-ocr page 1-

PAVCORVM

ISTORVM, ET Q^VIDEM

CLAKISSTMORVM CHRISTI

VERBORV M:

Hoc eft Corpus meum ;

INTERPRETATION ES;

aVIBVS CON-


Ex proprijs ipforuin fcriptis fideli-tercolkélæ, a

M, CHRISTOPHORO RA-

SPERGERO ANRASATENSl.

’m. d. lxx’viî

-ocr page 2-

Non diiTenfjonis Deusjed pacis.

-ocr page 3-

PRÆFATIO

AVTORIS.

INDITE CQHLK ET ST^l^PESGÉ TERR^.^

CCE, PAVCIS ABHINC annis,poftdctefi:abilêacpefti:3 fera B E R-E N G A R. 11 hærcfin Copitaatcpcxtindâ, rurfushac extrema infeh'cismundi fene:^ dute, VERITAS CORPORIS ET S ANG VIN IS D O-_ MINI NOSTRIIESV CHRI-STI, d quibufdam infolenn^ bus atque turbulentis hominibus in controuerfiam uocariccvpit. Atqui D E V S Opt. MaxJufto fuoiu:# dicio uertiginis fpiritum in medio illorum mifit, ac linguasillorum,nonfecus atcp olimBabylonic^Tur^ cen, n, ris ædificatorum,adeôconfuditamp;difsipauit, utuariis inter feopinationibustotiscjî, quodaiunt, caftrisin reChriftianadifsideant, Andabatarum more,perpei tuô pugnent, (uas de religione fententias, comment tationesacrefponf3,quæ interim pro fidei régula ia» ftant atque uenditant tanquam in excrcitu milites fymbola amp;nbsp;teflèras, indies commutent,multasde fide leges figant atcp refigant, amp;nbsp;tands eo dementiæ pro;? lapfi,ncque femetipîos amplius,neq5 fefe inuicem,aut

Äs. quid

-ocr page 4-

P R AE F A T I o A V T O RI S.

quid loquantur aut fentiaiit, prorfus agnofcant uel intelligant» Vtmilkdiftracfliones atlt;j difïcnfiones . alias taceam, numerate profedó licet plufquämdu:? tentas ab iftis, qui de expreflb DEluerbo , amp;uano Euangelii nomine mirific^gloriantur, baud ita pri« dem exortas, fibi tarnen inuice m repugn an tes, aç fees? d^inter fedifTedas paucorumillorum clarifsimorum Christiuerborü:HocEST corpvs mevm, interpretationes, quas in hoclibello, ex diuerfis ifto:^ rumquinti Euangelii buccinatorum feriptis fideliter colleéiasjuniuerfo orbi ante oculos proponere uolui, ut uel feró tandem, Phrygum more,tot horrendis dif^ fidiis f turbis, conflidationibus in numérisé malis e^ dodus fapere incipiatjScimpofturas ac fraudes ifloi rum improbifsimorum planorum perniciofifsimas cane peiüs S/C angue omninofugitet. Meo fane iudis» cio nequaquameffetmirum,nccElum expauefeeret, terracontremifeeret, adeoc^ omnescreaturæ, totac tantasin Chriftum eiusc^ auguftifsima Sacramenta blafphemias, amp;nbsp;tot horribiles contumelias Sandæ Matri Ecclefiænefariê acpetulanterimpofitas,uifibili aliquofigno execrarentur. TuChriftianeLedor,fl

uergæternac^ falutis es cupidus,hos noftrosco# natus boni confule, exitiales hærefes dete^ flare, atepintimisfenfibustuis

De VM precare pro nobis.

vo^

-ocr page 5-

VOCVM NOVI-TATES, DEPRAVA-TIONES, ERRORES, H^E-reßs, contradiélioncs CT inucntiones bo -minum [acrikocrj fupcruerba (Jhrißi :

Hoc eft Corpus meum. lt;

CAPVT L COMPLE, CTITVR MVTATIONES ET tranfpofitiones ucrborum in textu»

B g le, SIVE IN HOC LOCO, EST Corpus meiim: nefitidentica propo-fitio^Bibh'a Gallica GcneuæîSinotan-tur ab Heidelberg» in Conformit»

HiceftCorpusmeû,prohoc,quia Hebræi careant neutro generc: Haec mutatiotextus fada eft, vt faciliùs fubintelligt pofsit vocabulum pants. Luther in captiuit.Babyl.amp;Bremenfes notantur à Caluino in vit. admonit, contra VVeftphal. 6din Epit. Mulbrun.ColIoquif»

Hoceftfanguis meus, pro hic, quia in Græco iiv babeatur ToÛTo^'2^2iTo«f^t.a|y.ov,quafiTouTo aliud demon-ftret, quàm fanguincm, Beza in annot. in nouum Tc-ftamentum.

Inmeo

A 3

-ocr page 6-

I* Ucmutdtîonibtl^ucrhorumin tcxtugt;

mi -H ï** fangin’ne,qiiod pro vobis cffunditur.Be-za,vt eft apud I llyric; de teft* Cbriftf, dfcit, aut cffe fo-lœdfmuTn, vtreferaturadfangm'nem, auttotam par-neulatn, quod pro vobis cffunditur,fuppofi£am cfle, i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corpus meS eft hoc, S vuenckfcldius legi t,vt VO“

cabuïumhocjpanemdemonftrct: citante Heftiufio,8£ Petro Martyre in magno volum,

VL Corpus meum eft hoc, quatcnusmcnfacaccum-bit« Carolftad*in DiahdeEuchariftia*

VII- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corpus meum efthoc, id eft, cibusfpiritualis,vÉ

loattfö, dicitur : Caro mea verè eft cibus, loannes Langus in comment, ad Apol. 2. luftinu

Corpus hoc meum eft,vt dixit,deftruitc tempïunt hoc, quafi demonftraret Corpus fuum in naturalifta-tuô^fubieâo. Pontanus in Francia Antard, citante Villagagnonc lib- de Euchariftia.

IX. Accipite,edite,quod pro vobis datur,cft Corpus meum-Notaturà Lutheroin ConfefE de Euchariftia*

' Caluin.in z.defenf. contra VVeftphalum»

Hoc eft Corpus meum,quatenus pro vobis da-tur,Zuinglius in quadam epiftoIa,6C Oecolamp- ad Theobald»' Billicanum»

CA

-ocr page 7-

CAPVTir; COMPLEX CTITVR TRANSFORMATIO« nes ÔCdcprauationes pronom minis, Hoc.

le PANIS. PROPRIE AC SINE f/gura,eft Corpus meutn.Luthcr.de ca-pn'uit. Babyl, HefhuC amp;nbsp;Bremenfes, vt notantur in iudicio ^lelanchtonis decœna, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Hie pants efl: Corpus meum, Sacramental« locutione6Cconiuncflione,per Metonymi-am figni 6lt; fignati. Caluin. QCBeza, in Hefhuf. •*

Hiepanis eft Corpus meum.vt fignificet,res in^ ter fe verè eoniundas. Martin. Kemnit. in repet. de cœna, in exam, part.a, contra Concil.Trident.

Hiepaniseflrinftrumentum, quo Chriftus nobis fuum Corpus difi:ribuit.Caluin. lib. de ecena,

HoCjidcil, panis, eft Corpus meum. Paulus E-bcrus inconfeiT. decoena Domini.

Frufttilum panis,acpoculum vini,eft Corpus mc-um,0^ fanguts meus. Petr. Martyr, in lib. ludie.

Hoc, quod fcilicet demonftrabatur,eft Corpus tneum. Idem, in Dial, de vtraqj Chrtfti natura.

Magnopere commendo iUorum fidem,q^ut' cxpli-cant, hoc, id eft,Corpus meum, demonftrattue, nec re-feruntqutdquaminhis verbisad panem vel Euchari-ftiam. Zuingliusde vcraamp; falfa relig.

In,fub,cum pane, eft Corpus meum, vt pillula tn ouo, velferinainpaftiHo. Brcntiuscum Sueuicismt-ntftris in Syntag. contra Oecolamp. Vnde 5C paftilla-rij ftierunt appellati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft in

XIJ.

X1IÎ.

Xltll.

XT.

XVilU

XIX.

-ocr page 8-

xXlt;

XXï.

xxn.

xxni.

xxnit

XXV.

T)c (tSditiotilbiu

Eft fn pane,vel cum pane Corpus meum, vt non jntelligatur locus aut tempus, fed externum cœngfub-iedum, remotum à Chrifticorpore, quod cum illo, vel inillo edidicitur, non tanquam in illoexiftens, fed tanquam obiedum,coenç adionibus circa panem exer-citis, Ioan. Matth. Schmalcad. lib.decoena.

Cum pane eft Corpus meum,vt(cum}non fitprse-pofitio, fed aduerbium tempon's, ôd fignificet Corpus capi,quando capitur panis. Guiliel. Klebit.lib. de cœ-na : fie Brandeburgenfes, vt habetur in difput. Heidel-bergæhabita, Anno I ƒ 6 o. .

Hic cibus,paneôe corpore conftans, eft Corpus meum, vt fit propofitio Sacramentahs,amp; duasres fi-mulconiundlas demonftret. Matth, Illyr. in append, ValentiniErythræi in tabul.ConfclT, Aug,

Circa panem eft Corpus meum, vt aercircumfu-fus. Svvenckfeld. de dupl. ftatu Chrifti.Notatur à Lu-thero in ConfelT. Euchariftiæ,

In hacaâione, non tarnen in pane, eft fiC exhibe-tur Corpus meum, Bucer.in fuis retraâat.Heidelbcrg, inConformit.

CAPVTIILCOMPLE-

CTirVR MVTATIONES VEL additiones ad uerbum,

SIC PANIS SIGNIFICAT COR, pus meum. Zuingliuspafsim, Bernar-dinus Ochinus de cœna Domini contra VVeftphal.Bezacontracundem.

Hoc

-ocr page 9-

itducrSum HST.

Hoc eft Corpus tneum, id eft, hoc repraefenut Corpusmcum.Zuingh'usin i.Cor. ««.

xxvt

XXVIJ,

XXVUti

«

xxtx.

HoceftCorpus tneum non abfolutè, in adln primo, fed in adiu fccundo, in operatione ôi ener-gia» Schegkius , in refp. de duab. naturis in Chrifto.

Hoc eft Corpus meum,non in proprio fubie(fto, necinpanisfiibiedoSt^matena, fedinobicefto cœnæ Ä^adioniim eins. Ioan. Ma tth.Schmalcad.Iib»decœna. Svvcnekfeld.citantc Heshufio.

Hoc eft Corpus meum, per tranftubftantiationc, vtPapjftxdicuntJdenim teftatur Canon Mt (Tae apud illos, in quo aperte orat Sacerdos, vt pane mutato ipfumCorpusChrifti fiat Buißarus fcrJptor,vt nobis videtur , non ftultus, d:ferte inquit, panem non tantum figuram efte, fed verein carncm mutari. Hacc funt verba apologise Auguftanae ConfelT. primxcdi-tionis, de qua Heshuf. Huncapologiæ errorcm repu-dio atqj damno.Heshuf.de prçfentia Corporis Chrifti incoena. Notandum,quodvfcp ad annum « j o, Lutherani traniïubftâtiationem communiterdocuerunt. Si fimulEuchariftiæadorationem. Quam fententiam ego htc non vt errorem, fed vtcontradicfîionem cætc-ns omnibus ex diametro répugnante refcro inpri-mis lilt fententiæ Luthcri,quando dicit,panêSC vinum tranflirbftantiari in Sacramento, articulum ft det efle à Papa conditumcontrabullam Leonis, art. 17.

Hoc Sacramento fignificatur Pafsio æ mors mea ac communio cum omnibus fandis. Bulling, in trad, de Ecclef. Sacramentis.

XXX.

xxxt.

HocfymboIumcftSd teftificatio, quae fpirituales grattas praefigurat. Caluinus tn Catechif.Multa huius generis paulo infra citabuntur,

B Zuing-

-ocr page 10-

Cdp. Il IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De dlJidofubtiS

XXXIÏ. Ziu'ngliani comparant propofi't/onem: Hoc eft Corpus meiimjCXim ilia Genefeos: Septem vaccæ,funt feptem 2nni, ex cœna Chrifti fomnium facietcs.Kem-nin'us de coena Domini.

xxxin. Hoc eft Corpus meum, qualiter Si in vetcripi-fchateamp;^manna illudfilq Ifracl comederunt»Bulling.

I contra Schmidelinum,

CAPVT IIIL COM-

PLECTITVR INTERPRETA:;

tionesôd additiones ad uogt; cabulum,

Corpus.

OC EST SYMBOLICVM COR-pvs.Petr. Martyr ÄfCaluin, pafsim. Hoc eft figura veri corporis Zuingl.

inpraefat. ad regem Gallueöi^ alibi. Hoc eft Corpus meum,ideft,com-memoratio corporis,quod pro vobis

datur. Idem in i.Cor. 11.

xxxvii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HoceftCorpusmeum,ibijvbieft panis.Caluin.

lib. 4. inftit.cap. «7. Siin 1. Cor. 1 j.

xvxvi.ii. Hoc eft Corpus meum, id eft, fignum corporis mei.Sephan.MaIefcot.aduerfusIefuitas,amp;Caluiniftg.

xxxix. HoceftCorpusmeum, ideft,Sacramentumcorporis mei, Hugonotæ in GaUia,

Hoc eft Corpus meum,vifibile Sacramentum in-uifibiliscorporis.Falfohoc gloffema attribuitur Ma-giftro fententiarum, à libro Anonymo, fubperfona veriCatholici,editio « ƒ 7*.

Hoc

-ocr page 11-

' nbsp;nbsp;a J lidcMum

Hoc eft Corpus meiim,fpeciali modo exi'ftefts in xli. pancadedcndum, cum alias vbique fit, Brentianiin difpuu de omniprçfcntia carnis Chrifti,contraBulIin-gerumS^ alios.

HoceftCorpusmeum, omnipræfenSjSCdiuinas xLit omnes proprietates Habens,Ibidem.

Hoc eft Corpus meum paneum, Campanusa xliil Luthcro notatus in confelT. de Euchanqui banc inter-pretationem à Marcione fumpfit.

Hoc eft Corpus meum,ideft,hie panis eftcorpo- xLniv rails crcatura, à mecreatajideo appcllo earn Corpus meum. Idem Campanus, citante ErafmoAIbero contra Carolftad.

Hoc eft Corpus meum, fub rationc immolatio- Lxr. nis,CarolusMolinieus in annot. adfuamliarmoniam,

HoceftCorpusmeum,quoddo vobisanimoe- xlvi. dendum, ficutpanem ore. Petr. Martyr intracftat.de Euchar, Buccr, tn cap. i6. Matth,

Hoc eft Corpus meum in diuinitatem transfor- XL.vir, matum.Svvenckfeld.dcdupl, ftatuChrifti, dequoSi;

Seruetus à Bcza notatur.

Hoc eft Teftamentum in corp ore mco, Heidel-berg.in conformit. Caluinusfœpe,

Hoc eft abftracHum quid à fubftantta corporis mei.Caluinusinrationeineundæconcordiæ. ‘

Hoc eft Corpus meum fine diuinitate Ôt^fangui-ne. Poft Neftorium, omnes noftræ ætatis negantes concomttantiâ naturarû in Sacramento,ncadmittant comunionem fub vna fpecie,Si^ eiufdcmadorationcm, Caluin.Iibro 4. inftit. cap, 17. amp;nbsp;Agenda German. VVirtenberg. Anno i ƒ 'S ƒ, édita, liegantBrcntiani tantum effe fub altera fpccie,quantum fub vtraque, ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ba Hoc

-ocr page 12-

De ucrborutn

Hoc eft Corpus meum, vt cum illafanda came Sc fanguincDiuini'tasnonfitinfcparabilJtcr coniun-datPoteftcm'madcffe Corpus fine fanguinCjanimaSC diuinitate. BcrnardinusOchinus de cccna Domini contra VVeftphab

CAPVT V. DE VER-

BORVH CLAVSVLIS SVBINj ' telligendis,in uerbis

Chrifti}

Hoc eft Corpus meum.

I. CLAVSVLA.

SI A FIDELIBVS VEL .

ADIGNIS RECI-

PIATVR.

Oc EST CORPVS HEVM, SI à fidelibus rccipiatur,etiamfi rcprobis, duinmodo non Epicuræïs, profani's SC penitùsinfidelibus, quia hi fola Sym-bola percipiut. Paulus Eberus in Con-fefT.cœnæ Domini.

Spiritualiter Sc fola fide, à fob's fidelibus ChriftiS fumi, ofFerri tarnen etiam impijs, Bcza de omnipræf. cainis,

Hoceft Corpus meS/i fides adfit, On minus,ob--1atio,qua:rccufaturabindignis, Caluinuspafsim. SC hypotheticinominati ab VnicordioiniudiciumMe-lanchtonis.

Hoc

-ocr page 13-

' Glaujults fubintcîligendis, HoccftCorpusmcum,etiatn quandoabindignif ~ i-v. manducatur,ü nomine indignorum intcib'gantur homines, qui præditi quidem funt vera fide,fedimbecil-liorijSï^ quivitæ fiintfolutioris, quàm deceatChriftia-num hominem.Hieronymus Zanchus in mifcel. Contra has fimilefcp fententias,redè Luthcrus fcribitinhæc verba: Pro hæreticis SC profcriptis ab Ecclefia Dei ferio habemus Zuinglianos, di omnes Sa-cramentomanitas , qui negant in venerabili Sacramento altaris,à dignisSC indignis, orecorporali Corpus Sc fanguincm Cbrifti fumi. Luther, libello cdito Anno. I ƒ 45. art. »z.ô^citaturàSvvenckfeldio.

II. CLAVSVLA.

IN VSV TANTVM, SEV

ACTIONE AVT MAN/ ducadone*

Oc EST CORPVS MEVM IN PA-nisvfu, ld cft,quamdiu funiitur,in co cft Corpus mcum, Lutherani Buccrani in Colloq, VVitteb.SC in Concordia Ann» 30,

In coena Dominica, non tam præfentiam,quàm difpenfationemcorporis ói. fanguinisChrifti agnofci-mus, Schmidel.in difp. Tubing. Anni i ƒ 64. cap.y^. Et reClè diClurn eftjCxtra vfum à Chrifto infti tutu, nihil habere rationem Sacramenti. Ibid, cap, 81, Corpus Chrifti non cfre,antequam manducetur. Vfum, ciïeipfammanducationê.Matth.IlIyr.inapoI, confefT. Antuerp,

ElTe Corpus Chrifli,etiam antequam in os vcniat.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vfum

LVlI.

LVIIL

LIX.

LX,

LXI.

-ocr page 14-

T^cucrlorum

yfum cni'm jpfatn aâionem fucrificij cfTe, KcmftïC. * contra Concil. Tiid,

Sumatiir,inquitBrennus (inPafchatc vbi dccê aut.zo millia comunicanQ vafcukitn vfitatu, ÔC Ci cua-cuatS fiieritjiterum impleatur:Omne enj'm vinS,quod in cœna Dominica porrigitur 0iffiimitur,fancflificatum eft, vcrbo Domini, in fangiiincm eius.Brcntius pcric» z. apol, cap, deEuchar,

III. C L Ä V S V L A.

POST CONSECRATIO-NEM, NON TAMEN VT PAPb ftæ deconfecratione fen?

dunt.’ ,

INISTER.CONSECRAR.E DICITVR. cumverbornminftitutionis rccitatione,pri-mam confecrationem ab ipfo Chrifto fadä, Ecclefiæ in memoriam reuocat.Schmidcl,in

difput. Tubing, anni 64, t XIIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Thcatricaverborumcœnædecantatio, vimcon-

fecrandi in fe nullam continet: quod Patresdicunt, fandificationem Sc'my fticam benedi(ftioncm,ad totam adionem eft referendum, loannes Lafeius contra VVeftphal.

ï-xy. Redè dici,vittateverborumChrifti,confecrari pattern SC vinum,virtute verborum Chrifti pattern fieri Corpus, calicem fanguincm Chrifti,probat VVeft-phalusexconcordi Patrum dodrina,lib. Reda fides decœna Domini.Interim tarnen panis di. vitii fubftan-tiam idem in Sacramento manere vult.

Nimis

-ocr page 15-

CldululisfubintcUi^cndii.

Nimis rcucrenter loquûtur veteres,vtcntcs Phra* fi illatSaccrdotes proprio ore Chrifti Corpus confici-unt. Magdebiirgici, cent«-^.. cap.r.

Nihilaliud eftconfecrare, quam rem vutgarem S^prophanam facroamp;diuino vfui dedicare, Bernardin, Ochinus decœna Domini contra VVeftphat

Nihil aliud eft confecratio, quamfolenne tefti-monium, quo nobis terreftre Qi. corruptibile fignum Dominus in fpiritualem vfum deftinatjquod fieri non poteft,nificlare ad fidem ædificandam refonent eius mandatum ôifpromifsio.Caluinus in harmonia, fupra verba: Hoc eft Corpus meum.

NonnulIæEcclcfiæabfoIuta communioncjquod reliquuméft vini, tanquam fi confecratum non fit, domumdeportari, ibicp â quolibet exhauriri finunt: mifceri quoque cum altcro vino, quod tarnen cum nullo feculorum omniu exemple fiat.Luther.Epift.ad Volferinum acriter reprehendit.

Forma confecrationis Monafterienfium Ana-bapt.Accipe, ede,memento Domini. Eraf. Alber, lib. contra Carolftad.

nil, CLAVSVLA,

LXVt

LXVII.

LXVllt» • i . j

1.XIX. gt;

LXX.

NON TAMEN ESSE

ADORANDVM, SVB SPE» ciepanis.

C FATEOR. QVIDEM, QVOD QVEM-admodumDeus quondacratadorandusad area ^pitiatorij,quia receperat fe ex^pitia-

Lxxr.

torio

-ocr page 16-

Cap.

De ticrhorum

tor/o mandata fua datiirtim, non autem crat adoranda area ipfa, «ta Chriftus films Deiadorandus fit ad pa-nem Dominica: cœnac,quia promifitfe ibi Corpus fii-umdiftributurum: nonautê adorandus eftpanisipfe, quôd ctfi ibi cftCorpus Chrifti, tarnen bo'c nonfum-pfitpane min vnitatem perfonæ, ficut filiusDei âG fumpfit hominem Brent, peric.a.apol. c deEuchar.

Lxxii, Non patitur Pomeranus adorari Chriftum, ne vtDcum qiiidem in Sacramento,vt neqj in homintbus habitantem:flexis tarnen genibus cum reucrcntia,in fignum gratiarum adlionis, fideles adillud accedere, patitur« Pomeran. alias Bugenhag inPfal. j.

Lxxiii. Dico liberumefle, Chriftum adorari 6^ inuocari fub Sacramento : Neepenim peccat,qui nÔ adorat,netp peccac , qui adorat. Luther To. x. Epift, ad Paulum Speratum« Et citaturà VVeftphalo in apol.de cœ-na Domini.

bxxun. Adoramus ChriftumTefum Dominum ScDcum noftrum, fecundùm verbum promifsiohem praefen-tem. VVcftphal. defenf. altéra contra Lafeum. plæ-riqj tarnen Lutherani vna adoratione Chriftum,Deum amp;nbsp;hominem non adorant.

Lxxv. Habent,inquitCaluinus, Apoftolorumexemplum,quos non legimus proftratos adoraffe , fed vt crantdifcumbentcs,accepifte ôfmanducafte: habent fîC vfum fidelium in fradione panis,ôlt;f apoftolicam do-drinam in epiftola ad Corinth. Donum pro datore colitur,6irc. Caluinus contra VVeftphal 5? alibi : cui Petr. Martyr fubfcribens ait : Qiiid turpius eft, quàm fruftulum panis, ac poculum vini, religiofècole-ref’ Martyr in lib. ludie. cap. ƒ.

Lxxvi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quia Euchariftia confiât duabus rebus, terrenaS^

code-

-ocr page 17-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aidulùlis fubintcîli^efidis,

cœleftijadoratio amp;nbsp;veneratto non debcnt di'n’gt ad elc-menta terreftr(a,panem Si vfnum,(quæ remancnQ fed adChn'ftumDeïrm Si homincnijquuUaadionc præ-fentiam fuam,pcculiarj gratiæ modo, fnftitnit Si déclarât. Ita Luther contra Louanfenf. art, «lt;5,voca t Eucha-riftiam,Sacramcntum vcncrabile Si adorabilejôfChry-fort, appellat tremenda myfteria, Si tremendum cali-cem, Sic, Kemnitius lib, de coena Domini. Pluribus fententiam iftam fuam idem profequitur, part. 2. ad-Uerf. Concil. Trid. nec male fcntit, quodquidem at-tinet ad adorationem : pugnans in eo contra lllyri-cum SC alios : qui ôlt;^ ipfi artolatriæ Catholicos infimu-bnt.

CAPVT VL DE T RO PI s ET FIGVRIS uarijs, excogitatis circa uerba:

Hoc eft Corpus meum.

ECTE CONSTITVI TROPVH IN lxxviu verboEST, ideft, fignificat, vel fym-bolumeft, vtfit heterofis» Zuingl. de vera Ô£^ falfa relig. EtBeza contra Hef-hufium»

Tropumalrj conftituunt in pane Lxxvni,

Si vino, quæ fubintclligunt, teftc Hemmingio in Eu-char. Theology

Synecdochcncffe in verbis, hoc eft Corpus me- lxxix^ um, Schmidel, in difputf Tubing, anni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corpus

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcilicec

-ocr page 18-

Cap. nbsp;nbsp;nbsp;DeT ropii circa wrhaHoc eß Corpus ffièiî,

fcih'cet accipicndum effe pro pane Qi. corporc fi'mul, partem pro toto»

Lxxx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Metonynu'am cfTe in voci'bus corporis Qi fangui-

nis, vtaccipi'antur pro figura corporis Qi fanguinis, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;figna pro rebus fignatis, Caluin.Iib»4u'nftit,cap.i7,

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zuingl.in i.Cor. » 1,

LX^XI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Panem fymbolice vocariCorpus,quia fymbolum eft corporis Chrifti, vt metonymia in nomine panis, non in vocabulo corporis conftituatur, Caluin. in harmonia,amp;^in admonit» vltima contra VVeftpbaf, Idem tarnen alibi mauulttoti orattoni'metonymiam admifeere.

, Lxxxir. Bcza contra Hesbufium negat tropum cftei'n vocc corporis,fed in verbo,eft, metapbotam collocat. Corpus Qi fanguinem metaphorica cfte.Oecob deEuebar.

Lxxxnii. Quiexplicantjbic paniseft CorpusmcSjfynec-


kxxxv.

vxxxv.

LXXXVIl.

docbeninfubiedlo ponunt. Scbmidel. vbifuprà.

Qiiiexplicantin,cum,fubpaneQi vino, meto^ nymiam fomniantcontinentis pro re contenta. Ibid» Nullum tropumefte, necin pane, nccinvino, necin corporc,necin fanguinc, necin verbo,sft» Nicol* Hemming, in Encbir. Tbeolog,

Qiii verba Cbrifti, boc eft Corpus meum, bic eft fanguismcus, in tropicumfenfumtransferunt, necef-fariocoguntur etiam transformare ifta verba, Accipi-te,comedite, bibite: vt fignificent, crédité,aut fpiri-tualiterpercipitc, vniamini,fidein cœlumeuo-late, de fubftantiacarnismeaebaurite, fide

apprehendite,manducationemfa(ftam obfignate. Itapafsim Caluiniftæ*

CAP»

-ocr page 19-

CAPVT VIL C:OM

PLECTITVR INTERPRETATION nesuet'borum,HoC EST CORPVSMEVM, quæ tantum ab altaribus remouent Cotü pus amp;nbsp;fanguinem Chnfti, quantum diftat ccelum à terra : præteic fupra ci'tatas multas alias»

OC EST CORPVS MEVM IN Lxxxvm, cœlo pofitum tam difsitum à pane, qiiàmcœlum à terra. Caluin.inHcsh, amp;nbsp;Beza in i. declamat» Pifsiaci habita.

Haâenus præfentiam corporis SC fanguinis po- i-xx.x i x. nimus, non quod nuncfit in terra Chrifti caro, fed quôd manens incœlis,nob/starnen,per fidem,incœ-lum vfcpeuediSjVerè per Spiritus fandi omnipotentiâ communicetur invitamaeternam.Beza lib. ।. de re Sa-

V crament. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

In cœna, per fidem, excipi efficaciam quandam atque vim de cœlo fluentem, de carne Chrifti fita in cœlo, Zuinglianos idcirco non rcdîè fcntire, qui nos tantum faciunt fpiritus Chrifti,participcs, præte-ritacarnisamp;fanguinismentione. Caluin.ljb.4,inftit, cap. «7.

Adeft Corpusmeumfpirituali præfentiaôif par-ticipatione, Ibid, in cap. 4. ad Ephef.

Chriftû fideles fuos in Ecclefia, no aliocibo 60 potu x en. alere amp;;fouere,^ ill 0 ipTo vero fuo corpore ac fâguinc,

C 2 quac

-ocr page 20-

Intcrprctdtiofiesnerboriimt

quæ pro ncbis obtuKtin criice, /ta tarnen, vtm'bifnc-celTe fit ilia vel vifibiliter, vel inuifibiliter, corporaliter tarnen ÔC ineffabiliter defeendere, Spiritualiter enim per fidem, vero corpore fangiiinc Domini vc-rèparticipiantjSCChrifto vniuntur omnvscleäi. Bulling. trad, de multis manfionibus.

xcni. Infacrafuacœna lubet meChriftus,fubfymbo-lispanisac vini,Corpus nbsp;nbsp;fanguinem fuum fumere,

manducare acbibcrc, nihildubito quinôf ipfc porri-gat,6(^ego recipiam, Sequitur: Ego vero nego polTe comedi abfep fideiguftu, velficumAug* loquimagis placet, nego plus referre homines ex Sacramento, quam vafe fidei colligant, Caluin,. lib, 4. inftit, cap. 17, xciin.' Hoc cfl Corpusmeum,ideft,hiccibuscfttefl:a-mentuminmeo corporc: ita Lucam intcrpietari ait Beza, cùmait:Hoc poculumefttellamcntuminfan-guine meo, Beza in nouum teftamentum,

X c V, Eflentiale Corpus, corporcam ac fenfibilcm car-rem nos edere in Sacramento,negat Zuinglius lib.de veraamp;f falfa Relig.

xcvi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bios,ChriftiCorpus incœnaedi, fanguinem

ciusbibi, ncquaquam negamus, illud vero fpirituali-ter per fidem fit, Zuingl, Oecolamp.inadis difpur* Bernenfis.

xcyit Chriftum credimits vere cITcin cœtta, imonon credimus vcrèelTe Domini cccnam,nifiChriftus adfir, fed quod Corpus eius eadimenfione edatur, qua ifti dicunt, id veto cftàveritateÔ^ fidci ingenio alienifsi-mum, Zuinglius. ibid,

xevni. Ex verbis: Hoc facite in meacomcmorationcm, contenduntctiamverbisillis:Hoc eft Corpus meum, in cœna nihil aliud præcipi,quàmmcmoriampafsio-nis

-ocr page 21-

NOC EST CORPTS METM.

ms animo eflTe recoIendam.Caliiiniftæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Intcrcft quidcmChriftiis coenæ,nontantumdi-iit'nitate acfptntii fiio, vcrùm etiam corpore amp;^fangui-ne, praefentia vticp non reali, corporali 8C ruhflîintiâlif fed præfentiafidej, qiiæ facit illacffe præfentia, quû adfpiritumSCanimiimcredcntnim, quæ locorumfpa-tio maxime diftant, Pctr, Martyr dial, de vtraquc in Chrifto natura,

Manducarc CorpusChrifti, ac cius fangutncm bibcrcjcftvcrèac cfFicacitercredcrCjina noftrî caufla fuiffc à Deo in mortem crucis tradita.lbid.

Hæc tota cœnae adio fymbolum eft, non tantum ,ci, corporis 5C fanguinis, fed mortis 8C cffufionis, quæ fa-âa eft pro vobis. Viret,lib. 7,de Sacram. cap.p.

EODEM PERTINENTES,

ÆC E s T C O M M V N 1 O INHEO corporc,noniuxtafubftantiam fuam natu-ralcm, fed iuxta meritum pafsionis meæôi mortiSj acglonâ admirandprefurrcdlionis.

en.

Clll.

Clin.

loannesà Lafco apud Melancht. in iudicio de cœna

Domini,

Hec eft qualitas mei corfioris vobis delata,à quitus fubftantiam acccpi, Id, in trad, de Ecclef. Sacra-mcntis,

Hiceft canalis Spiritus fandi, per que, quicquid cft Chriftus,ad nos defcendit. Caluin. Iibro4.inftit, cap. 17.

Pancm Corpus Chrifti efte intclligo, quia feedus c v, cft in corpore, in eo fcilicetvt coalefcamuscum Chri

fto invno corpore. Ibid,

Hxc caro cft canalis vitg.Ibid.amp;f in cap,ô,Ioânis, cvt

C J Hsce

-ocr page 22-

Cap. T^ll. Interprétât, uerb^ Fioce/l Corpus meunt.

CVIt

Hæc eft pfotcftatïo pM}ip.i(fvvop meonim benefi-ciorum. Buccr. in apol. de dod. ccenae Domini.

cvin.

Hæc eft virttis amp;nbsp;gratia fpiritalis mea, Cakiin. in cap. 2.Ó. Matth, fuper illud, Pauperes femper ha-bebitis. öifc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

CIX,

Hicpaniseftfymbolum qualitatisahcuiusamp;f vir-tutis à corpore meo, qtiæin ccena per fidem,extra panera, recipitur. EÔ recidunt Caluiniftæ Catholicis argumencis opprefsi. Liber anonymus fub perfona veri Catholici editus. i s 7 z.

cx.

Hoe eft iymbolum promifsionis meæ decarnc mea. Caluin. in ratione ineundæ concord.

CXl

Hoc eft fymbokim,quod teftatur nos ab vno eo-dem^corporeefteredemptos. Oecolarap. adEcclef, Sueuiæ.

exil.

Hoc eft fymbolum facrum gratiae redemptto-nis meæ,quod poft me vobis relinquitur. Bulling, in If Cor. »0.

exin.

. . Hoc eft teftimoniura ÔC obfignatio corporis

cxiin.

pro vobis traditi. Idem intrad.deEcclef.Sacram.

Eft obfignatio feu confirmatio gratiæ iamrece-

cxv.

ptæ.Caluin. lib. 4. inftit. cap. 14.

Hoc eft pignus meicorporis : Francifeo Stan-caro aftcribitur, fed eft Caluiniftarum

. interpretatio com

munis.

-ocr page 23-

CAPVT VIIL COM-■ PLECTITVR INTERPRETATION nes, quæ Chrifti Corpus in Sacramento relinquunt, fed (Imul ÔÂ panem*

ON COGITAMVS ASCENSVM vel defcêfum, fed retinemus verba Chrf-fti, hoc eft Corpusmcum. Luther epift, adHelucu

CXVï.

cxvii-

cxvin»

Panem vcrum ciTc Corpus Chri-ftu Heshuf. citante Melanchtone epift»

ad ComitemPalat»

Panem efle fubftantiale Corpus Chrifti,Brcmen-fes ibidem.

Profcrendo panê,dico meproferreCorpus meu .cxix. contentum in eo fine ilia f/gura,(ïcut profcrendo bur-fam,dico hoc efle argentum. VVirtenberg.incolloq. Mulbrun, SC Matth, lllyr. in demonftrat.

Tantùmdemonftro corpus meum, ncquefigni-fico panem efle Corpus,aut fadum efle Corpus meum. VVirtenbcrgenfes in colloq, Mulbrun. Ôi lllyr. in appendice.

In Euchariftiâ duabus rebus compofita , feor- cxxi. fum vnademonftratar, vt in ferro dicipoteftfepara-tim, hiceft ignis, hoc eft ferrum , fine figurata lo-ciitione. Matth. lllyr. infideli.admonit.ôlt;^in demonftrat.

Virtutc verborum Chrifti panem fieri Corpus, cxxii. amp;caîicem fieri fanguinem Chrifti,redè dici à Patribus.

ïoach.

-ocr page 24-

cxxin.

CXXIIII.

cxxv.

J

CXXVL

CXXVII.

Clt;^p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deexclußone

loach. VVeflphaï. lib. rc(Qa fides de cœna Domini, Corpus vnà cum pane in Euchariftiavniri Sacra-tnentali vnione, cômuniseft Luthcranorumhærefis,

Suiim verum Corpus St' verum fanguinemjiuxta modum perfcdîionis per vnionem hypoftaticam ac-quifitum, difcipulis fuis cum pane 6C vinoChriftus dt-ftribuit. Schmidel.in difput.Tübing.anno 64.cap.4lt;J,

Veritatem corporis in Euchariftia, Magdebur-gici in centurijs fuis pèr fingulas ætates exPatribus . probant, ea teftimonia omittentes, in quibusexprelTè Patres panem manere negant,

, Hæccftfubftantia corporis cum gratia energia efficacia infeparab’ili. oificnergiftae apud Vnicord, in indicium Meiancht.

Hæc eft vifibilis fpecies panis^ Sacramentum in-uifibilis corporis. Libel, anonymus fub perfona veri Catholici editus, anno » $ 6 z, fulfo aflcribit Ma-giftro fententiarum.

CAR IX. comple;

CTITVRAMBIGVAS INTER? pretationes, quæ tarnen Chrifti Corpus eflentiale putantur ex?

cludere,

I

exxvin.

feu participatio corporis,KoivMv'a, ficu-ti Paulus loquitur, Bezacontra Hef-

V ocabulum Koivuvi'a declarandum eft. Non dicit mutarinaturam panis, vt Pa-

-ocr page 25-

(Jorporis cjjentiaïis (JhrißL vtPapiftædicunt,nondi'cit,vtBrcmenfes,panem efle fiibftantiale Corpus Chrifti, nondtcit,vt Hcshufius, panem verum elTe Corpus Chrifti,fed effe Ko/vcov/'a/j.Me-lancht. ad Comit. Palat*

Hacc eft participatto corporismei,fi'fidesadfit. cxxx. CaluinuSjamp;^ qui hypothettcivocantur,apud Vnicor-dium* ,

Hoceft fymbolum, quo vcra corporis mei conf- cxxxi, municatioexhibetur fidelibus.Bulling. in i* Cor. lo* Caluin. lib.de coena, Slt;in confenfu cum Tigurinis,

Hoceft verifsimumCorpusCbrifti, vt verbafo-nant.Caluin, lib 4*inftit.cap. i7.0Cin i. Cor. »1, Dicimus Chriftum tam externo fymbolo quamcxxxiil Spiritu fuo,ad nos defcendere, vt verè fubftantia car-nis fuæ ÔC fanguinis fui, animas noftras viuificet* Ibid*

Hic eft Canalis corporis mei. Bucer epift. ad Epi- cxxxna fcopumErphord.

Hic panis eft fignum efFicax corporismei,5Cpar- cxxxv. ticipationis ineo. Heidelberg, in Conformit.

Verbis menti demonftratur Corpus, ficut panis cxxx v 1. digito fenfibuSjVt propria Sc non hguratafitlotutio. Sc tantum demonftretur Corpus.Illyr. exBucero.hb* defideli admonit.

Hæceftcomunicatio pafsionis immolationis meæ. Carolus Molinxus in annot. ad fuam harmon,

Hæc eft focietas vobis gratuito dclata,vis SC vfus illiusin corpore meo, loannes Lafcius trad, deEc-clef. Sacram.

Hæc vnio cum tota perfona Chrifti, vt Corpus cxxxvin*. fignificet, quicquid eft Chnftus* Beza, in folut. »7* contra Illyr,

D CAP*

-ocr page 26-

CAPVT X. complect iTVR. EXTRA-uaaantes abfurdas alias intcrjs o

pretationes.

CXL.

CXLI.

CXLII.

CXllll CXLHIb

CXJ^V.

CXWI.

exLvn.

cxLVin.

GXLIX.

CL.

OC EST MYSTICVM CORPVS mcum, feiiEcckfia fandomm redem-pta meo corpore. Bulling, in trad, de Ecclef. Sacram. Caluinusincap.ƒ.ad Ephef.

Elaec adi'o eft Corpus mcum, id

eftjfocietas fiuecommuniom's Sacramentum in cor-pore meo. Lafenis in trad, de facram.

Hæceftmeahumana natura. Zuingt incxpof. rei'Euchar.

Haeceft dnTinitasfeufpiritus,quiviuifieat.Ibid, Hæceft mors amp;pafsio mea. Zuingl. h‘b, de in-fti'tut« cœnæ.

Hoc eft fidcf Corpus, feu fidcs de me. Ibid.

Hæc eftcommemorat/o corporis mei.Zuingl. in refponf. ad Confefs. Lutheri. Oecolamp. ad Theo-baldum Bullicanum.

HæceftteflerafocietatisChriftianæ. Zuingl. citante Buccro in epitt, ad Epifcopum Erphord. amp;nbsp;Hch delberg. in Conformit.

Hoc eft fignum, quod admonet vos , quomodo Corpus Cbriftipro vobis traditumvos viuificet.Oe-colamp. de dignit. Euchar.

Hoc admonet vos de corpore Cbrifti edcndo perfidem. Silefiorum Confefsio,citata à Luthefoin magna Confefs. de Euchar.

Hiepanis eft teftera nuda communitatis 5gt;i nudum

-ocr page 27-

Cdp.^,âhlurâlt;tlnterpret.ucrb»7-Iocefi Corpui tneih dum teftimontamparticipât! corporis. Svvenckfeld» vt citant Heidelbcrgenfcs in Conformit. cœnæ*

Haec cœna eft telTera ÔC arrabo corporis mcû Stancarus in Polonia, vt notât Staphyl. de Lutheran. Concordia.

Verba,boc eft Corpus mcum, côncionem efïc tantum de corpore amp;nbsp;fanguine Chrifti,quôd videlicet fint hoc, quodpanisô^ vinum,ideft,cibusôf potus. Schvvenckfeldiani referente Schmidelino in difput, Tubing.anni. v64.

Inhaccœna, quatenuseftcœîeftisacnio, ôifnon quatenus externa èc terreftris, eft Corpus mcum.Cal-uin.in Heshufium. Heidelberg, in Conformit. Beza in apoL ad examen dodrinæCaluinianæde cœna.

HoceftCorpus mcum,ideft, hîc fedetCorpus meS.Carolftad.citâte Albero contra Carolftad.part.x.

Hic feftus dies,feu cæremonia ifta,eft commémora tio feu gratiarum adio pro corpore meo pafso. Vr-ban. Regius in epift. Clingq ad ipfum.

Hoc eft Corpus meum,ideft,hicpaniseft corporalis creatura à me creata. Campanus citanteEra-fmo Alber.contraCarolftad. part. x.

HoceftCorpusmcum, id eft, ficvel tab's res eft Corpus meum, nimirum vt cibus,Svvenckfeld. ep.de diflenf. Lutheri Sd Zuingltj.

ChriftusDominus eo'tempore cumdiceret, hoc cftCorpusmeum,nontenuitinmanupanem, fed di-fcipuliiamantècomedcrant. Idemdepotu intelligen-dum Svvenckfeld. ibid,

Hoc eft Corpus mcû,id eft,hic meus eft panis. Ä-ïîabaptiftæ citante V Veftph, iib.redafides decœna.

Hoc eft verbum meum, cm credatis, Miniftri

D Î Antuer-

CLI.

CL II.

cull»

CLIIIL CLV.

GLVI.

CLVIL

CLVin.

CLIX.

-ocr page 28-

Cctp. X^I. TJc âucrlûjs

Antiierpfenfes in bb, de ruina Romanæ Ecclefiæ,

clxi.

CLXlb CLXIII.

CLXIUb

V erba hæc, pro vobis: Item, cfFunditur in remif-fionem peccatorum,potifsima funt huius Sacrament! pars,amp;J ceu caput,quibus qui credit, ille omnia ea con-fequitur,quaîpromittunt, nemperemifsionem pecca-torum. Luther, in minori Catechif.

Hæceftcœnæinftituta forma, ceremonia, ipfa^ externa adio. Lafcius in trad, de Ecclef. Sacramentis,

Hacc eft vifibilis extremae voluntatis meat conte-ftatio. Ibidem.

HoceftCorpus meum poft communemcœnam admintftrandum, vcfte nihil mutata, fupcr menfam, pane communi, cocp frado,fedcntibus, qui communicant, accipientib.inmanus. Id poftulareinftitutio-nemChriftijSC Paulum prgcipere,illis verbis: Accepi à Domino, quodamp;tradidi vobis.Bernard.Ochiiius de coena Domini contra V VeftphaL Caluinus tarnen in 26. Matth, apud Marlorat. ncgat Chriftum exemplo fuo praefcribcrc voluiflc, vtpoft cœnam fumeretur.

CAP. XL COMPLE.

CTITVR ADVERBIA, VERE, SVBgt; ftantialfter,Corporahter, Realiter amp;c. Præpogt; ftnones,in,fub, cum,Adiediuum.

præfens.

E COENA DOMINI DOCENT CProtcftantes) quôd Corpus fan-guis Domini verè adfint SC diftribu-antur vefcentibus in cœna Domini, SC improbant fecus docentes. Ex proto-, typo

-ocr page 29-

Idealiter y SubftdfittaÏiter^^i’, typo Auguft.Confefs,CaroIoCæfan oblatæ,art« lOe DecœnaDomini docent, quôdcumpane vi- clxvl noverèexhibeantur Corpus SC ùn^ais Chrifti,vef-centib. incœna Domini. Ex eadem Confefs, variata imprefsionib.anni. 51. amp;:4o«

CorpusChriftiverèamp;fubftantialiter elTeincœ- clxvii. na. Philip. inapoteiufdemConfefs.

Chrifti Corpus amp;nbsp;fanguinem fubftantialitcr SC cj^xvïh. corporaliter in pane Euchariftiæ perfici,nullo biblicac feripturae teftimonio euinciôddemonftrari poteft.Oe-colampad. in difputat. Bernenfi. Et repetitur traâ.x, TigurinæConfefs.

Nonarbitroraudiendoseffe,quidicereaudent: clxix. Ego femper firmiter crcdidi,me elTentiale Corpus, aut corporeâ ac fenfibilem carné Chrifti in hoc Sacramento edere, Zuingl. de Euchar.

ArguuntCaluiniftæLutheranos,quôdadCon- clxx. fefs, Auguftanam aduerbium, fubftantialiter,adiece-rint : Contra verô Schnepfius,fimilem caufam efîe Lu-theranis, deaduerbio fubftâtialiter,cum Zuinglianis, qualis olim de homooufio cum Arrianis, Erhardus Schnepfius de Euchar.

Non ftatuieo ipfoloco,realiterôiffubftantialitcr Corpus 6Cfanguinem,vbi cœnaadminiftraturîipfifsi-mum tarnen Chriftum remeftejfiuc materiam amp;fub-ftantiam Sacramenti. Bezade omnipræf. carnis contra B rentium.

Non dubitamusnos, qui in terris fumus, tam ve-rè ac reipfa participes efle carnis manentis in cœlo, quàmipforumSacramentorum.Idem.Iib. i. de re Sacramentaria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Realiter in cœna darf nobis Corpus Chrifti Jdem c l xx ni. ini.Cor.ii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D j Omni-

-ocr page 30-

Cd, De nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P.taîitcrySul}lilt;iniiaUter,Oquot;c»

CLXXiui.î Omnipotefttiæ Dcitrjbiiendum, quôd m coelo' conftitutus, feipfum nobi's Chriftus fubftandaliter communket, ÔC pafcat animas noftras carnis fuæ fub-ftantia. Caluin«lib,4«inftin cap. 17.

CLXXV, Credimusin vfu cœnac Dominicæ,vefè,reipfa, fublîantiab'ter, feu in ipfa fubftantia verum Corpus 6^ fanguinemChrifti fpin'tuah* Qi. ineffabiU modo exhi-beri ôi. fumi à fidelibus comunicantibus. Beza in con-fefs.Pifsiacummifsa t fô t, xy,Sept.

ctxxvr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Petrus Martyr, feorfim ab illo: RefpondeoprO

mcapartecorpojis Chrifti nonelTc vetè ÔCfuftantia-litcrahbi quàmin cœlo: non tarnen infïcior ChnfU Corpus ÔC fanguinem l'ilius verum, quae pro falute hu-mana tradita funt in cruce,fide ac fpirituaJi'ter percipi à fidelibusin facracœna. Ibid.

c Lxx vn. nbsp;nbsp;nbsp;Ego qaamuis fuftantia carnis animas noftras vcrè

pafci fatear, fubftantialem tarnen pracfentiam repii-dio. Caluin, in z. defenf. contra V Veftphal.

c Lxx VIII« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dico in coenae myfterio, per fymbola panis 8C vi-

nijChriftum vere nobisexhiberi, adeocp Corpus ôd fanguinem eius, in quibusomnem obedientiam pro comparanda nobis iuftitia adimpleuit, quo fcilicec primum in vnum Corpus coalefcamus cum ipfo: dein-departtcipes fubftantig eiusfalt;ftf,inbonoruomnium

communicatione virtutem quocp fentiamus, Ibidem Caluin. lib. 4-inftit, cap. 17.

cnxxix. Chriftum fubftantialiter adefteamp;f prçfentem effc cœnæ,ipfifcilicetadioni, non elcmentis, loannesâ Lafco contra V Veftphal',

CLXXX. Chrifti Corpus in cœna fua vere à fidelibus Si fubftatialiter attp eflcntialitcr manducatur,6lt;; fanguis illiusvercbibiturper viiiamfidem.Svvenckfeld.epift-dedif-

-ocr page 31-

Et prcppößtionihusin^ßibfCUffl^^Ct de diHenf. Lutheri amp;nbsp;Zuingitj. Intelligit autem Corpus ôi^fanguinem, deificata feu in Deu transformata» ChriftumDeumamp;hominem in diuinaô^ huma-na natura in adione cœnæ Dominiez verz Qi, fubftan-tialiterpræfentem nemo negat.Kemnit, part.examr inConcih Trid, in dubio autem relinquit, an per mo-dumvbiquitatis»

Formari à muftis in mutis atep egenis dementis cLXXxn. localem dditefeentiam fine indufionem : hoc eft Corpus meumjid cft, localiter in pane dditefeit fiue inclu-ditur»Ioannes à Lafeo contra VVeftphal»

In coena Domini contt neri Corpus Si^fanguincm CLXXxin. Chriftiverè,realiter,fubftantialiterjaddo etiam corporaliter , non quidem corporali vifibili modo, fed, fi-cutPaulus vtitur,o-û3/AaT;Kœlt;’,vt opponitur obumbratio-ni»Brentius peric, »»apoK

In, fub, cum, realiter eflentialiter, ore etiam 6«J CLXxxiin. manibus Corpus fanguinem corporaliter fumi.Re-prehenduntur à Beza de omnipræf.carnis»

Corpus Chriftiin pane, cum pane, fub panedi-clxxxv. ftribui.Cur in Sacramcntali hac vnione,inquit Schmi-dd, explicanda non liceret nobis dicere, cum pane, in pane,fub pane dTe Corpus Chrifti, cum ipfe Chriftus dixerit, hoceft Corpus meum f Schmidd» in difput, T ubing. anni 04, cap, 66.

Cum in Confefsione Auguftana Lafeius ad- clxxxvî, mittit, fed vtreferatur non ad præfentiam corporis, fedad tempusadionis.loanesàLafeocontra VVeftphal,

HoceftCorpusmeiï,pcrfonalitcr,n5dcfinitiuè. clxxxvh. Schmidd. in difput.Tubing» anni. 64. negat Chriftum pr^fentê inEuchar,definitiuè:Pdfsit,inquit,hoc modo

præ-

-ocr page 32-

Cdp. A» T)c inrcrto uerhorum Chrïfli præfens cfTe, fi vellet: Vult perfonaliter praefentem elTe tantum.cap«

cLXXXvni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Contra Lutherus:Hoc eft Corpus meiï, no loca-

liter,ficutftramê in faccojautvinuindolio, feddefini-tiuèjCerto ÓC corporaliter Luther, in Confefs, minori.

CLXXXix. Itadico de corpore Chrifti, illud non effe prae-fenscorporibusnoftrisjpraefens autemeffementibus» Hieronymus Zanchusinmifcel,

CAPVT XIL COM^ PLECTITVR ACADEMICAM cohclufionêex hacftenus cornemoratis fcn'ptoribus, fignificans, certum (enfum uerborum Chrifti:

HOC EST CORPVS MEVM, nullum haben'«

ALVIN. INSTIT. LIB.4. CAP.17. De modo quaeftio eft , quiaCbriftum CLutherani) ipfi in pane locant : nobis autem non ducimus fas efte eumde cœ-lo detrahere«

cxci.

cxci.

Melanchtoneptft. adComit. Pa-lat.fatetur fibi arridere fententiam eorumjquinouam academiam hoclocoinducuntjconfiilitcpjnede verbo-rum Chrifti proprietate^ tanquam de fideiarticulo, fi-mus foliciti vel contention,cuitp liberam expofitionê, dummodo publica contentio vitetur, relinquentes.

Pomeranus in hbello, quem fuam, de Sacramento corporis ÔCfanguinisChrifti,fententiam infcripfit, dicit fe credere , neminem pofte modum hune feire, netpaliquemdebereeftTe folicitum, vtfciatquomodo Chri-

-ocr page 33-

HOC BST CGRT/ZS M.

Chnftusfit j'n Sacramcnto,qnando ex verbo Chrifti hoc non intelligatur. Citatur locus â BuceroinSo-phoniam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

ConfefsioT/gurina incpilogo,comparâtfuam cxciii, aduerfus Lutheranoscontentionem cum diirenfione Paull Barnabæ,non obftante,quôd Lutherus eïuf^ fequaces cos pre haereticis habeant amp;nbsp;anathemati-zent.Lutheran peculiarifcripio contra Zutngl, ante mortem edito. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Joannes à Lafcocontra VVeftphal.Controuer- cxciiii» fiam de cccna Domini minorem fibi Temper vifam fuif-fe, quàmvt hums nomine EcclefiaeEuangehumChri'-fti profitentesfcindi, alq'cp ab alfjs iudicari debeant* VndeetiamConfefs.Tigurina autoreBulling, recèns édita, fob’s vbiquitarijs non elle oblatamà Zuinglia-nis fraternitatem iadat.

Kemnitius contra Concil. Tn'denhconcedens excv. praefentiamChriftiinEuchariftia, de modo non vult quicquam à Conciliedefiniri, fedcuicpbberamrelin-qui fuam fententiam.

Nihil intereft, flue fit Corpus, flue nonfir.Nam Honeftarticulus fidei, necde eoeft digladiandum. Ct-taturaLuth. inConfeff Euchar.

Svvenckfeld.tnDominica z.poftTrinitati's^Nc’ excvij. mi'nem,vt aliter credat, quam velit, quia fides perfua-deridebeat,noncogi. Efthæc quafigeneralis gnome hodie fedarijs oinnibus,cùmin omnibus alrjs,tum vel maxime in articule de Euchariftia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Inhoc tarnen plæriq) conueniunt, quod vbiqut- cxcviir, tatemhumanx in Chrifto naturae aduerfûs Schmide-linum Si Brentium fortiter damnant: quam Philip* Melancht, vocatportentofumdogma,ignotûcruditæ

E vetufta-

-ocr page 34-

Dc inccrto fcnju u^rboruftt Cbrifli, vctuftatÉcpift.adComiL PaIat,Cakn'nusîib.4. inftiC. cap*4 toleràbiliorem effeccnfct Papiftarum de tranf-fubftantiationeoptm'onem, quàmfit Vbiquitariorâ ' nbsp;nbsp;: opinio, Geoi-^, Mai'or fimiliterin concionibus fûts

fubinde,Bç^a contra Brentium, Henricus Bullinger contra Schmidelinunr, Petrus Martyr, de vtraque in Chnfto natura, amp;c*VVittcnbcrg. in fuoGrundfeft* cxcix, In Confcfs, Tigur, Lutheri verba citantur , de Zut nglianis. (Sic bdf'Crt du dngcmtffdi/ vh’ttfutfdt vn9 turdjifulfdt lajkrlic^esî/;)erç: ôi. cûexecratione Zuing-lianifmi dicitur mortuus. Idem tarnen epill. ad Ar-gentinen. ita fcribit: Hoediffiterineepoffum, nec vo-lOjfiCarpllîadius,autaliusquifpiam,ante quinquen-niummihi perfuadere potuiiret,in Sacramento prater 'panem divinum elfe nihil, illemagno benebeio mefi-bideuindîurarcddidiflctjSifc. cùm probe nofiem,hacrc Papatuicumprimtsme valde incommodarepoffe, Ex quibus verbis fatis imelligi datur,nec ipfum arqué conftantemin fua depaneSC corporeopinionefeni’ perfuifle.

COROLLAKIVM,

STA SECTARVM PVGNANTIA, inquit Lutherusjloquens dedifeordia orta inter Sacramentarios fuper intcrprctationc verborum Chrifti, hoc eft Corpus meum.

fignum cft,Sa thane efle,quod docent,eô quôd fpiritus Dei,non fitdt(renfionisDeus,fed pacis. Luther.epiff*

ad Micba'élem Stifel.Qiiod Luther.de Sacramentarijs, id nos fendre equum eft de fedarrjs omnibus,quoruin liîcrefes, contradidionçs,ÔC facrilegas vocum noui-

tates

-ocr page 35-

tatesäd xoo, circftcr reccnfm’mus.Cautenatamà Sa-thana confcicntiâhabeant eft necene,qui in medio fo~ le caligantes verba Chrifti, hoc eft Corpus mc5,in tam varias interpretationes mundo antea in auditas Si nouas trahentes, non intelligunt. Mi-fereatur errantiun»

Deus»

LausDeOj virginiq; tnatri.

INGOLSTADII

EXCVDEBAT AL EXAN-

DERVVEISSENHORN CVM CO. ' HAEREDIBVS S VIS,

M. D, Lxxvn,

-ocr page 36-

-ocr page 37-

-ocr page 38-

-ocr page 39-

-ocr page 40-

-ocr page 41-

-ocr page 42-