîque în pace Punt conftituta , amp;nbsp;ab ipfis barban’s nomen Del fyncerc laudacur, qui hadcnus veritarem ignorauerunt» £t paulb pbft: Vos verb qui Panda Ecdefiæniyft€riapra;tcxere( non enim dixerim cuftodire ) vidcmini, vos,inquamjnihil facitis, nifi quae addiPsidia^SC odia rendunt^Sc vt in Pumina dicam^quae ad humani generis exitium vergunr, Sic^

Habes IcPuica quid feccrit Conßantinus, de quo Paris hade* nus» Pergamusitaquc ad alios quoqucimperatores, 5c primuni Kft ££, 3’iTheodofium» Hie Synodum omnium Hæreiùmcongregari

• * ap 10» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quamvndique euiusuis religionis Epilcopi conucnerunr,

lt;Jcb » -S'« P’ quot;nbsp;quibus Imperator Theodofius indicative quaeuis religio fidei Puae, 3uam habeat definitionemiPcripto declarer» Detcrminata autem ie, cuiusque Religionis EpiPcopi ad aulam vocati conucniunr* Adcrantigitur Nedarius, amp;nbsp;Agelius Homoufionae fidei antifti« res. Arrianae verb Demophilus » Eunomianae ipPe Eunomius, Macedonianæ Eleufius Cyzicenus» Vbi conucniflenti excipit

• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;cos Imperator accepto cuiusque dogmatis Pcripto,ieorfim

Deum impensc orat,vt iè ad eligendum veritatem adiuuet» Dea inde ledo cuiusque dogmatis fcripto, reliqua omnia tanquam fèparatfonemPandaetriadisinducenciareprebenditac rumpit.Soa I'um verbi quod Homoufianam Hdem continebat, laudati amp;nbsp;am* pleditur». Et hinc data eft occafio,vt Nouatiani iterum proPperc agenteSifacultatem habeant conucncus intus in vrbe faciendi. Inu perator cnim conienfîonem corum in hde cum fliis admiratus , lege ftatuit, vt Oratories Puis intrépide vtantur, amp;nbsp;Eccleiiæ illoa rum, ijsdeni quibus altjeiusdem Sdei conPortes, Priuilegij's gaua deanr«

Quae cum obiter inEpißoIa meanuncupatoria attigiilèmgt; lePuita bellus homo, friuolo commentoPuo ita voluit eludere, vt diceret : Nihil minus hate omnia conuincunt i qu'am quod Theo* ßus religionis controuerßaSitanquam Eccleßafticus Iudex decide* ” ritiaut etiam cognouerit î fed id tantum probantiquod tanquam ” ßrenuus amp;nbsp;zelolus Epiicopalium Decretorum exequutorjhaeretw ’»cos,videlicetArrianos, Eunomianos,amp;Macedonianos com* ’» preflëritieorumqüe falfa dogmataiam alias ab EpiPcopis damnats ’» fußulerit, atqucfîc Eccleßae pacem 8C vnitatem reßituerit» Ad ’» quam rem foelicius exequendami quid mirum, fi nonnihil recefles rii,fi diuinam opem imploraueritiamp;c.

Atqui matufefliora Punt verbai amp;nbsp;Penrentia huius locii quam Vt frigida hac cauillationc cuerti poPsintgt; IpPe cnim Imperator

boc

hoc confilio conuocat Epifcopos variaruin hsertrunij quod fpera^ tetjfi tofam confcrrcntj facilius in vnam ói concordent Religio* rem coirent» Sed quia fua fpe fruftrabatur , aliam ineundam iu« dicauit rationemj conlcriptaafingulis peculiarifuæ fidei conieGi fionc j quibus acceptis , fecedic, Deumqüe impense oral» Quatn ob caulam f Numvt Deus ipß tantas vires amp;nbsp;robur cxercitus concédai jquoexequi poffel ea,quæ antea ab Epiicopiseranide« creia^Hseretkosque dcbellarejamp; viac armisexcindcrcT' Hxequi« dem tenicniia eft lebui aeorum^qui femper luos ad aimafolicitantj amp;nbsp;inflammant poicnies adfanguinis effußonenr ,inquo fuabra* chia lauem» Verum aliam ad rem diuinum implorai numen , nempe vt hîc diciiur, ad eligendam veritaiem le vi adiuuei» In leftione porrb fcripiorum dediuerfis, amp;nbsp;vatijs dogmaiibus, fi» militer amp;nbsp;in eledionc ex diuerfis Judicium requiritur acrc,amp; do* rum Spiritus fanfti peculiare, quod donum diferetionis Spiritir* um ab ApoRolo diciiur» In rebus enim tantisjam arduis^dem^ r.Cor. ra« Religioneirijac falutem animae aeternam concernentibus, non luiä eft alienis fidere tantum oculis» Et exequi periculofum ea, quae ab altjs funt décréta, amp;nbsp;non intcllefta» Vnde amp;nbsp;hic idem Impca tator inter parteis iudicauit^alias approbans , alias damnans» Si* cut amp;nbsp;Nouatianis pacem dédit, cosquetjsdem gaudere voluit Pri« üileoqs,quibus Catholici» C^od lort'c fi penes Epifcopos etiain Catholicos fuiffet, non facile concelsiffent. Vidcamus etiaro

3uid Honorius fecerit» IncaufaDonatiftarum amp;nbsp;Catholicoruin

e Ecclefia, iuffu Honorrj, Epifcoporum 5Ó5» nttmero vtriusque partisConcilium encoadum,amp; celebratumChartaginr» Piae^ fedit in hoc iudicio amp;nbsp;Iudex luit, non Epifcopus Romanus, qui caufas transmarinas aliquoties tumad fuamcogniticnemirultfa pertrahere eftconatus : fed Marccllinus,Tribunus ÖCNotarius, Laicus, qui amp;nbsp;cognitor amp;nbsp;Iudex datus eft ab Impcraiore Ho« norio , vt remotis affcäibus, vtramque audirct partem» Hoc Prjefidejöi ludice, D. Auguftinus ipfe quoque Epifcopus,caufam agere Ecclefiæ nec crubuit, nec dttreäauit,vt exciperet contra lu-dicem, amp;nbsp;de foro non competenti : fed eins iudicio fubmittere ft non dubitauit» Hic ergo Laicus homo non modum folum adio« ris in Comitio prxfcripfit r fed proponii ipfe , pattes audit, dat fententias,abfo]uii amp;nbsp;damnat» Qiiodqùe cmniumeft maximum, definitiuam tandem in tota caufa fert fententiam«.

Ada deferipfit Augufiinus,amp;tandem circa finem hæc ponit Angtilhnusjo veiba» EtconiràCognitor,illudpotiusfiagitaret,vtlegerentff®ï”'’^'®‘'“’^’

K } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;haberent.

J^futatio ^efenßonis

fiabcrent,q'jod legi polîëc aduerfus Imperiale, amp;nbsp;Proconfùlare lui diciuin,vt portèt de omnibus pronunciaritquoniam legibus pro« hibeturlemiplenam proferre(ènrentiam. InftarentetiamCathO'' h'cij vr rebus omnibus Cognitori maniieftaiis. Si Donatiftisquid relpondcrent non inuenienribuSjCadem repetencibus ; tandem aiigt;-quandb caufa finiretur, in vlcimo Cognitor dixit ; Si contra nihil cft quod legatis.exirc dignemini, vt pofs« plena de omnibus feri« bi tententia, £t vtril'que exeuntibus, iêntentiam icripüt , quant rurfus intromifsis parribus recitauit , qua complexus elf omnia, quae de prolixa trium dierum adione, potuit recordari. In quia busquædam noneo ofdine,quo geltalùnt, commemorauit, Om« nia tarnen veraciter pofuit , Confvtatos DONATIS' TAS OMNIVM DOCVMENTORVM MANIFESTA* TIONB PRONVNCIANS»

Q£iid tibi lefuita, deHonorio Imperarore ,eiusque tribuno Marcellino in caufa grauitsima, Articulum fidei,De Ecclefia,con* cernente, in Concilio tot Epitcoporum , non vocem tantum ( vc vocant)decifiuam habente, lèd fententiam definitiuam proferente, cot in eum probatitsimis totius Aphricae Ëpifcopisconfentienti« busjvidetur lt;nbsp;ItaneadhuccontraChriftianorum ÔCCatholico« rum Principum conCuetudinem pugnare tibi^ôt temeritas ac ûultb tia eûè videtur : fi pq atque in facris exercitati literis Principes, ad fuum qiloquc officium pertinere , certaminum Ecclefiafticorum drjudicatiÔricmarbitrenturf Conftantinus ergo amp;: Honorius, aut non Cathöttci/Ä ûhrifiiani, fed ftulti amp;nbsp;temerarq, tua fuerc opi« nione Imperatores : aut tu lefuita , ftultus es Si temerarius in hac controuerfia Iudex, qui hoc nominceosaccufasamp;damnas,quod dUi lecerunt, Si rede fîbi laudi duxerunt*

Sed progrcdiamur,ôi ad Martianum Imperatorlt;ro,quem Si fpfumhoc nomine ciusque poftea legem nebisopponit lefuita, qubd cognitionem caufarum Ecclefiafticarum afe ad Epifeopos, amp;nbsp;Magiftratus Apofiolicos reieceritî amp;nbsp;videamus, num Kamp;(pàp TTf ofTSjOTop in Concilio cum fuis fecularfbus ludicibus, qui inter«« Concil Calche- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerit»

don.Aftioaei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Initio autem ordinc recenfentur poll Imperatorem,Officia«

les ipfius, ludices Si præfedi prouinciarum,ac Senatus eius amplif« fimus. Deinde i5c Epilcopiô J O. qui Concil'O interfuerunt. Ad* dirur amp;nbsp;Oratio Imperatoris, qua Patres Synodi eft alloquutus, , gt;nqua caufam, propter quam Synodum conuocauerft, amp;nbsp;vn«

de errores nafeantur exponiti» Auaritia fcilicet, Si \r2ria3te ôi icuitiite hmnanorùtn ingenlorutn, Pofirctno Sc de fuo ftudio addiigt;

^JJèrtionum Itfuitturum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'4«

ôddit Jnquîens : Nos enim adconfirmandam fidcm,non ad ofttn» dendam virtutem^ exemplo In-peraioris ConRanttni adcfie Syno do cogitauimusjamp;c»

Hîc (e contincre lefui'tancquitjfedftatimexclamacHincmM rifeftum euadit, Martianutn non ad religionis dogmata difinitna da, vel etiam travl3nda,interfuifie Sy nodo,fed vt quae décréta fue* runt a Synodo,eaconfirmarei,ntmiiuratahabendo,amp; cætcribfide ïibus(quod Imperatoris officium,ad cuius exequutionempettin« bat) per leges obicruandapraccipiendo. Vnde amp;nbsp;legem cius an« reiftit,dequa paulo pbft rcfpondebimus, Extota autem huius Concili-) Adione manifeftum eft, adeb necefiariam fuiflc Confilia: Aölonei.Sc riorum Imperatoris præfcntiam Epilcopis, vt in co nihiltantis ab initio, viris dignum,nifiilli fui(leni,amp; fua authoritate,fapientia,ac mode-ftia hoc rexiflent,expcditum fuilTeu Turbas enini amp;exclamatio« res Epifeoporum plusquam barbaricas fedauerunt,interloquutio« ribus luis lententias præformarunt, inconuenientia demonftra« runt, ordinem obferuauerunt, propofijerunt,aâiones direxerunt, confilia fubiecerunt, minus ctiam affedibus induKerunt, qu'am ij, qui ex vmbra in tantas tempeftates iadati ,finem denique huic Concilio impoftienint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aûot lt;

Nam cum publiée de fide vellent ftatuerc Epifcopi,nec tarnen quot;nbsp;® pofiënt Symbolum,mutuis impediti clamoribus,confcriberc ( re* fero verba Adionis) Magnificcntilsimi, Sigloriofifsimi ludicer dixerunt'.Suggerentur diuinifsimo amp;nbsp;pqlsimo domino noftro Im peratori clamoresifti. Et per iufsionem gloriofifsimorum ludi* cum, vadens in diuinum palatium Bcronicianus deuotifsimus Secretarius facri Confiftorij, amp;nbsp;poft paululum rediens, ifta fand« Synodo interloquutus eft ; Præcepit diuinifsimus ikpfilsimus dominus Imp. nofter ,ficutplacuit magnificentil'simis amp;nbsp;glorio« fifsimis ludicibus, fex reuerendifsimos Epifeopos ab Oriental* regtone. Si tres ab lllyricOjpraefentibus ctiam Anatolio, amp;Rcue« • rendilsimis Romanis, amp;nbsp;conuenientibusin oratorio fandy Mar-*yris,defide redc,amp; irreptaehenfibiliterconftituatur,quibus onw res conrcntiant,amp;nihil dubiumrclinquatur, Sicnim vobishoc ronplacct,finguli fidemfiiam per Metropolitam,maniteft3mcona ftituant ,vt nulla fimilitcr dubietas, autdifeordia relinquatur. Si autem neque hoc veftra velit fanditaSjCOgnolcitCjquia in partibuj Occidentalibus fieri habet Synodus,eb quod rcligiofitas vefirahic roluit de vera amp;nbsp;otthodoxa fide indubitantcr definire, Sequuntur denuo acclamaticncs ihcatricse Epifeoporum*

tAagniS*

T^fuutio defenßon»

MigniRcentirsimi verb 5C gloriofifsimi ludi'ces dixerunf, Diofcorus dicebac, Quod exduab;is naturis eftjfufcipio.Sandil’sl mus aucem Archiepil'copus Leo duasnaturas dicit eifc in ChriRa vnitas inconfuscj'nconuerribilicer^amp;tndiuißbiliterin vno vnilt; genico filio, faluatore noftro. Q^iem autem iequimini? fandifsi» raum Leonern^ auc Diofeorum ; ReuerendiCsimi fiptCcopi dama* uerunt : vt Leo, ficcredimus, qui concradicunt, Eutychianiftae func, Leo reftc expoCuir» Magnificentifsimi, gloriofifsimi Judices dixeruncErgbaddite defini(ioni,fecundum iudicium fandif-(imi Parris noftri Leonis,duas eile nacuras vnicas in Chrifio inlt; coiiuertibiiirer ,infeparabilitcr, amp;nbsp;inconfusc«Ec rogaci ab omnibus gloriofifsimi ludices inrraueriät in orarorio fanAiir» marry ris Euphemiç vn'i cum Anatolio reuerendo ArchicpilcpoGonftano tinopolitano,amp;c. Et poftquam rradaueruntdc fanda fidc,lt;5i exi-«runt, amp;fedcrunt omnes , MagniScentiisimiamp;gloriofifsimi Indices dixerunt : Dignetur fanfta Synodus fidem continens cum taciturnitatc audirc,qu3C décréta funt in praefentia noftra h congre« garis fandiftimis Patribus, quiamp;definitionemintcrprerati funt«. Hadenus verba ex ƒ» Adionc Concilij Chalcedon, ricitauimus» Apparet autem ex his,nonfoiümfeailares ludicesformam Adio num præfcripfilîc, qua omnia rite, amp;nbsp;ordinc in Concilio peragem da eflentrfed iententias quoque non modb rogafie, verum etiam di xifle, amp;nbsp;vn'a cum Epifeopis definrifie. Imo iententiam adeoqtie verba jpforum ( qux quidem, verum eft, ex Leonis fcriptis funt mutuati ) definitionis, de duabus naturis in Chrifto , Symbolo diferfc addita efie, Rogantur ludices vt ingrediantur oratorium« amp;nbsp;interfint definirioni, quod ôc fadum eft,

Atqui lefuitae hos cxcludunt'atradationc rerum Ecclcfiafii-carum, qubdadfolos f^agiftratus Apoftolicos harepertineant« Procul o procul efie prophani. Et cauillis ac fophiftica fua prae« ftigiator XvCtvTHç Icliiita cludere omnia fuo more conabitur»

AAioneS. ideo addendum cenfui ex eiusdem Concilij Adis,quodlong’e Jefuitx videbiturindignius , Nonfolum Imperatoremcum fuis fecularibus ludicibus Synodo adfuific, ac praefuiiTeetiam ♦ verum amp;nbsp;Reginam Auguftam Pulcheriam prae'entem fuifle inConcilio« Sic enim ibidem habetur» Conucniente in fandifsima Ecclefia , fandac amp;nbsp;bonae Vidricis Martyris Euphemiae,Sanda amp;nbsp;vniuer-faliSynodo,amp;c.Adueniensin eadem fandifsima Ecclefia diuinif-fimus, ÂpiiCsimus Dominus nofter Marcianus,perpetuus Augu-fius Tub dieamp;ndifsimorumMartyrum fandi CaJlinici« Si Euphe« raise»

•nte » Pr«(ènte ex diuino zelo, amp;nbsp;fcniore fidti etiatn pqfsima 9t Chriftianii'bima regina Augufta Pulcheria, vna cum magniS-ccnciCiimis amp;nbsp;glorioGl'simis ludkibus. Rem indignam* Mirum «ftjtemplumtum noncorruiflc, auccert'cprofanari Concilium fanâifsimonimEpilcoporum,intcriientu mulieris^eß iudicatum, ab omniqüe aäione ceiTatum Mirum qubd non arrepto mox ignijincenfaflamma, locus amp;nbsp;vcftigia pedum pollutaafoemina, funtexpurgata.Hoc enim faccre coniueuerunt caftifsimi fanduM Monachi« Venun liicaConcilio zclus,amp; feruorfideipronuncia« tur.

Et quid mirum hoc c’en fexus fœmineus paniceps fit amp;nbsp;coheres i.Pet. j. gratix amp;nbsp;vitxjneque hoc folumjVerum ctiam Apoftolorum i'an» Aüora« äiCsimorum Conciltjsquoc^ intcrruinèkgantur.Ëcquod amplius cftjdux muliercs, anus Elizabeth,amp; mater Domini, conuentum amp;nbsp;Concilium fumum,cuiufmodihicïbl nullum vnquam con{(XM xit ,de rebus longe maximis, exhibito nempe Mefsia, iamque in Viero Virginis de Spiritu fando concepto, fidciqiie folius gratuita Luc. ». iufiificatione,lt;Sk. tradantes,celebrauerunt,amp; decreuerunt»

Quid ergo impedit, calumniabitur lefuita, quo minus non folâ Impcratorcs,amp; l_,aici, (cd amp;nbsp;mulieres iam,amp; vetulx, negledis E-pi(copis,amp; Prxlatis Ecclcfiafiicis, quiMagirtratusfunt ApofioU* ci,ConciIia célèbrent,ficut amp;dc Religionedifputantf

Atquihxc,nonhocame{cribunturconfilio, qubd mulieres ad publicam negotiorum fidei tradationcm adhibendas. efiè iudicein ego tiedquid (adum fit recen(co,0t vi vel l«nc appareat,quantum non mores tantum Epilcoporum nofiri temporis/aprimorum il-lorum fintmutati : verum etiam tota Conciliorum ratio,quae hadenus fupcrioribus aliquot feculis funt celebrata , à primiiiuae Ecclefixamp; PatrumConciltjs diferepet, Cura tarnen femperglori# entur ifti,fe probatorum Conciliorum Conftitutionibus inhçrere, amp;nbsp;veftigia fAaiorum amp;nbsp;prxdeceflbrum fuorum fequi. Nifi forte N iexnum amp;nbsp;Chalccdonenfe eis probata non vidcantur, fed pro* fana,propter peribnas profanas,Impcratores,Reginam,amp; ludices feculares,qui prxiuerunt,

Poftrcmo,ex Adis huius Concilq,amp; hoc manifefic probaripo* ChaleeJoneftfc teft,fecularcsdc Epifcoporumcaufis,quasipfi inter (è habcnt,rede Concilium iudicarc pofTe, Ita enim illic habetur : COnuenientibus in Ecclefia Aâtone.»« gloriofiisimis ludicibus, amp;nbsp;fando amp;nbsp;vniuerfali Concilio, per fan-dionem (erenifsimi amp;nbsp;prjfsimi Domini nofiri in ChalcedonenfiS ctuitatc congregate nbsp;nbsp;r^dentibus cundis ante cancellos altaris,

C glorio«

T^efuMtoJefetißonH

glorioßCsimt ludkes dixeruntjDiuinifsimusamp;pijfsi'musdom{nut lmperator,rogatus à MaximOjamp; Iuuenalc,fandifsimi8 Epilcopis, præcepit NOS AGNOSCBRB demotis inter cos capitulis«.

Ibid, JLAioce, lu' Idem multb euidentius ex fequcntibuspaiet« Cum enim Bafsia* nus amp;nbsp;Stephanus de fipifcopatu Ephefiorum dimicarent ,alterult; trumaccuiantibuS} (ibiqiie eum vendicantibus, Baisiano aStcM phanoper virndeiedo^res ad concilium eft delata,coramquocau' fa diiceptabatur« T andern verb prolixe caufa examinaca, glorio* fifsimi ludicesdixerunt: Omnibus examiriatis deBafsianOjamp; Stet phano rcuerendisjtelcdis etiam Canonibus, dicat fanda Synodus» de Epifcopatu Ephefio^quid ei videturt'Rcuerendi Epiicopi clama uerunt; luftitiaBaisianurn vocar/egulæ valeant, Hxcfcntcntia fuit Concilq,

Sed quid ludices illi (eculares ia cauCs Eccleliaftica i Gloriofifsi« mi ludices dixerunt : Nobis quidem vidctur^neqtieBafsianum rC' Contentiones de uerendum^dignum cxifterc,vt fit Ephefiorum ciuitatis Epiftopus, EpifcopatuA quoniam ex inuafione violenta Epifcopatum fibimet vend»cau«î ■ulx artes, nbsp;nbsp;nbsp;neque Stephanum reuerendum Epirccfpum^qui per coniurationeSj

amp; tales adinuentiones Epifccrpaium fibimet acquifiuit, luftum vC' rb eflcjVteligatur alterjC^uiamp;fidem intègre fciat,i5c vitanoftatur ornatuSjVt cHe pofsit Epiftopus, Totum autem Concilio fando reiinquimus , cjuatenus (ententia, quae in hac caufa fuerit vifa, de« promat: SandaSynodusclamauit, Hæc ivsta senten, TIA EST, HocDei iudiciumeft , Chriftusiudicauit caufanïi« DEVS PBR VOS IVDICAT, Haeclententiachrtftieft.Cano,. ties amp;nbsp;leges vos cuftoditis, Multos annos iudicibus. Multos an» nos concilio, Hadenus verba concilij»

Rem didu miram, Abfe^uerat concilium ftia (ententia Bafsia* num, eiqlie Epiicopatum adiudicauerat, amp;nbsp;confirmauerat;amp; ecce ludices ifti feculares ab illius fententia reccdunc , amp;. plane contrari' urn decernunt, abdicantes Bafsianum Epiicopatu amp;nbsp;alium eligeil dum pronunciant. Quae ludicum iententia in caufa Ecclefiaftica* de Epifcopatu Ephefiorum, tantum abeft,vt concilio improbetur, vt non modb iuftam, fed Dei iudicium eflê teftentur, per hos Dlt;* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urn, imb chriftum ipftim, cauamp;m iudicafiè,Patres concili) excla'

ment,

Qiibd fi lefiiita huicinterfuifièt Concilio, prohrndfgnum fad-nus jipiècxclamaflèt : ergbneoues Paftores pafeent lt;; Aiiresqu^ fiint,oculos regent s’ Sic cnim poftea loquitur. Longe verb alitet Patres ifti 6 î ©♦ in concilio chalcedonenfi fentiunt amp;nbsp;loquuntur« “ ' nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habes

^ÂffèrtvMum ïifuttturuiHt

Habes îefuita Martianum Imperatorem, babes ludtcesfecula* ixs,amp; in fidei dubijs atque ambiguis caußs, amp;nbsp;in Eccleßaßicis Epi* fcoporum negôtqs, kncentias deßnitiuas in primitiua Eccleßa, vna cum Epifccpis dixißc, corumquc fußragia, ßuc,vc loquunturgt; voces decißuas, a Concilio rcceptas, adprobatas, ÔC Symbolis infercas. Ec quod amplius eß, fcculares,a iententia Patrum in eau« fa Ecclefiaftica rccefsiUe, contrariamqhe illorum ab bis approba* tam, atquc Cbrifto ipfi adfcriptam*.

In quam fententiam ÔC Chryfoftomus: Vnde audi, inquk, amp;nbsp;de Chryfôft.m t.ad Apoßolis ,quomodo fæpe fubditos fenuntiae fuæ (ccics accepe- Codnth, bom, iS-runt, Etenim cum 7,elegerunt,prius populo conßlium communû caTunt:amp; quando Petrus Maubiam^ degit prxientibus omnibus (une amp;nbsp;viris, amp;nbsp;mulieribus ,amp;c»

Veniamus ôi ad lufiinianum lmp, quem itidem leCuita ne» *« gat cognouiflè caufas reHgionis,imb videri^quit, nec fuifle in ** conßantinopolitana fecundaSynodo,nee in ca Legatum habuifle, «« fedlati ab eo Concilio decrert,fefe taniû exequutorem declarauic* “

Quid dkis lefuitat’ lußinianum non cognouiflè eaufas Reli« Aftione*. gionis in concilio lt;nbsp;Atqui plane coutrariutn Aâa loquuntur« Cumenim propemodum omnia cflènt per Patres Conciltj difpu* (ata, monencur per Præfidcm ,non Romani Pontificis Legatos, , fed Mennam Patriarcham amp;nbsp;Archiepifeopum Conflanfiinopolit» de rent(nciadetinitiua,nc quid in illaconcludatur, donee prius exn« nia ad Imperatoremreßrantur»

Sed prxßat audire verba ipfa Prxfidis, qux ad Patres Concilq Kotabcaî» fecit} Putamu8,inquit, charitaicm vefiram non ignorare volun» tatem amp;nbsp;zclum pq Imperatoris noßri ( lußiniani ) quem habet ad orthodoxam fidem noßram ; B T nihileorvm, Q.V Æ

IN SANCTISSIMA EGCVBSIA M O V E NT VR , CON« VENIT FIERI PRäTEROPINIONEM ET IVSSVW IPSIV s» Rogamus itaqueveßram charitatem, inpraefentiarum quießere,vt nos 'tempus accipiamus.,adducere ad pias fuas autes, lt;a quae a tKibis exclamata iuerc»

Ex his Omnibus amp;nbsp;fingulis Veteris amp;Noui Tcßamenti, atque Eccleßx primitiux,primorumq'ue Conciliorum Vniuerfalium ar« gumcntis,exempli8,öi teßiraonqs,manifeflum euadit. Non (blo* Pontifices,amp; SacerdotcSjfed etiam Magißratus,IudiccSjReglt;s,lm» Eeratores pios ÔC. ludices fcculares, non modo concilijs adkiiffe vt

Ixequutores, fed etiam,vtvnaeum illis controuerfias Religionis cognofcercntjdeterminarcncjatcÿ deflnirent^ Id'q; contra Icfuitam,

L Î qui

^fuUtlodtfenßonM »

qui hoe negat, ac Pontificios omnes, qui aliquot iêculonifn prat« fcriptione vtuntur,quibus male perfuaii ptj,cuiuscunque conditio* nis cordati^ Sgt;C dodi viri, a cognitione caufarum Ecckflafticaruni cognitione funt exclufi, contra ius diuinum, Si exemplum omnw urn, donee Antichriüus regnare Si tyrannidem excrcere in £cclc0 (lam fill} Dei ccepit«.

Quod tarnen ipfum , multi intellexere dodi viri,amp; alfas Pon* i tificiæReligioniaddidûSicutin ConcilioBafilienfiPrçiêSjLu* j ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cardinalis Arelatenfis in publico confeiTudocuit, Pref*

us z'di^s^com gt;nbsp;quoqiic amp;nbsp;Diaconos admittendos ad dicendum inCona ment, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic enim eius habent verba • Negt;

Concilii Baïil, 9^^ Concilio dignitas Patrum □ fed ratio fpedanda eft, nee alia lib.i. ’ quid eft , quod in iingulis rebus fpedarimagisquam veritatem conueniat* Nee ego cuiusuis Epiieopi mendacium, quamuis di' (ifsimi, veritati præponam pauperis Presbyteri» Nee dedigna« ri Epiftopus debet, ft aliquando ignarus, amp;nbsp;rudis, (èquacem non habeat multitudinem» £t ft vox inopis Sacerdotis, dodi tarnen acuti, fuæ prxponitur» Habitat namqueiæpius in fordido palgt; liolo^quam in pidis veftibus, fapientia* Nee vos rogOjEpiico« pi,inferiores contemnite» Primus enim qui pro Chrifto obijt, quique viam altjs ad martyrium aperuit, non Epifcopus , fed Les uita tantum fuit»

Quod verb Ludouicus Romanus, Si ipfê Panormitanus, ad* firuunt de vocibus Epifcoporum,id nefeio vnde habeant,neque id vfquamfolutuminuenio: ipfi ficubi repererunt, me vt commos néant obfecro* Atqui vt veterum Conciliorum referamus exems pla, in omnibus illis interiuifte minores cum Epifeopis inuenie« mus*

Et lieet Ludouicus Apoftolorum exempla nobis interdixeriG «go illorura potifsim'e in Adibus fifto» Quid enim cft, quod magisfequinos deceac,quart! Eccleftae primitiuæ dodrinam at* que confuetudinem i Dicitur ergb in Adibus Apoftolorum*i ƒ» Vifum eft Spiritui fando amp;nbsp;nobis:quod verbum N o B i s,ad eo« quippe refertur, qui fuerant antea nominati, Apoftolos amp;nbsp;Senio* res» Nobis ergo Apoftolis fcilicet^di fenioribus.Neque hoc verbum , v IS V M eft, confultationem illic, fed decifionem ftgnifîcat* Vnde apparet alios quam Epifeopos^habuidê vocem decide»* rem» Alibi quoqueineisdem Adibus, cum eflênt Apoftoli ma* gnum aliquid tradaturi, nequaquam aufifuni per fc definite, fed vocaucrunc duodecimo multitudinem»

Dicil

ItfuUtcarutn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44,

Dick autemLudouicus,non patere illis^quod ApoRoH ex ne-

cefskate vocaiïent alios. Ategoadeuindico; vndetufeis^quia

non ex necefsitatc vocarunt t* Sed cum vtrunque incertum fit, ni»

hil prohibée itnitari Apofiolos. Quia cum omnia ad nofiratn

dodrinam fetipta fint : apparet voluiflè Apofiolos nobis exem«

plum dare, vt in rebus arduis inferiores admitteremus. Ideoquc

inConcilijs pofiea celebratis reperimus interfuifie Presbyteros*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atque inConcilioNicæno,quod eft omniumfamofirsimum. A*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ihanafius tunc tantummodb Presbyter fuit,ipièq'ue fere folus ar«

gumentationes difiurbauit Arrianorumdueruntamp;alijPresbyteri.

Bt CÛ fcribitur de trecentis amp;nbsp;duodeuiginti Epifeopis : non tarnen

negatur de in(erioribus,quos ideo puto obmiffos,qubd effent pene

innumerabiles, fitquc, vt fciiis, denominaiio plaerunque à magia

dignis.

Pofiea prolixe probat, plurimis addudis exemplis, non Pres«

by teros tantum, Concilijs veteribus interfuiffe, amp;nbsp;iudicarc atque

definite poffe (hxc enim verba quotç funt ibidem Cardinalis)fed etiam Diaconos, ÔC addit. VTCVNQ.VB BST, OPVS

Dei hac vice fvisse avtymo, vt inferio* RES A D DICIDENDVM R ECI PE RE NT V R ♦ Reue« lauit enim nunc paruulis Dominus, quæ fapientibus abfeon-dit. Et horum inferiorum zelum, confiantiam, reditudinem,mj^ gnanimitatem videtis. VbinuncConcilium, fi foliEpifcopi, loliqüe Cardinales vocem habuiffent ? vbi nunc Conciliorum auihoritasC vbi fides Catholica C vbi décréta lt;nbsp;vbi refotmatioj iKmpe omnia libidini Eugenii( Pontifex is erat turn Romanus ) ac temeritati iam diu commifia fuifientjamp;c. Hadenus illc.

Cum igitur pofieafoli Epifeopi amp;nbsp;Cardinales Romano Ponti» ficiiuramento obligati, in Concilqs fuerint, amp;nbsp;nemini altj pio li» bertas dicendi fit in Concilio permifra,aut vna decidendi potefiasj snirum videti nemini debet, quod nullum verum ,libcrum,Chii« fiianum ac legitimum amplius Concilium, nulla reformatio, niR inchartis amp;nbsp;papyro defcripta, nulla fides Catholica apud illosjqui multum, fed irufirade ea gloriantur, habcantur in Ecclefia Ro» mana.

Quod autem hadenusdiximus Sc probauimus, ex fide dignis hiftorijs,nouum noneft,fed vetuftifsimum firiffe morem,Hiftoria nos docet Ecclefiafiica. Sic enim Alexander Epifeopus Hieros folymitanus Demetrio Epifeopo Alcxandrino fcribit î Qiiod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Meelef,

autetn addidifii in his tuis, quia nunquam audiium, vcl ali(^uando ntjo’çjp ’

itftnficnit faÂumRtjVtpræfcntibus Epilcopis,Laid difputcnGNcïcfo quam Obcaufam TAM APBRTVM MENDA CI VM aflèrcrcvo* beds» CumconCuetudo hxc fic,vtficubj inueniantur,qui polTunt fratresinftruerc in Ecclefia, amp;nbsp;confolaripopuluoi^ad craAanduni fèmper a fandis Epifcopis InuiKntur» Cuius rei exempla recia tat,

Qnæ etfi non de lênientqs definitiuis in Concilijs dicantur; ta« tnen hinc apparet, Laicos non ab omni ßudio,cura öi tradauonc rcrum facrarumexcludendos,

Haec tantum exempli caiifa in medium producere vifiim eft, vt omnesintelligant,qu'am vera(int,qux aduerfariut tanquam abfur da negauit,nempe ad Laicos quoque ,hoceft,ad Ecclenam, eiust^ ordines^dC membra^hosqUequi idoneiiltnt,ioftrudi cognition« ßacrarum literarum eximia^dexteritate iudicq,amp; alijs donis diuini* cusornati ,pertinere cognitionera controueriiarum Eccleßaßica' rum , amp;nbsp;hos ctfam in concilqs adhibendos vc amp;nbsp;ipß dicant fen« centias deßnitiuas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Qiiod verb airj harum rcrum cognitioncm, ad fe pcrtinere nelt; gauenint( in quam lententiam aduerfarius exempla quxdam re« citât ) id male informât! fecerunt. Aliter cnim Ælianus fibi fact* «ndum credidit, vt Conftantinus, teßc Auguflino,fcripfit,amp;ipft quoque fecit^etiam poft Epifcopalta iudicia,

Denique hoc ipfum quod nos fentimus amp;nbsp;dicimus de Laicis eti« amaddicendasfententiasin concilrjs admittendisgt;Pontificij prx* cipui ftjperioribus feculisftnreruntjamp; fcriplerunt*

Panor.Inc.’figai- Panormitanut; Inconcernentibusßdcm,etiam didumvniuK ficaftiexträde priuati,efle præferendum dido Papxjfi’ilie moucretur melioribu« Eka, rationibus Veteris öi Noui Teftamenti,quhm Papa,

Gerfon part. i. de Gcrfon : Prima veritas ftaret, qubd aliquis fimplex non awho* examinatione do- ri fatus elTet tarn excellenter, in Sacris literis eruditu8,qubd pluseamp; driaaruiQ, fet credendum in caufa dodrinali fux aftertioni,quam Papx decla« ration!, Conftat cnim plus efle credendum Euangelio^quäm Pa* px. S! doceat igitur talis eruditus, veritatem aliquam in Euangelio continerijvb! öc Papa nefciret,vel vitro erratet : patet,cuius prx« ferendum fit iudicium.

Et mox ; Talls eruditus deberet In cafu, ß, amp;nbsp;dura celebrarctur generale conc!l!um,cui amp;nbsp;ipfc prxfens eßet,ili! fe opponere,fi fen* ciret maiorem partem ad oppoßtum Euangelij, malitia vel igno« rantia declinare,

lt;^id tibi de hisjebuf«c,vid«ur lt;nbsp;Nurn hi Lucherani funt It - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

iAßertionum Itfuiticaruiii»

Vtl Hæretki, cum TubingenR fentientes Sc. loquentes lt;

Scd vrgere nos fibi videiurIcTuita, propria noftra Auguftana Confefsione, cui nos hoc modo rcfiftcie dkit, aut ab lt;a grauitet lt;onfutari,amp; redargui, dum illa ita hab«:

Et pfxfiantifsimt Imperatores, Conftantinus flcTheodofiu«*« etiam in rebus non valdc obCcuriSjöt dogmatibus abfurdis, tarnen *« fine Synodo nihil conftituere voluerunt, vtEcclefiæ Itbertatem lt;« iniudicijsdogmatum confcruarent* EthoneftifsimumeftjCxfari, lt;« illorum optimorum Principum cxemplumimitari« Doloseigh « lur monec Ärchiducem Carolum T ubingenfis. Sic*

Refpondeo : Nec refiftitnus his, nec ab eis rcdarguimur. Hoc cnimdkit Auguftana confefsio, amp;nbsp;non aliud ; ludiciadogmatunn ron ad vnum tantum ordincm, aut vitae genus : fed ad Ecckiiam VcrampertinerejöC hanceilibertatcmrelinquendatn. Hocipfutn nos quoquc amp;nbsp;non aliud, volumusamp; agimus» Pontificq verb hoc minime concédant, dumadfolum fuiimPontificem Roma« num eius coniuratos Epifcoposhanepoteftatem, adempta Ec* clefiae libertate,transferuntgt; Epifcopi enim nequaquam funt Ec* clefia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Nondifputo iam controuerfiam, quae alias inter nos agitatur» Vtra pars verafit ChriftiEcclefia in terris: fed hoc dicOjEpikopo» «iam verosjfolos non elfe Ecclefiam Chrifti-.fed fi verijptj.ac boni fint,roiniftros, non dominos, membra eflè Ecclefiac, amp;nbsp;inter prac« cipua numerandos : verum non elle ipfos folos Ecclefiam Del»

Ecclefia enim Chrifti in terris, non vno tantum ordine homi* num,aut vitae genere conftar,fed pluribus. Ad cam namqùe eti» s«n Re»es, Principes, Magiftratus, pi), SC altjdolt;fli,agt;:quc in Sacra feriptura exercitati viri, Laid quoque, qui vt fupra ex D, Paulo probatum eft,etiam,vt ad Ecclefiam, ita ad iudicia de rebus Eccle* fiafticis,pertinent» Non qubdad iudicium Sc Synodum admit* tendos cenfeamus omncs,OC fingulo8,vt calumniatur lefuita, fed certos deleAos, Stquidonis ad hoc idoneisaDeo funtinfiru* fti 54 ornati. Altj enim datur diferetio Spiriiuumjöic: Et pukheri timum eftjfpedaculum Deo, Angelis Si hominibus gratum,quana do hoc modocongregantur Principes populi ,cum populo Dei Abraham, apud illos chim qui funt feuta terræ, Deus vehementer cleuatur • In conuenwndo populos in vnutn,54 Reges, vt fer: niant Domino»

äefenßontt

»» Q_iodcnîtn lefuitaitcrum nobis opponft Augußan« conPeA gt;, fionisverba,ex art.vlu (ecundum Euangelium,reu vcloquunrur, de jure diuino,nulla iurisdidio competic Epifcopis, vt Eptfcopis* », niß rcmitterc peecata, item cognokere dodrinam, 8c dodrinam », ab E'iangeliodißentientem rerjcere,. Hk neceflarióó£ deiuredi« », uinodebent eis Ecclefiæ prxßareobedientiam«

Hk certenoftri, adcononexcluferunt alios ordines Eecleßx x cognitione SC dtjudkatione dodrinarum, vt hanc ipfam ConfeG* fionemjin qua hxckriplerunt,imperarori Carolo V» atq; Impertj totiu$ordinibus,exhibere non dubitarinc, Non quod vnu5amp; fo-lus lmperator,fed Icgitimo iudicio cum altis,in pia ÔC légitima Sy nodo cognokeret: (ed docenr,quod nam verum fit Epiicoporu in Ecclefia officium.Non vt ticuloienus tant'um fint Epikopi, acpo* t-Timoth.i. litki interimgubernaioreSjCiuiliafolumtradantes: fed armami. « Corinth lo. litixfpiritualia. ‘Inledione Sacrae icripturxkexerceant,dikant i-Timoth J. Biblia; doceantdeindefideiiùxcommifiospopulos,redefecan* tes verbum Dei ; puri fint Si fynceri in Religione: vtantur clauû , bus regnicaelorum,nonad exhauriendas mundi opes amp;faculta« Ces,fed quemadmodum Chriftus infiituit : cognokant DodrU nam, amp;nbsp;dqudiccnc kcundum normam ôf regulam diuinitusprx« fcriptam,ad fidei analogiamtdi cum hac pugnantia damnent. Fa* ciant hoc fuum officium , Si cxerccant hanc fiiam iurisdidionem Epikopi rede,fände,pic,Si legitimedodrinamabEuangelio difientientem reqciant, idq'ue ex ipfa Sacra kriptura« Nemo in hoc illos impediet.

Sed vt dicamus quod res eft : non agnokimus lefuita, vefiro» Epikopos amp;nbsp;Prxlatos PontificioSjproidoneis Iudicibus,incO' gnitione caufarum fine controiierfiarum Ecclcfiafticarum,dedoa gmatibus nofirx Religionis. Quia dodrinam Religionis Chri-frianx non intelligunt, nec didiccruntvnquam, paueißimisex« ceptis, ( fiqui tamenfunt ) fed cam extreme, Si plusquam Vati* niano periequuntur odio, piosque omnes c medio fublatos cupi« unt. Ideo nec pro EcclefiaChrifii vos habemus.

Talibus nofiri nunquam iudkiumde noflra dodrina dctule* runt: fed femper ad legiiimum, liberum, Chrifiianum,amp; in Germania celebrandum Concilium, omnibus Imperq comitqs pro-uocarunt ; quod kripta in hoc argument! genercxdita, tefiantur* Eiufmodi verb hednus nunquam impctrare potuerunt.

Quod igitur lefuita dicii : Nofiradogmata damnata. Si hxre* tica cfie,tocius orbis grauilsima kntcntia,in oecutnenko Concilio

Trideniino

tA/firtionum 7tfuici(arut», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46

Trilt;ïeWÏno anathematizata : ideoque (ëcundum legem Martianigt; ** ne quisea, quae Icmel per Concilium generale ftatuta funl, rurius in concrouerfiam vocarc pracfumat jtumukus aut perfidiac occafio» ncm inde quxrens* quot;Vnde addii : contra Hxreticos, amp;nbsp;ad extir» ** pandas hxreieis, Imperatores Chriftianos, multas fanxiHeleges, ** quibus Synodorum décréta fuerint exequuti«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

Rcfpondeo, lefuitam crimen falfi admififlc,qubd verba Legis, ne quid fyncerum relinquat,corruperit* Non enim generali* 1er de omnibus conciltjs (, ficut ipfe citât, Qux femel per generale Concilium funt ftatuta ) funi enim, amp;nbsp;fuerunt multa falfa concilia : led in fpecie de Chaldonenfi loquitur.Dcinde,omitiit lefuita ( ficue Diabolus cum Chrifto difputans ) id quod praecipuum eft in lege nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Martiani: reCTB DISPOSITA. Nec loquitur lex Martian! vniuerfaliter de quibufuis Religioni« Chriiftianæ controuerfiis, fed tant'um in fpecie deSynodi chalcedonenßs Decrctis,S£ Haerefl Eutychiana,tum mota»

Sic enim vetbabegis habent î Nemo itati velclcricu8,vel ml* ChalccJonenfe litaris,vcl alterius cuiuslibet conditionis, de nde Chriftiana public Concil. adionc e'e turbis adunatis,amp; aduenientibus, traAare conetur in pofterum, s.amp;repetitnrC. ex hoc tumultus vel perfidix occafionem requirens. N^iniu-Siam facit iudicio religiofifsimxSynodi,fi quis femel iudicata, ac ' RECTB DISPOSITA, reuoluere, amp;nbsp;publice difputarecontena dit, cum ea,qux nunc de chriftiana fide ftatuta funt, ac iuxta Apo* ftolicas expofitiones, amp;nbsp;ftatuta fandorum Patrum ) i8» amp;nbsp;150» definita effe noftuntur»

Ex quibus apparet, non voluiftc Impcratorem Concilijs infi-nkam conccdere licenciam quiduis ftatuendi pro arbitrio : neque Ecclefix fuam,quam habet in controuerfiarum dqudicatione, adi* mere libertatcm,de qua fupfa» Ideo dicit t reftc difpofita. SicutdC in prxcedentibuseiufdtm legis habetur: CelTei iam prophana con. tentio* Quifquis enim poft veritatem repertam aliquid vlterius difeutit, mendacium quxrit, Rede igitur , cum controuerfia, ac Hxrefts ab Eutychc cxcitata ,definita effet iuxta Apoftolicas ex* pofitiones,noluit repertaiamveritate, amplius de eadifputari»

Controuerfix autcm,qux hodic mouentur, amp;nbsp;agiiantur, nouae (unt,amp; anteain concilqs non determinatx. Et quod ad conciliabu lt;nbsp;lum Tridentinum attinet, negamus in co omnia rede effe difpoft* (a• negamus in co veritatem effe repertam ; fed magis oppreflam, cuerfam,damnatam. Quod prolixe noftri, cruditis fuis fcriptis ad oculumhadenusdemonftratunt, SCeuicctunu InprimisD^Bren-

M tius in

ätftnßMH

Hus in Apologia Confefsionis V'virtcmbergcnfis,amp; D.D«Chlt;mJ hkius in examine Concili) Trident ini.

£t tarnen non veretur imptus lefuita aßerere dogmata noRra damnata^ amp;nbsp;hacretica eife/otius orbis graiiiikima iententia^in Oe* cumenico Concilie Tridentinoanarttematizata. Nifi fone,v* fum iniegrx cœnx aChriftoinßitutum gt;nbsp;amp;nbsp;ab ApoftoliSi atque primiciua Eccleßa obferuatum^adeoej; a multi» Pontificiis,in Con * cilio Trtdentino reftitui petitum, lolenniieràConcilioConRantû

fic legitime damnamm,arque hoc modo retSc ira ab Eccle* fia dilpofitum eile, aflirmare non crtibefcant, Qiiod tu facis inlt; primis lebufita,qui alteram partem, amp;nbsp;dimidiam,integerrim!im, commun! etiam lenfu reclamante, eße Sacramentum, vociferari non dubitas.

Et cuiufmodi Concilium iHud fuit Tridentinum Qiiæ forma ludicfj fin quo,rei haftenus a nobis adi,ipfi(3i adores hJere,(5i lu* dices. Cumq'ucAnno Tridentt comparuifièmus,oblata confelsione nofira,quae vixtandem poß multasdeliberariones difficultercftrecepta, nunquam vtaudiremur, parati velrefutarc finpia illius,quae turn crant aedita, décréta,vel noft ram,contra illo* rum obieda dcfendere Confefsionem, impetrare ab illis potui« anus. Quarc poRca cum Anno i yöa. amp;fic poft decennium continuarecur, noftri ardito pubKcc lcripto grauifsimo ,caufaa an medium attulcrunt plurftnas, propter quas comparere non te* nerentur.

Areopagiiae porrb iftius Conciliabuir cuiufmodi f Praelî-dum vnus, miles fuit prophanus , ftigmata habcns,non c H R i* STI , fed Martis, cuius Hi caftraper omnem vitamerat Ieda* tus, quince liaeras, ncc natarc nouerat, adeb, vtnequiden» Orationem dominicam latine recitare ,antequ3m Epifeopus créa« retur, didiccrit, nec etiam Ittrouam latinam intellexerit, nomen verb fuum vixaegre fcribere. Poftea vna node ( quemadmodutn fungi nafeuntur )fubitb Epifeopus eft crcarus afummo Pontifi* ce ,culfanguine iunduserat, amp;nbsp;Cardinalis inftiperEcdefiacRo« cnanac* His beneCardinibtis regirurEcclefia. Erquafi hxcpar* uaeßent, Prxlesdenique Concilijhuius fadtis. Quishiedubh tet,propter Loci fuccefsionem valdeordinariam , amp;nbsp;vocation«« diuinam, immediate Spiritum fandum illapfum, hunc tantuni Virum fuo afßatu, quemadmodum antceeßbre» fuos Apoftolos, itailluminafte, linguarumquc variaruni, amp;nbsp;Scripturae facrae co* gnicionc inftruxi^ , vt buic ofHcio Qi oners fuftinendo par eßepotuerif

K^jfertionum Jtfuittufittll» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.^

«n« potuerh facilimc ,linguas(:{i Si Scriptur as facras quas non didi* cerai vnquam^qucmadinodum pitcaior Petrus,idiota Lakus,prolt; b'e callueric. Melius hunc nouimus, quia Dioecefanus noCter, De Tcliquis curiosc inquircre nihil attinec quaks, amp;nbsp;qux partes illo« rutn fuerint : lcd ex vno dikito omnes« £t Gngulos qui nouerir, qiancum inScriptura facra valuerint, ac etianurum pofsintprx-ftare, vniuerfos conceinnei facile*

Et quod magis eft ridiculuna , decrctatum Roma afièrebantur» Vnde df vulgb diccbatur » Sptritum fanAum Roma Tridçotium venire manticse incluCum;prop(crc3,qubd fubinde Pontifex Ro« inanuscelcribuccquis, quid fieri vellet,per literas, amp;nbsp;mandata fuit ibi Icgatis nundarct* Q.iae dum recttantur publice,antea pro foj* ma a Monachis diCputata,Patres annuunt,amp; dccrctorum vim ob» Binent. Nihilominus tarnen poRca, vnius poteRati fubqciuntuv iierum, ex cuius nutu pendent omnia, vt vel approbet placiia» Velfiquæipfiaddiderint jdifpliceantjfuacenRira notet. Si repro* kxt. Nee tarnen quifquamhiCjVt in alijs quoque omnibu8,dicat, ' OyiD TAClst;

Quod vfque adeb verum eft.vtPapa Iohannes aj. dus no« Rrinis,nimis lerb conqueRus fit,fe rclida Roma, turn ConRanti« am concefsinê : vbi per decretum Ratuerunt Patres, Conciliun» lt;flê fupra P^aoa »huncqbe till, eiulqbe decret is, omnibus modi» fiibiccftum cfk debere. Aceufatus enim amp;nbsp;conuiAus plurimorutn aitocifsimorum facinorum, cum illa negate non poflèt, fed ad fiflgula obieAarefponderet.fclonge atrocius dcfignaflc ; obfiupe» f«ntibustxaminatoribu8,amp;quxrentibu8,quodnam illud^ Re* fpondit,qubd transRui alpes ,quafi diceret,Si Romac in mea fede manfifTcm, nemo contra me, non folum aceufationem non infii* lucte.fed nlt; hifcere quidem aufus fuiffet.

QuodigïturadditlefuRa,pios Imperatcres, 8iPrlncipe8,legeS te contra Hxreticostulifle,f^quc profitgatis ,patcm amp;nbsp;tranquillitaj « »em confetuaflc, Romanamque Eccleljam pro matte agnouifie, «

ReAe cos fecifl^ affirmamus, Leges pro ChriRo ( vt Augufii-nusloquitur ) krendo. Sed quidltxccontra nosf Qiii nullius Hxrefis legitime a quoquam fumus conuiAi ex Scriptura facra* Quid verb hæc ad vos? cum «Gin loco illo Pontifex vcRcr res fideat: tarnen,excomrarictaie doArinæ, non Apoftolicus,fed Antichriltianu'fit. Paulus enim in EpiRola,quam ad Rom. in caque tidem lUotum pisdtcaiiin vniuerfo mundo,Rtibit : Gra*

M a tuitatn

T^futÂtto dtfenßonit

(uftam non ex operibus, (èd absque operibui, Si He ïblara ftdti jußificMionero , eamque cenam Si indubiiatam donumqtx Dei in Chrifto, vitam aeternam eile docer. (Jum contra,vo8 pro* prijs Si ilienis operibus, eorumq'ue meritisiuftitiam Si vitam x* ternam adicribacis, deqtie ea dubitandumcflc doceatis: Si Paulum cum iùa dodrina folenniter in Tridemino Concilio damnaßif» Impofsibile erg'o eß £ccleßam Dei vos eile*

Porró,quod nobis iraiciturkrui(a,propferea,qu'od hortamur Principes noßros,ne alienis tantum videanc oculis : non temere it nobis id faAum eß : led rede amp;nbsp;necelTarib alHrtnamus , male agi cum illis Magißracibus, qui negleda Scripeuræ lacrx ledionc, in alios,quali ad fe nonpertincac,curam omnem falutis fux reijeianr* Si ßc alienis tantum videanc oculis, interdum Duces cxcos fequan , tur» Miras verb hie agit ießiita Tragœdias : temeritatem vocansy bj Si pcrniciolum conniium,quam ob caufam Deus miraculole Ma* »2 gnates aliquot grauifsim'epunicrit,qubd in tradandisfacris, ocu» gt;2 log non alienos, ftd proprios adliibuerint, vt Chore, Dathan, Si 9» Abiron, Saul,Rex loas,Ozias,vnde Si Ifaiasdicac : Vae qui fapi* •2 enteseßis in oculis veßris,amp; apud vofmetipfos prudentes» Pau* »2 lum quoque allegat : ßcotum corpus oculi,vbi auditus lt;nbsp;Simili* •2 ter Cyrillum Si Irenxum» Confundihinc in £ccleßareruai,per* ’ ' »2 fonarum,amp; offleiorumordinem*

Curam Religionis ad folos Epifeopos, ^raelatos, Si Sacerdotef vult pertinere lefuita, vt penes ipCos ea ßetq'uecadatqüe» Ho* lt;nim effe oculos in corporc myfiico,quod eß Ecclelia» Atque vti* nam hi facerent officium fideliccr, S^ diligenter. Si ipß oculos fuo* intendcrent in Scripturam facram, camqbe penitius intuercnturgt; . nbsp;nbsp;nbsp;ex eaque populis fuse ßdeicommifsis viam planam Si redam ad

rial« 119« yjfgn, acternam commonßrarent : Lucerna cnim pedibus meis* verbum tuum Domine, Si lumen femitis meis, inquit Dauid» E( iterum in codem : Super omnes docentes me inteilexi, quia teßi* monia tua,meditatio mea eß» Super fenes inteilexi, quia Lex tU3y fetr. meditatio mea eß» Sic D» Petrus : Habemus firmiorcm krmo* nera Propheticum,cui bcnefacitis atrendentes,tanquam luccrnae in loco caliginoib lucenti» Sed quid Hat ab illis,qui oculos fe efle di' tb Si. cunt, Si cuiufmodi Hnt oculi, notum eß» C^od cnim Ifaias fuo tempore,deoculis, hocefi,Pontificibusamp; Sacerdotibus popuU Dei dicitjlpeculatores eius exei omnes nefcierunt,canc8 n)uti,non volentes latrare, videntesvana, Scdormientes,araantc81bmnia« cancs ünpuduuißinijf ncamp;icrunt faturüatcmUpß paßores ig* noucrinX

tAffirtkifum Itfuttk^rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4S

flOraucnint intelligentiam» Omnes in viam fuam declinaucrunt, Vnufquifqnc ad auaritiam fuam, a fummo vfque ad nouifsimums Hoe verilsim'c in vobis ö( veftris eft impletum lefuita.

Quid hîc faciant audicores lefuica ld iaciant omninb, quod Chrißus faluator dulcitsimus docuit^acprxccpit : Sinkeilios^quia cæci funt,amp; duccs cæcorum« Tu ne igitur,temeritatcm vocabis, amp;nbsp;perniciofum conßlium, quod fumma ipi'a fapientia amp;nbsp;Confis liarius magni confilq fubiecit C Icaquc iufiificata efi fapientia a filqs ' fuis Phatiixis, qui confilium Dei contemnunt, Si fapientes funt tn oculis fuisjvae igitur vobis Phariiaei»

Non vident propres oculis jUec fapientes funt in oculis fuis,ncc prudentes apud femetipfos,qui ladi cura falutis fuæ,fequuntur lu« cernam verbi Dei prxeuntem,etfi duces cxcos negligant, ne vnh cum ipfis in toueam cadant» Non enim carnales hi funt oculi, fed fpiritualesjilluminati oculi cordiSjVetbo Dei/tcundum Apo» Ephe, û ftolum,quos Deus Domini noftri lefuChrifti, pater glotiae, dat per SpiritumfapientixSt reuelationis inagnitionemeius,vt lei« ant lanftijCjux fit fpes vocationis eius, amp;nbsp;qux diuitix glorix hxreditatis eius in fandis» Hxc Apoftolus non de Epifeopis fcris bit, fed de omnibus fandis,non mortuis ,fcdfidelibusviujs, qui funt Ephefi : tu autemlefuita,cxcos volebas,amp; aures tanium,qux nxnias veftras audirent»

Tuam igitur, vice verfa , magis miror temcritatem , Si confi* Deut 17. lium perniciofum,qui UAagnates a ftudio cognofeendarum Sacra* turn literarum,quod diuinitus illis eft iniundum, arces. Cur enim Dominus Deus nofier Regi Ifrael in inauguratione codicem fa* crum in manus dari voluit Num vt effet exequutor tantum eo* irum,vt tu vis,qux ex illo Sacerdotes decernebanif Nequaquatn Verb,mifercxce»

Quin potius ( quod ibidem habetur ) vtlegat ilium omnibus diebus vitx fux» Et cur legat C vt difeat timere Dominum Des Ura ruum,amp; cuftodire verba , Si ceremonias eius, qux in lege prx-cepta funt. Cur igitur vos, quod Deus falutare effe dick, pernicio» fum effe confilium dicitis lefukx C An nonvos eftis, quidiciiis bonum malum, Si malum bonm C Vx igkur iterum, atque ke*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tum,amp; perpetuum vx vobis fcribXjPharifxijHipocrkxjIeluitx,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quomodoefiugietisiudiciumgehennx^

An non enim ibidem etiam, vndcexemplum loas produxifti, x.Kcg.ta« legifti etiam, iniuria negligentia Pontincium Si Sacerdotum^ codicem facrummon fub fcamno* fuu tantum Si fqualore obfim,*

lA J fed

(idpîanc amldùm i Templucp vcrq ipfura Domînf,quod ampHtM lt;fi.,neg1eA im a Pontifîcibus Sd Sacerdoiibus^imb Idolqlatria Baa' Jicicajptis confcrincntibus amp;nbsp;f^dcnobiiSjpolIututn Si (onlpurca* tuitur

Qih's hîcleruita jöculug aun's curam reformandae Efclclix liifdpit ? AnnonpiusKex loßasc’ Quis Idololatriam Baaliticam cxcrcctf An nonfummus PontifeXiOrdinadus in lo* cOjAbaroQÎsiüccdrorjCumruts SacerdotjbuS)Cardinalibu(,amp; E# pifcopiSjPaiïoribus gregis^atquc Leuitis î’Qnis cuftos eft fact i co* dicis Inib,quis eum fua focordia^gnauia^df fupina,adcoquedc« «Aanda negligentia amjßt i An non lidcip î* Qi,iis verb Icwlola-rriamab iltisin Ecckßam Del inueäam ^abrogari mandat f An non Rex pqfsirnus loJjas -i Quis verb cxequutor eft C An non Pon» tifex Maximus i Sieenim ibidem Icgitur ; Et prarcepit Rex Helci« PontißcijSf Sacerdptibus fecundi ordiniSjamp; ian«oribusgt;v.t proij« (erent de tcmplo Domini,omnia vaCa, qux fada fuerant Baal, jnluco,amp; vniuerfx miliiiaecaeli jdic« Nonqubd bare fandaeflê iudicarentur, ideoque a non confecrati« Laids,non j:ontrcdanda« Me prophanarcntur, veßra kilicet opinione* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Quis hic prxpofterus ordo îquot; Qux h«c confufio in Eccleßa,rcgt; rum,per(bnariim, ài officiorum, vociferabitur lefuita f An Rex qui fubdituseft, amp;nbsp;auris, Poniifici,qui Magtfiratui e(i Ecclefiafii* eus,(Sc oculus, inuerfo ordinercrum X naturae, curam Religionis^ 6c reforrnandx Bcclenxfufcipiat,lt;5c Pontifici lt;nbsp;cuius iuiïacum ca* peflêrc fas cft,(Sc exequi,quæ iUe mandauerit, prxeipiar, Hoccotw Ium terrae eft miicere.JCum Pontifex folfit, illuminans roram Ec« cicfiam: Rex verb amp;nbsp;Imperat|tr, Luna, quælumen fuum a fob's ra« dqs accipiat.Rem indignam ,nonferendam,temeritas eft, amp;nbsp;per-niciofum confilium Tubingenfis. Ita quidem lebufxis videturj; Domini verb Dei noftri aliud eft iudicium,a quo fummopere ho(C nominccommendatur» Sic cnim ibidem additur : Fccitquequod placitum erat coram Domino, amp;c. kern fimilis il 1 j non fuit ant« eum, qui reuerteretujr ad Dominum in omnicerde fuo ,amp;c,

Jam plane o lefufta, vobis Pontifierjs opus erat lofia. Et(l enjm non penitus Biblia facna amiferitis : tarnen fub fcamno vc« firi Maiores ea abfeonderunr, vtrarißimi fuerint racrificuli,quie9 vcl habuerint, vcllegcrint: qui verb intelligerenr,aut nulli, aul ■ut omninb paueißimü Sicut inkhoüs quoquepubjicis negledt fucre, cun? Ma^ifterkntenuaru^n cathedras, amp;nbsp;pulpita omma oc* cuparet»

KÂjftrtwnum Tefuhk^irtitHt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

cuparet,amp; dominarentur in templis firmonesdifêi'puli,Liigcnd3F fandorum, Mi(raIi3,Breuiaria, Rolaria,Hoicot,Bricor,Setmoneï Gritlch,Dormirccure,Tliomas Aqtiinas^ Scotus, qutnetiam Ari« ftoteks» Ue kriptis Propheticis ÔC Apoftolicis altum fikntiunj pafsim.

Hine horrendae tentbrac in Ecekfia. Hine Scripturx facraccor* ruptclac, Qi deprauatiojtraditionibus humanis^figmentis, Qi fom* rps* Hine Idoioniania multiplex, amp;nbsp;plusquam barbarica,atquC prorfus Eihnica,fequut3»

Hunc itatum Ecckfiæ veftræ corniptifsimum,vobis dodrina Ctxkftiper fynceros verbi Dei dodores perturbari,Laicoiqucrc« deerudirüvt amp;ipfi ad veram Dei agnitionem peruenianr,ne omni vento doArinx veftrx agirait fluAuenr, femper dilcenrcs, Qi nun-quam ad agnitionem veritatis peruenientes ( ficut non pottftis nominemfacientem omnia quxcunquedociieritis Qi ptæcepcritis, rertum dc gratia Dei erga le ,animxque Cux iälutc perpétua cer« tum reddere, fed dubitarceum omnibusfadis ,docetis) Qi ocuü cordiumeorumillumincntur,vt fciant,qux fit fpesvocationiseOquot; tum,quodqùc non amplius ( vt olim in Papatu,maR perfuafis ho-tninibus (adum eil ) veftris nugis fides habetur j hoc vobis dokt lefuitis, qui foliregnare cupitis,amp;dominariinEcckfiafiltjDci pro veftro arbitrio.Nc quis vobis dicat : QuidiacitisfSed omnia Veftra dogmata,pro oraculis Spiritus S,quemadmodum veftri ca* pitisdecreta,excipi3nfur.Cum enim Prxlaticanesmuti fintjqui da cere nonpoiTunt, vobis hxc demandaturprouincia.Sed non audk Unt hunc vlulatum oues thrifii,verum effiigiunt'a vobis Lupts»

Sicut non defuerunt olim quoque, qui hos Pontificios dodoret ( quosicfuita oculosvocat )cauendoseflc tanquam impoftorcs, lupos, vulpcs,fucs, Qi afinos^monuerunt. Cuius rei tibi lefuiia, tuiqtie fimiUbus hifioriam vnam,aut alteram ex antiquitatibus re* citabo»

Cum ante annos viginti amp;nbsp;amplius, vocatiis efiêni Pfortzhei« »nium,ciuiracem non ignobilem , vbi Marchiones Badenks Qi Hochbergenles tum morcmaiörum.aulam habebant,vt abregata Idololatria,amp; expurgatis fordibus Pontifiefjs, fyncera inftaurare-tur Religio ; ingreflus templum coHegiatum, quod arci vicinttm, DiMichacli eft dcdicatum,puluinar quoddam vidi e regronc fum-mi altaris,ad parietem,in fede, qua Prxpofitus facra fua inrerdum fcfiiuitaribus folennioribui faciensjdefatigatus, pro more reqiiia cfterefolitus erst, valdeariificiosc context um, dipt Aum varie* gatis

J^futatto itftnßonu cac/s ßli», atque imaginibu« * Erat autem piAura hxe intertcxts« Lupu« tndutus cuculla monaßica ( in cuius capitio ab humcrit dcpendentc^anfer prominebat )in fuggeßo Rabat, prioribu« pedi* bu« quaß manibus, librum tenens, ex quo recitare vidcbatur, nlt;gt; fcioqux* Infra cathedram Vulpecula aderat quaß in inßdqs. S' rcgioneanferescomplures, ßnguliroftris fuis, patrbs Np« TROS vocant,tenentesjlupoconcionantiaufcultantes* Adßa/ bat amp;nbsp;iuxta anferes,quaß cußos, fatuus in fuo habitu. Circa Lip pum in eodem puluinari,ad margincm adfcripti crant codera texiU rx areißeio, Rithmi hi Germanici»

tvtd cticÿ gtiitte Rabehl fagtnf fülle bett meinen à^ragen.

Hoc puluinar, quia magnam referebat vetußatem, ^otum aJ rei mcmoriam,abtis,quibus hxcprocuratio data erat,emi. Emi lnquamlcfui(a,vt habeas calumniandi materiam t cum apud ve« ftros omnia fint venalia , Epifcopatus j cœlura ipfum Deustÿ, vl fupr'a ex Mantuano audiuimus*

Quid (äpiens vetußas volucrit, facile intelligunt omnes« Ita vt optime piâura hxc in tuura lefuita quadret poßulatum, quo Lupi rapaces,amp; vulpeculx aßutae miièris inßdiamini hominibu«, quosqüe cxcos habere cupitis auditores, vt cos tanquam anferes, fabulisvcRris,quocunque vifum fucrit,ducere,circumuenire,deuOji rare denique polsitis. Cauere icaque vo«, orancs quicunque au4 dire pofliint, SC volunt,monemus»

Oicam Si alterum» Anno, Sic , f i* Argentin» cum cflem,vr«i bisq'ue antiquitates videre cuperem, dedudrus fum in templuni fummum,in quo mihi in circuitu fuperiori, *e regionc fuggcRi in columna lapidea ingenti,mirabilis monßrabatur iculptura^ueex« cquiarum,vel depoßtionis funebris, ßue Reliquiarum fanAai rum ( non enim omnia calleo myfteria ilta: vtrumcunque fir, non magnopcrccuro ,autlaboro) non tarn artificiose, quam ingeni' niofe in iäxo excifa, in hunc modum, Sus ÔC hircus geßant fiu« funus, vt dixi,ßue reliquias, vulpcm fciJicet dormientem. Partes eas, qu» iiib cauda funt iuis, attreftat canis foemina» Pr»ccdit pompam ißam'a fronte vrfus,aquam confecratam vreeo portans, quem icquitur Lupus, crucem ferens, hunc porrb Lupu« proxim'e antecedens,cereum ardentem» Sequitur baiulos iftiu« quoddixl feretri Afinus ,ad altare Millam cclebrans.Poft hunc aliu« ftai aß« nus prælongis auriculis, librum tenens prioribus pedibus, ore in« icntuf

ItßthtcArunt,

Untus in liTjrum,labris tarnen carcns* Librum porfo iftumcMtua

•enct* Hjec ßgura cfijquje illic dido loco proftat,6c omnibus ^ui pctunt vifenda monftratur« Nee nouacft,aut rccens cxcifazverum vna, quodfaeilc appar«,cum ipfo teroplo iabrekfla» laftaau* lemfunt rempli huiusEindamenta, anno aChrifto nato t o i ƒ» Cuius abfoluca eft fttuAura ( excepta turiia]tirsima)anno Domi« ni 1 X 77» vndc confiât »effîgtem banc antetrecentos annos fa» Aamtquafapiens antiquitas,amp; pqtumChriftianijqui metu tyran« nidit publice amp;nbsp;palam profiteri eagt; qu« iêntiebant,non aufi fuere, (Lapides autemloquuti funt)fignificarevolucrunt,Papatum netn pe , qui magna ex parte MiCsis amp;nbsp;exequijs defunftorum conftat* plenum effe vulpinarum aftutiarura, quæ tarnen non mox, aut fa* eile yt in vulpecula dormiente, animadueni prjefertim a fîmpli« cioribusj potuerunt» Qui verb fumo8,aut niigas iftas vend!« tant/ut amp;nbsp;hirco afsimilantur, idq'uc non temere» Sunt enim Epi« curi de grege porei, fruges coniùmere nati, quorum Deus venter» Canis impudens eft animai, quod in publico amp;nbsp;plateis pafsim con greditutjVnde Cynici impudentes,Hi mores funt fcortatorum fa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

crificum,0c fruftus cxlibatus impurifsimi.publici fornicarq,amp; im pudcnteshomines,qui libidines iftas vagas amp;nbsp;impudicas, honefto amp;diuinitU8 inftituto prseferuntconiugio, palam affirmantes, mi* nus peccare fcortatorem facerdotem^quam coniugem. Et cum tali* bus impudicis canibus abliguriunt quxftum,quem ex funeribus ÔC cxequrjs atque indulgentqs comparantJidem etiam per hircos foe* tidos defignantur,qui permolunt aliénas coniugcs,amp; filias honefto rum fçpehominûjCcclefiamiçDci fœtorefuo replent ac polluunt» V rfus prxccdens, portans aquam benediAam, defignat potentes amp;nbsp;Magnate8,brachiumnempcfeculare,quo traditiones humanas Pontiheias, vi externa, ghdio, amp;nbsp;armis confirmare ÔC defender« conantur, fiquidem verbo Dei, SiScripturx teftimonqs id facer« nequeant.Lupus crucem przferens,innuit, eos, qui in Papatu tan* quam fideles paftores,Chriftum crucifixum auditoribus inculcar« debuifient, lupo s rapaces fuiffe, gregi non parcentes* Lepus fa* çcm portât,VI infinuetur,quod etfi fub Papatu quidam dodi fue, tint,qui tantum lucis habucrint,vt errores Papaiu8abfurdos,frau- lonsn.KS des , amp;nbsp;impofturas intclligerent ; metu tarnen periculorum profi* teri Si rcdargucrc non aufos fuiiTcjfed cuiiculz fux metuentes, fi« mul Si prxbendis pinguibus,contraconfcientiam tacuüTejfuoqü« filentio fuperftitionem confirmafle* Quod afinus Miflam legit, , oftenfum çftjtn Papatu plsrunque indodos afinos ad cas cclebran*

N nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;das adr

T^fatatio difenßontt das adlii'bkos,qui Sacerdoces fuerc ordinati ad tria Miflâ, vt vuW gbdiciturjquibus repletusfuic pafsim totiis orbis Chriflianus.AU ter fubîcquens afinuscum libro, fed labris carens, fi^nificat eos, qui in Papatu tum Euangetium Chrifti docere debuiucnt piibficc in Ecclefia, afinos effc, amp;nbsp;fuiile indodos j qui donis idoneis non fint inßrudi ad docendum amp;nbsp;rcrum facrarum cognitione etiam defiituantur* Cattus librum tenens^ Pontificios adulatorcs^qui mirabiliterfeinfinuare blandis verbis pofltint^Pontificiosdodo« res, quibuscathedra magna rtc parte fuit commiflà inSchoIisôJ templiSjfedfead latus nauisfccliciusinclinaucrunt, vtohrn Mo* nachij amp;C tam illis de fuo loco deiedis^nouas Monacbos,Iefuitos defignat»

Non fabulas narro, fed bifton'as veras recito^quaedidfslocf« omnibus videre cupientibui, monftrari poilunt» Ex quibus in* telligiturjCuiufmodi fuetint oculi, hoc cft dodores ; Etfupcrio» ribus feculis in denfifsimis Papatustenebris non defuille cordatos hoinineSjpioSjamp;ingeniofos,quiP3patugcrronbu8noncQnren' «««n- 9« fèrint, fed turpi Ecckfiafticorum vita vehementer oflêr.fi, Qüt ingemuerunt amp;nbsp;doluerunt fuper cundis abominationibus in Papa» tu fadis ; cumqiie Papaamp; lui turn j quemadmodum amp;nunc ,iùa reprchendijferre noluerintjconcionibus publicistillCcum tacenti*. bus alrjs, lapides loquineccllê fuerit,errores PapatuSjIdolomani* am multipliccm, impofturas, tyrannidem, infeitiam, libidinet vagas, amp;nbsp;vitam Epicuream, quocunquepotucrunt modo, reprlt;* hendcruniamp;damnauerunu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

Vnde amp;nbsp;ahj redius ex verbo Dei edodi, vos falfcs Jodores fugiant J veflrasqüe fabulas de Purgatorio, Milsis,Exequtjs, In* dulgencrjs Pontihcij8,pcrcgrinationibu6,amp; id rerum nugis, ieduro caucant,qu'am chara dlis cß æterna animae fuæ ialus*

Namquod ad exempla a lefjirapropofitajattinct; punftifjnt Chore,Dathan, Ö5 Abiron,qubd Moièn gubernatorem diuinitug vocatumjamp; raiifum Prophct3m,affêrentem dodrinam cœieftem, audirc nolknt ,(èdmota feditione, kgitimo fuo Magiftratuift opponcrent» Doceat ergb mine Icfuita,fuos Epifeopos Si Prae^ latos diuinitus ellè vocaros dodorcs Ecckfiac,eosqqe verbum Dei fyncere luis auditoribus proponere» Atqui hi paucifsimi funt numero, qui doceant» Apoftolus inquit:Qui Epifeopatum defl» derat, opus bonum defiderat» llli verb non opus doeendijquod £raeftare non polTujM^fiquidcm nunquam di dilt;crunt,fed opes, ho-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;norlt;5gt;

KAjJèrMnbm lefuh'icafù^t

tiores, dîgnkaresj ac principatus, deßderant ^de his qufbuRunqi» pofTunt modis contendunr» Aut ß qui doccni, falia amp;nbsp;impia fe* riint dogftiara , quod probari facile poteß.

, Beditiofiigitur nonfunt,quipraua ÔC penKrfadogmata af£c/ untibus,non obtempérant» Alias Petrus 6i Apoßoli reliqui, a Kamp;0T,4f eriminefeditionis excufarinonpoflentjcum Pontißccs,oculosil«

los cæcosjcæcorumqîie duces audirc nollent,amp; dixeruntiOportet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Deo magis obedire, quara hominibus. Nec Magnates Magi* ftraiui politico fe,motareditioneopponunt,fi maxime Idolola* eras Prxlatos audirc nolint*

Mandatum enimDei efi vniucrfale, Cauete vobish pfeudo' Maith, ƒ, prophetis. Fugitc ldola,ltcm î Si quia aliud Euangelium apnuncia* i. Cot uerit,prsEterquam euangelizauimus vobis,3nathema fit* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gal.r,

Saul,Ozagt; amp;Oziasgrauifeimepeccauenint ,^'od ipfi officia Sacerdotalia rapuerunt, facrificia, amp;(, incenfum Domino contra exprelTum Dei mandatum offerendo ,cum hae partcis client foliu« tribus Lcuiticae, amp;nbsp;diferte additum, alienus quiacceffetitjVdteti# gerit bate, morictur* lam abrogato facerdotio Leuitico, nulii quamdiftum pft in Nouo Tefiamento,Nemo praeter facrificulos ÏI Pontifice Romano rafos amp;nbsp;vnftos.Sacra tangat, aut B ï B u IA V B G A T, amp;nbsp;inde fibi a pfcudoprophctiscauere diCcat,vel de con irouerfiis Religionis Chrißianac difputet, aut décidât* Sed plane diuerfumin Scriptura facrahabetur, quod haAcnus demonflra« turn eft.Ingens igitur diuerfitas inexemplisa leCuitapropofitiSjSC noftrorum hominumeft.Quare fruftra ad rauim vfqucclamatic* fuita, Qfulos iftos, hoc efi, Praelatos fuos.ôC Epifeopos fcquen-dos*

Necenim fi maxim'c oculifani 5i acutum cernentes,5£ non motbidi, caligantesjippientes, aut lufci effent, ac hebetes, vider« foli debcrent, vt rcliqul omnes caeci maneant, ÔC intenebris ac vmbra mortis fedcant , vcl ambulcnt : Sed amp;nbsp;hi illuminandi funt iftaluccjvel lucerna verbi Dei, vt ôiipfi quandoque videant viam ad aeiernam animae falutem confequendam. Ne capras faltantes, aut alia phantafmata ad praecipitium feducentia fe« quantur»

Etqualis quaefodoftor efifummus Pontifex Romanus r* eu* iufmodi oculus lt;nbsp;quarn acutum cernit in Biblqs C vidcamus* Sed quiddico vidcamus , audiamus potiuSjCum nolir nos IcM luitaeffe oculog,fcd aures* Audiamus itaque fubiilcm dcdoTcm* .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l’cripturaç

amp;*8erbt(me Interpretern, Ecce, inquit Petrus , duo gladi) W4 Hoc cftjlnquk Pontifex; Papa habet vtrunque gladiumtPoIitio cum deponendi Reges terrae, amp;nbsp;Imperatores ; Et ficclefiafticutn, excommunicandi, qui non in omnibus iili obtempérant» An non bella interpretatio lt;nbsp;Audiamus amp;nbsp;aliud» Petro dicit Chri« ftus,Paice oues meas» ldilIcitaintcrprccatur,Pontifcx Ro» Vni» uerfalis eil Pailor, 8i Epifcopus cotius Catholicae £ccle(ix,ita vl omnis quicunt^hüc eius'c^ décréta omnia, qualiacuncÿ iint,non au dit,nee ampled;itur,alienus fit ab EccleßaCnrißi, nee habeat part2 in regno Dei ; Quis oculum huncduccm caccorum, ÔC interpre* teni Scripturae fubtilirsimum,acutifsimeinea vidcntem,eaqux alius nemo videt,nonfequerecurlt;cum qui eumfequitur,nonams buict in tcnebriSjfed habeat lumen,rcilicct in ignt infernali»

Quis verb adeb eaecus eil, qui non videat praeter lefuitas,Lumen hoc P ontißeium amp;nbsp;oculos,tenebras eße plusquam Cimmeri* as i Quod fi lumen amp;nbsp;oculusjtcnebræ funt : ipße tencbrae.quan* taeeruntf inquit Chriftus» Vciqiie Papatum totum cæcum nil niß meras cenebras eße ,qui vel exiguum faltem radium habet lucisdodrinæ eoeleßis, videbic facile,

Nee tarnen ideo ßatimex auditoribiis ßent dodores, ßue eX auribus oculi,aut totum corpus, oculi» Audient enim nihilomi-nusfuos doAores» Neceniraicirerufßcjt,quid credendum aut fa* cier.dumßet; fed opu8eßexhorcatione,confolatione,redargutio« nc,correptione,dodrina, Qiiæ partes funt oculorum,hoc efi do* öorum Eccleßx, quas omnes amp;nbsp;ßngulas, non cum multis habent communes. Hi ergo faciunt publice docendo officium*

Qiiod fi verb quis tantum proficiat in dodrina Religionis,aC« fîduaScripturæ faerx ]edione,amp; meditatione,amp; donis neceßäriff cum inßruat Dominus, vtidoneusßt,quipublicofungaruroffi* cio ; quis prohiberet, quo minus talis etiam ad Minißerium Ec* cleßaßicum vocaretur lt;nbsp;An non enim Si D. Ambroßus adhut CatechumenuSjà tribunal! ad cathedram Epüèopalem rapeus fer'e inagis efi, quam vocatus t* Nam amp;nbsp;difcipuli in fcholi8,non ideO difeunt vt perpetub difcipuli maneantjiedaliquandododores fi* ant,qui ebvfque progredi poßiintjVt idonei iatis iudicentur. Re* peries Icfuita, multos apud nos, non Magnates folum, fid etiatn inferioris ordinis honefios, nobiles ,amp; dodos laicos, qui cun» multis vefiratibusPrælatis, decontrouerflis Ecclefiafticis noneX Biblfis folum,fêd etiam Patribus difputare poflunt egregic, in co* rumq'uc Icdione magisfunt cxercitati quam illi, longeqücpræfe« rendi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

iÂjJirttonum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç*

' QuodTrxncum edam contra nos inaciem producît jVtfuam conärmet opinionem» Irenxus cert c non fimpliciter sd fuccïflb» res quofiiis Apoftolorum inloco» nos ablegat : fed amp;nbsp;in eodetn, SX: fequend cap» addoftrinam^öi veritatem magis ApoftoHcara» Id.tod,li1». Itaenim fcribit» Qyi verb tiediti funt quidem amultisPresby« A4« (cri ,feruiunt autemluis voluptatibus, amp;nbsp;non præponunt timo« rem Dciin cordibus fuiSj fed contumelijs agunt reliquos, amp;nbsp;Prinquot; cipalis concefsionis tumore clati funt,amp; in abfeonßs agunt mala, amp;nbsp;dicunt, Nemo nos vider, redarguentur a verbo,ôic. Ab omnibus igitur talibus abûftereoportet, adhærere verbijs,quiôC APOSTOLORV Mjfîcutprxdiximus, DOCTRIKäM CU« ßodiunt,amp;eumPresbyterqordine SBRMONEM SAMVM, amp;nbsp;conuerfationem Gne ofTenfa prxftant,adinformaiioncm. Si correftionem reliquorum» Exempla proponit,Mofen,Samueltm, D» Paulum»

Tales nobis date Epifeopus, amp;nbsp;oculos, quales Irenxus deferi* pRtjamp;c non deerunt illis noGrorum hominum Gudia, audient eoi amp;nbsp;fequentur»

Ad Cyrillum, quem nobis opponit, quod attinet,fuper verba « IfaixtVçquifapientes eftis inoculisveftris,amp; apud volmetipfos f prudentes/ommentantem, ac enumerantem varia, qux inde ori* « antur incommoda. Si paulbpbft italoquentem: Cumhoc animi «« morbo laborareni ludxorum prxfeÂi,corfilio Seruatorisnon acquieucrunt. Etant enim prudentes non apud Dominum, fed « 3pudre,fupercilia tollcntes,amp; alte fapientes.propter diuinatumlc« « gumfcientiam,cum omninb nihil fciuerint, cxci enim étant iuxta lt;« Ktuatoris vocem, ÖC duces cxcorum.

Quid tibi lefuita in mentem venetit, quod hune locum contra nos adduceres, qui nihil magis contra nos facit, quam lofephi hißoria, aut alius quiuis liber peregrinus. Nee magis noftram cuertit fcntcntiam,quam Hannibal Viennam AuGrix» Ptimum enim,quod amp;nbsp;antea diAum tG,non volumus quenquam fux inni» ti prudentix , quin hoe damnamus maxime : Sed fcqui volumus omnes prxfcriptum verbi Dei,quod eGLucerna pedibus noftris* Deinde loquitut Cyrillus de ludxorum prxffftis,cosq'ue dama nat,non propter Legis diuinxfcientiam,led eiufdrm infcitiam,Ga cut SeChriGus, Quod nee legis, nee Euangelq dodrinam intclUa gerent: volentes tarnen nihilominus doétores tfie pcpuli Dei» Hxc nihil ad nos; fed maxime contra vos faciunt, veftrosque Prxlatos, quos Iric CyrillusPrxfeAos ludxctum votât. Vos

N 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.ciçpim

'^fut4tw Jtfnßottü ' J

«tcnîra cum vcSris, nec quid lex fit, nec quid Euangdium, auf quod inter bæc duo diucrla doArinarum genera diferimen, Jiiti«, L-egena vocantes Euangelicam, oppoßtum in adiedo,

Nec idco officia contunduntur ^quxfunc amp;nbsp;eile debent dUlin« Äa^necquiequam oböat, qwb minus, qui diuerfis offîcijç praéfunt« cemmunibustarnen ftudijs multa ßmul procurent» Sicutolimio RepublicaKxaiflisfacerdosftiminus Iudex caufas cognoftebant pmul» Quod etiam Gerfonem veftrum affirmarc oftendimus» Non enim preptcrca fuggeftum aCcendit » dCpublicunn ftbi fumic in Ecclefta docendi officium, qui Bibfiaaliquoties perlegit, eaque familial iter habet nota : Et quidem multö melius nouit amp;nbsp;intclli« gk, qu'am plurimi veftri Epifcopi, qui nec libros ßiblicos fort*c ynquam perlegerunt: fmb tgt;c quidem quo ordine illi ft inuicetn feqiiantur,nedum vc quot capitibus finguli confient ; multb vero omnium minime, quid in illis habe3tur,nouerunr»

Et q;iî fit,qubd cum üli veftri tales Epifcopi,lêculariutn Princi* fium officia tradant jexprofeftb Ofnnia, quin jmb nec caftrafo« um ftdantur, fed duces funt exercituum anteftgnani, aliaquç huiufeemodifaciunt j hîc confundi non claraatis officia,qiiy funt diftinäaC An quia nihil Epifcoporum illi faciunt t* fed aliud eft, quod his veftris clamoribus quæritis hypoçritæ : Nempe,vt oin nes, VOS audiant, cum quod äd docenui munus attinct, iam olira illud abieccrant. Si vos regixis Epiftopo$:amp; fie fæcl omnes, vof (Caecos ftquantur. Etvt Principes feculares non fol'um feducatis, ver'um etiam vobis obnoxios reddatis, vt veftri fint Carnißces, quiavobis nomine haereticorum damnatos,c medio tollant»

Poftrcmb valdc ridiculus S( ineptus cft orator,qui me faerislû teris,Dei beneficio ùpuero enutritum, iam annos J 4» docendi munere in Ecclefia Chrifti fungcntem,verbis perfuafibiiibus, ad vomitumconaturreuocare. Tardevenerebubuici» Anne'alult; ce ad tenebras C à veritatc verbi Dei, ad mendacia ôi fomnia hu« mana C nbsp;nbsp;Seripturafacra,ad Traditiones,figmenta ôc commenta

hominumf A vei3pietate,ad irnpictatemî' A religioneChri« ftiana , ad Etlmicifinum amp;nbsp;ludaifmum C ex quibus Pontificia Religio eftconfarcinata» A fide, ad dubitationem C Afyncero Dei cultu,ad cultus InimanaandaciaconfiftosC A veravnius Dei inuocationc, ad mortuorum hominum inuocationem i A eafti* tare,ad impuritatem,pullutioncs,di libidinum flammas, ôi Ccortn» lionem A teftamento Chrifti,ad iacrilegam eius mutilationem i Ab Ecclefia Chrifti vera,in qua vox fummi Paftoris fonat incorgt;' ^upta , nbsp;nbsp;Eccleßara oialignantium, Si SaUianac Synagogam, in

qua décréta

ajjirtknum lefunicarufft,

qua décréta Romani Antichrifti obferuanda funt ÿ A Chiifto vnf* CÖ meo SaluatorCjPAediatore amp;nbsp;interceflbrcjad Antichriftum ; De» nlque'a Dco verb,ad Bdial me abftrahi patiarC Abfit, abfit pro» culj Idkj Deus jiiröpitiusclcmenter aucrtätzmorienim centies^aut millicäifnaUem,DeorObur fidtihoc conBrrnanté^quamPapatum VerboPei'damnatutTJjamplcai. '* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' lt;r:t ii rr f

Nec minis vèftriSjquaeïunt Eilgura ex pclui,terremur ( fUj ina^ quit Dominus, maledices'.Egô autcm benedicam, )Scjmus cui cre«“ didimus,qui potens cft féruare depofitum noftrùm» Non iiainfta* bilesiùmus,vt quouisdoftrinæ vento ^iremûr* Scimus vos \ea bufacos, fAaiorum veftrOTurojPharifœai’emVetÂum.quibus le- Matth. fus hocnominediraimprecBtür,exetT)plo, circuire marc ÖC aris dam, vt miferos Hi incaurosfaciatisProlelytosjamp;cumfadifuca lint, facitis eos filiosgehennac duplo quam vos.Nobis autcm Do minus prKcepit,coclitus clai-nans,vc filium ipfius,doftorcm audia musjôc caucamus vos pfe idoprophetas, qui in vefttni ouium ve* n!tisadnos,vetbisbbndiloquis,inhumilitateamp; rcligione Ange« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;■

lorum: intua verb eftis lj.^i rapaces,quia non afiêrtis voeem TToifxtvo!;, fedlupoTurt» vllulatumaudtmuscx vobis : ideo nec au-dimusvosjfcd aufugîmusavobis.lefuiiisadChriftum leCum, qu6vos fiftoeius nomine, perfequimini,amp; voie ipfiusaudimus in Ecclefia eius, in qua funt oues,voeem eius audicnccs,quâ agnof* cunu Fugtmus Idolomaniam vcftram muliiplicemjturpifsirnam omniumTanftorurmSc opitulatomminuocatricem» Eximus amp;fu« gimus ex Baby lone veftra, ne vîia vobifeum perpeiub pereamus» Audimusigitur voeem fponfi.Nec fponfæ vocemcontemnimus; fed adultcræ lenocinia Hc blandlloquentiam fedv.cere volentis, non audimus» Audimus autem cum Irenaeo, illos Præpofitos, qui cum fuccefsione Epifeopatus, cliarifma veritatis certuin acceperunt, Reliquos, qui locoferipturarum Apoftolicarum, fig* menta traditionum (ùbeorum nominetanquam fumos vendis tantjSc dccretaConciliabulorum,pr3efertiraCon(lantienfis ijiTrî dentinijôc patres plures,atquedodores nefeio quos.fiueScholafi» cos , fiue alios obtrudere cupiuni, prorfus noncuramus, ncc illis vlla verccundiafumus obftridi»

Vos verb nouos Pharifços Si p'cudoprophctasagnofcimuSjÂÎ omnes,quicuncç fuæfaluti bcn'c confultû cupiunt,fugere vos,ledit ronionemue,Necnosconuertcmus vnquâad vofJedfi cxliiït Sc interitu animarû veftrarû cancre volueiitis, conuertemi ni vos ad nosjuoftramquercligioneni £4doâûnîiaœpleâi neceileeit,aut perpetuo percundum vobis erit^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et Ujec

’•À

,Et hxc haâenus ad præcfpua prxfotionis Icruhle« capita, bus Epißolam meant dedicatoriam deprauare,i5£ calumniari, foa« aue venenara dogmata palliare actegereconacuseft Ierui(a,rc(pon ailamp;fufficiat,quibusamp;noftraprobauimus amp;nbsp;defendimut. Ad* Hcrfari) verb, quas afperßt maculas cum in Prxfatione,tum per cotum fuum Librum creberrim c eadem, non abtque magno

s r faßidio repetens refutauimus» Quorum iudicium fit penes omnes illos qui Scripturx facroCanAx au« gt;nbsp;Aoritatem pluris,qiihm Ecclefix falix], dC '■ lt;, aliorum quorumcunquehonitnum,Con-gt; j lt;nbsp;. dUorum,Patrum, Scholaßico«

-• gt;nbsp;f.T : o ru™,fadunu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.'z •

r r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'I • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-..v • S

' ’'Î' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î

K^trttonum Ttfuitturuw,

V N C igttur,quod Dcus btne vertat,Ordinc ad ca refuonda , qux lefuita ßngulis noßric oppofuit Propofîtionibus, quibufque cas labctadarc eft conatus, progrcdiemur*

ïnktoaût,quodCatholid potius Gbi,quam Icfukae nomen(v* bicunc^ fua ponit verba) maiiiftulis litcris in margine fen)pcr ad* fcribit^hypocritaru omnium facit morc,quiGbi titulos valde (pca ciofos^quibus fc populo venditent, iribuunt^ vi ab omnibus pro fandiSjVeriSjgenuinis Dei filtjSjCiusiÿvera agnoftâtur EccleGa.Ta lis fuit Lain primogenitus, quihoc nomine iuftû occidit Abelera» Et ab illo,non foluro carnaliseius pofteritas, fed falfa^hypocritisi cajCruentapiorumperfequutriXjldololairica Ècclefîaïquam ab illo deriuat Auguftinus Libris i a. de ciuitatc Dci, femper propagata» Sicuiprærogatiuacarnali fuperbieruntjprapfcj! fe veras Dei, à Ec« clefiç membra contemferût primogeniti Ifmaelgt;Ifac:E(au,lacob. Sic Sedechias fibi faciebat cornua krrea , amp;nbsp;fAicham Prophetam Domini in maxillam percufsit,dicens,fÂc neergodimifit Spiritus Dominijamp;loquutuseftiibi^’Sic Pashur Sacerdos princepsin do« ’ Reg vlt« mo Domini pereufsit lercmiamjanquam vanumjamp;mendacem^®*'**®’ Prophetam,amp;incarceremconiecitJpfcverb Cyncerus, verus amp;nbsp;Ordinarius Sacerdos in légitima fuccefsione ,Quid multalt; bonus Caiholicus,finonCatholicifsimus,quemadmodum populus quo* que ludaicus male a fuis Sacerdotibus ÔC Prophetis fèduAus. Sed rede reprehenditur,Et rte gloriarentur de templo Domini,diccn» tes;templum Domini,templum Domini,templum Domini. Et: Non peribitlexa Saccrdote,n€que confilium a fapiente,ncc vifio

Propheta. Sicut aduerfarius cum fuis toto ferc fuo libro,nihil aliud facit, quam quod vlque ad rauim vociferatur , Nos fumus Ecclefia, EcclefiaRomana, CatholicaeA Ecclefta, Ego lefuita, Caiholicus, Catholicus ,Catbolicus , amp;c. Ordinaria amp;nbsp;légitima fuccefsio.Haccpercenturias aliquot multipllcat. Sed omnia hxc leremias vocat verba mendacq, in quibus fruftra confidant: pere-undura enim illjs cum fuo templo,0C in captiuitatem abducendos Babylonicam.lta lefuita cum lua focictatCjUifi refipuerint,in mul lb tnftiorem carcerem abducetur,ex quo non exibit donee nouifsi mum foluat quadtantem, Ecce tibi Purgatorium etiam.

Tam aut impudens eft aduerfarius,vt etiam quç vera efte agno» fcit,amp; faceti cum in hac, turn in alqsfequentibus P ropoG, vi ve* gt;nbsp;O titatis

^fuuüoitftnßon«^

dtâtîs adaJiug, «Ogirur nobilcum : vt inhae, quod pOnimin» fcopiim Kcn'pturæ eße Chriftutn : tarnen per calumniam »vialia omnia^quaß imper(ineiitiajamp; non rede ipfius aflenioni oppoßta* ‘ ÖC fic fioyop.a^iût.Çf vel infufficientia, reprehendere , fibi habe« propofitum»

Scilicet leluitaejadEccleliaffl non pertinetChriftuSjfponruseius amp;nbsp;caput. Non Scriptura lacra; led funt hsrc illi,fu3eqiie Eccle« Eæ^ad cam imperrinentia. Quod plane eft verifsimum. Caput cnim aliudhabent □ Pontificem icilicet Romanum, reiedo,aut ne» gledo Chrifto : qui abeß ab Eccleßa fua alicubi in VtopiaJde'o« lt;)ue Vicario opus habet. Et loco Scripturarum facrarum ,quae jilts funt obrcurafjdubiaCjinrufficienteSjamp;c.Tradirones habent ho imanas, quæ pleniorcs funt, amp;nbsp;planiores,Décréta PontiHcum SC Emüesnugas alias*

Et huiufmodi funt lefiii’tae placraquc i cauillationcs, fbphifraa« ta, calumniæ ^oyofjLttylmt, aliaquc puerilia^dc ferie verborum, ac rerum ordincjamp; id genus alia^ßne mente fonus^qiiæ pet totura fuum ineptum ôi infulfum'librum verbiscopioscinanibus,non fine magna Icgentium mokftia, Qc tjdio agit ;cum interim rciutn • bonarum nihil, aut certcparum habcar*

Quæ ne in immcnfum excrcfcat DiCputatio^GIentio omnia lit benter præterirem, niii refpondendi neccfsitatem jpfa honcftas iM terdum mihi,necrimina obieda agnolccre vidcrer,!mponcrer*

Qualis eft in hac primæ propohtionismeç rcfutaticnc Jefuitica, »gt; iniuriaatroxt qubdfcriberenon eft veritus^diuortium me intet »gt; Chriiium amp;nbsp;Ecclcfîam £accreimpiumamp;facrilegum;qubddilpiw •gt; taturus ego de Eccleßa, aChrißo iùmam initium*

Sed bone Deus,quæ hæceß Efauitica,malitia ne dicam,an im« pietas î* Qiiafi verb in vnica tam breui Prppofitione, cuiufmodl meæ funt illæ,omnia dici pofluntf Quafi vCrbadEcclefiamfu* iam Chrißus non pertineatraut hæc ex illo non ßt orta, nata« amp;nbsp;propagata i aui verb non hæc etiam ex illo cognofcatur, fponfa ncmpca iponfo, cuius ipla radijs corufcat,amp; illußrsu turf

Et quanta hæc fit in lefuita, fingendi quiduis cupido , imb mentiendi libido, fcquentes 4. ^.ô* meæ Propofitiones abun» de fatis teßantur amp;nbsp;declarant, in quibus nominatim amp;nbsp;ex proa» feflb de Ecckfia CHRISTI, quiiponfus «US in iJlis dkitur, dÜputatUfji

Non crgb

«

tAffirttonum Jtftntcärim,

Non «rgb jßcut Icfuita calumniatur , Ecdenam a Chrifto, fint quo nee elle, nee intelligi vera poteft, feparamus , fed ab illo di« ftinguicnus» Ecfi enim Chrifius Si Ecclena, fponfus fit^amp; fponfa^ adcoquetotum quiddam, caput amp;nbsp;corpus: aliud tarnen cfi fpon* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

fjs^aliudiponlâ: aliudcaputjaliudcorpus^amp;metnbta, quxdiftf cerni^non autem diuidi poCTunt»

Vos veto Pontificr),quiChriftumprocul ab Ecclefia fua abefiè fingkisjidcoque nouum illi V icariuni,amp; alium fubftituitis, aliud inonftrolum illi caput,Pontificem Romanum adiungitis;quod (iolidutn ÔC Antichriftianuna caput, lt;^i non agnofcat ,nonado« vet ,eiusqüe décréta qualiacunqueilla fint, absque difcrinaine non amp!edatur,ab Ecclefia Chrifti vera,alienutn cflc docetis* Vo» inquam Pontifieq ,non diuortium mod'o impium jamp;facrilegutn, fedadulderium turpifsimutn,lcnoncsipfiturpi'simi,intcr Chris ftum amp;C Ecclefiam iacitis: dum hanc ab illo fuo fponlb vnico,cuai adultero perdiiilsimo ócfccleratifsimohomine ,imb Antichrifto ipfiisimo, Romano Pontif, quem Si fponfum Ëcclefix vocatif« COniungitis,cic|! proftjtuitis»

Miito iam quod dicit lefuita, Chriftum non nlfi pet Ecclefiam facile a nobis pofTea^norci, tcftaturenimdeillo ,monftrateum, fed ex verbo DeiiScînirade hoc difputandi nobis offeretur occa» Co. Id tantum addo : eum non modo valde impertinenter, fed 8i contra fuum inftituium facere,adeo'cj: illud impugnare,ad hoc Au-guftini citantem locum, ad Donatiftas fcribentis in haec verba ; In Aug«®' Scripturis didicimus Chriftum. In Scripturis didicimus Si Ecs i66.adDo»»ô*« clefiam. Has Scripturas communiter habemus. Quarenonin lt;is Si Ecclefiam communiter retinemust* Certcnihilhocad rem facit,quam probare inftituit lefuiia, Chriftumnempe,nonnift per Ecclefiam cognofei. V irumque enim Si Chriftum,amp; Ecclc-liam in Scripturis difei afierit Auguftinus, ficut verba eius funt (naniiefta. Docet per quid Si v nde Chriftus agnofcatur, nempe ex vcl in Scripturis. Ab his autem Elauitae abhorrent,has fugiunt, ficutSathanas crucemfugeredicitur. Quiaenim videntfefuain* de probate non potfe dogmata,aut Ecclefiam fuam,qubd ill is ada uerfetur ; ideo ab illis fcmper ad fuam prouocant Ecclefiam, Sed amp;nbsp;hanc difei inScripturis, amp;nbsp;inde probandam, cum hie, turn alibi docet Auguftinus.

Sed quod pene praeterieram,heus lefuita, adhuc vnumeft,quod hîc ex te quærendum elfe duxi. Cum enim te iia forte mihi occaa fionem dante, hanc petlegerem Auguftini Epiftolam, in eadem

O a ctiam

T^fulaiîo defenßonü

ctiambxc inueni verba : Defundus, inquit^ eft Couftantîniis^fed judicium Conftantini contra vos (Donatiftas ) viuit^quo veftri cauiam milèrunt, apud qucm Indices Epifcopos reprehenderunt, A D Q_V B M a 1 V.DI CIBVS fePISCOPISAPPELUAVB* R V N T J quem tædioftlsimc de Felice Aptungitano interpellaue* runt, lt;3Cc. Hæc quî fit, qubd non animaduertcris,fi legifii C Lclt; gifle autem,cx rjs quar inde excerpfi(ti,apparet. Qiiod fi animad« tiertifli, ciirin præcedentibus remeritatem, amp;nbsp;periculofutn voe cafti, quod fubieci confilium,fi Laici Magnates , de Sarris amp;nbsp;ne* gotrjs Ecclefiafticis iudicent ; Qitod red'c feciflè Confiantinutn cumcx Iiocjumex alfis Augufi. teftimontjs manifeftu euadit.Sed hoc quia minus ad tuum faciebat infiitutum , dil'simulanduni tibi prudenter efle iudicafti,

Cum igitur ex Scripturis facris nec caput ruum,Pontifîcem fci* Iket Romanum hodiCjquem eadcm Antirhriftumefle teftantur: Deum veto, Chriftum dediflê capui fuper omnem Ecclefi3m,af* firmant : nec corpus, hoc efi Eccicfiam luam, veram efle fili] Dei interris Ecclefiam,probareque3nt ,quôd illis contraria doceant, amp;nbsp;faciantudeo pro vera Dei Ecclefia agnoici non poflùni.Et quo* modo aduerfartus Patrum teltimonia alleget, bine facili apparer*

lefuita, contra Pofiti'onem noftram fecundamjgnorantiæ no« aceufat 3 qubd terminos confundamus, pro medio finem fubftitu* entes, quod dixerimus : Finem hominis,adquem fitconditus, principalcm, efle veram Dei patris agnitionem cum filio, amp;nbsp;non, VI aflertioeius habeat,Ecclefiæcognitionem,

Ad quod refpondeo, efle quidem Eeclefiae cognitionem necef* fari3m,nec fuo loco negHgendam; Chriftum verb Dominum no* drum aflêrere , Vnum e^e neceflarium, videlicet audire verbum Dei, idque optimam efle partem. Nequaquam igitur Ecclefiae cognitionem, principale, aut proximum efle medium, quo finem in quem fumusconditi a Deo,conftquamur, vt vultlefuita ; Sed verbum Dei,fiue Scripturam facram, quae prior eftjex qua et jam ?• ipfa Ecclefia narcitur,amp; regeneratur. Vt in Paradiro,priminoftri parentes poft lapfum quo à Deo eiusqiie gratia excidcrunt,prae* cedit concio legis,acculans, amp;nbsp;arguens eos transgrrßionis: fèqui* tur prima Euangelrj concio, Promißio nemp'e ieminis mulieris* lof vk. Quibus auditis, amp;nbsp;fide apprebenfis, fiunt Ecclefia Dei. Sic Abi. • ham ex Idololatria vocatur per verbum Dei promittent!S.'amp; iple auditor verbi DeLfii Ecclefia Dei, Sic ApoftoJi plantaueiunt Ec* clefiafl

iAjJirtiotium kßihtcara»» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

ckßas intergcntci, vbi nonerat Ecckfia Dcijamp; fif non pcpulus;of.t. poftea vei'oaudKOamp;fide appichenlo vcibo L eicjuodjlliptadùRoœ.p. cabant jdidiim e(t, populus meus es tu«

Et ilJa ipfa Ërclcfia^ quod iamex Auguftine dixit lefuita^difci' turexScriptura. Qusecnitn vera fit Dei Ecflefia,nonaliunde dilci, cognoleij amp;nbsp;probari poteft, nifi in, amp;nbsp;ex Scriptuta facra,

Wedium igitur,quo finetn, ad qucm iumus eonditi, conCequi* inur,c(t, vt habet lequens noftra pofiiio,verbuni Dei iyneerum, amp;nbsp;Sacramentorum legitimus vins.

bion ergoleiminos, vt lefuitacalumniatur ,lt;onfundimus. Et ** Ec nec nouam fingimus ( o caput acutilsimum, vt cauillai is ) phi.- ** lolophiam amp;nbsp;haec eius calumnia petulans eft, amp;nbsp;ex mahgno eius ‘® fpiritu profeda, qtbd conuiciatur ; nouam noftros Theolo» giam,Pairibus ( qnos prarponunt.quafi maiorisicilicetautl orita« tisjignotam amp;nbsp;Scripiuiæ iacrae contrariam,fua authoiitate cuderc VOluifie,

Nihil enimnoui, nihil à Scriptura facraalienum,ncdumccn-lrariiim,noftri excogitauerunt ; iedChriftum( cui tefiitronii m perhibent veiuftiisin um omnes Piophetæ )cum luis n.etiiisamp; Afto.to» lxncficr)s,in lucem , antea enoiibus Poniificiorumoblcurati m, ac propemodum feptiltum, produxerunt. Hi ergo noui Pharilaei leltiitæ, vel penius E'auita amp;nbsp;Iebufitae,i3minftar fuorum olim JMaiorum dicunt : Quae nam dodrina haccnouaf Hiscnim amp;nbsp;Mare,I. Chriftus videtur nouns, amp;nbsp;abkonditum ab cisvcibim Dei, dos drina noua*

Mirorpertinax, amp;nbsp;perpetuum calumniandi ftudium inlefuita* î Vt enim reliqua breuitatis caufa , omittam :Cum media,quibus Enem ad quern homo eft conditus, confequatiir, pofui, verbum Dei, amp;nbsp;Sacramenta , vbi ex verbo per baptifmum regeneraturj h)C non bonus vir, omnes excludi a nobis bon ines c regno Dei, calumniatur. Infantes quidem , quod vcibuinDei audite non«* poisint« Adultos verb,qi cd praeter bare,? nobis iectnfit3,n:ub «* ta alia etiam requirantur ,nempc obiêruatio mandatorum Iki,«* iuxta illud Chrifti, Hoc Jac,amp; vines, amp;nbsp;adfiiptilante Luibeio«* qtioque, Poenitentia*

Refpondeo, Infantes non excluduntur a nobis, fed maxime includunturroiiod on nes vel bine inteiligunr,etiam idioiae : Quia vtinbat j« nabetur propofir. In verbo vitae per bapn n i m, qui eft lauaert.m regenerationis, faluaniur,fi moite dcctdani,an»' icquamvlumrationisconftquantur* O 5 Siverÿ

1 ^futath ^eftnßonü

Sî verb ïecundum ïcbufæurn hunc^ad vitx æternæCOnfèquuÂO nem neceflaria eft adultis omnium Dei mandacorum obferuario: vere hoc modo Efauitico, omnes homines ab ingreflu regni coe' lorum excludentur» Cum omnis cogicatio cordium humano* €en. 6. S. rum canùim mala fît a puericia» £i nemo fîr^qui gloriari pol'sirt Pro. 20.' nundumçftcormeum ,purus fumapeccato* £c non lie qui fach at bonum^non vfquead vnum» Ideo deprecatur Dauid:Non in* . tres in iudicium cum feruo tuo j quia non iuüifîcabitur in con'pe* du tuo omnis viucns» Quin imb ctiam omnes noßrae iuftitise Gai. ï* tanquam pannus menltruatæ. Hinc ctiam eft, quod ApoftO' ’lusdicit. Quicunqueenimex operibuslegis(ûnt,fubmaledido funt.Scriptum eft enimlMatedidus omnis^qui non permanlèriciil omnibus,quæ feripta funt inlibro legis^vt faciat ea» Quod autem in lege nemo iußihdtur apud Peum^ manifelium eß, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iußus

ex fide viuitjamp;c*

Auguft. lib. de ^’^ut Ctiam D» Auguftinus prolixe ,înRghî in hoc argument! litetaC« Spiritu. generc, feripto libro muitis docet, Præfcr vnum Si folum homb nemleium Chriftum,ncminem fuiflc,enc,aut futurum inhac vita, £iterris,qui Legi Deiperfedepofsit fattsfacere*

Tametfi hypocritæ fentiant, amp;nbsp;doccant, fc, vt iuucnis ille ßul* cusreipondebacChriHOjOmniahaecajuuentute fecinê; cuius ta* men ibidem illi Chrißus contrarium demonßrat»

Cum igiturcertum fit,neminem Legi Dei perfede in hac vita fatisfaccre; fequiiUrJeCuit^ ho? fuo prauo amp;pefuerfo dogmate omnes homines feduccrc, Si ab ingreflu regni cœlorura exclude* rc, Quod Si cum toto fuo fedulb facit fodalitio»

Qiiod ad pœnitentiam attincLde qua Luiherus ; venim efi^ne* eeflàriam eflè adultis, Sed nonintelliguntprae rudifatc. Si igno^ rantia Theologix fynceræ Pontificq, quid fit popnitentia, Etfl enimeontritipnem quoque partem cius faciant, camq'uepraecedc* rc nps etiam affîrmemus in conuerfione ad Deuqi i tarnen non , per aut propterillam^ccatorumconßquimurremißionem: fed tantum per Si propter Chrißum vnicum Mediatorcmac propi* gt;nbsp;tiatorcmjfide( quqealtéracfippenitcnii» pars, quod iCtinegant) apprehenfum, Q'i« perpétua efl Scripturac facrx amp;nbsp;noßroruni omnium iëntentia*

j|. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Multas Ieruit3c,quashîcintertexît

vbi ctiam rede dida, quæ probat, pofiça verb iterum Rabula* rum forenfium morecauiliatur, vt vel fapere vidcaiur,vel erudi* tioneni

t^JJêrtîonum Itfuhicarun, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4S

tîonem fiiam cximiam, amp;nbsp;acumen oficntetjindar Gorgiæ, aut Hippiæjfbphiftarum vetcruna^ptudens omiuo , amp;nbsp;vt canum la« tratus ßkntio præierco*

In quinta, lefuka dici't,Patres, Auguflj'nus Si Hieronymus ag* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

nofctbant Rotnanam £cclefiam pro vera, firgbhodiequoque liæc noftra, cum fiteadem,vera eftChrifti fcclefia. Kcd'c quidtm illi (ùo tempore earn pro vera agnoicebant Dei Ecckfia, cum in «a ApoßolorumjPetri amp;nbsp;Pauli,vigcbat dodrina» Hodie autem veftra Pontificrj Romana^quantum mutât?, ab illa^quae quondam , fuit Apoftolorum, velettam Patrutn tcmporibus îquot; Siue cnim quod ad dodrinam,fiue cultus^fiue etiam ad mores attinet,tantuni jnterefi inter banc Si illam, quantum inter album Si nigrum» Quid enim per Deum immortalcm, iam cum ilia liabent commu» ne C Iam olim enim negkda pietatis dodrina,di ftudio Religioa nis fynccræ, Monatchiam, Si regnum politicum, in Ecclefia affc» darum, fient D» Auguftini tempore, criminefalfi ( quod feitis le« fuitæ) publice admifib,dcqiio amp;nbsp;conuidi funt à Concilio Aphri» cano Carthaginenfi 6, cui Si idem D* Augufiinus inrerfuic,ad pria tnatum ilium aipirauerunr. Deinde cultus pro fua libidine confia dos de ingenio humano,fingulis Pontificibus,vt ex hifioria omlt; nium temporum conftatjVcletiam ex EthnicifmOjaut ludaifmo tnuiuatos, aliquid addentibus,cumulauerunt,donee tandem de« prauata Si corrupta dodrina Apofiolica , meretrix Babylon fit ÿada,cum qua fornicatifuntmulti Reges Si Principes, Sicutfià.i. de vrbe Hierofolyma Dominus per Prophetam conqueritur: Qyomodo,inquiens,fada efi meretrix,ciuitas fidelis, plena iudia cqîquot; lufiitiahabitauitinea,mineautemhomicidæ, Argentum tuum verfura eft in feoriam, Vinum tuum mixtum eft aqua( do* drina cœleftis fyncera, humanis traditionibus diluta, ) Principes tuiinfidèles,amp;c,EtChriftuSjtemplumDomini, fpeluncamlatros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n j • ■

num efie fadum aflTerit, D.quoque Augufiinus: Ne multiSjinquit, â“ morer ,condira efi Roma, velut altera Babylon, amp;nbsp;velut prioris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '‘sp.ai,

filia Babylonis, vbi Lud* Viucs commentator addit: Petrus Apofiolus Romam, Babylonem adpellatjVt etiam Hieronymus in vitaMarci interpretatur, qui ad Marcellam fcribens,non aliam exifiimat deferibi h lohanne in Apocalypfi Babylonem,quam vrbem Romam.Hadenus Viucs.

Habîs Icfuira, qui encomiaRomæ,ex Augufiino Si Hicrony* niocolligercpotuifti, quid Patres illi etiam de eadtm fenférim, quacbæc

7{efut4tto iifenltonvi

q'iæ non Fuerunt filencio prætereunda, cum vertus quadrent ad hæcpoftrema tempora, iSlt;:ftatumliodicrnum,quam illapreconia m ignifica, qu« tum quidem verafuiife nondifputamus ; Itavt Patres nontam hiftoriam præteriti temporis, quam prophetiaffl (cripfiife videantur,

ÙoArinamenim Apoßolorum Petri amp;nbsp;Paulijntereaturpifsw . mein omnibus propemodum capitibus Religionis Chrißianx, cuius rei in fequentibus exempla a nobis recitabuntur plurima« corrupit, Sanä:os DBi crudelifsim'c perfequitur, amp;nbsp;occidit, adeb, vt fihodie Petrus j lt;Si Paulus Apoftolorum Principes» quorum reltquias ( fi tarnen veras habent, de quo non immeri« , to multi dubitant plurimum ) venerantur,reuiuifcereni amp;nbsp;cadem ( de quo dubitandum eft minime ) quæ dum in viuis erant docue* rant, quæque fertpto poft le rcliquerunt ,pr3edicarenr, eoscrude-litatepIusquamNeroniana perftquuturi, lt;Slt; occifuri effent, ficut HC alios quofeunque Apoftolicae docftrinæ, ÓC fldei dod:ores,ac con* feftbres,

Hæccine Catholica, amp;nbsp;Apoftolica Ecclefia t* Hæccine Chrifti fponfa ; Et non potius, vt Patres, Auguftinus amp;nbsp;Hieronymus, poft lohannem Apoftolum Sa Euangeliftam vocant, Babylon, adeoqüeSodoma^ Quidmirum igitur,quod ftacus quæftionetn illis moueamus^

Mirum videtur Icfln'rx , quod vcram Ecclefiam inquirendam cflc dicamus jcutn in monte pofita, fatis fic confpicua» Verum quidem ert,i5£ in monte pofitam, amp;nbsp;latis eOè conipicuam : fed non illajfeptem circumdata collibus. Qyia non oculiscarnalibuscon' fpiciendam (c nobis offert, ver'um fidei» Vndeinfymbolo dici* mus,credo ËccleHam {ânÂam,iSfc*

Et quia plærunque falfa,iSc hypocn'tica, Cainica,maiorem habet ('peciem.praeualct verx mjlticudine,potentia,viribus,pompa adeoqüe rpeciefanAitatisexternae ; figna verb Ecclefiæ Chri-ftt non ita vel in oculos liominum fenius incurruni, vel ration ne Humana deprehendi pofliint i ideo earn diligenter inquiren* dam monemus, qu3enamfit,ne noueram,autadukerc3m(vi ha^ bet noftra prop. 6. ) pro vera, amp;nbsp;iufta matre ampledamur»

Etfi autem nos quoque veram Chriftiquam habet interris EC* cle(îam,fuo modo vifibilem elfe non negemiis: quia tarnen de (ïgniscam monftra tibus,non æque inter partes conuenit, hanC ctiam ob caufamcircuniibeâionc eft opus*

Chlißu«

%Aj^ntwum /tßtitkarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

Chriftus Ecclefiæ caput ÔC fponfus hac nota cam defcripRt, ina quiens; Quæ funt cues meæ,vocem mcam audiunt. ItemzQui «X Deo eft, verbum Dei audit* Romana hodie Ecclefia verbum Dei non audit, ergo ncc ex Deo eft, nec EccleRa cius*

Probariid argumentis amp;nbsp;cxsmplis plurimis facilimc poteftî fed vnicum iam, idqhc notiisimum , atque adcb a Concilio ipfo Conftantienfi pro confeflb a{rumptum,fufficiat. Vox Chrifti fponfi de calice efttBibite ex hoc O M N B S* Hane ipHus vocem ifti non audiunt,fed inuertunt ,euertunt, peruertunt HAt4i'7roTH-gii5T0U,dicentcs NON OMNBS* ArcentesmaximamEccleßse partem ab vfu alterius partis coenx Dominicx, hanc,contra ma* nifeftam Chrifti inftitutioncm, amp;nbsp;verbum mutilantes* Et nihiloa minus contra fenfum communemtanquam phrenetic!, ÔC contra prima principia naturalia ,pugnantes, dicunt, dimidiam partem: totum,adeo'c^integerrimumenièSacramentum*Qüomodoigitur oues Chrifti efle poffunt,cuius non audiunt vocemC Et non potius Lupi rapaces,gregi non parcentes, inque ouileeius faeuientest

EccleRam,quia mater,nouercam,amp; quia fponra,adultcram fieri « non poiTe, leluita afferit, cum Dominus earn Rbi in veritatc dca «« fponfauerit,ex Ofea: cap«2j» probat*

Qui igitur fadum eft, vt adeb circumfpedus lefuita, initium ciufdem capitis ncn infpexerit, vbi Dominus populo dicit : lu« dicate matrem veftram,indicate; quia ipfa non eft vxormea,amp; ego non vir eius* Non ignoro hacc deSynagoga incredula , quae Chriftum agnoCcere noluit, dida efle* Verum hæceadem in genere ad alias quafuis gentes pertinent omnibus temporibus , qux abieda dodrina Euangeltj de vnico Mediatore Chrifto, alia me« dia, ÖC modos acquirendi vitam aeternamcxcogitant, ôêample-duntur* Cuiufmodi jnnumera hodie habet Ecclefia Romana Pom tificia, quæ iuxta eundem Prophetam OCeam 4* cap* repulit fei* ’ entiam* Ideo inquit Dominus, repellam te,ne facerdotio fungaris mihi* Et oblita es legis Dei tui, ideo obliuifear filiorumtuorum

amp; ego* Verbi gratia, docent, bona opera funt mcritoriatrium, CompenJ. fcilicet vitææternæ,augmentigrati3e,amp; remifsionis pœnx* Item Theologicx veti-per fatisfadionem(intelligunt aSt non Chrifti pafsioncm,fed pro» tatislib.s.cap 1$. priam operum) tria magna bona nobis proucniunt,fcilicct impc» Ibidem lib,6. iratiogratige ,remirsiopoen3e,cxpurgatió reliquiarumculpæ, cap.30.

Non enim exiftimandum eft, ilia ad fqlos ludacos incrediilos

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pertinere;

T^futattQ iefenßonit

pertinere i fed ad ornnes quofcunquc poptilos, Kom. quot;Et Ecdefia Noui Teftamenti non eft alligacaad vnum tantiim lo* cum, amp;nbsp;populum^ficut in veteri Teftamentü Sed quæ meæ func l^n.io. oueSjVOcem meamaudiunf,alicni voeemnonaudiunt jfed aufu' Atto, IO. gß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gente^qui jixiet d e v M , amp;nbsp;operatur

iußitiam , acceptus eft ilJi, Non enim minus illa Ecckfia,quhtn bæc promiJsiones habuit de foedere^iSt paäo fempiterno,

£[ fic quidem manet Bcclefiaperpetub Clirifto defponfatain ve Kitatejetiam multis populis propter incredulitatem abieftis, NeC ideo périt ChriftiEcckfta,abielt;fta Ecclcfia Pontificia/ed man«in alijs elediszCredo Ecclefiam fandam Catholicamjn Symbolo di« citur^ non Romanam.Etiatnß enim multas amp;nbsp;magnas habere hxc videatur praerogitiuaSjOrdinariam Epifcoporum ftrccelsfoncra, primatum,amp;c.tamen hæc cum fint carnalia^non faciunt Ecclefiatn veram Dei fed ß abfit dödrinae coeleftis puritas f ficut ab ea defea lohan.i. ceifunf penitus ) tarn propter hæc,non funt vera Dei Ecclefia, quam ncc olim Pontifices, 8i Sacerdotes Hierofolymitani, tenr’ lerem 7, P°’''^®’’^*’’*æP*‘OphetæjCOntraquemforfitcrclaniabant: Tema plum Domini, Templum Domini, Templum Domini, Item: Nonperibitlex aSaccrdotc,necafapientcconfilium, neefermoa Propheta.sicut iam Pontificij fortiter clamant, £cdefia,Ecclefia, Ecdefia:Pontifex RoraanusiConcifiorum décréta ; Patres, Patref

amp;C.SedquodPropheta Domini fuis aduerfarijs ex verboDci re* fpondet : Nunquid ergo fpelunca latronumfada eft domus ifta,Hl qua inuocatum eft nomen meumin aculis veftris f Ego fum,ego vidi, dicit Dominus, Ite ad locum meumin Silo, vbi habita* uit nomen meum à principio, amp;nbsp;videie, quæ fecerim ei, proprer malitiam popVli MEr, dicitDominus,Itemquodvocargt; verba mendacti,in quibus confidcbant,dicentfS:TemplumDomi ni hîc, amp;nbsp;fibi didum quoque feiant ifti,

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cumpatremdicamus præferendum matri, amp;nbsp;fponftim Chri«

y* „ ffum, fponfæquærit lefuita, quis vnquam fic excors aut infill* fus exiircritjVthæcncfciretf Atqui hoc'ipfum Pontificij ornnes, amp;nbsp;finguli, fûmmrôf infimi,ac vniuerfumipforumConftantiæcc Scfl'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lebratumconciliabulumjecerunf, faciuntetiam nunc hodicjacertf

’’’ rime defendant, ac propugnant iortirer, Ita enim habent verba Decreii : Quod licet Chiiftus poft cccnam inftitucrir, amp;nbsp;fuis difei« pulis adminiftrauerit ftib vtraqiic fpecic,pani6amp; vini, vcnerabile hoc Sacramentum : Ec quod licet in primitiua Ecclefia huiufmodi b'aeramentum rcccptum fit 'a fidelibus fub vtracp fpecie; T A ät E N HOCJJON OB5TAMTB, poßca aconßcientibusfub vrra* que, Sc

lefuituarUin» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yö

que,amp;aLAicrs tantvmmodo svb Specie pa-NIS SVSCiPiATVR* SubieAa cauCa mutationis huius, quód CONSVETVDO A 3 ECCLESIA amp;nbsp;Tandis Patribus ratio-nabiliterintroducla,lt;Si diutiisimc obferuata,pro lege fit habenda* additis diris Sc horrendis comminationibiis contra violatores hu» »US legis. Annon,lefutta, hîc lex matris præfertur patri amp;nbsp;filio, eius'cj! inftitutioni t* An non fponfa mutât vocemiponfif Non crg'oamplius fponfa efi: RomanaËcclcfiajièd meretrix amp;nbsp;adultéra* Non mater,üd nouerca eft. Habes igitur,qui fint cxcordes amp;nbsp;infui fiiftijquinon ex ignorätia/ed lcientes,amp; volentes,facrilcgum in« genscotnmittunt indilaceratione integrifacramenci.Non ergo ina utilis autcurioia folicitudo ófadmonitio Tubingenfis fuit, vt lefiii cain margine annotauittled vald'ê neceiTaria Sc vtilis. Cui fi etiäs num hodie obtemperarent illi, multa, quæ à fua matre contra pa« trem acceperuntjabijeerent fuperftitiofa.SicDcus Pater dixit: Inuo ca me.Sponfi voxeft:Vcnitcad me omnes,Nouerca ergo eftnon •nater,quæ dicit: In omni tribulatione Sgt;C anguftia noftra, fuccurrc nobis, pijlsima virgo Maria. Non fponfiie, led merctriciseft, qu« iibi tot diuos opituiatores fabricatur, quot ftint fandi, plures, qui nunquamin rerum quidem naturaextitcre,fingit, cum quibut fornicatur quotidie.

Dixi in difputationis propofitionc feciinda, finem principalen^ ).0 3d quemiiomoconditus fit,efleagnitionem veram Dei patris amp;nbsp;filri,0£ nen Ecclcfix cognitionem.ln décima propofitioncaddidi: MinimctamenEcckfia fpöfa amp;nbsp;matcr,S VO O RD INE,ET L O C o negligenda^quod hsec de Deo teftetur ex verbo amp;c.H!c lefui ta,vt videatur infignis antagonifta,me proprio gladio iugulatn cadere exclamat.Quiaprior,quoad nos laltem,fîtcognitio Eccle« fiæ,cognitione Dei. Verum, ego non dixi,cuiuscognitio prior fit,iedquis finis fit principalis, ad que homo eftconditus,fimiliter amp;quodnam medium fit principale, per quod ad Dei agnitionctn perueniamus. Vt maxime ergo concedamus,hominem per Eccic« îîæ miniftcrium perueniread Dei agnitioncm-tamenhinc minime (cquitur, finem hominis principalem eile cognitionem Ecclefiac* Cum Ecclefia Tuo minifterio aliquod media tantum fit ( quod ipfe antea operos'c probare voluit,quafi negemus) quo peruenimp ad finem,ad que fimusconditi. Et ex hoc lequi vltimu finem, in quo acquie(cim9,ncmpe vitam çtcrn3m,qua frutentes Deûcelcbrcmp*

Nihil ergo hie a nobis peccatum eft. Nifi quod,ficut olim Pha* fifæi omnia Chrifti red'e dida amp;nbsp;fada, ita ifti noftra quoque dix ôa omnia calumniari, deprauarc, de peruertcre habent propofi*

P i turn*

J^futatto ^tfenßottü

tum, Skutamp; alterum in décima noftra propofitione, quod Ec« cleßa Sacramenta adminißrec, vbi fubfumic i Romana Ecckßa femper adminißrauit Sacramenta, Ergo eft Catholica, Sed quit non vider manifeßumparalogifmum,dumcxpuris parciculari« bus argumentaturj Si in fecunda figura, in qua tantum fiuht nega« tiui,atfirm3tiueconcIudicC Etitainrebusgrauifsimis ludere noti pudeat pueriliter, ne dicam fophifticc, Theologum amp;nbsp;lefuitam grauem C

Et quod ad materiam, fciendum eft, non omncm cœtum, qui Sacramentahabet. Si adminißrat,ideoeilc veram ScCathoIicam Eccleßam.Poteßcnim,quod ipfi quocç f3tentur,ôi falfa Eccleßa Sa cramenrahabere, Fatemuritatç in regno Pontificiofuiiîê veraSa* cramenta,amp; verum Euangelium ; fed iam corrupta omnia,depra» uata,mutilata,ac prophanata. Et ßc habucrunt ea, quemadmodum etiamnü hodie ludæi circumcifioncm,Legem veram,diuinitus per MoyCen latam, Prophetarum Scripta , atquecloquiorum Dei cu« ftoefiam,quæ illis olim efitradita, vndcSi Augtifiinus Içrinia« rios Chrißianorum vocat, Sed quemadmodiim hi non funt aroplius propterca populus, ciusqüc Eccleßa : ita nec Pontifieq, ctiamfi retinuerunt Sacramentorum adminifirationcm,qu3e ipfi conCpurcarunt, «ScBibliorum codjccm aßcruantes,inquo ver« bum Dei, fermento fuo Pharifaico corruperunt.

Argumentum itaque lefuitæ hoc eß : Quicunque cœtus habet Verbum Dei, Si Sacramenta diuinitus inßituta, eß vera Dei Ec« cleßa. Pontificia verb Romana, hxchabet. Ergo efi veraDei Eccleßa,

Refpondemus ad Maiorem cum diftinftione. Habere ver« bum Dei, bifariam accipitur, Pn'mb pro Biblijs, vel feripti* Prophetarum Si Apoftolorum, quod adcodicem Si textum, ßnc mente. Et ßc ludæi quoque habent,ac omnes hæretici,quæ non eft nota veræ EcclefiæChrifti.Secundbpro genuino amp;nbsp;veibScri-ptuæ facrç fenfu.Cum enim de verbo Deiloquimur,non de literi» ioquimur,led defententia illis literaru notis compræhenEu Et fic negamusRomanam Si PontificiamEcclcfiam habere verbn Dei» Quia nihil horum intelligunt, fed excæcati Cunt,habentes velum ob oculos, ficut ludæi : corruperunt illud multis modis, iic qui« dem textum relinqucntcs fynccrum, Sicut inßgnem illamjöi primam promifsionem Mefsiæ,quæfundamentumeß Religio' nis Cliriftianæ, acTheologiæ noftræ fùbieftum,corruperunt, quod ad textum BiblicumiproipCc ( Chriftus } ipfaf Maria) fiib' ftitucrunr»

tAJJirttonum Jefuiticarum.

ftituerunt» Qucmadmodum amp;nbsp;totum Pfalterq rextum de Deo patre,amp; Chrifto Glio,ad eandcm Madam tranftulerunr.

Habeant iiaque vcra Biblia,fed ea non intclliguntjcft illis liber fignatus. SicSacramenta quoquehabent a Chrifioinftitiita, Ba* ptifmum Si Cœnam Domini : quæilliconfpurcarunt, amp;dcpra-uarunt multis Pharifaicisopinionibus prauis» Vt quod cœnam Dominimutilauerunt , alteram partem aufercntes, amp;detruncan* tes,Quam in toto generc diuerfam adionem mutaucrüt,ncmpe in MiiTam, quam facrificium vcrc propitiatorium pro viuis Si det funäis eflejCuni commenti*

Deinde eft Homonymia in vocabulo Ecckfiae, qubd ea noner» ret. Verum eft, Ecclefiam veram in fundamento dodrinx non errare^proptcrea negamus Pontificem cum fua coHuuie eile veram Dei Ecclefiam j qubd turpifsimos tueantur erroresjeosq'ue mul* tiplices. Ac ftib bis tyrannis, Ecclefiam multa eiTe paiTam, quæ Deus ptjs condonauit, temporibus illis ignorant« difsimulans multa.

Qiibd verb Luthcrus de quibuidam librisfcripßr, Epiftola ad Hebrxos, lacobij amp;nbsp;Apocalytpfi ,non eile Canonicos : iccitid höri fiio quodam itidicio ,fedinhociequutus veteresfciiptores, quicenfurasEcclefiarum recitant de illis, qux de eorum Autliori* bus dubitauerunt. Non reijcit illos,fed commcndat; veium Ca« nonicos eile negat, amp;: inter Apocrypha numerat, Sicut Si veiC' res,multos libros inter Apocryphos^ccnfentjquos conciliabulum T ridentinum Canonicos fecit, vt hinc erroribus fuis patrocinium quxrerct,amp; authoritatem conciliarer.

Et vnde, lefuita, longe pofteriores, qui poft aliquot feculaie* quuti fünt, certiora cognouerunt argumenta, quibus probarent hxc illorum eile, qux priores illi feire non potuerunt C An quia Tridentinum conciliabulum decreuit libros Machabæorum,amp; ali os,Canonicos eile : idço parem babtbunt authoritatem cum ins dubitatis C Ita quidem Pontifieij fentiunt, fed nulla rationc firma licuit illis exlibris nonCanonicis,Canonicos faccre. Neque enim, quod lefuita in fine hie addit, verum eft,Ecckfiam Catholicam pro canonicis agnouifte, quos Tridentini patres in canonem reeepc» runt. Nam Si Hieronymus in prologo Galeato, Si Ruffinus, Si concilium Laodicenum inter canonicos numcrardos nctrant, lu« dith, Tobiam , Ecclefiafticum, Sapientiam falorronis , amp;nbsp;libros Machabçorum. Hos autem libros orr.ncs, partes Trident ini, tnte-gros recipiendos eiTe ( fuo ftudentes compendio) dccrcucrtint,dirjs anatbetnatifmis cos qui non rccipiunt^ deuouentes.

P 3 Ethoc

7^fa (alla itftnßinrt

Ec hoc cfl,qiiod lefuita dicic,Lticlierum ipfuni affirmare, fub Si in Papatu veram effeScripcuram facram,verum Baptifmum, Coî nam Domini, Claues, Catechifmura, Sic. ficut lt;5i apiid hxrcticos oranes» Item veram cdam Chriiti Ecckfiam» Sedaddit ibidem^ quod bonus vir lefuita omifitjPontificem Romanum efle verum, Ci ipnCsimum Antichriftum, qui non in ftabulo Sachanx, /cd in templo Dei,hoc eß,£cclcGa Chr/lti /cdeat,ßcuc Apoüolus (eltatur a^ThcflCa»

Diftingue igitur inter veram Ecclefîam,quæ vi omniumeft teia porumjta iocorum quocÿ: amp;nbsp;inter Papatum, Illa,Chrifti eft fpop la,amp; corpusîhic verbhorrendae irx Dei opusfvt ibidemhabet Lu therus ) amp;nbsp;a Diabolo /undatus, quod Idem Lutherus libro pecu* *3)ompapfîittn6 liari,hoc litulo infcripto alîeruitjnempe; Papatum a Diabolo fun* liiiOîom öom datum, Si Scripturæ facræ teftimonrjscuidentiisimeprobauit» îtcuffel geftifft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habes lefuita quid de P apatu (cnierit Lutherus^Haec enim,qu«

dicit,Scriptiiramjamp; Sacramenta,amp;c.non Papac iunt,ncc fucrc vn* quamjfed Dci.Illa vcrb,quæ Pontifices Romani de fuo addidere« ipfifsirna DiaboH inuenta. Si ira Dei funt.

Il îgt; lefuita calumniatur,Qubd,cum dicinuis EcdeHam tune non er* » rare,qiiando fe verbo Dei régi patiatur,illudq!icquatur:Noshoc t» modo omnibus earn priuarcpriuilegrjs, amp;nbsp;fimilcm earn faccre Sylt; »gt; nagogx ludæorum, amp;infidelicati Turcicæ,amp; hxreiicorumconi »» uenticulis,ac regno Satlianæ. NamôChacc tune non errare. Non ideo fuis priuilegrjs omnibus E^defiâ Chrifti priuamus,qubd non abfoluram aut infinitamjfed certislegibus Si limitibus circumicri* ptam ci poteftatem tribuimus ,‘illam fcijicet,quam S. feriptura ci lohan. 10. concedit.Nempe qubd non fit domin aSc magiftra fîdei.fcd fponfa EpheCj. Chrifti, qux ci obediar,cius voc.em audiat, amp;nbsp;dilcat ab illo veri« tatem ; quampoftea fuo miniftcriofpargat, propagée, atquccon-feruet, non magifterium Scripturæ fibi iumat, vt id fonare coga* tur quod ipfa vult»

Nie. Cuf Cardi- Pontifices gloriantur (cd falfißimc, habere ie omnia iura nal. Epiftola 2. ad gt;0 fcrinio ftii pccftoris,etiamß indodi finr,lt;5i immemorcs fui nomi Bohetn. nis.Item facram Scripturam ad tempus adaptari, Si varie intelligi, or C rd in Pe ^no tempore fecundum currentem vniuc. falem ritumex' ienci Cent pouaturt 1«Jtato verb ritu,iterum mutari fententiam.

fcfsionc. Petrus à volebat lefuita priuilegia» Ita vtmaior fit Ecclefiæ apud (otoC.arholic.iad- autlioritas, qu'-.m facræ Scripturæ; Si pofsit tradere fidei dog fertione. Concil. mata extra Scripturam,Si habeat ius interpretandi dubia, po(;eftaa Tiid, Sefs cap.2. tçmm.itandiSaçraracnta, Hacfanc poteftate armata Poptificia

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefia

7eßtttkdriim,

EcckHa^nihil reliquit intcgninij quantum quidem inipfa fuit, neC verbi Dei genuinum fenium necSacramcnta a Chrifto inftituiaj fed optima illadeprauauirjamp; corrupii, mutilauit,conculcauif.

Scdfi itain angu-tum rcdigantur Ecclefiac copiæ, quæ praeter ali ospcpulos liabebirpriuilegiaf Ecclefiacertcedoóo'aliiofponfo, ' Magikeriumfibi nonfùmit, fed vocem fui iponfi audit, vnicum Matth,2j. fuiim magiftrumagnolcitLhriftum, amp;nbsp;donum habet interprétas Rom. 12. tionis Scripeuræ ex coÜatione locorum ciu'dem, vt fit confona z.Pctri j. Prophctia,hoc eftjScripturae interpretatio,hidei.Huicl'crmoni er* goProphetico adharens EccJefia,bcnc£acit,amp;nonerrat,(€d manct Iponfâ Chrifti obedicn!,i^ quicunque haiic regulam fccuti fucrint, pax fuper illis amp;mifcricordia.Quam fi ièquerenturnobifeum lu* Gai,«» d3ri,'I'urCa;,amp; Hæretici,adcot{! Ponttficrjrpfi,Iudsci,Turcæ,Hæ* retici,amp; Anticliriftianiamplius non elTent, nec mançrent, fed cuigt; dem nobifeum fponfum Chtiftum agnofeentes, Chriftiani, eius'ej Etclefia Herent, faluiem denique conlequerentur xternam.

Hic non fordidus eft error, nec Ixditur, aut foedatur Eçclefia « Deivera, Vt lefuita rhetortcatur» Sediniolcrabiliseft Romano « Anticliri/iOjeiusqüe Sy nagogæ, atque iatellitibus, lefuitis, quibu« non eft pars neciocietas inJérmone Euangelij de Chrifto, fient Petrus Simoni Mago refpondit. Omnes enim fuos Pontificij Aâor.fc lt;rrores,quos vel confinxerunt ipfi,vel aliunde mutuati funtj'a lu* dæis, amp;nbsp;Ethnicis,Ecelcfiae affingunt,eiusq'uepr3Etextu venditanr» Sed iniuriamfaciunt honeftiisimæ matron«, iponfæ ChriftiEc* cltfiæ ver« , quæ nihil horum agnofeit : fed vim palTa, ingemuit fuperiftis rordibus,abominationibus,rpurcicie amp;nbsp;DecrctisPonti ficum Romanor5,nec licentiam iftam,qu« illiPriuilegia amp;Pr«gt; rogatiuas vocant,3gnoicit : fed Magifterium,vnico fuo Magiftro faluum relinquit,Ipfa interim fîmul amp;nbsp;difcipula,ôlt; auditrix ad pedes illiusfedens, amp;nbsp;doârix etiameiufdem verbi, quod ab illo didicir*

Tefuita dicifj Ecclefîa dicitur Columna Veri'tatis,ergb non poreft JX errare. R. Ideo dicitur columna veriiatis , qubd Dominui verbum fuum apud illam dcpofiierit, illudqtie rctineat, euftodiar, amp;confcruet fuo minifterio ; ac in ipfa IcJa, quæ agr.ofcit Scripta Prophetica amp;nbsp;Apoftolica, eaqhe intellig,'r,vcr3,fitmajamp; certa de Deo, amp;de«terna nofirafaluteinueniatur veritas,quamramen non ipfagignir. Nitituramp;ipiàaliofundamcnto ,Chrifto,pratt r quod nemo aliud poteft poncre, Pofitum autem eft hoc Proyhe* tarunj Apcftolorum dodrina de fpfo, Hane veritaicn-i rttiret

fechfid

T^fuUtiodtftnßonii

EcclefiaDeî vera* Sed hxc nihil ad Pontificios:qu{vtoHm Aha' ronisfucccirorcSj Pontitices , Scribæ, lt;Sc Pharifæiædificantes, la« pidem hunc angularem r«probaucrunt,ac omnino in Concilio canquam blasphem'jm,fcduccntempopulura, aefediriofum dam« nauerunc: Itacolluuies Poneißeia cciamnum hodie eundem ab-iecic ,meritumeius imminuic, obtcurauicgt;conculcauic ^ideoqüe Ecclefia cius non eft» In hoc autem perpew'o errat lefuita, falci» natus fomnijs ludaicisdcexterna iarua,äi fpecie,acpompa poiftig Ecclefiafticæ,qu3e confiât Pontifice Maximo,qui caput ut Ec^ clefîæ t Cardinalibus Confiliartjs fupremis, Epilcopis, amp;c. qubd imaginatnr, omnia ilia ,qux in Scriptura facra de Ecclefia dida funt^ad illos pertincrejCura nihilo magis ipfis competant,quam Sy nagogx ludxorumjtemporcaducntusChrifii incarnem» Perti« nent autem adfolam veram Chrifii Ecclefiam^a quaipfifiint alie« nifiimi»

Verum autem efi, Hxrefeisfupcr Ecclefiam veram non prxua* lituras* Habet enim 3c Scripturam, amp;nbsp;eius ftnfum : verum alio tempore magis, alio minus darum. Sicut idem Chrifius , qui tnulta magnificc promifit Ecclefiæ fux, amp;nbsp;Apofiolus eius,etiam de horrendis tenebris prxdixerunt^prxiertim nouifsimis tempo:« ribus, quibus Antichrifius fit regnaturus in illa, darus miraculis: qux contra nos, qubd nulla xdimus miracula, vdPapifiarum Ccfiimonio,detorqueri non pofiunt*

Q^ibd vero Ic(uita,perperam amp;nbsp;falsb nos probare dicit, Pon« tificiam Ecdefiam erraffe in Sacramentorum difpenfatione ; mi« ror eumtamperfridx frontiscflêpoflê,qubdhxctarnaperta,ac toti orbi manifefta negate aufit ? Quis enim non plurima earn Baptifmo addidifle nouit Cuiobfeujum autignotumefi^Ba« ptifmum, quo Chrifius omnes gentes initiari, ac regenerari vo« luitjCampanis^contra eius inftitutionemifiam, applicaflcC Quif non lachrymis déplorât veris, mutilationem facrilcgam, ac vioa lationemTefiamentiChrifiiQuisnon videthorrendam amp;ab« ominandam prophanationem cœnæ Dominiexin Miffae’qua il« lam peruertit in facrificium vefe propitiatorium pro peccatis vi« uorum,amp; mortuorum, cuius oblationis meritoex nditio Pur« gatorio miferx liberentur animx C Hxc ne v'critas illa efi i Hxc« eine Ecclefia Chriftifponfac' O infenfata lefuitarum capita, qux furiofa, amp;nbsp;fpiritu vertigtnis repleta, hos tarn palpabiles, amp;nbsp;plus-quam hxreticos erroresdefendere, amp;nbsp;Ecdefix Chrifti adferibere audent, Hxc ipfifsima efi DiaboliSyn3goga,quxhancfibiarro' gar potefia«

*A^rtÎMum Tefuitkarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$3

gat pOteCtatem.Hçc ilia habet priuilegia de quibusfeprapreced, t lt;nbsp;Interim caßa ilia 04 inuiolata virgo, nullum agnofeens erro» rem, multa de veritate diiputat, fed ficut mcrethxde caftitate. Hacc ilia funt priuilegia ,Kjuæ Ecclefix vendicarc voiebant, vt li« ceret facere illis, quod libet,amp; dicere,quod volumus, landum eft*

Non enim ignota funtiiobis, qux ipfifuæ , hoccft,Pûntifîcjae Ecclefiæ arrogant, eiusqùecapitiRomanoPontificû Quödpoli fit Papa contra Epiftoks Pauli fiatuere, Carolus Ruinus. Qyia maior Paulo^nec difputandum, quin Papa omnia pofsit, Maria* nusSoccinus»

Porto qubddiximus,EccIefiam non Temper Rqui lucem verbi,, Dei, ideoque catenus interdum crrarc, amp;(. in tenebris ambuiare: abfurdum hoc videtur Icfuir3e,cum negetur Ecclefiam Chrifticr« rare. Non aliud diximus, quam quöd os veritatis Chriftus, cum inquit : Putas veniens Fiiius hominis iuuenietfidem in ter* ris ; Ec quod dicitur, Ecciefia non errat, locum id habet de vera Chrifti Ecciefia, quod non erret vniuerialiter in fundamento, qpod eft Chriftus, Super hoc aucem alius.aedificat aurü,argcntum, lapides preciofos • alius autemfœnum, ligna, ftipulas. Ec fient t.Cor.s. Auguftinus fcrjbit : fed cum totaOrac Eeckfia/quamdiuhiceil: Auguft.lib.i. tdimiccenobis débita nofira: nonvtique cd fine macüla,amp; ruga, aut aliqtio eiufmodi : Itaetiam non iemper caret erroribus ignos ranttæ, Vnde idem icerumdixictiplaqueplenana Concilia Ixpcj^j^ .priora,pofterioribuscmend3ri,cum aliquo expetimentorerum ' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

aperitur,quodclau(ümerat,amp; cogno{citur,quod latcbat,fine vllo typho facrilegac fuperbix, , Pergit lefuita tinquiens: Sed vt perniciofiis ille error ( quod eerrct Ecclefia)radicitus cuellatur,iam nunc aggrediar demonßrarc, qnemadmodum Ecciefia Chrißi vera , lucernam verbi diuini fe* cuta fueric femper, di vfque iequatur * Audiamus itaque Eucii* dæa demonßracionecertiorem lefuirx, velpotius Herculcm for* tifsimum,monßra Hæreticorum fuaclaua profligantem,amp; arbo« ^tesradicitus «uellentem videamus,

•■c- lefuitasPfalraographusaliquotiesteßatusefijiclucernamhanc ** non aliquando.fcdperpetubfcqui ; Quod fi Dauid,quod vnicum eß membrum Ecclcfixjde ie hæc dicit,ergd mult'o magis cota Ecs cleßa.Refpondeo, Dixi,aliamp;tempore m3gisflorere,Äfulgerelu' ccni dodrinæ coeleßis , alio minus, Quod verum eße Scriptura facra tcftacur. Tempore enim Heli fummi facerdoris, fermo Dei erat precioßif,feu rariis. Et fiib rege Saul,inquiunr,arcam Domini ,_sani

Q, non

7^efut4tto deftnßonii

non requißuimus» Similiter amp;nbsp;fub Achasobfcurata fuit dodrinH coelcftismultiplici Idolomania.Temporibus autem Dauidis^Hif«' kiae, amp;nbsp;lofaphat claruit maxime. Similiter amp;nbsp;poft Chriib in coc* k)S alcenfum mult'o clarius, lt;Si illuftrius fonuit vox v'erbi Dei* quam temporibus Pontificum fequentium : maxime antequatn iterum eft hoc noftro ieculo reparat3,amp; inftaurata. Q,uam iacem diuinitusaccenfamjfuis traditionibus^â: dodrinishumanis, ite« rum obfcurare, amp;nbsp;tenebras inducere ac retinerc Pontiftctj conan' (ur*

Dixi 8t, hoc, EccleßamDei veraminfundamentononerrare vniuerfaliter. Hincvetbnon ieqiiitur,eam nuiqiiam,aut in nullo errare vnquam. Præterea Ecckßa non icmper maiori conftat na* meroautmultitudine. Dicittirenimdc illarNouitDominusqui flint eins. fiiSymbolum Apoftolicum ait : Credo Ecekftam fana dam. Vnde 8t Chryfoftomus: Numero aeftimare Decretum Ar* rianorumcft. Et Noah vnusiètotius mundi iiidietis oppoluir* Sxpe enim maior pars vincit meliorem. £t Chiiftiis, qui lùani Sccleßx promißt præièntiam, etiam depaucitatecredeiitiiimcir* ca mundi ßnem prardixit,

Meo quoque excmplo lefuita abfurditatis hîc me vult coniiin* I cere. Quia ft dicam me in Ecclcfiaefle,erraremequoque oportea at,amp; ßcmihi pereundiim. Quae haecabfurda lefuicæ iHatto f Non enim dice, Ecclefiam femper errare : veriim, non ftmper, amp;, in* terdum, habet Propofttiomea 11. Nec in omnibus errare dixf» Retinei enim fundamentummec in errore pcrmanere dixi,nec ora* nia 8i ßngula eius membra. Saluabor ergo, Deo propicio , falua* bitur 8c Ecclefia Eledoriim, etiamfi ftipuJac quacdam accédant, quae pereunt, non tarnen Pl3tonico,iS4 Pociico, acillofiditio Pa* piftico Purgatorio igne ,quern hincfalsbextruere, amp;nbsp;fouere co* nantur. Ludit itaque ibphifta,faliacia a diAo fecundum quid,ad diAumßmpHciter, cummulta conatur infcrrc abrurda,qu3cex noftra propofitioneiccundum lebufaci paralogifmos fequanturj Quod videlicet nec purum Dei verbum, nec legitimum Sacra* mentorum vfum habere pofsit,corruereqiie ornnta veteris Tefta* menti paAa,amp;nouiTeftamentipi-omifsionesEuangelicas(quid nicoelum ipfum f ) Et omnem perrjflè fidem, Ecclefiam Dti pent* tus erraflc, vel extindam fuifie, quod nos fentiamus. Qi^iorutn nihil diximus,neccxnoftra Propofitione, vtiam declararum, 8t probarum eft, iequitur. Vcrifsimæenim funt promifsiones Dei, quod Ecclefia icmper inaneatjamp; in ea veritas verbi Dei,Sacramcn (a quoqu«

cAlferÜMUm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;||

ta quoque,nec vnquam erret vniuerfaliter« Scd bxc aliö tcmporC (nagis, alio minus clarenc» Sicut Gmul dickur in Euangclio,)atiGgt; fimc graffaturoserrorcs horrendos in ca, itavt in crrorem indu« cerencuretiam eleâi, G poisibile cGèt,amp; niß dies abbreuiaren* tur,adeoq'uc Antichriftum in templo Dei fcGurunu

Qp'od verbad PontiGcios auinet,vc nonfuntDei Veta^fcd AniichriCtiana EccleGa: ka omnia apud illos funtcorruptiCsima* Quod in huius Propofinonis defenGone, de Sacramentorum dip penraiione,eGdemonGratum( quid ni erom amp;nbsp;nobis in re bona, amp;nbsp;certa lieert ill □ vti verbot’ ) Et fort e in fcqucniibus occafio no-quot; bis offeretur explicandi copioGus. Quis enim errores huius Eccles fijc,qu08 in omnibus propemodum parribus dovlrinx Chrißiu nje fouet, facile propter mukitudineça vel rccenfere poßit i

Negat Ieruka,Adatn,6iEuaminParadifo drcaGdetnerraflê, eamue amiGGe» Idquc probarc conatur, quod ApoRolus dicatt Adam noneR redui^us,fed mulier*. t'idcmenim,ctiamdum charis cas 6i obedientia erga Deum perditur, non amitti. Et hinc cons dudit,perperamnosinferre, qui dixcrimus,EcclefiamDdtunc ipParadifo circa Gdem crraGc, Rcfpondco« lefukam valde frigidequot; deptimorum parentum lapfu horribili, difputare, Seditafoleitt peccatum extenuare, vt remcdqs varqs, quæ ipGexcogitarunt ad fananda ilia lethalia vulnera, amp;nbsp;expianda, Gi locus* Sed quod res lt;R, dicamus»

Verba ApoRolinonGmpIiciter ,vcrum fecundum quid, funt accipicnda,quod non immediatc,Gcut Eua a rcrpente,G( feduftut AdatPjfedper inuliercm,Gcut in fua exeufatione, vtiturcriminii translatione : CAulicr, quam mthi dcdiRi fociam, ilia mibi dédit, amp;nbsp;comedi*

Ad peccatum aût parum refert, vnde Gt deceptut, modo de pec^ cato conRetjdc quo plcnius ApoRolus idem j Vnius dclilt;fto,amp; in« obedientia peccatores conRituti Rint multi ; Per vniusdeliAum in omnes homines in condemnationem, in quo omnes peccauerunu

Peccatum autem illorum non pueriliter cogitandum eR, fuiGè, quod dentes tantum in pom5,verbo Deiprohibkum,Gxerunt,ôC fie externainobedientia. Huic cnimpcccato mukaalia^ôcmagna infuntpeccata,dubitatio de verbiDci veritate, auerfio a Deo,5c verbo ipGuSjConiunâa cum ipGus contcmptu,dcfelt;Rio a Deo ad Diabolum, a veritate ad mendacium, Idololatria. AfFedarunt cnim diuinitatem,fimilesvoluntfieri Deo, fuperbia, amp;nbsp;ambkio, cpneupifeentia praua,cx quibus fequkur externa inobedientia* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X HorrP

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^efutAtlodefenßonH

' Horribilîor crg'o lapfus fuit, quam vel nos cogifationibus^nk» dum vei bis pofsimusconfequi. Cum bis peccatis, FlDES,qu3e eft fiducia ( quod nee credunt^nec intelligunr, nec kiunt, aut expe* riunturPontificijJed damnant )in Dcum,qu'od fimusapudcum in gratia, confiftcrenullo modo poieft, fedamiititur,ficut lianc protoplaftæ nonretinuerunt. Ideo fugiunt devm, cuius gratia exciderant, cumqüe propter fœdum fuum lapfum, ludicem iraa tum agnol'cunr.

Hine apparet, num Ecclefia amp;nbsp;fponCa Dei permanferint tune primi parentes, an verb in fide crrauerint,ncc ne» Nam fides eft, credere omni verbo Dei»

Qubd verb lefuita ait : abfurdifsimam efle hanc concludendi rationemapudTheologes,omnesfapientes, quadicimus,H« j- demamitti,quandocbaritas,vel obedientiaperditur.Refpondco ’ Sit fane verum apud Matæologos, Ôi huius mundifapientes, qui quid fit FIDES ignorantjöi tantiim de Fidc Dxmonum accipü tint, qjosetiam lacobus crederc dkir,fedcontrenJfcere addir» vbi tantum de liifloriæ notitia intclligit, quam amp;nbsp;nos peccatis amitti,amp; folam,ad falutem cfficacem eile negirnus. Sed hoc mo» do ludit lefuita xquiuccaticne vocabuli, fides, h’conarores x.Cor,6. cnim,3dulteri,amp; abijpeccaiis mortalibus contra conkienticm indulgentes, nequaquam fiacuere poll 'rijn iUis perieuerar.tes, le iti gratiacrïèapud Ueum : kd certoleite debent, (eparrem nonba* here in regno Dei ♦ Quæ hæc fides eft, Q infeniati lefiiiræ lt;34 reliqua cobois Pontificiae

Firmum ergbmanet ,qaod in Propofitione » j Diipurationî» pofuimus : Adam,amp; Euam, qui in Paradifo vera Dei Ecclefia lt;ucrunt,negk’lt;fto verbo Deiturpiftimc inhorrendam mortis caa ligincra incidific, amp;nbsp;circa fidem crrafle,quod negat lefuita. Qiiano autem abfurdum idfit ,res ipfj loquiiur. Acquiefeentes eninti Sathanae mendacqs ; Ncquaquam moriemini,diecntis, verbis Ô4 minis Dci,quacunqiie die comederis exeo , morte moricris, fi« dem nonhabuerur.t: fed magis Sathanae crcdidcrunt; critis ficuc dij,lt;Slt;re.

» Icftiita ex 14 Propofitione mca, quadico Abaronem fùmlt; mum Pontificemcur i populo liracliticoindefertoinldolatrian» sgt; incidifle, amp;c» multos co'Iigere conatur errores infignes. Primus ; gt;i qiibd vocaucrim Abaroncinfummu Pontificcm.Hunc me ex Cal uini leeftione haufifle aflerit» Atqui non legi illic : qubd fi maxis ne amp;nbsp;file amp;nbsp;top fic loquamur, num piaculum hoc tarn grande C

An non

^Jftrtionum Itßtituarum.

An nOn Scnptura ipCa hac fepe vtitur Prolcpfi

£(ß aiitem (um adb'jc non fuerit vndus : ramen Doniïnus ïpfè eum adhiic jnÆgyptoexj(îcntem,Piophctam vocauit, Sed lcio quid lefuicavelit : £umfi vnftus fuifletjamp;deßgnatusfunimus Poniifex, ( tantum valet axungiaapud iftos honriincSjamp; Pontifia catus ) errare non potuille nee in IdoIoJatriam incidiflê, Ita enim fuosPontifices ttvx/jix^TiTovQ faciunt,amp; ftatim omncm iciena tiam ,quam ante nunquani didicerant^per vndioneni filam con* pj^afusJib Pon* fequiimaginantiirjvtvnomemento lixcillisquafi pcrinfundi- ,jficaliinvitaMar-bulum aSpititu fando infundantun Quafi vei ó non amp;nbsp;Marcel® fdiini.amp;tom.i. liiius Koniatius Pontifex Idolisthurificauerint, vt Damaiuslo» Concil.in Marcel, quiturc’ Etfi autem turn nondum fuerit inur.dus Aiiaron^ tarnen Papac condewnat, a Moi'e, in montem ad Tcum in colloquium confeendente,Ium« miiseft confiituius p^uli Dei gubcrnatorjMcfiscj; vicarius.

Secundus : Non elk venim , qu'od fidem amil’erir. De hcc prxcedcntc Propofitiene cftdiüum,vbi etiamdicit lefuita: Aharor.em permififie Idololatriam. Veiiim non tantum pers inifir, (cd adiuuiï.promouit, nonfoium defcribendo vituli Idæz 3^» am, eti.'in âurun; ii .'gnem prorjciendo Si fundendo vitulum» vnde rccïc b Mole unquam author vnicus.gruauifsimc reprars hendîtpr. t'iÜ^vi.üi.s it q: textum Biblioium infpiceredignetur Reueren'diîs panr, amp;nbsp;nmcnict acculâtionem grauilsimam Aharo* nis , expoftulamc Mo.e, bC dicente : Quid tibi fccii hic populus, Vt inducercs lûper eum peccatum maximum C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

Nec ego dico tôt am erraflë Eeclcfiam vel in delêrto, vel in ter* ra Canaanfub Iudicibus^amp;: Regibus,quodafiuit lefuita; fed il* )uro populum ,quierat Ecclefia Dei,errafre. Inillo pcpuloldo* lolatria publice profiabat, Si exercebatur. Et fie Spiritus fan* dus ipfc per Molen loquitur; Diledus,inquit,meus recaJcitrauitj Dcat.3». dereliquit Deum fadorem fuuin, recefsit à Dco falutari fiio. Pro» uocaueriint eum in dijs alienis, immulauerunt darmohtjs, amp;nbsp;non Deo. Dcum,quiteginuit,dereliquifîi,lt;Si cbütusesDei créâto» ris tiii. Vidit Dominus, amp;nbsp;ad iracundiam concitatuseft,quia pro* uocauerunt eum filfi fui, Si filiæ. Generatie praua eft, amp;nbsp;infides les filiji amp;c. Nulliergo erroresin illanofira funt Piopofiiionet fed lefuita remeratius eft rrprachenfor,ncc quæ inrendit, probarc poteft : ideo calumniator, calumniatoris paenam fuftineat.

Ad I ƒ♦ ne mutus fit lefuita ,cum dixillcm, Apofiolos ante Cbrifti in cœlos afeenfum, de Chrifti regno feuiPfe errercs jfean^ Q. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dalizatos

7^fuia:i9 dtfiußon»

daltzMosomncsinipro : Aliud cGx, guxdani ignorare deei’ul regno, quje citra falutispericulutn nelcjri pofsint, aliud, manife« „ /los crroresin fide pertinacirer defendere, R. Neminetnclîêjqui hoc ignor« difcrimcn , nechoc a nobis 3gituf,vtApoftolQsppil acceptum Spirirum fanAum crroruni reos agamus. Abfit a no# bis. Sicutmanifcftehac propoficipne ycrba facimusd«illo tctn' pore, quo cum Chrifto in terris funt conuerfati ; fed hoc quaeri-tur,Nuin illicrrores Apoftolorum^non fuerint coniunAi cumplt; »iculofaluttsacternaeC Manifeftumautemeftex hifioria Euangclij, colloqurjs Apoftolorum cum Chrifto , petitionibus eorundeni,amp; contentionibus inter illos ortis : quod opinione Judaica de rcgnp Chrifti mundano fuerint fafcinati, SC auditarn Chrifti concionetn dc ipfius pafsionc Lucæ, i8. non intellcxeriiH ; ficut eadem ante quoque Petrus audita Matth, i ó. eum aiTumens feorfim incre-paucrir,5Cc, Anvcropafsionem Christi, qu« vnica eft: noftra redemptio , citra falutis periculum ignorare poiTumus i Qui error non cftituis, fed perniciofus, amp;nbsp;fi in illo perfcueretur gt;nbsp;damnabilts.

Accufat me lefuita, quod iniurfam Concilo Nicrno intulerf rim, dumfcripfijerraflcomncs Epifcoposinco.dcgenuina Sert# pturaefententia, lege Caneira, qua conCuetudinc facerdotibus cutn proprijs vxoribus intcrdicebatur,vno exceptppaphnutio. Çt roe verbis GonfeCsionis Auguftanæ quoqß vehementer ait contradi# cere:Qtiiaillic non habeatur, omnes, iêdquoCdam canatos fuiflê legem ferre : qur tarnen Cex ab vniuerCa Synodo fit repudiata.

Refpondeo. Verba hiftorix T ripartitx docent,Canonem a coo cHrj Niexni Patribusefle faAum vnanimi eorum confilio^ fen# tentia. Sic enimhabent:Inter ganonbs concilii NJ# lib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CÆNI quidamvidebaturintroducerelegem,neEpiCcopijPres#

‘ byteriamp;DiaconicumconiugibusfuiSjquasanteconftcrationetn fuam duxerant, dormirent. Paphnutius verb ContelTor, licet nuptiarum expers eilet,tamencontradixit: Honorabiles confeflus nuptias, SCcaftitatcm eiredicen8,concubitum cum propriaconiu-ge: s V AS itq,Vb CO NCil,ro,ne talemponeretlegem,grjw uem eflêafièrens cauCam , quae aut i^s aut eorum iugalibus oçca* fiofornicationis exifteret. SYNODVSQJVB laudauit Cententi# , am eins, öi nihil ex hac parte Canciuit, icd hoc in vnius cuiuCque voluntate, non in necefsitate dimifir.

Ex quibus verbis roanifeftum euadit omnibus , Canonem amp;nbsp;L/Cgem tarn antca hacde re aConcilio faAam ,pofteayerb audita Paphnutij IcncentiarctraAatana, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bient

*Â]]irttomim Jefutttcarum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5e

SkutGrpefit in Senatu » vt otnncsin vnam concédant (cntentii atn Scnatores ; donee qui poftrembdicit^diuerfamaHerat Centenquot; tiam, adeoßrinis CaÉultam rationibus , vt his auditis ,teliqui ' ptiores omnes, moti argutnentis eius, mutent, quam antea lule* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

rant Jn eiusqiie pedibus eant fententiam, Accidit amp;nbsp;hoc,qubd in* terdum re melius perpenla, ôi examinata, prior, eiiam in grauif« fimis caußs amp;nbsp;deliberationibus,mutetur Cententia.

Quod igitur Augußana dicit Con{eCsio,qiioCdam:amp; ego,om« nes,excepto Paphnutio,EpiCcopos^hanctuliflelegem, nonedé banccontradidionem, omnes periti artis nouerunt.QLiareleCuita cum Cuaintcmpeßiuaphilofophia ,(upeifedeie hoc Icribcndila.** bore potuidet.

ExcuCare autem,nc dicam defendere^huncnihilominuscano* nemlefuiia, quod de illidecere patres iudicarent, quoexpcdiiiu« quae Domini agerent, leque eiiam Apoftolorum exemplo, ÖC .» multorum FAattyrum probateconaturtfed quanto redius Paph* nutius, amp;nbsp;decent ius iudicauit,hanc legem abrogandam »grauens ede aderens cauCam ( vt ibidem habetur ) quae aut ipds, aut co rum iugalibus oeeado fornrcaiiOnisexlfteretjAn ne occadontm prebe refornicationidcceiran expeditVtiquc»apud Pontificios, vbi non folism hipanaria publica babentur îCtd eiiam fornicari »dt adulterari, conftuprate licet fanftulis faerificuHs, quas hbet» Et ‘ quod ad Apodolos* Equidem Paulus diCert e doeei, ApoCtolos vxoresetiam (ecum circumduxidc; Num inquit »non habemus po tedatem fororem, vxorem circumduccndi,vt St reliqui Apoftolij

amp; (ratres Domini » St Ceplias lt;

' Quodverb ApoCtolusdicit,carfibescurare eaquac Dei Cunt: i-Oquitur Apoftolus de ijs, qui donum hoc habent. Sicut ibidem fe explicatjdicens; fed alius aliud habet donum. V nde amp;nbsp;Chridus in eodem argumenti genere verCans, addit ; NOn omnes capiunt verbum hoc, fed quibus datum eCt. Nec nos repraehendimus, d Matth.r». quis donum virginitatis habeat,vteo vtatur ,Ced verc virgo dt, r-Cdt.?, animo amp;nbsp;corpore. De reliquis dicit Apoßolus,Melius lt;R nubere qu'am vri.

Quamautem rarum fit hoc donum irt qs, epi VOuent caeliba« tum,quam foedasSt vagaslibidines.quibusmultahominiirn mil lia pericruntjCoadus hie, amp;in verbo Dei damnatus Sacerdoium caelibatuB inuexerit ,dies Domini reuelabit, ôt quæ iam'a n rilri« 6unt occultejdeclarabittrès loquitur ipla, amp;nbsp;iT,ulti born •ern'-des plorant lachtymis. Potnahacc eß contcmpiug vcifci Dei 5t o« dinationis diyinae in natura fancitæ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apodo*

« Titnoth 1. Apololus vult EpiTcopos amp;nbsp;Diaconos höneßoseflc marito«» Vos vri Haramis libidinum illicitis, vultis, ideoque cutn fpreip confilio Oei polluatis veftra amp;nbsp;aIiorumcorpora,Pontificii, «ter« nisflainintscombureminu Scit2senlm,fornicarios^fcortatorcs t. Cor, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habere partena’ in regno Dei» Veftras appelle ConfeientiaS/

P'ontificijfacrificulijfiquashabetis» ’'•••'ƒ

Deniqucq'JÖdadApoftoüci Çoncilt)'decretum, deablîinentîà a fanguinc óc fuffbeato attinet,qubd pugnarc videatur ( vt lefuita nobis ilkidit) cum libertatcChriftiana , quod earn fxpius contra iiiorum tyrannidem, amp;quidem non immerito vrgeamus, Re« fpondco : Non fuit id perpetuum fed temporaneum , ideoq'ue nac de caufa faiHum, ne intirrni Ind’x'i in iegc ehutriti^ ôi iam ad Cliriftumpcrfidcm çqnue_rfi,efuiànguinispjftende)-cntur» £x cha' ritate igititf parcendum iftis çràt, ficut nbsp;nbsp;Apol^olùs de fe dicit : Sgt;

f!ca oftendit fratrem, non mandiicabo^carnem in «ternum. PIu« I I. Cor, 8. jfjscnim facienda eil ebaritas amp;nbsp;faliis proximi, quam libertatis v* Î fus, vt ibidem habetur, ideo refte Apoitolosfecifle ilatuimus* Quid tibi prxterea vis lefuita î*

Sed cum vos alib'i mylt'^dp tradijjbnibu? Apqflolicis nugarl foleatis,lt;S£ Hngere pefeio quas-ixy^j^xç ApoÇpIqrû traditiones: cur hanc quam certb cpiifiat- App^plprum^eiie, non obliruan^

* - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ dann veftris iniungitist* Quod fgitßt dKit iefuâca ii^'rum cilêgt;

cur Apoftolicumiàoc Concilium non etiam errorisarguerim C R* Abßt hoc a noftris cogitationibuspmpi e hypocrita, qui nos tantl (celer is infimulare audes ;Qyod tiapnep aveftro coetu aljenum non ell,qui damnatis,amp; flammis vindicandam iudicaiis ordinationetn Apoftolicam,qua vult EpiCcjqppSjiS«;DiaconoscHebpneßos ma* ritos. Ef non eriibefcunt yeilripublic'c docete « quod eciaan pr^* xis Eccleß« veftr« Antichriftian« docet.'minps pecçare facerdo tem fornicantem,quam vxorem legitimam babentemr

Prxtereunda hîc videretur tenuis cauillatiuncula leiüit«, qua cauillatur id quod pofuimuSjdum dicitur, Ecclefiam fandam haw here genuinam amp;nbsp;veram Scriptur« facr« fcntentiam,non incuen« dam elle Prxlatorum multitudinem. Impropric tribui dicit a no« bis multitudinem Pr«latis,c'um hxeconueniatfubditis ipforum, Chriftianorum verb paucitas Pr«latis,Dominis fcilicet; arrepto vocabulo, Prælatorum multitudinis,ad quam negamus referenda eile priuilcgia,qu«habet Iola vera Ecclefia. in quibus amp;genuina eftScriptur« facr«fentcnti3,vocabulumenim,multitudinis Pr«« latorum.

lefaîtiarumt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;f7

(onim, non opponitur ( vt falfarlus HypocrJta/ontra mentcm St verbs mea detorquct ) Laicis , quorum refpcdu, quia hi multi flint ,illi pauci dicuntur* Sed fimpliciter acdpitur, nequcenim Vaicos ad iudicandum illi admittuntjVtex Propoßtione décima fcptima manifcftum eft» Video autem eum referre ingenium Pa« trisrui,quitotu8eßexmendact)scompoß(U8, vnde etiam pater mendaciorumdicitur* Ideo haec reipondendafuere ßulio, neßbl fapere videatur fophißa« Qubd verb quxrcndojiobis Icfuita cu« Kit illudere, vbi illi pauci re Ac fen tie mes pofsint inueniri i Num îcTubingæ^ Atidnegaturos VVittcnbergenlès, amp;c» noßra nobis obtjeiens difsidia* Etß autem inter noßros quaedam fuc« rintdiflenßones: tarnen non hinc fequitur,nos ideo Ecdeßam Chrißi veram non eße» Nunquam enim tarn bene aAum fuit de Eccleßa, vi non fedar, Hscrefes, Si zizania quxdam ex Uia^ Si in ßla fuerint exortajatteßante Apoßologt;amp; dicente : Nara oportet Si hxrefeseße. Sic, Et Deibeneßeio inter nos,qui Augußanam ampledimur Confefsionem, de capitibus Si fanaamento religio» nis Chrißiahx conuenit» Et in hoc omnes conßntiraus,vos Ic« fuitas poßremum Sathanxconatum Si fatum elTe^ab ipCo cacodc* nione ad Papatus labafcentiSj Sc iam iamque ruentis defenßonem xditum I VOS eße facrilegos TroTiçioJtAtTrrotç : Romanum Pon* fißcem eße ipßßimum Sc verum Antichrißum,vno animo amp;nbsp;orc omnes confentimus* An non tibi leßiita pulchre conßntire vi« demur e Hæc ergb interea de noßro confenfufcitote,doncc breui, Deo propitio, pulcherrimura noßrum confenßim in airjs omni* bus videatis, oculis veßris^dentibusfrematis. Si tabeßatis»

Nec absque capite conuenimus» Etß enim Romanum Ponti* fitem non niflpro Antichrifio agnofeamus ; tarnen capite nequagt; Epbej. ^iiamcaretnus, fed habemus leßun Chrißum, quem Deus pater caleßis caput dédit fuper omnem Eccleßam , qux in calis Si in terris, hincind'c varias lociseß difperfa, Si infidei vnitate con« gregata,fub illo verojviuo,vno,prxßantißimo capite, quiopti« me nourt corpus fuum,amp; paßor oues fuas»

Ad Ambrofii fcntcntiain quod attinet f Num Epifiropus a Lai« co,amp;ßcouefu3,dißcredcbeat^ Refpondemus, ordinarfe oucsa Pafloribus pafeendas. Si non e contra. Sed fi Epifcopus non fitjvel maneai Epifcopus;verum Lupus Si Pfeudoprophet3,fur amp;nbsp;latrOjIohan*IO. ibi ccrt'cmandatumhabentoues,quxvocem fummi fui pafiorisagnofeunt, ne alieni, vtpote lupi vocem audi-ant, ßd effugere ab eo debenr, iuxta ütg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mandatum»

J^futatio itfenßonti

Gt quidem verum eft, Dcum Potitificibus olim amp;nbsp;facerdotibuf acfenioribus Nouiac veterisTeftamentijApoftoliSjEuangelis ftiSjEpifcopiSjDodoribusamp;Paßoribus, acPrcsbyteris^quos îe* füiti» Prxlatos appellate placet, commcndafle curam amp;nbsp;adtnini« ftrattonem Eccicßxt Faciant raocb ofRciutn fingulifideliter amp;dû ligenter ac reAc, nemo eft qui eos in illo impediar*

Sed quod hi ibli fint aut dicantur Ecclefia, in ftcra Scripfura,{d verb nunquam probabitur. De quo tarnen forte in 28. Propoa Otione dketur copiofius* Sicutnonfoli,vt lefuita ex ignorantta Scripturx facræ blatrcrat,iudicium exercuerunt, vel punierunt rebelles in primitiua Apoftolorum Ecclefia. Sccus enim Paulus Apoftolus ftribit : Congrcgatis vobis in vnum, amp;nbsp;fpiritu meo, cxcommunicaturus Corinthium incaeftuofum. Hoc amp;nbsp;Prxby« tcrorum, qui non laborabant in vcrbo g fed confilijs amp;nbsp;opera iua * iuuabanc gubernationem Ecclefiae, dii'ciplinatn confcruabant, crat officium cum Epikopis,

Sed quo locoPrxIatostuos lefuitacollocem,non inuenioin facra Scriptura.Epircopi certc non funt, quales Apoftoli Petrus âf Paulus deicribunt« Vide enim quaefo,mi focie^num aliquam vel leuem fairem cum Apoftolis habeant fimilitudinemfSicutcoro« ribus fuis viuit ab eis funt defcripti, t «Timr. j .Tit.2, i, Petri ƒ»

Suntne Prophet3e,andoAores, veIpafiores,autEuangeIiftaef certcrarifsimi reperiuntur qui doceant verbum Dei. Quod enim parum nouit,nemo docere poteftjdeo nec didaAici. Nec reAè ié* care pofiunt verbum Dei : nec formam fanorum verborum Seri* pturae facræ, quam nunquam didicere, tenent* Obtura« quidem pofiunt ora contradicentium,vt illic habetur : verum non verbo Deijfedmage ferrOjAammaJunejaqua. Potentifsimienimillorii Dij funt,Vulcanus, Veftaj Neptunus. Nec ideo ambiunt Epiicos patus, quod docere vnquamcogitautrint, amp;nbsp;fic bonum opus/e* cundum Apoftolum,dcfiderent;ledruxum, pompam,porentiam, domina iaffcAant.QJod igitur ad Apoftolos Chrifti,0t Prxhtog Fontificios aitinet, ingens eft inter ill os dilcrimen , cum quod ad vocationem,tum quod ad officium amp;nbsp;authoritatem,acdona Spi» ritusfanAi.Et tantum diftant aie inuicem^quantum coelum St ter' rafrnec vlla comparatio. Quod fi Apoftoli reuiuilcercnt,Pettus St Paulus, Romamti! redirent, vbireliquiaseorumhaberi aiunt, viderentque aulam Romanam, Pontificem Maximum, Cardina' £p^^*^^poSanumtubospro fuis vkarijs St fuccelToribus 9gnituret

»A/Jirttonum itfutttcaram, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

flgnkurOïilloSjputaresî'EquidemNun’ae Pompilq,amp; PontiScum ïthnicorum fitniliores, qu^m fui,viluri Si iudicaturi cflent. Cerlt; tc Apoßoli, non in fuis ùllis, præter quas Uli nihil habcnt Apo« (iolicum,fuum fpiritum fua dona, amp;nbsp;gcnuinum facrae Scripturae fcnfuin fuc«flbribus, fed in fcriptis fuis relit^uerunt : hinc erucn* da illa eraoi : fed hoc nimis laboriofumjlongc^viia Epicureaprae» icrenda»

Qui fophift ice loquitur, i nquit SyraddeSjOdibilis eRjSi in Oltt» ni TC deiraudabitur* ha hic lefuita in toto fuo libro , nihil aliud hr'e agil quam fophiftam,amp; propofiiionesDifputationis mear ca« lumniatur* Quja euerterc illas veritatc non poteft, itaque mors iUoruni, qui malas fouent caufas, calumnrjs me obruereconatur» Cuiufmodi eft,qubd cy tp pr^ofitione décima oftaua fcripfi,De« um apud Ecclefiam verbum (uum depofuiffc ; in opinât a fua refuM lationeadditjhoceuidenter eucriij^quod fupra in duodecima Pro« pofitione pofuerim, Ecclefiam non fempcr fequi luccrnam verbi Dei^idcoqüeintcrdum cam crrarc. Si intenebns arobularc»

Hinc ergo infert, apparcrc » quam racis teils confoflus, mifefe COrruam»

Vident omnes qui non prorfusfunt cæcîjnftarhuîug pharifxi, quam non pugncnc hxc. Habere lucemtSC tarnen cam nonfemper fequi. Aliud cnim eft habcre.aliud fequi, Ambulate,dicii Chri* lohaa, n, ßusydum lucem habetis, vtnon vos tenebraccomprehendant, Item : Si manferiiis in me. Si verba mea manferint in vobis, ver c ibiil.j. difeipuli mei eritis, amp;nbsp;cognofceiis veritatem , 6i vjtriias liberabit vos.Vcnitjdicit Euangelifta Sf Apoftolus lux, inhunc mundumgt; Çi dUexerunt homines tenebras magis quam lucem*

At inquit, lefuita, Eccicfia cuftos (emper eft fidelii, amp;nbsp;femper Rdeliter cuftodit depofiium , quia femper fequitur luccmam« 7xvToÄ07’ot haec eft. Si eadcmfophiftica. Quod vt manifeftum faciamus Omnibus jilluftri propofito cxemplo declarandum eft* Adam nonne ad imaginem Dei crcatus eft, amp;nbsp;habuit perfeftan» Del noiiiiam, accefsit deinde verbum Dei, quod luccrna pedibas eius fuit, Si lumen femitis eius, hoc Deus apud ipfum depoujit* Quam vero fideliier depofiturn id ci .ftodkrit, proh dolor, fenti« mus omnes amp;nbsp;finguli hodic. Sic Deus Ecclefiæ populi fui elcfti promulgauitcoditus fua voce Decalogum ftupendis miraculiSjiK (ic apud earn depofuii verbum fuumjVtelTct lux , deipfius vera HgniiionCjne in Idololairia prolaberentur,difert't amp;nbsp;exprefs'e ad/ at 4it9'

. 7^fut4tioJiftnßonif

dito prxceptOj Kon facies tibi fculptile^ neqiie omnem tîmilitudi« nem j quæeft incoelo de(upcr,ÄC quæ in terra deorfum» Qiiam« diu autena hoc dtpoßcum cußodiuntt* Cum adhuc horrendæ illx ImJ nbsp;nbsp;Voces Dci fonarent in auribus co rum, faciunt vitulum , de quo

clamant: Dij tuijcccelfraifl^qui te cduxerunt ex Ægypto. Ideoq^ Dominus ad Mofen dkic ; Peccaiiit populus tuus, Keccilêrunt cito de via^quam oflendifti eis,fcccrunt ßbi vitulum conflatilem. adorauerunt eum » atque immolantes hoßiasei^ dixerunt j ißi funttui Dij JfracK

Videsopinor j niRcxcus fis Pharißeusjaliudeflcjhaberc SC cii^ (lodirCj aliudj fequi lucem verbi Dei» An non amp;nbsp;tempore ludU cum amp;nbsp;Regum habebant lucem verbi Dei, feripta nempe Mofis lt;nbsp;Teftatur autem Scriptura Prophctica, feciiîê vnumqueaque quod S1BI videbatur. Item j Verbum Dei prcclofum,hoc efiparam . fuifle cius dodrinam in populo KracI : ficut tempore Heli. Et ' ’ pofiea fub Dauide dicunt : Non requifiuimus arcam Domini in diebus Saul. Quid dicam de tempore aduentus Chrißi in carnetn ad fuum populum,qui habebat ÖC cufiodiebat legem Mofis, Pfab inos amp;nbsp;Prophetarum libres ; quùm denfæ tum fuerint tenebræ in Ecclefiac* quæ icdxC quanta ignorantia Doftorum Notiora fünt harc, quam vt verbis opus fit : refiatur id hiftoria facra abun* de. Idem autem de pofiremis temporibus Ecclefiæ Saluaror no* fier prsdixit : Sicut in diebus N oah^ amp;nbsp;Loth^ fie crit aduentus fili) hominis.Num putas veniens hominis filius inueniat fidem in tet* ris ? Et eledum Dci organum multa de defedionc à fide prædi* xit, amp;nbsp;figna ac notas addidir^ quibus fpiritus erroris ac raendaci} ■gnofeerentur, j.TheIK J. i. Timoth,4.eorumquidodrinisdae» moniorumattenderent^prohibentium nempe nubere amp;nbsp;abfiinerc h cibis, quos Deus creauit. Qui aiuem has profiteantur dodri* naSjdiuinatione opus non efi, Kes ipfaloquitur.

Etfi igitur Ecclcfia femper euftodiat depofitum verbi Dei^ta« enen dodrina non femper pariter in ea floret amp;nbsp;lucet,fed alio tem« pore magis,alio minus» Ncc tarnen Deus Ecciefiam fuam peni* tus relinquit,vc in errore pereat. Sicut fuperioribus ieculis,cum denfifsimac amp;nbsp;horrendæ cflênt tenebræ Papatus, fiuc regni Potv tificrj Antkhriftianijhtifsimc grafiantes : Deus tarnen fubinde als« 3uosexcitauit,per quos lucem verbi fui acccndit,(5£ fignum often' iteledis, per quod falutemeorumeftopcratus» Sed hi ab Anti-chrifio miiere iunt occifi» lam verb hoc noftro icculo Deus iffl' menfabonitate facem verbi fui clarifsimam accendit, qua illufiras

Ult Eccles

u4JJirtionum Itfuituarvm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

uk EcclcRam : quam kbufæi^ (labeiraDiaboli »quia opera corum mala funt» ferre non poffunt* ideoqite extinguetc cam omnibus viribus conantur*

In his quinquePropofitionibus Difputationis mes prora fus nihil habet »quod poteft aduerfarius reprschendcre » fed fatca tut elTe verifsimas » neut reliquat omnes îaeræ Scripturx teüia monijsfunt confirmataCjVt nihilinimicusin cis inueniat,quod carpai. El tarnen vt perpetub fui fimilis mancat »duo addit» V* numcftquod quaerit » cur in angulari fcAariorumcociuhactcam» nee contendam ad Catholicam Ecclefiam e Sciatitaque lefuita, quod aliquoties eftrepetendumjinhacdificrtationefalfam fc ha* bere hypothefin, qua putat ille fuam Synagogam efle veram » QC Catholicam Ecclewm , de qua Symbol! aiticulus fonat t quod» VI in dlfputatione dixi, xç«0(awojj eft » vier cætus Catholica fit Ecclcfia, illc ne qui Romanum Pontificem agnofeit pro fuo capi* tc,eiusqùedcaetaomniaexofculatuTacpro codeftibus habet oralt; culis, An qui lefum Chriftum » quem Deus dédit caput»ftiper om« nem Ecclcfiam ? Atqui de Roma non loqui Symbolum,vel hinc etiam manifcftum euadit» quia in hoc dicitur ; Credo Ècclefiam fanftam« Quod autem crédit quis,non videt» £ft enim fides non apparen(ium»Romanam verbvideraus*

Porr'o quod ad multitudinem atiinctjde qua gloriatur aduerfa* rlus in fua £cclefia»amp; noftram»propter paucitaicm conicmnit »fck at hoc fallax efle argumentum« Nam ficut verbum Dci,quod in ptaecedenti cft proDatura,nonfemper pariterlucct: ita idem pla« ne cft de Ëcclena iudicium,qubd non Temper pariter fioreat nume« 10 amp;nbsp;multttudine» SIcut Helias non videbat £cclefiam Dei in regno 1 fracl, fed fe folum reliAum conqueritur» Et Efaias de Ec* clefia in regno luda» vbi tarnen cultus diuinitus inftiiutus, amp;nbsp;ver» bum Dei habebaïur, triftiorem Terc inftituir ad Deum querelam* inquiens : Nifi Dominus exercituum reliquitTct nobis fcmen.qua-. fl Sodoma TuiflemuSjSC quafi Gomorrha fimilesefltmus» Quem* *'’* admodum enJï^^govot; ipfius» Amos,de regno Ifracl »Hæc dicii Dotninus : Qitomodo fi eruat paftor de orc leonis duo crura, Amos,)« aut extremum auriculae, fie eruentur filtj Ifra’cl in Samaria« Taw pore aduentus Chrifti in carnem » Paleftina angulus fuitmundi,ÔC in illo ipfo coetu, qui dicebatur populus Dei, vald'c cxiguus fuit, amp;nbsp;bene numerabilis coeius vere piorum, amp;nbsp;Ecclefiæjin ifta turba amp;nbsp;multitudinc impiorum Pontifiaim ,Sacerdotum,Scribarum, f PhariTacorum» Sadducæorum» Qi EÛàeorum. Qiiid detempor* r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R. 3 but

i'

.1' ‘

^futatio defenßonit

bas Noah dtcemas, qui vnuscuoi Ria domo ,C0(ia8 mtindiitidi^ tijsft oppofuit ; Non cftcrgo qubd nobis paucitacem noftram lebufcus obiiciat, c'um Qiriltus ipfe quoquegregem fuum^pufll« lumappdkt.^

Quod verb dïcit, Ecclefîam per cotuin orbem efamp;difperfamï verum cR fed non e(i ad Poncificem Komanum alligaca , habet cnimcapuc altudjÇhriRum. Nee cœcus^aut populus propter pau^ cicatem à Oeo cft abieAus, vel propter multitudincm, de qua glqlt; ' riantur impij, Eccleßa Dei eledalfêd funt alia ßgna^de quibus fuo loco» In Omni enim gente, qui timet eum , amp;nbsp;credit in eum ( hoç enim eR operari iuRitiam Iohan»6») acceptus illi» NoncR enini rcipeAus perfonarum apud illum»

Xltenim cR, quod more omnium ièAariorum vera falfis, fîcuç amp;nbsp;pater eorum Diabolus,mirceaat»Icbufxos hos,Diaboli foetuny dSè, dubium non cR, amp;nbsp;facile probari poicR,quia opera eius faci« unt» Opera autem Diabolifunt mendacia,hoc eR,fatfadogmata» amp;nbsp;homicidia, quae perpétrant vbi poffunt,fanguincm ptorum fitigt; cntes,amp; magnates ad perièquutionem ChriRianorum inflamman^ ceSiDodrinas autem dæmoniorura cos propugnare hinc conRaC ( vt extera omnia breuitatis caufa (ilentio prxtercamus) amp;nbsp;fufScia atjOuodinRne prxcedentis 18. propoRtionisex ApoRolo didum cR oe prohibitione ciborum,amp;nuptiarum:vbi nonelabentur fuga iRa iniièrorum, qubd Spiritus fandus per ApoRolutnde Encratb cis tantum, Tacianis, amp;nbsp;alqs quibufdam Hxreticis Rt locutus,qd carnes ipfas, amp;nbsp;nuptias immundas eile docuerint, vaticinatus nt» Non enim de certis loquitur peribnis ApoRolus; fed in genere de re ipfa Hl dogmaiibus,oC omnibus ijs,qui qupeunquc futin-o tempore viuant,quocunque nomine appellentur, qui cidos amp;nbsp;nuptiaa prohibeant» b'icut non abfquecontumelia creatoris ,coniugium, carnale vitx genus appellant Romanenfes, in quo viucntes,Deo fcruire non pófsinuVndc amp;nbsp;hoe in iure Canonico minime Cano* nico dicitur,Sandi eRote,qui portatis vafa Domini: quia ego Do minus Deus vcRer fandus fum,Itcm, Qui in carne funt, Deopla« cere non po(runt,crgofacerdotesoportet cxlibeseflè» Hxc dia* bolica vosdefenditis dogmata acerrime lefuitx»

Cxterum quod attinet ad argumentum lefuitx, commune ideR» An non cnimjmihi contra te eodem licet vti, quod qux* dam de leRi dicatis , ciusque meritis , vt pcRea portentofa vlt;« Rra mendacia rudi plebecul^ perfuadeati$,quod per opera propria amp;nbsp;aliéna,peregrinationes, cleemo(ynas,ieiunia,preculas alia hl* lus farinx plurinujhomo mtreatur vitani xternamt^ Sc*

tAJJirftonüM leßtitjcartttlh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fè

SeAam nullam agnofcimus^niG quatenus cum keleratis ludxit^ ChriRum crucifigcntibusjoquitur lebufseus,contra ChriRum, amp;nbsp;ApoRolum cius} diccntibus ï NamdcfcAahac^notumeRnoa Aftotylt» bis 7quia vbique ci contradicitur. Quot veto fcAx PapiRatum Gnt, cnumerauimus*

Ex totolibro dcfcnRonisafiertionumlcfuitx, apparetj cum ad 24» Omnia rede dida cauillandum, calumniandum, amp;c deprauandum natum,Gdum ,fadumfophiRamj amp;nbsp;mirumpræRigiatorem, qui cum rerum verarum nihil prorlushabcat^quo me(HCU( contra hagt; duas propoGtiones mea6,ncCvnicum quidemprofertScripturaeS« (cRimonium ) refutetmihilominus tarnen, ne tacere videatur, fed apud Rios mirabilis videacur,qui praeRigijs Riis nebulas pofsit vo vitati oGiindere, abRitdaquzdam, homoipfevalde ablutdus, adco'c^ ridiculuSjfe colligcrc dick*

Ac initio manifeRam me implicate contradidioncm dicit, *lt; quod eadcm de EcclcGa^ codemcp plane rcCpcdu, EcclcGam inuiGs «lt; bilcm amp;nbsp;viGbilem cGe Ratuam. Qux manifeRa eR aduerrarq ca* lumnia* Nequaquam enim eodem^feddiuerRa refpedu EccleGam cGe inuiGbilem,Sc viGbilcmgt; dico* InuiGbilcm nempe efie veram cledorum EccleGam , quia nos de Gngulis indiuiduis, veris amp;nbsp;vi* uis membrisjqux nara ilia Gnt^Ratuere non poGiimus : fed credi-muSjGcut inSymbolo proGtemurgt;cGe talem quendam coetum ele« dorum ,amp; CandiGcatoruro ad vitamxternam,quifoli Deo GnC noti,vt habent verba PropoGtionis 24.

Cieindecandem EccleGam etiam effc viGbilem/equentipropoR tione 2 jxlixijVerS alio refpedu,vt habet propoGtio 26,quam Sy cophantacallidcfeparauit ab illis duabus przcedentibus,quascon iunxitjCum,G vir bonus haberi voluiffetjhanc ctiâ anncderc debu* iiTetifed hoc mod'o cauillatio ipGus locum non habuiGet.ln hac.n» 26* explicatur,quo refpcdu,ôe quaratione eledotum EccleGa fuo modo etiam Gt viGbilis, nempe quod non niG in coetu Gt vocato* ïum,hoccR,torûjqui veras habent notas, EccleGam raenRrantes*

Hze EccleRaviRbilis(vtparabolxChriRi Euangelicx ofieiw

I nbsp;nbsp;dunt)botx)s habet,Si malos,idcR hypocritas,inter quos nos diGlt;

cerncrenonpoffumuSjiedDeusnouit,qui flinteius* Etnemofeit hominum,quxfuntinhomine,niGDcu8,amp;Spiritu8 eius,qiiieRin eoxTufoluSjinquitSalomon,noRicordaomninhominû.înhac igiiur vocatorum multitudinc,,qiix dkitiir EccleGa xaGbiliSjCredi mus femper aliquos eGc vere renaioK,Si fandificates ad vitâæten nam.Qui nam aôt hi Gnr,in indiuiduo foli Deo notn eft.Hcc feil» nunifcRa cR illa,qu^ Gngit prxRigiator illc^concradidio.

Cotuo

J^ßnätio definßon»

Contcndit deinde,verbum SymboU CREDO nonadCcele fiam eile referendum,iêd ad fanffitatem, qubd videlicet credamuf, / folani Chrifti Eccleiiam fandlam eile, Quiaquiuis homo nort mo* db (Jhrißianus, fed ctiam ludæus,amp;Turca, facile fenßbus percipe-ee qucac,Clirißi Eccicßam in terris eile«Quid audio lebufxec Ergb Cccleiiam Chrifti eße in terris,credere opus non eft, fed tantum,vt fanAam eile, credamus i Corrige ergb Ariftarche propiiane, aut tolle articulum Symboli Apoftolici ; ita vt fecundum leiuitam Gr3ezen(ero,decimum tertium Apoftolum, porrb Symbolum Apoftolicum non ita fît dicendum : Credo ËcclcfîàmfandamGa« tholkam , fed ita, VID B o BCClbsi AM,'ET MANC SANCTAM ESSE CREDO«

••Paralip ilt; Die ergb mihi lebuftee, cum prophetarèt Azarias fub Aza re« ge Î Tranfibunt dies multi in Ifracl, abique Deo vero, amp;nbsp;abiqu« ucerdote,abrque doAore quoque, amp;nbsp;abiquelege : Nurn illo tempore, de quo Propheta vaiicinatus eft, vifa fuerit, an potius cre« dira Eccleiia Dei in Ifrael Vtique non perqile illam, certum eft* ac. 27. Nouitprinceps paftorum fuas oue3,nec quifquam illi eas de manu fitarapiet, etiamii tu eas nec videas, nec noueris» CertefîcutneC fanditatem oculis videmus ; ita nec eledionern, hoc eft, qui nam ilia fint a Deo eleda Ecclefîx membra ( hxc enim fola funt fanda} viderehominumquiiquampoteft» Vtrumque ergb credendum*

Nec nos fanditatem ab eledorum Ecclefia (èparamus, Geut D’Tr'yille in fine hîc nugatur« Non enim quia hîc breuitatis caufa, cum dixifîèm , credo Ecclefîam, non fubqciens ftatim fandamt fandam efîè nego,fîcut nec Catholicam* Qt^iahoc extra contro« tierfiam eft,Ecclefîamfandameilë*

Vides amice ledor,quam nihil contra huius Sycophant« mor« (um tutum,amp; quas occafîones carpendi quxrae,minutifsima qux« queperfequens, cum reuera nihil inueniat return hîc, quod meritb ot iurc damnare poftit» Ideo mordet ferpens venenatus, vipc* rarum progenies, vt coluber calcancum,contritocius capite«

HalxtPropofîtiomea 26« veras notas Ecclefîam monftrantcf, efîè verbum Dei, amp;nbsp;legitimum Sacramentorum vfum* Hoc ve« rb lebuixusiùo more mirific'e exagitat, efle vstçap

»• inuerfum, amp;nbsp;peruerfum , ac prxpofterum rerum ordincm : eil« *gt; ignotum per ignotiora dedarare* Non enim nec verbum Dei, »» nec Sacramenta nifî per Ecclefîam cognofti, quod Auguftinus »» manifefte doccat 5 Euangelio non crederem « nifî me Catholic« Eccleûae

KAt^niMun ItfuiticÂrum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ét

Eccleftx commoueret authoritas* J\c ipfum Euangelium ab Eclt; ** cleßadepcndere,abeaque luam habere au(horitatem,Ecclefiain eflc ** verttatis magißram,maiorerniniu$,quAmhujuse(re authorica' tem Per Ecclefiam enira verbum Dei,quod in vcro,acgenujno ** efui ienl'uaSpiritu faniâoper Ecclefîam nobis reuelato, conQ. Rit;, amp;nbsp;legitimus Sacramentorum vfus rite cognofeitur.

Orta ÔC mota eft hæc c]uxRio,tempore Conçût) Conßant» Si BafîlienGs,vtrum maior ht Ecclefix, an Scripturæ facrx authori-tas : Idqùehac occaßone, qubd in Conciliabulo Gonftant. ( quod reprxfentare dicebant Eccleßam ) coenae Dotniniex a Chriuo fa« ftam inßitutionem, Si in facra Scriptura de(criptam,mutafl'cnt,54 tnutilaßcnt» Cumautem loquunturdeEccleßa, non veramjfcd Papißieam ( qux tarnen non Catholica, fed Cacolyca, non Chris fti, fed Antichrifti, non Dei veri,fed huius mundi efi Eccleßa ) in* iclligunt, vt ea,autoritate hac confirmata, contra verbi Dei accu* fationem,amp; condemnationem ,fit quafi firmifsimo propugnacus lo munita^ôC de fenfa« Idcoqüe de fcnfu,in quo Scriptura ipfa con-fißat,multa difputant,qui à Spiritu fandoper Eccleßamnobisrlt;-ueletur»

Etfancdeplorandumeß,reme'odeueninc,vt non fol'umin du^ bium vocetUT, num maior fit verbi Dei authoritas, an Ecclefix* verurn etiam, qux falfx Ecclefix, fornicarix efi impudentia, af. firmarc , Euangeli) authoritatem ab Ecckfia dependere ,ab caque fjamhabereauihoritatem» Vndeenim ,quxlo vosomnes mi-léllosPapiftaSjEcclcfiaC Prior ne hxc verboDei i Genuitneilla i.Cor.J4. hoc ï An 'a vobis, inquit Apoftolus,verbum Dei procefsit C An noncnimEcclefiacx verbo Dei nataeftC Renatiinquit D« Pc-trus, non ex feminecorruptibili, fed incorruptibili, per verbum Dei viui, amp;nbsp;permanentis in xternum. Filia itaqueefi Ecclefia, ex verbo Dei nata. An non igitur inuerfus,amp; perutrfus,ac prxpofic» rus rerum, amp;nbsp;naturx ordo eft, filiam prxierre. Si collocate fupra matremC maioremque huic quam illi tribuere authoritatemC Hoc igitur ipfa fequaiur verbum ,eiuscue prxlcriptum, ex quo amp;nbsp;nata eft, tanquam raorigera filia ac difeipuh, non domina,non magi» ftra;nifidicerc mauultiSjOuum docetc g31!inam,qux illud peperit, ftiprabuc illam efle. Cumqïie indifiblubilis fit Chrifti, amp;nbsp;Ecclc' fix ipuus coniundio , non alibi, nec alqs fignis quxrenda eft Ec' clefia,q'jam Chriftus ipfc,quiinfolisScripturis facris,qux de ipfo teftificantur,ÔC8acratnlt;ntisafc inftinnis, adqux fuam alligauit prxfentiam,quxrendus eft, ô4 inuenitur«

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prxtcrta

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^fuutîodtftnftonit

•’ Praeterea cum articulus fîdci fitjCrçdo Ecclcfiamfanóam Gaho-;; licam:ceiù,fîcut rdiquiex StScnpiura prcbar.difunt,amp; cumdeil

' iis corn tOLieifîa' oriun(ur,cx eademScripciira djjudicandx :ita ni(ï Vclit £cclefia fufpcda in iudicando haberi;nen minus de fe ipfa,lt;X (odem Dci vcrbo, qiiam de airjs in ipfa Ëcclefia controuerfisj ipquot; famiudicareconiienit.Nam amp;nbsp;hune de Ecdeßaaniculuni^ikiitie« liquos omneSjfola verbi Dei authoritatecdotSijamp;pcrliiafijCredw mus» Verbi ergo Dei auihoritailonge Ecckfiac antecellif,vipot« fine quo (vt iam probatum eft) hxc necefletjnee efleercdeietur*

Ex vcrbo igiturquærenda diagnofcendaEcclefia. Quod diftr« J . tcquocj!Auguftinusaffirmar,dicens; Inter nos autetn (Si Donati-E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EcclefiaïQuidergofatSuriflimiisCinverbi»

Ute «cc Cl' cap.ï. floßji£ fani qujfßfuji an jp verbis capitis lui Domini ncftrilefu ChriftifPuto qubdinillius potiusverbis,eam quacicredcbemus, qui eft veritaSjôi optime nouii corpus fuum. Hoc igitur,nec Au* guftinof^Patrum facile principi)ncc cuiquam pio,cftignoium per sgnociora declarare : nift Scripturas iacras ignoras cHê dicatur» ^od fanefaciunt Pontificij,magna amp;nbsp;impudente, amp;nbsp;vna voce clamantes omnes,Sfripturas facras elle obfcuras, dubias,incertas* ambiguasjfuamtfe habere authoritatem ab Ecclefta,qua fi deftituagt;' lur, valere ficut fabulas Æfopi» Qux horribilis eft blalphemia. Etiatnft enim scripturam facram Ecciefta nunquam agnofeeret; (quod non facit vera Chrifii Ecclcfia, fponfa eius, fed audit volt; cem iponfi) an ideo non eftet verbum Dei,fed pro’fabulis Æfopi» cis habendaf Hoc Diabolus iplèafïîi marc dubitaret» Maneret «nim amp;nbsp;effet illanihilominus veritas,amp; oraculum Dci, ficut Deugt; eft, amp;nbsp;manetin xternum , ctiamfi imptj dicant in corde fuo,noi| eft Deus» sicut olim apudveteres Romanos (vthodierninondegt;’ generent a fuis maioribus ) nullus colebatur publice Deus, niß quem senatus Dcum elfe decreuillct.O miferos Lkos illos*Quod fl ctiam totus mundus neget efle Deu,(5i neget scripturä a Deo tradi* (am:num ideo Deus non cftetc'tamen hoc ipfo nihil nec de scriptu rx veritatc,nec authoritate decederet, fed mundus per iilam, pro* pter incrcdulitatem,qubd earn aonofeere non vellet,condemnare/ cur* Et habet scripturä facra authoritatem fuam^principaliter non ab Eccleßa,qu'od cam agnofeat Ecclefia,fed a Deo ipfo authore, cuius eft oraculum, (Si epiftola ad genus humanum, per quod feil* Ji patefecit, ex quo amp;nbsp;ipfa nata efti Et quia ipfifsima , Sc Diuina eft veritas scripturä facra,carleftibus miraculis äc euentibusPro* pheticorum vaticiniorum,qux in bis continentur, muliis denique alijs firmilsimis argumenis (cftiücata* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qtiod

tAllirtiOfiUm JeßtlttCiifuift,

■ Quod veto ad fcnfutn scriptur j attinet, de quo tjUjftionem efli dicunt J amp;nbsp;in quo gehuino verbum Dei confiftat, qui a Spiritu fiindo per Ecclefiam nobis reueletur« Refpondco: Non tarn de fenfu vel fententia, aut intelligentia scripturx efle diCputationem, quamdeopinionibusamp;imaginationibusfalfisabhominibusex* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

cogitatis amp;nbsp;confidis, Verbigratia. Non tarn di(putatur,qu3c fit ” • . fententia ocorum Scripturse ; Inuocetnr fuper eos nomen meum, Gen. 4t nominaquoque Patrummeorum Abraham amp;nbsp;Ifiac. Item : tran‘’pjjj fiuimus per ignem amp;nbsp;aquam, amp;nbsp;eduxifti nos in refrigcrium, amp;c* Horum enim fenfus genuinus partim ex phrafi linguae Hebrjæ panim excontextuorationiserui facile poteft :quam de prauis Ä peruerfis Papifticis opinionibus, amp;nbsp;phantafiis ; An mortuihomi« nes fint inuocandi. An fit purgatorius ignis, in quo animæ jpoft* quammigrauerint c corporibus,purgentur a foraibu8,ficut Plato VhilofophusEthnicuSjôC VirgiliusPoStaRomanorumfenferunt, quos Prophetas habent Romanenfes»

sed vndehacdirimendaccontrouerfiaet' VosadEcclefiamnos femittitis.BcnejEcclefiam amp;nbsp;nos audiendam dicimus.sed quamC Non lefuiticam ÔC Pontificiam Aniichriftisynagogam,qu3ein diuinis sacrofanftis Scripturis talpa eft caecior : fed veram Chrifti tcclefiam,quæ audit amp;nbsp;agnofeit vocem fponfi,iuxta illud'.Oues, lohan, ik cujc funt meZjVOcem meam audiunt,Alien! verb vocem non au* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

aiuntjfed aufugiuntabeo* Web ergo auditur Ecclefi3,non vt fua fbmnia Ô4 Pigmenta cordis fuifficut Pontifex Ro.gloTÎatur,fc om» nia iura habere in ferinio fui peftoris, etiamfi idiotafit,amp; ignarug proprij fui nominis,Hinc c'ruftat fuaDecreta)fcdvt verbum Del

doceat; Si qviisloquiturjinquitD. Petrus, primus, quem ipfi di« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; i;

cunt,Rom.Epifcopus,loquaturfermonesDci.Si enim Angelus de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. ‘f

eoelo aliud praedicauerit Euangelium, anathema fit. Ex hoc Del vferbo fcripto,fenfÜE eft g^nuinus erucndus,fpiritualia fpiritualib^ cbmparandOjloca cülocis conferendo,amp; fccundu fidei analogiam Scriptura interpretanda, Hauriemus aquas cumgaudiode font!« bus viuis ïfraëKs -.eruamus veritatemexHnguarum, phrafeon, Si ftrmoniBproprietate,ex antccedentibus,amp;conrequentibus,cxcoo fextuumferie ,amp; iun(ftura,diftorum feriptorumij:occafionc,ÔC caufisjCxtotius denicf corporis Scripturarumcompage, Ad legem luamremittit Mofes, Ifaias ad legem, amp;nbsp;teftimonium, Abraham ad Mofen,amp; Prophetas, Paulus attcndcreiubctleiftioniSacrarum Ittcrarum .Petrus fermoniPropheticO ,ChriftuEfimiliterfcrutari

Senpturas. Exhi? non folum ad quaeftioncs refpondet fibi propo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ‘ '

Etas,fed etiani cum aducrfariisdi!putat,cos conuincit.ncgleAifjói ccndcmnatUttaditicnibusI^aiotum* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sx Ds

tleftnßottü

De hac autem Scripturafacra^EccIeßa ttfiificatur/am agnofcir, Con»ncndac,inicrprc(atur^(cd per jpfammctj iuxiaque cius Icntcn* tiam amp;nbsp;mentem. Siaic amp;nbsp;vctcrcs in hanc fcripfcrunt fentcniiam; AlfonRitde Ca- Ecclcfiam^diim decernir Scripturam Deiefle reuclationemjd tan-firoaduerfus tum tacere^quod ccftes ferenies de re qiiapiam tertimoniiiir^ôi: velt; relu lib,lt;. ritatem Scripturse encCatholicam,non propter teftes/ed propter (c J amp;nbsp;non quia Eccleßa rceepic jfed quia Deus ædidit^ amp;nbsp;reuela« uir.

Etquod adScripturæ perCpicuitatem, in fententia illaconßftiG quae non adeb eß obièura, aiic diffîcilis rjs, qui Spiriruin Chrifti habent ( hune eninij qui non habenr, non luni eins ) fed quia Dtt um patrem propitium per Ciirinum agnofeunt,qu3ceunquc ad fa» lutem funt nceeflâria^in Scriptura plana iûnt illis, amp;nbsp;perfpicua te-nent. ftiamfî non omnes fubtilitates, aut oblcuriora loca intelli* Antiift. dedoftri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apertiiisponunturjbi dilèendum eft;,querr!2dmod3

M Chrift. hb. a.intelligantur obfcuris. Nihil cuim ferc de iilis obfcuri* Mp.6. ' tatibus eruitur^quod non alibi planifsim'cdidumrcperiatur.Qiij* dam^inquit Augiiitinus, in Scrjpturis obleura amp;nbsp;diîfîeilia^ncc talt; men aliud^ quàm quod alibi planiCsimis verbis exprimitur« Ala-gnißec igitur amp;nbsp;ialubrirer Spiritus fanâus ira Scripiuras facras’ modißcauit, vt locis apertioribus lami oecurreret, obic urioribus Ambr. comment, autem faftidia detergeret. De quibus amp;nbsp;An:brofius ; Multa ob« inprahiit-Scnn.S feuritas inScriptutitProphcticiSjiedii manuquadam mentis tux Seripturarum ianuam pulßs amp;nbsp;fa qua- funt oeculta^diligentercx. amines : paulatim ineipics rationcm colligere didorum,. Et apc« rietur tibi non ab alio, fed a Dei verbo. quot;nbsp;In quam l'ententianiamp; Baniiui lib. s. de BafiliusiSi verb praceptum nobis datum fuerit,quomodo autem, Bapcift.qiucft.4, additum non fucrit,alTumamus Dominum dieentem;Perfertita« mini in Seripturas; Sc imitemur Apoftolos, qui ipfura Domi« num interrogaucrunt, de interpretatione corum qua- ab ipfo di* da fucrunt. ET E OE V M , QV ÆAB IPSO DICTA ! V N T, B X HIS, Q_V Æ, IN ALIO I.OCO DICTA »VNT VERITATEM ACSALVTARB DISCAMVS.

Ex quibus omnibus,amp; Scripturae Saerx Sc Patrum tefrimonijB apparet, fenfiim,vel fententiam amp;nbsp;intelligentiamScripturae Saerx, exipfaSeriptura läera petendam , in qua Spiritus fandus menretn fuam amp;nbsp;voluncatcm Del patef «ciCpöe ienfurn quoque explicautt,d( deferipfit.

Nam quod artinet ad viuam Apoftolorum prxdicationem, ftca.Kb. j tif, qua fententiam Scripturx tradiderunt, Apoßoli,^vt Irenxus in« quit,id

ItfuituértitK-

quttgt;id Euangelium^quod prxconiaueiuriïjpofica pet Dei volun* lattm IN SCRIPTVRIS nobis tradidetunt, fundarrentum 6t (olutnnatn fidei noftrae» Melius etiam omnia fcribuntur^quam dicuntur« Quod nemo fereiia animi lentavcibis pohitoptis metCj ficut fiylo, vbi prxter temporis beneßeium etiam tclcgcrej emendate gt;nbsp;addctc ,dcm.erc qui» poteit, quod amp;nbsp;quotiesliber.

Quod veto ad ordinatiam loci lucccbioncmattinet. non ingra* ta eft nobisilla,fcd ingens Dei beneficium agnolcimus,qubd cetta fucccrtionisfcrie,volucrit nobis quafi per manus in Eeclcfiacon« feruare amp;nbsp;traderc ScriptaPropheticaamp;i Apoftolicajdc eliq^teftarl illos.Sed quemadmodum non idcoprincipalitcrcredimus,ëctip(a Prophetica diuinitus efiè tradita,quia ludxi de illis tefiantur: mub tb verb minus ipfos cflcEcclefiam Dei : omnium veib minime, maiorem effe authoriiatem ïudacori ro, quam ipfius Sctipiurx facrx* Ita idem plane eft iudicium de PcntificiaÉcckfiaJuafuc* cefsione de fetiptis Apoftolicis teftante, qubd videlicet ab ilia ho-tum dependeat autboritas« Eft enim tantum teftis» îam teftis non ideo maiorem habet authoritatem, quia in caufa Principis alicuius teftatur,quam ipfc Princepsjnec fuo tefiimcniOjquodde caufa aliquaPrincipis perhibet, authoritatem sddit Prineipi, vel huius autnoriiat ab illo depender. Quiadicit de illis rébus, quas tiouit,Si verb aliud etiam tefietur,(airuserit tcftis.Sic ncc Eeckfix maior eft authoritas,qu3m Scriptutx,amp;c»

Adlccum verb Auguftiniquodatiinet,quivaldcfrequenseft Augnft.contrt in Ote omnium Fapiftatumjcd male abeis intelledufÆgo Euan« Epiüolam fun-gcliononcrcderem, nifiEcclrfixCathclicxmecommoucretau» dam,Mani«h»o-thoritas. Primum,nonloquitur AuguftinusdePrpifticavelle» ^*** fuiiica Ecclefia ,quxnoneftvetaCatholic3jfedCacolyca,qubd alibi clarifsimc demonfiratur ,amp; fort'e aduerfariusin hoc fuo li» bro occafionem prxbebit ea de re difiètendi : Sed loquitur de Catholica omnium tempotum vera Dei Ecclefia, qux amp;nbsp;in vete« riTeftamepto fueratjôiiamexgentibus colleftaerat perprxdica« tionem verbi Dei. Hxcaudierat P ropheiaSjfilium Dei incarnas turn, Euangeliftas amp;Apoftolos,videraicoeleftiamiracula,qui* bus hxc do Arina fuerai confirmatajVaticiniorumeuentum. De*

l nique bonafide acceperat ab illit ipfis eorum feriptorum authorid busjlibrosipforum.Et fie continua fucccfsionisfcrie,Ecclcfiateft a batUTjficut etiamnum hodicjhxc illorum eficScriptajquorumno« minibuscircumfcruntur. His ergb confentientibusEclefiac tcftiz montjs fccommioueri fignificat jVtcrcdathos iolos libros diuia

S } nos

T^futatia deftnßonit

nos eCTe^pir PrOphetaSjlànAos Dci Euange'iflas Si Apoftolos,per Spirituin fandum deCcriptos,

ABguftinus lt;0(1- fit hanccius elle mentem, contra Fauftum Manicliæum l'pfcraec traVauftutnMani# déclarât, his verbis : Sicut ergo ego credo ilium librum elîè Mant* sUxum lib. ag, chaei,q.iiex illo tempore, quo Manichæus viuebat in carne, pef ‘’P' ’• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difeipuios eius certa fuccefsionc Præpofitorum vcftrorum,ad vc*

ftra vfc;^ tempora cuftoditti8,atcß perdudus efttSic óc iflum librum crcde elTe Macthçi,qucm ex illo tempore, quo Mattliçus ipfc in car ncvixit,nonintcrrupta ferie temporum, Eccleßacerta connexion nis fucceCsione vfque ad tempora ifta produxit*Quibus verbis Au guilinus non facit Eccleßam iudicem Scripturarum , neque ei iug autlioritatemiie contra Scripturamconcedit: fed teßimoniumtan^ tum ferre de his permittit. Non ßgnificat Auguftinus, maioreng. cQe £ccleßx,quam verbi,Dei,huiuscß ab ilia dependere authorita« tern, Sicut'à vulgato illi ditfto addit, fc pluris facere veritatem, quam reliqua omnia : Quæ,inquit,veritas, fi tarn manifeßa aputj vos Manichxosmonftratur,vt in dubium venire non pofsittpr«-ponenda eß omnibus rebus, quibus inEccleßa teneor, Ergo etf-am perpetuæ amp;nbsp;ordinariæ Sacerdotum fuccelsioni, de qua turn ctiam loquutus fuerat, Veritas autem manifeßa, 8C indubitata alialt; nulla eß,quam qux verbo Dei in Scriptura facracontinctur.

Quod igitur dicit lelbita, verum Euangelq iênfum ,ficut 8i, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Euangelium ipfum,ab Ecclcfia dependere, idem«* prorfus de legitf

mo Sacramentorum vfu indicium eflê, Iefuiticc,noçcfi,irnpudenlt; ter amp;nbsp;blafpheme fuo more loquitur,Hocenim vult,vt fönet Euan gclium,id quod ipß volunt,amp; pro ßto 3rbitrio,ßctq! cadatcf reli« gio,vt pro fua libidine, fiatuere, decernertjabrogarc, mutare om« nia pofsint,quxcuncp Chriftus^dixerit, fcceri£,in(iitucrit : qux po* ftc3,prxtextu,lt;SC authoritate Ecclefix p311iare,amp;defenderc foicnt» Sed hzc Iefuitica,non Chrißi Catholica eß Eccleßa,

Concil. ConftäßU nbsp;nbsp;Hane autem elfe illorurn mentem öi fententiam, etfi diisimulent

Jefs. ij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iamjacilc tarnen re ipfa côprobabo,Deçreto nempe Conciliabulf

Conßant.quod ita habet jQ^ibd licet Chrißus poft Coenaminßi-' tueritjöc fuis difeipulis adminifirauerit, fub vtraqucipecie panisöC vint hoc vencrabile Sacramentum.öi quod licet in primitiua Eeelç fia huiulmodi Sacramentu reciperetur à fidelibus fub vtracf fpecie, tarnen hoc non obßantc,poßea a conficientibus fub vtraque,amp; laicis tantum modo fub ipecie panis fußipiatur.Hoc impium amp;nbsp;fa crilegum 7rorHjioKAe7r7lt;a;j dccretum, cum Bohcmi,tum redius çj; verbo Deipermarxyrem lohanncinHufs edodi,rccipere noP lent/ed

tgt;4jjir(jonum lefiàtttatsih, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4

Tentjfed impugnarent,NicolausCufanusEcckfiæBotn.Car.dina» . lis vt defcnderetjtnult'o plura impietatis prophaniftimae piotulir, Gcutfeœper advnû niendacium palliandum opus eft alijs kptetn, Card.Cnf.Epift 2 dato vno abfurdOjfequuntur plurima,queniadæodum error eft de vfu eornmun, foecundus.Isergoin bgc vcrbalcribit»Cert'c te nonmoueatjqubd diueifis temporibus alius amp;nbsp;alius ritus facrificioium , amp;nbsp;ttiam saa cramentorutn,ftantc veritatejinuenitur,scripturas'q:ad tetr pus efie adoptatas, amp;nbsp;varie intelledas, ita y t vno tempore fccundum cur* QaiJercoScri-rentem vniuerfalem ritS exponerctur, mutaio ritUjitciu fententia rrutaretur* Etmox: Etiamfihodie aliafuerit interpretatio Eccle* Ihutnusî fixjCiuldempraeceptiEuangelicl,quamolim, T A MEN Kic

SBNSVS NVNC IN VSV CVKHENS, ad regimen Ecclc/HorrendsblaP Cæ infpiratus, vtitemporicongruuSjVt SALVTis via ûb» pltsmix.

BBT ACCBPTARI, AciterumrVndeSCRlPTVRAEjDEa BENE. BSSB REGIMINIS ECCLESIAE ETIAM IN* CEPTAE, ET CONTINVATAE t NBQjr AQ.VAM DB ESSENTIA,EXISTERE POSSVT^'T» Id.EpHlola J, Poftea mutatoiudicioEcclefix,mutaium eft ÖC Dei iudicium.ld. Epifto-13 7» Noneftlitera,qu3e per Tyrannum pcnitusdeleri pofict,de cP fentia Ecclefix,fed fpirituseft,qui viuificat» Quarc ncc mirum,fi praxis Eeeleftç vno temporeinterpretatursetipturam vno modo, amp;nbsp;alio temporc alio modo.Et quod lefuita maiufculis literis fcri« bicurauit:NonEcckfiaperEuangelium,fedediuerfo per EccleR'» am cognofeitur verum Euangelium, amp;nbsp;addittidem prorfus de le» gitimo sacramentorum vfu iudiciuni» Quorum iamexemplum audiuimus, 5c rationes plane lefuiticaSjCardinalitias, Cufanicas* Quae omnia amp;nbsp;lingula de Aniichrifti Romani, eiusque fatellitum EccleQa funt vlt;rilsima,ex quibus hacc, lanquâ Afinus ex ruditu ÔC auribus ptxlongis cognofeitur :ncmpe ex hccfuoEuangcliova*' ri'e intcllefto,mutabilis'cÿ fententiae, atefcad tempus adaptaio,imb plane ad Ecclefiae clTcntiam, nonnecellario, sacrameniorumqu« tnuiilaiione,multiplicaiione, amp;c» Atque itacxscripturasacro» fan(fta,Protheaquendam,aut vertumnum nobis facient,imbtan» quam prorfus ad faluiem non neceflariam, penitus abijeient, amp;ad Icrinium peftorisPontificijnosablegabunt. Hoc eftScripturara vener3ri,colere,adorarc eius myfteria» Heus Icfuita,8criptur3e fa-ciolan(S3ehoftis,in malam rem cum ifta veftra impietate,blafphc» mia, damnata fenteniia,Scriptut3e conu!ctis,corruptelis» Quam, quamdiu laccrarepergitis,nunquam initlligctis, mifcrilefuitæ,êC quotquoieftis Pontiftciae impietatis paironi,imofctuuliiurati»

PoftretEWi

T^futatio dtftnßiHH

** PoQremb quod me intcrrogat, vbinam hx ’a nobis propoflfX ** nocK Eccleßx fuerincante annos lOO. lOO» Nam liqiiido confia' ” re,ance Lutheranifmum non iiiud verbum, quod nosprædica' ** mus, neccatcm per omnia Sacramcncorum vlumfuiflc,qu3km nosexcrcemusj'n Eccleüa Dei praedicatum, 3£ vlicacum vnquam fuifle. Idque probat, quia Baptifmus line conrueciscercmonijs nunquam iucrit« Necfanguis in calice,(incadmtxtione aquae.

Aperte icaquercfpondeo i manifeHum cfl omnibus in Ecclelia, nonmod'o anteannos too* led t ƒ00, plane eafdem notas Eccleßx fuiflè J idem plane verbum, quod nos praedicamus, amp;nbsp;non aliud, cadem Sacramenta fuilTe, ijfdem, amp;nbsp;non alifs ceremonqs admini« ßrataab ApoRolis,ßcut Euangeiiflæ amp;nbsp;Apoßoli in fuis libris nogt; bis hxc omnia dekripta reliquerunt. Has non alias, coder» plane modo,amp; non alio,exercem'.ii, Qt.!» igitur lixc eft impru« dcntia, quae vanitas aducrfarr),negantis haec ita vnquam in Eccle^ fia fuiflè vßtata,cum Conciliabulum Conflanticnfcjquod hxc mil tauic, fateacur,ctiam Chriflum ita inllicuiße,iS£ in primitiua Ecclc' ßa fuißevßtacumf

Qjiod verb VOS omnia facra diuinitus inßituca amp;nbsp;data, ver« bum Dci, amp;nbsp;Sacramenta Eccleßx, prophanaflis, Cœnam in facrb ßcium propitiatoriumjblafphemi in fanguinem Chrifti, mucaßis, Äperuertiftis: Hoc ipfum eftquodin vobis rcprchendimus,ac« cufamus,lt;SCtanquam falfarios Sc facrilegos damnamus, Ncc vol cxcufabit vetuftas,conftietudo,amp; aliquot feculorum vfui, Ian» olim enim coepit Antichriftus rcgnum ftium ftabilire, Nec vlla valet contra Ecclefiam,amp; verbu Dei,quantumuis long! temporii prx(criptio,Quod vos de veftris poßefsionibp dicere foletismos snult'oredius de veris Ecclefix boni»,qiix funt verbum amp;nbsp;Sacra* menta diuina, de quibus nobis vobifcumcertamcneft , intcliigi* tnus,atque ita iure Poftliminq in vfum per Dei gratiam reuoca« tnus , amp;nbsp;fux inccgritati reftituimus,

„ nbsp;nbsp;Et q:lod in fine quxrit, in qua Ecclefia vnquam Sacramentum

„ Baptiuni fine confuetis ccremDnqs fuerit publice adminiftratum^ RefpondeOjin primitiua Apoftolorum Ecclefia,in qua D. Apo« ftolus Petrus die Pentecoftcs tria hominum millia fine magico vc* ftrochriftn3rc,fp'Jto,exorcifino,5{ aiqs veftris nugis potiusquam cercmonrisbaptizafTe legitur.Et vbi vos in Ecclefia vnquam cam panas baptizatas elTe docebitis,nifi in hac poftrema fecc Papatus i vbi turpißime lauacrum illud regcneracionis,quod fit in baptiftno corum, qui C irifto inferuntur, fanguine eius abluuntur, non fine horrenda

^ffèrtionum /tßiittcarum.

horrenda prophanatione Sacramentibaptifmiadinanimes créa* curas adplicatur» \/efum rclt;fle faciti6,amp; fecundumfcripturaSjqui' bus vosfubindc vrgcmus i quia iufsit Chriftus prædicare Ëuan* geliutn omntcrcaturæ, addens, qui crediderit lt;Sc bapcifatus fuerit, ' laluus erit»

Quod ad aquæ mixturam in calkis conCecratione ; icimus eflè Vetuitum morem, Sed quid hoc ad nos^quid alij fccerint, cum ni» bilde hoc ininrtitutioneCœnæaChriftofadajamp;'ePauIoApos ftolo repetita,habeatur C Nam quod ad rationes, quas Cyprianus adferc,coadx iJJae funt, nec tanti momenti, quac fadi probent nee ceCsicatem. Et iuxta eundem : Hoc nos facere oportet in Ccenx adminiüratione, quod ipfe prior fecit, dicente Dominio : Hoc fa» cite,(cilicet quod me facere vidctis. Et quod Augnftinus de Cy» priant fado amp;nbsp;Decreto in alterius Sacramenti adminißratione, quo ab Hæreticisbaptizacos, rebaptizari voluit, refpondicfeil# lius authoritate non teneri, quia literasCypriani non vtCanonû cas habeat : idem iuris nos quoque habemus in vtroque*

Aflèrit, Icfuita iè luculenter certifsimisamp;irrefutabilibusteßimo fi * nijscomprobatun) amp;t(Ra(umfadurum,Ecclenaenominctantùm EpifcoposôiPrælatos intelligendos» Exod« ip.AlIoquitur Do» ** minus Mofcn his verbis:Hæc dices domui Iacob,amp; annunciabis ßlijs Ifrach Moiès autem conuocatis maioribus natu populi,ex-pofuit illis fermoncs,amp;c* Rerpondcoprimum,Maioresilli non tuerunc Epilcopi aut Prælati Ecclefiaftici : rafiôc vndi facrifîccs, ex tribu Leuitica tantum orti,fedex omnibus Sc {ingulieiribubus irracl. Nihil ergo hacc ad Cardinales, Epifcopos,amp; Prælatos,R.o* Pontificis creaturas.Deinde Maiores non conuocantur vt foli (ci* ant,(êd tota domus Ifracl,omncs amp;nbsp;nnguli,ea mandata Dei obfer*-uarc tenebantur« Moles aut non tanta amp;nbsp;ßcntorea voce, loqui po * terat, fed nec opus erat, Alia enim via commodiore vti poterat, qua hoc ipfum confequeretur , vt ab vniuerfa multitudine,cuius incererat hare (cire,exaudiretur« Conuocatiscnimcapitibus amp;fclt; nioribus, mandata Dei exponir, vc illiporro ad fiios conrribules referrent. Et fie Mofes locutus eft per illos vniuerfae domui la* cob,amp; filtjs Ifrack Sicut immediate ibi (equitur : Refponditqüe omnis populus fimul cunda,quac locutus eft Dominus, iaciemus» An hie ( arrige aures lefuita ) omnis populus, fignificat tibi tan» turn maiores natu,quos fuifle typos Praelatorum aisf VtitJ.Quia ibi habetur : etitis mihi in regnum facerdotale : quod Lakis pro*

T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phanis

T^futatio äefsnßonti

phanîs non fonuenît.Sed ibidem Deus alloqukurdomum Iacob, ÖC fîlios Ifraël ,qui viderunt quje lecerit Ægyptiis» ForteLaici omncs toto ifto tempore, quo Deus miranda lua opera, amp;nbsp;indicia exercuitin Ægypto, aut cæci fuere,aut laliem intriduanisiftis te? ncbris fcderunt, vt videreea non potuerint, Loquitur autem cum 1. ^oto populOjquem vocat gentem landam. Atqui Petrus hoc non ad Prxlatos vel Ëpil'copos tantum periinere fcribit,cum inquit î Vos autem cftis genus elcdum,regale facerdottum,gens fanda,po p’.ilus acquißtionis, vt virtutes annuncictts eins,qui de tenebris vos vocauit in admirabilelumen, Qulaliquando nonpopulus Dei,nunc autem populus Dei. Quidhîcdicis PetreC Numcon» fundisLaicos iîtbditos cum fuis Eptfcopis amp;nbsp;Prselatisf Haccom» nia ad folos Maiores,qui typi fuere Epilcoporum amp;nbsp;iuorum Prç-latorum,lt;Si fie Ecclefiam reprsE’fcntantjôC pro eaaccipiiintur,per* tineredicunt tuifuccefibresjcorumcf patronilefuitæ. Nimis craû iûs es pircator,qui iura tua non intelligts, Diicas itaquecautiusloquot; qui, aiioqui Itoc modo amittes amp;nbsp;primatum amp;nbsp;patrimonium tu* um,(3c in anguftum copiac tuæ per Lutheranos redigentur, Prae-ftat traque audire Chriftum ipfum M3giltrum,qui melius intelligit priuilegia rua,amp; vicarq fui in terris,qui caput eft Ecclefiæ, Quid Matth. 18, verb isdicit i Ita inquit ; Die Ecclefiae ( Huncenim locum leiuita pro fuse fentenriae confirmationc, quod Ecclefia pro Prælatis ac* cipiatur,adducit,tanquamirrcfutabile tefiimonium, quod nequa* »J quam Ecclefiae nomine totum Chrifiianorum fandum coetum, at fed Epiicopos tantum,Ecclefiae Prælatos, feu PracpofitoSjintel-aa ligi voluerit. Fieri enim non poflc,vt aliquis dclincjuentem fra* »gt; tr€m,vel ad fingulos figillatim fideles, vel ad omnes in vnum con« ” os, vel ad Concilia tantum generalia, quæ nec ftmper cele-9» branturtvel «iä ad aliquem confufam multitudinem deierat, qux a, nullam iudicandi poteiiatem habear, HaAenus Icfuita,

Habemus itaque Lutheran! irrcfutabile tefiimonium, quid igi? tur faciemus miferi s’ quo nos vertemus ƒ Prouocabimus a lefuita, ad ipfum lefum Chriftum, amp;nbsp;Apoftolum eius D, Paulum, Non enim legem fert illic Chriftus pro vniuerfa Ecclefia omnium tem-porum,nec loquitur de Ecclefia vniuerfali, quae dilperfa iam eft in roto terrarum orbe ( non quod alias negemus aut damnemus vera Concilia vniuerlalia, quorum eft faluberrima authoritas ) fed de fui temporis Ecclefiola parciculari, ficut nec de haerefi intelligenda funtprtjpric,Inquitenim: SI IN TE PBCCA VBRlT, quod intelligi necelTe eft de priuatis offenfionibus,nec ramen deillis ora* nibui, vtpore furtis,caedibus,adulceii}s,vbi trina admonitio non obleruxu«:

Itfuuicaruui»

obfcruatur:fed tantum dcciuilibus ôi priuatis^vt diiAum cttjoßcn fîonibus amp;nbsp;adionibus, Qiiod amp;nbsp;ex D. Pétri interrogationc cuidcnter apparet, Is enim reAc iniellcAa Chrifti fcntentia ,quzi rit: Quoticb Domine peccabit in me irater meusjamp;dimittam ci ( num vfquefepties f

Ërgb ne ad confufam multttudinem, qux nullam iudicandi ha* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

betpotcßatem,deierenda, inquit Icfuita Audio quid dicat. Sed hoc iplum amp;nbsp;hanc eorum verborum Chrifti effe fententiam,lucu» kntius mult'o,amp; irrefutabili teftimonio Apoftoli comprobaiû ÔC tcftatum faciam.ka enim lcribit:non Epiicopis,Prxlatis,velPrç- ’•Conadi. pofitis folisCorinthioriun^quorum pauci fuere'.fed vt habet inlcri i.Cot, t, ptio,B C C LES I A H DEl CtV fi. K S T CORINTHI,iànÂiSca tisin Chrifto Iefu,vocatis fanlt;ftis,cumomnibus,qui inuocant no men Domini noftri lefu Chrifti ,in omni loco ipforum amp;nbsp;noftro» Huic,inquam,Eccleftx lcribit. Et quid fcribiif CO N GRE G A* TIS VOBIS ET MRO SPIRITV CVM VlJtTVTE D O« mini NOsTRI IESV CHRISTI,TRADERE HV1V8' modi s AT a N a, amp;c» Qiti igitur funcilli congregatiï cer-ù Ecclefia Chrifti iota, qux crat Corinthi. lllam alloquiiur vnit uerfam-.Omninb auditur inter VOS £ornicatio:Et,vosinflati cftis. Num putastu eum Praclatostantumeorum alloqui,quod inter jplos tantum lornicaiio audiatur, Si ipfi inflati fint t Siquidem adhuc in viuis eflèt Apoftolus, locum habere poflèt hæc fententia, Qyodinfulatihiinflaii effent ,SC omninbaudirctur inter eos for» nicano,amp; quidem talis, qualis nec inter genres, Sed meliora de illisfuisPaulusEpifcopis i. Timoth. ;,Tit» », Vidcmusautem eum in ilia Epiftola,multitudinis ( quac nomine Ecclefix venir ) vi cia priuatorum arguere, nempe fedas, fornicationes; ficut amp;nbsp;fe-quenti cap.qubd priuatas fuasiniurias ?d Magiftratum Ethnicum i.Cor.lt;. deterrent, amp;nbsp;addit ; Secularia igitur iudicia fi habueritis, eos qui ' minimi funt in Ecclefia, in fublelliis collocate» Plane eum in mo* dum,in quero Si Chrifti fententta eft intelligenda Si interpretanda, Nequaquam ergo Ecclefia hîc proPrælatis tantum accipitur,ficut nec alibi vlquam,

Denique ne iefuita fuo more calumnietur, hanc a nobis confia flam effe fententiam Si interpretationem,alienamaCatholica Eca elefia : age veterum aliquem,cuius authoritarem reprobare facile non audebit Iefuita ( nifi forte hoc iplo nomine eum damnare velit, qubd hac in parte cum Lutheranis faciat, Si non cum c'a» colyca)producamus,amp; ptobemus, vocabulum Ecclefiæ nufquam

T X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in rota

T^futAtio dtftnßonü

in tota facta Scrlptura in hac ßgnificationc accipi: amp;nbsp;hanc Prxla' corum iftorum Ecclefiam Scripturæ facrae prorius cflc ignotam* Qjiis verbis eft C Petrus de Aliaco,qui diuerfas Ecleftx acceptio' nes recitans, inter caetera itaferibit: Alio modo ( Ecclefia) ftimi' tur ipecialiter pro tota congrcgationc Clericorum» B T s 1 C NVNQ_VAM ACCIPITVR IN TExTV SCRIPTVRÄ DIVIN Æ* Sed Clerici nomen Eccleßae appropriauerunt ad le« ipfoSjVOcantes fc Eccleßafticos. Hadenus illc. lacent, itaque SA refutata funt, Petro de Aliaco authore,certir8ima,amp; irrefutabilia, lefuitae teftimonia, quibus teftattim facere fruftra laborauic,£ccle» iix nomtne,tant'um cpifcopos,amp; Prxlatos inteliigendos»

Qtiod ad hanc propofitionem,remittit lefuita ledorcs adprx« fationemhuiusfuilibri, in quamecrafsifsimi errorisàfe conui* dum gloriatur» Verum ita a me fupra illaeft relutata, vtquod verc con(radicat,non habeat« Ideo'tj iam amplius nihil addo«

JO-5^* Thralbnica, amp;nbsp;plane Goiiathi Philiftxi incircumcifi fubindlc verba audio, quod mco me velit iugularc gladio,amp; quod ea qu« »» à mcdicuntur,inmeumcapuretiam non retorta, facileftiaiponte recidant» Scripfi egOjEpilcopos fine Eccleßa,(am non eile Ecclefiam, quam nec Regem abfque regno : quæ, vt omnes mediocri' ter periti nonint,natura eft correlatiuorum* Quo mutuo,ip(c ftu* diofediftimulato rcfpedu,fimilitudincm Regis ita adducit,amp;pro ’* ponit, quod cum proceribiis in comitrjs totum repræiêntet re* gnum, in quibusdécréta fubditorumleruandaproponantur : vbi addit,fic reshabent in Ecclefia« Nam quando Chrifti Vicarius, ” Si D, Petri fticcelTorjCaeteriqüe Prælati conueniant, totam tum cxterisexciufisfideiibus,tamen reprxfentent Ecclefiam Ecclefiafti« ca fua iurifdidione.

Refpondeo« Vthanc concedamus fimilitudinem de Rege 8C proccribus inComitijs: tarnen longefecus habet, quam lefuita proponit* Non enim aulici procereÉ cum Rege foli conuocan« tur,amp;conucniunt, ftd reliqui eiiam ordines regnl, fiueimperi) Principum,Comitum, Equitum,Nobilium,Prouinci3lium,ciui* tatum liberarum, Imperiahum, qui omnes amp;finguli, tam infiral quamfu Timi vn'idelibcrant,fcntentiasdicuntj5c decernunt.Idem ergo,vt maneat fimilitudo, indicium efto de Ecclefia,eiusqtie Co* mttiis,qua; funt Concilia. De quo plurima fupra dida Sc demons ftrata funt. Sed non abfque prouidentia diuina fadum eft,quod die»

lefuiticarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

dkîthîcîeruitajPrælatogfjosquafiexclufis cæteris fîdelibus Ec« clcßatnreprsefentare. Dicas enim alterum Caiapham prophetifa' re : quod repræCenteni Prxlati Pontißcq Eccleilam: quia non Cunt Eccleßa Chrißi veragt; Et talia fucre haäenus aliquot eiufinoaU Concilia,cxclußs cxteris ßdelibu8,celebrata.

Quod verb ridendo,inirifice', ridiculus homo,ßbi placet, cum äixerim, in Eccleßae Comitqs ßäione ÔC repraefcntationc opus noneße,eb quod totum corpus haben polsit: amp;nbsp;interrogat;** Nunquid aliquando fuerunt omnes,öd finguli fideles in vnum lo» ** cum congregati -i Nemo non videt fcurram poiius agere lefui« tam,lt;!k calumniatorem,quam difputatorem. Tune enim totum corpus Eccleßx congregari dicitur , quando non quidem ßngula indiuidja,fcdcum omnium Eccleßae ordinum homines, praecipui amp;nbsp;feleäijVt fupraquoque contra aduerfariipraefationemdiAum i tftjöi probatum ac demonftratum, conueniunt.

Videt pius leftor lefuiiam iropium eße fycophantam ÖC fophi/ fiam impudent cm,qui nil nifi calumnias, odio veritatis effutire amp;nbsp;euomere didicerit. Quodqlieetiam rcpeiit, gloriatur,amp; incukat, «* fe demonftraflejEcclefiae nomine Praclatos fuos folos nonunquam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

intelligi amp;nbsp;fignificari : eius contrarium in defenßone Propof» »8, paulb ante multis eft demonftratum.

Poftremb qubdfubinde ea, quaecunque de Apoftçlisa Chrifto difta funt, ad fuos Epifcopos amp;nbsp;Pilatos accomodat ; [Airor ß ex animo loquitur lefuita, Apoftolicos vocando viros, Apoftolos tum fuccefforeSjlegitimos animarum paftoreSjaenon potiusin corde ridet, ex alto defpicit, ac vehementer ipfum illorum piget, pudet,amp; poenitet. Quid enim hi cum illis habent commune C T a» ceo quodetiam inter vcros,amp; non laruatos Epifcopos , ac Apos ftolos ingens eft difcrimen,quod etiam ad vtrorumque authorita. tem amp;nbsp;poteftatem attinet.

Nacigitur Tefutta valdc ineptus eft Rethorculus, amp;nbsp;homo ridi« culus , cum toti orbi Chriftianorum , non de meliori nota , noti ßnt. Quales etiam fe ÔC ipfos verc praedicaueruntjöC graphic c des (cripferunt, LegatiPauli ?» in admonitionead Patres illiccon» feriptos, vt verifsime in illis completum fit, quod de falßs P ros phetis amp;nbsp;doftoribus Synagogç ludçorura minatus eft Dominus.

Adhuc fumetibi vafa Paftoris ftulti,q«!a ecce ego fufeitabo paftos Zach, u, “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem in terra,qui derelióta non vifitabit, difperfum non quærct,ÔC

contriium nonfanabit, amp;nbsp;id quod ftat, noncnutrict, amp;nbsp;carnes pinguium comedet,ö( vngulas corum diffoluet. O Paftor amp;

T } Idolum

ieftnßwil

Idolumjderelinqutns gregcm» Quae, amp;nbsp;alia longe grandlJora,mufc fbfunt nociora huius[cmporis Romaiiis Prælatis, qu’atn vt vet' bis iît opiis.Nec cl'am hæc fiunt,ièd ficut Sodoma^peccata fùa prx^ dicauerunc. Vide (altem admonicionem iliam legatorura ledor*

Q;i3c repetit initib contra propof» ; i* dePrzIatisfuis^reprae^ »gt; fentareeos Eccleßam, eain præcedentibus funt refutata, Quotl 3gt; nobis imputât, quafî fentiamus omnes ôi fingulos Laicos , tan* quam iudicaturos,Concili)s intereße debere^ßgmentu eil iebuiaei» Præferca ÔC hoc iplhm fals'o mihi attribuic,q'iod fcriplerirntChri-»gt; dura Laicis praecepilTe,vtfibi à paftoribus vel Êpifeopis feu legU »gt; timis ordinal qs P raelatis caueant. Abßthocame. Sedhocdicoî Chrillum illis præcepiiïe vt 'a Pfeudopropnetis, Si Pilatis leiuiti« cis fîbi caueant. Qiiia hi, etß in loco fuccedant,non tarnen iint ' legitimi, fed illegitimi : non paßoresjed lupi fæuilsimi amp;nbsp;rapa« I citsimi, nonËpÜcopijIèdApoftatae. Sacra enim mutilant amp;nbsp;pro* t phanant 5 quod nemo ignorât, nifi forte lefuitar quidam pertina« ces hypocritæ. Verbum Dei non docent, ßquandb docent qui* dam,(ed traditiones humanas. Qiiod verb ablhrdum id, ôc con* tra naturam eflê docct, vt oues iudicent de paftoribus ; iciat ill« , quod Laici,eiiamß fAetaphoricc ouesdicantur, tarnen nonideo Ghriftum eos velle ftupidos,ficut oues,elamp; debere* Sed in hoc naturam amp;nbsp;ingeriium ouis habereillos vuir, vt audiant,iS£ cognof* cant vocem Principis paftorum, illamque fecernere norint a voce alienoriim, quos non vult vt audiatw, fed vt ab cis aufugiant* Haec Chrifti.non noftra funr verba.

Sic Eccicfia Antiochiena Paukim Samobtenum, ordinarium fuum Bpi(copumacpaftorem,audire noluit amplius,(ed depofuir* PlebSjinquitCyprianusMartyr,maxime poteftatem habet vel eli* gendidignos (acerdotes.vel indignos recufandl : ficut etiam Ad« uerfarius vel tandem conuidus Scripturarum authoritate, quae tarnen perexigua eft apud ipfum, concedit, licet ægrc : Chriftum Dominu, amp;nbsp;Apoftolos praemonuifle fideles,vt PRudoprophetai virent. Sed fere nimium conceisifie videbatur.ideo ftatim rclabi« tur.dt additiNon autem vt Laici iudicent Praelacos,quia vt pluri-tn imfint rudiftimi rerum Sacranim, Sed hoc veftrorumPraela« torumculpa fadumeft,d£ vt rudifsimi maneanr,ac afinos poiius regatis leiuitae.quam oues Chrifti adprara viridta,lt;3c innoxia paf* cuadeducatis,foliquedominemini; (ludiosc asacrarumliteraruni ledione di cognitione rerum facrarum veftros arcecis.Ec hoc mo* do optir

tAjJtrtionum lefuitlcarut», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éS

do optime fibi Puisque rebus Antichriitus Romanus loco cauir, dum ié iudicare omnes vociferatur,fé auiem 'a nemine iudicari» Ncc nos vnquam diximus, omnes ói finguJos Chriftianos habere donum diicretionis fpirituum,nec quouis fine dilcriminc ad indicia Ecclefiaftica admittendos,docuimus vnquam:ied deledum , efle habendum. Et hoc addimus , quicquid lePuita de luis Praelatis audiendis dicac, mukoplurespafsim reperiri Laicos^quidiligena liusôé feliciusin ledione Bibliorum Sacrorum veriati fint,amp; ed-lt;amnum hodie verfcntur,reAiuscf Ca intelligantj quam multi Praes lad lePuidci, Quia Dei bencficio,»epllt;ta eft terra Icientia Doming Quod ad notas ex lohanne à lefuita alJatas, quibushlfi'a veris Prophetiscognofcendi funttagnofcimus verba Apoftoli. Omnis fpirituSjquiloluitlelùm,amp;c,ex Deo noncftjôi hic eft Antichriftus: Auguft.expofinià videamus ÔC interpretationemtlam ergb,inquit AuguftinuSjquæ» Epi“ola lohan. ramus quisneget;amp; non attendamus adlinguamjed ad fada, Et Traft 3, poft. Non audio quid fonet.fed video quid viu3r,operaloquun« tur,amp; verba rcquirimus C Magis mendax eft Antichriftus,qui ore profitetur Icliim cflc Chriftum, amp;nbsp;fadis negat. Ibidem Trad. 6» imbego conuinco,quia negas. Dicis voce,neg3s corde.dicis ver» bis,negas fadis, Q.V OMoDO INCLVi s,NE GO FACTlSf QVIA IDEO VENIT IN CARNE CHRISTVS,VT MO« RERETVR PRO NOBIS. Ideo mortuus eft pro nobis, quia charitatem multam docuit, qua Icilicet maiorem quifquam non habet, vt ipfemct declarauit, quam fi animam ponat pro amicis iuis.

An hîc, lefuita, non intelligis, te cum tua fadione foluere le-' fum,ideoque vos elfe Pfeudoprophetas,amp; Roman. Pontlf.Ans tichriftum i Nam quod probare conatur Iebufaeus,nos foluere Chriftum , quod vnitatcm Ecdefiæ vartjs dilTenfionibus amp;nbsp;fedis diuiftrimus ,hoc dicif,quod impius Rex AchabHeliaejTuesqui perturbas Iftacl: fedaudiat vicifsim,qubd ille regerit crimen,figt; i.Rcg-i»« bi 'a Rege intentatum.Non nos turbamus Ecclefiam Chrifti,autdi uifimu8;ft J VOS Pontifici], qui relido vnico veto Deo,ftcutieftis Caalim, Idola quae feciftis vobis. 14. opitulatores in necefsitati» bus.Soluitis Iefum,qucm verbis confitemini,fadis negatis,nempe omnia beneficia,officia,amp; merita,omnia incommunicabilia,vir« gini Mariae attribuitis,amp; alrjs Diuis,'a vobis confidis.ln Pfalterio Mariae.IntedominaPperauijnonconfundarinarternum,in gratis . fufcipe meziues fortitudomca,amp;c,Inm3nustuas Dominacomen * do ipiritum racum^totana vitatn m€am,amp;dicin vltimummeum.

MISB«

T^efutätio defenßon^

Pfal. 5 0. MIS E R B R E MEI D o M 1N A,quae mater mffêricordix null Pfal.ioQ. CUparis, ETSECVNDVM VISCERA MISBRICOR* DlARVM TVARVM MVNDAMBAB OMNIBVS INIQ_VITATIB VS MB IS» Dixit dominus dominxmeae: fede mater meaà dexcris meis» Tribuitur ei propitiatio, vP ta, iàlus. Vnde Maria dicitur Mediatrix, Auxiliatrix, Redenw ptrix,lllurninatrix, Aduocatrix, Scio,inquiunt(ex Antidota* rio animx ) qu'od omnia potes,quæ vis, ipia miCericordia amp;nbsp;ve* nia, nullidans repullam , vitam aeteRNAM mihI TRIBVAS, Item MORTVOS RESVSCiTA» Idemderc« CrabrielBuhel. Hquis Tandis, ad quos Hducialiter nos reciirrere iubent, vt eorufn meritis amp;nbsp;precibus ad immortalitatisgloriam perueniamus» Sans de Barcholomxe te deprecor, vt precioßstuis meritis libérés me ab omnibus verTutijs Diaboli Si inßdijs, amp;erroribu8, impugnas tione, 04 damnatione, amp;nbsp;illußone vißbilis amp;nbsp;inuißbilis hoßis,ii1 diefurorum Domini,amp; in ßne vitae meae, contra aduerlarios mes Thomas de A qui os,in adiutorium meum venias. Sic» Hocipfumfordidis rui8,d£ no, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pannomenftruatæfimilibusopenistribuunt,OMNBM VIDB*

AfotusinCa- nbsp;LICET ACTVM CMARlTATlS ABSOLVTß MERBa

tholicaefidciaiTcr- RI VITAM ABTBRNAM: virginitatem, Si cœlibatum, tione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maximam eflê peccatorum fatisfadionem. Si meritum vitae acter-

n3e,licec Chrißi paTsio principale fit meritum, propter quod con* feratur gratia, apertio regni, amp;nbsp;gloria : nunquam tarnen eß Tola, amp;nbsp;totalis cauTa meritoria , SED SEMPER CVM CHRISTI MERITO CONCVRRERB AblQVAM OPBRATIOS NEM NOSTRAM,T ANQ^V AM MERITVM DE CoN ' GRVO yni, CONDIGNO re CIPIENTIS GR ATI*

AM VEL GLORIAM»

An hoc non efi foluere Ie(um,qui ideodidus eft IeTus,quod pO pulum Tuumfaluumfaciat apeccatiseorum t*

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deinde addit,nos foluereIeTum,quod non integrum Chrifiuoi

,, fub fpecie panis inSaçramento Eucharifiiæ, (èd tantlimcorpus. Si fub vini fpecie fanguinem folum contineri putemus» Atqui bo« ,, ne vlr, non nofirum hoc dogma eft, fed Chrifti inftituentis : cum hoc tibi tuisqüe foctfs negotium eile Icias ,cum hocexpoftula fi placet: cur hoc, amp;nbsp;non alio modo corpus fuum Si fanguinem exs hiberiamp;diftribui voluerit, iplc viderii,acuiusordinationc rC' cedere nobis integrum non eft* Sed quis non videt, hoc telum ( quod ante de me fruftra dicebas ) in caput veftrum recidercC An nonenim in EuchariftiafoluitisChriftum C Imbplane dilcerpitif cius corpus

KAfftrtionum Jtßiitimrum,

elui corpus amp;nbsp;Canguinem dimembratione^contra efus inftitutum, niancain jtnuukm, amp;nbsp;facrilegatn cxhibcnccs Laiciscommunio' netn.

Secundum ßgnuni P feudopropherarum cft,qiïod de mundo lo- ** quuntur,amp;inunduseos audit, Hocin noscompeteredicit lefiii- “ ta, quia eadicamu8,qux grata ßntmundo^amp;placcntiailli. Non ** eile ieiunandum, nee a cibis quibuldam aliquando abllinendum. Nec opera bona reqniri ad falutem, Præcepta Del non pofle ob» feruari,nec votum caltkatis obferuandum, amp;c»

Relpondemus cum Chrifto,qui lé ad Euangelizandum manCuc* tis amp;nbsp;pauperibus milTum eHêdocet, vt prxdicarec annum pla* cabilem Domino, Et Patrem fuum Mundum ita dilexillê,vt ß. lium fuum vnigenitum daret,vt omnis,qui credit in eum,non perçât, fed habeat vitam æternam, Ideoqùe omnes male habentes, peccatis oppre(ros,publicanos,amp; merctrices ad fe vocauit,hosque prxcelfuros Pharilxis dixit in regno cœlorum, Qiiodigiturhac inparte,noue Pharilxe,cum tuisMaioribus faciSjdC contra Chri' fium murmuratis,qubd peccatores recipiat, quid hoc ad nos c An propter vos dodrina Euangclij omittenda erac , qui clauditis cœ» lum,ingredi non vultis,ôc eos,qui ingrediuntur,intromittere non vultis C De Mundo eflê amp;nbsp;loqui, eft negledo verbo Dei, (èdari Idololatriam amp;impiecarem, conßngerccultus,ôcalia fcelera ac flagitia, Sicut idem Apoilolus ibidem inquit: Mundus totus in malo conßitutus eft. Item*.Omne quod eft in Mundo,velut cons cupi(centiacarnis,ÔC concupifccntia oculorum,amp; faftus vitx,non eft ex patre,fed ex Mundo, Ita Monachi amp;nbsp;lefuitx, qui iudicant fee Mundo exire,obferuationc fuorum Ordinum dcRegularum, maxime de Mundo funt,amp; de hoc ipfo loquuntur. quia verbum Dei non audiunt,fedcontemnunt,deprauanc,corrumpunr«Idquod vel ex huius folius Propofiiionis defenfione noftra manifeftura eft omnibus,qui non funt araentes : Qui ex Deo eft,verbum Dei audit*

Miramini lefuitx cum Pharifxis : amp;nbsp;dicitis murmurantes, cur non ieiunatis Lutheran! f leiunamus hypocritx,plus qu'ani vos omnes,qui luxu d if fluids rerumque omnium copia abundatis, in» farcitis ventres veftros cum Monachis,diebus ieiuniorum,in pran dqs oppiparis, Sc dubijs , vt vefperi cccnare non pofsitis. Quae veftraieiunia, Peut Italorum deuotio , non vno valent obulo, dum vosDeoobftquiymprxftareputatisprohibitionc,amp; abfii' ‘•Tin'oth.4. oentiaabefu carnium,qux eftdodrina dxmoniorum, luxta fpiri'

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus

T^efutatîo deftnßontt

r.« fanAî oraculum, «Si valde ift« veftcr cultus a Chrifio /mmutw duS defcribiiur, qabd p«r tccefliim abeat.

Non ncgainus autein bona Opera eife neccflaria : fed nos qs re« nd sionein pccc3roiü,ialutem,Öt viram æternam mcrerijd verp pernegatnus : quia hoc folius Clirifh palsioni 5i nierito debeiur» HiChonoripfi oHJoli inq iamjdebetur,lt;3c in folidum.Et donuiQ «ft Bei in leih ChriftOj non meritum noftrorum operum.

Caftiratetn non modo ex voto fpiritualibiis eile leruandam, fed omnibus omn)n'oliominibus,qui lalutem volunt conlequ!,amp; »n foniugiOjSc extra tllud^doccmiis. Sine hac enini nemo Deut» videbir. Sed quac papatiis fit öi cjclibatus illius fpiritualiumcafti* l:..«,torus mundus videtjConqiieriturjÄ: depioratjied iruftra.kmra vfitata fit apud illos (ententia : Minus peccare laceidoiem Icortan» tcinjqirani vxoreni propriarnducentem^ iuxtaillud Apoftoli, E» pifcopum vnius vxoris virum pudicnin, öic»

Tertium fignura di cernendi iallum a vero fpi'ritn, (cenndum le •gt; fuitam ex lohannejcftivt fit verax,quidoccat tidelcs^ne legitimos »gt; Epifcopos öi Piaclaios (uosconnmnantjfed audimt. Nam qui nouit Deum^ ait Apofioios^ audit nos ,icilicetlegitimos amp;nbsp;ordt* «» nai ios paftoies. Ç^ii non eft ex üeo,non audir nos*

Primiim , nondum probatum eft ,kluiiicos PrscJatos nobit cotnmendari audiendos,cum Apoftolos audfre iubemur.Qiiia As pofiolici minime funtjquidigiiur haec ad eius Epifcopos C Dein» demulta alia fpiiitus ille veritatisdocetjOmni-anempc quaecunque Chriftus praecepit illis. Qiii dixit luis difcipulis: Si manièiitis iir «ne,Si verba mea manferint in vobis, vcr'c dilcipuli mei eritis,dC cognofcctis veritatem, Spiritus fandus de Chrifto teftatur-A quo, 3ui aliud annunciaueriiEuangelium, etiamfi Angelus de cœlo^nc' um Praclatus, anathema fit. Er Irîc oportet Deo magis obedirc, cum Petro,Apoftolorum principe,qu' m hominibus.

Tarnen iam vt corKedamus hoe ita kbuliro,quomcdo doccM bit amp;probabit,fuos PrælatoselTelegitimosEcclefiæ Lhriftido-doresc Prim'um enim,quotufqiiirqueilloriimeft qui dccere poP fitjamp; rede fêcare verbum Dei,quod nc fiipremis quidem labijs gcr« ftauit vnquam ? fed verV funt ad Scripturam facram, id quod Afis nus ad ly ram. Quotulquifque deinde eft, qui faciat officium iplê, docendo plebes lùae fidei cemmifias, praeter triobularcs paucoi quofdam f Et quidnam hi docent:' Id ne quod Chriftus, difcipulis fuis valedieens, mandauit, vt ea, quæ iplè praecepit, doceant ? Nequaquam, fed traditiones Si dodrinas hominum : Loci fuc* celsionem^ Idolatricatn fandorum inuocationeni, impofturas^SC impietaics

^Aßtrtionum TefuùîcarttM, itnpletattsjndulgentiarum Pontjfîciatum,amp; MiOarum, nundina' tiones,peregrinationcs,fîgn]encum Piirgatorq.Demagicis confe« craüonibus olei, Chrifmaiis, berbarum, ignis^cineriSjaquæjfalis, eereoru(n,placentarum,ex quibus omnibus amp;nbsp;ßngulis,bonis alias Dci creaturis^diabolorum mytiadcsexorcifanu Hisq'uecreaturii per fuam tnagiam, mitibeam quandam virtutem fpiricuakm ÖC corporaleni conlerri narrant in Pontißcali. Taceo iam etiam im' piet at em doârinæ, quse ex diametro cum Apoftolorum dodri' fia,quam illicumfuis maioribus deprauartint Öó cotruperunt,prO' pemoduminomnibus^pugnat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Quid igitur habent hi tales^quo fc Apoftolorum fuccelTores le» gitimos, ÜC paRoreSj ac nonpotius lupos eile doceant c Loci fuc* ceCsionem fcilicet* Cum verb Ecclefia non fit, inftar regnorutn hiiius mundi ad certum locum, amp;nbsp;perConarum in loco certo Tue« ceisionetn alligata : vt regis vel Principis filio necelTarib fubditi obtemperant,quia hæres legitimus» ChriCtus verbdicit,regnun» luum non eflêde hoc mundo^cumquede primatu certarent Apo« ftoli J diremii litem , inqtiicns, vos autem non fie» Ncc in loco confiftit (uccelUo Apoftolorum , fed ineorundem dodrinæ pto-fcfsione. Ædificati luper fundamentum Prophetarum amp;nbsp;Apofto« lorum, ipi'o fummo angulari lapide lefu Chrifto , in quo cmnit xdificatio confiruda, crefeit in teroplum fandtim Domino. Hie* TOnymus non fandorum filq funt, qui tenent loca fandorum , fed qui exercent opera corum. Operum fandorum Apoftolorum præcipuumfuit,docereea,qu3c'a Chrifto audierant. SicChryfo-ftomus: Videteergb fratres^quomodo fedeatis fuper cathedram, quia tion cathedra tacit facerdotem,fed facerdos cathedram : non locus fandificat hominem , fed homo locum fandificat. C^ii be« nc feJerit fuper cathedram, honorem accipit cathedrae : qui male (ederit,iniuriam facit cathedrae. Sic Apoftolus legitimum dcfcri* bit Epifeopum, vt fit potens indodrina, 8c exhortatione ad verS animi pieta(cm,qu3e eft in Ghriftotfit didadicus ; fy neer'e verbtim Dei doceat: icd'c illud fccet,ex coq? obturet ora contradicentium» Et quod ad priuatam vitam attinet,ty pus fit fideliS in vita amp;nbsp;com ucrfatione,ca(tus,pudicus,vnius vxoris vir,amp;c. i .Tim.j.Tit.i»

Tales fibi dari petit öi defiderat Ecclefia Epifcopos,quosaudirc, eist^fcfubricereparataeft.Veftri autem lebuf3ee,qualcs fint,nemo lt;ft,quiignorct.Manifeftos amp;nbsp;palpabilcserroresplurimosfovenr, falfadogmata,amp; Idololatriam multiplicemdefendunt.Sacramen-ta diuinitusinftitutajmutilantjConfpurcantjprophanant. Vcram Dei Ecclefiam,homines pios amp;nbsp;innocentes plus quamNcroniana crudelitatc perfequuniur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et

T^futatio dt^tnfion»

Et hxc caufaed lefuita^cur aduerfarins tuus Tubingenff«,Lailt; cos fideks non ad obedientiam tuorum Prælatonim hortetur quia nee legicimi funt paftores, kd lupi, nee (1 pafcant, ad pafcua lacra jfed vcne'no infedadedueunc : ne vnacum caccisduftoribui in foueam cadans Idcoqïie cauerc fibi ab hjs monentur» Vpde nee fallax efl:,nee mendax/ed verax fpiritus,

In te verb amp;nbsp;tuam fadionem , amp;nbsp;liae amp;nbsp;aüac notæ Anti'chn'fti competunc,quas Apoftolus vocat doArinas daemoniorum, £c vt ab omnibus faeile Pfeudoprophccx 3c doctores^ à Diabolo exeJtati SC mjfsi,3gnofci poßint.-noias addit^tn Cenfus incurrentes, nequitquam falh\nifi fpontc velit^pofsit : Prohibentium^inquir, nubere jÓt fibos,quos Deuscreauit. Nulla vnquam memoria delebic vobis hasdodrinarum dæmoniacarum notasjebufæe.

• 3 4'« Defenlio ancrtionumicruin’carumjeontra measpropofltîone» j j» ;4. At7rTüAo'yi‘i)tc,amp; miferumeffugiumhabet^quo aiècrimen »gt; falfi amoliri.icd fruftra conatur. Fatetur enim ipie leiuita^fc ver* » bis Apoftolij obiter occurrentibuSjAdorumïo» profuis vfum, i» vt illis cxplicarctjellê quxdam facræ Scripturæ loca^quibus Ecele* » ßa pro Ëpifcopis amp;paßoribus illis aceipiatur^quales ab Apoßo' a lo, praedidis verbis defcribuniur. Cum igicur reum habeamùf conncentem^nihil opus eß prolixins diflêrerc,

Vbi tarnen quxrere vnum libet, num iùi Epiftopi amp;nbsp;Prælati Eceleßx tales ßne^quaks ab Apoßolo dido loco defcribunturfS^ num fedulb ita munus Bpiièopale obeant^Sc faciantdocendo^ex« hortandojermone fyncero,amp; incorrupto verbi Dei;

Propofit.dixi, pïerofcf Epifcopos Romanos, amp;nbsp;Prxlatos,ad facram Scripturam cradandam eße aßnos ad lyram, Si plaeenci^ nos : in qua oppugnanda prorius cß elumbis aduerfariusjmb mu' tus, ac plane infolicam, quam etiam hîc mirificc prxdicat,amp; prxquot; ter fuum morem praeßat patientiam : cum alias non mibifolum nonparcatjfednec toti nofirx Ecclefiæ,dodrinæ,amp; dodoribus» Q_iid igitur caufxßc, infokntispatientix,cuius magnum quod' dam Qjerat a Deopræmium,mihi cogitanti, aliam viderc aut in» ucni'c non potui, quameum fibi malcefleconrcium in hocnego» tiojdcoquc patientiam fandus vir 3i Chrifii Martyr prxdieat ÖC prxßat.

Sed nenimis magna fit amp;nbsp;gloriofa ipfiusconfolatio,quam,vt ait,ex verbis Augußini concepir, quod ab inimicis Eeckfix, cum ipfa

igt;4JJirtionum leßtittcärum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

ipfaEcckRa Ria criminatur: Age eripiamus ilH cam^Sc audiat gra* uiora Si atrociora hfuæ EcckRx columniSj quam inimicis,vi vel hinc tandem omnescognofcantj amp;ip(equoque lefuita videat^R tarnen non plane eR excaccatus Iplendore, pompa, luxu,amp; maie« (late Riorum Praclatorum :Cuiutmodi Epifcopos amp;nbsp;Praclatos at« qtiepaftores, legitimos Apoftolorumfucceffores,amp; viros Apo» (lolicos,£cckRam repraerentantes,nobiscommendei,ÖC audiens dos proponat,

Adrianus Papa ,eiusnominisfexcus« Scimus inhac fandafe-de , aliquot iam annis , M Y b T A ABOMINANDA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ComituNorin

SB, abufus in fpiritualibuSjexceiTus in mandatis, B T OMNI A bergamarno DBNIQVE IN PBRVEKSVM MVTAT A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,522.

Dekfti Cardinales in fuo ad Papamconfilio» Quoniamfan« ConGlinm dtk-ftitas tuain fpiritu Dei erudita.probc nouerai principium honim ftorum Cardinali-tnalorum inde fuiRè,quod nonnulli Pontifices, prxdeceRbrestui, umdcemtndand» prurientibusauribuSjVtinquit ApoRoluSjCoaceiuaueruntribi lAa Ecckfw ad Pan-gifiros ad defideria fua, non vt ab eis difcerent, quod facere debe-rentjfed vt eorum Rudio,amp; calliditate inueniretur ratio, qua lice* ret id, quod liberet» lia quod voluntas Pontificis qualil'cunquc lt;a fuetit,fit régula,qua eius operationes ÖCadionesdirigantur. Ex quoprocul dubio effid,vt quicquid libeat,idetiamliceat. Ex hoc (onie fände Pater, lanquam ex cquo Troiano irrupere in Ecekfi» amDeitctabu'us, amp;tam grauifsimimorbi, VT per nos, PER NOS INCLVIMVS, NOMEN CHRISTI BLAB»

PHEMETVR APVD GENTES»

Primus abufus in hac parte eft ordinatio Clericorutn , ac prae* fertlm presbyterorum, in qua nulla adhibeiur cura, nulla düigen« tia,quod pafsim, Q_vicvNCt.VE SVNT imperitis-BIMI, fintvilifsimogenereorti,fintmalis moribusornati,fint adolefcentcs,admittantut adfacros ordines,5( maxime ad presby ter cum.

Alius abufus maximi ponderis eft, in collationc beneficiorura Ecdefiafticorum,maxime curatorum,amp; præ omnibus Epifeopa» tuum,in quibus vfus inualuit, VT PROViDEATVR PE Rs SONIS ,Q_V IBVS CONÏBRVNT B E N Ef IC I A , N ON AVTEM GREGI CHRISTI ET ECCEESIÆ.,

Poftea ambiunt prxterca Cardinales a Regibusamp;Principibus Epifeopatus, a quibus poftea dependent,nee poflunt liher'e fentens liam dkcre, imb fi pofl'ent Sc velleni, lallcrentur tarnen pafiionc animi,iniudicando perturbati*

Conuen*

^fufatto iefsnßon^

Con'tent'jalcs ordines^abolcndos e He putam'.ts omneir* Adeh tnim m ilci funt defonnati^vt magno ßnc fcandalo fecularibus»

Abufiis inagiitis Ói perniciofus eft in gymnafiis publias , prat* (crtinain Italia,!« quibus multi profeflTorcs philofophiae.impicta« tem docent. Im'o.in templis fiunt diiputationes impijfsimx,óC ß qux funt pix,traAantur in cis tesdiuingcorampopulo valde irre* tierenter«

Ex aJmonitione legatorutnfeJ^ ^poßolittt éd Pétrtt tn Concilio Tridenttno»

Noflram atnbitionem,nofiram auaritiam, noßras cupiditates» his omnibus malis populum Oei prius affècilTe ßatitn inueniet,at« que harum vi ab Ecclcliis paflorcs fugari, ea/cÿ pabulo verbi pri« naridaona Ecclefîarum, quæ funt bonapauperum,ab ill)s tolU • ins dignis facerdotia conferri, ET ILLiS QVI NIHILz A LAI* C,1S, PRÆTERCtyAM IN VESTIS GENERE, AC N» IN HOC Q.V1DBM DI FF E R V NT, D A RI. Quid enim hofum cft, quod negate polsimus, per hos annos à nobis fadum edeï* Q^iod fi pro meritis nos Deus caftigaret, iam pridem ficut Sodos ma ôi Gomorrha fuifiemus»

HîcextuisPraelatis fummis, audis lefùita , decantari propriai laudes.

Non pofiumlîîc facere, quin exemplum amp;nbsp;idxam etîam Pond* ficis Romani,tanquam typum viuum,ex adis concili) Conftantis ûaardcfcrî't'a ^^^®j^^^*7.1ubijciam,ipiùmdomlnumIohannem,2?.Papamcri ' minibus hxrefishautoriæhuitis prxfentisichifmatiszSimoniaema la 3dminiftr3tione,amp; notoria dilapidatione bonorum,amp; iurium Komanae Ecckfix,amp; aliarum Eedefiarum, amp;nbsp;alijscriminibus gra uibus ntdum infam3tum,fed illis notori'c in fcandalum verx vnis uerfalis ficdclix irretitum, amp;nbsp;in fuis adibus 5i operibus, vita amp;nbsp;moribusnotorie Ecdefiam Dei feandalizantibus, incorrigibilcm. ExSeir. 21. ibidem de eodcm,Procur3torcsConciltjdenuncianl Concilio,amp; ponunt,amp; fi neccOefit, probare intendunt 54.articu-los,crimina horrenda Si. atrocifsima, continentia, per fex integra folia.Quod a tempore iuuentutis fuj fuit homo malg indolis,inue rccundus,impudicus,mendax, parentibus fuis rebellis. Simoniace cumulauit diuitias, amp;nbsp;ad Cardinalatum per fimoniam peruenit* T y rannus.impiu s,iniquifsimus ,DIABOLVS iNC AR N AT VS, audione be nefidavendidit,auarus, omnia facrahabuit venalia, «uraulauit vici3,dilapidauit Ecdefi^ patrimonia,vcneBcus,homi* cida,fra*

tAjJirtionum Jeßthicaruvi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

cidajratnitn întcrcmpior/arnis vicia per omni'a colensjincontî* neiiSjSi inBniris criminibus irrcritus.Spoliator Ecckfiarum ÖC Mo rafteriorum/iipendia profeflbribus abfinlit^ftudia exiinxit» Ale» xandrum Papam,ôicius medicum,V( vener.ocxtinguereniuf machtnatuse(i,provtcxiinlt;fti lunr. Çumvxore irarris luiamp;ciim inoniairbus incœCtumjCum virgmibus ftuprum, êk cmn coniiiga» tisadulterium,ôi aliaincontincntixcrirotnacommifit» DOGMA' piurimoi reft. TlSAVIT VITAM JtTEKNAM NON B S S B , N E CLV B lt;juit{ucccflores,» AblAM POST HANC. Q^iinimo dixit,pertinacner crcdidit, docü«difdpulô». animain hominis cum corpore mori ôi extingui,3d inftar anima» lium brutorum, dixiiquc monuum lemcl jcfle eum in nouil'simo die minime relurreAurum, 5ic. Ncc vuli vllam refponßonem ad ptædiAos articulo s parare, fed in omnibus Concili) decictis fe iubqcit.

Eccehi funt Pr3clatt,propriaiprorum Con'efsionc,non vie»# iorta,ledfponte ardtia, non'anobisconfiAaJed acapitibusamp;de* leAisproditajquos nobis Iciuiiaaudiendos commendarquod nifi laciamusjalft iumus Prophetx, Antichrifti,amp; non ex Deo.

Qiiod fi de finguhs ïamfcuerum inftinieretur examen-.quid fu# lurumefl’erjlacilV prudentes intcUigunt. Sed abillo tempore, cx' emplo hocadmoniii PontificesR.omani,prudentioreshic inpar* teiuntredditijlocofibicauerunt. Vndcde hoc eodem loanne i^» diciturtquod Ce longeatrocius,q’jam illafuperioradefignafl'c rc-fponderit : ort.nibus obfiupe'centibus , amp;nbsp;quaerentibus quidnain illudfitï dtxifiè fertur,quod Alpestranfierit. Quafi diceret,GRo-tnæ manfilftt, ie loco contra acculationes ciuirnodi tutu futurum, cum nemotalemcontra»pfumaAionem,tn Romana fedcexifien-tem,inftituere,auiusfL.inèi,

8cd forte iam poft confilium illud Cardinalium deleAorum,S£ admonitionem legatorum, adeoej; fubfecutam reformationem in ConcrlioTtid. fcihcet inftitutamjOmnia in Ecclefia, eiustçordi« ntbuSjfuntemendaiaC Venimhaecomniamerumfiintludibrium, q ioDeo, Ecclefiæjamp;ioii mundofuctim faciunt,amplis promif» fis. Si verbotum ampullis fumos vendiderunt. Quia omnia ma* nent in veteri ftatii. Sicut erat in principio Papaius,ita amp;nbsp;nunc.SC int’earlafeculorum» InceftabilcspeccatovocatD* Peiru8,ôlt;hîlt; de loanne i j, incorrigibiles*

Modus efie debebat inter viros doAos , amp;nbsp;vbî de rébus grauf* bus,maxime Theologicisagitur,tenuium cauillationum. Sed qui malam fouent caufam, quam defendere non poûunt, quia viAos Ce fateii

dtftnßwü

fe fateri pudet: ideo ßcut qui in aquis fjbiUcr^jntur^quxnnK etb am niinutifsima, amp;nbsp;apprenenfa mordicus retinene, nee dimittuntf aut quemadmodum furor arma minißrat : ira aduerfarius meut lefuita Prælacos fuos exeufare ab infeitia^^ Scripturx faerx )gnlt;M rantia non poteft,multb verb minusdefendere: iinb bis neglcdi*« ad qux reipondendum ili« fuiflet S(. ßc de rebus ipßs ; fuo inoregt; ex noftris propoßtionibuscontradidionem hic quxrir,ne omnb nb elinguis. Sc tacere videatur, quod turpe eßet, vc vel hoc modo reipondiße videatur*

Cum enim ßipra 17^ dixißem : cum de Eccleßadicitur, earn (b* lam, veram 8C genuinam tenere Scripturx faerx fententiam,nort intuendam eße multicudinem capitum,amp; Prxlatorum : fxpe enim multitudinem illam ingentem errare,iSd ad ingentem redigi pauci* tatem, rede fencienies» lam in hac contrarium me aßerere ait,dumconcedamcapitum Sc Prxlatorum multitudinem^in Con cilio concrouerßasreligionisdr)udicare poßc : Et paucos, videM' cet Romanum Prxfulemin fuo Conßßorioredelentientescalum nicr,qubd ille coneiüj décréta conßrmare prxfumat«

Refpondco. Mc nequaquam, vt ealumniatur Iefuita,contraril dicere,vc ipfe falsbcolligit» Eß enimconditionalis hxc }ó»prO' poß(io,qux itahabet: Ec vtmaxime illi(lefuitici Prxlati) vel ea prxßarenc eruditione, vt polTenc, aut ß etiam velicnt ofßdum facere, amp;c* Hane eßeconditionalem SC hypotheticam omnes vi* dent, VT MAXIME POSSENT amp;C. ET SI VELLINT, Äc.qux nihil ponunc(vt loquuntur ) vt ß dicam(hocenim Uia« lediciin Conditionalibusexemplicauraproponunt)ß aßnusvo* latjhabet pennas vcl,eß alatus. Hic non dico aßnum voIare,neC dico, cum pennas habere, Ita nec ego afn» mo, vefiros Prxlatos, ita excellere dodrina, Sc cognitione faerx Scripturx, vt contro* uerßas rcligionis dogmata Bccleßaßica ex ilia drjudicare pof« ßnt ; nec ita aßedos eflêjVt velint facere officium,vt tutb nos illi« res tantas,amp; indicium de illisconcedamus: fed Eccleßx verx,hoc efi, Recte sbntientibvs inveraquepropoßeioneiudü ciumcribuo,ßueiam illipauci,vc in 17, habetur ; ßue multi,vc in hac 0, fuerinc, Nec enim vel multicudine.vel paucitate rede fern tientium veritas xßimanda eß, (êd aliunde de ea indicium facien* dum. Et hxc ad calumniam aduerfarij refpondere volui.

Quod verb ad Prxfulem Romanum, quem Sc Chrißi vicari« um.äc D. Petri fucceflbrem, SC Eccleßx caput voeat,quem iure diuinoComici}sprxeßedieit:(dequibus iam noneßdifputandl locui^

^ffèrttomtm Itfuuicarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7;

locus ,cum peculiares noRrx de ijs (kulis extent Difputationcs, ) Kirorqubd noncum alqs^vtfentit, italoquacur, videlicet ipfuni lupra comitia ede : cum non fofum per fuos Legatos illis prxßt : fed etiam fupra ilia I'e effe iaditet, amp;nbsp;hanc eius potcRatem libcns ter illi agnofcantjCuaque decteta ei fubrjeiant omnia» Sicut proxi* mum Tridentinum Concilium declarat, ita omnia in co décréta fuifle, vt in his falua temper audoritas Cedis Apoftolicac Si fît,

' amp;nbsp;eiïe intelligatur, mutandi fciltcet,qu3c diCplicent»

In CoTKiiio vero Conftantienfi SelE 4» contrarium eft decregt; tum^nempe concilium efle fupra Papam,0i Papam debere obedire Concilio.Similiter amp;nbsp;concilium BafilienCe idem confirmauit Self» 12»ftcuc Si in appendiceeiuCdem,libellus Ioannis Patriarchy Antio clieni eft additusjquo hoc ipliim prolixe probatur,

Sedexemplo Conftanticnfisconcihj edodi Pontifices Romani contrarium per fuos adulatorcs fecerunt decretum ! Romanum Pontificem fupra Concilium efle. Itaque errarunt duo hæc conci» lia in fummoarticulofidei Papac» Qiiare rede Cequitur : Genera« lia concilia J etiam in fpiritu Cando legitime congregata, errare pofte,

Heus hxretice Lutheranc , quid dicis Non fuere haeclegitû ma,Ced illegitima Concilia,quia caruerunt vtra^ capitePontifice Romano» Nam amp;nbsp;loanncm 2?» depoCueruni» Et Eugenius 4» citatus , comparere in Concilio Bafilienfi noluit, territus veftigijs Conftanftienfts» Im'ofuerunt axt’diotAx. Mirum ergo non eft, quod turpiCsime errauerunt circa decretum de Cuperioritate Coo* cilq.

Sed mittamus iocosiferib cnim amp;nbsp;Luthero amp;nbsp;mihi irafcitur,amp; inCultat : quod non potius mirer Lutheriimjqui priuata temerita» ** tCj amp;nbsp;inconCulta praelumptione non tantum iadaucrit. Ce Cuper omnia concilia efle, Sed etiam (vah,inquit, hominis impudentis ** am ) fupra ipCos angelos Dei,

ReCpondco, Lutherus nec priuataauthoritate,mult'o minus in* eonfulta temeiitatciusfibi fupra Concilia Cumpfit,fed authoritate diuina, authoritate, inquam,diuinafactofandæ Scripttirac Cano« nic3e,qu3e iustribuit,poteftatem,amp; authoritatemdamnandi impia Lonciliortimdécréta 3 cum verbo Deiptignantia; Si etiam fupra Angelos Dei.Gal.1» Si nos aut Angekisdccoelo eu3ngelizet,pi3e* terquam quod euangelizauimus vobis, anathema fit,

Sed quid ego miter in hoc Lutherum f Cur vosleliiitae in hoc non potius miramini GerConcm Dodorem alias Pontif.cium,

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui iu«

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^futatto defenßonis ''

qui lus hoc tribuit ilmplici 3 non authorizato Laico ( Quod huk veniale e(i,Luthero mortale peccatum, im'o piaculum. An non cnim reAe,piejfanA’c,âC iuft'e,nulla teraeriiatc, vel præfumptionc, fed autboritate plan c diuina/acrilegum Conciliabuli Condant.dc' cretum de mutilatione cœnæ Dominicæ damnauit Lutherus ?

In me quocß inuehitur,qui tam damnem concilia Q_v JZCvNf g, B ( in quo luculencam mihi facit iniuriam,non cnim quarcun* que fed qjorundam tantum impia damno décréta ) quam corum caput vinbilc,nimirumChriftivicariutn,idqhecontra mani fe* ftum Dei verbum : Nolite tangere Chrißos meos^amp;c» Item: Qui vos tetigerit, tangit pupillam oculi mei*

Noui hxcScripturæ S, teftimonia, partim de Patriarchis p?!«, partim de Tandis omnibus in Ëcclefia N« Teilamenti dida,qui etfi non oleo externOjautCbrifmate^tamen fpiritu S, quem accipiunr, vndifunt* Quæ nihil ad laruatos Pontifices, rancido oleo, axungia veftra,magiccconrecrata,inunAos» Nec de vllo Chriiti vicario interris, Ecclefiæüecapiteexfacris literie nobis confiât, cum ipfe Chrifius afTuturum ËccleHæ difert e receperit,omnibus diebus,vfque ad fcculi confumationem»

Cyprianusde fim- Qjod vcróauream,vt loquitur,fèntcntiam cxCyp»EpiftoIa ad plicitâte Pr«lato- CorncHum Papara adfert ; cur non amp;nbsp;alias ciufdem legit, cura di' mm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cit;Hoc erant vlîif amp;nbsp;cæteri Apoftoli, quod fuit Petrus,paricon

Id in fententij» fortio prgditi,amp; honoris iSCpotcftatis,ÔCcJtem,Epifcopatusvnuf Spikoporua». nbsp;nbsp;nbsp;eft,cui'J8a fingulis in folidum pars tenetur*Et idem iterum:liberagt;

cfTedebere fententias Epifcoporura,ne quifquanadiucrfura fentierw tem conderanet. Neque enim quifquam noflrum Epifeopum flt; Epifeoporum, inquiens,conftitiiit, aut tyrannico more ad obfc' quendi ncccfsitatem collegas fuos adegit, Quilibet enim habet potefiatis fuæ liberum arbitrium»

De ferinio peAoris Pontifîcqpn quo omnia iura fint,quod fibi fumpficßonifacius 8. 5C repetiuit Paulus 2» inepte hoc me irridcre dicit,quia de Canonicis tantum amp;nbsp;humanis loqtiatur.Qua interpre tatione,forte non magnamreportabit aPontificcR, gratiam,qui non aequo feret animo,potefiatem fuam immenfam,tam anguffis includiterminis.Sed quomodohæcintcrpretatio conucnit cum ijs, qux alibi iaAitantur i Q_i'odfuprema fit eius potcftas,adcolç abfq-luta praecipiendijquam habeat, vt vult,vt Francifcus de Ripa aftîr mattitavt Deushabeat rata,Q_V ÆCVNQJE FACi ATPapa,Si' gifmund, Lofiredus. Cum fit omnia, ôcfuperomnia Bald, Ira vt pofiit facere omnia,qu» Deus facit,Decii,s Si Ludouicus Gomefî» us, Adeo*

tAßgrtionam lefuiticarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74

«ï. Adcocf fettur contra ius,amp; kipra iu» eft,amp; extra iu« j O M N1A POTBST,Philip.Deciu8»omnem illt datameOTcpoteftatem incoï lo amp;nbsp;in terra^qux leextcndat adcoekftia/errektia,infcrnalia. An» thon,Florent,Ponc fccundutn plenitudinenapotcAatis^deiure,fult;i pra tus difpenfare» Qubd vel Petri fcdesPapatnfaciatfanäumjfi« ' cut Papa Sy mmachus iadkauir. Ec contralijs Petro viuent mori-busjuihilominus verus fit Pontifex» Qubd Papa potefi contra B» pifiolas Pauli fiatuere, Carolus Ruinus, quia niaior Paulo. Nec dirputandum,quin Papa omnia pofsit^FAarianus Soccinus.Cui Oe* U( omnia fubiecerit Cub pedibus^Batbaria. Ideoc^ omnia Papx li« ceantjfecundum Hoftienf« Papae potefias maior ApoRolo,cuius didts pofsit derogate,fecundum Rotæ Decifiones. Audis lefuita, quid infcrinio pedoris Pontificijlatitet,quamimmcnfafitilliu« potefias dc licentia? Quaefupraamp; contra fit Apoftolum,ac ma» iorDeo ipfo,qui nihil potefi contra ApofiolumPaulum ftatuere.

Pofiremb non ego aureamjVerirsimam'cj! D. Auguftini de Con# cilijs rententiä,faluberrimamt{; coru authoritatem irridcoded vos Pontificij illorum authoritatem profiituitis ; dum libidini aut ty» quot;nbsp;rannidi potius vnius hominis miferi, etiamfi idiota fit.öi imme« mot fui nominis,ea fubrjciiis, cui pro fuo arbitrio liceat aliorum ada rcfcindere,vt Paulus J.defegloriatus eft.

EtquodibidiuinuseftIefuiia,dicens:VideoquotcndatTubin-genfis,me (cilicetideo facere,qubd mihi metuam a concilij8,qubd per ea temper haerciesdamnatae SC profligatae fint.R. Nequaquam fubtcrfugimus légitima conciliorum verorS cognitionem,fed op 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taremusverâamp;legitimamconciliorû infiituiformam. AquoaSt

PontificesRo.pcMifsiroum Temper fibi mctuerunt ,atcj fugerunt, cautçfuç dtffidentes .Nam in taliipfe Pontifex Ro.cum fuis,dedo» drina coelefti corrupta,multiplici h3crefi,amp; moribus deprauatüsi« mis,reus nonfolü ageretur,fed ctiam conuinceretur» Ideo nullum li beta concilia PontificiS fperari potefi, cum nemo admitt3tur,nifi Papæ coniuratiferuuli, ac mancipia,priu8 iuramento illiobftridi dCdeuindi.lnquoipfcador eft dc iudexfummus,iurenullo,cum reus eflet anobis agendus. Ideocç expedandus eft aduentus vnici de veriludicis viuorumctmortuorum,quiinterpartes,quod iam I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In fuo verbo fecit,tum publice pronunciabit,di fententiâ feret.Scd

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bac, perPontificem Rom. prouocatione ab ipfo ad tribunal Dei,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vii nonlicetîqubd'aPapa nequidem adDeum appellari pofsit, vt

a quibufdamdifputatur. Et ipfe iudicat omncs,a nemine verb ipfê iudicandu8,Iohan.de Anania. Et Deus fubiecit Papçomnes legest amp;ipfius celfitudini, nulla lex imponi poteft, Fortunius Gorcia. t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Haec

^futatio iefenßcnü

Hxc quaefo te,mi lebufee, quomodo cum intcrprctatîone fcrl« nq peAoris Pontificq à te fada conueniunt C Mirabile fane ferinP um, mirx opes, gemmæ, amp;nbsp;thefauri omnis fapientiæ Si feieneix in eo funt rcconditi,

57-jS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De lus tribus Propofitionibus ficut adu«ri'arius, ha nos quoque

adea,quæa nobisfupra 28* dida l'unt,Iedorem remitiimus»

40- De fènioribus 70* agitur, qui nam ilH fuerint, amp;nbsp;quod eoruni officium. HabeturautemvtrobiqueExod. 18, 19.ÖC24,Simû liter lt;SC Num, 11, Qiiibusin loctscorumficmeiuio,leniorespo* puli, feniores domus Ifracl, amp;nbsp;principeseius,atquc optimates ex Omni populo fuilTe. Et manifcftum cit ex i*''k»fe,quod fingulæ trw bus fiios habuerint duces,fiuc principes, feniores,aique optimates, conctibules ex omni populo. Ad lios Mofes initio refert mandata Dci Exod, 19. omnia'cß verba Dei.ibidem 24. amp;nbsp;quærit, num ea velint recipere,Dominum pro Deo fuo awnolcerc,lt;x in leges qua» ipfis præfcrip^erit, easque ordinationes Ecclefiafticas, amp;nbsp;formam Reipublicx confentire, Hxc fuit Propofitio inConcilio,fiue co-mitqsiftis,quæ Moles cum optimatibus celebrauit, Vbi certc non de propfianis rebus adum eft^pol!ticis,aut forenfibus: fèd de tota Keligionc fuit deliberatum, Poftea cnim Mofes narrauit omnia verba legis diuinx populo, qui in liane Propofitionem confentit, amp;nbsp;omnis vna voce refpondit Si dixerunt : omnia vet' ba qux locutus eft Dominus , faciemus, Et fie cum populo con-fêntientc,Dcus,Moic mediatorc,fœdus inqt,

Q(,iemadmodum Si IoiÜ3Dux,ante vitx fîix fincm Comîtia lofuævlt. indixic,congregansomncstrib9 Ifracl,vocansfeniores,Ifraclisca pita, eiusqùe ludices, ac præfedos, qui fteterunt coram Domino, Si iterum de tota religione agitur. Propofitio eft,vt ibidem habetur, timete Dominum,Si ferutte ei in perfedione amp;nbsp;veritate. Si auferte Deos,quibus feruierunt Patres veftri trans flumen,amp; in Æ' gypto,amp; feruite Domino, Qiiodfi moleftumeft vobis feruirc Do minOjCligite vobis hodie,quos colatis î fiue Deos,quibus feruie* runt Patres vePtrijqui fuerunttrans flumen: fiueDeos Amorrhxoi rum,in quorum habitatis terra. Ego verb amp;nbsp;domus mea colca mus Dominum. Cui rePpondit populus, dicens : Abfit ù nobis vt derelinquamus Dominum, amp;nbsp;Peruiamus dqs alienis, Dixitqüe loPua ad populum,non poteritis lcruire lehoux : quia Deus fan* dus cft,amp; fortisxmulator,nonparcetfcekribus veftris atquc pec* catis«

iAJJêrtionum leßtiticaram, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75

catis» Sidereliqueritis lchouam,amp; fcruientisDeoa1ieno,con« uertet (e,amp; affliget voSjamp;c. Cui refpondic populus,Tlt;equaqiiamt. fed khouæ feniiemus. Dixifq; lofua ad populum:TcCtes eftiscon tra VOS qubd vos ck gerit is vobis lehouanijVt illi feruiatis. Et di« xcrunt Teftcs. Nunc ergo aufertcDeos alicnos,amp;c. Percufsit itacj lofua focdus cum populo in die illajöi propofuit populo prjcepia atque indicia in Sichern j fcripHtque verba illajlofua Jn libro legis Ccij amp;c»

Sed quid prophane Dux ,laice jCum populo, laicis imperitis hominibus, qui négocia religionis non intelligitis, nec ad vos pertinet ifta tradare, de Religione dccernitis, abrogata veteri ÔC auitaMaiorum veftrorum piorumRcligionejSc dqsjqvos colues tuntillij nouam inftauratisReligioncm i Non vcftrinoc eft offis cij,qui politica dCocconcmica curare debetisjôchæcrelinquenda ÔC deniandandaerant Eleazaro facerdoti fummOjCum collegio fa* cerdotum, qui crant typi Cardinalium amp;nbsp;Epifcoporum ac Praela-totum» An veto non metuitis,ne velPaulus j.Pontifcx Roma» nusBreui Apoliolico miflb, quod fccii Carolo quinto jCum is Nationale comitium promifilTetGermanis »veniat, amp;nbsp;vosexgt; communicet e Vcl leiuita aliqiiiSj homo religiofus furgat, amp;nbsp;de fubfellqs, tanquam iniuftos polkfibreSjCua graui oratione vos dcgt; turbetBene ergo fadum^quod loco vobis caueritis.

Sed quantum fAofes fideliisimus in omni domo DeidonisSpi^ titus S. «xcciluit Pontificibus RomaniSjCardinalibuSjPrælatis, Epifcopis »atlefuitis omnibus; tanto etiam pluris faciendum eft non foVum votum eorum, verum etiam iudicium tum pietate 'coniundum,amp; exeodemDei fpiritu profedum«ls cnimcum ads moneretur ab eodem hoc fuo miniftro lofua, vtEldad Sc lAedad in caftris prophetantes prohiberetjrefpondit ; Quid æmularis pro mee Quis tribuat, vt omnispopulus prophet«,ôidet eisDomi» nusfpiritumfuumt?

Sed quiSj bone MofeSjhic futurus effet ordo,imb potius^qux confufio t Oues ne paftorem palccreniiContra naturam hæc funt, G lefuitx fidem habebimus.

Quod igitur Icfuita quserir, qua rationc aduerfarius probabit, “ lios feniores nec facerdotes^nec Pcntificios,nccex tribu Lcui fuifs “ fe ;quandoquidem iam Aharon PontifexconftitutuSjöC Leuitae '* cultui,ac minifterioftcrodeputati crant; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

Refpond:o ;lam probauiex verbis textus. Difertccnimdicit

Dominus : Congrega mihi 70» viros c Icnioribus Ifracl, quos

X } nofti, •*

I^futatio tltftnponù

»iofîf,qubd fint feniorcs populi, amp;nbsp;principes eius* Sed fotte,quf» iam Epifcopi fiinul funt principes populoruni,nec tamen confun* duncur officia, quia in Epilcoporum peribnis non (unt incompas tibilia : ideo eiiam illi principes populi IfraSlitici, ac feniores, fue* runt fi mul Leuitae ac Principes, fecundum lefuitam nofirum* £c quidem Aaron, quod addit, iamcumPontifcxfueratconftitutuiî fed Mofes, ludicein amp;nbsp;Regem fèmper coniungit cum facerdotc (ûmnao,Deut* 17» in dqudicatione controuerfiarum* Habetcrgb Ielùiia,qui nam (êniores illi populi fuerint.

Quadragefima prima Propofîtio habet. Sint fane amp;nbsp;dicantuv Epifcopi, HC paftorcs Ecclefiarum,capita, Prælati, Præpoflti : ièd faciant officum, pafcant ÔC regani Eccicfiam, fidei fux demandas lam, VHRBO DKt SYNCHRO, Sacramentalegitime,fecuns dum infiitutionem diuinam adminifirent, baculo amp;nbsp;virga pafios rali vtantur. De titulis Si appellationibus non odiofe litigabi* mus cum eis,vel quoquam : ièd agnofeemus amp;nbsp;recipiemus eos»

Hîc verb lefuita tripudiat, triumphal fèrfo, amp;nbsp;io Pæan canif, Deo grattas agit ,quodilluminatus Deogloriam dem,amp; veritas tem agnoicam, 8i ipfius Epifeopos, agnoicam legitiraos Epifeos pos, Prxlatos, Si Prxpontos concedam, ideoq'ue audiendos, Si ' ncquaquam iudicandos. In quo plurimum fua opinione fallitur vir bonus. Cum enim non modb officium non faciant : fed plane contrarium, ideo Chrifio benc monente,tanqu2m lupi funt cauen di,amp; Picudoprophetx.

*gt; Deinde mult3,de quibus non cfi inter nos controuerfia,dc ver* » bi ÔC Saersmentorura efficacia.quod non aperibnæ dignitatede/ »ï pendelt, prolixe diflerit Si probat a Bileam,eiuiquc 3fina,(Sc Cai* pha propheiifante. Item de nonnullis abufibus, qui non tollani »i rci fubfiantiam , ÔC vicijs quibufdam fuorura, qux non exeufat, *i qux nos fola, tanquam iefiucas videamus,grauiora autem a nos »» ftris coramitti* Atquinobianondevitrisdilpuratioeft, ficuietw ara in tora diiputatione noftra nullam eorumfccimus mentionem: (ëd de dodrina amp;nbsp;Sacramentorum legitimo vfu. Hoc eft. Sed hxefefuitaaftute difsimulat. Interim vtaliquid dicatge« iKralibus de verbi ôi Sacramentoriim efficacia , qux a nobis nec negantur,nec impugnantur,duo complet folia.

Non temer'e neC incogitanti mihi excidit, quod dixi Î Necego primus hoc dixi $ fed hoc noftri in Comieijs dixerunt Auguftx, quod

*Affirtwnum leßtuicarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yÄ

mod (upramihi obiecit Iefui(a«Et hîc refponfum habes ad iHa^qi^ lupra contra nos,ex noßra confefsionc^de Epifcoporum iuriWi* Aione attulifti, Nonodioperfonarumautordinis Epifcoporuna quicquam dkimu8,l'cribimus,f3Cimus:nihil nobis gratius aut op* labiliusconttngerepoflcr,qtianividere,amp; audirc Epifcopos faci« entes oißciutn in Ecclcßa nlij Dei, Da itaque nobis tales, qui fa« cram Scripturam didicerint, intelligant, dono doccndi valeant, Scripturam facram rede feccnt, fecundum fidel analogiam inter* pretenturjSacramenta iuxtaChrifti infiitutionem adminifirentj amp;nbsp;vt vno verbo dicam, da Epifcopos Paulinos , qui facianr, vt habet noftra propofitio, officium in Ecclefia docendo verbum Dei fyncerum,8i SacramcntaiuxtaChrifiiinfiitutionem}legitime ad-«ninißrando, amp;nbsp;agnoicemus illos pro Icgitimis Prxlatis* Quid tibi vis amplius mi lefuita ( Et fic pax eritconcordia, amp;nbsp;veritas in Ecclefia: per nos enim non ßat, quo minus pia fiat pax» Sicut Chrißus audiri prxccpit Scribas amp;nbsp;Phariixos, fedenres fuper ca« thedram Mofis,öC omnia quxcunque prxceperint facienda,Quid, etiam ne cum impia docent, quaiia multa docuerunt lt;nbsp;Nequa« quam ver'o,hlcenim a ferraento illorum caueri voluitjamp; Pfeudo« prophetas, ac lupos rapaces fugiendos ; fed cum fuper cathedram Mofis iedcrint, Tum autem fuper eius cathedram fcdent,cum eius dodrinam, non fua fomnia amp;nbsp;traditiones maiorum proponunt audiforibus: Sic fi lefuitici Prarlati facram Scripturam, eiusque gcnuinam fententiam docerent, omninb audiendi efient, etiamß mores non per omnia efient dodrinjconformes.Sed interim non-dum veflros agnoui pro legitimis Prxlatis audicndos,ficuttu male colligis^ex conditionali fiuehypothetica propofitione,catcgo* ricam nciendo, idque non ignorantia prxceptorum Dialedices fit/ed ex mslitia}amp; apertatuafuntretia« Nonenimdicens:fiafi-nus volar, eß alatustideoafinum volare dico,ltanon licet tibi col* ligere: Tubingenfis dicit, fiEpifcopi faciant officium, tune le illos pro legitimis Epifcopis agniturum» Ergo agnofeit Pontificios ib los pro legitimis Epifcopis. Nifi enim conditio ißa impleatur ab cis,nihil fcquitur. Qpis verb ex toto ifio ordine,amp; ingenti mul« (itudine Epifcopomm vefirorum eß, qui facrasliteras, vt Timo» theus,a pueritaiciat:^ Quisex illo numero docet f fiqul verb do» cent, quid nifi impia docent,de Wifläe Sacrificio f qubd fit ver'c propitiatorium pro peccatis viuorum amp;nbsp;mortuorum,fandorufn fnuocatione, Purgatorio , indulgentijs papalibus, peregrinatio« albus, amp;c«

Quod

T^futatio dtftnßwü

Qjod noftris obqcit, incxftas nuptias »qtibd flnt foedifrag?» promiiraiT) Deo ßdem non ièruantes, tilge facrificium abqdentes« äic. De bis conuicijs amp;nbsp;maledidts multa noßrorum extant Scri« pta erudita,quib'jscuniex Scriptura facra^tum hiftoria Ecdeßaüi« caconiugiutn Saccrdotum luculenter probaiierunt.Vnum inpr«lt; fentia tantum dicOjApo(toIiim,honorabile vocareconiugium IM OMNIB VS. Adulterosverb amp;nbsp;fornicatores Deum iudicaturum. Item Î Prohibitiones nuptiarum doArinas vocat daemonio« rum^iSf deßcientium a fide, Hæc ttbi,tuisq'ue dida tu memincris»

Quod Auguftinus dick : Abufum non tollere rei fubßantiam î Verum eß, Sed mutatio amp;nbsp;peruerfio inßitutionis, euerttt Sacra* mentum, Nam non feruata Chrißi inßitucione, amp;nbsp;verbo DeJ qux faciunt Sacramentum ; ibi nec Sacramentum eß, ièd execra* biliscorruptio. Et vt habeas^quod exclames^blalphemauic ne* gamus VOS in Mißa veßra facratifsima, amp;nbsp;Cacrificio iugi,in quo VOS ofierre Deo fii^iciscorpus amp;nbsp;Canguinem Chrißi : NegamuS inquam,vos in Mißa habere corpus ipuus Sc Canguinem; idt^ non tarn propter abufum, quam qiod coenam Domini in vfum toto genere diuerfumpraeter amp;nbsp;contra Chrißi inftitutionem, transferal tis.

Contra banc quia nihil habet aduerfarius d^iéAoyop: ideo ret fponfione noua opus non cß, maxime cum ad prxeedentia able* get ledorem quern cum firmis SCperfpicuis Scripturx teßimonijSf a nobis fatis fint refutata,ad alia pergamus,

Promißiones Ecclefix de præfentia amp;nbsp;gubernatione Spiritus fanfti fadas,ad Prxlatos leßiiticospertinercjideo negamus ; Quia non pro veris amp;nbsp;ymviom Apoflolorum eos iùcccflbribus agnol* cimus,idque banc obcaufam , quia fola loci fuceeßio ( prxter’ qtiam quidhabeant, de quo gloriari vere pofsint, non video, neC audio ) nequaquam genuinum facit Apoßolorum fuceeßbrem, in loco enim quiuis federe poteß ; fed hi demum funt,qui eandera dodrinameum Apoßolisprofitentur,a qua lefuiticiPixlatiplus quam It c; i'lni zfocaàp in omnibus propemodum dißentiunt,quod nullo negotio faciledemonßraripoflcnt.

Nrm quod Chrißus Petro dixit : Oraui pro te,vr non deficiat fidescua: id non vniijerfalecfi,vtproptereaquinuisPontifexR.os am.fit xWjjiotgrîfoç ficut manifeßa amp;nbsp;euidens rei ex perientia com trariuin

ftfuincarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

trarlum reßatur, Marcellinus cnim meru fupplictj, Chrffto abne-gatojdolis ßcrificayit,Liberius jnhxrefin Arrianam prolapfus eltjalrj plures.cum Diabolo pada feccrunt, magiae dcdi(i,altj Epi' curei fadi^vt Iohannes 2 j.AIij pkriquc Idololatrar» Sed propric ad Petri perfonanr pertinec, non qiipd iam non horribilitcrclîèt lapfus, trina Chrifti abnegatione iurannento fada ;fed ncflnaliter ä Chrifto deßcerec*

Quod verb craflûm amp;nbsp;damnarum Viiiclefitarum amp;nbsp;Vual« denßum crrorem cHê dicic leiûitajCum aiflrmo^nos Epircoposle' luiricos, pro Ëpiicopis non agno(cere,qubd ofßdum ncc pofsint nccvelinc facere : noncuro, qubd haeckntentia ht damnataa pa« igt;icolis, vt fibi hoc modo loco cauerent, Ä tuti e lient, quales quaes eflentjCum amp;nbsp;facrileguro illud idem Conctliabulum Confiant* demuulationecoenaeDominicae decretum fanxeric, amp;nbsp;alia mul« ta impia ßatuerit,quod omncs iacri amp;nbsp;pij in telligtint : adeoqiie ik li ipfî,qui PontiGciae religioni addidi fónt,mutari,amp; in integrum illud renitui, multis Si magnis precibus petierinr*

£t quidemquod ad PontiGcios, verum eil, illos Epifcoporum nomen Si dignitatem retinere, fine officium iaciant,fiue intermit« tant* Verum nos non delaruisloquimur, fed de Apoftolicis E-pifcopiSjhoc eft tjs,quos Si quales nobis eos Apofioli delcribunt, Adorum 20. i.Timoih. j.Tit. I. i.Petri 5* ApudquosEpi« fcopus nomen eft of fieri gt;nbsp;nec tarn honoris in hoc Mundo, qu'am oneriSjdiccnte Apefiolo : Qui Epifeopatum defiderat, bonum opus concupifcir:amp; quale opus {it,in fequentibus deicribit: Opor^ tet autem Epifeopum irreprachenfibilem cilc,vnius vxoris vi» rum,amp;c* Pafeite gregem. Etquigregemnonpafcit,cuiufmodi quaclote mi lefuita^pafior eftf O pallor amp;IdoIum,inquitDo' Zach.ii. minus.

Quod verb iltos fuos Epilcopos magnopere Si multis nomi-nibus commendat : nihil velhîc , vel in præcedentibus, aut eti« am lêquentibus ,dc veris illorum laudibus detradum volumus : fint fane fapientes, prjftcnt dodrina,eloquentia,potentia,fint prin ripes. Sc politici gubernatores, qui,quo ad politicam adminiltra» lionem, iuft c fuos fubditos regant in pace. Si alqs ornamentis ex« celUnc : de quibus cum nemine nos contendimus, nec fanc curiotc inquirimus in illos ; verum vt haec illis concedamus omni’a, hoc dicimus : Dodrinam verae amp;nbsp;fyncerç religionis Chriftianae lefiii» ticos illos tiios Proplat08,quotquot in Concilium proximum Tri dentinuniconlcnrerunt,vcl adhuc approbanr,non intellexifle, fed

Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;errorcs

J^futaÙQ iefenßonil

crrores turpißimos, crafsiTsimos^palpabiks plurimot Puit imp^l* dccretis ftabiliuiiTe^de quibus inlegitimo iudkioconuinci poUènt faciIlimc,cer[ifsimumeflejafSrmamus, quidquid tu de ipforum dodrina, excellenna ingenio praedices lefuica.

44- Cum dixiflem in 44. Propofitionejpromifsiones EccIeßxDei de perpecua Spiritus famili gubernacione fadas^non elTe abfolutas, »» fed conditionales : Hîc verb bonus vir,ftatim cxclamat cum fuif »» maioribus ; Blafphemauit, nec idlimpliciter,fed enormem, 52 »gt; intollerabilem vocatblafphemiam,amp; (kut amici Iob,qui molefti valdcerant ipfi,gloriam iufiitiae Dei vendicare volebanc : itahic veritatem eins : quod multis operose probare inftituit, fupcrua* cue, Siquidem hoc nunquam ncgauerimus,ßcut nec in prxfenti liac perbreui Propofitione. Quid enimvelim, cum dico, pro* mifsiones Eccleßx fadas , non elTe abfolutas, ne quis me dixiile fimpliciter interpretetur, vt hie lefuita contra meam mentem fa« cit ; ftatim immediate fubfequentibus verbis, quomodo didun» amp;nbsp;accipi vclim,addo, amp;nbsp;perepexegefin declaro : Quod videli« cet non ad quemuis coetum pertineat f qui fcilicet fe nomine 8C litulo venditat Bcclefix )fed tantum ad veramChriftiEccIeRam, quæ verbo OBI regi fe patiatur* Hæc enim verba funt Pro/ poßtionis*

Quid his fophiila manifeftiiist’cureig'o rede amp;nbsp;bene dida ca« lumniaris An verbhîc Deum nego eße veraccm,aut promifsioe num fuarum non feruantem,fed mendacem i

An verb tu promifsionesDei de perpétua Spiritus fandi guber* natione pertincre ad illos arbicrarts, qui verbo Dei negledo, fua fomnia amp;nbsp;traditioncs humanas, acfcrinia pedorum Pontifîctj iclt; danturfka ru quidem cum omnibus tuis fencis,fèd pefsimejmpir, blafphemè.Quemadmodum Sacerdotes amp;nbsp;Pontifices Hierofoly« lerem.7, mitani, contra Prophetam Domini vociferabantur: Tempkim Domini,templum Domjni,tcmplum Domini. Non pcribit lex a facerdote, ncque vifio a Propheta, neque icientia a fapiente, Vc' rum Propheta, haec, verba mendacij vocat, in qux ipfi confide« bantjfrcti, quemadmodum Pontificij amp;nbsp;hie lefuita, promifsioni-bus diuinis : Aßumam vos in populum meum , amp;nbsp;non abrjeiet VOS anima meajnambulabo in vobis,amp; eritis milii inpeculium, fed vt ibidem additur ß in mandatis meii ambJlaueritis,iS£ manda ta mea cuRodieritis,quam conditionem annexam hypocritx non vident, nec videre voluiw,

Ita Chriftus

Ita Chrifttis promifsioncB Spiritus fanäi Ecckßaf faâas inter' pTCtatuT ; Si tnanferitis in me, amp;nbsp;verba mea manferint in vobis* Ver'cdiftipulimeicritis^amp;cognofcetisveritatenj. Item: Siquis diliget me, fermonem meum feruabic,amp; pater meusdiligct eum, veniemus adeum,dc manBonem apud eure faciemus*

Et quidem verum eft, Ecclefiç toti fadas promifsiones de per' pctuaeius conreruatione,qubd videlicet femperfit pmanfuradd eft, femper fore coetum aliquem,qui Deum ver'c agnofcat,Gcuc inqutt: padum meum feci cum foie OC tuna : fed tarnen ita, vt Deus non Ht alligatus ad certum aliquem populuro,cœtum aut gcntem,quin finie verbum DBI non amplius retinet , DEVS illi amplius non fit obligatus ; fed abiedo ifto populo, alium eligat, Öi affu« mat, apud quem verbum futtm deponat, vbi maiorem faciat frii' dum, Sicut ludseis prxdiidt, auferetur à vobis regnum Dei, ÖC dabiiurgenti facienti frudum : amp;nbsp;fadumeft ita.

Idem de gentibus futurum prxdixit Apoftolus, £t inprimis ac nominatim Romanis, quorum fides tum prxdicabatur in toto Mundo. Dicis ergb,inquit, fradi funt rami, vt ego inferar lt;nbsp;Be« nc,propter incredulitatem fradi funt, tu autem fide ftas : noli al* turn (apere, fed time. Si enim DEVS naturalibus ramis non pe-percit, nc forte nec tibi parcat, ficui etiam amp;nbsp;multas alias «entct ôi Ecclefias abiecit DEVS, quas Apoftoli plantauerunt. Nec ta« bien DEVS mendacq argui potcft. In locum enim illorum DE« V s alios elegit. Et ita manei perpetub EcclefiaDei,fednon femper in vno loco gente, Vocat enim non populum,populura fuum. Nonergoblafphcmauiego, fed lefuita calumt.iator maxi, mus.

Sicut 5i in fine huius Propofitionis infulfam vocat abfurdita* tem,qubd addidi : Quatenus verbo Dei funt conformes. Qu» verba plus quam Diabolico calumniandi ftudio detorquet, ad promilsionesDei Ecclcfiac fadas. Quomodo,inquit,promifsioa nes Dei poffuntb verbo Dei diffentireïAtqui ego o inlulfifsime Sc abfurdifsime fopbifta , non ad promifsiones Dei verbahxcrefc' TO,fed ad proximc praccedenti3,nempc Ecclefiam amp;nbsp;coetum ( qux duo vocabula in eadcm Propofitione amp;C periodo immediate prxeedunt ) eatenus foil icet ratas effe Dei promifsiones ill is, qua» tenus verbo Dei funt conformes,eoqbe fe regipatiantur.Pudeat igiturteinfulfitatis tuac, infulfifsimc amp;nbsp;abfurdilsime lebufaee, amp;nbsp;Rabula tmprudentifsime.Quid facias in altjs rebus ferijncum pro

Y t lua

J^efur4tîo JefenßottM

tua libidine,amp; (piricu mendâcii,quo regeris,facias hoc in manife^ ftis, amp;ftudiosc veneris, quod caJutnnieris i Q^iæ hæc tua eft de» fultoria leuitas ; amp;nbsp;quis bonus vir tibi nugatori , fophiftæ , (S£ calumniatori turpiisimo, fidera habebit amplius C

Inhac lefuita nsirabiliter detorquet fententias Panormitani » Gerfonis,qu'od videlicet locum habeant, depriuatis eruditis in S* gt;gt;nbsp;Scripturaantedefinitionem , ibitura Papamquoquc,dum adhuC 33 inquiriturveritas,doftorcraagercî pofiea verbdum detîniunt, » Papam dauern habere feientiae âc poteRatis,^ ex Spiritu lânAo 33 decernere ; iJeoque omnibus acquiefeendum : ficut Regis decreto 33 omnes Confiiiartj acquideere t£nentur,ctiamfi aliud in dicendaren» 33 tentiaipfisvifumfuerit: ka Papac Chrifti vicario inEcdefiarutn 33 tradationibusjcumlilecertifsimas veritatis promilsiones habcaf»

Transformant Pontifier) EedefiamMetamorphofi quadam mi* ' rabili, ic plane Ouidiana, in politiam mundanam , idqiie contra Chriftum,qji negat regnum luiim elle de hoc Mundo,cique prae' ficiunt caput Pontificem Romanum, qui regiam amp;nbsp;praetoriam habcatpotefiatem,cuius fententiæ fimpliciter,vt fit inregnis 3C imperfis huius Mundi,amp; rede fit,fit acquiefeendum propter ordi* ncm. Et hune fuum Ecdcfiafticum principem errare non pofie fin» gunt, propter«rtifsimas veritatix promifsiones. De quibut prxcedenti propofitioneefididum,quoniodo(inc inintelligendx, de ad quos peninean t.

Nam quod ad Apofiolorum (èntentiam attinet, qubd cam ex i Spiritu fandoprofedamelTcdicunt, rede amp;vcr'cdixerunt. Sed | haeenonad epiamuis congregationem pertinent, vt ctiam in prae» cedentiefi probatum propofiiione.

Et ingens eft difenmen inter régna huîus Mundi, 8i Ecdefiam, ciufqiicgubernadonem. Illis enim Deus poteftatem dédit feren» *dileges,quodlt;Sc pofiùnt,quia res circa quas verfantur, rationis humanae iudicio funt fubicdae,dC etiam iniuftis lllorum imperi)S obtemperandum, propter mandatum Dei,amp; ad muica conniuen» dum lniqua,quæfiunt in imperijs,acmultacondonandaillis,pro- » pter Reiptiblicae tranquillitatem, nccapcrturbetur» Et vt maxi* * me interdum erretur, non tarnen maximo erratur cum periailo» cum de rebus tantum caducisagitur»

Dong', autem fecu. habet ii\Ecclcfia, Sc controuerfiis Ecclefia» fticis, quibusdefideamp;religione agitur ,quæ res longe fupra ca» ptum rationis humanæ funt pofitae , vbt nullum magifterium agnofeitur.

^Afferûonum /eßättcarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^

agnofciturjnifi vnius Magiftri coeleftisj qui filium füum vnigcnP tum, dodorem audiri pracffpit, (oelitus damans. HiCApoßolis fuis j eorumqüc ven's fiicc(nbribus,neqii3quam plenariam con» cefsit quiduts dcccndi Si ßatuendi potcßatcm (cd mandautt illis, vt doccant,quaecunc5 illc prçccpit. Q^iod fi ctiam Angelus de coe» lo aliud prædicaucrii Ëuangeiium anathema fir , Si lugiendus vt lupus, qui vocemprincipis paftorum non adfcrt,(èd alienara do-drinam t fiue iam pauci, vel vnus, aut mulri.ac eriam cota Syno« dus fit, Antichrifti funt,caucndi, damnandi, deteftandi.

Hanc igitur, quam fibi tyrannice fumpfic Rom. Ponc.clauem poteftatis, nonconcedimusci,ficut ncc Apofiolifibifumprerunr. An quia RomanxbeRiae.eiuîqueCondliabulo vi(ùm efi,mutare facrilege inftitucionem ccenaeDominicæ'a Chrifiofadam, ideo à Spiritu fando hoc decretum eft profedum ; Ita quidem vo» fentitis, fed male. Imo àspiritu Diaboli promulgatum c(Iè,prolt;' nunciare minime dubitamus. Spiritus enim ChrifiijChrifio non aduerfacur* Sed is Spiritus veritatis cum venerit, inquit Chrifius, lohan. lt;4. vobis omnia, quæcunque dixi vobiSjTuggerct.

Doceatis itaque nos lefuitæ, vbi Chrifius dixerit, vt LaicQ al* tera tantum fpccies.vt loquimini, amp;nbsp;dimidium Sacramentum ad* minifiretur. Quod ß quaedam ( vt foictis ) de fradione panis attuleritis, opponimus vobis maniiefiam Chrifii inftitutionem, ab Apoftolo Paulo repetitamin Ecclefia Corinthiorum. Im'o Conciliabuli ipfiufmct apertam ac propriam confeftionem. Quas rc non a Chrifii vicario, Sed ab Antichri(îo,id eft Chrifti aduerfa» rio, in nomine omnium Diabolorum decretum illudßcrilegum fadum Si promulgatum eiîë, magna voce afTcrimus* Et sb illis, quijVtChrifiiisdititdc legis peritisfuitemporis Luc. 11. dauern (cientiæ ( non addit, amp;nbsp;poteftatis ) tulerunt, Si ipfi non ingredi* untur in regnum coelorum,amp; eos qui introirecupiunt,prohibent.

Ad hanc lefuîta nihil rcfjjondet, fed mera Si horrenda conui* cia, mitifsimus Si patientilsimus Catholicus , inftar canisrabiofi cuomit.quibus me proicindit.ütellitem (erpentis antiqui vocans, propterea quod ip(um cum fua fentina, pro Germana Chrifti Eca clefia agnoicerc nolim. Quæ in me innocentem conieda lantif» per falla funtjdonec fecumlua Babylone,veram Chrifti, fandam amp;caftamrponfam,cxßcraScripturaeflc,Icfuitaprobaucrit.Qiiod tum fa iet,cum Diabolum fandum eflëangelum lucis planum fc* cerit,quietfiineumfetransformet, tarnen ex pedibus ( vtdicitur)

Y 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si fcctore

. ft âsfœtorcjquemportùrelinquic} agno^itur»

47.4»* Hîc initio ad mendaciuna lefuitx reipondendum eft, quo dic/f* », me faceri ipfum,in Eccleßa, quam colain, hxrelêis eflè» Qi/od in xternum nunquam me dixiße probabit* Nam quod habet 47» propoßcio i Ôjiod verb contra negant,nos Eccleuam Chrißi velt; •gt; ram cdè pollê,quia (èdx inter nos ßnc varix, qux ßngulx nomen ßbi vendicent Eccleßx : Non mea verba funt, fed adueriàrioa rum Cacolycorum probandi racio,qua euincere nosChrißi Eccle' ßam non eiie , conancur, ßcut etiam hîc ßatim ab initio 47» fux » rerponfionisca repeiit,diccns,quis non conftantifsimc verifsimcqt » ncget, VOS eße polie verara Chrißi ficcleßam ; quia varix inter vos i’untièdx, Sic,

Qjx igitur hxc malitialeruitx,qubd omnes arripitoccaßo« nes,quibus noßra calumnierur,peruertat ÔC detorqueatf Hxc boni viri eße,nemo fanus vnquam affîrmabit,fêd ^la^oÀiî eft. Verutn quod ad rem ipram,qua (êdas,qux inter nos ßnt,nobis obijciunr, « nullam eflê EpÜcoporü fuccefsionem, dogmata nuperexorta» ÔC nullum pen'c Eccleßxalicuius vcßtgium:dehisin prxfatione copiosc eft refponfum« Hîc tantum addo ex verbis ipßufmet Ie* fuitx,ad 49* propoßiionem, vbi tanquam Caiphas, quia facrift^ cuius ( vt ipfè fupra ex Scriptura de hoc codem dixit )Prophctar, dicens : in Eccleßa Coriniliiorum fuiße dißcnßones. Et tarnen nihilominus Paulus fcribit Eccleßx Chrifti qux eft Corinthi ; E* adhuc ipftus vtor verbis amplius contra ipfum. Curergo leftiita id nobis Lutheranis vitio vertit,quod in Apofto]olaudatur,amp; imitandum nobis proponitur f N on enim probamus aut facimu« dißidia,ß qui ex noftris ea excitant,fed hoc operam damus redulb, vttollantur ,amp; tranquillitas ÔC pax Eccleßx plantetur, Quod ß fanare non poßumus omnes ; illi pro fé refpondebunt coram (ri^ bunali Dei,necco^ro fratribus agnofcimus.

Sed quia non ceiTant lebufxi nobis fedas obfjcerc; non immeri' t'o hominum illorum incogitantiam miramur, qui cum rot foue^i ant in regno Pontificio Cédas, non 'a viris Apoftolicis inftitutas. aut ortasf quas,vt iam didiim eft, Apoftolus damnat in Cuis) fed a nefcio quibus hominibuscxcogitatas,Dominico,Francilco,Bene« dido.mon audeo amplius addereBernhardo, ne inGrammaticara Monafticam impingere videartaltjs'cç plurimis^quosfupraenumc' rauimtisûllas tarnen nec agnofcanc,ncc damnent in fuis. Adeb OCU« Erarm. n Annot. noftris, feftucam vldentes,in fuis verb trabem non agnoP per I. or. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit Erafmus , vit optime de repubjiteraria me*

ritus.

K^JJertîonum leßtitkarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t®

ritus, Papa Iohannes 22» amp;nbsp;Nicolaus decretis totis inter fe pu^ rantjidque in his, quæ videncur ad fidci negotium pertinere f Sic Pelagq dccietum , vcluti iniquum , fic cum Euangelico pugnans SraeceptOjtetradat ô4 abrogat Gregorius ruccefTor« At id decretutn nnocentio non eft vifum iniquum.Hadenus Erafmus.

Quia verb,vt maxim ehaec omnia 04 fingula, capitibusvariare Videantur: tarnen ad finemeundemfpedarc videntur(quemadmo* dum Simfonis vulpeculx caudis colUgatae ) ad confirmationem videlicet impiiet Antichriftianl regniPapiftici,de tSiÄofigHCHueU?, opinionemeriti,amp;c. Ideohæc omnia ferre poffunt,ncccu Apofto- j,Cor.3. lo damnant,fed commendant, confirmant, infiiper quotidie nouas eiufmodi fedas ( cuiufmodi eft feda lefuitarum )excogitant«

De loci fuccefsione cum a nobis in prxeedentibus ,tum ab alqs Otdinaria lod copioseeft rerpon{um.H3cc cuminNouo Teftamento nonhabea fuctefsi». tur.fcdcarnale quiddam fit,04 Romæ ctiam iam poft tot feculato-ties interrupta,velfolum per lohannamPapiflam,S4 alias fxpeali« quot Antipapis eledi8,item Eugenio 4.a ConcilioBafilienfilegiti incdeiedo,amp; cr imine fchifmatis atque h3cr£feo8damnaio,nihilo* minus tarnen Papa rcm3nfit,mutato toto dodrinæ generc,abillo, Î'jod profefsi ftintjöi deicripierunt Apoftoli:prorfus nihil ad rem

acit.Sicut Si iam olim Hilarius fuo tempore de ordinaria fucceft KUiitts adutrfu# fione dicinpotius incauernisdelitefcereEcclefiam,quam in primai Auxenuum. rijs fedibus eminere»

Alia enim Si diuerfa fuit ratio Ecclefiac veteris Teftamenti in politia vnius gentis, vbi Deus Ecclefiam ad loci ordinariam fuc« cefsionem alligauit certis de caufis ; quibus ccffantibu8,alia etiam eft ratio Ecclefix per totum terrarum orbem difperfx'.vbi tarnen Deustumetiam negledis,Si abiedis tandem ordinartjsfticcefTori« bus,Si anteaProphetasexcitauit, Si poftea Apoftolos»

Vcr'um Pontificij corrupta ôc amiffadodrina coelefti,polluti8 fi prophanatisSacramenti8,vt pompam plus quam regiam,ôi pa» ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trimoniumPetri(quod nullum habuit,nlfi rete lacerum,quod reli*

quit,Si nauiculam )fartum tcdumc|! retineant ,dominandt potefta-

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tem Si libidinem faluam retineant: Eccefiam fuam in regnum poli*

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ricum,vt paulb ante probatum eftjtranfmutarunt« Sicui igitur pro

,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rcge agnofcltur,fili9hxreslegitim9,aut qui aliaslegitim'e eligitur;

ltaPoniificibusRo»£uiuImodicunc^fint,modbinloco fticcedant Si fedeant, poteftas ilia tribuitur, quiduis faciendi,decerncndi,fta-tuendûVbi enim eft maioritas, ibi eft praccipiendi poteftas, reli*

q^ros

y^utatto dtftnßon^

Concil. Confiant, qtios manet obediendi necefsitas,vt loquuntur ipR. Vnde dkuntt contra lohaoftcm Q^ibd Vel fedcs D. Petri Papam fandum faciar» Et quod Pap* _ contrarias moribus Petro viuens^nihilominus fit verus Pontiiex« jOattdP habeat veftrum corpus.

De dogmatu na nofirorum vel nouitate, vt iftis appellate licet, vel vetuftatCjVt res ipCa habctjfupra refponfum eft, à demonftras tum,nos vetuftifsimum amp;nbsp;omnium primum retinere äC profiterij Cum ipfi contra fua partim à gentilibus acceperint, mutacis tantS vocabulis, re ipfa amp;nbsp;impietate corum retenta, partim verb üic^ cefsione excogitauerint ÔC cumulauerint facra« Quod ex hifiotiji ' eciam Poncificioruramanifefiumefi, nccprobationeindiget.

Qiiod ait, notas (eu vefiigia Ecclefix apud nos pene nulla efiê, mirum non eft : Quia impius non videt gloriam Dei, ied excx* catuseft ruoPharilaifmohypocrtta. Et quemadmodum vocife* rabantur impij amp;exei ludxi : Nos remcnAbrahxfumus: cone j- ' tra, ad Chriftum : Nunc cognouimus, quia dxmonium habet« t Sed rede is reCpondet : Quare loquelam meam non cognofei* tis, quia non poceftis audire iermonem meum : vos ex patre Diabolo eftis, de defideriapairis veftri vulcis facere, Illeliomici-da erat ab initio, de in veritate non ftetit, Q^ii ex Deo eft,verba Dei audit, Propterea vos non audicis, quia ex Deo non eftis.Sfed regerunt conuitia contra ipfum, Nonne bene dicimus, quia Samai ritanus es,de dxmonium babes Plane idem facit lefuita cum fuis, fe votantes ficclefiam,fucce(rores Apoftolorum, Rom, Pont, vi' carium Chrifti,quern quia nos non agnofcamus, ideo Samarita« nos,alienos ab Ecclefia,nulla apud nos Eccicfixveftigia, Verbum cnim Dei illis non eft nota Ecclcfix, quod btc contra ludxos vr« ^t Chriftus vnice, de bine eos a verafua Ecclefia alicnos,non eX Deo efiê, ad iè fuumque ouile non pertinere, fed ex Diabolo elle, arguit : quia verbum fuum non audiant, nec ex ouibus, quia vocem paftoris non agnofcant : Qux enim ones mex funt, voi cem meam audiunt, Hane notam Ecclefix fux Chriftus ponit, Ie* fuita veto ordinem peruerfum efiê afiêrit, quia prior fit Ecclefix cognitio.Vcrum Chriftus Apoftolosfuos ablegans inter genres, vbi nulla Dei erat Ecclefia, E langelium iiium prxdicare iùbet,de baptizare : quibus collegir fibi Ecclefiam ex fjs, qui hxc amplede* bantur, Sed quia hxc Ecclefix Pontifieix non competunt, ideo alias quxrant fibi coramodiores notas*

Me Ponti*

^ffirtïonttm /efuiticarttm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8i

Me Pontißcios Ëthnids Idololatris ex Augußino compararc dicit lefuiojquod nobis diflênfîones^vt illi Chrißianis (de quibui ff ’ (amen refpondi ) obijciant* Atqui ego vos^bonc vir^noncon fero Ethnicis ; fed longe prxtcro etiam, cxcitate impiecate, ÓC ldolomania(urpi,horrenda, abominanda, Nam cancüm non« nihil mutatis nominibus, eandem recinetis Idolomaniam, pro Marte Georgium , pro Nepiuno Nicolaum 8c Chriftophorum, proLucina Margaretam^pro Apolline, Cormum,amp;Damianum, pro Minerua Gregoriiim 8c Caiharinam, pro lunone Annam, ÔC caetera ntimina,qu3e nimis foret longum recenfere,coiitis»

Infuper 14* creaßis opitulatorcsin neceßitatibus» Prarterea ßngulis morbis amp;nbsp;calami(atibus,ac rebus,ßngulos praefecißis De« OS, qui malis ißis medeantur, atqueita officia inter illos difiribui« ßisgt; Valentinus morbo caduco medetur, Otilia oculis, Apol« Ionia dentibus, Sebaftianus ÔC Rochus peftilentiae, Florianus amp;nbsp;Agatha igni, Petronella febri, Antonius carbunculo, Leonhardus captiuos libérât, Vrbanus alter Bacchus eft, Gallus an(eribu$,gai« lis öi gallinis prxeß, Vuendelinusouibus, Eulogius equis, Pela« gius bobus,amp; quis fando fingula enumerare poteft C

Sicut etiam nngulis fraternitatibus ( quas vocant) peculiares Diui prscfuntjVt fingula artificiafuos Deos praeficos atquc patro« noshabeant, Thcologorum patronus eft Auguftinus ; lurecon-fultorum luo : Sutorum Crifpiniis: Venatorum EuftachyustFa« brorum lignariorum lofephus. jMeretticum Afra amp;nbsp;Magdalena, vt Romx olim Flora Coriariorum Bartholomxus:Sartorum Gut inannus, amp;c»

Recenfet D. Augußinus prolixum catalogum Diuorum, Auguftinus de el-quos veteres Romani coluerint, fingulisq'ue rebus prxfeccrint. Dcihbro 4. Dcniquenequis Deorumipfis etiamignotus,feab cis prxteriri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*•

indigne ferrct,7r«.rfltâp, id eß, omnium Deorum tempi um funt fabricath Ne itaqueprj pofieri a fucrum maiorumpietatedegene« raflé viderentutjPontifices Romani, Chrifti in terris vicarij,capita Eccleßx eius,omnium fandorum fefium in locum illorum infii* tuerunt*

Ideo autcm cxciratc,impietate, amp;nbsp;Idolomania vos,o lefuita, PontificioSjEthnicis Idololatris prxfero;vt fcias, Quia hi ignari fuerunt Del, a Deo derelidi fibimctipfis ire fiias vias, deftituti Afloiumi*« verbo eius, quod cfi lucerna pedum,amp; lumen femitis» Hoc Des US apud vos depofuit jCuflodiam eius vobis dcmandauit ; fed hoc ita depofuiftig 8c cufiodiuiftis, ne radios fûos per vos fpargere

Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poUet,

y^efatatto de^enßonif

poTefj Pub moditim abfcondiftis, Si fiib fcamno firu Si fqualore obfitumjaccre voluiftis^vt ódCliriftus penciepultus cum luis mes ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritis fuerit, lam cum magna gloria rcfurgar, Iparla kicc verbi

fui,vos kicem verbi Dei ferre non poteftis,quia opera veftra ma» la fùntjôô oculi veftri inftar noóluarum ,folcm iuftitiæ fugiunt, tenebrasquærifis, damnat is ói perlèquiminieos,qui vosillumi# nareciipiunt, inalam referenres grariam. Q_iare intcnebris per» peiuis vobis rcmancndum erit, nifi ad nos fueritis conuerfi,

Avniiftinuslib. Ad locum Atigiiftini, quem allegaui, quod at£inct,quo fcri-dtoaibus. bitjEtlinicos Chriftianis obiccifle dilsidia; accufat me aduerfa* rins,qj'od non intègre, fed truncatum.vt ledoremdecipercm,ci* laucrim. Qi,iia nonfuerinrinter Cliriftianosdiflènfiones, fed tan* tum cum falfis Chriftianis, hoc eft, cum haereticis, Caccc Pha* riiaeCjiSi calumniator turpifsimc : non in hoc produxi contra vos Auguftini fententiam , quod ca probarc voluerim , inter ver'e Chriftianos feel as fiiille • multb verb minus ,qubd probem illam Ethnicorum maledicorum calumniam. Verum ideo,ficut vers ba mea habent, vt oftenderem, commune vos Pontificios hot habere cum Ethnicis Idololatris: quod, vt illi Chriftianis,Hue vete fiue falsb,diflênfiones; ita vos nobis fetftas amp;nbsp;diflenftones obqciatis : vt hoc modo, cum aliud non habeatis, probetis,nos Ecclefiam Christi non efte , cum vt rede, fed contra ve* ftrum inftitutum, confiteamini,amp; inter diicipulos C H R i s T I, amp;nbsp;in Ecclefia Corinthiorum diflenfiones fuifle , nec tarnen ide'o Ecclefiaefledcfieriint. Quodigiturin Apoftolis tolerabile amp;nbsp;ve* niale fuit, id in nobis ( fi tarnen talcs eflent in nobis,amp; ferrentur ) mortale eft Si intolcrabile,adeb vt propterea Ecclefta DBI efle amp;nbsp;permancrenonpofsimus*

Et quod ad Ethnicos attinebat, illi non poterant dtjudicare» vtrapars, Donati, an Catholicorum, Ecclefia Chrifti eflet, cum illi non minus Chriftianos fe efle profiterentur, quam hi : Imb, ficutineodem capite Auguftinus inpraecedentibus habet,quod VOS Romanenfts non aitenditis, foüEcclcfiae fibi nomen ven» dicabant, qui Donatum agnofeebant, quemadmodum iam,qui Romanum Pontificem caput Sc dodorcm feu paftorcm agnoP cunt, ciufquedécréta amplcduntur. Ibi, inquam,dicit Aiigufti' nus, in Scriptura lego de Ecclefia per omnes terras. Hoc plan* tauit DEVS. Veni autem hue, efto in parte Donati, In fob Aphrica eft Ecclefia : Non plantauit D B v S , non agnoâo plan* lam

•^j^ertionum /tfuttitarnM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8î

(am D E r ,eradicandum lt;ft, quod loqueris^ non rigandum» Ha* denus ille.

Ad hiinc plane modum Icfuicæ dicunt,Veni Romam, agnolce Romanum Pontificem, in fola Roma,«^ parte Romani Pontitîa lt;is,efle ËcckHam Catholicam»

Notas Eccklîæ verbum D E r fyncerum , Sdegitimum Sa» ^O. cramentorum vfumjOegat IcCuita elfe polie» Quia hæc ab ilia pro« «c cedant» Q^io nihil abliirdius cogitari,nedum dici poteft» Ecclelia cnim ncquaquam gignit, aut author eft verbi ÖC Sacramentorum, neque hzcabiila procedunt : ied contra ex illis nafcitur Óipro» Sapri pgt;»p» ceciit Eccleßa,amp; non ccontra,quod fuprademonftratumeft, óie»

Quod fubiungit.me haric ^o»propofitionem calumniofo lcomgt; mace claudere : id (comma eft : quod Pontificij dicunt,Scriptu» ram lacram,ß Eccleßz authoritate deftiruatur, non plus valere, quam Ælopi fabulas: Non calumnior ego,fed id feribo, quod fpforum manipularislcribere,noneft vcritus,Vuolflgangus Her« mannus» Et certc hoc volunt, hoc (èntiunr, amp;nbsp;in rei veritate Si dicunt amp;nbsp;feribunt ,omnes Pontißetj: tametß non rj((lem,tamqüe Crafsis verbis,fed alrjs conßmilibus: maiorem videlicet amp;nbsp;prio« remeflè Eceeßz authoritatem, quam Scripturæ facrz,Äc»

Cum aduerfarius blaCphemas voces amp;nbsp;conuitlaScripturæ a fuæ partis I'criptorculis prodira,qiiæ in 5o.propofitioneporui,necne- « g3re,nec excurare,mult'o veto minus defendere pofsit,vocat pro; lt;« digiofas calomnias : quibus tacendo amp;nbsp;patienter cedendo leJpon-denduni cenfeat»

Melius certc refpondere non poteft» Miror autem inColiram tacicurnitacem amp;patientem ftomachum, Sed videOjquid res fic: erumpere aperte non audet in Scripturæ fanLftæconuitia , mere fuorum gregalium:acconfultiuselle iudi atjacere ôc cedere: led tarnen ita,vt interim ne mutus vide.itur,amp; deiertor ac prodoor cauCæftjæ, dam dentes figat TheoninosinScripturam , duni pri-mùmdirsimulata Scripturæ» S S. authorirate,ad q.iam nospalsim Deus pater, Deus filius, Deus Spiritus faniftus, intota veteris amp;nbsp;NouiTeftamenti Scriptura abiegar,Cominus loqutitus eft : Au« dite verbum Domini» Hic eft filius nreus diledus , Hunc audite* Docentes eos feruare, quæcunquc præcepi vobis, Scrutamini Scripturas ; Ad legem amp;nbsp;teftinionium, fi non dixerint lecundum verbum hoc,amp;c. Item Mofenhabciii amp;nbsp;Propt'.cias,l.osaudiant:

J^futatio defcnßontt

Ecdefiam nos abducar, inquiens : Non eil vox Dlabolica,M prxceptum Dei cercifsimum. Die Ecekfiae» Qlt;,ii Ecckfîatnnon audierit,amp;c«Relpondeo» HoeôC nosdocemus, léd verara Chri« Ei Eecldiam, quæ verbum Dei docet, amp;nbsp;quarenus illud iequkur ipCa fponfa Chrilli,vocem fponß audiens^ ficut inquit: Oues me« vocem mcam audiunt ; öf alibi, Qui vos audit, me audit. Apoa Rolos nos quoque audiendos alTerimus , eorumque fuceeflbres, docentes quae Chriftus mandauit eis. Vos verb leluitac figmenta eferinio pedoris Pontifieij erudantia, dodrinas hominuin, imb daemon! orum docere, i'upra probauimus.

gt;, Addit amplius lefuita. Non efl vox Diabolica, {cd verifsitna t, Chrifli DominijApoftoli Petri,amp;c. Scripturam (acram intcllc« ,, du difAcilem efle. Verum heus lefuita, negamus hanc Chrifti, ôi x.Ict.vk. Apoftoli Petri,vocemefle,fedi'lXjamp;oAsp elleaßerimus. Ncque cnim hqc vfquam Chriftus dixit, nee Apoftolus Petrus , fed tu venenata tua lingua ferpens afflas, amp;nbsp;afßngis haec,amp; Apoftolo amp;nbsp;Scripturz facrae. Non ignoramus Petrum diccre: CLV Æ. D A M IN BPISTOLIS PAVUI intelleduelTe dilHcilia. Sedquodtu inde confequentiam colligis , scriptvram S. esse in* TBLbBCTV difiicilem,idnonfequitur.EtdicimuselTefophifti'’ cam, quz à Dialedicis vocatur fallacia 'a dido fecundum quid ad didum ßmplicicer , quod omnes eruditi intelligunt. In Epi' ftolis Pauli Q_v Æ D a M flint intelledu dilfleilia, ergo T O T A gCRipTVRA S. dilficilis eft intelledu. Quin potius ftc colli* gc contra: In Scriptura Q.v Æ D A M Hint intelkdu difßcilia« Ergo NON OMNIA. AVT, NON TOTA SCRIPTVRA difncilis. Et quibus fit obfeura, Paulus docet Apofto]us,fcribens: X. Cor 4. Qubd fi opertum eft etiam Euangclium noftrum, in his qui pere« unt eft opertum, in quibus Deus huius feculi, excæcauit mentes iNFiDBblvM, vt non fulgeat illuminatio Euangelij gloriz Chrifti,qui eft imago Dei. Audis leHiita, quibus fit obfeura amp;nbsp;di fficilis Scriptura, amp;nbsp;vnde hæc obfeuritas. Quod autem vno Io« co didum eft in ea obfcurius,id alibi didum planifsime habetur, inquit Auguftinus de dodrina Chrifti lib. 2. cap. 6. amp;

Et quod detorquetur amp;nbsp;diftrahitur Scriptura a varqsSediSjper* uertitur amp;nbsp;corrumpitur : nec id vitio fitScripturz, quo tu earn nomine temefe accufas. Hoc enim D. Petrus cam nomine ex* cufat,culpam transfcrcns,vt habent verba ipfius , in homines in* dodos,amp; inftabilcs.Et hzc altera eft tua, quam hie extruis 3c ex' trudis.

•^jjeritottum lefutticarunn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8j

ttudiSj faCacia.quæ Accidentis in fcholis dicitur, ibphifta*

Qyibus fubrjcit Icfuita, Neque verb quicquam hinc eleuatur au* (honras Scripturx facrae, J^regiam verb Scripturarum laudem, fingere earn cflè Sphingis ænigmaca« Hoc verc eft cum miliubus prophanis Chrifto illuckre,dicentibus : Aue Rcx,amp; aiapam infli' gerc eidem ac dicerc,Prophetiza Chrifte,quiseft qui tepcrcufsit ■* O plene omni dolo, amp;: omni fallacia fili Diaboli inimice omnis Aöoru» h-iuftitix ÔC veritatis, non definis fubuertere vias Domini redas i V ndc apparet, quanco Scripturae facrac odio flagrent lefuitæ, plus quam fcilicet V atiniano^quo earn perièquuntur,pro(lt;:indunt^lacc* rantmiferû

Qi,iod ad Irenæum attiner^Cuius locum ex libro capite i.ci» taui dehæreticis , qubd cum ex Scripturis arguantur, in ipfarum conucrtancur reprxhcnfioncm,quafiobicur3e fint,amp;non rede ha» beant^nec fint ex authoritate, amp;nbsp;non pofsit ex ijs inucniri vcriras, ab ijs^qui nefciant traditionemrid videlicet conucnire Pontificiis: Rede amp;nbsp;ex iententiaIrcnaei dixi, ficut verbaiam repetitahabent» SeA vide mihi ledor ainîcifsime,Iclûit3e impudentem vanitatem, qui aficrit Irzncum cap. ièqucntiluculcnteramp;manifefte tcftari^ Sacram Scripturam a traditionibus Ecclefix fuam habere authori« ratem, Quo in capite Scripturz quidem facit mentionem,qubd Apoftolieam depoiuerint apud Ecdcfiamj léd qubdab hac iuc amScriptura facra habeat authoritatem : ne vno quidem verbo, im'o nelirera quidem meminit* Verum cum vicinifsimus efiet Apoftolorum temporibus Irenzus, ita vt dido capite icribat,fc Polycarpum vidiflè^ qui non folüm ab Apoftolo fuerir edodus, (cd etiam ab eis Epifcopus Smyrnienfi Ecclefiz conftitutus : redne ad traditiones amp;nbsp;Ecclefias Apoftolicas^prouocat. Quia adhuc fonabant voces amp;nbsp;dodrina Apoftolorum, in illarum auribus* ,

Nihilautem aliud per traditiones Apoftolorum,quam illorum dodrinam, quam amp;nbsp;viua voce amp;nbsp;fcriptisdocuerunt,incelligere, velcx capite4. manifeftum eft, in quo traditionisnomineSym» bolum Apoftolorum venire,quod récitât,docet. Ex quo conuirv ci pofle ait hzreticos, ctiamfi nullz eorum extarent Scripturz*

Poftremb accußtLuthcrum,qui cum traditionibus Apoftoli „ cis reqciat etiamScripturas. Grauifsimum crimen, fi intentatum Èrobarct. Nam quod, vt enumerat Icfuita, Lutherus Epiftolam

gt;» lacobi, Apocalypfin lobannis,lt;Sc fecundum Macchabzorum Supriqnoqo« librum in ordinem Apocryphorum relegat : pritnum non rcijcic prorftis illos libros , fed in wo relinquit ordine, ac in przfatione

Z } fuper

ieftnßonit

âiper Gpiftolam lacobi, commcndat eam, bonant pronunci’attSf hau Jecaulaeuain,quod non iradiciones humanas doceat, tedle« gern Üti vrgeat. Deinde noniplé primas hoc facit Lutherus.vel anchor elf, léd vcterum fécutui anthoricatcm, fient in præfaiionc ApocalypfcoSjBafcbt) Hiit«libro ^»capite 2^«citat,eiufq'ult; fcqui-lurludicium. gt;

Audiamns igitur Indicia amp;nbsp;fententias Patrum de atithoritate horum librornm, fi vel hoe modo Cerbero offamhanc in osinr)* ccreeum'qili non pbcare, faltem coinpeicevc pofiëmus»

Cypnanns ïn Cyprianus.vel vt alrj volunt Rnfhnus. Sciendum cfi, qubd 8i poi. SjvaboU. • alij poft Canonicosjibri (unt, qui non Canonici, fed EcclefiafticI arnjiorihus appcllanlt;ur;vc eft SapientiaSalomoniSjS^ alia Sapien* lia, quae dicicur leiii fiitj Sy rach. Eiufdeni ordinis eft libellus To* biæ,oi ludithjdi Maccabxorum libri,quz omnia legi quidemin Ecclefiu voluerunt, non tarnen proferri ad authoritatetn ex hû hdei«

Hieronymus in Hieronymus t Maccabzorum libros legit quidem £ccIefia^lclt;S praefatione li- eos inter Caiionicas Sctipturas nonrecipit» Idem: Vt icire va« bl orum Salo leam.is,quidquid extra hoc eft, inter Apocrypha efle ponendum» moms. Igitur Sapientia,quz vulgo Salomonis inlcribitur, ÔC lefu filqSy« Liber,amp; luclith, ÓiTobias, amp;nbsp;paftor,non funt in Canone* ro og ja cat. jin catalogo ScriptorumEcclefiafticorum: Etiam ipfaEpifto la lacobi, ab alio quodara fub nomine eius zdita afieritur: licet paulatim tempore procedente, obtinuerit auchoritatem*

Augnftinusdeciui Auguftinus t Supputatio horum temporum non in Scripturis täte Dei lib. I s. cap. faerts.qux Canonicz appellantur, ftdin alqs inueniuntur: in qui« 56.amp;contra Epilt. Jxis funt nbsp;nbsp;Maccabxorum libri.ÄC aliasiScriprura (inquir )Mac*

Gaudcntij libroa. cabxoruin ab Ecclefianon inutiliter recepta eft, fi fobrie legatur vel audiatur«

Cnrift.lib a. . Bulebius Ecclef. Hiftor. libro i. capite 2t. Haftcntis de la* cobo , cuius elfe dicitur Epiftola , quz inter Catholicas prima eft. Sciendum aurein eft : earn efie adulierinam. Non enim multi ex veteribus mentionem illids faciunt. Sicutnec eius, quz ludx in« fcribitur, Vide eundem lib* j. cap. 2 5*

*«feVas lib. De Apocalypfi lohannisEufebius varia refert indicia, ex ipi ’ y. cap.z). fins Dionyfii, non Areopagirae illius, fed Alexandrini: qui valde

dubitat,nam Iohannis fit Apoftoli,5c rationes adfert,cumex no* minis repetitione Apoftolo inuikata,t'uin ftyli difcreiione*

Quid

Jefuitkarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î4

Quidîgi'tur Lctherus pcccauit tam atrodter, quod Edern habet Htftoricjs amp;nbsp;Ectlefiafticistcriptoubiifcjejiioii.inlatiofaróa apud vos eft authoritas c Cumqucianii ifics iaciatis: quid vcftris vcquot; rit in nnentem,aut vnde certiorg amp;nbsp;firtniora habent poft tot fecu» lateftin-onia^quibbs amp;. hxc illorutn ctTc indubitata prcbent,quo' tum circuinieruntur notninibus, amp;nbsp;inCanoncm rcdigete pofsint Apocrypha C Std quia hinc adtninicula quxdam 6i aigun enta fe polTe ,quibus quxdam fua dogmata, quæ ex Auihenticis amp;nbsp;verc Canonicis probate non poflunt, colligerclperant : hinc adcofa* ftum eftjVt Spiritui iplorum fandto, quo teguntur in fuis Concis liabulis jVilum Gt^hxc in numetum Cancnicoium libroiumre* ferre* Quis igiiur dubitabit ritrpiius, ver'c Canonica liæc elle Setiptaf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ . gt;-

Contra hanc Propofitionem,qua Encomia quædamSctipturae facrofandæ ex ipfametpetita,deeius perCpicuitateadduximus: «fi nihil habeat, quod verc contradicere queat : tarnen vt appares at,qu'am ex animo earn odegt;it,cum aliud contra eius authonta-' tem, quod obijciat, nonhabeat :negat,fcmperefle verbum Dei, quandocunqueScripturafacta,cjuocunque modo, vel a quocun* * quecitatur, AcDiabolum ptoducit,qu'odôCibfcriptutamfacram « «ontta Filium Deicitauerit.

Qutdhîc audio f Equidem prophane îefuita,etiamfi Diabolus Sctipturamcitct,tarnen non ob hoc ipfum,definit cfic verbum Dei, nee incipit ideb Diaboli efle atque fieri verbum , ficut nec nomen D B I, quo abutuntur homines ad blafphcmias , incantationes, amp;nbsp;VOS ad magieas vefiras exectationes potius, quam confecra-ttones; nonide'o Dei definit efic nomen,amp; verbum,ficut fcriptum eft; NON ASSVHAS NOMBN DOMINI DBI TVI 1 N Exod. ao* V A N V M* Quemadmodum amp;nbsp;Iftaclita file blafphemaflê fcribitut Lcuit, »4. t^OMBN DOMINI.

Sed omntnb aliquid dicenduro erat contra scripturx facrac au« thoritatem amp;nbsp;commendationem. Et vt multum , aliéna fietus auihotitate ,contra earn dicerct Lytinenfis : vetba ad longumdns quit,produccre libuit,quibus paginam toiam 6c am plius comple- ** uit. Quibuso(tendit,nxreticosquoquefuasetiptutx leftiirerfis ** confitroarc; fed corrumperc scripturam, ertores fuos confitmare *« mala interptetatione.contra catholicam,vniucrfalein,8c antiquam ** ' fidetn profertCjVi inhætefin prsecipkent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

Quae niliÜ

T^utatto dtftnßonit

Qux nihil ad vel contra nogt;,qui ncc hxretici iümus,nec horum quicquamfacitnus. Sed heus lefut(3,ergbncChriftiani non veen* Matth. 4, tur Scriptura facra, cum amp;nbsp;Sathan amp;nbsp;hxreticiea abutantur lt;nbsp;Ne« quaquara verb* Nam 3£ Chrißu{| ipfènonalio vtitur gladio,quo Lyrinenlù. ^^thanam profligat, qu'hm Spiritus fandi, quod eß verbum Dei : fu3 pleraque contra hoßes fuos di^utans, Scripturx locis amp;nbsp;teßb monqs confirmât* Imb cos ipios ludxos ad eandem remittit* Ioin.{. Scrutaminijinquiens, Scripturas,in quibus vos vitam habere pu« tatiS) ÔC illæ funt^quae de me teßantur* Non ergo nee Diabolum« ncc lefuitam, nec haereticos, a Scripturx faerx ledione j ciufque (cßimonifsjnos abduci paiiemur : fed qs freti, quoCcunque hoßes, Deo propiciO)profligabimus,mortem denique ipfam vincemus«

Quod autem etiam dixic de vero amp;nbsp;genuino Scripturx ienfu Sc intelledu : hic ßilicet petendus erat a iefuiticis Prxlatis* Hi cnim Magißri ßinc in IfraSI, Rabini amp;nbsp;interprétés prxßantifsimi, Audiamus vel vnum faltemfpecimeneos xdentes: Chrißusin« quit de calice in fua C«na * Bibite ex hoc omnes* Hîc vocabu« lum,omnes,interpretantur in Concilio Confiant* in Spiritu fan« do legitime congregato,de facerdotibus* Sed non fimplicßcr*ve« rum cum determinatione,dum fcilicet celebrant ipß MiiTas. Nana extra hunc cafum, Sc ipfi non fcilicet amplius facerdotes, Laicali vtancur comnnunione*fub altera*nempe tantum (pecie,qua Sc ipfl Tunt contenti. An non plane Magifiralis hxceß Scripturx faerx interpretatio C quis dubicet ex Apollinis tripode hoc oraculum prodqnèÿ amp;nbsp;quis amplius dubitet. Concilia Pontificia a Spiritu fando regi lt;nbsp;Prxlatos lefititicos Scripturx faerx interprètes ib« lertiisimos audiendos Calumniabitur me lefiiita * qubd non ita (üi locuti fint* Sed certc hxc efi fententia,quam negate non poP funt, nifi reuocare decretum fuum velint,quibufcunque verbis v-tantur:amp; praxis Ecclefix Romanx hoc loquitur* Apagefis in m» lam rem cumißhac vefira intempérie.

Ad hanc,qua dico, hoc Pontificios agere, vt fiiblataScriptura ex oculis,traaitiones humanas Sc figmenta fua nobis obtrudant, nihil refpondet* Niß quod fubinde veterem occinit coccy(miitn, de authoritate Ecclefix,fine qua Scripturx faerx non fint Authen* ticx,amp; ita perpetub,(ed male faerx opponit Scripturxf quod for« tafle ex T erentio didicit, docente, 8c dieente: Si ilia Pamphilum, tu Glycerium) Eccleflam, quam illi etiam prxfert: Q!.jbd plus fibi ipci ad vidoriam in hac putet eile, quam in illa,qux nihil de Pa* patuha*

hfuittcarun», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I5

patuhabeatjiüßquod iniuriam vocet Antichrifti.Qua dercfupta cft copiofe reiponfum»

Dciride hoc nos agere dicit, vt rcieda Eccleßx authoritate plc« num ipfî dominium in scripturam facram habeamus dc exercea« mus.dc quilibec pro libiro rrahat, cogat arque torqiicat* Atqul proprium hoc eft Pontißciorum, quod fupraex Cufano Cardi« nale amp;nbsp;iam exemple propofito planum fecimus. Nos verb qui Augußanam ampUAimur confelsioncm vnam,veram, ac genui» nam scripturx faerx lententiam, fibi confentientem, ßdeiqüe ana» logiamfecuti,cx eadem ipfa scriptura fumimus« Et maior cß Dei beneftcio inter nos conlenfus,quam VOS optaretis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Dixi J4.prop,certumeffe,dogmataEcclefixRomanxamp;cul« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

tus, ex scriptura Canonicaprobari non poßc» Hîc me Ieruita,(t intelligereea velim,ad catholicos Ccriptores remittit, qui plurimi acdoAifsimi extent, feholaßieos Theologos ,amp; alios huiusfari» * nxjVt Cufanum fuum,qui mirus eß, quod iupr a audiuimus ,scri-pturx interpres,intelligens,ls autem iam hoc modo, alio tempore aliter scripturam intelhgendam effe aflerit, Quod verb hos lefui« ta velitjcximmediatelublcquentibus apparet : Nedum( inquiens) vetußil'simx Ecclefix Patres. Atqui bone virjfuprademonßra* tumeß, non a scriptura ad Patres nos, fed vice verCa a Pattibus adscripturasablegari. Has vult spiritus fandus Ccrutari. Dukigt; iohan.$, usex ipfis hauriumur fontibus aqux» Pro viuis ne ad mortuos i Ifa. s. Ad legem magis amp;nbsp;ad teßimonium. (^bd fi non dixerint fecun-dum Verbum hoc , non erit eis matutina lux. Et quis scripturam intellexit,antequam patres illi fii fcholafiici doAores eßent exortij

HÎC nos,fcio,le(uita, ad viux vocis prxdicationcm Apoßolo» fum reuocabit,quieß iplorumcoccyfmus. Sedquam diuhxc in animishxferit auditorum,quamciuetenacit er,exempla Corinthio rum Sc Galatarumdocent. Nec Apoßolus ipfe reticet.Sedit enim coriniliiannum 34 menfes fex.Sed quas'prauas opiniones non rece petuntf qux fedxillis nonexortx cGalaiisvix tergum obuertit, amp;nbsp;ßatim delecerunt.

Nec illis contentuSjVt impietatem augeat,ad concilium nos abi légat,Trident.fcilicet. Et ne quid défit malorum öi impietatis,ad CatechifmumRomanum,'a[ocietatc ïebufitarum confctipium In quibusduobuSjOmnesCunt abominaiiones beßix 34 metetticis Roraanx. Hk viderc eß pofieriora Sathanx , aut verius Diabo* Ium ipfum,fimul omnemeuomcntem falfitatem,impietatem,blaf» phemiam,totiusdenic^ Scripturx facrofandx deprauaiionem,84 abominationes AntichrifU, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A a E*

T^futatfo deftnßon^

Et quîa nihil (îmiilatum poieft en'edinturnum {hîc leCuitaquO'' qiiegt;quid randcni de S ti îpcura S S. fcntiat ( quod hadcnus difsimu' lauit(tudiofe)prodit: ImpcrfeAionis amp;nbsp;inlulficientiae eamarguit^ quod non figillacim ôiad amufsim omnia crcdcnda expreiierir» Id'q? «xemplis probare vulr^vt de perpétua Beatç Mariç virginita' te, Baptifmo infantum, qu'od filius Oei fit conl'ubftantialis patri, amp;c. Ad quy fingu'a non na pridcm refpondimus in Hyperafpi* ftcjContra alium Pontificium, Qjjarc non funt iam repetenda.

Credimus autem,vt rede dicitjilla cum ipfis;(êd non quia Con' cilia ita ftatueriint ; vcrum quia ex Scriptura facra ca probaripoP funt. Alias propter ficclcfi3m,velConcilia folajCorumue authori-tatem,non credimus. Non cnim porefiatem habentcondendi fi* dei articuJos,extraScripturam. C'iim fides fit exauditu,audituspcr verbum Dci. Ergb cum dogma aliquod vcrboDei deftituiturJ non fides efi^fed opinio He fupcrfiitio,quibus Papatusfeatet»

Nam quddChrifius Ëcclefiam audiriprçcepitmon ideo faAuni efl,qu'od Scriptura non omnia credenda cxpreflcrit:amp; fuprà often* fum eft,quid fibi iftud velit mandatum. Quod fi maxime general« eflêt hoc: tarnen non conceffa cft illi immenfa ilia poteftas,quâ illi Pontificij alfinguntzfed quia nomenfibi vendicant Ecclefi{,idco^ huius prærcxtu, poteftatem ac dominium quiduis ftatuendi fibi fu munt* Sed veraEcclefia eft fponfaChriftiobedicns,fubdit3illi, ficut honefta vxor mariti imperio. Audienda Itaque cft,vtteftii vocigfponfijamp;dodrixtdocens non fua fomnia.aut figmenta cor* dis humani:fed vocem fponfi,quam ÔC ipfa audit, amp;nbsp;ßquitur obe* dienterin omnibus.

Ëandem ob caufam, quia fcilicet Scriptura fit imperfetSa, Pau# lus, inquit I«fuita,pr3ecipit, vt Theflalonicenrcs teneant traditio# nes,quas ab ipfo audierant. Sed iddedo(ftrina,quam ipfis cradidc* rat,accipit, qux eft Euangelium deChrifto, ante in Scriptura per P rophetaspromiflum.Rom.i .Praeter quod,qui aliud prxdicaue* rit,anathema fit.Gal. lt;nbsp;.De doÂrina ergo fua,lt;x prçcepds fui8,hxc intelligunturderuntaccipienda,iuxtaillud i. Corinth, si. Sicut prçcepta mea vobistradidi,tenetis.Cercum eft autem,Apoftolum, tanquamfidelem difpenfatorem myfteriorum Dei,non altud viua voce rradidifiê, amp;nbsp;aliud fcripfifiè. Quare nos contenri fimus ijs, qux fcripfitrqux nobis fufficiunt, donee tara cert'o nobis proben* tur, Apoftolonim efle,qux eorum nomine venditantur,traditio# ne8,qux cum fcriptis illorum conferendx enint. Quod fi hx cuni illispugnent:certumeft,non Apoftolorumeaseftêjlèd apoftatard, prxtextu norainis Apoftolici Ecclefiam feducere volenrium.

Quod

^ßirtiontim lefuiticarum.

Qiiodamp; fa^lum eft,d,m dimifsis ccrtis, inccrta funt ftolidi amp;nbsp;nl'lufebiushifto Si' I mtscrcduli homines ampkxi» Sicut primo accidii PapiaCjCJui no- cki, lib.j. cap vh- I mine traditionum Apoftolicarum , Öd ipic milefc eft iedudus Ö( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

alqs raukisEcctefîaRicis viris erroris cauias prxbuit»

Idcirco cciamjinquit leRiita^quiainRifticicns, Ueus additquof» **

daraquidem ApoÜolos^ProphctaSjEuangeliftaSjPakorcs^doäo- “ Eph.4.

res,aa confumuionemfanAorü} ödc,ädquireg3n(£cckßamDci»*‘

Pro hoc Ecclefix minifterio,öd immeniö Deibenehcio^ei graii Adlor.x»,

as agimus ingentes^ac immortales: fupplices orantes ipfumjVt cle

menter eos illuminer Öd gubernet Spiritu S.aique inomnem verita

tem inducatjinea'c^ conleruet.Scd hi doceanr, vc iaciunt, ß fani öd

ßnceri funt Eccleßx doä:orc8,n5 lua ßgmenta öd traditioncs homi

num öd Maiorü, ßeut PhariCxi, qui propter has tranigrediebantur

Verbum Deijverôdodrinam Propheticam Si Apoftoliczro, ficut

monec idem ApoAolus : Jtdificati fuper fundamenrS Prophetarü -

öd Apoftolorum,ipfo angulari lapide öd capitejChrißo lefujinquo Aaor.r«.

omnisædificatio conftruAacrefcitintcmplumlanftum in Domi« no, öde. Et idem eofdem Ephefios Epil'copos,quo8 Spiritum fan-dura coflßituiße Epikopos, regere EcclefiamDei, coromendat DeOjöd verbo gratije ciu«. Hoc enim baculus eft , quo rede regt» tu» Ecclefia, lucernaeft pcdibus,öd lumen femitis noftris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffal.zj.amp;i«.

Hine iam digreditur lefuita ad Ecclefiac authoritatem »docens, 8cripturam,authoricatem fuam habere ab illa, Qtia de re liipr'aco' piogt; e vtrinque didum eft»

Quia veroaddit,nullam dart pofTealiärationemjCurquatuotß» ** uangeliftarii libros vt Canonicos vcneremur,aliorä verb non ags nofearap jnifiqubdLcclefiahorûferiptarciccerit,illorû verbpro* barit.R.longc errat lefuita,ß putat Ecclcfiä,abfolutähabere potcAa tem illä,pro fuo atbitrio, nulla reddita ratione, libros quofuätan» qu5 canonicos recipiendi,alios verb retjeiendi: fedlongealia eft ra tio,quod videlicet tS,cum adhuc in tetris ApoRoli öd Euangelifiac Jgerent, apud Ecclcßas certis teßibus fua deponebant fcripta,quæ viuum reddebant teftimoniumje bona fide ab illis ipfis, quorum inferipta crant nominibuSjaccepiflctSd fic per manuu quafi traditio nem,ad pofteros fuit propagata.Deinde quia quidam non tätis do nis'aDeo eräiornaii,vtcoru feriptafide Canonica dignaefient.Prp terea,quta quædâcumdodrinalcriptorû canonicorû pugnabant»

Id quod ex Auguft.rnanifefiumefttCacteti ant inquienSjhomi' Atignftinusdeco» «es, qui de Domini St ApoRolorü adibus aliqua fcribereconai«, fenluEuangcUft. vel aunfunt ! non tales vcl fuis temporibus extiterunt, vt eisfi» libtoi. capitti. dem habtret Eccleßa : at que in authoritatem Canonicam fando»

A a 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn

T^futé tto defenßonti

rum librorum eorum fcripta reciperet» Nee foliim quïa fpfitak» non erant^quibus narraniibuscredioporterec; fed etiamquia leria 14. de cïuitatc Dei ptis fuis, quædam fallacuer indiderunt,qux cadwiiea atque Apo» libro 15. capuc 23. ftolica fidei régula, öe 1’ana dodrina condemnat. Idem : Omiita'

mus igiturearum Scripturarum fabulas, quae Apocrypliæ nuncu« ’ p3ntur,e'o qu'od occulta eorum origo non claruic patribus, a quia bus vfquead nos authoriias verarumScripturarum, certifsima (S£ notifsima fuccefsione peruenit. In bis autem Apocryphis, etß in« uenitur aliqua veritas : tarnen propter rnulta fallä, nullaelf Cano* nica authoritas. ScripfiUi qtiidem Enoch negate non polTumus, Sed non fruftra, non funt in coscripturarum Canone, quiferua-baturintempio Hebrçi populi fuccedentiura diligentia facerdotü» Cur autem hoc nißquia obantiquitatem fufpedxßdei iudica' ta funt. Nec vtrumhacceflenr, quæille fcripfiiTet, potcrat inueni’ niri, non talibus proferentibus,quia ea per ièriem fuccefsionis rC' perirentur rite ferualTe*

Td contraaduerfa- Idem ; San’c de Apocryphis pofuit ille teßimonia,quxfub no* lium kais amp;nbsp;Pro- minibus Apoftolorum, Andreae, lohannisqüe conferipta funt» phet.hbu.cap.io. Quæ fiillorumclient,recepta client ab Ecclcfia,quae ab illorum temporibus,perEpifcoporum fuccelsiones certifbimas,vfqiie ad noftra amp;nbsp;deinceps tempora perfeueranr»

Et vnde igitur vobis veß risque Conciltjs, Iefuita,certiora poft torfcculacognofcerc tertimonialicuit,quibus probetis, Canonica eile scripta, illa omnia,dequibus in primiiiua Eccleßa dubitatum cftfQuiafcilicetad falfaveßra dogmata probanda affèrrcaliquid adminiculi vidcntur. Macchabaeorum fccundus facrißeium Miß far pro dcfundis,amp;purgatorium,amp; fie de alijs confequenrer. Quis vero hanc vobis dedit poteftatemf Qiiia Eccefia. Ecclefiam verb voi cITc non negamus,fed malignantium,quam odit amp;nbsp;abomi* natur Spiritus fandus. In quorum Concilium , non ingrediun» tur animae iußorum. Homo, inquit Auguftinus, quantumuis Ipi-ritualis, non iudex tarnen legis,red fador elfe debet. Falfum igß tur cft,quod lefuita dicit : Nullam aliam dari polle rationem, cur quaedam fcripta in canonem fint recepta, alqs rcpudiatis,nifi quod Ecclcfia ita ccnfucrit.

(^uod ad interpretarionem Scripturx attinet, verum cß,Eccles fiae hoc donum a Deo datum : fed vcrac Chrifti Ecclefiac, quae regi fc iSiilluminari a spiritu fando per verbum eius patitur.C^ae vocem fponfi audit,non qugpro fuo libitu iam hoc,alio tempore alio interpretatur modo»

Nam

iAJJirûonum hßtiticArum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

Nam quod Paulus dicit,feafcendi(reHkro[olymam,8£contus GaL». Uflê Euangelium fuum cum Aportolts,ne forte in vacuum currca ret,aut cucurrilTet, id iuxta fermoncs amp;nbsp;fententiam P feudoapofto-lorum diciCjôC vt his omnem cximerct occafioncm contra fe gio* riandi ; Non cnimdubiusfecitautdocuit, quod Leit amp;nbsp;docuiu Ct quod addit leluita, fuus quemque priuatus spiritus (allere po' left , verifsimum eft. Spiritus enim fandi oraculum eft , Omnis homo mendax. Ideb non fuum quilque humanum Spiritum,fed Dei fandum inScriptura lacra loquentem audiat fpiriturajeiufq'ue dudumfcqua(ur,qui falli amp;nbsp;(allerenolucrit»

Sequuntur amp;nbsp;aliæ poftea Scripturæ facræ calumniac Si blafphe- te mix, quasex oreftioimpuroeuomiilebufæusjhoftis fcriptuiæ : te ambiguamefièjdilficilemjqux in variosfenl'ustrahatur,materiam lt;e litis,mutam,nonvocem ludicis, Ideoq'uecontrouerfiasamp;hxrei te feiSjper approbatas maiorum traditiones ,(èntentiaspatrum ,ac cc I Eccleftafticam poteftatem, fandiones confuetudines approba» cc 1 ta8,d[judicandaS}amp; Scripturas interpretandas. Omnibusenim cc * clTe prxceptum, vt fAofen amp;nbsp;Prophetas ,hoc eft,Dei vicarios amp;nbsp;cc miniftros ( PontiScios fcilicet ) verbum Dei prxdicantes, audi* lt;c ant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cc

De facrofandx scripturx perfpicuitate , certitudine, facilitate intelledus, cum ab alqs noftrorutn muliis plurima Si erudita : turn a nobis quoque quantum fulficit, cum ex ipfiufmct Scripturx fa* crxjtïimex p3trumScriptis,teftimoniafuntcolleda,in difputatio ne,de facrofandx Scripturx Canonicx auihotitate» Ideb iam fua perfedendum illis iudicauL

Qubd fi ver'oScriptura ambigua eft , quomodo omnia in ca ad noftram dodrinamferipta funt? Si enim Delphica habet ApoU Vnis oracula, dubia, ambigua, perplexa , ft (phyngis ænigmata : quid inde certi difcemus ; (Aentitur ergo aut spiritus fandus, per Apoftolum Paulum loquens : aut mentitur lebufxus cum fua fo« cietate.Fide autem digniorem iudicamus Apoftolum,idipfurare« petentem,ßCcopiofiusenarrantem, ncquis temer choc ipfiexcis , diffe opinctur» Et quia,inquii,abinEaBiiafacrasliteras nofti,qu3e te poffunt inftruerc ad falutem per ftdem, qux eft in Chrifto lefu» Omnis enimScriptura diuinitusinCpirata, vtilis eft ad docendum, ' adarguendum,adcorripiendum,aderudicndum in iuftitia,vtpcr« fcdusftt homo Dei, ad omneepus bonum inftrudus. Quid ais Apoftole, audes nchis tantis Scripturam exornarelaudibus am« biguatn^difHcllem Si obfcuram,materiamlitis, mutam,vtdicas

A a } Tiraotheo,

Jefetißonit Timlt;xheo,Scrj'pturam,iprum pofTe inftitucrc adfalutetn Homo eitjvnicus cRjiSf fuus quemque^ati Icfuio^ priuatus Spiritus falkre poteft* Obfcura eft Scriptura ÓC ambigua, adeuquc iæpcrfeâa» Quî igitur perfecflum cum reddert pofsicin iuititia ad omneopus inlirudumC Cur non cum ablegas poiius ad Præiatosièdentes Hie Deut I *^o^olymis fuper cathedram MoHs , vt hos audiat, iam tuna moti* certaniinibus iSCcontrouerfiis? De illis eniro Deus dixerar^Sc pro* milcraCjHiindicabunt tibi iiidicH veritatem.Vt quid tu ad fcriptif ras mutas eum mittis, quae non iunt vox ludicis f

locaiitibi videor amice ledor»Atq d non rideo ego : fed toto corde exhorrefco, abominor,5i dereitor in infernum vfque infe* riorem,bbfphemias iftas amp;nbsp;abominanda« voces,0£ fenicntiam Ie* fuirarumjquorum videseflê vcrba,lt;3f mentem, qui nobis cxcutc* ie,amp; cripciccupiunt Scripturam é raanibus. Ac verc diex animo (cntio,didico:Iefuitas,ÖiPontificios icriptorculoSjhoftesefleScrl pturae tamperniciofos^quam olim fueie,£pimanesille,amp; Diode tianus,qiii lacra Biblia exui{êrunc,cdidis publicist amp;nbsp;fe audiri vo^ lunt,tiiaque fomnia,ôi i'eriniura pedoris PontiHcijtqui etfi Idiota immemor iui nominis : tarnen ludicq veritatem annuncia* bitjfcilicet ßcut aßnuseß cytharxdut*

Pfjceptum eftjinquit Icfuita,omnibus,vt Mofen amp;nbsp;Prophetas, hoc elt Vicarios Dei audiant, PraeJatosicilicet klbiticos. Hi mira* J* biles fanCjfaliio honore,Prophefae fiinr, mirabiles prodentes pro* phecias.quos audiant^eorumque exofeukntur Dreceta leiuitae, dC »gt; fîbi fobs reien lent.

agt; Deniiÿ vt oninino abJjciendas periuadeat Scripiuras facras, ai« gt;» chriftum non de icriptione,vel Scriptura,ièd dcprçdicatione man *4 datum dedinê:£untesprædicace Euangelium.Qyod quidem Euan gelium,cum nec cum eilet (cripium, non de legenda Scriptura, fed deaudiendo Dei verbo,diuinumfingulipraeceptum habent?

Num lebufaeum hunc cum fua focietate,iaiiæ mentisquifquam fàwis iudicabit i An non plane furioliuiijhoiiem publicum « iu-ratum Scripturae racrx,ad huius oppugnationem cxcitatum? Q^iac haeeprophana impietasc'qii3eimpiidenriat'c]uaemcndacia * An nonentm Chri(lu8,cum Apollolos (uot Dodorcs totius Bcdeilae omnium cemporum vfque ad Mundi Hnem confiituir : hoc ipfo e-15 dodrinam,quam exfe audieratu,{cribi voluit i Quomodo cnim, 11 non ab eis deicripta eilet,ad nos fyncer'c perueniflet i dC non mitifice deprauataC Cum,fonantibus illis fcripris , mexiufa cxcogitauerit impieras Antichrißiana;quo, negleda illorum vo* ce, traditioncs liumanae non Icriptae, prxtextu Apoftolorum, flint au*

Jeßiiiicarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;??

Rint audifæj Iparfae, Ecclcßac obtrufe , stqi ereaptarf Quid fa« (Hum eflèt, fi illi nihil fcripiornm rcliquiflciit lt;nbsp;Std audiat leluita Irena-um ,hac de re, qui me audirc dedignatur, amp;nbsp;qiiam vera fint, quacde Lhrifti niandato dixit, ccgnolcat. Isigiturinlwc verba (cribit ; Apoftoli id Euangclium, quod pracconiauerur.t, poftea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

per DEI VOLVNTAÏEM IN SCRIPTVRIS NO BIS ’’ TRADIDBRVNT, FVNDAMBNTVM ET COBVMNAH riDEI NOSTRÆ*

Etquaminfignes fint Iciuitac Scripiiiræ interprétés, quife folo» audiricutn luis Prælatis vokint,velhinc appaietquódlententiam Ofc,14» Prophetae infignem, quatn pro perfpicuitate feripturæ iacrx con» firmandaadduxeramtViae Ùomini,re«ftç,amp; iufti ambulant in eis, imptj verb corriient in eis : deprauans Si corrionpens, de prxce» ptis legalibus interpretatur Pnarißeus, Quia alibi Dauid viam mandatonim O B i ië cucurrifië dicar,ei^b etiam hoe loco ita acs cipitur^Quam efle fallaciani, nemo non vider, praeter lefûitam hune. Ex totiug enim capitiscontextu, manifefium efi,concio« nem elle, qua Propheraexhortatur populum: v't agnitispeccatis, doArinam Euangelqde CHRISTO lubens ac volensaccipfs at, veniampeecaicrum abipfo petat,oblatis nonvidimis boquot; um,fcdlabiornm,hoceft3gratiaruinadione,qu3c DE O gratifie fimumfitl’acrificium: Qubdfequatur DEl benefieio,vtflore* anr tanquam rolà fragrantifsima* Haec via eft, amp;nbsp;expedita, qua iufti ambulant,praeféripta in verbo D E j. Qui verb bac non in» lt;cdunt,corruunt,vt imptj olim Ifraelitx, amp;nbsp;iam Papifiac Roma-nenlêstqui nos ad Catechifmutn füum,impietatis plenilsimum,ref uocanttopera fua, Miflâc faerificium prxdicantes,amp; loco c H r i « STI eollocantes:(êmper,quennadmodum illi,quærentes,quid fa* ciendoregnum dei pofsideant: nihüprorfusdcdodrinaEuan-gelij intelligentes,' Sicut hic lefuûa negarc audet ( quod ridieulum fimul ôcimpiutn cfi) CHRISTI tempore Euangclium lcri* ptum eflè.

Æ quiuoeatione autetn vocabuIi,EuangeIr),Iudit: quod aliquan* do Si vulgb accipitur pro librit Si feriptis 4. Euangclifiarum,in quibus non folùm dodrina Euangclij,fed etiam legii, eft deferi-pta dCcxplicata.Vnde legem Ëuangelicam appellant. Aliquando verb Si proprijfsim'c dodrinam fignifîeat, qua gratuita peceato* rum retnif$io,amp; omnia Christi beneficia,gratis promitiun* (ur,amp; in verbo Dei ofièruntur fide, accipienda omnibus , vere in Chriftum credentibu».

Anno«

l^utatio ^tftnßonü

An non igîtur non modo abfurdum amp;nbsp;ridiculum, verhm etl* gt;fal. 40. am impium cft, negare, ( quod facit hîc lefuita ) tempore Chriftl Luc.iS. Euangelium fuiflè lcrtptum ; An non ipfe inquit ; In captte libri lcriptumeft de me, vt facercm voluntatem tuam,L)eus meus, vos lui, dice An non ipiè difcipulis,fecum Hierofolymam afeendentis bus,dixit : Ecee al'ccndimus Hierofolymam, amp;nbsp;confummabuniut omnia,qu3e feriptafunt per Prophetas de filio hominis, ücut amp;nbsp;a refurreâione duobus difeipulis Emmauntaeuntibus, interpr« tatur omnes Scripturas,quæ de ipfo erant,incipicns a Mole , PrO* pheti8,amp; Pfalmisf

An non veto vaticinia de Chrilîo,eius pafsione, morte, acbe* nehcijs, ipßfsimum funi Euangelium, hoc cR, lætum Sc bonum nuncium; An hæc tempore ChriRi, noncrantlcriptaf Ocæcl Scribæ Si Pharifæi, qui quid fit Euangelium ignoratis. Promit fum efiê dicitis Euai^elium in veteri TeRamenco, in Nouo de* mum exh ibitüm,dc lcriptum. Verum eR de exhibitione ChriRf, eiufqhe pafsione, atque opere redemptionis per ipfum perado« Sed hic C'hrifius dicitur. Si eR heri, hodie ipre,amp; in feculum. Et Mebr.ij. ggnus occifus ab origine Mundi. Non enim minus per ipfun» Apoc. 13. patriarchæ,Prophet3e,amp; pi} in populo Dei quouis tempore, fal-uati funt ante ipfius aduentum,quam nos poR exhibitum,

Sed hîc fcio,quid de limbo Patrum fingatur. Item Patriarchas legis naturae,ludæos legis Mofaic3e,Chriflianos nouac legis Euan* gelicæ oblèruatione, efiê faluatos. Quæ impia funt, veRrorutn ScholaRicorum delyria , quae vos defenditis. Sed contra audl Petrum,in Concilio Apoftolorum dicentem fententiam : Q^iid After.J5. tentatisDeum , imponere fuperceruicem difcipuloriim iugum, quod neque nos, neque patres noRri, portare vnquam potuimus» 8ed per gratiam Dei noRri lefu Chrifii credimus nos raluari,queni' admodum Si illi.

Ex his autem omnibus apparet, Difputationem nobisefiê cum - Pontificijs de probationum principrjs,hoc cR, num controuerfi* fidei Si rcligionis,exfacra Scriptura, quod nos volumus, an verb ex traditionibus Maiorum,confuctudinc,patrum scriptis. Concis liorumfiatutis,amp; PoniificumRomanor, decrctis,quodPontifî4 ri} voliint, fint dqudicandae.

Cert'c in Concilio ApoRolorum , videmus ex scriptura facra definitum efiê* Cur igitur hi iplbrum fuccelTores, non innituntur iùorum antecefiorum vcRigfjsc'Qiiia vet o fua dogmata,cuIius, quæ in Ecclefia agunt,cx ea probate non pofiûnt, etiamfi ilia iliis rumpanturt

Itfiùtteanm,

rumpantur; Ideo Xgirîiçiop hoc amp;Iydium probandi lapidem.ad. mittcre nolunt* (Jum igitur de hoc non conueniat inter partes ( quod dolendum eft inEccleßaChrißi :nunquideniinnonpopii» Efa *quot; lus aDeofuorequiretveritatem: proviui8,ncadtnomiosC Ad legem magis, amp;nbsp;ad teftimoniumeius,quod(Inondixerintiuxta Verbum hoc, nonerit eis matutina lux ) ficut haftenus frußra tot habitiscolloqutjs, frußra tentatal'unt omnia, quod nos deScri« ptura nonpolsimus : ipß veröde ßiorum hîaiorum traditioni« buscederenolint: Itanecporr'ovlla fpesconcordiaeeiTepoteß» Ideoq'ue patienter interea feramus, quae ferenda ßint, amp;nbsp;expedes mus lententiam,iam quidemin Scripturalatam,fed innouilsimo die,aiußo iudice viuorum amp;nbsp;mortuorum,pronunciandam.

AdhancPropofitionem,qua ponunturSacramenta inter figna z veram Chrißi Eccleßam monßranti3,nihil poteß rcfpondere le» 5®* fuita, ncc earn refutare : fed fuo more, crambcn, non bis tantum, ' fed mukotiesapponit, opponens dilTenfiones quas inter noßros Magißros de numero Sacramentorum fuißedicit ,qubdiKfci3nc ipfi, quxnam, aut quot fint vera Ecclefix Sacramenta; Sed rifu non foluuntur argumenta lebufxe,ficut nec inßantia» Refpondeo itaque lefuitxzln Coniefsione Auguftana,qux fymbolumeß no* firæreligionis, duo tantum,rede, ac proprienumerari amp;nbsp;agnofci ab Omnibus , qui earn ampleduntur, amp;nbsp;in hoc nobis conuenire omnibus,Baptifmum amp;nbsp;Coenam Domini, quae ceremonix, funt cxternx, vinbiles,in oculos incurrentes, diuinitus in Nouo T e* ßamentoinßitutXjConßantcs verbo Dei,0C elcmentoaddito,qui* bus tanquam figillis promifsio Euangelq propria,de gratia amp;nbsp;re« cordatione cum Deo,applicaiur, confirmatur amp;nbsp;obfignatur. Si-cut D» Augußinus hxc duo numeral : Primo itaque tenere te vo- xnguftm. lo .Dominum nofirumlefumChrifiumleniiugo fuo nos fubdidif Epiftola ut. fe, Sc farcinx leut Vnde Sactamentis numero paucifsimis, ob» fetuatione facilimis,(^ificatione prxflantifsimis Jocietatem no» ui populi,colligauit,^uti efi Baptifmus Trinitatisnomineconfe* cratus, communicatio corporis amp;nbsp;fanguinis ipfius* Et fi quid sliud inScripturis Canonicis commendatur.

Quod veto alicubi ab î^s plura numerantur,idideo Gt,Geut ipfi quoqiK diferte addunt Sc loquuntur, quod vocabulo Sacramenti GKNBKRblTBR VTANTVR,videlicet proomniopereprx» cepto a DB o, cui addita fit promifsio aliqua» Et hoc modo, D« Philippus etiam plura qu'am feptemeficinEccefiaSacramen» Bb tadicit

T^efutatio deftnftonit

tadktr,cur lixc quoqiielycoplianta iionaddisC Nulla «rg'o intef nos eft de facraincncorum nuincro diftcnfio. Et res ipfae retinen» tur apuJ noSjiieinp', AblolutiOjPocnitentiajMinifteriuin verbiet SacramentoruiTi, ordiiuntur miniftri) óic« etiatnftnon inordine amp;nbsp;numeto d.ioruin iilorum Sacramentorum , qiiæin Nouo dc-mum Teftamento lunt inftitiita,(3ificproprieSacramenta dicun* tur, colloccnturt Generaliter autem appeliari pofte Sacramenta* non contradicunt noftri. Cum autcin de re conftet, odioium eft Aoyofxûtxtîp,ideft, de vocalibus contendere. Sicut vos in Conti«

•7, Iio jrijentinodecreuiftis; Si quis, Sacranacnta nouac legis non fuiftc omnia a lelir Clirifto Domino noftro inftitura, aut eile pki-ra, vel pauciora quam feptem, ôte. Aut etiam aliquod horum fe-ptem nonefte vere , ôt propric Sacramentumdixerit, anathema fît» Sed de numeto Sacramentorum alibi diijHitatur*

$7• Negat adiicrfarius aPontifietjs Baptiftnum cenipurcatum, feciftgt;,nega. Qiiae veto bare impudentiaf An pudet vosveftra» rum Agendarum aut caeci adeo eft is, vt non videatis quotidi e, quid agatisf Vtenim taceamjCjiiodfalbenedidumdatur infanti Hugolib, J, jgfj. in Baptifmo , exuWatur malignus fpiritus foras,rangunturaures, «a:pattc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit nares cum faliuajnungitur oleo in peAorCjôt inter (capulas,fa*

cro chri mate vngiturin vertice. Vkimo daturcereus accenfui in manus baptizati»

, His ornari dicitur Baptifinus,qui verius confpurcatur. Salut»* wis cnim dodrina de Baptifmo, ex eius diuinitus fada tnfttsutionc petenda,inqiianibil harum ineptiarum habetur. Et aChriftoex« ploduntur,dicenre;Fruftr3 coliint me,docent es dodrinas,prçcepia nominum. Similiter ôt annua aquæ Baptifmi confecratio, Chrif* matis magka confedio, plantatio eft, non 'a patre fada ,ideoqult; eradicanda.

Itemfingunt ii^reflum religionis, ôtcucullac induitionem, pa« rem vim habere, ot gratiam cum Baptifmo, tta vt quoties poenb teat ctsnobitam protefsionis fadae : ß concipiat nouum propoft* tum,par eftè primo tngrcftùi,ôt nouum ß3ptifmum,ac Innocenti* am quoties ad id redeat, authorc D. Heinrico Kurx ordinis ttorum.

Bernhardinus in Rofario Thomam allegat,0t dick Rel^ilofun» per profefsionera Deo talem exhibere culmm, vt per hoc confe« quatur perfedam remifsioncm, ôt indulgentiam omnium fuoruto f^ccatorum 'apotna ôtculpa^ôtc»

Breuiarium»

lAjJirtwMm Ttfuîticaram,

Brcuiariumjde confecratione cuciillæ monialts.,orat Dcum, vt Veftcm illam it a benedicat, ói fandifictt, vt fint illi arma f ortia ad tegendum peccata eins, Si tuium muniraen contra Spiritus acris^ amp;nbsp;ignita telainimici,óCc«

Hinc Si pcrfuafio orta cft, 5i fuperftitio creuit, vt iudicarcnt tnonuos cucullaindutO8,tn eaque ièpulto$,citiuB amp;nbsp;hcilius in cœlt; lum confcenfuros: Hinc tadum cftgt;qubd multi magnatcs^ie quo» que qs ind'ii, Si vcfiiri pofi mortem curauerunt*

Campanas amp;nbsp;iam baptizari negat, amp;nbsp;tantum benedici ait, ficut reliquas creaiuras.Cur ergo amp;nbsp;nomina illis dantur,ÖC patrini etilt;' amadhibentur, quemadmodum in Baptiimohominum i

Quod vero id Paulitel'ttmonio probare conatur leCuicaiQiibd omnis creatura Dei bona. Si nihil reijciendum,quod cum gratta« rum adionepercipitur.Sandificaturenim per verbum DeiÓC ora» tionem ï detorquet Paulinorura verborum fententiam »quae hxc eft. Omnia verbo D K i in fuum externum vium ordinata efle, quae nobts turn in bonum cedant, cum ipfis ex fide, inuocaiione CEI, amp;nbsp;gratiarum adione rede vtimur. Qiibd verb dick fans dificari,non intelligit magicatn Poniificum confecrationem,ora« nium piopemodum creaturarum , qua cas in vfiim praeter natue ram,qu3mcreatae funtjtransformant. Quod de herbis, itondi« bus, cera,aqua,falc,igni ,lignis, oleo, ÖCc» exPontificalima« nifefium eft, fed hebrailmus eft, fignificans illo modo liciium , conceflum, adeoque fandum fieri vfum omnium creaturarum pqs ordinatione diuina cum gratiarum adione fumptarum. lam ergo doceat lefuita, verbo, hoc cft, ordinatione diuina, creaturat iftas Dcum,nempe, fal, herbas, aquam ,ignem ,amp;c. in illos vfut efledeftinatas» Æs cerfe ncc ex iua natura, nec ex verbo Deihanc habet virtutem , vt pulfueius tenipeftates actis depellantur , ideo fiuebaptilenteaSjfiucconCecrent Pontifieq magicc , malcfaciunt, abutentes amp;nbsp;nomine,ac veibo Dei,amp; campanis, contraordinem, .. 'adquemdiuinitus funt inftkuta*

Quodverb crimen fibi intentatum Si iam probatum,in nos re» gercre lefuita conatur,quoddicamus per Baptilmum neqj vnicum quidem peccatum toUi, nec veram iuftkiamconlctti baptizatis, led tantum ad imputationem quandam,tam diuino, quam natura» liiurirepugnantem,con(erri : Nontamfophiftic'c,qu''m impfe agil amp;nbsp;locwitur leluka. Sentimus cnim,dicimus amp;nbsp;credimus cum Apoftolo oi Ghrifto , Baptifmum ciTelauacrum regeneratienis , Inhan ». in quoitaafordibus peccaiorumabluamur, vt nOn habcamus rus s-

B b X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gam

7^fut alio ätftnßonit

gam, aut maculara gt;nbsp;aut aliquid huiusmodi, fed vt ßmns fatiAi amp;nbsp;immaculati. Ica autem colli peccacum originis in Bapcifnio Aaguftinus lib .1. cum AuguAino affirmamus, non, vt non fit, ied vt in peccatum dc nuptijs êlt; con- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imputetur. Item tranfit reatu,manet adu.Hçc imputatio iufti«

cupii.cap.25. jjæ lt;Si non imputatio peccati, quod ineft viuo ( vt ircrura

Auguftinus loquitur Jnequaquam iuridiuino répugnât, fed ex illo defumpta efi» Beatus,inquit Dauid, quorum remiitæ funt iniqui* tate8,amp;quorumtedafuntpeccata» Beatus,cui NON IMPVTA* VIT DOMINVS PBCCATVM» Vide quid Auguftinus fuper hæc verba icribatt? Et quocies Apofiolusde hac impucaca iuftitia loquitur vel in vno tantum cap. 4. ad Romanos Quid igitur in mentem venit leruitæ,vt earn iuri diuino repugnare dicat^

De mutilationeamp; mutatione tanæ Dominicae in facrificiura * Vere propitiatorium,refpondct lefuita : Eucharifiiam fub altera » tantum fpeciepanisraiubriter,ianâ:é,nedum licite,ab ipfisEcclefi; »» primordqsvfque porredam. Id diciturquidem, fed minime pro» Se'fl'? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftantur verba Decreti in Synodo Confiant.nem»

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pc quod Chrifius fub vtraque fpecic panis Si vini initicucrit, äi

adminifirauerit, amp;nbsp;in primitiua Ecclefia fub vtraque fpecie 'a fide» libus fit reccptum , venerabile hoc Sacramenturo. Quod fi iam maxime longi temporis confuetudinera lefuiræ probate pofient, quid hxc contra Chriiti infiitutionem t* ImbmaneatDeus verax in fuainfiituiione,omnis ver'ohomo raendax. Cumqtiehominii Teftamentum nonliceat mutate, aut aliquid fupcrordinarc,vtlo' Oal.j, quitur Apofiolus, quantbmaiusfacrilegium, Tefiamenti Chrifii mutationcjcommittetur^

Hic verb lebuiæus horrendi facrilegq nos accufat,qubd nonfo ** 13 mucilauerimuSjled turpiter prophanemu8,ac plus quamfacrile ** go aufu conculcauerimus, Quod nccSacramcntum,necfpccies vl» ** la8,nec Domini corpus, vel fanguinem, fed menim panem Sc vi» num porrigamus. Bona verba quaefo. Q^ii fic enim bone vir Quia,fcilicet,nonfimuslcgitimi minifiri.qui conficercSacramen* tum pofsint. Quam ob caufam verb ; C^ia non Turnus a fuffra» ganeis Pontificijs oleo ifto confccrato,lèuexungia potius inundi» Quid verb iftas nugasinNouo Teftamento KatRo^iÀ/a veterii , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tcfiamenti,amp;faccrdotnLeuitici,amp;ficvtplurimum,vmbras,ro»

na delcriptio gra- “ clarifsimo inducere conans ƒ Dequibus Apoltolus nos non phica. “ 'vult iudicari, aut ièduci in hutnilitate amp;nbsp;religione Angelorum:

in his

•Aj^trtionum /ejuiticatum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t»

inhis quae non vidit, ambulansjfrußra inflatug {cnPu carnisfuæ, non tenens caput,amp;c. Si ergo mortui eftis ( inquit ) cum Chrißo ab elemencis hiiius Mundi, quid adhuc tanquam viuentes Mundo decrecis tenemini.'Ne tecigcris^ne guRaris^neque contredaris ( icilt; licet calicem J quia non chrifmatus, non olatus ) quae omnia ipfo vfu pereunt ,iuxta præcepta amp;nbsp;dodrinas hominum^quae verbo* tenus quidem habent fpeciem (apientiae per fuperßitionem , amp;c. Sed denoRra vocationelupr'aplura.

Quid Rbi velit,dum murmutat leruita(amp; dum volunc D« Pau li texcum fequi,addunt : Bibite ex hoc omnes^quæ verba D.PaiP lus non habet ) neicio. Lutherus certe in verfione Bibliorum non addidiu Ergo ne, quia Paulus ea non habet ; in coenae Domini* ex celebra(ione,amp; formula adminiRrationis,non erant recitandaf amp;nbsp;ßc prorfus omittenda, vt probare pofsitis Maionim veRroru facrilegium,calicem furtim auferendo abEccleßat'AtquiMatthae* usdiferte fcribit, Dominum dixißc porredo calice; Bibite ex hoc OMNBS,amp;Marcus addit : £t biberunt ex co OMNBS. Habes iam lebuiaee 8i ChriRi inRitutionem atque mandatum, amp;nbsp;eius ex* ecutionem, atque coenae Dominicae celebrationem primam»

An tu putas leCuita, ApoRolum Paulum aliam, Si diuerfam 'a ChriRi coenam vel tradidiile Corinthqs, vel celebraRêjCum dicit, fimiliter óifcalicem poRquamcoenauit,dicens,hiccakx , nouum TeRamentum eR in meo ianguine,hoc bcite,quotie(cunque bibea ritis,amp;c« Qui funt iRi, quiiubentur bibere; An foli Epifeopi, vel Presbyter! Corinthiorumfnequaquam verb,fedEcclefiaCo* rinthiorum,cui amp;nbsp;EpiRoIam iB!cripßt,amp; de qua in hoc capite,hac cadem caufa loquitur, conuenientibus vobis in vnum,

Sed non habct,inquit lefuita, Paulus hxc verba, bibite ex hoc omnes* Aperi oculos mi focic,amp; vide,quid cap. praeecdenti eiuamp; dem EpiRoIae icribat, de hoc eodem coenae negocio. Quid igitur fcribit Apofiolus f OMNBS quidemde vnopane,ET De V« NO CALICE PARTICIPAMVS« Quid habcs iam lefuita, quod inquirasadeo fcrupulose amplius,amp; nodum in feirpo quae* ras f

Rcliqua quinque veRra, quae fingîtis,SacramcntanonRint, prgt;* prie loquendo.dcquibusetiam alfas'a noRriscopioseeR didum* Detremmdo Miflae facrificio, inquit,non viderur hoc loco ageru duni. Sed tarnen cum hîc in Rio foro , Si quafi regno verfetur, tionpotefi fe contincre,quin digrediatur in Mifläe commendatio-nem. In hoc enim dignitate longecxccllic,amp; D. Mariae virgini,

B b } Si angelos.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jefenßon^ ' '

amp; angelos, qiiippe qui ad iacerdocij authorkatem non audeânt a* Can nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpifare.Tranlgredieiido,proindc,inquit, Gabriel agmina angeli*

’ ca,ad ipramcoelireginam di Mundi dominam veniainus, amp;c. Ita Gcrarchis taincn cedit Ëccleltx in commiisi mylteri) executione, ilia nempe probatur Ol%o verbis, Ecce ancilla Ùonaini, fiat mihi fccundum verbum tuum: iemel concepic D B i filiuni,âC Mundi redemptorcm. Ifit a Domino conl'ecrati, quinque verbis con« textamconiccracionis iormamcum débita intentioncproierentcSy eundem Dci, virginisque filiuin aduocant quotidie corporaliter in facrificiuin, criminum expurgationem, Etidemp'ofitGre« goriuSjOinquit, veneranda iacerdotumdignitas, QyORVM MANIBVS, VBUVT IN VTBRO VIRGINIS FILIVS Db 1 IN CARNATVR, amp;c» Qiiis hic vidit fimilia i Quin creauit me ( fi phas cfi dicere ) dédit mihi creare iè ôi qui creauit me fine me, creatur mediante me»

„ Qiiidigiturnofierleiiiitade Miflà? Applicari per Miflacfacri«* * „ ficium tamdefundlis,quam viuù praelèntifsimumredemptionil 3} nofirse Avr^op, quo in cœna vkima femetipfura obtulit fecun* i3 dura ordinern Meichifedech, quo fuit aChrifio domino prototy« »gt; painftitutum Q^ emadmodura igitur Chrift» oblatio 5c facrifîci-3» um fuit pro peccatis viuorum, amp;nbsp;mortuorum, qui ante amp;nbsp;poil »3 ipfum vixerunt 6c mortui funt fie etiam hoc iuge facrificium prO » viuis amp;nbsp;defundis propiriatorium applicatur» Id Apcfioli, id A« »gt; poftolici virijidprimitiuifidelesjid patres orthodox! ftculorum 33 omnium tara Græci, quamLatinicredideruntjdocuei tint, ôi ob« »» firuauerunt,amp; cum vniuerfali Chrifii£cclcfiaferuanduraprxce«

perunt*

Et quaenamhxc tara dira menticndilibîdo fe lefuita tenet f An gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne ita nos omnes rerum omnium amp;nbsp;hifioriarum ignaros eflê ar«

bitraris, vt quae fit origo, qux incrementa Miflâe papifticac , quid fînguli Pontifices aflîterint ordine.donec Pandora ifta Mifiç Thea tricae prodiret, ignoremus C Hanc ne Mifiam veftram facrifi* cium verc propiciatorium pro pcccaris viuorum Si mortuoruni Apoftoli, Apoftoliciqüe viri, crediderunr, docuerunt, praccepe-runtt* Age verb faltem vnum verbum ex feriptis Apofiolorum profer, quo jilius fecerint mentionem f Cccnac dominicæ quiden» celebrationem.defcripram legimus in eorum (criptisjdc MiÎT« va tb oblatione, vel facrificio, ne iota quidem apud illos exrat»

Platina cert'e verter,qui vitas Ponrificum Romanorum defert« . pfit in vka Sixtl I« dicit D. Petrum ad folam Dominiex orv -- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioius

Itfvincdrun. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj

^onïsrechationemcckbrafTe, Gregorinsl. efuRnomïnis Ponti# Greg Mag-”’ fexRoinanuSjMagniis diAubJdtmdereliauts teftatur Apoftolis, gifttopartcïlt; cjuoium mos tuerit^vt ad ipfam iolummodo Orationcm dotnini- Ep‘fto.7.

lt;am oblaiionis hoGiam confecraient«

Canoncmqui præcipuuni lt;ß , caput Miflae, ôi fine quo Mift fam cekbraripoflenegant, non ab vno aJiquo autore, nec eodem tempore coniarcinatum eile, led a ptuiibiis conluium. Si plus quingentis demum annis , poß Apoßolorum tempora confe« «um amp;nbsp;perfediini eflc, leßatur Iniiocentius III. lib. J.cap. lo» de facra : altaris myßerio. GKL ASIV S 1 NQ.V i T ƒ ». 'a Petro, quipoßSylueßrum löo.annis vixit^creditur Lanonemprincipa» liier ordinaße, Sed vt dien Gregoi ms in Regißto , loco quo lu« pra,quidam, nomine Scholafiicus^compofuii prccem tUam, quae lupcrEiicharißiani pro fccreio die»» nr*

lodocus Clichroueus, Parrhißeriis dodor in Antiluthero haec .cadem deüelaßo repetit, sddit auitm,quid Leo I, ad eum qui prins fueratjCanonem adielt;erk,fimiliter amp;nbsp;Gregorius,!. Si conclu-dic,dicens: Eraltjfummi Poniißces diuerfo tempore alias facri Canonis parttculas adiecifie prius compadis traduntur , inßitu« iflèqiie cerenionias in ipio Miiläe Canone, alacerdote facra lacien* te,obleruandas.

En tibi amice ledocjMiiTam ÄpoßoIoriim,Apoßolicorum'cjt virorum, quam ipfi crediderunt, docucrunt, praeeeperuntjlcilicer. Cum ergo Canon, fine quo Mtßa ceiebrari non poteß, poß 500, demum annos a C H RI s T o,paulatim a inuliiSjVarqsq'ue Rom« Pontificibus confartinatus fuerit, fequitur manifeßc,ante illa terne pora, nullam in toro orbe Chrißiano, Mifläm papißicamcélébra* tam tuifiê. Quid igitur lefuttahic narrat f

Quod verb dicit äChrißo infiitutumMiflxpropiciatorium 1» crificium,audto quid dicat : led quomodo id probet non audio, neque in seternum probabit vnquam. Nam quod ait, Chrißum femetipfum in vltima coena obiuliile fecundum ordinem Melchi« ledech, figmentum efi cordis Pontificq , ebrq imaginationibus JdilTatici papißlci facrifietj. Nonenim DUO patri in coena (è C H RI s T V S obtulit t quod fadum eß poßridic in cruce i led difcipulisfuiscorpusfijumamp;fanguinem, lernet feren8( vtAiw guftinus loquitur } manibus Cuis, edendum amp;nbsp;bibendum exhia buit, arque Coenam fuam , quæ Sacramentum eß, non facrificb ,um propitiateriutn, quod toto genete diucila eft adio ab illa,in« fiiluu.

Xxhac

T^futano dtftnßonü

Ex haccoenx Dominicæinftitutione aChrißofadla, proban* dum erac MiHatkum illud Papißkum facrificiura gt;nbsp;aut oßenden* dum^vbi, quando^t^ibus verbis hoc Chrißus inßicuerit»

Nam quöd Chrißus didtur facerdos iecundum ordinemMcP chifedech , id Epißola ad Hebreos 7* copiosc enarrat, in quibuf hic iilius typum ^efl'crit : nulla verb prorfus , ne quidem vnico verbulo^roentio ht oblationis panis, À: vini* Mekhifedech enina nequaquam paixm 3c vinum Deo obtulit fed Abrahae j exerci« tuiqüe eius redeunti j protulit. Et in hoc nihil diferiminis fuiflcf inter facerdotium Mekhifedech, amp;nbsp;Aharonis, namamp; hi panes Deo obtulerunt, amp;nbsp;vinum libauerunt» Et aliunde fundamentutn facrißci) propitiatorij Mißatici petendum erat, figura enim, inquic Augufiinus, nihil probat»

Quod igitur ad Mekhifedech, qui typus fuit Chrißi, per hunC eß impletus , faAus eß enim rex pacis, ÖC iußitix Sacerdos fuinus, nos Deo patri reconciIians,dlt;benediAionem Abrahæ nobis pro* tnißam impetrauit* Vnka oblacione confumauit in zternuni fanAificandos,qu3e oblatio repeti nonpoteß,hac enim repetitio-ne,vt Leuiticafacrificia, imperfedionis argueretur,fedct facerdos ad dextram aeterni patris, adhuc pro nobis intercedenstvnde alijs mortuis patronis apud Deum nobis opus non eß»

Haec facerdotis noßri fummi,fecundum ordinem Mekhifedech officia, perfonam ipßus non excedunt» Vnde faceffant oblationes Miffaticae, quae horrenda funt, abominanda amp;nbsp;damnanda coenae Dominicae prophanatio,amp; fanguinis,ac meriti Chrißi, eiufque v* nici facrifici) verc propiciatorq plus quam facrilega concukatio» luge quoque veteris Teßamenti facrificium, quo iugirer quoti* die mane amp;nbsp;vefperi Domino agnus immaculatus oßerebatur,non Miflae papißieae typus fuit, fêtf Chrißi, agni Dei immaculati, qui fußulit peccata Mundi,amp; femel fe obtulit, Æ T E R N A redemptio* ne inuenta.Hic ergo Chrißus agnus eß ille Dci,occifus ab origine Mundi, eß heri, hodie,ipre 3C infecufum, hunc nos praedicantes, honoremqiic proprium illi debitum tribuentes ,infuper Mißae pa* pißiex facrificium abrogantes, amp;nbsp;damnantes : non luge Chrißf facrificium,fèd idolum Pontificium, per quod filius Dei concuka* tur, lt;Sc fanguis foederis prophanatur,abrogarous,tolliraus, dantf namus»

^1, Syncerum Dei verbum, amp;nbsp;legitimum Racramentorum vfuns BOn poOeeife nota Ecclefiae dick leCuita, quia omnes fedac Illis gt;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtantur«

KAffirttoHum

VtSntur, dleas t» Icfüita quicquid volucris : Qu'od fi iBud hab«« ani fyncerum, amp;nbsp;horuni vfum legitimiim : eertc feftac non funr,. , fedveraDciEcclena,Chnftotcße:O(ie8mexvocemme3mault; diunrjtcm,qin ex Deo eft, verbum Dei audit. Ideo vos non au« ditis, quia ex Deo non eftis. Item, fi vos manferitis in Cermone meo, vcr'cdiicipuli mei eritis, amp;nbsp;cognofcetis veritatem , Qi veritas libérable vos.Qij'od verb fedas omncs,has fibi notas vendica» redicit: nonideohabent vel fyncerum Dei verbum, vellcgiti-mum Sacramentorum vfumjdeotp cauendæ.

Et quodridiculumvideridicitjqu'od fabbatum collocauerim Inter ligna, quibus Deus olim populum luum 11'racliticum difcre* ueric ab omnibus reliquis gencibus öi populis terræ: ridiculus Exed jt, Icfuitæ huiCjDeus qiioqueerit^quiaitMoyfiiLoquerefilqs Ifracl, amp;nbsp;dices ad cos,videte, vt fablrathum meum euftodiatur^quia fi-gnum eft inter me amp;nbsp;vos, in generationibus veftris. Et repetitur ibidem : Cuftodiant filtj Ifracl Sabbathumjói celebrent illud inge» nerationibus fuis. Padum cft fempiternum inter me amp;nbsp;filios lira* €l,fignumquc perpetuum.Repctitur denique aDomino in Ezech. Bt fabbatha mea landificate, vt fit lignum interme, amp;nbsp;vos, amp;nbsp;feiatis, quia ego fum Dominus Deus vefrer. Romani certc fab* bathum adeo non obferuauerunt, vt hoc nomine ludæos Seneca irriiêrit, qu'od magnam vitx partem ocio tranfigant, amp;nbsp;optimas rei benegerendæ occafiones negligant. Sictit amp;nbsp;genteslàbbatho ludæos aggrediuntur prxlio, quo Icicbant eosnon refiituros»

Qjj'od diximus (èrmonem,amp; verbumChriftinotamefiè Eccles ^2^ ft« ver« : hinc abfurdi nos conatur conuincere, quiaipfimet dos ceamus, neminem polie Dei prxccpta leruare. Qyare nemo apud nos pofsitChrifii dilcipulus ellè,amp; fie iftas notas apud nos locum habere non poilë.

Rabbi ifte, amp;nbsp;qui fifai apud fuos Magifier videtur in Ifracl,ficut Pharilàeiolim amp;nbsp;Scribæ Pharif«orum,difcrimenignorat inter le» gemamp; Euangelium,fedconfundit,amp; provnoamp; eodem accipit, cum ingens fit inter ilia duo diuerfifsima dodrinarum genera difquot; crimen, quo ignorato,fublata efi tota Theologia , quod luperio» ribus feculis , aMonachis amp;nbsp;fcholafiicis dodoribus efi f3dum,ex quorum lacunis, negleda Scriptura facra cum lùam Theologiam hauferit Ieluita,mirum non efi,eum in tenebris ignorantiæ verfa* ri. AtquiChriftushîcdcfuofermonc,amp; fuo verbo,quod eftE-uangelium,fic proprie didum, loquitur, qui lèruatur, credendo

Ce in ipfum:

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deftnßon^

in ipfim ; quod facîunt omnes Chrifti3ni\aut ChriRiani nonRint, niß nominecenus» Alius eR amp;nbsp;dicitur lermo Moßs, qui kx no^ mtnatur,q jam nemo poteft leruare,ideo omnes damnat. De quo lohan 1, difcrimineEuängclifta loquitur;Lex perMofen datacft,Gratia amp;nbsp;Johan.}. vgfit3s pgf lei'um chriftum fada eft.à hic dkit;Nolite putare quia ego accufaturus ßm vosapud patrem^eRqui accuiat vos^Moies, in quo vos Iperatis, Nihil præterea habet lefuitajquod contradi« cat, niß , qubd vt hadenus mul(O[ies,cramben iRam ponat, ac re* ponar i'ubinde,de eäis quae ßbi Rimant has notas £ccleRæ,de qui' bus amp;nbsp;in præcedenti 61, breuiter, Si Ripra quoque refpondu Summa,has notas, cum apudfuam Eccleßam monRrare non pof» ßt;nec etiam verx ChriRi Ecckßx notas ciîc, ferre poceR,idco ali* asquxret,qu3sfepoßcurum ait,

Z 4 Negat in fua Cathoiica mutilatum,red integerrimum,ac falubcr **4* rimumeßc, EuchariRix Sacramentum,ÓC ßdelibusporrigi,ancri(

JJ kfuita.

Quanta hxc impudentia hominis, perfridam amp;nbsp;meretriciana habentis kontern, erubefcere neicientis, ad nullum cxpallefcerc niendacium,quantumuisapertum,cra(Iùm, palpabile, Cum fate» •! r A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftum fub vtracf fpecie panis amp;nbsp;vini venerabile hoc in»

* ftituiflè amp;nbsp;adminiRraflê Sacramenturo, Hoc integrum cfi Sacra» mentum, lam illi altera parte auulfa,calicefcilicctbenediAo,tarnen toti Ecckßxperfuadcreconantur,{ncegruinadhucefle Sacra* mentum, Perindeac ß quisaltero coniugum mortiio ,nihtlomi» nus inter ülos coniugium conRare, duosqüe illos adhuc coniun* Aosedè aiïèrat: Quisnon prxRigiatoremrideat,perRiadcrchoc bominibus conancem ; Aut ß ferio hocafßrmet,delirare,aut infa» nire poiiu8,(lam3bit ƒ

Redifsime ergoGclaßus Pontifex Romanus affîrmaf,GR AN* D B B S S B SACRILBgivm, qubd quidam (umpta tantum amp;cri corporis portione, a calice facrati cruoris abRinere, ixfcio, jnquit,qua SVPBRSTITIONB cogantur; Qui procul dubio aut IN T ï G RA percipiant Sacraraenta, aut A B I N T B» GRIS arceantur. Quiadiuißovnius0(eiufdeinmyReri),siNB GRANDI SACRILBGIO NON POTBST prouenirc.

En tibi Gelaßura Pontificem Rofnanum,qui negat integum efSt Sacran)entuin,quodtu Iefuita,impud€ntikimc,finc omni ratio» ne,vocasint^errimûjquando a calice facrato abRinetur,Nec hoC iblùm,iëdin(uper GRANDS saCRILBOivat vocat,quodngt; Bluberrimum, H ic mirabilis eR confenlùs PapiRicx Ecclcßx,cui« Sedeßa oUiVjd^ Pontifice Rom^Sed quid narras Lutheranefeâa» cie«aa

tAffirnonun /ejuttic^rinu, rie,an nclcisPontificcm Rom. potcftateni habere refcindendi Ada akerius,iSiomnia iura in icriniofui pedorisc'lm'oetiam fupra Coo cilia eile, ßi poflê contra Pauli Ëpiftolas ftatuerezimmutaretf for» mamSacramentorum ab Apoftolis traditamc'verba CuntÄrchia diaconi'Quia ipiè eft fundamentum Odei^iponfus Sgt;C c^ut vniuer ûlis Ëccleftae,âC totius orbis, iccundû Canones GloiTas* Quod ad nos,negamus integrum, vi iam ex Gelafto probatum eft,eflè Sa cramen(um,alteram tantum partem. SBD NE SINE RATIONS INSANIRE VlOEANTVRtdecoiKomitantiadifputant,qubd nullu corpus fît abfc^ fanguinedèd difputent ipfi, quâdiu libuerit: Icimus nos,verbo Dei meltus inftrudi,eo modo vtendum efîè Salt; cramentis,quo Chriftusinftituitmihil auferendum: ipfè nouitquid amp;nbsp;q lomodo de (uo corpore äC fanguine nobis velit dare. Anaa themata igitur funto, quicuncÿ hxc mutant.

Negat lefuita Euangelium Apoftolicum,notam efîè monftrant Oç, tem,quæ nam fît Chrifti Ecclefîa.cum Paulus dicit: Si quis aliud Ëa » Gal. i. uangeiiumpraedicauerit,Âc. Item,3edifîcati fuper fundamentum “ Epbe.x. Prophetarum Si Apoftolorum,amp;c.Quicunlt;^ iuxta hanc regulam incedunt,pax fuper cos,amp; miàricordia.Sed tantâprohibicionem, ** ne quis reiedo verbo Chrifti,Euangelq dodrinam nouam,ac falgt; ** fam, fub Euangeirj titulo fuicipiat. Et hoc ipfum nuper per Trid. Synodum fub anaihcmatiscomminatione mandatum,vt perpetu'o ** ( vitatisnouitatibus ) retincatur illud ipftim Apoftolicumamp; C'a# ** tholicum Euangelium, quod Cliriftus ipiè docuit ,quod Apoftoli ** Îjer totum orbemterrarum diuulgarunt. Kclpondeo. Primum,lee ** ûita,negabis ne, eos, qui( vitatis nouitatibus omnibus Chrifti B' uangeliocontrarris)hoc fyncerum retinent,fide ampledunturjcfcp adhærent fideliter, Ecclefîam Chrifti eflè f Cert'c Chriftus hos pro fuis ouibus agnoicit, Si hanc noram ponit fuorum diicipulorum, fî in fermone luo pcrmanfèrint,dicas ni,quicquid vclis.Etqui fun# dati funt fuper petram,qui eft Chriftus hi viui funt lapidcs,3edifica-ti in domos fpiriruales, 3i quæ in hanc fequuntur fententiam plu* rima,vobis Sacrificulis, qui foli vultis audire fpirituales,amp; facers i. petr.a, dotium regale,ôic. Quod vero addit,Synodum Trid. mandaflê « fubanathematis comminationc , vt illud perpetno reiineatur, amp;nbsp;«t hue vfquecuftoditum; ludit fophifta vocabulo Euangeifî. Con» cedimus quidemde libris Euangelift.Tum amp;1. Apoftolorum ,ve' rumcilè,quod eoscuftdodietim Pontificq; (edqiiemadmodum ludæi Scripta prophetica euftodiunt ad ft.perftiiionem vfque, quae tarnen non int eilig inr,ièd eis funt liber fignatus,quia CHRIST V H, quilux eft dodrinæ cœkftis , non vident, non credunt

C c 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in cum

y^futatto defenßonis

in eum, nccagnofcunt, ideo velamen manec fupcr oculos corui».

Ad eundem plane modum lt;SC Pontificrj,libros illorum retinent: fed Gnementejamp; intelligcntia longe diuerfifsima abillistradences, quse ex vlua, fdlicec Apoftolorumprædicationc fe habere niigan' tur. Ez hacc votant ipA Euangelium , quod Chriflus docuerit, 5C Apoftoli per orbem terrarum diuulgarint, qualia funt, Millam, quam ipliiam celebrant aliquot fecuiis, facrificium eile vere pro» pitiatorium pro peccatis viuorum ÔC mortuorum, animas ex cors poribus,amp; hat vita migrantes,in igne quodam a peccatis purgari, donee fatis patiantur pro in corpore admifsis peccatis ; Suffragia multiplicia, quibus inde liberentur, fi videlicet in Vigilijs Icäio» nes recitentur, öc Pfalmi decantentur, Mifiac pro cis eelebrentur, f^tima,tricefima,anniuerraria, eleemoi'ynae dentur, ÖCc» SanAos eile inuocandos ; ad 14. opitulatoiesin necefsitatibus confugien' dum : Percgrinationcs ad diuorum rcliquiaSjVcl vbi ligna ardunl amp;nbsp;miracula Adoratio imaginum ô^ftatuarum; vota ÖC ordinel Monaftici innumeri : regularumqhc de hominiim itigcnioexco' gitatarum obferuatio : opera fupererogationit jquæln iftis fiunt Ordinibus 'a Ipiritualibus iltis,qiiibus ipß proprer abundantiam non indigent, idco alqs vendunt magno prtcio,vr eorumfiaiw participes,quae a toto fiunt collcgio, literis ßcfigiliis, contradi* bus iftis amp;nbsp;mercimonfjs confirmatis: prohibitio ciborum;dif' penratioamp; relaxatioeiufdem; ac literæ indulgentiales ,in quibus abfolutio amp;peccatorum remißio promittitur venditurpro fjecunia; Magic«confccrationes olei^chriCmatis, aquae, igniSjias iSjtempeftatum, berbarum, veftium facratarum, cucullarum, ce-reorum, palmarum, gladiorum, Agnus Dei ex cera ; prohibitio nuptiarum Sacerdotum, Monachorum,amp; Monialium ; Piälteri# um Mariae : Confefsio auricularis ■ fatisfadio pro peccatis per ho» minum opera t Mutilatio cœnae Dominic« : circumgeftatio amp;nbsp;adoratio panis conlecrati : cultuum inftitutio , bona intenrione fada, amp;nbsp;aliabuius farinae propemodum innumera» Qiiibus ta' enen omnibus fadiSjdubitandumelTe docent homini, num fit in gratia apud Deum, quam humilitatem eile affirmant.

Haec Pontifieijs , amp;huic lefuitae Euangelium illud ftint anti' quum,Catholicum,amp; Apoftolicum,quodndeliteicuftodicndum, amp;nbsp;retinendum docent. Hoc ab Apoftolis traditum viua voce. Et iliequi Deum nouit, Apoftoloî, eorumqlie fuccefibres, hoc eft,Praclatos Pontificios audiat,in quo dilcernitur Spiritus verita« tis, 'a fpiritu erroris ( verba funt leluitae. ) Profed'0 hîc Caipham prophe'

^JJirt'ienum leßtit'icarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

prophetiCare dicas^nam facerdos cft Icrui(a.Planc hfnc,qu'oddictt« ipiritus veritatisj'a fpiritu erroris dikernitur. Quæfo enitn tc,bo” ne vir,in quorum Euangeliftarum, aut Apoftolorum libris, vni' cum verbum, vnicam iyllabam, iota vnicum, de illis omnibus, aux iam reccnfuimus ordinc plurima, in quibus veftra tota con* fiftii religio, fides, cultus, falus, legifti lt;nbsp;Recita obfècro i Qui« tandem ; £t cur hîc obmutefcis i Num mutum habcs fpiritum, qui te loqui prohiber, alias fatis loquaculum lt;nbsp;Sed audio murmur Pharifxi; Non omnia fcriplêrunt Apofioli amp;nbsp;Euangclifix, vc' ff rum viua voce præconiauerunt, Audio quid dicas f fed tu vi' « cifsimquoque audias,non quid ego,(lt;d quid Irenxus dicar, anti* quifsimus lcriptor,quiPolycarpum audiuit Iohannis Euangelifi;, Irenaearlib, oi Apolioli auditorem : Apofioli id Euangelium , quod prxco' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•

niauerunt, pofiea per Dei voluntatem io fcripturis nobis tradidc« runt, fundamentum amp;nbsp;columnam fidei nofirx. Hi quid fcriple* rint notutn efi ; ex quibus apparet, ilia vefira edc dxmoniorum

mitifsime dicamus, tStAoOgXtfXtZixi;, quibus fc Chrifiusfrufir'a coll teftatur. Etex diuerfitate amp;contrarietatedo* ftrinx Apoftolicx icriptx , ipft dodrina hxc pontificia pro* nunciat, non «fié Apoiiolicam,

Rid’cu’um itaquc cft,qubd cum Chriilus prxcipiat, Apofiolor fuos audiendos,corumqüefùcceflbres, id ad Prxlatos Pontificios transférât» Quad verb ignorcmus inter nigrum amp;nbsp;album, inter falfum amp;nbsp;verum, hoc cd, inter hos amp;nbsp;illos quid interfit f Quantum enim coelum (iimmum 'a terra infima difiat,tantum hi ab ilMs»

Qiod poftremb Iffuitaaddir,mehîc fateri,quod fupranegaue» rim, Ecclefiam columnam eile veritatis ; luculentam mihi facie iniuriam* Columnaeft veritaris Ecclefia : quia verbi Dei verirar nufquam alibi in toto Mundo reperitur,nifi in vera Chrifii Ecclefia*

Locum ex Auguftino citaui: In fcripturis diuinis quxrcndam efie Ecclefiam» Hie coccyfmum fuumrepetit Icfuita, Ecclefiam Scripturis eilepriorem» Ideoq'ue illam, hanc nobis tradere, amp;nbsp;fic Scripturamtanqiiam matrem, Ecclefix, filixfux mutuas tradere operas, amp;nbsp;tefiimcni im veriraiisilliperhibere*

Atqui, obone vir,fupr'acontrariumprobauimus, non enint Ecclefia mater efi:,qijx gignat Scripturam, fed contra potius, filia eft Ecclefia, qux ex Scriptura,fiue verbo Dei,canquam femine in« corn fptibi 11, nata eft*

Ncc intelligis adhuc , qui Magiftcr vis perhiberi in Ifraël, quid C c f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aominc

^fiitatïo ieftnjîonpt

nomine Scripturar veniat.Cum enim de Scriptura ßcra toquimur« „ non de lueraruin no(is,quibus Icripta eft : (ed de re ipla,amp; lenten«

(ia bis titerarum notis comprelxofa, inrelligimus. Verbi gratia, fumamus primam Euangciqconctoncm ,qua primi noltn paren« tcs,ingraciamfun( receptijóé Eccleftauei iurû tadi: iPS VM(noa ipla,ftiiica Maria^vt vos,fed perperam iegitis,eorrupca lentemia, deprauaca Scriptura ) lemen mulieris ,conteret caput fèrpentis» Haec res eft,d£-lcntentia verbi Deit quod promittitur Melsias,qui contnturus ftt caput lerpentis, vel, vt Apoftolus reddidit,qui de* t.Ioban.j. ftfU'^urus fit op ;ra Diabolt, hoc eft,peccatum Hi mortem fua mor * te expiaiurus amp;nbsp;tùbiatnrus,reparatagraua O £ lt;nbsp;ôi reftitutatufti* tia,acvfta. Hæc,inquam,rcs eft,amp; verbum O B i, ex quo natl eft Ecclefia,Huic eiiam credentefi,ingratiamlunr feccpti,ix ipfi,dC quorquot huic promilsioni, quam ad ftiam pofteritatem fideliter, inifio,viua voce tantum, propagaiicrunt, fidefunt aroplcxi : faâi funt amp;nbsp;fuerunt Ecclefia d n t in terris, qux non mater cft,3ut fu« tt,!ed fifaex verbo OBI nata. Siue igituriam voce prxdice« tur, fiue icripto excipiatur, ÔC legenda exhibeatur i eadem pror« ftis res eft, Sc ententia. Cum ergo deScripturafacraloquimur, de lententia amp;nbsp;rebus in ea conterais inteiligimus* Sicut ipfi quo« que baud rar'o dicis , Scripturam in intclligentia confifterc, quam, quamdiu miièri lacerate conancur, inquit Auguftinus,nullo modo intcUigere permittitur*

Z_ Negat lefuitaSacramenta notam cflcEccIcßae CHRISTI poP fe,e'o quod iccundum AuguftinumjCtiam extra Ecciefiam elle pof-*ionprodcflc.Refpondeo. Nee nos lolaSacrameraa, Ec* «ich nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fignum efl'e dicimus. Sed bxeduo coniunAa , nempe ver'

cap ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fyncerum, 3c incornipium, cum legitimo Sacramento«

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum vfu ; velisnoltSjfigna populi D B I concederecogeris ,niß

Chriftum mendacqarguerc m)lis,quiablegans Apoftolos fuos in vniuerfum terrarum orbcm,fibiquc cum iubiugare, Si inde Ecdc« film col tigere mandans,cum bac inftruAione cos dimiccif,vt prxquot; dicent BuangeIium,dC doceaiu eos feruare omnia,quxcunque prx« cepiteiSjBaptizantes cos in nomine Patris,amp; Filij,d£ Spiritusfan* Ai,addens ; Q;,ii credidcrit,amp; baptizatus fuerir,faluus erit. Item • Hocfacitein meicommemorationem.Hoc modoincboatacttol leAa,ac perfcAa eft Ecclefia, Vbicunque ergo haec funt,illiccog« nofeitur eile Cbnfti Ecclefia,

Nam quod vosdeftulto ôdinfano veftrocapitePontificeRo« niano/lmiiitcr de loci fuccefsione corporali,rouUanugamini/)iix

ooug

*gt;4fférttónutn Jefuitic^rum.

HOrjf fint Eccicfiæ Chrifti : de hi’s in facra Scriptura^ne gry quidena cxrar. Vobis itaque Ilt;iùiti8,qui iüpra, pracier, extra, amp;nbsp;contra Chrtfium, lalutem in multis aitjs rebus ,feu nugis potius veftris, ôteommentis quæritis,notas bas Antiehrißianse £ccleßaerclin« quin)us,contenti ijs,quas Chriftus nobis t rad id ir«

Quod AuguHinus chrifma quoque in genere vifibiliiim figno^ rum numeretjlcimtis; (cd quo Scripturae teftimonio prober, pro# prieSacramentum efle Noui Teftamenti, propri cjnquam, fic di* Autn,amp; non ingenere,id nondum audiuimus. Hîc aurera fife# e^uemur rcgulam ab ipio Auguftinoprjelcriptam,Auguftinus cer- Augu^Épiitol» tc non argre fercr, videlicet, vt alios praeter Canonicos ita fega# mus, vt quantalibet fanditare,doArin3que pr3epolleant,non ideo Verutn putemus, quia ipfi ita (ènièruni ; (cd quia vel per fllos aue chores CanonicoSjVel piobabili ratione, quod 'a veto non abhor* reat, perfuadere potuerunt. Nec te, mi frater, fentire aliquid aliter cxiftimo: prorfus, inquam,non te arbitror fic legi libros tuos vclgt; Ie, tanquam Prophetarum, vel Apoftolorum , amp;c, Abfit hoc a pia liiimiIit3tc,0ic,Ccrtc ip'e Augufiinur Epiftola 118, Et de do-drinaChrifiian.lib« b cap.9. a Chriftoin nouoTeßainentopaa« ca pro multis eße inßituta doci t,amp; duo tantum rnumcrat,BaptiP ngt;i Sacramentum , amp;nbsp;celebrationcm corporis amp;nbsp;fanguinis Do* mini. Qtibd fi alibi, vt lefuita (cribit ( nec tarnen oßendit vbi ) feptem Sacramenta palam recipit,amp; obferuat,idquedocercpotc* fit, vel Atiguftiniis,vel ipfe leluita, alia eße, praeter ilia duo , ver lt;nbsp;amp;nbsp;propria noui TeftamentijaChrifto inftituta,vifibilia Sacramen ta,perpetuo in Eccleßa retinenda amp;nbsp;obferuanda, vt nos de gratia Dei certiorcs reddant, fîdetbqüe noßram confirment, recipcre pagt; tatifumus.

De Euangelio fcripto amp;nbsp;praedicato agitur ; vnum amp;nbsp;idem efle in 66. docuimus, ideoq'uelibcnterconccdimus,ficut ibidem eft demonftratum ; Sed non eo modo, quo hîc lefuita multa inuof* uens,Slt;ruum fuorumqiie Pontificum toxicamifeens, amp;tegenf venena,non omnia (cripta efli, quae fecit lefus : Quod Apoftolus dicit. Sed quidhxc ad traditioncs humanas, quas tu partem efle ‘«ban.io aiv dicis Euangelq, 8i totam Eccicfiae dodrinam cuangcltjprxdicati, nomine redifsimc ccnieri, verumqlte Chrifti eflê Euangelium, ais. An tu entm alia habes, qux Chriftus fecit, qux non funt fcri* pta ab Euangeliftis Si Apoftolts t Atqui hoc Auguftinusaffirmar, (cmcrarium eße pronunciare, qux ilia fuerint, non fcripta. Et fl 9uis aufit diccrc,qu* luoi ilia fitu : vnde vdii probate f Auguft* vkinioe

7^fut4tk itftnJtMtt

vicfnior fuh Apo{ioli8,amp; EccleRae prtmitiuapjqui hare i^norari dl eit* lam vefo hi noßri aduerfarq tot eo (èculis poßeriores^muk'O habenc de illis certiora, Tacc ergo Auguftine, ói caue, ne Luthw ranusHxreticus anathematiieris ab illis zelotispacribusReueren* difsimis,

IvluB.xo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9“^ fcripta func, vel 'a folo lo»

’ hanne fufßcianc ad vicam xcernam per fidem in Chrillum confe« quendam Hoe nobis quoque fufßciu An tu lefuita vitra vitam seternam cupis cranicendere extra quam non niß infernus Si mors amp;nbsp;damnatio xterna» Vide ergo quorfum cum tua Eccleßa« qux Euangelium^neicio quodnam, Quintum lcilicet,quod tu ap« pellas NON SCRIPTVM, ßsperueniurus^ NoshoefeimuSjA« poftoIoSjS^ EuangelißaSjquod anteprobacumeß^id Euangelium« quod prædicare mifsi funt,per Dei voluntatem ftripßflc^Necali' ud ( quia boni pq, fanäi viri fuere, amp;nbsp;ßdeles minißri ac legati Chrißi) prxdicaße, aliud icripßflc;amp; quid icripierint, habemus : erg'o Sc id quod prædicauerunt ■ fed in illo, nihil corum habetur, 3uod VOS ciocetis ,amp; obferuacis in Eecleßa veßra quemadmo^ um fupr'aó^.monkrauimus»

Vndeneceßari'oconcludicur, E«Iefiam veßramnoneße Apo« fiolicam/ed Apoßaticamtnon Catholicam,fed Cacolycam: non Chrißi^fed Antichrißi» Et omnino eam,quam Apoßolus deferi' i.TiK»tli.4. bitexSpiritufando vaticinans; Spiritus autem, inquiens^raanife-ft'c dkit,quiain nouifsimis temporibus apoßatabunt quidam 'a ß« de,attenaentes fpiritibuscrroris,amp;dodrinisdxmoniorum,in hy pocriß loquentium mendacium,amp; eauteriatam habentium confek entiam*

Et quomodo illos agnofccrc poflumuSifande Apoßole Paule, vt nobis ab illis Apoßatis cauere pofsimus,ne (educamur ab eis^ Nullg nefuntnotxC’Maxim\Prohibentium,inquit,nubere,amp; ab. ßinere 'acibis,quos Deus creauit ad percipiendum cum gratiaruna adionefidelibuSjSc his,qulcognouerunt veritatem»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An non hîc agnofeis lefuita notas, qui notas Eccleßx veras,

quibus afaliâdifeernitur,agnoftere non vis, ab Apoßolo, im’o afpiritu S.deßgnatas, quibus Apoßata Ecdeßa,hoceß,falfa,qux 'a ßde direeGit,defecit,amp;fpiritibus fedudoribus attendit,amp; dodri« nisdxmoniorum ; Non,inqujm,3gnofci8 lefuita,vel tandem notas Ecclefiæ tuxPontificiæ, vndc, aquo,ad quem defeccrit,amp; qui nam veri fint Apoßatx ; An verb Appelles in arte pingendi pea ritifsiraus, vllopenicillo artificiofius voi cum veßra Eeclefia St dodrina

lAjJiruwttm lejuiiicttrum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jS

doftrina depingere po tui Oct lt;ƒ Hæc veftra cft docArina, hoe velt; ftrum Ejangelium non lcriptuni,inter alia complura eiufdemmo-netx dogmata,nupiiariim prohibitto, amp;nbsp;abfiinentia 'acibis, qux non aSptritu fanAo,fed fpiritu erroris,non veritaSjCed hypocri» fis amp;nbsp;mendacia, non a Deo vero,fed 'a Dxmontis funt profedai qux tibi Coli ,(uisque relinquinaus ,cum vefira Ecclefia» Reuoco itaque amp;agnoCco errorem meum, quo fuprain óf» dixi, nullum verbum, lyllabam, aut iota in facraScriptura, de vefira Pontiff* cia religione ÔC cultibus extare. Nam inter cultus præcipuos,e(l in EcclefiaPontiffcia obteruatio prohibitionis nuptiarum, ade'o, vt fcilicet Petrus a Sotofcribat, maximam pro peccatisfatisfaAio nem,virginitatem, De qua prohibitionePaulushïcexSpiritu fanAoloquitur. Habetis ergo verbum Dei, dCrcutnconfftenKm Tubingenièm : £n tibi etiam Confefsio i

Confentittandem leCuitajScripturam ( tatnetfiScripturamnon nominet ,fed tantum verbum Dei, aliud enira illis Scriptura fa* * cra,aliud verbum Dei,quod latifsim c illis paiet,amp; non ita angufiis terminis inclufum cft,vtilla: quodinferendum erat,neme falfari* um proclamet,) authoritatem fuam principaliter 'a Deo habere* Fer'cnimium,non dico Scripturae^fcd verbo Dei conccficrat'-ideb correftionem addit ; Ver'umtamen, quod ad nos, authoritatem quoque fuam dicitur per Ecclefiam accepifie* Libenter itaque hoe quoque cis conceflèrimus, fuoquodammodo,aliquamScriptur3e iacrac accederc authoritatem ab Ecclefia : fed ab Ecclefia vera om» -niumtemporum,tanquam tefie »quae nouerat amp;nbsp;audierat Prophe tas, Apoftolo8,amp; Euangeliftas, hquibus accepit hoslibro8,manu corum fcriptos; de quibus tefiatur bona fide,illorum efie,quorutn nominibus funt inferipti, amp;fic quafiper manus tradidit pofieti* tati,

Scripturam nunquam aceufatam eflè dicit lefuita» Abfit in# quiens pqscordibustaminfulfatemeritas, Refpondeo, Propha- 7®* ni ergo funt, amp;nbsp;impq, qui earn aceufant. Atqui talibus ornant Beripturam facrofanAam flofcuHs Pontificti,qubdfit mortuali* ter3,dubia,ambigua,obrcura,impcrfeAa ,materia litis, liber hæreticorum.Sinclcripto quamplurima eflètraditaab Apofiolis, qux ad falutem neceflaria funt : Et in ipfis, qux feriptafunt ex eagt; detp traditionc fen'um verum accipiendum, Ttaditiones abs* que fcriptotraditas,planiorc8 amp;nbsp;pleniores effe ipfaScripturafa* era* Scriptutaseffe ad tempus adaptatas,amp; varie intcllcAas* Effè

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dd aca

J^futÂtîo deftnjîonù

cas de benecHe regiminis Ealefîæ etiam inceptæ Si cotninvutiti nequaquam de eflentia exißere pofTunt : Mutato iudicio Ecclefîx» mutatiim eft amp;nbsp;Dei iudidum, (cilket in Scriptura» Tantô dignk us Dei verbum a Deo tradi^ quantbremotius ab omni Scrip tura» Im'oetiamab omni vocali verbo^quandofcilketfoladiuina re-uelationCj (îne vlla imagine amp;nbsp;phantafmate abeo infunditur cor* dibus^quae partim NicolaiCuraniCard.parcim Fr, Petri a Soto func Scripturæ iâcrae Epitheta, Ex quibus amp;nbsp;altjseius ßtnilibus apparet,quam honorifice fentiantilli de Scriptum (acroßnAa^qiif oraculum eft Spiritus fandi. De quo indicium pio ledori relin* quimus^^numcommendatio^an accufatio hæc fit Scripturæ iàcræ«

39 Necôrrumpanturienfushominum'aSathanaamp;PièudoproplK gt;, tisjattendentes ijairitibuserroris, amp;nbsp;dodrinisdaemoniorum, ideo „ audiendam monet lefuita vocem paftorum legitimorum, Rcfpon dco. Non repugnamus , quin audiatur vox legitimorum pafio» rum, Sedlegitimi paftores funtilli,quiproponunt vocemprin* cipispafiorum. Et fient Chriftusmonet,onesaudiant vocemfiw am,alicni autem vocem non audiant, fed auRigiant ab eo. Et fibi caueant a Pfeudoprophetis, qui in hypocrifi mendacium loquun* lur, attendentes fpiritibus erroris,amp; dodrinis dæmoniorutn, Timoth nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem hi fint,ex hoc eodem loco ad oculum ex Apoftolo de»

monfirauimus fupraôg, Suoitaque proprio gladio Goliath file incircuracifusPhilifiæus eficonfoflùi,

Dixeram in Difputatione contra vfitatam Pontifïciorum op^ nionem,quafententiam Scripturæ de corde in corda transfundi aiunt,amp; fiepropagari; faciliusid dici,quamprobari, Vbicüm vitioTypographifcripturainueneritflN CORDES )fycopharï ta mifer, cum non inueniat aliud : hoc fibi negligendum, tanquam rem magni monenti,non iudicauit» Adeb nihil contra fycophan* tx moruim tutum, O igitur teriq;quatert^ infœlix lebufæe, ex* colans culicem, Si deglutiens more Maiorum tuorum camelum» Quidenim hoc eft, quodprobare volensinititutû,transfufionctn nempe de corde in corda : primùm,locum leremiæ producit,quo ierett, 31. Dominus pollicetur Ce fcges fuas icripturum in corda eorum. Et

Paulum deinceps,qui dicit Corinihio8,Eprfiol3m fuam Si Chrifii cfic,rcripcam non atramento, fed ipiritu Dei viui, Sic, Quid, in* quam,hoc eftc Num odio facrx Scripturæ exeæcatus lefuita, prx ter reliquos errores, etiam Enthufiafiarum amp;nbsp;Schuuenckfeldiano* rwm erroris patrociniura fuftipcc voluit;’ qui negledo verbi Dei auditu

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefuiticarum^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9

audit Ujpriuatas quxruntilluminationes extra Scripturara ßcrans» Nunquid enim Äpoftoli, qui permiraculum ingencia Spiritus S» dona acceperunt(quod fîngularc fuit propcmodum)absque audi* tione verbi Dei ilia acceperunt lt;nbsp;Atqui Chriftum per tricnnium äC amplius fèâati funt, verbum eius audientes* Quibus quidem mi« ficSpiricumfandium iuxta promifsionetn antea faAam: fed ramen idem Chriftusde spiritu fando venture prxdicK,ilk GtggeretvO' bis omnia,quxcunque ex me audiuiftis.

Miroraucem,quidhic lefuitx ruperboinmentemvencric,alle4 r • fc ’ ganti locum Pauli, vbi vocat Corinthios EpiRolam Chrißi non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F»

atramentOjfcd fpiritu Dei viuifcriptamfAnver'o putatlefuitails los Scripturæ facræfententiam genuinam confequutO5jiS£ ad veri« taris,amp; Chrifti agnitionem,nne minißerio verbi,fîue prædicatio« nisscripturæ facræ peruenißc C Atqui ibidem in immediateprae cedenti verCu,Paulus idem dkit:Epißola noßraCquamantcChrifti vocaueraQvos eßis, Q_i'od fi hæc ilH videbantur obfcurioratcur quæCo non legere dignatusefl adorum Apoßolorumcap, 18« vbi manifefi'ercribitLucas,PaulumCorinihidlfputafièin Synagoga per l'abbatha fingul3,fuadebatc^, inquit,Iudæis,pariter amp;Græcis« Item: amp;nbsp;multi Corinchiorum AV DIB N TB s credebant,ôC bap- gt;nbsp;Cizabantur.Dixicauiem Dominus node per vifîonem Paulo:No li timcrejfedLOQyEREjET ne TACEAS»QuoniampopuIus cß mihi multus in hacciuitate. Sedit autem ibi annum,amp; fex mena ies, DOCENS APVD EOS VERBVM DEI.

Sed transuerfum Icfuitam rapuit contentionis ßudio , spiritus vertiginis. In quaigitur Ecclcfia,mi lefuita , apud quos Patres, quos tu scripturæ facræ interprétés proponis, banc tuam ifiorum duorum scripturæ locorum interpretationem, vel audiuifli, vel kgifti Cquod Deus per Spiritum fandumabfquc minifierio vera bijgenuinamscripturæfacræ Centemiam Ecclefiæ de corde in cor« datransfundatc’

Exemplis Ecclefîarum,Corinthiorumamp;GaIatarum,qii3ecîto amiCerunt genuinam Scripturæ fententiam, probaui in bac DiipU' f y tationis meæ zj, Propofi id quod in præcedenci inßitueram. Non itacert'o ßmperpropagarieaip de corde in cordaper certos homines, Hîc (efuita refpondet; Non omnino traditionesextin- « das,necCatholicam ipfam veritarem apudomnes,amp; vbiquepes lt;« rijfie, Nam in Catholica Romana Ecdefia, nunquam genuinam cc Scripturæfententiam,nunquam verum Dei cultum, nunquam Ie» lt;• gitimum Sacramentorura vfum inteiijlTc. f^'od ad Ecekfiam ve-

Dd 2 ram

J^efutatto dtftnßonit ram attinet, cd illa columna veritatis, quæ nunq'iam in illa pent* tus deficit aut perk ; (leut in præcedentibus cft didum : lèd tarnen hæc alio tempore magis florercjalio minus, amp;nbsp;renebras etiam in • ualituras tantoperc,vt in errorem ducantur etiam clelt;Si,fi fieri pof' llbile eflet, maxime de nouifsimis temporibus ,id à Chrifio prX'* diAum eft : Nee extra illam veritas reperitur*

Qubdverbad Romanam Ecclefiam, CatholicamChrifticfle negamus : caiholicam autemconccdimus,quodfentinafit,amp;collt; Tide nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luuies,non viciorum modo omnium, ficut earn Mancuanus, ipfe

deamp;«ma. Monachus Italus defcripfit : Non ignota loquor, liceat Vulgata referre,amp;c» Sed omnium propemodum errorum,omnis impie* catis,i5i Idololatri3e,colIcAa exidolomaniaturpifsima Edinico-rum,ex ludaifmo, amp;corruptoChrifiianifmo, SicutPolydorua Virgilius de inuentoribus rerum fcripfit, vnde pleraque KeligiO' nis Pontificiæortafuntamp; mutuata. Videetiam quæ lüpr'a ano' bis in 6ƒ♦ icripta funt, amp;nbsp;cognofces amice mi ledor, quam vera (it lefuitæ gloriatio Thrafonica de £cclefîa Romana, meretrice Babylonica*

Dixi depofitum illud Religionis veræ,non ita facile fideliter rc' tineri amp;nbsp;cufiodiri,nec efiê hgreditarium bonum,quod ita a loci fuc cefibribus fetnperconferuetur,ficut nobis omnibus modis perfua* dere conanturaduerfarij,Cùm nemo ade'o rein omnium exptrs fît* amp;nbsp;iudicti inops,qui non manifefte videat totam Pontificiam Re* ligionem,fiue do(3:rinam,fiue cultus fpcAeSjprorfus diuerfam cflc, fmb plane contrariam Apoftolorum,amp; primitiuç EccIefiæ.Qiiod lt;bm ab altjs mukiscopiosc, turn etiam hadenus a nobis luculen' ter efi demonfiratum, Cum veto fuum intentum lefuita probare non poflet RB IPS Ajfimilitudineac cognationcprophetkac04 Apofiolicæ, ac fuae Ecclefix doArinae, amp;nbsp;cultuum, quæ vera eflêt amp;nbsp;folida probatio: Seripturæ tribus locis produdis, ac miierc falfa interpretatione,ad fuum inftitutum probandum detortis,qiio Haï. 2lt; rum neuter quicquam ad rem facit, ita vt vaidc infoelix,ineptus SC ridiculus fit lefuita Seripturæ interpres,abutitur»

' ' Nam qubd Deus Pater Filiopromifit Gentes, hæreditatemî non loci fuccefsio cerra in fède aliqua promittitur, horum enina nullam prorfus, quod omnes vident, facit Deushîc mentionem* Et aliud certe non vult,qu'am qubdomniaei (ubficiantur: Ô4 con* ßituitur ipfè caput Ecclefiæ, quæ colligenda fit ex omnibus genti* bus, voce amp;nbsp;minifierio verbi, quo earn, ficut pafior baculo gre ' gern fit

»Affirttcnum lefutttcarum, no g«m fit redurus, vt fpontc ei pareant» Scd quid haec ad loci ccrtl fuccefsionem i

Similiter amp;nbsp;locus Efa* 59* Spiritus meuSj qui eft in te^St verba « tneaj quæ pofui in ore tuo, non recedent de ore tuo, nec de ore fèa « minis tui,dicit Dominus/a modo amp;nbsp;vique in iempiternum«Con« «c cio eftdeChriftOjCxDeut: tS* defumpta, qui mandatum'a pa* treaccepit vt annunciet Euangeiium omnibus hominibus in Ec« clefia omnium cemporum,qu'od in ea perpetub fit conferuaturus« Sed hinc non iequitur, ideo alligatum hoc efiê ad certum popu« Ium amp;nbsp;locum, quemadmodum in veteri Teftamento eft fadum« vbi in vno populo Cedes erat Ecclefix, reliquis gentibus omnibus negledis»

Tertius locus ex 4* cap« ad £phegt; qubd Chrifius quosdam de* r« derit Apoftolos^quosdam autem Prophetas, alios verb Euangcs c« liftas} alios autem paftores amp;nbsp;dodores( hic, inquit lefuita, notet lt;c aducrfariusyt^uæfequuntur )ad conftiromationem fandorum in lt;e opusminiftenj,inædificationem corporis Chrifti^donec occurra« cc tnus omnes in vnitatem fidei»

Audio^mi lefuita^qu'od Paulus dicitjChriftum fedentem ad de« xteram xterni Patris, excitare amp;nbsp;donarciemper Ecclefix fux do« dores, quorum minifterio opcretur eledorum falutem. Hoc, 3C aliud non vult Apoftolus« Hoc idem nostrantum abeft vt nega« uerimus vnquam,vt gratis mentibus,poft filtj Dei incarnationem, paisionem amp;rerurredionembmortuis,fummum agnofcamusdC prxdicemus Dei beneficium, quod Ecckfix contingitin terris»

Sed quid iixcad veftram loci fucceCsionem lt;nbsp;Nurn ideo putas« ficutforte putas, fed male putas, experientia tibi tuisqüe omni« busreclamante,Linum vel Cletum,taccoenimpofteros reliquos» Alexandros, ßenedidos, Bonifacios, Clementes, Gregorios,In* nocentios, loannes, Leones, Martinos,Nicolaos, Stephanos, V r« banos, amp;c» quia in loco ( vt dicitur ){ücce(rcre Petro, ideo ctiatn a loco ifto dona Petri,pictatcm infignem,Scripturarum peritiatn amp;nbsp;intelligentiam, donum miractilorum edendorum, linguarum icientiam, conftantiam ill.im, amp;nbsp;alia qux habiiit Apoftolus Pc* truSjiurehxreditatioacccpilTe;

Gloriantur quidemillide Petri patrimonio, quod nullum ha« buit Î (cd rete lacerum, Chriftum iecutus, reliquit, V nde igitur amplifsimum amp;nbsp;plus quam regale patrimonium C Q^iod ipfi ri* ferunt Pontifices, Cum cnim aliqiiando fandus Thomas Romam ad Poniificcm venifict, amp;nbsp;ingens huic auri argentiqüe vis allata

Dd j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elTer,

itfenßcnit

lt;nèt,dixic îin : Ecce Thoma, «go non poflnm dicere cum Petro j Aurum argentum non e(i mihi» Cui Cubrifit iftc, lt;3c reCpondit: ide'o beatifsimepaterj non pocetcum eodem dicere claudo : furge amp;nbsp;ambula»

Sic de reliquis Epifcopatibus* Nurn AmbroHi fuccefTor diolani»ßatim fuit Ambroiiusfaâusf NumAuguPtini Hippo* nenßs Epiicopi fuccenbrjiure hæredirario dona illius accepicr Vbl Igicur nunc in Epifcoporuoi ordine,amp; loci fuccefsione. Ambro* fii,Auguftini^Hilari), Achanaßi, Cyriiliamp;c» E^c multis center nis aut fer'e millibus eorum fuccefTorum , non vnicum , vnicum iaquamgt;nobi8 monfirabis Augußinum»

Non male ergo, fed rede dixi : Depofitum illud non ica facile amp;nbsp;fideh'tcr retineri amp;nbsp;cuftodiri, Kdigionem haeredicarium bo* num non eile ; leddona funt Del liberrima, falutares dodore# Ecdelix, quos Deus vbicunque vult, liberrima fua 3( gratiofa Voluncace excitatjpraeparat extrudic in meflêm luam, quos a le peti vult» Non icaque fic formantur, nec ita ex hac fuccefsione nafcuntur,vc tanquampomadcarboribusexcuti pofsint»

Obfeurutn nemini eft ,quoconßlio haecita 'a vobis fingantur, «’aque tanq aaqa oracula q uaedam If ultis perfuadere cupiatismempe vtnocquafifundamentoiado, poftea omnia veftra pro verbo D BI,mi(eris amp;nbsp;male perfualis ac lédudis in erroribus veftris,ob* jrudatis; Et fichabentesdauernregni coelorum,ytolim Phari« fxij'pfi noningrcdimini,d£ vokntesintrare^prohibetis.’cauesq'ue eftis in pradepi»

yÇ» Inhac de Scripturae faerx interpretatione agîtur,amp; concede Si [a* fi cetur lefuita nobifeum, genuinam fententiam eius in a tontine« „ ri amp;nbsp;conferuari, ex eac^ eruendam. Sed hoc in nobis repræhendit, „ q lO 1 fentiamus, hoc ipfum ex officio ad quemuis etiam priuatum „ hominem,cuiufcunquefitconditionis ,amp; vocationis, pertinere, gt;, ideoqüe non fœlicitererui earn ab rjs, qui Prophetæ non fint, neC ,, interpretandi donum Si oftîciam habeani» Verba hæc funt Si fen* (entia lefuitae,

Inittb autem grattas Deo agimus ,qubd vel tandem lefûitam hune illuminarit, vt Deo det gloriam,(3c confîteatur, Scripturan» facram lufficere, ex qua vera Si genuina fententia eius erui pofsit» Hadenusenim inter nos controuerfûmeftfèmper ; NumSeriptu* râper ^ripcuram^ Si ex le ipfaefièt interpretanda. Quod nun« quam

^ffèrttonum Jtfuiiuarvvi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;o*

çism ab aduerrarijsnecinColIoquijs, neqiic in Concih’o Triden» lino, iirpctrarepotuinnus :(cd per longas Si niuhas ambages^nos (ircuniducereconati funt} nenn pe prim um ad tradition«8,iecun-dum quas Scripturaipß fit interpretanda, Hascnimpicnioresöf planiorcs eile ipfa Scriptura« Deinde ad fctiptores Ecclefiafiico», quos patres appellant ; hos eflc legitim os fc’eriptur» interprète», ab omni aßeäu aliènes. Poft, ad Concilia:amp; tandempoftremb ad ftjos Prælatos, qui proximi fint, ad quos nobis eundem fier*

lam igitur habemus quod volebamus, liberaliter nobi» coiw cedenteiocio leßi, nempe genuinum Scripturæ facrac ftnftim ex ipi'a Scriptura (acraeruendum, Quarenos quoque vieißim li« benter illi in hoc con{entimus,qubd negat hoc cuiusuis efic,aut ad quemuis tiominem priuatum ex oificio pettinerc, cuiuscunque fit ille vocationis velartifitij, Nee cnim vnquam menshateno-

* ftra fuit, Si fi ita de nobis haAcnus fenfit focius Jefu , (êntentiam trofiram non bene eft aftecutus : fed hoc dicimu8,hoc fentimuss quemiiisChriftianum Scripturæ fententiam tenere,quæcft : quod lolus CHK1 ST Vs expiauerit noftra peccata fua paftione,Si quod omnibus vcrcpccnitentibus ac credentibus in ipfum,gratis, remifsis peccatis, eos velit in gratiam recipere , amp;nbsp;donate vitam æternam. Quod verbo fuo SiSacramentistanquamfigillisap* , penfis ad literas fuas ccxUftes, nobis confirmer, Pro qua itn* menfa ipfius bonitate, nos deed gratos efle, non verbis folium^ fed totius vitæ noftræobedientia, iuxta rationem verbi ipfius inftituta, vtviuamus coramillo in fanditate Si iuftitia omnia bus diebus vitæ noftræ,diligentes ipfum amp;proximum:quam ob« dientiam, etfimultismodis imperfedam,ramen fit remuneratu« lus Si in hac præfenti amp;nbsp;in altera vita futura.Hanc,inquam,Scri* ptiiræ facræ iéntentiam, quosuis, qui vfum habent rationis, tene# re,cuiufeunque fintconditionis Chriftianos, quibus falus fuacurx eft, nccefiarium eile affirmamus,

Cxterum quod ad Scripturæ iàcræ inteiprctatióhéin arrinet, vt dicere cœpimus,omnir.o confentimiis cutU noftro focio,qutxJ non ioelicitcr genulna eius fententiaab omnibus eruatur ,præfer-tim ab ijs , qui Prophetæ non ftmt, nec interpretandi donum SC officium habent i, Corinth, 12. Vnicuique autem danir (inquit Apoftelus ) manifeftatio fpiritus ad vtilitarcm, Altj quidem per fpiritumdatur ferme fapienriæ,alii autem fcientiacjfecundumeun* dem fpiritum ; altj Prophetia , alij diferetio fpirituwm, altj genera iinguaium

7^fut4tto difenßonti

Unguarunij alij interprecado fèrmonum» Hxc autem omnia ope-racur vnus amp;nbsp;idem Ipiritus, diuidens (ingulis prout vult.

Interpretentur ergo Scripturas ex Scriptiiris , fada collation« locorum, qui dono hoc Spiritus fandi ä Deo iunt ornati, idqhc Iccundum ßdei analogiamj ne interpretatio cum fundamcnto, SA conlcnfu totius Scripturae (acrat pugnec, aut in aliquem articulutn dodrinæ cotleftis impingat»

Interim tarnen 'a ledione Scripturae facrae non arceantur, qui nullo in Ecclelia publico funguntur officio,etiamii non lingula in-' (eiligant, inueniunt eniin femper in ea^quod ad alendam piecacem faciat»

Ita Berrhocnles Paulo concionante fenitabantur Scripturas gt;nbsp;Aftormn ly, num hxcita fe liabercnt. Q^iamadremü. Chryfoftomus fep« fuos hortatur grauiCsime auditores.

Quae cum ira fe habeant, libenter illi meo iam focio condonogt; qubd me corrigit^dicens, verba D. Pauli : Prophetia fit analo« ga fidei ; negligencer eile 'a me allegata. Nam in margine Difpu» «ationis meae annotatum reperit, caput 14. cumintz. Epißolae ad Romanow habeatur: qui error non meus eß, fed typography Tametfi virum dodum, grauem, amp;nbsp;Reuerendum patrem,pueriliä sßaparum deceant : amp;nbsp;videri pofietdeledari ßudio calumniandi« dum minutißima ißa perfequitur, amp;nbsp;nihil inueniat in meis, quod iuß'edf tneritb reprxhendere pofsit, alias hxc millä fadurus»

Probate cupit lefuita,verbum Dei non elle notam verac Eccle* * ®* » fiae, idque hoc modo, Multis Icilicet coaceruatis Patrum teßimo« »1 nijsdocet,amp; probat, Hxreticos àbuti Scripturx facrx teßimonijf gt;nbsp;J corruptis amp;nbsp;deprauatis, ad fallendos homines incautos, Si confia » mandoserrores. Hincconcludit: Ergb verbum Del non poteß elfe nota veræ Ecclefiæ.

Sed primum, non opus erat tam prolixa teßimoniorum cone gerie, ac fuperfedere illi hoc labor«, papyroque parcere per nos li* cuifiet, cum inter nos de hoc conueniat : hxreticos fcilicet ScriptU' ras pro fe citare, eisq'ue abuti : idque non demum ex patribus dif« , nbsp;nbsp;, cendum erat,cum Petrus Apoßolus doceat, indodos Si inßabiks

••îettîTldmo. deprauareScripturas,adfuam ipforumperditionem,Sificetiant aliorum fubuerfioncm. Sed nos petere his voluit, tanquam hxre. (icos. Qiiod nondum eß probatum, nee in xternum probabitur aquoqiiam, nedum ab hoc lebulxo.

Nec tarnen ideo vel scripeurx reprchcndcndx,cum alias etiam, nihil

^Affirtionum /tßtuicarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tot

nihil tam bene, aut circumfpeA'c did pofsit ,quod mak narrando depraiiari amp;nbsp;detorqueri non pofsitivel qs non vtcndumtquia hx-rciici eis abutuniur» Vei ide'o Eccleßx nota non crit verbum Dei»

Sicut nee Deus, ideo Deus proprie , pater non eit folorum vc^ fc eredentiura, amp;nbsp;in nomine nli) (ui vnigeniti ex flde (ê inuocanti« urn : quia multi eum hoe modo nee agnofeunt,nee verc inuocanr, Geut omnes gentes 'avera Dei agnitione aliense, amp;nbsp;Hde vera, quae cfthduciaBlialis,carcnte8,autldola,vel mortuos inuocantes,vK Papißse»

Nos enim non de corrupte, fed de fyncero Dei verbo loqub mur, de quo aiïcuetamus, qubd vbicunque illud fonet incorru« ptum,accedentclegitimo Sacramentorum vfu,illic EceUGam Del elTe ÔC agnofci. Quöd oucs Chrifti eü agnofcentes ab alieno eS pof Gnt difcernere,Gcut ipfamet veritas teftatur: Oue8(inquien$)mex, vocem meam audiunt, alteni autem vocem non audiuntjfed auGia glunt ab eo» Item : Noui oues meas,amp; agnoièunt me mcacióC Ce« quuncur me, amp;nbsp;vitam xternam do eis, amp;nbsp;non peribunt in xter« num*

Super quemlocum Cyrillus in hxc verba fcribic : Et ne fruGrIi amp;nbsp;prxter rationem id dixiflê videatur*manifeftum ponit Ggnum, quo oues fux ab ijs qux ad fe non pertinent, dircemantur. Oues, inquit, mex vocem audiunt meam :Gdem fcilicet fynceram am« pleâentes, amp;nbsp;mandatismeis obtempérantes: amp;nbsp;ego agnofco cas eleAione gratuita ad vitam xternam : amp;nbsp;fequuntur me imitatione bonorum operum,amp; beatitudinis afTccutione* HaAenus Cyril-lus. Qui vel me tacente ÔC nullo admonente, noftram conGrmac fententiam planifsimc Si plenifsimc: aduerfariumqüe tergiuerfan« tem, amp;nbsp;impudentiCsime negantem,verbum Dei fynceram notam effe Ecclefix Chrifti, conuincit atque conftringit, vt qu'o fe con* uertat (licet Protheo effet mutabilior ) ignorer* EtiamG enimin omnes fe vertat formas, amp;nbsp;vertumnus Gt : euadere tarnen nun« cpamautclabipoterit. Diciienim,Chriftumhisverbis: OVBS HBÆ VOCEM MEAM AVDIVNT; MANlEESTVM POKERE SIGNVM, quo oues fux abnSjquxadfc non pertines antjdifcernantur, Audis, leruita,non oblcurum,non fallibile,fecl MANlïESTVM, Chriftumponere SIGNVM, quo oues fux ab qs, qux ad Ie non pertineant, dilcernantur. Non ergonobif« cum ampliuEtibi,lcfuita,ccrtamencftj fedcumCyrillopatre,ÓC tefte Omni exceptione maiori, im'o non tam cum Cyrillo ,quatn cum ipfomctChrifto*Durumigitur erit tibi contra (timulum cab

E c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;citrare«

T^efutatio deftnßonti

cltrare« Noli eflè refradarius : fed cede Deo^ni rnalis fulmine ccelt; icßi ad tartara deijci amp;nbsp;præcipitarû

Hinc amp;nbsp;Tertullianus : Hoccritteftimonium veritatisvbique occupantis principatum • ab Apoftolis non damnatur Jmb defen' ditur.Hocerit indicium propriecatis« £cpo(tea : Vndeautemex* tranei, amp;nbsp;inimici ApoHolis hxretici, niß ex diuerßtatc dodrinae* quara vnusquisque de fuo arbitrio, aduerfus Apoflolos, aut pro« lulit aut recepit C ILHC igitvr ET script vrarvm BT BXPOSITIONVM ADVbTERATIO, VBI DIVERS!-? TAS INVENITVR DOCTRINÆ»

lain igitur, fi vir eft leCuita, probet dodrinam noftram diuer-^ fam eflc ab Apofiolorum fcriptis» Qiiod nobifde ipforum doa drina facerc promptum eft, Non efi igitur,qu'od corruptelas feticorum nobis opponant^ftd in fe de(cendant,amp; plusfatis repe« rient, niß plan'ccxci fint amp;Momi, non videntes inanticæ quid it^ (ergo fit*

Miraberis forte, ledor amice,quidnam acciderit Pontificri's, qubd hanc notam Ecclefiæ, verbum nempe Dei, ferre nequeant i In promptu caufa efl, mal e ßbi confcq de fua Religione, cuius im-pietas hinc detegitur ac refuiatur, Si qubd hinc lua dogmata, ac cultus Sc Religionem probare non polTunt: vnde fequitur, ipfos Ecclcfiam Dci non eße : ide o Scripturas facras lucifugæ, non lecus ac Diabolus crucem ( quod dicitur ) fugiunt** Qui enim male a-gitjOdit lucem,quia opera eius mala funt*

Quodpoftremo locofubijcit, amp;dicit,Rationes nofirasduai, quibus probamus, fignanonefli Ecclefise , quatuor ab ipfispcw fitas notas , fed attributa tant'um,amp; deftriptionem qualcmcunque Eccleßae: ficulneas eflcjn acre fabricatas,nullo fubnixas fundamen» eo* Color quidam eît Rheroricus, quo argumenta aduerfario« ruin,qu3e refiitari non pofiîint ,riruexcipienda Sc explodenda illi docent,ne caiiCæ nocerc videantur» Verum,vt ignis,quod dicitur, non foluit argumenta, ita multb minus, R i s v S, mo« duseß foluendi dialedicus, Manent ergo rationes anobispoß« tx,donee melius foluantur ab Aduerfario*

His quatuor propofitionibus,in difputationc mea contra lefui« cam,oßendi Sc probaui,contra id quod dixit, vnitatem notam eße verx Chrifii Ecclefix in terrismon omnera vnitatem Deo gratam efle,fed

lefuittcarum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj

lt;nè jfcdeam dcmum,cum ex Scriptura facra,tumex Hilario proba« iri , quæ in vnitatc dodrinæ fidci de Chrifto, lt;3c vero ac Icgitimo Sacramentorum vluin Eccleßa Chrifti confiftit» Siquidcmcon« fpirent nonfo!um pefsimi quiquetfed quod maior fit vnitas in lu* daeoriim amp;nbsp;Turcarum Religione,quam in Ecclcfia Pontificia» Ad illam igitur vnitatem, «fimaxime fibi vendicent earn Pontificij, cum fuo idolo capite Romano Pontifîce, minime tarnen eospers tinere»

Vbiinitib aduerfarius id quod iam poftremo loco poiùimus (quamuisjnquic,equidem modefiiæ cauia taccrevelim^ retorfio^ ne vtitur, Quod Patres maxime Idolâtras cflêteftentur, acintes ** tiorem fimulachrorumcultum^ Deos alienos,aureos amp;argenteos‘'Iofu*vltJ efiè affirment,errores,H3erereis,amp; phatuafmatahominum^quae re. “Deuter. ligionis nomine oblèruent.Quam Patrum intcrpretationcm,haud ** inuiti admittimus, amp;nbsp;hoc ipfo maxime vos Pontificiosldolola* iriæ crimine reos agimus, ôi conuincimus* Idolum enim ma* ximum, ex Pontifîce veftro maximo facitis, cuminfani amp;in» doâi hominis fententiam defenditis, qui ex fiolido fuo capite phantafma excogitauit, Sc ecorde impio ôi faicinato prsefiigtjs Diaboli, impiam iftam erudauit opinionem tficut Platina fibI a Paulo 2, refponfum efle feribit, in vita ipfius, his verbis; Tum ille toruiscculis meafpicens.'ita nos,inquit,ad ludicesreuo* cas C ac fi nefeireS jOmnia iura in ferinio pedoris noftri collocata effe^ Sic ftat fententia , inquit j loco cedant omnes^eant quo vo» lunt, nihil eos moror , Pontifex fum,mihique licet pro arbitrio animi aliorum ada^ôi refeindere, amp;nbsp;approbate, Ideoqüe dodos omnes c fuaciecitcuiia,ademptisftipendr)s.

Sic Idolum eft (Si Deus alienus,qui vobis aureus videtur: Sed phantafticusefî,qu'odaifirmatisamp; defenditis phantafma illudzOm ne idjquodcuncçhomo de fuo confîngit ingcnio,quo fè Deum ho nore afficere fentit,cultum effe Deo gratifsimum,à quidem longe gratiorem, quàm quo« verbo fuo infîituit ipfe ; ficut quidamve« ftrumniiper contra me fcripfit ,(V^çpdacium eflè nofîrum : nullutn cultum Deo placere, quem idemiOOn præcipiat. En tibi lefuita phantafmata veftra^ Deos alienos veftros j aureos, amp;nbsp;argenteos» Vnde apparet, num iniuriam fecerim vobis, appcilando vos la dolatras, amp;nbsp;Papam veftrum Idolum abominabile: Ôivbifint Idolatræ» Et hîcicerumgladiofuo/quem contra nos ftrinxerat, concidit Antagonifîa* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Ee 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed

T^futéteto dtftnßonn

quot;Sedad piincipale,dequo inter noscontrouertiturjad vnitarem nempc veniamus« Vnitatem nobis commendac Scriptura facra pafsim in vetcri amp;nbsp;nouo Teitamenio, quæ colenda eft omnibus Chriftianis» Sed cam nufquain efle (in toto nouo Teftamento) ad vnutn caput Romanum Pontißccm alligatam,clara voce afßrma« mus. De hoc vntuerfali Eccleftæ capite PontificeRomano,muta cflê Dci oracula in tota scriptura veteris amp;nbsp;noui Teftametui, aflêlt; rimus* Vnitatem autem commendant nobis fidei £phe.4. folicid feruare vnitatcra ipiritusin vinculo pacis,vnum corpus( ficv-num caput in coîlis, amp;nbsp;in terra,Chriftum,deditfuper omnem Ec» cleßam) amp;nbsp;vnus fpiritus,ftcut vocati eftis in vna fpe vocatio* nis veftracjvnus Deus,vna fides,vnum baptifma, amp;c. Qjiemad* modum amp;nbsp;tota canit Ecclefia : Gentes in vnitate fidei congrega* fti, ficut Si immediate in fequentibus recenfct Apoftolusplurima, Si maxime neccflària dona Écdefiæadeiusacdificationem, Si qui' dem in fpecie, Apoftolos, Prophetas, Paftores, Dodores,(cd nufquam vniuerfalis illius paftoris vnici , Si capitis , Romani Pontificis meminit» Veraigitur vnitaseft inChrifto, ciusque verbo Si fide , legitiraoq'ue Sacramentorum vfu ab ipfo inïti-' tuto*

lam vbi haec fit vnitas videamus. Qubd fi dodrinam confl* derauerimus, in nullo propemodum Pontificiorum cum Chrifti, ciust^e Apoftolorum,Petriamp; Pauli conueniet : fed per omnia fe* fedinbnare, Si diuerfifsima ab illorum apparebitdodrina.

Docucrunt Chriftus amp;nbsp;Apoftoli, non nifi fidem in Chriftuffl nosconfequi remifsioncm peccatoriim, Si vitam æternam, Ioannis I. Dédit illis poteftarem filios Dci fieri,crcdcntibus in nomen eiuSj Adorum4.Noneft in alio quoquam Calus: Nec aliud nomen cft datumfub coelohominibu8,amp;c» Adorum lo»Huicomnet

Prophet« teftimonium perhibent,amp;c. Roman, j. Colligimus ergb fide iuftificari hominem gratis, absque operibus legis.

Pontifices verbper propria Si aliéna opera Si mcrita,perobrcr uationcm votorum monafticorum,Peregrinatione6, Literas In« dulgentiarum, ieiunia, mererîÆ dicunt remiCsionem pcccatorum, ac fatisfacere pro illis. Qua fànsfadione tria magna hominibus prouenire docent, icilicet impetrationem grati«, rcmifsionem peen«, expurgationem reliquiarum culp«.

CempenJiam Legitimus Sacramentorum vfus eft, quern Chriftus Inftituit, vC Thcoloeicf ve- ab Euangcliftis amp;nbsp;Apoftoliseft defcriptus : fed hunc minim'e retû ritatis libro tf. nuifie Pontificiam Romanam Ecclcfiam res ipfa loquitur,dc faten* capitcio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(uripfi

»ytjferttonum Itßtitiearum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»04

tur ipfl apert e ( prxter noRriim aduerfariutn, qui etiam Rio aduer« Concil. Cenft. fatur Concilio gt;nbsp;amp;nbsp;plus illo Rbi foli Tapere videtur (altera adempta Scflquot;. i). Ipecic ( vt ipfi loquuntur ) cœnx Dominica, öi intégrât propha* natione horrenda in MiRx facriRcio, in qua, pratter illam quam modo diximus abominationem, nec in additione illa, qux acceG* fit, cum ApoRolis vnitatem feruant î qui omnes, Gregorio Ma« gno tcRe ,ad folam recitationem orationis Doroinicae célébra* uerunt coenam Domini* Quomodo ergo vnitatem fuam cum ChriRo Sc ApoRolis in Sacramentisprxdicare poRîint lt;nbsp;Et quid agas cum eiusmodihominibus , quos nullius, quantumuis mani« ieRi mendactj pudec (quot;.Quid in reliquis non f3cerent,qui tarn aper* ta, qux cum Tcnfu commun! pugnant ,falfa pro veris venditare nonerubcfcuntt^

Qiiid iam de ceremonqs dicam,quas innumeras a fingulis Pon« tiRcibus additaSjtcRantur Platina,Volaterranu8,Sabelliu8, Polys doru8 Vergilius,amp; alq lt;nbsp;Et tarnen ms^niRcis verbis proRteri non ctubeicunt : vnitatem in ChriRo, eius verbo ,amp; Rde,lcgitimocÿ ac vniformi Sacramentorum vTu,fe Tanft e feruarc*

Quod deinde ad vnitatem Ecclefix attinet, quam notam eile EcclefixChriRi ait: mirabilem eius inRituit leTuitadeferiptio« nem, in qua ChriRo capiticoniungit vnicumeius vicarium Pe« «« trum,hisqüe coniungit PontificesRomanos,ciu8Ricceffores,quagt; « tenus fcilicet ChriRus eis oues Tuas paTcendas commiTerit,qux foli lt;nbsp;lt;nbsp;acfemperCatholicx,feu Romanx Ecclefix conueniat* Et hic nu« bem tcRimoniorum non quidemexfacra Scriptura , ex qua non nifi vnicum, id'cÿ detortum, de quo mox : fed ex Patribus, ipfis Pontificum Romanenfireferiptis ôCdecretisîîmperatorumRoma norum Sc Conciliorum* C^x omnia, quotquot vnquam oecu« menica legitime celebrata fint, Sc quotquot vnquam DoÄore« cxtiterint,Romanam EcclefiamCatholicam,ApoRolicam,ac ve* ramChrifti Ecclefiam ,ciusqüe fummum Pontificem ,legitimura ChriRi vicarium, fuccefibrem Petri, vifibile caput Ecclefix, Epi» vcl quaG. fcoum amp;nbsp;Pafiorem , cui ChriRus pafeendas oues commiferit, femper agnoucrint. V idebant enim in ea Ecclefia fidem Catholi-cam, purum Dei verbum,finccram Euangelq doftrinam , ac legi« timum Sacramentorum vfum,reä;c cuRoditi,ac perpetu'o vigerc» HaAenus IcTuita*

Quidigiturreliquum nobis miferi8,qu'am vthumiles agnofeas tnus,3( conRteamur noRra pcccata,lap(us,errores,amp; ad pedesfam Aifsimi prouoluti, veniam dcüAorum, nosqhc in gratiam recipl

Ë lt;nbsp;} petamus

î^futatto ieftnßmii petatnuSjîpfumlegînmum in rcrris Chriftivicarium, ßnlt;Samfli caftam Temper virginem agnolcamus, omnia deniquedécréta eiu« ampledamur. Quod fane iacere eramus parati, moti tot tantisque teTtibiis^nifi vnum hoc nobis obftaret, quod hæc verbi Dei teiti* monio nullo, confirmari pofle videmus, ex. quo folo fides nafci* Roia.io. run Quod fi vilum extaret,procul dubio leluita pro confirma* tione iummi fidei fuæ , Religionis, amp;nbsp;Ecclefiæ articiili, non crat ncgledurus,c'um tanto labore^indufiria, Tudore, amp;nbsp;fiudio alia extraneaconquirere fategerit : quæ tarnen omnia tantæ moli fu' (linendæ non l'uffîcient. Ideoqùc nunquam Pontificiam hanc fi* dem ( quæ fides non eft, Ted tantum opinio ) ampledi, aut boni Papifiæ fieri polTurous : fed dubiiandum nobis foret vTque.Quam dubitationem nos Lutherani,verbo Dci redius inftrudijtantifper damnamus,donec melius, Scn'pturæ facrofandætefiimonijsjcùin de hoc, turn de alqs fidei veftræ articulis informemur»

Nam locum quem vnicum leTuita pro fententiæfuæ confirma* ciooe aiiegac,quo ChriTtusoues Tuas Petro palcendas commenda« uit,nihil ad rem facere,omnes facile vident,qui non fuis phantafii* cis imaginacionibus funt falcinati. Pafccrccnim, noneft domi' nari , èC fibi Tuisq'ue decretis Ecclefiam vniucrfam regendam do* Io,fraude,mcndaciis,impoTtura,vi,tyrannide, cædibus etiam fub-i}cerc. Arma hæc longe abfint afidelibusouiumChrifti paftori* bus,qui baculo amp;nbsp;virga verbi diuini, paicerc gregem ab ipTomet Apofiolo Petro iubencur. SicutnecCliriftusfoli Petro ouesfu* as palcendas commific, quod dC impoTsibile illi erat ; fed amp;nbsp;reli* quis Apoftolis, quibusdicic : Iteinorbemvniuerfum,pr3cdica* te Euangelium omni creaturæjdocete omnes genres, ôfç. Necfo* lus Petrus hoc fibi vnqiiam fumpfit, fed cum Apofiolo Paulo,qiii pluslaborauit reliquis omnibus Apofiolis, partitus prouincias, circumeifionis Apoftolus conftituitur, ficut Paulus Gentium , ta' metfi etiam fit ad genres ingreirus,vifionccoelefiiadmonitus ; amp;nbsp;fie fuo loco fecit officium» Dominium verb illud in reliquos B' (. Pctr.vit. pifeopos fibi non fumpfit, imointerdicit: Non dominantes de* riSjforma fadi gregis»

Et cert'e Patres, quos tu vis audiri interprétés Scripturæ , non Auguftinusin fie fiunc intellexere locum» D» namqüe Augufiinus, cum ex pro* Euangelii Ioan- f^fib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enarraret locum , nihil horum vidit hîc a Chrifio di*

niscradat.123« (Sum» Redditur,inquit,negationitrinæ,trinaconfe(sio,ne mi* capitezr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amori lingua feruiat, qiiam timori; amp;nbsp;plus vocisclicuilTe vi*

dcatur mors imminens, quam vita prxfens: fit amoris officium pafeere

tA/ftnionum lejuiticarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105

paffere dotni’nicum gregem;fi fuit timon's indidumjiegare patio« rem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoe animo pafciint oucs Chrifti,vt lüas cfle velint non

Chritiij lê conuincunttir amare,nonChriftum : velgloriandi VEL DOMlNANDi, vel acquirendi cupiditatejnon obe* dicndijamp;fubueniendt amp;nbsp;ide'op]accndicharitare. Contra hos er« gb vigilat toriesinculcata voxChritii; CLVOS äpostolvS G E MI T S V A QVÆRBRB, NON CHRISTI» Nam'quid tftaliud: SI DiLiGis ME, PASCE OVES MEAS : qu'am fi diceretur:timediligis, NON TE paCcerecogita,SED OVES MEAS:licut measpaice,nonticuttuas;gloriam meamin eisquæ» re, non tuam, ne fis in eorum fodaate, qui pertinent ad tempora periculofa, feipfós amantes»

Etfîautemaddudismultis Patrum teßimontjs, probarc cone» turvnum Pontificem Romanum C h R i STI intern's vicarium, cuitotiusEcdefiæ adminiftiatio 'a CHRISTO fitcommifl'a:ta* tnen ilia , prætcrquam quod facrac Scripturac teftimontjs detiitu« anturomnia,nec etiam hoc volunt, quod aducrfarius probare in* ftiruir» Dicit quidem Irenaeus,propter potentiorem principalita* tem,ad Romanam conucniendum Ecclefiam, ficut mulris pracbuit ea hofpitium fedibus fuis cieAis, quos vt retiituerentur, quantum potuitiuuitjVt AthanafiOjamp;alqs.Sed tarnen Irenxus idem in Vis Eufcbiuslib, AoremPontificem Romanum grauifsirn'c inuehiiur, quodorien- zo. tales Ecclefias omnes excommunica{îèt,proptcraqubd nollent fe-cum eadem die Dominica poti pleniluniura, fed cum ludaeis 14* Luna Pafcha cclebrare.

Similiter ncc Cyprianus, agnouit hunc primatum Romani Pontificis, cum Stephanum amp;nbsp;Cornelium Pontifices Romanos vocat colfcgas, amp;nbsp;dicit ; Nifi paucis defperatis amp;nbsp;perditis, minor videturefle authoritas in Afiricaconfiitutorum,qu'am Romano* rum, Item,Hoc erant vtique amp;nbsp;caeteri Apoftoli,quod fuit Petrus, PARI CONSORTIO PRÆD1TI ET HONORIS ET P O-

TB s TA Ti s. Epilcopatus vnuseft,cuius 'afingulisin folidum parstenetur. Item : Neque enim quisquam noftrum, Epitiopum ft Epiftoporum eile conftituir, aut tyrannicQ tcrrore ad oblèquen» di necefsitatem, colicgas fuo 8 adigit, Quilibet enim habet potca ftatis fuse liberum arbitrium*

Sic Athanafius Epiftola ad Libcrium,quaeincipft : Veftræbea» tifsimepaternitatis iura,amp;c,fcribitinter caetera^Omnesbcatiamp;imi Apoftoli, pari honoris amp;nbsp;poteftatis confbrtio pracditi»

JtaHero-

T^futÄiio itftnßonii

Ita Hieronymus quoqucad Ejagrium:vbicunque ijerit ßpf* IcopuSjßue Romxjßue Eugubij,fiue Conßantinopolijßue Rhegtj, fiuc AlexandrixjßueTanaiSjCiusdem meriti,eiusdem cß amp;('acer« do(() : pocencia diuiciarunij ic paupcrtatishumilkas^velfublimio« rem vcl inferiorem Epifcopum fxit» CÆTBRVM omneS APOSTOVORVM SVCCESSORBS SVNT.

Q^iod ad Pontifices Romanos attinct,eorumqüe dccreta,illi ßlt; bifuaslaudes^dulcifsimam cancilenam,cccinerunt : quxteßimo« nia domeßiea, amp;nbsp;mendacia, non audiuntur* Ea enim Temper ad augendamfuam pofentiamamp; maießatem,primacum St domis nium^quod afièdabant^arrogarunt ßbi, quae nunquam illis^nec 'a Chrißo , nec a Petro( qui talc nihil vnquam in terris habuerunt) ncc ab Eccleßa vera Chrißi, nec ab Imperatoribus, niß 'a Phoca Caefaricida, quod ex hißoria notum eß , neque 'a Patribus, neque 'aConcilijs data font»

t^exnumCoB- CorKÎlio quidem Nicaeno, vbi ex profeßb hxc diiputatio eil, cap, 6. de loci primatu agitata eß,amp;defini(a,difertcdecretum eßt Moi antiquus perdurât in Ægypto,vel Lybia vel Pentapoli, vt Ale* xandrinus Epifcopus horum omnium habeatpoteßatem^quoni* am quidem Epitcopo Romano parilis mos eß. Similiter autem amp;nbsp;apud Antiochiam , caeterasqüe prouincias , honor fuusvnû cuique fèruetur Ecdeßx, iS£c.quæ EuTebius pauluium mutatis ver* bis reddidit : Et vt apud Alexandriam, Sd in vrbe Roma,vetußa conTuetudoièrueturjVtvelilleÆgyptijVBL Hic SVBVRBI Eufcbimlib.io, caRIARVM BCCL ESI ARVM SOLICITVDINBM GBs cap. 6.

Verum hac determtnatione non content!, propter vrbis po* tentiam, ad fuprem im honorum faltigium contenderunt omnis bus modis, medqs etiam illicins,mendacqs confiais amp;nbsp;(parfis, ß* cut Innocentius mentitus efi : Patres non Humana, fed diuina des creuifie Tententia, vt quicquid in remotis prouineijs ageretur, non ßniretur,nifi Cedis Romanx authoritate firmaretur. Hine fequen-ces Pontifices Roraani,Sozimus,Bonifacius,Cxleßinus transmas rinis, ad ßdem Romanam prouocaiiones concedi petiuerunt, idque,vtprx felerebant ,exdecretit Niexni Concilrj. Verum in Mileuitano Concilio, cui amp;nbsp;D. Augußinus interfuit, amp;nbsp;Car« thaginenfi rexto,dolus SC impoßura, inCpeAis archiuis ,eß deprx' henßistamp;itarc infe(ßa,pudorefußüfi,difccderecoaä:i iunt.

Inde notham eße decretalem,qux Anacletho adCcribicur,man{' feßum eß, in qua feribitur Hxc veto facrofanâa Romana, amp;

Apoflo-

tAffsrtioHum lefuincarunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lod

Apoftolica Ecd€fia,non ab Apoftolis ,fed ab ipfo Domino falua-lO[e noltro primatum obiinuitjóc eminsntiam pocedatis fuper vniuerfas Ecclefias j ac totum populi Cliriftiani gregem adècuia «ft. Sicuc amp;nbsp;Iulius primus , Epiftola fua contra orientales fcribit: Nee vllum ratum eft, aut erit vnquam Concilium, quod non fui* tum fuerit Romani Epifeopi authoritatc.

Quæ falfifsima efle, amp;nbsp;vanifsima, Conciliorum ada abunde te# ftantur déclarant» Hæc enim nequaquam Pontifices Romani, quos Hierofolymitani, Alexandrin! ,Conftantinopolitani, amp;nbsp;re* Ijqui Archiepilcopi hac in parte nequaquam curabant,co‘cgeruntî fed ab Imperatoribus chriftianis indifta funt omnia ÖC nngultu Petit quidem Leo i » Pontifex Romanus, a Theodofio,vt iu* beat Synodum intra Italiamcelebrari» Sedfcribit EuagriusScho* laft. hiftor.libro i» capite î, McritboportuitTheodofiilunioric nutu ptimam in Ephefo congregari Synodum, fadis ad Cyrillum Civbiqucad fanftarumEcclefiarumPræfides regtjs literis. Idem Leo Epiftola 42. aMartiano petit Imperatore, vt oportuniori tempori iubeat referuari Concilium : fed nee ab hoc auditur, Ita feilicet verum eft, quod iadauit illc, nullum fcilicet legitimum Concilium,fine Pontificis Roroajii auihoritate pofle celebrari»

Et quidemintcrfucreilllsLegatiRomaniPontificis; fedvtrea liqui, non praefederunt» Ephefinsc enim præfedit Cyrillus, ficul idem ipfe Leo literis fuis ad Synodum chalcedonenlem tefiatur, Epiftola 45»

Quod igitur grandiloquus orator addit ; Patres omnes amp;nbsp;do» ft ores omnes,q jotquot vnqiiam exiiterunt, oecumenicaconcilia omnia, quotquot vnquam legitimecclebrata funt, dogmata co« gtiofcendaetconRrmanda,Pontificibus Romanis fubieci(re:Roma nam Ecclefiam Caiholicam Apoftolicam ,ac veramchrifti Eccle* fiam, eiusquefummumPontificem, legitimum chrifti vicariuin, fucceflbrem Petri, vifibile caput Ecclefiæ, ÔCc. femper agnouiflè, hosqueRomanos Pontifices vnam fidem 8i vnanimem fidei do« drinam vitra 1550» iam continuesannosjfine VLLA MV TATIONB SHV V A K X B T A T E, Tctincre ac profiter!»

Bone Deus,quantam vno propemodum fpiritu,mendaciorum vim, hic lefuita euomuit f Non minim, fi fol ad tarn horrenda expallefceret» Sed video liochominum genus ad nulla amplius erubefeere mendacia,quorum iam hîc in prxcedeniibus partetn Rianifeftauimus amp;nbsp;relutaulmus»

Anfc, fuaquedogmata,Irenaeus Vidori Pontifici Romano, E f quem

defenß^n^t

quem grauifsimc rcpræbendir, cognofcenda amp;nbsp;approbandafubk* cite* NiimCyprianus Stephano öc Cornelio ; Num Auguftinuï Sozimo, amp;nbsp;Bonifacio C quorum Legati maximo cumdedccote ab Affricano Conciliofuntdimifsi : Ec fynodaliepiftolaerudi* ta,amp; plena fpiritiis fandi,monent Patres Concilii,Romanum Ep« Icopum, ne prouocationesabAffricanis fadas recipiat, iniquuni hocefle, Q,VOD NVLLO CONCIblOSlT HOC DEä C R E T V M : alias quoque Ecekfias spirirum fandum habere: nee fei re volunt eius Legatosamplius , nec fi quos alios miitat,k ïernhar.lib^.amp; admiflûros, amp;c. Num Bernhardus fua, Eugenio, cuius ambitio* D. Deconlia. ncfn amp;nbsp;dominatum damnat ? Num Concilia prima , fua omnia •d Eug’ eidem,vanil’sime îquot; Num orones Patres,Dodores,Conciliaom-

nia^RomanumPontificem caput Ecfkfiæ,Paftorem vniuerfakm ,, agnouerc An non cnim Gregorius Magnus amp;nbsp;ipft Epifcopus Romanus jfcekftum vocat vocabulum, vniuerlahs Epikopi t Si alibi : Epikopus Conftantinopclitanus mandata Dominica, Ar poftolka præcepta , Regulas Patrum de/picicns, eum ( Antichri« ftum quot;) per elationem praecurrere conatur in nomine V N 1 V E Rlt; SALIS : fuperbum, prophanum, friuolum, amp;nbsp;ftultum appela lans vocabulum,amp; addit ; £goautemfîdenterdico,qui3 Q.V1S-Q_VIS SB VNIVERSALÈM SACERDOTEM VOCat, vd vocari deßderat,inclationefuaAntichriitumpraeueniu QuiaCix perbiendOjfe caeteris prxponit*

Habes kfuita, Gregorio Pontifice Romano refie, quäle fit ca^ put vefiræ Ecclefiæ , Si quo loco habendum, haec quoque vnitas amp;nbsp;confpiratio cum hoc capite, cuius Ecclefiæ nota fit. Qii'odß bonus ilk vir Gregorius, ex mortuisrefurgeret, amp;nbsp;videret, ac audiret immenfam illam potefiatem , quam interen fibi vendica« uerunt fuccefibres ,de qua in præcedentibus a nobis didum eft: quid eum didurumeflearbitrabimur; Hoc omnibus pijs cogi-tandum relinquo« Simili, imo ctiam maiori impudcntia,vnain amp;nbsp;candem fideidodrinam, cum Apoftolis, annos iam fine Vila mutatione feu varietatc retinere ac profiteri Romanum Pontificem, leiuita nugatur. Dcquohorrendomcndacio, iam tn iequenti propofitione dicendi amp;nbsp;rtipondendi nobis occafios nem adueriàriuspræbeh

’ jgt; Id enim vt confirmet, repctft Lutheri tefiimonium : quodfub „ Papatu omne boniim Chriftianum fuerit, Scriptura vera,Sacra« J, tncntavcrajCaicchifmusverusjamp;c.fupra quoque ab initio kr'c contra

iAjJirûoïiitm /eßfiticaritm.

eOnlra meam præfationcm pro fc addiidum ♦ vel fui oblitus !gt;i imtncinor; vcl quod placeat hacc illi cancilenajCOgicansillud, quoddicitur lt;?ƒlt;; rpjç rd KocAi. Ad quod cum didoßc re^ ** iponfum loco,cum tædio rrpetenda non elTe,iudtcamus. Deinde, ** ad oculum fc demoni'traturum profitetur, temper in EcclefiaRo’ ** mana eandem Catholicam veritatcm , 6c fidem, candem religiös ;nem-3idoArinam I N V A RI A T A M,fibi'cjfimilcm manfiflê, gt;nbsp;, ■ quæ temporibus Apoftolorum, ÔC inprimiciua Ecckfia fuerit* ** Idque Euclideusillc , gradatione quadam conacur dcmonftrare, ** Quia ipfi hodic credunt nbsp;nbsp;proficentur ea, quae ante annos j o o» **

vei 400» fdioIatUci DoAores, Maiores ipforum, libris fuis** manifeft c probenr» Eadem etiam ante annos 800« reccpta ere« ** ditaque fuitle, quod venerabilis Bedaamp; Gregorius Magnus te» ** fientur* Eadem ante 1 i ? o, annos doda ÓC prædicata elfe,** quod ex libris Patrum abunde confier» Eadem temporibus A- ** poftolorum 5i in Ecclefia primitiua, ac deinceps fidelibus, Apos ** ftolicis tradita, recepta, crédita, obferuataque fuerunt,vt euiden ** terexlibris Dionyfii Arcopagitx, D» lgnatii,Tertulliani,prx‘** fertim autem Irenxi, pateat»

Multa in hac demonfirationc fibi non concefla, fitmii Demon' ßrator» Prim'um quidem aimp-oc hbenter ei concedirr.us Pon* tificios Dodores hodie idem prefiteri dodrinæ genus, quod Scholafiici Uodorcs» Hi quoque multa habcnt,ted non om» nia communia cum fiipcrioribus temporibus, Gregorio amp;nbsp;alijs Iiuius farinx hominibus» Siciit hi quoque ex Patribus tèmina quxdain errorurja, amp;nbsp;fuperfiitionum mutuatifint. Hoc exem» plo demonftrandum eft. Augufiinus de igne Purgatorio va» Auguftmusdcciul rius eft , ncc fibi confiât, lara enim prorfus negat inquiens. Nec eft VLLVS VLLI w EDI VS locus vtpofsitefle nifi cum Dia-bolo , quinoncficum CHRISTO. lam affirmât omninb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

jam verbdubitat inquiens:Poft iftiusfanicorporis mortem,vfiç hb i cap. 28. ad diem vkimum , fi hoc renhporis interuallo , fpiritusdefundo» Idem de origine rum ,ciufmodi ignem dicuntur perpetj,amp;c. Non redarguo,quia animælib. 2,cap. FORSITAN verum eft. Gregorius Magnus a tpedris , hoc de ciuitate Dei eft ,Diabolis edodus, nonamplius dubitauit: ted conftantcrabs; capitezô. que Scripturæ fgcræ teftimonio ,anêucrauit,amp; miras narrat fabu- Auguftinusdcpec las. Et quomodo paularim opérante myfierio iniquitatis ,cor, eator. meiitis amp;nbsp;rupta 5i variata fit dodrina , qui fubind'c noui de ingenio ac r'ff“æfifgt;,i.cap,2t induftria'amp; authoritatc humana, excogitati fint cultus : id bifioria

Ff 2 Eccicfîaftica

7^fut at io deftnßonü

Ecdtfiaßfca Magdebiirgi'caordi'nc, copgt;ose,Iucuknter ex hi'ßo« ria omniumtcmponim rfcenftt,amp;docet,idqüe non interuallis 4CO« annorum,fed fingulis centurijs ,quibus contradicere non porcris lefuitajiiifi omnes authores, quicunquc (cripto aliquid pofteritati reliquerunt, ncgare volueris. Scdindcrcpetcndanon eile düxi, Vndc apparebit, nullam fere ætatem fuperfticionibus caruiiTe J casque mox poft Apoftolos coepifte inualefcerc, easq'ue paulatim creiiiflêj maxime circa tempora Gregorij Magni, qui Litaniam fandorum inuocatricem publice dccaniari inftituifle perhibetur*

Et quod initio ab Ecclefia eft damnatum pro hærefi j vt qubd Montanus tempore Irenæi matrimonium diflbluit, ÖC leges ie^

S- iuniorum primuspofuit : Tacianus^Iuftini Martyrisdifcipulus, • coniugiOj carnium amp;nbsp;vini vfti fuis iedatoribus interdixit, ideotj;

vterque hxreticus ab Ecclefia declaratus. Id poftea alio prac' textu, colore, Sgt;t ipecie, in Ecclcfiam eft inuedum a Pontificibus Romanis« Sic Siricius Papa viduarum maricos,(Si digamos, hoc eft j qui priorc vxore defunda , alteram duxerant, ab officio fa' cerdotali remouit,vtfcribunt Platina öeSabellicus«

Bellifsimum auiemeft, quod cum demonftratori huic probam dumeficCjCuam^ hoceftPontificiamdodrinam, candem eile cum Apoftolorum : id non probatcififtituatexhorumicriptis,quae extant: Qux fundamentum funt huius ó4demonftrationis,fiue probationis, difputationis. Nouitenim optime, feid nullo modo praeftare polîèjidebalia aggreditur via. Ex Dyonyfio As reopagita,Ignatio,Tertuliiano, ik Ircnxo, Qiiibusergo tefiibus, potior eft habenda fides f Ipibiümnemet Apoftolorum feriptis indubitatis, Canonicis,amp; cocleftibus miraculis confirmatis C An verb aliorum hominum.qui partim longo pbft venerunt tempore : partim verb, de quorum feriptorum dubitatur authoritateÖC Veritate C

Nam quod ad Dyonyfium artiner,quem illi Areopagitam vos cant, amp;nbsp;librum,Ecckfiafticam Hierarchiam didum,fcripfifiêcre' dunt; Laurentius Valla, ôi ErafinusPoterodamus vehementer reclamant. Eufebius qriidcm meminit Dyonyfii, qubd Athenis enfisfuerit Epiicopus :iedlibrihuius, ficutdi Hieronymus devis ris Illuftribus, nullam prorfus facit mentionem, cum tarnen alias femper feduloac diligenter, nonfofum librori.m , veiiimetiam Epiftolartim meminerir.fiqiias illi feripferunt. Et quod nothus fit liber, atque a Poniificijs confidus, ex ipfa^ttmporura ratione

coUis*

i^ßerttonum leßtiticarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io8

colligi potcft i quod in co Clemens Alexandrinus,qui vixit anno Domini 21 ƒ♦ hoc e(l,anni8 1 jo» poft hunc Dionyfium Areopa». gicam, citatur, Quia veto probate vidctur Poniificias Cxremo« nias^idcoteftis eft omni excepiione maior*

Delgnatqquoqiie Epiftola adSmymenfes,Eufebius loquens, Eufeb.lib.j. ait:Hic Ignatius cum Smyrnaeis Ictiberet, verbis nefcio vnd'c dc» 3^* fumptis vfus eft.

Tertullianus cette alienus ab Ecclefta eft iudicatus, qubd Mona tano laueret.

Irenaeus mult o fuit poficrior,vtpotequi circa annum Domi* ni 200. vixeritjideoq'uedodrinæ Apoftolicæ, quam viua voce prjconiaueruntjtcftis patum erit idoneus.tsifi quanta ex ipforum fcriptis pronunciauerit. Ex quibus omnin'o iudicandum de ipforum dodrina, qubd dc ea nihil aliud cent aliunde haberi polsit. Hine ergo Iefuita,proxim3probandum erat, hodie in PoniiBcia Ecclcfia, nihil haberi diuerfum ab Apoftolorum dodrina,nihil inutatum in ea:fed per omnia,tum quod ad dodtinam,tum quod ad Sacramentorum ritus, Siadminiftrationem,tum etiamquod

ad cultus,cum illa confentire.Et prorfus nihil opus erat ifta circula tionCjöC ambagibus, quibus ficutcattus calidum pulmentumcira cumit,nee aperto Martc,amp; 'a fronte cum aduerfario audet congre* di, fed tantum infidrjs amp;nbsp;fophifticatione vtitur.

Nos ergo, quam tu non agnofeis lefuita, diuerfttatem dodri« nae Apoftolicae,i3ific Ecclefiae Caiholicac,cumPontificia,ob ocu« los tibi ponemus, idqüe aperte. Candor enimdecetbonos vi# TOS, amp;nbsp;fimplex vetitatis oratio,qu3e lucem amat. P aulus Apo* ftolus in Epiftolafua, quam ad Romanos fetipfit, docet, nos gra* tis,folafide,ideft,fiduciamediatorisChTifti,quipropec«tis no* fttis faiisfecit, amp;nbsp;vitam xternam nobis eft meritus,iuftificari,in' quicns : Concludimus igitur,homincm fide iuftificati, absque o* peribus legis, idqiie pluribus argumentis capite 4, probat, tum Scripturæ teftimonfis,amp; cxcmplis,tumctiamali)siationibus. Si Abraham ex operibus eft iuftificatus, gloriam habet : fed non apud Deum. Qiiid eft fide,absque operibus legis,iuftificari homi« nem, nifi fola fide e lt;SC de iuftitiae imputatione, plurima in eodem cap.ficut Sd multoties ibi repetit, probans ex Pfalmo J2.vndeamp; condl Tiid Seif. mutuatur.'Contr'a Romana docet Ecclefia,fiquisdixcrit,fola fide 5. Cao, 3. impium iuftificari,ita vt intelligat,nihil aliud requiri,quod ad iufti ficaiionisgratiamconfcquendam coopetetur,Si nulla ex patte ne# celTe eft'e,eum fuæ voluntatis motu praeparati, atque difponi, ana« thema fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p ( j Apofto»

JefenßonH

- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apololus vult noscertos elle de noftra iuftiScatione, amp;nbsp;falute

(ternnon hæficare dittîdentia,cxcrnplo Abrahç Idtj? i’eriptum propternos;Q_iisigin.ir,addens,lêparabit nos acharitateChrifti^ {lom.4.S. öfc, Certusfunbquo 1 nec^ mors neep vita^dic» nec|;creatLira alia poterit NOS feparare a charitatc Dei, quæ cïi in Ghrilto leCu Doa mlnonoftro» Item : Sciociiicredidi,quipotens eft feruaredepo* fîtum meum in ilium diein

Ibidem Can. IJ. Contra, Rom» Ecclefîadocet dubitand'im efle» Si quis dixeric Omni homini ad rcmilsionem peccatorum aflcquendanijnecelTari/ um elTcjVt credat certb,amp; ab«cp vlla hæfitatione propriæ infirmi-tatiSjSt indil(5ofitionis,peccata elfe fibi remi(ra,anatIiema(it,Et itc rum : Si quis dixerichominem renatum amp;nbsp;iuftifîcatum,teneriexfi* de ad credendum, [e cert'o eflê in numero prædeitinacorum, anathema iït»

Fides, fine credere, Si dubitarej'dcra ne funt,an contraria i Ibidem Can. ij. nbsp;nbsp;Apoftoliis negat hominem operibus Cuis bonis üeo reconcilia'

Rom 9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitam æternam mereri;fed Cola fide in Chriiium.Quid erg'o

Cila^z J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gantes, quæ non fedabantur iuilitiam, appræhen«

* derunt iuftitiam,iuftitiam autem qux ex fideeft lt;nbsp;lirael autemlea dando legem iuftitiy,in legem iulh'tix nonperuenir/^nre^Qiiia non ex fide; led quafi ex operibusiôc iterum; Sienim pei legem iua ftitia,crgofruftraChriftusmortuuseft, Et ibidem; Igiturquiex fidefunt, benedicentur cum fideli Abraham, Q^iicunque enim fub operibus legis funt, fub maledido ftint. Imoquod amplius cft,ftercora vocat omnem fuorum operum iuffitiam. Ilaias veto Philip 3 etiamfandorumiufiitiam omnem,panno rnenftruatæ confert.Vi 6 ‘ tam autem æternanî, donum Dei eflê,in Cbrilto lelu : 3c fie quia dem Scriptura fàcra loquitur de iuftitia operum, etiam in renatis» Concil.Trident, Sed quidRomanaEcclefiafPanitentiæSacramentum , fjsqui SclE 6,cap. 14. poll Baptifmum in peccata labuntur, Chriltum infiituifie, in qua per cordis contritionem, amp;nbsp;facramentalem Confelsionem pccca* torum atque ratisfaâ:ionem,periciunia,cIecmofÿnas,orationes6C alia huiufmo di fpiritualia exercitia, cum Deo in gratiam redeanr, ßC in his vfqi ad vitæ finem perfeuerantibus, vitam fternam merea antur, Sicut amp;nbsp;verbaCanonis habentiSi quisdixerit,liominis iu' ftificati opera bona ica eflê dona Dei,vt non fint etiam ipfiusiufti' ficati mérita,atit ipfumiuftifîcatiim bonis operibus,qu3c ab eo,per Dei gratiam,amp; lefu Chrifti merituirijCuius viuum membrumeft, fiunt, non ver'c mereri atigmentum gratiæ, vitam xternam,amp; ip« fins vitae aeternac,!! tarnen in gracia deceflcrint,conIêcutionem,at(Ç etiam gloriae augmentum^anathema fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sic

•Offertjcnum Jtfvittcarnm^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;icgt;

Sic «îam poeniter.tiaiijsbroluuritconfiunics : PaCsio Dcmini r.oftti Itfu chriftijóc mcriiumbeatiUiinx virginis Maria? jPciri ÖC Pauli omnium fanó.oium^fint tibi in rcmiltiortm pcccaioiû*

Frai« PcitusaScioinluacatholicaconkfsionc^Virginitattft

maxima peccatorum Catisfaäio«

Ad cundtm rcodum de icliquisdoännae Chrißanx capitibu« diciponetjöiinftitui Antiihefis dodrinx Apoftolifx,amp; Fonti* ficiae, ex qua apparciec fumma dilcrepantia, ÓC difamp;imilitudo * fed nimis iorct prolixum*

Idem cfio indicium de tultibus.Dccent ApoRolica rcripta,eO8 folos Deo grat OS efle, qui ab ipfo funt mandaii öi. inftituii veibo eius amp;nbsp;ex fide fiant, acredentibus in Chrifium. Fruftra auttmfe ccli mandatis hominum, im?o etiam peccaiuro ctTe^quia non cx fi« dCjC um veibo Dei careant,

Qtiid veto Poniificia Ecclefia cquot; fi quis dixerit, fatisfadione«, quibus poeniientcs per ClniRum leium peccatatedimuntjnon effe cofleiff’'“' ’ cultus Deijfed traditioncs fiominum, dodrinam de gratia, Ô4 ve- cxfl;

tum Dei cultum, atque iplum beneficium mortis Chtifti oblcua tantes, anathema fit.

Hine amp;nbsp;cdo m.odi fatisfidionum pro pcccatis venialibu8,funt cxcogitati, hoc difticho com prahenfi»

Conßteor,tund(tr,tir,ßiergor,tonttroriOro:

Signort tdo,dcno,fer hac yeniaha ƒ o«o.

Nec per propria tant'um ,ftd etiam per aliéna bona opera»

Apofto’.i vnicum docent inuocare Deum, pervnicumtr edia*

torem inter Deum amp;nbsp;homines, lel'umChiiftvm. Pontifiefi fer'e innumeroshabcnt,quo6inuocenicpitulatoiesamp; intetccfi’orestled dies tr.ceiiiusdcficiat, qu. m emnesÄ: fingiilos Papatus errores, cum Apoftolica 'c diametro pugnantes dodtina,Tccenfesni,

Ex hit pauculis ,qux verbi gratia prqpofuimus, facile cuiuis apparct; num aliqua in Ecclefia Pontificia iadafit mutatio,it» dodrina Apcftolica amp;nbsp;cultibusjuec ne îquot;

lam quando amp;nbsp;quibtis authoribus iada fit hxc mutatio, tu vh deris lefuita* Agnofeis equidem dogmata Sc décréta Ecclefix vc-ftrx Cacolicæ,de vetbo ad verbum bona fide exeripta. Qt'ae tantiim diftant ab Apcftolica dcdrin3,quanti ruinlcrnus acoelo» Si tarr.cn nefeis, quando amp;nbsp;cjuibus avihcribusj'ac in vtiamthrigt; fti Ecekfiam pauktim irrepferint,fi placet .confule qi xfo Ceniuri* as Magdtbuigenfcs, 04 oidinc videbisme tibißi molefium»

Sed

fist At io dtfitißonOt

,, Sed his obtjcit Aduerfartiis fi vel minintius j vel leuiTsimuser« ,, ror, qjocjncjue tempore circa dogmata fidei inEcckfiam Roma« „ nam irrepfilTet, is diu non pomillet latere ; (cd mox omnibus ,, publicatus fuiUct. Cum nullus vnq lam fuerit Romanus PontiH' „ fex tamobicurus, cuius vita, mores ói res geftx non fuerint fem-„ perliteris mandate.

Verum cft,plærosque Eroftrato( qui vt nomen cclcbrccom* pararee fibi, templum Ephefinx Dianæ lumptuofifsimum ineen« die) fuillêcelebrioresóeclariores. Non fuis quibusdam virtuti-bus ÖC meritis quibus claruilTent, (ed vitijs,criminibus, fceleribus, ac flagirrjs maximis, qux fidem ferefupcrant,amp; diciu ôi auditu funehorrenda» DeSimoni3,M3gia,libidinibusv3gts,malis area« bus, fraude, dolo, impofturis, eumultibus, feditionibus , quibu« totum orbem Chriftianum perturbarunt , fubditos aduerfus legt-timos fuos Magiftratus concitarunt,ab obedientia illis débita eoi abfoluentes, cædibus fanguinis effufionc omnia rcpleuere;quo* rumhiftoriei,qui rcseorumgeftasdefcripferunt, mencionem faci* unt* Dequibus fi placet, legere potcris Platinam, Volatcrranuni, amp;nbsp;alios, qui ordine docent acdefcribunt, quid finguli Pontifices excogitaucrint,a(Fjcrint cultui ( fua opinionc) diuino,acque in Ec« clefiam, prxtcr amp;C contra verbi Dei rationem,inuexerunc»

Quod ad errorum publicationem, ita res habet, vt faepius non animadueriantur, Si prxlertim inualefcenrc opinionc de cultibut cleAittjs,bona intentione. Si (ludiopictatisexcogitatis, quod Dc' us illis maxime honore afficiatur. Q^ix vna maxima eft in regnO Pontificio. Vnde quotidi'efere,ccrtc afingulis Pontificibuscu« mulatifunecultus eiufmodi, maximaqueSathanxfenefiraaperta« Sed tarnen nullietiamætati pij defuerunt Eeclefiæ dodores, etfi ra riores fuerint, fub Antichrifti Romani regno, quod opus fuit irae diuinx,Si de quo Chriftus eft vaticinatus, tam denfas opprefluras Ccclefiam tencbras,vt fi pofsibilc eiret,in errorcm introducerentur ctiam eleAi; fed propter hos tempusabbreuiandum: quiilliser« roribus quouis tempore contradixerunt Si reclamarunuSicut 11« lyricus hacinparre,viilemnauauit operam in libro, quern in hoC argument! gencre collegit,hoctitulo infignito : Catalogus tefiium Veritatis» Hi reclamaucrunt AntichriftoRomano; fedftatimvi opprefti (unt a Babylonica mcretricc : Si Deus ve(ler,q;ii ignis eft confumens, deuorauicillos,vtHxreticosdamnatos : fient Io« hannem Huis Dei martyrcm fan^ftum, detegentem Antichriftum, exufsiftis : Qui ex fpiritus fandi reuelatione vaticinatus perh be* tur,An*

Tt/ûitturutn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tto

tur 1 Anfcrctn aßatis ( Hufi enim anfercm Bohemka lingua ß-gniticare dicicur ) Ud poft cemum annos Deo öi mihi rationé red» detiï» Vencurus eft enim olor, quem exurere non potericis, ill« t eft vindicaturus, ÔC refpondit euentus»

Elapfts enim too. annis ab illo tempore gt;nbsp;Deus mifertus Eccleftse fuse, ingenti bonitace amp;nbsp;dementia, cxcitauii Lutherum, qui relutauit ilium iniquum ;fub cuius cyrannide amp;nbsp;regno miferx conftientiæ, etiamß omnia feciftent quæ facere iufsi erant auditis Mifsis, erelt;Sis templis, peregrinationibus fufeeptis, indulgenitjs redemptis, inftitutis amp;nbsp;obferuacis votis monafticis,5Cc.tamen nul lam ftrmam confolationem ex verbo Dei audirc potuerunt j Sed in purgatorium milèllae animulæ ablegabantur» Quæ praxis fuit Ecckfiæ Romanæ, de qua in Scriptura Prophetica amp;nbsp;Àpoftolica ne gty quidem : amp;nbsp;tarnen impudcntirsimc gloriari non erubefeie lefuita, nihil de iUa in Romana Ecdeftacftc mutatum, nullam va» rietatem, imb ne iota quidem extare de ftdei velReligionis muta« tioncjquæconiigerit in Ecclefia Romana.

Impudentiam lefuitæ tantam, tamqüe inColentem, mirari fat is nequeo,muko verb minus verbis confequi,vt maxime lingua» tarium me vocet. Quidenimï an non ingens, non dico mutatio fed peruerfto eft Bibliorumgt;adeoquc totius Religionis Chriftianæ, cum id quod folius eft ftltj Dei incarnati proprijfsimura amp;nbsp;ins communicabile ; Mariæ,non dico viro,fed mulieri ( loquor cum Epiphanio, ne me calumnieris lefuita )iribuitislt; ipsa con» TBRET «APVT SERPENTIS.C^iodtotaScripturavni,foj Gen.j.re. li Chrifto,maximo conlenfuadCcribitiqui fernenilludeft mulieris^ i lohan.j. Si Abraham .qui in hoc apparuit,vt deftruat opera DiabolijiSe in quo benedicuntur omnes genres terraejn femine tuo^qui eft Chri» ftuSjNon infcminibuB,quafi in multis, fed quafi in vno.

Etqui8,Iebulæe,totummutauit,im'ocorrupitPfaltcriumSpis ritus fandi dulcifsimum, illudqïic 'aDeo ,in Mariam mulierem iranftulit, non absque ingenti blafphemia i Itane nullam adhuc -agnofeis mutationem, nullam varietatem pertinacifsimc lt;nbsp;Quid enim per Deum immortalem, Romana Ecclefta» amp;nbsp;cius Pontifia ces reliquum nobis feceruntjin tota noftraChriftiana Religione, quod non mutauerint, peruenerint, deprauauerint, corruperint i non dodrinamf quod breuiter quidem^fed tarnen luculenter amp;nbsp;ad oculum demonftrauimus : non cultus lt;nbsp;non inuocationem Dek non Sacramenta diuinitus inftituta non BibliaipfafDenique excredentibusdubios,ex fidelibus infidèles,exChriftianisgen*

G g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiles

deftnßotta

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifleSjex P^E Idolol3tras,ex fiiqs Deijamp; regnl ccelorum hxredibnïi

filio» Diabolij tnferni, amp;nbsp;arternac damnationis (quantum quidem inhominepcccan'jÄ: filioperdnionis fuit)fecerunr» Haeckrijs Ia» chrymis dcploranda funt» Sed tanta eft excitas hypocritarum, tanta pertinaciaillorum^vt hæc nee viderc, nee agnofcere velint^ fed furdis narretur fabula,

»» Vt igiturbominGquantumuiscontentionig amp;contradi(Sionil ftudio excæcatôjratiEfactamus, ex me petenti,quam putemfidein Catholicam, amp;nbsp;Euangelq veritatem in Ëcclefia Romana perrjiïê?

»gt; Sub quibu9Pontifïcibiisamp; ImpcraroribusC Qui duces primarij »» huius defedionis fuerint C Defecerint ne omnes Catholici, ócRo« »’ mani fidelcsC ócc^ Qi,iiporrbfinterrores,inquos inciderit Eccleßa »gt; RomanafPer quosluerint illi tandem profligatiC NamhæchistJ (ïinilia de (ingulfs haerefibus, qiiæ vnquam fuerunt excitatæ, faci*

»’ limcdemon(trantur,Vtde Lut(iero,quf primus docueritjfacrofaa »’ dam E ichariftiamnon elle ßcrificium vercpropitiatorium,pra peccatis viuorum Si defundorum offerendum. amp;nbsp;multas vetereS

9’ excitaftè hxrePes.Cum Aerio docuit, non cflè orandum pro mor« 9» tujs,nec ftatisdiebus ieiunandum.Iouianum fecutusjenfit virgini* 99 tatem non elTe maioris meriti,quam caftitatem coniugalem, Sic^ 9gt; Ideoqüe ftatim illi reftitifte PontiHcem Romanum, Epii'copos, 9gt; DodoreSjColloquia inftituta, poftremb amp;nbsp;Tridentinum concill »9 ura, quo iftierrores eins omnes diaflêclarum fint anathematizati» Relpondeo ad quaeftionem hanc,non vno moraento id fadutn eficjfed paulatimirr^filÏêcrrores:idqüedecIarabQ vnicopropo' ; nbsp;nbsp;fito exemplo^de Miira,qu3C Pontifïciorum opinione, maximaell

' Religionis ipforum pars , fummus cultus , Si x neruus regni Pontifier) Antichriftiani.Hæc equidem,non aChrifto eft inftituta* Infpiciaturenim inftitutio Euchariftiæ ab ipfo fada. Si ab ApO« ftolis ac Euangeliftisdefcriptadi celebratahnhis omnibus ne iota quidem habetur de illa,

Petrusamp;rcliqui Apoftoli omnes ßmiliter,adfolius orationis Dominicærecitationem, coenamDomini celebraßelcribuntur ä Gregorio Magno Si Platina,

Quibus ergo authoribus accepta eft ferenda f A quibus orta amp;nbsp;nata,auda, propagata, incrementa fumpfit, denique confummata cftfNon ab vnOjfed pluribus Pontificibus Romanis,quorum fin» guli fere aliquid afluerunt,vt vel ex ortu, Ipuria eße intelligatur*

Platina in vitaSixti I* Nudajnquit, primbhxcerantjamp;om* niafimplieitertradabantur* Petrus enira,vbi conlccrauerat,ora« tionc

cione,Pater nofter, eft vfus. Alexander I» anno Domini i « o. lt;leftu8,addidif.Qui pridi'e quam pateretur,vfque ad verba ; Hoc eft corpus meum,vc refert Bergotnaies lib»8. voluit ctiam aquarn Vino,in confecrationc ianguinis Chrifti,admifceri,Nauclerus«ó£c» Sixtus I.çleAus anno i2i»in celebrationemandauit ,vtSan« AuSjSantftuSjSanAusDominus Deus ZebaothjCancaretur.Plat.Te lefphorus h anno Domini i;o* confticuit, vt ante facriftciumgt; Hymnus angelicus cantarctur,Gloria in excelfis Dco.Plat.Marcus anno j jz» voluit diebus folennibuspoft Euangelium, Symbolum 'adero amp;nbsp;populo magna voce decantari; fed nimis foret proli« xum hunc catalogum ordine contexerc.

Ad principale fAiffae, fine quo earn cclebrari non polTc affirm mant J Canonem vocant, qui caput eft MiffaejVeniamus. Is quoa que non ab vnoaliqiio , nee eodem tempore ,fed apluribustdi quingentis demum poft Apoftolos annis confarcinatus, compo» fitus amp;nbsp;perfeduseft, Innocentius Papacius nominis tcrciusjis brum de Miflapeculiarcmconfcripfit ,islibro I» de Sacram»Alt» myft.cap» i o, fcribit : Gelafius 51, 'a Petro, qui poft Sylueftrum óo.annisvixitj creditor Canonem principaliter ordinafic» Sedvt Gelafius:hie anno dicitGregorius in Regiftro^quidamj nomineScholafticus compo Domini 490. elc-pofuit precem illam, quæ iuper Euchariftiam præcipue dicitur* ftus eft Epifeopus Hancautemlecretam prccem,eircCanonem, ipfe Gregorius tefta* Romanus, tur in Regiftro,parte 8« Epiftola 7»

Chlichtouxus clarus Sc Celebris DodotParrbifienfis,in Antilu« thero in hxc verba fcribit; Traditur quidem Gclafius,huius nomi* nis primus,fummus Pontifexjpfum canonem prgfertim ordinaf* featquecoadunalTe adquotidianumMifiae vfum. Ceo verbpri« mus,adicciffe adeum,quiprius erat in vfu,hancdeprec3toriam par ticulam;Hanc igitur oblationcm feruitutis noftrç,fcd amp;nbsp;cundffaj miliætuæjquæîumus Domine,vt placatusaccipias.Gregorius au teml.adiunxifie tres illas continue fubfequentes petitiones,vtpo» teiDiesc^ noftros in pacctuadifponas,atc|j ab scternadamnaiionc nos eripi, amp;nbsp;in eledorum tuorum grege iubeas nos numerari.Lco kidem primus,illifententi(: Ec quod tibi obtulit fummus Sacerdos luus MelchifedechxfuperaddidifTelegiturjhaec facraverba ;San-dum facrificium, immaculatam hoftiam. Et alq fummi Pontifi* ccs,diucrfo tempore, alias facri Canonis particulas adiecifie prius compadis tradunturjinftituifieque C3eremonias,in ipfo Miflae Ca* none,aSacerdote facra f3ciente,obferuandas4.

NauclerusGenerate J.fcribit,Syricium i.Papam 40, in Cano-

G X ne

T^futatto defenßtnit ne adieciflê hæc verba:Communicante8,amp; memoriam venerantefi £t Gcncrat.io.Gregoriuseitis noministertius, in Canone adiecic Quorum folennitas hodie* Sergius qui centum annisfequutuseft Georgium Mag, conßituit,vtin fradioncDominici corporif canerecur: Agnus Dei,qui tollis peccata Mundi,miferere nobis, Habes Ieiuita,quod petebas, authoresGanonis ( fine quo Mifla Pontificia, nec eft propitiatorium facrificiiim, nec veftrorum opilt; nione,amp; redequidem mea CententiajCelebraripotefl:) variosjqui diuerfis vixerunt temporibus^eumqüe ex varqs quafi lacintjs con* farcinaueruntjficuc pallium mendicorum»

Ex quo manifeftum cuadit, falfifisimumeflcjac purum putufli mendacium , Pontificijs etiamScriptoribus tefiibusjquod thrafo' niccgloriabariSjGoliathille PhiJiftheus prouocans exerciium Dei: Ne iota quidem extare , de Religionis mutatione, quæ in Ecclefia Rom,contigiflèt,Nuda, inquit P13tina,primbh3fccrant,amp; OMlt; NIA fimplicitertradabantur, Petrus enim in conlecratione, fola oratione Dominica vfus efi, Quod fi ve.-um eft, vt eft verum s vndcj quæfo te^bone vir^ille apparatusMiflâe ? VndeGanon,fi* ne quo Mifla celebrari non poteft lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

Sequitur itacçtotis quingentisannis/aChrifionarOjantcquam nafceretur Canis ille{ heus aberraui^Canon dicere volebam ) MiP fam nullam in tota Ecclefia fuiflê celebratam. Qua igitur fronte Miflam banc veftram,ad Apoftolosjcorumqüe tempora referre, in eaqüe nihil mutatum,nihil variatum, affirmare audetis ; An ne non tandem erubefcere incipietis ad veftra lam palpabilia,tam craf fa , tam manifefia mcndacia C

lam tuse abunde fatisfadum elTe petitioni fpero lefuita, Rede ergo fecit Lutherus ,q'joddamnauit Miflæ veftræ impietatem,dC horrendam inea cœnæ Dominiez prophanationem.

Poflêm amp;nbsp;hiftoriam de origine inuocationis Sandorum^quan-do amp;nbsp;'a quibus fpargicoeperint fèminaria inuocationis illorum in Ecclefia,rccenfcre,fimiliteramp; de alqs partibusdodrinae Papifticaeî fed quis hîc foret finis lt;nbsp;Vnum adhuc breuiter,augmenti loco ad« derc vifum cft,de origine amp;nbsp;authore primo alterius tantum fpecici incœna Dominica, idqûe ex Leonis Rpifeoporum Romanorum dodifsimi^Sermone quadragefimo, lib, 4, de Manichæis loquens, fie ait î Cumque ad tegendam infidclitatem fuam,noitrisaudcant Manichaci interefle my(îerijs,itaSacramcntorumcommunioncfe tempérant, vt interdum tutius lateant, ore indigno corpus Chriftt accipiunt ; fanguinem verb redemptionis noftræ haurircomnin'o déclinant»

•yiffirtionum lefuit'tcarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iti

déclinant, Quod ide'o veßram fcire volumus fanAitatctn, vt hugt; tusmodihomines vobis,amp; hit manifeßentur indicijSjSc quorum deprehenfa fucricfacrilegaßmulatiojnotaci, amp;proditi ,'aianAo« rum fociecate, facerdotali authoritate pellantur. Hxc ille»

Par'um autem refctt, qua Cuperßitione illi 'a vino abßinucrint«. Equidem Epifcopus Romanus Leo damnat, amp;nbsp;facrilegam vocat fimulationcm a lacrato calice abßinentiam» Quid de prohibition nedidurus

Et quod dicit Icßiita,Lutherum cum Aerio amp;nbsp;louiniano face« Sacrilegium dki-retaperterefpondeo. Si illi non alias fouerunt opinioncs errone« tut altera tantum as, quam quas hîc enumerauit Icfuita, Hxrefeos eos damnare nos fpcdcs. nonpoffe: quod hx in nullum fidei articulum impingant,nec cum Scripturafacra pugnent« Cum nullum extet Dei mandatumjpro-naifsio, vel exemplum, quo iubeamur pro defundis orare. Nam quiinfideChrißideceditjVitamhabeixternam. Qui in incredu- lohan.j.

Iitate,iam iudicatiis eß,nec videbit vitam,fed ira Dei manetfuper cum. Tertium 34 medium locum,ignorât Scriptura,

Inquamfententiam SiCyprianusloquitur, Erit turn fine fru- Cypr. «aftatu du poenitentiajöidolor poenxjamp;inanisploratio, amp;nbsp;ineffieax de^ contraDcmctna' precaiio, Mox; Quando ißhinc exceflum fucrit,nullus iam locus quot;nbsp;poenitentixeß,nullus fatisfadioniseffedus, Hîc vita aut amitti* tur,aut tenetur, Hîc faluti xternaCjCuku Dei,amp; frudu fidei proui* detur, Nec quifquamaut peccatis retardctur,aut annis,qub minus veniat ad confequendam falutem. In ißo adhuc Mundo manenti, nulla poenitentia (era eß«

Sic Gelafius quoque,Epißola ad Epifeopos DardaniçjCçterum deeo,qui in diuino iudicio efi conßiiutus,nobisfas non eßdecer» nere aliud,prxter id,in quo eum diesfupremus inuenit.

Qiiod ad mérita virginitatis Ô4 cafiitatis coniugalis attinet ,fcis mus quidem Hypocritas Pontificios docere,virginitatcm, maxi« mam effe peccatorum fatisfadionem, amp;nbsp;meritum vitae xternx, Sed longe aliter nos docent faerx literx , nempc Chrifium femetquot; ipfum dediflè oblationem pro nobis , vidimam , ac precium redemptionis pro omnibus, SC propitiationem pro peccatis no« firis, Quiavnica oblationeconfumauerit inperpetuumcos,qui fandificantur, Sicut Augußinu8,virginitatemBapifiae, non vult Hebr.io, prxlerrc coniugio Abrahx, Vnum ergo vitx xternx agnofei-mus mcritum omncs,nempemcritum Chrißi, cuiuscunque fe« XUS, velconditionis fint homines. In Chrißo enim non eß mas nec foe mina,fic nec virgontcmaritus,3utvxor;led vnusomnes. Non enim eß refpedus perfonarum cor am Deo.Sed quod ad prx-

G g J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fentem

y^efutdtïo defenßon^ ßiuem vftam aliud genus vitæ alio eß tranquilh'us* EcpoHeâî dabit Deus vnicuic^ lecundum opera fua»

Tandem ad Colloquia quod fpcÄat : in illis dcprinciprjs conues ntre non potuit;Qubd nos Scripturasnonponcmusabriccre; VOJ verbillas ( vt pauci8,muka,im'o, vno vcrbo omnia dicam ) re« cipere j SC impierates vcftrascum illis pugnantes, abijcerc non vc* litis. Ideo'eÿ ex codem fundamenco Conciliabulum veßruin non agnofcimus, (ed authoritate fcripturæ S, damnamus,qu'od decre* ta pleraqt acdiderit cum hac pugnantia»

Ecvt Icias quid Icntiam deillo,vno vcrbodkam. ludicoßmi« leeile Concilio Pontificum Hicrofblymitanorum, inquopraefi* dente ordinario ôdegitimo pontifice,Icfus Cliriftus Dominus faluator nofter, iniuß'c eft damnatus. £odem amp;nbsp;non alio fpiritu reguntur veftra concilia, quod manifeß'cdocuit apparitio, qua in Synodo Romx l'ublolu2j.cclcbrata,poft Miflam dcSpirituS.de« cantatäj in ic(stone prima amp;nbsp;z.praefidence ipfb Pontifice,vbi mox adfuii bubo dirus, qui fiipra trabem (empli terrißca voce, inicdis in papam oculis, ipfum falutauit, ncc abigi potuit, ita vt pleric^ fuHufijConcilium foluerc fintcoaäi,quibu(äädicentibus: En Spi« ritus S. adeft, Quod copiose amp;nbsp;manifeß'e probau)t,amp; dcroonftra* uit D. D. Chemnitius libro fuo quem inCcripfit, Examen Coixilij 7ridentini ; in quo fi quid dcßderas cum tuo fodalicio amplius, oßende,quaere,amp;refpondebittibü

Poßrcmb,qubddicit vanumefle, Siotiofum noßruprxtextu, quo dicimus,dormicntibuspaßoribusEcclefix,Inimicum zizania £eminaire,atq! fic irrepfifle erroret,qui pracfertim Epifcoporum öC Pontificüanimosoccupaucrunt, Ita^nc vanirsimclebu(3ce,Chri-fto, cuius bate verba funt, ilkidcre, amp;nbsp;vanitatis arguere impun'c, cumprofanis militibuslicerc putas lt;nbsp;Non vigilaucrunt, fed nimis fecur'cdormieruntEpifcopiamp; Pontifices ,dum zizania Sathanae crefcerepcrmißrunt,ipargentis fernenfuum. Qubd cultus bona intentioncliceatcxcogitaredeingenio humano confidoSjtifqjDe« um honore affici ; Hine mcfsisilla copiofa humanarum dodrina* rum vefirarS ÔC cultuü,abscj verbo Dci prou'enit : Hine tanquam ex fonte perenni, errores veflræEcclcfiæinnumcri fcaturicruÂtSi profluxcrunt.Nonergo vanus,autotiofusprætextusefi,iêd ve« rit as ipfa,a Chrifio veritate,profeftum ,quod dicimus.

Anguft.Eplß.tt9‘ Qiiain re teftem habemus locupIetiisimS D. Augußinum, qui fc propter vulgi perfuafioncm,multa dißimularc ß:ribit:Ego, inquit,mulcahuiunnodi propter nonnul!arum,vel fandarum, vel tutbulen«

Jtfuit'uarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jij

turbukntarum pcrfonarum fcandala deuiranda jlibcn'us improbas re non audeo; tam multi's præfumptionibus humaniSjamp; fcruilibiis Oneribuspremunt ReligioncmChrifiianam, qu3mpaudl'simi8,amp; manikftilsimis cekbrationum S'acramentiSjmilen'cordia Dei libe* ram eflê voluit,vt tolerabilior fit ludæorum conditio, qui etfi te» pus libertatis nonagnouerint,legalibu8tarnenfarcinis, nonhu* manis proclùmptionibus fubijciuntur,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Vt amp;nbsp;LufanumCard, amp;Ecclefiam Rom. excufêt Icfiiita ,in 31, 85 qua ncgaui,!iodic vniformcm eflè Sacramentorumvfum,cum co, qui temporibus Apoftolorum fuit, amp;nbsp;in Ecckfia primitiuajdifcri-men aftèrt inter verum amp;bonum. Verum ad dogmata referens, quæ femper eadem fuerint in Ecckfia R omana, niin ijs mu-tatum, abeisquæ Apoftolitradiderint. Vtik autem ad ritus amp;nbsp;cæremonias, quæ pro rationc perfonarum, locorum, amp;nbsp;tempo» rum mutaripoisint, amp;nbsp;necefiaribdebeant.Summa hæc eft corum, quæ aduerfarius contra bas duas propofitiones adkrt.

Quoditaqjaddilcrimen, non improbamusillud, Sed quod ad RomanæEcckfiæ dogmata attinetjn præcedenti propofitione cô» trariumex Apoftolo Pauloprobauimus. Qiiod veto ad ritus ÔC cærenaoniaSjingens elt inter illasdiferimen. Q^iædam enim huma« naautlioritate,ordinis amp;decoris caufa inftituuntur ab Ecckfiæ gubernaior)bus,quod licet, amp;nbsp;eft ncccrsarium.Eibæ variaripoß iunt,amp; debentj pro circumftantiarum rationc. Sacramentoru vea r'o, quæ diuinitusfunt adfalutem piorum inftituta, longe difpar eft ratio. Hæc enim humana , amp;nbsp;Ecckfiæ etiam authoritatc, mu-tari non poflunt ^ficut aduerfarius quoq; concedit, quantum ad fubftantialia. Q^ibd verb fubrjcit, communicandi ritum, tatç fub vtraq? ,quamfub vna tant um fpecie, inter adiaphor3,i, indifféa rentia,quæ iure diuinonec præccpta,necprohibitafunt,nume. randum cfte.'profanam fuam, profanifsimus kfubæus profanitaa tem prodit, amp;nbsp;quod non focius, kd aduerfarius, amp;nbsp;hoftis fit lefu ebrifti, amp;nbsp;fie Antichriftus , déclarât.

Hocenim modo Apoftolusinter reliqua Antichrifin deicribif, quod fe elaturus fit fuper omne quod Deus eft, Si colitur. An tibi indifferens quiddam videiur,mutare teftamentum vnic» noftri Re-demptoris. Si Domini noftri lefu Chrifti lt;nbsp;Hominis, inquit Pau- Gala 4. lus, teftamentum riteconfîrmatum, nemofpernit,aut fuprerordi* nat. Qiiantb minus Chrifti teftamentum , morte amp;nbsp;fanguine «ius roboratum ( De hoc enim dicit , ac præcipue de calice , qubd nouum fit teftamentum in fuo ßnguine. An verb indiffe» rens tibividetur,necpræceptutn,nec prohibitum ,quod dicitî

Hoc

ÄtftnßonA

Hocfacîtef Sciotquidem, voiPontifîciol, facere,hîcaccfp«it pro facrißcare» Sednullo authore^niß ilio, qui om nes Dei ordP na(iones,i5f inRitura deprauar,calumniacur,concurbac,eucrtiu

Cyprianus liB. Cyprianus,Iicct coenam Domini facrifidum vocet, hoe eft, ß« 2, Epiftola t. cram adionem, tarnen longe aliter fentit, amp;i interpretatur, quam Pontißda Ecclefia, Ita enim inquit:Nam in facrifido,quod Chri' Rus eftjnon niß ChriRus icquendus eR, vtiqueid nos ooaudirej^ facere Oportet, quod Chrifius fedt, amp;nbsp;quod fadendum eße mans dauiu EtRatim: Quod ßnec minima de mandatisdominidsli« cet foluere ; quant o magis ram magna, tam grandia,tam ad ipfum dominicæ pafsionis, noRrae redemptionis Sacramentum pertis nentia,fas non eR infringere,aut in aliud, quam quod diuinitus in* ftitutum Rt, Humana traditione mutare c* Hadenus ille. Quibut nihil addo,qubdmanifeRaßnt verba,amp; fententia : quod nec face-re,interpretetur pro facrificare, nec indißerenseße, fed mandatum; ideoqüe Humana traditione non licere mutare*

Et Hie videreeR, quanta ßt Ecdefix Roman« impudentia ,ims pietas^facrilcga audada,amp; temeritas* Pontificq in fuae Miflae Cas none ( qui, vt in prxeedente propofitione demonRratum eR ad oculum, vt nemo quantumuis impudens contradicere pofsit : ex proprijs enim ipforum fcriptoribus eR comprobatum,meram Hus manam elTe traditionem,commencum,amp; Rgmentum) Rne facrile* gio,voculam afe additam, E N i M,in verbis confecrationis. Hoc cR enim corpus meum(quxvocant quinque verba fubRantialia) omittere non audenr* Sed rem miram, interim coenam Domini prorfus mutilanres,alteram, ac dimidiam eius partem omnino ault; ferentes »facrilegium nullum agnofeunt* Hîc aperi auresleRiita* O pharifxi ^pocritx, qui colatis culicem,amp; déglutit is camelum, quomodo cRugietis indicium Domini,amp; çternam damnationem^ SubRantiale fcilicet verbum eR,ad confedionem corporis ChriRi faciens,vocula E N i M, ab hominibus addita*SubRantiale verb Sa cramenti non cR , altera tantum eius pars, cum ßnt integrale! cius partes C

Cum fenfu ergbeommuni, omnicÿ rationepugnat, afHrmare, rem vnam aliquam integram,duabus partibus conRantem, poRea mirere diRerptam,dlt; in duo fruRa laceratam, nihilominus adhuC efle integram. Vt :homoconRat duabus partibus eßentialibus, corpore Ä anima* Hac 'e corpore migrante,corpus reliquum trun* eus cR, amp;cadaucr, amp;nbsp;non Homo* Nihilominus tarnen ißi furiofl homines,integerrimum Qc pcrfedifsimû eße sacramentum, alte^ ram tans

•AUirt'mttin /ißtititarMm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114

nm tamlim pancm vociferamur » St contanderc awlcnt»

C( VI cuinulct fair3,addit,vniforrnlt;in in Ecckßa PontificlaSa«** mcntorum vfumcumco^cpitemponbusfuit Apoßolorum^df ** inprimüiua Ecclclia, inquanci» amp;nbsp;nunc,tarn fub vna,quam Tub ** vtraquc rpeciecommunicandi,plt;r totum fere orbem chrißianum, *• Eccleßam permißßc,

Pugnac hîcaduerfariuscumRia Eccleßa,qux inConcilio Con* ßan(ienß,hoc negauit,cum proß(€tur,quöd licet Chriftuspoftcœ* nam inßiiuerit. Hi fûts dil'cipulis adminißraueritfub vtraquc fpe« cicpani8amp; vini, hoc vencrabile Sacramentum, Etqu'odlicetin primitiua Eccleßa huiuimodi Sacramcntum reciperetur aßdelibuB fub vtraquefpecic:iaraenhoc non^obßantc^amp;c.Vndefumma api paret lefuitx Vanitas»

Ec in præcedencis propoßcionis refut3tione,amp; huius 84. aduers fari'js per fex integra folia, nihil aliud aait, quam vt nobis noßras ** odioGfsimcobijciJt dißenßones: tot e^ opinioncs, quot homigt; ** nes,indies Keligionis noßrx arciculos mutari» Ex Lutherocon^ ** tradidiones colligit,varia8 interpretationes verborum coenx,va2 '* riacam Confefsionem Auguftanam, atcj ita flagellât,amp; mifere exz agitai nos, Ac planetriumphare ßbi,inque fuo regno viuere ima-ginacur lebulxus» Hi!ce,cum reliquiscalumnijs, amp;nbsp;Eccleflx fux Cacholicx vnitatis praedicatione, totum fere fuum librum confli« mi(:quibusde(nptis,parum illi remanebit: quod facile intelligent, ß qui ex noflris,marc perdendohoras, iflius librum legere dignati fuerint»

Qkiod igitur ad Antilogia8,ßue contradidiones ,quas ex Lu« theriicriptis colligit aducriarius : merx funt iliac caiumnix,velcx infcitia, amp;nbsp;ignorantiadodrinx coeleflis : vcl ex malitiaconßdx» Vt enim fucum vel incautis, vel ignaris hißorix, amp;nbsp;temporum faciac:opponit pofleriores Lutheri libros, ÔCdodrinaro,fjs, quof ab initio fcripßc,dum adhuc agnoiceret Romanum Pontißcem pro Chrißi in terris vicario, 3i tantum crafsifsimam Pontiflciorum impoßuram de Indulgentiarum nundinaiionibus , quas ipßmet pias fraudes appeliauere,taxaret» Inprimis verb impudentifsiml Indulgentiarq, amp;nbsp;Emiflärij Pontificq, Tccelij clamorcs,qui impu« dente ore affîrmare aufus eß , tantam eße vim SC gratiam Indul« gentiarum Poniiflciarum, vtfoluere pofsint iiominem, etiamß wisper impofsibile( horrcßro referens) genitricemDei violaf« fet* Itemqubd Indulgentixflnt plenaria omnium peccatorum re« nüsio : qua quidem gratia nihil malus poßit dici. Et qubd ho«

Hh sno

^fatatWdefenßonii

mo peccator, amp;nbsp;dtuina gratia priuatus, per illasperfeAam remifi* fioncm,amp; Dei gratiamdenubconfequatur. Pcrquamearum re^ mifsionenijpeccatorum pœnæ in Purgaiorio luendæ, propter of* fenfam diuinx maieftatis, plenifsime remittanfur,atque diAi Pur^ gatorij pœnx omnin'o deleantur» Hoc addens,ßatim ad tinnicuin nbsp;nbsp;।

auri vel argeniijn pelui xdito, animam ex Purgatorioin coelutn fubuolare*

Has laudes immodicas, amp;nbsp;falfas clTe , rede hidicauit turn R» D, D. Martinus Lutherus,amp; ad ArchicpifcopumMagdeburgen* fem, Sc alios vicinos Epifcopos literas dedit, quibus petijt humi' lime, vt intemperiem huius improbi rabulæ cohiberenu Ve* rum frnftraidtentauit: qu od nemo contra hifcerc anderer. Con' fcripiic itaque Theles,quibushanc impiam Indulgentiarum nundi nationem,« commendationem refutauitjeasq'ue publice difputaii' das V vittcmbcrgx propofuit anno « 7, Qjix rcs,nrhil minus co* gt;nbsp;gitantetum Luthero ,{ed Deodante foeliciter incrementum,oc» caiionem prxbuit ingenti huic mutationi,cum Tccelius rede fen-tirepro Papavideretur; Lutlicrus verbad reuocationemcogere-lur. Ibi inquam tunc,abinitio pro Chrifti vicario agnouit Rom» Pontificem : Miflam ipfe ceicbrauit per annos i ƒ. Implicitus fuft amp;nbsp;alqs erroribus Pontifictjs de 7. Sacramentis, Scc^

Poiteaverb crcfcentibuscertaminibus^creuerunt Luthero 8C lat bores,ac opus illi fuit afsidua ledione, SC meditatione facrx Scrw pturxjOrationibus pfjs amp;nbsp;ardentibus, quibus iê in omnem verita' teminduci,adeiust^defenßonem atmari à Deo per Spiritum fart dum^petijt. At que ica quotidi c femper magis magistç luce coele^ fii Spiritus fandi eft pertufus, SC illumioatus, indies femper magi» magisque Pontificios errores agnoftere cœpit. Donee tandem cx Scriptura intelligcref,Miflam Pontificiam, horrendam cfTe cans Dominicx deprauationem,amp; abominationem. Itaquehoc fxpw us ex orc ipfius audiremememinithoc demum maximum effc ir« Dei aduerfus Papatum, argumentum, quod non agnofeerent hiw ius fcelcris magnitudincm,nec agcrent poenitentiam de illo. Agnouit amp;poftea ex Scriptura facra, Romanum Pontificem, quern antea communi errori inuolutus, c H R i s T i vicariumefièar^ bitratus fucrat, ipfifsimum efle Antichriftum, ciusqtic Papatuin 'a Diabolo fundacum, quod pcculiarilibro, hoc titulo infigni* to, amp;nbsp;dcfcripto luculentcrcomprobauit.

Habes lebufxccontradidionis huius conciliationem. QuO' modo

u4fftrthnum Itßtituarttm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«$

«hoâofcilketidemLutherus,Papamamp;pro CHRISTI vkario, amp;pro Antkhrifto agnouerit : Miflas cekbraiieritjamp; dimnauerit: Purgatorium efle fenièrii, SanAos inuocandos , ÔC al.a plurima, adhuc Papifticis fordibus, crroribus ii, fuperftitionibus immer* fus ; quæ poftca e Scriptura facra rede amp;nbsp;vcrc edodus, agnouit, deplorauit,retutauit.Talc8 funt plæræqueanti!ogiæ,quas exferi« ptis Lutheri colligit, quales funt paulo antecommemoratæ de Mi(ra,de7* Sacramcntis,de altera tantum fpeciecœnx Donnini* cse, dcc»

Aliæ verb ex infeitia, amp;nbsp;ignorantia dodrinx fynceræ pro» fedæ, quam vel non intelligit excxcatus Hypocrita, vel Ce intcU ligere akute difsimulat^qux tarnen nullack contradidio,fed plana oqania» Qualis ek,dc iola fide iukificante» Etquod CH Ri» TVS omnem vitam fidelium, pœnitentiam elTc voluerit, non tarnen intendit folam interiorem. lmb interior nulla eft nifi foquot; ris operetur varias carnis mortificationcs. Et rurfus : ergo ne» que opéra poenitentix ,nequeSacramenta iukificationemjhoc ek* remifsionem peccatorum faciunt, fed fola fides. At alibi, inquit ïefuita , contradkithuic fententiæ : Absque pœnitentia, nulla eft peccatorum remifsio, neque potek peccatorum remifsio absque poenitentia intelligi,amp;c,

Vndeapparet, hypocritas ikos nekire quid fit pœnitentia, quam defini«nt,absque amp;nbsp;contra Scripturam iacram , elfe contri» tionem cordis.confefsionem oris, 5£ fatisfadionem operis, qui» bus homo Deo reconcilietùr : nulla Cliriki, vel fidei fada men» tione,

Eutherus verb fibi in his confiât, N atn Ô£ fola fide in C H R i» 8 T V M, femperconfianter docuit, ab eo tempore, quo ad veri» tatis agnitionem peruenit,hominem iufiificari: nec vfquam fibi contraaicit, Redifsime etiam docet, totam hominis Chrikiani vitam, pœnitentiam eke. Nam propter concupifccntiam inhx» rentem , qux non eft ociofa , fed lemper malos profert frudus, 'femperagnofcendanaturxcorruptio,amp; morbus î femper fide pe» tenda ,amp;crcdenda peccatorum remifsio : femper Irudus pœnitentia digni proferendi. Ita vita hominis pij perpétua ek pœnitentia, CTedere,acdiligere,

Sed nec propter contritionem, vt vosfingitis , neque propter frudus pcenitentix, aut opera diledionis meiemur, oi con'.cqui» mur remifsionem peccatorum: Vefum fola in C H Ri ST V H fcde»

Hh a

J^futatio diftnßonii

Exliisicaque Lutheri verbis, nuUacolligipoteilcontradiAioL, fïngi auceni à calumniatoribus pote(l,qui quxrunt nodutn in kir* po.

Sicdum dick Lutherus, morkurum magnifacerc deberrSacra» rûen[a,iS£ fe qs contra mortem munire debere, eaqüe itc librare,vt longé præpollerent, ac multó plus de eis, eorum virtutibus cogi^ tct,quam depeccatis. £c qu'od iterum dick : Vßtata,fcd hxre« tica ck fententiajSacramenta nouar legis dare gratiam^his, qui non ponunt obicem. Nulla eft in his verbis Lutheri contradidio.Pri* or enim de his loquitur, qui flde Sacramentis vtuntur* Altera pO* fterior,Scholafticorum cü,qui Sacramenta nouæ legis,vt loquun* tur,cx opereoperato gratiam conferre, aflerunt, etiam fine bono mofu vccntis,raodó non ponatur obex. Quae vefiraquoque eft impia.lefuka, opinio, amp;nbsp;damnanda. Etficdecæteris.

Quod ad diflenfiones noftrorum attineuvna eft, amp;nbsp;eademcon* fefsio omnium noftrum, amp;nbsp;conuenit in fundamento, qui Augu* ftanam Confeßionem ampledimur. Contentiones verb quas^ dam, quorundam acerbius quidam inPcAantur. Nccimmerkb, quod optaremus omnes vnum fentirc, amp;nbsp;eademloqui. Omnes ex animo deteftamur, amp;nbsp;execramur impia veftra dogmata de iuftifi» catione, de dubitatione ,de operum meritis.Labyrinthos veftroi tntricabiles de poenitcntia,cceng Dominicae mucilationem, ciusîÿ in MiiTa blafphema oblationem ,pro viuis amp;defun(ftis,Inuocalt; tionem monuorum hominum, plus quam Ethnicam, amp;nbsp;quis fin* gulaenumcrarequcat lt;nbsp;Omnes ex animo (éntiinus , amp;teftamur, Papatum efliregnum Antichrifti. Dolemus etiam toto corde, qu od non omnibus ad amufsim inter omnes nos hadenus conue* nerit. Quod tarnen fingulari Dei beneficio faAum eft maxima ex partCjid quod hypocrita,oculis ruis inuidis videbis(repeto quod fupr’a quoquedixi, fi bencmemini ) dentibus tuis fremes,amp; con* labefceSjOiiia defiderium veftrum impium peribir.

Qubdfi maxime non inter omnes eftetconienfus: hincramen non Icquitur, nos ideb veram Chrifti Ecclefiam non elTe, neque noftram doArinam, ideb non efle diuinitus tradkam. Hocenim modo neque Chriftus vera docuidet, ncc in eum credentes, vera Dei fuiflent Ecdefia. Nam vt Pharifæos , Pontifices, Scribas Si Sacerdotes taceam,qui ex profefTo aduerfati Cunt illi i amp;nbsp;damnaue* Iohan.6. fuqj. Audkoribus eiusdicamus, qui honorificede ipfo fenfe» Matt . 16. loquuti ftint : horum alij ab eo diiccfsioncm fecerunt. Alij varias de ipfo capite opiniones habuerunt. Cum alij eum dice*

rent.

lAjJtrttcrtum Itfuiticérum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt6

rent Hdiam, alq Hieremiam, altjaliumqucndatn prophetarum* Et Apoßoli ipßus pauci numero, contenderunt inter fc de princü patu, quem illic damnauit in ApoftoliSj quorum tarnen Succeflb. res nondeßiterunt, donee more gentium dominium confequeretw tur. Sc Primatum aChrifto damnatum»

Sic in vnica, SC non vfcj adeo magna Corinthiorum EcclcOa, quotSedxc’quot monßraopinionu funtexortacErgo ne^ßciit Ie* luitacontra nos argumentatur ,vcl Pauli dodrina, non fuit vc« rumEuangelium jqiiod in cœlo didicit C vel Corinthiorum Ec« cleßa, non fuit vera Dei Ecckßa lt;nbsp;Atqui Paulus nihilominus,ex Spiritufando fcribit, Eccleßae Dei iqux eß Corinthi, fandißca« tis in chrißo leßi vocatis Sandis* Damnat autern in eis conten« tiones, Sc ßudia partium, atcç Sedas. Nec vult eos vel a fe, vel 'a D, Petro nominari. Quid igitur deveßris monaßieis Sedis in* numeris, qux nomina ab hominibus , eorumtf humanis tradi» tionibus , SC Rcgulis, negleda vnica Chrißianoriim régula, for-litxßint i Cur hîc leßiita , quiade'o lynceuses innoßris,non oculosaperis , amp;nbsp;circumfpicis tot agminaSedarum^

Quin amp;nbsp;intet Scholaßieos veßros non conuenit* CumTho-inißxamp; Scotißx totiscaßrisdirsideant,eorumc{! Scdatorcs. £t quî nos aliéna prxßare cogimur culpam ( Si qui verb 'a nobis difi eeßerunt ex nobis exierunt,cur duriustradamur, quamChti« ßus '' quam ApoßolusPaulus C quibus meliores^aut fandioret nos non efle, libenter agnoCcimus amp;nbsp;fatemur C

Rede Augußinus alicubi fcribit, fuara domumnon eße me« liorem ,autiandiorem Area Noe,in qua fueritChamimpius, qui'apatre,amp;rcHgione veradefecit, Nec meliorem domo Abra« hx, ex qua Hifmael, aut Ifhaci, ex qua Efau funt egrefsi. Vel I as cob, in qua fuerit Ruben, qui incseflum commißt, Reliqui filq, fratricidæ , amp;nbsp;parricidæ propemodum.

Nam quod ad Cinglianos, deprauationemeji verboru cœnæ, amp;nbsp;alios cognates articulos attinet ,quos nobis quoep obqcit ; illi ab initio Confefsionem Auguftana rgnofeere, amp;nbsp;iublcribere nO' luerunt, ßcut ne nunc quidem ,niß fucat'c quidam, aliud quae-rentes*

Confefsionem ipfam Augußanam , qiïod Philippus PAelan« thon iprxeeptor olim meusCharifsimu8,rccognouit, ôc vberius «nuliaexplicauit : calumniantur aduerfarq,variationem vocantes*

Qu'odß quid peccauit hac in parte (non enim etrafiot^HTtsç nos eße, aut noßros dicimus:Sicut vos veßrosPontifices, ho*

H h } mines

y^fuut'io ieftnlîon» mines incedabiles pcccâdo,fingiti's)priiiati hoc In ifta caufa homfnfe pcccatu fuit, nccpræiudicare toticaufæ clcbet»L û no publice iuerit (ilia prima repudiata ) recepta, aut pro autlicntica vnquam agnita»' Sed nec^ in bis , quae Aduerfarius ftudio calumniandiexcaex« cerpfitjContradidionem video. Sed hoc video, lefuitam dodri-nae noftrae odio^quæ oculos ipßus, fuis radrjsfpkndidifsimis per-* firingic, ita excaecatutn efle, vt verum videre non polsii ; ied ficut Illi, qui vicruracoloreinfedum ob oculos habeni, quxeunej vi* dent per illud^eiufdem eße coloris cum vitro apparent : Hoc idetn plan e lefuitæ accidit, qui nihil niß meras cötradidiones ob oculos iiabet,öc fingere cogitat.C^iicquid igitur in Lutheri,amp; nofirorum (criptis legit^nihil niß merx contradidiones illi eße videntur*

Queadmodu etiam hîc lefuita^ recitatis locis,ex quibus contra* didionc quxrii,inquit,fiditione prototypa negatur bonorü ope# rü lüft icia : At editione altera^ (eu variata^dicitur, luftitiä bonorS operüjpoßreconciliationcfequi debere.Sic editione prima, nega-iur,inqt,per opera bona nobis mereri Iufiitiâ,quâ Ibla fide apprg* hendamus. Altera verbfeu variata editione,dicitur:per obedientiä erga legem,nobisreputari quandä luftifiam,nos'q! mereri præmia* bed heus tu Iebufæc,qui tibi arte Siöfortitcr ^pugnare videris, nec Dauidc cu tuis cxcis,vis intromittere,qui'q? tot colligerefom* niascontradidionestcontradidionu leges hauddubi cnolti ex A* rifiotele : qubd ßnt circa idc,adidem,amp;:c.Loquuntur autem con« fefsiones illædu£c,quastu vocas Archetypâ,ôi variatâ^node vna Iuititia,(cd duplicijixdiuerfa^fidei nempe,et operutqiiarü hxenon meretur remiisioncpcccatorü, feu reconciliationc corä Deo,pio# pterfui impcrfedionc.Sed illa altera,qua Chriflus nobis eftmeri* tusfuaobedientia,amp;parsione,nobisdonatur,amp;imputatur, fidein Chrifiu.Poftquä igitur perlbna reconcili3ta,amp;iufia fidc,i.accepta eft : placet obedictia,amp; reputatureßeQ.V AE D a M Iußitia,amp; ncä ceßari'o reconciliationc fequi debet.Dicitreputari hancquoc^obe* dient iä iußificatorü per fidc,amp; recociliarorû,C^anquâ iußitiä,ideo ctiärx gratia. Alias enimfua natura,omnes nofirç iuftitiç funtian« quâpanusmcflruatae.Quia ver'operfona fideDeo placet,amp;eft acce pta.’Ideb etiam qualiscutç obedictiajjîptercundéChrifiû acceptai tur,ÖC præmtis ornatur,propterpromifsionem Dei; AliasIcrui dicimurinutiles. fiequae ergo hîc lebufacecontradidioC

Poßrem'o,qu'od denu'oiüo morecalumniatur,fidenofiränec gt;, catholicä,nec Apoflolicä,fcd Lutheranä cße,cp recens,hoc eft,ante annos44. aLutherofuäoriginctraxerit,amp; abImperio Romano, politica,quamEccleßaßicapoteßate reieda,amp; reprobata Iuerit,

Sandiorcs

^J/irtionum 7tfutttcartnn. t»8

- Sanftiotes multb fuere ludxi tempore Chrifti:qui cum nó rciS'« inftituerctur afuisPharifæiSjScribis,Sacerdocib.ÔC Pontißcibus* Ordinartjs illis Aharonis fucceflbribus, qui nec^ legem ipß iniellt' gebant, necj Euangclium dc venture Mefsia dotèrent, fed cæd extorum ellent duces ( quod hadenus plane idem fub Papatu fa« dum eft, 06 fit hodic ab iftis) ita vt prorfus noua3 amp;i tnaudita il» lis eilet Chrifti dodi ina ; öi inter fe conquirerent, dicenies : quid nam eft hoc f qux nam dodrinahxc noua CTamen non damnât Mar«.», propter rei nouit3tem3 fed fpargiint inomnem regionemGalilex, HiveroPharifxijôC nouam recens'a Luthero cxcogitatamcalû» inianturjôehxrefcosdamnant, hanc obcaufam3QubdÖ6Chriftus

illis nouus videatur , ante a fere (epultus ab ipforumfAaioribus» ■Cxterüm non Luthcrus authoreft,verum author eft Spiritus S» fi6 Deus ipfe, qui iam olim 06 ab initio ftatim , alapfu primorum parentum, ex immenfabonitatCjtanquam ex atcana fedeprodi« cnsjprimis parentibuspatelecit jxdita promifsione prima Euägelq de (emine mulieriSjContrituro caput lerpentis.Hxc poftea illuftra* taeft temporis luccefluad Patriarchas 06 Prophetas, quicopiofius cam enarrauerut,56 delcripfeiut, donee tandc filius Dei incarnatus énarraretnobisgt;amp;per Apoftolospropagauit.Hxcdodrinainfa» lohan 1. crafcripturacontinetur de Chrifto vnico mediatore.fideapprehc- j dendo : quifaduseft nobis a Deo fapictiajluftitiajlandificatio Ô6 tedemptio, Hxc eadem Lutheri eft dodrina,06 non alia^ex ferip« tura facra colkfta.ldeo'cp nö nou3,fcd omnium antiquifsima ,qua omnes, quicunej! vnquä hint a mundo condito faluati funt^vitatn xternâfuntcôfecuti;Nôeft eniminalio quoquä falus.Nec eft aliud nomcfubcoelo datühominib.in^oporteatnosfaluosficri.Huic Afto.4. enim t hrifto jOmnes P roph. teftimoniu pcthibcni3remifsioné pec ibidem lO. catoro accipere^per nomë eius,omnc8 qui credunt in cum, Hac fide getesfalux faâæ funt, fideperSpiiitûS.purificatiscordibusillaiû» N5c ergo quid tentatisDeSdmponerc iugu fuper teruices difeipu^ Ibide» lorüjCj) necßnosj necç patres noftriportarevnquam potuimiisefed

!■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pergrMiâDninoftrilefuChriftijCredimusfaluarijqucadmcxlûilli*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HçcD.Petri Apoftoli dolt;ftrina,et fides fuit,qu{ et Lutheri,06 no-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RrajCtantiqfsimajOmniûProphetarumamp;Aoftolorûjincôcilioipa

forô definitiuafentctia.Quâga fuccelToresnôben'ecuftodierûtjfed aliud ^rfus dodrin; genus,et Rcligionë in Ecclcfiâinuexcrût tSpo* ris fucceffutldeo iam NOVA illisvidetur«N5 ergo demû ante anos ^o^inuentatfed hoc dicimus, poft tetrasj^ dSfas easdctj^ diutuinas (cnebrai,plutquamCimcrias jPapatuS) in verbo Dci damnatas, quae

T^tfurado Jtftnßonil

qux fuerunt tempora ilia p«rkulofa,dc quibus Chrißui prxdixfr« immenfa Dei boniocc, amp;nbsp;dementia lucem vebi diuinijdikuftib ÔC depuißstenebris papifticit, exortam fuiile. Q^iod niß faâutn ellècjcerce' ideuenillêt,quod ChriRus ibidem addidic: nempegt; quod nonfalua faAa eflet omnlscaro» Et quodporHißcij,non roo« döorbem ChriRianum , eiust]ß facultaicsomnesdeglutiuiilent: fed animas etiam miRras, fuis tradicionibut humanis, doâri* nis dxmoniorum , ac hifee Rmilibus in infernum praecipicaRenc* Interim eledosroirabiliterfaluatos eile ailêrimus* Sicut in regno Ifrahel, inquo publice proRabat idolomania , tarnen Deus Rbi fcruauic fua7000* EtiamRenim hi, qui videntur præcipui ciTcin EcdeRa gubernatores , in loci ordinaria fuccefsione, lupi Ratv« 8e, AnticbriRi : eledi tarnen, amp;nbsp;vera fub ipRs EcdeRa Dei, mi* rando femper modo feruantur diuinitus.

Gratis icalt;^ animis hoc Rrmmum Dei beneRcium reRaurat$ dodrinae fyncerae, fuo Rnguliloco, agnoicamus, dCadpoRerb tatem propagate Rudeamus*

Quod igitur ad vni(atera,quam tantopere in fua EcdeRa pon* tiRcrj, amp;nbsp;hie lefuita commendant, eamtj; non folumad vnicutn caput,quod cR Chriftus : fed etiam vnum eius vicarium Petrum, 8e huius fucceüôres pontiRces Romanos alligant, facerchîcinfia ne non potui,quin breuiter aliquidde ea adderem« MonRrofa au« ternhaeceR vnitas, niR velint forRtan Rmilem eRê illius , quae dl in Trinitace vnitas» Veriim non ita ex fcriptura probari,vi ilia, facilepoteR» Deum, Chriftum quidemcaputdediffe EcdeRæ, ex ßcrisliterismanifeftedocemur* Petrum autemcRekiuldem caput, nufquam me in eiidem legere memini: Sedtu hemfubijce lefuita* Pafeere iubetur oues ChriRi; fed nec omnes , hoc enim nuiquam fccit,icd nec^ facerc potuit,nec vnus, aut folus, fed vna cum reis« quis ApoRolis,fuo quife^ loco. Et hi quidem boni fuere paRores, ad bona pafcua greges, Riae Rdei commiilbs deducentes, nemp'c ad verbum Dei, amp;nbsp;in eo ChriRum vnicum faluacorem , media* torem, interceRbrem.

Quod verb ad PontiRces Romanos : caput fuit EcdeRæ pon« tiRciæfeortumturpifsimum, lohanna oAaua,lêxum mencita,in publica procefsione coram%natu Cardinalium , EpiRoporum, amp;nbsp;tociusCleri Rom, in mediaplatea, enixa puerpera,Rd non Rc* gern, verum nothum.Quo argutnento Deustoti orbi (Jhrifiiano declarauitjRomanam EccleRam, amp;nbsp;in ea Rdemtenentem , ^ere' tricem eRê Babyloniam, De qua in ApocalypR habentur plurima*

Id quod

KAJ/irtionum /tfuiticaruM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

Id quod «iam ex fequentibus fuccefToribus minifeftum eft. Hl cnin^lerique,non tarn paftorcs.quam fures21atrones,amp; lupi fue» re. Taceo iam doftrinatn cum Scripturis pugnamem. Hi certe noniamdegrege Dominicopafcendo,vcrbo Dei,qu'amderea gno faepifsime inter fe, quemadmodutn olim Romæ lundatorcs, Romulus amp;nbsp;RemuSjdimicauerunt.

Inter Damalum Romanum Pontificem,amp; Vrfinutn,tanta orta eft feditio propter fcdcm : imb verb tanta bcllajaltcrutrum defcn* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘o*

dentibus populis,vt replerentur humano fanguine. Si cadaueribus «forum,orationum loca.Proptcr eandem (cdem,per paries Lau« Exhbro Pontifica. rentijjScSymadiicaedesinclero.amp;faniftimonialibuSjhomicidia, li.ptokgcamp;grege Si latrocinia commifla multiplicia.dcnudaio foeminco fexu,amp; ex-traftaex monaftertisjamp;: omni die pugnascontra Ecclefiamjn me* dia ciuitate gerebant, amp;nbsp;multos Saccrdotes occiderunt. Formofi Pontificis,qui ledernlargitionibus,de ficper (ymoniaro, adeptus . . eratjStephanusó. cadaucreffolTumjPontihcalifaus,ex mera Si Dia bolicaarrogantiaexuii : qu'odfentireteumimpcdimentofibifu» i(re,qu'od non cicius Pontincatum eflet adeptus. Romanus Stepha» no fticcedens, hunccum fuis adis, ôedecrctisdamnauii. Formofi ftmiliterada penitus refcidit. Qiix contra ,fucceffor Theodorus a, probauit.

Summa,miferandamjuneftam,amp;crudelifslmam omninb lanio Quamsrdeni*-naraPontificumRomanorum,illius temporisPlatinadefcribiitvs bi intra annos i y.decem Romani Epifcopi fibi inuicem fucceflère, feq'ue fere mutub confecerunt, ncc a cadaueribus prædeceflbrum hisl^^vicanjs» quot;nbsp;fuorumßbi temperauerunt.

Gregorius 7. Hildebrandusant'e didus,totam Germaniam,ôe Nauclcru«,Sabell. omnes in ea Ecclcftas turbat. Ncc folum imperatores Si Epifco» Aucnunus. poscumipfo (acientesjulmine excommunicationis fuse ferit: fed etiamSarerdotibuspafsim coniugio interdicit (dxmoniacam pro ponens legem )non folum his,fcd etiamConftantienft, Argenti» ncnft^de arris Epifcopisjilliconttadicentibusjqubd Antichrifti negotium in Babylonia agcret. Donee tandem in Concilio, horren* dorum accufatus. Si conuiftus criminum,deponitur, Vbi gra« uifsima gregcmChriftiperculit feditio, neevnquam tabs lues po-Ïiulum Chrifti afflixit. Poft hxc Epifcopi inter fe fcriptis aduer*

arris, alq pro Hiltebrando, alq contra ipfum digladiati funt,donee in cxilio ipfe Salerni eft mottuus. Gregorius ^.contra Impcrato» rem pugnantibus, vitam xicrnam promißi« Platina. HaAcnur verba hiftotiaium,

li Nonn«

J^futat'io ileftnßonfi

NoiWfjînquît ferafmuSjPapa Iohannes ai* Nicol aus,deCK* / tis ton's inter iê pugnant,idquein his, quæ videntur ad fidei nego* Erafmnsin Anno, tium penincre i Paulopoft Innocentius amp;Cœlehinus de Ma* taùonibus fiipcr trimonio dirimendo prorfus pugnantia definierunt.Sic Pclagijde* 1, Coriath 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cretum vclut iniquum,ôC cum Euangclico pugnansprxcepto, re*

tradat, amp;nbsp;abrogat Gregorius fucceiTor« Ac id dccrecum Innocei* cio non'vifutnelt iniquum, amp;c*

Denique inteilina bella in Imperio Germanix, ab eius inclina* tione, mukis fcculis, Romanonim Pontißcum ambitionc, donii« nandilibidine,^ tyrannidejnitdtjs, machinationibus, Imperaco* rumexcommunicationibus,Eledorum,Principum,Epircoporungt; amp;nbsp;fubditorum, 'aiuramencis, amp;nbsp;obedientia kgitimi MagiÜratus, propter mere politica(vt omncm ad fe protrahcrent Epilcopi Ro’ roani iurisdidionem} abfoluttone;cxde8innumcras,fediciones,d£ alia connmilia,excitataeflê,perturbata totaGermania,ciustÿ vi* ribus debili[atis,adeb vt Gregorius 9« dixiflèperhibeatur, Germa« nix Imperium, propter pocentiam,non debilicandum folum, fed eciam opprimendum : tide dignx teßantur hißorix»

Sed nelt;^Concilt}s,cum Pontificibusiemper conuenit.Rhemcw flt; Concilium, anno Domini 980« aPonciSce Romano diisidet* cumt» Antichrißum vocat. Concilia,Conßanßien(e,amp; Baßlien* fe rede decernunt, Coiuilium eflê fupra Papam, ideb amp;nbsp;depoiiiil 1 llud tres Papas, qui ßroul eranc eledi, fingulK;^ fuos habebant fau* tores,amp; afleclas Cardinales. Hoc verb Bugenium Pontißcem,qui antea in id conienferat, condcranauitrfed vicifsim hie Concilium* Interea contra veriusque Concilrj decretafquia intollcrabilia capi* ti ) adulatores Romani Pontitiris,amp; praxis Romanx Curix, con* trarium affirmant, obieruant, ÔC defendunt^ vt Papam Dcum fa* ciant, hoc cß,vere Antichrißum*

Hi ergo talcs, Chrifii funt in terris vicartj, hxc capita Ecclcßx* hic facer , 5t pukherrimus conknius capitis amp;nbsp;membrorum, hxC pax,hxc vnitasEccleßx Romanx,quam admiratur, amp;nbsp;tantopefç commendat nobis lefuita* Quo, vt diccrc cceperam, quid turpi* us C quid monßroßus C quid magisprophanum C quid crudelius C 3uid magis impium quid magis deteßandum dCatxaminan* urn C Interim ieiquipedalibus verbis, odioOfsime noßras diden* GotKS exagitat,ampli(icat,qux iocus amp;nbsp;ludis funt erga hxc,de quit bus iam dixlmus. Interim bonus illc lefuita fuauitcr nugatur: aoiisa

%^trttonum Itfuititttmn*

anima vna, cor vnum fcroper in omnibus , conQnfut fummus in capite Sc membrisjamp;c.Et ita oculos,verbis ociofis, amp;nbsp;ad perfuaa dendum^imb pocius ad talkndum coropoßtis prxßigfis quafi lu» dens, cupit perßtingere ,fcnßbusc{! omnibus illudens, ac ß Maio« res ipßus,capita feil, Eccleßx Kom. egregq illi Chrißi vicari),nuU laro vnquam turbaflenc aquam. Quod apud fuos , ad credendura bis nimis faciles, facile obeinebit. Sed non ßc facile alijs omnibus perfuadebit. Quaß verb omnes ßc caeci ßnt, furdi,5c excordes ? Quaß omnes hißoricorum libri de bis rebus muci ( Quaß nemo hxc leger it C

Hxcad commendationem vnitatis Eccleßx Pontißeix, qux notaeiusabaduerfari^sßngitur ,addere volui : vc omnes intelli» g3nc,quodßmaximceuincant,vnicatem,quam ißißngunt,ßgnuni Sc ncHam eße verx Eccleßx intallabilem ; tarnen earn apud illos non inueniri, idcoqbcetiam hoc nomine, Eccleßam ißos verara non eflc,ßcut non eße certifsiinum cß»

Secundam notam Eccleßx externam vißbilem faciunt ad* uerfarii ,fanditatcna,qubd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit. Cur autem, amp;nbsp;quomodo Ian»

äa fit,amp; dicattir, amp;nbsp;qux cius fanAita8,cxScriptura Prophetica, SC Apoßolica,duabus propoßtiontbus comprobaui, quem moduns Icluiia fc quoque,amp; hic agnofitere fatetur , neede aliafantßtcate in ee primafuadifputationeintelligere afferuerat, quam qux fit aChri* «c fio,perSpiritumfandum,pcrSacramenta,amp; per verbum Dei, Et « reft'e quidemtfed iam vi errores cumul«, banc primam hominis ei tflè iuftificationem dicit,fednon fufficerc, verum neeeßariameße bonorum opetum accefsionem, SC m hoc quidem fimpliciter ma «« rcjpefsimcver'oqubd fubijcitjqua illaconfumnurjSc perficiatur« Ergo ne Chrißi iuflitia ,qux nobis per fidem imputatur, non confumata,amp;perfeä:aeß; Vt noftroru operum iufiitia,tanquatn fubfidio,et l'upplemento indigeat,quo confum3tur,amp; pcrficiatur. At qualishxc operumhumanotum,etiam in renatisper fe,S£ in fe contideratorumiußitiaCOmnes,inquit Propheta,noßrx iußitix, Ifa. «4. lanqu'am pannus menßruatx. Hoc fcilicet modo,Chrißi iußitia tßcxoTnanda,confumandaamp;pcrficlenda, Oexcitas ÔC error,o implt;«at,o blafphemia,

Ettalibus liber Icfuitx ßatet, quibus ornat illius meiita, cuius profiittur focictatem.Non poßum ad ßngula refpondere, ne liber nimis cxcrefcac,amp; augeatur: nec vnavice Augix ßabulumexpur* ^tci aliathacde rc^uradiAurus*

li £

J^fuUtto dtftnßonü ’

Quia verb iam inrelligit, öi fentit ex mea difputatione oppolîî I ta^fanditatem iftam non eile vifîbilem Eccleßx noram; noncon^ tentus Aduerfarius eo modo fanAitatis Ecclenæ^qubdvnustantü fit} nccconipidatur, ideoif infticuto fuo non faiis conuengt;ens,nec ie figere pedem poflc,aut ftationem fuam tueri,amp; locum-quare iam frcund'o alium fatis notabtlem^fatisconfpicuum, fatis vifibilem, quo ianAitas hxc verc dicitur}amp; eftEcckfiae nota,(edeclaraturuni protefiatur« Audiamus itaque Magifirum in Ifracl.

if ProfeA'o, addit iuxta fententiam illorum, qui latine Icripie« a runtjfanAum^illud vocatur,quod itafiabilC} firmum, ac munituni a eft,vt violari, amp;cuerti ac defirui facile nequeat. Sic leges fanAaCt a qu'od inuiolabiles : fic muri fanAi^qubd robuitiisimi :fic aeraria a ianAa dicuntur,quod optimemunitafinr« Hoc igitur fcnfu,meri' a t o fanAa Ecclefia prxdicatur vera ,cbm ilia nihil mrtius, nihil fir-» mius, nihil folidius,aut fiabiliusexifiar^tum quod xterna Dei prx' »gt; defiinatione fit a Deo prxordinata^amp;c.

Negocium mihicum Theologo Paulino,dc Ecclefix fanAira-te difputaturO} efle putabam; ied ecce cum Prifciano mihi congre* diendum video. Sic faepc Grammatici pijs Ecclefix doAoribuf négocia facefiêrunt. Scripfit contra Creiconium Grammaticuna D» Augufiinuslibros4.Sic lofcphusludxus contra Appionem Grammactcum. Qu'od igitur in materia mere Theologica,3duer* * iarius non contentus Scriptura, amp;nbsp;fignificatione vocabuli in ea* dem explicata^ad Grammaticos conRjgir, Si ind'c fubfidiapetit,ad cauße fux Theologicxconfirmationem : apparet id ex defpera* tione de cauix probatione fierific rem ad Triarios redijfie. Eh vtille dixit*

Fltiître ƒ ne^uto fuperoi » Âcheronta mouelo, , Sed veniam lefiiita meretiir. Cum enim D. Petrus Latinorum Romx Epifcopus primus (uerit}amp; finguli credantur Apofioli con* tulifie fentenciaS} quafi Symbolafua,ad fidei articulos duodecim; Vnde Sc Symbolum Apoftolorum dici|ur* Hunc forte igitur ar* ticulum D» Petrus, credo Ecclefiam fanAam, Symbolo inferuit, eumque ex Cicerone clegantius( vt fuis fcruiret hominibus)qu'3m fecundum Hebraifmum barbar'c exprimere maluic* Sed de hoc iacis.

Et quidcm qu'od ad vocabuli fanAum}fignificationem,nonne go,inhac'aprofanisvfurpari authoribustfednumeandem inScrb ptura facra fignificationem habeat; Inprimis verb in hoc Symboli aniculo

tAjJirtionum Jtfu'utcarum,

Mticulo, Credo Ecclcdamfantflainjid cR Grtnamjßabilcm,amp; hane. ciuseQcCanAicatem,quamhïccredamus ,ÖC profitcamur,velie-meneer dubito : hact^ in parte Apoilolû ThomäRipcro» Ideocÿ no eredam, donee ex Scripeura facra mihi demonßrauerit» Cum verb Aduerfarius, nullum inde produeai teftimoniiim ; magis in dubitacione meaeonfirmor« Non enim hisnegleAis^adGramma* ticoram eaßrafeeontulinct»

Cæterumqu'odad rem,nempcde EecIeRx Rrmitate^ßabilitate, quod euerii non pofsic, in hoe eoniencimus» Eß enim fundata fu» pra petram, quae eß Chrißus, ôi ita ßrmiter , vt portae infero-rum aduerfus earn non praeualeant»

Sed hare de vera EleAorum tantum^vt reA'ehic Icfuita fatetur, dlAa funt^amp;aeeipienda.Hare autem,ßeut etiam fanAitas ipforumj cß inuißbilis. De hae enim (onat Areieulus hieSymboli : Credo Eecleßam lanAam* Credo, non video. Fides enim eß non appas rentium. Heb. 11. Et nouit Dominus ,lt;aui funteius.Cum igitur amp;nbsp;prardeßinatorum, Hue EleAorum Eeeletla Gt inuiGbilis,amp; SanAi.

quoq^, de qua Sy mbolum loquitur, feeundum Seripturam fa* cram, intrinfeeum bonum, nee in euiufquam fronte (cripta Gt : fequitur, fanAitatem non eGc viGbilem, nee^ viGbile Ggnum,Gue notam EecleGae Chrißi: qux habet Ggnaeulum hoc ,tuxta Apo* ßolum : N ouit Dominus qui Cunt eius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

N ihil ergo probauii Ie(uita,cum fiio Prifeiano, quern in Riam feholamrelegamus, vt Grammaticamdoceat.Nos verbinikho' la Theologica ,cumScripturafacra loquamur , amp;nbsp;difearaus If guamSp(ritusfanAi,qui doAor eß EccleGxgt;abcodemq; GgniGea« tiones voeabulorum genuinas, qui peeuliarcm, Sf propriam ha* bet Grammaticam, amp;nbsp;voeabulorum GgniGcationes diuetfas in* terdum a Prifeiano.

Sic enim Paulus, im’o Spiritus fanAus per Paulum EpexegeG quadam enarrat voeabulu, fanAum: Deus nos elegit in Chriito, ante mundiconßitutioncm, vt cGemus SanAi, amp;nbsp;immaculati amp;c. Etineadem tChriftus dilexit EccleGam fuam,amp;feipfumtradidit pro ea , vt illam fanAißcaret,mundans earn lauacro aqux in ver* bo vitae, vt exhiberet Gbi gloriofam EccleGam ,nonhabentem rugam aut maculam, aut aliquidhuiufmodi,fed vt Gt fanAa, amp;nbsp;Immaculata.

De qua eius fanAitate, amp;nbsp;Augußinus : Eß enim amp;nbsp;fanAaEc* Auguft contra clefia Domino lefu Chrißo , inoccuko vxor. Occulte quipp'e, Fauft. Man.hb. attÿ intus in abfeondito fecreio fpitituali, Anima inhaerct verbo

li Î Dei,

Dd, vt fint duo in carne vna»

Hxc fandita» cft Eçckfix , quamtufi vidle»,ArgOCT lefuit» oculatior, amp;nbsp;Lynceo pcripkaciorgt;adeo(;^ plus quam diuinus holt; mo xaçi'/oyvüSJiç.

Quantaautem Romanx tux Ecclefix, lebufxe ßc ßnditaSj^C firniitas , cui portx inferorum non prxualeant, vel dominalo« banna PapifTa8. eiui nominis^docet^qux a fuo quodam familiari Cardinali coraprclTa gt;nbsp;in proccfsione quadam ad Lateranenreili Ecciefiam folennt deri amp;nbsp;populi, doloribus partus oppreHa,inter Coloflcum,amp; Clementis ianum,puerum ex lornicatione concept tum^in media Roma,platea,amp; via publica^peperit, anno Domini 8ex pareu obijt^De qua Mantuanus vc(ler,inicros dekri* ixns»

Hicptnitlatadhuc ftxum mtntiuyirilemt

Famina , cui trinlietphrygiam diadtmatf mitrant Extolltbat 4ptx j dsr^onttjicalü aJulttr.

Dixerat Icfuita difputationis fux aflertione 9» Qu'od etiafl» * foli Eedefix Romanxeonueniat hxc fanditatis nota , manifen'e conuincunt infinita, ftupendai^ miracula, quibüs earn folus Chri«' *gt; ilus per Apoftolos, ApoHolicosn amp;nbsp;iublequentes homines fan« » dos inchoauit,con(irmauit, iandificauit«

Ego ver'o nunquam hadenus audiueram, miracula efie donum jjSpiritusS»fandificans,Q_iod,vthîcquocj volens, nolensfateri cogitur5 in pfeudoprophetascadant» Sed ne nunc quidem'atne quocÿ admonitus, amp;nbsp;me negante,miraculafanditatis notam cflê, probare id poteft. Sed tantum craiTüm, amp;nbsp;blafphemum errorei» hoc loco commifsiflc me dicit,cum aio, miracula minimejeilè fan* ditatis notam, nee folius Ecclefix Chrifti elle propria, Qçibd hoc ipfo vcrbo,Bcclefiam Chrifiidifsipem,Eu3ngcliumChrifiiindu-bium vocera ,adeo'q! Ghriftum ipfum diflbluere moliar.

Bona verba , quxib, Nego conlequentiam, Nortenimquia nego, miraculaSandicatisnotam efiê, aut Eccefix propria, mox ideo Ecciefiam Chrifii difsipo , Euangelium Chrifii in dubiuna-voco, aut Chrifium dilToluere raolior. Sed tantum tuas falfas hy* „ potheies nego ,q'jas tu probarc non potes.Sicutetiam malecoJli' „ gis tChrifius, inquit, opera,qux mihi dedit Pater, vt faciam, M ccfiimoniuniperhibent de me,quia pater tnifit me. Si ergo, inquit lefuif»

^ßertionum Itfuiticaram, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»jj

Itfuka, ttRimonium opera pcihibcnc de Chrifio, qubd aPatre Rt mifliis : cur eadem onera de Eccleßa,qubd fit Chrifti fponCa, tefti« nonium non perhibebuntf Retpondeo* £tß operahccrit^quae nuUusvnquam in populo atdidit ; tarnen non fola illa probabant ipfiim efie rAcfsiatn : fed alia tnulta concurrebant, ncmp'e omnia» quaede ipfo Prophetse praedixerant : circuroRanuae matris virgia nisgt; locus, amp;nbsp;tempus} amp;nbsp;modus natiuitatis ,dodbrinaipfa ,mor' tis genus, reCurreAio Euangelij diuulgatio^ ad quae amp;nbsp;miracula acccdebant,amp;c*

Nee ipfemeiad fola opera, amp;nbsp;miracula prouocat, quibus fo« lis fe MeCsiam efie probet : fed hoc dicit Simihi non vultis cre« derc, operibus crédité, vt cognofeatis, amp;nbsp;credatis , c]uia pater in meeft,amp;ego inpatre: quo ipfo vult fibi,amp; propter fecredi : quia veritas» Sic refpondet difeipuHs , Iohannis i » quaerentibusnum ipfe eilet Mefsias promifl'uslt; amp;nbsp;non tantum dicit, renunciatelO' banni quae vidifiis : fed dicit, qux audiuifiis, amp;nbsp;vidiRis, ac inter extera, Paupercs Euangelizantur» Et hxc fingularia, amp;nbsp;perfona« lia fuere in Chrifio ,de quo in fpecie funt prædiâaÆinis itacf mi* raculorum eR, vt fint tefiimonia dodrinx, amp;nbsp;probentvocati' Onem.Sicut li\ofe8ornatur, ôiinfiruiturdonoxdendorummp Exodi.4, raculorum: Vt credant,inquit Dominus ,tiu'od apparuerittibi Dominus Deus Patrum tuorum , Deus Abraham, amp;nbsp;Deuslfaac amp;nbsp;DeusiMob,Non dicit Dominus -.Signa amp;nbsp;miracula qpxxdi« turus es coram populo , nota erunt Sanditatis , nota erunt, qubd fis Ecclefia Dei» Mofes enim non erat ipfa EcclefiaDei, fedmembrura Bcclefix, qux erat populus Ifraclin AegyiOjfer» uiiuie triRirsimaoppiefius, ad cuius liberationem Motes mûtes batur*

SicChriRuSjCumablegat fuos Apofiolos in vniuerfum terra* Marc. vH» rum orbera ,itidem illos inRruit, amp;nbsp;ornatdono xdendorum mia raculorum ,inquiens : Signa autemeos, qui credidetmt, hxcie« quentUT : In nomine meo dxmonia ei^ient,Unguis locjuentur no* uis, amp;C» AdditibidemSuangeliRa: lUi auum profedi,prxdica* uerunt vbic^ ,Domino coopérante , amp;nbsp;fermonera eorum confir « anante ,fequentibusRgnis»

Non ergo nota funt Sanditatis Ecclcfix ,fignaamp; miracula-. fed ad confirmandam dodrinam adduntur , amp;nbsp;xduntur* Nuf* quam dicit Scriptura , figna notam efie Sanditatis ( ficut net quenquam fandificant figna ) alias enim fcquetur illos qui

T^efutatio Jeftnßontt

qui mi'racula operari non poircntj(àniftit3te,car«re.Sfcuteertcc5i' munis kr'e, amp;nbsp;vfitata Papißarum eft opinio : quod Sandos tan* tumv'occnt, Mirabiliarios, quiftupenda faciunr opera, aut pe* culiarem vKæra(ioneminfti(uunc,quaprae cxterisSandi vide« antur, amp;nbsp;appareant» Aut pleruncj^ à communiter defundis, qui in ordinem Sandorum ,'a Pontihce , amp;nbsp;Calendarium funt relati» cano n izationem vocant,)vocabulum Sandorum tribuitur,Qu( falfaeft vulgi perfuafto, Sandi dicuntur,amp; funt aSpiritu fando, quern qui habent in his terris viuentes,etft miracula,amp; ligna ædlt;« re non pofsint : tarnen re vera Sandi funt. Si quis autemSpiritum Chrifti non habet,is nonefteius. Omnes ergo in Chriftum vere credentes ,sandi funt, Si vndioncm habent a Sando, iiu'ciatn opera miraculofa faciant ,fiue nonfaciani»

Miraculaautem non elfe notam Sanditatis,Chriftus quolt;^dogt; Cet J inquiens : Multi dicent mihi in illo die, Domine, Domine, nonne in nomine tuo prophetauimus, Si in nomine tuo dacmonia eiecimus :amp; in nomine tuo virtutes multas ædidimus £ttunc Matth, 7. confitebor illis, quia nunquam noui vos , diicedite ä me omnes, qui operamini iniquitaté» Sic idem inquit tSurgent pfeudochrifti. Ibidem a 4. nbsp;nbsp;nbsp;pfeudoprophetae , Si dabunt ligna magna , « prodigia, ita vt

in crrorem inducantur, li fieri poftet, ctiam Eledi» Sic Bileam, Saul, Si Caiphas prophetauerunt, Si tarnen fuerunt imptj. ludas Ifchariotes xdidit miracula,amp; tarnen fuit impius. Miracula igitur necûndiftcant, nec lignum aut nota funt Sanditat is* Necergo cralTum , nec blalphemum commili crrorem , negans miras cula efte notam Sanditatis*

Hie lilentio prxtereundum non eft, iniuria ne dicam, an men« dacium, quod mihi impingit lefuita, cum me veile, aftêucral, ” quod quiuis alius, eadem opera,eodem'cj modo facere pofsit, ’ nbsp;nbsp;’* qux,amp; quo modo fecit Chriftus. Qux mihi,ne quidem per fom«

” niuminmentem venerunt.Nec iota vllumdehiscxtat in his dua» bus meis propolitionibus , quibus de miracuiis agitur, quas res futandas lulcepit.

Deinde qubd addidi, miracula non elle folius Ecclelix Chrlftf propria ; verum eft* Quia nonfofumin Ecclelix vera,aviuis eius membris illaliunt,ledetiam ah qs^quitantum in externo. Si vilibili coetu membrafuntmortuafquvaduerfartjsplacet,vos care fideles , in peccatis mortalibus exiftentes : oppontum fcilicet inadiedo ,habcnfes lidem mortuam, hoc eft, notitiamhiftorif, feudaemonum Hdem, quos tarnen nemo vnquam lideles voca* uit ) pliu*

uh )p((udoprophctis 1 cil ice t. Qiiinctiatn extra Ecclefîam ßcrl cerium eh, quod in Tequenti propoßcionc vitroconcedit aduerfa« rius» Erg'omiracula ncn lune (olius Ëeelefîæ Chrifti flgnapro* pria.

Quod verb addii,inv«eri Teftamento, miraculavcritati left!« monium adeo perhibebant, vc ipfius Dei iuflci^verus ille Propbci ta iiidicaretur,qui Propheciam Guam miraculo con6rmarct:id quo* modo probet non video. Et annotat quidem in margine Seri* pturx tacrxtehimonia, Exod, 14, Dcut. 18. i. Regum 12. Sed non récitât. Nec video, quid duo loca Exod. 14. amp;nbsp;1. Reg. 12. adinftitutum faciant. Kefpiccie autem videtur ad locum Deut. 18. in fine ; vbi Dominus per Mofen loquitur populo. Quod fi tacitacogitationc relpondens : quomodo pofium intelligere ver» bum, quod Dominus non efl; locutus f Hoc habebis fignumj Quod in nomine Domini Propheta illcdixerit, amp;nbsp;non euenerit; hæc Dominus non eft loquuius, led pertumorem animifuicon« finxit.Quo in locoequidem Dominus non iubet Prophetam ve rum,ex lolius euentus prsediAione agnolci.fed fali'um : c'umeuen-tus non refpondet. Verum intelligo aduerfarium a contrario hinc argumcntari,hoc modo. Si falius eft Propheta,cuius prædi» Aioni non refpondet euentus. Ergo verus eft, quando euenit id, quod pr^dixit ille. Nego Confequentiâ.Quia euentus folus non eft futficiens argumentum veritatis illius vaticinii,ficut nec miracula; Cum Sathan vtraque,Deo permittente, per fua organa pofsit prg« ftarc,amp; efficere. Hinc eft,quod idem Dominus prohiber Deut. 13. ne euentui etiara credatur : Cum inquiens, iùrrexcrit in medio tui Propheta, aut qui fomnium fe vidirfè dicat, amp;nbsp;prxdixcrit fignum atqueportcntum,amp; euenerit, quod locutus cft,ÔC dixerit tibi ; Ea* mus,amp; fequamur Deosalienos, quos ignoras, Scferuiamus eis. Nonaudies verbaProphetæ illius, aut lomniatoris, quia tentât vos Dominus Deus veftcr,ÔCc. Quam belle erg'o lefuita mira« biliarius probauit, Deum Colis miraculis credendum præcepiftc in vet'eriTeftamento i

8ed quo loco ,heuslefuita ,miracula Papifticahabes ,hoc eft (vtintelligasquid velim, amp;nbsp;nominem Papiftica, ne opus fit diui» nare ) eacjuac haftenus per aliquot fecula falt;fta funt ad ftatuas amp;nbsp;tee Uquia8,quas vocatis fanftorum, vbi figna dicuntur aedidifle, D. virgo Maria,amp; alfi Diui,vnde concurfus ad illorum ftatuas,Hinc vota,hinc 14. opitulatores,quoBabfente8 multi icrra,mariq'uc in omnibus necefiitatibus inuocauerunt»

«U . . -4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mirot

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ieftnßonä

Miror hîcte ßrenuum adebfuperftitionum Pontifîdarutnpa/, tronum,mutum adebfuifle ; cum tarnen non obfcurum fit, quid ,, velitis amp;nbsp;fentiatis. Et reifte quidem dicis: cum veritas iSiEcdcfi^. tj Catholicajam olim per Dei Miracula femelapprobata^confiituta. 9, amp;confirmata fuerit; fatisfuperqüepraemunitirumuSjnequid fub fpeciemiraculi, contra veritatemCacholicamjiamreceptarajÓf confiabilitam^deincepsadmittamus» Si modo etiamrede inteh ligas.

Metuo enimjmb non dubito^diuerfimodc nos duos,Iixc,qux tnodb atc ditfta funt, intelligere«

Ego itaaccipiotuaverba,dodrinam Apofiolicama Chrifto traditam,amp; poftea per Apoftolos de Chrifto vnico noftro media-tore amp;nbsp;intercefibre apud Deum, propagatam in toto orbe terra-rum, Miraculisqiie per eofdem fatis fuperque, vt iam hîc fuperiu« eft didum,connrmatam,femel amp;nbsp;approbatam, Veritateraefle Catholicam, fine totius Eccicfix«

Contra hanc ergo dodrinam, nuHa, quantumuts multa, magna amp;nbsp;ftupenda Miracula, admitienda. Hoc plane certifsimum cft,lt;3i verifsimum»

Qubd fi tu aliud fentis, vel intelligis, per lixc verba, male faci», quianec Catholi€um,nec verum,necEcclcfix Chrifti veræ,fcd faP iæ hoc eft*

Hine erg o fequitur, etiamfi fiant Miracula ad reliquias Sando« rum,fine D. virginis Mariæ (quaetamena vobis corpore fuoin cœltim afiiimpta creditur)fiuea!iorumquorumcunque Dtuorum, qui inuocantur ; Non a Deo fieri,fed neque ’aSandis : verum 'a fat lacibus Diabolis,fiue iam verafint,fiueraendaciafigna»

Beat. 13, nbsp;nbsp;Ratio bxc cft,quam Dominus ipfe afsignat per Mofen fidelifsii

mum fuum feruum in omni domo fua.Quia etiamfi fiant talia äC aedantur figna: tarnen quia abducunt ab vno folo vero 8i in vota bo ipfius agnito Deo,ad Deos alienos, quos ignoramus ex verbo eins, vt iilis feruiamus ; Ideo, inquit, non audies verba Prophet« illiu8,autfomniatoris, quia tentât vos Dominus Deus vefter,vl palam fiat, vtrumdiligatiscura, in toto corde veftro, amp;nbsp;tota ani* ma veftra,an non* Quareaddit,Dominum Deum veftrum icque* mini, amp;nbsp;ipfum timete, mandataillius cuftoditc amp;nbsp;audite voceta eius,ipfi feruictis,amp; ipfi adhærebitis»

lof, vit. Hoc nos cum pio amp;nbsp;fando lofiia faciemus, quibus Domino Deo noftio adhxrcrcbonuiQcft: lt;9£poncrcincura fpcoi d(om-

ncm

KÂffirtioitum Itfuiàtarttm» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«17

wem fiduciam noßram cum fanâo Dauide* Cum tantummodo in ipfo auxilium noftrum,Ofiae »}. qui Ce folum vult inuocari, ad fe nos confugere, 'a fe folo liberationem peti j non a mortuis quU buscunque tandem. Sin autcm malum vobis videtur Pontißcijs, huic folifccundum præfcriptum verbi iplius feruire, eumque fo« luminuocare: NeC placet vobis abijcerc DBOSgt; quibusvos öi patres veftri feruiuißis ; optio vobis datur, eligere hodic, quodplacet, cuiferuirepotifsimumdebeatis, vtrumDtisinnu« metis, quoi haftenus colulftia Si inuocaßis, An verb Domino Obo noßro (bli, eumque folumin nomine Domini tKgt;Qri le« fu Christi inuocare, qui eft DB.vs benedidufi in fecub. Amen,

Perttnaciternegataduerfarius Satanam, Pfeudoprophetas, nbsp;nbsp;nbsp;80.00

ÄNTI ChrisT VM ôiHæreticos,verapoflefigna,amp;mira»’J culasederc: (edtantum fallacia amp;nbsp;mcndacia,quibusnullarcsfub' fit vera, fed praefiigiaselfe mcras Si ludibria, Etfi autcm videas tut res non tand effe momenii, de qua cum homine contentiofo fit digladiandum ; Quid cnim maximoperereferte videtur ,num verc ifta fiant, nec ne C T amen fi quis perpend at ferib, quid fi* bi velit, Sc quorfum per iftos cuniculos quail tendat Aduerfarius, videbit non efle otiofam difquifitronem, Hoc cnim agit lefui* ta,vtfi probet, Satanam ciusque organa, Hacteticos, Pfeu« doprophetas, Si ANTI CHRl ST V M, non poffe vera fas cere fAiracula, fedtanfum apparentia; hinc inferat, Papatum, quiaverafaciatMiracula,nonfalfam ANTiCHRlSTi (quo nomine 'a nobis Rei aguntur ) fed veram CHRISTI effc Cccle* fiä,non P feudoprophctaSjfed vetos Prophetas ÔC DoAores agno-feendos amp;nbsp;fequendos,

Certum autem eft, P feudopropbetas, vera poffe ædere figna, idejueex verbo DBl, fiue Scriptura factamanifeftifsimumeft confirmante Domino amp;nbsp;dicente : Si furrexetit in medio tui pro« phetes ,autqui fomniumfe vidiffe dicat. Si ptaedixerit fignum at; Deut. que portcntum,amp; cuenerit, quodlocutus cft,SCc, Affirmât itas que Deusipfc, vera effe figna, quae facete poffunt Pfeudopro-phetae. Sic CH R1S T V S quoque inquit î Surgent Pfeudochri« fti(amp;fic ANTICHRISTI )0C Pfeudoprophetæ ,Sc dabunt figna magna , Scptodigia,ita vtinerrorem inducantur ,fi fieri * poffet, edam ckdi. Ex quibus verbis apparet, veraefie fix gna.

K k X Nec (am

' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^fuiMtio JtftnßonM

Nee tam boe agit Deus,vt Tui inter ßgna faUacia amp;nbsp;veracurio* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«c difcernere difcant, qu'am vt finem,ad quemtendunt Miracub»

attente fecum pcrpendant,amp;examinent. Qux fiuc vercfiant, fiult; falsofieri putentuttfallacia nihilominus amp;nbsp;mendaeia funt amp;nbsp;dicuns turMiraeulaamp;fignaea omnia, quaecunque'a vero Deoagnito in verbo ipfi'js abducunt: ót cum hoe pugnantia docent, a quibus* cunque tandem ilia fiant, fiuc in Ecclcfia, fine extra iilam, liæc om* nia Diabolicaeenfenda funt, iuxtaillam DBi adraonitioneni Deut, 13*

Fallacia igiturdictintur,non idco tantum,quod cmentita fint,5lt; non verefiant : fedctiampropterfinem, ad quemtendunt, ncni' pe,qubd ad mendaeium inducant.

Qjemadmodum Chryfoftomusinrerpreraturv’erba Apofio» li, in Omni potentia ÔC fignis, prodigq's mendacibus : Ita in» quiens; Prædixif,nc fcducerentur.qui turn vicliiri crant(aduenicn te Anticlirifio)hoc efi,omncm ofientabit potentiam:fed nihil ve» ri( nondicit, nonvera futurafigna) verum omnia ad fcduâio« nem, ôi prodigqs mendaeq ;avtementitis,bt bV-r DlFICANTlBVS, AVT AD MBNDAClVM INDVCEN»

TIBVS.

Meta.Infigné pro- Et Vf videatis PontifîcqRomani, quem Antichriftumfutu« phetiain Chrylo mni, 5c vbi rcgnaturus fit, intelkxerit Chryfoftomui, nonpi-ift ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adfcribere ex eadem Homilia, eius verba , de interpréta«

ChrToftomu» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’■go 'ßj quod detinet ad reuclandum ipùm ( An

in Ëpidolam ad t’cbriftum ) hoceft, quid prohib€t,ncreuelctur t* Alqquidem di» ThciTa.Honul, «mt, ipiritus efiêgratiam; Alq vcro,Romanum Imperium, 4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibusegopotifiimumafiipulur, amp;c. Ita fane de hic dicit, tan«

Donatio Conftan- tnmquitenet in pr3ci'entia,donec e medio fiat, Hocefi,quando tini.fccundum Crncdio iiiblatum fuerit Romanum Imperium, tune veniet ille, ▼os, fedvndecun- denonabsre. Doneeenimimperqillius timor fuerit,ncmo An« quchabcat,autac tichrifto ftatim iùbdetur î quando verb iftud deftruftum fueril «cperit: Dominus Imperium,vacantem Imperq principatuminuadet ,decentabic ad certè eft fipa ve- fc rapere ,ôehominum de Dei imperium, Quemadmoduroenim fter, Romx amp;nbsp;VI régna ilia deftruda funt, quæ ante Romanumfucrunt Imperium, cinorum regno- Ita de regnum Romanorum ab Antichrifto, de ilIe aCbrl« rum,quxa Impe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ampUyg obtinebit. £f ifia nobis Daniel cum

Dcrtinucrilt olini magna claritate tradit ; cr tune, inquit, rcuelabitur 111e iniquus* Et quid poft ifta ƒ Prope tum aderit confolatio»

Quod igwi

xAjpttiónum Itfuiàcaruin, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni

' Quod igitur lefuica die it hoc locOj fallacia hinc facile cognoici* quod contra Hdem amp;nbsp;Ecclcßam catholicam ßaiu: Ambiguum hoc cli, C^od ipfe de Cua , hoc eft Pontiheia Romana Hdc amp;nbsp;Ecclcfla intelligat.Qjux cert'enon ßdes^,(ed opinio amp;dubitatio eß«Quia lundaincnto,hoccft, verbo Dei, exquoßdes oritur Rom. to. deftituicur.Sic neccatholica ,fed cacolycaeß £cckßa,Quod hade« nus multis, copios'e tSc manßcßedemonßrauimus. Cxtcrum ß de veraßde, quæ ex verbo Dcinafcicur: iScEccleßaChrißi^voceni cius (Sc veibum audientc Si fequente, accipiat : verifsimum eß, omnia ßgna , prodigia SC Miracula gt;nbsp;quzciinc^ contra verbum Dei, fidem J amp;nbsp;EtckiiamChrißi, vt nos ab illis abducant,ßunt, nicndaciaeße, amp;nbsp;diabolica» Talia autem omnia eße pronuncia« mus, quzcuncß nos ad Sandorum Inuocatiorem inuitant amp;nbsp;ad« ducunt. Qualia lunt, vlt;ßra,veßrz'cj! Ecclefiz omnia hodierna ,5c ante hzc tempora ^fcculis aliquot in hunc ßnem fada,régnante Antichrißo Romano in Ecclcßa Dei, Quod hadenus prcæatum eß.

Qiiod ver'o ad figna Si Miracula Gentiliumextra Eccleßam at-tinet : idem plane Ventio , Diabolica nempe eße , Si ad cundem ßnem,quo Papißica ßunt, videlicet,Idolomaniamaugendam dCconßrmandam , ædita , quod prolixe multis probare poßem excmplis: kd vnocontentusero,quodextat apud Liuium , re' rum 'a R omanis gefiarum Scriptorem. Vbi lupiter per fomnium vifuseß T.Latinodicere; Niß magnißceinßautenturLudimags ni, periculum vrbi fore : iret ea Cofs. nunciarct» Quod cum illc neglexißet, magno illi ea cundatio ßetit, ßlium namc^ intra pau' cos dies amißt, cuiiis repenting cladis, ne caufa dubia eßet jZgro animi^eademillainfomnisobuerfatafpecies , viCa eß rogare,fa-linmagnam 'preti numinis habcretmercedemt'maiorcminßare, vt eat propere, ac nuncict Cofs. Cundantem porr'o, ingens vis morbi adortaeß , debilitate lubita, tum enimuero Deorum ira admonuit jamicorumcpconfcnfu ,in forum ad Confulesledica defertur. Qui cum patribus rem omnem, ptout erat gefia, enar-raflit,BccE alivd MIraCvLV m,quicaptusomnibus membris delatus in curiam eßet ,eum fundum ofßcio ,pedibus fuis domum rcdtjße, memoriz traditum cßtludi quocÿ amplifsi' mi vt ßerent, Senatus decernit, Hadenus Liuius.

Exqutbusvtrunep apparet. Etverahzc,nonmcnd3cia fada eßeapudEihnicos Miracula. Ex cundationeenim illa ,Si ßlius ver'c moriuus eß« Ipfe ver o captus mentbris omnibus^ pofiqiïam

K. K } legatipne

lêgatJorte fua fundus eilet, vfus membrorum ill i eft reftirutu»» Ét DiabolicaiftaMiracula, ad eundcmßnemcollimafte , vt Idolo' htnaapudSenatum ,PopuIum(^ Romanum conHrmaretur,Lugt; dis magnis , fiue feftis inftauratis inagnificentilsim'c» AnnOâ tgt;£C cadem amp;nbsp;his (imiliagt; eodem'c^ plane Hue, nempe vt Idoloma« nia confirmarctur,acciderunt in Papatu MiraculaCHinc concurfu« adftatuas, ad fäcella Diuorum,Hinceoruminuocatio, Hinefefta illorum,quos fibiieiunrjs prccibus jdonartjs, äc. alijs reddiderc propitiOs ÓC placatos.

Et quod antea ab initio contra mea$87.S8« crallura amp;b1arphe* mum errors 'a me commilTum dixerat, qubd po[uiffemj Miracuia non efte Ecclefta: Chrifti propria, quod etiam Gentiles extra Ec* deßam, qui vera Dei agnitionecaruerunt, Miracula ftupenda fet cerinttnegauit lefuitajVera efIegt;(S^ fieri apud Gentiles Miracula;red »gt; Diaboloadferipfitomnia« lam fibimet contradicens, Dei proui» »» dentia fada efle , âHèrit, vndc Gentiles aliquara veri Dei, ficut Si »3 prouidentiæ diuinx cognitionem haurire, inquit, potuerintj at(f 9gt; Vt afluel'ccrent in periculis lt;5i calamiiatibus fuis verum Deum »3 inuocarejmirum non eft, fl Deus talia apud eos opera nonnunquS »gt; fit operatu8,amp;c« Hæc quomodo conciliare pofsit, aut velit, ipft viderit« Nobis fatiseft,prob3ire,lt;j ver'efada fint apud Gentiles, veri Del ignaros,Miracula verajdeo'cjt non efle Ecclefiæ propria, eamc^ ob caulam, nee notam efle Ecclcfiç,multb minus Sâditaiis»

Poftrcmbjquod addit, Chriftumipfummet Ecclefiam fuamper Miracula^quae ^pter infidèles fiant,vt Apoftolus dicat,inchoallc, agnofeimus verba Apoftoli« Chriftum verb inchoafle legimus Ecclefiam fiiam apud ludxos amp;nbsp;Gentes, dodrina amp;nbsp;Minifterio Apoftolorum, fiue verbi fui prædicatione, quä poftca Miracula fint fubfccuta, Cumenimpraemitteret praeconS fuum Baptiftam, vt fibi viam præpararet , amp;nbsp;Nouum inchoaret teftamentum, ac conuerteret corda Patrum in filios.dc incredulos ad prudentiam iuftorum : vocem clamanrem fe efle ait, Si dicentem , Poeniten« tiam agite, appropinquauit regnum coelorum; in medio veftruni eft , quern vosignoratis ; Ecce hie eft Agnus illc Dei, qui tollit peccarum mundi, Nec vllum operatuseft miraculum«

Chriftus ipferact Matth.4.5c Marei i«(cribiturcaepiflè publice regnufuum prçdicatione verbi fui,dicens ; Impletum eft tempus, Si ap^pinquauit regnü coelorü; peenitentiä agite,(3c crédité Buan» gelio.Mar. vltimo habetur in fine/^ Chriflusemiierit Apoftolos uios,hac data inftrudione:Ite in orbc vniuerium,prædicate fiuan« geiiutH omni creatur;. Et poftea addit ; Signa autem eos, qui cre* diderlnr«

lejuiticarunt,

àldennt jhxcfcqui-ntur. Ec in conclufione,cff£lt;Susinftrudionis* Illi autcm prokdi,prædicaueiune vbitç, Domino cooperante,ô« fermonem eorum confirmante,f«q»cntibus fignis,

' Itu nunc ergblefuita, amp;nbsp;corrige Cfiriüum,Öi eins EuangelifiS Marcum,amp;inucrte ordinem, ac die, Ice in orbem vniuerlum,fa-eite Miracula,öe poftea pracdtcate Euangcliü, Item corrige verba: Sermone eorû confirmäte fequentib. dicastf pr£cedentibus,figni8, EtfuprainSS.Sp.Ec inhac 9i.dixi,Miraculaeffedolt;Hrinçtcrti» ç.

nionia. Doârinaitacp,quæMiraciilisconfirmatur, initio exami ' ' nandaeft: quæficiimfcriptura S.confentiat,diuinacfleMiracula, fentiendum elf.fi verb ab ea difientiant. Diabolo adfcribendaefle, dubium nô eft.Talia igitur efl'e Pontificioiû, iam aliquot feculis, ad ftatiiasôi InuocationemSar.Aoiû fada, pronunciamus. Qiiia inuocationc mortuorum hominô, cum tota facra Scriptura Ve' leris amp;nbsp;Nouiteftamëti,inquaneiotaquidé,autapex vnushabetur (Eccio etiâjEcclefiç Pôtificigcolumna, atteftâte)pugnantc,planttç idololatricâjConfirmauerunt.Quarelibenterhjc vobis lefuitis,cu veftraRomana Antichriftiana Ecclefia relinquimus.Sicut Apoft, Their a perSpirituS.prçdixit Antichrifii aducntum,lecundum operation? Satanç;Inomnivirtute,fignisamp; ^digiismendacibuSjöC omnifea dudione iniquitaiis futurum,ebqubd diledam veritatem non re» ceperitiSjVtialui fiatis.Idebimmifit vobis Deus operation? erro-lis,vtcredatismendacio ,omnesqui noncreditis veritati,amp;c.

Quod adNarrationc Stapliyli de Luthero attinet, cÿ perfonam quandâobfe(ramdçmonio,liberarevoluerit,maletj!illi fuccefsifle» „ Apoftatçturpif8imo,ibcio tuo,fides habendanoneft.Qui cû Deo „ fidédata nô rcruauerit,fed violauerit,eâ'cç abnegaueritlurpifsiroe: „ quamfidcin cçterismereatur,omnes intelligunt, C3 praefertim de hochominugenercdicatur:OmnisApoftata,maximus eft perfecus tor fiiiordinis»Ideb fingere nihil erubuit in odiu perfonæ* Noui» mus Lutherum nihil cale appetiuifiê, ficut nec apparitiones^quod faep'ecxipfo audiuimus.Ec quid mirum,hocStaphylûfinxifle,C5 tu apert c amp;nbsp;petul anter calumniari mc,mea'cÿ verba,non verearisf

Refpondi ego ^pofitione84»devariata,quâ nobis obijciût,cô» {efsiôe nofira,ficut verba ^pofitionis habent, amp;dico,Quod verb nobis obqcit varietatc,amp;c* V arietas apud nos nô eft: fed eandem, quâab initio,amp; ante anos44.toti ImpcrioRomano publice noftri Principesobtulerunt : lmb omnium primam,qu3cxfcriptura S» haufîtnus, nufquam ab cadefledentes, retinerous ,ac profitemur* lam inÿi»dicoJN08 non nouâ,n«aliud genus dodrinæ afiêrre, cyuai»

'■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^efutatto Jtftnßon»

qu'am omnium pri’mum amp;nbsp;ancfquirgimum Patriarcharum amp;nbsp;Pro* phecarum. Atquidhic bonus lcilicet vir, kfuitafSed quideft l)oc Jnquit, quoJ ait aduerfarius , fe non aliud doArinæ genu« ” affèrre, quam omnium primum amp;nbsp;antiquifsimum Patriarcharum ” öi Prophetarumt’amp;c.Quomodo non erubeicic, illud hîc ailèrere, Aflert s” modo probat, ncc vnquam probate poterie lt;nbsp;C^omO' *■ do tam repente præcedentis aSêrtionis immemorSc oblituseft^ ** Nonne paulo ante manifeitis verbis proteftatus, amp;nbsp;in hæc verba *’ Jociitus cft Apud nos non eft , inquit, varieras, fedeandem, quam ab initio, ÔC ante 44» annos toti imperio Romano noftri Principesobtuleruntjimo omniûprimam,quâexfacraicriptu« * ’ ra hauiimus, njfquam defledentes retinemus ac profîtemur» £t ** addit,Nonigitur eft, quod aduerfarius nuncad omnium primum ** iSc antiquilsimumdoŒrinae genus confugiacrquandoTuperius^ac ** vercquidemdixit Ce fuos'c^complicesretinere,acprofîterifl-** dem eandem , nec ab ea defledentes »quae videlicet ab initio ante *’ 44» annos toti Imperio Romano fuit oblata. Hadenusille*

Quid eft C’alumnia, fl haec non eft f Quid eft malicia,quid exei» tas, ti haec non eft lebuixi illius jioftis veritatis, candoris ÔC iyn* ceritatis cQuod namhoceft, plufquam Diabolicumcalumniandf ftudiûcQuæ enim, nondico contrarietas,(ed diuerfltas eft, in his meis duabus propoiicionibusC An non in vtracf pene cademver« bahabenturde antiquitatenoftrx dodrinar CNam amp;in 84,dico, cam OM Ni V M PRIMA M, quam ex facra (criptura hauferb mus. In 91. dico. Nos non nouum, nec aliud dodrinaegenusaP ferre, quam OMNIVM PRIMVMÄ antiquifsimum, Patri/ archarum amp;nbsp;Prophetarum. An non vtrobiq; ijidcm plane vocalt; bulis, dodrinam noftram , OMNI V M P RIM AH , appelio i Quid igitur hoc eft lebufxec' Qyomodo non enibelcis tucQuO' modo tam cæcus es f £t quis demon tibi oculos fafcinauit, 3C prgftrinxit , vt non videas, vtrobicÿ eadem verba An verb hoc tibi doler, quod voco omnium primam noftram dodrinam, amp;eandemcum Patriarcharum ôi Prophetarum f Qjiod verodi* cis me nec rood'o^barehoc,ncc probate vnquam poiTe; Vefe hoc dico, quantum fatis eft probaui lupra,Et ft non inftiiuri ratio pro-hiberet,probatem iam prolixius. Vt ramen videas, quod nofttse fit fldei ÔCdodrinae lundamentum, amp;nbsp;quis cum illis,quorum feci mentionem,conrenfus : AÜud non crcdimus,ncc fèntimus, quam quod Adam de Eua , Si fequentes Patriarchæjde iemine Mulieriii promiQb,quod contrirurum crat Caput(èrpentis* Nectecuro^ nec cum

•AJJirtknum /efuittcarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjt

Bef eure tua Ecclefia Romana cacolyca fentimus quœ liane illu* omnium primain Euangelqconcioneni(exqua ßlutem peiiuerunt omnes Patriarch« ) corruptie Biblijs ( qua in parte de» terioreseftis ludxis ^quiad Cupcrßitiuncm vfqueretinenttextutn Biblicum, vno dempto loco ) deprauauit/amqüe ad Diuam vit* ginem Mariam^licut torum pialterium^non absque grandi facrile# gio amp;biafphea)ia, vim Grammacicxetiam faciences, tranßulißis, cum alohanne Apoßolo lotidem pene verbis ßt reddita: In hoe i. lohan j» inquiensj apparuit ßlius Deus,vt deßruac opera Diaboli^ Non digt; cit j ^^aria virgo deßruxit opera Diabolic vel^ipiâ caput ferpenti* contriuit*

Hze eadem promifsio repetita eß ad Abraham,dicente Domino: In feminetuo (qui eß GhrißuSjGalat.;«) benedicentur omnes Gen iz. genees, amp;nbsp;familiætetrx» Cui promifsioni Abraham credidit,amp; ibidem ij. reputata eß illi iußitia. Hxc ßdes fuit Patriarcharum. Hxedos dirina, fides amp;nbsp;religio omnium Prophetarum, qui Chrißo teßi* monium omnes perhibent, remifsionempeccatorum accipere,per Aftor.i«. nomen eins,omnes qui eredunt in eum. Hxc omnium prima Pa« triarcharum Prophetarum fuit dodrina : hxceadem prorßisdf non alia, noßra quoeç doftrinaeß.Hoc exempli tantu caufa repe» tere volui, quod maximecontrouertatur hie Articulus. Idem de reliquis probare promptum erat: fed inprxientia opus non cß.

An Verb hoc calumniaris, quod dixi, amp;nbsp;omnium primam eße noßram dodrin3m,amp; initio anteannos 44, noßram Confclsio« nem eße toti Imperio Romano oblatam C Ergbne,idco non com plediturhxc Confefsio noßraprimumillud dodrinx genus,quia demum ante 44. annos eß eonicripta amp;nbsp;oblata i Qux hxc ßt eon« iequcntia,nonvideo. Non magisenimhinc iilud l'equiturtquam hociSy mbolum N iexnum demum poß annos a chrißo nato J î ƒ » cß conferiptum. Ighur noua eß fides,qux coepit demum 'aChrh flo nato pj. anno. Ac tumdemum, filius Deicoepitcredi con-fubßantialis patri,quia tum ,fccundura lefuitas Rilicet, primum hoc decretumeß ab Eccicßafadum, Vx igiturtibi leßiChriße, xternc Dei fili,qui ab xtemo,'a patre coxterno genitus,erederis'a nobis in tecredentibus. Vx inquamtibi/atuis Ibcfislefu. Nam ß in illorum venires poteßatem, aut dil'putandum tibi Foret cum illis,quemadmodum Tubingenfi,in ordinem tuam xternam diuij nitatem redaduri cflent.O bene igitur amp;nbsp;prxclarc a te fadum,qu'od te abillorumßibduxerisiocietate. Neetci]liscommittas,autconi er eda9,qui optime Feis, quid ßt in homine. Qixmadmodum enim ab officio tuo tc iili drpoFucrunt, ac degradauerunt,ne Folusamp;

L1 vnus

J^efutatio deftnßonM

vniis fis peccatorum expiator •. fed in locum tuum collocauerun» opcllafiiabonaf fi quæ camen haben; )icainordinemtereliquo» rum vulgarium Diuorum erant collocaturû

Vides quorfum præcipitem ce ferae, plusquam Diabolicum tu» umcalumniandi fiudium,Iefuita;indignuscerte,cuirefpondeatur. Sed ne videaris cibi fapere in malicia, omnino reipondendû duxi, amp;nbsp;vt altj hoc hominum genus cognofeere difeant, 3c iciant cum Diabolis fibi negotium efe, quandocuncf cum eiufmodi monfiris congrediuntur,

Hinc etiam apparetpefsimamaduerfarium fouerecaufam^quod anxic adeo, nulla etiam fibi data occafione, quacritet, venetur, amp;nbsp;captéecalumniandi occafiones»Et quis porr'okiuitæ in aitjs fidera habebitjCuni in tâ manifefiis ÔC apertiscalumnîjsfitdeprehenfust^

Porto quod D. Augufiini locum pro Cede Miraculis récitât, nccefiaria quidem fuifie Miracula, priiisquam crederet Mundus: Eum autem, qui adhuc prodigia,vt credar, inquirit, magnum elle ipium prodigium,qui Mundo credenre,non credatipro nobis con tra Iefuitam,facit.Hoc enim ipfum eft,quoddicimus,hodie nobis Miraculis opus non eile, cumdodrina, quam profitemur,noua non fit,necalia a Prophetarum 3c Apofi:olorum,quæ Miraculisin toto Mundo fatis fuperqhe fit confirmat3,quod iam probauimuf* Ideo'c^ Pontificios ipfos magnum efiè prodigium, qubd huic do* drinæ Miraculis iam antea confirmatæ,non credant.Et Miraculis Ponrifierjs, hodic nitiil nee opuseflc, neccuiusquam efiè valorisa Apoftolica Euangcltjprædicationeconfirmata,amp;iamante fatis fit Miraculis diuinis comprobata. Et hinc ièquitur etiam, euiden-ter'qfr apparct,Papiftarum nouum efiè dodrinsc genus,aliud,amp; di* ueriiim ab Apoftolorum dodrina, quibus Sandorum inuocatio. Purgatorium animarum,amp; MifiaPonrificia fuerit incognita»

Quodautem PatreSjfua xtate aedita Miracula commendant, fa* ciebant ifta adhuc ad confirmationem Apoftolicae dodrinae de Cbrifto,quem Martyres, Stephanus,amp; altj, amp;nbsp;coelcficm, diuinitus patefadamdodrinam amp;religionem,ccgt;nfefsierant« Sed nonduns pafsim ag.aita aut recepta à gentibus Idololatris* Nequaquam ve* rb ad Sandorum inuocationem ftabiliendara» Sicut ikc Heliiaei olîà, ntïortuum in vitam retweauerunt : fed omnipotentia diuina idfadumefi : adconfirmationemPropheticædodrinædeverO Deo IfradiSjNecfuaquam verb adipfius Inuocationem»

Sicut Augufiinus tnentienem quidem fieri in ccenae Dominic« ccJebraftone,Martyrtimdicit:lcdtamen eosnon aSacerdotefnuO* cari dicir,qucxl hodic Papifix faciunc^amp; in fuo Mifiàe facrificio lt;Sc alibi»

tÂffèrtîonum Jtfuhtcariiw» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»3?

alibi.Vnde apparet non eandem fuiirejVrnos loquimiir,tempore Auguft.dccluitate AuguftinijMiüàmcunn Papiftarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

Nam quod ad fAiracula, quac D. Auguft. in Anrica contigilîe fcribit varia : non faciebant. vt hic Icfuita aicgt;3d Papifticam Ko» manæ Eccleüæ, quam hodie profitcntur doôtrinam , religioncm, ac Idololamiam,conßrmandam,qux t'uiïi nondum nata eranCj lcd propter diâam caufam.

Et vald'c modeAe de illisloquitur amp;propemodû dubitanter prj fatur. Nam plerunq^inquit ctiaraibi(vbi icikcafiunt ) paucifsimt fciuntjignQrantibpcæteriSjmaxim'cfimagnafitciuitasÆtquando alibi, alqs'q; narrantur,noncantaeacomendai autoritas,vt nnedif ficultatCjvel dubitationecredantuT,quamuis chriftianisfidelibua a fidclibus indicentur : plurimas etiam piorum prccibuscontingere miraculoraslibcrationes, ibidem tcRacur. Item perSacramenta.

Sed lîæc haAenus de Miraculi8,qux necfanftitatis notâclTecon* tra aduerfarium probauimpjCum oC. opcrarti iniquitatis nbsp;nbsp;Pfeudo

propketæ ea faciant,tefte Ghrifto : nec Ecclefiæ veræ propria,cura amp;nbsp;extra Ecdefiam, amp;nbsp;apud gentiks ÔC'a dæmonqs amp;nbsp;Magis fier» pofsint. Quod ex Liuio probauimus,ÔC D. Auguft. conkntiat, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji.

demones ÔC magos Domino pcrmittente,Miracula facere auercns. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deicap «.

EtMagos perpriuatosconcraAusMiraculafacereteRetur. Itavt ujib.gj.Quxft. adueriarius, ne quidcm Prifciani adminiculo propofitum Rium probarcpotueritjfanAitatcmfcilicetnotam elTc cxtcrnam, qua Ec' cleRa vera afallaagnofci pofsit.

Quod Dcusbcn'c vcrtat,ad aliam Ecckfiç notam/ccundûPoni y tificios J Catholicam fcilicct accedimus, vbi me initio ad» '* uerfariusflagcUat.quod non fatiscopiosevocabulum id interpre' tatus fueriimCed tantum ad doArinamPropheticam Sf ApoRoli» cam dechriRo rcRrinxerim,cum vniuerl'akm doArinam amp;nbsp;totû Symbolum compleAatur, quod iuiîTet recitandum, vt ipfe facit.

Qi^iafi verb non hoc ipfum compleAaturvnicu velchriRi vo cabuluCQui fcopus cR totiusfacrç S.ficut in prçcedcnte propofitio ne ex Petro audiuimus,qui fumatim comokAensfctipta Prophc» Aclor.io» tarum omnium,dicit, Chrifto omnesillbs teftimonium perhibe-re,rcmifsiontm peccatorum accipere per nomtn eius.omnes, qui creduntin illum.Nec tarnen vnoverbo,originemhuiusvocabuli Catholicon,amc recitatam,attingit,nedum vt tanquamfalfam rc* futareconetur,Sed quia Rio inRituto, minime quadrate vidct,ideo hoc pr3eterito,alias ipfe fubqcit.

Deinde probat,neminecontradicente,cx Lyrincnfijqui aittHoc verc proprie'c| Catholicum, quod vbique,quod f«mper,quod

El a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab Omni»

f ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio dtfenßonH

ab omnibus creditum eft , qux locorum vniuerfttatem^amiquia tatem cemporum, amp;nbsp;naiionum conftnßonemrequirat.

Noncontradicimus. ftquidem ad vcram Dei bcclefiam rcferac, Catholiconid c(Iè,quod in tota vcra Dei Ëcclefia, femper ab initio a PatriarchiSjPropheiis amp;nbsp;Apoftolis,iuxcacß illorum dodrinam, ab omnibus pijs creditum eft» Adhocautem Icripta illorum re^ Ro»quot;’® quiruntur,vt ea credantur, quae in cis continentur. Fides enimeft ex auditii. Auditus per verbum Dei. Ergo quod extra verbum Dei creditur,non fideseft, fed opinio* Tam anguftis verócircum-fcribi terminis fidem catholicam Antagonifta meus ferre nulle mo 13 do poteft, Ideo addit^Sunt inluper alia plura creditu 3c obferuatu » ad falutem neceftària ,amp; inter liaec numeral, Sacrificium MifiXf aj Purgatorium,Inuocationem S3n«ftorum,amp; fimilia, âCaddit ( vt » remferio agi inrelligas,optimekdor^ne pûtes eumde culinaftia, » fuorumcÿ noneftefolicitum, aut frigidefcribere ) Nonergbdc* bebatliaec aduerfarius excludere vei omittere, quae necefarib ad va niuerfalem Proplietarum Sc Apoftolorum dodrinam fpedant* ;Dancf habeat tuiim corpus,vir Catholici(sime,pro bona informa« tione. Hoc enim antea non credebam:ftd nc nunc quidem perfua* deri roibi patior,Sacrififium Miflæ Pontificiae,ad dodrinam Pro« pheticam 3C Apoftolicam pertinere,cuius Cupracontrariumexfi« de dignis Autoribuscomprobaui,quibusq! Auihoribus accepta fit referenda, dcclaraui. Sic neque Purgatorium ; nifi Platonem jC Virgilium,Proplietas amp;nbsp;Apoftolos nominate velis.Hi enim au« ihores Cunt huius figmenti:quod ignorare non potes,cum te virura dodum, in ledione illorum verfatum arbitrer* De inuocatione Sandorum tædet me totics verba facere, 3i temporis mal'eperditi poenitetjCum crafsifsimus fit error Pontificiæ Ecclcfiæ,plusquam Et hnica, mortuorum hominum inuocario Idololat rica, ÔC nihilo« minus Ecclefiæ Catholicar pro arrtculo fidei credenda , quad ad fa« lutem necefiaria, ab hoc hominum malcferiatorum genereobtru« ditur* Q;,iibus fane fuse fidei articulis Pontificrj a veraChrifti Ec* clefix, amp;nbsp;Icriptis Propheticis ac Apoftolicis, eorum'cç vero ac ge* nuino fenfii alienos iê,adeoq: hoftes elle iuratos,manifeftc prodûc» Secundb,ait,dici Ecclefiam catholicam, rationepromulgationis dodrin3e,qu'od eius praedicatio per orbem vniuerfum fit nda*Ta lem aut efie Romanam,non noftram, quae demum ante annos 44» cœperlt.Nolob!codiosc,cumhominecontentionismagis,quam veritatis ftudiofo,qui multas fingiteiuidem vocabuli fignificario« nes, quod fupr a vidimus in didione, Sandus,de varijs vocabuli Catholicon fignificationibus ccrtare,quod Grammacicoru eft.Sed de re

%A]Jtrtionum ItfuiticMrutn,

de rc ipFa agere. E( primum ad caluinni am hanc prxcedenci pro« poßcionerefpondt.

Quod ad doArinam ciustj! propagationem; Refpondeocum diftinäionc , doArinæ Propiicticæ , Apoftolicx amp;Pon(i6ciægt; Quod enim ad hanc atitnec, nota eft Ecclehæ Pontificiæ ,quod videlicet earn ampIeAan(ur,qui Roinanum Aniichriftumpro fuo capite agnolcunt, décréta ipftut exolculentur.Sicut Mahomet iftx dicuntur, quicunc^ Alcoranum agnoCcunt» Qiii profcAo latks mulio patcnt,quani regnum pontiHcium. Et hac rationc Catho^ lici dici poftunt, H Catholicon dicitur rcfpedu prædicationis eiuf« dSdoArinæ.Catholicû autem in Ecclefta Chriftiana, ab Apofto' lico feparari non poteft, nift commune hoc elle concedere velis Eccltftæ cum Turcifmo, vel Alcorano; vnde inSymboIo Cons ftantinopoUtano,non fruftra additumeft: Et vnâ ianAamcathos licam , amp;nbsp;Apoftolicam Eccleftam. Quomodo igitur Catholicum in hac (îgniheationefumptum, nota erit manftefta Eccleftxlt;

Quod fi ad dodrinam Propheticam tantum , amp;nbsp;Apoftolicam, ciust|! non iolum promulgationem primam, fed etiam fidelem conferuationem,CathoIicam referas ; Verbum Euangeltj,tempo» re Apoftoli Pauli jfyncerc fuiflê prædicatum ÓCfparTum pafsim, Col.i» in vniuerlo'cç orbe turn frudicaflè, amp;nbsp;creuifiê fideliter , ab ipfo cdoâi , feimus» Nunc vero proh dolor , potifsima pars orbit atniftb illo, prorfus eft a Chnfti agnitioncamp; Ecclefîa aliéna. Ca' tholica Euangeli} prxdicatio, ad vald'ccxiguû coetum eft redada.

Quin etiam, vbi adhuc Bibliorura textus retinetur, vt apud vot Pontificios : bone Dcus,quam mifcre,qiïamturpiterert illetranG lormatus, amp;nbsp;corruptus ;

Præterea ea , qux reliqua funt ,vobis, vt hîcdixifti , non fufficiunt : fed pliira alia infuper ad falutera necefiaria , credenda funt, vtpote Miftae veftrx , vet epropiciatorium facrificium pro peccatis viuorum amp;nbsp;mortuorum, Purgatorium,Inuocatio moi* tuorum hominum innumerorum Idololatrica turpifsima ac imgt; pijfsima,amp; horumfimilcs quamplurimiveftrxEcclefixamp;fidei Articuli, ftiperftitiones .errores, Sicut amp;nbsp;de capite veftro ,quem Vffluer(alemvocatis£pifcopum,Pontificcm velPaftotumvni* uerfalis vel Catholicx Ecclefix.

Hic vero non femper, nec ab omnibus pro tali eft prxdicatut, promulgatus, aut agnttut, vel creditus. Ergo non catholicut. Cum catholicum definiat Lyrinenfis , vt iam dixifti : qtiod fern per , vbicpamp;ab omnibus eft creditum.Gregorius enim Magnus, amp;ltb. amp;ipfcEpifcopu8RomatueolimËcclefix,dicit,iniftudrceleftum

LI } vocabulum

T^futatio ieftnßonfi vocabulum (vniversalis Eprscopv^) confcntfre, nihil aliud elle, quam fidem perderc. Vos ergo pontificrj omnes, fecundum Gregorium vcftrum Magnum; tamumabeft, vf fitis Catholid, vt ctiam fidcm perdideriiis. Etiterum : Vniucrfalis Epifcopus, fuperbum »prophanum ,frluolum amp;ftulrumvocalt; bulumnominat. kem Antichrifti eflê praecurforem, Sk nec Miflâ vcftra, quod probauimus, femper fuit,nec inuocacio mortuorn, nec purgatorium, nec alij fidei veftrae articuli Temper, vbicç,ÔC ab omnib» funt crediti. Sic nec Peftû corporis Chri(li,quod maxima, vc notumek, pompa celebratur, annos pok Chritti natiuitatetn 1364* demum inftitutum cil , cuidam fœmtnx Eux in terra Lxodienlî, ante Pontifîcatum Pontifie! Vrbano 4» familiariter notx ,fadareuelationc,amp; pro eiuldem infiitutione folidtein« nanti» En tibi Catholicâ tuam Ëcclefiam, tuû Pontificem, quem iam fiue vniuerfalem fiuc Catholicum appelles, iuxta refert, cum idem vtruncß fignificet,fcelefturo eflê, fidem perdidifiè, Antichri* fti eflê prxcurlorc,Ex quibus liquet, nec hac fignificatione,accepto vocabulo, Catholica , earn advospcrtinerc (etiamfi tempore Pauli fides Romanorum fuerit prxdicata in vniuerlo mundo) Idt^ propter protnulgatæ huiusdoArinæ diuerfitarem amp;nbsp;contras rictatem,cum veftra fer’eper omnia.ficut fupra 81» de monfirauû

Tertio,Catholicam dici Ecclefiam, ideb aflèrit, quod ad vni« uerfas nationes, amp;nbsp;omnia loca pertineat.Talemautemeflèfuam, hocefi J Romanam, idtf ex Auguftino probare cupir, qui de Ro' manaloquaturEcclefia, dicens ;Hxc verb noftra Ecclefia, toto orbe eftdifFufa, a folis ortu,vscf ad occafum,vnius fidei fplendo' redifiùnditur*

Etquidemquod ad fignificationem,non reprchendo,vniucrfas lem fiue catholicam Ecclefiâ,dido modo accipi.SedprxftigiatorS mirum hic vide, amp;falfarium, Auguftini teftimoniocallidcabu* tentem» Hic enim, quæ ille de vniuerfali Ecclefia toto orbc,ab or-cu ad occafum difperfa, loquitur ; ad fuam Romanam, qualis eft hodie,amp;qux turn olim pars tantum illiuserat j Iam verbprorfuf etiâ abillâ ,quxt'umcrat,mutata, refert.Quafi verb tum Roma' naEcckfla vniucrfalis (uerit Chrifti Ecflefiac* Hoc cen'ene tû quia dem per febrim quis fomniarc aufus fuifict. An t um agnofeebatur fieelefiaRomana,ab orientalijpro vniuerfalii Quidigitur ortens talis An vcr’otùm Affricana Ecclefia, Romanam agnofeebat vniuerfali Nihil minus* Cum enim, quod fupr a quoch oftenfum «ft Romani poncifices, très ordine, poteftatem fuamdilatare per ambitionetn

tAjJtrtîottum iifuiticarhiit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lj4

ambkionem cupercnt, Si. ab Affricanis Ecclefiis petercnc ,concedi transmarinisprouocaciones ad Romanatn fedem : non fine contut mclia dimilsi iùni kgati pontiHcq, Si ne redirenijncc illi alios prçi tereamiticrent,cumRomaclvxilliseil refponfum* ' ,

An non infuper , fi Romana Ecckfia fe vniucrfakni Chrifii Ecckfiam vocalfet, ab Affricana, fient pars Donaii( quæ'fibi fol* nomen Ecckfix vendicare vokbat) hærefcos fuifiet damnatacAn noninConcilio Nicæno prouinciæfuntdiuifæ per quatuor Pa-triarcbatus,qui pari honoris priuiiegio amp;nbsp;conforiio ornabantur*; Quorum vnus fuit Romanus, fed nonfummus, quemadmodum amp;nbsp;Confiantinopolitanus , Alexandrinus amp;nbsp;Hierolblymitanus* Quid igitur tibi in mentetn venit, vt Auguftini verba peruerteres, .amp; ea, quæ iple de vniuerfali Ecckfia, per totumorbemterraruin a Solis orcu,vrlt;$ ad occaCutn diHùfajdixic^quafi deRotnanadida tu detorqueas C An vnquâ, veletiam num hodie, licet in trifiifsi» ma feruitute amp;nbsp;barbarie Turcica verfetur orientalis fiucGrxca Ecckfia, agnofeit Romanam pro vniuerfali Nequaquam verb.

Sed po(trfcrao,quod nos, quos propter paucitatem tulebußee, quodc^ angufiisquiburdâGermaniæ angulis^vt loqueris,coardas ta fit ôc conclufa, contemnis : feire te velim, Ecckfiam nec multi» tudine ,necpaucitate, æftimandam ;Inomnienim gente»qui ti» met Deum dc agnofeit vere^operatureç Iufiitiara,3cceptus eft illiî Non eft cnim refpedus perlonarum apud Deuro ,tefie Apoftolo Afto.»»* Petro, Nec nosdeterret paucitas »ficui vos inflat muliitudo»cum fciamusChriftumdixüTc, Nolitetimcrepufille grex,quoniâpla« cuit patri veftrodare vobit regnum» Tibiauiemdicolefuitaafi non ampkxusfueris cum tuis j cpam nosprofitemurdodrinaro» cum ingenti itua pontificia turba «^.lata gradicris viaadexitium fempiternum,vbi etii ploratus Si ftridordentium, amp;nbsp;vniuer» falisacCatbolicusdamnatorum interitus^etiamfinunc forte fua* uiter rideas omnes minas »fretus Si inflatusmultitudinecrran* tium, quæ non parit errori pattociniuro*

, ïnhuius propofitionisvexatione, tria agit aduetfàrtus« Pri* mum »qui verepropriefc|! Catholici fint »nempe»qui rainent ac ' profitenturea fidei dogmata » qux Temper »vbic^ amp;nbsp;ab omnibus Chrifii fidelibus crédita » Teruatatj: fuerunt amp;nbsp;vfque creduntur« ReTpondeo« ConTcntio* Sed hac rationePapifixcurnTuaEcclca fia » Catholici minime funt* Nam vt de fis tantum dicam» quorû aduerfitrius in prxccdcnti propofitionc mentionem fecit »dicens*

adfalutcm

J^ßttatSo itfen^MÙ

ad falutem creditii amp;nbsp;obferuatu ncceflaria eflê , Miflx facrifîc/uni pro viuisamp;defundis, purgatorium amp;nbsp;Sandorü inuocationem« Hxc tria ccrc'c ,3deo non temper ,vbic];,amp; ab omnibus Chrifti fidelibui crédita ôi fèruata funt, vi non modo in Ecckfia Veteri* teftamemi ( quae ctiam ad catholicam peninet Ecclefiam) amp;nbsp;fie ferc Auguft tibrij de quawonniHibus annorum amundocondito, quibus temper du-ciuit. Del viginti EcclefiajôC ciuitas Dei ( indeenim deducit cam D. Aiigufti* duohM«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nus, amp;nbsp;ad fua vfep tempora continuai, vnam ÔC candem docens

ellè Ecclefiam Dei in Veteri amp;Nouo tefiamento^côtinua fuccef' fionisièrie) nulla harû reru,quas catholiex fux Ecclefix adicribit Ic(tiita,mentio vnquam fada fuerit, amp;nbsp;fie prorfus illi incognita« Sed ne quidem in Nouo tefiamento ,SC Ecclefia Apoftolica âc primkiua fuerintvficata,adcô, vi huic plane aducrléntur,'c diametro cum hacpugnenr»

Quafronte igiturlefuit3,Catholicx efiê Ecclefix dogmata,fcrilt;’ bere audei e Qua fronte etiam fibi ,fux focietati, Si Romanx Eet clefix, nomen hoc augufiiCsimum ,Catholicx vendicarc audet^ cùm dogmata Si articulos fidciadfalutem creditu necelTarios proquot; fiteatur, ampledatur Si credat,non folum Veteris tefiamen(i,fed ctiam Noui, Apofiolorum, Si primitiux Ecclefix prorfus in* cognitos c* Hxccine fidei ilia dogmata funt catholiea, qux vbiqt, femper amp;nbsp;ab omnibus chrifii fidelibus, crédita feruataeÿ fuerec In malam itaeÿ rem cum ifihac tua catholiea, icbtifxe«

i.Timotha» Secundumcft ,quodex Apoftolo monci ,depofitum eufiodi« »* cndûjamp;profanas vocûnouitateadeuitandas.Rcipondeo; Subfcri* bimusitbenrcr,Q/Jodnâ vcr'oilluddepofitûfNum Mifixfacrifi» ficium, Purgatorium âiSandorum inuoeatio c* Nihil minus ,fed Vf non male Erafmus infuis Anotationibus inicrprctatur: QVOO TIBI COMwrsâVM ESTî Sentit autem hanc dodrinam, quam illi,amp; initio commendarar« Et itaexponunt Grxca (êholia* Hadenus Erafmus. Anne igitur Apoftoîus docuerat Timotheum de MifixfacrificiOjPurgatoriOjInuoeatione fandorum lt;nbsp;Nihil minus. De bis impietatibus ne gry quidem in omnibus eius Epi' fiolis. I

Profan« vocum Qirod ad prophanas vocum nouirares : idem Erafmus , non noBitatci. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jç nouandis verois,inquit,fèd agit de fupcriiacaneis difputationi-

bus. Anne verb non hîc Difputationes Matxologonim ftholafti* eorumeauendjselîêmonet Si prohiber cCert'efi Erafrnumaudi* ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus in fulsfupcr ciufdem Epifiolx cap. i, Annotarionibtis, fù*

per verbo, In vaniloquium ,^xxfxtoAo'y/x» , prolixe pluribus cxcmpüs.

KAJIirtiwum /eßfitiurum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158

cxetnplis ,exlibris fcholafticorum Theolog. exceiptts, friuolas nugas,amp; quxRiunculas coriim egrcgfc exagicat, inhxc verba fcribens. Quid autcm nunc loquar de quxftiunculis, non fol'iim fupcruacancisjfed pene dixerim impijs^quas tnouenrusde poceftas te Dei, de poteRate Roni, Pont, An Deuspofsit quoduis malum, ettam odium fui praecipere: amp;nbsp;omnebonum pronibere, etiam a-morem amp;nbsp;cultum fui f An pofsit adu infinitumfecundum omc nem dimenfionem produceren An pofsit ex fado facere infedum, ac per hoc ex mereirice facere virginem ÿ An quaelibet perfona diuina, pofsit quamlibet naturam aifumere, quoraodo verbi hu* manam aflùmpGt n An haec propofitio. Deus eft fcarabeus, aut Cucurbita, tam pofsibilis (it,quam hsec,Deus eft homo i An De« us aliquo ab ipfodiftindo Ju vnus lt;nbsp;Anperfonx diuinx,vero nu» mero dicantur tres f An hæc propofitio fit pofsibilis,pater Deus, odit filium Deum n An anima Chrifti potuerit falli, an (allere,an mentiri n lam veröde Romani Pontificispoteftate, penenego» nofiusdirputatur,qu'am depoteftateDei,dum quxrimusdedu» pliciilliuspoteftate,amp; Anpofsitabrogate, quodferiptis ApOi Hocfedulbdate«-ftolicis decretum eft n An pofsit aliquidftatucre,quodpugnatciim peram : amp;nbsp;omnia dodrina Euangelica i An pofsit nouum ariiculum condere in ft» vobis falua crunt, deiSymbolofVtrummaioremhabeatpoteftatemjquam Petrus, Mirum fi non inan parem ; An pofsit præcipere Angelis f Anpofsit vniuerfum uencrit lefuita co» Purgatorium, quod vocant,tollere ? Vtrumfimplcxhomo fir, lorem , quo hxc anqiiafi Deus f An participer vtramquc naturam cum Chrifto n pmgat amp;nbsp;excufet. Anclementiorfitqu am fuerii Chriftus,cum is non legatur quern- ©traal/ «Strive» quam'aPurgatorqspoenis reuoca(re.Anfolus non pofsiterraref fcl/Äcd)/Jjellifch Sexcenta id genus difputantur,magnis aeditis voluminibus,idque feür.îtufftivnnù a magnis Thcologis, prxfertim profeftione religionis infignisfrtnÇÇîfttter, bus, die. Et tarnen huiufmodi quxftiunculis ferfo occupantur Theologorum fcholx. Totiam annis cauillamur in fcliolis,qut» bus verbis fit loquendum de Chrifto. Talemopinor fuifle Phi' lofophiam Pytha^orx, Atqui talia ferme funt,qux traduntur ab his,qui fe iadant fcientiafubtilis Theologixtqui eiiamfi vera prx-dicarent, tarnen ea expUcant verbis,non modb fordidis, (cd adeb obfeuris , amp;nbsp;inuolutis, vt tanti non fit difeere, Qiiod genus funt, cum difputaturde quatuor inftantibus naturx. Item cum diftes runt,quod perfona non dicit relaiionem originis,neccommunem, feddupliccmnegationcmcommunicabilitatisin gencre,non cxs tra genus:Et connotât alicuid pofitiutim, amp;nbsp;eft nomenprimx in’ Kntionis,non fccundx. Item cum aiunt,perfonasin dluinis efie

Mm ,inflt;

y^efutatio Jeftnßonfi în Tc înuicem per cîrcuminccftionem» Circumiocersioncm verb voccm nouatn, noue defîniunt. Gircuminccl'sio inquiunt, lt;ft fubfi(îentiSjamp; in fubfiftentere aliter didindo.mutuapræfentialiia« (is aßißentia ineadem ellëntia» Hadenus £rafmus»

Paiica hxc ex mukis cxcriberc volui, vt videat lefûita , qui nam illi lint Matæologi,qui profanas vocum nouitaccs^contra am tiquam amp;nbsp;Catholicam Scripturæ factolandæ nortnam ac regulam fanorum verborum, inuexcrunu

Tertium eft,quod lcribit lefuita. Portonecdifsimulandum e(lf ,, quod ait aduerlarius,do(fl:rinam Propheticam amp;nbsp;Apoftolicam de ASii. 12. Chrifto femper in Eeclefia filrj Dei IbniiilTc. Si verum eft hoc, fi« J» cut eft vcrilsimum; Ergbfiiprafalfum dixft^EccIeftam nonftmper 9» fuillef^uutam verbi diuini lucernam, fed earn interduro amißUe« amp;errallc, ££ in tenebris ambulalTe»

Nec hoc difsimulas lebußcc, te calumniatorem elle maximum, qui iam aliquoties odiose Sc calumniose, led mutilatam hanc tnilt; hi obrjeis propoßtionem, de qua eiiam fupra me refpondcre me* mini. Nufquam dixfproriüs aliquando amiflam eiledodrinam Apoftolicam amp;nbsp;Proplxticamifed hæc verba funt meæ propoßtio nis : Quia verb hanc lucernam non Temper fcquitur^fed interdum amittit, ideb BATENVS interdum errat, amp;nbsp;in tenebris ambulat:S£ quid velim,immediatefequentia,fubdiftin(ftione tantum interpo* fit3,dedarant,cum explicationis caufa additum eft.'dC alio tempo« reraagis floret,amp;claret lux doArinx coeleftis, alio minus. Aliud eflefonare doArinam Propheticam amp;nbsp;Apoftolicam , aliudeam fcqui,nemocft quiignorct,prxterleftjitam forte Grætzcnfêm,qui id 1'e ignorare difsimulat, amp;nbsp;vetum eire,quod dixi ôi fubieci, alio tempore doArinam illorum magis, aliominusclarereamp;florcre, hiftoriae omnium temporum comprobant.

Temporibus HeJi.pretiofusvel tarus erat iermo Domini,amp; via fîo non erar manifefta. Samuel autem illuftrauit Eccleßam fua prae dicatione, Poftea temporibus Saul nonadmodumcurauerunt,aut requifleruntarcam Domini : cum tarnen lèmper haberent librot Mofis, Dauid autem reftaurauitreligionem propemodum col* lapfam Tub Saule. Poftea fua negligentia Sacerdoces, quibus cu* ftodialcgiserat demandata,amp; àepoflrum aflêruandum,omnin'o amiferunt Librum legis, qui diulatuk, doncc temporibus loßx

Itfuîtîcarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13^

pqfsimî regîs repertusellèt. Helias le folum rcliAum putat li’af-asdicicde IpeCiiiatoribuspopuliludaici, omnesedecaecos» Quae tenebræ fuerunt in populo D E l tempore aduentus C H RIS T r ï loannes Euangelifta dicic : Et lux in tenebris lucet amp;nbsp;tenebrz lumen non apprehenderunt, fed dilexerunt homines tenebras ma» gis,quam luccm. Et quid eft, quod C H RI s T V S de horren* dis tenebris in Ecckfta fequuturis^ amp;nbsp;Paulus de temporibus pelt; riculofîsVaticinantur lt;nbsp;Certc Apoftolorum temporibus, 6e prO' ximorum fucceftbrum , magna fuit luxdodrinæcoeleftis: pos ftca paulatim cœpit deRcere, inualcfcentibus Papifticis tenebris, quibus pene tota eft obfcurata. Donee , quod te leftiita pefsimc habet, verifsimum autem elTe omnes pt) gratis animis agnofeunt, fuperioribus annis reftituta eft amp;nbsp;reparata ingenti D H i beneft* cio, minifterio Lutheri. Sedhoceft ,quod in Ecclefta Roma* na fcilicet orania lucent, amp;nbsp;datent, nulli crrorcs, tenebræ muliæ, Væ vobis Scribæ 6e Pharifæi, qui dicitis malum bonum, Ôi tes nebrasluccm, quiquæritis, nunquidôe nosezeiCumus t Quigt; loha». t. bus rede l B s v S refpondit t fi cæci eflètis, non haberetis pec- , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

catum, nuneverb dicitis, quia videmus, ô£ pcccatum veftrum 5 tnaneu

Vocabulum,C3thoHcon,dixi,qubd vniuerraliterfigniftcet,!! 9^* generaliter accipiant,pro eo,quod femper ôi vbicj amp;nbsp;ab omnibus hominibus creditum obferuatum eft,hoc eftjpro eo,quod vfita tifsimum fuit omnibustemporibus ; lam hinc amundo condito, nihil magis fuifle Catholicum , vniuerfalius Si Generalius, quam peccare, Idoloraaniæ ftudere, raperc,furari,occidere, adulterari. Si alia ftclera defignare. Hîc, Bone Deus, quis vnquam inftilfius ÄaEftirdiuslocutuseftTubingenreC Hæc mca verba quibusille cxcepit'ftommatis f Hîc fe inuenifièarbitrator,quod iufte exagi* tet,amp; parum abeft,quin exclamet: Blarphemauitjquid adhucege« mus teftibus C Sed fi male locutus ftim , teftimoniumperhibe de malo. Si autem bene,quid mecædis C Malcveromcnonlocu* tum,lrinc apparet,quia dixi vocabulum,Catholicon, vniuerfalîter fignificareî quod verum eft,Qiiod fi,inquam,Gener31iteraccipi» artt,pro eo,quod femper Si vbique Si ab omnibus credatur Si ob lêruetur,hoccft,proeo.quod ftmperhinc amundo vfitatifsimum fuittnihil fuifle vniuerfalius ôe generalius , quam peccare. Hoc quoqueverifsimum eflè nemo lanusnegabit» Qiiid igitur peccaui oiifertantopere jNihilcerte admodum,nifi quo'dnon pro aduerfa

M m t rij atbiuio

f^fuutio defetißonu

rij arbitrio,vocabulo Catholicon, in quo præcipua vidori'æ Pp«« illiconfißk^quudq; principale eft caufx ipôus fundamentum,vtor; fed abuius videor illi» Verùmvceum mihi iratum nonnihil plagt; cem, nullam habet iuilam contra mecaufam tantoper'c irafcendi, quodper iocum, vt ipfe quoquc fatetur, addiderim, fi generaliter accipiant illud. Quod verb negat Idololatrix id attribui poflè» quod non eadem Idolomaniæ vel fuperfiitionis fpecies apud om: nespafsim infidèles fuerit, fed (ûbinde mutetur, ac nouam inducat formam. Non tantum Ëthnicis, fed etiam ficclefix Pontificix in hoc patrocinatiir, in qua quotannis ferc/afinguliscerte Pontifici« bus cultuialiquideft additum,cum perfuafifsimum haberent,futn' mam fuam elle, ôlt; DBO parem (quodex præccdeniispropo« fitionisdefenfîone, ludice £rafmo,audiuimus} hac in partepote« ftatem.

Q;iod verbabfurdum dicit elle iocum,dici Catholicos peccatO'' resldoloiatras*nechoc quidem,quam atâfurdum fu, video; prx« fettim apud Papiftas, quorumablurditatem rideo, quifacratifsi' Coned.Trident. naiConcilijTridentini decretofanciuerunt: Fideles vocari fornica» ScIT lt;. cap. If. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adulceros, molles, mafculorura concubitores, fures, auaros,

ebriofos,maledicos,rapaces,exterosque omnes.qui Icthalia com* mittunc peccata,amp;c. fi fideles,quidni amp;nbsp;Catholici i

Porrb ciuod Lutheri, Philippi Melanthonis,amp; Smidelini con* ciones,de cuangelicorumvfitatis vitijs,ôC corruptis moribusob* ijcif:Red'c illi reprehenduntvulgi peccata, quod Euangelium non xque apud omnes fruftn faciat. Sed quid tum pofteajAn ne ide'o tu doJlrinam non efiè veram infères C Sed hac ratione , nec veftra vllam merebitur coramendationem , amp;nbsp;quidem muîtb minus, quam noftra.Pfoftibula ÔClupanaria apud vos publiée multis in locis extant amp;nbsp;fouentur. Veftris etiam, qui alijs vitx fanftimo* nia vitx honeftate,morumqu£ intcgritate,prxlucere debebant,!« punefeortari amp;nbsp;adulcerari,aliaqüe id genus turpifsima exercere li« cet. Quin etiam Tridcnti cumeflêmus in Concilio,anno,amp;c» ƒ!. ex Argentinenfis Epifeopi D. Erafmi, Magiftro equitum, qui tùm vna cum fuo Ëpifeopo Roma redierat, audiuimus, bona fide nobis recitante, quod Romx client vitra 24. millia feorrorS publicorum ,quæ proportione mercedis meretrieix, menftruum foluerent Romano Pontifici cenfum,Qiii quçflus eflèt vberrimus. An ne hic potius Sodomorum Prxfedus, quant Catholiex Eccle» fix vniuerfalis Pafior dicendus^

Prxfeâus

tAßirüonum /efuitûarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140

Prafterea dekdi ipfi Cardinales , in fuo conßlio de emend anda Ecckßa dicunc ,Inhaceii3m vrbe Meretrices, vt matronæ itw cedum ,(eu mula vehuntur^quas confedantur de media die^No^ biles familiäres Cardinaliura^ Clericié^. ha vt non(ic,quodhac in parte nosaccufetis, qui non probamus,fed arguimusfeuerifsimV» Neepudetnos jæquo Indice,iudicium vobiicum fubire, vt eo, gnolcatur de bonis operibus , Sc vitijs vtriuft^ partis»

Sed vt dicere cceperam, iullam hinc non habes caufam lefuira, damnandi nohram dodrinam , ni malis Chriftum ipfum hoc nos mine cum (ua dodrina damnare , de qua in parabola loquirur, qubd apud paucos frudum faciat, non viciododrinacjoodo-rumuc jfed culpa auditorum. An verbnon hæc eadem Apoftoloj illi organo eledo acciderunt gt;nbsp;vt ludos nclcio quos inde facerent auditores, amp;nbsp;non Beut blaiphemamus , öc ßcut quidam aiunt nos dicere : Faciamus mala, vt eueniant bona, Item ; Peccabimus er* g'OjVt gratiaabund«Cltem;£damusamp;bibamus,cras moriemur» i.cot.ij,

Qpodioco antea'amepropofitum fuifle red'edixerat,idiam ÿy» icrib ßbi flagellandiim fufeipit, amp;nbsp;maximam eße abfurditatem « fingit,qubddixerim,vocabulum catholicon,fî generaliterac» « cipianr,ad viiia quot^ amp;nbsp;Idololatriam gt;quod vfitatifsima omnis « bus fint temporibtis , accomraodaripofte» Abfurdißimam vo-cabuli acceptionem, qualis nunquam, ab orbecondito fuerit aus dita, dicens»

Gerte Suidas xotfioAixo^ reddit per xotflsA», hoc eft, vniuerfa» liter» Et plurimis diuerfisrebusapplicatur,amp;tribuitur» Dicitur enim XûtôoAtxo’p fitoçHfxx. DicunturôC logice oppofita7» xx? fioAixx, i(^7o( ItemxxSoAtxoi id eft generales fcilicet procuratoresîEt apud Georgium Cedrenum inChronicOjOppo' nitur xûtjxxAuo'fjio'ç xxôoAtxoç , qui fuit fub Noah , qui amp;nbsp;9rx7Xoo'/xo)qdicitur,7o7r(X0 qualis fùb Deucalione fuit» Inuitus hue defeendo ,vt hæc minutaperfequar :tamcnquiaid ,quod iogt; coame fueratdidum,itacxagitarevifumeft leîuitæ,ÔChocfibi palmarium duxit,paucis rciponderc de vocabuloviiùmeftexbo' iiisauthoribusjquivarnsamp; diuerfisid accommodant» Qijidni ergb etiam peccatis , amp;nbsp;fccleribus , inprimis Idololatriæ C quæ non iècus ac Diluuium illudxxGoAlxop id eft vniuerfale,mundutn inundant»

Mm J Turpe

T^futatto dtfenßon^

Turpe verbmendadumeft( fit veniaverbo) quodd/cjt,hoC principale meum elle f.indamentum, quo totam hanc meam diipu tationc 1'uftentem, Qtiæ fint fundamenta noftra, hadenus ex (aero* fanAa Proplienca dc Apoft* Scriptura latisabundcdcinonftraui»

Deinde alia duo ftngii abfurda^vt numerum augeat^ne nihil nu' getur.quod aftèram^Caiholicon non tam ad id^quod vniuerfaliter, Icmper, vbitÿ Sc ab omnibus credjtur amp;nbsp;oblcruatur; quam ad id, quod pic, rccle,amp; fanft c,hoc cft,fecundum Propheticam Si Apolt; ftolicâjdoArinâ creditur Si obferuatur^referendü efiè. Quid audio IefuitaeAntuCatljolicon,fineProphetica Si Apoftolica definies^ Ergo ne quicquid fcmper,vbic^ Si ab omnibus eft creditum Si obléruatum,Catholiconeritt'Cert e hoc modo plus,quamabfurlt; dus eris tu, lefuita, et in reprelienfionem cades illaro , qua me ex* agicabas hie paulb ant'emerape, quod cum nihil vficatius fit^quam Impietas , Idolomania, fuperftitiones «quae nulli vnquam aduet runt, aut défunt ætati, Éirari, feortari præftrtim racriäculis,Ido« lomaniamexercere,quud faciunt ijdemzred'ehæcCatholicadicen* tur,etiam fecundum lefuitæ aduerfarium: maximeeumifti(vC plurimum ) hxc perpètrent» V ndeetiam rede Catholici dicentur»

Deinde fi Catholiconcft propri'c iêcundum iftos,quod ftmper, vbicÿ Si ab omnibus creditum Si obftruatum eft:Nomen Catho^ licorura hac ratione vobisPontificrjSjVeftractpEcclefiæjnequæ» quamcompetet»Supra enim prolixe Si ordine,tîJedignisteftibuS comprobauimus. Si ad oculum demonftraiiimuSjMiiTam iftam veftram toiis quingcniis annis àChrifti natiuitate nonfuilTecclequot; bratam» NoncrgbCathoIica Miflâ veftraeft:fit quia fummu» cultus apud vos ; Catholici non eritis,quia non femper ifta eft ob# feruata. Idc dealtisquamplurimis veftris, ac totapen'e religione veftra, probare promptumeftèt, de purgatorio nempe veftro,Si Inuocatione Sandorum, ordinibus Monafticis, fefto corporis Chrifti praccipuOjSic.Quae Si alia pleracf veftra,cum necj: Icmper, nec vbitp, neq^ ab omnibus crédita Si obftruata fint : qua igitur conicientia CathoUcorum nomen vobis vendicarc poteftis lt;nbsp;Ea fcilicet, qua pontifex Rom. primatum.

a, Sed nimis hanc noftrS efiè generale Catholici deftripiionêaif, a, qua ad Propheticam Si Apoftolicâdodrinâalligaturqttodomnet ia ècftwtrmertt)fubea lateant. Refpondeo. Atqui hac ratione Impc' De ftunmaTrinit. ratores,Carholicon,Si Catholicos ab Initio defcrip(èr3t,ôi ab hçlt; amp;fideiCatholical. rcticisdiftingui voluerut,vt fccundu ApoftoIlcâdiftiplinâjEuan' euaftospopulos, gellcam'qtdodrinî, Patris Si filijSi Spiritus S. vnamdeltatc Sic» credentâ^

^jJerttMum Itfuintarufn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.1

credences ,Catholicorum nomen ampkdantur, reliquos haereti' cos, dementes , vcfanosjHærcticidoginaris iniamiatn fußinere, ac fufficicns eflè iudkauerunt difcrimen, Sicut in 94« Propofir» Difputationismeæ polüeram. Ad quod, nee tunc, nee nunc quic« quâaduerfariusreCponditjièd tantû Lyrinenftni opponif. C^od fi pro fe faccret lex Imperialis,vix verba reperturus erat (quantû» uis alias loquaculus leluita ) quæfufficercnt ad amplificandam legÉ Imperatorum Chrißianorum,qu3e in toto orbe clirißiano,amp;: Ec» défia vniuerfali efiètagnita amp;nbsp;approbata , vt, cùm fe concilijs iToodefie fubqcere videtur, vel Papa?, diligenter non modbreci» tat verbajfed ingeminando repetit,amp; fubiude inculcat. Veritm qtiiahac lege nos damnare non poteß , nec à Catholicacxcludcrc £cclefia ,idcb magis mutus eß quararana feriphia. Attamen origo liæcefi , vnde Catholicon exortum eß, amp;nbsp;vnde 0£ qui Catholici eße ôi dici debeant, quod dogma Catholicuincxipfis feripturæ facræ fontibus cfi depromptum. Contra hæc , quic* quid délires tu , non curamus. Quod fi qui ex kriptura facra, qux fundamentumeß,amp; lydius lapis omniumdodrinarum,ßtis' fieri fibi non patiuntur : illis cert c tu multb minus conCuetudine, multitudine amp;nbsp;antiquitate,vel etiam Ecclefiæauthoritatefidemfa* cies»Sicut Abrahâdicit ;Mofèn habentôc Prophetas,hosaudiant, qnos fi non audierint , nec fi quis ex mortuis refurgat ,credituri iunr.Sinercripturaenimj'nquit Hieron. garrulitas fîdc nonme* retur,amp; Apoßolus vult oraHæreticiskriptura obturari,quam fi non audierint ,deuitari vult eos poß vnam aut altera admonitionc* Nec omnia hîc fintuntur certamina : fed fæp'c ptj numero,multitit-dine amp;nbsp;potentia, vi,perreciitionc amp;nbsp;tyranide impiorûaduerfariorü opprimuntur amp;nbsp;occidunturmifere , propterpiæ acfyncerxdos •Srinae profefsionem. Sicut Chtißus Si Apoßoli cius a pontificib* amp;Sacetdotibus,ordinariisetlcgitimts fucceiroribu8.Sic vos quoqt Hæreticos, quos fie iudicatisinique, Harret icifsimi ipfi, cû neq; in viam veßram impiam reducere, necf kripturis conuincere,eisue fatisfacereporefiistad Deum vefirum Potentifsimum Vulcanun» prouocaus.Sed ignis non foluit argument3,quibus ex fola kriptui ra defumptis, errorum vosamp; harrekon innumerarum conuin^ cere pofiûmus. Sic alios etiam quoscunc^.

Abfurdum quartocß,quod dixerim,in facris non multitudinS, »» non confenfum populorum , non temporis diuturnitatem, nec »» confuetudinem habere locû. Refpondeo, Agnofeo mea verba« »» Sed experior verifsimum eflê quod vulgb dicitur: Contra Sycos jihantx fQOrlùm^niliil eflê tututn* Hxc enim verba calumniator

IcTuita

^futatio deftnßtnü lefiiicaexccrpfîi'c medio propoßtionis truncata, ornktens/ni' mediac'c prjecedentia, äC conlequencia : de doJlrina Prophetka S£ Apoßolka : amp;nbsp;, verum , acreAum, ex Pfalmo, Quæ funtin' (erprecatio illorum meorum verborum.Nec ira nude pofita funr, aut intelligenda fed fecundum præcedentia ÔC confequentia, tune fcilicet iniacris nec multitudinem , nec confenfum populorum, nec temporis diuturnitatem , nec confuetudinem habere locum, quando Scripturæ facræ teßimonio deßituantur aut cum vero ÔC reAo pugnent,

Exemplo notifsimo declarabo tibi lebufaee qu'o relpcxcrim« Conol Courant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patres Conciliabuli Conßant; dccretS facrilegum fancirent,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de mutilatione coena Dominicse, primum fatentur, Chrißum in*

t^ram, fubduabus fpeciebus inßituiße, afcÿ Apoßolis dißribu» iße. Similiter in Eccleßaprimitiuaita obferuatum. Sed addunc,tn hoc non obßante, quia confuetudo pro lege ßt habenda, ide'o poßhac 'a Laicis fub vna tätumodo fpeck panis fufeipiatur. HanC impiam 6i facrilegam eße confuetudinem , etiamß ingens multi« tudo earn fuerit amplexa , aceeßerit populorum conienfus temporis quantumuis longa diuturnitas, aßero , afßrmo, pro* nuncio ,amp; magna voce proclamo. Declamitesiamtu lebufxe»^ quam diu volueris de multitudine, conlenfu populorum,vnitate, confuetudine, Antiquitate, quod facis multis 3i copioßs verbis, prorfusnon euro* Sed damnohxc, etiamßomnia veraeßcnt,ö£ concurrerent in hoc propoßto exemplo quae dkis* Quia ( repeto vt intclligas, mihi non incogitanti h«c excidißc ) conträChrißi inßitutionem amp;nbsp;doArinam Apoßolicam, contra veru amp;nbsp;rcAum eiamp;nr»

Quod verb fideles multi dicuntur in feriptura S. In eadc etiam, pauci eleAi amp;nbsp;faluandi dicunturjQuorum vtrumc|! verum cß, di« uerft) refpeAu* Multi funt fideles,in ie amp;nbsp;per fe conßderatitMulti, inquit Chrißus venicnc ab oriente, occidente, Aquilone,amp; Me* ridie, St recumbent cum Abraham,amp;c.Sed ideradicit;Multi vo« Matth. 7. catijP AVCI BbBCTi* Item : Spaciofa cß amp;nbsp;lata via, quae duck ad perditionem, Sc multi fitnt qui intrant per earn* Quam angußa porta,amp; arAa via eß, qux ducit ad vitam,amp; pauci funr, quiinueniunteam. Item tPußllusgiexdiciturouium Chrißi,

Sk etiam deconièniù populorum mulra dicuntur a leßiita* Si in bono, vero 3c reAo, nihil iucundius ; Si verb in errore,nihil pernkiofus* Sed rara eß ea fœlicitas, qua in bono Si reAo ingens Ibidem I. ojultitudoconilt;ntiat;Nifi,inqukPropheta ,Pominus Zebaoth

Kliquiflet

KAfftrtionum itßtnicarum,

»«HquifTct nobis lèmoi, ficut Sodoma fuiilèmus^ amp;nbsp;quafi Gomow ifa. i. rha limiles «flemus» Etucrutn: Domine quiscredidicauditui no* Idem gt;nbsp;ftro i Et brachium Domini cui reuelatumeftt' Non igiturnec pro» peer multitudinem, ncc propter confenfum, dogma aliquod reci* piendum» Sed quia verum amp;nbsp;retfium, Turn autem verum amp;nbsp;re* «Sum, quandocum ScripcuraProphcticadf ApoRolicaconien* tit.

Hie ver'o exclamas lefuita • Quod fl temporis diuturnitas in facris locum non habet,quoraodo tuebimur Apofiolicas Tradi* tioncsf Pharifæumhîc mihi audire videorjCumChrifto diicipu* Usqueeiuscertantem deMaiorum Traditionibus,cureas non ob* feruentjfcd transgrediantur lt;: Quad verb aeSum eflet de Religione Chriiliana,traditionibus humants reietSis^

Sed hic Apofiolicas vocat colore quxfito, quo plxraque fua omnia, qux ex Scripturis facris probare non poifunt, vt iliis au* thoritatem concilient, ad Apoflolos authores rcqciunc. Hie prx* textus eft vald'e (jxciofusapud imperitos,easqüe,lrenxote(iehîc hen lib s.eap probare conatur,quidicit:Q^iid autem,{l neque Apoiloliquidem Scripturas reliquiUent nobis: nonne oportebac ordinem fequi tr»' di[ionis,quara tradiderunt rjs,quibus commictebant EccleilasC cui ordinationiaflentiunt muItxgentesBarbarorum, corum qui inChri(lumcrcdunt,flnechara(Sere, ôcatramento , icriptam ha* bentes per fpiritum incordibus falutem, 5C vaacm ttaditionem diligentercuflodientes. £i haAenus lefuita verba Irenxirecita*

Ult.

Sed cur non addidit cohxrentia, amp;nbsp;periodum abrumptt i Sic cnimfequitur : In vnum Dcumcredentes , fabricatorem cceli terrx,amp; omnium qux in eis func, per Chrifium Icfum Dei (ilium, amp;c. Vbi articules Symboli Apofiolici récitât ordine. Et poflea addit: Hane fidem qui dneUteris crediderunt, quantum adfer* monem nortrum,Barbari funt, quantum autem ad fententiam,amp; confuetudinem amp;nbsp;conuerfationem propter (idem , fapientifsimi funt,amp; placent Dco,conuerfante$ in omni iuiliiia,amp; caditate amp;nbsp;fa* pientia«

Ex quibus Irenxi verbis a lefuita omifsiSjCuidentifsimeappa* ret,eum per vocabulum traditionis,aliud non nid doArinam Aquot; poflolorum, cuius fumma eft Symbolo ipfbrum cocnpræhenfa, intelligere. Sieur etiam ex prxeetientibus capitibuseiufdem libri eft manifeftum,Quemadmodum etiam hunclibrum orditur.Non H.lib.j.cap i cnim per alios difpodtionem falutis noftrae rognouimus,qu'am

Nn per

î^fatatio deftnßwit

per cOS,plt;r quos Euangelium perucnit ad nos, quod quîdem tunr praeconiauerutit : Poftea verb per Dei voluntatem in Scripturis nobistradiderunejundamentum amp;nbsp;columnani fidei noftræ. Vn-de apparet, inquatn^ vocabulo cradicionis Apoitolicæ, non aliud, quam dodrinain Apoftoiorumintellexine Ircn3cum,gcnerali lt;Si viuata verbi (ignißcatione, tradere, pro docere» Eadem autem docuerunt Apofioli viua voce, amp;nbsp;feriptis, non diuerfa, mulcb minus contraria» lam quid feripièrint, DB I benefîcio extat» Quæcumnobisadfalutemlùffîcerereftentur,lohan.2o. amp;2» ad Timoth»3» noneft qu'odeuriosealia figmentahominumjfua ibm-nia,ticulo ôi nomine traditionum Apoßolicarum nobis obtrude* re volentium,fcrutemur,

Qyod denique lefuitapro confuetudincexTertullianoadfert» Nouimus ilium hæc habere» Sed audiatcontr^gt;eundem alibi fic . deeademloquentem» Hoccxigerc veritatem', cui nemo praefcri*quot; Tertull. de virg' poteß,non ipacium temporum, non patrocinia perfonarutn, nibusvelan nonpriuilegiumregionum» Exhis enimiereconfuecudo initiuin ab aliquaignorantia, velfimplicitate fortitajn vfum per fucceP-fionem corroboratur ,amp; itaadueribs veritatem vindkatur. Sed Dominus nofter Chrißus, veritatem fe, nonconfuetudinem co* ^ounmEuange- gnominauit. Si iêmperChrifius,amp; prior omnibus, aeque veritas linsn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iempiterna,5£ antiqua res* Viderint ergo quibus nouum eft,quod

iibi vetus eß» Hæreièis non tam nouitas, quam veritas reuincit* Quodcunque aduerfus veritatem fapit, hoc erii haereGs , etiam ve* tus confuetudo*

Cyprianuïlib.ï. quamfententiam etiam Cyprianus; QuarefffolusChrifiiis. Spift» 3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audiendus eß,non debemus atrendere,quid aliquis ante nos facien*

dum putauerit,red quid, qui ante omnes eß, Cnrifius prior fecerit«. Ncque enim hominisconfuetudinem fequi oportet,fed Dei veri* tatem« Etmox» Fas non eß infringere, aut in aliud, quam quod diuinitus inßitutum Gt, humana traditione mutate* Idem* Nam Mutilatîo cœnç confuetudo Gnc veritate,vetufias erroris efl* Propter t^uod reli/ Dominiez. do errorc,fequamur veritatem» Quam veritatem nobis chrifius Id.adPompeianû oftendens,Egofum veritas,dixit: Etiterum* Non eße autem de 9. Epift.Stephani, confuetudinepraefcribendum, fed ratione vincendum, cxemplo Id Epift. ad Quiri Petri docet, qui «G prior erat Paulo in Apoßolatu, tarnen eum Id.infcntcntijsEpi audiuit» In Ëuangelio Dominus: Ego (um, inquit, veritas« feoporum. Nondixit jCgofumconfuetudo* Itaque veritate manifeßata ƒ cm Ignatius Epiftol* dat confuetudo vfritati* Ignatius* Illis qui antiquitacem obijei* adPhiladclphii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;unt,eg®i

ItJvjtkarum.

UntjCgo dko, quia mihi antiquitascft kfu« Chrifiu«,qucm nölk audire^inanifeHus inreritus cft.

Poftrem'oquod addit de Romana Eccleßajadhuc totum qua» f« lt;1 per otbem terrarum, ade'odifiufam,vc in Turcarum amp;nbsp;Prinrf» pum Edinicortim , vel Schifmaticorum regnis, magnißnt Patri» lt;« ardiæ, qui hike tcmporibu» ficclefîae Romanæ rubkripferinc,qui « noua Lutheranorum dogmata meritb reprobent: Anteâ rePpon» di ,nec mukitudinem nec paucitatem, per fe fufhcienseflêargua mentum , mult'o verb minus notam ficcleßx* Nam vbicunque funt Deum verc agnofceqtes, amp;pie colentes ,etfî locisdtftent, ß.. dei tarnen vnitate,amp; inuocationis pin ate congregati, vcratn eflê Ecelefiam,Gue pauci illi Gnt,fîue rauki, dubium eile debet nemt» ni» Ita cnim ßeri plaerunque Colet, quod mail bonos numero fù-perent» £tqux verafuni,paucioribusplaceantt EtßliusipfeDei prxdixit J Num ßlius hominis veniens,putasinucnietßdemin terris e

£t quodad ingentetn lHgt;minumamp; populorum mukitudi* nem,non eit qu'od fuperbiat leluita. Nam hodie Patriarcha Con» Üancinopolitanus Orientalis Ecclefîæ, oecumenicum (è fcribitgt; quod eius ad nos ante biennium datx tekantur literx,qui nequa» quam Romano feCubijciiPontifici. Sedin Oriente ipftagnoCcitur oecumenicus» Hunc cnim Alexandrinus, HieroColymitanus, Am tiochenus,Armeniacus, RuCsix Patriarchx agnokunt» Quxdi» tiones longHatius p3tent,quam régna omnia,qux Romani Prx» fulis fubdita Cunt imperio»

Qux lebufxus contrabas duas meäs aßertpropoßiiones, nil nifi merx runtcalunTnix,amp; mendacia,qux nec bonum virum,nec cauCam bonam decent. IdeOqbe paucisdetegemusea. Initi'oenitn a(Ièric,me conccdere verum eire,qubd nota Caiholici,Coli Eccle» ** fix Romanxcompetat, Id tantum averitatcabeft, quantum Ic- lt;* fuita aviro bono,amp; veraci. Quo cnimverbulo^qualyllaba^imo qualiteruladixijNotam Catholici,,Soli,foli inquam(quodtu le-bufxe mendacifsim e mihi affingis} Romanx competere Ecclefix« Si-enimhâcfohimeflèdicerem,reh'quas omnescondemnarcm.Tan tum autem abeil, vt Romanam hodie Ecclefiam folam eile dicam Catholicam, vt cam pro Anttchrikiana,imb DiaboliSynagoga agnofcam,ver'camp; ex animo eile i’entiam,firmitercredjm,etniiila» tenus dubitem. Si verb de temporibus Pauli, amp;nbsp;fubCequentibus feculis aliquotloquendutnefijdico in pS. propofitione,Catholi»

N n a cam

T^futatisdeftnßonn

cam cam tenuiiïe ßdem ( hzc mea verba Rint ) Ted minimV ToIaM Catholicam eflê dixi^dico^auc in æternum dicam, fenriam aut eredam» Hac enim ratione, damnarem reliquas omnes quz tum temporis nop minus piaefuerCjamp; fand« Ecdeßzi (andificatX ., .verbo Dei^amp;.Spiritu iando,quam Romana olim (uit»

Quod vcr'oaddit aduerfariu8,Romanam Ecclefîam nunquam ncinminimoquidemaniculo variatam aut mutatam eile,(cd a temporibus ApoRolonim, deinceps omnibus feculis, in hzc vR^ tempora noftra,(êmper eandem, Habilem, firmam,co nftantem intc^ram prorfiisinuariatam fuiile» Idcÿ exemplo de facrißeio Miifee confirmare cupit. Hoc dico ingcns,tetrum,borrendum cfle leCuitz mendacium, temere mentiendi libidine, amp;nbsp;decipiendi anilt; mo ab ipfo conßdum. Nurn temporibus Apoftolorum coniu* gio Epifcopisinterdicebatur lt;nbsp;Contrarium vide i.adTimoth»^» ad Titumi. An non verbSyriciusprimus Diabolicæhuiusprohû bicionis audor fuit, quem pofteaCequutuscftHfltebrandusf Num tum colla Imperatorum calcaucrunt Epilcopi Romani i A n verb ipfîus pedibus fe concufeari pafsi funtf Et quod ad exemplum de fa crißeio Millç,eiii8planccontrarium ad oculum ex autoribus Pom cißcqsdemonHrautfupraSi» t'

Poftrembj^ia (piritu nrendacifcorreptus Iebußeus,eodcm agf taturt Idcocf fi quod interdum verum dkic,idipfum mentiturHta hîc plurimacongerit vcrifsima''ex D. Augufiino teftimonia, qui* bus S» ille vir,contra Donatiftas probat ,Ecclcfîam Catholicam nunquam defcci{le,fcd nec aliquando defeduram eße. His, inquit lefuita, aduerfarrj errorem egregic confutat. Sed heus tu lebuüee, vbi nam ego vnquamdixi, feripfi jpoßii, Ecclefiam Catholicam vnquam defeeiße , vel defeduram eße tquot; An quia negaui, nego, RomanamveftramPontificiam Ecclefiam,eße Dci Sed, defeeiße 'aChrifio amp;nbsp;verboeius: Ideo aßero Ecclefiam DeiCatholicam in tetris defeeiße Quælb teacutifsime ,quzhzceß conlequentiae rattoXutheraninegantRomanim Ecclefiam,quæhodiceft,Eccle« Earn eße Catholicam ; ergo omninb negant Ecclefiam Catholi* cam» 'An non puerilis eß error, in Schola trkiiali virgis cafligan^ dus ƒ Sed in dodore Thcologo Catholico,maximi acuminis, à {ngenrj haud vulgaris, argumentum. Vocant Dialedici fallaciam a dido feciindum quid, ad didum fimpliciter«.

Negat Baptifta Pharifæos, qui fuo tempore inter przcipuos populi Dei habebantur dodores, eße Ecclefiam Dei, nbsp;nbsp;filios A'

brahae t

^jjerttonum Jfuitîtarnw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;4^

brahæ: fed progenies viperarum vocatjErg'o ne,negauit omninb Ecclefîain DeicNequaquam verb, (cd addit;Ne dicatis intra vosgt; Patrem habemus Abraliam. Hæc fuccelsio erat ordinaria,amp; pro-pagatio carnalis : Dko cnim , inquit, vobis, quoniam Dens po-teft de lapidibus iftis fufcitare filios Abrahse. Hoc fibi quocç in ca* fu (imili didu putenc lefuitæ , in fuaËcclefîa, fuccefsione^öC nefcio quibus alqs laruiseiufdem generis*

Locum ex Hilario de Antichrtfto cauendo citaui : vbi aduer* )OO. farius quærit, quid hxc contra veram,amp; caiholicam Chrifti Ec» clefiamfaciantcRefpondeo, prorfus nihil. Afcfitenim,hanfvt oppugnare cupiamus, iniquilsime. Sed Romanam fynagogam, quae non eft Chrifti »verum Antichrifti Ecclefia,cxpugnamus» ctftautera Hilarius contr a Arianos vel Auxentiuminfpecie Icri-bat : tarnen'a fpecie ,quod moris eft ,ad genus deCcendit, ac An# tichriftum in gencre cauendu monet.V t verbeum caucre pofsint, quia non premtebiiur (cefle Antichriftum ,fed m^na fpecie feu larua tedus veniet, ficut Apoftolus ipfe dick : Seffurum cum in a-Theff. a. templo Uei, oftendens fe t anquam fit t)cus,ficut de Pontifice Ros mano eius'q; poteftatc, cos difputarc, paulbantein 95. ex Eraf-mo audiuimus; vtrum fimplex homofit,anquafi Deus An par ticipet vtramcj naturam cum Chriftofldcb, inquit, male Ecclefta Dei in tedis acdificqs cÿ vencraminijmalcfub his pacis nomen in« geritis. An ne ambiguum eft , in his Antichriftum eflè feflùrumf Monet itacçfeduîo,necapiamur externis iftislarui8,amp;pompa.

Sicut amp;nbsp;ibidë inquit, fpeciofo nomine pacis,amp; pulchra opinione vnitatis eos decipere.

Non hæc co à nobis dicuntur confilio,ficut ncc^ ab Hilario, quod hæc, fi pic haberi pofsint, repudianda fint : Sed ne ex his praecipuc de Ecclefia Dei indicium faciendum (èntiamus.

Quod ad Dilemma lebulàei attinet,amp; calomnias quas infpergit, de tempHsjCur ea quæramus; Refpondeo.Vt fit locus aliquis cer* tus, in quo conueniamus ad tradanda fâcra, vt ordtnc fiant omc nia. Si verbhaberi non pofsint commode, vclpropter tyranni* dem ,crudeliratem, amp;nbsp;perfcqutionem Pontificiç Eeelefiç, id fa« ciendum ,quod temporibus Apoftolorum ,amp; prknitîuæ Eccle« fiae, vbi in priuatis aedibus , im'oetiam in Cryptis ,fpecubus, ÔC vbicunqî omnino fieri poteft, conueniendum. Ncc dubitandum pqs »Chriftum iuxta fuam promifsionem ,in medio illorum fus (urum, multo magi8,quam in fumptuofifsimis Papiftarumfanis» N n J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbi plac*

^futatïo ieftnftonè

Vbi plerac^auro amp;nbsp;argen(O,ac (imilibus orna mentis fplendenu C£jod ad rapinas cemplorum, quas nobis obtjcit jatcinet ; Non placent nobis rapinx« Sed vos, qui nomine Cathoiicorum falso (uperbicis , ficut roerecrice8,ca(tæ volunt videri virgines,0£maa cronx : Iniuftos poßeiTores bonorum Eccleßafticorum D* Au-gußinus pronunciac, qui Cathc^ici non Tunt* Qi'oddevobis hadenus probatum eß»

De mukitudine amp;nbsp;paucitate Eccleßx iterum agit lefuita contra hanc 1 o I, propof. in qua dixi, Bccleßam ixpc ad ingentem pau« citatcm eße redadam» Vt temporibus Noe,amp;c, vbi meus aduer« darius ßatim mihi inuertic verba mea, amp;nbsp;deprauac ,dicens,tempo« re Noe vel diluuq. Quaß verb idem flnt, temporaNoe, amp;nbsp;tem' pus diluuij. Sed cur id facit ? Non temer e, fed lüo quodam com« pendio verfutus homo, ac fi nemo ßt, qui dolos ipnus obferuarc amp;nbsp;animaduertere pofsit» Additenim« Cum oAo tantum eflêiu animx, fideles omncs fuerunt , exceptofolo Cham* Ecceerg'o Tibi, vuk dkerc, ingens mukitudo piorum tempore diluutj. Quia inter odo tantum vnusimpius Cham«

Ego verb non de anno diluuq dixi, faftamentioneNoczfed temporum Noe ,quibu8in ingenti ifia amp;nbsp;innumera hominum mukitudine,iam mukiplicato humano genere,non nifi odo fuere Cencf 6. reperti, quos Deus ieruaret, reliquo toto mundo pereunte: Cor« Tuperat enimomniscaro viam fuam. Iam vidc,vtrum Ecclefia Dei,muki ,an ver'opauci iuerint C vbi fimul ledor amicifsime, lefuitam, qui alia mca plxracj calumniari folet, Falfarium de* prxhcndis»

Sic temporibus Abrahx dixit/ionefle veriiknile; omnes turn fuiße Idololatras* Quia turn recens fuerit Idololatria. Q^jibus verbis me , cum aliud facerc veterator nonpofsit, fufpedura rcddereconatur ,quafi affirmauerim, omnes temporibus Abra* hx fuifle Idololatras» Quod nunquam mihi in menteen venic* Sed hocdixiamp;dico , adingentemtum paucitatem redadum velt; f'ceredentium cœtum. NamChamitxlongelatc't^ graßati, amp;nbsp;fult; am impietatem propagaucrunt, amp;nbsp;fiBeroio fides habetur, publice corrupit mortale genus, (èmper ftudens Magix , venefiex, iHlt; cxßislibidinibus» Vnde Chern EfeRua,ideß,infamis,in^udicus, incubus, cognomen eß fbrtkus* Adeb vt Abraham di Tharc «X genealogia fandorum Patriarcharum , Sem lt;Si Eber orri, idos JoUtriafuerintinfedi. Sicut Dominus teftatur; Trans fiuuiutn habita«

^JJtrtionufn Itfuiticarättl,

habitaucnint Patres veftri ab initio Tharepater Abraham , amp;nbsp;tJachor, feruieruntcf dtjs alienis,

Quomodoautem Ecclefia fit multi amp;pauci,fupra.97««xrcripr Iura.S,declaraui.Non negamus Ecckfiam pertotum cerrarum ors bem propagatam amp;nbsp;difpcrfam. Hincenim eciam didamCathos licam Auguftinus aflerit, Nec ncgamus etiamnum hodic vcra Ec* ckfiae membra j pafsim in toto orbe dif perla quæ fidei vnitar« in Spiritus, amp;nbsp;vinculo charitaiisfit colligata,5c congregata, Ideoc^ teftimonqs ciimex Scriptura S. tum ex Auguftino , magno nuc tnero colledis,propter nos prorfus opus non erat, qui hæc non foliim contra Donatifias, contra quos illefcripfit :fed etiamcom traVOS eadem firmitercredimus» Vos autem Romanenfes 3 hanc cfie Chrifti catholicampernegamus, vt fupr'a probatum eft,

Vos ver'OjVOS inquam Papiftae ,Eccleßam iniquifsimetam ardisincluditisterminis,accircumCcribitis,non fecus ac regnü politkum amp;nbsp;roundanum,alligantesad pcrfonam pontificis Rom. quem qui non pro fuo capitc, eiuscj décréta omnia agnoicat, am» pledaiur , 6i exofculetur , Membrum Ecclefiae Cnrifti negatis Kelerat'e,contra omnia a te in medium allatacx scriptura S.dC Augußino teßimonia.

^læroenimexte,numGræcos,qui lurisdidionf Oecumei» nki Patriarchae ConftantinopoHtani fubfunt , non agnoCcente» pro capite vniuerfali Ecclefiae Romanum Pontificem,pro Ecclefia Chrißiana ,cius'c| membris agnofcatis nec nec* Hicerte, cum Pontifex veßer loh,12,aliquand'o prolix e ad eosfcripfifiètjVnû cam eße Ecclefiam tantiim Chrißianam,fel^eius eflecaputjac Chrißi vicarium in terrisjideotp fe agnofceret, amp;nbsp;ei fe fubtjccrenr» Breuiter illi refponderunt : Potentiam tuam fummam erga tuo» fubditos, firmitercredimus,Superbiamtuamfummam, tolerare non poflumus. Auarkiam tuam maximam, fatiare non pofiii» mus. Diabolus tecum, quia Dominus nobifeum..

Quod de Hebræis dicit fidelibus per totumfefe mundumdi« fperfis,amp;Scripturam,non paucitatc,fed multitudinemcomendare* fófpondeo. Verum cfljdifperfosfuiflTeHebraeos t fed^ paucos ad» modumkiificfideles ,Chriflu8amp; Apofloluseiustefiantur.Vçjin* quit Chtiftus, vobis Pharifsi, Scribæ amp;nbsp;Hypoerkæ , qui cir» cukis mare amp;nbsp;aridam , vt faciatis vnum profelyturo, amp;cum Math. 23. iuerit fadus ,, (acitis euro filiuro gehennæ , duplo qu'am vos..

Bt rouit Q

y^ffuutSo dtftnßonit

Kom.9. Eçraukb apertius Paulus ßatum fîdelium HcbrxorumfuO tema pore defcribic Non omnesquicxcircumcifionc lunt Ifrael gt;nbsp;bi lunc Ifraelitae» Nec^ qui fernen funt Abrahar, omnes fili). Vnd« optât pro illis Anathema eile aChriHo* Sed id ßeri dick, quod Ua. IO. liaias clamat fuper Ifracl: Si fuerit numerus ßliorum Ifracl, ficul arena maris^reliquixconuertenturexeo»Quod in Adis Apoko« lorum eft videre : Vbiludxi pafsim^quocuntÿ locorum peruenitj ei fefe oppofuerunt, perfequutieum : nec conquieuerunt,donee 'c medio tolleretur, dicentes non eile fas cumviuere» Ingens igitur his verbis ex Ifaiadefumptis^confolatio pponitur,eontra magrâ amp;nbsp;vdtatum fcandaliim paucitaiis piorum, qui fynceram R eligio« nis dodrinam fedantur : quodtj; perfequutores verae Eccleß3e,nö numero fol'um, fedetiamauthoritate gt;pocentia,opibus,iapientia pija antecellant, ßbicj; licet pefsimi, tarnen Eccleiiae titulum ven* dicenuSed Apoftolusex Prophetadocet,plzrunc^ itafuilTecom» paratum,qu'od maior parsed; potentifsima percat,(cruatistan« turn miieris reliquijs» Vnde amp;nbsp;Saluatordicit: Beatus qui in mc non fuerit ieandalizatus*

10z. Inhae grauifsimc,tanquamcorruptor amp;mutilator, 'a zelofo amp;nbsp;reuerendo patre,fcripturz i'aerx amantifsimo amp;nbsp;kudioßfsimOf accufor» Quidnam ergo tantum peccaui miicr f Quia videlicet gt;nbsp;locus Scripturzin Di^utatione mea citatus ex Paralip» 25» non hoc capite, fed 1 ƒ. habeatur* O ingens facrilegium« O oeulatifsiquot; mum corredorem, dignum qui przßciatur ofßcinz typogra-phiez , caftigandis erroribus numerorum, Hoccine «ft acutum videre amp;nbsp;deprzhendere, ac reprzhendereerrores Tubingenßs iP ,, lius Dodoris, Sedaudigrandiora. Die ,quz namilla cOmißt gt;gt;nbsp;Tubingenßs vocabulum ( Sacerdotis) cum ßc legattir ; abfqtsa* cerdote Dodore» Nec abfcç eonfilio, inquit leßiita, putauit in » ßerisa Dodoratu, licet contra manifeftum Dei verbum, facer« „ dotiumeßefeparandum, ne videlicet Lutberanosdodorcs oifen« »i derct,qui Sacerdotes non funt. Grauker autem Deus comminatus eft i}8 zternum fupplicium , qui verbisfuis aiiquid abftulerintj ÏJ amp;c»

y/x miferomihi ,qu’o me vertam neicio j quid dicam i quid faciam lt;nbsp;cum feripturam corruperim, vel in meam gratiam, auc aliorum hominum philautiamf Annonboceft,quod Grzcidi« cunt^xvfxitoMç'i^tW ideftjCuminum fecare ^amp;colare culicem, atc^ degluberecamdutDfQubdtotun) Pfaltcrium turpifsimè corru* perunt.

^AJJirttdnum hfuttîcarum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J50

penintjid nihil eft:quod verb Typographus,fimilitudine quadam elementorum in numeris decepcus,erraui(,d£ corrector id non obs iéruauit ( Nemo enim in corrigendis ißis minutijs adebeftdili« gens, quem non aliquidjicet oculatiisimum fugiac ) id magnum cli, ^iod verb celeritace fcribendi, omiiTa eft vocula( Sacer* dos) in qua ramen fententiæ nihil decedit, haec verb corruptula eft amp;nbsp;munlatio Scriprurx, amp;nbsp;æterno Cupplicio pianda* An non hoe eft ex mulca elephantum facere C Et ex eiephanto mufeam, O WfunoTr^ïscu culicem colantes,amp; camelumdegluriences«

Quod verbdicit: Et quoniana videtur Deus cum Sacerdotio Doftoratum coniunxiftè: hincfemperinEcclefiaCatholicamot'e fuifle receptum, vt nemo legitime facræ Theologiæ DoAor créas retur, qui non itemelTet facerdos. Kefpondeo» HriuolumeftôC nugatorium, Notum enim eft ,feptemordines facerdotaleSjhu* manura eflèinuentumtVndionem oleirancidimutuatifunt Hotxo-^HAi'«ex lege Mofis» Rafuram vndc habeant,viderint ipfi» Quod verb ad Miffas celebrandas,amp; offerendum pro viuis Sc defunAis confecrantur (acrificulijimpium eft,amp; horrenda cœnæ Dominicæ prophanatio» Nec femper hoc fuit in Ecclefia vfitatum.

Et quod amplius eft, nego vfquam in toto Nouo Teftamcnto, vocabulum,Saccrdos,pro miniitro Ecclefiæ vel Dodorc accipi* Sed generale cflevocabulum,quo omnes vefe credentes in Chris ftum,alibi fanguine eius 'a pcccatis fuis,fa(fti funt ab ipfOjRegnû amp;nbsp;Apoc. i. facerdoces Deo amp;nbsp;Patri fuo,Ec lapides viui fuperædificati fuper la pidemviuumChriftum,in domos fpiritualesjnfacerdotium fan» lt;ftum,offerentes fpirituales hoftias,acceptabilesDco per leCum chri ftum, Ëtpauïopbft: Vosautemgenuscle(S:um,regalefaccrdotv ura, gens fanAa, populus acquifitionis, vt virtutes annuncietis eius,qui de tenebris vos vocauit in admirabile lumen fuum* Qui aliquando non populus Dei,nunc autem populus Dei,Sêc*

Quibus in locis, Apoftoli feribunt non Ecclcftæ Dodoribus, velminiftris,fed,vttitulihabent librorum,Pctrus,eledis Aduenis difperfionisGalatiæjCappadociæ, Afiæ ÔCBythiniæ» Iohannes ver OjEcclefiis feptem in Afia : Tametfi EpiCcopis illæ non caruc« rint :ScdingenercEcclefiiSjquarum alumnos,vocantfacerdotes, amp;nbsp;regnum fpirituale^quod a Spiritu fando vndi fint,vt Deo iacra faciant,gratis mentibusbeneficiaillafummaperChriftum collata, agnofeentes amp;nbsp;prædicantes* Hoc omnium eft verc credentium, pro fua cuiusque vocatione,amp; conditioner

Ex his iam aliqui cerii deliguntur,vt publico in Ecclefia docendi

munere

T^futacio dtftnßonM

munêrcfungantur, qui paHores^dtaconi^Epiicopi^ DoAore9,fu«t amp;nbsp;dicuntur*

Quod verb hi peculiariter etiam Sacerdotes, præ reliquis Chri» ftianis,dicancur, quemadmodum ratione ofScnpublici, paftoresgt; diaconi, Epi(copi,dolt;Sores,appcnantur;id nuiquam in Noui Te« ftamcnti Librisreperiri adero.Non igiturrnalitiose^vclinmeam, vel in alterius cuiuscunque gratiam auc odium^omiflum eii voca-bulum^ facerdotis : Quo nomine me exagitare lefuioe vifum eft; cum nihil ftt ea in re incommodi*

J* ” Non eandcmomninbamp; parem efle Veteris amp;nbsp;Noui Teftamfi» tiracionemj maxime quod ad mukas amp;nbsp;excellentes prærogatiuas »» amp;nbsp;promifsiones ipedet,quibus præ Synagc^a Eccieftâ iuam chri. M ftusdotaregt;munire,amp;exornare voluerit,dicit^ed hoc minimeß« bi probandum putat lefuita» Atqui ftipri alicubime demonftraf feputOjft me nonfallit memoria ^æque inßgnes, certas amp;nbsp;amplai de perpétua præCentia, amp;nbsp;gubcrnatione Dei Synagogam habuiftic promif8ionc8,ac Nouum Teftamentumjm'oetia'i multbplures! vocauitenim Deus ipfospeculiumfuum^primogenitumruumft' lium Ifraêl, Promittit illis rerum omnium copiam, fertilitarem (ummamjpacem,ac fecuritatem,viAoriam,quam ab hoftibus fin« rcportaturi^multiplicationem ac fcecunditatem.Et paAum meunit inquitjfirmabo vobifcum. Ponam tabernaculum meum in medio-vcftri, amp;nbsp;non abijciet vos anima mea. Ambulabo inter vos, 8i ero Deus vefter,vostj! eritis populus meus,amp;c. Quid-ad has taro-magnificas promifsiones bonorum temporalium^ fiue corporalis

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;um^df (piritualium addi pofièt amplius i

Sed forte obfjcietaduerfarius,fijb conditione promifsiones ha« efiè iGraélitis propofitas,addi enim à Deo,fi in præceptis meis am-* bulaueritis i Verum eft : Sed eandem rationem Noui quoquc Teftamenti promifsiones habenc,Si vosjnquitchriftus^manfèriii« infermone tneo,veredifcipuli meieritis,amp;cognofcetis verita* ' tcm,amp;veritasliberabitvos» Item: Simanferitisinnae,^^verba tnea in vobis manferint^quodcunque volueritispetetisjamp; fiet vo* bis»

»» Deindecommendat nobis Scholafticos Theologos,qu'od gra-»} uifsimas Scripturae facrae materias Methodica amp;nbsp;compendiaria 3uadam ratione enucleaucrinc,atc^ tradiderint»Quod illorum ftu* ium multis modis femper fuerit vtilifsimum amp;nbsp;(a]uberrimum«i

Sed quale hoe Eterit ftudiutn^quam vtilc dffalutare^fupraex Eraf* mojqui

iAjJerttomtm Itfùhicarum.

BIO, qui in illorum kdtone diligenter eft verfatus, audiuimus» Supti pj. prop, Qualesftnt Labyrinthi in illorum oilputationibus de pœniteniia: confefsionecum omnibus circumftantqs t contritione, quando fit fufficiens s Satisfadionibusjindulgentrjs, die. qui legitjacilc videc. Et tarnen nunquam tranquillam coniêqui potuerunt inde confeientiam: fed perpetub dubitandum mileris fuk^etiam omnia bus ilHs fadis, quaedocebant* Vnde amp;nbsp;dubitandum homini do* cuerunt femper,num fit in gratia apud Dcum : amp;nbsp;hanc dubitatioa nem peccatum efle negant, Ideoqhe in Purgatorium fuos audia tores ablegant* Quæ fuit fumma multorum confolatio, cum taa men cruciatus illius ftnxerint efte maximos, nihilque ab infernali igne,nifi ten^pore amp;nbsp;duratione dilTerre , nugati funt*

Quanto fimplicius Apoftolus : luftificati fide,pacem habemus K.om.5« «rga Deum, per Dominum noftrum lefum Chriftum, per quern habemus acceftum per (idem in gratiam iftam^per quaoi ftamus,et gloriaraur in fpegloriaefiliorum Dei»

Taceo iam ociofas quxftiones, declioris Angelorum,de quit busitadifputant Scholaftici^ac fi iam primum decoelo decidiftent. Cum Auguft,fateaturfeiftaignorare»Dicant,inquit,quipo(runt, Auguft. EncWrîâ. fi tarnen pofiunt probare quod dicunt» Num Afinus bibens ad Laurentius» aquam ex Baptiftcrio,Baptifmum pcrcipiatcNum mus rodens pa» **• nem confecratum,corpus ChriftiedatfQuid faciendum de parti* culiscoenx Dominicx, fi vd fupernc, vel inferne antequara con-fumantur,egerantur ƒ quidam enim indicant recolligendas,amp; ab aliquo difereto refumendas, Alt) comburendas cenfent« Et alia fexcenta huius generis, partim impia,partimociora,partim ofiem fionis plena»

Hoccine Scripturam facram eftenuclearejanverboblcurare, velpotiusprophanare, ridendam propin3rc,aut lacerate f Hxc» cine Theologia, an verb cum Apoftolo Matxologia eft dicenda veriusC feces iftasamp;fordesvobis Poniifictjs relinquimusvoran-das, Nos dukius ex ipfis hauriemus fontibus aquas. Defontb bus ïfracl bcnedicentes Domino: cui pro hoc ingentibeneficio,amp; dono linguarum ,ac verfionegermana amp;nbsp;germanica Bibliorum, gratiasquas pofiumus,agimusmaximas. Quodfapientiores eti* am Poniificiæ Religioni addidi ante hxc tempora,magni princi-S»es fecerunt. Quicqiiid profanus dicai lebufxus, qui hinc arcem ux impietatis, quam Barbari ifti matxologi, firmifsimo quafi prxfidiomunierant^ expugnari agnofeit ,amp;dolet»

Oo X

T^efutatio defenßonü

Hine hærcfeis inquit Icfuita mox ortas amp;nbsp;mukiplicatas 'a fcio*’ liSjCum magis linguis ac verbis^quam ipiis rebus attendere ccepe« runt^iamp;c. Rcipondeo ; res nufquam nifi ex Grammatico ac literal! fenfu Bibliorum melius difcuntur.Sed hoc illis moleftum eft^qubd ex linguarum cognitionCjDeo bene fortunante amp;nbsp;iuuante hos pi« os conatus, errores multi Pontifîctj Cunt dcreéii, Si refutati» Et quidem initio^ cum iterum florerc amp;nbsp;vigere inciperent ftudia litcs rarum óf linguarum,Monachi quantum potuerunt, impedire ilh iuntconati: led frudra» Excitauitenim Deus egregi'c literates 6i dodos viros, qui fîylum aduerfus Barbaros ltrinxerunt,lt;Sf bo» nas literas ab illorum vi Si iniuria vendicauerunc amp;nbsp;tutati funu

Hos conatus clam per cuniculos quafi etiamprohibcre conat* funt Patres pigri in concilio Tridentino,ftatimabinitiOjdum in 4. Sefli Translationem Bibliorum , Iblam amp;nbsp;vnam vulgatam authenticam efle voluerunt,in publicis ledionibiis, Difputatio« nibus, Si expofitionibus*. Et quod nemo illam reijeerequouis praetextu audeat velprærumau Hæc verb non folum vis eft, in* icitia crafla , Si vald'e barbarum edidum : fed etiam ingens impie-tas. Cum cnim Scriptura facrofanda veteris Teftamenti Hebrxo, Noui verb Grxco idiomateprodita fit t quæ hxc barbaries eft, prohibcrcjne quisDeumloquentemfua lingua audiat C Sednon dicam hac de re copiofius«

Hoc certum eft,amp; omnibus conftat, plurima loca Scripturae fa« crae in Latina vfitata translatione viciata, deprauata Si corrupta efiegt; inque prorfus alienam ifta translatione iententiam mirabili Metamorphofi mutata. Sicut fupra de prima Euangclq concione, quamDeus inParadirohabuit,didumeft,quomc)do ad Diuam Mariam virginem vitiofifsim'e fittranslata* In Pfalmis fxpetan* ta eft obfeuritas, propter ineptam verfionem, vt nullus vel Oedi' pus diuinare ex ilia pofiit,quid Spiritus fandus voluerit* Legatur vclfaltem Pfalmus 67. alias elegantifsimus» Sic ad Romanos «♦ de Chrifto, qui eft pracdeftinatus filius Dei, quid vclit,nemo facile intelliget, ideoq'ue varias amp;nbsp;intricatas hxc verfio peperit difputa* tiones : cum in Grxco legatur,dcclaratus.

Sic GermanicaBibliorum verfioex fontibus Ebraicis Si Grx-cis per Lutherumeiusq'uecollegas fada^tantaperfpicuitateeft red* dita,vt vice fit iaep'eprolixorum commentariorum*

Laid.quibusàle-,, Sed priufquam permiflaeft, inquit lebufaeus, omnibusetiam fuita comparen „ idiotis,quos odios c afinos ad Lyram,canes,quibus fandum^por' tut- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cos,quibus

tAßertienum lefuittcarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152

cos, quibus rofæ obqciantur, vocat.Bone Deus^qux rcrum om. ** nium perturbatio, contufio'cj! eft requutatquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

Qiiæ nam, Hypocrita impie c“ An non iatn omnes fere,Deurn Verumexillius ledione ,auditionc , amp;nbsp;interpretationepiorum, amp;fynccrorumdoäorum, raiionemtçæternæfalutis conCcqiien-dicertam^Hrmam amp;nbsp;veram agnofeunt -i Annoncundemagnitü, folum jCxfilialicorde Si fiducia, iuxta ipfius prxceptum öi pro» tnifsionem,in nomine filij ipfiusdileAij vi patreminuocant^glo' rificant celebrant i l\n non iam Dei beneficio , Idiotæetiam, quos tu afinos ad Lyriam^porcos, canes vocasjcxeadcfcriptura de vero ac legitimo Sacramentorum vfu edofti funt, vt verius amp;nbsp;rediusde bis tamis rebus, tanquam ad falutem feitu necefiarijs, reCpondere pofsint, quam fexcenti Seholaftici veftridodores, qui omnes occupatiotiofisamp;nugacibtis lübtilitatibus , Sophifti' cis,accontemplationibus omnem aetatem confumpferunt •: Ins tetim impia, abfurda, Si manifeft'e cum i acra îcriptura pugnantia docentes, Hominem ex puris naturalibus^Deum diligere fuper omnia ; Et f acientibus quod in i'e j infallibiliter dari gratiam^cons fefsiOnem auricularem facramcntalem, cordis contritionem , amp;nbsp;operisfatisfadionem, alteram eile a naufragio labulam, qua Deo reconciliemur; precularum Idololatricarum multiplicationc, pc» regrinationes, indulgent! a rum redemptiones Si nundinationes, Miflaspro viuis Si defundis,fimiliter vigilias jpurgatorium,amp; aliafexcenta* Quaeomnia impiacfiè,Idiotæifti ex feriptura fas cradidicere. Id quod vel ex tuis vicinis, Styriæ proceribus.ôi alqs etiam inferioris ordinis hominibus plebijs cognofeere pofiès» Sed vos impij , in cæcitate Sophiftica amp;nbsp;contentiofa nati, educa« amp;eniitritijeai^in naturam quafi veftram abeunte , gloriam Dei non videtis : nec viderc digni cftis, fed fordentes, fordefeetis

^odpoftrembadditjNos confefsionem Augufianamfacris a» BiblijspræferreviderijCÙmdifcipulosnoftrosnoninilla, fed in » hanc iurare cogamus. fÂanifefia hæc eft calumnia, quæ refutatione j» non dignaeft. Semper enim præferimus Biblia , Si fummo los CO collocamus* PoftcaConfcfsionem AuguftanamjCx Biblioru medulladefumptam J ciusîÿcompendium quoddam incertaca-pita redadam , tanquam fummam, ôifymbolum noftræ dodris næ, amp;nbsp;fententiæ de præcipuis dodrinæ Chriftianæ capitibus, illis proponimus. QuanosSC 'avobis ,amp;alijs prætextunominis Chriftianife venditaniibus^minus rede tarnen de ReligioneChri«

O o 3 ftiana

J^fut4tio itfenßonü üiana fêntientîb.fêparamus^quoci amp;nbsp;olim in Ecckßa ChrÜliana 'a concilijs cdobferuatum, confcriptis fymbolis^ contra Hxreti« cos fuorumtemporum*

|O 4 Propofitio mea ita haba:Tamcn hoc vere afßrmare poiTumtts« ' ~ fcmper aliquos fuilkaliasplures,aliaspauciores , qui nobiicuni in prxcipuisReligionisChriHianæpartibus Ô£ capitibusfenferunt« ÖC Poncißcix impiecati contradixeruni amp;c»

»* HaCjinquit lefuiia,aflercione (èipfum fatis dcpingit aduerfarius; *gt; quippe qui veteres hxrefeis iam olim abeccleßa meritb damnatas, »ab inferis reuocac , acpro verisfencenti^ recipit atcÿdefendir* Quos enim poteß alios ( inquit ) intelligere, niß Donatißas, Ar* »rianosjNouatianos, Aerianos,Iouinianißas, VigilantianoSjBe* *gt; rengarianos, VValdenfes, aliostÿ ßmiles Hxreticos , quiRo« »3 manam Eccleßam oppugnare conati funt , fed tanquam fumus »»euanuerunt« Hos enim Schis ßmiles » licet inter fedifsidenteSj in »3 multis Lutherani ßrenu'e funt iniitati«Hadenus lefuita«

O itnpudens os, Quid nobis commune cTt cum Arrio fceleftif* fimefQuidcumNouato, quid cum Berengario CQuid cum Do-natißis,quorum VOS Papißx hxrefin deknditis »damnatototo orbe Chrißiano, qui non agnofcit beßiam Romanam, Antü chrißum , Meretricem Babylonicam , cum qua fcortati funt mul* ti Reges. De ASrio Sc louiniano fupr a refpondi.Sic de V igilan-tio. VValdenfcsSi PikardijCredemihijinplacrißj rede OCno/ bilcum fentiunt,licet a vefira Cacolyca damnati. Vt autem fei' as,quas velim; lege catalogum teßium veritatisab lllyrico colle* dum amp;nbsp;conferiptum, amp;nbsp;ioucnies, qui damnato in ftriptura Sacra Papatui contradixerint, amp;nbsp;nobiftum in prxeipuis fenferint, quos VOS veßro amp;nbsp;Cainico moreadfupplicia rapuißiSjVt veniat fuper Math. 2). VOS omnis fanguis iußus^quießTufuseß afanguine Abel iußi»

Ad loannem Huß Sandum Märtyrern quod attinet, leßrita dicic , eum non per omnia cum Lutheranis fenfiße. Verum efi; Nechoc habet , calumniator ,propoßtio noßra; iêd qubdin praecipuis religionis Chrißianx articulis iènlèrit nobifcum : red'e Icnfit, de prxienti , quam tradamus, materia. Vnica,inquir, eßfanda vniuerfalis Eccleßa ,qiix eß prxdeßinatorum vniuer« Etas. Petrus non fuit, neeeß Caput fandx Catholicx Eecicßx, papalis dignitas a Cxiäre inoleuit, Papx prxfedio Sc mftinafo a Cxfari*

tAlJtrnonam leßtitnarum, «45

aCæfarispotentia cmanauit. Papa non eft manifeftus amp;veru9 fucceflbrPrincipis Apoftolorum P«ri , fi viuit mOribus contras rijs Petro.Ec fi qnærit auaritiam, tune cft vicarius ludæ Schario-lis. Non eft fcinttlla apparenttæ , quod oporteat efiè vnutn cas put in fpintualibus^regens Ecclefiam, quod femper cum ip(a iitante Ecclefia conueriètur , amp;nbsp;conîcruetur* Chriftiim fine tali-buscapitibus monCtrofis, per fuos veraces diCcipulos, fparfos perorberr. terrarungt;, melius ecclefiam fuam rcgularet. Apoftolf amp;nbsp;fideles l'acerdotes Domini, ft venu e in neceflarijs ad falutetn rea gularunt Ecclefiam, antequamPapæ officium foret introdudunn fie faccrent, déficiente , per impofsibile, Papa , vft^ ad dietn iudicn.

In bis, inquamjefte fenfit.Et iniuft'c, impie,tyrannic'c h» Ar« liculi ytanquamhæretici , a lerna ifta, amp;nbsp;colluuicfacrilegorum Pontificiorum Tpiritualium funt condemnati» Sicut amp;nbsp;ille ,dc * g, f vfu integri (acramenti, amp;nbsp;alqjCjuosnobifcum tenuit» Ideofÿ fan# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ftum martyrem iniquifsimc 'aconciliabuloexuftumpronuncia*

WUS* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eondeiimandi»

Quod vero alios adhuc , amp;nbsp;non omnes errores Pontificios agnouit (vt recenlet hicaduerfarius ) id tempovum iniuriafatftutn eft î Vndeapparet, quam denfae tum fuerint tenebræ ,quas De* umilli ignouiflenondubitamus ,petenti veniam fuorumpeccsw torum, amp;nbsp;retinenci fundamentum,quod eftlefusChriftus,etia amfi reliquæ manferint ftipulae , fœnum , ligna, lapides,quæ Igni, non purgatorio fiditio Papalijed probationis,exufta funt. Sicut ad multos Si magnos piorum noftrorum maiorum , qui tarnen fundamentum tenuerunt,errorcs Deum conniuifiè,amp; dif' fîmulaflc, tempotibus ignorantiae, fperamus.

Poftremb,quodad inquifitionem carnificumHypocritarura attinct, quis non merit'0 cam , cum pfe amp;nbsp;rede fentientes, veri-tatemagnofeentes, miférabilitercruciandos ,tortoribustradunc, Vt veritatem ex verbo Dei agnitam abiurent, damnaret De 3uavosIefuitæ,âC reUc}uaPonfificiacohors,Deo rationemred« etistputantes , iam vos Deo obfcquiutn prxftarc, occidentes Sandos Dei.

Ad nos quod attinet,nemo adhuc per noftrosMagiftratus, qui Auguftanam ampleduntur Coniefsionein , Dei blt;ncficio,vcl cas pite plexus, vel exuftus cft.

Iterû aceufor a meo aducrfarlo, nbsp;mala fide Bcmh.teftimoniû JOÇ’

citauetiin*

J^futath defenßonit

Bernhard, de con- dtauerim,cum dico: Et D* ßernhardus ad Pontificcm Romanum fiderat : lib. 13. ad fcHbic: Murmur Ioquor,amp; qucrimoniam comunem Eccleßarum: Eiigcnium papam. Truncari feclamitant,amp; demembrari.Primum quod nihil hæc ad inftitutum^quia nihil de fide agat vel Reli^ione^ideo non genuino aut germano ,fcd alieno diftortofenfu,coniram«ntemautho-risgt;

Adeo nihil 'acalumnia tutu i Verba præcedentispropofitionis leahabent;Semperaliquos fuifiêjqui Pontificiaeimpietaticona tradixerint« lamhæc to; icafonac : Ec D* ßernhardusad Pon« tificem Romanum fcribic, amp;c. Qiiæ non probatio fuit præceden« tium,(èdconuinâ;io , Et, ex régula Grar.imaticæ, Nouam ora* tionem fuperiori attexit» Ec ita meus aduerfàrius 3 qui antea a Prilciano opera auxiliumqß petierat, Donatum quafi inferiorem ofFendere, contrat^ eum pugnare non dubitat. Haec vt feribamj coegit me perpetuum amp;improbum aduerfarrj calumniandi ftu-dium,quod pafsim venatur,d; captat occafiuncuias minutifsimas, (êntentiam meam inuertendi SC deprauandi* Et verc mihi eum hoc lefuita accidit,quod vulgaribus dicitur verficulis (fit venia verbo ):

Hoc[cio pro certo » tpuodß cumflercore certo, rinco, quot;Vtl yincor f jemper ego maculor»

Quodigitur ad fententiam verborum D. ßernhardi ♦ Admolt; net Pontificé de enormibus quibufdam victjs , quæ in Papatu vi' gebant ,eaipfiob oculos fpedanda confideranda^cç ( vndeamp;de confiderationeinferibuntur Libri} proponens, Dominandi libh dinem, Ambitionem, Iniufiitiam in caufis Appcllationum, Aua« ritiam, otra^Zotp inordineEcclefialticorum, ex qua non murmur folum 3 amp;nbsp;querimonia 3 fed etiam clamor Ecclefiarum oriebatur» Nec hoc folüm, verum etiam icandala , blafphemia, inter Eccle* fias inimicitiæ graues, perpetescj difeordiæ ,confufioordinis, amp;nbsp;perturbatio terminorum» Hæc verba funtex ßernhardi prolixa ibidem orationcexcerpta» Haec piafint,an impia ^quiuis facile commun! iènfu praeditus , iudicare poteft»

Qpod verb addidi C Communem ) Murmur loquor amp;nbsp;queri' moniam(communcm) Ecclefiarum : Hoc verb ingens eft piacu» lum» Hîc contra me infurgit lefuita j dicens : Ergo ne cuicp iam liberum eft, vt Patrum fententias iuxta placitum mutare, augere, ÖC mutilare pofsit lt;nbsp;Atqui fententiam nec mutaui, nec auxi, ad* dito vocabulo, Communem* Nouit enim aduerfarius ex Dia« ledicæ

uAßirtwnum lefuhicarnm^

Icfticx Reguh } indefînitatn æquipolkre vniuerfali» Cum igitur Bernhardus, nonlolum murmuris ac querimonix,fed etiam da« moris ab Eccleßa^qux non ex vno conibt,fed ex ccxtu amp;nbsp;roulticu dine, excitati,Tncntionem facial ; Necefle eft notoriam publican» amp;nbsp;communcm voceni,famam,amp; qucrimoniam Ecckfîæ fuiiTc de • re notoria,äi omnibusmanifefta.Hoc eniminScripturafacra no« mineclamoris venitt quod nemo niii expers illius, ignorât, auc negau Sicut de AbbatibuSjEpifcopis amp;nbsp;Archiepifcopisloquitur* Nihil ergbtantopere a mepcccatumeft contraBernhardum , nec alieno,mul(b verb minus diftoTto 'a meeß citatusfenfu^ nec con« tra fuam mentem. Sedlerui(aj-cauillatoremfee(reamp;Sy cophan« tam maximumjdeclarat*

In hac propofitione dixi, omnes,quotquot hinc'aMundo con-dito omnibus temporibus faluaiifint homines ( quæ vera fuit Ecckfia Catholica) nobifcum iniundamento renfifle amp;nbsp;credidilk» ’ Hoc verb falfifsimum videtur Cacolyco* Ideoqhe fe redius di* * uerfum affirmarc:nullum ex eis,qui fuerunt vnquara ab orbe con» “ dito fäluati, fie credidifle,quo modo fjutherani vel Confefsio Au» ** guftanatradat»

Nofiramioitur ôc Pontificiamfidcm,vcldodrinam,nunquan» in æternum p'ofle conciliari jCcrtifsimum eft» Habemus enim di« uerfilsima principia,ôô fententias de dogmatibus plærisque con» crouerfis, plane contrarias. Ideoq'ucfruftra omnia tentantur me« dia,amp; prorfus nulla fpes conciliationis. Quod verb dicit me ni« hil prabare. Non ferebat id inftituti ratio. Et alibi id copiofif« fime amultis nofirorum id eft f aditatum, ÔC in præcedentibus breuiter quidem,de quibusdamarticulis, prxcipuc iuftificationis, fed fufficienter eft probatum.Tu verb,Iebufæe,tuummunquam in seternum probabisinftitutum, Nam quod nulla âlia hoc indige: yedicitprobationc,quam quod Auguftana Confefsio anteannos demû 44.confcripta fit : ftipfa fophiftica ifta calumnia éft refutata* Nec maiorumnoftrorum femitasf vtïefuitanugatur)fpemimus» Infiftimus enim veftigfis patrum amp;nbsp;raaiorum noftrorum,Prophe tarum amp;nbsp;Apoftoloram.ideo non nos,fcd voscogitationum ve« ftrarum vias nouas ingrefsi eftis »-euntes in adinuentionibus Ma» iorum veftrorum pefsimis ( quibuslicuit ,quodlibuitbonain« tentionc)quasnequiter contra Dominumexcogitauerunt. Non nos, fed vosdereliquiftis fontem aqux viuæ ,fodientes vobis ci-fictnasjqux aquas continere non valent» Derelidoenim vnico

P P vert»

T^efutatîo deftnfionù vero Dco/onfugîn’s ad innumeros Diuos, intiocantes opRuIatos res J homines moriuos, cuius rei nullum prorfushabeiisin vcrbo Deijmandatum, exemplum,aut promifsionem, Ideocj plufquam Ethnica Idolomania:amp; roiies admoniti, conuidi Scripcurx tefti-monrjs j quibus illam vel ex veteri vel ex nouo Teftamento non pofsitis( quod Eccius Ecclefix veßrxcolumna, amp;nbsp;patronus fide-liCsimus, ipl'emet teftacur )ramen mordicus , ftuporc, nefcio quo, retinetis^quocunque modo^quacunqueratione ( ne absque rations ✓ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infanire videaroini)eamdefendcre conamini.Erpioshomines^res

de hxc negantes,pcrfequimini,mirereque vbicunque poteflis,oc« ciditis»

• 107, De Confcnrujfimiliter 5c mulritudine populorum jn prxceden-» tibus fatis eft didum» Similiter de Auguftini iententia^qui fè ijgt; teneri fcripfitjCt alrjs quibufdam admintculis,in CathoIica*Vbi ad» Auguftinus' con- dit : Apud vos autem ( Manichæos ) vbi nihil horum eft, quod tra Epiftolam Ma- mj inuitet ac rcneat ; Tola perfonat veritatis pollic}tatio*Qiix qui* Ate . cap. 4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem fi tarn manifefta roonftratur , vt in dubium venire non pof*

fit Î prxponendaeft omnibus rebuSjquibus in Catholica teneor«.

EnlefuitajD» AuguftinusColam vericatemiftis rebus alijs omnibus, quibus fc in Catholica teneri affirmauerat,prxponic«. Hane autem tam manifeftam monftrare poiTumus ex Scriptara facra, qua dogmata noftraconfirmamus ,vtin dubium venire nonpoP fit apud omnes illos, qukunque pro iudice illam agnofeunt. Idea VOS eamaudire non vultis: feddubiam,ambiguam,obrcuram, imperfedam eftcjblafphemo ore dicitis» Cum tarnen, ecQ in qui* buidam locisoWcura videatur lt;34 difficilis : tarnen de corwrouer* fiis,qux inter no8agitantur,plxrisquejmanifeftifsimahabeattefti« Can# Domini ™onia,qux in dubium venire non poiTuntjVt de gratuita fidei iil-Tcûr# ’ ftificatione, vfuintegri Sacramenti, inuocationefandorum,coeliquot; batu Cacerdotum In his omnibus Sc fingulis, altfsque quam plu* rrmis,redifsimc dodrinx Propiteticx 5C Apoftolicx perpetuita-tem all^amus*

• 108. Ecclefiam Catholicam, id eft, vniuerCalem eflê poiiii,qubd per

totam terrarum orbem difiùndatur. Hine tnCerreconaturleCuita, ConfeCsionem amp;nbsp;dodrinam Lutheranam, carltolicam non efie, quia non fit per totum orbem terrarum diffufa, fed anguftistan# turn quibusdam Germanixf non ramen totius)limitibuscoar# dat3,dotKC expirer, ac penitusintertat«.

Negamua

*gt;^ertiwum Icfuîttcarttm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^7