G V I L I E L M I RODINGI HAS-SI. CONTRA IMPIAS SCHO-lAS lESVITARVM, ET EOS Q_yi fuospueros ipfisiflformandoscommittunt^
ad Chiiftianoshoinines Oratio.
HEIDELBERG AE,’
Jnno U. ‘D.'LXX'h
-ocr page 2- -ocr page 3-ILLVStklSSIMO
PRINCIPI AC DOMINO. D-FR ID ER IC O, PALATINO RHENI acSacri Im peri j Romani EIefl:orijDuciBa,uariæ, amp;ç. Domi no fuo clemcntilßmo^ Guilielmus Rodingus, S.' D.
3/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ELRCTO\I*M^
s f/erij ’/{hnMni lllußrißime, amp;princeps Chrifiiantt
.iS las in lueem ediderim: hancpotißimum caußam adfe^ ro/fuodper multos hodierno die,qui yel in Chrißiams numernri 'gt;« lunt,in tantam (prohdolor) in/aniam amp;impie{atem delapjos tßi animaduerumiyt ßliosfuos /efuitts in dßciplinam tradere, amp;nbsp;re^ ^numSatance/tmpîifcaresminimèyereantur.'quafiytroluci cum tenehriiyllticliqua ratione commercium eßepoßit,quaß Dero non fingulart Dei Optimi'Maximigratiaatqtte fauoreper yniuerßtnt ferè Chrißiani imperij or hem Sc hola aper tee ßnt,omm literarum amp;'ygt;ercepietati^ genereßorentißimee,quihtcfßuosßlios tutà cont-mitterequeanf. Jßiigiturhominumgencrißanioremacmeliorem rnentem itanteejj temeritatis amp;impietatts quot;veniam a Deo depre-cor. Tux yeropietatù diitinx, Ele^or Tilußrißime, amp;nbsp;tiemen., fix tux lingulartsfuerit,yeniammihi dare,ß fortaßisTuamCel-ßtudine importunins adeam, amp;nbsp;Uli non admirandum aliqHod,aue nouum lihri genus ßed contra improhos eiryanos Sophiß as oratio, nemofferam. Etenimytilleait:
Offenduntnunquam thuraprccesqjoucm.
-ocr page 4-ET I s T 0 L A,
igtîur animi i/irtute efio, Trinceps Jllußrißmei ilîvl firtmalii^uaniloinTuamCelßtudine obßrKantinßmmen,l{'ygt;itit jù^feiitabit, à‘Mitßsnoßrä expédia : Utentrum inquam,ßd cum primiidw.nartimßudioßa^raret'ygt;t cispißinunquam deßne :ßc £cckßa ‘De'tßub te flQrthitßorel'tt T^j^ublicaßortbii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttta»
florelunt deniq^ tui (yt cum Toet a loquar)
Nati narorunïjamp;qui nafcenturabillis.
f^alç Trince^iTrincipumclementißime,
fifiddbtr^tt èTifda^ogio Francißano»^
CalfMunijt lt;nbsp;1 f**
■)
4
-ocr page 5-1 GVILIELMI RODlNGf
Scholas,ad Ckrißianos hominet ÓH^ATIO.
I QVIS VESTRVM PORTASSE miratur,Chriftiani homines,quid fit, quód cum multi haftenusViriingenioatqjerudi tione præftanteSjhoftcs illos gloriæ Dei in-
fchfiirimos,amp;Chriftianæ Reipublicæ' vexatores nefa-rios Iefuitas,voce amp;. fcriptis infedati fint, ego qui Inge . nio ferè nullus fum,amp; in dicendi exercitatione parum verfatuSjOratione publica lefuitarumScholas aggre-diar;Is fi cogitauerit,nihil cfleDci gloria in orbe terra-turn maius^adeamq; omni tepore illurtrandam aevin dicandam,omncs homines eflcconditosïficogitauc-rit,nihil efie'Chriftianaj'cligionc fandius,nihil anti-quius,nihilvcrius,nihilfublimius,nihil hominiad æ-tcrnamfalutemconfcquendamvtilius,ad eamq; pro-pugnandum,amp;ab impijs hominum erroribus confer-uandum,huiusvitævfuram omnibusChriftianis con-ccdi,non folum temeritati mea’{fitcmcritasdiccnda cft) veniam dabit,vcrumctjä id quod facio, probable« Inter omnes enim Dei amp;nbsp;Ecclefiæ aduef farios, amp;nbsp;Chri-ftianaiatq;asterhævcritatisoppugnatores,omniuma-ccrbifîîmiamp;perniciofiflimi flint Iefuitæ: amp;nbsp;crefeit in diesfingulosmagis magisqjFuriarum illarum numc-îus.Lariùsopinioneintta aunospaucos illudmalmn diûcminatumeltManauitnon foJùmpcrimpiasPapî Aà£Uûivïbes,veïiimciiÂûliUbÂnformandaeiuuenfutis
A3
-ocr page 6-prxtcxtuobfc lire fer pens, multas iam Chriftianoriim ciuitates occupauit.Cùmitaq; cum hominibus perdi-tilïïmis mihi helium fufceptü effe videam, tu IÉ H O-VA In cœlis optime amp;nbsp;maxime,qui mihi huiusorati-onis in diuinæ maieftatis tuæ honorem, amp;nbsp;Chriftianas Reipub.falutcmfufcipiendævolûtatcm dcdifti,idcni pro tua benignitatc diccndifacultatë præftato. Quanta lefuitarum manus eft,quam permagnam efle video, tantam me inimiçorum mul titudinem fufeepifle feio, JSedtu ÏEHOV A,fimihiauxiliotuoadfueris,turbam iftamlefuitarum,turpem,infirmam,contcmptam 5c abiedamiudicabo.VosveroChriftiani omnesac fin-r gulos obfecro atq; obteftor, vt,quæ Chriftianos decet, humanitatc,amp; quam huius negotij religiorequirit, a-nimi æquitate,mcaudiatis. Quod fimcàvobis impe- -trare fcntiam:pcrficiam profcftó,vt pucros lefuitisin' difciplinam non modo non tradendos efle credatis, vcrumctiamillos,nifi inviam rcdcant,eChriftianoru vrbibuSjtanquam homines fcelcratosatq, ncfarios,cx-terminandos efleiudieetis,
Adcfdumigiturlefuita,amp;accufationisnoftrac capita attendito. Primum originem tuam inueftigabo, eiq; nomen quod impie tibi affingis, plane repugnarc docebo:póft qijantus quantus es,totum te ab imis vn-guibus,vfq;adverticem fummum,impietate,fraude, fallacijs,mcndacijsconftare,ostuüimprobum nil nift hlafphemias cruciate,amp; ne pilum quidem te boni præ-ceptorisatqucdoiftoris habere,aperte demonftrabo.* f urn ad cos,qui fuos liberos tuisScholis, lifcris 5c mo-ribusinformandos committunt,perorabo. Sed igno* Ue mihi Icfuita,fi praternaturämeam nonnihil aecr-biùs
-ocr page 7-bîùs 5c vcbcmctiù's in té inuedusfucro: ad iflram enlm ôrationismcævehcmcntiäjCaufla lefu Chrifti,quani ago,mccomn:ouct,-amp;milcria ado]cfcentuloi-um,qui tuisScholh traduntur,meconcitat. Qni igiturparcn-tcs,(vt tcabincunabulislcfuitaafpicianms )quæ terra aut regio teramfuneftam,tam tetram,tani horrendäy tamq;infcftamChriftianæEccIefix bcliiamprocrcaue xitjßquisrequirat,dicam cqurdem intrépide. Cùm ©lim Sa tanas pro finguîarifita calliditate animaduer-terct,regnum Dei ôcdiuinæ maicftatisgloriam indies m'agismagisqj literatorum hominum vigilijs,opera, laborc,ac ftudio amplifiearictartarci vero impcrij vires ac copias,perinutiliailia terrsc pondera,amp;fucos igna-uos,amp; adcohfumendas fruges natos minui amp;nbsp;labcfa-dari,diesnodesq; deaudaeix atq; impretatis fuxad-miniftroatqjfatellitccogitauit. Exci tauitigitur Ioan-' ncm Petrum Carapham,RomanumPontificem, ne d i cam Chriftianorum carnificem,Paulum quartum ap-pellatum,ex quovtconftansfama eft,tanquamex mA tre procreaui t lefuitam,
quot;i^onßruin horrend-am ingen!,cm quotjnnt corpore crinefy Totytgiles octilt (ithrer (miraiile di^tt,)
Tot linguXitottdem orafonant^totjubrigit aures, adEcclefix Chriftianx pcrnicicm circumfpiciendam, ad euomenda in Saluatorem Icfum conuicia, ad exau-f diendasSatanx inDeum blafphemias'-Liccatcnim mr hi lie Virgiliano illo colorc,fœtumiftum omniimma-nitate atque diritate teterrimum faltcm adumbrarc./ SedquemadmodumSatanas patrS tanta prole dignif-fimum amp;nbsp;impietatis fux focium ôcadiutorem fibi com |gt;arauit;fic 5c locum cxcludcndo fuo foetui monftrol'o' aprifti-r
-ocr page 8-ddcgit.Nûino yeftrûlu clT, Chriftiani, quin aiidiucfir,Venetias,vrbempulcherrimäjflorcnfiiriinl, diuiti)sabundantillimam,amp; copijs potenrilliinacxi-ftimari,amp; hodieorbis terrarum miraculuni appcllarh in huiusvtero acfmu,monftiüamp;prodigiumilludpQd: homines natos tctcrrimum,cöccptni'n eft.inchoató, conforma tunijprocreatum dceduca tum: hinc,inqu2, cœpit Icfuitarum fóbolcs in Italiam, Hifpaniam, Gäl-liam,Germania,dcreliquas nationesferc omnespropa gari.O Satanæaftutiam admirandâ,ôcalliditate exe-crandam.Longo vfu amp;nbsp;experientia cdoä:us,nouit,impies potëtia,diuitijs,Iocorücelcbritatc,rcru fplcndó-re,amp;magnorum'hominûaiithoritatc,faciliùsad quæ-uis fcclerum amp;nbsp;flagitiorum genera impelli.Sed quo di-rumillud malumiâtiiispropagaretur,SatanaspcrCa-raphamarchiteclû Furijs iftisftabulum cxtruxit,amp; in illud redigi amp;nbsp;cogi iufTitjquotquotinnenirenturfortu namiferi amp;affliôii,ingcniocallidi amp;vcrfuti,volunrate pcrditijamp;rcIigioneimpij.EtqucmadmodumluIia-nnsapoftata,cùmChriftianam religioncm delete co-gitarer, literarumScholas diflîpauit: fie Carapha quo prolem fuamatquevencnumlatins propagaret,ex Icfuitarum choroludos literarum aperuit,ad quos cxlo cis varijs adolelïerttes confluèrent,qui tantæ imfjicta-tisfcclerisqjfodetatem colercnt,quos,inquam,fingu-lariintcrfeconfcnfu.amp;amorc impuriflimæ naturæ,amp; turpiflimæimpictatisfimilitudodeuinciret.Vndc de-nique tanquamex cquoTroiano infînitialij defeen-dcrcnt,qui orbemChriftianu dodrinæ impictatc infî-ccrent,amp;facem adcrrorcs ikinfaniam alijs præfcrrent. Sed quo nomine fanclus ille amp;nbsp;vcncrandus ordo.appcl latus
-ocr page 9-gt;5
latus cfthîorrçft in coelo autin terra nomenmaius aut illuftriuSjquàniiànûiûiniumilludlefuSaluatoris no-ftri nomen; lefu enini noniinis lEHO V A nöftcr in coelis authored,lefu nomen angelus è cœlo attulir.Iç-funominc omnes Chriftian; in ajternum conferuan-tur,Icfu nomen çxaudÂtum,omncs pij genuum flexio-nc.amp;fanftarccord^tion.eyenc.ra,ntur,Icfunomine bc-ncdicuntur,qua:cunqueincoeJo,tprra,aut mari conti-ncntur.Deniquefi tantinomin.ismaicftatÇ pro digni-tareperfeq ui vclj m,terop us priùs qu|m oratio,me dc-ficcret.Nc igit.urSatanæ amp;nbsp;mcrctricisRomanç fpurius agnofçerctur, nomen quod inEcplefia nuJJum.cft,iJ propterdiuînam fuampj.ctatcm pouumind.uxit,,^à fanàiirimo le.fu nomine, Ic.fuitamfç app^llari ypluit; ôfcclus,ô portentumin vltimas terras exportandum. Quid e(l in fandifllmû lefu nomen contumelia, fi hæc noneft?Qmd cftfan(ftiflimo ÔcfalutariDei nominead Vanitatemamp;pcrniciemabutijfihocnon cft? Refpicc aliquando Icfuita,qui.busortusfis,fic.origincm amp;do-ûrinam tuam nomini tuô,quodadfingularcm impie-ta tem ruam ohfpurandam amp;nbsp;tegendaîn ab xterno illo Icfu traduxifti,magjs quàm nigrualborcpugnarc aper tèperfpicies.PAPA Romanusfummuslcfuaduerfa rius tibi patprfuir, I M P lET AS mater,obftetrix IN S A N I A, morum jSc doârinæ Informator S A-T AN ASiquarationcergoIefuitafeudifeipulusIc-fu nominaberis? Veniam igitur mihi Deus dabis, quod tamdirum animal nomine tuo fanQ:iflimo hadenus appcllaucrim:quoniamcnim,nÔfincdiuinituinomi-niscontumelia tantamonftra lefuitas appellate pof. fum : Suitas in poftcrum appcllabo. Quemadmodmn
B cnim
-ocr page 10-enini fus in ftcrcorcfevolüratjfuoq; roftro lutaîenfo omnia contaminât; ita bcftiæiftæ impuriflimæ acin-temperatiflfimæ in impictatis cœnum fe ingurgitant, fuoqjore impuriiïimo fanftiflîma quæquc polluunf. Quid defimpJicitate amp;habittiFuriaruni dicam ? quod J(ioraSuitarum,inceflum,habitum amp;vultû, totius de-niquc corporisgeftusacconfôrmationes intiicris,iu-. rares nihil illis hominibus (fi homines diCcndi fünf, quiChriftohominibusq; Chriftianis perpetuum bellum indixcrunt)ciïcfanfti,us,nihil modeftius,nihil hn manius,nihil caftius,nihil fimplicius. Atquàm erudî-tuseft Suita artificio fimulationis ac düTimulationis, quàm infufcatus,quàm fal]ax,quàmfucatus,quàmdif-limulantcrperucrfusac maleuolus.
Narrat Plinius Chamçleon tem circa Phafin nafci,(3c in India, folumq; animantium necerbo ncepotti paf-fci,nec vllo alio quàm aëris alimento,amp;coloris natura elle mutabiliorem : mutât namquecum fubindc, amp;nbsp;o-culis,amp;cauda,amp;totocorporc,reddit4;fcmper,quenï-cunq; proximë atringit,prætcr rubrum,candidumq;.
AtquivtChamæ]côncolorem,fic Suita vul tum ac animumfubinde variarc poteft.Singulari quodamin-tcgumêtigcnerc,qnod inftarrhombi eft,monftrofum amp;nequiffimumcaputinuoluit,amp;vcllcm àceriiicead imos vfque pedes dependentem geftat,vt alios homines vitæ amp;nbsp;habitus fanélimonia fupcrarc videatiir. Qubd fi vero nudandiSuifam,5canimi qui fub ifta fini plicitatclatitat,intuêdifacültasdaretûr:ProhDci at-quehomindmfidem,quanta apparcrctfœditas,quanta immanitas,quanta crudcîitâs,quantaimpictas.Nnl lum monuméntü ciarius^Carapha, rcUnquerc potuÜ-fes.
-ocr page 11-l£s,qaàm cffigicm moruin tiiorunvinpictati« ^calli,, diratis filiumSuitani.At,Carapha,qui tam diræ focie* tatisprinccps amp;nbsp;author csjtantæqjfraudis amp;impieta-Usmachinator;
—-TrQjielereamp;protalibmaulis,
7)^ (ß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ckIopipas qua taliacurct)
Tamp;rßoliMnt graps ßignas.^—
Itaq;,Chriftiani,vt quod res câ dicam, dum genus ho-minum amp;Chriftiani populi nomen cxtitir,nullifue-run t tarn impij,iiulli tarn furiofi,nulli tarn Deo homi-nibusq; hoftcs,quàmnpfarij Suitæ. Fucrûtequidé qui Deum cire negar6nt:fuerunt qui vtrumDeus effet,im-, piè dub.i tarent: fueruntquideos multos cfïc côtende-' rcntffucrunt qui boucs,ferpentcs,crocodilos,anXcres, varia auium, pKcium, ferarum, aliorumq; animalium gcncra,tanquamDeoscolerent :fuerunt qui Aefcula-pium,Martcm,Mcreunum,Bacçhum,Lupam,Leæna, taulam,Floram,Fornaccm,M.utam,hominc5illosmorf tuos,impuros,ob(cœnos,aduJreros,mcrctriccs,amp;om-ni vitiorû genereinfîgucs,in deorü numerum rcfcrrët: Et fi oês im piorû hominû ordincs enumerare velimi:, .
Icarianumerumdicereconeraqua.
.Scdillosocsaudacia,fcclcre,impietatc,in(ani3,furore Si. crudelitateSukæ longe fuperât.Illi cnim aperti Dci hoftesfucrunt,amp; propu rca minîis nocere potuerunt: hi veröcuniculis Dei gloriam ôcChriâianam rcligionc atqucfalutem oppugnant,amp; quantô funt illis obfcu.. riores,tantô fun t pcrniciofiorcs:Illi ferè homines bar-bari,palàmimpijatqucilliterati fucrunt:hi verb omni literarum gcncre (vt fibi videntur) inftrudi, amp;nbsp;fingula-rialiquapietatepræditi) tanquam lupi fub ouiH veftç^
B 2 veniunf.
-ocr page 12-I
venîunf,amp; fîcfacilîùs quod aniirto intendant, perfid-lint,idcft,fraudem,amp; intcrirum,3c mortem æternâin-cautis hominibus machinantur.
Suitarum originem amp;nbsp;nomen,Çhriftiani audiuiftis: fed vr apertius fraus hominfl detegatur; accipite nunc quxfodiligenter,quæde pietateillorum dicam-amp;ca peniiùs animisveftrismcntibus4; mandatc. Quid eft in tc,Suita',præter impietafem,crudentatcm, petulan-tiam,audaciam?cxhistotconglutinatuses,nihilappa ret in tc pium,nihiIChriftianum, nihil ingenuum, ni-hil modcratum,nihilpudens,nihil pudicum. Quid ira pictatisautblafphemiæinDeum firigiauf cogitaripo reft,quod tuiuucnturis corruptor non conceperis? Sir mamuseniniinmanuspræclaràs illastuas Chriftianas pictarisinftirutioncSjamp;qualcmnobisChriftianü puc’ ru informes,pcrpcndamus.Breuiterptitdpua tantum capita perftringam.Nullius entra eft tantùm flumen ingentj,nunadfccndiautfcnbendi tanra vis tantaque copia,quaf nondicam,tuamniipietatem proatrocita* tcrerdeplörarc,fcd tantùm enarrarequeatrin ipfo fta-tiraChrifttanæ tuac inftitutionis veftibulo,impietatis 8EdificandarfundamcntumconoCaSrFides,inquis,do-numDciacIumccft,quo illuftratushomo firmitcral^ fenrituromnibns,qujeDeusreuclauit,3c nobis perEc-clefi2 crcdendapropofuir,fiuefcriptailla fint,fine non fint. O funddmentura valde debileôc infirnium,imo corruptum,putrefafl:um,in qua nulla folida amp;nbsp;expref-fa,fed eaduca amp;nbsp;momentanea dodrina a:ternæ arque beatæ vitæ fundafur-Fidem nihil aliud arbitraris eflè Suira/juàm noftc ca, Sc firmiterâflentiriillis,quç in fa-cralètiptuta iraduntur.Qupd fi igiturtu illafidcarter-' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nara
-ocr page 13-9
ftam falurcm confcquens, amp;nbsp;omncs Diaboli cam tccö confequcntur.Nani amp;nbsp;illi norunt amp;nbsp;credunt ea,qu« in oraculis illis Der traduntur^ Vcra Chfiftian’orum fidcs
V nihil eft aliud, quant Spiritus fanfti fcftimoniü,qttod inimisartimiamp;cordisvifceribuseleéiispcrhibctur,vt , fcianGquantisàPatre coelcfti inChriftodönisfintcu-mulafi,quödSpiritusfanóiiteftinioniunïvcrcri iftiA'* damomortem adfert^ nouumq; plané homine créât. HæcChriftianæfidei veritas eft,Suita, quac à te ignora. tur.Quód ft omnia,quæ ad æteriia falütem Confcquen dam neceftaria fun t, prophetarum, ipfiüs Chrifti amp;nbsp;poftolorum monumeittis pofteritatiChriftianæ per-feripta amp;relidta funtjCur quæ non fuiit feripta, creden daintperasiAn nöint eilig is infinitaPapaï^tui Patfisy fomnia,deHramêfa,lcges,c±fcmönias,pömpas,fupcr-, ftitioffesamp;nugaSanilesJSicopinor. In ipfoigiïur in-ftitutionis ftix fundamcrtto,aftni ifti Cümani plané fuas auriculas produftf.Quid verb, Suita profligate amp;nbsp;pcrdite,de fiûo tuo purgatorio{vt appellasjdicami Deillöquidcm fomnia tüafuntciufmödi,vt à vetula aliqua delirâte fomnianda potius,quam à pietatis ftra-giftroatquedoftorc inprxCcptis pic amp;Chriftiane vi-uendiportendacflcvidcatur.Chriftianx Ecclcftæ mê-bra cfi’c,ait Suitain cxplicationcfua Symbolj,omnetf illos,quicarnismortalitatccxuti,Vclregnant in coeló# velillicrégnaturiin igne purgatorio pcccatorumfer* dibus cxpiantur,qui quids velvltivnlus corporis ment bra,feïnuicë amicitijs iuuant, Oflicijs, mcritisyoratio-nibuSjamp;facrofandiMiflacfacrificij virtuto Ö hominS ncquam(quid enim aliud dicam 5 magis proprie nihil pofl'uui diccre) ribi Suita nbsp;nbsp;nbsp;. ; .
B 3 Fcfuct
-ocr page 14-r-
id* cuÿ't^ne
Tu quonianijtanquam mercator iinpius, omnia rcgni’ cœlcftis beneficia,iura amp;nbsp;commoda babes vsenalia Pur gatoriumiliud,quod in rcriim natura nullum eft,nee unqua clTc poteftjingenij tuicalliditafe ôtaftutiadia-bolica,ædificas.Qiiôd fiPurgatorium illud tuum tarn défunótorum animas pcccatis purgarct,quàmfeôlato-rum tuorum crumcnjis nummis purgarc folet,tuis nu gisamp; fomnijsaliquiddarcmus. Quid verb eftauaritia' cumin omnibushominibus,tum verb in pictatis do-ftord,qualem te prædicari cupis,turpius?quid fœdius? Quid Ghrifti æternç veri tatis vocem i fti de Purgatorio fabulæopponâ? Amen amen diebvobis/eniureiuran-do Suita contra te IcCusaffirmât) qui fermonem mei audit, Accredit ei,qui rnemifit,habet vitam ætcrnâ, amp;nbsp;in indicium non vcnier,fcd trànfiuitàmortçin vitam.
ligiofosPatres,contra mcndacium iftud profcram,atgt; que in primis Theologorum principcm Auguftinum? Primum,inquit,fidcSChriftianorumdiuinaautliorifa te regnum cfTecredit coelorum : Secundum, Gehenna, vbiomnis ApoftatavelàfidcChrifti alienus fupplicia cxpcritur:Terrium peui-tùs ignoramus, ncccflcinScri pturis fanótis repcrimus.QnidChriftiamp;Augufliniau-thoritatcdebilirarusamp;abieélus,5cconfcientia tuaco-uidusSuita,repentècôtix:cs?Sedattcnditc,quæfo,ver-ba,quibustetra amp;peftifcraiftabellua,fandiffima virgi ncmMariam falutatatq^vencratur:Aue Maria gratis p3ena‘,4nquit,P)ominu«tecum,benedida tuin mulie- ' ribusjamp;ibçbedii^lusftinâusventris tui tui,Icfus. Sanda Maria mater Dei ora pro nobis.incredibilë non fojiim impieta-
-ocr page 15-impictatcm,fcd ctiam ftultitiamSuitaru vidctc.Qu.ócI fi,Suita,fanâ:iffimû ilIudamp;caftifTinidm virginu decus MariaàmortuisexcitareturjVtniuIticxcitatifunrjiny-pietatis non folum,vcrnmctiani amen tiæjta mc Deus anier,teconuinccrer,amp;fic omnium fanólorum nomi-,ne tecum agcrct amp;nbsp;loqucretur. Eheu fili perditionis Sc iræSuita,attendepaulifperjCogitationemqj pijhomi-nisad punâum temporis fufeipe : define me falutarc, ,amp;ralutandovcncrari: define fandçsamp;vitadefunôlos •adorareûfiam tuam.faiutationë tuasqj prçces exccra-mur-.tuvbi terranim fis,quid agas^viuasdeniqjan mor tuusfisjueqjfeimus ncq;curamus,tantuma.beft,vt te precantem exaudiamus.Reuoca animum tuum^ó homo vitæ noftræ ignare,ÓC veræ pietatis expers ab ifta im .pietateamp;amêtia.VnusChriftusIefuscftjVnus omniu hominumSaluator,vnus interDeum óchomines mediator,vnus pro pcccatoribusapudDeum patrem de-prccatorChriftus Icfus.Annan'illum fummo honore fpofiasïAnnon exaltiflimadignitatis ÔcgJoriæ fede,. in qua àDeo pâtre eollocatus eft,deturbas,durM me il-li tanquam falutis tux fociam amp;au*ili4tricem adiuh-gis,aliosq5 fanâ:ps tanqua erufdcm muneri^ collcgâ^ fubftituisïan teiftaratione nosvenerari arbitraris,ca nulla vnquammaiori contumelia afficerc nos polîlsï .an ego te peccatis tuisliberare amp;purgarc potero ,quæ ipfa in peccatorumfordibus conçcpta, lt;5cin mundum -nata funfiEgo quidem benedidia lt;Sç'd^n,a ludicata.ful, . qttæ IcÇum iliumæte^-qpmpci^rçtejn; P.atrtsEiltum tu
mundum procrcarem,Iclu tarnen dileôliflimi mei honorçm,quiipfifpli tanquamDeo amp;homini hu-manæfajuns author! debctur,nunq,uam niihi vendj-
J
-ocr page 16-12
caui.PcrDctttMÎgkurimniortalertî ób'fecrölTquc ob-teftor,ift^tt^*gt;^ipictafê deponitc,amp; Jcprccationis mcç obliti,dc vno dcprecatore Icfu Chrifto,nico filiö', cogi tatc.Sedquidcgo,Chriftiani,ita fandifljmam Virginé cum immaniamp; peftifirra bcllua ioqucntcm induxi? Quid verb de Maria amp;nbsp;fandis hominibus dico ,cum Suitælignaamp;iapidesadorarc,amp;Dei lococolcrc audc-antïProhDcunummortalcrn^i^crcdibilem ûupidifa-tem Suiràrû cognoicitc.Ego fum Dominus Deus ruus (voxilladiuina: maicftatisc coelocJamat) qui eduxi tc ex AcgyptOjdomoicruitutis. Non habebis Deos alie-nos in confpcdu mco.Non facies tibi fculp die,necvl-lamimaginemeffinges coxui-n,quÆaut fuprà funtin cœlo,autinfràîn terra,ncq; incuTuabis teillit, neq; co lesca. Hocæterrùcamp;dîuinæmaicftatismandatû quo modo Suitæîntcrprctcntur.amp;inexpiabilifcclcrc pol-luercconctur,attendite. Non facies tibiïculptile (in-quiüt)vt,ad ores illud, videlicet Erhnicorum more,qui • falforumdeorumftatuuntïîmulaclira,amp;îdola fua impie colunt. Nos au'tc imagînibusChriftum amp;nbsp;fandos, quosreprxfcntant,pio à maioribus tra'dito more vene ramur. O in'crcdibilcm Suitarumaudaciam:óimpu. dentiampraidicandanrô Suitas ad crrorcsamp; impieta-tem natos.EritjOritaliquando tempus illud, Suita,illu ccfc.ctaliquando,mihicredc,dics ille, cum tc périma-ginesiftasDcumpotius contumclia,quam honorc.af-fccilTcfenties.Noir facies tibi fimulachra,vox diwiiia cocloclamitat;tuvcró,Suita,non facis folùm Emilia* chra.vcrumctiam perilla teChriftum yenerarijmpic amp;nbsp;nefaric gloriaris. Quód fi huius mundi aliqnisImperator aut Princeps tibi tanquam fubdito impcra-
rctjVt
-ocr page 17-Ur vcncfar Cids ratovis aut principle loco,irupfios^i^.ûjj^i.rjé^'yeïîçm tis,an oon efîesinipagijftjç^tûijp,pig5,*^jOlBi;iit3y'5 fup-plicijs afficienidus?Iainycro,;^it^,qua ratÎGhç nohîiû lus mundi iinperatorcm,fed ætcrnum ilium côeli,terrç marisqj creatorea'njpeplignajamp;dapidc^jni^upcycncra berislNou folumiippiuniy^^^d amp;^qr^Q^,m ,^,'mente -captumeflepqrfpicio.; Qh?4 epiny all fijpere/nifi fummi,amp;diUii^iivu’TXi^i?xr9ÇJ?7bgna.{ac
, atquc vencrariiCrcdo,Suita,tuam fi-audcm,tLium‘ftci nws,tuunifcelus,t,uamaudaciamitadcmcntêac fani-tatetcdeturbafiCjVt vcritatcm ■n.un.quam a^nofcere^ medum.ptQ^tcfiqueasiQi^nwdofni^KÏycqtaïêagnó .fccrcpote(bis,quiD.eum.irndcx,-ûonten}aiitj|epudiat, 6(. dc.medioj-crum tollere conatur;quixanxen,folus ho minibusA^critatcmlargiriamp;infpiTaTepótcft? Sed rcli-'Quam Sditarum pietatemin£cclefia:præceptisjamp; man ■daiis videamus.
Statutes Ecclcfia: feftos dies ceicbrato.
Sacrum Miflæofficiû diebusfeftisreuereter audita, Indiftacacterissdiebjusieiunia amp;nbsp;à quibufdam cibi's abftinentiamobreruato. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' .
Pcccatafacerdotiproprio,autaltcricumeius facul tate,fingulis anhis confitefor.
Sacrofandam Euchariftiam Vt minimùm 'femel in annojidq; circa feftum Pafchæ,fumito.
Hispræcçptisac.mandatjsobferuatis,(inquiunt)uô folùm.fidem,hiimilitat€m,amp;ïeliquasvirtutesChrlrtra nasexercerj,amp;‘honeftamtdifciplinam,amp;;publicâ tran-quillitatcm ali amp;nbsp;conferuari,vcrumetïam nos vitæ amp;nbsp;.ætcrnæ falutis præmia mereri. AnnqnhxcRomani Và
-ocr page 18-4'
^aEfomniaamp; dcHramcn'tafunt^Hîcc ne veftra dîfcipn* nacft,Suïtæ?Skncadolefcentesinftitiiifisgt; O præcla-TOS præccp tores,amp;cgregiôs pic taris dodorcs. O prægt; darum euftodem ouium (vt aiunt)lnpum. Nos Chri. ftiani,SLiitte,dies feftosDei amp;Ecclefiæ^udoritate con ftitutoscclcbràmuSjfcdinanf'illamveftræ MiflæPom-pam toïo corde execrartiur. ^Miflam enîm efle dicitis genus quoddä facrifîcij amp;nbsp;oblationis pro peccatis mor tuorum.Sed rncnriris,mcntiris,Dôdor irtiprobiflîme. Annonenimlcfusgratiflimam Dcó patri hoftiam fc-mclprop'eccatishomi'numfcobtulit ? An lionilla ob-latioChriftifuitperfeCtiflîma,ncc tuailla abominan-da opùs hil?ct^ïhTacrarumliterarùm pcnctralibiis mi-himètibi Citóutïre videris ; vbi igitufjôbfecro, in tota IcgcfÀmén plêtpfllinè ô'/nnia facrificiorû amp;oblationumgcnc'ra funt*adamuflîm deferipta amp;im perata,vlla mentiofit facrificij tui'pro pccoatis mor-tuorum.Percurrc om nes de facrificij.sDei ipliuis amp;nbsp;Pro phetarummonumentâ A;îeg''S : nnfqliamîanè vox tibi occürrct vlla,quâ vçi quoquo modo ad tuum iJIud. facrifîciiim proniortuis ngnificandudofoiqWcrc que-as;nufquamtibivliumiacrarnmlitci';w.ini reftimoniû apparcbit,qiio taiitam impictatem confirmarc aut cx-eufare queas.
.^iurijacra fatr.cif— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
J^^ji^ïa.chimveftra magnum vôbisVcÛigal c/l,amp;:quçftu quot;édifia facitis fbrdidïffiffiü.Nutn nibntiorSnita? Quànl quot;milerumeftidnégarérion pöfle,qUÖd:fitturpiflimiim ^nfrtéri.^rtctercö'iaiti infittitos tçr'cmoniarummo-^îftiîft'éiJcàgifàftiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vïi âi^liidæis,.pa-
ganis.
-ocr page 19-Ul
^niÂjirîiô à'Veneficis aä Eçdefum, traiiflipJiftis. 4«:^ Hin ia quod attinet,Suijat,ftcaEßcm Jipftrani cnïïcnaxa amp;lafci uien tem fame coërccani,linoó ad prccandunx præparen t,fi ad bene beatequev iuendum nobis ç,ajcaï^ addant,Chriftiane profcffionis nominibus digniflima €n'eiudicamus.Quisvcrôvlt;'ri.faiViuniaqp,j:idcrea,qi4Ç n vniusannifpacinm duraient,no mchc);culevnù|erâ, Oceani piices yentri ycfiio ch' rci.ci'n^p £c faturando* non,inqua,totiusRh; : a^ ùæ veftræeluendaîfuÊ-ficcrentïNon credo A -• re^cmin tantis dclitijs vixiflCjinqnami u.u..icmnatis,viuitis, Sicigi-tur,Suita,
J ! Tt.curi^^p/.iul.iJiamp;'BacchanAlia'yiiini.
Qiild verb iufurratotiam illamconfcflionem homiui-busimpcratis?Suntequidcm nonullaconfefllonisgc-ncraadconferuandamChriftianamdifciplinam,amp;af-fliólos homines confirmandos non fo]ùmvtilia,vcrû. ctiam maxime neceflaria:vt fl quisdomi fuævcl foris ahimifui penetralia coram Deoapcriat,amp; pcccatoru veniam deprecetur:vel fi quifpiä veto Dei iclo inflam^ matusjpalàm fefepeccatorcm prodat, (vbi ramen tc-metitasamp;fupcrftitioabfit)amp;Dcimifcricordiameffla-gitctivel fl quis propter fcclusaliqiiod admiflum,Dei ciuitatecxtcrminatus,palàmcoram populoChriftia-uopeccatumeonfttcatur,amp; publico offendiculo,cui occafioncm præbiûf.medeatur, amp;nbsp;i ta Dei ciuitate rur-fumdonetur; vclfiquis fratremfuumaut proximum oft'cndifret,culpam agnofcar,amp;venia fibidaricupiar: velfiquisconfcientiæfurijsagitâtus amp;nbsp;pertcrrcfaólus, cumfratrefuoaut pioaliquoEccIefiædoûoremalum fuum,quo »ffligitur,corammii€,ct^çuius fqlatio recrcc
C 2 tut
-ocr page 20-turamp;rcficiatur,amp;tuîus‘preeibus cofam Dcoiuuctur. Hæcconfcfllonumgenera nos Chriftianî homines ap-probamus,laudamus;cömmëdanius,obfcruamus.Scd veftramillam auricularemconfefîîbncm (quam voca-i tis) de omniumamp;fingulorûpcccarorumcnumeratio-nerepudiamuSjamp;damnadtnis-.Voscnim ad pcccatorit veniam amp;nbsp;eóndonationcm illam valere arbitraminî/-cùmtarnen nemohominum omnia lua peccata end^ mcrarc queat.
Poftremum mandatu eftdefacra Coena, minimum' femel in anno amp;circaf?ftumPafch£t fumenda; Miror, Suita,ÇhriftincanSatançauôïoritate cerfum illiidcod næfacrofanftæ tëpuscbnftîtuas amp;nbsp;præfcribas? Si enim lâcfofarnftùmîlludSacraméntùmäd inâVmam hom'iî nunïfî'dèm àugendurri ôcconfirmaHdü'm'inftitiutô eftj. fidefaluteçtèrna nbscerrioresrdddit:Cür,facrilege,fei mclinanno vtend'um illoefleimpîè.amp;:ncfariè impe-ras ? An nô qdotrdiefcrcihfirm u» acdtbilisiJlo homo fi'dci.fdçftllcco‘ôccohfirma'riôneop'uyhabet?Si,in^u3gt; fâc?ôfànâiitïu iîfüdSâcranVëhihi in recbrdationë mor-tis’iStbcriéfi'crbnimlëluGhrifticonfceratum cft:'femël tantrim' înàh’no,fi tuoiîliimpio mïilatodido âudien tes fuerimusybencfîeiorum Chriftirecordabimur.Cur' totics Milfam tuam célébras, ih qua tarnon corp ns fangäinemJDb*minite-commnMeaFegr0riariS?-OingC niuntQ’mrilsîm^iotatisfeVtiliffididüii- '' nbsp;nbsp;nbsp;■! nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;’
‘SedadSâcramentaSuiïarûvêniamus. SiS’atrameni t a fu n t. ïîgn a, y t n ù rfqu a m i n fi cia s fr e P O nil nt j qu î bu s pecçardttïmvfenraamp;condonariagratuira nobis pro-nlirrirut^lqdibus ih Ghrifto .fandificamur,quïbus dc-dit^^HbWiîSxhquîn^tïibrbrû eumfCl’irifio cdffirecoai lirio’
-ocr page 21-17'
iwio fancitur,amp; obfignatur; quo iure,Suifa,confirma-tionë tuam,quo iure pœnitcntiani, quo iure extrema vndionem,quoiurcMatrimoniüniinSacramëtis nu-merabis? Si,mquam,matrimoniumSacramentumeft, quarationctibigratuitampeccatoruvenianiprornit-tctïquarationetefanôlificabitŸqua rationetuam cum Chriftoobfignabitcoalttionem,quiiIIudrepudias?
Autigitur matrimoniumSacramentum no eft,aur non omnium visefteadem. Sed fandus ille'amp; caftus Suitarum ORDO,vel abfque matrimonio fanótifli-mus amp;nbsp;caftiflimus libi videtur.
Qualis igitur cratPKormio in re militari ; talcm tc in CbriftSana rcligione doóVorcm animaduertimus'. Phofmiocnim,vt Catullus apudCiceronem ait,ciim Hannibal Carthaginc cxpulfus; Ephefum ad Antioch urn veniflctexul,’proq; c'o,quód ciusUomenfmagna cratapud'omncs'gloria,inuicatus*efrcrabtgt;liolpitibus fuis,vt eum,quemdixr,fi'vellct,audifct: cunrqjfs fe nol ledixifletjlocutuscflehomodicitur copiofus aliquot horasjde Imperatoiisrofficio amp;nbsp;de omni re militari : tu CÙmcætcri qui ilium audicrant,vehementer effent de. lëftati,quiErebantabHannibalc,qufdnam ipfede illo Philofophoiudicaret : hïcPoenus non optime grxcè\ fed tarnen liberè refpondiffe fertur, multos fe dcliros 1’encs (æpevidiffcifed qui magis quàm Phormioddira-rctjVklifle’nemincm.’ Neque mcherculeiniuria:quid enim arrogatius,aut loquaciusficri pötuit, quàm Grab cnnihominem,qui nunquânl'Hoftcm,nunquâ caftra,. nunquamdenique minima parfem vlJius publici mu-nerisattigifler, præccpta derc militari dare? HæcCa-Wiüas,5icPhormioncs quidànliuitæ fucrint,qüi.mur
quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 3 tadc:
-ocr page 22-iS j tadclt;hriftiapa religiouc pra:cipiunr,blatcfant,amp; in ea adolefccntçs infti'tucrecouantur, quam tarnen ipH nunquamagnoucrunt,lt;S£inqua tanquam noftux ad folem caligant.Quid de medicina Suitarü dicam ? Par-menoillcTerentianusaitj ,
——Fdcpericulummlitir^
Fac in fgt;alteßrA,fac in mußci^^tjux liberum S cire cequum e^^ adoleßenremßolertem ddbo. SicvosChnftiani,facitcpenculuminPhilofophia,fa-cite in Theologia,facite in Medicina, quæ Sophiftä im pium amp;fallacem hominem (cire æquum eft, (oJcrrcm Suitam dabo. Olim cùm Apoftoliægrotos non vt me-dicijfcd vt Apoftçli exSaluatoris fuilefu virtutclt;5c fa» cultatcdiuinitùsconccITa,ægrotos priftinæ valçtudi-nireftituercntjoleo tanquamSymbolovtebantur. En igiturcallidiSuitæ oleum aliquodfacrofanftum exco gitarunt,quod millies adoran t,amp; magicis ferè cærcmo nijsfandifîcantjamp;adægrotosiamiamèmundoexitu-rosdeferunt,nonvtillosadrccuperandam valctudinS amp;beatamvitamvngant,fedvtnummis cmungant. O homines ncqui(rimos,amp; fui femperquæftusamp;lucriin rebus facrismcmores.Ad cloacas,Suita,roftro tuo lu-tulcntopurgandas,quàmad ægrotosvngendos,elfes aptior. Sedagedum exSuitarumolco amp;:luto tandem çmergamus,amp; ne ex multis erroribus teterrimu ac foç» dilTimum noftra tranfiliat oratio, ad profanam Suita« rumGœnam,amp;impium conuiuium veniamus, •
Panis amp;vinum,inquiunr,in corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifticonuertitur,amp; panisamp;vinum efledefinunt;5ç prop terea Sacramento illi adoratio debctur,quæ Çhri Qo Domino æterno debetur,
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quem.
-ocr page 23-19
Quem vnquam in terris errorC tantùm extififle aü* ditum eft?tanrani impictatemJ tantam blafphcmiam? Tantos te ftupor opprcflit,Suita,vel vt veriùs dicam, rantus furor,vt fine mente amp;fenfu tantam impietatë cuomuiflcvidearis.O audaciamtuam immanem,qui panis fruftulo vniucrfæ mundi machinç creatorem im c]udis,quem neque totiuscoeliamplitudo,ncque to* tius terrasinagnitudo,ncque totius marisalfitudo ca-pit.O impietatem execrandam,quæ procceliamp; terræ Creatore, crcaturam adorat.O fuem dcteftabilem dc vo raciflimam,quæDcumdeuorareconatur:hîcimpicta* teamp;blafphemiaEthnicoslonge fuperas. Ecqué ram U amentemefleputas,aitEthnicusille/Orator, qui illud quo vcfcatur,Deu efle credatilâm rit: vides,bellua,iâm nc.fcntis,in quac præcipitia fcrantur,qui' ab æterna Dei veritate aberrantÆn à quo te denominari-antè volui-fti,amp;àquoinæternû cÔferuaricupis,illumiam èreru natura tollere conaris.Quid eft vas ignominiæ efle,Sui ta,fi hoc no cft?quid eft oçcæcatû efle,in reprobum lèn fum traditum eire,obduratum efîe,fi hoenon eft ? Nos Chriftiani Icfum Chriftum Saluatorê noftrum efle cre dimus,quivcrusamp;æternusDeusabæterno fuit,amp; qui verus homo in terris efle cœpit, amp;nbsp;qui fol us amp;nbsp;vnus eft interDeum amp;nbsp;homines mcdiatorri’ecùs qui crediderit autdocucrit,iscriminislæfæmaieftatis diuinæ aceufa bitur,amp; tandem condemnabitur. Quaigitur ratione, Suita,tu in cxtrcmoillo Dei iudicio confiftes, qui non fqlùm non æternum ilium lefum Saluatoreni tuum agnouiftijdumilli alios fuhftituifti,dum tuis operibus te confetuatum iri crcdidifti,verumctiam ilium è reru. natura fuftuliftiJNmnfi folios Dcipropriomeftinriifi--iFim ’ quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bilcm
r.;. a* .Deel
20
bilemcfle,immcnfutti cfl«4hfinitum cffe; amp;nbsp;fi vcri ‘hominis propriumcftvifibiiom cûç,quâtit:ate prætlitum eflc,amp;lococircumlcriptmTi; Vbiqnaifoinrcru natura tuusilleniedicatorfuerit,qucm verum quidem Deö, fed hominem infinitumdmmenfum amp;inuiGhilcm ef-fe affirmas?Noliih.tataimpictate defendenda ad Chri ftiomnipotentiam confugere:ea enim Deivoluntatcj non tuoiudicio,tibi metiendaeft.QuódfiDeusvoIu iflctjFilium.fuum'hominë immenfum ;amp; infinitfi na-fei/fienatus effet: fed voluit ilium verum-effe homi-nemzvoluitigiturillumcffe finitum Sequätitate præ-ditum.Deinde ânnonplus omnipotentiæjChrifti tri-bueres,fiiliumfecundum corpus amp;humanam natura incœlos afcendiffc(vt in Symbo!o .apcrrè fatcris)fe-cundumdiuinamnaturam vcrolorum non mu taffe, fed in cœlo amp;in rcrra,imóvbiq; effe cred eres : quàm fi iliumfecundum diulnam naturâ effe, vbi non eft corpore,negares.Noli,Suita,in tanta impietatedefenden daad gloriamChrifl:i,in qua triutnphat,amp;adDei partis dextram,ad quant collocatuseft,confugerc. Cùm cnimChriftuscœnaminftîtuerctjScfahôtiffimo amp;nbsp;ve-riffimofuooreafiîrmaretiHoccftcorpus mcum,non-dum caro ipfius cœleftis triumphiparticeps crat,non-dum ad dextram Dei fedebat,amp;tamen eadem état coc-næfacrolanftæ dignitas,amp;eadem vtilitasquæ hodier-no adliuc die eft. Hxresïam,Do(ftor,fedult;ftor,inquam-, improbe,amp; vbi te expédias nonbabes. Attamcnnc nihil refp on d ere p o ffe videaris,n os pa n em amp;nbsp;vi n ü tti in facracœnainania fignaconftîtuerc vocifcrabeiis. Nihil minus,Suita:panemcnim amp;vinumtam vcrènobts corpus Chrifti amp;nbsp;fanguinem Chrifti.exhiberc ôc cornu nlcarc
-ocr page 25-ZI
nicarcafRrmamusamp; crcdimus, quàniverèChriftus Î-p(c dixit dcpaneîAccipite,hoc eft corpus nieum,amp; quàmverèdixitdepoculo;Hoc eftnouumfœdus per meum fanguinem. Scd non hincconfequitur pancm in corpus Chriftiçonuertiûmo ne inipiam illanr tuam Sc execrandam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquarationc approba-
rcvideamur,corpusChriftiinpane,cumpane,fub pane efle ncgamus ; quia omnes Chriftiani illud negant, dunrinfuoSymboloChriftum incœlos afccndjllc, ôc incxtreinoillomundi die inde reuerfurum efte aftîr-man tamp; credunt.Etlongç djtfçrunt hæc çnunciata.:Pa-nis in corpus Chrifti conucrtitur:i5r,Panis çft corpus Chrifti.SicnimdiciSjPanisincorpusChrifticonucfti-tur,non(’olLimimproprièamp;côtra facrarum iiterarum confuctudinem,vcrumctiam impieIoqueris:quiafie Chrifticorpus incœliseflencgas,quia vbique eflc,idt cftjhumanamnaturamdepofuiflcftatuis. Sin verodi-cis,Panis eft corpus Chrifti,piè loqueris amp;nbsp;prié : quia Chriftus ipfc,Prophetæ amp;nbsp;omnes AppftoJi,deSacra-mentis fie loquiconfueuerunt.Quotiefcunq;, ait Paulus,vcl potius Spiritus fanftus ipfe,comedcritis pané hunc,autdepoculoillobiberiris,annunciabitis|nor-temDomini, donee vcnerit.Arrige aurcs,Suita:Doncç ycnerit,aitSpiritusfaniftus.IllumigiturChriftiaducn-tum aut de diuina natura cius,aut de humana feu cor. poreeiusintelligaSjUecefieeft. Side diuinaintelligis, impiuses:vtpotequiChriftumDeumeflc,ideft,vbiq; efle amp;nbsp;femper nobisadefTc ignores. Si de humana natu ra feu de corpore Chrifti intclligis,impia tua fententia de corporali præfcntia Chrifti in pane,aut(vtloqueris) de côucrfioncpanisin corpusChrifti corruit. Si enim
D panis
-ocr page 26-22
pafîisîn Corpus Chrifti conuertituf,hniDominus ad-fit neccire eft,ncc Venturas cftjVt Spiritus lùnftus tefta-tur.Sed hinc tibi videbitur naturarû in Ghrifto diftra-éiio confequi,amp; alius Chriftus in cœlo collocari, alius in terra, ôcvbiqj. AWit tantaànobisimpictas, vt per-fonam Chrifti diftrahamus,amp; duos Chriftos conftitua mUï.Quemadmodumenim fîvnicamillam diuinani ia-lau in tres perfonas, nimiruniDcum patrem ,Dcuni filium,Deum Spiritum fanftum diftinguis, nulla fit fvo'çào-i'a? diftraâio,fcdvnusamp; idem Deus manct:ita fi duas illas in vna Chrifti perfona natura s diftinguis, lt;Sc vtrique fuam proprietärem attribuis,nul]a fit perfonæ Chrifti diftraûio. TotumChriftum vbiqucclîccredi-mus,amp;vnoôrecônfiremur: fed non fecundum totuni (vt-cum Auguftinoloquamur.) Nam vbicunquecft fecundum naturam humanam feu corpus, ibi quoque cft fecundum diuinam naturam: fed non contra, vbi-cunqueeft fecundum diuinam naturam,ibidemeftc-tiam fecundum humanam naturam. Quatenus cnim Chriftus verusDeuscft,eatenus incoclo,in tcrra,amp;v-biquccft,hoccnimfoliusDci proprium cft: quatenus autem verus criam homo eft, eatenus in cœlo cft, vn-dein confpeftumnoftrumdieillo extremo redibit,id quod (ôliushumanænaturæpropriûcft.Ncceft quod quifquam illud in Chrifto crcatorc miretur, cùm crea-turiseamfacultatcmconccftcrit iScdcderit. Annone-nimradijfolarcsper totumterrarû orbem dift'undun-rur,corpus vero folisinfupcrficie orbis cœleftis hæret? Annon Chriftus ipfc cùm in terris adhuc verfarctur, aiebat tamcnlcincœliscflc ?Hocfi de vtraquenatura fua tam diuina,quàmHumana inrellcxit amp;nbsp;dixit,inane i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certè
-ocr page 27-certcfuifTetfpçétactilum ipfiusiin.cœlos afletino^fru-ftràeoâfcendiflctcorporcjvbtantè cflet. Annondifci-pulisfuisaicbatrPanperesfemipervobifcutnhabcbitis, meverónonfcmper?Intelligis,ópinor,Suita,quidvc-lim,niiiplanèftupidusamp; truncuses,amp; facrarum lite-rariimignariLs. Deinde,qiiis,quæfo,fru(3:iis,quis fini^ cnctjcorporalisilliusmanducationisrAn non regnuni GhrifhfpirituaJccftJAnaion homjniMw Chrjftianorû tanquammcmbroriini cuna ChKitlo ça.pire côiunélio fpirituàlis cft? Perpendc,qu.æfo,verba iIJa,,quæ Chri-ftusaliquando adCapernaitas amp;nbsp;difcipulos fuos,qui ferè in tiiain fenten-tiam inelinare vidcbaAtubfecit; Caro non prodeft quiequannSpiritus eft qui viuificat. X-icetenimid tcmporisàChriftoSacramcntumcoenæ iiondunîfucritinftitutiim,res tamen ipfa Sacramend -tangitnramp;dedaratur. Qnomodoigitur,inquie^j.Gojr-pus Chrifti n)anducaiuus,quomodo fanguincm Cbd-ÂibibiinuSjfi panis nonincorpus Domini conuerti-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur? Sj,inquam,non tantùmcrcdimuSjChriftum pró
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-pcccatismundipaflum amp;raortuumeflc,vexumedam
pro nobis ipfis morruum amp;(. paffiim efle cr€dimus,amp; fie omnia eins beneficia in nosipfos vel indigniflimos cö ferimus,acita peecatorum veniamamp; vitam æternam impetramus,amp; per Spiri tum fandum,quiinGhrifto amp;nbsp;ßobisfimulhabitat,facrofanólo«iuscorpori magisac jmagis vnimur,vtquamui« caro feu corpus Chrifti ip cœlo fit,nos vero in terra fiinus^nihilo iminus tarnen fimus caro de carne eins, amp;o,s deoflibuseius. Huius noftræcum Chrifto coniundionis fpiritualis fignqni fcuSacramentu.cftcorporalis illapanis manducatiq, corporalis vinipotus. Quoniam epimfumma mci}-
Da tis
-ocr page 28-fis amp;nbsp;fidci humanxîmbccillitas ell,proptcrca Chriftns Sacramëtum illud panisamp;viniinftituit,vt fe ad captu difcipulorü Chriftianofum accomodaret, amp;doccrer, illostamccrtoamp;vcrcfpintuamp;lidefibi tanqiiam capi ti in cœlis coniungi amp;nbsp;vnin,quàm verè panis amp;nbsp;vinuni cunioreamp;corporcnoftroin terris coniunguntnntani vere^nquam,animas noftraspaffioneamp;eft'ufione fan. guînisChriftiinætcrnum aliamp;conferuari,quàni vers corpus noftrum in terra externis illis dementis alitur atqueconreruatur.Sed quo ore negas,impie Suifa,amp; racrilege,laico(vtappcllas)non efle calice autfangui-ncm Domini ofFcrendu'mïeoinquam, quo Mariam â-liosq; fahdos adorandos efle vociferaris, quo Dcum li pidibusamp;lignisvencrandueffepræcipis,quo perexe-crandæ tux Miflx célébra tioncm homines xternam fa lutem tonfequi fingis,qiio fcptcmSacramenta numC-ras amp;nbsp;conftituis,quo panem amp;nbsp;vinumin corpus amp;nbsp;fan* guineni Chrifti conuerti, amp;adorandii efle dicis. Qupu 'tics-igitur,Suita,ficconuiüaris,toties Saluatorem no*-ftrumlefum Chtiftumercrum natura tollcrcconaris, totiesfacrilegium committis,totics Spiritum fandu, ProphctaSjEuangeliftas amp;nbsp;Chriftum ipfum mendaci) coarguis.Obitcrtantùmpcrcurri,Suita)præcipua tux inftitUtiOniSjid cfljdodrinx impixamp; teterrimorû er. forum capita )amp;eó me demifi,vt prxeepta tua,quan-quam indigniirima,cum vera amp;Chriftiana noftrardi-gioneconfcrrem,amp;tc principiaveixpietatis ignorait tern doccrem,imónegantemcöuinccrcm. Mittoiam Vanam tiiamde peccatoin Spiritum fandum dodri-- ftam,quaiEud ægrèinhàcvita rcmittitradis,cùm ta* men iiünquam illud rcmitti, imo ne deprecandnm quidem
-ocr page 29-quidcm pro illorflc, facrae liter« paflïm doceant. Cau- Ioanna, e, l’aiulirequiraSjCanïin tetanquä in exemple déclara- P^«p.y-bo,quiailluftriusmihiiamin promptu non cli. Nam quia Spiritus landivirtntcamp; fplendoreira illuftratus vidcriSjVt.Dei veritatcmignorarc,ne ü velis quide poC fis,amp; tarnen fummapertinaciaamp;malitia feiens aepru-dcns,amp; contra confeientiamtuam Deo ipfibcllumïn. dicis,ficinSpiritumfandumcommitterediceris:quia Spiritus fanftimnnu^efl-Jn «ternam veritatc nos de-ducere:qnanquamamp; inDcumpatrem,amp;Dcum fiJium carationepeccas.Iamcumvcrarefipifcentia à'DeiSpi rituproficiIcatur,Spiritumautcm Dei in vno Chrifto perfidemapprehenfogratis nancifcamur, tu nunqua poterisrefipifccrcjdum te Spiritui fando opponis,amp; proindenunquä tanti pecCativeniaimpetrare. Nam fi relipifcereSjCertè veniam cófequercris,cumDeus euni quifcriórefipifcit,nonmagis pcflitquàmSpiritu fuü rep udiare.Non ergo caufa cft, cur Deus à te crudclita-tis acGufetur,qnod peccàtû hoc non remittat : Sed im-pij amp;nbsp;profani funt non folùm illi,qui à Deo dcprccan-tür,vt tam execrandumfcclusinultum amp;nbsp;impunitum dimittatjVerumetiam qui hominibus inipunitatem quandam tanti fcelerispcrfuadent,vt Iefuit«,dum x-grèilludaDeo remitti affirmant. Mitto vanas illas amp;nbsp;infinitas tuorum conciliorum fentêtias Sc teftimonia, quæadimpietatemtuam'ttabiliendarn ôteonfirmân-dam pertràhisamp;aggregas. Chriftianæ cnimreligiönis vcritas,Suita,tantam(cmperpotcntiamhabuir,vtnuI lis machinis,ncc cuiufquam hominis ingenio,ncc arte fubuertipotiierif.contxa tuumigitur,mihicrede,ingc nium,q.uod null urn eft^calhdirat_cm,folcrtiam,cötraq;
D 3 fidas
-ocr page 30-3^6
fidas focictatis tuæ nefariæ}nfidîâ§,'facilè per fc ipfâ defendct.Quamobrë quid eft tu iJr6fàneamp; impie gentium Doäror,Suita,quod iam amplitis expedes,fi neq; nomine tuoementito,neque vefteilla ftmplici arque ouilipedus tuumlupinumamp;cordiabnli€um,amp;crro.^ res tuos nefarios regere amp;nbsp;obfdurare pores,- fed clariflli-moarque purifllmoverbidiuini foie päfefifit omnia? Mutaillud nomen,muta v'êftem,mùta’men tern, recede Suita improbc,feccrne tea Chriftianis, define æter-næChriftianorumpuerorum faluriinfidiari: define in Chriftianorumciuitatibusfcholasad perdendosado-lcfcentuiosaperireîTenGrisvndiqrîe;LuGefuntclario ra nobis tuæ inftitutionisfônfilia omnia : ôbliuifcér'à errorumatquCimpictätis-.manustuasfacrilcgas àDei faetis abftinc,Çapç Romani vapas tuorurnq; c’onciliö-rum authoritates abijcc,amp;diuinisiUis dtfolis Deio-raculis crede. ..
il ,gt;\lgt;lemoadeoferiigt;fe^,^uinonm'nellerepH'ßit, '-Pol^mo Athenienfis iuuenis, state amp;mônbiiÿàdôlè-feentiam conftimcbat, amp;sin omni dcIrciaiTn'm '5Ö Volii. ptatumgencre'fevoIutabat:amp;'inluftris,Popinis,con'-uiuijsdocis omnibus itafegeftü,ince(ru,(èrmoncgerc hat,vrnonfolùmpetulans,fed perditus amp;nbsp;defperatus omninovideretur: verum cùm ebrius- amp;nbsp;ferns redimi-tus,cum focijs ôcminiftriSîibidinum fuarüm fchólam Xenocratisphilo’fophiingreffbs’èfrct,audita eins orà-tionedetempcrantiæiaudibuSyfictepentè affedus amp;: rnutatus cft,vt mox mentem àturpitudinc ad honefta tem,àvitijsad virtutem,à prauisconatibus ad fanita-temreuocaret. Sicexemplo Polæmonis,Suitâ,collige .te,placalgt;cuna tuum,amp;fid*briusfanaq; méte præditus, fcholas
-ocr page 31-fchQ^npivXcnocratis philofophi,fed ipfius Dei Cum tua foeic^ate inorelt;^rc,audi Moyfcnjaudi Prophetas-amp; Apoftolos,aniipamqgt;t,uuinab impretatcad pieta-^ temreuoca.Sin veröncqueDci authoriratem vcrebe-rCjncqjveritatëvcrbidiu-ini fequêrc,(5i tiiam iftamini pieraten3,auda)ciam,lt;3{ pertinaciam fepulchro inferrc inaiiinniniinduxifti;Tum tu lEHO V Ain ccelis,quS PatfjQniamp;crcatprë noftriim verènominamus^qüi fcc-lerum amp;nbsp;impicfatis vindcxesacGrriinusySuitas amp;nbsp;cbriï fociosjàtuisaris amp;nbsp;templis,à amp;mœnibusChri-ftianarumciuitatuni,àvitafortunisqj piorum omni« arcebis:p€rniciofam iftamfentinäexhauries: pcftem illamEcclc^æ delebis amp;nbsp;extingucs;nefanos tiiorûini-micorum aduerfus Chriftum tuii conatus coprimes: TudnquamiliosEcclçfiæ tuæïatronesSuitaSjimpiærc ligionis fœdere inter fc ac nefaria focietate cöiundos, impietatcfurentes,fcelusanhelantes,peftem amp;exitiu Chriftianorumliberisobfcuremolicntes,cum princi-pibnstenebrarüinignesillosamp;cruciatusætcrnos dc-turbabiSjilloamp;q; omnes fummis amp;nbsp;perpetuis fupplicijs viuosmortUQsqjmadiabis. Haólenus Suitas ex illoru Chriftianainftitutioncjimpudentiirimoscalumniato resjtcrgiuerfatoresapertiirimosjfophiftasmalitiofifll-mosjhoftes diuinæ maieftatis ócreligionis cxccrandos percepimusmuncadChriftianos homines,qui minus ’ iftasEuriarumi.nEdiasanimaduertuntjamp;fuos liberos illisinformandos tradunt,pcrorabimus. Mcnedemus Erctricnfis,Chriftiani,(vt Plutarchus teftatur) diccre cofucucratjValdcabfurdum cfl'c, fiqui II udiorü gratia Athenas nauigarentjVtcùm an tefuiflentfapienteSjibi cuadcrëtprûîiiun phUçfophyd fapicuûæ amato-ics;
-ocr page 32-28'
rcs:amp;ctim ante fuiflentRhetorcs, temporis progrcffii fièrent idiotæ. Annon igiturChriftianæ profeflionis hominibus indignirtimum fuerit,amp;cum fempiterna illorum pcrnicic atque ignominia coniundum, qui poftquamfiliorumfuorum nomina Chrifto dederût, non dubitant illos in Suitarum Iudos,qui defperatorü hominum flagiriofigreges funt,id cft,in Satanæ fauces deturbare?Quare,Chriftiani,ad veftram amp;nbsp;liberorû vc-ftrorumfalutemincumbite, citcumfpititeomncs inH dias vobislibcrisqj vcftiis à Satana colfocatas. Sempef vigilatcamp;prouidcte,qucmadmodum intantisdetain abfconditis Suitarum infidijs,vos liberiq; veftri falui efl'e poflitis.VerumDeumSüiræ nunquam noucrunt, nedumcoluerunt,amp; ficfinc fide funt,fine pietatefunt, fine verareligione funt-velut noftuæad Soient verbi diuinicaligant:verum iteradvitam beatam ignorant, adolcfcentesdccipiûtjfalluntjinerrorum labyrinthos inducuntjdc tandem in Gehennam prxcipitant, O deinen ri am îgî tur,i mo i m pi e ta tem i ftoru m homi n ü exc crandam,qui tamimmanibus beftijs fuos liberos in-formandoscommîttût.Quod fi veriChriftiani effent, tantam beftiain oculisfugercnt,auribus illOrü doftri-nam refpucrent,animo afpcrnarentur,recordationç deniquetantæimpietatispcrhorrefcerent. Nullæ iftæ cxcufationesfunt;pueriobætatemamp;iudicijinfirmi-tatcmnihiIdcSuitarumreligioneiudicarepoflunt:c-grcgijamp;acutiphiIofophifuntSuitæ,amp; quicquid eru-ditionishabentjinadolcfccnteserudiendosconfciût. Efto,pucros ob ætarem nihil de rcligioneSuitarum iu-dicarepoffc:intcrimtamcn,id quod meis oculis vidi, Suiticæimpictatioperamdare,Miflam fuafrequentia
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cclebia-
-ocr page 33-29
t;elcbrarc,amp; cum fuibus i ft is in impictatis ftabulo cott traDeimaicftatcmgrunnirccoguntur: Sic '
(i^oßfnelef^iml/utarectnißrualtitotlortm Teßadtu,-—
Et qucmadmodu Cacod^mon,pcntiflinius illcamp;grâ-uifllmus irnpietatis magiftcr,difcipulorum amp;nbsp;fcftato-rumfuorumtationem habet,amp; dclicatis voluptatcm proponit,ambitiofisgloriam,fapicntibushuiusmun-difapientianivanam,auarisopcsatquefacultates: ita Suitæ, fubtiliflimi dccallidilTimi Doftores,ad cuiufqj difcipuliingenium,naturamamp;mores fefeaccommodant,variosq; doli aefraudi modos machinantur, qui-bus teneram iuuentutem ad focietatem fuam impiam. pertrahant. Deinde præftantiflima philofophia'Ôc fa-pientia fumma cft,Deum contemplari, cognofcerc, amp;nbsp;addininxmaieftatis gloriamamp; honorem omnes hu-manasaftiones amp;cogitationestanquam ad fcopu di-rigcrc. Annon igitur illainanisamp;vaninimaphilofo-phia,vcl potiusSophiftica cft,qux non ad veritatis in-quifitioncm,fed ad teterrimorumerrorum amp;nbsp;blafphc miarum.atrociflimç in Deiim irnpietatis defenfionem compararaeft? At,inquies, AriftotelcmSuitxfumma diligentia lt;5cperfpicuitatcdifcipulis fuis interpretan-tur, cuius fanègrauis eft amp;nbsp;minime contemnenda in Scholis philofophorum authoritas.Pleriq;(diccndunx cnim eft quod fentio) tantum Ethnic! Ariftotelis au-thoritati tribuunt,vtminime erubefcant cum Suitis diuinx authoritati eamcomparare.ne dicam prxfcr-rc.Qux impietas co magis cxccrandaamp; abominanda eft,quod etiam à Chriftianx profeftlonis hominibus non folum auditur,verumetiam mordicus accurareq;
E defen-
-ocr page 34-dcfcnditur.At contra banc tan tam rmpïctatcm n6 ló-crarum litcrarum vciitatë,qux notiflima hominibus Chriftianiscflc debet : fed duo illa fandiflïmorum pa-trumluminaopponamjdiuunijinquam, Auguftinum amp;Hicronymum.Dixithoc AriftoteleSjinquit Augufti nusÿAdiungeilium petræ,amp;^abforptus eft. Ariftotclis cuoluc verfutias (iuquit Hicronymus)amp;probabisve-rum efle quod dicitur;Labor ftultorum affligit eos.
In Ariftoteliscquidcm monumentis multa præce-ptavtUiflima jdcRhetorica,deDiale(ftica,dcPhylica, de Ethica J alijsq; omnibus totius, phHofophiæ parti-bus contineri,inficias ire n6poflum:fcd contrà ctiam demonftxarepoflumjfi neceflitas rcquirat,abundarc libros Aciftotcleos multis præcep tis aridis,quoru nul-fuseft vfus,amp;multis faphifmatis,in quibus difeendis tempus potiù^teritur,quàm vtilitcrcollocatux. Stu-duitcnimAriftoteles non rationum momentis præcc prorisfuiPlatonis,aliorumq; fuæætatis philofopho-rura,floâ:rtnâ ponderare: fed nugis cxpugnarc,fuosq; libros maximara partem non vera ac folida philofo-phia,fcdvanisfophifmatis amp;errornm refutationibus cumulare.Eam igitur induftriam atq; prudentiamin fcligendis amp;nbsp;tradendis Ariftotelis pra:ccptis adhibe-rcnt,quamapcsin colligendisfloribus,amp;Vcrgiliumin auro E-nniani ftcrcorisinquirendo adhibtiifie aiunt. Sed tanti hodie Suitæ Ariftotclis autoritärem faciût, vtipfis religio fir,vel latum quidem vnguemab eade-flcÄerCjimö arris elfe vidcatur, Ariftotelis fentêtiasad. facrarumliterarumveriraremdifpurationibus, feu po. tiùs cauillationibus expugnandam,tanquam arictes-couuertçrc. Quid^quod Aiiftotclcs nujlius ferè arps
;;-;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VfUQi.
-ocr page 35-3i
vfum acfruftum dcmonftrauit, Imo vt Aiar philofo-phiæ admirationem mouerer,«5c folus fapcrc viderc-tur,artesfuasnon probatorumautorum excinplisinu ftrauitjfed quibufcunqiie modis potuit, obfcurauir,amp; litcris ad Alcxandrum Magnum datis,fefcriptafua edi difle amp;non edidiflc,id ctt,plcraque obfcurèdocuifle, publicè prçdicarcnô ertibuit?Suitæigifurin prçceptis Ariftotclisconfcncfcngt;nt,artiumveró vfum amp;nbsp;fruftum negliguntjamp;difcipulisfuis Hcliogabali cœnam inïli-tuunr.Heliogabal-usenim impcra tor, Parafitis fuis cce nam exhiberc folcbat,fæpe ccrcam,fiEpc ligncam,fæpe cburncam,aliquandofiûilem,nonnunquam marmo-rcam amp;lapideam etiam,ita vtilla omnia fifta piólaq^ apponerçntur,quæ ip.fe vcracœnabatjamp;ranquam fa-turi manus tandem lauabant. Sic,Suitæ,Hcliogabali funr,corumq;difcipuliparafitæ,quiopiparo philofo-phicæcœnænon olfadu,non gullatUjicd vifu tanqua fatiati,malkus videlicet lauant,amp; inde vbifurrcxciinr, fepra:clarè cœnatos elfe prædicât, amp;nbsp;fefe philofophcs appellant.Quafi veto philofophi fint,qui de prœccptis tantùmgarrirc amp;.bJaterare didicerunt,vcrum autcm vfumphilofophixnünquam perfpcxerunt. DcChri-ftianorum itaque Scholia vcra cum gloria mihi prædi-carencct;itacasædifîcatasamp; infirudas eifCjVt Suitaru ftabulislongèantcfcrcndæfint. Hîcenim verusDcus ignoratur,illicagnofcitur:hîcignominia afficitur,illic celebraturhîcvana fophifmata amp;nbsp;impietatcm adolc-icentcsedocenrur,iJlicnôfolùmin vera ac folida phi-lofophia, vcrumetiamChiiftiana picrate informâtur: hîcadæternampernicicm trahuntur,illicinætcrnæ fe Mcitatis ac bcatæ vit« viani dcducuntnr. Q^amobrera
£ i
-ocr page 36-32
pcf fanûiflîmum Dciviuentis numen.Chriftiani patres,quxfo,libcrosveftros Suitarum ûabuli$,fî quos illis commififtis,cximitc,amp; ad Chriftianorum Scholas adducitc,confcicntiamveftramlibcrate,amp;ficmccum quotidic perorate amp;nbsp;concluditc. O lefu in coelis opti me amp;nbsp;maxime,tu mediator inter Deum amp;nbsp;homines hu maniiTime,tufratcrnofteramätiflime,pucros aliquan do tibiadducimandafti,eosq; fanâilfimocuo ample-xu atq; æternofauore dignos iudicafti: tu igitur,obfc-cro atq; obtefi:or,prolcm meam, quæ Dci Optimi Ma-ximi benediólio eft, fuCcipc, tu illam amplexu tuodi-gnare fanftitîca : Chtiftianis præceptoribus atq; do-ftoribuseamcommi’:te,àquibusveriftimam illamat-que æternam philofophiam, id eft, Euangelij doftrina hauriant:difcutc omnem in ea mentis caliginem,amp; sc-ternætuæveritatisfplendore cam illuftra: tu ingeniu illiusfandiflimo tuonuminc excita amp;nbsp;pra:para,vt fa-crarum litcrarum veritatcm,amp; ætc'rnam Dci patris vo-lunrarcmagnofcatjamp;adcius nutumomnemfuamvi-taminftituat,vtvcramac folidam variarum linguarii artiumq; liberalium feientiam pcrcipiat,qua æterni ac fummi Dci laudes cclebrcntur, qua Ecclefiæ cömo-da amplificcntur,qua Rcfpublicx conferuentur,
patria,parcn tes, amici, acomnesChri-ftiani fublcucntur.
Amen.