INEPISTO
Um IOANNIS APOSTOLI
CAtbolicctm primdmAOMnis Oecoldm-^ddijdemegoriie,hoceß:homi-lilt;eundcr''XX-de-ftuo per diithorem recognitie.
-ocr page 2-KEVERENDISSTMIS DOMlNlf Chri/lophoro epifcopo B.ifilicn- zx t^icolM i
Dièfbacheiufdem coddiutori,ïoMnes Occoldmpddiia Gntiimcrpii-cem in Chrijio.
Superiori dfino,Priefuler nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[ub dduelt-
t-w nMdlitiorum Chri/li,cffldgitätibiis fi-dtribti5,cpi floldm loiftnÎ! cdtholicdin, demegorijs aliquot, uelß l'bct bomUd! diccre,cor am populo explanaui. Vide-baturtmm hlt;ecieuo noliro benemculcanda.Chrißia-norummeatibuf.C^uoniamhodicfilem quidam ma-gnißce laudant, ipß expertes fidei, operumcj; nuHam habentes curam: alq uero iuftitiä, qu£ fides ejl, ope-ribus tribuunt ,ilypocritlt;£ mmirum,crfimiffaitào-rumizycum boni ac iufli perfidem nodiim euafirint, iufiis et bonis gloriarifolét operibus. Pr£terea Chri fliana qu£dam dogmata pa/fimabittdoâis damnari caepta funt, qu£ retradari ßcile poter'mt,fi reliait ali/s, pure facras traóiaremus literas. Porrö quia in h ÏC epillola,tanquam encbiridio quodam, Gr quale fi de, Gr qu£fideiopera ejje oporteat, gt quid de pk-rilq; [uperquibus contrauertitur, fentiendumdocc-turiidcirco earn lubens in manusfufcepùGrficut tunc tumultuaria opera coUeäafiiit, ita nunc quoq; infti-gantibus npnnuüis, qui interpretÜtem me audierant, typograpbo concredidi excudcndä .Vefiris autem po tiffimum
-ocr page 3-ÎO* OECOL, EPIST* NVNC tiffîmum ampUtudinibu^ offcrendâ duxi,tametßßr-taffewnnuUls uideri[gt;ojjêm,utnuiicfefe habent tent para,paru officiofe iBud agereM ego iufliffinM caufi nwtu! ßerim.Neq; enim in nucupandis librisßjeäot gu£ plericj;. Ndm bd«d rar'o uenantur illîfua, nbsp;nbsp;pri-
niiapudmagnAtes haberi defyderant- Equide utprin cipes propitiof dc beneuolos non contempferim, nuc tarnen ampliusquiddatn tefiatum ueUem^nempe mc ^.uangelij Chrifti neq; pudere, ncq; doccre clandefli-numquiddä, quodtenebras amet, ttelde quo rations reddcre nonßmparatus. Quodtam gratum ucßrit reuerenti/s ßrcpoUiccor, utßes mihi bonaßt,etiant calcula ueflro,qult;eCbriflianè docentur,ut epifcopoe decet,uoc approbaturoc, ficubimeimentio inciderit» 1nterimßero,crpefjtmis mortaliumcalumtuatorit bui, aurium ueßraru benignitate abutendi uiam pr« clufum iri,qui in nullas non principum aulas etiam na inuitati irrumput, et priuati fui commodi gratia, in-copertapro certis,ßlfapro ueris,fi{la proßäis nar rant : maxime autem uerbi dei declamatoribus inßn^ fifunt.t^ec mirum, quädoquidem nec Chrtßo peper-cerut eoru patres.Eßq^ nunc rtttnor,alienAtos nonni hiletiäueßros animos tum d me,tum dßatribus, qui pure hic annuciamis Euangclium, atq^ adeo ut fußgt;c äihabeamur, tanquä cauponätes uerbu dei:id quoi uotis omnibus maxime deprecamur,fi quid aliud.Pro indc openeprccium mihi uifmn cß,^ufiwn aliquem et ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft 4
-ocr page 4-ÏO. OECOLAMPADIÏ
^ecimen eoru nbsp;nbsp;nbsp;doceS, (ne'l; no alios cade docer^
crcdidcrim) uobis exbibcre; guo poflbac re He agno fcdtis, qndin impudentes iU^e frontes, quam^ male^ dicxlingUiC. Qtiibusnimiru improperatufit,fiijuid uel de nobis, uel de doHrina noftra fini/lrefenferitis. Nrf uos,fi(juidé epifcopi eftis,zy plebis ue/lr^lpiritu-dlid comodd (lu£ritis,ßuore operarios uerbi no pro-fequi non poteritis-.tantum abefl,ut tyrannicum quip piam ucl cógitdtione cotra nos dccreturi [itis • Atqui ut uellrd notd eft dementia: itd. nbsp;nbsp;improbd, dC irre~
quietd iUorum non eft occulta malignitds. Noudnos docere clamant. Qw'dobfecro noui docemus, qui nihil quod fdcris ftripturis doceri nequit,recipimusf Proh pudor,eó ne deueneritt Chriftiani, ut propheta rum apoftolorumq; doHrinam tanquam nouitaté, nuperinuedam abominétur? Qupd ft illorum infueta docemus auribus,cur no imperitiâ fua potius arguut quàm doHrinte noftr£ nouitaté,nos luidiofos redden do ? Pd trum authoritatem à nobis cotemptam multit exaggerat, Eft'ne aliquid fanélius à patribus deman-ddtum,quàm ne quid citracanonic(e/criptur£autho-ritatem,uti àfufpicioneprorfus alienu,reciperemus? Et ecce hac obedientia fumma,crquam unice à nobit requifterüt patres,meremur, ut inobcdiétisecyarro ganti£arguamur.Curitem mentiuturnos uti ftditia fos conari,ut omnisordo pejjum eat,Grftsqi deq; fi-raturf chriftum principempacisgt;aH(litoru cordibut
it^illamuif
-ocr page 5-EPIST* NVNCVPATORIA J iitjlill^i»uf,ordittittioni qu£ i deo eft,non reftftcndunt ^ituibuf £temi iudicis interminnmur minii, ucrbunt det pro lucerna in hdc uita hdbëddm tnonemns-.Grfie-fine poteftfiUinc feditionif oriri incendiumi Scoput ttoftereft,plebi Chriftum notiore,dntichriftit abotni-nubile reddere,dd ueritdtif amore inhortdri, tcnebrd fum operd diftolucre-.cr guid mdgis neceffdriu in ho-tntnum uitdf cltiid ufq;ddeô pr£ceptü nobiiddomino? hm ß quod pr£ceptum à domino, reâe frcimu^,coge nur dbftji perfondrum deleëiu, eleri or plebir ftu-penddftdgitid detegere : quod nimiru multos mdle bd bet,et mdxime eos quibus opus dcriori increpdtione. Tdxdre dute debemus, ZSquot; itonpoffumus nift qu£ td-Xdnddfunt uitid munftflemus. Vos dutc fcitis, non dubito,quin täqudm epifcopi doledtis,nos nimiu uere edrpcre,qu£obfubditorit duritid ßrtdffisemeddre Uonpoteftis- Quodfiuerd funt, qu£tdxdmus,utfunt uerifftmd,ettdXdtudigniftîntd,ncutiqud eruntnoud, neutiqud eriint reticendd, Porro ß non reticcndd, fed debemus,ficutftgt;irituftdnilusperprophetdm iubet, exdltdreuttubd uocc, et dnnucidrefcelerdmeutiqud feditioß,neutiqudmpietdtis euerforcs,ncutiqudm pd cispublic£perturbdtores, neutiqud inobedieti£ do-dores erimus.Cur non potiusinnocentid uit£ ftciunt Nf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in fe didum, in fe did credi poffttiTot funt in
templis nundindtiones, dUdritid ,ßftus, idololdtrid, tbomindtiones', tuntd fdcrdmetorum eft cofturedtie^
d Î
-ocr page 6-IOAN» OECOLAMPADII
f iWtMf trdJitionuw iceriMHytiintti ceremoniitrtmi trt-undMtii'.tot confcientiarum liiguei,tot extraneie do-ilrinæ'.Cf nonduw etd/jiecies defceitdo:lt;jute omniafjii ritus fanâiis prieuidens,ntulto anted per fcripturas in dicauit fiitura:nos ed quomodo fcripturds interpréta tes,diU'imuldremus,mÇi er dlienorum peccdtorum ef-fe ueÜmus pdrticipesf Etfitjuidem effemus cdnes, uet mutiyuel dduldcesjure optima uos [cripturis, erfjii-ritufdntlo fi-eti, è templo nos eijeere deberetis. t^rnic autem cum libere officium nolirunfùcimus, cum did^ bolum ex Chriflidnorum peéloribus eruere, etinfere re cbriflu/m noßrd eftfolicitudo,cum mßidurddi tem pli dei, erextirpdnddrum zizdnidrum ßlce uerbi nobis curd efl, non dudiendos d uobis eos (]uiueritd-tem lt;egre dudiiint,mutdmq; ueUent, confidimus- PdU lusfdne in medijs uinculis gdudebdt,et gduifurus erat fiue occdfioneffiue ueritdte dnnuncidretur Chriftus, etidm fui capitis periculo, ipfe fexcëtis dlijs dd docé-dummagis idoneus.tgitur et nos,lt;jui pfeudoprophe^ tdrii fcelera detegendo dperimus,uel quomodo lt;]udin proxime Chriflüaccedereoportet,uerispa/loribut exofos effe non oportet. Talern aute, et tarn innoxia noßram eße dodlrindm, opinor, bondm partem p le^ bis cpiæ audit,teßificaturam. Tantum tupi nos ödere qui inclamari timent,quö Chrißi oues uobis concredi tas impune deglubant. Eßo autem quad illorum au^ thoritaem conßrmetfuperciliofi quidam è fenatu uni uerfitatif
-ocr page 7-EPIST, NVNCVPATORIA, nerfitdtisBdßlt. qui publicif ediélis, dlijsq; ntdchinit-tionibw,nobis in rebus pqs negocitim fècerunt impie-. Eandé tdmé quant iüimercturßde.Verus eftenim [ytt eretifmus. Traduciturquippe er illorum infeitid to^ to orbe,quod Eudngelium ne 'd limine quidem reélef^ lutdrmt,et féliciter neq^ docuerint,neq^ docere potue fintxumq; de cldue gloriën turfden tie, ipfi in regnti fcripture nee intrent, nee dlios intrdre[indnt. Hm ne tno eft, qui non improbet in eis,quod dd reddedam ra tionem fidei publice femper tergd uerterint prouocd-ti. Hemodigna Theologie crediderit excufdtionem, qud Rhom.fedis obedientiam pretexuerunt, content ptdftdtru erplciis expcóldtione. Qunre igituriUis utuirisgrduibusdccomoddrcturduresiAt biCc träfe dtit. M.ultofdtiur cnint non mordere ntutuu,fcd infir tnosin ftiiritu lenitdtis inftdurdre. Ego fdnè duffiicdtt te deo,in hoc,tneo officio defiiturus fitm miitime.Do-ccdt Ct difcd ego,dut me doccte difeat ipfiiregnet diet uerbu domini dc iudicet.Hdc rdtione ncniini exffiri-tudlibuffuutnduftrcturius,neminicoquerendipdte-bit cdpustproftrdnt ft hdbet in demcgorijs Ulis quod cdrpendu.Qucefcriptdfunt,edfcriptd effc inficids ire non potero,fcriptis ipfifcriptd coueUant, idq^ firn pliciter cr dbfq; ccntcndcndiftudio, queniadmodunt iUd populdriteradpopulum dccluntdtd fterunt.
Veritdtem enim qudmplurimis notant reddidiffc, pro xiitfd (tdpdcem Uia fient, Atq; his decaufis, häc lucit d 4
-ocr page 8-lO^OECOL» EPIST, NVNG
firdtionc V.K.Dominationibusdicxrcno eritlgt;ui,lt;jua gt;nbsp;Zy mea O'ß'itrutn,quißniilia docent,innocentàab obtreildtorunt morfibut uindicctur,ficjuidcm ^ib iüi( tutumell Illiquid. Deniq^prccor clmjlum,utgregi ueßro nemo noncontinguttum nondMnofui, quÀnt ego. Animus profeélô meus nocere nuîli, prodejfe o-mnibuscupit.Precoritem,utomnesueflrip(tftoret tne multis nominibus uinarntfedulituteffide tii, quintuliecunq; dotes iÜlt;e in mefunt-Vos quoquf prccor,in Cbrifii gratia perfeuerare femper.
BafileiC,Anno 15x4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
JN EPISTOt
-ocr page 9-INEPISTÓ
LAM IOANNIS CATHOLICAM * DEMEGORIARVM lO^ OE« COLAMPADII LIBER, DEMEGORIA PRIMA,
infirnü corpore^ libcntius nof iUorum medicoru. curie fubmittimu!,lt;]ui drtif lii«e peritiores funt,amp;in cjuo! mdio remfiducidm tuto coüocdmuft ttd etanimd iegroti,dd cotredle diuertinuudoóborefCna hij}gt;i-ritudles l'uni ntedici)de quorum ergdnos fide dubitd^ mus nihil,cirquof cœlefiifcientidprie dlijs cognofii-nuiteffêprieditof. Et id genus dpofioli quidemfunt omîtes,quibuf dominus noliertcfus uirtutem dcditfd^ ndndi,non corpora tdntum,fed zx dnimasAodnnes du tem dpoflolus,cuius nuncepifloldmcdtholicamlufcipi musexpldndnda,utinplerifq;,itaetinhdcmedêdira a tione pneccUitdlios.Atq- itd nobis commendatur,no ' folufuis opcribus,Euange}io inqudm,et epifiola,quee Cripfdpurilfimumefi: Eudgelium,fedctidmdliunde, cr id multis drgumétis.Nam quis de fide eius dubitd rit.cuiin cruce ChrifiusipfenMtremfnonfinemyfit-
* Î
-ocr page 10-ÏN EPIST» 10, PRIMAM rfocommendMitf Quit noneminétem eidiuimrure ru noticiä tribueret,qui nbsp;[uperpeduf Chrißi reçu
buit, et adfecreti]Jii»ii (juieq; admiffuf eß i Speâauit enlm O'gloriam Chrißi in monte,^cdläuititeru/)net [udantem in horto jttnguinem: affîcit cum fufcitdretur idiri ßlid,e:^ ubiq; cum primis eß. Porro fiquado coit fertur cu CudgcUßii,dum dlijs dlij terrenis copdrdtt tur dnimdntibu!,ipfe dquilte infublime uoldnti.Sudui tdtem morum eins ijuiddm exordtionis deprehendüt chdrdâêre. üecinficidt co bonis fcrmonemeiuf bldtt diorcm uideri: dt non item mdlis, dduerfus ijuos zelo hdudcjudtjudm cdruit ,ßiue uitdm,ßue doilrindm eius iatro/ßicids. ^tßrtdßis ßcut Pdulum hodie nonnuüi ueUet profcriptum, itd zy lodnnis duthoritdte itgre firent.îücc mirum:ndm ueritdtii hoßer, ueritdtis di-fcipulosdmdre quomodo pojjenti Etcnim dpud L«c* dcpofcit ignem de coelo, qui confumdt SamdritdnoS Chriftum excludentes.Vere diilus fiUus tonitrui,hoc eß tondns ,tum quodimpios eloquio fuo terredt, twi» quodnonde humo loqudtur: nequeßcuthi quipytho nem inhdbitdntë habet,EftidCz^,fed de ccelo ton€t,et cœlcfles nobisproßrdt doélrinds, Felix tonitruum: fundi tenim pluuids, qute cordis noßri terramfoccun-ddtn reddunt,midtipliciqi prouentu locupletdt.Ciete rum qudm eruditd,pidq; dcfdn{iddocedt,et qudm me rito Theologi nomen fortidtur,ex epißoldipfe dbun de liquidum erit,qudm nunclegdmus^
10.
-ocr page 11-Ï5EMEG0RIA PRIMA;
•10, APOSTOLI EPIST. PRIMA, •.
CAPVT PRIMVM.
Vod erat ab initio,quod a« diuimus,quoduidimus ocu lis noftris, quod fpeAaui^i muSîôfS manus nofîræcon^ trclt;Qauenint,dc fermone ui tæ,amp; uita manifcftata eft:SC uidimus teftamur, Si annSciamus uobis uitailla quæ æterna,quæ erat apud patrêjamp;T ma^ nifeftata eft nobis.Quod uidimus ÔC au^ diuimus,annunciamus uobis : ut 2C uos communionem habcatis nobiftum, communio noftra (fit; cum patre, fiC c2 filioeius lefuChrifto. Ethæcfcribimua üobis, ut gaudium ucftium fît plenum, Hiccprocrwfy loco prtemiffti Çunt.Et miräturfor-tiffc quifpùm, quare prêter morcm apoflolicu omit taturfalutitio. Nu/duàm cnî inucnies in epiftoUi ne ^ligi falutationis officiui»,prieterquàm inhactey ea qu£ eji ad liebrlt;eos,quie tame authoris inccrti eß:^ Salutatio At neminem id iure offenderit, præfertim quoddomi quare prtenue tantaminuerbodiuino annuciando indixit acce termiffa, lerationem, ne ucl obiter quempiamfalutarct apoflo k'.videt auté er hoc locofcfiindtiam iUam. Hihilde-
-ocr page 12-ÏN EPISTao, PRIMAM
fyder^tius hdbct, (judm ut promtjjionef mox in ßiMf transfundatßdeliu, nee moretur^dlutiitione, ^Mrd in boe apoßolo alioquin eß celeritdr.priorenim ßßindt ad monumentü. itdcj; non defyderatur hicfalutatio, quinimmo impetrdtu,c[uod precdriinfdlutdfionefole muf,nucidtur.Et utrum amplius cenfef,preclt;irine an annuncid)-cfali{temfutilt;J;dttnunciäre.Prccanturple~ rung; amici, gu£ nobic numjuam obuenient ,necob^ ttenire po/funt-Verum lt;Jui dnnunciant,plui aliquid af ferunt,qüdmfalutdntei.Vndcpropheta,ßjcciofofpe‘' dec dicit Eudngelizdntium pdcem, Euangelizantiunt bond:nonitii]uit,fdlutdntiumuelimprecdntium.Jgi-turftdtim in epiflolte exordia, nihilneceffariu interntittit,fed bona ineffdbilid, maxima, nempe icfum Chriflum,ipfdm leternam uitdm, communionem cum deo cyomnibwfdtiélis, dtq^ in fumnM,gdudium plenum nobis annucidt offerrLnifi nos ref^udmiis. Proin de cuifunt dures dudiendi, tdm beta tdmq^ iucundd, qui non dudiret? Porro bt ipfo limine, altitudinem cer titudineq^ feientite fiœ oßendit,et qudß eoeleße quod-ddm tonitru'mfonMs,fummdfeddturum promittit.
Qnoderdtabmitio • ) Anno arduumlibriprinci piumi quod quifquisintclligit, nimirum ßciem fudnt cum Seraphim prte claritate maießatis obuclabit. V4 Qgarc non riat dliquantulum a principio EuangeUj fui. ibi dicit, pomtiwme mprincipioeratuerbum,uelfermo:hicautcm,Quod cfcit 4 principio, pilium deiillic certa ratione Xo'yop
KOtmUMf,
-ocr page 13-CEMEGORIA PRIMA, 1
ftotninMs, hic autemabfij^ nomine infinudt, nimirutit no hdbcns quo iüum dppelletnomine.lne/fabilis enint credtnris omnibus efl diuindndturd.Etnecj^ßlif, neq^ uerbi nomen per omnia dei filio congruit.Tantum fcribitur a^^ovoçille,ijuif'uperomniatempora. Tie illo uidere certius quiddam,quern non iuuarctf
Ciuo d audiuimus, quod uidimus oculis noßris, quoi ßgt;cäauimus.) Dices; Infirmiornoßranaturaeß, quàmutdediuinitate quicquam loqui uclinteüigere Udleamus. Tantam folis claritatem nonßrunt ocuU ttoßri- Vera funt htec:[ed ineffabilis iUc nbsp;nbsp;captum no
ftrü tranfcendens,fcfe infirmitati ncßr£ attcperauit, de cognobilé ficit,caro ßüus. Proindc quia iUu ïoatt ipfe uidit, e^ffgt;em nobis jàcit cotueri po/Je.lnteri et hoc uult:No incerta loquemur,fed coperta.Ipfi aa diuimus-Et ne putes nos auditu jàlfos,€tiâuidimus’.et no folum utprophet£,qui uipone iinaginaria,uel ap-parentia quada uiderutdeu:fed et ipfis corporalibta noßris oculis per/peximus. Hic obuia ire potes tyran nisquibufdam,quicanonicasßripturas condendiiits Quareno« fibiarrogant, dicentes: An non cynosapoßolorum idéiuscoa-[uceeßbresiNonnecy apoßolißerunthomines,ßcut dendi caaa (y nosiFueruntquidem cr apoßolihomines,fednon meus fcri^ docuerunt,neq;ßripferunthumdnoßgt;iritu,ßddiuino pturas no-dfßatu:non ßsa contenta prodiderunt,fed quseuel ocu fins Epifco lisuiderant,ueladominoacceperat.Vndeethoctan ptsquoda-toferio Ioan, commémorât, quoduiderintamp;dKdie- pofioUs,,
-ocr page 14-IN EPIST* 10» PRIMAM
quocf; in proocmio dicif.Sicut tradidenmt ij ijui ab initio fuis oculis uiderdntgt;dcpm aliqudßie-rant eorum qu£ ndrrabant. ifliautc qui totfeculis (è quutifuntiCtneglcâis fcripturis fomniaftdtuere du-dent,inter pfeudopropbctds connumerdri poffiifit.
EtmdnusnoHric cotreiiduerut defermoneuitie, ) l^onfolo oculo, er durium duditu coprehendijfe colt tentifiicrunt dpoftoli,fed er mdnibus pdlpdrunt, er contreildrüt Chriftu, qui d mortuis furrexerdt. Dc uitff, bocefl iuxtd tropum hebrdicu, dit ue~ re uiud quæddtn res effet, uelphätdfmd, is quem cru~ cifixerdnt iud£i,er refurrexerdt. qudfi diceret:Eti-am ipfi non tdm leues, et ßciles dd crededum ßiinus, imötdmobftindteincreduli eramus, utpro uitio 'm-tredulitds nobis obieéld ßicrit.
Et uitd mdnißfldtd ejl, er uidimus er teftdmur.) Pdlpado comperimusßue uitdm iüdm fub/îdntidlent tffe cdrnem ß{ldm, hoc^eft dppdruijfe in cdrne. Siue ctidm de refurreilione exponere placet. Vidiflicer-titudinem rerum, de quibus diilurus efl, uide magnt-tudinem confequenter.
Et annuciamus uobis uita illa, qult;e efl £temA,qute erat apud patrem,ermanilè/lataefinobis.) Eton tantum falutem,er uulgarem quandam uitam appre eamurifedfi audieritis, ecce per lÜum quem uidimus, itternAuitd uobis cotinget.Chriftum enim a/fequipo tcrimus,qui deus efi et homo,qui ipfe uifa eji,per quü tiiuiiMU^
-ocr page 15-'EEMEGORIA PRIMA«
Ùtuùnut.'Dcitdté dutcmfigndtdiccHfiQjic erdtdpud pdtrem : humdnitdtem uero, diccnr, Manifè/lata cft.
Quoi uidimiK et lt;tiidiuimui,dnnucictmut uobK, ut rt uosfocietdtem hdbedtif nobifcum, cr comunio no~ flm ([it) cwmpdtre zsquot; filio eiui leÇu Chrißo. iE,tbiec fcribimtu uobif.ut gdudium neßrum [it plenum. ) No« frußrd repetit. Imbecillef enim confcientite no~ fir£ multum egent, ut erigdntur in fidegt; nbsp;nbsp;ut omnif
nbßtfuffjicioßdudii. Vnde hieß obijeeret temerdri--I«: Q«((i dd nof, quieuiderint dpoßolif ei reß)ondet: Nor quidem uißone Chrißi beati effemutigudtum dd noi dttineref.ueru non [im t ehdritds nofßlute noßrii cotentos eße ,[ed urget ut er ueßrdmfdlutem e^u^r^ tnui. Proineff nullis periculis pr^epedimur, HuÜis Id-boribus,tribuldtionibus,mortibusq;cedimuf:dnnuci amus et uobis, cupientes er uos quoque bedcos, ut et nobifeu hdbedtis focietdte.ßtisg; et uos di[cipuli,ßtit dues cceleßis Hierufdlem, etpdrticipes uit£ teternte, Etnonfolumfocietdtcm hdbedtiscumpdtre erßlio, fed er mdnedtis 'm deo perfidem, er iüe in uobis md nedtefficiendo uos filios dei. Igiturnon tjuærtmus d» r.um ueflrum, non qu£rimus uos redigere inferuitu-tem:nolumus grduid onerd uobis imponerethoc enint non dpoßolorwm eß. Scribimus dutem er teflumur^ ut plenum hdbedtis gdudiumtno umbrdtile, quak bd bet /lultus iUc mudus,quod pdulo poß uertetur in tri fiitiam:fed uerMn,folid{im » dc per^dutan» regnaa-'
-ocr page 16-IN EPIST, IOAN, f,
Scoput epi teinuobk Chriflo.Scopufautem totituepißolie,i»ti floht, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcntentid, efl ut hdbeamus comunionem cum pdtre di
filio,dtg- per hoc cum omnibus flnilis. Simile gdudiit etdngeluipdfloribiis dnnuncidbdt,dicens:Ecce Eudif gelizouobis gdudiummdgnum,quoderit omni po^ pulo-.quid Mtns efl uobis fdludtor mundi.Et nunc per id temporis, mcmoridm hdbemus dduentus dominici, ^uo uerhu inefldbile-,propter noftrdm fdlutem flilunt efl cdro-KcIiquu duté,ut quemddmodu iUi trdfierut, ^ui uigilduerut nofle, in B ctbffe :itdcrnos uigilids mêtisjerudteSfrepuljts mdlis cogitdtionibus drrogdn-ti£gt;inuidite,mdlie concupifcentilt;eflde drripidmus tier bum,quoduobis dnnuncidtur,expendetes qudntiifit, Cr-qudm necefldrium,quo er noflrumgdudium perfl âum ftdt: quod eritperflUiflimum, hdbitdnte cr re^ gUdnte in peiloribus noflris Chriflo: ut quum iterunt uenerit, ficut promifit,Gr-nos dd fe dccipidt, Amen.
DEIAEGOKIA SECVNDA,
Aud opus efl, utnuncdenuo in Idudi“ bus diui iodnnis uerfemur, neq; heri opuserdt.Qutenim perfeldudent merentur,pulchrd dppdrent etidm ________nuUo comenddnte'.Qrnonnunqldu^ dumfitco mdgisobfeurdturqudm omutur. Mdtron* boneflt firmt turpdntceruffd amp;nbsp;cultus immodicus. Sed heri ddbdmus hocprincipio, quod ddmonebdt, ne [ublimem eius doârinujamp;indubitdtd (idem obticere mm,
-ocr page 17-rt DEMEGORIA II* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9
tgt;Mt{.^ucaliudpræfirifolicitudocogit,!^uocletip[unt ddbudem nojlri Euitngelifl:£ attinet, cy inimicou no firoru dolos et mfidùs,acrnah'ggt;tttdtesapertet.Solét didboli,ß quam rem hominibus maxime utile, digniffi mamq; uiderint,quæ comendatiorfit, q iit inuifa red-di queat, nouas artes quærere, ut ufus rei tgnoretur, ncgligatur,uel faite obfcuretur O' mutetur,ipfa re in admiratione manente. Vndefit, ut quaplurimüpro -funtinftitutione,nociua fiant ufu. Exépla inpromptit multa funt.Quidmyfteriocrucisfalubrius;acglorio- Diaboli (ius,o-quamrcmfuperftitioni,0'hypocrifiintantu fraudes itt feruirefaciunt^ Quid facraméto eucharifliie dignius, rebus facra amp;nbsp;in quantum abufum peruenit ittortim operationi- ti/fimift bust Quis ignorât,quata abominatione iUud propha Nantes fimoniaci o hypocrit£, iram deiin nos prouo cantt Sic diemon fiepe expertus,o-gloriam Euitgel^ prafertim eius quod Ioannesferipfit,quum uiilusob-fcurare non po/fet,hoe effecit technis fuis, ut homines Euangeli] nomémagnificarent,aureisliterisferibe-rent,fuperpcâorageflarent, ad letiionem eius thus ddolerent, candelasaccenderent, pulpitum purpura omarcnt, multa leélioni non intelletlaitribuerét: ut~ pote quodgrandines cr tépefiatesagris depellat:O' amuleti loco fit, puerperas tueaturademonijs, temporalem felicitatem afferat- Qult;e omnia cacodiemott tranquillo animo ferre po te ft, et ad hac plerofq; ßrß tan infiigat, ut in bis hiereant mé tes hominum, o uti gt;nbsp;..i., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b
-ocr page 18-IN EPIST. 10« PRIMAM
îitdtentyqudm oportebdt, inde non reportent. No t(¥ rcturenim ufejiddeo literd., (}U£oaidit, contremi[cit duté (enfum e^fpiritu Euditgelij. lUeeniineiiomni iuffitifdrtnis ct/j^olijs exuitjigdtdctorquet.ïgitur admonitos uelitn,fiddtnirdbileuobifamp; dulce cfiEui gelin.ne folum literæ corticem dtnplexctnint^fed ljgt;iri tu quocy fide cdpidtif.ltd enim bofiem uinccre licebitt itd no jolugrdndiner, etdqute,fed nuli.-qu^inhdc ter rd fiant, nncere poterunt homini, qui perfide Eudtfge lij no ultrd huius mudi homo efl,fied dd dliudperiinct fieculum : er orr Eudngelij uim nducificit quicquid fttt pet dc ddmirdtur mundui.ïd qd’dæmonibusfidluti na~ flrtc ficmperi«u!dctibui,quouis fillmine ttolerdlilius fiù erit.ïduere mdle hdbet hofles noflros,dd alia coniuet fiddle.Quduii dute fiepenumero compertum fitddnu-ddfidndoru uerborum liucupdtioné, neldd nointeUe éldm Eudiigelioru pronucidtionemiUcsfiigdminijfifiei obficcro ne proptered fiddle crediderit dbe^e dolos dd“ uerfidrijs. Ndm etfiigd ecru non cdretinfiidijs. Sdtdgit eni, utfidé inpdrud blt;echdbeds, et no in deuifidscfi pro religiofio ci^pio fiuperftitiofius, dc impius, dutfidltent negledis fidndioribus ,occuperism contemptioribus» Efio tdtnen utdlidquieddm, damonum inqudin fiigdr tempeßdtunt,dliorumqi dduerfiorum depulfiio,nudo“ rum uerborum proldtione contmgdnt,fidlud hominis fi dc,utfierihocpofifienon negë. Accedet igiturO'mde nQnnibiladgloridmnomittis chriftiet Eudngelij dus»
Sei
-ocr page 19-'DEM^^'ORIA SBlt;VNDAgt; ld
Sf d bf us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acre ßtgif, te twrtua litera it^
temt lt;tc uincit,iluid no ßcietuiuißcäsßjiritui ? (judft to terribüior imperant tibiore fuo domintts t Sin non uere lùgis,fed fitgdm fimttUs, ut ueri/inule eft:nam amp;nbsp;ip[e fcripturarum teftimonijs abutinon trépidas:ciuiti aiiud Çujj/icandum-.quàm hacfitga meliora te nolis hï-Itidere, nempc ut bicreanws amp;nbsp;mordeamis etiant nos cum ferpente terram ;hoc eft literam,et non îh ftii rituac ueritatedcumcum angelis cognoftamu4,Qr laudemus móitne hoc machinaris, ut condemnabili-oresftciasnos tud£ii?}üicnimtenenteslibroslegis» Chrillum no muemunt.nos inuentum ctiâ amittimus. Adeft ort uerhwm domiKi,dbeftàpeélore ftiritut, diiw mundend nondü contcmnimus, coeleßid^ neuti (ludm dejydcramus, fed nobis pldcemusgt; quod difcrte Cf acute de rebus diuinis loquamur.Et ita gloriefur/t cjfe Euangeliu arbitramur.Veru mi b««c modu uidee Crd^monemfcruire Euangelio, utfaluafitEuangelif maieftas,tantum ufus eius pereat, cf inde nos maiori condcmnatiotùfimus obnoxij. itdlt;^ neftiïamur^ Re-grtiM» dei non in fermene eß, fed uirtute : demus ergo opcram, et deumprecemur: ut infidedt uerbum dei in intimspr£cordßs:dtq;itainfidedt,utCfd£monunt téncbrlt;e dift}ellantur,et iUius operatione quotidie in-nciuenMr.Eccequottenebrds,quothlt;erefes, qiiotdict bolicas prießigias heßerna tantu leâio detegit, et co fîitat, modo aniniaduertamus. No potrrîwt euadere
'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b 1.
-ocr page 20-IN EPIST, IO, I,
Ariini. mifem'wih^reticorH omniu AriMhfiliuinpdtn'cOit ternion negMtenquitndoquidem nuUum tempu! dart potcrit.quo no fucrit,qui iitn in initio erdt. Vere pm Eiionit£. peretftnfu decbrantur cr Ebionitie, quideumfdteri nolunt Chri/lunt,quonidin Cbrijlus uitd £tcrnd iUi Minichlt;ei. apudpatrem, Vbidelitefeent Apelles cr Mdnich^if qui ph.mtdßicum Cbrifluot imuginaturi quum toticf comemoret Eunngelifli uifum or duditunt,lt;ttq; ddeo Kjnibus contrcâutum iüum qui lt;tb initio cntsdn noti mente moti iuxti nomenfuum dicendii Degentiliunt ludiei’ jlultitid, cy lud^orum perftdia nihil dttinet dicere: quienim recipiunt Eunngelium, idm olim illorum re-nuncùrunterroribus. Ilhts quidéfuus phalanges pro ßtriii dokt diabolus, fed nihüominus inuidus, nouas fubinde educit exercitus, ac truculcntiores, ntdgis dolofos:ßuerbum diuinum uere amaueritisjcorruent GT concidentur etià illiEtqute ilbe noutedcies,crno Uddgminatno ita noua funt,fcdproßratis fuperiori^ bus eompdrent,fi non cr damnofius in latebris inßdi~ fideinomi antur.Etqusefuntiaudi.Suittquifolofidei nomine ne glorian gloriattturiCr omnid Chriftianorum, uticharitatem, tes. patientiatn,huniilitatem, modeßiam,fobrietatem,dc ßmilia prorfusnegligunt.Oquot milia in hifce a-Noui Pela- ßris diemonu morantur- Sunt alij qui externis operi-giani, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus diuites, ceremonias multas ofientant, pharifèo^
rum difcipuli,fe abfq; fide, ieirnon fold fide conßdunt iußificandos.Qudntusamp;- Uorum ttutnerutfCiuodft duo
-ocr page 21-DEMEGORIA II» Il
itio hi cxmitus protcrerentur,itäum pbnè foret de'MtichriJli (ydiaboli tyramide. Atqui ^dfubuer tendos ïüofudidiffimtiitrm A fuppeditat nobis Ewb-gelicilfimA iÜA epi/iolA. Et no« folum hoc Agit, fed cy fummAtn Chri/liAnee uit!e,compendio quodAni trAdit, CAmq; certijfimAm,C7' ncutiquAnt AdultcrAtAm,quAM feruArenosoportet.Quodfiufus Eujngelij nonui^ tiAtus,nep; neg'c^usfucrit, tunc ey d^emombus ticre horrendum,zy m'Axime nobis erit falutAre. Verunt qutdAtn enarrAndA legAmus.
Et ifta eft promi'ftto, quam audiuimus ab eo, 2lt; annunciamus uobis»
Alij legunt in lAttnA et uemAcuU, tant nouA,quÀin ueteriteditione,EtiftA efl AnnunciAtio. MaJo legere, promiffio ; Gricce eni efl îTrot'yytXÎoc, quod itbiq^ in~ terpretAnturpromifflonem,plus Autem eft promiftio quint AnnunciAtio.EtfuprA quids dixerut AttnuciAti-onem ,hicGrpromiftioné uocAt,quo mAgisfirntemur infide.PromittunturAUtem municipAtus ccrleftis, ty plenum iHud gAudium in communions cum deo pAlre Cy domino noftro Isfu Chrifto, fAnélisq; omnibus. Qjto quidmAiusdiciMclcogitAripotefliimo nccdici poteft,neccogitArifAtis.PromifltAutemdominus,qui igt;rAuit,etpro reueretiA fuA Auditus cft.IoÄ.i^. PAter fAnile feruAeosin nominetuo,quos dedifti mihi,ut [intunum,ftcutetnos.Etiterum:{gt;lonprohistAntum oro,[edpro bis quicrcdituri funtperuerbum eorum b }
Qtfldpro-mijfum no-btîùdfo»
IN EPIST» IO» h
in i)tf,ut 0 mnef unumfint,ut tu päter in gt;w,c^eçn irt te,utetipfiinrugt;biffint. vis O'itliMt promiffionem^ Joä.i^.dicif.Si guis diligit me, Cffermoiiem meufcf Uäbit,diliget eimi pMrmms,C^ ucniemus ad eun},et rtMgt;sftûttem/âciemuiapudeum- Atgueillae/i pronüf ftodatapatribus noßris, ei’ terraprotmßionis,ßu-ensladeacmelle ; mons hiereditatis, omniu maxime defyderabilis, in guo ut platttcmur, in guem ut per-uentamus omnibus coitatibus enitidebemtis.Porrô ficut ingreffuns filijs tfraêl in terram promijßonif pr^mittebantur exploratores, guiuifam ubertatent foli, crfelidtatemterrie annunciarent populo, guo alacrior foret ad obedientiam dei, amp;nbsp;coiitemptuni Aegypti:lta er nobii ,''guoniam adhuc rcß/icimusad, immundam, er tenebricofam Aegyptu huiui mundi, Enplorato utileßierit,audire exploratores aliguos,guibut pares patrie trite nofiriefelicitas co pertaßt. At non omnes meren gui audiédi tur, ut audiantur. Esentm ficut tune omnes guidemfi ieliterteßabantur,guantaterrlt;e, guam promiferat dominus,fèrtilitas,guàm munitie ciuitates,guàmuaU diinhabitdtores : non tarneneaprudcntia,eyrßudia indicabant, guo populus ad ingrediendu magis acceit dcretur,guin deterrebanf, cz mitgw reditus in Aegy ptum, guàm ingreffus ad promißam terram, guantu in eis, authores erant : Ita eyr nunenon omnes idonei fxploratores,ac duces funt ad promißtonem iUam ma ximam, Efi enim uidere guofdâ, gui abducunt à Cbri
-ocr page 23-DEMEGORIA* IR Tt
Po potiuftijuim idducxnt dd etvm i^tii uita £temti cjl» I« nbsp;nbsp;nbsp;etum fï omnem fubßdntiam noflrMi coUocii-
yemuf, non curiircmur. Fidem enim non docent, pne ^Uii itd noftm tenet imbeciïlitds, ut impoffibile fitcrit peruenire dd bedtam iHdin terrdm: (^udndoquidc mul tdfuntobpdcuU, (y gigMtet uinccndi, ijcj; drmatid, nobis imbeUibus et mermibus-Porró bene fidite,opti tnmnfortiti fumas explorutorem, loanem no/lmnt inijudm, lt;jui probum dgit lofue uel Cdlebum:non folZ gloridt» terr£,in i^udin trunfimuStfideliter' dnnucidt» fed cr ijudrdtioneinedinpernenidtur edocens,nos confortdt.ltdc^ueiRmndudite. Etprimumt^uidemcr ipfe tejldtur fèlicitdtem promi]Jïo!tis, deinde mit ut noßrdm dgnofcdrntts infirmitdtem : dtq; itd fubdit ty uidmfaluti5noftr£,qudnosin/Miidcptrditigt;cumfunt tno ztrfèliciffinto bo»o unidmur^coinmunionemqi bi-bcdmus. Vidcdmus igdur quid dicdt.
Deus lux eft, Sc tenebrae ih eo nulfæ*
Pr£poftere eS' in/èliciterquidinicondturdconfy ierdtione noilrte dcförnntdtis, d tnetu iudicij,ab cnu^ tnerdtionepeccdtoru/m, d metuin/èrnie:y fupplicio-riim,ttbfqi Eudngeliogrdtiu; Cf gloriie dei, iuliificdn'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
diuidi»o)iendere,ctfdluteinpdrdre.ilt;!dmi»dgnAdni ' ntdrumperniciedeß^erdndiuidmdocent,odibilemq; icuntßu:iunt. Enimuero tdlis doólorcfipfe diabolus e/l,et mdximequum hinc migrdndü infondt:Eccc hicc tltq, iUd peccM tM, ddefi iudex ,lt;(peruit injrrnus af
64
-ocr page 24-IN EPIST» 10, K
fuum, ut te ieglutiiit. Qmd tibi deformi cirfeeterojb cum deof AttJ; itanimirum eMudixm äd confrffionent [celcrum adegit. No/lcrautem thcologus féliciter dtt ff'icdtur.zrdiMn£pulchritudims eldritdtc dnteocu los noflros ponit : cuius dffieélu cjudntumuis tenui dc pdruo, neceffe e/l ut dd defydernndum, or dmdnduttt illd mens rdpidtur: et fi^uide uere iHu/lrdtur^neceffe item,ut erfudm dete(leturfxditdtem. Qudndiu du^ tern non fuerit libdtd pulchritudo iUd dtq-, bonitds,fru ftrdeftomnisoperd, cy-ßetd/Jis etidmfimaledtfdnt uitdm uerbis deteflemur, ddhucpldcebit,iplilfimds^;
. tenebrdspr£lucediligemus.ltd(};Eudn^elifldpdU‘ Deus lux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effe definit abpj- uflid tcnebris.Et Pfdl
(l^ueritdf. fcfhstitcuidm docetordnsiEmittelucemtudmcrue ritdtem tudm, ipfd me deduxerunt (:y ddduxcruitt in monte fdnâum tuumt^idberndculd tui .Ejitcrum: Accedite O' illumindmini,cr ßeies uefiræ non confun dentur. itd o populus in deferto noâu fudm ignedni hdbcbdtcolumnd. E ejuibus uides, ^ddnteoculospro ponendum,et quo nobis opus fit. Kic ne humiliterfdpi ds,et ficut olim Anthropomorphitte deo humdndmé' brd dffinxerunt, itd. tu luccm qudnddm, fîntilem huic coditd! in deo imdgineris. Nihil tibicorporeit in men tern uenidt,quduis ex luce folis dd diuindm rndnuducn ristVeritds ipfd, lux ell. Etenim ficut lux corpordlfs corporeos oculos uiderc,et ut res uideri pofjtntgt;/icit: itd ttf^iritdlis SU) tyitidere ty- tàdtri res qudles fini
-ocr page 25-DEMEGORIA II» tj fi^itreilî^ime,guußtifpfd interim lux iHii, uiJeni cllt;t riffitne etfe omnia. Geminam dicut ueritatc. VnÄ ^ua inteUeflus mtettigendo noßUitur : aliam qua res nonfuntft{catlt;e,uet^dulterat£ alieno quopiä lenoci-niogt;quomodo auru uerum dicere folemur. Itlt;t er deS propter ueritate ßnteomnisiUufirationihCr fapiett tiie,ipfamq;metfapietiam, ucram L«ce, ctluculenta Veritatem dicimus: atq^ talem lucem, qu£ nuUis pcr~ mixtafittenebris,qult;enuüä,qu4ui!paruä,inßhabe dt obfcuritate, eoqd’(utapo/lo[u! ait)inacce/Jam in-habitat lucem.Vnde et confeäaneu,ut reßgt;odeat eins cognitionifua potétia ac naturaicr quia immenja lux efi,nece/fariö immenfa eiusuirtus quocj; eßacpoten-tia:et quia infinita fcit,infinita etiam poteft: atq; quia immefamfcit bonitatem, eji etimmenfe bonaihoc eflt ficut eß uerita! ipfa, ita efl nbsp;nbsp;ipfamet omnipotentia,
Cripfamet bonitas. Quicquid ufquam pulchru, defy derabile, amoenum, amabile : id omne refert tantuia umbram quadam tenuem incomparabilis iftius lucis, ac ueritatif. Quodfi not ad fli amorem rapiunt er affair immunda,acfcetulenta:quanto magis ittcundum iÜud ac £ternum, puriffimumqi lume, uel miniino fuo radio in fui defyderium tran!feret,pr£fertim quum no fit alicubi uel uita,uel ueritas,uel beatitudo, quam in hoc lumineill£c lux uita iß uidentium,bonü omne uiuentium, bonum quod replet omne defyderiu. Con venio te, uter beatior, qui fedatur umbram, uel qui
-ocr page 26-IN EPIST. lO. PRIMAM rentipfMf No (iicfr umbrte AffecUm bcAtuHf,feJpÙ »è mifèrum, ß rcliüo corpore AmplexAtur umbrAnt^ lÄßolus deut lux e!i, folut bontu cß,ßcut et Chrißus phxriffeo rc/ßondit: Qtt'd me uocas bonum^iicmo bo nut ntfifolus dem.Solus iUe fAttólmfolm iUciucülm, folus HleAntAbilis, ejuÎA ipfe lux efl et ueritAs, aHa noils uixpro umbrAfAtisßtcient. Kulm nos igiturtene-«lt;t Amor er defyderiumdmo ipßßt Amor noßer Ac de fyderiwm: Ad hAnc re/ßiciAmm lucem, erßcilc conte mnemm A.egyptiA tUxciepeerAlllA, ßtcilepronunciA blmm omiuAAliAUAnA,cAducA,fAtlAciA,etAbominAit dx. tJibil AÜud eße teßAbimur, in quo nonßnt tene-irte.mhAc enim folx luce no funt tenebree.^on pote-ris deumArguere iniußiciie,uel immißricordi£,uel quad in uUo Aberret ,uelquod erAffumuel immwt-iiint,ucl imperfeélum xliquid ßt in eo. Pcrßi^us enim eßyer in eo non cß »mcuIa. Nonne reiße dixi hxne rp [e terrum pronttßionis,fluentem lAüe ac meRcf
Si dixerimus quod communionem ha beamus cum eo j Só in tenebris ambula^ inus,mc£imurjet ueritatem no facimus.
VerAm tibifelicitAtem, inquit,oßendi : At multos, iftibus nelincognitA eß hlt;ecluxprorfus, uel Aliquxte aus cognitAyßed non ucrc o^editA, uidemus ßipfos ß-ducere, erßbiperß(Adcre,quodfelices ßnt,erquAß bÿreffi in iHatn temm ,ß; iitßent eße fideles, er ft
-ocr page 27-DEMEGORIA. II, 14 cötnunionem habere cum tanto lumne, ^uam-uifnonteneanturperpctuorerunt caleftium de/yde rio,fcdfeftentur umbrat tantum,imo tenebrat ipfar^ utpoteuanitatcm Cfpompam huiuimundi,delicia{ lifciuiat carnts. PoBuut enim manuffanguine, cit adulterit ponut portione,cum ßtribuhfi quof uident, curruiii. Non parua promittimus. Certui efto, ^uod iUi feducunt femetipfot, et adhuc t« ipfatenebro }d Acgypto uerfantur. Qjtotiluot enim huius lunünit participef funt, aliam rationem uiucndiincunt. Verlt;e Cfcra]fte tenebrießtnt, deumignorarc, criB-efuper timuerfam/ädern Aegyptifuittdenf!l/im£‘ Aegyptif enim ac camales nef -.iunt (iu£ funt dei, quanto minus dcumipfumcognofcunti Animalis, inquit, homo npn perdpit ca qu£ dd funt. Stulte igitur folo titulo Cbrifliani, pro Chrifiianisfc ucnditant, reuera impi/ ^^gypti/ Cy carnaler. Etiam fi apoflóli ipfi e/fent tx noßro duodedm numero, etiam ipfe ego, inquit, ß iadarem taie quiddam,abfq; hone/î-a,(^diuin£ huiut luds digna coucrfatione,mendax effem, crprorfus ueritate alienus. Lux enimilla,quofcunque illuminât,no finit 'm tcnebris uetfarùfed deo fimilet reddit» Etquomodol
Siautem in luce ambulamusjfîcut ip(e in luce eft, focietatê habemus inter nos mutuâ J QC fanguis lefu Chrifti fihj eius
-ocr page 28-IN EPIST. 10. r.
cmendat nos ab omni peccato. '
Tunc te perueni/Te in temm prainijjionif,amp;hit iere commwtionein cum illi litcc certo creierc pote-tritjß huiui lacit amore, in luce ambubueris, non itliiC agens (junnt iîlt pr£cipiat:, tUi te ajfimiltre cupienr, alienädo teab operibus earns,crjeéiundo ei qu£ljgt;i ritus: tunc enim non eris hypocriti,ßirisfinäulus ip pirenSiintuT impio qttouis fieuior:,iec ociofieerunt minus tu£, ß intus mens lucidi piis ßuerit cogititio nes. Qttos tux iÜi fuis ndijs perßndit, ij uere uititn finftciuiuunt, et quäle filij dd. Vnde Piutus Epbefijr fcribit:Eritis quondim tenebrie, nunc nute lux in domino, ut filij lucis imbulitetfrudui enifpiritus efl i» O(K«f bonitite,iujlitii etueritite, tlt;lon me !itet,iliot hic exponere communione internos, tintü de amore friterno. At reäius expofucris mutuä iHimcommu-nioncminternos Cf dru: ut cum fuperiorbus congru at. HiCC enint promijfo eH, ut foaetitem kibeimut cum deo,Cf cum omnibus ftnt^is.inter nos,non e(l de textu, fed folum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^iAtopfnoc efi inuicem : hoc
efl deus nobifcum, zy nos cum deo,eo quod nos in iHo trnnemus credentes, et ipfe in nebis openns.Cieterti hoc Opus non erit nojlru, fed Chrifti lefu,qui nosftn-guinisfui precio re demit ic mundiuit. De quo in iUo fermone. Um fattsßierit iUquo modo demonlinffe» in quo no/lrifelicitdsfitißt. Oremus deü, uthanc tu am iti u^ere itobit cocedit,quometK nofin eius in-
-ocr page 29-DEMEGO R IA III, 15I ffffalilidefydcrio rapiatur:ut crnof filiflucifßit-; mufiCy per hoc aternis gdudijspudmur. Amen,
DEMEGORIA III,
Vi hdbet durer dudiendi, dudidt, cld-^ mabdt dominus: uoles non lolum cor
porihfcd nbsp;nbsp;dnimi duribus uerbd fuit
cdpi
tern hdbenr,crdbore eius pcnderet omnii popular.l^ec mirum,diffitfd citim erdtin Idbljs eiur^ut tquit prophete f, grdtid. No» i wcnto idipfutn duribur uelirir fubinde et nos inculcdmus, guauis uer ba eius dfferdmusdndigni qui ed prclo^udtnur. Did-mustdmé et nos ea uel ob hoc maxime,^d’paruu labo ris noßri ßuiluuidemus, et omnes querutur qd'nuUlt;t fßecimina refipifcétilt;c ueftr£ cxbtbcdtis,qd’nihil dece ddt odijs,qdßdgrät adhuc tuidia, detrailio,idnis gîo ridßrmonis ftultitid,dtqi id genus peßes.Vtinä ne in uanum laboremus,quaß in acrem loquétes, uel fuper pctramfeminätes. Iteru uobis dicimus:Qui habet att res audicdi,dudidnt. No enim impumefuerituerbunt dei contemptim,cr animo maligno audiff'e,ßcitt ne^ abfq; frudu diligenter obferuaße.Atquifdtfcio,[iuel parum dßgt;exeritis ad iUudamicum, darum, cropta-bile lume,de quo heri didum, imo fi lumine iHo perfit ßfueritis,nonfemperfi-u/lralabordbimus.Tdntieent uirtutis efi, qd’cctr zy/^iritudlibut telif trdqciat,
-ocr page 30-IN EP I s T, IO« PRIMÄM
i^is fjiiculis uulnerctiUt ctnwre eMt,(tcut ßgt;o[a. dicté fiUnc Idgucät^et nihil noßciatyquo co fi-tidtur uicri-ut.Porro ue/lrußicritoperd iidrc,nefocordiisargM tnisUfCtß-ujlra de bis tjua Euagelijla docet,dud!dtis»
Si dixen'mus -, Peccafum non habe^ä musnios ipfos falJimus, Öd ucritas in no^ bis non oft»
si Cd q!i£ beri de uero tuminc diximtif, inteUexi-ea qiiiC nunc lead,etidm me non mterprete,te vebitK.viderat olim cr'DduidlucemiUdm.quum effet in cxceffumentis: undeetfimilcm uocem emifttcld nu,ns,Omnis homo menddx. lodnnec duté, quad plies fuerit,omnef homines peccdtores ejfe pronucidc. vbi enim deu dgnofeere uere cœperis, necejfe eßfiteäris oU dUd efje impurd, tenebrofd, infuduid, te^ bi pri-tnis, dc Opera tud otnnid danabilid. Neceße itë, q, pld cedt, nbsp;nbsp;arrideat tux iUafold, abominabilidfint, G/“
tiMtfedm pariant queecunq; dliafùcrintobuia. t-jecmi runtjß Gr tu omnid cum Paulo proßcrcoribus, er ru deribus habeas.Cuipofthac ddulari Ucebiti quti loa« nesürno et omnisferipturaomnes homines, etiamfatt äoscondemnet, Grpeccatores arguatiutexaltetur dciu fuper omne quad cß, qt fleilatur in nomine jefit omnegenu. Nonne et Chrifiusfolum deum bonum do cet^IrafcanturGr fimulent hypocritæ, Peldgiani, xa-ßte^o/' fandi certc omnes ßteturfe peccdtores. Aißf
ii
-ocr page 31-’DEMEGORrA TERTlX;
U agnit£ diuintc lud cafentaneuefijUt no! lt;juoc[i dgna fcawuf ^uim fœdi, udni ,qudm pkni peccdti EtcniiKhocilld operdri [okt. Alioqui quomodo du« icfyderio rdpkmur,[inol)k ddhucpldccmus, uideniur, diulii dtq^ bedti, dicente^ cum atigclo Lrfo dicenpumccckfi£:Diuitei fumus,d ditadc^ nuUiui cgemus,quum tdmcn miferißmuhcr mifcrdbik!,pdit pcresq; C£d dc nudi^Dc diuind luce et iwiurd hdud o-perepr£ cium eß multk differere: qudndoquidemftf-' prd cdptum noftrum eli, tdntu immerifdm dui benitit tem non ignoremusßed dmemin: dt noftram itifirmitd tcm ntdiorißudio fcrutdri debemus, ne cnos litcent dicdmus tenebrds, et tencbrds k-ei». Igitur hoc,pria cipio uerunt cfi, quod neq; Peldgidninegdnt,nonfolu Omnef l?a hom'nehfed et ontnes crcdturds immunddhß chw deo mincfprc-conjirdntur. Vndecriob etidmmAtutinddfird, non cdtorct, dudet djferereeßepurd.Sunt erbedti,dtq;dngeli, quantumuif reßilgednt, obfeuri : recedtint euim d ßtm plieißtmd unitdte.b^o in hocfdiidoru konori detrahi musj/ed dd rndgnificdmv.( gloria. At q^ hoc KoJJè ßr fitan non multum humiliât, quonia id cum credturis
’ omnibus commune nobis. Admittunt infuper Pelagiit ni Gf dlidm quoq^ immundicidm, nempe noneßeho~ tninem itthacuita, qui no peccetdliquädo, et hoc pro pterpn'mum Addm,quemimitdmuromnespeccdn-do:poffe tarne nosquidliberi drbitrijuiribus,exerci tatione^ noßra dkut eojiudiire, ut impeceabiles
-ocr page 32-. JN EPIST. 10» r, ;
tnuf, omniq; careamus nonfolum crimine, fed amp;- ped cdto: et ut hoe dogmat llabiUSt,n)iru quot fcriptuw exponendo À genuino fenfu ddprauêt. Sdtif uelexhoc loco redcirffiuntur-.Sienim dixerimu!, peccdtum nott-hdbemuf,ueritdfinnobifnonefi. Accedutad hoicy tilij quidam, qui negates in nobif poft bdptifmüfuper efte peccdtu, nbsp;nbsp;ante diem,omnem nobis fanitaté pol
licentes: nondum ex intégra conualefcétibi(s,maiorii morborum nobis funtauthores. Porró dimiffls iUis, penitius nos introlpiciamus: eiródeum quant£ nobif■ occurrut tenebrai qudt£ abominationesiQuid enint omnis affeélus carnis,quÀm pecca tui quam agnati na bisignorantia deifQuidfapimus aliud,quidloqui-» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuur aliud quàmterrami Habet homo,ft fcreilediftu
tiat,natura incredulitatem,odiumq- dei, amoremfui, rebeUionem, inobedientiam, fugam crucis, odiu mor tis,hypocriftn: etquis omnia commemoraretiEtquis h£c bo na diceret.^ Fermenta ueteri fermentât a eft na tura noflra, att^ adeo etiam intima infecit, nbsp;nbsp;corru^
pit morfus ferpentis,ut nihil indeprodeat, quin uetu-ftatem iUadamnabilemfapiat. Proinde hoe fenfu nott „ . aberrant(etiamfirelatrétadrauimufq;hoftesEuatt
gelij )qui iuftu,quatenus i primo Adaeft,inquocuqf q oc que nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccare afferuni. Qjtis eft,qu£fo, qualif
ono ope- eftTedebeatiEffteautemaliumiquam oportet,peccata irepecca . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;item,Ciuod opusnoftrum,quale efjede
bftJProdeat, qui dicerepoffitunum opusfuum ita p»
rut»
-ocr page 33-DEMEGORIA III, 1?
WW) ut in co defyderari poffit nihil, in hoe (trdétiore effeoportebiit, in iUo mdgit humilititum, in ilio pru~ dentiorem, in omnibus fimpliciorem. Idcrrco Plt;ttt/Kf apoßolur ntitgis fibi cognitus,qudin funduli iUi, qustn tumß-condemniitZTdcplorut, diceneVideo aliam Ie gem in membris mcit rebcUante legi mentit mctefMii lediiüd enim ißu tem non profeet, nifi tribulos nbsp;nbsp;ß)i
ms. Senfus er cogitutio cordis humini ddmiluomni tempore, ut M.ofes inquit, propéfi. Efdids oés noßras iußitids uocdt immunditias. Duuid in iniquitutibus fe cbceptufdtetur.Solomon’.iio cß homo, inquit,qui f^ ciät bonucrno peccet.Clt;eci quoq;,furdi,leproß,cltiit di,d£monidci,quorü mentio in Euangelto,figurit funt peccdtricis noßr^e nuturæ, qu£ mdUs iüis omnibus eßi obnoxid.Agnofce tcipfum,er uideto nuueruloquar^ An nontenebr£crdffißim£,et Ci£citas,folem ilium int Menfum nofentireiquo ignordto,ccrtu efl nihil iudicit ri, Ut oportet. Animulis cteni homo ignorut qutefunt dei, nMgnificitpr£fentid, contemnitfuturu : probdt tempordrid, reijeit £ternd :fei!ldtur umbrdm, relin-quit corpus:bond mdld dicit,et cotri mdld amp;nbsp;o Utt : (lt;(«lt; w dulcid,er dulcid dmdrd. Hlt;lt;»c cdliginem nimirum, t:^mdldrum dß'eäionumfequitur mephitis,dterq; fu~ mus.Et quid mdnifeßius ? Volumus remittcre peccdit ti in nos ßdtri,fed cor contrddicit. Volumus ordre de um,dt cor dd terrend retrdhit.CiUte lux,qu£ ueritds, qu£ iufiitid, ubi tdnta deordinatio Dieis : nonne in
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c
-ocr page 34-IN EP 1ST« 10« I«
Quotnodo uelpœfiitcntid abolitdfunt peccatdf nontit rt peccatif munddtus fum^nonnepurificdtUifumfCurergodi“ tnundemur cnm me peccdtorem,Qr hciberepeccatum^ Audiquo^ in bdptif- modomunddtuffif.PdulurinquiCiJuRacodemndtio tijo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hb qui infitifunt Chrifio. Lex/^iiritus uitloper Chri-
fîum le[um,liberum me reddidit d iurcpeccdtiet mor tis. ^onÀpeccdto liber fdólur er, fed à iurepeccati,ß fecunduml^irituineedds,tlt;tmetfi interim hdbitetin te peccdtum, uitidnt quiequid dgdr,ufqueddeé, ut ni-fifudgrdtidfujfulcirette mifericors lefur, ddmndtio^ nem quoq^mererericfed iRius ignofcëdifdcilitds, per fidem inipfum purum tc reddit ac fanëlum. Vnde cr Jodnncf quoq; poflqudm dixit,Et fditguis iefn chrißi fiRj eius emuddt nos d peced,to: fubdit, Si dicimus,pes cdtum non hdbemus. Et ne pdruum nbsp;contemnédunt
uidedtur peccdtum,dddit: Si dixerimus, non peccdui^ tnus, menddcemfdcimus eum. Hine e/l,quod fdnäi o-mnes cum Idchrymis precdtur : Remitte nobis debitd nojlrd,ficut O'nos remittimus ■ Qnißnon e/fent ob-fCrdtifruftrn ordret. Adde dd hiec, quod Chriftus non effet eis Icfus,quid fic diäus e/i,co qd’filuet nos d pec edtis noßris. Quid opus erdtChriHum ndfei, totdit-nis nofirds infirmitdtesferre, o deniq; in cruce mo-rifinoftris poterumus operibus dblui iSi nihil dmpli-usegit,qudmquodexéplu uitlt;edoärind operibus^ (xhibuit, an nö idipfum po/fentprte/ldre etidm hodie l^ypocritte i Dcificcmus igitur o Somtem, o fdlrni torem
-ocr page 35-ßEMEGORlA Iir» 18 kvfW iippcllemuf.ofophilllt;e,(ii(dfi-onte uot cbrißi aitot dppett:tre dudetis? ïdm obldtrdt dlius: £tcur no totum hominem purißeduitf quid fihi uult tyrdnnis in nobii relicldiAmice, quum nunc in tdntd peccadipro Qudre reti nitdte crißdm extoUis,^' redemptorem pdrum dgno (ly/m peccit fcir:quid tum futurum, fidbcffët tdntd humilidndi ma tum origin teridiopcrispreciumßuit, ut exerceremur, er certa noie, remue,amp;ßcpropter noflrdmhumilitdtemdd chri fliduxiliumrequirendum extimuldremur. Vltraro ^drit quifpidm : Si deus indccefßd iUd lux, nos dutent tenebrie:ßi[lefummdpuritds,nosdute immundi: qua modo communionem cu iHo habebimus f qua ratione illi concilidbimur f Quid commune teiwbris zylucit Hobis et deo^quomodo fßes noßrdßouebiturlAudi igi tur quidheri dixerit.
Sanguis fih} eius emundat nos ab o« inni peccato.
Et nunc iterum conßantius inquit:
Si confiteamur peccata nofi:ra,fidelis eft ac iuftus, ut remittat nobis peccata noftra, 8gt;C emundet nos ab omni iniqui!» tate,Si dixerimus,nö peccauimus,men« dacem eum fecimus i öC fermo eius non eftinnobis»
Ciuid clarius dicipotuitlSdnguisßilij emundat, iton operanoflra, inquit,non mérita, nonieiunia,noit
CI
\
-ocr page 36-IN EPisT« lorr.
Df fdtisß- eleemofyitte,nonfdcrificU qu£ uocdiit, no pecunijs rC éiione no- demptddRbom,pontificibufdiplomdtd.Cij(lt;eigitur fird • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiundindtionef ill^e in templo deipdrtidpdtionum,/rd
ternitdtt{,omniuitiq; operum, quibus deuordrifolent domus uidudrum tyr pauperumfCluomodo purified-bimur aliettis immunditijs? C^uî fieri pote/l, ütfordft fbrdibus mundenturi Et iufliti£ noftrie, tefleferiptu-rd/ordesfunt. Dicit igitur, Saguis Chrißhno nofier: tdmetfi nofierfexcentics ejfunddtur. No« fanguis fdH ilorumfied fdnguis Chrifii:ldnguis non hircorit er bo um,fedfiunguis dgni uere immdculdtii iÜius in quo be-nepldcitu efipdtrt,quiamp;innocentidpdtré pldcdt,ey iniquitdtes nofirds portdt: que ob ndturanofirtccont rhunionem,quidfercbdtfimib'tudinepeccdti, propter peecdtd f opiilipro nobis trddidit, er pcrcufitt pater tnifericordiarum. Huncofiiumeffeuoluit, huncuidtit per qudm ingrediemur, huncfdcrificium unicum, colt cifidtorem dei amp;nbsp;hominÜ, iufiitiÜq^ dc redemptione, Atq; ideofiadusefi homo,utfilij deiefftciamurifadus maledidü, utcum angelis giorificdremus dcuetiant ipfigloriofi : mortuus efi, ut uiueremus : defeendit dd tenebrofds inferni caligines, ut afienddmus in ccelost er in lumme dmbulemus. Quid quodnosiniufiifui-Musf Chrifius iufius efi. Quid quodfilij ir£i chrifiut filtus dei princeps pdcis, er in nofira natura. Hic eji fatisfaélionofird,erprecium noßrum fufficientifii-mum,modó in iBum credamus Fidelis efi, promifitai
-ocr page 37-demegoria in* 19
Je fiJe uenirntibut peccdtorum cottdonätionetn, çj-tommuttionemiUam. QjtiburproMifitfcrcdentibur, ét^peccdtorerfeagnofcentibui. Vndc Dauid: Dixi, inquityconfitebordduerfum me iniuftitidm medm do-mino,ettu remißßiimpietdtêpeccdtimei Et Ezech. ig. Siimpiuf egerit paeintentidm db omnibuspeccd-tir fuis, gu£ op dtus eß, ZT euftodieritprieceptd med, ttc.omniu iniquitdtu eius,(}Uds operatus eß,no rrcor ddbor. in iußitidfui quü operdtus efl,uiuet. Promifit, ßdelis eß de uerdx,mentiri non poteß. lußus eß, non duerfdbiturfdciemdcdignitdtemChrißifui.Tdntum Deconßf-nunchocexigit,utconfiteimurnos peccdtores- Nonßone. de uulgdri iBd confeßione,qudm duricuUridm uoeät, hie loquitur, de qud ßripturd nihilpriecipit ußfudm, tdmetß iüd nemo pius ddmnetß bono quis fßiritu du-üus ,c:rnonfolum propter humdUds trdditionesßtci tt.Sed mentio eß defanäd iUd, deoq; grdta, qud ino-tnnibus di{lis,fd{lisq; tuis,dpud deum peccdtorem tc teßdris, feiens in iudieio dei non pofße eofißere opera tudiereddsq; teßiludrifold in Chriflufide,fine qud et confeßßo ddmnofd foret :tdlem enim fine fide filiur quoque itte perditionis ludasfaeiebdt. obferud item utfdtedris peeedta tua: di'it enim, Si confitcdmur pec cdtdnoflrd:noninquit,aliéna, duid enim iBaadtef Stat enim iUe ueleadit dano fuo. Quid in alicnis curi~ ofus es, pharifeit imitans,quife iußißeabat eotempto publicanoi Sed Cf ne reijeitn culpam in creaturas, in
c Î
-ocr page 38-IN EPIST/ IO* T,
nß rd, in pdrétcf,in corporis fi-dgilitdté:nc in deit tjul tcficcrcdtiit,neobtenddsnegdtdmgrdtidm.Peccator ^uiifis,peccitorem tc con fitere: ut id dudentiusfit cids, cogitd quod Chrifius qua pcccdtor non eßet, at peccdtor condemndri uoluerit, quo emunddretnof ab omni,mquit, peccdto, originario ZSquot; dâudli. Ipfi enim ß ns efi, ficut Zdchdrias dicit, pdtens domui Dd uid,Qrbdbitdntibus Hierußlem in dblutionem peced toriscrmen/irudtie. Ipfopurificante ZT illuftrdnte peiloranofird, uidebimus udnitdtem, cum credturd-rum ommum,tum noßrdtn maxime:zy in lumine eius uidebimi» lumen iUud defyderdtißimum,uiuetes poß hdc in ßituHitdte,^^ iuftitid coram ipfo. Amen.
DEMEGORIA QVARTA»
îiimdrum curum P.udngelißd nofier fufeepit, nbsp;nbsp;profiâô fi iUius obtent
perdremus confilio,quid certius fain teiDocuit eni diligenter,quomo pof ____. fint mudariÇqd’ er ipfum eß fanari) anirnte noßr£ dßgt;eilu indcceffie lueis,fifuâ confiteatt turfaeditdté,zyfidem hdbeâtin Chrifio, Reliquum, quid z^ circunlficHione plurimx opus efi, ne deterio rd fequdntur, zrfidnt ( ut dominus dicit) poßeriord primispeiord, d£nugt;ne feptem nequiorum /fiirituum minißerio ßipdto, redeute in domum omatam et fico pdtdm: ucl ne ßili profelyti, decuplo redddinur dete rioret
-ocr page 39-DEMEGORIA IIIU Zo fieres, dUAin Mti cramm. Vidcbitis dileai,et m hoe mirant fcdulitiUem ïoannis,intó/}gt;iritusfan{li,0'exi miam fident. Habcnda fanè non minor cura ne cxcidit mui à recuperatafanitate,c[uàm ut confirmetnur.R^t rilt; c/} (gt;erfeuerantia,amp;multi quidem multa attétant, fed quotustjuifjuc féliciter rem adfinem perducit f Ex mukw arboribus (ju^florent, pauctefruäum ßrunt, nbsp;nbsp;nbsp;'
tudam,fiperfeuera/Jet,cjui{ non laudaffetifed quiet re âe uidetur ccepiffé, nbsp;ßilm eß apoßata, quit non ui
tuperat f Audiamus igitur quibui nunc oput, neß^edi ficium noftrum imperßßum mdneat,hoßibu{ ridicu-lo fimus. Dicit confequenter.
Fllfoli mei, hxc uobis fcribo » ut ne peccetis»
vides hicapoflolicum peélus.Quata blanditia piet alloquitur, quaßdurius effet dicere, ViUi:dicit,ßli-oli.t^imiru nefuff)icemur,graui’.is quiddä nobis iniun gi.Vere ex paucis patribus Ulis erat,de quibus nuper audicbatis in Paulo : Nit» ß dece mHHaptedagogorU habeatis in Chriflo, no nuiltos tame patres. In Chri-ffo ent lefuperEuangeliumego uos genui. Expands dixi patribui eff. Noßri enim feculi epifeopi,quorum fomnos iadura animarum fubditorum rarius interrumpit,ab hoc affedu procul abfunt. Domini ent gait dent falutari,unde O' eos, quorum curam fufeeperut, ßtamenfufcepcrunt,proferuishabent^
c 4
-ocr page 40-IN EPIST« IO* T.
Hifcfcribo.) AliÂs,i»cliùt,munusmeunteJî,pr^Jic^ re,uerii chäritds nunc etiä [cribere cogit, e^rplunê cu ficremhtec inpeóloru ueflrainfculpere inddebilibus chirideribtihne ex memorU elabantur.Etcjuidndnt fcribiso loMnet.^PoßicitUf cf nobiremundationetn ab omnibus peccdtù infunguine lefu, quid nunc requi ris d, nobis f jndulgentias ucre preecipuas c^plcnuri^ as,ut diut, edsq- dbfq; duro et diplontdtis,dcccpinms: quidnuncpynecipis iiubes'neerigi templd i proficifci Rhoma, inui[eretempld,cdßigdre corpus inedid,dUt Depxnite tdlium quidpidiQudtnpœnitentidmpriefcribisiScri tii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bo uobis,inquit,ne peccetis.Grduis poenitëtidÂmô IC'
uis. Et ne mireris, d Chriflo didicerdt, nihilprtetercd iniugere-.ndmetis dicebdtmulieriddulterte:Vdde,et nolipofthdcpeccdrc. Similitere^pdrdlytico,quiprd pter morbutegrotdrdt,diebdt:Vdde,nolipo/ihdc pec cdre,ne tibigrduius qd cotingdt.Infupcrhoc etfdpies docuerdt:Fili pcccdfli,ne ddijcids iteru. Qudfi dfdcie colubrifuge peccdtd'.cr/idcceffêris dd iUd,fufcipient te dentes leonis, dentes eius interficientesdnimdsho-ntinum. At dicis'.qudnfo minori Idbore uiuerem iuxtd fdtisfdfliones, qu£ hdâenus plerifque in locis iniungi folitefuntiQudntum ex hefterno fermone didicimus, nento dbfq; peccdtis uiuit:eg'nififdtedniur nos hdbere peccdtu, menddcemfdcimus dcui». Et Pdulus ipfe in-quit:Peccdtü in me hdbitdt, et no habitat in me b onu» iiuod odi malum, hocfdcio.dd Rho.T-DicestJmpof-
-ocr page 41-DEMEGORIA HI, 2f liiiliit pr(ecipif,quir tolerdretf Aut licenterpeccabi'-mur, ut itbüdet ^rcttid ? imó hdäettut iniungebantur onerd’.dt no idemßcit ïodnner^et ^uifquir Chriftüda cet.Onur eßgr.tue, quicqd no imperatChrillur:quic quid imperdt Chrijlur, onur grdue non eft: quduis. noßrlt;e uirer nihilgeftdre po^int, Chrißo tdmen in na bifoperdnte, eygrdtidmfudmfuppeditdnte, non c/l quoddetredlemur, ucl quod querdmur. Et quid uult quum dicitiNepeccetirino inquit,fitis dbfq^ peccdtOt fednepcccetis:hoceß,omnepofthdcddhibetefludiu, amp;nbsp;enitdmini ut impledtii legem.Quidd intcrpretdn-tur,ut ne peccetis grduiord peccdtd : imo ßudium no~ firum eße debet, utomnir confuetudo peccdndidbote aturiitpo/lerum,tottdturqi uetur die Addmtotur. Qjtimuir dutem non dßequdrir ßlicitdtem illdnt,dttd men certdndum tibierit^iritu, utdicere pojps ; hoc ßcio quod uolo. Aäum fdnè de nobis eß, nifi ey mini UM cduerimur gt;nbsp;erltq; pdrudfcintiUd ntdgni nobis du~ thorincendij. Adde,nißdpdruis dbßinueris, impoßt bile crit effitgere mdgnd. tiemo repente in grdui/ßmdi incidit fcelerd : contemptus minimorum, pe périt cyquot; grdndidßdgitid. Vnde zy in hoc incumbcndum, ne mi nimo uitio loeit demur, donee ddpueri innocentidm rededmus, qudlem dominur in medioßdtuit c^oßolo rum. Hoc eß quod zy Pdulus Rbonuntr fcripfittQjà ent mortui fumus peccdto, quomodo ddhuc uiuetnut Mo f Vetus homo noßerßmvlcrucifixur efi,ut de-c 5
-ocr page 42-ÏN EPIST, IO, r, flru^turcorpu! peccdti,utultriino [eruiMttipfKi to. Jgiturguum finepeccato nonuiMmus, co tendiit omtiis cotMtuf nofter, utpecatndi confuetudinem dbo letmus,cmmtämurq; ut quamnünimum peccemuf, di ßgt;liceM(j-„0'itbomitubilcfitomtte,(piütwmuispdru» ^uo 4 deo recedimus.Atci; hic eritfdnóiutfdbbdtifmuf acppetuut, nunqudferuilid /ücere opera. Sequitur:
Scd Sc fî quis pcccet, aduocatum has bcmus apud patremjefum Chriftumia ftiim. Et ipfe eft proptciatio pro pecca« tis noftris. Et no tantum pro noftns,fed ctiam pro totius mundi,
H(c ßquit dicat: Qjiid autem ß negligctiorfuero, redieroq; ad uomitu ßcut caiu! f nuUane patebitgra tiieiamuaf non mihi redire licebitad Chrifiumioccuf rit beatui loannet attj; coßjlatur, reßitans flatim Ko udti h^rcßm, peßilens dogma. Pœnitentite enint loeurnulli denegatur ad Chrißum redeunti,quieß propiciatio er fitisß,{lio pro peccatif noßris. NfC pute! hanc doärinam aperire uiam ad peccata : nant aUoquineccrucisChriftimeritumprædicareliceret, er in uniuerßum obticenda effet diuina mifericordia: tjue iiotiiiuUif impijs peccandi eß occaßo, quum debe bat cjje reßpißediprffentiffimum pharmacum. Por ro faceßßtt cauiUum-Ko cni de ß(turisgt;fed depreeteri tif agi pcccatis, qua; diluit ,modö confiteamur, et fi den
-ocr page 43-DEMEGORIA Illh 2Z 4cm frg(t Chrifttimgeramuf marnjijïum: nunc tf ult ut ad ea qu£dß-onte fuM,euitctmur,ne fatif uide atureffugiße Aegyptu. Videfi^ ut ne rcßiicias^ßdco lumnä ignis [gt;riecutèm fequere. C£terum quü ab/qj peccatii uitahlt;ec nüninie tranfigatur,ßagdiutino-ßr£ patrocinatur innocentia O'iußitia Chri/l-i. Et Hide quomodo perotnnia ?mIo coÇonet,dicenti: ïüul la condemnatio eß bis qui 'mfiti funt Cbrifio . Si ergo per infirmitatem peccaueris, babes propitiatoretn Chriftum, modo tu continuus pœnitens,cr confitens ßs,Qr Me lucrum facias,cautior quotidie in uita inßi tuenda ßilus- Dicit enim loannes: Eflo, pcccet quis, id quod bumanum eß,0'peccatores nos eße redargit at corpus hoc morti obnoxium, ne deßeremtis, nf fi^ mus fupra modum anxij, Chrißo [cilicet tarn propi~ tio,modc) in poßerumcautiores [imus, Hicobijciunt iUud fapientis Ecct. 5. Depropitiato peccato noli cf-fe ßne mctu, neq; adijcias peccatum fuperpeccatum» l^onpugnatilliusfententiacum Ioannis diilo. Rede Bo»pLtBgo,rfdeez’p/lt;trtgo. iqonplanga, neitafint anxiuijut deßerem .Nauteß apud Ezechielem,fî re uerfusfuero i uia mala, non erit memor omnium pec catorum deus • Exaudiet me in quacuq; die inuocaue ro eum-Ptangäitcmcffupratnodum,c^quaßluili( unigenitbproptertnalam meam habitudine, quee no-dum abolita, et ad peccandum trahit: quod plané prit dentiiefüeritiUtinpoßerumnonrelabur inpriflind
-ocr page 44-IN EPIST, 10, I.
lEum^Jicd pfccdtd:c]U£ uerd Euditgclicd pœnitétid, no d panifii pcnitcntid qud! nos ipß infligiinus : fed d refiptfcendo, noudm^ uitd drripiendoficut uis Grteci uerbi fdirav os7p de^-cldrdt. Peccdtomm enim noftrorum propictdtio »0« funt ldcrymlt;e,uelcontritio, uel operd noilrd:fed fdn-guis Chriftidn quo pdtri compldcitumßit, ut miferi-tJonnecef- cordidfdluemur,nonoperibus, Infignis etmemordbi fdridfanäo Its locus hic cH, contra eosquicontenduntnece/fdria rum inter- fatt^iorum intercejfioncicrquu nos dd Chriftum du-(rffio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cere debednt,dbducut,neq- fanétorum honorem legi-
timit tuentes-Sed non rdttocindbimur,uerbd ante tdit turn obferuemus.No dicit,nos habere aduocatos M4-rid,angclos,fdnäos:fcd hdbemus, inquit, Jefum Chri fium -Et fi urgesuerbum, Hdbemus,inteiïigesfanâis ip/isopus intercejfore ZiTdduocato-.fdtentur enimno Meritd fdn bifcum peccdtafud: unde nuUdhdbet mérita, quicpro ßorum. nbsp;nbsp;fèrât,nifi dona dei in iUis mérita uelis appeRare.Chri
flus autem unus proprie iujlus dicitur. Noli hie tor-quere fcripturam, quafipropter nojlra opera iußum dicat,ita ut iuflitia deroget mifericordite, amp;nbsp;in opera noßra rcfliciatur.Ncqs enim cum omnibus bonis ope ribus noflris indicium dei flrre poterimus. Sed iuflur efl Chriflus,quid dcccptus eß patri, ZT macula einon eß uUd,ut efl dd Het. 7. diâum.Talis deccbat nobis, ut eßetpontißx piusânnocens, impoßutus, fegrega-tus,(ublimiorcoelisfàiHus,cui non fit necejfe prius pro proprijs peccatis offerre , Vcre agnus immaculatusi qtd
-ocr page 45-de-megorta inii 25 yut cy’dicebdt ludieif.Quis ueflru drguctme de Pec’-Cdtofloan. g. ^Jecoturbet igitur cjuepiam pcccatorit 'uel mdgnitudo,uel multitudo: dboleuit enint edpdtro ciniufdUguinif Chrt/li,cjuod fufficitpro peccdtis,cum noftm^tum mundi totiuf, modo uerdfit confe/fio, figt;csin Chriß^oAdmGrdepdtrocinioChriflinolimte Pdtrocin^ puerilidimdgindritamp;Homericdm qudnddmfdbulam Cbr^, animo concipere, ficut piólom qudlitercunq^ docen~ tff pingut/upplicdre,genua flc£lere,uulnerd mojlrtt rc:nunc coßdercymox Herum ß ante patron profier nareßcut et defanélit opinantur^quafinunc iBc oret, huncaliu(,cy pr£cedat,dliu{fequdtur. Audi, itit fe habet ret.Hic in terra pro nobis orauit Chriflus,cr profud reuerentid exauditus eft. Vnica obldtione per ftHoseftecit in perpetuum eos,qui[anilificantur.Ai Hf6. lo er nbsp;nbsp;Per proprium fanguineiningrcftus eft
[cmelinl'anlt;Ha,ietcrnaredemptioneinuëta.At{jihoc ipfum quod humanam naturam noftram in ft fuftepit, precumeirpdtrocinij loco eft Ita. i.adTim.iVnus conciliator deierhominum homo Chriftuslefus, qui dcdit ftmetipfum precium redemptionis pro omni~ bus. Faild enim eft interpellatio in hac uita, quam cr deus reftiicit • Vnde quod hie dicitur, idem eft cum eo quodfupra dicit : Sanguiseius emundat nos ab iniqui tatenoftra. Eius igitur fanguis intercédât pro nobist noalteriuscuiuftiam. Enuidesquotequteftuarij con eionatores 4 Chrifto abduxerinttOrquantugratiat^
-ocr page 46-( iN’EPfST. 10, r,
oifcurdrint^ Adijciunt nugdtorcf, Opuf dutetn intef ceffbribuf dpud Cbriftum. No» lïii cficjï Euttngdilitn: Apud pdtrem, inquit, hdbemtudduocdtum. crdpud patrë opuf erat dduocdto, apud Chriftum no, inquit, opus hdbemus aduoct(to:Gr'[iopus haberemus, neuti lt;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quim obticuijfet. Sed hdbcmus aduocdtu,hoc efl,ipfe
conliitutus efl d pdtre, utnobis pdtrocinetur. igitur necfdnéli nuncpro nobis orant : amp;nbsp;nefcio ubi fcriptu rdcdnonicd docedt mortuos nüc ordre pro nobis : fed ordueruntfideliter aniequdin hinc migrurent. C^uds preccs,ficut omnid bond operd eorum, quid iÜd in eis operdtus efi/piritus chrifti,non dubiturim grdtds ep fe dco.At quum bic dgerent, nobifcum ordruntpotius qudininterce/ferunt.Etnonminusconßjicuiefuntno firlt;e qudm illorum, nee minusiUoru qudmnofir,epre ces dpud deum pdtrem,in cuius oculis nihil reccns,mo dó fideles fitnus ficu t iüi. Orduerunt dutem, ut dece-lgt;dteosordrc,nonllultd,necdlienddbhis, qu£ Chri-ftus ordre uultumo deprccati funt plerdqi,qu£per it Ordprotto losnucobtinerenitimur.Vndeego quotiesdico, Ord bis S.Petre pro nobis ftmUe Petre:fic inteUigo, Vtindm exdudidtt quomodo tur preces gt;nbsp;quds hic Petrus in fide cir chdritdte pro iteßigdtur, nobisorduit,cuius chdritds incccUsdu£ld,priflindf prcces non deprecdtur exdudiri. üJlirum, quantum bincfuperflitionum, deliramentorum, impietdtum,m totum orbemprofluxerit : utdeali/s tdcedm, nónne fgregic incptiunt in drbdra uirgine, cut huefacrum dient
-ocr page 47-ETMEGORIA Hlb 24 dientfi(dunt:fimiliterindiuo Sciäßiano, Vatcntinot fy lilijs neßio putbus : fed debetitur htec facerdotunt indo{t£ dudritice, er impietati - At uot fi tutiorem uidm eligere pldcet,dd Cbriflum thronum grdti£ dc~ cedite. Ir tdntMtw db imntifericordid cr tyrdimidt tibefl,ut no^ cr inuitet, dicens:Si c^uis fitit, ucnidt dd t»e.'Ê,t iterum: Venite dd me omnet, lt;jui Idbordtis Gfquot; eittcrati eßisAtemSi guid petieritis pdtrem in nomine meogt;ddbit uobif.Jpfe dltdre no/lru eß,fuper guod thymidmdtd ncßrd o^erimus : ipfe item fdcerdos, gt l^oßid pro peecdtis totiur mundi, hoceß totins eccle-hoe eß omniu gui dd ipfum bond fide ueniut. No» »»««dj ingudm illiuf, gui Chrißum odio habere, er in feccdtifgloridripergit. Nautfdnguüchrißiddpla cdndum pdtrem fufficeret,etidmfidecem niiüia mtut-dorum innumerii modis dmpßut peccdßent : itdfi een tiet millief pdteretur Cbrißut, nuUd fdliußret ei, gtd ipeccdtit non uult defiflere, neg; in Chrißo fuapoiut fdlutem,fed in proprijt operibut, aut alijt guam ehrt ßipdtrocinift. Vnde guiehdélenuf ab Euangelißd di-Hdfunt, ad bypocritdt, in fuit opeributß/em coHocdtt tet, domädot ethumiliddot udlct, utfepeccdtoretco fitedntur,Gfpoßbdcno infud,fed Chrißi i'ußitid con fiddnt. Uunc aliot inuadit epißola, guorum fiUa fidet ffii lt;lt;cßußu wet ,Scdde bis infeguentifermone,
-ocr page 48-•IN EPIST» 10. !♦
DEMEGORIA QVINTA,
Vitos ojfenditfcrmo de ßde, per iulUficari nos afferimus.Sed ignorât iÜi quid ßt fides, uclqudnta fidei fit efficdcid, nec uUum unquâ hdbuerut fidei gußum ,amp;obldtrdre tdinenau dentignduos inde etcontcmptores bonorum operutit euddereiquibus nequdquâ dffentimur nos,qui cotrd è fide,nulld non bond nafciprobdre poterimus.Decipi untur dutem,de fiild zy hifloricd fide loqui nos putdit tcs,qu£ in ore tdntum ndtet,zy À corde abfi't,quam ct HMxime,fuprdqi moduperfequituruerd fidcs.Et nuc quoq; diuus lodnnes, pofiqudm bypocritds bonis ope nbus fidentes reiecit,incipit ztr ignduos zy^filfosCbri ftidnos pcrfiringcre,qui commcnticidfide fdlutem fibi poUicentur. Sequitur cnim.
Et in hoc fcimus, quod cognouimus cum,ft' mandata illius ieruamus.Dicens, Noui ilium,8C mandataillius non fera vans: mêdax eft, ôC ineo ueritas non eft. Qui autcm ftruat illius ftrmonem, uerè in eo charitas dei perfeda eft.In hoc fci=! mus quod in ipio fumus.Qui dicit fe in it Io manere, debet ftcut ille ambulauit, 0^ ipfefic ambulate.
Dicit
-ocr page 49-DEMEGORIA V» 25
Tgt;icitEUiingeli/}afcirenof:igiturSophiJ}terc‘fel-sophifliene tuntur,cluiiiegdnt hominemfdrepof/canhabeatfi- gantef nos dem.VideutcolbnMtSophiftteetEuitngelifi^.Euan fdre ankd-gdiftd dicit, Scimuf lt;]uod cognouimus eum, eyquod beitmus fi-in hoe charitds deiperfeda fitgt;C!rin hoe fcimus, quod dem cr cht( ^Pf‘^ fumus. SophiftiC dutem dicunt: Kcfcimuf,igno ritdtem» fdmu!, dubitamus an nobir fides fit etgrdtid ffiritus» igitur,neq^ peccäs feiä me peccdreiltd et in operibus dieüt, nefeirefe dtt deoßntgrdtd nec ne.Et quid dieet dd Pdul!mt,E!osßgt;iritum dccepimus,nonhuius mÜdi,'gt; fed ffiritum qui ex deo e/î: utfeidmus qult;e d deo dond tdfunt nobis f Veritds dei no efi ut lux eorpored, qult;ß p nefeidt lueere Qui loquituruerdeiter,feit fe uerd-cem.Sedne eotenddinus eu iHis. Euagelifld dieit feue fd dodurum. JSSuqudm quieto eritms dnimo, nifi eer ti ßierimuf de fidedignd. Ponitigiturnon conieHu-fdmfed iudieium eertijfimum, quo uerdm dßäd ßde dignofeds,nempecxobferudtione madutorum iUius» Attende uerbum iUius. Grdtids deo, quod non dicit, quid ferudmus mdnddtd hominum ,fed iUius. Nf c cJt-citdehis,qu£ noßpfinobis iniungimus:qudtidfunt ex ternd operd qudddm.ïmàfihine exorfusßteris, etno Scrudtio agis niß ed quiC uidentur bond in oculis tuis, nbsp;nbsp;dimife müddlorii
ris mdnddtd dei, adijeics peccdtdfuperpeccdtd. Efd- dei,non ho 50. Vtcßlif defertores,qui initis eonßlium, er non ex minu,pro~ tne,utordiremini teldm,Gr non ex ^iritumeo, ut dd bdt fidem » idtis peccdtü pecc(tto,iiinc non mirutn, quod in mul
4
-ocr page 50-JH £PÎST, 10* t
ik moMßeri/f, nbsp;nbsp;ecckfifs pdrudfides eft, (luid )lüxi
tndpdrs ftudioruinftdtutis hominü uerfdtur.NoHenÜ enimprteldti doeeri iUiefidem in deunt, cjuic eitrd cott trouer/id,ipforü derogdret mdttddtis. Sed lldtutd bo nùftÜ dmat.Ne tetigeri5,ne guftdueris,neindudris,ne locjudriSidtci; dlid qu£ nihil dd Chrifl u.Et inde uolÜt coîligere fidei ntdgnitudiné eoru, c]u£ mdgnd expdr--te eu Chrifto pugnat.Eudgeliftd de fide dicit: Si iUiiit pr^ceptd fentduerimus. Mdtth.i i.e^Efda^.ftuftrit toll teftdnturdcum trdditionibusmäddtishominum» Itd eSquot; Deut.ii.Tdntum ejuæ fgo prtecipio,ßeito d(f nti'io, neej; dddds, neej; minttds quippidm. Et ite rttM: Hlt;cc efl uid regid,dmbuldte in ed, neq; dd dextra, ne-Serudre, ^ueddftniHrdmfteéidtis. Dicitdutem,/iferuemus,no
dilßutemus,fcribdtnu,s,concionemur,conteddfnus.Et feruemus non orefolo,fed et opere. Mdtth.7. Nott 0-mnis quidicit mihi, domine domine, intrdbit in regnx cceloruntfed quiftcerituolutdtempdtris.Eteo quo-que loco diHinguit diuitu ab humanis. Volutdtem pd tris ßcit qui opus deißcit, itéré credens in eum quent mi[it iUe. ltdq; fides ucre efticax eft, (ÿ- dâuofi/fimd, Cogno- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cognofcere,fud hichabetenergid:uel nonfmpli
feere, citgf. cogno/cere deu,fed cognofccre,quod in (anguine
plij eius purificemur. Nam quatulumcun q; fiter it hee cognofiere ,fiuerefiierit, Gr uelparuus quidam diui niluminis radius cor ittuflrauerit,inftdmmareq^cœ-perit,coget nos ad redamandit, er perfictendit madit ta-.id^
-ocr page 51-DPMEGORIA V.
tKlïdcl; lubenter,critii,ut plurduelùinitingi quit pilt rimi feceris, amp;nbsp;in omnibus apparent leue iugtt domi ni,(intq;, ut prophetu dicit,motes humiles,cr exalteit tur utiÙes, amp;nbsp;ne quid tefutiget, omnia plana fint, ac facilia. Nec mircrif : non efl enim potentior njAlicia^ quàm fapientia, cr gratia,qu^fidcmfuppeditat.Jant flparum fermentitotam maffamcorrumpit,eurnon amp;nbsp;modieus diuinie gratia radius, ZT tanti numinis afflatus multum operaretur in bomine {vtriq; fua uis inefliiUi ad amaritudinem,huic adfuauitatem.Vtrun-quefludio prouehitur,etncglei!luminuitur. Venimut enim à fide in fide, ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à uirtute in uirtute,
et à peccato inpeccatu ruimus. Auerte te à malicia,et Hiresfuas amittef.auerfarelume, oleumq; non adijce, et reflinguetur.Vtruq; Alteri mutuô ceditiquato plus lucis,tanto minus tenebraruicr cotrà.Colaturigitur et diligenter exerceatur agernofler,uti f ipies inquit, idquod faciemus,fiflierit fides innobis-Vishuiusex-emplit huberelPaulus tc doceat. No« ignoras quomo adhuc ignorato Chriflo,flgt;irarit minas ae cade aduer fus diflipulos domini.quomodo nec uiris,ncc mulieri-buspeperccrit,quom6 cuflodierituefles lapidantM Stephanum, quantus perflquutor cr lupusfuerit. At Pauli exe/ft aide utprimu iUuflratus efl,flcut corpore humiliatus plum. efl, ita amp;nbsp;fèrociaeiusproflrata. Vndene ignauusfer uus effet,mox opera fuam offert ,amp; inquit: Domine, quid uisfltciaml quafi dieeretsVicifti malieiä,cui[e}:ui
d i
-ocr page 52-IN EPIST. IO4 r»
ff pofihäc no ltbet:fed fîcut hjilenuf feruiui,et cui carni (y fanguiniu'ta nunctuunt mdncipiumeffé, incf- prieceptii tuis ambubrecupio .Infuperäccipit tnMddtum, utfurgat er ingrediiturduitate, auditU rus ibi quidfdcerc ft oporteat : obedit, audit Anani-am, crefdt fernen paruum in ampläarborem, borat'ej; plus alijs apoftolis.ls iUe Paulus ellqui toti-€s indicatfilutem er iuflitiam .non ex operibus/ed fide hiberi. videant obfecro ucritatis hofies,quimnoif rcliquerit iUum odofum fides, quàm inuiüum athle-tam priefiiteritfides, er quam manfuetum agniim cx lupoficeritfides. Vndenonfituobis dubium,quodfi uerefidem habucritis, minime reosfiore uós ignauift non tantum ne relabaminiin prifiina peccata, er ne ß cut canisad uomitu redcatis, imo potius maUetisfir-re innumera tartarorum miUisi (tarn graue uidebituf offendifie deum )fid er folidti, O'ffiiritu fieruidi,qu9 modo fioli deo placcatis, clamabitis unufiquifq;: domine quid uisfiadamiScimus enim nonfujficere,fi uitaue rimus malum j nifit er fadamus bonum, ut Dauid in-quit:Déclina à malo,etfiac bonum. E-tenim irrifio efl, Confdenti- non fides ,fi affit opportunias faciendi bonum, er ne-am mädata gligatur. Hic nolim te ex quibufuis operibus, fiomif-àei obßriit fafuerint, homine iudicare, uel etiam teipfum moero-^ntfola, re contrißari: fed mandata ddfifcruantur,falua nimi rum eß fides. Etquie nam mandata iUa f infia audief cap. 5. Hoc efiprteccptUiMcrcddmus in nominefilif eius
-ocr page 53-DEMEGORIA V. 27 ftM Jefu Christ,diligimusnofmutuà,(icutille ttof Ulexit. Vides hic præcedere fidem nbsp;nbsp;fubjcgui
chäritjtem ƒ Obfcrua itutem cy EuMgelifläiguo nos ordine inflitUitt Primu nos ex dgnitione diuinec chiri tdtis no/lrds tcnebrus uult dgnofcere,Grper fidetn i« Chrißo purgdre et ittuftrdre. Deinde cxigitfabbatu, Hempe ut guiefcamus it peccatis, gna; feruilia funt ope ri(,dicens:ij£c fcribo ne peccctis.NucMte titndé guid tigcdu docetf NecejJ'driiis iUe ordo eft. prujlrd eni di Dperd prorupis bond, nifi primu ieceris jiinddméttim fidei,cr dnimu/m infumpferis ultra non peecddo.Sicut Heg; cum Chri/lonouus homo refurges,nifiuetere ho Gfadut (ti tninécufuiscocupifcétijscructftgds.QuinnuUderut chnftidni tond operd, ni dnted bonus ipfe fiieris:negudgudm du uitum. tern bonus eris,nifite fides iuftificet : neq; iuftificdtus fris uelfidelis, fi quippidpibi mdli pldcuerit. Hocgrd du dd opus perge, crede primum, credendo fiigc d md, lo, fitgiédo (t mdlo fdc mSddtd dominé: ut dicit loünes, I« hocfcimus, quod cognouiiTMs cum, ft mdnddtd eius obferudmus. Etdecldrut quomodo manddidfemes'
Qiii fëruat, inguit, illtus fcrmonê -, ues rè in eo chantas dei perfcda eft»
Df«(»4cbrfritrfy implctioeftmdnddtorum,C!rle- Chdritdte gis. Finispr£ceptienim. i.dd Tim. i.efichdritdsex implentur puro corde, cr fide non fimulatd. Ci«if ct hie nobis mandatd proponitur.SiucrdCrperfiiildchdritdseft,nonplus dei, iiligesfi-dtrem uel mdtrem,uelteipfum, ucl uUdm ere
d 5
-ocr page 54-IN EPIST* 10* I* atufiiinijuim dcutn.nuUii parceffumptihut ut deind men finélificetur. Et iu in ipfo eris. Vinculum enint chdritiis e/i, quo perfide deo coiungimur, dum ab illo amdmur,et reddmnre cogimur. Lex iUd cfl dei,de qud Hierc. ji.Diamp;o lege meä in uifceribus eoru,0'in cor de eorum fcribam eum : cr ero eit in dcum, ipß erunt inpopulum. Dxturenim cordibusnoßrif per Ipiritum fdnâu,ccd Rho fM.$. O felix nexu!,ddhterere domino, cr ejfcpopulum domini.tiMcfclicitatem lt;3’ loMnes docet, dicens :
In hoc fcimus, quod in ipfo fumus*
Jterit audit,fcimuf, multo fecut quàm Sophi/lte do Fide in deo cent. Confert hoc nobit cbaritat perfidem, utiamß-fumuh indeo,Z3'non folum fimufindeo,fedcripfein nobit.CoiuniHa enim itt-x duo funt,ut loin, iç .üAanete inme,(3‘tgoinuobit. Quimanetinme,C3-egoineo. làanemut in deo, ft fide deo adhæferimui: manet deus in nobit, ft operaturin nobit fua opera,(3'fdcit adim-Deutim plerclegem fuam,utnihilnobitßt condemnationit. plet in no- inm non erit quod ultra cauferit arduam, nbsp;nbsp;impo/Jt
bit legem, bilem legem. Habitabit enim in te per fide qui legem adimplet. Vnde Paulut Galatit :Viuo ego ,non iam ego,fed Chriftut in me uiuit. Vitam autem, quam nuc uiuo in carne, perfide uiuo filij dei, qui dilexit me, tradidit femetipfum pro me. Hi«c habet perfide not eße in Chrißo,et in nobit Chrißu uiuere,facienté nos wtalii opera operari ( mortuaeitimalioqui forent.
-ocr page 55-DEMEGORIA V. 28 fieltlt;tutë utoperemur opencharitiüit )dtlt;J;itini-bilminus ocioßttn fide. Verum ut adhuc uberiusdo-ccit, ^uid Chriftu! in nobis operetur, imjuit:
Qui dicit fe in illo tnanere,debet ficut ille amp;nbsp;ipfc ambulare,
Hoe efi,c}ui ddhieret Cbrifio, GT' bibet inhibi tdto rem chrijtum, debet exhibere ilterum c^uendu Cbri- r.xbibere flum.vtficut Cbriftusinhuncmunduuenit,etfetotu debemusal nojlris ufibus impendit.' ita idipfitm etnuncin nobis fit terum Chri dityjibinondifiimilisdmè impoffibilee/l,utfibifitdil' fium. niilis.Sicut olim mortuusfiuit pro nobis,iti tïti ebdri tdte nos fucccnddt,ut pdrdtifimus,amp;gdudednius,cr indignos arbitremurnos tinto dei beneficio, quiperi clitemurpro frdtribus, etidmfipro iUorumfidute mo riendumfit-Itaq; perfidem enitimur,ut uitdm cbrijli non folumimitemur,(cdfit in nobis uitdCbrifii. Pofi-hicne dixeris,gigds Cbrifiuseft, nospigmxi.Hibefii dem,creris etidmipfe gigds ddmirabilis,operdbi~ tur que fides, imo fijiritusipfe Chrifiiper chdritdté, te orgdno plurimd. Et olim nulld intermifit Chrifius qult;e chdricdtis erdnt, er hodie in te idem Chrifius erit. olim dmore no/lrifldgeUdtus efi, crucifi'xus eft, »pprobrdtus efl: eritc^bodieinte Chrifiuspdtiens, Olimfe fuifijoid nobis pcecdtoribus ddhucf^inimi cis, liberdlilfiime dédit Chrifius: erit et hodie Chriflus in te benignus ,tdntudbefinc inuidedt. Q»i bat crucem, ctfitiehdtfdlutem nofirü, fie exindniebdt»
d 4
-ocr page 56-IN EPIST» IO» K
pro cructfixoribus orab!it:nequehodieiit nobis uel funtlt;ju£ret,uel uindiäam cogitabit, uclpitr-uos ßllidief.fed erit oinnid omnibKs,ficubi (Juo^ luÄi ßcerc poterit. Ce/ßbitq; cduiüum eoruiqui fideituta inilt;jui funt, er nifi intpij prorfus fmt,uidentes opera ß delium, glorificabuntpatrem, qui ejl 'm cœlis, Cui fit gloria'mfecula, Amen
DEJMEGORIA SEXTA.
'Xierunt olim,ficut hisdiebut le^-tur in ecclefia, turblt;e ad ïoanem 84-ptiftam, nonfolum ut baptizaretur, fedetiam utreciperent doiüriaasui tlt;e, er dirigeretur uia earum coratn domino comodtim manifvftädo. Ita nühi polliceor,uof quoqueßmiUlf)irituhucconßuere adalterum Ioan-nem,Euangeliftam mquamgt;que nu»cper dies aliquot tnarrauinus :ut acceptis uitlt;e dodlrinis, parati ßtis ad celebrandum diem fißum memoriie n^tiuitatis do • minicte, et lati cum omnibus fanâis occurratis in die iudicij, quando cummaieftateetgloriamagnareditu ruf eß:quS timent dlt;emones er antichriftus,er omnis quiillius charaiileremgerunt^EtenimßcutBaptiflii Jefum humilemdigito acuoceindicauiteße Chri/lü, er aduenicntibusfalubria reile uiuendi pr^cepta de dit : ita er hic noßer loanncs fubinde teflans maießa~ tem Chrifii,utili/}iiH((ßnudtri(diti»ddlt;(td, Btquali^
-ocr page 57-DEMEGORIA VT, 29 JintiTlti, UobKtiuperexplicäuitpiiucKidicenfUnhoc fçimus, qd’in ipfo funuu, Qui dicit fein ipfo nunere, debet fient ille ambulMit, et ipfe ambulare. Hocpr£ eeptum Chrifli eß:,ut manenmU'S in eo,quo zy ipfe nm nenttn nobii.Duoenint iün neceffirM funt,nempe quad nMnectnuf ineoperfidem tZ^-quod ipfe muneat tn nobis operans funopera,utambulemus ficutipfe antbuliuit.Chriftiani enim dicimur,no ab abfente,fcd àprlt;efe/tte z^habitantein nobss Cbrifloiinq^omné uita nollra relucen te.£tenim fine eo nihil poterinuis ßcere. Ipfe igitur docet acoperatur charitatem. I lia noßra lex eß:häc feruantes, Leti ac fecuri ad tribunal ebrißi accedere poterimus,zif aduentiwt eius eu pr» dentibus uirginibus intrepidiexpei;iabimus,nuiïaq; condemnatioerithis qui chrißo implantatifunt per fidem. Aut quomodo poffibile, quod feipfum damna-ret Chriflus i Sed pergainus icgcndo,
Fratres jOon præceptum nouum fertü bo uobis, fed præceptû uetus, quod ha^ buiftis ab inirio. Præceptum uetus, fer«: mo que audiftis ab initio. Rurfum præ« eeptum nouum feribo uobis, quod ueru eft in ipfo, idem uerum eft SC in uobis,
Rejfiondet hoc loco his quidicunt: Nouum,Z2r ma gnu mandatii eß, ambulare ficut Chriflus ambulauit: quandoquidé in Chrifioomnis gratiie plenitudocjb, d 5
-ocr page 58-IN EPIST, 10, .!♦
not ttatem puluit cr umbra fumut.Vbi,dicunt,coittplt;i rcbimut^ ImpoJJibile hoc nobit mandatit. lütt in^ui reßgt;ondet,Fratret:(luaß diceret, Abfit, q^ego qui fra terfum ue/ler,et proinde nec fuperior uobit, ut nouii quiddä iniunga. Nihilitaq; noui docco,fed prieccptit tittut qd’habuiflis ab initio,et ab co teporc,quo ifrrti eßis Chrifto,cdoili cfris,tt habuifris,illo in uobis hoc operate.Neq; ent Chriftianut ell,'m quo Chrißm hoc no operatur.tJouu nonefr, quod lex et prophetic exi gunt, crin quo recapitulantur omnia quie in legefcri pta.Vult enim omnis lex ut uita exprimamut Chrißh eiui frilicet charitatem. E.fr hie locut refrondendi 'm‘ Henouo eptis,iy'intempeßiuiinugatoribui,qui abhorrent dcoactteuoi (quid non fr rut temporal )àprtedicatoribusEuange dûâriaa* ßf,quafinoiumfiiem, noudmlegem, nomim deum do cétibutthominet ipfiabfqi omnifrde,lege et deo.Prob pudor, adeône doârina Chrifli antiquata eß in huma nii peiloribui,ut quum apoßolica docentur, noua quiedamproponi uideâtur ƒ duern nouum deum pr* dicami»,docétet, ut it habitet 'm cordibus noßrii, qtâ crat ab initioftjecefjum efl,illum ignorët. Nam ß eu noffènt,nobis neutiquam contradicerent • Nouicius et fifricius deus, l,ucißreß,acantichrißus, er quicuncj^ fe opponit ei qui frit ab initio. Nouos deotßbifrciut gt;nbsp;qui reliilo uerbo dei, hominum feruant mandata. No-«iPM fidem docct, qui Euangelio aduerfaturtimo fident »0« docct,fedfrperfiitionMn tenebras, et abominati-onetit
-ocr page 59-DEMEGORIA VU
enctM, ^uifijuis taliadocet, eradicdbiturq; üpàtre, eo guod non eft ex plxntationibtu (juae pluntauit pater, igt;Joult;i mandata, bontinumfunt mandata, e:^ pharifæo tram traditionef : qai iÜa docent, hi nobis mutant terMinos antiquos, hi nouas uias oßendut- tiouam fident Kouumcj- mandatum habent,quibuf nouus eß deus, et quialiquado eße cœpit. iJoßerdeus nunquäcccpit r{ ff. Traditionespatrum feripturanufquam magniß,-cit, alibi etiam traducit: quid igitur arguimur, qui fo -Itmdiuinam lege fufeepimus prtedicädam i Propter- Mandatum ea îoannes dicit : non mandatum nouumferibo uobis, uetus et no fed uctusmam iüudfamUi patrescr prophétie qui re- uum» tro ßicrut,habueruntomnes: tametfiratione quadam Kouum appeüarc liceat, quandoquidem malis noßris Moribus antiquatum 'mnouatione opus habet. Vnde er Chriflus homo propter nosßüus, renouons, illud fuamproprium nwndittttMi uocat,acnouum, innoßri fcilicet condemnationem,quia id neglcximus,iuxta ue terem hominem uiuétes. Etideirco nouum eß, quia à. Chrißo datur,er in cordibus noßris fcribitur,ficut di Xit ttieremias. Verum quomodo idfiat,fubqcit,
Quod uerutn eft in ipfo, idem uerum eft Sc in nobis.
Hoc eß, quia uera charitas eß in chrißo, et nos adhteremus Chrißo, ideo et in nobis uera eß charitas Chriflus in nec eßignauafides .i^onfolum quia Chrißum imita- Cbriflianif miir,finùlcs nofiHi exbibcndo(id qwdfolum ßtetur.
-ocr page 60-IN EPIST» TO* r»
tfuihm) [ed O' (luià inhibiMor cordis no^ri uerdin iUxm ßcit : ijudmuis agre id ddmitiditt mfcri Pcldgid ui,nitNirum tdm uiuificdtricem iuftitidnigt;qudm origi-tidlc peccdtiMtt negdtites, o tdntwn nos uel primuw, uel fccundum Adxm imitdricredentes, itd ut non regnet peccdtum,ucl dominctur Chriflus, ipfi uidelicet fuo libero drbitriogt;ijudndo libuerit,ßrtes,fdpietes dc fdntfi. Idm fl guis ultrd gu£rdt : quo niodo ueritds O' uerd chdritds »» nobis, gitiin tdtn crdfjis uerfamur te-nebris propter mortdle corpus guodaggrdudtfFdte tnurtenebrds ,fed perfidem illlt;e nunc trâfeunt, dbo-Icnturq; uetus homo,O' gu£ ex iUo phildutid,dc con-cupifccntilt;e-Lux enm itd propeUit tenebrds,ut confi-fiere neguednt,fed difcuffielocum dent Chrifi:o,in ope ribus noflris refidgéti. Q«od lodnes his uerbis dicitt
Quin tenebræprætereunt, ÔC uerum lumen iam luceu
Hoc erPlt;lt;«/Mr dixerdt:Frdtrcs,hord eft nos defo-tnno furgcre,nox progrejfd eft, dies dutem appropin gudt.Etdlio loco: Tcnebrlt;e erdtis,onunc lux eftis» Etiterum : E.xuite uctercm homine,dc induite nouÜ» Luméfidei dupdfdnèfidecotingit.tgiturfidesluméeft.etigms» efficdx, nbsp;nbsp;nbsp;no gudlis in filice cldufus, uel modio teilus: fed lucent
extrd per operd,O'intus uigens in ueritdte,ne hypo-crifm putes.Et ut cldrius fcids,non effc in eisfidem,in guibus non operdturdileilionem proximi, nec effe Ift cem, guie non amore infidinmct,fcd tenebrds, dc meit idciumi
-ocr page 61-■ DEMEGORIA V, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5«
dticiutn ; ficut Euiitgelillii docet.
Qiii dieft fe fn luce efle,S^ odft fratreni fuum, fn tenebrfs eft ufq^ adhuc,.
Adhuceft intenebm ficutantej,quumnondl(in-tiotuifiet ei uerbum dei. Animaduerte autem lt;juodna loquitur de conuicijfiContemptUihomicidijSi et exter nit dlijt,fed interna odio. Et quum iÏÏi gt;ijuifigt;lo corde perfequuntur uel oderuttt fratres, ddhuc in tenebrit fitnt : quanta mdgit ubiodium infieuitiäamp; furorem» Cr ciedemprorumpitfHocprobdt d cotrdrio,dicenr:
Quf dfifgft fratremfuum^fnlumfnc tnanet,ôC oftendfculum fn eo nonefl',
Çluid enim qui diligit, efi in lumine, confiedaneun M qui odio hdbedt, ddhuc fit in tenebrit. Ottidenint iimorqud.mfidgrdntid,crcdloriigitur odium, fi-igus Crgldciet.Idm unde cdlor, quam d luce icrunde fri-^ut, qu'dm d remotione lucit, cy tenebrit i Vbi ergo odium, ibitenebrtc-.ubichdritdt, ibiluxcrcdlor.Cd-uet dutem diligenter, ne quit Jùcdtdm chdritdtcm fi-dei,uel contemptibile,pdrud'q; iddune oditmt exifti-met. Poftqudm enim de chdritdte loquufut efl-,addit: Cr ofiendiculum. non efi in eo. Sicut cr Dauid dixit: Pdx multd diligentibiK legem tudm,et no efi iHisfcdtt ddlum. Felix efi cr nuUd re nocctur, qui fidc habet, crefi charitdt tamflagrant,utnuUitmitirqt queat refiinguiiomnid (/i botMngt; qudnttmificripotefi,plt;(r-
-ocr page 62-IN EP IST« 10« n
If IM iltterpretetur, mHutn temcre offendäHt-, tiuHlüt etidt» uitd off'endatur: itd utfefc reltn^udt, erfiejuot infirmari uidet,cum cis infirmetur,condolcdt,miÇere-titur, excufet, pro eis orct. Firma eji, O' propterea non ojfenditur, Ft iterum à cotrario de inuidis docet.
Qui âutem odit fratrem fuum, in tene bn's eft, 8gt;C in tcncbris ambulat, ÖC nefciC quo uadat: quia cenebræ obcæcarût ocu los cius,
Odium er inuidia non folum carent lucefidei, fed prtecipitantinuidosinuaria fcelerugenera,ut ubit}; offendantur, etiä in bis cjuie bona funt, er nee Chri/îa C^eci et ob- parcat. Adeoetlux ipfa tfirmis oculis offcndiculu efl^ noxij fcan- Adhlt;ec,cxtenebrisiÜis proficifeitur,utincreduli de dalis,inui- operibusfuisneejueantiudicare,gratanefintdeonee di et incre- ne ,et nefeiat quam grauis fitpeccati natura,uel quält duü. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta fequanturfupplicid, Quare hic multi morte homi
nis non minoré faciut, quam anferisf quare caluni.iri, obtreilare ,perfequi quidam non habet pro peccato? Acccperant oculos fcicntiie lt;i deo ,fed tenebr£ obc£-CMt. No« cortbtifrrfHt enim fe decem millia debere, dum pro nihiliproximum fulfocant,nccanimdduer-tunt,quanta pro ipfis chrijlus tulerit, er quam mife-ricorditer redemerit,ut et ipfi mifericordes fint.Quo fdtis manifeflum ,fan{ldm efje credentium, er peffi-mam incredulorum uitam, dum fides dilcilionem ope ratur»
-ocr page 63-CEMEGORIA Vr^ 5X fi(iUf,{ncredulitdfphtlautiiecrodiffonfeß-.Cieteru Euingchßd rediens ad id lt;]uod primo dixit, Konpone re fe nouum prieceptum,fubdit:
Scn'bouobis fi'lioli,quod rcmitfutu turuobfs peccata propter nomen cius, Scribo uobis patres , quia cognouiftis eum,qui ab initio eft. Sc ribo uobis ado* lefcêtes -, quoniam uiciftis ilium malum» Scribo uobis filioli, quoniam cognouü ftis patrem.Scripfii uobis patres,quoni* am cognouiftis eum, qui ab inirio eft, Scripfi uobis adolefcentes,quoniam for tes eftis, ôC uerbum dei manet in uobis. Sc uiciftis ilium malum,
Vt uideatis, inquit, me nihil noui affèrre, rcer ei-dem qu£olimfcrip[i etdocta, nuncquoq;f(riho ac do ceo. olim docebam nihil tribuendu noflrisoperibtis, fed per no men Chri/li remitti peccata, idipfum et nuc affeuero ^Çcrîbo gilijs. Et quiafadi e/lispli/ primit perilluminationem ,crdeindeproßeiendo faffießir patres :infuper it a fadi eflis ctfo rtes de pcrfeéii,ut d» d^dtis mori pro ßatribus,uineatisq; malignu: ideirco bdc de reficuti olim docui,itd nue fcribo omni jßiritust tilt;etati,etqbusolimfcripß,etnucfcriberenoomitto, Scripfi olim pdtribut, nulhi annorum rdtione babitd.
-ocr page 64-IN EPIST* 10« r.
p d Ideo,quill cognouerut longe antiquioretn, rtimfci licet qui efl ab initio, qsq; eu ob cdufdm ddhucflribot eo quod nifl iUtvm ugnoflant,nomen flnii non mercait tur.Neq; enim multi annifenem flirituulcm flciunt, fed nMgtiAdei cognitio. Et[icutolim,itit nuncfcripß filiolis, non dd cos re/ficiens, qui nuper mdternunt egrefliuterumifcd dd purdm innocetidm,ut omnis no fli'd iiflitid m Chriflofit,quodcredetes ddfcifcdturitt filios.Necomifi,qum et dd uos uirosfcriberëflicut olimfiripfi, ut uiriliter certetis contrd nidlignu, dtq; itd nullis ucl dclicijs, ueldduerfitdtibus fi-dgdmini, ut f)fdlteshortdtur:Viriliterdgitc,crcoflrtetur corue flrum. Et Edulus: In omnibus fumite drmdtura fidefi Atq; itdcertdntescoronddccipidtisperpetuum, qui£ Vnobis contmgdt per mifiericordidm chrifli. Anten»
DEMEGORIA SEPTIAIA*
Bl vdiuimus diebttsfuperioribus, qudit f tosprofierdt/ruilus fides, nempe ne i rc/äamp;itwKr mpfccrftUMj, cr ut dib'gd I mus proximum. lllos tumen Euun-___gelifld munddtorum nomine propo-fuit, dicenstin hocfcimus, quodcognouitnus cu,fi iufi-fueius obferuumus. Et nunc item ulium fruilumpro-ponit, ddhuc firma mundutiferuuns, et dicens:
Ne dih'gatis mundumjnecj ca quæ in mundo funu
Hdkt
-ocr page 65-DEHEGORIA VII, 5Î
JiibctO'hocpcculiiire tieritatis lame, quod per flic ^idet rertt illuccfcit, ut retn quamuif itd nobis dcpingatficut eft. ueriMem Ko finit pdruit uideri magnet,neq; magno, parua, neqi docetf turpia pulchra, neq^ pukhra turpia, neq; bona mala. Proinde deum utfolum bonum, pulchrHm,iucundum, amabilem,omnef autem alias creaturas quafi um
bras o-uanitatesdeliniat.Ethtecitaoftenfaadboni Pidesdocet amorem, uanitatisq; contemptum inducunt, Vndeft- contemptS desftuilumiUuproducit,utficutcordeototumuen- mundi. dicat, ita à crcaturis abalienat. Qu£ fane baudpar-Mila uirtus eft. Kam pleriq;,utapparet, pace babent cum proximo (uel quod per fe magnum bonu fit pax, Cr cruciet corda liuor,ucl quod multa comodafecunt afferat amicitia ) nec tomen fe à terrenis rebus extule runt, uoluptatibus adhuc immerfi- Fides igitur ubiue ra fiierit, crab hoc uolutabro extrahit, interdicens, ne uel mundum, uel qute in mundo funt diligamusifcd fimus peregrini in hoc feculo, dues autem cocU • Ncq; enim manentemhieciuitatemhobemus,fedcrucifixi fumusmundo,ficutcr mundus nobis crucifixusefte debet. In quern fenfum Joanes dixit: Kediligatis cr c.
Sicutcr Dauid :Filij homintaufquequograuicorde ? ut quid diligitis uanitatem, cr quieritis mendaciu ? Et Sapiens: vfq;quoparutili diligitis infimtiam, cr fluid ea quiefibinoxiafuntcupientfMudumenim cumhis quee in co fiint,uanitate dicere licet,ac mcdacium • NÄ wbd in iHis flabile,nihilfldit,nihil uerè dulce .Et Solo
c
-ocr page 66-IN EPIST, IO* !♦
fHon itcrum dicit'.Vdnitds uaniMtlt;,et omnid udnitdf, dute deo priepofuiffe proftäo ftultijfimu ßierit.
At dices:tioc non eß Chriflidnufdcere,['ed flupidu po tiu! dcflultu,(i cjuem fenfuer affeäione hdrit reru te Affcäio- nerinolif. Dileäe,ne tibidUulßUdäe,cy depulßdb na 4 cred- ubmbitscoß)ldtionuhuiu!mud{,brutiuide4tur:diui turii alien- nienî reéliuf céfentur,et deus tales dili^it,myftcrid^; dndie, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dfdpientibus dbßoditd eis reueldt. Si dutë guis dicatt
lionne deus creauit mundu, Gr ed guie in mudofuitt? Cr ut eß Ge. i. uidit deus cuëld, gu£ ßcerdt,et erdnt ualde bondi Vnde et di^nd gult;e diligütur, dliogtii ß d-Viundusßd tndrinopojjînt,uideréturperfe maid eJfe.Mouentur eftjcrcdiu- his guidü ut per mundu non mteüigät credturds dei: r£» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed per mundu, cuius diabolus princeps eft,tcnebrds
O-malas cupiditates dccipiut. Sed nihil impedit, ß er creaturas dei inteUigas: no enim ita diligédie,ut prie-firanturfuo conditori. Ciuamuis autem non ßnt dili-gend£; ußes tarne carum non interdicitur, modo citrd gratiarumadlionemnon fidt,utfapiens dicit Eccleß Hoc uißum eft mihi bonum, utcomedat guis er bi^ bat, er fi-udturl£titia ex labore fuo, guo laborauit ipfe fub foie numero dierwm uit£ fu£, er hoc eft pars iUius, Et om«i homini cui deus dedit diuitias atg; fub-ftdntiâ,poteftatég; dedit ei,ut comedat ex eis,ß-uatur parte fud,er l£teturde labore fuo,hoc eft donum dei. Etenim nec omnis dileilio prohibeturieft enim hoc lo co gr£cè «7«7ran,«t ßgnificet,ne charitate deo débitant
-ocr page 67-DEMEGORIA Vit 54 tiïi/lW credt uris impendimui, fed ïRde edteniM diligd mitt (pidtenui in cis bonitds dei relucet. Tiiliguturigi tur reéle dliquo modo,fed itd, ut quiequid eis impcndi tur dmoris,deo impcnddtur. Hi'tJc ctid ejl, ut plus dili gendd ed in quibus diuind glorid mdgis con/^icud : }d quad non drguitjlupidum^ed cadeftem ^'‘ingf^licum hominé.iJa inde oriuturiuftitid, tnifericordid, dlia^; uirtutes. Quodfi tdlis dmor dduerfus effet deo, indigne pneceptjfet pdrëtes coli, indigne zy dmorem illu peëloribus infeuiffet, indigne Apoflolus âso'ç7ouç interfldgitiofos recéfuijfet.Porro Chriftianibominis eflmeditdrimorte qudndd,qud mltdoiRimoridtur,et lüeditdtia nuüis dlfeäionibus,ucl dmicoru,uelpr£diorü à reilo mortis dbßrdbdtur.Sicut Chrißus dicit: Ciui pdtrem,uel nut trem plus dmdt qme,noneßme dignus. Et quomoda ljunc oportedtdmoré folum ejfe,fubditcofequenter:
Omnfs qui diligit mundum, chantas dei in eo non eft.
Nctj- deunt, neque ß-dtrcm reële diligit in deo, qui mundum diligit- üonenim dcum quieritincredturis, fed in deo O' ßdtribus mundum. Itd dei o credtura-rum dmor non commorütur in uno corde : ficut etidm impoßtbile eß deo fcruire, o mummon^. EtnuUdfa cietds lucis eß,dc tenebrdrum:non quod credturlt;e nu^ Ix fint dctenebrx-.fedßquisdeumnoncolit incrca-turisitencbrds colit. interim quum EMngelißd dicitf
-ocr page 68-IN EPIT» IO» I.
nondei:commoneßcitfWf digtütdtistny ftric ,quodfilij dei [tmus : O' coitcordiie o amorih guem mutuii debemus nos quibus unus efipetter.ldt» quid aliud eftmunditi,o-ed quie in mundo fufit:docct O' qu£ in mundo funtßgienda, dmoreq; noflro indi-gnA'.dicitenim:
Omne quod eft in mundo, concupi^ fcentiacarnis eft, ÔC concupiïcentia ocu lorum,faftus uitæ*
Tridpræcipud uitid indicdt,quie mdxintdm honü^ num pdrtem à deo dbßrAbunt: nos eddlijs nominibus fimpiiciterdicerepoJfumtM,fuperbidm,dudritidin,ltt Trift uüid xurid, Klultos inuenies no libidinoßs,fed dudros: cr tfiundi, nbsp;nbsp;iterum multos non dudrosßd incontinentes:d£mq;fi
qui non fùerintueldudri uelincontincntcSffupcrbid intumefcunt, oft non in dlij s rebus, de operibus td-men 0'fdniHitdte,uelcordm dlijs, uel intrd fe gloridn tes. Tëtduitde tribus iüis o Cl)rifludidbolus,quent ad guldmpOcdrnis concupifcentidm irritdns dicehat: Sifilius dei es,die ut Idpides iHipdnesfidnt. Vdne glo' rio[um uolés iubebdt ,utfedcorfumde pinndculo tent pli mitteret.Deniq^ opromittédo omnid regnd mun di,de dudritid tetdbdt.Aduerfus quce ntdld nobis quo-que exemplo Chrißi certdndam, cuius dmoreproxi^ mos diligentes, etidm mundum contemnimus, qudU' doquidem oipfe mundum prior contempßt. Et uide ftrdtegc-
-ocr page 69-DEMEGORIA VIT, 5$ flrdtegcmdt.ï Chrißi. Contra concupifccntiam car^ ‘ stratege-nK,qiiiim ip/c obcdicntiffimam habcret, propter nor ieiunAititJaborauitgt;fàtigatiis cftflagettatm c;? crKci- ßicontra fixai: contra concupifcentiam oculorum, hî extrema oj^dum. paupertate fiiit,nec habet ubi caput reclinaret. Humi liter autem minifirant nobis, er obedient patriufyue ad mortem, quàm aliénas à jàfiu effet, declaraiiit. Ex hit cognofeimut qui funt mundani,cirqui non. Ne prlt;e ftringat oculot tuot quorundam hypocrifis, qui ideo uolunt dicife mundo mortuot,ffgt;iritualet ey non man danot, quodfolitudinem qutefiuermt, à conuentu ho-ntinum profitgcrint,fingulari uefie,cibo, uiucndiq; ra tione agatide quo nihil Chrifius docuit.tüo fimt enitn htec qua minut mundanum ffciunt.'Regnum dei entra notefi-.cyntu'ndusquoq; affeélibutnofirisuelama-tur,uelfitgitur.'R.egnatamp; 'm monafterijt ipfiffimus mandas, i^yapparet manifèfte m ceüit ea qult;e i» munt do. Stulte cnim filt;ilamprtetexütobedienti£ humilita tem,qui no permittut obedireparentibus, uelferuire proximis, quiexempti effe uolimt ab omni hominît | labore,qHafifoli filij dcifint,O‘ totuseis mandas fer-uire debeat, propter ementita quandam operum fan-âîmonia,m quibus gloriantur,quie amp;nbsp;uendfmt,cyea ram aliot participes fiiciunt,ita utfua omnia tamfan-(la patent,ne alij t attingere fft fit,eu quibus pharifiei Vide tnun-collati,humilcsuideriqucant.iicq;ibiconcupifcétiadum inmo oculorumdefyderatur.vbiamoenioretborti,ubi tam msfierijt.
5
-ocr page 70-IN EPlST* 10» I*
nutgnificd lt;edificU, ubi dccumtiord fupcttelt;^ili^ gt;nbsp;ubi tain preciofa; intagitie[,ubi tain ingcniofa toreumata, Co£inpti[tintagri,uiaeta,prata, uitl£, rcditui annui, decim£:crproßgt;eilam omnibuf modis ne egcant,ni~ htl iUis nocet,uel grando uel pruLna,amp;eli (aluui inte rm fididus quidam paupertatii tituluhQjtid de con cupifcentia carnis dicam i neq; ilia domatur ut oportet,coelibes nonuUiita funt, utfcortapurioraretie di xeris.Qu£ enim clamfinnt,honelias dicere non per-mittit. SedutcocedamutiHoi aliénas à Veneris operi bus'.uide qualis cordis ajfetlus [unt, ubi labor deeji, ubi copiofa fercula, ubi uma quoq; largius fumuntur-jnfu»umta,uetresfui}tpigri,crinutilia terr£onera. vbi autem talia, quis non dieet mundum ibi regnarei Pugnat enim iUa cum deo.Quod l^i alicubi rerum iUa-rum contemptum uideris,pue hoc fit in palatijs prin-cipum, fiue monalierijs, uere ibinon efje mundu dixe ris.P-t quare ßigienda iUa qu£ in mundo ? Reßgt;ondet loannes defuperbia,cr arrogantia:
Non eft expatre,fed ex mundo»
Kundani jiftum amant,patercoeleßis fuperbot lt;sbominatur,humilibusqi datgratiam. Etomnis plan tatio, qu£ non ex patre efi,eradicabitur. Dei«^iri-tus eß,fantius O' immaculatus. Itaq; qui deunt amät, ea qu£rumt qu£ljgt;iritus,qu£fantla,O‘ qu£ immacu-lata. Eft oalia ratio, quare mundus cum fuis conce-innendus,quam o ipfim ponit,dicens:
Et
-ocr page 71-DEMEGORIA VUL 56
Et mundus tranfi't S)C concupifcentia eius^ Qiii' autem facit uoluntatem dei pa tris,manet in æternumgt;
ItttcrPäulia: Prlt;eteritßgurahuiu! mundi. Per-dendci eß olim Babylon iUa, quantumuii pulchraßt, cunt fuis xdißcijs, delttifs,crpompa, Ettranfitqui-dem uoluptasin pcccatoribus, manen t auté rcatus Oquot; pccna in perpétua. Quod defignat diues euangelicus, qui induebatur quotidic bißb nbsp;nbsp;purpura, er epula-
baturß)lendide,ßioliatus nunc bonis omnibus,non ha bet quo oble{lctoculos,necguttä impetratqua reßi~ geretlmguam.QuantÜhabuit delitiaru,tantu quoq; habet tormentoru.Vndefalubre mandata eft,content pto mudo,dewm amare,amp; in deo obledlari.Qui enitn ßcit uoluntatc dei^manet im iCternu.Etquie eft uolun tas deiifanäißcationoftra. Sanüißcatio autë noflra eft per ßde in Chriftu, per qua diligimus nos tnutuu, erabftinemusab mquinatnentis huius fcculi.Quod quißcit,tanquam ßndatusfupraßrmä petram,à nul lis tempeftatibus fubuertitur. Roc orciîîkî, ut er nobis concédât plus pater per lefum Chriflum,Amen, DEMEGORIA VIII.
j Bunde indicata falutis noftrie ratio quanta i» enchiridio licet.Fidc cnini Mï Chriftum, qui pro nobis fanguine fuo fatisßcit, peruenimusad comma nionem dci er fanüora. Ndw pecclt;t
-ocr page 72-IN EPiST» IO,r»
tores nos eßeß,teiimur,pemta dctelldbmur,dmali twfs frdtres, municipdtu hdbcbtmns in ccelis, müdü^; Gr concupifcentids eins no diligcmus : fed ut müdo re ttüciMitnusinbdptipno, itn/potc mundo cdrebimus, omnesgi iUos jruilus fideiproducemus, dc ed guie md ddtdfuntd domino fcrudbimus:nÜc(juonMmultd nos in uidfdlutis remordri folcnt, rcliquu, ut omnid iüd fd lutdribusddmonitionibusrefecentur,Grurgedmurin uidm,neuel igndui gt de fides noneurrdmus,ucl in curfu deficidmus,fedpermdnedmus.Etquduis fideles Adhortd- issot^inÄHTop, hoceftinhortdtoremintrdfehdbcdt, tionet ne- pldcuittdmendeo,utficutperuerbumGrpriedicdtio ceffidriie. filt;^ dccipimus. Qjtomodo eni credit, inquit Pdugt;
ddKhom. lo, finondudierintiitdfidemquoq- uerbo pdfcdmus.Neq; enim infolo pdne uiuit homo, fed ino-mni uerbo quodproceditdb ore dei.Proindeinhortd tiones eSquot; ddmonitiones ddhoc non fiicrintinutiles» Etduditc, qudntd folicitudine etidm hoc munerefiine gdtur Eudngeliftd- Sequitur enim:
Filioh'jextrcma hora
Efficdciter ,fiquiddliud,ddmonet extrcmie hor^e Memorid,fifcilicetfemperin duribus [onet,quod uirgi tübus dicitur : Surgite ffionfus uenit, cxite obuiü iüi» ItdGT Chriflus ddmonet: Vigildtc, quid nefcitis neque diem neque hordm. Verum hoc dmplius ficerit dicere, Vigildte, extremd hord eft, gt idm ffionfus uenit. IM er Chrifto dfeendente in calum, dicunt dngeli dpofto lü:nlt;i
-ocr page 73-DEMEGORIA VIII* 37 tif'AtduenietficutuidißiseumemtemmccclumAdco bus quoq; inquit: Pdtientes cfiotc, ZSquot; confirmdte cor dduc(îrd,quonMdduétusdominidppropinqudt.b}o-litc ingetnifcerc dlius dducrfus dliumdudcx ante ocu^ losdffiflit.Et Pdulus.i.Co r.i.Expeéldntes reucldtio nemdomini IcfuChri/li. in[uper.i,Cor. 7.Tempus contrddum cfl,fupereß ut quiutuntur mudo hoc,[ini tdnqudmnon utdntur,uidelicct eumnon diligendo. Porro in täto timoré dei uixerunt olim fundi, quufi ipfo die diiccdi effent ddiudicem,amp;omnem diem pro noiii/fimo hdbuerunt,fequuti conftlium Sdpientis: Re cordjrc nouiffimd tud, er in ecternum non pcccdbis., Alioquinomne tempusdbdduentu Chrijli primo uf-q; dd fecundum, nouiffimd hord eft, cz undecimd qud ^ouijftmd, conducunturquiddm in uineum. Vnde plenitudo temporis : ey dpud prophetds gt;nbsp;tempus regni Chrifti pernouiJftmosdiesfigndtur,utEfdiiez.G^Mich. 4. Erit in noui/ftmis diebus pr£pdrdtus monsdomini in uertice montiunt. Pr£tcrcd nbsp;nbsp;Chriftus cUrndt con-
fummdtd omnid. Quid igitur rnirti fi nouiffimd died-turhordiEttuitdddmonituseßo,EcceftpoUicitusef Memorix fetrex fedxturuddcercdm hordm uenietibus calices aduetus do dureos,uel aliuddefydcrabilequidda: nonuenictibut mini, dutem nofolum negaturum iUud,fed O’pldgas irro-gdturum : cuius pedibus nonxdderet dlas timor, fi an diretur effe nuc extrema hora articulus^ Sanè maximum hominum pdrte feducitftlldx logioris uitæ pro
e 5
-ocr page 74-IN EPIST» 10. I ntiffîoi^uauif ^uotidie tot uideMt effêrri, ^ui uclpro ptertetdtem,uelrobur corporis,uel['ubfidta,cy'ct{rX medicorumultas pollicerifibi annos potuiffent. Uf» ^uomodo perfucideat,et quibus coieâuris, audiamus.
Et ficut audiftis,quod anti'chriftus uen turus fit 5 nSc antichnfli muki fadi funt. Vnde fcimus, qufa nouiflïma hora eft.
Ex antichrillis colligit nouijjimam horamin ßri‘ bus e/fe.Sedquiddicemus ad Paul. z.ThefJ'. z.quiro-gat per aduentum iüum domini, ne turbemur per epi flolatn,quafimßet aduentusdomini,ne quisdecipiat uUomodo.Etnu:!c Euangelißaagit,quaßaduentut eius proximus ßt. A.n non funt contrary ? Minime. Vterq;enim exanteambulonibusantichrißi,dduen~ tum probat ey antichrißi: ex aduetu antichrißi,mßa Tie anti- re aduentum Chrißi, qui iüum claritotefuaaboleat. chrißo. nbsp;nbsp;nbsp;Et quodhicloannesdicitjtüüc antichrißi multi funt:
Paulus ait,Myßerium nunc agitiniquitatis. Ctete-rumbis qui obijciunt non uenturum diem iÜumnifi ucnerit primum difceffio, zj reuelatus ßierit homo peccati:E.elßondemus ,hoc argumento potißiinui» docerinon longe abeffe iüum diem.lta cnimpra:ludi-tur,utnonuideaturmultum diupoffetardare. Qna-propter uel hac caufa cxcu)frni iri omncm oportebat fegniciem, maxime nobis rejßicientibus ad tempora noßra, in quibus non folum anteambuloncs antichri-
-ocr page 75-DEMEGORIA VIII« 58 /a,fcd Oquot; dntichriflui ipfe regndt: utpriediélu efl, in templo dcifldtdbomindtionis idoltvm, idcj; figniwt certius dpproperdntis dduentiu dominici, lt;]udm fi-gndomnid,pcrquee terrenturhominei. DifceJJtoncm Difce/Jïo, illdinterribilem cldrè dnteoculos ccrnimut^nempe præudricdtiones dpud Ddnidc,c^ dpud Pdulu opera tioné errori!,ut crcddtur mcddcio. Difceffum etenitn eli dfide dd ceremonidi,ZTd uerbo dci dd trdditiones bominum.Aut uidc ipfe,quid doilores, quid epifcopi, quid pdtrefmondchorumdocednt: dut lege qutePe-trus defedii dicit: qud; introdudte funt, cy dbnegdné dominum,quinoi mercdtus eß: : qua impi(e,ntéddcef, pcrdudricid de nobis negocidntur. Et quonid in hune locum pcruenimus,monetidd funtddhuc quaddmde dntichrifto. Et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eß dntichriftus? dduerfdrius Chri Antichri-
ßi, iscfi pracipuus. ytdgis dutem hodie contrddicitur ftut quid. Chrijlo,qudm 0 lim per myfterium iniquitdtis, Qui e-nim per hypocrifm GT Chriftidnorum nonüne nocent Contrddi-ueritdti, plus iwcent quùm hi qui aperte er per tyrdn citur Chri~ nidem. iJonddec)ojfenduturinßrmi,fiThurclt;eviu fto. dai negetst Cbriflu: fed fifdcerdotes, Qr qui uidentur eße domeßici dc colünain ecclefid,contrd Chriftit in-furgÜt.Cotrd chriftu plane infurgttur, dumuerbo et Euangelio cotradicitur. iam uidete,Gr animo perpen dite,quanta feuitu fit in Euangeliu: exujferut uiri int pif libros Chriflianos,condëitdta funt publice apofto-licd diüdiCocilijs ctprtcipii cdidls igmperierutuiri
-ocr page 76-INEPIST, 10. I,
innocctes. Et fi hoc no efl cotmdicere chrijio, qd ud efl cotrddicere^Euitddinodufleque! opinio de Aft tichrißo, ^uod flcut Chriflut de uirgine nettus,plenus fliit Ipiritusfanfligriitiit: ita ueturur fit quifliä^ex md Antichri- hoibue ndtu!,plcnus omni uirtute diabolicd. At no flus non efl uideturitdfentiédumfled flcut prophetdrum mos eflt »nd perfo- perundm perfondm corpus totiusregni flgnifice-nd, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^t(r, itdetidm perhominc peccdti, z^filium perdition
nis, dntichriflum, poteftds quæddm ddmodum udlidd nobis inflnudtur,qud fubnomine pietdtis cirChrifli contrd Chriflum pugnetur mdxime : dtq^ itd dntichri fluseflfuccefflo omnium iUorum, qui in regno fuo md xime dduerfdri/funt Chriflo. Et hic efl rex illepotes flcierum,qui i üdniele defcribitur, Igiturnos no uni perfon^e improperemus ,fed toti corpori, ut in unum cdput tdndem, flcut in fentindm fluint omnid,quiepof fcntdb iUo cohiberi,Z3'non cohibentur:qutedebét mu tdri,et non mutdtur: ey quieno debctprtecipi,etpr£ cipiittur. CoRige ipfcin que tdlid redundat-Multd in-noudriin melius, eyiuxtd uerbum Chrifligeri plebes ueUetyfcd noftnunt fdcerdotes. Multd ueRét typijfd cerdotesyfed no dudetprtc epifcopis, ey uicdrifl.Vor Rhomdnd tdflis ueUent ey epifcopi,fed dddiâioresfunt Rhom, fcdes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedi: cy quum illd fudm duthoritdtê requiri cogit flr-
mè in omnibus,zy nonfolum negligcns efl,fcdpldne Ù pdtru exemplo, Petri inqud ty PduU defcifeit, dlidq; uidingredituhdtqiitdinterimfi-emuntgentesyeypo puli
-ocr page 77-DEMEGORIA Vllh 59 full Wf dititntur dduerfuf dowinuin^Gr' ddtterfuf ChiH jlum eius : dppareet dittichri/luf, O' dntichrifli multi fuat' Et c^uid in tdm ^ericulofdincidimu! tépord^md-gnd nobif incumbit neceffitdf,ut propeycmus ddchri ßum o ueritdtem, impellentibut nos mdlis. Infuper quum totimpinguntin pctrdmfcdnddli, o i Cbrißo éxcidunt, ne ex iüorum numero ßmus ddndd efl opent. Et lt;juod mdgis terrere potefl) dddit:
Ex nobfs profeAi funtjSiTex nobis nô erât.Si' ein ftn'flcnt ex nobis, perman fiffcnt utic^ nobifcum : fed ut manifeftû fieret,quod non fint omnes ex nobi's^
Antichriftos truculentiores ex nobis prodire dor-eet: unde cum folicitudine opuseßo circunfßeÜione O prudentid. Hdbenturcnim iUi ex chrißidnoru nti mero, cpiÜ nihil minus fint:tdmetfi bdptifmo loti, alio rumg; myfleriorum pdrticipes, non funt tdmen bdpti Ziti fpiritii, necj; incorpordti Chriflo, d quo uitd co-rum tdm difcorddt. oportet itdq; dntichrißiregnum Antichrijti inipÇdecclelidodomodeioflentdri.Proindecircun regnum in ß)iciendum cdute,ne cuiimpondnt uiri iUufores, eccle ip[d cccle-filt;e nomen prtctexcntes. Hic mos, diunt, ecclcßue eß, ßd, hoc definiuit ecclcßd, itd uißm eß pdtribus .Ndmß quidcm ecclcßd,qu£ uerbo dcircgitur,cdrctqi ru-gd o mdculd, dliquid decernerct, db eius decretis de ficerc,quiddliud eßet, qudm chrißum ipfum negdrcl
-ocr page 78-10 EPI s T. 10»
Sed dntichrißidnorum fà{lio,Chrilli nonuneid' eccle/iie prlt;etextu feuéditttt,erfitituitnoniuinqM»f guiecum Chrilio ex diametro pugnant : imprudentilt;e fuerittam le niter pfeudoprophetis aurem prlt;ebere. Obediétia profiilo nwdis omnibut neceffaria ejl:fed prouidendtim intérim, ne dum plufquamfimpliciterf hoc eft,temere hominibui ßs O' neßs docentibus, O' pracipientibuf obtemperamus, deo inobedientes fi-mur.cuiui uerbum apud not minoriî eß authoritatif» quàm homittum nugat. Certum eß, confilia quantum-uis mdgnct,0'mnonullK erraffe,O' errarepoffetuer btim Mtem dominipermanere mi (eternunt.Quidigi-turincertapro certii amplexamurt No ßerunt enim onnes itli ex nobis,hoceß dépura ecclefia. ï^o ßerut membra,fed ulcéra in corporetalioquinon exiuiffenh neq- aliquid talitvm uel docuiffent,uel decreuiffent,uel ßciffent,quodChrißianiperuerbudeinonagnofctit: no ceßißent in aduerfitatibut, non iUot mundi delitilt;e O' uanitas fibi totos uendicaffent. Ignis enim probats SemeliHu- numßipulas uelgemmas fuperßndamentumextrua tninati non mus.CoUigut hoc loco nonulli,femel uerè iRuminatot toti éxci- nopoffetotoscxcidercàfide,0'exireprorfusabcc-dunt à fide. cleßa.Nam tametfi Petrus Chriflu negarit, no tarnen omnino exiuit.lUi reuelationem 4 patrc,0‘non i car ne O' fanguine ßdu fcimus,eumq; peccaffe non igno -ramus,nec tarnen deficit penitus eius fides, peut nee Dauidis adulteri'.unde O'perpoenitentiam ac lachry.
mas
-ocr page 79-DEMEGORIA IX, 40 WWf utercj; rcdicrunt.Atft qui itd exeunt,ut nott rede antjUerè ittumindtof neutiquam credendü, Qu,i enim i‘edeunt,[itlud habent adhuc feminaria quiedamfidei, nee omnitw deploratiluere. Nf qf; «Kki titliu ita exit, ficut dntichrifli, qui no uerè iHuminati exierut, ut aut ueritdtem dgnita,aut/ratref propter ueritatê impu-gnent:nuïlo! enmt ex tdlibus redijfje legimut. Incon-dondbili enim pcccdto pccclt;irant,nempc in ßiiritu [dit dtim, quod neq^ in hoe, neque infùturo [eeulo remitti tur. viderit umufquifj;, qudlem hdäenus hdbueritfi-dem, cy- eontinuo deum oret: Domine dugefidem,di imid ineredulitdtem.neueleum tdntonumero dnti-chrijlidnorum dbripidtur,uel impdrdtus fit, ueniente CZ «ocdnre domino le[u Chriflo.Fidt,Amen,
DEMEGORIA IX.
O«4 cottpcfwJo cß, inprincipio co« cionii preeibus grdtidm l[iritui[dn-di querere : lt;tt non [o Ui in prineipio coneionis ordndum,[ed[i quK fruäit pereipere uoluerit, prudenterßeit, dumper[iftitinordtione,(ymente femper [u)[en[d, non db[eedit:intentuf^ defyderio ueritdtis, nö [olu ti ter£;[ed et [[iritus ejl duiduf.t^Of eni qui eoeiondto ~ re^dgimur, di/[en[dtores [umw tdtmn myfteriorunt dei. Deux ipfe eß: qui ddt [eientid,cr unieus iHe mdgi-fier in coeüt, EeeÏefut doilorë alinin non hdbet,qMm.
-ocr page 80-, IN EPIST* I0lt; !.■’ ^iritumIdnilum.Sanè quum in locum de antichrißif gt;nbsp;qui O' noUis exicrÜt, per quîm dijjicile incidiffet Euan gelißii,quiimuis tdntuffit,no tdmen fe magiftru dicit» fed ddmonitoremfdcit,jubdenf confcquenter:
Sed uos undionem habetis à fando, S)C noftis omnia.Non fcn'pfî uobi's,qua^ (i ignorantibus ucritatcm j fed tanquam faentibus cam.
Qudfi diceret : Admonui iü uos de quibufda quod antichriflißntamp;anteambulones aduëtus Chrißi:uos autem teßes ßtis quam uere hecc dicä,no inuidia,neq; lucri amore dudus, ueßro eni ipforu teßimonio hac confirmarim, nec humana, fed diuina per uos fenten tii. Corda enim ueßrateßor, quie dei fcientia iUußra ta,dijudicare ualent inter bonos C:r malos, ficutprie-didu.Omnes erutdodiàdeo-Et Paulus inquit: Spiri tualis dijudicat omnia, ztr à nemine iudicatur.üiere-mias quoq; dixit: îfîon docebit ultra uirproximum fu um, uirßatremfuum,dicens,cognofce dominum-rseundio- Omnesenim cognofcetmeaminimoipforum ufqiud lu-. maximum, ait dominus. ïnterna hiec dodrina, quam non reuelät caro er fanguis,fed pater qui in coelis eß, certißima eß : iÜa docente, uera me loquifatebiminü Itaq^ admoneo,no doceo. Qjtinon iüuminati,ztfad“ hue pueri, dodore egent, er ita Paulus dodorefe uo cat gentium. Et Dauid: Docebo iniquos uias tuas. At qui in
-ocr page 81-DEMEGORIA IX, 4I
Çw iw ecclcfia illuminatifiint, alioru effe poffi/itt ma-gi/iri, ad Hebr. 5. czextcrno doâore non indigent tanquam ignari, quimuiißgt;iritus uti admutuam ex~ hortationem nobis tanquam organis uelit. Admoneó quidemego^inquif.Vobisautemitniiio eft, per quant hiCcreiHe addtfcicis. Et quideftunólio ? Spirituffan-ilus .De ilia nemo reéle docet, nifi ipfamct [eft docuc-tit, Beatius ilia experimur quàm docemus, Guftatio tnim efl dominiesfuauitatis, è qua contemptus nitat di,coeleftiumq; naftitur defyderium, imo unilio hlt;ec fuppeditat,lltecnoexternauftâioeft,quaàfuffraga Vnâio fuf^ neisfacerdotefinungumturimhilprteter oleum conti ftaganeo-heits,nullumuelmeliorem,uelfanóliorentreddci:fcd tum. inteßimoniumduntaxat ordinationis adhibita. S^ec qualis iRa in ueteri lege,quum ungerenturprophetlt;é facerdotes amp;nbsp;r^gcf gt;nbsp;quotru undio in Chriftii regé fe ntel coftfa, ce/fantc umbra ad uericatis nbsp;nbsp;lucis ortu,
Undo eo, plenitudine gratiarum Qr donorum in ftiri tu fando, à quo er nos Chriftiani ac undiparticipes plenitudinis grati£ eius:quod ar bic dicit,Vndionein babetis à fando ,ideftchrifto, perquem longehone-ftioresfacerdotesorregesfumus. Vocaturauté Chri ftus SanduijUtLuciei. arfepe in propbeta Efaia,ac ebriftat alijs,Sädus ifraël, eó quodfandificet ifraël amp;ablf-ra'élfandiftcetur.Huiusundionis tâta uiseft,ut Omni «WIJ tnfgt;Mlt;ttfcientünt. Non de fcientia loquitur qult;e wt jïittwo degrâmatica,dcfutor(a,de inechanicis,dc libe
-ocr page 82-IK lEPISTvIOv I* ’ yählur.fed deea^ua cognofcitnu! ueritiite guMtum ad confcquendum bcatitudinem nobis expe dit.Quienmßntemfcientidrumhabct/pmttimfan-flam,quid ignorare poterit,ß res expofcatiEft hic et occuliior qu£dd adinonitio, ut cuius jjgt;iritusÇinws ca gite mus, nibilq; tanto J}gt;iritu Migntim ßciamus, Eß autem tm(lio,ßgt;mtus ueritAtis,quo deßitutißntdn-. tichrißi.Porro quid untliodoceat,fubiungit. t
Qnodomne mendaci'umex ueritate noneft.
C^id hoc noui eß ? quis ignorât mendacid non effit, C3C Hf ntiite ƒ Eß'ne blt;cc magnified iüa ßeientid unilio^ nisf Plané mundus totus ita exclt;ecatus eß, utdicdt bo num malu, er malum bonu. ncq; de uerbis duntdxdt loanes hic loquitur,fed er rebus ipßis. Tam defraud tifumusiudicij. Docet aute quid interfit inter regn fi Antichrißi Chrißier antichrifli.Chriflus ueritaseß: Antichrifli rfgiJtwM fx rcgHHW exueritate non eß.Mendaces igitur adre-^ mcndacijs. gnumantichriflipertinentfimilitereromne mendd^ cium. Keile enim locum hue, ex epiflola ad Tbefiala nicenfes interpretaberis,qui dicit: Cuius aduentuseß (ecundum operationem ßatanie,cu omm'potentid, er Ï, ' ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aeprodigijs médacibus,erctmiomnideceptio^
ne miußitii£ in his quipereuttet propterea mittit Ulis deus eßicatid illufionis, ut credat M E N D A CIO. utiudtcentur omnes qui non crediderut ueritati.tüos dutem debemus ageregratiasdeofiemperde uobis ,di, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;leiii
-ocr page 83-DBMESQRIA, ïXn 4i
If Æ À doïnino, quod elegerit uoi deus ai initio in fallt tem per fandificationemJfiritut, dcßdem ueritatit. Vides quàm confonetcum loanePdulusiSenfus igitur ioinnis eß: Vos fcitis hoe hominügenus ex mëdacijf Cr impofiurii conftdre, noftrum dutem eß i« /«ce dc ueritdtedmbuldre.Chrißusciucerit gloridm patris, Copdrdtiû dntichrißusfudm.Chrißusregndtiniußitiddcueritd chrißi CT te, diitichriflut in menddcio Cf hypocrifi. Chrißire~, dtttichrifiü gnum eß in /firitUidntichrißi uero in externis laruis^ Chriflus dcteßdturfepulchrd dealbatd, Antichrißui nudo externdm fanditdtis fßecie hdbeat fui, intermi non curat. tAcretrix iUaBabylon habet auru,purpu~ rdm dc byffuntiCr mdter eß fcortdtionn. HypocritiC. ^loriatur in charadere dntichrißi,cr adorât draco^ nëomnes, quoru nomina'noj'uiit feripta in libro uittc,, tgniquioccifus eß ab origine mudi .tlleeß rex larutt rius apud Daniele.Vide enim buüas eins et idold,qud: créât, er innunierdrum dignitatum nomimf-quie quid dliud quam laruaru nominaifunt enim nihilprieter na mina. Epifcopi no ftnt re epifcopi, Priepofiti non fun6' re prapofiti, Abbates no abbates.facerdotes no facer dotes,dodores no dodores:emuturq; nominaab hiSt quos humilitatis typu prießrre alijs oportebat. Cow ßr chrißu er antichrißic, apoßolos er dntichrißos^.^ Lduat Chrißus apoßolorum pedes, antichrißipedes i Dportctregesofculentur.ChrißusßLcitminißroSjdn-^ tkhrißus domiiiof. Chrißuf corondtnrßgt;ind,anti--.
-ocr page 84-IN EPIST. IO. I.
chrijlus triph'ci diademdte-.Chriflui requiritfidem iC chiritdtem, internum cultum: in regno cintichrilii externa quieritur iuflitia, 'm ueßibus longis, cucuUiî, rafurie, templis marmoreis, campanaru fonitu, pere grinationibtM, fiflis prophanis, precibus non inteUe^ äis,ccelibatu inuolutario, in paupertatefiHa, 'm obe dientia commenticia, 'm mijfarü praeter inflitutionent Chrißicelebrationibus, altariitmultitudine, uitlijs, anniuerfarijs. làtquis omnid numerdret,'m quibitsfub Chrißinomineßüd religio pfeudoprophetdrum irre pßt ƒ qult;e ueriddordtores fciunt non eße ex ueritdte» Cieteru quid Euagcltßd generdlinomine regnit men-ddcij defcripßt, träßt, cr illud uberius delinidt dices’.
Quis eft mendax, nifi is qui negat le^ fuin efle ChriftumfHiceftantichriftus, qui negat patrc SC fihu Quifqm's negac ne patrem qm'dem habet.
Igitur ex his qui Chrißi nomine cenfentur, nuUu» menddx,nullus dntichrißus eß.NuHus enim fiiteturße negdre lefum eß'e Chrißü, uel non coßteripatrem cy“ filiwm: to tus mundus credit deum ßilore cceU cy ter-rlt;e. Quis ergo meddxfquis dntichrißusi Degentibut Criudceisnullo reßionfo ßieritopus,qudndoquidetit ex coßßo dduer^dntur Chrißo, ctrpromde nec deuM pdtremcredunt, cuius filium noncreduntChrißu/nt. Sed de p[eudochrifiidnisdßerimwomnes,quotquot
-ocr page 85-DEMEGORIA IX, 4J
fefe ex [uii operibut gt;crnon ex fide mi Chriftu iufiifi~ cMdosputttnt, negare Chrifiu lefwm. En qucmtä. anti chrifiortim turbd,relfiiciensad fatisfàâiones'm fuis opcribut,(^ no ad dignitatem Ckrifti • Chriflus enm ideo incantatus efi, ut quia nofiris operibut faluifieri no poteramufgt;fua mifericordia nos faluaret, Vnde diuiis Petrus,^uum de iRis diceret, qui clàm perditio nisfiilasfub'mtroducut,hocfigt;eciatimcomemorauit, quodabnegaturieffentiBum quimercatusefi: nos-t^e Abnegire gantautem omnes qui proprijs operibus, o- no Chri chrifliVM, fii nùfericordiie,Cr fanguini falutem fuam tribuut.
Quin impunequidamèfuggeftu blafphemarcau-fifuntiChriftumnon pro peccatisnofirismortuum, fed folum pro redimendis patribus qui in limbo : nunc nobis nece[farium,ut nofiris operibus eerlos 'mgredia mur. vbi ergo manet gratia ? O blafphemias:An non koe efi abnegare ChrifiuiVis Cf alias turbas apofia-tariicognofcere ƒ Dicit dominus: Si egofum pater ue fier,ubi efi honor ifi dominus, ubi efi tintori Addam: Si lefts efi chrifius, ubi efifides in illumilam quid ra rius uera in ittum fiducia ? quare ad quorumuis fanólo rum patrocinia currere malutnus,quam Chrifiuiqua re tam negligenterilli feruimusi quare fiatres pcrfe~ quimur, quos Chrifius redemiti Quoties diabolo cor pus nofirum inquinüdo tradimus, uel ueritatem pro-dimus, nónne Chrifium negamus ? Qui quotidie per uulnera, per dolores, percrucem c^fangninem Chri
-ocr page 86-• ' ' in-epïst/'ió/b
flî inu^num iuramuf, nome Chriß-um dbnegiimuif Qjii hoiie tint contemfitim de Eudngelio, zy uerbo eius logmntur, nbsp;nbsp;priedicdtorcs uerbi perfequutur,
nonne Chriftü dbnegdrunt-^ajiid ßcitit omnes imnti-fericordes, Qrc^uotquot pudet Eudgeli], nonnedbne-gdnt Chrißum^ iioli mtemgdreyubiuidichrifiuin nudam, zy Chrijitmt cdrentem hoßjitio-Ecce quoties contemniipduperem Chrißi, negdßi Chriftii-i^unci ® ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z^ tnirdre qui negent Chriflum : nnô reiliu! mirdbe-
rKgt;qM ccnfitedntur Chrißum. Porro dum h^c inte^ rim iUi dgut,nobii quid dgendu'.neq^ enim faits ßerit no negdre Chrißii. Additigitur exhortàdo lodnnes:
V OS ïgitur,quod audfftis ab initi'oji'n üobi's permaneat. Si in uobi's permanfe n't, quod audiftis ab initio, ÔC uos in fih'o SCpatremancbitis»
Rpoßolo‘ Vult nosferudre,qu£db dpoßolis doili fumiisgt;re', rumdoóiri icilis m}uis,recentioributqj trdditionibus. Ndtnqui nA ferudn- poß dpoßolos loquutifunt, Gf nouA inuexerunt, tdn^ da» quam homines loquiiti funt. Papus er Zanonißds,
T homum zy Scotum, dtq; ulios non ab initio audiui-nws.Tantum qu£ prtecepit dominus,ßcere oportet» Via regia eumdum erit, zir [eruanda quaub initio ab dpoßolis decepimus.Et quafunt iUaiinßmmA,Vt mA neamus in filio. Manemits aute m filio, firma fide iUî 'adhérentes,Etquid filins mdnet inpdtre,ddl}érentei filio,
-ocr page 87-DEMEGÔRIA X, ’ ' nbsp;nbsp;44
filiogt;C2rm p.itrc mtmemus: commiwotic iîlS,cu^ ïudoco lalutationis memifut,cofei}uimnr.vndedicit: Et hæc cft repromiflîo, quâ «pfe pol-It'citus cft nobi's, uitam ætcrnam» . tHignAiüino/lrdpromijjîo,croptdta terrd pro~ tnißionir, de regio uiuentium, ejî cotfimunio cum pd-trecr filio ïcfït,imô e/ttpfd uitd teteriid. Ciuis pofi tdntdpromijjconem no excitdretur dd noudm uitdmf y crm ut mdgis fecuriu [ihddijeit: Ipfe poiïicitus e(l. Çhri/lu! ueritds efi,CT in(c credentibus tdntdpro/ni fit,ne dmbigdmui igitur.Oremus Chriftm,utzrnos omtwf tdntorum gdudiorum purticipa ßeidt, Ajntn,
DEMEGORIA X.
N periculiS) non tdm /àcun dd, efudm fideli ordtionc opui fuerit: nec dbfurdm cflÇcjtioddlioquin im-probdretur)fubinde eddem cfuicdd ré fà,ciut,rcpetere.Sicut in incendto, ucl expugndtione, nulîui uel Tuïïiu,uel DemoßhenS uti neceifdrim conducet,ßcd dlicjuem quißdelitcr 0 ~ tnnci qudlitercunq; ddhortdtar,ctid tdntm cldmdn-tem:A.ddrmd,ßrtccito tcld^etßmilid. btcq; enim tue Udnif replendd eß curid uerbis, ut inquit gentiliu poe • No tnnc udcdt dijßutdre,nu utile fitfubucnire pro 'xiino,ni{m prodcrlt;e liccdt incendium. Atquiin peri-^ cnlis mdximis fuinut omnano! hdbitdntcffuper ter-
-ocr page 88-IN EPIST. IO. I.
O' ut Efdids inquit : Terror, foucd, O Idqueuf fuperte,qui hdbitdtorc! terrlt;e.Ruindm minaturpro pediem ciuitds udnitdtii.Qjiid igitur ßciendum con-ciondtoribiu nobis dbud, qudm ut cUmemus : Pœni-tentid dgite; Egredinuni de Babylone: Pro/jiicite'.Cd uete fcduéfores : üolite diligere itiimdum gt;nbsp;cz quic in iüo [unf.dç ßmilidtltd lodnnes quoque,tdtnetfinon i« perfudforijshunidniefdpiëtiieuerbis loqudtur, ßdelif Jime tdmê o- uocdlijfme, qu£ mdximc ttecclfdrid,mo net. Proittdc nuUifitfuflidio eddem bic repcti: fed md gis cxpenddtur rei necejjitds, o quod tdlis ordtio no ftrte debedturignduiie. Sequitur dutem:
Hæc fcripfi uobis de his qui nos fedu cunt,ô(f undio qua uos accepiftis ab eo, manet in uobis. Et non necefle habeti's» ut quifquam doceat uostfed ficut undi'o docet uos de omnibus, Si ueraxeft. Si no eftmendacium.Etficutdocuit uos» maneteinea.
No» efl todnes ex mutis iUis cdnibus, qui lupos ui dcM dc tdcent: fed officium dgit ffeculdtorisfideliffi-tni,qui uidet uenientem glddiu,^ i/ndicdt. vidit enint ontichrijlos dC feduâores multos puHuldre, o puHu Idturos ,qui obfcurantcorddhominumimpietdtibus: O' gloridm dei negligunt,ut humonu conftitudnt iufli tidm.Etcldmdtfdde^e quos Cduere oportedt,fedult;!lo rcsfcilicet
-ocr page 89-DEMEGORIA X* 45 yet fcilicet lupof,pfeudoprophetiir,inimico! ucritcttis Cr Cbrifti. A. quihus pericula , Vdrijs autê modis nos hortntur,nunc à nobilitdte,niMtc à prtemi-is,nüc etlijs rdtionibiM. A nobilitdteprimum. Mlt;igB4 enim dignitds eß: Chriftidnoru, Vnélio. £(l enim opti mipraccptoris loco, cr de omnibus docet. Hortdtur igitur, nc unilionem perddt, ne ßgt;iritufdn(lum cxtin gudnt, «e cotemndntur fideles ill£ uoces mtrd Noï,ft-cut Pjdltes dicit: Hodie fi uoccm cius dudieritis, nolite obdurdrecordduejlrd.Na fihuiuschrifmdtisperie^ ritdignitds, compdrdbimur iumcntis, ZSquot; mfipiétibus fintilcs erimui. Huius umélionis fymboluellchrifmd, Chrifmdtis quo puerifigndri folent: quod pldnè commdcutdndum fymbolum. minime,fcd fummd cu/lodid ferudndum- Non tie ccrc-monid ungendi dixerim,fed curd nobis effe uelim rei per til dm defigndt£,ut fit nobis perpettmm defyderi-urn,quo dd teterna fujfiircmus pdtridm, et cldmemus, Abbdpdter:id quodno fitdbfq;/}gt;iritu,quiueramno bilitdtem noftrdm, nosq; minime dégénérés filios de-cldrdt. Senfus dutem uerborum lodnnis dum dicit,nM net,etpo/led,mdnedt,is efl:Scio qdem nucquod t« uo bis,ut germdnis dei filios, manet umitio: reliquu ddte operam, utfemper maneat. ïUd enim indicabit uobis uanitdtem mustdi, cr rem undmqudnq;,ficutfe habet fuis depinget coloribus, nee uos decipiet, Non dubito uos doétos Àffiiritu, fed non debeo tarnen intermitte-rc nteum officium,PiÜMi efiis,rigarc tamé debeo cr
-ocr page 90-IN EPisr; 10* K
t xhortdri :iüe Mtc qui intrd uos cß det incremctum^ Quottidm er uos eßis uerè in corpore Chrißi: nune-tcitdq; (M iüo, er cduete ne Ù menddcijs, er db unti-fhrißi Ixruis decipixmini.
Et nunc fih'oli manete in co,
Ixm dudiuimus er iterum dudiuimus uerbü Mitttf fe. Videtis quomodo idipfum toties inculcdt,niinirunt itd exigente necefflidte-Nihil enim itd neceßxrtu dtq;' Perfeuerdtt perfeuerdntid. Videte, inquit, chdrißimi ne uos dlio-rum excplo exciddtis,ßd enitdmini dd ed,quie à ßote funt. däidprodeßet exiße xb Aegypto, er in exm re gredi ? Nonnefilij tßxel iüxm deßderxntes in deferto mortuifuntf Nonne er uxor Loth reß)icies, i/n ßxtux faits demutxtx eßfNe ergo mdgnx rcßiicientiivm mut titudo terrcxtuos,mxnete,Alij cxdxtmxneteuos.DC ueßrxenim fx[utexgitur,mxncteerperfeuerxte • Et quomodo fmxnete i« eo,Chriflofcilicet,ficutdixcrXt ét de unilione.Mxnete ficut pxlmes in uite,hoc eßper^ fide,utipfepoßcxopereturp uos ßuüüchxritxtis.
V t quu apparueritjhabeamus fi'ducia» amp;nbsp;no pudefiamus ab co in aduêtu eius*
Videquomoerxlixsrxtiones xdhibext,népelocu ab xduetu iudicij,de quo etfuprx diäu:x pr^mioßd» Judex ehrt etx fcilicetin Chriflu,etxpoenx, nepudefixmus.Qttie jius. in die iüo omnix xppxrcbüt, Erit enim in die iüo Chri fias xgnus mxjuetus bonisjleo mxUs:pdter.fuis,iude« lt;■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlienis.
-ocr page 91-BTEMÈ'Gö’RIA X.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46
nHenit. Et peut rhomph^d ignis uerfätilis Me ii[m,iucundA in capulo bonis amp;■ ßdclibus, terribilis Mé mdcic incredulis. Hiamp;fitmt« Mem fiduciä non in nobis,fed in ipfo'.cjuod ^ui tâta bona hie nobis co tu lit,nec maiora alibi fit denegaturus.Paulus enim diciti (Xui bene mini(lrarunt,gradum ftbi bonum aeguiritt» Cr multam fiduciä in fide, qu£ efiin Chrifio Jefu- N4 tunc leuabunt capita fua, quoniam affliiHio patictiant peperit, patientiaprobationem, probatio jpem, jfies non ebfiindet-dni enim crediderit,nb pudefiet- Bona fiducia efi omnium, qui hic Cbriflu confiffi funt: nam er Chrifius iBos agnofcet.Contrà fiducia deftitutie runt uirgines,quarmn lampades abfq^ oleo. Eis enim dicetur, i^efeio. At quino remit tut débita proximis, qui dilapidant nel deßdiunt cocreditum talentum,cr qui non profirunt fi-uólum, nonfolum conßndentur, fedamp;inignemproifiienturaternum.
Si feins, quod iuftus eft, feitote quod bmnis qui faeit iuftitß, ex ipfo natus eft;
Qu£reretquis:Etquifunt, quinonconßndentur in die iudicij ? Eilij Chrifti, qui ex ipfo perfidem funt; iUos enim non damnat : nam alioqui feipfu/m in eis da-mnaret. Qui autem huic mudo addiéli, utfilij irie,iu~ re cum mundo pereut. Si igitur pde e:;r ueram iüam feientiam habetis, quod Chrißus nopra eß iuftitia,p hoc docct uos unäio, quod Chrißus innocens, or iU‘ flusetiM proifobisinterceditapud patreingt;fcitotc
-ocr page 92-IN EPIST. 10« 1,
WOiïo f t uos iufli effe debeatis, fdtdgite ut Jttif. Quid enim ipfe pdter efi iuftitilt;e,filij eritis cripfi iu/ïi tidtn fdciëtes : Oquot; tdmetfi nuUdfit nojlrd iußitid dd illi lts cûÛdtd iuftitidm,mignA tarnen ejl,quid ipi'e iUatn in ttobis ()perdtur. Ex dco udtus efl:, qui feit quad iußui rß Chrifiusthoc qui feit, is etidin credit m Chrißu:Cr qui credit, is etid perfidem operdtur iußitid, fiunt^f operd iüius iuftd o- fdnëtd,qu£ dlioqui ddmndtionem mererentur,fiquidé extra fidem fiëld fierent,licetj^e ciem bondm prte fe firrent ; cr qui twn iuftificdbdtuf exfetfideiufiificdtur. At® itdfdcitiu/litidm, quidex deo ndtustiutm credimus.ficut er in Eudngeliofuo di-cif.Dcdit eis potejldté filios deifieri his, qui credide-runt in nomine eius: qui no exfdnguinibus,neq; ex uo luntdtecdrnis,fedexdeo ndtifunt- Prius ex deo ndfei nuir, cr deinde iuftitidm ficimus,Gf tune eerte ut filij dci,fecuri dd iudieium ueniemus. ïltdgno enim dei be-neficio fieti,tdntdm hdbebimusfiducid, ut nihil timed mus.Huius rei uereddmirdbilë ntdgnitudinë commeif ddturus,ultrdprogrediensexcldmdt:
Crfp. }.
quot;V TIdete quakm charitatem dedft non \ bis pater, ut fili] dei nominemur^
Filios dei os dici.
vide te,mquit, rem ddmirabilem, quam indulgent fit nobis deus, quem nunc pdtrem (fiiritu urgente dp-^ pclldmus:itdmnosfumm£chdritdtis raritdtëeffiim-dit, qudfifoli illi cure effèmus : ntmi prlt;e te r innunurd boitd,quie (it mdlif comumit habemus, ut coelu o- ter
rdnt
-ocr page 93-CEMEGORIA X. 47 WW e?' ot(t ijult;e in iHisfuttt, propterhotnine funt con dita^cotulit z^rhocnobti pr£ alijs populü, quoi in te ncbris reliqutt,crpeccatis nuximüMpopuluipecu liiris ejfemttf, cy uocaremur filij dei. Auguß. Icgit» diciffturc^fimui. Piirue/fetdici,nifio‘effêmuiper grätiä. Dédit autem cu filio omniit bonA,(^ nu,xime fiducidm iniudicio. Atßquis dicat :Quod[ifiliui dci ftm,curergo tam dbieïïusfum inhocfcculofquare tS' contemptui dpud homines ? qudntimercetidrij cilun-dditt in domo pdtris, ego ttiitcm efuriof Non uidentur bac indulgêtis patrii fignd. Keßgt;odet Puangelißa:
Propter hoc mundus non nouituos» quia non nouiteum,
lUumdicitur muttdus nofcere,quern proßientdte buiusfeculiß)Het.Sednoneßmirmn,'mquit,filiosdei, buius mudideliciji deßituh quibus anted or ChrifltiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j„
raruitgt; Non eft mdiorferuus domino, Mundus perfc- r quutiis eft Chriftum, itdpermittcnte pdtre, neq; uos perfequi cejfdbit. Et quid quod nos mudus infeiUdtur, num proptered no fumus fiUj deii imo ed de cdufd me riti cenfebimurfilij. Ciuem enim diligitpdter, corri^ pit. CiCteriHMßde, non gloria, nunc ftlicitas eft filio-rtiMi dei. Fide enim creditur : ZSquot; ideo non dprtefenti^ but, fed d fiituris coHigenda. Et ad iUa nos remittit poftolus dicens:
ChanHîmbnûc filij dei fumus,nom»
-ocr page 94-r- s INr»r.
du appamit quid futuri fumus ♦ Scinius autem, quom'am fi apparuerit, fimiles d crimus; quoniâ uidebimus e3 ficut eft* '
vides non confùfum irifilios dei,c^ quanta iHis pofita fintf Nihil illis beatius,nihilglorio/ius.Ecce qt(i hicobnoxij infirmitatibus,cr mortales,alibi immor-talcs co mparcbunt. Crucifigamur ergo hie cum Chri fto, Mcttm eodem refurgamus. Eratcr Chriflushic in ignotninia ,fed nunc eß in gloria. Si hie [inities ip[i fuerimus, erimus O' alibifimiles- Et deu quoq;,queift hie perffieculum o £nigma credendo uidemtii, alibi d freie in freiem contemplabimur,beatiffime agentcsgt; Vtinä lucis iUius immenfitas nos in fi rapiat o tranfi firmet, quo in ipfa, torrente uoluptatis impleamur, ipfam cum omnibus fantliis O' angelis laudantes 'nt perpetuum. Amen.
DEHEGORIA XI, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)
Ert qM»fM appeterct hora, di^lum apofioli:
Qiioniä fi apparuerit, miles ei erimus : quoniâ ui^ debimus eum fîcuti eft:
Nonfatis explanauimus : Oquot; credo ipfuni,ab homi ne ucl uerbis, uel cogitationibus, quandiu hie agimusi troiHariadfiatietatem no pojfi.Eft etii ex his qu£ oeth^ lusnoMidit,necaurisaudiuit^ncemcor hominis aßen dih
-ocr page 95-■DEMBGORIÄ-XK ■ nbsp;nbsp;4^
iKt. Protnitit ctute dpoßolm not no folufimilißduciigt; dcceffuroi ad dcü,fed O' ßmÜe gloria accepturo^ui^ dentes clarè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quem projßicere o angelis gM-
diim eß. Cuius amplijfimie rei defyderio quis non pti tienter aduerfa omnia/èrretiO huius mundi pro/pe~ ritate careret f Si nute diligentius Euingcliftlt;e ucrbd exdminauerimus, imeniemus Euangeliflam de refur reHionehic uerbaßcere ; dicit enim, Si apparuerit,:. Herum dduentus dominé memoria hie inculcatur : niu tune configurabitur corpus humilitatis nofl:r£ coupon cUnïitfw eins • Libentero ßtMiterdehdcglo-*’ ria loquuntur apoßoli : nec mirum, nam earn degufttt rant in monte,qustm fe Chriflus inglorificdto corpore jpeddbilé cxhiberet, necnon quü in ccelos dfcendc ret.Vcriitdmcn non erdt ibi tantd, in (jwn td rediïurwf tßglorid : qudndoquidem mdießdtem imnwdicdm il-loru imbeciUitds neutiqudm ßrre udluiffet. Cieterunt quid amp;nbsp;tune dicebdt Petrus, Bonum efl nos hic ejfe: quid poßhdc dicemus,ubi dppdrueritficut efljO“ ui~ debimus eum in decore fuo,ficut dicit Efdidsé Stupidi funtproßäo ofdxehprorfusqi nihilhdbentesfidei, qui no tdntlt;e ßlicitdtis defyderio dccenduntur. Quis non ouperet fruiprtefentia dtnici, qui bona innumertt cotuli/fet, Oquot; ßlicesßceret corüfefldntesé Atquatd dccepimus à Chrißo beneficidéVt c£terd tdcedm,nu-qudm memorid excidere debet, quod pro nobis igno-Utinisfe 'm cruce pro pcccdtfs noßrts nwrtuuf eß? ;v.'
-ocr page 96-In epit^ io, !♦
itf tn in fodetate eiui,cr in ccekfli Hierufileitt erit bedtitudo i Vere non funt pares i^dionesprte-fentk temporis adgloriam qu£ reucldbitur t« nobis^ Ju/limorSed etiam ante ilium diem,nMgnd eß: antmarumin tui cu Chri chrißo truies de ßlicitds. l^dm ut de his medm fident flo 'm calls non celem, no dubito quin corporibus exut£ propius eiconiugdntur,quern quu in corpore dgerent, drden-tibus defyderi/s concupifcebdnc. Apertd quippe cß morte chrißicaloru ianud, remotiej; ueiles omnes^ Duo enim d confßeilu deinos ifnpediunt Qt-dbarcet: corpus hoc quod dggrdudt,zy peccdtit- Didboli,pec^ cdto prohibentur: nos homines, corporis mole. Éccé Kofes, cui deus dixerdt, oßenddm tibiomne bonuin, audit: no uidebit me homo fuper terra et uiuet. Vides impedire cdrneiVide dute quod crpeccatil excluddt. Quid eiecit è celo lucifèru Nonne peccatumt Porrô ttuUus hie uiuit abfq; utroq^-lufli wt regeneratioeper morte in uitä£ternäutroq; liberdntur,undcuidebut finté luminis,torrenté uoluptatu.mare felicitdtis: cui fi omnidiucundd contuleris,ßiUuldm quadam compi rabis. Et nos ddhuc ßilidimus paruo tepore crucifi-gi cum Chrißo ? Detreddbimus'ne aliquid, ubi tdntd mercesi ltd ne dementdbunt mentes noflras, ßlldces (^umbrdtiles ißüis feculidelicilt;e,utprotdnto gdU-dio qu£rdmus mi/erids pcrpetuds ? Sed pergendunt cfl 'm enarrdtione, zy- difcendum quis fruéus cxhdcji iueiAuelißÜbet diccre,fide fcqudtur:ut uel tonde ad di[cdHt
-ocr page 97-DEMEGORIA XI lt;9 afcditt miferi, cr clt;eci bofte t fidei, ftdet» no ejjè ocio-^im.cUmiitenim loinncc
Etomnisqui habet hancfpem ineo, purificatfejficut Sgt;C illepurus eft,
Noit amp;tï, bic uel iUeftie h^cprieditus: fcd,omnif^ Viderint bi quife chriftûnof dicüt,quid uel quantum credant, dunt mandatadei pr£uaricantur,[eq; nouis quotidie criminibut coinquinant. Nott cft enim boe ftgt;em uel fidem babere. Bene inquitapoftoluc Accc-dentent ad deum oportet crcderegt;quodftt,cr quad re nuiieratorftt. Deum cfte,ß,tcri cogitw: diabolut: fti remunerato rent Çuum non dicit, quU nuUa eifttet fdlù tK.Porrètinta/peiuiseftdccnergidiUtaddrdudftid Videltt tml Mtitemcrcdibilicredétetrapidt.Credésenmztrftie tdtur Chri fdnt,dd iniitdtioné Cbrifti, puriftcdtionemqifuieniti ftum, tur,ut dmbuletftcut ille dtnbulduit.Nec mirit,fi queni inpeólore gerit, iSunt cr uitd exprimât. Proftetà ft régnantccelorum intrdnoscft,fierinoit poteft, quin nteditemur crcceleftem uitdnt.Cttte re! non ignauo!, fedftrenuo! docet eftc fidele!, quâdoquidemfide! per dileiflioncm operdtur. Btficiithic dicit,ftgt;em hdbéteê fepurificdre:itd in Adis hdbemuf, fidepurificdricor dd.Etquomodo purificdtfmente purificdtdtenebris, ut noftnetipfo! uideamu! nibili el]e,cir'menddciuni, Chriftum dutem deum,ucritdté: no! tenebrolb!,Chri ftum dutem lucent, Purificdt dutent cz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ano*
6
-ocr page 98-IN EPiSr* I0gt; L
Xi/; amp;nbsp;ïtttmuttdis cupiditiitibttf dc defyderi/f, ab attt^^ bitionc, ab ira, ab muidia er odio, à ftulto tinwre, ab inepta l£titia:crßcitutfobrie,iufle, acpie uiitamuf,'^ expeäantef itta fjiem O' apparitionem glori£ ma-gnidei. lam nemofe exiflimetpharifeorunt traditio» nibus purificari, o externa tantum iußitia,j'i 'mf}gt;eci em bonu! fit, o manum non animum à crimine [ubdu Peccata mi eat.Omniaenimpurificatuerafider.Proptcreadocet Mtnw non ^poßolus,peccata etia qute minima, uidentur, non coit conténëda. temnenda,o-dicit:
Omnis qui facit peccatum -, fecit inia qaitatem^ö^ peccatum iniqui'tas eft»
Facit peccatum,qui no fepurificat perfidemittecß quotidiano fludio melior euadit : O talis miquui e/it ac fide caret, nicere enim wilt: Ne tc cre(ilt;tr purificii ri,fiidquodßrif apparet,cumhypocritismudehuel ßtearis te 'm Adamo peccatorcm,contemnar aute pe» nitius teferutari, o »egh'gar affêëluü tuorum laten» tium moderationem. Q^antwmuis enimparumaber» raris à iuftitia, quam habere deberct ,fiias etiäillant aberrationem o peccatum effe iniquitatem, hoc efi: tramgreffionem legis, teq; fic non mundari,lt;x.vop.'i« Lex auan- ^’^‘^gt;qlt;^^^ißlt;*^^^^‘f^^titur,legistransgrefi'ioeß.Ft W exis.it. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu£dam,ut cymini oanethidecimatio
' nem,externam'mquamiufiitiam,fedtotum hominem cum omnibus uiribus deo u'mdicat, Ciuid ad htcc dicet.
-ocr page 99-ßEMEGORIA XU-
^phiflie, uiri iUuforef, prlt;eceptii de amadis inimicif» iiiUindKproximis,piice,obcdicntia,pMpertategt;rMit fuctudine, in confilia uertenteff ExcutiMfecretiorit penetrali.i, crpurgitrefemcipùnt,Grinuenietttumt legis, er quint itnpures illißnthuman£ uires:ß,te~ riq; cogentur nobifcuni,nos omaes pecciitorcs effciOquot; nuUunt Opus d nobis fieri, quod non purius er digniiis debedt fiercer nbsp;nbsp;nbsp;dberretur, uel in dliquo d iuftitiie
fcopo,idin peccdtum effe,idm traits greffioné legis effe ermiquitdtem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fides perpetuà ctiam Poenitentii
boc opus,ut lugere,certare,purgdre,carne rebeUein opus fidci, mßeruitutem redigere iwsficiat. C^terumficutluge re nos ficit,ita er exhilarat ac coßolatur, eo quod pro pterCbriflum nihil condemitdtionis erithis, qui per fideminfertifuntchriflo, er non ambulant fecudunt carnem,fidjfiiritu carnemcrucifigunt,tametfinon-dtim totum aboleant repugnmte femper carne legi mentis : er ita quoad uiuimus, perpetui transgreffb^ res Icgisfumusmcc tarnen dejfierarc debemus,quia ut fubdit:
Et fcitis quod iKe apparu{f,ut tolIcreC pcccata noftraj ÔC pcccatû in eo non eft*.
QMid cUriHr did po^fiet, quam iuftitia Chrifti, er no nollris opcribus totii pcccata nojirai Dicere enmt tftilt:(}namuis nemofe ita purificat, utnon pofittar~ gui legis transgrcjjbr, defiiodere tamcn animum non.
g *
-ocr page 100-!N EPIST* IO* I
dfftf wt«. E/l fni w «d6m fatisßüio in Chrijio propi-cutiocfi modis omnibus plufquîm fufficiens. ïÜenott hubebxtpropru peccata,peripfumigiturnosmun-dd ti : O' (olus innocens, Oiwmdctilatus, idcirco dignusipfefttcerdos^uinoftrudelimit expàret. iJ/i porci hictumultucntur: Brue, itdoj; omnium peccdtd dclcti, omnes ergo [alui erimus ? Editmus, bibdmus, libidinemur. Audiat lt;]uoru peccatddboleueritCbri-fliK, plane non omnium, fed eorum ijui in ipfum cre^ duntjOperfdem ei incorporanturac adhierent: O' quumßdcm tUi nondum guflurint, cjuid opus his obit iiionibusfFiic enim in Chrijlo conftabitpurificdtio' unde propter iUos, O'modus iüepimficdndi dicitur» Credant o ipfh pro peccdtis fuis, c}UMtdcuncp funt, fdtisjddum e/fctO'fi credidcrint ,noiidm plane ui-tarn inftituent.
Omm's qui in co manet j non peccat « Omnfs qui peccat, no uidit cum, nec co gnouitcum*
Non pfcM nbsp;nbsp;Satis (juid fit in eo mMere,nempe in ipfum crede-
te,idefl: ex rc.Hocquißciunt,non peccant: id e/hnofiudentpee pugndrc cutis, fedßudent ut expugnent peccutum, acfe purifi peccatum. cent,/piritucfi jàdu curnis mortificcnt, o conantur omnibus modis imituri chriflum:ut ficutin Chrifla peccdtum nonfitit, ita o ipfifint innocentes,o à pee catis alieni. Contre çiuifquis peccat, hoc efl quifguit nofe
-ocr page 101-DEMEGORIA Xb p B0« ff ([uotidicino ftudio purifiiclt;it,ncci; peccdtu odit» neq; cotrii carné pitgnat,^ nclt;j; uidit,neq; nouit Chri flu'.hoc efl, fruflra de ßde gloriatur. Hocpricfignctuie M.ofer, quu contra Amalcchitas pricliarentur ifraéli tie.ltlo enim extendcnte manur, uincebat ifraél : rc-inittenteautem,uinccbatur. Ciuandin enim crucifi-xißrmam manibtis (y operibus exprimimus ,fident 'm crucifixu feruamur,cr ßliciter prtelianiur: ßn manui crucißrmcs remifmmus,ccdimui hoftùcr ß ccf-ferimus, indicium eß fidé deeffc. Kcgia iraq- uia pro-grediendu, iie fcilicet declinemui uel ad dextrâ, pu-gnate{q;fide careamus :uel adßniflra, decepti opt nione ßlfa, quaß kabeamui uiéloriam totä, pugnare cotra carné deßnamuhEtita loarier quoq; admoncb
Filioli,nemo uos fèducat.Qut facit iti ftitiam, iuftus eft, ficut ÖÓ lile iiifttis eft. Qui facit peccatû,ex diabolo eft:^niam ab initio diabolus peccat. Ad hoe appa^ ruit filius dei,ut difFoIuat opera diaboli, Omnis g natus cftcxdco, peccatûnô fa cit: qniâ ferne ipfius in eo manet, non poteft pcccare, qd‘cx deo natus eft » In hoc manifefti fût füq dei, 5t tilij diaboli» vides hic quosfeduélorcs uocet, Hatfr addexte-raiM Grßnißram qui te abßrahantauia regiu.-ßed cre de mihiiimo rcf ipfa docet, hofliliores qui à fide auel-
i 5
-ocr page 102-IO EPIST, IO4 I.’ lunij^udm gut ab opcribm. A bonis operibus Jebot““’ tiri,nemo ignorât ojje impiu, modo fciat gu^ fint ue-rè bona opera ; at non omnes uident quantum malten fit obfcuraribonum fidei. Porrout liquidiuf innote fcant ea,qutefuperius diiia,ßdem fcilicet operibus no carerc,crpugnare fideles aduerfuscarnt^ni animad-uerti uult quid imite tur quiq; Simnobis habitat Cbri ft us per fidem^ficiet utfe imitemur, ey eitu filij com‘ probemur-Sicut cr iw E«lt;lt;«gcZio Chriftus dicit: Si ƒ-lif Abrahæeflis, opera Abrahæficite.Sindiaboliope rlt;t ficerimus,eiusficemur filij.Qjti ficitiuflitiam,inquit, ita pugnando contra peccatum, ©• ere dendo in Chriflum,iuftus comprobabiturficutillc, quern imitd tur. Pugnauit enim O' Chriftus contra diabolum, CT »« hocuenit, ut deftruerct regnum diaboli, cr operd tenebraru redargucrct. Et in hoc imitamur chrijlui amplcxätes ueritatem, CT expugnantes mendacium, colentes charitatcm,CT relinquentes odium: fitq; hac imitatione, ut comprobemur filij dei,ftcut perfidem fumus: Gr nonficimus peccatum, hoceft, non omitti-musquin pugnemus contra peccatum :idq. propter fernen ,id eft uerbum dei, quod habemus mnobtstCT qutim dei jßiritu agamur,fitHa camis mortificamus. Quo Ifiiritu quadiu quis agitur, quomodo poteftpec care ,CTcamem non compefeere f Nihil igitur minus expeäandum à fidelibus qui funt filij dei, quam quoi mendacia amp;nbsp;hterefesdoccant) uelfeditionescrodU [eminent.
-ocr page 103-DEMEGORIA Xlh 5X femitKttt-Totienimin hoe funt,utucrititdeimtoto orbe lucedt, t^uno j^iritu omnet deum htuddntef inutud 'mter nosfriUernittite, tditqunfti alter dlterius membra coh£reamue.C£terum mentiri,decipcre,iM-uidere, rixari, mutuum nwrdere, uera diaboU opera Jiint ) ad qu£ diabolus inftigat ,e::rperea filij eius di-gno^cuntur. Diabolus ab initio peccat,ab initio fua J}gt;onte profili/tad peccandum. Confidens in femeti-pfo, humiliarefc noluit,fed occupare qu£fiuit fedem dci: cr nunc coelo pul/tu, tanto dei odio flagrat, uto-mnescreaturasfimulmi('eras/àcerequ£rat,hotnit2iq; quern deus admirabilioremcateriscreaturis fleer at, ittq; cceli ciuem adoptarat,fuam fllicitatem adeo inui dit, ut non eeffaret ab infidqs, donee ir£ flUum flee-t^t, nbsp;nbsp;ita flos fllios, eypeccati flruos tenebris im-
tnerfos,zy charitate deflitutos. Atque ita fltis mani-flfludiflrime inter fllios dei zy diaboli,z:^ eoru qui ft dutia,uelconflfionem inaduentu dominibabebunt. ^os fl chri/lo uolumus alibi flmiles cfpei, in bdc uita difflmiles flmus, Amen.
DEMEGORIA X1I» t^ter fllios dei, z^fllios diaboli quo-modo internofleere debcamus,heri di Hum efl : nempe ,fl imitati fiierimus Chriflum, diffbluédo opera tenebra rum, amantes ueritdtem cr flerudn-g 4
-ocr page 104-IN EPIT 10« !♦ te{chdritdtem,exdeoliimus:ßnßuerimufmenddcioi ZT odioß'dtres profeciuutiß{erimns,cx dùbolo eße di cimur, cuius operdßcimus. in hoc enim,b2quit-. nusni-ßftifuntßlij deiiCrßUi didboli. Iiicitur,dutcm VMni fli funt,cr no fimpliciterßunt.Fide enim iußißcdmur, Crßlij deiefficimur:dt chdritdti nontrihuituriufliß cdtio.ProßuuKtenim ex fidccharitds, iußiticecj; ope-Chdritds rdtio,CffideiÇuntindicid.Cludmuisdutéchdritdsmd non iuflifi- gnAßt,non tdmcn iuüißcaf.ciuid nemo diligit cptätum debet. Nf Ç; îïtf inteüexeris hoc Petri, Charitds operit multitudinc peccdtoru : quodindliuin fcnfunt exponi debet.Vult enim,ßcilem ddcodonandu, nec tcmere ir ritdbilé ewm qui diligit.Vndc ex uerbo,mdnißßifunt, pdtetquod churitds er iuftitiæ operdtio indicia funt fidei.Proindeconclußonemfubijcit ßperioribus.
Omnis qui non facit luftitiam, no eft ex dco, âü qui non din'git fratrem fuum, Nottte ßUet reguld difeernendi, quant dedimus» Quotquot fx dcofuntifaciunt iußitiam,crucißgentes carnemludm cum uiti/s : idq; perpetuofludio agunt, utcarnem fubijciant/ßiritui.erlßeflentqua in repro ximo ualeant propter C hrißum ejße utiles.Ciuod qui ncgligunt,coniprobantur eße ßlß chrißiani, ab}que fide,e'ncquaquam ßlij dei. Pßo,ßllipDß'is à quopi-ant qui fiele baptizdtur, er partierps myßeriorunt «ß,non tdmenßllcris,ßlotus ir.hocefiut innouct ui tdt».
-ocr page 105-DEMEGORIA XIL $$ Hngt;iamp;fxerceatchi(ritittem. b^equenouut eßiÜecu* non dilcerncndifilios dciÀ filijs duboli'-fcd4 condito feculo,uf(}-ad confummationcm duffempcr ccrtijji^ nun fuit,atq; iduetufto cxemplopnbabimiu.
Q^uoniam hacc eft annuncia«o,quam audjlbs ab ini'tio, ut dih'gans uos inuicê» Non ficut Cain ex iJlo malo erat, 8^ occi ditfratremfuum. Et propter quid occis; dit eumfquia opera eins mala erant, fra« tris autem cius iufta,
Hif c non efl noua dodrina cMflianoru, fed auant olim audiftis Chrifio dicete: Inhoc cognofeentomnet ^uodmei fttis difcipuli,ficharitatem habueritie inter uot nwtuam. Et quia charitat epitome legii eft ac prophetarum,etiam ab initio deus tttam a nobis requi fiuit:at(j; hanc legem ab initio feruarut boni, prlt;euari cati funt mali : ficut in Cain er Abelhabemus exépla. Qj{os hac de caufaflatimin principio Genefeuscap. 4introduxitfcriptura, utfeiretur fides Abel,pcrfi-dia'que ac odium Cain: alioe^uipotuiffent cum multis filijs er filiabus Ade, quandoquidem adgenealo giam Noé'nonpcrducebant,omitti-Certum cnim ett-am tune alios filios fitifje Ad£,quamuis hi duofoli nu-merentur. Et uidc utriufj; initiu,progrcffunt er fine, er graphice filios dci ac diaboli depidos uidebis. De Ctfi» hicdicit, fùcrit ex diabolo, Et ^Koiwodo Euit
S 5
-ocr page 106-IN EPiST» IO, ï,'
ilicit,Poffedi hominem pcrdcum.dci honum dtteftdnsquot; Citî« (^uo- eße prolem fudmiReßjonde'.üon hic loanef no/lrdnt tnodo ex ndturdmdicitejjcddidbolo:ncquepropterorigindle diibolo, pecedtum,Cdindicitfiii]Jed diabolo, itd enfmcirde
Abeldc de omnibufdicerepotuißet -Omîtes enim fumât filij iri£. Cdin didus eß d diabolo effe,fed ob htfi-delitatem. Fide enim Abelfilius dei, fidefucccnfut obtulitiZy ut eß ad Hebrieos imdecimo,ubcrioré ho-ßidm obtulitdeo quàm Cain.Vndeper/picutmt, deßif fefidem Cain.ïam co loco perßgt;icuit/m,no de hißorictt fide mentionemfieri, fed ea,quam ßiiritusfandtitfide tides Cam liumcordibusinßndit. Vtcr(j;deumeffeßtebatur,dt amp;nbsp;AbeL non icgualiteruterquedeofidebat. Frat uera fides in
Abel, fiicatd aute crpharifaica in Cdin'.zy propter-ea fides Abel proßrebat ßudus dulces -fides autetn Cd',n labrufcam amarißimam.Sed quia uidißi inititiM utriufq;,uidc nue amp;progreffwm.Affcrebatigitur colt temptiora, muiwra uidelicet, Zir nenfeipfum in obfe-quium dei, utgratu haberet quicquid defe arbitrare-tur deus,paratusq; eßet deo in omnibut creaturis fer-uire.Munerdoßercbdt,fefubtrahebdtdeo.oß'erebat Fruilus deo,z^ßgt;cm infeponebat:pra;ßrebdtfcßdtri,etprie CiîOJ. ßji-ri iUu dco, fuaq- dona reijeigrauatimßrebat,Vn debeneuerteriintfcptuaginta,ovKio:pb^Slt;siç Tijoirt VÉyKMÇ.OÇfiMC /ah cPl tÀXS.ÿ/AafTVÇ . ld f/î, nótt-ttcft reele ojferas, non autem refie diuidas, peccaßif Uonfieiebatiÿturiufiitiiim Caitt) quitt deeratei ra-
-ocr page 107-démegoria xn; 54 dix iußititcfidet. UciJ; enim iuliitiam facit, nifi ii qui fX)ïi/eopuj-iußumßcit, er iuftiti£ftudet. QKdpro-'pter er aperte 4 domino arguitur, qd’dppetituf eiui fub ipfo effe debedt,er operädare, ut crucificigdt car nem,odium fcilicet. Et h£c erdnt ntdld opera, qu£ in 'cordefuo uerfdbdt, propterquiC er uultui eius conci debat.bJeq; enim fideprouocabaturad amadum dcu, ncque amare poterat fratrem, qui deum non amabat: [ed ia ilium fteuiebat,quum non poffet in deum.Atalij ß'uilus erant Abel:feenim totumdeo offerebat, quid fide offèrebdt,er propter deumnon repugnabatciim fiatre egredi in campum, perfequutionemq; ac mortem patienter fèrebatetiam ante paffumChri/lu'.taif turn aberdt,ut malum pro malo rependeret. Denique qualis cr utriufq; finira horrédut plané finis erat Cain, iucundus auté Abdis. Quid enim deffieratione pc ittsiEt plané deßaerabat Cain,dicês: fàaius peccatum meum,qudm ut dimittarego.fidusqi eft: uagus,ac tre mens fuper terra-ldquodpcccatoribus omnibus contigit. Horrent enim er confitndunturgrauiter ab ad-uentu domiiu'.contra magna fiducia iuflorti eß,qui er mortuimagis terriblies Çunt iniuftis .Clamabatenm fanguis Abel de terra ad deum, er quiefeebat iUc ex-pedans fequuturamfidelium pofteritatem. Elegans fané hifl:oria er plena dodrin£, fed tempus nunc non patituramplius deealoqui. Simile excmplu profirt, er adaptai nofiris quoque temporiius,er Paulus ad
-ocr page 108-IN EPIST. 10» 1. ■
GitbtdfCiip.4..de]finaelecr'lßtdcdicens:Quemtii‘ madum tunc (ecundum carnem tutus erdt,pcr-feijuebdtureu»} qui mtus crdtfecundum/piriltim'.fic ei' nunc. Itd mali imitantur ifmaelem zr Cainperfe-quendo bonos.Cnin colit temm, terrend quecrit. AM pcregrinus ejl in terrdiCr municiputum, thefäU rumq^ pojfidet w cœto. lam fiquis indignum exiflitnii rct,lt;ic admiraretur,quomodo Abclcr iujlifilijdei [unt,(inon agnofcuttturdmiindo,crduiliffimis,cr nequifftmis dccrbiffintd indignijjïma^ ßrunt: rc/^oit d€t,crfubdit Eudngeliftd:
Ne miremini frati-es mei, fï uos odiC mundus. Nos fcimus, quod translati fii^ mus de morte ad ui'tam, quia diligimus fratres,
Qwid mirdris? inquitsquid coquererisf quid depto rdstSupputds'nepdrudilldincoino^d,eyquot;gdudidietcr ttdnon cogitdstQuid clementius pdtre tllo,qui permit titfeindi uilem ueftem,utpoßed reddit ittdm 'rnte^ grdttt, duredmgt;dc incorruptibilem in uitdm leter^ tuiniEcce hiec noßrd/peseji. Quifquisenimdiligit frdtres,idm non cum mortuis mortdlibus nunxrd-tur;fed trdsldtus eß: de morte dd uitdm.'Fides enim ui uificdtiHitm.Cteterum uis [cire qui [ntt dcplordndi, er qui mi[erif
Qjii non diligit fratrê, manet in mor« te»
-ocr page 109-DEMEGORÏA XIT* $$ Ic.Omms qui odn fratrcm fuutn, homt»» cida eft. Er 'citis quod omn/s homicid« non habet uitain in fe manentem,
Çuriwndeplcrdf impîumiHum asop7o|j,awo-fraterni expertem^ lUe cnim non folum in morte eß, fed amp;nbsp;nMnet, Vide quMtum w uerbis pondiK. Si non diligitcrno bene mit, iam mortum efi,O'mA net in morte'.cdret enim fide, quiebae opérétur chart tatcm,di(a fide iuftttf uiuit. Qjiod fi ad htec rancore et odio infiatrem firtur, er mile affeâuf eft, homicidi/ reuf erit gt;nbsp;ac alter Cam: Gr (^uia eandern, ^uam Caiii carné gerit, fi permitteret deut,no minus graffaretur quam iüe. Öäid hic dicent, ^uiex prteceptis cottfilia ficiunt ? No« Kidfo quid pr^texere queant,qui fatis ejje crcdiiitft non odcrint.Vt con fidenter adiré tribit tul iudicis aufis,Gr uiuas,necefte erit ut âmes. Hic mit niftfte docet,quomodo lex qu£ dicit, t^e occidas ftiri tualiteri’ntelligendafît,ficut dominus Matih. 5.mter pretatus eft. Diabolica igiturdoârina, dicere bella apud Chriftianos iufta:quandoquidé chriftiani quod-uis odium ut homicidiwm execrantur. AutdabeHumt quod charitate geratur. lAilites igiturfanguine gau-dentes, ueri Cain funt. Diet pofeft omnibus muidis, l/lanus ueftrlt;eplentefanguine,filij Cain eßis:quid di-cetur ergo his quorum ars gt uita tota in effundendo [anguine i Et quod de. ejfuftone fanguinir dicimus, id
-ocr page 110-•- IN EPIST* 10» li
4f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proittmciare liccret. Hei gulnt ttiUltoS
filioi reliquit Cain.Vt nuUd fides in mundo,itd nuüu^ dmor:huius reificilè periculu ficeris.^Æultifiosfalu-tdnt ut fi-dtres m Chriflo, dileiiosq; uocdnt filios : di tu define iUisfieruirc, uel dduldri, or uidebis ubiitdnt fint dtnici tui. Prlt;etcred tdntd oportet cffc chdritdtet fit no folu no occiddmus mdnu, neq; odio habedmus» fed diligdmus, et plus qudm nofipfos, ddeo dbcjfe de^ cet dolif. Chriftus eo te urgcdt, ut cortuu idnt non fit tuu, fed frdtris : ut qudcunq; occafione iÜü in Chrifio iuudrepojfis,non omittds. Propter hoc enimdicit:
Per hoc cognouimus charitatê,quOi» ni'am tile anima fuam pro nobis pofuit» et nos debemus pro fratribus animas po nere. Qui uero habuerit fubftantiâ mun di,0(^ uideritfratrcmegentem, amp;nbsp;claufr rit uifcera fua ab eo, quomodo charitas deimanetineoc'
Pdpat, qudtdprtecipiutur, tyqudtdnofird ignd-uid?\ubemurdnimdsponcrepro fidtribiu,imin(cot. pro fi'dtribus duceretdtnosetidm eos qui nos nun~ qudm dgnouerunt, qui innocentes, qui bene de nobis meruerunt, dffligintus O' occidimus i Et quî fieripo-: tejl,ut iufiificemiu beUd? Et quit dnimds ponere debe mus,qudtomdgis tempordlid, fi quis egedt, communi f(trc tenemur i dlioquine micd quidé chdritdtis in no-* bis e/tf
-ocr page 111-DEMEGORIA XW 5Ö iis f/î. Vide hic in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dttmwfo fiatu futK ufurar^,
mholjgt;itxles, mmifericordeftMiiri omncs. Eflinuenè re non pnucos liberiiles,dum luxu proßindunt mnlt-h s:3- indignu mlt;ile pitrtn dißribuunt. Atte deus dijßeit fdtorem, non dominimßcit pccMtJtitrwn: itlis tribue, ^uibus dominus iubet- Occlanunt nobis,dum dicimut moriendum pro frutribus: Et quis unqudm tile quip-piim egit i An non fufficit exemplum C bn,îi, qui hoc pro te peccatoreßcere non dedigmtus eftiEt ddbuc dicis te dudire ueUe, qui Chriftum ßnt inhoc imitdti? tuirum, tot nuirtyriim milliii hdbemus, O' exempht qu£rimitsiSeddjferam ex lege exemplum. Mofenld-piddre uolebdnt ludtei, O'ipfe orabdt ,Çi omnino de-cretuMueUet deui extingui ifrdelitds, fecum iHis ex uiuentium dlbo expungeret. Hiiamp;c O' ddmirdbilius quiddim.S£uiebdnimPdulum ïudæi, O'pro illis on bdtditdthemd fieri. HocoportebdtO'CdinO'nos fit cere, non tegrefirre, fifidter melius qudm nos hdbe-dt: fid fi offendit,ex toto corde pro eodeum prccdri, fiegedt (lib fidi/s eumddiuudre : O'fipofidt res, ut il-lH'mlucrifitcidmus,etidmproeo mori. HocÇdnèmdu-bitdtum indicium chdritdtis dc fidei ’m nobis erit, ut tdnqudm filij dei, cumfidutid quum dppdruerit in nut iefldte donünum dcceddmus, fiientes nos (eternis cwn iUogdudi/s exhildrdndoStAmen,
-ocr page 112-IN EprST. 10, ï. cemeggria xiir, e'NinMducrtcrelicctnon pdrua dpó-‘ 'ftolincftri diligétiam. Nlt;tm inomw bui notcenof i^ultrcddcre. Docuit ■/tum ucrc filij dci [imu{,tumuerè , num ucrè mandata impie ämur.cr nunc, num itère amcinui, V num benoIpiri tußrdmttrcxplori(t .Probindui eßenimz:^ index, ^uo probäturMrunitneßlj'ufßt.Pxßdeprobiimui num ßlij dei ßmui. Ex rad»Jjtorwa impktiotu, CT charitute fidem num ddulterim ßt, dit gerntAnA, di^ [cimiie. Chdritdtem guoque, zr confeientidm qunlcf fint, fuis indicibus exquirimus. }gitur quod dd chari-tem ßcildt, dicit:
Fih'olimei',nedifigamus uerbo, neeß Iingua^fed operc ötS uen'tate. Per h occo gnofcimus, quod ex uen'tate fumus,
No« prohibet hicajfdbilitdtis uirtute,fed ne tAit“ tum lingud diligdmui. Hofiet enim redliiu qudm dtni cof dixeirimus,quifAlutddo o/ficiofi, pdtrocinddi tem pore nufqudm comparent : promiß’if Überdies, donis pdreiimelin Üngud,uenenum in corde geßdnt: fimilei ifcdrioti et iodb. Inßituendd lingud eß,nedlid nunci^ et quam diólet dnimus,ut prudenterßmul dcuerè lo'^ qudtur. Pythdgoricum pr^ceptu, quod d quibufddm ferudtur,fdtii ddiuo Ambroßo irridetur, Similiter
(twtt
-ocr page 113-DEMEGORIA XIII. 57
Wiw peccant er ^tii loquuntur ubi tacendum, er t^ui tacentubilociiiendum-Ccetertim ßcutnoneß mentiett dum lingua,ita necf; operibui.Veraf«»lt; opera, fiani~ mo refpondent: ueriKeßamorcordK,ßopereturubi poßularit ßatris utilitas.vana er inutilia funt opera fianimus er ueritas deßnt, ut teftatur Paulus i. Cor. Ï Î. dicens :'E-tfi infumam in alimoniam omnes ßculta tes meas,erfi tradä corpus meum,ut comburar,cba~ ritatem autem non habeam,nihil utilitatis capio.Qjti bus uerbiser mppientiumerperßäürüoperacön- . iunxit.lncipientes,erparuuliacnouicijdeßcultati- tneipientitt busfratres iuuando,charitate declaranf.guam perß- pf^rßäo äiitaprouexere,uteruitdpro illispon4t.Qu£duo exempla er Euägelißapofuit- tiieutiejuam cnimftu^ pida eß charitas : fed ficut ignis accendit appofita ß-menta,itaercharitasnihilnonßcit occafionem na^ üa. Porroßnee(i fermonis,n£c[; operis daturoccafio» tiumfußicict animusiEtiamxaue aiit ne tibifpfi impo Msßultc perfuadens in te effe,i]uod no e/l: fedproba charitatem lt;ju£ intra te,cofcientiamq; adhibe teßem, ßcutZT Paulusdocet i.adTim.i. Pinisprieceptieß charitas ex puro corde, er confeientia bona, erßde Honfimulata.Cui hoc loco fubferibit loänes er dicit:
Per hoc cognofcimus, quod exuertJ täte fumus, in confpedu eins fuadebi mus cordibus noftvis*
b
I
-ocr page 114-IN EPIST, IO, b
EtuiJe qu4mcitutelo(]U!ttur.Nondicit,perheê fumuf ueri et iuflificdti,uelfilij dci fed per hoc cogno fcimuf.'tJeiJ; enim chdritds,ne(p; boM co/cientid iujli-ficdnt. Vnde iterum Paului dicit : b^ihil mihi confciitt fum,fcdinhociiifiificdtutnonfum. Tantum ojtendit confcientid non ejje ementitdm chdritdtem, or itdß-dem i]uo(j; uerdm, confequenter neq^ de gratid du bitdndum.Et plane magnuconfcientiieteflimoniu,ey' loco mille teßium, ut in prouerbijs cß, Eß enim confet entia (ut dicunf) octiluf non dormitane, iudex incor^ ruptuf,et^i^o7o7ç aTcao’ipH o'iwiiJ'Hoiç 04oç. H(«c f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit: Gloriatio noßra, hoc eß teßimo
nimnconßientilt;enoßr(e,illa fuadet cordibuinoßrit uerißimc,non coram hominibu!,ßd cora dco,quiß^i nequit.Et quem, inquii,nS reprehedit cor fuuntiquii gloriabitur mimdit corfehabere ƒ cuifatitßcitconßi entiafuafR.cl])odeo,no hic agi de pr^teritis peccatif, quorum crPauluf co'tßiuf erat,fed de priefcnti,amp;iu quo nunc agis uitießatu : nempe teßis tibi effê debet te ex animo odiße peccatum, Cir diligere proximum. tJcq; ignorarepotes an diligaj. Qjtie materignordt fe diligere filios i amp;nbsp;qu£nouerca ignorât odium fuul nulla utiq;. Ciudmuis hoc ddiccerim,ignordri d nobii quatenta G^quantudiligamtM,uelodio habcamuf,dif necintetationibusprobemur. Tue enim apparet-Ste peplufamicorunomineßcimus,dolemus,gaudemufgt; quam ipfißäurot not credideramus: fa!pc etiä minat prafiamuti
-ocr page 115-DEMEGORIA XllJ, 58 tune chdritdtis mdgnitudine prcbdnt Dperd, Probemufigiturnofipfoh fcientes deum in^e ilorcm effe cordium nofirori(,enitdmurq;gt; utpurgd-tiffimdfïtconfcicntid’ Hicenimliberdperieturin iudi cio,ubi dntiquuf dierum in iudicio federit, c^pro cott fdentiie puritdte fententidm iudex pronucidbit. T uc U£ hii guibuf cduteridtd O' coin^uindtd mem efl:con trdglorid o fidutidhis,qui nonfibi mdle funt confe^'i O hoe tefidtur PdulusiOpm fuum probet unufquifij;» O tune infemetipfo tdntum gloridm hdbebit, o noit indlio,Neq;Iodnnefhocobticuitfubdenf:
Quoniam fi condemnet nos cornoa ftrum, maior cft deus corde noßro, ÔC nouit omm'a, Chan'ffîmi, fî cor noftrum non condêmnet nos, fîdutiam habemus ergadeum, ÔC quicquid perierimusjacs cipimus ab eo ♦
Si ßierit, inquit, confeientid noflrd cduteridtd amp;nbsp;coinquindtd,feàdns fcilicetfud, O non qu£ lefu Cfcrt /li,ecce hdbebit deum iudicem,qui mdior eft, o eogi~ tdtioniwn dominur.o non dominus tdntum, fed o di feretor. Oculis cnim eiuf nudd o dpertd funt omnid, itd ut/ùUinequedt, dtq; non tdm nobis qudm ipfi noti fumus.Quodfciés Petrus dicebdt:Domine tu fcis.S'M bene confeq (uerimus ,fecuros dd tribundl, quod dlifs ejl terribile, dccedere licet. Et nofolum in future, fed h 1
-ocr page 116-IN EPIST» IO» !♦
ConfctfH- pffefcntifeculo multitcomodafuitthenecon-lia boM. f^‘P' igt;fpàce enim uiwint, GT ^uafi inperpetuo conai uio Uti dgunt, dcfidenter hdbitM, ut ita dicdm,fub uite fuii,caleftiiq; uitie dulcedinem deguftät.Siciit amp;nbsp;confcientid praua, noneßaliagrauiorerinnys. Nfc dberrdt qui mdle confcio!,quo{ rodit uermü, amp;nbsp;pdce cdrent, mßrnum hic du/piari dicdt, Quis igituriüe fiupornoilerfquieilldincredulitd!, inter tot prdmid er tormentd non dttendere dd iudicem, qui ubiq; eß, er omnid uidet,er nihil inexdtnindtum relinquitt in^ telligite(dit Dduid)infipicter in populo, etflultifdpi te.Quipldntduitdurem,nodudiettquifinxitoculuM» non con(yderdtiQui corripitgcnte{,non drguetfjdiit erdUud fdUieconßientiabonuctffertdpoftülui s KfW ff, gMod omnium bonorum fidmus compotet, e^ im' Ordtio. petremur quiequid petierimus. Kdnepromiffione er in dlijs locis hdbemm. Dduid i/nquif.Ord dominu,cr ipp; ddbittibi. Lkc.ii, Petite er ddbituruobis,qu£ri te er inuenietii, pulfdte er dperietur uobi^. omnK enim qui petit, dccipit:er qui queerit,inuenit: er pul-ßdnti dperietur.Qjtis rx uobispdter, d quoßfiliufpe tierit pdnëmum lapidé ddbit iÜif dut fipifeem, nie pro pifee ferpétem ddbit iüHdutpipeticrit ouu,ntim porri get iUifcorpiuf Si ergo uoe,quü fitis mdli, noßii bond ddre ßliß ueßris : qudntomdgii pdter ueßer caleßif ddbit/piritußdnilu poßetibui fe fitem erJdcobus in-quit: Sicuiueßrudecflldpietid, poßuletdbcoqddt,
nempe
-ocr page 117-DEMEGORIA XIII» 59
«fWpf dfo, cfuiddtomnibuifmpliciter, nee imprope fdttdc ddbititr ei, (edpoflulet cum fidutid, nihil hie]ï~ tdm.idmfidutidm pdrit bond confcientid.Obferud du tem nbsp;nbsp;uerbd dpo/loli,d deo, cr no db dUo petere iu-
iet. Ncqi c/r quod 'mdignitdtem tud pr£texds. luffit Deuf fe i(l‘ deuiutipfumordremui,quonob!ißretcommendd- bet ordri, tior, nbsp;nbsp;mdiorifidutid uemremus dd deunt, i^ufyudm nofdnéfott
iuffît ddfdniüor ire ut pdtrocinentur.Promittit i^uo(j; nosomnid,nonhoe ueliUud tdntum, obtéturos. At t» Uidefij ut iußd polluie!, dt(lue toto corde,Çdlutcm ui-delicet, O“deo [unt pr^ßriptd. Qitodfiin tempmfibi benepldeitum dijlulerit, tiel meliord dede fit, ne pute! negdtu tjuodpeti!. Aecipit enim,mquit.
Tdm eerto exduditu! e!,dcfi inmdnibus hdberer, ^uod petis.Et no dicit,deeipiet, ne cu{ldri Çufpicemur deum, minuiq^ nobis beneuolum. Denique quomodo cofciétidm probdbo,ne meipfumleducü i Neq^ hoe (ilentio prteterit dpoftolus ,fubitingit enim:
Quoniam præcepta ei'us cuftodi’mus, Sc ea. quæfunt placi'ta coraeo, fecimus,
Signdnter dieit.preceeptd eius : non utßcidmus ed. qu£ in oculis noßris reóld uidentur ,fcd qute iUi pld~ cent. Si igitur dliquod uitte inftitutu delegeris,de quo deusnihilpr£cepit,nihirmdefiduti£hdbebis,nifiud~ n£ O' perniciofe, ïUd pldeitd deo feimuf, qu£ iuxta nerbum eiu!fu[cipiutur : qu£cun^ uerbo eius repu-b 5
-ocr page 118-IN EPlST* 10, I.
gndttt, pldnè im[gt;iafunt • Vide igitur, dtt ^tt£rdt
tud funt. Vdlde intefiinum mdlu eft ipi'Âainîa.. Sape honoré deipratexiinuf,non ut quod deo pldcetßcid-, mus, quicontrdriupracepit,fedutuoluntdténoflrd
impledmus.Abnegdigiturtetnetipfum,c^fequerede HoWtniMM um.Nihiletidmfdciuntddconfcientidm,uelpdcdddigt;t mSddtd no uel objlringenddnt hominum décréta. Nccj; bofwini-ob/lr'mgut busilld poteflds ddtdeß.Animdrum dominus folas cofcict}tidgt; deus eß. Non funt miniflridei, qui aliud quam a domi no dcccpere tradut.Et dixit Paulus ad Col. z. Si mor tui cflis cum chriflo, ab dementis huius mundi, quid quafi uiuentes in mundo, decretis teneminii Voluntas dei cfl,utfuum mandatum impleamus. Et »c obijcidt ßnuofam legem fupra fexcentacontinere praceptd, copleditur apoflolus breui fafciculo totius legis fum mdm,crdicit:
Et hoc eft præceptum eius, ut creda^ musnomini filq eius IefuChrifti,2lt;^ dil* gamus nos mutub,ftcut dedit præceptû»
Ecce uerbum dbbreuiatu,quod inundat iuflitianit unum praceptum efl.ïtd enim deus uult nos credere nomini filij eius, ut propter iHum diligamusnosinui^ eé mutuà:id quod eiuspraceptu efl, Igitureius dmo‘ ' re qui pro me mortuus eß,cupere mori,crmori,ß res poßulet,debeo :O' nunc,ficut Chrißus mihi uixit,dc-beo (y ipfe uiuere proximo, Et itd unicdm meam cu^
-ocr page 119-DEMEGORIA Xllh éo Fitw f//è decetgt;ut nihil pro me cupidm,[ed utpldcednt amp;nbsp;tfiinijirem domino,ut ipfe uult.Et qutenam uolun-tat eiuffSoan.6. H^cc efl uoluntae eius qui mi[it me,ut omnis qui uidetßlium,Gr credit in eum,hdbeatuitant letema.Etitcru: Hoe e/l opuf dei, ut creddtis in eum quemmifitille.Sidutemuidereuii quomodoex fide Cr charitdflcqudtur, dudi Petrum apofloltmt: Submi niftrate infideuefirduirtutem (utÇdn(lificeti5uos,fi cut ille,domddo carnem) in uirtute fcientidm(hoce/l iudiciumc^ difcretioncm)iii feientid temperantidm (ne indulsentid fit pro temperantid ) in temperantid pdtientiam (ito enint crux dberit) in patientia pietd-tem(utgrdtid! dgdmue afflidi, dlieni db obmurmurd pictdte fidterndm chdritdtem ( ut proptered non defiftdmus beneficerc fi-dtribus )in chdritate dilc dionem, qu£dpuro pedore proficificdtur. Vides gra dtim uirtutum, O' drborë fidei cum jrudibus, totuq; dei pneceptum, cuius tam dmpld mcrces efl communia illd, qudm in principio nobis promifiit, ut maned-musindeo,0' ipfl in nobiso communio iüd, priece- ' pti impletio efltquod lodnnes his uerbis dicit:
Et qui feruatpræceptaefus, jni'llo ma net ôô ïpfe in eo, Et per hoc fcimus, qcf manet in nobis, è ipin'tu quem dédit«
Rfdc impletur prteceptum, dum manemus in deo perfidem,O ipfit operdturper charitatem.Atq; hoc h
-ocr page 120-IN EPIST« 10. I.
certum indiciu ljgt;iritus noiis ddti. C hdritds enim, at dpofloltis dit, diffufd eß in cordibui noftrii perf^iri-ttmi fdnétum, qui d/Jit itobif fempenAmcn.
DEMEGORIA XIIII.
Onfdtii ejl doilori fuis Cdlcdr ddde rc,ut dldcret currdnt,nifi or ddmo~ nedt, ne dldcritdte multd inciddnt in periculd O' injidid^fcd uttuto cur~ „ J' rditt.Et quid loanes noftcr multd de ßdutid dixerdt,et pdrit fidutid no minus mcogitdntid O'pr£cipitdtioncm,qudm dldcritdtem, niß timorent Crprudentidm comités hdbcdt.£/i enim uidere multos Idbi etidm m pldnis lociStOubi minimum pericu-li,nimiru fcilicet fuis uiribus fidetes, qui mpraruptii O'lubricis locisinolfenfis pedibus currunt. idquod O' in uid legis domini dccidit, in qud dmbuldntes fecit ros reddit o dldcres domini prlt;efentid.Vcru nifißgt;eS iUd timoré fdnlt;!lo,folicitudineq; uigili coferuetur,res quo tidie fiut détériorés. Spiritus enim qui pij s ddtur, fifoinniculofiofrigidißierintdterum poteß dußrri. Vnde Dduid iüußbi reßituipetit, dices : Redde mihi llt;etitidfdlutdris tui, o/^iritu principdli cofimtd megt; Qu£ non ordffet/inonpericlitdretur defides. tJe igi tur ex bis qu£ heridixi, quod mdnet in twbis è jßiri-tu, quem dedit nobis, ne'ue in tdntis diuitijs dbijcere-mus timorem,prudettternos Monuit,dicens:
Chariffimb
-ocr page 121-DEMEGORIA XlIIh
6t
Chariflimbne cuiuis fpmtm' credatis •gt; fed probate (piritus num ex deo fint»
Dicere uult : If fpiritus de quo dixi^quino! De proSii^ adßuendam chdritateni, m dndatdq} dei feruanda im tione fpiri-peUitibonuf eft de ftcururfed fünf et dlij ftirituf alto tuum^ ducentes: igitur ficutparère illinos uelim, ita ab illis ne fubuertamini, tnonuerim. Omnibus enim, c nuUi credere a:que perniciofum eft. îc«iter credcrc, Cr agitari quouis uento uti arundinem, inconftantent hominé,i:yqiiiftcilèpcreatdcclarat.AtnuUicredc-retZTueritati aures negars-.deftcratorü ßerit. tJon eft adeà graue pcriculu, audiffe impiostfi no adhibea tur eis fidesfted inperictilo funt,qui iBis credüt-Sicut neq; tentari malum cftfted intrare in tentationé.Eult;e nihil nocuiftêtftedproftiftct audiffr Ç:rpentem :ftd fer pentiplus quant deo credidifteftethale ftib Non eft in nobis fitum, quibus uentis afflemur. Multa etiü inuiti audire cogimur, fedfidem iüis adhibere, ut culpa non caret ,itacr noxium fterit : tamctfi ctiam iftucipfum audire malum eft,ft libenteraudias. Corrumput enim bonos mores colloquia praua .Vndebcatauirgo dei mater apud fc cogitabat, qualis iü i falutatio : at non item Eua. Paulus quoq; adTheftaloniccnfes dicit:O‘ mnia probate,quod bonumcfttcnetc. Probareautent ftiritus, perfc magnum donum eftfftiritus, concef ftvMcredentibu5,nonnunquam nonfolumdefe,fed
b 5
-ocr page 122-IN EPIST* 10^ I,
de dlijs quo ffiiritu dueütur iudicdre.C£ter(im hie na De dppdri efifermodeippiritionibusfijirituuinuifibilißrmd.
tuum.
tiqne /fiiri- in quem ufum nonuüi hoc diÜo utütur. Nlt;ï in imiuer fumiUis, nifiquodprobitü, nihilcredioportet.Sunt
enim pkrteq^ dteinonu impofliirie:Mm licct uerd iwit nuncjudm dicdnt, tnuUd timen mendicii intermifcét, qti£ non crederentur,Kifi uerititem idmixtim hit berent.Et clUMto mdgis uerifimilid dicunt, tinto di-tnnoftoref fuut: ut efl uidere in delphicis oriculK,per ^u£ß0iut»,utno deui ueru!,fed idolum, Gr d£mon À gentibuf pro deo colerctur.ttiGrdum/piritiKidbo nd open,id rnijfas etperegrinitionef,Z:rilid qu£dä, qu£ potius /pccié cuiufbiï boni, hdbent, quîtm reuerit funt,hortïtur:non hoc fit, ut homo inde apiit utilitit tem-.fed dum ittis fides hibetur, uerbo dei non credi-tur: quod homini tmlü mdximÜ. Etenim etiim ubi iit geli ippirent,uix periculo areret no fin infirmitis, nifi cofirmiretur. Et ßtims in ingelu lucisfe tnnsfi gunre nouit er iudet. Dici nequit, quottechnis ho-fits humintvm genus circumueniit. Vnde non fumt optïd£ uifiones,nec quis fe dignum exiflitrnre debet, ut nue uideituel Chrijlu uelingelos. Poftquim fßiri tus finäus tim minifijlefcriptunsper dpoftolos de cldrduit, quid opus uifionibus iüis, pr£[ertim ddmo-nente Chrifto: Legem hibentdcprophetdsf(iuodfi deus quempidm fuorum uifitire digndretur bonoruM dngelorum dppiritione, ut Petrum: non temere ,fed pr£mifii(
-ocr page 123-DEMEGORIA XIIIT» 6z probcttiotteiHKdccommodMche forent aura Cardiff At non bic loquitur apoftolui de f^iriti-biK, lt;jui Ml uifibilißrma apparent: fed de his qui menten 'mjfiirationibuifolicitant, tam 'm doiirinis, quam operibus eligendis.Vtfiaggredi rem aliquä uelis, ui-delicet ßngi facerdotio,qucerere folitudinem,ireobui aminimicis,ßgere periculum,reponere pecuniam: uel fi doceantur mfolita,ut nunc:uel fi propheta quif-piam furgeret,monet ac dicit: Vide ne fis leuis creden do,fed dijudica: Cf nonfolum externamfpeciem ,felt;i finempotiusff)e{la,O'nivmex deofit expende. Hic «0(1 eß quod in alios rem hanc reifcias:etiam tuu fùe-rit probare. Dicit enim non huic uel illi,fed indefinite, nimiru omnibus quibus id doni datti-Dignaturfiii ritus no folis magnatibus,fed ey mfirioribus arcana rcuelare,pcrfonasq; nullas rel^icit.Probare,nonfla-tim condemnare iubef.qui nunc multorum mos efi,ut etiam non audita condemnent,anathemaq-,ficiunt.Q ludices,o cenfores .Tune ita imprudenter in cuiufuis fententiäprofilias:fedprobagt;crdifudica,ficutcrtua dijudicari uelles. Et quomodo problt;Ao, ficisiProba numexdeofmt. l^ondicit,probaan abimperatore, an a papa,an à cocilio approbatußt: fedproba, num exdeo.Neabalifspédeas,res tuaagitur.Proba,num exdeo.Nam omnis homo medax.Etfi etiä ultra qult;e ris: Vnde, er qua rationepoterofeire, quid placeat, quid dilßÜceat deotquidproficifcatur cx deo,u(l
-ocr page 124-IN EPIST. 10. I.
non: Ahfcon ditd funt cofiliddei,Cf- imperueßigdhilet ttilt;eeiusfSi quidem no hdhcmfcripturdmpfi fiUm dei quieft'mÇinnpiitrii,noh{snon enArralJet iüud,fir~ titfjis locum hdberet mterrogdtio iUd : nunc dutem ue rè’m Gdldddfcripturdru reperimus refmam cc phdf tttdcdidtquc confilium.Hdbemuf cerium fcopum eyre guldm, iju£dberrdrc ttos non finet, ddeo ut fi dngelus de ccelo ueniret,imô omner dngeli,ey dliud docerent, andthemd cenferi debedt. Ante omnid enim Chriflid-tto perfudfum effe oportet, fcripturds fdcrds diuinitM inffirdtd!. Et pldnè impietdtem fudtn decldrdnt, ^ui confultdnt ,Eudngelium docendumfit, nec ne. Hoftet autem funt ueritdti'^,omniumq; mdxime bla/fihenü, ^ui ey dpoftolos ey eudngcUftds dbfj; jpiritu fcripfif-Prohddiffii fc dicunt,ueleudngelicd docente! perfequutur-Quot^ ritm per quoi enimfcripturd!diuind! non obferudnt,eydocett fcripturd!. dimunu!fibiuendicdnt,exdeonon funt,fedfùradC
Idtrona: non enim per oflium 'mgrediuntur,fed dUtui de.Probdte num ex deo fini. Et quid occldntdiK^ Noiw ddllipuldtur pdtrer, ecclefid C iß4 fcilice t qudm ipfi fingitis) d noflrd pdrte/idt, noftrdmfententiü confirm /ndrutconcilid,pdp£,epifcopi,nwndchi,gymndfi'd,con fenfu! orbis ey tot fcctdortm. Amici, nihil ddhuc dudi gt;nu! duobis prater homine!,dpofiolus probdreiubet, num d deofint-Fieripoteß, uterrdrinteymondchiet eoncilid ey umiuerfitdta, utin quibufddm errdrunt, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffunt no errdrc,quotquotuerbo dei repugnut,
Probdndd
-ocr page 125-DEMEGORIA XIIII,
Probiinddfimtc ed^itie dp!itribuiproditd,nudiui‘ no d/fîdtufiiti dii^d.Verbo dei,ciii 'mnitdittur, ofm hd bent dnim^.Atqiie itd Chriflnt de lodnne rogdbdt ex ludieis ,'Bdptil'mni lodnnit num ex deo puff'd ,ueleX hominibus:indicdnfnimirum,ficxbominibuifitiffett nuUdin duthoritdtem ntereri:('tn ex deo,probdtum^ Quid ergo hominu Idruis nobis imponi finitnus / Hie ntihi uidcor uidere quid nonnuHifccum mujjitent. Att non O' hxrcticijcripturisgloriäturiPdtcoriO'ß qui dem probe iüds trdéldrint, cü fcripturis minime rei}~ ciuntur, neq; feducent. Sin more didboli, pro fuis da-gmdtis qu^ddm decerpunt,rccipi quomodo pojfttntf Nttw cz iUe ex Pftlmo citduit, Angelis fuis mdnddbit df tc. Vnde O' hoc loco ffiritusprobdtione indigent, Quidigitur ldcidm,dicis, qui literdturdm non didici? undefcidmqtiidexdeoi ComonftrabotibiO'hicfco Scopus feri pumfcripti(rie,quem heriindicduitcudgeliftd,nempe pturx, ex deo eritfi te uerè duxerit dd credendum nomini le fuMcrementumq; ßdei^O'Cxed fidcindileélionem proximi. Proprium enim pfeudoprophetdrum eß,dfi de difeedere: O' ubi non efl fides, ibi non ejl chdritds: ubi dutem non eft chdritds, ibinoncfl deus.Etuis,ex-empligrdtid, dicdmus qult;edd • Sintigitur hypothefis indulgentie Rbomdnenfes- Probabis iüds non effe ex jndulgea-deoiPdciliter quis è mefio triuio dicerepofiet,no per tie, eds quneriglorid dci,fed pontificem egere pecunia -.O’ m que Kf(wn? nil utpafeätur pdupcresiminime,fed ne
-ocr page 126-IN EPIST* 10» I*
peretitß,/lnf eiufiCrßrte coduciittirexerci(Uf,et trit cidentur pMpere^ : atquißgt;iritus Chrifti O' chdritttf Kondocetßßum,bettd,luxiim.Scdnof denws mu non itd fehdbcre'xirculpice igitur num dugcdturßdcs-Ve rum quo pdäo fdlud erit, ubi dd noftrd operd, oß-tiißäiones pottur, qudm dd dei mifericordidtn mitti-mur ? Et ft quK cduilldretur nütti not dd operd, quno ex fide proficifcunturxuincemu! uel ex ipfo nomine, indulgentijs,etid i bonis operibut reldxdribonorutn operum debitores. A quo ftdtmt reftliet/fiiritut, ut-cunq; detorfcrintdeprdudtoret ftripturx iHudiTit et PetrustOc.Etfquodcuq; ligdueris in terrd, ligdtîi erit incoeUs: O' quicquid[blueris in terrd, folutu erit Frdtemitd in cœlis, Vis O' frdtemitdtum fcdds improbdre per tes. /fimtumidttendequierdtio hdbedturfideijO-qudntn glorid Chrifli.Stdtim nomen probdbit pdrum iüarfi-dere Chrijio.Quot in folo nomine Chriftigloridri oportebdt,ij gloridnturinnomineSebdftidni, ueltid ri£,uelEenedi£li.Et numpro iUis crucifixus efiquift pidm Benediiltisi nïi in nomineEenediiti bdptizdtus eft: quifigt;idi uides ibi periclitdri fide, fed multo mdgis chdritds: ndm dumpducd quxdd membrd conffiirdnt, reliqud contemptui ftmt. Quit nefcit,guod abfij; pecU ttijsiieminc cooptdti quit ignordt quonodo indni ffie infidntur,quaftpr£ dlijs tutius ucl hie MUdnt,uel hinc migrenti^iulto commenddtioré ejje oportebdt omne pro quo mortuus eftchriftus, quern pro fi-dtre hdbe-
renWf'^
-ocr page 127-bEMEGORIA Xinb 64
retnuf. Verum quttndo^uidem feót^e ilhe non concilia tur fidc in Chri/ium, nihil minu! in iftis ejl /raternittf te dccbdritite.Pldcet dlitin} t^uocl-, ahominAtionem id dereintemplogt;(lUdtK tiimenpleriqifummumpietittif ancoritm credut.MiffamÇdcrificiume/fe aiunt.Pdpat' dilperijtillicfidei : fides habet, ßttisficifie pro
pcccatis nofi:ris fanguine Chrijli femel e/fufum crob-Itttit.Qutc igitiir iüa arrogantia nofira, spiod offeren dodliorum tolldmuspcccdtd,0'eorum quHamob-dormierut^ Eft'ne ülldfidei mied, du mdgis uideri uo lumus ddre,qudm dcciperc i deo : ettjuterecipimuf, ntdgis iufie, lt;Judm mifericorditerrecipere^ Etqudm-pduciffimos inuenies ex fdcrificibus itlis, qui perfud-[iim hdbcdtquod ficiunt probariddeo : dtq; ô utindtn perfudderentfibi, dbonüMtionem ejje dpud deumfu-inn illud mimjlerium,utipldnè eli,zy defifterent.ldm quomodofdludchdritds,qult;eceupeculidrifymbolain mcni'd dominicd comméddtur^ Vbi omnibiM membris concilidri deberemus, ibi folus rafus miniffer fitci rem etgityOquot; rdrijfime dd cdlicis pdrticipdtionem dliquem admittit^Qjfid quad ipfduerbd teffdmenti tdinhu-tiùli uocc inujjitdntur,ut dudiriab'ipfis dicentibm ne-quednt,cr fi ab dd]ldntibus dudiantur, peregrind lin-gud pronuncidtd nequeant intelUgifAudi er aliud ex exemplum fdn0limogt;u£ titulo fimiliterfe uenditans, amp;dijudicd.Votd,diunt,operdmonAehorumpcrfiäio w reddunt.o lepidunt dognM,[ed tu expendefidem, Deuotit,
-ocr page 128-IN EPIST. 10« I,
An non tota fcrifitiira chtmut, iulliticim cr perfrffio nein no effe ex operibus legis iVota Mtem, ft honcfta ri polfunt,nonfttnt mtlion o peribus legis: quomodo ergo tc(m amphtnt dabunt iuftitiitm f At iUi uotis fuis fide in Chrijlu faniliores eruntiO miferos-Ex uldt ante no minus et apud iUos chcirit(ts,quiefidei co mes indiuidud efi\ Chdritds no in lingua cr uerbo tan turn,fed opereer ueritate efl.Votis autem manci fiut mondchi. Eximut enim fe ab omnibus firme charita-tis offiieijs. ^am du obedientiduouetgt;nec patri filiits, nre matri filia, neeforori frater, nec lt;egro [anus, nec indoâlis doéli.nec mceftis uerbo cofolationis ipertur-bati prodeffepoffunt, feruifàdi idoli cuiufpia,cui nul la ucl fidei uel charitatis cura. Cbaritaté infuper cent meticia pauper täte fua intpugnat, dum uel ociofi, uel mendicantes alienum panem edunt. Cafiitas deniq; ft dono deicontigit, utfcripturadocet,curuoueturfftn donata non fiierit, quanta, o deum longanimem, hy^ pocrifi erfoeditate mudo imponùnus, er deo in créa turis fuisobluilamar^Opinor neminé tarn craffwm, quin inteUigat, quonamfiairitu iUa fiant. Optime igi-tur monet loänes ; Chariffimi, probate /fiiritus num ex dco ftnf .Iterum dicotIn his qutc aninicefunt, abfij; uerbo deificut erfupra di(lumgt;nc quid attëtes.Citi£ uerbu deiprobat, tuta funt : fufigt;e{la autem, quieper uerbum dei commendari nequeunt.ïn bisque anima:,ne multitudincm, ne exempla etiam fanäorum fe äare.
-ocr page 129-ÊEMEGORIA XIIIT. 6^ fittre,fed uerbtim dci. Verbu dei,non homittu 'mijua’ fepc enim hoe dicerc cogor. Deur gloridm fuam non ddturufeßalteri. Verbum éiut permitnebitin feeu^ lumgt;crnciottt,uetdpexgûidein peribit. Jnfaeramen tis prtefertim noflrum non eftimimtare ijuippianti^ Cluod fiomnino ab hominibuf difcercuoluitiut,eos uudidmus ad quof uerbum deifaâü eft.tddm dunt di-cit tJlofesi interrogd pdtref tuoe, cr dieet tibi: mdio“ ree tuor, dnnucidbimt tibi. no de his loquutut efir (lui nimlt;lud fiiere difeipuU fiiritus, qudles non pduci inter epifeopos et feholdfiieos, qui magifleriu fibi uen diednt. Merité ddmonet nos interitusfdnâiprophe~ lt;■«, quern leo in uid oeeidit, ut legitur i. Reg. i j. Se i opfrfpreciM eft illius hiftoriShie texere, ex qud co-gttoftes dijcrime quodddmfiirituu. Legimus quom(gt; do uir dei uenit de ludd in ftcrnwne domini in Bethel, ftdte Hierobodtnfuper dltdre nbsp;nbsp;thus idciete, Zir ex-
elintduit contrd dltdre in ferntone domini,Cf dit: Al-tdre dltdre,hlt;ec dicitdominus : Bccèfilius ndfeetur do mui dduid oftdS nomine,c:^r immoldbitfuper tcfdcer-dotes eXcelforum, qui nue in te thurd fuccedunt,c^ c, Zydeditftgnu:Écce dltdre feindetur, amp;nbsp;efiundeturci nis qui 'm eo eft.Kexdutem his duditis dpprehenfurus erdt iUum ,fed druit mdnus eius, eydd preces uiri dei reftitutd eft. Et dltdre feifiam eft, et cineres effufii AU diftiuiri fdnilimonidm,qudm obedierit Uerbodei'iU ^e tdm drdud, et regé minus qudm umbrdm timueriti i
-ocr page 130-IN EPIST, 10, I,
Hflit ignortins iîlitmfieuiturum in fe,eo ^uod ludieut éf no jfnëlita:et argueret no priuatim, fed in me dijs ceremonije denicj} imuria affèïltif ? Etquum deta propterfcruumfutim regem puniretdpfeiam fub lege implens ntAndiitiim lefu, pro inimico fuo precatui efi, regé fitnauù:quumq; nmnerei iUi offirre uellet,re^ fpuif.ferudns amp;nbsp;in hocpr^eceptH Chrifti, Gratis acce pißis,gratis date.'O' nec comedere nec bibere uoluit, ijuonid ita praceperat dominus-Cieteru tantus uir de Sanili deci ceptus eft in reditu, utuideasetiamfanélosdeciphOquot; pipojfunt. errarepofte, Deceptus eftautem in hunc modum, Se^ nex(juidamprophctahabitansibi,dixit:Venimecuigt;t indomum,utcomedaspane.llle primum negauit, Cui alius : Et ego propheta fum tui fimilis, o angelus lo-^uutus eft mihiin fermone domini. reduxitq; eumiOquot; feduxit. Vides hic cocertationê,uter(f; fe dicit habere ft}iritum.CuicredcredebebatiPlanèuiftonifuie,quaitt totftgnis certifftmam probauerat tquodo dominus oftendtt iÜum puniturus,dicens: Quia non ftiifti obedi CHS ori domini, o no cuftodifti mandatu, quod prlt;ece pit ttbi dominus,O'comedifli ac bibifti,oc. no 'mftre turcadauerinfepulchrunttuu. Quid)na»iliftiuidiet poteft,ne à uerbis domini difeedamus f Vnde et Efaias cap.}o.Vce uobis filij defertores, qui initis confilimn, O' non cxftgt;iritu mco.Os domini non requiftuiftis.Et cjp. 8 .Pro uiuis'ne ad mortuos.^ Ad legem, ad teftimó nium.Si non iuxta uerba hlt;£c, non erit ci lux matuti-
K4-EÉ
-ocr page 131-demegoria xiiir, 66 ttit.Etßiidhuc mirdrts quatre dominut permitM pfett Joprophetat,fimpliccf it4 decipcre.En »o folum per tnittit nnum altcrunt, ßd multos, unde or nuiori opus efl cirun/ßeäione. Dicit enim:
Quoniam multi pfeadoprophetæ ue nerunt in mundum,
Hic attende guod dicit,multi, t^upcr enim guidant inepte intcrpretatus efliHud Pauli,t.ddTim,4.Spiri tus certo loquitur, quod inpoflerioribus temporibui defcifcent quida à fide. Qu.ifi,quidä,excludat multitll dinem. Ecce hic dicit multos fore pfeudoprophetas, ft ctwi« iam tepore Ioannis uenifje vn mundu-Atq; po^ flrcma tëpora apud Paulum, nonfolu re/fiiciunt fecu-lt; lumconfummationi mundiprogt;timu,fcd amp;nbsp;reliquit il lud,quo regnat Chriflus.Si letatem miraris, quare de Ui pfeudoprophetas immittat, in promptu caufa efl» Tentaturfidesnoflra,utpalam fiat, utrum diliga~ mus deum toto corde.Et quia noncredimusz^diligi- Vnde pfelt»-mus detim,iuflefinimurdecipi.hoc et Paulus a. Thef. doprophe-* a.dicit. Pro f o ^«ocf ueritatem dileëlionis non recepe tie^ runt in hoc ut faluificrent, propterea mittit iüis deus efficacia illufionis,ut crcdant mendacio, ut iudicentur omnes quinoncredidcruntueritati.Ezo.s4:lt;tit:Ciui cunq; pofuerit idoLa in corde fuo,Grfcandalu iniquity tis cotrafacie, Gr Ufneritadpropheta ut interroget pereumme^ego dominus reffiondebopcrmcyetponti
J J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il
-ocr page 132-lO EPIST, 10, r,
ficicm tneMfuper hominc iüum^c^fàciitn eum i« ex cmplu etproucrbiu-,di/pcrditmci; dc medio populi.iu xta miquiMê 'mterroguntis erit iniquitii! prophétie, duid cft ponere idob w corde^quim nofeilari deu ß ' dei Omnis enim mcredulitdf, abominatio cftficutido lum, zS'ßändilum iniquifatii ,ficubiproximo noce-re ctipimM.Vbiigüurinfcripturii qult;eritur,no utue ritds clucefcat.ßd ut noud dognutd ßdbilidtur,ßflus crefcdt, honori uelßcultdtibus dliquid dcceddt, quid mirumfidberretur ? Proinde necejfdriu cß dttendere à pfeudopropbetiî,quoe à fruéiibus dignofcere iubet, Ndmß docuerint ed, qult;eßint/}gt;iritus boni,utpote ß~ dem mdeüamp; chdritdtë in proximu,cum omni humi^ litdte, pdtientid, lofigdnimitdte, pdcccrcontinentid, Konpoterunt ejje mdli- Sin docuerint ed quæfunt cdf nis, huiui mundi, ceremonidt iuddicd, dppd-retßÜdce! ejJe.Vnde Pdulusquoque Corinthijs dicit: Noy jßiritum mundi non dceepimut,fed eum qui efl ex deo. Aliter quiddhodieprobdntßgt;iritume:;rßdem,dc ßuduf uerbi.dicuntenim: Videmuf pduciores intent plif uerfdri,rdriui offerrùtrdditionc! pdtrupdruifie ri,quofdd quouis cibo uefci,exirc è gt;nondfterijs,d.bijce rc cucuBohducere uxores fdnëiorüpdtrocima conte mni.duii iujfittUd rdtione explordrißiritufiliocßi erit quærere, num ex pdtribus fmt doélrinte. Tu uide utperfidem deo pldceds:totus munduf tibi templum fit,omnis diesßfius,omnes homines ßdtres, 'm omnibus
-ocr page 133-DEMEGORÏA Xlllb ^7 huf clu£re de(mt:uide ne jcandjf-olis proximo,uidc ut CTdlijs profis'/eädre en qu£ßiirituf fumt. Cato auté Ho fapit ea lt;JU£[unt)jgt;iritui. Vide ne lt;^u£ tuafunt qult;e r4!,fedqu(ealioruin,idq; m Cbrifto Iefu:feél(trcchit^ ritatent, or t}U£ maxime jj)irituiliii. Tnnsfiguriito Chrißo in monte dicit Petrut: Bonii«! efl bic nos effe. Ciuim uocem nonprobdtdm teßdtur P.Uimgelißd,di,‘ censnelciuiffe (^uidloqueretur.lmpedire enimaffc^ (lu cdrnali cupiebat Chrißum d pdßione,cy confe ^uenter ÀÇalutehomintim-.ficutcrpoßed quumdice-ret,propitius eßo tibi domine, dudit:Vddepoß mefu-tdna.Quis ex plebe nonputdret dffeduPetri piumf fed quum probdturßiiritus, dppdret quod qu^fiuerit edqu£funtcdrnis, Debebdt obedire uerbis Chrißi, Cf uolendumcrdt quod pluribus proderdt. Porro lo dlijs uerbii quomodo probdndifmtßiiritus do~ cetfubdens;
Per hoc cognofcite fpiritum dei, Os mm's fpiri'tus qui confitetur îefum Chri ftu in carnc ueni'{re,ex deo eft. Et omm's fpiritus, qui non confitetur lefuni Chri ftum in carne uem'ffe, ex deo non eft.
Nonpdruddicit. Nonenim dicit,quicredit lefum Chrißum(boccnim utinternüquippidmnosignord- çtJ-ji mus )fed qui confitetur id quod credit:hoceßteßdtur Mitd et modis omnibus glorid lefu mcarnatiiinKotefce
i 5
-ocr page 134-IN EPIST* 10» I*
re cupieiti undic];,quant etictm[imoriendl{pt,no unit occultare. Inde martyrum zy- conßfjbru nonünAjimt orta. QuodfiquK pro Chrifto uitÙ, ac omnia qua; ''n tnundo funt, amittcre parattts eß,modo iUujàteatur, is proculdubio etiam alijs modis exprimet Chrilium, omniaßciendo erßrcndopropter Chriftum. itaquc ßulte crederefe putarunt Arius, Macedonius, Euno-tnius,Valentinus,liAarcicn,Pelagii(s:ttrjndogmAtibus fuis etia derogarc ß:udebantglori£ Chrifti, quern ucl non uerum deli,ucl non uerum hominé, uel nonfatisfè ciffepro peccatis no/lris dixerut-At Petrus rcile con fitebatur,Tu es iüe Chriftus filius dei uiui:eraudiuit, ftbi nonàcarne,fedàpatre reuelatum. Porró qui hoc agutur, ut confiteanturlefum Chriflum in car ne uenijje propter nos,hi agunt er opera /pirituszhi-florica ßde non funt contenti,fed omnem fidutiam itt Chrifloponunt,er no'moperibus fuis. Confer autent ffgt;iritu Chriftierfjpiritum antichrifi:i,utfciasuellfgt;i ritum effe nobis Chrifli uclantichriß:i,er non effe ali-quemmediumuclneutralem.Ciuienim no e/lproeo, Spiritus an contra eum efl.Spiritus enimantichriftieft,quioblite tichrifti’ ratdoélrinam,gratiam, ergloriam Chrifti,nofo[um dolt;!lrina,fed er uita mala'.er dum pudet eum Euange lii,crucis,er uitlt;e chriftiante, ne er alij adfidem acce dant prohibet,per quern fàôlum, ut difeeffum fit à fide in chriftum ad noftras fatisfiiliones, à diuina lege ai hmnanas traditiones,de quo dicif.
Hie e(i
-ocr page 135-DEMEGORIA XV, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;é8
Hi'c eft ille fpi'n'tus anti'chriftf,de quo audiftis, quod uenturus fit in mundum, ÄSeccenunc eft,
Pr£dixit eniiti'Chrißus : l^unquid inuenfurüpu-filium hominiifu()c r terram fideingt;qntm ucncritf Et chiiritaf multorum rtfngefcet. Atuo{ charifft-nùuideteuocationcmueftritm, quduocciuituosChri-ßui,ut ne uofipfoi feducatis, fed fidem ueftnrn ope-ifibur decläretii erga proximos m omni mdnfuetu-dine,ttüfericûrdùcr- chariMe : occurfuri ninürtmt poflhacl£tim occurfum redituro ad indicium Chri~ fto,Amen.
DEMEGORIA XV,
oient bene mordt£ confcienti£ ter-reri ac confùndi ,qudß effent re£, ß uel in genere tdxëtur uitid, Vnde Oquot; incoend dominicd,quum notdretur proditor, quærebdnt fmguli,Rdbbi, nuntjuid fum egoi Vcrum non dia dnxij fmuntur: exit enim ïudd!,crglorificdtum fe dicit filius hominis. ïtd Cf lodnnes,oflcnfdß)irituivm udrietdte, ne in iUos ui-dedtur dliquid dixiffc,fidti)tt eos d metu liberdt, c^fe dfujßicione purgdt: dtteßdns non diâd d fe dd condc-mndtionem,fed pr£mumtionë. neßrtdßis iterunt exjßc multd 'mcidercnt in ignduidm,bliindioribus ucr
t 4
-ocr page 136-IN EPIST. 10. I.
cldriorem ß/irituum diflitiilionem in medium (td^ fiert, c^rdicit:
'Vos exdeo cftis ßlioli,ö^ mciftis eosî quoniâ maior eft qui in uobis eft, quàni qui in mundo.
Nott aduUntihfed umici funt hlt;ec uerbd. Adulator fuafeäatur, cr Uudes quat non oportet, tribuit im-meritii. Amicus dutem Uudat uerc,crno in fuamjed proximi utilitdte ; atq; itd,ut ne Idudatus extoHatur, fed officio fkngdturdiligentius. Fermé igiturfic dicit: W-ulti quidem antichrifii,multi pfcudoprophet£,mul ttt SSquot;feduélionu generd funt : at uos iure deo gratids dgitis,per que hdtlenus à tdlibus ferudti,cr decldrati filij eius, Dedit enim uobis ut iUos uinceretisidttime quod pergrdtidm dffequuti eßis, uidete ne per ignd-uidmiterum dmittdtis- Vides quod tribuit eisuido-ridm,ut excitdti fuis Uudibus jlrenui pcrmdnedt,ncc fiant ex prtecldris uiiloribus turpiter uiéli ; amp;nbsp;ex fi-lijs dei in filios degenerent diabolif Vides etidm,quod aufirt lUii ui(loridm,cr tribuit earn deo in iUis inhd-bitdnti dicens, Ciuonidm maior eff qui in uobis eff: ut Vlutatio itaomnis ceffet arrogantiaitiecte perturbet quod numeri. nuncpluralinumero dicit,eos,quu anted fingulariter dixeritffiritum anticbrijlùac mox fubddt,eum qui in mundo .Vnu enim corpus eff malorit, de quo nunc tan qua de multis,nuc tanq de uno dicit. gt eff mos iüe lo qucdi
-ocr page 137-DEMEGORIA XV. 69
^ucdi/requérdpudprophetifhut Efa,z7. de}fraëldi cit-.Venict dies O'radices mittet I4cob,florebitetfru Hum aff^éret jfrttel,O'ii»pkbüt ßciem orbis. A/feret dixerdtiofubiungitiimplebunt. Quomodo autem nos efficidmurßlij dei,fepe diilu eft. Eides enim nos Fides qudti cfficitfr4tresChriftiO'filiosdei:utßcutillepern4- td, ejßciat, turd,itanos peradoptioné hdbeamuspâtredeum, nempefili-ßdorem coeli ac terree, amp;nbsp;non folum pdtrem Jedo osdcioui hibitätem in nobis täqnnm mj templisßtis. z, Corin, äores, ^.affert Paulus teflimonium exuari/s locis fcriptu-»•(C confarcinatumiO dicit : Vos templum ejlis dei ui-uentis'.quemadmodivm dixit deus, Inhabitaboinillis, OinambulaboiOero illorum deus, oipfieruntmi hipopulus:qudpropter exite de medio illorum,0'fe-pardminhO (fo uobis in pdtrem,O' eritis mihi in lios.AdGdl. i.Omnesfilij deieflisperfidemquceefi in Chri/io lefu, Tdntum bonum efl fidei,quin o per fidem uincimus,dd Hft.i 0. Fide uicerunt régna,ope^ ratifunt iufiitiam. Cadit Afiurno ingladio hominis.. Etin/ra-.Omne quodnatum eft ex deo,uincit mudiem, C7 bäcc eft uiilorid ueftra qult;c uincit mudum, fides ue ftra. Atqui quanto clariorcft uiiioria htec, quam pro ftigare exercitus, expugnare ciuitates, o deuaftarc prouincias f Vtäores enim illorum,foedaru cupidita-tum fùemnt mancipia. Fides autem ita inuiólum rc J-ditM cotra fidelem ne portie quidë inftroru prccua.-leant,ut coterat caputferpentisiqui calcaneo eius in-
i 5
-ocr page 138-IN EPlSn 10« I*
fcilidttir, ambulctcj; fuper fcorpiofC^ferpentef. KW gttum quiddctm efl iti teipjum uincere,tit d nullo ttinci poflk. E.tiinitncidiiertequätioliincofliterit,Gr(pi!(n t£uirtutK fùerit Chriflianum fieri. Contemptibilet fiebant toti mundo, quotidie expeââtef inopii(m,tor menta,rerum confoldtionum terrendrum omnium Victoria priu!itionem,Z3'quotidilt;mdsmorte!.l^ecbodiccertd Chriflidno mcndeerit flrenuis cbriflidnis-.feduincimusinchri rum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flo drdconem Antichriflum, Jfiiritum eiiu,mundumq;
totum. ^ijionidm mdiorefl qui in nobit. Ecce unde ui Vii^orid Horidf no d tuis uiribus, no d libero drbitrio,no d ere d dco, dturdrum fubfidio : fed d deo per fidem inbdbitdnte, cuius delicite funt efle eufilijs hominu, nbsp;nbsp;pafli inter
lilid. Chriflus uicit mundum, Iodn,i6.cy-nos in ipfb uicimus.innomine domini d Dduide Golidtb profler nitur. vndc Pdul. i.Cor.9. Hdbemus thefduru ê« te~ ftdceis udfculi5,utuirtutiseminentidfitdei,Qrnonex nobis, dum in omnibus premimur, cir non dnxij reddi niur,femper mortificdtionem domini lefit in corpore circunfirentes,ut cr uitd lefiu in corpore noflro mdni fi,1ctur. Scidt igitur unufquifq; uds fuum poffidere iit ftnâificdtioné.Templumdeifumusiquodfiquispro^ phdndrit, diffierdeteum dominus. Hdbetdntichriflus ^iritum muddnum, cz quieritprophdndre templum dei O' uerum ffiiritum qui in pijs; Chriflus dutem ud~ Udior iUum uineit O' conficit,
Ipfl
-ocr page 139-DEMEGORIA XV, Jo ïpfi è mundo funt, ideo è mundo loa quunturjSó mundus eos audit,
Nf mo hicfimplici diilionK filo offinduturcu grant tgt;uticii,gui rati loquacitatem ejje clamant: Quâtunt hic mundorÜf quin potiut magna emphaßs hic atten-datur. i^am propèfemper magno cumß-uilu audito-rum ingcminantur maximarum rcrum ,fiue terribi-lium,ßue iucudarum nomina:utfunt luxgt;tcnebrtegt;de-Ui,munduf. Etperindeefiacßdiceret: Antichrilliani habitant in abominationis loco, prêter abominatio -nem nihil fciunt, prlt;eterabominationcm nihil loquun tur, O' quicquid agunt abominatio eß : ncij; amat eot ullus nifi abominabilic fit. E/ï cnim mundus ficut pcc-catum,inuidiofereinomen. Qt^od puolueritispfeu-doprophetarum /ßiritus dignofccre, difcitc, inquit, il lorum mores, quàm procul abfint à ucßris: vos muni cipatum habetis in cælis, hi habitant in mundo, cr nd dióiifunt mundo. ibienim elfe dicimur, ubicorde uer famur. Si me te cceleßia traças, cœli ciuis es: fin terre na,mundi mancipium. ïta amp;nbsp;dominus dixit, Vbi the-faurus tuus,ibi cor tuu-ln mudo eß,qui praeße alijs, uel plus poffidere, ueloin delicqs uiuere cupit. Et habet impi/ hue mundü intra fe : nam talia innafeutur in nobis per philautite morbit. Atq; hic eß tbfpwri« naßer. Vnde O' fermone à iußis iniußi dignofeiitur. Jußoru ferma de rebus pi/s eß:qui de terra O' mudo,
-ocr page 140-IN EPIST, IO, 1.
ie ttrrd. lolt;juitur.Et ex abundatii cordis os loqultur, Charailer cordis fcrmo eft. Sed ne ad [old reftexeris loqueld,totii illorif uita loquela eft,Qr{gt;rodit eos effe munddnos. Qui interfunt iUorum couiuijs, non audi unt loqui de EuMgelio, de bénéficias C hrifti,de con^ ftdntiitmdrtyrum,deleterndglorin,delucrodnimd-ru, de redimendis conftientijs cdptiuis,de pdce coin-poneddftd de fcortisgt;de equis, de uiudri;s,dc dppeüd tionibus crßro competenti.de prxbendis cr digniti tibus,debeÛis,etdererünoudtione.EttdlisÇernioeo ru/m,(iudlis dnimus,tdli5ci; uitd^c/udlis ferma, coinqui ndtiffimdfciUcet omnid.Etittos quidé mudus dmdt,ut fimiles cum fimilibus cogregctur ; difcipulos dut Chri fti dmdre non poteß,funt enim crucifixi mundo.Dicit de iUcs Eliere. Prophetie prophetdbüt menddciü, er fdcirdotesdppldudebdntmdnibus,erpopulusdi[exit tdlid.Eilij ifrdëlcdrndles, Acgyptiorumolldsfemper fdpiebdt, Squdmæ fuo Behemoth femper ddh^eret.Et fdlfiprophetic quidem tdles[unt. At jilij dei qudlesf
Nos ex deo fumus Qui nouit de2, au dit nos ;qui non eft ex deo 5 no audit nos*
Antithefispulchrd eß : opponit enim, Nos ex deo fumus : diéioyïn mundo funt, Et qui nouit deum.dudit nos: ei quod dixerdt,lUos mundus dmdb Nihil dutem opponit ei quod dixerdt, E)e mundo loquuntur. Sdtâ enim ex dlijs liquetgt;quod iußi de deo loqudntur. Porto
-ocr page 141-DEMEGORIA XV, 7lt; r^dicuntGrphariftei, Vnu pdtrçhabcmufjettm’.cr menditay Argumtur,co quodfint filij dinboli. Dicunt omnes fidehs quod lounnes hic dixit, etclaudantur: prccetmur eaim, Pater nofter. (y dd Kbontdnos. 8» efitm^wur, A6b£gt;lt;( pater. Et ident jpiritus teftatuf quod fumtis ßij dei. t^onenintpatrcntinuocdmusß~ cut gentilcf, quibut po/ihanc uitam nuüdfpescß:,zr uocant louent iuuaittent patrem :fed not inuocamuft utbiquiperfidentin filiofadoptati, ntagnaq^ uolu-ptatededeo loquimur-Satifobiurganturbic content ptoree uerbi dei, utpote ingratt/finihqui neq; ex deo, tteq; commertium habent cum deo, neq; deum audire dignätur.Chri/lits wt hac uitd agent, dicebat :Qui noit diligit nie,ferntonet meot non audit.tHunc uero habi~ tant in fuit, ficut loquutut eji per otfanilorwn, dicitt Qui uot audit,nte audit. t^cq; bunc locum antichrifti ani pro fe adducere potefmt. Quandoquidem f x loquumurtGr qui ex fuit loquitur,mendax efl. Confo lationem habent hicconcionatoret.Quoniam enint pauci ex dco, quid ß pauci iHot audiant i ntaior fern* per part fcquuta efl mundum.
Per hoc cognofcfmus fpfnïum ueria tati's SC fpin'tum errons ♦ Chariflitni^dfl» gamus nos l'nuicê, quia chantas exdeo eft,Et omnis qui diligit,cx deonatus cftjôC cognofeit deum. Qui non diiigit,
non
-ocr page 142-IN EPIST, 10, r, non fiouit deity quo ma dens chantas cf F, Vtttdhuccldriuf inteUi^ds diferimen inter /^iri^ tumueritiitihcyljiiritum errorir, qui Àprophetis/pi ritu! dicituruertiginis:fubijcitnoult;im probandi rd^ tionet»,àcharitatefcilicet. Prim docuerataconßffiquot; one, qult;e ßdem nbsp;nbsp;gloriam Chrißi euulgandam ref}gt;i
cit ; nunc d charitate iubet difcerncre, qua nos mutuum diligimus, nbsp;nbsp;nbsp;mutuis ajficimus benefieijs, id'que
propter chrißum. Ioannis g. diaboli filij dicuntur pharifeipropterhomicidium,odium,ztrmendacium. At filij dei parati funt etiam pro alijs occidi : bene/i-ciunt bonis Gr malis,utßnt filij patjris, qui finit foleM fuutn oriri fuper bonos nbsp;nbsp;malos : quia charitate deo
gratam ficiunt.Vide quantum dijerimenf Boni non fo-lumimitantur deunt,fedGr charitatemabipfoacci-piunt. Non enim ex noflris uiribus efiCProdeat eniin quifiuisuiribuscogere pojfit uoluntatem fiuam renitentem , ut amet eum que odit,Gr qui fie odio habeat ) Et tifeo boni etiapropter charitatis datorem,amant‘ Diligunt publicanicr cthnici,fied proptereanonex deo nati fiunt ; quia non deum ,fied ficipfios in alijs dili-gunt. Eatenus enim diligunt, quatenus cmolumenti quippiam adfie redit: fiua commodafieilantur, non gio riam dei. ita zy matresplerieq; filios amat,et quam-uis maxime uideantur amare ,quia no diligunt in deo, non amant. Vnde iUas emendans Paulus,ad Titum a. iubet diligere uiros,amare liberos, nempe in deo.Na alioquin
-ocr page 143-DEMEGORIA XVT» ülioijuinadmoneread quid attincbut Deniq; quar^ deus chiritus elliquonum adeè churituteiH umdt, ut chiritdsGrdeus chufitdtis, pdx Gr deus pdcis dici uelit: O' nonfolu dici uult, fed Gr eft. Et q«oiModo eß: chdritdsi into quomodo non eßi Quo pdclo enim,qui fupra omnem niodunt bonus Gr fapiens Gr omnipo-tens,nondmaret fuprdomnem modum fudm bonitit tem,non etidmfummdm haberet chdritdtem f Vt magno o ineffdbili nexu unum funt pater filiui o ßgt;in tus fdniHusiitd quomodo non ofuam creaturam ama ret,o quicquid 4 fefaólum diligcret {Nihil odit deus eorum qute ßcit,peccatum folum abomindtur : quia db ipfo non eß. Itaq^ quideieß,deumq; nofcit, amabit deu'in. Gr ea qua; deus amat, Gr qute iüe ßuetßuebit, utuerècum filiodeietiamipfe ßlius deihtereditatent dccipcrepoffit, Amen.
XVI,
Lim pfdltes. Gr nunc quotidie eccle-ßd precdtur: Legem pone mihi domi ne uià iußificationum tuaru. Seruus tuus funt ego, da mihiinteüedum ut fciam teßintonia tua.Gr Herum: Bonus estu,Grinbonitdtetua doceme iußificationes, Quieerat iUdlex,obfccro,qudm edoccri cupiebdtf nunquidcum pucris prieceptores dditurus erdt i An ignorabat, qu^e multi, etiam impij fciunt i Non igno-
-ocr page 144-ÎK EPIST» 10» K
Ÿiiidl: legem, cuiui omnis meditatio kx erat, prlt;efei‘ tim prophctccfcd illdm petebdt, ^udm homo neq; do^ cerc, nelt;j; difcere fuo ftudio poterit, cuiur unicu! do^ flore fl: f^iritui fdttflui, de ([iid intjuit ; Ddbo legcnt medm 'm uifcerd eorum, nbsp;nbsp;in cordd ipflorum fcribdnt
edm.lÜdnof hicdocere ittilt lodnnei,qtii tdiito fltidio noi dd chdritdtem hortdtur. Fdcit enim htec, ut quoi cdro refligit, dldcri fide, miruq- promptitudine/fiiri' tui obeundufufcipidt. ^tquidflemcl in mentioné dut incidit, oftendens quodper edm cognofiimuf dnftmut ex deo uel non, amp;nbsp;quihus jfiiritibui fltcredendu, ube dut de ed lolt;^uitur.Scd hoc itcnvm expenddmut quoi ï)eut chdri dicit,Deu! chdritds efl. Qgw crgo non uelit churitd' tds efl, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tern dmplexdril 'Bonum exemphtr efl, dd iüud moret
noflrot enKitdemuf.dlid enim omnid dd hoc corriguti tur. Vel degeneref filij, uel ïdigni feruifiwia!,mfl hdc pdtris (y donùni uirtutem imitemur. Attende dU‘ temqudntdflt dd chdritds ilt;^ui creduitdit^ gelos,coelum, terrdm, hominem ? qudre homineirt totornAuitpriuilegqs ? qudre feruire ficit illi credtu^ rds cièterdsfCiuid nobit debebdt, quwm non effemtuf quid retribuitTMs, ut retribuerct nobis f Quid eummt pulid Deus chdritdsefl,utSdpicnsdicit,Vniuegt;fii propterfemetipfimt operdtus efl. Qudre rfî in ordi-ne flto conferudt uerbo zer imperio uirtutisfu^fqud^ re tdm longdninüs efl in firendis noflris iniquitdtibusi Deus chdritds cfl,cg-ufi^'m hune diem operdtur, cr
-ocr page 145-DEMEGORIA XVL ’ nbsp;nbsp;7$
fe in [uis creaturit diligit, bonitntemq; iüis communi cdt,ut fint,ut bene uiu(int,ut[entilt;tnt, ut dlijs bonit firuMtur. Mdnife^dfunt hiec chiritdtis indict'd: a tgue tideàguocuttg; uertem oculos,uelin caelum,uelin inßrnum,ubilt;juecupiof4tnmuenief dileilionem dciz in hii etitim ciuoepunit.Ndin O' impiu ipfiim dd dient nidlum ßcit:iie(j; odit'in illo fc o ijuodfuum,fiuepœ-ttdm jfiueiUumcjuipttniturdicd!. Non enim punitur, ^uid iHiu! c/l,fed quid dlienm. Bonot dutem totos poÇ Jidet, o ipfi in omnibut etidm dduerfii guftum fudui-tdtis illiuf pofjident. Efd.z6.ln femitd iudiciorumfu-ftinent cum. Vbicf; bonitds relucet,ubilt;J; ergo O chd-ritds relucet. At unum opus præ omiùbus dliis refùl-get, tjuod fi digne dnimdbus noftris perfudfamfùerit, impoffibilc crit, quin nos quoqtie chdritdtem docedtt Df boc nunc lodimes fubiiingens,dicit:
In hoc apparui't chantas dei -, quod fi* ii'um fuum unigcm'tu mißt deus in muna dum,ut ui'uamus per eum.In hoc eft cha htas, non quod nos dilexcrimus deS: fed quod I'pfe dilexcn't nos, Ô6 mißt fih'S pro pitiationem pro peccatis noftn's,.
Chdritdtem uidcre non poffumus, opus chdritdtis uidemus:unde dixit,in hoc dppdruit.infignem Abrd-^ hlt;e chdritdtc uidemuspriecldro opere, quod diuitiAni Uobis delinidt.Eilium cnimfibi in extremefeheild mt-
-ocr page 146-ÏN EPIST« I0gt; I» tuin,omnibuf uirtutibuf pr^ditum,unicum folatianf, CZ hiercdem,è quo tütam f^eruint pofteritutis fobo-lem, quem no minur, {cd plus quim fuam düigebdt d-ninMm,dd fdcrificdndum ducit, mimoldturus, cr quoq; coniumpturus. Quisnifi pdternosigtwrdnsdf fedlus non diccret ntdximdm cbaritdtem f Tdle quid- , ddtn cr multo dtnplius cfl, quod de deo hiccommemf rdt. Quid hdbet preciofius deus filio,qui lucis eius cdndoreft, ZSquot; omnem habet eius fdpientiam, bonita-tem, potentiam,gloridm cr jilicitdtemi amp;nbsp;folus e/l unigenitus, no ut ifrdëlquiprimogenitusdicitur,uet fanéli ,}it ecce iüu ip[um qui infinufuo eßgt;tnifit (« mit dum, qudß interim cariturus hocfolatio,reuera tarne manés in filio, ficut Oquot; fiUus in ipfo. Obflupeße leges uelcogitans,?^per admirationem lege. Magni myltf rij uerba funt gt;nbsp;DigniJJtmus indignißimo, rex feruot (reatorcreatur£ ßliu/m mittit,ut ininißret: filium mit tit, non angelum neq; archangelum. Et animaduerte quid fit in mundum nuttere, nempe in uaUent miferio! ey lachrymarum.exilium, mare,(^ ualetudinarium, cdueamq; luporît er leonu.Si non mifißet ad crucem, magnum erat mittere in mundum. Vnde Paulus admi rans dicit ad Philip ■ 5. Qui cum effet in ßrmaidei,nom arbitratus eß rapinam ut eßet tequalis deo,fed femet-ipfum inaniuit, forma, ferui fumpta, infintilitudiaeitl hominum conßitutuster figura repertus ut homo, élus obediens ufq; admortem, nortem autem crucisî
Potrà
-ocr page 147-DEMEGORIA XVL 74 Ponquot; o adhuc uidcitmus qudm tcnuia linidtnetd chdri-tdtii m Airdhä o- lfitlt;(c,ßcon/vrttnturlt;td Chriflum» (^iduelcuiproderdtmorslfit((c,qult;ealteriuitädd-re no footerdt? At quif endrrdret,quot ß-uäu^qudta commodd, qudtum meritvm ejfußfdnguinis Chrifli? Cbrißus dutcm nuquid indigebatipfeut mitteretur? Pdulu! dicit, Pro nobis trddidit iüu, in noflrum ußmt fcilicet. zy quis ußts ille f ut uiudmus per eum. Vide qudntum hoe donum, non ßildm inopidm relcuduit, non ß)lum mdculds cr peccdtd dbluit ,nonunumtdn~ tumcy dlterum reflituitmembrum,fed ut uiudmue per eum,uitdq; leternd.Efd.^.Puerndtus efl nobis, ft lius ditus cft nobis. lUe per quem omnid faóld funt, (yßne quoßäum eß nihii, mittitur in exilium,ut re-ducdmiirmpdtridm:obijciturexprobrdtibus,utglo rioß fidmus : occiditur, ut uiudmus. Et qtftc chdritds dmplioreJfepoffetiSeddudiplurd. Abrdhdmddnsß lium,rcddebdt ei d quo dcceperdt: eSquot; innumeris dli/s beneficijs affe£ius,dcbebdtd€o ey fec^ omnid. At ^uid nobis debuitdeusiquid prtetexemus iÏÏi obldtum d nobis, quod non prius dccepimus ? cy nonfolum nihil dedimus,fed inimici etpeccdtores ßtimus.Ad Rboi Ç .Comméddt chdritdtem fuü nobis deus, quod quum peccdtoreseffemus,Chriflus pro nobis mortuus efl: quum inimici ejfemus, rcconcilidti fumus .^Efd.^j.-Vulnerdtus efl propter iniquitdtes noflrds, ey dttri-itKf e/ï propter fcelerd noflrt(,Pofuitinco dominus h I
-ocr page 148-IN EPIST. IO. I. gt;nbsp;inilt;juitdtem omnium twllrum, propter peccdtianpo-puli mei perculji eemJ. Hoc nec loanes obticuit,dicef: jn hoc efl chanta!, non quodno! dilexerimutdeum: negabatenim carodeuiÇj-plané odio habebat. Qtiat prtetexe! iuflitia!,ciuum uideaiferiptura omnia con-cludere fub peccatum? Vbi meritum congrui, eleéiio^ nis,conatum,o-llrenuitatKi vbiattritio, iuflifleatio nisinitium,lt;liittm Chrillus pro inimicia^peccato-ribu! mortumfit: 0'infliti£noflr£panniK fmtmen-flruat£tE.t 'm confleilu deinon iuflificaturomni! ca-ro.SancmiflricordiaeitiSpr£uenitno!. Eja.'ÿ^.Veni te,cmite abiqne argento,Qrabfque uUa commutation ne uinum cr lac. Cluicquid obtulijfe creo te prouocaf fedeum dixeris, parum pie loquêri!,o-glori£ dei detrahei.conllabitenimucrbumloanni!,quodprior dilexerit nos. Plane antegratiam nihil tarn fanile agi mus,quod no mereatur damnationem, cy adhuc arro gare nobis aliquid audemus iAduenit enimchriflut qui placauit patrem,cr nos iUi conciliauit, cuius iu(li-tia noflra efl iuflitia, qui redemptor erfacerdos uno facrificio pro peccatis fatisfleit. Dieet hic illuforquif piam : Peccabimus ergo, quandoquidem fatisflilum eflpropeccatis noflrisiKefliondemus, cynuperdi‘ ximus, 0 'miquiflimum cr crafltffimum interpretem» Ita'ne licet bla/flhemare in fan flam ifraelt H£ccine gratitudo ? Certior fl'ilus es de dimiflis peccatis, tu ad amplius peccandum prof{lisfR.emifit pater,quia tu tun
-ocr page 149-DEMEGORIA XVI, 7$ tu non erdsfoluendo : zy drripuitfiliu,uttiifideliter uoluturioq; feruirci’.c^fdtisftcit guidem,ut uiuamuf per eum:nos autem hoc difeenter, auddciorcf in mortem curremusf Ciuid enim peccdtum eß,(}udm flipen dium mortisfdonum dutem dei ,uitd aternd per chri ßum lefum dominum noßrum.Sed ut uideo,pldcct illis dogmddeÇdtisjùdionibui- Hoefentite, ditPdulus, quod cr in Chriflo lefu. Sentite dicit. T üc enim nihil mûiusßciemus cfudm peccdtü- Nlt;ttM boc in nobis ope rdbiturperßdc,(iuod operdtum eu olim feripturd do cuit. R.n dutem hic ocij pcccdti dnfdm demus dlÿs, uclß in fidgitid. rudnt impif,fdtis ex fequétibus liquet: ttimirum chdritds chdritdté pdriet. Sequitur enim:
Chan'flîmi,fi fie deus dilcxit nosjôc nos debemus mutub diligere;
vides lcgc,ZT quid iî te chdritds uicijjïm cxpofcdh quid'uegrdtitudo requirdt : nempe ut dicds, Quid re retribudm domino pro omnibus, qu£ retribuit mihii Pt quidddbimusidiUgdmus mutuum,cupidmusq; dn-te omnid ueritdtislucem innotefeere omnibus, ut in nomine eius fleüdntur genud omnid. Cbrißus pro-pternosferuusßäus,fidmusc^ nos propter Chri-ßum dliorum ferui. Chrißus nos dilexit ,diligdmus propter Chrißum nos cr dlios. Neßs efl hic obijee-re : Htc meus inimicus eß. Erdmus enim zir nosini-mici, Nulldexcufdtioßteritdicerc:tiicpeccdtoreß.
k î
-ocr page 150-IN EPIST, 10, I,
Erdmut crnof peccatoreftQua ntione igitur not ChrijliMi Utes CT beüi probctbimus^ Ciuid Chriftii--nis cum inclementibus ufuris, cr dun propter pecu-nids excommuniccttionis tyrannideflounncs dicitgt;De bemus. Nemo fophiß:arum more ex priecepto confiU-um ßciut.tterum bUäerubitciuiljiieim'.Seruium deo, qui mihi benejùcif.homini Mté qui me deum offctt~ dit, nonferuûm-Iiùbo quietum uiuëdi ntionem, eni-turut hdbeum unnuos cenfus, ey non laborem. ingre diartcmplum, uicabo leëliunculis or precuUs,critii plicebo deOiUcl ieiunijs'.jrutris dutem mint/ler ejjetuf lo.Verum dudi quid dicdt dpoflolus:
Deum nemo ui'dit unquam,
Perinde dc dicdf.Scriptura cldmdt, M.i(ericordidm wlo cz nonfdcrificium. Non exigit d te deus, utfibi corpordU minijlerio feruids. Spiritus eft,m/jgt;irituÇer uiri ßbi uult. Abejl nunciCy uiilt ut quicquid corpord lis minifleri) efl,proximo, fui nomine impend'ds,crhd bebitperinde grdtu dtq; in fe coUocdffês. Quicris pd^ fcere deum,pd/ce eum inpduperibus. Atq; hdc rdtio-ne cibo proprium corpus pdfcds, quo udlcdt prodejfe proximo • Vide hic Uquidum,quo Ißiritu duëli ßtimus, quu nosdbomni minijierio frdtru fubduceremus in fe celfus recipiétes. Nie de uifione dei quidam multd ad-notant, qu^enos ut pdrergdprteterimus,ndtiudfenten tid cotcnti.Vult enim utfratribus feruiamus,qudndo’ quidé diuina ndtura fuperior efl, quam cui feruire pof
-ocr page 151-DEMEGORIA XVIh 76 ßmus corpore,mfificubicorpuf 'm feruitute dnitm fu-bigdtur: rum tu corpus femit dnimo,ut in ieiunijs CT genußcxionibus,utdnimusferuidtdeo.i^emoenimil Id rcprobdt ,modo ne mtroducdmus fuperftitionein-iHdm, fecundo ad Coloffenfcs db dpoftolo reßitdtdm, Porroexpoßtionc iÜdm reildeße, hdbesexf0 efuoi poßcd dicit: Ciui no diligitfrdtré, quem uidet,quomo do poteß diligere deti quem no uidetf Ncc Æt/wd/t epi logusdiélorum,quifcquiturmh£cuerbd: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1
Si diligamus nos inui'cem,deus in no bis manct,et chantas eins perfecta eft in-nobis,Ex hoc cognofeimus, quod in eo manemus amp;nbsp;ipfe in nobis, quoniam de fpiritu fuo dedit nobis, Et nos uidimus amp;nbsp;teftamur, quod pater mißt filium fers» uatorem mundi. Quifquis confeflus fua erit, quod lefus eft filius dei, deus in eo manet, amp;nbsp;ipfe in deo, Et nos cognoui^ mus credimus charitatem, quam ha^ bet deus in nobis,
H« plerdq; dnted endrrduimuf,nunc 'm dndcephd à vaxtef« beoßrepeterenonßieritoperlt;eprecium.Ecce,'mquit, Aoowo'ig, ex diiiis bdbes certijftmü mdicium comunionis,qudm recdpituU pr'mcipio dnnuncidui: bdbes mdubitdtdm coieilurdm tio. ßdei, perqudm minemus mdeo,iy cbdritdtis,per
-ocr page 152-IN EPIST, IO, 1.
^uttm Jcut tHanct in nobiS) num de /piritii fanâo htt-^ beiK-EthieccIldpoftolicci noßrd doHriitdideteßimo nio nihil etmbigdt, tjuod lefus fitfdludtor, amp;nbsp;^uifquif ucrc iUii conßjjut jùerit, bedtie iUiut communionit fi-et pdrticepi. Eiuf ret certum tellimoniu intrd noshd bemu!, nintirum quid credidimus qudntd dei in nos fit trit défit chdritds, Vtindm idipfun) cum dpoflolis nos quoque uere dicer e poljimus,dtq; itd bond fidutid dd.~ uenturum iudicem dccedere udlcdmusiAtfien.
DEMEGORIA XVII»
Ompdrdt dominus regnum coelorti negociitoriquicrenti bonds nidrgd-
ritds, qui inuentd und preciofd, ud-dit c^uéditomnid bond,qud;hdbct, JÄdrgdri- ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut merceturilldm. Tdlis nimiru mdr
tdm emere. gdritd eft, ueritdtis dgnitio : ut edm emdmus, opus C' ritfonoro fideinomifmdtcjquæ nobis contingit, diftrd {lis omnibus fùcultdtibus noflris^rdtione uidelicet.
quie non nifi erd/fd prefentid percipit, zr uoluntd te, quefudduntdxdtfcddturcommodd.vtncgocidri Udledmus, dliendndie funt d nobis no^ræ cupiditdtes, Cr inßitudndd efl rdtio in obfequittm fidei, ZT dccipie^-mus numu fidei, quo ueritds hdberi poterit. E.fi item preciofd mdrgdritd,qudm lodnnes fdlutdtionis loco dnnu:idu’t,focietdsitldcumdeo gt fancies, qudmnos idea no dffiequi opilt;tor, quid probdtum fideinomifmd
nobis
-ocr page 153-DEMEGORIA XVIR 77 Hobit deeß,fed adulterinum tenemuf.Et merito,noii^ dumcnim diuenditnm mdltif noflras confuetudinef, fed in i/fdem pernianemus (cmper, imo ijuida ZT pcio ref efpcimur, Quid cnim dccedit odijs, imtni[ericor~ di£, ininiglori£,luxui f nónne quotidie dpud plercf-qimultit dccediti Sedh£c ignduis didd (unt. Vos tdn-qudm uigilcs ddhortor, ut negociemini ddhuc. Q«o-ufq; putdtis expcddbit nos dcusiHor£ diei duodecint funtycy- ^rtdlfis nunc in extrcmo duodecim£ drticu-lo fumus, mercdndicf; finis erit. Hegocienwr ergo ey nummiim fidei,ficut boni trdpezit£probemiis : pro-benuis dutc zy indicem ipfum. id qnod fdtis docuit lo dnncs,zy locupletius probdt. Sp iritus cnim nospro-bdt efie filios dei,zy comunionem hdbcrc cum deo dc fdndis'.lfiiritum probdt fides,fidem chdritds,chdritd-tem pr£ceptum[erudtu .ne quo itcrü fubiugit Iolt;i».
Deus chantas eft : qui manet in chari tatCjin deo manctjôf deus in co.
Qudftdiccrct ’.Tdmgrdtd dco eflehdritds, ut hd-beiitibus illd abefic nolit, zy communionem ilia fiepe diddmpr£fi:et. Tdlcs ciiimpcrfiicm incorpordntur dfo, zymunentin co, neusdutem hdbitdnsin eis,coit cedit utfijiritudliter uiudiit, nbsp;nbsp;bonis operibus ibtin^
dent: zyficut deum pr£fentein hdbét, itd foeij funt fin darum omnium. Solentquidem hdiic lediunculd:’» in conuiuijs legere, utfimulzyccelefiis cyfenjibilis men k $
-ocr page 154-IN EPIST, ro, I,
f£ ßnt participe!. Quem morem cptis non prohdret, OMximeholjiitibutprtefentibiMf'ßreuiterettimddm» »emar totiui legis, er ({udntit dbejjè oportedt d Chri flidnortvm conuiui/s,phdriflt;eorum fcdnddla ïn ciboer fotu- Mf ttï e»MM uerborum ßrme talés efl: 'Nihil pr£ fepit nobis deus de hoe uel iUo cibo ,fed de charitdte : ^udm fl tntegrdmflruduerimus, er nwtuis nos obÇe-quijsßuerimuss, alter dlterius onera portätes,deufm ipÇumflmulhofliitem ,er conuiuam habituri [umus, benediâij; ac mundi erunt cibi omnes temporibus o-tnnibus. At nuepergamus, er iteru aliaratione pro bemus, num fltinnobisuerd dci charitas.
In hoc perfelt;5:a eft charitas nobifcu, ut fiduriâ habeamus in die I'udicq : quod ficut ille eft, ita. nos fumus in mundo hoc,
Cumadmonitione iudicij duds res compleditur, probdtionemcharitatisperfidutidm,erfidutite per charitdtem. Ncc petitionem dixerisprincipij, er cir culum inutilem, Nrfw ubiffliritus, neutracertitudine cdreitt.Dicitigiturpriinum:Tuncperflólderitcha-ritds ,fi non dubitabis, nec timebis prodire dd tribunal magni iudicis: fed leuas caput tuum, er gaudes oc currere, quia uenit redemptio tua. Qui enim male d-gitiodit lucem: qui bene, prodit. Ita fiigit Adam a ß-cic domini
-ocr page 155-DEMEGORIA XVIE 78
Of domini, fiigit o- Clt;iin proßigutfifpcr teyrdm, füz git deniq; iinpius nemine perfequente : quinto magit ß tubiiirchangelitidiudicitvmciteturÀint träßturut B2 ignemßtlphureum, 4 uerme immortdU cmcittndut^ Crmcdrccrcm perpctuorum tormentorum includen dus , incompdrdbiliter trepiditbit f Hei qudin erit memorid mortis in ocuUs iUiut. Contrd.,qui bene dgit, amdt lucem: nbsp;nbsp;uenitipfc inlucem, ut conißieud
fidntoperdeius gt;nbsp;quodperdeum ß,(id ßnt. Q^iddu-tem, dieet quis,ß nee timeam diein ittum, nee defy de-rio eius teneur f Hoefunè irriforutn eß er incredulo-rutngt;qui dieüt apud Efdidtn irridentes: Feflinct er cito uenidt opuseius,eruidcdmus. Bt iterum: Perculfi musßxdus c««i morte,er cum inßrno ßcimus pdätt» Qtuid dicemus iüis? Cdntubimus tibidinonfdltdbunt-Idmentdbimusino plungent. Nor fané furdis er fdxis canimus: utinam deus iRis det dures dudiêdi, er ßlios Abrdhieß,cidtgt;utcreddt.Ndmficredidermt,impoffi-bile quin uelguudedntueldoledntde eius dduentu, cu tus tuneßmmd crit uel beneuolétid uelird,. tum, tnim dd mdlos,copdrdturiudexleoni, pdrdo, igni,er dicenttQuis ßdbit dnte ßeiem ir£ indignutionis cius i Contrdiußi dicunt:Quemddmodum defyderdtcer-uus ddßntes dqudrum,itd defyderdt dd te dnimd med deus. Qudndo uenidmer dppdrebodnteßtciemdei meiieriterum:Heu mihi, quid incolutus meus prolon grdtuseß.iqihilefiquodhi timednt:qudndoquidcnt
-ocr page 156-lO EPJST« IO« h
wc mortem timent,cuius bons ^uMdo ueniitt,fup(:ia tarentfifcirent. Vigibiutenmcumuirginibits, expe-{luntcf; nuptias, cccnam (lt;c htercditaté. Scd dicis: Quu charitas feinperaugeri queat, ^uoinodo hic per ßäa erit charitasi Soli Chriflo ea tribuenda uidetur. Chdritas KcßfondeOicharitas hic per/céla dicitur^non quad no fcrßda. pofjitfieriardctior,fedqtiodexßdeproßudt,chdriti( temq; chrißi perßää imitctur ; quia ficutiUc cfi, itit cytios- VtiÜe bencjicit bonis cr mlt;ilis,cy‘pro nobis ctiü inimicis mortuus efluta. nos affèHus noflros dbne gcmus,dcnofipfos crucißgamus, totos^ nosproptcr ipfum utilitatiproximorum impendamus. Securé td-lis prodit cor dm dco, qui (uafeóldtus none/i,fed qu^ aliorum. Vnde cr de operibus mifericordiie deus po-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tifftmum in die iudicij rutionem exquirct, quod per-
ßiliim in nobis uult efße charitatc in proxitnü: cuius er ßdei teftimonia in talibus uiderc licet operibus. Quodfi iucnerit mißricordes, miÇericors erif.ßn nos hntniÇericordes inuenerit,crit et ipß durtis. Dilige igi tur propter Chriflum, proximum:cr non cß quod ti-meis uel diabolum, uel indicium, uel inßrnum.Fortiif ps Gr h£C expofitio congrueret- quod ßeut Chrifltu ß duciam habuit,diccns:Gregoßiebam quod mefemper exdudiis,ita er nos conßdamus,cr grdtids,ßcut lUe» agdmus, er itafimus ut ille. Quod fi quis obijceretßc dilßerire timorem : neq; hoc negas loannes, qui dicit:
Timor
-ocr page 157-DEMEGORIÄ XVII, 7?
Timor non eft in chan'tafe, fed pcrfo ' da chantas eijcit timorem, quoniam mor cruciatum habet. Qut autem timet, non eft pertedus in chai itate,
Ecce ibi ntdgnit eft cbdritas.ubi parum cß timorii: ibi pAru!i,ubi multum tintoris. Efl tarnen timoris gf- Df tiworc-nt{s,quod etiam charitdtem contmendat : ut Efai£ ? 5. diuiti£ ftlutis fapientiaerfeientia.Timor dominiip fe efl the[durus,qui cr filio dei tribuitur. Ef4i£ angeliiHof'untdeflituti.Etnon eßitifl reucrentidin rebus diuinis, ut dgantur citrd diuittdtn offètifdm. Et hu^c timorem docctchdritds, urgent utfolicitus firn, Crquotidieemenddtioreudddm.lodnneshicnMiiifi^ fte loquiturde poenis. Et nosamantes patrem pro nM gnitudine dinoris mdgnahdbemus fidutidm,quod non ebdemnemurdb illo propter Chriftu. Vndequipium fjdbent timorem, cr à timoré pœnæ ctiam dlienifunt. Qudmuis dute quoties noflrd rcflicimus opera, nbfo him timoris,fed crdeflierdtionis hdbemus materidm.
Verum earn totdm dbforbet fidutid, qu£ ex chdritdte mdndt: quadequidemfeimus quod Chriflus iuflltid amp;nbsp;propicidtio noflrd efl, ctT- fdlud in ilium fide, nihil mali cotmgere nobis poflit. ilolim tdmëudlde iniquus effe timori,quem iiocdnt,feruili: quid prodefl nonnunqui ut minus peccetur,crinitium flat fdpienti£. Verwin qudttdiu depingimus antcoeulos noflros deum terri
-ocr page 158-■ ' IN EPIST, IO, Î, titem, nbsp;nbsp;ionitiitem eiitt non diligimui, non eß perß
Uil chiiritds 'm nobis. Ecce quifub lege erant, timen-tes dudiebanttonitrud,lùlgurd,corußationes,fonif buccin£proccdentemprolixius. Dicebdtq; populm: Loiiuere tu nobis, amp;nbsp;dudiemus : non loqudtur nobis dominus, ne ßrte moridmur. At Mofes quid dilige-bdt,fide ter intrdbdt in cdliginé,et dicere dudebdt:Vè dimitte eis noxdm hdn c,ucldelemede libro uiuenti^ tan.Vides dileâionemi uides cy dcceffum libermn ad deumf Bt Paulus qui anathema optabatfieri,idem o~ ptat difjolui, nbsp;nbsp;effe ctwn Chrijto. Deniq; fi cuipiaiit
diabolica fubreperet cogitatio,Portajfis me odio habet deus cum Efau. Apage, ne ueniat tibi hoc 'm mcn-tem,niÇi'tnpeccdtis tuis permanere uelis. Sed fi tu di-tigis dcum, zy propter deu diligis proximtim, impof fibile efi, quod no diligat te, Vnde dicit Buangelifia:
Nos dih'gtmus eû, quoniam ipfe pri^ ordilexitnos,
Necejfie e/lut prior dilexerit nos,zy uim fe diligS di nobis conceJferit.Bt quid eft uis diligendi,nififtiri-tus fanâus et charitas ipfaf Et quare dédit uim ipfam? uthaberemusfidutiamaccedendiadipfum. PriCterea omnia qu£ uidemus uel audimus, omnes mince, erpee ttlt;e, omnes promiftiones zy dona, ita interpretamur reiqô,qd’ nos illis deus ad fui amoré pellicere nitatuf,' Et ita deusfaluator omniu,oés uult faluos fieri: quod
-ocr page 159-DEMEGORIA XVII. nbsp;nbsp;So -
jî ^ecuf cdddt,noftrd culpdfùerit • Quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhuc
ftugetur : Quomodo no diligcrem dcu i diligo credtu ram pulchram lt;!3- amicam, tdq; ndturd : ergo natura deum maxime bonum, maxime diligo. Ita Sophi/he ex topicii fuis argumcntantur, quum interim déclarent feinteßiniiodijs /ratresinfeäari.Sedaudi quomodo iUos conuincat apoßolus.
Si qin's dtxeritîdih'go deum,SC fratrc \fuum oderit,mendax eft. Qut em non di Iigitfratrem fuumquemuidct, deüquc non iiidit, quomodo poteft diligcre C Ec hoc præceptum habemus ab eo, utqui diligit deumjdih'gat S)C fratrem.
vides illos medaces,effe,etfua ratiocinatione fàllij St enim natura diUgerent deii, diligerct fratrem, etiam inimicum : quia examore dei nunquam non fe-quitur er amorproximi. Et eß mens Ioannis, quomo do poteß diligere, id efl, quomo probari poteß quoi diligat deum, quem non uidet, qui non diligit proxi-mum,hoceß,non oßedit fe diligcre proximum quent certöuidet. Certum eß omnesiUos hypocritas eße, er inconßgt;e£iu dei abominabilcs .Quod fi charitas forumerga fratres probari nonpoteß,neq;probari poteß quod feruent praceptumter fipraceptunt feruari ab eis oßendi nequit,oßcndi etiam nequit charitas: orßde charitate controuertitur, quomodo ß-
-ocr page 160-* IN EPIST» IO» !♦ ~
r der coinmonflrabüur f deniij; djjeret ßlias dêî, uel)jgt;iritudà dffldto! f Magna igitur nohis cura [it charitatif,jnlt;e licet non iiillificct, deinojlrabit tarnen nosadnumerwin filiorumlucispcrtinere. Inter ^uor (ynot nuinerare dignetur optimut dominus nojlcr Jefus chri/ius,Ameitgt;
DEÄIEGORIA XVim
Voniam[ratern£ charitatis index ad. prohandam [idem commendatus e/l eïiam à Chrillo, epii dicit : inhocco-gnofeent omnes ejuod mei difeipuH e-____________iftis, [i miituam inter uoe charitatem habueritis. Operæprccium cjl iüam ip[am proba-reiid quod [acit apoflolus noflcrgemina ratione.Pri-mum cau[am ponit propter i^uafratrcs amandi, nein pe utpropter Chrifluamentur. Deinde qualiter affe ilos ejje deceat, ne charitas[it[u[peóla. Primum hac ratiocinationc colligit.
lefumefle Chrilt;
V. yftum,exdcon?.tiis omni's qui diligiteum qui genuit, diligit ÔC evt qui natus eft ex deo » In hoc cognofet mus fllios dei, quum deü diligimus, ÖC præccptaeius feruamus » Haec eft enim eharitas deijUt præcepta eius feruemus*-
ItddrgMit:
-ocr page 161-DEMEGORIA XVIIh
' Jtiilt;irguit:Omnis quidiligitdewm, diligitcrfili^ ton dci: omnis qui credit Icfum effc Chri/lum, eft fili^ tw cJf rigitur om«H quidiligitdeum,diligit et eum qui e/l filius dei. Et tmiorei» probat: quiet deunt diligent feruat etui preeceptei, crpreeceptunt eius efl, ut dili~ geiitturfilij fui. Velim hic internum etffcólü tuum cx-plores,nec te commentitiet cr ßultei qutidam intentio nedecipieis. No»potê; dutem ignorure, queilis dffe^ éiuituuffitinfrdtres. Vide utlucerm corporis tui, oculus uel intentiofit fimplex,undc ertotum corpus fidt lucidum.Simplex erit oculus affeâus tui,fi ré âd tenditdd dcum,crnon ddhumamis cupiditdtet defleóliturtdd quds ft déclinât, tenebrofus fit, Vis ergo probdrc,dn fyncere diligds fidtrem in domino,cott fyderd quid in fi'dtre/fieiies, ne teipfum, fèd deum ht iHo qu£rds. N(tiM nifi deus primus hdbeat pdrtes ex amico, Uelexeo quod in dmico obferuds, idolumß-cis,o- erit pro chetritdte idololdtrid. Ques non infie-quens ejliAlij enim dlijs de cdufis umunt. inuenis er dmicorum pdrid ddmodum celebrutd apud pdganot^ Prolùndumtcr hypocritec nonnuquum eleemofynds: amp;omnes nidtres dmutpuerostefl multisnettiud quee-dim cpiAoivfl^öTTi'a. Vulgus umioitiis utilitdte promut tat Chrijiidnus quidngelicdmuitdmhic meditet-tur,dum oculo mentis puro uerfutur in deo,nihiloini-nus hiefi-dtri tniniflrdt in terris. Sicut enim dngeliqui ftmper uident ßciem pdtris,qui eft in coelis,miniftrd-
-ocr page 162-IN EPIST» lOt U
tori) Ijiiritusfuntpropter eof qui harcdittitem ctipi-untftlutisuta amp;nbsp;nos ante omnù diligcimui dcum,z^ i» co omnid qu£ eiusfutit, etUm tninimd, O' omnia tnagis, qu£ lUe nugis diligere iußit. lujjit dutem, ut frdtres plurimum diligdmiM, Igitur duplici rdtione frdtrem dmore profequi tenemur: partim quod dei gerit imagincm : uidentes enim filiwm, ne arbitremur extraneum quempiam uidcre:fed quid fiUui eft, plane aliquid patris adefte credendtvm : partim quia pr£ce-pto dcus nos m hoc adftrinxit. Vide autem quod non contentas efteum nominareftatremnoftrum, fedft-lium dei'.quafidiceret,Zcce ftatrem diligendo ,filium dei diligis. t^eque ftuftra incepit, Omnis qui credit, O'C‘ Vult enim refteilum perfonarum è pedoribus noftris eximi, t^on refttexeris, Galluffitan German nus,Indus an 'Britdnnus,facerdos an laicus, uir an tnu licr,diues an pduper.Omnes unum eftis in domino,di cit Paulus, t^eq- hoc tranft, quantum fidei tribuatur, qult;e ftlios dei ftcit, ficut o in euangelica hiftoria » eos ex deo natos dicit,qui non exfdnguinibus,neq; ex uo-luntdte carnis natifunt ,fed qui crediderunt. Et cre-dendo nafeimur filij dei,O' dum ndfeimurfilij dei, ere dimus.iiiciterum dixerit quisparum tequus fidei: Er go omnes filij dei fumus f Etquis negat lefum de maria uirgine natum, ejfe Cbriftum ? Ego auté dixerim, quotufquifque hodie credit i Kara fides fuper terram eomparet. Neque hie de fide diaboli mentio eft. Non
tarn
-ocr page 163-DEMEGORÎA XVIïr,
f pdrum c/ï diccre,Iefam rlfe ChriflumA.Conntb, IO. Nemo m ßfiritu dei loqueni, dicit anathcrnd lefu: fynulluipotefldiceredominu Iefum,mfiin/jgt;iritif. Pducienint dictint,doniiitut meuf cr deufnieiu,ß~ cut de Thomdm expldMtione r,uingelij Mdiuißif. ■ Seddudi, dtt non multinegent lefum Chrt/lumf iefum Qiß negét dicunt dnAtbemd effe omnef quiddmnunt Eudngeli- cbrifiunt^ um:inqudntû numero ittos cffe credit ificutfupradi-ilwm.Quis eßmenddx,nipis qui negdtquod lefuf non eft ebriflut f Mdledicit qui non totocordecrcdit,ii quod bypocritte omnet fàciunt • Etqudntum iÜoru/n eße putds numerum ? Exßgt;iritu fdnâo efl; lefum hd-bere pro chrißo: boe eft,hdberc eii/m pro iuftitidßdn {lificdtione, fdpientid, er redemptione fui. Cbriftut enim iUe imàut dei eß:, qui pro toto mimdo ßcere de bebdt fdtis.Reßigithumdnd ment, quod filius dei de-bueritpro peccdtore ndfei, er crucifigi, dc fdtisjdce-re. donum dei, p cuiut cordi perfuddetur: (r creduitt hi tdntum, quibut pdter reueldt. Et quo-modo K qui credit lefum Chrißwm, ndtut eß ex deo? Uoudmercceleßem uitdmdgit,depofttd ueterüer ßcutdntedferuiuitpeccdto,{tdnuttc fdnäimoniteud-cdp.quod quum humdnis uiribut dgi nequit,noud rege nerdtione conceditur, operüte iUud /ßiritu fdnäo per fidem, No« e«( w imitdtio duntdxdt cenfendd eft, qud uitdm imitemur Chrifli,erßmilitudinem exprimd-tnut pdtrit qui incaeliftSed uitd etidm eßin gene-
l
-ocr page 164-IN EPIST, IO, I. -rdtione hdc efficiix fl)iritus, qucm per fernen uerbi dei aecepimuf, ut iüi crederemus, nbsp;nbsp;credettdo operdre-
tnur. I« hoc etiamfilij deifutnut, quid fiimm ddoptior ne quod Chriftus c/l ndturdùs nor p’dtres dixit,p'dter nopcr cr filiiit hominis ßäur djfumptd cdrne, ut nos fide fi-dtres eins cfficeremur, er filij dei.Humilitdtent nofirdin in fc trajlulit, utgloridm fudm nobis comnM nicdret- Dondto cnim nobis filio, dondtdfuntcumeo omnid. Vndc quum hie dicitur, omnis qui diligit eunt quigenuit,diligit cr eum quindtus efl ex deo: non fo-lum intelligds Cbriflum,fed omne quicredidit lefum effè Chriflii- Hine origo [it charitatief ut deus dmetur in proximo, pr^fertim inhortdnte in hoc pr^cepto eius. Efl O'[eeudum,quod in chdritdte requiritur, ut prteccptd qute iuflu funt iufle impleatur, no inuitusfei licet,fed hildriter,zy mdgnd cu alucritdte.dicit enint:
Et præccpta eius leuia funt.
Hoc efl, ficiendd nwgna cum promptitudine-Mdit ddtd enim dlioquiuiribus noflris imparid cr impoffi-bilid,chdritds leuid Zir portabilid reddit- t^ec mireris fidicamgrduid mandatd, Confyderd neruos tuos,C!r ipfepronuncid.J^ifirendtusflieris,quomodooperdbe risi E drum'ne tibi à fummis diuitijs dd inopidm trdnß re ? crucem dmure, mimicis ex dnimo benefleerei Et tefldtur Pdulus, dffeiium cdmis effe mortem, cr le~ gem prtefldrc non potuiffe, ed pdrte qua imbecillis e-Tdt per Cdrne- Chriflus quoque ipfe dixerat: Fdciliitt
-ocr page 165-DEMEGORIA XVIII. 85 t/l ciwelum intrare per ßranten acue, quim diuitem i« regnMiM cœloru. igiturgrauitcu ^uiedam iîlis meß, CZ nbsp;nbsp;nbsp;tarnen ßnt.Nam quad apud homines impoffi
bile,deopoßibile:quodperfeoncrofuin,leuefit,crß cileimpleturfidcinChriflü. inquemßiifumcrapud M.atthlt;eum inquit: Utgum nteum fuaue eß. Zt Paulus (tit:Omniapoffwm in eo qui me corroborât. Quumq; multa grauia percefuißet'.ut aßliilionem, angußiam, perfequutionem,ßtnem,cr ctetera:fubdit,ln bis omni busfuperamus in eo qui dilexit nos. Atq; ita docet le-uia mandata charitate fieri, er alacriter fufiipi. No» Urnen omnino negat eße grauia. Ignauo, er imbelli graue, ßrenuo autem militi iucundum, pro patria cer tare, M.ultos terret itineris aßeritas ,quodnondum tiggrcßifunf.quibuspoßeaarridetubi mgredi ccepe rint. ltaerquiealüsuidcnturterribilia,erqutefunt plané aduerfa cami,ca Chrißiano et fideprteditofuné tolerabilia er optata. Clt;eterum ut uideas apoflolimt Koflrum non omnino negare dißicultatemgt;eropus ef-fe certamine,utin re ardua,adijcit:
Qiiom'am omne quod natum eft ex deo,utncit mundum.Et hæc eft ui(5loria ueftra,quæuincitmundum,fides ueftra. Quis eft qui uincit mundum, niß qui cre dit quod lefus eft filius deiîquot;
Hoc eft'.quamuis terribilis[itßciesmundi,cbri-I î
-ocr page 166-IN EPIST» IO*, h
flUnus t({nië,quia filius efi deh cr ndtus ex deo,uiiîof eß rerum maxime terribilium, contemnit diuitiar,ho norem, delicia!,uitam: no timet inopia,ignominiam, crucem,mortem.Habet enim intra fe deum,Chrifiuni qui uicit mundum, amp;nbsp;uincit etiam per eum. Chrißia-quot; ni, utpote 'mperterriti ac triumphatoris uoxefl: Do wmt« ittuminatio mea,crfalus mea, que timebof do^ minuf proteéloruit^ mea eß,a quo trepidaboiNo ti mebotßcottfurgantaduerfummecaflra.in domino tranfgrediar murivm. Et ut uideas eum nbndeßmpli-ci fide loqui dum dicit, ilac eß uiâoria ueßra : dicere uult, Si brfamp;MC w fidem, erut tibi omnia ficilia, omnia uinces, omniapoteris. Et fine fide nemo arduum quip fiam confiât. Ecce aufiruntur opes habéti fidem. tolérât : credit enim er expeâat aternum tbefaurü, imô iam poßidet- in exiliu peHitur, er ridct,alteriuf glorioßoris ciuitatis fe muniâpé no ignorant. Occidi tur, zy gratias agit deo, uidem aperirifibi ccelorum portât. Et quid iÜi difficile eßepoterit, qui nbsp;nbsp;morte
contemnit mit rationibut charitaterga proximuni examinanda,nempe fi deum in iUo obferue^Gi-fi lato animo ad opera profiliat charitatit et: fi hac no deße rint, neq; dileäio dei décrit, nbsp;nbsp;confequenter, neq; à
ffiiritu deialienut erit, neq^ ab aduentu domini time^ bis: fed ut filius dei cr fiater iudicit tutut in conffe^ âu dominicomparebis.Ciuod nobis omnibus miferi^ cardia ebrifiiconcedatur, Amen.
DEMEGORIA
-ocr page 167-demegoria XIX. 84
■ N ce rtaminc iUo grjui, lt;]uod nduer^ ^us mîidum, cr IjnritMlcs nequitidt m caleftibus gertmuSifcuttim fidei Pdulu! quidem dffumere iubet, ßcut Crloditnct dicit:Hlt;£c eß uiäorid ue-flrd,^U£ uincit mundum,fides ueftrd.ficut heri docui-tnus.Atdidbolus mille drtibusmdchitidtur,fi nos ex-drwdreudledt, idcjicldculdrijsinfidijs, Non enl aper lè dnte idoloru drds, qult;£ Chrifiigrdtid eft, Chriftunt dbiurdre, necf; dd impietdtem bldfphemdntium chri-flu non eße deu,dccedere cogiwwr.Ncc d£m6 dd hcee incitdt:fcitenim nunchorribiliores bldfphcmidSpid genus, qudm uteis dccommodetnus dures : fed doits quibufddm IdtcntercfficitM fidei fcutum /fonte reif~ cidmus'-t^uod fit nonnunqudm dutn crdpullt;e dcditk itd méte incrdffdmur,ut nihil/firitudle ddlubefcdt: non-nttnqudm itd foliciti de neceffitri/shuius uitie fumus qudfi no fit dUud feculum. Vndeucnit mdlediâd lüdß, mes, uerbi dei cotemptus inqudm, cr quod 01 MJti'rw» dffèâibuscordis, quod munddnisnegocijs dddiilum efi,negdtur Chriflus,qucm oreco/itemurhypocrit£, Igitur lodnnes fidem, qudm docuit, nolens frdudAu^ antiqui hoftis fubuerti,nuc ccrtijfimis teftimonijs con firmdt,dtq; ddeà certts, ut nemo fitquirefrdgdripof-fit Icfum cffe Chri/lum,dc filium dei. obfcuriorefi lo CU1, (3“ dttcntione indiget. Dicit enim:
I
-ocr page 168-IN EPlST« 10, I, ’
Hic eft qui uenit per aquam fani guinem lefus Chriftus -, non per aquam folumj fed per aquam ianguinem. Et fpiritus eft qui teftificatur, quonia fj^iri^^ tus ueritas eft, Quoniam tres funt qui te ftimonium dant,fpiritus, ÔC aqua, dC fan guis:0^ hi tres unuin funt,
Vf nit, id efl, comfirobtttnrucnijfe. Tribus auteni teflimonijs,ciuinitiiiplitrimis po/jct, probat lefum eJfeChri/lum,quafihocinfigt;iiians:lnoredi(orum uel triumflat omne teftimoniu. Tria Mem hlt;ec in untim funt:hocefl,certiuscfi:lariusad unum conducunt demonflrandum, nempe ad hoc umm quod Chriftiu Jjtdei - llabemus enim tellimonia hominum ßde dignijfimorum ab initio manifeflationis Çbrifliùn me dio, hoc cfl morte: cr in fine, hoc eft poftquam eft af-fumptus in ccelum.Et quod loannee hie de teftimonijs hquatur, certum eft exfequentibus ubi dicitur: Si tc-fiimonium hominis accipimus,z^clt;etera.Etqult;etefti monia hominum hicponunturiTcftimonium Ioannis baptiftlt;e primum, qui apud aquam teftificatus eft lefum efte agnum dei, efte maiorem quam ut eius calce-amenticorrigiamfolucret, effic eum ciii pater teftimo nium pr£bcat. Magna teftis iUius authoritas eft: ne-que enim ad gratia loquebatur. Vndc cr à deo in hoc elc£lusfiiit,^àludieis ipfisrefùtarinopoterat.Te-ftimoniunt
-ocr page 169-DEMEGORIA XIX, 85 ftiMonium qtioque Centurionit in morte Chrißi de Cbrifto eximium e/l, quum ex latere eiu!,Uncca mb litarißlfo, magno cum miraculo flueret ftnguis zy aqua-fiercntq; eydUaßgnci multa in ccelo lyin terra: «ëreinduente tencbras ,folefc obfcurantc,petrisfe fcindcntibtts,eyttlijs contmgétibus,dicebitt: Vcrèhic homo iuflus erat. Et ut apttd tAarcum er M.atthlt;eu: Hic bo wo filiits dei erat. Accedit ad htec teflimoniutn apo/ioloru indie Pentecoftes, qui acceptoßnritufan üo narijs loquebantur Unguis, vndezyxefum e(Jc Chrijium ad primu fermonem Petri, mox tria miüict tejiimonium perhibuerunt. Atq; f^iritus ille maxime idoneus teftis e(l,ac minime fàüax. Verus enim efl, ac ueritas.Pthis fimilia tejlimonia nunquam perhibb funt. Edoilus e/l loannes uocc patris è calo affir-mantis cjfe filium dilefhim, uidit'que i« j^iecie colum~ bieljgt;iritum. Audit Centurio jortiterclamantem, zy quafibene ualentem inter cxpirandum, zy uidit ai mortem iüius moiteri elcmenta,ßucrc'quc fanguinem zy aquam è latere, viderunt apoftali linguas igneas, zy confjjicua jjgt;iritHsfanóii prlt;efeittiam.Fidcles erant teßes,zy ejficacibusfignis adigebantur,ne aliter tefti ficari poJfent.Videmur autcm hiczyprlt;ecipuoru»t facramentorum admoneri,quie ad confirmandas con-fcientias noftras potijfimum data. Et clamant,nifißu pidifimus zy perßdi, Chrißum deum. Etcnim facra-mentalibus [ignis non minus fides iu-uatur, quàm fi
I 5
-ocr page 170-IN- EPIST, I0gt; I,
nuximd mirdcula Chriftm m oculit noßris ßceret, Nee minus certü nobis fignum effê debet foederis dei Hobifcum,lt;juim Abrahie circuncifio, uelGedeonis in uellereficcitdsc^pliiuiMel Ezechiie fob's retrogr^i ddtio. Duobus etenim faerdmentis bcnigndiH (udtn ergdnos uoluntdtem Chriflus Mubitdtdm eße uo~ tuit,quorum fymboldhicnomindntur,nempedqudcr fdnguis : qute amp;nbsp;ex Idtere chrißi mortui effluxerunt no dbfqi myßerio. Nempe ut olim Eud ex Idtere Adie fumptd, itd cr dormiente fecundo Addm in cruce, ex Idtere eiusproßuxertintmyfterid,qutbusnAtdeßdC confirmdturecclefid.Aqudbdptifmus,fdnguinefynd~ bdptijmus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mdrtyriumcohortdtur, nobis commen
CfjyndXK, jiii:nr;^ob hdne quoque rdtionem non erdtfidelibus in uinißecie fdnguis Cbrifli denegdndus:quid dd com monendum multum energiiehdbet. Igitur didbolo , quoties nos inuddit, amp;nbsp;ftdem noflrdm concutere ten^ tdt,perittditd 'mfultdrelicet. Perfequerisne ddbuc crudelis Phdrdo?M.dre rubrum trdnfiuimus, bdptizlt;i tifumus in mortem Cbri/li, qui promifit nobis bdpti^ Zdtis dc credentibus.fdlutem in fuo nomine: te dutem in mdnu eius potenti,cum omni excrcitu perdendum. Sin ddbuc d ciuitdte ttierufdlem frdtrum chdritdte duocdre,zyfic in Aegyptum reuocdre nititur, 'm me~ tnoridm reducens dquds fuds,ciepcq; O' dUid, proput fare O'uffiigere ilium poffumus, dicentes : Panemde cælo nobis dedit deus gt;nbsp;omne dekiifdmentinn in fe hd^ bentem
-ocr page 171-DEMËGORIA XIXgt; 86
ientem’.poculumdepetra Urgitut e/l dbunddntijjï~ mum,quibu! adeo mebriainuramp;incrd/fdmur,utpri!e defyderio ciuitdtK fdnihectidm fdnguitiem effunde-rc crntoripro lucro hdbedntus.Hocpdneo- potu dum uegeUmur, i« itincre dcficcre non pojfumut. A.-ueüidChrijli corpore nolumuhfed tcß:dmurnos pro minimii etidm iÜtus membris nojird membra obieélif rot.Tantum dbefl, ut ipfi cum dliquo diffidedmut, in-uideamui, mordeamus nwtuum, frdudibut circun-uenidmui, offêndamut: quod tu homicidd zy odij parent, mundandrumfordium lucro in pcéloribut no-ßris'mipldntdreuellet.Hdbemut pdnem uitiiclm-* fium,quem credimut pro nobit mortuu'm,Cir creden-do manducdmut ,nMnducdndo [dtitrobuflio' udlidi erimut.aonperibitdel'yderium,0' uotum dgedi ctm Chrißo in caeleßibutmon contemptibilts eritpro quo pdffut Chriflut. ïn mortedenique[ecuri,fidehorum myßeriorum tutdri not poterimut. Veruntdmen or iertium ddijcitur priCdlijt nece(fdrium,ß}iritutßili-cet, dbfq^quo fruftra, imo in maximam noßrdm perni ciem bdptizamur,ztrmenfie participet fumut • t^iß tnim exdqudzy fßirituregenerdti ßierimut, neuti-quam mtrabimus in regnum dei. Chrißibdptifmdte quod eß inißiritu ZT igni,oput cß ut regeneremur.et no ß)lu ut regeneremur, fed ggt;- ut pdfcamur. dÿomo do enim pdfceremur nondum natif quomodo ßagrare tuut cbaritate,nodmn flamma ßdei comptif Spiritus
-ocr page 172-IN EPISn IO, L
Tie numero facramé torum.
autem fidei fuppeditdtor efi, tcflatur uc perfuttdef: cordibu! noßris no eße not ßmul(itoref,nelt;f; hypocri ti(i. Per jpiritum obfignittifumuf -, amp;■ drrabonem fu-tur^e uit£ accepimus-Spiritui noi animat, dulcibus^; aßeäibus rapit in deum, ut fecurafidutia in laudes ac gratiartvm ailiones prorumpamus, eyy nofmetipfos totos abnegantes, totifimus dei. Et qKW deum nema uidit, neque itti noßris opus cß minißerijs, idea er to tos nos propter deum minißerio proximorumaddi-camus, vides lt;juomodo fides noßra hac mira triade, ne pr£ualeat aduerfus nos fatan,roborcturiAlius hic ^rtaßis intelligeret nomine ßiritus confirmationem uel impofitionemmanuum perapoßolos:mihinunc uerißmilius uideturijuod dixi. Quantü ad facramen~ torum attinet numerü,equidem non contenderim.His tantum qu£ diximus, promißto C hrißißila, quafola tuto confidimus. Tantum deiUisadmonuerim. Serf nuncredeamusadea quaeloannes fcribit,quiprimlt;e cxpofitioni uerbis illis accedit-
Si teftimonium hominum accipimus, teftimoniü dei maius eft, quia hoc teftis monium dei eft»
ïnalijs rebus fatisßciunt nobis hominum teßimo nia, qui tarnen er filiere er fallipoßunt. De chrißo autem non tantumißoru quosdixi, fed er prophetarum teßimonia, er cofenfum omnium hominum habe
musamp;
-ocr page 173-DEMEGORIÄ XiXi 8?
Mut CTquot; crcdimut: qumto nidgii tcflimoniu dei crj^i ritus qui in nobis eft,ei(idésßicrit, ut iam no propter homines creddmus, ficutSdmdritdnie dicebdntciues: fed quid ipfi dudiuimus, et loquutus eß: m eordibus no ftris, (dm non opus eß chdrtis cr libris. lAdior eß qui nobis fuggerit, O' ddßipuldtur Chrißii effe uerum de vm,dcfdludtorem mîtdi. Etidm ipßin cettdm uindriS introducimur,0' ddfermonem dileâi liquefeit dnimd, noßrd.Jodn.3.Ciuidccepiteiusteßimonium,isnimt- Teßimo-rum obßgnduit,qttod deus uerdx eß. qudß dicerct,tè- nium dei t» ftimonio dei plus credit qUdm omnium figillis. s/erè nobis, rndiusoquot; mdximum teßimoniumdeieft.(:}uidenim ccrtius,mdiusgt;muiäiusgt;uerius ucritdte ipfd^Homin^s ßüere po]Junt,deusß[lerc non poteß. Ccelum o ter rlt;t trdnfibunt,uerbum dei mdnet in lt;etemum. Aut pit leds recipimustO' triticum reijeimus^
Qui credit in filiS dei, habet teftimo« nium in feipibtqui non credit, mendaeê facit deû, quia non credidit teftimonio, quod perhibuit deus de filio fuo.
'BedticredeteSitdntumndiliteßimonium. Miferi autem increduli, quid nihil eis fdtisßcit : eurent enim 0 bßinlt;tti-interno teflimonio. Igt;!ihilproßeiuntapud iUos mina, pldga, beneßeid, promiffibnes, confoldtioncs, terra-ret,exempla, homines o angeli, fiam deus ipfc nihil perfuadef.Qr quäuit teßatusfit 'm mente,'m lofdatte.
-ocr page 174-10 EPIST. IO, I,
item äpud turbam /àéld c cœlo uoce, ittu/lriiui amp;■ iUn ftritbo: non credunt tarnen, fed cr ipfum deum menda cemßciKt,quineq; metitur,neq; métiripote/l. Ç^ii ampliui ßcerentine paruur» peccatum putes deo non credere. No» mint« enim eß, quàm fi ex deo ßceret diabolü. Quod autel» fit te/limoniÜiUud,quod habet boni,O' quo caret increduli,ponit loannes dicens:
Et hoc eft teftimontum, quod ui'tam aeternam dedi't nobis deus, ÔC hæc uita »nfih'oeius eft. Qui habet fih'um, habet uitam:quinon habet fih'umdei,uitani non habet.
Conrparahocloco fidelium oinfideliumuerba, ' er ex uerbis,quale teftimoniut» intus habeant,cogno ’ fcito. Infideliimt uoxe[l,E.dai»us O' bibamus,cras e-Teßiino nimmoriemur.Hocunut»hominidatut»eß.Exiguu niiminfide O' ßßidio plenumeßuitlt;enoflr£tempus. Exnihilo lium. natifumuSiO'poßhaccrimus quaßnatinoßerimus.
Extinäui cinis erit corpus noßru, o ßgt;iritus dißlue tur tanquam mollis aër. Venite ,ßuamur bonis quic funt.oc£teraquieSap.i. legis. Et Zacha. i. recla.-mant mali contra prophetas : Patres noßri ubi funt? O' prophetic nunquid infempiternu uiuent f Et loan.
8 .dicunt : Abraham mortuus eß O' prophetic. O'tit dicis,Si quisfermonem meum feruauerit, in icternunt .aonguflabit mortem. At creduli habe tes arrabonent fiiturie
-ocr page 175-DEME GO RIA XX, 88 ^iariuitædiceredudent: VitamieterntitM dcditno- Teflimo^ bKdeits.DeditettimChriJium,lt;juini(tuse/itubis,ut nium fide-rcttitfceremur m uitdm ieternttmgt; mortuut efi ut uiue- Hum, remufgt;refurrexitut refurgeremuf» Longitudine dictum replebit nos,oftendft nobii falutare [uum-Chn-fiusnobiiuicie[i,uerititfdcuitii. Chrifluspdnisuit«e rliizy uerè uitd. Et nonfolum ore loquuntur,fed (y /luncexperiutur:^' uiuentet no moriunturiCr inor~ tui uiuunt. luftorum dnim£ in mdnu dcifunt: Gr fi co fdm hominibue tormentd pdfjißterint,/}iesiüorum immortdlitdte plcnd eß. Qui hdbetfilium,inquit, no folum hdbebit in ßituro, fed hdbet in priefenti. Per fi~ dem uiuere nunc incipiunt iußi,Gr moriunturnun-qudnt. Oremu! Gr not dominum, ut hocpoti/fimum teßimonio drmdti fimut contrd haßet noflrot,Gr dr~ tndturdm hdnc ne dbijcidmuf unqudm : fed pugndntet contrd iUot, in leternum tdndem cum Chrißo, cr o-innibus ftnäit gdudedmut,Amen,
DEMEGORIA XX,
Ppropinqudt finiepiflold, nec remit tit folicitudinem fuum Eudngclißd, uerè implét quod dd Thcjfalonicen-fetfcriptum : Sicutnutrixßuetpue~ rot,itd dffeilu propenßin uot ßi~ mut : ammo cupiebdmut non folum Eudngeßum dei, fed uoflrdt ipforu dnimdt wbii impdrtiri. Ecce enhn
-ocr page 176-' IN EPIST* IO« I*
• ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pmilis eft mdtri, c/»« qmm in ftnum pueri multd infti
dent, fuccingit ilium ddmonet, ne infùCd dinittdt^ ïtdZT hic, quum non pducd fint diâa, ne ob corn mui titudinem, memorid quidam elabdntur, brcui epilo-go, more ordtorum, qute diffuftuf dixerdt, (ub finent epiftoU complcilitur, Ciuie igiturfolicitè trddit,foU citè CSquot; dudiainus.
Hæc fcn'pfî uobis, ut fciatis quod uf* tam æternâ habetis, SC ut credatis in no^ mine filij del.
Propter blt;c Scripp, inqait, quid itd erdt operaprecium. Kdirt reticos fcri qnü pofltdmdiligente^ddtnonitionef totinudluerut ppt loanet. bierefef,^ tdntd hominum ignduid,crin tdnto chdri-tdtis pigore,ftid officij interinififtcm, quid noftturu erdt iEt uide qudin multos ftmul htereticos uno uerfu illo conficidt.Primum enim dicens,Vt ftidtis: unit not efte cert os, CT'ftire nosefftin grdtid, modo fideles ft:-fnus. in quo nonnulliftholdftieorum noftrorum nobit non dftentiuntur, dice tes, nos ignordre qudndoftmus: in chdritdte:e:j- ij, nónne cum drgumento huim epifto la ztr epiftold totd pugndntiimo cum omni j'eripturd, Certi de Etfuminum hominis bonum duftrut, pdcem inqudm, grdtid qudmic daturumpromiftt Chriftus, quanimirumeft Chrifti. ft pdcdta fiieriiit confciétia. C^udndiu dutem dechri fti grdtid cr beneuolétid dubitamus, ubi ndm pdx iUd erit i Citfid dHud in corde hominit relinquitur, quditt fluâuatiôf
-ocr page 177-DÉMEGORIA XX. $9 fiu^udtio^Et quid agimui, qudm quod mMime incré duÜ {duiditdpiirit ignauiam er odium dei, quint fu /picurite 'uiuifum deoidnteglorUtio,itit,nolirii ent? At periculum eßti aiwnt, ne ßtüumur: uerîî ßUi pote/l im(gt;iut,fedfidelis minime. Habet enimprobationé]jgt;i rituu. Promde dixit, utfeiatisier ut adhuccertius do ceret,addit:Vitam lt;eternam habetis:nuc,inquit,habe tis arrabonem,ercertam fpem, obfignatießK /jtiritu promijfionisfanâo,qui ejl arrabo bæreditatif noftr£ in redemptions acquifitepoffè/ftonis, in laudem glorie ippuf. Ét iterum fimiil nos fufcitauit cum eo,crfc dere ficit in ccelcßibus. Et trfttt.t quidem nobis promif fafunt:opus autem noftrti quodi Vtcredamus in nomi ne filij eiui.io.6. Hoceft opus dei,utcredatis i« etmi, quem mißt iUe.Hec Chrißianorum iuftitia eft,fide iit ftificari,fideiuflificdtosuiuere,erpacemhaberé.Tt( ceSt itaque noui Pelagiani, obturantes quidem gra-tiam Chrifli, cr irritantes eius laborem acmortemz operibus autem iuftitiam e^-fdlutê trtbuentes,alqsq; impartictes.Taceant er Ariani-.qui Chrißum creatu ram ßciunt.er reuera cum ludeis,filium dei negant: autquomodo non,quum iüum mequalé patri jiciant? Preterea adhuc diligentius euangelifta commonflrat hanc noßram certitudinem, fubdens:
Et hæc eft fidutia, qua habemus apud eutn,quod ft qüj'd petierimus,audit nos. Et fi feimus quod audit nos,quicquid pe m
-ocr page 178-IN EPIST* 10« I*
ticrimus, fcimus quod habemus podufa' tiones, quas pcn'uimus ab co;
Dehocfuprd diximus, ncc opia efl: ut repetitmus Ofiindum multisAplcipfeorMduseftinonAlij. Orandusdutem lt;luo ntodo. cumfide,C7'jccundutHuoluntdtcm eius :hoc efl:, uted pctdmus,qu£ fdnâd zs- dco dgnd, non qu£ impetralquot;-fe dolcdintK.Et qu^nof ordre uult,fcitis omna: nent peutfdiiiîiflccturnomen eiuf, dduenidt regnu,dcc£~ terd qu£ fcitif. Etuidc ne loqudcitdtem putei, quod totiei repetit,Scimui feierns,cr fldutidtn hdlgt;emu{:o~ mnino certoi ejjc nos uult.amp;dbfq; h£fltdtione,e^ itet certos, dc fl in mdmbiis hdberemus quodpromittitur» Vdldc dutem flgndnter diilum efl: : Secundu uoluntd^ tern eius. Kon unit iHc odium proximi,non U'ultphdri f£um,non itult incredultim: fed rémittente debitd pro ximo, qu£rentem dc fitiente gloridm dei, nihil defied bonitdte dubitdtem.incredulos enim amp;nbsp;idles, utnott iuiidt mirdculis, itd nee exdudit. Nonfolum dût debè mitsprecdripro nobis ,fed eypro frdtribuf j nwxiW dwtetM pro peccdtis fl-dtrivm : id quod nimirum iuxtd uoluntdtem domini dgitur. Efl tdmen peccdtor pro quo non efl ordndu .Et de hoc in hunc modum docet»
Si qufs uiden't fratrê fuû pcccare pec^ catum non ad mortem, petet, ÔC dabi't ei Uttam,peccantibus non ad mortem. Eft pcccatum ad mortem, non pro illo dtco utrogesi
-ocr page 179-DEMEGORTA XXL 90 Ut rogcs.Omnis ihiquftas peccatum eft» eft pcccatum non ad mortem»
Sdiiilum Gf piunt opui eß: ordre pro frdtre peccdft te,tdntoq; faiii!liut,qudnto iHe i'nfirmior,^' nobis md git aduerfut.ï^dm es- Chrißut pro nobis qui idles erd tnus, prccdtus eß. Cdtcru de peccdtortim difcrimine, fuper quo multi contcndunt, quodnum fit mortdle,cy quod no, quid ipfe fentidm hic dudite. Animdduertd-mus dutem primuqudm udrie de peccdto dd mortem loquifolemusme contentioni occdfione demus,de uer bis mugis ^ucïm re ipfa diglddidtites. îAortdle nomina, Mus primu,quod fui ndturd mcretur morte,fi ddfeue-ram diuini iudicij reguldm iudicetur, etidmfi nonim-putcturfemperad mortem ,fed condonetur, cr non-nunqudm etidm rcmunerari propter ddiunääftdem foledt.Et pldnènuUumfcio opus,quod homo, fdpiens ddbucßrmentumorigindlispeccdtijpro/errequcat, ~quod'mconffeilu £terniiudiciscondemnarinonme-
lÂortdle peccdtÜ tri pliciterdici tur.
redtur.QuodO' Hduidfenfit,diccns:Cluidnoniußifi cdbitur in coßieilu tuo omnis cdro. Et lob uerebdtur omnid opcrd,0' Efdids iußitids noßrds immudds uo~ cdt.Etficut hicdicit,Omnisiniquitdscflpeccdtiem: hoc cß, in omni trdnsgrcffione legis eß peccdtum. Et quis unqudm,dicoro,fuis operibus implcuitunam legem? liuüdenim no oconcupifcentiu prohibet, qud no cdrcmus,qudndiu hic uiuitunnuUd no omnes uiret
-ocr page 180-IN EPIST* IO. I.
f xigit. Et fie peccata mortalû i ucniitlibus difiingui neqticut, qtiitmuis fatis perlfgt;icuu, dliigrMiora dlijé-Kortdle item dicimus,quod no folum mere tur,fed dffert mortem,([udmiiK codoneturnonunqudm.At^} itd mortdle eft omne peccdtum fÀélum extrdfide. O -mnii enimdrbormdldbonoe/ruélutnonprod»cit,cr ad incendium pertinet.Et qui non ddb^eret uitiperfi~ dem, is pldnè bonum fruilum non dfferet- Itlt;t mortdle,quicquid non ex fide: uenidle, quiequid fit in fide,ut efi Rhom. s-NuUd nunc condemndtio eft: his quiinfiti funt Chri/lo,quinoniuxtdcdrn£ uerfdntur,fediuxtd ffiritum. Vbi fides per dileilionem operatur, ibi nihil periculi : ubi incredulitds, ibi rndtiififtd condemnd tio.luftitid Chrillidnis fides eft:,incredulitdspe(XdtU‘ Hoc ioco no dubito peccdtores multos, in quibus uUk fideifemindrium reliquum, tn coftieilu dei grdtiores» qudm uirginesc^releemofyndrum ddtores, qui gloria ft uidetur inter ethnicos cir homines, eo quod omni ft de fmt deflituti. Sdnepro his fidtribus diligenter pre cdndum,qudndoquidc uel ignordntid uel imbecillitdte cddunt. Eft deniq; mortdle grduiffimu quod meretur Peccdtu i« ^d/fert mortem,crcondondrinofolef.qudle eft eo-fftiritufdn- rum qui femel itliimin.ttifunt,crretroceduntpeccdn äum. tes'mftgt;iritumfdnflu,impugndndo no folum Eudngc-lium amp;nbsp;fidcm,fed et propter fide fideles ipfos,de quo Mdtth.ii.Eft peccdtum in lfiiritumfdnilum,quod no remitteturneq; inprtefenti,neq;infiituro feculo. Et de hoc
-ocr page 181-DEMEGORIA XXI. 91 dehocuideturloquietiim dd Hebr£0!Cdp.6.cgt;-1 o. Hw hdbitis, rededmut dd ed quce lodnèt dpoflolm di xit. Et qiüd liult in prlt;ediéiii uerbis dliudgt;qudm utß-dutid noßrd in domino, etiü dd dlicnd pcccdtd dbolctt ddudledtiEthinc libentcrinedm ddducor fcntétiam, quodddprocesbdptizdtttii, amp;nbsp;leudntiivm puerum in Bdpttzddi bdptifmo, origindriwm peccdtam condonetnr, zy itn- paruuli, petretur/ßiritus fanéiui. 'N dm ß prccibus noflris dlid. frdtrum deliild pojjumus tollere, quur non cr dlienu, illudi tdmetß nonnunqudm pdrudm grduitdtem, v fi dcmcompdtru in tdntoÇdcrdmao cernamus. Porro qd’hoc locoydd d/ferendu purgdtoriu quidd coüigunt p«rg4ton-argumentu'.quisnouuidetqudmtenuibusnitdturßn («jj, dätnent«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de mortdlipeccato intra hac
uitä Eudngelifia loquitur.dicit enim,peccdre:no,pec cdffe. Eß dutem genus peccdti,in quo nuUa nobis dat ßdutiam impctrandiuenidm. Non dico,mquit, ut ro^ gcs.Roges,dicit,quodeßminus,ßproprieuerbu ex- Rog((j-f, ponds,quam ores. EtidmdpudGrlt;ecos quidicunt'lva dUerbo £f uraM, quamuis Euagelißa; ße-quéter pro ordre ußtrpent. De hoc peccdto,ßurgent uerbum, dicit tdntum efje, ut non dußt ddhortdri,eti-am de eo ut interpelles, nedum ut ores. Sed expona-mus rogdtione, ut ßt oratio, quodcyipßtm ualdc grd ue eß.Non quod ullum pecatum ßt,quod diuinam bo-ttitdté uincerepoßittßed quod neclßes,necßdutid de-hisßt,quibus omnia ccdunt in inalimt: quandoquident
w 5
-ocr page 182-IN EPIST. IO. 1.
itnpcenitmtef mMct,(2^ßnruui agnitcecfi ueritttti,cm contrddici non poteft, contradicnnt. Itd Hicremi£ Pro i^uibuf TunoU ordrepro populo hoc, nec dßumdf proeit non ordndli Idudem ordtionem, non obß/lds mihi, quid nott exdudidm te .biónne uida quid iflifrciunt in ciuitdti-bus ludd,Qr in pldteis Hierufalemi Filiie coHigunt li-gnd,pdtreffucceduntignem,mulicrercon^crgutddi pem,utßcidnt pldcentdi regin£ cœli, crc. Ne «(de4-tur hocmirum quoddicitdeus, idemenm uultdeus dpud Hiercmidm,quod hie Iodnnes.Q_nonidm non po ter dt cum fidutid ordre, populo nulldm dgentepoeni~ tentidm,dddit enim nbsp;nbsp;cdufdm. Quin cr ipforummet
uiilimiedcieiunidnÖproderdnt,q(iidnondeftflcbdnt duitijsjperomnid hypocritds dgentes,ut Htere. 9.Et EfrfiiC zî .Si dimittdtur iniquitds h^ec uobis donee mo Abfoluunt ridmur.Sunt qui hoc loco (utSedd)petitionem dieüt Ztr Idici, dbfolutionem peccdtorum, zy quod quiuis in leuibits ordre pofjit pro(rdtribuhZtr no item mgrdutbus.mi xime ubidfide deficiut,amp;itldm impugndnt.lUicnint redeuntes mdius/pecimenfidei non exhiberede bent.Keijci primumerentur, qui prima irritdrint ß.-dem.Vixpro illis mdgnd fiducia ordmut,quifidemttit mifereprodiderunt. Neclegi dliquos redij[fe,quiex nidlitidpeccdruntvnlßiritum. Udm quiredcuntfiexi erint ex ecclefid pofl dgnitam ueritatem, comprobdn tur ignordntidZtrimbecillitdte pecca/Je, zrpro his orandumefi.îidm Grpro illii orduit chriflus,amp;pro
rcuerentiii
-ocr page 183-ÊEMEGORIA XXU 92.
rtwreniüfult;i exMdituf eft:. Stephaitm cltlocjuc nott orrft pro his,^ui difcejferat d fide, fed pro Idpidätibut ■ qui ad fidem noüram nonaccefieraitt.Pauluipro Aie xandro £rario no orat,dicens:^\ulta mala mihi oflen , dit,reddatillidominiK[ecundumoperaciuf,quem ZT tudeuita : ualde enim reßitit fermonibu! nojlrls. z. Tim.i^. Hocpeccatu firtaffis uidit Petrus in AnMia Cr Sapphira- Et Elias in quinquagenarijSjCr Elifieus in deridentibus,cr caluum fe uocütibus,quafiprophe tam fiiiritus fanóli gratia deflitutu. Neg; hoe contra charitaté. Vtilius enim iüis füerit mori quam uiucrc: uiuunt enim no nifi in malüfuum,cr omnia quieagut, male eis cedunt.C£teru h^c audientes.fiatres acjbro res,neillorum imitemur exemplum, ne tam nojirie quam aliorum preces pro nobis repulfam firant : fed itanosin fide cr charitaté exerceamus iUt precibus nofiris, non noßras folas ,fedcr fratrum iniquitates abflergamus.Quod nobis fua mifericordia donare di-gnetur Chriflus,cuigloria in fecula, Amen.
DEMEGORIA XXI»
Vnc tandem perffiicuum erit epißo^ lam hanc uerè eleganter ac fapien-tcrfcriptam,quum uiderimus arduo iö er mirabiliccepiamexordia,conte xtamó; miiltijuga eruditione, in iu~ cundum erfilieem definercfinem.Lictus qutemeß finis, non quod fi,fi:idium nobis fermonum diui loan-
-ocr page 184-IN EPlST« IO. I.
fiir.fedcluidiucundd Qrlatdvncalce docet cpiftoliSi crijuajifinlto beHo ui£loroftent€t/jgt;olid,Zifperftil4 negotidtione mercdtor profirdt mercei pracipudf, quibus exhildremur- Dicitergo:
Sci'mus quod omnis, qui natus eft ex deo,non peccat:fed generatio dei cófer^ yat eum, ÔC malignus non tanget ilium»
Socrdtcj philofophoru Iduddtifjimus, ppflqudttt multos Cf didicijjèt docuiffet dnnos, Ml betnc tdn-dem prortf pit uoceitt: Vnum hocfcio, quod nihilfcio. Etiddmirdbile uocem-Sedreiteiüe dixit.Quidenim f:iret,qui deum uefciebdtt Atqui nos hdbemusfummd quie nos certo fcire idildmus, etidin recldmdntibus fcholis. Scimus,inquit, nos,QrßiliCumus doiliddco: neque opus e/l,ut quis de hoc doccdturd proximo,te^ ßimonium dei bdbemus intrd nos. iieque hdnc uocent glorioftfldnt quis exiftimet. indignum enim et mdgnic ingrdtitudinis indicitvm, donum dei diffimuldre idq} non teftdri, pr^efertim ft poftulet opportum'tds .Glo-rienturdlij de fcientid d/lrorum, de notitid herbdrum, de Uteris, de hiftorijs, de difciplinis : qutenos ut ftultitidm ,fi diuinis confèrdntur, fidenter contemni-mus. In hocnoftrdgloridtio fiierit, quoddgnofcimuf dominum. Etqute funt iUdquiefcimus ^Primum fci-mus filiosdeinon peccdre ,fimiles pdtrinonpeccdn-tt ■ Dif à dutem no unum o- dlterum, fed omne qui nA tmefi
-ocr page 185-DEMEGORIA XXI» 95 tus ejî ex deo. EtquK eft ndtuf ex deo f Qtù credidit in nominefilij eius. Ciuomodo auténonpeccanti Re-firunt quidam ad hoc, de quo hert diüum, quod non pcccentdd mortem, po fl ucre agnitum ucritatemre^ currente! tid uomitum,idolicolendo, crfi-atrerper-fequendo. Qworf dti hicfentiat, temere affirntdre non dufim. N41M quum hec lt;td mAgmun dignitatem filio-rum dei ac fidelium dicantur, non apparet admodiim magna dignitar,fiquis me dicat no facrilegu)n,quam~ uis dicat ßirem : ey non parricidam, quamuis homi-cidam: nonpeccaread mortem,quamuis grauitera-lioqui pcccare • Vnde idem mihi uidetur dicendum, quod fupra capite tertio: Omnis qui natus efl ex dco, peccatum non committit, quoniam fernen eius in ipfo manet,cr non potefl pcccare. Recapitulationeenim liberflnitur .nihil addamusergo uerbis, fed locum loco interpretemur, ne quid derogemui giorite filio-rumdei. Vincuntenim fllijdei peccatum,qult;efané deiui“ magna elldignitar,quoduiâorerfunt mundierpec-cati. nam licet continuo fmtinpugna, non tarnen proßifi fuccumbuftt, neque pugnandi animum abijei-tmt,neque peccattim probant. Age,inquis,an non fuit ex deo natus Petrus,cui conflffioncm non reuelauit caro Gr fanguis, fed pater cceleftis ? An non fuit natus Dauid ex deo, de quo dicit deus, quod inucnerit ui-rumfecudum corfuumi Etquomodo peccarunti Aut nonfuntpeccata,negatio deior adulterium? Qaid
m 5
-ocr page 186-IN EPIST» IO« T, tuet äd tenebrdi ? C^terum ubi lux, ibi non regndnt tenebr£:ubi deus, ibi no régnât diabolus. Verum e^, Sf d nbsp;nbsp;nbsp;ft fol iterum dufirt radiosinónne redeunt te-
nebrat Subtrdhit ZT deus /f)iritum [uum,quddo uult. Uoluitq; poUiceri prlt;efeuerätidm nifi credentibus,ut credentesfemper orent pro fide dmpliore er perfe-uerdntid:utftdntcsintimore,dcfemperfolicitinepec eent,dicdnt^ cum fiionfd: Ldui pedes meosiquomodo coinijuindbo iHos t Exui ueftem meam, t^uomedo itc^ rum mdudm illdmt Egrefft fumus ex Acgypto,erty~ rdnnidem Phdraonis euafimus, ^uomodo ddferuien-. dum regrediemurt Crucifixifumus cum chriflo îefu, er refurreximus cum eo. Surrexit iUe nimquam nto~ riturus, itd er nos nunciudtn pcccdturi. Certdbimus ergo qudndiufumusin pdlie/trd,fempercrucifigentet cdrnem, femperucterem deponentes hominem,fem-per refurgentes.femperinduentes hominem nouum» Porró quantum ad diuinam pr^deflinationem ,fatii certum quod hiquos deus prtedeflinauit ,hos er uo^ cduit,zy iuftificauit,er glorificduit,fintq; permanfu-
Noî Opera, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonefi noftrümad priedeftinationem dei
ri decet iu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ociofos uerbum eiut contcmmre:fed ord
xtd i^rbu nbsp;nbsp;debemuspro donofidei. Quodquandiuhabemus,
dfj itpjgj rc nbsp;nbsp;nbsp;peccamus peccata diabolica permaliciam,quam-
uispcrinfirmitatcmerignordtiamcaderepojjimus, deßinatio- nbsp;nbsp;grauiter, atq; id fit in bonum filiorum dei, tantum
ferne fidei no pcrcat.Generatio ent dei coferuabiteü: hoc efi.
-ocr page 187-DEMEGORIA XXh 94 hoc ejl, (^uigenitus cfl ex deo.feruätfeipfum : ne ma.-lignus tangdt,hoc eft^off'endat eum. boe ejlficut pjal-tesdit:'tïikilproficietinimicuiineo,crfilÜKmiquitlt;i tis non dppondtnocere eum,crcociddn] d/àcieipftut inimico!,crodientes eum in/tigdm conuertdm. Quo modo feruabit(e f omni fludioincumhctutfe ferueC» non hoe ut ex Adam ndtus,fed ut ex deo. Sdniltficdt enim feipfum,ficutillefdnó{useft .Tangere, in fcri-pturis grauem hdbet fignificattonem, nee minus efi quàm dffligere. ProMocdrc pote/l dtemon, affligera non pote/l. Eoï tangit qui charaäerem gerunt anti-chrijïi,no coï qui ex deo nati.Seqtur et alia dignitas.
Sci'mus quoni'am ex deo fiimus ; SC totus mundus in inaligno iacet»
Pdraw» effet, imô tormentum effet,(quot;cire alios bac dignitate præditos, O' uidere alios ingredi 'm regnti dei,nosautemexcludi.Qiiidconfèrret nobismagis, Chri/lii natu effe quàmfi thurca nafceretur,niß nobis natus effet ChriHui ? Vnde 'mquit, pro N O BIS 0-mnibtif tradiditillii. Et bine feimus eius benignitaté, er nos ex ipfo effetOcx eiuf ouibus. Mdgnu autem eftfeirc aliquidnobis datu, o alijsnondatu. Tcee to tus mundus iacet in md/igno. Super ßeiem uniuerßig terra: funt tenebr^e, at nobis lux eß: totus mundus pe riclitatur, nosffeurifumus 'm Chrifto : totus mundus périt cum omnibus concupifeentijs [uis, o ruit quo-
-ocr page 188-IN EPIST, 10, I.
euntjue impulerit milignuf, into iacct proßratu! taptiuus cß. Emphaßi eß in uerbo, totus, adcö ut ne pucriquidemcxcipiantur : cz ^uicquidnon pertinet ad natiuitdtem dei, addidum eß natiuitati di(ibolic£. PerceRuntur hoc loco er Petaÿ'iini,erNeutyalef,qui obßurantes gratiam dei, er quofdatn nec bonos nec tudlosfontniant. Vide autem quintd dignitds fit, duo iRdteßire. dnot reges, quotprincipes,quotdiuites, ^otfdpientes rcliquit deus inßordibus, teautefn nù-fericorditer elegit iEion enint nos elegimus ewm, [ed nos, er eripuit de poteßdte tenebrdrum, er trdnßulit in regnum chdritdtis filij dei. Tot miRia mdeferto mortud funt:foliexhis qui Aegyptume-grcjß,iofue er Cdleb,mgreßtßtntin terrant. Hic-
qui perferutati terrdm, conßdcbdnt ß ingreßTu-ros : cohortdbdntur'que cx chdritdte dRos, uterßiti trare poffenon de/perarent. At bi qui non explora-rant, non intrarunt ,fed nec exploratores, qui alios non corroborarant. Magno igitur animo fimus, gau-denteser gratias agentes de tanto bono.
Scimus autê quod fîlius dei ucnit, 8é dédit nobis mentê, uteognofeamus iHû qui uerus eft: SC fumus in uerojin filio iusIefuChi'ifto,
Frußra expédiant ludeiMefflantaliuaienit Chri ßus er carneni ex uirgine ajjawpjit. Quâtd dignitas eßiRd^
-ocr page 189-DEMEGORIA XXL
(Juale gctudium^ Eccc K,qiiem cxpeélitruntrc ges zy prophétie, in quem pro/}iicere dejyderant dn~ g^U ) qui feculortmt conditoreft, itle uenit : non miftt i(ngclutn,ncqi archungelum/ed ipfe uenit^ut dixit Æç ee qui loquehdrâpÇc aßum-cr nobii horumbonorum duthorßiit. Ipfe ejl qui deditnobis meutern fe c^pa~ trem cognofccndi • No« cnif» nuturd detvm potuimas agnofceretftdm licet ex bis quieconlpiciuntur,cogno fcatur diuinitds, non turnen tuntum htmen in nobis ejl quodfujficiut itd cognofcendtim .vbi non eft fides,euA nidtefunt cogitationes, nihil certtmt, de uno trunfi turin aliud, crfcientianoncjifcientia. Et ijMW Cl?ri-ftus eft dator métis: qui indigetfapiétia ,pctdt i Chri fto, isfua doilrina O' aduentu dabit. Habet enim cIa uem O' aperit, ut cognofcamus ilium uerum : hoc eft, lumen illudinaccejfum’.O' fumiisinucro ,hocefl in Chrifto lefu. Hjc enim uia O'oftium eft:,perquod in-tramus,0'meo fumusacmanemus incorporatiper fidem, jàéli per eum fiUj dei : o ipfe fufcepit peccatA noftra, nosq; ab eo iuftitiam.
Hic eft uerus deus, æterna ui'ta»
Erigit hic Chrifto uiélori quafi titulum.Vult dice-rc'.Hic quamuis fit homo propter nosfiilus, nihilomi nus tarnen eft uerus deus : o quamuis fit pro nobis mortuus, eft tarnen uita leterna. Ei Oquot; no alij debetur omnis gloria ,honorO’fnagnificentia, Omne genuin eins nominefleilatur, cuipater omnia fubiccic ; iüùts
-ocr page 190-IN EPlSr* 10* I* uolutäti imperio, qui cnmiu pote/l, nemo rcfifldti iUius uerbii qui neminem feducit creddmue :ei, qui tioi iUuminare, uiuifiare ,giiudijsq; perpetuif bedre poteß-,adhteredmu!.Hic e/hde quoin principio epiflo id; dixùQuod erdt db initio,quod uidimue,^:^' Cieterd^ Vnum ddhuc moneo, quo ßnem ßicidm epiftolte.
Filiolijcauete uobis à fimulacn's*
Hoc eli,ne conuertdmini dd dlium, qudm dd lUumi ccrtè quicquid deo pvtetulem, pue fit durum, fiue honor, fiue dmicuhfiue uenter,pue fdpietid tute rdtionis, idolum eft,o- idolis pienut eft mundus totut.t^on trd himurdtyrdnnisdd touisuelMercurij ftdtudm :feii non meliores fumus idololdtrit, not qui ftonte tdlid t deopr£ponim!it.omniumpmuldcrorum cultum dbo lereuenitdominut,utEfdi£Z.Eleudbiturdominutfo De imdgi- lut in die iSd, eSquot; idold penitus conterentur. Etrue-nibut runtquidemdddduenttem uerbieiut.Verumtimeo, idolis, ne dicdnt inimici noftri : Edteres ceciderunt, qud-dris ledificdbimus. Pro Io«fî er Veneris, nbsp;nbsp;tAiner-
U£ dgdlmdtis fexcentddlid funtinueóld.Noluit nos Chrijlut tdm humiles, qui dnte Idpidcs cir ligna incur udremur. Proinde cr olm, quiim ddhuc crdftd plebs effet ,‘fgt;ermittebdnturq; multd dlid, imdgines tdmcn nonddmittebdntur.qudnto mdgis nunc,dgnito chri-fto, qui uult cultores in ftiritu cr ueritdte, adq; dltio rdfubuehit, indignu pierit dlio qudm dd detim ipfunt fe conuerterei liidm amp;nbsp;cdrnem fudm, uti impediment
-ocr page 191-DEMEGORIA XXf» 0 tum/JjirituffMélifufcipiendiiincœlumtrMflulit.De nique fù^^ere ab idolK,cß ab omnibus creaturis ad dc~ tmtfe conuertere. Nedicamus:Nonergo comedam, non bibam.cnecabis me, aut [axum me ßeies-Nihil ex bis prohibetur qu£poflulat ufus .idola fùgite. Nihil moretur. Hie, inijuit, quem uobis demonftraui,ueruf deus efl,reiefiis omnibus alijs,omnes noftræ in fflu ui res conuertantur,in ro ßdamus, ipfeßtßies nojira,in ipfo faluierimus, ipjum in omnibus creaturisfuis ame tnus,in omnibus iÜiferuiamus.Hic eß deus,feruiamui ei 'm ueritate. Hiec funt, amici, qu£ de hac epißola ut commonerem.dominusdedit,crßquidmeliushabuif fern, neq- eo ipfo uos deßaudaßem. Faxit idem Chri^ fiusut fernen hocinbonam terram ceciderit,utfide glorificemus deum uerumfiequentibus operu exem~ plis uerum erga proximos amorem comprobantes» Det oro Chrißus ut agnofeamus Urnen hoc, er igM fcamus tenebras noßras : agnofeamus (y uiam adpa trem Chrißum,ct in iUa maneamus per fidem: ut ipfe ßciens Opera,maneat 'm nobis in £tcrnum,Amen.
F
I N I S.
-ocr page 192-'V
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.7k,
ÎPRAECIPVORVM LOCORVM ÎN hifce Dcmcgorijs contentorum Index. In^uo ‘
A, priorem chdrtte fîcié, B «ero fecMiditnt denotata
B rd'h£ chdritite t^uatd-chiirtd. '73-Â.
Abfoluunt O' Idici. 91. B.
Adhortdtionefnecc/pirite.^ö.B
AdnentiM domiiti memorii. i'7.Bi [Adiiliitoriiconditio. 6S-B.
Affediones it crcrftwm dlicndnd£- 5 j .B
AtnbttknciiwM ut Chriftia dmbult(uit-i9,À, Ambulure inluce quid^A-B.
Ambulttré in ténebris quid.t^.A.B» Amicus uerè lauddt-^s.B.
Antichrißusquid.^S.A»
Antichrifius non eftuM perfonlt;t.?s.B.
Antichrißi O' Chrißi compiriitio.iHz.Â.s Antichrißißiiritus.^y.B.
Antichrißircgnum inipftecclcßu. J p.B, Antichrißi regnum ex mendacÿs. 41,B gt;nbsp;Antichrißidni accldmundi. 44.B.
Apoßdt£ Ù fide qui. 45. A.
Apoßoli quo /fiiritufcripferint. quot;7. A.
Apoßolorumdoi!lrindferutinda.4.j,Bi Apoßolicd curd qu£, i o. A ü“ B.
B
Sdptifmut quoiModo peccdtuw dufiirdti f t »B*, u
-ocr page 194-INDEX» 'ßiptizMdi piruuli. 9 4. A. 'Beüum M Chriftunis licedt.^S'^* Bläfphcmi qui fint- 6 j ,B.
C
Cain/ruâufquif-si-B, Crfin quomodo cx diabolo.^ )-B» Cam imitât om qui-S $-A. Charitar qualis habenda.^ Ç -B -Charitdtisprterogdtiua qult;e. 17. A B. charitésnoniuftificiit. çz.B« Charitdt dei efi,etu! prieceptu ferUdre.S.A» Charitatif magna nobis cura fit. g o .b. CbrfntdîqwdlcfM timoremeijcit. 79.A. Charitatem quihabet,deum habet. 77. A. Charitas non uid€tur,fed opus «(W.7 j.A. charitatem fuam quomodo deus commendat.7^lt;At charitas charitatem parit. 7Ç «A.
Charitatisrationes. ji.A. Cbdnïrftw ezocJv differentia, ji. A. Cbithtrftf m nos habere anfciamus.z^.A» chantas perfeâa.7S.B.
charitatis quantitas in tentatione probatur.^y,^^ charitas epitome legum cr Prophetarum. $5.4,. charitas mcipicntium csquot; perfâorum. ^7. A, Chrifluf quare lefus dicitur. 17.B.
Chriflui quid nobispt.ig.B.ç^ 14. A, Cbri/lwî Mfr«f de«y. 95. A.
lt;^hrifiut
-ocr page 195-t H 15 ß’X,
Chri/luf [oluf iußuf quontodo fit. zz.B» Chrifiut qudrcftnâui dicitur. ^.A. Chrißip4trocinium apud patrem.if.A, Chrißi tria teßimonia. g4:B^ Chrißttmconßtericjuidfit.dy.A^ Chrißus quttlis iudex, as -B-Chrißui didbolircgnumdeßruxit.si‘B. Chrißut quotnodo in Chrißidnis. jo. A ezB. Cbrißumdlterumexhiberedebemuf. zg.A. Chrißum imitdri quomodo oportet. 5 i.B. Chrißier dutichrißicompdrdtio. 41. A.
Chrißo quomodo hodie contrddicitur. J8. A.
Chrißumquinegdnt.A3.AB.ersS‘Agt; Chrißidniucricrßlßquomodo probdntur. Ç i.B» Chrißidnorumfocietdfcumquo. g.A. Chrißidnorum uiflorid.é^.B.
Communia noßrdquie. 14.B.
Concilid unde probdndd.^ i.B.cr ö7,A.
Confitcri chrißum quomodo debemuf.6 -j.A erB*
Conßßio noßrd qult;e er qudlis fit.19. A.
Coitfitendd noßrd,nondliendpeccdtd. 19. A.
Confeientiteprobdtio.s9 A.
Confeientidt bene mordt£ conditio. 6 8. A.
Cott/cienhic noßra teßimonium qudntum. 5 7.B.
ConfcicNtiiC bonlt;e bonAqu£.Si-AB.
Confcientidm nMifddtdhomtniim nonobßringunt» 59.B,
r» a
-ocr page 196-INDEX,
Coriii chtlrdHerl'ermo cft.yo.'B» Creiturtelt;iUiitetmsdiligendie,^^gt;Agt;
D
DfpZorlt;lt;ttJi qui [int- S5-Agt;
DfiM chantas eft- 72.B.
Df «ƒ Z«x er ucritas. i i. B.
Df H»B quomodo nenw unq uidit- 75-TS.
Deufft oraniubct,nonfanäos-59-Agt; rgt;eicognitiounde- 95-A-
Hiiboliftmiilatio fraudes-9. AB, Diaboliexercitusqui- lo.B-
Diligere quomodo dcbemiis-$ ^.B,
Diligendiuis quid- 79-Bgt;
Diligens fr-atres quid confrquatur. $ 4 • B«
D/7clt;7to quie creaturis impcndcnda- J J.B.
Tiifreffroqualis- 58.A.
Doflorw quos potius ampte^limuf nbsp;A.
Doilorespræpoftcre docentes qui-1 i-A, Tsoünna apo/lolorumftruanda-4 5. B. Donü deidijjimulare,ingratitudinis indicium.
E
Ecclffiicnomine, antichriftianifeuenditant- J9.B, AB.gyptij qui fint, 14.Ä.
Epiftoheprim£ Ioannisfcopus. g.B.er lt;i.A, Epifcoporum noftrorum cura qualif. 2 o A,
-ocr page 197-I N D E
EuMgelMnn]uomodo(iinplexcindui».9.B»' EuMgelica fide dietnon [uperatur.
Euangelif abufuf quAlis. 9A.
Euingelicd pceuitentà qult;e. z x.B.
Expïortttorcf piitriie qui audiendi.n.B.
F
FtJff (^«omfldo lumen fit. ^o.B, Eide in deo [umui. z 7.B.
Ftdet «eriC certifiimumfignum quod, .A» Ffdef,ren«« ueritdtem docet. 5 j. Ä.
Eideecontemptummundidocet. 35-A-
Eides quomodo chciritdtemgignit.6o,Agt;
Eides quomodo purific(lt.A9‘Ak
Eidei opus pcemtentid.lt;ÿo.A.
Eidei notnine gloridntes.so .B.
Eides quantum operetur. 14.B, EidesuerdcuHuofiffimdefi. z^.B»
F ide ƒ quMtd efficidt. 6 9. A.
Eides CdirnGf Abel.^ 5.B.
Fide qui non docent,dudicndi no funt. u.B.C^li.A, Fidelis imitdtur Chrifi:unt.A9-A.
FidutidinChri/la/mquilis habendd, 46, A.
Fiïi'kî deiquomodomittitur. 7?.B.
Fi/i/ deidicimurO'fiumus. 47lt;A.
Fi7^’ del uiólores. 93. A-
Eilijsdeiqu£repofit((fint,A7'B' •
» 5
-ocr page 198-I N D E X» fili/deiconien)ptiinhocfeculo.47.A.» Filiorunt deiconditio.^ i.B.cz $ filiorum dci O' diaboli opera.lt;i z.A.o 71.B. 'Siliorum dei o dUboli differentia- $ i .B. Fib/ dei o diaboli graphice depiäi.^ i-A-o B, Frilt;tnb«r (/tite obligamur .$ $ • B. Fratret diligent quid conÇequatur- 5 4. B. Fraternitatum [eâlt;e improbantur. 6 j.B.
G
Glorianoffraqualis cr quandoapparebit. GloriamnenMciffamur, duo nos remoratur.^^,^^ de Gratia ChrifficertiÇumui.iS.B,
H
Hf retici à loanne taxantur -lo.B, Hypocritieàloannedomantur- i4. A. quisfit-s ç .A.
Hominesquosaudire debemui, ^^-At Horanoutffimaquid. ^y.A, Humana malignitas.i^.A,
I
Irfolrf (« corde ponerequid.^^.B 'idololatriaimaginum. 95.B. in«»a«4tt femel non toti excidunt à fide, J 9 .B. Jndulgentilt;eundeprobantur. tf J.A, lorfttfiù Buangelijhe laus. $ .A.oB* loannefquarefcrtpferft-9^lt;Bf
loaitnet
-ocr page 199-INDEX,
loMttef nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O' quibtts fcripferit,
Iudex Cbrifluf qudis. 4-^. A.
ludicij tempore lt;juinonconßiitdeittur.4^-A»
luflitiamquioperantur. 46.B,
lufiusin quocunq; bono opere peccat- i^.B,
L
Lex quMtd exigit. 49.'S.
Legem deu! in nobis implet. 17.8.
Logwcfjciit funt certa O“ compertagt;7.Agt; Lwmenfideiefficttx. 50.B.
M
dei quomodo obÇerudndd.i^.'B.
MMdatum nouum O'uetuf.z9.B.
lundittorum ob[erudtio,fideiuere{igntvmeß.^ z^B, Mzndztd dei,charitzte dei implentur. zy.A, Mctnditii deifold confcientiam obßringunt. 16.B.
MindM hominu confcientizm no obflringunt. 5 9.0 Mirgttnïrf euMgelicam cmere. z 6. b .
mediator quomodo Chrißuf fit.z}.A,O'B.
Meditdtio mart is-3 4. A.
ïAcndzx quis dicdtur. 41.8.
M.cnf£ be nedidio prob(itur.77'Agt;OB»
lAißz non eß Çzcrificium.6 4. A-
lAumdi contemptum docetßdes. J 5. A.
trû uitM.yA.B,
liiinduSiideßcrc(ttur^,};.Bgt;
4 tî
-ocr page 200-INDEX,
([uomodo totusmmiilignopofitmgt;94f.A,^ Mundum uide in momtfleri/f-jS'A.B.
Mundi concupifcentia tranfit. }6,A, Mundum qui uincit.8}.B.
N
Nutufcxdeo quiffit.A^.B.
[liituritnofirdqu!(lisfit-i6.B.e9'i7gt;A, Necejjariu nobis duo funt, z?.A. Nofx pcccdre quid [it-fo-B.
^umerimutdtiofi-equensitpudprophetdf-^^’^.^
O
O bliiniti qudles. 8 7. A.
Orf»/ amp;nbsp;cbdritdtis diffêrentid. j i. A.
$, A.
Odium, multorvm mdlorum occdfio. 31.B.
Oper;lt; bond undcprocedunt. 46 .B.
Operrfrinor Jecfl iuxtduerbudeidbfq; pruedeßiM“ tionis rcfpcilu- 93-B.
Operd noftrd omnidpeccdtum hdbent.ià.B^ Ordri deus feiubet,non fdnäos.^9. A, Ordtionisuirtus qudntd.^ 8 .B.
Or4Kd»}M^«omDjo.89'B.
Ordndumfemperpro uerbißu^iu.Ao.A, Ordndumproquibusnon Jitji.B.
P
Pilt;tWK«c{eproJgt;4«t{:..öi.B.crÄ3.Ä.
Päuli.
-ocr page 201-I. N D E X,
PduUexemplum nobupropom'tur, i6.Pl, Peccutum in nobis quid fit. i lt;S. B.
Peccdt«(« quomodo nos tenet.iy.B.
Pecctttum originale quare reliäum »i nobis. Peccatummjpiritumfanilum. 90.B.
Pccclt;tf«f« mortale tripliciter dicitur. 90. A.. Peccata noftraper quem tolluntur. lt;ÿo.A. Peccatorumno/lrorumpropitiatio Chriftus. ü. B.
eriz.B,
Peccata quomodo,c^quomodo noplangcnda.za.A PeccatumChriflianofempercauendum.zo.B. Peccata minima non contemnenda.49.B.
Peccata minima occafio funt maiorum.a i. A. Pfccandi confuctudo abolcnda.zi. B.
Peccatores omncs hominesfunt.ió.A Pcccamusomnes mortaliterquomodo. 90,A, Pc/itgwtti noui qui.
Pœnitentia euangclica quce. x 1 .B.
Pocnitentia opus ßdei. so. A.
Pocnitentito locus nuUi denegatur. x 1. B. Pcefttïfntw quiC iniungenda. x o. B.
Perfeuerantia quam nece/faria.A-s.B. Potfonarum refpcilus à nobis abfit.gi.B, Petrierror.é^, A.
Prteceptadei qua;.àî.A, Pra:cepttmi nouum,cr uetus quod.z^.'s^ Priecepta dci leuiafunt,Si,B.amp;8}.A.
n Ç
-ocr page 202-INDEX.
Pr^dicdtorer (friepoflere docente f qui.iz.A^ Prlt;eUtorumnMlorumperuerfitt(c, zç.B.
Promiffionet cjudlee à deo httbemiK.ii.A.Qr 44«^* Proxi'»« fdliit quo defydcrio promouendd. 8. A Proximui quomodo diligenduf, 8i.A.
Proximus duplici rutione diligendus, 81 .B.
Pfc»Jopropbetlt;e»Mde.6Ä.A.
Pfeudoprophetlt;e quomodo dignofcunturtàô.B» Gryo.A.
Purgitorium wnde afferitur. 9^. A,
Ci^ftiones inutiles quomodo uitMdte, 6i,B, R
'R.ogire quid fit. 91. A.
Romand fedes hodie qudlis.y g -B. S
Sdcrdmentd qu£, er quot.s^.B, Sdcrdmentorum ufustimde.9,A.
Sdlutdtionem qudre lodf». prietermifit in fute epiftoh^ exordio. 6,Agt;
Sitnóiorum mérita qualiu. zz.B.
Sdnäiomnesorant, Remit te nobis. ty.B.
Sanéliquindoerqu^eoraueruntpronobis, xi.B. Sdnóti decipi polfunt. 6^.B.
SdmUorum fuperftitiofus cultus .zyB.
Sdnilorum interce/Jio non neceffdrid. zz,B, Sdnguis ebrißiemunddtnof, 18.A, B,
Sditguit
-ocr page 203-IND E X»
SMguis Chfifti quibus non profit, 14“
S4tiifiâionoflraqu£. iS.B.
Satisli,aio noflra Chriflus.zi.B.
Sdtisß.{lio q:{£ imponenda. 2 o .B.
Scic«h'lt;t«o/ïrlt;lt; qult;e. 9 2.B.
Scire dei beneficia WAgnuin eft-94-^-
Scripturiefcopus,63.A.
Scripture quantd fides hdbendd, ä 2 .B • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Scripturdomnes nos peccdtorcs confiituit, 15. B.
erió.A.
Scripturds cdnonicds condendi cui iusfic,7'A,
Seduóloresquifmt.si-A.G'B,
Seruicndum quomodo deo fit, 7^ .B*
StWMticbrrfcrfKcuifrf. 95 .B.
Sophijldrum nugdcitds. 8 o. A.
Spesno/lrd qult;e.lt;ÿ4.B.
SpeienergidC!ruKqu£.49.A^
SpiritusquidinnobisfiLcit.ià.B.
Spiritus fdnâlusfomniculofis dufirtur.^o.B,
Spirituu difcrimé quomo cognofcitur. 65.A. 71.B.
Spiritus quomodoprobüdifunt. äi.A.B. er 6».
A.B.erÄÄ.B.crvi.B.
Spiritus pfeudoprophetdru quo cognofcutur.jo.A, Spirituum dppdritiones,dcemonum impo/luræ, d i .B, Strittfgcmiiit Chrifii contrd, mundum.}^ .A.
T
Tfijf 6ric w» hominibuf quie, 5 0 ,B.er 51, A.
-ocr page 204-I gt;N D E X»
Tellirnoniumdei in nobis. 87. A.
Teßintoniumßdelium. 88.A.
Tcßimonium mfidclin. 87.B.
Timordominiquilis. yg-A..
Timor qiMlis non efimcharitate. 79-A»
V
Verbo deiomnii probdndii. B.Cr tf J. A» Verbum dei ^uibus duribtis percipiendum.t^, a. Verbi dei fames unde,A.
Verbideicontemptores obiurgdntur. 71, A,
ViHorid Chrißiiinorutn^69,'B.
Viâorùàdeo. 69.B.
Viiîoresfilifdei. 95-A.
VitieChrißieiniegrädus. 17.A^
Vnilionoßrdinternd. 40.B.
V«(ff/onif uirtus Cr effeäus. 41.B.
Vn{lionisfymbolum,chrißmdeß.4^,l^^
Vndio Çuffntgdneorum-Ai.A.
Vocdtio noßrd dduertendd.6s.A,
Voluntds dei crgd nos c^uæ. 56.4»
Votdmondchoriitn. ^a.Aczb.
FINIS.
-ocr page 205-BASILEAÉ, IN AEDIBVS AND, CRATANDRI, MENSE IA NVARIO, ANNO
M, D, XXV,
-ocr page 206- -ocr page 207- -ocr page 208- -ocr page 209- -ocr page 210- -ocr page 211- -ocr page 212- -ocr page 213- -ocr page 214-