o N s c R I P T A , P E R nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-i--

tuendi d^igmati^Jut intmca gt;nbsp;^er multos jam atinos hoc agac, ytJan-^los Patres/uffragatores habeat, eÿ homimbM imfentis, tue inle^lione Patrum yerfatt4,fuiumfaciat, tentas mtem in omnibus yjLtrix , doLiam antiquttatem ita excufeti'vt Sacratruntarij hac quideminfarteparumpra-ßdtj inuetiiant, amp;nbsp;accédant etiam doÜorum hominumJcriftagt; quieif/ôsfalàmconfundunt : adSynodumfrouocant: clami-tantes,JeinonauditacognitajjCauJa, condemnari. Sednemo e^^intelligens, qmnon animaduertat, quam fa,rumtolorts ^retextui ille habeat. lAegant fe audi tos, cùm tarnenflatim ab initionajientis ôquot; oboriewts'controuetßte ,lt;iirßiperioribui mamannts, congreßitsTheologorum fuerint : tnquibjn ac-emtè diligenter^ de tota re fujt aÜum : amp;nbsp;ipfi etiam huitts errorùpamni audjttfunt^ Et quidem cùm lumen jllud Ger-maniie, T). Lucheruf,°hdarfurgiTheologcrum colloquioin-terejßt, docuerunt Sacramentarij , non dijeendt gratta fe cum noßris eongreßos,fedytfofent^ärgere ,fe ytLicres abijffe: quadire Lutbertts in Efjfiola quadam maioreminmodum queritur: amp;nbsp;illorumyanitatem conjßiciendam omntbus lu^ wïenterprofdnit. 'Kecobfcurume^, quàm futida, amp;nbsp;falfa Ü^^eolloquium’Maulbronnenfe ftarfrint : in quo tarnen ad easannßjas redact funt,ytnegarent, enmifotentem ejj'e, amp;nbsp;labere otnnem fotefiatem in cœlo eif terra, aquif ollere. Ex

' qtiibits fan'econteÜurafieri f^teif, cur Sj^nodosfiagitentjyi-delicet, ytfqflea Crf, qua yelint,djffeminare pefint : amp;nbsp;nouas )( t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calumni-'

ADLKCTOREM, lAlumniarum occaßones inuentant : namfroniemillifi^ omnino amijerunt,

Q^les autem con^reßut ipß exfetant, ex eortanffT^ intelltgtfactiepoteS^: tn quibuf certè dtfie^tatcres hrnW Jx non Orthodoxes gt;nbsp;amp;ptos ytros, fedfuos effe cujgt;er(nt:ri^' ^uos, ^uiprxfenttam carnts Chrißt tn cœnajlatuunt,amp;dîf flamento Cbrtfit non dijcedunt, yt r'btquttartos reijcefi^' out certe dicerentgt; eosparum tdoneos effe tn hac caufa tudicei^ Cum ergo nec tpfi yerttatem à noßrtspropofitam, yelun ndiigt;gt; f daresßerant, nec nos audire homines fanaticos, amp;nbsp;tetert^' m^ opinionibusimbutos,tanepiamiudicesdebeamits, demies ytilts amp;nbsp;ad emolument a Ecclcfix congregM^^' nodi effepotent

Interea tarnen non poffunt negate CingUanife aiff dium'vfq^auditoseße, 2iamlt;piotipforum extantfirißai^''^^ ^uibiis hodie fua yenena intotum orbemßargunt f hoc eSf^ loqut, tmo yociferari ; amp;falfam de ceena Brtnam pro y era, toti quot;Mundo ob cruder e, imo inipfoii“^^^ blaßhemias euomere d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem negauerit, ipfs duhtn

lt;J)Avaçi'«ç fuasgrauiter amp;nbsp;yerè reßonjum effe .èquot; Quß «o» det, omnes neruos argumentorum ipßs ita ademptos amp;nbsp;wdfr effe,^! ni caufam fuam de/erereyelint, aperte blaßbemai^' fendere conentur f Chriflo hominiomnipotentiamncneßeffi' . butam,qui tame dicit,omnem ftbi poteflatem in ccelo amp;nbsp;datam effe. Tantum noße Chrißum, epiantum ei conceiain^' Miraculorumyim ornnemdiuinitati affcribendam. Chrißt in refufcitandts mortuis, yocem duntaxat accotnm^iaf-Humanam in Chrißo naturam ne in hypoßaß quidemaiorii^ dam eße. MalediÜum, ^uifaciat carnem brachiutn fitunif afferentes hoc teflimonium quot;Propheticum de humana Chriß natura. Tlihil certè his tetrittf abominabtliits

Swii Caluiniani nonmodo atidui,feditaaudingt;Vt, K* tùm/ua defendere conarentur gt;nbsp;eo redactfine, yt monfira opi-nioTittw} olîw alehant tnunc mmediumproducere cogan~ lie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur. Et ^uidejw, cum ohm de ijs D. Lutheru^ eif ‘Brentiui

'IPAticinorEJWttr '^dehantur (jutbujdam calorequodamammi froueSj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in med-.um afferre quot;^elle : fednunc res

,1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfadwt Î juidCingltani in receßu hahuertnt. ‘Èafthu^ fcri~

,(1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iîbmutres^uiewjonjîmljejjsreriwf J fiudioseea occultare : jed

tarnen alere : ûgt; id quidem Ctn^huf olim amp;nbsp;aßedx tpßttffa^ fiebant : nunc autem 'Dei beneßcio, ac ^irtiite yerbt effedum

y eiÇ, yt lilt infehces partin gt;nbsp;ex latebrisprotradi,omnibus borrorifint. £ß^ iamCwglt^norum rtuelata/ummaimpio^ tas : juam olim infegMm?nfM tpiibu/dam ö* ceuincrufiatione

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.-i D /Mt nt frotnittttnt :ßi euoluas gt;nbsp;animaduertes ow»»*w i lt;^n/t^

, , tares exljlimttMt contra tllMtlenlt;lM»nî)iAl’olo,ù‘f’'Of°’^^**^’t’’*

\ Conctltttin , in ^uonons yt ij)fi folent , afferantur pl außra tnenJaciorttWi ) fed, ex anti^witate ea proponantur gt;nbsp;aiuerfarij wegare non poj?int. Et

nej 'Yawttatem iUorwtn LomlnMwi coargwrint, ego ii^ his quot;Dialog ojlcniatn gt;nbsp;Caluintanos

corrutnfere: ac Jijceelereplanem cajira J-Ielrlt;eorum ^Tur-torttW.^MtfepopitM Jcrtptttrw , jwantvljilo/ofbiamfro 'verita-' )(

AD tECTÖREM, te ajj'erunt, Oßendam, eos '^eeierem ‘Berengartj ^isteßiif^ uare : amp;nbsp;alias hxrestcas opiniones ex orbem Chrifitanum 'Veile reuQcare. earn ob taußeij^ Uuru/f/um, ^ia antmaduerto exillorumfeript^ hoc agerCi yt imperiet^ homirùl)ti4 perjuadeant» . illud Sacramsntaritim, omni antipuitati ignotum, hii nofirü temporibw motum ej]'e. ßiccu/ant etiam Ltuheri'^\ hementiam ; quod is inclemencitis,puàm parfit, cum do^is 'viris egerie : amp;nbsp;in eo animimorbo magü, iÿfiiExißimauiergoex'Veterihus htflortisisnH^ ßrandutn ejße, non agi rem ncuam : fed Cinglianos anii^if' fnorunt hareticorum , qui in facrum hoc epuhm hla^b^ fuerunt} corruptelas renouaße : qutbu^ occurrendutn omnif*^ fuertt, niß Lushercxteriptj doHißtmiq^ yiri) tores ^imoycro proditores'Veritatts, apudomnempoßefil^ tem accufari yellent. Hoc etiampnduiltis m medium ribus illif monßrif oßendi, quoquisijj exsiterie truculenfi^ hxreticus, eo fyncerx doitrinxde fàcracœnamagisinfr hoßem fuifß :fid 'Deumplerofqfatalibuspœnis afectß’’^^ doceret, fe illorum blaf^hemias deteßari, ac proiufiitti^ fueritateßa,in ipfi.s y eile animaduertere, Spero etiumfii^ leäoremgt; attentiw totam'Mundi hißorianrccnßdenVKt'H'i facile intelleilurum, quod is ^iaboli quaßpcrpetutu tv^fuerit, confolationcmillam, quamincccnafua 7)1)»^ fanemaximam reliquit, è medio tollere : itaq^omnilu^f^' p'ribtss facrilegos exckaßfe, qui non dubitarent) Chrißi carne,amp;profufo pro nobis fanguinti quantum in ipfis effet,ßoliare. Intelle^uri etiamfuntßlos omndi'S^ quot;Veteres eir nouos fanaticos, ineovno congruere : tantum^, nobis carnem Chrifli abeffe, quantum cœlum ab infima Hec blaffhi7nixamp; cum horrore audiuntur, amp;nbsp;fw temf* vltori^

r R 4 ï A T I o yltoreinfunthaJ/iturie dominum: çÿnemo ionuf qui non iudicaturilffit gt;nbsp;eas ycprxfeniißtmam pefiemfugjendas ejßi.

lt;1* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'vero, (itm Caluiniani^atrocmium caujà fux deploraaßi-

j*' maquxfieuri, 'pAtrum ceßimonijs AhutAntur, ytyel colo-rem jalteun aliquem füo dogmAti, yeluei fucum cerujjdm AdjctfcAnt, froducam etiam Putres, qui fuarmpji innocen-timfrobent, oflendAnt, quAmun tngeniofafit imfietAS, amp;nbsp;hinc inde ex aniiquitAte male rrücAtas JentcntiAS yenetur, tomen hn {'m a]^ertis tefiimoni ]S, ceu clarißtmo Soli, nihil cum«!iquaßequot;i)iiiori(e o^pont^oße : ßnÜos Porres, dum quot;Vetereshofiesoppugnant,nouosetiomexjrugnare. Et quiyiui exomina horetie rum profitgarunt gt;nbsp;eos nunc quidem mor-^ tuos,fed tamenin ßcri^tis yiucntes ofiendere, eoquxa Cdlmmanis aßerantur, ncnfutßefia antiquitotPS ßnrentiamf ßdß^fnenta malt feriatcrum hominum ; qui nonduhirannt} ’Berengarium, amp;ßmilesboreticos, tarn olimiudicio Ecclefm dtim)iatos,quaß ahipßsinßcris euocare : quot;Vtin hac'^undi amp;nbsp;LccleßxfeneÜoifuaytnena, cummceTituinßnitorumhomi-rwtm,ßgt;^rgrt«c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EtquiaCaluinianinon dubitant s eoi etiomdm^iomjmt

* olimdeßenßinßmulare, quiad-'vltimcs'vfqjßiritusinconfeß I Jione yerx doÜrinx de ßacra cœno perßuerarunt : eos quo^j mboc ConciliMm adducatngt;quot;vt ne illimorcuidefuainnoce^ tilt;t ) IcMipimorMW hominum, periclitentur. 'Deniq^ do~^

. tebo i cos etiam, qui fobriè Philoßophati ßnt, nondißcedere a fentmtia furiorw Eccle/i« : fed Philoßofhiai ce«ci quofdam

j itrffliwoj circitmjcriberc 5 ^MOseA egredi, aut trdnßltre non^ debeat, Eos homines ßimitatifuilfent7)ipnof()phißie,nunqult;i ßbt tantum fermißßent, quot;Vt omni moJoneg^tridMwiMdtcarent id, qufji lt;»ijujiilt;e animorum noJlrorwWj ßcundwn rrtticnes

fnTeßimonijs ergo amp;?igt;eterum^noaorum autkf'** nibilde tngeniomeoajferamitpfiloquenturfun yerbti'-f ne mtitila afferre yidsar ad marginei loca ^^e^^emmofwe^i yeingenioseali^utdijsßcri^tK.

Ivlirabunturfort affe T^manenfesffe qiio^j Sacra/neiH^'’!^ f' fuiffeannumeratos,ciimconßet^ 'BerengarijhxrefininCo^y OecumenicKiKercellenft,Turonenfi,Laierawfigt;Cgt;nfAi«^'^ damnatam:fedgrauesJunt eau/x, quodhos etiam gendos exifltmauerim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum in cxtertsJeßiomb‘fgt;’^

dealtjs articutn controuerfis agetur, lefuitaprimäsi^^'^ i partes ßnt habicuri, ’volui eoshtc en amprimosproduci^^‘ ' '

Deinde dignijunti ^ui in Sacramentariorumor^i»^^^ gantur : quiajuM maleconfutts Canwtbtts gt;nbsp;buic bareß candx occaßowm dederunt^

^Maxime ’vera earn ob caufam in illarum nunfif^’j • bendifunt, tptia pari cum Sacramentarijs temerit^^^. impietate, facrtlegio amp;nbsp;blaffbcmia) FiUj Dei . adulterarunt, propbanarunt j ö* à Cbrißi inßituto gt;nbsp;eoto genere dtuerfumyßim,peruertendocorruperunt. diculumfarß eSf^-eoshxreßn obtjeereBerengario, cb/fi^ß nonminta i^uam Ule à mandata eäe mßitutione fhriff^I dant. 'Perinde autem e nbsp;nbsp;nbsp;acß aßnws afello deforfn’^^^^

aurium obtjeeret. Poßremo notum omnibus eßfi ß illos hoc temporein caßra Sacramentariorum tranßjffe : cum tilts ipßs omniprxßntiam carnts Cbrißi in gant: amp;nbsp;interim obliuifcuntur,JeeamynomomenO^^'^ euocatam,, in mille 'Mißts amp;nbsp;coenisßta epinione baberi'f* , etiamin inßnitaßacraria autadtculasincludant. ißihomines nonmado cum Orthodoxis, fedßet^iff^^ Uißtdeant, ne ^uidipßs ad curmdumerrorum amp;

aruw ießt Caluinianatn etiam hla^hemiam adiur.gAntidigmjtmt, ^^ncnmodoadhocQancihumeucientursfcdah ctnmbtHjytineen-fi‘innßtimamp;inep[!ßiini dßpucateres,zrrideütur. QwdatithtecTiMlG-i'ncluß,jdidcircof£ct,quia ytdeoetiamyctcrihw hanerationsdiß

Jerendi ßacnißc.Oro auteJ^ios legeres maiers in modu) yt idjijuodab '^P^^'^^’-nirne^rofe^jinieb^bcniconJulant: sir atttnw animi^ eiim quot;^tterts^ îumtKitiç^ UlosCcnedij aßeßsrss audiant'. amp;nbsp;in hts cum ^uemoßortet, dekîdunihabear.t. Jejtts Chrißw Seruatcr generts hu~ ^^ni, jui in hoc %îundo Eecleßam ßbi colligit, amp;nbsp;qui cam tant o e /Ç ti^^^eßroßeutus paßere y tra fua carne, sir reßccrcvcrojuo Janguineyolt((,ii d^tnenter nobts largiaturjythactanta bona ciy donatoto jiehlore ampledamur : amp;nbsp;dtindsefficiat, ntfalß ‘Dodores tonßn^endts oßinicnibus, de ingenioßio, thejauras illos cceleßcs nobts trißant: twines per inantm vhiloßßhiam deßrtedentur. Larÿatur ttiatn nobis per Spiritum ßanÜum ßuum, 'vt omnesccgitationtsno-fitas,adolfiqu,um l'unfn dafleblat ,yt à quot;^oluntate ipßits in yerbo di~ uim expreßai ne ad latum qv.id:m ynguem difitdire quot;velinitts : fed nos totes ipß refigntmtis: eÿ hoenobüsprxeipiatnus ; ea qua ipß nobts proponat, omnibuspro demonftratione eße debtre. ^ene zst

felicitir in deß Cbrißo 'naÏe,cttndide LeÜor.Tiatum die 'D.'Bartholomeofacrot^nnofalutist

patres, QJ I H V I c c o N-c I n o interfvervnt: s s-fi cundumferievt hterarttm collocati.

Ignatius Martyr, bannes BalæusSudouolga» loanncs Caluinus. bannes Chryfoftomus. bannesDamafcenus. bannesEccius. bannesEuiratus Mofchus. loanncs Gerbn. bannesHallerus. loan, buianus Pontanus, bannes Nauclerus. bannes Niderus, bannes Pfefferkorn, bannes Scbyz. bannesTrithemius. bannes deT urri crernata. Irenaeus. luoPanormitanus. Ifidorus Hifpalenfis. bftinus Martyr, bris Canonici autor. Lacffantius.

Leander Albertus. Leo Papa. Lud.Lauaterus.

MariusBelga. Maninus Chemnitius, MartinusLutherus. Martinus Pobnus. Michael Riuius.

1 Nicepborus. Nicolaus Cufanus.

V incentius BeluaccnöS' Vincentius Curienfis.

Vrfpergenfis.

V uolfgangus Kyriandef'

NtBR MVLTAS AC varias litk» controuerfias,Patres confcriptGquibus Religionum intcrpretes/hifee nouifsitnts tcmporibus, a fcinuicem difsident,non eft poftrenia,quæ de præfentiaChrifti,in facra cœnahodic inter dolt;flos agitatur.Cu gt;us dubitationis præcipuacaufa eft.qabd c'um omnium temporum,tuminprimis buius feculi hominibusdeper# fona Chrifti non conuenit : ac fere tot bodie funt fenfus »

qaotcapita. Nam l«dæi,etfiChriftum nonnegant Ma# riæfiliunij amp;nbsp;loanne Baptifta maiorem fuifl'e Propbetam: tarnen pro Filio Dei, Ô6 promiffo illo mulieris feminc haudquaquam agnofcendum effe arbitrantur : vtquiad# hue Mofe longe fit inferior. Sarraceni verb ôi Turcæ, quamuis ipfi Chriftum magnifaciant.ôd Mofe fuperio# rem effe credant : eundem tarnen Mabometi fuo longe poftponendum iudicant. Inter Chriftianos porfb, qui a Chrifto ipfo nomen babent, tanta eft opinionum varietas: vtlicet omnes ilium proF ilio Dei verbis prædicent:tamen animis ac mentibus plurimum inter fe diferepent. Alq enim ChriftumproDeo quidemagnofcuntjDeiq'ueFi#

Z zJUa Concîl.J^ttonal. [ûper lium Redemptorem generis humani elle fatcnturJ^ iraperfedum dicunt : cuius pafsiones, noftris bonis bus fint fupplendæ. Alq etiam omnipotentem D«*”” cum Pâtre êc Spiritu fancîo profîtentur; fed quem ille in vnitatem perfonæ alfumpfitinequaquamoi”* nipotentem QC omnipræfentemelïè concedunt.Qpo'^'’'’* dam opinio tam propinqua eft Arrianifmo, vtdkatiti^ fcribantjhumanam Chrifti naturam^cum fit creatuta^no® elfe adorandam:propterea quod cultus ifte nullicreate, creator! foli debeatur. Ab his longifsim'e diuerfi funtj^'*' Chriftum non modbfecundum DeitatemJ^fedetiam“ cundum humanitatem dicunt 6C fcribuntomnipotentti”’ omnifcientem.omnipræfentem. Docent enimjqubdp^^* pter vim hypoftaticamgt;dux in Chrifto, tanquam vnap^^' fona, vnitæ naturæ non pofsint feparari. Nam filium ho* minis ita copulatum cumFilio Dei affirmant: vtqtn^‘l''‘“ habeat Filius Dei: idetiamfilius hominis quadam municatione Idiomatum pofsideab Hine ilia nata tio: vtrum corpus Sófanguis Chrifti fecundum verba^ promifsionem teftatoris,vere ôd fubftantialiter( que®^“* modum in Scholis loquuntur) in facra Cœnaadfit,^ ’ communicantibus vere percipiatur,an verbfecus. autem hæc quaeftio, ita fitperplexa atque inuoluta, vt abv que légitima Synodo ÔC national! Concilio cxplicariatqiic cuolui non pofsit: vifum eft mihi vos in hunc locum to”/ uocare, 8i quæ cuiufque partis fententia fit, in hoc ampl^ fimo confeflu explorare : vt collatis inter nos lèntentfjs» tandem rei elucefcat veritas. Eftenim hoc é controuenis Religionum capitibus ferme pracc!puum,omn!um(Ç culofifsimum. Nam plus in receftii habet,qu'am in frond* Ipicio commonftrat. Hoc vt pleniiis ac manifeftiiisintd*

Controuerßde S.Cœnd T^omini, ligatis, principib cardinemgt;in quo negociû iftud vcttitut» paucis SCbreuibus declarabo» Sic enim fore arbitror, vt partis vtïiufquc opinio melius ac certi'us cognofcatur. Igi^ tuï pluïimi funt pen'e per totam Europam gt;nbsp;homines non indoâi,nequc infimæ fortis,qui credunt.docent, 8lt; fcriptis fuis propugnant,ipfo'lt;$ opéré 8gt;C fadlo (quantum poffunt) defendunt’.qubd verum corpus et verus fanguis lefuChrls

pk muUo modo in pane ÔC vino facrae Cœnæpracftofint» -fed ab iflisfignis tantum abfint,quantum diftet fupremum cœlura ab iâtmaterra.Nequc enim pati conditiones Phy^ Beza nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.

fici corporis, vt tottikh prccfentia in Cocna fit admittenda, qualcm verba inftitutionis fccundum literam rcquiranti quin imb Deum ipfum tam potentem non effc , licet omnes Maicftatis fux neruos intendat, vtvnurh corpus Petrtu Ad'artyr firaulin duobuslociscoUocarepofsit. Itaque verba infti« »» tutionis non proprie ÔC fecundum literam recipienda, fed 56. TropiccSiftgurat'eintelligenda:vthoc hstgt;identvaa Icatacfonetjquod hoc siGNfrtcAT.Dicuntenimjpa« ncraeffe fignura corporis, ÔC vinum effe fignum fangui« nisabfentis.in cœlo*. vbi corpus Cbrifti certo loco cir curagt;

tuaUuï, in Goe-na Ràe (u mentis ctte acciçienàura. Conw a autctn (enticnies ,ÔC vetba fecundumUteraminteUigen* lesjVticWcfonant amp;C apeïte\ot\uùiuY,commentumaffetApolog. te,cumiç{umSatVtanamvuàeaf.ff^raentnra ptoducete'-Y)\abo'kumgt;adeoc(ueSatffanx exctcmentum, ÔC Çfft vet^ Vo^jenia') ftetcusDiaboU» Vati^setiamnominibus Vécus docentes aççc\\anf.2£ Gapetnaitas.C-ycVopas gt;nbsp;Canibaks », Th'jeffasdSeiuoïos.PcntbtoçopbagpSjSatcopbagoSj'Vi.ce-* matopotas nommant .Gbtiffû ipVutn ,c\ui k nobis manlt;\u »■

4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Concil. y^ational.fupT

Cingliw. candam bibendum exhi'beat : louem Elicium gt;nbsp;Bo^uinui. piftam gt;nbsp;toftum, impanatum^paniccumUnhortocrdc^ ytretiuUb.13. tem, vocant, amp;nbsp;confimilibaselogijsactitulismulds^’^'’^* nanr.

Inpn'mi's autem hoe iftorum afîêclæ,jn aduerßP^’^^ acerrfmereprchendunt, qubd nefcio qua fimph'citatt^® duc^bChriftojDei Fïh'o, nimnimtribuant,ninn'seuni^’‘* tollant : cum ipfe a Deo (eaufa vnionis perfonalis ) non^accepent, quam horaini fecundum naturaffl ftä*quot; corapetat.

Qui verb contrariam hui'c doblnnam amplecflunti^f’ ij credunr,docent, Ôé libéréatque aperte confi'tentur:quo’ nulla prorfus decaufa apromifsionibusChrifti,Seru’3to* ris fui Optimi Maxfmi,fapicntifsimiac veracifsiin*»^'’' claris attpperfpicuis verbis recedere, aut alienum illisft'’* fum affingere j ÔC Tropologico gloflèmate ChriftiT^* ftamentum peruertere pofsint aut debeant Jtaque Augufiand bishisTeftamenti; Hoe eftcorpus meum,hiceftfangu'’ ConfeJJïo meus i certb concludunt : qubd corpus fanguis Chn® ^rt.io. vereadfint: amp;cum pane vino diftribuanturvef«nn* bus in Cœna Domini: ôdimprobantfecusdôcentes. D'* cuntcnim,8C conftanter in fuis fcriptis affirmant: G DeuSj qui eft ipfaæterna veritas, vnquam aperte ôlt;f dilucid'eb* qui voluiftèt,qubdhocipfumin fuiTcftamenticonftiW^ tione potifsimum facfturus fuiflet« Neque enim fe Dto Opt. Max, diffidere,autdeino fufpicari, qubdisinfuo Teftamento, Qé vitimæ voluntatis conteftatione tropica verba adhiberc, perplexeloqui voluerit. Nam fiboni viri,qui abfque cognitione veræ pietatis, in hac eiuiliconlt; fuetudine laudat’e vixerunt,fuisTeftamentis,nonipfifflo^/ db dilucid’e dC aperte locutifunt,fed etiam ex prgfcriptolc’ gum.

Controuerßde S.CœnaDomini 5 ç,nTft3iUosteftatoïesitaloqui voluerunf. muk'o magisDei ¥iUü,cfii tft fons kgura ÔC honeftatis, in fuo T eftamento ideraprxftare voluiffe« Scire .n.fe,qn'od DeusPiliû fuutn non ideoinhunc mundummifcrit, vt iUe miferos homilt; num animos, iam ante per fein rebus diu inis caccutientes, cfiantumuisdrtucida Spiritusfanéii oraculanon anim« adaertentes, verbis piôuratis ÔC tropicis,tanquam Spbyn^ gvs /^a\^TO3ite, aut pomo quodamEridosludiftcaret, at^ inerrorempwduceret, Nequc enimbunc Gbriito vuiV« morem, vt falutiferosarticulos ftdei, verbis obfeuraret, öö nebulis quibutdam Cimtnerqsfuatn dod^rinaminuoiue« ret. Sed amp;nbsp;ipfum Spiritutn fanäum, fv cum aduerfx parus oçvmoneconfentiret, abfque dubio veXvnum favtemex Apoftobs Jinon pdures ,ad veritatis cognitvonem turne perdudurutru vt verba inftitutionis fecundum ver vtatem ficintcrpretaretur,vt,Hoo KST,idcrava\cret,^od, hoc

Queeodertv ore ,debocmvfterio\ot\uantur,amp;C Vautus iXz poboXusabter non fuer vt,aCbrvft:o ipto öus,exnecefsvtatebocconfequvdicunt ;

vmxjfapicns.omniipottns^veredrxerrV.E.attejnoctiv^'ü Vn%TOtum;Bfckegt;Uce^£anguismeus. Ham vnamhanc ÆeÙWumïxduciam conwavortasinïeroïutnnrtan* rar •, 'jrvum Vroc iWorum tdVaüum gt;nbsp;c\uod vnl^eo xevontura. Vr'iVnur. Quaçropter VrmçAki vet^orum rente'nü'X congt; ftaatw SiÇ'jncereVeacc^rcturos'. amp;Cv\tampotrus»c\uam. vervtaterar^amarrrÄurosr tos ver'o,cpirburtTtamp;^arrvento^ ■Dev omarpottntvs ÖC verads Atrrrtr tlt;e opponantddrp

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dant, audonse pefvtvs gXo’Kematvs euer tant, e^uvec^uvö. ore

• fcgt; s o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;drearrt

dicant : corde ôd animo totum Chrifti nouuniTeft^*^^^^, tum abnegarcjô^ omne id,quod Chriftus preciofo foo ’ guine nobis impetrauit,nefarioaufu concu Icare.Et admodum, in hac ciuili vitæ confuetudine bono nul!afuntcommerciacumhominibus,quialiorijni rticnta audadler deprauare,8lt; turpiter peruertere befcunt:itafe nullam poflè iniie amicitiam,autfocietafj qualis inter fratres Chriftianos elTe foleat, ( bona qu'“*' eonfcientia ) cum illis j qui Filio Dçi fuum T eftainen'“ * adulterant, deftruunt, cuertunt : nifi forte carunclen’J'' ipfiscontumeliarum, quibus Deus hominesoffe’’^, tur, participes fieri velint» Intercedere tarnen fuisafö“'^’ precibus apudDeum pro ipfis, vt isfeducffasniifcras'', minum mentes, in cogm'tjonera atrocifsimi huiascff^ perducat : peccata ÔC déliera illis dementer condonetj^^ peruerfi, amp;nbsp;in reprobum fenfumdati homines, rincent. Belan- rengarrj.qui 8c ipfe præièntiarticorporis 8C. fanguinisE®

Jpec. hifl. fti, in Coena negauit, aliquando in extremam faluti^ ttb.2!.cap. 30. defperationem incurrant.Nam is in luda mornVii®^' Gatlei.Malmef £)ej fudicio premeietur, in banc miferainamp;^r^ arg. itb. 3^cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defperationis vocem erupit : Deus meus, inquib“’^

apparebis aut ad raeam falutemj vt fpero!^*' Jo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ 3dduram meam damnationem.ficuttimcojpropttt^“’’'

A.”contra\peruerfamea dodrina decepi. Expofuihat^^^’?'** mjtnt.eie Roßt et partis in pratfenti negocio fententiâ, verbis, Serm. i. de Qx- potui,paucifsimis 8C dilueidifsimis. Nunc,quodreliqu^ «a Domini. eft,vosomnes,omnium 8C fingularum nationumleg^w’’ moneo 8)C hortor,vt quæ cuiu^uefitfententia,de hacqn?* ftione propofita,liberc,aperte,0(f pcrfpicue,quodinbo^®^ rum confultationibus fieri folet, proferatis. Sicenirnh^gt; vt cognita cuiufqueopinione, certius iudicare 8C ftatut^

ControuerfJe S£œna Domini. y çoÇünv,qua: fentcntia approbanda,q««ue reiickndaôC condçmnandaût«

VOfiijuaminhae verbaPnßi ConcilijperoraMit, lt;i-finem dicend. fecit .• primtfitr gekant è confejftt lESKlT^Æ, gefiM hminnm nouttm , dr Romani Pontificü poßremi fa-tellitet: i^ui muis coloribtu , tanijuam teüorio, parietinas Ro^ mant Cathedre., ita incrußarttnt haüenw, vt pericnlumßt, , nifi Romanw Pontifex eorum conattbns mature eat^obuiamt omntm CMtßum ire perdttum , ac fundtttts extirpatum-,. Brat. tfiHi legationüprincept Gregorim de yalentia, Htßa-«t«, homoingeniovafoj dr natnrnßta dicax, ffißantcofa-fiunimiumtnflatttf. Isprofe, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laegationis.ßcijS in hunc

modfim lo^uebatur,

X Tfi, inquit, ftobis Roffvanx BccVcbx Xcg,at» nibft^ran'uSjnibiXqne optaxius inboc conCcV

Tva ’ûomvni j ftïemio praetetwe nobis \iccTet ♦. non c\nitf àm tam ob cautara, qu'od inbuins conuonetbx nego« ciOjnoaCatboUciîundatnontofobdo jcniinbftcïo poVsis mus, àtbùuamuï : fedç\noàbifcc tevnpoïibuspXnices txi« ftumPfeudocaibobci» o^u'ain nunc o\ivn îuoïunt,boTnincs vaÇïijVCïÇuùjLogpdatàab jÔC cÿûOuisV «tumnoantPïo^ tbeo mutabftiotts; vt ç\ui vctcxabCoruanae ^ccXtbx pXaci* tattîancka iaxn innGuata,Slt; çïiîtino Çuo nitoicittftùntano» Xunt aç^nofcextxT avncn c^uia inboc. Oocutntnko Côcibo, bbwadictndipouftaamp;cuiuisptxtniVfatft'.nos tüambbw«.

be aperte,nutlocuiufquamhominisodio,fed folo vevits’’ ftudio,opinionem noftram,quam breuifsimefiedpo'^' proferemus.

’jixtra de h^ret. initio Canonem ex lure Pontificio fundaftient*'’ cap. Adaiolen- CO ponimus,fuper quo,confefsiónem noftramextruinquot;*' dam. quæ talis eft : Qyicunque aliter de Sacramentis

qnam facrofanda Romana Ecclefia docet , is hxre^ eft:ÔC perpetuo Anathemateinnodandus.Quia veront' qui primiaddicendum venimuSiRomanæEGcIefiæ’“^^ êii fumus,eamque pro raatre, tanquamü'lijobcdiefK' agnofcimus : ideo 'a nobis in præfentia requiritur, nobis dicuntur,ea non ex figmentis cerebri noftrigt;ic*)? fcriptis ab Ecclefia Romana receptis 8e approbatis/o''''^ raentur,amp; demonftrentur. Igitur opinionem noftr^i”’^ lure potifsimum Canonicoftabilireaggrediemur: (‘If' propter duas eau fas,haudquaqua m conte m nen das : Û!*^' Adartiatu Pe/o-rum prior hæceft,quod Martinus Polonusquidaifl^P' mu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcopus,SC Romano Pontifici a poenitentia feu abfoIutK’’''

rtetabaia Mar- (quem vulgb Pœnitentiarium appenanOcircaanniJffl^ ttniana. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1320.de Canonico lure,in haec verbafcripfit:

torumlibri doeftrina ad hoc eft tradita, vtper Clerici,quamLaiciregulentur. Peripfamenim circsl'' dem Sacramentorum, amp;nbsp;circa feientiam fcripturarufflif^' pulfa falfttate iniquitatis,pcrducitur quilibet ad vers'”-perfeeftamque cognitionem veritatis. Pofterior omnia,quæ in illis fandifsimis ac diuinifsimislibris coni' nentur,aut Pontificum fancita,aut Patrum dieftajautCon ciliorum decrctafunt. Idcoque.triplicis probationis vii” habebunt fingula : be vnum quoduis longe maions dquot; momenti, quam terna alia, ex quibufeunque fcriptoribn-prolata. Quis enira nefeit, quæ quanta fit Pontificin'

rnana,vinefciat, quo loco babendibnt ianCti Fanes ’ ionta.Siobed. Au^uftinus,Hieronymus, Ambrobus,Tbeopbylalt; varag. Vnâiana. dus,Slt;rebqui,peneinnuraerabileslt; cumTriden? concû.Tndent. tinumConcibum nupcrfanxeritjvtPartumforÿtaSt .!• ÔCTradinones, cumPxopbeticisôf. Apoftobcis ferv

' ptis,paripieiarisaffedu 2lt;teuerenriajfofcipianrur, aduat. bætei. pro eevtiÇsirao Dei vetbo , babeantux cum ÔC giona quedarnVuïisCanoniciexpreÇseîicIo^uaruf.Omnia faipraParrû bodic ab omnibu s vfcç ad vbimum Vora teneriiubcnrux.Quidvex'odeConcdqsdicam^anbçe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ae

aSpiritu fando, quieft fons vexitatis,non ira tegunt ; caft.bb i. cap.7. vrne minimaquidem in patte /afeopo veritwisabexgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

tarepofsinV, Quià'J qu'odius Canorxicuxxr aPontibee tuginio,inC,onciboOaxomontano,euiip^eme^tno.n sotusmaffcvt.Ca. inretÇuir modo gt;nbsp;Cedetiam pxæfoir ,pecubaxi deexeto tbobta de cened. tonbrmatum amp;C xoboxatum eît \ ÔC bc^t gdoba teftagt; 2. 6. v oft appó tar jóxea annum ÇLbx ibi i x a o .pubbe e px omuAgatum, , w g\or.

Bcó^tv^Vme vWatevg^vievtatvonCj^cccptitum t^gt;coxÂxtt\^taïncÇk»aççïoVgt;atun\eft\ Quvnvmo ovngt; rvvi'm.^lt;i3^Ae,nüuni ttcuXoYum cotvwoue.x^vç^ ex. toàçxn, aàVwiTvt N^ue àkvïvàvfce.çtatx,àeî\nk3ej(iv\uàvŒx. QuiA'J opbàï'^VVtnç.t gt;taravct«cs,c\uAvx\icecen.te.sSas aamtnmY\,V'ium. üo^m'aAvixis Caxxonvd àtcxtxxs b\\\unt'amp;lt;■ ^oxuxxxux »fexvonxxQUîi ^Saxt Atàaxxxea Vïktxvixtx^ CöXvdUoxü ?iutVioxxuu cox\Ç\xxtiata lt;nbsp;Viaxn

IO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ConciL ^^(ational.fufeT ■

SebaftianusFrans hoc Francus,amp;^ Halleriis Bernenfis,anno /z.pubfe i^oLincsHailcius^' hbris, tcftafum fecerunt; ideoc]^ pfeudocathob Bernenfiniibdc CIS, quife foci'os Sacramcntanorumeflè negàntjpl' hocSarcafmojibrisfm'spræfixo’,infultant:

‘Delueras T)omini iamJgt;riJem cedere ysrls Tu, qui T^amuleapraßtlin yrbefedes,

^At^quia cxleßti tibi yerbi oracula for dent, l,morere:en,proprio ctefut ab enje iaces.

Qnæ omnia, cum in rei ventatc ita fe habeantjW' minem ego ex vobis tarn impudentem, tam feo* inm,tamcp irnpinm fore arbitrer ; qui vel Pontifical decretis, vel Patrum dióWs, yel Conciliorum ftaW® contradiiflurus fit « Qiiapropter, vt ad propofitaffl’ Domino Præfide quæftionem perueniamusjinf'’'' qs,quæ dixi, fundamentis, nos Roraanae Ecdefi^^^* gati, cam quæftionis partem, quæ carnem langui* nem Chrifti a pane amp;nbsp;vino in facra Cœna abtUc gatjtanquam veram,ô^ Catholicç Romane fideico'*^ fentaneam »totismentibus atque animis accipi®’^^;

cum aflèrtoribusilliusj vnanimiconfenfuprofi’^^ fatcmur:qubd caro 5C fanguis Chrifti a fignisEb®*^’’ taribus tantum diftef,quantum ccelumfuprewuma infima terra : ôô qubd Chrifti corpus, certo cœli alligatumjaffixumj inclufum, amp;nbsp;anguftifsimistef*’*^ nis circumfcriptum fit ; ficut nos lefuitat Ingolft^^*^ enfes^editishacderc thefibus luculenterdemonftc^ iiimus. Hasenim veras eflè thelèsmon modóGenc^ uenfes^qui eas tertio recudi voluerunt,fcd etiamVn** tebergênfes fatis fuperque conteftati font. Ac

um clarifsimis ÔC euideniifsiniis rationibus, figurai turahoeôC tropicuminterpretandigenus,tum in pki

1^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïifquc omnibus locis, vbi de feripto £é fententia coni

trouenitur ; tumver'o inprimis hoc ipfio innegocio, i'J' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod de verbis inftitutioriis Coenæ vcâ: e interpretani'

i** dis atque intelligendistraôatur gt;buc vfque in ttulk aliaEcckfia,quamTî,omanafrcqucntiusgt;acceptius vifitathisfuilkjoftendam. Qviodvt planiVsimeinte i ligaf, rcpetitopaulbaltiusfermonis initio J rctnipiam tam aperte ÔC clar'eoboculosponere aggrcdiar-.quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

darum eft; Solisiubar in Meridie 5 cum gt;'nlt;^rn e * Hoc nift €eccro,non Vit cauVa, quinboc ipVo Concr to

s'; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KomaniPontiVicfeanatbematCjtanquamVulmine per»

cutiar. VgiturTtotnanaEcckViaorftninoqualuor moi dis b, literas interpretari Volet. Autenira ftteraliter* autalkooticegt;autanagogic'ejautT ropologice(lt;vtlo# Dctonkaat.dift.

•0 quiturCanonScriptura aliquid intelligit. Et poftrei i* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;musbic RtoduSjVt ibidem dicitur ,reliquorum omnii

urn in EccleVia noftrate, vt vVitatiVsimus ,ita vtiliVsii museft.Quo etiam nomine in lure CanonicoVtbicai

’) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uit EccleVia, viVigurataebuiuVmodiVormulxlocutioi

Ü ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ha

IZ zÂBaConcil,^\(jttional.fuper ; num, didfonum atcß interpretarionumjibereadinit^ 1 tantur SC adhibeantur, Qiiapropter etfam prardpai t Romanæ Ecclefiæ articuh', figuris, tropts fcheni^ , «sfuffultGftabilitbSCtaaquam AiaciscIypeOjautPal* ladis Ægide communin' funt. Nam fi omnino voto v mus rei veritatem œnfiteri,totum RomanæEcdefi® acdificium collapfurum cfïc credimus,fiTropologi^^

Aliegoricç columnç illius fuccidantur, Quxeni® alia res SanSlifsimumPatremnoftrum, Chrifti vica^ riura, ad Romanæ Ecclefiæ culmen , atque fummum,adeoqùe ipfius diuinæ Maieftatis conlinquot;^ , lern gradumeuexiGquam tropica Sc piCîurata verbot Matth.ió, rum Chriftiinterprecatioç' NamquæChriftusPct'5’'

ÔC in perfona Petri omnibus Apoftolis de prædicationis ÔCvirtuteEuangeltjdixit: annon^^ clefia Romana tropicè enarratc'Tii es Petrus inquu'** ^Mtlihet RomAnw Epifeoptit eft mem Vicarins ; Et hanc petram.ï.adCathedram Romanam, Ædifîcabobt* clefiam meam.i. omnes citerai totiw orbù terraru» ctefioi alligaho : Ecportæ infcrorum ,i. omnu nu Regu,omnu Principu,omn^ Dowini-. Non prçualcbu^^ aduerfu^illam ,i. pedihw iHinsfuJ/ieEli erunt. Et dabo ; bi claues regni cœlorum .i. ncario meo, Romano ti,dabo vtrttnijuegladium, Eccleßaflicumputa ißpoltticit^' Et quicquid folueris fuper terram. Cuicunf^ hominiVtcarius meut autIndulgentie dabit, regnumueadtmetßdq^ altert co;^m. Solutum erit in cccb^ it Hoc etiam egomet C hr iß tu in cœ/o ß terra ratum habere fh , volo ß debeo : Et quicquid folueris in terris.i- auemeun-^fte Romaniu Pontißx aut excommttnicabit, ß fier o anathe-matefiriet, atttßto regno haredttarie ae leeittmo iwiferieextr ef-

I tiuramuentafordeant.tunc proferam exDiuo Anto» brft.uud a.^ap. nirvo,ant^uifsima Tropologiam:quanoftriSanaiG 'y-Var.gr.toVrts.

J fimi inbniu çoteftas, 2lt; Maieftas raanifeftiVsime de monfttatut. omnia fubieciftifuhpedibuseius

(, fP»«p« JouesÖCboues vniuetfos, infupet 2lt; pecoravfaim.s campboues^npUeîicer, fidelium ammas,ad dextram

I collocAndail^Q\xz3,elatos,HelraorK iwgo Uterx ajirt^ vta\m. ». Vcrbrs, aoi,0-inJeTpiaimanJos. Pecotaquoque campi. Etfc-

I Ipt adorentur , A cwnHii fanBorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^dfcrihtnf Mix,

, do : Demumpifcesmatis » fcoceîÇs^tniwK*^\ 5 ex ^cenalibtts per Indulgentias etJMcewtJo. ObVe* ) ctoiejcelcbeniraa doôifsimotum virotum cotona, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot inbis ttibus interpretationibus putatis ineffe ft«

, ^utas^ quct tropos^ quot Ccbemataï Quid veto de i^ne (beamPur^atorio gt;nbsp;toti terrarutn orbi quondam

J lormidabili An non ille etiatn ft^uris fuccenfus j 54 , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inbvme vfcç diem, tropis, quaft fomentis quibufdam,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;touferuatus eft 3 verbi gratia Dfto content iens. ft [at Mattb. 7.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;twf ACpofeteAtM tMM J aduertario tuo.i.?)ottiiwo Deo no«

Jlro ; durais ^n via ,i. Hum aHLwc ipimm : ne adueriarius , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuusA.neDowiinwDem tuiMttradattedudici.i.obijciat te

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5dtIjlt;in«;5lt;,\videx.i.Di«liio!ttî;tortoribus j. Jum ßc ijs:

SCmittarisinearcerem^i.e^ illite dtripantinPur^Ato« rittWUamp;C nonegredibïisinde »i, ù tu illic tam di« excars

14- lt;iActa LonctL J\^tionai.lu^cr nificeris: donee pcrfoluen'sextremum quadranU^''' Zfonec^ro omnihuipeccdtü tuii j etiam minimi\ r!4. non intcl!ig(ns,optirni vinquot;, quantopef^R“' manaEcelefia Tropis arque Allegoiqs in enarr^’’ Scn'ptura S, vt vocant,deleeîetur C Sed , plura exempla funnvndeTropologiæ Rom.ra^m^ ftifsime colligipofTunt : verum iftis omnibus fendis ) ego iam fuperfedebo, ne in tjs, quæ non huius caufæ propria, nimis diu immoraturus cfR dear. Vnum tarnen ôdalterum Tropologiæ plumtacituspræterire nullo modo poffùni; vnd^'' gurata in Ecclefia RomanaJoquendi confuctudoof; pido cognofei poterie. Nam vbi Paulus de coniugio Epifcoporumi fiue Ecclefiæ JM.iniftrorü'® loquitur.ibi mei Romanenfes Tropicâ expofido^'quot;^ inftituunt. Epifeopus .t. quilièer T^ligiofui amp;nbsp;Sit.i. haieat; vnius vxoris maritus .igt; ynicK rantutntno^ hineßciumßue PrteienJam. herum dicte Paulus: Ho””' nem Hæreticum ,i. Luthtranum feSlarium : poft aut alteram admonitionem.t. pof^in^uißrionoti^'r nicdm, crudelißime faBam : Deuita .i. in cinirtm Cætera huius formæ allegorica intcrpretamcnta,9^ pene innumerabilia funt,confultb prætereo. Hï‘ enim', quæ attuîi, fatis fuperqùc demonftrant gt;int^ tlefiaRomana,Tropologicam enarrandiconluo®' dinem,multis nunefeculis admodum vfit3taingt;atq”f vfu receptam fuiflè.Nunc ad inftitutum venio,bre”'’ ter oft-enfurus,eandem figurate loquendi SC interpt^' tandi rationem,in verbis Coenç,a noftra Ecclefia nueobferuatam fuifle.Nara tres articules fideiRoW* naCathedra,ex verbis inftitutionisCænæ prociidi' qui alias nullo Spiritus S^oraculo e tota facra Scrip”’ racoi»

Cmtroucrßde S. Cœna Domini, raconfirman vn^ potuiflênt.Eorum primus eft de fas crificioMifiç. Verbi gratia: Om nes i, yosfacer dotes inb tiAti lt;!3 T)«3i;pacitc afacrifcate: in mei commémorai t'onemj.^^o rendf ionepeccatorugt; non tam yiuQrum,qMam communicatione fub vna fpe* ïæ tantiim, vt vocantt vbi verba Chrifti fic interprei

Catholici: Qmne.s.i.'vosSaterdotes'^ijfarij ^ff-CxnADomini fub ytra^jJ^ecie acci/ite;Ex hoc.z. Lauts ^lt;‘»^^XAtalterdpartem exhibete. Tertius eft de abfentia

' ''ericorporisamp;fanguinisChrifti,dequoprxfensin^ ftitiitaatquefufceptaeft difputatio. Vbi verbum fubi ftantmuniEST, vt vocant Grammatici, idem prorfus eftciimverbosiGNiFiG at:8lt; corpus idem prorfus fignn. Nam ita interpretantur Catholici hæc verba: HoeJ. Hiepants: Eft .f 7^g«^ƒ^■4^r.•corpus meum J.wrnf»)alicubiin teelo/èclufam. Sic enim Canon IurisPontifien de hac re loquitur ; Sicut caro fuo m oi Do VOCATVR CORPVS CHRISTI, CUUl rCUera lit jjoceft, Sacramentumcorporis Chrifti,iHiusfcilicet,quodvii lt;• fibiïe,quodpalbabile, mortale in crucem pofitumeft, »« vocatur'qj ipfa immoJatio carnis,quç Sacerdotis manb « busfit, Chrifti pafsio, mors, cruciHxio, non rei v e r ü lt;e TATEjfedsiON'iFICANTE MYSTERIO. QuomOi « do aut Canon ifte intelligi debeat, id ex Ioannis Teui tonici,autBartholomaei Brixienfis (quorum hic anno Chrifti 1240.temporibusGregortj ix.illeautem 1250. Fridcn'co IL Imperatore vixit)g1oiraria interpretation ne,manifeftifsimè pater. Cuius autharitas eo fanciior nobis eflè debet : qubd Pontifices glolfam iftam au^ tliendcam fecerunt : omnes Canoniftæ eandem pro atffhcntica agnofcunt,acceptantque.

i6 zActa ConciLj\^tional.JupcY Verba glofiæ funt hæcrCœlefte Sacrament'^’^î^^^j vere repræfentat carnem Chrifri^diciturcorp“-’ JJ improprie. Vnde dicit Canon: fuo modojwni'^’'’^ ritare, fignifîcante myfterio Vt fit feniùs, JJ corpus, Chrifti corpus,hoc eft, s i g n i p i g at VR-Deconfecr, dift.a. in alio Ioco;portione,hoc eftjfpecie panis,quætïn'^ Parag Comperi- facrum COrpuS SIGNIFICA T, A' Calice,hoC mus in 210. Ibid. . nbsp;nbsp;nbsp;. . i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P '

dift.4.FÎraa.Nulii. CIC Vin?, quod g IG NI FI c A T lacrum languincn»* De confect, dift. 2. iterum : Quia morte Domini liberati fumuSjh'{quot;‘ Parag. Quiamor;: mcmorcs in edcndo Sepotando carnem

guincm.quæ pro nobis oblata funt.s i g n i ncaJquot; Quî obfecro, clariùs, apertius, dilucidius, ac p^f'r ■ (ftiùs verbum est,per verbum significatc^ ni,aur declarari pocuiflèt Verum enimueroi‘^| fum Chrifti verborum plane eundem cflè , none amp;nbsp;eiufdem gloflèmate, etiam fymboli Apo*'^ ’ lici articulus probat : quo crediraus Sgt;C confier*”^'' ipfum ad cœlos afcendiflè:tbique ad dextram trisomnipotentisrefidere. Ideo enim Chriftusafe'’’ dit,quôd corpore fuo intermortalcs verfariaiup'quot;’’ noluit. Certo item loco cœli refidet, a quoanie’’^' Deconfecr.dift.2. uifsimum diem nonrecedet. Hincilla lurisPont'^' farag.prima. nbsp;nbsp;nbsp;ct) vcrba promanàrunt in Canone : Sciensauteffl

jgt; fus, ait : hoc vosfcandalizat, quia dixi, do vobisd'' f} nem meam fnanducare, ôi. fangninemmeumbibf^^ »gt; Si ergb videritis, afeendentem filium hominis»**'’ )gt; priuserat. Quidefthoct' Hîcfoluit,quodinosn'®' „ uerat, hîc aperuit, vnde fucrant fcandaîizati,hîcpb'j

,gt; ne fi intelligerent JHi putabant fe erogaturum cofp*'', gt;, fmim J ille dixitfe afeenfurumin eœlum, vtiquein'^.

(ji. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;telligetis,^uiagratia eiuf morfilus non confumitur. Item:

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in quo refurrexit, in vno loco debet elle : veritas ault; Magr. fententia-

jjd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcniciusvbique diffufa eft. Diligenter obferuari de^ ro«nl»b,4.«lift.io»

lo fidei.dcfçfsÎQj^g Chrifti ad dexteram Dei^aut inlo^ ji,! co fuperno,abfentiam Chrifti a fua Coena demonftra* ÿi- te voluit. Eft enim hic Canon ex Auguftinopetitus: xogoftia. Traft, çi q'-'iaficubiinhanc fententiam fcriptum reliquit : corlt; so.mVan, ƒ nbsp;nbsp;nbsp;pusDomin{,inquorefurrexitChriftus,invnoloco

luriCanonico verbum debbt proverbe potest, inferere ? Certe nifi Romana Ecclefia amp;nbsp;ipfa credi# j(i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difïètjôd alios credere voluilTet, Chriftum a fua Coena

iÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft ini in hunc fenfum detorfiflent.Sin alia fubfit fenten

tia, qux tandem haec iniuria erit : Patrum ditfta aliter, iiii quam ipft fenferunt atque fcripferunt, intelligenda ii ptoducerc i Mihi hoc non eft allegarc, fed depraua# ''2;nondocere«fedfeducere. Atneminiobfeurumeft

jt)' nrana Ecclefia inde ab initio Mifsificationis fuae ,ad hçc vfquc tempora nunquam ftatucrit,Chrifti corpus lijlk in fuaCœnapræftb effe : cum omnibus in locis, vbi#

cunque Milfa ccîebratur,hçc verba ad poculum pro# De confectat.dift. ferantur: Surfum corda habemus adDominum: vt ».Vatag.Quando.

18 zÄ^aConcil.J\(ational,ßf^^ ctiam in Canone citaiitur. Quibus verbis fcsmcipopulum commoncfaciunt, vtanimosluo^ pane ÓÓ vino, Symboîis midis EfementisterK‘’‘®J furfum ad Chriftumj'n cœlis habirantem, 5(. cei ” CO aggintinatum attolknt* Hanc cnim eins cflè fententiâ,puer quadrimus intelligere pofsit.N quaeiftafrausfitf qnæimpofturaî’ autquæanicntiî' quac Diabolica cæcitas i Chriftum in cœlis quaereff’ Sé illb corda attoHerc, fi ipfe fuo corpore in fua Ctr”* adfitç' Siautem credunt lefuitat Pfeudocatholicb^quot;' nino ita adelîc Chriftumrquid obilat^quo minus düÇ’ illiChriftos,more Neftorrj faciant^ô^ airerum inc^J colloccnt, alternm in Cœna imaginentur C Ecclefia Romana nunquam fn bac fententia fucràgt;' Chriftum fuo corpore præfentem in Cœna credefït» Canon Miflæ fatis euidentcr oftendib cuius verba quentia omnes Sacerdotes quotidie demurrnui'^'’*’ » Offèrimuspræclaræ Maieftati tuac, demis donis^^ 3’ datishoftiam puram,hoftiamfancftamjhoftianito'^ 3} culatam jpanemfamftum vitafæternaî,amp; calicew*^ 3) lutis perpetuæ, fupra quæ propitio ac fereno vulw^^’ »3 ipicere digneris^ôè accepta habererfîC ficut accepta^’* 3gt; berc dignatus es munera pueri tuijufti Abet 3» fîcium Patriarchs noftri Abraham,amp;quodtibiob^ »3 litfummusfacerdos Melchifedech,amp;'c. At quist^^ clefts Romans filiusCathoIicusfteftor omnes vo^’ ‘ quotquotadeftis) cfedat aut dicat,oues AbeliSjffliu*” aut arietem Abrahs,commeatum MelchifedechtQa' fefsis militibus fuit appofttus , Chrifti corpus fu®’ : cum illo tempore Chriftus nondum homo effet «ftusgt;neqj dum mater ipfiusprocreata fuiffetç' Etquj vert’*®

Controucrßde S.Cœna T^omïnh 19 verbis opus eft Si Sacerdos (vt idera refert Canon ) poft confecrationem rogatDeum Patrem , vt Chris fturaÇquem ipVe in pane ÔC vino confecrato corporàs Uter præVentem fe habcrc opinatur^minifterio Ange# lorura ad faciem Partis tranfportet hoftiam magni ab

ratistquotnodo obfero,Chriftus adftr.qui magica pre# catione ,in cœlum remittitur, ôi Theffalica quadam inrantatione ibidem Ugatur lt;nbsp;quid miferrimo Sacer# donprætcrpanem Si vinuminfuofacrificiorelinqub turïEtquisexhis'ame commemoratis non inteUigit, corpus Chrifti a fua Cœnalongiftim'e abeffe: nec^ ibi quærendum, raukb minus fumendum, bibendum, inanducandûdgitur eneruatagt;ct exlurcCanonîcore» iefta, arque cxplofaChrifti verbot um fententia, quæ tros accipere,ederejbibetc iubet,aha quætenda eîb in^ terprerario : qux nos de fpiritaU cibo Si potu, de fpiti# talimanducatione,dcfpiritahpotatione erudiar. Hxc autem exRubrica Slt; Canone fequentibus aperte po« teft inreUigi. Nam primum Rubrica inbunc modum bquituf, VerbaDomini,quac de manducatione cor# çoris\oquuntur,Vvirirua\itermte\hgenda Canon Oeconfea.aift I temitafonat’.Spniruahter mterhgrte,quçrocutu«tura Vaiag.Vnroa.

Nonhoccorpus,quodvidetis,manàucaturieftist SjC ce bfcitutiihumfanguinem, quo me ctuciftgunt. Sa# e»

«amenrumvohisahquodcoramendavù-.spiRiTV a« ce v\T'amp;RinreVeétum,vosvmiftear ; Carononprodeft. ce r\'i\e(^uam ,Br iterum '.Hoc eft manducare panem vv# «lt; uum jç^uoderederc inChriftumihoceftjamandoten.^ « deremiçÇura. Br vn aho Canonc •, Quid paras dentes ne potnaw Si ventrem .eredeamp;C manducafti. Credcreenimtn eumgt;hoeeftgt;ç^Utmvtuummanducare‘. t\ur crédit, manducat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q a Qu^d

20 ^^aConciL5\(aüonal.fup(T Quid cuidcntius Sd darius de fpiritali mandu^’^ ne, contra corporalem dici aut fcribi potuül^t, 9quot;’ hoe ipfum i Qubd veróSacramentarq dicunt»^^^ centjmpios 8C tide orbatos non fieri participescotr. ris 2C fanguinis Chrifti : plane idem dicunt, quod” Romanac Ecclefiae legati principes,credimus 8^ oÇ mus« Nam vtpauciftimisnosexpediamus,fifl’P'^ ter ncgamus,eos,qui fide carent,corpus êi. fanguinj Chrifti in Coena accipcre,quemadmodum

Deconfecrat. dift, rc Pontificioperfpicuè viderc eft. QuidifcotdatA a. Parag. Qui. cif Canon quifpiam ) a Chrifto, non manducït^’ nem eius, nee bibit fanguinem : etiamfi tantx fd’ cramentumadiudiciumfuæ perditionis quocidic’ cipiat. Quid vultis amplius f Reos, ni fal!or,habjJ

Diftinft. -9. Parag, confitentcs. Atc^hæc non credere piaculum iiRomanorum. luris Canonici haeceftßpicntia: omnia eonftitut’“ dis Apoftolicae.itacuftodiri mandantur, iliacommiferir.noueritfibi veniam denegari. rbnouum noneft, neque vobis,quiin hoe Conf'' ade ftis nouum videri debet, qubd in Ecclcfia na, de præièntia corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti,in na,de manducatione fpiritali, de efu impiorun),iw' audiuiftis.nos hodie fentimus,îoquimur fiC dofcniuS' Vêtus eft hæc in Ecclefia Romana controuerfia, tus de hac quxftione difeeptatio , vêtus dubW Nam ante quingentos annos de præfentia cojporisci /iphonfus de Ca* fàngutnis Chrifti in Cœna controuerfum, qn^Otufl ftro.iib.aducr.hx- dubitatum fuît. Cur cnim tres Pontifices tria Con* Prateolusiib ». ^ftia pcoptcr doiftrinam Bcrengarq de Cœna Doniv ♦ap a catai.Haer, ni inftituiftènt; Leo IX.VercellisjVidîor I I.Turo* ne,QC Nicolaus I I«Romae:fiBerengarius,ôi^quicu'n

Jû*

lö*

igt; ill {* ÿ gt;/

■i' igt; y 'i .11

)gt;

Controuerf.de S£(enaT)omini. ii fequebantur,cafdem quaeftioncs non tradaflent.quae hodieaSacramentartjspropugnantut;’ An vosputa# tis vnicutn honn'neni»ó^ Ecclcfiae Diaconunijßne tot Concilijs domari ÔC. compefci non potuiflè : nlfi mub tosillefmuinos amp;nbsp;praeftantifsimos virosgt;fuierrorïs locioshabuiflètç’Vtinam profelt;flb,vdnam illius Con^ c^ijaâa omnibus in promptu eflènt. Nam mihidux bium non cft.qm'nex illo librocuncflismortalibus facile poflèt innotefcere,quç tum return facies in Gal lia atcß Italia,qui Religionis ftatus, quæ controucrfia# rum ratio,qui modus fucrit.Etenim Berengariusfuas partesitatutatuseft, vt Gregorius 7.qui in Concilio Turonenfi VitQorisI I. vicesgefsit,cum efletEcclc# BennoCarÆnaK» CæRomanae Cardinalis Presbyter, amp;nbsp;Praefesillius Conciltj, in Synodo Berengari] dogma imbiberit» AtcjhicGregorius, quamprimiim adPontifi'catum videCauKTcft. peruenit,commune SC vniuerfalc indixiticiunium, ferio hoc mandato, vt onines SC finguÜ mortales afsii» duisprecibusDeum compellarent, vt is miraculose reuelaret,an Berengarius cum fuo confortio,redle de Cana Domini fentiret,an verbfecus. Cum autem hac via non fuccederet, alia fibi fantflifsimus SC beiLf tifsimusPatcr aggrediundum cenfuittquanimirum veritatemexplorare poflèt.Itaiç hoftiam, vt vocant, confeaatam,in igncm proiecit. Sic enim rationes agt; Pudfe diuinifsimus illc Gregorius fubducebat:fi igne ronfumeretur hoftia.tum nullam Chrifti carnem aut fanguinem in Cœna affore : fin adeflet in Coena, fieri nonpofl^,quinChrift-us flammisafflitfius,pedesad ietraheret.Sed quia ignis dcuorabat bofiiam,idco fc ßctcngarijdoärinam approbabat,amp; eundem cum.

/IIo crrorem defcndebat : ficut huius rei fcopi,qiii Synodo Brixienfi interfuerunt,lucugt;s*^ perhibcntteftimonium. Scd quidprohibctjtl'^®..' nlisilluddc Gregorio VII. (qui antea Hildebran vocabatur) teftimonium producatnus ; cliffl gt;nbsp;Simoneta,3(f alijs quibufdam Hïftoricis, bic P’^'‘ j, raagnain Ecclefiam Romanam beneficia conw^ ëi rairaculis quoc^ elarueritc' Ita ergo BrixieniesbP fcopi loquuntur. Nosauthore Deocongregaf*’^ numdegatis ac literis freti decem SCnoueiflEP“^^ porum congregatorum, contra Hildebranduw cacifsimum/acrilegia ac incendia prædicantcni:^' iuria S( homicidia defendentem: Catholicani ftolicam fidem de corpore SC fanguinc Doifl*”', quæftionem ponentem : Hacretici Berengai’9’'’|^ quum difcipulumidiuinationum 5gt;C fomniorui”^ torem,manifefl:um necromanticum, Pythonko bp ritu laborantern, amp;c. Nam huiufmodi propug^aæ' bus, qualis bic Gregorius ( olim Hildebrandiis , dlus) fuit, nofter de Coena Domini articulus oW*quot;*'’’ indigebat.

Neep verb dubiufn mihi cft,quin bcatifsimiisd Pontifex,fuierrorisfocios,ex omni Cardinaliuf’iat? Epifcoporumcœtu, viros, eaactate prarftantifsiffl®’’ habuerit.Nam obfecro, quibus artibus alias fuu’’’ ' Papxumobtinere, SC de Chriftipræfcntiain Cffi” tab'a pericula,qualia diximus,facere potuiflèt^InP^^'’* ta funt paulb poft tempora, quibus bate de pra'Iênua Chrifti in Coena dubitario admodum frequensjan”^ Ilaris Sc peruulgata fuit.Cæfarius, qui. vtexipfius'u' cubrationibus cognofcitur,anno Cluifti jJoo*

Contrcjucr/^de S.Çœna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2]

fcïipfît ,multorum exempla connuraerat ; in qui# cærarôift.t.c’P» 'P^* nbsp;nbsp;nbsp;busnoilri Catholici, fuam de hac quæftionc hæfita^ 9.«p.

0(( tabara, fpcciem panis ÔÔ vini poft confccrationeni ((lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum eflè 8acramentum,boc eftgt;fignum öd repræ«

.(ie fentationem corporis amp;dfanguinis Chrifti. Idembic i-ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;author libro 9. cap« 55. huius incredulitatis rationem

noninconcinnam, 8d fupra modum probabilem ab fettiSi'enimÇinquit^mali Sacerdotes Cbrifti corpus ,0) in altari crederent, tarn fiagitiofa non praefumerent« Eodemlib.i.cap.^.CumSacerdos quidam ex alio au^ diret.B.Virginemcum filiolo ,qucm in Gnu fouifi'et, ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in confecrata hoftia cuidam apparuiffetfubqcitille:

(V to dubitaraus gt;nbsp;Deus huiuftnodi viftones non reue« ,i) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hti; Non autetntantum Germant .fedÔCltaliôdHi#

i^nomtnr^s cd contumelqs, a cœtu bacerdotum qV« vb ».Extmçt.me. dem tetnporibus hoc Sacramentum varie affefiura moiabw foi.95j.

ÿ luit'J Namhic gt;nbsp;quern modo citaui, diligensfcriptor C.afarius,loco prius allegato, multa exempla eorum ,0

,5, recitatjquihoftiam inluto prouoluerintjpedibus con'. Cxîai.Tnft.?- ta-j-tnVarint, 8d alqs tniurqs affecerint. Qua de caufa in jt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïtftoïum agro gt;nbsp;vitra centena militahominum gt;non

,j) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mittus pericrunt, qu'am hodic noftri in hoc articulo

^il liaamp;Belgiooccumhuntt quoties a milite extranco mifcrrinaeconttucidantux»

Qnbdfiabufus huius Sacramcnti,queiB‘’'^^* ckßaRotnana mulcifané commifTum fuiflê»ny non potcft,ex amufsim pcrpendatunóf apud anii’i^’ noftros probe examinetunquem obfecro, nobis P^‘' fuadere padetnur, noftros Cathoh'cos ptis paucifsimisjde praefenda corporis Chrifti inC® siraonetalib.6 de na ynquani quicquam certiftatuiflè Nam pcrrccu.Ecciefîxin magno eos honore Coenam habiiiflè,qui^^’ ioa’n?e7Tr?thVmi» vcncficia Ô£. latrociniaabutcbantur lt;: Anno fiqui^^”, us in chron «ir- Domîni iji j.Monachus qutdam,tnftindu Bcadis“® y. Pondficis.fordfsimum ac fapiendfsimumlmp^f^'’* lib 11.Annal.rianx rem Hcnricum vn. Bonconuenti, vencno m»; ■ ‘if'Ç- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoftia,fuftulit. Anno Domini «jop.quatuor Don’’quot;' ■

Anthropoi.^’ Bcmates ßmiliter venenata Euchariftiaft»”^,'^ Fafcicui.tcmp.xü Laicum c mcdiotoHere aggrefsi funt. Vicîoriif’quot;quot; venenum in facro calice obIatumcft«Quid de illis^î* ♦tsa^lppcnl cemus,quiprodcfundis MifTas c-elebrabant,''tvi’ stumpf.hift.Hci uentes interficerentt’ Horrendum didlu,fed vew^' pîat'nainv^aoju ^oc tam vulgare fuit,vt in Concilio Toletanof‘ î6.q.6 parag Qui crcsid fub poenagrauifsimaprohibèrent, Canon^ *’*'”^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habet: Plerique Saccrdotum fauciati inimicitiæodb’

Miîïàm prorcquic defundforum promulgatanigt;bn laci voto pro viuis ftudent celebrare hominibus.vt is, pro quo ipfum offertur Sacrificium,mortisincun rat periculum ♦ Proinde noftrae elegit vnanimiw”’ conuentus, vtfiquis deinceps taliaperpetraffefud” detedius, a proprijdcponatur ordinisgradu, ô^tani ipfe Sacerdos, quam ctiam illc, qui eum ad talia perä^ genda incitaflc perpcnditur, exilij perpetui ergaftub relegentur.Neminem tam amentemeflèarbitror,qiii exiftimet,aliquem inter hos fuiflê» qui viuificam

Controuerßde S.Cœna Domini, 15 netn 2lt; fanguinem Cbrifti in altari adcffe, crediderit, Chïiftus vitæ,Diabolus autor raortiseft, Poiiusergo baùvanam J quam Dei filium prxfcntem coluerunt. Ptoçrnminfaraiam non aile go, fed veritatem dicoivt wnftiinteUigant, quid pletitp ex Maioribusnofttis, de Chïifti præfentia ftatucrint,

bt quis oninia exempla, quæ in biftorqs pafsim oca cunaniKicpeïcenfeat. NamfueruntexRomaiCa? tholidshomines,quiCxfariotelle,ôô de hoc quaû Cxfatüiftin.?» vnanimiîacinore gtauiter conquctentc,etiam ad pt^? ftigiaset incantationes magicas,hoc Sacramento abu?

Otàiucjtcmçoïibus Innocenti] OéiauijConfecïatam Euchatiftùm aVino deglutien-dam dédit t îicut refett rulgofus'.vtDiaboiutn ftbibcneuolutn et ptonum in auc Nlagica ïctinetet. Conîitniie cxcmpÂum Ponta? nusrecitat '.qubdannoDotnini 1462,(, quo Neapolis oMÆto.m^sn»quæpcnutUOpvjd.nos^ U^Sacetdotes abno confectatatn bouvatn cxniouc/ ïint.VcïbaeiusCuntbaec. Sacetdotes quidam imbtes çQVn.ano. ciwe vokntes gt;nbsp;abno ptæ gedisfacïx Çotibus conttitu« to,tanquamanimamagenti,cecineïe funcftum car« neratç'oftdiuina’Eucbatiftia iniUius ospalatumquc iniefti, conciamatum *. abnum {unetcis canti^s, v w

VtiutbcooTUcft, Rd«ta\ioin^olt;^oC-æfaxvus,Cxja à gt;9-Quinoentos anno8,Saccïàotcs c\utaattt ice.gt; n\ina%,ü\i^xuo\ u\ amove compotes^«vnon çotevant, diâaMa »ho^^m coofecvatam in ovc tenuenntt ÇçeunwsC^veteo v«V)ai\\ius')ViÏiciM^^^'^

ló zAUa Concil.^^\(^tional,[ufcr

tur^qubd vi Sacramenti voluntas fœmingadSatcrd’* iJcmcap.p.dift. tislibitusinclinaretur.Idemfcribit.quód nonnulÜp^ nemiftum inalueariadepofuerinttvtmaioricuæ'i’^

ç.cap.p. mellificarent apes. Idem fcribit, qiiód nonno” minutatim concifas hoftias oleribus,quæ erucis ini^ ftabanturjafperfcrint:ÓL luem ka abcgcitnt. Tcnip® Ditmarus Kpifc. ribus Otonis II. ante annosfermefexcentos,G*’® ^chronXï *4*^' Archiepifcopus Agrippinusjin fuimemoriamHg”'’ crucifixi Chrifti imaginem erigi fecit : quæcùmKü ptoris infeitiajfiftura in fronte deformataeflêt: condo' lens fandlus vir Gero fuo Chrifto, accepit hoftisi”)'^ vocantjconlecratam, illamqj in rimam pro paftiHoquot;’* dïdit, atque hoe modo vulnuscurauit. Putas præfulem hune credidiftè Chriftum in hoftiaprxf’”^

Nonopinor.Namquçalioquin fuiflètvefamV* uentem ChriftQ in fiflurS mortui amp;nbsp;inanimati Chf®'

immittere, vt ibidem computrefceret: aut teredmi^^ corrodereturc' O fantïlum ÔC prçclarum raedicutnu* ronem.Scd qm's omnia,que pene innumeiabilia^uquot;'’ verbis atqueorati'oneconfeóeturc' Paucahæcèn’'''^ tis ideo nos in medium attulimus, vt vos, quiadcft*^ de toto hoe negocio diligenii'us QC meditau'us spül’ vofmetcogitetis.

Supereft vnum adhuc.quodrac valdemouef)'’' neutiquam credam,CathoIicos Rom. vnquam tflê,aliquam Chrifti in Cœna fua pratfentiam. Nai”'* hoe certb atque indubitató credidiflênt, nullis praeft** gtjs,nunis fraudibus, nullis impofturisjadpraefcntiai” corporis ÔC fanguinis Chrifti probandam, vfi fuiflt”'' Quid enim opus erat, vt auari Sacerdotes rubiginen* ,*n manubrio Cryftallino, pro fanguine Chrifti; Cf» couiäf

Controuerf.de s,C(enaT)omim. 'i-'] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

IF SacenJos quidam Bohémiens fuo fanguinehoftiam «utntaret, ad demonftrandam fanguinls Chrifti in

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num fidemhabuiflèt ♦ Quid ; quod biftoriæ, 2lt; lit«

ill* tarutn monumenta apertiVsime teftantur, milites in li* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cafttis,loco panisconfeerati,terra velglcbavfosfuiG»

ji* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uetfus Gallix regem gefsit, naôus idoneam occaûo#

ftl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neinadoriendihoftera.ad fuos milites dixit’.Confite# Aene«Syimu»

i)S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rainialtcralterifuapeccata,pauxillum'cçterrx,obmc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

)t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raoïiatnEuchariftiæ Saluatoris, alter alieri porrigite.

BatoriusjfupremusTranfyluanix Gubernator, qui Anton. Bond. ttmporibusMatihiae, Regis Hungarici, prselium cumTurcisîaéturuSjterrampïiusnTyfticam proBugt;

j/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cbatiftiaCuis militibus exhibuit. Qubd h in Cœna agt;

Ç) llquatnCatholici iîti,pro certo ftatuiffent, corporis bC ÿ tan^uinis ChriftieffepraeCentiam ,nunquam ipfttcr* ïantTO'ifticâjpro conCecratahoftia deuoraftent;nun« quant ptolanum militem, pro initiato Sacerdoce ad* hibuiffent.

V» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D X Quià.

Matth. iS.

Ioan.14.

Matth. 15.

Ioan.14«

Quid multisc’Si nos Cacho'ici Romani Chnft^'quot; | in Cœnapræicntemcredamusjtum animx ialt;SiWgt;®y I Öl fideinaufragium fecimusgt;omncmcpfalutenip’^'' 1 tus amifimus. Narn fi verum eft, quöd Chriftusi Cœna præfto fit, vt verba Teftamcnti volunt: prad critetiam in Ecclefia: præftberitapudomnescrt“'’' los Slt; pios homines, Dixit enim: Ego ero vobiicu'” vfiç adconfummationem feculi. Dixit : Ego nont^^ linquam vos orphanos. Dixit tVbiduo auttresini’*’ mine meo congregati fuerint, ibieroin medio® rum.Dixit denicp : Siquisfermonem meumaud®*, rit ôd conièruauerit, ad eum egoamp; Pater meusvf*; niemus,SC apud eum federn ôd domicilium noftiquot;'” lt;-conftituemus.Qu’od fi verafunt,quæ Chriftusdi’ii’' quorfum opus eft Vicario d quorfum opus tot nist'totMediatoribusc'totinterceflôribusc' Abfit»''’ ■-Romani Pontificisauthoritatem,præfentiae Chriftif ; ue in Cœna, fiue alibi, pofthabeamus, Nam po®’ Chriftum fuo corpore aCœnadicerausabeflèjquî'’’ Pontificem noftrum Chrifti vices gerere abncg^^ mus. Amicus Chriftus,amici Apoftoli, fed magis^^ J mica Romana Ecclefia. Quid multis C notum eft W'’ ; terrarum orbi,qubd noui Berengariani ad dcffloP* * ftrandum dogma fuum,ex lure Canonico fentenW* proferant.mec^ tarnen a Catholicis refutentur. Q?'’’ ’ potiuslefuitæ iam haudobfcure cum Berenganan*’ coIIudunt.Cui enim ignotum efl:,quôd cùm fupet® [ ribus annis Theologi in fchola Tubingenfi, crcbrius t amp;C acuùsdifputando,Maieftatem lefu Chriftiaddex* i tram omnipotentis Dei fedentis,propugnarentacift | luftrarenttqubdtum noslefuitæ Ingolftadienfes,^# | 8^^ I

Controuerf.de S.CeenaDom'ini. 29 greferentes,Maieftati fiftj Dei ôd Maria nimiiim trw bui, tales thefes propofuerimus ÔÔ euulgauerimus, «\uibus non tantum Tubingenfes confutati funt t fed ftmul etiam clanculartj Caluinifta Saxonici, miri# ftceconftrmatj.ita vt Vuirtembergici lefuiticasthefes

tionmodotypisdenubexcudijfed Redioris qucque Magnifico encomio ornari, ÔC Studiofis folicitc comtïiendari curauerint. Quid quæfo opus eratjvt lefuitæ Ingolftadienfes fe T uhingenfibus tanjs to conatu opponerentt Sgt;i. Vuitenbergenfesin hoe ar# ticulo de Maieftate Chrifti^qui efl: firmifsimum fungt; damentum præfentiæ Chrifti in fymbolis Cœnæ le^ fuitisfubfcriberentjfî non idem fentiant^ Adamantin num hoc argumentum eft, quo docemur, amp;nbsp;lefuitas tciRomana labentis columnas : 8lt; Caluiniftas mu# tuastradere operas,ad opprimendam Slt; obfeuran# damillatn vbiquitariam Chtifti Maieftatem* Hac zi nimfublata,obfcuratacp,oranes iam negent prafen^ tiam Chrifti in fymbolis Cœnæ.quæyert'e vna Chri# fti Maieftate nititur,0C falua confiftit»

Nihil autem moramur paucos quofdatn Pfeu# doromanos, 2lt;Seraicatholicos, qui impudenter ÔC audafter affirmare audenf.hac omnia, qua hadlenus anobis didla ÔC confirmata funt, met as effe calumni# as,merasnugas,meras iniurias ♦ Dicunt enim omnb busconftare,0C liquid'o patere, quod in vtro($ Con ci# lionouifsim'ehabito: Conftantienfl putaamp;LTriden# tincserrorBerengariqôC Vuiclefidamnatusfit « Di# J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuntjfi luris Canonici pagella vertatur, facile contra#

ïios fupetioïibus Canones, amp;nbsp;diuerfam a noftr a fenlt;f untiaraanitnaduafura iri.Dicunt otnnes eos » quos

pro nobis adduximusCanoneSjgloflaria ÔScomlhO^ du quadam intcrpretationeadhibitagt;corrigi,emto')^ ti.àC mitigari pofle.Qiibd igitur vtracp Conciliaji]”^ nominauimus, fcntentiam noftram Oi thodoxani '■ Catholicamdamnarint,fa(Rum quidcm conhtcW'quot;' fed »quarc id fatftum fit, iam non folieiteinquinn'''' ficutnccde bellis, igni amp;Sferro, quibus Sacraffloo'”* rios fratrcs rtoftros, in Gallia Ô6 Belgio pcifequiiOO'’ rationem nunccuiquamredderc volumus. Hoc'’ men dicimus, quod nos a lure CanonicOjOelat'quot;” quidera vnguemreccflurifimus.Qubdenitn ma duo Concilia, caeteris aducrfa fronte répugna'”’ rw /i- ». n nihil nos mouct.Nam Regula 8^ forma,quamW^ Po.mnofana7^’ mufun prompu eft. Sancftio enim luris CanooJ, Ä4.q.i,Par3g.Ma# praecipit, vtqüotiefcunqueingeftis Conciliorun'”

fcors fentcntia iiiucniturjllius Concilijfententi^/ lus antiquior potior authoritas magis Scd quiseft a fenfu 5lt;^ intcne(fïu tam alienusi ƒ, Claromontanum Concilium, in quo IurisPontin^quot; authoritas,asopinionis noftræ veritas confirniat'jj’ hifce poftremis duobus non antcponendutn atCQuis à duobus Concilijs nouifsimis cos feriódai’’ nari cxiftimenqui Canonum pro nobis citatorurnt pertores,authores as perfet^ores fueruntc' Etvti” xime poftcriora’ fulmina baud bruta eflê vol^' quem quæfo feriunt, praeter fuos (ummosPontihtf Sanclifsimos fuös Patres, Beatifsimosfuos Concilia* rum Præfidesjillorum dccreta,ô(S Concilia ,66 Ro'”' Eccienam i Hand verb opinor ex Catholicis Roi”’* ni^ quemquam foreadeb imprudentem, vt Claro niontana aâa refcindcndaexiftimet. Sin autemhi*

qin'fpiampræfumat, facile Romana Eccîefia Obi cam poteftatem arrogabic: vt ex ven'tate mendacium j SC 'i-'x. mendacjo veritatem faciat. Si enim vera fuit, in Synodo Claromontana, noftra, quam in medium ati? tulimus, fententia : SC tarnen in Conftantina SC Trw dentinaHaerefeos ferib damneturiminim'e, ita me le# 'isatnet,niiv3n(Jurn erit, fi fimplicifsimi quic^ bomi# nesdicant:R.oii^an, Ecclefîam ex ven'tate mendacü uni,ex luce tenebras,ex ChriftoBelial, ex Deo déni# que DiaboIum,2C contra poflè faccre. Vel certe cum Cnrcmete illo T erentiano, aduerfus Concilia Si( Patres exclamandum :

^^d'^5,malult;n;ergo mefie Utdifienmlni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertnt.!n PEomii

^fi’i^theßraguerili/eneenriaf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aftj.Sce.s.

Veritas fibifpfi fempereftconformisrnetß vllis gîofTematis, aut verborum pigmentis opus Iiabeu Quarc, fi qui erunt, qui Canones à nobis addutffos phalerato fermonts généré, aut procul accerfito O# rationis fuco,eludere voluerint: illisCanoniftarum ’ ’’2§ulâopponeraus:quçdicit: Verba obfcur'eloquen# Us,cum potuerit clarius loqin, interpretanda eflè con# Uaipfum.Itai^ nullum hîc glôflàrium admittimus ef# ‘Ugiunr, nullum pigmentum, nuHas ffrophas, nulla verborum lenodniarfed fimplkirer.Pfeudocatbolicos ^uionitos ellê voTumus, vtfi omiiino amoftra opi# nione difsîdeant, faltcm ipfi Luthcrancrum more, verbis Chrifii Teftatoris toti inhyreant: neè^ abiiîis rccfdannnctg Teftamentum illud tropis SC Schetr.si.i tibus

51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ConciLJ\(^attonal.fu^C'(‘

tibuseuertant, necpper lefiiûas Omnipocentisni X Oi'nnipræfennai'n,(quamalioquin

SanAis concedunc) camfacrilegéoppugnenGnenof Rom.Catholici omnes audiamus olim : Ex ore tuo’* iudicabojferue nequam, Vcr'um obijciat forofie» hocaÜquis.qubd cum Sacramentariorum opmw'” ' pugnet Catholicorum tranfubftantiatio.Dicunt etf'J' Cathonci,Panemô6 vinum l'n CoenaDointa^j’. transformari in Corpus 6^ Sanguinem , vt iam non fit panis : Vinum,iam non fit vinumdeû fpeciebus, vt vocant, QC rebus ElementartjsprorW abolicisipfifsimus adOt Chriftus: ipfîisimuffl Ccwpusûpfifsimus Chrifti Sanguis, Qua de tiara in t rem (ffdo Miffàe myfterio,quod eflè dicunt,hæc ambo Ecclcfiae adora nda iHipW® wnt.Vnde fadum cft,qubdin ædicula,fiuf’^ riojhoftiam non aliter aflèruant,acfiipfetDet^,i ftus Dei filius ibi inhabitet, Vnde fadhim eftquot;^. । fe ftu ra illud cirporis Chroflci, (corporis Chrift* dicere )fanxerunt: in’quo Sacra menti huiuST^ pompa quadam Perfica/a Sacerdote, magnac«ni _ neratione,circumfertur. Quare non imtnento^ s, tare quispoflèt,CathoIicorum Roman.fententw^ ’ Sacramentariorum opinione,multis parafangisfl , re, Sed idem illis, qui-Bæc dicunt, vefponde^:^ s Conciliorura nouifsimorum Patronis » ƒƒ u bus, tam ante à me refponfum eft. Nam » lidfunt,quiinCanone Iuris Pontifîcijdicu^: , pus Chriftbquod fumitur de altartfiguram panis vinum videtur extra, veritasautem»“^ Corpus ô( Sanguis Chrifti in veritate interiu« nbsp;nbsp;1

Camrouerf.de S£œna T)otjiinf. 5 ƒ tur. Si, inquam. Catholic» funt, qui haec dicunt, ft Verum eft,quod ibidem gloflà ordinaria dicit,per cor;5 PusGhhfti, Sacrificium corporis Chrifti intclligen«; ^uni: Pfeudocatholicierunt, quinon Panemconfejs ^ïtunijfed Chriftum ipfum a circumftantibus ado^ ’■^tiamp;iubentamp;credunt: Pfeudocatholici erunt,qui •mpanatumChriftum,in Sacrario,tanquam Stoicum Tyrium quendam Apollinem,cancellis ^uinciunt; Pfeudocatholici erunt, qui figuram cor# pons,pro ipfocorporcjfeftis diebus anniuerfartjsjtan# 90am mithram,ritu Perfico,circumfetunt. Dicant il# quot;'oneiterumiquod vei fa pagellç facie fententia con# nneatur diuerfa, 8^ huic Canoni contraria, in qua tfansformatio ilia Ouidiana aperte conRrmetur amp;nbsp;fta# biliatur. At ego rhiror profedlo, quæ ifta tandem fit incogitantia.qubd Romani quidam Catholici,non re* forniidant dicere, verfis pagellis fententias extare con trarias. Quid hoc ret eft i quæ ifta diuerfitasi;’ quæ fententiarum contrarieras^ Obfecro vos,Patres con# ftn'pti,quale putatishoc elfe Concilium, qualem Ec# clefiam ,qualcmfpiritum : qiriex eodem ore calidura Si frigidum efflet : qui eadem pagella verum âf fal# film fcribat: nihilominus affirmetjus efle Canonü cum.ex cuius præfcripto,omnescontrouerfiæ fint di# fimendæ, omnes lires componendæ, omnes articuli fideiSi! Religionis roborandi : nifi nos animæ noftræ falutem amittere velimus. O Concilia, b Patres, b Pontifices, b Ecclefia, b Spiritus« Spiritus certe fan# diis.haudquaquamita bilinguisefttfed Deus eft, qui non mutatur : fonseft,a quo omnis veritas promanat: Malach.j. Lux eft, quæ verboDei,tanquam lucernapedum, nalm.n»,

antrtiosliominum illuminât: malus vcróSpinwsv^ ritatem mendacio, factum ptophano, coelurnte^^' imafuperisjfupera imis permtfeet. Quaptopicw'^J^ funtexPfcudocathoIicis, quidicuntjin vnacadeW't pagella Iuris Canonici, diuerfas a fe inuicein dtW* dentes ede opinioneSjhi fciant,horrendam fibi no Numine fententiam eile expeeftandam : vt vocem Domini audire noluerint,in fenfuffl bum dentur:3óin errores efficacesperducanturSt” dluarum inftar in ipfa meridiana luce nihil Sin verb aliquiex illorum grege funt,qui adhut aii bis diflêntiunuéos htcetiam atque ctiam raonitos'' lumus,vt Deo honorem habeantrSC palam fatean®’ Eugenis Pontificem cum toto Claromontenfi cilioerrafle: Canoniftasmukisiam feculiscxtuoi^'’ feu'nnumerabilem hominum turbam ab illis nequ'J' eflê fedudlam : lus Canonicum, vna cum Canone^aut corrigendö^aut abolendum,aut exur^quot;' dum: tropos in feriptis apertifsimis aut fugiendasd verbisChrifticlarioribus acquiefeendum. Tun’“)) mum nos vtriufcp ConetJi) nouifsimi Décréta, hac opinionc noftradißentiunt, omni laude musj omni ftudio compledlemur, omni veneratW profequemur. At verb fi lus Canonicum Pfeude^^^ tholiciincorredlum, inemendatumamp;dubiufflgt;P^ plexumque relinquanttnos de illis hune NiceniC®’'' cilqCanonempronunciabimus: DubiusinfidC)*®* fidcliseft : noftram interim ièntentiam

is«'

‘iH«

It«

ic' /O' ÿ*' if*

ic«

11^ ilt;lt; 3I)

ill«

:»*

t«» iigt;'

C Cfim leßiita emniam Legdtorum Pontificit nominepr»lixe tn Condone dixijjet, finem iam Q^Atitni impofitiffet : Robbintu ijttidd. luditorum cttmßt-^phalmudtflie ad dicendum venit. Is ejuan-caperatafronte trifiitiamprafeß-tenten leßiHA verbis, epttA itle de perfina C hr ißt r^*^-^tgt;iinpArum confirmatM, fi-onte exporreilaßc itf

gVodDeus Opt. Max. cœîi ac terrae con^ ditor, nobis, Patriarcharum poftcris, eie* (ftofuo populo,bene vertat: Ixtamurex animo, qubd negocium de Cœna lefu fl# lius Nazareni,e'o perdudlum fit, vt cum Religione öd fideMaiorum noftrorum,per omnia conueniat.Natn cuniea perpendimus,qux a fummo viro.T.i es v i t a, dida öC difputata funt, facile cognofeimus, Chriftia# nosabauita noftra Religione, 06 Maior um noftro* tumfentehtijsnihilprorl^sdilfentire. Quisenimeft alibris Euangelicis adeb alienus,vt nefciatiPatrcs no* ftros omnium primos fuifle, qui verbis Nazareni de nanducationc carnis, dé potatione fanguinis fidem ï'bn dederint, ipfumq’ue propter hoc docftrinæ ab* fonuni, dé inconcinnum genus prorfus derelique* tint; R.efertloanncsille,quem in finu Domini fui loan,«. accubuiHc fama eft,qubdlefusprolixam aliquando concionem in Schola Capernaitarum habuerit : in qua exprcfsedixerit’.fe corpus öd fanguinem fuum,

^6 zgt;f^aConciL^aüonal.Jufer abfs pro cibo ac potu exhibiturum eflè:fed tatnen^^ lores noftros illi obmurmuraflê: per iurgiunitxf® quacfiuiHè: an'non ifte lefus fit lofephifiliusAum^P’

ter S)C mater efïènt ex plebe abieAifsimaC Nam QU''' eftjdicebantjfermoifte.Etab eo tempore multicxti'’ fcipulis retrocedebant : neque cum illo inpoftf^’’' conuerfabantur. Vndeilla AuguftinicuiufdamaJt’ eft fententta, quæ propter fummam viriilliusj int^' Chriftianos,authoritatem Juri Canonico póft inftf’’ D.Aug,inPfal 4. 8C à Magiftro fententiarum in Pontificiorum Bil’'''’ D.Algcr.hb. i.cap. repctita fuit. Prima igitur Hatrefis indiicipuIisC’'^' II. eSacra.at. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gjys nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C'umt’’quot;^

diceret, nifi' quis manducauerit camera mcanbS^J^^ berit fanguinem meum,non habebit vitara aeremâu non intelligentes, dixeröt ad inuicê:durus efthield' mo.’SC feparauerunt iè ab illoj SCc» Cæter'um,vtof' nes vos,qui hïccongregatieftis,probe intelligatis,!''* dæosin hoc articulo, de abfentia corporis amp;nbsp;faiiguif’ Nasareni, aCoena fuagt;cum Sacramentarijs,nonelt;’i’* fentire tantum/ed iftiusdogmatis authores, incept^ res, atque inuentores eflê, nos hoc ipfum pfobto vnO atquealtero hoftium noftrorum teftimoniojcbrtiiquot; apertumeß facieraus,

Igitur Cyrillus quidam, nefcio quis (nam nos ft* dæi hoc bominum genus non admodum curamuy

odio noftrægentis flagrans, banc lèntenh'ara fertur: Animus arrogansÖCmalignusquaecuncpc’^ ptum eiusfuperant» tanquam friuola ÓC falfamoxr^^ qcit, OportuiflêtfanefudaEos,quidiuinamfaIuawri^ poteftatem tot miraculis percepcrant, cius ferffloi” credere : SC fi quat dtfficilia videbantur,

qutrcrCjSC petere elucidationem. At contra ludaci nonfine magna itnpietate, de Deo conclamant; quo^ modopotcft hic nobis carnem fuara darelt;ncc in men loan.e, iJ* nbsp;nbsp;nbsp;tem venir,nihil effe impofsibile apud Deum.Sed nos

tf* magnum, quæfojCxaliorumpeccatisprofeôum fa# luc.»«. P nbsp;nbsp;nbsp;óamus; amp;nbsp;firmant fidem myfterns adhibentes, nun#

verbum eftjamp;extremifupplicqcaufa. Aliorumigi# tut culpa perdoäi, non quaeramus Qv o m o d o : led if operisfui viatn amp;nbsp;fcientiam illi foli concedamus. ti' nbsp;nbsp;nbsp;Nam quemadmodum gt;nbsp;quamuis nullus nouit, quid

pctfidera:Sic,etfioperumeius rationem ignoret ; fi 1’ certa tarnen fide omnïa ilium pofiè non dubitet; (' non contemncnda probitatis huius praemia confe# '* quetur. Quienimfapientia ód virtuteadeócxcellit, 1* quomodo non operabitur ita miraculos e, vt cperum i’ nbsp;nbsp;nbsp;«ms ratio, mcntemnoftrameffugiatï’ Non ne vides

'* etiarabumano ingenio,amp; induftria faóia,f3f pcnume# 1* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to captum noftrum fuperarec' quomodo igiiur extre#

oçwibuseiusdicereaudeant: quitotiusfapieniiaelar# Manh. 15. i* ^woretn non ignorant, qucm omnia pofle ipranos^quot;^**« ) ^ücetScriptuta: Hadfenus Cyrillus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o «4*.

il I cinnas, p^o veris 8lt; vero confentancis acceptare no# f \ luerunt’.ói to Trâçjitem viam ac modum, quo ifia fieri P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E 5 pofsint.

38 Concil.^f^tÏQnal.fu^sr pofsi'nt , priùs inuediganduni cflè cenfud^quot;’’ quam illi temere credercnt. Sed vt noftra pinio , non miniis prudenter Maiorcs noftri.'quot; hocnegoaofecerunt,atquctill,qui in ipforum^f' ftigia poftea conceflèrunt. Nam vtricp verba Ch*** ftij tanquam abfurdagt; amp;nbsp;falfa, QC ridicula,ö^ öuxn“'* Io modo fieri pofsint, reiecerunt, reprobarunt/' lufcrunt : aut ccrte capitis fui figracnto in alienin’ (ènfum detorferunt.

Fuit hoc omnibus tcmporibus peculiare ftpi* entifsimo , abftrufarum rerum callcntifsitnopo' pulo ludaico: vt verbo Dei, cum ratione huwai” pugnanti, fidem non habcat. Nam ipfe Mofcs gislator QC Princeps nofter, cum audiret, quôdDlt;’’ fexcentamilliavirorum , vnâ cum vxoribiis 6^'i* beris, qui non modo hune numerum virorum^’ quabantjfed plané fuperabant,in deferto carnÂ’’’ fuÆentare ac pafccrc vellet zadmodumbelle,non^ liter ac Sacramentarius quifpiam, Deo profflitten’ obloquebatur : Tu dicis dabo eis efum carniui»' Etfiautem Deusrefpondebat Mofi : Nunquidinn nusmea inualidaeftî’ iamnunc videbis, vtrunifun momeusopereeompleatur: tarnen Mofes hoeing niraum fuum inducere non poterat,

Confimilem huic fidem alebat quidam ex Ini’' mi Regis Ifraelitici aulicis minifter,quiHel(fæo,f’ oraculi diuini fententia, annonac viliratem ôi copgt;’ am, in diem craftinum vaticinanti, SacramentîH’ quadam prudentifsima voce refpondit: EtfUin* quiens) Deus cataradîasiam in cœlo feceriGnunquiil poterit eflè quod loqueris;*

Qilin etiam ipfimet Apoftoli, ciirti anoftra lu# àaicaReligionc nondmn,ex omni parte, defeciflènt, tuo Nazareno J quod ille aliquot hominum millia, paucifsimis panibus cibarc vellet,aperte inos obq# cwtïi’, quid hæc inter tam multos Qubd fi ilia cre# dinon çoffunt, quæ de rebus natura fubfiftentw bus,amp;fubfenfum venientibus, fcriptura loquitur: quantominus ea credamus,qu3c cœleüia funt,8lt; om^» nemrationishuraanae captum excedunt^

Qyidde noftris Maioribusdicamt’ qui in de# »'Cor.»», ferto Cœna Domini perinde vfi fuerunt, vt noftri fratres Sacramcntarq i Nam huiusrei teftem habc^ inus,non modo transfugam ludaeum qucndam, lus ipfum Canonicum : (èd etiam Sacramentarium De confecrat. dift. quendam Principem;qui ludaeorum facrificia, Chri# ftianis Sacramentis longe præftantiora fuiflc confia 4. de minift. v«M dentifsim'e fcripfit. Etfi enim Pattesnoftri Manna amp;Saaam. vefcebantur ; aquam e petra profluentem bibe« bant:taraen,quia cum iftisrebus,in iftis rebus, QC fub iftis rebus,carnem Qi. fanguinem Chriftinequaquam acdpiebant î quandoquidem Cbriftus , turn tem« poris, carnem nondum afîumpferat : ex necefsi« Ute fequitur , qubd ludaicæ Religionis 8gt;C. fidel tioftvï fitjcrucifixum ilium a Cœna fua feiungcrc:

Quidc’qubd ipfa MiffaPontificia, pro bac noftra opinionc plurimumfacitt'quemadmodu id ex buius I lEBVsiTa oratione,fatisiamanteintellelt;ftumeft. Si enim quilibetSacerdos, carnem ÔC fanguinê CbrU ' fti ùnmolaiis, tantundem ex ea percipit,quantum e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Abel

chifedechus ex frufto panis 86 lagena vinûôfj hacc’’^ cra.Tientar »is eu m Papi (lis eft communis opinio» video,quomodo hac amba:religtones,autinq«at3‘quot; dem re 'a nobis diflentiant* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Poflêm 8C alia teftimoftia, ad noftram fideW»“^ abfentia corporis fanguinis Chrifti, ftabilicnda'quot;' ex Epifcopo Ruremundano ÔC Prateolo quod^quot;' Parifienfi Sorbonifta adferrerfi modó viri boni efl^'. digni:quorum verbis fides adhibeatur.Noftr^ï'® LindanusDial.i. te(inquiuntiUi)reperias, qui Manna in Coenal^. Prîèoïïib.9 cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;edere aiTerunt : hinc Mannartj didi.

ïi.Catai.haerct. autem obftat.qu’o minushi ludaici Mannarij tholicorum grege fint c* Nam inter Lutheranosiquot;' lum locum habent,

Sed accedit hue aliud,communis noftræ nis præfidium: cuius propemodum fuerara oblW*' Nam Cabaliftæ Si. Thalmudiftæ, patroni SC propquot;’ enatores noftri confimifimum SacramentariorH'’ Coenacritum inftituerunt: qui SC ipfe carne

Anton. Margarita guine penitus orbatus eft. Itaenim illi fanxcrunti’’ fd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quilibet Paterfamilias,placentam aut libum in

loan.Pfefferkorn fumat,ÔC ijfdem gefticulationibus ,quibus noftri lud*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Miflaticofacrificio vtuntur,confccrc(»^^

** ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniècratumfrangat, SCfradfum domefticis fuis*

ftribuat, eosep ad gratiarum aeftionem cohortettJt* Ncc dubiura eft nobis, quin antiquifsirai Sacramt'” tarq,hanc Ceremoniamà Maioribus noftris mutü’*

Pi-aîterea, cum in hac difeeptatione mentio n3l loci circumfcripti ac défini« : inquoNazarenusiUs Icfus

lefusfedcat aut iaceat : ÔC interdurâ etiam fpacic^ Danxns contra tur, incredibile didlu eft , quam illa ratio gt;nbsp;cum

noftva Religione, per omnia confentiat. Clunia« PetrusCluniaccnf, ceafis quidam , qui circa annum Chrifti ta o o* vi# aebrisPatrura noftrorum fermonibus, hoc v* fu^Variaudiuerat, qubd lefus Nazarenus Rotnae ali^ cubi.inantroquodamTrophoniolatitaret ♦ Verba

I iniusbonivirifunthaec: Dicuntludxi, proutabeis _ audiui.circa Vefpafianitempora fuum Chriftum na#

), tum.amp; Romam.nefcio qua artc.transhtum: Ibi eum acanibus dilaceratum attç corrofura »in cryptis vel Vpecubus fubterraneis latere*. Slt; corrofionis illius vub

ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftristattrkus eft propter fcelera noftra. Vidurum fe

turum*,doncc difpofito a Deo tempore, inde exeat: 2lt; ludxosjde vniuerfis gentibus congregatos, ad pri#

J irapleri omnia gt;quæ de ludxorum felicitate futura, pl a Propbetis praedida funt. Tunc amp;L ilium fuum Cbriftummultis gentibus im peraturum. HaecClu# niacenfts. Hine fieri arbitramur,qubdRomana Ec# )j) defia tot ludaica facra in fuam Ecclefiam tranftu# ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lit ludaicam gentemtara dementer fouit, baud

|ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dubi'e fptrans, fe nobifeum huius Mefsiaebeneficia

.(i) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At per fandum nomen Dei,noslocutn, multo

l)) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenioïenr anguftiorem, vobis demonftrare vogt;

4.2 zABaConcil.J\(ational.fupcr , Nazarenum redegcrunt» quam omnes HieronJefanft« ygl ^om' Sacramcntari) fingei'c potuiflènt. In üp* €n*r.Ld.fXi«. * Chérubin fcribunt Rabbinilt;qubd quidam Rabbit acartc ftia^icagt;cuocauerit BaJaach,ac lefumde®^^* nojVtrutncpfimuhóC intcrrogauitBaIaach,qua’i’P®' namipiè pareretur apud inferos : rcfpondiflê autc»’’ qubd puniretur in Caldaria plena fpermate. Po^^’ etiatn lefura Nazarenum rogaflc de eodemÆun'vc* rb refpondiflè, qubd coqueretur in Caldaria ftercoris feruentis.Contumeliofa hæc Lutherants' debitur oratio» Sed non eft, qubd ea magnoper'^®quot; fendantur:c’um baud ita pridem, magni nomtnisS^^ cramentarius quidam^publico fcripto hanc Tbatoquot;* dicae confimikm vocem cdiderit. Si Chriftus eft vbi^ quetergb Si in cloaca. Cum hoc pracclaro arguffl«'’^ to S)C fragranti fibi quidam Sacramentarij etiatn la publicis concionibus,cum egregio imperitae multb tudinis applaufu,mirifice placent.

Sine dubio autera hoc dicendi genus a veten*, bus Berengarianis mutuati funt, qui etiam ante quJ* dringentos annosfux opinioni contradicentesjStet* AigcrasWonach, coraniftas appelfare confueuerunt ♦ Sicuti Algerus bocteftatur.’Ex vifibili(inquiens)8^corporali conieiî •hariftiaf *’ * ftionc, qux Sactamentotenus fit, nafcitur Haerefis foedifsima Stercoraniftarum. Dicunrenim,tantungt; Sacramentum.ficut corporali comeftioni, fie amp;nbsp;feceft fuiefle obnoxium.

Vide Seinecincó# Non minus pudicc ac raodefte dehac reloqut* fat.accuf,Î3. turTheodorus B2za,cum ait: Candidae quondam nateniamApX' coHCubinx fu«, olim 'a fe Epigrammatis decantai

^ui ludaicam de Chrifti Perfotra fententiam , cum Sacraracntariorum opinione congruerc non intcV ligatï

Verum etrimuerb hoc non poftremum confen* fus noftri Argumentum eft t quod omnipotentia Na’Zareni, nonmodb ab vttiscç in dubium vocatur, fcdetiarnprorfum 'e medio toUitur. Propter hanc enimcaufam velfólam»progenitores noftri, fefutti ilium morti adiudicarunt ; quod is fe pro filio Dei ges teret » cui omnis in coelo in terra potcftas conccC# fa etfet. Vnde etiara iftud proraanauit, qubd Sacras mentart^pleracç Scripturx teftiraonia,qu3e antiquiCs tmiDodores Ecclefiae de Chrifti Dcitatc gt;nbsp;ma^ ' gno confenfu citra oranera dubitationera intehigen# dacenfueruntjhucatcçiUuctorferuntjôC in omnes ‘ faciestransforraarunt’.donec tandem iftiufraodivers ' ba duntaxat per Aftegoriara» SCTropum.deChrb ♦ ftiMaieftate intehigi poffe ftatucrunv. Sicut foano . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r . r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■gt; fup.V«b»ecn«.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aes Calurnus ra tuts, taper tacnehn V»oramentarqs rçÇum tont««

' Vaftimfacit t fed tara ftrraa ÔC valida tarnen haudgt; «pntCwptRÔK ‘ ^aatY-tam effe afftrraant » vt illis tutb infiftere debea# raus.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;breuitex, vt rem oranera in pauca confcraraus,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V X faterant

4.4. ^^aConcil.j\(aüonalJufer fatcmur crcdïmus ; quód Chriflus in Cœna Cigt; ; nequaquam fit præfeiis t fed qubd homo fraudulent tus dolofusimpoftor, verbis obfeuris perpltxi’’. cum multó clarioribus vti potuiflèt gt;nbsp;imperitonJ*’', ora fubleuerit, 06 vana fpe credulorum Lutheranen, rum animos ladlârit* Itaque non immeritôPatrts ■. noftros ilium deferuiflèr Ô6 ab illo defciuiflc : deniquc prorfus occidiflè dicimus. Nam fecundum Thab mudicam docflrinam, quoquefacramhoftiaffl, pol* lutum corpus eflèj cum Patribus noftris conftann ter aflêrimus ♦ Crediraus item 66 profitefflU''» qubd vnialicui certo loco affixu s fit, vnde redire queat»

PoftrembjCertam S)C indubiam fpcm ex his pf®* latis ratîonibus concipimus, fore: vt religio noftraiquot; . hoc articule de Cœna , quandoquidera eacutnSa* cramentariorumopinione per omnia congruitjpto^ s pediem augelcat: ÔC ludæorum facra ( quas alias a -Romanis Pontificibus,ô6 Catholica, vt vocantjEtn défia, (vt iam antea quoque grato animo commenaon rauimus) tantis ornata 66 communita funt priuüe* gt}s)fubinde poflhac ab altjs atque alijs approbenn tur,foueantur,propagentur: 66 nos ipfi in nulc^

K honore ,quàm hadtenus apud Luthei« ranos habiti fu mus,apud omnes alios deinceps habeas

(i^atione à Ittdio habita, Lutiatittt in medi-um procejjit : nbsp;nbsp;gena leuiter curuato ,frafidem,

coHegis, Jlrifioteli, Encltdi, Uierodi, Pli~ Ptolenta^ Porphjrio, cateris^ Philcfiphü, PhpßcK, amp;nbsp;'^‘^tdtnaticù ,poteßatem dtcendt facer et, “verbis er Mit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem ab omnibof intelltgi ndpojfet:

,Latinaverô longijftmèat^uelatißtme “vaga-tireo Prsftipetitioni tllifu renuit.lujfus ergo Lati-: i^uoniam in vtra^ue lingua eßet ^^ens, Q- nuper admodum ab Eraßmo Eoterodamo in ornana Im^ta eleganter infiitutus :in hanc fententiam '^ttha fcit.

I jinquit, Apoftolorum, aut crucifixiillj^s us impoftoris difcipulorum fcripta, fn hac Synodo, earn authon'tatem obtinerent, vt ilHsjfine vlla Gontradi(Hione,certbcredi Po ‘ctScdeberet.'tumfanenoslaudatifsi'marum gen^ jd P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quaefticnem ex Uteris Pauli,

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datisjbreuitcr refpondere vclfemus: i.Cor.j.

^'^o^ Euangelium Chhfti nobis perinde fitftultitia, ßult' °’’™ offc*^^*^ulum. Quidenim ratione tam alienum, tam inaudi#

'saiiqQQf niille locorum interuallis.'atot mille Sueton.inNeronc uianducari, dc nihilominus fuam eflenuV cornel.Tac lib a/uam amp;^intcgram retinereç’ Itaquenon abfque Annal.

caufa Maioresnofirbtum omne Euangc’wgt;^^^ -turn verb inprimis hanc docfirinam de P^’æ.

tuiebiusno.i c.ip. ip’ui*.’iiuwa,inaudHigt; _ . 1. hift eccicfnft. bill 2c venefica fuperftitione habuerunt:

q^am præfumptionemdixeruntrgenusdoÆ'^ tes.p“895. nouum vocarunt:2Cabeo quideminuenW*“^* .

’ q^‘ reliquis mortalibus nihil difcrop^^ Euftb. hift. Eccicf. temcritatcm barbaram,dementiam,pernitioftrngt;g lib.I.cap.7.U.lib. rantîæcaliginem, nuda SCinania verba, maloti' iVbb 9*capu.amp;7. ÖCexecrandam vanitatcm ,perniciofijmerroreir’gt;* sozoM.iib.i.cap. næ ftultitiæ caîcum errorem, impuritatem óói^P

„ tatêappcllàruntiplaneœ hisencomnsChriftitlo'^.' cas. Theophilus namornarunt,quibushodicfocq «oftri contraAutoi.iib.j. prædicationcm Euangeltj ornant. Quin Chr®’’, ipfum afininis auribus pinxerunt, altero pede Tertuiiian. in A- latum, librurti gcftantcm sc togatum.addito gentesƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ona'xiiAoî t vcl ononychitcs ; vt hac imagine

cœi Rhodiginiib. Chriftum abfurda ÔC afinina dogmata in fuaCC' icàVon^'*^Poopofuiflè. Neque verbalia propemodumcauamp;' perfèquuti funt,tam crudeliter lugularunGtaraii^^' ^ricorditer occiderunt,qu am haec:qubd illos pro »' eftis. Anthropophagi's, Hæmatopotis reputarutf^* qm'sobfecro tam vecordt fit animo, qui nonab^^ hominibus abhorreat qui dicunt, fe carnemfui^ comedcre.SC ciufdcm fanguinem biberef NefflO^''

tumuis eloquentis, hoc vt credat, perfuaderipotr'* Quid v quod ex luftino Martyre didieiftis, progtquot;! toribus noftris Echnicis Sacramentum cum nudis illis Symbolis, quara optime congrquot;*

nemjSó aquam carrninibus quibufdsm confecrabant: vt cxttïnum id pi ofefsionis eflêt fymbolura. Quod ipfumCorintbijqucqpfaóitaflê videntur. Nam eam i.Cor.n. obrem 'aPauloreptebendiintur, SiC de prima inftitu^ done,quam ille in tertio Cœlo perbibeturdidicifle» denuó admonentur, ne corporis ôd fanguinis Chrifti reireddantur.

Ptarterca tantb libentius opinionem Sacramenta^t worum ampledîimur quantb illi à Paradoxis Naza# renifuiJongj'usrecedunt, eaq'uenon fecundumlite# ^m,fedexHoraeronoftro, qui humanæfapicntiae Occanusfuit, ita interprctantur, vt ea,quæ dicunt Si Hribunt.rationi humanæ fint confona, ÔC valdeplau# «oilia.S/cenim Propheta nofter loquitur.

T««c '^tre cafrinofratonts Ixta fertlant ^unera tellur is fvderafirma lieorum, ^tt Juosagnos amp;nbsp;latipotula y'tni

verba diuinifsimi Poêtç,cumTbeodorijs Bc^ za, Theologus Homericus » ad fuam opinionem ap# tiis/meaccommodet : merité nos illius fententiæ fub* ftnbi'mus.Sicut cnim agni Si vinunij fœdus Deoruni wcuntur,qnæ tarnen ßgna duntaxat foederisfunt : ita ^Chrifti teflamentum,de pane Si vino,tanquam wuoisfignis Si Symbolis,non autem de re ipfa,nefti# fanguine Chriftijntelligidcbet.Quidc’

Y^^^'gionis noftræ focti atque amici, Sacrament lânjJua arma ,quibus opinionem fuam propugnant, a nobis

4-8 zA QonciL Ü^QationalJufCT a nobis habentî* QnasenimiUi de loco.dercbi^’J dccorporefinito.de pcnetratione dimenfionuiOi fupremo cœlo,8C fimifibus rebus, thefcs, hyp^hel^^ definiciones demonftrationes in medium non ne illas ex noftro Ariftotele, Euclide. PIaw^‘ Plutarcho , Seneca, cæterisqùe Philofophis, nbsp;nbsp;'

maticis, ÔC Poêtis depromunt î* Et per Deum innnf talem, ß quis noftra illis arma adimeret, ferrimi propemodum inermes reddcrentur, quicquam præfidij, quo fuam opinionemtutanp^ fent,reliquum haberent. Quid de Zenonc dW' dlæ Stoicorum principe î* Non'ne ab hcc didictW'’ qubd Chriftusperinde ad axiomata phyficaa^l^'’ fit : ficut Deus iplbrum ad caufasfecundas, amantino clauo affixus eft îquot; Sicut cnim Stoicorum Deus nihil agcre potett, abfquf adminiculis : ita Chriftus fine conditionibusnawf' QC. Phyfici corporis.in panefacro adeflênon eèt omncs diuinæ Maieftatis fuac neruos in^'quot;'' Ante conditam Stoicam fedlam vatura antiquifi”quot;' Homerus,louem fumraum de catenafufpcnfoi’’^ cinit : vt innueret ,Deum præter rerum curfuni 1’*.^ agcre poflè, quod omnibus Mythologicis noquot; , ignotum. Veruntamenvno quodam laudisg^quot;‘, noftros confortes Sacramcntarios fuperare vid^'J’^j, qubd nospagani-hominesDeos noftros aliqu^O'O mentiustradiare folemus gt;nbsp;quam illi fuo cumChquot; agereconfueucrunt.Nosenim louem noftrun’*quot;”^ dum adconuiuia in Æthiopiam expaciatumgt; mumrelaxatum abducimus. At illi Chriftmn'quot;'; certo loco affi'gunt, vbi fodere, aut ftare, autiao^^^'

cal» ii^

ijH* )!’' Ill'' Dll'

quot;I?

!»

J^’

inter animas beatas obambulare cogitur, ira vt ante ^ouifsimum diem ex fuo ergaftulo, nifi hoe ei aSa? «amcntartjspermittatur, in has terras pedem mouere ,pfo conatu quofdam ex no^î f*5p’'ogenitoribusimitari veile videntur. Fuerunt

'nimaliqui ex Ethnicis ,qui itidem Deos fuos in eer# Qviint Cun iib . locoscompingerefolebant:fientTyrij, qui olim g«ft- Akxand.

^Uffacathena diuinciebant firaulachrum Àpollinis, ^'■æque Herculis, euiusnumini vrbem dicauerant,in# iffebant vinculum : quafi illo, Deum Apollinem re^ i^nturi,nevrbemdeièreret,atqueadMacedoneosdelt; Alexandcrab Aie-i'cerecficut Romani, qui Saturneum fafcia conftrin# ^’^GeniaUkrum’ 8^oant:ficutLaccdæmonij,quifuo Marti pedicas in# paufan mLaco-*Kgt;cbant, vt illo præfente vidoriara obtinerent, Geut

^tbenienfes,qui viótoriae Gmulacro alas prçcidebant, idem*“ Arcadi««, ab illis auolaret : Geut Phigalcnfes, qui Dianam in

catenas conijciebant;Gcut etiamMaiorum noGrorum fuccelforeSjPapiGæjquiSpiritum fancGum EccleGae fuacitaalligaruntjVtnullo tempore,nullo loco, ab illis poisit rccedere. Imprudentius verb ( quod pace üIoä »um dixerim ) mihi feciGè videntur, Sacramentartj, noftrifoctj, qubd fuum Deum ergaftulo cuidam tarn arcGe incluferunt,vtcum eo maxime opus habent, vbinamquærant,penitus ignorent. Illos tarnen exi# mimus,quiMercurq inGaralataGde tanquäPegafo cœloscœlorum penetrate ,amp; Chriftum Deum fuum infuothronoinuenire QC adiré, öd falutare nouerunt. Noniocamur,neque incontumeliam cuiufque quic# quamconGdentiusloquimur,fed ideo hec monemus, vtomnibus vobis innotefcat,tantum abeGè vt aSa-eramentariorum dogmate abhorrearaus, vt potius ib

Iosfolos,veram Religionetn colere ingenue amp;nbsp;f^tea» mur, ôf eiqs rei gratia illisfummam laudem tribus^ zui’nglius ad rc- «ms. Qiits etcnim inter omnes fedarum conditoKS gem Aiigiix. nbsp;nbsp;vnquam extitit, qui Maioribus noftris Ethnicis, crugt;

eifixum Chriftumignorantibus,locum beatitudinis in cœlo concederet, præter vnum Cingliura i bB”* tonum régi perfuafurus, vt fuum dogma de abfentia Chriftiin Cœna ampledîi vellet,pro præmioilli,c“'’' Camillo, Ariftide, Socrate, Scipione, Catone(breugt;* tatis caufarae Lucianum,meosque fociosofflifiO^^^ isep noftrorum finliübus, vitam beatam pollkitusc“' c'um vicifsim pefsimi Lutherani,SCnonnullin’^‘'^'^‘’ liPfeudocinglianijquos fui prateeptoris pudcii''®’’ credentes in Chriftum,omnes damnari oportet^» tb ftatuant. O magnam Cinglianorum bcncuolti'^ tiam fauorem erga nosEthnicosc'An nonhos^ma* re,an'non reuereri, an'non communia cum illisadab fequendam beatitudinem dogmata tueri conuenit^ Intelligitis, opinor. Patres conferipti, ex itjs,quæ mus, quæ noftra fitdepraîfentiquaîftionefentcntia; qubd nimirum Sacramentariorum opinio non fit ntilt; per cxcogirata,fcd a Maioribus noftris iniient3,aPW* lofophisconfîrmata ,a Dtjsipfis comprobaca,ôiqu'^ vnaomnibus hominibus beatitudo fit patata. Qy’* proprer com mu ni fu fFtagio die im us impofsibile, ki® ridiculum cflè, qubd Chrftti corpus amp;nbsp;iânguis fint in Cœna.Pace tua,charifs. Domine Prçfes,adhuc vnuffl arque aîterum verbum profari liceau Infufutrauitmw hi in aurem diuinus vates Orpheus,buiusLcgationis haud poftremusjfe aliquando ad Mufæum filiumoc^ culto quodani diuinæ mentis impetu cecinilïe : loquot;gt;

Opt. Max.tara longatttcflè dextvam,vceaOceanum cingat. Cum autem Cingliani Deo fuo,ad cuius dexgt; «am Nazarenus, quem filium ciuselTe exiftimant, mkatusGtj multb,mukô,inquâ,breuioiemeffccer* io (damme vos ideo ipfum ab illorum placitis abhor# revc iudicetis. Ait fe cupere priuatim cum Sacramen# tarqsÄreliquis Philofophis öd Poêtis, qui Dqs ifhor# talibus plus,quam Cingliani Deo fuo tribuere viden# tUf,prolixiusconferre.Diximus»

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;Uhin CondonedtU:if Ludttnwprißino loeo con/edit :

^tnm proximitdtcendi partci ihiretidf datitjunt, quot;Vt p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)llt enamfuam proßrrent de tfegotio Came, fententiam.

1» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Locutw efl pro hif omnibus Simon Mägus, Idamp;reticorum

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GO .(inquit) Simon ilk Magus fuffl.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quemlraeneus omnium Hacreucoru du# 11b., aduerfus

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cem Slt; Patriarcham vocat : proptcrea, hæret.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod omnium eorura , qui praelentiam bift. EccUr.

ChïiftiinCœna negarunt» anteVignanus extiter irn. iskephoiusUb *• '* QuarenoneftjVtdeme jmeisquehoneftirsimisfilqs»^®?'*’ J quoshic in raagna copia aftare videtis, quicquam du « J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bitctis,quin nos omnes ÔC opinioni vcftrxXibenter

® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hihfcripiuri,etmanifeftisin£upcr rationibushoc pro«

'i \ poïis 54 (anguinis Cbrifti a Coena, excogitauimus, ,1 y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G X con#

Concil, !J\(atÎQnal,fufer confirmaunnuSjCt ad omneni poftentatis mcmorMfli nullis literarum monumcntis,fob nominisfamapro*

* ■,«.***gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---- I

acftudioOrthodoxorunijquos vocantjexriiiâuwf'* fet, toties nos oris noftri fufflatu id ipfuin fubinde fufcitauimus,atque accendimus, éc per fucceflô«® noftros,ad hæc vfque tempora produximus:ideniqu^ ad finem vfque mundi conftanter Ô6 firm iter nos dudlurosefle pollicemur, Vtautem verahæceflc*'’* ielligatis,rem omnem,e primis aduerfariorum rum annalibus,eorumque monumcntis tanquaiua'’ . ouo repetemus.Igitur omnibuSjquiinhiftoriaEcfl“^^ fix mediocricer verfati funt,notum eflearbitrai”'^'^’ quodfuperftitibus adhuc Apoftolis, vixeritqui'^^’® Ignatius in Epifto# Ignatius Martyr, qui Epiftolam ad Smyrnenfes^*-'^'* bad Smyrnenics pHt^ytThcodorctus tcfcrt : in quaillosexhortattib’' fibi à mea, meorum’q^afleclarum, Sacraraentarioiu'’' dodlrina,perinde,acfi falfaatque crroneaeflêtjdü'^ genter cauerenf« Euchariftias (inquit) Ô6 oblanones non admittunt : quod non confi'tentur, Euchariftiai” cfiecarnem faluatoris lefu Chrifti. Sed quæras fof* tafle, qui nam illi tum fuerint, qui præfentiaffl carn'S Chrifti in Coena negabantcquot; Audi Ignatium, Si qiquot;“ illc ad Trallienlès perferibat, apud animum tuuni dulb perpende, Fugite, ait Ignatius^DiaboIiprog^”'* em,illius primogenitum filium Simonem Men^n^ drum Ô6 Bafiîidem,ô6 totam illam ipfius Sathanæt®'* luuiem : hominum euîtores; quos Ô6 HieremiasPfO^

nos retîlè fentientes 06 finceram dodrinam propagé” tcs,exornat:perfidusÔ6nequam: apoftata venusdi^ cendiis

ccndus quam Apoftolus i SedEpiftoIam hanc ad Smyrnenfes non cflc fidlitiam aut fuppofitinam, raanifefte teftatur TheodoretusilJc^cuiusiam men;; Theod.in præfat, t'o faâa cft. Ex quo par eft inteliigbP.C. qubd ego Dial.EraniftJ f'ro Magus file magnus Ecclefiæ Dodîorj qui hanc falubetrimam dotfîn'nam de abfenn'a corporis ÔC fsnguinis Chrifti, vna cum prifeis ac nouis confort tibusinueni, defend/, ôlt;^ ad hæc vfcp tempora propaiî

Q^^femalitiofaÔCdeteftanda quorundameft inlcitia, quihanc controuerfiam de Coena Domini P^umanno fuis hiftoricis narrationibus ™iegt;impudenter affirmant, ôô meum honorem ac decusa/tericonferunt:cùm hoc notifsimum fit, qubd fgo Simon Magus, ante mille £lt; quingentos annos, ^occertamen Sacramentarium primusexcitaui, ÔC ïudæosatcp Ethnicos fecutus abfentiam Chrifti car# Jjis,illorura arguments amp;nbsp;rationibus dutftusapertif# fiméderaonftraui. Neqp cnim eft,vt cauilletur quif# piam,hanc Ignattj fententiam eflê fidîitiamautfup# pofititiam. Noui enim multa veterum fcripta,quae montra me meos'ep prodierunt, quorundam inuidia fuifle fuppreira,nefcilicet fetftatores mei,quido(ftri# Bal«uj Cent.7, nam amp;nbsp;mores meos imitabantur,à Simone M ago Si# g Scnptor, moniaci, ficut parafiti à Gnathone Terentiano Gna# thonid,appcllarcntur.Hoc profetftb negari a nemine potefi, qubd hacncuifsima ætateSacramentariorum dux quidam publico feripto teftatus eft, hanc Ignatîj «piftolam adhuc anno Chrifti «357, fupeiftitem fuif# ftjquo tempore clarifs. meus Àbnepos Vuiclcfus fan's iam conceflerat « Nam in Londonienfi Ccncih'o cadera hæc epiftola , aduerfus Vuiclefum allegata

54. ConciL^^\(^ttönal.fupeT fuit.Cæterum non abfc^ caufa niiranquis pofsi't’^quot; caufac fit gt;nbsp;quód ego ó6 filq niei, Ebion, Cheriiit Carpocrates,Theodotus Bizantinus,Arcemon.^ lusSamofatenus, Photinus, Arnus,alijcßCon'P‘Cj meae fan'næ homines,veram praefentiamcorpo^^ fanguinis Chriftt in Coena vnanimiconfenfu3‘’''^| gauerimus. Vcriim vbi isconfiltjnoftricaufin’^i ceperit,miran definet.ltacji apertè,ôô fine vllis vet rum ambagibus confiteor, quod nos omnes W It nullam prorfus Chrifti Deitatem vnquanicrtÆ, rimusjfed omninbtalem hominem Chriftinn rimus.quales funt carteri mortalcs,qui ex coniu’’'^^ ne viriôCmuIieris procreari foIent.Cura us Dei fit opus inftituere facros ritus, Sacf3®\ condere, SC vim, virtutcm,efficaciam cramento largiri(namficquidam Auguftinus“'-ponenfis fcripfifle fertur:Gratia Sacramenti ab ipfo Deo eft. ) Quomodo nos, qui Deitattn’^, zarenirem fîcftameflê ftatuimus, Cœnatn Chr®'^ quouis alio rufticorum conuiuio difcrepaiccrt®‘ must’ Etenim fi cuinoftrum hate opinio vnquanil^, fomnium incidiflet, quod Chriftusfit verusDtU®’ verus homo,in vna perfonainfeparabilitercon® (ftus at(Ç vnitus, fortafle non dubitaflèmus,qutn' omnia praîftare poftet, quæ fe præfttturum ptogt;®' rat.Quis enim eum mendactj arguat, quem pro®‘ Sc omnipotente Deo habetCNulli veftrûm,P«C't’’‘ dubiumeft,quinilli,qui teftamenturacrucifix*^’ zareni difputando, interpretando, fingendo â^reh'’ gendo in quaeftionem vocant,ctiamdeilliusomnipc tentiaSC veracitate, nihil autcert'e parum exanin^ ftatuagt;^

ftatuant, vtvt verbis fideffi ÔC fiduciam præ fc ferant^ Scd 2lt; illis ipfis temporibusjqüibus ego viucbam s ôô pauVopôft infecutiSjquidam meorum difcipulorum, ïdutteâioncm humanæ carnis ôd fanguinis, quafi wraeffet{aâa,oppugnarunt:propterea qubd hae res amalo t)eo(ftatuebant enim plericç duoprincipia pariierxterna') procreatæ, amp;nbsp;fua natura malæ atque corruptæeffent. Itacpvalida ratione concludebant, casbonorunicceleftium,vtfunt,regeneratio,immor-talitas, beatitas ÔC vita æterna, haudquaquam capaces elfe ! fed interim fuo prorfus in nihilum redigi, fo# larac^animamcumDqsimraortalibusaeuofempiter# ’’O pçrfrui, Fuerunt ex illo difcipuloru meorS grege, Hymenæus,Philetus,Bafilides,Carpocrates,Valenti »'Timt; nus,Marcion,Apelles,Ophit3e,Marcus,Cerdo,Caia-Jquot;'quot; ni.Seueriani, ArchonticijHeraclitæjSeleuciani, Pro# Quod vult Dcwbw cliani,ôialqinnumerabiles: quiomnes, vtburaanac

carnis, ita etiam carnisChriftnefurrcdionem.ac pros indeeiufdem quocç mCœnafuapræfcntiamperne# gabant.Cùmenim fubftantiam humanæ carnlsgt;de# prauatam ôd corruptam gt;nbsp;adeoc^ 'a malo Deo procréa# tameffe dicerent,item panem amp;nbsp;vinuro,tanquamex# terna amp;nbsp;teirena Cœnæ fymbola, quibus Gbrtfti cor# pus âi fanguis exhibetur,abcodem principiomalo jj nbsp;nbsp;extitiflè credcrent r idcirco Coanam niMiî aliud eflè,-

quam walicreatoris opus : vel, vt Beza nofter loquis tuT.cxcïcmentum Diaboli iudicabant. Qubd fi ergo nos nullam carnis 2lt; farrguinis Chriftirefurrcôio#' î'’, nem vnquam credidimus,ne in Cœnaquidem Chti#

fticarnem ôC fanguincmillius prceftb effe cenfuimus: A quemadmodum hoc ex aducrfariorum noftrorum» K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;libïis-

$6 ^ÂcidConciLTsQational.fù^er libris facile cognofci ô^intelligi poteft. Qinbusci’''' poften eorum libenter fîdem habituri fînt : quanil^ quidetnfcMptoresifti,rnagnæ apud fuos fidei 9lt;^Pquot;:' tatisopinione nituntur ,age nos iKorum teftif’®'quot;' (quidenirnobftet;)quæ pro nobisfaciunt,exeo«'’’ hætæL**^*'’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proferamusjVtomnes intelligantjuosn”

ïam participationem corporis èC iànguinis Chnftgt;''j *’ quamftatuiflè.Calicem ônquit vnusillorutn) (ji*' ” creatura,fanguincm fuumteftatuseft, SipaneWij^. *’ eft creatura,fuum corpus confirmauit : ex quonol ** auget corpora. C^uando ergo Ö6 mixtus Calixâli ’* rftaspanisaccipit verbum Dei, fitEuchariftia'^^'^lf,, ** ris fanguinis Domini,ex quibusaugetur

ftit corporis noftri fubftantia.Quomodoergo ’* carnem capacem eflè donationis Dei ,quaecft vii’ ** ternaç'Quæ 8£ corpore ÔC fanguinc nutriturjôii”^, ” brum eius fit,Gcut Apoftolus ait : Quoniaifl »* fumus corporis eius, de carne eius deofsibus^' ” Non de fpiritualialiquo Slt;linuifibili honiine'^'^^ ” Spiritus cnim nccç carnem necß oflà habet. Sw*’ »» difpofitione,quæeft fecundumfaominenijqui^ p ’* nibus 6C neruisconriftit:quaîde calice, qui eft ’» eius,nutritur:ôiS de pane,qui eft corpuseius, aug

Tertullianusinlib, Scd producaoius ctiam aliumfcriptoreiU’ dctcfut.carnis. duorum aut trium teftium confiftat

” mus nunc ( ait ) de propria etiam Chriftianino’’ | ” forma, quanta friuolae ÔC fordidæ fubftantiæ

apud Deum prærogatiua.Etfi fufficeretiHbquy »’ laomnino anima poflètfalutemadipifcianifi«^'quot;^

C^mtrouerf.de S.CœnaDomîni in carne,crcdidericadeo caro falutis eft cardo, de qua, rc cum anima Deo allegttur,ipfa eft,quç efficif,vt anima lt;nbsp;« ’^^cgi pofsiffed 8C caro eluitur, vt anima emaculetur. cc corpore,ÔÈ^fanguine Chrifti vcfcitur, vtamp;S lt;t 4e faginetur.Et mox diferte fubî}cit:illam f» P^’^ticipatiQj^çjjjj.Qj.porisamp;^fanguinisChriftiin Cœ# ,t na,nonfoliusanjn,æopera, fed coniundtim corporis t, ô^animæopera^ Inquitenim: Caroigitur ÔC anima, ,t flonpofTuntfepararijin mercede,quas opera coniunlt;! gitHaec T crtuîlianus.

Sed, quis obfecro tatti vecors eft, vt ex his non ‘ntelligat.gyjjjjj, cæcus, vtnon videat, quod nos Si# JJ’oniani SiC Ebionitac nullam vnquam corporalem, Isafoluinniodo fpiritualem manducationem corpo#

ChriftijSf quandam animarum refedionem credi# a«imus,vtquæfola fide Sgt;C folo Spiritu peragaturÿ Contra verb Orthodoxos, vti vocantur, non modo fpiritualem cibum amp;nbsp;panem, fed etiam corporalem, tarnen Capernaiticam Qi. cralTam,fed naturae atc^ ’■^gcnio humano incompehenfibilem ftatuifle: Cuius virtute Chriftus in pijs ÔiS crederrtibus, Qi hi in ^lo üntjViuant.ôC moueantur.T irefias videat dotftri# *îani de fola fpiritali participatione, non effe nouo# turn hominum ,fiuenlli fint Canoniftae,fiue recentes Sacramentarq. Noftra enim haec opinio eft,noftra, ’*rquam,noftrum inucntum hoc eft« Necp nos quen^ qjuam feu fratrum,feu difcipulorum, fiue commilito# ’'umSacratnentariorum,in focietatem huius giorite ^mittimus. Vnam hanc laudera Carolftadio 0^ Cingliotfibuimus, quod illi Simonis Magi 2lt; difci# pulorum dogma pene extintftum Qi obliteratum, his

nouifsimis tempon'bus contra aduerfanos nos refufcitaruntjSC ton’s viribuspropugnari.'f't' cntni quidam ex fratribus noftris hare aftut'cdiföiO lant, eandem fe nobifeum fententiam tutarii* gant, S^Tertullianum atqîlrenæum,ideminha^f cum ipfis fentire dicunt : tarnen ciim dodrina Satf’^ mentan’a noftrum omninofit inuentum,fruftral^' merum hominem Chriftumjruftra inquatn, 0^ vHa caufa perplexantur»

Sicut autem omnia reliqua recens excogiMta gmata per inde fe habent, vt aliquod incendium»^'*“’ tantbpluscrefcit, quanto vehementfùsiili refift*^ itaetiam cum noftrohoc longe pulcherrimoat^’^*^ tionihumanae grato inuento,de abfentia carnisC*’'^' fti a Cœna,plan'e comparatum efle intclligo. illuddodlrinæ genus non in Äfia tantum, tntr^squot;^ guftos termines Jatitauit: fed per vniuerfamquoq'’^ Europam longelatccpperuagatuitieft. Annofiqiquot;^ dem Chrifti 17 cum Irenæus LugdunenfisEpiltf* pus, meus perdue Uis atep hoftis, V alentinum , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meum calamo ( quod illi genus armorurn folutnf^*

Quomodoautemconftabiteis, eumpanemjinqi'® J’ gratiæactæfunt jCorpuseflêDominifui, SCcaW igt; ïanguiniseius,fi non ipfum fabricatorismundi »» dicunt,ideft:verbumeius, per quod lignum fruóih* » cat,8C defluunt fontes,Ô6 dat primum quidcmfe^ » num,póft deinde fpicam: deinde plenum cricicumin fpica f Qiiomodo autem rurfumd/cunt,carnemift ,» corruptionem deuenire,Slt; non perciperc vitam, qus gt;» acorporc Domini amp;nbsp;fanguine alitur^

Qjare, fi qui ex Sacratncntartjsfunt,quinunc temporis nos pro fuisfratribus non agnofcunt, illi fuo tempore intelligent,qui nam cum Irenæo aut Valen;; Nicephoruîlib.4. tinohacætate confentiant. Nec^ vobis yllum fit duj;

l’wtn,multos fuiflê non foliim in onmi Italia, præfergt; timveï'oR.omæ, vbi Valentinus amp;nbsp;plericp omnes Harretici federn fuam efiè volebanttideoc^ commune afylumeftHærcticorum,vt Petrarcha dicinfed etiam in vniuerfa Gallia,qui eandcm nobifcum dodrinac rationem ac viam fequerentur.

Erat autetn eadem tempeftatc, vir quidam cele# feerrimus amp;nbsp;optimus,nofter frater intimus Tatianus, cuius affeclæ vocari funt Encratitæ : propterea, qubd temperances adniodum viuerçnt,8C carne ac vino ab-ftinerent, Dicebantenim iftas res,amalo Deopro^ creacas : atqj ideo etiam à Cœna Chrifti,in qua panis amp;ivinum dari folent vefccntibus, tanquanta rebus Diabolicisipfi abhorrcbant. Huius Tatianidifcipu# lus fuit Seucrus,quiingenq gloria, acuminc,præÿ ceptorcfn fuum longe fuperauit, a quo etiam Seueriÿ ninomenacceperunt. Isigitur dodtrinamhancSiiî tnoniacam circa annum Chrifti «78«fingulariquadam confidentia,ôf Religionis fiduciaacerrime,cum fuis difcipulis, propugnabat : qucraadmodum huiusrei teftislocupIetifsimusfupereft,IoannesEuiratusMo# Ehus,quianteannosraille amp;nbsp;duccntos vixit, amp;nbsp;hu# iufcemodi hiftoriam ea de re liceris prodidit.Vidi,in/t (]uit,quendain genere Melitcnfcm, nomine Ifido# îoan.EuiratHsMo-rum:isfineintermifsionc cumeiulatu flebat. Cùm

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f Praâ.SpnKuaJ.Ex*

auiemrogareturab omnibus,vtaltquantulum quieß nt Tom.2. ceret J a fletu temperaretcnullipenitusacquicfce^ Hibhot.sanä foi.

6o Ba Concil. J\(ational.fufer bat» omnibus dicens: Nimium peccator fumvltn omnes, qui ab initio feculi fuerunt. Audite autci® meumdelidum.Ego vxor mea eramus ambo Se^ ueriani dogmatis, Ciim ergo die quadam veniwfo® domum, non inueni vxorem meam : audiuiauteff» qubd abijfîc t ad vicinam mulierem,vt illîc commum^ caret. ( Erat autcm ilia Catholicæ Religionis Si cucurric^protinus,8lt; voluiprohibere. Profeôussü* tem domum,inueni illam iam communicaflè. indignatione concitatus, apprehendi guttur eins, cic^ illam euomere facram communionem. Su^ ptam deinde particulam fanclam hue illuctç bam,donec in lutum cecidit. Moxautem vidicoi^^ fcationeminlocoiàndlamaflîimpfiflè communion'^' Sic, Hæcfiue vera fint fiue fabulofa: manifcftt’’* , men oftendunt, qubd Tatiani amp;nbsp;Seuerianidevcf’ corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti in Ccenapracfentian*^ hil prorfus lenfèrint.

V t autem, filqmei diledîifsimi, Maieftatem ftiô^diuinam gloriam, teftibus Ignatio, IrenæoS^ Theodor«, de fo Theodoreto,penitus abnegarunt : fie etiam, ex meis zuguftu'd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» qui Chrifti humanitatetn

vuiiDeumcap.n. lerunt, nullam omnino prarfentiam corporis fgninis Chrifti admittere voluerunt.

rcf. Eufcbiushb. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rvJ f

cap 38 Vinccnüus 1 aies erant ab exitu Apoftolorum , BalindeSr lyrinenf. de Hæ Ccrdo, Apellcs, Proclianitæ, Valentinus, Apollinaï’ bb équot; «p'Vb lTô nbsp;nbsp;gt;nbsp;Priftillianusjamp;f alif : quorum nullus occurritnu^/

Papa Epiftoia 91. merus. Ex his quidam fuerunt,qui rationibus inuc^ Extan.Tom.Con- „grunt Chrifti corpus non fuiftè verum naturale, fed imaginarium duntaxat Si Phantafticum. Alij co» trà dicebant,qubdipfe cœlitusfijum corpusattiilif’ fet,

proi'nde non vere, fed ex mera opinione homigt; ^uihfuiflè nionuum. Quïs eft,quj hofce ottines pro ^«anaentartjs non agnofcatç' vel puer fèptennis hoc animaduertere« Nam quis corpus amp;nbsp;fangui# Gœna fibi dari ab eo expedier, quem hifce rciä Wquam fuifle praeditum exiftimat i Quis tarn aceipiat, quod nufquam habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnem 6C oflà,amp; fanguincm non

cuius ftirpe Manichçi “PpubFarunt. Etfi autem graue amp;nbsp;moleftum mihi oneffetjfententiam dlius, coram hocconuentu, P ’ tanien cum lepidifsimum hoc caput præ cjegt; ens Bleis iiepotibus, aliquid peculiarc □ amp;nbsp;laude digt; , in hac controuerfia praeftiterit, ôé in hoc con^ f *u pracfens adfit, quod pace Præfidis fiat, fuam opi# nionemipfenjçt verbis , iquam poteft luCulentifsimis, t€ atatntaciat. Surge mi Manes, Sgt;C quid de pracfeni? ita corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti in Cana fent!as,bre^ witer peripicu'c déclara.

tilt, f2Mtu Prtßdk, dicendi pet efiat e, JiPann ßtrrexit, in hunt modam exorfitt ePt.

Voniam » inquit » tibi «ni Pater Simon, St vobis, qui in hoc catu honeftifsimo cona fidetis, ita confijltum videtur t vt egemet ea gt;nbsp;quaefentio, inea Oratione declarcsn:

æquum effe cenfeo, vt vobis bene monentibusbenf morigerer. Nam nullum ego confiliutn vnqii^ni audiuielïè vtile,nifi cuiobediatur* Itaqueanimi®^' fentenciam paucifsimts proferam: atque I'ta profcraifli vromnesintelletfluri fitisjSacramentan'orutnopm''“^^ nem,'ameanihil prorfusdifcrepare. Vostamenhoc vnum oratos voIo, vt pari bencuolentia filium audia^ ris,qua p3trem,ante me,audiiiiftis.

Nolo autem de ifta communicarione dicere»^'’^ fub vna tantum fit fpecic, cuius me vere reutn agu^J LeoprimuSjôi Gelafius,duo Romani Pontifices:li“

Dcconfccr.Jift.j. cic lioc vno tantum voscertioresfaciam,qu'od3^cgöi rous^^^‘^quot;^■^^‘^‘'^^meûhacflenusdocucrimus: Augiiftin.iib.i pus ncquaquâ fuifiê mortale : idcocp fallaciter pa®?quot;' »Tthb d7fi/c^n mortuum,imb crucem ÔCpafsionem tantumvilioj traManich.itcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SC phautaCmata fuifiè.Hoc meum dogma,quotum'.

lib.ij.cap.io.amp;iib. aduerfarq.qui fefalsbOrthodoxosnominant.ratic* rloft^The^oret conucllere atque euertere voluerunt.fen’P^' dcFabai.hæret. hocargumentum,tanquamarietcmquendam,adiitf* cypriananexpof. fbs me impulcrunt : Chriftus, inquiunt, habet vêtuquot;' Symbol.HiUn.Iib. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} .

t.de Trin. corpus SC languinem:quia dat nobis verum corp^V’ verum ûnguinem. Ex quo facile intelligicurjCtiiquot; ego 5C mei fratres, Chrifto nullum corpus verunuquot;* buerimus, quôdnc inCœna quidcm verumcorpu' elle credamus.

In cadem nobifcum lente ntia funt hodieSacraniti' tarq : qui, dum negant veram præfenti Chrifti in Cœna, vcrifsimé commtttunt

mum,comminifcentcsinhis verbisiHoc est cob* P V s M E V M, phantafticum corpus : quod quidew iquot; cœîo fit verum eorpus,fed in terris,rn quibus admim* ftraiü'.

enim quidam ex illorum grege funt, quos ÔC n'titncçç|ue opinionis pudet-.tamen hoc omnium ve^ j/ nfsimum atque certifsimum eft, Manichæam hanc effe inuentionem.Chrifti corpus.quod pro nobis paG fumamp;traditumeft ,'a Cœna tollere ,2lt;figuram cor# n««««

,â ftus,quodnosvolumUs,fallaciterfitpaffus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in loan. Et ad

0, QiJidï qu'odChrifti corpus 8lt; Hermogenes Afer, Hermias, ÔC Scleucus,vterque Galata, certo etiam

cœliloco,quod etiam BafiUdes nofter ante nos affe# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

y ruitjCadcm plane ratione ,qua8acramentarqfolentgt; Hicion.in Amoi. j5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inclufaimus ÔC circumfcripferimus,ncque in terra efi

,1 fe credidetimus Hoc enim ex eofit manifeftum, (J quod ex foiptisPropheticisôi Apoftolicis ,tum ipfi ,(f didicimusitum altos quoquc docuimus t Chriftum in jd Sole pofuiïïe Cuumtabernaculum. HincenimRo#

5lt; ego SC mei collegae,'antc annosijoo.cir# cttw,iien\fecerimus: SC quidemftrmioribusnixiar# guttio\ùs,etftcti8acr arum liter arum teftimonqslon#

cettaa^liitinant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quan-

zA h Concil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Qiianquam nos hanc vtriufque partis denient^ä’g aequo fen'mus animo : quód fpes nobis eft, fore, vt‘P temporis progreftu aliquando meliora addifcat. N’ ætace omnes fapimus rerftius: vt quidam ex vetcrio'^ aiebat. Etenim, fi fiat, vt Sacramentarq noftrainoP* nionem induantt magna, per Deum iramorta« ’ Cbriftus moleftia fubleuabitur. Nam ex carcere cæco t ÔC loco anguftifsimo, in quem Sacranie'’'’^ ipfumcompegerunt, vel tandem Iiberatus,ô^f‘’| Solis (ibi enim tabernaculum fuum pofuit) veW Hungarico Sarraco,autEflèdo Belgico,quouislt;l*^ nael circumuelt;ftus,totum terrarum orbemluftf^p quid illîc rerum geratur,aut quomodo vices , nianus Pontifex agat, certiùs cognofcere St expfor’ poterit. Nifi fortaffè hoc etiâ mctuant Sacram^nt^ Chrifto, velut Icaro cuidam, autPhaètontijgub^'^^”. culum Solis,tutb committi non poflème per infoquot;’ atque impotentiam fuam,aliquod terraruiii orbi da»’ num inférât.

V ideor, pro'felt;flcgt;, P. C, ex oculorum veftrof^'quot; obtutUjSi^ remifsione frontis videre,quôd in hac co»^ trouerfia, quæ eft de loco SC fefsione ChriftM^quot;' vos vnà nobifcum confontire gaudeatis:SC qubd W nichæi, Hermogeniani, Hermiani SC Seleuf^'quot;' quam Catholici Romani,autCarolftadianiS^C«' gliani efle malitis.Itaque etiam atque etiam vos oro,' de iftare tota diligenter cogitetis. Nu ne tu pater moniifufoeptaatc^ inftituta Oratione perge: naintg®^ me cîar e atque dilucide expediuû vt neminem hicc lt;nbsp;fe cesdam, qui quorundam Sacramentariorum negû'

‘ cium cum mca do^lrina congrueve, ÖC per omnia in jlquot; tundamento confentire non intelligat.

'j 'nOßi^Mäm Manu fœlieiter peroraßet, Siman ttertint ^veniamdieenelt.nutHPraßdifadeptM.adpropoßtttnt ß'tnredijt.

S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Onceïfa, inquit, miW poteftatc.ca quac fu»

fc* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfunt exponendi,poftquam omnes Ma

fenteniiä ex ipfomet perce piftis,agigt; 'j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe nüc,P .C.paucis reliquä pofteritatis no»

dem de CoenaSacramentaria fcntentiam confpircnt, breuibusoftcndamus. EtViautem Maneri proximus Sifimilirauseft Arrius,ÖC hi duo,tanquamLucifer et Hcfperus.inEcckfia lucent: tarnen, priufquam de ^niodicam jOtigenes mihi cutnfuo dogmate pros dacendus eifc videtur. Nam is non modo'a noftra . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parte totuscftiVed etiaminHcclefiaP-omana Catholis

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cam author iratem obtinetgt;vtillius teftimoniaôC dis

^a.ïacil'c'jCatholicisacceptentuï’. quandoquidem ÔC ’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfc rdiquisPatrihus ita annumeratur gt;nbsp;vt penes eutn

V aou minor ,ac penes ipfos Apoftolos ÖC Prophetas Ante tarnen aAiquid de iptoprxmittendum '*^ittut,quamdedoAtinailliusAoquar «Neque enim P^’tamïcfert.vtifciamusjquihusmorihuspraeditifues aliquod dodfrinæ genus nouum attuAerunt, 'PtU in vulgus diffeminatunt.

Igi'tur Origenes Pfaeceptore vfuseft Ckm«*’'' quodam Alexandrine, vtrocertc dodifsimoS^P^J* lolbpho fokrtifsjnio. Nam fs præceptis, atquengt;‘‘ tutis Philolbphix penitus immerfus, arcana facrarïi^ Iiterarnm myfteria, Qi. iMjmanringenqcaptufnexcf' denn'a, mentis quadam acie rimari, ÖC allegondsj tropologicis explicationibusjfingulariarteadbibn'^’ cum Philofophorum placitis comparare, ca on'’’!’ inter fe,mi'rum in modura,conferre foIebat.Ctinigt;i** tem hac docflrina,quç eft de pracfentta corporis, giiihis Chrifti, in Coena, tanquam abfurda, óir^tio^ humanae perquàmaduerfà,nimiùm offènderctur’''* circo pienrißimus vir, Orthodoxus ChriftianiiSiP^'’' picrate verborum Chrifti negleóta, tropos 0^ riasadhibuit; teftanjentum NazareniCbriftibtUf* commode interpretatuseft.

Etfi enim hanc CIcmenris expïicationem, ntipj admodum Lirtberamisquidam cauillatusfuit,lt;l“‘’’ non modoftupidi fithominis,amp;nefcio quorum goicorum agricolarum fatuitas, verba Tcftamtnl' tarn inepcèinterpretarijfedetiâ maliciofivin'facin'*®' Teftamentum alterius peruertere : tarnen iftacalin”* nia nihil nos mouet, vt qui à Spiritu Simonis raeliora edodîi fumus.

Primo autem Clemens ifle AlexandWnuîVCf!” Chrifti; hoc k s t c o r p vs m e v m : fic interpret* rur,vt fint inteUigenda de ßnguine vuæ, cuius Patrb archa lacobus in fuo vaticiniomeminit,dicens:Laua^ bit in fanguinc vuç palliumiuum. VocariautemfaiU guinem vug dicit Clemens,propterea,quód per Chrii ftumfanguis ille fit conditus, Deinde,cum in Teftai menW'

Itientofitfcriptumî SANavis^quipro vobi3cfFundigt; tur inremifsionem peccatorum, non autem videatur vuæ fanguis, idcirco bonus pater, amp;nbsp;acutifsi'mus Phi^s WophugjTropumfiue Allegon'amj'n verbis Chrtfti ^UKtcndum cenfuit. Sicut enim vinum lætificat cor hominis; ita öd praedicatio Euangeltj de remifsione peccatorum afflidias confeiendas mortalium récréât icreficit. Qujs hanc ingentj humantfokrtiam non admircturc' quis acicm atque oculos perfpicactfsirnos mentis non fufpiciatc’quis tnduftriam tam fapiends mtelleâus, nonomnibus laudibus extollat ; Quid C* ^uodidemClemensdupIiccm ChriftofangBinem at» tfiouif.alterunijqyQ nos redempti fimus:a!tcrum,quG nosjtanquatj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnguento vncfli fimus.De prû

^0 ‘anguine verbaTeftamend accipienda eflè negat: de podertore fpirituali fanguine affirmât. Adhaec, de ^nrinonosdocetrquôd ilk folo fpiritu fefe nobis con wngat Si vniat, fola Deitate fua,non autem carne fua viuosnos faciat.O hominem acutum,ôPhilofophum Hiorilem sô Thcologum profundum atque argutum. ^cqueoprofcdóradonem apud me caperc,quo mo* do illum fatis laudem, fatis deprædieem, fatisadmirer. htfi entra hæc opinio pofteristeraporibus à Chryfo^ ftomo Si Cyrillo, duobus aducrfartjs noftris,cxplofa eft,et ab EphefinoConciliabuIoreiedîa atque damna# îa:tamen,per Dei Simonianigratiam,adhçc vfcp tem^ Porîjfideliopcra »oftrorum Ix)minum,fyncere,Sd lt;^onftjnter perdudta atque propagata eft. Poftremb ’ddit Clemens,qubd verba edere Si bibere nequa^ gi^smdeorafiC vt hodie loquûtur noftri regnihoftes) pcfccptionc ac manducatione accipienda : fed aîlego#

Concil. ^J\Qaitonal.Juper riceSCtropice interpretanda fint, Qyidmirurnfic»^ tota Chriftianitas,hac tam fubtili Philoibphationeco^ gnita, ftatim manibus pedibufqiie in fententiaiïi Ok* mentis concedat,2CtanquaniIæta Catafirephe in Set* na applaudai i Cert'ehanc opinionem Clenicntinani) de Ccena Domini, tanquamoptimi præceptorisopn* mum commentum, diligens auditor atque difeipuks Origenesjita, vtfert namra ingeniorura fubtiliuffl,^^ tim arripuit fuis quoque feriptiseandeminufme* rem reddidir,atcgad pofteros 6C auditores ( nam Ck* menti prxeeptori fuo in cathedra,CatechedcaCuccei^ feratjcirca annum Chrifti 230) SCfucceflciresfuosn* deliter tranfmifit. NuUæ virum optimum afuo

Theophil Alex, pofito detcrruetunt calumniae, nulla conuidajOun’ clwT E^Bhai^In nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcrimina, Qiiæenim hæcTheoplquot;*

Epiftoiaad Ioan, fi Alexandriiii contumelia : quod eum vocathydtJi’J Hierofoiy. Suida«, omnium Hærefeon, S(f qui cranes Hæreticos vintät-^ amp;o^c°eTn^zonor'. C^id,obfccrOiinfratrem noftrura Origenemdidg’’ 3 tom. Anai.in uius,aut contumcliofiusfcribipotuiffeti ÆquioW’ fuerunt Epiphanius amp;nbsp;Suidas : quidicunt, AiO^ diuindcft.Diftïnóf. nifmi fundamentum abillo pofitum eflêjamp;trigim’ le.Parsg.sanaa, quincß propofi'tiones aduerfus Pfeudortbodoxossu Ino Cannot, fa- godé excogitatas t ôé quod omnibus boniseuenirek* let,abomrabus,quide Hærei'.buskripleruntjni“ Hæreticos relatum:denique a Vigilio Sf GelafioRd luo de mj'ferabili ipfius interim commemorat,nefdOi Vwcent.Lyrinenf; quam vevafint, Vincentius certè Lyrinen(Ïs,odioIio* «p 23,contraHx æfnisaddutfluSiinaléeuiTi nobis commendauit* On*

genes,tnquit, dum inföientius Déi gratia acdonisal^ wtitiVjdmn ingenio fuo nimivm indulget ,fibiq;fati’ creÄ

cifti«, àumparui pendit antiquam Chriftianae Reli^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç,wnisfiniplicttatem gt;nbsp;dum fe cunôis plus fapere præj

durait, quædam capitula fer ipturarum nouomore ins î* l nbsp;nbsp;nbsp;ferpretatur; 2lt; quæ ibidem fequuntur*

I Hââenus de Origene dixipaucifsimis, QC quo H nbsp;nbsp;magiftro dogma Sacramentariorum didicerit,2lt; qua«

1 kmfeinilîapropagando geflèrit, pcrfpicu'e oftendi: , nbsp;nbsp;nunebreuiter eiufdem de inftituta quxftione fernen«

I tiarn, ex ipftus verbisreferam gt;nbsp;vt orrmes intelligant, *1 undemillicumnoftrisSacramentartjseflèconueni« tntiatîi,Panis,inquit, de quo Cbriftus dixit : Hoc eft t nbsp;nbsp;Corpus meum,nihit aliud eft,qu am verbum, quod a

* \ î)eo,quieft verbum,egreditur,amp; animampaftitt po« * 1 nbsp;nbsp;iviSide quo Chriftus dicit: Hic eft fanguis meus, mbil

’ 1 aliud eftiquam vcïbuin,quod animam potat.lterum: idcmHomtl, çàm ’ l Kon eft qubd fixus adbaereas fanguini carnis Cbti« Leu«, ' 1 ftifedcognofcefanguinem verbijboceftjdiuinitatis».

' 1 bialibv.Sicuti Chriftus in Cœna dat corpus man du« ' 1 nbsp;nbsp;nbsp;candum’.fic etiam Apoftoli,Petrus,Paulus, amp;lt;nbsp;eorum

’ I 4i(ópuli,mundusfunt cibusfuisftatribus, Qutsncn \* videat commentum hoc Chryfippo amp;nbsp;Crantore di« ^.num'îaut quis Origenem pro SeraphicoDclt;ftorc c'oalibens agnofeatï quis Catholicæ Ecclefiæ Pattern dtenegetv

Omnium verb optime confcntitOrigenescum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'i'^rorura Sacramentariorum opiniotre,in bis verbis:

\ i ^evoftite,quia figuræ funt, quæ in diuinis volumi« c* gt;nbsp;\ ''“'lafctiptafunt : Slt; ideo tanquam fpiritales Slt; non « 11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnale8,examinate ÖÓ intelligite ea,c^uæ di« «lt;

* \ funtur. Sienimquaft carnalesiftafufeipitis ,la;dunt »t ’ \ ^'^^ÔCnonalunt, Eftenim in Euangtlqslitera,»» M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ 5 quæ

»» qaæ occidiu Non folum in veteri Teftaniento occ^ »gt; densliteradeprehenditur: eftSCinnouoTcftanicn »» to I«:era,qu:ae occidit eum,qui non fpi‘n'tualiterea,qii^ dicuntur, aduertit. Si cnim fccundum litcram feq^a* »» risdîocipfum,qiioddilt;flumeft: Nifimanducaucnti^ » carnem meani^dC biberitisfanguinem meunijocciû» litera. Ecquidbeo vos, b Sacramentartj fratrcs j cuffl Clementis SC Ortgenis doSlrinara deabfenn'a Chii^ fti a Coena,de figura corporis, de amiflà diuina Chru’ fti maieftate, tam dilucidc ÔC perfpicuè vobis cow^ monftroî' NamChrifti Deitatcabnegata.qubobK^ oro, credat eum in Coena adeflèjSC fcaltjsinandu^ candum bibendum(Ç propinare, qui non fit Dtas« homo;’ Nihil addam hisampliusrnamfatisdemonf’ ftratum eflèiudico,Clementis 5C Origenis opinio* ncmgt; 'a Sacramentariorum fententia, nclatuniqui* demdigitumdiftare. Etcnim pofteris temporibus» vtriufcp difcipuli, authoritatem fuorum raagiftrorum fecuti, fuper Cœna Domini multa amp;nbsp;magna excita* runt certamina:quemadmodum hoc ex Patruni quo# rundam, qui illis temporibus vixerunt, h'nguisô^b* teris facile animaduerti poteft. Nam teftimonia illo# rum ftudio bteuitatis omittirnus, vt temporis rntionc habita, ad reliquam fobolem noftram perueniamus. Sed vt hoc tarnen etiam obiter attingam.ouiiraoiio tam fimile noneft, quarahæcnouifsimatctnponib lisprimis, quibus dogma SacramentariorumàCb raentinis, ÔS Origenianis Difcipulis propagatuia eft.

- V t enim ilia ætate, Docflores Sacramentartj fuos difcipulos Philofophicis rationibus, inhancopinio*

^^ntrouerJ.deS.CœnaDümini 7T t itaetiarn hifcenouifsimisdkbus* §’ i^'^iifcipltnarumjfujsauditonbus, dodrinam abfentia Chrifti à Coefta,præceptis e quot;lt;^‘Ophi3 pctitiscommodifsimeSC folcrtifsitnéin-«Wiarefolcnt.Et per Gcniiitn tncum,fifaseft dicere» nonpoftremamlaudcm ille raagifter promereri mrlii videtur,quifuuju difeîpulum ita inftnuit, vt is magilt;j «ri uitauthoritatem cuiufuis alterius (ctiatnfi die ora? tula loquatur)demonftrationibus longe anteponaf» Qucmadmodum enim omnes aliæ doôlrinægt; qu» Houitatem fapiunt, inccndq aut ignis inftar fe habent, 'luivt ardcat, lignis ôi admota flarama indigct : ita ^turaquocppladtum,nihilaliud, qu'am primus hu^ 'usincendtj igniculus fuit,quem Origenes fua dodtri# 'la.quafi lignis qutbufdam pofteafouit, ne fcilicet exgt; 'inguercturr donee tandem Arrius prodijt,,qui flam« ■quot;isinkdiscirca annum Chrifti 3«?.banc doêlrinam,’ ''duti incendium quoddam , intota Afia excitauit* Quare nunc de Arrio vt dicamus, ipfa rei necefsitas, temporis oportunitas poftulat.

Fuit Arrius hic, quetn vos ipfimet coram afpici« ds,metps pronepos, 6Ó in Academia Alexandrina *Fhcologioc ProfeflTorjSC inEcelcfia eiutdem loci Pref# ^yter.homo paucorum hominum, qui alios præfe rialto defpicerettanquam omnibus dotftior, 8C glo« 'whaudquaquamnegligens, vtquæ vires animo at# tiueingeniodarctrpræterea magnanimus, amp;nbsp;fenten# t'xtenax, vtqui nullihominum, quantumuislaudc poffetjaut vellet.lscum tota animi fui contcntionc Epifeopatum , tanquam i nbsp;nbsp;lem bonam^appeteret, nec tamen eu m confequi pof»

fet » eandem dodn'nam, quam noftn Sacramentarij) ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiamnum hodie propugnant , folerter admodutö

propagauit, Icacp Chnftum dixit non eile Deum, creaturam Dei : SiC vt maioreraingcnij gloriamcon* fequeretur, Chrifti corpus amp;nbsp;fanguincm haudqua* quam in Cœna cfîc docuit ♦ Quae fane res non tan^

■ViaarVticeiif.iib. tümexhiftoria Vicfîoris Vticenfis,de Ärianis vcfba f^cientisjfedetiamex Canone quodam Concilij Ni* ceni,manifcftifsiméinteîligipoteft. Verba Canon» funt hæc : Îtti t5^rçxTri^nc, fin

ec3vr:)lt;;vttq Tâfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âvôfiSfaii : Ksd ro rifioiiàvrï

Kail M^x xAsâiiç Ax^tiCixvoiZTatç vp.iilt;i ttisivuii gt;nbsp;Txim roi. rii; xixsxonoK Hfjitrioxz 9vp.ÇoKoL.^icc r»r« Äv \xp.^oLia(jSltjoc?^'oÂiyoyJiix yvâpSt,onVK vn^i^x?^'»lt;; oiyixxp.àii, Hoceftj vt quidam abnepown’ meorum Præccptor, loanncs Oecolampadius vertit:In hac diuina menfa non ïn propoßtum pant'” amp;C poculumhumiliter intenti fiinusrlèdmentcmiti* cogirationemcleuantes,nofcamus feu confidercnin^ polîtum clïèjin facra illa menfa,agnum ilium tollit peccata mundi:qui a Sacerdotibusfacrilîcatiifi

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ied non more facrificij. Etquando prcciofuniip^'ns

corpus ôlt;^ fanguinem reuera fumimus, crcdcftnoJ , oportet gt;nbsp;hæc cflê refurredîionis noftræ fymbob' Propterea enim non multum fumimus/ed paruniA” agnofcamus,non adfaturitatem,fed adftndificattó' nem hæc fumi. Atquorfum opus erat,P.C-3i8’^P' fcopos conuocare, vt ipfi hoc, quod diximusgt;in co«'

cftio dcctetum facerent, fi Arrius idem non fenfiflet prïfenùa corporis amp;nbsp;fanguinis Chriftiin Coena, 9^Mtg0jquod Manes,quod Clemens, quod Orige*

1 ^^^j’l^odotnnesSacramentarJjc’ Quis hoc Canonc dihgentcrexpenfo credat,vnam tum,candem(^ fuifle omnium ia Ecclefia Chrifti docentium de Coena

I Domini fententiam i An vos putatis, pientifsiraum CæfaremConftantinum, eins Confiliarios fuifle pueros,quinonintelligerent,ex Arrianifrao Beren* gïrianifmum, amp;nbsp;rurfum ex Berengarianifmo Aria* nifraum pofle exiflerelt;

locute Sit»one , ßatini Orationew illitu magnit voce ArrtM interru^tt: O'’ Vt e^l homtnutitj ,» I _ ferKttlorum tngentum, vitro exclunttiKit.

îccat mihi, inquit, interpellate fermonem tuum, pater dulcifsime Simori j 5^ vos P.

amplifsime Praefes,veniam, quaeCo, »5^2 mihiconceditc » vt, quæ fentio, libere 2lt; vllatormidine profitea'rmam rci magnitude po* f^«!at,vtipferaet pro me verbafaciara. Qnilibct cnim üiorum verborum optinaus interpves effe præfumi* iut.Ptimum autem hoc liberrimc fliteor, qubd Sacra* quot;'ïntariorum opinionem,velut fententiæ meae vald'e lt;:o’'fentancam,fupra modumapprobem. Cum enim ™''creato fas fit Sacramentum condere, vt ipfiraet D'fhodoxi profitentur : quoraodo Chriftus, qui mei

74- zÂUa Coneil.J\Qaüonal.[uper ßmflis eft homo, Sacramentum inftituat gt;nbsp;quomodo is,qui moritur, alten vitam fuam concédât: quomodo mortuusakerifuumcorpus amp;Sfanguinem in Cana præbeatç’

Kuffînnsiib. i. Fateov equtdem,atcp haud illibenter fateor: qubd ]ib,ï (a.î3 reuocatus ab exilio per Cæfan'sfororem Confiant^ am,verbisijfdem,quibusOrthodox! loquunturjo^ cutus fim, fed iftud loquendi genus turn demumfcr^ monibus meis vfurpatum fuit, cum ego raetuereffl, ne,fi aliter loquerer ac fentirem, denuo mihi exulaiv dum eilet. Muka facit metus : multa prohiberloqui propofiti periculi magnitudo. An'non videtis,idcin hodie præclar e amp;nbsp;ftngulari induftria faditarenoftm^ fucceffores Sacramentarios, qui metu bcUorum ,nc a Papiftis PfeudocathoKcis opprimantur, idem cum Lutheranisloquuntur, 8^tjfdem verbis,cumillisv^ «untur.-fci hcet, vt Auguftanac Confeßion» foci) die videantur,

Etfi autera ægerrime mihi faciebant aduerfari) mei,tum multis feripturæ locis, tum verb inprimis hac vna Euangeliftg voce,dicentis: Verbum erat Dc* os,amp; Verbumcaro facftum€ft:ficut hodie Lutherani oculos Sacraraentariorum valde pungunthis verbis Chrifti: Hoc eft corpus meura, Hic eft fanguis meus» tarnen egopotiua negate volui,Verbumfuiflêapringt; cipio:maluicpdicere, neque Deum,nclt;^ Verbutnfs# tftumeflê carnem : quam hoc conßteri,qu0d Deus fuerit Verbum »iSCqubd Verbum caro fadlum fit: quemadmodum hodie congerrones raeimaluntdi* cere : Non eft corpus meum, non eft fanguis meus, quam cum adueramp;rijs affirmare , qubd panis fit CQÖ

Ne^cft, vt quffquam miretur, qua'natn rati'onc fniiai niei fententiam contra adueifarios ego obfir# raarc potucrim. Nam Sacramentariorum more ad tropos amp;nbsp;Allegon'as confugtfiguras Origenianas ex# prefsi,Schemata conformaui,his armis opinionem raeam defendi,hoc clypeo tcla hoftmni auertt,hoc anete muros totius Afiæ concufsi.Qutd enim ad me, quôd Athanafius,meus perduelÜs, me per contemtû, Prateoiusiib.i. ippelbtTropicurac’quid ad me,qubd Philaftn'usme cap.«, norainat Tropiftamî’ Rationibus in difciplina fidei îgcndumcft,non fcripturæ tcftimonrjs : ficutiFeli# cianusfrater meus dicebat, Qi. ficut ipfimet hodie Ca# tholici Romani ftrenu'eaflèrunt. Quidt'qubd exem# pluratneum fecuti, commilitones raei, Sacramentis ftæinullo præfidio fortiori fua propugnant,quàm tro# P®»quafn figuris,quam Schematibus,quam Allego#

QuidC qubdfuisrationibus, filt;fuoOrthodoxo Liber Confcnf. confenfui, longé plus tribuunt ipfi , quara diuinisOrthodox, veterû ’fticulis f Non dicara, quanta raei æmufetionc, ho# Knt.veæb^Cœn«. mines bellicofi, interdura ad arma profiliant, tu# multus excitent, bella faciant, fcilicet, vt hoc do#

Satis,puto,cxhisconfl:are vobis,P. C. SC notum omnibus,qui'nam primi T ropici ÔC primi T ropi# ”^fuerint,2C in hoc negocio de Maieftate Chrifti foposatqj figuras quæfierint. Sed placet mihi fupra ’’’°^uni,AdaraihuiusNeiferi fratris meifeftiuifsimi, fynceritas , qui aliquando interrogatus,

quamobfcm à Chriftianifmo ad Arrianifrauni defen cjflèt, aperce reCpondic : quia Sacramentari'us QC Cinf gJianus fueric. Non dirsimi/esiIJiusfunthijqtiosin hoc con fèilii videcis : Scancarus, GonxûuSfCcibsb dus, B/andrafa, Gencilis, Âlci'acus, Gregorius i^s^SimaciuSjCaianouiijS) Aîenno,Franci/ciis Vu3rgt; ger; innumerabiliscopia omnium illoram, qui« Sacramentan'j's faûi üinc Ancitrinicartj,

DixipaucisXcd tarnen pro rei necefsitate ôibf tna nominis mei, ea qux in hoe Concilio dicenda mb In videbantur. Nunc,ne cui veiirum longiorioratio^ ne mjleftus firn 3 patri Simoni easpartesfÇuasmca I interpellatione eripueramjibensreiiituo: vos^om^ / nes maximopere rogatosvoio, vtßquemaliumcx I hoc toto coetu ibcium ÔC fratrem vobis exopcaiist I eum Arrium fore certb vobis perCuadeacis, I

eit, Q- Simonem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtcende perpere ittffit. Is /

Alm'flèm profeóó, induit, vt omncs Si ünguli mci filtj atque nepotes ,fu3,quæ ha^ bebantjipfimet propofuiflènt : nam hoc modo ego labori huic fuperfediflêm, S)C ipfianimommfuorumfentenn'am melius atque per^ feftibsjquam egogt; proponere potuiflent. Quantum tnim ex Manetis Si Arrq dodifsimis Orationibus intelligere poflumj video illos non modo fingulari li^ ‘^nate ôd candore j ea quæ fentiunt gt;nbsp;audadler prolo^ ^wlèdetiam addicendum Si peroranduna non adeb male inftruâos veniflè : veruntamen, quia Conciln huiusPrçfidiSCcaîterisaflèflbribusita videtun ytego in meo propofito pergam, malo illi morem gererCi-quam officij mei rationcm abfque iufta caufa negligee te. Deceteniin pattern loqui pro filqsjamp;eorumcau# fäip non aliter,quàm fuara,agere. Quod veftrùm eft, mi))Vosadmonitos volo,vtea,quæ didîurus fum dili# genferobferuetis: Si fi quid forte vitio aetatis decrepit tæjquæplerunque obliuiofa eflê folet, prxteriero ,id ’quot;tipfi palam abfque metu proferatis, autmihibæfi# aurem infufurretis«

Anno igitur Chrifti circiter,cum Arrianifmus îdhuc pafsim locorum efflorefceret, ali] quidam Sa# tnmentartj ex mea progenie in lucefn prodieruntî quitumdicebantur Macedoniani. Eorum caputerat circa annum Chrifti359.MaccdoniuSjEpifcopus qui# dam ConftanünopolitanusA Arrij amicus ae focius.

Ub ^«''*2 ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qubd fîlfj SC Spiritus fancîlîDeitaKi^

Àugaftrad’Qwd ncgaret.SC rescreataseflèdiccret, etiatn hanc vult Deum,cap.5» Jem do^^lrinaiTj de abicntia corporis SC fanguinis Cnfi Tamp;7* '''* fti'aGœna,totisvirib. defendebat. Acriter quid^'” chryfoft.hom.60. huicMacedonio fefè oppofuit loannesillc Chryfoftö* adpop.Antiocb, qm'eoderti plane iHodo dc præfcntia corpof*^ amp;nbsp;nom. 49* inlo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.n * * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üf

an.ôciiom. 6o.in UngumisChnftiinGoenaloqucbatur,quotoaiti-^ Matth scöi.adpo. therani, feu Auguftanæ Confefsionis foctj loqui^'’^ Aiuioci*, tur*Quare nonnulli ex noftris male circumfpe^ï^*'’'^' potiiis male feriatihomines,infuoOrthodoxecon^ fènfa,Berengarianifmi bonum virum infimuhnt.

Vt autem omnibus liquide» ÔC raanifeft'e conR^^' Macedonianosomnino ad religionis noftræ (ocie(^^ tem pertinere, proferam ex Cedreno hiftoriam: hoc ipfum clarifsime te (fatum faciet. Nam ex illo ptore vel caceo apparebit, diuerfifsimam fuiflè donianorum Coenam 'a reliquorum Chriftianoru'” conïmunione.

Cùm enim Orthodoxac EccJelîæ ( ait CedreO'^^ , hift^oUôï.Nicéquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chryfoftomus, accefsitadeura quidam»«Jquot;

phor.hift. Eccief. 3 Macedoniana feCfa in viam redierat, ÔC vxot^'quot; fib.13 cap 7.S0Z0- a4 idem operosecxhortatus,impetraflêabea videb^* weaua 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpfg qygquc ad veram fccum EccIefiamrcdiW

acSacramentum communicaret.Hgcparticuhm^ cedonianam ancillæ dat,iubetquefecumadfertiare:l* ad Chryfoftomum aggreflà,cumfacram particula'® de manibuseius aecepilîêt, fi'ngensea Ce veCeC^nd^ earn porrigit, Macedoniaraq'uc ab ea repetens,«’’” hanc ori admoueret,fenfit in lapidem mutatam. horrefeens ergô, tremebunda Ce ad pedes S. EpifeoP ] abncit, facinusconfitens,ac turn vereadEccIefiafli’

coTiÇçïens,2lt;c,Non cxpcndäm hîc fingulajquac a Ces àiino fcïibunturxùm ego,vt Simon Magus,non hais beam fingujfs fijem ♦ Vnum hoc vobis diligenter cxif aminandum relinquo,an ex his verbis non fit euiden^ blsimum,aliam Sacramenti in Ecclefia Chryfoftomi, aliam in Ecclefia Maccdonq rationem fuiflè.

Proximi nunc hisfefe offerunt Meflàliani, ciufs dem omnino nobifcum ÔC cum Sacramentartjs Cin# glianisfententiæ : de quibus aliquid eft dicendum, ne ipforuminhoc Concilio ,tanquam veterum Milefio# tum,nulla ratio habita fuiflè videatur. Igitur circa an« ’'un, Chrifti jSo.cxorti funt Meflaliani,qui amp;nbsp;Euche* Thcodortt.hift» *’f)hoc eft,orante s, amp;nbsp;Euthufiaftæ, quafi diuino affia# Eccicthb cap.u.

pcrciti,vel,vt quidam volunt,facrificatoresamp; Pfab 'ùniappellati funt. Præcipuihorum magiftri ôô do« Throdortt.iib.3. öoresfuerunt: Dadoes, Sabbas, Adelphius, Simco«

Cttna Domini res fît otiAacpoç©-’: qu» prolibitu atque ^’bittio cuiufquam fumi aut negligi pofsit,cum ea ne« 'l'ïe damni neque commodi quidquam afferat vten* *lbus. Addunt hiftorici,quod vald'e raettiorabile efb, ^pfo noftra aflèrtione inprimis multum facit : qu'od, ''eetilliex Scriptura facra facpe admoniti fucrint, eos, 'iquot;' Chrifti corpore amp;nbsp;fanguine fruantur ,raanere in ^biifto,amp; Chriftum in illis,qui autem indigne edant ’ Cou».-^oibantjudicium fîbi fumcrc,nihilominus tarnen in j ‘“^^ententiafirmiteramp;obftinatèperdurarunt.

1 Geniû meS, videnf mihiab his Meflalianis ^^'’^Sacrcmentiftçmoninuaîidum arguments pro

\ ^^«ntentiamutuatieflè. Nam vt vfumfrudîuhuius tollant, fuis difcipulis contincnter illud verbs

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incub

So ConcïL T^Qational.fafer , in cuIcant.'Caro non prodeft qm'cquam. In caderti etJgt; am fententiafuerunt Hermiant, circa annum ChnUi 3S8♦ qui nihil aut parum prodeflê arbitrabancur,fiqus bucellam pants deglutiret. Quare, vtrncaquidem ( fertopinio,MelTaliani SC Hermiani,aducentisiU« ConcilqEphefiniPræfidibus,iniuflèdamnatifunt.Si , enim iufto anathemate perculfi fuerunt: fane etiam hodie Carolftadiani 5C Sacramentarrj numero impio* rum 3^ fceleratorum habendi client : SC redeilli rent,qui hodièinorum aditum,ièrraoncm,ô^confii^^ tudinem fugiuntrne quid icilicetexcontagione/'’^ com modi acdpiant.

Sed,quærac aliquis,vbi tarn diu hærcat vbi EutydiesC’ Nam rtruraque à noftra parte per ftetille, ÔC opinionem Sacramentariampræ’n’ acerrimè defendilîe, lippis, quod aiunt, tonforibj'^ notum cft.Quare de illorum quoque fèncenda,vtaH' J quid in medium afFeramuSjtempuseft. Prius tan’«'' I de Neftorio ,quam de Eiitychetc dicendumerit.

VincentiusLyri- Igitur annoChrffti 4.27.ConftantinopoIivixitN , ncBf.adacrfiBpro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vrblS llllUS Epifcopus,CUIUS hæcfuitdotSd”’’

rcf.Euagriusiib.i, quod duæ in Chrifto perfonx eflent : alteraquæ'“' cap.2.7.Socrates Chriftus,0Caltcra,quxDeusChriftuseflet.V^'

kjUVU UUflC 111 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^VIIVU'X Cilvdl * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

mo Chrifl?us,00 altera, quæ Deus Chriftuseflet. V^' vl: Damafeenus refert, Neftoriani dogmatisjt^quot;' Propi'ium honorem ipfius Slt; humiliera opera»*'^''^ ’a Domino in ipfius ad nos aduentu,foli homini'P”'’, j adaptantes : excelfiora autem ÔÔ Deum decentia,^ Deo verbo, SC non vni SC eidem perfonae, adduf^^J tes.Opinio haec, ni fallor,iam olim ElcefaitarutnJ“’ Sampfseorum fuit,qui anno Domini ijp. duosfef^ bant Chriftos : alterum quidera furfum alterumv^f^

^nitïiaduertitis idem cura Neftoiî Epiphan. Awguft, quot;oa^Sampfæisetiamnùmhodiefenrtire,d»ccreamp;: fe?

omnes Sacraraentarios, omnes Carolftadianos, re’Zhb.j.Nicepho. Offlnes Cinglianosc’ An'non cnim Iitehs ôdlinguis l'b s cap.a .Eufc-«ociJli'teftgturn fccère:quôd horao Chriftus certo cœ •i^locoaffixiis atque agglutinatusfit : Chriftusautera p^us pafsim omnem terrarurn orbem perambuIet,Ô(S «lomini Chriftogt;qucra interdura conuenire foleat,rcs nouas,amp;quæ hincinde a roortalibusgerantur, tan# Huîmnonoranifcio.ièd multorum negociorura ign» ’o.perccnfeatôCrecitetî’

Poris amp;nbsp;fanguinis Chrïfti in Cccna praefentiam, fed folumtnodo fpiritualem participationem, prætcr tillutn(quimulta aduerius Neftohum edidit )etiam cyniinsin lo»», •lucenti illi Pracfules»qra'conuentusegerunt Ep'hefi, iib.u.cap. 16,17. S^Neftonumin prima Synododaranàrant,abunde ^isverbistcftantur:Sicadmyfticasbenedilt;flionesac# Tomo.i.eonàk ffdimus fiefantflificaraur,participesfantflicorporis, PaJchafiusinex« pretiofi Sanguinis Cbrifti omnium noftri redem# ptorisefFec^i, non vt communcm camera percipient ^fsfquod abfit) nec^ vt viri fan6^ificati,ôil Verbo con# ‘andi fecundum dignitatisvnitatem,autficut diui# näpofsidentishabitationem ,fed vere viuificatricem» î^ipfiasVerbi propriara facflam.Vita enim Deus na# tiiralitcr exiftens, quia propriae carni vnitus eft, viui# ficatricem eam profeffus eft: Ô6 ideoquaratfis dicat *dnos: Amen amen dico vobis,nifi manducaueriti« hominis,amp;biberitiseiusfanguinem:non fernen tarn vt hominis vnius ex nobis exiftimare de# ^^n]uj(qqamodo enim iuxtanaturam fuam viui#

RcatnxeiTc caro pQtaerit horrtinisOfed vt verepïO^ pnam eiusfacfîaiTi,quipropfernos fi'iiushomi'ni«cß falt;fiasct vocatus.HacftenusEpJiefinaSynodus.Qui^ aüc tam fiap'idus üc, aut tS vecors,qui ex allegato loco non aniraaduertat, aut Neftoriura fuifle fpfum Gn^ gliam,aut Cinglium fuffle alterura NeftoHum. Nihil lara dicara de Sergio Neilorianojö^ loanne Amano Monachis, qui vna cum Mahomete, ReJigionisncM zonarajTern.j. UreCociOtAIcoranum Turdcum procudertiJwA'ci^* con.hb.i7,R£ium p^um iNcltorianum^cum ferro CbalybumatqueÄi'^/ Rom. Nicol. Cu# bum in vnam raaflàm conßarant, Qiiàm enimexf Akor‘ax^pquot;!^^‘' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Älcorano Turdco, Carolfiadij ö^ Cinf

Raphael. Voiat. gHanorSde Cœna DominiCententia : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

vinecnt^Sac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P'^^'^^^ps apertiCsimèdeinoniii'^/ 1

Jib.i3.cap.JI. An- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

«on.part 2. Tit. ij. At obfecro, quis non cxcos fuifJe iudicettrecetiKf 1 cap f.Azoar.13, üfos 3^ ododecim EpiPcopos, quiR ConilancinoCx^ I fare)Nicxam}aduerfiisArriuni conuocati^doditinii^ j Arrtjpulcerrimain iniquirsimedamnaruntc'qaisnor’ / delirosatqueinripiencesexißifnet,dticen[o$iIlosPgt;‘f^ / ^t^^^s,qui à TheodoPio 11, contra Nefioriam ƒ

*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;congregati,dogma Nefiorianum impudenrerreiec^^ ƒ

runtâdconidemnàmntd quisnoninPanoseffèomn‘^^ / illos credat,qui exemplo il forum patrum,noifristenii' poribusyomnes cos damnant, SdanatbematefenM t quicunque abPentiam carnis ChriEià Cœna/otltcn^ I lorum memoria,tam longa fuccedentium,atqueidengt; I iênttentiurfi EpiPcoporum lèrie, in hunc vPque ditto I docuerunt,comprobarunt,propugnaruntd I

Paucorum annorum Ppado interiedo, prodtjtio 1 lucemEutycbes, Abbas quidam Conliantinopolito^ I iiatt I

TOaù aiueïfvjm pvotüUc, ÔC tnagnuria fciRatorura nu« Tom.i.Concüior. ’xtcrumrepentehabutt. Nara infictabatur duas naai« Lco Papa Epiftoi. raseOeinChrifto : quia inipfo natiuitatisarticulo.ca« t.cap^ ^amp;i'b^* ro fuiffetin dininitatem.carneraqut Deiftcaiara ttanf» Hiccphot.hift.Ec-mutata. Hæc opinio fuit ApoUinatis.DiofcoriPatri« cid.bb,i8.cap.$î. archée Mexandrinl, PétriGnaphaci, ôt Seueri phali, Antiocbienfium Epifcoporum , itemquecu« chatq Mantocunis» Qu'ara parura verb Eutichiana haec Religio,'a Cingfianorura opinione diffentiat, fa« tiVc quiuis oculatus poteft coUigcre ♦ Nara quoraodo ttedatEuticbianus præfentiara corporis, ÔC fanguinis

’ïmaffutntiffecarncmgt;2lt;fanguincmï tsolite puta* 'tiEutYchianostamftupidxfuiffc mcnû^tatnne e?

'wingen^.vtnon incclUgevetït.aîfirroataChïift^t^* îcntiain Coena, ctiam atftrmari vcratn camera, oC vc«

' 'utn fanguinera Chrifti,ac non potins oranc funda« tatntumj^uo^uiichianifrausnitituï ,€undituscucïtt ««Vitlabdaâaïi. O’olïuioVt efthorainis, ita adftmeve 'aamfentcntiara, vt vniuertàni intcrira religionera ^tftïuai,Slt;, pïaecipuatundaraenta doö-tinae vuæ c raegt; ’i'otoWat.

oea agite jvnum atque atteruvu vc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«'■ — monc lt;ic léuwo

'^iarnus, Eeo primus,oraniuraPonrincura,quorum Çcçùtnt tntnf«. ’aonumenta exiantAonge doftifsimus, in burrc mo «

fo içium r tfiquit bianc, inquit ,Conf efsioncrn’, ^i^tCùfsimi, toto corde proraentes, irapia tPsexetico« '^^CQtnmenta refpuite,vt ieiunia vtEra ÔCEVeemo# ''itvît wuWius erroriscontagio poWuantur .T une entra ^^acrificq manda efk bb\atiogt;bC raifertcordixfanöa

“y

largitjo, quando hb qui ifta dependunf, quid opereBlt; : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur,inrelh'gant. Nam dicente Domino: Nifiniandiigt;

cauerifis carnem Rlij hominisj ói biben'tis eius fangui* nem, non habebitis vitam in vobis t Qcfanôiæ JMen* fae communicare debctis, vt nihil prorfus de veritate

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis Cf fanguinis Chriftiambigatis.Hoccnimore

fumifirr, gaod fide creditur, fruHra ab illis ( chianis) Amen refpondcfuna quibus contra id,quod

Criafius contra accipituGdiiputatur. Gclafius ; Gerte,inquit,Sscrs^ nchcn”””'me/ita, quæ fumimus, corporis 8^ fanguinis ChriRh ' diuina res fiint, propter quod 8)£ per eadem efficimi^^ ditiinæ coniörres naturæ,SC tameneffe non definit fuhffantia vel natura panis amp;nbsp;vini^S^c.

det ex bis Leonis Ö^GelaCrj verbis,quidEaiythi3gt;^t Ccontra qaos hi fcripfere)de Ccena Domini (ènfetint^ Præterea negari non poteft, qubd Armeni,gcnsffl3^ gna,eam partem Afîæ incolens^quaeefiinterTsuttiitt

Caucafum montes fita, amp;nbsp;à Ca^ppadoc^ vfqnt^d CaipiumfiueHircanum mare(bodie de Bacbau)pto^ tenra:,Eatychetts 5C Diofcori docfirinafn amplexifini-8^ cum vtriafquc magiftri fententia effet a Synodo Cbalcedonenti reprobata, ipH abEccIefiaOtthodoxi et Catboh'ca,quç tum videbatur,excommanicatifitt^ rint} Cibique proprium Epircopum_gt;quem CathoHtitn^ tiominabant,delegerint,dif inconceptaopinioneEit^ tycbis deincepsperCeuerarint, omnemque Cbrifiht^ i Coena prxfentiam corporafem rimpliciter negatinti Cui Jo Perpiniax Cuius rei fidem nobis facit Perpinianus, Maioticx, qux vnaefiBalearium Infula,celebrisEpifcopiJS,gi!f ante annos ducentos ÔCquinquaginta ad Cardinakta Ältwenfem in hxc verba de Atmeais fcripfit : Negt;

, verutxi Chrifti corpus realiter in Sacra# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

panis» Qc fanguinem fub vini B«nhTrd. Luwd-r ^^l^SCOntineri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;burgusdcHaeitt»

amp; decimusquartus ita fonat; Aflerunt hunc fa# cratifsi'mum cibum nec prodefle quiequam, ncc eti^ am obelfe, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjoc dodfrinae genus, 'a Meflaliani^,

SedEutychianos idem prorfus fentire de abfen# tia carnis Chrifti afua Cœnajcum omnilÄs Sacra# •aentartjsôi Carolftadianis,vel exeoliquet : qubdfa# vrateoicat H»-tcrille Spiritus,qui ex ore Eutychis iam olim locutus rctbb.a.capj?. fftittiamhocnouifsinao feculopcr Menonem Simo# t'Emgt;quendamBelgq Abbatem , dignitatc Princi# p5m,8lt; omnium Anabaptiftarutn Patrem : nec non ^nuper admGdum,per Cafparum Schvuenckfeldi# '”i^gt;jhominemexSiÏefica nobilitate baud infimum,de bumanaChrifti naturaDeîficata,îjfdem plane ves# biSjqoibus Eutychiant vtuntur,dixit amp;nbsp;feripfit, Nam ''^fftçhorutn Chrifti in Cana facra prarfentiam, vt Anabaptiftx omnes,inficiantur. An'non hoc magno 'ftargumento , idetn fentire Sacramentarios cum îutychianis,qu'od vnusidemcç Spiritustanto tem# petum ac locorum interuallo plane idem fentire 2d kqui,i)fdem'($ verbis vti,tam manifefiedeprehen#

i '^«d ne hocquidem filentio praetereundumeft, 1 ad meam meorumi$ confottium laudem non \ parura facere videtur : nimirum Sacramentarq huiu« ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L Î certsis

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86 ^^aConciL^hQational.JufSï

certaminis hngxaa di'iitirrni'tasj âfdurans eiafdcii fententixin EclcQa pcrpetuùas» Etûenitîi hxcoo^ ëlrïna Ärrij, Macedontf, Neflortj att^Eütychedsii^ abfèntia corporis Chnfii a Cœna, à quatuor Con^'*' aôncs^^^'^**^^' ^^^’^‘^^no,inquo^tS^Con[lantinopolicano,in^‘^‘’

15'0. Epheû'no, in quo zoot Si CbalcedoncnChin^i^^ ^io» Epiicopi præ/èntcs fuerunt, quorumoinni^'^ Ganones in pari autoritäre cutnquatuorEuangd^^ a quibufdam babentur,etCi,inquanitdoSlrina hxC^ probata Si condemnata eiitvt baSienusdocuim^^^' ramen ad hxc vCcp tempora, contratot tanrorunJ^ aduerianorum impetus baudquaquanj conrcmnrn^ doStConfianter a Cuis aflèrtoribus Si buSjbrerisjbnguis SiarmisdefenfajapprobafäSicons ' Qruata fait,Nelt;^ vllibominum dubiumeilo, ƒ in Religionis negocio temporis prxCcriptio viltrni / qmn noiira doSirina Sacramentaria magnam anii^ / quitatis Si ordinarix Cuccefsionis laudern confeti^!^ / poiJèt» Sed rudtcent de bac re omnes boni Sipradci^ tes, amp;^xquirerum arbitre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Venio nunc ad ea tempora , qux ConcSiiK^ , Cbafcedonenie iniècuta/unr. J^am bis etiamiriub j noflrx opinionis Cocijpaisimexriterunc,omnium^ primi Acepbalt,CiaeSeueritx Trithoitx, Theodofiif tu, lulianifix due ECcharicodocirx, Monophrlirx, ^°^^^^^^^‘tx,TheopaCcbitx, Gaianirx, Agnoit^ Carol, sigon. de d'uc Themtfiiant, Apbtartodocitx, (in quamCeâ^m Reg.Ocad.iib,2, ipfe etiam CxCarIaû:inianusprol2pCused)quioinncgt; i vnam verbi Si carnis naturam prxdicarunt,Sicuni I Armenisde Cœna, vtaudiuidis, per omnia confeiy i ierunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

^pito deraum per aliquot annos tumultuario hocftrcpitu (fd quod authoritate quatuor didorum ConcilioïuQj tnaximè fieUat ) plurimi fecus de period na Cbriiii fentiebant, quarti Arrius, Macedonius, NcftoriusattjEutycîiesrnihilominus tarnen moti au# tontate Clementis Si Origenis.illorum opinionem de abfentta corporis Chrifti a Cœna penitus abqcerc ’’onpotuerunt« Itacpdc Tropisattpfiguriscogitarc coepèrunt, vtillarum ope ac præfidio noftra ièntentia ’duerfus literalem Chrifti vciborumfententiamfu£gt; Wetur amp;nbsp;ftabiliretur ♦ Nam corporis loco figuram ^Ofporis pofuerunt, quemadmodum ex Damafce# ''0 intelligitur : qui circa annum Chrifti 7 o o. ad# progenicm meam» inter alia fie feriptum te»

Non eft figura panis Si vinum corporis Si Canf “ Damafc. lib.i Chrifti. Abfithoc. Sed eft ipfum corpus Do# “

^quot;”ûcifîcatumJipfoDominodicente: hoc est« “ ® ,®''M(nonFiGVRAcorporis)fcdcoRPVSjamp;non „

fanguinisj fed fan gu is. Et mox ; Cœna dkitur «t ^'’'’’munioJÖ6 reuera eft»quiacommunicamusper

ChriftojSC participamus eius carne Slt;1 diuiniî te j^fgt;3(^quiacommunicamus,vnimurinuicem peril- «

Nam quia ex vno pane participamus omnes, « corpus Chrifti amp;nbsp;vnus fanguis amp;nbsp;inuicem te

J''’bra efficimur,concclt;poratiCbriftoexiftentcs« « virtute obferucmus, ne participe mu s te

«ra nihil ad nos.Nam hoe nomen cum iniufl'edamnatis commune habemus: martyres omnibus temporibus pro Hæreticis babiti atejf damnat! fuerunt* Hoe nobis in pracfentiacx Djlt; raafceno demonftraflè fufficit, qubd ctiam annis ab ' hinc ocfèingcnti«, Doctores in Eccleßa Chrifti vixc* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rint, qui verba Teftamenti Chriftinon fecundumli)

' tcrara, fed fecundum Tropes óó figurani interprétai tifuerunt. Etquoniam ante paucosannos quidam i» Xuinglius iti libel- fomno vidk quendam, fed, ater an albusfaerit,ignoi Jo de fubfidio Eu- rattqui hanc figuram illi reuelauit.dicenstQuinpigi^ ckanftias. refpondcs : Phafe Dominieft: ideireb nulli dubiui« cfle debet,quin ifte monitor meorum abnepotum alia quis fuerit, quianxium perturbatura'cß hominem folicitudine liberauerit,8C hoc falutare cófilium bon® Bsiae.Part.i.Cent, vfro fubieccrit. Nam alias ne angclum quidemtk i4..Cap. «. Coelo v€nicntcra,6i aliud dodlrinae genus profcrem tem audiuiffet.

Porrb T ropologica hsec interpretandi ratio,a fieris meis vtiliter inuenta atq; excogitata,n3ultiscclci Cromer.lib.j.Ma. nter arridere coepit» NamTheophiladïus,quibrt’ ■ annum Chrifti 860. vixit, dC a fead fidem conuerfe « .Mar,in6,ioan. Diulgaris,cognomen Bulgariaccepit« palsiminicm in2«.Mauh.c*p. pris fuls affirraar,qubdin facra Coena non tantum »* ' gura refpondcns.autnudum Symbolum,fedcorpus ipfum pracftbfit.Atcßhic Theophyla(ftus,cumfit21’' breuiator Chryfoftomi, QC diligens Græcorufflfcf*^ ptorum keftor, facile'conigitis, qubd illi Dodoresde vero aut figurato corpore contra nos fenferint ,dixm fint feripferint.

gws.SC ex Afia,vbi Initium furaferat, ctiam in Euro^ çaàorakftimïi ôô fedesfixit.Vtenim flarhma, admo# ùslignisaridisô^ vento ingruente , vires fumitgt; nia^ gnum’c^ excitât incendia m : itaSacramentariutnhoc «rtamen.nouis fubinde excitatis in Ecclefia dubita^ tionibus, 2lt; gloflàrqs verborum Chriftiinterprétai tionibus,fenfiminualuit, donee tandem fumptis virii buSjOmneraEuropamlonge latecç peruagatum eftgt; atcç ad extremes vfcgBritannos peruenit. Nam anno Î56.Rabanus Maurus primùm Abbas Fuldenfis, deinde Arebiepifeopus Moguntinus,claruit:hunc Thomas V ualdenus Generalis, vt vocant, Carmelii Urum,quiConcilioConftanticnÜintcrfuit,inepiftoi badV.M.MartinumQulntutn, ôô inlibrofuo de

\ do.c^uodam AltifiodorienüEpiCcopoCquemRegni# '1 nbsp;nbsp;bildutnTrithemius vocat) c^uod Euebariftieum pai

l ''oxiS.Bcïtramitç partes fouerit. Siceotêporetamin \EetmaniajÇ|u'ara in Gï«cia,noftradolt;Rrinaftorebat.

iKnno Chrifti S 7 7. Imperante Carolo Caluo, tumfacrificium vUudMiffaticumgt;pïo pcccatis\viuoi mortuorum,caputeffcrrct»ÔCa\as(umcïetgt;foi beitiçro aris ÔC tocisruisSacribculi gt;nbsp;ne opinio noftra

-, ^mmvWudtrarrfubftantiationts excogitarunt. Nam • l Ïiverumeft,vtcerteeft,c\ubdproeteïnudaCignantbt\ ) i, ^''iinCcenaCbriRtrebcpjum, c^uomodo pantsbuceli

\ exçiaù ab\ut conRat C Ne vgttur 'Saeer dotes MtVCx ( licttîtôo aVas ttetum ptxctdexe cogerentut t tdctvco it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. Qetw

Cferid, hommesaftutj,monßrofarnqu2ndampanis ôivinit in corpus se fangatnem aansformstioneia commendfunt,eafflcÿ Pacrum EecleQx dtöisqu« bufdanjialiquam venfpeciemhabendbiis, tanqiiafli larua^cegere Se vciiire, mox deinde perfonatam me* retn'culam in feenam producere, SC varijs tndutam formis, canquam Prothcum,aut vertumnum often* tare aggreCsi funt.Nam modb pueri, modo camis manx,modófanguinisjalias alia fpecie Cbrittum pcs /entern in Mifla apparerc, impentae mulcitudiniafiu^ t’e perfuarerunt.

Erant illis tet^poribus circa annujn Cbrißi «• j duo Monacbi,Ordinis BenedidiinijBeetratvuSfdi^Ef I annes Maikoßus, a pacria Scotus cognominatus, Si I Sententionario illoScoto longé antiquior. Hidnogt; I cum alqs pluribus in fumma authoritace coniikub^ I virismoßram doeßrinam ex Anglia, vbiprimbm nbsp;nbsp;nbsp;I

illam tranCubßantiacionis meretriculam denud'arunt: * fed etiam opinionem Sacramentariam,de abfente^ I Cœnafua homine puro Chrißo , verbis Sd faipd^ I tarn alacriter propugnarunt, vtnec^abEcekrtaßkk, I neep a Pobcicis M.agtßratibus,dutn viuerent,excoitgt;^ L municaciâf damnati,necppoß mortem, vt aliasRo^ lt;nbsp;manxEccIeQæ moseß, effbfsi atep cremati fuerint. De dodirina eoram Sacramentaria publicumhiilotif I cumteßemhahetPapyriumhb.^. vbi inquit: Ante I Berengarium,Stephanum, de quo infra, amp;'Scotuni, [ controuerfia ilia de Eucharißia, qux Parrum noliro^ I rum,noßriscp temporibus Europam turbauit, Caro^ i lo Caliio Rege, morraliutn animos vexare experat. I Extatenim eiuCdem argument ad eumlibcllusBcr'^ f

^S'^ut Scotus pro hac dolt;^rina,quam tefte Anto# ninojaGræcisfuxjt, pcrindè vtego Simon Magus, Cherintusj Arrius Ô^Neftorius,pugnauit,ÔC pro ca vi (am fanguinem profudû.Cum enim in Schob Palt; rifienfi,adquam Oxonto cx Anglia ab ipfo Caefare vocatus fucrat, banc opinionem publice tuerctur, quöd nullus in facra Coena Chriftus efletn'ngrati difci Cnnituslib4 4 puniuisgraphtjs optirao viro oculos pnmumenode# difiipiin. runt,poftea ipfura prorfus enecuerunt. Vt autem vi^ A^itoaiusPitt.i. iufti memoria extaret fempiterna, crkcflum eft illi

Nec^ fandi viri manibus quiequam afFert incom '’'odijqubd ipfe longo poft tempore in VercclJenfi ’■oncüio,propter hoc Sacramentariæ dotftrinæ genus, pfoHæretiCocondemnatuseft.

Vixittjfdem temporibus cura hoc fandfo Mar# i’»p‘quot;us Mafonns ^yre.Pafchafius Ratbertus quidam AbbasCorbeien# PafciuCpiberex^ ‘lt;sgt;quicontra filios meos Sacramentarios,,cum prirais tat Tom.Bibiio-''«baduerfus Bertram! Presbyter! libellurajqué is de ^^f^ntia Chrifti a Cœna ad Caro-îum Caluum Regê *

feripferat. Hic Pafehafius multapublicauit hodi'e extant. Argumenta quç •^l'/isrefutantur, fi quis probe infpiciat atc^ perpen# I ^^’fâdemprorfuscflèintelligetcum illis, quæhodic ’’’^gnimei confortibus Cinglianis repetuntur SC vw

pz .zJUa ConciL^hQation^lJuper gentur.Sedea nos, compendium temporis fequenx Papir.tib j.fol.iio tgSjConfu Itó prætcribimus.Poftea anno Chrifti 1022.

vt Mafonus ex epiftola Ioannis Monachi Floriacen^ fis ad Oliuam, Ab ba tem fantRae AufenenfisEcdcfiae refert,Robet tus Rex Galliae in ciuitate Aurelianen«! figt;ex nobilioribusc’um Clericis turn Laicisquatuors decim, quiBaptifmi gratiam SC Eqchariftiamnega^ rentjviuos exqri^ urauit.

Ex bis ergo, quæ dicfia funt, fatis vobisconftar^ arbitror,nullum hue vfc^ a nato Chrifto fuiflefeculû, in quo Religionis Sacramentariae confenfus Ortho doxus,5C docentium fuccefsio ordinaria nonextitc/ rit.Sed quoniam dicendolongiusfum progK®’®»’^ fere defatigatus'(nam fenem vox propemodumdeft cit) hîc finem faciarn.SC quod pace D. PræfidisôiPâ^ trum præièntium IiceaGBerengario,filiomeocharifsi* mo,SCad dicendum omni rerum verborumepcopia inftruc7ifsimo,reliquasperorandi partes committaw. T c igitur,fili mi Berengari,oro atcß horror, vtprotua fingularieruditione facundia,quapol!es,reliquani temporum ÔC fucceflbrura noftroruraferiemabfoh uastvtquidograatis Sacramentarrj de fen fores aepro# pugnatores, aut oppugnatores pofteris temporibus fuerint,8C quando,SC vbi finguli vixcrinr,ab hoc coni ièiîupru.dentifsimorum hominumintelligatur.

IZP .4^0 fdentio, omnium animis nttentd, Bfren^ariiu non dtu CfinElatui.veniam^^ adoptas,ßc or are capit.

demandatasjatque aPræfide conceflasefle,nolohogt; neftum officiû callidb fubtcrfugere aut hîc tergiuerfa# tixùra opus confefsionis fit,ea,quç fentias.abfque vl* lacunâationelibéréÔi propaVanr dicendoexplicate.

Quanquam maluiffem hoc tnunus cuiuis alq, qui me folcrtior öd cloquentiot eftjdelegari ; ne quid,quod ad Ktnpertineatj'arte omittatur.V etuntamen,quiafors itacecidit, vthoneft'e detrecflare non pofsimjquae iuC» fus fura facere t age.pro viribus meis conabot, con# fenfumhuiusdoditinæ ,poftcrisfeculis,inEcclefiaad liunc vfque dietn confctuatum, dilucide ôô bteuitet dîmonftrare. Vos hoc vnicumrogatos volo maxU

1 Igitur circa annum Chrifti to4.B.animaduettebam, 1 c^uod monftrum illud Ttanfubftantiationis anirnos I tnultoïutn hominum obfcdiffet ac fafcinaffet ; ita vt I nbsp;nbsp;Çlïïiquc earn doôrinæ Romanenfis partem^pto ndei

tusahhorrebat •. qui idem cumScotoôcEertramo l nbsp;nbsp;itiRcligione Sacramentaria fentiebant. Sedhi metu

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fentiebant, profiterinonaudebant,

SigAer.inCiiron. occulta quadam VI naminis diainiindtstas,palam3l^ xvincent. Par°2^° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intrepide profeffiis fumj'n Ccena Chn'fti, prafttf

iib.25.cap.30. Spe. nuda fymbola pani« ec vini,nihtl ampliiis dari vefcen^ dbus: eaque abfentiutnrerumfi'ffurani,nequaqaani

Parag.20. Papirius vero res iplas elle. HacanimimeialacntatecompiiJ*’ AnaîFtL*'*’ ’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excicachqui metu quodam terrkipriiismulß*

quot;*■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;banc,mox pedibus in eandem mecum Cententiâibani

Non paua dirputationam ÔC fcnptionum Itbris prio miim dubtj reddebantur : paulb pb[iconliemati,no^ ftraspartes virrbfequebantur. Hinctaatustlieoran’ numerus excreuic, QC nominis meiautboricastantai^ inualak: vtetiam Pontifex Gregorius,hijiusnomiigt;gt;^ feptimus, quemadmoduiJi ex Legati Romaniotaci‘^ ne fupra incellexidis/ opinionem meam arriperetSi approbaret. Qua nbsp;nbsp;cauCa MiiTarij facellites,SiCbtß

/iifacnftces,niliil aduerfas me meosqueholiiliter, cbinari,ne(^ me pro Hprenco, vfi volebane,amp;:n]enos minabanc,cremareaudebant. Poliquant verb me^ opinio muleis iam grata eß^rfatda^älnjultosadepl^ patronosÔflaudacores: ibi demum MilTartj'fatelhki pro fuo MiiTatico faaibdo foUiciri, ne dodrina me^ , iubuerteretur, me inopinatum, amp;nbsp;nihil tale veritu!ngt; i coram L-eone Pontifice,huHjs nominisprimo,graule ter accufabâc. Duobus igitur indidis à Pontihee Congt; cilgs,alteroRomx,aleero Vercellisin ItaliaTranfpaf dana,ego e Gallia euocatus,neutrubicomparni.Cbm i autem totapene Gallia, in dodrinaSacramentaria,d hodierniseciam temporibus,mecum faceret, ÖiLeor I rag. Euchariß. pdmo cxcintflo, Vidtor fecundus a caetu Cardinal . fratcoiasJib. ir. lium in Üdem Pontificiam coHocatus eßet tertiam

Cantrouerßde S, Cœna T)ominï, 9 ƒ Pontificis gefsit Hildebrandus Cardinalis jpofttro# àumSc ipfe Pontificatum adcptus, 5gt;C Gregorius fc^ ptimus nominatus: vt antea quoque nicminiinus^Et? i/autemhæctria conucnticula aduerfus me,incarr.cp doârinam adafunt, S)(. Bercngarianifmusin his cm# nibuspio Hçrefidamnatusfuitrtamenconfirmatis in ftieaReligionç animis^omnia Pontificum Rcm.ana# themata, quafi bruta fulmina,amp; ex pelui micantia, a tnemeisqp confortibusneglcdîa arque contemtafue# tunt. Succefsit deinde in fede Romana Nicolaus fe# cundus,qui । j 3, Epifeopos Romam conuocauitjôd conuentus egit in Laterano. Ac tametfi ego dodtri^ Detonfte diftina. nam meam,in illo Lateranenfi Conciliabulo,vbi præ# beiikuUib fenscoiTiparueram,femel arque iterum abnegaui : ta# ad. 9. tnen,quia id metu fupplictjgt;contra confeientiam corn niiferam,mox ad me ipfum redrj : non vt canis ad vo# mitumjOcutilli de mecontumelioseloquuntur,fed tänquam Orihodoxus Simonis Magi difcipulus amp;C fi# lius,ad mores amp;nbsp;ingenium paternum reuerfus. Per# âdoConciliOj Romanus Pontifex Qi. Cardinales,te# Antonius Par. j. ftante hoc Antonino, iftam retrarfiationem SC abne# gationem, tanquam partam de me vidîotiamjin vni# nerfam Europam literis aclegatis difleminarunt: «iuo fadum eft, vt illi, quibus de mea detftrina nihil înt'econftabat, diligentius in earn inquirerent, eam'q; non approbarent modb, fed me queque in prepofito mitificeconfirmarent« Atquevtinam Romana Ec# ^^^f'aConciliorumiftorûaôa in medium proferret, vtfenuntia tneæ opinionis melius apud omnes inno# (ffeeret. Nam vtri verioribus ÔC firmioritus argu# mentis fua p’.acita confirmaflèntjcngè clarius ex aóis horum

Ml nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96 Concil. J\QationAlJiifsr

Hiauthores ex' acfii's horufh Conctliorum cognofci poflct,quàtfleîf tantTomo . Bii Lanfranci, Algeri, Guitmundi Monachoruni: „ Parifijsannoi}/}, qui ityiutn aduerkis me itnnxerunt. Quodautcffl impreir*. hui'us Synodi Pracfcs,initio de aduerfarioium fflco-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum fententiadtxiuefle quofdam.qui in contumeliaffl

f’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(aluberrimae dodrinæ meat fcn'bant, me in extrefflo

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitg limite in defperationem incurrifle, ôé omnifpcû^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lutis abicdla expirafleirei ipfius necefsitas ä me poftu*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt quid huic rumori infit veri aut falfi, paucifsin’'^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inhochoneftifsimo confeflu declarem. Igiturfexw

S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lanuartj, qui dies Epiphaniorum fuit, cum atramof^

[J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihioboculosobuerfaretur,0^indicium Deiconfd*

entiam mcampulfaret, amp;infuperhorribil/s3fq‘^^'^ gens Daemon ( vt Beluacenfis refert) meusfori^ Genius, intra me SuTpopulicircumftantis multitutli^

Vincent.par.x, uem appareret : ibiego ad feftum alftidens(fatebor Spcc.hift,iib.2}, ingenue) in hæc prorupi verba : Domine mihil’O^l'^ «P-3O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apparebis ad meam faluationem vtfpero.pro*

pterpoenitentiameam,autadDVRAM mbahdaW* NATIONEM, SICVT TIMEO, propter EOj’ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qyos PERVERSA MEA doc^rinadccepi. Caii^

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter quas vocem hanc plena ^eibonaecmifi/“^*

runt om nino geminæ. Altera,qubd.cxcepto hoc ligionis articulo de Ccena Domini, in alijs omnibus cum Romana Ecclefia confentircm : praeiertiffl veto in eo,qui de aeterna falute dubitare omnespiosiubeii nifi peculiari reuelatione aliquis de gratia Dei fitcej* tus. Quis enim iciat,quando pro omnibuspeccatisb* tisfecerit, de ijs iatis doluerit, fatisque ea expiauent • Qiiid igitur mirum,fi ego qui neque arcana rcuelatio' t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neconfirmatuseram,nc£^propeccatisraeisfatisfecelt;

■ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raiiii

ïatn '. deCperata fàlutc, ex prxfcn'pto Romanæ Eccles Çix.vivamhanc ærumtiofani, cum ærumnofiori morss te comniutam' c” Akcra caufa eft, quod ea dortrinæ mexfiiit ratio, quæ me ad hanc dubitationem ÔC de; fperationemncceflarióimpeUeret.Nam quia non eres didi, VerbohuiCjper quod omnia creata funt,£lt; fine quo nihileftfa(5tum,dicenti: Hoc eft corpus meu, fed contradixi: Hoc non eftcorpustuumtquæquidem manifeftaeft contradiclioiidcirco mihi tantifperhæfilt; tandumfuit, donee coram tribunali ipfius certura at;^ queindubitatum, atudice iuftifsimo SC veracifsimo refponfuniacciperem:2lt; vternoftrum mendaciterac falsblocutusfitjcognofcerem. Verhm enimueró,hic Exitus vitæ mcæ nihil prorfusincommodiattulitdo# âriiiæ meæ: ficut neque Cardlftadn ÔC Zuingitj inte? TitusZuinglianifmo quicquam nocuit. Nam nihilo^î minus in vniuerfa Europa multi fubinde viri dodlif? finalextiterunt,qui Q(. dodtrinæ meæ fubfcriberent,ôd metanquarn numen aliquod fufpicerent, ac colerent» Qiiodvtclarius vobisillucefeat, vnius difeipuli met Fulberti CænomanenfisEpifcopi carmen proferam; Mabreo quo illc meas laudes decantauittdum in hune modum iFb

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ri^IVlULll llM 5»

im modo miratur.femper mirahitur ortis k. Ille Berengaritu non obitnrm obit, ^^m facra fideifaßigia fimma tenentem, Httnc iam quinta diti abflultt, aufa nef as. llla dtos damnofa dies amp;perfida mnndo, Qjta dolor lt;:ß rerttmßimma ruina fint.

^aßattu Ecclefia, lt;juaßgt;es, ejuagloria cleri, Qua cultor iuris, iure ruente ruit '.

Q^tc^ttidPhilojophi, ejHtctjHtdcecinêre Pdètt, Ingenio cejjit.eloijttto^^ßio.

f^tr facer cfjaptens, ent nomen crefcitinhoras, Qno minor eß sjnif^nis^maximns epl homiituni.

Cni nee defdiam nee Incrnm res dédit ampla, Hee tnmidnmfett unit ns, nbsp;attnshonos,

^nt nee adargentnm, net adanrnm Inminaflexit, Sed dolnit, jnottes cnidare non haiuit. ^nt non cejfanit inopnmfdeire rninas. Donee inops dandopanper ß ipfefdt.

C^introuerßde S, Cosna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9p

^gt;gt;fer enim deflet, cjuam eurpferat, antea. vit am: Carppt (p editeum,lt;^uem modo laudrtL,, amatgt;~

Q^mprius ex vit a,tarn nunc ex mortegemifeit, Lt c^ueritur Celera tantus ahredia.

Vtr Verefapiens, amp;nbsp;parte beatui ab omni, cœlos anima, corpore dttatj humum.

Hæc nie, 6d hts fimilia altj multi elogia feripferunt; quæegoprætereundacenfeo,ne mihi ipü præconium cancre videar. Tempus nunc erat, vt aliquid de Stcr^ coraniftisdicerem,mea progenie. Sed quia de his Sai» ctamentarie Religionis foc qs noftrisgt; ludæi mentions feccrunt,Slt; Albigefq illorum non funt difsimiles,hoc loco de illis dicere fuperfedebo, amp;C hanc rem in aliud tacobus Mayeru» tempus retjeiam. Anno dein » » i . erupit in'lucem * Tanchelinus,vt aMayero nominatur (nam Sigeber# sigebett Gembla. tusTanidemum,TrithemiusTauchelinum appellat) «nfisfub Anno qutexfententiaprofefsionis mcç BrugisinFlandria, chron^HidTu? iofalfo habitu raonaftico,de quo gloriabatur, pro pu# gîenf.fol. 155. Hicaconcionedixitteuomendumeflè Sacramentum, quod in die Pafehæ fumeretur.Hac de caufa Tanche# linus.fiue T auchelinus a CIero,populoque Brugenfi damnatus,atque vrbe eiedlus fuit. Etfi autem vita il# l'usquam duxit turpifsimamjdodlrinç Sacramentarig pitmn affert autoritatis : quia tarnen de docflrina ipfa

viti8lt; moribus cuiufcç non eft iudicandum, cum Içpfaduerfarqodio alicuiusDocloris teterrima 2lt; pef# fiuia quxque confingant ,quibusnon tarn perfonara,

qtiamReJjgionem illius deturpare Undent : iddrcff non dubitabo ea proferfCj quae fcriptores nonnullidc vita Ô11 doiirina Tanchelini huius Uteris commends^ runt.

Igitur, Anno »24, (inquiunt) turbauitEcckfbm Antuerpianam Taucbelinus^quiquamuisLaicusef fet.multis tarnen Clericisetiam dodiilsimisinloqucngt; BernSu» Lu“' difputaudo acutior,multos a hde Catholica iriift eemburgus dehx^ rabiliter feduxitt Cacriordinis minißros, Epifeopabnt Si Sacerdotalem gran'am nihil eße conßrmanS)Corpo^

ns quoqire Si fangainis Domini Sacramentum prodcil mentibas prodelTe negabat. Et in preciofoappsratu ac deanracis vedibas incedens, triphcifunicalosd^^^ bus into rta, verbis perfuaßbilibus et conuiaiomn^ paratibus,fuosjqui eum circiter^ooo armatifequeban tur,a]Iiciebat, pereos inrernientibusfibi, casdcs operando fæuiebat. Credebant ei Antuerpienfes,S^ in circuitupenèornnes, Sireuerebantureumtanqiia fandium et miflum a DeOjin tantumjVtetiamaquatv, qua corpus ablui/iet, pro maximisreliqutjsafpouanf^ / tesbiberent: cum tarnen tantx incontinentie efTctamp;^ f tmpuritatisj vt filias in matrum praefentia, fponfasqut 1 marins incuentibuscorrumperettSt^ hoc opus Cpiritua^ 1 le allèreren Qyi tandem poli multos erroresin popu^ lum dißeminatos. Si multas cedes in clerumfaâasi

Sacramenanut à nauigaret iu naui, a quodam Presbyteropercub Sacrißculomarty- fas in cerebromoritur.Sednecpoßmortemeiusopin Ex^æ°eticorâtn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ceminaucrat, tam facile extirparipotuiu

fanguiae Monacbi P^topcer quod a Clericis loci illius Ecekfia cum alif t.inguatn Scarabei quautis rcdditibusper manum Epifeopiad conUruf endum monaßerium Norberto, PremonßratenliS'

JiâiCU/itUef nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

(j^ntrouerßde S.Qœna T^omini lar eft, quatenus cius docftrina S£ fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;haerefis ilia de medio tollere tur,quod

(^nmiieresjCorpusDominicum,quodin ciftulisôi 0’'3roinibus decern annos ÔC amplius repofue^

contemptu 6C increduIitate, ad ipfum cum ^'l'tentiaattulerunt.à: ad Catholicam fidem reuera luunt. Ha:ci11i,

I- ^^*^»ibuspareft intclligeregt;prgt;nium hunc fuiflt; ftTaucheiiQyj^^qy.ß^j.gj-,g2f.,anifjYjutn in Belgium tranftulerit; quodr^ ab eo tempore in hunc vfi^an^ num dodrina mea in Belgio nunquam extinda fuec ’it- Nam Lauatero tefte,Cinglius interpretamentum Lodo.Lauattrin Vpi-k; „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-0-1 niftO'Ceitam.Sa#

''«DI est J per verbum sig Nine at, exepiftola CTamcntaïijïïAOX' ^uiufdamBatauiHonnîjprimùm addidicit. Refert abinino,

eodem Tauchelino fiue Tandemo loannes Tri# fetmius, quod ab exitu illius,dolt;ftrina Tandemica P«f annos 3 % continues, nbsp;nbsp;poftea annis 4 o 8. vfque

^dfuatempora ad annum Chrifti 15:084 cum adhuc chron.Hhfaugi-Carolftadius effet ignotus, longe lateCß inclaruerit, 'quot;i'

Ex fecibus,inquit ,TaucheliniHæretici,quidam» 'luife Cathaios,hoc eft, mundos amp;nbsp;folos Chriftianos ’ixivolebant: ÔC sacrosanctvm corpvs 8i s^Ngvinem DOMINI N E G A B A NT; amp;nbsp;licct per ftatresSanfli Nprberti ea hacrefis pro maiori parte fit fxtinda, toties tarnen rcpullulauit in diuerfismundi pTouineqs, maxime in Regno Bohemiae, in Alfa^i ua.inThuringia, vt vfcç in præfentem diem gt;nbsp;(claruit autetnTritbemius anno i j o 8. cum adbuc Carolfta« tiiuSj vt dixijöó Sacramentarq Nicodemitæ fiue Clan^ cularij effent ignoti)venenoprauitatis fuæ infecerit,

nec hodi'e credafur tn toto extinólatquamuis occulta CitfSt: pauciCsimis cognita^ Nam nictu ign*^ femperocculta latibulaPfofeffbreshuiusetronsatJi3' re con/ueuerunt*

I .î. Ana. ranc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Petrtis de Btucîs cxtititj Sacctdos Gallic

RichardujMona# canusib quo Petrobtufiani nooicn accepetunt. Hic inEp^oîl‘ramp;quot;2^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oppido S.Ægidq vigellmû Sacetdotrjfui3nigt; i

cap.ts.schb cum,Monachuni Gallicanumpa quo Henticianito/ BernbardasEpi- gtioujinati lunt» i^fuboißiiuam RcUgiotieiîibaci^ Hoiai^i, menrariam.quam vnâ nobifeumprob'tebanri/t,(b’^

Papidus de illis refert,qubddocuednt têpia dirui.crtzx ces detjciopottere,'5lt;: inEucbadüia verâCbridicorf

pus nôelîè)ambo,inquam,ruam religionêtn omnir^' gno Gallix â:prxcipuis Epiicopatibusfpargebanbvt Arc!atenfi'jVtEbrodanenn,vtDienn,vt Vapidenligt; Inde expulb, in GaCconia 5^ NarbonenCi prouind^ Tolofxj vbi pubhco doccndi munere fungebantu''' Berengananiimum cum faude SC frutflu propng^^ i runtôt:propagn arût. Adeli buius reilocupks teßi^i ƒ Stanislaus Hoßus^ gui de vttogue borum bcnsn^i' 1 Ante quadringentos annosj inquit, fuerantPetto^ ƒ cap ^.cacai.Hx- btuCiani SC Henriciani, qui SC veritatem corpoti^ t amp;CCanguinis in Eucbarißia negabanc,SCMiiTainniM I effècontendebant^ Ex quibus omnibus lucalemtt i patet.etiam ab bine annis4,^ o.in vtrot^ RegnOiGab ƒ lico SCBelgicOi bancSacrarnêtariam opinioneniffrtii^ I lira reßßentibus EccleCiaflicis SCPoliticis Magidt^^ f tibusjnonminusffûfuiffèacviguiffè, quàmhodiein 1

Controiierf.de S, Cœna TOomlni. i oj '^isIodsCaluinïfmus floret SC vi'get. Eodem temposs Clericus quidam Lifmorenfis publice profitebatur,in Euchariftia eflè Sacramentum, non rem Sacrament!, ôi^

Pi'ofiji ingenq viribus feriptitando, fe fortiter defend ' 7“at. Dicebatenim Malachiæ difputanti,fe non ra# tionibusjfed potiùs authoritate Arebiepifeopi pref# lum. Sedhisdaraoribus nihil aliudeffècit, quam vt P’^oHæreticodaihnaretur.Cumautemhuiusdodri# ’’æfî'Sarij.fummapœnarum atrocitate 6C immanitas tCjquibus aMonachisôi: Sacrificulis torquebantur, parum territi,confilefcerent: propterea, qubd

■lam fufpedîam reddidiflet t commode fadîum eft Anno 11 do. Lugduni in Gallia, vt colloquentibus anitnigratiaquibufdamillius vrbisciuibus, vnusre^ Ap. * pfntina morte fubitbexaminatusconcideret. Eares Perpinîa# î’etro Vvaldoni, quieidem colloquiointerfuerat, pâuLAX'iki'b. e^ occafionem præbuir, vtdeanimæ fuæfalutecogita# denb geft Franc. ''ctaliquantbdilig-entiusSCaccuratius. Efatenim ho# Aeï’casSyi.dco,gt;* ^opotensoemagnarum opum^cui dulolutaCIcn;: Nauckrusgênera-corum vita,ô^ mores improbi admodum difplice# «00,39.

^ant. Itatç omnia bona, quæ pofsidebat, pauperibus 'i'ftnbuitjamp;aflèclas fibicomparauif,quosàfuo no« Baptitaduerf hæ# TOineVvaldenfeSjôd pauperesde Lugduno nomina#

“it. Obiter hîcfilentio præterirenon pofîum ,quôd cJp''3°caui.hær. ■Magnus amp;grandiIoqusnofterilleBeza,in libelle fuo EaiæusCent î. ’“ot'kojquem non ita pridem edidit,2lt; virorum quo# DvUautifs^hbu\, riinlt;latnclarifsimorum,maximefociorum,viuasima= hift.Bohem. ‘. gtffsexprefsit, Vvaldenfium ceu fratrum mentio# ntra honorificem facit, QC Valdenfes ab Alpium

anfracflibus,inquosfelamdudutn recepcrantCfoft^ decennium,poftquani emerfi(ïènt,3d anno • lt;nbsp;1 Lateranenfi Concïh'o Iiærefeos damnan fuincnt)

pellatos. Pauperes veró LugdunenfesnonaP^f'^ Vvaldonedicïos/ed'a loanne àV’valdo,quodâni£‘’* catore LugdunenfÏ ditifsi'mo, quem perperain nW® conditorem cm'ufdam {slt;flx exiftimant,qiii propter fuam celebritatem tantum præfueric Valdt'^ fibus, Vtvt fk^parum refert,nobis fufficithoc^^'^,^ fcire, quod hûpoftquam fecefsionem à Pfcudod^’^^ ds fedflèntjSC vkam morescp ex præfcn'ptoEuangj' Iq Chrifti emendaflènt, meam quoc^ dodîrin^'” ‘ Cœna Domini amplexi funt, publice'tp

Ne autcm exi'Ilimet quifpiara, Vvaldenfoö'' uerfum aßerengan'anis in hocarnculo fenfiflèjP''®* pterea qubd nemo hiftoriographorum expreflâml’i’j ias rei mentionem facits agite, proferamusaliquo“ cuidensteftirnom'um ex recentioribus fcn'pti's,quo“ manifeftum faeiat,idem prorfus in Sacramenranoi’^, gocio fenfiflè Vvaldenfès, quod ego Berenganïis^ meifocrj /entimus. Anno fiqm'dem Chriftiqod.p^' fteri VvaldenfiumRegi Vladislao confefsionen’^ dei QC articulas R.eligionis obtulerunt.-qui eti'am nUi” typis vulgati extant t in quibus longa probationtifi^ ftïtuta de afcenfu Chn'fti in cœlos, tandem conclu* i dunt,qubdChrifîusante nouifsimumdïemnatural’ fuo corpore præ/èns interraeflè haudquaquampo’* fi'tjfèd certo loco ad dextram Deirefideatjltacjppanci” alla ratione non eflè corpus, quàm qua loannes eft’ dicùur Helias t Sicut enïm loannes non cil

aut eflèntia,fed cxemplumatt^ irtiago i^ïutaôi; panis figura tantum eft corporis,non au^ Chvifti corpus.Fatentur idem V valdenfes

Pit contra mentem Euangelfijdicere, Hicaut Chriftus.Quare certum eft,quadringentis cir^ ^'tttannis,nihil prorfusde vera pracfentia Chriftiin CœnaVualdeniescredidiflc nbsp;ftatuifle « Anno de^

concionibusamp;fcriptisLutheri addult;fii, videLuthe.Tom. confefsioncm Luthero tranfmiferunt : eiuG

'Itni iudiciuraexpctierunt. Nam co tempore Carob nulla adhuc fomnia» nulla per quietem vifa

’'ofturnajUulIasreuelationcs expertus fuerat^Sed ac^» ^«pta V valdenfium defenfione, Lutherus nefcio qua f^lliditate miferos,8C perfuafu faciles homines in fen5 ^tntiatnfuam,aBerengarianifmo, ficut amp;nbsp;alios mub 'os, fraudulenter abduxit. Nam refufcitato poftea ^ottnganj dogmate per Cinglium Carolftadium, Vvaldenfes publico fcripto conteftatum fecerunt, ^ïLutlrero melioradidicifle,quam afuisMaioribus ^Pfogenitoribus ipfi accepiflent. Vtrum ex animi ‘Ontentiahæ reliquiae V valdenfium locutæ fint,an fo 'us, parum intereft , quandoquidem meæ docflrinac 'Jdenfores multb dodliores acutiores hoc feculo oxtiterunt, qui negligentiam Vvaldenfium horutti 'gftgie compensarunt.

Sed redeo nunc ad V valdone m, que m huius felt; vide Catalogue ^«pattern fuilTe fupra audiuiftisjscumLugdunif'^‘“™ ^^''gionem fuam palam profiteretur vnacum fuis ‘Y^toribus vrbe eiedus,atqj in exilium miflus eft.

^3gno ibi fato accidit,qubd exulante V valdone,hec ^oâhna per vniuerfam Europam difleminabatur.

Equidcm itiulra pafsi'm a lurifconfukorum fchofis peticaconCiliaiadi Roinæ ÔC Tolofæ conuentus,fan^ guis innumerabiUum bominum, qui idem nobifcuni (èntiebant,magna ftragc profufus, fadïa modïsomnk bas (quanquam fruiira ) omnium Vvaldcnfiuin in^ ternecio ; denicp tantis machinanonibuscontra fodos noflros adïum, quantisnulla vnquam fadio gt;nbsp;praKt Arrianam,ab boiitbus impcrüa fuit, Poikm bxcom^ nia mulris demonfirare exempJis,nifi prolixum“^ I foret. Sed breuicatis üudiovnum tantumredtabo/ quad in confukatione lurifconfultorum Auinionen^ / fi^ AcademiXfÓ^ tnum Arcbiepifcoporum}^^^^^^ j nenfJs, Arelatenfis dC AquenQsdn hunc modumk^ giturt C2ijis eil, inquiunt, iolijs illeperegrinusgt; / condemnationem Hxreticorum VvaldenOum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

mo fam J tam publicam, tot âCtantis laboribusexpeo^ fisSd fudoribus irdelium infecutamadi tot mortibuf in/tdelium folenniter damnatorum, publicet^daa^ natorum, tam fortiter ßgiliatam i Fuerunt bi Vvak nominibus appeïlati, Leoniüx, fL^^ppcn^icent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Publicani, Picardi: eôquôd V^aldoLug^

duno difcedensjin Piccardiam commigrailêt, ibib^ fuosconuentuspotiisimiim habuiüêr. Pr^cipuèau^ tem Vvaldenfesdicebanturrficutantepaucos anno^gt; cbm Rex Gallix Francifcus,captos VvaldenfesMi^

randolxvtriufc^fexus,puberes atcp impubères,fme difcrimine crudelifsim 'einterfecittSdinnumerabikiO i hominum innocentum mukirudinem ad inrernedo^ I folyd. Verg.Aog}. nem dcih'nauit. Paucis annis ab exitu Vvaldcnisini^ j bifl iib.u. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terieefiis, trininra Sacramentarn ex Germania in An^

Controuerf.de s.CœnaDomini 107 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

bWxtimam banende abfentia corporis ôi fanguints ChxftVaCæna » doôrinarh propagare inftitucrunt.

Sed AngliïRex.vteosprobiberetjöC cæteroshomb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

nesabillorutn conforcio abfterreret, frontibus fingu« bruniftigma, Oxonq, mukispræfentibusEpifcopis. candenti ferro inufsit. Dux iUorum fuit Gerardus quidiin j cuius affeclas in Gallia, Italia, Hifpatua 06 Germaniafuitfe Neubringenfis teftatur, Erattjfdem temporibus ColoAiæ Archiepifeopus Reinoldust «luibotum Vvaldenfium ingentera numerum vr* bem ingttflîivn, comprehendit»examinauit»condetö« nauit, ôffanâos M.artYres,cumducc Arnoldo,pro

Haçreticis igni cremauit. Refert de Vvaldenfibus iSbs CïCarius.qubd iam condemnati ad rogum, prius cæf«.« ditk.i.

1 Eominiante mortcnn»cx inftituto fuo vetcri cclebra« l nbsp;nbsp;'rnt. Sed hxc illis denegata fuiflè perbibet « Ex quo

\ nianifeftifsimum eft ,nibil ipfos, aut cert'e parurrr dc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

1 busexbibcri buentibusjvnquam credidiffe. Statue# i nbsp;nbsp;bant cnira fy mbolis qàibufcuncç,abfentcnr fibi Cbr i#

\ ftura debgnari SC denotari. ItacÇ contra inftitutum ' beruatoris Cbrifti pro vino aquam adbibebant gt;tan# quam reiinanis,inane 8lt; nudum fymbolum. Sic qui« damVvaldenfes exlabrufca, quidam ex pane in vb Uura tindio,quidam ex vno vafculo SynaXin accipi# nnvalq conbeiunt ex aceto »quidam Euebariftiam fer»

\ WinCamerisöCinbortis. Atepboe modo Sacra# \ nbsp;nbsp;nbsp;rnenuùa ifta Religio ,in omni Europa public e defen#

lia Narbonenfijtemq^ in vallequadam, iuxta radices Alpiuni,non ita procul à Mediolano gt;nbsp;vocataLuccr/ xa, præfertim autem Cedes fuas in Boheniia rcdnuei rnnt,0(5 vt ilia nimpantur omnibus aduerfarijsjiiae ter ateß fyncere ad hunc vfc^ diem conferuarSt-eft, vt miretur quiipiam, qua ratione V valdo 6^ illiusjhomines ilJitcrati 5e rudes, omnisq Philofopnie ôiTTheoIogiæ prorfusignarûarH fubtilia argumenta Berengartj capere potuerinttaut qua nara fronteChm

»afcicul.tempor. ftoadiccntit HOC EST CORPVS M E V M, öblÓCUtl Tchrof?ftnt,dicendo : hoc n o n eft corpus tuum.Equideifl V valdenfes ifti peculiares habuerunt fcbolas, in bus multos virosdoctoseducaruntineqfuis^f'^^ quot;* lofophis caruerunt,quf tanquam antefignant pnw’''’ fecuerunrglaciem,.0d S'acramentariæ opimönismn^ papkîusMaiTonus,‘lamenta pofuerunt.Equidem Petrus Abailardusho^ lib 3.Annal,Franc, mo Änglus, Præccptorc vfus Rutelino Britanno,vt

eus, Huiusparaftatarôô fynergi erantArnoldusBric xienfi's Ep/fcopuSjôt Gilbertus cognofflcnto Poretac nusjinfi'gnis PhiIofophus,Pilt;ftauorum Epifcopustqa* Kernhardusinepi#; circa annum Chrifti 114,0. vixerunt. De hisBernhan ftoia ad Epifeopos (jyj fcripfit.’Lcgite libellSjqucdicuntfententiarSeiiJS, tiec nô SC ills,qui inftribitur; Scito tcipfumtSCanimad papirjusV,S. ex uertite,quâtç 5e ibi fyfuefeant ftgetes facrilegiorûat^ Bernardo. errorii,quid ièntiat de anima SC perfona Chrifti,de de^ fcêfu adinferosjde Sacramêto altaris SCc.EtiterûtDe virtutibus Se vitfjsnon moraliter,de SacramentisEcs clefiae non fi'deliter, de arcano fandæ Trinitatisnon fîmpliciter difputat, ièd cundîa nobis in peruer# !Gîm,,cundîaprærer folitum;præter quara accepimusgt; Cette

aiticuli Confefsi'onis de perfona Chrifti ÖC de ConcikLattrane» '^''^'tate,CQnjeadifputan'onejquae eft de CoenaDo?

dt Abailardus in Concik'o Senonenß gt;nbsp;cu ni fijo dog# ^3te eiufdenl aßcdtatohbus; amp;nbsp;anno dein ji8o.Cagt; thari amp;nbsp;Publicant de quibus paulb ante meminimns, «emq'ue Patriot ab Alexandro 11 Ein Concik'o Late# ’’änenfirepudiati^atque ex Ecclefia Chriftiextermi#

Sedamp;hodic ctiamnum die anniuerfarioquo# intap-Excommu-^am Romae, in Bulla excommunicationis, Arnol# jî«““ diftæcondemnantur» Nam huiusfe(Hæprincipi,Ar# j^jBUaasiib^L noldo, Hadrianus1111. tarn infenfusfuit,vtiam eie# cap,64.appcnd,. dus Slt; defignatus Pontifex, in fede Petri inaugurari priusnoluerit,qu am Roma Arnoldus Hçreticus ex# pelleretur. Ita omnibus temporibus Sacramentarq, liomines dodifsimi öi fandifsimfmaxima qugque vi*

5^ capitis difcrimina pro veritate fuftinuerüt. Non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s' c’Zhi’ft

^ifsimilishuic Arnoldo fuit Almericus Carnotenfis, A^font dfcaXó Philofophus acutus, ÔC Parifienfis Scholat Dodor iib.6, Parag, dc primariusiqui anno Chrifti jjoA.docebattcorpus Chri cæ'kDÏft.j^cap^w*-fti non aliter effe in pane Altaris, qu am in alio pane Sfqualibet re, ÖCc. Habuit hic Berengaricus Philofb# phus complures fux dodrinx approbatores ÖC adfti# pulatoresjVtrefertBeluacenfis. Itaque ab fnnocentio vincent.iib

inConcilio Lateranenfi anno Chrifii i2gt; $.his ''^’■bisdamnatus eft : Rcprobamus etiam 0^ damna# ^’’wsperucrfifsimûdogmaimptjAImaricijCuius men# Concii Lcrerarcw ttmficpater raendactj cxc^cauit,vteius dcdrinanon fu”’’T,fn'Xfidc

tam Hçretica cenfentla fir,qu’am infana.Et hk quidcffl «.4.q I. Parag. Almancus.vj'rdiuinifsimus, demum poftmonemfo pulchroexemtus eft( nam Romana EcckfiaHafe** nusJib.e’nftr' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiam poft mortem anathematizarç fokt, vt in

Franc. Naucier. Caiionc dicicur ) ôé pro Hæretîco exuftus. Vtauteffl gencrat.41, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;On'gcnis difcipnîCpræccpton's fui placita fine vlla con

tradi-ftionc approbabant 86 » Pythagoricorû more, ro'çtipx, in omnibus controuerfis rebus dicebant:to ctiam Almariciifucceflores ÖC aftèclac,magiftfi^^^*^î^ (ftis in onini propofita materia afifentiebantur;

ea Schoîa, ( vt refert Caefarius) fions totiusfcientiæ,3i puteus diuinarum Scripturarum habebatur,idcirt‘’ multi vtri dotftifsimi ex ea,tanquam ex eqaoT''^^'^ prodierunt. Nam GuilelmusPiiftauienfis,profcnot’ Bernhardus fubdiaconus.Guilelmus aurifex,Stephan nus Sacerdos de veteriCurbueIo,Stephanus de Cell’) Cæfariuf Jift.j. loannes Sacerdos de vncini9,Dudo,Zodo,Barinu» «ap.Ai. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sacerdos, VIricus de lucri Sacerdos,Petrus de S.Cb*

douualdo, Stephanus Diaconus de veteri Curbuebi omnesThcologijdocebant : non aliter corpus Chrn fti in pane altaris eflè gt;nbsp;quàm in alio pane SC

Ibidem, bet re. Neque horum tantum, quos modonoffli* nauimus, ifta fuit opinio, fedeadem praecipuosÂrgt; chiepifeopatus, Parifienfem, Treccenfem, Lingot Idem, nenfem atque alios perreptabat. Exqsautemiqn^* recenfuimus, nonulli Almaricani exuftbquidanip^t* petuis vinculis mancipati fuerunt. Vnus iiloruffl niei tu raortis,abiecfta et abnegata fîde,vitam Monafticani induerat, ÔCpeccati expiandicaufa,in Monafterium ingreftusfuerat. Memorabilc eft,quodhifton'cirefe* runt, priufqu'am Sacerdotesinitiatiprofanarentur,amp; roge

«cusj'acfifracflusinabcreturorbis. Nam hoc ar# ƒ dim'nitus edito,innocentia fanflifsimoruiti

veritas Confefsionis ac doëlrinae illorS |Oniprobataamp; confirmatafuit.Sednchoc quidcmfi^ fnuopraftercundum videtur ,quantumuis figmenti ^»abulæfpéc^gfjj de fepræbcat,qubdprinceps huius ^‘'naricanæ fadionis, nodu ad ofttolum conclufae P^’^ueneritjcic^ vale^ixcrit: 8C cùm ab ea interrogaref ^^onamiretjcum Diabolo conuiuatum fe ire refpon^

Hÿcfiverafuntjnon dubitantis ifta vox fuit, Gaguînus.v.s. vtßerengarij, fed planedefperati. Cumautem fufpi# '■o quorundanjanimisinfediflèt, qui praeter fupra di# cæiaiiusdift.j. ^os, plures Berengariani dogmatis alftrtores,8C clan# dcftinos Älmaricanorum difcipulos efle opinaban# (ar : idcirco Petrus Parifienfis Epifcopus cum Fratre puan'no 5 qui Philippe Regi a fecrctis eratjCallidupi ■'''tconfilium, EratLutetrjs quidam M.Rodulphus, P^triî Namurciusjhomo vetfipellis ÔC perquam afiu# (us.ordinisSacerdotalis, amp;■ fatelles Miflaticus« Hunc ^•’’bofubornantjamp;raagmficis pollicitationibus öt fpe iwpunitatis amp;nbsp;remifsionisomnium peccatorum pro# Pofitajcb impclluntjVt Almaricanæ fsdicnife alîoci# ftitandem cum illis profefsionem fidei f mulet,fingu# lorum nomina confignet, mores ÔC fadaobferuet, ar# Qnaillorum cxploret; atqjhaeccmniaRegiautEpi# foopoParifienfiefam detegat, Cui verfutifsimocon# f'l'o.cum homo verfatilis amp;nbsp;vatius, quiduisf rrularc acdifsimulare dodus,protrptepannflTet, Sn' ümpro Almar/cano inter homines igrotes credulos fe rerecitavt plerique quro prosraico amp;nbsp;fccio agnofee#

rent, arcanfs reuelati'onibus, quas ille callide iflcw tiebatur, ßdem haberent : facflum eft, vt omnia ipio^ rumfecrcta Só occulta confilia penitus exploraret, a nomina infuper diligenter connotaret. Quæcutn® ad Regem poftea,vt conftitutum erat,detuliflct; muh tt Almaricani proditi, capti, cuftoditi, condcmnatb» flammisexanimati funt, folisque impuberibus minis parfum eft. Ex bis ’a me coramemoratis,niial^ Ior,abunde fan's intelligitis, Vualdenfcs Sacrament’^ rios,nonfuiflè illiteratos rudes tantumhomin^^ viros authoritate daros, eruditione infignes,pKf^'^ graues, ÔC omnilaudumgenerepræftantes.

etiam docftrina Vualdenfium in magno habendaf preciojcum atottantifque virispropugnata.etfang*quot;* nisprofufione confirmatafit.

Opprefsis a Pontificio Regno VualdenfibuS)* metu pcriculi omnibus pertcrritis, circa annum^bn*

genf.setat, 6. prtmum Romæ, poftea in Gallia exorti. Hos ab A * Aifonfiisdecaftro bigaCadurcorQ ciuitate, adauriferS Tarnemfita lib.g. Parag. luras bigcnfcs,8C ab altjs locis, in quibus vixeruntjfcbp'*’^ Mg?A^,hærcG«^ nominant Albios, Albianos, AlbienfeSjBagn^^ Papirius Mafonus lenfcs,Baiolenfts,Concordienfès,Co3ocenfes, Ag^* CxfX’scüft.quot;? nenlès.’quorum ex numero non abiedietplebcijt’^ cap.2i.Paulus Kzi tum erant homines fed viri principcs,ex TOiiushb. G.deie# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;familtjs ofiundi. Cenfebant autem corpu*

Ba?æus«ntTcap. Chriftiin Cœna,ficutin alijsrebusineflê :quodilt;l^‘® 65.Append. Prate, eft,ac ft quis dicat, Chriftum in fua Coena perinded* isrcr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rapo,aut frufto cafei. Dodrinam hanc ar

Arrio mutuati funt Albigenfes, vt ait Gaguinus,au' certèab Origene àC Manichæis, vtinquft

ÄitidS’Sfoï'’' Sacra ^^‘^^*”*“P’'3lt;i2monftratuni eft, Manichacos joi.CæfariuJ d*ft' Cinglianis Óc CaluinifttsJ'^’P-*'-

titâ' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrlbna Chrifti aliter fenx

cüi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oecumcnica illa quatuor Con^

ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decreuerunt: Sacramentarius vt fif,

int Cæterùm hæc Albigenfium coniuratio, cæfar.vb ô. fjfapaucosannosfupramoduminualuit. NamCac^

vitra mille oppida SC vicos in fua potefta^ neriint,totumq’uecomitatum Tolofanumoclt;ï prunt : nam loei illius Præfes in eadem cö illiserat caufa grauifsima tantis fe viribus

jOnhrmanint dC præmunierunt:t|uippc armis fua Re §gt;oneni defenfam cupiebant:fi forte eadem illis eue^ fent a Romanenfibus mala, quac nuperadmodum “^ldenfesopprefïèrant. Si enim Concilijs Pontifi#

5lt; EpifcopQi-m^^g j jQgmjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

•^tcrpolata J tanquam commune incendium in tcta Europa exardefceret. Nam Chriftianæ Reipub,Prin# ''pesamp;;Rcges,tumtemponsgrauifsimisbellts,aducn usexterasamp;^barbarasgentesdiftinebantur. Et fack f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Romanus Pontifex,irrifurosfatuum

Legats Pontificium, Petrum de nouo caftro, caufa cxcomunicationis miiLum, interfechTcnt:

*’flt;j3dConciUüeuocatos fefe apparituros ,fed armis, ferroói igniftatumEcclefiae reformaturos dixillent.

11 zj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cone 'll. CT\^jitionalJupcr

Antoninm Pat,st, îta(^adextremûinud,atcç vîtimumremediïïmdectir« Tit i9lt; «»?’*♦ ricuGqubnifi in ipfo ovbis incendio, atque in defperagt; Parg gt;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tione faliitis, nunquara a Romanis Pontificibus ante

difcefTiim eft.In'ftituta enim ÔC publieeindidaprædi^ catione crucis, vt vocant, pknaria remifsio peccato^ rum omnium j quaequis ab infantiaprimacomnnül* fee,omnibus illis proraittitur^qni arma aduerfus Albw genfesfumerent, Si. manusin illorS fanguincabluc# rent.'ficut huius ret Beluacenfis author eft, Ufa's qui in cxpeditibnc prias morerentur, quainhofe® adoriri poflent^fiebatcerta promifsiotqubdRonianus Pontifex D.Petro mandatum eflèt daturas^ vf abfqu« vlla tergiuerfatione,intra coeli tedf a Albigenfiumi«’^ ftes reciperet.

His ita conftitutis, Lupoldus Dux Âuftnægt;^®‘/ monComes Montisferrati,cum fnnumçrabilicxcrc*^ * ru Germanorum,S6 Galliæ rex cum ing^timanual bellum ie præparabantrnec non SC Hifpaniatqi'^^^^^^ ii : inprimis verb Epifeopi potentifsimi, Tofcfanus» Nemenfis, BaiocenfisjLondonenfisjAgatenfiSjBif'* ccnfis,Narbonenfis,etConuenarum.*prçtereaAbba^ tes quamplurimi, ÔC fandfifsimiPatrisLegatipn'nci* pes, vno confenfu.amp;T vnanimi confpirationeadarnia concurrebanr. Erat idem ftudium, ÔCeadem animos rum cupidttas in omnibus, vt miièrabili Sacramental riorum caede.Deorum irnmortalium fauorem cnier^* rentur, SC in vita fempiterna triumphum defuptiat*5 hoftibus agerent,

Ne autem Innocentius 111. Cerberusièruonitn Dei, qui belli huius autor amp;nbsp;inccprorfucrat,malèam diret, quod ipfe ex paftore bono fadus effet lupusra* pacify

Controuerf.de S.Qœna T)oimnï. iiy pacifsimus ; emittit duodecim Abbatesjordinisßcrn^ Wini,vtfutsConcionibus Hçreticorum dodrinam ^xvetbo Dei conuellerent. Magna illi pompa ôô oftcntatione » vt fcvt ipforurn natura ÔC confuetudo, in vtbçsamp;: vicos ingredicbautur: magno fatellitio fti^ V^binccdebant.

QiJoût'um DidacuSjquidam Hifpaniæ Epifcopus, Vincent ?ar.j, animaduertinec, docet, nihil aut parum ipfos fua do? Spc-^inatfFedluros: præfertim apud ignobile amp;nbsp;rude,ac “ƒƒ 3 sum.hift. firaplexhominum vulgus, fitanto cumapparatuamp; •rit.i9.«p.i.v« luxuaducntarêt,Hortatur,vt excraploDominici,feu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• quot;««ô*

potiusDæmonici.quiordincm Prædicatorum prius iu»itb i.cap i^.in inftitucrat,humiles ÔC fimplices.Hypocritarura tno'. te.ingtediantur. Etfi autem confilio boni viri hutus in „tal. hastet. obtcmperarc inftituebant: tarnen carnificum EpichU ttmatisjVtHieronymusloquitur, quant facrarumli? teururateftimonqs,agcre malebant. Namexpugna? tisBiicrriSjCclebri Albigenfiû vrbe,cüm milites quen?

1 ftterentur illeratus metu periculi aut mortis aliquos \ Albigenfiumfefe Catholicos'.Ealsb diccre, railitibus \ ttfpondit Omnesoccidite, neque cuiquam parcite ♦ ' KouiiDotninus,quifintfui. O viïumfottcm,breligt; Nlonacbûjb concionatoremgt;2lt; feruum ChrU l ftibumilcra befandum. Qnis voeem banc Mona« l nbsp;nbsp;tbo dignam luilfe non iudicet quis Catbolicum Spi«

\ invatntem venit Romani illiusDucis oratio, qui di« \ nbsp;nbsp;nbsp;«retoVbat •,malle (e vnuha einem conferuare»quam

Cæteriim,amp; hoc rnagnatn SacramcntariçRf^'E^ nisopim'onetn ÔC Jaudetn attulitAIbigenfibusgt;9^ Cingh'anomm more altaribus pro Jatrimsettegi^^^ n's alran'um pro anûergijs vtebantur:ficut narrat

Idem filtjmet Caluiniftæ, hand ira pridemfey*'^^ runt in Belgio : quifirniliteroletuminalranbus*^^ quot;nbsp;runt, ôC lingua Be'gica circum oras altariuffl runt, bat mw Ctut : Hoc eft corpus mcum’

Quidam ex meis caftris miles BerengarianuS'*’ tari meretricem fubagirauitramp;f expiera libidine, lachro Chrifti crucifixi manus pedes prædd'f’ obtortofune reliquum corporis truncur^.no'’ƒß^^ circum omnes vrbis vicos raptauir,quàm cadauer circa nienfiumurosimmicisvedîauit Ac*” Ies. Qiiid mukis f Confer hiftoriam Albigs*’“*”® cum geftis Cinglianorum in Gallia ôc Belgio: dii^^ ream, ft non per omnia æqualcs vtrofque inurn’^^' Nam in profanandaCoena Domini,in euertendisima ginibus, diripiendis templis, contaminandis omnib^ locis,plane idem fecerunt Albigenfts, quod hodiew* ciunt Sacramentartj,Caluiniftae QC Cinglianf.

chriftianns MafC Videamus nunc, quibus modis Romani Catbobd lib.17 chto.vinc. errantes Sacramentariosin viam reduxerint,amp;^qi:*^ Par j.hift.speJib. remedns ægrotas hominum menresfanauenïit» Par 3.sum.biih67. BifemsjVt dixi,fuperatis, crucc fignatimilitesoand/ append. Bal,cent, mcntariorum 7000. in caftro Mincrux lyo. in Prof k”iu^AemiTbb. uincia Narbonenfi 400, Pariftis 40. contrucidarunt, 6 de weft. Franc, in caftro Vai i,Toloianæ dirionis 4oo.cotnbuflerunfj U°6 Kruckr'*

Cwîrouerf.àe S.CcenaT)cmïni. ny dtmcïfamjapidibus obruerunt:Bnurigibus feptem ™^\îcon{oderunt;inL Caftro Agenois74. ftrangulajs runtjfætetQj fumo n æthcra fut miferunt. Similiter cxpugnatoCareOjApifiagiOjGalliaco, Caufaco,Fa# noMarcellijFano Antontj, Modaco,ôd alrjsvrbü bus.fetiojgnj ôd laqueis, quae CatboHcorum Roma# nenCmmargumenta funt,cum miferisSacramentarqs Conuentum,a(ftumA diQjutatum fuit»

Aftno fequenti, qui fuit a Chrifto nato »113. ite^ turn collcâis viribus, ope 3d auxilio Petri Arrago? num Regis,CoraitisS,Ægidiî,ComitisFuxi,ôd alio’ turaconnrmati.Simonem Montisferrati Comitem,

Crucc fignatorum Ducem in Caftro Muretlo ob# fcderu nt .Sed hîc er U ptione in hofte m fa(fta,fe pte n de # dm millia Albigenfiura cecîdit, necg fuorum plures inaciedefiderauit ,nifi oéto ôd vnum ex nobilitate ,fi

i mod'oferiptores vera memorant. V itftoriara banc id# l tiicoDeus illi concefsit, quia plenariam peccatorum i ‘■«mifsionem a Pontifice promiflàm , admittere nolt; I luit.

^»ût’.ôd quiaSaracenicus Alcoranus, 'a Sacramenta# opinione parùm autfer'c nibil diferepat gt;nbsp;facile opé

amp; copias militâtes ab eo impetrarunt. Contraôo igi* tutexercitu Affricano» in Hifpaniam ingrefsi funt Quentin, in Anal, ^Mceni, vt Sacramentarqs Albigenfibus fubfidio fontnlioftes Catholicos venirent; fed priufquam vi# ftsfuascum Albigenfibusconiungercnt,»6.1ulq,an^ pbtinaiuXo«n« tioChtiftiui^. cïeÛfunt,amifsisin prælio fexaginta Cccad.a, [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P 3 millibus, ii'gt;-6.

TïS ^A3aConcil.^]^ationalfufer millibusad^ R.cgc gt;n fugam confe^^lo.Occupamnttâ' men fn eo bello Saraceni Regnum Beticæjidcjîaa tempora vfep Alfonfi Elizabetæ Caftellx Regn'” obtinuerunt. Net^ mibidubj’um eft propediemrorci vt poften' mebCaIuiniflae,præfertim qui adhuc btenii Barbarorum auxilqs contradlis , tnagnam hoft'bus

Vi'xit Colonix Monachus quidam,ordi'm's P''^^ dicatorum,annis ab hinc feptuaginta, qui fcripnsp''°^

Michael Ritius lib. na mîHia Sacramcntariorum.Ludouicusctiam uus, Rex Galliarum, anno Chrifti 122?- Auen“’*

a.dercg Francor. Robert Gaguin. lib 7,cap.i, hift.

Franc.

Balasus Cent. 3.

cap. 97. Append.

nem obfèdit.S^ tandem expugnauitjciedîis'^fquot;’^^'”* nibus Albigcnfium rcliquijs. Poftea,annolt;23'f'^^* bertus Brugêfis,ex Schifmatico SC infideh,fa(^us^ ” nachusDarmonicafter QC Inquifi'tor,opcRcgb^’* fiat niutta millia Patrinorum SCBuIgarorum(hiscningt; nominibus Albigefij nominantur) in Gallia ôfr»® dria interemit.Necp vos fruftra mentionem Flanflf” rum in hachiftoria fieri cogitetiSjquandoquideW“ in ïodSiS^ propèetiam in omni Bclgio,etïam Othon® I. Quarto imperante.complures fuerunt SacraraenOT

SC quidem ex Saccrdotaliordine,plurcs quafflhoü^’ qui hoe Sacramentum in Jüto prouolucrunt, busq^ coneulcarunt. Quin etiam Presbyter qni ” Colonienfis ad S. Andream, in quodam colloquw j* confecrationcm tantiim eflê Sacramcntum jlio*^^

fîgnum Si repracièntationcm corporis amp;nbsp;fangu*”*’ C«far.dift.7,ta.3. Chrifti,Qubdautem fiint,quidicantamp;f feribant, i ®

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^fl 11«

QontrouerßdeS,Q(£naT)owini» np inaquis perqfli propter Albigenfitf u'm^e\igiQ^gm,amp;Cœnç Domini prophanationem»

averoalienifsimum eft. Nam ideoBclgicæ vrbes potnani luerunt, qubd veritatem dodrinae Albigen# fisagtiofcercjSC acceptarc noluerunt.

Poffem adhuc multb plura commemorarc, qux hoc feculo in re Sacramentaria raptim atcp turbate ac# ciderunt, nifi temporis exiguitate, amp;nbsp;rcram aliarum gt;nbsp;Wtitudineexcluderer « Scd quia propofituramim tftjtoumhiftoriam ab initio vfcç ad finerapertexere, vtinidligatis »quaecuiufcç Sacramentarq fuerit opU nio.öi quibus in ditierticulis finguli latitarint, quodqj longcraaior Sacramentariorum numcrusfueritill^gt; 1 nbsp;nbsp;tçiamnoftristemporibus’.idcircom aliud tempus ifta

1 ttî^çiam,ôi hoc conuentu peradlogt;data occaßone»co# \ nbsp;nbsp;tira hoc honeftifsimo cœtu prolixe omnia percent

1 mrainraemoriarareuocandaiudico’.alterum sytmligt; \ nbsp;nbsp;^ntet apudanimos veftros cogitetis, cyix tacies tc#

îo^ltinam propagare: aduerlarq verb ,quibus artibut Vine radicitus extirpate conati ßnt. Bnimuero amp;

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c^tdd arrrplius a viris bonis cogitari pofsit»

\ diligenter expendant. Altcrum,qubd Albigenbum \ dadesmiterialongernaiot tuerit, quant Cbrißia« \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;norum»

nofufti Cub decern pnmin'uæ Eccleûx perfecutorl^ bus,Nerone,Dominano,Traiano, Vero,Seuero,MJ' ximiano , Decio, Valériane ,Aureliano, Diocleti'}^ no.crudeliCsimè ab hodibus üjis opprellorum. enim vlla ièóïa fijit,gnx rancis viribus, cancoif connu Religionem fuam armis propagnauic,quamhxcAllt; bigeQorum factie,quxeriamfceduscumBarbiri^^ ex[erisnationibusiniuit,R.eferuntautores,quódDii’ j ak’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;detiani Maximiani crudelicate intra triginC3dicfgt; I

/eptendecim milliaChri{lianoruniinterfeâa,â^tnn^ fynbcoronafafuerint, Sedqux iliaCicproportie,I cum Albigenßum numero conferaturc'lfijardesAli^ j optimus Imperator Carolas tnsgni/t ( Nauclcr gener. 2*. mandauerat, veex omnibus biüorijs ÓC Martyrole^ / r^olligeret,quipropterfideiCbd / /hanæ confcfs/onem omnibustemporibusinterfeâ' I eilèntunliiruta diligentiinquiQtione,tandem inuenib / qubdfingulisdiebus, ^oo, Marcyrum anniaerfsrà / raemor/a (nam Ethnica mortuorum Cbrifiianonin' ƒ ocTTo^ai'ie nondam erat in naturam rerum introdif^ i dia) paCsim celebraretur. Qubdlï^ 6^. diesltotenim 1 annusin fe continet) accipias, nbsp;nbsp;nbsp;o o. ilIisMartyribia f

quot;multiplices, prodibitnumerus, fexcentiesó^novin ‘ mille quingencorum Martyrum^ Ingensbxceli, pene ineffabrlis muIritudo.Sed nos Sacramentale/bn ge fuperamushuncnumerum,vciruo temporeid paf 1 tebit. Nee ramen tot csbdibusinnocentumfangainof ! lenti tyranni exatiati funt, vtnonetiamin reliquias f no liras diriCsima qux(^flatuerint,/or(unasq/nolh3S ƒ tn td dircrimen adduxerint : vt, niCi Deus Optgt; Alax I haue Sactamentariam dodirinam eonCcruaram vty I

biffetjiam olim ex hominummcttioria prorfusfinflêt pofllim hoc loco crudeïesjfilt; plus quam inhumaaosjoraniurn doClrinæ noftræhoftium, pvæ* «n/mRegumGalliæôd Reimundi, Comitis Tolo^ ftni, conatus reticere. Extant décréta fanguinaria contra noftros,apud Papyrium,Annaliumfcriptolt;’ uß7AMa?FMi»r tem,quæ hîc recitare.nimis foret prolixum« Vos ipfi, qualia fintdegendo cognofcite, Dubium mihi nô eft, ficadiligenterpenfitetis.quin illico fitis intelleduri, qu'am atrocia, ob Religionis noftræ confefsionemgt;tîgt; mus perpefsi, 8C quam tmmanium flagitiorum rei lâi.Cum autem nufquam liceret tut is viuere m Gab fia, multi pientifsimi 3^ optimi viri exulare coadli funt : ôc multi Orthodox! Sacramentarij extremes Btitannos adiré maluerunt,quam cum impqs Vbiqui tartjshabitare. tdeç iufto Dei iudicio : vt ingratitude fiominum fuga bonoru m puniretu v,amp;: ver itas in ahjs beispropagaretuï»

AnnoigiturChrifti 1250, Albigefiorumdotflri# BalmsCent 4. t'aetiamin Anglia caputextulit. Namaltisinlocis“P'*‘*P‘’'^‘quot;^‘

I 'gt;tquiQtorum Hæreticæ prauitatis tanta erat crudeli# ^*s,vtnerao Albigefius ne hifeere quidemauderet*

' nbsp;nbsp;nbsp;^tïcpfaftumeft, vt Sacramentariadotflrinaintra pa# EaiæusCent 4.

1 nbsp;nbsp;nbsp;detespriuatoslatuerit.Dcmû anno Chrifti 1306 .Ere# cap.8i, Append,

I '’luïpentuï. Pœnamhanc elTe ingrati huius mun# ’ \ ^bqui contempta 8lt; negletfla Berengarq dotftrina, * 1 quam gratis conferuare potuiffent homines , foms taiaM.onachoïumPraedicantiumÔCMinorum5tan#

* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïiz zAUa Concil.5\Qational.ßper

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam îocuftarutti firepitas aadire ÔC approbare co(

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gatur.Hinc ilia aduer^riofum meotum vox profeet

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^gt;(]tióddicunt, ex morte meorum difcipuloruiti

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^lt;^urlbshominummortuorumiêrpentespronafc3(i^

W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dSgt;C hoc obiter addam, ordinif

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^'xdicantiura vna ôd viginti prouineix, Cœnobi^

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guatuor millia centû quadraginta tria.Et in bis initi^^

H . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enutrire nbsp;nbsp;cibare ,ô^malam infuper ab illis graf

ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiam referre coguntur. Nunc adpropofitumreuei't^

H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^^cenCeadifiSacramentartjspergartJtJ'ff

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Didiumelibucvfcpde Albigefijs.Sóqaantaani^

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;morum contentione J üjmptis armisâ^bellisexdtaf

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis,Sacramentarium dogma illi defenderint. Sed qp»

Religio armis non poteil obtineri,proptereaqubd inferiores à potentioribas opprim untur, ideo infeca^ ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tistemporibus dodlrina Berengariana mulcbauâiod

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SC laadabiliori ratione refaCcitata fuit. Annoenlm

Chrilii prodijt nouas ordo Flageüantium, ftae Niniuirarum,gui dodlrina/n Sacramentariam in vnJgt; uerfa Germania,inter alios articulas fuxprofefsionts I chma^4oo ^tiam hominum animis infiillabantt Decimusqnin^ I tas Religion is Plagelliferae articulas eli hic: Si Cbn^ ƒ / nbsp;nbsp;üi corpus eilet inCoena,iamdudam eßet ab fumpnii^gt; I

etriamCimontemruamagnitudinearqaaret^Decifnas t feptim us hic eß:Si Cbrißus eß in Caena, tum Sacen f

Iphonrat deCaf dotes Mißarij longe erunt détériorés Juda ifeariothe, f ßi^i^o.ißam vendiditargenteis.Pcruagataeßhxcfc^ l retomacf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dia multas naciones,datauit(^^danosquadraginta,SC I

’ttiukospcæftâtes ÔC graues viros fccflatores habuit, ùa ^'•^^Çtnmnerb aliquot millia Flagcllatorû.vnâ iter fagt;

Sedvt probe intelligatis, qui nam illi Berens loan, A«e«t.lib 7. g^rianifuerintjbreuiterex hiftortjsidcoramonftra?

l’Oj'n quibus haîc leguntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xtatcô.fol S$.

Pfofeda ex Germania fuperioreraalaquaedam, TntbemancUtoi 8^niiferandamortaliumfelt;fla,qui€ratres Cruciferi ôô vtlueUiM.ca.« Plagelbtores vocabantur, crucibus rubris erant fis» gnati'afronie ôô atergo.vagabantur per variaschflès, kis fe palatn de die, femel de node clamnudosad bnguinem vfcç flagellabant, ne mo ex illis mendica^ bat,nemo in confortiumadmittebatur oraninoinops» t'emo nifipeccata fua confelfusgt;nifi de confenfu fuæ coniugis, nifi iniuriam omnem inimicis remififlet.

1 bis pranfi funt aut morati vitra diem aut nodera 1 vnara, Cœpitfe illis iunserc ex omni fer'eordinc 2^ l nbsp;nbsp;’ttatcmagnahominum multitudo*InFlandria, Ans

1 nbsp;nbsp;nbsp;^lngt;2lt; muliisGcrmaniæ locis illis fociabantur fedæ Piattoiusbb 4 ca.

l tabantur, fimul TAonacbac quædam ,quasLutas ea bxïtlAib.a.paiag, \ nbsp;nbsp;nbsp;atasappcllabat j ortx (vt Caftienfisrefcr0ex Vuicles Aquab«ici\ 1.

lo Sacramentario noftro gt;nbsp;quarum Coloniae aliquot TOilliarepericbantuf, Cœpcrunt Sóconcionariad pos

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NTVR.Solifuaeftdebaniopinioni. Afferebant

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q. X feruntuï

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124. a ConciL J^Qationalfafer

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferantar mtracula. His fe qaocp adiunxcrunt pefdi't^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tifsimi quicp, vt exules, fagtciuh fcdittofiidecodiorcs,

alieno nimis prcmebautur, Fures prxterea ÔCbomb cidxjiatrones, periuri^d^ eiufmodi fxcesbominum; fimodo vera /unt, qux aduerCarij de nodrismemo^ næ prod/dere.

Aiphar.Hifpan. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxiUorum gfcgc quidatJi BortboJdus Rof^

Minor, iib. i. de bacenßstLolbatdijSiqui addfuebat, bominem deuoif pjainau Eeckiiæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iH pefcepttone cibicoramunis tatitam Doßc con^

fequigrariam, quantam inEacban'dixSacramento, Dicebarenim, cibum edè dnneaxat ïpiritaalem. Ätc^ bic Bercboldus, anno Cbridit^^^.SpirxproH^^^tb co exudas ed. Cœpit aucem bçc Lolbardorum feâa, anno Cbtidii^t 4. Ä'mulet iUorum in lociscedis Sé

chndedinisiacicabanc. AudiuidisantedeSacrament tarijs^qui ab bodibus fuis opprefsifucrunc : nunc ecb am de viuis martyribus audicis^qmTc/prosaftîigebanc ôi dagedabane, neqae tarnen à Catbolicisferripote^ tant: propterea, quad genus dodirinx nouant Ôé Salt;gt; cramentariuni ptoponerent , itaep fadüoidaPontili^ cam cond/iOfSé principum opera vbit^difsipatajpe^ nitas'c^ CubuerCa fuit.

Cum autem multi de de vtris(p,puta Albigefcjs / ôéFIagellantibusjiudicarentiquôdilliin excedutbi“^ I defedîupeccaflêntt alteris nimio furore armorußi / propugnantibas,alterisnimia tolerantia 3d abieâione 1 fat,veritatem doedrinx Sacramentarixcomproban^ 1 tibus, repente in Anglia exortus edloannesVub 1 de fus, qui media quadam via incedendum pataait. ƒ Is anno fjft, vc Prateohis refert: vel, vtBalxovb I fam,

funijijdo, editis quadraginta quinque fuae Religionis ThomasVualde# V’'ovoïitionibus,tertianihanc eflè voluit : Chhftum bb’deSaVamfnta ’’°'’fflè/hSacramentoaltaris identicè dC realiter,in iibus.Prateoi.iib. P^opnapræfentiacorporali» Et hanc ille dodîrinam ’ «p.*o.catai,he-quot;fque armis tutatus eft,neque hypocritica flagellation aVo hb.°». Parag'

afferuit, fed Tropis amp;nbsp;Schematis coniiimauit Sgt;C Deadoratione.hæ dcclarauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ref.i.amp;iib.e. Pa?

p. ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 n • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rag.Eucharift.hæf

lt;iuaniobrem etiâ multos difcipulos,a rei nouç no rei..». Kyriandcrin •^osadftipulatores, ita vtfit,celeriter adeptus eft:ô^ in lib.depcrfecution. ^'sEduardum Angliac Regemgt;amp; filiû eius loannem, «“i'ô.fap Eînceftriac Ducem,principes item complûtes, ôd ma# Baiæus cent.ô.cap. gnum aulicorum numerum, denicp totam penè An# ^5- 5^63. Append, gliani infententiam fuam pertraxit t îjs tantum exce# pt'S, qui pro facrifîcio fuo Miflatico foliciti ÔC anxq 'fänt. Ab eo tempore, Vuiclefi dodlrina vniuerfam

Jufopara longe latelt;$occupauit. AnnoautemChri# idemeodemioc® ®‘îSî. ArchiepifcopusCantuarienfis,omnibustüti# Sc«nt y.cap.n. ^^Anglici Regni Præfulibus conuocatis»Londini tcclcfiaftica Concilia celebrauit, vt Vuiclefi opinio ^äcramentaria in illis condemnaretur. Sed cùm hora «cunda pomeridiana omnes cflènt congregatijnfolw

««s) vniuerfam Angliam peruafit: vnde omnes,excetf Pto Archiepifcopo,mirum in modum deterriti,ab inlt;gt; négocie defiftendum cenfuerunt. At ipfe aqda# f'ot qu'am prudentior,omnia in diuerfura interpréta#

Si delapfos eorum animos in malitia confirma# Supra modum prodigiofus fuit ille terræmotus, Q ’^^^^temuit tota Infula. Nunquametiam vifa

' Eclypfîs notabilior apafsione Chrifti vfque, ^uameo tempore. In hune modum excitato terræ#

fflotu, Si hortibih'tndaSia Eclypd, Deus baud obfcai rum ventsci SacraimntanxReligiontsteüimoniuiu perhibait,

Mortuo Vütdefo anno ab iUiasexitu 4.1, Anno Chridt ta.2S. dodïdna bxc preciofirstnia 5Cialuberrii majn Condlio Senenfi aefarie damnaca efiupfe etm tnaloeffbffijs,3^pro blxretico,ïii(lb MartiniQi’ind PoatiRcis,cüncrematas eiitqux res illi magnam apad omiKs p/bs fandiieatis SC veritatis laudem conciliaüitgt; 1 Reliqait tile Rbus meus prxclaram poßericatem, Si copioiàm ibbolemxuius hxc extat in petaetußoferi^ lt;nbsp;Pf^^^^^^^^^^gi^^VuicIefFgenuitStephanumdeCo ;

^^^Pf^^^^sgenuû Mathiam de VueiTa/ia, AJai : ^'^^^^g^^^ßAI^gogdeSoratOjMagoggenuitAncui : ma, Ancuma genuit Stanisiaum, Stanislaus gênait gt;nbsp;Poliez, Poîtezgenuit Chus, Chusgenuit Marcunii j Âlarcusgenuit Zdenkum, Zdenkusgenuit Cbuch ! Chuch genuit Comptum, ComptusgenuitMichai i lim, Mtchalim genuit Bonim, Bonim genuit Hktot 1 nymum Pragenièm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

tahca,cent.g.cap. SedprxterbosaltjefiafnfueruntVuickßaffettt, / ^t'cent!^. C3p.^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difdpuli,quos ille poßmortem Cuam defem ƒ

ütnthxc; GualterusBritte,loannes / amp;2g.Catalog.te(i. iAßone,Ioannes Archuuardi,NicolausHerfdrdrik^ / refit inioan. Vab auncs Purucds, Rtchardus Vuitb, loannesOldetai 1 cktf.fol.49^. ßetxquesauratus,quimartyrioßJemfuamconßrinigt; f

bat, Petrus Clarke, Gutlelmus Taylour, Guilelmns / Vitbe, Petrus Payne, Pbilippas Noris,IoannesTrei f uiûà, qui omnes fuerunr celeberrimi. Nam illnnint i

Tum,Si: Sacrarticntaria opinio ad »4« feculura vfquc a Chtifto lireris amp;(. linguis propagata eft* feculo initium capiente, bare doc^rina

W/denfium6lt;Vuickfitarunijpræièftim articulus 0^ Coena Domini, ciimmultis in locis.tufti præci# puein Bohemia glifeebat. Ne autem extinguegt;'£turgt; commode Oxonio ex Anglia Pragam aduentabat Nicolaus quidam, ex nobili domo, quam putridi pif* Aeneas Syimus lt;k cis Vocabant: qui illis in loeis ftudia literarum fecutus fuerau Is fecum ex Anglia ingentem Vuidefilibroo wra numerum afFerebar in Bohemiam, quorum dui centos præceptor huiua Nicolai Vuiclefus conferi^ pferat. Etat tum temporis Academia Pragenßs cele^ batifsima. Nam fæpe viginti millibus,6C nonnunquS triginta miltibus difcipulorum frequentabatur: qui ex omni Germania,SaxoniajPoIonia dC Bohemia,capeß» fendiingeniorum cultus gratia,illb confluebant.Sum* ’’iaverórcrum,6Ctotius litcrariae Rcipub. guberna# culum, penes Germanos ftabat, quorum plerunque ffantquinc^millia. Haccres Bohemis,hominl)us na^ turaferocibus, aegerrim'efaciebat. Itaque aliam viam obtinendi principatusin Schola, praeter Vuiclefi dotf lt;^gt;■103111, non reperiebant. Nam bare fubtilis contehw pijtio Maieftatis Chrifti,rudia et crafla Germanorum Vnia longe fuperabat.Mirifice ergo’a Bohemis vea *3ti Germani, nbsp;magnoafFeói taedio, locum dcdc;*

’untaduerfartjs;2C quodam die bis mille Praga exceG f“ont:quorum muItiLipfiam,multi CracouismjalG QdEtfordiam, plurimi Ingolftadium fc contulerunt. y^ratione Bohemi Academiæ Pragenfisfuromam ’ Vüenceslao,qui Isnaui cognomentum accepit,

petr aruntjôiî V uickßcstn doórrinam publice docenf do, praclegcndo ôi. difputando, non fine hade Sifru* (flu aiîèruârunt.

Fuit ex horutn numero etiam loannes Hufs,(}f' in altjs articulis cum Vuiclefo redlèiènriente con^ ïênticbaetamenhunc, qui de Sacramentaria confroc uerfîa eil,repudiabat» Abeo proximas fuit Hietony^ m us Pragenfi's, vir fummg authoricatis,amp;maxime natas eloguentta, qui cum Vuiclefo idem plane omnibus kntiebat^

ConàLConftitit Cùmautem annoChriHi t4.tf^ tota Vuicleüde^ Coîdi^fT/ao nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Synodo Conilantina effet damnata, !

Vaiclefftx promifeuè ab Eccleffa excommanicatidi / profetipti neque iam aliud vllum gen us argument!)^ ( ram a Pontifices noilræ religioni apponeretat) gnànt i carnifices, rogi ÔC laquei : ibidemum loannesZiftai j quidam ex nobilitate Bohemica, Vaicleffdifcipuh^gt; I in lucem ptodijc, 3C fe pro dace Vuiclefttarutngcfsit' j Sed vc perpetuus noffrorum mos eff:, primàm impt^ / tain templa, altaria amp;ffmalacra fecit:quibusdifiedli^' /

Naucier.geRer.47, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atqaatis, in aperto campo trecentas menfase^^ /

truxitjprorfusde Caluiniiententia, vbitrigintamiH'^ liominam, eodem planèrita qao hodie Calaini^^* ' sj'iuiuïib.cap. o. Caenam Dominiadminiffrârunrâ^celebrâranr,Pi'e^ , terea arcem communiait, in qua hoffium infaltasfit^ 1 ffineret, eamg 'ue Tbabor^ amp;nbsp;milites faos Tbaboriaf I

Aeneas Syhtitis de nominauit. Régi Bobemorum audader fe oppoûjiti I ong- Bciiem. cap, omnesqùe adaerfantes ribiinterfecit:Sf,Ænea Sylnif ƒ teffeocalatOiVaaldcnriumetVuicleffdodinnam:«^^ I mis, fie vt taiem miltcem decait, ffrenuè défendit^' ƒ

Çïoicxit. Nam vndecies cum hofte conflixit, nequc vnç^UÀmnifi vi(flor ex acie recefsit : quæ res non ob# feurum diuini fanons indicium, ôd certura veritatis argumentum fuit. Poftremo idem Zifca fubditosqui contra opinionem et confeientiam fuam, Pfoqu'amhominibusmaiorcmdebentobedientiara, Contra Magiftratus ad iram concitauit, nibiVeg horum int«mtfit,qux hominemSacramentarium »heroico Spiritu ornatum,facer e oportuit.Cæterüm qui^quan# ’îlt;iue animoGtate fubditi Magiftratibus fuisfe tune oppofuerinttquanta crudelitate Magiftratus fubditos »cduesfaos.nuUainterpofitacaufæ dqudicatione, arj» mis oprefferint : quantum fanguînis vtrinque profu# funi;qiiotexpugnata templatqu'am ftolidafueviiGer# rnanorum infania, qui cruce Pontificia fïgnaii, caedi#

I 'jus Si rapinis, gratum Deo cultum Ce præftituros,?^ 1 fuapcccatafc cxpiaturosopinabantur,ft Orthodoxos \ bterimerent: qualis denique ÔC qu’am tctraEccleftæ \ Chtiftianæ faciès toto iUo befto Sacraraentario, quod l vittavigintiannosdurauit »extiterit : hæc oraniame* \ 'îus ÔC euidenti'us inteUigi non poterunt, quant fi \ fupetioïum tcroçoïum gt;nbsp;quibus in Gaftia ÔC fSefgio \ Sictamentarq cum fuis Regibus inteftinum beftum ' ^tfferunt, cum hiftoria Bohemica diligenter confe# i tîntur.

1 mentart^Bohemicifuerunt. Nam IoannisZiskæfe# \ ^art^jptimum diöi funtT babor itæ, vt modo docui# \ mu^jitindc moriuo Zifea» nominatifuerunt Orpba#

\ ni ; aliialqs nominibus appefiati •. de quibusioannes \ î^iderusNoribergtnfis, qui ibis temporibus vixit,fic \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fetibit:

loanne« Nîder üb. fcribit.’ Trcs,inqm't,Hæreticoruni felt;^îæ in Bohcrai^ }. ruiformicari) cxtîtcruntjPrageafium fiueHufsitarum cap“? *** * alijstolcrabilfores Sgt;C mitiores, 'ThaboritarumÂp*'^ syiuiui dcorig Bo phanorum.Orphanï autem di'cuntur proptercajquoi sk^a?ub.*?Com? rnortuoZifca,qucminutncibikni putabant,togen* mœror fedttiofum ilium cxcrcitum (nuafifle »periooe atque orphani vel orbati eflcnt tanto eoruoi duee, fub quo pracdas agere ibkbant. Ex quo effèdîmOj'^ Thaboritæ in duosexercitus diuidercnturjôdaiiqU’ Orphanorumappellationemjob duc»sfutintenïunigt; ßbiindercnt«Hi porrb Orphani Morauiain vicin^scy regiones afsiduis incurfionibus infcftabant. Inter quos poft Ziskam,quidam Procopius noininegt;flt;”^'’’ duxflCpatronusfacftuseft,Tandem autem tanta funt cæcitate pereufsi, vt vna (èefta aliam inuaderet» ^Irix vieftam occideret»

SyiuiusT.s.cap, SedSCOrebitarum feda a monte Oreb nomen» ^î-Naufiier. gêner. QC originem a Bedrico Stanicenfi Morauo accepit: cjp^Tamp;iib,Sacramentaria, quæ a fuis aduerfarqs in hune «p.4.. nbsp;nbsp;nbsp;’ ' tnodumdefcribitur. Fuit(inquiunt)ÔL'aIiainBohe^

raiafè(fta,fratrum Orebitarum appellata: quætcrr^to^ rium Grçcenle vicinafqùe gentes magnis cladibusaF# fccit, peftifera arque immanis,neque Thaboritaruni crudelitate vlla ex parte inferior, Aditerfus quant Martinus QuintusP.M.nominatim cruciandam d£lt;’ creuit, neque tarnen in plures annosexrirparipotuù. Huius fedlae homines, quoties Sacerdotes noftrosin^ tcrcepere, aut igné cremauerunt, autnudosrigente hyemc fuper glaciem colligatos dimifere,etquosadeô parui momentiexiftimauerunt, vt defedis virilibus abire dimiferint.

Belgica oriundo, homine ex rrMcoïu'slquot;. Ç. “'S^nfibus reliquo : qui docebat fe filium Deieflè, «p.iö. ^oannesLeidenfis,qui Sgt;C ipfe fuit Sacramentaria fccit Dauid Georgius.Hic Rheno tranG tus.

^ffoin Bohcmiam penetrauit, prscftigtjs quibufdam *oifidcmconcilians,acbreui tempore non paruam ^ulierutn viroruraque plebem ad k traxit. Sed hanc ^ttioncm Thaboritæ pcnitus cxtinxerunt.

Non difsimileshorLim fuere Sionq, de quibus vz', Syhcap.«. ^fumnionumentaficreferunt.loannesRoatius,nos till loco natus.non longe a Cuthiniç montibu s, intra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Syluas caftellum ædificauit munitifsiraum , quod montem Sionappellauit : aflèrenscx eo loco vcrita? tem aliquando oriruram,quæ gcntem Bohemicam lû tertatc donaret.V icinis infeftus prædas agebat.Cnm? tjue itinera quaeique infefta redderet^armcma.quac Imperatoriex Hungaria aduehcbantur.raperetjiuflù Sigifmundi caftrum obfidetur, capitur,folo æquatur, Roatiuscum 90« fatcllitibus, SC Sacerdoce Thabcrita, capti, ÔC Pragam dudi, vitam fufpcndio finicrunt, fur orum triplicidifFerentiaiSublimioriRoatiuspepcn# ditiinferiori Martyres Sacramentarij; media Sacerdo^ tem tenu«.

Sedquorfufh hacctam prolixe lt;nbsp;dicat aliquis. Eb nimirum.vtintelligatis, P, C, certamen hoc S«cra# rotntarium ncquaquam cum Carolftadio primùm '«pilTe, vrquidam nugantur: fed a temporibus Apos ^olorum ad hanc vfque «etatem, fuis dcfenforibus ’’i^iiquafn caruifletpraeterca, vt diligenter cogitetis de Spirit« fortitudinis, quo oranes Sacramentarij omnigt;

f • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^2 çyf^iaConcil.^J\(jttional.Jufer

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bascemportbasornattfuerunt. Poüremó,vt cogm'ti

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interfecfiorum makiïudine SC tanto piorum martyr

rum numeroper/pedo, dotfinnam Saaamentamui pro vera.d^ innocentam Cangaine confirmata,habea'^ tis 3^ agnofcatis^ Rebas aatetn in banc,ciaem dixb tnas, modam confiâan's: nouum Concilium Baßkai indidlam faicanno Chriiii t4.^t,in guo non mod'otri^ j UinPontificumprocriplicicorona.aatveriiis.proviw di morionam capatio, 3lt;: nefcio quo h'ripipio, interfe I dimicandam, diiTenCio confopiretar : fededam Vagt;^ I clefi reiiqaix,0iinoiira dodlrina condemnaremi'^ / r^nt ebdem conuocad, Calao nielioricondudiU) 1 qaam Ha Cs 3C Hieran y m asj Hafsicx QC Thsboricx. / . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Er HaCsuaram qaidem nomine in Conciliatcfpon^ I

debatjIoannesdeRokenzana;qaimor[aoSijbinco,^ / Prägen fJ EptCcopo^ holïi Vaiclefitaram (nam 200. Id I bros V^uicle/i concremaaerat) loci il/ias £pik(^P^^ / tnm mtrabiliarteohtinaer0t,cam.Re!igionisRudid^ I cxeiîèrexprofelîàiocias. \^eram. in Concilia fuaia I ScHaCskaram caafam kaagebatcamPaaibasamp;E^ I

amp; /uiHs.iVauc/er. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^Eis articalis vtrinqueconcordia^ I

Cnreoi.iib.^.cap, ‘nketar. Pro Tbaborkis aatem Sacramcntatiis^ / 3^ eiiib,ii. cap.6 noiiris refpondebat Nicolaus Galxcus,nationeBof I hemuSi vircondans ,SC fax opinionis tenacifsina^^' / qai Patribas Concilijin omnibus confidenteroblo^ I qaebarar.SC V^ujcleddocdrinam,qaammakisBob^* I mis acceptam nouerat, alacrkerpropugnabat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

noua occaßo tam dataj qua in fratresnodros aPoad^ I dctjs ferro SCffammararüfscrudelifsim'efxuitumfi^^ I k.AnimadaertebantenimRomanenfes,amp;iIlorSfo:^ j derati^extindioZifca, beUicofos Thaborkarum Spd I ritai /

cccidiflc} ói pn'iis ipfos dcleri polïè, utn'h ’'efumefentjfcdaniraos tarnen pertinaci# metuebant, Idciïco hcmi#

Cathoiicum fubornantjMainardum nobilem ‘“■pi qui fe bellum tneditarifimularet, adeam foreTbabon'tas,qui fub Pi ocopio Syl«i»s ’’’‘Ifauenf^fgyj'g pj-æ fe ferret. Is ergo didi's oblè^

Voce præconis edixit, vt omnes, qui fub fe ftiss P^Mia faeere vellent jinhorrca proxima fefe recipe» ’’^nt.Introierunttum in horrea Oiphanorum Ôî. Tha Maruramillh »homines nign,ad folem amp;nbsp;ventum pforfusindurati éi afluefacfïi» afpedïu tetri amp;nbsp;horribi# amp;nbsp;qui circa fumum in caftris fedulb vixiflênt, 3quilinisoculis,impexo crinegt; corporibus proceris, ’gt;'ernbrishifpj(jis^eu$e(^ adeo dura, vt ferrum, quafi lorica repulfura videretur CJaufa funt confeftim “orrea èC ignis immilTuSjquo faex illa ÔC colluuies hogt; ’’linumj'gnominiofum agracn, poft multa j quæ pa^ ffaueratfcelerajcxiifta» contemptæ demum Religion öispoenasdederunu

Hac ratione iterum aliquot millia Sacramenta# fiorum recenti fumojquanquam innocentes amp;nbsp;imme fontes, in coelum fubuofarunt. Sed nondura tarnen omni ex parte incendium hoc Sacramentarium reftin ^um fuerat. Nam fauillae huius ignis in vniuerfam ^üropam tranfuolitarunt. Quicquid enim Berenga# f«norum,quicquid V valdenfium,quicquid Albige« P'oïuraquicquidVuiclefitarum in cinerem redatftum lUoratjidomnCjardefcenteThaboritarum rogo,interss polatum amp;nbsp;refufeitatum eft.. Sicutenim exeifse ve«» pres,nififtirpituseradicentuh denub folent rcpuHu^

iafcere, I'ta Sacramentaria doclrina fubinde nouas v/^ res acquirit.Poflem harum fauillarum ex hbns InquH fittonum Hajreticarum proferrequamplunni^Sjnili id tædiofum foret ; fed vnum tarnen at(^ alterum exemplum non inuKus recitabo, vthincdereliquis cogitandi occafionem in anirais vedns relinqua«’lt; Armo i458«Londini in Anglia faber quidam rias,8iC loannes CIcydonPcIlio jamp;^RichardusTii''* myn pfftor,exufti funt,qubd dixiflent,id non liter corpus Chrifti, quod Sacraracntaliter tratSaruf in Ecclefia. Anno dein »491. vtexMaflêo Sudouo'g’ Balacus refcrt,Parifqs quidam Magiflcrdoaniicsbsn gloisjô^ibidem anno «493. Hermonus Picai'dnA^'”* bo negantcs camera Chrifti in Cccna, flammiscxani* mati funt. Anno »jiy. Nordouiciin Anglia» quid^'’’ facrificus de Eccles,8t: Thomas de Bongar, ( cun’ a hue latcret Carolftadius) pro Sacraraentarijs cis concremati funt.Qui plura cupit cognofcerc Man tyrum noftrorura exempla , is Inquifitorum Id’’®®' qui pafsira extant in Monafterqs,‘diligenter infpio’® 8f legat. Nam innurticrabiles in illis Sacramentan®^ rum copias inueniet.

Defeflus fum dicendo,8i longs Berengarî)P®n® rorum ferie percenfenda fupra modum defatiga'®®^ Itaœ hoc Ioco,quod veftra pace fiar,quielcani rolftadio filio meo reliquas dicendi partes comn”’^ tarn. Nam is decirai quinti fccuIihiftoriafflSacfâ^ mentariam omnium optime explicate poterit. Quo vnumfupereft, VOS rogo maximopere,?. Cgt;vic’’ quae dixi, apud animos veftros diligenter perpend^ tis,memoriam fetopicefna foucatis, Q(. Berengariu iquot; negoc’’

pcrfona ÔC Cœna Chrtfti,idcm cum Papi# n^j’ '^^*'s»Ethnkis,8lt; omnium tcmporum Sacra«» M, ^^’IÎI’^«pradi(nisf€ntire,Slt; deincepsquoCfefcnfu#

TG in hoc amplifsimo grauifsimorum ho# confcflu» nihil euenirc mihi potu# optatiusjquàm vt proximae a Beren# CM^^^gario dicendi partes,huic Thomae Mone# 'ïrio,quetnmihi adextris afsidere videtis, authorita# tePræfidis, deraandarentur,Proptcrcajqubd ipfe no# fturnis vifisjô: propheticis fomntjs non minusjatque tgo,fuatnTheologiam addidicit ,eamcç imperterrito ’niraojtâquam alter huiusfeculi Gedeon ,etiam cum intemecionc aliquot mille hominum confirmauit: ta# ’’'tn^quia itavifum eft Senatui» populocç Sacramen# lariojvtego in percenfendis tjs,quae reliqua funt, pro# gtediar,age hoc officium, diccndil^ munusego ne# lt;luaquafndetredabo,eademlt;:ç omnino fidc,hu(ius no# nifsimi feculi hiftoriam continuabo, quafuperiores ^bsjquiantc me dixerunt, vfos fuiflt, animaducr# d- Atc^hoc eblibentius faciam,qubd video multain 'neeffe, quibus ego cum parente meo Berengarto ’'0’^ immeritb videar comparandus « Ambo enim ’’onÇvt aduerfarij criminantur ) ArchidiaboÜ gt;nbsp;fed Archidiaconifuimus'.llle in celebri ciuitate T uronen 1 fijCgo in celebriori J propter noftrum dcgma,V viten# 1 btrgcnfi ; illç Parifijs, ego Romae literarum ftudqs : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opcram

156 ConciL ^J^QationnlJuper operafndcdi:IHcexttnlt;?luniStmonis Magideabfefl* tia Chrifti in Cœna dogma» in Gallia rcfufcitauit) eg® in Germania rcftauraui,amp; nouis flaramisitaauxi, vi hoc incendiura nullæ iam vires humanæpofsinne* ftinguere: Illi iam moriturofuus apparuit Gento mihi meus in templo,qui itidem meum mihi cxitium haudobIcurcdenuncianit.Cümautcmbreutoa'’’i^ ca Sf grata fitjamp;^ infupcr rcqniratur veritas, ego vfKf ita ftudcbo, vc necp nimia prolixitate gt;nbsp;vobis tædium afFcram,ncc^ inani verborumlenocinio veftrasauf®’ demulceam.Antequam autemhiftorkammeamna^ rationem aggrcdior, maioreminfflodutnvosoro» obfecro, vt fi forte de meipfo, ac focqs b* qui,autqnaedam inconfultb óó temereeffutirevi'^«-* or, id non tam fenetfluti meac,quam veritad/tos tanta visj vt incredibiles cruciatus afïèrat, fi contt* confcientiam in iniuftitia,detineatur,acceptun'fa'^*^’ mihicp ignofcere velitis.

Igitur illis temporibus, quibus Ecclefiæ Do(^ld Martinus Lutherus,propter Euangelij profefsionci®' a Romani Imperij ftatibus,EccIcfiaftkisiuxtàâ.'P®* liticis, Vvormatiamad Comitiacuocatusfuit.nKi'® boni Sif graues vin' erant,qui hoc iter illi dilTuadcrer!' Nam idem iHi accidere pofle iudkabant, quod Hufsiojin ConftantienG conciliabulo, contrapi^bli’ cam Gdemipndatam,accidiGet. SolentenifliRo™®” nenfes noftri, quod Cardinalium horumpaeedixe* rim j'nauditos, SC. errorts nondumcDnuidîos,pro Hæ* reticis Vulcanoim molare, Sifigneocurru , quo Elias incoelum fubuecGusfuibadfuperosmittere. Sedni* bil tarnen amicorum vocibus coramotus, necj min'' adueiv

Cwirouerßde S,Cœna Domini» 1^7 ■»duevfanoruiïi tcrritus Liithcrus , intrepido animo '^voiinatiam fe iturum dicebat, etiamfi tot illîc eflènt ^^codæmQxies^quottegulæ inhærerent tedis. ProFcï? demum Luthero V vormatiam ,cùm ob rem ibi præclare geftam, vt dicebatur, omnium hominum linguisjiteris amp;nbsp;fermone celebraretur, dolebam ego.

inficiari non poffum) vehementer hanclauis deraprirab clanculum,pc)ft etiam apertcilliinuidci

Ita^ mecum ficcogitarc coepi : Hem,tu'ne thidiaconusfis,amp; fordido cédas Mcrtiacholt;Tu'ne Romac inter Deos penates tuam docflrinam fruftra toniparaueris,cum ille Erphordiae, inter ignobiles ÔC nbsp;nbsp;nbsp;_

Fordidosfraterculoslatitaueritc' Quidenime’ prædica^s uit)difputauit,docuitLutherus,annon idem fecitCa# ^oBadiusille eft Theologia: DodFor,an'non hoc 'dem eft Carolftadius i Ciim hacc agitarem animo, Pulcremihiipfiplacebam, me'c^per omnia cum Lugt; •''erocomparandumjÖi oranino pari honore afficien# duraarbitrabar, Deceptusautem hac tneaopinione, '^um nomen meum paulatim Lutheri gloria obfcu# f'iisredderctur : coepiego, abfentc ipfo, commodatn quot;quot;'re viam,vt etiam mei aliquahaberetur ratio,

Igituranno22.fupra milleßmum 56 quingente# siddan.lib^. ^imumjVvitebergæ caput cxerui, deieftis in æde fta« quot;iis,2lt; fancftorum fimulacris, quemadmodum hodic ^ecreconfueucrunt’pofteri mei, Caluiniftac 56 Cingt; Rlranijqui crucifixi Chrifti imagines,pari cum Diabo*

“^dhac arte cum parum procefsiffet honos meus, ego hac re raultum gloriae mihi comparaflera, (namplericç meftatuam , truncumamp;f ftipitem dice^

bsntjqaaß qui cum ûatats 3^ laruis Iij(ümr ) idcirco cogitaui inire aüam rationem^vt: aliquid eÛèm, Quaie de fn'fo St^populari Lutberi tramne deuiam', amp;nbsp;mstUif ro conrHio cœkdesProphetasredlaricœpi, Hienim inuha babebanc fbranïa, itiuba viCa, malta cum Deo ipfo coUoquia.Quare deteiîamento Cbriüivariasin^ âirui dirputaciones, varia excogirauigloiTemata, va( rios quçllui colores,quibus verba Inßimdonis pingen reimquanquanr iniriönon ßarim intelligebam,giiid meus in me agicarer Genius,aur quid quxreret. Ei^c tum bxc mea opinio, quia Particuia, noc, non contgt;

, gruerer cum prxcedente fubßanriuo panis,ideo Chri ttum fjrxter panem, St: nudum rymbolutaamplibs i nihil dißribuilic fuis dirdpuJis^necß illos prxter pa^ l nem Sc vinum aliud quicquam percepiße, fed aligu^ / temporis mora interieeßa gt;nbsp;à Cbrißo, corpus fuaßdb / gips commonßrante, bxc verba futßk prolan :hoo ƒ EST CORTVSMEVM: Q,VO D pro VOBIS ƒ D1TVR-. Etß aucem inter meos fociosj Propbetascce^ ƒ leßesiplenisbuccisdeprxdicabam, virumquendata I tgnotummec antea mihi viCum me conuenilfeiquem' I admodum Sifperquietem noeßurnam Cingh'o, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

EST coRPVs JUEVJu)amaiurcuIa3i:vniuerfali)V^ I vacant J h'tera incipiat, idcirco cum prxcedentibus I verbis, ACCiPiTEj coMsdite,nequaquamdb I cohxrere^ Ta men, quia de mea opinione adhuc inf / certaseraiaf QCanimaßiidluabam, idcirco primiin I roe /

Contrcuerfde S, Cœna T)omini, 1^9 »C fufpkione nouitatis Iibcrau/ coram Luthero: ^ubàiftacctantumdifputandi, SCinquirendæ verita# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fol.

tiswi/fajinmediumattultnêm, Natn multi tum opniïonem meamlftensSC Iinguts oppugnabant,óó »bfurde me faâurum aiebant, fi ci, qui exprcfse dicit: HOC BST CORP VS SviE V M .fernere obioquerer^Sc contradiccrem:Hoc non est corpvs tvvm. Deinde,cum negligi me viderem, pro gloria igno# mmiam mihi paratam, ibi 5C confilium.SC vitx genus niwaui. Nam deferta fchola, e-x. Docfïore facfîus fum îgricola.expaftoreEccIt’fjæ.paftorpecudum Chemlt; bcrgæ.Mutato dein nomine, SC reielt;ff is bonorum tie tulis.necp Dominus,nec^ Doeflor,fed frater Ändraeo« lus,ab omnibus falutari cupiebam . Et vtmaior eflet humilitatis opinio,vna cum rufticis in fyluas ibam, amp;nbsp;lignacædebara ,cacp in forum aduehebam,8C vendes bam. Veftitustum erat mihi plane rufticus, alti perogt; nes,penula fubcinericea, cuJter aurigarius, rupta va^ ginapromicans.Hac armatura ornatus gt;nbsp;propolam gebam.SComnis generis raerces,vinum aduflum, C(^ reuifiam.pyra tofta,filices, fuJphurata ligna, SC his fijj milia.populo vendebam. Nam hac animi deietflionc, öi extrema humilitate magnum credebam me nof men.magnamlaudem inuenturum. Sed omnia atlt; tentabam fruftra.Quare T igurum profctflus.fenten« tiamcum Huldricho Cingho contuli,qui tum Eccles fiam iftäjvna cum altjs quibufdam regebat. Huie fum« ’’aoperearridebatinuentum meum, qubd Inftitutio# *115 Verba non eflênt accipienda fecundum literam. VeruntamenilludjHoc, vtia me exponebatur,ncu?

Concïl. ^J^QationaLfufer intererat,(iue pronomen h o c,nuc,Eft-, verbum nouif glo(lèm3te peruerrerecar, idcirco hcHis prompts eratjneandx inter nos amicttixconcordix'(^ra(iogt; Elarus demutn a Cingtio, SC pridinx dignitatiredb tas,a[cpexara[ore Oraror^exruüico: Archidiaconus, , ex fracerculo Dominos Ändrxas fadiuSi miri/icèit] j concepta opinione profeci.Nam TropoIógicoxHoc, in Rgoratam ERar^nCmarato, tantum RdeiSibudis / emerui,vcmox BaCilxam vocarer, ad fufcipienduta / illias EccleCix regimen. Diu ciim illïc vixiÛêm.ôi j Cbriftmnx EccIeRx (idelirerprxfuiHetrij tandem ho^ I ra mortis appetente, qua mibiredeundum eratadps^ l trem meum, qui mcmirerar, ruhipfanpuiamp;macon^ I done, quam babebam, in templo comparuit vit nbsp;nbsp;nbsp;/

dam oblongus amp;: ater, Is ex oppoütu fuggeüi conli^ j üens,proximum fe ConCulilocabat: fed moxtempio I egreffus,domum meam iêcontuJit, vbineminem rogt; I périt, prxter vnicum filiolum, patri apprimèchariim^ 1 JbiunciJJe apprehenäim crinibus e terrafubh'memts^ / pujc,quafi terrxalhiurus^JVlox eidem prxcipit,vtps^ / tri nundet,afFuiffè atrocem virumiquiillumgueriKti 1 reuerrurum eum pofi tn'duum, ód'fecum eßeabda^ / duru. Vbiegodomâreuerrus,iRaconiperi'eputmt / primum vehementerüim exterrûus, animoipprtnil^ I fus ,{îcut vos ipfi facilepotefiis conijcere, deindtpt^ i mœrorein ledtum me contuli,amp;: tertio die,iuxta vo^ 1 eem angeh mei,è vita commigraui^ Orto autembot^ 1 ribili vento *, quixtemi cuiufdam Spiritusprxfenf I tiarn indicabat, fepultusûim, âiin hune vfgue ditm I dormiui, dum ad frequentandam hancSynodums 1 CsuïiQbonoexufcitarer, Atquchicvitxmexcurfus 1

\ Çïotulit.Naminbunc modum defemetipfo editoferi^'^t \ ptoptofeffuseft : Inbac,inqurt,opmionc deoacra« àefaiïaàoû.Cœn^ i mentO) diutius ÔC pluribus annis bxfi, quam^ dicere Domim, 1 bseft» Neque quifquam nofttutn vnquam credidit, \ '\uodinpane Coenx tale aliquid,quod plerique fom« , nbsp;nbsp;^iabant, comedamus» Et quia intelligebat Cinglius,

\ ’^^mwitnautemcarojvclfanguis’.idcircb animos bogt; \ *’^mutnptimbtentarecoepit,vt,quomodo effent cor« \ ^^ijcçaidqne fentitent de iffa doÖr ina, probe cc gno«^ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fceÄ^

Concil. ^^ationaL/upï fccret. Nam gloflan'am meam infcrpretationcmztftul^ tl pro abfona, inconcinna habebant, nequeilhpt' omnia aflèntiri potcranr.Itaque verbis SC fèrmombu’ quibufdam primo egit Cïnghïrs. Nam concepta opi'' nio dw occuftari non potmt, fed tandem ia verkiSi vocemerupif. Sicut dicitur:

Deinde verb literas de hocdo(^rinxgenereex3^ raaitiSCadciuendam Reutlingenfem milit,vtillæ3 taakis legerencur, SC ipCe de atioram iadiciol^ere! certior SC cond'rmacior, QuamprïmUm ergoan/m/ adirerti't, non de fut aros opinioni fux pstronos Si aiièclas t tandem ad mercatum Franeofotdienfem profedius eü : ediro libro, in quo ille fflultis vtu bis hoe conatur euincere^ quód in hacpropoCidonC' HOC EST coRPVs MsvM, verbaEsT,idemproti j fos valeat, quodsrcNmcAT. Nampanemnihil : aliud eÛè docebat Cinglius,quam abfentis corporislh / gnam,ßae fymbolum.Refertibidem Cinglius,qntd / Serapbicam SC Cherubicanj interpretationem prd j mum ex literis cuiufdam Batauiaddidicerit. Tu 03» i thene, quxCo fac operxprecium, SC banc Epißebm I Batauinam Iege9do recita : vostquiadefÜs, aufcultt^ ƒ tefedulb. Nam digna vefirisauribuspercipietisgt; /

^n'^v Pforoifsionipignusadd/dit, ne forte 8d?L°^ peruenirent. Sîcut enim fponfus ^wandam fidem fuam,fponfae dat anulum: acCw Pf(inquiens)ego me tibi dedo: ilia autera annulum ^f’accipit, èc maritum cum fibi efle credit ; ideoque fuum ab alrjs omnibus auertit, vt fuo marito ƒ2 P^sceati ita etiam Dei Eeclefia, panem ÔC vinum ä^hrifto accepitjtanquam a Sponfo, qui hoc pignore *fgt;tetuGqubd fe4 fponfac dediderit : ideoque firmiter tftdat Ecclcfia J Chriftum eflefuum, vt qui propter «çlefiarnfitmortuus,ôôproptereandem fuumfanss guinem profuderit. Quapropter animum ab omni eo ’uertat.quod ante amauerat,vt foli Chriflo adhæreat: *olum id quæratj Chrifto quod placcat, pro fe nihil 'ûlicita, omnem curam in Chriftum reqeiat ; de quo credat, qubd vnius ipfius fit propria, 5gt;i qued ^tiriftusfuat Ecclcfi'ae in omnibus abund'efufficiat» ^oceft verè Chriftum edere, SCamp;nguinem illiusbi^» ^fe.’ficutipfemctdicitloan, Qui manducatcar# ’’^ninieam, ÔC bibit fanguinem meum, is in me ma^ ego in illo« Qui verb fine hac fide ad Gœnam ^ominiaccédant J hi non Chriftum,fed ludæorum ^ännacomedunt.

Romanenfes Scholæ, huius viuæ fi'dei nufquam ®fttiinerunt,icd aliam fidem, mortuam amp;nbsp;inutilem fibîjpfis perfuadenf,fatis hoc efle,vtcre# ’^ur,poft faflam confecrationem verum Chrifti cor« , ‘ ‘‘‘sumentis demonltrare,kd tarnen abicp cra^s ^/ocnpfuræfacræ adminicuIo.Hæcautem fides,cum quot;ihiftoriaftantum,neminem bçarc poteft:idquod omnü

omnibus liqutdb conftat. Caetenim,an ifta Religio fine caufa fitreccpta, QC. anetiamdamnari niereaturi nunc indagabimus* Nafndcprehendimus,qubdhac Religione confecratus panis adoretur gt;nbsp;Pæ Dw omnibus modis habeatur, Qiiid igitur eft difcnrainis inter nos Ethnicos, qui ligna amp;nbsp;lapides adorant, fi ifte panis non fit Deus i Crcdebantilli,aliqutdnunii^ nis ineffe ipforum fimulachris: quod cette non incrat, Neque enim adoraflTentlaxa.nifi craflàtemeritatcâtl^ dudli,aliquid Deitatis in ftatuis eflè iudicaflentQuod fidicatquifpiam , verbum Dei nobis adeflè,nen’P^ HOC BST coRpvs mevm: huk rcfpondeo,vt* rumidefle. Habetis enim vosRomanenfoverburf* Dei,idque etiam tum habuiftisjcum RomantPontin* cis tyrannidem eo confirmaftis : vt cbmChriftu“'’ tro dicit.’Quicquid ligaueris fuper terrani,ôfc.Hoû^' pro adftruendo Pontificum pcftilenti primatUjin'^’ ' dum eflè, diligenti inueftigatione cognitö eft-etiam hîcverbS quæramus,ne duces cæcotuinftQ^’^^ n3ur,8ó vn'a cum illis in foueam incidamus. Equi^l^,'” Chriftus vetuit,nc credamus illis,qui dicantiEc«'’'“'' ecce illîc efl; Chriftus. Itaque illis non eft fides ai”' habenda.qui dicunt,Chriftum eflè in pane Sacraiy^quot; tali. Quomodo enim me pofsim quafi ignarum dudlum exeufare, fi hanc Chrifti admonitionen’'’^” admittam ( Hæcenimillafuntpericulofatempc''^’'^, quibus jiuxta verbum Chrifti, talia fient. ApO“O ' de hoc Sacramentojn cum,quifequitur, modumæ* quutifunt ; Âccepitpanem,fregitpaneni,ÔL'c. r’ nem hi dixcrunt,neque Romanenfium dodîrinae n't anincrunt. Paulus t. Cor. to. non répugnât. Pan»' inq^

Controuer/.de S, Cœna Domini» 14.5 «'iuit.quetn frangimas, non'ne eft comnmnican'o 'Q'PorisChnfti, Non didt: Panis eft corpus Chrifti:

communicatio. Quarc non negat Paulus hoc Wo verbum e s t , idem valere ac verbum s i g n i f m Cat*

Patet hocipfum cx comparationc panis cum vi^ «inits ludxorura. Nam in bis reuera nihil/uitper# ’’’utatumiat nihilominusdicit,qubd iftæ vidimæ fint fignificent confortium cum Dæmonqs,quibus fue» nntoblatæ*Ex quo conduditjfugiendaeflè idolamifi viVlimat indifferenf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) accipianter dC cotnc^

^antur. Fuerunt teraporibus Thomæ Aquinatis,qui dicerent,Chriftucflè in pane tan^ figno: hoc ahjini; terpretati funt Sacramentotenus, non corporetenus: ^uan^ Thomas hanc fententia pro Hacretica habet répudiât, 6C ab huiusore,tanquam ab ore Dei,Ro^ inanenfes pendent. Veruntamen veiba Chrifti conlt; Winon poflunt,cùmait: Siquis vobisdixeht,hîc

Cbriftus, nolite credere. Praeterea, qu'od Paulus inallegatolocodicit: Patresnoftriomnes indeferto cundem cibum fpiritualem coraederunt. Age verb videamus, quibus fundamentis Romanenfes docftri^ ’ïam fuam ftabiliant. T am enim inufîtata atque inau? ditaeft, vt eiufmodi raonftrofa fententia in nulla fcrigt; pturareperiatur. Legimus Chriftumeflè hominem teum, fed femel tantum in vtcro Virginis Mariae. Hoctnultt Proplietæ praedixerunt,hoc Chriftusfua '^'ra.ôdfua morte confiïmauit,hoc Apoftoli prædica# •quot;unt.Sed Chriftum quotidiefieripanem inmanibus cuiufqiieSacrificuli,id nemo Prophetarum tanquam vcnturum pracdixit: nemo Apoftolorum tanquam

rem geftam percenfuit: fed in his verbis folis cotififtïf» quód Chriftus dixit:HOG est cohpts m b v m. amp;:h o FACITE IN MUI COMM BMORäTIONBM.QIJO“ fi hoe voIuiflètChriftuSjquodilIidicunt »fan’s hoe num verbum nobis fufficeret. At hoc miriimcH» quod non codciti modo dicuntgt; loannetn Baptiftam fuiffc transformatura in Eliam Prophetaftijcunita^ men de co dicat Chriftus: Ipft eft e n a s, Manh* lt;ƒ• aut Euangeliftam loannem fuifle tranfmutatuoi » Chriftum, cum Dominus incruce pendens,di«ff^ ad matrem fuam : Mulier, ecce hie eft filius tuus^aut Petrum fuifle conuerfum in Chriftum, cum dicat : Petra erat Chriftus, hoc eft, fignifi’eabaf Chdf ftum. Cur iftam fententiam nolunt in his edam bisTeftamenti adraittere : cum ipfedixerit,hocc‘‘^ faciendum in fui commemorationem i Vfitataeft^^^ quendi ratio,vt memoria accipiatur,amp; intelligatur pro figno rci abfentis. Mihi confuetudo videtureflè caii^ fa, quod aures ab hac fententia abhorrent; quam ta** men in alqs locis haudgrauatim admittiint. Aldt” cauiarn ignore.Poflem de alia proferre teftimonia, vt cum Chriftus ft nominat ianuam,viam,Só portani.Et Ioan.J5,dicit Chriftus ; Ego fum vitis vera. IIKctam horridinon fumus, vtex Chrifto ,aliquaminn3tuf^ rerum vitcmfaciamus. Qiiiderg'onoshucadig'fquot;’ bis Teftamenti verbis,nifi imperium, de vis Rowani Pontificisî’

Vtautem melius tota res cognofcatur,fciendutn eft,panisfpiritualis tria eflè genera: Chriftum,qui fide manducatur, Ioan. ti. Manna, quod comederuntpa« tres in deftrto : dC Euchariftiam Chriftianorum, hoc eft,

I pane m Domini, de quo hîcagimus. Deprimis ^'iobuslegitur hoc Ioan« 6, Ego fumpanis vitae,Pa* ^fesveftricomederunt Manna, 8C raortut funt» Hie pînisdccœlo de(cendit,qui de hoc coniedit,non mo» rictur. Aperit hic Chriftus diferimen inter panem lu# dæorum, qui in deferto de cœlo veniebat, S)C inter fc* met ip film, qui talis eft panis, qui fe ipfum vult trade* tt.pro vita mundi. Manna ludaeorum fignificabat Chriftum cœlitus venturum,vteflèt vita Mundi: fed Urnen erat vnusille panis, qui nobiseft Ghriftus.ne? que vitatndabat cuiquam. Ac proinde,qui comede* tuut,mortui funt. Quiautem Chriftum comedent, non morientur,fedinaeternum viuent. De tertio au* ûimusPaulum t.Cor.io. dicentera: qubd panis,quem pro Ghrifti memoria frangimus, itidem fit fpiritualis cibus.vtfuit ludaeorum Manna. Hic cnim panis de l cœlo defeendit pro vita mundi : vt nobis fignificetur \ nbsp;nbsp;id ,quod fadum eft ; ficut Manna ludæisftgnificabat

\ panis illeviuus. Nam multi eumeomedunt, qui tas menmoriuntur. Sictranfttusfiliorum Ifraelperma* te rubrum,fignificabat tranfitum in vitam per mot* temmon tarnen omncs,qui marc tranfierunt,in vitam . perucncïunt : fed hi foU, qui vera fide in Chriftum venturum fulti, mortem obierunt. Sic Baptifma noc^ fttumfigniftcat tranfitum in vitam, per mortem: nes que tarnen omncs,quibaptizaniur,ad vitam peruenis W. Nam hi foli, qui cum Chr ifto mortuo moriun* tui fidem iCtiam cum illo refur gunt per fidem. Sic Marina in deferto fignificabat Chriftum,quieft panis viuusjSChominesamortcacterna preeferuat. At non

14-8 QonciLÜ\QätionalJ^f^^ om ne s ab hoc praeferuati funt j qui Manna runt, fed hifoli,qui venturufn Ciiriftum ve.t^ nde comederunt^Manna enim fignificabat

non erat Chriftus:Eadem eft ratio panisin Sacrament to:ficut Paulus teftatur.Sic vt enim Manna non erat id, quod denotabat : neque omnes,qui iHud conicoe^ runt, a morte liberabat : Ioan* 6. Ita panisnofternon eft Chriftus,quern fimilem ob caufam denotatinequt omnes,qui eura comedunt,a morte praeferuat.

circa Paulusnos admonef, ne quod malum eft,apf^^ tamus,neu nobis ipfis placeamus,propter Baptifi’’^”’ S)C panem Domini : quafi Baptifmi paniscauiaau* quidampliushaberemus,quam ludæûautqnafînqs remipfamôi^ veritatcmrei pofsideamus,Iudæivero (blummodoftgnaSC vmbras rerum habuerintquoo non eft. Nam Apoftolusdicitrcibus vefterfpin'waliSj eft idem cibus, qui fuit Patrum ♦ Ht ficut ille nihilin^ dulfit Patribus, quoties peccarunt : itanec vobis par^ cet, nifi fidemhabueritis operofam,quæ perchariiaK bene agat, per quam folam Patres ÔC nos id confequi^ mur, quod per illorum SCnoftra figna praefiguratuW eft.Confi'rmat hocPfalm.«5» Non permittesfandui” tuum viderecorruptionem. De Chrifto hoc diciiur. Sed panisconftcratus corrumpiturjôd àrauribuscor* roditur: Itaque neceflariófequicur,hunc panemnon °efle Chriftum. Praeterea, vt maximedcturjChriftutia virtute fui verbi eflè in Coena; Si panem conuertiin corpus Chrifti, aut in pane corpus Chrifti concorpo# rari: ita,vt præcise iuxta verbum,Chriftus hocipfum fit,quod eft panis, citra alium fenfum : tarnen in vnft uerfa Scriptura nihil ftmile de Chrifto, aut illius difciü pu lis

Controuerf.de S^Ccena Domini 14-9 pulisfa^um eflè deprehendïs : ad quos tarnen ille di# majora fintefFeóuri, Ioan« 13. Neque ^onfe/itaneyiYi eft, fi Chriftus hocfecerjt,amp;corpus ‘J^^tn^ump^ne vniueritjqubd proptereaquilibetMif wiusidempofsjtpræftare.Nam quibusjobfecro ver# Ws ifthacc poteftas SC vis hominibus eft conceflàî’ Romancnfes refpondent, per hæc : Hoe fecite in mei tommeiiiorationem.Quod tarnen incertum eft.Nam Wariam verba hæc poflunt intelligi.Quod ego facio, lioc facite:vcl,quod vos facitis,hoc facite in mei com# wemorationem.Si prius illud arrideat, erit itidem in# certum, Sunt enim, qui tefte Paulo ».Cor. »i.affir# quot;’snt,'quodChriftus prius confecrauerit panem, SC poftea demum hæc verba (Hoc eft corpus meum) de confecrato pane protulerit. At ft etiam hoe detur, ^ubdhifce verbis (Hoc eft corpus meum) paniscon# •ecretur.quistarnen adeb fit audax, vt abfq^ mandat© Chriftjcorpus illius ore accipiat manducet i Net^ eniin mandatum habemus manducandi, fi vocula ï A ciT E ad confecratores,non autem ad tnanducato# fes fit referenda, Cert e Chrifti verba loan. d. aperte bquuntur, de manducatione fidei, non oris. Sin au# tem dicere velit quifpiam t qubd hæc verba ( Hoe fa# dteinmeicommemorationem)itaft'nt accipienda, vt fidicatCbriftus:quodfacitis,hoe facite, id eft, corpus ffleum manducate.

Cum autem nemo fit mortalium ,qui hoepofsit Pt^ftare, quid nobis agendum çquot; An expedandufli Chriftus veniat,qui nobis det,aut aliquem nobis dare pofsit,quod accipere nosiufsitt’ Htctefpondentini,’neutrumefle agendum, propte# T 3 rea.

15'0 z^^(iConcik!f*^üonalfup^'i' • reaqubdChriftushanc vim S)C poteftatemaliciiiij^ conceflèn't. Qiiatro igitur, quibus verbis ( Nam vna ièntentiaCHoc facite in mcicommemorationc duasresfignificare non poteft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pronomen^®

ad multa poteft: referri, Alt) tarnen dicunt,quod vocula denotet Apoftolorum opera, quipp^ “l, talia fccerint,qux pcrficere nullo modopotuilienf»n fi corpus Domini eis datum fuiftèt, etianiß banc con fecrandi poteftatem non habuiflènt : ex quo P^p'p® telligüquód Chriftus occultam dederit vniaedx ckfiæ poteftatem ordinandi » ÔC conftituendi cc^ perfonasjficut in ordinationc facerdotali fieri tonln uit. Refponfio haec obfcura eft,ne(^ digna ne.Quçro igitur amplius,cur panem confeciet^ dosillis verbis,quædiximus^ RcfpondentiW’Q'^® (blum huncconiccret, quem vclit denotarepetvo culam H o ctquæ in confecratione eft omnium P”*®*’ Sed quid hinc aliud icquitur » quam vthomop'y ius,qui mentem confecrantis ignorer, cogatur cred«’ regt;id efle Chriftum gt;nbsp;de quo tarnen certus eflcneqnA vtrum Gt Chriftus,an verb iecus^Si cnim de propob^ to Sacrificuli Temper incertus efle debet, confeeft’* rium ett,8C de hoc ilium dubitare, vtriim vcruni Sw cramentum adfttjnec'ne. Qui certè cultus Dei,eftin^ çertus.Sed omiftis his obie(ftionibus,pergamm nunc de reliquis verbis confecrationis agere »quacomnino talia funttAccepit lefuspanem ,cgitgratias,fregiti2^ dedit difeipulis fuis, dicens: Hoc eft corpus meuW Quæro nunc, vtriim Sacerdos confecrans, ifta verb’ pronunciet ex perfona fua,an nomine Ecclefiac Chn fti. Si ex fua loquitur perfona, turn non Chrifticct

pus,fed fuum confecrabit* At necç illud confcntahe^s umcft verojVt ex perfona Chrifti loquatur« Nam di# '^’''f*'l^a,magts ad illos pertinent,qujrem geftam rc# «''unt,qu'amquî ex perfona Chrifti loquuntur. Præ# teteanon dixit Chriftus : Hoc facite in meo nomine, fed,in njeimemoriam«Confuetudofermonishoc po» ftulat.vt ad panem dicat Miflàrius: Ego te confecro, diftribuo in nomine Chrifti. Sicut, qui baptizat, ex perfona Dei inquit: Ego baptizo te, in nominePatnsj8lt; Filtj, 5^ Spiritus fanlt;fti, Hîc affirgt; niantillijqyod Sacerdos prima hæcverba(accepit, fregit,dédit difcipulis fuis) ex fua perfona propria re^ 5?rat: fed poft verbum ( dicens ) loquatur ex perfona Chrifti. Atnecç hoc refponfum poteft confifterc, quandoquidem in confecratione calicis itafcriptum 'ft : hic eft fanguis meus, qui pro vobiseffunditur. Nam hæc verba étant mutanda,ÔC dicendum: qui provobiscffufuseftjfiqutdem Chriftus factum velit tommemorare ♦ Ex quo perfpidtur, qu'am obfcura fintjôô quara incerta Romanenfium infomnia, quae illiindoârinara de S. Cœnainuexerunt « An verb non effet confultius,Gmpliciter infiftere verbis Chri# ft'^Siquisdixeritthic eft Chriftus,nolirc credcrefCac^ tttum Ôl hoc doeftrinam Romanenfium fufpetftam ''ddit,quôd tanti momenti articulus, àC qui inprimis norainum animis debebat ineukari, non fît in Apogt; «olico Symbolo comprehenfus, Slt; nihttominus in P'^'ndpio Decretorum Pontificis tam diligenter, SC r^qûifit'e de illo fit feriptum » Haec res fufpicionem ’^g-fjVtpro figmento Pontificio habeatur.aut poti'us pro funarno apicc doôrinae Saihanicæ. Nam in hoc l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funda;

\A Ba ConcïiB\QationalJii^cr fundamenco confiftit totus Papatus ♦ Sed cnto CbH* ftus fola fide a nobis vidctur : amp;nbsp;fola fide colituf' Idemcß nos monuit, vt officia corporalia duntaxai« proximo noftro exhibeamusrfibi verb feruiamusSpi* ritu per fidem.Quamobrem dicit,qubd corporaliprc; fentia non multum profit,eacp de caufa illara rcraoun ab ocuIis.Nifi ego abicro (inquit) paracletus non vc^ niet.Hoc autem agit Diabolus,vt carnalem praefenw am obtineat, SC omnia bonafubuertat. Itacpfraudes fuas fuco tegitjdum Chrifti præfèntianij non in fpecK hominisproponit,fed in fpeciepanis, Vbiantempa nisjfteoculis corporeis afpieitur,8CproDeocoIitufgt; etiam miniftertjs corporalibus indiget. Nam poteft,vtDeus in Ergaftulumincludatur,8ifuolio^ nore deftituatur. Atc^ hacc res tot preciofatempbjC^ templorufft ornamenta protulit : hinc ortx cmncs lampades, omnes cacrri, omnia vafa argentea, aurea, holofericæ veftes,tapetes,facraria » SC his fimilia. hæc res occafionem pracbuit Monachorum SC Saccrdo/ turn imrtioderatis vlulatibus:hæc res vncfhonem cerdotum,8C cœlibatum Sodomiticum peperit : Hæe res alteram Sacramenti partem Laicis.quos vocani» abftulit.ln fummattolle Sacramentum, B fifflulom^ nem Papatum,cum omnibus fuispriuijegtjs, à'ipip fundamento fuftuleris»Nec dubium eft,quin do Papatus fit corruiturus:præfcrtim cum iam magna ex parte conciderit. C^ubdfiinChriftopetraeffctx? difi'catus, fane contra omnes tempeftatespofletcon? fiftere» Sedhominura figmenta non funtpcrpetua, ncc^ inuilt;fî:a,Quæ igitur fententia eft verborum Chn ftiç’Hoc eft corpus m e v M.Scntcntia non latct. Neep eniu

tnimçanem vult transfor mare,fed hifce verbis (hoc coRPVS mevm) feipfum vult tradere: vtfi

9UIS agtum vendit » 8gt;C emptori tradit lapides, ligna ’ut Culmum.ôô dicaf.En trado tibihunc agrum;2lt; eut polTeffori domus traditur, quandoclaucs condu« tî^oritraduntur. Nam eodem modo Chriftus fe nogt; bis tradit per panem, ac fi vellet dicere : Accipite, eomeditc , nec vilipendite « Nam id quod trado vobis,fignificat meum corpus, quod vobis do. Si igiturifiuc do, amp;nbsp;fi corpus in cruce pendebit ,tum pto vobis pendebit.Quin imb.quicquid ago ÔC adu ; ïusfutn.id totum cft veftrum. Hxc dulcifsima ver# bajirefreperpendantur, magno erunt folatio. Nctç hoc etiatn fruftra eft, qubd verbum est pto verbo

i 81G N t ï IG A T accipitur .Nam aliquando fignificatiu c \ nbsp;nbsp;dicitur : vt cùm quis de aira nube dicit : Hæc eft cevta

1 pbuia. Nam ventura pluuia mulio fie indicatur cer# \ tws,quamfi quis dicai-.hoc fignificat pluuiam.Similes lo(|uendi modos pafsim offert feriptura. Genef. 4^’*

i T res vîtes funt tres die s .Item: Tria caniftrafunt tres \ nbsp;nbsp;dits.Et fequenti capite ; Septem fpiex plenx, funt fe»

1 ^tcçboc poffuntRomanenfes demonftrare.vbi Cbri 1 nbsp;nbsp;Husaliquod oceultum ediderit miraculuvn, quod pu»

\ ''i\svîtam,lcprofismunditiem. Et bxeita fecitCbtw \ nbsp;nbsp;^tt8,vtpkricçbominesea vidèrent ,6lt;.cr e der ecoge»

\ utula.Nam’epetsimoatdcVionc, ÔC turpifsimo arque \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V indo»

indoc^ifsimo hominejaciunt Pontificij fandum,amp;f do(fiifsimum AbbatenijautEpifcopum. Neqjenim poftea expenuntur homines jcum faduni elTefan» cQiorem aut fapientiorem:fed tantum fandior ÔC prui« dëtior elle creditur. Sic feil, exercet Pôtifex miracula: Redimit Sgt;C animas è purgatorio, aliquid de pœna Kl mittit,quæ Deus propter peceata immittit, (vt ipfe dîitat)fed hoc agit pecuniæ caufa,vt qui etiamde cor^ porali pœna peccati aliquid remittit: quod tamennon apparet. Nam in bello Qé pefte, quos Papa abfotuib tj nullam habent præ alijs,qui non funt abfolutijpræ^ rogatiuam. Quocirca inter panem, quo vefcimut j 6^ interChriftum, qub per fidemfruimur,conftituc^ dumeft diferimen. Nifienim quifpiam diftinguat* credatjfe nihil aliud accipere, quam quod ore fumai) hic reus eft corporis dC fanguinis Domini, Si conics dit ac bibit fibi iudicium. Nam edendo ÔC coraeden'/ dojfimulat (e habere Chriftum, a quo propter fuam infidelitatem alienatus eft.T u autem,bonc Deus,tn'i’ ferere noftri.Nam atrox Si horribilis eft hxcinfidclu tas,Filij Ifraelis,poftquam èTyrannide Pharaonisc*^ fent exemptbobfaturati funt pane cœlefti, Siciwdt^ feruerunt viam,quam illis Deus per Mofen common Ararat. Fecerunt enim vitulum conflatilem,amp; adoral runt,6C immolarunt ei vi(ftimas,5ó dicebant: funt DijtuGqui teeduxeruntex Ægypto. Atquan^ tbtetrior eft noftraabominatio,quc)d ’a verbis Chrilh Doeftoris noftritamcitbrecefsimusc' qui ait: Siquis dixerit: Ecce hîcautillîceft Chriftus,nolitecrederc. Nos tarnen panem leuamus,amp;dicimus:HfceftDeus noftcbquinosfuofanguine redemiF Omnibusnw

C(jntYOuerßde S.CœnaT)ûmini. 15$ dishæc opinio repudiandaeftineqjiniscredefidum, Sîiiàicuntiqubd corpus Chrifti fit in pane, ficut flam^ ™3inferro,nifiChrifto ve1imuscredere,hortantinost fidicent : Ecce Chriilus eft in cubili, nolite credere, Atquilioccft verbum Deûpie leôor. Non viuitho^ mode folo pane,fed de quolibet verbo, quodegredi^ turexore Domini. Nec^ dicit Dominus de hoc auxigt; lio,fed,de quolibet verbo . Nos autem omnia verba, quæ Cliriftus in vltima fua Cœna protulit, relinqualt;; muSjSChæcfolaretineamusîHoG est corpvsme» VM.SCHIC est CALIX NOVl testamenti in Mao sANGViNE. Equideui de horum verborum intclleâu totlibrifunt confcripti,vt vnushomo intra tempus longifsimum non pofsit omnes perlcgere. Sedhæc eft peccatorum noftrorum pœna, vt talium librorum autores habeamusiquia fontem aquæ viuæ» DominumDeum deferuiraus, ôfadcifternas vete« res nos conuertimus. Omnia propter verba Dei, fola verba Dei iubemur audire. Nihil eft liberum no# bis,nihil in poteftate noftra. Dicit enim Domins; Oues meæ vocem meam audiuntgt;peregrinam vo« tem non audiunt. Quid tu igitur aufis conari, vt faci« as.autloquarisexteipfojcumiftud a Domino fit pro« bibitumc’Sienim ouis es Chrifti, eos non au dies, qui iniftam loquuntur fententiam . Nam verbum Dei boc prohiber.Quid iftuc iuuat fratrem tuummut quid promouet,fimaxime‘omneshoftiasconfecratascoms cderis. Sc omnium calicum vina ebiberisc’ Si dicas, prxccptumtehabere,quod iubeat hoc facerein me« '’’Ofiam Domini, non conueniet. Quid enim nobis agendum fit,hoc Chrtftus in ea Cœnafufficienter ex«

Coneiî.T^^üonal.fuper pofuk,qufnlt;$ ton's capitibus, a decimotertio vfque ad dedmumoc^auutn, ficut ca loannes Euangelifta con fcnpfit. Audi, Audi Ifraël, verba Domini Dei tui* Hæc dicit Dominus; Quicquid horum minimo non feceritis,hoc neq; mihi feceritis.Cauete vobis àPfeU' doprophetis, amp;nbsp;'a Pfeudochriftis,qui multos fedult; cunt.Dixerunt olim,ego fum Thomæ, egofumSco; ti,Hieronymi,Auguftini, Francifci. At omncs venu unt amp;nbsp;dicuntzEgo fum Chriftus: lèd circumuenient fratrem fuum, amp;nbsp;multi ex his auidi funt, amp;nbsp;atnatorei fuizquæ autem Dei funt,ea deferunt, nihilofflinus ea,quae charitatis funhpræ Çc fcrunt ♦ Ex illorum ôèibus cognofcetis eos,dicjt Dotninus. Sed/nbo^ fcientomnes,qubd vos mei difcipulifitis,quando mutub dilexeritis. Illi loquuntur ad gratiatn populi: reticent veram dodrinam,qua£ iubet, nequenquam lædamus, fed patienter feramus perfecutionem : ntn refiftaraus raaîo gt;nbsp;fed bonitate noftra malutnrupetei» musme contradicamus,fi quis noftra nobisbonam# iufte eripitjfed totam fubftantiam ei relinquamus,qin dimidiam exigit.Huiusdotftrinæ nufquam tneminc^ runt Romanenfes, ÔC concionem in monte habitam itidem omittuntdn qua Chriftus vitâ Chriftianâptæ* fcribit,8ô omnia déclarât,quæ fuprà in Cœnailla v»u ma prolixe comraemorantur« Hae res non docen^^’ aut certe negligenter docentur, ÔCfecunduintra u tionem humanam,fine frutftu, fine Spiritu: quo nw* reamusjverborum Chrifti meminiflè haudquaquatn poffumus.Isenim tantifper non aderit præfens,quanlt; tifper nos ilium adeflê crediderimus. Nifienim ego abiero ( inquit ) paracletus non veniet. Et hæc funt,

Controuer/.de S, Cœna 157

Vkklt;lor,quæ ad te fcriberc voluimus, parati de vero «ûicoiponsDominicGôi vero potu fanguinis,prope# aliquid amplias comtnentari. Ora pro me » ne «ndat fidesnoftra ; fed vt nos,tanquam verae ouicu# ’x.veri paftorts, non autem mercenary, voeem audia* ’ó'is. Scripta eft Epiftola anno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miflà zx. Hob

Jîndia ad praeftantifsimum Theologum, penes quem tum ftabat arbttriutn interpretandi Scriptu*

•^ara.Editaautetn anno J525.Nunctu perge,pater Ca-tolftadi.

Vdiftis exhae Batauina Epiftola, quæ opb nionis mex fuerint incunabula, quæ pr tox huiusfententix mex femina, qux falubergt; rimx dolt;ftr inx fomenta. Nunc vt etiam in«

'tlligatis,quibusincrementis ault;ftaCint,96 quomodo pîuUim vires acquifiuerit hoc doeSrinx genus’.repe« 'ïin ex ipüus Cinglq libris,paulo altius,omnem hiftolt; fetiem. Igitur editaExegefi a Cinglio, amp;nbsp;a multis lîfta, poftulauit ipfe a Senatu Tîgur inogt;vt noux fux ^oenxinftituatur celebratie. Sed in pleno Optima« 'um confeffu, oppofuit fe illi Scriba oppidanus, qui 'tlutatis Cinglq argumentis, perfpicu e docebat, non tSt a verbis Chrifti,tam claris atque perfpicuis.tcmc« tnecedendum. Qux enim Cinglius afferrct,ca non laiSvcfïç probationi.fed parabolas tantum efte ,8lt; fimi« budines •. qualis illa fit de femine in agrum iaöo gt;nbsp;Mattb.^.Deturbatushtc ab arcc fua,Cinglius fnon« vetafuntCingli »qux dico lt;nbsp;annuit: nam itaferi«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158 QonciL^h^ttonalJufer

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt um rcli'qui't e Senatu djfcefsit,Slt;f de toto negoctt

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accuratius meditari coepit : fed nihil tarnen iniicnit

■ HnIJtich. Zuingl. quod non ante fuo libro infèruiflèt. Appetentedt* i cquot; urnium 15, Aprilis, vifus eft fibi in fonino CingliusiK* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rifti«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riiniconcertarc,cunifuoaduerfario,ScnbaoppiaanOi

K , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atqueitarepente obniutefcerc,vt,quæanimofuocon

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cepilîêt,eanonpoflètefFari. Ibi demum ex improui»

|‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fo apparuifle qucndafnfateran albus fueht,ignorai

l! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cinglius)qui haefitantem his verbis confirmauerii:

llt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quinignaue,relpondes,quodExod.»2.fcribitur;Ho^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diephafeDorainieftrhoceft,tranfitus« Vtprimiini

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igiturhocnotfturnovifomonitus,erefommoexpert

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gefacftus fuit Cinglius, ftarim è lecfto profiltjt, S)Cmalt;

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gna animi Ixticb gedijt ( quis enim non gaudm’i

I ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ângelum fibidemitti cœlitus, à quo rationem dif*

l[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cat corrigendi Euangelium f) turn Mofaicum vo^

L ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lumen prehendiaÔ^cognitonouxCœnxCinglianx

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fundamento,eodem die/uggeftumconftendiGver/

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bumqueiftuddePhafeDorainj,magnocumaudicn*

!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tium fru(ftu,enarrauir. Celebratifuntabcoteroporn

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muhiconuentus,mukaindttutacol!oqui3,Iibnetfci^^

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mones multipafsimeditij in quibasomnibasbocvf

niceacftum J qua'nam via Cingfiani cumLutlieranis I reconciliari,â!:dacernavtrinqueamicitiainiripoiltr- I Ver'um Lutbetus,amp;^ qui cum illo faciebant,omnt!n ƒ prorfusamiciciamrefpuebant: SCCxpenumetöp^bm I prodcebantur^fe neque velle,nequcpoffefamili3rii3gt; I tern vllam colete cum eo homine, cuiuCcunque tiiv I dem Cit conditionis,qui etiam rudicitedamentuaiii ' lana caprina fa(fium,audtperuertere,MuItó veróm' j nuspacemfancirecumilJis^quinouumomnipoten!^

Chnfti Teftamentumjfanguine immaculati agni con firaatiim, vitiare non leformident. Quodfi veftra ptóentia abuti vellem, magnis cert'e verboruhi an# fradibus, dcmonftrareponèm,quid tnhac contro# uwfiahinc inde agitatum vulgatumque fit : quot editi l'î’r^quot habita colloquia ,quot inRitutæ difputatio# nes,quotperadîacertamina.Sedcumfruftrahæcom# nhextemporum prætentorum memoria repeti iudi# ceniiprolixiori enumeratione prudens fuperfedebo. Nara filiushic meusjLudoufcus Lauaterus, certami# nis huius hiftoriam omnium diligentifsim'e conferi# pfit: vnde,qui volunt,reliqua poterunt colligere. Et# fi autem plcraque tantum dehbat horaotimidus, vt canis e Nilo bibens, dC fæpiufculè loquitur perple# Xe: tarnen fatisex illius verbis cognofcipoteft,vbi la# tcatanguis in herba« Age verb,mi Cingli,frater opta# fifsiracjteftimonium mihi ÔC veritati perhibe,vt feiant l'fiqiiiadfuntjvtrum vera an falfa dixerira.

g Go verb veniam inciuilitatis rogo, qubd fermonem Antefignani mei temer'e in# terpello. Nam quac hic Carolftadius pro# tulic,ea funt ita vera, vt fi negate vellem, ^^nienconfcientiareclamante non pofsim. Totenini '''f3gt;totfomnia,tot apparitiones nullomodotacitu» PWerire poflùm : nonignarus,quorum hominutn bdibrijs me exponam, quos contemtus fubeahijquas '^nnasincurram, Sed quia de honore Dei agitur, eu# ius

1^0 ft//ConciL ^^^^tionaL fuper ÏUS veaelitiones non font difsinmlandat, necefTiiii dicendum eli, quod I'ubct confcicntia. Nunc tu Pf«'' ceptor Csrolliadhvt cœpiftbûa porrb loquerc.

Vra ig/tur hie conCors mens Ctngh'us)!! U exceds hominibus minfie'e exagitarefur, cjuibus ille nihilominus foam oppoaebsi slacdtitem ammbef feraorem calamhlia' Capra aadiaiilis in biiloriaScdbxoppidantddeoh* lt;5lutn eil, vt ille aliquantb reddcrctur cotnmotior: Sii roan.skidan.lib». Cicut deilloteilatumfecicpubUcxbiiiorixconditoh j domi foorum animos concionibas accendic gt;nbsp;ta J anno p* ifJC^Hinam bellum excitaret, in quo J ( Tbomx Monetarq exempio ) armacas, contraho- I iierti inaciem proceCsit, atqae vnus exanteiignani^ I CuUtPraclio commiilb, Cinglias in pr/ma acie occubu^ I it:3^ vna cam ipib Gaoiphgangus ÔC. R.eiplinus,Ab^ I

ffcut.ecdef circa ^^b^acenus : amp;prxterea iedecim minilhiEcà^ / fincm.PrateoJ. lib. iix. Dcßderata funtetiam in eodem prxUofexntilhi /

II. Chroa. BaGl. uerrepercunjj in quatuor faiilè diicerptutn parcesi Si I fol, 6ot. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßamma in cineres redatfiam, Hacratione Cingbus, f

martyr Sacramentadusfadlas eß, ÔCcoram Deoiuo/ vâamprxtericam morte honeßiCs. exoraauit. Acci' J du hxc mors anno ôd die,qaem carmen hoc indicate f

Vixit temporibus Cinglij, loannes Oecolafbpadi^ usiHeidelbcrgenfis: qui Graecum fibi nomen fccit, ^unipriiis cognorainatus effet Ortuffc^tHjquafidi# domus fplendorem* Hic cum intelligeret.teftiÿ eiure Canonico prolatagt; quibus Cingltj doif ’^''iiiajGcutôi Orthodoxusiile confenfusUnnitebans tür »haberi conteraptim: cœpitexPatribuscoHigere ®lbteftimoniagt;quibus fuam opinioncm confirmarct, Nam Cinglius gt;nbsp;qu'od rebus bellicis diftineretur jIcjs lt;îlioniPairum minus vacate potcrat;8C quia vifis nogt; dmnisdefuareligione fiebatcertior, tettimonqs velt; itrumEcclefiæ Dodtorum non indigebat.ltaque Oe^ tolatnpadius nouos colores ePatrumfcriptis quacfi? t uititroposifigutasjfcbemata Ôé myfferia concinnauit, L t^uibus raeam ôô Cinglq opinionem poffet confirmai I te.UacçhicfandbfsimusKoptimusvir »pofteaquam loanScVutz. 1 de motte Cinglq audiuit, magna cum animi triftitia ‘»P J«* I çaucos poft dies infecutus eft, 8lt; idem cœlum con^ I fcendit ,in quodCinglius et Catolftadius,5lt; ptior ipfts 1 bctengarius,peruenit. C3eter'ura,ftngulorum vitam, I faiptiones, res geftas ÔC exitus perfequbcjuotquot in 1 hoc bello Sacramentar io pr çclar am nau ar int oper am, I nimiserit prolixum« Namiftiomnes,quos bic afi^ I nifttis mihi adftare videtis,nobis ducibus ftipendia I meruerunt, ÔC in boe bello communibus arrois bo« I ftemLutberanum,Confe(sioni AuguftanacaddidlSj I bttifsime oppugnauetunt« Et ficut ego Pronomen» 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J Cinglius verbum î. s t » egregio gloffemate de«

I quendo,rccoqucndo*.itaOecolapadiusnomen con« \ Pvseftinterprctatus »pro figno corporis. Campanus \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X verb

ïóz ^cla ConcîL ^^aüonaljttfer verb fie cxpomï : quafi'Chn'ftusd/cat, Hic panisch corpus,non ineum,fed à me crearum:ôlt;^proindeoiî' um nominatur. Suencofeldius hortatur, vtexocu* lüarnoueamus verba Inftitutionis, fi veramveliniii’ alîêqui fènrentiam, Sed 6C LaCco pronomen nocgt; n on ad panem,fed ad totam a(fi:ionem Sacramentb«^ ferendum cenfef.BIaurerus affirmât, voceni corpv'S fi'gniffcare totura Chriftianipopufigregem.BulIinge rus verba: hoc estcorpvs mev M,intcrpretatijr» quafi Cbriftas dicat : HocedobOgnatiomeicorpof ris. 3accras antequam banc meain fentennamrecant canèeXcripCk ida verba efiè proteft-ationeni,filt;^ ri'am fa(dorum Chridk Petrus Martyr omnem vert borum ordinem inuertit, dicendo : corpusmeunifff bocMcmpecibas fpintualis. Cafuinus,S(. qni lo fenriantj etïamfi' aperte dicunt, verba Inditationis ita accipienda efiè,vn fonanttSii: inCuper fcribantivetc ÔC üibdantialker adefiè corpus;tamen in idem confpi' ran[,3t^omm'no nobiïcum faciunt. Dicuntenim rè adefie,lpirifuafi non autem corporali modo, feu lo^ cali fieu. Cbridi enim edènciale corpus efiê in c(xlogt; neque in p]uribus,quam in vno loco rubfidere,necjue alibi,quàmincœloquærendSedè. Equ/demmorern i bunciane laudabilem, 3C à Maioribus nQdrisacccgt; ! ptum, fcio nodris ede hominibus, vt fingulialquid 1 momenciinuenianr,quopjâ opinionem confirment: 1 dcuc alias faciunt legum interprétés, qui finguliI fatn excogitanr,v[obrcuram legem explicent. Siue I autem Sfgnïficatfuj dnt, due TropidT,due Enetgici due Arrabonartj, due Adedênarq, Metamorphiflsti Ifcariotidx,Neutrales, Sacramentarij, Iconocladx,

C^nîwuerJ.de S.Qœna Domini. lój feuqiiociinque nomine appellcnturcertum cfl, nuis? ^uminter noseflè difcrimen, ÔC nos omnes inter nos fongriiere,ôif fimilia elle noftra omnia. Nam hûc om^ '’'snoftra recidiioratio,vt verba ChriflGin fuo T efta# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

otzanaî: vbihæc verba ponuntur. Cceperunt j in^ lt;« Suit, anno dd. Lugduni Caluiniftæ ab alijs defedtio# te ■'emfacere.autore Ludouico Alemanni Italoj aperiü te

oculos, 8(: intueri verborum efFafeinationesatque « pfïftigias,quibusfuorum mentibus illuduntimpo# « ßoresCaluiniani(nolifrendereCaIuine;,velminari .'| °wti,cumdixerintomnemaIum,ÔCc.) Namfiquisft

'ffiptaCaluini5C Bezæ diligenterobferuarit con^ ,c 'u!erir,tripIiceiTiopinionemdere,quamacquiramus «: quot;iCcena,deprehendet4 Vnam,quae videaturipfifsi.-'quot;îmearnis SCfanguinis fubftantiam polliceri: alcelt;

»» Cmgltj opïnfoncm redire,quæ fimplidter Si » conceditjfpiritualiter tantum Chhftum inCœna »I ducari,Ôi beneficia omnia merito pafsionis eius », mipotius,quam perfidei imaginationeni ’ „ fe veram ipfam carnem Chrifti deguflare, quatnno i, propius re ipfa attingant, iuxta Caluini dodrina ' »J quàmfuramicœli verticem. Has ergo pofitio’^^^ f, dit,quarum prima eft.i, In Sacramento Coanae^ö 3, nobis ad edendum aut bibendum datur fubft^“ i, corporis Si fanguinis Chrifti.2.Necpetiam perndc'”’ „ feu incomprehenfibili modo, vt vocant. 3. f, totumimaginarium,Óirépugnât apertifs»

,, bo. 4.Hancautemmanducationem corporis guinis Chrifti, fpiritualem tantum eflc'contcndiw*”’

,, ad quam pfi veram fidem ac pcenitcntiam antf debent ,gratiarumque adionem beneficioruw j

», accepimus à Deo per Chriftum» 6.Chriftusliceta*'’^ is fidelibus non fit abfensr tarnen illius fubftantÄ^ „ corpus conftanteraffirmamus non eflèpræftnsinha^ Cœna. Caluiniftarum Synagoga LudouicutniHu''’ „ cum fuiscomplicibusconaturomnibusmodisàrei^^’ „ landis fuis myfterrjs,ôi verborum eftafeinadonii’*’® reuocare,aurviolentiaopprimere,quafi iatnfofi'’^^ jjgnum in Gallia pofsideat. Ille magisSiiaudaciusff^^ JJ par verbum Dei,quam ipfauuetur [e pacifîcatioD^^P'^' bîicæ ediefto, quo fe in libertatem confeientis^to^t’

JJ fibi iuris tantum eflê oftendit redeundi ad prin’^'® », Cinglfiièntentiam,quantum alfisfuit,defertaEccld jj^ fia Romana,in hanc vel illam f’ftam abeundi. jj^riaturinfuper, magis ingenue(e agerecum mun^^ ^j^quemnolit verborumambagibus,amp;i ambiguitatib’

C^ntrouerßde S.Qœna T)omini 165 fallere, neep quiequam Caluini confenfionê cum Tigt; « ?jinnisafferre,nec^ fe(5:amalienam ab intima Calub lt;« '^'Wrinaintroducere : cum ab co feriptum didice# ’^'tiChriftumfolagratia 2lt; virtutenobiîcum manfu« « ’'itninseternum : abeodemcp videatdiftinguidupli# lt;« '^nipræfentiam QC abfentiam corporis Chriftitrea« « Ifni hue fubftantialem,quæ cœlocontineatur,ôôSpi# «« titualemjfiuejVt italoquamur, virtualem j quam cob « loQt in Cœna. Ecclefiæ Caluinianæ Rabini, qui « Lugdunutn occupant » breuem conferipferunt öd «lt; fpaiferunt admonitionemjquaftudentdemonftrare, clt;

I 2drefellere Ludouici errorem, ÔC in ea mire amplifia lt;« l cant fubftantiæ carnis Cbrifti participationem : fed lt;c I fumum vendunt, cum ad fidei imaginationem re# « I uoluuntur, öd fubftantiacjtoto coelo a nobisremorx, « I vnabram cositatione fedentur ♦ Hadenus San# « l öeßus.

SedquoniamTigurini,öd Caluinusinterfe du# äum confpirarunv, öd concordera fententiara iam o# 'im prxfcntes paäi funt t idcirco fpero egogt; ipfos in GalUa, 5d exteris nationibus,banc opinionum diuer# quot;'«em facile corapofituros, öd póft coramunibus vb 'i'^usjiteralcm fenfum facr i iftius teftamenti ita oppu# Synawzontes. ^Muïos 1 vt omnes mortalcs intelligant, necp Cbti# 'iura Marix filium fuae Eccleftac adefte, vftp ad con# . 'uraraaüonem (eculi,prout nuganturVbiquitarq’.ne# l ^ue carnem öd fanguinem ftlius in Cœna exbibeti A '^^Icentfous öd bibentibus » vt qdem cÔminifcuntur» \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rbenone tnucido, aut iouis dipbtbcra amis

\ ’'ius,5lt; bardocucullo Sarmatico teöus, quem mibi a \ ^«?,oçroximum videtis, Cafpat Suencofeldius eft, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobilis

nobilisSilefiuSjqui 6c ipfe in hoe conuentu præfens adeflè voluit, iufsitqj pauca fuo nomine proponerc. Nam etfi Sacramentariorum fidei articulos nonap^ probat per omnia:tamen in hoc articule do(ftnnæ,qui eft de Coena Domini, vndequatçnobifcum fentit. Et hanc ille fententiam.non ex verbo Dei prædicatO) fed ex ore cœleftium Prophetarum, 6C viri ignotiper infomnium arripuit. Eandem in illis 8 o. libris, quos fcripfit,aliquoties repetitjinprimis verb in co traâatu. quem de CœnaDominiconfcripftt. Editusefthicb Conr Gefnerus in ber a Tigurinis,qui fuo ilium calcule approb’arunt Bibiioth, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confirm ârunt.Etfi autem fetfiatores Suencofcidij qm*

dam, in pleriscp articulis a fe inuicem difsidcnt,anir misqîfuntdifiunc'tifsimisrin hac tarnen fententiaoni* nés permanent conftantes,quôd Ccena Domini entibus nihil aliud conférât,quàm panisbuccellam)amp;; viniforbillum.Adfunt verbalij nonnulli, qui magno numero Suencofeldium hune comitati funt : Bern^ hardus Rotomanus,Balthafar Pacimontanus, Meno Simon,quondam Abbas,dignitate Princepsjoannes BockhoIdusLeidenfis, ex far tore Batauofaftusrcx MonafterienfiSjDauid Georgius Gandauus c Flan^ dria,primum pidor encaufticus,poftca Princeps Mo narchiæ Ecclefiafticacjôf Thomas MonetariuSiNitOi* lai Storckij difcipulus,alter Gedeon,ÔCorbis terrarum reformator. Hicaufamatfturi funt fuorum filiomm in hoc conièflu, fi necefsitas id poftulare videbitur* Ethi,vtfcitis,hodie varijsappellantur nominibus.Vo Dehisomnibus canturenim Anabaptiftæ, Münceriani, Apoftolidi îochfiXjCanL fratreshortenfes,Nudipedes,Spiritualcs,Cathari,Talt; Hærct. centes,Euchetæ, Enthufiaftæ, Adamitæ, Menonit?'

Controller/.de S, Cœna /)ominï. i d/ TibbejMaIiappbLtberi,Âdiaphon,Hutitæ,Ambro» fine PneumaticbMelchiontac, Monafterienfes» 03uidgeorgianùClanculart|,Manifeftarq, Baculares '‘ueSteblerijOllarijjBatemburgicijPacifici, Ægidia^ '^'gt;tibertini',Quintianiftæ» Sabbatharij, Communiai l’^bentes, Condormientes, Eiulantes, Polygamiftac» ^ionines 2^ fuo amp;nbsp;fuorutn nomine vobis per me in# ^'‘^înt,qubd de Chrifti præfentiain fua Cœna nihil pforRisientiantrficut hoc ipfum in colloques Heine# nnper admodum in nouitia ciuitate Fran# ^^enthaltjaperte docnerunt lt;nbsp;Nam pro fymbolo fra# ïcrnae coniundlionis habent, ÔC magnopere glorian# (gt;Jfgt;quôdipfi huius certaminis Sacramcntarq primi ’nftauratores extiterint in Belgio: non autem Cin# 8'iusin Hduetia » ant ego in Saxonia. Feci tarnen, ïiod potui,8lt; hane ambitiofam opinionem illorum ’nimisexenii. Oftendienim,hanc laudemadSimo# ''t’n Magutn SC Arrium,Maiores noftros,pcrtinere, •îuibusnos poftcri nequaqnam cam inuideredebe# ‘’'us.ItacçpacatinuncillidcguntjôC ex animo lætan# ^^tiquod non in hoc tantum, fed etiam in altcro fecu# 'ogt;S3cramentariorum cœtni connumerandifint, SC ''Hum corpus nobifcum futuri ; fient ipfa Cœna Do# ^ini, ad hoc ipfnm dicitur communicatio. Praeter etiam alij aduenerunt Clanculartj, Si neutrales ^äeramentarij, pene innumerabiles, qui, etiamfi no# «eutn faciuntrtamen animum fuum prodere erube# neutram partem damnare volunt. Nam vbi ï Dominifit mentio,humeros ipfiattrahunt, 1 ■'ätescrifpant gt;nbsp;fupercilia contrahunt, caput mouent: l Vtfe fapientesac prudentes viroseflè doccant. Hi vt 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plurimùm

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1Ó8 ^Â^aConcil.^^atîonal.faper nbsp;nbsp;/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plurimhm homines funt præftantcs,quiludkanti' I

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fronte illorum non apparere,quid in finu occulten'^

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At boni viriipfos vident introrfum turpes,fpefif^'

Plutarch invita pcHc dccoros. Cùm autemlegibusfapientifsimiSi' b Soionisfca.50. lonis cautum fit, vt qui in ieditione ciuiuni neiir^' a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parti adhxrct, is omnium honorum adituprohibe^

S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur : idcirco nos iftiufmodi clandeftinos Sacrament’’

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rios hoc loco indignosiudicauimus, quorum fenten*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tia publice hîc proponatur : donee ipCi tam apefti^

candidifiant, vtaut nobifeum fateantur,nsT,i^ valere quod significat: aut cum aduerfarijsd*’ 1 cant:est,manereest,etiamfi fradus I'llabaturof* bis.ProIixiorem me fuifle,quam decuit, non infidel-Sediftud non t'am verborum,quam rerura multitudini atep copiæ attribuetis. Nuncfinemo«/ tioni meæ impono, SC Saracenorum Legatis dicenquot; po te ftate m facio. Na m il Io s no n nihil tædîj ex noftt’ prolixitate percepifle video ♦ Si qui tarnen funt ' bus noftra fententia nondum fan's j'nnotu/t, qs no-''

quoquo tempere ÔC Ioeo,fatisfadlurosponicerauf' lecuto Carolfladio, procejjit in mediam coT^ *‘nam LegatMRegisPerßirum,CMmficijsSarAcenisé 'riircis:atq^ haiufcemodi orationem haMt,

Ta eft Pgt; C. vt dixit Carollladias nofi ' Nam magnum nobis ifla fermonisf''^ lerati prolixitasfædium peperit.'nonf*' nos Legat/, a/èr/e hiilor/ca, SC terns'’^

Controtterf.de S.Cœna Domini 169 duarum dtjudicationc abhorreamus,fed quod veritas ^'wrationem,vt fimplicem,itabreuem cUc cupiamus. ^4uidem,fi vnius Mabometis, magni Prophets Dei, Verba de Coena Domini,ex Akorano, vnde hæc tota Sieramentariaopinio proficifcitur, fuiflent deprom^ ptaxfaciVe quiuis mediocriter oculatusperuiderepo^ tuiffet.quæ namveraeflètfententia. Nam Akoran « » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t zoarîi Zw*

wcocœlitusPropbetæ commiUus eft,vthominibus Contrariât ATSS fuasexponat, viamreftam ctedentibuspatefaciat. Magnum profeóbDei bene# fidum.quod Akoranum dedit, quireligionisdifsidia tollat,amp; vbi lefus Mariaefiliusperpkxe ÔC obfcure

I locutas eft , verum verborum eius fenfum expli# cet. Itaautem Akoranusdehacrenarrat: Virisab Aioatan. bis veftibus indutis,a lefu, Mariae filio, quaerentibus, quot;

1 înDeusfuperoranesmenfam cœkftem ponere po#'« I tensefttkftisipferefpondit : Si credttis in Deum ,ip# « 1 fumtimete. Ulis aute-m diccntibus ♦ Volumusinde lt;« 1 comedere, ad noftrorum cordium confirmationem, « 1 vtïum te verum dixifte fciamus,eum noftro teftimo# « 1 itioconfivmcmus, Deum inde fic exorat. O Deus, « I tncnfam nobis cœkftem,quae fit nobisPafcba,omni# « I bus praefentibus fcilket,atcç caeteris,atcp miraculura ‘e 1 ttibue.QuemDeus exaudiens, inquitrUlis earn prae# '« I bebo. Sed quifquis deinde incredulus facftus fuerit, « 1 turn,prae cunâis gentibus, pœnis atcç raiferqs affli# i ^ïrn.

Pauca funtbaec verba,quae ex ore Gabrielis Ar# cbangeli Muamedesperccpit. Cum autem data ÖÓ Vtil'picuafint ,nos ea hk retinenda , amp;nbsp;ab omnibus obfctuanda ducimus , vt poenam vitemus , qu'ara 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V Deus

Deus minaturomnfbuSjqui'cunq; legem cam,fuis ipforumglofsis imcrpretari, nefaiio conancur. Etß autem, no'ieadecaufa hucaduc’”* Azoarj». mus:(Nam ncProphetis quidcru de eo libro, cœh’w* mifîo,abfcpindlt;gnationc Dei,ôt^ magniilIiasProph^^ tæ Muhamedis diïpurare licet »vc Akoranam gloffàr/a enarratione interpvetentur:)tamen,vtno^ fter confeufus,9ô Saraccnicî Aîcorani cura Carolfc^ dt) opinione,æquanimisconcordia in hoc negociopâ^ tefcat: operaeprecium eri[,vt præcipuos an/culos, qu*

t. ‘ Inicib autcrtijChn'ftusin bis verbis, nominem^f toitines Ganta«- gni Prophetæ,nequaquam pro Deo vero,nobis agnogt; feendus exhibetur, Qiianquam enim alqs in loci’ Az(Mr.4, hocei teftimonium perhibet AIcoranus,qubdPro* phetarum omnium, alio fuper alium fublimato, vni tantum Cbriiio Marixfilio, Deus propriam animam communicaucrit, ô(f vim arq; virtutem præ cæteris præbueric.quàm iUi laadem paudßimi ex Sacrankn# tarifs ( Cicut ex tjs, qui Mubamedi ex ipfis nomina dan[,indies experimur) conceduntrtamen ipfum hoc loeonudum conliituithominem, quigratiam àDco pâtre,â(i menfam cœfeftemfuispredbus, nonpros pria autborirate largiri pofsit,Cedimpecrarecog^(^''' A20arn.r3.26.a7. Qnare cùm confubiîantialis Patri Deus non Uh

47.49 sz, cuipotefias in cœlo âf terra fît tradita,ideo neq Sacra; mentum inrrituere,necp vim aut virtutem Sacrament to propriam tribuere , ac muîtô miniis corpus amp;■' fangninem fuum dare vefeentibus bibentibas poteâ, Atqphoe, cum vnicum ritfundamentuninamp; fliî

^(introuerßde S.Cœna Domini. 171 ^•■æconfefsionis, de abfenti'a corporis 6lt; fanguînis

Cœnaji'n hoc quoep fundamento, cuiuG ^'Jîfcnpton's Sacramentarîj confenfumpofîtumeflè ’foitratnur.

Deinde,CœnæhuiusadlfononitacraGeaMult; 2, quot;’mede defcnbitiir, Vf a Barban's pi'fcatoribusj qui Corpus fanguinem, nouum teftamentum dC coin« ’^unicattonem corporis illam appellitant: Sedabfquc ^opis, fîguris arep fehematibus menfacœleftis voca# fur,vtquoddam diferimen fit inter hanc 2C alias men« üsterrenas. Nam ficuteibus fpiritualis vocatür a Sa« ffamentarijs: eodem fenfu ab Alcorano menfa cœle/ ßisnominatur.

Qui pon b finis huius coenæ fit gt;nbsp;aperte declarant verba Alcoranirqubdad confi'rmationem cordium ’ioftrorum quidem fit inftituta, fed non ad earn, quae naturali participatione fit : fleut quidam aduerfus vzi teresSacramentarios feriptitaflê,fupra e Simone Ma« go, Muamedis noftri fratre, commemoratum cft. Nam ficut verbum prædicatum,ôô circumeifio homi« nem confirmât; ita èi. hrec menfa cœleftis animamhu» manamjefu Mariæ filio non vnit,fed nefeio quorum fœderum recordari facit.

Et ne quiscogitet, hanc cordis confirmationem, aliquo naturæ indigere adminiculo, ficut alias cor ho« minis pane ÔC vino refici Ôl corroborari foletrautné id credat quifpiam, quod captus humanus compte« liendcre non poteft »ideireb Alcoranus feriptum in« tetpretatur,dicendo; vtte verum dixiflefciamuSjno«« ftroteftimonio quoeg confirmemus. Nam quicquid« tâtioni noftræ aduerfatur, idomne profalfo ducenx

dum at^ reqciendum eft. Itaem'mcomparatuscf' Alcoranus per omnia , vt nihil in eo fit fcnptuiH) quod cum reda racione non optime congruat.Et hït cogitatio VJricum Cinglium , fratrem nofttuni,i^ CoHoquio Marpurgenfi, vt fama certa acccpimuSj co impulitj vt aperte de Myfterijs Deidiceret ; Dcum nonproponere hominibus incomprehenfibilia.

5' Præterea,ne quis in animis hominum relinqua# tur fcrupulusjadhuc multo apertius declarat Alcoran nus,quae'nam illa^SC qualisfitmenfamempejquæno' bisfitPafcha» Qpibus verbis liquidb affirm at,corpus S)C fanguinem Chrifttin Coena Muaraedica nihilcJifi ferre ab agno Pafchaltqui fignificabat ChriftuWjHoh la adhuc carne veftitum, neq^ dum e virgineMa«’ velconceptum vel procreatum. Idcirco Achniedcs Saracenus,in eo coHoquio, quod contra Archiepifeo* pumGazenftm,de Ccena Domini inftituerar,pancffl vocat exemplar corporis Chrifti, perinde atc^ facrif* cium hirctquod ludæiofFerunt« Sed cum Archiep*^ fententia Mahometica difsideret,hiicc enidcCœna’ vcrbisfefe oppofuit AchmedbSó Tropos iftiufmodb cxtattomo4.Bi. ante annos ducentos Ôl quinquaginta fic elufiu Ah^ exemplar corporis Chrifti appellee anno/}. ,, nius,fancftam communionem,aut nudum panemjaut

« figuram,aut imaginem} quin imb corpus ipfumteue*’ ,» ra,0£r Cangninem CbriliiDeinoifri. Sic enimertdii’ 1, mus Äf profîremar iaxra vocem ipfius Chriftijquani «ad diicipulos in Ccena ilia Myftica,tradenseispo* « nem viuificanfem,pronunciabat : accipire, cofflcciitc.

hoceiicorpus meum, HaeftenusSamona. Sednihil cotnmotusfuichacincerpellacione Achmedesjôi

ttiterEpifcopoSamonae refpondif.Hcusgt;inquit,Epû «« ^^opCj ex te audire velîm, quamobrem vos Sacerdos «« '^^^hriftianisilludiiis:dum panemexfarinacoôluro, «

\ ’’'inutim partientes 5 corpufque Chrifti notninantcs, lt;« WneipfisiUuditis,aniUis,inquos habetis impe« *lt; i 'Uin!;

1 nbsp;nbsp;nbsp;Exquibus verbis apparet,vnde profeólifintbiti# z„;noUus pjffinv

l idi'.ûeuspiftus.toftus,impanatus,paniceusgt;inbor# infuisfcTiptis, l tocrefcens,amp;: Emiles. Nequeenimhaecrecensfunt ®°,7tusUba3.

1 Ma vocabula, fed ante aliquot centena annorutn gt;nbsp;a \ ^lahometicis excogitata,crebrifque fermonibus vfur 1 pata. Sicut Slt; hoc illorum eft inuentura, cutn dicunt: I figura,exemplar,Tropus jPafcha, ÔC hoc genus alia. I Quod fi tu Vlrice Cingli,(.liceathoc mihi pace tua di?

1 «ie) eo tempore,quo ad arma profiluifti, faltem Ab l tötan3noftruminfpexiffesdiligentius,quamprotns 'l ptum amp;nbsp;facile tibigt;fuerat, Scribam iftum oppidanum ' ^onuincere,Slt; verba Alcorani obqcere,dicendo : pai I 'a nobis menfam cœleftem , quæ nobis fit Pafcha. , Quidhîcalbo aut atro opus eratGenioï quifomnb i antifuggereretihodie Phafe Domini eft. ludicenthic I utnnes viri fapientes 2lt; boni, an non Niahometicus I ^boranusde menfacoelefti »mult'oloquatur clarius, l '\u'araomnesSacramcntarq. Meacertefententia,ft i We petfpedfus ÔC exploratus fuiflet Alcoranus, l Huieft;liber ambiguitatis expers, verba Cbriftibauds ' 'fUîqvianiitamifer'c effent difcerpta; vtaliusProno« c, alius verbumyB s Tgt;alius nomen gt;nbsp;c o k p v s, ^busiçnicg Pronomen ,mp.\v M,inaciem produceret.

Sunt verb Slt; alia argumenta ,quibus abfentiam Qbtifti ab hac Coena ftabilire poftumus t ÖC eorum

hoc praccipuum,quód Alcoranus nofter docct: Cli^ Aioar.xi.fol.jT' ftum non efie morruum. Iudæi»inquit AIco^”

»j Ghriftum Man'æfîh'um,Deinunciumperemiûlt;P^ it hibentur.Sed nunquam cum,(mófui fimiletniufpf igt; dentes interfecerunt ; quia Deusincompreh^f’quot;^*,' » ÔC fapiens,eum ad(e commigrare fecit. Ethxcopi'” nobis communis eit cum Cerdone, Marco, Saturnino 8^ Bafilide. Nequeenim credimus,vcrii eiïè,quod Chriftus dfcit : Accipitc, comeditc : corpus meum, quod pro vobis traditur : Hic en guis meus, qui pro vobis efFunditur. Nihil tradiw'” eft, nihil effufum eft, nihil praeter panem 0^ vinu“^ adeft; nihil aliud inhac menfa cozleftiquaeritandun'

Accedit huc,quc)d Mahometanidicuncartifu’'’'” fideijde afeenfione Chrifti,nonconcederevllann” Cœna præfentiam : cum ille in Paradifum rapti^ fit t vel in præfèntia creatoris vitam agat, vfqueaddi^ Amoi.33 fol.iio. ern nouifsimum. Namita AlcoranusloquituriH*^ „ urn Mariac,inquit,fimul SCipfam.hominibusmiracu^ J, lum facientesjipfis locum bonum, 8^ aquisafflo:niingt; „ habitandum præbuimus. Déclarât hanc fententiant s, alius liber Authenticus, his verbis : Chriftusafeendii Sumuia contra Sa; a J aftrajibiquc in carne viuit,in praelentiacrcatorU dofoiT.”**'’''''quot; vlquead aduentum Antichrifti.Adconfirraationcn' noftræ fententiæ, in medium allatæ, de certo Si ctr/ cumferipto loco, in quern lefus Mariæ filius,po^ emigrationem ex hac vita receptuseft.duohæcaddu* xiffèteftimonia nunc temporisfufh'ciat, Idemcniiï Caluinus ipfe credit, quod nos credimus; quandoiquot; nis ab hinc triginta, idem Geneuæ Sgt;C T iguri pub^

profej^seft. Nam dtferteinquitrPraefcftim vcrótor# ''^Maeftquælibct localis præfenriaeimaginatio. Nam ^”1 ligna hîc in mundo fint, oculis cernantur, pak pfntur manibus, Chnftus, quatenus lioftio cft, non Wjquara in cœlo,ncc aliter,quara mente amp;nbsp;fidei ini’ ^quot;{tgentiaquærenduseft. Mireturautemquifpiara,

fidum fitjqubd ter Maximus ilIeMuamedes no^ lcfinon ftatim a condito Alcorano, lefum Mariæ fu ''um ad dexteram Dei, fed prim’um in Paradifiim ter? fcftrfm,ctinfecutis temporibus in feptimum coelum, quod ipfius Dei proprium domtciliura eft, tandem foliocare volucrit,

Caiifasjfi paulifpcr,dum a me narrcntur,att€nderw vobis quam paucifsimis explicabo. Muamedes

^fopheta vtalia fua omnia abalqs,itadolt;firinam de Nkepb.lib.ii.cap* ^focorporeojÔ!^ forma huraana,ab AudæoSyro, H amp;nb.B.cap.io, *adianis Sc Anthropomorphitis mutuatus cft. Adeb ’wcmimmani raagnitudine, amp;C tam vafta mole De# ’quot;’'iioftrum præditum cflê nobis tradidit, vt fer'e ca# P’um iioftruni fuperct : id quod baud obfeur e ex Dei ’'oftn'miniftrorum ineffabiliplane magnitudine cons '^’Ihjrarc poteritis. Nam vehiculum,fiuc folium, in ^“oDcusportarifoIet, afeptem Angelisfemperfu?

Statur, quorum quilibet toto hoc mundo millies ^'orexiftit. èC babent finguli feptuaginta millia cs'.

in quolibet capite feptingenta millia crajfilt; ccnic. cap. 14* p^g* ’‘'Wißet ore raille feptingentas linguas, Dominû, 'l'''’i'ccinnnentcrportant,feptingentismillibus idio#

'quot;^fislaudantes^ Suntprerterea tanta cerutcis ampli? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ma?

‘We, vt li continue volaret auis, vix mille annisab 'naatirep^rucniret ad alteramtvtpatctex libre apud

Saraccnos tantæ authontansjquantæ funt apud ftianos Euangelia. Si ergo mi'niftrorum immen*', tanta cft,quantam, obfccro, putabimus cHè i Dco noftro quæ dextera cquot; Sub hanc pow* Muamedes, fi vnquam qui'cquatn imprudenteßV inconfiderate loquutus fuiflèt,fcn'pfîflèt, velordii^ fetlefum M.ariæfiIiufncoI{ocare,vtibideni,fKigt;f ' tyrusiUeMaronianuspatuIacfub tcgmine fagiJt^ fus extenfæ fub tegmine dextræ molliter rccubaret*

Confiderans auterti M.uamed,qubd lefus filius,purus putus homo, fimilis aliorum CO enim.quod fiipr’a ex. Alcorano retuIimus,Dtii ipfi' animam fuam communicafiè,ôôc.quiaSac«nienlt; tarqs vi'detur eo nomine, Chrifto nimiùnitribubvo^ bifeum non ampli'us digladiamur ) idcirco loexclufit. Nam cum feptera fint Cœli (noshicltu tas Aftronomorum demonftrationcs nihil moraniuv »♦ex aqua viridfiî.exaquaclara.j.de Smaragdo,vtlo^ quitur Azoar, 4. de auro purifsimo,?. de Hyadn® viridi, nbsp;nbsp;de nebula lucida, 7» de fplendore ignis, b

cùm iter a nobis vfque ad infimum cœlum fit gentorum annorum,ôd confequenter tantundem viï ab vno quoque ad proximum cœlum : quomodopu^ rus homo, hoc imenfum iter biduo triduoue.aut vnJ

QC altéra horula pofsit conficercc’ Ef,vt maxime in co* Ium afeendere voluiflèt Si potuiflèt:tameniuxtaPhy fici corporis proprietates, adhuc vix tertiumattigin® cœlum :neque ante nouifsimum diem ebpenetrâ retjfedtanquam Myforum poftrcmus,adCalen!l'' Græcas infupremum veniret. Vtergo fantflifsiiw lefus,Mariae filius,rerum abs leprxclarègeftarf praenii^

Vræniium,homo terreftrisjtcrrcftvemParadifunicitra '^wam acciperct » in Paradifum a Mubamcde in fuo

“^ftamentarijs, Chriftum in ccrto loco haerete, pro# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïl

^^ïPhyfici corporis proprietates. Si enimianuis clan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

•‘'iCingliani ilium per rimain induccrent:velCalui# ’ausilliintégras fores aperiretjUe tenellum corpus vl# ^’■nprelTuram patereturtvebnifiMartyr ilium per fo# 'itfttara introduceret; quomodo nobis perfuaderi pa# titmur,ilium tot cœlos,tantum non adamantinos,pe# Mtate potuiffe; Nolite,nolite, inquarrijfratresfto#

' I Wacbarijqubd paulb aperti'us de Isfu Mariæ filio, t'ufquc Humana natura verba facio, vt quae, ficut nos ftntimus, cum diuina nunquam fit coniunéta: vel,fi#

gt; I VOS (entire videmini, coniundtam quidem, fed ^ttdiuinam per vnionem perfonalem ex gratia quic# WHumanae communicaffe, neque bumanam vef ’^iniinuradiuinarumproprietatumaccepiflc» Certe, ^uodres eft, fateri volumus ,vnam 8lt; eandem tue# Wopinionem. Nos quidem lucubrationum fttarumleftione no admodum occupamur. Si quan# io autem ex Sacramentarqs Antitrinitarq Runt, ÔÔ itinde ad nos deficiunt, folent quaedam capita dodlri# ex ore, vcUibrispracceptorum fuorura excepta, îttum adferrc,qu^ 2lt; legimus, et cum noftris,an con# ^^Otanoa videantur, conferimus. Cuiufmodi eft ilia ^^Wia, quae noftrum fenfum egregi'e confirmat,2lt; ^^îitiConfefsionis loco,non ita pridem quidam euul Rudolph. Guak. S^oit'.eam defcriptam vobis praelegamjvos deinde iu# A; T-v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r. caçut lAatu,

Angcli quidem,nec ip(è fih'usi nïfi folusPater. A dum fe quoque cammuni huic ïgnorantiæ fubijÀ ‘ nihilfuædniinitati ôi omnifdenttæ derogat,fedprû hominis aflùmpti conditione loquitur. Scirausenim én Chrifto duas naturas agnofci debere : Diuinaai ni* Hïirum, qua Patricoæternus, ÔC confubftantialisefti loan.», nbsp;nbsp;nbsp;ôfhumanam,quampræfînito tempore ex Mariavir*

potéft:amp;^iuxtahanc hominum cogitationesquo’ loan. Il» quenonlemelarguit, vt cuangehcahiltonateltatur. lnc.19» nbsp;nbsp;nbsp;Qiioad humanam verb, quae noilrispeccatis expiant

dis feruire debuit, ijsquoque infirmitatibusfubiacet, qux ex peccato in nobis obortæ funt, Iuxta banc gbfitit2lt;efurit,pauperÔlt;regens non habenquo«# put rechnet, fatigatur,dolet ôtfcontriftaturad mot* tem,Iachrymas fundit,amp; multa ignorat.Qui iuxta di* uinitatem omnes creaturas palcit,omnibusimperar» de extra omnem infirmitatematepeorruptionernpo* lue. av nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtus,nihil edam ighorat. Hue facit, quod Lucas pue#

rum Iefum,vt actate, ûa etiam fapientia profecifTe feu* bit ; qui tarnen, quoad diuinitatem, ipfa eft fapientia* Et probeobferuanda eft, ifta naturarum diftin^®’ quæperidiomatum communicationem muItosScn* pturæ locos, redtè intelligere docet, quos fi iuxta «frie. accipias ÔC pertinaciter vrgeas, veteresb^fcl^s reuocabis, de vel diuinitatem Chrifti, vel hurnaniia*

tem in dubium adduces. Et hodie in re Sacrarnenta* ria,Slt;r afeenfionis Chriftiarticulo hoc multis imponit, qubd inter naturas Chrifti non reeftè diftinguunt.Hs lt;f}enu,s focius. Non fi'ngula verba huius teftisnun^ ponderabotde lefu Mariæfîho uihilfcio(nanilibet^

licet eti'am res I’nauditas ôi nouas, ctiam nouis voca^ bulisexornare ) quem Lutherani» propter pcrfona* '^TOvnionem, omnjfcium faciunt, planetacebo : de ifidor.Hifpal.Iib.s» flouts Aonoctis,quiveterum,ante annos milleducen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etymoio-

’’pintonenLquæ a Nicephoro vercriuus Arriani dog Nkcphjib.s.cap.«. fliatis appcllatur,de niliiiifdentia Chrifti fcpultam, lt;ienub hocfeculorefufcitarunt., non muflabo : cum

Simon ipfe Magus, hancfuam fobolem præterire, 8lt;^ne aurhoreni Trophonium 0^ Thcodofium,aut Contobalditasnominate quidem dignatus fit* Hane ^«temfalcbra tranfilirc.ncc poflum,nec dcbeo,quód raultosmeminidiuinitatê QC humanitatem Chrifti in dubium adducere, propter rem Sacramentariam amp;nbsp;afeenfionem Chrifti. Qiibd autem oblique miferos Lutheranos perftringat, noftramcp communem opi'^s flionemde Coena S^afcenfti Chrifti tacite compro^ I’et.cuiuismediocriteroculatodiquidöapparetndeocß dtimpotentia lefu Mariæ filio nunc plura non dice^» fnus. Portoquomodojquando,aut qua de caufa, ex tircumfcriptoloco Paradifi terreftris in fummum coelt; lorumeuaieric jdodrina Muamedicanon adeomalt;! fllfeftetradit. Sunt,quiillum aDeoaccerfitumj ôô milice Gabriele Archangelo per Elmparac, Muâmes ’Ilsiumentum,node vnaper totcœlos aduedum, ad ôeum penetraflè exiftiment: eb qubd Alcoranus dilt;s ^’tjDeumhominibus lefti SC Mariæ tpnsîationibus ^Itaculum feciflè. Alq iudicant,quôd ciirn eilet ab^ 'llotncifsimus, voluptatem S)Cfplendorem, cumpri^ ™lsformofifsimas virgines,coniuges,Ganymedes, Azoar.2.5.9 ^quæhabet MuhamedicusParadifus, afpernatum, 4748.J4,

impetraflèqueoratiom'bus, vt ilium ad Ce Deusreciperet. Vtutfit,hoc confiât j ChrifluW'^ rum in ccrto 5gt;C circumfcripto loco nunc vitaniag£ vfque ad aduentum Antichriftf. Si in hoc inter conuenit,non efl,vt dealqs fcrupulofiusinquirart ' Cæterumgt;quia SjC in hoc articuIojIcCu Mariæ plusquam par fit,tribuere videmur^indubitantcrcr dendojqubd apud Dominum noflrum propc^^ • moretur in cœlo: Deus autem coram fefemp^''b^.

at tabularh de Smaragdo viridifsimo, calafflum*^'^^ pforium, cuius longitudo itineris quingentorum^’’^ norum, fatitudo verb, oefluaginta itineris annoru^’ ocfluaginta dentes habet, qui nô ceflànt fcriberCjqriK^ quid fit in mundo, vfque ad diem iudiefj. In feriptum efl,quicquid fuit,eft, dC erft in cœlo 8^ ttr^^’ Hanc tabulam Deus per diem et noc^em centumfcX* aginta vicibus infpicit, Sgt;C femper erigitdi deponiG quem vult. Si ergb lefus Mariae filius Deoafsifl'b an non in tabula illa legere, ôlt; fie contra vetcruni recentiorum Agnoctarum fideiarticulum,oinniafd^ re poteft i Nolumus a vobis diflèntire, fed huk ol« iec^ioni ita volumus refpon.dcre : qubd lefus Maris fi'Iius literas Arabicas,quibusDeus v£icur,ne£ciat; aut fihæc ratio infîrmioreft,quàm vt cordatioresfibitan^ tam lefu Mariae filtj infeitiam perfuaderi patiantur, confugiemus, more noftro, ad proprietatesPhyfici corporis, cuius oculitanta aciehaud funtpraediti,vl faltem calamum,nedum tabulam, aut quæ ineacow fcnpta funt,penitusperfpicere queat. Videtis,Patres eonfcripti,quam Alcorani nofîri omnia, ad amufsim cujn veflrisfententqs congruanqrationique human?

^ontrouerf,de S.Cœna Domini. i8i ÎJæc fflultó magis confèntanea fint, quàm ilia, d e v m tflèSpiritum,ÔCextra omnem locum, nihilominus 'Wn habere d e x t r a m localem * Imperia mulntudo , facile hæc noftra aflêqui poteft. Quod animaduertentes focîj noftrfiPapifiae, ÔC nos? bm Saracenicam fidem de Deo adumbrate volen# te» ferè in omnibus fuis templis, (ficut nosipfiin Hungaria, a nobis expugnata, faepè oculis noftris fontemplati fumus)fenem prolixa barba in folio lèi» dentem/adextris lefum Mariæ filiuminpauloliu^ •^iliorifedili, virginemcß Mariam ad læuam, in paugt; iofublimiorijpinxerunt : Et fecundum præceptum ^^‘^âlogi.de non faciendis imaginibusjn publica re^ dtationepotius omittere i qu'am fimplices de opinion necorporeiamp;:iocalisDeidiffîdere,maIuerunt. Spe^ fâniusfore, fi Carolftadi) peregrinus ÔC ignotus mo? ''lt;tor,velCingltjaterautalbus Genius, denuô re« '•frfifuerintjqubd vel in vocula h o c,vel vocula est, ’’on multum operæ fint colfocaturi» Dicent enim, ’nipleâfmini Alcoranum, qui eft liber ambiguitatis ^xpers : hic docebit vos viam redam, vt Paradifum Pofsidere,SC gehennæ pœnas euadère pofsitis,Quare, ’utüliconfimilianobiscommcnftrent infuis Biblijs, ’uthanc nobis laudem tribuant, quôd Sacramentaria ’inopinionem a nobis didicerint ÔC noftri Alcorani ’'«bisôCrationibus eandem apertifsimè confi'rmare fûlsint.Nam fi Chriftus non eft verus Deus,fed Dei f^'uusjfuisquibufdam ornatus priuilegtjs; fi Chriftus ’’’fnfam cœleftcm nobis ad confirmationem cordii? ‘^'’ipræparauit : fimenfailla rationi congrua eft, ÔC ^’'iPafchalis,aut alius hoftiaeritu, rem abfentem de^

notât:Si in certo cœli loco confîdet, vnde cidifccJti'f non licet.ante diem nouifsimnm^qnomodonosarii* culum de abfentia Chnfti à Coena,voce Gabrielis Archangeli,amp;f magni illiusProphetæ, confirmatuni) non defendamusc' Qnomodo non manibus pcdibuû que in fententiam Cinglij abeamus i Aut curlatun* vngiicm ab ifthac opinione Calninica recedamusJ Q(.iod fupereftjvos omnes,qui huic Concilio adeftis» maximopere oratos volumus, vt fi qui veftnim huic ièntentiæ fam fubfenbunt, autpofthacfublcw pturifunt,iHicandide agant, neq^ in hac profefsw^ ne quicquam difsimulent. Nam hodie multiinuemgt; untur , qui Chrifti corpus vere àC fubftantialiterin Coena adeflè fcriptitant : ne^ credunt tamen id vw rum efle* Dicunt enim,vera fide non efle alibi qux* rendura Chrifti corpus, qu'amincertoquodaniPa^ radifi loco.vbi inter beatos Angelos obambulet. Ef quanquam affirmant, Eki filium fuas proprietatf^’ communicafle Mariæ filio : tamen prædicationem verbalem,amp; titularem efle ftatuunt. Muamedesno; fter, ita verfipellis, ita malignus,ita malitiofushaud^ quaquam fuit, vt aliud inpedloreclaufum,aliudb lingua promptum haberet» Is enim, vt primbm hanc Sacramentariam opinionem animo concepit, fiucab rortaiiti.fidei.iib. Archangclojfiue à Monachis,Sergio ÔC loanne.qu“’* 4.confidcr.i,Aa.»rumilIe Arrianus , hie Neftorianus fuit,ita condor cefadius, ftatim verba teftamenti paraphrafticâs.ne locus ambiguitati relinqueretur,fic expofuit, amp;nbsp;Cœ*' næ huius definitionem talem conftituinqubd fit mcni fa cœleftisjteftimonio rationis noftræftabilita, adcó* fir manda corda, qualis etiam fuerit agnus ludaico^-

ingenua eft confefsio, quae vimm boftutn ÔC «ndidutn decet * Nam bilingues ifti,de quibus dixi, ^'’oïlatorum ÔC Agyrtarum fimiles funt gt;nbsp;qui arte ÔC ^ucoquodamhominibus imperitis ora fublinunt.. Si Çîlpum obtrudunt. Si quis Alcorani fententiam ex înimo ampledîitur, is libéré profiteatur,quid fentiat» vtne altjduplici lingua in errorem perducantur ; fed vtfeiant,quantum fidei cuilt;ç feriptori fit adhiben« t dum, Porrbj fi nobis SaracenisLaconica breuitas 1 non tantopere probaretur , poflèmus complura in 1 tnedium proferre argumenta,quibus liquidé demons

ftraretur, Sacramentariam opinionem noftrameflè, velhoc vno maxime arsumento, qubdnonitapri# y»dep-n«Ke«»m* oem quidamSacramentari),publice editiscnartis,lu« fundamer.to c«# dicio 8C fuffragio Imperatoris Turcici,Cinglianam næinfine. de Cœna fententiam confirmatam eflè, gloriati funt,

' Confiât enim nobis,Turcicum Imperatorem no# . ftrutn,cùm attente audiuiflèt rnercatorem quendam 1 explicantem Lutheranam ôô Cinglianam fententi#

am »tandem pronunciaffe , fibi Cinglianam magis ptobari. Eademratione, fibi quidam Sacramentario# tum mire placent,qubd Auerroys, qui ali as Ab oolis Benroift vocatus,Phi!ofophus Corduhenfis,circa an# imrnChriftiti^.j.ex Sarazenofaôus Chriftianus,ob Umtantum caufam à Rcligione Chriftiana ad fuum Mahometifmum reuerfus eft,q«bd Cbriftiani Deum fuum, quem co’unr,deuorarent, Sed hæc prolixiùs wmraemorandi aiiam occafionem intentus expeôa# bo. Vosautem, quinobifeum fentitis, maximoper'e adraonitos oratos'qt effe volumus, vt in bac ccncepta opinione firmitçr perfiftaiis, Si Sacramentariam Rc#

Iigionem, ïitcrts, libellis, pidun's, ita vt cœpiftis,pfô* pagetisraut ferro amp;nbsp;armis,more Mahometico,propult; gnetis. Hoe ftudium religionis veftræ QC hanc anü morum veftrorijm alacritatem, noftri Reges öó Pnn* cipes compenfare, ÔC vicifsim de vobis benemcKi^ annitentur.

codamon in mediumproßlijt,faciem mentitus Angeli. Is pro confirmanda opinions SAcrAmentariA, gt;» hunc modum verèafecit.

Vasaiunt fuiflè tantïifli religiones, i'aiil S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acondito mundo : quarum alteram»

antiquus ille dierumcum filioô^Spiritii fanâ:o conftituit, alteram ferpens anti^ quus excogitauit* Ambas autem fic aduerfari fibiin# uicem dicunt,vtquantum à Diabolo Deus,tantiilO meareligio,àdiuina illa mente difcrepetattpdifcof^ det. Nara, vtprimiim antiquus iïle dierum legem lit}SC homini dixit : De hac arbore non comedes : ibi

(èrpens antiquus aduerfam religionem protulinacdb xitïDe hac arbore omnino comedes. Eadem ratione» cumfiliusantiquidierum teftamentum conderet,8(! MattH.iö. Chriftianis diceret ; Accipite, comedite, Hoceftcon Mare. 14. pus meumribi ferpens antiquus procefsit,amp;^ per Si' ^CorVi’ monem Magum,omnesq; pofterosillius,adLaW^

fuif,ac di'xit:NoItte credere.Nam hoe non eft corpus C(infti,necpantiquusinedierumgt; neq; filiusChrb omnes fuæ potentîæ neruos intendat, hoc effigt;

1 corpus 0lt;^ fanguis, in Coena adeiïè pofsint* Lutheranorum ói: Vbiquitariorum de verbis ^Hcntentia.Sedfalluntur raiferi. Noftra enim fen# fentia de carne Óó fanguine Chrifti abfentibus ’a pane vino Sacraraenti i a Chrifti ipfius » QC antiqui illius ditrum fententia,rainime difcordat. Quare confen^

1 dioSc Ctnglioin fomnisinftillata, atq; ab ipfis refuiS fcitata falutari dodïrina,tam córift^ntcs at($ æquanü mespermanetis. Hortor autem vos,vt in hac profeO f'one.porrb etiam fynceiis atep conftantibusanimis perduretis, Si tam vos Carolftadiani veftrum dogma Neftorianum, qu'am vosRomanx Ecclefiæ Legat» Cînonem Miflæ,pofthac integrum, fartum tedium# retineatis.Nam in hoc cardine falus Si incolumi#

! ^go ingenij viribus gt;8i tota animi contentioneinid flïborabojvtbeneficio huius Sacramentariæ religio# ■lisimcusperduellis,Nazarenus ille crucifixus, 'um fibimetipft praedixiflc cxpcriatur, quando vatk Luc »7, unatus eftjfilium hothinis fubaduentu fuo nullam flïèreperturum in terris fidem.

Sicut enim abominationem iïlam magnam, de Dan.9. 'lUiDanieljNazarenus Si Paulus,eius difcipulus, iThcff.z, P'ïfagicrunt, non fine laude Si magno frudlu com# plfuihta et hoc negocium Sacramentarium mihi pera g^ndurafiimpfi.Etqueraadmodu nunc olim,excitato

Arno, Vbiqmïatem Si omnipotcnt/am ChnftiopP'^ gnam' » Si Mahomaisope arc^ armis ( nam Arfgt;^ idc Mabotnetis fatepræciir/br Si antengnanus)!'^’*'’ drciterannuni Nasarem' fexcentelîmurnjcôper^^''* XI, vr ßlhis Marix in vniaerCo Orientis orbe gt;nbsp;à cenis Deusabnegetur ; inOccidenfe veroaAIona^ ebisSi Pontiffcibusnon agnofcaturfammiis Pont** fex, mediator interDeum ScThomines; itaSihifci edamnouirsimii {etriporibas, opera Carolftadiano/ rum Cbrifd perfonam, Lutheranam Si Brentbnain Vbiqaitatem , Si ope PCeudocatbobcorain Chriiti mericum, Si auxilio leraitarum vtrum^extenasbo, oppagnabo.annifdlabo. Ncc^iam eii, vraduentutn finrm moretur Clwifius. Nam verum fefuifle vateffl iam nunc experietur^ guando fere nufquamloco^ rum vlla eil irdes^ Cæter'um vosCaroIftadianosâ^ Ie fuiras ego nunc hortor Si monco, vr vofmet pro CbriHianiSiSi guidem oprimis omnium geratis. tis enim e(i, animo impietarem regere, Si ore pifta* tem fimulare: faris mibi, guod veftra corda expîorata babeo,eriamfi vos ah'udloguaminfgu'am reuerafen^

' dris. Hoc ramen filenrio baudguaguam prxtereunr I dum arbitror (guod tarnen bona vefira venia diâum / volo ) me nondum eaimpudentix prolapfum elfe, i vr feribere aufim, Confefsionèm Auguilanatv,giratn 1 vocanr,ab initio Hatim Cinglianæreligionisfoeiatn I fuidè. Cradum boceUjdlgmeijAmbroftj Vaolfi} I mendacium, guod multos a culrureligionis nodrse I deterrer «. Nam procul dubio mulri ad nolîraspartes accederentmifiram fœda Siputida mendacia manir bas palparentt Dicunr enim Lutherani de nobis/

Contrcucrßde S.Cœna T)ömïni. 187 rtwtin idem enet,quod pcregunas callere linguas, ^ngltani omniam optimi interprètes futiirï effent. Ojarevositerura atc^ itcrum monitos volo, vtparlt;f ïius, aut fakem aliquaneb cautius pofthac mentiami# quot;'iSi Auguftanam Confefsionem miffam faciatis, doffrinam apprehendatisj.quæ a Simone Ma« §0 gt;amp;nbsp;pofteris illius in hunc vfcg diem propagata eft. Quid enim hoe fit rei, qubd quidam ex vobis amici* tiain fraternam Lutheranorumtantopereexpetuntç’ Quidadnos, etiamfi Lutherani conienfum noftro* turn Orthodoxum literis 2lt; linguis condemnant. Nam Cenex ifte feptuagenarius,quem hicaftantem videtis, ódqai fraternitatem iftam tanto verborura knocinio fuadet, vïrgines conftuprare, ÓC immaturis puellisvitium offerre mehiis nouit,quam de rebus Theolcgicisdiffertare.Quidc’ An vosamicitiam illo* mm expetitis, qui teftamentum Chrifti pro veto ’Snofcuntç’An credendum iudicatishomini, dicenti: quot;OC EST CORPVS MEVM’. HIC EST SANGVIS

Cauete obfecroabiftacolluuie credulorum fimpücium hominum.Si enim àîtera vita vtrofque ''^ftrùra diffociabitjcur hæc vita vos coniuhgat ; Ego '^ftehocaffirmarepoffum : Si Lutherani vobifeutn toniierfentur, multos fore ,qui etiamfi nuncfaucijs, ' cauterio notatis confcienttjs, veftram opinionem f^ftanturt confuetudine tarnen amp;nbsp;confortio illorum ‘^'luâi^ànoftrareligione difeedant, Cinglianifmum ^'ktantjdodrinara Sacramentariam opprimant, fo* f^^Turcæ apertas iterS claudant ,homini Chrifto ira« potenti nimfum tribuant,vires regni mei imminuant, ''^deinium illudjdc quo dixi,præpcdiant. Quæ ora*

niane fiafit,operam date fedulam. Qiiantuma^’’’^’ ego vidfsim de vobis bene mereriftudebojCtdilig^quot; tiam hanc veftram fempiternis præmijsj'n regno propediemcumulatifsimccompenfabo.

Lucifer orationemfuamfinijffet: ‘Pre/ti tterit^ , furrextty in hanc fententiam verbafecit.

I Diuti auxilio, 5e ope Dei Optimi Maxia”’ S pro cuius gloria hosconuentus egifflUSj^o rem cœptam deduximus: vt iam nihil fit Iiquum,nifi vthuicnegocio Colophonci^ addamus, confenfum hunc noftrumjdeabfent*’ ven' corporis Chrifti' à facræ Cœnæ fymbolisjveltan^ dem concludarnusNam per Dei gratiahij i'taintcf nos connem'musrvt neminem ex hoc amplifsimoc®' tu eflè eredam, quinonmanibus öi. pedibus, incan-' dem nobifeumiententiam concédât Soli adhuce^ omnibus reftant Lutherani Hajretici, qui haudduH« nobis noua faceflênt négocia. Veruntamenjfi reW'P^ fam penitus perfpiciamus,planeqjcognofcanius,nop videtur opus fore, vt multum temporis ôd operægt;gt;''*‘^ lorum nænijs percipiendisjinfumamus, Nanideh^^^ nullïeft dubiumjquin veten' quadam dicendiconfu^* tudine,adfuûinudredeant:os do mi ni Lodvivf EST:HJ6C digit DOMINVS.’HOC est corp'? ME V M. Adeb enim pertinaces funt,ifti Vbiquii^? çKToJ'uJxroM, VI prius vitam amittani , qu'ara àlitff''quot;

Controuerf.des. CcenaDomint. 1S9 ßnfentia verborum Chrifti, vel latum vngucm rea «dant» Itaque opera inaniseft,quæinillisaudicn# ^isimpendicur; ciirn inuidîa fit,ô6 inexpugnabih'shçc

l pertinaciajquæ Dei verbo ni'titur. Deinde vidti funt Utherani numero J iunöis'cß vmbone phalangibus»

, defiæ, gc Mahometiftae rSi Lucifer ipfe tam belle at^ ibter fe confentiunt: vt fi maxim e Luther tani difsimilem, Qi. noftro confenfui Orthodoxo pla^ nèaduerfam dodlrinam afférant, nihil tarnen obtine# ant ; cum multitudo idem fentientium longe præpob bat. Nam quantum ad nos attinet:nunquam illi nos infuam pertrahentfententiam : nbsp;nbsp;priuscœlum terræ

niifcebitur,quam nos ifthanc mammofam Dianam arapledamur. C'umeriim a confuetudinecorporum naturaliumrecedamus nos, quicertifumus,Chrifti corpus eflè verum ÔC naturale corpus : cur demon«! ftrationcs, rationi humanæ confentaneas,non mordb

1 cusretineamusc’ curiftamnouam in Ecclefiamere* triculam verba nobis dare patiamurc’ Adhaîc,noua iftaopinione,quamilliexdodïrina, nefcio quorum Patrum fuxerunt, prorfus nihil indigemus. Quid cnim ad nos illa,quæ complures Lutherani Vbiquita» rij,praefertim duo ifti Dolt;ftores,Chemnitius Mar^ iachiusjcx Patrumfcriptis maleintelligendo collet gcruntÄ quæipfi libris injlucem editis,pafsim hatftc^ nus promulgarunt;Quod fi etiam inauditos Vbiqub farioscondemnaremus,Slt;anathemate feriremus : ni«i bïfanèaccideritipfisnoui. Nam etiamantehacCon^-^ànaeuscontra cilium Tridentinum Vbiquitariorum confubftantiaü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W 6

îiem arque Vb/quitatera mam'fcftèdamnauif, Sfine* rudiïos Vbiquicanos Pontiffcij Anatheraan'sfulnim^ percufsit. Hisde caufis nullam ego pro Lutheranis Hæreticis QC Auguftanæ Confeßionis fetflacoriba^i f in hoc quidem Condlio,facerem audïentiam. Venin! i ramen cum cogi'to mccum,quàm maleapudftimnios

j'mos ordines audi'ant Patres Tridenn'nx Synadi, quôd difputationes cumLutheram'sconferre rccufn^ runt: ôiScum cogito, quamparumillt fuam caufam hacratione promouerint: idcircoftatuo tlloseflèad diendoSjamp;TaliquantuIum tempon's ei's non dencgan* dumme vulgus hominumjquod opiniombusdue/j Iet, hi'ncoccafioncm rapiat approbandf Vbiquifa*''^ l rumopinionera,S(f nosdelerendt Jntelligït)s,nifab 1 Ior,vos præfradîi Vbiquitarrj Hæretici: quibus de tau 1 Hs Patres butas ConcUq vosinauditospoflênt,fi veb lentjcondemnare : Sed dum potfus confiderant, fe deceat,quàm qua pœna veftram pertinaciam tniib tent, idea luce craftma veftram ftntenn'am prcpon3gt; tis:bac ramen lege, vt omm'no breaitati {iudeatis. Si ferum fumas tantum attingatis, IdeoC^ parat/e(iote,et relpondetenob/s,an/ftliacconftnfumapprobare,afl / verb in veära opintone pertinaciter veUtis inCtiiere, nbsp;nbsp;nbsp;/

J-J Ae Oratione habita nbsp;nbsp;audita, Condo fait nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

totam noEletn prectbtu (ß fapplicationibut infimner» j tribuerunt, LHam leßtm Chrißum,itt camsnomine^cen- i

tra mor ent Sacramentariorum genuafuafleüebanti amp;nbsp;captta denudabant, ajjidue predbus inuecarunt ; eonßatftiameis largiri vellet, ((}• ßuam inipßsfidemdi*' ^ert. Cum autem tempus iufium pererandi tHù ejßt

^^ntrouerj. de S.Ccena T)cminh ipi intra angtißes cancelles redaHi Lnthera-ui'tdeirco partes dicendt commiferunt ^uibafdam epti~ *gt;ittius ,vt pro fe apud Patres Cenct/ij huius breuiter ^ictrent.Orto die etnnes in Curiam locum Conßflori^ /ttontulerunt. Prtmtu ibi in medium proceßit Gabriel drchangelusi^uiprofacrofanEla indittiduti Trinita-Uvtrba inknnc modamfecit.

Eusille vnus SC Tn'nus,veras,femprtcrnus, Dcut «. omnipotens,condjtorcoeliamp; terrae,SC Omni# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

um,quæ tn ijs viuunt S)C mouentur : fanefius ».345.4« ille,fandas,fancflus,inquam,exercituum

DeusDeorum, Dominus Dominantium, Rex Re^ 8um,fortis àC terribilis, Deus zelotes : vifitans iniqui# iJ’arai.is. ’^tes Patrum tn tertiam vfque 6C quartam generation, ’'tm:ob cuius vocem cœîi 8gt;(. tertx tntremifeunt : cui nulla res crcata, praeter fobs Diabolicas, contradicit ;* fuius verbum manet in aeternum, percunte coelo,pei? ffiinte terra. Deus ille, inquam, Pater Filius SC Spin ’itusfandus,raehucad vos confentientes Orthodon i ^os demifir, mihique imperauit, vt fuo nomine quaen

'l^m in hoc coetu proferam, 6C feueriter vos de rebus n'lximis coitimonefaciam. Primiim igitur Dei Pan f’^isnoraine haec iuflus fum dicere : quod ipfe inueftin Säbiliconßlio ,mera dementia 81 mifericordia, nullo fU'ufquam merito » addudus, Prophetam in hunc ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;man#

Txod.i«. mundLim mifèrit t caias in ore verbum fuuni pofü^ Aftor.*/. addita hac horrenda comminan'onc : quód grau'* ter vlturus ßteum, qui hune Prophetam audireno* ïuerit. Cutnqûe diuina ÔC veraMaieftas fuis promit fis ftctiflèt;amp; imaginem fuam,nempe fiüum fuum»quot;’ has terras mififlèt,quôd non in angulo/ed in ripa lot* danis ,ad quam ex omnibus locis infînita hominufl' multitudo confluebat, hune prorniflum Prophet’*® manifeftàrit,ô(S de cœlo locutus fît,diccndo:Hic£ftfi* Matth.» 17. lius raeusjiledîus, in quo mihi bené complacituö eft,hune audite. Filius igitur diuinae Maieftatis vtr^ bum, in orc fuo a patre impofitum, cum in omnibus Concionibus, turn verb inprimis in fuo Teftamtnm« quod ad falutemgeneris humaniinftituit,diferù S( perfpicu'eelocutuseftreumdiceret: Accipite ô^naan^ Matth. aS, ducatc, hoc eft corpus meum ; Accipite SC bib»tc,hic 1*^22*' f’nguis meus.Atque hare verba Pater cœleftispi'O «.Conn. fuis verbis agnofeit : quae ipfe filio fuo mandarit, vtfiu proFerret. Hine crebracilia: voces natae : quibus Dd Filius inter concionandum vtitunMea dodlrinanon eft mearfed eius, qui mißt me : Et qui mißt me, veras eft ; amp;nbsp;ego quar audiui ab eo, hæc loquor in mundo* Item,quicquid Pater praecepit mihßid locutus fum:8^ de mco nihil locutusfum.Quapropterdiuinaamp;ftn’* piterna Maieftashoc filijfui Teftamentumratuniao firmum habet ; amp;nbsp;in co fenfu accipi öd intelligi vult, quem verba ipfa tarn perfpicua atque dilucidarequu runt. Cæter'um eadem hæc Dei maieftas ,öd infinits fapientia,vosnequaquam vultcçlare:qubdipfagt;veb/ ti mentium humanarum peripeeftrix,et quç omnia nf «ic,antequamfiant,etiam hoeprouidet, qubhofl”*

nunn'tnpiorumconfiliatendant.Nequecnimhpcfo!# ^unieftpropofitum veftrum, vthpe Qrthodoxofon^ Wu \^s Dipnofophiftæ Teftaraentum Filij Dei egt; “crtatis: fcdvtetiam diuinam maieftatem mendactj Çoarguatis. Quid enimhaecverbafibivolunt,cum 'ödicitisc' Si corporalis præfentia citra vllum loci filt;;Beza Apolog.j« tum, verheft in Cçepas tum Deus eft mendax, quiæfoi xz.amp;35. ''ultcontradidoriaï'Quin imóhocetiam Deus in vos« I’isprofpicit, quód, vos cupiatis omnipotentiam illius unnihilare, Quorfum enim iftæ cogitationes C* Qiie^ tiraur vos dicere, corpus Chrifti eflè in muleis lotis, PetrusMartyrcon« quod'cp Dei potentiam obijciatis, cum hoc ex illarum viSni. “trerum genere, a d QyAs DEI POTENTIA SE enf. Epikop. ob-*!on Bxtendit: nempej vt multislocis eodem^^æquot;' teraporccorpus humanS falua naturafuadiftundaf, hb./.dcvifibii. Et alibi affirmât NV Lb A vi id fieripofle. Nouitquipi; Monaich.E«kf. pcDeus,quam longe late ft extendatftiadextra,0C f®*-*®*-tiubd vosillam ftudeatisdccurtare, ac more Anthro« poraorphitarum QC Mahometicolarum,certoloco cir turaferibere. Hos veftros cunicuIos,Só hafte machin nationes occultas, viri firnpfites 'a prima fronte non ’nimaducrtunt : fed fob Dei oranifeientia facile per^ fplcit, quid VOS in animis veftris fubdole occultetts.

Eticrunt fane omnibus temporibus multæ hærefts, ^uæ Maieftatem diuinam aut abnegarunt,aut contu# •neltjs affecerunt : fed nulla earum tarnen adebfuit Pmfligata, vt mendacem di. impotentem faceret De^ f’*,8CDeidexteram locum eflecertum tarn impu^ tienter affirmarct. Etfi au tern tetra ifta,0lt;^ abominant tiä peccatorum veftrorur« fpecies, omnium homft nuraflagitiafuperat; S)(. Optimus Maximus Deusægt;

^ctaConcil. ^^at'tonal.Juper quo iure,vosponêtfempiterm8,i'n hoe füturofecu^ Io,pcents affi'ccre : tarnen is, pro fingiilari fua boni'tatt ód dementia, vobis adhucparcit,vofqueiteruniatqut iterumcommonefacit, vtfii'ium 3udiatis,8Coninipogt; tentiam diuinam indubium ne vocetis, ne'ucdextc^ ram Deiimmenfam metiamini, fed vt vosconucrta^ tis,S^offèndicula vitetis, 65 vel tandem totaniniasin errorem abducere defïftati^. Hoe fii feceritisjbenéS^ vobis 8gt;C alijs confulctis : fin minus, hoc meo doc?h dicio óé præfagio, fcitote, brcui fore, vt nulla cum vof , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luptatecxpcriaminfivtriim DeusProphetæfuoCfirt»

(io verbum fuum in ore pofuerir, vtrum veraxfifgt; an fecus : quid item omnipotensillius maieftaspofsit/ SC quo vfque iefe extendar.Qiiæ resciim vobisfitfu^ tura magno incommodo, SCfempiternodetrimente; agite boni Dipnofophifte,diligenter apud animos ve^ (Iros perpenditc, quid haec verba fibi velint,cum De^ Efa.7.9.”’ usinquit:Quicumnonaudiucrit,huncvlcifcar. Sed Matth.a, enfni ipCe PiUus Dei, verusEmanuel,admirabilis, Confiliarius, Deus fortis,pater futuri feculi/uiiisim^ pcrq non cft finis,fupef^Qö^equiefcit fpirirusfapien* intelleóius, ÔC confifij, 6C fortitudinis, èi tiæ,8ô pietatis:is,inquam,FiIius Dei,periode vtamp;Pa* ter, me ad vos Orthodoxos fyncrctizontas mittit, at^ que hæc vobis mandata referre iubet ; Mirarife,qnid vobis,prçièrtim Catholicis,8C Carolfiadianisj'n men^ i-Bc.ï», t^m venerit: vtTeftamentum Chrifrfquodilletanto defiderio tam bene deliberafa re, non inter pocub (vbi hodie plerunque de illo difputari folet)iêd in C® na nouifsima verbis paucis 6C perfpicuis diferte

Controncrfde S.Qœna T^omlni ^^3uraui't:vr,inquam,hocTeftamcntut« tam prçfra# '^eóóteraere in quæftionem vocctis, ÔC aliter, acque fentiens dixit, vos interprctari audeatis.Quç enim '’ïcperDeuni immortalemeft audaciac' quæ ternes f'täs^qubdeditis de hacquacftionelibris, tam contu^ '’idios’eÔCofFendiculos'eloquijSC fcriberede Chrifto '’ondubitatisÆtfi enim diuina Chrifti maieftas volu» •'îet verbis piduratis vti, ôd fucum hominibus facere, (^l^odcertènoluit: cùm nullus in ore eins fit repertus Efa.sj. ‘lobs) tarnen hoceumfuiffèfatfturûin Teftamentoj vltiniæ fuæ voluntatis declaracione, non eft vérifia mile. Nam hæc obfcurè loquendi ratio in Teftameniî tis,a viris bonis aliéna eft. Qy æ enim ifta leuitas,ver* l’isobfcurisS^perplexis ita loquün Teftamento,v£ inter hçredcs iurgia Si difsidiaexiftantt' Certum eft fu multosardeliones,quiinextremo vitæ fine,verbis ô^fatflisfefeturpifsimosdcderunt. Seddenullota# men hiftoriæ prodiderunt, qui haeredes fuos Tefta^ mentoperplexo ludificare,6lt; lires poft mortem fuam ftminarc voluerit. Quæigiturimpudentia,quod vos Cing!iani5lt; Sacramentarij hancinauditam,et nouam teftandi rationero,Deo Opt.Maximo audetis impingt; geret’ ôddeæterna Deifapientia dererius foletis pro^ nunciare, quam de pefsimis nebulonibus, qui inter homines poftunt exiftere i Quid enim C An non cla* tafuntg^perfpicua hæc: Accipite 2lt;comedite : Hoc eft corpus meum: Accipite K bibite : Hiceftfanguis meus c’ Et quæ'nam caro hæc f Aut, qui nam fan gu is bet' Vtrum caroôdfanguisagniPafchaîisinTefta# mento veteri i vtrum typus carnis fanguinisChri«s ßi;' Minime gentium. Natfl hæc caro, hicfanguis

Teflamentien: r” Hxccaroin crucepependicbicf^’^^ gm's pro pcccans totius mundi effaCus eü.Neque ro Chriïliim hocmouet, quod vos Syncre[i20D(^^gt; verba famper/picuajtam diladdajtam aperça cerebris vefiris vercigtnoQs neque vuhis neque pocefiis con^^ prebendere. Si enim audetis Deum Patrem argucti mendactjjquaQ is Qbi contradicat: quid qaxfo in f^bo DeidC Marixy in vnam perfonara nullomodofep3'' rabilem a{îump[o,non audebitisaccentarec’ Si tris omnipotentiam cogitacis red/gere in ordinern:qiii non etiam omniporcntiam Filtj Dci fîItjManxop^ pugnecis i Si dexceram Dei loco aflringitis^qaomo^ do crcdatis, Chriiium hominem fuper omnes ccelos cilè euedum r Nam qnx Cuncidx mentinm vedc^f rum cogitaciones qux periierfx opiniones de stzsApoJog.s- Chriiîi c' Chriilus ( dicicis )a nofiriscorporibus tamremotus eü^qu'am cœli Tune à terra, IcetncDi^

Idem fol.i/, uinum aÜqnid non ett datum humanx naturx. En Humanx naturx dicereah'quid datum a Chri(lo,e(i merus acmanifeiîusNeüorianifmus. Et: Hamanstn

Erad}ojCrafst/simaeHignorantia.Prxterea:Chrilîuni I FoI.2ç„ hominem eile immediate in cœlis ccelorum,ôiglongt;gt; I am ac Maieilatem diuinam habere, dico falCairijbhif nbsp;nbsp;I

Fol. 46., phemam,impiam,lt;5i^omnibusmodisexecrandanivof j cem, Item:NonadorohominemcumDeo,neclw I manitatem in Deitate.Ced adoro Aoyop carni vnicam, ' Caro Chriilietiam in ipfo Aoyûi non eiiadorabilis,Ca 1 ro Chriili non tarn longe IatequeprxienseE,qa'ani ipiius imperium patett quia glorioQus eil cuipiann procul omnibus imperare,quam üprxfentiaipfaim^

ControuerJ. de S. Cœna TJ om ini 197 pcrantisrequiratur.Hinc illæ lachnitiæ : b qua# ^er^mifericonfentientes. Gerte hæ cogûationes ve# ftfï tàm peruerfæ, odium irreconciliabile inter vos ^Dcumexcitantjôc^ vos a Deo opifice amp;nbsp;Seruatore 'tftro longifsimè auertunt. Sednihilominus tarnen frma 8i perpétua funt, quae Chriftus homo dcfua feftateloquitur, cuminquit: Data eft mihiomnis Matth.ss;. poteftas ( omnipotentia ) in cœlo SC in terra ( omni# præfencia)Omnia funt mihi tradita à pâtre : Amodo ' videbitisfilium hominis venientem in nubibus cœli, Luc. 22. CVM VirtVTE MVLTA, KT MAIESTÂTE: S)C mittet angelos fuos.Vbi duo aut tres congregatiin no Matth.1«. minenaeotero in medio eorû. Ero vobifcß vfçp ad con Matth.2«. fummationemfeculi.FiliusHOMiNishabetpoteftatê Mattb.9. interradimittendipeccata. Pater filio deditpotefta^ loan.j.amp;i/. tem facere iudicium,quia filius hominis eft. Glorifica me Pater apud temetipfutn claritatc , quam habui, ptiufquam mundus fieret apud te. Hos igitur fermo# nestamnaanifeftos, amp;nbsp;perfpicuos de Maieftatefilîj hominis J vos Sacramentarq confentientes relinquite intaminatos attç incorruptos : net^ praefentiam Chri# fticorporis, vel in Cœna, vel apud fideles 6^ pros ho# mines,tam friuole abnegate. Memineritis potiusfa# bberrimæ admonitionis, quam Deus ex ore Dauidis î'ropbetæ fui facit,ôd quamjvnus e veftro grege mala lt;onfcientia,in teftimonium aduerfus fe fuotcß, hifcc ^«fibusexprefsit,.

Gentium fur sr 'vnde tanttts hic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pfalm, 2.

Jie gis à Domino cajMt pernnElnm Fail a hxc impia Principes messere? floruminnncage,nnnc ttsuabitÇaiHHt) Dirnptisfemel enolare vine lis. Et enrno itsga moxfngAre collo. Sic illi: xlt Deus, expolifsprem« Ridens vertice, fieïl,^ hesfurores: Has^ terrtbilesferocientum ifAFinsu omnibus excipit cachinnis: Donee horribili furoreferuens, Ipfos prlt;zcipitifurore fraÜos, Voce terrervLt intonans tremendst.

.At hunc,inquiet,in Sione regem Defgnauimus-.hunc placet fserati Elobis imperium teneremontis. fune ego intrepidus Deiperennt Edtclum memorabotnumtp^ nebit Ihic veropater eib locutus ore: Tquot;U mtfilius Cinquitj hac beat A Luce te genui. Ecquid eib,quod opt est Po fee tu modo. Nam tibi vniuerfu Concejfumfmul vndiquaej^genteSt Et laxifada obtinere mundi.

Enfeeptro ttbiferreo licebit, ef^entes conter er e omnium r ebenes-Idpj tamfacile ac labors nuUo, QuampoteSl figulus rot at a vafs Leui frangere,cum libebit,iau. Ergb depoftofur or et andern Nunc Regesfapite, oro:Principes^t vafli imperium tenet is orbist NuncDeum veriti colatis vitro: Et vefl ropardtsr Deo eishibete»

pofi^uamfemel arferitgt;neceffe ePl l'HJ mex funditui intertre totes, .dt centra omnibus o modis beatos lUvs, tjfti Domino Deoq.^ fiJunt.

, Jy^usfumdicere, Niincea ctiam addam,quaeDeus I “Pifitusfancfîusper me vobiscupit innotefcerc. Ne« ■ ^“^fnimnunusille vobisirafdtur, qu'am Deus pa« * ter amp;nbsp;Deus filius, quod in verbis tcftamenti Chriftr exphcatii^ij ƒ2 natiuo Sd proprio fenfu ad tropicum Sd

' ’’*enumfeceditis» Cum enim Spiritus fanÂus fit æ« *^''nus,imnmtabilis, Sd Deus,autipfa potius ^eritas : idcircb iuxta promifsiones filq Dei, ipfe fuos

Apoftolosin omnem veritatemper« loan-i*» wxitjin eaq? confcruauit. Quare a fcopo veritatis nes linguis, nc(^ literis illi vnquam aberrarunt, fed . ^'^tetis, quae in arcano Dei confilio fuerunt fada, 7peromnia conforrries praeftitcrunt. Eofdem di« tjina Spiritus fandi msicdâs hue impulit, vt re motif« quot;’'■slocisfeiundi Euangeliftæ ôd Apoftoli,cum vf in India, alter in Ægypto, tertiusin Italia eonfi« ‘ttet, vbi fententias inter fe conferrenonpoterant, ^(J^ominus vno eodemcp ore de Chriftiteftartien«

Perfpicue 8u dilucide fint loeuti, Neq^ enim quif« Euangeliftarum (quæ res plena eft miraculi) teftamento Chrifti dixit auf fcripfit,qu'am ƒ teftator locutus eft,SC S, S. poftea didauit ♦ In lt;nbsp;*ttan) igitur fehola didiciftis; vel ,in quod collo« quium

quium cüm Deo ve ni ft is, vin Sacramcntarq, vt^ îiiis fciacis de Chrifti tcftaniento loqui, quàninW Del, qui eft in fînu æterni patris,aut Spiritus fanâuSi qui a Pâtre SC fîîio æternum procedit. An non putatis Spiritum fandum potuiflê vel vnum c quatuor Eua” geliftis,autj vnuni faltemeduodecim Âpoftolisex# citare, qui verba teftamentific interprctaretur, vtpoi ftcri Simonis Magi interprétât! funt,fiquidefflvera cflèt ifthaîc fententia, quam vos Sacramentarij jal^ tameveftriscerebris,teftamento filîj Dei affingto Anhocnoneft Spiritum veritatisin Iudun!liKgt;'2r** um deducere c” aut quis non intelligit, qubd vosSa^ cramentarq vofmet extolîatis fupra omne id,quod diciturDeusç’An vos maiori poflctisDeuroaf^ ficere contumelia, quàm hac ipfa, qubd SpiritumDd vultis docere,a quo debebatis difceret' Quamobr«^ Euangeliftarum ifte confènfus perindc vobis indiuo atc^ indubio argumento fit, qubd Spiritusfanóusib lorum animos ita gubernauerit, vt verba tcftamcnH aliter quàm fecundum literamaccipinonpofsint:^ cut vicifsim diflenfiones huius teftamenti, certo üit’f 0lt; palbabili argumento, qubd Spiritus Dci animos illorum nunquam moucrit. An nonenim varijsWü* dis in interpretatione verborumCbrifti,vosDipa°^' fophiftæ luditis an'non varieras declarationis tur,eam non ex verbis teflamenti allatam,fcd aliunoc

♦ fumptam eflec’CarolftadiusIudit in Pronomine »dcß i'entrjjtä; ad perfonam filij Dei refert aftantis: quafi ipfc per æxçi'vâto'ip,aliud agendojamp;ffeip^“'’' digito monftrando,hæc verba dixiflèt4CingliusW in verjao tsriJ^idcß non v7r«gHrntlt;ôç intelligit, fed pro'quot; .

^J’ârratione vocabuli c o r p vs » idc^ intelligit rvTriKop ^'ifiguratuni corpus, Caluinusnugatur de efficacia,

vigore corporis abfentis ad falutem, quod vocat corpus, boc eft,quod non ore,fed contempla« ''ûue fideipercipipofsit, Valentinus Crotoaldusnar« CrotoaUus.

propofitionem iftam : Hoc eft corpus meum, ita ®f^iinandam, corpus meum eft hoc, videlicet panis (fiatn hunc demonftrat) cibus, fed pan is finf cibus

I Wtualis ÔC viuus,qui de cœlo defcêdit,ficut Ioan. 6, ' f’'dtiir.La!iamp;us.ver edifciDuIus Crotoaldi, banc ooi«

'l'dtur.Langus,veredifcipuIusCrotoaldi,lianeopi# roannesLangus

’^ionetnapprobansjCaufam reddit,quiain Græca linif

îrtkulusefficit, vt ea vox,cui is adiecfîus fit,fub# Martyns,

amp; altera prædicatilocû obtineai: ArticulG verb

’■«adiedûeflè corporisnomini. IoannesàLafco, per Poionusàtafco. j **ocintelligit acflionem Cœnæ Domini, Suenckfeb Sucnckfddius.

^■iisordinem verborum Teftamenti Chrifti inuer^

^’tgt;îd hune tnodum : Corpus meum eft h o c,videligt; '^^tjpanis feu cibus fpiritualis, Alîj aliter accipiunt : fi« fut ipfietiam confentientes fupra baud difsimulà« funt.Quæ aSthæc opinionu eftfentina fguxmulti« ftps lerna quæ monftrofa fententiarura Empufaî* Quidenitti i an vos Sacramentarîj ftatuitis, immuta« bileiîiDei Maieftatem non poflè quatuor verba per Iiomines/a fe illuftratos, aperte, dC vnanimi ore pro« loqukCertè,nifi aduerfariusilleSpiritusfanëîi,ma« lus ÔCinconftansSpiritus,bominum animos obfedif« penitusexcæcaflèt, velex bis faltem gloffêma« fisitafndiuerfisamp;f varqs, ÔCex biscorruptelisverbo« •■UmChriftbiamdudumdebuiflènt homines animad« '^fïtere,quinamanguisinherbalateat. NamSpiri« j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ce tum

tam Deiabbtsprxpofierts, ÔC peraerßs opinionibas qa'am longift/m'e abeiîè,vel cxcus videat.Quarema^ lor habêda erat ßdes Deo Patri, qui vetbam fuutnpo^ fuie in ore filtf, S)C ßlio ipG, qui illud verbum dûucidt enarraait,3i^ Spiritaifandîoj qui Euangelißas in nem veritatem perduxn:maiorjinqu3m,babendaet3t ndes,quam ißis impofioribus, qui yerborumprx(ît‘‘ gijsaliosnon modbinerrores, ièdetiam in vitæfetn^ piternx diCcrimen addacunt.C^aapropter in vofinet^’ ipibs viri Cacodoxi deicen dite^â^ Deo ac veritati c(X* ieiiium oraculorum honorem exhibete^atep ad Ecck‘ ^i3mCbrifibaquareceCsiflis,reuertimini, Sinaatent hoc conpliam meum réméré refpuicis^ âf Deutn hoigt; nbsp;nbsp;j

Diabohs condemnari cupiris,quxib obteiioripvoS) nohte tanto ïangaine veiiras onerare confeiendast Nam OmniporentisDei JVlaieiias fangainem ilium innocentem , qnem vos in exitium Ceduciris, à vobis

■lt;. requirer. Eoenim (prob dolor) iamprogreilâres elif vtneiciant miielli homines^ quid credendumût,aijc quid de omniporentia illtasiiatuendam^aur vbiChti / Üus Seruatamp;r bominum quxrendus. Hxc vobisDr^ I us Ioqai[ur,Deas fortis Zelotes, qui damnat ôine^ nbsp;nbsp;i

Btfinem ora»difec/ffèt Ga^riel.proceJJît i» medium He/tae, ohm igneo ceerret in cœ/fem/ieènedltu. Isfus

Ichoua, Ô Siloj ô Emanuel, b fih Dauidis, quam verum illud verbum dixifiigt;mub tos Reges Prophetas videre öd audire præoptaflè gt;nbsp;quod Apo/loli tui vidcrunt â^audiuerunt. Sienim nobis, adhuc vitamortalifru? entibus, iftuc contigiflct. qu'am propenfam verbis tuisfidem habuiflèmust’ quamproculabomnigloG ütum interpretatione alieni fuiflèmus qu'am prom» pfisanimis teftamentum tuum acceptaflèrtJusC quam denicpgratis mcntibus tuam Maieftatem celebraflê^ ®usc' Sed ita tibi placebat,vt nos tum per acnigmata tantum,6lt;: quafi per tranfcnnam hæc intueremur, Veruntamen confitemur vnanimes,inhocconfef^ gt;nbsp;qubd teftamentum tuum fit verum,Sd fecundum '’trbatuafimpliciter accipiendum, minimeij ita iteb bgendum, vt Sacramcntarq, 5gt;C falfarq huius tefta« ’’’cntij'nterpretantut. Neq; enimhancaniminoftri ftntentiam.eScrutinio Burgenfis ,ne^ e libris Gaias t'ni,nec^v!lisCabaIiftisaut Thalmudiftis haufimus ät(ßexcerpfimus,fed ex verbo Dei, quod nefcic falle# te,arripuimus atc^ eXprefsimusl Ita enim facrae de te loquunturliteræ. •' • ! • nbsp;nbsp;nbsp;”

Afpexifti me in forma hominis, qui in excelfisî.Sam.7. tftlehouaDeus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.Paralip.17.

Tantum in te eft Deus, öd non eft abfc^ te Deus Eft- 4j. (præter te non eft Deus ) ver'e tu es Deus abfcondi# tusjDeus Ifrael Saluator (lefus.)

Pfaim. g. Filiuiii hominis coronafti gloria honore. Ä conftituiftieumfupcropera manuum tuarumiOffl^ niafubiecifti fubpedibus das^ In eo.quódomniaei I. Cor.15, nbsp;nbsp;fubiecit,nihildimifïtnon fubicCtum ei. Omnia fubiO

cit fub pedibus eius. Ciim autem dicat,omnia fubicf tfta funt ehpalam eft (hoe dici) excepto eo.qui fubto citeiomnia.

tkb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes Angeli.Exaltatc Dominï

Dan. 7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Antiquus dierum dedit filto hominis poteftateffl.

honorem,regnum: Etomnespopuli,tribus8i linguxCexceptis conftntientium ) ipfi ftruicnt.’po^ teftas eiaSipoteliasxtetna, quænon auferecur,Xre^ gnumeius,quod non corrumpetur.

Paruulus natus eft nobis, Hlius datus eiinobisquot; ôd vocabüur nomen eius admirabih's, confiliarius» onvs fortis. Pater fucuriCecuIitPrinceps pacis^.

RequieCcet ftrper eum Spiritus Domini, Spifii^ tus iàpientiar 6(5 inteUecftus, Spiritus conCilij S)(. fortta^ diaiSjSpiritus fciauix ÔC pietatis.

Qubd Ci bxc omnia velim verbis exornare:Si Prophetarum [eiïimoniatcum verbis ApoHolornm conferretan non putatis, vos DipnoCopbifixjeandeoi fore noftram t qux illorum e^i ftntentia j' an non crf'*

Controuerß de S, Cœna Tjomini. 20$ nos maieftatem filtj hominis, contra argumenta luculenter poflè defendere i Qu am enim pergt; 'picu’enosProphetæ loquamurde omnipotentiafilq Dîuidis/eu filij hominis,non'ne id ex his,quç iam di;gt; ' ^'icuidenter apparet lt;nbsp;Qu am contr a malitiose hanc ^»ieftatem filif Dauidis imminuant oranes Sacrai ’’’tntiperdæ,nonneex illorum Orationibusôd Caa fodoxo coniènfu iamdudum nobis omnibus patuit î* Sed quoniam aperta eft, Slt; dilucida noftra Confers ^*0 gt;nbsp;amp;nbsp;quoniam breuitatis omnino eft habenda ratio: idcircoreliquis percenfendis iam confulto fuperfedej! tinius, Etfi enim prolixe verba cum illis faciamus, quiProphetarûoraculamalunt adPatriarchas,quani ad lehouam 2lt; Emanuclem noftrum referre, ÔC qui diuinadécréta ÔC (àncita-, tropis foTentperuertere : ta# 1 ölen nihil proficimus. Neque enim dubium eft,quin ftiamEuangeliftae ÔC Apoftoli, quibus tarnen, velut oculatis teftibus, meritô fuerat osnnis adfcribenda

^0/fi^uam Prophet^ titcnijfent,venerunt in Concisnem mediam ijuatuor Enangeltfix; cjuorumprimus fenten-tiam dixit Aîatthxus, idem Euangelißa ^pefiolus.. Aber ab tUo Petrus ApcßolMs,pro fe nbsp;nbsp;Jfdarco Euange~

Go Matthaeus vocatus ApoftobSjö^i^ annum vfque quartum difdpulus ven» omnipotentts Deijefu Chn'fttprïdie eto diei, qua pafTus ÔC mortuus ed Chnte affùi ôi. interfui Hierofolymjs,ilh'Coenæ.'in quaFihV us Dei, vnà cum difcipulis fuis, agnufii pafcbaltf”' primum ftans,coraedit; gui erst typus amp;nbsp;imago nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

tïs Cliriflûpodea j(êdens,fohtam Cœnara cumijß^'” j coenauit; ÔC poftremb,de more Iudæorum,pocôM j grati'arum aedionis circumculit:de quo dixi'cquôd no* ! lit porro amplius bibere. In bocigitur folenniepub audiui 5C vidi, guori'tu, ÔCguibus verbis, nouun^i^^^ TedamentumeonditueriC} dC ordinauen't. Safflpw

enim pane ÔCvino,in manus fuas, 8iCaciisgrat^^^^ di(îribuitonjnibus,guiaderan[: 3Cperfpicu'eabfgu^ omni ïnuolucro dixit: Âccipice,comcdite,boce(lcoi'igt; i pus meura : Accipite nbsp;nbsp;bibite, hiceli fangais j

Hocfaciteinmeicommemorationem. Quàdaurtto 1 Dominus 3^ Deus meus lefus Cbrïiius, primitm agnum pa/chafem, deinde conCuetam Cœnamfin^^ prit,dÔ^ omnium podremb Teffamentum fizumin^‘^ tuitjideôfadîum elfe memineritis,vtdoceretnosApo fiolos Cbridus, facram illam Tedamenn nouiC(rgt; nam Iongé,Iongè,inguam,a vulgaribus cibis,amp; risetiam Tefiamentiffgtiris didare. ha enim poß‘’^ hnt verba indittftionis,camclaratamgueperfpi(’''^ net

’’fcnon ordo epularnm:SC qubd Filius Detnihil vn? ^uamfalfiprolocutuseft.Cum autem fcireffl,filio holt;s ’quot;inis datam poteftatem in cœlo S)C in terra, ideo ver^ “isiftisnouiTcftamenti fimpliciter, vtaequum erat, Quid enim opus erat,in verbis tam diluci»? JiSiVelutiinfcirpo nodum quærere aut cur ego veri?

Dei, quod fuo fruóu nunquam caruit»in dubü Ji’’'deuocarem Qubd fi Chriftus Seruator corpus ‘“urn, a Cœna remotum, voluiflèt typo fignificare, potuiflèt nobis relinquere agnumpafchalem« Nam bcnos de morte Chriftimultó melius poteratcom# ’ïionefacere, quam iftud nouum T eftamentum. Co^ S'tîte enim apud animos veftros, fi paterfamilias vin# '^îum agnû, coram liberisfuis iugulet, amp;nbsp;iuxta ignem îffet.alfatumque menfae inférât,96 epulandum porri^ SîtjfimulConcionem de morteChriftiinftituat,quan ^osillarcsinanimisfpedatorum pofsit commouere ^ffeftus^quos motus,quas cogitationes excitare î’ Sed quot;inouo Teftamento longe aliter eft comparatum.

Suiseft,quieft noui Teftamenti fanguis. Certifsi# Hebr.s amp;9 amp;nbsp;quot;'um autem eft,fanguinertinouiTeftamentinonef# ,^ioan'î°‘ '^figuram,nonvmbram,non Symbolum,non V]t i.Pet.i. Pum,non fanguinem taurorum autliircorum,fedeflè ^.achar,?. h'opriumfanguinemFiltj Dei. Nam vtfilius often# '^eret,fe veile,vt certb, firmiter 96 ferib crcdamus id.

SMod in poculo beneditftionis in Cœna exbibeatur 96 ®'«fumatur,efle verum fuum fanguinem: primo de# quot;'onftratiue affirmauit, hic eft ille fanguis meus : de# 'quot;de «anifeftifsimamaddidit declarationem, eftillc •quot;tus fanguis,qui eft nouiTeftaroenti fanguis»Prçte#

rea idem planiüs rcpetiuft confirmauit gt;nbsp;vt bitaremus,c(ïè maxime feriamaffirmationeni« (inquit)illcmeusfanguis,qu!promultisefFun^'. in remifsioném peccatorum, Quisobfecrohic*° nietenètypum,autfiguram,autfymbolumgt;aut ƒ ° vinum pro nobis in remifsionempeccatorufflEW datur ç* Singulari autem, 5)C planediuino confibo nbsp;nbsp;j

fus Opt.Maximus noui teftamenti mendo^^^^ j re voluit, vt ex collatione vtriufque mdius intel‘§ pofsit, quid in Coena ore fumatur. Equidem Teftamentum fanciebatur cum Deo et populo:Cu Deo quidem,immolatione vidlimæ,ô^ afpetfione ƒ guinisfuper altaretCum populo verb,quód idem» guis,quiDeo immolatusfuerat,in populumlp^’o^'^^ tur,vtita foedus illud vno,amp;r eodem fanguinegt;amp;^ Deo confirmaretur, 6C cum populo fancirctu^ Ç , fignaretur. Nequeenim aliudfuit, quofoedus* ƒ* veteris T eftamenti cum Deo confirmabatur: deinde,quo foederis illiusapplicatio Stf obfignatioquot; bat in populo, ïcd vno SC eodem fanguine vtruu*^ fadum eft. Non difsimili modo infandbone^’®^ Teftamenti Præceptor, Dominus ôd DeusnieuS’“^ xit.’fe fanguinem fuum effundere in remifsione*®P^^ catorum,propterea quód ipfe foedus nouiTeftaH’^’’^ ti effufione ftii fanguinis fanciat, Si confirrtiet ei’ I Pâtre* Quia verb foedusfeu TeftamentuffliH**^^®! ■ luit etiam nobifcum,difcipulisfuis,fancire,nob*s™ applicare, nöbis obfignare, vt certum haberetnusp' gnus : ideo fecit illam faneftionem, applicationen*, obftgnationem nobifcum,eodem illofanguine»^ cft noui Teftamenti fanguis; cuius effufione

®ntum illud cum aeterno Pâtre fancitur ôif confire ’’'îtur. Nam lefus Chriftus/Emanuel nofter,mediae ^OTnofter/fponfor no ui Teftamenti, vno SxL eodem pfopriofuafanguine inter vtramque partem foederae ’ofum agit, vt cum vtraquepartefoedus illud fanciae f^tjconfirmetur Sgt;e obfignetur. Et fie vocauit fanguie ^^ninoui Teftamenti duplici refpedlu » nempe Dei ^noftri. Refpedu Dei, quia pereffufionem ilium •’’füllt in fanóta fandlorum.vt ita ergaPatrem nouum •lludTeftamentum, feu fœdusfanciret 8C confirmai

dicitur, S)C eft fanguis noui Tee nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

öa fanftorum intulit Chriftus Iefus,adnos etiamafe ftrtjVteoipfo nouum illudTeftamentum,quod cum P^tre fancitum Sgt;i. confirmatum eft, nobifeum etiam ’’nciatur,confirraetur Slt; obfignetur. Et ficut Deus in Ejtod.24.. ''«eri Teftamento modum obfignationis fua voce ^^finiuitjvt feilicet fi'eret afperfione: ita magni confilq ^fgelusin nouo Teftamento plane nouum,fingula •fnramp;peculiaremmodum inftituitSCmandauit,di# «ns: Bibite ex hocomnesthoc enim,quod ex poculo I’ene^didtionis ore veftro fumitis,eft ille meusfanguis, •inieft fanguis noui Teftarbenti.

Quæ igitur hifee oculis vidi,8C quæ hifee duribus ‘Udiui,amp;quæanimomeoveraque fide apprehendi, quæ poftea in officio meo Ecclefiæ Palæftinæ prace irenae. lib.j.cap lt;, ^'caui, amp;nbsp;quæ auditores meifimpliciter, ÔC citra ome '•»duerCh»«*'« •’em ludaicam incredulitatem arripuerunt, ea dee •Jfuminliteras Sgt;C hiftoriam Euangelicam retuli, amp;nbsp;ad •fnipiternammemoriam pofterorumtranfmifi. Nam Poftquara Chrifto,iamduduifl humanismifertjsex*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D d eratoj

lofcjrfi fib. Antiq. empt0)etfuperommsclt;xloseue(^o,magiamp;^13troilt;‘^ cxdes St {atrodnia

h^‘.cap‘.z ' ^Nic[^f terenttfiatuiego rtrrti iUis Jocis excedere,ô^ alibi Ch’^^ phor.iib.a.biii.Ecf tium annanciare,fed prins tarnen Cammas habksriii^ cfcf.c3p.4îgt; Condonum Uteris Hebrxiscomprebendere,v[auäif SILT« in Wat7iæ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ticrent omnium verborum amp;: operutü

Aquinas ex D.Hie-r ^briiti hiltoriam, Sicntaucem anditoribus neceili ronym. in ca.aur. erat, adconUrmationem Udei, Eaangelion prxdicstii ßcamp;' contra hjereticos scribi pernecedi Hieronymj'n cata- craf, Igûur bocEuangc/ium mcum poßea Hierony^ tog. vtr. iJJuiln. juus quidain Berrbœæ inSyria,reperit apad Chrißii^ xurcb.hb;s.ci,p.io, nos Nazarxos:idque defcripQd Pantxnusetiam,miff fus à Demetrio Alexandrinoin Indiam,qiioinlccü Dious Bartholomxus docuir,inde fecum Alexandrie i

Theodor, iib.2, am Ægypfj tranßulir. Quid f qubdetiam in Cypra , Nb!^^pbor‘iibi monumento Barnabx, eiufdem manufchpralid j cap.3ö. iioria tum fuitreperta d Atquiin bis omnibusccdide j

bus inßitutio facrx Coenx ijfdem verbis defcriptale^ j gstur. Quad Ci alia fuiffet verborum Teßamentibu^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tns fèntentia,fanè abfque fanaticorum hominunrSi ƒ

Manh.itf, facere voluiiîèm. Si enim à fermentePharifa^Qrum 1 potui dehoreari Cbrißianos : cur non etiam a fernten^ ƒ to Cinglianorum deterruiiTe m sFalfarius certc eiièm, / âd Apofiata, non Apoßolus Chrißi, Ci aliter docaid / fern aut fcripfiifem ego, quàm Dominus mens eilet 3 locutus : aut etiam facrilegus impoßor eûèm, Ci aliud i animo Centirem, Sf aliud ore loquerer, aut manuCcrir ' berem . Equidem feriptum meum EccleCix relqd

• tanguSdepolitum : quo ilia fefe tueatur ac munistsil^ oerfas Haeredeos, Itaque in verbis meis etiamniquot;’'

^^ntröucrf, de S. Cœna Domini, zu •nfifto,deque ab illis latum vn^em recedo, neque vHum confortium cum Sacramentiperdis illis in çterü’ 'quot;'ni initurus fum. Moneo etiam amp;nbsp;hortor omnes, ^'•'tupiunt in Chrifto manere, 0^ qui gloriofum illi* '‘Saduentum ad nouifsimum iudicium lætiexpedîât, '■fibi ab ifto dodlrinaefterquilinio,^^ liis nugis ho^ '’quot;'’Um diligenter caueant.

BVid vobifeum agamus viri Syncrctizon# tes faut quorfom verba apud vos faciamus, _ qui certb feimus, qubd nullam habeatis no* bis fi'dem r Quomodo enim nobis credatis j^feis Apoftolis ôd Euangeliftis, qui Maieftatem 'pf’usDeimendacemcupitisfacerei;' Vos ne aflèntigt; f^niininobis, qui nos inauditoscondemnaftis, ôô do# '^dnam noftram pro impiahabuiftis, veftroque ana« ternate perculiftis ƒ Sed vtut fit,rae cert'c Cbrifti Sgt;C Euangelrj noftri coram hacgeneratione adultéra,ôd M»rc.! pfîua rainime pudet, Nequehoc primum eftgt;quôd 'goSimon Petrus ab iniquis ôe crudelibus Concilijs, Aûor jnaudituscondemnor. Nam idem mibi raeisqùe cob ‘^gisetiara antehac obtigit»quod hodiernodie mihi wtingic, Nihilominus tarnen,præfcius liceteuentu^ {(dirricorumjntrcpido animo veritatem fum profeb 8lt; in os inirnicorum dixü oportere plus obedire ^^o,quam hominibus, Notum igiturfit; vobis vni#

212 zA^UQoncil.J^QationalJu^er ucrfis,qui hîc confediftiSjVin'Sacramentarijjqubclf^ etïam vlcimæ illi Cœnæ,de qua Matthæusniod'ov^’' ba feciï, vnà cum cætens aflèdi, ÔC bifce auribusaüW' ui, qufbus verbisnouum file Teftamentumïnftili’^* rit,Et: qaanquam ego inter ofnnes Apoftolosfuif’^^ xiin'e animoàf linguaprædpitï,amp; ferèpn'muSj^i'*' de rebus omnibus non intelledîis , ôd'meumcapW'’' excedentibus,quæftionesmouiiauttemerercprehtgt;'’ di : tarnen Chrifto nouum hoc fœdusSôTeftanien* turn condenti, abfque vlfa hæfitatione aflênfusfum-Sciebam enim Chriflum eHè fipientem, veraceni) Si omnipotentem. Igituiquicquid ex Cbniloaadiuiit^' que accept,bocnon folùm Iudçis,redadijenisamp;fpi'^'' i.Petr.,. fimincoîentibusPontum, Galatiam, CappadodaW» Ki^eb lib 3. cjtp.r. Afiam ÔC Bitbyniam,poiiremo etiam Romanisfîdtf a.'cap.V-i'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enarrau/. Acjicetipfemet nullamconfcripferim

£pipban.bxref.t/i bifioftaui Euangelicam .* tarnen meo nomine idfccii irenæus'bb 3^Mp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt ä primis Cbriffianis appelIatuOme^

J. £ufcb.jjb.3.£ap. US in[erpres,.ôti filius meus cornes, ac feruus Fdij Dd ” f h h-a F If* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Euangehüa. Sic enim de illo référant ।

hb 2 cap.15. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vobis paTtim notiScriptores Ecckßaili(igt;

Nicepb.biaor.Ecf^Ç'una diuinum illud verbum,(inquiunt)Romamve^ / tief.hb,2, cap,IJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, confeiUm Simonis, vna cum ipfo,poteiici3 1

exnntfiaeliatquedeiirudîa. A[contra,tancuspidi:gt; | tis fplendor , mencibus illorum , qui Petrum audicf banc, Uluxic, vtnon ruffècerini: illis femel audita gt;nec contenu fuerint, non fcripta diuinx prxdicationisdof dirina, fed Marcum, cuius Euangelion circumfetf cur, omnigena oblecratione obteliatifunr, vtcom^ mentarios ipfis dodirinxeius, quam verbo traditaflt accepiifeat, Uteris comprebcnfosrelinquerettnecdc^

ControuerJ.deS,CœnaTgt;omïm. lïj ßitcrunt, donee viroperfuafen'ntatc^ita caufam de# derint Euangelio gt;nbsp;quod fecundum JMarcuin nenn'# Wurjconfcribendo » Aiuntautem rede me cum ex •nftinâu Spiritus fandli fadum hoc cognouiflèm, ^dedatumeflè virorum iftorum voIuntatCjôô feri# ptum hoc Euangelion Ecclefijs,authoritate mea ad Iegt; |5ndurn confumafle.Et alius ait: Me didîaflè Marco Ni£epiior.hift.Eclt;f Euangelionfuum,at(^ vt iddeincepsinEcclefijsle#“P*’' S^ïetur/anciuiflè.

Sedquorfum ifta vobis cortiftiemoro, quæ Ccri^ ptoresEcclefiaftici de me,meocp filio, nunc olim funt ‘^onimentati C Eb nirairum, vt vos nihili homines in# ^^Iligatisj quid ego de S.Coenadbcuerimamp;ftatue# •■“n: ôiquomodo Ecclefia Apoftolica meam dodri# ^amacccptarit,attpintellexerit. Quodßahamihi fu# [uft mens, aliustp intelledlus verborum Teftamenti ’’‘îms.quod fecit filius Dei viui, qu'atn ego ere didi QC ^ocuixur Marcus filius meus, ijfdem verbis- ac toti# -fyllabis, quibus vtitur Matthæus,fubftantiani ws Cœnæ defcripfiflèt i Gloriamini quidem vo« “fteftandiSacramentartj, Sx! fubinde iaditatis, nefcio ^uod fundamentum dodîrinæ, SiC nefcio quern Or# 'Eodoxum confenfum. Sed obfecro vos,in quo nam ‘Undamento,autquo nam confenfu Chrifti,Apofto# ^aum ôf Apoftolicae Ecclcfiæ,illa omnia confiflunt^ ^os certe, quod credidimus, id etiam docuimus,Slt;^ ''^abisexprefsisatqrapertis, vnanimi ore,06 jjfdem li# ’'fis,omnianoftraconfcripfimus. Manet igiturno# '«t confenfus gt;nbsp;manet nofirum fundamentum, ma# lapisilleangularis Ecclefiæ,qui eft Chriftus.Ve# aijtem multiplex interpretatie , SC deprauatio

i 14- Concil. onal/uper ' verborum Chn'ftf tnteribit.C^aod ß vel ego, vel ali'iö qin'fpiam Apoftoforum,de lèntentia verborum

Aa IJ. S.Coena, dabùadèc : certèi'n Concilio lerofol^^ mrtano potiiis illatn qaxßionem Inter nosagitafle# musjquàm iîlam de Cangüine ÔCfufFocato, Minus niin in bac, quàm in ilia quæilione lîtum eft .'propten rea, quod is,qui non dtjudicat inter carnemfangui# nem'c^CbrißhöCalioamp;cibos^Qbitrtandacatiudidum» J Scd,vt rem in pauca,G'cut iufsiftis, conferam,Séfinetn orationi meæ addam, feitote vos Scoliodoxi eonfen# tientes,qubd necp ego,ne(^ Alias meas Marcus ex ib lorum fimusgregc,qui poft aeceptara Spiritas fanäi ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratiam, aufint verbum öd' omnipotentiam Dei,in

controuerftarn dedacere, 0^ Ängelum magniconfflij inordinem redtgere,c3ar3tncp exilJoperquirercfCUt non hoc,aut alio modo fit locutas.Semei nosfecefsio^ nem ab Ulis fedmas,qai dicant: Daras eß hic ferrao, Joan. 6, qaispoteß capere illami:'Ä[cp iterum dicimus.'Domü ne,qaöibimasda verba vkx xtemç habes.Equideat lTiea,lt;3d Alij met Marei dodrina eA: hxc : Hoc eft corn pas meam:Hic eAfangais meas:baic dodîriaxafn fentiancaromnes, qui Simonem Petram ftquuntur. ignatiusin Epifto/ Ät Simonis Magi anèclx}amp; primogeniti Diabolh

Ebion Sd Cerinthus,non conAcencar EacbariAiaia j0g.}. Polymorph, eile camcm balaatoris, X ideo vobis confentientibut Alt;a,«, dicimastlnaenrio illa veAra Ar vobiamp;am in perdition nem. Non eA vobis pars ne^ fors in ratione (tellan menti Abj Dei. ) Cor enim veAram non eA reduni coram Domino Deo. ReApifeite igitur ab lAa malitia veAra, 8gt;C rogacc Deam, A forte ( nam contra conCcin entiam in Spiritam fandium peccatis)remitcanti}ï'’lt;f

fcwcogitati'onescordimîî veßrorum. InfcIIecnim a* ftaritudiuis, Sc coHigatione iniquitatis vosvidemus clTe,

Vanquam cgo , fingulari reuelan'one QC i.Tim 6. SpiritHS fandi i'nfpiratione excitatus, non pauca præuidû atc^ praedixi de nouifsimis temponbusgt;ôô illorum periculis:qubd niu mirumjlla a;tas aliquando fit affutura, cùm homines fanamdodnnam nonfiiflinebunt, fed iuxta coneu#

pifcentias fuas coaceruabunt fibi Dodores: tjpræfeti? tim,quibus prununt aures, qui a ventate ad fabu# lasdefledunt,8lt; qui à fide defcifcunf,attendentes Spi MtibusimpoftoribuSiCauterionotatam habentes con# fcientiam : tamen ex omnibus meis præuifionibus, bocnon potui apud animufti meum conîjcere, aut imaginâdo confequi,quôd Angelus tenebrarum fe in eum lucisAngelumpoflèt transformare, vt dicente Deocœlitus.'Hiceflfiliusmeus diledus, hune audiis te : fîc filio Dei affirmante: Hoc eß corpus meum: ôé Apoftolisj qui ülud audiucrunt oidipfum docentibus Â^fcribentibus ,Ôd fuccelîôribus Apoßolorum firma fide ifthuccredentibus, pofi Simonem Magumexi«: fterent tamen , qui contrarium docendoj dice rent: Hoc non efl corpus tuum,fcd tantum corporis tui, in Cttio a terra abfentis » externum fymbolum fine fi^ gnum^Efl enim hoc longe certifsimum » QC extra oiru»

nem probatiom's aleam poGtum, quód fi'Iius Oei » fail fuper omnes ccelos fubuedus, ói. in dcxtera virtutis Dei collocatus, hoe fuuni teftamentum verbis prefsis, euidentifsime confirmauerit, ac de nuó inters polauerit.Quoniodoigitur Sathanas qucnquani ho^ tïiintirti ita dementare potuit, vt ah'um fenfutn in ver^ bis teftamenti, quam genuinutn quxrat;” vt oninipoi tentiamDei,ô^ dexterameiufdeminecnon ôc Maie^ ftatem fill] hominis, multis verbis difputetc’vt ignotis, j peregrinis, QC atris genqs fidem habeat: Qcatfecere Carolftadius ÓÓ Cingliusç' Itaenrmexipforummet verbis amp;nbsp;oratione fupra percepimus, Meo quidein tempore, cum aliqui negarent,Euchariftiaffl eflê corsi 'pus Domini, ÔC ciim Corinthtj omnis generis cotru# ptelas, .amp;abufus teftamentihuius, inEcclefiasfuas introducerent ; ftatuebam ego potential Satlianx plurimum inualuiffe,amp; vehementer angebarjOe ipfe, tanquam Deus huius mundi, hoc Ecclefiæ Dei teftamentum auferrct, atcpexoculiseximcret.aut cert'e id corrumperet. Itacp tempora iliaiudicabam valde periculofa efle« At obfecro vos, quid ego nunc cogitem,aut quid loquar i quando Sacramentari] non modo contumeliose de hocteftamento loquuntunö^ fcriptitant:fed etiam Maieftatera Dei in infinitas ,cagt; ptiönumc^ plenas difputationes,ac dubitationesra^ piuntc’O tempora,c) mores:Qiiis non excbmct,frongt; temde rebuspertjffèt'CertèfivIIum fuit tempusj quo Chrifti aduentus modis omnibus fuit expetendus, tn nunc appetqt« An enim verum non eftjocaeci 2lt; cx^ corum duces,qubd Deus in veteri 0^ nouo leftanien* to,de multis fidei articulis,aniraifui voluntatem pa»''

fecit,addito feuero praeccpto,vt indc voluntatem eins Çîrdifcaraus? At dicite vos mihi vnum articulum, quemDcusfiliustoties qfdem verbis ,per locupletif# fitnosteftes, in cœlo ôi in terra repetiuerittqualis eft ülcdeS^CœnaDotiainiarticulusç'Namvt omnisob« feutitas ÔC ambiguitas toUeretur,8lt; vtomnis err oris occafio ,8lt; materia litis praecideretur, 2gt;C vt Ecclcfia non tant'um verba inftitutionis, fed fimul etiam gc« nuinum fenfura, 06 germanam interpretationem gt;nbsp;ex

\ ipRus Chvifti ore acceptam, QC ipfius voce traditam baberet ,ipfe bis inftitutione Cœnæ fua voce tradidit

' bmtraditionem a duobus fidelifsimis teftibus,Mat« Matih.ts, tbso amp;nbsp;Marco,vt iam primum audiulftis yconfignas^^'^-tigt;8C quafi in ada publica referri curauitjterum verb tandem inftitutionera, poft aftcnfioncm, ad me« ipfumfuavoce,ad dexteram virtutis Dei redens, re« petiuit.ôC in illarepctitionc, quid in verbisilUs inter « ptetandum cenferetjluculenter declarauit.Quin imb banc ipfam repetitionem Ç dubio procul propter vos

' fciUcet.SC Achate mco Luca,liter is 8lt; fcripto, ad me« inoriamtotiuspofteritatis.inEcclefta propagarrvo« ’ luit. Quid igitur vosabillisrepetitionibus difteditis, SCaliam interpretationem alibi quæritis i nx vos non tnod'o ingraii ,fcd etiara contumclioft eftis in banc tarn accuratara diligentiam, ÔC paternam folicitudi« nera RlqDei vnici, prxeeptorismei, quifoluspoteft a?oc»\.5. libium claufum aperirc,0C nobis enarrare ♦

2i8 ^^aConciL7\(atïonaL/uper quód coram vobfs libenus loquoróé animi mei f«*’* tentiam tam aperte proferolt; Nam magnitudo rei poftulat, vtmhoc grauifsimo certamine nihil diüj^ mulem,quodad veritatemaftiuendampcrtinet. £** cnim diïiini iudicrj reus j qui corpus Domini non«^ dlédifudicat. Dico igitur,ÔC abfcp omni verboni« circiritione dico atcß affirmo, fi vos SyncretizonteJ crederetis pofle fiiium Dei lefum, vera loqui» omnem poteftatemin coelo Qi in terra eflè datani,hc^ ri non pofle, vt tot obicuris, tot inconcinnis, tot düsi# mi libus, atcp inter (è pugnantibus gloflcraatis, cuitif^ modi Hint Carolftadtf jCingîrji Cfecolampadij» Calui^ nijCrotoaldiXafcijSuenckfeldij, Anabaptifiavum firn ilium' intcrpretamenta , toties repetitam Chtißi declarationem reqceretis» Hoc qui nequitolfaccteôi fubodoran', infans eftramp;f puer centum annorum rietur,Qtu autem ifthoc fèntiicit atcp intelligitnequ^ verumDeo honorem habet,nclt;^ aberrorcfuodifce^ dit,neepveritatem profitetur, btc maledióuseritifi^ cut Propheta loquitur. Sed mir um eft vos Synertt** zontes,contra præceptum, QC normam verbomrii Ecclefiae Doeftorum, ab ea proprietatc verborumte^ cedere:quæ neep in manifeftum feripturx locum, ne^ que in vHum fideiarticuIumimpfngit.An'nonæqui«^ useftjintcneeftum ducere capriuum,in obfequiutn Chrifti/an'non fatius Qi laudabilius eft,verboDeiaclt; quieft:ere, quam tropis illud fubuerterec' tquot; Nam quod dicitis,fiteralemfententiarn verborum teftamenti,pult; gnare cum artteulis fymboli,de afeenfione Qi Cefsione Chrifti addexteram patris,nihil dicitis, Ced voftnettp^ ics^Qi alios vobifcitm, in fraudem amp;nbsp;errorem indült;^ cis^.

Nec^ enim Chn'ftus inftitutionem Cœnac fuac fillin’ tum cliâauitjCum adhuc mortale æuum inter liominesdegcrct:fedcùmiam dexterx Deiafsïderet: amp;iam fuper omnes cœlos afcendiflèt. Sienim afcen^ Hcb.i, fefsioChrifti addexteram virtutis Dei,ali# Matthä5. quidimpedimentiaflreratpræfentiaeeiufdetn,in facra Marc i . Cœtiajuud dubié Chriftus id mihi,Dodorigen/ Lucux. fiiim,in tertio illocœlo diièrù enai raflêt. Cur enira Simoni Mago banc figurate doc^ndi, QC per typos ! l’truin abfentium loqucndi rationem , potiùs corn# nionftrafret^quam mihiifi iftadoccndiloquendié^ra# tiorainusabfurdaeftgt;quam meac' Cur Apoftolus Aft.iz, gentium miniis loqueretur aperte minuséç perfpigt; eue gt;qu'am Simon Magus i Et quæ obfecro hxc eftgt; tamdilutaTheoIogia, vel potius Philotnorica Phans tafia,qubdSacraraentartj dicunt.literali fenfu verbos rumCoenædeftrui vtruincparticulum fidetdeafcens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fil ôiJ fefsione Chrifti poft afcenfum : cùm tarnen Chriftus poftafcenfum,iamfedens ad dexteram vir^ tutisDei.qfdem verbis teftamentum (uum concepes titjmihic^ didlauerit, quibus in vltima ilIaCœnafuit vfusc’Qiiareftulti funt,2lt; perqu’amridiculi homines, tjui oculis fuis patiunturoffundi has dipnofophifta# turn nebulas. Egoquidem Cœnæ huiusinftitutios nem non defcripß more hiftorico , vt cæteri feces tunt Euangeliftæ, fed cum aliqui abufus in Eccles fia Corinthiorum accidiflènt , verba duntaxat tes ftamenti eb repetiui, vthaberent Corinthqforraam fanorum verborum, quibus in hac Ccena vterens tur,ÔC quibus errores, 8lt; corruptelæ fchifroaticorum refutarentur» Qiibd fi quis adhuc eft tàm obtus füirtgenio, vt^fiiium JDei neque in terris , neque

220 (t/ConcîLfhQitwnalJuper in cœltsjoquenteiîj pofsir, aut veh't aüèqui, bic petti Matth,ii.2j.grirtum,jgnotum aut album atrurauegem'um audii at,necefle efl,Nam quia rationis vefirx didamen cä# perenonpotefi^qijomodo Chriflusin S.Cœn3,Si îüa EccIefÎ3,fecundum humanitatem fuamjadeiTe poßirt:öi:^q^i3 voshuic dicflaminicxcxrationisplas ïideitribuicis, quam Cbrifio ipCiifèn'e boe ipfoindicio vofmet» tanquam foricesproditis,.

Qin's enim fiatuatjvos vlliarticulo bdd,captutn vefiram excedenthcertbaffentirie' rinibUcredendum arbiframini,nifi' quodhumanæ radoniTttconfentaf ncum Jtacp fiultè agins, quod acumen ingentj veflri, podus in verbis-Cœnx^Qi: tefiamento Cbrifii, guàm^ tnarticulof de cfeadone omnium recum jexercetis, Nam fi viam SC modum commonfiraueritis ^gao Deus Cit vfus,ciint cœlum â^terram ex nibilo conde^ ret : etiam credemus, vos poflè modum docerc, guo CbriflusDeiblius, affiimptam Cuam carnem nobis poCsit in CœnaCua exbibere, Qubdenim Cbrifiica/ ro veroadfit cum panejbocnobis verum efit licetvos modum ignoretisy nec^ eum peruerßs capitibusve^ ßriscomprebendere,,SC nosdocerepofsicis. SedSi i e adern carne Cbrißus adeß Cux Ecclefix, ne^ binc nbsp;nbsp;I

abeßfCertocoelifocoafffxusMvosßngitis, Sicenitn SC Äpoßolis Cuis adfuit^ Euangelion annuna'antif bus, Nam ilfi egre/si prxdicaueruntt v b i Q vb mv;

Mare. is. nbsp;nbsp;çi'if o'VK^yiîvT@^Ksârti Äo'ytsßtCM^VT^ per fignafubfe^

quentia,Sicmibiconiblator affuit in carcere,8C guü dem peculiari SC viCibili modo,cum oretenus mibi lof queretur^ Hincilla ex ore meo profeClaeffotatio/

wni fcribo alibi: Ex hoc gt;quod contigit ipfi tentatum H»b.a^ ffièjpotefi:ctianiîjs,quitentantur,fuccurrere.

At obfecro vos, quomodo poflet Chriftus nobis iwiferis afflidis,, hac ratione fuccurrere, fi iuxta no^ nos Agnoetas nefeit (qub adnaturamtentatam fiue Theolog.Heidd-bmanam)quidærumnæpatianturChriftianit'Equb bergcni.infuacon demChriftusideoraortuuseft,i4poq.uee morte izf

Ptæftbeflè, ante diem nouifsiraum : quibus dominee Ecdd.iibulcap. ’ turquifpiatn^ Chriftus, vt egodocui, fuper omnes 50. cttlosafcenditjVtimpIeret omnia. Vobis verb implet Chriftus fpacium odo pedum, de quantum vero na^ Ephtf.4. turalicorporicom petit. An'non hxceftmiferarerurà omnium implctio C Sed video quorundam, e veftro eojtujfuffiigiumtquo elabi cupiunt ex aliorum manb bus,ne fraudes illorum ab imperitis facile deprehen# dantur. Nam vefti urn aliqui,ne videantur omni T z^ ftamento feruatoris noftri, Chriftianos veile fpoliare.

corpus quoddam fpirituale fingunt: quo illi fruantur, qui Cœna Domini, SC pane vino fpiritualiter vz» fcuntur. Vnde autemiftud corpus fpiritalc prodtjtcf aut e quibus cauernis Sabaudix caminarijs prore^ • pfitt’ An'non ChriftusexprefsedixinComcditc,hoc eft corpus meum,quod pro vobis traditum eft i An*#! non dixit : Bibite, hie eft fanguis meus,qui pro vobis effufuseftVtrumfpiritualecorpus,ancorporaleeft g, tnortuumc’ Vtrum fpiritualis,an corporalisfanguis cap.ii. Phiiaiir.in efteffufust’ Et quis non videt^quadam metamorpholt;5 «ata'bæret.E^cb. fianimam Cerdonis,Prochianitarum,aut Ape11is,aut càp.ilkcnà'usUb. Manichxorum, aut Valentini, aut Apollolinarisjaut 3.cap.4.

Prifcilhanf, in vosimmigrsilè : qui vn’â curtt iHislH* tuitis,et ex ore »Horum pronunciad's,in Cœna Do®'* ni corpus fpiritualc » non naturale, typicum non vt* rum,phantaftfcum,nonviuumexhibent tem h«c infanta eft,qubd Chrifto,fedenti ad dextr^fl» Dei,Si iubcnti, vf comedatis corpus fuunijin mortel

Ephef.4. vobis omnibus traditum » vos nihilonn’nusfp*''quot;’ acb..7, tuale corpus comminiicimini îquot; Quae hæceft lantia Diabolica, quod Chrifto in ccelis loqtiente ,uc carne, VOS loquiraini de Spiritu i Dicetis,hoc ab offlw ratione eflê alienum,quod Chriftus loquiwr i Atow fecro vos,cur non cogitatis, non diicedendtiniaina^ nifefto Dei verbo,quandoabfurditastantumwodoin mdicium rationis impingitc* An nefcttis,qubddeDco, Si rebus diuinis, non funt fingendæ optniones,exno* ftris phantafticis ratiocinationibus , Si imagtnacionw feus î* Sic enim fentiendum de Deo Si rebus diuinis, captum humanum fupcrantibus, ficut ipfemetin fuo verbo, nobis præfcrfpfit.

Venio nunc oportunc ctiam ad fpiritualeihve# dram manducationem, quam vos fpiritali vcftro cor* pori addididis* Si enim vos cenfetis Chriftum ôf podolos, in extrema ilia Coena fuifle ebrios: certe Chrido debcbatis credere,podquam omnimortalita^ iphtf. . nbsp;nbsp;te dcpoHtajCuper omnes cœlos euedus eft,amp;' ad dexÿ

Matth w, tetan» virtutis fcdet: vndc fuajmihi reuelauit tnyfteria, Marc. 14. Slide diucrfis manducationum generibus me inftitu^ it, aliofq'ue indituerc praecepit. Nam prinium dixit de efu panis Si potu vini : deinde cxprefs'eaddiditde efu carnis feu corporis. Si potu fanguinis: Si tertio dlt; ipirituali raauducatione, quae fi'atin commemoration

ControuerJ. de S, Qcena Domini, X2 j ncm mortis Domini. Et quomodo potuiffet difertibs ^uijde Cœna fua Semator Cliriftusî’ Infccutis qui# dem temporibusjcxtiterunt quidam Ecckfiac Dot^o# f2s,qui de hac triplici manducatione feparatim,non a« 'tinconiundim docucrunt 8C fcripferunt« Quæ fa# nedocendi ratio vos, prœpofteros rerum arbitres, fa# edeturbare potuit. Sed aequi iudkcs » amp;nbsp;qui fc pati# ’Jntuterudirùnilîilindcaccipiunt incommodi. Nam ^’■‘plexifte manducatio » cui tria hæc ciboram gênera toniungidebent,nifi quis velit fibi manducarc iudici# um. Nihil enim aliud eft Cœna Domini, quam panis Öi^vinum, corpus 2lt; fanguis,fides öi gratiarum atftioj Qui aliud quxrit in Cœna Domini, aut aliam Cœnaé wtionem inftituit,is infanus eft, blafpbcmus eft,facri# *'§useft;neque lefu Chrifti,fed ipfifsimi Diaboli Coe# uafruitur. C'umautem omnipotens Dominus ine# USjquetn nihil latet, vtcunque noui 2lt; prifei Agnoe# k infaniant,non ignoraret, fore quofdam immundos porcos ,quiroftris fuillis Teftamentum eiusfubuer#

öd qui præfcntiâ corporis amp;fanguinis,in Sacra# mentalibus fignis pcrnegarenf.idcirco voluit etiam

1 *’3fcverba,fuoTeftamcntoperme inferi.QyisCtyis i.Cor.M. i ^derit panem hunc, au t biber it de poculo Domini in#

digne,reus erit corporis öd fanguinis Domini, Et ad# ^uc clarius'.Qui edit öd bibit indigne,iudicium fibqpfi ^dit öd bibit, non dqudicans corpus Domini. Nam verba tarn clara,omnem dubitationem tolluntjöd;

d'lucide oftendunt,qubd indigne fumentes Cocnam, uonfolummodb ekmenta , fed vere etiam, verum Corpus Chrifti öd fanp^uinem eius aceipiant.Quomo# do enim pofsint rei efle corporis et fanguinis,aut quo# modo

Z24- ^^aConciL!^aüonaiJuper modofibi indicium fumere, qui de pane illo duntjÖ^ de calice iIIo bibunt indigne, fi corpus^ guis Chrifti, in pane ôi vino non adfint quidem vos, boni viri,nie de indigno panis Si non autem de veri corporis amp;nbsp;fanguinis Chrift*bj fcripfiflè ad Corintbios, Sed b malitiofos hoftes y, ftamenti Filrj Dei. An verb fentcntia ilia mepofita cft îquot; Minime omnium, fed per particu» illatiuam ( vt loquimur in Scholis) annexa eft yerb*^ inftitutionis, vndeetiam dcducitur, dcpendetque: iam nonliceat vôbis, quiduisinquemuisdequoiJis comminifci. Nam particula illa lt;arE,quæ confequ^’’^ tiam ex verbis inftitutionis deducit Si infert,ra«o* nem, quomodo SC quaré illi, qui panem huncCoenX manducant » bac ipfa manducatione rei fiant viobn corporis et fanguinis Chrifti;quia fcilicet panis corpus Chrifti, quod pro nobis traditum eft. Ex quo facile poflètis (fi præiudicia veftra vos terqiie quatercp miferos nonexcæcaflènt)colligere ,qubdcgo verba illa, in fua SC propria fenTentia,intellexerim. Neque verb obfcure locutus fum ,etiam de difcretione 5C di^ iudicatione eïus cibi, qui in Cœna Dominicaexhibe^ tur,SC ore vefcentium fumitur.Illum namque cibuni) ira a. reliquis cibis omnibus volui difcerni,vt hic abus iudicetur corpus Domini.Quomodo verbhoc^Quia de hoc cibo Filius Dei feruator meus exprcfse pro^ nunciauit diccns : Hoceft corpus meurn,quodpro vobistraditur, Quicquid igitur altj de hoc cibo,qui in Cœna Dominica exhibetur, SC ore vefccnttumfuiui* tur, fentiant 8i ftatuant, SC quamcunque ei excellci^' tiam fupra vulgarescibos tribuant,nifi eum iuxta

niagt;quæhuc vfque amecommemoratafunt, ÔC quæ egotnet a Chrifto ipfo in tertio cœlo didici, éflènt ob# i.cot.io. Eura 2lt; fimilia xnigmatum : tarnen ea, quæ fequun# tur verba, omnes pios coraraonere ÔC commouerc

I Symbolis Sacramenti ftatuerent. Ita enim fcribo : Non ne poculum bencdidlionis, cui bencdicimus, xortav/ot fanguinis Chriftieft : Si panis, quem frangin mus,nohne Roiua'vtx corporis Chrifti eftï Quid.n,ali# udeftxoïraîxjquamparticipatio. Namitaetiamqui# damantefignanusvefter vocabuÂum iftud interpte# Calumus. UtUr ; ÔC occultus quidam huius anteftgtaani difcipu# Es,non aliter idipfum accipit: c'um ita fcribit :

/ bas toiv btedjcn / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ŸhUip.inrefponf.

U.nbâCV^t^i’E^’^^squemfrangimuSjeftdiftribu# adankuiosVvot-tio corporis Chrifti. Et quidemhanc interpretatio# “f-nem abus priox redie Sé vere tradidit» vbi fcripftt t î)«s:ôtbtbdôwivbtca)en/'i(lb£V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lvtkerus mttbeh

U.tib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Panis quemfrangimus.eftdiftribuî ° 'irauoms.

turtr corpus gt;feu diftributio corporis Chrifti. Et ne tyaiCquam ex phanatica ^Simonis Magi pofteritate » pro fua temeritate ,2lt; quiduisftngendrftbidine,ver# ba mea ftnifttc interpretaretur t ego ftngu\ariconft#

216 Concil Oectmienùïjiipr îïogt;S^ inftiniïîu Spiritus S. verba præcedentis fenteö* tiæ itapofui, vtnon obfcuretotam infb'tunonenir«^ ferrent, atque exprimèrent. Nam vtquilibetincell'^ geret, ilia mea verba exponenda 6d dijudicandae(ilt;; ex verbis inftitutionis, èc non contra : ideo ficfcdp^* Corinthqs: Tanquamprudentibusfeu intelligentie bus loquor, vos ipQ indicate, quod dico. Hisoften'^ dere volui,iam antea fcireöC intelligere Conntln'oS meos, quae de Koivavi'oc corporis 5lt;^ fanguinis Chrifti cum pane vino didfurus eflem. Vnde verbfcirt» aut intelligere , aut etiam dtjudicare haee poterantC Dubio procul ex ilia traditione , quam præfensipfiâ expofueram, dicendo : Ego quod a Domino accept, tradidi vobis SCc. Quandoergo vocaui poculuffltv^ hoylat.lt;i, cut benedicimus, volui referre £d expriraere ilia verba inftitutionis, vbi dicitur : Accepitpantra» fimiliter Si poculum t acbenedixit,fea gratias cgitgt; Neque verb propter h^nc benedidionemjquaipfi Deo in acftione Cœnæ gratias agimus, vocare volui poculum ivKayio-z, Nam diferte locutusfum, dicen; do : oiv\oyip.i'),vt beneditftionem ad ipfum poculura referrem. Ita cum dicerem ; Panis quern frangiratis: volui exhibitiua verba inftitutionis exprimerc,vbi dicitur: Fregit ac dedit difcipulis. QuiaverbScrua? tor, Qi. præceptor meus iufsit, vt id, quod exhibe bar, fumerehc'um inquit: Accipite,comedite: idcircoego vti volui vocabulo xoivavZot?, quo idem a me exprime# retur. Et qubd redemptor meus addidit explication nem, quid illud eftèt,quod in Cœna exhibebat, algt; Apoftolis fumebatur, inquiens : Hoc eft corpus men um, Hie eft fanguis meus, id ego nominaui umailiif

' ^corporis ÔC fanguinis Domini. Quid ergo in re tam tnanifefta conieduris opus eft i quid opus, vt alius Quidam interpretetur verba raeade vita,de vigore,'C»iuu\us, dt cfficacia corporis Chrifti, quod longifsim'e a nobis difsitum fit:2lt; quo deflucnte in nos,dicamur corporis Chrifti participes fieri : quia vita ilia defluens in nos, f'tc[uaft abftradum quiddam a fubftantia corporis Chrifti i Qirid opus, vt alius participationcm illam Martyr. Corporis Chrifti ita definiat, quafi fides, auertensfc a SyrabolisCœnæjafcendatfupra omnescœlos, arque ihiChriftum in maieftatc fua apprchendat lt;nbsp;Quid opusjvt alius dicat : Si mibi Gencuæ exiftenti, tradi* b«®*’

! ta glcba,doneturager,in Saxonia ficus: dico me cara« tione participem fieri agri:boc eft,ius acquirere amp;Ó ba« herein agro, feu ad agrum ilium. Sic fexcentis mo« dis Sacramentaria Anabaptifticaq’ue Icuitas, SC in« conftaniia ludit : omniaque fingit ac refingit. Atqui ahrunt pq homines , vocabulum xowü'jîotç nequa« ftuam remouere » aut excludere fubftantiam ex ilia sftione, cuius eftxoitoiiiot. Alibi ego'a mefcriptum die memini, quod Spiritus fandusbabitct in Sc illara habitationcm vocaui xonitoviotp Spiritus. Si cot.13. bnaticus eifern, non autem Apoftolus : CinonTbe« ologuseffem ,fed tcratologus : turn fentirem Spiri« turn fandum elfentia fua nonbabitarein cred-enti« bus* fed illam clfentiam longifsim'e a nobis eftc re« Wrotam ,0C eius loco abftradum aliquid'a fubftantia bpiricusfandi,donafcilicetgt;Sê virtutcs effe tant'um in nobis. Sic cleemofytrasjquccpaupcribusfandiscof« ligebantur,appellaui xoiMóivIaip. Num vev'o ideo non g iplam fubftantiam cfecmofYnarum contribuendam ’

miffendam eflè cenCui, Sanèego perKWvi'xiJCOf^i pofis 8^ fangutnis^nihil aliud inceliexi, qu'aiu du3S(^^ , nbsp;nbsp;nbsp;Ce res in Eucbaniiia: panem 88 corpus,vinutn öf

guinem : eaCque verè 8)C fubffanha/ifer exbiberiiS^ turnt 30 omnibus,Ccena vrentibus.Erantadhuctnul^ ta boe loco dicenda,qux pro Cbriiiigloria,ôi^inte§rb rare ilbusceiiamenri poCîunt apprimèfacere : fed(]Ult;^ fron tem perfrtcuiEis vos Sacra mentiperdx, qitando Vide Selneccer. in aperte fcribitis,verba InEitutionis eifepaucaamp;:inu3f fctionlaamcnrf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocuUs remouenda,â: fintfirotamum o'^

ioi sSi, cuio tntuenda , dextro oculo ad omnium temporum R.eligionem direefior quid quxio ego bîc ahudagant) autquid méditer, nifi vt banc cauCam Domino Ser^ i uatorimeo commendem i HicenimpropedicntCtf fiamenti fui violatortbus grandem impingetdicatn: quod ifb tot tropgt;s, tot figuris, tot fcbematibus,to[iy^ piSjEi/io Del T, eHamentumiuumperuerterint. Qpo in iudicio videant boiles Cbriüi, quid buicquxamp;ori ' refpondeant. Nam valdemetuo , ne pro fuisgfoffà^ rtfsinterpretamentis, à teftatore CbriEoprxmiumin Cempiterno carcere Diaboliaccipiant..

Quad autem ad Euangelißam Lucam attinet, meum difcipulam 38collegam : feiatis vos Synodici I Cacodoxi: qubd in eadem ille fententia etiamnum permaneat, quam ohm a me didicit : 3C qubd tjfdem verbis vtatur in Cœnse defcriptione,quibiisegovti foleo, Qpare prolixa oratione fibi fuperïedendum ipfemetcenfettpropterea qubd Apoiioh'camEcctó am de Cœna DominiredleCentireiudicat: 38qu'odfc ^Timoth i P^oftteturdifcipuhim, vtpote cuius ego inff

îet viro opti'mo 8^ mihi : qubd ifte Burgundus L L. Prat«oi.iib.t cat»r.-Licentiatusjcùmfe inBartholo,aut Baldo,aut potius inMartiale verfarij aut aliquodlafciuum Epigramma de fua Candida finsere crederet,nonerubuit affirma# feiquod aut Lucas Solœcifmum fecerit;aut alius Eu# angelion iIliuscorrupcrit,SC deprauaritco in loco,vbi CoenaraDominiLucasdefcribit. Sedpræftataudire ■pfum virum,tam honefte.amp;f tam præclarededodfri#

na noftra fenticntem. Qui pro vobiselFunditur ca# Theod.Beza inn,. lixjamp;fc. 'p(inquit)v7nfî:i'vfjiamp;ptx\uïo^ojj. Cüm hæc «aputtucæ, verbajiconftrudionem fpedemusncceflan'onon ad fanguinem, fed ad poculum pertineant, neque ta# men de vino (nedum depoculo) intcliigi pofsint:aut manifeftumcftSolœcophaneSjCÙm dicendum fuerit,

vTrtçvfxàii t»xyvo^'ci)':aut cùm hæceflènt ad’mar# ginem annotafrà Matthæo aut Marco , pofiea in contextûirrepferunt: qqodcoquidemfaciliuseftad# mifliim,qubdcùm in fuperiori verficuîo adfcriptum elTetjVtTrtç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc cRjqucd pro vobis da#

tur,fimiîe quiddam videtur adijciendum fuifle, vbi agitur de fanguine.Sed neque hoc additur apud Pau# ,,cor u.. bm J quitamen videtur ex hoc loco defcripfifle Cœ# ‘ naî inftitutionem : neque caufam video, cur Solœco# phanesLucasvfurparet. Omncstarnen noftri vctu# fti codices ita fcriptu m habebant.Hadîenus Licentia# tusplufquamlicentiofus^Natn idem fibiin corrigen# doLucaexiftimat; quod Henr. Stéphane,in emen# dando Herodoto, aut Thucydide, aut PIutarcho,ali# fcp autoribus licere vidimus.Cert e intra mille annos, proxim'e elapfos, nemo vnquam exHæreticis fuit, tam defperatæ malitiæ homo,vt ad fuum dogma pro^

pugnandiitn, auderet Spiacum fanK^am ,3atEiJ3l^ geliftam infimulare infcinæ » cumque pro indodû Grammatico proclamare : pratter huncPoëticuni rïfconfultum, qm'poft tot annorum ftcula conatiif Spirïtum famftumdocere Grammaticam. OccelunJi Ô tellus j o maria : quæhæc eft impudcntia maililIiiiJ Spiritus, aduerfantïs Deo i'nomnibus ƒ quæ hæcno^ ftrorum hominum cæcitas tquot; qui non animaduertunt) quid ifie Spirkus macbinetur mali Gerte niCt oculos apen'at vobis Chrifius, breui futurum c-flcdico, amittatur Deus, amittantur facra Biblia,amp;vniuer'/ fa Europa errore Äntitrinitariorum , quafi dilum quodamj'nundetur.Tanta enim eil huius Sacrament tarq Spiritus audacia, vt nihil non aduerfus Deuffl, Ador, t3. Deique verbum aufit machinari ÖC mçditari. 0 pk^ ni omnidoïo SC verfutia, filq Diaboli,^imici omms iullitiXfCurnon deCinitis inuertere vias Domini ren dlas i' Etccce nunemanus Dominirupcrvos,amp;:er0

' tis cxd,non videntes Solem iuüiciXfVrqae ad feriara, S)d Deo dignam conuerfionem.

Apoßoli (ß' Euafigeiißt ,ßiai erationet abßluiß fent: procefferunt in medium SanEli Martjru, Confeßbru, T3oEloreiß.j Eccießit; quorum nomine vntu . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidam verbafee it coram Pat rib ut, in hancfententitnt'

Ji exultatione nos Sancfli Martyresjôd Con Quare Patres de '^^È. feflbrcsDei.EccIefiæq'ueDoôoreSjho^ J^qücnTe””’quot;«

f^“n,inhacSynodo cotnparuerimus« Sperabamus plirafibusvfi, omnes ,qui' a læua dextraq'uc in magna adfta^ copia, fore, vt pro gloria diuini nominis, pro ad# “tuenda veritate, amp;nbsp;pro cauendis omnis generis cor# tuptelis,quçinhanc dodîhnamdeChriftiTcftamenâ toirrepferunt: denicpad teftifi'candâ animi fententiâ l^onum ÔC laudabik opus perfîceremus.Scd dum ve# ftrasaudimusfententias,viriSacramentarq, magno sfficiraur tremorc, magna triftitia : qubd neque vos iuftam infiftitis viam, neque nos redlo tramite vultis ■ncedere. Nam in hoc dodîrinæ Chriftianæ articulo, non modo breuitatem requiritis ,quîc cert'e neccfsita^ tireipotcft plurimum afferre inccmraodi: fedetiam hocvultis,vtfalfifimustelles,amp; facrilegi,ôifalfartj: amp;: vt Chriftum arguamus mendacij gt;nbsp;amp;nbsp;dicenti Chrtis fto : Hoc cft corpus meum, audadler obftrepamus 00 dicamus’.Hoc non eft corpus tuum. Quid autem ali# Dd a nobis poftulatis, nifi vt eam dccfîrinara fidei, pro qua vitam amifimus,amp; fanguinera noftrum profudi# mus,in hac Synodo reuoceraus i At cert'e ifthuc tara ægr’enobis facit, vt præ lachrymis vix pofsirnus ver^ bafaeere: neque vobis Cacodoxis confenticntibus

iuftorcfponfoobmamire. Itaquc præfcriptæ à vobi* breuitariconfultun,pauds,quantumfienpoteft)ii’* cemus : quæ fit noftra omnium fententia, de verbis Teftamenti Chn'fii.

Ac initio profite mur quidem » quod nosin noftris librisjquos poileritati reliquimus, non fempereodeni modo/ieque tjfdem femper verbis loquiniur,0^fcri^ bimus deTeftamento FilijDei. Nam pro diucrfi»’ te auditoruth,quibus nosaccommodauimusjamp;pro diuerfitate Hæreticorum ,quinon ijfdem femperargt;' mis Teftamentum Chrifti oppugnarunt gt;nbsp;ctiani di^ uerfisloquendiformulis vfi fumus. Quisenimtani alienuseft afenfij præteritorumtemporumivtexh^ ftoria Ecclefiafticanefciat,quàm varijs machinationi^ bus Diabolus aperta,ôd dilucida Chrifti verba pcrfu^ os adminiftros fuerit adortus i Nemo enira Hær€tigt; eus vnquam fuit, qui non etiam Chrifti Teftaracn* turn conculcauerit. Sed quôd Sacramentarîjhincin/ ferunt,nos ifta loquendi varietate Chrifti Teftamen turn obfcurare voluiflè: quafi alius noftrîim peculiar! rationeinterpretaretur voculam, hoCjaliusverbum, EST,aliusnomen, corpvs,alius deniquePronom men,m evm : ficut faciunt Sacramentarijrcert'einco grandem nobisinferunt iniuriam. Nam diuerfitatcffl verborum,diuerfitati Hæreticorû ,quibuscuni nobis negociû fiMt,cflê adfcribendam,ex illorummet oratio ne cognouiftis. C^am enim multi fueruntjonmi^ bus temporibus,ad hanc vfquc artatem,quifeChriftû oppofuerunt,non'ne id exprolixo Catalogo, amp;nbsp;ordir naria Hæreticorum fuccefsione percepiftis Mir^ mur tarnen illorû noneffe fadam raentionem,^'’'

tuft alîjScnptores non funtoblïtK vt funt Grioftici, Epiphan Tom.x Artotyritæ 3 Hydroparàftatæ: Su de quibusPapa, lu# Hæref.zô.Auguft. ImsPn'mus,circa annum« 358. ad EpifcoposÆgy^ Thwæoietjîb^u ptiacos, in hacc verba fcripG't: Audiuimus quofdam Hæret.fab.

Schifmatica ambitione detentos, qui contra dtuinos D'ftin^t l'arrg, ordines,lacpro vino, in diuinisfacrificijs dedicant,'®““®““'* alios intindam Euchariftiam populis, pro compîe* mento porrigere, quofdam expreflum vinum » alios pannumlinteum,mufto intindum per totum an# nnm referuare,8lt; in tempore facrificip'n aqua lauare, partem ofFerre.Quôd fi Patribus fuiflèt contra hos, tant multos atquc diueffos Hæreticos, agendum ÔC fcribendum ijfdem omnino verbis,quomodo obfecro idpraîftarc omnes ôôfinguli potuiflènt t* Exinde fa# âumcft,qubd Patres,diuerfis efacra Scriptura petitis Ifntentîjs ac teftimonqs, contra HæreticOs vfi funtj-Â^ qubdipfietiani diuerfa, non tarnen difcrepantia, aüt contraria,de facra Cœna protulerunt. Nam interdum loquunturde externis Symbolis, panis vini,quale videfundament. fitipforum munus8C ofncium in Cœna : vt, fcilicet, chemnitijeapa». fint G'gna,feu Symbola vifibilia, quibus inuifibilis praifentia corporis ÔC fanguinis Chrifti repræfente# tur, 2C perilla externa media exhibeatur percipiatur# que : aliquando de Spiritual!feu falutari vfu illius ci# bi, hoc eft, de fpiritualimanducatione, quæ non =eft communisfidelibus 6lt;infidelibus : non rar’oSC rede de figurata, dC fola fpirituali manducatione abfc^ ele# mentis externis, ex cap. loan, fexto : fæpe etiam de amolienda Slt; excludenda Capernaitica laniena lo# quuti funt« Sin autem Patrum'fententiae,quas illi pro diuerfitate temporum 8lt;f perfonarum,aliter atquc ali#

■ ' “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiantiarurtijconfusèô^promifcuèreferuntuntumln^^

ceflèeft,niagnamin animis impcritorumhomifliH’' perturbationem exiftere. Nulliusenira HæretichW genium tamperpkxumeft, vt fuam opinionetn«^ di(flis aliorum,finiftre détords, non conetur defender re«Cuni au rem praccifa fit nobis anfa de his rebus om^ nibus copiofiùs dicendi : mihi mandatum eftjVtex fîngulorum feriptis, vbi ipfi ex profeflô de facra C® na loquuntur, breuiter oftendam,quæ cuiufquefut^ rit de hac controuerfia fides finf fententiai

I !♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confi'tentur igitur liberèatque aperte,quodeb

îatres docuifTe, Butn ÔC potum, qui iti menfa Dominiexhibetur,Eu# bus rebus eœifta-* cfia^iftiara Temper nominârint : fiCvnà cum irenæo IC, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confianter affirmârint, illam Euchariftiam conftarc

Ignatius ad Smyr- non vnàtantùm re feu fubftantia, fed ex duabusre^ bus. Et Ausuftinus exprefse docet, Sacramentun* log.I.Thcodoret. n . n, ° n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Dialog. 31 PoLire, conlici S£ conirarc, non vno tantum , ledduoDus. næusiib 4.cap 34. Quæ autem fintilla duo, feu duæ illfe res gt;nbsp;explicat Irenaeus, cùmdicit, vnameflèterrcnam,alte« ram cœîeftem. Quantum ad. terrena attinet, pagt; nem, put à, nbsp;nbsp;vin um, nullaeft hodiernis, ficutetiam

antiquis temporibus, inter nos difeeptatio : lèd de« cœlefti non idem lèntitis nobifeum, vos'Cacodoxi confentientes. Sunt enim ( quod feimus ) quicœle^ ftem rem gratiarum adionem feu landificationcra dicuntrquidam verbumpromifsionis,non aliter,quâ de communicatione meritorura Cbrifti, interpretanü tur : ait) verb Symbolicam eflè fignificationem,totis viribus contendunt, Sed ne ftatu coniedluralt,aii( îibris diuinationum, aut aliquo Oedipo opus fit; Ir£gt; d;ii^

. fixus clave Si dtfert'e rem cœleftem nominat, corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,

óifanguinern Chrifti: cjucm Auguftinus fecutusj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

apertiüs loquitur. Hoceft(inquiens)quod dicimus, lt;iuodmodisomnibusapprobare contcndimus; 'Sa# «amentum hoc duobus conficijduobus conftare: vi# ûbili Ek ra enter um fpecic, ôitnuifibili Domini no?

ftïilefu Chrifti corpore Si fanguine. Et ne Protheus ^topifta,in vocabulis,corporis ÔC fanguinis, ambigui# tîtem caufari, aut fufFugium captare poffet gt;nbsp;Irenæus ircnxus lib.5. »ûdithanccxplicationem : Sanguis (inquit) noneft fi'fi'avcnis Sicarnibus, Si a rcliqua hominis fubftan?

tgt;a,qu3t verefadutn Dei V erbum ,fanguinc fuo nos rtdemit. Etalius’.CarnescumpanibuscomedipracsHtfitW bb «•

. ex qua fimul eu m terrena Euchariftia conftare dicitur,aliquiscontendat, intelligi tantum vim j vir* tutemjefficaciam vel fruô:um,quac dignam participa# üonemhuius Sacramenti coniequitur : idcirco alius fioftrum,qui Si ipfc Maiorurafuorum longe fuit ob? fouantifsimus ,his verbis hanc fententiam diftincl c txplicuii ; T ria (inquitquot;) in Sacramento Altaris atten# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cœn”*

deredebcs. u fpccicm panis. x. vetitatem carnis. 3. Si DonVuù. viitutem gratiæ fpiritualis. Quod viderausjcftfpe# riespanis Si vini : Quod s v b ilia fpecie credimus, verum eft corpus, Si verus eft fanguis Chrifti, quod pcpenditincruce,8i qui ftuxit de latere.

Quum autemquidaminftciarinonpofsintjEu# chariftiam conftare duabus rebus : contenàuntgt;duas Vatte»fenfciunt, illasres 'a fe inuicem elle difiunôifsimas: Si panem in

' -n . • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1. «atnentiinterra

üd Concïl. Oecumentchfiifer oonCtftere, atqiie ideo vocati rem ccekdem.lilas vero duas res comïingi ÔC vnirt in Eachadliia, non fecund dum fubliantias, fed vel fignificatione j vel virtuteSi e.fficacia corporis longifsimè difsiti. Holies hifunt Cbrilii,qni Cbrilii hominis præfèntj'a/njnequc in rameque in Cœna ferre polfuntn'deoque nngantur/e Maiorum autboritate facere,quicqiud incredibili nitate iadiicanc.At verb tota antiquitas fententiam am de EuebariHia, duabus rebus conliance, tampet^ fpicuè explicar, vt commentum boc Galuinilîarunt locum babere non pofsït.: Hxreticos enim, Neliod^ ^um SCEutycbemieorumq'ue patres Si nepotes,quiio P^arfona.Cbrilii non agnolcebant dùas Nawtas

De hi f vide Al föne intégras Si diliindias Si impermixtas^fed velÜiainaai nbsp;nbsp;i

aducrfushxres. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferme omnes,vnoore réfutant, exdogtnatc

têt i'^ofperi. chry poUalin Cbrilii, conllare duabusnaturisjnecdibiin^-ioUo.ad CxCari, diis, necconfuljs, lèd coniund}is, atqae vnitis; fient ^^^bus rebus, externa, fcilicei, Eutych.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elementorum Ipecie, Si inuibbilicorpore Si fangnh^

* fsrit, Eucharifbam ataconfiàreduabusillisrebus, vt fecundùm fitbfiantiam prorfus non lànt fimul, vd conaundlx : fed fànt a le anuacem dißundUfsinaxiSi ïongifsimo interuaîlo feparatx, ac tantum vel ßgnißn catione, yel rejata'one, vel virtute Siefßcacia dicantiat conaûdix,nullo modo potuißent,ßmilitudine abEuf

r charifiia dudia,refutare comtnenra Hçreticoram, qui vel vnam naturam ièu fubfiantiam tantum in bypot Hafi^Chrifiiagnofeebant : vel duas ipßusnaturasfe^ psitf

I Controuerf.deS.CœnaDominh 2^7 parabant ôf feorfim poncbant: vel fingebant druinaïuî naturamin Chriftoeflè, non per fubftantiam,fed per virtutem 2C efficatiam peculiarem. Nam ilia Hære^ ticorum blafphema deliria magis adiuuilîènt Patres, atquchac fimilitudinecomprobaflènt, idquod huius SynodiHçreticibaudquaquam difsimuIarunt.Patres cntm ita fentiunt, Euchariftiam duabusconftare re#

)pane amp;nbsp;corpore,vino Si fanguine;ficutperfona, Chrifti conftat duabus naturis,diftin(5tis quidem,non autem feparatis,aut difiundis ,fed coniundis feu vni# tis : niodum tarnen-vnionis vtrobique non ftatu# unteundem.In Ghrifti enim peribna infeparabilis,0^ liypoftaticafeu perfonalis eft duarum naturarum I nio.qualis in Euchariftianon fit. In eo verb conuenit ; coniundio duarum naturarum feufubftantiarum,0i

pwfonaChrifti ( Quemadmodum Patres, Hac fimihgt; chryfoft. Hoaiiiia 'udine vnionis perfonalis duarum naturarum in Chri fl' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fto j vnionem Sacramentalem panis amp;nbsp;vini cum cor# mone de cana poreetfanguineChriftiexplicaruntOitaetiaminEu# Domim.Theodo#« fhariftia.nonfit vna tantum natura feu fubftantia,fed

diftindtac quidem ,non autemfeparatæ feu dif# IPndlae/ed fecundum fubftantias, ver'e Si incotnpre# ' ^^nfibiliterconiundæ atquevnitçrlicet modus vnio#

nisnonfitidem. Et Auguft,haecaddit:Quia (inquit) otnnis res illarum rerum naturam fîC veritatem in fe Continet,ex quibus conficitur. Hec de m on ftratio fen« '«ntiæ illius, quomodo veteres intellexerint Euebari# ^am conftare pane fid corpore , vino Si fanguine ^hriftijtameuidenter, tarn perfpicue fid luculenter Minium noftrum oftendit fid illuftrat, vt nulla ratio#

CûnciiOecuwenichJiifef ne cludi pofsit,nifi quts ex lucc tenebras fàcere,ôd Sû' phiftac irtius artem, kStm , àv xaraM, profiten velit,

Quid eni'm an hi Patres vnquara docuctuntau fcripferuntjinam rem cotleftém,quæ fimul pertïneta conftitutionem Euchariftiæ,a pane ôd poculo Dom*^ ni longifsime ÔCrçmotifsimèabeflè i Certchocnc^ minem diifîurum ipH arbicrantur, nifî qui aut tnonti^ menta antiquitatis ignorât,aut ipfîfsim.o pâtre raena^^ dacij longe fit mendacior. Tradunt eninij pane ÔC in poculo adeflè ipfamfubftantiain corpo^ fanguinis Dotnini.Equidem Bcda ille vcnerabilis» citât hune noftrum Auguftinum dicentetn : Hocac* cipite IN pane.qnod pependit in cruce : Hoc acctpitc iMcalicc,qviodeft efFufum delatere Chrifti. Eritenim illi mors, non vita, qui mendacem putaucritCJ«* ftum. An'nonelegansh'acceft verborum Chriftip^* raphrafis c' An'non eft illuftrishac Abus noftrum explicans Paulina verba, poci^unr benedieftionis eft participatio fanguinis Chrifti: HoC, çhryfoftom. jriquit.quod ï N poculo adeft, illud eft,quodexlatcrt

Chrifti riuxittamp;^ illud participamus.Et moxiQü^nac pocula illud in manibustenemus, glorifi'catnusP'^^ um, 9^ obftupefcimus ad donû illud ineffabile,quo4 fcilicet, oLvro toütd , hoc ipfum effùndit, ÔC non fofu^ efFudit, fed omnibus nobis hoc ipfumdiftribuit» in alio etiam loco î Sanguis i n cratère, in tuamp^t*^ ideminScrmo. de ficationemcximmaculato latfere hauftuseft.W^^’J* Bneasnijs. Pater fæpius vocat rot -nçanèfjSjiz, quando loqu’i^i^ de qs, quæ in externa atftione Cœnæ Domini propos «1*0^””*''***’ ntrntur ÔtStraeftantur. Quando corpusChrifti “*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/JZiop videris, die tecum, propter hoc corpus,

amp; quæineobona funt, acccptuïutti me fpero« Hoc corpus cruci affixum eft , verberatum eft : fed mor^ te viâum non cft;hoc corpus Sol crucifixum videns, radios auerùt: propter hoc corpus, velumtemplifciCs tim eft, 2lt; petræ » ÔC vniuerfa terra tremuit. Et alibi idemait» MenfaraDominicam, vicem praefepis ex;: idemînOtat. de pkre.Nam ôt inhac reponi corpusDominicum,non ‘‘hilogonw. quidem faftqs inuolutum, fed Spiritu fanôo vnde# quaqueveftitum^Hoeetiam CanonNicenuSjcqucm Cuthbeitus Ton» HaEtetki fupra allcgarunt, exprefse dicit : In facra

menfa Domini duo eflè -»çoxe'pÄnv«., quæ præfentia thatifliaex g# ‘idfunt,amp;Dropofitafunt: pancm,rciUcet,Slt; poculum: jnentisNiccnis:«

1-x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;r r r • VatuanaDibUotn’.

( neôtcorpoK. Et in facra ilia menfa »nontantumea, xifonfustifanusi quæ exterioribus fenfibus expofita funt, attendenda in aûis eonoii, ^obfcruandacfTejfedmcntem effe eleuandara, des cogitet de illis etiara, quxfenfibus non apparent:

\ ^lt;ilicet)de præfentiaipfiufl corporis ôi fanguinis Chri# lli. Querfum verb mentem vult attolliï Num vt'a ptxfentiexterna adione Cœnac auerfa,fuçercoelos toelorura expatietur C Autvbi'nam fides debet praed fentiam Chrifti cogitate f Nutn tantum in cœlo corn# i ptehenfarnï Canon certe hoc non dicit jfedexprefs'e ÔC difert'e affirmât, mentem ita effe clcuandam, ÔC fi« dem ita debere cogitate, vt agnofeat in ilia ipfa facta WnfajagnumDeicum corpore ôefanguine fuo po« ^tumeffe,inquapanisôC poculumpropofitaviden« ^r, ÔC externa Sacerdotum aétione ttadiantur » Ac quandoparum «quid de externo pane 8lt; poculofumi« ttiusjtum nosfimulreuera etiam accipere corpus ôi fenguinera Chrifti, quæ in menfa illaadeffe, fides ex verbo^

î4. o i//lia QonciL Oecumeniciju^^^ verbo agnofcj't.Hui'cfententiæ adflipuIaturaliiiSj^j* cens;Hiceftfanguismeus,quiefFunditurgt;amp;^ nonjli' us iftcjSC aliusilfejfed vnus idemcp ÔÔ Si ilk. Cf^ jgiturfundctur,exhocmeo latere, quem vos tnofl^’ bibitis Sd videtis IN calice.

Etqubeuidentiùsacclarius fententiam duabus rebus in Cœna præfentibus,terrena nimifu'” Si coelefti,hoc eft, pane amp;nbsp;corpore,'vino Sifanguin^’ shi Patres coram vobis confentientibusteftatainfec^* rent,vnanimiterfcriprerunt:anteconfecrationemtW vnam tantiim fubftantiam, fcilicet panisamp;^ vini:qu20 do autem verbum Si inftitutio Chriftiadilk EkiB^”’ ta accedat, tunc non,vtantea, vnam tantirm fubft^n^ tiamSC nuda Elemenda ibiadefle ; vt Simonis Map impia pofteritas,blafpheme contravnanifflcman«' quifsimaîjverac fle Apoftolicæ Ecclefiæwonteni)«^' gatur : fed fimul etiam ipfum corpus Si fangui«^® Chrifti adefle. Panis ifte, inquit hie pijfsifflUiPateb panis e ft ante verba Sacramentorum. Vbi autem vef^ , ba Chrifti acceflerint,corpus eft Chrifti. Item : Antt j verba Chrifticalixeft aquæ Si vini plenus: vbi ver^ Chrifti operata fuerint, fanguis ibiefficitur,qult;P‘^^ chryfoft.inhomi- bemredemit. Et alius : Non vt vulgarempanem* hæcfumimusrfedquemadmodi«’' per verbum Dei caro faeftus lefus Seruatornofte*'» carnem 0^ fanguincra habuit,pro falute noftra:ße^^ am per verbum precationis,S^ gratiarum aeftioniS)*^ cratam ab ipfo alimonia m, quæ mutata nutrit noftt’’ carnesfanguinem, illiusincarnati lefu carnem^ fanguinem eftè dicimus. Nam Apoftoliinfuisü^ ptts,quae vocantur Euangelia, fic fibi lefuni

Controaerf.de S.Qœna Domini. 24.Î tradiderunt, fumpto pane adiifque gratqs di'xiflè ï Hoe facice in mei memoham, hoc eft corpus meum, Similiter,ftjmpto poculorHiceftfanguisraeus.Item luftinus. alius. Ipfe Chriftus ornat SC conftcrat menfam hanc» Non enim homo eft, qui id gt;nbsp;quod proponitur, faciat Chrifti corpus SCfanguinem,fedipfeChriftus, qui pro nobis crucifixus eft. Sacerdotis ore verba pro^ ferijntur,5C Dei virtuteconftcrantur ÔCgratia, hoc verbo,quod dicit,boc eft corpus meum, ea quae pro^ ponuntur, confecrantur.Et ftcut ilia vox ; Crefeite QC niultiplicamini SC impiété terram, femel quidem di# ftaeftjfed omni tempore ftntit efièdum, ad genera# tionem opérante natura:Ita SC vox ifta femel quidem diSa eft,fed per omnes raenfas Ecclefiæ, vfque in ho# dierniim,Scvfquead eiusaduentum præftatSacra# cregoria» tnento firmitatem. His fubferibunt alq : Panis initio Niilcnus. communis panis eft, fed vbi myfterium fandificaue# tit eum, corpus Chrifti SC nominatur SC e s t corpus Chrifti. Sic etiam Theodoretus loquitur: Poft conic# Theodorctut crationem ( inquit) panem nominamus corpus Chri# Dialog*, fti, SC calicem fanguinem Chrifti, non qubd Elemen# taexcidant a proprietate fuæ naturae, fed qubd fint myftica Symbola,quibus credimus,nos acciperc cor# pus Sc fanguinem Chrifti.

aurera vfque oggannire folent, Phyfici corporis pro# corpus chridtin, prium efle,vt confpiciatur ab attredantibus, qs fandi uifibiieinsacia* Patres refpondent,donum corporis SC fanguinis Chri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exhibcri.

fti efle ineffabile 5Cinuifibile. Modb enim Chryfo# ftomifententiam audiuiftis. Quando poculû illud in manibus tenemus : glorificamus Deum, ÔC obftupe#

^cla Con cil. Oecnmenic'hhifcï fcjmus ad donum j'IIud înefFabile ; quod fcïIiceG «vr« T«TOjiocipfum effadtt, ÔC hoc ipfum nobis omnibus diftribuit. Et nofter Ule heros,ÂuguüinuSfahqpoti^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;es repetit,in Euchariftiaduaseflè res ) quarum altci^

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fie viCibilis : externa fcilicet Elementa, panis vint!

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altera verb inuifibih's, corpus fdlicec amp;nbsp;fangm'sDo^

mini: non quod fua natura corpus Chriftifit ïnuifiW^ Ie,autquódincceIofi'tinuifibiÏe,fèdquód in Cans Dominica modo inuifîbilbcœlefti ôt^ïncomprehenfi^ Auguft.infenten# bill adfi't. Ita enim.inquit Auguftinus : Euchariüi^ ’ua Frofpcri. conüat viObUiEIementorum fpecieiamp;^ inaifibiliDo^ mïni noftrilefu Chrifti corpore 5C ûnguine. rum: Nos i n fpeciepanis ÔC viniquam viderausjts inaifibiles,ideÛ:,carneniôC fanguinem Chrilïi hc^o#

CyprianusinSer» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Huic alius antiquior accedit, qui ita fcribit:

roone deCcena, PanisUie, qaemDomina$difcipijIisporrigeba[,non Domini. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effigie, fed natura, ÔC Omnipotentia Verbi, fadusell

caro. Et ficut in perfona Cbridi bumanitas videba^ tur, ÔC latebac diainitas t ita Sacramento vifibiliinefi

fabiliter diuina fe infudit eßenria,vteffet religioniein ca Sacramenta deuotio,,ÖC ad veritatem,cuius corpus Sacramentafunti ffneerior pateretacceffus,vfqtie ad participationem Spiritus-

Neque eff, vt Inc obqciatquifpiam,fan(ffiCsiiiJOS de7exteræ Dci“™^ Eofce Patres,fuarecœIeffi3Cinuiffbili, Äfcenlionis quodnonfitcer- Sefsionis Chtiffi addextramvirtutis Maieffatisc^ tusJocujincoeJo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obUtos: alioquin longe aliter de praefem!

patres omniu optimenouerunt: qubd federe addex^ Saßlius in opere Ceram Dei, non fit verfari in certo loco, fed pari poii deSpiritutanftOf [ecitia cumDco regnare : ob eam cauiàm maxiuit

Coena praeftó eflè ,feque Coena vtcntibuSïCorpora^ 'iter communicare poffe. Et ideo agnofcunt fatentur * H^Cjftupcndum eflè miraculuiBjquod vnutn 2gt;i idem corpus Chrifti » in coelo eflc 2lt; fimul etiam, ( licet alio modo) in terris, in omnibus illis locis ,vbi Ccenacius iuxta ipfius inftitutionera celebratur , pofsit adeffe* Quia ipfe dicat : Hoc eft corpus meura, édite : hic eft languis meus,bibite. Hine ver e aureum illud os exlt; chtyfoft bb.3,4c damat. O tniraculum,b Deibenignitatem,qui cum Patre furfum fedet,in illo ipfo temporis articulo, oms nium manibus pertraflatur, ac fe ipfum traditjvolen« tibus ipfum accipere ÓÓ ampleóli. Fit autem nullis præftigijs.fedapertis Slt; circumfpicientibuscircum# ftantiumoculisrquiafcilicet cv m illis rebus, quæ vi# dentur,fimul adeffe creditur,corpus ÔC fanguis Chri# fti. EtiterumrChriftusafcendit, non tantum ad hoc tdemhomii. afpeâabile cœlum ,fed ad ipfum fupremu, thronum: *4.gt;.Cot. eoenim corpus illud fubuexit.Hoc ipfum corpus no« bisdedit, SCamplediSC manducare : quodmagnx charitatiseft. Sed audite etiam,quomodo Chryfofto« tnus hxcexplicet: Myfterium Coenac, inquit, tibife« cit ibi terram, cœlum t fubuola igitur ad portas cœli, ira'o cœli cœlorum r ÔC circumfpice, ÔC hune videbis, quædidla funt (fcilicctde Euchariftia.) Quodenim ; tnù, ibi in cœlis cœlorum preciofifsimum omnium eft,r6TD ffoi Wî THç -YHi; S'alla KapArop : hoc tibi oftendam propofitumeffe in terra. Sicut enim in regqs, quod auguftifsimum cft,non funt parietes,non teôum au« reumjfed ipfum regium corpus,fedens in throno : Ita ô( in cœlisipfum regis c o r p v s omnium auguftifsi« mum eftjécilludtibinunclicet iN trrra videre.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.4. ^^aConctl.OecuxnenictJuf^r

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cœlorum, fed ipfam qui horum Dominus ett,

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibi odendot Animaduertis nunCiguomodo

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*lt;dtgiiodtncœh'somniâpreciofiisimumed,iN TSR^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;men J guifactis mydetgs imbuti lumus, hoc tecipi^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus: Hellasn€mpe,melotemguidem dilcipiilo^'tli^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guit, FilinsautemDeiafcendens, svam

c A R N E M dimilît: /èd Hellas guidem melotemexu^ tus, Chndus autem c a une m dtam nobisteligui(gt; SCipfam habeas afcendit.HçcilIe,Ex guo fablamlat^ bicror,gubd veteres ac recentes Hæreticiin hoc Con^ cilio cauiam dgnidcarunt, ob guam noderide Chty^ fbdomus tarn per^icue ÔC euidenter depr^efentia i Cbridi in Coena luo tempore docuerit. Cutuenim temporamillorum Heretici dogma SacramentariunJ acerrime propugnarent: ideo Cbryfodomasfuade^

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^^0‘^^I^odoxa pedemillisoppofuit. Alibienim

adHtbix.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^^^^•^^^pl^^l^^p^toffèrimijs,necnuncguidemali^

^ß^^^iCradinoahum,fediemperidipfum^ Net guia in mu It is locis offertur,multi funt Chridi, fedv'^ nas.Etbaec dodirinanon tantum in Graeca SCOrient tab ,{ed eriam in Latina SC Occidentali Eccledafo^

Ambrofiasin cap. ti-uitgt;^^am'8chic nodcF Ä mbrodus Mediolaniidettt to, adHebr, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;docuit,cum ait.'Num quia in multis locisoiferunthoc

eft Chn'ftiiSj hîc plenus exiftens, 5gt;i jllic ple^ vnuni corpus. Sicut .n. qui vbique cffertur,vnû puseft^ô^non multa : itaetiam vnum facrificium, exemplarrecordanoefteiusfacrificij,quod

cruceoblatumeft« Et hancfententiam iusqucque Q'^tincium approbauit. Sed Cyrillus nofter dicit, HuiaAoyoeincorporeus eft^non eflê efibilcm;atc^ ideo De confecr.Dift.î, ’’’yften'iinj Coenæ ex carne Chrifticonftare, cuius, mChnftcn ^ugt;3eftcorpGïea fubftantia, propria fit manducatio. QniiusadRcgi» ^•a verbfcrupulus inde oritur,quomodo,videlicet,

’“die ; ideo Cyrillus hocipfum explicat: In quatuor idem üb. 12.cap. Onquitquot;)partes veftimenta diuifa fùnt, Sgt;C tunicafola ‘ndiuifa remanfit,quod myfticæ cuiufdam rei fignum *‘ledixerim.Nam quatuor orbis partes ad falutemre# '’uttæjindumentum verbi,id eft, carnem eius imparts tibiliterinter fe partitae funt. In fîngulisenim partibijs l'^rtranG'ens vnigenitus aniraam ÔC corpus corâ ptfcarnem fuam fandîificansjimpartibiliter atque in:»

niodo diuifus. Certè Pontificum Canones, aliquoti# De confecr. dift, fs Aiiguftinifententiamrepetunt,bis verbis : Non Quimait-partes de illofacimus, fed manet integer amp;nbsp;totusin

dusetiam hic ita olim concionabatur : Vndehæcnoi? Bembardusin bo^ bispîjfsime Domine, vt nos vermiculi, reptantes fu# ™;'' ‘icCœnaDo‘ pertaaem tcrræa nos, inquam, qui puluis a cinis lu^

mus, TE præfentem habere mereamur, prae mani^ bus, præoculis, qui totus integer fedes addexte# ram Patris : quietiamvniushorætnomentojab Orü tu folis vfque ad Oçcafum, ab Aquilonc vfque ad

Auftrumipræfi-oeft o ai Ni b vs, vniisin raulrijjdeiii in dinerfis lods^Vndc hoc,inqaSi'certc non ex debigt; w,nec meri'to nodro, fed ex voluntate taa,8i dulcet' nis tax benepl3d[o,Ee inox: Gratulare (inqdOfpon^ ià.gsade incomparabilicer: præfi'dentem babes,amp;regt; dîorem ïjjonfum in prxCenns exilij mtli[ia:pignijsb3i bes : arrham [enes, quibas fœlidter fponfo vniaristo patria: in terra iponfum habes in Sactamento,in cccb habitnra es fine velamento : 5)C bjc S)C ibi ven'cas: bîcpalliata,ibimanife{iata. Qnin etiam inPattutnli) T'‘“'Vhr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orabatur : Attende Domine lefa Chnftti

SæPana.Z,’ Dcusnoüer, dc fandio domidiio tao, amp;dethrono prcfEAnno/i.fol. glorix regnitui, Sd veniad nosCandiißcanduinigi^' fnperius cum Pâtre Cedes, Sdhtc iNvisiBiLirf^ nobïfcam ades : atque dignare valida manu tua com^^ muaicare nobJs impollutam corpus tuam, 8dvene^ rabilem rattguinem,Ôt: per nos vniuerfo populo. ne quis excipiat, dubitaride autboritateillarum giarum: certè in prioreparteprorfuseadetnfuntvti'^ chryfotl.inhomii. ba,qux noder ChryCodomus alibi vfarpauit. làen^ fenteuttam poderiorispartisfxpèrepetiuii

HomiJi.j/.in Matt, cum didt, Chridum ipfum, qui craciffxuselî,adtllb huic fux Cœnx, propodta conCecrare, 8i prxbei^^ communicantibasfuum corpus Sdfuuinfanguiatni. Cum manum,(ait Chryfodomus) viderts, porrigeu^ fis nobis corpusDomini Sacerdotis, arbitrari nos portetjtton Sacerdotis,fed Chridimanum adnosplt;^^^ rigi, dicentis t Accipite $gt;(. manducate, hocedcorpus LcoinEpiAo,ii meum. Et Pontificum RomanenCium doâifsi!lt;’i^ Amiiafi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcripdc : Qui licet in Patris dextera û'c condi(utiisgt;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Controuerßde S. Cœna T)owiïnï. 24.7 E^dem tarnen carncjquam fumpfitex virgine, Sacra;# roentum propitiationis exequitur.

Tantum autem ab bis fantîîifsimis Patribus ab# VIII* fuit,negare aut praefenn'am Chrifti l'n fi'gnisCcenæ, Patres fenferunr^ 2ut Apoftolicam illam doôn'nam de Chrifto c m n i a ‘mplente, Ôd VBiQv E , Apoftolis prædicantibus, naturamcflc ‘COOPERANTE,vtetiamvocabulo,vbiq,ve,fintvfi. vbique. Modoenim Cyrilli huiusConfefsionem audiuiftis, dicentisdnfingulospartjbiliter tranfiens vm'genitus, Cyriii. lib i». cap» acanimam amp;nbsp;corpus corum fanâificans per car# f^EMi'mpartibiliteratque intégré IN omnibvs est, loan/ tUmvnusVBlOjE fit, NVLLO MODO DIVISES. Etahusdiligentifcimorum fcn'ptorum Græcoruimi# lt;ator,aitt IgiturfantflumChrifticorpusindiuifibile tft,8C diuiditur fîC conimunicaturin quatuor partes orbisjvniufcuiufcpanimani fanôificanscura corpo# fCjpcr carnem fuam vnfgenitusôd integer (n omni# buseftjexiftens VBiQVE. EthicAmbrofius; Num Ambrofiusimo.. ‘juia in multis locis hoc facrificium offertur,multi funt Htbr. Chriftit* Nequaquam:fed vnus vbiQve cft Chri# ftus,8C hîc plenus,amp; illic plenus exiftens. Et recen# dotes fcnptores,qui fobriepieque,amp; in timoré Domis ni philofophati funt,fan(ftifsimornm Patrum verba imitantur, ex quibus vnus veræ Ecclefiæ fententiam

«a exprefsit : Vbicunque fane Chriftus eft, Chriftus lacob. Fab.stapu incarnatus eft, incarnatus autem, fine corpore non ic'ifisiiH4,cap. cft.Et magna eft fidcs,Chriftura cognofeere c o R po# Ealiter eflè, vbiSacramentalitereft. Sedmaior

î X. Hinc etiam facflum eile exiftimetis.quöd hiPat'’‘^ 'S.Patreschriftum Chhftum Deum ÔC hominem, imbcarnem Clwfi’’ Sml“ urïX ”0quot; «nt um in cœlo. fed in ipfo etiam altari, vbittigt; terris præfcntcni cfîabantur rayfteria,adorârunt,fandc^ veneratinin'’ adorant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Extcma quidem^etemenca panis ôi vinieosnonaiiogt;

gonbfoVoquot;ré.' »quot;aflè, ipfi' ludicate poteiiis: fed indicate vohici'untj'i Ambrofiib.j.cap. cctcb aa(uete,Cbri{ium cum verofuo-corporeetßn* AuguŒ in’ i'tîim. præfentem adeife, non in cœîo tantum, Cedibi çf^chrytott. ho- etïam, vbi Ccena Domini iuxta ipfius inftitutioncin, mil.24.1’11 i.Cor. celcbratut.

X* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vfi funt etiam optirai hi Patres in defctibendi

Quibus Aduerbi# Clt;xnaC!miîiAdnerbtjsbis,vere,coRPORAi'^'’’^^' tr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;REALITER,amp;: fimiÜbus xquipollentibus vocibüS,

mini. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad oltendendum,ip{am fubltanciam naturamt^'^' j

po quodam, nec fola efbcacia aut virtute, fed verb eflè, exhiber! accipi^ Hilarius bis formulis vt/wr-' ' verè,naturaIirer,corporaIiter,SC per carnem. Cyrifli^s hïsrcorporalis vnio,participationaturalis,non tantum fpiritualiter,ièd corporaliter, iècundum carnem fubiîantialitertreuera, PafcbaQuSjrealiter, Äugubb' rren®ujlib.4.cap. nusinuifibUiten Irenxusamp;^ fupraingenu'efalliisdh ’** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eucharifliam duabusrebusconflare,exfernisfcite

Symboîis, acque ipfo corpore âS fangaine Cbn(b:ci nunciteruraaffirmat,corpora nostrabanecu* charifiiam, qux duabis illis rebuseonibat, percipetC'

Teftullia.jniib.de Hincalius ailipulatut, qui ait,in manducationecd^ re arr.carnis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ChriHiin Cœna, corpus S)C animam oper^slb^

asconiungere:verbaeius funtiCARo corpore guine Chriiii vefeitur, vt anima de Deo fagint^' Non poilünt enim feparariin ttiercede,quisoÇ

coniungit. Äuguftinus item,vtpafsim, i'ta amp;nbsp;hic Iogt; Auguft.iib.i.enn qmturmanifeftifsfmè: Nos,inquirj rnediatorem Dei èi hominum,hominem lefum Chriftum, carnem fui« am nobis manducandam, bibcndumque fanguinem dantem,fideli corde amp;nbsp;ore fufcipimus. Eadem verba

Gregoriusillcjmagnus EcclefixDodlor,repetiuit, Gregoriusbomî-c'urn inquitiQuid fit languis agnG iam non audiendo» fed BIB E N o o didiciftiS;,qui fuper vtrumque poftem

. ponitur, quando non fofum ore corporis, fed etiam ore cordis hauritur. Leo Papa,huius collega, ita fcri# Leo i. Papa Serm. pfit: Sic facræmenfæ communicare debetis,vt nihil e.dciciumo. pROKsvs DE VER IT ATE corporis SCfanguinis Do miniAMBiOATis. HocenimoRE fumitur,quod fide creditur. Vtinam vos cacodoxi confentientes tarn facile veritatem apprehendere pofletis : qu’am fa# tile hi Patres fandi præfentiam Chrifti in Symbolis Cœnæ dcmonftrare pofTunt, Quid enim clarius dicJ

fpeciem lefu Chrifti videre, vellem veftimenta ip# fa,calccamenta videre: Ipfum ergo vides,ipfum TANGiSjipfum COMEDIS.SCC. EtiterumiHoCfa# Idema/ homil.i cis,cum ad menfam Domini accubueris, ilia ipfa die, qua dignus habitus es carnem eivs lingva attingerb. Etpaucisinterpofitis:Neigiturhaec fiant, purifica dexteram tvam,lingV am TVAM, LABIA TVA,quæ fada funt veftibulura, per quod aditum facit ad nos Chriftus. Audis tu ift# hæc pcfsima beftia Beza , quid deorali perceptione corporis Si fanguinis Chrifti,vniuerfa fanda antiqui# tasfenferitôi fcripferit. Et cur non definis igitur blaf# phemare Deum : qubd fcortitui,Candidae,pudenda

250 ConcîLOecumoùcififcr ïiîundiora fint, qn am piorum ora gt;nbsp;qui corpus faiV guinem Chrifti comeduntatque bibuntc'

XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Extant præterea in horum Patrum fcriptis^de fub^

s. Patium fenten- f^antiali ptæfcntia, exhibitione fnmptione corporis præfcntia nuiio OC ianguinis Uomini, tam Clara,pcripicua ÖC maniK^ teftimonia,vt ea velnoui,vclantiquiSacramental rq, nuHo artificio aut confîcîïo gloflèmate pofsintelu^ dere : nifi manifeftam vim faciant ÔC verbis amp;nbsp;aigu# mentishorum Patrum» Docueruntenim conftanter Si fineerë, Chriftum non tantum fpiritu/eu diuinita^ te per fidem, fed etiam participatione ilia, quæ fit in Cœnajvniri nobis corporaliter naturaliter, SC particù pationenaturali. Hæcenira funtamp;fueruntipforuni verba, quæ non de modo, fed de ipfa natura,feufubÿ ftantia corporis Chrifti intelligenda veniunt. Non enim turn defuerunt » qui Patrum manifeftas Tentent tias interpretationibus vanifsimis inuoluere t atcjue obfcurare conantur. Dicunt enim, Chriftum vnica tantum coaîitione, fpirituali fcilicet, vriiri nobifenm, quæ voce tur corporalis, ho ce ft, ver a. Sunt etiam,qui corporalem vnioncm reftringunt tantum ad incarna/ tionem ; quia fcilicet eandem naturam,quam in nobis habemus, excepto peccato, Chriftus aflumpfit- Alt} participationem corporalem feu naturalem ita inter; pretantur; qubd commoda (èa bénéficia fpiritualisv; nionis, perconfequens redundent etiam ad corpora noftra. Illi verb præcaeterisfibimirificëplacent,qui diefta Maiorum hocibpliifmateeluderepoflê viden; tur; Ideo fcilicet Chriftum did naturaliter corporali; ter. Si participatione naturalieftë in nobis, quia vita, quæ in carne eins longiCdm 'c 'a nohis diftita refidef»

petcanalera Spirit um in nos transfundatur: ita vt fpiri tualesproprietates, quibus noftra naturapropter pec^ catura fpoliata eft, ex Chrifti humanitate j fed longiC? fime difsita,nobis commnnicentur.Sed hi Patres fen* tentias fuas ita perfpicu e propofuerunt gt;nbsp;vt nullis vergt; boruminuolucris, nullisfophifmatis locus fit. Cyrib lusiftetresmodos vnionisnoftræcum Chrifto difergt; Cyrilluslib n ca^. t'etradidit : videlicet, vnionem vniusfandliSpiritusj*^'“'^'’^''’ participatione perfidem,quifua gratiaSpiritum no^ ftrutnrcformaf.öC vnionem,quæ fit habitudine,affegt; öu ,2lt; pictatis confenfu, feu conformitate *. èC vnio« nem diftindam'a duabus prioribustcum docet, Chri^ ftutn tion tantum fpiritu SC diuinitate elfe in nobis, nectantum vigore SC efficatiacarnisfuse,verumetb 3tn coKPOKAbi SÏ.V N ATVKAVI participatione carnis fuae. Et ne ad folam incarnattonem reftringa^ turjcxprefse dixit, participationem illam fieri in Cœ#

na Dominica. Hilarius nofter clarius eadem fcribit^ WlanusUb. $. 4« Eiftindl'eenimponitbaec duo : Primum,noseffcin’’'™‘'‘‘'‘ Chrifto per incarnationeni t quia ( vt verba eius ba^ bent)naturamnoftræ carnis,excepto peccato,iam in# ftparabilem fibi homo natus,affumpfit.Deinde,Chri# ftum in nobis e(fe natvralitkr: quia ea natura, quam nobis affumpfitgt;fe rurfusnobisconiungat,par# ticipatione carnis eius in Cœna. V erba eius baec funt: Katuram carnis fuac,ad naturam 3eternitatis,fub Sacra mento nobis communicandæ carnis admifcuit.SC nos VÏ.KÎ,' fub myfterio carnem corporis fui fumimus. RtqneitaCbriftus eft inPatre,per naturam diuinita# tisnos in eo per corporalem eius natiuitatem jllerur#^ Ins in nobis per Sacramentorum my fterium. Haec

Hilarij verba de Colis ÔCnudis Symbolis, de fola catis, de Cola proprietatum transCuCioaCt de voluntscis conformûace Ceu conCenCu, de qualûatam Gmilitudb ne,intelligi non polie, Cequens illaHilananaargu^ tnentadoeaidentiCsime oliendit. Q^ia enim Ccnptuf ra tradiûPatrem eße in Cbritioyô^ Cbriftum in nobis, Arriani inde dccoIligebannSicut Cbridus ellin no^ bis,ita Parer eCi in Cbrido, Cbrißus aurem non natu^ ra, non Cabdancia carn/s fuæ ed in nobis. Ccd tantum vigore amp;nbsp;efdcatia, obfequio Ccilicet ÔC conCenCa vo^ luntatis ; Ergo QC Pater ed in Cbrido, non ipCa Cubf flantiajien natara diuinitatis,Ccd tantum vigoreCao Si efdcatia. Hilarius vr confunderet Ârriaoos,probauit, Patrem edê in Filio , non tantum per efb'catiam, fed etiamper fubûantiam Si naturamdiuinitatis^ Nam odenditj, Cbridum Cecundum carnem, non tantum vigore âiefffcatia eCTe in nobis, Cèd per ipCam carnis fux naturam ôi fubûantiam tidqùe probat ex comf municatione 3iparticipatione carnis Chridi, quxin Cœna Dominica dt,. Manifedeenim affirmât, Cbtù ttum in myClerij's carnem fuam,quam ànobisafiimif pût, nobis rur/ùscommunicare, ôi nos carnem illam manducandio ôi haurien do révéra iumere: Atgue itanonnaturaliter tantum eûê in Chriûo, per-ipCius incarnationem,ièd et ChriÜum effè naturaliterin nof bis, percommunicationem Si participationem carnis iux in Ccenat C^uàd ûmore Arrianorum ûngamus, ' haccommunicatione, Cbriûum non ipCa fubdanda ièu natura carnis fux in nobis effè, ièd tantum carnis ûip vigore ÔC efffcatia in nobis conffffere,cert'eHila[if iiS.Ârrianosnon modo non refutauit, fedhprefn etH

ipfoïum confirmauitA hoftibus Chrifti arma fubmû niftrauit. Aperte autem feipfum déclarât, cum di# citHilariusîQuomodo Chriftus per Patrem viuif.eo’ dem raodojôd nos per camera eins viuemus,Et fignilt;? ficanter addit : Si ergo nos naturaliter fecundum car# per eum viuimus»id eft, naturato carnis eins ad# tpù fumus.quomodo non naturaliter fecundum fpi# ïitumin fe Patrem habeat,c’um viuat ipfe per Pâtrem. Dixit etiam : Chriftum in nobis carnalibus, per car# nemmanentem haberaus.boc eft»non tantum in ani# raa pet Spiritum »verum etiam in corpore noftro, per «rnem fuam manet, SedadCyrillumnoftrurare# deo, qui alibi tradidit, fpiritualem noftram coniun# “ ■'®’ dionem cutn Chrifto,duobus modis fier U ».Pidegt;per Spiritum,feu diuinara naturam ; ÔC cbaritate,boc eft, tîficaciaJdem etiam magna aftèueratione confirmât, elfe nobis prætereaaliâ rationem coniunôionis cum Chtifto J fecundum carnemfcilicet. Idem rcfutanda

i ûbifurait Arriani cuiufdam verba eiufmodi’.Non ca# incap,,} loan, to Chrifti, fed Deltas, vitis nuncupatur »quia corpora tioftra non dependent a carne Chrifti» vtpalmitesa vite, Deltas ergo filq vitis eftgt;.vndeper fidem pende# thus, Refpondet CYrillus'.Quoniam arbitratur fide tantumacdileöione »non carne nos Cbrifto coniun# ^i)oftcndimus,peruerse ab eo facrarum liter arum fen fumexponi: non tarnen negaraus» fide ÔC charltatc, nosCbrifto fpiritualiter conlungl, Sed nullam nobis tonlunôionis rationem » fecundum carnem cumillo dfe, id verb pcrnegaraus.Illam autem conlunÔionis'’quot;''^ oannctn. rationem.itaexplicat Cyrillus. Nlyftlcnigiturbene# dirStio in nobis quot;y, hoc eft, quando omnes de

2^^ zÂBa Concil.Oecumenïchluper vno pane xHo participamns, corporal/ter quoquef^ dt Chn'ftuniiCommunicatione carnis fuæjhatearci” nobis. Et tandem his verbis concludit. Vndeconlî* derandum eft, non habitudine iblunt, quæ per chari* tatem intelligitur, Chriftum in nobiseffè gt;nbsp;verùmeii* am partieipatione naturali. Siquis autem contendat» Cyriilum per hæc vocabula, intelligere fpirituakn' tantum diuinitatisinhabitationem, velquæinfolaef^ ficatiaconfiftatj's eitndem verborum fuorum certiCsi# mum interpretemefthabiturus. InquitenimeodeiH loco: Sicut, fi quis liquefadlam ceram,alijceræliqu^^ facflac, ita mifcueritjVt vnum quid ex vtrifquefaduiS videatur : Sic communicatione corporis 2?fanguims Cyrjiiusiib u.cap. Cbriflijpfe in nobiseftjdf nos in ipfo. Alibiclarius» 27.inioan. Chriftus, inquit, ipiritualiter nobis, vt Deus, diuinx naturae partieipatione ÔC. fpiritusgratiæ,hoc eft,effica; tia,vnitur : corpor aljter verb,perbenedidîio^ lbidemcap.16, ncmmyfticam nobi's,vt HoMO, vnitur. Etiterumî . Vni Chrifto per corpus fuum coniundli in nobis,fpi* ritumaccipimus. Et hæceft corporalisvnio adChngt; ftum, quæ partieipatione carnis eius acquiriturjcu^ ius vnionis vinculum Chriftus eft,qui Deus fimulS^ homo eft. Spiritualis verb vnio eft,qua Spiritu fando acceptOjôdinter nos quodammodo, 6C cum Deo vni^ chryfoft.in Matt mur. Magnusillc nofter Chryfoftomus, multuseft hom.85. jQ jjgj. arffumento traeftando : pafsim enim triphoen' AdAlüoch^n^óó. noftri vnionem docuir. 1. Fide per Spiritum. 2.Cha^ ritate,quæcumreliquisdoniseft opuseffîcatiædto^ næ ôd conformitatis: Præterea vero contenditjalh'” adhuc areftiorem efl’e vnionem noftri cum Chfiftö'

UntrGuerJ.ck S.( c:nà 'Domim. 15^ ïaipfiiiscarni feu corpovi vniamur; vt ita nos cum eo, quafi in vnam maffam traducamur, per efcam illara, quamüle nobis in Ccena hrgitur,dicens:Hoc eft cor^ pusraeum. Nonautemitalargiturfenobis,vtcaro Chtifti a nobis toto cœlo diftet Sv difiunóa fit j fed vt nos corpus ipfius manducantes gt;nbsp;ipfum totum in nogt; bishabeamus. Sed praeftat ipfum audire Chryfofto# mumfic dicentem : Vigilandü eft,non enim paruum nk-m in le.cap, fupplicium indigne communicantes expédiât. Cogi« Matth,hoæü.ïs» ta, quanta indignatione aduerfus proditorem ,adueris fuseosjquicrucifixerunt ipfum, mouearis. Et caue, ‘ new quoquecorporisSd fanguinis Chriftireus effii»

ciaris : Uli acerbifsime trucidarunt, tu poft tot tanta'c^ beneficiajfordidafufcipisomnia. Nonenim fufbcit ipfi,hominem fieri,ftagelliscaedi, fednosfecum in nam,vtitadicam,maflamreducit,NEQ.VB id ïidk SOLVM, SDD RDIPSA ïf^OS CORPVS SVVJVi ïïïiciT. Quaigitur re mundiorem eflè non opor« ttteumgt;quiboc facrificio participaturus eftï Qjaosraii ûiosfolares non debcret excedere manus rlla, quac banc coronam pertradiat Os, quod igné impletur fpiïituali jlingua » quae cruentatur hoc admirabilifan# ^uine ? Venictin mentetrr tibi, quo fis honore hono# taws,qua menfa fruaris. Ea namquerenosahmur, quam Angefividentes tremuntjnecabfquepauore, proprerfulgorem,qurinderefiht,afprcere poffuntjamp;C nosin vnam cum filo maffam reducimur ,Chrifticor # prisvnum,amp;C caro vna. Quisloquetur potentrasDo« minft Auditasfacietomneslaudcseiust; Quispaftor vnquam raembris furs,cues fuasnutriuit.Nlultae ma# très poft partum, alqs nutrterbus infantes dederunr, qjioà

Concil.OecumeniciJuf^f quodipfefacerenoIuit:sED proprio corpoS* NOS ALIT» ET SIBI C O NI V NG IT A T Q V * coNGbVTiNAT. ConG'deremus autem,inquif®' licet aperte ad omnes pertineat. Nam G adnatuwij noftram defcendit,patet, quoniam ad omnes :quóiii‘ ad omnes, 8C ad vnumquemqueprofeób. SedfUj non omnes lucrum inde confecuti font, inqujes i *“ certe non illius caufa, qui maxim e hoc optât, acdd’Ç fed eor^m culpa,quiipCum fufcipere noIunt.Singu^ enim fidelibus per hoc myfterium fe coniungit, quospeperit, nonalijs nutriendostradit,fedipfcto* diofifsime alit* Hac etiam re tibiperfuadeas,carneifl iHam tuum aflîimpfiflè. Tanta igitur charitate atqu^ honore afFeÓ-i,non torpeamus.An'non videtis,qu3n' ta infantes animi alacritate mamillasaccipiuntfquä prefsione infiguntpapillis labia tquot; At non minore piditate, nos quoquc ad hanc menfam, amp;nbsp;ad huiuscs^ licisfpiritualem accedamuspapillara t imómaioride^ Gderio • quaG' lacflentes pueri gratiam fpiritus fuga* mus. Vnus Gt nobis dolor, vnamoeftitia,fi hoc ali^ mento fpirituali priueraur. Non font humanae virtu* tis hgc opera,qug tunc in iHa Cœna conficitripfenunc quoquc operator, ipfe perGcit, miniftrorum nos ordi* nem tenemus.Obfecro obteftorque vos, quotquotm hoc confeGTu adeftis : an hæc Chryfoftomi verba non fint luculenta ƒ An’non cuidens hoc eft veritatisK* ftimonium ƒ Etfi enim fimilitudines de cera iCnwfh, non prorfus idem G'nt cum hac coniundlione : often* dunt tarnen, ipfarum fobftantiarum coniundioneU arcftifsimam, quæ propterea vocatur naturalis ôf cor* poralis,licet non Gat modo corporco 0^ naturali.

tnimvniofupcrnaturalis SCcœleftis eft,vbi noneft ratio velcontinui velcontiguû veîpermixtionis, fed cftincomprehenfibilis : quam tarnen Patres ciedunt, quiaverbaTeftaraenticIareeamtradunt: Accipite, ' manducatejioc eft corpus tneum.

Marcion, cum toto fuo fodalitio, non tantum ims Sanâos Patres per piedifputarent, fedobftinatéetiam afl'ererent jfolam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cor»

animam capacem elfe vitæ ætcrnæ ; carnem verb hult; tiotK^corponï* manam,natura feu fubftantia fua malam, ëe'z malo chrifti in Cœna principioortam; velcerte ita vilcm ÔO abtedîam.vt non lit capax regenerationis, tncorruptibilitatis, falu# nianos. îisôivitæaeternæ,fed in niliilum fit abitura: idcir^ CO fandi Patres fie ftatuerunt, hune errorem gt;nbsp;tam tcgt; triimjtamqùe horribilem.certi'usmeliufqùe confutari non pofïè,quàm ex doedrina de participatione corpoÆ ris ôôfanguinis Chrifti naturali vel corporali: ficut hoc ipfum ipfimet Hæretici, iam ante difsimulare non potuerunt. Animaduertite autem vosconfentientes, quodlrenaeusfundamentum fuæ do(ftrinæ,non idem quod vosjponit : Corpora, fcilicet, noftra percipere tantum externa Symbola corporis Chrifti : amp;nbsp;folam animam percipere corpus Chrifti: ex anima verb po^ ftea virtutem etiam redundare ad corpus noftrum.

Itaenimirenæus argumentatur. Quemadmodum, irenæusüb.4, quieftaterrapanis,percipiensvocationemDeiJam «p.3-»» non communis panis eftgt;fedEuchariftiaex duabus conftans rebus, terrena 2C cœlefti: Sic 8C corpora no# ftfa,percipientia Euchariftiam,quæ, fcilicet, duabus ib lis rebus confiât,iâ non fu nt corruptibiliajfed fpem re# furredionis habentia.Et iterum:Calicem,qui efi créa#

Concil.OecumenichJufer ïura, làngm'nem fuum teßatus eft : ÔC paneffl, QU* creatura, fuum corpus confi'rmauit,ex quo nsftraaü/ get corpora. Qi.jando ergo SC mixtus calix, SC fraân^ panis accïpû verbum Dei, fitEuchan'ftiacorporis fanguinisCbrifii^ex quibus augetur£^conCi(igt;t^‘gt;^ ftræcarnisfubftantia. Quomodonegantcamera pacem elle donationis Dei, quæ eft vita acterna igoH SiC fanguine ÔC corpore Chrifti nutritur,amp;: merabruifl eius RcCicuc Apoftolus ait.-Qtioniam mernbrafuraus corporis eias,de carne eius ÔC ofsibus eius'.non de ricuali aJigao amp;nbsp;inuifibifi bomine dicens bæc : enim neque carnem neque ofla habet;fed de ea difpo^ fkione,qax eiiCecundum bominem, guxexcarab bus öl' neruis conQRk, quæ de calice, guielî fanguis eias,nutntur, QC de pane qui e fl corpus eius, augetii^* Hæc Irenæus ideo affîrmauit Reri, guia Eucbarilit^t confiâtduabus rebus,externis fcilicet Symbolist^ ipCo corpore nbsp;nbsp;fanguine ChriftirSC quia corpoiapet^

cipiunc,non vnam tantum EucbariRixpartem,fedib hm EucbariRiam,guç confiât duabus rebus.Locutti^ efl autem nofler bic Irenaeus, non de natmali Sf. cot^ poreo nutrimento, augmento, ad banc vitara pet concotfiionem cibi SC mutacionem eius,in nofincot^ port's fubflantiam: fed loguitur de confiRentia, nutrb . mento nbsp;augmento regenerationis, incorruptibi/iw^

tis,falutis,amp;^ vitx xternx,non animat tantum: fed ip(gt;^ us noR:rxcarnis,gu^perbancparticipationem corpOigt; ris 0^ fanguinis Dei, à Cua imbecillitate reuoca[a,adib busproprictatern,hoc efi,ad vitam æfernam refotn^^/

Cyriih,,lib. J, cap, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incorruptionem deducitur, gux ad vitauf

Quin imb myftica illa benedilt;flio ( ita cnim Eucharis Etlib,9,Mp.i4. ftiam appellat) totum hominem,in feipfum attrahit.óó gratiafua replet t ficut parum ferment! totam raaffam fermentât. Hoc idem vultetiam Auguftinus: Cibus Auguft-lib^ esp. egofum grandium, non tu me rautabisinte.ficutcb bum carnis tuæ gt;nbsp;fed tu mutaberis in me. Alius item txnoftro gregve. Non (inquit) aliud agilparticipatio corporis 2lt; f3nguinisDomini,qu am vt in id,quod fu? rnimusjtranfearaus. Exquibusomnibtts a me com# memoratis par eft intelligi, vnigeniti proprietatem, lioc eft, vitam in nos ingredi, amp;nbsp;in nobis per manere, per i'ilananaturam,qua frater nofter,8lt; confubftantia? fis nobis eft, per fancftifsimum fcilicet corpus, amp;nbsp;fan# guinemfuum. Equidem Cyrillinoftrifententiæ vab defuntperfpicuae r vtrecipientesfinquiiille) corpus

Slt;fanguincm Domini,hoc modo ipfe in nobis,amp; i.gt;b.4.tap.i7-nosin ipfo inueniamur: £lt; ipfumlargitoremimmor# talitatisin nobis habeamus: atqueita vitam in nobis babeamus, illi carni coniunbiijquæ viuifica efferfta eft. Scio ,quid nunc veftris animis obre pat, viri Di# pnofopbiftae. Nam vbihas tarn manifeftas Patrum lentcntiasauditis, excipere foletis,quod fola anima ft# de rccipiat corpus ÔC fanguinem Dominv.Só quod po# ftcacxanimo vigor rcdundct ad corpus noftrum. At OrtbodoxiPatres,ftcut modo dcmonftrauimus,clar'e doccntjcorpus SC fanguinem Chrifti, non tantum ore cordisfcu animae,verum ctiam ore corporisaccipi.lta enim Cyrillus de hac reloquitur : Oportuit cert'e (art) Lib.^.cap-’*. vt non Colum anima per Spiritum fancftum inbeatam vitam aCccnderet, ver'um etiam vtrude atque terre# Hit hoc corpus jCognato ftbi guftu »tadlu SC ciboad

260 (^onciL Oecumenicijufer /mmortalitatcm reduceretur. At hoc Cyrillide paw öd vino non potefl intcJh'gi, ciim fit propnum carnß Cbriiii viuifiex. Omnium verb euidentifsime,Te(^ Teitiiilian.inJib. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no(ier,veterumiententiam contrailloS)

de refurretlione . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..rr- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r .1.

inrnii» qui carnis falutem negabant,diilerinc: Quod,fciiicet) carofit miniiira f:u famula ani'raæ, hoc eii, quaß{ne:gt; dium, cuius miniiierio, ( ficut Cyprianusloqiiicar) ipfa anima ad eommunionem Dei deducatunamp;'/àlu/ tis particeps hat. Verba Tertulliani fupr'a ipfimetHe^ reticirecenfuerunt, eamq'ue ob rem,noseademrepe^ tere,non opus eile exihimamus;

s.Patrcsex corpo- „JUS, Patresnequeociosèdifputarunt,nequefaapa^ pâftSrpon'3 ^‘n^3ti funt ; fed inde amp;nbsp;fafutem carnis credenti^ chriairefurreai, um , atque refurredFonisprobârunt,S(^dulcifsinias nem noftræ carnis confolatiouesfumpferunt. Cum enim humananatu^

confirma/îè.

ECa S9.

Epbef 4,.

Deur, 4, Ioel.2^

ra, propterpeccatam à dtuüutate, qux eîi fons vitx. ciTec diuiCa abalienata, ita vt dim'na tnaiellas, ß abfqije medïo agat, cum hurnana nofira natara, ß( /î^ eut ignis incidens in iiipulam : idcirco Filius Dcino^ iiram aßump{ienaturam,rine peccato,amp;:illanjpti^ mum in fuaperfonaita fandiificauit, vtnontantin» viuentem, fed viuiFcam illam redderet :poüeapetib lam naturam, qua frater noüer, nbsp;nobis confubüan^

tialis eiff iè ardiiisim e nobis coniungit, vt ita reditca^ Cyrill US lib.ti cap. murad vnionem Dei Patris,amp;: ad fonte m vitæ. »7,1a /oanneni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnionis nolîtx ad Dominum Cbri{ius,no'^

bisquidem, vthomo, per myilicam benedidioneaa Deo autê Patri, vt Deus naturalirer, vnitus, Ä lius vt^ Chryr0ll.h0m.t4. rbaddit: Qjjia prior natura carnis, peccato corruptai ifl I, a JCor» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atiiifla vi{3^morti üjbiedia fuit, idea Chrifî us altérant

ControuerfJe S.CœnaT)owini i6r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

carnem ,quæ natura quidem eadem eft cum nogt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

ftiaifedapeccatolibera,2lt; vitaepkna» Ethanecom^*^ nwnicat omnibus,vt eanutriti,priorem tnortuam dc# ' ponamus, ÔC ad vitam imtnortakm per hanc menfatn tefiingamur.Quç omnia breuiter ego percenfeve volt;j bi.vt eó chrius confpiciatur ,06 diligentius confidere# tut, qu'am multipliées doóirinas, omni eonfolatione plcnas, hiPatres ex propria 8C natiua inftitutionis fen untia,de vera 2lt; fubftantiali pr^fentia,exhibitione Só fumptione eorporis ac fanguinis Domini in Cocna huferint,arripuerint, exprefferint’. quae omnes e me# dio tollerentur, nobifque eriperentur ,fi Patres finxif# fentjubftantiam eorporis ÓC fanguinis Chrifti,a Coe# na Sc omnibus EeelefiacmembrisimmenfointeruaU lo,longius,qu’am eoelum’a terra diftat, remota nbsp;nbsp;dif#

'unfta effe, 2lt; eorporanoftra tantum panem £lt; vinü tnEuchariftia percipére.

ïuramanducatione verba fecerunt,quam obfero ma# s.Paues manduï nifeftelocutifuntd quam aperte fuam fentetatiam de# dafatunt ? Auguftinus eontra pefsimos cum vete ? miffe. ttSjtum recentes Haereticos.itafcripfit'.lndigne quif# epte furnens Dominicum Sacratnentum non efficit, vtqaiaipfe malus cft:,malum fit,aut quianon ad falu# temaccipit,nihil acctpbrit^CorpusenimDo# mini Sc fanguisDominiNïHiLoMiNVS brat, ttiam i^s,quibus dicebat Apoft olus'. qui manducat in# dign'ejiudicium fibi mandu cat ôd bibit »Nonenim in# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *

teteftjCumdeSacramentiintegritate quaritur 2lt; fan# ûitatç,qualiftdeimbulus fitille,quiSacramentum ac«

^^aConciï.OecuweniChfufer cipiegt; Inrereft quijempliirifnutn,adûfuhsviam)fe5 ad Sacramcnn'qiiïftionem nihil intereft.Hmc amp;nbsp;ali^ us dixit, Apofiolas conrumacibns ÔC percinadbaf -Cyprianusiii Seigt; denunciatdjcens:Qlt;Jtcunqueederitpaneirijaucbibe^ ï^ngmncm Uommi indigne, rcuscnrcorporis Csnguinis Domini. Spretis ramen his omnibusatqur comempris, vis infercur corpori eius ÔC fanguini, plu^ modo in Dominum manibus 3[cp orb deiinguuut/ quam cum Dominum negaucrunt. Et quidplunbui Origencsin Pfalm. teütmonijs opus e(i, quando omncs Patres, vnoort, uerc'’ßTfii de Bax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circuitione vCi, ingenue confefsiCinc, indtgnos

ptiCcap.vh.scRet invfuCœnx Dominicxamp;MANiBvs et oRsfu^ tantum externa Elementa panis vini.fcd chryfûft.iiomiLj. ctiam corpus oC languinem Cbrifii, cuius rei adËphei. Auguft. Et cur tnfi'ciarentur, indignos non accipere verant ^°^4/.Conac.con nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanguînem Chrifii^quitanto conrenfudo^

ti.iD»natift.cap.6. cucrunt, mcnfam Domini vcrique,amp;: ludxamp;Peti'O, Kooiiini Con? v'nam T VIS s e , fed nonad vnum vtrique valuHft: j-'uigait.iib.9.Pfai. de ipfo pane QC de ipfa Dominica manu 2Chidain lo.fv' Epift. 163. partemfamp;i Petrum paicemaccepinet'An'nouhxcla^ iT cn?°Si’rJroft.’ ^eridiana clariora funt Ec tarnen funt hominem, hnml Ss.inMattb. qui Mundo perfuadere conantur, Solemintncridie amp;£,ip fl Corin, ijonlucere.

Tofiianæ pleruncp inimicam Pbilofopbiam ludxoruiO/ Ethnicorum,Hpreticoram,auc Mubamedisbiafpbe^ ma deliria in confilium adbiberct'j fed fimpliciterinlj^ flerct verbis iHis Cbriiii, quibas ille in po^rema Ccr^ na, deinde repetenda ad dexteramPatrisrefideas,lt;^

panepronunciat: Hoc eft corpus rneum: Sé de vino: hiceftfanguis meus. Atque hæc veve 'a tue dici tcftagt; tutCyprianuSjinquiens» Inter conuiuasDominiez cypmn.înfcrmo» menfæ animalis homo non recipitur. QuicQii'd ca« CœnaDo-mini«

ro 0^ fanguis didtat, ab hoc cœtu exclu dit nr, nihil la« pitgt;nihilprodeft,quicquidhumanafubtilitas molitur. Otnnequicquid'afuisrationibusdeuium videturjfa« pienteshuius feculi ad dementiam referuntjóó 'a verilt; latereputantalienum,SKD veritas ab brro« NKIS HOMINIBVS COMpRBHENDI NON PO« tvit. IdemhocdicitEpiphanius. Videmusgt;quod EpiphaniusinA«-ScruatorinmanusaccepitjöC vbigratiasegiffet,dixit: «xato.

\ enim eft rotundæ figuræ, 8C exper s fenfus, quantum ad potentiam.SC voluit per gratiam dicere : Hoc me« ; umeft, amp;nbsp;hoc Slt; hoc : ÔC nemo non fidem habet fer«

muni. Qui cnim non credit ipfum veracem effe,ftcut dixit , tS BXCIDIT a' GRATIA B T SABVTB» Quodautemaudiuimusjid credimus: quodfttipfius coRpvs ET sANGVis. Huic (ubfcribit cttamOS noftrumaureum.Crcdamus vbiqueDco,neque con«

1 deaturabfurdumeffe ,quod dich jftiperetque 2lt; fen« fum 2x1 rationem noftrara verbu m ipftusjquod in cm« Bibus 2lt; prxcipu'ein myfterqs faciamus, non Wa fo« lummodo, quse pro oculis pofttafttntgt;alpicientes,fed \cthaeiusquoquetenentes. Nam verbis bivs ÛEïR Avr» ARI NON P O SS V M V S , SE NSV S VE«

Qtroniatn ergo ille dixit : Hoc eft corpus meum,nufr la teneatnur ambîguûate, fed credamus, 2lt; oculisin* telledîus id perfpiciamus. Omnium verb optimede C5'rilluslib.4.c3p. Ji3cre locutuseft nofterCyrilluSjquiamp;ffuorumtenV ij.iaâ.cap.loan. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

porum bacramentarios,noftrosque etiam omnes,a Caroiftadio Sgt;C Cinglio, vfcß ad SturmiurnôdDanæ^ urn viuentes 0^ mortuos tarn graphice depinxit,vi nullus Apelles id melius praeftare potuerit. Itaenim Omnes Sacrameii inquit: A N I MVS ÄRR OGANS ET MALlûNVS) taii)àCyrilIogra- Q y 0 y Q CAPTVM EIVS SVPERAMTi phiciócvenullè

r I c ÏT, Oportuiftet fane difcipulos,qui diuinamSak uatoris poteftatem,tot miraculis perceperant.ciusfer^ monicredere,Sd ft quae difficilia videbantur, humilia ter inquirere SC peterceoruelucidationem. At contra laideDeoNoN sine magna impietatecow

clamant: Qvomodo hiepoteftnobisfuamcarneni dare ƒ Nec in mentem venitgt; nihil eflè impofsibik apud Dominum. Sed nos magnum quæfoexpeccagt; tisaliorumprofecftumfaciamus, E T firmam DEM MYSTERiis ADHIBENTEs,nunquafflin tamfubliminibusrebusjillud Qvo'MoDo avt co* gitemvSjAvt proferamvs. ludaicumenim hoc verbum eft, ET extremi svpplicii s A» Aliorum igitur culpa non qugramus q.voho# D o, fed operis fui viam QC feientiara illi foliconcédai mus. Nam quemadraodum »quamuis nullusnouit. quid'nam fecundum naturam fit Deus,iuftificaturta* men per fidem: fic etfi operum eius rationem ignoref« SI CERTA TAMEN FIDE OMNiA ILLVAl PO'* SE NON DVBiTBT, non contemnenda piobiP''’

ContrOHerf.de S.CœnaT)oinini, 165 buiusptæmiaconfequituî.Quienim fapientiaSC yiïgt; ^utcadco cxcclUt » cjuoniodo non opcrabitur ita rnita# culos'cjVt opcïum cius ratio ntcntcm no^lvam cffu^i# ai? Nonne vides.etiamhumano ingenio ÔC induftria hfta,fepenumerocaptumnoftrum Cupcrarc lt;: QV HOÜOlGlTVR.^’T^-'nNOSVPPLlClO DIGNI KO N KRVNTïQJI RRRVM OMNlVM OPlïl# CRHjQOMlNV M,1T A C O N T E Ni N V N T j V T CX? MODO IN OPBRl^^^ ElVS DIGERE AVDEANT? QJZ RNiTAKlRKS TOTlVSSAPtENTlÆ, L AR5

G iT 0 RR M non ignorant., cjuetn otnnia poflè dp^a nos doceiScriptura.Hæc CyriUus. Sedaudiamuscüam , Ambioù^ Cententiatn, qui ait : In hac difputatione, SnturmiX qyoD RT O M O D O panis Coonælit corpus njs, Chtifti .non cft quacrendus naturæ ordo : cùm idem iV.ud covpus.non iuxta naturae ordinem. fed ex Spirû tutanâoconceptum.ôCexvirgine naturn Vit. Hæc Pattutn pia fimpUcitas Deo femper grata probata faitVientimpia ÔC teraeraria curioVitas ab eodem fuit leptobataÔC condemnata.

VanfliPatresjVtbuic veræ Ortbodoxae ÔC Caiboficsc ConfeVsioni de CœnaDomini.etiamperVpicua quogt; tnndatnvocabulorum adderetur deeVaratio: quitus Wi inboenegocio vtuntur'.quaVia Vunt.Vignum,figu# ï3e, Sytnbo'ium, Typus, Antitypus, amp;C Vimifia.Non enim ignorant, multos effe Sacramentarios gt;nbsp;qui non tatitum propter Vixe vocabuVaVibiinVuo dogmate mrgt; nbee pïaeeant j fed etiam imperitæ rauVtitudini egre^ gi'e irriponant, quaVi erudita antiqurtas Ws vocibus oflendere voVuetit »Ve nunquâ credidrffe ptîcVentiam

166 Concil. Oecumenicifoper corporis 8C Canguintsia Co2naXcd tantum nudafigngt; abfentist ÓClongiCsimé dirsiticorporis {iatuiße, manifetiam Hits fieri iniuriam ex fupr'a ditfïispatm't) vfgt;idemonaratume(i,OrthodoxisPatribusnunqua) ne per fominum quidem in menrem venïflê,C/]f/i^ fium fam procul a fignis Coenx abeffè, quam proctil coalum a terra diffet. Nam cum duoeilèntgenerabo^ njinmn , quibus cum illi de Coena Domini differ rendo agebantn'deo fadium efl^vt non vno Sd codent modofemper de Coena Dominiloquerentur. Quipf ignniusin E^a, pe anriqmfs/mi Hxretici.poileriSimonisMagi, ne^ doret, Dial.2. Po- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tjchartfiia effècorpus amp;fanguincnjDiïil

fymorph. irenxus ^os vere,vtPatres confutarent,docebanr,EuchanIïia duabus rebus confiare,viribiIiSdinui{ibili,terrenaâ: cœîefîijpane Sd colore, vino Sd ianguine. Dam aa^ tem pro caufx veritate hoc obtinere contendunt, di deprxfèntia^exhtbittone fumprione naturalfcor^ porahSi orali participatione corporis Chriiiiin Ccet na^tamclarèôi magnißce concionantur, v'tElement torum quail obliti, vix aliquid de pane vino agno^ uifîè videantur^ Äliudhominumgenusfuitaeqaéac Simonianum ifiud peruerrum,'qui Patrum didiis^pto tuendo tranfubfiantiationis portentoib dogmateab^ utebantur.Hisergopifdodforesoppofuerunthasap^ pellationes, Symbokim,Eguraitypus:non vttollerent veram piexfentiam) fed vt tefiarentur} fe fine tranfab/ fiantiatione agnofcere in Eucbarifiia duas res,Elef menrapanis er vini^deinde corpus et fanguinem Cbd fit. Ee cum appellationibus ifiisfignorum 8d figurai rum vtunturtmanifelium efi,illos tantum de vnapai» te Eucbaaftix fuific locutos» de e^erao Sd viObi^

Elemente feu figno vel Symbolo, quod eft panis ÔC vmumjUonautem de Sacramento. Hoc verifsimuni elfe omnesfaniteftantur, nee difsimile oftendi vfquâ poteft.Patresetiam ipfigt;vt Hæreticiomniumtempo^ rum confutarentur, rationem appellationum figno# rum explicant. Hinc Auguftinus: Signacula rerum Auguft.lt;!eC«elt; diuinarumfuntvifibilia,fedresinurfibiles in eis ho# fudibui. norantur. Et alibi hanefententiam repetit : Infpecie idcmcap.u cons, panis(inquit)ÔC vini,quam videmus, resinuifibilesj lioceftjcarnem SC fanguinem honoraraus. Idem dif# putatcontraquendam Haereticum: panemitaeflèfi# Dcut.cap.ix, gnumcorporis Chrifti » ficutfanguis eftfignum ani# mae,quia,fcilicet,anitttacarniseftinfanguine : falfum autetn eft fanguinem turn primura dici animam,quan do anima feu vita ab eo feparata eft. Beflarion Patri# Beffarion inljbei-archa Conftantinopolitanus, quiclaruit Anno,SCc.

«473.citat hanc fententiam Auguftini:Chrifti(inquit) corpus Sc verkas SC figura eft. Veritas quidem, in quantum vktute Spiritus fantfti ex fubftantia panis SC vini corpus efficitur : figura verb eft illud, quod exte# rioribus fenfibus fubiacet. Ibidem citât Hilar ij Dia# coni Rom.cuius mentionemHieronymus facit,hanc fententiâ. Corpus Chrifti, quo in altari participamus» figura eft, quatenus panis SC vinumexterioribus ap# parentfenfibus. Veritas autem eft,quatenus corpus fiC fanguis in veritate cordis creditur.

Quum autem faneftorum Patrum baud degene# XVII. res fili] Orthodoxi animaduerterent,dubitationem de Patres quædam vo præfentia Sc manducatione veri corporis 6C fanguinis '^»'’“'aamaionbus r*! 'CL‘ • ‘V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö .. vrurpata,rcpudu

uhnlti onrijm Cœna.non recte mtelledis vocabubs, aft, nc abkntiam a Maioribusipforufti vfurpatis,vt typorum 8C figura# corporischrifti

T 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” Yidcatuiftatuiffe.

Euthira.inPano- i'unijeam ilbm ipfâm ob caußm l'cpuû’raruntîvtcx Monacho Zygatino^Damafcenoamp;Thco^ cap.i .dcfidcOr# phil3lt;fio tnanifed'e conliat, Verba Damafcenifunt thodoxa. iixc. Non cd (ypa-.'} panis öi vinam,corporis dnf guinis Chrift/, fedrpfum corpus Domini Deificarum fca gloriRcatam, ica naturædiuinæ vnituni,dk'ente Domino : Hoc cd, non typus corporis Sé fängutnis, Theophilad.iniö. Ccd COrpaS öd flngUIS. AJlUS.’Non dlXlf ChriRb'S, boc eß Symbokim,fed hoc cd corpus meum,dcnionftr3# tjuc, ne quispurer, eaquæcernuntuGfypumcdc. ft irerum: Hocedcorpas mcumgt;hoc,inqa3m,quodfb( miri's« Non enim dgura tantum exemplarquod^ dam Dominici corporis panis eßjät'c.

XVIII. Tantum igiturabfuir, vtiandiiCsimiPamsbiCce s s. Patresiypoi vocabulis,.fïgura,typus, Ód id genus alij‘:,pra£dnb3ni ^^^gt;^‘^i^^g^‘'^^oiaerint,vtpodusdiCertèacqLicacci}igt; curatediftinxifl'e. raté didinxcrinr inter ca ,quæ in veten Tcllamento dgurx fuerant faturi ÖCabfencis corporis Clvidi, Sd inter Eacharidiam, reiprxfentis Symbolum. Infer CyprianusinCer, Sacramentales epulas (ait vnus)obuiauerun[inüiia^ monc de toenä (3 antiqua öd noua,et confumpro agno,quem an[iqii3 Domini, traditio proponebat,.Magider inconfumptibikin ei'/ bum apponit didipulis : iihortalitatis dataralimonia, a communibas Cibis diffèrens, corporalis fubdandx retinensTpeciem : dd virtutisdiuinxinuiübiliefi^eù entia, probans adedèprxCentiam. SigniRcata ol/m à tempore Melchizedech prodeunt Sacramen[a,manigt; ducaaeranc de eodem pane Cecundum formam vili^ bilem, led ante illa verba cibus iUe communis, taii^ fummodo nutriendo corpori commodus erar. Sed podqaam à Domino didium ed: Hoc ed corpus

um,hoc facite in tneicommcmoranbnem» QuotieG cunque his verbis amp;nbsp;bac fide atfîum eft, panis ifte fu# psrfubftantialiSjad retins hominis vitam falutem pro* ncit,medicamentum ôf holocaufium ad fanandas in# firmitatesA'’purgandasiniquitates exifiens.Et Am^ Ambrofdchuquii brofius noftet îcquens de Euehariftia, inftituit colla; initiant, myftcr. tionem inter ilîam inter Manna« Confideraj'nü “P*’’ 9uit,vter præfiantior fit panis Angeloruni,an caro Chrifti,quæ vtique eß corpus vira?» Ac tandem con# dudit; Potior itaque eft lux quâ vmbra,veritas quàm Hkronym.idTit,. riGVR A,corpus autoris,quam Manna ècœlo. Alius cap,i. de Eucliariftia loquens, inquit.T antum intereft inter panespropofitionis ôd corpus Chrifti, quantum inter vmbram coipora,intcr imaginem vcritatcm,in# terexettiplariafufurorum,amp;: inter ea,quaf perexem# platiafigurabantur. Cyrillus. Pane.?(inquit) propo* Cynll.lib.4 «p.. fitionis.fandifsimum ChriRi coi fus, quo ad vitam omnesa!untur,prorfus fignifîcar.?\uguftinus. Mangt; vtramp;NonTtiUi natypus eftefcçfpiritualis,quçreluriedtionisDemi# î'S-nivcntasfadîaeft,in Euchariftiæ myfterio. Ambro# Ambrofinesp le.. fiusiterum, Manna Sd aquaepetra vocantursPiRi# TVALlA, qu)a HABVERVNT IN SE FIGVRAM futurimyfterq,quod nunc nosfuroimus in cemme# morationeChriftiDomini.. Theodoretus vocarpa# Tbeodorct.Dial©»-nem,Symbolumamp; fgnurn,feditaivtficutperfona Chrifticonftat diuina éc humsna natura : Ita Eucha# tiftiaconfier pane ôd corpore Chrifti.. Nequaquam autem intellexit Syrriboîum corporis ahfentis« Et in I. ad Corinth.Ccnfcrcns agnum pafchalem amp;' Eu# fhanftiam,dicithance(iètypiilliusarchetypiim.GhrycKryfoft,m6.«a5K. fcûcraus nofier, conferens fanguincm agni amp;' iàn# oan,-

VJ 3 Concii OecumenichluJ^r gin'nem Euchan'ftiæ, inqm't : Quod fi eius figura tan^ tam habuit vim in Ægypto, longé magis veritas. Hic fanguis in figura peccata purgabat,fandû fandoruni mundabac, in qua figura,fi tantâ habuit vim,fi vmbrâ ita mors horruit, quantoperé quæfo ipfam formidabit veritatem Vtinam ij, qui in Ecdefia Filtj Deitaffl atroxfcandalum: ôdhorribikm perturbationemfuis typisfiC figurispraebueruntjPatrum mentera paulb melius cognouiflènt.

XIX.

s.s.Pattibus voca* bula Typus, figue ra,Symbola,tdem fignificarc.quod.

Myftcrium.

Qubd enim fandli Patres de Symbolis,typis^ figuris prolik'e concionantur, hoc idem de myfterij, de Sacramentijde myfticg benedidionis.cibiqïiemy^ ftici appcllationibus intelligi volunt.Baptifmumqiquot;^ dem Ô6 Cœnam Domini frequentius(ficut interdum

etiam alia religionisnoftrç abftrufiora) vocàruntniy^ fteria myftica. Quamobrem lt;nbsp;vtrum caufa abfen^ tiæ, qubd res ipfas abeflè à fignis ftatuerintt' Minime omnium : fed qubd crederent, myfticas res rations humana non intelligi, neque fenfibuscomprehendi, fed longe fupraôô extra confpedura fenfuumamp;rai« tionis elfe pofita, 2C fide ex folo verbo Dei intelligent da SkS dijudicanda. Ita Paulus inquit: Loquimurfapi# entiam Dei in myfterio : SC fumus difpcnfatoresrayt chryfoft bom.sz- fteriorum Dei. Sic etiam Chryfoftomus loquitun in Mitth, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;myftertjsBaptifmi 6C Cœnae DominGnoneatant

t utn,quae fenfibus fubiacent, afpicienda eflè, lcd præ* cipue reddenda elle ea.quae verbo traduntur ibiadeb fe SC donari, licet fenfibus SC rationi abfurda videant tur,fuperentque fenfum SC rationem'noflram.EtAu Auguft.adNco- guftinus. Hocquod videtisin altariDei,etiam trani* ada noCle vidiftis,fed quid eflèt,quid fibi veltt,qu3'''

Wagnæ rei Sacraments contineret.nondum audiftis* Quod ergo vidiftis,panis eft dC calix, quod vobis eti# amoculi veftrirenunciant: quodautem fidcsvcftra poftulat inftruenda, panis eft corpus Chrifti, vinum eft fanguis. Idem reddens rationera : quare appellat SacramentumBaptifmigt; inquit» quia aqua cernitur» fedquinon videtur Spiritus operatur. EtChryfofto# chryfoft.inu.cap. mus vocat tremenda myfteria non propter fignificas vadCoi. tioncmabfentis corporis fanguinis, fed quia ver# bum tradit » ÔC fides credit hoc, quod i n poculo Do« minko A D Ks t, efle idem illud,quod ex latere Domis nifluxit.Cyrilkis dicit,in myfterqsgt;non quaerendum CynilusUb.4 «?. cffequoraodo illud fieri 8lt;effepofsitt fedfimpliciter n.inioanncm.

firmiter elfe credendum » quod verba Chrifti fieri 2lt;elfe pronunciant 06 affirmant,quiamyfteriafint» V ocabula igitur myfterq ÔC Sacramcnti,nequaquam abfentiam fignificant.

Tanta dcnique diligentia fuerunt in alferenda XX. prxfentia corporis 06 fanguinis Chrifti,vt etiam cau« s^s. fasexcogitarent,cur Chriftusfub hisfpeciebus,panis ü^^Dotónustub videlicet ÔC vini, carné ÔC fanguinem accipi volucrit. pane ÔC vino cot-Ambrofius inlibris de offtcqs,inquit:¥ orte dicas.quo modo veracaro,quomodo verus fanguis, quia fimili« nbsp;nbsp;contecrat. dift.

ludincm non video carnis,nô video fanguinis verita« x.vawa, ion'^du temlt; Primb omnium dixi tibi de ferraone Chrifti» s lt;\ui operatur, vt pofsit mutarc 0lt; conuertere genera Sc inftitutanaturae. Deinde, vbi non tuier unt fer mo« netn Chrifti diVcipuli eius,fedaudicntes,quia carnem loan.«^ fuam daret admanducandura, ÔC fanguinem ad bi« bendum,Teeedcbanv.folustamenPetrus dixinV erba vitxactetn^habesjdC ego ate quoraodo recedam'iNc

igiturplures hoe diccrent, Si ne veluti quidam effet horror cruoris, fed maneret gratia redemptionisj idco in fiinilitudinc quidem fcilicet corporis ÖC fanguinis accipis Sacramentum, fed verè naturæ fciliceccorpo* ris fanguinisÿgloriamqîic virtutemqucconfeque^ ris. Egofum,inquit, panis viuus,qui de cœlo dcfcen* Thcophiiaainu-df. Theophiladus fic : Non eniin figura tanttitfl cap.Marc. Dottiinici corportscft.Sed quomodOjinquis,non vt« detur caro Hoe fit propter noftram infirmitateni,ne Diftinft. i.decon# abhorreamus.Et Gratianigloiîàtor ^His de caufisfu^ w.in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitur corpus Chrifti fub alia fpecie,Sd non fub fua vi^

fibiliter, vc fcilicet fides habeat mericum : SC nc eff^' horror carnis Si fanguinis crudi : 9i ne ridiculum ret paganisï denique quia iftæ duæ fpecies funt magis amicæ naturæ humanæ, vtquibusprincipalitercot^ pus nutritur. Et hi fandi Patres fubinde hac Gmilitu^ dina vfi funt, vt quemadmodum panis nutrit, fuftcngt; tatjconferuat Si confirmât corpus ad vitam natural lem: Ita corpus Chrifti in Cœna exhibitum ptum nutrit.fuftentatSC confirmât vtrumep, animant ÔT corpus.ad vitam æternam. Facilehinccolligipo^ teft, qubd Patres præfentiam Chrifti in Cœnafiimi* ter crediderint. Nam quid alioquin opus fuerat tot caufas excogitate , inuifibilis præfentiæ corporis^ fanguinisChriftiîquot; Satis puto fupereçconftareexha^ denus didis comemoratis: qubd Patres hi Ortho^ doxi literalem verborum Chrifti, in facra Coenafeo* tentiam, abfque omnibus fi'guris 6t tropis acceperinf’ cxplicuerint,atquc alijsetiam voce Si feriptis traditio* rint. Statucrunt enim in facra Coena verum corp^'j verumqj fanguinem adelTe ôé difthbui vefceniil’Ji'

vtillo facro epulo anima pafcatur ad vkam fetnpiterÿ natu. Ncque iHos ab hac fide auertere potuit Chvifti in cœlurn afcenfus,neque ratio nequé curiofa caufa# tuminueftigatio. Simpliciter enim Chrifto affirmant tifidera habucrunt: c'um fcirent,fimplicem huiufmo# difidemDeo gtatam elle : ÔC humani ingenq fapiens tiatn coram Deo nihil aliud,quam ftultitiam eflc ,F Efunt ccrtc hi Martyres ÓÓ confeffores adeo addiói verbis Chrifti, 5lt; tam acres çHitJcftâHÎûU, cum in T eft a* luentOjtum in omnibus Chrifti ditftis : vt ne iota quigt; dem ab illis amitterent. Spiridion ifthic, peruetus üb.s. Ecclefiæ Do(ftor,cum in cœtu quodam Epifcoporum cap. audiuiffetTriphYllumLodrenfemEpiftopum .alle^

gautem verba Chrifti,quibus ille paralytico dicif.T ol Simeon Mctaphta legrabbatS tuum 06 ambula, QCpro grabbato dicen« ftestoms. tcmftimpodiumt perquam molefteidtulit* Non tu quidem,inquit,prçftantior es co,qui dixit grabbatura: quiigicur,m31'um,pudor eft ifte»verbisillius cum de« corononvtilt; His ditftis in confpetftu omnium,Epb fcopali('edeexfurgens,faftum 5gt;(. fupcrciliumeorum, quiorationcm affect ar a fefc efferrent gt;nbsp;contrahere co# naws eft. Non haec fenilis morofttas fuit, fed reue# tentia,qux verbo Dei debetur. Quid auiem Spiri# dioucm nunc putatis apud animum cogitate de vo# bis: quorum gloffarias interpretationes, in verbis fa# cïæCoenae tam varias »tamque multiphces audiuit iXdiunt in hocfréqucntifsirao conuentu »Ignatius, luftinuSjTertuUianus, Cyprianus, frenacus,Nyfte# uus,Na:zian'zenus, Cyrillus ,Baftl ins »Epipbanius, Auguftinus,Hieronymus, Ambroftus,ff hcodore# tus.Cbryfoftoraus, Eldarius, Hefychius,Gregorius,

Daraafcenus, Theopby^ ^^^^s,Befnbardus,Gratiantjs:qai à vobispoftulanO vt vnam proferatis ex eorum fcripnsfententiam'.ii^ ^^g^tur,qijc)d in Eacbanftia non Citfan^ Cbhfti : qubd ba^c à fi'gnïs Sacrament 3britit, quam procul abimaterra diliac üipremum cœJum ;quôd corporalis prxbentia p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipCum Satbanam padeanqiibil

hc diabohcum figmenrum^borrendümoniïram^cri^ delenaginunj^etiam vecufiaris iudicio: vel Qcorpora^ is præCentia citra vlhim loei fitum vera fif in Ccerra» rnendax, quia velûcontradibîoria: vel

V t de ora 1 tnanducatione Qi. natarali participatione egerunc.quod concubtnarum pudenda,imb pars gis dtuerla, mundior ntjqu'am illoram ora.quifimpli^ cirer verbis Chrifli ïnhaerentes credunc Ce prxfens jpbus corpus ore fuo aceipere: aut Cicubide pote/iarc one duarû Natur,talem inaituerintcornparationem^ualishxceü^ Sb cutmarttas Crigidus^Ô!^ njalecxlcearusCvc vulgbdieb Poteliatemin vxoremCuam,lblt;^ ^nhabecpotentiam^ â^^c, quod denique docaerinr» ^on poffè facere, vtcorpus Chrütibmal Cicinpluribuslocis : vehqubddexiera ^tïterearaciteCexcentoshuiaC^ modi noCcuIos, quibus vos Ccripta ve/irapublicaeXJ ornariSjprxteream.Nifj igitur vos,viriconfentieirteS) vnam eiufrnodi Cententiam è Ccriptis Pacrum, qaos dixt ,proférons: aperte ipQ protefiantar, qa'odnild vnquam com merci] eum vePra dodlrina habuerint'

fintjumfpintusillorum rcxerit artus. Et vt maxime aliquid reperiflètis in Pfeudoapoftolorum Afiaticotf rum fcriptis, quod pro vobis videretur facere : tarnen firmamillisfidem nequaquam habere debuiflêtis: fed eorumfcriptaex verbo Dei dtjudicare. Patererat,qui Diftinft.p. Para^^ dixit:Nequequorumlibetdifputationes Qvam catholicorvm bt bavdATORVMhominum, velutiScripturasCanonicas habere debemus : vt no^ bisnonliceat falua ipforum honorificentia,quaeinis deberetur hominibus, aliquid in eorum fcripturis imlt;» probare atque refpuere,fi forte inuenerimus,qubd alis terfcnferint,quam veritashabet. Et iterum:Noli me# Diftina.9. Par^' is literis,quafi Canonicis fcripturis deferuire: fed in ib lis 2lt; quæ non credebasjcum inueneris,incunlt;flanter trede: iniftisautem, quod certum non habebas, nifi certamintellexcris, noli firmum tenere.Quod fi vos, Cacodoxi, hoe confilium Patrum non ignoratis, ne# que tarnen ei paretis : quæ malitia haec eft ƒ lin autem nefcitis,quæ obiècrbhæc ignorantia eftt'autquæ Dia« bolicaeftaudacia,TeftamentumFilij Dei darum,in# certisPatrum glofsisobfcurarec' Quid Cquot; quod ipfimet Patres non ignorarint, fe eflè homines, qui labi, erra# re 2lt; decipi pofsint Ideoque fuis fententqs verbis neminem voluerunt ftare : fed folo verbo Dei acqui#

efcere. Vetuftifsimus quidam ex Patribus,ita de fe di# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Ax,gu(u

xit: Negare (inquit) non pofTu m, nee debeo, ficut in lib.ï.ad Vin. Vitl. ipfisMAioRiB VS, itamultaefleintammultisopuf#

culis meis,quæ pofTunt iufto iudicio, QC nulla temeri# H?fpaknfcm-rXi^ täte culpari. Et alius recentior iijquit : Nullus omni# 830 amp;in Apo nofcriptor Orthodoxus,ad hunc vfque diem,tam fe# HifpanÆom.squot;^ lix exiftit; vt non cum venia legendus fit. Vt enim de Tom. 5 fol. 563. in

cæterisfjleam,in Rom» Pontifi'cum,in Hieronymiô-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Auguft/nfferiptis irmem'untur » quæ fententiaraha^

bent limplicÉcr Hæreti'cam. Hæciiif. Nonpoflum hoc loco prætenïe filentio gt;nbsp;quod ne ipfi quidem Pa^ tres difsj’muîât : multos illorum in manifeftoserrores fuiflè proIapfos.Quidemmdan'non Ovigenes,prçt£r Nicephor.lib. » aliasHærefes,etiam Arrianifmumdefendit: SChuic

Sacramentariæ doefî^rinæ lanTsiman! feneftramape^ riiK» An'nonTcrtüHianus^pfifsimusMontaniftafa# it: quietiam cum Anthropomorphitis ftaruit,Deuni j.q i.Parag.siquîs. cflècorporeumç'An'non Cyprianuscum Donat/ftiS) Eufebiusiib.4. Anabaptifmum défendit dan'non IrenaruSjtefteEu^ quot;P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;febio» Chiliaftafuit i Quidi qubdidem cumBcrn#

ue^^f h2'-^fVr ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Thcophyfad-OjArmeßoruro Græconini

’ ertorem : nempe, nullam animam ante diemiudicij Sozom,1.3.cap. i. beatam elîè, pertinacifet alTrruic ; Sed ôf Epipham'U’ Socrât.i i.cap 6. valde fufpecftus fuit, de hærcfi Anthropomorphic Niccph.i.s.cap.s, tarum ; Eufebius Arrianæ opinionis approbator Niceph.i.iy.ca.a/, erat.’SC Theodoret.in quinta vniuerfaliSynodoCongt; ftantinopoIitana^Neftorianifmi codemnatusefi'. Prçc Prateol.6.cap.i4. tcrea Fulgentiusetiam Donatifta fuit; qui duoefle Catal Hærctic. principia,SC duo Baptifmata affirraabat, Cert’e amp;' Bue Bafilius Epiiloli fij/us de Diottyfio fie feriptura reliquit ; Non omnjî Ruffiiws de adult, huius virt laudamus; variusefiinfcriptisfuis.Ruflîc librorumOiigc# nus itemfchbitdelibris CIcmentisRoffl. Suntinc quit^SC alianonnulIalibrisCIementisinferta^quæEce clefiaftica régula non recipitjtum quædam funt, qux cum Eunomtjdogmate eonientiunt. Et deCyriHo Hierofolymitano dieit;qu6d aliquando in fide,fæpie us in Confcfsione variarit.Sexcenta huitis farinæeiie empla adduci poterant ; fed ego bis paucis mine tenW^

Cmtrouerf.de S. Cœna Domini» 27 7 tentusfum. Quid igitur riiirum^ fi alicuiex Pathbus etiam de Eudiahftia incommodior fententia exciditc* Num propterea fidei articulas inde procudêduseht î’ Abfit: procul abfit, vt hoc faciamus* Quinimohoc potiirs præter fupraditfia, de fcriptis Patrum cogiter mus : quod ilia non foliirn a veteribus Hæreticis, fed ttiam a Monacbisindocfiis, mirific'e fucrint corrupta deprauata. Nam Eufebio teftc, Clementis fchpta Eufeb.libj cap.35. iara fuo tempore adukerata fuerant.Et Euagrius cons qucritur,H.trehcosiancfiorumPatrui»fibro.sdepra# Euagr.bb.s.cap 31. uaflêjamp; Pfeudepigraphis fin'spluribusjtfl'pofuiflfe, amp;nbsp;infijumerrorem induxiilc : idcoque GelafiusPapa, Diftina.i5.amp;i6. multaeii’fmodinionuraentaauttnterApocrypharess iectt,autquafi aft Hasreticis confidla ôd adulterata da^ mnauih Atque hoc crimen deprauationislibrorum fantfiorum Patrum in Concilio Florentino^præfente Eugenio amp;Palæologo, 'a Græcis obiedîum cfiê La^ tinis,annotauit Æmiylius. Qiiin ctiâ Chrifiianifsimi Aemil.lib.io Hift, Regisin orbe Chrifiiano Orator, non ira pridcm pUî?

blicofcripto tefl:atuseft,Patriarchaset EpifcoposGre ^b 4 ‘cip^ó h-gs^ corum eiufdcm criminis etiamnum ream «gerç Ro^ tieni.'orifntaiis. manamEcciefiara. DequærelisTrithcmiijoCLudo# defence Ulci Viujs cC cenfuris Eraimijô^ Bean Khenani in Lud.viuesinp,çf, annotationibusinTertuilianum nihil dicam: ne ni# »»bb. Auguft.de mia fermonis prolixitate vobis molefham afferarn. Eraf Roteâzd. Quodfi vosjconfenticnrcsvirijhæc quæ iara 'ame Beatus Rhenanu», funtexpofita,apud anitr.os veftros diligenter perpens diifetis,proculdubibpuduiflèt vos ex Patribus Or# thodoxisSacramcntariosfacererquafi illi contra aper# tumÔtldiluciduin Chi ifii Teftamentum, contra vo# cera Apoftolorum,centra décréta Niceni Ephefi#

ni Conciltj, in quibus vitra joo. fueruntEpïfcopbde^ nique contra fen ten nam toti'us Eccleüx Cacbolicx, cum ^mone Mago negarent, Euchan'ftiam eiTecarf nem Domini.Sed qaia Chrifti SC Apoftolorum vzxi

X vobis aduerfantur; I'deo vos mutiJata quçdam SS-3trijm verba excerpQfiis : qaibus fucam dogmati ^onfidebatis. Nam hunc ncnnquot;Tapydus ^o^m Sacramentartjs^docet Vincentius ille,qai Maroniisbb i, ^ *^**^^^ ^onien acccpit^i'n CO Iibro^qucnipto Hilt francorum. Cacbolîcæ ßdai anttquûare QC verirare, aduerfuspro'^ fanas omfî’ïlfBiliærelèian nouttaces, anno circiter4,6b edidic, Ibicnim vos Cbamicas Sacramentariosgrapbi cedepinxiccam inqair: C^iTabab'eno nominehx^ teiiti maebinantur concinnare t captant plerunçuf veteriscuiafpiam virtCcripta^pauIbinijoIiitiusedic^f qux pro ipia Cui obCcuritate dogmati Cuo quaCicon^ gruanttvtiJIudjneicio quidquodcunqueproférant, neque primi, neque fob Cendre videantur. Qaoram ego nequitiam duplici odio dignam iudico : vel eo, quod HæreCetÿs venerium propinare alijs non perti/^ mefcant : velebetiam, quodCandiicuiuCque viritnef moriatu, tanquam Copitos lam cineres,profana mana ventilant: âd.quxb'IentioCepebrioportebat, rediaiu^ opinione diffament, iequentes omnino veffigiaaato^ i.q.y Parag .Pie- risfuiCham.-quinuditatem venerandiNoë,nonmof v'q^'^Deenmine. operire ncglexit: verum quoque irridendamex'^ teris en unciauir. Ex quo tantam IxCx pietatis merait offenCam:vtetiam pofferi ipCiuspeccatiCui malediâis obligarentur beatis Ulis fratribus, longeque diCsimilC bus,qui nuditatem ipCam reaerendiPatris,neqaeCais temerareocalis} neque alienispatere voluerunt: fed auetfi

auerfi, vtfcribitur, texerunteum, quod eft erratum Gcncf.çi fanâivirinccapprobaflè ,nec prodidiftè:atque iccirs cobeatainpofterisbenedifftionedonatiftint. Hatfte^ “ • nus Lyrinenfis.Di'catis, quod duri'us SC acerbiustn vosinuehariquoddelicatæ veftræaures ferre pofsint.

Atfcitotejviri Scoliodoxi,quódma1o nodo malus fit quçrenduscuneustôt^, quod immitem.requiritme^ dicum.æger intemperans* Veftra igitur culpa fitjUon noftra : quando vehementius vobifcum agimus : vt qui lenes alias bC perquam humani fumus,et fines mo deft iæ, nifi poftulante necefsitate offi'cij noftri, nun^ quart! transgredimur. Error enim vt Canones do^ Diftinag:, parag. fentjcuinonrefiftitur,approbatur : amp;nbsp;veritasjcurâ Error. mininiEdefenfaturjOppnmif:Negligere quippe,eum pofsis perturbare peruerfos» nihil eft aliud, quam fo?

ueretNEQVE caret sorvpvlo societal Tis occvLTÆ,qui manifefto facinori definit ob^ uiare. Etiterum: Nonfolùmilleproditoreft verita^n q.,. pa„g. tis, qui tranfgrediens veritatem, palam pro veritate Noiite. raendacium loquiturtfed etiam ille,qui non liber'e ve? n'tatem pronunciat,qu'am liberepronunciareopor# tet:autlibere veritatem non défendit,quam libéré dc^ fcndereconuenitgt;proditor eft vcritatis.Equidem Cagt; nonict luris hae funt regulæ : 'aquibusfi procellofutn Sturtntj Ingenium abhorrer, age vnum ille'efuisPa# tribus audiat : quorum dióïa melius intelligit, quam verba Apoftolorum 8lt; Ecclefiæ Patrum. Obiurga^#

tiones( inquit Cicero) nonnunquam inciduntneceO cic.lib.i.oSis.:. fariænnquibusvtendum eftfortc,ÔC vocis contention ne maiori,2lt; verborum grauitate acriore. Neque ven Ï0 me raagnoper'e commouet,quod 'a Stui mianis irria

2 So zABa QonctL Oecumentchfufer demur rquandoiftas hominum nugasamp; fæces acerf biiisadmoneriius. Nam ötTludibria nequâLuciano/ rum ferre didicimLis:3i^nofmeci{ihocGregort}ver/ Gre or Ma n Jib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Slabincrcparionciccircorc/

2i.lior'3i, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia conrra nosinfurgere d r r i s i o N is

o D I A formidamas, lam non tuera Deitfednodrs quxrimus, amp;^c. Quibus Gregorij verbis edambunc Augutlini locutrij pro CoIophone addimus.vtinteb ligatis.nunquam nos in vetîram SC Simonis Magi coneeffuros. Ita enimÄugudinusiSi ^eti lan». i ,3 cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quacunquere, qux percinecadddem,nobis

annunciauerir, przterquam quódin fcripdsEuange^i licis accepimus, anathema fit, fiue fitEpifcopus, fiü^

' Go Martinus Lutherus,feruus Ie fa Chri ßh animo nbsp;nbsp;ore confiteor, quôdeanden^

ego dodîrinam iam vobifeum ampleâar: quam vos pij Martyres, amp;:confelfores, Dodioresep Ecclefix, prolixa ora/ione veüra repetb uiiiis. Idem en im fentio,quod vos fentitis deprxfenti controuerria,qux in verbis Tcßamenti Chriiiibodie exiilit.lSIeque enim metam veCtra mouetautboritast qu'od Ccio, vos antiquiCsimos EccleOe Chriiiianx Do^ chores eile : quam dodirinae ipfias veritas;qubdinKlgt; vosexpreßbDei verbo h'beateracquiefcere,^

Controuerf.de S.Cœna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSr

fandli Spiritus oraculis firmitcr i'nfiftere:neque latum vnguem, a voce Paftoris noftri veile reccdere.Equi* dem Dei verbum nullo apudpios indiget huraano praefidio, nullo firmamento, nullo adminiculo. Ne* que vllius hominis teftimonium valet,quantalibet ib le authoritate ,fancrimonia,5ó hominum opinione nb tatunnifi id verbo Dei fulFultum fir, 8C fandis oracu^ lis» tanquam fundamento fuo infiftat. Sic enim vos

ptf Patresipfimetdocuiftis.Noli ( inquistu Auguftb Auguft. in Prolog, ne) meis literis, quafi Canonicis fcripturis deferuirc,

r 1» .tf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J k ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;' ftind.Q.Parae.No^

iedinilhs,amp;:quænoncredcbas,cum inucnensain^ h. la.in Epifttad cundîanter crede,in iftis autem,quod certum non ha^ Fonunat.oiftina, bebasj nificertum mtellexeris,nolifirmum tenere. ’’

Ncque quorumlibetdifputationes, quamuis Catho# licorum, amp;laudatorum hominum, veluti fcripturas Canonicas habere debemus, vt nobis non licear, fab uahonorificentia, quæ illis debetur, aliquid in eorum fcriptis improbare,atquerefpuere, fiforteinuencri* mus,qubd aliter (ènferint,quàm veritashabet. Et ite* rum: Audiuiquofdam dicentes.Sinon inuenero Eu* ignat.inEpift.ad angelion in antiquis,non credam.Talibus autem ego diCO,Q,VIA MIHI ANTIQVITAS christvs ie^ sVs EST,cui nonobedire,manifeftus ÔCirremififsi* bilis interims eft.Igitur huic veftro tarn falutari confû liomorem gerendumefle cenfui: acproinde veram Teftamentifententiam,primbomnium ex verbis E* manuelis noftri rede addidici ; deinde confcfsiones

veftras cum tjfdem contuli: amp;nbsp;veras eas efle, verbiscp Chrifti confentire » deprehendi, Ideoque in eandem vobifcum fententiam libens concedo. Si enim aliter vosloqui velletis, ac Deuslocutuseft,nolTem ego,

zSz ^claConciLOecumcmciJufer quo loco vel Angelas de cœlo eiiangeh'zans,ncdiit^ homo qm'/piam mibihabenduseffèt, Equidetndof dlrina de Cœna Domini, pecaliaris eiiCbridiinx Reltgionisarticulas : qiiornm nullas bgmentis, trou pologicis, allegoricisj Symbolicis^ typicis, authuUJif nitusexcogitatis verbis,aut gio fsisconüat: fed omnes proprt}s,natiaisjdf perfpicuis verbis,lènrenttjfquee^ prefsi, in facra Scriptura leguntar 8^ demonflrantat: ne quis de illorum mente ac fen fa dabitare Si in Ude bxQtare poisit. Cum ergo QC hie articulusde Ccena Domini, a duobus Apodolis, Si duobus Euangeli^ fits,ex ore Chriiiijante Si pod aicenfum illius peripi^ cue Siluculenter dt conrcriptus,Si CbridianxEccles fix traditusxurego a vedra iententia,guxinverbo Dei fundata ed, temer'erecedam Mihicert'ereligio cd a verbts Apodolorum Qi Euangelidaramrece^ dere. Et cur, obfecro, ahum illis ienfum affingaiUf qnam ipfa verba requirunt f Quod fi horum telHaia orationem obicurare velimus, vnde,obfecro,dogtru^ tishaius fundamentumpetemusç'autvbi/èdemhu^ tus doiirinx collocabimus : d locos illos dedruatnos, in quibus Tedamentum Chridi ex profedo cradh turn, acrepetitum ed f VeligiturexperegrinislociS) qui de Tedamento^ nouo non Ioquuntar,confiiti!f endam erit : veldogma, due ddeiarticulus erit,fine certo,peripicoojôfindubitatofundamenro,nitensprif uatis hommum fpeculationibus f Qaare,vtreni in pauca con feram, primo omnium verbisipds Te^ iiamentiinfido, qax dicant : Accipite, manducate, hocedcorpusmeum : Bibite,bicedfanguismeus,' Deinde vednsquoqueièntentqs, quateni/scumhcjr

vctboDeiconfentiuntjnen inuitusfubfcribo* Et ab ^^cConfefsionc mea, nullus Diabolorum ,nulla vis inferni,nulla tyrannis vnquara me dimouebit’.nequc vllitropi,aut figurac,aut fchematajboc folatium, quod Chïifti corpus amp;nbsp;fanguis mihi afferunt, vnquatn mw l'i «ipient. Moneo etiam ÓC hortor omncs pios, vt hoc fermento Sacr amentar iæ Dodr inç fibi diligen caucani : nifi laqueis Diaboli irretiri, amp;£ tandem cumSerueto.Blandrata, Alciato.Erancifco Dauidis, Gentili,Gribaldo, Syluano, Ney fero ÓC fitnilibus,ad Ïuïcicamreligionem deficere cupiant. Noui enim, ï'oui.quidtnonftri alat hxc religio Sacramentaria» Eamque obremhorum temporum vatcs fui ,fed vtw nam mcndaxt c'utn ante 52.annos fic fcripfiffem»

V idcbitisgt;quandoquidem illi nolunt reóta inccde lt;nbsp;Lutb.fccunda parte feraita ,neque verbum Dei fide cole re,aut ümplici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cœlcft,

tnodo» fccundutn literam amplecfii, fed fopbiftica ra« lione 2lt; argutafubtilitatc ifiud excutere,ÓC fub diöa« mcnrationishuman3ereuocarc’.videbis,inquam,qu'o tandem'itnpietatis fint prolapfuri gt;nbsp;vt etiam negent Ghriftumeffc Deum.Nam acquc ftultum rationihu« manae videtur, fi quis dicatgt;Homo eft: Deustac fi quis dicat, panis eft caro : ÓC quia vnum horum negantgt; breuifuturum eftgt;vt etiam akerum inficientur. Hoe enitn quaerit ßatbanas: qui ûlos a facraScripturaad lationis didamen abduxit : vt omnes veter es hxtefes exOrcoreuocet.

^Ix htc Lutiierii!contulerat.: CHm {ùhitoitigetis in Prditoriotumfiliuf extitit: qnemPr^fei Concilij hiß' se verl/ii altriter reddttit.

Ohte He tamultaarij vinconfcntientes! neque tamopere commoüeamini,ißa Lu then ferocia : fed cogitate poti'us, qui vos fitis, 0^ quare bîc (itis, Tu Præfeâe Ptz'/ torij,3t: VOS Satellitesi iiiutn ferocuhim bominei^gt;

QC faa opinione Propbetam.manibus pedibusc^con'^ firingite quadrupedem : atquebinccelenterabtipùe, arque in cum locum compingite: qubnet^complui^ tur, neque fob'sadunturxliu. Docebo egoillumho;! die^quid fit^toti Conciliojtam lupetbe, tamqiie audaf dlerpedem opponere:amp;: nefcioquidominatifiniHri, denolitoconfenfutam laudabibjtamque Ottbodoii xo. Nunc filentium rurfus date: vc,quid idi velint biquitarij,pofsitis cognofeere,

VÆ vnquaihnatio,autquodgenushof minum vnquam fuit tarn barbaram, tant ferum, tamque alienum ab omni iure at iuflitia » vtinauditum hominem in re ma''

cerdotes Hierofolymitanfetfi pacris fui Diabolicrant Ioan, g, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimiles filtj,mendaces di^ homicidx : tarnen ChrifiSio

fuo Prptorio audiebant,priuf^illudcrucifige,crucify 'ge,claiaandoingeniinarent. IpfeetiSiudexiniquifsi^ miiSt

nius, Pilatus, inauditum Chriftum condemnare no# Marc. 15. luit:fedinftitutoexamine,caufam priùscognofcere,!»»« ‘J quàmincognitam iudicare voIuit.Quidfqudd Chri# Aaor.4. ftoiamin cœlum fubducfîo, Pontifices ludæorum, viuiCacodaemones, Apoftolosprilisadfe in curiam vocatif, ibique caufam iubent dicere, antequam illos condemnent i Quae igitur eft ifta crudelitas i quanta hæc immanitas qubd idem Luthero non licet[in hoc libero Concilio,quodlicuitIudgo,etTurcg,SC Ethni* (0 SiC Hæretico gt;nbsp;vt fuam de propofita quæftione fen^ tentiam, pro libitu j ÔC pro rei necefsitate exponat cquot; Quæhæc vis eft, taminclementeraliquemprotru# diexhocPrætorio C Dicat aliquis, dodtrinam Lutf theri fatis euidenter patefcere e libris eius polemicist vbi fuam ille de Cœna Domini fententiam fatis fu# perque declarauit. Verum eft hoc quidem. Nam quae Lutheri fit de Cœna Chrifti fententia,abunde fatis ib le in fuis libris expofuit. At quot funt e veftro grege. Patres cacodoxi,qui fententiam Lutheri cupiunt pers uertcretquifcripta illius audent deprauare et corrum# pere, qui ex Luthero conantur Cinglium facere i fed ne vos idem pofsitis attentare: nos illius difeipuli, ve# fins conatibus mature obuiam ibimus. Nam duas bîchabemus Epiftolas,anno 5:7. Magdeburg!pro* niulgatas,quas Lutherus contra Sacramentariosferw pfit.Eas igitur vobis prælego nunc, vel inuitistetiam# fiilia vobisdifrurapantur« Quippe ex his velfblisfa* cireintenigetis,quam ille fuerit Cinglio deditus. No# litc fic,obfecro,tumultuari: vt quod Lutherus feripiè^ fitjperfilentium cognofeatis: egopergam: vtut vos tiimultuemini.

m'ino Iacobo provest»theologo Zicineiato, ’Miniflro yerbi in ‘Brema, fratrifuo charißimo.

InConfeflîonefî- OCribocomi’ti'Phn'fîæconfoIatonaSjVtpetis.Dcin^ Ode mcndacia Carolftadn,quæ antea mififtbPnnciV 57.apud Arabrof. plt; tradidï^Ec arbitror Comui a Principe cHe Icnptum, Kirchner, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ego quoc]^ idem tîbj fîgnificaui literis.quod icio cerfè.

Miror,fi non accepens,Porrô qu'od Sacramentartjia^ lt;fîant,me eflê Marpurgt vidû,facinnt morefuOiSunt enim non folum mendaces , fed m e n d a c i vm IPSvwj fucusâf ßmulatio, QuodteftaturCaroIfta# dius,amp; Cinglius ipfîs fadis, SsC verbis fuis. Videsau^ tem hos Marpurgi reuocaflê in articulis pofins ea,que de Baptifmo, Sacramentorum vfu, fimiliterexterno Verboalia,quæ hacftenuseditisIibrispeftilenK*' docuerunt.Nos nihil reuocauimus,

Ac cum vidlieflênt, etiam in Cœna Dominiez» noluer^intreuocare hune articulum,ctiamfi viderenû fenonfubfîftere. Metvebant enim plebes s VAS« Et qui non vincerentur i cùm Cinglîj vnicutn totum argumentum fuerit, corpus non poflêefle fine loco QC dimenfione. Cui ego ex PhilofopHiaopi’ pofuijipfum cœlum eflê naturaliter fine loco,tarn mai gnum corpus, diflôluere non potucrunt. Oçco^ lampadq verb vnicum fuit argumentum : Patres a{)^ peWant fignmn, ergo non eft corpus ibi, Multis vef'’

ControuerJ.de S.Cœna ^^J^^proraiferuntjfe veile nobifeum eatenus dicerc,^ Chrifti corpus vcraciter in cœna eflê præfens ( atfpi^ ^itualiter) tantum vt fratres dignaremur appellare, QC jimulare itaconcordiam i Hoequod Cinglius palam bchrymanscoram Landgrauio Si. omnibus rogabat, aæensjin hacc verba: Non eft genus hominumjn to^ to orbe terrae, cum quibus mallem pacem 0^ concor# diam fouere,quàm cum V uittenbergenfib.ifs fcttlb

Cc«t ßujf ! mit benett tc^ Itebcte tfolt cttig fetrt ! bcrttt mit bctt Wittenberger«. Summo fedio ÔC contentione egerunt, vt vidèrent tur nobifeum concordes, ita vt hanc vocem nunqua txme poflent ferre : Vos habetis alivm spi^ RITVMjQv'am NOS. ARDEBANT TOTIjQVO^ ’’IBS HÆC avdiebant. Tandem id coHcefsi«» ttiusjvt articulo vltimo ponituGV t r r a t r e s cty OEM NON ESS E NT gt;nbsp;fed tarnen charitate (quaeeti# ätn hofti debetur ) noftra non fpoliarentur. Ita indigt; gnifsim'e alFeäi funt, qubd fratris nomen non potuegt; funtobtinere,sED pro hac,reticis discede# ee: tarnen fic, vtpacem interim haberemusmutuis feriptis, fl forte Deus illis aperuerit cor. Haec (ecure tiarrabis. Siego fum Cbrifti praedicator, imb fi Chrw ftus eft veritas, hæc etiam verba feribo, vt habeas, quod mendacibus, fi nolint quiefeere, opponas. In# credibili humilitate amp;nbsp;humanitate fefe geflerunt erga Oos. Sed,vtnuncapparet,oMNiA fictb , vtnos traherent in fimulatam concordiam, amp;nbsp;participes ac patronos facereNt svi erroris.Oaftu# fum Sathanam/ed fapientiorem Chriflum.qui ferua# «it nos. Ego jam deßj tnirari,fi impudenter mentian# tur.

fur. Video eos aliud non pofle.'atque glon'or tfto caftf» videns eos,Sathana regnante,iam non infidijs/eÿ’* lamfe tnendactjs prodere* Anno M. D. XXXI'

GRatiam pacem,5Cc.Sencx decrepitasi pig^J' fefllisaciam monoculusfcribo,niilacobe» Et qui fperabam, mihi nunc cmortuo requiem, vt videtur,iuftifsimam dartquafi nihil vnquamegerigt;fllt; fcripferim,dixerim, fecerim,ita obruorfcribendis,lt;ilt;^ cendis, agendis, ferendis rebus. Sed Chriftus eft onii’ nia in omnibus potens faciens,Benedidus in fef Ia, Amen. Qubd fcribis, Helueticos in me tameft* rate fcribere, vt me infoelicem,amp;^ infoelicis ingent] ho/ minem damnent, VAL DE gavdeo, Namhocpe^ tiui, hoe volui meo illo fcripto, quo^bfFenfi funt.vt^^ ftimonio fuo publico teftarentur, fefe eflè os.Hoe impetraui, QC vt dixi, gaudeo. Mihi fatiseft infcelicifsimolomnium hominum vna iftabeatimdf Pfalmi primi.

Habes,quidfcntiam. Caeterüm,quód pen's, vt pro tc orem,quod facio. Tu vicifsim pro me ores quxfo. Et ficut ego non dubito,tuaspro me orationes valere: itarogo,ne dubites, meas pro te valere. Etfi ego prior aoiero ( quod opto ) traham te poft me. Si tu prior sbieris, trahes me poft te,quia vnum Dominum con# fitemur, expetftamus Saluatorem cum omnibus ftndis.Louanienfes iam publico fcripto coepi tradta^ re,quantum Dei dono potero.Iratus enim fum in ifta bruta pluSjquam deccat meTheologum et fenem,fcd Sathanae miniftris oportetoccurrere,etiamfi vltimo ipin'tu in eosflandum fit. Vale 06 cogita, mihi te eflc non modb ex veteri QC familiarifsima amicitia, fed propter Chriftum, quern vna mecum doces,charifsi# inum.Peccatores fumus, fed ille eft iuftitia noftra,qui viuitinaeternum. Amen. Salutatuam,tuas,noftras oninium noftrum nomine. XVII. lanuartj. Anno M.D. XLVI.

HAncigiturprgccptcrisnoftrifentcntiam,etnos, qui viuum audiuimus docentem, qui libros eiufdem mortui legimus, amp;nbsp;qui formulæ Concordiæ fubfcripfimus:hanc,inquam,fentcntiam de Cœna,in formula Concordiæ comprehenfam ,pro vera agno# feimus : ideoqüe eam vna cum fantfto Luthero, toto pedïore vnanimes ôd concordes ampledîimur: ean# demqiie, quoad viuemus, retinebimus, fouebimus, propagabiraus,conftanter,iyncere,incorruptè. Ve#

ftra autem maledida fit omnis concordia,quæ veto amore glon'æ amp;nbsp;Maicftan's m3gniDeiamp; Saluatoris noftn' lefii Chrifii, Si fynceritate eiusdodrinae deftigt; tutaeft. Deöquippe magis obediendunieft jquam ïiominîbus, Et, quipatreni, matremifratreSjforores, liberos ÔC homines quofcunque, vel feipfura edaffl, pacem ciuilcm, gloriam huius feculfi tranquillitatem priuatam,nominis cclebritatem, opinionem fcientiæ, S)i alias res caducas; plusdiligi^quam me, non eft me dignus, inquit Emanuel nofier, Si Docftor Ecclcfiæ viuus,£lt;f vniciis. Habemus cnim exprelTum manda; tum, quod iubet cauere à falfis Prophctis : Si non di; cere falfum teftimonium. Væ igitur, væ, Si iterum vac ijs,qui dicunt malum bonum. Si bonum malum, ponentes tenebraslucem, Si lucem tenebras,corpus figuram Si vmbram,0d vmbram corpus, Mendaci; urn eft abominatio coram Deo. Veritate autem Do# minus delecftatur.

Itaßmplex ^nachoreta, lt;jttem deincepsfet^unw I*“ cobuf Faber Stapnlenßs : ejui omnium ptorum P hi!of if-phorum nomine verba fecit.

Eferunt authorcs hiftoriæ Eccleftafticæ» interfuiflè ConcilioNiceno,quendamar;

I gutum Dialecfiicum,8C celebrem Philoli^ phuratqui fuis argutiijs Si Sophiftieisg'''^ pbts

Conircuer/Je S.Cosna T)omtni, 191 phismukum negottj congrcgatis in eo Epifcopis exis htbuerit. Tandem verb exconfenoribusquendani fimplicifsimæ naturae virum, qui nihil (cirer, nifi Iegt; ‘ ùtn Chfiftum ôC hune crucifixura, procefsiflè in medium ; Sd a confelTu Patrum petiuiflè gt;nbsp;vt fibilicei» mtpace illcrunbcumimpio 5C argutoPhilofopho in# fticuere colloquium. Patres verb illius Concilrj diu iilhanc rem hominifimplici renuiflb : ne quid caufae commun! nocevet illiterata fimpüeitas. Sed cum illc indefinenter propoficum fuum vrgeret,tandem con# fenfiffe Patres, vt in fuo inftituto pergeret. Re igitur adcolloquiumperdudia^folafideifimplicitateetSym bolo Apuftolicoconuidlum fuiffe enoris à viro fitn# plice hune argutifsimum Philofophum,6lt; mirabili quadam ratsone conuerfum. Quod cum ita fit,maxi# moper'e vos. Patres fandti, oro, vt poteftatem faciatis mihihomini indodlo ÔC fimplici, vnam quæftionena ptoponendi, rem expeditu facilem ex hifee Sacra# mentarijs percontandi.Neque enim propterea in me# dium procefsijqubdego potifsira'um præ vobis me ali quid polfe arbitratusfim : autqubd abhis nugis ho# minura aliquideupiam difeere : mearaque Religio# nem deCoenaDoraini abijcereiaut qubd OrthodoxS fidem velim dubiam redderc: fed eb quçftionem me# am inftitui proponerc : vt intelügam, quibus artibus ôimachinis üli virosfiniplices,ac meifimilcs, aluce veritatis foleanc in errorum tenebtas abducere : ÔC a proprietate veiborum gt;nbsp;plana'c^ via, in faîebras tropo# rum fehematum præcipitare» Igitur fie quæren# dum ex illisdiîxi: lt;^romodo fieri pofsit: vtrobuftus Heluetius’, aut præpinguis Batauu? (nam ab hoc ge#

tçz Ha Concîl.Oecununlctfifey ncrehomtnum docfîn'na Sacramentaria hæcnouifsi# mis temporibus reftaurataçft)facilius poßitomnes cœ.’os perrumpere QC 'Chriftum certo aliquo loco com prehenfum arripererqu'am Ghriftusjcui omnis m cœIo SC in terra data eftpoteftas,adilium pofsitinter# ram defcendere cquot; Creditisenim vosSophiftæ» fi nem aut buccellam de libo panis in veftris Ecclelns frangatisj eoque degIutito,forbiHun vint exhaamtis: quod illo ipfo momento furfum feraminhamp; citiusac^ remoomnesque cœlos penetretis,quàm SagaTheffa# lica inuncfla atque incantata pala, aut Magus feu ne^ cromanticus quifpiam, adiurato pallio poßit acretn tranare.. Nam ficutMahometesfiiperElmparacfii# um : ita vos fuper veftrum illud, s v r s v M corda,aut forte citius, quam Mahometes, poteftis ccelosomnes tranfcenderejbique Chrifticanem fpiritualimanduJ cationc percipere : Si vno momento rurfum defcengt; dere : neeptarnen referre, qua figura Cfiriftus fit præ# dit us,aut quam coeli plagamobrineatraut quot ribus Chrifti domicilium à terra abfit: aut vtrum Ma^ hometes verè dïxerir,quingentorum annoruni iter ib lire ä nobiseflè. Equidem ôtL vosarguticfiisPhilcfoi’ phi. Si fubtiles Mathematici : qui locorum interualla Si difiantiam,à terra,ôd vnius Planetæ ab alio, vfque adprimum mobile,examufsim demonftrare nofins* Cum igitur tot veftrum fint, qui ftirfum ac deorfum ferimini,0(5 quibus ergaftulumChriftrnotifsimum eft : idcirco oro vos, vtiftarum rerum euidentctnragt; tionem me condocefaciatis. Nihil eniraegoexOr« thodoxis Patribus,de ifthac re vnquam cognoui. Egt; quidem dici non poteft , quanta me teneac huius rci

admiratio : quomodo gt;nbsp;fublatis cordibus, amp;nbsp;fpintibus veftris l'n ccelutn. intenm habeant corpora veftra in terris,omniorbata Spirit u Ô6 corde,tanquani ftipides, caudiceSjaut trunci ficulnet. M ihi certè credibilius videtur, quod Chriftus pofsit ad vos citius defcende«» tCjquam vos ad ilium afcendere:praefertira,curti iux# tahumanam naturam acceperit omnem, in cœlo Ôi f^rra poteftatem: 5C iuxta Apoftolô,afcenderit fuper ornnes cœlos ,vt omnia impleret. Quare itéra atcp iterû vos oro atcç obteftor; vt ad propofitam quæs lîionem refpondeatistamp;f per quem nam ficfurfum fe^ raminûôt qucmodo in Paradifum fubducaminj,mihi explicctis,. Meminiequidem,{aepiushoc percontari meexauditoribus difcipulis veftris : vbi fit dextera Dei,ad quam Chriftus fit collocatustquomodo ab illo «Xfipiantur:cur tam citôab eodem dimittantur,quafi veredarij: quid item cuîpæ Chriftus meruerit,quc)d datamfihiolim potcftatem in cœlo interra,rurfurn amifcrit: qui deniquefit corporum ftatus,antmain cœlum fubdudîa, Sed ad haec omnià nihil mihi quae^ rentirefpondere potuerunt tftiBecccfeleni : ac ne gry quidenii Proinde vos mihi interrogandt ôd confukn# difuiftis: quiSacramcntarix dotftrinat inftaurarores e(lis:glt; modosinahjsrebus omnibusegrcgicexpligt; care nouiftis: eofdemqiie ex alqs cognofcere fubinde «xpetitis. Qubd fi recufaueritis mihirefpondere, ÔC nodumiftum foluerettumfaneomnem ve^ ftrara doótrinam pro meris nugamen* tisiamdeinceps habituai rus fum».

NcelleLlurnell rrttbi exOfitionibusve^ iids,vin DipnoCophidaej quödfundanjctf cum reljgionis veiîræ, cuiSscramentati^

fimum n/tafur. Ego vcro^qin' SC ipd Phtlofophixii^’’ dttuta didich SLpræcepfa Ändocelis memona ceneo! longe's vedra optnione dtdenciOt. league Lutetia ridorum (quo in loco aegr'e olim vixûpropterea qubd ante Lucherum illîc fermentum Romani Anticluilb fubodoratusedem) hueprofedius Turn: vtmeatnvo^ bis de Cœna Dominiiententiam Tapert'e ÔLperfpicu'e decIarem.Nouienim SLegometjôd vnàmecumotu^ nes pij PhiloCopbi, quod Deo loquente, nobis Pt ta^ eendum jÔLauCculcandum : Sd qubd Ulo affirmante, nobis de credendum,et Deo afdrmantiadêntiendiim, Igitur ego Sd omnespqPbiloibpbimecum/icdeCtx na Domini loquimurFcribimus Sd fentimas, nobiliLstmus cognofcendi modus, quo fupra

°*, omï^em modvm cognosciiuvs. Corporalen! pcxPentiSpodglorioLam refurreedionem eiusapprêt hendebanc Apodoli: ièd hiepraefèntix modus, non efatille,de quo dicebat:Cognorcetis,qubd ego fumin patre meo,3L vos in me,óLego in vobis. Nam ipPi corporalem eius praefenciam, extra Le ede videbant, ÔLCe extra earn, Sedipd in patre erar,amp;lin ipds,3ilipP ineo abscLvb modo. NamdiuineSdfuperinteb figibiliter, ets i n de iNTEDDtciBibiTSS'

Qyidenim diu inicatern cxcludere pûteft,quç abfque inodo vbique eft i De qua etiam Pvoplxta dicit : Si afcendero in cœlum,tu illic cs’.Si defcendero m infère nutn,ades, Et quid non eft in ea, quæ ambit 8lt; con# tinct omniaÏ Qui fide capit »Pattem effe Deum » 24 ïiliumDeijcflè Deum,ver'c cognofcit»qubdE iftus in Patte cftjôC Pater in E ifto, 24 quod aliter efle non pogt; teft. Et gaudet, quod eius rei cognofcendae non eft modus, 24 rationem» ceu ftultam admodum ac delilt;» ïam,ïidet,quæfempcr moduinearutnrerum,qua» tum non eft modus, quærerc vult »ac idcirco in vagt; numfatigatur, 64 fruftralaborat t perinde ac ft oculus contenderet videre fonum,qui ipft eft inuifibilis. Di* uinahxc 24 ftjbliraia myfteriajfonus »fides, auditus, tatio,oculus,vtadronosaurisvidct,2)4 cæcuseft ocu* lus,Gc ad diuina fides videt 24 ratio caeca eft. Q^bdft tatioquaerat afidejquaenirairum magiftra eft,cum de diuinis agitur, cum E ilius fit in Patre » 24 in omnibus famfiisjqui funt in coelo 24 in terra, an etiam corpora* liter fit-; Quid ni Ï SKD aesqvh MODo»nifidicas diuino24incomprebenfibilimodo,cxyi non tam MODVS,QJa'm C U MODVS DlCl DB-BUT, Et rairum ft id fides non diceret, cum videat ftmul in India , Prpbrica 24Europa,locis innumeris»E ilium Pei in corpore facramentaliter efte. Quodautemdi* ci? facraraentaliter modus eft.Quomodo ergo ft (Vci? licet fidesquot;)Pubtrabat modum, non vidcat v Bt Q.V k E iliumDci corporaliter. fed fine modo ,ac fupra om * nem modum efte Vbicunque fane Cbriftus eft » Cftriftus incarnatusjincarnatus autem fine corporc noneft,BT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïwksgt; gognoscw

RE CHRISTVM, CORPORALITER E S S E, V Bl S ACRAMBNTALITER ESTt SED MAIOR EST) CoöNOSCERE EVM ABSOLVTB VBlQi^S CORPORALITER ESSE. Nam h OC cü fine modo cognorcerejlladcum modo. Fidesautemjqiiæefi: abfqtie modo.maibr eft,quam quæ modum habet, Si illad quodammodo propter hoc eft, vt contra(9tingt; propter abfolutum. De quo abfolato cognofcendi niodo,qui fi eli sb omni modo abfolurus,non e(i dtis,dicit Dominas ApodoIiSfCognoCceciSjguodego fum in Pâtre meo, dC vos in metSC ego in vobis. Et iteram : Si Pater cnm ipCo eü, qiiomodo vaditadPa* trem;' vadit ad Pattern fine modo, stvltvm est avteM modvm Qværere, vbi noN.est M O D y s. Vadit ad eum.qni cnm ipfoeüjn qiio ipfc eft, SiC qui in ipCo ed. Et hoc fides capit, non intellh gentia, quia qui credunt, ôii non intelligan(,ijver'e crednnt. Qui antem intelligere volunt,autqiixrun[ ii-nporsibile,aatfidei pauckate laborantjôôexchman re debent ad Dominum; Domine,adaage nobis dem.ô^c. vbicumfaniorib. ^MaiedatisqaeFUtjD^i magisamantibusj quàm vos conCentiencesedèinteb ligo t CeCe de bis rebus pie ÔC fobrie pbilofopbantiûbj tûlerkoccaCiOi proh'xiorem me fore poHiceor,

Orationem ßtam Stapitlenßs alßlaßet, vent^ ^^runt in Concionem pijalit^uot larüconßttf- amp;nbsp;ipßßamde Cœna, amp;nbsp;Tefl^mento Chrißißententiamitquot; dar are capieèant. Fallapoteßate dicendiiVnUi exiUit proße,lt;!ß ßcßßc or are eœpit.

j V diuitnus nos Iurifpcriti,quid in hac Sy # nodo gt;huc vfque de Tcftamento Chrifti, ÔC vltima teftatoris voluntate avobis in vtramque partem didum difputatumque fit. Etquanquam intelligimusjftius quæftiônis con^ tvouerfiam propri'e nonad nos,fed adTheologos per# tinere: neque noftri eflè officq. aliéna 'a noftra profeG fionctraâare, ôd reli(fliscaufisforenfibus,nosterae# t^e ingerere negotio Ecclcfiaftico : tarnen quia Chri# fi^ianifumuSjÓC veritatem noftræ fidei fcire debemus,

de ca ratïonem petcntibus reddere iubemur : amp;C quódtradationemdcTeftamcntis propri'e ad luriG confultospertinere fcimus : quód item Deum ipfumü met a Teftamcntis politicis, ad Teftamcntum Chri^ fti argumentum ducere videmus, vt videlicet, qubd legitime 2lt; religiose fit in Teftamentis hominum, ib lud maiori religione feruetur in Teftamento Filq Dei: qubddeniqueanimaduertimus, apudvoscon^ fentientescacodoxoSjhoc in more pofitum cfle,vt lult; rifconfultifrequenter ad dqudicationem facrarS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'“uf

trouerfiarum adhibeantur, nonnunquam deferta ' ftatione fua, eforointemplum tranfeant, ficutfecere Caluinus, Oleuianus gt;nbsp;Beza /Danæus, Ifebrandus Balckius,Slt; fimilia hominum fterquilinia : idcirco non intempeftiue nos faduros effe iudicauimus ,fi noftram fententiam de praefenti controuerfia decla^ ïemus. Cum enim Auguftanæ Confefsionis fedla^

19^ ConclLöecumenici/upsr tores fimus:Slt; formulæ Concordi'æ fubfcribamus.'Hi^ hiLa peribna noftra alicnum facietnusj fi confcfsioniJ fubfcn'pti'onjsnoftræcaufamreddamus. Oramus autem vos, vin’ confentientes : vt in optimam partein velitis (_ fi modo poteftis ) accipere hoc noflrum pro^ pofitirm : neque aliter interpretari,quam qubdnos apertiôif fynccri homineshoc vniceexpetamas: vt TeflanientumChriflbnonminusfartumtedumcûn feruetur, quam cuiufquam alteriàs hominis confira uarifoletô^debet.

M.chemnitiusin Habentautem Iureconfulti,ràultasveras}gi'3^ «ap.ô. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uescC honeftasfententias: quod voluntas teiratongt;gt;

S)C cuiufcunque difponentiSjColligenda SC dtjudic3ngt; da fit ex ipfi's verbis Teftamenti, atqueideoab iUfs» quando manifefla ÔC clara funt, minimeeflê difceden dum, dicunt: fed ilia in propria, naturalipotion gnificatione eflê accipienda, Verba legis funt: Cüm in verbis nulla eft ambiguitas, non debetadmitti vo^ luntatis quæftio.Item:Non aliter a fignifîcatione vew borum recedi oportet, quam cum manifeftifsimö eft, aliud lènfiflè Teftatorem, Nam quorfumfuntnoü mina,nifi vt demonftrent voluntatem dicentist’Itetn: Si contrarium volebat.nulla erat difficultas,ita difpo^ nere. Sunt SC hacc verba Iegis:Eo cafu valere Teft3gt; mentum,qui ex verbis concipi pofsit. Imperatorin# quit : verba Teftarnenti diligenter eflê confideranda, éc alibi rationem reddit : Ne dum nimia vtiraurcirca » huiufmodi fenfus fiibtilitate,iudicia teftantiunide# fraudentur. Verba verb in Græcis conftitutionibus funt fignificantifsima, o’^p «xçijBestçoprit;Mms iTriifHn'o'xvTii; ÿn'p.xo'1^ Significa! cnim verbum tariirw#

Conirouerf.de S.Cœna T)omint. 199 T3p,cutïircligione quadam dic€re,óó quafiiurattiento confirmare» Atque inde translatum eft ad extrema niorientium mandata, quibus cum obteftatione amü corum8lt;hæredumfidei aliquid.quafifub religione cotntnittunt, addita imprecatione, nifi pareatur : ficut cxetnpla extant apudHerodotum ,Demofthenem» Lyfiam amp;nbsp;Æfchincm : atcç propter banc caufam Im^ pcrator cenfet,verbaTeftamenuattente,fummacu# ra ÔC cxafla diligentia eflè ponderanda ói confideran da. Atque hæc Emphaüs vocabuli pulchr e conucnit ad Teftamentum.FilqDei. Similiadida multa exgt; tantapudnoftrosDodores, quae teftantur,quam re# ligios'e obferuanda 2lt; ponderanda fint verba in Tc* ftamcntisjeu vliimis hominum voluntatibus. Tra* dunt enim,non recedendum eflc a verbis T eftamen» diimoarigorc verborumT eftamentijfedfingula ver Eacfïè ponderanda ,quia non liceat illis veladdere, veldetraherc. Etgrau-ifsimumillud dictumfaepifsi* m'c repetunt ; Qubd videlicet jin dubio tutius fit,non tecederc a verbis, fed illistcnacitcr inb3crere,fine ex* tranea interpretatione. Et inbxrere verbis definiunt: Non aliter interprétâti,qu am verbaloquuntur Atem:

i tem imaginariam ÖC incertam : ÔC rationes addunt : l Non elfe recedendum a verbis teftatoris, quiatalis I nbsp;nbsp;ptxfuraatur fuilfe intentio ,qualem proprietas verbo *

tum importât. Et non elfe credendum, icftatorem id veile,quod non dixit, Item: Non praefumere debes mus jteftatorem aliud voluiffc, quam verbis expref* ùf.nam fi contrarium volebat, nulla erat dilRcultas faibete ♦ Non igitut er edimus teftatorem veile, niß

^Qo Concil.Oecumenicifip^^ illud, quod expnmit:ad hoc etii'm datus eft nobis fcf^ mojvtpraeftó fiant voIuntatisiudicia:5CquiavefW funt figna eorum, quæ in mente gerimus,ideo illud» quoda teftatorein fcnptura,feu difpofitiuaverbog rum prolatione omittiturjhabetur pro onii(Ib:etqiiod fcriptura teftamenti non dieftjneenos diceredebej mus. Nihil itaque aliud inquiri debet, nifi illucl,qtio“ in inftrumento Teftamenti fcriptumeft.Sed finibus verborum debemus eflè contenti, quia nulla difpoli^ tio vitra egreditur,qu’am verba patiantur. Lector ita^ que Inftrumenti,habet folutionêquæfiti.Itenî.Ql.æ“ teftator non loquitur ? veile non præfuraitur. Tabs enim voluntas debet ex verbis concipi, quia nuHunt maius 0^ certius eli mentis noftræ teftimoniffjqaam qualitas infpeefta verborum, ideo talis cenfeturniens loquentis fuifle ,qualem verbaqprolatademonftrant^ Hæc omnia funt verba lureconfultorum. Grauifsi^ raa etiàm funt haec diefta Dodlorum. Plerunque fällig mur,dum legis rationem per conietfturas nosaflècu^ tos arbitramur. ItemtHomines fæpe errant,in conies (fturanda mente teftatoris, propter nimiam fubtilicagt; tem. Et Baldus aflerit,multos decipi, qui non pondegt; rant verba Teftamentoru , quæ in fe pondus magnu habent,ad cognofeendu quideft, Traduntitac^jveti* ba,quæpoiruntnaturaliter Sgt;Cfitfte» proprie di improprie accipi, debere in difpofitionù bus potius naturaliter,quàm ciuiliter,vereamp;f proprié potius,quam improprie ÖC in dubio acefpirquiaindift pofitionibus verba debent in potfori fignificatione accipi. Addunt etiam, paria eile» alfquid fieri vel con# tra, velpræter formara padi feu voluntateni tefta# toris,

Controuérf.de S. Cœna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501

toris. Et Baldus citât ex Boëtio t Eius quod tnultipli# citerexponitur»veritasignoratur« Iteni,tradunt,in# terpretationetn feu decîarationem, etiam in illis cafi^ bus,in quibus permittitur, ita debere fieri, vt verbis conueniat gt;nbsp;nec ab ijs, cum clara fint, recedatur : alias enimreijcitur,quia intcrpretatio,feudeclaratio ver# borum non dubiorum, quæ feilicet illis non congru# itgt;noncenfetur elfe declaratio prioris difpofitionis,fed noua amp;nbsp;alia difpofitiotquæ fententia diligenter obfer# uandaeft.neitatentemusinterpretariTeftamentuni FiltjDei,vtaliudTeftamentutn nobis ipfi fingamus, Hùc etiam non inepte accotnfflodari poflunt, quae Rhetores Trtçi' mû çhtbù traduntjVt quod Cicero inquitt Cutn feriptum eft aperte,tum iudicem legiparère, noninterpretari legem oportere : indignifsimû enim cffe,quam rem verbo ÔC literis mutare non pofsis,eam teipfa ôiiudiciocommutarer Item: Nonoportere de eius nos voluntate argutn entart, qui, ne id facerc polTémus 5 iudicium nobis reliquerit fuse voluntatis. Scriptori enim,ncque ingeniutn,nequeoperara,ne# que vllam facultatem defuiffe,qub minus poflet aper# t'e fcribere id, quod cogitaret. Item, Indices certum quodfequantur nihilhabituros, fifemel a fcripto re# , cederc confueuerint,atque ita Só ipfis iudicibusiudi# candi,ÔCeseteris ciuibus viuendirationes perturba# tuna iri ,fi femel'alegibusrcceffum fit. Nam ôi Iudi# ces,ncque quidfequantur,habituros, neque quo pa# fto alios improbare pofsint, quod contra legem fece# rint,fiabeo,quod fcriptumeftjïecedant. Quedigi# tur Quintilianus inquit,quid inter eft ,nullç fint,an in# tettxleges Hoc »nos lefus Chriftus Saluator amet.

Conciï.Oecunienïcifupcf recSè ad vos confendentes etiam accomodatur.Qi''^ •em'm intereft, nullum fît,an incertum Teftamenitii” Filq Del i Reddi aucem incertum, fî a propria tiLi3 verborum fententia difccdatur, oftcndunt tôt» tam varïæ, inconftantes ÔC. dïflèntientesinterpret^* tionesjde qaibus in bac Synodo,præfertim veróG^ brteî legacas nomine (ànc4i Spiricasaband'eedociii^'

Qîiæ hue vfcpcommemorauimus:^ataliaelTedi* cimas credimus,quæ in hominisTeftamcntoco'’^ feruando, neceffàrib Si/èuen'ter fîntperpendendi Si conQderanda. Nam,cjai (ècusfaciunt, eosnonpro JuriCpenus, Ced pro lurifperdûoribus babemusaitjuc agnoicimas,

Quôd fî ergo idas cautelas in hominutn Tedamca tiscatnreligiosèobfèruatiiinijs: eur obiècro eafdcn^ in Tefiamento Chridi tam ofdtanter negligatnusS Certè, qui CbriiHani Cant,amp;: nobircum fendunc i!lgt; verbis Tedamencitnbxrent, Hoc nid etiam a nobis dat,quid,obièero,erimLis aliud,quam falf3tij,qaicon^ tra Cuam confeientiam (quod Deusprohibeat)Dcmn Si homines Iudih'care-,3i: rem eo perducereconantitr; vt nemo bodus podhaeddem nobis dthabitatüSf Enimuerb, û vos viriconfencientesijedètis,quiptrt hiberi vos valeis :iamdudumblaiphemascontumdigt; as,quibas Tedamencam Cbridi afRdtisatqaeptt^ tarbacis,agnoaidècis:3t^ vedraglodêmaca, veîlraique tropologias, qaibas facrideiam midâticamprovins Si defandiis. Si vnam carni5/peciem,Sdtranfabüan^ ■tiationem, Si locam coeli dednitam gt;nbsp;ôd abCentiats Cbridij a Coenadabi!itis,has,inquam,glo{rariastr0f pologias, Sdhxc aagameaca tam Ùadam abiecidèd^ nbsp;j

Sed nos lurtfconfulti facile prouidcre poff'^mus,nuPƒ ^luam vosabhacopinione veftradifcefluroseffe:quia infamiam,nc(cio quam,metuitis,2lt; ne pofthac alq diffidant vobis,qubd tam mala fide in re faci a egeritisi 'dver’opertimefcitis. Nihilominus tarnen animoruni t'oftrorumfententiam vobisproponere voluimus’.vt ^osadferiam pœnitentiam exhortaremur : dC de ex^ ^tttno iudicio gt;in quo refpondebitis etiamiufto lu di# cijvos pracmoneremus. Teftes enim illic contra vos «iraus, quod tantum fidei non retinueritis in T eftas ïnento Chriftiafferuandogt; quantum nos fabfit verbo gloria) in horainumTeftamentis cuftodiendis adhi# btte foletnus».

4 Turüconßtltis in Condone dteiis ,ßius adhue poïi ittnnam Prxtorij latitaèat Philippus Ädelanthon-fidus Ltstheri comes : poflaHo iam mortuo,tran/-Cum autem trepidus iUtcadflttiffèt: ijUofe iierte-, nefciret: Prefes Condlij hifie verbis hominempnßl^ 1‘inimem in mediumprotraxit.

T quis tvt cs J inquit » qui ita iuxta poft es latitas J ÔC totus trépidas lt;nbsp;Progrederein medium ; 0lt; ft quid babes ,quod ad banc caufam pertinere iudicas,age proféras.

aLementjfsime D.PræfeSjô^ vosclarifsiini vin' confentientes. Ego ftim Philippusilk ■nagnus, fiue Melanchton, qui olim pw -licfterio QC Symbolo vfurpabamhancvo' tem Propïietac:Loquebar Ô lehoua de teütmonijstiif is in confpedla regum » 8gt;^ non confundebar, autem vbi verba huiusconfeflusaudqj'taanimoex^ territusfum j vtguod orationismexiniciiinicspis!^' aatin gtto defïnam,plane neCdam, Omnia raihi trem unt ; comæ arrelt;^æ,SC vox faucibus bxrei' Igirurlegam vobis, quæolim adhacvino LutberOi mea fueritfententia de Caluinifmo. Nam quanti/pf vinebat Lutbems, ÓC frenum PhiloropbiæûJexintj^ debatitsntiipcit nihil auüis fai aperte pro Cingbj^^^ ffitina affètrejta autem ad quendam amicorijninilt;^^^ rum turn fcnpCetam,

fn conW Gdei de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Yantath attinet ad fa^ionem 2^aindn, iubeo

i/.cdit»Magdcb. V-4i''e botio antmo die. Ego agnouicoram auai^ tis anceijgnanisjilltus fedçin colloguio Marpurgen^ ßhabitojanimo f QVäm nvelaI^i eabe^ ANT DOCTKINAM CHRISTI AN AM , TAf^TVM PVERIblTER pHlLOSOPHANTVR4ideononpOl

teruntdatare, oMNis enim plantatio,q,v^ NoN EST EX DEOfERADICASITVR, CiftUtüd^ fex(

Controuet/Ji’ S.Cœna Domini 50$ fexcentis annis diCputauctint,nihil adferuntptsetcr hanc voccm: cavo non prodeft quicquam. Hancnu^ pertorquent ad Chrifti carnera-Vidiftis quid ego col* legerim de hac re, vnde meara fcntentiam cognofce* Kpotes. Ego mori iyiAbiM,Q.v'AM hoc aw Ï1RMARE,Q,VOD ILLI A FVIRMANT,CHRISTI CORPVS NON POSSEjNiSI IN VNObOCO ES* -Sß.Ideo conftantcï arguaseos publice ÔCpriuatitn, tumeritoccafio. Vitupérés hoc quoquc in eis,quod de vfu Sacraraentor um nihil dicunt.

Liquot accepituasEpiftolas, quae quoni* 3im extant in eis multçnon obfcur^ftgni* ficationcs veteris tuç er ga me beneuolen* tiac ói voluntatisin amicitia conftantifsi* Htx, valde gratte mihi fuerunt. Nam meus animus idem eft cïgate,quiluitfcmper. Ego autem admira* donc doôrinæ ÔC virtutum tuarum incenfus,temper

^o6 ^cla ConcilOecumente'hfufir amp;(. amam' te pltirnnunijamp;ffingulan quadam pietat® colui, Atqiie vtinam ea eflênttempora, vtfruiliaC noftra amidn'a poflêm us.Scd inddit horhbilis diflêngt; Hb-de Ccena Domini, quae veterem confitetudintin offidorijm,quibus inter nos cenare foïebamijSjimpe^ diuitibeneuolentiam verb ergate meam,nonlabefe^ cic, ItaquCffi quid in me defideras officijjtempora gis, quam fidem meam accufare te velimt Quod ad eanftm quara ag/s attinet, valde doleo ea de re diligt; fenfionem exortam eiTe, quæ à Cbriiio ad gludnan^ dam charitatem in{iicutaefi,Scisau[em,me hadenus magis extitifle ïpedîatorem haius fabulx,quamaâo:i rem.Er malcas graues hahiiicauCasiCurnon admiCcuf erim me tam odi’ofo cercamini. Interea nullaaliacura vllius reianimum meutti magis exercuic,quambuins negoctj, Ec non modbcogicauiipiè,quidin vtranque partem dicipoCsit, fed inquiCiuietiam vecerumeade re fenCencias. ^go en im nolim alicaius noui dogi^a/ tis in Ecclena,vel auchor vel defenibrexiiiere. Cum omnia qux in vtraque parce firmifsima videntur,exigt; pendi,dicam pace fua,non ramen co in fencendaa am^Nallam enim fi'rmam racionem inaenio,quae con fciencix-difcedenci 'a propriecace verboram fadsfacb ac. Nibilaucem ad bunediem debocnegodoCcdpl^) quia videbam fucurum qaicquid fcriberem, vcmeab legari a Lucliero canquam domefiicum ceiiem,tniqui indices dicerenc, Nibilauchoricacis in noiira fenten^ da futurum erar, quia in akerius graciam fcripca vide^ xetur^Sed /pero cc melius de meis moribus fendre:

yeiç p.ot iidvoi; oiiàç di'S’ix.o TrvAfgfip tTi^oppdif xivßft'tvicp^irip, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Qualifcunquc enim fum, certe nunquam amaui Epicurçosiftos, cuiufmodi multi funt hoe tempore, quireligionem irrident,fiC quibusvoluptati elltde waxirais rebus homines fallere. Semper, vt fcis, ftu# diofusfuidot^rinae Chriftianæ: fuieqj ob earn caufam mihi curacjvt earn diligenter cognoîcerem : nee fine p3vuoncgoeio,dum quaeroquidfequi tutopofsim, extricaui me ex fcholafticis difputationibus, partim etiarn ex amicorum meorum difputationibus, cuius reinonnulla extant teftimonia. Qljod fi gratiam au# ciiparer,nonignoro,quam multos magnos amp;nbsp;erudi« tosviroshabeatvcftrafaéliojhorum amicitiam non contcmnerem.Itaque fi mihi veftra fententia.de Cœ« na Domini placeret, fimplieiter profiterer. Vos abü fentis Chrifti corpus, tanquam in tragoedia rcpræfen^ tari contenditis : ego de Chrifto video extare promit Hones: Ero vobifeum vfque ad eonfummationem fe^ culi.ô^ firailes.vbi nihil eft opus diuellere ab humani^ täte diuinitatem , proinde fentio hoe Sacramentum veræpræfentiæteftimonium effe. Quod ciimitafit, fentio in ilia Cœna præfentis corporis Roiveüïi’otjj efic. Cum proprietas verborum cum nullo articulofidei pugnet, nuUa fatis magna caufaeft, cur earn déféra* mus.Et haec fententia de præfentia corporis,conucnit cumalijs fcripturis.quaedevera praefentiaChrifti a* pudnosloquuntur ; nam ilia eft indigna Chriftianis opinio,qubd Chriftus itaquandam cœlipartemoc^ cuparit, vt in ea,tanquam inclufus carceri, fedeat. T u coiligisabfurdamulta,quæ fequantur banc fententi* am. Colligis etiam quafdam veterum fententias,quac pro te videntur facere» Sed abfurda minus offendent

508 ConctLOecumenichfufer ema»qui meminen't de rebus coefeftibus exverbo Dei,non ex Gcomctria faciendum eflê I'udicium.qu*^ que tentatus didicen'f,nullam eflè ratïoncmjquæ coni , fcientiam fatis docere pofsit, ciim à verbo Deidifc^^* fen'r.

In ijs locis,qai citantaeex vetcribus,agnofco qu^n dam eflè difsimilitudincm, fed tarnen ex his,fiqu‘^ prudenter ehgetgrauilsi'morum authotum didagt; uemct pleraque, quæ often dunt hanc, quain nos fci quimur, veteris Ecclefiæ, quatenus nobis nota eftgt; communem fuiflè fententiam: tametfi tu quideni boilt; mo difertus, quofdam locos nimis callide interprcfnj! ris,Q^ ad tuam caulam detorques. Veteres ciim de ref furretftione drfputantjallegantCccnam,necineptèj mco quidem iudiciotfignificauit enim Cbriftus Apoi ttolisXe refurreefturum eflè, quia fui corporis noivtivutli inftituit. Ncccflè enim erat, vt viueret corpus, quod nobis impartiendum erat» Quod ft veteresfenOnent ablèns corpus repraefèntari,quomodo inde probarent refurreeftioneme’ quia etiamfi non refurrexiflet Chrii ftus,tamen abiènscorpus 8C confumptum repræfeni taripotuir,ficut in fabulis Hecftorrepræfentatur. Sed non inftituinunc diiputationem : tantumhæcfcr/pfii vtfiicam erga te beneuolentiam pcrpetuamcognoi feeres, neque tarnen volui,quid fentiamjdifsimulare. Teque rogo, vtconfideres, quantam rem, quaraque periculofam fufeeperis. Verum illud eft,nirniumaft tercando amitti veritatem,atquc bate mulfci raagis pe^ riclitatur in his tarn violentis concertationibus. Qpa# re iatius eflèt hacde re aliquot bonos viros in collo^ quium vna venire» Video quæfcniinaharum difpu# tatio/

Controuerf.de S.Cœna Domini, 50^ tationum fparfa fint in Veterum Iibris,funt ÔO in qu£» bufdam nuper nan's ante hune tuniultura. Video eau fara veftram præfidijsingeniorum niti, ÔO vos habere ftudia theatri, non tantum manifefba, fed occulta eti# am, quæ haud fcio, an efficacius vobis fufFr agentür, qu'am ràanifefta. Satis nota eft mihi tua modeftia» quare non arbitrabar opus eflê, vt te adraonerem, vt cogitares homines ingeniofos Si prudentes,inter:? dumlabi poflè,ôdin ncgotîjs fpiritualibus inprimis periculofa eft ingenij fiducia.Scis feriptum efle : Ab? ominatio apud Deum eft, quicquid eft fublimc in mundo» Et multb plures funt, quam putentur, qui tantum ea arapledîuntur in religione,quae ingenijs eruere ac comprehendere potuerunt.Poftremb te ro? go.vt banc raeam Epiftolam, optimo atque amicifsi? mofcn'ptam animo, boni confulas.Vale Spir£,Ânno M.D. XXIX.

Hæc turn mea crat Confefsio Si dodîrina fidet, Neque ego aliter turn docebam in Scholis,neque ali? ttrfcribebam, aut fentiebamtdonec tandem, mortuo tutherojin medium procefsi, Si me non minus acu? tum Philofophum eflê docui,quàm Cinglianierant* Nam hipræ caeteris in defenfione dogmatis fui,fingu? larcm opinionem ingenij,cruditionis,ôf exquifitæ cognitionis Philofophiæ confecuti funt. ïtaque Epi? ftolas aliquot ad eos mifi,quorum nomina turn prçci? pue inclarefcebant, Si qui Cingliano fpiritu erant afflatûfeddamfecicmnia. Si fæpc verbis vfusfum contrartjs, quemadmodum hoc Epifteîa? mcæ ficantur, SC confilia, quæ Eledîori Palatino SC aîijs

comrnunicauj. Ea luuddubie fn horum confentieiv timn a; Orthodoxorura virorummaijibuserunt»

Efine Vefpertiîio^ette sd Protheoset Ver tumnos ïftos Neutramtn partiutn recb calidumô^ frïgidum dasrqui vna manu panem, altera lapidcin ofientas; quidextrumpedemincalceo,finift’'i’®''’, pdui habesrqui aliud ft3ns,aliudfedens loqucris.Chri ftus,quieftRXglt;Aa'yyasi(ç,via SC vernas,te tam verfip^’^ Iem,tamq'ue mutabilem,amp;^ flcxiJoquuinhofflineffl iufto ludicio pledet.

Nunc vos Patres ConfcriptGquonîaifl aduefpe# rafcit, abite finguli in veftra hofpitia ; SC eras fuffltno diluculoinatriumreditc, vtcolophonera hm'eadda^ musnegotio.

^^Oncione dimiffityomnei inßt,i recipinntfe hafpitiAidF primo mane it er um in Palatij atrium reaerterant: tl’^faPloßlentio, Prajes Concilij hitinpnetif Oratiu»CK‘ iam haèuit.

Vod igitur benè vertat : ôi- Ortfiodoxo confenfui noftro fœJix fauftumque fit? poftquara maior pars noftrum, de Cœna Sgt;C peribna Ctidüi, probe conuenittnibi^ jhi/d

ContreuerfJe SCœna T^omïm. jir aliud nunc reftat» quàm vt exiguurti iftumcoetum y Diquitanorum ànoftro confortio excludamasîcofi que tanquam Hærcticosjanaiheniate fcn'amus. Cut tni'ni plurcs cedant paucioribus i Cur vos lefuitæ, vos ludæijVosEthnici, vos antjquifsimi Hæretici Ec^ tlefiæ, vosTurcæ, vos Cingliani, quorum omnium infintta eft raultitado,tam exiguo hominum numero 'ocuminveftra Ecclefia detisCCur vos potius iiïos, quam illi vos audiant i Equidem veftra,vt video fens f^ntia, in omnibus totius terrarum orbis gentibusac PopuÜs fuos habet aflêrtores,fuos defenfores,fuos Patronosjfuospropugnatores: veftrum dogma iam. *nde ab Apoftolorum temporibus,nunqaarp prorfuî fxEccîefiadeleri,autextirpari potuit«Vcftra religio» fum acutifsimo rationis humanæ iudicio, dC cum vcs tefumPhilofophorumdecretis,exquifitifsimeconues où* Haiic enim doclrinani ampledunturfortifsimi lieroèsthanctuenf Duces: hancarmis defendunt mis litesr pro bac cptimiquique pugnant,quirem armis ftfenuegererejqu'am de articulisreligionisfcrupulos seexfacraScripturadifputare raaîunt. Quare èc ego Sacramcntariorum fententiamapprobo: contrariam ttijcioamp;damno-

Cura autem operæ pretium fit, décrétahuiusOes cumenici Concilii,in fempiterna pofterorum racmo^’ fia extarcî idcirco huic Angelo Mafarello, olim lâs trofandîi Gonciltj Tridentini Notario, mandaui, vt intcrea Canones confcriberet, quitotura hoc negotis um de CœnaDomini,8C de perfonaChrifti breuiter, fummatarnen perfpicuitate,comple(^ercntur. Quas [ tegt;tu NotariCjprogredere in medium,et quosconfcris îgt;fiftiCanonesgt;recita,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An^

Ç Acrofinüa Sjnad.gt;u Oecamsnica, ex omnibus Genti-^bus Retigionibus in Spiritu fùo congregate controuerfia exortu de Cxnu Domini, deperßna Chri-fit, hacficit Décrété.

CIquis dixerit: In di/putatione de Cœna ^Domini, vrgenda verba Inftitutionis, ca« que fècundum literam, vt lônant, accipien-da efle:Anathcma fit.

Si quis dixcrit: Vila vi diuina fieri poflc,vt corpus Chrifti fitnul amp;nbsp;lemelfitin duobus aut pluribus locis: Anathema fit.

Si quis dixerit: Indignosoremanducarc amp;nbsp;bibere in Cœna, corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti: Anathema fit»

Siquis dixerit: Sacrarnenta nouiTefta-menti, quoad lub^.antiain, aliquid axnplius continere amp;nbsp;ofFerre, quam Sacramehta veteris Tcftamenti:AnatE^pia

Siquisdixerit ; Chriftum itaad coelos aC cendilte, 8c ad Dexteram Dei confedifTe, vt tarnen nihiloininus Ecclefiæ fuæ interris'fic Fecundum humanam naturam prüfens; Ana thema fit.

Siquisdixcrif.Dexteram Dei in Symbolo Apoftoloruni non fignificatecertum locum incœlisjlcd folam omnipotentiam Dei: Ana thema fit.

Si quis dixerit : Chrifto,vt homini ( caula V nionis perlbnalis)communicatas efle diui-nitatispropictates realiter,nonautem Verbaliter tantiim; Anathema fit.

Si quis dixerit : Chriftum ( propter V nio-Mtn perlonalem) etiam lecundum humani-tatem elTc Omnipotentem: Anathero a fit.

Si quis dixerit: Chriftum ( propter Vnio« ncm perfônalem)non ea tantum,qux adlu-dicis officium pertineant, verùm etiam oh^ N i A nouifle,fècundam fuam Eumanitatem: Anathemafit.

Si quis dixerit : Chriftum ( propterperfô-nalem Vnionem) /ècundum humanam na-turam omnibus creaturis præfèntetn eflè, amp;nbsp;omnia vbiquc in toto terrarum orbe guber# nare: Anathema fît.

Si quis dixeritmon ad ffilam Dcitatetn di-rigendam inuocationem,fcd Humanaquo-que naturam in Chrifto, propter Vnionem , per/bnalem, religiofô ciiltu adorandani Sc inuocandam eflè : Anathemaflt.

Si quis dixerit: Deum ffia eflentia in omnibus creaturis elfe amp;nbsp;omnia in cœlo amp;nbsp;terra implere : Anathema fit.

Si quis vllam poflhacdodtrinam fûfccpe-rît aut approbauerir, quæ humanærationis iudiciorepugnetjauc Arifl:oteIis,aliorLiraue

QuiCquisCinglianum dogma vi amp;nbsp;armis nonpropugnandûcenfuerit: Anathema fic^.

*Mem pcirtfm conflam in fna. fentend a futur tu vider e-^(juifpue èproximo, loco arrepto carbone ardenti, ^nfiypia palude extinlio, hit Canonibtu propria fiilfcripft. ^t^ue ita dimiffia ell Conuentus:ea tonten condttiane, vt fuo /yutfque loco maueret, donee ad ftlilt;jugsetiamarticulos Reltgionis dfcutiendos, oppor~ tttno tempore a Praßde rur/tu conuecarentur.

Pagina 17.lin. 30. lege populutn. 25. xi. carmen. 29. j. Vuittembergici. 77,6. laborchoc, 152.17. cxrei, 177.16. quidcnscredendum. aoo.ïa.palpabili. ixi.si.Apollinari* a»3.9.eft.Ibid.lin.i9.fubruercnt.238.17. hæc. 255.î3.vcni-at. 256.13.tuam. 260.5.aflcruit. »6i.6.refingamur. amp;lin. zo.obfccro. 262. 25.inca, amp;l)n,26.religion!, 27i.5.aplt; pellet. 272.i7.fïinilitudine. 273,xi,oratione, X75,24.1bli 292.i6.carncm. 29J.».ftipite*.

liber hicßne titulo in me a venit officina; impeßti ei nomen Concilij NAtionAlis ; tjuoi cfim poßenautho'ri dißliceret, mntaniin relitjuitpA^ iedis. Hocideoteriionere volui, ne t^uodmeAcut“ pu Accidit, id Autori tribuutur. Is enim mißa Prufatione Oecumenicum AppellAL, ^ule.