-ocr page 1-

VICTORIA

VERITATIS.

AC RVINA PA=

P A T V S S A X Ot N I C 1.

R E S P O N S I O VVIL=

HELMI KLEBITII NECESSA-ria ad Argumenta Doâ. Tilc-manni Heshufij.

PRO DEFENSIONE IVSTA I.

Caufæ Chriftianæj amp;nbsp;Vcræ.

Illuftrifsimi ÈleHoris Paîatînt^'

HT.

Philippi Mclanthoniï.’ nil.

Scnatus Ecclafiaftici^

ROMAN. XII.

NVLLI MALVM PRO MALO REDDATIS.

FRIBVRGI

DANIEL DELENVS Excudebat , Anno M. D. LXL

-ocr page 2-

PRVD.ENTIA, PIET ATE, NEC NON Eruditionc lingulari præditis, Illuftriß.EIeüo-ris; Palatini Conliliarijs Eccicfiafticis,

Dominis liiis digne lèmper obferuandis S. P. D.

VVILHELMVS KLEBITIVS.

HRNATISSIMI DOMINI, HESHV-bus priora fcripta Melantlionis Jegens, in fua non parum con tirmatus fuit opinione; Ego vicilsim po-ilcriora Icripta Melanthonis diligenter cxami-nans, pluriinum quoq^ in Chriffiana hac corrobo-ratus fiii doftrina, Vcflriquoque Concionatorcs, cum Hetliuiio fiibfcriberent,amp; nic nibilominus rediùs fentire aperte dicerenf, vtriqueprofefto, tarnmihiqHesliul.o,arma lubni'ninraiunt. Hesnulius à Melanthonc Theologia: Doctor o eatus eft : A vu- , bis ego Gmiliter Thcolo;giæ Baccalaureus proniiciatus Ibm. Hcf- j buGus tcfrimonium mihi perhibet,ggt; idem lentiam, quod vos Icn । titis : Sc, vt fcitis,propter hunc in vera doélrina confcnlum, cum mifera coniuge amp;nbsp;quatuor liberis, vitra integri annr Jpacium in cxilio fum. Apoffolus inqiiit: Si quis habcat bona mundi liuius,amp; videns fratrein liium pcisuriam pati,ipG non opem fcrat, quomo-do dileöio manet in info ? Quum autem vos E'omini mci dignà colendi,per meum cu HcshuGo arduum prælium,honores amp;nbsp;pote ftatcm diuinam Gtis afl’caiti, amp;nbsp;non ignorctis me hicin Babylo-ne inter holies vcritatis,nö line vita;dilcrimine periclitari,etiam atqj ctiamrogo, icinApo!ogiaveflTaduriùsmctraâetis,qca-pitalis meus me traûauit hollis ; Is cnim Ginulme acculât Sc ab-Ibluit. ProcollatoavobismihibeneGciOjbreuemhancApolo- ( giâmvobisdedicarcvolui: Quamvtboniconlulatisrogo. Hcs-IruGj fcriptumlcriùs accepi. Si plura argumenta refutari ncceflc crit,amp; ncruos Sc tela mihi ftiperelTe Iperetis. Rumor hïc ab an-tagoniflis fparfus fuit, vos poll mcum abitum à M.quodam Stoffe I lio fuperatos Sc confulbs elle : officij igitur mei'ellè duxi, vobis | argumentis firmißimis opem ferre. Nam cæ lùnt exilij amp;nbsp;profe- j ôionis molcl}iæ,vtniillum c vobis,cas experiri optem. HeshuGus fané quofdam velb-um è nido pellere nititur, egrè fei ens, qgt; vt Pontifex vobis diutiusimperare non potuerit. Vcritatcmamp; re^ cenfere amp;nbsp;t leri in hac Apo’ogiallatui: vobisadulari no deercui.

Omnia vobiscondonanti condonatc. Deo vos commendo.

Datas in Babylonc i4.Maij, Anno 6i. Veffia: Dignitatis dedit^im^ V Vilh, KJebitius,

-ocr page 3-

A R G V M E N T V M

PRIMVM HESHVSII.

Elanthon aliter explicat vocem Koinonias, g Lu-Btherus : ErgoExplicatio Mclanthoniscft hærctica-, C Relp, NegoConfequentiam. NonneMclanthon * maiorem habuit linguae Grçcæ cognitioneni,g Lu-,therus’NunneMartino Lutherohacin caulaoppo nere pollum Martinum Micronium? Nonne Luthero ftiamiphus trandationem hanc Gcrmanicam obijecre pofliim : Dasbi odt, das vvjr brechen, jft das nicht die gemeynfehafit des leybes Chrifti’ VocabuIumGemeynfchafft, ndnnc potiiisparticipa-tioncm,qua'mdiftributionemligniEcat? Quare loachimmus Magdeburgius contra Lutherum tranftulit: Das brodt,das vvjr brcchenjft das nicht die aufteylung des leybes Chrifti î Nonne Papiftæ vobis doäiorcs, nobilcum exponunt per pai ticipationis vocabulumï An non PaulusEberus Êaftor Êcdcfæ VVitten-bergenh'sjin lüoad Auguftiimiudicio,participationcm transfert, «aque luauifsima appellationc fernper vtitui ? Nonne ^teipfo te-ftejApoftolus vocein Koinonias exponit per liiblcqucns verbum metechein? An non Metechein Participarelignih'cat ? Nonne duohæc, Participare amp;nbsp;Diftiibuerc, contraiiæ ftgniheationis verba funtî Nonne ipfc Nazianzenus Koinonias vocem per Me taleplin exponit î An non buccins amp;nbsp;Piftorius codem moda tranfterunt î Vbi quælô Thcophiîaôns Koinonian per Mcta-dolin exponit ? (Cj“ Tu Heshuh facis multos diftribuentes : Di-cis corpus Chrifti drftribui à Pane: dicis corpus Chrifti diftribui aMiniftro: amp;nbsp;dicis corpus Chrifti diftribui a Chrifto. Facias quæfo multos digne participantes ,vnusChriftusftjfficiet omnibus diftribucre. Quare Hcshufi non inquiris, quid fit Koi-nonia corporis Chrifti î Potcftne aliquisferuari fnckoinonia corporis Chrifliî loan,6. NónncfidcliuminfantcSjin vtero matris vel ante Baptifmu mortui, habent koinonian corporis Chrifti’ Infantes itemper Baptifmu Ecclefiæinfiti,nônnc habent koi nonian corporis Chrifti? i Cor.io. loannes Baptifta dcniq^,ciiin captus in vinculis dctinerctur, nonne habuit koinonian corporis Chrifti? Chriftiani prætercà hifee temporibus in carcerc deterr-ti,vcl cxulcs in Eabylonedegcntcs ,amp; externa Synaxi/poliati, none habent koinonian corporis Chrifti ? Nenne Lutherus fate turefie candem rem in prxdicatione Euangcli j, quæ in Synaxi?

■ A 1. Ndnne

-ocr page 4-

Nonne Patres ante îflcarnatnm Cbiiftum, habuerunt koinonian corporis Cbrifti Î Quid igitur intcUigemus per Koinonian corporis Chrifti? nunquid participationem ofsiuin 8c venarutn corporis Cbrifti? Ergo patres amp;nbsp;alij non habuerunt koinonian cop-poris Chrifti? Quid quæfo igitur aliud eftparticipem fieri corpo risChrifti,qcderecarnem Chrifti in cap.loannis.6? Dum qui-fpiam vera fide totum paßionis leiü Chrifti mcritun),ciusq^ obc dientiam apprehendit, amp;nbsp;dum ex viuifica Chrifti carne laluta-rem virtutem amp;nbsp;vitam æternam haurit,ndnne ifte habet koinonian corporis Chrifti? QcSr’Quum nos ex abfente Chrifti corpore veré habeamus tantum,quantum vos ex corpore Chriftipræ-fente habere putatis,in quo nobis eftisbeatiores? Crim fide in cœlum conlccndimus, nonne corpori Chrifti fumiis propiorcs, quàmvos,qui iftudinpane quçritis? 9^ Confideras ctiain Hcf-nu(i,cur PanisEuchariftiæ vocetur Koinonia corporis Chrifti? Nunquid idco panis Chrifti corpus nuncupatur, corpus Chrifti fit In pane? nunquididcô, quodcorpus Chriftifit Sub pane? nunquid ided, quod coi pus Chrifti fit eircumcirca pancm ? nunquid ideô,quod panis fit cficntiaîc corpus Chrifti? Nonne hæ rationes funtdiuerfa? nónne fibi contraria:? nonne a Melanthone ftintexplolæî Qji^arcigiturpanisvocaturkoinonjacorporis Chrifti? Nü'nne’Circuncifio vöcatur ideo Focdiks, quia cft figil-lum fœderis? Quare Baptifmus aquæ vocatur Lauacium rege-ncrationis? nonne,quia figillum cft,quo fideles certificantur,qiod fanguine Chrifti fint loti à peccatis? Qiiare annulus fponfæ da-tus vocatur fides? nónne quia figillum eft fidei fibi à fponfô datçî Quarc igitur Panis vocetur Koinoniacorporis Chrifti, nonne bæ duæpotiGimumrationesfunt? Prima ,quodhoc Panc,tanq figillo, fidelescertifîcentur, quodhabcant koinonian corporis Cnrifti? Seconda: Quod fideles hune Pancm ore comedentes, ctiam fide manducentcarnem Chrifti’, amp;nbsp;bibant fideeum làn-guincm,qui lanceam tinxit,qua Chrifti corpus vulncratum eft?

lônne grauiter Inquit Eberus,qu()d propter certitudincm huius participationiSjChriftus pancm corpus lùum nuncuparit? Non-ne Melanthon bcnc explicat, quid non fit Koinonia corporis Chrifti? Quidhisopponerc poteris Hcshufi ?

SECVNDVM.

PAuIus. I. Corinth, ro. non inquit, Panis eftkoinonia corporis Cbrifti credenti : SicutiRoman,!• inquit, Euangelium cft pot entiaDei ad ûlutemomni credenti: Ergo male cx-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. _. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponunC

-ocr page 5-

ponunt verba Pauli,quipanem’docent eflc medium,per quod dc tur Chrifti corpus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RESPOJSiSIO.

Expofitio hscc à mc non cftallata : Fran cs tui ca vfuntur in fufFragijs VVcftpbali. Non pofliim fans mirarj : Haótcnus corpus Chrifti oportuit efte In panc.Sub pane,Cumpane: lam corpus Chrifti oportet tranliic Per panem. Hcshulius tarnen iiunc tranfitum non vult permittere: ii enim permitterct,fcip(nm con foderet, amp;nbsp;Bremenfum Eftcntialcm definitionem _dcftrucrct. Pueri igitur fie colligunt, Thcologi Saxoniæ docent,quód panis fit medium,per ejuoddetur Chrifti corpus : amp;nbsp;Thcologi Saxoniæ docent Panem efte ipiiim Eftèntialc corpus Chrifti : Ergo Thcologi Saxoniæ fibijphs funt contrai ij, Ipli Papiftæ T hco’o-gos hos rident,

TERTIVM.

HEshufij Confefsio dc Synaxi confentit cumCanonc Nicc-no, ErgüConicfsioHeshufij eftcaihobca, RESPGNSIÜ,

• Nego Antecedens, i,Canon Nicenus pi ohibet, nc humiliter propofitopaniattendamus : Hcshufius iubet corpus Chrifti in pancquærcre. Canon Nicenus iubet,vtfide mentemaxalte-mus : Hcshufius ab infidelibus graculis afi'erit Chrifti carnem manducari. 3. Canon Nicenus docct, InlLLA coelefti menft nobis vencrabilc Chrifti ebrpus propöni : Hcshufius in HOC lapideoaltari contendit Chrifti corpusreperiri. 4. Canon Ni-nusPanem amp;nbsp;Vinum vocat noftrçrcfiirrcdionisSymbolazHef-hufms Pancmamp; Vinumdocctcflercsfignatas. Quidigiturminus confentit cum Confefsione Heshufij, quàmCanon Nicenus Î Et iam vicifsim gratias tibi ago Hcshufi, qudd authoritatem hu-iusCanonislaudibusextollas. Papiftæ canunt ,Surlum corda : Hcshufius canit, Vorborgen jmbrodtloklcyn : nónne Papiftæ igitur faniores Hcshufio ?

QVARTVM,

REgulaiHaf Panis extra vfum non habet rationemSacra-menti ) tantum dc fumptione debet intclligi : Ergo Fidcs amp;nbsp;Meditatio debent excludi. RESPONSIO,

Nego Antecedens, Fides,Meditatio amp;nbsp;Sumptiodebent con-iungi : Namfumptiofine fideamp;meditati'nc,noxia eft ,amp; facit nosreoscorporisiamp; fanguinisChrifti,!.Corinth.II. Ipfi faniores Papiftæ fatentur Fidem amp;nbsp;Meditationem à Sumptione nó o-portcre feparari: tiuiine igitur amp;nbsp;hïcPapiftsc meliores Heshufioï

A QV IN-

-ocr page 6-

QVINTVM. ,

THeodoretus Sc Auguftinus exprefsè inquiunt, quod Judas manducarit corpus CErifti: Ergo Theodorctus amp;. Auguftinus adueriantur Pagcllæ. RESPONSIO.

Judasftimpfit Buccellamintinftam A N T Efraöionem panis, Matth.26.amp; Marei 14. Acceptabucce]laintinfla,Sathanintra-uit in ludam, amp;nbsp;Judas ftatimexiuit, loan.i?. Quia igitur Judas Jubito exiuit,concludo,quód cum rcliquis ad fraöioncm panis vf-quenon manferit. KS“ Euangeliftæ tres , Matthæus 26, Marcus 14. amp;nbsp;Joannes ij. exprefsè dicunt,quôd Judas acccpcrit buc-celJamintinftam : Sed nullus Euangclifta exprefsè inquit, quod ludas aeceperit j^anem fraiäum gratiarum aöionis. Panis quo-3UC fradus gratiarum aüionis,non fuit intindus. j)^Lotio pe-um fada eft ANTE feftumr Joannis ij. Synaxis verocelcbra-ta eft primadic fefti, Lucæ 22. DCy* Prætereà ipfi Papiftæ con-ccdunt,quód Agnum Pafchatis manducarit Chriftus ANTE fra dionem panis. Lucas Euangelifta cap.22. narrat,g? Chriftus ver ba hare ( Vnus ex vobis me proditurus eft ) locutus fit POST ( fradionem: Verum Matthæus amp;nbsp;Marcus docent, vcrbahæc dixeritChriftus ANTEfradionempanis. Igitur duobus tefti-bus plus fidei adhiberidebet,g vni. Lucas quoq] Synaxi non interfuit,ficuti Matthæus. Prætcr alios dodos viros, ctiam I'api-fta Rupertus Abbas Tuitienfisientit, g, ludas Synaxi nonin-terfuerit. Chriftus inquit ( Joan. 6. } Qui edit carnem mcam, is habet vitam æternam. Si Judas manducauit Chrifti earncm, çuo modo igitur defeendit ad inferos? Dodi quidam putant, g? ludam proditorem Chriftus idedocculte ioli loanni monftrarit,nc videlicet Judas difccrpcrctur à rcljquis Apoftolis. Ioannis

Auguftinnm 8c Theodoretum expono per fciplos: Nam vtri-que docent, Signo nomen rei fignatæ tribui, Auguftino Au-guftinum oppono,qui alibi inquit: ludas manducauit pancmDomini contra Dominum, reliqui manducarunt Pancm Dominum. Idem alibi in quit: ludas non reuera, fedSacramentotenus Chrifti carnem manducauit. Hoc contra te ctiam recipiunt faniorcs Papiftæ SK3gt; Quarc ludam tarn libcnterhabctis in Synaxi? e-ftis nc fratres ludæ? nonne ludas multos Fratres habet in Synaxi? Quare hos non velcmcndatis,vel excluditis’

SEXTVM.

INfidcIcs etiam edunt carnem Chrifti : Ergo Pagclla Mclan-thonis eft hsrctica, Reïp, Nego Antecedens: Idgj propter - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fequen-

-ocr page 7-

fc^uëntîa Argumentaquot;, Qui noncftcïpâxNouîTcftamentî; non cft capax Sanguinis Chrifti : Impij non fùnt capaccs Noui fœ deris: Ergo Impij non lunt capaccs Sanguinis CEnfti. i. Mifè-ricordia JDei fola Fide accipitur. Cômunio cai nis Chrifli, cft o-pus Diuinæ miiericordia:: Ergo Comunio carnis Chi ifti non nifi tide accipitur. 3. Inter Chriftum amp;nbsp;Bclial nuiïa cft communio. Impij lùnt filij Bclial : Ergoimpij non edunt carnem Chrifti.

4. Quicunque edunt carnem Chrifti, in illis habitat Spiritus Santlus. Inimpijsnon habitat Spii itus Sanôus : Ergo infidèles non bibunt fànguincm Chrifti, $. Nemo poteft limul bibere calicem Dæmoniorum, amp;nbsp;(anguincni Chrifti. Impij bibunt cali-cem Dæmoniorum: Ergoimpij non bibunt fànguincm Chrifti.

6. Quicunquc hunt rei corporis Chrifti, iron hunt participes corporis Chrifti. Impij hunt rei corporis Chrifti : Ergi') impij non hunt participes corporis Chrifti. 7. Quicunque ht parti-ceps corporis C'hrifti ,ilJe htvnum corpus cum Fidelibus. Impij non Hunt vnum corpus cum Fidelibus : Ergo Impij non hunt participcscorporislefu Chrifti. 8, Mortui non edunt. Impij funt mortui in pccca tis fuis : Ergo impii non edunt carnem Chrifti. 9. Nemopotefthmulcommunicare Menfæ Diabolorum, amp;nbsp;hmul ederc carnem Chrifti. Impii communicant MenfæDia-bolorum : Erg?) impii non edunt carnem Chrifti, 10. Qui“ cunque edit indigne de Pane Euchariftiæ,non accedit fccundum inftitutioncm Chrifti adSvnaxin. Inhdeles non edunt dignê de Pane Euchariftiæ : Ergo Infidèles non accedunt fecundum inftitutioncm Chrifti ad Synaxin. 11. Qui non communicat iccundum inftitutioncm Chrifti, non edit carnem Chrifti. Impii non communicant fecundum inftitutioncm Chrifli : Ergô Impii non edunt carnem Chrifti. ii. Caro Chrifti cft cibus vitæ fpi-ritualis. Impiidcftitutifiintvitafpirituali: Erglt;gt; Impii non c-dunt carnem Chrifti. 13. Omnem promifiioncm opoi tet Fide accipi. Verba hæc ( Hoc cftcorpus meum ) lunt vei ba pi omif-lionis: Ergo verba hæc oportet fide accipi, 14- Quicunquee-dit carnem Chrifti,illemanct in Chrifto. Infidèles amp;nbsp;in pii non manent in Chrifto ; Ergô Infidèles amp;nbsp;impii non edunt cai nen» Chrifti. lî. Paulus Eberus inouit, Participationcm corporis chrifti fola fide effe côprchcnhbil ni: ergô diflenrit ab Hi shufio, I9. Papiftæ docent, Rem Sacramenti non nifi à bonis, ad viiam percipi: Ergô Veteres Papiftasin hac cuefiioneopponoNouis. Puid ita contenditis propter impiosj Qu.®^ incunibitis co, _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impii*

-ocr page 8-

vt împljs vel emendatis vel excTufîsjCÔnuiuas habcatis pios? re propter impios hærefeos accnfatis piosï

SEPTIMVM.

QVi cdunt indigne de pane Euchariftiæ, illi fiunt rei corporis Gbrifti: Ergo manducantes indigne de pane,ediinC Cciam carneniChrifti. Refp. NegoConfequentiam.

Qnia plurimi fiunt rei corporis Chrifti, qui tarnen non mandu cant corpus Chrifti.Exempli gratia vt melids intelligas Hcshufi: I. Nónne ludæi Chriftumcrucifigcntcs,faüi lunt rei corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti? N,»nne fuper ipfos amp;nbsp;ipforum filios veniC fanguis Chrifti? Nonne omnes hommes rei funt mortisChrifti? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nónnerei fiint corporisChrifti,qui vnaoblationecor

poris Chrifti, pro omnibus peccatis iàtisfàéium eflè Patri cœlefti negant? y, Nónne rei fiint fanguinis Chrifti, qui docent bibi a membris DiaboliianguincmChrifti ? 6. Nónne rei fiunt corporis Chrifti, qui Coelum corporis Chrifti faniäum habitaculum, nido columbino amp;nbsp;hyrundinario, carceri, aut infidæ Calecutt« comparant? 7. Quipiorumfanguinemfundunt,n(jnnereifunt corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti? 8. Parricidia impiorumfta-biliuntj'nónnereifiuntlanguinis Chrifti? 9. Qui Martyres Chrifti vocant martyres Diaboli,n(jnnc rei fiunt corporis Chrifti? IO. Q^i (igillum R egis contumclia africit,n,gt;nne reus fit las fæ regiæ Maieftatis? Qm igitur Pancm,Sanóiu corporis Chrifti figillum, contumelia afficit, nónne etiam fiet reus corporis Chrifti? II. Nónne hoc Chriftusdicit efle iudi, ium,qiu')homincs ma-gisamenttenebras,quamlucem? ir.. Nlt;mnc iinpijcommunican tes etiam ideigt; iudicantur,lt;jgt; magis diligant communionem Eia-bo!i,quamcommunionemcorporisChrifti? i], Qinomift’adi-ftiplina EccJcfieftica,quoilibct ad Synaxin admittunt,nónnerei fiunt corporis amp;nbsp;fanguinis lefu Chrifti? 14. Qui ex contem-ptu Synaxin nunqiiämaccedunt,nonnerci fiunt corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti? ij. Qui fanguinem beftiarum loco fanguinis Ic-lü Chrifti oftentant,vt homines d veroChriftifanguine adfifti-tium fanguinemfeducant,nonne rci fiunt fanguinis Chrifti ? i^. Qui naturale Chrifti corpus,à fc nunquam vifüm,fculpit, pingit, amp;nbsp;formis ac coloribus diuerfis mendacibusqj oftendit, atqj hifee imaginibus fidelium animos impedit, quo minus fefe furfum eri-gant, nonne reus fit corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti? 17. Nonne amp;nbsp;VOS Hcsh'ifi,talia phantaftica,imaginaria,amp; figuratiua corpora quamplurimavcftris in templis retinetis ?

-ocr page 9-

iS. Qui negant carnem amp;nbsp;fangnincm Icfu ChriHi à Fidclibus vt-re bibi, njnne rei funt ianguinis Chriiliï I9. Qui veiam cai nis Chrilhmanducationcm, vt phantaRicam cxplodunt : amp;nbsp;qui H-öammanducationein carnisChrifti.pro vera vendcrc conantur, nónne rei fiunt carnis amp;nbsp;fanguinisChrifti’ xo. Qui vei am corporis Chrifti præfentiam,vt imaginariam damnant,amp; faliam pi O’ vera defendunt, nonne rei fiunt corporis amp;nbsp;fanguinis Chi ifti f 21. Nonne diftindæ res funt,Reum fieri amp;nbsp;Participem fanguinis Chrifti’ 22. Nonne PapiftæctiamhancConfequcntiam (^Miles iuranspcrvulnera Chrifti,fit reus fanguinis Chrifti: ergo miles iur ans per vulnera Chrifti, bibit fanguinem Chrifti } malam efle indicant ï Quid tibi videtur Hcsnuf:,nonne vos f a?pius fa-äi eftis rei corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti’ - Nonne plures communicantes rei Hunt corporis Chrifti? nónne pauciores dignd cdunt de pane? Nonne Scripturæ docent ,fanguincm Chi ifti a paucii* bibi’ nonne tu afreris,fanguinem Chrifti à pfunmis bibi? Nonne fêcundum tuum dogma , maior fanguinis Chrifti Copia haufta eft ab impijs,quàm pijs ? Nonne blafphema hxc efi'e pei pendis ? Vnumatque alterumquæi am adhuc : Quimalavita amp;nbsp;publi-cis fcandahs Eccleliam, Chrifti fanguineredrmptam, polluunt,. ndhnc rei fiunt fanguinis Chrifti ’ Qui fi atres fefe f;mu!ant,amp; pofteà ofculo ludæ Fidelium congregationem produnt , n/nn« rei Hunt fanguinis Chrifti? Ab his omnibus dicis ne bibi fangui-nem Chrifti? Atqui Heshufi,qui calia agunt, Chrifti fanguinem non guftant. Qui libris malcdicis de præfentia corporis Chrifti vel eiusabfcntia fci iptis,fidelesin Euangelij curfu impediunt^, nónne rei fiunt corporis fanguinis Chrifti? Putas hos orc corporis haurire fanguinem Chrifti? Tam procul abfunt à Chrifti ianguine, quàm prccul cœlum à terra, Cogita amp;nbsp;perpende hæc diligenter Heshufi.

OCTAVVM.

KLebitius negauit à Fidclibus carnem Chrifti manducarsi verc in Synaxi : Ergo Klebitius eft hærcticus, Refpon.

Nego Antecedens : Nam non fuit ftatus quasftionis,An fideles nianduccnt carnem Chrifti : Sed hoe quæfitum eft, Quid^ fit manducare carnem Chrifti : Vel, An oporteat verbum Man-ducare accipcre propi ic,vel tranflatitie, quando agitur de re fi-gnata Verbum iftud tranflatitie accipiendum docuiderefi-gnata. Idque his Argun-entis demonftraui. i. Ex grammatica-patet,quód Manducare dicatur,quafi dentibus premere vel man* -

B. dcrc,,

-ocr page 10-

tîere. Scd qukChrlfti carodcntibiis nón’manditur, neccflaiio feqiiitur, tranflatitic effe accipicndum verbum manducandi.

1. In capite loan.ô.omnes Theologi concedunt metâphoricc aC cipi verbum manducandi. Quia verotota Vctufbas verba Infti-tutionis expoluit per cap,6, loannnis, concludo, etiam in verbis Inilitutionis metaphorice vfùrpari. 3. i.Corinth.io.dicit Apo-ftolus J 2? Patres eandem cicam Spiritualem manducarint. Quit^ veto EHcntia Garnis Chrifti tune nondumextitit , orc corporis corporaliter etiam à Patribusmanducarinonpotuit :ideoi|UC concludo , metaphoricè vlurpari verbum manducandi ab Apo-ftolo. 4, Augul}inuslib.3.deDoârinachriiîiana,cap. 16. do-cet, Omnem fcrmonem,quiflagitium præcipcre vidctur,figura-intelligendum elle : amp;nbsp;addit, exempli caulâ, caput Ioannis 6. J. Idem libro. 2. contra Aduerfarium Legis, inquit : Si propric intelligcretur quod didum eft horribiliùs effet carnem Chrifti manducare,quàm perimere : amp;nbsp;horribiliùs efl'etChrifti fangui-îiem biberc, quàm effundere. 6, Idem alibi inquit : Hanc e-ïcam manducare , amp;. hune potum bibere, eft, in Chrifto manere, amp;nbsp;Chriftum manentem in iè habere. 7. Idem inquit : Crede, amp;nbsp;manducafti. 8, Idem ait: Edere Chrifti carnem,eft ffiauiter acquiefcere in Pafsionibus Chrifti. 9. Chryfoft. fuperloan, Horn,4(j,inquit : Quid eft carnaliterfapereî Simpliciter,vtdi-cuntur, verba intelligere. lo. Clemens Alexandrinus lib.i.P^ dag,cap.2.inquit:Hoc eft bibere Sanguinem Iefu,participem efle incorruptionis Domini, ii, Origenes in i9,cap Leuit. Horn. 7« Si fecundumliteram fequaris id,qu(id diftum eft, Nift manducauc ritis,occidct te hæc litera. 13. Bernardus in Pfal, Serm,3.inquitî Quid eft manducare camem Chrifti,nilî participate Pafsionibus iplius? 13, Cyprianusin Sermone de Cœna Domini, ait ; Efiis Garnis Chrifti, eft perpetuum deliderium manendi in Chrifto, 14, Bonauentura libro 4. Diftindionc g, inquit : Si volumus accipere redam illam manducationem Spiritualem, necefl'e ha-bemus à propria ftgnificatione vocabuli nos tranfièrre. ij. Lu-therus Edere in cap.loan.6.exponit per Credcrc. 16. Lutherus Edere in I,Corinth.lo. exponif per Credere. 17. Eodemmodo verbum manducandi expofuit Zuinglius, 18. Eodem modo Pins Oecolampadius eftinterpretatus. I9. Eademratione exp’anat VVolfgangus Muftulus. 'Zo, Huic expofitioni non aduerfatur loachimus VVcftphalus. zi. Sic interpretantur Petrus Martyr, it. Henricus BuUingcrus. 22, Et quod magis eft,Lucas Lofsius in

Catecheft

-ocr page 11-

CatedieG Æa înqiiit, Edcre corpns Chrjftî, ctiam in Synaxi , i-dem cfle quod crcdcre. 23. Philjppus Mclanthon idem ,cum prxdióliscodem modocxplicat. 24, Adamus Chi ißianus E-ïûm carnis chrifti,appellat pi ofundam rccordationcm mortis I?o mini. 2j Ex prædittis apparet, quódEdere carnem Chrifti,nihil aliud lit,quam beneficia Mediatoris, totum Palsionis mcritu, atque aded iplam viuificam virtutem carnis Chrifti,vera Ede ap-prehendere. 26, Caluinus quoqj non plus intelljgit per verbum manducandi,quam Veteres: amp;nbsp;Veteres non minus, gCaluinus,

Macarius inquit, A nobis Spiritualiter manducari carnem Ic-fu Chrifti, Roman.io, inquit Paulus : Corde creditur ad iufti-tiam. Edereidcmeft, quodcredere : Ergo corde editur Chrifti caro. 27 Imoloachimus VVeftphalusreprehenditCaluinii ,ggt; videatur plas lignificare per edere , g verè in Chrifto credcre. Miror aduerfai ios adeó carcos,vt his non acquiefcant. 2^.In cap» i.Corinth.io. Carnem Chrifti edere,illis idem fignificat, g? cre-derc, In cap.vcroi.Corinth.il.Chrifti carnem cdere,illisj/gnifi-cat carnem Chrifti corporaliter ore corporis fine fide manduca-re,id eft,dentibus premere. 29. Veteres PapiftæhîcNouisftint faniorcsmani ipfi concedunt in lib.Gratiani,Panem ccelcftem e-der e,idem eft'e,gi credcre. Vtinam plurimi fic carnem chrifti c-derent, amp;nbsp;fic vitamætcrnam ex carneipfius haurirent. Quare tampaucifuntSpiritualesmanducantes’ Qiiiavosveftrisde cou poraIimanducationelitibus,Euangclij curiumimpeditis,amp; Spirituales maqducantes flammis deftinatis. Quam multi enim Spi--ritualcs manducantes à carnalibus jrnnianiter lunt inteilcéti 1

NON VïtóL

DO^rina Klcbitij, de modo præfentiæ amp;nbsp;mandücationis corporis Chrifti eft Recens amp;nbsp;Inutilis: Ergo non facit ad aedificationem. Rc^. Nego Antecedens. Qriodnonfit Rccens, ex Canonc Niccno,amp; 6, cap.Ioannis palam eft. Vtilem eflefieproBo i.Qi[iadeftruiterroremSucncfcldij,deOrigine humanæ chrifti naturæ : Nam fi chrifti corpus fimul eft in multis Jocis,neceftè cftjCius Eftcntiam ex Diuina cfl'e Dci natura. 2. I» mandücationis modùs,quem cum plurimis Pijs ftatuo, picnus elt conlo!ationibus,amp; concinnisfimilitudinibuspoteft explicari. Si--cuti enim rami à radicc arbori.s hauriunt mitrimentu: Sicuti pal-mites e VitetrahuntlùccuiSicutiomnescreaturçà Soicftimunü vitalem calorem; Et ficuti corporis humani membra à tapite virrt mouendifumunr, Ita Fideles cChrifti came pro nobis crucifixa;.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B. 2,.. vitam .

-ocr page 12-

vitam ætcrnam hauHunt, amp;nbsp;vluificam vim, qna Ipfi vlujfïcentur,

Quando jgitur quæritur ab aduerlàrijs : Si corpus Chrifti li-mul non cft,nifi in vno cœli ]oco,quomodo omnes Fidèles in omnibus terræ locis, vnicoChrifti corpore pafei queunt î Reipon-deo : I. Quomodo omnes creaturæ , in omnibus vniuerft orbii locis, vitalem calorcm ex vnico Solis corpore haurirc poftunt: cùin Solis corpus limul amp;nbsp;Icmel non ht, nili in vnico cœli loco amp;nbsp;orbe? 2, Quomodo vna candela, quæ ftat non nih in vna men/âî parce,toti domui, amp;nbsp;hngulis in domo degentibus lumen liippe-Bitat? J. Quomodo odor ab iplis Floribus procul per a crem di-ïpargiturî 4. Quomodo calor Ignis procul extra Focum,omnibus in Hypocaufto degentibus, communicatur’ y. Quomodo virtus Magnetis ad cum vfquc locum extenditur , ex quo ferrum attrahiturj 6. Quomodo maritus amp;nbsp;vxor locorum interuallis dilsitijftint vna caroî 'j, Quomodo Fidelcs,corporc in terra ver lànteSjCumChriftofunt incœleftibus? 8. Quomodo Paulus ab-fens corpore,lpiritu luo præfcns fuit Corinthijsî 9. Eft ne quic-3uam impofsibile Diuinæ omnipotentiæ’ Stoflelius lcribit,mourn manducationis corporis Chrifti efte corpoi alem.Heshuhus modo corporali Chrifti corpus à nobis mandueari, negat. An hi nonfunt hbi contrarij ? Atdicitis, In Myfterijs non eft agendum Similitudinibusî Quarc igitur vos agitis Similitudinibus in hoc Myftcrio? de Ferro ignito : de Imagine hominis in Ipeculo î de Voce hominis in concione : de Arbore magna in grano : de Vino in cantharo: de Cera liquefafta î An non Chriftus voca-tur Sol iuftiti^’îAn non Chriftû Stellam matutinamcanitisINón-nc Veteres MyfteriumTrinitatis explicarûtpcrhmilitudinem Solis’ Nonne vos vtimini fimilitudine Solis in Àrticulo Incarna-tionisî Nonne amp;nbsp;iph Papiftæ Solis hmilitudinc vtuntur in nego-tio Euchariftiæf Heshuhusinquit, Modum præfentiæ amp;nbsp;manducationis carnis Chrifti elle ignotumpijs. Qimre igitur inquis Heshufi, corporaliter amp;dcfinitiuèChrifti corpuseftein pane* Quare corporaliter ore corp oris afleris Chrifti carnemmandu-cari? Nonne corporaliter eft Aduerbium modi ’ Nonne corporaliter Chrifti corpus cderCjCftphvhcccderc ’ none phyhcc Chrifti corpus cdcre,eft capernaitied cdere? Auguftinus in Sermone ad Ncophytos,quçftionem quomodo traôat? Quçrit cnim,Quo modo Sanguis eft Calix cius: amp;, Quomodo Panis eft Corpus e-ius’ Et foluit : Quia aliud videtur, amp;nbsp;aliud intelligitur. Cyrillus lib,4.cap,i;. ftiper loanncm,inquit,Probum auditorem canes venaticos

-ocr page 13-

venaticós nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatuis Facilima qüarqtië obfcufa vidcri.Idcm

aperte diftinguit inter quoir.odoludaiciim, amp;nbsp;quomodo Fide-hum. Paftorhcclef^ V VittcnbcrgCnfis Paulus Ebcjiisinqiiir, Fide efl'e comprehenbbilcm participationem corporis Chrifti.

Elaias cap.7, inquit : Si non crcdidcritis, non intclligctis ; ergo fide modus rranducationis intelljgitur. Quæftionem ( Qiio-modoquam Mater Domini propofuit Angelo,tuus comparer nc gauit ex incredulif ate profeùam elTe. No'nne modus manduca-tionis carnisChriftieftmyfl-erium? BCj“ Nonne difeipulis luis inquit Chriftus ( Matth. 13.) Vobis datum eft noffe myftcria re-gnicoelorum Î Ergo Heshufiani,hocmyftcrium ignorantes, nondum funt dilcipuli Chrifti . D. Pomeranus in Pialm, 11 o. inquit, Chrifii corpus in cœlum rcceptum cfle,fed Maieftateamp; cfficacia Fidelibus adeflè. In myfterio Circuncifionis, externa vmäio fenflbus fuit comprchcnfibilis,fed Circuncifioncm cordis anima fidelis percepit. Sic in Synaxi Vmum ore corporis gufta-inus^Sanguincm veroChriffi ore animæ,id eft,title guftamus.

Melanthon flatuit manducationcmfigni,communcm Pijs amp;nbsp;Impijs : Rei verôEgnatæmanducationcmfolis tribuit Fidelibus, Ergo Melanthon non diflentit ab Auguftino. Heshu-Eus aflerit in Synaxitripliccmmanducationcm : Pnmo, Phyfi-cam figni: Secundo,Dupliecm rei fîgnatæ, Corporalem Spiritualem': Ergo Heshufius non confentit Auguftino. Heshu-ftusfacit multas manducationes, amp;paucos digne manducantes. Heydelbergæ fua illegitima excommunicatione cffecit, g? multi pij non auli merint mecum panem frangcre. Heshufiani femper in orc habent duos illos Imperatiuos Accipite amp;nbsp;Manducatc; Quare non vrgent vna etiam hos Imperatiuos, Panitentiam a-gitc, Vosinuicemdiligitc. Omnia Argumenta ab aduerfarijs allata contra Spiritualem hunc manducationis modum,fbluta r c-periesin Modefta mea Refponfione, Paulus Eberus inquitiSen-fuum defcöui lùpplementum præftct fides. Concionatorcs Hey delbcrganifçpepropofiierunt quçftionem Qtiomodo,hccpaûo: V V je vvirdt vns der leib Chrifti gegeben? Et re/pondervnt, Mitdembrodt, VvjevvjrdtvnsChriftibluedtgegeben? Re-fponderunt: Mit dem vvyn.Ethocpaöo abufi fiint vocula Cum: Nam illa non fignificat modum exhibition is, fed dilcrimen inter Signum amp;nbsp;Rem fignatam dénotât. Cum hoc manducationis modo optime conuenit Argumentum hoc lacobi Andreaf : Caro Chrifti eft cibus : Cibus adefi nutrito : Ergo Caro Chrifti adeft

B J Animat^

-ocr page 14-

Anirti«,qQa nutritur. Nam qui Rïc in terris ex carnc Chrifti, vi-uificam vim accipiunt, conuerfationem habent in cœlo ,amp; pro-pinqui funt.Chrifti carni..

DECIMVM.

COrpusChriftifimuleftinmuItisIocis : Ergo Pagella Me-Janthonis efthxrctica. RESPONSIÜ.

Nego Antecedens : Idque hifce Argumentis probo; ï. Quæcunque funt feparata locis, non funt vbique : Anima amp;nbsp;Corpus Chriiti fuerüt à tempore mortis vfqj ad refùrreâionem, feparata locis:Ergo corpus Chrifti non eft vbique, 2, Fulgcn-tius icribitjtotam Humanitatem Chrifti non fuifle in Sepulchro: amp;nbsp;totam Humanitatem non fuifle in Inferno, J. Auguftinus Animæ tribucre naluit, quód fimul fuerit in Inferno amp;nbsp;Paradi-fo, 4. Idem inquit : Vbique totus eft, fed non vbique totum. y. Idem ait : Secundum id , quod Deus eft, vbique eft : fccun-dum idjqufid Homo eft,in Cœlo eft. 6. Cyprianus in explicatio-ne Symboli docet, per Afeenfionem , Humanitas Chrifti efte cœpcrit in Ioco,vbi anteànon fuerit. 7, Dydimuslib.i. cap.i.amp;^ Balilius 21. cap. indé probat Diuinitatem Spiritus Sanüi,g7 iimul fit in plurimis locis 8. Cyrillus in Ioan, cap.i 4 hb.6. ait :Chrii ftuspræfentiam corporis lui hinefubduxit. 9. Vigilius docet, Chriftum vbique elle fecundum naturam Diuinitatis-lùæ,amp; loco circumferiptum eile fecundum naturam Hiimanitatis lîiç. lo. A.?, thanafius damnateoruni errorcm,qui docent Chrifti corpus clïè conliibftantiale verbo. ii. Nulla creatura finiul eft in mu'tis Jo-cisî corpus Chrifti verc eft creatura:Ergo,amp;c. 12. Si corpus le-lu Chrifti eft vbiqijCrit etiamin Inferno. ï^. Si corpus Chrifti eft vbique „lequetur, Chriftum vbique extra vterum Matris conceptum efte,vbiqueextra Bethleem natum efte, vbique extra Hierofolymam paftiim elTe, amp;nbsp;vbiqj extra hortum fepuitu efte. 14. Marci,i6. Angeli dicunt : Surrexif,non eft hic. ij. Si corpus Chrifti vbique eft, yclin multislocis Iimul : ergo necefte eft, ex Diuina natura corpus Chrifti liiam habere originem. quare i-gitur reprehenli funt haûenus Mennoniftœ amp;nbsp;Sucnckfcldiani ’ 16. Papiftæ etiam dogma vbiquitatis expJodirt, amp;nbsp;derident mc-rito Argumcnta.quibus Hesbuliani m.ultiquitatem aftruunt: quat amp;nbsp;ego omnia in Modefta Relponfione refutaui. i7.Chrifti corpus nunq Iimul vifum eftin multis locis. 18.. lacobus Andreæfal-só alferere videtur, Angelos fimul efte in multis locis : ncq? probat, quod anima lit in manu prorfus tabefaSa. ip. Prophets

- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Abacuk

-ocr page 15-

Abacuk amp;nbsp;Pbillppus ’ per AngeÏum funt de loco in Jocü poi tad# VNDECIMVM.

COrptre Chrifti manu Miniftri porrigitur : Ergo PagelJa MeJanthonis eßhxrctica. Refp, Ncgo Antecedens: Idq^ hifce Argumcntisprobo. i. Subftantia cai nis Chrifti non elt niii in cœJo:Manus miniftri non eftin cœlo: ergo lub-ftantia carnis Chrifti non eft in manu miniftri. 2. Si manu mini-ftriporrigitur Chrifti corpus, necefle eft, iftud efte vel In Pane, vel Sub pane,vcl Cum pane : Sed Chrifti coi pus non eft In pane, vel Sub pane,vcl Cum pane : Ergo corpus Chrifti non porrigitur manu miniftri. 5. SicorpusChriftimanumrniftriporrigitur,e-tiamfanguinem Chrifti manu porrigilequctur. Q^iavero læpc. à diuerlis miniftris panis amp;nbsp;poculu porriguntur, ent corpus Chri fti in manu vnius,amp; fanguis Chrifti in manu alterius miniftri.An no quælb, hac ratione diftraÖio corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti fta bilitur? 4. Ioanncsinquit,febapti2arcAqua,Kaptilt;mum vero Ignis amp;nbsp;Spiritus tribuit Chrifto : Hanchumihtatem loan.Bapti ftæ omnes pios Precones imitari decet. loannes Chriftum alper-git Aqua, Pater verb cœleftis Spiritus fui plenitudine Filiû füum ipfemet baptizat. nbsp;nbsp;Moyles fatet fe miniftrû Circûcifionis efle,

qu(j manuhebaf inpræputio;Circuncifionem verôcordjs tribuit Deo. ó.Chriftus ait: Non Moy fes,fed Pater cœleftis vobis cibû ilium dédit. 7. Aug in Epift. ad Circenfes, 1^0 Hoc agit ille amp;nbsp;efficit, qui per miniftros fuos rcrum hgnis cxtrinfecus admonet, rebus aiitiplis per feipfumintrinfecusdocet. S. Inde Papatus eft ortus,g7 miniftri hominibus perlûaferint,fc Reges habere fub pc-dibus,amp; Deum in manibus: amp;nbsp;Sacerdotes putarint,fûis mani-bus Chriftum non fecus incarnari, qeft incarnatus in vtero Ma-trisfùæ. 9. Homines rudcs,hæc audiences cogitant,manu miniftri fibi porrigi corpus Chrifti,ficuti infanti pulmcntû manu Nu-tricis porrigitur. lo. Haâenus Papiftæreprehenh funt, Qjdo-cucrint fe manu fua Chrifti corpus contincre. n, lacobus And# in lib contra Mifram,art.4 dicit,Sacerdotes illos, qui dicunt fefe ftia manu tenerc corpus Chrifti , negate Afcenfionem corporis Chrifti. 12. Ciuibus Aquenfib'’ V Vormatiæ denegatil eft ho/pi-tium, ggt; non crederent Puizium manu fua tenercChrifti corpus, ij. Chriftus nusqdixit: In manu miniftri eft corpus meum.Chrifti corpus ita femel ab hominii manibus traâatu fuit,g- denuoin eas venire non requirat. 14. NecideôSvnaxin fîiam infrifuit,gi in manu miniftri,fed g» in Fidelium cordibus manhonem habeat.

Ad quid

-ocr page 16-

15. Ad quid qu«/à,proderit vobis, fi diu habeatis in manibus cor pus Chrifti ,li Chrillum non habeatis in renatis cordibusî ij. Columba loanncm docuit ,'quôd Chriftus lit ille, qui Bapti-zat Spiritu. Hinc eoncludo, non lint in corpore Columbæ, qui afleriintfe corpus Chnfti manu fuaporrigere. j8. Magna gloria cft Miniftris, qudd manu fua Sacramentum corporis Chrifti contredent : fed hanc gloriam cum alijs Communicantibus com-munem habent. Nam tempore Anibrolij,etiam reliqui Communicantes manibus fuis tradarunt panem Éuchariftiæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nunc

non feront Heshufani, manu panem Euchariftiæ à Communicantibus reliquis attingi, vt ipli fbli maneant gloriofi.

I9. In Synaxi (imt duæ diftindæ res : amp;nbsp;hæ duæ diftindæ res re-Suirunt duo diftinda opéra: amp;nbsp;hçc duo diftinda opera poftulant uos diftindos miniftros. Et Paulus inquit, qiiod miniftri ftnt cooperarij Chrifti: erg«' no porrigitur vtrûq^ a vifibili miniftro. îo. Quorumquæfo, manus iam funt magis auaræ, qSacrificulo-rum ac Concionatorumî Pudeat igrtur ipfos, g? iadent fefe corpus Chrifti luis pofiidcre manibus. 21. Argumenta ab aducr-îarijs allata,foliae' lùnt refutata in Modefta mea Refponfione.

Dodrinam Heshufij de modo præfentiæ corporis Chrifti, amp;nbsp;de modomanducationis,etiam veteres Papiftæ explodunt, D VODECIM VM.

MElanthon vna amp;nbsp;lîmili Phrafi docet vtendum cfTe: amp;nbsp;prç fert Phrafin Apoftoli Pauli : Ergo Pagella Melanthonis efthæretica. Refponfio: NegoConfequentiam.

Nam voculas illas ç In , Sub , Cum , Per, Circumcirca , ) noit efte promifeue vftirpandas.fed potiiis omnibus abftinendum elle, multis hifte Argumentis probaui. i. Ciceroniani erubefeunt vtialia aliqua phrafi, quam Cicero non vftirpauit ; quanto magis nos crubelcerc debemus, dumin Diuinis myfterijs vtimuf eiu-Imodi terminis, quos in Sacris Jiteris non inuenimus. z. Spiri* tus Sandus ferio nobis prohibuit,nc verbo ipfius quicquam adij-ciamus : Apertum autem eft,neque Matthæum,ncqiie Marcum, neque Lucam, neque Apoftolum vlJacx hisvoculis vlbs fiiiflc . Vbi Matthæus inquit, In pane eft corpus meumî Vbi Lucas ait, Sub pane eft corpus meum’ Vbi Marcus dicit, Cum pane eft cor pus meumî Vbi Apoftolusdocer, Circumcirca pancm eft corpus meumî 4. Nemo non intelligit, non modo diuerfe, fed con-trariæ quoque fignificationis ciîc voculas. Etcnim nemo non in-tcUigitjid quod eft fub pane, non efte in pane : amp;nbsp;quod eft in pa-_ _ - nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nc.non

-ocr page 17-

ne,non cfTc /ûb pane: idnoront rufiici : Jd noriint puei î. quando hæcdocuijdixcruntmc abditafcrutai j. 4, Hodicrno dic aliâï mukæ de rebus grauifsimis ïunt controuerlîç:quid igitur ftultius, quam de vocuJis liifce infiipcr cont cndcre.Expcricntia docemir, ineptas phantalias a 1 udibus ex ciufmodi vocuiis concipi, Nonne videlicet ex vocuia In concipiuntphantafiam localis incliifioni» acimpanationis ’ Ex vocula Cumphantafticc colligunt fhyfi-cam corporis Chrifti cum pane connex^i’onem ,ficiiti butyruna pa ni coniungitur: Ex eadem deniq: vocula Confubflantiationis cr-rorem colligunt. Audientes vero voeu lain Subjabquam corporis Chriftifub panis fruftulo delitcfccntiam imaginantur. 6. Cer-tèformæloquendi non debcntcfîc contraria: confefsioni. 7. Si hæ voculac vtiles eflent ad cxplicationem My ftcrij, Filius Dei v-tiqueadicciffet. S. An non meliùs cftvti vocuiis amp;nbsp;phralibu# Scripturæ: Panis cft communiocorporis, Poculum cft tomunio fanguinis ChriHi? Aduerfàrij mej non poflùnt conuenire ob vocum harum di/crepantiam : Abus vult omnes retinerc : Abus vult vnam abjs præfcrrc: Abus prarfert In,Abus veroSub : Alius vult omnes reijcj, Quomodo ego igitur cum illis pofl'em conue-nirc? Vndequælôcertamcnilluddevocubs? Quia non docent, quomodo carnem Chrifti habere debeamus In corde,Sub corde, Cumeorde. 10, Papillæ docent corpus Chrifti e/le in domo Sacramentaria leu Ciborio, Vos doectis efle in Pane : nónne pro-pinqui cftis inuicem î Rede Melanthon inquit,qudd fitis Emiles' Papiftis. Per Schaîam enim cum bis componi poteftis. Quare tampertinaciterhasvoculasdefenditisî Eôcredo, quod Cate-cliifmi veftri his Icateant, quodquc D. Pau’o vcbtis elle doûio-res: cùmintérimipfis Papiftis indoSiores aedeteriores fitis.llli cnimin Ecclefijsfuis Pfalmos Dauidisretinent:Vosvcroijsmaf gna ex parte ncgledis, veftras Cantilenas ( Verborgen jm brode I contincntes,dcfcnderc non abfiinctis. Ex iudicioEberi ap-parct,in Saxonia non tantum difputari, An fit Chrifti corpus Inr pane; Sed ctiamquîcri,Quam Propefit Inpanc,vel Cunipane,. gCz’Quôd ambiguis amp;nbsp;crafsis Prouerbijs abftinerc præftct, fie: demonftro. i. Subftantiabtcr dicuntefte ambiguum:quarei-gitur adfubtibs Myfterij cxplicationem adhibentî quarepervo -ccmambiguamrcmfubtilemcxponunt* î, Manifeftum cft, ex hilce AduerbijsnafciinfinitasLogomachias, 3, Tantumlabo-ris requiritur in illis expbeandis , quantum in explicationc ipf .us Myftcrii, 4. Nemo aefeit cflèvocabulabarbara. j. Exrixis-

Schola--

-ocr page 18-

Scholafticis cftnata. S, Semper à Pijs ïunt impngnata. ^.Prç-Icribere alicui phrafes loquenui, quid aliud cft, Pyrannidcin Graminaticani excrecre Î 8, InMyfterijsdcbemuseflecauti: quoinodo po Humus eile cautiores , quam quum phralibus vtimur Sacræ Iciiptur«? 9. QmbufdainJion fufheit realiter,lcd addût ctiam comparatiuum realiùs. 10, Etquandoquidcmiamdicunt oralitcr,tandem addent dcntaliter,gutturalitcr ftomachaliter, orilicialitcr, ac poftrcmiiaddent Icnlùalitcr, At Ruftici rcûiùs dicent illos agerc narraliter Sc ftultalitcr. Olîandcr vocatus eft ElFentialifta ; quod nos Diuinæ Naturæ participes fieri docuei it, 8c. retlc quidem : Nam amp;nbsp;idipfum Petrus docet. Aduerfarij di-cuntjfiibftantialiter,corporaliter â nobis edi carnem Chrifti:qui fit,ggt; Sc ipfi non vocentur Subftantialiftæ amp;nbsp;Efi'entialiftæ? Barba ra hæc aduerbia multos Pios in exilium eiccerejipfamct exilio di gnifsima. Chriftusin capite loan.^.vnico Aduei biohoc(Vcrè) lolo vfus eft. Quare non adiecit veftrum Subftantialiter. Matthias rediùs dixit : Hæc Aduerbia omnia Diabolus in Thcolo-giaminuexit, Vxor item Mattliiæ contra Doâorcm Rabum impugnauit vocuIam.Cum. Vnum reliquis addam. Quidam jnterroganti f i. An Panis fit Corpus Chrifti’} re/^ndent: Iquot; ta,facramcntaliter. 1. An corpus Chrifti fit in Pane? Ita, facra-mcntalitcr An corpus Chrifti edatur orc corporis’ Ita, facra mcntaliter. I4.. An corpus Chrifti porrigatur manuMiniftriî Ita,facramentaliter. ■ An impij manducent corpus Chrifti? I-ta facramentalirer,relpondent. Si ita aliquis mihi re/pondcref, putarem me derideri. g^In Difputationc mca, du voce facrar menti vterCr,M.. Theodoricus Artopmius Svvollanus,dicebat ic filiumefic Matris V Vittenbergæ.ac fefe no pofte ferre voces am biguas, Cui refpondi ; Mater tua V Vitteberga vtitur hac voce, oblitusneesigiturlinguç Maternjjamp;c. qua dura refponfionedó ûifsimos quoftlam ,prçfertim Francifeum Ealduinum , Prxcc* porem meum, Scholæ Hcydelbcrgcnlis dccus eximium,offendc-ram: qui amp;nbsp;voccmhancSacramenti, propter ambiguam ac multi pheem eins figniHcationcm,in hoc mvfterio ftibtili, no eftc vfur-pandam, fatis commonftrauit. Paulus Ebcrus cuocucin fuolu-dicio Sacramenti vocc non vtitur. Caufas num iatisgraues,quod voculas illas, ac ambigua aduerbia impugnarim , habcam ncc ne, Pij dijudicenf. Argumenta contra me aUata.Modefta repulitrc-fponfio. Papiftæ vetercs ambiguas voces no cenfent vfurpandas. Heshufiusait: In ccrtaminc phrafibusambiguis vti,cft veritatem

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' grodtre

-ocr page 19-

prodere, Planque probant lias I Lrafcs,Tn,Sub,amp; Cum pane, qui his vtuntur.mcJjiis (pi oh doloij apiid Piir.cipcs psncinliium lucrentur,quàm cui PhialînApofloÜKtincndamdocent, DECIMVMThR'1 1 VM. .

CHriftus in Capirc Ioannis 6.non inftituit Synaxin : Ergo vci ba Inftitutionis nonpo/Tunt exponiper Caput Ioan.6.

Rcfponfio Nego Conicquentiam.

Licet cnim Chriftus non inftituerit Synibola in cap, Ioan. « tarnen ibide Re fignata amp;nbsp;principaJiori pane Synaxeos,dc Car na fua videlicet, concionatus fuit. Quid quæto, aliud cd Cbrifli caro pi o mundi vita data,^ corpus Chrilli pro nobis crucilixumî

ConcioChrifli de RcgenerationcpracefsitfoIcnneniBapti-fmi inflitutionem : annonlicebitigitur veiba inftitutionis Ea-ptifmi exponere per caput Ioannis tertium? Caput lo.^id Corinth. præccfsit caput vndccin um: Nunquid ideo prohibitum e-rit,Verba vndecimi capitis per dccimum caput exponere ? Te-ftamentum Vetuspracefsit Nouuni : Nunquid idconon liccbit, teftimonia quædam Noui Tefiamcnti,pcr Teftimoniii Vetus eX ponerc. An non pollcriiis didaj^er priiis diäa exponere licet? Nonne Epiftolam Pauli ad Hebræos, Veteris Teflamenti leäio déclarât? 4. Tota Vetuflas veiba Inftitutionisper cap.Ioan. 6. Cxpofiiit. Interdiöiones,Lcyb amp;nbsp;Lcychnam,ineptè diftln guit Vnicornius. 6, Inter diâioncsHebræas PaegarÄ Eafchar, curiosc diftinguit Vnicornius. 'j. Veteres promilcue vli lünT vocibus his,Garnis amp;nbsp;corporis, E, Non miri m, g? meus aduer-lärius Veteres Scriptores,verba Inftitutionis per cap.Ioannis 6. exponentcs,Sycophanta$ vocet: quum amp;nbsp;D. Auguftinum pie fen tientcm,quandoq^ mlu’fifsimum dixerit Tlwologum 6. lo-anncs non récitât Hiftoriam Inftitutionis, editp manducatio-nem carnis Chrifti cap, 6, docueraf, lo. Reliqui Euangeliftæ Hiftorias 8c Signa diligenter delcribunt : loannes Concioncs Chrifti,amp; Res Sacramentorum magis deferibit. n, Comtmio corporis Chrifti eftpriucipaliorpars Synaxeos, 12.. Inter carnis Chrifti cfum,amp; corporis Chrifti cómunioncm,'difcrimen non inucnio. 1^. Ex Recentioribu.s quidam, quifuntpraEcipvi Auguftana confefsionis Patroni, verba Inftitutionis per caput Ioannisexponunt: VtpotcfuntBrcntius,amp; lacobus Andreæ. 14, Gropperus Papifta doäifsimus, inquit : Verba Exhibitio-nis exponenda elTe per verba Promiftionis. Et hinc diliKidc con cludit, per caput Ioannis fextum exponenda verba exhibitionis.

Cl. Nico-

-ocr page 20-

If, Nico’ausTLyra etlam exponit verba Chrjftj, Hec eft corpui mcum.per caput Ioan. 6, Magis igitur dcliratis g Papiftæ, dum hune mihi criperc vultis Clypeum, Nam Chriftus hîcnon modo de fruiâu, fed ctiam de parte principaliori Synaxeos îoquitur, i6. Chryfoftomusinquit,Qult;rddiicipuli Chriftiideù non fnt hi/cc ipfius verbis (Hoc cft corpus mcum)offcnfi,quiaiùfficicn-ter in capitc Ioannis 6. eruditifuerint deChrifticarnismandu-cationc. 17, In omnibus adhortationibus de Synaxi,quæfunC in vcftrisagendiSjCitantur ferc verbaeapitis Ioannis fexti.

184 Quando Vnicornius probabit diûionc Garnis , amp;. diäion« Corporis diucrfirmfignificari’ I9. HeshuGani hune elypeum non minus fiigiunt,quàm Diabolus cruccm. Ego tarnen corum clypeum,videlicet i, Corinth, ii.non reformido: imù Argumen ta plurima inde mihi coducibilia promo. I9. In capite Ioannis fexto Chriftus ccrtc Ioquitur de carne lui corporis,amp; non de car ne corporis S. Pétri,

DEGIMVMQVARTVM,

MEIanthon valdc commendauit verba Apoftoli, Panera quem frangimus, amp;c. Ergo ritum Fraôionis reftitui op-tauit, Relponfio. Concedo totum Argumentum.

Nam quarc amp;nbsp;ego ritum Fraftioniscupierim reftitui, magn» latis fucrunt rationes. In Scripturis nomen Fraâionis,non Nu merationis inuenio. Atque vfitatam panis formam, fuperftitio-fam habere originem, manifcftum cft. Nam cùm Chriftusdena* rijs a luda cflet proditus, putarunt panibus Euchariftiae formam denariorumproditionisconucnirc Et panes ifti ante multos an-nos cotemptim Minutiçnumularia: funt vocati.Imagmes deniqj Grucifixi amp;nbsp;Agni ex Icholafupcrftitionis prodijffc, neminem i-gnorarc puto, Cùm cnim Scripturis dcftituti,fiâam illam Corporis Chrifti præfentiam probare non poflent, pifturis ac imagi-nibus iftud fimplicibus pcrlùadcrc vo!ucrunt,amp; fie iftas Imagun-culas fulcra adorafionis Panis efleoportuit, Paulus verbofran-gendi vtitur. Et ne quis exiftimet,pcr Iblam fraâionem diftribu tronem intcIligi.Euangcliftxdicunt : Frcgit,amp; dédit. Scriptur« ritum Cœnæ fradionem vocant. Et in Aüis Apoft.Iegitur, Di-fcipulos manfifte in Fraâionc panis. Ritus fraâionis maximis plenus cft mvfterijs : admonct cnim nos,qualcs dolores amp;nbsp;crucia-tus corpus Chrifti in cruce pro nobis perpeft'um fit. Sacramen-tum vnionis eft,amp; fraternæ concordiæ: acideo Paulus inquit,nos vnumcorpus efte, quia de vno Pane manducemus, Aduerfarij .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ctiani

-ocr page 21-

ethm nômînepérlculofo Hoftjam vocant ’ içuaR panes ißi f nt Sa crificia. Oportet illos emi à Mercatoribus. Quandoqucpulucrc funt confperb.Quandoque propter longiorem referuationem in puluercm iunt rcdjtöi.Öpanxloquc mucidi (unt,vt Acgrotis iUo» afpicientibus, naufeam nioueanf. Ex bifee panibus nafeuntur »nuîtæineptæ phrafes loquendi, Veluti : DerLcyb Cbriftijffja eyncrklcynenpartikelbrotbs,ficuti Niferus Joqiiutuscfi. Item; DerLcyb Chrifti flecke In eyncr klcyncn partikel broths,Qua phrafi M.Conradus vtebatiir, Ifta fornra Panis, eft inflgne o-ninimn Sacrificulorumin monument is fuis. Aducifarius meus Panis eiufmodi amp;CaIicis figuram noluit ferre in monumento ■ciim interim alias impudieaslculpturas,veJuti tefticulos Sc virgas in Cherubin,contra naturæ Angelicæ cafiitatem: Sc mcrctriccas nudasque mamillas in 7. Virginibusferret, Nordana Eccleh.a non pariim offenfa eft,quod circumtonfi panes,poft obitum Martini Micronij reftituti lint. Ligarius difl'oluit infocliciter, qux bene ligarat Micronius, Panes,quibusvtuntur Heshufiani,cor- • tefpondent figuræ plattæ pafficæ,id eft,tonfùrx rotundæ,quîe ctb Oharaéier Beftiç.flDcr Phaffen fehi’t vnd cron. Hi interdu præ frigorc congelati, dum in Hy pocaufto calido coram argrotis tr a-ftantur,ftatim ]iqucfcunt,ita vt de patella fûmi nequeant, nifi in formam pillulx priùstontrahantur» Georgius Callander, quem vos Papiflis connumeratîsjhac de rc prxclara’coHegit. Scrmones etiam prophani funt orti ex hifee Panibus: Vocantur vulgo Dij, fcu Hergot. Epicurçi etiam interrogati,Quarc tot fint Diaboli, Sc vnus ^a]tem JÜcus,inquiunt : Die Pfaffen haben Ib vil Hei got gefrclfcn. Quandoqueetiamin terramà vento poft Confecra tionem profternuntur, ex quo conturbatur Sacriftculus, nefeiens quid illi agendum,an denuofint confecrandi, vcl crafa terra com burendi. Oportet etiam amp;nbsp;Pixidemadhospanescomparari. Cum Heydelbcrg« pixides argentex eflent confiatx, Heshufiu« in lignea, eaque lördida , aenon dignain qua Eubulcus liuim rc-condat buty 1 um, panes hosreponitulit. Scdquaie He. huflani ita defendant has particulas,audi : Vident per vei um hunc Fra-Öionis ritumfallüm illoium dogma, quùd panis fit ElTcntiale cor pus Chrifti,confringi. Nam Fideles ficcolligèrent: Chrifti Corpus non frangitur : Ecce,Panis fr angitur : Ergo Panis non eft cf-ientialecorpus Chrifti. Item : Ritus Fraöionis Concordienos admonct :fieshufiani funtinimici concordixChriftianx : Ei go impcdiunt,quominusrcllituaturRitusfraßionis. In publica

C J.

-ocr page 22-

'Di/putatloneniêarimiTiFraöionïstlefcnJi : actîcfenHcnti Eo» ^ninus afl'cnfit : Academia di/putatienem ob/ignanit. tjuornodo igitur bonum piumque rituni nunc non conftanter tucicr. Imo Papiftæ ip(i Fraftionis veftigia in miflà fùa retinucrunt. Per-pende Hcshufijfatiùsne vobisiit, BcftiæCharaâercpotiùs vos Synaxin pollucrc , g Pauli ritiim lequi ac imitari !

DECIMVMCtyiNTVM.

PAgella Melanthonis nititur ludicio rafionis, amp;nbsp;detrabiC Deo laudemomnipotentiæ ; Ergo PagcIJa MeJanthonis eft bæretica. Refponlio. Nego Antecedens.

Scripturîc facræ â nobis nonexigunt, vt credamus omnia elle vera,quîefunt contra rationem. Alioquincredere opoiterct,a-quam eße ignem. 2, Scripturænon exigiintàFidc]ibus,vt(inC crcatiira; irrationales. DoörinaChriftidemodomanduca-tionis,aducrfatiir plurimùmrationisiudicio: ideoquefcandali-2ati liint Caperneitse cap.é.Ioan. 4* Brentius 8c lacobus An-dreæ Argumentum rationis in negocio Euchariftiæ, opponut Fa piftis, hoc pado : ( Das brodt jft der leyb Chrifti : Dic Pfaften brechen das brodt jn drey ftucken . Ergoreâc dicunt Ruftici Die Pfaffen radebrechen den leyb Clirifti. ) y. Paulus in negocio R efurreftionis, Argumentû ex natura duûum de granis, opponit Antagoniftis fîiisi, 6 Docemus modum manducationis fola fide peccipi, Vos'docetisincredulitate ,tang inflrumento ab impijs Chrifti corpus accipiJ Papiftæ fide mylferium compre-hcndendurndocent. 7. Marei y, ]egimns,quôd quidam peticriC Chriftum vehireînædesfùâs,filiæfanandægratia. De aliolegi-mus,qHÔd dixerit Chrifto, Loquerc filtern verbum,amp; finabitur feruusmeus. Vtcrqüæfocxhifceduobus tribuit maiorem Jau-idem omnipotontiaeChriftoî. 8. Hesbufiusdocet,^ Chrifti cor porc pafei non pofsimus yiiifi id veniat in panem. Klebitius cum .Chrifto afterit, quod omnes fideles in omnibus terræ locis, vnico Chrifti corpore,quod incocJis cft,pafci queant. Vter ex bis duo-bus quçfo, maiorem omnipotentiæ laudem Chrifto attribuit î i Quid refponde'.is Heshufianiî Nonne Papiftæ hîcmcveriorcm •habere caufàmfatcri coguntur?

DECJMVMSEXTVM.

C Hriftus dixit. Hoc eft corpus meum : Ergo Panis eft eflen-tialc corpus Chrifti, Refp. NcgoConfèquenfi.am.

Chriftus dixit Hoc,non dixit Sub.' Chriftusdixit Eft,no dixit In; Chriftus dixit Corpus, non dixit Corporabter : Chriftiw quot;nbsp;• ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixit

-ocr page 23-

dixit Meum,non dixit Cum. ». PanisinSynaxifrangiturjcor-pusChrifti in Synaxinonfrangitur: ergo I’anis nonejt eflentia-Jc corpus Chrifti. Minor. Quia corpus Chriiti (cmel pro nobis oblaciimcft. 2. Aduerfarij in expJicandis illis verbis,miiJtis Tro pis vtuntur,diccntes: In pane,Sub pane,Cuin pane, Circuineirca panem, SiiamvoIunteHeSinipJiciftæ,quareab illis expoiitio.-nibus non abftinent? Quid aliud funt ilJæ expofitiones,^ Tropiî AtinCjUiunt: Vtimur illis dcclarationis gratia. Itanc’ Nosvo-cuIisilIis,Signiamp; Rerlignatæ,etiam vtimur dcclarationisgratia, idqj commodius Sc line periculo. 3. Aduerfari; icribunt,per Pa-ncni nobis dai i Chrifti corpas,tang per medium. Nemo ignoi at aliud efte Medium, amp;nbsp;aliud elle Rem, cjnç datur per medium.

4. Paulus mente» haberi debet interpres verborum Chi ifti, qui non inquit: Panis eft fubftantiale corpus Chrifti. ncque dicitiPa nis eft lubftantia corporis Chrifti. Sed ait : Panis eft communia corporis Chrifti. Tria igitur illa,Panis,Corpus amp;nbsp;Comunio cor poris,diftinâæresliint. J. Qui verba Chrifti fimpliciter intel-Jigit,is contradiâioncm ponit inter caput Ioan.6.amp; verba infti-turionis.Nam fi Panis eft corpus Chrifti,ctiam Infidelis manebiC in Chrifto. 6. Appendix Chrifti (Quod pro vobis datur ) ma* nifeftd Tropumconuincit: quia Panis non eft pro nobis crucifi-•xus. 7. Srfimpliciter intcllexcris,tuncore coiporis ederetur ca* roChrifti. S. VndehærefisArriaua? annoncxfimpliciamp;Jite-» rali huius ( Pater maior me eft.) expofitione’ 9. V nde hserefis Antropomorphitarum,nifi ex hac(Oculi Domini fiipcr iuftos) li-tera’ lo. Vnde error Mennonitarum, nifi ex huius (Verbum Caro faâum eft.) literalifenfu? n. Vnde hærefis Origenis ,nifi ex huius ( Garoamp; fanguisrcgnumDei non polsidcbunt )litcra-« liintellcâu? 12, Vnck hærefis Heluidiana , nifiex literali huius (Chriftus fratres habet) fcnlù? 13. Vnde hçrcfis de manducation ne Iinpiorum, nifi ex verborum ( Hoc eft corpus meum ) literali/ fenfu? 14. AuguftanaConfefsioemendatainquit,Cupanecor-pusChrifti exhiberi: ergo literalemfeniumnôretinet. 1$. Fie-quens mos eft Seripturæ, Signo dare nomen Signati. Gcn.17.Cin cuncilio vocatur Fœdus. Gcn.4i,Sêptem boucs dicuntur feptem anni- Exodi 12. Agnus Pafchalis dicitur Tranfitus. ISeuit.itf.Sa-crificiavocanturpcccatOTumcxpiatiGnes. Moyfes accepto fap-guine vituli in patera,aiperfit Filios IlracJ,diccns; Hoceft tefta* ment n,qHod difpofuit Dns ad vos Hic inquit Ambrofius,fuit figu. ra.Tcftamenti.Fphc,6, Eapiifinus vocatur lauacru Reghationis,, Dicfiflt».

-ocr page 24-

Dicfnt Hïc a Juerfàrj[,Vitiofàm clTe illationem à finguTari ad vniuerfale: videlicet, In quibufdam teftimonijs Scripturæ eft tro pus : ergohic ctiam cfl tropus. Hisrefpondeo, Ipfos etiamcon-trariam fententiam ex fingularibus colligcre, hoe pafto : In mul-tislocis oportet retineri To riton : Ergohïcquoquc oportet re-tincr j To riton, i6, AuguUinus fuper Pfalm. . inquit : Figii-ram corporis fui ChriHns dédit di/cipulis. Lib.j, de Doéi.Chri-ftiana,cap. $. inquit, Milcr abilem animæ feruitiitem cfl'c, Signa ha berc pro Rebus bgnatis. 17» Tertulianus Panem appellat figuram corporis Ghrifti, 18» Gregorius Nazianzenus,Syna-xin vocat figurac figuram. I9. Bafilius partes Gœnæ vocat An-titypa. 'io. Cyprianuslib.2.deVnóHonc,cap.j.Signataamp;Si-Ïjnantiaijfdemnominibusappellantur. 21. Theodorctus Dia-ogo primo inquit, fieri hïc commutationem nominum,Signi 8c 'Rei (ignatæ , Gap.6. loan.CaroChrifti vocatur Panis. Matth. '1'6.Panis vocatur Corpus. 22,. Bertramus inquit : Panis figura-corpus Chrifiiexiftit, 23. Canon Nicenus Panem amp;nbsp;Vinum vocatrcfûrreélionisnoftræSymbola. 24. AmbroGusIibro. 4. cap.4.dß Sacramentis, Vinum vocat fimilitudinem Sanguinis, ay. Philippus Mclanthon Panem vocauit imaginem Corporis,amp; Poculumimagincm Sanguinis Chrifti. 26. Bufebius Ecclefiaft. Hiftori« libro, 9. cap. 9. Panem vocat Signum Dotninicæ mortis. 27. De Confccrat.Dift.î.gl.in cap. rtoc eft, ncc Panis San-guinem^nec Vinumfignificat Carnem,Coelefte Sacramentum, quod c ft in Altari,impropric corpus Chrifti dicitur. 28. Beda in Lucam: Pro fanguinc Agni, Sacramentum liii Sanguinis in fi-guram Vini fubftituit. 29, Lucas Loßius Mctonymiamrecipit in verbis Calicis, 30. Brentius Panem vocat Sigillumcorporis, ji. Annulus Spon/scàSponlb datus,Fides dicitur,ciim lîttantùm Svmbolum fidei, LutherusSynccdochen recepit in verbis Chrifti. jj. Heshufius negat in verbis Chrifti ( Hoc cfl corpus meum) figuratam e/Te locutioncm : ergo aduerfatur Luthero, ?4. Staphilus argufus amp;nbsp;doftus Papifta, quem vos cx alto con-temnitis,inquit,quod ij,qui dicunt In pane,Sub pane,amp; Cumpa-ne,etiam Ihnt Zuingliani, id eft, difccdentcs à torito. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si-

citi verba de Calice,itaamp; verba de Pane oportet exponere. Lu cas 12. cap. verba Chrifti de Calice,fic exponit: Hic eft calix no-IIi fœderis in fanguine mco: ErgoPanis quoqj eft Panis noui foederis in corporc Chrifti., Heshufiustandemconlt;cntit,Pa-ncmc/TeSymbolumcorporisChrifti. 57, Melanthon hæc ver-

-..... ba PauU

-ocr page 25-

ba PauTi ; Panis eft koihonia; exponit, id eft, Panis eft medium^ ^uo exhibetur corpus Cbrifti. MeJanthon in vcibis Chri-lii(Hic calix eft blouum Teftamentuin} MctGnymianiftatiiif,id eftjSigillum noui Teftamenti: Et Caliecm Icntit Nouum 1 efta-mcnriim dici,l;cuti Fafees diaintur Romanum Impci iuin . Cluid ad hæcGreyneici Paftor V VittcnbcigcnEs bane expof tioneni collaudaC. 39. Mu’tiiam difputant , An iit panj.s,nudiispa-niSjVei an fit veftitus : obliuifeentes inter hn lèïè viitutibus vtfti-re Chriftianis,ac Spii itu Dei repieri,

DECIMVM SEPTIM VM.

PAgella Mclanthonis negat Vnionenipanisamp; corporis Chri ill ; Ergo PagcL’aMclanthonis eft liacretica. Refponfio.

Theologi muJta fiindunt verba de vnione Panis amp;nbsp;corporis Chrifti,inter im piani rllam hominis cum Chrifio vnroncm turpitcr négligentes. ÿzS“ Dilputant, an vnropanis amp;nbsp;corporis Chrrfti.fit Dypoftatica, an fit Phyiica, an fit Formalis, an fit Sa-cramentalis,an fit myftica: Et ejuot comminilcuntur vniones.toC vei cconftituunt drflenfiones, Vtinam,ijs omifsis,lcribere ac do-cereiam tandem incipiant, quomodo Chrifius amp;nbsp;homines vniaa’ to,acquomodo vniti in Chrifto maneant. gCj“ Multi perpec-cata (ua procul funt ( proh dolor) à Chrifto femoti. Ego quoque fenfime , permcam de vnione panis 8c corporis Chrrftrdifputa-tsoncm,no propiorem,fcd rcmotiorem potiirs redditum à Chri— fto. 8:3^ Sabftantiacarnis Chrifti tarn procul eft à pane , g procul coelum eft à terr a remotum. Sciipturæfa'pcdiftantiçcœ li amp;nbsp;terræmentioncmfaciunt. Et Plalmiftarnqurt :Tam proculquot; jrarnDeià peccatrs fideirumeire,c,u;imptoculcœlum a terra.

lacoKns Andrea? probarc conatiir,cœlum hrc in ter ris eile,at mihi id non perfuadebit : verum Deo ruuante, conti arium ipfi facile commonftrabo. Papiftacconfcqiicntiam iPam rCoclumcih extra locum , ergo ctiamalia cor pora funt extra locum, vitroiam cfleiudicanr.

CONTRA ELECTOREM

ARCVMENTVM PRIMVM.

^^pNISTRI Euangelij ( iuxtaDoiftrrnam Pauli)-tdcbcntContradiccntibusosobturare: ErgoElc-5 ôor Pa’atinus pedrbus conculcauit veritatem leïii Chrifti, Vtricucpartifilentiumrniungcndo,

Reïponfio; EJcgoConfequcntram.

-ocr page 26-

îufsî enim fumns vti ïque per/picnam Confefsionem exhiber«.' Vtriufquc confelsioncm Elcüor VnisDoÖis exhiberc voluit. S/nodum dodoriim virorum congregarc ftatuit. Silentium,cum conditione faluæ confcientiæamp; illæfæ veritatis, nobis ad tempus iniunxft. Magiftcr Aulx infuper nos non bne lachrymis', vt infirma: adliucactencræ Eccicbærationcm haberemus , rogauit: Cui Chrlftianißimam petitionem proponenti,genua flcâcns có-tumeliosè illufifti, Amutuisprætcreàconuitijsabftincrc fumus iufsi : Veritatem modeflc tucri non fumus prohibiti. Silentium hoc Heshufi , non ( vt tu dicis ) veritatis opprimendx caufa, fed iam dudum opprclfa: relcuandx gratia , nobis mandatum fuit. Perpendebat cnim Eleâor ,pcrfuriolos clamcres Euangelicam Vcritateminquiriacpromulgari minime poffe. Caula denique turn temporis nondum exaétc dijudicata fuerat. Si cnimEleftori conftitifTetjtuam caufam plané fuiflè iuftam mcamque iniquam, procul dubio mihi foli filentium iniunxiflet. Sed cogitauit forfi-tan id quod diei folct : lliacos intra murospeccatur ,amp; extra, Atqj iam intelligis Heshuli, quod ( verolibi nuncfatiscognito) Eleâor vtranque Sententiam in Ecclefijs luis defendi non linat.

SECVNDVM.

HEshufiusideôcb Eleftore dimifius eft, quia noluit damnare Phrabn Chrifti, amp;nbsp;Phrabn Pauli,amp; quianoluitloqöi cothurniclt;ï : Èrgo iniuftc amp;nbsp;Tyrannice ab Eleûore di-wiillus eft Heshufius. Relponfio : Nego Antecedens.

Phrafin Chrifti,amp; Apoftoli Pauli Eledor,nulla nec Jitcra nec fyllaba prohibuit, Sed duas has Phralcs (Panis eft eftentiale corpus Chrifti) ( Impij ore corporis manducant carncm Chrifti) Phrafes Chrifti vel Pauli effe negauit. M. Galparus Catc-chiftaphrabn hanc Lutheri,Sub pane, elle optimam docuit. Tu phralin Tertulliani,ln pane, alijspraefcrcndam dixifti. Greync-rus vobis vtrifquc contrarians,voculas has, In,Sub, amp;nbsp;Cum, pro-miftîué vfurpauit. M.GalparoIiteras fcripfi,qiiibusipfummonui, voculam Cum efie meliorem vocula Sub: amp;nbsp;phrafin Pauli omnibus præfcrendam cenfui. Reliquos'quoqj amice admonui,vt find li vterentur phrafi. Cumque hxc inter nos, non priuatim modo, fed magis etiam publice agerentur .Eledor Palatinus ferre noluit tencraip Ecclefiam iftiufinodi Logomachijs conturbari: Ideoque pic à nobis poftulauit, vt omnes vna, eademque, amp;nbsp;fi-mili vteremur phrafi. gcj* Cumque interim ElcdorateHes-fcufiitraduccrctur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Auguftana Confcßionc dcfccifict.

-ocr page 27-

amp; te mendacî) couuîncerêt, tuoquë të gladio conFoderet^ præ-ïulit mecum Phralin Auguftanæ Confeisionis cmcndatæjC V M P A N E. 5)^ Cumquc tu Heshufi,anteà in exhibita tua Con-fefsionc commcndaircs Phrah’n illam, IN PANE, pcrtiha-citcr quoque cam tueri voluiûi : ideoque pio Eleöoris mandai o, vllo modo obfcqui noîuifti. Et ita cæea tua pcrtinacia tibi dimil-lionem pcperit. Phrafin hanc Auguftanæ Confeisionis emen-datæ, C V M PANE, vocafti Cothui num: Rcliqui vci ù om-nes tui CoHcgæ obfceuti funt EJeûori, nono die Septembi is ; amp;nbsp;expreßc tuam hoc obfequio damnauerunt Confefsionem : 8c pol Jiciti lunt omncs,lè dein ceps vfurostantùm hac vocula , C V M.

Verùm, vt homines Jcuifsimi,pofteà non tantum loquuti lunt, Sub pane, amp;nbsp;In pane ; verumetiam eecincrunt In pane, Hinc Prouerbium hoc ortuni cft : Concionatorcs Hcydelbcr-genfes nolunt defercrc vocuJam S V B. 0^5= Itejp amp;nbsp;iPud :

Wilhelmus non potuit I N officio C V M alijsmanerc, co qudd impugnauerit vocuJam S V B . Papiftæ inquiunt qudd Principes acAuthoiCs Auguftanæ Confeisionis lunt Co-thurnici. §27^ Concionatorcs quidam Palatini liint Cothur-nicii : Quia probant Auguftanam P hr afin , Cumpane , quam Hcîhufius vocat Cothumum, Sed heus tu Hcshuli Lum tu te proprio gladio confoftùmlentircs, teque in maximis anguftijs conftitutum intelligcres quæ quælo anxiotuo volucbas animo ? Hæc,ni fallor : O milèrum me Heshufium ! Fratribus meis dice . re non polîiun , quod propter Auguftanæ Confeisionis defenfio-nemdimiflüsfim : milcr quid aggi ediar î Tandem quid egiftiî. Nonne, vt Catilinarij làngiiinis fpumas cmittci es, furiose contra AuguftanamConfclsionem, poftacceptam etiam dimilsio-nem, concionari incepifti ’ Nenne quæfo , Cothumum illam vocitafti. Nonne amplo pallio , lùb quo Deus amp;nbsp;Sathan latere poflent, earn contuliftiî §3® Nonne Sexics illam cnicn-datam elle dixifti ? Nonne has cmcndationcs, niagna oftenta-tionc,coram frcqucntißima populiturba,vbi tot tibihoftes,quot amici erant congregati, præter necefsitatem rcccnluifti ?

Nonne incertum cfl'c, quid llibillius nomine de Synaxi creden-dumfit, aftcruifti’ Ndnnc,vthocfciripofsit,pcculiariSynodo-opus elle docuifti ’ Nonne Lutherum Auguftanæ Confefsionis Authorem dixifti ? Nonne ex ArticuIisSmalcaldicis, cius intcr-pretationcmlumendam dixifti? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NonneConllliarios Pala

tinos,vt mendaces amp;nbsp;^fcßorcs ab Aug* Confefsicne aftsruifti ?.

““ nbsp;nbsp;nbsp;~ D 2, Noiin«^

-ocr page 28-

Ni'nne própterea (fimißiohewi foîennjoifm te äctepl^c J'r'cLc' nofti î Nc-nne te diu poft djmifsioncm clcfticntcr in fua RepubJi ■ca tulit Eîcâor ? Nonne inïùper dimidij annilaîario dcnatus, maiori quàin ego viacico ab iplo adiutus fuitti ? Ciini Cuniii ad nouas turbas incitares, nónne te dignuni expuHionc cogitaftiî

Putas qiiôd Apoftoli fempertamelementcr fuerint diinifsiî Jd oinittere non pofliini : 13e AiiguftanaConfclsione um/ca-biosehunquàm Jocuti lûnt Papiftæ, quàm tu*HcsIiu(i. Najiiilli tantum fcribunt,eam lîrpiùseile emcndatam, aeeam Pandorçpi xidi tantum comparant. Vt reâiùs rem intdÇJigas Heshuli. 7ïii labores nonne erant eôomnes intenti î i. Vt ex pane fabricarcs corpus Chrifti’ Vt in Pane concludcres corpus Chriftiî j. Vc perluadcresmanumtuaracfl'edomiciliucorpoiisChrifîi’ 4. Vt in polluto impij communicantis 01c repnnerescorpus Chriftiî J, Vt demonftrarcs,ab infidclibus manducari carnem Chriftiî

Nonne ccontrà EIcûoris propoGtum et atî i. Vt lt;? malis honit nibus efricercmus bonosî 1. Vt pcûorc fideîi cuftodiren uspar* ticipationem corporis Chriftiî 5. Vtamifiamc corde pei con-tcntioncm,aut alia pcccata, manucordis, ideft, ftde rccipercmus dcnuo Koinonian carnis Chriftiî 4, Vtcx ore immundo effi-ceremus per crebraspietatis admonitrones, otganon îaodis atqj Pratiarum adionisî j. VtimpijsvcJemcndatisvelexclufis.pro-bosConuiuas ad Svnaxin inuitaremus ? Cogita iam Hcshufi, cuius nam ftudium fucrit præftantius, tuum ne,an Eleôîoris î

Qiii quæ/otuo laborc aîdificanturî i. Confècras rr.ultos patres, amp;nbsp;ex quolibet Chrifti coi pus créas : Intérim pauci confè-crantur homines,amp; pauci ex malis fiunt boni. 3. In muJtispani-bus Chrifticorpus recludis: interim plurimi hominesChriftor^ cui mancnt, Manum tuam corporis Chrifti domicilium pr a?di-cas : intérimpauci ex auditoribus tuis, in domo cordisChriftum poßidcnt. In orc impij polluto corpus Chrifti reponis: interim pauci orc mundo facrificium laudis offerunt Chrifto crucifixo.

In luda amp;nbsp;ipGus fratribus, corpusChrifti recondis : interim paucos fratres nancifcitur Petrus. Quid quæfo commodi ex hac Theologia iperetur. fiCj’ Quis iam eft illc I?iabolus, qui ftib Au giiftanae confelsionis pallio latere cupit Î Nonne Heshuftusipfus illeeftî Myfterium, Myftcriumdamabis. Nofti eriam myftc-rium quid fit Hcshufi* Dicam tibi : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quum Theologi Phan

tafmaaljquod ex cercbrocorruptogcnucnint , id Myftcrij nomine baptizant : amp;nbsp;quicunqj poftca'^piritumhunc par Cum ado-rare re-

-ocr page 29-

Taré f êcufatjhnné i^arnmis Sc gehen rue Jeftinântê NJnne Si Sü erificuli luum mojiftrantes Ciborium,Myfteriuin my/t eriumî TERTIVM.

NEccITc cft alterius Confcfsionem,vel Hcshufij,vcl Klcbifij cife veram: Ergo impie cgit Eleélor Palatinus,g, vtrunqj diiniferit. Relpon. NcgoConicquentiam. Namg-vna •tfciim dimiflùs fum hæ lune caulæ. 83“ Si ego in of H cio manfif-lcin,maior tibi fuillct ignominia : igitur,vt minor tibi confubo incumbei et, ctiam mihi data eft dimiisio. 2. Elcdor reliquos, permcamdimiisioncm, in arûiori voluit continere concoidiæ vinculo,amp; furorcinipforum bacrationecompcfcerc ftudiiit : tecum cnimconfpirauerant adco,gjomncs malicnt dimitti, quàm niecumpanemtrangere. 3. Habebat infuper in animoÉleûor amp;nbsp;alios Catilinas dimittcrc : amp;vt hi minus baberent querimo-niæ,etiani mihi dimifsionem dédit,qui oblccutus crammandato iplius magis,quâm alij,qui manebant in officio, 4, Nepræiudi-cium cfl'ct veritati mca dimifsio, Eleâor quendamciuldem fidei mecum,miliifubftituit : Et guihuiefefeoppo/uit, ctiam tandem dimifluseft. Eleôor quoquc turn temporis, caufa nondum fatisdijudicata ,noluit fèfèpartialcmdeclararc mcam ob perïó-iiam. 6, Simcinofficioretinuiflèt,p]urimæijfifuifiéntdeuo randæcakimniar. 7. PIurimæfaliædemeaccufationesEIeâori Jillatæ, quæ à me nondum erant refutatæ. Et in primis falso erara delatus à Gafparo,quod feilicet publice cum ipló contcndei im,in Templojin Foro,coram p^urimis,magno clamore,amp; g^inlùpcri-plîpugnum minatus efl’em : quæ omnia fiûa erant. Minqui-tius deniq^,cui ftimma turn erat authoritas.non modo quia Can-cclarius,fed etiam ggt; Metropolis Palatinç Regionis ei dicebatur

Intenfus erat. p. Motus erant magni ac fubiti, omnium animi exafperati, confilia di-uerlifsima, Conliliarij Politici diftraôi, diuifi Senatores Acade-tïiiæjSenatores vrbis commoti,omnes ftuHiofi concitati,Ciues o-mnes denique ad difsidium excitati. Alij me folum.alij te folum, alij vtrunquc cenfebant dimittendum : a’ij vtrunque fubmergen dum, aljj vtrunque adeaufe agnitionem vfquc,fufpcndendum ab officio, alij omnesnobifeum reliquos dimiftendos putabanf. Vt Lcilior rem meliùs intel!igaf,paucis verbis Hiftoriam atringam. Die tertio Septembris falfis tvis dogmatis rcfjiov di, amp;nbsp;con-fcîsionem meam Scriptui is muniui.Nam die ante ilium quarto ia mepriùïpublicê debacchatus ci as. Die ciufdcm menl s fexto me — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D j, cxconilt;

-ocr page 30-

excommuftîcafli, Die S, Septembrisà Ga/paro, Sus vaftans vî-ncam Dominii, appcllatus cit Hcshiifiiis. Hinc Prouerbium na-tiim ; Heydelbergæ Susexcommunicauit Klebitiuni. Die vero nono jEleéior oinncs Ecclefiæ minifirosin Canccllariam conuo-cat, ibique lingulis Sentcntiam fuam proponit : cuius Scntcntiæ omncs,præter ibliini Hcshufium,acquiefcunt. Die proximc fub-fcqucnci Dillerus banc Eleûoris fèntcntiam,eo præïéntCjpubbcè Eccleiiæ indicat : cuius hæc præcipua fuerunt capita, i. Nequis ioquatur amplius, Sub pane, In pane, 2. Retineatur Phrafisamp; SententiaConfeisionis AuguftanaCjCumpanc. 3, Nemo com-moueat pofthacturbas. 4. Eropter Tilemanni excommunica-tionem,nemocum VVEheîmopanemfrangcrerecuiet. Sy-noduniDodorumvirorumEleélorempromililTe reccnfet, 6. Priora pccca^ta Ent vtrique pcrfonæ,Hesnufio Sc V Vilhelmo coa donata. Ipfo eodcm die,habita iam bac Cencione, Dillerus nie-cum Pancmfrangit,amp; Synaxin adminiftrat, EccleEa quoqj com-municat ,neg!eéta Tilemanni excommunicatione. Eodem die àmeridic Pantaleon., contra fidem Elcdori nono Septembris-die datam,Ièlc huic diftæ concioniopponit, V Vilhelmum vtfal fum Prophetamtradiiat,amp; ab officio remoueri poftuîat. Die de cimotertio eiufdem meniis Heshulius, neglcfto EIcûoris manda to, non minus,imô magis etiam,g folct anteà,loquitur In, Sub,amp; Cum : amp;nbsp;Auguftanam Confefsionem Papiftis ridendam propo-ponit,vt fupril diétum.elt. Die ij,.Galparus quoque, contra da-tamElci£tori,fidcm,fcfcConcioni Dilleri oppofuit, mcqueduas ob caufas remoucndumab officioafleiit. i. Quia Ofiandrico imbutus eflcm vcncno. 2. Quia vna mea Concionc dcSynaxi habita,plus deflruxerim, quàm ipG multis iam’anni.s ædificarint.

Dolebat enim , per vim ac efficaciam vnius fanæ Inftruûio-niSjOmnes fuas amp;nbsp;luorum præftigias fuifle difsipatas. Finita iam ifthac fua contra Dillerum concione, amp;nbsp;iam plxrique templo c-grefsi enent,amp; pauci admodüm adhucrelîdui Baptifmo aftarent,. etiam ipfe Ga/parus domumiturus cxiuit,qucm fubfecutus fum,amp; ad fores templi foris,fo’us folum,Latinè Latinum,verbis paucis, voce Iùbniina,in angulofeparatim allocutuslùm. Ac primo repre hendi eum fuæ perfidiæ,qut)d contra datam fidem Chriftianifsi-mæ Dilleri concioni fefe oppoluerit. Ac deinde ipfijm interro-gaui, qua impudcntia banc mihi affinger et calumniam, cùm non ignoraret, meam Confefsionem de iuftitia fidci,approbatam faille ab ipfo Heshufio| IHc vero,cum nihil in promptu baberet.

-ocr page 31-

’qno3 ad Tisrc mîLi refpôndere pófset’ tandem înquît : Tu ômnet îiærefès défendis, Cui ego : Mcntins,inquam,fplendidf : Tuam enim,tuorumquc de Euchariftia häerefin non defendo. Hoc au tem huius Gaipari erga me odium inde eft ortum, quod ab Ot-thone Henrico in fundioneminiftcrij huicpræJatus fucrim,amp; non pauca falfa ipiius dogmata quç homo 7 hcologiæignaïus ef-futiucrat, folidc amp;nbsp;Chriftianc refutarim. Quantum huic ho-mini bilis infit,fatis inde perfpicuum eft,quód Pium fuum Pafto-rcin Magiftrum Zachariam,quadratoicmcl petierit lapide.

At hodierno die, dum affcdibus tanguntur TheoJogt, lem-per Zclum prætcndunt, vt Scelus defendant. Eodem die per li-tcras Magiftrum Aulæ confüluijan Pantalconcm coram Cancellaria acculandum cenferet. Magifter Aulae nullum mihi relpon-furn remiferat: vnde, ncc meas literas illi cife traditas,lijfpicor. Confului item Cirlerum, num Adionem contra Gafpaium infti-tucrc mihi liiadeat, quod is mihi tum difluafit. Die decimofex-to vero à meridie hora quarta vtrique dimifii lumus. Tileman-nus: quod voculas Inamp; Subreijecre nollet,quodqucCothurnicd de Aiiguftana Confefsione concionatus efiet. Ego autem, qu(\d Gaiparum ob fidem non leruatam,amp; mandatum Eledoris viola-tum,indcccntius q par erat reprehenderim. Nulla alia, præter di dam,dimifsionis meæcaulâ allatafuit. Nam die lo. vique ad i6. Septembris, Sex me Conciones funt habitæ , in quibus totius huius negotijne litcramattigcram, Omnes quotquot huic negocioïndies interfuerc viri ingcnui,fatericogcbantur, Pan-taleonem amp;nbsp;Gafparum fuilîe publicos,primos,maximos,amp; perfi-dos mandati tranlgrcflbres, ac ipfo Hcshufio maiores. Hic enini CO ipfo die, quo mandaretur, le mandato non obtemperaturum aperte dicebat. Nee mandatu hoc mihi amp;nbsp;Heshufio tantum, fed omnibus achngulis,publicé amp;nbsp;priuatiminiundumeft. Elcdor exeufabatur hoc pado,quód videlicet multa niyfteria ignoraret.

Alij putabant Pantaleoncm à Scriba Ciuitatis amp;nbsp;Nicolao Pul zio inftigatum fuilîe, vt Concioni Dilleri lefe opponeret: Si veras ac omnes dimifsionis meæcaulàs hîcnon recenfui , Eledoris Palatini ConfiliariosrogOjVtipfi cas exprimant. 8^5“ IplîPa-tiftæ condhlent Eledori ,amp; fadum ipliusnon damnant, qut'd ifcfc de caulîs vtrique dimifsionem dederit, Prudcntifsima Do mina,ComitiiraEmbdana ,femcj ctiam Lutheranum amp;nbsp;Zuin-glianum fimu! eiccit Norda,cùm rixarentur de Synaxi,ac neuter nd^nkus à rixis dcfifterct, nbsp;nbsp;nbsp;Multum dids He^ufi,dc Z cio:

. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

-ocr page 32-

fed Theologoram Zeli„ quan Joque Sceîa» cfl^Sr quindoque tillscarniselîcfius,quà nSpiritus fanäi motus. Et Verliculus hic non eil plané Fallus : Codex lurifconfultorum, Recipe Medico-rum, amp;nbsp;Zelus Theologorum confundunt fepe tocum Forum.

I NT V M.

Hishufius d Comité Georgio Erbacenfi bis ad difputatio-nem pertraHus fuit : Hrgo Comes Georgius eft author tur jæ. Refponiio. Nego Antecedens. NamcùmFJedor Palatinos Auguftamprofeélus eftet,propter inaugurationem, amp;nbsp;Cornes Georgius Erbacenfis vice Principcm agei et, arque ab a-lijs admoneretur, inter nos duos Icmina cirepericulolæ dilcor-diæ, metueretque hinc flammas public! orituras incendij, ofhcij fui cfté duxit, nuic publico malo Chriftiana prouidentia obuiain venire. Nunc te compcllo Heshub: Nonne vtrique ab iph'us Ge-neroütate vocati fuimus ? niiquid iniquiquicquamnobis ab iplb’ iniunftum fuitî Nonne tibi Tria hæc potifsimùm iniunxit ? 1. Ne Thefès meas acferipta exteris mitteres’ quia volebat hçc d Theologis Palatiniscomponi. 2. Neabfcnte Eleâore , coiam plebe amp;nbsp;ftudioGs , in luggeftu amp;nbsp;cathedra hanc rem traétarcsî j. Vtferiptis meisrelpondcrcsî His tribus te oblccuturumpromi-fifti. Quid itemamp;mihiiniunûum fuit,audi: i. Neampliùsti-bilcriberem. 2. Ne infuggcftuhancrcm mouerem. Vt T te refponiùm expeâarem. An non hæ piæ quæfô, fuerunt indu-ciæîPotuitne quicquam^adcôpoütionem concordiæ prudentiùs proponiî Nonne tu ipfemet hanc rationem appi obaEi ? Qiurc quseiô-mcminifti dilputationisfecundæ? Anno yç. die 4,Augu fti, à Viccprincipe omnes Miniftri Eccîebæ conuocati fîimus. ïd ne malo fine’ minime. Ndnne à Generolo Comité conciones no ftræ diligenter erantauditæî 92^ Nonne vt Chrifto Icfemorigc rum præbcret, vt animx ftiæ confuleret, vtque fuis pietatis exempli) fubditis præluccrct , vt arfliori nos concordia: vinculo coniungerctjfequc ipfum magis Chrifto vnii ct.ctiam Paneni no bifcum frangere voluit ? Cumque Pallor nondum eftet creatus, ndnne iftud omnibus nobis fignificans, minifteriam publicum amp;nbsp;nos honore affècit’ Ndnne quæ/b, Chriftianam confelsioncm e-didit? Nonne verba,c mgranitatis, turn pietatis plena protulit î ' Nonne a'iquofies 0« tibi obturauit’ Nónne Sacramentiperdam te eftè conuicit? Nonne fepius.ouodrefpondercs, non habuifti ? Qu^otics quæfo,obmutuifti î Nonne foris à CoHegis tuis amp;nbsp;te fi-snul Cornes fuit cxcommunicatusî Nonne ead cm hora intus ate

-ocr page 33-

folo fuit excIufuSjà reliquis tuîs Collegis abfoîutus ’ Könne con-fefsioncm Comitis,à Brentio amp;nbsp;Philippo approbatani,condeni-nafti î Nonne inter meam amp;nbsp;Comitis confelsionem, fumnia erat Concordia ’ Nonne igitur, abfoluto Comité à Collegis tuis, ab ijfdem amp;nbsp;ego liber ab hæreli pronunciatus fui ? Scd quælo, cur Comitemexcommunicafti î Tribus hifce confpicor de eaulis: i. VtSaxonicosquofdainin hærcGïùacôHrmarcsDoûorcs. 2. Ne inter Martyres,propter buius doârinæ dcfcnGoncm àfratribus tuiscorhbufloijincœlisbabitaculumbaberes. Ne Klebitium ab hærefi liberum pronunciares. Cumque eodem die duo mihi fimul mortui eflentliberi, nonne humanitatis omnis expcrs , ineptam contra me accufationem inftituifti î Quod ego, videlicet , docuerim : Generalem debere cflè infpeâorcm doârinæ Catechifticæ,amp; Specialcm ctiamdebere vifitare ægiotos. Erat ne hoc tantum crimen? Nonne gauifus admodum, vbi me durius-à Comité obiurgatumvideresî Nonne dumfuneramca efFer-rentur,fraternæ dileâionis oblitus,ca deduccre neglcxiftiî An non crimen ambiti Paftoratus mihifalfoaffinxifti ? Perpcnde quæfo Heshuli,an nonhîc etiam grauifsime' pecces : Nam Papiffæ cert^ neminem, propter dodrinam femel inEapifticis Synodis amp;nbsp;Colloquijs Catholicamdijudicatam,excommunicant. Tu verb Comitem ob folam illius dodrinsc confefsioncm excîufifti,quç légitima amp;nbsp;Chriftiana ,in Synodo Lutheranorû VVormaticnli eft dijudicata. Hinc Leûor facile poteft perpcnderc , Papiftas-« Heshulianis efle prudentiores.

CONTRA M ELAN T H 0 =

NEM , ARGVMENTVM I.

Lurimi Pij contriftati flint Pagella Melantbonis • Erao Pagella Melanthoniscflhæretica, Rcfpon.

quot;à Nego Antecedens. Quia plurimi Pij gauifi funt propter editam Pagellam Melanthonis. Nonne enimlætati flint confiantes Angli? Nonne îætitia perfiifi flint Embdani î Nonne gaudio exultarunt Helueiij? Nonne fingulaii gaudio afFeÛi funt Galli ? Nonne plurimùm in vera fide confirniati funt Pij Inferiores German! ? Nonne Ixtati funt Bohemi, Poloni, Itali, amp;nbsp;Hifpani ? Nonne exhilarati flint Chri-ftianicaptiuiî Qiiiigiturflintcontriftati? Forfanconfiifi Hes-hufiani : Fortalsis duoviriPrimates,Scriba amp;nbsp;Mathematicus».

-ocr page 34-

‘■Qi’æ quasfocöllatio, Paucorumliominnmiuflam confüfo-nem, tanto tamquc fanäo totpiorumhominum prarferrc gau~ ..dio’

SEC VNDVM.

MElanthon fuam Pagellam nullis muniuit Argumcntis: Ergo fruftra Mclantnon tcntauit Eledorcm Palatinum in coneepta confirniarc opinione. RcipoOi Quid audio ? Nunquid putas Elcélorcm Palatinum, opinioncm, amp;nbsp;non potiùs Chrilïianam fidem inpcflorcliio conccpiflc? Didicifli hoca Scfi ba Heydelbergcnfi î Nunquid dubitas Elcöorcm ante feriptam banc Pagellam,in vera fide confirmatum fuilFe ’ Nonne Fagel-lam Melanthonis folidis 8c d Scriptura depromptis argunientis,a loanne Caluino, Petro Martyre, amp;nbsp;Bullingero anted munitam cogitafii Î Fuit ne ncceflc,Me]anthonem rem adam agere? fid’Nónne parua Melanthonis Pagella à plnribus legitur,q tuum magnum volumen ? Ndnne Cygnus ante obitum fuauißime' ca-nere dicitur? Melanthon vnum Argumentum.proponit : Syna-xin inftitutam propter hominem, non propter panern? lEud fortius cft,g omnes tuiparalogifmi,quibusimpanationcm probas.

TERTIVM.

PAgella Melanthonis eft/ordida,putida,nuda criminatio,aud dax, furioik, blafphema, iacr ament aria, inipia, mendax, im-pudens , tenebrofi pedoris, occulta machinatio, per inte-;grum annum ( vtOraculum Apollinis ) occultata , amp;nbsp;poft mortem Authoris primo publicata : Ergo Pagclla Melanthonis nullius eft authoritatis. Refp. N(»nnc vcreris Heshufi,ne Pij lint diduri,Iudicium iftud efte hominis fordidi,putidi, criminatoris, naliiti, audacis, furiofi, blalphemi,facramentarij, impij, menda-cis, impudentis, tcnebrofi,occulti machinatoris, qui poft obitum Melanthonis,tanqudmOraculum Apollinis recens reuelatum,cu pierit coli Î Cur poft mortem Authoris publicatafit Pagella,ab alio intelliges, Hæc Epitheta melius conueniunt tuo accrue teftimoniorum ,in quo collegifti feces ex Vetcribus,ficutiTilc-mannus Bremenfis collegit feces ex Rccentibus. Stercoreo i-. gitur tuo accrue,oppono aurcum accruum Thomæ Cranueri, qvartvm.

Riora Icripta Melanthonis, multis in locis hint contraria Pa^gclla: : Ergo Mclanthon à Chriftiana fide ad hxrelin de-- - -

-ocr page 35-

fecif. Refponfiol Ncgo Confcqoentiami Quïa cognito error e,meliorjfentcntiæcedere,vjrtutiseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NónneabAu-

guftinolibri Rctraäationumfcriptifttnt ï ^3^ Nonne item po-Iteriora fci ipta Martini Lutheri,prioribus luis Icriptis quandoq^ aduerfanturî Nonne Fideles in cognitione vcritatis indies nia, gis ac magis proficiunt. Nonne igitur contrarium vcrc condu-di potcft’ Qudd videlicet, reliâahærcß, Chriftianam fcnten-tiam complcxus lit Melanthon.

CLVINTVM.

MEIanthon interrogatus, An corpus Chrifti clîêt hîc lîib-ftantialiter in Synaxi,T efpondit. De fruân docendos eile homines : Ergo Pagella Melanthonis eft tergiuerfatrix,.

Rc^onfio. Ad Ancecedens : Melanthon negauit Vbiqui-tatem corporis Chrifti : ErgoCategorice' amp;nbsp;Negatiud relpon-dit ad quæftionem, Earn corporis Chrifti prælcntiam,quam tu aim tuis défendis, veram efle Mclanthonnegat. Et Canonem Nicenum tibi opponit. Ccunmonefadiodelruduvtiliseft.,

Multi enim hodie rixantur de præfentia corporis Chrifti,amp; à nulla re magis Ihnt remoti, quàmàcorpore Chrifti.

't

8^3^ Dixi in Germanica meaConfefsione : Corpus Chrifti in cœloefl'c , amp;nbsp;in Fidelium cordibus. Hinc nonnulli-voluerunfr inferre, me ftatuere, quod corpus Chrifti lit irunultis locis fimul. Quamconlequcntiam equidem ne^. gcSr* Quia non lünt ho-dierno die mnlta corda fidélia. 82F Deinde eflîcaciam corporis Chrifti in lidelium cordibuseile ,expofui ; Eflentiam ver« corporis Chrifti in cœlum afeendifte, in coelo efte, amp;nbsp;ad extremum vlque Indicium ibi permanfurum, fat« aperte confeflu»': fum..

SEXTVM.

MEIanthon idem fentit cum VVilhelmo : Ergo Mclan* thon VVilhelmum non reöd appellatrixatorem.

Relponfio, Contedo totum Argumentum: amp;gra-tias ago Colleüori. Condono etiam Melanthoni. Non enimlt; onminoabs re,ine Gc ab eo appellatum fateri cogor. Tuis enim i HeshuG, tuorumquefociormn lacefiitus iniurijs,menonfempcrj vt debueram,continere potui. Propterplurimailla tammagna’ beneßeia ,quætoti terrarumorbi, ncc non Chriftiana: EccleGas Melanthcmcontulit, condonare ipG debemus, etiam G granitée ab iplo eflcmuslaeG. Id tarnen conftteor,qui)dprimo illi offen-fus njerim, Coeitabam ctenim, Cur Ehilippus Melanthon nor»;

E a, perftrin«^.

-ocr page 36-

•pci ftringit Subfcribentcs ac Protenantespotivs’ Gur non cögi-tauit fe quoa^ diu proditorem fuifle vcritatis ? Cnr ßiam rcfpon-lioncmjinc lcGone famæ alterius,non propoftiit modeftiiisï Cur auditofolo Eleélorc mc amp;nbsp;Hcshubo non auditis, de noltradi-mifsione pronunciat ’ Cur non perpcndit, Heshulium à fcpro-motum in Doûorcm î Cur non perpendit, fe arma vtrique liiis ieriptis ad prælium ( vti Concionatori Lubcccnfi fcripfi ) fuppe-ditare ’ Verum,vbi rem cxaöius ponderaui, hax ex animo omnia illi condonanda concluli. Lum cnim,pra;tcr alias innumeras, banc vnam eius eximiam ac ineftimabilem perpendo virtutem, quod videlicet, negleöa fua Authoritate, hoc exulcerato fæculo, tamingcnifè veritatemcôfeffusGt, inniriam illi ex cordis intimo ignofeo: ne alicui doâorum virorumobefle yidear,quo minusi-pie candem Veri confefsionis virtutem cum Mclanthonc ample-xetur, Heshulius coin Melanthonemeftacerbior , quod fiiam f Ebero tefte ) Authoritatcm,Patrumacetiam Recentium Do-ßorum Authoritati non prælatam videat,ac dolcat.

SEPTIMVM.

EPhipbanius Origenemannumerat damnatorum numéro-Ergo Pagella Melanthonis male citât Origenem. R efp.

BremcnfèsOriginem primo oppofuerunt Zuinglianis.

Sâ“ HeshuGus Heydelbergæ Originem oppofuit Papjftis,im pugnantibusparticulamSola. 3. Lutherani omnes Origenem haâenus oppofuerunt Anabaptiftis, Philippus citât Origenem fecundiim quid, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si valet Origenes contra Papifias ve-

teres,quare idem non valebit contra Papiftas nouos ? Vos agitis cum Origcnc,Gcuti cum Moyfe : Dum agitur de Hæreticis occi-dendis,producitis Moyfen : Cùmvero agiturde Imaginibustol-lendis abrogatis Moylèn. PapillæOrigenemnunqdixerut Platonicû Ÿheologum. Imoipfe Erafmus magnifacit Origenem.

OCTA V VM.

PRofcflbresin Acadcmijsfibi^voluntcrcdi Gnc cotradiûio-ne : Ergo Profefsorcsiam noui Papatus Tyrannidcm eri-gunt, Refpon. Quas putas Academias ? Quos intelligii Profeifores î Nonne teipfùm perftringis : Nonne citra omnem contradiSionem cunâa tua dida adorari voluifti î Nénne fùb-tilemhanc (02?quot; Per Chriftum à Diabolo liberatiquidem , fed non redcmptiiûmus ) diftindioncmfepeprotulifti ? ' Sed quid dicis de nouo Papatu? Elf ne alius Papatus, præter huncvcflrum Saxonicum, ac ilium Romanum î Quis, amp;nbsp;Vbi crit ille, quem di cis^ter-

-ocr page 37-

cîSjtertiusPapatus? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft^nc Brunfuiga: ’ vbi illegitime cöri^

demnatus dicitur Albertus. Vel, efKne Londini J vbi Adrianus dicitur illegitime condemnatus . Quis ex hiice tribus tandem erit Optimus î Vnde iùmemus tot fellas Papales, RidcaC iam Romanus ille Pontifex ter Maximus,videns fefe multoties a miiltis oppugn atu m ac adhuc oppugnari, non tarn ob Chriftianaî Apoflolicæque do(ârinæ,à fc fuisque prædecelloribus depr auatæ ac venenatæ, recuperationem, quàm ( vt ex hoc Heshulij Argu-mento coHigo) ob Papalem fuam fellam,illo inde detrufo,vcl to-tam occupandam,vel làltem parte inde liiblata, fimilcm huic libi csnftruendam. Hincnouus Papatus Saxonicus, Non dubito, quin Roma: probiores quidam Papæ fint venenolûblati ,qlunt PapæSaxonici, Stultus ego admodum, quihadenus niü Vnum Papamefle putarim.

NON VM.

Hcshufius fempcr impugnauit Artolatrian : Ergo P age lia Melanthonis eft mendax. Relp. Qutld Artolatrian ftabilieriSjPcprobo: i. Heshufius doccthumanamChrifti naturam adorandam : Heshufius docct Panem elfe humanam Chrifti naturam : Ergo,amp;c. Quicunqj dicit in verbis Chri-fti ( Hoc eft corpus meum ) inufitatam elle prædicationcm, ille hypoftaticè coniungitpani corpus Chrifti.Atqui iftudfacit Hcshufius t Ergo,amp;c. jlCy* Verèigitur MelanthonfcriplîtBordin-go, quod propter Artolatrian me excômunicaucris. Et quia Mclanthon ccnfct,mc illegitime elle cxcommunicatum,viripru dentes facile intclligunt,quo conlilio meduriùstraâauerit Me-lanthon : vt fie videlicet, furorem Heshufianorum aliquo modo leniret, Hanc Confequentiam (Panis eft eflentiale Chrifti cor pus : ergo Panis eftadorandus) Papiftæ probant.

DECIMVM.

HEshufius nunquàm ftabiliuit Parricidia: Ergo pagella Ma-lanthonis eft mendax. Relp. TuHeshufidoces,omncs hæreticos læculari gladio occidendos : amp;nbsp;Tigurinos afleris elle hæreticos. Nonne hineflammas nobis incendis? B^Ottho Heinricus piæ memoriae,amp; Dux VVirtcnbergenfis femel ( vt au diui)intcrcefl'crut, pro Captiuis dimittendis apud RegcmGal-liæ, Quibus Rex refpondit : Veftri Theologi hæreticos docent occidendos : docent itcmCaptiuos rreos cfle hæreticos : cur igi-tur vos pro illis intcrccditis? Ndnne hæc altiùs examinas Heshu-fi î Quarc quæfo contra Deum Fancum tot libri fuot confcnpti î ...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Nonne

-ocr page 38-

Nonne propter Deum Paneurn ( pfoK dolor) plurimi fiint inter^ fcâi ’ Quare non corruit hic Deus Paneus? vos ædi* ficatis illinouas Columnas. Quæ funt iftæ Column« î jfg“ Prima vocatur Corpus Chrifti in Pane. Secunda , Corpus Chrifti in manu Concionatoris. Tertia , Corpus Chrifti in polluto orc impij communicantis, Quarta verô , Corpus Chrifti in luda, Quinta deni que nominatur, Panis eft eftèntialc corpus Chrifti.

QMre non corruunt amp;nbsp;h« Column«? Quia ftabiliuntur ah Eccicfiæ huius Dci PaneiCoIumnis, Quælùnt iftæ Column«? Non audeo facile iftuddicerc,iPrima,Morlinus. Sccunda,VVeft-f)halus. Tertia,Paulus ah Eizen. Quarta, Chy treus. Quinta,U-yricus. In Superiori Germania etiam nuper Prouerbium na-tumeft: jCâquot; Marbachius, der bachet es : Brentius,der brent-letes: Sulccrus, der iùlzet es. Multi libenter ex Babylo-ne exirent ; fèd quid jpforum ftudium impediat,audr : Primó e-nimvenientes VVormatiam,amp; noncredentes Corpus Chrifti efle in manu Pulzij^ aceufantur Sacramentarij. Venientes deinde VVefaIiam,amp;non confitentes, ludambibiflc Sanguinemle-fti Chrifti, pronunciantur Suermeri. Venientes autem Brc-mam,amp; non cum illis profitentes, In Pane efie Ellèntiale Chri* fti corpus, appellantur Scûarij, Venientes prætcreà in Ciuita-tes Maritimas, amp;nbsp;non confitentes, In polluto impiorum orc cfi'e Chrifti corpus, dicuntur Zuingliani. Venientes vltimo ad Hes-hufium, negantesque,Pancm efte Eftèntialc Chrifti corpus, ba-ptizantur Sacramentiperdæ. Nonne veritatemnarroî Nonne n« fünt caulç, quô minus q plurimi ex Babyîonc tranfmigrcnt? Perpendite h«c, quiEcclefijs,lvt Hyperepifeopi, præfidctls.Pa-pift« orant Magiftratum vt hæreticumcitralçlionem membri-puniat : Heshufius Magiflratui præfèribit pœnam gladij, VNDECIMVM.

APoftolus Paulus præcipit, vt vtamur forma fanorum ver-borum : Ergo phrafisilia , Chriftiisftibftantialiter adeftin Synaxi, eftCothurnus. Refponfio. Quid audio ?SunC ne in Catcchcfi Fro/chelij etiam Cothurni? Quid tibi videtur Ebere? ndnne amp;nbsp;tu in tuo de Synaxi iudioio animaduertiftiCo-thurnum? Vnde nobis tot Cothurni ? refp, Heshufius habet /àcaim plenum Cothurnis. Qu« eft igitur forma fanorum ver-borum,qua Apoftolus Paulus vtendum præcipit ? H«c ne ? Corpus Chrifti eft in Panefubftantialiter, realiter, amp;nbsp;dcfinitiuc. I-

Î Corpus Chrifti editur corporaliter, dcntaliter, gutturali-' ......

-ocr page 39-

ter, amp;nbsp;ftomaclialitcf J Laudo tarnen Hcshufiuin’qudd tandem ortines Cothurnos explodat. Namita fpero in exiliuni quoque peUendum aduerbnim Apologeticum Subftantia]itcr,quod eau-îàmeiexilj; quoqueeft. TuncmemorhuiuscrovcrlicuH:

At vindida bonum, i^ita iocundius ipfâ.

Doéiiores Papiftæfatentur Phraïcs Melanthonis cflcfànâio-res,quàin funt Heshufianæ. Heshtifiusinquit,Pbilippuminex-plicatione Pauli ad Corinth, cap.io. cothurnicô locutum.

D VODECIMVM.

HEshuGus nunquàm ftatuit incluGonem corporis Chrifti in Pane : Ergo malè clauGt diem extremum Melanthon.

Re/p. Cur in volumine tuo dicis,quod corpus Ghrifti Gc Corporaliter,realiter,amp; dcGnitiuèin Paneî Quare prætulifti il-lam PhraGn , In Pane ? An non hoc eft includere ? Quarc qua:-fo , Melanthonemmortuum prolcindis î Cur Chrifti corpus in cœlonon quæris î Nonne Melanthon habet amp;nbsp;ftmper habebic gaudia ætcrnæ quietis ? Qmd inquit ChryIbftomus : Aquilis, amp;nbsp;non Graculis inhituta eft Synaxis. Multi Papiftæ cupiunt in co efle cœlo vbi iam viuit Melanthon.

DECIM VMTERTIVM.

P’Lus3ebemusChrifto,quàmPraeceptori : Ergoredèfacit HeshuGuSjQuôd Melantnonis vmbram infeâetur. Relp, Nego Coniequentiam. Quia Melanthon à Chrifto te non ahduxit, Doftorem Thcologiæ te creauit : acHyperepifeopum Hyperepifeoporum te conftituit. Exemplum virtutis tibi reli-hquit. Ab hasrcG te auellere voluit. Tu verô ipG iam defunöo loco gratitudinis malcdicis. Sed quo tu, atque etiam alij ipfiim magis prolcindent, hoc magis ac magis ab alijs PientiGimis defen detur. DcfenlorcshabebitvmbraMcIanthonis. Papiftæ conec dunt,duas has voces,Leib amp;nbsp;Leichnam, eflè Synonymas, XIIII.

ILluftrifsimi Principes Mcgalburgenfes, amp;nbsp;Dauid Chytræus, diflentiunt à Pagclla Melanthonis : Ergo pailla Melantho-nis eft hæretica. RclponGo. Nego Coniequentiam.

Principibus IlIuftriGimis MegalburgenGbus conlùlo, vt legant Confefiiones Martyrum, qui lùnt in libro Adrian! Hameftadij. ICSP Nam Martyres iUi lîint Principes coelcftcs, amp;nbsp;Profeflbrcs in Academia cœlefti. Legitc rogo, amp;nbsp;rem omnem intclligetis, ” Chytreum autem rogo : vt quæ ipGus palatui non placent,alijs comedenda concédât, qui morbo lâcri non funt çorrepti.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Papift«

-ocr page 40-

Papifîae concédant, didtone Garnis amp;nbsp;Corporis idem fignifi-Cari. Papiftæ q joque interrogati de Dogmatis,refpondent Ca-tagoricè,Aftirmatiuèamp; Negatiuc. Profcifores veroiam præci-puarum etiam Academiardm,toties amp;nbsp;à tot rogati,non cathego-ricè refpondent ad quinque quælliones Concionatorum Bremen fium : Sed facis fe ofticio funcios putantji in vtranq^ partem vacillantes, me amp;nbsp;Heshulium rixatores vocent : Et interim dum v-troqj pede dapdicant, totanj Religionem, amp;nbsp;feipibs dendendoî proponunt.

CONTRA ECCLESIASTIC^

CjOS SÈNATORES , ARG VM. 1.

HEnatores Eccleiiafl’ici non refutarunt magnum Volumen Heshulij : ErgoScnatoresEcclcliafticifunt fupcrati,amp; Heshufius triumphat. Reijwnlio : Nego Confequentiam. Nam tuus liber à me eßrC futatus. Senatores EccleGaftici alia habcnt,quæ a-gant : poliunt boras fuas melius collocare, Fortafsis librum tuum refponfione indignum iudicant, Putas, quod tarn tcmerc velinC fieri carnificcs papyri ’ Nonne papyrus alias iatis caro venditur pretio? DcSquot; Ecce inuerto : Hcshuiius nondum refutauit Wilhelmi Argumenta : Ergo VVilhelmus triumphat. Papiftæ cœ-lum nunquàm vocarunt domum columbinam,

SECVNDVM.

SEnatores EccleGaftici Elcftoris Palatini fimt Zuinglinni,ma IcdicijAuliciafl'entatores,Dci amp;nbsp;Religionisdci iloi es,pcftcs 8c præftigiatOFes,doloG ConGIiarij,amp; ftuIti,magniGci dida-toi-cs amp;nbsp;matæologi, Ecebuli 8c Baucopanurgi,ve] itatis prodito-resamp; conciilcatores , Sycophantæ Sc Italicis pradicis inftrudi nebulones : Ergo mirabiles creaturæ fedent in Senatu EccleGa-ftico Eledoris Palatini. Relpon. Mi HcshuG,Quum,quos meos diets elle fratrcs,tibi tuisq^ fratribus fanditatc minime cor relpondeant, tuum tuorumque fratrum eft,ex tanto liiperiiaca-nca: fanditatis vcftræ aceruo, quædam (altem, dum non vis omnia,fratribus meis horum egentibns Ibpererogarc. Sed, ciim ( vti ego ex hoc tuo fcripto coHigo ) ijfdem fuos cum meis conftringas conuitiorum cathenis, vercor ne amp;nbsp;ipforum lampadcs oleumde-fyderent. Quales autem Gmus, ieipfum quifque confulat : quod fi faceremus, certe in alios æquiores eflemus indices. Nihilominus tamcn HeshuG, credo,dum tu hoc Argumento talibus prodigio-~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- nbsp;nbsp;nbsp;— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fis con-

-ocr page 41-

fis conuitijs Senatores EccIefiaRicos contaminatos aflruis, tc te ß» tis con/iiluifle, atcue Earc tarn cgregia accidentia ex te,hoc cft,cx vitijs tibi inlitis feicgiße ; ita vt ipli optimo iure ac verd hæc omnia conuitia,(i ve]int,in te retorqucre poflent: attamen fpero il-Jos prudcntiorcs, atquc,vcl reos pænitentiam aûin os , vel innocentes vindiftam Deo tributuros, decorum ducentes ab improbo improbari. FapiUæcœlum nung vocarunt domii Eirundinariam»

TERTIVM.

Sï Enatores EcclcEaftici cxpulerót,pratter Hcshufium,quatuor I Concionatores Lutheranos Tyrannicc,proptcr ianâædo-ûrinæ conftantem confeisionem : Ergo Senatores Ecclelïa-ftici Palatini Eint crudelcs Tyranni. Re(p. Nego Antecedens, Ifti volucrunt in agro Palatino turbulcnto modo feminare Sa craincntariæ Eærefeosfemina : igitur profuit ipfbs,tanquàmin-fceliccs Agricolas dimitti. IHi anteà gauifi crant propter mcam i dimiisionem : ego ipfos dimiflbs, amp;nbsp;mihi comités adiunûos ta-men non latto animo percipio, Sed mi Heshufi, quæ eft ilia col-latio? Quatuor hominum benignam dimif$ioncm,opponerc mille Martyribus, qui tot tormenta ac flammas perpefsi lunt ? Me--mor lis Heshuli,quam indementer tuis traäati lint nuper exu- -les Angli. Papifiæ cœlum nunquàm appellarunt carccrcm,

QV A R T V M.

STepEanus Cirlenis eft Nebulo, Italicis praûicis inftruöus : -Ergo falsü narrauit Melanthont rei geftæ hiHoriam, Rclp.' Ad Antecedens : Erras Heshufi. Vis lcjre,vnde Icalicæ fint.' natæpraôicæî Exponamtibidilucidilsime'. (j^i.VtPapa-tum tuum crigercs,mandatum publicari curafti, ne vlli Superat-tendenti Spécial! eflet poteftas miniftrum vel dimittendi vel rc-cipiendi : Sed hoc totumtuæ Sanôitati. amp;nbsp;tibi foli, vt Generalij., deferri voluifti. Sed cùm contra hoc mandatum M. Theodori-cus Artopœius hom.o dodus,à Superattendenti Crucinacenfi.fi-ne confilio Eledoris 8c Confiliariorum,cflèt inique dimiflbs, fa-dum iflud approbaftiîQuia Artopœius Confefsionem Me’antho» nis defendebat 8^^. Qjucquid agebant Speciales,non Can-cellariæ ab il.’iSjfed tibi lcgt;li,vt Ibpremo Pontifici, volcbas refer ri? amp;indjcari. 3. ResàSuperattendcntibusindicatas,folus,amp; noni cumColIegio congregatOjdetcrminarc voluifti. 4. Quo-ties Collegium miniflrorum fuit congregatum, Papa Ibpra Concilium elfe voluifti. 4. Quotiesminiftriefl’ent examinandi,lt;0-^

- lus Examinator, acnos tantum audit ores 8c fpedatores elle vo-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F,., luiüly.

-ocr page 42-

bifti î Q«omolt;3o CaJuinum Si Bullingernm dcpingercs,confii-tuiOi, 6, Cum homo iiiuenis efl'cs, amp;nbsp;nullius cxperientiæ, vnum Solcecifinumpoft aliuin commilifti. 7. gzj’ Qiiando Speciales a Cancelaria vocati,in vrbem vencrunt,tu illos domum redirciuf-fifti, amp;nbsp;tibi foli omnern rem deferri voluifti. S, Ebriofos tuos Concionatores, non in communi cbriolorumcarcere, fed feor-Em in in clemcntiori cubiculo cuftodiri voluilti. Tandem ve-rù , poftquàm Conliliarij vnam confulionem poft aliam quotidie incidere viderent jCommilerationc duâi, amp;nbsp;pietatc commoti, coafti funt Ecclefiæ curam ctiam (ufcipcrc. 11 certè Heshufi me-liorcs ac prudentiores erant Thcologi,quàm nos omnes. Et fi i-pH impedimento tibi non fui^fcnt,tu cum tuis Paralitiscœlum Sc terram commilcuiftes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et cum co nomine tu illos vt Poly-

pragmonicos accufarcs, Cirlerus Italicas tuas praâicas, amp;nbsp;occultas tuas machinationcs omnes detexit, atquc ita Papatum tuum Saxonicum deftruxit. Et hinc,amp; hinc, Italicæ ortæ funt pratfticæ.

Sed hæc fortaßis non fatis intelligis Heshuli, igiturclariùs tibi dicam, Dicebas femel Ciricro, Palatinos indignos effe tuo tninifterio, AdquodtibitumrefponditCirleius; VVen ge-Icich Doâor Ticiman nicht vverjn die Pfalt^ kommen fo were daerumb die Pfaltj nicht vndergangen, gc?“ Vnum omifi : Cùm Saxonicum tuum Papatum ftabilirc ftuderes,Magiftros Sa-Xonicos magnis pccunijs ab Elcéiore vocari voluiftiquot;: ac viros Do äißimos Palatinæ regionis incolas, bene de Eeclelia meritos, amp;nbsp;adhuc indies benemerentes, tang indoâos ncgle/ifti. Magiftri Saxoniei alijs prælati fuerunt, quia ilJi erant Primogeniti. Rc-îiqui omnes, tang gregarij milites vel Sacramentarij, ftint præ-teriti. Quare’Quia non erant de Primogenitura.»Magiftri vert» Wittenbergenfès magnis hifee Titulis Cancellaria: fuerant commendati. i. Ecce hic cft Syncerus. a. Damnat Caluinuni. J, Nouit Locos cômunes Philippi. 4. Examen didicit ad vngucm : buic numerate pecunias, Geldt her. Lanifex quidam ofto dierum /patio memoriæ mandauit quæftiones examinis, is in vi-cino pago ftatim creatus eft minifter Ecclefiæ. Nam Wilhelmus jpli quæftiones præfcribebat : amp;nbsp;illeiam etiam Wilhelmumpo-teft vt hæreticum condemnare. In ftimma : Alles, vvefs ein fol-cher Weberknap lagt, das hat der Heyliger Gcift geredet. Quarc’ Quia ordinatus eft ab Heshufio,amp; nouit quæftiones exa minis. V Vittenbergenles Magiftri crcati hint Supcrattendeur tes ftatim, ctiamfi nunquam fuerunt Diaconi. Qtiarc ? Quia c-rant

-ocr page 43-

rant de primogenitura. Sd“ PapiHæ confulunt, vt fi quîs vclit fieri bonus Nauclerus,rcmigare priùs afiùefcat.

Q_y INT VM,

HEshufius à jZuinglianis HeydeJbergæ pertraôus fuit ad certamen EuchariHiæ ; Ergo Zuingliani funt Authorcs turbæ Palatinæ. Refp. Ncgo Antecedens, Condones mihi HeshulijVt qua:dam te intcri ogem. i. Nonne tii Hes-huliJineconlihoamp;confcnfijColIegarum in ordinatione Eccle-liafticoriun ininiftrorum, vnius pcrlbnæ publicam comunioneni coram Eccleliçcongregatione ordinafii’ 2. Nonne amp;nbsp;Latinas cantilenas,contra Paulidodrinam,fub adniiniftra-tione Coena; canivoluifti? 3. Nonne Protonotariodccumbenti cùm Syna-. xin porrigeres,in terram gcniia fleôeos procidifti ’ ac contra Ec-clcliæ confuctudinem lcricum pannum tibilùbfterni voluifli J 4. Nonae.etiamdiftribuendæSynaxeos tempus finecaulamu-tafti’ î. InrefutationeBernhardiHerxameri,nenneandafter hæctingulapoliiiftiî i. Caluinus amp;nbsp;Suenkfcldius de Synaxi i» demlentiunt, quodSucnkfeldiusapcrtofcriptonegat. z, Caluinus fentitjpi æter panem in Synaxi nihil accipi. 3. i Impij man-diicant carnem Chrifti. 4. Auguftana confelsio docet ab impijî manducarj carnem Chrifti’ y. Corpus Chrifti fimul cft in multis locïsî 6. Jneademrefutatione,nonneipiius Zuinglij præter necefsitatem, ficuti Pontij. Pilâti in Credo, meminifti’ 7. Bona Zuinglij Argumenta,ab Herxamero no adduûa tamcn,non-nc malitiosd conuellerc voluiftiî 8. Nonne hoc pado me,Dil-lerum,amp; alios ad certamen prouocaftiî 9, nbsp;nbsp;nbsp;Nonne in codera

feripto, folas Ciuitatcs amp;nbsp;Academias Saxonicas, in Catalogo Ecr clcliarum Euangelicarumpofuifti? lo. Nonne Tubingam, amp;nbsp;alias quàmplurimasSuperiorisCermaniæ Eeelefias Eiiangeli-cas,ex cathalogo hoc omRtcrc voluiftiî ii. Poft abitum plin-neri,nonne ipfemet Synaxin adminiftrare voluiftiî n. Nonne panes Euchariftiæ à me numerari fuperftitios^ volùifti î Nonne inlùper vinum r'efiduum in cantharum rcinfundere prohibuifti.î ’3.NonnepanibusEuchariftiæ numcratisabliimptis,verba Inftitutionis ,iub Scholafticorum cantu,dcnuô repetijfti î gt;4. Set“ Nonne verba inftitutionis legens,faciem tuam ad altare conuertifti? ly. Nonne lcriptum meumhifcc de rebus Collegio mißiim,fupprefsifti î 19. Nonne entra ténor cm ordinationis Ee-clefiç,Catechcfin LutheriCatechefiBrentijprçtuliftiî 17. Non ne iuramentu in. Auguftanam cqfefiionem Stigendiari js, qui ean?

5

-ocr page 44-

nuttquJm legerant, iniungcre voÏwiOiï i8. Nonne prætcr me-rituni,Stephanum Syluium, Zuinglianum fimuJ amp;nbsp;Papiftam vo-vcafti’ Nonne Scnatoics Academiæ,Doâorcs tnobo?are« fùperbc nominaftiî zq, Nonne hominem bJafphcmum ab Academia promotiimjpublicè coram plcbc in fiiggcftu,amp; ftudiofis in cathedra dixiftiî ii. Nonne Tignrinosalinoicxbiblia in dor-fôportantijContulifti î zz, Nonnc,vt Acadcmiam,SyJuiiim,Ti gurinos,amp; me dcfcndcrcm, Brentium amp;nbsp;Philippum Nicodemos vocaui : vt qui Wormatiæ nolucrint Tigunnoscondcninarc inauditos î z^. Nonne omnesconuiuas Syluij ,Scnatorcs vrbis, amp;nbsp;Scribam, participes Syluianæ impictatis dixifti î 14. Nonne profeûurus in patriam,propter hanc Academiæ, amp;nbsp;Senatori'i vr-bis Heydelbergcnfisdcfcnlîoncm,Tyrannicc meamfamamJæ-dcrc ftuduifti î ly. Nonne,contraCoIIegiJ clcdioncm,nccen-tionem haberem, Papaliter impedifti^ z6. Vicarius cùm efles, nonne contra Canonum ftatuta,Vicarium tibi ftibftituifti? 27. Quarc VicariatumtuumCancelanænon refignafti? î8. Nonne hæc patienter me tuJiiïè probe noftiî z^. Nonne te abfente,male creatus tuus Vicarius, impientifsimam de Synaxi concioncin, amp;nbsp;erroribusplenißimamhabuit’ jo. Noncmcadcmconcionc, vt virulenta Vipera,his,quæ fequûtur,vcrbis me pcrftringerc vo luit? Der TcufFelmitdcr cynen gcftaIt,iftit2undcr(Godlob) aus vnfer Kyrchen getrybcn : Itz kumpt aber cyn ander Tcu-ffcl, ,'n defler Kirchen,der ftibtiîer jft,welcher vns vvil den kern aufs dem Abentmael ftclcnn. 31 Nonne hifee verbis ad fidci mee publicam,coramdüöisinSchola,confcßionem me prouocatum nofti? ^2. Nonne poft tuum e patriareditum , Mercuriusà tcad boe fubornatos,fcripto maledico difputationem mcam,à fc antcà laudatam,oppugnauitî Nonncmcnm,adhoc(criptum,rc-fponfum contra datamfidcm.perfide tibi attulitî 54. Nonne amp;nbsp;Gafparus Epiftoîam à me Gbi lcripfam , tibi commvnicauit ?

Nonne hoc pado ligna ad incendiumeomportaruntî 36. Nonne ctiam M. Heinrieus Scriba ciuitatis, primo ad difputationem no uam me prouocauit ? 37. Nonne ctiam poft reditnm tutrm, me tandem ad te vocaftiî NonncThefesdifputaras,lircrasGa-fparo amp;nbsp;Mercurio fcriptas,ibi mihi videndas dediftiî 30. Nonne Thefes mcaSjVtharcticas aceufafti î nonne Palinodiampctijftiî 40. Nonne pofte.’} faJs(»,te meas Thefès vt ambiguas tantum re-prchendiflc,amp; dec’arationcm faltcm pct}iftc,Con(diarijsrctuli-ftiî Nonne,cùmtota Academiadediflet mihi potefla-tem

-ocr page 45-

tem publiek legen A, ne qnkquam legerem Ty rannicê milil prô2 hibuiftiî 41. Nonne feripta mea animo Ifftoacccpjftil 4-.t'on-nctotics à me rogatus,contra datam fidcm,rcfponfioncm detre-âaltiî 44, Nonne, etiamdurantibus adhucinducijs, nouoDiabolo me contuliftiï 4$, Finitisveróinducijs, nonne fulmina Sc infana tonitrua,ficuti infanus Catilina,in iiiggeftu eiiomuifti Î 46. Nonne An io,amp; tali Diabolo, qui non modóregionem Pala tinam,fed.amp; totam Germaniam fedudurus effet ,Tyrannicemc contuliffi’ 47, Nonne Arrianamàtcfoucrihærelin , aefparfam etiam,à lufto Velfio HaganoconuiâusfuiftiJ 48. Nonne in ea-dem concione, Senatoresvrbis Hcydclbcrgenlis Ethnicis détériorés allèruiftil 49. Nonnecodemdie,vtlpontc,fineconfilio Eccleliç,Calicis adminiftrationem,propter virosduospræcipuoj tibi traderem à me calJidd poftulaftiî ^o. Acné cum prçcipuis il-lisduobusvirisloqucrer,nonne prohibuiftiî fi. Cùmcalicis ad-miniftrationcm fponte tibi tradere nollem, nonne Colle^æ tuo imperaftijVt violenta manu, coram Ecclcßa,caliccmmihi c manu eripcret? •fz Nonne ea de caufâ,caliccmvtraqj manu fortiterte-nui? Nonne contionem F]inneri,habitamcontra impudicum Epitaphium,condcmnaftiî î4. Nonne hîc fummus adulator fui-

SC?’ Nonne lùblatis Sanâorum imagjnibus,in loco fummi alteris recenter dcfirudi,impudicai amp;nbsp;Ethnicasimagines erexi-fiiî nbsp;nbsp;nbsp;Quum hoc tuumfaâum pie rcprchcndercm, nonne odij

flammas contra me concepifti? QuandofaûumCollcgætuç, qui ex cæmitcrio fibi hortum conftruxit,rcprchcndiftiî $8. Poft obitu Michaelis Hofcri,optimi Sc pij miniftri,ne concionarcr de Synaxi,nonne ftudiosè cauiftij J9. Çc?“ Nonne poft obitum Pa-ftoris,Viccm paftoris Vicario tuo,contra Jiteras amp;nbsp;tenorem vo-cationis me3f,dcdiftiî 60. Cumque hæc omnia patienti animo ferrem,nónc infùpcr crimen ambitipaftoratus faisomihi affinge revoluiftiî 61. Nonne omilsis Pfalmis Daujdis, qui funt in libro Bonnenfi, folas cantilenas Luthericanivoluiftiî 62. Poftahitu Flinneri,nonne Palatium Papx Paradifum, amp;nbsp;primatum in Al-tariamp;Soggeftuambijftiî 65. Nonneproptereà, ggt; lacoboAn-dreæ,8c Lucæ Ohandro cohabitauerim, OBandriciimprima vice me traduecre voluiftiî 64. Vbi hoc non lùcccfsit, nonne alia via tentando, Suermerum me auditoribus meis traduecre voluiftiî 6^, Nonne prior ctiam prclocôtramic in medium prodijfti î 66. Nonne aliquotics libe’lis Latinis Gcrmanicisquc fce'eratc fa mammcamcontaminaftiî 67, Nonne antcö quiccuam excudifîi, F J, lit er is

-ocr page 46-

îitéris tuis mendacibus, cöram viris DoQis amp;nbsp;Magnatibus men-daciter me traduxilliî 68. gCj’NonneSacrificulosàFapiftisor-dinatos, legitime ordinatosallêruiftiî 6g. Nonne abfolutionem priuatam etHcaciorcm ablôlutione publica afleruilti ’ Papiftæ illegitime ordinatos docent,qui liint ab Heshulianis ordinati.

' SEXTVM.

Dlllerus, Cirlerus, amp;nbsp;a1ij inftigarut Klcbitium promifsio-nibus multiSjVt cffunderet luum virus: Ergo DiIlcrus,Cir lerus,amp; alij lunt Authorcs turbæ. Relp, Nego Antecedens. A CirlerOjSî Chriftiano Probo non iuHus modo, fed i oga tus quoque fui, ne tertio Septembris die , tuis falbs contradice-rcm dogmatis. Atquc eo nomine grauitcr a me fuerunt offenli, quod Apologiam non in aliud tempus diffulerim. Aulicorum promißiones fcmper fumos Aulicos vocaui. Viiulentus es ccrtc Heshuli,qui tam virulenta in cos cuomis mcndacia,qui virusdc-teftantur. Et etiamli me fuilTcnt adhortatiadrefutationcmtui falb dogmatos, nunquid iftud tantum cfl'ct crimen ? Vixit me-cum loanncs Pedderus exul Anglus, à Tlicologis Bipontinis bç-reticus declaratus : is Chriftiane de faocmyfterio me inftituit. Cumq] viderem doârinæ liuius fontes elTc ex literis facris,etiam tunc,quandó confiteri veritatem iufliis fum, illam prodere nolui. Id Deus nouit,qi amorc propagandæ vcritatis ibud egerim.qua-Jiter autem alij ftudium meum intcrprctcntur, Deo omnium lu-dici commendo. Papirtas coslum nunq contulerunt Calecuttç.

SEP T IM V Mi

Dlllcrus laborauit in afliiendis Thcfibus KlebitijKlebi-tium aluit in Gnu luo in perniticm EccleGæ: Ergo Dillcrus eft Author turbæ. Refp. Quid hoc fibi vult’Qiiare vis nunc Magiftros in caufam trahcre Î Nonne cum Baccalaureoin-cœpifti’j)2^ Qiiarenon primo cum Magiftris egifti? Nonne cum BaceaJaureo vis pergerc? Putafti me plane efle mortuu? Ad rem.

Thefes meæ fepc tibi fuerunt exhibit«, nondum à Dillcro vi-fæ.Solus item eas compofiii: tu verô ab alijs compoGtas metuifti?

quot; Dillerus me Chriftiana dogmata doaiit,vt prodeflem, amp;nbsp;non vt obeflem EccleGæ, Papiftæ cœlum terra longe fatentur altius, OCTAVVM.

THcoIogi no debent efle molies Adulatores tErgo Klebitius non reéfe vocatur contentioGis à fuis fratribus ConGliarijs EccIeGafticis, Relp. Concedo totum Argumentum. Gratias ago coUcdorj. Fratribus mcis condono. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

O _ nbsp;nbsp;—----------------------- JQO.

-ocr page 47-

NONVM.

SEnatorcs Ecclcliaft. obijciunt HeshuGo indicium Melantlio-niSjiicuti Autos cpha; Ergo Scnatorcs Ecdeliaftici finit ridi-cidi Theologi. Kefp. Nego Antecedens. Rcftant alia tcia. Argumentum inuerfiim accipe : Heshufius obijcit Klcbitio indicium Lutheri, veluti Autos cpha : Ergo ridiculus Thcologus eft Heshulius.Staphilus dixit verè, Lutherani quidam Luthcrum iaótent,vt Autos cpha. Papiftæ concedunt cœlû elle nomen loci, DECIMVM.

Dlllerus eiccit femel c Ducatu Neuburgenfi Cocionatorem Zuinglianu,amp; femel contra confeientiam fubferiplit Hes-huiio: ergo Dillcrus nonpoteft læto vultu afpiccrc Pagcl-1am Melanthonis. Refp. Heus tu, Nonne tu Herxameru mcn-daei tua relatione, g, origincm humanæ Chrifti naturæ ex efl'en tia Diuina Icntiret, è Palatinatu eiecifti? An no eundem erro-rem,tuu de multiquitatc corporis Chrifti dogma efirmat? None Flinncrus tuam confefsionem improbauit? ac fe à te difrcntire,tc ftimoniu dari pctijt? nonne bis contra fuam confeientiam tibi fiib fcriphtlcuius ita cu puduit,vt priorcm Heraxmero oftenderc no aufus fuerit. Nonne amp;nbsp;Dillerû ad proteftationem propulit, Cùin Dillerus proteftationem Cancelariç offerret,nône Flinncrus lii-am perfide rcticuit? Quare hçc omittis HeshuliJ Vt Areent«ra-tenfes tibi amicos férues. Salue vulpecula. Te copcllo Fhnnere : Cùmrcliqui adularcntur Heshu(io,nône folusfideliter tibi aftitiî Huius ne mcæ erga te fidclitatis oblitus î Qualcs contrarias meæ côfefsioni Heydelbcrganisfctipfiftiliteras’Rem priùscognofcc, ac tuiudica. Te côpcllo Heshuli: Nonne Pangelingua,Hcydcl-bargæ à te damnatu,Magdcburga canitî None patriæ tuæ Pafto rem ob incenfas can delas culpafti, quas alibi incenfas approbafti î Nonne falfas, tanq à me feriptas, de cantilenis lit eras Cancclariæ obtulifti ’ Nonne auara manu multû pccuniæ ex cifta Acadcniiæ fumplifiiî None hac auara manu te corpus Chrifti tenere dixiftiî Nonne Anglos vt hçreticos traduxiftiî None Magdeburgici Cor pus Ecclefiaft.Hiftoriæ,Sercnifs. Angliæ Reginæ Elifabetædcdi-cantcs,illam,quam tu hærcticam,Chriftianif$imam falutant? None Comitem à te cxcomunicatum, mendax coram EIcâore nega fti? ODillere,oAgricola,nonnehocfuturi!mprædixivobisî Et vt ab ilia proteftatione abftincretis,nonne fedulo vos comonuiî Conucitimini, amp;nbsp;nolitepcccare amp’iùs . Nonne eoram facie pciiamconfufi eftisî None contra Dcû miferiam meam auxiftisî ....... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fapift«

-ocr page 48-

Papiftæ non docent, corpus Clirifti eflc in Pane ante eonfc-crationem Jicutiaflerit loanncs Brcntius.

VNDECIMVM.

ECclcGaftici Scnatores idem fcntiunt cum VVdhelmo KIc-bitio: Ergonon debuit ab ijsdimitti K'cbitius. Rcip.

Cum vtrique bora quarta pomcridiana,die decimo fcxto,mcn fc SeptcmbrijAnno yp. dimittcrcmur,Scnatores EccJcfiaft.non-dum crantcreaCi: quomodoigitur abillisme dimiflbmnarras’

Eraftus Icripfit Paftori Groningano, quod Scnatores Ecclciia-ftici me petierint reßitui. At Hcshu(i,nimis fci ó difputamus,an legitim^ lîmus dimilsi. lam eniin breui biennium erit, dimifii fumus. Qu^arc non tunc ftatim cade re difputafiiî Quare non di-xifti J fine confenfu Academiæ, à foJo Principe Profefforcm non pofTc dimitti? Quare non dixifti, totius eflê Ecclefiæ,miniftruni dimittere ’ Quare tarn auara manu dimidij anni falarium tarn ftibitoapprehcndifti’ 9^5“ None hoc ipfo dimifsioncm tuam approbafti? Quare doles HeshuG? Qiiod ex Generali I-Iypcrc-pilcopo feu Metropolitano ,iam vnius folius Imperialis Ciuitatii Paftor tantum faöus Gs? Patienter feras lortem tuam. Name-go Piorum in Babylonc nutrior eleemofy ni$. Bono Gs animo,fœ hx erit Fabulæ exitus, Sero ctiam difputamus iam,vter tur-bæhuius Gt author: pro viribus potiùs enitamur, vt incendium. hoc aquisfaluberrimis ac c fonte viua depromptis, extinguamus,

Papifta; non confecrant bispanem Eucharifliæ, DVÜDECIMVM.

SEnatorcs EcclcGafticiinftigarunt Klebitiumad certamfn,amp; nuncipfumcrudcli exiliopuniunt : Ergonon iminerito de ipforum perGdia conquetitur Klcbitius. Rc/ponGoi

Me ab illis, neque inftigatii, neque dimiflum fateor ingénu^« Quod autem de nonnuHis conqueftus fuerim, hæ hint caufe.

I. Cum HeshuGus, poft fuum è patria reditum, mihi prohibcrct nc publiée legerem,Academiæ Senatoribuj hæccapita proponc-rc volui, I. An Thefes meæ tum temporis, quum publice efl'ent dilputatæ,ab ipGs eflent approbatæ,nccnc, 2. Anadhuccasap-probarent. An in exhibita dcclaratione aliquid eftet ,quod ThcGbus approbatis ,amp; public« earii dcclarationi aducifrrctur. Î. Thefts erant confenfu Erafti di/piitaræ,amp; ab ipft» approbatæ; Jdcoque metuit,ne pertraheretur in hanc caufam.Eaqne de cau-fa omnibus modis djflùaGt, nc hæc capita Academiæ Senatori-buf proponcrem, j. Cùm virent Eraftus,Boquinus, amp;nbsp;alij,rcm

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipeftarc

-ocr page 49-

^cûare ad publicam turbam , mJrabar^ iquod non citiùsfeicin-tcrpofùerint.Alij piitabant,quàd ftudiosc’ Hcshufium coßuiffcnt progredijVt habcient anlam cxpellendi ipfum. 4. Pantaleonve nit Heydclbergam,poft habitam difputationcm, ac difputationi non interfuit,neq3 mecuni de bac rc contulit.ldcoqj vitio daba-,tiir ipli, quod me inau.dito,fcfe vt partialem Heshulîo coniiinxc-rit. y, Cùm eflem dimiflûs jÉbcniiui nomine MagiftriAuJæ, fpcciem quandam dimifsionis tantum cfieinquit , ac quietère-ftitutionemmefperareiubct. 6, Dimiflb Heshiilio, Eraftusamp; Pantaleon fiunt intimi amici, 7, CotraÛa hacamicitia,Eraftus mihi conlùlitjVt iupplex fiam Pantaleoni,amp; vt petam pcccati rc-mi/sionem ab eo, à quo ipfc maxime cram læfus, 8. Quod cùm facere nollem, Eraftus tenaeem vindiâa: me proclamât, rcliquos Confiliarios à me aliénât : meqj reprehender e incipit,quôd non maturê alibi côditioncm pcticrim. 9. A Comité GeorgioEr-bacenli petieram,vt mihi, fi qua fit fpes reftitutionis, fignificaret. Is ingenue, nullam efie,nccetiamalterius conditionis mihi idoncæ iam temporis in Palatinatu, confeflu» eft; meqj vana fpc ab alijs Jaâatum indicat. lo. Vbi fenfi Eraftum mihi impofuific, prçdiûa capita Sena tui Academia:propono,amp; myfleria quçdam rcuelo. H, Propter hancAcadcmiæconlultationcm,fcditioni»^ me infimulat Eraftus, amp;nbsp;minus viatici me acccptui nm minatur.

12. Hoc tempore Thuringus Erafti commenfalis, Tigurumpro-ficifeitur : quam rem clam me habuit Eraftus, ne videlicet Tigu-rinis feriberem, Erant cnimgt;Tigurini mihi polliciti locum,fi non; fuccederct intcrcefiio, 13. Poft abitum Turing!, veniunt mihi literæ à Bullingero, in quibusipfc cupit reddicertior de cuentu amp;nbsp;effeûu intcrccfsionis. i 4. Leûis hifee literis profcfius lum Prancofordiam. Ibidem alter Erafti commenfalis,me fubfccutus, hofpiti meo narrat, me molirifcriptum contra Elcûorcm,atque ided ab xAcademiæ Senatoribus mihi conditioncm denegatam^ 1$. Finitis nundinjs,rcdit Thuringus Tiguro, mihiq? fignificaf, Bullingcrum dixifte,mc difficultcr apud Tigurinos habiturû locum. Quid hincfit colligendum , doûi intelligunt. 16. Alter ..commcnfàlis inquit,mc Prancorordiæfparfiirerumorcm,Wulcu-lum ab Eleöore vocari. 17. RediensHcydclbeigam.Eibîiopo-læ Jofiæ Zimmerman Thcfcsimprcfiasvcndcndasdcdi. 18. lo-fiæhuicdicit Gafpajus Neferus, Typographum, Vcnditorcni.amp; Autorem Thefium debfre virgisccdi. 19. Galparumacculàuiç amp;nbsp;libcllum Dillcro Senatoribus Ecclefiafticis offerendum dedi.

_, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cùm

-ocr page 50-

40. Q™m’ibcllum Dillcrus illisnonïùbitoofFerrct ipfi ctiain Tileélori fnpplicationem obtuli, in qua mibi,vfquc ad caufe cogni tioncinjiùltcnrationcm neccflai iain dari pctiui: in caque naii a-ui, primo; me propter Acadcmiæ dcfcniionem veniffc in pcricu--Jum hoc : Secundo, Turingos amp;nbsp;aîios bonos viros pro me inter-cefsiffc : T'ertiamp; ,Copiofâ proie me oncratum efi'c : Qiiartô,Pen dente îite me nullibi in vicinia polie conditionem aliquam nan-ciici, 8c propter inopiam me longiùs cum coniuge ac libcris pro-liciici non polie : Quinto, Doélrinam meam lîgillo Facultatisamp; Vniuerfitatis obfignatam : ‘Sexto, Nullius criminis me invita c/Tc acculatum : Septimo, AJijsCollcgis maiora dementiam Ele-ftoris condonallè, ideoqj 8c mihi condonari petij, G quid in mo docertaminispeccaflem: Oclauo,Myfieria quædam rcuelaui. i. de Subfcribcntibus, 2. de Crucifigentibus. Prædixi à Tile-- manno Concionatores Heydélbcrgcnfes omnes polTe confundi.

Atque hîe in maximis angufti;sfui; Supplicatio erat Eledori exhibita ,Aeculàtio contra Galparum erat Dillero data. Et propter conlùltationcm Academiæ,omnes Senatorcs crant cotra me con citati. Cùm i»hisciremconftcrnatusanguftijs,Erafticommcn-falis,vt ludas, mihi fuadet,vt Gngulis mittamfupplictmlchcdam, in primis Eralio amp;nbsp;Pantaleoni, amp;nbsp;vt deprcccr culpam, 8c omnia ipforum confilia laudem. Atque hîc mole periculi, amp;nbsp;inGrmifatc naturæ fuperatus, Erafto amp;nbsp;Pantaleoni in primis Ichedas fuppli-tes miß. öd’ Eaque in re maximum peccatum commiG, quôd ma ximos veritatisproditorcsindignistitulishonorarim; Idq^ contra confeientiam meam cgi, ac ideo infœlicitcr rcs mihi fucccEit. quia Pantaleon 'amp; Erallus infuper pofteà mihi illuferunt, Mißis his fehedis, ftatim Dillcrus Principis ad meam fupplicatio-nem rclponlïim,mihi narrat,hoc modo videlicet. Primo, Mc femel Elcéiori Glentium iubenti, non obfecutum, ac mandatume-ius tranlgrclRim efle. Secundo, Eleftorem non pofle elTc perfo-narum refpeâorem : Namid Gbi vitio daturos alios Gcrmaniæ Principes. Tertiô, Tigurinis Eleftorem non tribuere, quod GnC Eoni. Quarto, Intra 14. dicrum Ipatium dorriumfuccelToricon-cederem. Non plus dixit Dillcrus. Accepto hoc relponlo.gratiat cgi Eîeftori, mandat! tranlgrcflorcm me clTc negaui, fed repre-Ecnlbrcm potiûs me tranfgrcfloris oftendi, Eodem die Dillcrus alteram meamcontra Galparum aceufationem Senatoribus Ecde Gafticis proponit. Hi vocant me: ac vbi comparui,Pantaleon ait, JVccuGitio hæc non pcrtinct ad Ecdcliaft. Senatum, Eraftus am-....... bitio-

-ocr page 51-

bitionis rrc ac^ufat; Ä: cùm anteà ab oirnibusTi^U! inus vocafus cflcm,is TheR’s measTigurinis aduerfari ait. Cirlcrus homo in-! gcnuus, ab accufatione nic abfoluit, inquicns : Tii on.nia vo’ui-itiagcrcHcliieticc, Hcshulius omnia Saxonicè. Dih’crus vei ba Gaipari extcnuat, 8c viaticum abfoïutionisJocomihi pollicetur. Ehcmus caufam incam bonam efle fatetur. Cumq^ difctdcre veilem, Eraftus conti a mcam Sc coniugis mcæ voluntatem, fororem coniugis ex fuis xdibus mihi non vult conccdcr€,quam me ablcn-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te amp;nbsp;inicio ad lerccepit,parnu!os verù liberos,qui panem lucrari

) ncqucunr,grauidæ vxoii,quælôroris auxilio maxime mdigebaf, vna in exiJium fei endos reliquit, Exuiem pofte à me in Fiilia li-teris fuis perfequiftuduit. J. Inillisiadat, quoddimidij anni falariummihiimpctrarit,amp; quddexfacculoEledoris viaticum mihinumci arit. ?. Mihi obijcit,quód contraconfilium bonorum viroi urn, alteram coniugis mcæ Ibrorem ,impoftori dc-

( dcrim in vxofcm : L'um tarnen iplc Eraftus nullum honellurrr^ ! autinhoneftum etiam virum,qui.mihi hoc difiualèrit monftrai c poteft: Imoipfcmet Eraftus impoftorem ilium prins fcripfit in ho*. aefto ftudiolorumcatalogo, 3. Vbi Eraftus intellcxit, neminem ciuium virginem illam vxoris mcæforoi cm,ipfo inuito ad fe

I recipcre audei c , quæi it ex me, quarc ci non pcrlùadcam , vt e-grediatur c domo ipfins. 4. Obijcit mihivagum motum, cuius

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen fc caufam elle optime rouit, y. Pi opter n cæpeilônîc

defcnlîoncm , fcfc optimorum vii or um odium in le dci iuafte in.-

i quit, 6, Qubd publicam cum Magiftro Stoftelio difputatio-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nemhaberevolueiit,iadat. 7. Singularia quædam inmeisfé

I damnare Thclîbus dicit, quæ autem ilia fint ,omittit. S, Indo-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum, barbaruip, malum , amp;nbsp;am.bitiofum me depingit, propter

fimplicemamp; mordaeem veritatis fermonem •. acmullainfupcr a-lia falfà irtme confpt rgit, Atque Erafle,hac omnia ex animo ti-bicondono. Vnum faltcm pcto,vt barbaro amp;nbsp;indofio mihi Kle-bitio diccrc digneris, quæ fint ilia fingularia, quæ in meis Thefî-bus damnas? J, Peto vt dicas mihi.quæ T hefes aduerfentur The

I fibus difputatis,amp; publics meæ Thelium expofitioni? 2, Qua-I re tuum de mois Thefibus indicium, mihi antequàm cas cxcuden das curaui,non commnnicafti, Nàm iftud à te peticram r Tu ve-rôquare declinafti ? Dicamtibi totamrem Erafte ,.Studui-fti nebulonem dcclaratum Pantaleonem, tanquàm bonu vir.urn ,tueri,amp; fimilis ipfî cuafifti : idcoque indignus dijudicatus es,cvj de hoc facro myftcrio cum Thcologis difputarcs. Ex offenf on;

-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q 2^ Eraftii

-ocr page 52-

Erafli id infuper tnetuendumliabeo.quód cti«m aJibi in Germania apud bonos Principes mibi locus facile non ßt futurus. V ven mich das Erdtrich nicht mer mach, ló wolle mir God den Himmel ofiircn. ty. Vbi Eraifus liiis mihi conGlijs impofuit,poftea quod bona conhliacontcmpfcrim,infuper mc accuiat. ïó.Ciim propter Helueticæ gentis dcfenlionem iuftifsimam,in periculum vcnifTcm.nihil me magis commouit, q quód tres dégénérés Hel-netij, Rufticus, Eraftus amp;nbsp;Turingus iummi mci proditores fue-rint. Verum Chrifto extremo ludici hacc omnia committo. Singulis condono,mihiq5 ab alijscondonaripcto, 27. StetitEra-Kuscum alijs me præliante pofiprincipia , amp;nbsp;fiicrant fpeÛatores certaminis, poftea vbi erat mihi viâoriæ dandum premium,præ alijs Eraftus me,vt hominem inquictiî accufat, 8^ Papiftænon damnant ilium hxrefeos, cuius doörinamlèmelvt veram obfi-gnarunt.

CONTRA KLEBITIVM

AROVMENTVM PRIMVM.

SLebitius virus euomuit in iuggeftu : Ergo Klcbi-I tins eft author turbar. Refp. Nego Antecedens, j Nullum virus cuomui : Sed virus tuum reprefsi. I Nonne folidc' demonftraui, primo, Chrißi corpus non efle in pane’ Sccundó,Gorpus Chrifti non efle in manu miniftri? Tertio,Corpus Chrifti non elle in poHuto im-pij communicantis orc? Quarto,Corpus Chrifti non efte in luda amp;nbsp;illius fratribus’ Quinto,Panem non efle cflentiale Chrifti cor pusî Nonne dicis me idem Icntinecum Caluino amp;nbsp;Melanthone J Eft ne Melanthonisconfefsiotam virùlenta^ Nonne me limulamp; acculas amp;nbsp;abfoluis Heshufi’ Dicis,quod docuerim,in Synaxi præ-ter panem nihil accipi. Et poftea inquis,quód docuerim,Spiritua-liter anobis Chrifti carncmmanducari. Nonne me vicifsim abfol iris’ nonne Papiftæ hune aftorcm ridentî

SECVNDVM.

KLebitiusprimorem in lùggcftu mouit : Ergo Kicbitius eft author turbaî. Relp. Nego Antecedens, i. Nonne frater tuus Pantaleon,omnes liras concioncs contra habitam me dilputationem direxit? 1, Nonne fingulis diebus Saturni conciones de Synaxi Collegis tuis contra meam dilputationem fucrunthabitSE? 3. NonhcîæpiusFantaleon,CoclumlanÛilsi-niumDeipaîatium,CaIecutæinfu!æcontuIitî 4» Nonne reli-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- qui tui

-ocr page 53-

tui collega? caelum fafpe career!, nido columbino feu hhun dinariocompararuntî j. Nonne vitra dimidijanni fpatium,hç-refeos macnlam per totam vrbem contra me fabo fparfam,paticn tcrtuliî 6. Nonne tandem inucâiua tua illosfubfccuta clt con-cio? 7^ Nonne,priufquàmApoîogiaminftitui,tc coram Confi-liarijs Eleûoris rogaui, vtcapita accufationis mihi fcripta dares Î 8. Nonne propter Ecclefiac vtilitatcm,publicis tuis iniui ijs,priua to tantum (cripto refpondcre volui’ p, Nonnecontradata.mH-dem, capita accufationisfcripta mihi darerenuifti? lo. Nonne per inuccliuam cocioncm, omnium hominum animos contra me concitafti’ ir, Nonne hilcc de caufis me ad Apologcticam cócio-neinprouocatum probè nofti? 12. Vnum addam: Crim die no-no Septembris tc interrogarct Eleâor, quod nam tuum Thema ciret,refpondifli: Ni!i quis renafus ex aqua amp;'Spiritu,amp;c,Ioan.6. Eledor turn ait: gc^Credo HeshuGum efle Papiftam,qui aquam amp;nbsp;vinum velit commifeere. Qiybus verbis false notauit,tibi non fuifle anfam de Synaxi docendi, -

TERTIVM.

KLebitius honore Baccalaurcatus nouo fuit clatus : Ergo -Klebitius eft author turbæ, Relp. Nego Antecedens. Gradum enim hunc petij ,non propter honorem , fed quinque hifee de cauGs. I. Vtederemconfefsioncm mcæGdei.Quia publice hærcfcos macula mihi fuit afperfa, 2. Vtmagisincorpo-rarcr Academiaî. Vt Academia: magis vnitus, plus ab ea de-fenGoniscontra tuamTyrannidcmhabcrcm. 4. Vteflet mihi cxcrcitium legendi publicê, Vt contra te munitus eftem Ggillo facultatis tuæ. Hîcquæro exte: Quarc tuusVicarius non venit ad difputationcm ? Quare non attulit argumenta contra mcas Thefes’ Quare inuidetis mihi Baccalaurcatum? Nunquid ego vobis inuideo Magifterium, Licentiam, aut Doöoratumï JjC^SummusinquiGtorprauitatishæretica: TraicûcnGs inquit, Chrifti corpus tantum in cœlo efle corporaliter,

QVARTVM.

PVblicc docuit Klebitius, prjctcr panem in Synaxi nihil acct-pi : Ergo oportuit HeshuGum Klebitro contradicere. Refp. N'ego Antecedens. Quia dicis HeshuG, me, Mclanthonem, amp;nbsp;Boquinum idem fentirc . Nonne igitur ipfemet me abfoluis Î Poteftnc melior abfolutio mihi dari? 9:^ Narras prxrc) ca,qnód docuerim,à nobis fpiritualiter Chrifti carnem mandircari,bonne hîc denuo ab accufationc me liber urn pronuncias» Rogo Pa-

..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ G J. latino»

-ocr page 54-

lathós ConfiJiarioj ’ vt conciónem à me Labitam publicent, Sc Eccleh’ac videndam exhibcant. Etcniip fçripfi earn antcquàm ha-bui , amp;nbsp;poftquàm habui, fcriptam Eleüori exhibiii. Paulu« Eberus mcndacij accufat Heshufium. Quinetiam ipfi Papiftas fatentuFjduo conti adiftoria non poflc limul eflc vcra.

QV INT V M. •

KLebitius difputauit dc Synaxi abfcntc Heshufio : Erg» KIcbitius eft author turbæ : vel, Ergo KLebitius cft fimihi Caroloftadio, amp;nbsp;He.lt; huEus limilis ablcnti Luthero,

Rcfponlîo: Nego Conléqucntiam. MelioreratcaulaLu-theri , qiiàm Caroloftadij i. Priufquàmin patriamproficifee-reris, nonne mihiminitabaris,te tuumpoftreditum ab officia meainoturumî a. Nonne iamprofcûuius Boquinoius Dcca-natusdedifti? Nonneconlcnfu Vicedecani,Reûoris,amp; Ma-giftri Aulas, Baccalaureum me fuifle creatum pi obè nofti ’ 4' Quare poft tuum è patria reditum , ipfi Præfidi difputa-tionis meas bellum non indixifti ? y. Quare neglcûo publico minifterio tempore Palchatis,vbi plurimç habendæ funt condones, propter priuatum tuum lucrum, in patriam profeûus fui-fti î 6. Nonne Eccleliam turn temporis , neceflarijs Mini-ftris quàm plurimis fuifle Ipoliatam probe’ nofti ’ 7. Non-Jtc Flinnerum, per tuam adulationcm cxpulflim, ab Eleöorc hue rcuocari Icnfifti f S. Nonne, num rcuerfurusillceflct,nec ne,abfensfpeâator efle voluifti î 9. Quarc quæfo ,tamdiu in patriam remanfifti’ 10. Nonne te abfcnte ,pi o ThcoIogiîS gradufupremo,dilputauit Vnicorniusquoqueî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nonne

is publicè, propter Peîagianam hærcfin , à D. Jacobo Sagittaria obiurgatus eft ? Nonne hæcpublicè ah Vnicornio Jiint pro’a-ta : Gratia Dei non totaliter, fed tantum principalitcr caufa eft noftræ conuerfionis ? 12, Nonne amp;nbsp;tu hanc.difputationcnj poft reditum tuum approbafti’ ly. 0:5= Norme te abfentc,publica difputatione Francilcus Balduinus obtinuit, Non occiden-r dos elTe hxreticos? 14, 9c5’’NonneThefcsEa’duinicrantim-preflä:,quum meætantiimeflcntXcriptæ? ly Quarcamp;huictc non oppofuifli Leoni Î 16. Quarc poft tuum c patria reditum Heshufi, publicam coram ftudiofis ac doüis difputatio-nem contra me non inftituiftiî 17. Quare item non feriptis dc bacre mecum cgifti? 18. Quare infuper coram Eccicfias tniniftris hancrem non compofiiifti Î I9. Quarc prastercà buius rci caula Superattendentes non conuocaftiî 20. J^Qua-

-ocr page 55-

re dcnjqj periculos? coram rudi plebe, quam confiiJtc coraim do^ 'öis banc rem traäare maluifti Î

Papiftæ noil probant aulicas piâuras in veftc Concionatorir.

S E X T V M,

HEshufius eft incitatus à fuis CoIIcgis, vt KIcbitianæ difpu-tationi bellum indiceret : Ergo Klcbitins eft author tur-bfc. Relponfio, Nego Confequentiam. Contrarium fcquitur : nimirUm, qudd inflammatores amp;nbsp;inflammatus hnt au-thores turbæ, Heshuliani habent plures domos erraticas Sacramentarias, quàm Papift«.

septimvm.

VVilhelmus Klcbitius petijt Ebi aduerfarium dari : Ergo V Vilhelmus Klcbitius eft author turbæ. nbsp;nbsp;Refponfio.

Non opus crat mihi vllum aduerfarium petere : Erant mihi mille pro vno. gCyquot; Papiftæ panes Euchariftiæ in munda proponunt pixide,

OCTAVVM.

VVilhelmus eft Coqui Nomit2ij filius, amp;nbsp;PateripEusvoca-tur Kleynvvitzius ; Ergo Wilhelmus eft author turbx. RclponEo, Patria mca non Nomitz, fed Namitz nonii-'natur. Pater meus nunquamdiöus eft Klcinvvitzius : Sed fi-cuti German! vtrunque dicunt, Tubingen amp;nbsp;Tuvvingen, fic amp;nbsp;Kiebitz amp;nbsp;KIcvvitz dicitur. Verum dicis, g, pater meus fucrit Coquus. Sed nonnc Coqui ctiam lunt homines’ Nonne Cocos bonos amant Reges ac Principes? ßcf’ Cur non dicis, quod duo fratres mci, Bcrnhardusamp; Martinus, Coqui Ent apud Principes Anhaldinos? Q.uis amp;nbsp;qualis meus Pater fuent, contra tc publicé atteftatus eft Senatus Brandcburgicus. Quarc ex Chy-treo vna vice non fabricas Kochhafium . Nam inter Coquos amp;nbsp;Ollas magna efl affinitas. Atqui certe Heshufi , ego iniquo non fcro animo,quod me appelles Kleinvvitzium. Sis tu Doftor Grofvvitzius, Namvixdumlùm tecum ingrcEus annum trige-fimumtertium, led nondum vigintioâomeluperaflèputo an-nos : fufficit igitur mihi, quod Em Baccalaureus Kleinvvitzius. Sed heus Domine Doftor Grofvvitzie, quanti vendis libram fa-picntiætuæ? Eodem modo ctiani ConEd Bremenhs à tc voca-tus eftSuermcrus BaurenEs, HeshuEus enim loins eft Ciuilis.At-tamcn à Cancellario quodam nuper eft vocatusToImannus Gek-hufius. Olim vnus tantum Papa, pedes fuos à Principibus ofculari voluit,

NO-

-ocr page 56-

NONVM.

Concion «tores Heydclbergcnfcs inflammaiontHcshufiunr contra KIcbitium, amp;iam contra confcicntiam colIudunC cum Caluiniftis: Ergo Coneionatores Hcydeibcrgcnfc» flint nebulones. Refp. Quid hicaudio ? Sunt nc fraties tui coHuforcs 8c nebulones’ Eft nc tuusCompatcr etiam vnus ex illi* collulbribus? Sunt ne ex tuis fratribus faiii fratres mei’ Quis di-tior Klebitio? Quot fratres habet Klcbitius Î Saluetefratres. Tu Pantaleon, 7'u Galpare,cftis etiam fratres KIcbitij’ Domine Gafpare,quid tibi viuetur de libroTilcmanni? Genies ne Tilemannum,Typographum,amp; Venditorcm,virgiscedcndoseireî Vos inflammatorcs, velletis ne bonum Heshulium a' vobis inflain matum, virgiscederc’ Nonne vos digniorcs virgis efletis’ At Hcshufl,dicis fratres tuos collufores,meos vocas adulatorcs,amp; me appcllas peftem. Quis igitur probus erit vir? num folus Heshu-lius’ Domine Heshulî, quanti vendis opera fupererogationis? Oprudentifsimam Virginem,quæ tantum habet olci, Papiftae cumalbaveftc retinent veftitum fericum : Heshuflaniabieüo ferieo veftitu induunt veftem albam, DECIMVM.

VVilhcImus mißt Heshufioplurinia feripta: ErgoWilhelmus eft author turbæ. Refp. NegoConfequentiam. Priusq vllum feriptum mi(i,hærefeos à te fui acculàtus: igi-fur prouocatus,vt me purgarcm, îcripta mili. Nam appcllatione mea ad facultatem contentus non fuifti. Ecelefiæ quoqj te me in» dicaturû minatus fuifti. Ab hoc propofito meis te retraberc feri-ptis volui. Sedaudi: Nonne Icripta mea la:tus accepifti? Nonne te libenter feripta mea vilùriim, per Compatrem 8c Rufticum fi-gnificafti î Nonne inepte per eoldem nuncios fignificafti, te de-clarationem meam libenter le^iurum’ Nonne per cofdem,antc vilamtibideclarationem,vtab errore dcliftercm,fimul monui-ftiî Quarc lcriptisacccptis non rcfpondiftiî Quare accepta feripta non rcmiliftiî Nonne totum latus meum tibi aperui? Qiiarc me non confodifti ? Quare Icripta mea mutilata exteris milifti? Quare fragmenta tantum peregrinis videnda dedifti? Nonne mihi expediebat lcriptis potiùs, q fine teftibus ore tecum loquj’ Nonne femel in altero conclaui, ciirn folus tecum loquercr, tcûiî auditorem fubornaftiî Nonne dcclarationis gratia plura Icripta mifi? Nonne per Icripta illa vitarc logomacmas in relponßonc tua volui’ Nonne hanc cotrouerfiam dilucidiorcm reddere ftu-_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duiju

-ocr page 57-

dui’ Nonne quandoqj faLo mihi obiecifli, me loqui non aodere,' quodïcntirem ? Nonnecrebrismois lcripcis tcaucrioicmicd-derc volui’ Annon inquibuldamlicciis tantum rclponfionfm pctij? Nonne teporcmtuum cxcutcrc volui’ Nunqujdpri-uatis his kriptis Hcclcliam ofFendiî Nonne mca Icripta per mcn-ks aliquot habuiftiî Nonne refponliimparatum alijs oitendifti î Quare inrhi non miliftr’ ji^Nonne, ne bullingei o mittcrcm tr-muiftiî Nonne conkio boquino ,priinam dedai ationem tibi amp;nbsp;Klcrcurio mil: î Nonnectiamprimarndcclaiahcncnipiiiis Vi-ccreûoriexhibui’ Nunquid Fiarlcs diljnitationis mcæ exhibit am declai ationem à te Vnqrcpetijtî Nunquid Reel or Academiçli-bi cam rcddi vnq pofiulauit ’ Nunquid kripta dcc'aratio ex publica dcclai ationc dcluirpta fuit î Nonne publica dt cia» atio ci m Thelibus appiobata fuilî Annen cb conlcn'um Alluir.cntis 8c PræGdis,omnes admirati knt audii ores’ Si rô appiobata ab A-cademia dcc’ai atio.qtiai c me coi cnauitî Nonne L. Syluiujjan-te pi omotioncm mcam,randenicau!am défendit’ Nonne is contra tuam voluntatemab Acadt mia coi enatusfuit : J^j’Qiiarci-gitur ?gt;caden iæ Pi occics, Heshuhj caulamtucri vuJtisî Quarc Erafle amp;nbsp;Po^uinc,ifa vos cxtrahcrc voluiftisî Sed quid vis age-rcliterismeis Heshul.’ Vis'neindcfiabcllumeonficcre’ Vis’nc mulcas abigereî V is'nc iir.pi imci c ’ Vi-s'nc me indofiuir. conuin cerc’ Quarc quæfo vis papyri nouns fieri carnifex’ Mi Hes! ulî, non quæi itur vter è nobis lit doâior ; fed vter de hac caufa melius lentiat. atqçe id Heshuli, ex ki iptis antc^ editis manifeltum

Qui fit quæfo,qudd tantus Doâor, tot armatus Magi-ftrts, cum Eaccalaurco kriptis non au (iis fucrit in arenam deken;. derc’ Nonne ridebariSjCÙm integrum mcarum literarum iaki-culum Elcétorifemeloftcndercs’ Ecce hicflabellum.

Papiftæ non dclcrunt viûorem,qucm ad prælium armarunt,.. V N D E C 1 M V M.

THefes Klebitijnon funt crudité conferiptæ: Ergo Klebitius eflauthortui bæ. Rc/p. Nego Cenfequentiam. Nam, g» Thefes mcæ minus fucrintcxcultæ, tua ctilpa cuenit. Tibi nanque vt erudito Loûori mifias,quarc non cor rexifli’ Cur au-ditoris tui Thclcs non emendafli; an non Icûrones tuas kdulófa ' tisficquentaui’ Satis mihi efr Hejliufi , non fint impiæ acBîa-fphcmæ. Antegimpiimercntur,Ei aflo eorrigendas mili: vci vm is occupatior fuit. Videndas item D. Oliuariomili : amp;nbsp;is iron re-jnifit^ DcdipiætercàcasScnatoribusAcadcn.iævidendas, lo-

-ocr page 58-

ganiq} vtThcologJs itiïungerrnt, vt mihi /iiarn ccnïurain cóira-■nicarcnt : vcriim nee hoe impetrare potui. Vbi fuerunt exeufæ, priusqtliftraxi,Rcóon,acScnatoribus EccIcfiafEvidendas dedi. Papiflæ rogati fuis Auditoribus cenfuram /criptorü cóniunicaut.

D VÜDECIMVM.

THcfes Klcbitij fucrunt ambiguæ ,• Ergo Klebitius cft autor turbæ, Refponlio : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad Antecedens,

Oeuïatis mcæ Theiès fatis fuerunt pei fpicuæ, Careis vero dilucidê fatis fiint explicate. Rogo Proceres Acadcmiæ,vt The fes mcas Ecclefiæ dent videndas : namconfénfu Reûoris amp;nbsp;Vi-cedccani public^ affixæ funt,

DECIMVMTERTIVM.

KLebitius contumelijsirritauit Heshufum : Ergo Klebitius cft author turbæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rc/ponfio.

HeydeJbergæ quando baptizabantur pueri, fokbant Mi-niftris 4ono dari pecuniæ quædam. Extitit igitur hinc inter Pa-rochum amp;nbsp;Magillrum Gafparum cententio: Nam Gafparus eon-4]uercbatur, Parochum baptizare fihos amp;nbsp;liberos diuitum ; folos vero paupercs fibi baptizandos relinqui. Tandem ordinata quæ-«îammit Pixis,inqua quifquecollocarctpecuniam.vtæqualiter poftcà ab ipfis diuiderctur : Sed hinc faöum eft, vt alter alterum accufarit furti, quafi non fidclitcrrcpofttæfucrint pecuniæ. Ac tandem contigit, vbi Cunius Parochus folusplçrofqj baptizauc-rat liberos : Cafparus vero ab Equo ad Afinum promotus, amp;nbsp;ex Vrbano Suburbanus Diaconus crcatns fuerat : inuidit Gafparus Cunio tarn pinguem bolum', ac publiée docuit,non eftefumendos tiummos circa Baptifmum, quum ipfe tarnen inde integros Dalc-roslumpferitquandoquc, Talcm contentionem aluitamp; Heshu-fius : Nam ferre nolcbat, vt ego quoque altci natim per feptima-nascum Gafparulopucrosbaptizarem : Ita cnim liberismeisfu-rari pultcm voluit, quo Parahto fbo, quem libentcr gallinis vefei probe nouerat ,maior eas emendiafflueret copia. Sic etiam laborcs quolcunquc , ex quibus lucri aliquid rcmanarct, Diaconis Suburbanis deftinauerat, rcliquosfiidorcsmihi iniunxerat .Mill intereà femel famulam mcam ad Heshufum, ac fcripta fcheda ab eo petij, num fcriptis meis refpondere vellet : is famulæ meæ rc-fpondit : O jhr Kinder, euch erbarmet meyn. Quibus verbis totam mcam domum compleuit lachrymis. Turn ego hac de cau-fa nonnihilcommotu.s etiam, Heshufio rcfpondi,’pfum ilia vt hy-pocritam locutu,vt qui multotics libcris mcis pukem furatus fit-

-ocr page 59-

DECÎMVMQyARTVM.

HEshufius eft cieÜus Goflaria, amp;nbsp;Roftochio, amp;nbsp;eft tantum trigintalt;5uatuorannos natus ; Ergo non eft author turbaf, Re/p, I, Contrarium alij infciunt : luucnis cnim ci'un fts,amp; euminduabus Ecckftjs anteaturbasexcitaucris, veiilimile efteputant, quod ctiaminccndij Palatini author fis. i. Nonne ftiamhrcniæ motus concitaftiî. 3. Nonne pi ætci cà hoc fci ipto tiiOjtotiGcrmaniæ bellum indixiftiî 4. Quod ego veto Eccle fiæ Wittenbergenfi antea quictc inferuieirm, nonne 1 Iseologi VVittenbcrgcnlcsfatisteftantui? Qu^'dJ-leydelbergarcirca inirium mci minifterij, duas litcs de alba vefte amp;nbsp;imaginibus, compofuerim,nonnefàtisnofti? 6. Quodquiete jbidocuerim, nonne carmina teftantur Flinncriî quot;y, Qiiôd honefte Heydel-bergæ vixerim,nonne liter a: teftantur Academiæ.poft dimihio-nem mihi datæ ’ 8, Nonne inter vicinos amp;nbsp;coniuges litcs plu-riiiiascompofüi ? 9. Nunquid vnquàmcum vicinismeis vclfa-milia etiammcacontentioncs habuiî 10, Nunquid per totum minifterij mei tempus , mihi cum quoquam ciuium vnquam h$ . fuit, nifi cum litigiola quadam muliere mcrcatricc argentea? II. Nunquid à tempore dimifsionis,vllam vnquam Eccleliamtun baui? 12, Nonne,priusquàm Heydclberga difcef$i,Scnato-tes Academtæ adij,amp; me turbatorem puniri petij,fi quifquam me turbæauthorem conuinccre pofTet? 13. Poft meura iam djfccfTuni, nonne continua: fuerunt Hcy delbcrga: turba:,quis il« larum quælci turn author fuit?

FVERVNT IGITVR VERI TOTIVS huius Turbæ Authores,qui fequuntur.

PRimô, Proteftantes amp;nbsp;Subfcribcntcs 7 hcoîogi,qui vtriqua arma fubminifbrarunt. i. Folypragmonici Superintcn-dentes, qui foris luis Ecclelîjs non content!, Hcydclbcr« genfem quoque regere volucrunt. Hi ab Heshulio nomina« ti funt, Alzeanus, Ncuftadienus,V Viflochianus,amp; VVormaticn EsPulzius. 3. M.Gafparus: Is rcdeuntcmHcshufiû,fummû Ca. thedræ decus vocabat,amp; finitis inducijs cum publice ad prsclium hortatus cft,ac præliantcm poftcàSuem vincam L'ni vaftantem appcllabat. 4. Pantaleon,qui Heshuf n contra me impuht,amp; po ftcà ciusfanguincm petiuit. Viri Primates, Scriba amp;nbsp;Mcrcu-r rius y qui nofebant mccum frangere Pancm, co quod nollcm cœ-lumclauderctot Sanôis Martyribus.pro Chrifti nomincin An« glia 8c Gallia coi^ufiiSj amp;nbsp;poftcàfregciunt Pancm, cum mcq

-ocr page 60-

filcce/Tore, eni ijfdcm cocliim aperuit : jdcoque iTicrïfóprocbir.4i-ti funt Hypocritæ, Hine prouerbium hoc : Viri PriiT.atej ctiam (une Hypocrita: Hcydelbcrgar, 6. GTatuIantesamp; CruciKgentes , qui rcdcuntcm HeshuCum cxccpcrunt caiminc gratulatorio, amp;nbsp;poftcj contra ipfumclamarunt : Crucifigc: Ru-ftiens amp;nbsp;Gafparus, 7, Eraftu$,qui diHiiafit,nc mature petcrem confi'ium àSenatuAcademiæ, 8. Pofthabiramdifputationem Balduinus duas Icüioncs contra voeem facramenti inftituit,quitus difputatio mea fulpeâa fuit reddita Studioiis.

CAVSAE DENEGATAE

Reftitutionis,

CVtn poft dimifsionem tnftior effem, mcip/ùm vt confoïa-rer, carmen de prætcriti certaminis cui lit compofui. Quod MatthiatCollaboratorifcboJa: Nicrinæ dcfcribendum dc-Ji, nihil in hominchoc inuidiac ac fraudis elfe liifpicans: fed ilium hac in re ludatn proditorem altcrum præter opinionem compc-ri. Carmen enim hoc libi vt fido ad deici ibendum datum , perfi-dusinimicis mcis obtulit,qui id idem Cancellariçpoftet tradunt. Erant in illo carmine aduerfariourm mcorum fraudes dcteä.a’,amp; -ideô carmine hoc p’urimietiam optimoinm meorum amicorum offenG erant: attamen animi mei peiturbationi,amp; Matthiç pro-ditori adferibebant, Hine ptouerbium hoc eft 01 turn ; Heydel-bergæ Matthias in locum ludæ proditoris fuccefsit. 1. Quum aduerfarios meos plurimum furere vidcrem, ad tempus aliquod eorum furori ccderc volui. Primo igitur Argentinam me con-■tuli : ibique rem geftam ex parte Flinnero expofui, ciq^ carmi-na videnda dedi.qua: cum non litis Gbi viderentur polita.melio-ri forma compoliiit. Car mina ilia ,adicdis mcis nonnullis, Senatui HeydelbcrgcnG miG, rem illi gratam me faccre Iperans: verum ipG obtuleront Elcdori, 4. bahlienfes Thcologi pcte-bant ab Eledorc,vt mei errorcs mihi nominarentur. nbsp;nbsp;nbsp;Tigu-

rinijBremcnfci, Sc. Scaf huGani, me in integrum petebant refti-tui. 6. Cum redirem Hcydclbcrgam,rcnouatur prælium; Ch-nius défendit partes HeshuGj, Pantaleon Iha defenGone contaminât partes Klcbitij. Galparus non audebat indicium liium in-terponere. ( Er durlFtfcyncfcvve nicht aufitreyben.) Eratve-ritatis proditormaximusGafparusparuulus, 7. Cuniumpubli cê mendaeij accufat Thuringus. 8. Turingum à me incitatum putat Cunius, ac idco Magiftratum reprehendit, quod me capil-

-ocr page 61-

Its ex vroc traW non feccrlK a. Cum hare jta gererénturjEraiîus foadet, vt fupplex fiam Pantaleoni, amp;nbsp;vt pc ta in mihi condonari: nam (i ipfumhabcamamicum,rcliqiios facileomnes mihi amicos fore, Qi£od vbi faccre detrcûaui,omncm reflitutionis amp;nbsp;graciç Ipcm amili, ac ita me tandem migrarc oportuit..

Papiftæ fitae religionis propugnatorcs afficiunt præmijs: Hcihulius autem à luis fratribus vt feditiolus acculatur.

DECIMVMQ^INT VM.

KLcbitiuseftpeftis,amp;ambitiofus: Ergo Klebitius author turba: eft- Rclponlio : Non fui, nec vnquam ( Eeo iuuantc ) ero pellis Ecclefiæ : fed pcftilenti tuæ Theoîogiæ fui, fum, amp;nbsp;dum viuam (deo dante) pelfis ero, Nonne tuæ am-bitioni reftiti ? Qm quælô, crant tituli tui Î Placet audircî

IKÎ* GeneralisSuperintendensomnium Superintendentium.

Facultatis Theoîogiæ Decanus. Ledor Theoîogiæ Primarius. 4. Senator Academiæ Prudentifsimus, Gonlifto-rij matrimonialis Iudex fupremus. 6. Collegij minißoru Prç-fidens fiipremus. 7, Examinator ordinandorum vniais, 8. Reftor ftipcndiariorunifecundarius. In fuggeftu nolens elTc Vicarius, (cd volens eile Primarius, lo. In Altari Adminiftra tor primus, n. Capituli Canonici cupicns elTe Decanus.

Vnumaddamj 02?“ CuminConliftorio matrimonialieflent duæ fellæ,altera pro Elcöorc,vcl cius vicem fußinente,altera pro ludice: quamquælo fellam occiipare ßuduit HeshuGus? ludicis ne’nequaquàm.Quamigiturî Elcdoris, Quareî Quia VVihel-mus erat homo ambitiofus. Sit ambitiofus Klebitius, nonne tu illius Cris frater? Hcydelbcrgæ honeflam habui conditionem, caque optime contentus fui,amp; vt illam ornarem vnicc ftudui, I-gitur iflud omitterc nolui r Cum HeshuGus Arrio me conferre conarctur,crimen ambiti Pafloratus mihi affingcre voluit : dum tarnen ego mcam conditionem cumconditionc Pafloratus,G mihi licuiflet et'am, non commutaflèm. Et propter illam conditionem me odioperfequebanturalij nam mea conditio,priuiq mihi dcccrncrctur,erat petita à M, Stabio, M. Gafparo amp;nbsp;Grcyncro, qui omnes mihi illam inuidebant. Hi tres denique,aim Agricola, Paßoratum ambicrunt, amp;nbsp;proptercàcertatim adulati lunt Hes-huGo : amp;nbsp;cum prrter omnium expeöationcm, Paflor crearctur Cunius,iratus HeshuGo Gafparus, Tilemannum fuemappellat, amp;nbsp;Cunium virum bonum eße public^ negat, dolens feie non ele-dumPaflorcm. Vtvero Cunius fc Galparo amp;nbsp;alijs inGnuarct,

H J, Klebi-

-ocr page 62-

Kkbitîum damnat 7 amp;nbsp;Gafparos quoque ipfum ad tcmpuî vi-cifsim amat, ac poftc^ nebulones fefe inuicem vocant.

DC^Égo Argumentum Hcshufij inucrtere optimo iure poflem, hoe pado :

HeshuGusmuIfa Arrij dogmata rcnouauit, amp;nbsp;ambiuit Hcy-dclbergæ in Siiggeftu primum locum, gucmvbiobtinciencn potuit, ac Flinnerum reuocarilcnht ,iratus Klcbitiobcllumin-dixit,amp; inpatriam profcélus cft : Ergo Hcshufius,amp;c. Quomc-do folues hoe HeshuG ?

Papiflæ Hypocritis annumcrant, qui feftucam vident in oculi» Proximi, trabem autcm in fuis oculis non animaduertunt.

/

FORMVLA INSTI=

TVENDAE SYNODI,INTER Luthcranos amp;nbsp;Zuinglianos.

Primo ;

^5= Supcrattcndcntcs Luthcrani non fintfimul Aûoresamp; Ia* dices,

Secundà:

ÏCj’Supcrattcndentes amp;nbsp;Doâorcs Luthcrani laxentur à iura-mento, quod præftiterunt in noua quatuor EuangeJia. i. In magt; lè intelleéiam Auguftanam Confefsioriem, nbsp;nbsp;nbsp;InApoIogiam.

J. In Articulos SmaJcaldicos. 4. In Agendas EccIcEailkas.

Tertio î

DCj“ Solijm Dei verbum fit Iudex .

Quarto •'

Tot numero fint Zuingliani, quoi Luthcrani, Sc habcanX paria dccifiua SuiFragia,

Qmnto i

03“ Detur vtrique parti faJuus conduüuj.

Sexto:

Aboleantur omnes iJîcgitimæcondcmnationcs, quas àtem* pore Lutheri ad hune vlquc diem, contra Tigurinoslatæfunt, Septimo :

Sicomponi partes non poßint, tranfaöioinftituatur Pa* tauica.

Quod nobis voliimus Iicri,etiam ali/s facerc debemns.

-ocr page 63-

Q V A T V O R N O

TATV DIGNISSIMA.

PRIM VM:

D. lACOBVS ANDREAE IN LIBEL-lo fuo contra Miflàin, Articulo quarto, fie, vt fcquitur, inquit:

65“ Wireflen den Leib Chriftijm Himmel, wen man vont» det Herren Abcntmacl redet, Im Himmel vnd aufs dem Him-melgibt vns Chrifiusfeyn Fleyfeh. Welcher Priefter fagt, das er ChriftiLeib jnfeyne handt habe, der verleuchnet die Himmelfart Chrifii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ergo falfo aflerit hie idem D. lacobus

Andreæ, in libro contra Latomum, fibi nihil commune clFc cum fententia Zuinglij.

SECVNDVM:

lOANNES BRENTIVS IN LIB. lA-

cobi Andreæde Synaxi, fie argumentatur :

6:5* Die Pfaffen brechen das Brodtim drey ffucken f Vnd dié Pfaffen fagcn, das Brodt fy Chrifti Leib : Ergo refte dicunC Ruftici, Das die Pfaffen den Leib Chrifti radebrechen, fiCj“ Papiffæ Icntiunt Chrifti Corpus hærcre in Pane, donee ve-niat ad dentes.

JC?“ VVeftphalus IcnfitChriftiCorpushærercin Pane, donee ad guttur deftend a.

TERTIVM:

8c5* Paftor Ecclefiæ V Vittenbergenfis in quit, Participationcm Corporis Chrifti Iola fide effe comprehenlibilem : Ergo diff'en-tit ab Hcshufio,qui docct,ab impiis manducari carncm Chrifti,

Papiffæ contra Lutheranos tantiim Papiflicum Magiftratum inflammarunt : Heshuliani contra nos amp;nbsp;Papifticumamp; Luthc-ranum Magiftratum inflammare conantur.

QVARTVM.

Anno Ç4, Hamburgi per loachimii Lconcm,lub titulo Luther! excufa eft Miffa Germanica,lin quadicituriTn den Auent-mael vvert vns Chrifti Fleylch tho einer fpylè,vnd Chrifti EloJ tho cincndranck , nicht des Lyues, fonder der Selen gegeuen. Ibidem fob Calicis porreöione inquit Minifter: Das Blodt vnfes Heeren Icfii Chrifti beware dyne Scic thorn ewigen Lcucndc.

APPENn

-ocr page 64-

S^ÿNNO SVPERIORI AEDITAE SVNT me AEdes erraticæ, ab Antagoniftis mcis ædifica,-Ratio autcmcon(ili| mei hæc fuit : Antagoni-j|/r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;publicarunt farragincm difsidcntium opinionii,

doftrinam Tigurinæ EccIcüaîlimpJicjîsimani, fuipcôamrcddere nitcbantur. Hcshufiusnuncecontr^ ,Ca]ui« ni, üecolampadij, Sc TLuinglij eandcm deSynaxi cfléfenten-tiam, fcribit, Aedes erraticæ per me colleâæ,conuinciint, in nul la hærefi ab initio fecuh, plurcs fuiflc difl'cnlioncs, quàni fiint in ina,qnam Heshufiani defendunt. Cæterùm,mcum conlilium non fuit Perfonas perftringere , fcdfaltem formas loqucndi pericu-îofàs reprehendcre volui. PhraGs illa ( In Pane } ctiam à Cal-uino amp;nbsp;Doftore Alberto côcordiæ gracia aliquando vfurpata cft, vcriim alio fcnfû,quàm HeshuGani illamvlui pant. Igitur Calui-ni amp;nbsp;D. Alberti quoque mcntionem fcci, non quod illos hæreti • cis annumerem, ïédquod taies ipforum parafes caufæ Chriflian» obcHedcmonftrcm, Nam amp;nbsp;aducrfarij mei, aclbcij etiamnon-nulli non fàtis fidèles,cùm impugnarem promilcuam prapofitio-num vfùrpationem,CaIuini phralin ( In fane } mini obiccci unf, Qiiidant çgrè tuîcrunt,quod plures axles crraticas Luthcianis attribuerim,quàm Papiftis : amp;nbsp;vei'entur,nc inde Papiftæ conuin cere pofiint , verum eiïc quod Legati Po.'tificis Romani dicc-bant : Quot Capita, tot Opiniones. Atqiii ego Romani Pon-tificispedcsolculari non Ratui, ncque etiam papæ Sàxonici pedes olcu’aridccreui : PedesPapæ Sàxonici non minus fiint ini-jnundi, atq^ pedes Papa: Romani.

Legati Pontificis dicebant,Quot Doûorcs,fot PuangcliSi Nonne quæfb , Pontificij quotannis quinquaginta duo legrnt E-uangclia? Nonne amp;nbsp;Heshnfius in anno quinquaginta duo habet Euangelia. Apudquos quæfo eRformiilaha’C iuramenti îf Iiiuct me Deus,amp; fanda cius Euangelia,) Nonne hanc iurandiphrafin Heydelbergæ approbauit HeshuGus’ Cur igitur Pontificij obij-ciunt alifs multa Euangelia ? Cur vos negaflis, vos habere multa Euangelia? lacobus Andreæ reprehendit publiée hæc fruftula, amp;nbsp;mauult fecundum veteris Ecclefia? morem, integrum Scriptu-rac librum explicari : is nunc hæreticus erit. Lutherus docuir, non nifivnum elle Euangelium : isannumerabitur quoqt harre-

Dolent Hcihufiani Si irafeuntur, Auguftanam Con-

-ocr page 65-

ffßioncm à Mclanthdhè emendatam, amp;nbsp;noft^at cdnfeßionis'doS ôrinæ non aducrfàntem. Callidutn tarnen interim coniihum in« uencrunt, vt cam videlicet Confefsionem nobis proponant amp;nbsp;opponant, quæ Cæfari Carolo Quinto, Anno fupra Miüefimun» Irigciimo Auguftac eft exhibita. In ilia enim dicitur : Sub Speciebus Panis amp;nbsp;Vini. Cùm igitur vfqueadcô callidi lintHcs-huliani, ignolcant mihi, vt vniam hîc dicam myfterium f Heshulius Heydclbergæ public^ coram Eccleha, Sc priua-tini quoque impugnauit hanc phrafin ( Sub Specie Panis ) Pa-pifticam cam penitus elle acdamani. Simili modo amp;nbsp;Apolt^ian» in articulo Cœnædocuit elTc Papifticam : namCanoncm Gra-cum Tranlùbflantiationem aflèrerc, aliquoties confeflùs eft.

Quid videtur vobis? Qiiarc Heshuliani igitur iam noftrx doûrinæ volunt opponcrc doärinara aephralin Papifticam Quia dum fallum luum de Synaxi dogma, nullis lólidis Argumen tis dcfcnderc valcant,fcuquibu$ defendant,nulla habcant,à Pa-piftis commenti huius primis authoribus,cômentitia ctiam argumenta ( cùm amp;nbsp;hi vera non habcant) qui bus nos oppugnent, vcl ®PP“gnantibusrcliftant,pctunt. Papiftis haâcnus non eru-bucrunt emendatamConfefsionem offerte amp;nbsp;opponcre : nobi«. non volunt permittere, vt Confeßione emendata fruamur,

Ift der Bapft zu Rom nicht crlichcr,dcn diefer Ëapft ï ftj* Hcshufius nunc multis Argumentis vult conuinccre , Augu-« flanam Confcftioncm aducrlari doßrina Eccleliæ Tigurina: Quarc igitur anted cam multoties vocauit Cothurnum ? Nonne Cothurnus eft cakeus vtrique pedi aptus î Ergo amp;nbsp;noftro aptu* erit Vultis feire aliud Myfterium? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Audite qualo?

SZ^Heshulius Heydcibcrgæ Annofupra Millclîmum quinqua-gclimo nonOjdic quarto mcnlîs Augufti,hora fecunda a meridie^ in ædibus Comitis Ebcrhardi ab Eipach, coram plurimis damna-uitphrefin amp;nbsp;propofitioncmhanc : Panis eft cflentialc Coipua. Chrifti. Quid autem poftcà egit ? Cùm poftcà Ercma crea-tus eilet Epifcopus, ingratiam Brcmenfiumfcriplitlibiumpr», dcfcnlionc huius,quam antcà damnarat,propoEtior!i$, Quid i-giturhincquàmreûiftim^condudi poterit? Mcndacifsimum ,, impudentifsimum,maxime tcmerarium,amp; quauis deniquearun-dinc, qua omni vento agitatur, leuiorcm hominem efiè Magde- • burgenfis Eccicfia Epifcopum Hcshufium.

Iralcuntur Heshuliani, quando Papifta damant,Meß, , Meß, Atqiü Hcshufianifcmpcr habent in ore, Confcfs,Confcfs,:

-ocr page 66-

-^5quot; Quatuor vetem Euangelift« apud hó» ampliuifere nitll ■nabent ponder» ^Quicquidproducunt Argumentorum, aut ex ConfcGionc AugBftana,aut ex Apologia, aut ex Articulis Sreal-caldicis,lt;ut«x Üutheri Catechcli depi-onunf. At que StaphiJus quædam Topica argumenta non male notauit.

ijzj’ Ipfi Papiftar profcäoHcshulianijfunt (âniores: illi enim,amp; pic quidem,Symbolum Nicenum, Athanal)j,atquc Ambrofij vr-gent : hi vero erratilt;lim Confcls femper habent in ore.

Inter Papifticum Meß ,amp; Hcshulwinum Confeß, quid quæfi» eft differentia:? Quid intereft inter ldolumBe],amp; Idolum Bethel J Nam (i vitulus Confefs eft piu$,non impius erit amp;nbsp;vituKis Meß. QuareÎ Quia Hejhufius Heydelbcrgx, amp;nbsp;Phralin amp;nbsp;5 ententiam Auguftana: Confeßionisiam pöftremo emendatx do cuit effe Papifticam.

Ç2Î* Dccanus Capituli cuiufdam magni N. voluit ab officio fijo, Paftoratus fcilicet, verum quendamEwangclijDoftorcmamo-uere , dum tarnen nullam aliamamouendi nabcret occafionem, tiifi quod fecundum ipfius filij Dei inftitutionem, Ouibus fibieon creditis Synaxin adminiftrare conaretur : atxjue hacvnica de cauß Sacramentarium ipfiim traducit:Quo tefiatur amp;nbsp;ipfius Sy-naxeos autorcm acinftitutorem Dominum nofti urn lefum Chri ftumfiiiffe Sacramentarium, quinon reüc Synaxininftitucrit, prauumqj earn exhibendi ApoftoJis nobisq^ modum reliquerit. Cuius,tanquam hxretici cuiu(dam,cum amp;nbsp;aliorum myfterioruni doftrinam,tum nobilißimi huis inftitutionem pernicioiè Pontifex olim Romanus, hoftis Chriftianæ doftrinx ter Maximus,ipft Antichriftus, lua neßio qua,fuorumquc fiib fe milkantium teme-tkate execranda, inuertit : Sed quo confilio hoc fecerit, ac ho-lt;Iic adhuc faäum/hifiicccfforestampertinaäteracvi,dinnra-tionibus nequeant,defendant,fiiperius xlixi, ac rem qui bene per-pendic jdolutB facile intelligit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem diüus hic Decanus

Paftorem quendam,qui coniecratam hoftiam cum fale benedido Vaccis «grotis contra incantationem porrigit, in officio tolérât. Vnde haec tanta excitas ? Ex Diabolo : amp;nbsp;dodrina Hes-hiifianorum confirmatur.

8:3“ Theologi quidam, dum pallijs Prinsipum funt tedi, ftiagna eötra Papam fulmina proferunt. cum veroPrincipes pallium iü-um fubtrahunt.reliäo grege latcbrat quxrunt.ac poffea alba vc-fte iterum in medium prooeunt. Et quidem iam ita eft conftitu-tuiOfVC qui alba vefte SynaxinpoUucrc rolunt,pingucs habeanc

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paro-

-ocr page 67-

PxrocEias :quivcróidrfcu/ant,IiabfnturGrynirjci. Ef çuJcfam N, n« ita diu per album pallium pinguem Pa^oratum obtincns, alioi hoe inducre reeufantes cxpulit. Idem pium Ioannis Ana-ftafijjiftud Bacchanale indulium reprehendt ntis,lcriptum tuis teris contaminare non erubuit. 1 apillr etiam hïc fanioi es, qui cumveftc linca amp;nbsp;pannum léiicumretinenr. Atqj bonus illc vir fuis lierris ftuduit cx loco illo mc pellere, vbi nx Papiüæ fej le po tuerunt hadenus. Quihodienonvultcondemnarc Luthe ranos omncs,non poteft frangcre panem cum Papiftis: Qui item Sathana: tradci eiecufat Zuinglianos,nö poteftfi angcre panem cum Luthct anis. Cùm Adi ianus Londini nollet deuouere Satha gt;ueMcnnoniftas,non eft illi concellüm frangerc panem cu Zuin-glianis. Et qui hodic folisMennoni/Ijscœ'uin apcritc non vult,amp; rcljquoioinnescxcludere j cum iplis etiam frangcre panem non poteff. Oremus igitur Filinm L ei, vt veram de hoe concoi dias lymbolo doörinam emeigere linat, lacobus Andrea:, cùm Milfam oppngnar,doärinam mcam probat: Dan er fetz den leib Chriftilehr hochjmHin mel.art.4.contta Miflam. Dumautem Brcnti/ vbjquitatem palliare ftudet, fo bi ingt er Chrißi leib bi» vndci da«bioth Vtdicam,quodreseft,noluntfiiatninfi-nam contra Dei verbum ftultitianiplcbi innotefcerc,ideoó? mi^ hi,g» Aedes erraticas publicauerim,irafd;ntur. Caterùm Rctra ßationis loco iftud addam ; Circa Lelphicamcataraûen,non in. lignca, fed lap’dca domoSacrificuli habcntcoi pus Chiifti. Da-ucntriæjn den Vmbganck: Co’oniæjn der Godes di acht- Suol-Jac non eft phni fcrrca,fcd lapidea fciro cempafîa. Quos duriùg traöauijVt ignofcercnt petij, Ei aftrusOecolampadiopietatem ac triüm linguaru peritiam tribuit. lacobus ?indi ea? publicè do-cuit GoppingæjOeeolampadium non dofium modo, ied amp;nbsp;valdd pium fuillé Thcologum. Atque inter Zi7ingliumamp; Occohn pa-dium, non (ummam modo an.icitiam, (ed lanäam quoque in nac doärinafuilFe concotdiam,cuis ignorât? Quare igitur Zuin-glium vultis cxcludeic cœIo ? Melanthon diu irripngnauit Zuim-glij Significat, tandem tarnen conuißus inquit ; Panis eft fignvm corporis Chrifti, quod non eft vbique. Euccrus etiam voluit do gma Zuinglij deferere,tandem cii ca obitumfuum, dogma Zuia glij vt Chriftianum propugnauit.

VVaiheytbleybt V Varheyt , Gotta wordt bleibt in Evvigkevt, Wer es ander allen Sac:amcntfchendcrcni Icyt. Sicuti feriptutn eft in Poi ta Bi cinenE.

-----r------------- j

-ocr page 68-

altera memora-

BILIVM QVORVNDAM

appendix.

PRIMO'.

ÏA Ifputatum cd iam diu, quomodo confccrcntur Panes» I__) Sc interim pauci confccrati ïünt homines,

fej’Anxiö eft inquilïtum, Quantum inter Panem confccra-Cumamp; nonconfecratum ht differentiæ : interim negleûum eft, quantum nos vitæ pictate à prophanis hominibus difte-ramus.

iKj* Curios^ quæfîtum eft, Quando panis incipiat cfîc iàcer, an vel ante fumptionem,vcl poft,ve] an in medio fùmptionis: ac interim ante amp;nbsp;poil lûmptioncm plurimimanlcrunt pro-iphani.

Quàm diu Panis maneat Sacramentum, pîurimvm Jitigatura eft : Qu^àm diu Chriftus maneat in nobis negleûum cîr.

KS- Quidam panem Euchariftiæ bis confccrant : Sejpfos autein vix femel conlècrant.

83* An maneat, vel mutetur natura panis,dum confècratur, mul tis verbis decertatum eft : Intercà pauci boni iunt in mclio-res commutati,

83quot; An Azymus, vel Fermentatus hic Panis eftê debeat, dimi-catum eft : intérim pauci vêtus fermentum expurgantes, in azymis veritatis amp;nbsp;lynceritatis ambularunt,

83* Panes Euchariftiseluperftitiosc numcratiiünt : amp;nbsp;interini pauci admodum numéro Pi; femper reperti lûnt,

OmneshasConfccrationis Phantafias, Hcshufij mala confirmât tranflatio, qua locum Apoftoli Pauliprimx ad Cotinthios dcci-mi penitus obïcurac

B3* Chriftus non ideoinftituit Synaxin, vtpanemconfecraret J fed vt hominem,cuius amore quicquid vnquam feccrit,fecir, conlècraret. Vox confecrationis in nullis eft Scripturis de Sy^xieditis.

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SEC VN-

-ocr page 69-

SECVNDCP.'

EX CONFESSIONE DVCIS VVIRTEbERGENSIS.

1 Erba bæc inftiiutionis ( HoceE corpus mcwm,)expo-V/ nit codcm modo, quo Esc Ezecbiclis veiba( lEa eft Hicruïàlem ) vbi loquitur de vrbe in latere dekripta. Ibidem negat ,Dcumabfolutamluair oinnipottntiam cxer-lt;erc in Synaxi.

TERTIO'.

fcj’Quando bcllum indicunt Papiftij,rciJcinntArgumentum lumptum ab omnipotentia Dci,amp; re ipfa probant Significat; Sed quando nobikum congrediuntur, Argumentum à Dei oir nipo-tentia dudum, amp;. To rhiton,contra Sjgnificat,cum Papiftis Luc Kripturis nobis opponunt.

Etficutiex Apologia Confeßionis Anguftanæ patet, etiani Eccleliæ Romanæ authoritatem amp;. Canoncm Gisccum nobis obijeiunt. Quando vero bcL’um gerunt contra PapiEas, Ece’e-fræ Romanæ authoritatem,amp; Canoncm Grxcumrepudiant. Me non falfarecenfcrCjtcftatur Staphilus.

QVARTO'.

CONTRA STAPHILVM.

Kj* Fatetur D. lacobus Andreae, inquibtionem de modo præ» fentix corporis Chrifti non efic inutilem.

O V1NTO\ CONTRA EVNDEM.

K5* inejuit idem lacobus Andr ex Opinioncm illorum, qui pu-tant paruum Chrifti corpufculum Jatcre In pane vcl Sub pane,non efle fundatam in Sacris literis.

SEXTO'.

k3* Quod pauciores Papiftx conuertantar,inde ctiam eft, quod Lutherani ftperbinimis amp;nbsp;ingrati,noningcnuèfatcantur, ^^mod quicquid habent boni, à Papiftis accepeijnt.

Papillae Dccalogum integrum proponunt Pucris : Luthe« rani vero Dccalogum Dei mutilatum luuentuti proponunt. Vidcat Ledor Gr«-cum Alphabctum,iam rc-.

cens Coloni« ex-culîim.

FINIS,

-4

-ocr page 70-

I A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Obferoatidnei Ai« obiter Me adieS«?

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftS* Papiß«, quando Laici* expljcant myfteria ßfrarum ve-

ftium,multafabricantfigniamp;cat nbsp;nbsp;HeshuGaqiinpoftinaSpan*

genbergii plurima eflingunt allegorica Signißcat : igitur mirum «ft, quód contra vnicumSacramentale Significat,tot /cripturit inunitum,clamitent.

ßCj’Duxh« Propoßtionej : Pani» eft Ggnum corporisCbri-fti: Panis fignificat corpus Chrifti, fiint xquipollcnte». PrJo-i tern propofitionem apptobat Heshufius t ergo non impuenat poftcriorenj,

errata clvaedam , absente, 4um imprimeretur Autore, in hoc Lib ei-lo i Typographo commifta.

G 1, pro prouerbijs, lege aduerbij»,,.

B I, Cranneri, lege Cl amneri.

Ei, Permanftjrum,legcpcrmanCiram,,

E vk, pahtui, lege palato.

G I, Turingos jiege Tigurinos.

lbi.4çlt;n : Ele^oreni non tribuere, lege Eleäorem hoctri-buere.

G 3. Melior erat caula Luthcri, quam Caroloftadij : lege Melior crat caula Caroloftadij,q Lutheri. Certami-ne fcilicet de Imaginibus amp;nbsp;Synaxi.

H I, Qbjuiario, lege Oliuiano,,

Ibidem: Niinquid /c!;ipta,Iegc Nonne fcripta-Hl Bremen/eSjIegeBernenfes.

Ibidem V Vittcobctgenlcsjege Wirtenbergenle».’

-ocr page 71-

-ocr page 72-