Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • de rug van het boek

• • de kopsnede

• • de frontsnede

• • de staartsnede

• • het achterplat

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • the spine

• • the head edge

• • the fore edge

• • the bottom edge

• • the back board

rxi X «gt;:

-■ -n gt;nbsp;■

S. oct

1478

DECLARATIO

RVM, OB QVAS BEL^ GIVM GRAVISS^IMIS PRAE-miturcalamitatibus, cuai demon-

Rrationc rcmedij adiierfuscal-dem cfficaciffiini.

^K^ore nbsp;nbsp;nbsp;.FSPetro à S. Au dom ar o,alt as dt

TJ'Datloncappelle, Reli^toJ'oinflitnti ’D, Benedüïi, exmonaflenomontis fanPit Vldtn/Jocij,

1 E R E M I AE 9.

Qiiis anniinciet, quarc pcricrit terra? 5cc. Et dixli Pominus, quiadcrcliqiicrunt Icgem mcam quam dedieis, Stnon audicrunt voeem mcam, amp;

non ambulaucrunt in ca, amp;nbsp;abicrunc poft prauitatcmcoidisfui,Sc poft Baalim,

C O L O N I Æ, ApudMaternum Choljnum. M. D.LXXXII.

Cunij Gratia TrtMtleg,Clt;tJ.t.^\faieff.

' -•B e û i '/ ƒ

..il.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f“ 'eiv

fd^b'

ILLVSTRIS' SIMO.EXCELLENTISi SlMOCiyE DOMINO D. A-Icxandro Farncfio, Principi Parmcn-lïjRcgix Catholicx Maicftatis.Ditio-hutn Belgicarum Gubernatori, ac iü-premo excrcitus diici, Principi vcrç rcligioni deditiffimo,

amp; domino fuo clcmen-tiflimo.

Erpendens animo iHlufirtßtmc Princeps^cjuan-is ma-attulsrit ignorantia-caiiffarum, tumul-tuum^ßii tempeflatum'j oiutbtis loaPienw iaPiamur'.quod^f'al fo concept amp;nbsp;de ijs opïntonetplu-rimos pertraxertnt, 'Vt partt A s inua'^

E PI STOLA inuaforis Belgtci dominijfaue-rent3at(jU€ etiamfit^petiasfcr^ rc?it pperAprettumfore duxt^p de caufis Belgtcarum calamt-tat um aliquidÇcrjberem, per-fuafiîs nonpaucos, percepta tl--larum^^üt a nobù expendutur^ ac declarantur:,cognit îone, futur os,ut ab ini(jua mox refilî-antfententia, ac ettam K egiA AdateflatiÇefe ultro dedant, e-lufif, caujdm confiantius, dein-cepstueantur. Atoiuetantb li-bentius hune fufeepi laborem, quodmihi in ex ilium exFlan-dria,hAreticoruperfidta^ Gsu-fiorumq^ militum jAuitta aba^ ôlo,plusjatisfrppeteret ocij ad h AC conctnndda,tum quodmo-najii-

DEDICATOR TA.

nafticen, cuimßim dum ßrtam teä:am cum mo~ naß er to patrum noflrorum irn menßs labor thus ac impenßs e^ reâlo, cdßruare annttererßuh iugo plane barbarico eorum, cfut author es Çunt prßenttum Arumnarum, aliquamdtu ut-uenSidtdtcertm exaShus, cjum

perfinfertm^cjuanta

ferueant maltcta,^ tn Eccleß-afitcosmaleuolentta, cjuo detn-deßasintentiones i fiudta, o-peras dtrigant^qutpatritz Itber tatüaßertores, tjrari-nide ^jtndtcatores dtct njolunt^

cumßnt ipßpatru oppreßores, cfudelißtmt tor tor es.Por ro cumhtnoßrts htßeßrtptts tA 3 ß*it

Juts deptngantur coloribi^^ calamùatu cauf^: iuxta plurt-^ morum optmones per per am de tills fentientium minime expe^ dantur: Confultum mihi nji-ßimfnit, ß htüc noßra cjualta^ cugt;n(j^ßudtadedicarem et,^ui poßet ‘vellet tumßißragijSa, tumßia author it at e ea defen-der e aduerßis illosipfut njerita^ ti luculeto propoßu aurem ac-commodare detreSiabunt nee feret fua d nobis lancinari hui-cera ntmis, ea^ ^tpus omne ex-puant^premi. ^tijuihAcmihi antmo pertraäiantii tlicotua lUußrißtmePrtncepSi occur r it celßtudo y ipuA non minort e^i Pelgisin cidmirationeticreue-

DEDIC ATOMA, rcntia^quàm authoritateapud €amp;fde)npr^düa. quot;Nimtritmper Heroica in Bellis facinora^tu--amqùe in rebusgerendis pru--detiarntnec non ineffabilem er^ ga omnes Belgashum anit at em (quorum gratta ttbi omnium noßrum animos maxime de^ uinxifltßum ob eximiam infi^ dem Catholicam^ Begemno^ flrum longe clem'ettßimum.pi^ etatem, quamp;te tuis ex ditioni^ bus 'vbi Itberu tibifuerat^ßim-ma cum gloria, quiete^ opulen-tia,domtnari compuht: in Belgtcam de/cenderesGalliam, Regt Catholicofiibdttam,*vttq^ pramp;liaturus pralia domint ad-uerßsperditßimoshoßesMa ießtt-

■ E P I s T o L A kflatbdiuinA-ac Kegtamp;,t oturn^ que Belgium Regis au th on täte reä:urus. Armts deinde qua doqutde cumhAreticiSi im-fnjßimis inuafiribus Belgq^ a-liter agi-non potuent. Belgis, Deo, R egtq^ deuotis^pacem quiet emigre dder es.lliis^ 'utpatria hofltbus nocentißtmis ex Bel-gioprofligatis. Quod Deo ‘vo-tisac^trtutibus tuis aßnran-teßa£rurumtepr ope diem om-nes rperamus, at que et tam toits prtzcordijs tdtpfiim ab eo,^ ab s te eßßagttamus. Itaque tfi-hAcaliac^ perplura,quantum-uts ma^no heroe digna tn te confyderans,atque exofiulans quam humtUtmemeipfam curt h:

DEDICATORI A.

his nofiris lucuhrattombus no mdigniSi^t mult or um eüfen-tentia, quAtnlucem prodeant fccro ,ßippitcans y quatCnus d rnalenolts^ immicije^ njeritatis tuen nos ac protegere dtgne-tur. Quodßero frpphet non dedtgnaberispräß'are, njbt in-tellexerts Jyncere nos canjas trabdaßecalarnttatantj quthus propul/dndts tiittm omne cofers fliadtu^^uitamej^ exponerehaud dubtta^. Tdumepuod 11 loafer ip-titando falßasde Rege ctuscjue fideliortbus feruts conceptas,à 'vulgo (jutbnÇcjuemaleiiolts optntones aeßntentios conuel-lere ßtideamusj ^jeras profal^

jA f Çm,

I P T s T o L A ßSiOmmum ob oculos portent es-, atcj^ etiamßibdttos •varijs de^ Ivifosmendacijs iparttbusq^ ‘V-Jurpatorumfauentes^ Regtfuo ac domino legittimOyf^nantum doSbrina à nobis potuit fiert, re ßituere: ei^^ aridius coniunge-re. Vt omtttampharmaca ad-uerfitis calamitatesBelgtcasex dtuerfis ortascaufis^hicpropi-nari efificactßtma. Fe c ertspro-tnde tua humamtate haud tn-dignum, fihoe lit er arum mu-nujculum, ea, qua aliorum foies jbenignit at €,00 antmi^ati-tudtne exceperts jpattartfque, 'vt tua protcältone munitum ' in lucemprodeat. Quodfipro tua inßudiofos humanitatefia

BEBICATORIA, dumfinferimus» libetius pro-^ feeïo ac jiudioßus ad Belgïcam '/Remfgt;ub.Religionemlt;^ùsCa--^ , nbsp;nbsp;t holt cam iuuandumi nojlra It'^

eet exïgua conferemusfludia, coque nomine tndlatius Deum ' ac patrem domtnt noB:ri lefu ChrtFli orabtmusßipplicdtes, 'Ut per te reßenentur potenti-us,atque et tam ex Belgioprofit gantur^ qui omnes ïdeo deuo-^ tos infeftifiimè profiequunturt quifidem Catholtcam putidtfi jßmo Caluinifermento inßcere nituntur^q patrtaoltmfloren-_ ttfiimamdepopuldtur.Qui Ca tholtcum Regem, (uum domt-num abnegant jperfequuntur, ;. nbsp;nbsp;nbsp;male died 15 lacérant) aliaqùe di

--------.----------------i

EPISTOLA

Üu horrenda perpétrant.

■ Deus Optimus M.aximusin 'Belgarum commodum dtgne^ tur Celfitudtnts tUApijsfauere fiudijs^falutem tua» ijtomnes opt at BelgA^ tueri, uit am diu-tißtme confer uare incolumem-^

Janéia tuo peüiori ingerere con Cilta uires amplifie are epuas in Deiaugendaatepueilluftrd-da gloria , Regts uero nofirt promouendts defiderijs ac ßu~ dijSy quibus fiuo Belgio p? ocu-rat pacem, multb Itbentißtme exponis.

’Tetrtu Tm Ceißtftdtnt deditiffltHUt à S.J4ltdomaro^ ttl’ias de Wallon, capptlle.

AD CATHOLICVM

LECTOREM CARMEN M.

Adriani vande Brule,Sacre I he-ologiç Licentiati.

Sf nbsp;nbsp;nbsp;forti-velet, cognofcere Bellica fat^,

Et tanta futt dtjcere caufa malt. Curve modo per eat regie fame fa per orbem^^ Qua quondam foelixceu paradifui erat.

ffla etocet ‘Petrtu 'V Valloncappelbiiu ecce^ Succtnbïo narr ans plurtma^efla ßyle.

Qua populi rabtet^t^uupraui dogmatü error, Et ejuàm Beigar um plebs male /uafafutt.

Quidue vfurpator, Regie fdeiij^ deilt;f Immemor, eßecit pair ta in exittum^, Quomodo veltechnie, ceuturpu aranea mufcam Exuritpatnam turpMi ipfe[uani-,^

Queue dole te^lue commtfcuit tma[upremis^ ’ Et ejutbm euf tcus hareßs ortafuit.

Qpea velut infanafaSlue ty uculentior hydra, tS^Ptlleparit colubros, mille^ monlira fouet Templa prophanando pajßm.dtuinaif [acra^ Fundituf euertens redigionis opue :

Qualiter amp;nbsp;Domini Chrißos templnj^ minißrot sydffecit varüs mortibou,exilijs, ^lnra hic alia narrantur ordtna cauja^ Ijloi vt caueat,ne[cia pofleritas.

Quaes doElum hunc napes, leSlor, voluedo libellii Cautior vt capiat pharmacafana-, Vale.

ALIVD

XJARÄdEN CORNELII KNO fit.

'PxIgicA ^utfuirat quondam ditiffiwa tellm, N une longo bello^aKfer.inopf^ iacet.

I^on ferro fcinduntur agri,non mantbWy vndt Thihs nemo fnû tcdibM eße pateel.

Cejjac relligio-lftrnuntur iura^fceleflie Non turn tneutiunt^ relligioue metunt-i^

Qui miferos joltti defendere legibM^amp; tjue ÓuntrunlL, faern religionùoput,

/It funt à pair in longé tellure retnoti. Hoc illoi r(probt conßituere kco.

LattM exponti U KuUoncappedtM exul. Omnia prafenttjeblor amicefthro

Zlnum ego te moneo, Betgarum dtfeepericulo^ ^falfa vtcaueM rtUigione tibi.

REVERENDI PATRI S M.

P»uli Quefnelij Grimbergefis cœnobij prç-pofiti ad Be^iam matrem Carmen.

tJ^aefla tua cladit ß nefcü ßelgia caufam, Htc tibi trablatw perfpictendiu erit.

iAuthorein inuenia ,c)Uite nûc vexât amp;nbsp;angili ImpietM qutppe ell maxima caufa malt,

*Proßertta« rerum te demeiitauit,ob id^ Obhta ts domini ftc futur ata tut.

Crimina toile igitur,toiles pmulomnta bena. Grata erü domtno^rurfus^vt ante tuo.

Hoc ^Petru) 'Ll KalloncapeltutUm optât alumnm,

Cotifultt amp;nbsp;fcriptit virpiui bifee fuit I

ERRATA, QVAE OBSCV-

riori» manufcripti éxemplaris culpa

Irrepfcre, Cc reftitue.

Folio y.Hnea io.Referenti.i7.1.ï7.e3mque.20.1. (4.inutilium32.l.9.cancro.4i.l, i). vtrifq;. 46.1.10. «oluit, 4t,l.z2.coininuncm.54.I.2.Dixiftiqui(lnii'gt; iiil.ij eius59.1.4.dominia.iO5.1.i8,furorci39,1. 23. rlumarias 142. 1.14. cditis 144. l.ii.'defacerd 175.1. »4.condition« 179 1.5. afcripta 1S2.I.15. parit 191.1. «5.obicccrint ro3. 1.2.habcnte»i99.1.i3.quodcineifi 1.2o.fai)guincfunt2oo.l 2.quam,abundat2i4.1. 4. Ieps242. 1. 4, Et 1.16. Iuminc243.1.21. qui278.1.i3* proptcreaincodrt 281.1.10. pronam286.1.9. fadi» »9i.l.i6.augcndasl. 17. fi,pro fcilicct.

OPVSCVLI HVIVS

CAPITA.

/, SHccinDM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enarratie. pag. t.

JI, Decalatnimtibm

III. Piccata BeLgarum ca/amitatttmge-ntralem caufamj.

JIII, ^ßrünonefftafcribendaBel^arumpit cata^mdum calamttata.

• V. Ditn^utßtioniHtßianica.

• VI. Dl injolentia mtlitftnu Hijpancrnm tjtttd

ftntiendanLj.

• VII. De exalliontbut fallù à Dace Albano, gV alijspatria Gabtrnatoribas.

Vltl. DePHCtficatione tf76.Gâdaaifalla.óOi lx. Deabftntia B.egtaMaieß.a!uo Belgio.74, X. De taxa faflatynobdiam quot;Bellij.

mt, DstaMentltatatefenatoram^.

XII, Dg

INDEX C A P I T V Xf.

• XII. De Bel^arunLj diuttijs, t.irAndtnk» tranqmllapo(li[Jione.

• XIII. De hhertate quam affiElarunt Bel^t. mo. X1111. De conniuentia Ma^iflratunni^. 122. X De indulgenti educaiione corrupts in-fiitMtionetuueniutu,

X n. De v/ttrpatoribus Belgij^c^ malit^cjna per eos loniigeruittj.

X n I. De Htreliarchif, qui in Belgium funt^ introduEli.

X n I I.Defingulari cauffa calamitatum Bel.-gtcarujTLj.

• XIX. Oflendttur nonfuijfe obtemperatum De., cretis Concilij Jndentini.

• XX. Eccleltallicorum peccata Det ejfe maxtmi inuija.

X X I, Pau corum reformationem uon fuijfefuf-■ficieiem.'ut iram Delà Belgioauerteret.i4f.

• XXII. Arguuntur.qut contrarijperßUüt Con. cilij vniuerfatu definitionibut.

• XXIII. Curhtretici Eccleßaßicos grauiut perfequanfur.

• X XI111. De finale cnlamitatum Belgicnruntj caufia,

X X K. Confolatio iufiorum.qui 'Belgicû puni^ untur calamttattbus.

XX y I. De 1‘emedijt^qutbus dtilii cnlamitati..

bus occurrt poteif.

XX KI I. Oratio adT^eum vice Epilogi. 2^0

Finis Capituni.

i

DpCLARATIO

C A.VSSA.

EVKt, OB'QyAS bel.

GIVM iïRAVlSSIMIS PRE. xnicur calamitatibus,cuni demon* ftrationc remedij aduerfus cafdem cfficacifsimi*^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri

■l’ I; ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-M-J'

Succiffilacaufirumenarratio

^Onfidcranti mihi atqüc lugentinon '7/ minus graues qua varias afflidiones, quibusBelgiü Régis ‘-^Hifpaniarum Impefio fubditum vaftatür» opprirai-turquc^ occurrerunt caÜ^ eiufmodi càlaîïdTâtnm Rcrmulrç;Ôi?ârüm aiiç à piùribü^céufan'tuT, replo hStu r; da-ftinantuE Alia; virö à nöpJJaueiöri-buscxcufaùtiw,prôhantuf,i9ftificàrt-

ï CAVSÆ CALAMITAT.

tur. Quï ertim nutriti funt in fidc Ca-tholica, amp;nbsp;facrarum vel tcnuiter iA-buti lunt fenfu fcripturarum, pr«fcn-tcs ærumnas afçribunt Belgaruni pcc catis, vti eträ fuis proprijs. Sunt deinde,qui has tribuunt aftris noftto fxcH lodominantibus, dcDeo,nonvtpar eft fcntientes, fuaque peccata ac fcclc ra impie hac ratione excufantcs. At quibus ludus eft religionisCatholicç, ac totius Belgij euetfio,vt imperrtutn vulgus, (quodopinione frequcntius quàm ratioilc ducitur ) concitcnt, fc-cumque ad idem malorum baratrum pertrahant, calamitatum noftrarum caufamHifpanicæinquintioni,quain innumeris onerant mendacijs, afcri-bunt. Tum ctiam.tyrannidi (fic cnim illisprofuo fcilicet candore libctlo- ' qui) Hifpano^q^n militum.Sunt prx-.terea,qui grauiisimè acoifant cxacH-ones dcnariorum ccntcfimi,vigefimi ;dccimi,amp; alias. Älij calamitatcs fuas pacificatiouianno 1576. Garidaui fa-ûæ imputant parque ctiam abfentiai Regis noftri àfuo Belgio nimis diu-tuuix. Ali/s cafdcm afcribcntibus lu

xui

’É E L G ïl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

kui,faftuiquc nimio,ncc non ætati iu-ucnili nobilium quorundam,ac pa-triae primatum .Suntrurfumquicxi-Aimant abûdantiam diuitiarum, qui-bus ante hos tumultus patria afflue-bat,non parum flamrnæ adminiftraf-fcad prxfentem Bclgij conflagratió-ncm, ficut Sc cftrenem populi licen-tiam. Alijhancflamniaiuconniucn-tiaScnatus,amp; nimisindulgcnticdu-cationc amp;nbsp;corrupta inftitutione iu-ücnrutis,natam Sc audam afleninu Dcindenon dcfunt,quinoftras tribu-ünt ærumnas,ncc fane imnicritó,im-pijs Bclgij vfurpatoribüs,necnon hx-refiarchis.nupcrin Belgium admifsis. Carterum, qui rcligiofius res conlîde-rare didiccrunt, poft diligentiofeni fingularis ac ptaecipuat caufae noftra-rum calamitatum inquifitionem,häc vnam cftc cenfcnt, quód prófcripta fuireformatióne,authcóAO aut rarui admodum fucrit.qui vitam compo-ncreftuducrit, iuxta facrofâhdâE Sy-nodi Tridcntinx décréta. Porto hoi minime ncfcij,quid v tili ta tis contine-at vera diûarum cognitto caufarum;

fi a quaa»

4 CAVSÆ CALAMITAT.

quantumde patrix difpendij afferat, falfarum pro veris iadatio arque dc-fcn(ïo,arbitrati fumus opcrxpretium futurum,fi fingulas pro viribus tjtcu-teremuSjVeras àfalfîs dircernentes,at-queà capitali minus principales* Nee non ob oculos omnium poneremus, miferias dccalamitatcs varias Belgil haftenus opprimentes: actumdcmi| remédia fubiungercmus.qüibUsprac-didis malis occurri,eaque penitus ex-pelli, ac funditds cxtirpari pófsint. 'Quod Deo iuuante fic faduri fumus, vt neq; nos labofis poeniteaC füfcepti, nequeeos adquos prxfcns ttai^atui pcrucncritrepetlrxledionis. .

De Calamitatibus

S ita prxmifsis, antcquant HmSlaggrcdiamur dcmönftratio-fljwwlnetn caufarum afHidionutn, quibus Belgium hodic nimis crudeli-tcr laccratur ac perditur, pauca deip-ÏÎS calamiunbusdiccnda exiftimaui, licct caseß« graqifsimas, ac penè in* iiu-

B E L G 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$

numeras , omnibus fit notifsimum. Quis enim ignorât, quàm acerba, quàm horrenda,amp; inaudita àmiliti-bus vfurpatorum pcrtulcrint Pronin ciæZeclandia, Hollandia, Brabantia, Geldria, prifia, amp;nbsp;nouifsimeMcchli-nia’Qmbus contiguæ prouinciæ ac cinitates,licet ram grauia non tulc-rint,minime tarnen malorum exper-tcsfnerc. Qujsnefcit,quoaûum fit modo in prxdiftis locis cum Sacerdo tibu5,rcligiofis, amp;quibufcunquc Ca-tholicis ac probis viris, ad vnum omnibus fpoliatis, nudatis, in exilium pulfis, ac crudelifsjmè afflidis, non-nullis interemptis , coadifue fidem vel diflimulare,vel negate. Quæ nunc oroReipub. ac religionis Catholic» in illis prouineijs Mcies feu vigor! Qiwe in populo non fiuntc»dcs,rapi-nXjlatrocinia?

XJtuitttr ex rapt», ntn hofpa tib hafpite tutiu: fJon facer à gener a,frtM û nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rter^ eß^

rtUatacetpietM

U»nne

Trafperttm amp;nbsp;fetUxfeelm

Virtiu vacat»r:J«ntfS»u pMrint baut,

t 3 Jm

lt; CAV5Æ CALAMITAT. Im eßi» armù.opprtmtt leget timor.

Quid? num confufa,prophanata, at-que difperfa omnia? Num templa.mo nafteria, amp;nbsp;alia diuino cultui dedica-ta loca velfunditus euerfa, vcl impie foedata, per hærcticorum conciones tcrcxecrandaSjCorumq; ritus abomi-nandos ? Nonne in prxdidis Bclgij prouineijs omnefublatum eftgaudi-um,0c fpiritualis Ixtitia? in ludum mutatæ lunt feftiuitates, domus prx-cationum claufæ,altaria fubucrfa,vcl fpirituali cultu vacant.Nulli fane am-plius Chriftianorum cœtus fiunt.Nul la dodorum cernitur prxfidcntia,ccf-farunt dodrinx falutares, celfarune panegyres, fcftiuiconuentus, amp;pub-lici, hymnodix nodurnx non ha-bentur, ncque fupereft bcata ilia cx-ultatio,qua Dominocredentium a-nimx in fynaxi amp;nbsp;communione fpi-ritalium charifmaium cxhilaraban-tqr. Vnde dicers licet, quod iam nc-quefit Princeps,ncquc Propheta, nc-que Prxfes,ncque oblatio.neq; ineen (urn, ncQUC locus vbi cor^m Dopai-!

B E L G I J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

nopoffit ofFerri facrificium, amp;nbsp;mifc-ricordia acquiri.Et hxcquidem fatis prxuidebat futura Reuercndifsimus Iprcnfis Epifcopus, D. Martinus Ryt-houius.Qjuamobrcm etiam fummo-pere abhorrebat à bello aducrfusll-luftriflT. Principem D.Ioannem Au-ftriacuoi fufcipicndo. Memini ego Rcucrcndiflimum Dominum rcfc-rcntc,quac in iuftificatione à Statibuj confcda contincbantur, fic refpon-diflc quatriduo plus minus antcqua çaptiuus à Gandcnfibus tenerctur : In ilia iuftificatione multa pofliint ab flcmulis D.Ioannis Auftriaci,amp; ab ini-micis ttanquillitaps patriae falfo efte confida. Qux autem verà probaban-tufjtaliacflcncgabat, quorum gratia bellum fufcipcrctur,quo Catholi-ca religio, totaque patriaperdetetur. Maxime cum Auftriacus fände pol-liccrctur,fc inftis Statuum pctitioni-busfatisfadurum,iuftiffimasq5 pacis conditioncs ofFcrrct. Ccrtiflimas i-tçm, eafquc sequifiimas belli caufas «flcdcbcrc.

Cat»

s* CAVSÆ CALAMITAT.

Cxtcrùm iftudparcrgi loco fît dîÂfî, ad fcopum redcat oratio. Supcrius paucis didum cft de calamitaribus, quibus affliguntur Bclgicæ prouin-ciæ,quæ qmdcm tantæfunt, vtcogi« tatione nequaquam coniprehendi queant, nedum verbis exprimi, adeo Vt malim lachrymis illas cum Hic-remia deplorare , quàm atratnento deferibere. Quod tarnen mihi ferip-turOjde caufis aerumnarum Belgica-ïumfnit faciendum, neque enim rede expend! poflunt caufe, nifî fimul declarentur calamitatcs, qux ex illis, tanquam fuis fontibus ptodierunc. Quoddum pafsim perfîngulasfitcau fas,putauiforefüpcruacarMïum,',fî hid diutius immórarer illafiim enarrati-oni feu dedlararioni, maxime cum manifeftat toti fînt rnundo.'T^ntum i-gituringeneredeillisfîtd/dum. Qui autem fingularius cas Cogrtofeere dc-fiderarit.fihgulas pérlcgaf daufas.

mttatum^neralem caufam.

B E L G I T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

Orrönunc demonftrandacft* quæ putatur generalis omnium calamitatum caufa cflc, qua perfpcda fingulares fuis locis dc-clarabuntur. Eamautcmeflchomi-num pcccata,neminem fenfus in fcri-pturishabentem cxercitatos, qui ignorer cxiftere arbitror. In confeflb namquceftjDcum primos parentes cene j. noftros, ob inobedientiæ pcccatum paradifo cicdos, laboribus infinitis -acmorti fubieciflc,totumq; mundü diluiüo,Noëdempto cumfua fami- ccncfÄ. Ha,dclcuifle,Videnscnim Deus,quod multamalitia hominum eflct in terra, 5c cunóla cogitatio cordis intenta clTet ad malum,omni temporepceni-tuit eum,quod hominem feciflet in terra,amp; tadus dolorc cordis intrinfc-cus, delebo, inquit hominem quem creauià facie terrx, ôcc. Nulla igitur noceret aduerfitas (verba funt D.Grc gori))fi nulla dominaretur iniquitas. Miferos (inquitSapiens)facit homi- Pro.u-** nespcccatu. Et alibi, Iniquitatcsfuafr

B 5 xa-

IO CAVSÆ CALAMITAT.

rapiunrimpium, ôcfinibus peccafo-Pfai.105. rum fuorum conftringitur. EtPfak mographus, Irritauerunt Dcum in , adinuentionibus ruis,amp; multiplicata icci.21. eft bl cis ruina. Ecclefiafticus vero, Quafiromphæa bis acuta omnisini-quitas, óc plagx iJlius non eft fanitas. Quid? num peccatorum multitudo, diuinique negleftus timoris, atq^ ef frenisadquxlibet animus Bclgio ro-phxacftbis acuta,qua hodie diffeca-tur,3c tantum non in fauillam redigi-Ifaia.42. tur? Vndequod Ifaias de Kraelitis, id de Belgis iuftcdixcro;Faä:i funt in ra-pinam, neceft qui eruat : in direptio-nem,ncc eft qui dicat redde. Quis de-dit in direptioncm lacob ôclfraclva-! ftantibus? Nonne Dominus ipfccui pcccauimus ? amp;nbsp;noluerunt in vi)s eius ambularc, amp;nbsp;non audiuimus legem ' eius, amp;nbsp;effudit fupcr çum indignatio-ncmfurorisfuijamp;fortcbcnum.'Qui-Lcuit.aô. busconcinunt,quxinLcuic:co indi-fciplinatis minatur Dominus, inqui-ens: Quod ft nee fîçvolucritis recipe-. redifciplinam, fed amp;nbsp;ambulaueritis ex aduerfo naihi, ego quoque contra

VOS

I

■B E L G I I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II

VOS aducrfus inccdam, amp;nbsp;percutiam VOS fepties propter peccata veftra,in-ducamq; fupcr vos gladium.vltoreni fœderM mei : cumque confngeritis in vrbcs, mittam peftilentiam in medio veftri, amp;nbsp;trademini in manibus ho-ftium, poftquam confregero baculum panis vcftri. His innumcræ alias fufFragantur fcripturx,vt amp;nbsp;malcdi-ftiones, quas per Moyfen commina-tus eft Dominus , ijs qui ipfius vo-ciobaudirenoluerint. Verum ne in re Clara prolixioresfimus, neue hæc putentur veteris eflc inftrumSti com-minationes, nihilque ad filios gratias pertinerç,omifsis qux ex veteri tefta-mento adhuc potcrant adferri pluri-ma.primum illud Chrifti verbum a-pudLucam expendatur: Putatis (inquit) quod hi Galilxi( quorum fcili-cet fanguinemPilatus mifeuerat cutn facrifteijs corum ) prx omnibus Gali-Içis peçcatores fucrint,quia talia pafsi funt? Nondicovobis, fcdnifîpœni-tentiam cgeritis,omnes fimilitcr per-ibkis amp;c. En Domini verbis fignifica-tur, mortem , qux omnium cala-mita-.

It GAV5Æ CALAMITAT.

mitatum funima eft, tanquamp»-nam pcccatorum debitam à Deo im-Dcum hicquofdampunirc peccatorcs, vt qui tantum vel plu» nicruerint, illorum fupplicijs crudia-tur,ac maturè dignam agant poeni-tçntiam, nefimili pereant exemplo. Luc.u. ScruusenimfeiensDomini fuivolu-tatem amp;non facicns.plagis vapulabit multis. Didis fuffragatur Apoftolus dicens : Tribulatio amp;nbsp;anguftia in om-nemanimam hominis operantis malum. Accedit D. Auguftinus fic argu-ensIulianumjPœnam vides, curcul-pam non agnofcis?non enim iniuftui eftDeus, qui iram fine culpainferat. Trouer. 20. Q^is autcm noftrum innoccns,vt di-cerepofsit, mundus fum à peccato, correptione, curatione, purgationc nonindigeo.Itaquecumrarior nun-quam extiterit fidcs,nunquam magit friguerit charitas , minus nunquam fuerit virtutum ftudium,Dei timor iam penè exularit,facramenta ab im-pijs conculcata fint, male audicrint îandi, fint contempt! facerdotes, ab-icdi xcligiofî, leges iuraq; omnia cef-

B E r, G I I.

fcrint dcßderijs hominum licet iniu-ftis,omncs qux fua funt qUærant,Eu-angelica libcrtas faCinofùal fît pras-tcxtuSjôt quafî omncs ià pèCcàta con-ftirarint. Cum inquatn terra infcd^ lit(vt loquitur Haias) ab habitatorib’ ifai. 34.’ fuis,quia tranfgrefsi fînt leges, muta-Ueruntius, dimpaueruntfœdusfcm-piteraû,nihil fdriè mirû,fî afflidioncs grauiflîmse Belgas premant. Miran-dum potius quod non in furore fuo nos corripuerit Dcus,amp; vt de Gomop rhxis 5c Spdomitis femel condignuni fumpferit fùpplicium .Reges var ijs pu niunt fupj^licijs, qui fuas prxu^ricatj fupt Icge^jgrauiusque in cos animad-uertunt,qm rei Ixlàe Maiefîatis pro-bantur. EtDcus omnis luftitix fons amp;nbsp;origo,noftram non putiiet jpgratU fudinem innumcraqucpeccata, rjuj-bus diuinamciusMaieftatem ad ir^-cundiiim toties prouôçamus , amp;nbsp;vindiâtamquafîcogimusîProrfys“«- ' ’ quiffimum fuit,vt iniuftitiæ hoftrap dedecUs iufîitisfuæ^decorc,pec^ati noftra pro meritisvindicando repari rctDcujjVel cetU Chtifti vnigcniü

fui

»4 CAVSÆ CALAMITAT.

fui paisionc intercedente , ea con-donarct. Atqui videns Deus Optimus Maximus,indulgentia,qua diu nimis in nos fuerat pro fua bonita-te vfus, inpropriam perniciem nos ■ ■ abuti, atque inde détériorés effici, iuftiffimum atqjoportunifsimum cf fe putauit, commentas à nobis exi-gcre poenas. Quemadmodum ergo pater immorigero filio , poft-quam frequent)us indulfit deterio-rem indulgentia factum fenticns, tandem acrius flagellât, vt vcl fic amp;nbsp;patris indulgcntix beneficium Iniquitatem propriam agnofcat,ag-nitam oderit,fugiat, deteftetür. SiC mifericordiarum Deus, cum Belgis iuftifsime agit,amp; nihilominus mife-ricorditer, acrius corripiens pluri-ma , caque abominanda Belgarum pcccata,üm.ul amp;nbsp;ingratitudincm.qua ».Mach 6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuina abufi fumus benefi-

centia. Etcnim multo tempore non fincrepeccatorcs ex fententia agerc, fed flatimvltioncs adhibere,bcneficij magni eft indicium, tefte ichptura.

Hane

« E L Q î î.

Manc autcm Domini corrcptiortcm fÏ patienter tulcrimus, agnoÏcentesq; peccatapropria, ex intimismedullis cordium veniam profufis lachrymis cfflagitaucrimus, noftri fanè mifcrc-Vitur Deus ,rcftituctquc proprijs fc-dibus pulfos, amp;priftinxtranquillita' ti bellorum turbinibus exagitatos. Cuius fidem nobis facit liber ludi- Liber i» cum, referens iæpiusifraclitas in ma- dicum. nus crudeliflimorum hoftium da-tos ( vtique merito fuorum peccato-rum)amp; mox iterum vbi ad Dominum clamauerunt creptos de tyran-nide hoftium, atque libertati reftitu-tos. Et Valentinianus iunior,quod faueret haerefî Arrianorum,nonne à Maximo paftus cft jperfecutionem grauiftîmam amp;nbsp;ad turpem fugam co-adus; Refipifeens vero, amp;nbsp;à tyrannô fuit liberatüs,amp; imperio reftitutus. Quibusverba Achioris adHolopher jiemnonparum iuffragantur.

ties (ait) prætcr ipfum DEVM fu-um,alterumcolucrunt, dati funt in prxdam, amp;nbsp;in gladium, amp;nbsp;in op-

pro-

K C AV5Æ CALAMITAT.

'^probrium. Quotiefcunqj autcmpœ« n'itucrût fc receflîfle à cuitura Dei fui, dédit eis Dcus coeli,vir tutem rcfîftéii di. denîque Chananæum Regem amp;nbsp;Hebüfæüm, amp;nbsp;Phcrefxum,amp; Hethas-vmijÔc Hcnæüm,amp;Amorrhçum,amp; q-iiincs potentes in Hefcbon proftri-iicrunt,amp; terras eorum amp;nbsp;ciuitatés , corum ipfi poflederunt,amp; vfquequo non pcccarentin confpedu Dei fui c-rantbonacumiilis, Dcus cnimeoru oditinîquitatcm. Quid? cuminBel-gio eflet vnus Dcus, vna fides, vnuni baptifma, cum Dei timoré tcncrcri-tur incolçjcum fuccenfî charitatc Dei aeproximi arderent, cum maiuscÇ fctftudium falutis animae, quàm tem poralium acquircndonjni,Nonne bo nis omnibus abundabat? Nonne crat commendabilis apud omnes natio-i)cs? Nonne cum florcntiflimistotj-us mundi prouincijs çomparari ppte , rat? AtnuncpoftquamPcumpccça-tis aduerfum le prouocauit,faâi func , lijo/lescius, ( vt loquiturlcremias)i|i capitc inimici cius locuplctati funp QujaDominus locutus cft fuper cam pro-

ß E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7

propter multitudinê iniquitatü'cius. Propter peccatanoftra(aitProphcta Daniel)amp; propter tranfgreflîones pa-trünoftroröjlerufalem amp;populustU’ us omnib.vicinis opprobrio funt.Sic-ut itaque olim diuitiasmifcricordiac fuæ nobis exhibuit Deus: Itanüccxi-' gétibus peccatis noftris,diuitiasiufti-tix fuæ mifericordia tarne âttêpcratæ nobis propinat, quatenus vrgentibus afflidionibus, ad ilium fupplices ac pœnitentes confugiendo rigorem di-uiniiudicijjin pofterUm effugereva»-Icamus. Hæc imprefentiarum dç generali affliftionum caufa fufficianr, quam vtiq; euidentioremfacient.quÇ infra de luxu ac faftu, alijsq; Belgarü peccatis adferentur.

Oportunum iam cfle Videtur , vfc particulates miferiarum Belgicarum caufas perfcrutemur.Et primum qui-demquas imperitum vulgus, parum quidem veras,ne dicam falfas,tüm af-flidionum,tum etiam peccatorum füorumprætexit.Dcindeproferemus in medium, quæ imaginem veritaris præfcferunt,atque obre inorepru-

C den*

«8 C AVSÆ CALAMITAT. dentum lint læpius. Demum quàm optimo iure quilibet, omnium cala-mitatum propriam amp;nbsp;capitalem efle caufam ftatuerc debear,adiuuatcDeo cxplicabimus.

non eße aßcrihendaBel-garum peccata, nedum cala-

mitâtes. Cap. IIII.

N défunt,qui hominum ma gh^Klicias ex iplis confidcrantes af-^^f^fliétionibus varijsque preflii-ris,quas fe vel fuos proximos pati cer-nunt, aftrisillas,influentijsque coele-ftibus, tribucrc non vcrentur, vanis indubie pcrfuali,aut colloquijs, aut li bellis eorum, qui vt admiration! fint vulgo,nihil aliud fomniant,fcribunty loquuntur,quàm de cöftellationibus acearum virtutibus .Taceoquödeo prætextu quidam fua in Dcum tranC-ferre peccata.aut ea extenuate nitan-tur. Qupd quàm imperitè amp;nbsp;impie faciant ,D E O donante fie o-ttendere conabimur,vt fimul opinio, quoe

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

quaeplurimum hodie apudrudiores inualuit , conucllatur ,amp; extirpetur funditus. Atqui primuin vndepccca-taorigincminhominibus fumant vidcam us. Sane nulla rc, nifi voluntatc propria(rclleDiuo Augnftino)fitanii ma libidinis aliorumue pcccatorumc.,, jtij, lerua. Vndepeccatum definit, volun tatem cfl’c retmcndi vcl conlequendi, quodiuftitia vctat, amp;nbsp;vnde liberum eftabftinerc. Qtiod adeo aflcrit efl'e voluntarium malum,vt nullo modo id dicat peccatum,quod non eft voluntarium. Cuius fcntcntiam facris refponderefcripturis, vt quae pafsim noui amp;nbsp;veteris inftrumenti libros reuoluentibus obuix fint,planx fu-pcruacaneum foret,multis compro-bare.Notum quippe eft illud ad Cairn Domini verbum,Nonnefi beneege risrccipics?fin autcmmale ftatimin foribuspeccatum tuum aderit.Et fub te crit appctitus tuus,0c tu dominabc risillius.Etapud Pfalmiftam ait: In-Plat«, telledum tibi dabo,amp; inftruam tein via hac,amp;c.Nolite fieri ficur cquus mulus,quibus non eft intelledus.His

C a quain

J» CAV5Æ CALAMITAT.

quam optime refpondent Sapientis verba. Deus (inquit) ab initio confti-tuit hominem,«5c reliquit in manu confilij fui,adiccit mandata amp;nbsp;praece-pta,fi voluerismandata conferuare, conferuabunt te: Appofui tibi aquam amp;nbsp;ignem, ad quodcunque volueris, porrige manum tuam. Ante hominc vita amp;nbsp;mors, bonum amp;nbsp;malu', quodcunque placueriteidabituriili. Nc-mini mandauit Deus impie agere, amp;nbsp;nemini fpacium pcccandi dedit. Non enim concupifcit multitudincm fiJi-oruminfideliumócmutilium. Mille funt eiufdem argumenti fcripturae. Cum vero à voluntate hominis fit peccatum, nee aliunde cfle poflit,in-eptiffimeprofedoaftris, fcuinfluen-tijscœleftibusafcribitur,quarum ali-^ as aiunt hominibencficas,alias vcro noxias. Qijod quid aliud eft dicerc, quàm hominem non per liberam pec care voluntatem ? Id quiairerit,non folum negat hominem vnquam pec-care ( ficut enim mereri abfque volun rate nemo poteft, ita nec demereri) fed de Deum aftrorum conditorcm

co-

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»

eorundemque virtutum ^aftruit au-thorem efle peccatorum. Qui enim cftcaufa (inquic Philo(ôphus)caulàe cft caufati caufa. Si Deus fydera con-didit,caque homiqibus fint nociua, vtiq. nocumentiac malicia: corum, (quippe cum inanimata fint,amp; libère nihil agant ) author merito dicitur. Verum id de fonte omnis boni,ex quo cum dulci amara aqua ( Diuo Ia laco.i. Gobotefte) nequit emanare,crederc efiet maxime impium,vti fidesCatho lica pariterque facra fcriptura nosa-pertiffimè docent. Vidit Deus ( habet Genefis,)cunda quæ feccrat,amp; erant valde bona. Qupmodo quasfo bona funt,qux homines adpcccandum vel difponunt,vel inclinant, vel pertra-hunt? Qvia: fiquis hominum altcri facerct, merito peccati illius author ccnferctur,camquc ob rem iuftè pœ-naslucret. Proinde cum pcrlpicuum fit aftra efle rationis expcrtia,vtiq; nee peccatiSjUcc poenis obnoxia efle pof-funt;Sedid totum inDeumillorum conditoré foret transferêdum.A qua

C 3 fen-

ai C AVSÆ CALAMITAT. Icntentianos dcterictdoüo carmine D.Profperdiccns :

DeProuid, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■virtuti,animosil. retardai,

üm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I^onjuperi panuntignii^nec ab athere manat,

Std noflru ortttir de cordtbwapfaij, heüum Lihertai mottet, (tr ^uatimttr ctuthbut armù.

Quibus non modo àDcoamp;fydc-ribus caula noftrorum pcctatoiiim remouernr, fed aferibitur, cuiaferibi dcbcrc oftendimus, feilicet propri® voluntatis 1 ibt rtati. Præterea nos ad-monct Dominus per Hieremiam, di Hicr.io. cens ; luxta vias gentium nolitc difee-re,amp; à fignis cœli nolitemetuere,quc timent genres. Quia leges populorû vanxfunt. Efl'etautem vndcà fignis cœli metucremus, û aftra nos ad pcc-catum lege diuina nobis prohibitum inclinant. Quod vtique docuerunt Gennies, quorum fententiam prædi-Pioiicri4 lt;^ïis reprobat Deus. Odio infupcrcft s.ip.ii. Deo impius,amp;impictas eins. At nihil Dcusodit telle fcriptura corum qua: fccit. Quarc impie nimiscontendût, Deum cooperari ad malum virtuti-bus allrorum à leconditorum. Deip-dc nunquid iniultum videbitur iudi-cium

B E L GIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ

ciuni Dei, fi hominem adxtcrnas,e-alque maxime horrendas damnaue-rit pœnas,ob peccata quç cogentibus vel ctiam inclinantibus aftris perpe-trauerit ? Ncqueenim eins voluntati (cuius fignum foret virtus ad peccata inclinans, ab illo aftris concreata)refi ftere fas cft. Prætor fi per fa teil i tes fu-os aliqucm'ad furta coëgiffet, vel pel-Icftum ad eadem perduxilïet, iniufti tiæ damnaretur,fi illorum gratia fu-remadfupplicium exigeret;Et iufti-tiæ afcribcrctur,fi Deus homines per aftraadpeccandum impellens vel inclinans ( quod plus habet cffïcacix quam pel lici en s) fu ppli ci j s æternis cö-demnarct. Adhæc fi ad fydereas influ-cntias,amp; non ad folam noftræ voluntatis libertatem adusnoftri fadaque referantur: cur leges pofitaefunthu-manac, aut iura ciuilia promulgata? quibus vel poena improbis decerni-tur vel probis ftabilitur fecuritas.Cur (inquitD, Ambrofius ) venia reis non datur,cum vtique non fua volunta xam.«./ te ( vt il li volunt)fed fatali heceflitatc deliquerint. Prorkis maxime deflen-

C 4. dum

»4 CAVSÆ CALAMITAT.

dum eft, quofdam ad tantam irai-pietarem hac tempeftate dilapfos, vtnon tantum pro pria «5c aliéna ex-cufare pcccata, fed ilia mçdiantibus creaturis, in D E V M transferre non vercantur: Non funt profedo aftra àDEO condita, vthomines ad pec-çata pertrahant vel inclinent, fed vt per ilia Deus laudetur ac mag-nificetur , vtque homini (teftcMoy-fç ) minifterium fuum præftent. Ex-aminentur nonnihil verba, quibus vfus legitur D E V S cum aftra amp;nbsp;fy. dera omnia crearet, de luce meridiana erit clarius,qno fine ea condidç-nt.Fiant(inquit) luminaria in firma-mento cœli,amp; diuidant diemacno-üem,amp; fint in fîgna amp;nbsp;tempora amp;nbsp;dies ôcannosamp;luccant infirmamento coeli,amp;illuminenttefram, Quidhic quæfo profcrtur,vnde probari queat, 'ydera in hominum voluntatcsagç-iCjVel eorum libertatem minuerein-clinando, Impia ergo fit oportet vox çorum, qui çum aliquid mali perpétrant vel patiuntur, aiunt : Talc tne-

Ut»

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

um eft fatum,vel talia funt huius tcm pohsaftra. Aquibusetiam originem lumpfilfevidetur illud frequcnsino* rcamp;fcriptis multorum gallica vten-t i u m 1 i n gu a : C'e/? vnggrandcleJaßre,Telefl no^ire defailrt. Quafi Veto iuiquitas tcmporum,atque facinorum prodi-rct penderetue ab aftris,amp; non ex mc-ritis peccatorum,amp; praua hominum voluntate. Cieterum de his pro in-ftitutoplusfatis. lam de fignis cœle-ftibus,quæ præter confuetum natu-rx ordinem accidunt, Sc Deus fie-quentius præmitterc lolet, quando populum aliquem grauius punire de-creuit,nö nihil eft diflerendumJ Sunt ctenim quida adco iudicij expertes, Vtab illis fuas miferias, affliftionef-que proucnirc autument. Enimue-roDEVS nolens mortem peccato-p^ rum ( pro quibus morti vnigenitum de ciuitatç fuum tradidit ) fed magis vtconuer- d«-tantur,amp;viuat.In peccato obduratis fux irae propediem defeuiturx fxpius nuntios prçmittere folet,nimirum vt jnaturc rcfipifcant,quo imminente

c 5 Dei

a« CAVSÆ CALAMITAT.

Dei iram cftligere qucant. Excmplo nobis funt languis cum lade, quæ plu it, cum Alaricus Gothorum Kcx Ro mam dcpopularctur. Etvifxin ccclo acies inter Ie 'dimicantcs,quasDiuus Gregorius fuo tempore,antequam I-talia Longobardorum traderetur gla dio;fcricnda,apparuifleaflerit. Anno autem 1538.in multis Germanixlocis homines armati in acre vili funt, amp;nbsp;inufîtatæ magnitudinis ftclla, quç cru entos fpargebat radios, amp;nbsp;iuxta illam crux fanguinoicnta, cum vcxillo per iib.2.ca.5. aëra volutanre. In libro autem Ma-chabxorum Icgimus per vniuerl'am Hicrofolymorum ciuitatem vifos diebus quadraginta équités peraëra difeurrentes, deauratashabentes fto-las amp;nbsp;haftas, amp;nbsp;quafi cohortes arma-tas,amp;curfus cquorumpcr ordinem digeftos, amp;nbsp;congreffionem fieri comi nus,amp; feutorum motus,amp; galeatoru multi tudinem gladijs diftridis, ac te-lorum iadus,amp; aureorum armorum fplendorem, omnisquegeneris loricarum : Q^apropter omnes in bond monftracohuertirogabant, Ofi Belgium,

B E I, G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7

gium, vidés ßgna, quæ in Brabantia, Flandria,Hollandia,Zeclandia,inufi-tata,tuin in cœlo,tuni in terra conti-gcruntjtenipus viiitationis fuç cogno uiflet, amp;nbsp;ludxotum exempla fequens in bonuni ilia conuerti affiduis De-uni precibus rogafl'et. Has ii coniun-xilTct ptcnitcntiæ opcribus,indubiè Deus vt olim Niniuitis, quamprimu propitiusillifadusfuiflet, Vidit(in-quit Ionas)opera corum,quia conuej funt de via lua mala, amp;milertuscft Deus fupcr malicia quam locutus fu-crat.vtfaccrct cis amp;nbsp;non fecit. Quem-admodum igitur pater peccaptifilro manuextenta, vel virgis oftenfis mi-natur, vt àprauis defiderijs amp;nbsp;mori-bus cum reuocet: Sic amp;Deusfignis quibufdam in cœlo vclin terra extra confuetum ordincm naturæ oftenfis, afcclcribus nosdeterret,amp; vindida de illis,nifi verapœnitentiâ prins ex-tirpentur, fc fumpturum grauiflima minatur.Tantum abeft,vt hominum malicijs per ilia coopcrari vclit. Cornera ergo ieu ftella crinita, quæ ante biennium in hifee inferioribus pro-uin-

4« CAVSÆ CALAMITAT.

uincijs apparuit amp;nbsp;acies, aliaque non pauca coelcrtiafigna,a Belgis vifa,prç fagia tantum crant grauiffimorum, eheu,malorum quæ patimur,non au-temvirtutesquac incolarum ingcnia ad malum alioqui procliuiflïma at-que proniffima magis incl inaren t,vcl quibus détériora cfficcrcntur. Deß-nant proindc didum Comctam, di-cerecaulam elle fuorum peccatoru, amp;nbsp;odo annorü illi tribucrc domina-tum. Quod cft Deum huius maliciac faccrcauthorem,amp; populumquiiu-ftiffimi iudlcis iram com meruit,ab v-tiliflîmo reuocare pœnitentiac remc-dio.Vtquidenim pœnitcat,fiCome-tæ peccata amp;nbsp;afflidiones afcribi debc ant.fitd; oftennio,vtvolunt,fuos ma liciæcffedusin Bclgio pariturus. O partu ridiculum ac prodigiofum, eu. ius parturitioni, odennij l'pacium a* feribitur. Num amp;nbsp;Cometæ qui anno fuperiori menfeodobri apparuit,op-timifcilicet rcrum æftimatores,parê dominationem aferibent? Sed valeat huiufmodi fomnia. Nemoq; dicat tu tentatur, quoniam à Deo tentatur:

Deus

B E L G I I.

Dcuscnim intentator eft malorum: ipfe autcm neminem tentât.

fö^JIIcut toto errant coelo, qui a-^^•ftris afflidionum fuarum, ad-^^^coq; peccatorum caufam afcri bunt; ita amp;nbsp;qui Hifpanicae inquifitio-ni turbas tribuunt,quibus hodie Belgium concutitur, præfcrtim cumfal-fo fibi per(ùafcrint,illam à'Regia Ma-ieftatc his regionibus introducenda fuiffc. Siquidem in confeflbeft,Regem noftrum löge clementiflïmum, paulö ante quam audiflet in Belgio cieri turbas, nobililiumque quorun-dam confpirationes,aduerfus didam inquifitionem, quam vt populum fa-cilius ad feditionem pertraherent,in-numeris mendacijs onerabant, tan-quamquæ diuinis humanisquedegi-bus aducrfarctur, amp;nbsp;à reda rationc maxime eilet aliéna : Regem , in-quam,adllluftriflimam Gubernatri- sutij. cem Duciflam de Parmes mififle li-ccras , quibus mandabat vti edida pi»

P G AVSÆ CALAMITAT. piæmemoliæ Impcratocis Caroli V. partis fui fœlicifCmæ memoriæ dili-gentiùs obltruarentur ; fimul ctiam Concilij Tridcntini décréta cuni nô-nullisarticulis ad officia paftorunidc fuorum fubditorum iàlutcni fpedan tibus. Quinimo rantxclenientiæfuit ReXjVt audiens rumultus Bclgicos, contcntus fuilïe prxdicctur, vti alia contra hæreticos ptoccdcndi forma, abipfilmct Belgis inflitucrctur,duni-modo tarnen fieret,vt hærcticorum rcfrenaretur audacia, amp;nbsp;non nimia in dulgcntia multiplicarentur.QiiaRégis humanirate oblata,ftatim viderc Jicuif, quo affcâu confocderati ad-uerfus Hifpanicaminquifitionê con-ïpiraffient.nempe non quod cam in-troduccndam, veinoxiam patriaefu-turam crederent, fed quod illius ti-morc commotam iri populum fpe-rarent.quo fado futurum,vti abroga tiocuiuflibctinquifitionispcterctur, quin amp;nbsp;legum omnium, quibus hærc tici refrenabantur, amp;nbsp;quicunque ad feditiones Belgæpropendebant. Cu-ius defiderij fimul atque fupplicibus

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»5

libellis acminacibus armis voti com potesfuerunt.Deus bone: quantopc-rc in BelgioZizania creuemnt? Quam fcede Refp. ibidem diffeóla eft ? Quot fufcitatæ feditioncs aduerfus Senatum ? Qupt,quantifq; calamitabibus ad vnum omnes attriti fumus? Itaque inquifitionum ac legum abrogatio, caufaexftitit mifcriarum,quibus no-ftro Ixculo tam dcploratè opprefTa iacet patri a, nonautem Hifpanicain-quifitio,quam falfo iaftabant à Rcgc conftitutam atque prælcriptam. Cui ctiam tyrannidis nomen perpcram imponebant. Q^odvt minimedcca credamus,tum Regis noftri fumma dementia,turn totiusregniHifpania rum eiufdeminquifitionis approba-tio nobis fuffitcre debcrct. Multo ve-ro maxime, quod vberrimum frudö vbi eins obtinuit vfus,indeprodijfle ad oculum videsmus. Nunquid didu regnum, aliaq; in quibus viget, per il-lam ab hærclibus,ac plurimis malis quæ ex ijs prodcöt,vt furtis,rapinis, la trocinijs, homicidijs,pcriurijs.fediti-onibus,bellis inteftinis,alijsqucinnu«

me-

5t CAVSÆ GALAMITAT.

nicris,quæ in Bcigio per illas frcqucrt-tantur, libera elle cernütur?Sicu t cÔ-tra,quae inquifitionum aduerfushas-reticos abiccere vfum, vt Belgium fc-ciflc fero lugemus,fccdiflime illis cÖ-fpurcari,diianiari,ac confumi. Quæ quidcm abhærctieis fùifle expeótan-dafcriptura docet, cùm hærefim le-præ,eavcrô,pefti comparat.quxnifi remedio compefcantur cfficaci,crc-fcunt femper ae dilatantur,nec vnquä dcfinuntjdönec omne bonum natu-ræ corrupcrintjQuod äc hxrefi cöftat commune efle,quando fcilicct graffa ri permittitur. Hxreticos item lupis, furibus, atquc latronibus fcriptura comparât, vt ex illorum natura,hxre-ticorum Ingenia nofledifcamus,ncq; minus caute horum fugiamus, quàm illorum confortium: Quibus quan-docunque ex animi fcntentia libertas datur.quid non corrumpunt, dilani-ant,perdunt?Quaproptcr eos, qui in-quifitionum aduerfus hxreticos abro gationem procurarunt, aut hxrefis morbofuilTc infcdos, aut corum e-gregios fautores, atque ctiam pluri-muni

B E L G I t ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;))

mum laboraffc ad Bclgij fubucrfio-ncm,grauiffima totius patrix ruina clamat.Certc quaniprimum leges in-quifitionumceffarunt., experientiai-pfa didicimus , quàm fint vera hxc D.Auguftini verba : Remota iuftitia, quid funt régna, nifi magna latroci- cä**” nia’Et ilia Scnccx: Régna cum fcelcrc omnibus cxilijs funt grauiora. Talia prxfcicns D.Paulus,non parumfuiflc follicitus lcgitur,vtinquifitioncfafta cognofccret, quinam difcipulorum à fide femel accepta refilirent ,‘camque fcclcribus enormibus dehoneftarcnt. Quos deprchendcns vt poftcris eflenc cxemplo, grauiffime ,in cos animad-uertcbat. Argumcnto funt Hymenz-us amp;nbsp;Alexander, quos Sathanx com- Tù*«tk. u mifit, vt noneffe blafphcmandum, pjoprio difcerct damno.Et fornican-us ille Corinthius, fimilitcr humani«.Coriatj. generis inimico traditus,vt fpiritus in die Domini faluarctur:Similia Corin thijs fpiritu inflatis aduerfus veritate, idem difertis verbis comminatur.Ta-, quam(inquit) non venturus fim ad VOS, fic infiati funt quidam : Ycniam

D au-

5 CAVSÆ cal a mi T AT.

autem ad vos cito,fi Dominus voluc* rit,amp; cosnof’cam.non fermoncm co-rum qui inflati lùnt , fed virtutem. Quid? vultisinvirga vcniam ad vos, an m chavitate, amp;. fpiritu manfuetudi Cor.13.1;. nis ? Etalibi, Timco (inquit ) ne forte cum venero, non qualcs volo vos inueniam, ôtinueniar àvobis , non qualcm vultis . Et capite fequenti; Hæcfcribo,ne cùm præièns fuero,du-rius agam fccundum poteftatcm,quâ dédit mihi Dominus in ædificatio-nem. Qmdquæfoaliud olim inquilî-ti onibus agcbatur,quàm quod hic fc afturum, Apoftolusminatur, nimi-rum,vt qui aduerfus Etclefiam inflati erant, agnofeerentur, amp;nbsp;cogniti dig-nas pœnas darent. Plura in hanc fen-tentiamadfcrripoi'fentjfcd foret fu-pcruacancum, vt quod cuiqj rationc vtenti fit perfuafum,amp; vtiliffime amp;nbsp;iu ftiffimè inquiri aduerfus hæreticos Deo refraólarios,amp; Reip.pcftes nocS-tiflîmas.NuUum fiquidem legibus in-'qurflïîonum cftîcacius conftat eife re-medium, ad refrenandos animos ad hætcfim^Ôc fcdttioncs mouendas pro.

pciu

n E L G Î I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0

jpcnfoSjCxpurgandâmue rcgiöncrh,in quaiam radices agcre coeperunt.Hi-Icc enim ac fimilibus rationibus, fuit addudus fœhcifïïmæ tnemoriæ Caro lus V.Romanorüm Imperator, vtin fuo Belgio hacrcticorum inquifitores inftitucrct.In Ecclefia verb, aduerl'us quofeunque hæreticos fuifle ftatuta, ctiam antemilleannos, cuincuntle-gesCóftantiniMagni,Thcodoiij ma-ioriSjArcadij, Honorij, ôcTheodofij iunioris,aliorumq; plurimorum Im-peratorum. Turn ctiam Rex Nabu-Daeji chodonofor,lcgitur mortem indixifl fc blafphemanti, Deum temperatore ignium.Porto illorum leges, no modo Catholicis fuifle vtilcs.fed etiam hæreticis , experientia dodus Diuus Auguftinus teftatum nobis reliquit, Epift.5ó.a(i fie dices;Proptcr mifericordiäm Chri Bonifacio, fti magis pro eis ( i n tel lige hæreticos) funt iftæleges,quæ illis videnturad-uerfæ, quoniâ per illas multi corredi funt,amp;quotidic corrigûtur : amp;nbsp;feefle corredos, amp;ab illafuriofa pcrnicieli beratos gratias agût,lt;5c quos oderant

Da di-

CAVSÆ CALAMITAT. äiligunt,molcftasque libi fuiffefalu-bcrrimasleges, quantum infaniadc-teftabantur, tantum recepta fanitatc gratulabantur.Et infra : Vndc magna in cos fit mifericordia,jCum ctiampcr , iftasimperatorum leges,ab ilia leef a | prius eripiuntur inuiti, vt in Catholi-ca poftca bonis praeccptis,amp; moribus j fanentur alVucti, Nam multi corum, quorum iam in vnitatc Chrifti, piura Chriftiferuorem charitatemquemi-ramur, cum magna lætitia gratiasa-gunt,quod illo errore caruerunt, vbi mala iftabonaputauerunt.Qi^as gracias modovolentcs nonagcrent,nifi prius etiam nolentes, ab ilia nefaria focietate difccdercnt.Quid de illis di-cemus,qui nobisquotidie confiten-tur, quod etiam olim volebant efle Catholici, led inter cos habitabant, inter quos,id quod volebant, efle no poterant,propter infirmitatem timo-ris? Vbi fi verbum pro Catholica dice-rent,amp; ipfi Si. domus corum funditus cuerterentur. Quis eft tarn demens, qui negat iftis debuiflc per iufla impc-rialia lubucniri, vt de tanto crueren-cur

R E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sr

tur malo?DumiIH quos timcbantti-mcrc coguntur, amp;eodcm timoré ct-iam ipfî corriguntur:aut ccrtè cum cflc correftoSjfe confingunt, corre-ftisparcuntjàquibusantca timcban-tur.Hæcillc:Qnx quidem à me latius citata funt, quod magna authoritate probeat,amp; Icgum in hxreticosanti-quitatem,amp; fimuljcarum multipliée infiuuent vtilitatem. Vnde intelligi facile poteft, décréta de inquirédis in Belgio hæreticis fuifle bona amp;nbsp;fanfta. Tantum abeft,vt caufx malorum Bel gicorumdici debeant,lt;5c hacrationc fueruntabolenda.Enimuero quomo do Reges Perfarum, Gyrum amp;Dari., um ludxis fauere, dccretaquc pro ijs fanxiffe vidcntcs,Samaritani(qui xdi-ficationem rempli,prius impedietat) ilico côuerfî funt, amp;nbsp;operi domus Do mini Ifrael auxiliofuerunt. Ita hxrc-tici fentientes Reges fibi aduerfos, fauere autem Catholicis', fàcilè addu-cuntur,vt fefc his adiungant,actandé eisfimiles efficiantur. Tantum habet cfficacix ftatutaPrincipum, in Catho ITcorum fauorcmpromulgatajfubla-

D 3 ta

Si CAV5Æ CALAMITAT.

taveró ftatim hxreticorum, cactero-rumqj carnaliuni animos pliirimuni mouent,ad quiduisinCatholicorutn iniuriam ócopprcffioneni audcndS. Prorfusquam cfïcratns corum fuerit animus,qui inquifitionum leges ma-ledidis laccrare, amp;nbsp;donee abolerétur tnmultuarinon dcficrunt, lucemcq-diana clarius illis fublatis apparuit,vt qui tü précipites in omnegenus pro-ruerint vitiorü,adeo,vt amp;nbsp;in hxrefim catcruatim prolabercntur, prolapfi Catholicos omnes crudeliflimèoppn mercnt.Sicut ergo indomiti equi mo dico freno ad fclToris arbitrium ducü-tur, amp;nbsp;iuxta D. lacobum: Magnx na-ucs etiam,cum à ventis vaJidis minen tutjàmodico gubernaculo circunfe-runtur,vbi impetus voluerit dirigen-tis.Ita obferuatis inuiolabiliter man-datis in hçrcticos Imperatorum, facile corruptiflîmorum hominü animi continentur. cura charitatem timoré introducente hauftumvenenü illi tandë cuomcre coguntur .Etenim fic-ut animé beneficio corpus mouetur, qua deftitutwm,ftatim difl'oluitur.Si*c

fanç

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3*

fane iuftitix Icgib. Relp.florcfcir, qux 11 tollanrur, exerceantiu uc rcmiflius, illico cöcidit. Quapróptcriniudèni-mis, calumniani fuftincntCatholici (apud quos fold eft veritas,cui ancilla ri debet omnis potcftas)quodde hacrc ticis iuftitix ac veritatis hoftib’, inqui litionem faciat:Cum ctiam ipfi Gentiles amp;Iudçifimilibusvfi fint legibus, imó amp;nbsp;contra Catholicæ rcligionis cultorcs:Namq;D.Paulum, antccon uerfionem fuam crudcliftiinum fuiflc Catholicorum inqnifitorem,iplcmct locis plurimis teftatur. Et Plinius Secundus refertjImpcratoreniTraianu occafionc boniteftimonij deCatho-licis.quod Impcratori indicaucrat,fa-xiflc,vtidcinceps non inquirerentur Chriftianijfed tantii oblati punirêtur. Quid’Nöne amp;nbsp;inBelgio gralPantes hx retici.cxéplo Gentiliü amp;nbsp;ludçorü cö-traocs^^ïbos amp;nbsp;Catholicos inquifiti-onö vtüturlegibus’Quiddico Icgrb’? Cü grauifliipis mulótis ac fupplicijs v-tatur,antcqvllx fint latx leges. Alios enim Senatu, amp;nbsp;qbufcüq; dignitatib. bcncficijs ac officijs priuât. Alios plu-ritnos exededos aefpoliadosmilitib.

40 C AVSÆ CALAMIT'AT.

tradunt. Alios à patria amp;nbsp;proprijs fc-dibus ablegant,amp; ad cxilium cogunt. Alios mcndacijs perniciofis oneranf, acfraudibuscircumueniunt jVt iuftc ill os oppreffiflc videantur. AJios cru-dcliffimè cruciandos, in carcercs con ijciunt. Alios dcnique tanquain læfæ Maicftatisreos,quod illipatriam vel ciuitatem aliquam reddcrc conati lïntjnhumanitcr extremis afficerc lupplicijsnon verentur. Poffent hic plura hæreticorum ( libenter cnim d-milis farinxfedarios fuftinent) in fo-los Chriftianæ profcilionis,vcros cul-tores crudclitatis adduci facinora: Scdifthæc fufficiant, vtquilibetper-fpiciat, quam impie nos,quod Impe-ratorum dccretis vramur, ad cfFrenos animorum illor û impetus refrenados accufent,qui tâto mentis furore agun tur,vt fua barbara inftituta expetlarc ncqueantjfed ea præuenicntcs horren duin in modum,pro fua libidine in nos debacchentur ac fæuiant. Itaque .vt hisfinemimponamus,cùm{teile i.Tim.i. D.Paulo)lex fanda fit, neciufto pofi-ta, fed iniuftis amp;nbsp;non fubditis, impijs

ac

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

acpcccatoribus fcelcratis, mcndacû bus,periuns, amp;nbsp;fi quid aliud fanædo-drinæ aducrfatur, omnibus fatagen-dum eft niodis, vtleges rcftituantur, reftitutae l'erucntur, fcruatæ charitati fraternæ fcruiant.In pacc(hçc legibus ftabilitur)Deus nos vocauit. Et Apo- ‘-Cof-r ftolus vult nos.fine follic^tudine eflc iuftisergo legibus l'atagatut, quatc-nusCatnoliciinpacedeganf, amp;àfol. licitantc eorum animos,timorc grat fantiumhxreticorum eripiâtur.Qi^o fiet vt vtriufquc(fîcut docct D. Augu-ftinus)quam optime confulatur.

De Infilentia norum cjuid(entiendum.

Cap. n.

QV O malcuolentiæ fpiritu con-foedcrati,amp;qui eorum adhxfere fadionibus, inquifitioncm Hifpani-cam traduxcrunt. Eodcm prorlus cû illis nônulUHifpanum militem à fua Maicûate in Belgium miffum, acculant at que damnant gt;nbsp;tanquam qui

D 5 fua

41 CAVSÆ CAL AMITAT.

iua infolentia, lt;5c inauditis facinori-buSjturbarum quxab ipforü contigc rcaducntu.foli fuerint authorcs. Nc-que cnim audent omnes feditioncs in cos transferre , vtpotc quod nonnul-las contigiflc , priufquam aducntaC fent, exploratum habeant. Equidcm quorundam Hifpanorum infolenti-am cxcufarc, ncc volo,nec pofliim. Non cnini fum ncfcius, milites penè omnes efFrcni folcre cfle animo,Étno niillud vulgare diduingt; Nulla fides pictasque viiis,qui caftra fcquuntur. Q iod maxime in eoscadit, qui mul-tis c iri lunt viclorijs {folcixt cnim vi-ftorix animos addere vidoiibus, ad-cot^jiis omnem adimcrc mctum)dc qui folo natali rclido in exteris agunt prouincijs.Arbitrantur forfan fealia-rum prouinciarum incolis timori no fiituros, amp;nbsp;haudquaquam fortitudi-nis militaris adepturos gloriam, nifl illos fortitcrconcutiantjVim cis inférant,innocentes calumnicntur,ac dc-mum pro libitu aliéna rapiant.Q^od prxuidifle D.Ioannçm Baptiftam,cx prxccptis quç eis tradit eft clarilfimö.

Nc-

B E L G 1 L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ƒ

Ncminem(inquit)concuciatis,ncqucLuc.ï. calumniam faciatis, amp;nbsp;côrcnti cftore ftipendijs veftris. Vtaût Hifpani quidam ifta libcriuspatrarér,ftimulos cis addcbar,quod fcircnt fe àR^ge ad h« reticos(quorum magna in Belgio col luuicscrat ) clTe milFos, amp;nbsp;quod vidèrent fe ab incolis odio maximo liabo-ri.His incitati,qui nulloDei retineba-turtimoré, arbitrât! fimtfibiomnia efle licita, vlcifci, fpoliare, rapcrc, amp;nbsp;quæ folcnt hoftibus perducllibus amp;nbsp;hçrcticisfiibcnter cnimBelgas omnes talcs cfl'e,fibi pcrfuadcbant)animo pc ne hoftili inferre. Quis fanæ métis,hep in ijs qui talia funt aufi exeufet, amp;nbsp;nô potius abominetur,damnct,acomr)i ^fuppliciodignaiudicet? Verum cum indulgentiflrma pfentis fæculi, amp;nbsp;pni-ciofîifima libertas, in aliarum natio-num militibus huiufmodi tolcrct,at-queadeo in ipfis etiam Belgis,!(qui quantum patriæ plus debent, tanto minus talia aduerfus eam auderc, e-os conuenit)vtique amp;nbsp;in Hifpano milite tolcranda erant,cum à Rcgia Ma-ieftate , cui Bclgx omnem debent

■44- nbsp;nbsp;lt;5 AVSÆ CALAMITAT.

rcucrcntiani, amorem,amp; o bedien ti-am miffus eflc cognofccrctur, Rcgiq; ingratum,quicquid aducrfus iHos eo inconfulto tentaretur. Quxfo, Nun-quid illicitum eft poftpofiu Regis feu iudicisproprij fentcntia,quodipfîin-gratum præfupponitur fiiruniiti,propria aggrcdi authoritatc. Ad hæc tö-lerandos foifle i Hos cuincunt calami-'tatcs, quibus afflidum cft Belgium, poftquam aduerfus cos intcftinum bellum cft fufceptum. Quod mcrito dixeris ferrcum ftiiflc raftrum,omnia patriæ bona cxtcrminans, atque in c-am cunóta congrcgans mala. Deinde num prxftitifl'ct,didos milites vfquc ad Regis reuocationcm rctinuifle, quam ad illorum eiedionem aduo-cafle milites,qui in Hollandia amp;nbsp;Zcc-iandia tarn iftaudita rcccnti memoria fecinora feccrant. Illisque grauiora perpetraturi Crantin prouincijs, qux cis fuerant inimicac, amp;nbsp;acerrime illos paulo antè oppreflerant. Q^od ab eis fuifle expedädum facile pracuidiflent, qui tunc patriæ gubcrnacula modéra bantur,nifî odium Hifpanicç natio-nis

B E L G I I.

nis cos obcoecairet,amp; mens minusco-feia redi cxtimulaflct. Quare ü cum ijs,quae Hifpani in quibuldam locis commiferCjCaufisque eos mouentib. ad ilia perpetranda,côfydcrcntur:quç fcquutafunt, bellum per nonnullos patriç moderatores fufccptum:amp;quç Geuzij (hocenim nomine feipfos ap-pellant)milites ad patriæ defenfionc, Vt aiebantjà Belgis aduocati commi-ferunt,omnibus iftismalis anfam dc-diflcjvcrius diccntur,qui bellum intc ftinum hoc fufeitarunt, quique Geu-zium militem in patriae vifeera crudc-liflîmègraflaturum,ad fui tuitionem admiferunt, illumq;introduxerunt. Quinamp;iudicabuntur teneri adrefti-tutionem omnium,quæ inique funt gefta , luxta illud, Qui occalionem j . deditdamni,damnum dedifle cenfenfionem fE dus eft. Lugeant proinde, qui tanta- de Reg. lur rum,quibus patriaiacet opprefla alïü dionum occafioncm fe dedidifle fen-tiunt,eorum auxiliaexpetcntes.qui ad patrix perditionem toti anhela-bant,quofucà fententia pacisamoc minimè xcuocauit. Nccpericulum

quod

'46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CALAMITAT. _

quodabhxreticis in patriam,rcccnS per pacificationem Gandenfcm ad-miffiSjipfi patriae imminebac. Quos aducrfusCatholicam religionem nihil non tcntaturos, præfcrtim fretos j ciufdcm fannae militibus, fuit indu-biè mente obcœcatus, qui non praeui dit.Et nimispeftiferæ afFcclionisvel zeli,qui calamitatibus quas inueâuri crantjoccurrere nolint. Qme û peni-tms confiderare voluerimus, iniquil-fimifimus indices necefTccft, fi Hifpa nis militibus ftrenuiffimis, fideiquû propugnatoribus, Geuzium militent patriaepeftem prætulcrimus. Magnus ) lieg. 2» illc ProphetaDauid hominem pefli-mum, amp;nbsp;maxime impium homicidi loab militiæ Principem, quod fibi St regno effet vtilis, toto vitæ fuae tempore tolerauit.Et ab exteris militibus Belgas nihil libuit tolerate, m axime cum feirent,omnibus commune effé militibus, infoiétiam aeproteruiam, vt veriffime de ijs Lucanus feripferit.

$]on mttfmnt Itga, nec ctdù ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iurti [ubenfe iiteent.

Ntinam vcl fero tandem, amp;nbsp;milita in-

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'4r

dnhumanitatcni, ôc rcliquas omnes noftri fæculi aduerfitatcs peccatisno-ftris afcriberemus : Prxl'crtim cum non ignorcmus , non raro humani generis peccata huiufmodi medijs Dcuin punirc.Qucmadmodumob il la ipfa frequentius conftat, Ifraelitas modo ab Amorræis.modoàPhiliftç-is,modoàSyrijs, cæterisqjvicinis na-tionib’jCaptiuitate afflidos fuifle gra uiflîma. Cuiusetiam Dei verba eui-dentiffimè fideni nobis faiunt.Si ( in-quit ) dercliquerint filij eins legemrßl-.sz. meam,amp; in iudicijs meis non ambu-laucrint, fiiullitias meas prophana-uerint, amp;nbsp;mandata mca non cuftodi-crint, vifitabo in virga iniqnitates eo-rum. Et rurfus apud Hieremiam :Ec-ce ego adducam fuper vos gentem delonginquo domus Ifrael ( aivDo-minus ) gentem robuftani, gen-temantiquam , gentem cuius igno-rabis linguani , ncc inreüigts quid loquaiur. Phareti a cius , quali fe-pulclirutn parens , vniucrii lortcs. Et commedet legeres tuas , àc panent tuum,amp; deuorabit niios tuos,

amp;

4t G AVSÆ CALAMITAT.

amp; filias tuas, amp;nbsp;comcdet grcgem tuu amp;nbsp;armenta tua,amp;comedct vincam amp;nbsp;ficum tuani,amp; contcrct vrbes tuas munitiflîmaSjin quibus tu habes fidu ciâ gladio.Porto hxc nô modo per Hi fpanoSjfed multo certius ac venus co gnofcimus impleta, per GaCcones, Scotos,Anglos,amp; qui cum iftis patriç inuaforimilitarunt. Francos Belgio infeftifsimos inimicos:(Eft cnim

Inter fimumos vetut, nbsp;nbsp;nbsp;anttijttaßmultM

Immer tale odium (îr nunijuam fanabt le vul'

met.

Siquidem qux Hifpani(talis eft mul-torumfententia) crudelius aducrfus patriam tentafle,fcrunturpotiifimû: idfuitpoftquam hoftes (hoftiumeflc hoftilia exerccrc arbitrati funt) à Belgis fuerc iudicati. Aut quod ftipendia (cuius gratia aliarum nationum milites,'talia fxpius tcntafle vifum fuit)dc bita ijs non pendcrcntur.jSed quid di-ccmus de ijs, qui patriotonomine glo rianturîNonne patriæ lares,pro quib. etiam vitam profundere debcbant, fortitcr dcfenderunt amp;nbsp;pro concor-diælegibusvirilitcrileterunt? At hi funt

B E L G I 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

funt,qui præ cæteris omnia facra pro-phanarunt,cunda crudciiffimc rapu-truntjpulcherrimasædcs. Regia pa-latia,vicos,templa,ciuitates, intégras populatifunt:Religiofos,Sacerdoresgt; amp;Dco dicatas virgines inhumanita-tc fumnia tradarunt. Longuni nimis efletjhorumomnia Chriftianis auri-bus horrenda gcfta cnarrarc.Nec mnl turn etiam refert,præfcrtim,cum Bel-gx penè omnes luis oculis ilia vidc-rint,atquc etiam compalfi Itnt.Confl dereturquxfononnihil mentis oculis,quç mine Hollandix,Zeciandix ac Flandrixfacies, amp;nbsp;apparebuntomni-no décolora te,fqualidx,laccrx.exan-gucs, ac mortui potius , quàm viui fpccicm prs'fcfcrcntcs. OiuffufuDei iudiciufn. Qui cTcgcrant à Rhamno ludi,». (intelligo vliirpatorcm Belgii turn fuis)protcgi ac dcftnrfijab igné qui ex Rhamno egfeditur(iuxtä^arabolam loatham ad viros Sichem)confumun tur,illiufque fpinis atqueaculeis peni-tus dilacerantur. Simile quondam Anglisaccidifle, D. Beda teftis eftfi-deliffimus : Nam vt ipfe pluribus nar-

E rat.

GAV5Æ GALAMITAT.

rat)'exterx nationis in Angliam Sa-Angl.c,i4.xones aduocatijVt ibidem præfidio cflent, contra gentium incurfiones maxime feras,quamprimum patriam funtingrefli, fubftantiam incoiarum deuorarunt, amp;nbsp;in ipfofmct incolas grauiter faeuierunt, atquc bonos maxime perfequuti funt, quin amp;nbsp;multis vitam tuleruntjimö nee religionem quideminuiolatam paflï funt. Infa-no autem furore accenfi, depopula-tione ciuitatum óc agrorum publi-corumquc ac priuatorum euerfionc zdifîciorum nequaquam fatiati, paC firn Sacerdoces ad altaria ipfa tnici* dabant. Frsfules cum populis, nulle difcrimine honoris, flammis pari-teramp;ferro tradiderunt. Sedde his fa-tis. Qui plura deßderauerit, confu-

lat Diui Bedx hiftoriam An-glicanam, aliosquchi-ftoriographos.

Dt

B E t G 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

DeExaéitontbus faults à Duce Albano^ nbsp;alijspatri A

Gubernatortbus.

Cap. Vil.

SVpcrioribus fic abfolutis, rc-linquitur,vt cxadioncs à Duce Albano,amp; alijspatriægubernà toribus Regis Catholic! authoritatc à Belgis cxpetitas, nonnihil cxaminc-mus, Eas autem tam grauitcr multi carpunt,vt prxfentium calamitatum caufam, ijfdemtribuendam vnice afférant. Verum an tam inique de illis fit fentiendum,facile eri t pcrfpicerc;fî quid iuris in fubditis, fecundum da-tamà Deo legem, Rex habcat,prius perpcndatur.lftud verb quamoptime fiet verbis Samuelis,vel potius Dei, pcrSamuclemloquetis.Hoc(inquit),. critius Regis, qui imperaturus eil vo bis,filios veftros tollct,amp; ponct in cur ribus fuiSjfacietq; fibi équités amp;præ-curfores quadrigarum fuarü, amp;nbsp;mef-fores fcgetum,amp; fabros armotum,

£ 2 Se

C AVSÆ CALAMITAT.

amp; curruuiTi f uorum.Filias quOquc VC ûrasfacictfibi vnguentarias amp;nbsp;foca-rias:agros quoquc veftros,amp;vineas amp;nbsp;oliueta optima toilet, amp;nbsp;dabit feruis fuis. Seruos ctiam vcftros, amp;nbsp;ancillas amp;nbsp;iuuencs optimos amp;nbsp;afinos auferet, amp;nbsp;ponet in opcre fuo,gregcs quoquc vellros addecimabitjVofque critis il li fcrui, amp;nbsp;cxtera. Qiiibus foie mcridia-no clarius oftenditur,authoritatc di-uina licere Regi à populo tributa cxi-gcre,atque fi rebus fubicdi populi tâ-quam proprijs,iino 6c lubditis tan-quam feruis vtatur, parendum nihil-ominuscfle,etiamli reftx rationis ac iuftitiæ terminos pro libidine tranf-gredi videatur.Etenim(vt eft apud O-lcam)iratus Dominus datquandoq; Reges in furore,ÔC aufert in indigna-tione fua.Et regnare facit Deus hypocry tarn propterpeccata populi.

cum Deus facit, quis fanæ mentis dieet. Regibus non efle obtemperan-du m?An non effet idrefiftercDei vo-luntati, de qua minime eft dubitan-dum,ft legitime nimirum pcrclciftio nem debitam, vel iuftam fucceflio-ncm

B E LG I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎJ

ncm hxrcdirariam,huiufmodi Reges creatos efle cognouerimus. Deinde vtliccret ( quod tarnen cum iuftitia pugnarc videtur)iniquarum exaólio-num gratia Principibus repugnarc, nequaquam tarnen id faciendum foret, cum indc perturbandam Remp, opinio eftjVt certe noftro fuiffefxcu-lOjgrauiffimx amp;nbsp;innumerx.qux mox cucnerc calamitates,euincunt. Huie fententiæ fubferibens Rcucrendiffi-ma D. Dominus Epifeopus Lcouar-dienfisM.N Cuncrusin libcllo,quern de Chriftiani frincipis officio fcripfit, turn ex prxdifto Samuelis loco, turn ex D. Auguftino doâiffimc probat, neminem omnino cflc,cui Principi fuo rebellare liceat, quanquam iniu-ftiffimis tributis fubditosoneret. Vt quod nullus fit,qui in temporalibus bonis aliquid proprij habeat, quod iurc humano, feu Imperatorio non poffideat. Tolle (inquit D. Augufti- D.Augud. nus)iurä Impcratorum, amp;nbsp;quis audet trafta.«. dicere mea eft ilia villa, aut meus eft*quot; illcferuus, aut domus hxc meaeft? Noli dicerCjQuidmihi amp;nbsp;Regiî Qiiid

E 3 Ct-

CAVSÆ CALAMITAT, crgo tibi amp;poireflioni?PeriuraRcgö poffidêturpoflcflioncs Chrifti. Quid mihi amp;nbsp;Rcgi?Noli dicere pofleffioncs meas,quia adipfa iuraHumanarenû-tiafti, quibus poiïîdcntur poflclïîo-».Rçg.i. Vnde Dauid mortem Saul Regis lügens,dicebat; Filiæ Ifrael fuper Saul fletc,qui veftiebat vos coctino in de-licijs,qui praîbcbatornamcnta aurea cultuiveftro. Cum autem ,Dciper-miflîonc.atque etiam, quod fupra iura Humana fitRex,liceat, à fubditis quidlibetiurifubditum humano exi-gcrc amp;nbsp;acciperc, prout regno amp;nbsp;commun! omnium vtilitati ( neque enim vllomodo probandæ cuiquam funt irrationabiles,nimisque graues Prin-cipum exaftioncsjexpedire iudicaue-r rit: cum^uebonum Régi noftrovi-fum fueritjVtà Belgis exigerentur denarius centefimus, vigefimus, amp;nbsp;alia, fcilicet ad ipfius Belgij tuitioncm,nô vtique fuit licitum cum pertinacius rcfifterc voluntati. R,edditc( inquit Chriftus)qux lunt Cæfaris Cæfari, Sc quæ funt Dei Deo.Quod etiam efle fa ciendum Chriftusi^ fuo docuitex-

ÇPA-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎT

cmplo. QnicumiuftepotuiiTetfcex-cufare à contributione didragmatis, attamen dare maluit,quam cxigenti-bns fcandalo effe. Volcnsvtiquenos doccrc,noii efle licitum principibus id fubtrahere,dc quo dubitatur an eis debeatur .Chrifti autem doftrinx fe conformans Apoftolusait:Ncccffita-Roin.«-ti fubditi eftotc, non folum propter i-ram,fed ctiam propter confeientiam. Idco enim tributa prxftatis ( miniftri enim Dei funt,in hociplum feruicn-tes)Reddite omnibus tributa, cui tri-butum.tributum: cui veftigal,vcdi-galjCui timorcm,timorem:cui honorem, honorem. Meminifle etiam o-portCt Prophets Dauidis, cui in Sau-lern Chriftum dominû aliquid fini- ' ® ftri tentarCjVel manus violentas infer« re religio fuit, licet is iniquiffimè cû pcrfcqueretur,amp; Sacerdotes Domini odogintaquinqjviros,Ephod lineo veftitos oçcidiifet. Imo vt conftaret il lum à Deo reprobatum, fe vero illius locoeleftum. Qms hifee perfpedis, perget diccrc fuillFlicitum, no modo

E 4 ex-

CAVSÆ CALAMITAT.

cxadioni Regiç pertinacius contradi-cere,(ed amp;nbsp;conülia cius damnareac perfequi ? Quæ quidem meliorcm in partem fuifle interpretanda docent, tum fuperius allata, tum maxime af flictiones noftri fæculi grauiffimæ, quas plenis plauftrispofteahxrctici, Dei amp;nbsp;Regiæ Maieftatis coniurati ho-ües,inpatriam inuexerunt. Quibus fane potentius occurrcre fua Maie-ftas potuifletjdiéhs exadionibus ob-tentis.Adde quod hac ratione militi-bus fatisfieri, amp;nbsp;difciplina militaris ( qua negleda innumeriscalamitati-bus etiamnum opprimitur patria ) melius feruari potuilTet. Hisenimde caufis Principes Chriftiani tributa ex-igunt.Pro patria autem,acfidc feu re-ligione Catholica non fblum bona quxque,fed ctiam vitam profundere debuiflent ad vnum omnes Bellas. Quod in ipfis malorum exordijs üli-beraliter feciHent,vtique amp;nbsp;inimici fi-dei Catholica: iam dcbcllati eflent, amp;nbsp;patria bonis omnibus abundaret.quç poftea amp;nbsp;hxreticis,amp; vtriufque partis militibus.prxdæ iunt fada, Præftitif

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î7

fçt fane de Regis dementia’ ( ca cqui-décftjVtrogatafadlè vel in mitiorc forma cömutaflctpctitas contributi-oneSjVcl etiam eafipfas omninorc-mififlret)prxfertim fxpius experta,bc-nefperando confenfifle exadionibus à patrixgubernatoribusfadis, quàm patriam ac feipfos dcderemifericor-dixhxrcticorum, qui non modo ccn tefimum , vigeßmum, amp;nbsp;decimum nummum,fcd etiam quintum, quar-tum amp;nbsp;tertium exegifle fernntur, amp;nbsp;acccpilTe, idque contra Regis noftri voluntatem.Omitto infinitas quas c-geruntprxdationes,amp; quodtempla quxquc ornamentis omnibus fpolia-rint. Imo etiam non paucas xdes fa-cras vendiderint, amp;Ecclcfîafticorû ac nönullorü nobiliQbona,illis incxi-liû abadis vfurparint,fil'co fuo afcri-bëtes.Nonnc miru eft,Belgas oblitos tam cito fuifle grauiffimorum peri-culorum,in quibus fucrant, cumin-tempeftiua node conuentus amp;nbsp;condones tenebrarum ab hxrcticis agc-rcnturjfimul amp;nbsp;fcdcrum,qux facrilc-gismanibus perditiffimorum homi-

E 5 num

5« CAVSÆ CALAMITAT.

num, in Hollandia, amp;Zeelandiapcr-petratafucrantrecenti memoria? In quibus tanquam in fpcculo contera-plariipfislicuiiret,quam fœdè pcrc-ofdem authores,facie Rcipublicæ amp;nbsp;rcligionis Catholicæ erat confpntcan da, ac impie dilanianda , ü occa^^o-nem prouincias, quæ tune Régi amp;nbsp;ré-ligioni Catholicae addiólae crant, inua dendi nancifccrentur. Præftitiflet fane alieno malo fapere, atq; ctiam aerc quanqimmenfoinfinita, quæ poftca cötigernnt rcdcmiflc mala.Itaq; cuni Rcgia Maieftas per Gnbernatorcs Bel gii,cxadiones maximas petendo iurc luo fit vfa,quod videret, (vt patuit ex liieris eins ) neceffarium vt Belgio pa-rartt thefaurû.ad refrenandos hærcti-corum çonatus, qui adpatriæ perdi-tionem , tanquam rugientes Icônes inhiabant, vbi bina in Belgium irrup-tione ingçnti exercitu, fuperioribus annis euidentiflîmc oflendcrant. Tum quod feiretmilitarem difcipli-iiam non pofle exadius feruari,nifl folutio ftipendiorum fieret. Qiwdv-

tiqs

59

B E L 6 1 L

tique nonnifî fubditorum fuonim au xilio cxequipoterat. Atq^ctiaquod oppignorata caufafui Bclgij tandem aliquando Regis damno forent re-dimenda.Cum, inquam, hisde caufis induda fit Regia Maicftas ad pctcii-duin magna tributa, nequaquam diet poteftjtcgias cxadioncs, caufas cffc calamitatum prouincias Belgicas af-fligcntiunj, ctiamfi carumoccafione (illas nimis importune Duce Albano vrgentc ) plurima confcquuta fint mala, haereticis profcriptis, Geuzijf-que cxulibus, ea procurantibus.Con citata eriim,pcreos plebe aduerfus diólas exaftiones, quas tanquani ty-rannicas paflïm accufabant amp;nbsp;dam-nabant, multas Belgij ciuitates plebis fauore adiuti, occupaucrunt. Qui-bus occupatis, D E V S bone? quot perpctrata ibidem funt fcelera?

Quot oppreifiones amp;nbsp;cïcdcs Catho-litorum?Quot templorum amp;nbsp;mona-fteriorumdireptiones? Quàmimpiæ mutationcs,ac etia.euerfiones religio nis CatholicæîQuâtæ ditionû Belgica tum

to GAVSÆ CALAMITAT.

rum vaftationcs ac depopulationcs. Omittoinnuineiahifcc longe graui-ora, quæquidcm contingerepermi-fitDcus, vtnimia Belgarumpunirc-tur bonorum temporalium cupidi-tas, cuius gratia malueruntpatriam fuam, ipfamque fidem Catholicam prodere,quàm annuos redditus,fuaq; lucra,vel tantillum imminucre. Addc quodadhuc expianda erant horrenda facrilcgia,quæ paulo ante erant per-pctrata,amp; immanes iniuriæ in Eucha-riftiæ facramentum, facerdotes, reli-giofoSjfanélorum reliquias amp;(. imagines com miflæ, aliaque id genus dete-ftanda hærcticorum flagitia.Dcniquc vt plurimi Belgarum luxus aefaftus pro meritispunifentur,illa contigifle certum eft.

Dff Pacificatione nbsp;nbsp;7 à. Gan^

daui Cap. P'lII. îS^SRæccdcnti caula fic obiterex-^^^rimis Dei zelo accenfis, miferi arum Belgicarum origo omnium pene

B E L G I I. ■* O nc maxima aircritur. Aiunt cnimpa-cificationem anno Domini 1576. fa-dam GandauijBeigio maximam partem intnliflc malorum, vtpote qux hxreticos cxules, qui paulo ante om-ncs prouincias pcrturbarant,proprijs fcdibus rcftituitjCofque libère pro fua voluntatCjdummodo ramen no prxL berent Catholicis fcandalum ,agerc permifit. Qv^proptcretiam Co's qui probarunt, illamque compofucrunt grauitcr accufant. Quod nimirum plurimis quxpoftea Belgiumobruc-runtaduerfis anfa’m dederint. Atta-mentam illosqui huic pacificationi conficiendx fuam opcram dederunt, quàm illos qui eandem fua ftabilie-runt authoritatc, amp;nbsp;qui fuis compro-barunt ccnfuris,calamitatö,qux poft modu contigerunt,infontes cfl'c, nemo ambigere debet. Vt qui feiätur ilia cöpofuifle, cöprobafle amp;nbsp;eöfirmaf-fe,vti,per cam occurrcretur bellis,qui bus mirum in modum tunc multx prouineix Belgij dilaniabantur:amp; qlt;F fpcrarcntHollandiam ac Zcclandiam hac ratione rcligioni Catholiex, ac Kegix

il CAVSÆ CALAMITAT.

RegiæMaicftati rcftituendas. Cuius etiam fpembonanidabant,qui ex i-ftisprouincijs ad illam pacis traûari-onem miffi fucrant. Amor igitur pa-triæ moleftiflîmi belli inteftini fafti-dium,pacis dcfiderium,fpcs reunien- j darum prouinciarum, amp;nbsp;reftituendae religionis Catholicæ,plus fatis illos | exeufant,damnant verb cos,qui viros bonos,pio.s,dodos, tanquam autho-res malorum palïïm aceufare, zelo quidem pietatis,fed non fccundum iuftitiam,haud vcrentur.Si oculus tu-us (inquit Chriftus)fuerit fimplcx,to-tumcorpus tuumlucidumcrit. Ho-minum adiones bons vel malæ ex intcntionciudicandæ funt:atqui in-tentioncs didam pacem componen-tiunijComprobantium amp;nbsp;confirman tium(fcilicet qui à parte Regiae Maie-ftatis fteterunt ) optimas fuifle con- i ftat. Q^od autem mala plurima poft- I modum euenerint, non benè ea omnia pacis tradationi.quac pro tempo-rum illorum conftitutione neceflà-ria videbatur,fed non obferuatis eiuÀ dem

B E LG 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if

dem articulis,mcrità tribuuntur.Ma-ximè verô hærcticorum perfidiæ,qux tanta cft,vt mercatur,licet iê facto ob ftringantiuramcnto,ne vnquam illis credatur ctiam vera diccntibus. Si-quidem quicquid pro féru nt fine verum fine falfum, id totum referunt, veladCatholicx religionis detrimen tum, vel ad Catholicorum deceptio-nem,quod plurimis doceri exemplis poifet.Annô hçrctici fpecieveritatis Virisfanôfiflîmis fîmul óedodiflimis in Arimincnfi Concilio congregatis, impofuerunt ? Et Diuo Auguftino te-fie, liquet, Cxleftinum Pclagiana hx- n refi infedum impofuiiTe Innocentio ’primo Pontifie! Maximo, dum ab nxrefî fe coram illo purgaret. In-numera huius generis funt apud feri-ptorcs ïàcros exempla. Taceo quod plutimi fuerunt hærefiarchx amp;nbsp;etir amnum funt, qui docere non eru-^“^quot;^^® bdcuntjicitum efle mcntiri y cum^ontr^n^à fperatur fux religionis augmentum daciuæ. feu commodum . Quod ctiam ex libeilo de Caluini vita feripto

con-

^4 C AVSÆ CALAMlTAT« conftare poffit. An non ctiain id fcrt-fiflevidentur Belgij innaforcs, iuran-teSjfrequcntius fe nihil innouaturos, neque paffiiros,vt vlla mutatio vcl in-iuna Catholicæ religion! fieret,nee vt quicquani contra Rcgiam Maieftate tentaretur. Perfidiæ eorum vnicapa-cificatio Gandenfis ab il lis fæpius rc-petito iuramento firmata, fufficiens faneperhibetteftimonium.Num fient in pacificationisarticulisiurarunt, pacifice inter Catholicos vixcruntî Num fcandaloncmini fuerunt?Num aduerfus Catholicam religioncm, amp;nbsp;Catholicos nihil machinati fnnt ? Nu fine dilatione reftituerunt arces, na-uesbcllicascum armamentis, amp;nbsp;cætc ra,quibus impie Regem fpoliaucrät? Nura fecommodoSjamp;morigcros'Rc giæ Maicftati cxhibucrunt.fubditos? Nurn fpem reftituendae religionis, quam dederant fadocomprobarut? Nurn generalem ftatuum conuoca-tionem,cuimultain pacificatiöc dc-finienda rclinquebantur promoue-runtllmö vcro,his alijsq; fxpiusab'if-lis iuramenti facramento firmatis, con-

B E L G I 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;S

contraria ex diametro fecifle, res ipfa noftraque mifcria teftatur.Vndead-ducor vt eredam, quod me oliralc-gifft in quodam libcllo de afflidioni-bus, quæ per Caluiniftas in Francia contigerunt. Nimirum, quodquan-doainque hxrctici promiferunc , ac ctiamiurarunt quod fit in fauorcm Catholicorum,contrarium cos iuraf-fc fit intclligendum. Iftud autem ex yide libel, emplis plurimis,quae in Francia con- lum Clau-tigcruntjdocet prxdiduslibellus. V-nico amp;nbsp;nos cxcmplo, quod nobifipfisp Jm,du * accidit, idem probare non inconful- facagemet turn fucrit. Anno à Chrirto nato 1579. paulöpöft,quam plurimiEcclefiafti-**' ci Antuerpia ciedi effent,fcripfit.q ex Bclgio religioncm Catholicam ac Re giam Maieftatem profcribere cona-tur, ad duces militum BergarumD. Gvvinoci, oppidi Flandrix, fignificäs quid Antuerpi® effet fadum, atque præcipicns,ne permitterêt tale quid fieri,in ciuitate fidci ipforurti mandata.Has legens ego literas, moX ccepi de prxeepto dubitare, ac timCrc nt Côftifariütn fotet nobis expedan-

F rum.

et CAV5Æ CALAMÎTAT.

dum.Quapropter brcui port: eofdcni, milituin duces conueni, indicans illis quid opinarer futurum , quidue ti-mendum nobis cflet abcorum mili-tibus,atque obnixè eofdcm rogaul, quatenus nos cura omnibusEcclefia-fîicis ex ciuitatc pacificc dimitterent, neue nos datent prædæ,amp;iniurijs fu-orum militura.ôc fedicioforum ciui-um , quo modo fuperiori lémeftris tempore fecerant. Illi auditapetitio-nCjCœperunt omnes polliceri additis multisiuramcntis, lui exccrationi-busetiamplusdccicsrepetiris, quod nihil aduerfi nobis contingcrct,ac po tins vitara profunderent,quara quid-piam iniuriæ nobis perraitterent in-fcrri.Et ecce vtifub horam nouam vc fperi nobis prædida polliciti fuerant, poftera die raanè fub horam fextam à rnilitibüs eo rundem,leone fcrocio-ribuSjlîne vllarefiftentiaiftorum du-cum, imo ipforum, vt poftea didici decreto,inuadimur, Omnibus fpolia-mur,vefl:ibus cxuimur,cædimur,amp;ca I ptidi omnes Ecclefialiici ra domum ciuicam ducimur. Sub horam vero

quar-

8 E L G I i.

iqïiattam pomeridianam ciufdctti di-ci, omnes corundem ducum mandate cx ciüitatc eijcimur eiefti incr-mcsexponimiiriniurijs onlniunï ne-bulonum, cololum qui Prions vices fubibatjin quodam domus ciuicæ eu* biculopcr quindenanï detenfo. Vn-de vix multis etîam precibus eft dimif lüsjlicct iplius innoceritia apud com-miffarios eô ab aula depuratos,clariC-finie fuiffctcomprobata. Qui autcin ciuitate fucrant expulfi, bis terue à militibus didorum capitaneorum, fie fpoliati ôc tradati funt,vt ctiam in-dufîjs proprijs denüdarentur. Quorum duo vel trcs,die fequenti fummO mane, adciuitatis Burbürgi portam» acceptisnonnullis proChrifti nomine vulneribüsperucnerunr, tedifac-cis, quos dederant rufticæ mulicteSj éorum nuditati compatientes : Reli-quivero per deuia difperfî fibi con-fulebant, ne feuerius ab corundem militibus excipcrentutv En quan-lam fidem adbibere debeamus pro-^ miffis ac iuramentis , quæ.in gratr-ara Catholicorum hærctici faciunti

F a lu*

lt;1 C AVSÆ CALAMIT AT.

lupus fanc nunquam definit efle lupus , etiam fi ouina pelle contegatur* Sic nee ha:retici,qu3nquam fimulatis verbis, velhypocritarum aólionibus aliquando menriantur fc bencuolos, niitcs, nihil quærcrc nifi paccm amp;nbsp;con icientiarum libertatem, vnquam fibi diflimiles efle poflunt.Scd.quid id mi-runi ? Cum vaseledioniscosaflerat ! fui amantes,cupidos,elatos,fuperbos blafphemosjparentibusnonobedicu tes,ingratos,l'ccleftos,fine affedionc, fine pace, criminatores, incontinentes,immites , fine benignitate,prodi-tores,protcruos,tumido$, volupta turn amatorcs magis quant Dci, haben tes quidem fpccicm pictatis', virtu tem autem cius abnegantes. Eft in-dubiè harefis inquietum malum, vc-nenumniortiferumbonaquxq^cor- i rûpens,deftruens acperucrtcnsîQuid ( quafo in ijs lotis rcliqui fccit,vbi à legibus libera effrenisq; eft fafta ? Quid non vaftatum,perucrfum ac dirutum fiiit. Nunquid omnia ibiarumnofa, mifera, plena odij, inuidix, periculi, feditiQuis (;alamitatis.^ Nuhquid poft

fu i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad-

B E L G I I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«9

aélmiflam in Beigij viiccra hærcfîm, animæ pcftem omnia vcrgcrc ad inrc-ritum vifafunt? Iftud certeReipub. Bclgicæ fatis fupcrqnc docet confti* tutio. Vbi nulla fubieftio Scnarui, nulla fenibusrcucrcntia, nec obcdi-entia cxhibetur Sacerdotibus , vbi diuina humanis amp;nbsp;Humana diuinis pcrmifceri cernuntur. Atque ßmi-'’ Humfacinorum multanimis,Imperium Gcrmaniae, Rcgna Franci®, Angliae,Scorix, amp;nbsp;Rcliqua Belgio vi-cina,exempla exhibcbant; Si illorum xrumnis ac miterijs Belgis fapere pla cuiflet. VriccrtèPfouinciæ Arthefia amp;nbsp;Hannoniæ,ac ciuitarcs quædam ijs contiguxfefeciflegaudcnt. Quae ni-mirum Regi fuo lefe vitro iampridS fubdiderunt, ciufquc partes fortitcr nunc tuentur. Hærcticorum porro improbitas.iam inde à nafcentc Eccle lia, coegit Principes Chriftianos legibus in illos vti grauiffimis.Quibus t3-tum abcft vt liberum fcccrint priuile gijs Catholicorum frucndi, vcl illis cohabicandi,vt cos cxiliodamnaflc, bonorum conftfcatione mulâaiîc, £ 3 atque

7® CAVSÆ CALAMITAT. atquc ctiam poena mortis punijfle Ift-gantur,fîcut,viderecftin legibus Ini’ Lib.i». pcratoruniCodicc^citatis.SciebantV* tique hæieticos indulgcntia acman-fqctudine Icgum, ac iudicuni fempet fieri détériores, fuisq; ciuibus noceu-tjoreSjVtplus fatiseuincunt calamita tes, quæ leges inodçfliæ hæreticis.pec pacificationem Gandenlcm præfcrip-taSjConfcquutæ funt,amp; nos adhucho die crucian t. Qnx præuidens futura A-s.AftoJzo. poftolus.dicebat: Scio,quoniâintra-bunt poft difceflîonem nieam lu pi rapaces in vos,non parcétes grcgi,Qua-vTùjiPt.î. re etiam læpius admonct,vt illos ledu lovitemns : Modicum fanèfermcntû totammaflamçorrumpit, Quemad-modum igirur in familijs,ita de m Rc-pub.nihil eft peftilçtius contrarijs fen tentijs cohabitantium, de diflimilitu-! dine ftudiorum ac voluntatü,in ijs po, tiflimum,quç religioncm concernüt, Quislupos cumagnis habitarc abfq^ fuodamnpferatî Et in deferto cum latronibusinermisitcrfaciet,açfanus, ad deftinatam perueniet metam ? At fitslonge hsçtctici fiant noçcmiores.

B E L GI I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

vtqui non tarn rerum ôc corporum, quamanimanipcrditionem quærât, Icilicet vbi nullis legibus cocrccntur, amp;nbsp;potiiïîmû,vbi leges vel Principesfi-bi fauerc fentiu nt.Malum cui nullum obijeitur obftaculum, latius fempcr ferpit:amp; obu ia quxq; inficit. Scintilla (inquit D.Hieronym.)res parua eft, amp;nbsp;d. lero«. propedum cerniturnon videtur, fed*n5 cap.ad fifomitem comprchendcrit amp;nbsp;nutri-|nenta,quamuis paruus ignis,inuenc rit,mccnia,vrbeSj latiflimos faltus re-gioncsqjConfuinit.Fermentumquo-quc(cuius ad aliam partem in Euange Iio parabola temperata eft) res modi-ca videtur amp;nbsp;nihili.fcd cum farinæ re-fpetfum totämaflam vigore fuo cor-ruperitjin illius vim tranfit omne qcF mixtum eft.Itaq; amp;nbsp;doftrina peruerfa ab vn© incipicns, vix duos aut très in exoYdio reperit auditores, fed paula- • timvt cancer ferpit incorpore; amp;(iu-xta vulgare prouerbium) vniuspccu-dis fcabies totum maculat gregë. Igi-tur amp;fcintilla ftatim vt apparucrit,ex-tingucdaeftjamp;fermentû àmaflçvici-nufemouédü.Secâdæ putridæ carnes

F 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

7t ŒAVSÆ GALAMITAT.

amp; fcabiofum animali, à cauiis ouium rcpellcndum, ne rota domus, maffa, corpus,amp; pccora ardeant,corrump3-tur,putrelcanr, intcreant. Aniusin Alexandria vna fuit feintilla,fed quia non ftatiinopprefla, totum orbem c-ius flamma populata eft: Vere ex quo ceflarunt leges aduerfus hazreticani prauitatem,amp; hæreticis faftaeft libcr-tas ad proprias fcdcs reuertendi, in ta-tum numerum cxcrcuêrc amp;nbsp;multi-plicati funt, vt quicquid crat boni fc-miniSjin multis Bel gi j prouineijs rcli-äum,id penituseuulferint, extermi-narint abfumpferint. Quod equidc, per plagam locuftarum AEgyptja-carum quara optjme fuifle figure tum,videtur. Etenim afeenderuntfm pervniuerfara terrain AEgypti, ôç fq^ dcrun t, in cundis, finibus Aegyptio-rum innumerabilcs, quales anteillqd tempus non fuerant, nee poftea futu-rx funt.Opcrueruntq; vniuerfam fur pcrficiem terræ,vaftantes omnia. Dc-uorata eft igitur herba, amp;nbsp;quicquid pomorum in arbQvibusfuitiquxgrä-dodimiferat. Nih^iquoquçomnjço

Virens

B E L G I L virons rcliftum eû.in liguis amp;nbsp;in hcr- , bis terræ amp;nbsp;in cunda Aegyptô. Pror- ‘ fus quxin Hollàndia,Zeelandia,Flan dria,amp; vbi primas obtinuere hxreticî gcfta funt,nobis graphicè veritatcm didæplagx exprimunt. lam cnim v~ niuerfam i.llaruni prouinciarum regi-oncm hxreticos opcruifîe videmus, amp;nbsp;mifcrrimc vaftaflc quicquid injp-ils crat dignitatis, gloriæ, fplendoris acdiuitiariü. Nam} qui inter plcbços (hi ob humiliorcm flatus fui coilditi. tioncm,herbis humi quafi rcpentibus appofitè exprimuntur) amp;qui inter Ecclefiafticos, amp;nbsp;nobiles Senatorijq; ordinis viros eminebant (quos cum Vboribusredècôtulcris) Quiinquä inter eos vireban t, virtutu m ac religi-onis fronäibus, öc fruftibus plurimis abundabant^în^ul atque lixretici vo-ti fui compotes fuerunt, ftatim cru-clcliffimeaffliäti, fppliati, hxteditati-bus pulfi,in-C}cilium ablegati,aut ccr-tçferuitutem Aegyptiaca grauiorem f^irc coatli fqnx. Habes.Chriftianc lcÓ:or,quid fcn,tiendum fit ,^dç.Pacifl-' cationc Gandcnfi : JLtctn dc lUis; qui il-

-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F lam

74 GAVSÆ CALAMITAT.

illam compofueruntjComprobarunt confirmarunt. Prudens vero prætcr-mitto ca,quæ de bonis temporalibus (quorum gratia dióta pacificatio , à plurimis accufatur ) adducipoteranr, quibuseuidcntius effet illam ( vt eft multorum fententia)Bclgio multum nocuiffe,nimis indulgendo hæreiicis, Dei ac Regiæ maieftatis inimicis.

De abfentia RegU Adaießa-tis à fao BelgtQ,

Cap. IX,

B Nne vidédum,an reôlè aceufe-rur Regia Maieftas quodàluo Belgio (ùmmis oppreffo cala? mitanbus.tam diu fefc aofentaueriti eique non fuccurrerit per fuam præ-fentiam, cùm tot tantilqj gemitibus ac votis piorum omnium haftenus iîtdefîderata. Neminï certc dubium arbitror ,Regis prxfentiam fubditis effevtilifîimam, imo amp;nbsp;ncccffariam. Quod enim Epifeopus eft fuis ouibus ;îd fpiritualerq, hoc Rex amp;nbsp;Princeps ouit

B E L G T I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

quifquc eft fuis fubieftis, ad hone-Ihm pacificatn conuerlationem, Atqui Epifcopo ab ouibus abfcntc', tantum ab eft vt oues (piritu profici-ant, vt indies magismagisquefrige-fcant.langucfcant, ac contabcfcanr. Ad eum modum per Regis abfenti-am fubditihoneftatis pacis ac'leguni oblitijin tranfuerfum fæpius præcipi-tes feruntur. Nonne quomodo fole à noftio hcmifphçrio abfcedcnte,fub vefperam ægri viden tur peius habere, meliufcule verö fole dicmilluftran-tc: fic RegCjfeu quibufeunque alijs Primatibus à 1'uis procul diflitis, niojç incipiunt fubditi deterius habere, in officijs languere, amp;nbsp;conuerfari nimis diffolutc. Etenini ex eorumabfentia primo remiffior inanimis horum fit timor. Metus Regum ( Seneca teftc) regna cuftodit) Principum timorc re-miflb,animi diflblutio ortum fumit* amp;nbsp;incremetum. Inde praua fuboritut concupifeetia omnib.perfruendi pla-citis.Fruitionc concupifeentiarü i'eq-tut conteptus eius, qui pet (c vel fuasj lcge^

-Ji- C AVSÆ CALAMITAT.

leges ab il I is 1'edandis reuocat, coar-guit.fupplicijs dcterrct,corripit Mox oritur effrenc dcfidcriiyn, prædiélas fuppriuicndi leges-i-hdiufmodi veto defiderium fcquuntur tanquatn pc-diflcquac rebellioncs/cditiones, bclla ciuilia,actotiusciuitatis feu prouin-ciœacregnicorruptio- Quibusmalis per Regis pracfentiam occurfum iri rr»M, clariflimcSapiens edocet. Rex in-quit)qui fedet i n folio, diflipat ooinc malum intuitu fuo. Quod etiaoiin-nuitur perilludludieuin. Indiebuc Indic, vlti. ilbs non crat Rex Ifracl,fed vnulquiC ' que quod iibi rtdum videbatur hoc faciebat. Quemadmodum itaqjPras^' potitis quarumlibet communiitatn fedulö gregi fiibdito perfcinuigilan-tibuSjfiuntfubiedi manfuctiorcs, ti-midiores, promptiorcs, obedientio-' res, tcmpcrantiores.Illis autemabfen-’ tibus, efficiuBtur duri, effrencs, pro-teruijintcmpci’antes, inobedientes, pcruicaces. Quia etiam iniqua intcrgt; dum aduerfus fuos praepofitostciitSt. ItaRcgc pratfcnte,omncs duces, Pria cipcs, Nobiles, confutes, Aulici, fefc

B E I. G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

ad modcftiam morumque honeftatc compoQunt, acftudioiilîîmè obfcr« uant,ncquainrc RegianiofFcndant Makftatcm, ciuftic indignationem incurrant, omnia cius bcncplacita ftu diofiffimèfcdantcs amp;nbsp;amplcdentes, Regcvcro diutius abfcnte, prxdida ab illis folent negligi, quibus ncglc-ûiSjCffrcnescfficiunturfubditi, amp;nbsp;ad quiduis audendu ctiam in fuum Prin* ipcm prompti.Huiusdocumcntum, infignis Chrilti cxhibct parabola.Ho-moquidâ(inquit) nobilis abijt in rc- Law#, gionem longinquam,acciperc fîbi rc-gnumamp;reuerti. Vocatisautcmdccë icruis fuis,dcditeisdccem minas, ait ad illos/ Negotiamini dum vcnio: Ciues veto eins oderantillum, ô(. mi-ferunt Icgationcm poft ilium dicen-tes, Nolumus hüc regnare fupernos. Quid clariusîEccevix dum rcceflerat êc lubditos reliquerat, ôc mox ingra-tus elle cœpit, quinamp; fubditi illius abnuerc imperium, acetiam dato a-nimo rcijccre non funt veriti. Anno 1539. ßmile facinus Gandenfes aufos fuifte adaexfus Imperacorcm Caro« luna.

CAVSÆ CALAMITAt.

Ium V. iiiHifpania tunc exiftentcm, liiftoriae docent,amp; qui eiufdem rebel-lionis oculati tcftes fuerc,amp; adhuc fu pcrftitcs iünt. Anno aurem 1520 .code Imperatore Carolo in Flandria cxi-ftcnte,nonne inHifpania tumultuatä cftgrauiflimè,acbclla ciuilja,à qui-bufdain perduellibns excitata? Eodc porró cum illis fpi ri tu agitan eos, qui belli, quod in B.clgio gcritur archite-di funt,docent vtrorumque furta.ra-pinç.facrilegia, exadionesgtauiflîmç pcromniafimiles. Q^dum in Bcl-gio iniquiflimc gcrütur,vulgus quod ïnobilieft ingcnio,feditiofum,cupi-dum return nouarum, quicti amp;nbsp;otio aduerfum,quodq; libëtius in fuapcr-niciem (educitur,quàm ad propriam cogitur falutem exultans auidiflïmè illos fc(ftatur,qui tantorum authores funt raalotum.quiq; ipfum dementat polliccndo cipatriæ libertatcmjà ty-rannide vindicationemj'cu eius extir pationcm omnimodam, religionis Chriftianx rcformationcm,ac nou5 rcrum omnium faciem aureaq^ fæcu-la.Tantç potto fuctuut cftiçaciæ apud vul»

B E L G 1 î. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f9

VüiguSj'inancs iftae pollicitationcs,vc negleôho Rege fuo longe clcmentifli-nio, contcmptisq; eius minilkis fidc-lilîîmiSjaccruatim populü confpiraf-fcin Belgij vfurpatores noftris oculis vidcamuSjimo «Scpro vfurpatorûini-quiffimis placitis,quafî pro foris amp;nbsp;a-ris dcccrtafle:atq5 ctiamnum eos, qui horum manifeflarunt dolos,quafi pa triæ proditores laccflcrc, perfequi, amp;nbsp;in exilium cogère. Hæc autemalia-queeius generis fuperius cnarrata,pec Regis noftri abfentiam, ortum amp;in-crementum fumpfifle arbitrantur, quæ ipfo præfente , nullo negotio impediti,aut incœpta poterantdifli-pari. Quid porro hac de re fentien-dum fit, Dco ôc prudentioribus defi-niendum relinquo.Id tantum dixero. Regem plurimis oftendifleargumen-tis , quàm tenerè fuum adamaucrit Belgium,eiufq; incolas,dum frequen tins amp;nbsp;GubernatoreSjôc leges fuas eo-rumgratiamutauit.Milites Hifpanos bis vel tertio reuocauit, ftatibus pa-triæ gubernationem coramifit : im-menias vt Belgium fuum ab hæretico turn

to GAVSÆ CALAMITA^T. rum incurfionibus, oppieffionibus defenderetjpccunias cxpendit,pacem iliifrcqucnterobtulit, eamq; quibus potuitmodiSjipfi procurare annixus ftiit. Et tarnen cum hæ aliauepluri-ma in Belgarum gratiam fecerit,fum-ma tarnen, à quibuldam pro benefa-clis ingratitudo fuse Maieftati rerri-buitur.Vndcmerito dicerede ijspoC fet.Cognouit bos policnbrem fuum, amp;afînusprærcpcdominifui,populus autemmeusnon me cognouit. Porto quod attinct ad Maiettatem Rcgi-am,certum eft earn fepius deftderaf-'fe,Belgio fuo per fe fuccurrfcre. Atq ha -ftenusiuftusnô defuit timor, ne plu- ! rima, caqueampliflimarcgnaHilpa-niarum,quibus præeft,eo abfente, ea- । dem tentaret quae Belgae hac tempe- j ftate perpetrarunt. QuamobremHi-fpaniæ confilium, præuidcns ralia,vcl ’ I ctiam grauiora folere Regis abfentia I confequijfategl modis quibus potui tamp;decuit,vt Rex à fuo Hifpania-rum regno non recederet. Nedum V- ! numiam multis vulncribus dilania-tum,fanarccupcret, aiterum adhuc

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««

fanum grauiusvulnerarct. Quo vul-nerato, Amencam, amp;nbsp;omnia Indios Orientalis,amp; Occidentalis régna,quç ab il 1 o dcpédent, languere ac detcrius habcre, foret ncccflarium.Ex duo b us quippe malis,minus iudicarunt cli-gendnm, Maximè quod languenti Belgio per Gubernacorcs tacilius fuc-curri,poffc fpcrarent.Cæterùm modela quam adferunt, dum tardius virlt; tutem fuam x’gris communicat, amp;nbsp;os* grotoomnismoraminis longa fit,à paucis Belgis commendatur, potifii-mum ijs,qui malum per dies fingulos içrauius incrudefecro fentiunt, diu-tius exalarei( nullus locus eftdomc-fticafede iucundior) à patrixfuauiffi-moconfpedu gt;nbsp;miferrimam agente» vitam, coguntur. Hadenus do ilia, nunqaliam calamitatum noftrarutiï caufamaggrediamur, ।

luKH nobtlium JBeb gij. Cap.X.

Lu-

i

Il dAVSÆ’C ALAMIT A

T !7 Vxum aiuntjfaftumquc quorun-Jij/dani nobiiium patriæ, ôc ætatem nimis iuuenileni nonnullorum Prin-cipum.hanc lugubrcm Belgio cxci-tafletragcdiam. Sanè inlîcianncm» poteft, Nobibuni confœderatorum, aliorumque coaiplurium,luxus ac fa ftusfuifl'cmaximos. Vndc ctiam fa-âum,vt ad tumultus ciendos, fediti-onesquc mouendas, facile profilie-rint,impotentes fuam lafciuientem moderarinaturam,camq- continerc inter limites,fibi turn àRcgc,ïtum ab ipfo Dco præfcriptos.Luxus enim fa-ftusquc lafciuienti naturæ habenai laxant, eamquc ad quæuis præcipitia impcllunt.Ab ijsautem cxagitadiüc-cebris ac ftimulis,quid nonaûfî funt, qui generis non virtutis nobilitatc cffercbantur ? Authoritatem quara habebant mox conuertcrunt in do-minium, dominium in tyrannidem, ius in aliorum iniuriam, fceptrum in virgam ferream. Nonne amp;nbsp;prolapß funt àDei vnius cultu ad impietatemJ Ab Ecclelîx tutcla ad eiufdcm inter-

B E t o I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»j

nccioncm?Atemperantia,ad libidi-nemîAratione ad nutum proprium? Atributis fibidebitis, ad oncra gra-uiffima? A (implicitate Chriftianis di-gna, ad dolos amp;nbsp;fraudes? A prudentia corum generofitatem dcccntc,ad ma liciamamp;infipicntiam ? A libcralitatc ad prodigalitatem, vel à parfîmonia adauaritiam’Ab oruatii ad pompas? A Religionis ac Patriae amorc,ad ni-miam diledionem fuijpforum ? à dc-fenfioncEcclciiafticorum amp;nbsp;pupillo-rum,ac miferiac plebis, ad eorundem oppreflioncs? aconcordia adfeditio-ncsîàRcucrentia amp;nbsp;obcdientia,quam Regi fuo debebant, ad contemptum apertam rebellionem ? à pace ad Bella crudelia? Vndeautem tales fru öus generentur.Diuuslacobus aper- Ucoba,' tiflimè docet. Vnde ( inquit ) bella amp;nbsp;Utes in vobis? Nonne ex concu-pifeentijs vcllris’Quin amp;nbsp;ipfe comi-cus,licet ne à limine quidemjpfasfa-cras litcrasfalutauerit. Vbi (inquit)a-nim’ fecupiditate deuinxit mala, nc-ceffc eft confilia confequifimilia.

G a Aa

U ÇAVSÆ CALAMITAT.

Annouconfocderati, amp;nbsp;corumafTc-clæ coiifimilia fuis defiderijs lêdati funt CÖ fi lia? Qui fcnticntcs inquifîtio num legibus prohiberi,quam afteóha-bantlibcrtatcm, Gubernatores Bel-gij follicitaruntjVti décréta,in hxreti-cos fancita tollerentur.quo etiam nc-ceifitate quadam adaftos, pertriixe-runtiFaôfa videlicet eftreni populo li-centia, tenebrarum,amp; nodis condones agendi,amp; facrarum ædium imagines, altaria, amp;nbsp;cætera pictatis monu-nientaeuertendi. En quomodo malum fcrpit, amp;nbsp;quinam initia noftris calamitatibus dedere, fuo nimirum luxu profufo amp;nbsp;vîta diflblutiflima,, corruptiflîmisque moribus, acinpri-mis pertinaciter patrocinando,pro defiderijs peftilcntiflîmis mercatoriî, qui fermento hxreleos infedi crant. Verum enimuerbjquo capita, leu præ cipua( inter quæ funt nobiles ) patria# membra tendere vidcbantur, eodem protinus contendit etiam populus. Cui tânto mag'is noeuerunt fuis exé-plis,quanto authoritatéjoco, digni-tate,étant illo cmincntiores.Atq; co-lum

B E L G I I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if

rum ftudia,conatus,ac vitam Deo fu. ifle ingratiflinia,vcl ex co conftat, qtP peneomnesqui prxdida attenrarût, mifcrèpericnnr, fenferintque primi mala, qux omnibus Belgis cxcitarût. Sæpe equidem in magiftrum ftelcra redeuntlüa. Quo fit, vtquilimiliacu illis perpetrarunt, amp;nbsp;quibus tarnen Deus hadenus indulfit poenitenti® tempus,timere cos oporteat,ne amp;nbsp;ip-fialiquandoimpœnitentes,vindicem manum Dei fcntiant.Quod huiufmo Amos 6. di de caufis optimatibus Ifraelitarum Amos Prophcta,minatur,dicens : Væ vobis q opulenti eftis in Sion,amp; confi ditisin monte Samari® j Optimales, populorum capita, ingreditntes pom paticcdomum Ifrael. Quifcparatic* ftis ad diem malum, amp;nbsp;appropinqua-tisfolo iniquitatis. Qui dormitis in Icdis eburneis, amp;nbsp;lafciuitisin ftratis vcftris.Qnicomcditisagnum de gte-ge, amp;nbsp;vitulos de medio atmend, qui canitisadvocemPfalterij. Sicut Da-uid, putauerunt fe habere vafa canti-ci, bibentes vinum de phialis, amp;nbsp;opti-mo vnguento dchbuti, amp;nbsp;nihil com-

G 3 pa-

«iS CAVSÆ CALAMITAT.

patiebantur fuper contritione Ifracl. Qvuproptcr nunc migrabunt in ca-pite migrantium, amp;nbsp;autereturfaftio lafciuientium, Quemadmoduni ergo Deus niagis eoium peccata dctc-ftatur,qui cxtcris rationc dignitatis quam getunt prxlucere vir-tutum claritate debent: Itaetiamin , tales,qui his contraria faciunt,grauir us animaduertere folct,ipfa feriptura Sapiçn,«. feftc. Præbctcaurcs(inquit'Sapiens) vos, quicontinetis multitudines,amp; placctis vobis in turbis nationum. Quoniam data cft à Domino potc-fta^ vobis, amp;nbsp;virtus ab altiflîmo, qui interrogabit opera veftra, amp;nbsp;cogita-tioncs ferutabitur. Horrende amp;nbsp;cito apparebit vobis, Quoniam indicium duriflimum in his qui praefunt, fict: Exiguo cnim conceditur mifericor-dia.Potentes autem potenter tormen taparienjur.

De îHueniti Atate Sena-

torum.

Cap.

B E L G I h

Orro ficut noftras tribu» Ifuntcalamitates luxui, fa. ftuique confœdcratoruni xnobilium xtat€ iuniory. ^^Ita audcnt eafdem affcri-bercætati nimis iuuenili plurimorû, qui,ex quo labafccre cœpit Bclgij rct publica, aflumpti in ordinem fcna-torum,fcuadciuitatum modcrapdas refp. magiftratus creati laut, feniori-bus à magiftratu remotis,vel certè vita dcfundis mortali. Equideni vide-tur, Dcus promcritasà Belgis volens cxigerepœnas,priasplurimos fcnio■ resciuitatumredores,(mitto quod in multis Ecclefîæ praepofltis, idem contigifle obfcruatuni fit ) ne tamlu-gubris tragœdiæ eflèut Ipedatores, ex hoc cripuifle fæculo, ipforumquc loco permififfe,vt fufficerentur iunio res:quos ad tragicas adioncs cuerfio-nesq; rerumpub.multo elle aptiores, nulli eft dubium. Ytpotc qui foleant -affcdionib,magis,qjatione,duci:fua que téceptadefêdexc, authoritatc,amp;

non

SS GAVSÆ, CALAMITA T.

no rarö animi paffione potius ;-quàm a:quirate:opinàtione inagis,quàm feien tia : Scilicet, qiaöd in cis naturæ fer-uor adhuc vehementior exiftat,nulla lnfitexperientia,atqueren(ùaliain ip-fîs ferueaftt dcfjdcria quæ in pracceps dos faepius i ta abripiunt, vt eminente adepti poteftatem, nihil purent fan-dum,nifi quod libet. luucnis ( inquit Philo ludaeus) fammam adeptus poteftatem , amp;cupiditatibus vtens ciFæ-ratis,malum eft incxpugnabile. Vndc ab iis fuiflecauendum monuitD.Grc goriusNiflenusJn Omni (ait)fci'ène-gotio periculofa funt adolcfccntum confilia:necfac}kîTcperias,quialquid geflcfint return magnarum, quibus cani non fuennt ad conlîderationis communionem adhibiri. Notiftîmu eft, quodRôbodmiuucnisiuuenum vtens Cônftlio,fit coitftquutus: Ncm-pè aductfuS fc rebcllioncm grauiflî-mam : ôc deeem ttibiium à fe Ôi_à fuo femine inpetpotuum alrenationcm. Sic ftc cette pet atatern'ith prudentio-res magiftratuSBclgici Rcgisqiic officiary pr^cipitandö JConâlia de eijci-cn-

B E I- G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;9

cndis Hifpanis, de armis aduerfus eos fufcipiendis,de vocando Principe Au raico,eiu(qne .militibus in auxilium, aliaq; his fimilia, ad rerum omnium confiifionem, tbtiusque patriæ fnb-uerfîonem,acnoftram omnium cala mitatê grauiflîmam,egregic coopc-ratifunt. Quapropter deipfisdicerc liccatquodCicero, interrogans qui Remp. tStam amilîflcnt,amp;tam cito« refpondet ex Ennio. Prodicrunt ora-tores noujftulti,adolefcentuli; Te-meritas cftflorefcentisætatis, prüden-tia fenedutis. Verùm cnimuerô, quae de iuucnili xtatefenatorum à me hic difta funt, nolim de omnibus xtate iunioribus credi. Siquidem eorum nonnullos fuifle conftat, quibufdam fcnibus(Canifunt(inquitSapiens)lên fus hominis amp;nbsp;vita imniaculata) pru-dentiores atquc fagatiores. Ç^ales fùere : qui animaduertentes confîlia atque ftudia inuaforum,fuco plaufî-bilipalliata:ea detegcre,illisq; reniti, quibus potuerüx modis, conati funt. Atque etiam qui in fuis coufîlijs amp;nbsp;a-âionibus, ctli minùsquàmdeccbat G J eau-

90 CAVSÆ CALAMITAT.

cautis , pia mentis affedione protc-quuti lùnt fidei religionisquc catho-licæ commodum ;nec non pro viribus fategerunt, vtRegiæ Maiellati ab omnibus Belgis débita cxhibcrc-tur obedientia. Quæ quidem non-nullis in intcntionc fuifle, vt amp;nbsp;mul-tisnobilibus; amp;nbsp;, fi qui fucre, Præla-tisEcclefîx,qui in noftra hac nimis lugubri tragœdia aliquam egcrunt perfonam , vcl ex co darum eft: quod , pcrfpcdo fuorum confilio-rum,ac piaeintentionis fuac infoclici fucceflu ; quodquc ad fcopum à fe de-ftinatum, ea via non fuiflet progre-dicndum,mox àcœptis multidcfti-tcrint:codemqne ftudioac propofi-to, quo cœperant, partem 1'aniorem tùtiorcmque funt amplcxati; fortifit-mè expugnantes cos, qui ipforum fa-feinauerant oguIos Ipccie inani veri-tatis ac iuftitix ; Cùm interim ipfi ca-tholicam religionem labefadarc^Rc« gisveroobedientiam ex Belgio pro-fcribcre,totamqi patriam pcrdcrcto-tis conarentur viribus. Atqui his refi-pifeentix oifieijs oftendunt profedo e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fio-

B E L G 11.

91

fnccrum in Regem Rcligionemque Chriftianam fe fem per habuifle ani- -mumjdamnant verb eos, àquibusia-tione fuorum confiliorum calumni-am fuftinët.QuidîAn non damnandi funt, qui ex cuentu hominum confilia probant, vel vitupérant? Id fi licet, . damnentur neceffe eft confilia am. pliffimorum virorum , amp;nbsp;maximè prudentium ac piorum:queprocura- . tc hominum malitia extra æquitatis termines abducuntur, fincmque in-fœlicem fortiuntur. Rurfum amp;nbsp;hac ratione hallucinari videntur calum* niatorcs : quod non attendant,quam difficile fiierit, confiliorum exitus præuidiflccum in Bclgio omnia forent turbata, amp;nbsp;Refpubhta cum reli-gionc interitum minaretur. Qux limpida cernuntur in aqua, turbida cerninequeunt. Perturbatis deinde rebus,confilia ex tempore funt fume-da,pront negotiahominumqueingc niaferunt.VndcComicus:

Ste vt ejuimwy^Manelo ’vt x/olttmtM non beet.

Sane arbitramur dodiffimos quofq^

amp;

9» C AVSÆ CALAMITAT.

amp;quantumuis magno fuccenfos ze-lo(vthispoftrcmisannis fuere turba-ta omnia ) nequiuilFe tanta concirata tempcftatc,malis mederj. Etficqui-/ dem iudicandum ccnfemus de fena-toribus aetatc iunioribus, ae nobili-bus,alijsquc, qui piaminconfilijs amp;nbsp;adionibus intentionem femper ha-bucrunt : camq; proteftati funt,à coc-ptis,quorum infeliccs forecxitus fen tiebantjtnaturè rcfiliendo : nÓ autem dei)s, q Régis partes amplcxatifunt, magis vt fuas tacultatcs regio fifco, propter ipforum abfentiam aflcriben das, fibi fuisq; prolibus conferuarêtj quam quod caufx Regis fauerent : vel ccrte vt tyrannidcm efFugerent inua-forum,qui ne fuis quidem fautoribus parccrel'olcnt; iamqueferuntur.que-admodum ludaei quondam Chriftû, abiuralfe Regem fuum longè clcmen tiflimumtquinamp;contumelijs atque ignominijs, quantis po;tucrunt, affe-ciffe,libellos in lucem aduerfus catho licam cius maieftatem, plcniflimos mcndacijs, perniciofiifimis edendo 5 -neenonipfius infigniaabradendo, amp;

B E L 6 I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9}

fgillaconfringcndo. Multoverö minus cxcufatos cupio cos, qui adhuc hodicvfurpatoribus.ipforum promo uentes ftudia,adh3crent. Quippequi fat apertèdoceant, cuius intentionis ac ftudij Temper fticrint^Scilicct exter-minandi ex Belgio religioncm catho-licam, legesquepro cathoHcislata^ ‘ atqucillarumlocoplantandiCaluini religioncm 5 nec non hominum figj» menta , inanes fabulas fedlantiuni. Vt taceam illosad Ecciefiafticotum bona,0c catholicorum diuitum afpi* ra{rc:quôGilevllolegum timorcexa-iicno bacchanalia viuerc liceret.

De Belgarufn dtuitijs nbsp;nbsp;earU*-

- nbsp;nbsp;dem tranejuillapoffe/stone.

Cap. Xll.

BW hiftorias return Bclgi-carum euoluunt, nofunt nefeij multas Belgij pro-uincias , vt Hollandiam, Zcclandiam,Flandriam ac nonnuUa« alias,àplurimis fseculis bel U

CAVSÆ GALAMITAT. la ante has tenipcftates nonfenfiffc, imo nec iniurias militniTi feu coneilf-lioncs(vtqab hoftib.remotiores exti tcnurjfuiife expcrtas.Quihimo tran-quillitatcacpacefumtna plunmis fx cullseafdë efle potitas,notiflîmû eft, atque ctiam perMercatorum totius fciè orbis concurfionem frequenta-tionenique,abundaffe rcrum omnium affluentia .Etenim ob terrae ferti-litatem,iucolaruminduftriam,accef-fum ad varias Belgij prouincias, per mare, plurimaqjflumina accommo-diiiimurn,fuit hxetota regio inom-nib.adco abundansamp;exculta,vt mc-rito voluptatis dici paradifus mcrea-tur, in medio terrae àDeoplantatus, atq; in diui t i js cü Sidone,vti amp;nbsp;cu Tyro comparari potucrit. Cuiusnego-tiatorcs principes inftitorcs inclyti tetrac fucrunt.Verum cum tantis Bel-gxingrati bensfieijs diuinani non a-gnofeunt libcraliratcm,amp; qux adDci laudéjôc gratiarum adioncm cos impel Icrc in propriamperniciem, fui ac Dei obliti, conuertunt, fado (quari-quam luo damno ) illud Poet« cu-iuf-

B E L G I I. ’ - '' 9f îüfdara approbare volentcs. Luxuriant antmt rtbus pltrum^ ficundie. Deus fitiens faliitis humanæ, finguîa-ri fua prouidentia modo alio, iicec Belgis minus grato, adfanioremcogt; rcuocarc mêtem conatur.Ea nempe, in quibus voluptuabantur,illifîpïîsgt;, quos in fuam protedionem dclcge-rant, dandoin prxJam amp;nbsp;rapinam,amp; permittendo vt per cofdem indigniC iîmè tradcntur.Caufam quæris ? Ni-mio temporalium accumulando-rum ftudio’, atqucdiuturnaillorum foclici fruitionCjlangiicfcebatin Belgis virtus, paupertas probro habeba-tur, innocentia pro maleuolentia du-eebatur, iuuentutcm luxuriaamp;fu-perbiacorruperant. Quidplura? De Belgis dici poterat illud Scnccç;Peric-re mores, ius, dccus, pietas, fides, amp;nbsp;qui redire nefeit cum périt ,pudor. Ve rum ad negotiatores exteros reuerta«-mur,Belgarum inhiantes opib. amp;eos mille captantes artibus. Nonne amp;nbsp;hi ad Belgij calamitatcs multü addide-rût,nierccs vitae humanæ minime nc-çct

0 CAVS^ CALAMITAT.

ccflarias, fermentes autcm fupcrbijs, vanitatibus, amp;concupifcGntijs, defi-dcrijfquecarnalibus,inuehendo.Qui bus incfcati molles quique Belgarum amp;nbsp;luuenes turn mulicribus illis totos fcconfccrarunt.Nónneetiam Mercatores viara fuaconucrfationc aperuc-runtplurimiSjUon minus pecegrinis, quam noxijs moribus?ISlónne amp;nbsp;com plurcs quo potucrcconatu,à fcimbu tashjerefesßmul cum mercibus Belgis relinquere ftuducrunt. Huius nobis fulEciens exhibent exemplum ct-uiutcsBelgicae, vbi ampla crantemporia, vtpote, quæ praccætcris fermen-to hxrefeos infetlae fucrint. Verum inquictos illorum animos has non fatiaruntjfed omncm(quemadmodu in prouerbio cft)moueruntiapidem, vtRcipub.ftatus.fcditionibus fuo loco moucretur, vt(|; fufeeptis hærefib’ Catholica religio c belgio exularer. Scio quidem no in oes hoc vitij cade-re.Attamcn admodùm difncultcr,re-pcrias,quiab omnibus praedidismu-dus comprobari potucrit. Quum ve-ro per exteros negotiatores tantum difpen-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if

«lifpcndijBelgx accepcnnt,cos tarnen, ficdilexcrunt, vt minime vcriti fiat, fuas proles , pignora chariflima ijs committerc, nimirum, vt in negoti-andi lludio ab ijs cxercerentnr. Pluris vtiquefacientes huius mundi peritu-ras opes, quàm filiorum luorum animas pretiofo Chrifti fanguine redem-ptas, amp;negligentiùs iplis, qadbeatâ dueüt vitam procurantes,^ qux terre naêamp;caducseferuiunt. Quö fit,vtho-dieinnumcri à parëtibus deuotifint huius fxculi negotiationib’,amp;Bclgiü prac exteris prouincijs'mercacoribus abundarc videatur.Quorum quidem induftria vt rebus omnibus aflfluitjüc amp;nbsp;per eofdem omnia lünt in co chariflima. Etficutperillos inplurimis fuccenditur cupidi tas,omnium fcelc-rum parens fœcundiflïma: Itachari-tas,cundarum virtutum mater amp;nbsp;Re gina fopitur,acetiam extingnitur. Ad hxc per affluentes Belgarum diuitias, acMercatoru inanes fabulas, cepit iuuentïitem defiderium , varias lin-guas ac idiomata cognofcendi, pere-grinafqueperluflrandi regiones. Cull

Ca VSÆ CALAMITAT.

ius etiain grana,parentes nullis peper cerunt luniptibus, amp;lubentes fuaru prolium iultinnerunt ableotiam,licet illis niiuis noxiä Ôcpcnculofam. Vix lane quil'quaineft nobilium, amp;nbsp;■ corum quibus per facultatcs licuit, qui non exteras velincolucrit,velfrc-quentarit regiones,variaque callcat i-diomata.Quqd vtiq; Bclgicam iuucn tutem reddidit löge corruptiflimam, amp;. plurimis deditam vanitatibus. Dc-liderijseniinfuis exfaturata,poftqua bonamconfuinpfit partemfubftatiac parcntum.rcuerla in patriam, fecum aliud nihil retulir(vtclt coecain bonis amp;nbsp;procliuis ad mala)quam noxias na-tionumconfuerudines,ac notitiam fcclcrum plurimorum. Qnx cuma-iijs(cupiunt cnim iuucnes videri,amp; a-lijs admirationi cflc)referunt, quis c-narrarc pofltt,quot amp;nbsp;quanta, in ani-mis auditorum Icandala feminarint, amp;nbsp;quàm vehementia plurimis defidc-ria fufcitariiK j vt fimilcs profecbo-nes Itrt'cifièrent, vt audita perpétra« rent Eu;iuora,vt peftiferos alienigena

xuna

BEL Gif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99

rltm mores imitarentur.Ethxccertc Laccdæmonijs præcauensLycurgus, fanxit legibus, ue quilquam fuorum fubditorum,pcrcgrinas peteret regiones, neue externs Mercator,in fuam ditionem intromittcretur.Scd neque Hifpani, neqj Germaui, neq^ Franci^ ncq; ltali,neq; vllialiarum nationum populi,tali vanitateimpulli,Belgium cxterafue nationes petunt,vt Belg» faciöt. Prorfus admiranda Belgarum vanitas,quöd præ cæteris rotins orbis populis nullis parcant fumptibus.nnl lilq; laborib’, quin amp;nbsp;innumera fubi-rcpcricula(hxc quanta fint,innumeri tcftantur , qui huiufmodi fufceptis pcregrinationibus miferc luoriütur, antequanr dulcem repetere patriam eis detur) parati cxiftunt, vt fuisfatiC faciant vaniflimis deliderijs ac cupi-ditatib’.Infupcr diuitiaröomnis genc ris affluetia cftccit, vt nullis fu inptib* parccrétBelgæ plurimi, quo filij ern-diretur,atq5 titulis fcientiç cminetio-ris inlÏgnirêtur.Nö quidë vt alios çfiv cacius crudirëtjVcl in vijs dominf,ip(| H a cçt.

»00 G AVSÆ CALAMITA T. ' ccrtius dirigcrcntur, veiùm vt vel feî-cntiam alijs vendcrent.quod cft cupi-ditatis : vel vtperdoftrinaminnote-fcerent, alijsque admirationi eflenf, quod eft vanitatis ac fuperbiæ : vcl vt difficilium quæftionum ,amp; rerû pere-grinarutn uotitiam haberent,quod eft curiofiratis.His autcm fuæ fcientiç ia(ftisfundamëtis,tali ftudijs fuis prx-fixo fcopo(cuius finis malus cft, idip-fum quoquc malum eft) nonne vaniî ac cuanidum fit oportet, quod fuper-œdificatum eft; Nonne facile fuit bonos,dues huiufmodi vanitatibus fu-perbia,curiofitatc, amp;nbsp;concupifccntia , inficere,amp;innumerampopuli (apud I quem erant ob fpeciofos fcientiæ ri-tulos admirabiles ) multitudinem in abiflummalorum demergerc ? Fue-runtautcmamp;alij diuites Belgx,qui fuas proies bonis tantum literis Grx-cispariteramp; Latinis erudiri curarüt: quas poftquâ perfcdè perdidifccrant, illasqueeleganter,acplaufibiliter fo-narc notant, minime l'atagcrunt,vt perfeôtioribus ftudijs animum appli-carent. Vndeconfcquutum cft^vtni-

B E L 6 1 L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»0t

hil fenticntes difficultatis in’fcicntia, quam optime callebant,alias omncs, etiam T heologica dogmata, Rheto-rum amp;nbsp;Philofophorumpræceptismc tiri volucrint. Quin amp;eo dementias pcrucncrunt,vt qui ab iftis paululum recedcbant, contemnertac irridcrc, quätumuis dodos acpios nequaqua dubitarint.primisinflati vcræ feien tiç rudimentis. Quaquidem inflationc innumeri talcs Icioli in hxrefeos bara trum prxcipitati funt. Melior ccrte efthomo(vtdocetSapiens)qui minu- Ecde.i». itur fapicntia, amp;nbsp;dcfieicns cft fenfu in timoréDei,quam quiabundat fenfu, amp;nbsp;tranfgreditur legem altiffimi. Vn-deApoltolusiNonalta fenticntes,fed nbsp;nbsp;nbsp;„

humilibusconfenricntcs. Qüiddicä de multitudine aduocatorum, caufi-dicorum,procuratorum, excogitäti-um fubtilitates infinitas, vtin marfu-pia fua xs procurarent Belgarum. Qui fua garrulitate veritatcm nebulis oftufcarediligcntifïimèftudcnt. Qui metis cauillationibus dilationcs varias extorquent,vt tædio partem aducr famafficiant.Qmiuftitiaminiquitati

H 3 poft-

(•1 CAVSÆ CALAMITAT.

poftponerecontcndût.Quiplurimas parum ad rem referunt ratiunculas, ieges.conftitutiones, Principum edi-ûa^plcbifcita, Scnaiufcôluita,prudc-tu rn r cfpo n fa. Al iega n t i n (üper ca fus, fentcntias,authoritatcs in Infortia-to,cx Bartholo amp;nbsp;Baldo. ( vtaliquam taufis,quaslucrinon iuftitiæ amorc dcfcndunt) vcri obtcndantvmbram, quo fcilicetiudicumfafcinët oculos, amp;nbsp;fuorum clientum crumcnas poten tius cxhauriant.Quid quxfo his fcclc-ratius, quidùcnoccntius ? Rcip. fubfiftcrc potuit,vbi ifta plus momcn ti,quàm luftitia caufx,habucrunt? V-bifummumiuSjfumma fuit per cos iniuftitia? Vbi caufæ defperatiffimae, fentcntia iudicum illorum cauillatio nibus fxpius iuftificabantur, æquiflî-mx veto damnabantur. Qnodplebs dum vidit,ac fcnfit fieri,nihil non vo-carcin controuerfiam, feu litcm eft aufa,magis vtiquc fuorum aduocato-Tumamp;procuratorû aftucijs actcch-nistonfidcns,quàm caufçxquitati ac iuftitiæ, Vndc faftum vidcmus, vt plu tes ante has turbas vno anno lires fufeir

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj

fufcitarcntur,quàin quondam fpacio quadraginta,vcl ctiain quinquaginta annorum. Adeoqjpluresinvna ciui-tate,quam ohm in omnib’ vnius pro-uincixreperirétur aduocati amp;nbsp;procu-ratorcs im mëfo acre, venden tes caufa-rum patrocinia.Faftü ctiâcft,vtaduo cationc ac procurarione.quæ præteri-tis temporib.non 'ufficiebant ad vitç aliméta,ppaucis fubminidrada^iâ plu rimiimmëfas diuitias accumulannt. Quod lucri gcn* cria Acthnids maxime fuifl'c odiofum.docet illudOuidij. Tftrpertes empta mi/tros âcftneiere magnsu wrpe trtbstnal opes.

Et hxc quidem fint dida , non de ij$, quiiuftitixafflidisq;ex animo patro cinantur, qnosfumma dignos laudc cëfeo.Fcrc prxtcricram per diuitias c-ucnifle.vt veri nobiles Bclgij, feu qui auorumfuorum imaginibus clari e-rât.difccrni vix potucrint à diuitibus, quidum fibi nobilitatem vcndicarç volunt, cadem cum illis nobilitatis infignia.cxtetius gcftant;ctiamfi eoru luiyel ^aui ignobiles,amp; ex infima pic bisfccçfuerint.Mercatores.cerdoncs

H 4 nbsp;nbsp;nbsp;l u-

(M ÎCAVSÆ CALAMITAT.

futorcs,lanarij,amp; ßmiles conditionîs abicdiflimæ hommes. Qiiosü dominos appcllaueriSjignommio ducunt: vult enim iftud fupcrbiffimum homi num genus vocan, Monfieur, atquc etiamveftibus vti nobilium, gladijs ( quorum vfus adEcclefîæ amp;nbsp;patriae, viduarum, pupillorum,amp;opreflbrü defcnfionem,nobilibus eft conceffus, nonautem ad inanis gloriæoftenta-tionem)accindi fempcrincederc: de fuorum auorum infignijs claris, nem pc recenter ex fimo erutis, frcquëtius differere. Quafi veto in illis exteriori-bus,amp; non potius in virtutum exerci-tio confifterct verum nobilitatis déçus : hacque Iblarationenon efletac-quirendum. Atque hinc eueuit, vt pars maxima fimiliumnouorum No bilium(ferè dixcramncbulonum)dû •nobilitatem Regia virtutis via non querit,fefe deuoueat vanitatibus ; lu-libus,aleis,ebrietatibus,tripudijs,im-pudicitijs feftandis, vtque cxteros,li cetfc meliores,facile contemnat, vt relidam à parentibuS fubftatiam ab-liguriat, amp;nbsp;dolis aç technis adeoque

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10Ç

nonnunquam incantationibus,fœmi nasac puellas in luiamorempellici-at,vt fe ocio pniciolo dedat,huc illuc incertisvagans greflîbus.Vndc mérite» illudHor^tij decan tare pofl'et: Nés mifKtrtufrttges coKjumere nati, lîoiat.epî-Sponfi Penetüpsi^Nebftlona^^lctnoii^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftolas.

Jn cute curtinda plut a^uo operate luuentut, Çui pulchrumfutt tn medsos dermtre dtes, �flrepitum cytharte ceffatum ducere curant. Et hæc quidem aliaque eins generis abominanda,dum ftudiofiffimè fe-ôantur eiufmodi tenebriones, Epi euream agentes vitam (quorum fane in multis ciuitatibus maximus fuit numerus) quis dicar,quantopere Dei iramin fe, totumqueBclg nm fufei-tauerint,amp; quanto Dci timori corri-pi meruerint. Nonne dignum fuit, vt illorum luxus faftusque, per opes, ir-ritamcBta fcelerum fufeitati, repri-merentur,atque etiam penitusdele-rentur, vt difti hiftrioncs omni amif-fa fubftantia humiliaretur. Cxterum cum fcelera hæc aliaque plurima, oc-cafione diuturnæ pacis,amp; diuitiarum in Belgio affluentium ortum fumpfe-

H 5 rintj

ioS CAVSÆ CALAMÎTAT. ' rinfjquin amp;giauiora temporis fucccC fu immincrent,debiierant vtiq; Belgç ex illis cognouiflc Dci indignationé, breui icquQturâ, amp;nbsp;vindiccin eins ma lium fc fenfuros.nifi mature àconfuc tis concupifccntiis,ac vanitatibus refi pifvfrci.Vcenim cœlum maximcpa-lt; a t um, amp;nbsp;a er n U llis exagi ta tus vcntis, efle prognofticon tcmpcftatisj breui fu turx 10 let: Ira rcrum omnium afflu-entia, dt longa trâquillitas temporü, cratprænuncia Belgicum populum, pcrvariadilïlucntem viria, breui pu-Vidclib. niendutn.Qu^idjNum quoticslfraëli-luà. txicgnntur traditiinmanusinimico

rom luorum,«5t grauius afflidi.id fa- ' duinfuit.poftquam ditati ac diutur-na fruiti pace, Dci obbti fucrât, amp;nbsp;Tuas fcquuticôcupifccntiasîCcrtèquo-modo animalia dcficiunt,amp; contabc leunt ocio multo,amp; t'aginatione ni-piia,laboribus verb amp;nbsp;paftu modéra- ' tis roboranturdta homines terreno-rum abundantia,amp; rerumomnium profpero luceeflu pro libitu fruentes, Dei ac fui obliuifcûtur.Quo fit, vt fpi ritufempexmagisac magis lîigcfcât,

at-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W7

atq; à veritate aliencntur,quaproptcr amp;nbsp;calamitatibus inuolucntur.X têtes vero illis frugaliter,ciini gratiarum a-ftionc, adfuam amp;nbsp;aliorû nccellîtaté, indubiè à Deo virtutibus ditantur,(pi rituq; proficiût:atq; in vijs dominiin-ofFeniopcdedirigûtur. Niinquidhu-iufmodi cxcplis amp;nbsp;veteris noiii tefta mêtifcripturæabundât ? Nonne qEc-clcfiafticasfcripfcrc hiftorias,douentfcc^* pnrgandorii peccatorn eaufa, Den fç-piuspcrmififlejnfidclin dcfa’uiieper-l’cquutionêinCatholicosïQuid m jrû igiturhi dt noftro Ixculo^ppter niinin faftû, ac luxü, idë fentiatnus ae paria-mur ? Qiiinimo confiteri ncccflc ed. Den noftrû baden’ erga nos funima viutn mifericordia. Erenim primn luxuriantes Eclgas rcfrenarcaggreflus, hxreticorû cÔnéticula,nodninas cô-cioncsdmaginûcôfradioncs,al tarin, amp;nbsp;quicquidaddiuinûcultû t'pedabat cucrGoncSjSacerdotü pfcquutioncs. pariteramp;religioforurn accidere per-mifit: à quibus breui poftinfigniter per Illuftriffima Gubernatrieem Du-ciflTam de Parmes, ac ctiam perDu-cem Âlbanum Keip. pctturbatoiea

jo8 CAVSÆ CALAMITAT.

reprcfÏÏfuerunt. Cumaufcm ifthxc prxnuntia mifcriarum prxlenrium. Belgis parum aut nihil profuiffe Deus animaduertet,alia via eos refrenarc cft conatus. Vrpote militum licentia maxime graui ac luduofa.qui non modo immenfam exhauferunt Bclga rum fubftantiam,fcd ctiam plurimos inhumaniffimè afflixcrunt. Verum cum nee hisquiacm flagcliis,quifqua I reddereturmelior, quinpotius om-nes ira fegererent.acîî Deum ignorâtes,abfquc diuina prouidentia res agi arbitrarentur , Deus tandem vltricc manujvniuerfam Belgij deiecit glori-am.omncsquc eiusperdidit diuitias, atque pacem illi cuminteftinis bellis commutauit, quibus

lucanus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum plebepérit,latelt;^ vacatur

Enßiydr mtllg reuocatum eflpeSloreferrttm: Stat cruor in templu.multa^ rubentia cade Lubrica faxa madenf. Nullt fua profuit atat.

Porrö, his alijsque calamitatibus nimis frequcnter(proh dolor) repentis,occafionem dédit diuturna tem-poralium poflcfÏÏo,aduerfitatibus ca-rens^cum eorundemabundaatia. £.x qui-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;09

quibus mox prodicre luxuria,peftis blanda, amp;nbsp;eiufdem nutrix ebrietas, quarum fouendarum gratia faâus eft ardcntior terrenorum accumulan-dorumamor: Vnde tot tantæquev-furxin Belgio ftatim prodicrunt, vt pluraôc maiora lucra,non modo à publicis fœneratoribus, fed ctiam ab alijsplurimis, ex pecunijs mutuo datis, fièrent,quàm ex vllis aliaruni rerum commereijs. Omiito quod praecupiditate nimia ,innumeriBel-gx , tantopere pecunijs. ( Crelcir a* mor nummi, quantum ipfa pecunia crelcit) fuerint affcdi.vtperfas nefas-que tori intenderint multiplicandis redditibus, asris, domibus.ac domi-ni)S,necnon maxime fordidislucris honeftxque condition! nequaquam. decentibus Atq; dida Idolorum fer-uitute Belgarum corda poflidente.e-oscœpitfpiritualium( vbi enim thc-faurus tuus, amp;nbsp;ibi cor tuü) omniu,ac diuinorum faftidium amp;nbsp;contemptus. Baucis effecit diuitiarum amor, vt de Belgio dici poffet, ^uro pul fa ßaei,auro vtnatia tura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

KO C AVSÆ CALAMITAt. a^nrvm lex jeejKÎtitr^mnx (ine lege pttdor. Qnaproptcrillincetiaaieuenit.vt o-ptmieBelgis competerct illud Moy-lis ; Incraflatus eft dileftus,lt;5c recalci-tiauif.Incrafl’atiis,inipinguat’, dilata tus.dcrcliquit Dcum fa£lorcm,rccef-fitàDco falurarifuo.Prouocauerunt cumin dijs alienis,amp;inabominario-nibus fuis,ad iracundiain concitarüt. O terquatcrqueabominanda fagina-tio,quæ lafciuicns,necipfi Deo peper cit,amp;rctalcitransjn Deumfaluato-rem fuum calccsiinpegit? Ex eadem dcniquc malorum lerna, prodijt non minuscfTrene,quamexccrandum li-berratisdefiderium , de quo difleren-di hic l'c olFcrt locus neciuoppoitu-nus.

De liber fate quam affîeéîa^ runtBelgA. Ca^. XIIL

HIdendum autem primo 1 luælît libertas,quam tan to animi defiderio vulgus exoptauit,pro qua rerum

omni-

B ELGH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HI

omnium adcoq^ falutis iaduram fa-cere,ncquaquam dubitauic.Ea prote-do eft, qua volebant, vt à legibus vo-luntates hominû prauas, carundcni-que adioncs pcruerlas coercentjbus, atqjctiamàfupplicijs ob Icguinprae-uaricatioiiem à poteftatc kgittima infercndis cximcreniur. h.ft inquam li bertas,qua populus Magiftraiu,ac no bilibus patriæ abiccT:isdom,inatione affedatjôc authoritarem apud fele-ges pro placitis vcl niutandi,vel tol-lendi,vcl nouas conftitucndi eirccon tendit, amp;nbsp;qnacuique liberum fit,'in religione.quod lubet leclari,amp; pro a-nimi voluptateablque aliquo Icgum meluconuerfari .Hacautcm libcrta-te,pro qua Belgarö pars maxima for-tiffimc dccertat,quid quxfo nocêtius àvulgo defidcrari, quid pcftilentius obtincri potuit’Nunquid talêalfeiftâ-tes libcrtate, oneris mcrito afliinulan tur,quià pxdagogia.vel pcdagogis libera ricupiüt,vt pro animi voluptatc hueiHue vagan licear,0tqcquid lubet andere? Vcl poti’ e*qs eóparentur indo nuiis,qinodis omnib’ftena reijeerç.

ac

tn CAVSÆ CALAMITAT.

âc fefforcm ex eu tere conätiir,vt qu0-cunque trahit concupiiècntiæ illece-bra,præcipitesnuUo prohibentc proruant.Qujd? Num libertate obtenta, leges,quibus antehos tumultus, tan-quam pædagogus in officio continc-batur,abiecit populuspNu m amp;nbsp;Magi-ftraturn,de oinnem doniinationcm li berfaóluscontcmpfit? Num quidli-bet fpc impunitatis ilIcClus aggredi non eft anfus?Num fient equus amp;nbsp;mu lus lüaseffienes fequutus eft concupt ftentias ?Notioralunt, quælibertate concclFa per totum contigêreBelgiu, quàm vt cxemplis doceri debeant. Prorfus qui iftam libertatem nunqua fatis execrandam tantoperè affèéta-runt,nihilq; non machinati funt, donee ea eoncederetur, quæ illam eon-fequuta funt facinora impia manife-ftij[fimèoftendunt,eos intendifTe au-thoriratem conuellereiudicum, Régis abolerc dominationem,Principu labefadare ftatuta, patriæ infiingerc confuctudines, omnem deniquede-Icre atquc fœdare Reipub. Belgij pul-chritudincm,quç conftat ex varietatc

fta-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II)

ftatuum,officiorum,amp; conditionum hominum, quemadmodum diucrfi-tatc mcmbrorum atque fonClionum corpus humanum. Non eft proinde (teile DAugu ftino)gratulanda libcr-tas,qua fit vt no reddatur, quod cum fruûu redderctur.Nequeetiam Apo ftohtalemdocucrunt. Vo$(ait Apo-ftolus) in libertatem vocati eitis fra-tresrtantum ne libertatem in occaiio-nem detis carnis,fed per charitatem fpiritus fcruiteinuicem.Et ad Romanos,Omnis anima (inquit) poteftari- K-em.«» bus lublimioribusfubditafit : Nó eft .n. poteftas ni(i à Deo. Quç aût funt,à Deo ordinata funtdtaq, q poteftati re fiftit, Dei ordinatiói re li It 11. Qui aute reGftüt, damnationem fibi acquirüt. Item alibi ; Vnufquifquc in ea vocati-onc in qua vocatus eft permancat. Seruus vocatus es, non lit tibi curae. i.Pei/s. Et D.Petrus:Regcm bonorificatc.fcr-uilubditieltocc inomni timorcDo-minis, non tantum bonis óc modc-ftis,lcdctiam dttcoli\. Q^inetiam A- ‘ poftolus de i'cipfo teftimoniumper-iiibens,Cum(inquit)liber cflem cx o-

I rani-

CAVSÆ CALAMITAT.

mnibus, omnium mc feruum fcci,vt ' omneslucrifaccrem. Innumerapof-fcnt huius generis adferri, quibus Apo ttolos prædidæ libertati(quæ verius corrupt ionis 1‘eruitus dicatur)contra-ha docuifTe acfecifle, apertidimè con uincerctur, 1'cd l’upcrius adduda in præl’entiarü fuftÏdant.Siquidem prs-didam libcrtatem tot certum eft Bel-giopcpcrificjainq; cxccrâda fcelera» vt iniquitaté cius ex malis quæ m Belgium inuexit,quiuis clarius fit peripc durus,quàm verborum quantumuis magna cögcrie,a ut fci'iptispatrü, vel etiâipfifmetfacris fcriptutis.QmdîA-lijfnefolum nocuit tantopcre appeti-ta libcrtas,amp; non illifipfis,qui eadem gaudent?Imö veró ijs vel maxime, vt-poteqfuos cultores rcdegcrit adfer-uitutem grauiflimam : libertas enim libertate périt. Quod feientes Baólraï KefêrtPöp. Romanis fubiedi, cùm libertatedo-narentur, libertatis conditionem re-fpuerüt,quöd ficut aiebant,ca die qua in libertate conftitucrcntur,fcircnt fe aliquid commifluros, cuius caufa in durioré feruitutem redigerentur .Nifi

vc-

B E L G I r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vf

Veritas odium pareret,multas Belgij ciuitatcsmcruiHCjdiccrentnondubi-to nonnulli,vt ex ipfa libertatc.quam per fas nefasq^ fibj vcudicarunt,ingra uiorem feruitutem comiccrcntur.Ea namqj libertatis eft conditio,vt à plu-rimis delîdcrctur.pauciflîmis vero fit vtilis : vt multi illam quibus polTunt ftudijs profcquantur.ac penc nulli ea obtenta benè vtantur Huius fufficiés Flâdriç Metropolis exhiber cxemplü. Nunquid ilia Gandcnfipacificationc fuis priuilcgijs reftituta,mox horréda facinora eft aggrefla,amp; etiam nue co-operantibus hxreticis amp;nbsp;Geufijsmili-tibus, fîmilia fréquêtius repetit. Quarc iugum dccuplo durius, co quod fu orum priuilegiorum prætcxtu exeuf-fit meruifte,ncmo eft qui negate au-deat.Quefo nunc, diruedo caftrumi fœlicismcmoriæCarolo V.credum» capiendo Patriæ Primates,amp; maximè in Epifeopos inijciédo man’ violêtas^ templa cucrtendo,facraomniapro-phanando, ciuitatcs Flandriæferco-mnes fub fuâdominationem rédigea do,aliaq; id gcn’plurimainiquiftimè 1 a pci-

10 CAVSÆ CALAMÏTAT.

perpetrandofacinoraad fui vindida Deum amp;nbsp;Regiam Maieftatem, adeo-que totum terrarum orbem,eiufnio-di fcelcribus prouocauit ? Nonne vbi nulla elllùbiediOjfeuvbi eil libertas, quam dicta Metropolis alFcdauit : Ibi Rexinnullocflelocovidctur:amp; vbi Rex contemniturzibi leges nullævi. gent.vbi vcro leges ceflarunt,ibi iufti tia non cxcrcctur : vbi autem non eft iuftitia, ibi exulat pax: Vbi pax nô eft, ibi perpetuum eft bellum: Vbi Bellû, ibi omnia confunduntur, amp;nbsp;furfum dcorfumqueiadhantur.Vbi verb omnia confufa,ibi nülla Refpub.exifterc poteft, Vbi autem ifta inueniuntur i-bi impunècrudeliftîmaexerccnturla trocinia, cedes, rapinç,dcprædatiôes, Omniumque cuerlîones bonorum. Ibi Barbarorum potiusmoreacTur-carum viuitur, quàm Catholicorum feu Chriftianorum. Exquibus fané li-ceat colligerc,qüàm inconlultè frena populo fintremina,amp; côccfla eidcm (èheu) omnis noxia libertas. Præfer-tim cum eaftt infirmitascorrnptæna turæ,vt iibirchcla ftatim Rclcrum vi-am

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

am ingrcdiatur,quibus fcmcl dcguftà tjsyvixvnquamadredam rcucrtitur, , vtpotecuifempcr,

QjtodLcet ingrat urn efl t ^uednen licet acr tut

Wit,

Quanquam verb ifta fufficiant vt fi-dem faciant, didam libcrtatcm vel maxime eirercprobandam, attamenj nonabs re futurum exiftimaui fi ad-hucpaucaaddcrem prædidis. Imprimis qucmadmodum medici indulge^ tia(hoc dcœgri conualefccntia defpe-rantis eft iudicium)infirmos minime nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

curat, fed xgritudinis potins turori exponit. Ita peruerfos amp;nbsp;ad fcclera propenfos populos pcócandi licencia non emendatjfcd contra amp;nbsp;propenii-ores ad malum amp;nbsp;peruerftores reddit.

Mali homines ( inquit Apoftolus) amp;2.Timot.3 fedudores femper proficiét in peius, errantes,amp; in errorem mittentes Deinde cum gigendis mails ferax fit amp;nbsp;fœcundum Ingenium humanum(ftn fusenimamp;cogitatio human! cordis in malum prona funt ab adolefcentia fua)idem ad malum licentia facillimc^'*' *■ inficitur,longeautemfacilius confuc

1 3 tu-

tit CAVSÆ CALAMITAT, tudineilloiuin qui lïuiililicentiapcT'» trouer, tj.fruuutur. Amicus cnini ftultorum iî-t.Coqn.ij. jjjjjij efficitur. Et corrunipunt bonos morcscolloquia prau.i.Etcnim corru ptclamalçcôfucrudiiiis extinguütur . iguiculi à natura dati : cxoriuntur verb «Scconfirmantur vitia contraria.

Iftudautem benè intcllexerunt Principes Ifraël, refpondcntes Samaritis infidclibuSjVolentibus cumifraclitis omnipotéti Dco tempium œdificarc. Noneft(inquiebât)vobis amp;nbsp;nobis, vt acdificcmusdomumDeo noftro,fed «.Ifdrx 4. nofipfî foli ædificabimns Domino

Deo noftro, ficut præccpit nobis Cy-* rus Rex. Præterca quid pcftilcntius, quàinimpunitarcm fperare poftim-f)iacommiflafacinora?Et hanc fane ibertini impie per libertatem fibi'cô-ccflanijamp;authoritatcSenatus firma-tam arrogant.Adhæc efficnem licen-tiam(qualem illi exoptant) cuilibet faccre,quidquæfoaliudeft,quàm ex domo Dei extruere fpeluneam latro-pum ï Quàm Eceleiïam omni tranfe-untiprortituerc? Quàm Babylonena cx ea æditicarerquàm coram Hlijs Dei

B E L G 11 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«9

fcminarcfcandala? quàm proæquita-tc doccrc iniquitatem ? quàm dcni-quc leges iniulbtiæcondcre pro iufti-tiælegibus* Adde quod talilicentia Deus non placatur,fed è contra vel maxime ad vindidam irritarur,atquc prouocatur .Quod ex verbis Dei adApoc»!. Angclum Ecclelîæ Tiatiræ facile in-tclligitur: Ab eo(inquit)aducrfum te pauca,quiapcrmittis mulicrem Hic-zabeldoccre, amp;fcdnccrc feruos mc-os, fornicari manducarc de Idolo-thytis, amp;nbsp;dedi illi tempus vt pccnite-retjôc noluit poenitere à fbrnicatione fua.Ecce ego mitto cam in ledum,amp; qmœchâtur cum ea,in tribuiationc maxima erunt. Quid? Nonne in ma’ ximis funt anguftijs amp;nbsp;tribulationi-bus,tum qui femel fe effteni licentiæ dcuoucrunt,tum qui fefe eiufmodi libertinis coniunxerunt? Nunquid hodie expilantur, roduntur,ex(ugun tur,excoriantur, dilaniantur, confu-muntur ab illifipfis,perquosliberta-tem afledarut, ijs inquam qui feruos Dei dodrina feducunt infana,variifq; fpintualibus polluât fornicationib’,

I 4 fua.

no C AVSÆ CALAMITAT.

fiiadcntes manducare de Idolothytis Luthcri amp;Ca.luini, (imiliurnquefal-; ïórum dodoruin. Qiioruin confor-’ tia atquecolloquia vt toto fiigiannis conatUjUos grauiter adinonct per A-pottolum Dontinus.Exite(ait)dc medio eorum Sc feparamini, Sc iminun-duin nc tetigeriris, amp;nbsp;ego recipiam 2.Corin.6. vos.Quibus coucinuut hare Apoftoli verba.Noliteiugi) duccrecuin infide libusiQuxenim participatio lucis ad H^cTem I tencbrasîQuæ autem cóuentio Chri-' fti ad Belial? Et Moy fes: Recedite à ta-bcrnaculis impiorum hominum, Sc nolite tangcrc, quæ ad cos pertinent, neinnouaininiinpeccatiseoru. Pro-inde non potçft in eadcin Rcpub.coh fiftcrc,licent'ia male agendi lupcriori ' poteftatefirmata , cum benè agendi libertate,pro qua fola niilitarcom-Ï10.29. DCS leges debent. Siquidenx( wftc Sa-lomone ) abominantur iuftt. vitum impium.amp; abominantur impij co$ qui in rtda iuntvia.Ethincperpetux inter cos funt fufpicioncs,iiniftïÇ(Çoa tcntiones,amp;; fadioncs;Iftis conanti-busRcmpu.perdcrcillis conferuare aç

B E L G 11.

ac dcfendcre. Homines ( inquit ens ) peftiientes difiipant ciuiratem; Sapienres vero auertunt furore. Faucis , fimulatque licentiaquidlibct au-dendi aduerfus legitimam domina* tionem vcl religioncm Gatholicam inuaferitpopulum, omnia hæc à regno limul cxularecogutur,leges,Rex, Sacerdotes, facrificia, oblationes,ce-remonixdiuinicultus, amp;loca facra. Quætanquam connexa amp;qux fepa- lt;nbsp;rari nequeant,rcfcrt Daniel omnia fi-mulllraëlimerito peccatorum fuifle ablata. Non eft ( inquit ) in tempore hoc Princeps amp;nbsp;dux amp;nbsp;Propheta, ne-que holocauftum J neq; facrificium, neque locus primitiarum coram te, vtpoflimus inucnire mifericordiam tuam.Conftd.erentur quætam in Flan dria,quàm-Hollandia , amp;Zcelandia gerûtur,^ crirclariflimum,illafimul omnia elfe profcripta, amp;nbsp;yix vllum i-ftorum fupereffc veftigium : Ncc vlla corum publice fieri mcntioncm,niû folum côtemptus ac blalphemix cau-fa.Nec mirum eo fefticet miferix ac dementix Belgas quofdam deucniffe,

,ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 5 vt

ùt CAVSÆ CALAMITAT.

vtRegem fuum Icngc clemcntiflimö 2.bnegaucrint,quiprius Dcum facraq; omnia abicccrint.Siquidem Régis rc-uerentia amor amp;nbsp;obedientia, in fub-ditis cflenullo modo qucunt, nifi per Deitimorem,amorem, amp;humilcm fubicclionem/pforum corda eo mo-Z' Viîanusucantur.Dicamusitaq: cûD.Hilario, ilanuum 00*^ potett, ncc ratio patirur.vt repugnantia congruant, diflîmillima conglutinentur,vera amp;nbsp;falfa mifeean-tur,lux amp;c tenebrç confundantur,dics quoq; amp;nbsp;noxhabcant aliquam con-Ifaiæzs iundioncm . Anguftum eilfinquit I-faias)ftratû ira vt alter décidât, amp;nbsp;pal-j liumbreue,vtrunq; cooperirenô po-teft.

, De conninentiA Magiflra^ tuum. Cap. XllIL

HAdenus delibertatc non minus perniciofa quant deteftanda, fc-quitur vt deincepsagamus deconni-riiuentia, feu indulgêtia Senatus quo-rundam locorum,ac nonnullorü Ec-clcfiæ PracUtoruiufomnolcnda: qux noA

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»J

non parum flammxhorrcndis fcclcri bus populi licêtia perpetratisaddidif-fe videntur.Hi cnim du lua ncgligunt officia,amp; fecuri in vtranq; aurem dor-miunt, hois inimicus innumera zi- Matt u. zania in medio tritici feminauit.Qixæ quidcm breui tempore illius üudio tantum fuccreuere,vt triticum omne cxceflerint, ac pene totii extinxerint. Sane cum Ecclcfiæ paftores noftur-nas fuper fuo gregc vigiles agercut cx-cubias,atque cum omni (bllicitudinc fubditis prxcfl’ent,amp; ciuilis qunque Magiftratus nihil cum facinorofis amp;nbsp;maxime hacrcticis,omnium kclcrato ramnocentifsimisdiffimularet, difei plinxlegumq; Imperial iumaduertus huiufmodi hominü peftcstcnax:Tûc cquidem in Belgio eminebat,amp; flore-feensfrudusfuauiffimos cdebat: gra tiffimosque odorcs tri ticum. At poft-quam fomnolcntiafuere oppreffi,ac negligentia tabefadi, confufa ilico funt omnia^quos fubelTe oportuerat, impcrare acdominaricocperunt, ad-coq; fuos legitimosDominos perfeq. Omnis demq- in populo dirciplina,4c

par

n/ G AVSÆ CALAMITA T.

paritcr viiiiicrlà obcdientiaeuaniüfc Qi^emadmodum cniin arcuniinteii-iîo frangit, ira ctiam animuin rcniii-ïîo.Et hac qutdcnirationeficniulti-plicata finit zizania, vtChriftircgno cxmuiris BeJgij prouincijs prolcrip-pto,niinc Sathanifmus(vt fie loquar) tolusregnarc videatur. Scilicet duin Bcigarum pars maxima Ecclefiam matVem fuam ac veritatis magiftrâ, hærefibus varijs côftuprarc, omuem-queabijccrcdominationcm,amp;in cx-ecranda flagitia fcfc præcipitarcniti-tur. Confultius proinde Magiftratus fubditos refrenaflent, arguiflent,ac ctiam pro officio acrius corripuifsét, quàm habenas laxando illos tantae iniquitati noxios conniuendo reddi-diflent Quodindulgentix genus,quS Rom.i. graue fit crimen,Apoftolusexplicat.

Digni (inquiens)funtmortc,non fo-Jum qui mala faciunt,fed amp;nbsp;qui con-lciitiuntfacicntibus.Confentiuntve-ro,qui cum poffinr,lt;5c ex officio tcnc-antur,non tarnen iinpediunt.Qucin-p.chryfo. admodum enim, vtaitD.Chryloflo-iaouuo. iiius^non ipfi tantum fûtes, dant pœ-nas.

B E r, G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«î

nas,verumetiam cadem poena plcdu- prima co* tur ij,quibus turn eflet poteftas vetan di, non vetuerüt tarnen. I ta non l'oiü quiinipièaguntjVerumetiam il li qui cumpoflînt ab impietate rcuocare, tarnen ob pigritiam vel ob timiditata idfacerenolunt,fimili cumdlispoena pleduntur. Vnde ôc in Codice per leges Imperiales fimili poena cum bae reticis puniri iubentur, prouinciarn restores amp;nbsp;indices,qui cum gralîanti-bus hxreticis dilïîmulant,acctiam au licos, quorum auxilijs,fàuoreacde-fcnfioncillinituntur.Q^id?nnm feri ptura peccato amp;nbsp;pœna lt;^os obnoxios teftatur,qui correptionem pcccantiû ncgligunt,vel etiam dillîmulanc?Au-diamusquid ipfemet Deus deeiufmo diftatuat; Qupd lî(inquit ) populus^euit.«*. terrænegligens,aut quad parui pendens meum imperium dimiferit hominem , qui dcdjt de lemine fuo Moloch,necvolucriteum occidere.po-nam facicm meam l'uper hominem ilium amp;nbsp;cognationêeius amp;nbsp;fuccenda ilium,amp; omnes,qui confenferunt illi vt fbrnicarentur cum Moloch de mc-

dro

, nlt; G AVSÆ CALAMITAT.

dio populi fui. VerèquodDominu» hic mii^atur, hac tcmpcftare iniple-tum cûc in BelgiOjtnilleJexempIis do-ceri poffir. Vbicaimdéfunt, quiSc-natus auchoritatcm fegnius admini-fti anres,amp; qui quippiam iniuftè con-fenferunt ha:reticis,alijsquc Reipub. pecturbatoribus, amp;iufto Deiiudicio non funt tuccifi, in exilium aCtijad fummascumfua cognatione mifeti-as rcdadi.Pari ratione nunquid amp;nbsp;plu rimi EccIeGæ Præpolîti, cuih fubditis hucilluc fugati funt,perditis omnibus in quibusprius luxuriabantur, amp;nbsp;ira ijs étant immedî, vtpaftoralis cura: penitus obliuifcerentur.Quæ fane mala frei le à fe, amp;à fubditis auertif-fent, a dilciplinæ fuiflent tenaciores, ac legum obfcruantiorcs. S'unt enim facinoro/î homines maxime timidi,fî vigilantes acresqj fcclerum vin dices, fuos indices fenferint. Semper enim ( te fte 1 c r i P t U r a ) præfum i t fæ U a per tur bata confeientia. Contra veto hunt audaciores, confidentiores, peruica-tiores.contumaciores, quum faciles, icucs,meticulofos,ac négligentes,feu - , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitijs

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nr

vitijs diffluentcsjrcólores fuos cxpcri-untur, Vbicnim noncftgubernatio {ait Sapiens)populus corruet.Et alibi: Fro.î»* Virga amp;nbsp;corrcdio tribuunt fapicntia: puer auteæ,qui diiuittitur voluntati lùæ,confundct matrem fuam. Vu de non raalè dixifle videtur,qui ait:

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PrQcltmor vjtu

fnpeior^ eiMMr,Çuadtttjj Itcentia iHXnm, Illttebriiqjeffrermfauet.

FaJ.fa proin de eftôc crudelisindulgcn tia,qua lübditis permittitur, vt détériores fiât.Moleilus quidë’eft, medic’ AW®* furenti phrcnetico,amp; pater indifcipli^* ° nato filio, illc ligando, ifte cedendo, fed ambo diligendo. Si autem illos ncgligant,amp; petite permittant, jifta potins manfuetudo fallà amp;nbsp;crudelis eft.Sed in tanta tempeftate, dicuntfn-ifle tempori fcruiendum,ac populi fu roricedendum: Quodfacicndo,fe à reéta tationc non tcceffifle aflerunt.

Quo quidem modo non fol um, qui indulgentius egerunt cû fuis fubditis, difîimulando quæ corrigi debuetant, exeufationem prætexût. Vetü etiam, q nulla prefli neeeßttatefuga fibijpfis

con-

»t CAVSÆ CA LAM ITA T.

confiilucrunt, luporum rabici, feu inimicorum prxdx fubditis reliótis: Mihi ccrtè(vc ingenue quid de his feu tiana c}oquar)neutri probantur. Ete-'nim quiauthoritate valebant, amp;ini-quitatem fi non cxtinguere, laltcni reprimere ac refrcnate poterant, ac debuevantrationc fuiofficij, inido-mnes conatus amp;nbsp;vires intcndcre, ad-eoque vitamipfam profundere poti-ustenebantnr;quàm 1'uo muncri ali-loan.io. quarenus deeflent. Bonus cnim pa-ftoranirnam fuam ponitpro ouibus fuis.Quod tum cuique Iludio cffe debet,cunilupiamp;facinorofi quique o-uium direptioni inhiant, qualcsjini-tio harunaturbaruni fivnquam alias, innumeri fuerunt. Quibus quoniani principio non reftiterunt pailorcs, amp;nbsp;Ie tanquam mutum pcrditoruni nequitijs minime oppofuerunt, qui inter cæteros authoritate valebant, nónncgrex Domini difpcrgi,deglubi, maótari eft vifus.Idprxfcientes,quib’ ftudium fuit pcrdere amp;: perdi,optabi-lius eis nihil accidere poterat, quàni vtioco cedcrent,qui ipforum iniqui-

tatcm

B E 1,6 ! I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119

tatcm pciTumpere valcbant.Siccnini futurum fperabant,vt qui remànlè-rant, facile ad fimilem fugam pcric-quutionibus adigcrët, vel calumnijs mendacibus illisos obftrucrcnt; Vel deniquc vt populi feditionibus , au-thoritatc illos priuarcnt. Quæ quids faciu non ita facilia eis fuiflent,fi vna-ninii confenfu , tamciuilisqtiàmEc-cleßafticusMagiftratus,pro virili irrepenti ncquitiXjVti tenebantur, 1'efe obieciflent, acpullulafcês antequani præualuiflet maium eradicate fundi-tus ftuduilTet, iuxta illudvulgo tritu Ouidij carmen, Principijs ebfla, firo medicinitparMur^

' i Cum malaptr kini^A: innalnere Quod autem aiunt,indulgentius tern pori feruicndo(irtud non pattèos allc-gafl'e audiui,cum fui officij moncren-tur)cum populo fuiflc agendum :norr alia refutatione indiget, qliam com-mcmorationemalorum, quae ex tali indulgentia prodierunt. Vcrum quis ca enumeret.Facilius profcótö eft dc-plorare,quàm vel cogitationc conci-pcrc,quævulgusfadafîbi licêtia pcr-

K pc-

»/à CAVSÆ CALAMÎTAT.

pctcauit.Noncquidcm laxationc ha» bcnariim fit populus meliorjed rcfrô nationcpotius.Sicutenim indulgcn-tia medici,çgroti non fanantur,fed ri-gidiori dictç obferuantia;Sic nec ciui-tatcs,necpatria,legumiemiflionefer uantur,fcd cxadioricarundem obfer uatione. Quaî cognofeens Lycurgus, ciues fuos (andis legibus arâius obli-garc.omniq; virtutum gcncre inftru-cre ftuduit: Vt amp;nbsp;Nunia Pompilius,ti' more Deorum.Exiftimabant vtique, quanquam Ethnici, hæc media efic cfficaciiîîma,ad Rcfpub.firmandas, ac patriam contra hoftiles incurfus dcfcndendam,adcoq5 ad concordiam interciues retinendam. Qux omnia SenatoribusChriftianis longe maxi* mè cordi efle debcnt.Huius caufam a* périt Demofthenes: Si, inquit,cuiuis licentia faciendi quicquid volucrit, data fit,non folum Refpub. pcfliim i-bit, fed nec quicquam intererit,inter noftram amp;nbsp;ferarum vitam. Quapro-pter timoré legum ac iuftitia, non au-tem indulgentia, quæ mentis corpo-rifque frangit ncruQS,Belgici Magigt; ftra«

B É L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l}t

ftiràtus fibi fubic^os cohibcre,amp;ad mcliora rcuocarc dcbucrant, fi rité fuo munerefungi, acdeccntcr vcnc-rationi populo cfl’c. Imo amp;; authoti-taten!, quam à Deo amp;nbsp;Rege ad bö-num amp;nbsp;falutcm populi accepcrant, ß débité fcruareplaccbat; Adquodeos hortatur Sapiens,dicens. Auferimpi- Pro.i*. ctatem de vultu Regis,amp; firmabitur iuftitia thronus cius. Et alibi: Pro iu- Eccle.4. ftitiaagonizare pro anima tua, amp;nbsp;vf-qucad mortem certa pro iuftitia, amp;nbsp;Deuscxpugnabit pro teinimicostu-os. Enquomodo inimicos, quorum timoré indulgcntius egerunt, óc co-tundem grauiflima fcelcra diflimii-laruntjefFugäre potuerunt, nimirum fortiter deccrtando pro veritate amp;nbsp;iu-ftitia.En rurfö caufa,cur inciderintin man’ inimicorücrudeliflimas Quöd rtëpe illos metuerint, quos timctc no oportuerat : cü verb q folus timédus cttparuipêderint,amp;iplïus leges,hono ré, beneficia pcnit’ neglcxerint. Hinc iüfto Dei iudicio, ipfis timor euenit, quë timebät.Gens qppe abfq; cöfilio, amp;nbsp;fine prudëtia nó intelligés,ncq- no

K 2 uiftim»

»p CAVSÆ CALAMITAT.

ma fua prouidens, O fi habuiflet pcr-fuafmn,Dei cß'e iuftitiatn quam.admi niftrabant,amp;omncab eoproutnire confilium,prudctiam,',fortitudinem, quibus in fui oiîkij adminiftrationc vel maxime cgebant.Sietiam perfuaß fuiflent, diuitias,gloriam,opes (uper-bas ( quarum acquirendarum gratia multi,proh dolor, indulgcntius ege-runt,quin Sc plurimi hxrcticis volue-runtviderifauere.)Si,inquam, illaà Deo efle prxuidentes fummis petit fentprecibuSjijsad Deigloriädc pro.» ximorum falutcm donari, non vtiq; illinobifcum hifce calamitatibusin-fieu. ». uoluerentur. Mecum (inquitSapien-tiadiuina) eft confilium dcxquitas, mea eft prudcntia, mca eft fortitudo, per me Reges regnant, amp;nbsp;Icgumcon-ditores iufta deccrunt.Per me Principes imperant,amp; potentes iuftitiam decernunt.Ego diligentes mc,diligogt; Sc qui raanè vigilauerint ad me, inuc-nient me.Mecum funt diuitix amp;nbsp;gloria, opes fupbæ,amp;iuftitia.Aequiflimo proinde Dei iudicio eft fadum, vt fa-cultatib’,diuitijs, gloria, ignomiaio-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»JJ

' fè exucrentur,qui verum illarüm do-natorem deferentcs,ab ijs expetiuere quivindidçDci miniftricrât. lullum equideni/iutjVt qui Deo negledo ho , minibus placercftuducrunt,à Deo hominibus defererentur, atq^etiani ' ab i}fjpfis,quornm gratiaDcum ofFen derailt,punjrcntur. Vt vel fero tandc intclligeicnt,non führe temporifer-uiendum, contra Dei voluntatem aç leges dininas, quarum promouenda-rum gratia ordinantur.MagiftratusÔc omues Ecclchx Prxpofiti, N olite^ad? monet vas elcélioois.) conformarj hniçfxculOjfed reformamini innogt; nitatC) fenfiis veftri, vc probetis, quæ fit voluntas Dei bona amp;nbsp;bcneptacens amp;perfciâa. Sapicns(inqüit Salomon) Pro.T4. tittictiôc déclinât à maioiS.tultus trâü-lit amp;nbsp;cônfidit. Itaqqevthuic.cauix fi-nem imp'onahi.votis optarim omni-bus,quoslibet Reipub,r€c3:ores,ac et? jam Ecclciiæ Prxpolîtos hoc vnum obfcruarcconfilium,quod D.Gregorius Regibus fcripfit. Sunjmum(in.‘ quit)in Regibus bonumcft,iufticiahi colère, amp;fuâcuiqueiuta.fcruareiôc

K J fub-

GAVSÆ CAtAMITAT.

fubicdis nonfinereqcF poteftatiseft

fieri, fèdq(f xquncftcuitodire. Qua D.Gregorij Cententiam exemplo Va-D,; Ambrofio coniprobare lubct; Ad hficcnim, cü

Romani legatos fuos miiiirent,ad re cuperanda iura templorum,amp;priui-Icgia Sacerdotum, amp;nbsp;reftituendum cultum deorum.quaeipfius frater ab-ftulcrat:Et confentircntomncs Chri-fti ani, qui in confiftorio erant,v t gen tilibus rcdderentur.quæ poftularant. IpfcValcntinianus folus,excitante ilium fpiritu Dei, perfidiæ arguebat Chriftianos,amp; legatis refpondit, à fe, quod pius frater abftuliflct,reddi non pofle,cumin co religio Ixderctur amp;nbsp;fratcr.Poftulct(inquiebat)parcns Roma alia quaicunque defiderat, debeo affedum parend, fcdmaiusobCcqui-um parentis authori. Hind profedo cft iuftitiam colere,(5c fua cuique red-derCjfinihil concedantiudiccs, quod honori diuino répugnât:fi leges,fta-tuta,cöfuetudincs,pro iuftitia amp;nbsp;reli-gione ordinatainuiolabilitcr fcruêt.

deniqi reddant quae Dei funt Deo,

B E L G I !• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijç

amp; quæ Caefaris Cxfari, amp;nbsp;vt idipfum à lubditis fiat,diligcnter fatagant.

De indulgenti educatione corrupt a mfiituttone iu~ uentutis. Cap. XP'.

EDhisomiffis confîdcrc-mus, quâtum calamitatij ;in Bclgiü inuexcritîindul-gens educ^tioiuucntutis, ac ciufdcm inftitutio nc-gUgcntiO*^- Sunt qui inter poftrcmas caufas rcf€runt,quod parentes indul-gentius fuaseducauerint proies, amp;nbsp;ni mis negligenter inftitui in morum probitate.nccnon dodrina fidei Chri ftianæ confona curauerint : Scd aliter de hac caufa iudicandum cffc cenfue-rim. Siquidcm ca videtur,prx cxtc-ris ferè omnibus caufîs grauiora mala Bclgio peperiflc, quin amp;nbsp;mcritb, cam omnium mifcriarum noftra-lum dixcrim foecundiffimum fuiflc fcminanum. Siquidcm in confeflb

K 4 cft,

1Jlt; C AVSÆ CALAMITAT.

crt, Reipub.ordineni,qui ex plebe,ho nettioribus ciuibus, Senatu, Nobilb busaeSacerdotibuscoftat, pcriuue-tutem con(cruari,quæ temporis pro-greflUjin feniorum locum fuccedit amp;nbsp;aflhmitur.Porrö ii cum lade nutrieis imbiberitvencua,fi ab infantia per-uerfis alTueta fitmoribus, fi pcccato-rum dulcedinem pro libitu degufta-uerit,ac defidcria carnis fitamplcxa, nee fibi,nec alijs vtilis efle vnquam po terit. Quin fimili corruptione inficiet quofeunque fibi familiäres, ac tande totum Reipub. corpus tabc fua pcr-dct. Recens poculum olco acetone imbutum,qucmuispoftca recept« li-quorem, odorepi primo corrumpit; Sic profeöó iiiucnes ab ineuntc ætatc deprauati, quofeunque fecum con-uerfantes fimili morum nequitia perucrtunt.Quod fuxReipub. metu-entesRomani, fancitis legibuspatre cuius filius Romx aliquod enormè fcelus commififlet, fimul cum filio puniuhlc Icguntur. Imo amp;nbsp;Heli ludx-orum fummus Sacerdos cum filij's fuis morte à Deo muldatus eft gra-

uifti-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»J7

uiflîma, quod indulgentior filioslegem Dei prxuaricantes,acrius minime corripucrit. EtDauid: Nonne quodAmonem primogenitum dein-*^^^”* ceftu cum forore commiflb non pu-nicnt,a propvio fitio AbfoIonC duriC fimampertulitperfequutionem, oc- ' cifo pnus filio fuo Arnone? Nonne hacctiam tempeftateinnumcri funt, quipernimisremiflam fuorum edu-cationemjufto Dei iudicio,indignif-fima quxque ab ipfis quos genuerunt fuftinere coguntur? Enimuero cum cœcafitiuuentus, amp;nbsp;vtComicus ait, CUmfMelim^peim^profit, tbfit nthtl ntfi^uodl(^betgt;c}^m fempcrillitixas pu-gnasque fufeitent 'fanguis feruidus ac lafeiuiens natura, cum ipfamcaro ad fui amorcm prouocct,eodemque im pellat fenfualitas,cum il li mundus in-iidietur : cum denique human! genesis inimicus diabolus, nunquam non cam follicitct atque tentet ; Impofli-bile profedo videtur', naturam, qua tot inimicijtamquc varijs impugnant illcccbrarum telis, non fupplantari, totamque pcrucrti,H prius àtencris

Ki Yt

15« CAVSÆ CALAMITAT.

(vtaiunt) vnguiculis,optime non fu-crit cdomita. Nifî Dei timoré caro il-lius dum adhuc tencra eft.confixa tucht. Nifî demum parentes exemplo Sufannae,Tobiæ,ac aliorum ftudiofîfî fîmè illam in lege Domini erudierint. Quæ quoniam hacætatcnoftra vt plu rimum fuêrc ncgleda, quo non cor-ruitBelgicaiuuentus ? Qupd carnis dcfîderium non amplcxa eft ? Quas non fcdatamundiillccebras î Qux non aufacft perpetrate fceleraJ Nonne illi ludus fuit, blalphemare, men-tiri, iracxcandcfcere, vindidamex-pctcrc,cxcrcrari,peierarc,ociari,poti-tarCjCommcflari, alios ( amp;nbsp;quoddicc-re horreo ) nonnunquam proprios parentes maledidis laceflcrc.fubftan-tiam propham dilapidate fraudibus ac dolismalis illam augcrc,fotnica' ri,adulterari, aliaque innumera pijs àuhbus auditu horrenda’Quç prongt; ptiflîmè perpetrarunt , non modo maiorum pcrniciofaindulgcntia, fed ctiam fcandalofîs frequenter exem-plis,ôc nonnunquam iniquifïïmis co-

run-

BEL GU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tif

rundem præceptls incitati. Quid di-cam de matribus,qax impijflîmç He-rodiadis exemplo, fuas docent filias tripudiare, ftultos adolefccntulos ad fui amorem, blandis lenoûinijs ine-fcare,graduincederecompofîto,pfal lcreinftrumcntiSjConfortia frequen-; tare,ex quibus lafciuiorcs frequentes domum redeunr,rythmos cancre im-pudicos atquelafciuos, fuas extermi-narcfecics, vcl pegrinis obducere co-loribus, caput fuum dedecorare pile-olis plumatis virorum, extento(vt eft apudlfaiam)colloambularc, oculo-ïum nitibus loqui, crincs in modum mcdijcirculi fupra frontem extolle. rc,eofdemq;Vt elati fîcpermaneant fafciculo crinium cquorum circum-uolucrCjComam crifpare, ac miris ar-tibus componcrc:vittas, varijs colori bus contexere,aurcis amp;nbsp;argenteis filis infertis, veftes geftare fedas, variega-tas,ac plurimaSj'multisqj limbis orna taSjOncrarc fc monilibus,inauribus, torquibus, annulis, armillis, murenu-lis,palliolis,alijfquc non minus va-tati quâ fupcibiæ fccuicnüb us orna mciv

wo CAVSÆ CALAMITAT. | mentis: Q^xïigillatim omnia expri- lt;nbsp;mercdifficillimum foret, mihi veto j impoflibile. Atqui non minus xfti-mandæ funt iniquitates, quas negli-gcns,amp; non raro peruerfa protulit in-ftitutiopucrorum, quam acceperunt i àfuismagirtris amp;nbsp;pçdagogis,ôcid qui- | demfummaparentum incuria. Etc^ ’ nimdc iftorum probitatc, fidci intd* , gritatc,rcligi'ofa conuerfatione atque Icientia, nullam olim habuifle-jjaren- .1 fes rationem, teftantur plurimoruni quot;nbsp;corruptiffimi morcs,ac hauftç ab illis i. pci'ucrlxopinlones,non minus alijs quam ipfîspucrisnoxiæ,Porro per irtgt; gt;nbsp;dulgcntcm ac nimis rcmiflaminftitu- i tionemi, adeoque conuerfationcm j diflblutam pedagogoru, coopérante j innata illis corruptione,amp;m,oiiiedu- I catione parentum, in prauitate con-ccpta,3etatc maiorcs fadi, fiefe obfir- I marunt,vtquicquid boni natura eis clargita fticratjid totum corruperint, funditufquccKtirparint: Quo enim pttatefiuntproucdiorcs,có:etiam ad peccata procliuiores,amp; in eifdem ob-ftinatiorcs criiciuncur.Qu’bus dum à

ma-

B £ L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ml

magiftris diutius conniuctur, fic am-plexantur peccata,illisquc agglutinä-tur,vtneq; àcœptisrefilirc, nec quic-quani boni poftca agcrc qucant. Si , mutare(inquitIereniias)Aethiopspo teftpellem fuam,amp; pardus varietates fuaSjamp;vospotcritis bcnefacerc cum didiceriris malum. Quæfoanetiam aliquando vifum fuit, vtqui in iuucn tutefuitEpicureus,fit faftus infenc-ftuteStoicus? Q^emadmodum igi-tur charta lituris, vel litcris male for-inatis repleta, difficillime expurgari poreft,nulloque ftudio apta reddi vt fcripturam bonam ac nitidam admit tat. Ita prorfus iuuçnes corruptfift-dulgcntia,cxemplis,amp; nonnunquam ' prauis magiftrorum fuorum doâri-nis,amp; rariffimè amp;nbsp;cùm id fit difficilli-mèâdfrugem bonam reducipoflunt. Nam iuxta illud Horatij, Q^oCejneleflimbntAreceni firttiibit adorer» Teil a din.

Atque hinc eft, quod hac tcmpeftate nullis cedant eiulmodi iuuencs cxhoc tationibuSjUÔ Scniorum,nôParcntu, nonSenatus, nonSaccrdQtum,non

Ul CAVSÆ CALAMITAT.

fuorüm etiani Paftorum. Faftidiunt quippe ac refpuunt,quicquid laliuae, quam à tcneris imbiberöt annis,con-trariumefle fentiunt. Exemplo funt» । qui ab haercticis, ( qualcs multi Ludi-magiftri in Belgio fuerc, ad fubcun-dum docendi munus admifli,non minori impietate Scnatu$,quàm fo-cordia)in iuueniliætatc inftituti fuc-runt. Poflüntne oro adduci,vtcxpu-ant falläs opiniones atquefcntcntias, quas à puetitia haufcrint ? Quod fi quando fiat, nónnc femperaliquid retinent guftus dcfaporis fcrmcnti, quo prius infedi crant?Nónncfxpius crudant,corruptos humores à fuis »r«.«. praeceptoribus propinatos ? Verilfi-mumcquidcmcftillud proucrbium, Adolcfccns iuxta viam fuam etiam cum fenucrit no recedat ab ca. Q^od præfcicntes Belgici hîErcfîarchæ,men-dacij fabricatores,amp; (vt loquitur fcri-ptura ) cultorcs falforum dogma-tum,conatu maximo, omniquc ftu-dio incumbunt, amp;nbsp;fatagunt.( dolcn-dum,parentes ncgligcntius filiorum ia^

BELGII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'i4J

falutcm procuraffe, quàm illorum perdition! hxrctici iauigilant)vtBcl-gicaiuuentusfalfisimbuatur perfua-lionibus,authorc fcilicct dxmonc,amp; exemplo Imperaroris Maximini, qui fummo Chriftianx rcligionis flagrans odio, confida quxdam de Chrifto a-fta, innumeris calumnijs acblafphc-mijs referta, mandauit ludimagiftris, vt honeftarum difciplinarum loco gt;nbsp;pucris prxlcgcrcnt, amp;nbsp;frequenti rc-petitione profundiuscorunt memo-rix eaimprimcrcnt.QuidïNónnc noi ui Euangclij Dodores edidis dodri-nxChrifti contrarijs catcchifmis,va-rijsque libellis fimili ftudio pucros amp;nbsp;adolcfccntulos catcchifantcs fata-gunt,vt fides , pietasque Catholica, quamà Chrifto acccpcrant, ex coru cordibus radicitus euellatur , amp;nbsp;ea-rum loco,fides ab hominibus Apofta tis confida , Religio verb ac pietas nulla inferantur. Ecqui obfecro pij amp;nbsp;rcligiofi cflc poflunt, qui ab hæ-leticis dodi funt, D E V M vt feue, rum iudieem non timere , nihili

U-

M4 G AVSÆ CALAMITA T. ' facercEcclefiafticaieiunia, lîcut amp;nbsp;fa-crificia amp;pocnitennæ c^^ra, frurtu cos contendere ad légcin Dei perfîci- . cndam,pietatis operibus fe non iufti- ! ficandos, ad pcccatorum quantum-uis cnormium veniain confequenda, non rcquiri fatisfaâionis opera, ncq; confeflîonem,nequeSàcerdotis abfo lutioncm:Ecclefîæftatuta,ca:remoni-as , traditiones,non pluris faciendas quàm Pharifaicas.'Deo facerdotibus, | amp;quibu(cunquepcrfonis Deoconfc cratismalèopinarijcrederc, dicere, a-liaque id genusplurima.Quibus femel pcrfuafîs, fcntientcsiftis dogina-tibus à fe reieda omnia frcna,quö no feprxcipitant? quorum fenfus amp;nbsp;co-gitatio ad malum prona funt ab ado- i lefcéntia fua,qui per aetatë carnalibus I defiderijs feruent,quibus fæcularium libertas nimis arridet, fpiritualium verô delîpit,quibus deniq^ nulla virtu tum, innumera verb fcelerum exempla fuccurrunt. Porto fie corruptis adolefcentulis, qualifnam inBelgio efle potuit Rcipub. cum ex illis cius modcratores probentur afl'umpti fu-

J

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I4Ç

iffe. Quxnam rdigionis ac morum iuxta doftrinx Chrifti normam reformatio fxculis futurisfperatur? Cura proculdubio qux à fuis perccperunt Magiftris amp;nbsp;dodoribus, vel illis dcre-teriora (Error enim in alium impellit errorcm)fuis prolibus ac pofteris fint tradituri. Quxnam poftrcmo Belgis pax amp;nbsp;Concordia,cum Ecclcfiç rclida vnitate, frenis humanarum concupi-fcenriarum ablatis.iam cuiq; fit(quot enim homines tot fententix)libcrum fedariproprij cordis placitaamp;defide-ria ? Prorfus pro Chriftianifrao Paga-^ nifmuSjimo Sathanifmus introduce-tur: profidetheologainfidelitas, pro morum reformationc , omnimoda. diflblutio: Pro concordia in bonum, perditiffima in malum confpiratio: Pro Repub. fandis quodam decretis moderata,crigitur talis, qux nullis v-titur legibus,nifi quibus peruerfx co ■ rum opinioncsac fcntcntix ftabilian tur,atque ftatuantur,omncs vcro in-fringantur.quaspctucrfi aduerfari fl-bi exiftimant, licet cxdcm à millean-nis,amp; fupra,optimé fint à patnbus no

L ftris

ut CAVSÆ CALAMITAT.

ärisiudicatxacobkruatac. Cum igi-tur in Belgio nimis indulgenter iuuo-nesfucrintcducati, amp;raraillisad vir-lUtCù àpatëtibus data exempla,quini-mö, prxeeptum nonnunquam accc-perint, vt quibufdam vicijsindulge-rent,atque etiam ad ilia ludimagiftro rum accefferit ncgiigens inftitutio,amp;: qux innumcros infccit perniciofa corundem docirina, nihil lanè mirum viderfdebet, fi dicam» iuucntutis Bel giex corruptionem aperuiffe feneftra calamitatibus,quibus nunc opprimi-mur,amp; copiolam illis prxparafle ma-teriam.Sed his fuperfedcam us.

De 'vfrrpatoribus Belgtj, maltSiCiUA per eos conttge^ runt. Cap.

BVnequantumadmiferias no-ftrasfintcoopcrati,qui hodiè multas Belgij pronincias occupant , nonnihil confiderc mus, Prius tarnen quàm declaratio' ncm banc aggrcdiamur,Qpcra:preri-um-

B E L G î 1.

um fucritjleui manu delineate pàtriat conftitutioncm,qu3cpræfenti$fœcuU calamitates immediate,præccllit.Si-quidem ea videtur fuiffe ad mala,quae confequuta funt,præparatio, feu dif-pofitio,imô amp;nbsp;corum caufa.Supehus oftenfum eft,tcirenorum abundanti-am, cumdiuturnaillorum poflciîio-nc tranquilla,innumeroium fuiflepa rentem malorum.Qt^ ibi dida funt, hicrurfum confideranda obijcimus* Addentes quod illinc tanta Belgas in-uaferit luxuries,vtcius illecebrispeh ledi, omnia quæ hinc inde corraderc ilia fîbi poterantjin ea plurimi confu-merent, pudorem pudicitiamq^pro-ftituerent,fidem,probitatem, amp;bo-nas artes négligèrent, vanitates,men-dacia, ineptias amplexarentur. Qui* bus peftibus dum in initio non occur ritur ,innumcri cuiuftunquc setatis conditionis ôcfexus funtinfefti. Vbi quæfo maior luxuriandi libido ï Vbi couiuiafrcquëtiora,vbi minuschari-tatis mutuç ftudiü,cçtcrarüqi virtutû amp;nbsp;diuini cultus? Vbi fàftus fupexbior?

L 2 Vbi

»4« CAVSÆ CALAMITAT.

Vbi dcniquc omnia fucremagis fîmu lara,tenamquc redolcntia,quàm in nonnullis Bclgfj prouinciis^dum flo-icrent âc abundarcnt tcrrcnis fàcuita-tibus. Vbi viri nihil virilitatis, fed ef-fœminata omnia piaefefercbant. lu-ucnibus deerat vcrccundia, fcnibus continëtia,paiiperibus liumilitas, di-uitibus chantas. Reucrcntia,obcdicn tia,diledio,nec parentibus, ncc fcni-bus, nec Magiftrarui exhibebanrur: Ecclcfiafticipluhmiserant abomina-tioni. Virtutibus non minus.quàm a-uorumimaginibus clari, ac nobilcs, negligebantur. Probi ab improbis pcrfcqnutioncm fuftinere non raro cogebantur.Seruorum amp;nbsp;ancillarü in veftimentis maxime abominandus c-rat luxus.Qui ditior crat, in maiori vc nerationehabebatur. D gnitates, beneficia , amp;nbsp;officia ijs Conferebantur, non qui ratione probitatis,dodrinac, ac benefaftorum in Repub.promo-ueri merito dcbuerât.fcd qui ilia blan diflîmis adulationibus , amp;nbsp;nonnun-quam ampliffimis muncribus venati fuerant^itâvtdiccrc tune omnibus Ji-cuerit; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In

BELOB.

In^retif prninmnnnc efl^d.it cenfw Innor«, CenjHS amtcittM z/ahtate probat.

Dcmulierum incontinentia quidat-tinetdicere,quuni rantafucritinmo-hbus amp;nbsp;ornamétis muliebribus,vtad exccflitm nihil addi potuerit. Conui- * uandi caufa nónne terra marique dc-licatiffima quæque inquirebantur ? Nonne cxquifitiffimis inenfæ oncra^ bantur,ficvtvifa folum fcrculatcm-perantibus faftidium parerent, amp;nbsp;mc-fx non ferrent lances multiplicatas. Deinde nónne cotnmeflandi gratia nodes in dies vertebantur, amp;nbsp;contra in ftratis lafciuiendi caufa dies in no-ftemlDenique nonne Belgarum pars magna Epicuream potius,quàm Chri ftianamvitam agebät? Nimirum qui fi c viuebant,vt merito diceres eos cxi-ftimaflc film mum bonum elfe volu-ptatem, quam capiebant ex delicijs carnalibus, faporibus, corporutn cö-plexibus,ludis,cantibus,formis,amp; ex teris omnibus qux corporales fenfus obledant : vcl certe qui videbantur cxiftimafle fummum efle bonum,ca-tcre doloribus, quorum propulian-

L 3 do

n» CAVSæ CALAMITAT.

dorum gratia nullis parccbant fump-tibus,curis,laboribus,pcriculis. Oni-nes cnim pharmacopolaruni olîîcinç cuertebantur,exhauricbanturquc, vt pharmaca morbis vel folum imagi-I natis procurarentur,arque adhibercn

tur. Medici verb ( horum ob Belgaru plurimorum immoderatam luxurie ac intcmpcratam in omnibus Bclgij prouincijSjCiuitatibus, pagis, frequen tiffimus crat numerus) vndiquc accet fcbätur,qui futuris laguoribus occur-rcrent,vcl(vt vcrius dicam ) qui pro i-maginatis vetos adfcrrcnt morbos. Etintcrimncminimaquidem dcani-mabus læthali vulncrc bis millics cô-ßicis cura crat. Tacco quod corpore aegrotantes vifitantibus fæpius prohi-bebantur, ne de peccatorum confef-fioncquicquam agerent, quodtime-renf, ne hac ratione morbus magis in grauefeeret : ignorantes corporis ac-gritudinem fæpius à morbis anim« ortum fumere, horumque gratia il-, Cotiftt! lâmnonrarààDço inamitti. Quod ■ ‘ ■ ■ etiamdocercApoftolusvidctur,dum

(nultQS iiifirmari ac mori aflerit, quqd

BELG! I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H»

quod no dijudicarët corpus Domini. / ldco( inquit) inter vos multiinfirmi ÔZ imbecillcs, amp;nbsp;dormiunt multi. Quod Ü nofmetipfos dijudicaremus, non vtiqueiudicaremur. Dumiudi-camuraurem à Domino corripimur, vt non cum hoc mundo damncmur. Paucis, tanta Belgas mulrosoccupa-uerat mollicies.vt non famcm,non li tim, nonfrigus , nonfomnum,non quicquid carnis concupifccntijs ingra turn,non deniquerentationcsopen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

rentur, fed ca omnia luxu anteuertc-rent.Et hxc quidem vfu longo in F15-dria,amp; quibufdam alijs prouineijs fic inualuerätjVt ob fimilia facinora Hol landia,Zeclandia,Brabanriagrauifli-tnèaffliótis nihilominus frequentarc-tur : Nccillarum vifis exitialibus mails amp;nbsp;affliftionibus vlli rcfipifccrcnt, quin illis fe proftindius immergèrent : Exemplo tribus ludac, quae vi-dens à Deo repudiatam fororcm fu* ‘®**'*’ am aucrfatriccm Ifrael, non timu-it, fedipfamet abiens frequentia for nicationis fuscontaminauit terram.

L 4 Por-

Kl CAVSÆ CALAMITAT.

Porrô in tanta,tamqnc varia morum animorumque corrnptela, quid faci-lius fuit, quant perdcreac fibiobliga-re infînitam propc multitudincm Belgarum?Prx(êrtim cuni fedudores blandam illis liberratcm polliceren-tur,amp; à tyrannide(vt aicbanr)vindica-tioncin,atqueEcclcû’æ Chrifti genui-nam reformationem. Multo magis quû fentirent hærcticis valdètcrrori amp;nbsp;horrori efle dominationcm,quant ob facinora multi Bclgarum reformi darc confcientiaftimulante cogeban tur,Longe autem maxime,quod ad extinguendos confeientiæ ftimulos, exreligioneCatholica relidos.religi-oncmintroduccrct nouant, quænul-tos admittit animi fcrupulos, amp;nbsp;om-nemnonfolumhontinuni,fcd ipiîus ctiam Dci tintorem exulare cogit. Præparara itaque.vti fupraoftenium cft, corruptionis materia (quod illi tentpeftiuè contrarijs rentedijs non fit occurfum ) nullo negotio po-tuit altcratio jntroduci , quinintô cxitialem fubfcqui ntorbunt nccef fc fuit. Id cognofeentes, qui nunc

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;içj

in plcrifque Bclgi) prouincijs domi-nationem iniuftiïïïmè vfurparunt(dc . authoribus commotæ fcditionis lo-quor,ac ducibus, qui confiliis,autho-ritatc amp;nbsp;armis bellum,quod aduerfus noftram religionem , amp;nbsp;Regem Ca-tholicum hodic gcritur,fbuent)artc, dolifque prxdietis, cœperunt^Bclgi-casinuadere prouincias,eafquc Regi fuo longe clementiffimo, acoptime dcipfis merito fubtrahcre. Caeterum, quoniam principio Belgicorum tu-multuum maxima Belgarum pars ad-hue erat Catholica,amp; corum complu res rcligionc ac authoritatc adhuc va lcbät,qui hærcticorum conatibusre-fiftercpotcrant,acctiam nitebantur, non ab re fuerit apcrire,quo aftu,qui-bufue dolis illos à ftatu amp;nbsp;authoritatc deiecerint,amp; didas occuparint pro uincias.Imprimis codem prorfus rao do,quo Abfalonàpatrc fuoDauidc auertit populum,fibiquc eum dcuin-xit.amp;iftipopulum Belgicum fibiob-ligarunt, atque à Rcgc fuo longe bc-nigniffimo feduxerût. Ablâlon equi-demiuxta port« introitum,omnem

L 5 vi-

G AVSÆ CALAMITAT.,

’ j virum,qui vcniebat ad Regisludici-um conucniirc, atque audita cius eau la iegitnr relpondiflc : Videntur l'aic-bar)mihi fermoncs tuiiuftiôc boni, fed non cftqui tcaiidiatconftitutus à Rege. Quis me conftituat iudiceni fuper terram?vt veniant ad me omnes qui habent negotium, ôciuftè iudi-cem ? Sed cum acccdcret ad euin homo vtfalutarct ilium, extendebat manum, fuam,amp; apprehendens ofeu labarureum.Quod iplum faciebato-mni IfraëlvenientijVtaudircturà Rege, amp;nbsp;follicitabat corda filiorum Ifra-cl.Quid?Num lîmilia fecere Belgij v-furpatores in omnibus ciuitatibus, quarum obfinuêrcdominatum? Sei' licet plaufibilibus pcrruafiöibus,adu-lationibus.hipocryfi,illeccbroiîspro-niilfionibus, benigna fufceptioneac iuftificationc omnium, quiciufdeiu crant cum illis fententiæ,etiamfî ini-quiflîma poftularcnt ? Nunquid apud pkbcm Regis caufam palfim damna-bant.imôamp;fripto RcgiamMaicfta-tem paflîm lacerarunt, quo fc( haeC , defperatorupi hominum coniuctu-

B I L G I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W

do fuos iuftificarcnt. Nunquid vfurpando nomen propugnatoruni Patriæ contra tyrannidem ( vt aiunt) eorum quiRcgi fauêt,ciufq; tuentur partes,feu (vt loquuntur)qui Hifpani zati funt.Sic miferum populü etiânu démentant,vtrelifto Rege fuoipfos toto corde fequantur. Nunquid eos qui fîniftrc(vt par erat ) ipforum fada interpretabantur, fpoliarnnt, perfe-quuti funt, in exilium coegcrunt, ac corum nônullos morte crudeliflîma muldarunt?Populum dico eiufmodi incfcare ftuducrunt, quod eum fequi res nouas,ac mutationcs ( iuxta'illud .Pythagorx ,Semper prxfens ftatus fubditis eft molcftus ) ftatuum amare feirent. Vanitatiitem magisquàm ve ritati ilium effe deditum, atque in o-mni revarium amp;inconftantcm. Ad fc vero ifto modo pciledum, à fuo Senatu ac Icgittimis Dominis pri-mûabduccrc ftuducrunt,mox co tan ginftrumeto vfi funt.vt Catholicos ex ordincScnatoriocijceret, nobilcs Kegifuoaddidos patria profligaret, piof

»5« GAVSÆ CALAMITA T.

■ piosomncs opprimèrent,quoslibct ÊccleliafticoSjtanquam fccleratos ho Miines perfequcrenrnr,lùaniMaiefta- 1 tem Regno amp;nbsp;propria hæreditatc eij-ccrent, diuinaomnia prophanarcnt, | - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acvaftarent.Sic fie noua Dalilafaeati- ,

IudlC.16. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ n' ■

us perlcrutata qui poflet, virtute,do-minio,poteftate,Regem,Nobiles,Senatum ,Catholicos, omnes priuare, deturbare,pcllere,tundit Samfonem, plcbis tufbatn Riperioribus fuis tan- I quamcaptlltcapiti adhxrentcm,auer tendo,concitando,armando, fibiquc ! obftringendo. His accedir, quod pri-uatis Scnatus dignitatc Catholieis, ! quiqueRcgixMaieftati fmcbant,in corum locum homines opinionlbus prauisimbutos, præfcrtim hærcfeos, pauciflîmis exceptis.fermcnto infe-d:os,nccnon feruilis amp;nbsp;infimx condi-tionis homines, qui opinione falfa, qua ad fuam erant perniciem imbuti, magis Rcmpub. quàm rcólo iuftitix diäramincadminiftrant. Quo fado mox potuerut omnes Religion! Chri

Hierem ftianxdcuoti,cantare illudThrcno-rum:Scruidomiiutifuntnoftri, non eft

B E L G 1 T.

eft qui nos rcdimat de manibus corû. Enimucro

^Jfitriùs mhiltß humili^CMwßtrgit in nltttfn. CnnSluferit^dum cunRAtunttdefmitinsm- nut.

rife paße pntent, nec beBn^ tetrior quot;vlla eßi Quam ferni rabies,in hbertt collafnrentit.

Tantö autem potentius in probos quoique Deo amp;nbsp;Regi fuo bencafFc-öos, ab illis defœuirum cft,quod hu* iufmodi farinæ hominibusguberna-cula Rcipub. moderantibus, vbique adiunxerint plurimas fuorum (mali corui malum ouum ) tOhörtes mili-tum,quos

i^ilnißturpe iuttat,CHraefl fna cuiq^ tefuptM Hei t^Ho^deahertMsgratadotcre venu.

Adiunxerunt,inquam,militcs,qui Magiftratus uouos, ad quxlibet au-denda aduerlüs Catholicam religio-nem animarent,atque in rcbcllionc aduerfus (uuin Regem,pro fuorum ducum dcuotionc retincrcnt.obliga-rentjdctcnderent.Qui templaacmo-n.ut^ria omnia fpoliarenr,Ecclefiafti-kos ümuesperfequerentur, facraque vni-

15I CAVSÆ CALAMITAT.

vniucrfa prophanarcn t.Qui totam pa triam, amp;nbsp;maxime probos ac Catholi cosdepopularentur, homines fica-rij,cxlcgcs,athci,raptorcs, crudeliflî-mityranni, abominables,amp; prorfus inutiles,bibcntes(vt cft apud lob) fient aquam iniquitatcmiQui feditiofis ex populo animos addiderunt, adfi-milia cum ipfis facinora perpetranda, impulcruntq; ad leges quaslibet prae-uaricandas,ad facra quæq; peflundan-da, ad fidem amp;nbsp;omnem religioncm extirpandam. Prorfus Flandriæ ele-diflîmactotiusBelgijprouinciæ vt ÓC exteris tantam cladem,ruinam,dcua-ftationem, Syllani milites non attu-liflent. Non Catilinam fcquentiuni nefariorumhominuminnumera co-hors : non maximus Turcarum exer-citus,quantam intulêre hi belli mili-lires, fortifiîriii athlctx ad deijcien-das imagines ,lt;5tdebcllandos Sacerdo tes,acinermcsreligiofos. Quæ dum impunè fa'ccre permittuntur, fibique maiorcm licentiam adciufmodi per* petranda fieri fentiunt affedata fimu-ia*

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K9

htionc illorum, qui capita huiusin-tcftini belli exiftuntjtanto amoris vin culo cis obftringuntur.vt libentius a-nimam fundant,quàm corum partes delerant, vel pro virili non tueantur. Quail ergolicentia Sylla in Rempub- Salluft,!# licam Romana maxime impius , fi* dum iibi fccifle cxcrcitum Icgitur ; tali communes patriae hoftes fidos fi-bi fccerunt omnes, qui corum ftipen-dijs merent aduerfus Chriftianam teligionem, Maieftatem Regiam,fa-lutcm fidclium, amp;nbsp;patriæ Bclgicæ quietem aeprofperitatem. Encan-fam cur tarn fibi deuindos , atque adeo in malo obftinatos habcant milites. Cui fuffragatur, quodhaec militum manus feratur ab illis con-flata, partim ex homicidis, fangui-narijs, hominibus impuris, adultc-ris, periuris, facrilcgis , parricidis, amp;nbsp;quos fada indicium timcrc cogc-bant ; partim ex ijs qui alca, mi' nu,ventre, patriabona diffiparant, vel qui alienum aes grande conflauc-rant,partim ex ijs,quos focors egeftas «xagi-

K* C AVSÆ CALAMITAT.

iccl.iî. cxagitabat. Inter hosauteni tenacior ad malum confpiratio, amp;nbsp;quafi indiT folubilis neceflîtudo fit oportet.Om-ncenim animal ( inquit Sapiensjdili-git fimile fibi ; fie omn» homo proxi-' mum fibi.Qui autem à culpa vacui fc illis imprudentius coniunxerüt, m ox quotidiano vfu atq; illorû illecebris, pares fimilesq^cæteriselfcâi funt. E-nimucro cùmhx bcllorum hominû eopiæ in Flandria.Hollandia, Zcelan-dia,alijsqucprouincijs acciuitatibus, quas obtinuêre, Turcica quæque amp;nbsp;barbarica cxercuerint, acomnes rufti cos penitus cxpilarint^bonosquc cru-deliflimèafflixerint, adhuc nihilomi-nus patriæ defenfores, libertatis pro-pugnatores.atque ab oppreflîonib us vindicatores, à vulgô infipiente falu-tanturamp;proclamantur. OinauditS hominum cœcitatem,ô ftupiditate cxccrandam* Ceduntur,amp; minime fentiurit : vulncrantur,necdolent;in-ternccioni dantur,amp; non contriftan-tur. Imô amp;eos quorum gratia talia perpetrantur facinora perditè amant, immodicis efferunt laudibus, amp;nbsp;pro corum

B E r, Q I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lO

eorum mendis opinionibus licet per-nicioiîfîlniis, decerrare, atquc etiam certiflimx mord fc tradcrc non dubi-tant. Porto cùm ingcnium, doli,im-pictatès atquc aétiones vfurpatorum Bclgij cum Iuliani Apoilatx ingenio confîlijs.impictate, adionibus ( mea quidem fententia) optimè conueni-ant,nûn incongruum opinçr erit, li i-ftosinterfc comparaucro. Principio quemadmodum Iulianus à fide Ca-tholica cui fe deuoucrat apoftatauit, abijciendo nempe Chriftianifmum amp;baptifma, quo inEcclcfiafucrat à peccatisablutus, cxecrandis quibuf-damridbuseum expiando: Sic proc-fus BeIgici vfurpatores fidem Catho-licam in baptifmo profeiTam cum Caluinifmo commutantes,atquc à fide Chrifti Apoftatx fadii,quicquid in Ecclefià in baptifmatc acceperant fpi-ritualium charifmatum »abieccrunt. Quôdcumaccedütad fufeipiendum prophanum pancm , quem coenam vocant,quibufdam horrcndiscxccra-tionibus ac iucaniçntts ipfos fccilTc quantûînùis ocôùltih, multis tarnen

M cft

Kl CAVSÆ CALAMITAT.

eft notilHiuu. Vndcfacilèinrclligas, quàm congrue illis conucniat, amp;nbsp;h-poftaræ vocabulum,5c modus abue-gandi fidem Chnftianam. lulianu» dcindeprohibitus à Conftantino Im-peratore, ne Libanium Sophiftatn Pa ganuni (edarctur, fecrctôLibanij c-gebatlibros,palam verb factos. Ità qui Belgium turbant.hxrefes cum la-âe materno potas , toto tempore, quo Regis poteftas in ßcigio inuà-luit, profeflione fidei Catholicxma-nifefta palliarunt, xtate verb maiorcs faéli, occulté quo crant modo edodi contra Regis voluntatem fidemque in baptifmo datam, amp;nbsp;Eccleliæ cano-ncSjLuthcri amp;nbsp;Caiuini hxrefiarcha-tüm libros lege runt ac rclcgcrünL Pofteaverb oportunitatemnaôii,rc-ieôla religione Cliriftiana,publicè hç-refiarcharum fCripta cuoluerunt.imb amp;nbsp;corum ftonrtulli Atheiftarum libres legere non funt vetiti.Et prx cs-teris itttpij Machiaucnidogmata,qui-bus apprimèdocctut.quomodo tyrâ-nosagcrc.ôc in tyrannidc continuare dominationem opotteat. Ab bon ex

B E t G I t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti»

lt;ó fumpfcrunt iilud frcqücns irï or« ipforum axioma , Diiatandx domi-nationis gratia, ortmis negligcnda vel fimuiandacft religio. Riirfuni Ic-gimus lulianüm grauiffimo petfe-quutum odio, ciuitates rcligionis Ca tholicx cultviccs, omnesque Catholi costributis«Sc grauiflimis oppreflifle cxadionibiis. Quid? Nun quid cadem inuaforescommiferunt ? Nonne Catholicos exadionibus ac multitudi-nc militum fie opprefsere,amp; omnem ijs exfuxere fub(làrttiam,vt prx egd-ftatCjVcl ccdere patria,vcl faófionibus coriim coniungi cogetentur ? Nónnó ciuitates, quç religionem Catholic^ cum Caluinifmo mutare detreda-runt,vel à Rege deficcre,ob id fölum crudcliflimam funtperpeflx militum tyrannidem, cum in corum manus vd niflcnt.Argumëto funt ciuitates Hol-landiæ,Zeelandix,amp;nonnullæ Bra-barttiæ,qux extrema omnia fuftinuc-tunt.quod olim fucrant Catholic«, amp;nbsp;inexordijstufbarum qüändiupo-tuctant illorum conatibus , amp;nbsp;fts-teticorum fattionibus rcftitcrant,

M a Omit»

164 CAVSÆ CA LAM ITA T.

Omittimus quæin Flandria vidimus fada,amp;ex parte fenfimus, fpevantcs breuialiqueru futurum,qui vt nieren tur fingula omnibus feripto ïît propa laturus. Deinde ficutimpius Iulianus Eeelefijs pccunias,vafa argentea, amp;nbsp;pretiofa quxque ôrnamenta auferri iuffit,ira amp;nbsp;didi vfurpatorcs, qui pre-tiofi nihil rcliqui fccerunt in mona-fterijs,templis,amp; quibufeunq;locis facris, vbiobtinuêredoniinatum. In hoctantum abillo dilferunt, quodil-lcverberibus,amp; fupplicijs grauiorib’ Ecclelîafticos adegerit ad prodédum argentea,aureauc vafaEccleltarÿi liti vero vafritic circuuenicntcs(additis fl reculairentnimis,quæ patriæprodito ribus conuenire folent ) fub prxtextu defendendæ patriæ, propulfandæ ty-rannidis, pacis ac libertatis confequen dæjiJlos codem pertraxerint. Verum an etiam à tyrannide per eos vindica-ti,amp; libertatem côfequuti funt Ecclc-flaftici,quam illispolliccbantur?Imô verb iufto Dei iudicio priuilegijs omnibus , honoribus, confuctudinibus, legibus pro ipfisfancitis, bonilquev-ni-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Uf

niucrfis ab eis fpoliati funt,quin amp;nbsp;ex ciuiratibus fugati,vitaijs tantum pro Ipolio reliâa. Et hxequidem à 1 ulia-no,cuius vitam,moresqueimitantur Ecd. hA longe ante fafta fuifle Icgimus. Sed reuertamur ad prædida facrilegia.

Quibus dignos putatis lupplicijs, qui totEcclcfiaSjtotmonafteha, tot Deo dicata loca, omnibus quae diuinum commcdabantcultum amp;illuftrabât, ' , facnlegc fpoliarunt’Qui vt (verifimi-lecft)vifistam multisEcclefiacvafis,amp; facrarum reliquiarum aurcis amp;nbsp;argen tcis capfis , ridcntcs ’Catholicorum dcuotioncm,amp; Ecclefiafticorum pia obfcruantiam,cum Inliano dixerunt: Én quibus vafis miniftrabatur Marisc®-^'««’''-filio.Grauilfimo Dei iudicio except! Hih'Lnis funt Antiochus amp;nbsp;Heliodorus,ob fa- 2;Mach. j. crilegia in vnica ciuitate, amp;nbsp;templo Hierofolymorumcommifla:Et Bal-ihafar Rex Perfarum prophanando quae diuino cultuifuerant confecrata vafa.Quanto grauius eft il lis expedan dum indicium, qui pene innumeras Eccléfias fpoliarunt vafis omnibus, ornanientisquc pretiofis. Cyrus Rex

M 3 Per-

1« C AVSÆ CALAMÏTAT.

Pcrfarum vni tcmplo Hicrofolymo rum,quamuis à profeflïone religio-nis ludaicx cfl’ct aliénas, reftituit vala aurca amp;argcntea quinque millia qua-dringenta. Per Belgicos vcro vfurpa-torcs.Ecclcfiæ, tcmpla, fupra quinque millia quadringëta fpoliata funr, omnibus facratis vafis, amp;. vniucrfis, quae Dei cultum arque Maicftatcm cpmmendabant. Quod nc in vno , quidem tcmplo fieri permifit Alari-cus Rcx Gotthorum,quamuis barba-rus.qui inucnta omniji Bafilicac S. Petri vafa, ad cam honorificè reportari iuffit. Enimuerövtclarius videatur, quanta agebantur impietare,qui ra-perc, prophanare,comminucrehaud quaquam funt veriti, qux ctiam im-maniffimi barbari contingerc refor-midarunt, imo nc id ficrct armisdc-fcnderunt,laudibus cum Chrifticolia ca célébrantes , operæpretiuni fucrit órofm» li. hiftoriamlatius,vt cft apud Orofium defcriberc. Etenim Barbarus quidam difcurrentibus exteris per vrbcm Ro mam prxdx caufa » acceflit quandam

B E L G I I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«7

fanÄimonialem.atq; rogauit vt pro-dcrct quicquid habeiet auri vel argen ti. Id audjens dicta fandimonmiis, ftatim protulitprctionilimaamp; pluri-ma vafi.diccns Barbaro.Hxc Petri A-poftolifacra myfteria l'unt,prxfume fi au des, de fado,tu vidcris, ego quia prohibcrc non valco,nçctencrc au-dco: Barbants vero ad rcuerentiam rcligionis,timorcDci Sc fidcvirginis motus, ad Alaricum haec per nunti-um rctulit, qui continuo rçportari ad Bafiiic5 apoftoli vniucrl'a,vt crant, vafa imperauit. Virgineni etiamfi-mulq^ oês,qui le ei adiunxcrant Chri-ftiano.lt;,lt;'odcm faluos deduci. Ea au-tem dontus à Tandis fedibus longo vt ferunt medio interiedu vrbis aberat, itaque magno fcedaculo o-mnium dilpoiita per ungulos En» gula.amp;fuper capita data, palam au-rea amp;nbsp;argentea vafa portantur, exet^ tis vndique ad defcnlioncm gladijs pia pompa munitur.hymnus Dco Romanis Barbaris^uc concinenti* i^us public^ canitur : Pcrfonatlatè in

M 4 ex-

tlt;8 C AVSÆ CALAMITAT.

cxcidio vrbis falutis turba.omncsquc ctiam in abditis latëtes inuitat amp;nbsp;pul-fat ; concurritur vndique ad vala Petri, vafa Chrifti.Hxc Oroiïus. Vcrum nequid ad maliciam luliani pertur-batoribus Belgicaruin prouinciarum deeflct:ficutillc Epifcopis amp;nbsp;Ecclefia-rum Prxfulibus minime pepercit : Ita ncciftiin carcere iam triennium, óc co amplius captiuos dctincntes,fan-äiffimosEpifcoposYprenfemamp;Bru jl gcfem,{rcliquis fuga fibi cöfulere coa-öis. Q^od etia in nó paucos nobiles, nbsp;nbsp;|

quos fenferant rcligiofiorcs,lt;5c fuis co 1 natibuscontrarios, tentare nonfunt j veriti. Adhaecquemadmodum lulia-nusgcntilium templa apcruit,Paganis indulgcnsvt facrificarcnt;Sic capita præfentium turbarum , templa Catholicis auferentes, contulcrunt | hxrcticisjiftisfolislibertatem facien- I tes cxcrcendxrcligiQnis fu3f,nö Chri-fti.Iulianus Gentilibus,Iudæis,lt;Scqui-bnfcunquchæreticis amicus, Chrifti-anisfuitinfcftiinmiis hofiis. Nonne | amp;nbsp;vlurpatores Belgici omnibus cu; iufcunquefedx hærcticisfauiffe pro-

ban-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109

bant ur,i js poftulata,licet iniuftiflima conccdenrcs:Catholicos veto repro-bando ac reijeiendo, amp;nbsp;iuftiflima co* rum defideria iniquiffimè perfequen-do : C h r i ft i aduerfarius cxpugnarc fo-lum ftudet Chrifti milites amp;nbsp;cartra. Infupcr quomodo lulianus Icgitur Ecclefiafticis annonam abftulifle :ita, qui Bel gij dominium inuafcrut.Quin, amp;inillosiniquiorcs efl'e conuincun-tutjfifco afcribentescum Dioclctia-nojvendcntesquc omnia illorumbo-na.Quo fafto Deigloriam obfeurare, imóamp; quantum in ipfis fuit illam ex-tinguere, palam eft cos ftuduifle. Ni-mirum dum laudes quxDco abEc-clefiafticis ac religiofis vins,dic ac no fte decantabantur.abrogando.Quin ctiam fc vcl maxime probant impios, in Principes mortuos quofeunq; Catholicos , qui Ecclefiae fuas facultatcs contulerunt, vt fcilicctEcclefiaftico-rum meritis, orationibus, facrifieijs, iuuarentur;Nec minus iniurij funt vi-uis.quos inedia varijsque perfequuti-onibus enccant,nempc bonis omnibus, natalique folo priuando. fanfti-

M i mo-

t-ö CAVSÆ CALAMITAT.

moniales,religiofosque viros,amp; Ec-vlc/iadicos vniuerfos. Verum nihil rijco. Aufi funr prxtcr iiJa (hortcn-dumauditu)corum afîeclæ in nobi-iiifimos amp;nbsp;illuftriflïmos viros iam i fcxccntis annis amp;nbsp;fuprà vita dcfun-tlos,manus fceleratas inijcerc. Monu mcntacorum(quodomniiurc fcm-pcr prohibitum fuit) violantes,ofla c-ruentcs, ac nimis ignominiosè traitantes : vt vel Gc apcrtiflïmè often-dcrcnt, fc omncm abncgaffe humani tatem, amp;nbsp;quibufcunque feris anima-libus cfte ferociorcs. Qucmadmo-dum ipforum nuper impia facinora Vltraiccti, alijsquc in locis commif ia apcrtiflimc dcmonftrant, Prxtcc hxc,qucmadmodum lulianus blan-ditijs, honoribus,oflïcijs publicisac dignitatibus Chriftianos follicitabat, vt à Chrifto fccum apoftatarent :fic prorfus Bclgijoccuparores non pau-cüs Catholicos à ChrMli fide ijldem quibusillcilleccbris alicnarunt. Ni* mirum quos auaritia obcoccaucrat, amp;nbsp;quibus magis cordi fucrc diuitix 9Ç honores,quàm ipfa Chrifti ftdcs äs re*

B E L G î I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»71

religio. Atquicum fentirctiulianus luam vafriticm ac inefeationem Ca-tholicis minus incommodare, quàm fperabat, edidis publicis ac legibus làtegit, vtnobilcs, milites, adcoque ipla plebs, thus idolis incenderent: Ita Apoftatæ Belgici quibus poflunt conatibus, ftudent Belgas omnes no-bile», iuxtaac ignobiles, quos prae-lt;lidis inæfcare illeccbrisacpertrahe-re.vt à Chrifto deficercnt,non potuc-runr,vari!S exadionibus, atq^ edidis Chrifto fubtrahere, fubtradospluri-mis Idolis à Luthero amp;nbsp;Caluino con-fidis confccrare ac deuoucre. Neq; e-nim inter milites officiarios, confilia rios, amp;lcnatorcs quenquam admit-tût, ni fî qui opinionibus rcligioni Ca tholiex contrarijs fit totus infedus. Vel qui fidem Catholicam illorum fedionibus fauens diffimulare egrc-giè noucriV. Atq;Vtlulianusmona-chismilitandifecitlibertatem:Itaeti3 didi vfurpatorcs quibufeuq; Sacerdo tib’ac rcligiofis,nô modo militia, fed «tiâ cxccrâdai nuptias, aut poti’ incc-ftum

»71 G AVSÆ CALAMITA T. i ftuni concédant. Quoctiamcoinui- ! tant,talia tentantibus aflignando pen fioncs annuas, ex redditibus feu pro-ucntibusnaonaftcrioruni.vel Ecclcli-afticorum. Deniqueficut Apoftata lulianus indices iminutando prouin-ciales ( ad exemplum Bacchidis impies rcgionis Dominos conftituentis) paffimq; dcrogando imperatori Con fiâtio,àquocucâusfuerat,inpriina- । hum fui,cxcrcitus ducem, pluhmos | Conûanti) fubditos'eorrupit, lt;Sc ad bellum inteftinum aduerfus fuum dominum armamt: Sic inuaforcs Rc-gij dominij, derogando Regi Hifpa-niarum Belgij legittimo domino amp;nbsp;hacredi ,amp; Magiftratus Catholicos cii impijs mutando,fubditos Regis contra fuamMaicftatcm,vt didum cft,fic fufeitaruntamp;armarunt,armatos vc~' ; röetiamnumficdcracntant,vtnullas ' J pacis conditioncs, vltrö à Regia Ma- nbsp;nbsp;j

iellate oblatas,licet omnium iudicio xquiflimas admittant, atque ctiam j ncquaquam vcrcantur paffim malc-didis dcfalfiflâmis calumnijs {contra | ÂUud^Principi populi tui non malcdi-

ces

B E L G 1 I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(7)

ccs) Regem fuum appcterc,amp;impiè lacerate. Quod proprium eft omni-um(Iuxta illud. Lingua malipars peC lima fcrui ) fcditioforum,hac rationc cçlare cupientium fuam iniuftitiam atque oppreftioncm, amp;; ambitionera iniquiftimam. Iftud aût dum fàciunt, caufam qnâiftoargumento iuftifîca-ricredunt, co ipfo condcmnant.atqj* ’ ctiam Dcumadlcclcrumfuorumvia diftam vcl maxim è prouocant:Rcgis veto caufam apud omnesprobos, ôc ’Deumiuftiorcmrcddunt. Quinimö ipfórum maledidioncs Regi noftro ,in benedidiones conücrccndas probet illud Regi j Prophet«, Malcdiccnt illi,amp;tubcncdiccs. Quiinfürgunt in incconfundencur,fcruus autcm tuus Ixtabitur. Hincaudcntquidam pro-nuntiarc futurum,vt iftarum malcdi-óionum ac fcelcrum authores Dei malcditftioncm aliquando fentiant, amp;nbsp;nifi maturè ref]pifcant,mortc dam» nenturimpiorum. Docent enim hi-ftorix,omnes qui Ecclcfiam oppugna runt,pariterque feditioncs contra lu-um Regem commouerüt/uiÜe mor

te

CAVSÆ CALAMITAT*

ïntrift.ad te fiiïgulari cxtindos. Nunquäal (itt-©emcuiü. quitDiuusCyprianus)impiorum fcc-krcinnoftrum nomen exurgitur, vt nonftatim vindiâacomitetur. Cu* ins ctiam Adem facit intcritus lulia-hi Apoftatæ,Honori) fcciindi Vanda-iorum Regis, Ecclcfix pcrfequutons grauiflïmi £ Arnulphi Impcratoris j. Mach. 6. impijflimi tcnaplorum Chrifti vafta-tori$,Maximiani immaniiïïmi hoAis Aftor.ii. Chriftianorum , Antiochi Illuftris, qui ncfariè templumHicrofolymita-num fpoliauerat, Hcrodis tyranni cru deliifimi,amp; aliorum fimilium.Qui o-mncs horrendo mortis fuae gencre, X 'j.lils Belgicis vfurpatoribus exemplo ac ti-mori ciTe deberent, vtpotc quorum impiccatem ad amufïïm haótenus igt; mitentur. Profequerer (tomparaiio-nem vfurpatorum cum luliano, nifi longum nimis foret fingula deferi* bendo conterre. Legantur quae lib. 6. Hiftor.Ecclefiafticæ de luliano po-ftcris fcripto funt tradita,Óc moxoc-curret per omnia hos xmulatos eflc, apoftafijs,confilijs,aftionibusachy' pocryfi;^ Apoftatam lulianum Add

Ca*

B E L GI I. m Catholics hoftcni coniuratiÛîtnuin acfraudulentiffiinum. Porro cœcis eft notifliraum.dida mala, amp;nbsp;innu» mera his grauiora,lólum belli ( quod hodic vifeera Bclgij ctudcliftimc dila« niatdc confuiuit) elle tribuenda augt; thocibus.infœliciïGmisque tumultu» urn omnium parcntibus.Num quzlb parentes amp;nbsp;authorcs belli memo di-cendifunt, qui façegcrüt iniquilfimis pacis incundae propolitis articulU, vt a Statibus, amp;nbsp;ciuitatibus prouincia-rum i 1 lis fubiedarum reijeerentur tee quaterue pacis conditioais æquilfi-mæàRcgiaMaicftatcoblatx gt;nbsp;Semei fcilicct atque iterum pct IlluftnlS-mum Dominum loannem Auftria-cum, qux compluribus patrix Pri-matibus antequam perturbatoribus communicarentur, adeo grarx fuc-runt,vt iam lam ex vtraque parte fuiC-fentconfignandx, nifi illi fuis conlj-lijsimpijmmis intcrcclîîflcnt. Aliasp Baronem de Selles cxHifpanijsallatç, maximê Principes Ger»

»7« CA VS.« CALAMITAT.

Germanix Eleftores,amp;alios ab Impc ratoria amp;nbsp;Regia Maicftatc Coioni« ' Agrippinx deputatos ad tradationc pacis cum flatibus prouinciarum, v-liirpatoribus adhxrentium ? Nurn ct-iam optimoiurc malorum authores dicüntur? Quipatrixlibcrtatisfc a-mafltiflimos iimulant, quin amp;nbsp;pro ca mori para tiflimos:quuminterca omnia quæ âd îllius faciunt ruinam,cort-flriant,amp;profequantur,nullosq; non | flio loco moueant lapides,quibus ilia hadenus ercda ftetit, acimmobilis roiïflitit aduerfus omncs hofles licet potentiflîmos? Qui pro Rege Hifpa-jiiarum Bclgij vcrohxrede ac domino fatagunt quibus pofliint fludijs, vt éxterus aliquis Princcps eligatur,amp; in dominum ac Principcm Bclgij fufci-piatur.Qiii cflrccerunt,vt Vltraiedi amp;nbsp;alibi noux inircntur cönfpirationcs Äü focdera, rcligioni CatHolicç ac Re gix Maicftati ex profefso contraria. Qui libellos perplurcs dcflimatorios in’populo fpargi curarunt,aduerfus Regem fuum, Rcligioncmq; Catho-iicam, ac Ecclcflaflicos omnes,nec non

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177

non arriculos pacis à fua Maicftate oblatos. Qni milites exteros,Gafco-nes, AngloSjScotos,Francos in Belgium introduxerunt, amp;nbsp;contra Regem acPatriam armarunt. Qui lura recon diderunt in vaginis mihtum,^ in eo-rum manibus iliorum exequutioncs. Qui permittuntjVt quifque prodeii-dcrijs viuatjiSc quantum libet, iniqui-tatibus fe inebriet. Qui lie negotia Rcipub.Belgicæ turl)arunt,amp; fuis co filijs co pertraxerunt,qui illos fequun tur, vt fentientes feKoslçlàc Maicfta. tis,nullas pacis conditionesquamuis «quiffimas, admittere audeant, con-feientiagénérante in ijs diffidentiani àtque etiam defperationem perpe-tuo verfanre ob mentis oculos imma nitatefcclcrum. Qui prxfens bellum opinionc miquiflima , qua imbuti funt, potius quàm rationc fufeitarût, amp;nbsp;haftenusfouent. Porröiniuftilïï-mumell'c bellum,quod ab vfurpato-ri bus geritur, vel ex eo colligas, quod cum Regis fint fubditi plurimifquc illiobnoxij bencfici)s, contra fuum Regenàbcllum hocmtelhnum fulci.

N tauc-

#7« CAVSÆ CALAMITAT.

taucruntj ôc ad hue vfquc nutriunt.Iei-ftum equidem bellum definiunt Do-ftores, quod à Icgittima amp;nbsp;fuprema poteftate infer tur in ten tionc reda,amp; iufta de caufa. Sed quæib vndeillis le-gittima amp;nbsp;fuprema poteftas,cuius fo-iius eft bellum indicere feu mouerc, nifi vfurpationc propria, amp;nbsp;aufpicijs acfeditionibusplebis, adulationibus ipforum corrupræ î Q^ae iuxta Pro-Izech.xj. phetiam Ezechieiis, Vnum tollens de konculis fuis , leonem conftituit e-um,quiaincedebat inter leones, amp;fa-dus eftleo,amp;didicit prædam caperc amp;nbsp;homines deuorare : didicit viduas faccre , amp;nbsp;ciuitates corum in defer-tum adducere; dcjdefolata eft terra, amp;nbsp;plenitudo eius à voce rugitus illius. Intrarunt igitur vt vulpes , regnant vt leones. Deinde qua rationeiuftam docere poterunt, fufeitati à fe belli caufam, cum Principum cledorum Germaniae iudicio,amp; eorum qui ad pacem Bclgiocôciliandam fuêre de-putati,omniumq; qui fana funt mente, Regia Maieftas Belgio omnia ob-

t,quæàCatholico ac ctiambc-

B E L G I i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7,

higniffinio Principe defidcrari pol-fcnt? Sed quidVum illis agat,quincq; iüs, nequc bonum, neque æquum rc-cipiunt. Ccrtè cùm omnibus illis bona Regis fifeo aferipto reftitucrit: Cum Hilpanos pro defiderijs eorum ex Belgio reuocauerit: Cum quxeun-que ab cis in ipfius Maicftatcm fucrät iceleratc commilTa bcnigniflîmè re-miferit, äliaque innumera contulerit beneficia,nihil tarnen humanitatis,amp;: xquitatis ab illis obtinerc vnquam po tuit.Quævtnonfeciflet, ncquaquam attamen Regi füo bellum inferre’, éc aduerfus ilium populum Regix Maie ftati fubditum commoucre,vcl ei dc-negaredebitam obedientiampotue-runt.Subditicftotc(inquitD. Petrus) non tantum bonis amp;nbsp;modeftisjfcd et-iam difcolis. Quibus conformis eft Seneex fententia:Acquumatqueini-quum Regis imperium feras oportet. Neque etiam belli feu veriusfux rebcllionis caufam iuftificatc ipfis licet per iniurias, quasà Rcgeaccc-piffent, cum nullx fiierint. Neque quodpaccmprocurare ftudcâtj,cùm N 2 ^Rex

lïo CAVSÆ. CALAMITAT.

Kcx vitro óc lua 1'ponte eamofFeraf.

' Nequequod auitani reftituere cupi-ant religioncm,quuni earn cx quo in Belgium illata cll, adhocvfqjtêpus, quo ifti amp;nbsp;rcgnum amp;nbsp;religionem mu-tarcconantur,illibata permanlit, amp;nbsp;quam fua etiam Maieftas deuotiffi-mèobferuat, atque ab omnibus Belgis obferuari maxime defidcrat. Dc illorum intentionequidattinet dicc-re,cùmeorum opera doceant,ambi-tioneinfeâam,ûmul amp;nimia domi-nandi libidine, neenon malcuolentia in Regem perditiffima, atque etiam Caluinifmo, cuius natura eft ciêrefa-D.Auguft. 4tiones ac feditioncs. Nocendi cupi-il22.^c74. lt;litàs,vlcifcendi crudelitas,amp; implaca bilis animus,feritas rebcllandi,libido dominandijamp;lïquafuntfimilia, haec funt(inquitD.Auguftinus)quxinbcl lis iureculpantur. Et hxcquidcm (i-mul omnia,in eorum animis efle,qui bellum fouent, omnem cxfugentes fubftantiam fubditorum Regis, nemo cx prxdiftis non videtQuaprop* ter cöftat, iniulHtlimè hoe bellum ab ijs geri. Vbi veto iniuftitia domina-

tur.

B E I. G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H»

tur, Vcl fcopus cft adqucm tollima-tur,quid aliud efl'e potcft bellô,quàni latrotiniü ? Quidaliud railites,quàin fcelerati raptorcs,ficarij latrones,ho-micidx. Adhæccumminiftri fintin-uaforum.quicalaiïjitatcs, quibus op-primitur Belgium operantur. Nonne in eos quibus merent omnia ipforû facinora rccidunt? Atquc tanto magis quod neminem pro facinoribus.quâ-tumuis enormibuSjlatrocinijs, dcprac dationibus.rapinis punierint. Sed CÖ-trafepius fi miles exaltarint,amp; ad lau-tiorespromouerintconditiones.Qd* eft non modo licentiamfacerc, qux-liberperpetrandifcelera,fedetiamad eaexcitare, inflammatc,impellerc. Nihil eft(inquit D.Auguftinus) infœ- Aug.incjgt;. licius foelicitatc peçcantium, qua ge-hennalisnutriturimpunitas, amp;mala voluntasvcluthoftis interior, robo-ratur.Ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

B U nocet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peper cit

yieterem fereneloininriam inmtat noutm.

His alijsq; plurimis, qux adhuc addu-ci pofîcnt, confiât,in capita corum, qui fciniufti belli feccrunt authores, gt;

om-

s »It CAVSÆ CALAMITAT.

omniafcelera, iniquitates, perfcquu* tiones,tyrannidcs,rapinas,homii.idia rcCidere, acetiam apud Dcum amp;nbsp;hommes, omnium corum qux vtrinq; inhocbcllointcftino commifla funt amp;nbsp;cômittuntur,cirereos,adeoq; tene riadreftitutionem, reparationem, ôc fatisfadionem,vt aperti^mè docct , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reuçrendiffimus Domipus Lcouar-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dien fis M.N. Cunerus inliheHo fupç-

rius citato.Vidcantiam qui fatisface-re tot tantisq; malis poterunt,quae vel præcepto velindulgentia,vel corum ftipendijs fiunt,amp; quç hoc bellum in-teftinum pariunt,

J)e hAreßarchis in België um ßnt mtroduâli.

Cap. 'XVlh

^^^A^rum enimuerô,quoniam bel ^^Kla,amp; quaeindefcquuntur ma-^flSIyia. funt flagella diuinæ iuftitiæ, quibus Deus pcccatores caftigat,vt i-pfemet per feripturam facram tefta-Lçtti» x6 tut. Quo. d fî(ait)nô audicritis mc,ncç

B E L G 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSj

feccritis mandata mea, ponam faci-cm mcam contra vos,amp; corruetis coram hoftibusveftris, amp;nbsp;fnbijcicmini his qui oderunt vos, amp;cæt. Non mihi videtur tribuenda militibus Belgium occupantibus amp;vaftantibus,ncq; et-iam vfurpatoribus (nifi quatcnus no-ftri tortores funt Sc exfcquutores di-uinæiuftitiæ) przcipua calamitatum caufa, fed Jalio earn eflereferendam, declaraturifumuSjfiprius aliquid di-xerimus de bellis dodoribus , quos didiinuaforcs in Belgium,eiedis o-mnibus paftotibus, amp;nbsp;cuiufeunque ordinisconcionatoribusdodiflimis, introduxerunt.vt fcilicet pfeudocuan gelium Caluini difleminarent.In quo cgrcgiçfc partes illius agere déclarât: de quo interrogatus paterfamilias,vn dein agro fuo e fl ent zizania,rcfpon-dit,inimicushomo hoc fccit.Erenim Matth.«, quod zizania tritico mali adferut.hoc fane inferunt hxrcfiarchæ Bclgio, o~ mnibus quibus polTunt viribus intentes , fernen Catholicae fidci, morum-

quercligioforöminuerc,multitudinc N feda^

|8# t AVSÆ CALAMITAT, fedariorum opprimere,ac etiamfific ri pofict, extinguerc.Id quod falfis do ârinis efficere li ncqucunt, certè fedi-tionibusmotisamp;militibus adillorü nutuni paratisid artcntât,vt iam plu-rimæprouinciæ Belgij fuo dänolunt expertæ.An non hodie vidcntur mul-torum Bclgarum fanaamp;quieta ingénia, fcditiofisillorum concionibusà mente tranquilla tanquam à ftatione deturbata efleJ Fcrunt Xcnocratcm cócionibus ad populum habitis mul-torum animos perditorum ita per-ftrinxifle,vt i 11 o audito multi refîpifcc rent, ficrentque ex diflblutis fedati: At hçrefiarcharum concionibus, qui-busChriftianaereligionis reformato-rcs(fiDeo placet) fc probare nitun-tur,nullifiuntmeliorcs atquemodc-ftioresifcdcontraplurimi efficiuntur ex modcftis amp;nbsp;pacificis pcrciti furore, amp;nbsp;ad quoduisfcelus audendum audaces,amp; leonibus fcrociores.Num quœ-fo ex concionibus amp;nbsp;inuediiuis illorii confiât fatis,quod fi prædidi dodo-res mcndacij,vim verbi habcreht,qua ’• ’■)• 1cm habuerüt Apoftoli Petrus amp;nbsp;Pau lus

B E L G I I.

lus,dum punierunt Ananiam,Saphy-ram amp;Elymä: Sacerdotcs, Clericos, virosque religiofos advnum omnes interimerët,amp;immcnfaseorum ftra ges faccrent vno furoris fui idu.Noui quondam,qui pro Caluino exfugge-ftu diccns iic cxclamalfe ferebatur: V-bi zclus pro fide noftra: vbi rcligionis feruor: vbiille ardor, qui in primis fc ftaroribus noftræ religióis fu it? Quo-tidie ambulant in foro,amp; ob oculos verfantur, qui tantum languinis fan-ftorum(intelligebatfibifimilium hç-reticorum)fudcrunt,amp; nontommo-uemini,amp; alia hisfimilia,quibusau-ditores excitabat aduerfus Senatores amp;nbsp;Regis officiarios,qui pro officio fuo legibus imperialibusaduerfus hç-reticosquondäfuerätvfi: Vnde etjî non parum quidam fibi timuerunt. Sedquid ilium idiotam commémorera? Expcndaturquidcffecerit Apo-ftata Gandaui concionatorem agens, Nónne fie commouit populum Gan-denfcm,amp; milites ex co affiumptos.vt furibiindi totam pene peruagarentuc riandriam, omnia vaftantes, quae âd

N 5 Dei

i3S CAVSÆ CALAMITAT.

Dei cultum fpcdabant,vtPaftorcs amp;nbsp;quofcunqucSaccrdotcs vanjs affïidi-onibus expatria profligarct?Sicutlt;Sc rcligiofos omnescü virginibus facris, amp;quibufcunq; Catholicis, qui inter cxteros erant pro fide Catholica ar-dentiorcs? Nonne idem fuaprocaci lingual in publicis concionibusficin Principem Auriacum debacchatus eft(fenticbatfortèfcabilloob detra- | üioncspunicndum,amp; furiasquibus Gandenfes commouerat, paululum per cum refrenandasj’; vt pene obti* nueritvtididusPrinccps à Gandcnfi-bus (cùm ante cidem fuiffent deditif- lt;«. fimi)in aeternum rcprobarfetur, amp;nbsp;ab- i ijceretur. Eidemconcionatori, coo- ! perante Senatorc cius ci uitatis,omnium quos terra vnquam fuftinuit ho-minc feditiofiffimo. Atqui maturuJ Principis Auriaci aduentus cum pluti mis,quibus horrori çrât vtriufq; fiiro res,itnpediucrc, ne id efFccerint. Quä-obrem ócdidus Senator latafentêtia Principis, fertur exulare fuiflc coati’,

Apoftata clam fibi confulere fugagt; Sed()uid de fimilibusCicero licet gen -

B E L G I I. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tilispronuntiatïQucm(inquit)difeor diæ,qucm cædcs ciuiuiq, quem bcllû ciuile deledat,cum ex hominum numero eijciendum, amp;nbsp;ex finibus huma næ naturæ cenfeo exterminandum. His attexere placet concionum fçdi-tiofarum aliud exemplum,quod ipfi-met experti fumus. Antequam nouit fîma depredatione fpoliaremur,çede-rcmur,crudcliffimè traétaremur,amp;cu ignominia ex noftro monafterio amp;nbsp;ciuitatceijceremur, egregius fcilicet quidamPfeudoeuangelij buccinator, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;]

vix aliud quicquam tribus aut quatuor diebus præcedentibus in fuis con-cionibus,quarum auditores crantmi liteSjamp;nonnullifeditiofiffimi ex foç-cepopuli, deblaterarat,quàmquod nunqprofperos fucceffus eflet habitu ra ipforum religio,feu potius derifio, quâdiu nos Eccleßaftici retineremur inciuitate, amp;nosminimè retinçdos, quibus poterat argumëtis probabat. Inuidebat malignus ille profperis plu-rimorum Catholicorum fucceffibqs, qui quo magis vexabantur, amp;à mi-Utibus affligebantur , co atdcntiqs

DeuQ\

l88 CAVSÆ GALAMITAT.

Deum colebaat, amp;ficqucntiorcs no ftram vifitabant Ecclcfiam. Cum interim illcpfeudopropheta exciuibus auditóres vix haberet viginti, aut ad fummumtriginta.Prçtetmittcrenon poflum,quodhorumquofdam ftipe-di)S datis conducerenteius aflccl3E,ad vifitandasnouiDodoris condones, gncvcrbûquidé latinifermonis no-ucrat Etenim cum nobis in prxfentia ducis cohortis militum,amp; nonnullo-lum aUorum cum illo fuiflct diipu-tandura,amp; difputationcm latio idio-matc aggrcfliis fuiflcm , ab eo,mox Flandricofcrmone audiui,Vcrnacu-ICjVtomnes intclligant loquerc. In progreffu autcm difputatiöis,videre fuit hominem plané ignarum amp;nbsp;Ec-clefiae dogmatum amp;nbsp;hiftoriarum, locos tantu communes vernaculè red-ditos callentcm.Sequëti die, eo quod hic minus fatisfeciffèt cxpcftationi au ditorum, rurfum, in maiori virorum conceflu,aliumoiFerunt Doftorem hacrcticunijhicfultus cuiufdam lurif-confuki præfentia amp;nbsp;auxilio,ftatini jxos aggteditur. Nobis veto aliquam-diu

B E L G 1 I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itgt;

diu detrcftantibus difputationcm,co qcF in mcnfa inftituerctur,refpondit gallice ( ncque ctiam quicquam latine noucrat ) non domine, amp;nbsp;tempus amp;nbsp;locusfunt oportuniflima .Siquide Apoftolus ait; Cibum fandificari per, verbum Dei.Tandem ne quod prxcc-‘ dentis diei difputatione, etiam hxre-ticorum iudicio fiicrat obtentum,no ftro filentio perderetur, affenfimus, I nbsp;nbsp;diiputatumq; eft de Baptifmo, de Eu-

' chariftia,de luftificationc,de authori täte iudicâdi de dogmatibus Ecclefix amp;nbsp;alijs varijs, illopmifcente fimul di-uerfa Neq- enim retineri diu pofliint hçretici invno dogmate,fed modo ex hocinillud, amp;nbsp;exilloinaliud tralili-unt:vtmultitudineamp; varietatc dogmatu j)pofita,ofFalcent oculos métis eius, cu quo agunt amp;nbsp;ignaris audito-ribus multum doifti videaiitur,vtque ad palinodiam cogi, vel erroris con-uinci nequeant:fi enim vrgeas vnum dogma,ftatim aliud opponut, vt pri-oris veritas indecifa mancat, ficque prxfcntcs de fuo fedudore fimftri ni-oil concipiant. Quod attinct ad ea qus

l9ó c avsA calaMitat.

quxVtrinq; fucrunt allata, nimislön gum foret reccnfere,nequcctiam hu-ius eft argumêti. Tantum dico, vt fua icqueretur principiafi admitterct ab-furdiffima parum curafle. Sic ut ncc fi D. Auguftinum ècterofque patres,feu corum doclrinam reijcerct, atque et-iam irrideret. Porrö hic fandultis fe-qucnti die concionem habiturus,prins fuggeftum confcendcre noluit, quàm altaria, amp;nbsp;quiequid reftabat, quod ad pias cogitationespopulum mouerepoffetjfubucrfa atqueobli-terata effent, Vnum adhucaddam c-gregij hærcfiarchæ exemplum, quod illi ipfi qui eins interfuerut concioni, nobis retulerunt. Hic in territorio Cafletenfi Caluini figmenta populo propofiturus, templuniintrare prius noluit,quàm deiedum elfet dæmoni-bus tremendum, crucis Chrifti figna-culum. Quôdcùmfadumaegrèpoft multum temporis fuilTct, intrat tandem templum crucis Chrifti inimi-cüs, fcanditq; fuggeftum, indomini-camcrucë dcblateraturus. Atq^ante omnia populum gt;nbsp;qui ad Orienté ver-

B £ L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19t

fuSjfefe pro more Catholicorum ora-turus conuerterat, admonet,iubetqj vt dorfis orient! conuerfis,adoccidc-tcm fuam faciem vertcrent amp;nbsp;illor-fum preces dirigèrent. Qmbus fc no- 2ach.ó. ne inimicum eins de quo fcriptum le-gitutjEccevir oriens nomen eius: amp;nbsp;IcPrincipis tenebrarum occidentisqj Sathanx verum cultoremprotcftaba tur? Nunquid fignificabat fibi nullam fpem conl'cendcndi, quo afcêdit Chri^^^j^ ftus,qui in fcripturis oricns dicitur,amp; ml,'.’* fplendor lucis xternae, ncc non illuminate fedentes in tcnebris amp;vmbra mortis. Pfallitc ( inquit Prophcta ) Pûl.57. Domino,qui afcendit fuper coclum cocli ad Orientcm J Nunquid etiam fado oftendebat, nullum fibi cffc defiderium cocleftis patriae defigna-tæ per paradifum voluptatis à Deo in Eden ad Orientcm plantatura ? Quid abfurdius,qd indigni’, qua quodBcl-gç pmiferint fibi ficilludi ab huiufmo diimpoftoribuslQuid focordius,quä quod totis viribus fe non abiccerint £[amis,qu!bus fegetes agridominici

VI-

49* GAVSÆ CALAMITA T. videbant incendio perdi ab hxrcticis, plané rudibus óc ignaris hominibus, quos ob animæ peftcm amp;nbsp;damna quae inferunf Samfonis vulpibus,quæ fa cibus ardentibus collisatis ad caudas fuas fuccenderut fcgetes,vincas, ôc o-liuetaPhiliftinorum, redèPrudëtius comparât,inquiens:

'Tercefitum vulpes Samfin tapif.iÿttbtts Armit’. ‘Pone faces caudis circumltgat wjaia ç^^llophjlum.figetejijue eremat. Sic calhda val pet

Nunc hareßs flammas vitiorum fpargit in U'

Sed his nimium immoramur, Nc quisvcroexiftimet,quos fupra addu-ximus hærefîarchas tantum fuiflein-dodos,alibi veroinBelgio efledodtio rcs:audeo affifmare(præfertim cum i-demnonpauciviri prudentes mccu fendant)rariffimos intereosefledodos; cxceptisillis,quiapoftatarunt à j vocatione facerdotali,vel monaftica. i Quippe quifrequentius ad hoc mun* anumantur(dignum patellacopcreu lum jviliffimaeconditionis homines, futorcs,rabulæ,cementarij, cerdones fico-

B E L G r T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;9)

fîcophantç, lanarij, fullones, amp;nbsp;huius gcncnsalij linguam benc peniilcm ha bëtcm, Ôc prompt! ad inucdiuas,ma-ledicen tiaSjdebacchatioacs. Qua propter etiam grauiflîmè huiaûnodi rc-darguuntur à Petro Carpentario in c-piftola ad Francifeum Portuin, cum tarnen amp;nbsp;ipicfeprober Caluinirtam, De illis çertèdici poiret,quodSalulli-sduftins. usdeconiuratisCatilinæ Cum ncq; res,ncque fpts vlla cisbonafuperht quietatn Répub. moucrc pro magna m ercede haben t. Sed dicen t; Chri ftu s pifeatores ignaros amp;nbsp;judesadEuan-gelium diffeminâdum affiimpht. Bc-nè quidem, fed rudes amp;nbsp;ignaros non rcliquit.Vtpote qui præterqua quod triennio ante mortem Riam exattiflî-,

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• -Il 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-i'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LlIC.24.

me omnia illos docuerat cildcin ct-iam fanctum fpiritum infpirauit: qui Ador.i-fenfum ijs aperuit, vt intelligcrét feri. pturas,Qui illos omnium linguarum feientia donauit,vt quod ex lcriptuns per fpi ritum intcllexcrant,accommo dè,fapienttr,ûi(cr£ètoti mundo pro-poncrent,acdiireminarent.Apoftolo tum feripta, qui fuam ignorautiam

Ü aç

CAVSÆ CALAMITAT.

ac vilitatcm, rudiratis Apoftolorum pallio obunibrare vólöt, examinent, voluant,reuoluant,raminent, amp;eos fuifle doculiimos,amp; maxime diuinos teftabuntur. Etenim illorum fcripto-rum profnnditatem ac energiä,quan-tumuis magno ftudioijsincumbant, atque ctiam totam confnmant æta-tem, nunquam comprehendere potc runt. Quod de fèipló fatetur D. Augu-ftinuSjhærefiarchis omnibus ingenio atque ftudio, turn etiam v itæ integri-tateinnumensparafangis præftâtior. Atqui cum nuilo docentnoui dodo-res argumente, non fingularis dodri-næ,non miraculorum, non religiofi-oris vitæ le à Chrifto illuminates amp;nbsp;miflbs. Imo verb conftet efle miflbs ab ijs, qui à fide Catholicaapoftata-runt, amp;nbsp;qui nullam habent mirtendi poteftatem. Neque etiam vlla vitae fandimonia clareant, iriaudita etiam haétenus contra Ghrifti amp;nbsp;Apoftolorum dodrinam , tociufque Eccleftae traditionem proférant dogmata,merite de ijs fentiamus,quod Chriftus e-mfqi

ß É L G T i.

iüfquc Apoftoli docuerunt,de hærc-ticis cfle lentiendum. Ncmpe clïe fe-duâores, ftires, lupos rapaces, pfeu-doptophetasjfalfos operarios,caecos, ôccæcorum duces. Qui fecundumdo ftrinam D. Petri Principis Apoftolo- * Epiûo. rum, poftcarnem in concupifcentia immunditiæ ambulant,domination ncmcontemnunt,audaces, fibi pla-centcs, feclas non mctuunt introdu-cere,blafpheniantes. Hi velut irratio-nalia pecoranaturaliter in captione, amp;nbsp;inpernicicm, in bisque ignorant, blafphemâtes incorruptionefua pcr-ibunt,percipientes mercedcm 'jniu-ftitiXjVoluptatem æftimantes diei de-litias jCoinquinationes amp;nbsp;macula:; in conuiuijslüis luxuriantes,oculos habentes plenos adulteri),inceirabi-lis dclidipellicicntes animas inftabi-lcs,cor exercitatum auaritia habétes, malcdidionis filij, derelinquentes re-dâviâ.Er poft pauca.Hi funt fontes fi* fte aqua, amp;nbsp;nebulae turbinib’ exagita-tx.qmb’ caligo tenebrarû referuatur» Supba.n. vanitatis loquêtes,pelliciût in dclicijs carnis luxuriæ eos : qui pau-

O a lu-

»9Ä CAVSÆ CALAMITAT.

lulum effugiunt,qui in crrorc conucr fantur,libertatcm illis promicten tes, cum ipfifintferui corruptionis.Sili-ceret, ac iibcrct excurrcre in vitam, mores,Jtudia,intentiones eorum.qui inBelgio fefc venditant,pro verbi Dei nouis concionatoribus, non difficile foret oftendere, prædida Apoftoii Pe tri verba quàm appofitiffimè in eos congrucre. Vcrùm quia id feciflele-guntur plurimi amp;nbsp;pietatedc feientU eminentes virigra,phicè depingendo fimilis farinæ homincs,veritatcm fal-fitatis adultérantes fermento, exifti-maui iftis mihi cfle fuperfedcnduni. Ecquiobfecroalij effe poflentjquiyp carne patrocinantes,docent vana cflc Catholicorum ieiunia, carnis morti-ficationes inanes, peccata confeffio-ne,Saccrdotali abiblutione, fatisfa-dione opcrum pœnitcntiæ,non eflc diluenda; Ad æternam vitam compa-randam, nullius exiftcre virtutis mérita bonorum operum: Nullum efle internam hominisiuftitiam , folain Chriftüfide hominëiuftificari; quan tumuis,pcccauerit:Deum vtfeuerum

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,7

iudicem non efle timendum : Perfide inChrirtuni fe faclos fecuros: quod æternam confequuturi fint bcatitu-dincm. Quibusiaâis fundamenris, quidrelinquitur, nifi vt fado oftêdât belli ifti dodores,id fccrcderequod docent.Id eft ieiunia Ecclefic foluant, genio pro voluptate indulgeant, Garnis delicias^ mortificationibiis am-plexentur, pcccata ni hili faciant, bona opera amp;nbsp;iuftitiam fedari négliger, nihil timeant diuina iudicia,ac proin-deomnife immunditiæac iniquitati dcdant,innixi fundamento fidei, in qua totam hominis iuftificationcm conftituuntjhxc fané amp;nbsp;multa fimilia necefle eft opere complcant,fi dodri nam proprio exemplo(quod quifquc verbi Dei prædicator facere tenetur, fuisauditoribuscommendare, infpi-rare,amp; perfuadere velint. Exemplo c-nim perfuadetur efficacius,atq; etiam libentius dodrina fufeipitur, quàm vcrbo,quantumuis ornato. Sed hxc miffafacienteSjdc mails qux i nuehut in Bclgium,amp; magis magisque inue-hent, nifi mature occurratur, adhne

O 3 non-

10 CAVSÆ CALAMTTAT.

nonnihil dicamus.Pauciffimis omnia compledi licet, nimirum fi aflera-mus eos,(quod tes eft) fuos auditorcs ôtaffeclas ßbi fimillimos efFeduros, amp;nbsp;vt his nô minus conucniant,quant fîbimctipfis,quç cxDiuo Petto amp;Pau io fuperius adduximus . Cæ ter uni prteter ilia etiam fuis blaterationi-bus,fîne concionibus aduerfusveri-tarem,rudern populum,quiveruinà falfo difcernerc nequit, in tenebras denfîffimasinducuntjcfficiuntque vt quod prius illi eratper fidem certiifi-mum, iam fafeinatis oculis hærclîar-charum rationibus exornatis qui-dem veritatis fpecie, amp;nbsp;feripturis per-peram allcgatis incipiantpro dubio habere, ac hæfîtare, ( Omitto quod multos peruertant,amp; à veritate ad fu-as haerefes traducant ) cui parti ad-hæreredebcat. Vndcmcritô de illis Ifai.55. conquerentes dieant.quod Ifaiasfcri-bit: Ab cis expcétauimus luccm,amp; ecce tenebræ ; fpleiidorem, amp;nbsp;in te-nebris ambulamus. Palpauimus ßo Ut cocci parietem, amp;quafîabfquco-

B E L G 1 I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19?

culis attcntauimus. Impcgimus mendie qualiin tcnebris, in caliginoiîs quafimortui. Verè nonnißtcncbras oiFcndunt inentibus hominum.ctfi-ciuntque,vt fidei noftræ facrofanda nryfteria, quæ ctiam Angelorum fu-perantintelledum, ad examen amp;nbsp;indicium rationis tenuiffimx , ctiani abiediiïimorum hominum reuoce-tur . Qupd dum fit Deus bone, in quot errorcs,quamquc abfurdos prç-cipitantur mortales ? In quos infidcli-tatisabyfibsnon demcrguntur;ôt de-merfi mox cum infipiente in corde pfai/,,. fuo dicunt : Non eft Deus : Crcdentes vana efle omnia,quæ fidei articulis, amp;fcripturafacracontinentur. Qux item tot Conciliorum authoritati-bus , tot fanftorum patrum fenten-tijs, tot myriadum martyrum funt confîgnata , amp;nbsp;à vero nihil alie-num vel diflbnans’habere, approba-ta\ quin omnia veritati quàm maxime confona cffe,funt ad oculum o-ftenfa. Porto ad atheifmum hæ-rcfîm Caluinranam fuos fedatores

O 4 ptac-

I

loo GAVSÆ CALAMITA T.

præparare,ac deducerc.vel ex co intel ïigas,quàm quod in ore nihil habcanc frequentius eius cultorcs,quàm quod mahnt Turex eflè,quâPapiftæ:quod-q; religions CatholicS nung no varijs maledidiSjCXccrationibus, profein-dant, dc4^cftantur, vtetiamad vnura omnesCatholicos. Deindenum A-theifmum fapithxrefis, quæ de Deo in bonitarc non fentit, cum feiliert , peccati authorcm faciens’Etquxrur-fum deChrifto finiftrè indicat,ei ni-m i r u m fy n d e r e fi m, r c m o r fu m, c o m -pundionem, amp;nbsp;confeientix coarda-tioncm,amp; tantum non perfedam de-fperationcm afcribens. Quafi vero Chriflus fuum ignoralfet finem , amp;nbsp;non fuiflet verus Dei filius, in manu fuaimperium mortis amp;vitxhabens. Qiiafi vt exteri mortales fubiedus fucrit peccatis, qux caufx elTefoIent rehrorfus amp;nbsp;coardationis conlcicn-tix , amp;nbsp;nonnunqum defperationis, i.Pet. 2. quuin ramcn,teftefcriptura,ne minimus vnquam in anima cius fucrit ma cu!xnxuus,ncqueinucptus fit dolus in ore cius Imo etiam Chrifti dodri-

nam

B E T. G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101

nam mulris Caiuinus dcprauatfallïs intcrprctationibus. Taccbo quod a-pcrrèquædam negct,quæ tarnen ipfc-nietChriftuscfleaffirmât. Atque ex prxdidisfatis perfpicuum effcomnibus arbitror,quàm impie ócfallacitet nomen reformat« rcligionis, quo à Catholiciscupiuntdifccrni fibi vfur-pët. Eftnc oro religionc m reformarc nolle (vt faciüt) Regi lbo obcdircÆi’ legesac ftatuta arguere ac damnare? Illi leges veile prsl'cribcre? Fautores Regis,lufl;iti«aclcgum obferuantes pcrl'equi.Ancft rcligionem reforma-re,ijs qui iniuftiffimè alienum inuafe-runt dominium, adhxrereac vniriï Forum inuafioncs concionibus fuis iuftificare,vtamp; tyrannidem,quam in Catholicos amp;nbsp;Regis fideliores feruos exercent? An cll rcligionem reforma-re, docere altaria elle fubuertenda.o-•mniaqabolenda, qux ad pietatem po pulum Dei permouere poflent amp;nbsp;l'o-lebant, antequam ipfi pcriuafcrintfe veritatisefle doótores? ld certè Athe-• nis minime fecit Apoftolusgt;toto jb-A^orw eumbens ftudio,vtvcritatis viam ix

rc-

lot CAVSÆ CAL A MITAT.

rcfragabili dodrina.amp;vitæ fandimo-nia perluaderet Athenienübus, relin-quens liberum ea lubucrtcre, quibus aliquid diuinitatis male quondâ attri-bucrât.An cft dico religionë reforma rCjVfurpatorü ftatuta amp;leges licet ini-quiflîmas amplcdi?Cô eos feiat nullu habereiusncc potcftatêilla didandi, ficut necMagiftratus amp;nbsp;officiarios cô-ftituedi? Carent fane oés prouinciæ, q vfurpatoribus adhxrcnt, dominis ac iudicib’ Icgitimis. Vnde ctiâ fit vt,nul Jushodieineifdé feruetur iuftitiæ ac iudicij ordo. Adhçc quôEcclefiâ refor mare dicütur,q fua figmêta Dei ver bo populo credéda proponût,q Chri-ftiEcclcfiâ no foin nô agnofcut.fed o-dio fummo pfequûturîQui facrificiu, quodper totü terrarü orbe Malachias ƒ phetauit ofFcrendûgt;auferunt?Qui di uinû cultû,gnodedicq; Deoexhibe-Malacli,!. oaturprohibétjQuicôuerfationefuâ ne minimû pietatis fpccimê fuis feda-toribus relinquuntJ Qui ad feelus per fcclcra viam ftcrnutîNépe ad hærcfitn pellicientes animas inftabilcs,ijsfcili çetpmittédo côcupifcentiarû fruitio

»ELGH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj

nê,vianiq; latä,q ducit ad;pcrditionc docëdo ôcpræeüdo, Cüdeniq;qiHos fedantur-viniinfcrätvirginibus Dcc facratis. Sacerdotes amp;nbsp;monachoto- . , e mnesin exilium varijs propclUn* fiidionibuSjEcclefiasjiionaftcria fpo lient ac enertant, amp;nbsp;vniucrfam patriS dcpopulentur,nuliumquçfit facinnf quantumuis deteftabile ac horrendu, quod fi pofamp;nt,nó iibenter perpetrêt, quomodo rcligionem reformat? dij-cuntur. Valeant proinde inanes lar-U£E,quibus quod nonfuntmentiütuf, fepulchra dcalbatadntus autem plena oflïbusmortuorö, omniq^ fpurcitia. Matth.25 Quid ? Caluiniftas plenos omni fpurcitia amp;iniquitate,nQnne docenteorü opera vita amp;nbsp;dodrina? Qi^æ in Belgio patrarüt leui tatü trutina expëdatur, amp;nbsp;erit quod dicimus, löge notiffimu. Ambulât plane vt gëtes invanitatç fë-fusfui,obfcuratû habêtes intellcdu, alienatià via Dei p ignorati3,qinillis Ephef, 4, cft, ƒ p ter coccitatë cordis ipforö ; Sed vnde qfo tata corruptio in noui huius Euagelij primis feélatorib’, nifi ex co

verbü Dei fpóte fufeepint adultéra tum.

»04 C AVSÆl GAL AM ITAT.

tum,depraûatum,corruptum. Ex fc-mineauteni corrupto nihil boni pro-ducipoteft.Cur autem taleiùfccpc-».Conn.4. rintcaufam,aperit Apoftolus. Si(in-quit)opertum cftEuangclium,in illis quipercunteftopcrtum : in quibus Deus huius fæculi cxcæcauit mentes infidcliunijVt non fulgeat illis illumi natio Euangeli) gloriæChriftijqui eft imago Dei. Deniqueincrementum dida corruptio accepit, quod noua i-E forum dodrina Garnis voluptatibus abenaslaxetjciufqueillccebrisviam fternat.ficq; paulatim à via Dei ac vitae fandimonia aliéner,vt tandem de-fperantes, in profundiffimam infide-litatis praecipitet voraginem , quam omnium fequitur colluuies vitiorü. Qmbus irritatus Deus, grauiflîmis (^ non rarocalamitatibus varias affligic prouincias, amp;tempeftatibusconcu-tit, quemadmodum hodie in

'' Belgio fieri videmus, fenti-mus,dolcmus,dc-ploramus.

fî’

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»f

Vperius fufficienterdccla ratis ijs, quæ caufae funt, vcl fine quibus non fuit Cent, vcl inrtrumcntalcs fuerunt, amp;nbsp;qux plusaut minus ad caiamitatcsno-ftras funt coopcratx. Nunc tandem accingimur, declaraturi fingularem acprxcipuam calamitatum Belgica-rjim caufam.Sane prædidas prelTuras atque calamitatcs fola Bejgarum me* ruiflTe peccata,(dequibus lub initium huius traftatus ) omnibuscft, notifli-mum.Inter illaautemingratitudine qua contempferunt feu neglexçrunt pcepta Sacrofandi ConcilijT ridëtini, cffe fingularë amp;nbsp;maxima caufam,Deo opitulante,demonftrabimus. Princt pio, quemadmodum medici nouis morbis,noua ôcexquifita 1'olentadT hiberc remedia:Sic Deus noua pecca^ ta

g;avs’æ. CAlaMitat.

ta notUs pocnis vindicare folet. Sodo-mirarum enormia fcclcraigneamp; ful-phure de cœlo demiflis puniuit.JLibi-dinem quaJilijDei in filias hominum ardcbant.-di'lunio Chore, Dathanamp; Abiron cum libi adhærentibus, ob fi-4?i Vfurpgt;aiani Moyfis poteftatem atq; düthoritattin, dehifcente terra vinos ^rnecipitanit in infernum. Et Græcos proprer ambitionem aduerfus Roma num Pontificatum.variaqj fehifmata ab eis in Eclt;lefia iufcitatanónne Turkic© dominió fubdidit.' Innumera poflent in hancrem adferri exempla, Ïèd nciufto prolixiores fimus, his fu-perlcdentes, ad Belgas noftrosreuer-timur. Sæpius bello, fame, pefte, kgimus dc vidimus, quarundam pro-uinciarum Bclgij pcccata, nimitü in-’continentiæ,cbrictatis,luxuri3c, auari tiîB,fuperbiæ,ncglcâ:us diuinîcultus, «amp; id genus alia, quæolim à Bclgis 'fre-’quentabantur,àDeofuiircpunita,nü-quam tarnen ex quo fidem fufeeperc Chriftianam arbitror fuifle vifum quod pcrhæreticos rebelles diuinç aC Rcgiæ Mdicûati adeo barbare traûa-ren-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*»7

rcntur,vel tali abijs excipcrcnturty-rannidc,quali nunc dilaniantur:Qua-obrem fingularis huius punitionis, meritum lingulate nobis eft quxren-dum.Equidcm faluo meliori iudicio, Videtur harum tcmpeftatum praeci-puam efle caufam,quod dccretisCon cilijTridcntini non fucrit à Belgisob-temperatum,quodque eaàplurimis fuerint ncgleda,contempta, abiefta, nc dicain à quibufdam impugnata. Hanceandem Reuerendiftimum Dó minum Yprenlem(quiolim pro Con cilij decrctis apud omnes fibi fubic-dos laborauit plurimum ) afiiidio-num rationem intelligo reddidifle, cuidam viro probo conferenti cum iJlo dum carcerc detineretur, de prx-Icntibus calamitatibus.Dignum fane ac iuftum fuif,vt qui Deo benignifti-moper Cóciiium œcumenicum'no-bisloqucntiobtemperarenoluerunt, deprauatos mores reformando , vitara corrigendo diflolutam, dciidc-ria fugiendo fæcularia,tradcrcntur in manus diflólutorum,mundanorum, prauormn , ôc maxime crudelium ho-

»et C AVSÆ CALAMITAT. hoftiü,quibus velint nolint.Bclgx co gûturfubefle.obtëperarc, fetuirc,pro ipforü libidine maxime impia. C^ia nolueruntfinquit ipfemet Deus) mea

Trouer, i* । • r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;। nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

coniilja lequi, led increpatmnes mess derifcrunt.viæ fuæfrudibus fruen-tur, amp;cupiditatibus fuiscxplebütur. Non eft autem cuiquam obfeurum, coadumfuiire vniuerfale concilium (ad quod quafiadfacram anchoram, , quafi ad portum falutis, quali ad Alÿ-Ium,ad domum refugij, ad arcem mi nutiïïïmam femper confùgerunt ma-iorcs noftri,quoties Ecclcliæ labefeen ti vcl collapfæ, confulere voluerunt) Coadu m inquam fuifle Concilium ad refrenandos amp;conuincendos haß-rcticos,qui morum maxime perdito- ‘ rum 3ccufatione,amp; graflantium peC-catorum in Ecclcfia, præcipuè verô Ecclcfiafticoium,fuamab cadem Eo I clefiadefcdionem iuftificareniteban I tut, Deus ctenim volcns vna fidclia duos dealbare parietes, fine vnico rc-medio duos curare ægrotos, non ha-buit congruentius cfficaciufqucanti-dotum, quam Ulis propinare genera-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tat

lis Concilij aufhoritatem,confenfîo-ticm, Maieftatcm, quibus fi quæ fu-pcreflet Belgis, vti etiam toti orbi con ualefcentix fpcs ócfidclium corrupt» moreSjfcilicct multorum lcandalorö fctninariarcforrnarcntur,amp;impiori3 hærcticorum falfæ opiniones refréna-tentur, quæ ex corriiptiflimis mori» büs Ecclelîafticorum, ortum.robur, amp;nbsp;malicixconfummationcm accc-' pille nemo eft qui ambigat.C^od c6. filium ac remedium nobis mifericor-diter exhibitum fentiens Deus inane elTcjimo etianl contcmptibile.nec, quenquamferiö cogitaffedepecnitg-tia agenda, vitaq; ad prçfcriptumCon cili j emendanda* Quo congruentiori duxfo flagello, tantam ingratitudinc umulque indifeiplinâtos Belgarum mores argueret ac vindicaret, quàm per colïpios haereticos, quibus fcnc-ftram ad depopülandam Chrifti Ec-clclïam,apcruitEcclciiafticorumvitlt; diffolutilfima vt etiaiti omnium Ca» tholkorum.Ad hxciftam caufam dU äasjucruific caiâmitates,euincit in* •bcdicntia^quxin omni ftatu genere

P amp;

amp;foxueanicftconfcquuta.Quemad-niodum cnim folutafidc vnica alicu-ius lyræ vel pfaltcnj,omnis fîmul har-nionia vitiatur ; amp;nbsp;rationc Humana Deo liio conditori non obtempérante, mox contra rationem infurgunt omnes inferiores animas partes,amp; cas-dem inter fe perditiflîme diffident. Ita Belgis Deo per Concilium loquea ti nolentibus obtemperare,foluta eft inBelgioomnis dilciplina, paritcrq; omnis fubieclio ôcobedientia exula-uit, vindicanteDeoin Concilij reic-ftione fui contemptum: Per quæ quis peccatphæcamp;punîtur? Annôquçfo ncgleûo Concilio ftatim plurimi Bel gx Rcgi fuo 'obtempérare detreda-runt? Et viciffim Belgio Magiftratuii-pfi fubditi? An non filij parentibus in-obedicntes cxtitcrunt, vxorcs mari-tiSjfcrui Dominis, Ecclcfiaftici fuis prxpofitis,amp; religiofi Prxlatis ? Nun-quam equidem arbitror fuiflerario-jem,vcl minorem reuerctiam, amp;nbsp;ob-edientiam erga fuperiores, quàm ex quo Bclgx occumenici Concilij decrc M neglcxcruar^ac fumma cum ingta-ti-

B E L Q I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu

titudinc contempferunt.Porro ingra-titudinem, qua remediutn propina-tumàDeo fpreucrunt cffclongc in-digniffimam, vcl cx co vidcre licet, quod gratiam , qua Ecclcfia: maiot conferrincquit,abiccerunt, dum generalis Concilij ftatuta rcieccrunt. V t enim qui in delcrto crranri,öc inter la-troncs crudeliffimos verfanti, redam femitam oftendit, amp;nbsp;arma prxbet, quibus munitus ad patriam illxfus pertingat, maximum contulifle beneficium cenfetur: Sic plane Deus dum Ecclcfiam varijs deturpatam vitijs, multiplicibus implicatam erroribus, plurimorefpcrfamfcrmento hxrefe-on,voluit authoritate amp;nbsp;confenfion,c totius orbis per œcumenicam fyno-duntrepxxlêntatîjà vitijs purgare, ab erroribus extricarc , contra hxreles praemunire,fummum illi cenfendus eftexhibuilTebcneficiü. Quapropter ingratitudinis fummæ damnandive« niüt,qui iftä gratiam,ambabus,quod aiuntjVlnis non receperüt : magis qui contempferunt, longe aut maxime q

P a im-

Hl CAVSÆ CALAMITAT.

Lue.if. inipugnanint. Hicrofolymorum ci-uitasChrifto pratdicentc,vallo ab ini-niicis cll circundata, amp;nbsp;coangiiftata lt;nbsp;vndiquc,atque etiam adtcrram pro-ftrata cuin filijs fuis, fie vf lapis luper lapidem in ca non rclinquerctur,co quodnon cognouerit tempus vifita-tionisfuæ. Quidni cadem patiantur omnes,quiidem vifitationis tempus non modo non fufeeperunt, fed amp;nbsp;ir-rifcrunt,contempfcrunt, abiecerunf, Mcb.6.8«. cxploferunt,Tcrra(inquitApoftolus) fæpe venientem fuper fc bibens im-brem, amp;nbsp;germinans herbam oportu-nam illis,à quibus colitur, accipit bc-nediftionem à Deo.Profercns autem fpinas amp;nbsp;tiibulos reproba cft,amp; malc-diótioni proxima,cuius confumma-tioincombuftioncm. Omnisenim præuahcatio amp;nbsp;inobedientia accepit iuftam mcrcedis rctributionem.Eiuf-modi verb ingratos amp;nbsp;refraftarios, tali animadiierfionc, quali nuc in Bel gio vtitur Dcus,puniendos efle, illis

ïfai*ï. comminans apud Ilaiam oftendit. Quid eft(inquit) quod debui faccre Vines mcæamp; non fcciï Anquodcxlt; pc-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tit

pcólaui vt fa cere t viias,fccit autem la-briifcas î Et nunc oftêdam vobis quid faciamvineæ meæ. Auferam (pein c-ius,amp; critin dircptionem:diruam ma ceriam cius,amp; crit in conculcatione. Ponam earn defertam, amp;nbsp;non putabi-tur,amp; non fodictur, amp;nbsp;afcendent fu-pcream vcprcs amp;nbsp;fpinoc. Hunc porro locum repctcntcs nonnihil expendc-rc libet. Qmd oro Bcigii faceredc-buit Deus,quod non fecit Ï Obtulit cisSacrofanfti Concilij décréta Calu-bcrrima : dedit cis Regem maxime Catholicum ac benigniffimum, qui nihil defidcrauitmagis, qnàm obier-uationemeiufdem Concilij.Dedit cria m Epifeopos non minus doótos, quam pios, pro Concilio non fegnes patronos : dedit poftremo infignes verbi diuini prxdicatorcs,qui populo non fegnitcr ob oculoseiuspolucrc pcccata,amp; viam iuftitixcxcmplis dc-monftrarunt. Sed quid hxc profucre? Prorfus nihil. Pro vuisproduxerunt Belgç labrufcas,quifquc fui cordis pra uitatem eft fequutus,amp;plurcs antidote détériores effedi funt, quo mclio-

P 3 res

*»* CAVSÆ CALAMITAT» rcsrcddidebuerant. Quae cum meereus videret Deus,quid agcrct. Num iufto ciusiudiciocouenicbat,vt au-ferretur illis qua protegebantur fxpe} (Nempc Regia protedio, qua aduer-fus furcSjprxdones, raptorcs eatenus protedi fucrant)fimulquc dirueretur inaccria,intellige cuftodiam, follici* tudincm, defenfionemque Ecclofia-fticam. Quod vtique fadum eft,dura ïè à fuo Rege fubduxcrunt,qui partes inuaforum fequuntur, amp;nbsp;Ecdefiafti-cos omnes à fc didi Belgx profliga-runt,eofque in exilium duriflimum çoëgerunt. Vt taceam que in eos com milcruntipfaetiam morte grauiora. Sequitur: Er ponam cam defertara. Nonne iam defertum eft , quamuis plcniffimum populonoftrum Belgium ? In quo non eft lex, neque faenfi-cium, non eft Rex, neque Sacerdos, non eft vllus verus Dei cultus, nulla iuftitia,nulla difciplina.Qul ficlQ^o-niam non eft relidus,qui putet Ecclc-fiafticis difciplinis feu cenfuris , nec qui fxcularicoërccatpotcftate, luxuriantes palmitcs : Non eft qui vineam

ÇX»

B E L G I I.

cxcolat,qui profuiiditatcm iniquita-tum aperiat,eamque elTodiat, inicdo Dcitimorc, ac nouiflimorum quae impijs lunt eucntura.Quapropter no-quaquam fuit difficile. Belgas, omnibus prxfidi)s,refugiis,proteclionibus deftitutos, opprimià fpinis, amp;nbsp;vepri-um( hzreticos dico, qui Belgij non paucasprouincias iniuffiffime occupant,amp; crudeliffimc infeftant ) crc-bris püdionibus laccrari ac dilaniari, Vti adhuc hodic,nó fine magno dolore, amp;nbsp;animi moerorc fieri vidcmus. Cuimiferandx calamitati occurfum profeóto fuifletjfi pro intentionc Co-cilij eiufque pracfcriptis, mature quif-que fuam emendafl'et vitam,fi rclidis concupifeentijs, iuftitiac Chriftiana# femitas ardiores quilibet fuiflet feda tus.Si Ecclcfiaftici omnes cum Rcli-giofis,(inquos maximum harum ca-lamitatum pondus recidit, ncc pror-fus immerito ) fuam profeffionem iuxu faftuque omni rcpudiato,vit® fanditatc decorafient. Magna (inquit Sapiens) mifericordiaDomini amp;nbsp;propitiatio cius conuertentibus

P ad

fit CAVSÆ CALAMITAT. adfe.Vcrùmtani inuetcrata fuit ma-Heia hominum ; Sic plurimi Ecclcfia-(tici cum monachis non paucioribus, luxui amp;nbsp;prauis addidi fucre confuctu dinibuSjVt fruftra illis vitæ reforman-dæ normam Concilium præfcripfifl’c videatur: fruûra Epifeopivt ab omnibus fufeiperentur laborauiire. Fruftra R ex fuis edidis ten tafle eodem f pertrahere fuos Belgas vidcantur. Venir lux in mûdum ((cilicctSpirituflàn dus inConcilio loquens,atque redas vitævias commonftrans)amp;dilcxerûc homines magis tenebras quàmlucê. Joan.J, Etantenim (inquit D.Ioannes)mala eorum opera : Omnis enim qui malè agit oditlucem, óenon venir ad lucS vt non arguantur opera çius. En apc-rir feriptura caufam.cur non modo gratisanimis, non funt fufeepta fan-da Côcilij décréta, fed etiam lummo odio à plurimis habita,vt probant fre quentiflîmæ multorum murmurati-©nes, lires, detradiones, rebelliones, aduerfuscxcquutioncm didi Conci-Hj fufcitatæ. Dolcbant miferis fe illis dccretis çogi,erudiri, dirigi in vijs iu-fti-

B E E G I I.

ftitiæ,quas ledari minimè placebat. Scicbant etiam inde grauiusluuni fore iudicium.Seit nti cpim amp;nbsp;noafaci-

«nti pcccatum eft illi. Et alibi ; Seruus

qui cognouit voluntatem Domini fui,amp; non fe prspatauit, amp;nbsp;non fccit fecundum voluntatem eius,vapula-bit multis.Quid igitur mirum,fi Bel-gænunc dunflîmçvapulent, cum vc ritati inConcilio propoütæ plurimi pcrtinacitcr vfque adhuc rcftitcrintî CuiuflibetPræpofîtinonfcruarc raâ-data,piaculum eft multis fupplicijs diluendum. Quanto pluribus expiari debet, inobedientia totius Ecclcfi« prxeeptis proteruc fada gt;nbsp;An non Ec-clefiacprxpofitis dicitChriftus, QmLne.io. VOSaudit,me audit,amp;qui vosfpernit, fperniteum qui mifitme.Et alibi; Ec- Matth-w. ÇC ego vobifeum fum vfqueadcon-fummationcm fæculi. Rurfum.Non vos eftis qui loquimini,fcd fpiritus pa tris vcftri,qui loquitur in vobis. Cura veto Chriftusin qbufuis EcclefixPrae-latis audiatur,vel fpernatur, cum Ec-clefix fux perpetuo afliftat. Cum Spi-lituffandus per Prxpofitos Ecclcfix

- ? gt;nbsp;iQ-

lit

loquatur,qui Apoftolorum loca fï-demqiie renent. Quanto magis in ce-cumenico concilio iftud fieri faten-dium cfijCui prxcft Chrifti vicarius, i-mó veto ipfe Spirituffandus.Necnon adfunt omnium nationum adeoq; to tius orbis Chriftiani Epifcopi,traä:an tes,qux ad Catholicorum reformati-onem pcrtineant,amp;qux graffan tes hx rcfesrctundcrcvaleant. Adhxc didu cft, Concilium vniucrfam reprefen-tare Ecclcfiam, aduerfus quam pro-mifit Chriftus portas inferni non pr®-i.Tiw.3. ualituraSjEecIefiam dico,qu3B colum-naeft vcritatisamp;firraamcntü. Enim-ucroquoniam tanta eft Concilij generalis dignitas ac maieftas , poenis grauiflïmis meritocosmulâari vult Chriftus,qui illi obtcmperarc,ill? fan öiones rcciperc amp;nbsp;amplcdi noluc-rint.De quibus talcm ipfe profert fen-tcntiam:Q«i|Ecclcfiamnonaudierit, fit fibi ficut Acthnicus amp;Publicanus. Mait.is. Atque hinc ctianaeft,quodBclgx3b infidelibus liærcticis,iuxta Chrifti ver bum hodie ficut Aethnici dcPublica-ni tradentur, Nimirum quod nolue-rint

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»1»

rintamplcdiEccIeüæ.fcu (ynodi œ-cumenicae mandata. Quod equidcm nobis mirum vidcri non debet, cum inveterilcge Dcoinbcntc mortepu-niatur, qui Sacerdoti fold im morige- ,7, rusftictit. Qui fuperbicrit(inquit)no-lens obcdircSaccrdotis imperio, qui co tempore miniftrat Domino Deo tuo, ex dccrcto iudicis moriatur homo illc ,amp; auferes malum de Ifraël, cunftnsque populus audiens timebif, vtnullus deinceps intumefcat fupcr-bia. itaque cum nullum peccatum a-pud Deum mancar inultum,neccfle profefto eft id puniri,aut propria pec cantiscen(ura(fi (inquit Apoftolus)®-®“’-’** nofmetipfos iudicaremus, non vtiq; iudicaremurà Domino) ant id fiato-portet Ecclcfiaftica vel ciuilifentcn-tja:Q^3C cum negligûtur, àDeoiudi-celonge æquiflîmo pro meritis mox puniuntur. Atqui cum Belgarum pan ciflimi fua in fe vindicarint peccata: cum penè nulla ordinaria in Bclgio cenfura , nec vlla ciuilispotcftas in ilia zclo iuftitiæ amp;nbsp;diuini fuccenfa

amo.

4.« C AVSÆ CALAMITA T.

allions cxarfcrit.diuinæ lànèfuitlu-ftitiæjillapiomcrins punirc. Q^od jiunc tacit, licet rcniedijs afpcriori-bus,ac côniodistaniéfanandismoP bis amp;ægritudinibus,qux vqiucrfano bis à Deo prius propinata remédia ha öenus rcfpucruntjfuntquc abomina-tæ. Porro vt quifq; clarius vidcat,qua xquitateDcus tam feuerèpuniat Belgas, ob negleélam viræcmendationc: illis, vti iam omnibus Chnftianis Sa-crofandi Concilij dccrctis præccptS, confulruni iudicaui, ü nonnullacom memorarem.ex quibusintclligi pot fît,quantum in exteris articulis dccrc tx reform a tionis hadenus fît pccca-tum.Siquidem fîngulatxcutcre foret immenfî laboris acftudij,quodpau-cisgratum cfTet futurum, dicerent c-nim non fuifle Chriftianx charitatis ac prudcntiXjCxadius vitani Ecclcfîa-fticorum,ac mores deprauatos difeu: tcre.propalarc, amp;feripto pofteris rc-linqucre.Equidcm illis aflentirer, nifî ante metottantiqueviri, non minus dodrina, quàm pictatc illuftres idip-funifeciflent. Imô amp;nbsp;ipfaSynodus

prx-

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»lt;9

praffcribcns dcprauatis moribus leges contrarias , amp;nbsp;quotidic audireniur quærelæpiorumsducrfus ecclefiafti-cos,atquectiamaducrlus cos ex (ug* geftu diccretur ab ijs,qui zelo Dei prx exteris feruent. Aflcntirer,inquam, nifi tanti efl'ct mo menti emendatio Ecclefiafticorum, amp;nbsp;fandior rcligio-16rum conuerfatio,vt nifi ca prxeefle xit,nulla fpcs reformandx Ecclefix rc-niancat,neque reprimendi hxretico-tum conatuSjUcque iedandi diflenfi-ones.bcllaque inteftina, ncq; fruendi aliquandopaccexoptatiflima. Quae cùm niimo fit Catholicorum, qui no totis prxeordijs exoptet, non mihi (vtquidem atbitror)quifquam fuccë-febitjfi vt dida promoueätur amp;nbsp;perfi-ciantur, kuiter attigero quxdam.in quibus à ftatutis Concilij, dccretisq; grauiterhadenusabilliserterratum. Longum enini foret quorundam par ticularium dd'cribere(nequeetiam id cxpcdit)vitâpditamiqàpijs fxpiuscö animi dolore arguitur,ab impqs verb paffim accuiatur, dânatur.maledici-ätur.Omicteate« igitur iUa:dc partem xc-

«« ' CAVSÆ, CAL AMITAT. reformàtionis, quæ cft de abufibus amp;nbsp;erroribus,qui circa (acramcnta, rcsq} facras,leu ctiam dogmata Ecclcßafti-caverfantur,eius tantum partisqu« décréta cft, pro fulcicnda labcnti amp;nbsp;propemodum collapfa Ecclefîaftica difciplina,quofdam tantum percurrc mus crrorcs, quibus vitatiSjEcclcfi« Chrifti torique Belgio quàm optimè confuiturn foret.

Qßenditur non frtße obtcm^ peratum decretis Con^ cilij Tridentint.

Ca^. XIX,

IMprimis feiens fandaSynodus plu-rimorum Sàcerdotum tantamelfc ignorantiam, vt non defint, qui mif-fas amp;diuina officia vix legere fciät(vu-de fitjVt inter dëtes fubmiflîus ca muf firent, ne ab affiftentibus reprehenda-tur}tantum abeft vt energiam, virtu-tem,dignitatem illorum,óc ftatus Sacerdotales intelligant, vel tucripof-fint. Iftaquoqueignorantiaçfleeffc-dum

B E L G I 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SM

dum,vt nonnulli animarum pafto-ïcsjlubentius legen dis óefedandis va nitatibusa^læcularibus animum in-tenderent, quàm vt articulos fidei no ftrx.veldubia quæab hærericis quo-tidic aduerfus illam proponi folent, ferutarêtur amp;: exadius difeerent. Nô-nchodicrariflîmi funt,q ftudio quo dccct perfcrutantur,materias de libero atbitriOjde gratia Chrifti,de operi-busôc meritis eorum, de natura amp;nbsp;frudu facramentorum.ac ctiam Ic-gum Etvlcfîafticarum amp;nbsp;confuctudi-num,amp; fimiliaTheologia dogmata^ Quamuis de illis feriptum fit. Labia Sacerdotis euftodiunt fcientiam,amp; le gem requirent ex orc cius, quia Angelus Domini exercituum eft.Nónne 'x •• plurimos reperias, qui lac ouium fua- * rum comedentes.ôc lana fcfecoopc-rientcs ignorant, quomodo fubie-dospafceredebcant’quomodo con- E«ch.i4. folidarc infirmum * lanarc xgro-lum ? confradum alligare Î abiedum rcduccredebeant? de quxrere quod pcrierat? quod pinguedc forte cufto-dixc 1 Laioquincfciantiudicarcintcr

pecus

til CAVSÆ CALAMITAT.

pccusamp;pecus, arictcin «5c hircutnï Quid autem de illis dicam, quibus no fatis fuitiftaneglcxilTe, niii etiam fua conucrlationediffblutiffima, lt;5c igno rantianimisfocordi, fallisqucopini-onibuSjfubitosfuosvel inficcrcnt aC ctiä pdcrét. Aduerfus quos Dominus apud Ezechielcm quæritur,Nonne fatis vobis cratjpafcua bona dcpafci’In* fuper «Sc rcliquias pafcuarum veftraru conculcaftis pedibus veftris, dccuni puriffimam aquam biberetis, rcliquS pedibus veftris turbabatis , amp;nbsp;oues mcæ his quas conculcata fucranr pedibus veftris pafcebantur, óc quæ pedes veftri turbauerâtjixc bibcbant.Quä-proprer talibus paftoribus apud Pro-^^'^’•zïphctas leremiam ÓcZachariam indicium grauiftïmum Deus minatur. An non fimile indicium timerc conuenit doófos quofque.dc maximèTheolo-gos,qui refugientes officia paftoralia, canonicatus dcopimaquacquc beneficia ambiunt ac profequunturgt;Nón-nc tales qnærunt, vnde lantius pafcan tur,non autem vt alios pafcant? Nonne ulentum fibi à Domino gratia v-furaf

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sij

furæ fpiritualis excrccndx commiC fum,fufFurantur?Nónne per cos fir,vt populus Domini amp;nbsp;oues pafeux ci us, ncceire fit paflt;i ab idiotisóc plané ru-dibuSjVix idoneis,vt ipfi pafcantur? Verum ad rem veniamus. Prxfciens lanftiflimaSynodus perignorantiam Ecclefiafticorum,plurimos amp;nbsp;in mo-tibuSjôc in fide irrepfiffe errores in Ec-clcfiam,prxccpit volensiftis mails oc currere,vt in celebnonbuscollegijs ac in monafterijs etVet ordinarius fa-cræTheologiæ profeflbr,cuius ledio. nibus depulfis ignorantix tenebris.o-mnes ill;us loci Ecclefiafiici doceren-tur.Quod minime haftenusfuiffe fa-dum cuincunt hxrefes,qux in Bclgio hoc tempore grafiantur, quibus an-fam amp;nbsp;robur prxbuerunt crafla nimis ignorantia,amp; conuerfatio Ecclefialh-corum indifciplinata.Vbi verb ledo-res Theologi inftituti probantur, num ctiam fuerunt auditotes Î Sanè rariffimi ac pene nulli, vtipfevidi in Collegio celeberrimo amp;nbsp;ciuitate, vbi numerofiffimus cratlt;clcrus : Vbivix vnus atque alter adilheqlogicainsde«

gt;14 CAVSÆ CALAMITAT.

dioncm conuenicbaf;amp; taies qui minus egebant dodrina, ScquiEcclcii» per œtarem amp;nbsp;corporis conftitutio-nem prodefle nequibantJn cœnobijs veronon minus hac parte peccatum cfle, doGci plurimorum monacho-rumignorantia niniiscraHa. Quido-rolâcra iuuatledio,fi clerusamp;mona chinoninterlînr? Qi^od facilècertè obtinerctur, iîq celcbriores inter il-los habentur,amp; qnorû eft alios dirige re,arguere,prælueere,prxire, ad leôti-ones ipfi conuenirent. Exempla enini effîcaciu! mouentgt; quàm præccptaa Quamuisamp;hæcnonleuiter extimu-Jent.In fecundo reformationis decre-tovultjVtquiEeclefijs prxfunt, àl’ei-pfîs reformationis inirnuu (umant c-ius reddens caufam aitjntcgritas prç-fidentium ( verba funt Concilij ) falus eft fubditorum.Sedquotufquifquco-ro in Belgio Prxftdentium hums prx-cepticaufajuxum faftum^uc confuc tumremifit, fùisque fubditis virtutc aevitx fandimonia prxiuxit? Quin nonne faerunt,qui profundius hums làtCttU voluptaùbus fefe immergèrent

B E L G 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iîlt;

rctitacdcuoucrcnt? fuis interim oui-bispalantibus, acfame tabefcentib% cóquod non elïct qui illis frangcrct pane. Vult deinde Synodus,vt Ecclc* liarum regime ijs confératur,qui maxime digni,amp;quorum conuerlatioir-teprehcniibilisfuerit, quiq; morum grauitate, ac literarum fcientia pol-lcant,amp; Paftorum officia per fepræ-ftare valeant ; Non autem ijs qui am-bitione magna, «Sc muneribus id mu-ncris profcquunrur. Nee huiushabi-tamfuilïerationem.tcrtatur fçcularis ambitioiàqne vira,amp; in officijs pafto-ralibusnegligentia plurimorum, qui affiimpti fuerunt ad regimen ânima-rum.Illis interin« abieófis, quibusre-ligio fuit lila, vel folo ambire dcfidc-rio,amp; qui eminebant fcicntia,virtutc rcligiola conuerfatione,fcilicct tan-quamineptisad temporalium admi-niftrationem , amp;cum mundo con-uerfationem . Qux hodie tanti fiunt , vt ifthaec nonnulli prat exte-ns ncccfl'aria cuique Prxlato exiftU ment . O prxpoltera liominum lUi dicia.' Opcruerfitatem exccrandam/

Q 2, hi'

4ilt; G AVSÆ CALAMITA T.

Aflumuntur Prælati adanimarum regimen , vt fubditosvias Domini do-ceant,atqueadeuij,s reducant;0cin cis quæriturSapientiafæcularis ac mun-dana. Aflumuntur vt fubditis prælu-ceant virtutibus acfpiritualiconuer-fatione,amp; requiruntur qui terrenis ac mundo feruiant,illisq; feimmergant. Quum efle tales in Ecclcfla maxime doleatSynodus, Dolendum(inquit) hoc tempore reperiri, qui propriac ct-lam falutis immcmorcs, terrcnaquc cxlcftib’ amp;nbsp;diuinis humanapræfcrcn-tesjindiuerfis^ vagantur curijs,amp; in negotiorum temporalium follicitu-dineouili dcrclido,atque ouium fibi commiflarumcurancglcda, fe deti-nent occupâtes.Hie fane cardo verfa-tur totius corruptionis Ecclcfiaftico-rum.Siquidem naturale eft, amp;nbsp;à Deo ordinatum,vt fubditi fuosPræpofi-tos in vijs Domini fequantur,ficut o-ues paftorem.Paftor(inquit Chriftus) cum proprias emiferit,ante eas vadir, amp;nbsp;oues eum fequuntur, quia feiunt vocem cius. Illis proinde errantibus nccefle eft omnes crrarc,qui ipforum ve-

I E L 6 I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*17

vcftigia fcquuntur,quinimo ócdcmer gi in idc damnationis barathrum. Vn de eadcm Synodus: Totius(inquit)ta-miliæ Domini flatus.amp; ordo nuta-bir,fiquodrequiritur in corpore,nÖ inueniaturin capite. Quibus Conci-iij verbis, vt arbitror, farisfieret,fi ad Prx!aruras,dignitates,lt;Sc quælibetbc-neficiaanimarum curam habentia at fumerentur,qui multo vfu ac tempore perdidiciflent,qua pietatc, quo Audio,quibufue pharmacis, fitanimaru languoribus medcndum,amp; paflorali-bus fatisfaciendum officijs. Cuius dû nulla ratio habetur, fadum efl.vtnö-nulli ( heu dolor ) hodic inueniantur Prxlati, quibus nulla eft pietas, nulla follicitudo, nulla prouidentia, nulla compaflio erga fuos, quiq- xquorum amp;nbsp;rei familiaris maiorem curam-ge-runt,quàm fuorum fubditorum. Nc-queenim folio fublimati adcxcrcitu corum,quxnunquam didicerunt fe-fe dimittere poflunt. De bcneficioru autem pluralitate,quis enarrct,quàm male feruentur quae Concilij dccrctis funtprxccpta. An ctiam quifquam 3 cft.

»1« CAVSÆ CALAMÏTAT.

€ft,quiretcnto vnito cxtcra rclîgna-ntbeneficia,quæ poflidebar,amp; non potinspluraillis addere optarir,atq; etiam adlt;fidcrit, 11 quæ lonlequendi fvobtuIitoccafio.Cun) intérim quo-tidiè pkirinii videantur Saccrdoies, hue illuc curfitare,amp;quafiemcdica-rc fubfidia , quibus v 1 tenuiter vi-uant: illis qui Saccrdotqsjeupluri-mis bcncfici)S onufti fiintjuxurianti-bus Chrifti parrimonio.Equidem fer-tur ante hasturbasfic in pretio fuif-feapud Belgas Ecclefiafticos, bent fi-eiorumpluralitas,vt non modoim-punc ca nmlriplicarcnt, fed plurimi etiain indc gloriarcntur , amp;nbsp;homi-num laudes captarent: certo fcilicet oftentantes iudicio,quot quantifquc onerati eflent beneficijs: atqucetianr curantes fuis aferibi monumentis multum dignitatum beneficiorum-quenumerum. Quodquidaliudeft, quàm illis humanam venari gloriam, quorum pudereeosoportueratîQmi ca , quac iniufiilHma lunt iuftitiæde-putarc? Qiiàm indemercedem fpera-(ç , vndc ccrtiÛîtna cft expedanda

dam,*

B E L G11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»19

damnatio,f.ibcct uih condignapœni tcnnic latistaCtio prxcelTerit? Perindc pror.cto talcs feciirc inihi videntur, atrpicii ’uiï quod plunbuscfTet iun-ft IS vxoi iousin thcatrum produftus prxdicaricupcrct, quoJpraealijseflet pliiribuscxornatus, fcuvcrins dcho-neftatus colis ßue furcis pcnfa, quæ fiifo trahunt'iir continentibus. De Symoniacis quid attinetdiccre, quii cos in fummo fuifle numero nemo ßt qui ignorer gt;nbsp;arque ctiam innume-ras tranfaftionum, contraftuum.rc-nuntiarionum, creandarum penfio^ num,redemptionum,amp; fimilmm ex-cogitafle praxes maxime intricatas, quibus fuâSimoniam palliarent ?Tâ-tum de illis : Inferiora vero beneficia potius cognatis, feruis,amp; in quos aife ftione propendcbant.quàm perfonis dignisarqueidoncis,amp; qui per feip-fos officia exercèrent: nonne contre Concilij fanftioncs vifum cft haftç-nus fuifle collata ? Argumento funt frequentes quærclæ eorum , qui di-uino zelo ardent, amp;nbsp;illorum ino-pia, qui verbo amp;nbsp;excmplo Ecclefiaç 4 pro-

ijo CAVSÆ CALAMITAT. prodcflepotcrant : fiquid fubfidijex bonis Ecclcfiæ accipcrent,amp; in mime rum corum,qui eius gaudent bcncfi-cijs alcribercntiir. De canonicaruni horarum ledionc hoe lólum dico, ca à permultisnegligentius fuiflc perio-lutam.Qiiin etiam à non paucis contra fundatorum intentionem, Eccle-ßx mandatum,amp; fa nét am fuam voca tionem,fuiflencglcä:am,contcmptä, । irrifam,licet pluribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opimis j

fruerentur bcncficijs,coliatis vtiquc propter officia,quae fperantur Deo amp;nbsp;Ecclefiæ ab illis exhibenda.De quibus non incongrue quidam mihi dixifle videtur: Qui in bcncficijscft pluralis amp;nbsp;non eft in offici js,crit cquidë pluralis in fupplicijs. Deinde pcepitSyno- । dus Ecclcfiæ PrælatiSjVtPaftores feefi j fe mcminerint,non pereuflbres, fîcq; præfînt fubditis, vt in eis nondomi-ncntiirjfcdillos tanquam filios amp;nbsp;Fratres diligentes,vbideliquerint fecun-dum Apoftoli præccptum, arguant, obfccrcntjinctcpcnt in omni bonita- , te amp;nbsp;patientia. Verum nunquid hæc confiât fniflcncgle(fia,dum feueritatc

ac

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»V

ac minis nonnulli cxtorquere à fubdi-tis maluerunt ilia,qua; ipli nc quidem extrcmo digiti contingere volebanr. Plurisqucfeceruntleuiffimam ofFcn-fam omiflam in Iccommiflam.quam innumera quibus fxpius grauiffime Deum ofFendebant : Alij veto non pauciores fiierunt,quiomnem fubdi-torum difciplinam neglexerunt, vel in luosVicarios tranftulcrunt, mole-ftias, qux indc fequi folent fubtcr-fugicntes.vcl in fubditis indulgentes, quæ in feipfis maiori punitionedigna fenticbant.QuotquxfoinBelgio erät Pfa:lati(exceptis qui ordinis mcndica-tium funt) qui emendationi fubdito-rumper feipfos iuxta fynodi décréta intendebant. Rara (ânèauis in terris amp;nigro fimillima coruo.Ad hçc aua-ritiam, ( quo nullum in Ecclefiafticis vitiumtetrius)cx domo Domini cen-fet fynodus tollendam. Sed Deus bone, quam rarrfuerunt,quiillamà fc abiecerunt? Vnde quæfo tantum in Ecclefiafticis defideriu beneficia mul-tiplicandi,amp;exipfis penfiones crean-di,nifiexauaritia, quam idolorüfer-

Q. 5 ui-

tn C AVSÆ CALAMTTAT.

uitutcm Dominât Apoftolus ; Vnde totrantxqacquxreixaducrius Eccle-ftaßicos minimum liberales? Nonne crcodein fonte cmanauit, qnod in nonnullh Canonicorû capitulis(qiis oiim fucrunt loca vbi dclida purga-bantur,amp;quxfaciuntad promouen-dani vifç pcrfeéiionem.tradabantur) aliud nihil hodic, vtfcruntjraftatur, quamde tcmporalibus ipibrum bonis conferHandis.vel augendis,ncglc-da interim vitx reformatione cum-primis ncceflaria. Vere de Belgis dici potuiflearbitrorillud lercmiae.A minore vique ad maiorcm omnes auari-tix rtudët,Óc à Prophet a vlq; adSaccr-dotem cundi fatiunt dolum.ProrfuJ Ecclelîafticorû auaritiaôc ambitionc (hx nempefanguilugx funt.qux fem-per dicut, adfer, adfer,nec vnquamfa lia 01 u r)fadu m videm us, vr plcrifq; in locis virtus amp;doâ:rinancgligcrêtur, Vitium amp;nbsp;ignorätia honorarcntur.vt xdificatio omnis abiret in deftrudio-nemjnifericordia in impictatem,pie-tas in fucum amp;nbsp;hypochrifim. Prxter bæc quis non videt, quàm prudenter

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Syno-

\

B ELGH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï’3

Synodus ordinaiit, vtClciicî omti».s in lortem Domini vucati, vitarn mores fiios fie componanr,vt habau, geftu.inccflu, Itrmonc, alijsqiic omnibus rebus , nil nifi graue, luodei a-tutu amp;nbsp;rtligionc plénum, præ lefe-rantîLcuiactiam dclida.quæin iplîs maximaeflentefFugiant, de vtcoiiun aâioncs cundis afférant vein ratio-ncm. Perpendaturoro,quantumiu prxdidis , vitx diflblut.one , Uiori-bus incompofitis , frequentia eoin-mcflationum.cupediarum appaiaru, fùperba lùppelledüc, famuloi li tnul-titudinc.faftu Regio,nimiique luplt;r-bo veftium luxu.ftrmonein.ulfo ,in-ceiTumolli ac Ixcularifinddcipmiatis geftibus ( vt omittam his grauiora o-mnibus fatisnota)olini fit pectatuin, amp;nbsp;apparebit,non fine iuthfltma eaula nospremi calan}katibus: Qiia'iiiu breuifinem futurum fperarem, fi mo do decflent,qui.inpredidi^ dtlinque-rcr.Rurlüm prçccpitSynodus.qnibus animarû cura cômifla eft,vt ou es tuas curent agnofeere, pro iis facritiJuni offerât, eafqj verbi diuini pdieatione,

1^4 CAVSÆ CALAMITAT. facramcntorum adminiftrationem, omniumque bonorum opcrum ex-cmplo palcant : pauperum aliarumq; milèrabilium perfonarum curam gc-rant paternam, amp;nbsp;in cætcra muncra Paftoraliatotiincumbant. Quotul^ quifque quæfo cft inter primos amp;nbsp;præ cipuos paftores.qui illis per fc rite là-tisfaciat? Qui frequenti follicitatio-ncamp; curationefuasoues cognofeart Pro fubditisfpleriquc fibi videntur bc ne fundi officio,fi bis tcrùcin anno id fecerint)fæpius lacrificct? Quiinftct, moneat, hoi tetur? Qui verbum Dci ijs prædicet ? Quifacramentapræfer-tim pœnitentiæ (quo dignofccre fuas oues melius quear)adminiftret?Equi-demfubditorum multos moriarbi-tror,quos ne femelquidemœgrotos Paftores vifitaucrint,confolatiq; fuc-rint, tantum abeft, vt horum confeC fîoncm vnquamcxceperint: Quid de cxemplo bonorum operu dicamusi Cum plurimorum vita talis fit, vt inde Vila virtutum exempla peti neque-ant.Sed forfitan pauperum amp;nbsp;mifero-rum curam fie gcrunt,vt illis vacarc

notv

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;îv

nôfît libcrû.Quodfîeft,mcritô dici dspoffit:hxcvos oportuit facercdc ilia non omittere. Imô vero ilia per vofipfos fecUFe dccuit,hæc vero fi rem pusnonfuppetebat,pcr alios. Vcriim autumo hac refponfionc non efle o-puSjCum extitcrint rariorcs, qui hu-iufmodi milèricordiæ opcribus intcn derint,quàm alijsofficijs paftoralib’. Oës(inquit Apoftolus)( quæ fuafuntpmijp, querunt,nonquxIofuChrifti. Quod fi initio nafcentis Ecclcfiæ à Chriftt Apoftolo dici potui t,num multo ma ximèidlicet nouiflimis iftis tcmpori-bus, quibus iniquitas fuperabundat, refrigefcit autcni charitas? Deficerët M’ut. calami amp;atramcntum citius.quàm fcribcndi materia, fi defcribcre atquc cxagcrarevellcmus fingula.quibus ni-mis turpitcr nec fine multorum fcan-dalo eft hadenus in feruandis Conci-lij decretis erratum,amp; maxime ab Ec-clefiafticis.A planta enim pedis,vfquc ad verticem non eft fanitas.Cxterum ne nimia prolixitate Icftori graues fî-mus, finem bis imponemus, præfer-tim cum videâtur iupcnus allatafuf.

ficc-

i{5 , CAVSÆ. CALAMtTA T.

ficerC. vto niiib’ïir perluarum,iiiftd Dci iudicio Belgas rantis puniri cala-mitatibus,eo qiiod iccnnduin ftatuta 3ridentinxSynodi,vitani noncom-pofüerint, licct ad hocipfi mandatis Rcgijs impellcrentur. Epilcoporum deindcedidis,imö amp;nbsp;totiusEcclcfias authoritatc. Tantum demonachis Sc Rei igioü's(qui id dcben t elFe Ecclefi«, t]uod arci ac auitati func prxlidian/ milites)hoe dixcro,paucos admodö fuiiïc, qui iuxta Conciliü ad Régulas quam profefli funt prxlcriptum vb tam fynct re indituennt.qui votapau pcrtafis,caftiratis,obcdiêtiæ,amp;quxq} aua vota particularia fui ordinis débité obferuauetint. Qui bona mobilia amp;nbsp;un mobilia quoeûq, nomine obte-ta llatim icfignaucrint. Qui fæculia-rnorerepudiato.fe totos Deo Iccun-dû profeilionê (uâdcuoucrint. Quod aurcm ad Prælaios eorum attinet.o-mnibus cil uotilîîmü ,paucosfuiflc, qui non eadem fibi amp;nbsp;iirbditis indul-li rinf,quæpfius, quinonlæpiuscum laicisq iqisconfratribuslîntconuer-latJ.Quï non omnia ûbiliccrc,coipfo

quod

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjr

quod cflcnt Praelati, a r bi tra ti funt,venus dominantes,quàm forma fadi gregis vcriusfeipfos, amp;nbsp;fibi fanguinc, afîinitare,aut familiaritate iundos, quàm Domini pafeentesgregcm.Cç-terum de illis fufius inlib. Inftitutio-num monafticarum fccundum Sa-crofandi Concilij Tridcntini,quoJ anno ijya.cmifimus.

Eccleßa^icorumpeccata Dca eße maxime muißa.

Cap. XX.

J§^SOrrô5acerdotüm âc Rcligio-diiiino le fô*^dcuoueruntcultui pcucata, a-pud Deü eflè maximeabominâda, de mereri, vt grauiflimis luppücijs liibde rëtur.docêt plurimæ feriprurx. Et imprimis hæc Dei apud Ezcchiclêqusc-rcla, dicentis : Sacerdotes contcnip-ferunt legem meam , amp;nbsp;poilucrunt fanduaria mca ; Interlàndum amp;nbsp;pio-phanum non habuerunt diftantiam, interpoUutumde munüü nô intelie-xc.

»5« C AVSÆ CALAMITAT. xcrunt,amp; à fabbathis mcis auerterunt oculos fuos, amp;nbsp;coinquinabar in medio eorum.Et poft pauca: Quæfiiii vi-rumdeeis, qui interponeretfepem, amp;nbsp;ftaret oppolitus contra nie pro terra, ne difliparc in ea amp;nbsp;non inueni. Et effudi fupet cos indignationcm nic-anijinigne irx mcæ conlumpiï eos: viam eoruni,in caput eoruni reddidi, ait Dominus Deus: Nunquidhanc Prophetiam in nobisimpleri vidcm’? Nonne in caput noftrum rcciditvia, feu vita parum difciplinata? Nonne fcntitur melius, quàm cernitur Domini indignatio , efFufa fuper Belgij Amo»6. Ecclefiafticos ? Nimirumquod(tan-tum aberatjVt fe interponerent muru pro domo Domini, velcompateren-tur fuper contritione lofeph. ) extite-( rint plurimi, qui nimia diflblutione amp;nbsp;prauismoribus fuerint plebi fcan-dalo,amp; caufa cur fandum nomê Dei, CLiifcdcuouerant,inter genres blaf-phemaretur,plurimiquea vijs Domini auertcrentur. Quos ita Dominus ' Malaeh.2. apudMalachiamalloquitur: Vos re-ccftiftisdc via Domini, dcfcandalifa-ftis

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj»

ftis plurimosinlcgc mearProptcrqd* amp;nbsp;ego dedi vos conternptibiles,amp; hu miles omnibus populis,ficut non fcr-uaftis, viasmeas,Öc accepiltis facieiu in legc.Hic addere adhuc duo Icriptu-rx loca,quibus conftet pcccatis elFe imputSdum, quod prçfcntibus Eccle-fiaftici 1‘ubijciantur calamitatibus,nó inconfultumfueric. Ait Dominus a-pudHieremiam. Sacerdotesnon di- Hiwcm.a. xcrunt; Vbi eft Dominus, Et tenentes legemnefcierunt me,amp; paftores prx-uaricatifuntin me. Paucismteriedis fubditur. Proptereaiudicio conten-dam vobifcum,ait Dominus, amp;nbsp;cum filijs veftris dil'ceptabo. Et apud Ofea; ofc* 4, Quiatu fdentiam repulifti, repellam te, ncSacerdotio Hm garis mihi;amp; erit ficut populus, fic Sacerdos. Quid quçfOjObtcftorque, difFcrentix nunc eft inter Ecclefiallicos amp;nbsp;plcbem’Nii-quiekab innumeris licet viliffimis ho-minibushodie côtemni, irrideri,m3- / lediólis(ncquidgrauius dicä) appeti cernunturî Nunquid etiamiuftü Hut ac dignum, vt qui prius Deum Epreue runt, feu ipfius legem, amp;nbsp;ipfi iperne-

149 CAVSÆ CA LA MI TAT.

rentur ab ijs.quibus præefle,ac prariu-cere debueraut,ratione fui Icilicet or-dinis, ftatus amp;diuinoruni obfequio-rum,quibus fe deuouerant ? Flures huius generis feripturas proferre libérer , nifi fuperuacancura foret : Prælèrtim cum Belgarum nullus fit, qui non damnet pcccata Ecclcfîafti-corum; alijquideija quod illis, amp;nbsp;qui cum ipfis pariuntur pio afFeftu con-doleannalij quod cos fpretos amp;nbsp;con-tcmptibilesapud oés elle fumma adi impietate velint. Suntigitur Ecclc-fiafticorum pcccata Deo maximù inuifa,amp; omni pnnitione digniflima. Etenim ficut Regi plurimum glori« accedit, ex domo feu familia mori-gcra, amp;nbsp;bene ordinara(Cuius gratia Salomoncm'Regcm fummoperc có-mcndabatjRegina Saba , videns do-mum quam xdificauerat, amp;nbsp;habi-tacula feruorum, amp;nbsp;ordines mini-ftrantium, veftesque eorum, amp;nbsp;pin-cernas, amp;nbsp;reliqua, qux ibi narran-tur) Plurimum ÿcrô in cum ignominie cccidit,fi cius domcftici, familiä

res.

B £ L G I t. gt;nbsp;s4S fes,amp;qui ipfiusgerunt vices,fciantur immorigeri amp;nbsp;vitas perdits. Sicpla-nè Dtus gloriofiorrcdditur,maximc-que in eo dcledatur,fi domeftici amp;nbsp;in eius atrijs quotidiè conuerfantes,lint vitx integntate, virtutibulquc orna-ti, amp;nbsp;miniftcrium fuum vitx fanéli-monia'honorificent,clcétionifatisfa-cicntes,diccntis; Sanftieftote; quia Lcuit.i». ego lanftus fum, amp;nbsp;feperaui vos à cx-tcris populis, vt efletis mei. Contra grauiflimx iniurix dclongè abicóliC fimi contemptus loco habet Deus, fi quos inter familiäres Jgratis afciuitfi-bi, videantur ignobiles, fedari inep-tias, vanitates j concupifcentias pro-prias,amp; fefe abijcerc. Xuxta illud : Sa- pro.K pientis , Filius Sapiens Ixtificat pa-trem : Filius veto ftultus, moeftitia cft matri fux. Etquidem tanto ma-ioriXontumelia DEI Sapientia affi-citur, amp;nbsp;ad iram prouocatur Deus , quod ex diflbluta conuerfationc illorum,quos primogenitorum loco fibi adoptauit,fciat falutem omnium,qui in Eccleßa Dei funt inferioris

K a gra-

»41 G AV5Æ CALAMITA T.

gvadus,grauiflÏmè pcriclitarijimö nó raröintcrire ; Non fccus quàm Regis difl'olutionc, amp;nbsp;corum qui ci ex officio affiftunt, vt vicinius ei authorita-tc amp;nbsp;dignitate accedunt, regni totius corruptio prouenire folet. Regnanti-g bus(inqwitSapiens ) impijs ruinæho minum.Hinc idem,tali regno compa tiens. Væ tibi(ait)terra, cuius Rex puer eft:amp; cuius Principes manè come-dunr. Beata terra cuius Rex nobilis eft,amp; cuius Principes vefcuntux in té-pore fuo ad reficiendum, amp;nbsp;non ad luxuriant. Certe infatuato falc nihil reftatquo condiatur,atquc putrefa-dione praeferuetur populus, amp;nbsp;lumi-num tenebrefeente quo illuminetur. QuapropteriuftoDei iudicio, iuxta ChrifttProphetiam, videmu.s ac etia fentimus,omnesEcclefiafticos,amp; qui diuinocultui,fefingulariuscon/ccra-runt, fux tarnen vocationi minime refpondcnt,pro tenebris hodie habc-ri,amp;ficutftcrquiliniumctiam à vilifi firne conditionis hominibus vilipcn-di. Prorfus,quanto odio Deus profe-quatur Eeciefiafticorum peccata,ma-nife-

B E b G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î4î

nifeftè fatisdeclarauit, morte fubita interimens Nadab amp;nbsp;AbiuSacerdo-LcHit.i». tes: Eô quod fcilicct non rite fuis mu-neribus fungerentur, temulentique iguem alienum offerrent; Turn quod Chore,Dathan amp;AbironLeuitas me-rito fuxambitionis(quia plurimiho-dieexurunturEcclefiaftici, ) terra de-hifeens,vinos abforbuerit. Nonne et-iam peccata Ophni amp;nbsp;Phinces Sacer-dotum amp;nbsp;filiomm Heli , grauiflîmè punijt Deusîldque non tantum in ip- i.Reg.4-lis,fed è pâtre quoque amp;nbsp;toto populo lfraël,cæfîs ex eo triginta millibusvi-rorum,amp; area Dei capta à Philiftijs: Si Deus tam feuere peccata duorum tan tumSacerdotum,iniquitatefuapopu lumàdiuinocuitu amp;nbsp;facrifieijs aucr-tctium,puniit.Quid miramur, fihac tempeftatc, ob innumcram multitu-dinem Ecclefiafticorum,quibus olim, ac etiam nunc fuam profeffionem, ' feu vocationem facram tnrpiffimc dehoneftarunt, fueruntq; laicis, quL bus virtutum decore præluctre debu-iflent,fcandaloconucrfationeindifci-plinata: Quid, inquam,miramur fi

B. 3 cum

»44 CAVSÆ CALAMITAT. , cum illis diflblutiSjCxteri ciufdem or- nbsp;nbsp;)

dinis,atqueetiam Belgxomncs,quo-rum pars maxima ( vt lüpra eft oftcn-fum)fe luxui faftuique deuouerat,eiC dem calamitatibus inuoluantur, arque in manus crudelillimorum tradi-ti fînt hoftium^, qui omnia propha-nant, vaftant, deprxdanrur, pcrdut ? A quibus fane fî libcrari liber,prorfus neceflarium cftEcclcfiafticos, amp;nbsp;qui proximc illis accedunr, rcligiofos fei-pfos cmcndare,vitamque fuam per o-mnia componerefecundum Concilij Tridentini décréta. Quamobrem ( o-

*. mnes Ecclefîafticos compello ) Cha-riffimi obfecro vos, tâquam aducnas amp;nbsp;pcregrinos,abftincrc vos à carnali-bus defiderijs, qux militant jaducrfus animam : conucrfationem veftram inter genres habcntcs bonam, vt in co,quod detradant dcvobis tanqua malcfadoribus, ex bonis operibus vos confiderantes,glorifi-

ccnt Dcum in die vi-

Etationis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Fatt-

B E L G I I.

Paucorum reformat ion em no fuifie fffictentem,lot tram

Det a Belgto auerteret.

^’^^Nimucro quoniam quibufda honefti’ quàin vifus eft conucrran,Ôcà commeflationibus,cbrietatibus,lufî-bus,amp; alijs quxetiam quofque fideles dedccebant,abftinuifle, ac religiofius diuina quam olim peregifle officia; exiftimantquidam tragocdiarum Bel gicarum caufam minime effe, quod Tridcntinae Synodi decrctis minime fit obtemperatum, quodq; Ecclefia-ftici mores amp;nbsp;vitam ad illiusnormani noninftitucrint. Verum ob hancra-tioncm non aliter de prxdidis effe iu-dicandum,quam iam didu cft.feque • tia Deo iuuante docebunt; Nonc-quidemdiffitemur,nonnullos exEc-clefiafticis, amp;nbsp;monafticem profeffis religiofius conuerfatos, fuique ordi-nis inftitutum fandius cxcoluiflc.

R 4 QSjl'

V« C AVSÆ CALAMITAT.

Q^in ctiamingcnuèfatemur, illoni mentis haélenus fatlum ,à Deo nobis gratiam,vt meritö dicerc poflumus cuni llaia ; Nifi Dominus Sabaoth nobis reliquillct fernen, licutSodo-ma amp;nbsp;GomonbafuiiTcmus.Cætcruin t)uomam ( vtaitApoftoliis) multi y' num corpus fumusin Chrifto,iîuguli autcm alter altcrius membra: Sicut non eft dicenûum,corpusilludeire'fa nungnullaqucegerc medicina, quod vnum vel duo,vcl tria fana habet me-bra,led quod ex omni parte fuj cftfa-oum: Sic ncc fanum fuiflcBelgium eft aflercndum, aut propterca ncgan-dü cguiflc al'pcriorc medicina, quod ronnulli vili fint rcformariores,jnc-husque liiisfunâi muncribus, quàm olim;cummultô plures perdité om-ncm,refpucnt.es dietam haâcnus ae-grotarint,nullisque phar macis. Icuio-ribusfanari potucrint.Vndcctiaqi f^-«^um fentimus , vt quemadmodum dolente ahquo corporis mçmbro,ce-rcracompatiuntur amp;nbsp;coudoient :ita Belgæ omucs(ctiam quibus cordi fuit reiigiofiorxouucrfatio Ecticfiafti-

gt;! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ca

B ELGH, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.47

ca difciplina)tanquain cum illis mem bra vnus amp;nbsp;cm. dem corporis loni pa-tcrcntur,Dt o pcccata aliorum mcin-brorum vindicanre , caque curanre phaimaco prxfentium calami tatum, delicatis ac voluptuofis run ns ama-ro.LesjiimusDeum toti Ilrael irMum iuifle,arque ctiam punijljenon pau; cos,propter ynius Achat peccatum, qui de anathemate lencho libi quæ-dam vfurpaucrat. Et peccante Daui- i.paral.i. dc;Nónnc ccciderunt ex lliael yo.'inil lia vtrorum ’ Q£id mirum,li öb innii me ram muititudincm, peccatorum-que horrendam cnornntatem, pau-ciores ( folct did, vnus vir,nullus vir) pietati addi£ti,acChriftianx difcipli-nx tcnaçcs.ûmul calamiratib’inuol-nantur,amp; graRqvaqnxquc patiätur.

cpm Jiorum nullus fuerit ablque peccato,quiquc non meruerit fairem .rcinpqralitcr aftligi. Deinde cum agitur derepropitiando pco,ho minum pcccatis iraro,5i v.indiclam a-.licui prouineix intentante, omnium debet elle poenirentja., fatisfadio ac Kçiiouatio,ytdpçctpcenircn,tiai^ini- lonx».

R 5 ui’

i4» CAVSÆ CALAMITAT* uifarum,à qua,ne ipfa quidem anima lia fucrunt exempta.Etenim imminc-tehoftili exercitUjfi quibufdam arma fumcntibusmaior pars otio iefc acebrietati dederit, nunquid omncs indifFcretcr cedcntnr acprofligabun-turï Ad hæc plena efle debet cuiufquc cmendatio atque perfcda. Non cnim fatcftab vno,duobus,tribiifue abfti' nuiffe confucris peccatis, fedabvni-

-- iicrfis,quibusDeusofFenfus eft,abfti-2.Corin. 5: ucrc oportct.Si qua (inquit Aplûs)no I,Corin. 9. ua creatura,vetcra trauftcrût, eccc fada (unt omnia noua.Et alibi: Omnis quiinagonccontcndit, abomnibuS fe abftinct. Et Chriftus: Sic nos adim-plcredccctomncmluftitiam. Atqui cum ratiffimi fucrint,qui àfuacon-fuetudinc(nihil cnim(inquit D.Chry foftomus) eft tam firmu in rebus hu-manis, quam veteris confuetudinis Tyrannus ) multo firmata tempore plcnè delciuerint, tantoque ardorc amplcxati fint ftudium nouæ vitæ, vt nihil vetuftatis in cis rem3fcrit,qui af-' fedione non inhæfcrint praua,vcl di-' iiitijs, vcl mapdanis illcccbris, vcl bc-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nefieijs

B E L G I L 149 ncficijs ac dignitatibus, qui fuas adin-ucntioncs non fint in multis fcdati, quimodeftiam vel tempérant jam de-bitam in conuiuando, in veftibus,fcr monCjfupellcftili feruauerint,quili-bcrtateconfucta.pro fuis placitis non aliquando fint vfi., vel qui pictatis cfi ficijs,orationibus, vel frequentibus fa crificijs,prædicationi,clecmofynis,amp; conlolationi mifcrorum debitç intc-derint,quiq5 aliainSynodo fanci ta amp;nbsp;facris fcripturis prxcepta non Ixpe o-mifcrint.Cum inquam rariflimi talcs fuerint iuftiflimu effe nemo ambige-rcdebctjVt omnescalamitatüpfenti-um ficrentparticipes,vtluercntom-ncs,qux vel à publicationc concilij contra ipfius décréta , vel antedidä fynodum fucrant commilTa. Deuse-nim patiens eft retributor.DiiFcr t nj-quc Deus, nonnunquam de, quibufi dam vindidam fumcre,vt fimul cum perfeuerantibus in pcccatis, com muni vindidç cos inuoluat. Confidera-tisijs ctiam attcndctc expedit, quid Chriftus de illis diçat,qui fpedem

*s;o CAVSÆ GALAMITAT.

habëtcs pietatis exteriorcm, interim vacant, nee ad perfeâiora feruntur. Cum( inquit) immundus fpiritus exi-erit ab hontine, ambulat per loca ari-da quxrcns requiem, amp;nbsp;non inuenit. Tuncdicit; Reuertarindomum mc-am vnde exiui,amp; veniés inuenit eâ va-cantem, feopis mundatam amp;nbsp;orna-tam.Tunc vadit amp;nbsp;aflùmit feptem a-lios fpiritus fecum,nequi ores fc,amp; intrant ibi : amp;nbsp;fiunt nouiffima hominis il li us peiora prioribus. An non fxpius fit,quod deterius à dçmonc poffidean tur, qui fpcciem pietatis habenr, vir-tutemautem eius abnegant? quiali-quibus obtempérât præceptis, alia vc ro pro libidine pracuaricantur, qui Claudicant vtroque pede ? Prorfus nô tam attendit Deus fpcciem religio-gis,quàm ipfas animi alFedioncSiqux fi veto effent pietatis zelo fuccenfx, v-tique ad perfeôliora Icmper conten-dercnt,amp; fuæ falutis ftudiofi, totis viribus fuijpforum emendationi nun-quam non incumberent, omnia fî-mulamp;fîngula; ambabus quodaiunt ■vlftis amplcxantespropofitain Sacro-

fan-

B E L G H. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10

fanda Synodo infirmitati fax remc-j dia.Nam(tefteB.Apoftolo.jNon ! inmanifeftoludxus,ncquequæmani I feftô in carne eftcircumcifio, fed qui

in abfcondito ludæuseft.amp;circunti-fio cordis in fpiritu,non littcrx, cuius laus non ex ho minibus, fed ex Dco cft.Beatusigiturquinoniudicat feip- Rom.74. fum in eo quod probat. His fatis (u-perque probatum puto,iuftiffîmum cfle Del indicium,rantis calamitatib’ Belgas punientis, etiamfi quibufdam in locis vilî fint clerus cum monachis plurimilq; alijs Chrifti fidelibuscon-uerfari religiofius, atq; ad lÿnodi fta-tuta vicinius accedcrc.

-drguuntur iijMCotrarij per-ßftunt Conctlîj 'vmuerfa-

Its definiftombus, Cap.XXII, OS porro qui tant« nolöt adhuc cçdere authoritati, nec totius Ecclcfiæ defini, tioni in conciiio propofi-tæob-

iTt CAVSÆ CALAMITAT.

txobtcmperarc, clarilïïmum cft, vd ptopcnderc ad hxrcnm,vel ad fchil-ma:Aut quodhïsferèaequipollet,eflc duriflîmæ ceruicis, ac falutis dcfpcra-tiflîmæ. Autenim obtempcrarc Con-cilio reculant, quod errafle in fuis dc-finitionibus iudiccnt, quod hxreti-cum cft. Autquod credentcsvcra amp;nbsp;fanda continere,nihilominus concilium refpuant, fuas cligcntcs fcdari concupilcentias , quibus contraria præfcribunt Synodi décréta , quod fchifraatisfpecic habere vidctur. Dc-fperatæ verb falutis cos eflc conftat, qui confilia fana,omniaquc pharma-ca xgri refpuunt amp;nbsp;abominantur. Rurlum qui per calamitatcs,quibus cxagitamur.fuam non agnofcunt ac-gritudinenijiuftè phrcneticis compa-rari polTcmihi vidcantur, vtpotc qui cum periculofiflîmè acgrotent, fe tarnen ægrotare diffitcntur,quinncc pa tiuntur fibi vllam adhiberi curatio-nem. Quapropter feucrè tales incrc-’■ pat Dominus,dicens:Defpexiftisom-ne confilium, amp;nbsp;incrcpationcs mcas neglexiftisiEgo quoqj'in intcritu vc-ftto

B E L O I I.

ftro ridcbo vos,amp; fubfannabo, cü vo bis id, quod timcbatis aducncrit. Cû nrucrit rcpentina calamitas ôc interi-tus,quafi têpeftas ingrucret, quädo ve nerit fuper vos tribulatio amp;nbsp;anguftia: Mane cölurgcnt nec inucniét me, co quod exofam habucrint difciplinain mcâamp; timorë,nccacquieucrintcon' filio mco, amp;nbsp;detraxerint correptioni mcæ.Comedëtfruûus vitæ fuæ,fuisqj Cöfilijs faturabûtur.Melius certè illis rat viam non cognouiflè iuftitiæ, qua poftagnitioncm retrorfum conuerti, ab CO quod illis traditum eft fando mandato.Côfultius,inq,fuiflct,filux cis nonilluxifletjfi iuftitiæ amp;nbsp;veritatis tramitesnoneflentin Concilioijsob oculos pofiti,amp; varia dcuia,quib’ cr-rabatdemöftrata,qcontêpta luce amp;nbsp;repudiata iuftitiæ via, ptinacius in cœ citatcacerroribusgfcuerare. Vtpotc qDeuaduerfusle talis ingratitudinis merito grauius irritaucrint, amp;nbsp;nimis noxia proximis inobedientiæ amp;nbsp;in-temperantiæ propinauerint exempla, Vtoinittam religioncm Catholi-cam per huiufmodi diftblutos, atquc

in»

CAV5Æ CALAMITAT.

ïndifciplinatoSjiocum amp;nbsp;fäbulam fie* ri hærericis, ludxis amp;nbsp;Gentilibus , vt Rom-ï. Apoftolus apcrtiflîmèinfinuat. Qui in lege,ait,gloriaris, per præuaricatio-nem le2;isiJeuminhonoras. Nomen cnim Dei biafphematur per vos inter ' Heb. i». genres.Voluntariè igitur peccantib’ nobis,poft acceptam notitiam veri-taris, iamnonrelinquiturpro pccca-tishoftia:Terribilis autem quædain expedatio iudicij amp;nbsp;ignisæmulatio, quæ confumpruraeft aduerfarios. Neminem proindeiuftificabit, obferua-tio vniusatq; alterius mandati,fi pru-itcob.z. dësplura veictiam vnum ( qui enim ofFcndit in vno,falt;ftus eft omnium reus ) ad lalutem neceflarium prxceptü negicxerit. Neminem deinde aiufta Dei ira, liberabit profcflîo quantum-uis fanlt;fta,fi métis fandificationi nullum vcletiam imperfedum (Seperfun-Hierem.z dorium adhibucritftudium. Vxüli Matth.jz. qui facit opus Dei negligcnter. Quid quxfo illi profuit homiui , quod ad nuptias filij Dei conuiua cflet admif-fus.qui quod veftem non induiflet nu ptialcm,Dco iubente ligatis manibus ac

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»$5

acpcdibus in cxteriorcs proicä;useil tenebrasîMundemns proinde nos ab Ephcf.y, onmi inquinamento carnis ac fpiri-tns, perficicntcs fandificationem m timoré Dei.

hAretici Ecclefiaßtcos grauius perßcjuantHr,

Cap.XXllL

CAEterum quæri poflet.cur hxre* tici,amp; qui Chrifti Ecclefiam per.

fequuntur,primo amp;nbsp;maxime Ecclcfia fticos viros oppugnent ac pcrfcquan-tiw •' Nonne idcirco faciunt,quod Ec-clcfiafticis permancntibus infnnclio-ne ordinis fui amp;nbsp;muncrum libi iniuri-dorum,nihil hxretici vel Gentiles ef-ficere poflint 1 Non difpergere.non deglubcre,non maclarc’Imö ncc pcr-fiftcre in eoquodcocperuntnocendi Audio,Ectlefi afticis, vel ad mcliora e-os rcuocantibus.vel ab ouili domini-co rcpcllentibnslSicutigitur Samfon volens domum,in qua Principes Phi-liAinorum cum plurima multitudi-

S no

»0 CAVSÆ, CALAMITAT. ncvtriufqucfcxus, fibiinimica diruo re,id efficcre eft aggreflus, columna-rum,quibus rota nitebatur domu» colliiione,atque deieólione.Ita hærc-tici Ecclefiam oppugnantcs,omni co natumalignitatis columbas dcijccrc tentant : Ecclefiafticos dico, quorum oflicijïacmeritis exteri fideles in fide ac pietate retinentur ac fouentur. Ni-mirum vtillis de;eólis atq^ proftratis, cxterinullonegotiofubiugétur.Qu_a etiam intcntionclegimus Regem Sy-rix prx^pifle Principibus fuis ( quo vafiumhæreticorum prxfigurabatur ftudium, EcclefiamDeipcrfequenti-um)vtnonpugnarent contra maio-rem vel minorem, fed folum contra Regem Ifraël. Sciebantquippeoues difpergendas paftorepereuflb. Qupd etiam lupi rapaces ouilis dominici fe non ignorare , rabie qua poffiint in Belgiooftcndunt. Et vt prophana, nee non impia hxrcticorum ftudia, fimilibus Gentilium ftudijsconfera-muSjdicimus eos feclari Philippum Regem Macedonum, qui cum roga-retur,Ytpaceminirct çum Athénien-

B E L G I I. fibus,aflenfit,Siniodo ei traderCntur duces militiæ ócOratores Athénien-hum. Quod vafrum cius confilium Icpida fabula,Dcmofthencs populo aperuit, ncmpeluporum pacemeum agnis inire volentium, ca conditio-ne,vt agni luospaftorcs amp;nbsp;canes pri-ustraderent, vela fe abigerent,:an-quana belli incentorcs, arque autho-res : Sie plane hxreticiEcclcfiafticos prçcipuaEcclcfîç membra acri us pcr-fequuntur, vt illis in exilium abadis, vcl extinólis, exteris facilius prxuale-antjCosque fuppeditent; imitantes impijffimam Iefabelcm,qux Domini Prophetas grauiflîmè affligebat , de perfequebatur, ficut amp;nbsp;impijquiquc Reges fecifle Icguntur. Haias cnim aManaflcRegeob veritatis ftudium, nónne feftus Icgitur? Et Hieremias cumfuofcriba Baruch, à falfis Pro-phetisde Principibus Ifraël varia paf-fus ? Iohannes Baptifta ab Herodc capite truncatusj Innumcra adhxc poffentadferri exempla perfcquutio-num grauiffimarum,quibus fulgentc

S i Chri-

«s C A VSÆ. C A L A MITA T.

Qirifti Euangeiio Saccrdotes ac Dei miniftri^ -crudclfiEinc oppugnati funt. 2^ t nos vnico tantum inmediû allato,contend ccimus.Legimus Hu-ncricum Regem^Epifeopos fanCtiiîï-inoSjSacerdoteSjDiaconos, omnesq; Ecclefiæ miniltros exilio damnafl'e du riflîmo.eo nimirum animo ac confî-liOjVtomncsin co intentent. Quibus cateruatim proficifeentibus ,fcribit viftorvti-VidorVticêfis, turbas eis occurrifle, ccnf.iib.de ex diuctfis ciuitacibus amp;nbsp;pagiSjCcreos tionevan æ niauibus tenentesjamp;adiillorum vc dalorum. ftigia fuos patuulos appli(^ntes,ac di ’ centes: Quibusnosrelinquitis,duni pergitis ad coronas? Qui hos baptiza-turi funt paruulos fontibus aquæ per-ennis? Qm nobis pœnitentiæmunus , çollaturi,amp; reconciliationisindulgé-tia obftriôtos peccatorum vinculis fo luturi ? Quinos folemnibusorationi-busfcpulturifunt morientes? A quibus diurni facrificij ritus exhibendus eftconfuetusîEt fiequidem lugebanc fe à fuis relinqui paftoribus, in ijsquc amiffis jdiuinamunera perderc deplo rabant. Hoc autcmagcbatimiïjaqis üïlc

ß B LG n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î55

ille hoftis Chriftianorum {vti etiani hodicBelgici inuafores)vt non modo noncflent, quivetitatis lumen often derent verbo amp;nbsp;excmplo, fed nec qui facrificjium pro populo oftèrrent, ncc quirecóciliationis facramentum ad-miniftrarent,amp; qui morituris fuccur-rerent. Sic etiam lulianus Apoftata, ficDiocletianuSjficdenique omnes, qui velut feroces apri,vineam Domini deuaftare annixi funt., Porro cum hæreticiprimo Ecclcfiafticos oppug. neut, aeperfequutionis pondus maximum ineos recidat,nihil non fane facere cos dccet,vt ex omni parte fa-nentur, amp;nbsp;vndique armaturaChrifti muniantur, virtutibusque omnibus exornentur. Ne fi negligant,fccuri ad radicem pofita exfeindantur : Nam o-mnis arbor,quæ non facitfruftum bo num,cxcidetur,amp;in ignem mittetur,

Definalicalamitatum Bel--^icarum caufa, XXIIII.

S 3 Poft-

tï» CAVSÆ, CALAMlTAT.

;;,Oftquam autem fufficicn-^'^ter declarauimus Bclgica-i!Krum calamitatum caufas ('uperius cnarratasjiam ta-dcm poftrcmo loco diccn dum vcnit de caufa finali, atque often

dcndum cft, qua intentione Deus ta-tis nos fubieccrit ærumnis , quidue cömodi ex illis Bclgac percipere pol^ fint. Principio ficut medici ægrotum curaturi, fatagunt vti prins à peceâte materia purgctur. Sie Deus animaru cupiens languoribus medcri, primu homines à malitia,quæ animç peftem adfcrt,purgarc ftudet, affliftionibus nimirum ac raiferijs pharmacis con-trarijs ipforum ægritudinibus. Exempli caula: Qui nimia diuitiarum cupi-ditateDeum quondam offendebant,

cos hodiccurat maxima paupertate, omnimodaq; rcrû omnium inopia, quo vel fic difeant fe cöfidifle in incer to diuitiarum. Qm fui amoreimpulfi nonnifi fuperba mundique gloriam fpirabant/ipfos humiliatione ac ab-iedionc extrema curare nititur, vt vel

fi E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kh

vcl fic mundum fedandoAquat mu-di flint, meram fpedaflc vanitatcni doceantur. Qui veto delicijs carnif-que voluptatibusimmerfi erät, fum-mis miferijs ac etiam vrgentiffima necelTariorum indigcntiafanat;Quo-modo filium prodigum DEVS ad mentem fanam reduxifTe legitur. Im-mifit igitur Deus afflidiones atque xrumnas prxfentes, turn vt pétillas auterreturmateria,feu caufa quafc-cuudum animamBelgæ langucbant. Turn vt affedioneseorum prauæ circa temporalia corrigerentur, corre-âæ verb ad Deum creatoremfuum, (cui feruire regnare eft) dirigerentuc. Turn etiam vt affluftiones pic tole-rando,pro fuis pcccatis fatisfacerent, luxta fententiam Concilij Tridenti ' nidocentis, tantam efle munificen-tix DE I liberalitatem , vt non fo-lum poenis fponte à nobis pro vin-dicando peccato fufeeptis , aut Sa-cerdotis arbitrio pro menfura deli* dli impofitis : fed etiam( quod maximum amoris eft argumentum)

S 4 tem-

tit GAV5Æ CALAMITAT.

tcmporalibus flagcllis à Deo infliclis, amp;nbsp;à nobis patienter tolcratis, apud Deum Patrem per Chriftiini lefuin fatisfaccre valcamus. Quibus confen-i.Corin.ii.titApoftolus,dicens:Dun'iiudicamur â Domino corripimuv, vc non cum Heb.u. hoc mundo damnemur Et alibi; Fla

gellat omnem filium quern recipit.In difciplina pcrfcucratc, tanquam filijs fe offert Deus.Et Sapiensdn igne pro-batur argentum, homines veto rece-'ptibilcsincamino humiliationis. O-Ioan. 15.' mnem crgopalmitcm,quiinChrifto

fertfrudum , purgat Deus Pater,vt frudum plus affcrat. Accedit quod ca-lamitatibus Deomilèrâtc Belgxper-cutiantur,vt cautiorcs, vigilantioreC que reddantur aduerfus malafutura, çaucantque ftudiofius præcipitia, in Deut.j. qux prius corruerat. Vnde Moyfes:

Dominus Deus tuus crudit te, licut homo crudit filium fuum. Queniad-modnm ergo pater filium apeccato, non tantum cxpurgarc virga, fed Sx. cautiorem reddere aduerfus mundi illccebras nititur: Ira plane Deus no-bifeum prxfcntibus agit affliólio-

B E L G I T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lÄj

nibus.Vcxatio cnim da t intclledum. Qui non cftfinquit Sapiens) rentatus, quid feit? Virininultiscxpcrtuseogi- ^dc.2 . tabitmulta,amp; quimulfaclidicit,enar rabit intclleduin. Atqui icientia, quam quis magnis didicit incommo-dis,memoriae tenacius inhxret, cique præfcnsfcmpcr occurrit. Quo fit,vt tribulationibuscruditior fatlus, ma-ius inDcivoluntatepcrficienda, amp;ac quircndisvirtutibus adhibeat ftudiii, cuius ncglcélu, quas patitur accidiiTc calamitatcs cognofcit.Propemodum prxterieram, tcntaiioncs atque angu ftiasnonnunquaminfligi, vc quanta invirtutis viaquisprofcceiit, ipli in-notcfcat,atque inde apud ho mines il-luftrior reddacur. Q^od inhnuatDe-us Abrahamo in proprij filij iramola-tione occupato,dicens:Nunc cogno- Genlt;C««. ui quod timeas Dcum.Quid cft,nunc cognoui, amp;c. Niiihactentationetibi cognitum fcci, quod feci, quod verb me timeas. Id quod ctiam omnibus poftcrisnationibus per häetuamob-edientiam erit notiffimum.Siquidcm. Deo,cuius oculisomnia nuda amp;nbsp;aper

S 5 ta

tf4 CAVSÆ CALAMÎTAT.

ta funt, quifque ante tentationem cft cognitus . Tribulationibus deinde feu tentationibus Belgas DEVS exagitari permitrit, vt paticntiores aefortiores reddantur, contra quæ-que aducrfajamp;inprofpcris conftan-tiorcs. Hune verb anguftiarum fru-dum vas cledionis apertiffiniè do-Rom.5. cet, dicens : Gloriamur in tribula-tionibus, feientes , quod tribulatio patientiam operatur, patientia au-tem probationem, probatio autem Connth.2. fpcm, fpcs autem non confuijdit. Et alibi : Virtus in infirmitate pcrfici-tur. Lubenter igitur gloriabor in infirniitatibus mcis, vt inhabitet in me virtus Chrifti. Propter quodpla-. ceo mihi in infirmiratibus meis, in contumelijs.in neceffitatibus,in per-fequutionibuSjin anguftijs pro Chri-fto.Quum infirmor, tunepotes (um. Atqui non tantum patientia, fortitu-dine, conftantia, cçterisqj virtutibus afflidiones patienter tolcratæditant atque exornant, verumetiam fimilcs Çhrifto(ipfo atteftâtejcfficiunt. Non

cft

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tSs

eft (inquit) feruus maiorDominoloan.ij. fuo:fimepcrfequuti font, amp;vos pcr-fequentur : Et fi edit vos mundus, fcitotc,quia me priorem vobis odio habuit. Et alibi: Qui vult poftmeve- luc.9. nire, abneget femetipfum , amp;nbsp;tollat crucem fuam,amp; fequaturmc.Hæccft (inquitDiuusPerrus)gratia,fi propter Dciconfcicntiamfuftinet quis trifti-tias patiens iniufte. Qux cnim gratia, fi peccantes ôc^collaphizati fufFer-tis? Sedfi benefacientespatienterfu-ftinetis ; hæc eft gratia apud Deum. In hocenim vocati cftis,quia amp;nbsp;Chri-ftus pafliis eft pro nobis, vobis rc-linqucns exemplum, vt fcquamini' veftigia eins . Poftremo permifit DEVS Belgas premi calamitati-bus, vt qui cas deuotè tolerauerint, via iplîs ftcrncrerctur fecurior ad regnum coelorum. Oportet enim (te-ftc fcriptura ) pçx multas tribulatio- aûo.i . nes nos intrare in regnum DEI. Feramus ergo animo forti aduerfa quxque, fcicntes quod in præien-ti cft moraentaneum amp;nbsp;leuc tribu.

ia-

CAVSÆ CALAMITAT.

lationis noftræ, flip ra modum in fub' limitatexternuni gloriæ pondus opc' ratur in nobis, non contemplantibus nobjs quæ videnhjr,fedquæ non vi-Matth-s- dcntur. Quæ cnim non videntur tcm-poralia fünf,quæ autenividcntursc-terna : Bead igitur qui patiuntur propter iuftitiam,quoniam ipforum eft regnum cœlorum.Quod lànè tand fc cit Apoftolus, vt diceret : Aeftimo, quod non funt condignæ paflîones huius temporis ad futuramgloriam, qüx rcuelabitur in nobis.

Confilafto tuflorum, qui Bel-gtcispîd^muntur calami-tat thus. Cap.

Adenus de caufîs afflidionö Belgicarum,ipfisque afflidio-nibus. Nunc conlôlandi veni-unt qui pufîllanimes funt, fcruntquc minus patienter tribuladoncs ,qui-. bus exagitantur : Quod nimirum ûbi videan-

B E LG II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Uj

deantur cas non meruifle, amp;nbsp;religiose pro viribus peregiflc huius morta-lis vitæ curriculuni,ncmini facientes, quodfibifaftum nollcnr. Incedentes ctiam in omnibus mandatis amp;nbsp;iuftifi-cationibusDomini fine querela. Age-dum ijs quae dida funt in declarationc caufæfinalis,nonnullaaliaadillorum confolationem addamus. Sicut ergo nouumnon eft,impios bonis permi-xtos efle, ita nec noufl dici debet, qæ iufti ab iniuftis affligantur.Sicut cnim bonorum eft proprium fcalijs communicate, atque fatagere, vt fibi difti-miles aflimiJentur, vitam Icilicet e-mendando amp;nbsp;corrigendo : Ita amp;nbsp;im-.piorura eft,vtquos dcprauarc nulla-tenus poffiint perfcquantur,atq; per-dere ftudcant. Id atteftante feriptura:^^®'*^’' Opera (inquit ) impiorum inutilia,amp; opus iniquitatis in manibus eorum: * pedes eorum ad malum currunt amp;nbsp;fe-ftinantjVt effundant fanguinem inno centem. Vaftitasamp;contritio invijs corum.Iftud autem familiare femper Gea,4, fuiftèimpijSjCtiâà mundi initio,innu mera docent exempla ; Abel Chrifti

te-

i4« CAVSz« CALAMI TAT.

Matth.25. tcftihionio iuftus , nónnc ab impio , fratre fuo Cain cft occifus gt;nbsp;Huius ra-I.Ioan.3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 1- 1-^ T

tionem reddit D.Ioannes : Quoniam illc cx maligno erat,amp;cius opera ma-Genef.9. ligna,fratris vcro iufta. Et Noenun-quid à proprio filio irrifionetn pafliis Gcncf. 20. cft,? An non etiam Abraham cum in-gcnti timorc, fuae vxoris raptum ab Gencf21. Abimelcchi’uftmuit? Ifaac veto per-fequLitionem ab Ifmaele p^rtuliflc, tc Galat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoftolus: Sicut(inquit)qui fc-

cundum carncm natus pcrfequeba-turcumquifccundumfpiritum : Ita Gencf 27. amp;nbsp;nunc : Et Iacob timorc fratris fui Gcncfs/. EfaUjCxularecIt coaclus. lofeph au-tcm,eö quod frarres de fcelcre pefsi-mo apud pa trem accufalTet^dc quod à patrc plus cundis fratribus amarctur, mittiturinciftcrnam,amp; inde vendi-I. Reg. c. tur Ifmaelitis. Dauid qui fccundum 19.21.22. Dei cor fuir, quantam à Säule tulit 23 24. pcrfequutionem ? Quoties in an-j. Reg. 19. guftijs mortis periculis fuit con-icrcm. ±0. fthutus ? Nonne amp;nbsp;Hellas lezabelem perfcquentem fugit?Icremia$ inner-DaniLs* miflus cil à Phalîùr,vt óc Daniel in lacum Lconum’Et tres pueri Ananias

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff

nias, Azarias, Mizaël in caminum ignis ardentis ?Similia exempla nónne ' licuitcxIobamp;TobiapctcreîIudasvc ró Machabxus cum trambus,amp; qui il, nbsp;nbsp;nbsp;‘

lis adhxferant, quot oro incurfiones holtium? Quot clades’quot depræda- \ tiones ferre coadi funtî Dcniq; quot« quotfuere fandi in veterilcge,om-nes varia eflë paflî Icguntur.Huius te-

1 (lis eft D.Stephanus. Quem (inquit) Aûor. 7, -, Prophetarum non funt perfequuti patres veftri, amp;nbsp;occiderunteos,qui prxnuntiabant de aduentu Chrifti. Et IfaiasrQin rcccflit à malo,prçdæ pa ifai.jj. tuit.De perlèquutionibus qux conti-gerunt tempore noui tcftaméti, quid attinetdicere’Cûà Chrifto nato vlq^ ad noftra fxcula hçretici multo crude liffimèEcclefiâdiuexarint,aliquando aperto Marte, aliquando clancularijs oppreffionibus iuftorum, prxcipuo-rum Ecclcfiæ membrorum. Eius vetô caput amp;antefiguanusChrilfus,quàm. crudelia,quàmignominiofa àludxis pcrtulit, vt omnibus parientiæ præ-berct exemplum, amp;nbsp;viam, quam nos omnes ingredi eft ucccflë,fternerct.

hanc

lya CAVSÆ C ALAM ITA T.

Aftor.j. hanc pieffim Icquentcs Apoftoli,ibat cœûà conipectii confilij, gaudentes quoniam digni habiti fuerant pro nomine lefncontunicliani pati. Qnini-môoësdempto loänefimiiitercrude li ab infidelibus fuut perempti morte, poftqnam innumcris afflidionibus toto Apoftolatusfui temporead vnu

Ioaa.i6. omnesexaminatifuifl'ent. luxtaillud C|irifti verbum:In mundo prciruram habebitiSjfed confidite, ego vici mun dum.lllos mox funt fequutæ innumc rte martyr urn miriades, qui in primiti uaEccleiia mortem pro fide acChri-III iuftitia,lubentcsoppcticrc, aliasq; atflicliones pertulere grauiflimas, de Heb.ti. quibus Apoftolus;Alijludibria Sever bcra cxperti,infuperamp; vincula Sc car-ceresilapidati fiint, fedi funt, in occi-iione gladi) mortui funt,circuicrunt in mclotis, in pellibus caprinis, egen-tes, anguftiati, quibus dignus no erat mundusinfollicitudinibus errantes, in montibus, Sc in Ipeluncis,Sc in ca-uernis terræ. Hine idem vas eledionis pofiquam pcrlequutionum,quas va-xijsptulerat iocis, Trmothco mcmo-riain

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*7»

riam rcfricaflct, hanc generalem pro- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tulitfententiam: Omnesquipièvo-luntviuerein Chrifto lefu perfequu- i.Tim.i. tionem patientur. Quisoro référât, quàm horrëda intulcrint mords fup- ■ pliciafeu tormenta Tandis fidelibus. Nero, DomitiasuSjTraianus,Marcus Aurelius,Scucrus,Maximinus,De cius,Valcrianus, amp;nbsp;Aurclianus,Dio-cletianus, lulianus Apoftata, amp;nbsp;alij, quiEcclefiam expands vexillis oppu-gnarunt? Quatas Chriftianorum ftra-gesfecerint Perfx? Quanta crudclita-te in eos debacchatæ lint Barbaræ na-tiones,Vandalorum,Gothorum,Hu-norum, Longobardorum, Norman-norum ? Dequibus fie D. Hicrony- D.Hîeton. mus:Horrct animus temporum no-ftrorum ruinas perfequi.Vigintiamp;eo * amplius annifunt,quod inter Con-ftantinopolim amp;nbsp;Alpes Iulias, quoti-dic Romanus fanguis effunditur.Scy-tiam,Thraciam,Maccdoniam,Darda niam,Daciam,Theffalonicam,Acha-iam,Épiros,Dalmatiam, cundasque Pannonias, Gotthus, Sarmata, Qua-' dus, Alanus, Hunni,Dandali,Marco.

T xuan^

XTi C AVSÆ CALAMITAT. mannj.vaftantjtrahuntjrapiüt. Quot matrons, quot virgines Dci,amp;ingc-mianobihaq; corpora, hisbeluisfuo reludibrioïCapti Epifcopi, interfeéli Presby tcri,fnbuerfae Ecclelîæ,. ad aka-ria ftabulati equi, martyrum eifoflac reliquis, amp;nbsp;estera. Quid dicam de hærcticis, qui ipfis Gentilibus amp;nbsp;Bar-baris maiori propemodum tyranni-de Ecclcßam Catholicam dilania-runt? Dircurrere per lingulas hærefes, atque oftenderc, quantis furijsvna-quæquepios oppugnauerit,immen(i effet laboris.Cui fuperfedendum cen-femus, partim quos ex huiusoperis difcurCu amp;nbsp;hærcticorum præfentis temporis crudelitate, reiiquorum fc-rox ingenium vnicuique fatis inno-tefccre debeat.vtpote cum omnes eo-dem furore mentis agantur. Partim quod Magifternofter Iohannes Leii-fæus amp;nbsp;Petrus Boifteau,alias Launay, in libris quos ediderunt de vahjs per-fequutionibus,quaspij in;hoc mundo peregrinantes patiuntur, fatis fusé dehaenaateria traólent, amp;nbsp;hic qui-dem

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»73

«1cm Gallice,illc veio Latine. Partini quodhirtoriographi Ecclefiaftici pene omnes fimilia plurima continc^ ant. Qups qui confulcre vollicht, videbit cuiulq; fcftæ hæreticos fempet animo maxime hoftili efl'e perfequu-tos eos,quiCatholicä dodhnam amp;nbsp;pi ctatem ledtabantur. Nos igiturlaco* nifmo ftudentes , vltcrius iftis pro-bandis immorari nequaquam eft cori ucnieri«'. Id autem vnum afterere au-demus,Catholicos à fidei conftantia, ob innumeras grauiftimasquc pcrfc-quutioncs,quas infidèles ac hæretici fidelibiis intulcrunt, haudquaquani defecifle, nec ctiam numeiopaucio-rcs efle fiidos , led è diuerfo maio-ri animi alacritate c.xtrema quæquc perpeflbs. Cuius fidelisteftis eft Tertullianus . Plures( inquit ) cfficimur, inApole|i, quoticsmctimuràvobis. Semen eft fanguis Chriftianorum . Et DiuusJquot;'^P‘*^-^* Hieronymus. Perfequutionibus Ec clefiacreuit, martyrijseoronataeft?

Quod praefiguratum eftc^in popu- ■ io Ifraelitico videtur , qui quanto'

T a quot;‘da-

*74 CAVSÆ CALAMITAT.

durius ab AEgyptijs fub Pharaonc premebatur , tanto amplius multi-plicabatur.Fluininis impetus letificat ciuitateni Dei, Cuni veró proprium ïitimpiorü, quod pios Ócbonospcr-fequantur,crucient,extinótoscupiat: Cuni ab initio mundi amp;nbsp;maxime in primitiua Chrifti Ecclefia improbi probosjniufti iuftos,hæretici amp;nbsp;bar-bari fideles fint grauiflïmè perfequu-ti,vt edocent fuperius allata exempla. Cum Deus afflidis iuftis Temper fit ximus, adeoq; adiutor (vt aitProphe-ta)in oportunitatibus dcintribulati-one, cofque non modo confoletur, fedetiam crefccrefaciatmcritis acvir tutibus: Vtique decet Belgas etiamfi religiofius curriculum huius mortalis vitæ fibi peregifle videantur, fortifii-mo ferre animo, fuarum facultatum rapinas, confifcationes, exilia,omnium rerum inopiam,amp; amicorum ab-iediffimum contemptum, amp;nbsp;pcrfc-quutionem,amp;quaEqueextreraa:Illud lob cantantes in cordibus fuis ; Si bona fufeepimus de manuDei,quare ma la non fuftineamus ? Dominus dédit.

Do-

B E L o I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175 nbsp;nbsp;•

Dominus abflulitrSicur Domino plaçait, ira fadum eft: Sit nomen Domini benediétum.Quinimó cos cumA-poftolo gloriari in tribulationibus o-portet,expendentes earum frudus at-que vtilitateSjde quibus fuperius.Maxime quod inter ipfas afHidiones ac perfequutionesDco fint gratiftimi amp;nbsp;longèchariflimijVtporequi ab co tra dentur, quomodo excipcre folct fu-oseledosactcnerrimèdiledos. Exé-plo funt, quos fuperius oftcdimus va-rijs modis fuifle afflidos.Prctiofa pla-nè in confpedu Domini mors fando rum eins. Nunquid aegrum reprobar medicus il 1 i propinansiuxta ægritudi nis cxigentiam potiones amaras? Et pater filium propter dclida caftigans odióncillum profequitur?Imó vcró odifletjfi non caftigarct: fi illi pro ani-mi voluptate laxaret habcnas:fi ilium fibijpfi abicdacius cura rclinquerct. Hincadmonet Apoftolus, Fili noliHeb.ii. negligercdifciplinam Domini,ncquc fatigeris dum ab co argucris : Quem enimdiligit Dominus caftiga.tDeus Pater tradendo in mortem pro noftra

T } om-

/

rjt CAVSÆ CAL AMITA T.

omniumqueredeniptionCjVuIncran do propter iniquitatcs noftras,atte-rëdo propter icelcra noHrahlium fu-um vnigcnituni, an non eum dilcxit? Imo veto ob idiplum fuifîc dileftiffi-Mattli.j. miim ipfe tcftat’ crt, dû baptizaretur Marth 17. Çhfiftus : Dunt Ic coraui ditcipulis tradsfiguraret, Sc paulo ante paffio-ncra,amp; aüàs per opera ipfiusfrequen-tilîîmè.Deeledis autem, quodetiam Zach.ï. dilcdiflîmi fint eum affliguntur ab impijSjiplè apud Zacharia profitetur, rfil.io?. dicens:Quitetigerit vos,tangitpupil lam oculi mei.EtPfalmographus. Fa-çicnsmifcricordias Dominus ôciudi-cium omnibus iniuriam patientibus. i.Pct. . Qu^apropter fic.omnes Catholicos exhortatur Diuus Petrus-.Charifîîmi noliteperegrinari in fcruorc,qui ad tentationem vobis fit,quafi vobis no-ui aliquid contingat, lêd communicantes Chrifti pafiaonibus gaudete, vt in reuelatione gloriæ eins gaudeatis, cxultantes.Siexprobramini in nomine Chrifti bcati critis,quoniam quod efthonoris,gloriæ,amp; virtutis Dci,amp; qui cft fpiritus eins fuper vos rcquie-

• B E L G I I. T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»77

fcit.Cætcrum ne quis mirctur, cur iu-ûi qui à Dco probantur, dilcéli, penè fempcr ab inipîjs pcrfcquutioné fint pafli. Huius cautamaperuiflcnonin-côgruunifuerit, vtncpc intelligatur, quàm impi) fint pfequut ores,fimulq; dcclaretur,iuftos ncquaq meruifiea-pud impioSjVt affligeretur,ab eil'qj tri bularentur.Nônaccius caufam aperit Chriftus,oftendcns quamobrem ip-fî Apoftoliodiocflentfuturi munda-nis honainibus , atquc ab ipfis tolcra-turi perfequutiones. Si ( inquit) de mundo fuiüetis , mundus quod fu-um eratdiligcrct : Quia veto de mundo non cftis, fed ego clegi vos de mundo , proptcrca qdit vos mun. dus. Non cft feruus maior Domino fuo , fi me perfequuti funt, amp;nbsp;vos pcriequentur . Quibus dupli-cem odij amp;nbsp;perfcquutionis fidelium caufam infinuat, amp;: quod nihil commune cum mundo habeant, amp;nbsp;quod Chrifto adhærcant, illique fcruiant. igitur tum quod CHRIST VM fe-quâtur.cui omncs aduerfantur impij

T 4 (mi-

*78 C AVSÆ CALAMITAT.

(milites fub contrarijs ducibus merc-tesièmutuó inteftiflimc profcquun-tur : Et qui odit Dominum,odio pro-fcquituramp;feruos) Turn etiamquod inter eos maxima fit morum diflimi-litudo,quæ parit in impijs contraricta tem amp;nbsp;abominationem iuftorum, fci licct.quod horum conucrfationc.do-drina, exemplis arguantur,corripian Pro.ij. tur,damncntur, Nam(vtcftapudSa-pientem ) Non amat peftilës cü qui fc loan.», corripit. Et apud Ioannem,Nö poteft mundus odiflc vos; pter me,quia te-ftimonium pcrhibeo de illo,quod ma la fint cius opera. Enimuero fi diftin-diusodijiftiuscaufas nofle libet,ex-pendantur,quænam in iuftisamp;maxi-Sap.a, mèDei filioodcrunt impij. Circum-ueniamus(inquiût)iuftum, quoniam inutilis eft nobis, amp;nbsp;contrarius operi-bus noftris, amp;nbsp;improperat nobis pec-catalegis,amp; diffamat in nospeccata difciplinænoftræ. Promittit fefeien-tiam Dei habere, amp;filium Deifeno-minat.Fadus eft nobis in tradudione cogitationum noftrarum, grauis eft nobis ad videndum. Quoniam diflî-mi-

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*7»

milis cft alijs vita illius, amp;nbsp;immutata: funtvix eius.Tanquamriugacesærti-iBati l'umus ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abftinct fe à vijs

noftns,tanquani abimmundicijs,amp; pvæfertnouiffimaiuftorum. Quibus fané innuitur,impios varia perfequi iniuftis.Ncmpequod iuftivideantur aduerfari commodis amp;nbsp;lucris ipforû: qnod pictatis operibus vaccnt,quæ il-lirefugiuntrquod arguant ipforû pec-cata ; quod boni fint nominis, amp;nbsp;fan ftifilijDei exiftimcntur. Quodcogi-tationesatqj intcntioncs iniquorutn accufando ac damnando propalarc vidcantur : quod conuerfatione ipfis fint diiGmiles:quodpcccataipforum pcrfequantur : quod iniquos vilipendant , amp;nbsp;tanquam homines nihili eos habcant : quod impiorum mortem tanquamlonge miferrimam atq^ab-ominabilcm contemnant, priferétcs mortem iuftorum quamuis fecundû fxculumignobilem. Atq; vt ifthxcin iuftis perfequâtur, cfficiunt fupcrbia, inuidia,cupiditas,concupifcétia,quibus omnes impij amp;nbsp;maxime haeretici agutur. Vitiumproindeeftimpiorü, T gt;nbsp;quod

i?« CAVSÆ CALAMITAT.

quod lufti periêquutiones patiantut nonautem iuRorum,vrpotc qui mites fint,mâfueti,quictis amautes,pro-uidentes bona , non tantum coram Deo,fed etiam coram hominibus, at-itom 12. pacem (iuxta Apoftolipræceptû) cum omnibus habcutes. Jnuidcntiæ D. Aug.li. (inquitD.Auguibnus, diabolicc,qua J5.c.i.5mc. inuident bonis mali, nulla alia caufa Cl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qjjjj 1111 boni funt: iftivero

mali. Enimucro prarterfupcriusalla-ta,vtconlólatio fitcfficacior,amp; fortiori animo pcrierant Bclgæ, quæ ab hæreticis aut alijs haue promneiam dcpopulantibus ferre coguntur,cogitate cos oportetjin fe cfl'e'multa,qu® Deioculosotfendant, amp;nbsp;quæanimx fuæ noxiafunt.Multaitem commiiif-fe,quxplena purgatione necdum di-luerunt:Dominum veto tanquam ar-tis mcdicinæ peritiffimum, perfequu-tionu pharmacis morbis corum con-uenientibusipfos vcllcpurgarc, amp;nbsp;ab omni coinquinatione liberate. Qui enim iftud perpétué mente volucrit, quicquidei accident aduerfitatis, patienter vtiq; fuftinebit.Fit profcdd,vt

rant©

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aSlt;

tantopatientius fcrrû Chirurgi quit'-que tolerct, quanto magis putrwiuni cfl'e fentit quod fccatLir,amp; timet nc rc-liqua quoq; putrefcant, fi quid putre-dinisin mcmbro remancat. Sunt ecr-tepcccata afFeftionesquo prauæ, animarum morbi,ficut huius fxculi pro-fpcritatcs(fccundumD.Auguftin»(*m) animarum vlcera.Scire deinde vnum-quemq; conuenit,prauam eflc natura hominum ad omnc malum,illiqj frc-nis efle opus. Atqui Deus illam refre-nare folct,anguftijs,miferijs,preflhris, pcrfcquutiombus,idqucinijspotiffi-mum,quos maxime diligit, quofqu« praeparatad beatitudinis ætcrnx premium, velutioftenfum fuit in exem-‘ plis pro argumentopræfentifuprà ci-tatis.Sicut enim pater familias in omni generepatientix probatum famu-lum ardentius diligere, arque ctiam liberaliusremunerate folet. Et belli dux cum militem, qui in pluribus pe-riculisnon vulnera,non mortem ob-ire reformidauit, gloriofiori donate brauio.Ita prorfus qui aduerfa quccu-que,forti atque conftanti pcrtulcrint ani-

;

»Si CAVSÆ CALAMITAT.

animo, qui infe luxuriantem naturâ cohibucrint, perpcflïs fortiter calami tatibus , maiori à Deo donabuntur bcatitudinis gloria,delicatius cibabfi tur , vberius diuinitatc fatiabuntur, profufîusinebriabuntur, ab vbcitäte domus Dei, amp;torrcntcvoluptatis c-iPetî. iuspotabuntur:Bcne proindeD.Pc-trus:Siquid patimini propter iuftitia Matth.j. beati.Et Chriftus:Beati cftis Cum ma-lcdixerintvobishomincs,amp;cum per-fequuti vos fuerint, amp;nbsp;dixerint omne malum aduerfumvos mentientes pter me:.Gaudete amp;nbsp;exultate, quoiuâ merces veftra copiola eft in cœlis : fie cnim pcrfcquuti funt prophetas, qui fucrunt ante vos. Itaq^ quicunqj Bel-garum dircptioncs bonorum, exilia, amp;quçq; indigniflîma ab hçreticis pal-fi lunt,cxultét ac fpiritu exiliât, quôd dignifint habiti apudDcum,vt pro eins nomine paterentur, atq; cum A-poftolo dicant: Abfitmihigloriari, nifi in crucc Domini noftri lefu Chri-

6alat.6. fti. Er cum B.Iob : Haec mihi confola-tio, vt affligens me dolore no parcas.

ràl.iis. Bt Pralmifta:Bonum mihi quia humi.

liafti

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lîj

liafti mc.Etiterum:Caftigans caftiga-uit me Dominus, mord non tradidit me.Sunt fane afflidioncs, dolores, mi-feriae, exilia, contemptiones, abiedio ncs,Domini Dei correpdoncs ac pa-ternx erga nos bencuolêdæ argumen ta non contemncnda.Obfccro proin- ’-Maeh. *. de onines, qui hue libru leduri funt, nc abhorrefcant propter aduerfos ca- j fus, fed repurent ea quæ acciderunt, non ad interitum, fed ad correptione elfe generis noüri', omniumq^ Belga-rum Deo ac Rcgi fidelium,fi tarnen i-pfas calamitates animo patient! pertu lerint.In paden tia veftra(inquit Chri-ftus)poffidcbitis animas veftras. Bea-tus igiturqui fufferttcntatione,quo-num cu prpbatusfuerit, accipiet co-ronam vits,quam repromiut Dcus^®'®'’ ’* diligentibusfe.

De remediesdiÜis ca~ lamitatihus occur ri potefi,

Cuf^.xxyi.

Hsi.

t»4 C AVSÆ CALAMITAT. SAdcn’autumo clïefaris

,dcmonftraturn,qucnä fucrint caulx calamitatuniBclgicarö, amp;nbsp;quantum malorum Belgis Gngul« attulcrint.NuncrcftatdccIarcm ,quo modo ex fingulis caufis antidoton ad-ucriüs eafdem calami rates,qud'q; fibi conficetepollit:atq; aDco impetrare vt ab illis liberentur Bclgx,ac mcliod conditionedonentur :Tum ctiam vt cfficatiora iïnt remédia,Dcoq; gratio ra,quid Belgas addere conucniar.Pri-mum fcire cöucnit, calamitatcs baud quaquaà nobis auerti pofle, nifi cau-fas vnde ortum lumpfere amp;incremea turn, vitemus,funditusq; extirpem”, atq; illarum contraria amplexemur: Contraria cnini contrarijs curantur: Et optimus eft(inquit Cicero ) portus pœnitcntiæ, mutatio confilij. Exempli caufa, offenfus eft Deus indifcipli-natis Bcigarum moribus, varijfq., in-iuftitijs,(quæ præfentes meruifle cala-mitâtes (ùprà probauimus} iam iufti-tix omnes ftudcamus, peccatain no-bifipfts crucifigentcs,atq; perfequen-tcs.Peccatum eft luxu ôc faftu? ( quib*

Deus

B E L G T I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJï

Dcus vel maxime oftenditur ) iam fo-brieratcm,continentiam, humilitatc illorum loco induamus.Nimis indul-tum cft hærcticis, ôc præcipuè Belgij inuaforibusllam demum zelo fidei in eoîaccendamur, amp;nbsp;quibus licetmo-disacprauis ftudijs eos reprimamus, Dco amp;nbsp;Régi pro cuiufq^ ftatu amp;. ordi-« ne fortiter militantes. Indulgensedu-catio iuuentutis, amp;nbsp;mala ciufdem in-ftitutio patriaenocuit. Nunctandem operam dent Belgæ,vt fuas proies, ab ipfottatim nutricis lacté fände edu-cent amp;nbsp;doccant. Senatus indulgentia amp;PraElatorum fomnolentia fubditis calcar addiderunt,vtlibcrtatem afte-darent,amp; recalcitrarent? Nunc ab il-Jis nihil diffimuletur, nihil indulgea-tutfubditisj, quod ab illorum vocati-onealienum lit, ipfisq^ difpchdio efle poflit. Deniq; peccatumeftnegledi-one,vcl contemptione decretorum Sacrofandi Concilij Tridentini? Ilia nunc omnes fimul totis amplcxc-mur præcordijs, caque operibus o-mni conatu implcamus.nec vnquam ab illis vel latum vngucm recedam us.

18« CAVSÆ CALAMI TAT.

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex his plus fatis conftat,qua arte rctnc

dlum cxcæteris calamitatum noftra-rumcaufis, aduerfus affliâiones Bel-gicasconficercquifquepoffit. Porro vt diuinam fupcr nos expanfam irani auertamus,eaque auerla,Dco recon-ciliemur : reconciliati, tanquam filij - paterno traftemur alFcdu, neceflari-urn eft, non modo vtprædida fatis ex primamus.verumetiam vt quæ hade-nus à nobis iniquè funt commifla: i quodqueinpræfenstempus noftri e-mendationem diftulerimus,poenitcn tia diluamus.Facite(inqmt D.Ioanes) Matth.}, frud’ dignos pœnitctia. Etcnim qué-admodû vulnerato non fufficit fpicu-la de corpore euulfifle, fiquidem amp;nbsp;vulneribus malagmata adhibcre cogi tur: Sic plane conuenit,non tantum i nouam ingredi vitam,vcrumetiam q hadenus animabus noftris vulnera infliximus,curare fatisfadionis operi b’ oportet, id requirente Domino cu • loel.z. ainCóuertiminiadmetotocordevc j ftro, inieiuniOjinfletu, amp;nbsp;inplandu: I Et fcindite corda veftra,amp;c. Vnde B.

lob. j. Iob;Dolens,quod cum Deo infipicn-

B E L G I I.

ter effet loquutus, amp;nbsp;quæ vitra mo-dum cius excédèrent feientiam, ait *. Idcirco mcreprchcndo,amp;ago pœni-tentiam infauilla amp;cincre. Quisdet Belgis talc mentem? Ecce vnius fer-monis ratione infipienter prolati gra-uiffimamlob agit pœnitêtiam,amp; no« piget, qui tot tamq; varijs modis Dc-utn offendimus, fimiliter poeniterc, atquc affumcrc noftrum languorem curatura rcmecliaj fcilicct pocnitcntiac opera. Ad pœnitentiam nos inuitant, iiÂO ctiam co impcllunt non folum exempla lob,fed ctiam Prophet« Da-uidis, amp;nbsp;aliorum plurimorum, qui vt auerterent à fc amp;nbsp;à fuo populo Dei in-dignationem, egerunt poenitentiana in Iciunijs,orationc,cilicio,luâ:u,ali-pquecarnis ac fpiritus macerationi-bus, ctiam priufquam manum Dei, pcrpctratafcclcra'punicntisfentircnt. Atquinosctiamfiiam diuDei manu fcnferimus,amp; calamitatibus grauiiïï-mis opprimamur : in co tarnen quod cœpimus pcrfcueramus,pocnitentiae opera négligentes,abijcicntesq;. Vi-demusamp;fcntimus quantum maliac

amagt;

tS4 GAVSÆ CALAMÏTAT.

aiuaritudinis fit in vijs,quas hadcnuJ tnuimuSjamp;refilire non übet. Meriti» peccatorumnoftrorumiufte vapula-mus, non folum flagellis, fed amp;nbsp;Icor-pionibus pigct dolerc ac deflerc quefccimus. Non ignoramus eum, quem nimisgrauiter hadenus ofFcn-dimus, patrem efl'emifericordiarum, amp;nbsp;Dcum totius confolationis : ill um tarnen fatisfadionis operibus, 6c. vitas renouatione nobis reconciliarc dif^ ferimus, furda aure excipientes Chri-fti vocem, nos inuitantis amp;nbsp;diccntis: Venite ad me omnes,qui laboratis,amp; onerati eftis,amp; cgo rcficiam vos.Tol-liteiugum meumfupervos,amp;inuc-nietis requiem animabus veftris. Et alibi, Intratc per anguftam portam, quia lata ducit ad pcrditioncm. Poe* nitemini igitur(ficut admonet D.Pc-trus)amp;:conucrtimini,vt dcleantur pec cataveftra. Qmbus concinunt verba Domini ad Angclum Ephcfînç Ecclc-fix: Memorefto vnde cxcideris,amp;a-gepœnitcntiam, amp;nbsp;prima opera tua

: Sinautem,vcnio cito, amp;nbsp;mo-uebo

ft É r, G î î. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is,

ttcb© candelabrum tuum de loco fuo. Qui corpore ægrotatjVt recuperet fanitatem, non dubitat fumerc medicam potionem quantumuis amaram:Et detredamus ex animo va care pœnitentiac operibus, vt à pecca-tis læthalibus liberemur, corumque cicatrices obturemus : neenon tan-tas quibus affligimur auertamus , c* uadamusque calamirates, fcilicet hat-reticorum Deo Regique rebellium conuitia,opprobria,contumelias,ob trcdationcs,blarphemias,mendaciai calumnias, ludibria, irrifiones, ama-riflîmas pcrfcquutioncs, indignas per cuffioncs, exilia,bonorum rapinas, crudelia mords genera, qux Ecclcfia-fticis in Hollandia,Zcelandia,(Sc Flan-dria, permultis fsiffc illata, longe eft notiffimum. Quae indubièacciderut, vt torpor fpiritus quo languebamus, excuterctur , Deumque toto cordc amp;: opère quærercmus.Quam rations confideransPfalmographus,Deum o rat inquicnsdmple faciès eorum igno «inia, amp;quærctnomëtuû Domine.

V i Cui

490 CAVSÆ CALAM ITAT.

Cui confonat illud, cum occiderct o os, querebanteumamp;reuectebantur, amp;diluculo veniebant adeum. Etre-morati funt,quia Deus adiutor eft, lt;5c Deusexcelfus redemptor eorumeft. Et multiplicarx lüiit iniquitates eoru, amp;nbsp;poftea accclerauerunL Diuino c-quidem muncre fit, vtflageila oculos deliquentis( teftc D. Gregono)aperi-ant,quos intervitia fccuritas cœca« bat. Modus igitur quo opprefii ab «-rmnnis releucmur, infirmi curemur, vapulantcs flagella auertamus, Dc-umque pcccatis.noftris iratu flefta-mus, eftrefipifeentia, ÔC vita noua,cû iufta vindicatione pcccatorum, feu voluntariapunitioneeorutn,quaead-uerfus Maieftatem diuinam impiè à nobis olim flint commifla. Praeterea cumprimis neccflariumefl:,vt nodes diesque clam emus ad Dominum,o-rantes vt fui Belgi) mifereatur, mifer-tus pacem ac tranquillitatem reftitu-at.liberetq; ab ijs,quiiam multo tem-poreipfuminiquiffimefunt depopu-lati,vaftarunt,atque horrendum in modum dilaniarunt.Qups fi à Belgio

armis

B E L G 11, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X9Ï

»rmis folum dcpellere libet, fruftrane uscertecrithominum conatus iteru atquc iterum illis nouas moucntibus feditiones. Nonne vifi hadcnus fünf, qui Belgium conturbant, quo magis viribus humanisconatü cftcoscohi-berCjCo violentius tanquam torren-tcs retcntijOmnesremouifleac perfrc gifle obiccs, ncc non in preccps vchc-metius diffluxiffe,amp; obuia quæq^ fecu raptafle. Potiffima igitur via medêdis mails relida videtur,fi praedidis rite à nobis obferuatis credamus humana remédia efle per fc inutilia,amp;valere potius ad agendas,quam tollcndas ca lamitates eonfitcamur, fcilicct prius Chrifti gratia vnanimi confenfu, fide viua,amp; perfcâacharitatcnô ftuducri mus orates dcmcrcri: Si ante Deü pec catis noftris iratum,indcfcffis pcibus, facrifici)s,amp;,vt diximus, conuerfatio« ne fanfta, religiofaque omnium dc-erctorumSS Concilijobferuatione, nobis nö reconciliauerimus. Eteniin ficut, qui reus c ft lacfae Maieftatis, et-iamfià lædcndo abftineat,nihilomi. nuspoenas commeritas luit : nifi pre-

V 3 Ci-

M» ÇAVSÆ CALAMITAT. cibus quàm potcft obnixiffimc fufîs, à Rege delidi fui obtinueiit veniam. Et mcdicinæ ignarus corpus expurgate à multa malorum humorum colluuic morbum caufante, fi.attcn-tauerit,ncglcdis pcritioris medici có-fîlijs, frcquentius morbum augct, amp;nbsp;nônunquam etiam mortem infirmo conciliat.Sic qui diuinam Içfimus Ma ieftatem, quiq; carnalibus defîdcrijs indulgentes contraximus multâpec-catorumcolluuiem/DeiindignatiO' nem nequaquam cffugiemusab illis abftinendo,nifîparitcr iuxta Deivni-cianimarumnoftrarum medici con-fîlium,opem eius fedulo imploraucd musjipfiusq; iram orati\)nibus condi gnis prius placarc ftudticrimus, O-randus ergo prim um pro prædiûis Deus, amp;nbsp;quidcm tantum, quantum, res tantæ rogari merétur. Ac turn dc-mumïhumanis medijs eft vtcndum-ludithIJ, Exéplo MoyfiSjIudith, Ezechiæ, alio-Xfaiæj;. ruq;,qui vidorias aduerfus infidèles, lachrymisacprccibus ad Deum fufis, prius promereri ftuducrunt,quàm ar pais viribusm humants obttncrc nitc-rcn-

B E L G I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19]

fcntut,Dcuscompaticns€ft,multûqj niilcricors, ûedctur vtiq^ ad mifcri-cordiam, fi nos cômifla dcflcndo.vc-niain humiliac pura mente deprccari fenicrit. Etcnim quemadmodü pater filiü immorigcrûcaftigâs, tamdiu fla gcllat, doncc ex veniæ hnniili implo-rationCjillü compungt, contrito cfTe corde,aç de cômiflîs dolere fenferit. Itaindubiè non prius Deus mifericor diarüà Belgis flagella auertet, qua ex animo eins auxiliû totis præcordijs ef flagitemus. Quod fi fccerimus.tunc iuxtailludDauidis: In Deofaciemuspfj virtutë, amp;ipfeadnihilû deducct ini-mieosnoftros. Dcfperatè fanènimis agro tat,quin amp;incurabilis eft,qui fu-am agnofccrcægritudincm,amp; medici implorarc opérceufat. Agedû ergo en non fit abbreuiata manus Doniini.vt faluarc nequeat, neqj aggrauata auris vt audire nolit, die ac node oremus, plorcni’,deprecemur,obfccrcm’,ob-teftemur^; Deu,vtnoftri milcreatur, niagnamq^aduerfus Belgas indignations remittat,flagella noftras iniqui-tates vindicantia abijciat. Fidelis

V 4 cft,

194 CAVSÆ CALAMI TAT.

cft’, cxaudict vtiquc ficut promifit fi orationibus pcrleucrantes intenderi-mus. Tanto cquidcm noftracfalu-tis dcfiderio tenctur,vt ad fui inuoca-Lne.it. tioncm nos inuitct,;diccns : Petite amp;nbsp;j accipietis,qritc amp;nbsp;inuenictis : pulfatc, !

amp; aperieturvobis.Et apudPfalmifta:

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inuoca me in die tribulationis eruam

tc,amp; honorificabisme. Q^od fi quis ' de precum fuarum dignitatc,ob mul-titudinemamp; enormitatem fcclerum diffidat/ucqueenimrarum eft,quod j preceS maioribus precibus indigeät) cas fanftorum fulciat precibus. Adhi- | beat pro fc intcrccflbres, Bcatiflimä Dei Genitricem Mariam,miferorum nbsp;!

aduocatamoptimam, omnesquefan 1 üos noftrx falutis maximo flagran- '1 tes defiderio.Horum fufFragio fultus jl, cum fiducia accedat ad thronum mi- ,i fcricordijcChrifti,amp;proculdubio ex- j audietur.Nam (teftcApoftolo)Dcus j diucs eftin omnes, qui inuoeät eum.

Rotn.i», Omnisenimquicunque inuocauerit nomen Domini faluuscrit. Promifit । qui promiffa rctradare nefeit. Amen,

Matfh.i«, Amen(inquit)dicovobis:Siquidpc- j tio« ;

B E L G I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aof

ticritis patrcm in nomine mco, dabit vobis.Etalibi.Omniaquxcuntjue pe-^ ticritis in oratione credentcs.accipie-tis. Innumera funt huiusargumenti loca,quibus adorationéexcitamur, atquead fpem exauditionis plurimu animamur. Vt autem acceptior fit no ftra oratio, apprimè iuucrit, fi in ilia noftraparentumquenoftrorum pee. cata confiteamur,ac defleamus.Si ag-nofcamus peccatis noftris efle hand condignas,quas in illorum vindidam patimur calamitates:Si diuinam in o-mnibus commendemus iuftitiam;Si miferias calamitatcsquc noftras com memorandojdc iniurijs in Deum Ian dosquecommilfis magis doleamus, quàm de noftris miferijs amp;nbsp;aftiidio-nibus,pcrfequutionibus,amp; anguftijs. Quam orandi methodn fcquuti funt Daniel.EzechiaSjamp;quicunquc in anguftijs cÔftitutijDcum orafle,atq; ex- DaaJel.». audit! lcguntur.Nobis(ait Danicl)cô-fufio faciei. Regibus noftris amp;nbsp;patribus noftris, tibi autem Domino Deo noftto mifericordia amp;nbsp;propitiatio, quiarcceflimusàtc, Sc non audiui-

N 5 mus

CAV5Æ CAL AM I TAT.

mus voce Domini Dci nortri, amp;nbsp;c«tc ra quæ apud eü habentur. Quant« verb virtutis hæc cius oratio fuerit,do-cuit Gabriel Archägelus adcummif-fuSjCadem oratione finita. Itaq^ cum nimismultafintj amp;nbsp;longegrauiflima pcccata amp;nbsp;fcelcra , quibus Deumcle-mentifliniumoffendimus, necleuio-ribüs calamitatibus prcmamur:quàm quiformam orandi Sc modum nobis reliqueruntjfi ab his rcleuari defidera mus,illos æmulemur, orationcs pro commun! Belgarum lalute frequente mus,noftracöfiteamur ac defleamus pcccata, eaq; deplorando, mifcricor-diam noftri faluatoris, fedulb implo-remus.

Atq; vt tandem aliquando præfcn-ri tradatui coronidem afcribamus,o-roobtcftorq;omnesBclgas,amp;quicu-quehoc opufculü lefturifunt,vtmc-cum infpirituhumilitatis,amp; animo contrito DominüDcü orcnt,dicetcs:

Qrat 10 ad Deum 'uice E^ilogi, Caf.xxru.

Ora*

B F L G I i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjr

ORATIO.

B Omine Deus mifcricordiaru, Patet,amp; Deus totius cölólauo. niSjVfquequo patieris nos,quos hadenus tot tantiîqj bcneficiis dona-fii,opprimicalamitatibusgt;V(qucquo noftri dominabuntur inimici tui? V l-quequo religioncra auitam tuumque cultum pefliindabunt, qui nullius funt religionis;tevcropeccatifaciunt authorem ? Magna cette fucrunt pec-catanoftra, quæ mcruerunt,vtà tam impijs hominibus: atqueetiam inijs quçptiofioranobis efle debcnt,quâ qcquidin hoc mûdopoflîdetur,iniô amp;nbsp;vita propria puniamur. Magna, in-“ quâjfiiere pcccata,q te Patrë benignif* fimu ad tanta indignationê prouoca-uerût,atq; pertraxcrüt ad tagrauê vin dicationem.Prorfus ex calainitatibus nos premétibus fatis intclligimus,qlt;f Deus no voles iniquitate tu fis,quod-que odifti oés qui operantur iniquita tcm.Scimus etiâ ac îentimus.quâ ma-lum amp;nbsp;amarum fit,reliquifle teDomi num Deumnoftrum, amp;nonfuifleti. morcm tuum apud nos. Experimur dc^

MS CAVSÆ G A LAMITA T.

Pra.t . deinde verum cflèilludSapientis: Iii-ftitiâelcuat gentem,mi(èros autcm facit populos pcccatum. Nonne Bcl-gae,qui olim apud te Deus nofter amp;nbsp;o-mnes nationes fucrunt,per luftitiam, quam tcnaciffimè fcruabant gratiac célébrés, hodic per illius ncglcdionc grauiffimis atteri mil'erijs, ac feruitu-teplufquam Aegyptiacafubdi vidcn-tur? Atqui dominator Domine Deus, mifcricors 3c clcmcns,paticns amp;nbsp;mul-taemifcrationis acverax,qui cuftodis milêricordiam in miliia:qui aufcrsin* iquitatem amp;nbsp;peccata:Qui nô vis mortem peccatoriSjfed magis vt conuer-tatur amp;nbsp;viuat: Memento quxfumus tui caduci plafmatis, memento mifc-ricordiarum,quibus pœnitentcs pro-fequifolcs.Ex animo equidem pœni-tctnoscommifibrumaduerfus tuant Maieftatem: Lapfusnoftros non minus enormes, quàm varios confite-mur,dolemusatquc deflcmus,tuant fupplicantes mifcricordiam.Eya ergo dulciflîmc Dcus,nos crigclapfos,crr* ticas oucs tuas require propitius:ad te reuertetes dulciffimis humer is tuis ex-ci-

B B L Q I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19»

cipc, pccnitctcs/deplorStcsq; noftroi errores confolarc: ncc non mifcrij^s Sc. calamitatibusoppreflbs.recrcailibera ’ nosdemanibushoftium noftrorum: aperi oculos tuos,Ä vide defolationo noftram.Da nobis auxilium de tribu-lationc, quia vana eft falushominis. Inclina Deus aurcm tuam ad preccs, quas ante facicm tuam, non in iuftifi-cationibus noftris, fed in tuis mifera-tionibus multis profternimus.Exaudi Domine,placate Domine,attende de propter temetipfum Deus noftermi-fcrcrc.Mifertus tanta nos gratia dona, vt fpiritu renouatijte pura mente Sc corporc in hac mortali vita,fic corde, ore,opère colamus, fie laudemus, lie glorificemus.fic adorcmus,vt hxc ip-fa in cxlefti beatitudinc,liberi ab om- ' nibus pcccatis ac miferijs, tua perfru-entes cxoptatiflima vifione, in xter-num tibi Domino noftro, cum

’ nbsp;nbsp;nbsp;fanftis omnibus Ixti cx-

hibcremereamur.

Amen.

Soli Deo honor amp;nbsp;gloria

Liibellus ifte cont inens expUcd-tl one cnufarnm, ob qtias Belgiu affigitur,nihil habet (juod tholica docirinA aduerfeturtfed muit a compleéitturjad commit ne njtilitatem fcitu necejjdria.

i

^rnoldus ^afius S. TheO' bogiA Licentiatus EcclefiA Elamurcen,Egt;ecanus.