ILLVSTRISSIMI PRINCIPIS ET DOMINI) DOMINI CAROLI CARDINALIS à Lotharingia,Oratio habita in facro Gccumenico ConcilioTridcn-tino in Nouembri
I ; 6 2»
Tridentum adpulit cwn IX. Epifiopis IIIl Abba* tibusMenfe TSLouembriy Anno {^62,, nomine Ecdeßarum Gallia.
PARISHS,
Anno M. D. LXIII.
-ocr page 2- -ocr page 3-ILLVSTRISSIMI
PRINCIPIS ET DOMINI, DOMINI
Caroli Car din ali s à Lotharingia^ Oratio-^ha-bita infacro œcumenico Concilio Tri--dentino in TSLouembrif '
I $ 6 2.
LLVSTRISSIMÏ Do mini, Domini Reueredil^ fimi EpifcopijChr iftianift. Rex Carolus, Reginæ Ma-tris Chriftianifsimæ auâ:o-ritate, ac præcipuo Regis Nauarræ adfenfu, Proce-rumq; omnium confcri-_____________________ptorum confilio, haslite-rasquç modo perleâ:ç,(lecreuit,mihiq; advosper-ferêdas dedit.Quarum præcipuaea capita,quæ ma-ioré ex me explicationem deliderant, pro eaq mihi crédita eftfide,explicaboquàmbreuifsimè poter O. He,vt meminiftisjftatim in initio rerum Regni illi-us noftri nobilifsimi, amplifsimi ac florentifsimi quondam,rummæq-, ergaRegem fidei ôc obferua-tiæ,ftatumamp;conditionemteilantur.
Dicam vno verbo, no fine incredibili animi dolore, FVIMVS GALLI, FVIT INGENS GLORIA FRANC OR. Hæ rerum omniü, A 2 Cia-
-ocr page 4-Clarifômi Oratores,funt vicifsitudines. Manus dominitetigît nos,viriPatres ac Fratres,hoc nobis iuftum Del iudicium in irafua prouocauit.Corru-pti ortinium ordinû moreSjacEccIefiaftica omnis collapfa dîfciplina, hasturbasexcitauerunt,hære-fes non reprcfTæjamp;à Domino Dco noftro inftitu-ta remedia tamdiu negleda.
Hincillæ lachrymæ, ac per t otum Regnum dif-fidia,odia,rapinç,bellaintcftina,acplus quàm ciui-lia. Ludus vbiq;, vbiq; dolor, amp;nbsp;plurima mortis imago. Ncc ûcrofandis Dei têplis parcitur. Pre-sbyteriac religiofi viri ad aras vfq; quas amplexan-tur,morientestrucidantur,Vilibilia Sacramento-rum fignapedibus conculcantur, comburuntur. PaFsimereâiadparent rogi,ex omni générécccle-fiafticorum ornamentorum accenlæ de imagini-busdireptispiræ: additis omnium, non folum ec-clefiafticarum, fed antiquifsimar um bibliothecarû libris. Necquicquamex chartis publiais, amp;nbsp;inftru-tnentis,quæ addotationem pertinent, refer uatur. Sanlt;âorumreliquiæ,ruptisaltaribus, in einer es re-digunfur, quifuntin profluentempofthac proie-âi. Horrefeo referens,nec à fummorum Pontifi-corum,Imperatorû, Regum, Principum, Epifeo-porum, amp;nbsp;fine difcrimine,aliorû omnium fepul-chris abftinetur, eorum maxime, qui deEccle-fiaDei ben emeriti, per monumenta reperiuntur. Nomen Domini vbique blalphematur, Ipiritus men-
-ocr page 5-médacii in orc omnium eft,quifaîfo verbi Dei mi-nifterium vfurparunt.Atq;ita expulfis paftoribus alius ouis cuftosfur Sc latro,in ouileaicendit.Aç poftremo,quod longe omnium eft grauifsimum, iuge amp;nbsp;facrofancâumfacrificium, apudeosceflat. Quod intermiflum, quantam ruinam fecum ad-ferat,ac quantam Regibus iaduram,amp; meminiftis, viridodifsimi, ex Prophetarum oraculis, amp;expe-rientia iam in magnis imperiis,flor etifsimis regnis, amplifsimis prouinciis,didiciftis,atq; in Galliaiam adfpicitis. Regis cnim Maieftascontemnitur, imperia detredantur, non modo vedigalia, fed pro-uentusctiam,negantur,iuraomniaamp;leges filent, quilibet vindidam quam exercet,expriuato odio mctitur,addefeólioné populus excitatur.Poftre-mo, excuflb Monarchiæ, quod aiunt,iugo, anar-chia,in concionibus publice pr oponitur.
Hæc omnia, apud vos cogitate, Clarifsimi Ora-tores,amp;quodin Gallia vobisnunc videre ociofis licet,ieranimis pœnitétiaexperiemini,fi molefua Gallia,ex vicinia,vos in ruinam trahat.
Sed quid vos fanóliisimi Epifeopi detineo? aut diutius adfligo?Superfunt tantohuicnoftro malo oportuna remedia. Habemus enim magnæ fpei pupillum Regem, non tarn regni ex légitima fuc-cefsione Monarcham, quam religionis Sevirtutu omnium auidum hçrcdem,quem pater Henricus, ^auusFracil'cus excitant, Sein quoiam Francifei
A 3 fra-
-ocr page 6-fratris demortui', omnc genus vïrtutum ïgniculi relucent.Nec défunt Catnarinæ Reginæviduæ, amp;nbsp;Nauarræ Regi, optima confilia, amp;nbsp;infradæ Proce-rum vires. Nullis opibus parcitur,vndique auxiliäres copiæparantur.Fitq; via, vi, fed in nofiravif-cera, quantumeunque vidrix dextra fit, ferrum conuertitur. Eruuntur opes, ôefit lamentabilere-gnum.
lamq;, nulla ad fedandostantostumultus apti-or via,nullumpræfentius remedium, quàm quod ab bac facrolanda vniuerlâlis Ecclefiæ legitimèin fpiritu lando congregataSynodo,expetitur. Hue nos, maiorum exempla trahunt, hocDeiverbum docet,ac, vt ftabiliuit ex jpmifsisfuis, quæ nunqua fecit irrita, imperat. Atq; ita demum ex hoc loco pax Dei, quæ exuperat omnem fenfum, expeda* tur. Tempi urn enimDei fandu eft, quod fumul nos,viri fratres. Et tametfi diuifiones gratiarum fint,omncs tarnen nos in vno fpiritu,qui in nomine Domini noftri lESV Chrifti congregati fu-mus,dicerc necefl'e eft,pr out Spiritus fandus dabit eloqui.Quæ omnia,vt magis feirepoteftis, ad bene beateq^ dccernendum, exdiuinopræfcripto, funt omnino neceffaria.
Hæc omnia, Chriftianifsimus Rex, cum fibila-tis perluadeat, nec quicquam alienu ab his, à vobis expedet:duo tarnen præcipua funtea, de quibus vos admonct,pro fua in hanc Synoduni obferuan-tia,
-ocr page 7-tia, pro ea, ^uam fcntit ex his in religioncdißj-diisjfummamoleftia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Pi imùm itaq; à nobis poftulat, vt quantum fieri poterit, noua aifsidia vit emus, nouas inquam,ôc infruduofas quæftionesrelinquamus. Acdemum quantû nobis licebit,vitemus,vt Principes,amp;Pro-uinciæ omnes,ab armis religionis ergô abftineant. Ab hoc defiderio excitandorûbellorum, prorfus nos alienosefle oportet: ne, qui ex nobis difcefie-runt,amp;abEcclenaDeipciderunt,exiftimêtm,agis hocconuentu Principes adarmaprouocarizôelo-eietatcs acfœderamiri ad bellum quantumcûq^fa-crum: quàmde vniuerfali omnium animorumin vnam fidemreconciliationejdecerni: Solicit! ante , omnia,fer uarevnitatem pacis.Si quid in eafenten-. tiaper Regem peccatum eft, par cite quæfo. Patres Amplifsimi.Henricus pater eiusaudor fuit pacis, quæ in Chriftiano orbe tam féliciter hadenus fer-uatur.Eâ quafi teftamento,paulopôftmoriturus, filio Francifco Régi comendauit. Hâc Francifcus frater,fi nobis tam cito ereptus non fuiflet,magna prudentia retinere conabatur. Pupillo amp;nbsp;viduæ, iniquifsimas femper turbas, amp;nbsp;bella inteftina,Rcx, amp;nbsp;Regina Mater,valde pertimuerunt, ôc pacatos fubditorum animos, ne quiespublica interturba-retur fumma prudentia, acvt ætatemamp;fcxum de-cet,perpetuô exoptarunt. Quod etiamfi, vt nega-rinonpoteft, infeliciter fuccefcit, infeliciores tarnen
-ocr page 8-men belli eùencusfuar pcnimefcendi, ne, fi ôm-* nes in eodem periculo verfentur, cadem tempe-ftate adi,nemo périclitantes adiuuet,acfimul vnu idemq; naufragium omnes faciamus. Summam propterea rationem habcri defiderat eorum qui iapn funtjVt amp;illis, quantum ex Deo poterimus, condonemus,quibusamp;nosamicos efle liceat,fed vfq; ad aras.
Alter um Icgationis meæ caput eft, quod iami principio, Regi meo Chriftianifsimo, cu Serenifs; Impcratore,amp; religionis Regibus, PrincipibuS viris,quorum hicQratoresviroscIarifsimosnabc-* tisjfuit commune: Nempc, vt de reformatione ôc morum amp;nbsp;ecclefiafticædifciplinæ, omninodccerv natur. De hac iterum iterumq; vos admonet: ad cam amplcdendam,qua poteft obferuantia horta-*' tur, amp;nbsp;per Dominum noRrumlESVM ChrP ftum,quiiudicaturus eft viuos amp;nbsp;mortuos,obtc-ftatur. Si ecclefiæ audoritatem integram eflevul-tis, ft eius dignitatem obferuarCjfiiam inclinatura nobilifsimum Galliæ regnum rctineripofte iudi-catis, nec vos ex veftris commodis noftra incommoda metiri æquum eft. Si enim vniuerfa hæclta-lia,fiHifpania omnis,federn adhueße clauumtc-nct,gratulamurvobis,felicifsimiPatrcs.Nos pup-pi cxcidimus,amp; vix fupremo digito gubcrnacula retinemus.
Hie vobisliceatjiureveftrojcaufas a nobis tant«
tem-
-ocr page 9-tempcftatis cxquircrc.Quem accufabimusCocpï-fcopi fratres^guem tantimaliaudorem conftituc-mus? Memini, quid vel it is, nee memoria cxcidit veftrum de ea re commune omnium indicium. Hoc non fine innato pudore, amp;nbsp;magna anteadæ vitæ pœnitentia dicere me oportet. Propter nos tempeftashæc orta eftviri Patres,pr opter ea mitti-te nos in marc. Quidaddam ampliust Habetis hic côfitcntesreoSjin eosvtlubet animaduertitc.Nûc iudiciumincipiatâ domo Dci,amp; mundentur qui ferunt vafa Domini. Attendamus nobis, amp;nbsp;vni-uerfo gregi, quiefeamus puersèagere,amp;:difcamus benefacerc. Imo potiùs tu mifericors amp;nbsp;mifera-tor Deus per vifccra mifericordiæ t uç attende pla-catèSe fac adauge nobis fidem, vt fine timoré de manu inimicorum noftrorum liberati, feruiamus tibi. Nunc viribus opus eft Patres, nunc pedorc firmo.
Sedvereor IlluftrifsimiDomini amp;nbsp;Rcucrendif-fimi Epifcopi,nenimis importune agam.Non eft enim Iponte currentibus addendum calcar. Finern igitur faciam: eft enim mea hæcexpedita a Rege legatio. Si quid feire vos ampliusoportebit, id ömne Clarifsimi Regiioratores curabût. Ego veto, amp;nbsp;mecum vna qui ex Gallia aduenerunt Rc-uerendifsimi Coepifcopi,in hac vniuerfalisEccle-fiæ facrofanda Synodo teftamur beatifsimo Pa-pæ Domino Pio Pontifici Maximo poft Dcum,
B in
-ocr page 10-in perpetuum fubditos eße veile. Eiusenim nos in terris primatum, fuper oêsEccIefias, agnofeimus: cuius nunquam imperium detredabimus. Eccle-fiæ autem Catholicç,ac facræ Generalis Synodi décréta veneramur: vobisq; III uftrißimiac Reueren-dißimiLegatijfafcesfubmittimus, Sacäißimis Epi-fcopisdextrasfocietatis ofFerimus, Clarißimos Oratores, telles fententiarum noftrarum hic ad-effe vehementer gratulamur, vt Spiritu fando duce in omnibus, per omnia, amp;nbsp;femper honorifice-tur Deus Ôcpat er Domini noftri IE SV Chrifti, Amen. Dixi.
ORATIO, HABITA ARENAL-
DO FERRERIO, ORATORE REGIS GALLIA-rumChrißiMißimifin ficrd Qccumtnicd Tridenti-
Md Synodo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
Rationibus,quasnunc audiftis IlIuftrilT. D.D. ßndißimi Patres,nihil eft,quoda nobis lt;|uidquamaddi, aut detrahi debe-at,tantum vnum dicemus,bona venia pa ternitatumveftraru, pro muneris noftri rationc. ChriftianilT. Regis, pius, religiofus,amp;in Catholi-camEcclefiampropenfißimusanimus, antea qui-dê erat omnibus fatisperlpedus amp;cognitus:nunc autem aduentu amp;nbsp;orationellluftrilT. Principis, amp;d. Reuerendißimi Cardinalis,adeóeft illuftratus, vt
non
-ocr page 11-Hon vllius quidem dubitatîoni locum relinquat. Nâquominusantea tanti viri aduentus ab homi-nibus prudentibuSjôc peritisrerû humanarû fpe-rabatur: cô magis cûvenerit, nemo eft velmedio-cri ingcnio prædit us,qui non plane videat, quanta GalliEcclefiæCatholicæ cofukumvelimusrquiq; nonintelligat,plures casq; grauifsimaseflc caufas, quibus addudus Rex ChriftianiflT.ill um ad vos mi-ferit,cuius fingulari confilio in rebus magnisagen-disjcùm anteafemper vfuscft,tum maxime hismi-lèrrimisamp; calamitofifl'. Galliætemporibus.
Quiautê exiftimant,priuaco magis commodo, quàm Reipub. Chriftianæ caufa hæc à nobis fieri, vehementer falluntur. Poteft, fi modo velît Rex Chriftianiir.vel triduo feditionesomnes,amp;motus fuorûcomponere,inq; officio amp;nbsp;obfequio Gallis innatOjfubditorumetiam animos retinere: fed no tam quæ fua funt,quærit jquàm quæ funt Catholi-cæ Ecclefiæ ôi PontificisMaximi: cuius dignitatem ôcauthoritatéjVt fartam te dam m Gallia retineat, nô dubitat,tantiregniimperiû, vitam,amp; fortunas magnorû Principum,Procerum ÔcNobiliorum, in periculum adducere. Hic eft Galliæ noftræ fta-tus,hæc fundi noftri calamitas,
Quodfi quis nosroget,q,dtandêilludeft, quod Ecclefia Gallicana tantoperè à Côcilii Tridentini ' Patribus expetit: non fumus,Patres fapientilT. in petitioibus noftris admodum morofiSc difficiles.
B 2 Niliil
-ocr page 12-nihil aliud pctimus, quàm quod totus orbis chri-ftianus efflagitat. Quod à Concilii Nicæni Patribus petiit magnus ille Conftantinus, hoc ipfuma vobisrequirit RcxChriftianifsimus. Oîaillius po-ftulatacontincntur aut facris Biblioru literisraut vetuftis EcclefiæCatholicæConciliistaut antiquis Pontificum amp;nbsp;Patru conftitutionibus, deeretisjamp;r Canonibus,Hæcfunt5hæcinquam funt, quorum nomine Rex Chriftianiir.Ecclcfiæ Catholicæ pri-mogenitusfiliuSjEcclefiæinquam Catholicæ petit reftitutionem in integrum apud vos,quos Dominus nofterlefus Chriftus,Prçtores legitim oser ea-uit.Neq;hocipfum pctitur ex claufuia, vt dicitur generali: fed ex verbis exprefsis edidi illius diuini amp;nbsp;perpetui, aduerfus quod nunquam fuit,nequc vnquamerit vfucapioni, aut præfcriptionilocus. Redeant faltcm quafi poftliminio: in iandamDei ciuitatem, amp;in lucem hominum tandem prode-ant, quæantiquushoftis Sathan vieripuit, amp;nbsp;Ion-go tempor e fupprefsit.
Sic Darius, Perfarum Rex,motus in ludæa propter religione excitâtos,fedauit. Non enim ad arma continuó, verû vtmaiorum fuorum leges,amp; antiquaedidainquircrentur,iußit.Cumq; inuen-tum effet Regis Cyri edidum,de reditu ludçorum in ludea. Sc rempli inftaurationc a maioribus fuis negleda,madauit executioni, amp;nbsp;ita pacati funt tu-multus. lofiasRcx laudatifsimus, amp;nbsp;fyncerilK ec-
-ocr page 13-clcfiafticæ difciplinæ exactor ôc reformator, librö legis ab Al cia magno faccrdoteinuentum, poftca-quamhominum malitia,longo tempore fuppref-fus fuerat, primùm legit diligentifsimè: deinde Ic-dûrecitauit populo; tum ex illius præfcripto ritus amp;præceptadiuina ludæis reftituit. Strenui illi Nehemiæ milites, quos tantoperè commendat Chryfoftomus, altera quidem manu tclum tcnc-bât,altera murosHierufàlcm ædificabant,hoceft, Ecclefiam, ex antiquis Patrum legibus reftituebat, Nifihæc fiant Patres Sandiff.fruftrààvobis roga-bimur, num etiam pacata cft Gallia? Nos enim vo-bis refpondcbimus quodlehu Régi locan r oganti, num pax, num pax? Et quomodo, inquit ille, pax, cum adhucfuperfint amp;nbsp;vigeant?noftis caetera.
Nifi his rebus diligetiùs detur opera,nos fr uftrd confugiemus ad potentifsimi illius,amp; rnaximi Regis Catholici affinitatem, fingularem amicitiam, incredibilemliberalitatem. Fruftrafidem auxi-lium implorabimus Pont. Maxi. ScrenilT. Vene-tor um dominiijLotharingiç, All obr ogum,amp; He-truriæ Principumauxiliares copias.Fruftraenim, mihi credit e,erit equus ad fal utem.Nifi hçc à vobis fiant, turbabitur breui, nimiaquorundam fecuri-tas: quod caput cft,qui inter ea per ibunt,tametfi id illis fua propria iniquitate ôcpeccato eueniet, vobis tarnen pcribunt,hoc eft,fanguis illorumdc manu veftrarequiretur.
B 3 Sed
-ocr page 14-Sedpriufquàm nosadeavenîamuSjquæfuoloco amp;nbsp;tempore fumus diduri, fecundumq; manda-torum noftrorum formulam agamns: petimusa vobis fapientifT. Patres, à vobis inquam, quosve-ftra {ponte feimus efle fatisincitatos, quorumq; pietatis,religionis,amp;:in omnes homines charitatis, fumus non folùm auriti,{ed etiam oculati teftes, vtea, de qbusiamdiu cœpiftisdeliberare,quâbfe-uifsimefieri poterit,abfoluatis, quo citiùs pofsitis ^e multo grauioribus, amp;nbsp;magis noc tempore ne-cefTariis, fententiam veftram dicere: amp;nbsp;his conuen-tibus Ecclcfiafticum finemimponere, ad laudem, gloriam, amp;nbsp;honorem Dei Patris omnipotentiî^ eiusqj Filii,Domini noftri IE S V Chrifti.
.RESPONSVM SANCTAE
SYNODI, AD ORATIONEM ILLVSTRISS.
ticKcuerendilf. CurdiitAlis i Loffjxr/flgw, Datum zy. Nouembrit.
Lluftrilf.ac ReuerendilEDominc: INTER cæteras Chriftianæ Reipublicse miferias amp;calamitates, quarû memori-^^^amfacrofanda Synodus neq; depone-re,neq; fine lachrymis repet er c vnquapoteft, nul-faeius animum curamagisanxiumacfolicitû fem-per habuit, quàm feditiones amp;nbsp;bellici tumultus, qui religionis caulà in florentiff. Galliarum regno commoti ac concitati, dicerentur. Nam cùm Omni
-ocr page 15-omnîtcmpore regnum îlludfirmifsimum Catho-licæ veritatis præiidium amp;nbsp;columen iure optirno habitumfuerit,cogebatur fanda Synodus incrc-dibili doloreaffici, cùmintelligerct, eiufmodi fa-ftamefle rerum commutationem, vt non in viia, aut altera, fed in pluribus eiusProuinciis, omnia fere impietas,cædes,vaftitas occu paffe vider et ur.
Accedebat præterea ad augendam dolorisacer-bitatem,quödnuntiabatur nobilifsimosgentisve-ftræ Proceres (quod fcilicet, alii orthodoxamfidê, labcfadatam amp;nbsp;euerfam: alii defenfam amp;cóferua-tam maximècupcrent)tanto animorumardoread armaconcurrifle,quanto olim ChriftianifsimiReges veftri totius Gallic! nominis confenfu, pro Chriftiana religione propaganda, eiufq; dignitate r ecuperanda,difficUIima fæpe bclla fufcepiffcnt,ac confcciffent.
Verum anteacuhæcmala fandaSynodusmul- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
torumfamaSc auditionc accepiffet, grauiter fané, dolebat,öc prçfentem inclytiregniftatum maximè deplorabatdta tarnen, vt facile crederet,multö fibi miferabiliorê eiusfortunamvideripolfe,fi, quod aurium fenfu per ceperat, cernere etiam oculis,amp; propius omnia cius vulnera intueri, ac penitus pernofcere licuiffet. Quod quidem, ilhnunc, in-ftcrato quodam modo contigit. Etenim Illuftrif.
nmi amp;nbsp;Reuerendifsimi amplitudo veftra , Chriftianifsimi Regis lit eras, quæ nuper recitatæ funt.
ora-
-ocr page 16-orationc fuafuWecuta, ca vcrborum copia, graui-tatc, prudentia, Gallicarum rerum ftatum amp;nbsp;con-ditionem expofuit, vt eas nó commemorafle, fed carum veluti exprelïam imaginem omnium ocu-lisfubiecifle videatur.
Quare conllanter fanda Synodus affirmât, fc nullas ei prçprias acpræcipuas dolorispartes con-cedere: vcrum etia eó accrbiùs hanc calamitatê fcr-re,(jamplitudo veftra, matris(fandxSynodicha-rifsimæ ôcdulcifsimæ filiæ)ærumnas,amp;: incommoda defleat,ac conqueratur.Sed tarnen in tantis ma-lis animum erigit ßccofirmat. Siquidem breui futurum confidit,vt Deusreddatpucro Régi prifti-nam maior um luorum, amp;prçfcrtim aui,parentis, ac fratris,clarifsimorumRegum,virtutem amp;for-titudiné: quænon folùm nepharios hoftium co-natus reprimere, amp;nbsp;audaciam vlcifci queat, fed in tenera ctiaætate fingulare aliquod pietatis exemplum adpulchcrrimifadiimitationem pofterita-ti prodere.
Deinde verb, cum diuina dementia, atq; mifc-ricordia,amp;S. D.N. Pii Papæ Maximi opera amp;au-thoritate hoc factofandum generale Conciliu co-adum fit: fi vnquam antea, nuc certèmaximè, fpc-randum eft, fore, vt verus Dei cultus, difcufta er-rorum ca!iginc,ab omnibus agnofcatur, mores cmcndentur,pax 6«: tranquil litas Ecclefiac rcftitua-tui. Quain re quemadmodu adhuc fanda Syno
dus
-ocr page 17-dus omnem dilkentîam adhibuît, vt quæ fuimu-nerisamp;officii cne intelligcbat, adiuuâteDomino perficeret: ita in pofterû nihil fe de ea curaremiflii-ram,verùm fi fieri pofsit, aliquidpotiùsadeam ftu-diiamp; induftriæadditura elTe pollicetur acfpondet.
Neq; verô,Illuftrifsime Domine, te impulfore folùmatq; hortatore,fedmultômagis(quodfum-mæ fœlicitatis loco habendum exiftimat) adiutore confiliario id faciet. Nouit enim quanta tuafit optimarû artiû, amp;nbsp;præcipuèfacrarû literarûfcien-tia,maximarû rerum vfusatq; tradatio: apudRegem potentifsimum, fummosq; Principes exifti-matio amp;nbsp;authoritas:ôc quod caput eft,pietasin De-um,vitçintegritasamp;innocentia,acveræamp;:Catho-licæ religion is fy neer um ftudium. Quæ quidem tot amp;nbsp;tantafunt, vt quid potißimum in te homines laudare debeant, maximarum ne virtutum cu-mulum, aninquoq;genereabfolutâ aeperfedam earum formam, merito dubitari pofsit. Illud autê exploratifsimum fanda Synodus habet, tam mul-taab Reuerendifsimaamplitudineveftra,ad comu-nis caufæ vtilitatem adiumenta allatû ir i, v t fibi nû-quàm minùs iucundam eius aduentus memoriam futuram confidat: quàm illeipfe dies, qui venien-tem excepit, lætifsimus ac iucundifsimus omnibus illuxilTe vifuseft.
Itaquc,IlluftrifsimeDominc,omnes hifandilf. Patres,quôdtam longo,difficili,acpericulofo iti-
C nerc
-ocr page 18-nere fufceptOjad tuendamfandæ matrisEccleliæ dignitatem,tanta animi alacritate accurrerisrquôd faluus amp;nbsp;incolumis cum grauilT. patrum comita-tu adueneris:quôd tuaprçlcntiajauthoritatejfplê-dore fruiliceatjprimùmJDeo immortali maximas gratias agunt: cleinde tibi ex animo gratulantur, lauftaq; omniaacfœliciaà Dominoprecantur.
Cæterùmquæ depriuatis Gallicarum Ecclefia-rum commodis proponenda erunt, ea ûnda Sy-nodus, quotiefcunq; Regis Oratoribus viris præ-ftantifsimisjvel illuftrifsimæ amplitudiniveftræde iisdicédi locus amp;poteftasdabitùr,libentifsimè au-diet. Neq; enim dubitat, quin eius Regis nomine, quipueritiæ cómcndationé à pietatis acerrimade-fennone duxerit, cuiusq; in omnivitaprecipuum ornandæatq; amplificâclæ Religionisftudium eflè debeat, eaproponantur, quæ inprimis cumvera Deigloria,perpetuaq; landæeiusEccIefiæ yti- -litate, amp;nbsp;fumma Apoftolicæfedisdigni-tate ôe amplitudme, coniunôta effevideantur.
-ocr page 19- -ocr page 20- -ocr page 21- -ocr page 22- -ocr page 23- -ocr page 24- -ocr page 25- -ocr page 26-'S
Si