! '^y'^ V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■‘‘j,

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned In full. The following scans are, in order of appearance:

{furgenßs^ de Elellionè Co-ronationeCarolN^Cce- q^, fais Hillöria^ , nbsp;nbsp;*

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii.ni .Ml«. /L»44 -iii

Doiforon Pbilippum Bttccl?emer«m, iH«« flri|?!ffliPrwicipK Alberti CdrdinAlw o-

CVm mihife præjîtrU ^cilejin cdrmine Kupc ÇluænoM fit ßrfan caufa Philippe rogMi 5 nbsp;nbsp;Cor nugis bijbriiCjqHiiin carminis, author,haberi

’ Bftgciidi« inter udUesJucm^ßlentew, HerbidfM dd Viitdri rducd fluanta locus»

Bccegerens frdmedm dextrd, parmdm^ fifùftrd, Fæmînd, cdflren/t uenît dnuih figo-

Atif; itd,pone metum: ne^ enim licefdrmdfirdinui, Mdrtid nos tecum belldgereinus : dit-iîldego fwmgenitrix mdgnorumcldrd uiroru/»it

Inclytd T eutonich tjui gentibiu indidit heros FionùnA, me ndtus mdtre Tuiflo fuit.

Multd quidem geßi diuerfwi bcÜd per orbem: ■ Muîtaq; funt armispdrta trophced meis-

QJiid loqudr Hu^norum durißimd regndfquid urbef Hef^erids f noßra qtids domuere mdnuf-

Hci finigud nuhifors hune inuidit honorem j dard uolumimbus ne mcdgeßamp;ßrcnt-

Ecquibus Acneadum non utuitgloridchartisf Gracia pracones cü quot adepta fttos^

T um populus noßrt de ßirpe TMijfen« orttUt Nil mimii, cloquij guîm jludiofi« : erat^ Non fdcru tàuf irum, fed Mortis caßra^ colebät:

Tctupord non doän artibiu uUd ddbdt-CuUdfedhac poß^iuinßudijs ejßoruitlt;etdi, Qi^odmeritit cdreoîdudis honore : quer or-Nrfhij; meoî qudmuK multi nunc inter diumnct

QUitmuii eloquij præjfentcm dotibi« «e qtutU Cfcropiw« l4tto cMm Ckcronc fenem:

NmUim in bis pcrrfgii noßrlt;e pr^econidfim^: Nccpdfm c«rlt;tlt;-^óia re ferre fuæ : T« niß lt;]uôd tenero cecinißi cdnninc imper Priflùt CiepnbiM ß£taSdbine weis-

Ergo per Aonij te ßntis dmdbile nomen : Te per ApoUinci«, qudf coliî,oro Dci«:

V t pdtriie dignds dd f^derd tollere Idudes P rinii«, er bijbrici »iwjiß eibire, uelis Qi^dmuis impdriter iuntSoj deducere uerßu Aptii«, in^j pedcj cogcre «erbd, queds*

Afjgt;ice Pontdnunt, Sebetidd cutus dd unddiK Nobtlw bijbrtcwm Mufd recepit onm : Nonne fenii cdldino Pdtduiw beUtcd fcripßt

Ef c fd w» îmmaifii rerum te mole graudio: Tantum clara tui temporii aila refer-f^antiM ediderit me Carolus aujj^ice ßrages, ' GaUica dum regnii expülit arma fuir.

Egerit cr càpto ejuantum de rege triumphum, Aurea qui elypeo lilia trina gerit :

Vtq; rebeUantem Tyberimfuperarit CT Arnum : Depulerit Libyca ui^r ut urbe Scythanr.

Duxerit Algerce quantos ad littora claffest Maurus ubi rapido foie perußus agit-

Eienic^ quàm celçri uirtute fubegerit hoßtm, Eret'a Sicambrorvm quo duce terra ßät-

Vtec precormtexas uiihirisgefla libeUis: T nbsp;nbsp;fwas pdlriie,qu£fo,mouercpreceSt

St tarnen aut precibus mmlt;s,aut pietate,moueris: Acre tibi calcar fàma perennis erit.

Uam benefilonga de poßtritate merentur, Condere quos patrio: non piget aéta fuæ:

Korc, quibushifloriam re/ircs patrio:^ triumphos: Scripta tibi quantum funt paritura decus^ Defier at- cepi: ßciam matrona quod opt os: Et prießabo libens omne quod ipfa lubes-ïHud enim quanquam nofiris cü uiribusimpar, Uaud tarnen impofitum ferre grauabor onui-

KdW pii« eft patrilt;e (âikl rr ferre laiort Vixed fidùt erdm : fgt;cr opdcæ deuid f ylutCj, infud bcBdtnx illico cdßrd redit.

Irgo opi« (tggrfdif ttJ : priww exordid cepi Rebuf,ab extinâo C d:fdris huim auo • GdDt« ut ipfe ftbi deßicnderit orbi^ hdbendif, Vlortuu^ imperij cum moderator ernt: Caroll« cxijnMairtutw eS' indole princepf, Vtßtin Augufhi, fede locdtuidui • Hlt;f c modo complexi paruo fumm ditn libcUo ï Ctetera ^uoreferdm, grdnde uolumen eriti Vnicd nuKc reram tuteldPhilippe meartw«»

CJHi ™hi cum tali fis foedere iimâui dmoris Tduricd uix nofirdm foludt ut drd fidem: litter honordtosmerito tu perimiM amicost Irtgf ttij debes munia hdbere me i.

Hoc igitur l£to,lt;juo conueiut,dcctpe uultu: Hoc tibi fynceri pignm anwrii habe-

Qjjw Cir coWigerwtf ubt moUw tempera findig fdc tKi« ut priwccpj hd;c mommentii légat» Eil« MJ boc fiiMit etidm pr«ecoma feripto, Lituddti^ fi-e^uens nominis exti^t honos* Nempe quod ii fuerit fuffrdgdtoribm author, Lili^ero Régi ne jiw feeptra darent: 'A4 TF4.

Tr ädere fed ^nälleitt ut Ciefdrisitlä nepoti: Teutonä ne pätriivin perderet ora decus • Quod ni fi täm tcnfiins de prouidus ipfe fuiffet:

P /Æh'Cii res qudittis mine firet du£ta inalis^ Legibus orbdfuis Gernumid, turpiter effet

I «//d fiib externi pr'mcipis ire iugum: Quig; firis Seythiee euwgentibtis impid iunxip teederd, Ctefdreäs Gdllush.iberctopes’ Ipfius aternds igitur teftantid laudes^

Sic triplices ducdnt tibi fhininA longd forores: Sic tud ßtfoelix foffite proie domus ;

Sic, älter ueluti Poddlyrius, drte medendi Languidd mortiferd corpord tdbe leues^

^^^exemptus effet rebus jbumanis, Sc magno in lucffu effet Germa-nia î exteri reges quafi cuftodc publicæ pacis àftationc remoto, in tanta occafione rei benc gerendæ non ceflàndum fibi ef-fe ducebant. Alibi SelymusT ur carum imperator ,pacato regno in Syria et Aegipto î magna fœ-licitate adiecit animum ad Pan-nonias occupandas t eamcç in. rem omni cura amp;nbsp;ftudio incum* bcbat. Alibi Gallus Nlediola-num nemine iam aduerfante te«« A y nensî

DE ELECT. ET CORON- CAROLI V» nens : Slt;eUtus clanflîma uifto«' ria., cuin tn'ennio ante mgcntes copias HeluetiorûprofligafTet* habere fe occafîonê optatam at^ bitrabatup decus ac nomen ini'' perrj ad Gallos transferendiîS».' recuperandi regni Neapolitan! quod aditum in Italiam, èc cam partem teneret^qu^ quafi dom^ cilium fuifîèt imperatorum. Ita' repente nouas res molin' cce^ pit:côfcribitexercitus,fgderaCÎ^ Burgundis difloluit, facit noü^ cum ijs , quorum fibi profutu^ ramamicitiamexiftimabau ß*’ inprimis pontifice Leonem X' fibi adiungere ftudet,ut petrtio' ncm imperij adiuuet » Flagitat ctiam fibi titulum ImperatO“^ hs Conftanunopolitanf decei’-' ni: Nafli

ni: Namutperfuaderet,exrepu blica effe,ut imperium fibi comi» mitteretur : pollicetur fe piotu-

r tura effet, coniunctio Italiæ, J Galliæjôô Germanise .NeCß bec , Romæ tantum aountur : inui-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O x T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I r

I apudEledlores» Intercafollici-« tâtur amp;nbsp;ciuitates aliquæ in Germania, ut Gallicis exercitibus

J receptûprebeanttquçuideban-tur arces belli futuræ, fi armis poffeffio imperrj tuenda effet»

JDE elect.ET CORON.CAROLI r# ducat Eleélorum în Germania confîIium*Cum enim impended ret ingens rerum mutatio, fapi^ entia, conftantia, concordia,Slt;^ fideEleftorum, dignitas impt^ rfj èc forma reipublicæ confer^ uata eft»Statim enim Archïepi' fcopus Moguntmus Albertus Marchio Brandêburgenfis Cat dinalis titulo diui Chryfogonb intellecfla morte Maximi'lianb cum ipfius munus ß't conuocaf^ Elecflores: figm'ficat eis interitP Imperaton's,amp;^ FrancofordiaiU cos ad deliberationem de fucctf fore, S^ad elecftionem uocat. Quos ctfi per fefe mouebat oHÎ^ ti] ratiOjUt eledionem maturate ftuderent : tarnen cum in tand® periculis quæ u/debant impeuquot; derf,

H I s T o R I A« derc, magis etiam properâdunt , elle intelligerent : ad didtum diem omnes Francofdrdiam ad. , Mœnum conueniuntt uidelicet Albertus Cardinalis Archlepia fcpus MoguntinusîHermânus Cornes de Vida Archiepifco-pus Colonienfis : Richardus ’ Archiepifcopus Treuirenfis t

Lafla Dominus de Sternbergo, ’ Ludouici Regis Bohemig ’ tus: Ludouicus Cornes Palati-7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;______ ■

nus^DuxBauariæ: rridericus J Dux Saxoniæ : loachimus J, ( M.arcbio Brandenburgenfis

Vélut omen fuit fauftæ eleâiio* , nis, quôdnemo Eleéforum abgt; , crat : Sed conuenerant omnes, ’ ut commun! confilio atque ani-, mo rem tantam agerent,quæ ad falutem

ÖE ELECT; ET CORON- CAROLI falutem toüus orbi's terrarum, amp;nbsp;ad üniuerfam p often tatern pertiiieret ♦ Ac die lunij dcciquot; mofeptimo, Anni Millefinii, Quingentefirhi'jdecimi nom', in ædeDiuiBartholomæi Franc^ fordiîCjUt aufpitiahorum conû iioruni eflènt foelicia,facrum de (piritu Sandfo cclebratum eft:in quo ad aram ftantes EletftofcS finguli trabeatijinfpeftante cl efia publice lufiurandum reli' giofe dederutîic bona fide ferua turos décréta de elc(ftione, .quaî in aurea Bulla ( Gc enim imperij conftitutionemuocatit) fancita flint.Et articuli ea de re in aurea Bullapublicè 1 edti funt,Moxab ara in facrariu interius dus tent pli, ubi ueteri more folet eledio fieri f

fieri :principes Eledores ingret fl funtJbi Mosuntinus ut deli-bcrationem aulpicaretur, banc ad Collegas orationem habuit^ Vt in publico facro nota feci-muSjUt Deus gubernct confilia noftra derc omniû maxima,ui-delicetdecligetldo impcratoret ita nunc poftquam aufpicato ad banc dilficillimam delibera-tionem incboandam,inter ipfas aras congreffî fumusîiterûpre-corDeumoptimû Maximum, ut mentes noftras rcgat,ad reti-» nendam inter nos concordiamï Sóftcótat, adeligendum princi-pemfalutarem uniucrfo impe-* rio Romano,ac precipuè uti-

' ÔE ELECT« ET CORON-CAROLI iicitudine et pietate,aflîduis uo^ ti's idem à Deo petatiszNulla^'' nim difïxcilior deliberatio de ul la re Humana incidere poteft, quàmde Imperatoreeligendo* Nam cgteri Reges,non fuftintt hoc ingens onus externa regn^ propugnandi« Nofterlmpera^ toreligitur, ut fit Dux public^ confîlrj inter omnes Reges î ut proptignet Itaîiamîut tranquil^ îitatêni EccleG'æ precipuè cuftu diat« Itaçp cum tarttarurri reruiù cura Imperatori commifîa fit, non utin cçteris regnis,nafcun^ tur fucceflbres î fed gràuiflîmu corifilio conftttütum eft, utiutH tio atcp autoritäre noftri coll^^ gi] qüæratur fucceflbr, qui mô' lem tantarum rerurri fuftinef^ pofiSt*

I jpoffit. Equidem agnofco Huie tam diffîçili deliberation!, nullam humanam fapientiâ pareni efiètfed me in his curis precipuê hæc côfolatio erigit, quod cum , imperia diuinitus coftitutafint, hóndubitOjamp;noftrumcollegiiS , um àDeo guberriari:qui,fi nos . legibus noftris obtemperabi-; muSjfi pietateni, fidem, 8lt;dili-' gentiam,quantum profpiciho-minum mentibus poteft,prefti^ tcrimusîafpiraturus eftconfilqs noftris ,ut eledio fit faufta ac fe-. lix,patri3C, ac uniuerCo homini

Chriftiano. Deinde ea qu3c in , tali fenatu ÔC fummo cotifilio or bis terrarum requiri po(funt,uiî ■ deo inuobis elfe:rerumururn,fa . pientiamjpieiatemergaDeum, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B fideiü

DÈ ELECT* ET CORON-CAROLI 7« ' fiderh érga rernpublicam,ftudiitf tranquillitatis communis. Cum q5 precipuènobis concordia ogt; pus Gt, declaraftis ea in re alp qua ex parte uoluntatem uc-* ftram, quod Gne contumatia o* mnesin tempore conuenifti's» (^pamobremuobis publico no mine gratias ago »Et modo iuGu randum dediftis, cum in cætc' ris articulis obtepcraturos uos eflèlegibus;turn uero ineo qui ad retinendam communem trau quillitatem precipue pertinet, ut illi qui plurium fulFragrjs rex creatus amp;nbsp;renuntiatus fueric, mnes obediant ♦ Quare fatis prouiGxm eftiureiurado,nequa publica in imperio diGrordia ^oriatur ♦ Hie adieus ad caufam noftram,

hoftram,bonâ mihi fpem facit-decætqris quæ reftant agenda Scd tarnen ut màgis muniatur, Concordia, duxi initiouos co-hortandos efletutpriüfquamirl fuftragium itur,inter nos re dif-putata,demus opcram,ut omni um fuffraoia cÔferttianù Multi

in hac natione Bella ciuilia, plena erüdelitatis ,et pcrnitiöfa toti orbi terrarum,8lt; antequam con cilium Eleélorum conftitutu eft amp;nbsp;poftea, propter fuceeffionetn autfuffragioru diffîmilitudinê, in eleiftioheîexarferûttLudoui-copiofiliusLotbarius conatus eft regnum eriperc»Capto patrc ' poftea Lotarius conflixit cu fri

ÖB ELECT- ET CORON- C/ROLI V-fint,Ut poftea decus imperij tuci^ ri non potuerint»Saxoij^s de rerum potiti funt,quos exef^ cueruntafperrimæ feditiones* Aduerfus Henricum primum, dux Bauariæ Arrtoldus bdlunl mouit:quod tamèn moderatio-' ne Heinrici cito fedatum eft, quens bellum quöd Lotbariii'' gus mouit aduerfus Ochonem, ut Francico nomini imperiû regt; ftilueret,annos durauitfexzeft' que Germania fædèignïàcfergt; ro uaftata, donee ad cxtremuni in acie interfedus LotharingU^ pertinatiæ luæ pœnas dédit,, Othonis Secundi tempore,Gat li armis conati funt ad fe trant* ferre imperium, Othoni tertio eripere conati funt imperium»

Henricus Bauarus, amp;nbsp;quidam Romæ Crefcendus»Hæc certa-mina ut caueret ad p often tatem OchoTertius, grauiflimo con-fill© comprobante Romano potitifice,collegium Eleélorum inftituittcuiuscollegt) fapientia. S)C fide, iam annos quingentos imperr) poflèflîo inhaçnationc retihcturgt;Quod non modo Ger manico nomini gloriofum eft, fedctiam totiEuropç multis mo dis falutare fuit^Sçpe enim no-ftri imperatores ex Italia bar-baros depulerût, amp;nbsp;pernitiofas mutationes magna uirtutc pro-hibuerunttSed tarnen aliquoti-es contentio de rcgno, grauiffî-mè afflixit Germaniam atc^ Ita-liam»Aduerfus HenricûQuar

DE ELECT- ET CORON- CAROLI V-him, uirtim fortem Sgt;C • impi-' grum,multi principes inGçrma nia atcp Italia confpirarunt:qui Rodolpho Duci Saxonum, amp;nbsp;Sueuorum, tribuerunt nomen RegiumJn hocbello cumeflent duæ fortiOîmæ nationes coiv iundæ, Saxonica amp;nbsp;Sueuica ? nec püflet Henricus ßne accr^ rimis dimicationibus dignitate fuam propugnareîita ab utrifqi dilacerataeftpatria, nunquarn utpofteapriftinam maief^tern recuperauerit imperium no-* ftrum*Dumenimciuilibus bel' lis domi confliélamur interea Galli bonam Belgici partem 8^ Sequanos inuaferunt. Denique rnultis ubique præG'drjs atque prnamentis anuflîs, poftea nec

cætçris nationibus opem ferre potuimus ut antcaîncc Regibus alijs formidabiles fui mus, ut o-^ linr* Poteftamp;indeæftimari, quàm funeftum amp;nbsp;ludtuolum bellum patriæ fuçrit,quQd in co non folum multi prophani princmes interfeéfi funt,Rodol phus Dux Sueuiæ, Otho Dux Saxoniæ,8c Gerardus Votharq pater, Egbertus Marcbio Mif-nenfis : fed etiam trucidati funt aliquot Epifcopi, quos religio aduerfusbellorûiniurias defend deredebebat» Sunt enim occifi Epifcopi, Magdeburgenfis, Vormatienfis * Ad hæc mala acceffît perturbatio religio-nupijô^Schifma* Secutueft aliud, bellum,ortû ex diffimilitudi»

CE ELECT. ET CORON- CAROLI V? ne fuffragiorum m ele(5:ione,i’n ter Conradum Sueuum, Lo-thariumSaxonem: Quod,poft quam multg urbcs in impeho ui captæ funtrautoritatediuiBern hardi fedatum ef;» Exarfît muE to crudeli'us bellum inter Philip pum amp;nbsp;Othonem Quartnjproquot; pterEleôtorum difcordiam. Ali quot prælijs uiôtus Otho fugit ex Germania in Anoliam» Po'

ftea aduerfus Fridericum Secur» dum â quibufdam eleélus eft Henricus Landgrauius Thurirt giæ, qui in obfidione Vîmæ eK uulnereperrjt» Secutû eft inter-' regnS,quod durauit annos fer^ me odlodecim: in quo nonnulH Eleftores accerGueruntin Ger^ pianiam ad imperium Richar-' dum?

dum fratrem Regis Britanniæ« Interea cum fine rege eßet Refp r nonfolum defeceruntin Itafia ciuitates, fed etiam in contem-? « ptum uenit apud omnes Germa ' nica natio*Aliquanto poftdtf-fenfio in elcftione Lud outer Ba uari,8cFriderici Auftriacijbel-» lum ingens excitauit : quorum alter Bohemos,alter Hungari-» ca aux ilia in Gernraniam addu-* xitJtautrincp à Barbaris Germania crudeliter uaftata eft.De inde aduerfus Ludouicum, cle-dus eft Carolus Lucelburgefis « NeC^ bæc elelt;ftio babuit omnium fuffragiatSc ftatim nonnullt ex Eleftoribus cxpetiueruntE-duardum Angliæ Regem»' Ali| deinde comitem Suareeburgen# By fem*

bE ELECT* ET CORON. CAROLI V* fem »To ties i'nciderunt eer tam!quot; nain hac nationedefuçceffîon^i quibus èC domi maieftas peri) grauiter concuflaeft,etin* tcrea foris negledlaeft Rçfpub^ lica ♦ Dum eni'rn occupatt mus ciuÜibus bellis, ayt fradi domefticis cladibus^non potui«’ mus repri mere T ureas : quorum potentia nemine obfiftente, quantum creuerit, uidetis» Tot igitur exemplis triftiffîmi^ monitijpertinaeiffime tueri con cordiam debemus : prefertim hoc tempore, cumTurcæno^ bis bellum denuntianctcomni^ nantur fe non modo imperium, fed libertatem religionem t' repturos efle* Etfi autem iurc' iHrando ueftro profpedum

ne qua fcditîo oriatur', cti'amß fuft'ragianon confcntirent î ta-men uos ïpli intclligitis, pluri-

• «'num referre ut prorfus confen-« • riant fuffragia. Nam quamlibet • leuis diflènfio , tarnen multas ' in rebufpublicis deliberationes ) impedit: amp;fæpe horribiles mojs I tusparit«. Necdéfunt,qui cap-tant omnes occafiones diftrahc dçGermaniein diuerfas partes»

I MultU autem ad illos deterren-I dos, profuturus eft confenfus I nofter» Plurimum etiamafferet gt;nbsp;momenti, ad uoluntates prin-« cipum ac populi Germaniæ ad. , noftram fententiam adiungen-é das* Cogitate omnium Re-« gum ac Principum oculos in , nos elft çonicàos t qui non 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modo

PB BLECT. ET CORON» CAROtï V* modo dceo,quifquis elcdus criîtfcd de nabis etiam iuditiui^ facïcnc : an grauitatem tantaiH prçftitenmus, quâtain hocfun* mo conGlio orbis terramm quiriturun falud orbis tcrrari*^ confulere uoluerimus, aut pri'i uatis cupiditatibus morem ferimus.Et nos quidem non mo do hominum iuditia»fèd mulio magis Deum teftem atlt;qp arbP trum harum noftrarum cogitaquot; tionum uereri dccettqui cumim peria conftituerit ad defenfîo' ncm pacis,iuris, religionurn, nequa^ uukea difcordijs port nccefTarps labefadari, autdilïîquot; pari. Nee dubium eft cultuffl Deo gratiflîmum eHe ftudiuin çoncordiæ publicæ : prefertim

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quîC

H I s TOR! À* quæ ad imperiorum confcrua* tionempeftinet» Quamopi^i* ' onenl, etfi omnibus honiinibus oponuit infixam effeztamctï ui^ ' ros principes ita ampledi decet Z ut in publicis cofilqs nunquam h. ab ea defledantzut omncs dcli-berationes atq^ aûiones référât adcommunemconcordiamreti c^endam.Ego quidem mori ma^ .lim,quàm autor effc publicç in-terÈledoresdifcordix» Quarc

* bcntcr cum ueftraconiungam, ut confentientibus fuffiragq s, id quod optimum erit, Deo adiu-uante,ftatuamus. elim igitur prius nos de uniuerfa repvmliçà collo qui, quàm in fuffragia ea-

' tur^ Eftenimdifputandûetiam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quarunt

quarum rerum curam Impeva^ torem maxime fufcipere uch' mus:quas imperfj partes fanarlt; initio necefle fit: quomodo coH ‘ ftituendaiuditia inimperio,^ pax munienda fit ♦ Et funt multa dcquibus expedithofif^^ opiniones côferre» Locus imp^’ fuit mihi neceflîtatem dicendh ô^inchoundx huius délibérât^ nis.Ceterum meum iuditiu no^f ante ferö î uofi^ pro excellent^ fapientia et grauitate ueftrafci^ uenirehuc paratos et meditate^ Quare fententias ueftras audiquot; remaxime cüpio: uofquêrogO) ut orationem meam profedain ab animo èC amante Reipubli'* cæ, amp;nbsp;de uobis amanter 8£ hoquot; norificefentiente: boni confu'' lan's»

îatis. Etfi autcm fortaflcjhôii neceffariafuit hæc cohortatiot Noui cnim uoluntates ueftras, aefscpecompenuos concordié*

J êlt;multa nos fœdera conium* guntjCognatiOjfocictas religio-nis, 8C huius noftri amplifllmi

, Collegi) ; tarnen huic tempori uidebatur apta hæc oratio» Nunc enim tôti orbi terrarum maxime opus eft noftro con-

leftores, breuiter coUoquun-tur : Sc cum adbortationem deretinenda concordia iiltan-to publico periculo gratiffî-mam fibi fuiffe oftenduntîT um

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lau-

ÔÉ ELECT. ET CORON .CAROLI ;laudànt , quod amp;nbsp;dux publilt;^* -confenfus eflct et moftraretut^ ^am,qua diflènfio cauereturîfct? ..omnes pfofitentur aflentiri «î*' ôæ à Moguntinó fentendæ, -fummo ftudio daturos opérai”» - ne fufFragi'a difcrepem^Haeci”* , bet commun! nomme omni”quot;' 'jdki â loachimo Primo, Mafcl’* ónéjCüi Üben ter has dicendi tes tribucbant cæteri princip^^» propter excellentem eloquent' - am ♦ Erat enim tum quidem^ . iiirtus ÔC gràuitas principum,”' fine fnmdia firiguÜs concedef^'' tur fug laùdcstnec parum ad munem falutê turn quidem pi^ - fuit, quodadhuc priuatimtn”? lia inter fe beneuoïentia deui”' ili erant, quam ôd reipubH”^ cau*^

i ?

llt;

caufk diligenter tuebantur ♦ Et c|uia ueteri Germanorum more fentiebant bona fide amicitias colendas effcÆi erat ea magni-tudo animi non folum , ut pri-uatas fimültates nullas afferen-das efl'e ad publica confilia du-ccrent : fed etiam ut nullas ad-mitterent in animos aduerfus cognatoSjpræfcrtim in republi ca coniunûos .Sed ab bac uirtu

te quantum degenerauerit fe-quens ætas, non libetbocloco commemorate»Videmus enini in multis magnis rcbufpublicis , confilia priuatis odqs impcdiri j

ioacbimus Marcbio ,Moguntii ni frater,dixi{fet communi orri-\ ùmnomine,alfentiri omnes di-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G élæferi-

CÊ ELECT. ET CORON. CAROLÎ , â:æ fentenciæ,ut prorogato fußragationis,poftridiead deh berationem conueniantîinteff’ uenerant Mogunnâlcgati roll Archiducis Aufthæamp;Bugt;^ gundi^jÔcRcgis HifpanigzM^^ thçus Èpifcopus Gurcenfis Caf dinah's : Fridehcus Comes lattnus Dux Bauan'æ : Cafim*^ rus Marcîno Brandeburgeiifi^' Henn'cus Cornes Naflàcnfb' Et hi's adiundb côGliarf) ali Hi nomineRegis Caroli mod^^ ftc petebantjUt ei'us in eledi^’quot; ne ratio habereturzquoniam^ indole ad uirtutem egregia dquot; fet, éCreligioncm aciuftitia’’’ fummoiludiocoleret. NatU^^ uero â crudelitate S)C ab oP''

fcócnis libidinibus abborrerctï amp;iain fpecimen dediffet indu-'^ ftrix , fortitudinis , felicita-tis fux in-occupandis Hifpa-

; licébantur potentianA, qua cæ-z teris principibus antecelleret 1' , futuram effe præfidio Gcrma-gt; nbsp;niæ,Si uniuerfo nomini Cbri-'

Ç «Stores, à Maximiliano ïmpe-t ratorenepotemipïïs commen-' , datum effe : cuiuS memoria’ i ipfts, propter excellentem eius 'z uirtutem' èC fapientiam , gra -(I tiffima effet . Tanta au-j tem in Maximiliano graui -/ tas fuit, tantus amor patriæ, is Sc communis falutis : ut nilf

DE ELECT-ET CORON-CAROLI V. nifi probaflct ingcniuni nepogt; tis iudicaffet profuturam or' biterrai'U eleulionemipfius,noii fueriteumcommendaturus EUquot; cioribus» Hæc cüm legati Auquot; ftrîaci Eleétoribus fipnificafquot;

fentjpoftea Mdgundæ cûfuiBquot; ma rhodeftfa euentum eledioquot; nis expéétabantznulla præfidi^ comparabant, ne quid contre, Elecflorum libertärem in intef'' regno moliri uiderentnr»Eran*' amp;Confluentiæ, Gallici Leoatb

- I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'f

qiii priuatimingentibus prom*^ fis,animos non Eleiftörum tan^ tum: fed edam aliorum prind' pum,8ó ciuicatum : conciliar^ Regi Francifco conabanturZ^f fputabantep, nihil contra leg^^ fadluros Elcdores, fi Francon^ Regelt

Regem defignarcnt Imperato.-rem:quod Francorum Reges à Germanicaftirpeortifunt.Ad;? debant olim tantam fuiffe con-iunÄionem utriufcp gentis Gal licæ èC Germanicæ, non ut dif* traôtæ in duo régna fuerintîfed uelut unum regnum fub iifdem figniSjfub eodem rege Franco-* rum,focia armagefferinttdomi ijtdcmlegibus,eodem iure, gu-bernatæ fintîeamq^ coniunÂio nem primum gloriofam fuiffe ' Germaniço nomini^Deinde et-iamfalutarem uniuerfç Buropg^ ac precipuè Ecclefiæ ► Nam im-, pcri] decus initio partum utri-ufque nationis uirtute, poftea Germano s,quafi ufucapione re tentumîpoffediffe* Quantum

pB. ELECT. ET GOR ON« CAROLI V» iiero profueri't coni'undlio Gatquot;' liæSd Germaniæ mitfo,indcaf^ 41/mari poflequod cum Itali'aJfl alibi Saraceni popularentur,ah bl uero Longobardi non coteiv ti finibus fuis , Romain ipfan^ arcem amp;nbsp;caput Chriftiani no^ minis in Europa,in barbaricafl^ feruitutem redigere conaren^ tur : diu quaflatæ Italiæ hæc æ nares,uidelicetconiuncflio Gal liæôô Germanise, optatam pa' ccm attulerit : quæ durauit an' nos ferè centum, quoad familie Pipini Caroli imperium tt' nuit» Defenfas elle, autpacatas à nobis Gommuniter,amp; alias rt' giones in Europa: Saracenos ex Hifpaniaeftufosin Galliarn, füiflèrepreflbs: libcratam Gcr-quot; maniam

’ Teuere autem Regem FranciC' çum etiam bonam ïtaliæ partem: habere ftudia reliquo-

i rumltaîorum*SemperGalUços Reges Romanam federn fingu-laripietateuencratoseffe.Qua-re amp;nbsp;crga Regem Francifcum

' fehoc tempore Romani ponti-ficis uoluntatem : nec uerô ali-am uUam oftendi poffe expedi-tam rationem belli aduerfus Turcicam nationem gerendi, quamfi cômumbus opibus Italian , Galliæ, Sc Germaniæ rcsgt;

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G iiî) fuf-

DE ELECT* ET CORON. CÄROLI fufcipiatur. Has regiones pter oportunicatem locoruifl, propter copias,et exercitus,eï^ iam antea uifas elîeinprimis ido neas,ad hoc bellum gercndum» Nam amp;nbsp;Sigifmundi Imperato^ ris tempore, exercitum contra' iflum fuifle, ex Italis, Gallis, Germanis * Adhæc quod claf' fem ita inftruôram habeat Gai' lia,ut fi Venetaclaffîs adiundî fuerit:non dubium fit, marito' to,quç uclint littora,quas oras» l'nfulas, portus, tuto petere oppugnarepoflent. Porro ß tanto bello dux querendus cf' fetjRempublicam ipfam flagit^ turam elfe Regem Francifcum' Quia non folum autoritate rt' liquos principes anteirct,fedct^ iafll

' tem:Quantas enimres gefiiflet, dumrecuperaret Infubriam, o-mnibus no tum effe : quanta felicitate maximas boftium copias profiigaffet:quotics toto tri-f ennio dimicaffet acie. In bis rebus cû. félicitas eins confpici po tueritxtum uerô uirtus.maonitu do confib] atcp animi, laborum tolerantia, diligentia in omnibus rebus prouidendis, quæ ad ' ïmperatoris curam pertinent t I tanta fuerit t ut peritiflïmorum confeffione nemo ci ducumboc tempore antefétendus fit* Ete-nimquodbocbellum non tantum aufpici)s ipfius , fed etiam confilns duftu geftum fueritt

DE ELECT. ET CORON-CAROLI ƒ fpfe loca caftn's cepcrit,intend* fuerit in occafiones pugnandi ' prouiderit utnon hoftis arbitî'^ Ojfedfuodimicaret : rational’ inicrit,quarum artiu oppugn^quot; tio tentanda eflèt:ubi hoftis ci poftet» Quia uero in ImperjtP ribus,n5 minus félicitas, quàfli fortitudofpeftandaftt: hacfl^^'' nus Deum fauifte inceptis Francifci:amp;in fpem omnes ad^ duci,propter cæteras eius uirt*^ tes hanc felicitatem diuturnani fore. At nihil efle, quod Gcf-manici principes, acccrfito ge Gallia» metuant ueteri fuæ Bquot; Dertati.cum6lt;SRex fua uolunt^ te Jeges et inftituta maiorura.H*^ benter obferuet.Et ElecftoribuJ permiffiirus ftt, utconditionç^ fcrant,

J ferant, quas eum in accipienda , imperioferuareuelint» Quia j Rex non aliam ob caufam pc-tat imperium,nifi quod toti no* mini Chriftiano , banc Galliac , Germaniæquè coniunólionem, J maxime profuturam effe iudi -cet : Quæ coniunóïio non effet diuturnaamp;ftabilisfutura,fial-j terutri nationi libertas eripere* tur» Eamquè ob rem promit* J tebatur. Regem non coUocatu-j rum effe Gallicapr^fidia in Ger maniai fed Germanicos exerci-tus fuo ftipendio conduélurum effe,quibus deconfilioprinci* J pum. Duces Germanici, quorû J uirtus , bs fides probata effet t J præficerentur ♦ Oftendebatut J etiam quas commoditates al * ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latura

DE ELECT» ET CORON» CAROLI latura pauladm eflèt principe'' bus hæc nationum coniunifî:!^ cum Rex etiam Gallicis didoU* bus donaturus eflet Germain^ principes :Sicut olim fub lo magho , aliqui principes nui'flènt amplos principatus,!'^ utrolt;^ regno » Hæc ferè fuinfl’^ fuit Gallicæ orationis ; cui er^^ adieda adhortatio,ut Eledof^^ non amitterent banc occafîo' nem coniungendæ Germani^ O

cum Gallia: quôd ea. res Gertfl’ nis eflèt futura gloriofa,qui' oi'n'um acceflîone faAa, muK*’ cflèntfuturiad res maximas rcndas inftruèdores : Et quo^ ad defcnflonemEuropæ, Chn'ftiani orbis tranquillitat^f mhil bac coniundionepoflèti’* tflius

titius cogitari ac reperiri* Red-' tatis legatorum litcris, breuiter refponderutElcdores: gratam fibi effebeneuolentiam Regum, erga nomen Gennanicum : fed de eleclione fe Deo adiuuante

conuentum: quod proueteri a-micitia, quæHeluetijs fuit cum ' Gallico regno,quædam aduti-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftianis

DE ELECf • ET CORON- CAROU^' ■ ftianis tadhortanonc etiam rundam, quorum prçcipuai* auton'tas jSc uoluntas erga rcin* pubh'cam Chriftianam optin’^' eonftitui'nè, petere ab Eledot'*' bus;utdefignetur Romanus perator» Commémorant ni‘^ lu , ni'hil per fedinonem rum eflè, contra Germanoröl*' bertatemîfed Eleétorum fuHf^' giiSjamp;autoritatipontificiefti** permiflurûeflè.Sed ad hoc coi*' Îîhum,ininô adiûgendos duX*** fe HeluetioSjUt fi Elecflorumô** fragqs fuerit eleifluSjipfi non à** iierfentur;fed potius fint in p^**^ tibuSjCthanc elelt;fi:ionem unâô^* fendant«^ Quod üt faciarit,not* modo uetus cum Gallis amie*' lia, mütuis utriufcB gentis ben^ fîti)«

fitijsconfirmata, eos hortetur* fed etiam falus totius Chriftiani orbîs» Quiahæc petitio preci-puèhanc ob caufaminftitutafit quod adpacem in Europa con-ftituendam, 2lt;ad depellendos

Turcas,nibilco^itari accomo-datius poffitj quam coniundlio Italiæ, Galliæ, Germaniæt

quæfi procederet, bellum terra maritç aduerfusTurcas , Rex ’ moturus effet .Eft autem Helue-tiæ fitus oportunus , primum ad Italiæ tranquillitatem de-fendendamldeinde ad expediti* ® onesaduicinaltaliæloca fufci-adiunô:urum effe Gallico equi-tatui jHelueticum peditem î id-

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exer-

£gt;E elect, et coron. CAROLI cxercitus fore.Non cnim dubf tabac Rex libencer uenturos focietatcm penculi generofo^ Helucciorum fpiritusfquia nul^ la ætate mftius.aut magi's nece^’ fariumbcllumunquarn geftu'’' fic, Depellendus eft à noftris uicibus hoftis, qui non de ria iinperq, ut ueteres Monai' chæ,bella geritifed ut religion^ Chriftianam deleatlut uniuti'* famdifci'plinam ciuilem,utiüi'^ matrimonlorû tollat: utadftt^' pranoftrasconiuges ac Iiberos rapiat,liberandæ funt hac rima feruitute gen tes uicinf ,lt;1^. nobifcum religi'one,amp; alfjs mn' tis fcederibus antea coniun(ff^ fuerunt» Hæfuntcaufægrauf® amp;^iuftæuiris fortibus armaca^ picii3lt;'

|gt;iendi. Qviare non dubitarc fc aiebant j^uin Helueti} huius mi^« litiç decuSjmaximè éxpeterent^ Cumautemelcdio ilia bis tan-tis rebus gerendis opportunita temallatura effet,debereHeluelt;4 tios quocp fuis ftudijs, ac figni-fieatione uoluntatis, camadiu-üare* Poftremo poUiccbantur, / Repemffielioeretur; sentis Hel it Ö ■’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î3

ueticx liber tatem nullain re la* befadurum effe,fed potius con-firrriaturum i amp;nbsp;multa additu* rum effe cômodà,at^ ornamen taîfi Heluetiorum uir tus ,ét for-j titudo non effet communi faluti nornihis Cbriftiani debxtura*

DE ELECT. ET CORON- CAROLI V' tim multos ingenti pecunia nouis larsitionibus obligatos, tenebant;tamen iionclti uiri dc' lecli exciuitatibus, modeftèrc' fpondcrüt:fe non impedituroS Iibertatem principum ElcAotH» nec fignificationc aliqua uolun^ tatis futCjauttcrroreullo, pra^'' bituros occafioncm turband^^ tranquillitatisGcrmaniæ : agnofccrent patriam * Deind^ cum nominatim Hcluetico dere exccpcrint Romanam clcGam , SC Romanum impef^' umî profitcbantur fenihil con' tra Romani imperfj Maicfta' tem facfturos clic ♦ Pertinet aH' f em ad Maieftatcm , liberf^^ p-rincipum Eledlorum.Ita GaV lif diniilîis , fcribunt Heluef’1 literal

t|iiibus commémorant , fe fcirc quàmuehementer ambiat Gallusimperium , ôôquodmulto-rumanimos eaderelolicitet» Narrant etiam quæ apud ipfos pctiuerit, quidc^ipfirelponde-' rint»Deindeexponunt,€e defu-. nbsp;gere omnia conliliaquæuidean

, rumimpedituroseffc» Adqti-, unt debortationem, ne ad Gai-* , los trâsfcratur Romani imperq / decustneue moucantur princi-y pes , opibus aut uiribus Gallic J cis i quiaadbuc’in Germanica

Reges accerfere*Poftremo taiicur J UC aliquis eligatur Germatliæ prinCipibusîôôpoP licentur, fua arma non defucuf^ ellè defendendaâ tranquillitat^ Germaniæ.Scribuncamp;Sad Leo^ nem X»Romanum pontificenif amp;nbsp;pecunt,ne GtauiflorEleélorù bus eligendi Regis Francifcb quod Gallorum domînatio Germania pan'turâeflèt ingeiv tia bella,8d futura exitiofâ ütr^ que nationi. Nec implicitiGalH Germam'ci's bellis Italianl fenfuri eflènt,aut alias res utiles nomini Chriftiano moturii bas literas Romanus pontifeî^ refpodens,narrat in foederibus, quse Romana fedeshabeat cuni Regibus Neapolicaniszeautun’ eflè,

e{re,ne quis ftmul Romanum im pcrium teneat» Cum autem fibi Romane fedîs priuilegiareligi-ofe Séfumma ope tuendafint,ea (dere çertiorçs fa et os effeEleôto res J ne quidfieret contraliber-tatem 8lt; commçgt;dum Romanæ fedis»Quod autem alium quen-damprincipem euehendum eflè ad faftigium Romani imperq magisfenCerit,adduétum fenon priuatabcneuolentia, fed certo iuditio : quodcognoueriteuni

, cxcellenti ingenio-induftria, SC » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

. magmtudine animi prædituni elfe, 2lt;cuperepotentiamfuani lt;nbsp;adcômunemfalutem conferred

Hanc exeufationem fcripfit ad Heluetios Leo pontifex, omif-j fis Regum nominibus * Etfi au-

DE ELECT. ET CORON. CAROL 1 tem intcllcxcrant Eleétorcs t quæ omnium Regum ubic^ rarum uel ftudia eflent,ucl exp^ ctatiode hac elelt;ftione, S^qU*’ fingulorum uoluncates inclina'' tæ cflènt:ipfi tarnen Tumma cun’ grauitatc cauebant, ne ad ub lum infledlcre fe quifquam uidt^ retur : antefuffragationem* I\'cmo ullas aluit taó:iones,nc^ mo parauit fuifuffragfj defov fores : fed in tearis animis conU^ ncrunr in colloquium Eleóloi'C^ cquibus Moguntinus, unuso’ mnium grauimmum onus fuftb ncbat.Nam cum primus fento^ tiam didlurus enctjaborandinn ei fait,no modo utCufTra-^io fuo aliqucmnominaret : fedetiam caufas fuæ fuffragationis expo--neref,

neretjUtreliquos ad fuamfentê-tiam adiûgeret. Itaq; prius cum Friderico Duce Saxoniç,de uni

uerfaRepublica Ghriftiana, ÔC omnibus impcri} Germanici partibus colloquitur.Etbis con greffibus totas impertit nobles: ac re diligenter difputata , buic oftendit maxime èrepublicafi^ biuideri, ut Carolus Arcbidux Auftriæeligatur» Idem cum ui-deretur duçi Saxoniç,m^^^ conftanter in fcntentia mancre.

utconfcnfu fuo, dubitantes in-uitarent, répugnantes uince-rent» Cum igitur conftitu-' to die ad deliberationem Ele-' ftores in Curiam Erancofor-

PE ELECT« ET CORON- CAROLI V’ paratus, orationemhabuit hanc fententiam«Non dubito^^ quidem, principcm orbi terri' rum dimnitus dariîtamen cuiîi noftra fuffragatio requiratuf) pri'mum oro Dcum optimutH Maximum ut mentes noftra^ gubernet:Deindecenfeo nobis quoœ diligentiam èc fidem pr? ftandam efle, ut quantum à no^ bl's prouiden' poteft , maxima idoneum eligamus,qua in repf‘ mum babenda eft ratio leguifl noftrarum, amp;iurifiurandi * quoniam hie congreflus inftitu^ tus eft,non utfuflnragia feramus fed ut libere colloquamur, cum de uniuerfa republica, turn ds eledlione: dicam quid mihi ma' xime uideatur è republica efle» Etß

IBtfiautem mirifiçè angor ani^ mOjdeeuentuekétionisï tarnen ’ hec tes non nihil leuat animum meum cura,quôdanteapolliciti ' eftisjuos non commiffuros elfe, * ut fulfr agi a dilfcntiant » Difpu-^ ' tabo igitur liberius ,uofcç ut idc faciatistadhortor» Deinde col-* latis opinionibus, fine priua-» ' tis alfeétibus ,ut decet principes » quorum fapientiæ ÔC uirtuti res omnium maximacommendata cftî unam fententiam eligemus * quçuidebiturutililfimauniuer-r fæ reipublicæ Chriftianæ ». Exi-ftimo uos omnes de tribus fen* '

' tentps difputaret an rex Galliæ fit ad imperium accerfendus, aut Carolus Rex Hifpaniæ t an veto fatius fit, aliqueiji eligere . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D V ex

DE EtECT*ET CORON-CAROLI V' excætcris Gcrmaniæ princip*' bus,qui uirtute potentia alt]^ antecellere uideatur. De

omnibus cxponambrcuitcrn^*'^ am opinionem» De Ga^'’ arbitror nos impediri legibus, amp;iureiurando ♦ cnim difcrtèconftitutum, tero, fed Germanico princip'' imperium cômendemus,ne tantum decus ad exteras nan‘’' nés transferatur : amp;non mo^“’

Germaniaueniatin feruitutf’’’' fed etiam in Italia, aut clefiæ,mutatio fequatur » uerô dubium eft, Regem licum clïè percgrinum pnïgt;‘'‘ pem : ÔC cô appctere hoc gium, ut ad fuos transférât»’*' eut idem maiores ipfîus fçp^ nH*

J Nec fine acerrimis dimicatio -. nibus^CarolusCraffus, 2lt;Ot-,1 thonès 5 poffeffionem imperij JJ in Germania retinuerunt * ■j Quod autcm aliqui référant ue^ I tuftam ori^inem Francorum

Regumad Germanos,bæcleui^î J ora funt, quàm ut principes , tantafapientia grauitate prç-, ditos,mouere debeant» Con-r

J ftitutio poftGat talem eligi qui uerèfitbçres alicuius ditio-nis , quæhuic noftro imperio .J paret * Alio qui fi illç ueteres fa-bulæ GaUis patrocinantur,pe-rinde poterunt àTurcisTroU j, amrepeterc, atque à nobis im-perium î quia perbibent fe ab. Hedoris filio ortos effe * Cum

pE ELECT* ET CORON-CAROLI ïgitur conftet, cxcludi cum Regem conftituti'one put’'' lica, quam iurati in cledlioncff qui'mur : nihil opus eft loU^ diiputatione ♦ Quan quam am ft' natio nihil impediret, Hu' fuaderem hanc eleftionem.P’'^' mum enim inGermani am aHH** cendus erit Gallus ♦ Quaiitu*” ca in re periculi erit, cum exf^' citus peregrinus diftribuetur*'’ urbes imperq** An fuperbiaiu/' libidines equitum GallicoruiUf ciuitates ferent Sed aliud u”' pendet grauius malum* inimicus Carolo, quod nc ctf dubium ft'tiam bellum denunU’ atum eft:antiqua fœdera Bu’'' gundionum et Gallorum refc’’*

' ftriaci2lt;Belgç,8ôhabebuntalt| ' aliorumprincipumftudia,atcp * auxiUaîuidebitis arfuram ciuili bcUo uniuerfam Germaniam^ Porrô cum alia nobis profpiti-‘ tndafuntttum boe natura pri-

,mum eft,ne noftra Heétio ciuilc bellum in Germania accendat? lamliGallumelegerimuSjOpor tebit nos füffragia noftra tueri4.

Vbi fiincidet diftordia cum Auftriacis, num arma geremus '' ad opprimendam domum Au-ftriæ\ Nee nos uetus neceffitU’-

* do,nee fanguinis comunétio , nee mérita amp;£ nobilitas domus Auftriacæî denic^nonNlaxi-

DE ELECT« ET CORON« CAROLI V* terrebunt C Deinde opprcÆ’ Auftriacis, an pucatis liberiî' tem cæterîs princi'pibus in ni' to fore lt;nbsp;Vt Mediolanum noU redder unquam Germanis, ubi poterie, Gallorum pottu tiain augebit, Nihil me ill* magnifica promiflà mouenG quæaudiftis » Non padajnoiquot;' leges plus ualent,quàmiraoui' dia,fuperbia, ambitio uidofi^' Scimus Gallum in patria,lt;}na^ natura amare debebat qu®, damiam’principatus rapui**^ cipibus uniuerfam Galliam » Eft omnino Gallus excelfo

nimopræditus : fednimis^“ pidus Monarchiæ ♦ autemniG Ariftocratiam cipni^’'

'il

tîpüm,in Germania omni con-* filio,omnibus uiribus ac neruis tuebimurîmalèconfulemus uni uerfæpofteritati. M-inus etiam mouent me , iUa gioriofa pro* miffade beilo Turc is inferen-’ ’ Sc GalUx, magnum ac falutarc præÇidium Europx cflè X fi quis teneretpacatas nbsp;nbsp;obedientes i-

' do . Equidem agnofco con-iunftionem Germaniæ, Italiæ,

Sed Gallus nibil gererc aduer-fusTurcas,aut uolet, aut po-terit : nifi prius domitis in Germania Belgis X in Italia ue-rd recuperata ^eapoli » Has

adres armareGalium, hoc eft, * adcrudelebelluminipfo impe-rio excitandum: noftraautori-’’ tas nequaquamdebett Neceft, ' quod

DS ELECT* ET CORON, CAROLI quod mihi quifquam obijciah uaticinari me de rebus ambigi’' is* Ego uero certa ÓÓ explorait commemoroJam enim,ut diî^'' bellum denunciatum eft : con' rcripti exercitusrquos tarnen ma noftræ ele(ftiónis,fi alius fn' erit eleólus, facile reprimet» Quare ut finiam hanc difput^'' onem,primum lege Sc iuram^i’^ to impedirinos cenfeo neK^' gern Gallicum Francifeum imperq faftigiueuehamus: inde etiam.fi eligere eum licer^^'

cenfeo id non eflè ê republie^' fed futurum exitialc Germanit amp;nbsp;fortaftîs uniuerfæ'Europn^' Quare profîteor me fuffrag'” tneo nequaquamaccerfere Gah (um adimperium. Reftantdii^ delibe'

j, deliberationispartes,an Caro-lus fit eligendus, aut alius quif-piam Germanicus princeps * j Hæc delibcratio tnultô mibi dif ficilioreft» Namde Carolo,o-pinot plerofcp ueftrum,, prop-ter multas oraties Caufas dubita^ te : quæ etiam meuirt animum ç nonleuiterrnoumt gt;nbsp;Pritnum

Hifpanialongédiflîtaeftà Get mania^qudd Ut libertati noftræ tutius üidétutjita fi Carolum dé tinébunt Hifpaniæ,intercâ fine ’ prçfidio,8ô fine cüftode publice tranquillitatiscrit Germania« Et uel Turcici belli caufa, üel propter domefticos principum tumultus jbecelfitas publica fla-b Sitat, ut uclut in ftatione adfit 4 Imperator,etiamfubi-

DE ELECT* BT CORON* CAROU V.' to dcimperio, aut de religion^/ cfxarferitahqua (èditio lt;nbsp;Equî' dem perhorrefeo,cogitas quan* tû tune habitura fit periculi or huius periculi cogitationcan si animummeum» Aliud leuin^ O

efl, fed tarnen non contemncn'' dum»Si cnim iratus aliquädo in Germaniamueniret, amp;nbsp;Hifp^^ nos adduceret libertas noft*^ non eflètin tuto.Fortafljs fpani difficulter nobis reftim^^ imperfj decus, poftqua femeb'’ banc poflèffîonemuenerintîp^^ fertimeumaditumad Italia patefaciat.Et cum,fuo fanguin^ recuperabût Mediolanum,no'' finecertamineinde’nobis ccflin^' funt, V iderctur igitur tutius^'

tnifîîs extcris regibüs, eligcre a-, liquem,prudent!a,iuftitia,forti t tudine,amp; fide præftantem uirû, 1 ex reliquis noftris principibus, I utfepemaiores noftrifecerunt;

I qui pleruncp ui rtutem in ele^iîo « 5 ne magis fpedafle,quam poteiv / tiam uidentur ♦ Agnofeo id qui-I dem:fed tune populi Germanie I minuserant contumaces »Facile J erat,ut dicitur in prouerbio : im i periuminbonis » Nuncautem I quid fieret, fi cl ecto Imperatoré (I inbrmo,necßclgc,nec Auftria^ lt;nbsp;éi parèrent lt;nbsp;Ft ut futurum non ) dubito,fi bellum inter duos Relt;!

ges , Gallicum be Hifpanicum, in Belgico , aut in Italia orire-ÿ turïanlmpcrator,uelutotiofus fpêétator , fineretduas exteras F q natio-

DE ELECT. Et coron. CAROLI nationes diripereboiiam rq partem Qiii'd quod principes Germaniæ i utiiun*-furtt mores, fpretofuo Impef^^^ tore, alrj (e cum AufthaciSi ali) cum Gallis coniungent.Vtig*^ tur lepores dicuntur fruftracO” eionafi leonibus,ita fedebitn^^ jfter Imperator,ucïut lepus étai componens leOnibus, licet iftïs Regibus : quæedi^!f^ dehdeantomnes exterænatio' nés. Minus periculi fuit,cugt;^ rcsnaretFridericus TertiusîÊ^ tâmendedecori nobis fuit,tuii‘ Burgundum ferre figna per bo' nam Germanie partemzPhibp' pum Mariam impunè graflaf“ in Italia : Alibi etiam Giïcumt^' deri Imperatorem, in ipfa ftri^

Uberari.Poftremó ab Hunsaris O pelli Auftria, amp;nbsp;eijci ex fui s 1 a* ribusî cum quidem ea ætate ha^

Quid nunc fieret,cum exteri reges baberent alq alios princi-pes ftipendi}s obligatos Et quam rnultæ caufsc bicidere pof funt, uel principibus uel ciuita-tibus detredlandæ obedientix“:^ Videnturçtiamdereligioneim ' pendere borribiles tumultus» ' Sunt enim femina iam fparfa de indulgentes, de poteftate pon-

J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

fi adhuc fanabih'a exifti'man'' tur,tamen paulo poft^magn^'’’ mucationem uniuerfæ EccUÜ^’ afferent* Nullum mim næ genus maioreapplaufu ptumeff:,quàm hoc*Etquod^*^ plura dogmata mouentur : tantur ingénia ferociffîmari**^ gentiumin Germania, Saxo’’* cæ èc Heîucticæ ♦ Nec pot^*^’* fine Synodo tranquillitas çlefie reftitui. Quç autem erit'ij firmi Imperatoris autoritas,^*^ inpetenda'Synodo , uel in fendenda: prçfertim fi ceteffî'^ ges adiierfabuntur . Nihil de Turcicis bellis dicam , noftrumeft:, non modo de^^' fendêdis finibus n o ftri s, fed

Quam ad rem opus eft multa^« rum nationum copfjs, SCuiri-bus : quas contrabere Imperator , ft parum habeat autorita-tiSjUon poterit * Hæc atcp alia multa,meum animum adducut, ut in bac eleélione potêtiæ ratio nem ducendam effe iudicemini-fi Imper atorem uelimus baberc, qui titulum SC umbram impcrq gt;nbsp;fine autoritäre, fine uiribus se-

cbiducem Auftriæ cçteris Germanix principibus : Sc incômo* da,quç de illius eleftione colligi pofsûtjeuioraiudico omnibus quæ alterius cuiufquam elecftio-nem fecutura effent »Primum ori go eft uerè Germanicaî nec dici potçftjuos rc transferre impçri*

DE ELECT* ET CORON- CAROLI V' um ad ex ter O s, ti tul o tenus piquot;*'' cipem habere Gcrmanicum » Poflidct enim in Germania tiones pluhmas,quæ parent ftro imperio:8lt; quarum alicji’^ anteapepererunt ImperatorcS' Nee credibileeftjhoc animo fe Carol urn erga patriam,utu^' lit Auftriam,aut Belgas, mi feruitute,àb ulla exteranaf' one* Ergo de origine Caroli ul’ la difputationc opus eft: Ei*' quis fcrupulus eft, ne transfer^' turimperiuadexteroSjhabeiïi^* folennem formulam lurifiutaH' di:iuxta qua fidemdabit Cato^ lus,fe non labefa(fturS,aut mut’ turum lura eledioms noftræ ƒ ïmperijftatum» Catnigitar^ prigine uere fit Germanus, tempo'

' peratorem: eenfeo Carolu Au-* ftriacum euehendum effe ad im-* periifafligium^Quodipfumta- , men non façerem, nifi indoles eius nobis nota et probata effets Omnium maximarû uirtutum* preVertimin principe, fons eft, amor religionis Chriü;ianæ : Idæc uirtus in primis eminetia

' ’fummum fcclus deteftatur* A crudelitate eum abborrere natu , ra,multis certiffimis indites co-* peri dn controuerCbs di}udican-* dis,in coercendis improbisjiu-ftuseft. ïngenp uis,prudentia, ac diligentia, iam confpici p

DE ELECT- ET CORON- CAROLlV' ^Hifpanici magnos motus comquot; pefcuit» Et confiât eum fuo ing^ iii'o multa graufter amp;nbsp;dextrè (p ondere, ec co nfti tuere» Mag*^^ laus in iuuene ÔC hæc eft, amp;nbsp;nummultarumAliarû uirtutuf^ quod pudicitiam amat : quo® nullis libidinibus obnoxius Quare religionis,iuftitie,amp;P^ . dicitiæ cuftodem fore'credfb'^ eft» In tali natura nihil tyranfi' cum exoriri poteft. Reget eni*” cum illg uirtutes : ut feruet lit nulla moueat bella iniufta, , non mutet ueterem , S)C conft*' tutam imperij formamgt; Exd^^' bunt eum etiam ad liberandi^'’' orbem terrarum impietatc cicatad propagationem ecd^*'’ Chriftitad tuendam ÔC muni^’’'

datudifcipUnarntuthominesad ,{ pietatemamp;cæterasuirtutes aC-'y fuefiant. Ac ne inseniu eins mi-hiinexploratuefleputetisXpru-dentiffimoru h ominvi, qui eum famdiariffime norunt,et acutiffi

J me de ingenqs iudicare poflunt,' exploraui fententias .Hi probat ingehiû,acmirificè eiusbonita-temlaudat.Poftremd ft de inge-nio côieôura facienda eft ex nalt; turamaiorû(quiaquçdamftmi-litudo propagari folet')memini* mus c|uanta uis animi ,prudetia, iuftitia,fortitudo ,côtinentia,in. Maximil.fuerit.lnpatre Philip po dexter itas,et induftria ftngu laris erat.No dubito ante, quin

, maioru natura Carolus referais Necxtascftafpernäda,qu£iam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matura

cni'm querendus eft Cenex Imp^^ rator,ut cum biduumaut tridu' um imperarit,poftea de eleôti^’^ nenoui tumultus oriantunVC deus m hoc noftro confenC^’i quâmuaha fint multorum gumcertamina de eleélionC'' quôd futurum eft aliquan^^’ ubi diflènuent Eïe(ftoreslt; nam quidem Elejftorum contP*^ diapetpetuaü't t fed multaifl^'* derepoffunt, præferu'm inh^*' difciplina, ac morum corrupt*'' onCjamp;fglifcentibus Eccleftiac*^ difcordijs : quæ animos eotP’’’ diÛungant ♦ Quare interregl)^ plena periculorum futura fun^' Accedit ÔC illud,qudd Carol*^^

m fenatum principes Germani* cosjfine quorum cortfilio, nihil de maximis rebus decernet»Ex-pofui caufas jquare Carolum eli gendum efle ftatuamïac mco iu-

I falutaremfore»Quodautemini I tio difputabam, quantum foret I incommodi,fi Imperator perpe 1 tuo abeffet extra Germaniam, a ttloueor equidem hac ditficulta-I tetfed de ea re in formula confti-1 tuendi Sc regendi imperq , cum a Carolo agendum crit gt;nbsp;Cumlt;^ I habeat ampliffimos in Ger-H mania in Belgico principa-tus , tribuet hoc neceffitati ea-u rum gentium,tribnet patriæ, ut

bi elect* et coron, caroli vï {çpeinGermariiam ueniat.Nûi^ ad onofa fpeAacula fe acccrfi in telligitjCum ad imperium uoca^ - tur îres ma gne ei gerende crunt' Galli depellendi ex ItaliazTufquot; -cæ arcendi ab Auftriatlibcran' dæ 8^ ui'einæ regiones: Ecele^*^ cmendandaôôcoftituenda.Hîquot; rum maxi'marum rerum curain’ iitfufcipiat, ipfaeum Heroilt;:^ natura uirtus exufcitabit Hec non finet eum domi längn'-feere otiO êtuoluptatibus.Etf^^ ciîis aditus eft l'n Germartia*’’ ex Italia, quæ ei multis de Qpe adeunda erit. Sicut lusMagnuSjOchoneSjHenri^'’ crebro in ha.lia.m uenerunt: al/ âs,utEcclefiafticostumultusi^ darent : alias , ut depellettn'

barbaros: alias,Ut ciuitatum fc-ditiones opprimerent» Anexi-ftimatiseumnô uenturumeflr, ut Auftriæ , quæ uerè ei patria

■ patriæ,8ô toti orbi Chriftia-no,opemferat»Quaredeabfen-tia cum cogito,qua mente prçdi tus fit,quæ eum pericula exufei-taturafinttetiâ minus fumfoli-citus»Fataetiambistemporibus promittunt Germanicû lmp era

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S'es

■ges excellât, nec ali'um nifi rolunijuaticinor * Quareop^“’ ut Deus irnperium ipfi coniiTgt;'^ tat,eumcp gubernet,ad falut^ ‘órbis terrarum .

præfentia de eled:ione collig^’^i potui : Sed quia communis hæc dcliberatio noftri amptf ' mifenatus,amp;uos pro ueftraf^ •pientia,plura etiam de repu^-' ca cogitaiïè exiftimo: qu •ß'nguli fuas fententias expoiilt;'^' ut deinde eligamus earn, omnes collatis opinionibus^’ ■ xime è republica efleiudicabvi

Hæc cum dixifïèt MogunC nus,et hortaretur ceteros,utfn^’ 'quifq^ ordine exponeret fuai» délibérationem : congrefli alij» ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac pau^ä

HISTORIC, , i ac pauca collocuti, Treuirunl iubent dicere,qüi pollebat inges niOjdodrinajamp;ufurerü. Nanl ^Romæiniuditrjs 8c negotrjs publicisdiuucrfatus fuerat: Et in Germania propter domefti-cam adminiftrationem, óódex-

pum, magnam prudentiælau-dem erat confecutus » ïgt;5cc uUi ex noftris principibus res Galli C3C erantnotiores.ls,quiam pri

, venire. Cætcri,ut liberius fuam fententiam exponeret,initio au^ diendum eum effe cenfuerunti^ Sic igitur exorfus eft i.

Çquot; Audio in hac l'pfa urbe, patres uefth ad cligendum ximdianum conueniflent:a3fii^ i{ïe vatem,qui dixerit, ultiïniJ*’’ Germanicorû Imperatorürn re Maximilianu. Cumt^init^'’ fabula,fine ccrto autore natal”’ exifti'marent: diligenter iiiqu* autorem iufïèrut^Quem cuni^“ feuocaHcntjamp;cxmoribused^'^ nionibus hominis , iudicaft”^’ non temere eu has fatidicas cesederc : ualdehocuaticinii’'’’ adniirati funt,multacp depol^“^' ritate,mutatione Germanise*’ locuti ferûtur. Meminit hf c dubio dux ßaxonic Frideric”’’ qui tune un àcum pâtre Erncft** adfuit.Propemodum auternt'' fpôdet illi predifl:ioni,euent”^

I Audiui enim attente eïoqûcntif , fimumprineipem Moguntinûj , qui cunt diligêtiflîmè eollegerit omnia,quç nobis in bac delibe-, ratione profpitiêda funtîtamen. , adextremumboccenfetutilifCi-luumeffeorbiterrarum^utperc# ' ,j grinum lmp erator cm aecerfa-I musbdft fatale eft,fruftrarepuü gnamus » Sed illud miror,ctfr ip

J le Hifpanum anteferat Gallo t Quainreprimummibi deplo-randa elb Gcrmaniîc conditio Nihil nobis externis prxfidps, j nihil peregrinis ducibus opus ef (et,fi niaiorumfuorumuirtutcm noftræætatisprincipesdmitari uellent Otium Sc feruitutenl quçrimus ’ dum externum pr inci pê adducimus . An putatis,au4:

ift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

DE ELECT-TT COEON- CAROLI V' Auo^ueftros, Albcrtum Mal'quot;* chionem, aut Fridehcum PaU^ tinam, aut Albertutn SaxonOi^ fuiffe unquam externum dotni^ num addudturosipfi militéquot; bant,res gerebät» Necunquaii’ exercitus, pecunia /arma, nOquot;* ftris defuerunt, quandocun^w^ uel mediocres duces habucrUt' Verum omitto querelam * omnino peregn'nus Impcrato’’ habendus eft, caufæfuntplufi'' mæ, quare Galiicus Rex ant^quot; ponêdus fit omnibus. Ac quam dicam huius mei ludinj*'^ tioncs, phmum dclegeóónir*:' iurandodifputabo, undeexof^ fus eft Moguntinus » Opino“^ maiores noftros hac lege cau^’’^ uoluiftèyne Germania amitu^^

Ïmperi] decus : ço^ peregrinos Reges eligi noluciunc , hoc eft tales, qui nonhaberentin Germania domicilium : ne externat natiopaulatimufu caperct imperium ♦ Hæc fi eftuoluntas , legis , nihilo magislicebitHiC-, panumeligere, quam Galium«.

I bisabeft.Etnatioipfadomina-j tionis cupida;etbellicofa,poftea fibi imperium extorqueri non , finet, ut poftea iterum dicendu.

eritgt;Etfihocratis cCccaufe,cur Carolum eligimus , quia tenet quafdam ditiones ad Imperium pertinetes^Valeat idem in Gal;« lo ,qui Nlediolanu, Sc Regnum Arelatenfe,ueterem noftrorum Imperatorum federn, in potefta i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. E ii) tefua

DE ELECT« ET CORON« CAROLI V' te fua habet» Denit^ prorfus itî lentio^quod ad eleÂioncmatô'' net, non minus acccrfi pereg^^ numlmperatorem clccto Hifp^ nico,quâ Gallico Rege: ctiaiHquot; aliquafubtili interpretationti^ inferitur Hilpanus Germanit’ camcp totam deliberationerni'^ utrancp partent dilputari ïudico:amp;penes nos declarati*’;; non legis elle fentio*QiLiercn^'’ i'gitur eft,utrum fit utilius. Eg*’ cumcogito illamaureâ ætat^^*^’ noftri impcrijjCum cflcntconii’' éteFrancorû temporibus,Gcr mania amp;nbsp;GaIlia:Âcreputolt;}Uii tumeaconiunélio ad tranquil' litatem Vniuerfæ Europe con' tul eri t : mirabiîi ter affî tior, n of' fluè beatos duçerem,fi' eum ftatii ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refti'

* autem nunc oblata eft occafi o ei Us rci çffitiende.Quare nihil du. bitouosadhortarijOntniftudio

' hoc meo iuditio difcrcpat Italia ■ IdemoptarefcioRomanûpon^ ’ tificem,Venetos, Italiæprinci^ ! pes,acciuitatesomnes.Cumtot iuditiacongruereuidcatishonû num rapientiflîinorüjnolite ex^ iftimare leues caufas elTejCur idç

’ tantocôfenfuprobcnt,etomni-busuotisexpetantomnes.GaR licagensuteftuerècognataGer

* bus,liberalitate,clemcntia, pie* täte,literarum cultura, Germa-^ nisfimillimaeft.Btquodcôftat

DE ELECT« ET CORON. CAROLI 'maximeamans noftrorum ho' minum:ut ueftigia qugdam co^ hanonis in hac ipfa beneuolcH'' ti'aagnofci poffînt» Viciniaue^ roquâmeftopportuna, add^' fenfionem utn'uf«^ Regiom's quis fubi'tus cumul tus incident' Nec ad Itali'æ pacem tuendaiit reperin utilius côfilium potcft coniuncflione harum duarunt genti'um;quarum utraqp exern^ tus mgentes equitum ac peditt* conficere,amp; Gallia fuppediwt't belli neruostuidelicetinoentent uim pecuni'æ: poteft » Et non fôlum Germam’æ, fed tot* nomini Chn'ftiano, inhacek' Æ'one coufulcre debemusî rendum effc prælîdium aduerfu^ TyrcicaUrma. Cum enim tenf'^

’ lummolituros effe gt;nbsp;Inuadent Pannoniam,5lt;ltaliam* ïntali difcrimine, quiderit optatius*

/ uiribus piignat, quàm arte Ata* que nulla magna res ab cis in Ila liafine auxilqs Gcrmanicis ge* fta eft .Sed cogitate ,quam pro-cul dilfita fit: certc in fubitis tu-

' multibus non poterit nobis,uel ItaliæjUel Pannonie, opitularu • Patria eft Caroli Auftria , né

DE EL5CT, ET CORON-GAROU 7’ tur:Et utuolent,non poterunt' ]Non em'm nifi exiguas copiai domo mittunt, eiufqp ‘rci eft,quôdnauigationibus Hifp’ nia exhauriaçurznec cçeli noRf* grauitatem fatis ferre poflùnt' Ëftamp;illudcômodijfi cum Jismilitemus: ueftro duduoJfl' nia gerenturruos in glorie fo^*' tatemadmittentGalli, etiana** funtglorioß\Ätubi cum Hi^P^ nis militabitiSjilli uos tanqua*” fnancipia regenth'pfi laboril’^^ acaiftorfjs ueffcris fruentur*?’^^ ripient honores zpræeruntp’'^ uintfjs^Vostumferódeplor^, tis feruitutem ueftra» Sed nmcollationemomittoï de’P* cleeffionedieam* Tenethoc pore Gallus Mediolanu, nbsp;nbsp;,

i Gallus exiftimatur Neapolinx î petiturus , vieftraeumautoritas i facile ad alias res utiliores auer-f tet-fi habebitis ôbligatûbenefi-*

{ eertèjtonterriti Germaniç conlt; 'i fenfu,prelertim fi non fuerint ir * I ritati* Nec ego uelim illos irri-j tari * Vicinosenim babuimus J Belgaslongotêpore,nonfotios

imperii»Noftraediâ:a nihil mo{9 ranturtnoftris periculis nihil af ficiuntur* Suum quoddam reg^

/ numibi habent,nihilo magis co j iunctu cum imperio, quam funt d Angli aut Scotti* Quare quod I uercntur futurum,ut Ger

mania bello implicetur,fi ßdgj non obtemperarêt, qui impend noftra multi's iamleculis cotui* nunt : nihil periculi eftrnullum fine ueftro confilio bellum ius mouebit.'Etquia Jnfubria!” tenet pacatam hoc tempof^ optime inftruólus eft omnibus rebus ad bellu necefTarrjsnina'” hanc laudem, unum hoc decu^ petit,ut à noftris cernicibi/sH^' peilat Ture as : ut Selymum gentibus fucceflibus,ac mini*^'’ tern Italiæ exitium,adoriatui'^ Tnnibus uiribus * Qyare nihil bito polliceri, cleftionem GaH' 'allaturam eflè Germania: tragt;^ quillitatem,Pannoniæ atep liæ falutem» At contra ft ekf Timus Hifpanum, quamat^quot;^^ lt;nbsp;’ 'i ; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' EcIIl^^

, Ijtllumaccendetis in Italia. ad recuperandum Mediolanum «. Etfi autem incerti funt ejytus

1»

bellorum: tarnen ut tandem fit fortunaimperi) fuperior,diutra het bellum Hifp anus, ut folet af fiduitatcuintere, non Achilleo more properans ut totis uiribus 'dimicet» IntcreaItalia uaftabi-

.tur crudeliter »Nos occupati rebus ltalicis,Turcamnortpote-rimus arccrc.Hæc pericula nef-

cum è resione tarn diligenter collioantur clt; amplificentur pc ricula,quç Galli eledlionem co-mitariuidentur : quae tarnen ÔC leuiora amp;nbsp;incertafunt dllud cer^

’ ’turn eft, Italiachorribikmuaftv-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatera

ÛE Elect* et coron* caroli^', Tätern denunciari election fpani: futurumedam, ut Tüf^ ^ïntetea opprimant Pannoni^^' -Nihil dicam de exitu belli ■ci, in quo fi Gallus uincet, ucro appetet Neapolim, tafîèRomecoget pontificetni*' '•noftram cleôèionem improb^i^* 'Qualem tragœdiâ ea res paUl“' ta efletCSed uineat imperij quot;lia,quid accidet C Hifpant -bunt ItaliamjUunquâ nobis dituri.Noui earn gentem/up'' •damdominationiszPolypifu”' quod femel prehenderut,cxto^ 'queri fibi non finunt*Et eum ïiæpoflèffioneretinere Impti* ùm hauddubièuolêt*Nondini' • ho equidem^led de rebus Éonieduras eolligo probabik^' ...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nuil^

Nulla eft tam ignaua natio,quç fi Italia potiretur , ultro cefiura effetïTantum abeft,ut genus ho minumbeUicofum, gloriæ atC|^ Imperi) auidum,ceffurum uobis exiftimetis»Omnibus tempori-buscreuitboc modo Regnum, amp;nbsp;popùlorum potentia»Cartb» ginenVes femel accerfiti in Sicili« am,pofteamultisfeculis depel-li non potuerunt. Seduetera o-' -mitto * llli ipfi T urc2c,quos iam tantopere formidamus , poft-quamfemeli in Europam traie-ceruntjaccerfiti aConftantino-non regredi, poftcaftatim co-natifunt» IpfiHifpaniinfinitas ærumnas perferre malue -runt,quàni deferere Neap olim, » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘l“*™

quam accerfiti fpetie focicÉaf*^’ Sc Italorum ope adiud, redeg^' ruht m fuam poEeftatem. nunc inuitad, adiuti â Gern’^' m'SjpotienturMediolanOfQy^ -recenfeOjnon eflèinltalianis^^ ,ducendos Hifpanos.Deipföf’’ .Regum ingenrjs paucadicaifl’ Etfi em'm exiftimo indoleni’^ Caroloadiuftitiam Sc bonit^' tem efïè di'gnam ifto genere • . audio,modeftum ingeriiunl tarnen fiquis exiftimet in lefcente confpici poflè eas tes,quæin fummo principe olt;quot; bis terrarum ac duce præftâfl' tiflîmo requiruturterrat* Opi“’ eft orbi terrarum primurn principe,qui fapicntia et moHc .tationefua emendçt Ecclefian^’ i.* J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sapierlt^^

) Hcclefiç tumultibus locutus eft, V c(uorumfparfafuntfemina»Scio I? autemRegem Francifcum non V tnodofingularidexteritateingc ni), prudentia in iudicando pr æditum effe : fed etiam de reli-(I gione cum doftiffimis bomini-ƒ bus multa.folere difputare,mullt;' ta ipfum legere * Et inteUigit banc effe fummamlaudem mag^ ni principis ut non défit reéle conftituendæEcclefiæ^Deindc ,, bxc temporarequirunt duçê pé ritum,acrem,8c feliccmin armis HacinrenonindoleminFran»s

ÿ CifcOjfedfpeéfatamiaminduftrt Il àmprædicare poffumus »Nemo tnimRegum GaUicorum abgt; îl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G quot

DE ELECT. ET CORON-CAROLI V-qüot feculis rés geflît maioresl Et quidem exiguo remporc-Cumcp vulgo tribuatur GalH^ quædam animi mollitics, quo3 inchoata negotia cito abrjcet^ dicuntur,fi initio non refpond^ rit eorum fpei euentus : hic conftantiâ fuam in rebus dis declarauit, cumqp diutufO** uarium bellû in Infubria ferit,res tâtas præcipucfuis coquot; filijs gubernaüit» Nec defuit^^* fortuna : Nemo enim proflig^quot; uit ulla memoria,indeufcjpàl^^ lio, maiores aut firmiores uetiorum exercitus. In hisncg^’ tijs , cum fortuna penè indu^' gens ineum fuerit, fperandn*^ elf,amp;in pofterumeius confil*r Dcum alFuturum in Imperijp^ cetgt;^'

Ce tuenda,ct in defenfione totiuS; Réipublicæ Chriltianæ. Quid, igitur anteferemus adolclccn— tem,cuius indoles nondum fatis. explorata eft : huic Rcgi cuius fapiëntia, uirtus, amp;nbsp;félicitas, in tooaamp;in armis copnita eft. Po â. Itremo addam hoc unum arpu-;

O mentûjquo etfi fatetur fe moue-ri NVoountinus,tarnen nos bene fperare iubet. Nullis uerbis di-;

peratorê abefle extra Germanie, am, 8citaabeffe,utn6ftatim, en opus eft,accurrere poffît. Quid fiet,fiùelTurcefubitô irruptiob^ nêfecerintin Germania,uel fedi tioncs aliquæ oriêtur inter prin

J eip esquot;! V t in feuis tempeftatibus hauis fine gubernatore, itaReft , • . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G q publi-

DE ELECT- ET GORON- CAROLI V* publica fine Imperatore y taH tempore feruari non poteft. A^’' cedit aliud perpetuum rncOi«' modum : non afpiciet res Gei''' manicas ex propinquo . ItaC^ multa nefciet,multas falfas fabii las credet : leuius afficietur nO' ftris rebus. Nullos habebitfecü principes Germaniae, qui cun’ co libéré de Repub. loqui fint.Sedcbit circumfufus ab fpanis, quorum de multis rcbü’ iuditia Sc uoluntates, à Germa^ nis difcrepant. Mittet edida ia Gerraaniam,nec caufis,nec teja poribus congruentia, qug trati' quillitatem perturbatura funt» numhæc incommoda leuiadu' citis*:^ Quidlt;fi ipfeetiamineen' fus artifitijs aliquorum, uenK^ iratiJi

H I s T o R- I A* iratus in Germaniam, amp;addur C€tHifpanoslt; qui utCampani* am, ut Apuliam inter fe partiti funtjtaueftrasditiones prçdam fuam effe arbitrantur .Prouidcn dum eftautem ne talis aliquis er tor Germanipuaftitatemetbuic imperiointeritumafferat» An iUas maiorum ueftrorum Cedes uultisWiCpanorum colonias fi-lt; eri':^ ueftrospofteros, afummis ortos Heroibus,uenire in ferui:? tutem'i ÔC aboleri ornamenta Reipublicæ, à uobis fapienter amp;{an€lèinftituta iura, iuditia, diCeiplinam Hacc cnim omnia in feruitutc mutantur ♦ Sed de hac re plura diccre ominis eaufa nolo» Siigitureftbabendapo-, untix ratio in eleilione, ut ego G iij quot^

DE ELECT* ET GORGN* CAROLI V. Tquocp arbitror:amp; fatale eft ho-' rum Regum alterum eligi, Gallumantefero : èc nequaqu^ eenfeo , Hilpanum eligendiHi’ cHè» Sed fi Jex iinpedit, ne Gah lus accerfatur, magis etiamio’' pcdiat,nc Hifpanüs eligatur/i^ eins eledlio, quantum profpi^* humanitus poteft,minimefalu' taris futura Germaniæ uidt^quot; tur» Ac decurramus ad maioi^* noftrorum exempla , èc ucf^gt; non callida interpretatione, h' gern lcruemus* Acucrc Germ^' nicum principem,qui non alin^ domicilium, niü in Germain^ habet,qui origine,ingeniOj linquot; sua,moribus Germanus eft,eb gamus. Nec me uf^ adeomOquot; uct t^uod ait Moguntinus, 1«quot; - - porem

quot; Germanix fatis niagna eft , ft ' quern eligemus, qui uirtutc au-/ toritateni ftbi comparare pote-rit»Accepithoc Imperium etpe

pbus medioeris princeps,tantft propter uirtutem electus ; ac bre ui ita er exit, ut regibus uicinis

’ omnibus fornaidabilis effet. Au dio Ludouicnm Regem Pran-tiacproximum,cum effent de im perio Germanico fermones'.Et quidam b/laximilianum per io-cum uocaffet confulê Augufta-num,fignificans eupaucis çiui-tatibus imp erare,dur iter incre-G iii} puiffe

DE ELECT* ET CORON* CAROLI V. ouiflè ilium, amp;refpondiflè:Inilt;’ uerónequaquam Germanies peratoris potentia contemned' da eft, cumilleconful tymp^quot; num P ul fat, to ta Francia trenH^ HoneftèLudoui'cus : Noluit^' nim in Regum maieftatem cos,aut conuitia dicizSed tam^” illud ctiam oftendit fe MaxiW^ iianumpropteruirtutem, cuiliquot; Iibet potentiflimorum Regui^t parem ducerc*Nec adeó uidcO^ extindla eflè uirtus in faniil*]^ ueftn's, nemo ut reperiri pofli^i hoc faftigio dignus ♦ TresfuH^ fami'Iiæ,Bauarica, Saxonica,2^ Marchica, que quadam medio' rn'tatepotentiæ autoritatem i” Germania tuen' poflunt*Etfuiif Ói hl's aliquot principes,quiin' genijJ

g gcnijs uirtute fuftinerc mag-g uitudinemhuiusadminiftratio* nis queunt » Bx his fi quem ele-ger imus conVenti entibus fuffva j giis, eunMj' nos defenfuros effc oftendemus ,ut æquum eftï om-nes principes 8c populi erunt in , offitio » Vt igirur habeat auto-lt;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.

ritatem, uirtute opus elt:ut accédant uir es formidabiles exte-ris omnibus ,una re opus eft,ui-’ delicetBleâorûconfenfuîquem inter nos quidem perpetuum fpero futurum effe ♦ Nemo eft ’ enim inter nos,qui{ibi potenti-am aliquam quær atï quem ambi tio aut uUacupiditas incitaturx uideatur aduerfus communem

DE ELECT» ET CORON. CAROLI V. cflè Elelt;H;ores, cum falutar^cß Reipublicæ,tù uero adomn^”' pofteritatem Germaniæ ofum.Ica^ mirificedeleiftoi'r*^' cordatione hums ucftræ tis.Omittamus l’gitur Hi'fpan*’’ 6^ uirtute cum exteris certcinust Non queramus alios qui nobgt;^ imperent otiofis ♦ Nihil eO*'” indignius eft natis Heroico nere,quâm inertia fugitantes borem, alrjs concedcre gloriam, feruitutem accerfi^' re » Quoties in Germania diocres principes contraxcru”’; Regios exercitus, èC res prædM ras geflèrunt*:' fuit recens b Saxoniæ Albertus , qui fumptibus magna ex parte bd'» jumin Belgico geflit»Quidt3i’*,

A te hune quanto s exerci tus fæp o contraxit NVarchio Albertus 'îi Patri tuo, Friderice, Duci Ft*-' nefto,bellum denuntiarat Rex' y Pannoniæ Matthias î quantast j copias,quantum robur ex uici-i nis reaionibus fubito contra^.

5’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n

■j xerunt, pater oó patruus tuus v Itaque ceffit uobis Pannonïu» fine dimicatione, quod non £e-^ cilfet fi duorum fratrum ingegt;' niaamp;Luires contempfiffet^Qüa-. re non dubito poffe iniri ratio-,, nem eleéto Germanico princi-t pe, ne ei uires, copiac, arma de-t j fint ad tuendam autoritärem do fni apud exteros ƒ Expofui tneæ opinionis Gaufas,n5utpo;gt;

1 ftulat magnitudo negotqtfed ut ^|l in prxfentiapotui; maximequa ,j’ - . \ J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cupiq,

DE ELECT. ET CORON- CAROLI V. cupio audire,quid ludicentciv' ten Eledtores, qui diu confilijs interfueruntf Qui maniæ ftatum ÔC uires^ qui on*' nium principum ingenis-SC cultates norunt:qui Maximil*' ani confîliade rebus his nerunt» Denilt;^ quilongumi” adminiftratione imperij ul^'” habent : quorum cum audif'^” orationes.de tota re dilis^ndii^ difputare potero ♦

Ç Cum dicere defqflèt uir, t3.citi aliquandiu federui’’ principcSjtanquam defixis mis in cogitatione utriufc^ ofî' tionis. Exftggerata enim tudine periculorum in utra(jgt;^^ parte,quorundam animos nihil impulent Trcuir,ut ludé('

tuddccurrcrentjUt omiffis bus qugrerentaliquemaliumex Germanicis prineipibus ♦ Sed hunc quçrentes , animis magis etiam dubitabant» lubent i gitur tandemFrideriGumSaxonig du ccm,natu maximum, fuam fen-tentiam exponerc : qui pauca praefatus delcge,dixit:Interprc

cffe quam qua uti ipfos deccat.. Addiditcç non dubitandum ef-fe, quin lex impediat Galli ele-

dionem, planum èC illud effc, Carolum uere Germanies prin cipcmcffciEt in Germania do-miciliumbaberc ♦ Et opus efle bis turbulêtis temporibus prin cipe, qui autoritärem uirtute 8C potenüa tueri poffit Jdeôfe non dubitarc

bE ELECT. ET CORON, CAROLI iîubitarc,quin omnibus antetlt;^' rendus fit Carolus Ärchidu’^ Auftriæ.Scd tarnen pri'us con' ditiones quafdam ei ferendas d fe, ut in tuto fit Germam'æ H' bertas, ôôutperi'cula dequibu^ difputatum eft, quantum pi^ ni den' p o teft, cauean tur, Eadcm lentcntia didla eft à cæteris Elf' cEohbus ♦ 'Treuir cumiuidcfd omnium animos ad Carolnn’ -inclinare, agnofeerefè, inqui^, Gèrmaniæ fatum,et impendent tem Imperrj mutationemiQn^’’ quam igitur non definit horö' ri,ut diligentius hæc res dcIP beretur, tarnen affirmât fe pii' blicæ concordiæ caufa, fuuin fuffiaaium cum illis coniunlt;^'

'^entione eius diet in multam ä noblem producta, tandem ita difcedunt, ut poftridie conuer niantde conditionibus delibe*' taturi, quas Caroli legatis prolt; pofituri erant, qui Nloguntiæ euentum expeélabant* Fuit igi-tur de conditionibus illis po* fteaper aliquot dies non minus

■ contentionistquçperfcriptx SC ’ Moguntiam ad Legatos miflae^, cum effentreceptæ, dies confti-tuitur, eundi in fuffragiufolen-

' * ni moreJtacp rurfus facro pub-■ licèfaélo , ingreffi in facrarium ' interius templi DiuiBarptbole \ mæi fufframa ferutboc ordine^

DE elect, et coron. CAROU împeratorem : is rcfpondct, cligere Garolum Archiduc^*” Auftriac» Deinde 8cMogugt;^ nus reliquos interrogat» H“’ modo omnium confentiend^^* fufïragijs Carolus eleAus en 1

■ perator* Deinde fuffragia * ïuntin literas,amp; confirmat^j. ‘ gulorumfigillis^Pofteaacccd', gt;1111 tanobilitateac multitudin^*^^ uerfa, publiée facta eftrenun^'’ tio,cumin banc fententiai«^^ buit Moguntinus oratione^'

Quod felix fauftumc? ' Ëcclefiæ Chriftianæ , hoftro, S^patriæ, renunu'o^*’ bis elcÂum elle Regem tiorum, amp;deGgnatum (torem, Carolum Archiduc^ ' Auftriacamp;Burgundiæ, R^

' agendæfuntDeo gratiæ quôd fumma concordia confenti-cntibus EleCtorum principum fuffragt)s res tanta perfecta eft»^ Sæpe enim antea cum diffenti-cntibus Eleéforum ftüdqs 8lt;uo luntatibus diuerfi cligerentur, or ta funt inter Germanos bella ' ciuiba, plena impi] furoris Sô ' crudeUtatis jin quibus domi mu ' tuacæde flôs nobditatis extin-

dus eftgt; Abfumptæ impcrt) ui-res,acpenèuniuerfa Germania infoUtudinem uaftitatem«^ re--dactacft » Ecris autem nomen

imperi] noftri contcmni eccpitt ltabadeficere,8lt;aliosRegesae# cerfereiT urcx impunè graffari, dum nos impliciti domefticis

DE ELECT. ET COR.ON. C/ROLl V« bellis,reprimcre cos non potui* mus» Porró quantum mali hot tempore difcordia Eleóloruin parituracrat^ Cum non foilin’ Germanise principes,fedfortii^ ft's etiam exteri reges in medi^ Germania delmperi) poffeuio' fiedimicaturi fuiflent.Nec leuP ter tentata res eft ut confenft* iioftcr difldluerecur^Qiiare eg^ quidem non minus propter co*’ cordiam noftram, quam prop^ ter eleftionê ipfam/iccor: Dco^ que gratias ago,qui mentes oiH^ nium ad concordiam rctinend'* flexie amp;nbsp;gubernauit. Oua incoquot; lumi fpcramus huic nationi n** defuturum confilium ad defcnquot; den dam patriamamp;^ Imperijdf gnitatem t Etfi autem diuiniai’

i podus, quàm Humana prüden-, da perfeftum eft, ut uoluntates I hoftrac tongruerent J tarnen hac I in re etiam ueftra uir tus at fapi-( entiaEleftores,maximam glo-I riam uobis apud exterosReges » parieticpnciliabitamp;beneuolen ! damnoftrorumprincipum,qui ( uobis tantæ rei arbitrium fobs I comiferunt,utdominu ipfts,ut

cuftodempublitxfalutiSjUtec--, clcfiæ, orbis terrarum propug-, natorem eligeritis » Apud bos co plus admirationis bæc ueftra

I diligetia grauitaftp babet,quod / ipfi norunt c[uofda no modo ua riis artiftcps, fed etiä propofitis minis at terroribus^ conftripto '

V exertituboc ipm tonatos effe ut 5 noftras metes diftraberêt at dift ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H q fotia-

DE ELECT. ET CORON. CAROLI V» fotiarent. Vtinam noftrum emplum amp;nbsp;pofteris profit, quantis laudibus ueftram cclc^ brabunt fapiêtiam,amp;^ uirtuteiH' quod cauiftis ne difcordia intet uos orta bellum cternumS^cxK tialepatriæexcitaretur* SeHu^ antedixijDeumagnofcamusJi’ totem eiïèhuius cöfenfust eufl’^ que ardentibus uotis precemu6 ut fit perpetuus. DeindepoW eleórus eft Carolus,non dubit^' mus quin Dei confilio etuolui’’* täte ad hoc tantum faftigiun’®' ucftus fit:Nam baud dubieftto èC uoluntate Dei imperia tur. Agamus igitur Deo gt^^^' as,quód principem nobis opt*' mscatcp ampliflimæ fpei detï^; acpctamus ut aufpitiaimpf’'’’ fi**^

fintfauftafelicia, ut Deus gubernetRegis Caroli animum confilia, aftiones , ad gloriana Chrdtiilluftrandam, adEccle.» fiæ tranquillitatem conftituen-dam,adpatriæ atcp irnperi) pa-cem defendendam, ad religio-niSjlegum, iuftitia:, difciplinac, conferuationem^ Hxcinsentia

bona.cogitemus uerè effe ccele-ftiabenefitia,quc generi huma-no per bonos principes Deus impertit ♦ Ql^are a Deo pi^s amp;nbsp;affiduis precibus petenda fuhr* Quemadtnodum ille , cuni in-quit deDeo,qui datfalutem Re gibus Î admonet ita effe felicia

, imperia, fiDeus det falutem, ft , gubernet atcp adiuuet eos , qui '4 r efpublicas adminiftrant * Oni'*

' nes igitur inuocate Deum minum noftrum lefum Chr*^ fturrijöd hanc Pfaimi uocempi® pcclorc ingeminate, quæ çYCCi' tionempro rege continetrMi^'' tattibi auxilium defando,amp;^^^ Sion tueatur te. Publico etian’ nomine poftulamus, ut Carol® Regi Romanorum , ÔC ]Eled® Imperator/, ac:domino ueftt®) obediatis. Qtiod quidem uo’ pro fide,uirtute,ac fapientiaü®' ftra, facfluros efle, non dubita^ mus t præfertim cumilletanta modeftia iudicium noftrum fuffragiaexpedlauerit. Etquci” admodum nos in clecflioncpta^ ftitimus , ne qua inter nos cord ia orirctur: itâ. uosproptlt;a publicam Jmperij tranquillité'

-V , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to«

iure ac legibus faûa eft »Nullius noui exempli autores lumus contra leges * Eft autem officium neceffarium , Sc praefertim fapientibus ac magnis uiris dignum , iuri ac legibus obtem-perare, parère dominis, cauere

omni ftudio , ne contumacia diffipentur Imperia » Ac tarnen ut libentius hule domino pareatis, eædem uos rationes hortentur , qux animos noftros in Eleftione moue-runt ♦ Etenim non folum nihil contra leges fecimus fed

DE ELECT. ET CORON- CAROLI V' criam quantum prolpici a nob“^ P O tuit, Deo gubernante mentes indefignando prindp^’ communi faluti orbis terratu”’ confulere conati fumusgt;Qii^’^^’ ut fancitum eft:, Germanic^'’’ principem, quidem in fatn“' lia Imperatoria natum elegini^^ quern indole ad uirtutem gia præditum efle cognouimu^' Eminent autem in eo duæ tutes , quæ in fummo principj maxime neceflàriæ,falubres, gratæ funt,uidelicet, amor reb' gioniSjamp;bonitas eximia-Qp^' rum altera eum ad fugiendas bidines, aduitandas temeiatia^ mutationes in Ecclefia amp;nbsp;Rcpi*^ blica,ad fidem feruandam conquot; ftantiamc^ in promifli's, ad dcquot; fenfioquot;

jj fenfioneReli'oionisamp;sImperi), exufcïtatfVtracpueró prohibée fæuitiam, crudelitatem , iniu-ftam cupiditatem uindiôtæÆtfî enim iudicauimus opus efle po*

’ tente principe, qui autoritatem ctiam uiribus tueri pofTet : tamé prius inoenium,amp; mores confi* derauimus» Potentia enim non falutaris ,fed p ernitiofa effet or* P ï ’ nbsp;nbsp;nbsp;ƒ**

nè quæ hiiti Alexandrimagni capefcentis Imperium ï in qua ' uires corporis propemodum maturuerunt, ingenq uigor^ indüftria,fagacitas, mores fe proferunt,ut iudicari, qualis fit ûatura,poffit* Ita^ cumfeire* mus,Regem Carolumfuo iudi*

' V .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio

DE ELECT* ET CORON. CAROLI Vlt; ’ tio multa honeftc grauit^*' refpondere, amp;nbsp;non folum non hebetem.fed etiam finpulan

O duftrïa ÔC diligentia in obeun^ dis negotfjs , aut prouidendis» aut iudicandis, præditum iamp;cætejras uirtutes habere bono Sc magno principe dignas, Ih' tuereniusi^ tali præditum n^' tura, opes Sc potentiam fuan^ collocaturum eftè, non ad cendum,fed ad ialutem human* generis; potiusduximus tanU^ i'nftru(fhim uiribus eligehdun* cfle, quam alium his neceflani' præfîdijs deftitutum. Hoc con' iilio cenfuimus boni principle potentiam autoritäre arman' dam efle* Et quoniam nos non tantum Germanise 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w***'

uerfo orbi terrarum confulerc U debemus , uires comparandæ

funt, aduçrfus ualentiffimos bo ftes , non modo Germaniæ,

fed totius Chriftiani nominis*.

Tamis incrementis, ôétam full bitis , annos iam ferme centum auftæ funt res Turcarum ,ut ncss

mini dubiumeffe po{fit,eos Imperium orbis terrarum fibi pol^ liceri, non modo propter uiri-um magnitudinem, fed mul to magis propter inufitatos atque admirabiles fucccffus ♦ Et ut o-’mittamus prior a, Selymus nu-per non minori uirtute, quam felicitate Perfas, antea fnuiöo s, ingenti prælio fuperauit, SC ex Armenia eiecit ♦ Deinde duo-

de elect-et coron.CAROLI^' amp;nbsp;Aegipto potitus eft Et iH oriente Imperrj Turcici limitcni cum conftituit, qui quondaifl Romani Imperrj fuerat»Âc tafl' tam gloriam confequutus maiores fuos non folum amplitudine,fed etiam fup erare uideatur. Nam ôô ôôauusMachometes, cunKp^*' demdux effet unus omnium DS ætatis acerrimus, Sgt;C fclicilßquot; mus,cum rentaflènt Syn'affl,at' ceptis magnis detrimentis in^^ funt repulfîf At Selymus,udii^ in eodem curfu,profligate fico exercitUjSyriam att^Aeg/ ptum non fine acerrima dimi' catione in poteftatem fuamft^ degit» Hune, cum natura gloquot; riæimmenfæ cupidus fit,nof acceP

, legendus effet, baud dubiè om-nium uotis expeteretur, óé om-niumluffragrjs defignarcturlm perator Carolus* Quare Sóuos

■ èC plerafque alias gentes, qux cum Imperio noftro focietate, aut fcederibus coniumffæ funt, fpcramus iudiciû noftrum fum-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo

DE ELECT.ET CORON CAROLl V’ mo ftudio probaturos eflèîprà;^ fertimcum omncs normt Cafc ïum (îngularî moderationena^ turæ præditum eflè, maximelt;^ à fuperbia, fæuitfa, cupiditat^ iniuftæ dominationis,abhorré re. Eflèt enim formidandalibt* ris tanta potentia,cflcnt metut’’ dæ Imperi) orbis terraru*” graues mutariones, niQ natuf^ bonitate oC timorc Dei potenquot; tram moderaturiis uidereturî Quod ut fp’eremus grauiffin^*^ argumentis addiiciinur^ Indoquot; les enim ipfi'üs penitus nobis perfpe(9‘a eft, cognouimusq^e^ Um habere mfixam ammo niiquot; rificam reuerentiam erga rehggt;quot; onem,fidem pactoruin confta'^ tiffime præftare,amp;^ â crudelitat^ lt;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quàin

{

■f

maxime abhorrere» SunÇ autem omnium reliquarum uir-7 tutum nutrices, r digio, uer itas, manfuetudo »D einde familiæ natura mouemur, quæ lmp er i-untiam anno s plus odoginta itatenuit,utnondum pcenitere

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod.

DE ELECT, ET CORON-CAROLI quod fingularjs erat prüdenquot;' iiæ,præcipuo ftudio cauebatnc iracundiamcitatus præberetoc tafionem mutati'om'bus Ecck' fisc aut Imperfj,Ab hocprogna tum Caroluruj referre auitain

musîôdeaeflè grauitate præi^f tumfeimus,utintuens in mai’oquot; Tum exempla non G t commiflù' rus, ut ab illis degeneraflèdica' tur: ut alienos mores,indi'gnos triaior/bus, accerGuiflè, utprf’

mus laudatiflîmæ familiæ no' tam fuperbiæ ÔC crudelitatis iü' Xifliße: feratur, Meminit etiai” ■aui præcepta, de timoré Defd^ 'cura tuendæ relmionis. ded^' mentiatqusc ut decct,uelu£ cula obferuat,Quanûuam

! nationis ingenia bcllicofiffima fint,Sc exteros dominos non fai» eile patiantur, tarnen ipfe non tarn armis , quam uirtutis, ac j præcipue laonitatis admiratio-ne,totamHifpaniamnunc ita

' ) retinet in officio, ut nemo Re* gum unquam tarn pacatamtè* nuerit» Quare quantum buma* nitus pTouideri potuit, elegt-mus Imperatorem, in quo cutn uirtute potentia coniunfta eft, ,1 ut eius uires preffdio effent Rc-'1 gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l ''S'®

DE ELECT. ET CORON. CAROLI V»’ ligionijmpeho, amp;nbsp;uniuerfon^ m/ni Chnlbano. Proinde uo^ aufpitijs Jmperi) ipG'us læta^ faufta precamini : Eic^ libente*' obeditCjUt decet principes pulos amantes publicæ quillitatis ♦ Poftremo cum genteni ludium et niccrorem,!^ teritus Maximiliani attuledf» decet uos uim fati æquiore anlt;^ tno ferre: poftquâneposjtjuti” ille chariffimum habuit, amp;n0'' bis aliquando commendauif) ipfi fucceffîc,utnon omninot^^' tinAus uidcri poffît.Deinde ip^ fius manibus hoc officium ff*' buite, ut maiori ftudio iiepop pareatiSjóc cofilqs uelfris cö* pijs, fufcipienteni grauiflimafl* Imperrj molem,fumma conco*'' di3

Utlmperijpoffèffionemretinea-: tis , quam fineconcordia tueri î nequaquampoffumus,Cogita-gt; te autem quantù dccus fit^unam * banc nationem delcôiam efle* » quæ non tantum fuos fines de-, fenderet jfed cuftos effet etia cæ-. terarum gentium : èc pro tom-i munifaluteChriftianinominis , præcipuam ftationem teneret»

Hoc decus magna uirtute par-/ tumàraaioribusjamp;annos ferè ) iam ccringcntos in bac nationè ) conferuatû,fapientia2lt;concorigt;s i dia principuinobte nûc per dif* * cordiam amittere, eacç in re cugt; ueftre glorie tranquiUitati,tîi ;/ uer o faluti orbis terrauz. côfubte 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 n

DE ELECT. ET CORON. CAROLI T, Idcp officium, principes 80 eO^ qui præfuntReipublicæ, maxi^ me debere Deo ftatuite,ut çof^ »«uni faluti omnibus uiribus conffilant.Hæc rcnuntianti^p*’ pulus cum plaufu acclamabat' Nihil enim omnibus ordinibü^ erat optatitis,quàmeludi cxp^' élationem Gallorum,qui Tium fibi dcfponderâc.

dito Caroli nomine,omnesun^ uoce Sgt;C confenfu eleélionem 3p' pröbabant.AguntgratiasDf*^ Opc. Max. primum quód tus ciuilium bellorum fublatn^ erat confenfu luftragiorumîD“^ inde, quod omnes iudicabaf' diuinitus orbi terrarum faluW^ rem principem datum effc.Oi”' «es iam tum ominabantwr

lus Caroli uirtutcm èC felicita-lem præfidio futuram toti Eu-ropæ:omrnes uota faciebant, uc aufpitia eflènt faufta amp;nbsp;felicia* Secundum hæc,legati ipGus Ca roll Moguntiae:uocantur : qui rnagno honore except!, atcp ni comitium inïroduâ;i,certius ex ipfis Eleô;oribus cogaoamp;unt; Diui Maximiliani ncpotcm,cu ius ipfi legatos agebant : cun-dis fufFraghs rite elcdum, amp;nbsp;rc^ nuiiciatumenèR-omanoru Im-peratorem» Deinde adhibiti iii confilium ab qfdem principi-bus confuluntur de gubernan-da Impcri) adminiftratione t donee rebus in Hifpania con-ftitutis,Carolus in Germaniam uenird * Nam ipfo procul ab-I iij fente

DE ELECT- ET CORON- CAROL! feilte efïi'ciendum erat, ut mania tranqm'lla eflèt:neue lice faAioiies,motus in Germï' nia excitarent» Deledus eft ig‘' tur Cafimirus Marchio Bran^i^ burgenfis,qui legiones certis ïoeis collocatas haberet in ßdiis:amp;^ duceret exercitum, *' qua belli gerendi necelïîtas in^'* deret* Adiundïi funt Eleâor^^ certi, quorum eonfilio uter^' tur.His rebus conftitutisjeg^^' dimittuntur : quos difeedent^^ profecuti lîint principes Elcdo^ res ufep Moguntiam Jnde cofordiam reuerfi, fuos Sóip'] Legatos cum literis ad Carols mittunt: cuius leaationis, Ff!^ dericus Palatinos Rheni, pt’’’' çipcm locum obtinebatf Intf’quot;' eJ

. H IS T ORI A‘ ./ eà eleftionis nunti) magnis,di^ urnis,nQfturniscp itineribusin Hifpaniam contendunt : è qui-busunus eximia celeritate teros anteuertens,nono die Bay cinum (uulgo BarCellQnam uolt; tant) peruenit,exeo quo Fran*

cofordia profeftus eft: cumquc lætum exoptatumcp nuntium i| lue atmUflet,àRege,que in cubi cu\o manèadbuc quieftentê in-r uenit: magno auri pondéré do-r natus eft.Nec Fridericus Palati nus longam in itinere moram fç citgt;Nampridie Calend.Deceni bris eodemperuenit: cumcpad

Rex cognito eins aduêtu,ad tria fermé miUiaria obuiâ ei proeef* fit» LcgabsbenigncSc comitçr 1 üq exceptis

DE ELECT. ET CORON. CAROLI V. cxccptis , incp oppidum iritroquot; du(ftis: literæ Regi ab bus fcriptæ redduntur ♦ In teris primum ineratcommcm^'* ratio beneuolentiæ Principe’’’ crgà Carolum, amp;nbsp;ofîîcij. Cun’ autem Imperia fato regantuG , narrabant diuinitus banc ckquot; órionem gubernatam cdc: ut in* fragioru cohcordiamjamp;uniu^f fîc Germaniæ nota confentic”' . tia oftenderent:etfi ipG etiami” ditio fuo de familia, deep ipfi’’^, uirtute, neminem putarint ip^^i anteferendumfuffle. Huicofî' tioni grauiter fcriptæ, adie^^^ erat petitiotut Imperium finef^ cufationeacciperet:Slt;: conftitU' tis rebus in Hifpania, maturf^ itçrin Germaniam. Carolus aCquot;

B^Deo obtcmperandumjöCpa-* triam non deftituendam cffc cen febat» RefponditautemLega-ti s p er M.er cur inum Or atoremî

, Hmccnimfummalaus cloquer» tiae tribuebatur. V fus eft igitur Mercurinusluculenta Oratio-ä« ne: atep buiufmodi uerba fecit;

I Iure lætktur Rex Carolus, cum beneuolcntia'/tüm uerd etiam grattiffimo iuditio fummiSena* tus', Germaniac Principumt qtll tarn dubio tempore Jmperi) gu* bernationem ipfi uni, tut o com* mendari cenfuerut ♦ Quid eniïn

DB ELECT* ÈT CORON* CAROLI T.’ tüt gratius ei aecidere potcft' quam quod ab uniuerfa Patri’ feuereamari intelligittaut ho^ nonficentiust'quam quod fapi' cntiflimi principes tantam ip^* uirtutem tribuunt:8ó quafi dii^ nantes, eamfpem deipfiusfid^ felicitate concepcrunt,neni^quot; nem utad hoc Imperi) faftigii’’ quam ipfum,euehere maluerioi^' Viciffi'm igitur èC patriæ tem,6lt;^ cognatis principibusbt^ neuolentiäperpetua pollicetuJ'* Delibcrantcm autem de Imp^quot; r/o accipiendo diuerfecurædi^ exercuerût.Etfi ehim magßi tni eft,no deterreri molererurn» et magnitudine periculoVü,^*^/ uidetur impendereintuenti

! Turcas denuntiantes bellû Pan j nonqs:tamen cum uerè fit diui-na res gubernatio,nec nifi afpi^ tantei5eo,felix efl'e poflîttcon*

J etfiuires fuas,quæ non funt exi* guæ,adfocietatcmrerùgerenda turn offert: tarnen ipfum Regem domi,uelutinfpecularegni,afß dvTum effe mallet* Sed èregione duruuidebaturtpatrieopem ab ïpfo imploranti deefle » Nlouit etiam animum gentilium decus : j atc^ boneftum effe iudicat,aui et I proaui exempla fequi. Et Guni auus Gollapfas res rurfus erexe--j rit,cucpbuic famüiç potitx bod j faftigio jtantæ accefferint opest , arbitratur diuinitus bac f amili-^ ani

DE ELECT- ET CORON- CAROLI am adlmperiidefenfioncm uo' czri» Poftremoetia prmcipV’’’ Ekdlorum uotis iudicio mouetur, ut rem omnium diß*' cilimam, Imperij gubernan^' nem , fufcipere minus recuf^^' Tam multæ graues caufæo’^ concurrerent : cumcp diuiniti*^ (euocariad Imperium j conGrnfu, ftatueret : tanden^’ quod feli'x fauftumcp fit, num accipere Rex Carolus creuit:ethanc uoluntatemfuai” Dux Fridericea te exponi éloribus, Sc perferri in tow*” Germam'am poftulat^ PriW pro uerd quod Regum fapioiii' Émus Salomon unum optabaG idfpfequoc^ optât: cumhumï' pa fapientia non fit par tani^

JI tonfdia ipfius in toga, èc in ar-tnisregatzac perficiat,utEccle-fiæ ÔC toti generi Kumano, Kæc ipCius gubernatio falutaris fit..

I alter optitnus appellatus eft: ab ter non folumbonitate 8C armis Traiano p ar fuit ,fed etiam bao jj laude excelluit, quod uer è Dew / coluitxac perfecit, utEuangeli-* JI um latius prop agar etur ; 8c con cordiâEcclefiæ, pie, diremptis

, cipes ex Hifpania euocati, cum , fuerint falutar es orbi terrarumt 4 Içtatur omÛK iHorum exemple ’ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cibi

bE elect. ET CORON.CAROLl lîbi proponet : èC annumeràri laudatiflîmis Imperatohbus uP let»Suinma uirtus maiorum in utracp familia, Auftriaca Hifpanica : Horum fimih'tu^® in Regis Caroli natura et iam præclare lucet. GomitaW’’ autem Felicitas cum cæteras u*'' cutes : tum uero præcipuè picU' tcm ergàDeumjquæ in rege^^ rolo eminct.Quarefpes cftö'iP gubernationem fauftä, felicf’”’ falutarem fore orbi terratu*'^^ utfit, omnesboni totopcäof*^ uota facere debent gt;Tu uero Fridcrice ito,amp; principibüs El^ (ftoribus gratias agito: quojuin eognouit eximitä eroa fe beneuo*

ZV-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“t

lentiam eile: ac uoluntates eor» confirmato:etImpcratorernCa i i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rolui’’

töiumpetere dicito, ut ipfi tan* quam cuftodes publicæ pacis, Tua fide,concordia,uinutejGçr maniac tranquillitatem tueâturX

donee Imperator in Germania üeniet’.qui quidem aduentu ma* turare quamprimum decreuiu Hæc cum NVercurinus dixiffet^ totacurialætitiæ plcna,reoi Ca rokgt; öclmper atori omnia raufta ' precabatur^Pofteafcriptærunt ' literæ ad Eleftores , in quitus ' Rex fe Imp erium accepifle pr oft

perq,nihil fine confilioEIeÄo-* rum, faéfurum effe profitetur* * Comemoratfibibeneuolentiam ' ipforum iutundiffima efféî uo * luntates eorum confirmât» Pô-’ (fremo ppUicetur etiäbreui R in i , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gcr-

DE ELECT- ET CORON- CAROLl^’ Germaniam ueturum eflc * igitur folici'tis Eledloribus 4^^' primum uoluiitas Carol i ratoris Ggm'ficafecur, FriH^’'*' eus Palatinus ampliflîmis ribus ornatus, ftati'm eft» Cæfar autem initi'o

Hïfpania foluens tra.iecicin^'' gb'am, ubi à Rege Henrico ëtauo, non folum comiter p*'“’ ipforum neceffitudineôdhofp*' trj iure:fed etiam fplendidiflî*^^ apparatu,exceptus eft» feedera inter duos Reges confia mata eflènt, Anglus pollicitH’ cftjfe Caroli coronationi inter'

-futurum eflè, honoris ipfius ca'' (a» Poft paucos dies inde ueiii’ in Belgicû, ubi magna frequeir lia omnium ordinum, fauft*'

kuni omnibus excepit» Gratii«*. lantur reditum eo maiorc uene-ratione î quia iam uitum cerne-bant principem, qui in Hifpa-niam ante annos aliquot admos dum adolefcens profeftus fue-; rat, O p tant læta amp;nbsp;Felicia Imp e, rqaufpitia» Comoratur autem Rex Carolus aliquantifper in.

0 Beloico, turn ut ciuitatum fua-? rum ftatum coghofcat : turn ut 0 Angli aduentum expedletv Scd bunc facile RexFranciFcusper-pulit,ne Carolum comitaretur t

V ac fibi Anglum nouis p aótioni-(' bus adiunxit, quæ deinde ma- , gnasrerum conuerfiones attu-lerunt» Tandem igitur Aquis-granum uenitRex Carolus,ftos tem fecum Bursundicæ bc Bel-O

DE ELECT. ET CORON. CAROLI V.' gicæ nobüitatis duces.Et quan quàm in oppido 8^ uicinia graf' labaturlues pcftdens, tarnennt nom' exempli autor cflèt,mu£ar^ locum coronauonis noluit. AcI ' uenienti obuiâ proceflerunt (flores, et ferè omnes reliqui mam'æ principes. Adcrat amp;tci: tus facerdotu, Caroli magni nimenta gcrens .Poftero die,c]igt;* fuit dies duodccimus menfis 0' (flobrisîcoronatus eflin ^de ma l'ori AquifgranijUeteri ritu.M^ guntinus amp;. Colonienfis induti^ trabea ad ara adduxerunt.Dn^ Palatinus orbis figura præfet^^ bat:Dux Saxonie enfemiMaf' ehio Brandeburgenfis fceptrU» TreuirenG's uer() more à maion bus accepto,Regem unxit.

ad aram iuCiuradum prælcccum' cft.Deinde corona à Nlogunti* no ôôColonienfi impoGta.Po-ftea tradita^fceptru cnfis .His ceremonijs peraâ:is,reoium con uiuiû apparatur :in quo Eleéto^ rum diftributa Cunt minifteria^ Aftat Mogûtinus codiciUos ÔC figiUum manu geftâs: NI arcbio Brandeburgenfis VceptruzRegis Bobemicilegatus pincernæ mu nerefungitur.Palatinus dapife^ ri Jnteriminforo duxSaxoniæ auenâ equitibus diftribuit» Af-fatur 8c taurus integer, refertus altibb? omnis generislunde pri«« mûcoronatoregiRomanoï^ap • ponitur ferculü.Poftcoronatio nem Cefar eu principibus Colo nia uenitjUt de future conuentu

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K q collo--

DE ELECTRET CORON-CAROLI V*. coHoquercntur: in quo de uetcquot; ri more poft corona-tionemleXi de pace commun! renouatur, defumma Reipublicæ dchbcra«* tur gt;nbsp;Decretum eft igi’tur, Calendas lanuarias mdicerctn’^ conuentus Vuormatiæ ♦ a(rtis, Sc Carolus in Belgt'' i cumredqtramp;cæteri principes in Tuas ditio-

S‘ibini de Gallo ad 'Tacinutn Capto, Scripta ad magnifi- ‘ cwn nirumStanislaiim a

Laße tum cednit ßondente ßub ilice Mtef, înfubri£ trijfefn rejtrctu decbdf qwercIdiMj Q« tni dwo {Ktjlores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Udluj Argon

EtLjicidi« buil« notij^tmiw incok tciTiC« lilt ubi cdprigcnuin frctw ad uada fluminis amba CompnlerantiLycidm prioreü ficore locutiw:

f'rondetitesitiicrfälicesMferfiitllduclut Citiâm drundinibus mberq^ pdluflribus ului( gt;. Hcßrd quid hic tondent Andinicrurd capelU-^

Exul dgo s Lycidd,pdtrijsq; fûgdtits ab oritu Herbiftros colles er floridd pjfcud liqui: in quibufargutds mflduit paßorduenas, ’ QuipdtuÎ£ ßgifub tegmine kfjtus Miumbrd iFormofdm docuit refondre Amaryilida fyluih

QKlt;e Kdfdie folum teuertere cdufd coegitf Duïd ne pduperies : dn mens non ccnfcidrelhi i

Me nf^' pduperies, uBum neq^ crimen abegit: ' NdJ« me /iunigenis Aieliboeis glorior ortum-iüic iurd ddbam pecorim leges^ mugiflris, ^eftnqi flduenti jßdciofd nMpdlidculmo,

Qttin mibtcuki«crdf,pleij!Hc[; kgumiiüSjborti«: In quo prêter olttîjUcfcwnq; pdpduerjjabcbdnt AlKlt;tq;,tnAluiuq;, czodorißrui« ferpyUum-Hec ßiirdntw ernm Borelt;c «cnturus dd drflott Me j^dmonjlrd nifi putrid dcfcde fugd^cnb

HeufortemmdignS,: fcdquie {trdmonjlrdßtgdi-wU, cofgenutt pdtrioj mwt.irc peiMtcj?

Expfdidw pdt(cij,dtlt;5 ordine finguldpdnddm^ IniuciMidd licet »nibi ßnt çy dccïbd reUtM.

Sit grduis ; bw mecuin fuccedc uirentibt« uwbris-Arboris bic dcnflt;e prtcbciitumbrdculd frondes: fe iwrio telt« bic ßore coronut.

Eß procuî, obltguis ubi Sequdo^ flexibuferriit' Ablegoricii Htf^eridivm guo nuÜm atnœnior : horiid def :ri(gt;tio Vt^nKUi quondam mihi rettulit ho/^es Amynt^ Callù • Aurea uernanti furgunt ibi lilia campo : ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qti£ (uelut Atlantic cujks pomaria ferpens)

Haud minor annigero feruat ïouis alite GaHut' Crijh. rubens iHi, piüteq; coloribtu alæ : i.iultum plaudit ouans quibui, elating fuperiü^

Itiartiiti extremis erat in conßnibus hcrti Anguis,ad Eridani uiridantesgramme ripasi T)ux Vies jnfubri,e eujüs terra, ßnucßor illo diolantH' Angue,Eycaoniam qui circum elabitur arékn, sSallus in hune ardens odio (nam mutua feinper Cum colubris meunt crifiata belîa uolueres ) Ççtjcipit horribiltsiras', itwx toUitur alts

nuWJtrd proß)cibt ab alpe rubenteut Tcrgd HoluBüibi« conwolucre nexibui dngKcni. Eriddtii cdiMpos dcudßit, agrosq^ fo-aees 'ricinui uitreo quos lucidus amne pererraf* t/iaturoi fegetes,refccanda(^ ß,rra colotm, rlorentcJ^j folo radicitM eruit bcrbdiS • Eirws wt fecHdes armenta^ fieuijt dies: Vclocnn non curfui cqiwjn potwitiic tucri Corned qu« duro prif/igitnr iwiguld Jtrro: Non pofuere tr«cfs dofendere corniu tauros* Nec mim« dgricolds, drmentonnnq; mdgt/iror, Vnguibiw drrtpMit^ roßroq; peremit acuto : 'fanta {«it rabies ac tanM jxrocid Gdlligt;

VoJ Ô nwntiuigi pdjbrwin numirtAPdnes, Bt nemorura colitis qwi tcfqiw «irentid fiuvii Voj tdlemnoßris terris duertite GdUnnt»

H^cuti fùnefhpjjlcmm firagc fupcrbum Ad udda Ticini Gaüum cffvndijjct cuntem : ’EccecoloratiU lt;]Uâtitatro ßtlmine pennen, CrißAtamq; muidit duem : ccntraria pugn^ Calius beüd mouet totis condtibuf de ui, Korriddcanmittunt ut'miqui priclid uentr, Alter db occdfu quândoruit,dlterdb ortu'. Luétüntes^ fremunt,explofdq; fùlmind torqueiit: Udud fcciii indetnito concurrnnt marte nolucreS' (Xÿippe fuis itißant drmii, crutrinq-, ßtigeott Nhhc fe iwlnificis roßrts,nunc uaiguibiu u^eiü Donee dd extremum longo eertdmtne GdUtn Frdngitur, dinittens ewtlfin eorpore ptumdu Tune du£ki infigni uolucrum regina, thumpho Subuoldt, zy enfin GdHum plumisq- cdrentent Sifiit dd Hereuledi Gddes,ubimdximui Herat Cdroliu Alcide uiâricihiit eemulm drmis, Geryottis populof ae Beticd regiw guberitiigt;

G 'louis optdtdm ijobis, de numinis mfinr Semper honordndam uolucrem pafiaribus Atg^gt; eubhttoiterwm lt;{«£ rediiidit alite pdcc/ti-

At nwx illc ycdit Lgt;fidd, plumwqj vcnAtis Præddit» ßilM dgit inulto crudclior itlcj • AMxiliumq; (wens tUt procul dduenit Vrt(5, Sifwior indoinitis bobi«, quAs Aefone niiti« Pbdßdos dd ripds iHgtt fem coegit drdtrt-Aducnit infrctidcns cz acutis dentibui 'Vrfut : Injimti Mints Vr/iM^quo nulid ßwwm ‘ VriM ©• Incolit Hcluctii« rigid« Miolcntior Alpes-

Turn ucrc) jugiunt onmes ^Idribusq; rcliftis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wei«

Antret petunt ,fcfc mmorMin^ rcccj^ibi« ttbduiit. Hetiorum-Tton pdter Pridantw taurino corniw widtn

Mufccßati^ caput /îctuentibiM occMlit iwidis: Ctrncre Ticinus nee trijKi ddinnA fucrum Sujlinct : ac trépida fèrmidinc Mincius borret, A\inciiM ArgMtos qui ßumine nutrit dores-Deniq; tum lugciU dflèêU cUdibm borti Auricom« Sirenisjubi rcdolcntid j^irunt Arboris nmittunt quæ niwiquam citria florem^ Ergo «bi iunxerunt fe monflra ftrocilt;t GdUo, Ipfe procwl |«gicii$ CddmciC p^cuA Mantwi Drfero,we fiA)» crMdcli prccdtt «olMcri*

Dtgimi« hic mopem teäo fub pMpere uitänt^ Si Übet, Ô wflris fucccde peiutibin Aegcn-Suttt mihi tojli domi non acribus otid fiuillis, Cerea uimincis feruitaq; pruncf. caniflris' Etidin rare madent herbte, fubituraq- nciÜiS Incipiunt altos cperire crepufcula tÿcntes-

Acris O' alitibus pugna duobm trd' Vidi( ut ainborum prtedo certamina 'üiftis, Vnguibusac rcftro dilaniabat auest Sic modo dumßciunt difcordes pralia regest Turcici^ Europtc diripit hoflis opes*