IN EVAN
GELIVM MARCI
DOCTA ET PIÀ OS VALDI MY C o N 11 LucevnaWiiainpris mum in lucem édita
t X P O s I X I o.
Cm Rnnw 4C VfrtorttW dili^entißitM
I H D I c £.
B A S Ï L E AE
i^iToTxxxv iih
-ocr page 2- -ocr page 3-CLARISSA PRVDEN
TISS» INSlGNIs'qVE PIETATlS
«iro,D.iacobo meiiero.Hrbwinclyt£B4 filtcnfis Confuli digniß- osva ld vs
Ulyconiiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S.
--------IT IN AM. ucrô prçftantifKuiroi Itû quemadmodû Euâgeh'unt iChrifti noftro quidem fæculo
— —Il pgy pgi benignitatê clarè pre-dicatur,libris exponitur,lucet, fie pic^ tads opera ad Deutn Patrem noftrû coamp;^ leftem glorificandum niridius micarent, nam ita fieret,ne uerbû Domini tam ma
lè propter nosaudiret inter prophanos, amp;exemplofanlt;fio pluies ad Chriftûacû ducerêtur,quàm Euangelfeantes adduü cant prædicando» Sednefeio quomodo fiat,utadfeôiuum potenria, ôé Satan ho-
ftishumani generis tantum ualeant, ut ferme in dies, quos benigniffîma Dei bonitas donauit cognitione ueri,deterio res reddamur, non quidem palàm, ôi. li^»
a 2 Centex
-ocr page 4-E P I s T o L A center male,Geut antca uiói'tado, fed lut per diflîmulati'onem lafciuicndo uer^ bis amp;nbsp;fa(fîis,proximum fubdolè tradîan^« do J negligendo uerbum Deimagi's ma;« gisepj luuentutem baud fan's di'ligêter ha bendo^Quæquidem maîatametfilon=« gè grauiflîma funt, inueniunt tarnen lut excufànonem apud homines, qui exiftimationê habent nonnullâ ab Euan gelto, poteftatem gerunt: Nam oris lafciuia uel turpior, hominis I epidi tituIS ferè nadîa eft.Petulantia fadorum,into^ 1er abihû dico, quo ries aetarijgeneri, uino, diuittjsjcçteriscp rebus eiufmodi côdona tur Dum proximus læditunuel tra(ltai= turinhumanius iuris plerunquenomen praetenditur, autfingitur quod inhuma;« nitatem defendat : miru etenim quâm fi;« mus ingeniofi ad comminifeendS quod tueaturjdum alterirarione quauis iniu riam facimus » Negligentia uerbi mub tas fibi fingit protegêdi caufas î uel enim perfonæ docenrium culpantur, ÔC teme^ rè
-ocr page 5-DEDICATORI
rè quidenij utplurimum;uel caufatcan« dem cantionem quotidic audiêdam : uel Chriftun^ fe iacflat, eiusc^ fidem iampris dem deuoraffeï uel coqueritur hommes inarfluma uerbonimisanguftècondu dijn primis autem à uerbi excludunt au ditorio, quae herent eriamnum ex papils mifecibus » nam hue conijciunt, ut Chri ftiani dubitemus, an diuina fint humas nis præhabendaî Chriftiana papifticisï pia rebus nihili » luuêtutis ueró rationê quaretamhabeantpaucinó femel apud me quæro, Inuenio autem teporê quens dam uelut commune morbum, quo fes '' netiones laborantin diuinispromouen dis,turn ÔC uoluptatemgt;quam quiftç cas ptatex fuis,non cogitas damnum, quod inde confequuturum eft aliquâdo*Sunt item qui putant earn aetatem non nimis co'êrccndam, feu omni licentia priuans dam,ne quid comittat nequius î NefeiSt credo tales, quanta fecum trahat mala,v dum ealiberiores adepta fucrithabenas*
a 5 Ad
-ocr page 6-EP I ST OLA
Ad patres commigrât adulti' et fenes, lîic ceduntiuuenes : ôi. quid fuccedit, ß non fuerint educati piè, niß malorum lernac* Arbores plantamus,£dificamus domos, paramus noualiapofieris: mores bonos et pios nô plantamus,Grâde flagitiQ,gra uis ncgiigêtia omnium, quibus eft illius aetauscura demandata, quales funt pa= rctes, magiflratusjpræceptores, ôC uerbi prxßdes » Vindicabitur negligêtia ifihgc aliquando ßnedubio‘,nam exeufationes nofiræ apud Deu non ita ualebunt. Chri Ous dicit, dequouis uerbo ociofb redder dam efle rationem. Facßa nulla diffimu=« îanda funt,niß fuerint honeßajnam am* bulandum Chrifiianis compoßte,ficut ('n die,quemadmodum Paul.docet.Cha ritate cognoß;imur ab omnibus, quod fi mus difeipuli Chrißi, uel Chriflo tefle» Verbum autem Domini,quia conuertit animas,fapientiam preflat paruulis, læ^^ tificat corda, illuminât oculos, nunquid contemnendum i Euâgelium Chriftifi* dentes
-ocr page 7-DEDI CA T ORI A» dentes regenerat, ut Petrusteftatur, an^ no audiendum fummacum uoluptateC Caro femper trahit ad terrena,uerbuni Chrifti fubuehit fenfus amp;nbsp;cogitationcs noftras in cœlû,an non igitur eft fine ins termifljone fcrutanduc' Cognitio Chrifti eft immenfa,fides Chrifti ad ipfius cogni tionemaugefeit: Quis igitur uere dixes rit, fe fan's Chriftû nofl'e, Chrifti fe fidem tenere perfecftiusc'Paulus prohibée,ne pa rentes prouocent liberos fuos ad iratn, ' fededucenteos pereruditionem ÔCcors reptionem Domini. Monet idem ut ado Icfcêtes ad fobrietatem adhortatione pia fiimulêtur. Solo. autem inquit.Mcmen to creatoris tui in diebus iuuentutis tuç, antequam ucniat têpus adflieftionis tuæ, lefus Syrach inter alia patrêdocet; Non des,inquit,filio poteftatem iniuuentute, et ne defpicias cogitatus illius.Cui licebit ergo dicere, iuuentutê non eflecoetcens dam,ffenandam, in uerbo Domini infti tuendamç'In quo, rogat Dauid, corrigtt a 4 adolefcenuor
-ocr page 8-E P I s T o L Ä adolefccntior uiam fuamC Et refpondet: In cuftodiendo fermones tuos ♦ Ex quo certum, haud aliter fubueniri polTe tarn lubn'cac ætati quam uerbo Dei, Hoixen dum uerojquod lere* loquitur contra lu dam: Si inquit mutare potcft Aethiops pellem fuam, aut pardus uan'etates fuas, amp;nbsp;uos poteritis benefacerc, cum didice* ritis malu :Än 'nontimendu hinc enim, neiuuentus ad bonam fitfrugêinfequen tibus annis unquam peruentura, fi bene facere non didicit in temporee Confiât cxperiêtia,quamdifficilefit ,quibus ad« fueueris relinquere: difccre autem perfe* tfiius, quibus non fueris inactate tenera probe imbutus ♦ Ergo fi iuuentus nihil haufit boni ac honefti, quid fpei poterit concipide ætateuirili,feniôuee Stultiho mines, quæ funt ante oculos tantum cu* ramusjdefuturis non eft cogitatio, prae* fertim in rebus grauioribus ac diuinis» Mouent illa, delecfiant, blandiuntur cot pori, amp;nbsp;animo: futura non nifi fpe adfilt; dunt,
-ocr page 9-DEDICATORS.
puntjCa dû funtcœleftïa, nec obtingunt nifipoft mortemjôC itcr antemortem ha bent duriflîmum (funt enim deledlatio » nesmundi omnes abrjciendæ, ac dura quæ Deus immittitparientia fupcranda, ÔC tta perfèuerandum in finem u(cç) uix unus ex mille inuenitur,qui uoluptatem ex eis tanquàm prçlentem fentiat, ut ui^ deamus;, quur nâChriftus dixerit, uiam ariguftam eiïe adcoelum,ô^paucos am bulare per earn » Vt autem pro uirili iu* uarem (tametfiquàm fitimbecille fubfis« dium meum ipfenoui) ÔCadfeôuû uim reprimere, amp;nbsp;Satanâ propulfare, uoluc runt expofitionê hancinMareum publi cataffl, qui impulcruntetiam, ut fcribcs rem, tali quidem occafione. Sumpfcrat quidam ènoftris hune Euageliftam ex* plicâdum populo, ÔC cum deeflent com mentarn,qui fatisfacerentjuenit ut fubuc niâ.Obtêperaui, nam ufum petebat Ec* clefiæ cômunistErgo qualiter conciones funt fadæ, fie ÔC feripta funt haec , falrim a 5 uidelicct.
-ocr page 10-E Pl STOLA
ui'delicet,quç caufa eft,cur omnia fint mi nusæqualïa»Poftquàmad fine erat per^ uentum^non lam unus impelUc ad eden dû fed complures, perfuafi quern dixi'^ mus ufum prouenturum elfte, Nam ego quidê, ut dicam ingenue, hatftenus inis’ quiorfui commentarqs tarn multisinli’* teras Dei, non quod diftplicerennaut inn tiles putarem, aut quod non uiderem ra” donem illorum non admodum à cociof nibus diffterre, fed quia u'merê futurum, quod olim fafttû cernimus,tot enim com mentariorum libris editis ) hue res perue nit, ut fcriptura negleda propemodum, fob's commentarijs opera data fit : Vndc ex fob's eis funt dodi homines ad per:« niciem multarS animarum,utquçcaruc runtfirmo ac (blido confcientiarumfola do,quod e fola fcriptura hauftû oportet^ Nefeio enim qui accidat, ut una amp;nbsp;eadé fentenria non ita (bnet ex ore nobis ho^ minis,utex ore Spiritus, nimirum quod exifiimado uen datur huic fine omni du bftatione
-ocr page 11-DEDICATORIA» bitationêjfed non panter homini. Quod igitur facto, cdftlium eft magts aliorum, qtfàm meS.nam præter eaquædixi,no uiparuitatê meant, noui tcnuitatcfpirii tus l'ntelligenriæ meæ,amp; grade noui mês tis diuinæfenfatot exeplaribusexpones re mundo ♦ Verû qutequid eft, quod ede re perfuafus fum,opus erat, non dieo de fenfore (nolim enim defendi,non defen* dendû:aboleatur liquid tale fiierit hie re* pertum) fed prnamento, quod mox in fronte ftatuerem operis uelut illecftamen turn ad ea cognofeenda, quae congeflif* fem»Vifa eft autem ad hoc meum confi* hum explendu longé efficaciftîma nomi nis tui præftantia, quod darum eft pru* dêtia, iufticia, clemêtia,amp; rjs uirtutibus, quæinprimis efle debent in CapiteRei pub^ ut funt cognitio ac defenfio Icgum, noflè perfonâ fegerereciuitatis,facilem cfle in audiêdis querelis,in tolerâdis labo ribus, non habere perfonarû refpetftum, wacarc cupidinehabendi, adeoepmune rum.
-ocr page 12-E P 1 s TO L A
nirrij adula toribus nonindulgerc, dis h4 bitaucn'tate foraterredderej ac dies Iios’ t^es^ de feh'ci ftatu cïuitati's torius cogita re. De quitus fingillatim dicere liberet, nifiuererer non pofle mefàusfacere dd gnitati tuæ.Dc pietateuero tua cogitpic tasjue taceanijqualitercuncp tandem ex-« plicem,amp;eloquar: Nam ut Temper bo^ ni fcnatoris nomen geHifti, boni ac prus« dentis Tnbuni,ita poft^ ad Confulatus faftigium adfcendiftij boni,fapicntis, ÔC ptj Confulis ac patris fers titulu. Nâ pro” tinus ab initio,ubi ueritatis cognouifti Iti cem ex Euangelio,fie earn ampledîf, cos’ lere,fouere, promouere cœpifti, ut bona parte reftitutæ ueræ pietatis ac religionis Ecclefia tibi Bafiliêfis debeat Omnium piorum fadlus continuo refugiumjbone Deus,quàm graues labores, quanta one ra, quantam inuidiam turn fuftinere coa ÓUS es.Et quô hoftes fuerât maiores no^ bilitatc, docîîrina, dignitate, tanto uehe* mentius laborâdum erat, Verum quem delegeras,
-ocr page 13-D E D I C ATORIA^ deligeras,Slt; nacflus eras dcfenforcnijau^ xfliatus eft adeô potenter, ut ad tranquil litatê omnia tandê perducfta fint ♦ Ama* fti prætereafcmper eos, per quos digna* tus eft Dotninus myfteria fua uelut poft: limiuio reddere mundo,neutiquam ümi lis corum , qui etiam poftquam uerbum uidentur amplcdi» amp;C ueritatem agnofcc re, nefcio quo uelut natiuo odio profes» quStur dodores fuos, quod in poteftate conftituti ulcus tangilibi non aequo fe* rant animo* Agnofciscooperarios Dei, 6^ nihil ab eis dïcl quod is non iubeat,do «ftrinam eoru efleDei,redargutionem, correptionê,inftitutionê efle Dei,et nihil ^d agSt in Ecclefia nó Dei,modo fint taa lesjutoues pafcat,etChrifto pafcâtnô fi« bi. At($ hac quidê ratione nullus illorü te no amat,ueneratur,amp; uelut num? hic in terris prçfentiffimû ftatuit * Quç uerô fit in te feueritas in malos mores,quae uolu ptas in autftu uirtutum, an non patet ex doloris magnitudinejquo adficeris,quo* des
-ocr page 14-E P I s T o L A
ries patratur,quod contaminât iynccn'ta tem Euangelicamc’Quodcp tanto ftudio literaspfomouere conaris,amp; difciplina urges Chriftianam in his,qui ilint literasî fum antiftitesç^O fi hic quantfi eftiàpien tiaîacprudentiæueræj tantum eflètco^“ gnitionis literariæ, fdo nancß quâto me^ liuSjfeliciuSjfanÆus agerentur,quaîc0(ÿ turn ad ftudia bona, turn ad difciplinant his arôiflîmè copulandam peranêt.Taââ lesprofeôlô rcdduntur (ut obiter tanta^ rum uirtutum caufam adtjciam) quibus leóïio diuinarum fcripturarum Etmilias^ risefFeóiaeft, Num enim dies tibi fineib laru meditatione præteritc' Négocia non funt tantajquç morem iftum impediant: imo quo maiora funt amp;nbsp;frequentiora,eo diligentiorem tibi faciunt illorum fermo num tracfîationem 6C exercitium,fcienti, qug cognirio dexteritas^ rerum reelege rendarum inde hauriatur * Melius fe ha=ä berent res Chriftianæ, fi ilia confuetudo principibusuiris effet omnibus:Litera=ä
rum
-ocr page 15-DEDICATORI a;
rum eft enim natura homines transform mareinfetuidemus itacç, qui frequentes funt in Ariftotele, Ariftotelem referre,in PlatonePlatonemjin Scoto Scotum, in Nafone NafonemtQuidnilogepoten* tius leého diuina redderet diuinosc'hic eft enim uis fortiter, amp;nbsp;fecundum Deu im« mutans,ut paulô fuperius ex Dauide di* lt;ftumeft»Vtigitur exDeOjlecftionisfti« mulojfacis omnia, fie in eundem dirigis omnia,ut fçpe dicere cogar ÔC apud me, 6C apud alios,ex paucis te unum ene,qui confilia amp;nbsp;fatfta per Deum difponat, di« rigat,finiat.Patrem ergo te amant,amp; rc« uerentur omnes ptj» Imô amp;nbsp;imptj fufpi« ciunt,atquc colunt, etiam dum intus fre munt diflccanturcp, Quæ dico, coram Domino,ex animo dico.Laudâtur Prin cipes aliquâdo iuuenes,non quidêquod taies fint, fed ut tales fiant, Tali ftimulo tu miles pietatis ueteranus non indiges» Quamobrem aliôrcfpexi,dum ifta para rem, nempe ut libellum omaresjet exem plo
-ocr page 16-E P I s T Ö L A D ! D I C plo foris altjsj fi fortè qüibufda, eiufdent ' tccQ ordinis, exhacEpiftola uelut imalt;ï go pietatis proponereris» Doccatamp;hæc nûcupario, quæ fit animi md propenfio erga nomen tuS,et mcjut haóenusjcorn mendatum habe» Vale féliciter in Domi no,qui nobis tetantûhuius urbis, ÔC reli gionis uerç decus feruet quam diutiffl mè,Bafileævii.Marttj» Anno
M, D» XXXVIII»
-ocr page 17-marci EVANGRLISTAE I VITA.
•1 A R c V M fuiffe Petri difcipu^ Ium, nemo, à quibus aliquid eft memoriae de ipfo cómenda
I' tum,nonteftatur»Vndeamp;Pe
trus eum filiü fuum adpellatin fine prio^ ris epiftolæ^Tum etiâÈuangeliûhocbre uCjRomae cófcripfifle rogatum à Fratri^ bus»Vifum hoe ód à Petro adprobatum, adlegêdum fiddibusfuifle propofitum,. Nee multo poft, Marcum,aiunt,à Petro mifliim Alcxâdriam,quæ ciuitas eft Ae^ gypti nominatiflïma, Ibi receptu, fic do cuine,ct uixifle,ut non folum Alexandri nos, fed magnam meridiei partem, ad fia demChriftiperduxerit, ad bonorum communionem exemplo corü,qui Hiea tofolymç principio nifiil non in comma ne contulerât promouerit» Stilus eft ada modû apertus, nonhabês ubi quishacre re poftît ♦ M atthçû refert,nifi quod omita
A tit
-ocr page 18-V I T A.
tit quaeda, quac Matthaeus plutibus ftar^ rat ♦ Euangeliu indpit à loane Bapti'fta, ut in quo lex amp;nbsp;Prophetç dcfierât* MuP tis locis $ Matth »clarius fcribit.Id quod patebit inter interpractandum,Neronis anno odauo mortuus dicitur, ôc lèpul^“ tus Alexandriæ, fucceflbremcp habuiflè Ananiam, A quibufdam uero côbuftu» memoratur fune collo iniec^o , pertra* (fîocp ad fupplicq locum ulc$,fub regno Traiani ab infanis idololatris menfe Aa
prihï
5
-ocr page 19-)SVALDI MYCO
II L V C ERN ANf, IN S V M M O
ÏEM.PLO BASILE AE PASTORI S,
in Marei Euangelium
Expo/jtio.
CAPVT PRIMVM.
Inirium Euangelq*
E C E R A T Dein bomi'rtf m dd mitto,fcdhic lYjn l^r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prteMrictttioncmfecundwnt
H ^■-‘i\iufiqtMndâobfcurâ,imôrenu)ti ncicognitionan,criujlialt;f,'iiii' tiitumq;rcliqudru. qu£ quotier tlircs fuM exeruit,/îbi quidcm uifa cjl çr cognouiffe, ZT traâaffe omnid bond,cr hone/ld plus qudm reôlè,çy ue rè,cum prêter jjgt;cciem bor«m,f mo wmi« Mm!n-af«,nibii
prorJîwtfnucrit.EtqMod ueritdteminueniffe /c prorfi« ßierdt perfuafd, pneceptd dedit bene uiuendi ,uthicui-td per bonds, GT honeßds déîiones trdnfmiffd,pofl mor
ton/rliciits dfgrndißiwcompdrurctMr.Atqj ideonuif ciduit iBa fgregid preceptd per tot«iw nutiidum »ßc ljv~ trdns omneî bominesddfrugë tußij mieuitd: poffepcr Migere. inpper ZSquot; populo, qui turn Dci populus uoiu^
A gt;nbsp;tjlHr»
-ocr page 20-CAP.L - OS VA LD I MY CO NI I
b4ttir,per Mofcn Dei minilirum adnuncMd lex efl,lt;JUie: pariter exiflinutaeftimultis hominiiuflicidtn ddfir' rcycum potius indicaret miferidm, zx mbeci'ditdtem ho' tnmis.gud mhil,quod Dei efl, zx eim ntundatorum cfji' cere potefl.Quocirca tametfl nunciumfliit, quod diila-uit'ratio, quodc^ pr^feripftt lex ipfa,no tarnen Euange hum,id efl,bonum nudum fliit, quo uidelicet homa uerè bonus,Zf uerè iuflus efficitur.lloc ipf im enim efl de iefu Chriflo,quern Pater in mudum propterea mißt,utbene' dtdionem olim promtjjam adflrret. quamobrem, inquit Karcusdnitium Euangelijielu Chrifli.\nitium,inqudni, boni'fiuncij, falutis, fcilicet, humana:, efl de Icfu Ehri' fto,utpote deeOtperquem unum falusà Deo promif' faefl olim. Quocirca fi-uAranea efl,quod ad iuflifott tione adtinet, omnis philofophia, omnes leges ad uitant bona inflitutie,et quicquid ab humana ratione uel procef fitiUel receptum ell^ttiamfl de cœlo uencrit. Quod addi tur, Eilif Deia)b hoc adiedu efl,ut inteüigamus, boni il' Itus nuncij certitudinem ,firmitatem, Cf perfldionem-üunciu/m eAiChriflumflrre nobis falutem, ZT bonafl' tnul omnia.Hiecfalus perflda efl, quiaàfllio Dri ta:non enhn poteflfilius Deiquid imperfldum agere, neq; Deus per filium. Quocirca horrendû, quod hic con tradicit Papa de merit», de purgatorio, de mifla, de bo' nis opcribus.Elam res fl fle habet, utille dicit( Chriflus quidë mortuus efl propter peccatanoflra,nihilominus
tarnen
-ocr page 21-IN MARCI E VANG. E XPO.
tämc fatisficere nos oporM : Chrillifunguis mpfiââtn falutcm adtulit.Cofydcrct uir D« blafphemia in Deunt, V Chrijlivm.çr un nonßnt fubregno Papte tempo-rd,de quibuf Petrus z.capite z.Brunt frlfi dodlores, qui cldm inducentfeäiis permciofeis,etidm dominu, qui iUos mercdtus cft dbnegates. Rgdnt igitur grdtids Deoßne w» term!ßione,quibtts ddtu eft eins mifericordidm, nbsp;nbsp;beni-
gnitdtem noffe,comple{li,cr gratitudine profequi, tantum eft ennn,quodlargitus eft,ut omnis humanusfenfus, ad id reéîècontemplandumdcftciatAnitiunt itaq; tarnßd.-lutiftri nuncft eft,quemadmedum tradiderut Prophette. OlimdiólumeftperuirosDeiexftgt;ufanéio,ftcfiiturum, ut falutem per promiftumDei confequercntur homines. Huius igitur initium eft à pratdicatione toanis Baptiftie. fecundii prophetaru oracula.Vnde quidem intelligimus, de iuftiftcdtione hominum mox ab initio conftituifte BieumfteMe per Prophetas prodidifte, tonde prteftitif fe,quemidmodum prodiderat. Inftpientiam igitur fapi-entium interea pertulit, utfua tandemfapientia.crbo-nitate conftinderet iUam, quo cognofcentes,fe[eabicdliSf totiDeodcuouerentur.
Ecce cgo mi'tto*.
Prius teftimoniü ex Kalach, capifez. prtecurforem lOitHttrm ftgnificat, nbsp;nbsp;eiuf officium, qwod quidem erat,
antequam cognofcerctur Chriftus, homines docere refi-A 'j pifcfnhdtx
-ocr page 22-CAPX ÓSVALDÏ MYCONII
pîfantittm i uitd priore pcrflagitia, er hypocrißm trif aild.Tum tndicdrc, undenätn uires emëdandd; uitlt;e fup-pcditarcntur, nempe Domino ieju, quem EUim^ehuW} cuius lÜe inituim fteit, nobis ùtm à putre demonftrat ex' htbùum ad falutem. Id quod alij plunbiis uerbu, aüj pau cio)ibusdej'cribunt.l^\arctishicdicit,cxEj'a.ea.4.o.Vox clamantis in dejerto, parate uià Domir,i,reëlasli:iteje' ntuof eius.Luc. plurtbiis adhuc ucrbis utitur,ca.3.'bUtt. hocuno uerbo compleëliturtotum, (j.zTKvoêi'n,reftpi fcitc. Quod uerô fubiungit uerba^qiite Karens hic habeh exponendi gratia ßtbiungit. Alteram partemolßcq Blt;lt;' fti/llt;e Katt, per hcec exprimit: Adpropinqiiauu cnim rc gnum ccelorum, id efl, Chriflus ipj'e, qui regnu lUud apt rit,introductt,donat.Kar.crLuc.htsucrbis,Pra:dicdns baptifmum peeniteti^ in remißionem peccatorum, hoc eit,Pra^dicans rcßpifcendHmelfe,er baptifnnßgnuM recipiendum,in remißionem peccatoru impeträdam per Chriflum. Triaßcitigiturloannes: Prlt;edicauitpa:nitcgt;i tiam,id cfl,nouam uitamict priedicauit Euangeltitm,t!O^ fiam haneputa uitam acqutßiumiriper Chrißum. ’Tdtt' dan aqua baptizduit cos, qm ipßitsßcfemanibuslubde' bant. Ad quid ucro baptißmus inquist Dicam breuiter. Si gnat,monet,reprjeßcittat. Signât eos, qui nome dederunt Chriflo,Konet uolutatisgratiieq; Dei, qua mßtris largi tus efl per mortefilij Deus. Repra^fentat quoq; peccato r!(rcinißioncinfanguitieCl}rifti,(ttqihocipfumßuoquo dammodo
-ocr page 23-IN MARCI E VANG. E XPO. 4 modo,id efl,fdcrlt;imëtalitcr. iiah^ceftßgnorum uis, utßc ftatuant, quod uerbum pfomißiönis ipßs ad' iunélu commet,ld quodfrcilè probant omnia ucteris tC' fiamcnti ßgna.Vnde baptifmin ßgnum uocatur rcgcne-tionii Paulo,no quidi,quod ii per fe regeneret,fidquod Demper ipfumuirtute Chri/li/anguinis interuenien te. Pneterea Chriflu induit apud Paul. Baptifmm.GaL 3, id eft, docet Chriftu adprehenf mt eftft, (3quot; ägnitußdct ut per quem Pater nos exaudiat, iuuet, liberet ab omni' bus malesSigniftcat apud eundem nos eftè Chrifto conß pultos.Ro.6.ideft.mortuoseftepeccatis,etiacereueluti fepultos,at non diu, quemadmodumnec Chriftus manßt i« fepulchro diu, fed refurrexit. Nam er nobis ita ref ir' gendivm in nouam uitam, neq; rclabendii m ftagitia prio ra,ßcuti Chriftiis no moritur ampltus. H^ec auté,ut reéiè capiamus.diligenter adtendendum gt;nbsp;quid ßt Paulo mori peccato,fepeliri perbaptifmum i-M mortem Chrifti,abo-leri corpus peccati.Nam ipfefatis feipfum exponit,dum dicif.Vt pofthac non feruiamus pcccato. Et pitw/ó poft. Ne regnet igitur peccatum inmortali corpore ueftro. Ex qmfcKJ patet, per baptifmum ftgnificari nobis morti ßcatione,er uiuificationem, utquotiefeunqi ßgnu hoc, quod nobifcum circumgeftamus,mtuebimur, in mentet» redeat proftßio noftra, er peccatorum adftMus ncca' tis,uitam innocentem dcgamus.lta fiet enim, ut uita no' flm peenitentia ßt perpetMd, id eft,ut dolcamus et conitt
4
ramus
-ocr page 24-CARL OS VA LDI M YCO K H
filMUi propter pecc^tt.tgn^ piitrauimiis,et propter äJ-fióluum,qutbufploenifumui,tmprolgt;it(ttem.Fidemuero Chriflihabétes,erigiinMr 'm Dcumy/jic certd frcti,id) e» noi nun^uM dcftitutum tri, pugncrma^; peruirtutent iïliui contrd peccdtd.ne denuo rccidatnui in tam pefltlett të feruitutë,et chäritätis nos deuoueämus operibiif. tJditt fine fide poenitentid defiiercitio efi. ß^git autem,utdd prM cipium rededtn,Bdptifmus,quie dixi,fifides fiter it 'm no' bis. Perhdncenimdccipimiis,quicciuid Densperfigtf^ nobis offert. Qudtnobrem fimper ordndumjDomm^ addugc nobis fidem,utdonisoinntbM Dn recipiendif fimtisdccommodi.
Confitentes pcccata fua,.
No« fo mo Jo,gtto peccdtorunt cofißionem 'Ecclefiii Ro. tenet:fed quofitteturf : peccdtorë effe,qui uerbofi'U fi£lo demonftrdt,ut uidentesmtclligdnt, qudliteriÜe d^ fe fentidt. Prd-dicdbdt refipifcentid lodnnes,et Chrifiuni olim promiffum ddeffe nuncidbdt, per quem pcccdtd fi' rent toUendd. Reccpturis hdnc doilrindm fignu/m pro' ponebdtnouum dquteldudcru.ldmquihucdccedebdtitt non tie confitebdnturfiiëlo,qudles'ndm feeffedgnofcc' rëttQupdfiuerôquisey uerbodoccbdtfepeccdtoretH effemon tdfitciebdt fmgilldt'mi tdmen,fed in comune,nift confultdndifirtdfiis grdtid lodnnem dliquis ddierit, quo confiliu j confoldtionë de Chrifto fèrtiorem dufirret.
prdt
-ocr page 25-IN MARCI EV ANG. EXPO. S
Eratenimloannesindutus pilis^
Dcfabit à uitiefeueritdte præcurloretn, nam nccj; ue (iiwm curauit Jjilendorem, ncc^ dcliciM ctborum,fed pa rabtlibus cotentus.ojjïdo pietatis incumbebat,^uó uiam reilèuenturo pdWft Domino.Pro exemplarifit loan-Ms omnibus, qui pradicaturifunt ChrißumMundo rc-ttundctur enim oportet,ac omni pompte eius ey de'icijs, fi purè,cr efßcaciterEuügelium docereuoluerint.üam fiquid malaru'iriitdhuc ad/róiionum htcferit potentius, ti mendivm certè,nequando precipitature fitü cos pemi' cioßßime.Et nequis exißimet ineremo ui^itandum, Buangelij mctIikmi promulgctturo,fci!ttnccChrtftumittl uixiße,nifi dieb.aliquot,cuius exemplwm inimitabile td men nobis ; nee Apoßolos, lt;j«i tarnen non lucLeis folùm, fed toti mundo^uangelium annunciaturi crant, zx cum Chriflo lucrifàduri. Catera tarnen non it a abfimiles fue runt Baptiflte mo^ttWjboc qwo dtxftHM5,»nodo.Hic enim nullus ueßium cultus, nuUe ciborum deliciie, mundana-ruin rrrtt nuUa cupiditas, niß quam Chrißus precipuis de caußs tolcrarat,ut eius eflum fenßm extmgueret.De ueßituto.C utobiterhoc dicamus ) ßultifacrifici, pido-»•CÎ ßultos,zr ine xpertox docuerunt, tanquam peHc ca-meli fucritamidus,cum aperte dicantEuangelißie,pilis cdmeli fwjjc tedu, hoc eß,ueße ex cameli pÜM coßda, id tß,aß)errima.Vndc et Chrißus dicittJiatt.ii.deio: Age,
A $ quid
-ocr page 26-CAPX OSVALDI MYCONII
^uid cxiflis ut uidcrctis ƒ Num hominem moÜtbus dmi' iliimuefttbus f DelocullisPli. lib.ii.c.2^. demcllefyl' uell ndibeod.r.ió.Cmgulii lüitpilliceum circü lumboh ut tn omnibui (jU£ Io. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibui ufies eft
t€m,cr ncgligcntiam intdligämus.Cui enim diuma fuift propoßtu,jpiritus inßtgutionc multà aliter,quùm nuoi' did fülcat, etum qu£funtmündt,prófequitur. Qau dc rcPuubts,primdCoriiJth.7.
, Praedicauir dicens* Veni'et
loMiief äb omnibuimugni babebutur, or colebutUï prophet £ locoMdt.il N c igitiir pr£ß)'retur Chrillogt; dtligens ßtit inter docendû, ui omîtes noßent,quim ipß nihil, Chrifius ßret omnut. Qjiod uero et ipfe effet,nolt quidcùfe,uerûubiiïoperipjius jfiiritu eße. dicit ergoi ueniel fortior mepollme.vbiqHidöiquoddicitßrtiott refficere uidetur udhocquodjequitur: Egoquulébup tifoaqud ,^^0. ïmbeciüis erdt lo. bdptifduerdt eniMd-qud,nbnißittChriJius munißfldretur ifraèh. lo.i.For tis uero Chriftus,qutperffgt;irttufu’tregenerduerdt,et hodie régénérât homines ,utc terrents fiant cceleftessè carnalib. fpirituales, c peccatori. et ferais diaboi i, flif Dci. Ad imbecillicdië igitur hacGquot; humiditati cogno/ci daAo.fubdit. C.uiiis nojum digniis, Zirc. Extremi ejl mi nifterij,nepc fertioru,foiuere ealciamèta domim. Hoc au të area Chnftüdicitur fe efße indignu. C£terii hac de re
lo.plu'
-ocr page 27-IN M A R Cl EVANG. EXPO, Ä îo.plMribiMdî/J’Mt.it loi.crj.HicuelimPiipißds cxpë-dcrc fuam impotcntiam, dumuolunt per opera bona me rericœamp;fiue propria,ßuemcrceiiaria.lo.adhuc in utero matris exiftcns accepit /lintu/amHü, in lucem editus per eundem egit omnia, nunguam cnim ab hoc dcßitatiis cß,mterim tarnen feßc abijcit,ut ex co teflimoniu merea tur 4 Chrißro, inter natos mulierii nonßtrrexiße iwdio-rcin loüncbaptißa Qnid ijxßeiendu igitur,quitantum ab illodißant,(:x jj’irttu,cS' operibmfAn opcr4gt; nbsp;nbsp;nbsp;fsci
Knt ipßpropr!jsu’ribusmcrentur,gu£ßcit lo.jj’irit«-faniio nibilmcrcnturfBonc Dc i«,qMie ißaßedudioi Co-gnofc.CMt ße mîfcri nobiÇcu.et confiteantur pcccdt!» pw, te ficturß grdtiam falutis 4 Deo per itnu Chrißum Domi num noßrü, ni nidlint iram Dei mauere fnp ipßos in per f etuiim.Pxhisdißcrime,puto,fieilèdino/'cttur inter 1)4 ptifwdlo.rtbuptifnidCbri/îi.Ndnniluddquieiboc/î’iri-tiis efl.Tum apeßoloru baptißna noiidliud efßc, guàm Io alt;m’lt;,ßahudclßtenim:iädqni!ebaptifmusduplcxelßct, cürimp’.exßt.Eph.^.'NecClmßiis, necapoßolibapti' :5:4fi elßnt,quemadinedü nos. hnô etipß apoßoli bnpti-Zafßent aliter ante Chrißiglorificat:onc,altter poß.(, 04 pfi:lt;4rutfnmlo.?.ft4. '^Qno((qdc,q./it abfurdü, quiî uel tanciÜH habesfidei, no c4pit?Sf d dc baptijino b4fle-
Et fatflum eft in ülis diebus» (»w-
Cbri/lm «t nibiî omißt Icgahü njdiuUtoru.
ßcent.
-ocr page 28-CAP.I. OSVALDI MYCONII
fccerit, ita non uoluit alic^uid omittere, qucd pcrtinerct ad nouamillam lcgrm,quä tulcratipfc.fidaputa: quant' obrem ut bapttzaretur ,hoceft ,fign tim acciperet noui teftamëti,noui,'mqudm,faderis,]OMncmadijt,ficenm deccbatipjumomnemddimplcrciu]iitiam.ï'\att.3.DHX er at, cr eft ufj; in perpetuum eiui exercitie, qui prc^' tetur fe militaturum Domino,cotrà quiequid e]t huic ai' tierlur.a. quamobrem utidcmquoq;ltgnttgeflaret, colt' uemebat maxime. Quod ƒ ^ftauit idë, non poteft altui ej]e baptifmuf noftcrabaptifmo Ioannis, Patet obiter, qiiarc'namChriftus uolueritbaptizari.Commune uo' luitcnimfidelium,e:ypiorumgeflarefignu,z^itaquoq3 fratnbus aßimtlari: neq; horruit, quod tllud ejfet pceni' tëtium, fed jimtpßt eó libentites, quo nor at hos ftc pro diuiiis iter arrepturos adfe-Cwm to.i.dicit Paptißa per defcenfum ff intus fanilt,fignivm à Deo patrefilij coÿto fcendtfibidatu,torquëturnonnuüi, qui frëlivm ßt,uthic^ cognouerit,tanquam ffiritu inftdentemfiierit cbfficlt;t' tus. Nemini dubtu fit, quin ïoannes,qui norat Chrißunt ex utero matris,'Luc.i.ctiam nunccognorit,antequä /fi ritus fandus in Chrißum defcendifjet. Q^omodoergO dtcitur,quod non noueridüon noueratexfe,fed ex ffirt tu,quo planus erat. N o„ nouer at item ex fide,quoi ha' denusnuquamoccurreratetiâcognatus. Alter enintegt rat i n defer to ludeæ,alter apud parëtes in Galihea, qua' propter rede didum,non nouerat.Spiritus autem,ut do'
cucrat
-ocr page 29-ÏNMARCIEVANG. expo. 7 eueratPatcrjnon tam infedit, quo loannifieretcognitm Chriftw, quàm ut tott populo, cui fîcloqui Patris /igno co)jgt;eóio potuit loannei'.Vidi ljgt;iritu dcfcédentem ßiecic foÏHfwbi; de cxlo^am ita populo,quicquid prlt;etiicmt lUf de Chri/lo,ßtit protabiluKjrftqj ma^ts teftatum.
Vidit.
Ad loànem hoc uerbum reljgt;icere, ex toannis capite i.iam adduélo pâte t. Altocpm poßtum ejl obfcuriui rfpwd reliquosPuangclißas.
Tu es filius meus dileôus»
Pdto* teftificatur de filio.primo, quod ßt filiuî dilc' âu! : deî«df,qMod iw boc «no pLtcetur: tertio, hune eße (tndienduw.ïAdtt.iT.QUie cum ßnt tam clara, ut nemio non uideat:tam apertaatt nemo no inteüigutitum denuj; certa,ut nemo dubitare poßit,quid fubeße caufæ ualebit, cur Pupd cumßuis aliud ù filio dileilo medium erigere co «etubHi quo cu Deo peccatores, nbsp;nbsp;proiiidc hoßes Dei,
recoeiliemur^Curfeiubetaudirt potiuîqHÙm iüü^Anue racior cfl,qudm Detw? an Dei mente nouit meliur,quam ipfemet Deiw? dn potétior efl qDcim ? An non homoefl? an no creatura Dci:tmö,anno feruui Dei? ( ita enim de fe ipfe teßatur. )Sihomo,ß creatura,ß feruus Dei, cur id non agnoßit? curobliteratis qu£ Deus preferipßt,aliud iubetflàirum,fi agnofcit,quod profitetur.Principis mini
-ocr page 30-CAP.r» OSVA LDI MYCONII
ficr^ßquid ciufmodiagmt,interim täinen ueüetclJcfff^' n:fter,non folim 4 principe, fed 4 neminc non cxplo‘^' retur:an Dcies conniuebit ad iUdtam grandiatimo eon' triiridglori(efult;e,noxùjdlutihominummonprottdo noncouniuebit,idquodcl(irènouimiis uelex pdrdboltt deferuofideliiC^ in fidcliMdtt.t^.. Jmc.ii. Audiamm igitur nor perfidcifimplicttatê, ^uÖ Deus audire lubet» fegudmur ucjhgid eius, nee diibtum fit, quin Deo gerei' mus morem, etiamfi mundus tot us diuerjum fmtidt cii/nt dodis fuis, cum fudmultitudine» cwnannorum logitii' dinc,cum fdn dis fuis. Certum fît nobis,Chrifium unutngt; Cf folum effe inter Deum,cr nos medidtorem, ej recon cilidtorcm, quofînixifiierimus, uerèpdtrcinbdbiturot cjfeDeum,/indliter,nih:lminus.
Et codfeftim ïpiri'tusipfum,
Mox po/l bdptifnd fufeeptum, jfiiritus, quo plocntit trdt Chriftus,tpfm expcUit ( ut inteüigds uim,?y quoi ficdiuind uoluntdte fierioportucrit)tn defertum.Sci quare expellitf ut tentaretur d didbolo.Voluit Deiispd' ldmfieri,uerè cdrnemfiltu fuît induifife,cdrnis enim funt tcntdtiones didbolicte.Cbrifîus dutem tcntdrifefuliinuit ut per omntd nobis fitntlis jidus, nos 'm fficm certam col locdret,auxtlium indubitdtum ddfùturum nobis fe, teil' tdtionc correptis. Tum excmp'ofuo doccre, tentdtiones À duibolo parattis diumtm uitam inftiwentibits, prefer'
-ocr page 31-INMARCI EVANG. EXPO. « ifiM eis,quiuerbum Domini ad conucrfationcm cakftcnt tfl'entpromv.lglt;ituri.Clt;£tcrtvm diabolus tentator quid uo lueritfibi Dominum tcntMdo,uel ex hoc patebit. Nouit dduenturum, qui ßbi caput c/jet cominutum, anautem hie effet,dubium fidtnimiru, quamuii uocem Patrii non longo ante percepiffet prauu^ aufcultator. videratcar-KcoijMt hominii: norat optts,ieiunium quadraginta die-rwn uidelicet,utextrahomini5 uirtutem. Nccdîw po-tvit ratione,quod concupiuerat, exquirere, quàm tenta-tionii medio,quamobrem fie adgreditur, ut lapides mutet mpanes'.utfedemittat ex prtnnaculotcmpli:utpro-firatus adorctie.tn pnmo uirtutem Dei manifèftè cogno uiffet.ybi autem repulfumfe uidit, ad peccandum prouo (at, nempeut Deum tentet, id quod ex uerbii Chrifliß-tile d'mofcitur.îion tentabis dominu Dcuw^c t c. veruw Ilf /ic ceffat diabolus.( adeo non defrtigatur infMd wiX * lzg«it4tc)r(ttionc»« altam init,/iquem adfté{um,unde pu ««« cognofcat bomittOM, inueniat. NoMcrdt mulMi dic-Kwn,q«dm/itbMiMittii«n ingenium dd gloria: cupidita-tfm prom«n,cz nihil non agat,tâtum ut expleaifeiPro-tnittit frgoregMd tnundi, fi proieiius fe adoret, NiiHibi Chri/lus cocedit qMiccjHdra tentatori,ffc uerbw ,0quot; poten tid cotrait,ut nihil fieret feilicet didbolo copfrtiiw.qudin ChrillimclJe,quem ipje titnwerdt. I nterim illud df-«wn/lrdnj, carnem (e talcm circumdediffefibi, cui nuUa uel effet unquam ,uel poffet effe fimiUs,nempe neuoca-reniomni
-ocr page 32-CAP.I. OSVALDI MYCONir
Omni peccâtis ndtur^. Quctmobrem non potuit non tcrreri diabolui, ut ^ui noffet tyrannidis fuie inm finent inftdrc, iudiciumi^ latum contra fe perpctutc condemiut tionKMirarifolcnt quidtim,(iuód Chriflut itajegeftari per a'éra pafjui fit à cacodtanonc, non cogitantes in erc' tno h£C omnia ßüa effe. Quamobrem neceffe eft, adfutH ptiones iRas nonquidemuerèfiéias,fcdinuifionisl^e' cie Domino propofitas ,fj fic potui/fict caro, qa£ per O' mnia nobii fimilis adparebat, abduci, quo uoticompof frilus fitijjet diabolus, üo enim abfitr^ modo,fed abfy} omni utilttateßret,eu. quijfiritufando repletus pr^ pdf ticipibusfuis agebatomnia,fileuelutinulnis portatufff diaboli de toco ad locum tetatum effie,quid enim hinc hit ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minibus commodi ƒ quid uero non dubiorum fiuboriretuf
humana torquentiu ingenia^prtefiertim cum tale aliqui^ circa tentationes nemini obuenerit unquam. Ediuerfu autemuariie tentationumfiirmæ fianâis uiris àuerfuto d^monefitepius obieHaperexperientiam quotidianant feiantur: quas quidem fiquis ad bue modum deficrileretf quo/criptafunt hiecin pr^fcntiarumdeChrifto, nennt non diceret, ita ßdum,ut res mantfiftior effet,et clariof legentibus. Quid'ni igitur in præfienti locofimiliteragt mus?Sunt occafiiones ex ueteri teflamëto, quibus ceu uilt;i munita eß ad eiufimodt explicationë,ut de finwralt ïerC' mite c. is.et dormitioe Ezechielis.c.4. QUie tametfi runtimagimria^amenfîcdefcributur^anquànonfiecnt
-ocr page 33-IN MARCI EV ANG. EXPO.
fint, at^fcriptafunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. QUd de re Bueerus in c.4.,.
Kdtth.Qudmobredeßndntmirariiam lUhremdUterti accipiaitt,prouta,fumprlt;eftdtnobii,C!'uerammdlid£~ nwnis dftus inteiïigétidnt. Docemur dutëexemplo Chri fti,quonwdoßt diabolus, dum nos tentât, repedendus: nempe fideuerbi Dei.Hic ctenimßfirmi ftetermus» nunquamfiet,quin tentatori ßtcedendum.Deindenemi nem eße poße liberum à tentationibus, poflqudtn Chri-fiusnon efßigeritgt;Pr£terea de quadrageßmaliieiimia ad imitdttoncnt ieiunij Cbrifli per Pontifice m Ro. tuto,quid adtinetdicereiCumhoc ipfum fequinonßt hominis.Deinde cum h£c qiMlifcunque imitatio ncq; fit ex fide, neque ex charitate i quia coaâa efi, proximo plus nocet,quam profit. Ciu£ fi itéra,utf tnt uerifiima, nonfolumDeonon placere potefl taleieiunium, fid cr peccatum cfi.quicquid enm ex fide non enafeitur, pecca turn c/l.Ro.14. Titcfo, quod, ut nos ieiunauimus haiic' nus ,no habet exemplum neq; in ueteri tellameto,neq; in nJUO.Quis enimitdiciunauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uno prandio fu
meret duplicatum fire per omnia cibum,et potumiCrafi fioribiis efiulitis reieiiis, delicdtifiima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deligeret?
quod filent populi duces fiilicet,ficrifici, ziropukntio-w. CoUdtionem, quam uocant,finieret, qu4 ticl merce' narius infimnis, grduifitmis laboribusfatis fipcr^ contentusfiretftiocfiiturdre quidemefi,non ieiunare. Qun'ejHttÄtjictbo «it/lincGnof tiHn^M4wiM4gû cito,et
B potM
-ocr page 34-CAP.L OS VA LDI MYCONIÏ’
potudiflendimur,qudin adccckßte Ro.priefcriptumi^' iunantes. Quiteiundt,carnis petulantiam compcfcere habet in animo J guô mentis actes in deprecandoßcibits ad Detvm penetrarepoßit^os torpidtoresC neguid alind dicant ) e^ôii, mentem nunquam ctborum nndtitudiM grauatam magis hebetem tenemus. Abftinueruntà cibii ßlimpij hommes, prout putaratconducereadcar tiisrefrenandam Lifciuiam,ad fundendaspreces^u^fi* purtßimax ,adfidci fincerum exercitiummos rneritum hmc,nefcio qiiod,ue]hgamiis,imà poftulamiis etiam,ßui ti profèâôiUel pot tus teneri noflroru/m ieiuniorum lt;eßi' matores.Vndefit, ut bodie nemo pius non clamet contri tam ridiculam abji'menttam, ut qua: uel immodicamßt» ritatem tequare poßita:Stra uero nemo fidelts non uebat, erreuocareßudeat cibimediocris ufum,ut quihonti' minent O' Dro quodanimodo pra’paret, o ad oinnon uirtutem exercendamhabilioremejßciat. Qttamobrd» adeà non efl uerim,quod clamant Papißa:,nos toUerc it tunia,ut omnes dies Cbrißianiuiri pronunciemus perpt tuo abflinentiam efjc,ciborumq; o pot us reiltm ußunh qui ßt lunilus cum a(lionegratiarum,debere.
Eratep cum fciis, amp;nbsp;Angeh,ÔLCgt;
Ad deferti deferiptionë hoc ßteflat, tails enim erat It ais,Ht ßris eßet repletus. Angcloru minßerio aute nu' quaßtße Chrißu diHttutu,ncminem dubitare puto,niß /prw
-ocr page 35-INMARCIEVANG. EXPO, to forte dum 4 diabolo tentatus eß. unde tüatthxui in^uiti Tune omittit iUît diaboluf, et ecce angeli acccdcbàt,ac nti niflrabätei.Expugncmuf et nos didbolti,nec dubitctnus» f^ß ßigitnj huius,angelos ad minißertu nobis adßuurosi. Poftquä autê eóprehenfus effet loannes,,
Hoenonitacapiendum taitquainießts priusomnino non priedicauerit, ut patet lo.;. fed quodfenîtc ampliits» ac prfUm prodiderit per prtedicatione. Prlt;edicauit autent regnum Dci,ßc diecns'Amptctiim eß tempus f:tlicet my' fierij aperiendi, quodhaßenus4 müdoßierat abfeondi'’ tum,Ko. i6.Con/ilium etenim De; de hominufalute nu-quam ßcßiit patcßäumiUt temponb. Chrtßi,tu etenint cognitum eß totu illud,quod is in came perßeit, apertèt C/ dtlucidèadcà ,ut idf'enßbus quoqjit perceptu quo' dammodo,nec non diuulgatumfenßm permundum uni-aerfum.Prioribusuero j'eculispaucis 4dnwdumnoti«n extitit,atq; hoc inßiritu tantu,quo prom'ßiim expeäa-tantXiei.nä qui ßneßiiritu in promi/^ionrm mtcdcrdnfi, praflolatifuntatt regem qutdem temporalem,ßc etfalu-tem,nonenim ad anima, fed ad corpus ochîox et menten« declinauerant,id quod paßim perKuangelica patet hiß» riam,etiä ex difcipuloru ignoratia. Q«id 4«te ßfAmphi tum eß tëpus,per hoefequës exponiturAnßatq; regnunt Igt;ci,ut,que,ßt expoßtiuu.Nam Chrißus promißiis pa-tris,qui rcgnil De i uocatur hoc Joco,^Mod mîîdo regnunt , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a illHcl
-ocr page 36-CAPX OSVALDI MYCONII
iUud certißimepromerituriu crät,Mmc(eperdt diffitH' derc,qute Pater dederat 'm comivißii,atgi falutts myß(' rium paiilatim inclareßcebdt pijs hominibus, ex quo/j’^^ fiituriregniconceptaÿfirmitertenebatur.Çiuiaergpreg num hoc 'mßabatßubiungit:
Rcfipifcite,^ crédité Euangek'o»
mfî enim reßpifcentiaßierit,Puangelio non erit lo' eus.Oportet enim,ho)no fr agnofeat peccatoré efße, tutit peccatis uelit exoncrari.Uincadeft Chriftus uoeäs'. VC' nite ad me omnes, quilaboratis ,cr oner at i eftis, ey Watt. ii. Nz/î f«Hn fdZiî itteßierit,Puägelij nuncjuH capax.Propta-pcccatoresenim ucnitChriliitt 'mtnuit' du,uteosuocetad poenitentia,non propter iuftos,ut pd tebitca. t.H£cdijjrutatio e(l Paulo.ad Ro. flatim äb ‘ini tio,conatus^ totus,ut omnes hommes 'm peccatum con' cludat,fed no ob aliud, niß ut omnes grdtiee Chriftißdnt participes.nSquiexciderith'mc,ab omni gratia Oei't»' dubitanterexcidit.Confyderent hanc ueritatem mißefi fanäulimregnoPap£,cJ' deßnantßderciufliciajua, nom aliterß ßccrint,de eis adum eß.i^ißentm, inquit Chrißus,credidcritis,ciucd ego fumanoriem'mi 'm pecca' tis ueflris.ïo.3. Primus itaq; ad Euàgelij gratia grädiis eß,reß.pifcere,idefi,ßiperedenuo.Uädeßpithomo,dum peccat,ßicit enim quodefl cotra Df«fuum,et Dominum. Rcßpifcit,agnoßcens quid commißerit,ß defliterit, et de-
meeps
-ocr page 37-ÎN MARCI EVANG. expo. Il inccpî Omni fludio cttuerit,nc relablt;itur,cânis, cr pord ßmlisfräuh quorum ittc ud uotwitum fuum redit,bic lo tui (id uohttabrum. z.Petri x. Hæc efl cuangdica pceiit-tentia, cui tuf] co/iraf papißicdm,merdmftultidam,de' ceptioncm mer dm inucniei’Attd iubet, quod pcccuuerw, nuHqudpcccee.lllt;£cpreculii,ieiuniji^eleenu)[ynit,uotis fînuddtis mcîibcnsypcecatd tdutum non promouetfecu' roî^cit enim, dtq^ idco mdgK peccdiitee, quid tdtiüis rc bus dfldgitiortvm dbfoluifercdtu perfudjifunthomines miferi.VdlcdntPdpiftiejqui cldmdntnos pœnitentiiefdn flitutf m dnnihildre, panitëtidm uerdm reducimus, qu« ui'tuiM ßc fiwendure iubet,ut deincepy pÆHiti« no ßs, qui priiM^friW.ineiiK drccmtis ,qu£ ex humdnofenfu nuW, nil niß peccdtoresconflituit,dtqi hos perpetuos-Oiti rc fipuitergo,quodnihileßmdgis inuotis quÀmùpcccdto libcrurGiubcturcrfdfrc cuÛgflio./îwcpfrEHungdiuw, num Gr£cis eft:
QM4muis dlij dtcdnt hcbrdifmu effè.iîic nuncidtur enim, per qufm cxoncrcntur, qui peccdtorwm fdremis onufti ldbordnt,ïef{s chriftusß;rudtornuindi Quumobrei» redè Pftriw. Non enim eft ufiud nomenfub cœîo ddtum inter bombtet, in quo oportedt nos [dluos fieri. Ailu 4. Quodjî credendum eft Eudngelio taqudm uerd, certdcj; nunciunti de fdlute hommum,hocdutem per Chrtftu/nt Dei filium fdlutem promittdt perfiâdm ut is eft in cdme fuftenfus m pdtibuIuwcrMcw,c«rPiXplt;(fcdKdor illrfm
B î ifftm
-ocr page 38-CAP.!.’ O S V A L DI MYCONII
ipfäm peritißicidm humdtMpromitùt, qutcrdtiim hör'-rcndiC compdrdtur ,iKmpc pdimis menftruo poUutii! Efd.6^.Cunlliconßntiunttheologi,ßicrifici,mondchigt; idict, primi, er' infimi f Si ChrißM tarn eft nullia dpud eogt;,dbijcidntpotiiii noincn illiui, quÄm ficdchoneftentr tdnqiidm noßrd iußicid ineritii Chrißt prxudkdf.qu'dM fic lUuddnt 5 toîg«4fM nihil reßrdtgeßdre titulum Dei» interim tdmen tarn uili hdbere,uelutt gerdnt dd decipieit' dum potiK5,quMi dd teßißcdndiim,cutut numinis cultO' rct exißditt. Cæterum ne illnd prd‘teredm,pduàs his ncr its MdrcMti^ eis^qdtb.dl^ ututurtReßpifcitCjddpropin guduit enim regnn caeloru,omnis rdtio jdlutis coprdhe/t dd ur: Hdbent cnim,deßj{endn d peccdtis, no rccidëdnnif crcdendum in Chriflü ßlium Dei, dd ßdem probdndditt’ innocenter uiuendn infuper non opus eßet indicdre,niß ßrtaße propterßniplices,id didiis uerbis, cocionis Chri fit fimtndm coprd:hendi,(]udm nudiis ipß deädrdueritt dtij; inde nimirü eße ijuod in ipfu uet bis diuerßtds ddpil ret,cu'tntdmeninßnßinih!l paeniiusßtdißentici.tieil; fold td hoc locoßtyßd etiÄ dlibi, qitdmobre admoràtos M Um ßmpliciorcsjtefetorqucdt plus fdtis,ubi tdle dliquid occurrcrit,ßd tKöx uidedt,ßßntentid mÄßrit eddemihil intereße,plusne,dn minus, dut etid dlio loco,et ordine di
Cü ambularct autê i'uxta mare,amp;c,
Dodlor erdt Chrißits, opus erdt igitur dißipulis, amp;nbsp;tdhbt»
-ocr page 39-IN MARCI EVANG. EXPO, t» tiilibiii quiderthut qui cloi!irinctm,i(gt;foabcunte,continué' rent.h^c enimuolutM Cei, ut defedofirinam omnes ho mine! fdant.quä de re Io.Chri|îus:^ïeu1 abw e/i,iit ß cidm uoluntatem eiw,qui me mi/it,crc.Quocircd uocu' re mipit, qui id hoc muneris uidebantur adcom^nodki quibui primt Simon,ZX Andreät frater,fecundtlucobm, crioannetfilif z^bed^i,omnespifratores. Videamus modaw bMiui «fgoc^. Prwicipio uocat ,atqiid efr eledi' ones diuma, qu£ non opin refricit, nee quippiatn aliud, fedHoluntatemftsam.Vtplacetigitur,frcagit,nonhicfo~ d ubiq;,ut omnia frnt ab ipfa, per ipfam ,amp;'in ip' fam.Vocat ante pifratores,z:r qdni dodos uirosiut pude frceretdodrinam,z^ fapicntiàomnem mundi.i.Cor.u VocatttcrboSequiminitetfrciauospifra ores hominurr» Imwittit friritu uocatis mox obtempertanë: na protiuat relidis nfibas, (equutifunt eu. Ex ^«o nos hodte quoq^ uocationë ritéfrdam plané pojjumus intfllign-e.QKod Chrißustüfrci[,moxdifcipulicuEccleßjs,nuncdodores pariter cur.ccleßjs fißequuntur,utfrquuntur, probèfi-dum.fînal^ter,improbé.VideatPapa,et'Epiß:opi,quàin pperâ defîgnarint hic protinus ab initio,du gregë Domi-ni paftoribus prouiderut. Vidcât Catabapttfla-,quifeip' fos inßcggeftü extollut,j}gt;iritû D«' mëtie ntes impitlßore: Videant,qui, uelut olim cädtdati,cirueuntfuppliccs ut in boe. muni« rfcipiätKr, timendu enim,nc cofultor adigat dlius prteter îtiw Dd. Slt;d c«r noî ut hic je^munitu w»
B 4 fe^senti
-ocr page 40-CAP,I, OSLALDI HYCONII
fe^uenti parte no fcquimurtuocauitpifcatoret, quid non ttidcm nbsp;nbsp;nos abieiios uocantus quofqifVoluit Chrißusi
(y pot Ult fuadiumitate pude/àcere fapientiam tnundi, quamobrein cleÿt udes,mdoéios, fecüdum mundunt inßpicntes, non quidcm ut taies manerent, nam fie quo patio docuijjent aliostfed ut tmpleret fpiritti fuo,qui ma gnos,dodios,fapientesq; redderet, atq; ita ex lüis docc' retad conßifionemomnis fupienticehumanlt;e.î^oshuc rcjjncere cogimur ab imbeaüitate, cr ignora tia noßra, M eligamus, qui uidcntur quodammodo pares difapulif iam Ißiritu mbutis^ dodiis^tq; ita frcientes,non aber' ramus àuero,zriuflo,Confyderamusitaq-mores,uitamt dodlrinamiCr quicquid eß, quod coucnit pro Pauli, do' (Inna, t.Timo.j. Tit.t./peramusq^,ubihtecoinnid ßierint im(enta,^!iritus quoq^ uirtutcm adeffe.Quod ß' quandoßxcies boni nos deccperit,abigimus,ty- ahiiÇub' rogamus 'm locum, ußq; dimtßierit, cuius ey uita,cr do' dir ma pietati conßrmiieß'euidetur. Quodßeqüiturde uocatione per uerbum,nihildißimile habet nobißum.Vt Chrißus enim ait,ßequimini, ita mißionis utimurucrbo nos,quod ßmiliter hue ßfcäat, quo ßjcdiauit ille, nempe Moßieium prtedicädiuerbu Dom'mifufcipiatur,id quoi fequentia doccnt,Vaciam uos ptß:atores hommiMn..nihtl enim commit timus aliud,niß uerbum Euangelij, O'fcri pturäDei,quohom'mcslucrißätDommo.Eiecßgt;iritutH poßumus immittcre ,fcd ex operibus poßquamfßiritus pra-fentiam
-ocr page 41-IN MARCI EVANG. EXPO, ij frlt;e[ènti(tm animdducrtimiK,tunc tandem pcrfuaß con' mittimiii uerbumait pro uirtli adnuncietur.Hocnwdoiu dicamU'S probe nos fecutos exempla Domini noßri,^uod d£lti«ct rid uocationem. lUud addimuf dc^i turn à Chri' fto,Matty, turn ab cxcmplo difcipulorihut Luc. in Aólis f :ribit,prccamur Deum, ut operarios inmeßem extru' dat,utpote cuius id eß unicè^qucmadmodum docet,conß cere. Quid fißcperfeuerauerimuf, nunij^mdEuangelif prædicatione carebimus aliquando ƒ Prêter h£C de uoca tionedifcipulorum uidetureffedißbnätia inter Euange lißas .Verumß dixeri5,c[uam Luc.fcribit c.$. non eße uo cationemßed admonitioncm,(]ualis'namßin0iio hlt;ecß(tu rit eßet,concordes reddifli.Vel ß dixeri'S,miracula,quod Luc.habet,à Matt.obmißitm.utrunei; enim uerißmiliter poteß dcfindi. Njm Io.i.no«c4lt;tM uocauerat,Mar. idem dicit,guod Matt.crc.Clt;eterü myßeriü,c]uodfubeß,quia pifcatores uocauit,explicatfatis Chrtßus iUouerbo. Frf ciddi MOi pifcatores hominum.Uem miraculo,(juod Lmc. fcribiwmodo diximus.
Sequuti funtcum»
ïnterimtariKn redierutcr'adfuos,e^ adlabores,ut patebit moxjubi focra Petri fanabit Chrißus.Tii Mdtifj. 9.dc Matthao,CT' hic c.z.de eodem.to.zi. ^3quot; altbiftpe.
Etingrediuntur Capernaum*
Docft in congregatione cceleßcm Hiam doéirinam B 5 fahitis.
-ocr page 42-CAP.I. OSLALDI M YCONII
ftlutif ,de qua [upra^ita ut ftuperët,tiatn erat noua tpriuf ittaudita ■gt; quid enim hailentM ni/ilegcm audierant tubi pr^emia,zx poen^ pro bene/iäis, malefidis iwul' cdntur,nuncautcmgratiam,remtßionempeccaiorüper fol uifidei uirtiitcniex mera Deimifericordia docebi^ Chrijiut.Ylemmem non capit taiii adnundatio, nifi cos, qui dicunt in cordibui fuis:non eft Deiis,hoc efl, iinpioh Cr dcfjieratos. Qui hodicfic f■ produt qutdcm,ut pijs O' ntnibus ßnt plus quam noti. Aha quoq^ coufam fiuporis Euangclifta ponit,doccbatcnim cos,tanquam authorita' tepr^ditus,non ficut fcriba:. Alicer docct cnm,qui docet flos,aliter, qui alienos. Item aliter qui ex animo, aliter qui ex ini erpnetatione.Tu aliter quiffiritu Etei, CT âli' ter, qui bumano docct ffiritu. Liquet igitur ut Chnftittt ty ut jcriba: doctierint, £f quur ille eu authoritate,bi fnt autboritate. Vfrt«« nequis,quid hoeft, docere euni aU' thoruate, roget, nihil effe fciat aliud, quàm docere feriè, Cr ex animi penctra!ibus,ncc quod juum efl,fed quodeli Dci qu£rere,falutisq; coinunn hominu. ïam hæe quâta ucritate,^^ ftudio ficerit feruator iUe nofler lefts Cbri' flus,quis ignorare poteritiquocirca no mirum,f is cuM duthoritate ,fcu poteftate docuiffe feribatur. Vno lieeat hic uerbo inonere doélores uerbi noßree tempeflatu, ut cur£fit uidelicet, quôfcrucnt authoritatem apud audi' tores, alioqui nunquam Euangelium ( quantum mip' fis e{i)pr£dicabuiit eum fruâu ,uerbum cnimcon'
trmptutn
-ocr page 43-!N MARCI EVANG. EXPO. 14 iemptum redditur 4 pcrfona, quapropter uidetidum onwbM msdis,ut talcsJitjt, qui turc contemni non uale-ant.Quod /àc:le tum ß^,ciMn innoccntùefludcbunt uitie, cumßdci roboreßrtcs erunt ubiq^ ,aim fie docebunt, ut «ci impijfiimi quiq; gloriam Dci quari, ßter i cogantur, cumq; dies noilcsq^, utha:c fuppcditëtur 4 Donini/piri tu preeabuntur.De leuionbus non opus efi admoiiere,ut abftineaiit d rußic.indo,ab ali/s laboribus item, ut uejles fllif rufiicanM abijeiât, nihiiq; agât,quod perfona: con-temptum poßtt adfirrCjUix eredi poteft enim ,quàtnla' torfî pofi bcnefietafu/pieionem fiteiant duaritue : ueftes reddaiitß plcbc «irum, nimia in eominunibus rebuffimi liaritas abicilum.H^e proptf r uerbu omnid, nequis pU' tet dignitdtem, nefeio quâ, redueere presbyterij me ucl^ IcM otîum pdpifticum renoudre.Ndm iüud dico eorain Dco,fiquis uolucrit uelfiemcl perfeptimandm reôlè do-cf re pop»/«m,t4ntum cuwi c/Jc Idborcm, cr tdntü id re -quirerc ftiidium,utoeio,ntfi literaru/gt;n,z^ cotempldtio' num,panitus nonfit loeus.'E.quidem in bac fumf mtètid, mcilumdemonemijtddoeuificdb initiofidtimEuHgclifi quo uidclieet contcmptum,utdtximus, perfondrumßce rct:^^ dfrequenti literdrum Dei,nce non alidrü,qu£ad bds dliquo modo iuuÙdds pertinët,abftrdhcret.'tîâPduU excmplu,quodprofubfidiodddueutit,nihilprodcrit,dlid ratio jùîtiflbcriiW huiusexcettetifiimiuiri,quantalibili Cfbit Htdcrcjne noî hic moduimexccdatMi'S.
Eterat
-ocr page 44-CAP.I. OSVALDI HYCONII
Et erat m fynagoga eorum homo obno*
Diemoniorum objeßto, gutd (diudeffepoteft, m)rbn{,quii Deus iwer homines occultaßua iudicia ntmi rum excrcetlVnde nobis caufam rei tam occultce nee [ei' remec etiam inquirere,licet. Crudelis eft agitatio, mi[e' raqi inoculis noftris,qudmuiscrudeliorfuea,quamen' tes agitantur,atq; b£c quo magis latet, eö magis efl hor' renda.Occidit animam^um lUa corpus uexet, crfen[ttfgt; anima plcruq; manëte incolumi, ßc enim tefläturlitert euangeliciC.St uidere poffemusßrtas, qu'.bus intus coca tiuturhodtepietatiso[ores,inuidi,auari-/uperbicontei» ptores omnis iufticite,(y[antedoëirmi£,xy^;'.ccsoigt;tfi dtcere [olcmus, per omnem deinceps uita redderemar.
Noui te qui fisf ôéc^
Diabolus mendax ueritatem dicit defilio Dei, qudia id ßt ab[urdum,quis no nouttlidem eß enim nobis,ß nie retrix caßitate ßrret,aut ebrius[obrietatem,canis pudo rem.Hic ctenim quid aliud qua uirtutes uilefcerëtiV/ule caufa patet,cur diabolus tefletur Jefum,[anäi( tBum eße Del. Atqi ob id Chrißus eum loqui nonßnit, infuper eijcit, er quidem uerbo, ut cognofeant uidentes uirtutem eius,hoceß,diumampotentiam,credantq;,cr[aluired' dantur.Sedcuritadißerpißnit Chrißus à diabolo miß' ruiüitf Quodhiceß caret^ci^cw apudlMC. eß^iß^eut.
unie
-ocr page 45-lt;
IN M ARCI E VANG. E XPO. «#
ttnde 'mtclligimuf, crudditer quidcm hunc h^bitum ,fcd fine damnOfttam addtt Luc.nihilqi huicnocuit. Crudeli' tdtei» itaq; Chriflut pcrmifit,nimirum ut mirdculu effict in cordibtii omniu mdiuttCr admirabiliut. Hm«c etenim rffeóiufitiffe co[equutum,uerb4 docent manififtè, qu£ id Hat populuf:Ciuideß boc^quic doéirinit noud h£cf,ç^c.
Vcneruntin domum Petrijêóc»
Eccf bic reuerfifunt adfuos poft prima uocationê,iit rcflè tandem inteüigamtts,quod fcribttur : Etreltdh O' mntbtti fecuti funt eum. Reliqucrunt quidem,fed ut interim fint ufi timen, id quod migis conueniebat ,quàmfi abiectfjentiilienis wibidntfx. Ndm nufquam inuenio, fie cedere bonii gt;nbsp;iut di/f)ëfire iüi,ut ab alijs egt;nendices,quó fuß'mearis,pldccreDomino.Qj(äobrcmfedudioreifunt nocetißimi pdpiki monachi, et Catabaptißlt;e,qui fie fuit fuotq- rel'mquunt, ut hos nonßueant pro iu/JuDei, eyquot; iUa gt;nbsp;pneßertim Catabaptifilt;e, cti fti fimilibus coßmant, interimueropercharitatc «cmMii profint ,obfint autem tmltis nwdis,monichi quidct« mftidicàdojCiftcri Ioq«4-citfttefuaßllentesfimpUces. feducendo, Zf impie bonii ßiudindoifimul autem hypocrifi peftilentißime à Htri-Ute Chrifti fubtrahendo. Propdlcndt funt itaq; pfeudo-chrifii tales, ne dicam eradicandi, quo fides, O' chantas exEuangeUj uerbo rede concepta pijs,tu Deo, tuwi bo-mMtuquod dfbetur, contribuant. Cieteru difcwntn cx eo, quod
-ocr page 46-CAP.I. OSVALDI MYCOtÏII
guod focm Petri fanata mittiftrduit ChriftOiGT dilciplC bs,morbi'S liberatos tniniftrare debere Deo fdniln» tiuiiàdiim i« uiuii funt, in fignit grutitudinif. Nlt;Ï «/(fo* ft fieermtfdnittif frocul dubio ceffurd efl in mdlum.PK' gndt igitur htc loens dducrfum eos qui gloridtur ex Di' uoru fc uotK incolumitdtë e/fe cofequutot, dtq^ ideo fer' wut deinceps pert'mdciter his,ut pdtronis fuis (itd uoüt enim)cü omnis glorid deberet dari Dco,ceu ldrgitorillt;i' nitdtis optima,et unico.Pdëio docët,qudtn Deu inoculi^ non hdbednt,qudm fdnitdtcei no rcßrdnt dceeptà, eüdß dicàt,nihil mmits fe ficcreAgitur ex uoto fanits effeâtiS) quid nifi tëtdtur 4 Deo,dn uidelicetfdndterë is uelit dgno
Vefperi ucro cum occidiflètfbt (fere!
Sdndt mdtitudinë Dominus, udrijs correptdm mor'“ bis,pindt item diemonidcos,qui omnesfiierdtddduâif^ gt;nbsp;ddldtidd teder,in quibus inerdt, GT htecßcitcordm totd ciuitdte,quod dd oßtii domus ßterdt congregdtd.Qtÿ^“^ docet omnipotentidmßidm, cui nuüd morbi ffe^'esnoft cogiturcederc. Tum comprobdt ,fe medicü ejfe potëtif dnimte peccdtis morbide. Qui uerbo,feu contdëiu potejl fdtidre corporis morbos quofcunq;, dn non poterit ident fditguine ctf morte fdnitdtë reftttuere deficienti fiagitijs dnimelSed ztf demontorum je potentem demonftrdt, ut quos non folu eijcit, uerumcttdfefe cofiteri no permittih Cdufdm pdulö fuperius diximus. Txquo joldtiüeftfidc' libusjörtißimum, ejfe cuius roborcuinclt;uur,cuiil^dni
-ocr page 47-ÏN MARCl EVANG, EXPO.
Jocÿ nunguâ non eftMnuirCiü' quii'rerc,què dcuorct. Ettnaneniuka adhucnodle.
Abit dd orandu et folM,et wdnc,i« locii dcfcrtu.OrM; DomiiiiM ut homo.Solu^s autè quurnafVtßt exêplo no-iis (imiliter ßciedi,poftqui ßc docet.Tuuerô c«w ordf, iwtroito Mî cocldue tuü,amp;c.Mätt.6.Colloquiu cnim cum rtcofecelfum qttierit,quamobré ct ipfe hoc locoßcedit in dcfertu.infupere^ mane orat.Ti^â oratio fobrilt;t,coelos pe nctrdtjf t omnibus eft diurnis negoeijs præponcnda.lïiec omnid difemus d riomino,no quod in cætu Ecclcßaßico «o ßt orandü,auttëpusfeu locus orationi fit deliindadus^ omni naq; tépore orandum,cr in omni loco toUëdiefunt manus purlt;e,ueri{ exëplum Dominifequi, dûrcéiè capi' mus, id Mero i« primis cöducit.'Equidè in coctM quo^jpof fttm effefolus,dum intro in cubiculu cordiy met, Et dum inomninrcf)?itdtc primo flatim curro precibus ddDo-»«inM,mdnecMrro.i .in prwnis.Siwjiljtfr locus eß orädi, Mbiubi me ßiiritus impellit. QMic guide ß rité feruaucri' miw, geguid petierimus Pdtrê in nomine filij,dabitur no bis.Vetrus cm alijs Domin« gMierit,ct poflquamuenit,di cit.omneste gMlt;erMt.No mirMcerte, guidomnej utilitatê dligud ex ipfo capiebantMiru dut enr no; in co g«lt;fredo tdm ßmus deßdes,tepidi, acfomnoléti, g m« Ito maiorä, 1 gudm illi,cdpcrcmult;,iniô ct cepimus. Hd?c eß miferia car 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiis, gudm depiordre quidetn poffumus,abijcere no poßit
»ntwPrccdndcwnigitHrjMtDomini« nobis fubueniat.
Et dit
-ocr page 48-CÄPX
OSVA LDI M YCO NIÏ
Et ait illis.Eamus in proximos*
Chriliui ucnit 'm nwndimt,Mprcedicet,dd quos erdt tnijjùs, iudicis omnibus. Quid priediceti‘Euiingeliu,feui delicet effe unél im D«. Diligentid 'm pr.-e!îdndo officio ttobis,quiuerbo fumuspriefiHi, cofyderctnds,CS' imitdit du totis uiribus, alioqui non erimus digni tanto miniffc' rio.Pnedicut uutc in fynagogisdn gt;niiltilndmc,igt;iquM) populi.Veritus enim uu't effe notu omnibus, utq; idcofe pricbet confpicicndiim omnibus. Caret neuo, quocirca In cem noßigit. I mô gt ipfa lux exijiens tcnebras ffigut ex hom'mibus fefe dcfyderantibus.Itcrum eijcit dcemonid dd comprobandam potentiam fuam,quamuis appareret il» bcciiltSjGT ud robur addendi^ doâirmte cœleflhqudm' MS iudicareturnoiut.
Et iienit ad eum feprofus»
Leprofum mudat, poftquam is ad genua accedes dt' precatus cfl,^i uisipotes me mundare. Confyderâda e/l nobis primo fides leprofi. Fuit bec integra, potëtiatn di u'mam incarne Chrillicognoficns,GJ' einonpofiibili^ tribuens.QUiisenimunquàinedicatuseftleprteildquod iUc tribuit uoluntatiChrifh.Siuis,mquit,potesmemiiH dare.q.d.Flo eff opus tibi alio inedicam'me, uelis tatuni. Ex ^Ho Deum efie confitetur.Fiam filus is, que uult fi' cit in cœlojGr in terra. Interim ecce modefiiam 'm peteit do.Adfcribit Domino quidcm potentiam,CX hÙcfc nt^t dcmonfirott
-ocr page 49-iN MÂRCi EV ANG. EXPÓ. jt iianon(lrt(t:uerum ipfim uolStatipermittit fttttüioneMi Ut qut nihil cotra lUaiti petere fu/iineat, uelut agnofcenS propter peccdta fcmeritö nwrbüadeo fœdumgefittrct. Obiter itdij; notàdum,c]Je duo petitionum genera, qui-biM Df urn imploramuf.Alterum, ubi no efl opiM adiun ■■ gerc,fi uis,dut ßat uoliitdi tua: lyin uult priutquam nos pet(ori!es,Gr ita iubct nos petere,tantum td fiatferio acfi df htcr, quales petitiones Dom'Mus praifcribit tM oratio-»e{uà.Alterum,ubi,ç^Jiprecai}Mrfideliter,addendwttt efl tarnen, fiat uoluntas tua. Vt duwt oramuffanitatemi ut ijic leprofus. Aut deprecamur mortem, ficut ficit Chri ftus.üon certè lt;j«od non omnia fint offerenda uoluntati diMmlt;e,Jcd quodconflet, Deunt prions generis prtiho-nes ueüe,z^ ampleiïi,z:r petentem prorfus exaudiri ,ft reâè petierit. Aut quod fidei non fint omnia poßibilia, fed quod onmin pij nefliens,quoremorbum impofuerit De:n,ob peccata uidelicet patratd,an ut in fitturü de pee C4tK caueat,fic adijcerefolet ex pietaté, noti diffidentia. fiat uoluntof tua,ü'c.QUod udtwict ueró ad Chriflu,dili geter expcndcndK,qM4tw pkeide ftUuitcr occur rat fiducie leprofi in potëtiamfua. btlifertus enim iUiiist er protenfa manu tetigit c uw, dicitq; ; Volo, wunditre xceT«jgt;jiö«7i. Dtfonatin efl confiflimleprofus. vide-huw inter pnmdîMonopiwmuttK uerbw efièCquodChri flus docet Mftttb, 6.) dum quid petiwi« it Deo tÔtum cor fit rciflimt.luxtu efl enim Dominus omntbuî muocatibui
C eiwn/otuO'quot;
-ocr page 50-CAP.L ÖSVALDl MYCÏÓNif
fUM,MJucritate. plabno .144.,Promptitudineinde“ Me uidemui Dei adfuaurrendum fuis . ut fcumitf» nihil tHi poffe grtitius cuentre, qudmfî petendo, fando nunquamabeodigredinmur. Qtiod(y'Lltlt;^-^^‘ ChrifiusdocetcIarifmè.'Veruminquies.Quurndnti^ tigit leprofum Chriflu*contrd legem.Leuit.s.An non ob nOxiiK fiutdeliéîo^.Quicquid tdliumeß legumßdtuiU cR, ut chdritdtis rationem in omnibus habere condifcc' rcmus. N itw praeter horrorem naturie,damntt etiatn pol' tcft inu adere proximum ex me,gui tetigi leprofam. aut cm uide,lt;]udm nihil contra charitatem ffedomnüti^ charitate Chriflus egerit. Tetigit leprofum non tante»^ finedamno aliorum,fed cum ma^o commodoiuidcban^ enim potentiam Dciagétem inter homines. Tum dbe^^ lepramd mifero lüo, gua renihil ei potuit maius contiii’ gere.Nthil ergo Dominus contra legem tflam, i^u^fK^ iciia efl charitati,fed pro ipfa ßcerat.
Etcomminatus eft ei.ftaam,5Cc.
Cum beneficia hominum tacentur,habeturpro irt^ titudinc. Quidni longé magis,ubi tacetur bcnefiüa Chf* fiUauare igitur hic prohibet, necui quidpiam dicatfan^ tus^oueratcertèhucnon taciturum Dominus. tmoiftO
quod fiilum erat pofie latere,tum quod fanatus in ton' freilum erat uenturus hominum, tum quodeundumd» fa:crdotem,zr offerendu pro emundatione fuifecundunt praceptut»
-ocr page 51-In MARCI ÈVANG. EXPO. H
preeceptum Moßs.lt;juare placet quodueteres dicunf.Da gt;ni«Hmfxo«pfuwi dedi/jenobis adfiigicndatn gloriani i}mne,pr£ter Dei gloria,utpote quie eft unicè et qutcreit rfd gt;nbsp;ey promouenda nobis. f.t prodefi certè, tantum hic. Ijabere magiftrum, poftquam non eft alius adftitius, qw£ pariter omnes tiexet homines, ut gloria; cupiditas. Pm-doTefuffundaturnecefteeftiquifquisgloriolaftimulatun lt;ogitat,Chrißtts,cnintbilpar effepoteft,omnëgloriani ftgtës Patri,quicquid huius cft,trtbuit,quid tu igitur uet^ ntis de gloria cogitas, autfollicitus es f Perdct htc adfe-^ ilus,nili deßnat,nobis Euâgelium hcdie. Alij aliudquid^ «Uw hoc comminiftuntur loco:qui uult,ab eis petat.
Scdabiteipfum oftende facer doti,.
De iMdiciofdcerdotw infer lepram O' non leprani legere eft LcMit.i; .De oblatione, cap. proximo. NoImiê Cbri/iiM atiquid deßgnari contw legem Patris fui ,utpa te 4«« àfanâifimofanëla erat,et ipfe nondu legis quic-'^udm dbrogcirdt. Atque ita etiam miraculumftiium in-* notc|ccb(tt^ciIiiM, ubtfacerdotis de mundato iudicitm accefferat, Qttod o Chriftus uolebat, quemadmodtiwt docentbifCHerliiClnte/ltnwmMilltó.SicrnwHptcerdoté buseratteflmoniumde «irtute Cbrifti jfiempeexpu-rißcato leproJo,/iMecredcrentdcmde,/iMe non crede-^ reut. Alij «liter,Ego cum nemitie contendcriw».QUcö
C » dicopra
-ocr page 52-CAP.L OS VA LDI MYCONII dico pro mea fide ex literd dico fimplicißime. QUie hinc Cf ex dlijs locii Jitnilibuf funt d Papiflii def wnptti adßr mdttddinconßßionem durictildrem, nihil hdbent folidi^ Qujehodie dicunturdquibufddtn inldudem conßßio' nis eiufmodi, tancpidm dt[ciplin£ fdluberrim£iuucntii' tis,no reijcio,uerZ quid hutndna funt, uereor quo tddent fint exiturd.Sunt pdrentes, quibus cquidem mdiorem de liberis curdtn non ucücm ddemptdm,funt ludiliterdrijt funt inßitutiones in templis pro pueris public£, eftPX' comunicdtio,et Mdgiftratus eß.h£c in populo Dei rede fenedtur,Cf no ent opus reuocdre,quod femel eß eieâU‘
At ille cgrefïus cœpi't prçdicare,
Perperdfidlfet hic, fi Dommus prohibuiffet, ne dicerct beneficium dcceptum,feriô. Verum quid imtH ex pr£dicationc lUiusiVirtus notd fiidtd eß omnibus, fidui eft concurfushominum dd Cbriftum tdtus,ut nonpoßet idm introirc in ciuitdtcm ,fedforis erdt in locis defertif-quot;Etfi crdnt,quipropter mirdculu folum uenirent, cui t^' men non fit uerifimile,multos ex hdc occdfione per Cbn fti dodlrinam ad cognit:oncm ueram Dei, Cf Chrifli dd' dudloseffe^tsioleßiam habuit Dominus.Efto.fedprepie red uenerdt in inundum. inprimis autem conducebdt rdcula Chrifli qudm cognitißimd cffexöfirmabant ent»^ dodirinameius.
CAPVT
-ocr page 53-IN MARC! EVANG. EXPO, if CAPVT SECVNDVM»
Et iterutn intrauit Cas
pcrnaum
pändytim tn ciuitate Clt;t^ertMum, I quo dfnuo ptrurnrrdt. Doiflrmdm ccc-leftemj^ärgit ex delegdto ojjtcio, mird' culum (tddit, ut ed cognofcdtur eße di«t-nd.QudfuntcircdpdrdlyticuJàadidiligëterjuntexpen dëd4gt;ut/ideî portdntuhfides pardlytici,remiffdpeccdtdt
Cdtii,et eit« rei cÖproïxttio.ridcï portantiü intcgrd ßut, quodre ippt docent, duw iHud/ludent, ut m/ïyfMt« ocu-lif ftdtudtur DominijHelutt certi de reflituenddfdnitate. lllduuteffi Jïdeï Cbh/iuw itlt;t permouit, quemudmoduw contexttM docct(ctt«i4Mtë utdißetiefuifidemillorum) ut 'nitui,cr in corporefdnuret pdrubttcunt. Ex quofd-tk perß)tcwu«i,Mtt profit fides dliend. Sicut CT ex Cent« rionk fide licet intclligere,proptcrqu5^)n«Iult;cimf(t-ndtiK eft 4 Chriflo ubfcnte.Mdtt.S.Non quod Kelim nul-Um uel in plt;tr4lgt;tico,KcI in^mwlo Centurionk fidcm fit ißc,fed literdmfic/(t dicimi(s,mdnififle exprimit. N ctm uerijïmilc eft Mtrunq; hdbuiße, bunc ob tdmfidelem Dominum, illum,quilt;ifegffÎ4rc4|îdeIibiK4d Cbri/lumpuf fiM e/l. Hubent cnim ex ordktut tone Dei^o ftudid non
C 9 purium»
-ocr page 54-CAP.n. OSLALDI HYCONII
pdruam efficdciam,undc mfrntesetidm infidepdxftf* turncr Eccleßtebdptizäticrcdunturfudmnditcifauti' litdtctn.EtPdulo crediturproßiijjefidelis ordtio Stcphii ni. Impetrdt igitur Fides uerd fdlutcm corpori,€t dn'tmlt;egt; itd tdinen,fi lUi creddnt quoq^ytjuibus falus obtigerit, ud ante fdlutis donn pdrtum,ucl poß.i^dtn dnim£ prd'[er' tint uttd non contingit,nifi cr ipfd creddt. Vnde didum: Jdßuf ex fud fide utéiurns efl. Abdc.i. AbApoftolis iwd' tl fiindtifiuiu ob fiudin ipforum fidcm, qui pofted credere caeperunt qudmfitndtifiierdnt.Ft Fdulus crediditpoß ordtionis Stephdni potentent efficdciam. Sicetdemßdc' libus hodie,pro qutbus ordttonesfiuntßicere pofiutitiif’ fieri fideles, dliqquifiuflrd pro eis rogdretur, dutent no omnes infidèles reddunturfideles, dim ingp' tiere tarnen ordtur pro omnibus orationefideli, non efgt; vthareamiis. Igt;ldm cr fihomo pro omnibus oratproni lubet Chdritds,fides tdmen in certos firtur,quortm con' uerfiofitgloriofd Deo, nbsp;nbsp;itd prodeft ordtio tdntlM di»
qui pldcct Domino,ut adfe cöuertdntur. Quod Chnßttt jpriufqudm fanet, remittit peccatd, duo uidetur innuert-quod uidelicet morbi pleruq;fint propter peccdtd. Ftfi remittcdipeccdtd poteftdté habere,id quad pdulô pofidi fcrtè exponit.Dico plerunqi,nequis ludicet cim ntundogt; (Hi pij uiri laborat,^' hoc effi: propter peccdtd, nifi firte fiiturd,ne incidÖt.Murmur atfcribte,quod homo fibi tri' buerehquod eratfolius Dci.Solus etenimDcuspcccäfi rcmittiti
-ocr page 55-IN MARCI EVANG. EXPO. î7 femùtit, quod [crible noucrant^oélioref hac in parte no fins bomtnibui,fdcerdoubui uidclicet, dc monachis, qui gloriMtur (îbi poteftdtem hdC trdditd,Gr mdgno præcio uendunt. Dcbcbdntcogitdrc,quod Eli dicit.t. Rcg. i.Si peccduerit uir in uiru pldcari ei potcjî Deits:fi dutcm ia DctMM peccducrit uir,qais orabit pro eof Fdcilè uifuri effent,quàm ßret impiü adfcribere ßbi,quodfoltuf eß potentie Do. Seder Phdripei non reótè intêdunt i« Hcrbi» Chrifiijcuw dicit.Ftli,remittdtur tibi peccdtd ttM.Irttcr-prf trftttr cnim,tdnqud dixerit: Ego remitto tibi peccota. Vtrü ficfolet hypoenßs c tw «ertd Dei:Ut cd!««« t iir,rx lt;ipcrc,«tpote CUI nihil placet, niß quod fuu efl.(iiuduii «0 dixiffet po-pfrd Dominiw ,fteut infequëtibuf id ipfc probdt, quid nö homo tdntu, fed et Dei« erdUf t c/l Cbn-ßm iw ff mpitfrnîî. Id quod docct hic cldrißime,humani' tdtè, quodfenftbui hominu cbprehendebdtur,diuinitd-tè,quodnouitcogitdttonesfcrtbdru,quodrcmittitpec-Cdtd,cr quod fandt pdralyticu uerbo-Quod igitur filiiu botninii pecceitd remtttedi poteßdtem bdbfdt,cöqjDf i« (Tdt i« ipfo,re coprobdtjdd iubet pdralytic« furgere, ZT tolleregrdbdtu,et dbire in dotnufud. V nde co fttfi fcribA populiw dut rebquut ßupebdt,et Df« glorificdbdt,dtcës: Nwnqudm fic uidtmiw.Confydfrdnd« m priww uidetur, quod ebriftiM dicit:Vtdutfcidtii,quodfiliitf hominis bd bet potfftittê in terrd remittedi pf ccdtd,crc.Nd manebit immotum illMd.Dciwfol«$ «mittit pc ccdtd,Hf I ipfoDfo
C 4
-ocr page 56-Ç^P.U, OSVALDI MYCONII
teße. Ep,4î. Hgofum, egofum qui delco peccdUtti^ propter me,cr peccdtorim tuoru no recordabor. Qko' modo ergo dicic Dominui ,quod filuu hom 'mii habedt poteflatem remittendi peccdtaf îgt;^otdtidimi, quodillud ideo dicitur d Chrifto^uid tdlii e/i inter uerbum, G“ minem,feu cdrnem unio, ut Chrißui tta non folum cbxc' rit uerißime, fed amp;nbsp;utilißime,ndm inde uidemios gt;nbsp;qtiód' ndm ßt cdrnii Domini pr^cium,etidm dlibi, mdxime itt pdßione.Poftquamenim D.Pdul. inquit,adColoss.cii. 2. Q«o«M in lUo inhdbitat omnis plenitudo deitatii cor poraliter .ßcile efi uidere fidehbiK, qudm hiec cdro,td' tnetfi noflrte per omnidfimilis eft excepta peccdto,fit rc iiqud cdmeM qult;f non iußificatur in con/fcilu Dei,prit ccUcntior.Babet enim diuinitatem ßc adiudam, nbsp;nbsp;uni'
tamfibi, ut unum quiddam fit ex rebut midtó diuerßßi' mii conflitutum,nempe Chrifiut unut,uerut Dan cr bn mo. Qjtdmobrem deincepf re^i è tribuuntur Ckrißo, âi' am quiefunt fallut ucrbi.Chriflut,dtcmut,fanauiclepro fum. Pefufcitduit Lazdrü,Cd:cum illuminauit. E t Chri' fut de feuere dicit. Ego fumrefurreélio ,uttd,ucritdS-Ego habeo poteßdtem ponendi animdm,cr' habeo potC' ßdtenttterivm fumendi eam item reéîèdicitur,Scrudtor tioflcrcdroprofdlutenoßra inmortcm eßtraditd, (T fdnguis fitfui in remilfionem peccdtorum noßrorum. |I(c quoq;,filiimt hominis habere poteßdtem remittendi peccatd.Etlo.s.ticmo adfccditinclt;xlu,nifi qui defcëdit
dectxlo
-ocr page 57-IN MARCI EVANG. EXPO. »? demlofiliu^ kominis.VbiCyrillus hisuerbis dijjerit. Cum (twfcm Dci Hcrbum decœlo dcfccndcrit,filium ho' miflw dcfcf ndijjc ait, i« duat pofl mcamationem diuidi perforas recufans,nec alicui perimttens,ut templu, qwod äuirginefumptumßtityalMmfiliuw, CJ dhumDcjucr-bum prædicft,qM4Mf5 quie utriq^ infant naturaliter,de' centcm diflMioncmfufdpiät.Vtcnim ex Dfo Hcrbum efi, ßc homo ex mulicre. Vnia igitur ex utrifj^ Chrifltu ßliatione indiuißbiUs tnaieflate diuina Qjiomodo enim aliter,quiefoU uerbo Dei conueniunt, uirgwii filio accommodari poteruti'Quomodo autem econuerfo,quie folicarni conueniunt,uerboDeiattribuêturfNuncenint de coelofiliumhominis defcidiffe ait, paßionis uero tem pore,ipfefiliut Dcbtdtjquum ipfc paticns, qu« bumunt-nitatifuie folummodo congruafunt,timuilfe feribitur. Hifc dlc.Vidcmiw ergo, qud rationefiliohominis tribui-turretnißio peccutorum, nempe ob unitatem lüi ineffa-WemMcrbiCT edrnis infeperabiliter coniundorum: vs cnim filius nonfolum hominis eßßltuhfed Gquot; Dei, lt;ttq; ddco Dciw Vndc Bedu dicit ■ Filius hominis hixhet in tem poteßatem remittendi peccata, ergo idem ipfc er Deus crfiliits hominis e/l:Ht City homo ChriHuf per diui nitlt;ttisf«.e potfntwmpccclt;ttlt;tdimittcrcpoj?it,cr idem Deits Cbrijii« per bumdnitdtis fu^fi-agilitatem pro ppc crftoribt« mori.Ex qttihus pdte f.'-efle tribui Vfrho,q«od tß cariüs, er ediucrfo carni, quod eß Verbi, dtq; id ob 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C j ordern
-ocr page 58-CAP.II. , osvAldi myconii dr^ctm tüdtn unionem inter lc,nclt;j; tomen permifceri turos mterim, id cfl enim impoßibtle. Cem etenim non poteß ßcri creaturOincej; creoturaCem, noturo Mmicj} repugnonte. Hlt;f c cur dicdmui,hdnc habet rat!onc,ut mc' lim,dtq; perß äim,Chrißt pneceüenud cognito, de ipfo ßentidmm,dctenedmm, diligentiM(j; ynonitd etm ob/cr' Hontosfequomur quocuncji duxertt:lux enim efl mitndit quom qutfeqMtur,nondmbuldbit i« tenebrii,
EtegreflTus eftrurfus ad marejamp;'c
Coccndi miinmnnü’biomittit Chriflm ubießoccd' ßo.Prtetereundo dUtem teloneit, Motthætt uocat ad Hpo fioldtum,quomuis publtcMum. bieminem atim cote/»' nit Dem,qu! uerbii fuii morem gerit. Pcccatorßat Mlt;tt' thxni,nëpe piiblicdnm,quod genm hominu o. ïudo^ii iit' ter contöptißimos quoßj; reputdtu eß olim,fed obfcqtur uerbo Chrißi. tJiox enim ut bic dtcit,fequere me , furgit, eic ßequitttr,nihil paniim uel cdufdnf,uel rogds.Veibunt ndnq; chrißi nS dures folum corporis pertigerdt,fed Cf mentis, quiedum effet d Sptrituf.prd’pordto, nouiteon' ttnuo cr ueritdtis rffe uerbimt, CT morigerdndum ejfe, quemodmodu fit cum omnibus, qui uerbtvm Ceipercipi nnt efßcdcitcr. Secus cum tüis, quifonum uerbi tantum audiunt, ctidmfi,quod dicitur/mtelligunt.
Etfadïum eftjcum acciimberetinjamp;^G
MoitbiCUf uir no ing;ratus,beneficium Dom'mi ccirdt dgnofcens
-ocr page 59-IN MAR Cl EVANG. EXPO. 4*
lt;g«o/ccnj,q»o(f p otuit ad tcflificandivm Mimifu prom-pntudinem exhibet,pitriit cnim couiuium Chriflo, difii fuli.s(i;,ad quod CX alios publ{canos,cr pf cMtorM,qui-1)1« Cbrifius fùcrat cordi,tnuitdt,eum honorem prlt;ebës, ^MctM nouerdt eigratißimum effc.Panitêtibusenim gdw dft Df 1« er Chriftus eins,no pompofis mundi hums laie uis.'Verumqutdßmbie^Pharifiei^ Qtiod agit Domitius juperciliop iudicdnt 5 er eondemnant » Unquitm illc horrendèpeccdfJet.Quaredicunt: Quideß,q«odcuw publieaniSyCt pcccatoribiis ediMcbibitiiHe wicju^m, qui magna diuind'queidädt,qui mirdnddßcit.quiß,ucluti Df um,c)t«n pcccutum remittit,oflcntdt, cur talcs digna-tur habere conuiuds, quibi« cotemptiores inter nos non ttiMUt'Vcrtt Chrißus boc duribi« diumts lt;tudito,ait lUiî.
Non opus habent, qui ualent,medico»
Ego,q.d. 'm muuduw «cni,qtiod uos ignoratis gt;nbsp;ut me dic'.ilt;,non quidem corporiHti^quamM« ZS' i/i nu dcrfr ,ffd «niwttru«!. Qutbi« igitur re éi ins me adiungo,ualen-tibi«, propter quoî non ueni, dn mdlè bdbcntibiK, propter quoj unicèuenii Cogitate igitur medici ingcnium, Crdemefecusiudicdbitis,imô etfanius.Aduosnonfic ddeo,qMÙHlt;ilct«,)«orbiMn ueßriminon dgnoßentes, cum fuis tarnen mdxime inudlidi, nam ß adircm, rcpcl-lerctw. Imô rcpcUit«, quotier adeo gt;nbsp;doólrindm gt;nbsp;mird-tuldjuitum, cceleßem hmw iH«?), quom dtitc oculor poup
Milipcndcnt«
-ocr page 60-CAP.II.gt; OSVALDIMYCONir
uilipcndentcs Diuertcndum igitur ad iUos,(iuifefii.im^ ntiferiam agno[centcs,me porrediis cxcipiunt manibuigt; V(ani finnt. Similitudiiicm hand medico defumptafit exponit Dom'inui,nequis abó trahatdnguicns.t^on uc' ni ad uocandum iuftos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISSam hii docet, qualis'naitt
fit nudictu,tniuflitt£ medetur enim, aufrens tom ab O' mnibuiiqui 'm ipfum credunt, id quod leginon eft poftibi lc,cuitarnendeuoti crantScriba; eyPharifeiyUt extrlt;t quant non elfetiuftitia. \gtturiuftoshijefe pittantes ex lcgc-,ft-uftra uocati effent ad poenitenttam,ut qua non W' digebantftfo quidem uidere. Sed mdigcbantpcccatoresgt; atq; idagnofcebant,quàohrcm Chriftus cr medicameit' ta dabat,z:r lüt reapiebant falubriter, dum uitam inuti^' bant 'm melius,cr omnem mcolumitatis uirtutetn tribK^ bàtcerta ftducia Chrifto.Dtftendu.h'mceflprimo,qn^K^ fit malum deplorandum,exiftimatiopropri£ iuftid'^' reddit enim gloriofos, contemptemes Dei hominu/tn-Ç(im etenim Dei fit iufttficare,ficit, tit homo ßbi iiftiß' cationë tribuat ex eo, quod agere uidetitr ex priefcript‘gt; Icgis diu'm£,cu tarnen uircs ei dcfint ad cam fticiendä,fti ritualis enimeft. Ro. -j. homoueronilnificaro. Gen.^-To)« ez homines contemnit, quicunq; non ea uia 'ingt^' diuntur,qu£{ibiuideturprobabilisMultàmagisauteiit contënit palam peccantes, ut cuius iufticia non eft niftf^ comparationc.tlle adulter eft,ego nofum. Igitur egofu»' luftus, Ignorât hhquod Paul. monet.Gal.6,opus autegt;it
-ocr page 61-1N M A R Cl E V A N G. EX P o. 4î fuum probet iimfquifçi;,G'c.Videndum igitur non qud' lis ßm ergd hune, ud lUum ,fed qualis erga uoluntatem Dei.Secundô dißcendum foldtiu/m nwltô maximum, ubi Chri/ius dicit,fe medieu effilt;animdrum,cr propter pcc-cdtores ueniße inmundu.Ergo ouianimam habet moT' bo mßdam,ß uuït fandri,m promptu eß t^uifanat.vt fa net en'm, defeendit è ctelo. lo.ii. Non enim ueni ut iudi-cem mundum,fed utferuem inundum. Jnfuper e:}' «ocdt nonhitncdut iUu,fed omnes,qui laborant,et oncrati funt peccdiorumonere,Matt.ii.omnesrefôcillaturus.nequis dicat eu Camo.Mdior eß iniquitas med,qudmut ueniam mercar.Cotrddejjierdtionem feutu ualentißimum'Cili' genter igiturßunthlt;ecuerbd Dommirecodenda uifeeri-bus mis, necptidcotrafalutem pcccdnti« tentet Satanof,
EtdifeipuU Ioannis iSdPharifçi^ ’
Contederat Chrißus cum peccatoribus iundecalunt' niandi eß anfd dataPharißeit. Quierunt nunc aliam di-feipulis ioannis ßbi adiundis, eà'quod difcipuli eins non ieiunarent, ßcut difcipuli ïoannis dc Phdriftco-rHW. Rogrfnt tgitur ßmul, uthme patet,cur'ndm id itd fidt,cumuiam conetur docere mdtorem cr perßdio-rem ad uitam (Cterndm : ïeiunid dMtclw non inter poßrc' mabonanumerentur opéra,quibus cœlum pdretur. Lm-clt;w uddic etwm prcces. cd. jDowwit« reßiondet,q.d.Eit tffljpi« ici«nlt;iijdicrprcwnd(\crc/ltft»pi« nonieiU' ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ndiCZ
-ocr page 62-CAP.ÎÏ? ' ösvaldi myconh
nMÜ dJ' non prtccanäi.Hoc c/uidem tum efl, ut per fînii litudinem relpondcdm,cum filijthdUmi nuptiaUi, dtnici itiijudm iunilißimifunt cum jjgt;onfoAUud tune ent, cum /ponfue du/irtur.Tempui lüud delpofdtionis totum uß^i dd nuptidi,ut curii udcet,nem'mi cldtn e/l.Vcrü uhijpon fits idm friliK eft mdritus,zx (ponfd uxor,cur£ mox iwi piunho'dugenturfubmdeinßnemufi^. Sicreshdbuit omnino cu Chriflo,et difipulis. Interim enm dum apud cosßutjquibus'nÜ moleflijs pneßi funt^ Proßüö nuüiSt.
, Vnde et Dominitsdudetrogdre Luc.zi.Quummifi uot fine fdcculo amp;nbsp;pcrdicy culcidmentii,num quid defiat uo btsfSed poßqudm efl dbldtus db eis,tue implctu efl:,quoiî pnedixerdtlo.ió.In mundo ddfliélionem hdbetis.Tune er ieiundrunt er precdti funt, quo pofjent perfifiere in icntdtionibus tribuldtionibitsqs.ltd rejpofumdcceperunt ifti,cuicontrddiccre non potuerdnt.'NibildixerdtDoini niis contrd ipforum ieiunid difertè, docuerdt dUtemteiU' nid pid luótus tëpore mdxime/requentdndd, qudt quidetit qudntum differ dnt d ieiunifi hypoeritdrum, uel hinc pd~ tet,quod lüd nonfiiit, nifi ut mens fobrid puniu er deiio tius qucdt ordre.hicc uero mter priecipud,er,ut itd died, meritorid ponuntur operd. Difeimus ex hoc loco,qudm mens phdrifdicd mdgnifiicidt fud omnid,cu dicit,nos ieiu' ndmus,et obfeerdtiones fiicimiis, itd feruietes Deo per db ftmentid, e:y precdtionüfrequentid.Etdum putdtfeCT feruirc,et pldcere Deo,d Domino audit,quÙuts Idtëtius, nihil
-ocr page 63-ÏN MARCI EV AtïG. n XPÖ.
ilil«/ fcic nmgnifieri, nificharitcK iungtttur. Vndeapud l/iMh.Cit.^.adofidmmttttt. Ite,inqutès,etdtfcitc,quilt;i fit lUudMifcricordiam uolo,Gr ficrificui. Certum efl enimkiuniunthdeJfi,ttifiperdgatur,quemddmoditChri flusdocetMdtth. 6.ututdeitmurfcilicct)Cf probemur 4 Dfo. Et Kt E/rf. dcfiribit ieiuniumcd.^. An non Mo-ndchtfmiu Pdpifitcttf exprimitur htc clarißimef Tribuit enm tdntu precibiu nbsp;nbsp;cÜtionibM,et uigilijsfuiMc ieiu.
nijs,ut putet^ pnedicetmundiijinprimif autë cos qui numerit,elfc filicieres inde.Sireëiè uiderêtprimum clt;t pKt Tfaiprofiélo aliterfentirent. Cognof:erët enim externa lüa prorfiKejje nihil fine fide,zr cbaritate^necjo-IiMB mbihfed ZJ abominationc in cojjgt;e{iu Dei ejje^deo tiö mit Deies,aut potefl cultu externo uenerarifine fide^ Difcimui itë Chrifiu cffc/}gt;ofHtn, Peek fia ljgt;5fam,Dif':i-pulosfilioi thalami, ae paranympbos .Pxquo uidemut quant aräa fit eoiunëlto Chrifli et Peele fite, nâ infepartt illis eft. Qu îobrem Paul. eü hortatur e5iuges,qualiter inter fe uiëlitare debeàt, Chriftu et Peelefià, aelut exent plar proponitPph.s.Vidcmus itë.qute'nÙ fitPeekfia ue ra,ey eatholiea,nëpequte in folîi ßgt;ofm oculos et aures, etfe totS. dirigit^tq^ eü folü ampleâitur,eolit,ucneratur Vidfre debebüt etià hme eoiuges, quant fanëîèftatü tant fanâü deberët eolere .Meliusita totia fe haberet Chriftitt
Et nemo affumentû panni rud» ( nifntm Stmihcudine admodum elara doeet Chriftus, quant rudibus
-ocr page 64-CAP.I. OSVALD I MYCONii
rudibM 'm fide, non fint continuo imponcndti oinntd/ Fundamentii funt folidè ictciendj,tuni fuperxdificdndu/nt ell,non priia.ld quod Dommm fic cff’crt.Hcmo tarn eptit,ut alfivmentum pdnni rudis dffuat uefiimento acte' rttditm enim hoc 'mtenderetMilludfitceret rneliui, diU' cerdret mdgis^quid ueftimëtum uctus pdnnum mentent firre neqttit. Ita habuit res ctidm cu/m difdpulis. ïpfi uc' flimentum ittud uetus erunt, doëlrmd ueró de ieiunio amp;nbsp;precdtionibm pannus rudis. Vt igitur inter uefiimctunt Oquot; pannimt haud coucniebdt,fic ncq; inter difiipulos Cf doélr'mant illam. Oportebdt ergo prius tllos 'innoudtos, AC turn demîi firre poterant omnia. Similitudo de mufto cr utribiis uctcribus idem uult. Ex ^«o conCyderandunt eis, qui docent populum, qiia'nam ratione docendum fitt nedum tedificare uolunt,fiftruant. Prudentem certè nc' cejfie eft: eftfi talcm, ut 'mftequentibus patebit. Pojftunt ha fimilitudmesetyquot; ad lo.difcipulosdefieëli.q.d.'Dominus. Rogatis,quid non leiunent difcipuU inei t Ego «r ro dico. Sideberem exailerefftodereUobis ex ratione doilrina Ruàgelicie,rudiores eft is, quam utcam rejftofionem fir repoftfittsiDeuotieftis opcrtbus,atq- adeoiufticitelega-li,cum tame Deus quarat ante omnia lufticiamfidei,qua habita,legalis lUaconjequiturultro : quamuis longé aha ratione, quàm ubi liera non pract dit. Nam ïufticia fidei operafruëîus ftint fidem teftantes ,nec aliter ƒc uiditant. lufticia legalis perfe,meritûquterit, çt^'c.Vcrum fin fits
Chrfii
-ocr page 65-In märci evang. expo. 4,5;
Chrllli prior ejfcuidetur, quÀiti diximnt. Et accidie,ut tranfiret
Sabbat.
Difcipuli fdbiatii uulferunt/lgt;icäf,c:xcomederunt t[uric compeUente. Phdriflt;ei uideutes non putdnt licerci qudmobrem eos dccufdnt dpud Döm'mu.De Sabbdti fdn-(iificdtione quîm diligenterßt inlegeprlt;£ceptumgt;ne~ »M nefeire potejhundepdtet rcmßdffe obferudnddm Im-d«î. Igitur tdm proni ßierunt Phdrifei dd ludicdn-’ du-w difcipulos Domini, ubi uel tdntiÜum hicprlt;eudri' uifi ßnt, Verum quid Chriftui ddhiecl Rc/}iondet exemplo,z:rfentctißdudbiK.E.xepliim eß d Dduide. I ƒ tnim,dum ejiiriret,petijt pdnem ßbi ZX [uis. Rt dum dlij pdnes non effent fdcerdoti, quùm propofitionis, quibits non licebdtuefci ,niß(dlK ßtcerdotibui. Leuit. 14.. Ros protulit Achimelech,et dd edendu dedit Dduidi,ey fuiSi Idntimhoc ddiedoßffrentd mulieribui mundi.Rdit ergo Dduid contrd legem, quod fdcerdos dederdt contra legem.interim tdmen irreprehenßbiliter, quid cogebdt neceßitds. Quid igitur f Et difcipuli ederunt, fdbbdtimt tiequdqudm uioldntes: Neceßitds enim cdrctlege. HidT' Cut noßer dicit,illud ßilum fub Abidthdr Principe Sdcer* dotiwn, quoddßripturd,qu£eß. t.Rcg.xt. nondifcre-pdt.Euit enim hießliui Achinielech,Gr infdcerdotio fuc ^ffdr, interim nimir um und cum pdtre ftcerdotioffn-c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D
-ocr page 66-CAP.ni ÖSVALDï MYCOUll
gen/.T^oahenumigitury/tfiltumpropdtrelViär.pofi^, Apud Matth.fa.iz.aiiuil cxemplivm additur de facerdo' tibui Sabbatii operantibuf, quod lUic uideri poterit. Sen tentia prior,Sabbatum proptcrhomineßilii ell,nonho «K» propter Sabbatum. Quod qutdcm patet Heut.s.De' bet igitur 'mferuire Sabbatü hommii neceßitati. Quant' obrem difcipuli quid uiolarunt m Sabbato, divm neceßi' tas cogeret ueüereßticaSjZX fderf.^N(W profiâô. Vf-rumiudiei,quuruiolatuiudicaranttQuiacrco^itione uolütatis dtumlt;e,cr charitatis caruerant iudicio. Quoi fi ad hunc modü licet capere de Sabbat o ex fententia DO' mini,quid fenttendum deextemis omnibus f Certènihtk niß propter hominem effeßila er data, Quamobrcni hifccutanuircumgratietriiaßioneßcutittbetneceßitas, er charitas.iUud non prlt;eter{undum,q»àm Dais bomi' tiemcuret in paruis. 'NamnetantiHum qttidempatiatur incommodhmauult Sabbatum rem adeo/ànâam iUifub' leâü. Hoc cogitcmus,ut grati ßmiis.Sententia poflerior. ïtaq; Dom'mus eß films hommis etii Sabbati.lamfi Do-minus,ergo habet in potefiatefua et Sabbatum, et tétant kgem. VoteftigiturfiiosÀ lege abfoluere prout Itbitum cfl-Etabfoluit etiam hodie omncs,lt;fii per charitatis limi tem incedentes, ipfi adhterent unicè. l^ihil igitur pecca' rantdifiipuli. Peccarant grauiter Pharifei prauè iudi' tantes . Notandum quod Chriflusdicit,filiushommfS tfi Dominus Sabbati,adcognofcendam Chrifli magni' tudmenia
-ocr page 67-ÏN MARCI EVAN G. EXPO. 4^ tudincifi,qua de re pMlô fuperiuf quoq- diäum eft.Dö' eet item DominifSi Je eJJ'e Chrtflum, promiÿiim quam lüum Dei.
C A P V T TERTIVM Et introi'uit i ter um in Synagogam*
1R A C V L V M ctirè dejcribitur.Àt cati fa miraculi uidetur e{fe,quod quamuis pra-cendenti contcntione Dommus os ob turajfet Pharifceis de Sabbato non uio-^ lato difcipulis^non tarnen quiefccbant an'mi pharifai' ci. Vt clarius tfftur de eadem re cum lUis ageret, in alid Sabbato,ut Luc. ait.ca. 6.iterum intrauit in fynagogam^ ubi ho)no erat prouidëtia Dei,manum habès arejàüam^ Pharifei autem obferuabant eum. Ecce inquietudinemj ëcce animos,qutbus nondum erat fatisjàëire.odiura enint Contra Dominum obc(ecaucrateos,atq; adeoturbaue.‘ rat. ciÿid obJeruabantautèiAn Sabbatis fanaturusejfet eum,quà accufarent iÜum.VidemtK cæcitatem. fiant quatis accufatio ffanauit in Sabbatis. lef Dominus: cognofcens diuinitate fua,euocauit lUum in medium, cf quod ifti uolutabant mente ( quamobrem Matth^ut etiam dicit Pharifeosrogajfeà Chrifio ) interrogat. V-trum licet Sabbatis benefrcere,an malcjùcere Aniniant
E » feruaré
-ocr page 68-cap.il osva ldi myconii
fcrujreanoaidercf Atillitacebant. Qult;eflioeninttatir erat acuta,ut utrücunq; odfirtnaffentoicl negaffent baui ^uaquamabijffcnttUccß. Qupmodoenim pcrmißiffcnt, malcfactcndum,aut occidendum in SabbatisiCieterum fi conccßißent bencfàctendum cffc, CT animamferuadam, inculpabilan reddidiffent Chriflütquod nokbant.tgitur taccbant,quta re/ßonderc non poterant, cti efjcnt tomen» d quibuf jcientia legK debebat exquiriMagg.i.Chrißut autem cum iracudid,id efl,zelo pro patrK gloria,eos cir cumjßiciens, dolore motut fuper cæcitate cordis eorum» dixit homini,Extendcmanu/m. Extendit, çj reflitutd efi ßanitati ficut altera. Exhis uidemus, quàm ßt Letale uenenum,odtumconceptudduerßusptos.Obctecatenint, ut ßanäißima queech habeantur pro peßimis, diu'ma pro pcccatis,etiam poliquam inteUigunturlt;iualiafint.Accc' ditnefcio qucemala mali propojitipertinacia,utuette' num eiuftnodi animos hominum copiât. indicat maniß' ftè item Chriflus diumitatemßiam, divm tam alte mentes tharißeorum ocuUs diuinitatis penetriü. Doert er hu-tnanttatem,dum irafciturAC dolet. miraculu ucrö, quod fola uolütate perficit (.non enim legitur tetigifße, uel oli' ^uid lüeuißße ) an non debuiffet mouere totum cœtum ad cognitionem mhabitantis in Chrißo DeiiVerum ut mott ßnt ofores ifihßatis oftendunt,qua; feguuntur.
Egrcfli uero Pharifæi ftau'm,.
lMc.inlt;iuit.ipfiuerörcpletißuntdnKtia.Ecceodiunt
t.
-ocr page 69-IN MARCI EVANG. EXPO. 48 ^uo properet in teneiris fuis^Quod magis cognofcitur^ dum confydcr(itHr,quibui feiunxcrint, Phar^ieinempe Bcrodianii inimicif fuis. inibâtautcm confilium und^t Qhriflum perderët, co quod bencficcrat tn SMato,pro Patris iuffuftbititum fanilificdrat.Pn utiudicet,ut agat odium, tdntwmut fibi fitisfidt, non curansæquum aut iniquum,fis uut ncfisjionum aut malum. Turn autcmft tisfiäwm putatßbi,cum,quiodiohiibett(rd(dultionc pe tituf cftatdJttblatiii c medio,ficut hincpatet.Exemplo' tHW fcicc tempcfids plenior efl,qudm utopus fitquic-quam adduccre.
lefusautcm lêceflîtad
mare,.
VdhJMdMo iUiodioceßitTiominufcivm difcipulisad mare,nimiru ut in nauiculapojfetatbi premebatur à tan ta multitudme, agere quietius pauloypnecognito quan-tdnam uis hominum elfetadfcuëtura. Sed quarcuenit? Qunqu^ficiffet audierat.Commodipropri/gratia in-quam.Qttiefierant Chrtftum non propter Qhrtftwm,(td propter fc.Quamuis credendumfit interim, multoshac ettam occafione tadern uer'e Chriftum inuenijfc,maximè eos,qui acceperant beneficia. tJauiculaautemdeferuic' bat Domino,ne premeretur aturba,dumnwltosenigt;n jatia(fct,ita mruebant,ut eos firre non poffetmuUus etC' nim adfiidlorum non contendebatatt ipfim tageret. Dlt;e
D ; momacf
-ocr page 70-CAP.!».
OSVALD! MYCONII
tnonidci pr^tercd non fanabanturlolum ,j(:d ante procidebdnt ei cldmdntcs.Tu « ViluK Hei.Chriliui tcßi tnoniwndb hommenondccipicns. Io,f. mdtominni'ii pdtiebdtity d j^iritibui immundii,qudmobrcm ijs inters tnmdbdtur, nefe mdnififtum ßcerent. Menddx eft dU'^ lolni,z^pdterciuiret.lo.S.nonconuenitigitur aueri-^ td^.pr£fertimed,(]uiChnftii'S ejl. Mdtth. hocdd onmes aitdiólum,ne uidelicetft ftccrent mdniftftum,fdndtos, fitq^moxexponit,cur tarn prohibueritiaddcns.Vteomlt; plcreturgt;quod diilum erdt per Efd.prophetdm^dicctem: Eccc filiud )neui,quem elegi,?^c.mdnluetudmetn ingertc temChrifli comprobdns,utqui mdniftftdri tumnolue' rit,ne mdgis odiu dc inuidiam prouocdret Phdrift'orutn-Abexemploigitur Dommipldnè difcendd nobii tAdn-fiietudo,qu£uirtuiir£contrdrid€ft.'Vixenm eft, quod hominem Cbrifttdnum mdgii cohoneftet,id quod non dtf ficultcr intelligitur, dum qudle fituttium irdcundid, amp;nbsp;qudm dedecedt pium,reâè cojyderdtur. Videmus etidin, qudle'ndm fit ingcnium humunum dd res nouds, ftü utiles. Adcurrit,nec eft quod impedirc qucdt .Ah ft quit funtftdlutdrid petercmus, GT inquireremus tdntoftudio, qudm dgeretur nobiftu egregiè, dc féliciter. C^uarimiis wnumcri noftrd tempeftdte Chriftum, non certèutfdlu-tdrem,fedut conducibilem ddhonores, ddpoffteftiones, CA/iquid efthuius generis . VerM»timendum,nefiiiis nos mincdt non bonus. intercduidcmus tdmeni^ Dd bonitdtem
-ocr page 71-I N M ARCI E VA NG. EXPO. 49 lomtatem crgd nosyUtc^M bencficenticimfaimtlt;imdi' uitcr itt noi c^undit,ut non poßmui non adcurrcre. No /ïfttwicrit igtturbcnignitate JUficducitUtpcredm id filutarta p ertmgamui.
Et adfcenditin montem, acjóifc»
Dhmj eligereuulty^utpoft abitum fuum ßbifucce-dintyin montem adßcendit,ßcut in more habuit, quotiet aliijuid grande pirdntyetvmPatreprecibitscoUoijuiuo' luit.^iunut eft grande, muniif Apoßolicum, quare prc' ces mmonte fundit ad Patrem ,utdet,per quos nomen riui dignè per mundumß/argatur Ad quod patet ex ca-pite.LMc. 6. vbi Dominui pernoiiaffe dicitur in dcpre' tatione üei,acdte fiäo elegiße duodecim. Magnitudo mwieris patet ex uerbis tliarci,quibus dicit.Vt eßcnt ß' cum,(2t ut emitterct eos ad predicandum, ut'quehabc' rent poteßatem Çanandi morbos, eijciendi'que demo' nia. An eße Regem aut Prindpcm tantum eße poteß, t^um efl,quod hic commemoraturiElegit autem duo-decim hac uidelicct rtuione, ut docerent, atque congre-garent è toto mundo uerum ifraëlcm, id eß,totum cleólct rumpopulum, qui olim per duodecim tribus ßraclis ue-lut typodefig^atus cÆ. Pundamentum funtenim totius Pxcleßaftica: flrudlurie und cum’Prophetis .fumino
D 4 «(zi^Kfari
-ocr page 72-ÇAP.II. OSVALD! MYCONÏT
angulitri Lipide ipfo lefuChriflo,Docuerunt,z^ ordilt4 runtexSpirituChriftt(ingulariteripftscoÜato,qult;ere' ceptä confirut indubtètiitam beatatn in fcmpitcrnunt, Qjidntobrcm ZX Judicer erunt,hoc eß. Principe duode cim tribuum ißttelii,uel Domino teßdnte. Katth.
fdpulof nomindtim uocdt,utnoticßent ucri Apoftoli, ftdmer Pßudodpofloli multi introierunt tnpopuluWgt; fcduäom peßimi, Cf ßlfdrijßdnlt;e dodrime Chrißi iU' ddf uaö inter duodecim nos ddmonet, qudm nihil ßt niter homines integrum, Cfut implereturfcripturd, qult;s . olim prlt;edixerdt,ßturum inter edentes pdnem Doming qui fuper cum mdgnißcdturtii eßet ßuppldntdtionem, Jnfuper cf Simoni nomen tnutdt,Pctrum ddpeUitdns. Et duobiis filijs zobedtei ßmul mdit cognomentu Jioetvi^-quod efl,filij tonitrui.utexddpeUdtionibusindicd-ret,qudles'ndm ßturi eßent in negociofuo promouendo. Qudlis Petrus ßerit, cui d conftdiitid ßdei nomen eß in-ditum,noneßutmultis dicdmus,perfeideflenimßdtis çognitum. Itidem potefldicideïodnnePuàgeltfid.Quii enim ignordt uim Cf impetum tondntis per totum 'E.udit gelium ßuumi Cf uehementidm dd urgenddm chdritdtetH frdteritdm in cpiflold,qudm rcliquitiProbdt dutcmpriC dicdndi Chriß:um uim cf conßdntidm Idcobus morte fud (de qud Afl.ii. ) qudm intulitHerodesantequdm ul Ium ex Apoflolis tdn^eret, nimirum cuod docendo rcli-^uii tumeßquot;:tuehementior, tuminßdrctmdgis. Qufd igituf
-ocr page 73-IN H A R CI EVANG. EXPO. iÿtur Dominui nouit, qMla lUißduri, prêter cieteros ftidm dd imrdaiU rnyflcriaq; admifuhttud uulgarilt;t,ß’ cut pdtebit 'mfrdxapite s.^.cr. 14.
Et uem'unt in domum»
'Videntur difcipuliintrdjje domu/m,nimdUi legere aî otKoy dd dontum. Cbf iftumdutemdturbdßris dc-tcnt’dn},cy'{icnon Itauffe päticmtUis edere .Audicrunt ergo ci7^«lt;!UJ^, idcflcogndthproprietdteGrxcd-tiicdxtexierut, (d^XTtiircaaliToy utcoprxhenderent eum.oTi o^ist(TM,q»onM non ejjit dpudfe,deduâut rt mente,ex nimid uidelicet ddcurrentiu moleftid,ßc bd:-rebdnt,mftdbdt noletesdb co difcedere.Dominui dutem ßmiliter nolebdt indigndnter cos rcpeüere,dHt fe dnette~ rcdb ew uiolcntcr.Qndrecogndtifud ltbertdteo're,o‘ Kcrbis utentes comprdbenderunt eum introduiiuri, di-centesq;,mentc cdptue eft,ncfcit definere d doccndo,tur' bdmnefcitdfereinouere. Itd uidctHrdixißccogmüinon cdlumnidiidi rdtione,fed comiferdtione, quod ntmio ftu-dio,G!- Idbore ßß'ucxdrct.Alij dîitcr.Videmui 'm dudien do uerbofdlutis diligëtidtn populist 'mtelligdtnin, quod dbbidicitur.Regnum Dei uim pdti, cr uiolentes illud rd pere.'Vt'mt pdr diligentid nos bdc rd pidt tempefidte, utuelutimolelli ßmus Chriflo.Cogimurenim dicere,ni' mium tepidos eße,cum tdme d uerbo Idudem qutcnmus Çyfdlutem pleru^.Concurrimtts fdtis ßruentet,f?d.non
D Ï dtifcultdima
-ocr page 74-CAP.in, OSVALDI MYCONII
aufcultamui panßruore,id quod adparetßcile, dum 0' pen cotemplanwr'Verbumj'anilificut. Io. i y.operibui autem noftrus nihil magi^ prophunun. Ex quo confiât» nondu nos d uerbo fdnäificatos rc£lè. Orandu igttur md gnd deuotionc pro grdttd mdiori, ne uerbitdm indihges audttio mdgis olm officiât ,i-i um profit. Vtdcmus item Cbrifliftudtwnmdocendo populo,unde cognofcimitt» qudm uerè Geus dicdt. t^olo morte pcccdtoris,rcuertimi ni er uiuite. Ezech. i8.Hzc enim laborauit Gommus fii' praqudmuidereturtolerdrepojfie.SitardorismpromO' uendd fdlutehominu prlt;edicatoribus exemplu Cbrifius.
Et (cribæqui'ab Hicrof» defeend.
Ndtth. iz. er Luc.ti.fcribuntmox ante conuitium hoc phdrtfæoru mirdculum de dlt;emonio et clt;eco, er nut' to,qudrdtioneddtdefiocca/io Scribistarn grautterpec' cdndi,ut dicerent uidclicet. 3eelzlt;^bul bubct,er per prM cipent dxmoniorim eijcitd^monid Qudm enim fit grd' ue,eum, qui hübet in fie Geum 'mhsbitatem corporaliter), dicere qued habcdt Beelzebubquis fideli urn neficire pO' tefilSed de bdcgrauitatc pofied. Qjiodfiubi/ciut autem, per principe dæmo:erc.fitultumdniquu,acbldfiphemunt fftin/fiiritumfidnéiu. N unqudtalequidpiamdU' diuit in mudo,cLeinoniu peUere d,emoniu, nififiilo quo' dam modoiSicut m papifimo, du loco dtemonif fiubmtrat muUà ÿf^r fiuperftitio, ut per quà mabu lüe mentetn occupât.
-ocr page 75-ï N M A R Cl EVAN G. EXPO, ji occupât, cum autca corpm tantum ucxalfetfùrorcz^ i)ifdnia. Qi^dmobrcnt miquitdf cft cxtrcma diccre, ijuod puÿiatctiàcum ratione, DcblaCphemia lamaudicmta.
Et aduocatis eis,in paras boll's.
Peccattmt non impcdit, quin Chriftui manluetiflimis urrbts conetur Scribas doccre ueritatcm, çx cuidentißi-tnè coumccrc,in ufum cum lUorum, turn eorum quipr^e fentet hicc audicràt. guod abcrrct. QHo modo inguit,S4 tanas potefteijcere Satand,id eß,Sat!masfcmetipfum-ut inox Chrifius ipfcexponct.Deinde ß regnît aduer/usfe~ ß diuifum eß,non poteßßare regnum illud,gua re nihil fß magis. cognit urn uel experientia. Difcordia tiantj; res tß tam peßtles, ut nihil fit tam robufium ac firmu: quod eanondtßumpat.tgiturutrcgnumcontraßdiuifiumßa ve non poteß, ita nee domus fi ßerit dtuifa. N cc fanguis, nee umculum coniugi) ßc ligare poteßdjuin omnia dißi-Iiant,duintcrueneritdifi:ordia.Quamcbrcncçi;Satdnaf poteritflare,fiiiifurrexerit aduerlus femettpfum,tjucd tomen fieri neeeße eßet,fi ego per principem domonio' nm eijeerem damonia,eum interim conflet tarne, quam fit flMc regnü eins. Hadenusßrtiter expugnauit 'm-pium Pharifieorum conuicium. Nhhc docfljii,q«olt;i Sota nà ipfe proprio robore,atq;fiirtitudinefupcret,tali para hola.Non potefl quifquauafafirtis diripere.cjrc.Quod dicit
-ocr page 76-CA?.U. nbsp;nbsp;OSVALDI HYCONII
dicitnem'mi non paUm efl. Innuit autan cjuod diximust fe förtem cjjc fupcr ßnitudman Satanie,qui hacicnM ta tnen regnaueratinmundo,G^lpolta inidtaabflulcrat, C cußodierat nwltà ddtgenttßimc. vemm ipfoadueni' entCiCr contra pugnante,nwx uires,et domir.uvm fraila funt. Vnde Satanos uHIm cr ligatui iacct : /}gt;olia autan eius,homines uidelicctdn primis Gentes, d'ftribuuntur. pro nutu uióloris, redduntur cnm ?atri detêti hailcnid cr «»«lt;3/peccaiis ex tyrannide mali.ciuemadnwdu.nt Paul, clarèdocet ubiep;, in primis tarnen Eph.i. Et uot cum ejjètis mortui dcliâis acpeccatis.crc.EtCol.t-Qui eripuit nos à poteflate tenebrarum, ac tranftuht in regnum ßlij pbi dÜeéli. Ulalum difcordi^ quamuis doélis fcriptoribui firè omnibus exponatur, non eft td' men,undctambreuitcr gt tamclarèiftudipfumperdi' fcere queamuSiUt hinc ex ore Domini. QuamobremftC' pe ui^tur hue efje recurrendum, er ddigcnter confydc' randum quod dtcitur,fiquàdo moiieamur ad ipfum effu' gandti ex nobis,ex fdmdijs,ex urbibus,ex rcgnis,inpri' mis autem ex Ecclc/ia:lllud enim niß fiat,nonpoteß tno rari diutius,quod mtnatur,im6 definit hic Dominus.
Anicndicouobis, Omnia remit.
Diligenter eft,quod Dominus dicit, cordibus infigen dum,u!delicet, omnia peccata, conuicia remittifilijs hominitm. Conutcium contra in Spiritum f. non habere remtßionofi
-ocr page 77-IN MARCI EVANG. EXPO. ïi remtßioncm iiueicrnum. PriM folatiumadfirt uel igno-r4ntcr,uel per imbeaUitdtem carnii pcccâtibm ueritAtc actimorcDomininon rcicHis interim. Pofleriiaadmo-nct,qukm (it mifcrum^ damnabileucritati Spiritus co gfjit.e per infidclitatem uel uerbo^el opere reßftere, or ßc degrettiu D« defßerdre. Depeccato in genere, quod fß uicium,J'eußHum pugitani cum lege Dei, non eß, ut hic muliis dicdmiif. Tantum tUud teneamU'S, peccatum qualcqualc fit credettbus remitti. lo.3.Vt omnis qui ere dit in eiim non pereat,fed habeat uitam attematn. Habet ß'iesÇecum paenitentiam,et confißionem, qult;e fit coram P'eotcuißli pcccatur. De couieijs autem italoquitur, I» que »Ke«rtgj conuiciatifiterintfic exprimêt,quod alij cla-nils his uerbis dicunt.Ptquicuq; dixerit uerbivmaduer' fitsfiUum hominis,remitteturilli.vt intelltgamui Domi num loqui de conuiciß,qmbus uocabaturipße comedo, et uini potor,zyfilim iofepb,Gr conuidor publicanorum, Crc.Niï fcif c omnia funt remißibiliajfiut enim plerunq; per ignorantiam.Sed iacere conuiaum 'm Spiritumf.pla né non remittetur 'matternum.Graue peccatu certe^uod remißionem non habet,quare non mirum,quod tarn diligentera uetcribus inqutfitu, quod'nam iSudipfum, cum certum fit,Chriflum tuliffie peccatummundi,zx eundem propiciatoremnoßrum apud Patre,etiamfi ZT nunc peccemiit.i. Io. 2. Kulti multa igitur dtffgt;utarunt,uno tarnen uerbo potefl did,quod uidelicet itlud fit, nempc Jn-credulitatem.
-ocr page 78-CAWn. OSVA LDI MYCONit
creduUtiitem,niitn qui non credit filio,non uidcbit uitdlH» fed ird Dei manetfuper eutn.lo.j.Et iterum. 8.Si non cré dideritii quod ego fum,moriemmi in peccutis ueflris. Se quitur dutem incredulitdtem iß:dm impœnitentia,cr de' jferdtio.Qudmobrem non abî re D. Augulîi. peccdtunt ißud nunc finalem mpcenitentum tnhoflibui Euügelif contemptoribia ûe uocat,nuc defferattonê, c ó quod h£C peccdtd redd pugnent cum ÿrdtid, Qui enim perfequuit tur ex contemptu uerbum, quod duditum ueritdtem co' gunturfûteri dpud fe,dn no tdles idmperceptdmgrdtidttf Dei cojfuentes in Spiritumf.peccdnt,d quo ueritdtii uef bumeffetdle inteüexerdnt?QUdliter ficerunt Scribe hoc loco,dum uim Spirituff.cUrèuidentes uerbis perfe' qui mdluerint,quim quod uidebunt dgnofcere.t^ifi ergo aeincepiddferedeuntesconfifiifunt,quodnuncconteiH pferunt,nwrtuifunt in peccatis fuis.Turn qui in Pxctefid remitti peccdtd non credeni,contemnit tdntà diuini mu' neris Urgitdtë,^^ in hdc obftindtione mentis diem cldU' dit extremu,reus eft inquit Aug. in EnchiridiodUo irre' mißili peccdto in Spiritumfdndwmdn quo Chrißus pec' cdtd dimittit.Tdles enim dicunt cum CdinoiMdiorefl iî» quitus m£d,qudm ut uenidm meredr. Ef cum ludd fe mi' f’rrimd dejferdtione ßrdnguldnt. li£C omnid fie ftnt dC' cipiendd, fi ißi propter incredulitdtem in impoefiitentid dc dejferdtione perdurdrint in ßnem ufque. Adeo uerum efl,Peccdtd remitticredentibus omnid.Qudmobremfi exincredulii
-ocr page 79-IN MARCI EVANG. EXPO, ft
#3f incredulis lUifréli fiurint credeiites,uerum erit,(p{oi ttdfiruimui. Quamuis admodumdifficilefititaredire. Ojii de re Hcbr. y.er.lo. CuiM rei Saul O' iudam ex' empla cjfeputo chanßima. Coflat igitur peccatum (Hud tton effe,nifl incredulorum,qMgratiani De; per uerbum promijjdm, o' tn Chriflo præflitam nihiliducctef in pec cätii fuis manent ad pcenitentiæ rentediwm nunquam in-tendëtcsyOtq} ita perdeflerationem ad interitum perpetuum emigrates.Vnde Gominits admodum aperte docet, divmconiactum hocadferitnon habere remißionemin-sternum fed obnoxium effe teterno iudicio, quia dixe-funtiSpiritû immundû habet,ex infidclitate uerbit ifluA prodijffc.tîàfiuerbis ,autß{lis credidiffent,quonwdo potuiffent male damwni tnbuere,quod erat uirtutis Spi-fttufJaniliiCurandum ent nobis igitur ualde diligenter, tituerbis,oß^is Spirituff.mamflflis honorem cxhi-beamus debitum,id efl, eis fidamus ex corde, O' prece-mur,ut hiecfiducia fubinde crefcat innobis, quo ßrtes effetlinoäcso'dics uerbummeditantcs neq^ impceni-têtilt;elue,neq; dcflerationis perditionetctarttMleamus.
Et ueiu'unt mater eius,5lt;^ fratres.
Chriüus dum agit negocni Patris ttidc, ut agat erga tnatrem, O'flatresad eli,cognatos fuos'.ttis enim ipfum tuocantibM per (ftendam, turbam docet, quiucrefint cognati
-ocr page 80-cap.il osvaldi myconii
cognatifui,iUii uerô nihil rc/jjondct.Audito enim nontt'* ne matrii e:irfratrü ex turbi,dicit. Quec efl mater mcdt crfratrcs meifq.d.NegociumdPatre iniunólivin ahos ^u^it cognatos. quant quos uos piitatis,nempeßtiritua les, qui mihi Spirit u Patris coniunélifunt, no autern car nales,qualcs fèris me nunc quterunt.Pt cü circumj^exif' fet 'm circuitu circiem fe difcipulos fedentes, ait, protenft manu quoq^ in cos,ut tAatth. indicat. Ecce mater mea, crc. Quifecerit enim uolutatem Dei,hicß-atcr meus efl, crforor mea, nbsp;nbsp;mater .nine ego metior eognationetit
meam,non autern à earne. Quamuis non negcm lUos cognatosmeos,neq;contemno,quodh£cdico,fedoflett' do,utros maioris ducam, nam tantoflmt ilUpnecettctio' res,quanto SpirituspræceÜitcarnem. Ab exemploChri' ftidifcimus,quinam innegocioDei cognati,flgt;irituales an carnales fint prtehabendi uerbi doéioribus.non efl enim adfiiüus ttUus,quimouere debcat iüos, ut rcliila do ilrina Dei morem jibi gerat. Kaius efl enim opus lucn-ficere Deo per doélrinam animas,quam obtemperare uel matri,uelfratribus.Et maior efl Deus, cui illtc infer' uitur,quàm fint parentes cy cognati. Omnia igitur relin quenda fuo tempore, ut negocio diuinitus impofito fatip fiat.Eaccre preeterea uolunt^üemPatrisnihil aliudefl, quam audireferinonem Chrifli,eumq; fàccre. Alibi nani^ beatos eos uocat Dominus, qui audiunt uerbum Dei, o' (uflodiuntiüud. Lue.n, Alibi dieit. Si uos manferitis id
fermone
-ocr page 81-ÏN MARCIEVANG. EXPO, f4 fenwne mfo,Hcrè difcipuli mei tflis, cognofcetit ue^ ritdtem,z^ueritiU liberos reddetuoi. Io.8. Tantumeil ßcere uoluntatcm Patris ex audito uerbo,quod e^m UO' luntatem in compleiiitur.
C AP V T CLV A R T V Dt Etiterumcœpit docereiuxta mare,amp;^c»
OMINVS midtitudinem uerbum fe-gueutem contuens nduim intrat, nimirum quo CT ipfe quietiut docere, nbsp;nbsp;turbd ßci^
hits audire pojjèf.doilurus enim erat Udlde tuirdbiliter amp;nbsp;Militer per pdrabohts dcjemine uerbi» quamohrem Cf (Oiditores excitdt, dum initio max diciL Audite. Et adfine adijcit.Qui habet dures dd dudiëdunt, dudiit. Pardboldprimdfdtis cflperfecldrd,tdtumiUud confyderemus,fernen idëfiùfjètquiecuc^ tdndëexciperet terrd.At pro terra præpardtdbene feumelius/ruëlude' ditpauciorë ^t ampliorem. Nemo efi dMe,qui no intel ligatrë pœnitus ita habere,quemadmodu Chriflus pro' ponit.SumMur enim fimilitudines a, rebus cognitißimis Cum autem cœpj'flèt effèfôlus, SCc* Difcipulortim intcrrogatio fire docet, qudre'ndnt po“parabolasturb£loquatur Dominus. Rogantenint hi,c£terinon rogant. neq; etiam inteUigunt. Vnde dua Slt;^nera uidemus ( quod hue ddtinet ) hominu parabolae
É audientiunt
-ocr page 82-CAP.niI. OSVA LDI MYCONII
dudientitmt. Quorum hi quidetn dum no intelligunt^d' mirdtione mouentur,cr rogHt, quid fit, quod diäum eft: atq; co cognito pulchrè conduat çx inteüeilui,z^ mews rite fimilitudo. Quod fi pritie intellexcrunt, eundem äC' apiuntfi-uóïuin,eiui uidebcet quodfignificdtum eft,re^ timcndi.Alij uero non intettigunt, nbsp;nbsp;non mterroguntt
utpote quosnuÜd curd tdngit «gt;gnofcendidittind, qu£ bt tentfuh fimibtudme.Tdlibui non prodcft dudire pdrdbtf id! Chrifti,nd dumneq; intelbgunt cdt, neq^ rogunt quid contmednt,figniim eft negligcntite dtq^ contcmptui, (X tdntum dudicrut. intcrrogdnt dutem diftipuli,et ot Tidèi id cft,dmici eiue, dum effetfi)lu!,hoc eft, i turb^l liber ( ndm dlioqui no cratftilia ) de pdrdbold,qult;e'niiin effet.Luc. 8. lefiareffodit.Vobii ddtu eft noffe myfterid regni DeidUis autemqui fira funt, per pdrdboldf omnid fiunt.DiftipuliscycleilK ommbuiconceffumeftd Dfö» ut intcüigdnt myfterid Qei,ut hic uidebcet, qudliter dgut uerbum predicdtum in cordibui hominZfiue bonoruiH, finemuloru-.ndm inbonisfruiltficdt, inmdlisdutemtiul lum cditfi-ui!lum,etidmdum auditur cum uoluptdte,quiii fi-ttdum remordnttii multd: (j'grducs funt tcmpcftdtcft qudi pdulè poft dudictnut. Qudmobrem dieet, thi! dU-' tem quißris funt,per pdrdboldS omnid fiunt,ut uidentet uidcdntzj' non cernunt ,cr dudientes dudidntcy uoit intclltgdnt, nequdndo conuertuntur, cr remittantur eis pcccdtd. Viderunt GT dudicrunt,quiducróobfcuruin . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crii
-ocr page 83-ÏN MARCI EVAÏÎG. EXPO. 0 trut hoeipfum^ott iiujuiperunt, quid effet, tum nihtl ttxleflibui rebui cogiturunt, quocircu zx lüud conffdU' ut conuerfi non fint, zr non remiffu fint eis pee-CiUii.^x quo eonftut Zf uidere, zr uudtre tdlibuf ddeon demnutionc fieiffe pottin,qudm ud bonumdliquod,men-fd hteefiidd eff cis in luqueu.Videtur dutem illud,omnidi tionfoium dd puruboUs reffieere,fed dd ucrbd etidm c!dt rißimd, ndm zr htee ipfdfunt reprobis ucluti pdrubolur, ld cß,obfeurd,quie db eis nee inte!liguntur,ncc conf vde-rÜtur.VndeChnftus dpudlo.dieit ed. lé.quod quæddtti loeutin fit etidm difeipulis perprouerbidteumnulhcm tä men eis prouerbium dixiffct,fedfermoncs dpertißimof, Veruip/ishdbebdtdliquidobfeuritdtis, qudobrempro-uerbidDominus ddpcÓdrdt. EthdcrdtionefiiïdChrifii quoq;ßierunt incredulis,zr funtdbfcondttd,zxueluti ueldmen hdbentid,quod utfu penetrurenequeunt. ExcfW plo fit ludds, qui in prlt;e[enttd uel dudito pdrdboldt fenfil myfiieo,nihil inde profieit.
Et ait illis, nefciris parabolam hanc*
PufJorrm ineutit his uerbis Chriflus, ut diligctiie dd' monedtinpofterum. incipit ergo pdrubohimexponerc^ SemindtoriUefemindtfermonê.Ergo.Semcn efl,ut Luc, dityuerbum Dci,tcrrd dutem,qult;e iuxtd uidm feinen exci pit,hommes funt,quicum uerbu dudicrüe, ucnii SdtundS ionfiftim,z^ dufirtfermonem, quifemindtus erdt in
Ë i cordibui
-ocr page 84-CAP.IIII. OS VALDI MYCONII
cordibui eorum.Tales funt,qui fine dnimtiduerfione gt;nbsp;inteüigentiiifonum uerbi tMtü audiunttCr ubt ffnui de^ fijt, nihil rentMet panitm, Stitaniti enim rapuit iUudjHt uolucresfementcrrte durtc inßierfum. Afhtdijsfuis amp;nbsp;hi caUtvm,cr duriciem tr4xerunt,quiire uerbivm infide-re non udkns m difficulter eripitur, Alij femé excipiunt i« petricof(.Audito nnnque uerbo ueritatem dgnofcunt, idea gdudent,herbam oftendunt firent fi-uiiiu Eucin gebd, uerum radix petram adtingeni,quia caret fuccot non poteft altiut defigi. Vlox igitur folii ubi firuor exer tut herbam tangit, exurit. ita radix uerbi concepti lapt' dem cordis finefucco Spirituff. cotaduprahendensnoit altius defcendit,quocirca /eftu adfliilionisfieu perfcqiiU' tionit propter uerbum exorto, quiequidfuccrcuerat her buhe bonte lfei,continuó deperit, quare à Domino tent' porarij uocanturmo enim durant, nifi ad tempus. Exem pla taluvm zy hodie,et olim fuerunt notißima. Omnibus firè iUud inanimofedet Euangeliivm tenercàPapifino hberos fine pcrturbattone,quod fieri tarnen uel ideo noit poteft,quodmundonihilefjeualetcommune cumuerbo Euangelij, qui cum malus fit totuSiCT ducem habeat ’Tcnf mvK^àiJ, à perfequendo non poteft abflinere.Ter tij fernen excipiunt in ff'mas.Hi uerbum accipiut,uerum cor habent/f inisfoüicitudinum huiusfeculi,cr decepti onis diuitiarum reftrtum, quocirca quicquid uerbi corn' prahenfum cft, protinus [ujfocatur,ncq; uÜusfrufba fubfequitur.
-ocr page 85-ÏN MARCI EVANG. EXPO, fg fubfe^uitur. Quid aius,pottts,libcri, uoluptates, hono-uitahommiifbïlicitudinum ahftmMt,quif(]^ frciliuf ddfequi cogitando poter it,qudtn abquis fcrtbere. Tumqudt» diuitia rtmoretüur ab introitu re^ti ciclo' TtmMnonChrillutfdtiiexplicat.Kdtt. 19. Et Timo.6.Noneßat(temprlt;!etereundum,quodDominui
HitTrKT^^TcfesTS deceptiodiuitiamm,nihil ffl enim illecebrit ^uitiarumßUaciM, CJquot; nihil interim t'iwn lUecebropM. Poüicentur nudta, praftant pauca» f^'pberunq; contraria. Promittunt,utunoucrbodicam ofnnia,montet aureos,filidtatent inquam fummain t zy praflant extrema mfilicitatem.Vndeclamat'Doniinui. Vieuobii diuitibiu, qui habetis confolationem ueUram. ^c. 6.ldem docet Diuet Euangeliciit Luc. lé.etiteruin tdius lMc.ii.ttë Chriflttt apud Matth.i 6. Quid prodeil homni,ß totum mundunhcrci'Quarti nuncfunti qui fe gt;nen excipiunt m terram bonamj)i uerbum audiunt cor^ ßde purgato,quarefufcipiunt etiam, fruâum red^ dunt.oportetigituraccedereadaudiëdumuerbumDei tunt corde prteparato per Spiritumfanilum,neduriciei femen non admittat ,■ ut decruceßrenda propter Dcum ante fjs cofirmatiK,M foUicitudo rerum huiuffeculi, ey diuitiarumadpetentia ßnteradicata. Tiimconfequetur ßuäiM,nam granum aliudaffèrettriginta^liudfexagin ta,aliud centum,prout Spintußf. corda fidelium fie, uel ßc exarauerit,nouitenimqualitercordif ageruniufeu'
D j ii^c^ftt
-ocr page 86-CÄP.riri. osvALDi myconh
ßtßdiendiisaratro fidei.Patetexparaboldpriefelf tegt;tjudm malti uerbum audiant,Gr quam paud reólè au-didnt:dium rccenicntur quatuor audtentiumgenerd, ex bis unum tantiim,qui audiunt cum fruilu. Et ubi ntd-ncnt,dixcrit quis,quiprorfus nihil audiunt^quorwm nu-tncrtis infinitiK cR f Vidcre licet, cur dixeritMatth. 7-portam anguflam cffe,qu£ ducit aduitam, paucos, qukam inueniant. Quainuis interim er lUud poßibile ftt,eos qut nunc minus rede uerbum audiut, pergratiant Spiritus aliis rede ualcant audire .Quarc legentes, ucl üudientes Euangehcam parabolam non oportet animunt continuo defpodere. Patet quoq; Satana: ftudiü in impC' diendo nos, ne uerbum recipiamus,adco genen humano holhlitcr inßflus eft.Ex quo ßcile cognofeimus, quan' ta'ndm deuotioneßtorandum nobis .iEt ne nos inducdf in tentattoncmßed libéra nos à malo.Ptüct et uirtus uer-il Do uiuifici, quie eß fie corda parare fidclium, ut fru-â:ficeiitE)co.Vnde nobis magno ft udio incumbendum eft auditioni uerbi etiam externi, quod rniago erftinu' hchrü lüuis cftaitipftim auribus rcdèpercipicntcs, uiui Jictim mente falubrticr accipiamus per obcdiëtiam fidei.
Et dicebat illis, num luçer-
nain:amp;G
H.CC ad fuperiora pertînere,uerbum indicat,quo nwiet
-ocr page 87-tN MÄRCI EVA NG. EXPO. $7 Wozwf Domi«!«. Vzi/f te quidciudiatii.1.11 igiturfcnten* tu.Tgt;ium lucerM incendttur, ut fubter modium ponulurt Crcflta ncc ucrbum pr^dicatur, nifi utfidem acccndau Crfidei per opera charitatii lucent. Quamobrem nemo. fe decipiat/ntu elfe putani,uerbum tutdilfejcharitatis o-perafequenturnec'ne.Namnißfequnntur, certum eft ft dem non effe, dt^ ideo tterbwm non reilèduditum. Tum tterô neefalutê confequuturd.Summd eft igitur. Verbum dudiri,utftdem mnobii generet. Ro. 10. FiJfwopcTdrè per dileäionetn dcbere^lioquifide'm non effe, ueram ui-delicet. Cdufdtn fubiungit Dommus perfententiam com-tmtnem,dtq; prouerbióiem. Non eft enim quiequam oC' cultum,quod non mdniftfteturtneque ftutfecretum ,f:i 'mpropdtulumuenidt.Qttodfim rebutdlqs itahdbet, quanta mngis in uerbo Dei tNon debet, imö non poteft-oecultum teneri 'm corde, modo infit :uiud res eft, quam -lt;5brem motum habet, quofe exerit in propatulum.Si quis Igitur habet aura audiendi,audiat. Habent quidem omnes dures, uerum non aures audiendi. Quamobrem hortdtur eos,qui habent, utanimaduertdnt, Gr uerbum fic recipidnt,quó fiat mamlcftum caram Deo,Gr homini biK uiuum reieptu effeuerbum. Nam hoe ipf tnt tandem proderit ad fanâificandu nomé Dci,Gr falutê hominuni
Et dicebat iIIis* Videte quid au:
Suntqui putant cum interrogationeuerba hjeceffe
E 4
-ocr page 88-CAP.inr, OSVALDI myconh
fgt;ro/èrcd4,fic. ßAiTrtn uidctk}id(fiMeüigit(S (^uii MdutiiiVchementiui cuim effè arbitrantur^quamuis at tcrjm kéiionem non rójcicint, qua diligcntta uidctur in audiendo committi rur/ia. Interrogatio habet acrimo' niant adfeuerantem quod dklum efl.q.d.Chrißui.Vide' tis certes idco cauete ne aliter audiatii, quam cum obe dientia,ut fruilu reddatis inquam per charitatem. Cer' to certim efi enim, qua tnenfura mettmini, alij metietur uobisjd eß qualiter agitts erga proximum, ita Pater cce leflis aget uobifcum. Si igitur ex tierbo percepto per ß' demßuätficaueritiiiZJ' uosßuäumäPatrerecipictif txuberantem: adijcietur enim uobkfquiauditis. QJii enim habet dabitur tüi.Si reélè egeritis erga proxiniunt, dabiturgratia, utmagisid queatif,z:rmßeculoßtiiro theßaurumperpetui duraturum inuenietis.Qjtinon ha bet,etiamquod habetau/ereturabeo.Siquisnonegerit opcre,quod doi^ui eß uerbo,etiam quod uidetur habere, ttempe ueritatis cognitionemjz^ opinionem iußicia’,au' ßreturab eo. Ex quibm conßat, quod poflquam Dein bcnignißimut tUe bonitatii fuie multitudinem m uof cffu dit,cz nos ea ipfa probe ßterimiK ufi, augcbitur bonitae erganoSfUtpotegnauos (j’gratos,cr ob id dileilasa Dfo. Contra fit cum ets ,qui, aliquid cum datum fiterat, uelabutuntur,uclnonutuntur,ficiuntentm contra uo' luntatem Dei,quinofi-ußra ßua dona largitur,fed utßtt ihficent per ddcitionem adgtoriam i pfius.
Etik
-ocr page 89-IN MARCI EVANG. EXPO.
Et dicebat. Sic eft regnum Def*
Kitr.hMcßmilititdinem foluifcribit. Cuiiu quidcm fententia htec cß. Vcrbimi E uangdij pradicdtum, * mtnte bona acceptum fe habere, qualiterßhabct fanen taâum m agrum.'t^din nt hoc,fetninatore darniiente, ct fnrgente,nulldmq; curam feu laborem interca de ipfogC' rente,furgdt,O'frudificet,primumhcrbdnt,deindejfi' cam,O' tandem frumentum plenum inffica,quouijo gt;nox miffuTM ßt lÜe ßlcem, quoniam meßii adtienertt. yaiterbié conceptu,in mente latens,fenßm,o clam agit in homine ipfum habente, uirtute Spiritus ufquead plenum ßudum.Qtii po/îeaquam eß uiftn ,protiniM eoüi-ÿturàfeminatorerfeOiO're/eruaturtnfuamglorianrf er hominis iUius falutem.Ex quopoßumus uidere, cuius nam fit, dumfiudus bonos edimus. O'cur de meritis nojlris non fit tenendimi à nobis quicquatn,o dum mer ^esuelpramiiumofferturalicubiinliterisdiuinis, intel i'gendam Dei beneficeliam,qui fua ipfius per nos operOt tanquam nolira fint, remuncraturus eß. Poteß parabo-htdeuerbopermundum feminato intcUigiquoq;,tan-quam Chrißus iUud uelitpra'diccre.Euangcijumpra'di' lt;^atumfi-u{lificaturum paulatim hominibiis nefeietibus, imonefußjicanttbus qiiidem.Irrcpere nanq; fccitndunt 'Eiei uoluntatem O' ordinationem, etiam contra impi»-^ rum uel uoluntatem,uel opintoncm,Vidcmushodie pror
E s fusiU
-ocr page 90-• CAP.IIIL 'o SV ALDI MYCONII l'uiitäßfium. Quis enim ante idiquot annoscredidilpt Mrrâtimuidùoncm in Eccle/id, quam oculis cernmm-Ageut Deo./ic uerbo Dei nihil impoßtbile.
Etdicebat.Cui adfimilabimus.
Et hdc/imilitudincclocet Chriftui uirtutem Eudnge lijinam hocipfum tumetfi pdruum eß, dtq; ddeo content' ptibile primo intuitu,receptum t.tmen quietem dabit coit faentijs. An ueromon efl comm rationit ocuUs paruu/ntgt; lc^cre,uel dudirc,7idcs Chrtfli iuflificat fine operibui le git ( Gal. z.)cüomnis intcllcâuf humanm ex operibits iiifliciam tribuatfSed qu.im longé lateq; ramos iÜud Ver bum,poflquam uires fuds excrcet, diffundat, quamq;fi ciat ad nidiftcandum accommodos,quis piorum non fln' tithodie^luflificatinäiji perfidem pacem habemtisergit Deum per Dominum noflrum iefium ChriHum. Ro.f. Aitdiamus igitiir,qnos grdU‘0itpeccata,O' qui cupiunt le ttariyuerbum Domini, cr fide recipiamitt,opcreq; fiequa tnur,qmd iubet,fi quiet as erga Dcu uoluntus habere co-fciéttas. Hine hinc etenim hauritur, quod omnem teflunt praturbatarum conflientiarum extinguit,non aliun de, quicquid totus Paptfmui in contrarium clametfuperine rit is opet urn fuorum. vide ]Vi.itth£. n.in fine.
Ettabljusmuîtis paras boll's* amp;c*
Triddidtt.iarais. Hcpeittultis pdrabolis Chrifiunt loquutum
-ocr page 91-ÏNMARCI EVANG. EXPO, j? hguutum turbis.Dem folis pdrabolis.^t tandem,feor-fim omnia expofuilje difcipuUi. in primo demonflrat fenonomnes parabola Domini flripfiflc. QnibtaU' fui eji ChrifluijUt implcretur (ficut ÎAatthteui te^latur ) iHud Prophetie ?ƒ 7 7. Aperiam in porabolis oj mfttw, eruilaboabflonditaàconftitutionemundi. Sicenim con nenicbat toqui cum populo, quia uidentes non uidebant, Gf audienter non audiebant,nec.intcUigebant, non qui-dem otnnafld reprobi, diuinarum reram negligent^. Maudirent,Ct n5audircnt,audirentquidem parabolat, non audircnt parabolaram fenfum,uteflent inexcufa-bihr coram Deo de neglcâo Cbnllo, tanquam qui non miflas flrct,qucmadmodum flterat promiffas,autco-r'am loquutuicis, aut non egiflet omnia, qute fcriptura deipfopnedixerat. Qjtamuii nonhifoliparabolof au~ dtcrint,fcd etiam dijcipuli cumalijs boniiO'pifl,at iongè aha rationc.Ham quod erat obflurum cos tno-uerat,quodpiaey‘ diuinanorant latere, adinquiren-damquidnam tnfecontineret,^’ idea uotiflntfliili com potes MeUexerant enim myfterid,z:r perflmilitudines notas mernome dihgentius commendarunt. Solis autem parabolis infleudo loquutum eis dicit Euagelifla, quod inteBigedum pro hoctemporeinam alias pepc Dominos cum turbis efl coUoquutos nudis uerbis. Qjiod loco pO' flremo dixit,uidelicet florflm DomiKum expofuiffe flfei pubs parabolas,ßca^iam efl,ut modo diximus,
uait
-ocr page 92-OSVALDI MYCONII
Et ait illis in die illojCum falt;fla,ÓCc
Phii fdtis idin Chriftin doce/jdo frtigdttu turba dimif fit mipitur À difcipidis in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prius ut ingredf'
rcnturipfi prd^ceperattCf trdnjirent in ripam ultcrio-rem.Dorminttedutcm Domino fuper ceruicdl mdgn^ uenti proceüj oritur,flu{iiK irruiitjUt nauis impleretur. Difcipuhßrmiddntes Dommum cxatant, atq; htfceucr bis alloquuntur. Preceptor non eft tibi cufic quad peri-miisf Verum quid Domimts ƒ Excitcttus inmpuuit uett' tum,lt;:^ dixit mdri.Tdce,obmutcf'.c. Ef quiant ucntiiSt C7' fidci eft trdnquiüitM magna. Videmus ut fuos extt' ceat Dominus ad fideifirmitudinem adipifcefdâ,utpote qua omnes tribulationes, perturbationes omner, omtics tentationcs ßperantur.Tempcflatc adeo feuam immit' titM difeipuli iam de uita dcjperarct. id quad ult;?ces iS^ fatis indicant. Pr^eceptômo e/ltibicura;quodperimus! Aut,utLuc.i'nquitca.8.Prlt;eccpior,pr£ceptor,pertnms. Dormitipfe intérim tanquam nuÜam periclitantium hi beat curam, nimiru utßc ab omni prteßdio deftituti car' nis conßgere difcant ad unutn Deumßde quamuis pußl la.t^amcrßadmodumerant deieiii, Spiritus tamen,amp; portiunculaatt ita dtcam,quam ctiamnum habebât ßdei, impulerataitDominumt excitarent, er pro auxilio inuo caret. Dominus autem anfequam qutequam iiel diceret, uel ßccretyUoiis occurrit dijeipulorum, ac fatisßciidiui
mm
-ocr page 93-In marci evang, exp-o
Mm uirtutcm exerens magnificè. Ad uètum enim lolt;jui~ tur,crad mare tanquam rtüionis um habeant, cr proti nuiobcdiunt.JAirabilii Chrißipotetia. Moxdeindecon Uerfusad difcipulos terrore iam liberos, iqquot; ipfos corri-pit ob pufiüam fidemiQuid, inquiens,tmidi eftis adeo? Quißt,ut non habeatis fiduciam iI^o/tpermittit tenta' tionem tarn horrendam, ut qute minaretur exitium, in txcu[ationem adduci,guó minus ßrtiterftandumfît fidei, f:d exprobrat huius exiguitatcm, ut difcant, tunc fidem effe debere magnam,cumaduerfa/tntmagnaG‘ horrëda.Viaxmam uerô. dum ßntgrauißima. Difcimiit igitur hinc Chriflum hominem nuüis non adftilionibus humanisßajße obnoxiu (feclufofemperpeccato ) deßti Z‘iturtnim,t:r dormit deßtigatus.rnfcmusitemDeum omnipotentem inhabitarein Chriflo,ut qui tarn kuiter ttentum repulitjCr mare compefeuit res inanmas. Inha bitare autêßc, ut ex Df o çr hommeßtßdlus unus Chri ßui. quod ciT fuperius indicauimus, er nuüibi uidetur, dum eß occaßo,prietercüdüm,quod ca res ßciat ad plc' nam Chrißi'Dom'mineßri cognitionem plurimît. C^uo' ufq; autemfinat Deus tentari Sanélos hommes, an non hinc patet f Kempe ad dcßgt;ercüionem ufque, Sed quam-obrem,inquisiVtßtam certè cognoßant mbecillitatcm, utt^ defedeßierantes compeUanturadDeum potentem fideliter adcurrere,?^ deincepsfidelius adhlt;ierere. Ex-emploßt Petrus Dom'mum negans, er Dauid adulter.
Defideli
-ocr page 94-CAP.inr. OSVALDÎ myconiï
Df ßdeli dutem ntitnu Domini,quant fgt;orrigit fuis, dum extreme periclitantur, non cR ut multis dicamus, pofl^ quam htne ea r« tarn clarè patet. Tdlis eft enim, ut eos derelinquereprorfusnequeat.
Et timuerunt rimorc maa
gno.SCc*
tîommes qui aderant cum alijs nduicuîis, difeipu îi timuerunt udlde uifd tdm mirdbiU Chrifti potëtid. Ex quo timoré dteebant etià. Quis'nam hic eft, quid Gf uett tiiGT mdre obediunt eiiVnde licet cognofcere,qudltfndnt hie timor fterit, nempe cui reuerentid ftiitiuniid, qudlis decct potetidm Dr z mirdculofdm. Ampledebdntur nimi' rumdeinceps Dominum, gt colebdnt boni multi tM-gis,qudm hdilenus, ZT eum in oculis hdbebdnt fempert ut nidgnum cœleftem uirum,Detque,ut erdt,filumf quidftcerdt,quod,nifiDeus, nemo poterdt. AtquehdCf uirtuseft mirdculorumDeiuerd,oftcndunt potentidut
Dei, GT dd dmdndum dc uenerdndum cum titnore ipfumimpcUUnt. quod dlid mirdcuU non
I ftciunt. igiturhincßciledifcerni udlcbunt.
CAPVT
-ocr page 95-ÏNMARCî evang. expo, èt
C A P V T Q^V I N T V
Et uenerunt traie(S:o mari m regio
A D A R A trrfzix lacum Genezareth oppi dufrit,unde Gddarcnifunt dppeUati. Ger^ gclJa oppidum in regrone cotentum Gada-j renorum Hiero.tefte ßdt, ù quo Ger^eJJênî
funtdiâi.Mcttth.ad GergejJdm,MarciK ad Gadaram re' figt;exit.dHm,quodßilum eft,dcfcripferunt, GT ambo rc' . Zxpttlit autem hic lefM legionem diemonum fx ««o homme,quod cr Luc.adjcrit ca. 8, ad uirtutem Domini fnagii rcl}'iciens,lt;]uà m ad fanatot, nam Matth.dicit/ùif-feduos.iloncßin tota hißoriaEuangcltcadtemoniunt lt;rudeliiis.Domiciliumhabcbatmmomumentii,eöquod hgattmfæpc catenisçr côpcdibus omnia difccrpßjjctt CT comminuißet. Per montes item dtfcurrens, CT uiat hnpecbjt nequis ibitranßrepolfet.Clamauit,z^concidit fe lapiÂbus ließe carens.iithilomimK ut uidit lefum emi Ktiividcurrtt,z:radorauit€um dicens, civm clamore md~ gno, Quid mihi tecum eß tcfu fili Dei altißtmi f Adtura te per Deum,nc me torqueas. QU‘ire'nam adcurrerit,et tdorauerit, uerba h£cßcilc docent. Timor coegit, quo timuit, ncfc Dominus pr£cipitaret in abyßum ad ffitMoraïquàmhic baberetitormentd. Vnde tarn cß fennone
-ocr page 96-CAP..ini OSVALDI HYCONII
fermone perplexut.Feroculut efi enim 'mitio.Qtiid nti' hl tecum efl^mquiemf'Deinde ueluti aduUtur, dum taitt ddornat titulo.Iefu filiDeialtißhni.Tdndem äd uim coßigit^diuro te per Deum. Et ^uare ifthtec i Wi’Nt ipfumtorquedt. Cognouit igitur lefum tortorem fuum e( fe,ßrtiorem inquam fe,cr poteflatem habentem deijcieit dife ußji dd Inßrorum aierttd fupplici4.Sed,'mquift uit' de cognouiti lldäenut handfemel expertut erat poten' tiam Contini contra fc.Et hic iä dudierat.Exi immunde fpirituf tibhomine, fenfcratqi cedendumßbi, nefcierät dutem quoiCtcterum kfws quidilnterrogat,quod tUt de' inonionomen ejfctinon quod ncfciretipfe ,fed ut inteüi'' geretur, nndenam crudclitds illd obfeßi. ’Tum ut notiof fieret potentid fud,uerbo ndnqucutebdtur contrd tdntdnt tLemoniorum um copiant. Reßiondit naniq; roganti ddmoitium.kcgio mihi nomen eft^quid multifumuf.le' gio Romilites habet fexiet miUêy cétumter équités fex' centos.jo.Ex quo poffumus intelligere, quanta nuiltiM do ntdlorum damonum uexarit miferos lüos. Ccprecd' bdtur autcni dcentoniuin,nefe emitteret extra regionent^ Luc.dicit, in abyffum, locum inßrorum fignificans ni' ntirum.tdem dicunt,dum Mar.ßntctia cfl, extra regiO' nent müdi.Precatio uero quid aliud,quam fuperatds de' tnonis fignificat uiresiEt Chrtfli in Principem mudido' minium ? Sed itertt prccabaiitur omnesd^entones (ßrte quodabnuebat priorem deprccationem Chrifliu)uttn
porcot
-ocr page 97-INMARCIEVANG. EXPO.
J’o/'coy iuxtd montes illicpafccntes fe immitteret,quo uel parte nocerct hoitiimbus adhuc femel,ut quibus tant
^ffetabeundum in abyffuW .Docetprecatio h£c,mitltM tftum nihil ualcrc,ne in porcos etiam,nifi Dominus per' ^ittat. Qji^od uel ideo recondendiim imo peäore, utq-^ni(i,qu£ immittuntur per angelos malos,aduerfa ,fint tolerabiliora nobis, lefis mox annuit, quamobrem egref fi dtemones ingreßifunt in porcos.Etgrcx totiis,bis mil ^firmè,per pr^eeepslatus efl 'm mare, fuffvcatus^i. Et ^‘*ur,inquis,Dominus,tam nobilis beneflUor, ita flcit? ^uur tantum damnum diaboli predbus annuens intuliti Adpo/ieritis hocdicimus primo,flcutpauloante.Vo-fuitdocere, malumiflumnonpoffe uelnocere,niflper' tuiflu Dei.QJl‘fgt;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gadareni paßiflnt iadura por-
corum tantam, dici potefl, quod merito fint paßi. N ant tiel ßierunt luda;i,uelflierunt Gentes.Si iudaii, non licC' bateishabereporcos contralegemDei: quocircareüè ultus efl Chriflus legis paterna; oontemptum. Si Gentes, iterum probe ultus efl^ contemptumfui, quern nouit fù' turum pofl tantu uirtutis diuin^ in liberando dtemonia-co beneflcium.Tum quod adeo nihil charitatis erat apud lUis, ut porcos preeflrrent faluti diemoniaci ,quatn' uis lUos iam amiflffent.Poftquam enim tota ciuitas exie-ratyzyquicircaerandexcitatia paftoribiis,uifoq; Icfu, C“ f 0 quifanatus crat ueflilum, e::/ fame métis,haud alt' ter funt moti, qum prccarentur Chriflum, ut exiret è fl'
F «te
-ocr page 98-CAP.V. OSVALDI HYCOHII ttihus/uis, cum adordre potitis diuiiiarn tüam dd tntjjam petendam debuilfent,et gaudere ijuod miferi ilquot; li tam intégréßbi effent redditi : de porcij autem ad bo‘ num intuentes janatorum ne cogitare ^uidem, tanquätn dliquid malt datum bic ffiffèt.Tum et petere Dominuitt^ Ktapud/emaneret,quà,ftlt;iui reliqui fùiffent duemonet malhpariter abegiffèdAt cotrd uidemtis omninoffiluiti» ut frcilè inteUigamiu, Auaricia poffèdiffê corda lüorunif non aliquiddiuini Spiritui. Videturztrad hunetnodum htcpoffereffionderi.Uoncffeitobif ntmis anxiéinqui' renda occulta Tieiconfilia.liamquihabetpoteffatemfu' perhommei,qutdni haberet et ta in porcost Immittitff' tnemgt;peflem, betta, CT netno dicit,bonorumfaltcmgt;nift peccatanoflraficcommeruiffc. Similiter dicendumde-tcmpeftate,quæfrumenta,utna, armenta, pecora perdit cr abfumit. Df »norWf, qui ctr porcos cr reliquat, qu^ nobis funtuffhbcftias ingenti périmant numero.Heque fuit bicdamnum tantum, quin quod faélum erotbonutit incomparabiliter effet motus. N imirü non unius fùerant porctßcd multorum,quocirca fiicilius poteront fèrreiO' âuram. Beneficium uerô tantû ßiit, ut nemo non fató commodum P, de poiuiffct acciperc, modo uoluiffet. Diffère nanq; ualuiffcnt, Chriftum effe pctentemffpcr di inoivd^fortcmq; uiélorë eorum, a quibtts omnia nobis la tum corporis, tum anim^ parantur indefinenter. Cir cuit enim malus lUe taiiqoà leo rugiens,qU(erens que de^ uoret
-ocr page 99-tN MARC! ÉVANG. EXPO, ét icuoret.i. Pf tr. f.Atque'm hoc ipfo potuif]ent 'mteüigc^ ^‘tx'natn ratio peccata turn expurgadi, turn cauendi, ^uis tnodut reélè corâ Deo uiuendi effet.Qua: bona tan^ t^funtjit nthileis queat adfimilari.Verum his negleäist t(t eß natura humana miferia,rogarunt potius,ut exiret ^finibus fuis, timentes haud dubiè ne quod grauius circit f(s temporales malum iUaturusßret.
Et cum ingreflus efletnaüe,rogabat.
Obtemperauit Dornmus orantihus,ut èfinibus fuis di ßtderet ,pofteaquamuidtt beneficensiaDei mdignof,. Abeuntemautcm uoluitcomitartfanatus,rogarat en'mt hoc fibi permitteret,nec mirü ; quis enim non bbcntcr tantum beneßäorem fcquereturl Verum Chri' fitfs renuit,aliud enimßerat,quamobrem itlt reddiderat fonitateminempe ut 'm decapoli,( regio à dccem ciuitati-’ bw hcuocabatur J et in domo fua pradicarct,quàta'nani ^‘^‘jßtßbi Dommus,z^ quomodo fui mifertus effet. lUe tÿturobfcquutus Chriflo,benelicentiam,quà acccperat* dwulgauit,ut omnes mirarcntur. Cofy der anda nobis e^ hac hißoria iteru potentia Chrifli,nam uidemus,non effet ahquam damonum, qua iUeno infringat ueluerbo^ No eft per totam hifloriam Éuangelij uis maior damó-“ fiifquàm fit huius,un û quid ca rcffeiiu uirtutis Chrifli? De'mdez^ hominis aftimatio uel apud Deim, expcdcii da uidetur. iJam pra uno bis miHe fucs uidemus nihilidtt ^os.Contra. damonium tam infifiat hominem j «t dunt
non
-ocr page 100-CAP.V, OSVALDIMYCONII
nonhuic nocerepoteftabdrcenteDomino, cupittdineft ipfuaobcjjebonis.Quamutsnthil ualcat, nißpcrmtßa Dei,ne^; 'm ipfum, ncq; 'in bond eius. Tandem nec lUud pr£tcrcundum.l^on Itatim aptos eße dlt;i circumeundnm cimi Chrißo,Mi fidem nailißunt. Interea tarnen locum etiâ non deeße,ubifidc exerceat,et donafua cu alijs com municet.Inter c^uos ut m'mimum funt domeflici.Videant catabaptiflic, agant'ne pro mandato Chrtßi, dum fidem opinioncfiua adepti relinquunt uxores,et liberos, ne car neipfioru impediatur, ^uó Dom'tivi minus fiec^ui ualeàt
Et cum traieciflet lESvs naui\
Chriftus ut traiecit 'm ripam ulteriorem, couenit ite' ru turba nwlta. Interim autem du eßet circa mare ttenfi ïairits Pr'mceps Synagoge, fideinon admodumfolidiet fiirtaße (^uiaïudceus . Petit ad pedes Dom'mi prolap/iis cx imo cordis,ut filtolam in extremis iacentem,fiibi iM' ntbus impofitis reftituat. Ecce fideiimbccillitatem, dum rogat, ut dofnum fecutn abiens. moriturlt;e manus impo' nat.Abfentis enim uirtute non cofyderauit tUuc poße per t'mgere, ut filiafianaretur. üihilom'mus Chriftus, quod eratfidei non contemnens abijt cumiüo. In it'mere uero res acciditualde miraculofia.Mulier enim fanguinis pro-fluuio duodecim iam annis obnoxia, poflquam in medi' cos omnemfubftantiam mftumpfißet ft-uflraineq; tarnen idfiolum,fiedpeius etiam haberctejuam fiillis nuni]uam
-ocr page 101-ÏNMARCI EVANG. EXPO. 64 piijjetufdyperturhdmyquä; cofirtdlefumcomprimcbit, intrMs,tdlcnt firebdt 'm corde fidem.QUdtttocunq; tem porefrerts mfirmd, qudntdfcunq^pecunidiproßtde-rK ’m medicos, fi tdntum ddbitur, ut ueftumentivrA lüiM qucM ddt'mgere,[dlud eris.Tetigitergo,zj'‘ßccdtus eß fous fdngumis eins,et fenfit corpore,quodfdndtd effet db eoflitgello. Verum quid hicJefus^NÖpotuit enm nefci-re,qui feit omnid,quid däum ßret. isolés ergo,utuirtiis 1gt;eitdceretur,euocduitedm 'm publicum ddmodum pul-f:brè,nmiru ne mulierculdm ddficeret pudore. tgitur di-oit.Qnis me tetigit? J:)ifcipùlinihil cogitdntestdle,tur-bdm cdufdnt.Verum Chrifio ficnonfdtisfiilu, erdt aliad enim quod ipfe tum cognordt,tH pdrduerdt, qudmobrcln wcumjficiebdt oculis qitdrcns, quaefe tetigerdt. Mu-berhocipfimidnimdducrtcnsÇ tdntum potcftfuo.Domi-mis mtuitu ) tdmetfi t'imens dc tremens uenit, o“ dccidit expofuitq-, omnem ueritdtem de morbo, de temporis longitudmc,de medieis dc impenfis, de morbo poft mede Uf duilo,dc lefit uirtutibus duditis,de cogitdtione zxfi' diKid fud,deueftis ddtdäu, defdndtione.breuitcr, nihil omifit.Tum itdq; Iefus,quid obt'muit quod uoluit,ncmpe ut uirtus diu'md no ldterct,zs' fides etid ïdirifvrtior red-deretur, dixit. Vilid,fides tud te fcruduit,udde cü pdce,ct oflofdnd d fldgeUo tuo.Annon bis duditis Arebifyndgo-ÿ fides duüior debuiffetfierii Non enim, utipfe,petie-tdt quidpid mulicr,ct morbus fiierdt pdulo morte leuior, F j crueftem
-ocr page 102-CÄP.V. o s V A L D1 MYCONIl
çr ueßem Domini tÀtum adtigerät. At poßquämfiddH habuerat,^uod uoluit.abßulit,tMtum eß, corde crc' derc.Dum Mtë adhuc loqueretur leßci, nunciaturßiiiint rßemortuam, non igiturultrd uexandum mägi/lrum. Hicomnii fides abfiit.ynde I efusnon ad hos,fed ad loi' tunt reßiidens confolatur : iter enim non frußra ingreß fuferat,hocdicens.Nei»etuas,tantummodocrcde.i!a»t pauló ante,lt;iuäcamfidcs habeat Hirtute,audißi,im() et ui dtßi.üon igitur alio medio tibi opus eß ad id quodcupif Crede. Dcinceps autem noluit Dominus, ut lt;]uifquä fe ß ^ueretur, prlt;eter Petru, çr lacobü, er loannë.lntroiuit in domulairi,uidetflctes,ereiulantes cognatoserami cos,ut fit,maxime dît morspnematura nobis admit hbe ros. Quia uero non ita decet,priefertim eos, quibits ßcf tß reßurreilionis,corripitit lüos Dominus,^^ dicit.FiUa fio eß mortua,fcd dormit,^uamobrëirridcbant eu homd nes infideles,non con[yderàtes,illà Chrißo dormire, ß-cilius enimerateipueüàèmortefufcitare,quàmnobis quempià è fimno. ïgitur omnib. eiedis,utpote indignis ut tantit uiderét miraculu finefide,parëtes pueUæ adfu' mitundcüfuis,etadmortuà intrat,acmanuadprjehenfa pueüædicit.Thalita humi,quod Syris fonat,puella furge. rdcofißimfurrexit,etambulabat,etobßupucrticßupo' re magno, Præcepitq- uehemêter itlis,nequis fciret,et utf fiit ut dar et iüi ad edendü, in fi gnu intègre ualetudinis. Exhis omnibus exempiS habemus primo, quàDominui fident
-ocr page 103-IN M A R CI E V A N G. EX P o. éf ßdan etià imbeciüé no reijciat,fed ßueat uß[; dd plenû. Id guod nos omncs mcritôJSletur, quibus e/i inßn^ila ntomètd orandü,ut Dominus augeat nobis fidé. 'liiÙfine his exëplis no miriî cffct,fiprorfus inter tot malafidem cohJfëttd deficcremus aliquando. Dcindeuirtus fidei ex tnulicrculd,ct uerbo Domtni,quo didt, tantit crede,dild gëter efipoderanddyUt tundë rede et firmiter teneamuSt Credëtt nihtl effe impoßtbile,ne uiri deceptores,qui eon' tïd uirtutem hùc pro operibus pugnât hodie, quempiam feducant.I^ecpruetereundu piorü morte effeChrifiofom nnm,Mqui iHos excitaturus efi feciidum carnë (ntrni dni' md uiuitßn nouißimo die. Etdemü Detglorid in omni' hus efie pro exëplo Domini quierendd.Denugisßnerd' Hbusabijdendis, non efl difficile cuiuis intelligerefideli,
CAPVT SEXSTVH»
_____^Et extjt inde, amp;nbsp;uenit in patr»
AE Chrtflo in pdtrid ,dpud cogndtosi ^domeßicosq; dcciderint, docetMdr:, nimi' ’r«,Ht ueftigtd Chriftifequëteshaberét,quo confoldrëttir,fiquid eiufnwdi fieret dfitis dliquddo.'Vehementius dolet profidö,mdlü firre d prO' xm is uel ob doärindm ueritdtis, uel ob correptdm md' lictdm,qudre neßio,fi dolor equius tolerdri paßet, nifi tdntum cxëpldr dnte oculos hdberetur coftitutum.t^d' Z arcth pdtridm didt, non quod hic ndtus eßet Chrißus» fid quad ex mdgnd parte cducdtus.Cicerofic Romanm
F 4 ((O£(lIgt;4tUV
-ocr page 104-CAP.VI. OSVALDI MYCONfï
uocabät ur^zy pater patria^um effet Arpmas.
Cœpitïn fynagogadocere,
l,uc.4..mdnififle defcribitur, quid'nam docuerit, er quanta admiratione fuorum. E t ubi ccepiffet paulo libc' rins ifwehi contra cos, quid'na paffus fit,de monte uolc' bàtcnim mox priectpitareipfum,qiiale nunqua uel d pef finiis Pharifieis ejl ta répété, ac tato cu impctu tëtatum^
Muldcp audicntcs obftupuerunt»
lïocefi,quodiamd:ximits,ingétiadmirationeauii' erunt,fed interim no abfq; fcandalo.Qtiod quidem uer-ba hiec darum reddunt.Vnde huic hacferquieefî fapi' entia,quee data eft tüi fitem, nonne hic cfi fiber iUe,crc. quot;Ergo fiupcbant de dodrina, defapientia, de miracuHf eins,ut quæ cognouerant magna,er dtuma,er nihilonti' nus cotemnebant ob pcrfome, quteadparebat,uilitatctn. Jofephus fiber lignarius, pater putaticius, laboribus do' tnumfuam enutriucrat,ineodcm eratlaborenimirutit Chrilluf,artifèxnominatus,quàobremKar:dicit S-nx Tóopj nihil aliud putatus igitur ufq^uc,quam fiber, rc' pente ucro uifus,er auditus dodus,fapiens,miracula di' uina ficiens, it a fenfibiis er mente funt confifi, ut quod arduum cum ftupore cognorant, non tarnen inde perfo' nam uenerarentur, fed contra potius ingcntia lUaprO' pter perfon^ humtlitatem contemnerent. Caufam huiui uidcbimus in fequentibus.
Etfcanda-
-ocr page 105-IN MARCI EVANG. EXPO. 66
Etfcandalizabantur iinlic.
vide quidlt:anddlu.ïiumilitlt;ite,in qua Chrijiws apud iüoi uixerät, adpurens ut homo per omnid,fic unimis C' fMt 4dfiéli,ut mirdculofa iUitdum uiderenMcaudirenh cognofcerët quidem quanta ndm ejjent, c£terum uiliha' berent non finefiimulo muideti£,quo folent moueri priC Cieeerii ucrnaculhcognathetfiquitaleaydumfuiSyiequa' Itbus anted,quid magni prater opmionem euenerit. Of' tindHnturnonadeodifiimiliteromnes,quiChriftifecun dumcdmemhumilis,pdßionem noluntfdtis ejfiepropec f^tis mundi.Cduednt,ndm di£lwm c/îihcdtus qui non fite f‘t offenfm perme.tnfilix igiturimiferiÇr condemnatui quifieritoffenfus.
Frater lacobi, amp;nbsp;lole, ôfc»
Non habuitfrdtrei, noforore^fecundilcdfnem Chri fiwfed eogndtione, quemadmodum Lot adpellatM eSl fiater Abrdha;-Gen. 14. QMddereD.HJ£Tongt;»«K(t(i-if^fui Heluidiu/mfatis fuper'que.
Non eft propheta fine note* 6Cc-
Oicit notdnter,prophetdm non effe fine honorer nifi jnpatrid.Ndmquiuerttdtci»Dei,remtamexcelfdm,in' terfuos, quibiif eiia nondum e/i ddta cognitio, prodidc' fit,cr fldgitiorum prauitatem emendare docendo cona-tin jùerit,nihil inde fir et aliud,quam tulit Chriftus, quis
S tfle
-ocr page 106-CAP.VL OS VALDT MYCONIT
ift(, qu^ciuf doilrintt cur nos corripitfnouimtn à puc' ro,mumtacognatiotKcius,jcnipcrlt;e(iult;ilis nobis ,quo' tnodo nuncfenobis pr^ponitianmelior qu-imnosfdit doóiiorian rerum peritiorf Atq; ita fit,ut du.nuw lüud, quodcocclfumefi,dnnihiletur. NonprofiiitChrijio,qud wxitdpucro interfitos innocentid,quisejj-:igertt ergo mdlum,quod ipje non potuit effugere i CoifioLttioncm ne cipidntigiturhinc omncs,qut pdtrtd peUuntur hodie t-ro pter uerbunt cudngelif,qui mule dudtunt d. [uis rttdinpul ß,c^i minis corundem exdgitdntur, qut dumnis junteX' pojitiuel dbeno ügt;eo pdrdtis ab lüis, tolcrent autem cum Chri/Io,qiufcnonpoffuntaltterbdbere,dtq0taperpd' tientidm dntmamfitam poßideanf.non enim h^cfblum i genttlibui,fed etiam d cogndtis, er â ßmiliaribtis folent s(ccidere,tdm eßprauwn mgentum htmanum.
Et non potcratibim'rtutem» qudlehdbemuf etiam mlingudldtinajtoit potui coüoqui cum tflo,pro nolui. tgitur noluerdt uirtU' tcm,hoc cß,mirdculum aliquod edere, nifî quod paucos ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui corpore inualtdo, noninlcäis decum-
bentef tdmen,erdt,propter incredulitdtë entm nemo ad' nenerdt,qult;e talis erdt,ut cT Chriftus odmiraretur.
Etobambulabat peruicos*
Omnibus prédicat ehrißuf,urbdnis CT dgreihbiul ftdmtequjltteromnibus erdtmitjf(s,nccfolusi[fe, fed dl' feipuiot
-ocr page 107-IN HARCI EVANG. EXPO. 66 fixpulo! etiam bmo! et binos am^dät cu potcfldte in d£' tgt;wnid,ct in nu)rbos,madtita imponcns,quibt{f in fumma itihil aliud uult,(jtMmut toti depedcant 4 Dco,a.rti,lt;]uod cuilaborëtds gnoc/; dencccjjarijs prouifuru'i fit. Atque it4 cSueniebat omnino fieri de hii,qutbui erdt in pnejens }ud^dcircueundd,etmundut totm in poficru. Mitttt bi-nos,firtè quid melius eft, duos eficfi'nwl qudtn unum fo-lum:habèt enim enwluinentu focietdtis fuie,fi units eea-dcrit,dbdltero fitlaetur. Eccle.^.Aldertter dmbuldt,qui eomitë habetidldcriter laborat,qui hdbet fociu. Qudtnuis igitur toto peâore dependebant d Deo, nihilotninus td' mencdrnis ficimbeciüitdti prouifiumuolebdt Chrtftiis. I'Uttit etid cos dd ludtcos tdiitu,et gentes prohibct,Kidtt. ïo.cr Sdmdritdnos, lOis enim promtffiti fiterdt, utfilijs fegni,prim6,gcntibus dutê uelutfieciidartô^Qitdre Paul M.is.Vobis oportebdtprimtiloquifermonemDet,ftd quonid rept Uitis illu,et indignes uos ludicdtis tcternd ui ta,ecceccucrtimur dd gëtcs,c^c.Dedit potefidtë indæ~ tnonid et 'm morbos dd confirmdtionë doärinic de prd'fen tefiljite.ciudprûpterreâèquifandbdturiufiifuntddre glortd Deo dit pote cuius uirtute fidndttocotigerdt.tAimm tgiiur.undcnd error idm olim de diuorü cultu,et uenexd' tome propter mirdatlorumultitudinëinoleumt.Cloriti omnis erdt ddndd Deo, nos fide Cdrentcsdd dlios, qui id dbnuunt,pertrdhitni(s.lnfidelitdtis hoc certißnndicium. friccepit auti ncquid fieu toUcret in uid,idm ob cduf dm, utdi-
-ocr page 108-CAP.VI. OS VALDI M YCO N II
ut diximiii turn.Additur,nifi uirgum tantum,Matth.in' quit,nclt;j; uirgam. Quod ergo noftcrdicit, hune jenÇunt habet, t^ihd tollendum in uiam,ni[i uirgÙ tantum, id efl, nudis cr paupcribuf iter effe fufeipiendum. Et hocfchc' matehebraico,CAgermantco.Gen. jz .inqu!tlacobtM:Jn baculomeo tranfiut tordanem,hocefl:,nudaf ,ntlnlque poßidem.Gcrmani dicuntde his quoi hj BcHo uiüos, do natosq; uita dmittùt fine armés,ad baculum, feu uirgam reciperc,id efi,’ta reapcre,ut omnibus rclidlis cum uirg^ difcedant.Eandem nudttatem,z:r paupertatem Matt. docens,ait:neq; uirgam. Adeo nanq^ debebant à E)co pelt derejit ne utrgæ quidem fubfidio nitendum foret.Mecef fe er at Apoftolos durarific,dti Qhriflus adhuc effet euW eis,ut pofteaquam abifffet, lamia adfue/àdli quodamnto-do,paupertatem tolerabilius fèrrètifcientes eum, qui ui' dlum,cr amidlum certifimè fubminiflraret,ipfis no dC' fùturum.AlijdicuttanKnChriftumprohibuijfeuirgam, qua fe tuerentur,permififfeucrô, qua uterenturmitiW' re.quemadmodu prohibuerit alibi calciamenta,non qui' bus inducrcntur,fcd quaiferuarent ad ufusn reliquis de-tritisyhic enim iubeat firri fandalia.Eadem ratione pro' hibet,ne binis tunicis uefliantur.tiJoluit ChriftusfoUici' tudmem talé in eis, qui f slam uerbi pr^edicationem hu' bere cura; debebant.Mihilcft enim tam uile de rebus ter' rents,quodno remoretur aliquo modo diuinorum debi' tam diligentià.quocireaprohibetapud Luc.ne quem per uiant
-ocr page 109-ÏN H AR CI EVANG, EXPO. 68
^iamfalutcntquo(j;.'!^ocertèquodl'nlutcirc,gefl!ircuir' udnon geflarcperdmitcm, panem, ces, calciamen-tit.fit peccdtiim,fcä quod Chrtflits b£c pr^apicdo uole^ bdtdocereyquo'ndmMiwumtotum dcbercnt dirigerc, 0“ d quibui rebiK abflrcihere,dum tnunui tantum, euait' gclumpromulgandi uidolicet demandatum effet. Hiec »utndata igitur,tametß tenuerunt ad tempui,no perpe^ tua tomen effecognofeentes, ZX aliud, quàm prie ff ffr-tent,propr:è cont'mere, uidentei,ut quodßgnificabant obffruaranta'to Itterà negligëtes, dum exierant 'm mun-^wnuniuerffm ad prcedicàdumcuangelium,polipofue~ tdnt.Vugnat loan hic contraEpiffopos, quigloriantur ffdiffipulorum dom'mifuccefforeseffe, cum nihilagant ^mui,quàm quad hic illis precipuur.
Et dicebat ds ♦ Vbicuncg intro,.
A« »0« Chrifluc mëdicitotem hoc loco diffipulii pro-leibet i Vultcnim,nequiidicat,ßuelut offiatim cibum qult;ercrent,ob uëtrem potiut, quàm ob falutem hom'mum ^osnouam hanedegratiaCei dodr'mom promulgare, cii nihil fit, quo ruathomoßciliui.Videt cnim, quàm ci-bimtßcemendicarenon ßt, nifi amatés ocium,hoc ipffm Hero parèrefflere nudta mala. Vndc protmus 'm hocfii-iffent,audientei Apoftoloi,c::r mendicare uidëtes, artcin dliquam excogitatam effe propter uentrem.Diffant igi' tw cotabaptißiie,diffät monachi, qui titulo mendicatium gloriantur.
-ocr page 110-CAP.vl osvalci mycönii
gloridntur, Chri/fum noU:, priedicMcx fuum éUdngi^ liuntymendicoi cjjè. iubet clt;utcm,quod dcbcMt mattere iff doino,qua fint e)cte[gt;tiido'tec indé exeat^id ejl, dcnec ad perfiâum euangclium adnunciaiiermt, uel per oecafio-ttemaliquam indedifccfierint .Videturautèhocdiélutff peroccupationc,potuij]entenmrt:oÿtaredifcipuliapud fe. Prohibet dommits, et praceptor uefier tam diligitera nequid in uiam,hoc efljnec ctbiem,nec pecuniam tollatiSi interim autem pratdicare uerbiim fitum,eijceredie' ntonia,fagt;iare morbos lubet.vbi uos cibo,et potu 'mteritff ßuebimtni^ q. d. igitur, non eft quod fic cogitetis, dat»' modo laborem probè Idborabitis, qucm ego iniungo, ho’c ctenim cura mihi incumbet ,utde cibo et potu uobi^ prouideatur. Dififonam ubiq; bonos,et pios homines,qtti pro figt;iritalibus,corporalia dabunt, tantum uos in oppidum aliquod introcuntes cxquirite,quis ineo fitdigniis, quem ubi rcperiflis,ibi mmete, donee tempus ßerit abeundi filins enim talis efl pacis. Qmd fi qui uos, ueftràq} doéirmam non fint recepturi, qualcs fiturifint multi» mox cxite,é:j- puluerem, quem pedibiis attraxfiis, ex-cutitc,certum habentes,impunèquod ftcerunfnunquam ablaturos,imó Sodomis, Gomorrhis in die iudicij fire tolerabtlius. Uxquibus dtfeebant difcipulibonapijs» mala uero impifs obaentura. Cognojee bant cUram de fi C hrifti, deq; ’pfius uerbo,tu etfie, robur,et alacrit atent ho:ipfim enunciandi cocipiebant. du-tre tametfi mais
adlfuc
-ocr page 111-In MARCI E VANG. EXPO. 69 edhucmulta prlt;enuncùrctdpudKatt, quod adtinebat «d corpuf,folatium tarnen accipiebantex his,ut panitiif intrcpidè,cr abicritcr obirct omnia .Pratcrca puiuercm fxcuticntes ligabant hominum pcccata, hoc uclutifigno denunciantes malujcoquod non receptffent euangclium, quod adtulcrant ip/i,quamobrem addaum efl,in tcflimo tuum ipfls^it utdelicet aim cflcnt inexcufabtles, cr mt' ^‘to, quicquid fuperuenturum eflet malorum, dicere (ogerenturobtigiffe.SmiliterligantinAä. ij. Pit«/. CT BfrndtiW .N cque tarnen tüud folü.fld etiam docent,adeo fl non qutefluifli quodfuum efl, fed gloriam Dei,ctfalU' tembominu,utnecpulueremuelint,quipcdibusfuis ad~ beflrit de folo ipfortt. Quod fl hoc efl ligare pcccata ho-tnimûdpfa foluere nihil ent aliud,quàm per euangelitim denunctarc pcccatoru remiflionë omnibus,qui per fl dem ttonflëlamhocnunciu recepcnint.^t preflâà res itaha~ bet. In eniiciando enim,an no ad hunc nwdu dtcituriQui trcdiderit, etbapaz^tus fl(erit,hic faluus crit.Qui ucro non crediderit,condcnabitur.Quipriasdedit annonfol uit i qui pcfler!its,an no ligati Quid efl ergo, quod adu-latores Papa;magnis uobiminibus depoteflateclauiü,de Uganda etfoluëdo nugati funt,cu res ex libris euàgelicis tà breuibus pateati Cognofcat fl,et paenitentiii agant,ut remittàtur eis pcccata jdoptamus, erprecamur unice. Et egreflî prçdicabât,ut pœniteren t.
Katt.inquitSgt;rofeëii aut pncdicate dicentes.AdprO' pinquauit
-ocr page 112-CAP.vr. ÖSVALDT MYCONII pintlMuttreg.cœl.'Vndcconftatficpr^dicdUedifcipU' lo!,quemdd)nodü iodnna baptiftd, nccnon nbsp;nbsp;Chrißu^-
P.cfipifcite,adpropinquduitenimregnucœlorum.Clÿlt;gt; rum uerborum rdtionem c.i.fatis 'mdicatam putumus.
Etungebantoleo multos'çgros*
Hoc K»«s Mar.hdbet. Vngebctnt autem olco difcipuU eo pUnè modo^ guo Chrißm io.^. fvcit lutum cx f^uto, c£co rcHitucns utßum.tidtn quid lutwm dd recipiendum uißim f Itd quid okum dd fdnitdtem ? Virtue ipfimß^iri' ius, qu£ propter fidem difcipulorüdgebdt, incolumitd' temreddiderdtmooleivm. Quotiesenimfdndrdntdein-cephhoc eß, poß ddfeenfjonem domini, notifie ungeri' tesfAtinöPetruicldudumfdnduerdtAä.3.ß)ltshisuer' bis ün nomine icßi Chrifli üdzdræni ß(rge,cr dmbuld. An no incolumes fiäifunt multi fuddrifi^zy ßemiemdif PduliimpofiitiifAd.i^.Ciuilequidddmigiturexhibue' runt Apoßoli.fic ungentes,infirmis, ex quo nonnihilfc' cundum cdrnis finfiim dcciptebdnt ßoldtij, quod fierifo' let, etidmfii mdnibui ßtlis quepidm ddtreiies. Qudmuis non dbßirde dixem re externd uoluiffe difcipulosuirtu tii SpiritujJdniltddmonere.'Videmui enim non uno loco er in ueteriteßdmento, et in nouo tdles ddmonitionesfii ddf,imö ßtldtium cdrni per externd ßcepe conceßum.Spi ritus quidem jßiritü dnimdt dc erigit. Sednißt cdro quid' pidm hdbedt,quod zSquot; ipßdm ßoletur, er «egrtetp/o-M^;
f^iritwnt
-ocr page 113-IN MARCI EVANG. EXPO,
^iritum perturbtd,^ ipfa non raro fuccubit.Vnde jH' tniilia doilr'me uerbi extcrni, unde confolationes ami' wum,unde laborum ZX dolor urn focij, i mi et bonarum fùn{lionum,utpdulodnteuidimui,ubi Chrifluibinoie-nittit ad pr^dicandum euangelium.Qttorum rationem Tedderetametßnonpoffumtes,uidemu6 tamcnita domi' num etiam l^irdales homines cofirmare. Tale quiddam uidetur habuijje difcipulorum uniiio quoqi.Vnde quan~ turn aberrarint 4 uero, redo, quifacramentum un-dionis extrema' conflituerunt ex hoc loco, uideant ipfi. l^amquod cacutiuerint in eofiirmando prater potefta
J cogentur agnofcerc uel ex illo, quod figt;e reuicluris dpoftoh adiinerunt oleum ; hi uero non nifi iamiam mO' . fituris,nec nifi confiecratum,cum iüor urn fiicrit,quale na turaßcer at .Deinde corpus unxeruntiüi,Çed non nifi propter corpus,ht corpus ungunt propter animam, tan' quam oleiuis inhancufq; penetrarepofiit,atq; ipfam li' berare à pcccatis.Ex hi5,Cf confitmilibus muentis, quid altud,quàm fidci pofiit cxitium proucniref
Etaudluit Herodes rcXjSCc*.
Dicunt filium huncfia'/fie eius, quipueros occidcrat, Tetrachauocaturà Luc.^.quamobremThcophiladus cd citrégis nomine fimpliciterMar:efieufum.TsdumaU' diuit miracula,quie agebantur per Chriftum,dixit toan' nemfurrexijfie à mortuis, fortafie pro philofophorunt
G quorundant
-ocr page 114-CAP.VI. OSVALDI MYCONÎI
^liornnditmßuttd traditiöncdc rcgcncrdàonc carttißi, er aiümdrum trdnlmigrdtione.Aüj ucro dicebdtHdiant cße^lij prophetdtn dliquem,alii tanquam unum cx pro-fhea's.Mens qu:e de Chrifto nonfentit id,quod cfl re uc' rd,ficudcillat,imößciiberrdtdeijs, quæ fiunt db ïHo, quemddntodum noßrd tentpelldte,civm prd^dicdtur eudti ' geliumdegrdtid'Deimißdper Chrißuddnos,tdmeniM vdrid mdlè Chrißidtii dißütdnt de edgrdttd,ut non poß‘( nondmitti,quicqttidddtuht iUe.conftdtenim qu£mdli Cdtdbdptißdrum coryphaei de Chrißi diutnitdte,eondti ßnt introducere,dtq; ex eo ßceiui grdtidm dnnihildrcM üerumper operumineritd compdrandumeßet ctxluW» fidei uirtute poen tttü eudcudtd, dtque ddeofubuerfo toto cudngelio.lgt;t ec iüißolt tdmen 'm hdc peruerfd funt opini' one,fed ex dodlioribtM aliqui,de quibm prxßdt nunc ti' cere,donecper impietdtem mdgisfefeprodiderint.De PdpißK 'm tetum hic tdcere libet,ut qui diumitdtcm Chri flitdm dbcß ut crcddnt, ut nihil ßt mdgis impoßibilti ' quodd dodr'mdm de operum noßrorunt merito uehuUt-
QH4 ob cdufdm ßtnplicißdenoe,reliddprduitdtepeßi' mdrum opintonum,confitedmur cum difcipulis domini: Tu esChriftuffilm'S GciuiuliZ^arniijfdem poßeßio-nem uitte recipiemuf leternte.
Cui ego precidi caput, amp;c» aißorid de tnorte ïodnnis commode ndrrdtur, dquot; «' tihterdidbet enim tw.ltd,et exceücntid queddm,qu(enos doccre
-ocr page 115-ÏN MÄRCI EVANG. EXPO.. 7» ioccrc^ußtq; reili admonere po/pt/it.Captus eft prin tipio per fatcliites Herodii^coquod huicdixtffctjio licè~ reMfrutris itxore haberet. Vndcfuntdemcepfftruâlt;e in/idiic per Hcrodiadcm ad morte ïoânis ftiedlantef.Sed uidc,ut euentu naéia^ ftnt. Du«i fratalicia celelfrarei^èt faltabat Hcrodiadis ftlia:placebat Herodi, ut promitte-ret,quodeftètpetiti{ra,ufq; addimidtu regnifui.Petebat igitur, à matreiufta, captftJGanijis.lierodesme leüitatif ‘teguerctiir,continuo,ftinuli(todolore,morëgeritXide' mnnsi^M:'ndm hinc diftcnda nobii. ioannes prtedicauit, iitq;mtcr!mcorripuit HcrodJ 'peftimiftupri,nempeiit uxorcmftdtris Philippi: qlti qüidè,fiftut adhuc in uiuisi patrauit ftitprüiüecuiniuriacrudelißima: finftatmor=-tnui,reliqacratf :men, quaproptcr itcru non licebat, ut lîerodesiilàhabcret,quic(fcriptÜeft:THrpitudincfiiuxô ftatrii tuino rcuelabis, quia turpitude fratris tui eflt Leuit. ii.QniaigituriîerodciCôntra Icgê ex turpi libidine ftcerd'(,quantüui'ieftet magnUs, lo. maioriferuieni hberèflagit^exprobrat.Vndcparrhcftan in corripien-dii peccatis quorüeunep difcamu6,tnodofîmui eu loannè ^qualitcr adftâhglorià Dei qua:rehtes,ct hominu emett dationë.ObfiâclibertatëautftultiüyCtlibidinofu^sprin^ icpf loanncm carecre coneludit. vbi quidem uitn liijdi-tiis male notarc liccbit,nam metuehat \oannem Pierôdei Gquot; pro iufto, crfanëlo habebatuiro : quamobrem Gquot; tnultii earn fequebatur,nihilomintK prauui ifte adftdui
G X conabatur
-ocr page 116-CAP. VI. OS V ALDI MY CO N I!
conaidtur fic hominis libertdtem prohibere. ïntertii uindiüæconceptte uchementumdgis ttidm impeUebdt Jicrodiddemdftpote qua; infidtabdtur uitte quoq- ïoêinis: finde ncmini dubiu,quin occalioncm qu£reret,qudcom' nwdeuoti compos reddcrctur. Hdbuit eandem cdufaitt biec uindiiiie cupiditds,nempefoedi amoris,G' Itbidinis fiirorem. non dmdt cnim mulier,fed infdnit. Herodis ue-ro ndtahcid ( in quibus ctbiis,Gr potus Idutior,^^ omniif Itetd qu£}untur )occd(ionem pr^ebucrunt, utHerodidf cupiditdtis fine reperiret.Udfieri profiilo folct,utfein' per dliquid mdli ex conutuijsdcbi modus tranfitur, proue nidt.Dumenim Herodiddisfilid fdltdretddobleââdunt regcm^zy conuiuds, tdm huic pldcuit, ut cum iurdtnento promitteret,ficut pdulo fuperius dtilum efl.Kex llultuigt; fr. uoluptdriits,pro refriuold^dntum poUicetur, addito iurdmentoquoque.Exmdtrequterit igitur pueUd,quid peten'dum. R.ejpondetilld( nonmotdueldudricid,quie huic fexui peculidris e/l, uelglorid regni, quu: nihil mi' tins multerculdrum dtnbitionem uexdt,fid ut uindicdret fe de todnne,d quo fidgitiumfiierdt imputdtum, CiT prO' hi^tu pro lege Dei)cdput lodnnis Bdpti/he. E xemplunt in primis notdndum de cupiditdte uindifite, mulieribtU prteteraninidntid cieterd ingenitee .vmcithteciniplist fifibireUnqudntur ( loquimurenimdendturdcomnW' ni muhcrum ) rcliquosadfidus omnes,ut hincfiicilè pd' tet.l'dctt pueUd pro mdtris iußu,petit cdput lodnnis.iiic
rex
-ocr page 117-IN MARCI E VANG. EXPO. 71 ffx tandem ftulticidmpoÜicitdtionis cSfydcranhdolo-^‘tdficitur,fed nefrlfum iuraffe diceretur, petitioni con f^gt;ttit.flultiK ijuod tâ temerè iurauerat, impiits quad iu~ ^'»ntntum,quodßne iadurapotuißitreuocaretprießi' f^ttt-Vnde imdtis modif exèplo nobit erit Herodes iße, ^‘i^iofcclibidinis puta,flulticiie:^ impietatif. Conuiute £que,uti Uerodehimpij, ßcile prohibuiffent, Hfnwrx loanni proconuiuij dekïlamento fiiiffèt m~ fi^i.Sed nihil erat difcrimmis,qualis conuiuator, tales ^‘itit ZT hoßgt;ttes,quä de re permiferuntߣile,ut patra-‘Hci^uo nihil grauiui potuilfet. Hic interim con/ydc' dfranda uidetur diuina prouidentia, nbsp;nbsp;nbsp;uoluit omnmo
kannë mterirefic,eü omnia tamé eo nwdo ßnt ada^an-^uam per homines,cafu quopiam euenerint .IJamß flt;*ßcrnon cadit in terra abpj^ patris uoluntate,^uomo-floioannes, inuteromatris ßgt;iritu Deirepktus ,ßret tiim mifere interftäusfînehuius uokitate ? Id ^uod pro' pterea dico, ut contemplemur zx in alijs mirabiliaßila ^ci,quibuf deuoti hbentiustokremus, ßijuidaduerfum Hos juerit uel inßitutum,uel adurn.
Etcongregâtur apoftoh' ad lefum*
Ciuireminiundam probefuntexecuti,cumgaudio Kdeuntad eum,qut iniunxerat, narr ont quid egerint, quoq- modOfCrquid obuenerit inter agendum. Hocprf-do dif :ipuli quoq^dominißciut,eö quod rede omnia ex-pedierant gt;nbsp;bene ceciderant omnia, quapropter ctiam
G J domi«««
-ocr page 118-CAP.V. ,, OS VA LDI MYCONII
domitluf cos cxcipitfuiiuitcr, ad c^uitjccndunifccum aIt duccns. Diugcnierclittdqi ladcndü cii,qt(i mwiiisidcin pr£dL\vidi l'cilicctctMn^clijMmdifcipulis acccperuntx fie Agdnt,ut ad Dotninum olim adiKnirc non jiimident, nam ratio dandaeji omnmo.He igitur acoLdat.quodj'cr' no,qui talcntum abjcondcratiCj itlis qui conferuos pcj-cuffcrant,btbcrantcji cfcomcderant cu ebrijsicauciidum eflomnifludio. Difiipulis cnim ß pares ßterint irMtdi» paré quoq; cum cis mercedc funt rccepturi. Sin alßSydip fccabütur,^:^' erit pars corn cum hypocritis,ubi non erit nifi ploratiiSfCt flridor dcnttH.Prlt;etcrca quietcintcrdutit tffe nccefjarià operantibus in uinea Commi,an non bine tnanififlum ? Qiiod caret enim alterna requic, durabile non eß.. Qwobrem protiidcn du effe taltbusait quictiori' bus efie liceat,an quis ncgarc potcricivegetiores eteniin ita reddiitur ad laborandu. Non ocium ergo uolumus/e^l tdiquantulti intermißionis grauioru laboru, ut ijdemali crius deinde queant repeti. Abirc uolcbat Chrijhis in /o-at deßenufi poßent lîltc eße magis quieti, uerütam erat plebs,quis dlijs atq^ alijsddßüibus,amäs,ct cupida Chri ftiMiUuc quoq- fequerctur,imo perucnirct pars no pdr‘’
Quia erant uelutouesgt;
Cdufd cß,curmißcrtus fit Dominus turb^.Ouesquit caret pdfiorc,eßur!Üt,qttcrutur, errat, et pricdic funt ex' pofita::Sic iUi,animas hdbebätefurietesiußieidDei,CO' querebantut
-ocr page 119-IN M A RCI EVAN G. EXPO, 70 ^rcbitur idco,embMt^,lcd nmo f)ducrat,itcmo rc' duxcrat in pdfcua. bond, nam quiprtecràt ipßsgt;fr potins fxpleuerdntcxiflomtcrgortb!ts,paj'cult;t(]itiCiiofdtidnt, nt/idd tempus doóirmds uidclicetfuds,imo et doîlrmtun t)ei/ed humano more trddttà,proponctesdtq; ßc expo nëtes lupo, prjeddtori peßimo didbolo f.ilicet. Quodr-Cit miferetur DominuSirt pdfcitjjoc efl, docet eos multd, ttd doârind Chrißi,abus eß umts,er uerus Mimlt;e,fdti'
‘^P]} porpetuu.Io. 4..et 6. PmIo poß ctid corpora, grdndt tdmen mirdculo futurdt Chrifius » tot inqudm ho' tnmïi mtllidyduobus pdiubus,et duobus pifcibus, dtq; itd, ut deeë cophini pleni rcliijuijs manerent. CQi£ qdem res id hüc modu perdëld eft.UlouebÏtur et difcipuli nonuUo tnifericordi£ ddßäu ergd turbdm,quocircd menen t Do' tninumjut edtn dimittdt in proximoi uicos, ut panesßbi copdrent.Chriftus uero miraculi fiituri, poß tentatam ß dcmfuieuirtutis,memoridmuolensßdbtlioremreddere, inquit; Date iUis uos quod edant. Difeipulinon expen-dentes quid illepoß'et,rcßgt;ondendq.d.rcde'moncs,habe mus adhuc dueëtos denariosÇBudtei calcula ßciut uiginti iUreosParißenfes. li.s.)his panes ememus,paßurt quoi quotualucrimus.nam omnespoterimus hdudquaquam. Obiter cofyderemus, circutulißi pecunia,cotra literant, qu£pauloftperius iußit ,(esno circumßrri debere c. Qua ob caufam patet qu£nà ßeritillicfentetia Domini, nëpe fe curaturüut cibus,potusateßes,fuppeteret,tätuni
G 4 fidereni
-ocr page 120-CAPVI. OSVALDI HYCONII
fiderct ipfo.Stultum licet hinc etUm cognofcdmtts tnßi' tutwm Mmoritärum, qui tängere pecuniam pro pidculo hdbeiit,cum hypocriji poßidednt interm totu mundum» nuüd re cdrentes^quo de gloridntur etidm non pdrum ,di fcipulis crin hoc pdresfefe idüitdntes, cum tdntum ßt difcrim'mii, qudntum efl inter uerum, fimuldtat». Chrißut itdq; rogdt, quot pdnes hdbednt, ut itd mirdcu' Ium redddtur ç^certiuf, et grdndiut. Dicunt.quinq^^G' duos pifcef.Non folum ergo pecunidm,fed e:3‘ cibum tU' tcruntfccum,quamuis Io.6.puer pdnes,pifcesq- tot ,tdt(' qudm uendles hic hdbuifje dicdtur. tubet ut dißcumbdntf id quodßcerunt diflributis conuiuijs,expoßtio fequitur, ccnteni,a- quinqudgeni. Ndm multitudo tüd nuhiuidt' tur ex uerbis Mdrcidiuißdprorfus dd hunc modum.Wt in eo loco multum grdmen,huc iufjd efl turbd diflumbe' re per couiuid,idefl,perßoddlitdtes.Difl:ubueruntigitur -sTfaoicu Tsçeeaicu, td efl,drcolte,dreolte, ut hominti uocet dreolds, quod in modum dreoldrumfederent gt;nbsp;hic quidem centeni, lUic quinqudgeni, prout locus fefe priC' luerdt. Si cui uifum ßicrit dltter, equidem nihil côtendc' ro.lMc.^.dicit-.flciteillosdißcumbereinfinguloquoqidi fcubitu quinqudgenos.Pdnes pofl hæc,?^ pifces dccepit^ etoculis incalumßibldtK bcnedixit,idefl,ÿ^dtitis egit-(Xuod quidem nunqudm no fiLcit,quoties pdnetn trdâdt^ utnos difldmus cibum fumcndü cumgrdtiaruwdâione fcmpcr.Fregitpdnesdeindeßioquoddnwre,utpdtetex
-ocr page 121-IN H A R C I EVANG. EXPO. 7J ’Öo L«c,i4, Et narrabat,quomodo ßdffct agnitus in frtt ^ioneptnis. Deditdtfcipulif utippdiftribuerentmul-titudini. Similiter egit cum pifcibuf, hoc efl, partitw efl ^fnibuifUnde comederut,crfaturati [unt,necid jolum, Plt;lflagmentis collcdtis difcipuliduodecim impleruntco P^inos.Depiflibufetiamnonihilrelitjuumflâumpofl' ^'lt;am tanta multitudo iam probe fuerat p(fla.Diligenti4 hoc hifloria flcit ad amplificationem miraculi,et utiù' ^amus no^,quis'nant flt,^ui dat efcam omni carnhnec Ço
omni carni,fld et iam animie,a uerbo D« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui
^f^rißm efl, tUa uitam accipit, nec aliunde, quamobrttn ^ß^rientesanimtehucaccedant,cr omnibui bonifreple^ lgt;nntur indubiè.
Eiftati'm coegit difcipuh
EtquarecoegitfSecurierantdiflipuli,cuapudipfunt ttcrfabantur,quocirca non libenter difledebat ab eo,hinc (ogendierant.Tumquodcoducebatillox,priufquamdi' fuittercntur inntundum uniuerfim,efle ad tribulationes exercitatiflimoi, uolebat Chriftm eos iterum ten- gt;nbsp;tdrz per maris adfliilionem, deinde confolationcm acci-perepr^fentia flta,utintelligerent, nihil pofle deejje ui-fis pits adprmwmlolatium: præfentem et auxiliatorent tidefle Chrtflum,dum tribulationum uis eflet tempefluo-fißtma. Interea diflcdit tpfl ad oradum in montcmfolut: ^tiietem enim preces deuota; requirunt, tarn extemam,
G ;
-ocr page 122-CAPVI. OSVALDI MYCONII
^udtn internem. Nam ƒ ab his, (jU£ funt extrd iiomort tnoucremur, plcriÏq; loiigeßdl'M rcpri}ncr:igt;iii;ad/ê' (lus,qudntumuisgraucs.lnuenimtisaütChrißu'inoralfe uaric. Nttw gratiaru adioncs fiat ad 'patrc,ti pyo brne-ficijs inter homines probe coilocatisM cti diat lAatt.ii. Gratias ago tibi Pater domine coeli,et tc)ra:,e’iiod abfcoit deris h£cà fa()icnttbus,cs' pruden.tibns, nbsp;nbsp;reueîaris cd
paruuUsAtem ^uoties panemfrägtt,::tpauloantcdixi' mus.Petit abbi,utpaterfeaudiat,c^n. dnodum in nmrte Lazari. Qjiäuis id non propter fe/ed propter adßates, ut crederent,ipfum 4 patre mijfiem. Alibi, ut ealicem d ß mißrat pater,f}ßtpoßibtle,at(jihocßcitpronatt(ri£bu manædifyderiojutuideamusimbecillitatè carnisinuo' caße patrem pro fe quoij-ßcut etiam to.n.Pater fcrM' to me ex hac hora, non quidem, quod etiam fine precd' tionepaternon feruafßt,fedcognitanobis uera ipfM hu/manitate, difceremus per omnia miferriminuitqiiatn non ad Deum inadfliâionibus quibußunqueconß^ff CS'petere ut nobis fuccurrat.Orat iterant aliolocoMt pa terglorifieet fill tint. Vt item nomen fuuni lüulîret.Tandem uero pro alijs quoqHepetit,ut feruentur.to.i -7. Pater fände,ferua eos per nomë ta um,quos dedifti mihi, ut fîntunumßcut CT nos. Pt paulo poß: NS pro eis autetti rogo tantum,fed cS' pro ifs,qui credituri funt per fermo-nem eorum in me,crc. Ex quibus intelligimus, etianiß Chrißus caruit omni peccato, impulfum tomen haudfe-
-ocr page 123-ÏN MARCl EVANG. EXPO. 74 ^melicarnii mbeaUitateiUt profcquoq; patrcortute-rit.Maimuerfimtlcquilt;ic,p[eraflt;ji precesßtdiffcpro fuis ad exemplum ipfissut 'mquant cogitarent,fi Cbrijiut Um diligenter pro uobis ordt,qM tarnen liei e/lis,quanto magis opus eft,ut ipfi pro u^is ipfisoretis fine mter-tnißionei Ita dumrcîlè confyderdtnus omnid, qua chri-fiusfteit etiamper carnis ueritdtem,eomperimusnihtl non ftciftê nobi s in exemplum,ut fequamur ueftigia eiui Videamiisnunc hiftoriarn.
Ac circa quartam uigiliam no(fîisgt;
Dum effe t uefperajtduis erat in medi'o mari coftiici-Me Qhrifto quàm laborarent cotra uenti tempeftatem, uerum fie permifit cos ufq; ad quartâ noâis uigiliam,ut t^obè tentarctur, métis oculis interca à Dcmim no de-fl^xis,ita nàqi deecbat iUos adficfieri, ut pofthac (« dd-fi‘é}ionibus,qult;e fiiturd: erat à mundo nunqfeab diixilio diumo uel tantiUu auerterët. Scd uide, ût Chriftus cgerit C« difdpulis.Super mare,aiq; id i ëpcftuofum adijt ad eos pfieterituru fie fimulds,mdgisq^ ià fatis përturbdtos ter-Titans.putarant enim, poftq utdirdt,fi}cärum ejficiqud-propter exelamaucrut.At Dominus, ubi fdtis norat tètd-tosefte,folatur,eofidite,inquiës,cgofu'm,netcrrcdminù Verbis addit fii.élu,intrduit enim in nduim, O' mox uen-tus eelfauû.Cognoucrut exhoc mirdculo difcipuli, quqd pdnibusquinq; multiplicdtis no cogfioucr4t,ddcofitcs-dt cor
-ocr page 124-CÄP.VI. OSvALDI M YCONU
cor fortoti obctecatum. Qui fcis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;an Chriftus ttn-
tatione hanc immiferit^t oculos iUorum tandem aperi' retfuthitccat/a quo^,prieterfuperiorem adijciatur^ Sic uidemui tribulationcf immitti fuis à domino,ut à qui' bus fides exerceatur, er pgt;robetur ,quainobrem etiant cas effeneceffariivmefi.Ati^finere ipfwn diutiushicil' los uolutarh quo reddanturma^is probati. Tribulatio' ttes ad extremtvm grauiores quo^ fieri,fed tum prüfen' tißimumadeffeauxiliudomini.Quäpropter adfiiiüio' nes nemo non libenter fufeipiat, firatq; propter Deumt üquot; propter euangebu filij ipfius. Tametfi enim cametitgt; imö zr animivm uexant grauißime,efficiunt tamen,utfi patiëterfuflinucrimus,lfcs ßrmetur in rgt;eivm,qult;enoii cofitndit.Addit l.\att.ca. 14. Petrum pofl petitionem UO' catum à Chriflo è naui exifße, er pariter ambulajfefu' per aquas, quoufq; territus à uehementia uenti caepißet demergi.Clamaße tum,domineferua im.kfum continuo er fubueniße, erexiguitatem fideiin eo corripuiße.iioc uero, quid aliud eft, quam quod initio diximus, in tent' pe/latibus mundi, quoad relficimus ad dominum, ffi' dimur fupcrfeuißima quicq^ftatim ubi declinamusocu los fidei,hoc eft, magis ßrmidamus qu£ mundus infirt, mergitnur .Et niß reflituti nobis ad dominum redieri-tnus, adlutnefl de nobis opprimitnur enim àtribula' tionibus,et in defperationem pra-cipitati perimus.Cotra fit,fi quamuis pufiÜafide,dominum inuocauerimus.
Continuo
-ocr page 125-IN MÄR CI EVA N G. EXPO. 7J
Conanuo agnoucrunt eum^
Videtur Chriflits dliquandiuperegriniüM eße, mm Uerbum hoc habet, tan^uam diutiu^ ipfumnon uiderint. Mfirunt igitur male habetes in grabbatfs,in ciuitatibus, Zr uicii, zx uiUis ponut inßrmos in plateis, ut praterc' tintesfimbriam [altem tangere liceret, etfalui fichant O' nines,quotguot tetigerant.Pemiciofe aherratu cr hinc^ Zf ex alijs fimilibus locis, dtem confyderauimiif folum ^oc,qtiod oculiuiderut,Gr fenfusperceperüt. Hucenint •«ox deuenhnuSiUt putauerimuf in fimbria dominifiuiße nirtutcm fanandi,cum à fide hiec ipfa cr bonitate Domini promanarit . Qvodautemfiirisell fio!}um,adfola' inim mi[cr£ carnis pertinuit.
CAPVT SEPTIMVM»
Et cum uidiflentquofdam ex difcipul:
YPOCRITARVM proditurhiefit-
3 L i pfanimuf admodu clarè. Dwm enit»
iailant,fccii in his comparât alijs, ubi qui-dem inuentis,qu£ pro camis ratione, nonnihil prieel-lnnt,protiniifcontènHnt,quos hnparcs inueniut.Quem-adinodum hiefi^iunt: non cogitantes, ^ttàm fint con-temptii
-ocr page 126-CAP.vr. OSVÄLDI MYCONIÏ
teiitpt4,quih{i ipfi fc tottuut, non rc/^icienta ueritaiêtii cordis in alijs,Gr opera, uerèfandlaoitpote rx cordepU' ro nota. Parua jçy'cpttenuüo négocia fiert pofiunt ma' gni iudicant,ucrc bona et apud Deum, nbsp;nbsp;pios omnes ne
gligunt,id quad er hic, er alibi Chri/lus docet, calantes CMliccm,cagt;nelum deglutientes. j« horum locum, finon totus fucceßit Papifinus,mendacia fint, quaicunq^ haäc' niisfuntdiäa. Quamobremmirum, quofdamefiehodie inhacjententia, multaipadcm inejjeprauajererronea Pdptfliclt;e rcligioni, qtt£'que fi non emendentur, datn-nu/mfint datura, fed non propterea totam eius feäam, ueluti non inftitutam À Domino, dcftruèdam,ac abolenr dameffe, Quid habet enim quodàpietate poßit com' Tnendari,nifiIfeciem 'm quibufdam bonam fEdiuerfoon non caret omni gratia uerbi dommici, etiam in bis, quif prolummis baUcnus, cradfalutemnecefj'arqs uendi' tauitfQuide/lenimpietatis inmiffa,quam PapifinM tarnen uendidit haólenus,eradhucuenditpro peccatif uiuorum ,er mortuorum ?uttaceam dealifs ceremo' nijs. Quid hint Deo honoris,quid utilitatis hominipro' uenit^ïmà quid non inde dehoneflamenti er Deo, amp;nbsp;ebrifio eius f quid non damni miferis animabiishomi' num ƒ Honor Dei, er filij eins eil audire femwnem Do-mini,er cuflodire,atquetantus quidem honor, ut qui fié ficcritdiabeat uitamteterndm,necueniatin condemni' tionem, fed trän fier it à morte in uitiofti Quid tale in mißal
-ocr page 127-ÏN MARCI EVANG. EXPO. 7gt; tnißa ƒ ubi fcmtc Chrifli auditur, amp;nbsp;crcditur patri falutrm in [atiÿtinc Christ poUicentif Dein utilitof hà-tninicft ttelex bonK noftrif ,lt;iuibuineccßitAti(K(upe' ramfubucnitur^l eX prædicdtione uerbi Dei per quant cibuiconßrtur aiwnabus. Uunquidtnißaquideiufmo-di pritRat f Ncc loquimur hic deabufu mißte, fed de co, fi omnid fièrent in federn quam rcdtßimc,id ell,fine-tno ad auariciam,fi nemo aduentrem, cr uoluptates hac teremonid abuteretur, filayeisnon eßetipfa, quodeß tiempefldgitiortvm ßmes,itd tarnen habet, qncmadmo-dumdiximui.C^amobremnon folum papijimts abolett dn!,fi fieri poßet,totu{,fed etiam conculcdndiu,^:^ dbru tndiK rudere,GT flercoribuidit fjlcnt,quotcunque nolu-mus,ut lucem propter maliciam nunquam deinceps ad-fiiicidnt.Verum domini cß abolere Antichrtßianos,non nofirit. ]gitur,quia pharifet,Gr fcribte quida ob patrum décréta fibi placentes fuperbiebdt,incufant dißipulos do mini, quod lUotis manibus, qua^ comunesuocat Mar .ut et communes cibi dicunturabHcbra’is, ederct,ipfi cnim multè aliterfolcbant dgerc,ldudbdtàfigt;ro uenictes antC' ^uamcomederenttanâcotamindti,nonfemodô,fedetpo euld,urceos,d:rdmêtd,ledosfuoquidêtêpore,exifiman-tes tu fe quoque purgatos eße fl ulta qdem opinione.t^on dut curabant intcrca, ut corda purificarent perfidc,fine quapurtficationc,quod ipflficerdt,nonfolunS eratuti' le,fed phtrimü nocebat, quantuuis ab eo fefe icftimarent.
inquiunt
-ocr page 128-CÄP.ni. OSVALDÏ MYCONIÏ
ïntjuitint ergo: quare difcipuli tui non umbulut iuxtd tn ditionem mdiorimt^Q^d non dicunt potiuf fecundum Ie gemfi^mtrum quid tide nihil ernt 'm lege. Et lequabdnt, quod pert'mebdt dd óbferudtionem pdtrum decretd legi, ji non prgfirebdnt. Quid hic dicemui ^itn non idem per omnidfithodiefdnnonpræhdbemuidecretdpdtruwÂn' ftitutdpontificum, dogmdtd fimulomniumdiuinii lite' riftVëdimui nihil non fub eccleßa titulo,etidnifi dd edttt nihil pertincdt, into etiamfî ecdefîlt;e/^onfe domim pror futrepugnet .Seditd/Àfc'mdnturhoc nom'mefimplieeff ut dum imdgmdnturß^onfdm Chrißinon dberrdrepojfe ’ proponitur dutem error dliquis per mdntßfl‘t»^ fcrtpturdm,dicdt potim uclfcripturdm non inteUigi- uel edm depTdUdri, quid eccleßd non poßit errdre.
Bene uaticinatus eft Efaias de uobis^
Tdle f eflii,qudles uos depmgit Efd. cd.i^ ■ ubi dicit^ Populut hicIdhijsmehonordt,cordutem corum longe eß d me^cxc.Eieü hdbetis 'm ore,idi{dtii legem,p^O' phetdf,'mter'mt nihil mima curie uobts eß,ut fequdminh qudm quod idädtis. Decrctii dutem hom'mu/m tdtn 'ui' cumbitis ßudiofedtt ne dpicem quidcm exciderefindtif-tnpgnis certè locui contrdhumdma trdditionef ,qi‘^ grdffdntur 'mconßientidfhominum : que^ prorfufdb bomineßunt, nuUd occdßone ex Uteris diuinis dcceptä.
QMties
-ocr page 129-IN M AR Cl EVANG. EXPO. 77
Qttof tes ergo his uexit ueluti inieilo laqueo,nÖ efl lUis ftandum.Papa mâdat,nequis contra fe,fuag; décréta uel cogitctperexcomunicationem Quiduero,flifthlt;eceon flientiam oner ant, contra pratccpta Dei-an fcruandaf Si poteris liber ab hts fieri,magis Mere. fitenim,utpcrty~ rannidem cogaris iugum iflud firre,lt;juemadmegt;dum ho~ die uidemtes, nam tunc quidem agendum, quod cogeris, tiiodoconlcicntilt;e libertatcm apud te ip/um,^!“Deunt conferues. Id quod addimits,nequis putct,oblitu me ucr-borwmChriflhquibuidieit: Quime confitibiturapui ^oniines,confiteboregoipfu/mcoràpatre,crc.Pratterea ronflât ex hoc loco,qua»t ex doiirints homin urn,et pros-^cptis Deus nec uclit, necpofiit coli. Qjits entm homi~ Xww nouit mctcm Dominiast conflituat, quo uclit ipfeco ^Mt ueneraritVt enim nemo nouit,qutefünt homnii,ni~ J^flwitushominis, itdqult;efunt Det nanonojjepotefl, ^'fifl'iritus Dei. Infantam itaq; nccefle efl effe, quod ha-^gt;iMitadelituimus,quàmlatèpatet nomen Chriflid' iMmàn decret is hominu, Dcum inde colentcs,falutemqi *‘fnantes,oblitiloci huius,quern tarnen quotidie in tnani~ ^‘‘^temutmus,ccu!isfumustntuiti,cs’ore legimus. Imo ^dhuc hodic pro tflis pugnamus ueluti pro arts, quod di-^‘tur,fld maiore proflilo laâura, poflquam uerttas per gfatiam Dei tarn benignitcr efl nobis concefla. Caueant ^^ifiroces,Qr impifinam pugnare contra rem adeo con Plflgt;n,qutd aliud parcret, quàm condemnationemgra'
H Mfl'mant
-ocr page 130-CAP.Vn. OSVALDI MYCONII
uißitnämflion enint iuuahit olim clamdrt : Eccleßa inßi I tuitßdnik Pdtref tenuerunt,in concilias ita fanatum cß'- nbsp;nbsp;nbsp;I
Nj Awf ^Kfi« ,{rgo,Deiuerbum,lt;ihrfiieult;mgeliu/nh । dpoßolorum ßgt;iritus, qui Chrilii efi, itd docuit, qult;m' obrem {rquutusftm,ucrè perijfli. Cur autem non poßit coIiprteceptishominumDciWjßubdif.l^amomißoprie' ceptoDei^cnetiscoflitutioneshominum.PneßrtisqM uos iußituiflts,contemnitis qu£ flatuitDcut .'Vbitdlit ejl animta,qui quidcm fuam uanttatem praepontt ueritti' ttdiuin(e,nonpotcfl ccrtèucrus eße cultus Dei, etiamß propter hunc cmnia ßicrint inflituta. Homo unnitätiß' mills frdlus eß,imcgt; uniucrft uanitas,omnts konw uiucni fed er mendax efl.Quidigitur inuero cultuDei conßi' tueretiSedhiedum extflimat,nefcioquiemagna,ßftlt;t' tuijße,ta m ßuntflultlt;t,cr prorfus t»dnia,ut humanus pro pentodü fenßus queat pro nihilo ducere, Vt hoc loco, ab' lutionesurccorum,et poculorum^alia^hisfirntha mul ta.ln papißno ceremoniie ßmul uniuerjlt;£,ueflesrebgio' forti et omnia qu£ in cultti Dci,diuortiq; ßuntereäa.tiiet (tenim omnia, ft contuleris ad fidem,cr charttatem,ian nonfolum contemptareddütur, fedettamabommabilia,
BcnCjrdjcios prcceptum Da,.
Taxatgrauiteriudieos, et'probat manißßoexem' plo,quod reijeerent pra^cepta Dci,utfuas con/iituttones nbsp;nbsp;nbsp;|
xTZgfrfZJt.V/tirtxrawffW illud,bene,grauem Ironiamha
bere
-ocr page 131-IN MAR CI evang. EXPO. 78 icre,ut nbsp;nbsp;nbsp;cctrdrium fenfum itinuit. No» cnim adprO'
iât,ijuodreifcerent,frddifcrtcarguit.în^uitcrgo.Mofet lt;lixit.Ho„crrf patrcmtuu, erc.Eccf pTiCCfplK Dei,^uo
tubet didatttc Dco^parëtes honore nos profeet et ptetcUe ucnemrhutpote genitores,educlt;itoresci; noßros, quifoUicitudine perpétua de nobis uexati, nunquant ^ris ßtcrintudcui moleßtßimisAud^eiautctndicebant.Si dixerit homo patriudmatrhcorbathideß,donu c^uod-
ex me, in luum cedet commodum. Vnde patetßc Pbarifteos docuißc,donaria quidem eße templis offeren lt;hi:Ex quoad oblationes uehementer adliciebantur ho^ ntines,ut ßonus proni ad noß ra, ctiam apud Dcu, quje-' ffnda.lnde tunefiebat, ut parcntibus d libcris quid pc-tentibusaüud dtcerctur.Donuw,quod obtulitëplo,etiant tibi crit utilc.H ine ffilum igitur,ut parcntibus dehono-TatisMolarciurdeipßshonorandis mandata Dei-Qj^a propter hiquit Chriftus : Et nonßnitis cumßcere qutc^ quam patrtjuo,cr matri[ua,^ irritumßicitis ucrbum ^ei,etiamli non prohibcatis palam.N am dunt traditio' ncm ueßram ßacuuis, mandatum Dei deßruitis: adco flanque mifcra eß humana coditioait mox hue declinans, quteDci funtper ncgligentiam prictcrcat ,uclßaltcm t« humanis ßruatis exißimet etiam diuinaferuata eße. Td les quidem natura ßimus omnes.üoßra nobis magis pU cent,dumq^ perea noßra quierimus multo libentius,fit» Vt qu£ Deus tradidit abißiomus uß:{ue ad contemptum.
H Jgt; Aiiopm
-ocr page 132-CAP.vn. osVALDI MYCONII
Anopuf hitbemus cxcmplit, dum ecclefiii Papte manet? Qutdetiim utdereeflhtc,quoddumcjlcx homine,non pnejiratur mandat is Dcifantc omnes ah eiSy (jui doiiißi tm)rwn,zrfanflißtmorumgcftättitulum.Qult;miohregt;n opusefl certè,dibgentiam, ßdeiq^flnccritatem adhtbea-mus in orationibusnoflris, flquando poßimus impetra-red Domino natur le tom miflrlt;eemcndattonem. QuoJ adtinetadorationisflrudurà. Sidixerithomo patriuel matri^c.fenfui efl imperfliius, ^uare fubintcütgëdunt efl,uel Eraf,admonente,fatis efl, aut flmile quidptam. ' Audite me omnes, Sl'c
Capitan[am( utpatetexMatthhisucrbis:Ca’teruni ' iUotis manibus capere ctbum,non inquinat hominetn)ex his,qua; aâa funt Cut altbiflepe )populum docend!,quoi haéknutflterat inauditum,habuerunt enim mandatalu dteifupercibis edendis,z^ non edendis, qu£ hoc Chrtßi fermoneueluti abolentur.Captat autemflatim initio be' ncuolentiamàmô dociles reddit,dum omneshortaturai audicndmn,zy‘ inteHigendum, poterant enim inde ßcile uidere magnum e0'e,quod erat diäurus. EZ profèilô nut-gttum efl nofje,quodnihil flris introns in hominë,ipfugt;n coinquinet, fed quod dehomine procedat. Perttnetenint huc,utinteüigamusneq; cibum,neq; potiun,nequequid' piam aliud,contaminare pojfeoinde nullus etiÔ cibus,aut potus prohtbitus,modcgt; fumatur cumgratiarum aäione. Contaminât autem quodex homine proceditott malte co gitationes
-ocr page 133-ÏN MARCI E VANG. EXPO. 7f litMones^duhaùtflupm, Rationcmredditutri-u/^ partis, pofl^ua 4 difcipulis fùerat rogatui de para-bola.Hamciuodprisiiuratiithominemidco noncout-^uinat,lt;juta non iiitrat in cor eius,fed in uentrein,cr exit in feceßum repitrgans omnes efeas. Cteterum quad exit nb homine,cotamind[,nam exit ex corde,quales fnnt ma be cogttationcs,ß(ndamentum omniumflagitiorum,uix enim flagitium pcrpetrAturjtippr£Cogitatum,nift coT' dis cöfenfu.Numeratgrauiora,uelutifunt adulteria, cri men plus quàm notum,ut quodideo uixhodie inter gran diorapeccata ccnfetur. Stupra, qu£ committunturin «5 cum quibus mire matrtmoniu no licet. ( Grtecis eft»
fiirnicationeï.)Homicidia,fùrta,auarici£, frdudcs, his utimur in duaricia,diimfr[limus dd earn ex- nbsp;nbsp;)
plédam.(Mdrcusgr£cèdicit7mi/Heicucalliditdtescimt ^diufuüa mdlictd,quibus hotno quod fuu efl qu£rit.)Do-liis,peccdtu,quod tentât etiam imponere Deo.împudici-tid,qu£ efl mtemperantia circa tailum, ofl:uta,‘ç;r qu£' ^Knq; flint ucncr is. ( «o'tAy««!/ uocant Gra:ci,dtrocent petulantiam Cfc. Quamuis et impudicitiam figmficet:) tHabis oculus,ucl inuidus,uct intcmperds,Theophyllt;u!l. lt;^onuicia,fuperbia,flulticid. Conuiciaquidcm contrd Dfiwt tcndunt : Superbid contra Deum homines. Stulticia contrd proprium pofleflorem.
Et I'ndc furgês,abijt in conf*
CrfKpm cur hincdigreßusflt,aperit Mat.is.iJouerat
H Î enint
-ocr page 134-CAP-Vnlt; OSVALDIM YCONir
enim ex diiflofcrmone lud^osoffenfos elJe-.quùergo Ut rthtii dodirina parum promoult;ret,abijt in conßmn gen tium,jidlodocens,ßtturum,ut ueritdtii omnii uis à lu-d^eis außrcndd ßret,ddndjg; gctibin-btgrediturautent doftiû tanlt;juam lutere ucüet,forte propter ludlt;eorü mi' ledicendi pctuldntià.Verti latere non potutt. Tà dtligen' ter obferuabaturab tcgrotis ,falutcni corporli expetcnti itK.Qnidniergo anima; coueniat inualtda; propter peC' cat a,fie obfruare curat orë fuu^pro'fcrtim cü prêter küc non IhaliMdî^on efl aiim aliud nomen daiu fub cxlo in' ter homines,in quonosfaluosfierioportcat.Adi.^.. Sf4 ' nec À Deo pâtre miffm fùerat,ut laterct,ncc ipfe propiC'
rea defeenderat, Vnde fatis patere uidetur ludeosfrijft in caufa,curfimularet latere feuelle.
Mulicr cnim ut audiuir de
quot;Breuiits Marcus, pluribui Mat.hàchifloriam deferi' bit in primis utilcm. Continet cnim Ckrifiü nonf ohs tU' deis uent}fe,(fuamuis kis primo. Deinde aut utChrifiiK per dißimulationeni elicucn: fidcimulieris huius magni tudim m quis Creca effet. Pr-rferr«« precum rationem, ijuod adtinet ad exauditionë Dei. Et tandë fidei naturam tonftantiam,et effe^ti Qjiodenim et adgètiumfaliitcm mifittsfit Dominus,eb ndè copre bat dif uta io c im mU' bcre,etfanatio filie eius.Erat cnim mulicr Greca, id efl pentiliî. EtcratSyrophacnißagenrreab rcgionc,otuo ëyro^:oetiicia dicebaiw. üec impulfa ex filia: ntifer' rimomerbo
-ocr page 135-ÎNMARfl EVÄNG. EXPO, «o fitne morbo(hdbcbj.'\cnimßjir:tumimmundum yoga' litt Itfivm magno baud dubie ctvm ddftäu,cr fidc,ut d£-tnoniimttijcerct. Chrtßutuerö apudniatt. primo dißi' nalat(è dudire,adeoutad interctdendummouerentur difcipult:Amitte lUam, quia clamat poft nos. Hk ffftondctoliquantofcucriustno fum m!ßus,nift ad oucs fcrditas domus ifrael. Caterum quodrepreßit difci-pulos,non rcpreßit malierem, ucnit enim, CJ adorauit» dicens. Domme ßuccarre mibiftdes nanq^ non permife' fatMt pußäanimis fieret, quod difeipulosfeueritts reie-eerat Chnftut .Ex quo uidcmut preces ,ß ßde ßindtin' tur,non deftnere, ubi noftatim copos redditur quis uoti. InquitigiturChriftustSinepriusfaturariftlios.Exqui' bus uerbis nonnihi’ftci poterat coneiperc Syrophaenif-fi-Priusenimaudiés,reftgt;icicbatadpollerius.Additprjt terea dominus admodum duritcr.aon eft honcRum, aut coimwdum, où nbsp;nbsp;nbsp;Kcthoii,fum(reponemßliorum,id
ffl,bemfiau quod ludais debetur, CT proijcere cateHis: fthnicis mqudm,è quibus et tu cs. per H^oÄoyteep ftc uo ^at et tud£os,etgentes:illos quidéfiltos,hos uero canes. Scriptura nanq; filiosiudaosfapeadpcUat. iudai quod genteshabebont exofaSiUocitabÖtcanes.Elic lüa iamdc' Mo,ct palöm repulfa non folum non cedit,feda^ofccnt niferiom,feq^ merito cateüom uocari, mogis bumiliter prccotur. Verum cft quod dicis, panis non cft dandui ca »tbus,qutfiliorumcft,fed demicis tarnen iftos faturari
H 4 qitodint
-ocr page 136-CAP. VIL O SV ALDI MYCONII
quo damo do nenw efl,qui muideat. No« igitur peto nuttc totum tc,qut beneficium es ludieorum,fld partem quan' dam tuiaurtuteminquam diuinam,mihicognitam,qua fanesßi.i meam.Noui etenim quod idualeas, modo ue-lis. Eccepriccum conftantia,ct Chriflidifiinuilationem» qua uo’uit nihil aliud tamë,quàm ut ueluti cogereturiam tandem exclamareiO millier,magna eft fides tua,fiat ti' Il ficut uis. Et bic : Propter iftum fcrmonem tiade, exijt dxmonium àfilia tua. Vt eft enim ftrmo nuncius quidam cordisiita bic ftrmo nucius erat fidei Syrophienijf^£-P-^' dijt ergo domum,et inueneratfiliam iacentemfuperle' £lo, hberatam à dannonio. Apud tJiat. interccdut, ut di' ximus,diftipuli,ftd repeUuntur,mirum igitur,quomedo Romanenfiivm 'mcogitantia fanüorum interceflionem inde conetur adftruere .Licet bine diftereuim adft' éluii nam ita mentemobtenebrant,utetiamluxipftnon uideatur, E xcmplafi non funt hodie,niinqtiamfiicrunt, prxftrtim inter dodios, quosnominatim ^cere poflem, fiflcconduceret.
Et rurfum egreOiis defini^ bus Tyrû
Hoc miraculumfolusKar.recenftt. Sanai Cbriflus furdum,cr (aoyiAcJ^sfj uixloquentem,uttranßjtpty medios fines dccapoleos.atqj idahorü interaflione, hoc tft ,aliena fide intercedente, parua nimirum,preca'
tur
-ocr page 137-ÏN HARCl evang. EXPO. amp;
minhut imponät nunum Chriflm furdo, ObtempC' »■4 hic,f(d ulde quomodo. Seorfim abducit À turba: mit' in auriculas digitos'-j^uto emijjb tangit liÿiam:fuj^i~ in ccclum ingcmijcens:et dicit Bphata.mox lÜe aud^ rcólè loqmur:Chriftus uero prlt;ecepit, necui dicant, ^^dhnihdminus quàm obti'mpcrant,tantuseratfu[gt;eii‘ ^ocjniraculoftupor.Pr'mcipio conieâuramfrcitgt;quoi furduj /writ ffinibm Dccapolis, quid Chriftus hic trâ-fiitfCs fides adducent turn non eratitamagna,fuperius fnimrogarant Gadareni, qui[unt inhis finibus Chri-ftum, ut à fe difcedcret .Tuhabuerut difcipulihChriJli^ ^poflolum à crudclifi:d£monc illoliberatum,qui dum fui ^‘bcrationem prtedicarat, magnificerat^ Chrifti benefi' fid t nonnihil i/ncujfit perra magnitudincm nbsp;nbsp;admird'
tionistç^ fiduciie,imperfid£ tarnen,uerum quam Chri' flus nonretecit.Sitfidesinnobisigiturquamuis pufiUa, O’ reflè nobifeum agetur,crefcit enim pofiquam iada' fùcritoit fernen finapios, quemadmodum alibi fatis dici-iur.fibdâicit autem à turba minus fidente: cr nuiltis agit turn furdotnon dubito,quin ut cos in maiorem conijccret fluporem,pofiquam efjèdwm uidiffcnttam mMilem, Clâpd ficile fit enim, quamuis fit mgens ac arduum, non adeo miratur ftulticia carnalis ut quod fit labore cr adparatuquodam. Sedquur tandem hoc agit modo f mittit digitos in auriculas, cfc. Adtemperat fe,quod fi-rt dixmus,ficfidei iUorti/m,Tu/m etiam,ut docerctuirtu
H s (m
-ocr page 138-^Ap.VII. o s VA LDI MY co NI!
tutcmcdrnis fu£ ,qudcognitdpnciueuMit^udpdtreltl pro nob!s jicilitif concipercmui, ZSquot; credercmui, Dtui' nitdf enimfilÿDcificje cdrni,qudmChripuidmdtre mrgine dccepit ddmif:uit, ut c^udmuii ndtura ju£ nihtl pœnitiK dmifcrityquëddinodum nec potuit gui^m,ui/»f uirtutêdederit frciendi mirdculd,ldttdttdnnorhos, et abolcndi per pdßioitem peccdtd noßrd omnid. Virtutii huiiK itdq; ÿd^um per contdâum eiufw)di Ç hrtßum no bis exhtbcre uoluiffejcptis dubitdre potcftfErgo ttuüd cd ro,nullus fdnguis, qudntumuis ßaniius, qudntumuis /}gt;i ritu Dfj mundificdtus,pdrê uirtutë nddus cli,quod nudi fcitd copulduit,quod ejl dittinü isi und cuipfo perfendtit, ut cu Chrißo uero Dco,et uero hominc.'Nd ctß diud uir' go dominü hdbuerit fecum, benediäd ßerit ,ßgt;intu W rcpktd^notdinen Ded fiiitfnecTyeusßedhomo.Chrißuin ergo ucrè contempldntcs,dgnofcdmus preciüßdnätßim^ cdrniftpnecioßßimiqi ßanguinis rius,et crcdlt;tmus fußfce repropeccdtis omniiapudpdtre,qutipßum rcceperint, quicquid Pdpd rccldmct,quicqu!d mundus intctet,quiC' quid minenturdrtMd de)ßerdtoru,ni mdlimus cu bis con' demndri, qudm cum fidcntibus dternum uiuere.Sußficit pr^tercd in cxlu dominus ingemifcens. Quo quid dliiid qudm dolorem fupcr mißru iHumdocet, lumfdlutem O' nincm eßenDfoprecdndÙiKifericordid itdq;difcdinns idomino ergdproximorum mißeridm,tummpetrdre fier prec(f dDco,ß uoiumus iHos effefdluos, inquit dut, r^phdtdi
-ocr page 139-IN MARCI EVANG. EXPO.
cpltitdfCluodinterpretdturMir . dperire,imperttndi nodo, dt(j; tnox apert£ funteim aumfCr linguæ folu' utntulu, non qutdê uirtuteuerbi proprie loquendo» feduoluntatis diuinlt;e, quî uerbu tpfnnt exprefferdtiucf borum snint no eft perfe,nift ftgn’ficdre. N.lt; etw/î Chri~ Ihii tACuijJ'ct,uolu!l]'ct dutcnt fandref drdu hunc, per no-lnntatê enii fanitatcni recnperdJlct.Qjii d’ucrftim fenti-unt, ut Pdpiftlt;e non abftmtles ftnt ^fo^Kisou-s kkm-d'-cuidiviiv, qni chdrddicnbtis, CT «rri« uim tr:buut^ tantdmdit hos in bullam uitream includdnt uel inuitot,
Et pi æccpit ilh'Sjnccui dicercnu
Prtccepit uel jerip^uel non ferio.Si ittndjnimirwm hue f^ftexityquod non eft omnium reiiè, pro gloria Dei ßi^d ditana connnemirdre . Qudrmtdhd pcreorutn eöinemordtionem,ali! pro uarijs ddftâ,btii^pauaglori-am^quie unice qud-renddj, Dei. 1 d htee ubt negligttur, pnt ftdtbemftetdiUdtdeuijJe,qudm diuulgifte adufumdli-‘ nbsp;nbsp;qu? pecul/drcm. Tit eiu'modt ftint, apud qua proftinduft
tw,interdit,111 hoc fit mdrgdritdt proij cere ante porcof. Quodqudnoueli:Chriftui,Mdtt.7.fatisdemö/!rdtur.Si noJerio,docuit pldne,qud ubiq;,pr£ftrtim ante in bonif etadmiradii aftionibus,Drum qu£rere,no aut nos ipjot dcbcamitf.Jmo et nofift hate ipfta a Deo efte omnidynOaut ahhomine.Deindc dutpricftdre,ut ft{ld q uertadiuut-S^t,quod eft redéfinît ab aliquo.Bjei ucrotid eft ex cpio
-ocr page 140-CAP,VW. OSVALDI MYCONII
non ncgUgmda, rtiw civm non fit adfidm dlitu 'nt homineuc:hemcntior,qudmcupiditatfig!oriie,cum^;fó h Deiglorid fit nabis nuÜibi non petcnda: nÜ bond dgat da, mala fùgicnda propter folam cam glonam. Quod fi feats aétü fùerit,idm nihil efi,quod cfi fiilu,apud Dcumt quantumuis in oculis ncftris jflëdeat, imô cr peccdtunt (li,etidmfi nos uirtutem maximam efjeiudicemus. Vt igiturprioremexpofitionem nemoprudens reiicit,itlt;i pofteriorem non credo dijflicere cuiqudm,ndm utraq; i pijs,doiîisq; uiris proponiturhodic.Sed quidiUitadenit quibits prohibuit,necui dicerétiQuo magiSjtnquit Mdr-Skeispracepit, hocpotiusamplius prædicabantffirte quia tantoperefiupebant, quis enim contineret mirdcu ' lum tantum,prlt;efertim cum ipfumper fe latere nequedtl Sed interim no inepte uidctur priedicafje,quidfequiturt
Bcne omnia fecit, SCc»
KaAftîf rcilè,perfi£lè,nâ uixdubito,quin ex admi ratione amorfit confequutiis,ex amore prtedicatio il la,q!famobrcm non uidco,uituperdndos illos ,quod non sbtemperarunt præcepto domini. Etcnim fi laudem eiut magnificatam uolucrunt,nthilmintisquàm peccarunt. Quod autem id uolucr'mt, uerba bæc fat is clarè demon-ftrare iiidentur.Verimi ita prtcceptitm domini KltKnyt fiKMS effet accipiendu/m co modo,quo diximuf.
CAPVT.
-ocr page 141-IN HARCl EVâNG. EXPO. Si CAPVT OCTAVVM,.
In dicbus ilh'SjCum turba ads tnodum,
ISERICORDIA nwtui iterimt'Do-P'' ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tttrbiim in folitudinc fecum
Vndepatet,ciudm ubi(j;ßt Chnfliafuifi miliSjid eft,perpetuus bcnefti{lor,corum prgt;cferdim, qui ipft ddhiefcrint,ettamin (blitudiney'hoc eft, ubtuidentur oimua,lt;^u£funtneccjjdrici,perijjfe. vtenimueftpv dimnampotcntium fuifubi^} priefenSiiteinonpoteftea iilujuid deelJ'e,ubicun(l; tandem fint, nbsp;nbsp;in quibufcM; pe
riculis.fdmes quidem tclum^duifiimumfiedhijjetlnnc Mr plus, ut earn non tinwat, cum nouit prouifiorem tat» tgt;nftricordem,ccrtum,ct^ potctem,ciboseinm producit, Cr duget inter homines diftributos, id quod hie docet, Probdt dutem hodte,^fempernihil minus,qudmuis non Minaduertant ingrati.Quod certe nobis eft olim cefi-firumin magnum malum .Homo dum paf:it, non potejl idbeneficij fatis extolli,agimusgratias tanta uerboruta popa,fitemur nos omnia debere,promittimus nihil non ß^iuros ad compenfandum.agimm mira. Dominus ueri tumnos pafcat hodie, or femper, non jolum non refiri-inustalealiquid,fedfic (ibo, potu^ abutimur, utcontä-üjs interim
-ocr page 142-CAP.m O^VALDI MYCONII
c^s interim agämus aducrfm cum, er adfiebmuf uetui medittttii ignominia. Vorämtts,er ingurgitcmiu prêter tteceff(trium,dtlt;j; hic nuHui eß modm,ium ctiam effündi muf, er perdtmur nihil minui, fic ß,oliamui pdupem, quibufperiUd debebut efjeprouifum.^on mirum igitur quod jdmes perpetuó regndt,m(tgif mirandü, quod loit' ganimitdt Dei non grauitts aliquid immittit,ctc pernicio' fiui.QuißdcmigitureuMgelifprofitemur,ißterßnitii animdthfumdmtti eimnia cumgratiaru aâione teperän' ter,et quan^u [aii dd uiUfuftentationë,pduperu[emper memores.turnfiet enimjetnuUdßt nobis curdneeeßdrid de cibo,et potudtt nee eß uoldtibb.coeli: pdter enim ccele fiis,ut lüd pdßcit,itdfuospdflurus eß htc, et in leuum,
Mïfèricordia tangorj(3Cc*
Priemunitdißcipuloshocuelutexordio dd mirdcii' Ium quad coßitucrdt,ne,quid rüdes ddhuc,cogitdrëtpliit fdtis ejßeprodigudn Chriflumcibipdueißimi, quemidm' dum hdbcbdt. Qttdpropter inqutt,mißcricordid tdngor, Cdußds plus qudm probdbiles ddducens. Triduo muneiit dpud me,c5fumptisqi,qu£fecum ddculerüt, non bdbent quod eddnt ; er quid quidum è longi nquo dduenerunt, ß fic dimißero,deficient ( quod nohm) in uid. Tum uero di fapulorum incogitdiitidßuper diuinitdte Chrißifiiit ‘U' gcns,ut nihil de quinq; pdiitbtts pdulo dnte dißributis i» tothominummiilidfubcurreret.qudobreminterrogiint^
Vnde
-ocr page 143-IN mar CI EVANG. EXPO. S4 Vndc tßos nbsp;nbsp;nbsp;foßit fiiturure piinibui in folituduxl^i'
»■«w prcfiéló ingcrMnt humanum tätn cjjè ineptum, nc ^ud dicdgrauius,ad diuind.TotM uiderant difdpuli mi racula diuini-atc Chrifli potenter cotel}ant!a,imcgt; accepc fdnt rf pdtre,ut eonßteretur eße fihüDei, atq; fic crede-irëtMhilominui carnis miferM,et nefcio^ult;£ ruditmt tam dgt;llrah!t,imc impedit mentë,nead dti-indConfccndatMt bic di/dptilts non ueniat tn animHcinod modoßdü erat, Verü diligenter licet uideamuißahtate Chnftiineisto tandis,quo fimditer et nos agamus^quibus ejl abquid è ^lt;xlo datû gratis,erga nidiores ad diuina redè dißgt;cfan' da.Donec enim ruditas ßerit, no maheia ,jcu impictiHt ftiS.fi mubis ea durauerit annis,no uideo Cbrifci uefligiit no hic eßefequcdi'. Quod dx. mi« propter cos,qui nimis funtadexcomunicandu eo!,quipcrconfcientiam dicunt, fe quodproponitur,nö capcre,prtcctpites.Prtefidu enint tccleßarii lucrißcere Qomino,non perdcre.Dü tales igi ttir depertinacianÖpoßunt traduciex hisquauitaeo-I'M quotidtana prafirt.ipß aût defacramïtis(ut ßt)cape' fe nô poßi quod dtcitur per conf:icntiâ teßatur, quidß-desaliudgt;q quod ßcit hic Chrißiistmodo nobis hunc eße falutem unicam conßteantur cum difcipulis, namßc ex Corde conßteri ,non eß hominis d Chrtflo pror/us alieni, Rogdt de panibuf Dominus, ut fupra. quorum numero coghito lubet lurba dißumbere juper terram, accipit
Ks« iv^«ƒ^s■à(/ » ideßigralias agit. hoc enim ßgnißch
-ocr page 144-OSVA LDI MYCONII
CA P. vin.
fjgnificdt îlbj^eeps'â’p nonautem confecrare, Sicdliii dccipitur,utMdtt.i6.crMdr.6. Pnctcrcdfregitt ^dit^difdpulis.Vcrivmin^uti,quurttonipfe poiiuidt ftribuittNimirum ut difttpults, quod fiebat, ttidÿs md' giscj; infidens documenta fèrety^utcquid deincips Dom: ttui eßet cotnmiffuruh itd diflribuerent, ut dcceptum db ro.Tum etidm ut homines illud idem cxciperent d dtfei' tgt;ulis,ceu ddtum dDomino.Quodquidemfidiligenter cbferudjfemus, neq^ mirdculd, neq; uitd difcipuloru tdin Kgf nas d Dominofècifjcnt dberrdre. ï^oquod error fit uelinmirdculis,uelinuitd,fiedin noftrdmdlignitdteó' mnialecusqudmcoucnidt,dcceptdte.Vecitutruqi,utpro Dijs fiinâos iüos utros coluerimui, quad dliternuberet» fi qu£ ficerut fidn(iè,uirtMi D«,cr Ifiiritui fiandlo rctu-Itffèmus dcceptd. Cteterü cophini fieptemfrdgmentorunt fubldti, cum fuperiui duodecimfiterint, quid dliud putd' bimus fignificdrc,qudm Drum omnid poffè,prout fiierit ItbitumiPduco uidelicet cibo nuJtos(equccibdre,utctbo multo.Deindeefificereutmultu,fieupdruex multo cibo fuperfit. Virtus etenim Dei efl,qu£ nos pdficif.extemd il lagt;qu£ nobis exhibet^ius uirtutis fiunt uclutifdcrdrid.
Et mox ingreflus in nas uim,fiCc»
QuodMdrc.dicit,in pdrtes Ddlmdnuthd,Mdtt. hd* Int in partes Kdgdaldt uclfecundum quofdamMdgedd.
Hon
-ocr page 145-IN MARC! EVANG. EXPO.
^oinuenio locum huncd cjuopidmexpUcatum. Certum tß tdmcncdndemplagdmdbutroc^; ikfigndtd'.z^ gudtn Mi tiagldm quidd pingdnt citrd lacum Geitiezdr, uide^ fur ex lAdr. pdterc fîtdm ultrd ldcum,fcribit cnim: cr re hdis lUisdngrelJtK nduim rurßu abijt, trdieiio Ltcu, ZX f 0« lon^ poßed ucnit Bcthfdtddm,nimirum pedibia.
Quærentcs fignum ab eo de cœlo»
Mdtth.hd’Cdpertius habet, qudmuis hie naßer dd-idt,quod dd ueram inu Uigenttam reâè perl inct .'aiquit fninr.tentdtes cu. Quod igiturßciüt Phdrifei, cr Sad-ductei dogmdtisdiioquiualde dtßidentes,tentdt!oßiit, ddeoß^uSiCl}' menddx animm. Hum emm nihd ud-1‘T'^tit contrd Dominum proßuo uoto per ueritdlcm agc-fn/ignum petuttt,non quidem in terris yCiufmodi nanq; tnultd idm uiderdnt impifyCr increduligt;fed è coelo : ut ui-delicet out folem ßßeretdtel lundm ,dut flumind deduce-fet,dutimmutdrctdcrem,ut Theophil .fcribit.Quodfi àediflèt, inuenijjènt protinus ,quod cÎJcnt cdlumnidti» utpote quibus non fdtis erdnt,fufcitdre mortuos,eteijce~ re duemonid. Si» dliter-gt;cldmdjjent cotinuo,hominem non rßeDei, nSprophetd. Chri/lui itdq; fie dgit eu cis,ut CT interim pudoreperfùndi cogerêtur. Ait ergo dpud Mdtt. i6.Cum cœperit efie ue/}gt;erd,dicitis »fereni-tiu çrc.EtfubditiUypoeritd'jJiciem caelifcitis dijudicd-
-ocr page 146-CAP. VUL nbsp;nbsp;OSVALDI mt co NII
re,ßg»d nero tëporumno potefliiüllduidelicet,ex qui' bus uoluerat Ioannis difcipulos peräifcerc quis'na effet. tAatt.ii.lMc.7.Adifficilioreita(^,ç:rincertioreddfici' lius,quod^ filiere non potefl^rgumentdtur.Signd nëpe call non femelfi-uflrdntur,cum ea,quie hddenui ßcerdt Chriflui pdldm,indicdrcnt Dfuw eßecum co.
Et cum tngemuiflet fpiritu fuo^
Td doluit propter illorîé Ctccitdtë. Et proßdo ttiife' ruefl,homincddß{lib.fuisitdexciecdri,utnouidedt:4uf inteUigdt^uod luce cldrius eft.Hodie cum dico,Chriflut tnquit. Qucadmodum Mofes exdltduit ferpcntè in defer to,ßc oportet cxdltdrifiliuhominis,ut omnii qui credit quot;in eu,noperedt,fcdhabeeituità (Cternd. Tu inßro, quod Chriftuidicit,qduerueß,noopuihdbemus dlid ddfdlu-tè obldtione,modo creddmus:qudre mißd Pdpdlis,in qud Chrißü offerut ißi,nulldßt oportet.tdm efl obciecdtunif quicquidadb£retPdp£,utpriufhlt;£reßminterpretetur quod dixi,qud ueritdtis mdnißfiiß: recipidt teflimonSi»
Cur generatio hçc fignum qugritc'
Cur tdmeßctccd'.cur noncredit cispotiuf quietdni nuiltdidmuiditlcunihilde mecertius qucdtteßificdrii Operdenim,qu£/nibi pater,inquit,dedtt,tttperfKideii, ipfa inqud opcra,quie egoßcio,teßißcdtur de me,quad pater mifcritme.lo.s.Mdtt.uocatgcnerdtionéprauâ,(y ddulterdm:praieatn qdem ea ratione,qua uocat etia hypo critas»
-ocr page 147-ÏN MARCI eva kg. EXPO. 84 '^tiif,etquia tentauerdnt.MuherÜ quoddegcnerdmnt meiioribut udut adulfmonath quamobrem cr
firnicdrentur 4 Deo.
Amen dico uobfs,fi dabis turgenc.
Q^d.Non ddbitur.Mos loquendi Hebr^ : dutcnt fnfw,non dabitur generationi hutcfignu,m,cui uidelicet ^edît.Nàpo/lea multa ddhucßgnafunt data,uerü nuUi ^fdiderüt.AdditMatt.i^ifißgnu lonte prophétie,id ejl, (^hriflt et mortui,et d mortuii excitât!,cuius reiqdem ty P’if ßut tonds. Huic etenim figno qui no crediderit, nul' ^‘^editurusefijinà etficredtderit,fruftraneueft,dunt' •’wdo nS credit Chriflü tnortuii propter peccutd noflrd, *^teÇt(rrexi{fe propter iuftificdtionemnoliri.Ko.4..
Et relicfHs illiSjingrefTus rurfus.,
Apud eos lubens conuerfdtur dominus, à quibusßit' ^nm/jterdtgloriie patris.Apud reliquos non,nifjdtt ex' P^obrdt flctgitid,feu docet uoluntdtem Dei, ut udcent in-^eiulitdtis excufdtione.Trdnfnduigdt igitur, iterum in fiwi foc«w ueniens, unde pedibus ierdt Bethfdiddm. Ex quo itlud,quod de Ddlmdnuthd didum ell modo, cldrim gt;tuiotefcit,patet enim ridlmdnuthdfùiffè inea pdrteId' fus,inqudztrBethfdidd.
VideteSCcauete.
Grecis eß 0^«n,JiAi7rin. qudformd loquédirtnos lx utimur
-ocr page 148-CAP.Vin. OSV ALDI MYCONII
ut'mur noftrd Imgud, dum caumduln nbsp;nbsp;uolumwfignt
ficdtum .Tribuit Mtem iudicadi ßcultatcm dominus jùis de doâriiM f^Ifd,ciuod cfl udmodum notdndum, med feu-’ teniidmdtn fi male docentemdudiuermui,dtq; itdfùeri-tnuifiduâi,(juisndm culpdndushtcidn quinos docititf non cdret is quidem cuîpdmcrum qui doilritum non iu' dicduimus,mdgiseulpdndi. Cacusenim ficacumduxe' rit,ambo cadet m fiuedm,non qui duxitfolus. GeteruiU firmentum cftalibieuangelium,utMdtt.i z.Alibipeccd’ tum.t.Cor.^.HicdutemdodrmdphdrifeorunhcthypO' crifis,utettdm.Luc.i2. Quod ddditur uerô de firmento iîerodis,quiddm putÙt idcofiéîum,quod tÜe idtn effet iU phdrifeorum feéldm pertrdüus. Quiddm, quod pidcett cxifiimdnt iufiicidtn qudmuis externdmfigmficdri -, ed' dmfit ed nonfit ex legis opcribus,utphdrifeorum,qudlif cfl lufticid quoq; gentium. Vide ft quicquid mondcht, dUj,quibus tituius fuit hdâenus rcligioforum,ficerunt» non fît firmëtum phdrifaicum. Ex quo tdmen iHud con' fequutum ut idm dominenturfuper omnes principes of' bis.ïmôcogdnturhiferuire effe cdmifices eorutn'-utpote quibus abutuntur ad occidendum omnes,qui uer' bo'Domini,qudmhominumcommentiscircdreligionetu malunt obtemperdre.
Dilpurtabant inter fcjamp;c»
Vide mus mentem hominis dd diuindperciptendd plu nènthd
-ocr page 149-ÎN MAR CI EVA N G, EXPO. 8j uènilnlhabereuiriumM Deuslumincfuo rediccenddt, ^ecUmcnt philofopht C Thcologos fophiftdt dico) ad ra Kim ufj;jtoii proficienttamen,diwn exemplum difcipU' lorS rudium toties ob oculos conflituitur^ui prtecepto-fcm ilium diuinum tam diu duditicrant, tarn diu miracuU Kiderant, uitam etutfiinilifi. nunquamnon in ocuUs ha' ' bucrant, ^3quot; ad fermonum cius fiirtmlam erant tam dm tdfuefiili. Quales nos igitur,quicaremus his, eo faltem gt;wdo,qiio difcipulis^ abundè fitcrant concelfia iQuare ni hil mir im,quod tanto tempore uerbum audientestCf Ic' ffittcsnonadcopromouemus4itfl‘ttbnadfummumeue' hamur, fufficiat dum uelut per gradus adfitfltgiu uirtu -f «w tuangelicarum tendimus. Veniet tempus, quof^ri-(umdabit Deusperfiâènos ducentem in cognitionent (3 a^iionemomnis pietatis.
Quid diiputatfs, quod panes non habeusc’
Grants exprobratio, qua difcipulis obijcit ignoran-ii^mycor Ciecum,oculos non uidentes, our es non audien' tes,megt;noriam nuttam, hoc eft, meros truncos fitcitiCT fiipites:tam dtu enim uiderant,z3 audiuerant tetige-fitntftgna,miracula,aliaq; multa cognorant,d quibus ru ditos omnis debebatiam cffefiugatafied parum cffeâumt eornis enim ignorantia,qua non nifi carnaliacogitabant, obftiterat ,neftgt;irttualibus piftfent fidelius intendere.
-ocr page 150-CAP,VI H. ' GSVA LDI H Y CO N H
QRdh'x eft igititr homo,gui caret omnigratia Dei f Td' ii certè,utntfiDominui per^uam benignitatë eiustaot grauestenebrasiÜuminet pertcrit. Abeantigiturhbe' ri arb:adfertoresflolidißimi, ut pote, qui nil ni/i grattas Dei conuiciantur, dim tiiribus hominis adf :ribunt,qn‘f funtiurtutis diumce folium.
Etuenit Bcthfatdam^
TAifloria miraculi nota efi.ni quis )niretur,ctcr na c£' eu extra uicîï duxerit. Noeraf/ides in eis hominibus ld quod uelex iHo patet, quodßubditur : Niifit illum in do' mumfuam. uicum mgrcdtaris,ncq; dixeris ad' ^amgt;crc. Docemirautemfanationehacfenfitn uchd pergradus data,ut fide imbccillibus fît obfcqucndum,do neceè peruenerint, ut no fît amplius opus obficquio.Dc' inde prêter tüud quod diilumejlde prohibitione ,no» quieuis conuenire qiitbufiis cuiuis tempori. Qttare perldnarum,amp;' temporis efî ref/eüus diligenter habcit' duSfContra catabapti/iarum peßimum errorem.
Et cgrelîus lefus eft, ÔC dis fcipuli,SCc»
Chrißtts olim mi/fiurus iu orbem terrarwm ad prlt;edi' candum euangeliu dtfi:tpulos,explorat prius, qutdni de fe /entiant,non tanquam id nefiiat ipfie, uerum ut doceat rxcmplo,nonfliüim mexploratomanuscffc imponen' dof.De Chrifto uaria [entiunt hommes, in hoc tarnen con uentunt
-ocr page 151-IN MÄRCI E VANG. EXPO. 8^ hiunt omncs,et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjiecie boni, ut mugiwnt iudicent
Cr hominem Dei,Qttocircd uel ïo.Bdptifldm ejje diunt, uel Helidm, uel dlium quêpidm è numero prophetdrum, üttj; hoe ex mirdculorumpotentid. Quidigitur tdndem occiduntéErdt cognttio dbfijsgrdttd, qudmobrem in md-him eis ceßit.Difcipuli uero conßtentur eße Chriflum il-him, de quo uidebcet f ripturd promiferdt olim, uentu-turn eße in mundum,db benedicendum omnes tribus ter-fe.Coßßio breuis eft quod adtinet dd uerbd,logd dutem qudntumdduirtutem. Quienimconßteturexpurocor de,iefum eße Chriftum,ts fimul h£c confitetur,Chdritd' iem Pdtris ergd nos,Pdter enim mißt ßlium uon dlid rd-tione,qudm quod nos dilexit.ïo. j.Ro.j. cr 8. Chdritd-tem itemßli/yUt qui propter nos,cr propter noßrdm fd-hitemdcfcenditdecaelis incdmatuseßde Spirituß mttus ex Mdrid uirgine,et homo ßduseßtzyficundum edrnë pdßus,Gr mortuus pro peadtK noßris,cre.Con-fiteturetidmVnionemflupendemt iüdm,Verbi cum cdr-tiedjUie femelßfld mdnet infepdrdbilis in perpetuu, ndtn in undm perfondm conßitutißint Deus er fjomo.Et im-permixt£ mdnent tdmen ndtura pdrtium. Mirdbtle, er inendrrdbilenoflris linguif. Et tandem conßtetur mortem Chrißi nobis ddtuliße uitam leternam. Reconciliduit enim nos Patri.Ro. f.qu£ reconcilidtio quid efl aliud,ni-fi uitd leternd? Idm ß h£c confißio cordis eß,ut diximut puri,non poteßnoconfcqui,primo,Dileäio ergd Deunt
I 4 er
-ocr page 152-CAP.Vin. OSVALD! M YCONII
CT Chriftum batffréiorei tam admtrabiUs. Deindeui' tä Deodigna,t]u.eChantai eflproxtnu, uuHoriadta-gt;. nbsp;nbsp;Micxpcccatorum.Terttó:finii bonus et uitajempiter'
«4. N 0« igiturpne caufa dieet Paul. i. Cor .lï. N enw pO' tcjl diccre Dominum iefum, nifi per Spirituf. Confiteri nanq; ftc plus habet à tergo, qu tm fronte promittat. requint confrfriofrdè,frnc qua, ipfa perfr magis incom' nu)dat quàmprofit. Vndenonomnis,quidtcit:'E.qui' dem credo Icfrm eße Chrifium ,ftatim fidelis efr,jed quiexcorde fielt.
Etinterminatus eft eis^ne' cut, ôCc^
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 0« quatuis dicenda fiunt quouis tempore. Ante refrr
reHionemChnftijfi Apofioli prædtcaffent Icfame/fr Chrifium,mortem Chrifii contcptibilem reddidiffrnt itt tolcrabilitcr,C:r offcndiffentea longé plus alios, quint Petrum ipfum, du dixif.Propitiusfis tibiDominc, CXe. Matth. lé.Qucmadmodum e:^ offendit, et eos qui dicC' bât St hic cft Chrifiuiiille D« clcéliii. Et latronë,qui di' cebat.Si tu es Chriflus,ferua teipfumet nos.Luc.i}. Sed pofl refiurrcéltonë adeo coducebat,ut fi tum illud tacuifr fcnt,non praidicaßent Euangeliufalutii. Difeendum ejl urrbimtnijlris,nihiltcmerèfiiciendu, etiacired ueriU' tcm.videndumquidfrrrcqueattèpUi,zyquidno.Aliter enimfiquisfrcerit, abumnondifrgt;enfat in temporefuo.
Et
-ocr page 153-IN MARCI E VANG, EXPO, «r Et cœpit do cere cos, quod oporte.amp;c*
Uiilcnmgrandid. z^iucunda difcipulidudiuerunt', ZSquot; uiderunt,ut cx eis hueupj; prouefihconficcrentur le-ƒ«»! Chrijlum lüuin. In prafentia nero trifte ta hor-rendnmacapiuntiUtmsÿs horrendum tjuid aceiperc non poiuift'ent. Chnftum fecundwn cariicm oporierc mtlfn pathreprobnri d fummis facerdotihus, rchciuis^ ningniSiZr notnmitisuiris,ddri in manus gentium, iüu' dt, conft)ni,cr tandem occidi. Qj^em inodo conftffi ftte-rant,cfte fihum Dei uitii,nunc audiunt, occidendum poft ludibria tam fteua. Ratio Petri non aliter poterat, quàm diccre ; Propiaus tibi fis Domine'Conftßio potuiftet aU-^trMamen non fine horrore carnis,qui ^uidem dumfi-retilla potentior,uerbum extrufit baud fidele. Sic autem *S^e penitus conueniebat. Ndw «on folum in mundum nenerat Chriftus^t exponcret Patris uoluntatem, fed ut ligerct pro eadem uoluntate,hoc eft ,fubiret mortem pro peceato mundi. Rtq; banc mortem an non opta crat,ut di ftipults, priufjuam adeffet, exponeret i Turn ut pc tx-ponendo,d!fcipulosadfueficeret adleuius ipfamftren-dum, er ut difcerent, quidpbt ftturum effet olim gt;nbsp;dm peruefîiÿa Domini ueUent mcedere.
Et poft tres dies refurgcre»
Hoc «ert«/« zrp dtfcipuli non inteUexerat, trifticbe 1 I perturbationeu»
-ocr page 154-AP.VIB. OSV ALDI MYCONIÏ perfurb^ionem tarnen non potuit non aliijiM rdtiont Ï(' uare,utfdltë cogitarët.Et quid illud,quod dddit.E.tpoß tres dies refurgereillos fertnones autem no dixit per wt' tiolucrä.fed aperte et clarè,nitniru exponcs,quie teëiii'i^ lt;ibEßa.cr alijs prophetis dida funt,lt;cftiMltis C/ uariß rebus pnefigurata quondam.Çiuod mentio refttrrefli^' nis tarnen nunc non tulit, polieaquä maiore Spiritußnt donati in futurum dißcipuli, compenfauit egregtè ■ ipßs no mediocriter fidem coßrmauit prieduHa. Et co'*' ßrmatioresßcit ineateßificandacoram mundo.Dißttf dus nobis à Chriflomodushincdocendipietatem-Eoni' tas Dei^ifericordia, dileäio, etrßquid efl tale, docett' dum prûnô. Tum, ut adfeouamur h^c perfidem folam-Tandemubifidesiadaefl firmiter,periculafitturapni' pter Deunt non futtt reticenda.
Et adprehcndit ilium trus, ôi^c,.
Ecce fi:anddliim,quodaccepit Petrus ex mentioitt, quam Dominus flcit de morte fita. Protinus adfitit fimfis carnis,Dominii à retàabominabiliabflerrereconàs,ai' loqtur enim cum incrcpationc: Popitius tibi fis Domintgt; ncquaq er it tibihoc.K at th .16. Amor camalis quidà nto' Herat Petru,fed idem interim obclt;ecarat mente,ut oblitm quid de Chriflo modo confiffits ejßet,in fermoné tamfin^ tum raperetur-Nam alioqut non potuifiet non cogitate, Quia
-ocr page 155-IN M AR CI EVA NG. EXPO. 88
films Dei eft, igitur quic loMitur, ueritdtem hd' immutdbilem. Qudittobre dbfit,M contrddicds,non ^xtleftenimuerttdtiprd'ftrtbere, G'c-feddbed prtefcri' pfttm fequi. Sed nihil harum ficit,ddeo fumus miftri, cr ubiq;,dum Dominus nosdcftituit.Verum quid Chri dd Petrumf
Atilleconuerlus, SCintuitusdi*
dominus coucrfus intuetur diftipulos^tcorripit Pc ^ns/roculdubiomonensintuendo.Petrumcxêplohd-
fluki ddftâus,a‘ temerè pronuncidti.Dicit dutem.
poftme Sdtdnd. Aduetfdrium lt;tdpelldt,dduerfdbdtur humano ddftâu confilio Dei. iubet dbire poft fe, id fftM prteftribere fibi,ndfn feruus erdt Petrus,Chriftut Continus-.imoChrifluiDeus,Petrus homo peccdtor, ‘deo Chrilli erdt prteftlt;:ribere,fequi uero Petri. No fdpis, lt;gt;ddit,qtt£ De/ funtifed qute funthominu.Quæin dnimo condpis zir elQqueris,hutndnd funt,quæ ego dixi diuind» tS ergo diftdnt,qudm terrd diftdt J calo. videmus qudle fitftperr noftru,ergd fdpcre Dei.Non folu/m enim inter ft dilldnt,ftd plerumq; pugndnt,Cffunt contrdrid.De-hide ijUie Deus ftdtuit, non poßunt,necdebet ab homine nutdri ,fed ddorari potius cr tremorë incutere,fi Dewt Itos dliqudndo reft)iadt, ut promifit Efd.éé,
Et cum ad fe uocaffe,
Hadknus cum difeipulis pduliftgt;er egit .nuncer turbos
-ocr page 156-CAPVn. OSVALD I MY-CONII
turbjs dduociit-.comnwnK eft enim frnno, quemftâunti eft,c^ proftiio diligenter notdndus. Dicit cn'mt : Qui-cunqi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fequt.crc.Equidem audiui pra^dicariChri
ftum,^;'placet tantus bcneftäoriCr ex animo mum tumaccipereconftitui. hictamme docet Dominusipfe, ^uid mibijnfàciendumypneteriüud, quo conftßm fuMt ipfumeße Chriftum.Siquii igitur,mqMt ,uultmeft^i-l.’iatth dicit.Siquii uult poft me uenire,id eft,Siquisuult eftedijcipuluimeuf,fequidoilrinammeam,mejiderc,mi Û adharcre, totu fe mihi deuouere, abneget fcmetipfurn idcft.nonfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[uijpftitiamanhati^ideoo'
tnnium,qu£ hie prtefertlit adft{iui,hoc eft,honorum,di uitiarum,uoluptatum,e::rc.toUatcruccmfHam,ideft,Eit tientiam difcat,creamquidem fupponat infirmitati' bus,aduei-fttatibus, uexationibm carnis, tentationibm diaboli,adfltdtionibuimundi,eyomnibtiiqu£pennißtt Deimoleftafuperucnerint.f^lijde mortiftcatione locudi cipMt,fed diila expofttio mihi placet melius.Et fequatur me.Nàitapoterit traftreper omnesanguftias, per quoi ego tranftj.Summauideturefte?Quicunq; uultfeqme, toBat cruccmftiamdd eft,ftat mihi/tmilis,et agat, quctit' admodum me uidet agcre. Ua nanq; meipftim abnegaui, cr abnegaboyUt uermis potius ftm,qudm homo dicëdiis. Aduerjitatibiu me ftcfubieci,etfubijciam,titfupplictu»i handfunabncgaturiK cruds. Vndeuidemus Chrillid' ttumuirumqualitcranimatumeße oporteat. Omnibut
er
-ocr page 157-IN MARC! EVANG. EXPO. 8^ docebit,fenon habere niimentcmhic locum,fed fiturum inquirere. Turn ßqucmdo camis ad-^duicußimularecaperint, totusinpugnaent ad cot niitcendor. Etfi robur fideinon eßet prlt;cftdio, quis hie non dcfferatione periret ? Audiatmn uero Dominum feip/um exponentem.
Nam qm'fquis uoluen't ani* mamjamp;c
Animam fruare dicit,fnpfutn amare : Animam per' ^cre,feipfut» abnegare.Quifyuis igitur illud conabitur, ‘gt;nhiam uidelicet feruare,fibi Gquot; uita; fuie prouidere, ut I’lc in terris ßliciter uiuatihonores habcaùiuitijs abun-^ctiGquoad fieri poteritfinemalis kuiusfeculitran' featds perditurm eft earn,id cft,condemnaturus. Ejcom-. plofit henw diueSiLuc.iz.Contra uerc.Quifquis perdi-dcrit anima fuamdd eft, abnegaritftmelipfum, propter ^riftum,G £iiangelium,omnia pro his aduerfafirens i^perpatientiamumcens,feruabtt eam.^xemplofit ^Zcirus L«c. I é. Additur, propter me G Euangelium non temerè.iHamfieri poteft,ut animam quidam perdàt « de/feratione, hoc eft, abeant in exilium, r« ercmum, induant cucullam,longasfubeant peregrinationes ,g periculofas ad D.lacobum,ad fcpulchrum facrum, fiant nulitesjßant mendici,G fiquid eft tale. Sic autem tollere erucem,non eft Chriftumfcqui,fed fitgerc potius,ctiamfi-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quicdam
-ocr page 158-CAPVin. OSVALDI HYCONII
funt numerdtlt;i,de quibiK cenfetur contmrithfi^d ßlfo.Notandit eft obiter, Chrijlum ftc diftgt;utare ,utpii' teatneceßttds ipfum fcquendi.Du enim dicit.Siquii uult fequi me,crc. dijftcultittë longè mcixmam fequendtfe int fonit.ut dicere quii cogdtur:Si tÀta. difficultly eft ,elt;jM' demfegui nolo.Subdit ipfe iQ^d.Si abfterret te difticul' tiy,ut propterea fequi recufes, hoe fcito, tum efjè nccep fitrium ,ut ni ft iugum fufceperii,quemlt;idnwdum dixi, de falute tunfit dUum. Nam adeo non proderit conatiu tuut Idborem Gf difficultatc euddcndi,ut dum hoe ipfum con' tenderK,mcidiy. Contri ft te néglige mea caufit, confc' qudrK fiilutem, etiam fine labore ; nam iugum meum futi ue eft,Grc. Mat th. 11 .Tawi z^iUud confyd^andum,per' dere priore loco pofitum, cfte condemnare. Poftcriore uero,fcmetipfii/m abnegare.
Quid enim profuerit hos mini j
NeceftitiU eftjit fcquainurChriftum,utlt;iudiumitt. Rdhanc neeeßitatem nunc perßuadere parat præfenti' iiy iierbK.Qttid enim profitent hominyeyc. ciftl.P-fto quodtotuï mundiK fit tuuf, quid profiierit, fi interim animie tUie non fit prouifttm circa fialutem {ld quod tuiu cft,cum me fcqui reeufiaueris. Aut putof pecunia, uel alio precio redimi poße, ne pereat, illamiP.rras fificputiu. Hihil eft enim in mundo tam preciofutn, quo poßitani' tnafolui
-ocr page 159-IN HARCI EVANG. EXPO. 90
ÇoluidcbitOyquoobflriâdcfl Deo. IsutnonMiget pecunidM nee accipit,quonwdo igitur diuitijs mudi re-dimeresa)iimi^SangukChriftidelUnâtuseftà.P((trec(e ^efti,quifat^5 ßciat pro peccatis animafidelis.liunc igitur fl perfidem hauferimui, confultum er it nobis, non »liter. Difeimus binc,Coelu emi non pojfe uel argeto^el «uro, fid fola fide ïefu Chrifli, hom'më ad abnegationent f»^pfiut,cr ad toUedam propriam crucem, perducente.
QuemeuneÇ emm puduerit
mci'j ÔÔC»
tide in Chriftum paratur uita atema. Ergo aitnuc, Pquis me contemnens non putattanti effi mortem meant «pudPatremM foluat animarum débita, atqueideonec erederefuftinettnme,necabnegarcfi,nec toUere cru-•temfuimiâs talionem firet,du/m ego uenturw fum'mglo tia Petris cum angeUs fondis. Verba funt admodu gra-uia,qutbuseffêrt fentetiamiUam Dominus. Kamquem-tunq^ dicës^ommes includit, nuBos excludit.Dum addit, Pudueritmei, ac meorum fermonum, oftëdit,quàmgra' uefitipßimnegare coram hominibus adulterantibus i Peo,peccatortbusq;,id cft,coram uilißimis, Gf abiedif-fimis, quos Deus odio profiqtur,nifirefipifcät, ufq; ad condemnationem.Qÿàm graue fit itemfermonem eius, quinuncius eft mentis diuinlt;e^c borne uoluntatis Dei er
ganos
-ocr page 160-C^P.IX. OSVA LDÏ MYCONII
gd not,uelut ignommiofum iudicdre.Age,quicun(i; ßc ß cerittilluapudebit Chrißum lefum,lt;juemille tam ui' lem hdbuit, quid adpiruit in carne humiUs, manfuctust {gt;dU{gt;er,cumeßetucrefiliufDci.Pudebit autem, cum ue nent in gloria Patris fut cum angelisfandif, id eß, cum Uenerit iudicaturm tnundumßatidis angeln flipatus,fe‘
' nbsp;nbsp;densfuperfedern glorilt;efu:e.[Aatth.i!:Condénabttenint
iUumunà cum rebquis impijî ufinfempiternwm.
CAPVT NONVM* Etdicebat illis, Amen dico uobis*
EMI NIT Chrtfltitpaßionisfult;e,me' minitcrucis fuorum. Tandem deglorid quoq;fudmenttonemßtcit.tlt;!uncuthuiui glori(e(qudmregnumDeiuocat )gußM
aliquit perciperetur, no quidcm ab omnibui, fed à certif quÂufdam adfidei confirmationem ,Gred, qult;e ßtturd tflyfionnuOd ratione priefentiretur ,itd dicit : Quofdatlt eßeinterhicfianiei,quiiwe/fentguflaturimortem,do' necuidi/fcnt regnumDci ucnißecumuirtute. Suntqiä gloriam ,feu regnum hoc 'mtellig^ de transfiguratione Domini, de qua proximis uerbts audiemut.AÎiiuerôt quod uerbd Marei tarn difertè dicunt. Donec uenerit rc' gnu m Dci cum uirtute.malunt exponere de aduentu Chrt fli,qua
-ocr page 161-IN MARCI EVANG. EXPO. 9t fli, quo per 'Euangeliu non itu muko poft mortem ipftut gloriofus (tduenit cum uirtute,dum prlt;edicari capit frr^ UAtormmdi, cf ut Dominus udordri. Nam hoctemfvti non pauciex ftuntibus circa Chriftum adtigerunt,quo nirtutem iam triumphantis GT regnantis Chrifti in dex“ tern Putris uiderut perorbemfefe diffundere terraruntt
Ac poft dies fex,adfumit,amp;c*
Rdftmit Chriftus difcipulos tresin riwntem.ln mon-mquum,ut oruret.Luc.^. Difcipulos tresno omnest ofienderet, non omnibus omnia couenire fine dekHu, tfes illi ad ucritatë gloria Chrifti cognofeendam accom-tnodifiierât,rcliqui non item. Et trMtsftrmatusftiit co' flt;tmilUs. Speciem diuinam ueluti corporels oculis pro-^ pofuit, qua facies fequentibus uerbis pulchrè exponi* tur.Vejiimcnta illius fréta funt IfledidacT candida ual' ieuelut nix,qMm candida frcerenonpoteftftdlo fuper terr am.Et ftgt;lenduit,ait Matth. 17. freies eius ftcutfoL ^tquid,inquis,hoc freit Dominut e Voluitnimirum gu-ftum prabere tribus iOis diuinitatis fua, et gloria modo ^(la,ut animis inde corroboratisc^ frailius fe abnega-fent, GT ipfumfequerentur GX i» paßtone perftßerent, h»ó poft paßionem in ommbus perdurarent ßrtius infr nemufq^. Conjfcélus eft aut cm ittis Helios,gtc. Viri ma ximi,cr mimftri Dei quondam ardentißimi, quibus in' ^icotum,Gf legem,et prophetas tetendiffe 'm Chriftum.
K D«
-ocr page 162-OSVALDI MYCONTI
DeHdiaiude.j.Rcg.i7.i8.t9-ïl:cm.t.Reg.4-^tdeeamp;l udttoneeiuscap.i. Cottoqucbdtttur cu/mlefu. Et quid inquiitRo/jgt;ondet Luc.cd.^.Quiuiftin ntdicftdte dice' bdnt cxccjpm dus, quem expie turns erdt Hier ofdyntii hoc eß,diccbdnt,quoim)do moricndum ejfet ei Hierofol:f mis fecundii cdmem, qudmuis effet uerèfiltus Dei.Qu^e res quidem non poterdt non dliqudm fdltem ficerefr-demijs,quteDominus ipfedixerdt?:;'de morte fud,amp; de rejurrcdtone,qudtumuis deneutro plenc dtfapttli in' telligerë[,quoties de eis mentiofiebdt. iJic. 18. E t reffoif' dens Petr us, crc. Pauor,quimcntcm loco nwuet, Pc' trum ceperdt, ex quo dicebdt, quæ nefciebdt, putd, ß' cidmus htctrid tdberndculd,O'c. Verum qudle'ndtit hocipfum,quoditdmouerdt ftncundum, çymirdbili' ter dBiciens quod ficerat, ut oblitis omnibus terre'' nis,cuperetillic effe, ubi Cbriflwmuiderdt tTdusf^iC' rdtum.Sic funtexcettenterdmcend, qult;ecoeleßid,utuel tantiHum guftdtd, protinus rdpidntin amoremfuc, C!quot; dculeum figdnt,ut qult;efunt terr end fîcilè content' ndntur. Verum o bone Deus, qudm pducos inuenire eii, quibus gudus iBe conccdatur. Et ffdd eA nubes ere. Exnube gloria Domini dpud ueteris leßdmenti piosuiros hdud femel adparuidut uidere eHin Exo-Jo . Idem cr hie fit. Putris enimuox è nube difeipulis audituradmodumplaufibilis. Habetcnim teßmoniuni putris de filio mdgnificum. Dein de manififiam decld'
rationeitt
-ocr page 163-IN HARCI E VANG. EXPO.’ fitionem, qttontodo Patri p/accre gueamuf, nempe per folimlilium. Et tandem, filium eße Dodorem cœlc^ fiemaudicndunt injJuPatmunice.Dicitenim: Hice^ filiui memdileilus ,inciuomihibenc complacitum edz Ipfumaudite.Confißionemfidei noftree, qua confite-^ nwr,Chrijium ejje filium Dei uiui, confirmât hic Dem ßrttßime coram difcipulis tribut, ut conftet nobis ex 0« Patris,nos rcélè confiteri, ac falubriter. Nam fifi-lius Dei, pcrfiila cognofcimus efje opera eins tZ^ante emnia perfide pro nobis ipfum perlitaffè. Hebrieoru^ $.H'mccrpaxerga Deumtncordibusnoflris.Roma-«or«« f. Hi«c ccrtitudo promißorum omiuivm Chrifti» iantum nos puro corde,id eft,fideli,rectpiamusjit quod (teilt manerc apudnos ad confummationem ufque fe^-euli. Qnod item adejfe m tribulatiombus. Et quicquict nomineipfius petiturifimiis,id daturus fit nobis Pater.Et fiquid eil huiufinodi. Dcittde Plt;ttfr dicit : tn qua mihi complacitum efi. Matthteut 17. ty « tvi/'o^K-c«, ided, inquobonam uoluntatemhabeo,fiubcne adfidttsfum.Exquoclarumefl, neminempofic placc-reatt dicium ed,Deo,nifi in filio. Homo per fe non placet,Idque propter peccatum, ßcd ubi membrumfiierit fiidum Christ, iam quia in Chrido efl, placebit. Ergo perfalutemnos efje oportetin Chrifio.Idquodfitper fiJem non fidam . Poftremouox Patris clicitilpfunt auditc. Quodfi hicà Pâtre commendatur audiendust
K i er^
-ocr page 164-CAPXI. osvaldi myconii
- ergo nemo prater eum aliur efl audiendut. Habet enim uerbd uitiC tetemte. toannis ca.6. qute homo non ha-bet,nifi per Chrißum. Prlt;fto- ea qute diäafunt, difcen dum hmc,non Moßen, id eßdegem, nm Prophetat, cjui per Heliam intcttiguntur,eff'e circa falutem rcßxaeudos fed unum Chrißunt, ^ui latet m lege, e:^ per Prophetas pTtedicitur. Deinde,quàm in multis Papifmus peccet con tra Patrie iüä uocë,quod traditionibm abßrahatjut Cbri ßus no ucrè habcatur pro ßlio Dei, Qtiod media conßi' tuat alia,quibm perueniaturad Deum. Qu,od faa decre’ ta,fuof Dodorcs putet audiendos a:lt;jHe ut Chrtfiu
Et repente cum cücums fpexiflent»
Speciem iHam Chrißus denuo mutarat, er uiri eM-nueràt,er nuba ßcerat ablata. Tunc Chrißumfolumui debant^uahter antea,er ipß dißipuli redierant ad men tem.Vbtfolum lüud uidetur adnotandum,quod Aug.hi' bet de Agone Chrißianoca.z 4. Chrißum potuißeaitte crpoßrelurrediioncm de corporefuoßcere ^uoduo' luera Hamantercfurrcäimemambulauitfuperaquoft er clarificautt illudßcut ßgt;lendorem folie.Poß refurrc' äionem claußeoftije fidzito dtßipulie adparuit. Siförte hocipforedièccfyderato,frciliufqueamueperucniread ucrumuericorporifDominiciefum,erc.
Porrä
-ocr page 165-IN M ARCI E VA NG. EXPO, Porro cum dcfccndcrcnt de monte: SCc*
No« quoub tepore quteuif fnnt tiperienJd. Tit eniittt lt;}»£ nunc diâti proßnMliÄs di(td fummè ttoccàt.Chri ßutnoluit d,quopiatnfepriedicariChYiftu, ante paßio-gt;gt;cin,fed poftquam refurrcxiffet i nwtuii, perßäis o-f»nibus,qute Pater in mandattsdederat pro peccatit ho-»!itiumperßcicnd4,eoq; mirum'mmodum mortisfup-flicium contemptum auxifjit fuh G?quot; fu^qnlt;^ hominibuft
slorùe Dei proßaßet.
Acuerbumhoc tenues runtapudfe..
Sicut mandauit Domtnurjta ßcerunt, fed interea td' fgt;icdil^utlt;UKrutdercfurre{iioncßlif hominis, ut quant prorfus non inteUexerant, ficut ante quoq^ monuimus» quianec demorteeius cognouerant. Addutü autem in-terrogationem deaduetu lleliæ,de quo nimirum eo tempore multus fuerat ferma propter Ôjriflum^quetn Scribe ucl ideo pro Meßia noluerunt agnof:ere,quod Helicts «onduï» ueniffetiG^ omnia reflituiffet pro uaticinio M4 Jitcb.M. ultimo. Tumetiamgloria Dominiconj^eildt putaràtdifcipuligloriam Patris, diem inquam magnum ethorribilem eß'e,dequo tamë Malach.fcribèt,quod eum Hellas ßt pr^eeßurus. Age Chrißum audiamus reß^on-dentem.VeruntdicutftScribte »oportet Heliamuenire
K ï priof,
-ocr page 166-CAP.lX, OSVALDI MYCONII
pn«ƒ,çy conuerterecorpatrumddfilios,crcorfilio' rum ad patres eorurn,^^ fic reflituerc omniaAtem opor tet eundem etiam pati inulta^cr (ontemni ,ßcut deßlio ^ucKji homtnis ƒ:riptü eft.Sed dico uobii, Hcliam uenif-Jè,quod nequeuosIcitis^nequeScribæ.EtßceruntiUi qti£cunq; iioluerunt, nam contempferunt Ç}' dixerunt» bdbere dar.tMnium.Matt.ii.Cfeonieeerunt'm careereWf Cf tandem decoüarunt in grattam faltantis puelluhe-tAatth. 14 toannesenimBaptiflaHelias eft,quiuetitu' ruscrat.iterumMatth. ii.dequonihilScrib£ex uatiei' nie) Prophet^ cognitum habiter ant.unde nee miru, quod me pro miffo D« fcoc ipfo argumenta non recipnwt.Vi' demus hinefidem nonprottnus docere omnia, fed per gradus.Difapuli nanq; de morte Oquot; refurretltone Chri fii non femel audierant,cf tarnen no inteUexerant, quid is fermo uellet.Videmus i[em,fcripturam non mox,diiut kgitur etiam mteÜtgi,nißenim Spiritus Doéloradfut' rit,fludiuin noflrum inutile fore.
Et cum ueniffct ad difei-puhfuosj06c,
Seribarum malicia fc apcrit, qui Dominunon ualen-tes alloqui diljgt;utando,nifl magna cum ignominiafuagt;dt fcipulos,Cfquidemflmpliciores,ipfo abfente diuexant, aiqueidturbamulta pr£feitte,fl/ic authoritatemfuunf
-ocr page 167-IN MARC! EVANG. EXPO. 94
retmere po([ent. Turba ummoxutlefu'in '^‘t,obflupuit pro: uenrratione, quant pepererat autho-^^lt;^)ZXadcurren!falutauit:id quod mdtciuprtebetma' de ipfo exiftimationis. Kogante tu Gommo f.ribax, ^gt;fid dil^utarcntfVnui ex turba cœpit conqucrt, quomo lunaticu difdpuli curare non potuermt.Defcri dlt;enwniu pater,fidfjemutu,CT feuum, ut quod corri miferè dilaccrct, in ignent nbsp;nbsp;aquain conijciat fibi
filittm.Hic autcm tnquit,/pumat,dentibus Itridet,^^ are fdt,hoce/},corpore conftmttur. Adduxerat quidé pater fihum ad iefum ,fed eo non priefente,dtfcipulosprecatui ffl ut eijcerent d^montum, uerunt non potuerunt. Cau' fatn audiemus poflea. Chrilius,priufquantfuccurrerctt udmodum omnesacritercorripuitdd eß, dtfcipulos, patrem, ut è qutbus nutlui firntiter credidertU, di-cens :Qnatiomcredula,eye .Doluitnon uulgariter lt;^hrißo, quod tant diu docuerat, cr ficerat,unde potuif-pntdiuinam bonitatent inteÜigere, propter quant de^ tnonßrandain ey exhibendant à Patre fiterat mißiKt creandent recipere per folant fidem, ipfi uero non-dum eßent na£li tantum fidei, ut dtentoniunt eijeere ualuermt. Tant efintiferum an'mal homo , propter peccatum ey ntentem obtenebrani, eyomnesuires abripienr ,utDeo promittenti, non credat,ey præ-fianti non gerat morem . Dicit ergo : Qjtamdiu apud uot ero ? pofiquam quicquid dico, quicquid
K 4
-ocr page 168-CAEVI. OSV ALDI MYCONII
ßcio frußrincum cß f Quoufyue pdtidr uoil cum tamßtif rudes addiumu percipiendutCt corde puro retinenddi Htec meo quidem uidere ßc funt dißdad difcipulos,dtq; pdtrem lundtici,ut tdtnen turbd ßmilttcf notdretur,nonenimpertinebdnt,qua Chriflusdixerdt cum dolore,minus dd omnes ludaos, qudm dd folos id/n diäos.lubetpofleorreptionemDominus lundticumdu ci dd fe. Dtemonium dute uifo lüo, miferum dißcrpebdt, CT proldpfum uolutdbdt in terrd f^umdntem, non enim , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignordbdt potentem fuperfe, nbsp;nbsp;cogentemßcere, quic'
^td mdnddret. Antequdm uero ßuidret Dominus,intef' rogdtpdtremgt;qudntumlemporiseßet,quodiflud dcci' di/Jct.R.elpondetpdter.ApucroAiiterrogdtionimirunt iüuduo!uit,utubi difcipuli cum rehquis dudirent tempo ris Icgitudincm. Deinde quoq;,quod mdlusiUecr puc' ros uexdret innocentes,mtrdeulumfieret mirabilius, amp;nbsp;potentidChriftimdnififidmdgis.PdtriueroquidrescU' rafiierdt,dmpliusmonetChrißumfidenontndgnd,quoi tierbd cidrè docent, quibus diat : Agefiquidpotes, C^c. Dubitdiîtisenimefthicfinno.CommodèigiturChrifiM fubdif.lüudfi potes credcre,omnidpoßibilid credenti-q.d.de mea poßibihtdte dubitareuideris,ifludipßiift igiturß potes dbijcerCiprouifum erittibi crfilto.Üdm omnid poßibilid credenti. Si uis igitur^it tibißuccurrdingt; credcmcidpo/ße, ertequodpoßum recepturum eße-tdterßudm infidelitdte dgnofcens,excldmdt cum hdih' mift
-ocr page 169-IN MARCI E VÄNG. EXPO.
fgt;iis,dicens. Credo Domine. Sed quia tepidè mdideratt fonjèftimprecatur: Succurreincredulitatimete. Domi-nt(f ut uidit turham adcurrentcm,confi:fiim fanat lunati-'^^MuulguifibtftuUè adplauderct .Vtituruerbisdi' f^tis.Spiritus iJiute,crfurde,ego tibi (mpero,exi ab co» ne poflhac ingrediaris in iUum. ut audictes cogeren-inr apudfc dicerc.Dieinonium hoc exijfc non niß expo-ientiimperio Chrifli,crcoailum codem itnperto, ne re-amp;edcretur dcinceps in iUum. Sed ecce,priufyuam exiret fiiritus clamauit,multumqi dißcrpßt ttlum,ut multi di-^ent,mortuus efl. C{eterumquida;monium expulerat eorrepta manu eius erexit cum. Cur autem,inqui5,Chri' fiuspcrmifltiut flc diflerpereturmtferiße iam bis,cr in ^On/i^lt;Hu piürisiRcflondendum uidctur, priorcm dila-eerationc A Chriflo permiflam,ut inteUigerent^ui erant prefentcs, tunc Satanam uiresfuas in primif cxercere,
Chrißum nouit eßeprope. Ncmpc is ubi eß, impe-fiumSatan£pereatneccßitasefl . Deinde propter pa-if is lunatrei ßdem cxercendam. Dum enim 'm präefentiit ^rißifie fanticbat dte»u)nium,quodeijcicbatur tarnen adeoflcilèfpotuit iüe cogitare,quàm in omnib .iflud co-fereturfubieilumcfle imperia Chrißi.Poßeriorautent ditaceratio,qu£ ey clamorem extorquebat d£inonio,il-bidindicat, quàm inuitus relinquat hominem,et permit-tat eum Chriflo, Turn Satanam adeo nobis nocendi cjje O(pidum,ut dum animo no pafiit,corpori tarnen noceat.
K f
-ocr page 170-CAP.lX. OSVALDI MYCONir
Ex hii omnibui multafunt diligenter nobii expendett^ da.Primu, authoritM Cbrifthqud ualuttapud populufn exdo(lrmlt;efidelitäte er conjiantM,tutnexprobttttte uitiC. H^c funt enmiifîquid efl aliud, ^U£ fàciunt ,utplt;i' riasauthoritatempr£pofitut P.ccleßlt;e noncontemneii' dam. Qÿàm fit igitur omni ftudio pr^edicatoribus Verbi uirtuttb.didis inuigilandu, uel hinc patet,lt;juodfine att' thorUatenihd efficics:Dcmde uim fidei couentt, utex' pcdamui,ex co,quod Doming dicit: Credeti omniti pt{ fibiliueße. Qu,odDeifoltus cli,uidelicet omniapoßc, C hriflui tribuit credenti,quod certè magnu eliino quod per fc credés poßit omnia, ßcut Deui,fed per Deum.Uii: enim eß omnium potens perfe, qu£cunlt;j} uoluit en’mß citincœlo,çr tn terra,iin'j O' ipßum caelum, O ipßttt terrain uolutate creauit fola ditm non efßent. iüud ipfuin de Deo inprimii eß tenendwm adeo ßrmiter, ut nihil indequeat dlmoueri. Turn ut eß omnipotem, ita O' bt' nignuseß,0'liberalis,imo diuitiarumfuarunt prodigua erga omnei,qui puro corde requirut eat. Hemo unquant petiitfrußra,ettamßqu£petiitutdebäturmpoßibililt;(, dummodofideßolidanon caruit. Exemplafuntuet.amp; no.teßameti in promptu.vt Hezechi.4.. Reg. xo. Et/e-pro fus.Matth. 8.ut reliquos taceam. Fuiem autem opor' tetßceffe folidam, utnullibi uaciUet. Qÿalcmhabuit Muller,Matthaiut if.dum rogauit pro filiafua, quie agi' tabatur Ù d^tnonio miferè. Corde conßrmata erat,Chri'
-ocr page 171-IN MAR CI EVA NG. EXPO. 5Ö flum, guan uocat filium DMid, poteßatcm habere fa-nanJicr animas,crcorpora.Et fibinthil negaturum tßc,tantum rogaret,[quamuis ethniea. Mque hicperfe-uerabat, etiam negleäa, e:^ reieiia poft interceßionent difapulorum.Veniens enim adorauu Dominum, cr co reßonfantenon repugnauit quidem, fed ftrmitate fidei fieegit,ut diceret tandem Dominus: Omuiter magna eft fides tua ,fiat tibtficut uis. Tails nbsp;nbsp;Abrahami fides
extitit.Eomanorum ^..Taliscr Centurionis,Matthai S.utfit imago nobts, quails'nam fides ,cut nihil eft im-pofiibile, debeat e/fe . Vis autem fidei tarn excellens, tam'que patens,non aliundeeji, quimab honore,CT cultu redo,quern Deus unum fibi tribui poftulat. Omni-potens eft enim,ut dicium eft.Item uerax,ndm qua dicit, qae promut It non poteft pro fudiufttcia non praftare, Diues eft in mifericordia,ey' multa charitatis erga nos, Quifquis igitur pro tali habet, qualis eft,ac inuocat dein de,petitq; innomme Chrifti prout de ipfo tenet,is impe-trat omnia quatcunq; uoluerit.Praterea cofyderandum, quod malus ille pueros tarn mlferè uexat.Et quur inquis innoeentiam iUamf Equidem uideo fic fieri, fedcurnant ^eus permittat,no uideo.Habet is fuas rationes,qult;e nos lutent.videmustarnenintereahoftem humant generis ftuUi atati pareere,ac idipfttm Deum permittere.Nos ah fxëplo difcamus,q ftmus obnoxij mails mnumerabiltbus propter peccatorum multitudmem,e:^ graultatem,eunt
. Dr««
-ocr page 172-CAP.IV. OSVA LDI MYCONII
Deus snnuat, ut innocentes iUitamgrsuiteruexenturd ditdfolo. Ne 4«erfw»r igititr dcinceps hono j^irü u nofird tempeftiite impclli pueros,dum aliciuid, quod miratnur, ut inter catabaptißasu/umefi,agM,feduilionectenim eljèidtqueerrorcm hinc msnißfte uidemis. Petendam ' itemcum}gt;iitrelunttiicifentper,utDeus Migeatnobisli' dem,poft quant cognoftimus finehac impoftibile efte pld tere Deo.Hcbra;. cap. undccinto. Eaueró ptyefenteni' efte nobh non poftibtle.
Et cum eflet ingrcflus domum»
Dunt fit à Deo,uel à nobis circa res Dei,quad uel noti eapimus,ucl aberrauimus,z:r dolet id nobisfic,utinlt;^i' rere ueritatem fludeamus, indicat animum noftrum a di uinis non abhorrere penitus. Contrarium ft fiilumfite' rit,nos fine Deo uiuerc plané oßendit. Probat hoc ipfM dtfcipuli,^^ Uid^ifatis dare, dum propofitis parabolis obfi:urioribus,illtdiligentcrinucftigant,quidftt,quod erat propofitum.Hi uero négligentes contemnunt. ïdcin animus hie impeUit difcipulos, ut feorfim qult;erant, cut ipfi non potuerint cijccre d^monium, uexarat nanque, quod Sertbis per id dederant occafionem contemncdi amp;nbsp;le,crP^uangetiumafepr£dicatum. Reftiondetautem te fus cher tus Matth. 17. Propter sticreduhtatem ueftram,
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod
-ocr page 173-IN MA RC I EVA N G. EXPO. ^7 quod fAttrc.omittit,forte guod ex ante dtâis illud potefi intelhgi clarißime.Iiicredulitatem enim Chrißus corri' pueratÿ iox ut inteUexcrat patris lunatici cjucrmcmà. Incredulitasigitur in C(iufafùtt,curdifcipulinonualue' rint eijcere damonium tarnfeuum. De potcntia Chrifli nonerat eisdubiugt;fedcarebc(ntfiducia,imó certitudinct qua firtnu effet,quod fi iußifjent exire iflud i« nomine le futobediuiffct.Atqi ideo nec dcprecatt/unt difapuli,nec ieiunarunt. Si ßdes pneceßiffct, utrumqucßiifßet confe-quutum,fed et dtctnonium cedcre coaiium.Sunt enim de^ precatioc^ieiunium armafidei.'Equidem qucdcredo, moxGrpoto.Ieiuniumautemßtcit,utdcuotius petant ZTorem-Dißcimut, qucnwdomaluf illeänobisßtet fuperanduf, cr ßigandui dum conatur obßdere corda noßraperpeccataßeu nimios propter aduerßtatem do-loret,ut nos ad dc^crationem adigat,fideli nctnpe ora-tione. Confiât item preces er ieiunia ßne fide ni)il efße, ßdemreäam preabuse:^ieiunifsnonpofße carere. '
Et illinc digreflijitcr feeex: runtjöi^c
Luc.^.ßcribitur,ex quoßcilisefi ordo adpr^efentia. Stupebant autcm,mquu,omnesßuper magnifiectia Dei: Sed omnibus mirantibus fuper omnibus qua fiiciebat,di' xit ad difcipulosßuos : Ponite uos in auribus uefiris fer' monesiftos, Pilius hominist ^c, q. d. lUiftupent pro^ pt(T
-ocr page 174-CARIX. OSV ALDI MYCONII
pter Opera cjuecßcio, paulöpoftäd crudfigendutu poftuliituri.'Vü^s non tarn htec^auam qua diHuruflutHf ut qui€ noffereilè plurmum refirt,funt audienda, er al té in cordibut figenda.Tciliuihommii tradeturinind' ttiK hominum,er oaident cum, er occifui tertio dte rc' fitrget. Hocquidemuobiseft probe tenendum, utqui idemintotumorbem nonmulto pofifparfurieftii,flt;i' luf mundi fic comparabitur, poft uitam banc, uitit aterna.Tl^onuolebat dutem,utquilpiamfciret,fcitcr ßcercpcrGahlieam,c0quedilcipulosPuos ifthac doce-bat feorßm, utdumiamidm adefjent, offenderentur minus ,fcientesuoluntdrié,l'ecundttm ordinationemdi' uinam ea fieri. Verum quid difcipulit Ignorabant quod dixerat. Adeo humanu ingenium obtufum efl ad diuind confilia,dam fibi contraria uidentur .Non potcrant animo fito perfuaderc,po/ieaquam crant confißi, Chri' ft um ejje filiu üei uiui, ipftum ab bominibus occifint iri, quamobremqu£cunquc dcearedicebantur,non intel' lexer ant. Similiter de refturgendo captendum, quomo' donanque dcbac inteüexi(Jènt,dum occidendumnort pojjent capere-Videmiis iterum,m fidegradus eße.Non dubitabant difcipuli,quin Cbrifluseffetfilius Dei »iw» lt;tt non tarnen protinus adfeenderant ad fiiftigium eo' rum, qu£ conßueucrunt inde fuccrefeere. Hoc feiens te' fus,quamuis ob increduhtatem rcpr£bcndcret ,nonta' men abijcit,paulatim ad altiora perducens. Quibus igi'
lur
-ocr page 175-ÎN MAR CI EVANG. EXPO. 98 tur Deus dedit maiorem, ej rdiquis firtiorem fident, ÎMbeciüibuspiircdntiimô aßumantcr ßueant,ußjue lt;i«m CT hi udlebunt altiores pertingere gradus. Ro-•»4Hor{Mgt;u4.cr ij.ftdGdSrftrf« 6.
Etuenit Capernaum, Sifc*.
Dominuf nouerdt,lt;juidDeus,lt;juod difdpuli dim ^ßutdrat tn itmere,uitde undeßerit 0 ccdßo,lt;iuis eßet fUdior.Attj; id,cum uenißet in domu,repetit, mterrogds f^lt;]Hdmnefarct,lt;juididßerit .Dißcipuliuero pudere P^ß/j nimirum,ßluerunt, uidctes quod hoc ipßum noß fdChnllus:igiturdnfdmindecdpiens,ddrè,nempeuer' ^’0 amp;ßdo docct, qudliter »i T^ccleßid debednt ufurpari officia. silt;juisuult,inquitenim, primus eße, is crit o-tnnium poflremus. At^ fcoc uelut expones fubdit Dto-gt;ngt;tiu mtnifter.Praeße ndij; in regno coderu/nid:ft fe mi~ tiifterio fuo fubijeere omnAus.t^on dignitdtes funt enim officia Eccleßtdllicd,ftd minifteria, dt^; ddeo tnagis one~ *■lt;(. Paulus debitor erat Greets et Barbdris,eruditis pd-dterdcineruditts. ImoChriftusDominus crRexcodi Ü'terrie, an non miniftrauit toti mundo ^Vudezy alibi dicit, Mdttha^i uidelicet io.filiim hominis no ueniße, utfibi miniftraretur,fed ut ipfe mmiftraretur alijs.Pue -tum autem arreptum ftatuit in medium iliorum, er cum cepißet in ulnas ad oftendendum , quam eßetßbi iratafubmtßio,dicit apudMatth^cd. i3 ,ndmMdrcus omiUiti
-ocr page 176-CARK. OSVALDI MYCONÏI
omittit^od ad rent tarnen inprimis pertmet: Amë dica uobis,niji conuerfi ßicritihCTc.Exquibusucrbis intel-ligitur, eu/m qui puerißmilimut cfi circa dcntißionentt eße maximum in regno coelorum. Quid enitn puero de-nußtusiquiditercumq; natta efi enim non curat. QUidi-tercunc^ mtriturmoncurtUtpuercflcnim. Facitauteitt quicquid iubetur, ztr omnibus 'mferuit ßmpUcitate pue-)rili.Quamobrcmhocexêplo,taminquamclaro,Venti' nusuoluitdißcipulisteflatumattfcirentitfiidmagnosß' ceret in Eccleßa fua. Id quod etiam omnifiudio pofl Do-minirefurreilionemßequutißtnt. NouimusPetrigt; M/t-niSjlacobt fubmißionem,etreliquorum,tum exproprijf fcriptis,tum ex Aél. libro.Ffouimus fubieilionem quißtäiaeflomniaomnibusatteos lucrißteeret Cbriflo, Cotßatcerte eum^ui cogitât, cuius'nam Domini mini' fierßt,nonßcile po(Jè quierereßeipfum in miniflrandoi fed foltim Dominum,O' eos, de quibus olim eß reddedtf ratio.Talis annon cogitur demißus firri, utferuuso' niumiConfyderemus hic imaginemPapifmi,ßctamefh utad noßrum bonum,non ad huius contëptum. lam fequitur in Marco: Q^ifquis unum ex talibus pueris rt' ceperit nomine meo ,Grc.huc pertinet, ne horrerent di-fdpulißc ße deijcere,cum audirent,nihil poßi magls tumeyquot; Chrißo er Patrifieri, quàm recipere tales puc-rosàd eß,ita humiliatos er demijfos. Q^âti igitur apui utrunq^ demißijtnodefii^ ƒ Humihemur igitur er not» dum
-ocr page 177-IN HARCI EVANG. EXPO.
i Deo [)erhomines‘ ad 'E.cclefiæ munia deligimur'i Ham aliter neq; magnießeualcmus.neq; reólè munui pe-Hagere.Demißtonis probatio in hoc confiflereuidetuft itt omnibus percharitatem inferuiantustNiagnii paruiii ffnibus iuucnibui, adulef:cntulK,puerii:uiris ac mulie' ^ibuf,neminem penitu6excludentei,utfatisfiat Pauli' Ho lUo; N ciffifti quicquant debeat ii ,nifihoc,ttt inuiceitt ’^ligatis. Confiât uerô munia prorf is à Deo eße, ^uant' ^brem houd figienda, modo tabs fis, ut quod efi concrc' ^itum, probe géras. Verunt ut hocefiueritaticonfentd-Httitn,ita nefiio fi unquamfint ofiicia eiufmodi ambiéda» quàdoq; pcti ualeants fid non nifi à diuiiùtus dota,' ^badbenemercndumde tnubis. î^amaUterfibabeantî petunt,iam non petere dicendi utdentur,fid humanes ambire. Difficile efi item in fifiigio pofitum noit tangi glorioltc name ffiiritu, quocirca multis efi opus hie f^^lt;^ibus,cr deuotis nequemDeus inducat in tentatici' ^tH,fidà malo liberet.
Refpondi't autem loanntdiccns*
^fi quod mouit Io .ut interrogaret DominMn,dee(}i ^tmprohibuerat,neeffieret deemoniain nomine lefu, quod non ßequeretur ipfis. Quid autem fit,uix potefi ^‘bmificonieàura. Pucrum recipere nomine lefu ma' effie apud hunc cr Patrem Io.modo intellexerat.: quo firfitan cogitauit,quid igititr recipere damonia
L per
-ocr page 178-CAP.lX.r OSVALDI MYCONIl
/fernomen ciuse^jciëtem,lt;JUAlcin tuprohibuiflitama^i limflißrfit:an,ro^abisergoDominHmfuper hoc dubio. RogMtem /te excipit igitur Chrtflus: Nc prohibea-■tis lüum.Ratio: Nullus eft enim, gtc . Poftquam uidet enim uirtutem eftie tantam in nomine I efu^cc male cogi-larc^ecmalè loqui poteft ßcile de tpfo.Imo cogitur Im-dareyCf extollcre,ut qui humanam uirtuté excedat.Nolt eftauditum eiuftnodi nomen ,ad quod diabolus cedere jcogotur.Qjiare dtuinum eftc,quod hie agit,nemo non co ^itur agnofcere.Ttim ctiam: Qui non eft aduerfum nos, fro nobis eft.Vt ergo tUenon eft aduerfus nostprono-btseft,igiturnoneft prohtbendus .Faciebat eieäioHit prorfus ad gloriam Chrifti, quod Deus ttauduit, quo-.circaïo.idipfumnon confyderans ,humanum erroreni incumt.Frgoquifquisagit,qnodglonamDominiproe mouet,non eft prohibendus, etiamfi ip ft non per otnnii ßeit;,quoddebebat.Exempligratia.lnueniturPrineepSt qui permittit,utEuangclium preediceturftuts, ipft interim agit lurconem. hftrendus eft, zr non prohibendiit propter hoc,quod Euangelium fuos audire permittit,it' famen nonnuneptamcerta ratione tnonendiK,utftrett ^uam ali/sputat falutarem,propius adcommodet. NdM quot animas putamus interea lucrifieri Domino, quepe I'trent alioquitCieteru qualis fùerit,de quo loqtur lo./de lis an t nftdelis,non confiât.lUud certum tamen,dtemonid quoiuiani eieila pernotnen Chrtftia malis.Matth.y.
-ocr page 179-IN KîARCI ÊVANG. EXPO, »o»
Quiïquis enim ad bibea« dum dederit, SCc»
“ Amplius confirmât tiUunt non ßäffc prohilvndHntJ (^uifcjun uobiftqui ex p!^üis,^u,bKt de l(K]uor,eftiii dcdiritcabcemaqiuadbibcnditin nominemeo ,ideß, ^uod ßas Chrtßi: Anu dico uobis^ perdituru^ eftmeiM «dem fult;tm, id eft,grlt;üuiti Dei copenfttionem.llleucro riecit d^entonia in nomine meo. Vidcmui qudti ßnt dpui (^nfit!,e[ Patré,qui pu/illi minißerio uerbi Chrifti funt »ttncipiiti.Propter eotenim pro retcintill4,lt;iuàtulus eß «dix aqu^,merccdërecepturuf efl,qui dedit,modonon propter ipfot dcdcrit,fed quod flnt Chrifli.Dccet igitnr bone ücusjniniflrohut fe talet gérât,quttles couenit eße 5 iâti habêtur ob deiedioné, et uerbi mmißeriu â Domi^ no,bocefl,utfefubmittâtomnibus,c^inferuiât,utfupe^ riusdiÆi,/] lucrißcere Domino ualeât iHosperucrbu» tiexêplibonicûmcnditionem.An'mutenimPaulinuipt w fw oportf t, utcüeo dicctnt'.Teflis enim efl mihi Deuft ^efydcrem uosomnes in uifcertb.Icfu Chrifti.Philipp. «t^ânifl taies flcrint, quomodo per humilitatê labores l^bibunttqui funt hic cxhauricndi docëdo, monendoti»' «epando,confcilâjo,rcdargucndo,tolerandi)qu£cunqf propter diâa ïam exaducrfo ingerere fl poflun« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
lt; EtquiiquisofFenderitunûexpu*
Videmushicmag!^
, quanti ßnthumiles, ztrfidelet
-ocr page 180-CAP.IX. OSVALDI MYCONII ।
apud Chrißum. iion folum enim lUos mimerabit,c^uitlt;t' libus bcne{idunt,jcd etiam pænam minatur ^ui ipfos of ßndundfeu fcandalizMidd c/i,qui dicuntalic^uid autßgt; ciundquod cognitioncm D« öquot; Chnflhdtq^ idea ßdent dbqud rdtioiK poteß reprimere. QUdUa funt omnid^ui ßatgt;nundus.lsndnlt;^ cum totus fit inmdlopoßtM, quid ficcret dUud, quÀm quod fiddes offendit itmocr ddii tionnunqudmfic ojfendunt.quod turn fit,cum per negld' igentidm ( utfunt cr ipfi mfirmi ) dltquid dicunt, dutfi' ciunt, quod eß prater reguldm fidcMut chdritdtis. Vi' dendumeßigitur omnibus,utctrcurnfiiedèdmbulemuft non ut mfipientes,fed utfdpientest redimentes occdfio' tiem,quod dies mdlifint: mdxime cum Dorn'mits itd mi' ftcturiMdiusßrct itti,çyc.Sihoc melius, qudmfcdndd' bz^trCfprofiilo grdnde peccdtum fit oportet,effefcdndd lo pucris,qui confiduntin Chrißu. iMtius cnim erit ißud genus fupplicißqudmfiturum mdnedt cos, quifcdndd' ium ponunt. Qui de pueris lt;etdte locum uolunt inteUigh uelideonon aberrdnt,quodhifunt,dquibus fimilitudo trdhitur.Çiudmobrcmfi Heus curdm gerit tdntdm eo' rum,qutpuerorumfuntßmiles,quonwdonogereretcU' rdm etidm pucrorum,qui tdles funt,ut pro excmpldri bquis. propondnturi Arndt igiturDeus erpuerosii^^ quifunt utpuerifubmifii,c^ nuUdmfui curam gerentesr fed d Deo conditore ip for urn pendentesfit cut pueri ,quii qudmuii nondumper atdtem Deum coÿioficdnt,db eo td
-ocr page 181-IN HARCI E VANG. EXPO, loi
•»fw pendent nimirutn per Spiritum,fcu rationim qum-qu4 Deus ictdtem cdtn nouit ducendam, ut cuitu regnum cœlorum.Mdtth.i^.îîosâutcm pucros ofpn
^e,grauißimum pcccatumelJê nenwdubitmre poteß, ßrte qui non confydcrat,qudm tenaxßt £tM tUd ma ^ilt;m,qu£uidet,feuaudtt. Difficilerelinquet,quibusßc imbuta.QnMiobrem imita diligentiaoput eß^ co ’■«m pueris non niß,qu£ funt honefta,z^ conducentia t» ^Wiern atatem fequentem ueldicamus,uelagamus.Ali~ •oquot; enim ßßcer'mM, occaßone prabemus malicia:, qult;e f°ß patrabitur peromnem uitam: Quid turn Me puta-
nobisexpeHandumi Præterea a-Hiivißctfsv cq? quodeßdaudico,nomenducit,àruinain' , ^I^.Eß enim idpropriè,quod in nia caßumßcit.
‘ Et fi fuerit tibi obfta=
culo,
J^occt eos,qui fcandalum patiuntur.q.d. Wundus nil fifi fcandabzdtyCr quicquid mundum fapit.Dum igitur hunc non eß modu(,ueßrum intereß cauere ratio-
gt;tr,quam nuncprafcribo.Simanus fuerit obßaculo tibi: ß pfs.ß oculusjhoc eß,quicquid tibi ufquam eß char um', ’^funtmanusjpedesyocußmhilcnmhii membris homa bubet chariitf, amputa, abijce, erue prittf quam hinc ß-H« tepati fcandalu. Meßuseßenim ßnehis ingredi ad ^iajuam cüeis mgebennäßnigneptttaHtextinguibi'
L Î lent,
-ocr page 182-CAP.DC. OSV ALDI MYCONII . .
lem.'Vbiuermisiüorum,CJ'c.Vermi{ confcientiiimor' fum figntficatiZJ“ ignis fuppücium. Confciëtia mrdcbit Olim,er adfl:get, ei' cruciabit indeßncntcr,fedfruflrd, mm tempus mtfericordt£ ex benignitdtis diuinlt;c pr^' terijt,tußui£uer(gt;ddeß,nccdeßnetinfempitcrnuuflt;J;‘ Tam dcre fupplicium crit autem, ut eß tißicritds tgius, ^uo nihil pungit dcutim.Atiji hlt;£c durdbunt ßne fine tüi. rum,imô i^dnu, quod h£c no cöfyderdmus diligentius. ßquddo horrore tdnti fupplicif d pcccUdo dctetriti,ddre turgrdtidtdndem mdlauitdndiper chdritdtcm DeiSM ftui eß locus hicex 66.cd. Ep. Dzc««t quiddtn per md' nus 'mtcüigi dmicos,quod utdmur eorum operdfemper. Prrpedempdrëtes,quod db cis fußincdmur.Veroculuni Ifxorcm ej liberos,quod nihil his dmemus tenerius.
Nam omnis homo ignc (àh'ccun
Nequisgrduetur ddiéiis idm,hoc fubiungit.q.d.D'f feile eßbominidbijcerequicuq;rdtioneiunäos,dUt ebd tos fibi,fed oportet eum fic condiri, igne uidelicet tribu-Idtionis.Vt enim uiäimd fele,ßc homo ßlief/rdd eß,pro lMbiturexconferudbiturigne,id eß,dducrßtdte, eX i'^i-buldtione,queeuenitdbddjiâibus uincendis,ex fuperdü dis per pdtientidm.Viäimdiubebdtur olim fdhnfdlc.te tiit.i.neno eßet qudmpurgdtißimd et Udlidißims.N«nlt; fco»wp«rgd„(i«y eß cx uegetus eßiciendiu igne, quo O' fnntd probdiur.t.Cor.f.Exquo uidcmus,qudm oported idgt;qci,lt;^icquidcircd proxónos poteß impedirc,neVQ;
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mmus
-ocr page 183-IN MAR Ci evang. expo, ioî
Wiw« foluicxältctur 4 nobii:ut reilèifixerit PmLi. Cor. 7 . Omntbui mundo pc cjje nobü utendum, tdit' ' ^Ui/m no utdmur.Cuput enim nos effe abpf; follicitudi' gt;^-TZetChriflusdicit.Vldtth.io.tJtlt;trbitremini,quod' *K^nerim dd mittendum pdcem, cxc.Etpdulo pop, Q»r pdtrë et mdtrë fuprd me,no eß me dignui^c,
Bona rcs eft fal,carte rum fi fal,
Sdleuiëlimd’fokbdnt ddipergi^utefjcntgrdtte Do-^gt;fino,pcutdiilumep.Etcibicondiuntureo,ndmdliter effent dccepti.Verumpfdl purit inppidum,non erit ufus eius.Itd hdbet prorfus de homnc.ndmppic' W fdlitus fdle bono,cr guifdporem no dmtptjjoc cß/a-P'fittid doëlr'miq; cœlePi,qult;e per fidem eß receptd, ut ipp uiëlintd fit Deogrdtd,itd fdle illo,lt;juod tdlé reddidit, f^dnlpoteß eße melius. Qnpdfi fidecdruèrit doârimt ^yinfipidd ent^iji penitus nullius ßugt. Eßo fequd' ^‘tgt;‘misedmprofuo drbitrdtu, non erit tdnen dltquid ^Kjdlutdris commodiydbeßenimfdl fidci,quo condiun' fur,ut Dro gritf 4 fint,omnid.Subijcit ergo:Hdbetc t« «o ^fipfis fdlcm,fidelem inqudm fdpientidm. E-tpdce inter Itos inuieë colite,nd itdfiet,ut nuüus fe dlteri prlt;eldturus fitfedtequdbilitdtëculturus ,imôquifq;dliu pneuentu' t'ubonoreyettdfi qutßidm dDominophominesndâui di ßcfandi mitniu dliquod ßerit. Dißlmai, quodpne fid«
L 4. ffibrf
-ocr page 184-CAP.X OS VA LDI M Y Co NII
nihil tljc potefl acce[)tum zr iucundum Dfo.«t relié di* xeritPdul. Hebr. n. Sincfidc im[gt;oßibile ejjê placer« Deo:Et quodRomanorum i4..Jcribit: Porrà^uicquid non eft exßde peccatum efl.
CAP y T DECIMVM^ ‘ Et cum Inde furrexiflêt, uc^ nit 1'11 fi* ô(fc*
T OMIN VS fepefùrorêtn,çr itißaniM uitauit \uda:orum,non ucluti noxiaßbi/ed nemagis,prieterncccßitatem,prouocdret. . ReditnuncinïutLeam,quiaßc opureratf non aberat cnim longé paßionis tempur.Et docet pro of
ficioàPatrc commilßo.Docere nanc^,crferuare Domi' nus in mandatis accepit à Pâtre. Ex quoßici^ cognofei' MUS,quanta res fit in Ecclefia, Doccrc. M4g«K)w ejlpd' feereabo corporali multitudinem koininumiQuantum igitur pafeere multas animas: Magnum eft pane cr uino fuiientareuitam lUam temporariam : QMtum ergo,ui' tarn confirrenunquam fiiuendam^ Deinde per mortem delere peccata mundt folius Chrtfti eft. Hihtlominus mo ri propter Deum confirt,ut cum Chrifto fimus olim re' gnaturi.fecudaadTim. cap.z .cj“coglorificandi.Ro.S. Qi^o dico^ uideamus,quales fint,Gr effie debeant,qui' but
-ocr page 185-IN MARCI EVANG. EXPO, «oj ioccndintunus in £cdeßa dclegitum eß.
Et adeuntcs Pharifæijamp;c»
h hoceränt Pharifei,ut Dominum ocdderent. quit' febjnt iÿtur Ci(ufis,guibus cöfilio poßent uel inßfcciet» fatisßcere.nihtl habehttnt cnim, quod lufiè ciuifiirentur. ^tçi; hoc idem ßdum cß in pr^efcntiu-Häm pharifei tett ^lt;Wes,rog4t.Mtitth.t^. An Ucctdiuortiumjßccrefldan ^rew, imö aliquMo apertiui ; Licet'nc uiro uxorem ^pudiiireitentMtesimt.Stubihomines,putitcii(pidßu poffeyquicordiumamp;'renum ferutaoreß. Q^£ßionis ^biguitdf eos erexerat in ßiem.Cogitdrdnt enim,ß di~ ^^itylicerejobijcietis ut improbo: Qi^oJ DfWf co«i«»-xit,hoiwnon fepdret. Et numerdbimut,gudntdmdld, prouenirefolent exdißolutionibui eiufmodi, ßdhi-^^lt;tt:StnnßK»tdcrit,non beere,( quod et ßat)opponeti« f^oßn,cr dccufabbu,ut kgis contemptorem: Igiturbe' «c dmtdti, nbsp;nbsp;nimirum ßgt;e pleni Dominum ddoriuntur,
HicBcrö Dominii'S,utfemper,ueritdte ß tuetur, Mofen prxripiens, zf eos coßndens ut uel Moßs negbgentes, udfrdudulentos contrd fe.An non legißis,inquit,quid uo bis prlt;ecepit Viof:siReß)ondent ibhnon quod Dominut Mtebdt,fed quod ipß contrd Dominum conceperdnt,in' quientes-.Mofes permißt,crc.Deut.24.Vobbdnt cdpe^ •'fgt;Cr capiuntiir ipß, dum Dominusrdtionemreddit, ^Udre'ttdm Mofesiibcbumpermiferitrepudif. Nl pfiquot;
L j mißt
-ocr page 186-CAP.X OSVALDIM YCONII
mißt ob duricidm cordis corum,ne uidclicet gräuiontße, rent mdU,quibus omn'mo ßicrant obnoxij durlt;e ccriacis O' rebelles lud£i. Theophyldflus cecdet» inter mtda ißt numerdtßqs c ludtcisßiiffet codilus habere, q odio bd' iuifßet.Subiügit igitur mox Dominus ex Moje,quodres erdt:C£teru ab initio creationis, oc. Rtq; per uerbd cld rè docct,uiro non Heere repudiare uxoré. Rattonesfub' iit:Cttiid fUdßJilum ofoemindm ßeit lüos. Et duo idtn funt und coro. Et Deus copulduit. Quaobre m parentes prius, q uxor, relinquëdi. Arild praßäö coiunHio, ut ^ud iam unu quoddaßtßilum à Dfo,fx duobus.Vnunt tUuddüt quid eße poteß aliud ntfi ctiduo ßierint creati» in:ßculuszy'foemina,mdtrmwnij copula tam è duobiu it-tjunt ßcerit coniugiuiO uclut unu et wtegrum hominé. Res igitur magna efl Katrimoniu, ç^uamobrem O gentius ineundum,trailandum,cr conferuandu. Initur reHè,ducaufe proponütur,proptrrquaf Deus mßituit-N frtJpf ,«t uiroßt adiutoru.Ge. t .Vt genus propagetur humanS.Gen.t. Vt fomicatiouitetur.i. Cor.y.TraHt' (ur probe,dum moderatus eß aüiis coniugalis .Dmneß amor mutuus,et cocordia. Du maritus acquirit, dißiefat bxor.Duàbcrieducantur in timoré Domini.Dum impe rat maritus,uxor obeMt. Du ob oculos lugiter eß Df i«. ^onßerudtur autcm,dum rixis cdret,ddulterijsc^.
. nbsp;Et in domo rurfum difeipuli iilius*
Intelligimus ludieosßctifßcconßufos,quia nihilrt' ßxtndeiit
-ocr page 187-IN MARCI evang. expo. t04. ^ndmtdmpliur. Armd, cpubus uinccre cogititrantt truntdhrcptd.Interim ueronon fatUfrélum difcipulii f!{erat,qtMmobrem iterum rogantin domo fuper cadent i'e.Magis igitur confirmât rgt;ominuf,lt;iuod antea,dum re fandet:Quicunqi repudiaucrit, ere. Adco non licet re pudidre uxoremdit adulterfiat coram Deo,qui répudia-Mt, nbsp;nbsp;infiupcr duxit aliam. Similiter fit adultéra mu-
lier/juairepudiauituirum,cralterinupferit.Matlha'Ui O' cumadulterium committerc dicit ,quiduxertt repu-diitam.ldcm exceptionem addit '.tiifiobftuprum. Nt-»!ir«m,^MO(i/dfxdi4fMffroCtttErlt;»/w(« inquit ) p«-^netcum natura matrimonij . Hntcautem qiueftionet exorùitur,an ZT ob alias caufas, qult;e ucl pares funt adul terio,uel grauiores,Uceat uxore repudiaref Origcncs ue nefiaum,parriadiu qualeamc^,ut infintis conwnn ,aut ulteriiis cuiufi3ia,crc.numerat,propter qult;e putat uxo-fërepudianclâ .^oßri cau/ànturimpotentiâ,hifaniàcf firorè,lcprâitcm,zy pcccatumortepiandu, zrc. Apud lurecofultos adhuc quteda alilt;e caufierecefentur, qult;e pof funt ab lüis pcti.Co.iußi.li.s.Etnrqs obijciat,’llud ebßd rf folutioni, quod Chrifius dixit: Quod Deus copulauit, homo no feparet,fcicndujxgt;minê hic non fignificare Itidi cëditqquod fiicit,cx legeßcit, ut ia lex ucrius foluerit,q homo,fed hominé maritumânemini hcct ucl hie, uelak-iitiudice eße in caufa propria. Licet igitur inqes in caufa fiirnicationiifpoftq permifit Dominwi Licet,ita tamc,ut adultcriei
-ocr page 188-CAP.X. OSVALDÏ MYCONII
adultcrio coprobalo coram Iudicc,Iudex liberrtpitftent^ innocentcm,uclpottm teflimonio confirmet,rcum ante fiigitio fuo m^trimonium diretn^c.üitm peccatuipfuttt dirtmit, mantus accufat adultcrij, ludex ludicat dirent' idfententidfuacomprobat. Aliter nee nsdrito licebit dgere. No; iz» hoe fumur, ut mdtrimonid fuwniei) tjud firn potcfldncaturdiligcntu. Cduedtimne diuitiie, nobHitds getter is,libidotCr ftquid eft huius generis, re' fpiciatur, fedclt;tuflt;e, qudspdulófuperius indicttuimuf^ N dm allô ftquis intenderitsraro fit,ut ed féliciter tranfi' gdntur,fiuc liberos cogt;tfydercs,fiue contuges ipfos. rteiit de nonminus curdndum, fiqutd inter deftgt;ot^dtos,dnte nuptias celebratas, feu copulam Cdmakm, interciderit diffilicétùedtel etidtn circa tÜos, in quorum poteftate fint ffonfus cr lfionfd,ne cogdnturffolioni ftare.Cum enint oporteat fimmain hic effe côiunôitonem er animorutit, er corporum'fit enim inter duos una caro^qiiid boniljgt;e rabis,fiinitium fiieritinfilicius.Equidcnout, quificfunt coaiïi, er omnid peftimè cecidermt. Tandem er iUud hue pertinet,tit adulterid publicd,er impudentia non ft' ttantur impunitd.tiam hifce ad hue mödumferuatis,^ randum efijtoneftatem matrimonialem ftliciterhabitU' ram. Obiter ex Marco poßumus dicere: Legem de rC' ■ pudiado aquameßemdrito,eruxort. Item Deus eos co pulare uidetur,qui iure gentium,aut iure ciuili copulan' tur,nam ttcc uetus, ntc nouutn teftaimodudocet coiuges copulandi.
-ocr page 189-ÎN HARCI EVANG. expo. »OJ Sopulandi. Quatnobrem duhium eft^ Dckj coniunxe-per lenaf ac lenoitcs, pcruinokntiam, pcrßulti-
ZS“ mcogttMtum mile coniunäi funt.ut uerbü fdwErafmicii.
Et adtulerunt ad eum puamp;s roSjUtjamp;fc
7rgi}(rtil)i§6v efthic,crapudLuc.i8.Etdpudetnt infintes,nequisputct pufiüosinielr ^S‘^de quibus Cd. proximo diäum.Bona uero hominunt ^xiflimatio de Chriflo prlt;ehcnditHr,qua tribuebant ei,ß fucros folum t(tngeret,filiciores lùturos,^^ diumlt;e bo' »iiittir diitpto modo participes. Id enim efl tangererer ut ^ittth.habct,manus imponere.Difcipuli non expenden tes bonam in illis'^mentem,mcrepabàt eos,uel pueros (ptosiudicantes qui adfequerentur,quodparctibui erat bn uotis^el quieti cotifulturi Domini, ut qui modo plios fettis er à pharifiOK ,Zirdfeßtißet diuexatus, utrinque non admodiim prudentes. ISIam qua^poteß £tas effegrtt tiorChrißo,qudmpuerilis,utpote qu^iamdum er iii' nocentior, er ttd gratiam fuam accipiendam aptior exi^ ßittSuntenim er puericontamindtipeccato,er propte-tea filij irlt;e,grlt;ttilt;t paßionis dominicæ indigentes. Cum «utem per ßenondum quidpiam mali patrauerint,ficut teliqu£ eetates,quod Dominus obtulitmudo,p r£ c£te^ ris omnibus accipiunt .Vndeer Cbriflus dieit, reg^um , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coelorum
-ocr page 190-CAP.X OS VALÜÏ MYCONIÏ calorum ipforum c^c. Qnis dubitaret autjcoseßegrd' tißimos tlli,quiprimi,quodobtulit,excipcrétt Quoddd tinet Mtem ad quictem,non potuit ejji magif quietus minus, quant dum difinbuitquàobremuenerat inmuti' dum^ttam ncgocioßßime.ci^od difcipuUßcerunt/^f' nalisßiit prudenti^e, uerum interim quia pugnabat eunt dignitale Chrißii qua conftat ,dum^ ittßntesfuapaf-fi0neferuat,nullam rationcm muttum fludtum, nullugt;^ opuf,nuÜum tneritum hue quiequam ßcere, ut falus p^' fiaturßcd folam ipfius mortem,mdigniin ßrebat, qxi^ tgerant difcipuli. ç^uamobrem mdignatus eftyO“ dixdt
Sinite pueros uenire ad mejSCc
Rn putatis,q.d.illis nihileffedeberemecumconiercif quigratifunt tarnen prte aeteris? Auteos non pertinere ad regnu coelorum,cum uere talium ßt regnu Ded boc loiußcd quieunq; non acceperit,i^c.Oportetotnn^! tales eße,qualesßuntpuert,ut qui nihd ßbitribuantiußt ci£,e:ygratiiC Dci prorßf non répugnent, alioquino/t intrabunt in illud. Ex quibui confiât, quam inßntiuill exemplum debeat eße nedsis, quos operum uexatmeri' tum,anteoculos ßemper.Placentcnm,quienofiraßoit tarn impôt ent er,ut ea iudicemus uel ccelo parta,e^ nenvs potefi hincexcludi. ttäetia ubi digitatua eft nos fuagrH tia Deus,ßtperbia bene aélorit uexat. CumapudPatrettt tlt;mcnnihtlßtmagnu,Qrinprccio,nifi[olusfilius.tdam 4«trt
-ocr page 191-IN MARCI EVAI^G. EXPÛ. to« ri««! pLtccnt homines, per filium placct,haucl alitet'.HiC (itièaptiflit obijcititulium dicere Dominu,noti ittorum, •ton cogitdns,taliu m non dd letatè rcßmßmpliater 'm-fintium,fed ad conditionem animi,uidelicet qua nthil fa-pientite,aut ttdhciie,nKritiüe fibi homo adfcrtbit, quem~ «dnudum it^ntcs ßciunt. Quocirca O' id, quod necef-ftrio,ideß,perfalutem oportctejjein adultioribui,in pMo-KmejiyUt exëploreliquM proponantur.Brgoqué' ‘idnwdum rcgnutn calorum tributtur his, qui funt ut fieri,quomodo non tribueretur etiamipßspuerisfSic ^bijcit autem,ne cogatur pcrmittere bapttßnum aquie in ßntibuf.Res digna contentione, cr tumultufcilicet.
Et cum cepiffet eos in ulnas,amp;^c..
Tradatio hiec,cr benediâio,an no manifrße docenfi dilexeritpueroseQuodß dikxit.confirmatius re 4 ^‘tir,quoddiäumeß: }Uorumefferegnwn Dei.llt;iondi enim Chrißus niß fuos,qui zx ad regnum ipßw per ^»tent.Nemmi uero dubium cfße credo, qu'm benedidio ^otnmi ßicrit efficax,qu4propter pueri iÜiyßue mortui ßerint m lt;etate merili,ßuefuperuixer'nußlices man-perpétua.
Et cum exiretjamp;c,
Velutiexemplo docethtcc hißoria,quse modo [uni ^^,qu4m uideheet neeeßdrium ßt,qui uoîunt ingndi reffum
-ocr page 192-CAP.X. OSVALDI MYCONir
rtgmm Dei,pucrorum efp: qu'im fimiUimos.Qutoniât enim princeps tlle,ut Luc. eum uocat,pr£ccpta Dei fer' Mfjètabddolefcentu,nihilegcrttttlt;unen,ciuodprontoue ret ad regnum coelorum,non ob abud,nifi ^uod nonerat /klit injàns. carebat cntmfide uera,(iult;e taks fitcit aduk tos^egencrat enim h£C, atij; ad infiintilè fimplicitatent reuocatyatq; fic quidem,ut homo tabs permaneat uf li itt finem.Adolcjccnsigitur btc.Çita Matth-adpcllotyDoini' num ante interrogationem ornât titulo Magiflri, rc' uerentiam exhibct,genua ficéiëdo,cr quiejlionemficitf non prorfusabfurdam.ïiam inquit,Uiagiflcrfeu priecc'
( ptor bone,quidfiiciam,zrc? Q^bustndicatfenonnthii de fiua bonitate præ/umere, animo quamuisfimpliciore--Idipfum igitur Dominus cognoficens,priulquam refiion' deat, reprimeretentat,dumdicit : Curmedicis bonum^ iJemobon'.(s,nifiunus,ncpeDeus.CauercuideturCl}ri' ftusme mox hominem commoueat,cr à je ababenet,duin ita loquitur. Curme cbcis bonum. N o dutem,cur teipfutt ludicas bonum f Lxprobratus enim jupcrbus animuf tud effecijfet,utqu£fequunturuerba Domini,e::r adolC' fcentis fiujjènt intermiljdnon fine magno damna ptetd' tis. Ex oj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidemus operum legk impcrjidionemf
Cr iußici^ fideiperfiilionem. Turn etiam aba quidam» ^tepaulöpoftaudiemus.tiemoboniK,inquitcrgo,iüji linus,nempe Deus.Quibus uerbisafenoreijcb bonitd' tem,nainc^ipfe Deus.SedanimolUiuseaproponitgt;ut
-ocr page 193-IN MARCI EVANG. EXPO, to?
^ui dcbcbxt hinc agnojcerefuum errorem circa bonitd' Ik proprilt;e exiflimcitioncm,^^ illam acceptant ei refer-^^gt;finequonemo bonus.Efto enini quodzripfebonut f^lfet ex operibus legis, iant propterea bonus non erati ^‘^ia fibi,nonEgt;eo bonitatis fonti illudipfum tribuebtUt. ^0« pTieteraindum eft,quod Chriftus dicit : New io-^w,zrc.ut uideant homines,quibus eft gratia Dei ad le-8K cognitionem,cr ut earn dtligant,cr prouiriliconett-!«gt;• exprimere data,ft quid hic ejfecerint, cui'nam id ftt ''‘lftribendum:Non proftâlô fibi, quia iw funi ipft bonk ^^^obrem nec boni quidpia agere poftunt: Sed Deo, qui Jolus bonus exiftit, atq; ideo,ftqd legis iUi ftdis exprl-^ut ftcundii Drt uolütatem,idipftitn,quia bonu, Dei eft ^peratis per illos. Qÿie dico,ex uerbis Domini clarifti-^^putamiis.Nà ft nemo bonus niftfolus Deus^tquis bd ^^gt;exipfo,etperipfumbonus.Etquispoterithifcecott
Præcepta fofti? (tradiceree thrift us bonitatis opinioneinadulefcctclabeftila-^‘fiUuncreftiodetcu interro^ationetamen,an pra^Ceptd ^oftatdecalogkprtefciens quid effet ref^onfurus aduli-ftens:Veruw cofenftm ita peruenit,quô uolebat, nempe ilium ftbi poffet indicare,qua uidclicct aberraret ton-ffftimè,dum effet perfuafus,prtecepta fe ab adulcfcentitt ftfuaftè omnia. Seruauit fortaftis pharifaico inorc,’d eftt ^P'^eexterno,quo modo Paul.eratirreprchêftbilis. phi quot;PP-}gt;SednonqualiterDeusuoluit,hoceft,perftdem,et
M (X
I
-ocr page 194-CAP.X. OSV ALDI MYCONit
X fidejum deerat charit^if CT abncgatiofui. lefus autem intuit, ÓCc^
quot;Doctnt h£c uerba,no penilut adulefccntëfiiffe md» ttim,fed tarnen ftultulum,quod ex operibus Icgaiibus ni' mum ßbitnbueret,cr diuitijt eßet plut fatit deuotut. Intuitut enim Domini,utdetur exponi per ea uerbii,(jiue fequuntur: Dilexit eu,uel cStentut ernt fuper eo,uel pU' cidecumeoegit.eßenim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttjuTop,
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V num tibi deeft, ÔCc,
Qj.Domi-ni«:Eyîoueritatêdicas,du adferùomnid ieferuaße ab adulefcentia/ciendum eß tibi,cjuod in ilbs eomunimorc cußoditie,n5 eß perßda iuflicia fita.i^^nt tametfî lt;juis inde gloriari poteß, non uabt id tarnen niß apud homines, vnii ergo deeß tibi,quod in cttufd,cur et in inultis adhuc alijsgerere te ne^ucat ut pßila pietM exigu. Rt^i id eß,ne dubites^Diues es, er diuitijs plus le^ tribuisyUndecharitatis operii.no ficinuigibt,(jucadr)ut dum decebat de bonitategloriante. Si igitur uis eße perß ilus,abi,et quiecuq; hohes uêde,et da pauperibut,et habe bis thefaurü in cœlo,er uenifequere meßublata in hume ros cruce.Breuibut his uerbis Chrißus docet, qua'nößt perßäio quot;Euangelicdtnempeabnegatioßujer omniü ter renorum. Abnegamut aüt noßpfos,dum crucë noßrä toi Umut,ßrentes,ac per patientiÖßiperantestqunecunU; no bis mponit Deus.tnuißt cnim homines,prießrtim fuos, multts,imo et continentibus malis,his lt;iuidë arguës, iBis ipeccanda
-ocr page 195-î N MARGI EVANG. EXPO, «oi
«t peccàdo terreiiî^fq} dit eos prorftii toÜit è medio.Uie iiiqicrHcenoflräßrtmusjdühumeritittnomine domitti fubtcéiif expeâitmuf in patiëtia fine. Abnegitmut terre-nlt;i,dum ea peßidemuhtanq no nofira/ed Dei.Ttt et cunt igt;tdigcntibuiipfacomunicdmus.Diuitiie,inquit,Dauidfi ^fluÀt,nolite coradponere.^t PMl.Mûdo,liberis,bona ^busidiuitijs^t fiqua funt fimilia,debentui uti,tdnc^Mnt utdmw. Atq; hoc tandem cft uèdere,quie quù habef^ lt;2“ dare pMperibur. Animo nâlt;p bbero exiftétefiequi U-(ebit Chriftüfineimpedimento.Contrà uerè dti is terre-fds feruit,nthil minm potcfi. Se^uëtibta atim Chriftu,teit ^cnduefl Çurfum: quodrca qute deprimZtomniadeijd-
quanta fiert potefi.Thcfaurui out ita parabituriit ^lt;elis,hoc eft, cœlcfle pro terreno,perpctuu pro tcpora-’^io.pr^teribit enim habitus huiuf mudi,folus Df jm M unà eu his quæ ipfiits fitnt,nà anni eius non deficient.
At illcmolcftia adfet^.ôGo
Hi«c iàpatetanimus adukfcentisgloriofitlipropter ^era fua,cr quàm aberrarit,dum arbitrate eß fe legis mandata [eruajfießemper.Specietenus cußodierat,nö ue rèiquia deerat chantas,et qult;e omnia noßra commendat apud Deu, fides.Sermo Geificit hilares omnes ueritatis amàtes,ignitus eß enim,et clipeus omnib.figt;erantibus in fe.llleaût triftis inde fitiîus abijt. Ergo nondtt er at uerè Dei amans,atq; adeo ueritatis Dei. Id quod magis coßa-bitadhuc rx caufaïquedicitur.hidgt;ebat enim pofiefiioes
M i
-ocr page 196-CAP.X. OSVALDI MYCONII
tnult^ .Qutcqutd igitur 'mftdientt ttdulefccnlcm in itt-nere legtm reàiusprofelt;^ucndi,idiuitijs cratdjscordi' fofueraC^UMnobreGT h qnidpiam boni animifiteriiMb adßäudiuitijt dcdito contaminahdtur .Poffumusbtnc multd dtfcere cognitu certè non 'mutilid. Vt hom'mis dr-rogdntiMtin operibmfuisleRimdndif. Pldcenteifud, ^ocircd tndgnißcit,putdns errf Deo tdlitcr lt;efiimdri de bere.nc uero dnmtK uel eH prduuf,ficutphdrißeorutHt cum tdîibw Deo nihil effè pote ft comercij: Vel eft ex fint plicitdteftultulut,utitd uocem,^UdUsfiâthuiufddulc' fcentis.Uos uidennti Dominum fiuere^ ducere dd co' gnitionem erroris.Px quo cr nobis efidgendtvniffiquot etufinodifirminos iam inuenermus exemploDomini-SuntenimnoftrdtèpcfldtedurioresjÇy morofiores quh ddm,qudm ut hdc moderdtioneficidnt uti. Conftdt itentde gern fixere fine fide GT charitdte, non ejfie iufticidm Peif qudmuis ditigentemquishicndûet operdm .Perftäio-nem dutem Pudngelicdm,Sequi Chriftum dbieâis omni-bui,qult;e remordnturdileilionemperfiddm Domini-W-fuper qux ddmus pduperibits propter De«, dpud Deunt reponicertumeft.Ergo,inquis,eleemofyndmeremuridi quid.Abfititdloqui i^orcpio: î^dtnmcritum fidehuni eft tefius Chriftusfolus. i. Cor.i, Eleemofiynd uero pro-tnifiionem hdbet mercedis, quod probet chdritdtem, CJ* chdritds fidem in merit urn Chrifti.lidm non dlid (piideni eleemofiyndmercedédecipiet ,nifiqutefit propter De«.
Tdliter
-ocr page 197-IN MARCI EVANG. EXPO. gt;09 tahter äutem dum fit^x fide fit,ob (luam nurces À Dfo fromittitur.iilioqui nÜ^ Puulufdicit: Etfiinfumamin ^moitiâ omnes i^ltatei jw lt;«, chdritatem autem non ^«bcamficilicet probitem fidem 'm me uerum, nthil Milt iuis capio. Vndeeleemofynti impiorumnon habet pro-^'ßionem,quiafide caret,atij; ideo dileâione.Habet 'm-^gt;uûtpromifiionem,Daniel.4..ubifîcfcriptum Icÿmiu: Qjiamobrem rcx,conftlium meum placeat tibi, zy pcc-'«i« tua eleemofynis redme,cr miquitatet tuas miferi-^ordijî pauperu,m,fiirfitâ ignofiet Veut deliüii tuii.Ht
Monnegamuitfedut mododi£lumefl,fiß(lafiierit ^^charitateDei.Adhucmanebit ergo,elcemofyna fine fide m rieum,nuüa efi.iJam ea dum ut'tmur ue-^^Mon erga mifiros utigt;nur,fed erga Chriftum. igitur ci hantes pauperem,Chriftum cibamia. Amiciëtes nudum, ^hrijlum amicimui'.O' itafentiendum dereliquis operi hnt ehmtatis.tiuquam ctiimpoteriteffici uanum, quod ' ^i/lus dicit Mdtth. y. Arborbonabonosjruëlui ^it: ^gt;^tr'is autem arbor fiuilus malos fiteit, ZTc. Quocircet fifleemofynafàâa fierit finefide,nonex arborebomt t,tttq; ideo Deo non efi grlt;üa. S'mefide enim im-P°ßgt;bileefipliicereDeo.Sedhacderefatis.Tandequod *lt;hilefcens difcedit propter fiicultates triftis ,ir.terim non re/}gt;on/ans,aut ohnurmurâs, docet animuin ”‘'huilj'e,utdiximui,non prauum. Intérim tamë aidetur mteUexilfi uerba Dom'mi,utpote qm de adfiUibut
M î dbijciendis
-ocr page 198-CAP.X. OS V ALDI MYCONIl abijciendis pgnifiurdt, non de poffcßionibiM ip/ts, niß tempore fie poftulMte propter ipfunt.
Ec cum circunfpexiflet Ie(us,Sëcgt;
Circunfjjiciebàt DominM,ut folent,quifermonbfak uulnus crudti cuipiâ dd dolore adjjierfcrût.q.d. VidctiS dilcipuliiUtgloriofului illeniieiibedt,poftedqua oßendif rcieâd bonitdtis opinione,ubindm Idtedt, qudobrem dd perfiilionë non quedt ddfcendere^fmte dures ueflrdf,O' oculos itd di/ßutdre eu ddulefcëte uolui,ut irdeüigeretifgt; ^uim eßet res minime dd regnu cœlorü pertinens,eup‘di tds et dinor nimius diuitidrûy qudmq; expeditii eße opof' tedtdb omnib/ieculi rebus eu,quime reâè uelit ßeqtä. Vi detis itemyt^udm diffieulterbi, quidiuitiM hidsent, in rc' gnu intrèt Det. Qu^ quidë uerbd, uidetur Chriftus non finedolorepronucidße.AtquiddixerdCQjtidiuitisshs bentydißcipulis obftupeßcentibus,cldrius loquituruerbb ßequctibus.Ttlißqudm difficile eß eos,ijuifiducid hdbent in pecunijs,regnu Dfz ingredi. Patet enim diuitidru md' gnitudinemperßenunqudm fiiiffèeuiqudmobfldculo äi uerè colëdum Deu, ddeoq; dd mgrediendum regnu ciuSt fed ddfrâum in eds iufto uehementiorem. Vnde locus bie exponit,quicquidfirè potefl dpud Chriflianosin quitfti' cnëuenircdediuitiis.Pfiquiuexdturduditis loeis Pudtt gelicis de pdupertdte piorum dißerentibus, deq; eonum ftu diuitiarum,quod multd pcßidedt.Altus,quod néfiiet quomoio
-ocr page 199-!N MARCI E VANff. EXPO, «o ^uomo do ßnt diuitite partie. PJius itë,quod redditui ac' vpiatannuos.lAedenpoteftiiïiifententiaGominifnon fit eif in pecunioi fiducia.hoc enimfi ßccrint ,fiuenerit ^iguiffubuenicnt prouirili. SiDominusuclipfosaU' firet à boniiiOtel ab tpfis bona,non morabuntur. Ata^ ita quietem naâiinmedqs poffeßionibui,agerepoffuntß' ^Ucr.Sic docet Paul.Timotheum [uum. Diuitibui huiitt ftculi pneeipe non fnb!imefapcre,neq; /perare in incer' fif dwitijs,fed m Deo uiuente,quiprebet nobif omnia af fitim adfruendu,ut beneßdant, ut diuites fint opcribm ^nisM ficties fint ad mpartiendüMbcntercomuntcan . ^^Sjrrcodentes fibijpfits findamëtum bonu in poftcrum, adprehendant uitam eternam.Ecce non iubet abijcere iauitiai,fednonfidere,relt;!lèuti,libêterconMnicare,Be' gt;flt;^di(lioDomintfuntenim,id quodcr habetur. Pro.io, ^Pi.to.cr alibi fepe.Qjiodfi cot^iterit uero partas int ^,qutd ficicsyno extante cuifi-aus efi lüata, nifi quem-^modu diximusi Deparandis legatur Paul.t. Tim, 6,
Fïicüius eft catnelum per
foramen,6Cc
Simili nominus utitur,quo difficultas, de qua dixit, '*'fdSigaturficiliui,inquiens,elfecamelumanimal tam ^bis tortuofitm,tranfire per foramen acus, quàm diui-
regnS Dei.Cofyderemm miferia humanätnon enim ^^iarum efl het adpa ,fed deprouate nature noftre,
M 4 Nan»
-ocr page 200-CAP.X OSVA LDI MYCONII
Klt;lt;w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qium nemo non ipritnordio uitte
ettam fecum infinu eircumfirt, CJ' id quidcm blanditen non tam uult,ut neceffarijs dbudcmus,quàm ut uoluptud rijjjquäuiihicphilofophia rcclamet. Dît nihil eflcnm, fro neceffarijs laboramusiDum neceffdria funt, pro uo luptuarijs.VndenonabsredixitiUeiCrefcitamornu/ini» c^uantumipfapecuniacrefcit. VidemusMtiäc fentimuf» quantum adminiculijèràtaduoîuptatem corporis diui' tite,quamobrcm eas cupimus omnes,nec cupimusfoliimt fed artibus adeo mirificis ad cm parandas utimur,ut con fietnon fine malt damonis auxilio miferos illuc penetm re. Cteterum no folu/m hoc,fed ad omnia,qu£ curafoleiit rffe nobis in uita,fubftdium prabere uidentur. Cibant,pii tant,ueftiunt,domicilitim exhibent,dant honores,ßiciunt amtcos,tollunt in fublime,utbreuitcr dicam,quaproptef tuhil cfl quod magis concupifcamus. H-f c tarn cupiditas, quàmobceecetanimos,uelEthnicusiHebreui docetuer' boiQuid non mortalia peéiora cogis Auri facra ftunesl Qtsamuis nemo locuplctior teflis cjfe poßit, quàm DO-fntnusnofler,uthoclocouidemus. Paul, itanad Timot. nt paulo ante citauimus,ubiradicë omnium malortim ait cfffefludiupecuniæ.Et CoLj. ubiuocat idololatria titen excitas ergo difpeultatem inßltcem illam parit, de qua Dominus loquiturimagis autem dum diuitiæ iam adfunt Cr in poteftate habentur.Nam lux Euagelica, ueritas^ diimproponunturdiuitibiis gt;nbsp;cr clt;ecis proponunturef furdis
-ocr page 201-IN MARCI EVA N G. EXPO, ut fùrdis.Et plcrutKj; dum putant quidam audire fe, atq^ ui i(re,quamobrcm zx offènduntur,mdgb adhucfiunt turn ^lt;cci,t(vm furdi,unde di^ficultiif iftd non parum augcÇcit. ^bhancigiturdc difcipulisfcribitampluK EuangeUßd:
Illi uei Ô ftipra modum admt rati funt,
Admirutißunt dif :ipuli ilt;imdimi,ut homines non pU-»^/^iritUdlesiC^ ita quoq; intra fe loquutifunt, cum in' ^crim uoluiffent tarnen multos mtr are in rcgnum DeuVi ^bant hue omnesferri mortaleSiUt quàm plurimu/m pof fdeant.lefusigitur intuitus cos ( qui mos eifùit, dum me »lorabilc quidpiam dieere uoluit ) quo dejferabundos ß
iuuaretiApud hommcs,inquit,mpoßibilc,fcd no apud ^uni.t^am omnia poßibilia funtapud Dcum. Quibui ^^bisChrifliK docetm tarn hombili adßilu plané pen ^fndumàDeû,omnibushumanisuiribuspro nihilo du-^iidtaq; DeießiUenderepoffediuitias,ut iußit Domi-
dare pauperibus.Qupdß res ita habet circadiui ^^lt;crunadßäum,aliterhabere non poteß ZX deCteteris '^^fiélibiis omnibus. Quidigiturdocet Thcologorum pbilofophiadehominis uiribus,tanquam incaufafalutis ^‘flcantaliquidi Anßcadfererc,noneß contra Chrtßi ^fbum adferereiimô an'non eß Chrißum uellc mendacij ^°nuinceretAbeanttalesChrifiidni,quödignifuntditpO' Hon tantum Chrißo defirrc ualentes,utfolusferuct, M Î quin
-ocr page 202-CAP.X O S VA L DI M y C O N 11
^um per humanas uires aliciuid etiMH addi contendunt. Adeo fuperbit animal iSud rationale,ut audeat fe Domi' tto noßro lefu Chrifto in falute comparâda propemodunt atjuiparare. Audiant igitur mîtes pij uiri Domini uer bum( apud homines impoßibile') dij'càt dare gloriatn Dfo,cry? gloriariuoluermt,gloriêtur in Domino, lere. ^.eti.Cor.i.Na apud hunc omnia poßibilia, mijeros ho minu ad delinqtiendum adßdlus is mutare potell,ut qué-^ admodum antea mundo ßierat deuoli,deinceps caeleßi^ petant. Ateji hic timi uires addit jtt qitod petüt cfficaciter fgt;rpfcquentur,Deu laudätes,et bencdicentes in ßneufiß-
Et coepit Petrus di'ccre ilh. Ecce»
Prtwr auditis Domini uerbis,coepit nimirumfibi ttonnihil placere, quad ea pariter cum aeteris difaptdit feruaffet. Quamobremitanuncloquitur: Keliquimta nos omnia,^:^ fequutifumus te,quëddmodum adulefcen-teiußißi. Quid igitur expediädum inde nobii f Q^' uiSyOutem Petrus h£C non fine carnaliadfidbt loquert' turaUpoteglorians,quodomntarebquiffent,crdepr^ mio rogàs. Dominus tarnen rc/ßödu bcnignißime,prO' mißionem grandemfiiciens, nequando relabendi,diM turbarentur perfiquutionibus,fubiret animus. Inquit er^ go:Amen dico uobis,à luramento incipienstquo uerbum promißionis ßret certius aefirmius: HuSus eft qui reli' quit domum,crc. üonßolum dsfiipulfs promittit ,fed O' tmibut
-ocr page 203-IN mar Cl EVAN G. EXPO, in rgt;tmbuf,^ui paria ßcerint,id eß, rdiqticrmt magna lUa» domum,fratrcf,fororcs,patrem,matrcm,uxorem,ltbe' ror,dgrof propter ipfum,cr Euangelium.EtquMii in terrii maiusfPromiUtt^nqtià,hic proßngulu centupla, ac in ßiturofeculo uitam a;temam,uerum non ßne ferfe lt;^utiontbus:Omnes eni m qui uolüt piè uiuere in Chriflo Jefujperfequutionempatientur.z.Timo.j.vbiquidemdi ligentur notanda qu£ fequuntur. Dereluüio htec non eft aliter accipienda,quàmpaulpanteuenditiobonorum.Ad adßüum enm referendum efl utrumq^mam is uendit, et felinquitrCtiamfiresipfain poJßeßioneretineatur.EX' fi»plum( quad feiam )dceßgt;ubi ßcadum fit,quemadmo
Cbrißi uerba fecundu literain findnt,ß Domini di-ßipulos exceperis in derelinquendo. Vendifionem nul~ hbireperies, nom in Adis apoßolicis uendiderunt quidam bona,fed it a,ut nihtlomtnus de pecunia, quant accc-pcfantpoßtam in commente,fußentarentur. Cauendum autè nequis aberret fenfu de eo,quod Dominus dicit,mea ^fazT Euangelij.Elä in Papifmo multi cs ntonachi,et teemittefiäifuntißhacratione.Etanabaptißis perfua-fßimü eß,fe relinquere propter Chriß « er «xorry, er bberos, et agros,et omnid,cu nihil minus ßdÜt. tgnorSt ^im lÜa reltnquerc propter Chriflum,cr Euangeltu nihil eße,quam eis no obfequi,dum uetint,feuiubeät,quod Ho placeat Domino.Tu er habere adßdum ea relinquen dipenituSfßpertinaciterimpedimentofüerintfatageiiti' fequi
-ocr page 204-CAP.X OSVALDl MYCONIl
felt;Jtùrgt;ominum,utuidelic(tcogdturuchtlii,ticl hue de^ ferere.C£terum(fuomodo tußcia propter Deum,aut Chriftum,quodipfinolunt? An fieri mondchum pdpifti' cu/m^t deftituere Itberox pUcebit^H on credo,f:d dtnbii lire per chdritdtem.h'mc enim nofeuntur difeipulichri' fti.lo.i}.Sedubidoi»usfidtres,pdrètcf,Grc.inqM5,ulgt;i aUosreliqueriif3reuiter,Pdtremhdbebii DfiWM multif miUibuf pdtrum excellentioretn,dtqi hunc tn coelisd^e o-mnibitf prof^identem qudm efficdcißime. ttdbebis itt terris pdtres Doâoresomnes pios.Frdtresitem, rores omnes Chrillunos,fimiliter domos, àgros iI2orum,communidndnq; fiicitomnidchdritds Fudngeli cd.ïtdqi nthilpotefi Chriftu reilèfiqnentibus deelfenelt;l; bic,ne^ in futuro,ut idm [dtis eft auditum.
Muldautemprimi erunt poftremf. _ riiligentidmuultüominushis uerbis indefedifeipit Us ne fecuritdte nimid codant i n negligentidm, dtq;peri' clitcntur:cuiiftdt,tnquitApoftohis,uidedtnecdddt. L« bricd eft uid inundt, mfididtur moins iUe dies CT nodes generi humono^poniteji ldqueos,quibtK cdpidt.'E.t comis odfidus,mirumefl, quom fintodeijcicdumèuidDomi' ni potentes. Quore diligenter eft uidendum, ne dim fU' tnui Domino lundi,per negligentidm dliqudndo feparc' mur.Contrd ne dej^eremw ^mfeparatifumui^ertpo
-ocr page 205-IN MARCI EVANG. EXPO, mj
teß enim^ut fiamut coniunäißmi.JudiU fit exemple ,ïu dxi, çr gentes. Putant quidam ad ludam Dominum in primii rej^xiffe.
Erant autem in uia adfcen
dentes Hierof
1« itwtfrc Uiero/olymam uerfut Chrifltts prlt;!ecedit,di fapulifcquuntur in prtefens, ZT fequuntur paucfiiât ac timentes.Et quid fubejjecai/tc putamuilAudierantfupe fiut mala contra Domtnu/m 'm ea ciuitatefiitura,quamób fem nonpoterant pro carnii tmbeciUitatefecut, ut quiti nnbant aleam ßrecomunem fibi cum Chrifto. Clt;eterunt f'lnt abfiut,ut Dominui lUum fluporem lenirct.ut ip fis aa ^frfitis iteriim exponeret, qult;e ^ra Hierofolymis effent *gt;iitentura fibi.Anuero non dirum 'm ciuitatefanila Dei» ''»iffumPistris tradiuirisprimarijs mcognitione legis, ^omnireligione,codemnariabiffdemad mortem,tra-**'?; gentibiis ad tUudendum ,ad flagellandum,ad conffnt fndiim,ad occidendum^ Nihil proßäo magis dirum^unt ^lod adt 'mebat ad Chriffum filium Dei uiui,tum quod ad ^roriHos prmarios,eosuidelicet peruenturos in tan-
infaniam,atq; feuicicm^itpromiffum occiderët D«,’ quodad gentes, quorummanibus tarn mdignisfic fberet tradarifilius Dei. QuMre Hero Dommia hocß' promptu ejl, uoluit en 'm eos fic exerceri
*^^uropericHla,zr tnala.lnprimis autem, ut mortem ipput -
-ocr page 206-CAPJC. OSVALDI MYCONÎI
frrrët iequiM,poftqu4 ex pradiilione httc cogne/-quot; fentuolentem,zy ex Putris conftlio duâü.Tdmctfi en 'ein Lucdsfcribtt,eos nihil horum inteüexiße, no hoc uult td men,ucluti non ßicric uerborum fenfiu eiscognitus,fed quod multdobftitaint,qudredd crucis myfteriu non ud' luerint penetrdre ddhuc.Inter qu£ quidem non puto po' ftremuM ßtit,quod Mted conßßi erantilpfum eßefiliunt ' Dciuiui,nuncdutentdudirctdmhorrendd cogebdntur‘ Qudmuis igitur de refurreilione quoq^fubiunxißetter tid die ßititrd,ex qud foldtium,qudntumuis mortis mett' tione turbdtisMuijJet immitti,tdmë quid cdrnißcilnu tiidebdtur non mort,qudm 4 morte refiirgere, imoGT me lius,neq; iüdm ßc dccipiebdnt,quëddmodum conuenißet-Qÿpcircd uijùm eß ßrßtdn dliud quidpiÙ teélo ßermoite fignificdThquà quad uerbd fondrêt,cii itd loqtà Domino £ßet qudm ßmilidrißimü. Difcmiis ex his,qu£ Chrifltü fgit^pTteßdre uerd loqui eu proximo, quÙ iucundd : tiM inculc4ddfepius,ddquienolnmusutddfucfidthomines, quô menus dum ddfunt, leedere poßtnt,qudlid funt tribu-idtiones, perfequutiones propter Etsdngelitem, inßrmt tdtesJgt;eÜd,peflis,frmes,mors,crc.
Et accédant ad eum.Sc^G
Quod rogdiit duo filq Zebed£i,occlt;/io nimiru ddtd efl ex mcntione refurrcélionis. E xißimdbdnt enim tune regnüfuuidequo loties dixcriü,Chrißuexufcttdturuni.
-ocr page 207-IN MAR CI EVANG. EXPO. 114 Q«m utro certi uokbänt eße de eo,^uod erant fetituri» ^nfibum priemuniunt hii uerbif.Praceptor^tolumui» diat,matrë petiße pro filiis, Chrtfium tee^ndi^fikijï tantu,c5ftftt matrê ab hu mftigatä» fttHar. hkreâè diccre^aliterpetittvmàfilijs. yidemt« ^buionif fantiBâ eos agitdße,dd ipta guidé cdro tâ eA ftKliuii,ut nefcid fi poßtt unguÙ iBo ddfiUu guii etiant carere.Adeo prlt;e Cieteris ddfiéiibus omntbut mifie uexdt.Cofyderent hodpfum,guos Deus prteter c^ete ^tgt;sdotduitfinguldrib.donis,neijsdb!itdnturprodnibtti llinwlo adfud ipforu utilitdtë feu gland, nÙ luhricn nid mundifiictluKgi cddut,gui funt itUs munertbus,ni ^iligèter ingredidntur,ey’ cduednt,honordti. Verû quid ^iftus dd ifid? Quid me uultis,ingt,fiu:ereiTû tlli :Dd nobisMunutyCrc.Liberè dicut,dtq; nimis interim dmbi tlt;ofegt;quod erdt in dnimo,putdtes forfdn dliquid eiufmodi ^bi debert.Sed Chriftus mox indicdt,cptdm eßent mpru dentes,dumait : N^citis quid petatis, ac fubiungit, ex quo poterant ( fi fapui/fent ) mteüigere non difficulter ignorantidm,ac imprudentiam fuam:PotefiK,inquiens, bibere poculum,quod ego btbo f çr bapttfmate,quo fgo bdptizor,baptizariilntelligit autem cr perpoculum, et per baptifmum paßtonem fficut etiam alibi. ut Mdttha:i i6.Pdter,fipo]^bileeA, tranfeat à mecdlixifte.Et Lkc« . Il. Ego baptifmo habeo baptizari, cr ^ko-medoeoartor, donee perficiaturl Pater poculumiUud ehbendum
-ocr page 208-CAP.X. OS V ALDI MtCÔNII
ebibendummifcuerctt. Ethjptifm.itcpäßionis nwrtdH' M carnis erat Mué Ja. Prte nimia ucrö cupiJitatc, ^uoJ petebantyadfelt;juenJi,ualde rcjj)ondent tcinerariè: Pojjit mia dtcentes, non quidem uiribus fuis fidctes, ut Pctruti Katth. zd.fcd defyderto bonorum, fferabant cn'mfe coit fèliimaudituroSffcdcbitis er^o fjcutpetiftis.'Verulonge fecus euenit-.Chriflusenm, quia ordmetratiüosad reg' num Putris olim lt;tcdpiendum,td quod per muUds tribu' tdüones pro Domino fufceptas ex fide compardturfiub' iungif.Bibetis certè poculum, quod ego bibo,et baptifinJ te,quo ego buptizor,buptizubimini, non nunc quidetHi fed poftquam melius de regno Putris intelligentes uli' quundo, nihil no pro ipfo libenterfubibitis,fcd federeini hi Ù dextris ucfinifi:ris,non cfi meum dure,fed contingct quibus purutum eft, Kentern igitur Chrifii tulem effe ur' bitrumur.q.d.Putiendumefi:uobis,quudere nonefiJu' bitùdum.huc igitur purubitis uos,ut uidelicet omniupro nomine Putris meo tolerunter fufcipiutis,dc prwmio ne tuntiUum quidem cogituntes,tivm ob churitutem Dei, tum ob lUius certitudinem. Puter enim profuo urbitrio puruuit quod dure uultpro gloriu fuu laborutibus in ter ris-Vude non ad premium eft: rejficiendum, fed ud dili' gcntem, er fidelem luborem, utquiud funilificunduin nomen Deifuf xptus non careat fedulitute, ey in fide pe rugutur.Sicfiet enim, ut Pater laborisftudium intuens, premium,quo de minimum cogitaum efi,eufnulutißimi
-ocr page 209-I N M A R C I E V AN G. E X P o. ii« perfoludt. Non eßigitur meum ddreuobis, quod petitii, pr^fertinKJua ratione pctitis. Namfingitii regnutcr' fenum,c^ m me ßaurim regem terrenum, hic ueüt' tis mihidignitdte, er poteflateproximi eße, quad qui' dem cLtre Jk non eft meum,quemddmoditm tdle regnunt bjudquaqudmerit.Ç^uoddutemadtinetdd regntem Pd' trisjjic tpfe pdrduit omnid pro nutu fuo, priufqudm idce rentiir etidm ßnddmentd miindi,ey'ficut pdrduitdtd di~ ftribuet, dum ßbi uidebttur, tuxta me coUoedns unurn-quenq; prout ßde deft'enduit .Nequii uero dubitet, qui' lgt;ui'ndmßc Pdter ordtndrit, dicam pducis. 11's nepe, quos flegitin Chrißo .Eph.i.Tdlesßtntdutem,cptißdemhd' bent Chrißif'^y’ edm probdnt per chdritdtem. Ex bis o-innibus iterü uidemtts, qudliter dgendit ßt cu imbecilhb. dequibus fßesejße potcßßdlutis. Demde qudt'ndßtim' prudent id cdrnis,q!tdquot;q; ddßduum mißerid, ettdm poß-q'^dfide Chrißißumusdliqudtenus imbuti. Prdttered clc' (iis Dei multd pdtiedd propter ipfitm cjße, muite ndnq; I nbsp;nbsp;nbsp;tribuldtiones iufloru ,ßed de bis liberdbit eos Dominus,
utpote,collocdturi{sinfcdes, quds pdrduitdit diClum eft.
Et cum audiflent decem, cœperunt indignan,.
Et cur inquis 'tndigndrtilniquius tulerunt, quod duo uterisfefc pretulerdnt, exiftimdntes inter ipfoseffe, N quibus.
-ocr page 210-QP.XL os V ALDI M YCONIÏ
^Uilufypquid huiut effet ffturti/m,condignius tribuert' turAdem adßäitsin utrifq;. QUdobremJitnulomnes äi feChrt/lui uocdns,ftc adloquitur:Scitis,quod qut utdert' tur impertiregëtibuf,Grc. Dum non inteüexercint de gno Chrifii,qUiedebebMt difcipuli,fubiadeuex4tcos cK piditM bonorum.ticim zy fuperiori cdp.Dominuf tddtit condtuj eft expeüere, zx dd demißtonem ßiiperducere. Quad dutcm pdrum efficerit,hinc pdtet.Diat ergo: Da mtnium quod uos, du cdmdliter de reg^ meo cogitdtifr dgit,inter gentes eft,non inter eoe,qui mihiffnt ddhiefu-rt^x quorum numero uoi eftù. 1 fl/c qui imperium obti' nent KttraKVj’i'twa-h idefl,dominium,z^uelutty' rdnnidem exercent in homines Gr eorii bond,ucndicdn' tcsedftbi,Zir pro libitUdbutcntes.'Honftcerit inter uos, etiamft quon^mcftis in Eccleftqsdliquidhdbituripriee minëtt^.Sed ueftruprlt;eeffe miniftrdre erit,dtq; ideofer uum cffe omntu,idq; per ucrbu,et chdritdtis operd. tiue igitur totis dnimis incumbcndum eft uobis,huc omnis co gudtiodies ncäescj; dtrigtndd . ïidmdliterftftceritis, non erit re(lum,zir pro officio, quod dgctis, in oculis Plt;t tris. Sim ego uobis hic exemplo, qui ueni quidem ,nonut mihi miniftretur, fed utipft mim Wirern. Non opus eft itdqueut dliö rcft)icidtis,qudm dd me,qudtiter ego ftci hi denus,zydeincepsßdurummc conffgt;icietis,dum O' mnibus miniflro , imà dum pro multis unimdm ddturus fumredemptionemftdltter er uobtsftquendum eft,er
noif
-ocr page 211-ÏN MARCI EVANG.- EXPO. lt;t« -Hon aberrabitis. Summa, quibuf Chriüiu claues cottt-‘ inendauit^illorum cR perEuangelij doärinam, amp;nbsp;per djorititis beneficentiamfcruire. Tat« expeäarepro-^ pterea tribulationes multtplices,ac om fiacctderint ui«-^0 per patientiam. Videant ergo , qui laélant ittatfibi
À Chrifto, quid horumßciant ? an quid/äciant f an lt;tbudfiiaantiimö an non plane contrarium j^iant {Cogitent Item Catabaptiflæ, quam hie plane nihil fit, quod patroetnetur ipjorum errori de lliagiftratu Chnfti-' lt;oto non habendo,nam uerba Chri/li ( nonfic erit inter Hos ) adtllum non pertinent. Quodfiueröpertinerentt ^occrent ej ipfum minifterium efiie, non toüerent. Ex-'^pla ueteris te^amentiM Kofes, Dauid,EzcchiiU amp;nbsp;^lt;^teri,fieilè probant, quod dicimus. Dnwdf quantum /’tdifcfiminis inter UlagiftratZpium,cr ethniam con fyderandü. Confyderandum uidetur et iïlud,quur Chri“ ß'ufinat dtficipulos toties relabi in eundem adfiâumi ’lHibuf tarnen ad tantummuntts,pr(edicandi uideUccC ^Hangelium in toto mundo, uolebatuti. üon enimaliuJ, «I caufafiiiffe uidetur,quàm ut eum adfi{lHfinfim,atqi ^eo melius eradicarct. Neenon ut alijs eode morbo uitut ipfi difcipulifiliciuf mederipojfientolim • Sobttiuefi etiam in exëplo, quod Deo deuotii prodefie ualct, quos Hiuitos peccata fubinde conturbant,du uident difcipulot Hon abieäos 4 Domino,fed doeendo fidtos, donee ad per fidum uenircpotuerunt, Eoftremo quod Cbriftus dicitt
antmatti
-ocr page 212-CARX'” CSV ALDI MY CO N II ’ dnimäm fe ddrr fujm rcdcmptionem pro nwltif,nott pu gnat cum iBo Bdptijîæ-.Ecce agnus Y)ct, quitollitpcccd' turn mundi:Cbriftuf enim refpexit ad inobcdiitesfidei, Bdptiftd ucro ddmortis Chrijit precium.
: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et uem'unt Hierin
j ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cho,
In itmerc Hierofolymdm uerfuseratoppiduHieri' iho,cjud dum trunfierdt lefui cum dtfcipuli!,et turbd cO' piofd,iuxtd uidm cifcum qui mëdicabdt rcpcrtum jdndt. fuit isßius TimiciÇid entm fondt Bartirnteia, num filium figmficat Syrii) omnibus notuc, qudmobrem O' mirdculûfuit ccrtius,et ddmirctbilius. Strcpitus prtetm' untis turbtCjO' murmur cxcitdbdnt illum, ut rogdns in-tvUigeretprietcrirelefum.Moxtgtturclamdreccepif.fi liDdUid îefu mtfrere mti.Breuis ordtio,dd)iilum habet, fidem, GT quidpctdt.Adfiétui rcdditeam deuotdm,fidcs impetrdt,quod petit ddßäus. Hf c ue rbiexprimit,utdi dîumefl,breutbuf,fcd mdgmficis. DHuocdtenimlelum filium Dduid,clarè confitetur IÄeß[am,quem Deus olim promifcrat,ts enim uulgo tam ohm uocabdturfihui Dd-uidexEfd.ti. crso.exiere.zs.cr 3j.Ezech.;4.et37. Ofe.j.z^c.Ex quo confiât, cacifidem^ in kfum,ut in filium Deùfuifie. Atq; ob earn cdufam implordt eius mifi-rtcordtdm. Caitcrum hic obfidt turbd monens ut tdcedt, quianuif
-ocr page 213-IN MARCI EVANG. EXPO. u8
qiMmuis frußra, nam mult à magis clam abat ij [dem, ut ‘tntca, ucrbis, ußji dülcfus rcflarct,aciubcrctitlumuo' cariadfc.Adßßuipotentiorerar,ijuàm uteederet tur^ b-e nthd ßmde patienti,quarc pergtt, ueluti furdta, ad eum,ad quem ßrebatßdes.Acccrßtum autemaDomino quidam lubcnteßebono animo,ueluti certum effet ex-uuduum iri, Abieéîo tgitur pallio,quôcitius adlefimt {gt;erucntrct,furrcxit,cradijtad cum.Tumkfm rogat, quid uis ttbi fàciamfnon ignorant ucl clamorcm ctecÀuel petitioncm,fed uoeem adßäuf eUciens propter circum-ßantes, ut cr hi uirtutcm fidei cognofeentet, moueren-turad credenduin till, deinde etiamad petendam quic^ quid effetßaluttßrum,certi fe recepturos,quod pctißent efficaciafolaßdei. deit ergo cæcut : Rabboni, quod eß, prieceptor mi,ut uifum recipiam lefus non tangit,non di at reape,uel aliquid ciufmodißcd abi,fides tua [aluam te teddufit.Annon ob illud,ut uis fideinotafieretiHon erat dubium Bartimteo de potcntia Chrißi, nee dubium erdt, quin uoti compos redderetur,ß peteret. Talern autem fi eit ßdes,rcccpit ergo protinus uifum,fequutus eß Do minum. Difcamus or are,er inter orandum credcre,nam fic erit oratio integra, obtinens quicqutd in.nomine Do-ininipetierit.Sincfide oratio nihil eß, ut ey ßne defyde rio redlo, er probo. Oportet enim effe, quod excitetad petendam, ey effè oportet quod accipiat id quod eß pe-titum.Vt dum dico, Sanilifficeturnomen tuum : nißcor
N Î meum
-ocr page 214-CAP.XT. OSVALDl HYCONÜ •
meum Ardedt in defyderÀdo,ut quod orofiAt,orAtio non cß ueru.Tu deßydcrium eß pcrß^iu,dcßdo autem ßdcfiußrancAerit petitio.Neq; cntm extßmuthomoil le,(mquit}dcob.CA.i.)ßquicqu:(mdccc{)turuntd'Domi' no.HinccldrumefljOrdtionis multiloquium,inquoncc animut,necfides incßepoßunt -, in conß)cäufiierePi-tris.Quid Hiro, quod c£cus lüe uidit Chriflucßcfiliunt Çci,Qr Phdrtjd’orum oculi cldrinon uidcrunt ƒ Mentis acies imbutd fide hue pertingit,non dutem fenfitum. Cduednt hodic, qui mentis oculos hdbent obfeurdtos uel diuitijsinelhonoribusiuelprudctidficcculi hunts,uelfiib' tilitdtephilofi)phicd,uel propridiußicid.tPidtdlesocU' li non uident Chriflum,etidmß putdntfe uidere. Simple ciumeß penetrdrementeufqueddillum.Afimpliabuf mim inuenitur Deus,qui non tentdnt lüum. Sdp.i.
C A P V T VNDECIMVM.
Et cum a ppropinquant Hte^ rolbly, S)Cc^ t
rsäfs
HRJSTVS Dominus ueniens ddPeth' phdge (y Pethdnidm qult;e duo oppiduld Ifunt ddw^otem Oliudrum,ut impJefedquod didum erdt per Zdchdridtn cd.^.Dlcitefi' Ine Sion.Rcce Rex tuns tCfc .noluit intrdre Hi'erofioly' fndmAft dirtea,fed qnehtAdiiiodu»i feripturd de ipfoprie-^ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixerdt,
-ocr page 215-ÏN MARCl EVANG. EXPO. nS ^üxmtt'mßdcns aftii£,ddmodutn humilis,qu4uis enim RfX ey/ct, ita ingrediens ferui ntdgis(ormam exhibuit, pfiefertim dum dßnusforet alicms. Gr tciiui no ephip (gt;to,qualjbus folent uti uiri nobila, f’d ueftimentii difci-pulorumAnterimtdmen Gfrcgid qudddtnexhiberißbi uoluit, qualis erat pompa antccedcntium GT fcquentium quodq; multiflernebant ueftimentafua in uiam ,Grra~ ”10^ cxdriionttM fubijctebant,quod populus tam plau/i-biliteracclamabat ,tamlt;q; manißflis uerbts contcftaba-^Tiiüum eßeMeßiam.Tandem er ex his uirtus,cr po-tentia regalis plusfatii exerebat fe,quod diélis omnibut contraibat,f ■« contradicebat. Qjtod item potenter fteäii uendentibus,acementibi{S,fubuerßsq; menßsnu-gt;ti«lariorum,Gr cathedris uendentium columbas tarn li-berè diat^x domo Det,qute ßt deprecationis domus,ß' efße ab iftis ffielimcam latronum. Ita uenit ergo ut ^fx,cr ut humiUsß ueüent ex hoc tarn claro ffedacu' lo^quod Spmtuff. obidpr^edixerat, co^fcereludiei {uum Meßiam gt;nbsp;poftquam cætera, quie diuinitus egerat ^hrißus,nihil apud obflmatos cffvciffent. t^àquod ad' fi«et ad dißipulos,Gr altos pios homines,hinc magis eß Ignitus RextGT ßilum palàm,quod uolens mortem fu iißtktm ßuoluifßet reßßere, nemo ne cogitarc quidem ^liquid contra eum potuifjet. Tum er uia demonflrata ^d ucram,Gr caleflcm gloriam. Ad hunc igiturmodum •04 funt aäa.Rmtttit duos è difàpulis fuis dicens ; Itf n»
N 4 c4y}fQMm,
-ocr page 216-CAP.XI. O S V A LD 1 H Y CO N 11
cdfteîlu,crc.Gr£cileÿit Koaiiluj ,idcft,uicum^tnon fit ucriftmilc Hicrofolymdtnß^nificäri.Uem ex co e^uod * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe^uitur, tI/ju(iXTr^vxvTJt/fÀÔipt CluiHicuseregione
e)i.Y)enionllrdUit nimirum locum in quem cos mtjjurtit crat digito, id quod non potcrat circd Hicrofolyrndm, tcrpoßtui ejl enim tnons oliudrum. I« «ifww igiturdh' qucm mißt circum hunc monté. Ülic, dit, inucnietis pui lu'mßcilicctdßn£,utLuc. tp.c? !o.iz.Matth,dicit:Aß' ndm aüigdtdm,cy pullum cum cd, qund nuüdm ßcit di' uerßtdtcm,ndm tres till rejfcxerunt dd dfclldm, cui pO' fteaDominuf infedit.Mdtth. duteddisnikds,dßndmui-delicet dc dfeüd,ut ddduduißtnt. Super hue pullü nulluf (idhuc hominü fedit. Quo nimtru ßgnificare uoluit Go' minus,nihil ejfe tdm indomitum, quodipfe, dum libeat, non poßit domdre. Cuientm non tum uißim impoßtbilt ßttffet,gentes fub ßdei obedicntidm poße uerbo perduci, prteßeriim 4 uiris tdm reffeclu mÜdiuiLbust At Chrißui quibiis dulum efi inßrumentis, perduxit. Pullum itaq; lußifuntfolu re,cr ddducere. Tum,inquit,ßquisuobit dixertt,qudrefoluitis,zydbducitis,rcfßodete:rgt;ominus eohdbet opu!,crc.Ex quibus pdtet,quoduelle Domini efi ipßoßßo ficcffe,qucmddmodumuult. Abieruntergo dißupult, quod lußcTdt Dominus perßecrunt. Jgduf adduélo pullo ueßimentis impoßtis, nbsp;nbsp;Dominum i)»'
pofucrunt, dccd mdgnißcentid inurbem deduxerunt, ß' cutdtximtis,ßc interim dccldmdntes: Hox dnnd, benedi' élus
-ocr page 217-t
IN MA RCI EV ANG. EXPO, uo ?
Rw. lt;]ui uenit in nomine Domini.Benediélü guod uenit fegnii tn nomine Domini patrie noftri Dauid,hos anna iniltijj'imis. anrtxyvtè uoxefldcclämtüionts,ZT câpre CAtionii, qua popului credens fcruatorem luumaduentf' fe,gaudium Mcareuidetur/onatenim nobis,faluaiam qu,e(o.Dcinde clans ucrbis mifftm confitetur Det,dum, Uudat us,qui uenit mittete Deo, utuidelieet regnum nobis reßituat,a quo tarn dtufiii-musexcluß. Laudatum fit quoque regnum, quod uenit per Chriftum,in nomine Domini patrisnoftri Dautd, lit CUI Deus promifit fernen olim, in quo regnum ippits du~ fiturum fit in£ternum.igiturfalua quicfo tit quifcdes in “Itijfimis. Tanta celebritate Dominus eßin ciuitatem Üterofolymam pcrdudus,CT ingreffus in templum,cir' eumffcxit omnia ,ficut decebat facerdotem magnum ih liuthqui propterea uencrat tn mundum,ut têplum, quod per Hierofolymitanu fignificabatur,reflttucret,imo ue-^tdenouo cxiedificaret. Dumttaq;rimatus efl omnia, amp;nbsp;lam têpus effet ttefbertinum, egreflits efl 'Rethaniam eum duodecim.Mirum zr miferumiqut tanta cum pom' pa introduóluf (itérât in urbem, CT in templum,nâ inuc' ^’tin ciuitate fanila ,qui hoffitio acciperet, quin it er urn ^flet exeiidum Bethaniam. Videmus ex his,qttie funthd' ^enus diâd,quàm omnid,qute fcripturd deChriflo preC' ^‘xtt,oportucrit tmplcri. QK/lt;i igitur ,ft de nobis, aut Pto nobis,aut contra nos atiquid continetiFieri oportet,
N ? namà
-ocr page 218-CAP.XI. OSVALDI MYCONri ttiintiTieoeß. Diumitdtisitem ChriHifunt hicindicitt non o!gt;fcuriorlt;i,qiùmex miräculis, dum nomt dbfentid, dumq; uoluntdtisfu£ potentidm comprobat, cr fdélo do ceMem'mem relißcrejtificptaecdt,poßefibi,undec/ tnorië, qudm fubiturut erdt,oßendit ( quod dnted quoq; di{lumeft)elfeuoluntdridAngrdtUudociuitdtisiitero' folym^ergd Deum,dtq;ddco mifertdcdrnis tonus non , minus fenperit, ut qu£tdmeßdd opera Sptritußquot;. ciecd, dumßbi reîmquitur,tftednm cognoßat oculisuelcld-rißime propoßta. Regem fuumno nouit,non nouit man fuetum er hunnlem,db dccldmatione diumitus inditd non motd eß,non excepit mißum Dei,niß contemptu, lu dibriß,et morte,quemut benedidiionemomniü tribuut» terrlt;e debebdt dgnoßere,et pro eo uenerdri. Sed unde,^ qiiis,ißhtec mißridiDica uno uerbo. Conteptus legis,amp; jermonti Dei ßcit,uthuc db indignan teDeo précipite' tur homo-dud de re lege Deut. iS.er Efa.ßre per totü-
Etpoftero die cum exijG fent Beth,
Mdreus hie clarior Matthteo,?^ iMca circd tëporis et dfloru ordinem. Miru eßdut,quod dieit,Chrißü explere Woluiße efuriemex drbore,qu£ßuätbus carebdt,ncc tepiu tiic ßrßeßudluu,etficudDomtno nihilom'mus ext crdfa.lgiturdliud egit, aliud uoluit Domtnus.EJd tamet-lißrßtan efurijt ue^è, atq^ ideo ad arborem acc{ßit,qui^ tarnen
-ocr page 219-ÏN MA R CI EVANG. EXPO. 120 IiWf/j igtjor((renopotuit,fru{{us noncße,c0liatccrädi fàpulorû oculùdgm uoluiße,cuiiis gratia fnoti,dtligcn~ tins intcndcrent his, c]ult;e poftca per occaßoncficus defi deipotëtia diéJurus erat.Huccnim Cbriftu re/}jexiße fictile patet ex fiquctibus Anterim tarnen et alia fiubcße poß-filt;nt,ut hypocrtfis luda^oru. Significet itaij; ficus iud^cost ßborum decor iufltciam legis, e:s' ceremoniarum pom-P‘im.Stcrilitasarboris,inopià pioru opcru,hciceft,ope-tü charitatis,guib. nuncjuafirè populus ifte,in primis Sa eerdotu oHo intendit, jjgt;ccie pietatis plus fatis cotentus. ^xccratio,c]ua radicitus arbor exaruit,non folu tufticiæ legabs abieäionemßcd etia abolitionë cercmoniaru,atc[; id inpcrpctuum.Quod enimacciditficui,annonpariter Vludais acciditf Cogitent ergo uiriChriftiani malum hpocrifieostCS'fiigiant,Dominumautemcolantin Spi-titu er ueritate .Sunt c^uidicant, difcipulis excidium ^ierofolym.e ficpriefiguratum. Audiunt igiturexecra-tionem dißcipult,er' tacent non certè fine admirationc,fi tut paulo poftdtcemus,er ueniuntnierofolymam.
Et ingrefTus in tcmplum,8Cc»
liotemerècircumffiietcbatomniaMdebatenim,qute Mitris domum dehoneftabant, quaobrem er eiecit indi-ÿiabundus, uendenteserenu'ntes,crfubuertitargcn-tariorum menfias,erßellas columbas uendcntiufnunec permifit, ut uas aliquod prophanum per tcmplum fort^retur, adiedlo propbetico diâo ; Domus mea domus
-ocr page 220-CAP.XI., OS VA LDI MY CO N U -, domui prccdtionis uocabitur, G'c. Eßt.!6. Sic egit Do-, minuinoßer,aon ccrtc^uod uMc curdrct, quid in hoc tëplogcrcretur,quod noucrdt hreui dirucndïi, fed quod uolcbdt doccre f^o, quûtoperc Deui in E edeßu fut de-teftdreturmdlorum omnium rudiccm uudriciam, quant fcquifolct fraudulcntia, lucrum turpc,fupcrbia duxiit, ambitio,d( •lt; ßriin Dcicontcmptui .Orationif eflenim domus Ecclcfta,quam Chriftw dicit fùdamffelücam la-troniim, quod ut latro homtnibiis inßdiatur èjfeluncis, ita facer dos auarits ex /alfa religione animabits. Solecli-riuscjl Ecclefiam Romanam non alio flazitio magis de-turpatà, quàm auaricia. Ha-c etiam pofquÙ pedem fixit ol!m,omnis pietasfubuerfa eft,^ nullis flagitijs non eß aperta iatiua. Ta'is cßenimauaricia: natura, ut omnia habeat ucnalia,et omnia,quae potcß,ad feper ßs aut ne-ßs rapiatAgitur ubt Pom ißxfunwre cocpit ßbi potefta-tem remittendipeccata, nbsp;nbsp;cößrendi regn um ealorum,
nemo non adcurrit,ncmo non numerautt,ut peccatis exo nerarctur,cr acciperct poß hane uitam caelum,tune ue-ro ut dandi,fic accipiendi nullus ßnis. Ac tata licentid pee (dndifenfim intrduit,ut idinolm pro peccatis non repu-tcnturatiß qute gladio puniuntur,(y qu£ contra Pontif cemaguntur,ct“clerttm. Adultcria,ßrnicationes,per' iuria,ucncficia,luderejgt;lafphcmdre,maledicere,inebria-ri,ßaudareproximum, Deum, nbsp;nbsp;omnia qu,e funt Dei
eoatemnerc, inter peccata uix nunKramur.Uicigitur quia
-ocr page 221-I N MAR CI EVA NG. EXPO, uj
tarn crudditer pcrcunt animie,qM'S piorum non di-(wt,non tain contra tudaios^quam contra Papa c am uffedatores Vominiuerbumeffcdidum^Qutdcrgo/ti-txrum ahquando putammf Venict Dominm dum uifum l^it, exflag^dlo/àdo uendenta ac anentes eijeiet, ut ^nimarum occijbrcs,cum indignattonegrauLVcnict in-'JKamjer no tardabit, quicguid totm mmdm tn contra-dun cogitehdtcatßciat .videmm bine itaij- Ecclefiant deprecaiionis eße domu, utnotïi fit, quur ChrißtmlMC. ‘ 8. iubcat nosfemper orare, i d e/l, cogitatum no/hum fittiperiadarein Dominumfiemperadcum eonfiigcre, fitiipcrapud eum efifie, conuerfiatio nanç; noftra debet in
efiê.Phibpp. 3. Et mundo debemmuti ,tanlt;]nain , ^onutamur.t.Cor.x.Brcuicertèuerbo Dominmoften ^t,c]ualis fit,et ubi fit Ecclefia Dei.Difcitur item ab ex-^plo Chriftimunm Epifcopi. Circurnffiicieiidum eft fnbitfiijuid fit in téplo Dei,quod non deceat, ut inquam io^atur.Hifi enim talii eftuigilantia in Epifcopo,quid-■fw magif (ft, quàm Epiftopm.
Et audicrunt fcribæjprin^ cipescp^
Audierunt uiriEccleliaftici,ex inteUexeruntChri-ßlt;im inueht contra fie, doloremq; conceperunt, quod ul-
tam grauiter tetigcrat .Contempto igitur Deo, ne-ÿ^^a Chrifti quam /enfierant potentia,non pcrpenfiofice kre
-ocr page 222-CAP.XI. OSVALDl MYCONII
lcrccocepto,gufrcb.:t, cjuomodo perdituri eßent iiïuni^ Huùk t(tm nefàrij confîlij caußt erat, quod tmebant euni ob turbam adntirantem ipßm doiirinam. Ergo iioi?îr(«4 cœleftis lüa, quod contra hypocrißm erat, ztr iploî ar' guerat propter ouariciam rebquaq;/àcinora, pr^'bcbat occafionem inuidiie contra Dommuwycx qua tant pra' uumconßlium prodierat, maxime quia turbii placuc' - rat,à qutbuf nihilificbant ztr ipß,Gr ceremonue, zy pri' uabantur lucro confueto . Confrramui ha:cadnefira tempora, z^ uidebimus ueritatem Euangelij Ztr ißnii inuidtje,cr iliam caußameadem rationc ßrre.Quid e^ en im, quamobrem Papa cum ßuis dodoresEuangelicos, Principes,régna,ciuitates ad ignem iampridemcondent nautt,niß quod per ueritatem auaricitc Romanze, manenßum obßftunt f Nam turbis placet, quod pr^di' catur Ziy' ßcribitur ,non ut malediilis legem ncßcientibuf Dci,ßedquiaconßcientilt;e exhiUrantur,z7 certitudoejl uitte £tcrn£, Patrem enimhabent coeleftcm ,dum ßlif ßuntßili perßdem leßu Chrifti ßatris ipßorum,quomO'', do ergo dubitarent de ha-reditate cacli ? Atque ideo nott parum dißceditab annua penßone Paffls,qua haäenut luxumßucruntturpißme, acßceleflißime. Quamob' rem quod ßngunt quidam htereßes. quibtesße tmmerß' r'mtijtthcraniÇquos uocant) propter quas z^iufla ßtcondemnatio,nomiriUt aliquando uidebit,iudica-bit'que, Vidcmusfi'uilumhic auariciai religtonisanti-
ftltUM
-ocr page 223-ttî mar CI EVANG. EXPO, lîi flititm, qui dtiAn reéiè perpcnditur, o/lendit clarißime, f^idtUMricidfäcerdotU/maltternon poteflerga uerita' tci»,quie lucet hodie per Det benignitdtem, dgere'^qudnt
Ex ^«0 cr foldtitvm uenit pqs mentibiK, ut [olidiiK ptrdurcnt wgrdtid ddtd,cr jirttui contëndnti quicquid tdiuerfo regnMn pdrdtdntiehrißidnorum.
Et cum ucfpera lam effet, egreffus eftjamp;^c,.
Vcßicte fàüoiefuf egreffiK è ciuitdte, nbsp;nbsp;poßero die
quot;fdiie redqt gt;nbsp;ndtn quotidie pnedicdbdt i« templo, uelut ^fiio regno, non curdns odium phdrifeorum ,dutprd~ eorum in ße eonfukdtionem, 'mßdidf''que, noucrdt ^im Patrii hordm, dnte qudm non erdt iuiLtorum uim ß^ffeßko. Mdncitdqnedumreuertebdnturliicrofoly' ^fn, uident ßcä exdrutffe rlt;ultcitus. Petrut ergo reuo' t« in memoridm (^wd /àâtt erdt priori die,dicit:Rdbbit ^lt;^eficui,cyc.iiic idm dnfdm ndiiui Dommuf,ut uoluit, ^(ßdei uirtute dicere incipit his uerbis iConfidite Deo, ^dbiungit cdufdmiAmen dico uobis, çrc. q.d.lJctm tdn-id Uis eß ßdei,ut montes trdßgt;ondt,ftquK no hiefitdrit in ^''de,fed crediderit fire quie dixerit. Hoc e/l,qute apud i’°'nincsfuntmdgnd,et impoßibilid ,ßdelibus ßut^ poßi^ ^'lid.Iufii nÙq; per fidé uicerîk regnd,operdtifunt iufii-^‘d^aßecutißunt promißtones,occluferut ord IcenS, cx' i^ixerSt aim ignis,c^c. Hcbr.ii.fiducid fit aut oportet
io
-ocr page 224-GAP.XI. OSVALCI MŸCONIT
in Dro,non inuiribmnoflrii.QUimuii J uiriunoßrd' rumfiducttt poßtm ucnire quddum tenuf in cognitionem fidudæ Dchutfcictm uidclicct, qudlem'nÙ hxc eße opoK' tcdt. Equtdê noui robur corporis met ,cumeß igùur Id-pis firendiis, qui utdetur portdri non poffcabuno quo-pidm, fidensutrtbusmeisÇufcipio,cr porto, num con-fldt db tllis me noßlliyUt ßducu h£c tdm hdbedt certitu-dmem aliqudm,imô ccrtitudtnem perßäam. I ta res hd' betetiam deßduciaDci( liceatahquam ßcere coUatto-nem. t^ota e/l mihiomnipotctia D«, uolo utfiamfanits, fidutia itaq; tarn certa firor tn Deum, quod poßtt meß' tidre,acuelit,ut certior nonßicrit,qua uiribus meis coH' fißus erat lapidem fufcipiens.H^cßducite certitudeßcit igitur,ut ßanus eßciar. Vt aut certitudo erga uires medS eJi ex his, qu£ in meipfo per multam experientiam com peri,itaexbenignttatc,dtq; uerbo'Dei certitudoßtergd impoßtbilc ßt me frllt,ß Deo ßtero coßfus pro tpßus bomtate, er tradttione uerbi cuts.
Propterea dico uobis. Qiiæ^ cunejj orantes, 2Cc* iiacrationeetiam,dumoratis,quicquidpetieritiscre dentes,accipietis. Sequuti ßunt dtßcipuli, Domini conß-hum, Z!“ adßequuttfunt omnia. Ado. t. pctieruntdliunt apaßolum in tudielocum, zrdatuseAeis. Peticrunt Aói..^.uirtutcm,ut cumßducta poßet pratdicari uerbumi - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dci,
-ocr page 225-IN MARCI EVANG. EXPO, «j
lococommotorcplcti [unt omnes Spirituff-C}“ iofjuciiuiturfeinnoncmlicifinconinitimore.PetruiC}’ iolt;in.ortiuerunt,ut Samaria Spiritum eundem acdperet, cr rfccfp/t. A(ff. S.OraueruntCf'alij pro Petro in carcc-fcntab Hfrodf conicfhioquot; liberatus efl. A£l.i2.PauliK paircni Publij fanauitoratione.Aä.zS.i^ecdttbiumeJJe (gt;oceft,quinin tribulationibiKnunquam nonorauerint lt;(d Domiitum cum frudu : nam guomodo potuiffent fine ^MUf auxtlio peragrare tcrraru orbcm, penctrare ho' fics,promulgare uerbum mutido tarn aduerflmjùncere nila,adfltiltoncs,mcgt; tot mortes?Auxilium autem ittud poratur oratione, quocircaconflat,quÀmfleciuentesin orando flerint diflipuli.td quod nos moueat, ut certivm fit,oratione nihil non impetrari pofje, modofidelis fit. (?rcdat fli-miter or as Vieum pofle,qute petit, ©quot; item uel pra/l are qu£ petit,cr remittat ipfc, quoduult remit ti filgt;i- Quodquidcmpoflremumflqucntibusmoxuerbit fxpoittturiEt cumfieteritis orates,GS'c.'lmpudensenint fiteritaDco petcre remflionem peccatorum,cr nonre^ mittere frqtiis deliquijfet in me, aut alio modo heflflèt.^' CtuadcreChrifluscopiofluSiVtatth. i8. inparabolare-“ ‘ gss rationë conflrentis cuflruisfuis.tn uerbo ficteritis, habitus indicaturdeprccantiu, non.eniin fempergenu^ fiexerüt.Pneterea plenarias hicinuenimits pcrdoärini Chrißi peccatorum indulgentias 4 Patre caelefli,non efl ^tis igitur,ut Koma eamus pecunia,ct labonb.emptutn
O 4 Ponti
-ocr page 226-CAP.XÎ. OSV ALDI MYCONIT
â Pontifice. Demi halgt;emui,dÛlumm fideleti^uod not S berat ac ftruat,qobrrm reflè diilüeft oHm etiâ.lndulgfit Papte ante hoftiÜ ucnictibut,flringêdot eßeloculoh
Et ucniuftt rurfus Hierofbly*
Procul dubio confultarant interim gt;nbsp;ciuorivm antmitf bue incltnabM,ut lefum perderët,adhibttif populi fenio' ribu!,qualiter Dominui petenduf foret, ut anfa compil' rata uott pofjent fieri compotes, Hifc igitur uia placuitr ut fie rogarent : Qua authoritate blt;ec fiets tç^c.ei.d-nos fwKi! antifiites religionis,^:^ populi primoretiU/t' de cr poteflas eft nobes in templo agendi pro offîcto, amp;nbsp;alios ordinandi,ut agant prout comifjum efl.Tibiautdtl nthil iniunximus,unde igitur iflhec temeritoiiSpcraue' rant abfi^^ dubio fc naiiosainde no poffet elabi. Si tribuifi fet enim authoritate fibi Det, clamaffient proiinus, blaf' phcmia,blafphcmia: S'inaliter,quacunq- tandem caujain txpofutßeiyfeditiofum uocafient. Dominus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
rat oceulra menti um, intellgens qual/tercun^ refiÓdif' fet,id illos calumniaturos efi'e,nam adeofiterant obcieea tiut fiäis non credcrent Chnfii, quomoda igiturcredt' difient uerbi5fqu.cflionem elufit quieftione, imö prüden tißimcretudit,de baptifmate uideUcet ioannis,quod epu' dem tarnet fide coelo erat, contempferant ifti tarnen. Rt' Ijioniurum itaq; promittit,fipriusquieftionifatisficiarA utrum uidchcet baptifina illud À Deofiierit gt;nbsp;anbomi' nibusit
-ocr page 227-IN MARC! EVANG. EXPO. «4
hiw. Vc ru cjutd ifti^Senfertit iMx fe captos cjjc. tia co' ÿtabiitt a^ttdjc: Si dixerimm^ cixlo, dieet: Curigituf Ho credidijiis lUifNo crcdiderMit cnim teflimonijs loM hk de Chri,'}o:Vocaritt cu re^iu cixlaru.uocdrdt dgnum T)ei tollétcmpeccMÛmindi ,te,1ificatiiieritte(Je)iliunt igt;ei,tieitiUe de coelo,fupra omîtes eUe,hdbere SpiritS ita *d mmfur.t, 4 Pjtrf diligi, et oinnU ddtd effe in mdnu,/i dem m eumferuaredtifidelttdtemcjdemititre. Nihilaut borirt« receperantobftMUihomines. Atfi dixiffentex. homin:b'.ii,timebMtt populum, omnes enim hdbebat Io-*inrm pro uero prophetd,quMobrem ej eins memorie ftcroftini^d erdt. Re/^dent itaq^ [e nefeire, mdlebdnt tnim fupcrbi qudmuis, ignorMtiam tcftdri,^m re wit tb^eu d populo mslt quidpiam expeéhre, pdtiue. Chri-quot; (luiigitur pdr pari reftrens inquit:Nec egodicamnobis q:id authoritate hjecjicidm.lndigni ereoit uiri menddces reßioitfo.TSlumignordrepoterdntdebdptifmdtelodnnis qiutdin cldrèdudterdnt,lo.i,Qu‘bdptizd' rem dqud, is dixit mihi: Super que uideris Spiritum de^ feendentcmjCj'c.ltem cuius iniioudtioni non dudebdnt re ßßcre,qudmui5 dcriterineos inuehebdtur.Mdtth msnifèfiè de Chrifto prd'dicdbdtf N OMfTMSt ergo lo.bd^ ptifmd de cceloelje, idcil, toltmiUdmlo^nniî ddio-nem, qud docuit, CT biptizduit, eße commißsm À Dfo . Sed ddfercre noluerunt cb Cdufds fuprd di^iss, turn quod inuidid contru Chrißum dhtcr non permißt.
O i CAPVT
-ocr page 228-CAP.Xr. OSVA LDI MYCONH CAPVT DVODEC1MVMgt;
Et cœpnillis per parabolas ‘ loqui, ÓCCt
HRI STvS facrdotumdftutumprofli' ' gam't, O' äd tacendum coêgtt. Qj^Mueri nuquäin non populus ludasorum durit eer-I «zew populus extitit,per parnbolamnune
indicat, quod apert IS uerbis Stephanus ob oculotponit Aói.^.Duri ceruiccdnquicns ,0 incircutneifi corde amp;nbsp;duribus,uos femper Spirituifanâo refijlitis .Sicut patret itao'uos,0'c.Additdutcm Chriflia tempusadeffenunc ultionis,0' itä mentemfuam uelamento contexit,utfen' tentiam iuflit perditionis ißt de feipßs ßrrct. Parabola uerbaßtnt plana,quod latet ueroßc habct.Homo platd' uit uineam, hoc efl, Dcusparauit populumfibi, nempe Ißaclctn ex Aegypto tranß'^ ßtum in terram laiie amp;
tnellc manàtem,ut htc debit os 'Ui redderetßuäus, ne m-pe cultum ßdei. Jd quod Eft-ßc exprimit ca.f. Vinea out riomimcxcrcituum domus îfrael eß,etuirt îudagermeit delcüabileeius.Etcxpc0lauit,utßceret indicium,O tC' cc iniquitas,o' tufliciam et ecce clamor.Et circurndedc' ratfepem,angclortim uidelicet cuflodiam,ne ßircs et ud' fiatores inuiiibilcs fubintrarent, o ßtrarcnturßuHus»
O'perde-
-ocr page 229-ÏN MARC I EV ANG. EXPO. «{ Crpo-irrcnt uineam. Et ßderat Idcum ^ohlujiofj inquod liquorexdpituruuitrum. Katth-habet torcular,in quo liquor uuuru extorquctur. E ccleßä per forcuUr puiamut ß^ificjrt ,nlt;imhuciÜMißudu5 ex-ß'iinuntur, ZX dimnuhint in Idcumdd efl, in proximum *^igentem,z^ hoc quidepereb iriMem. Fodcrat didt, lacunii olim effoßii uinum exdpiebatur ,ut Fraß-^lt;^5 annotduit etiam. Ft tediflcuuerut turrim, flecuUm ^Uäm,cx qud propheU feu pußorcs fleculdrétur, ne-uinedtn mtrùs edm perderet,cfficcretq; utpro uitii ffdderetldbrufldi.Ftelocduerdtdgricolisedm,fdcerdo ^ibu! mqudm,c^ Fpifeopis, qui dihgenter iUdm excolc' ^^tbidcnte,dcrdflrouerbiuitioru/m herbU erddicdtis, Üquot; uitibw uirtutum impofltis.Ft peregre profldut efl. ^imuLwit enimDeus, tdnqudm dbfens,omnid qu£ t^'iuè comittebdntur.Ft mißt dd dgriceldi,crc.Frophe (àf uidelieet, quifruif}u,id eft,fidem,ct operd fidei requi' ^^rët. Atq^ hoc ipfumtiofldtfemel, fediterudtq; itcruitt ittdtesflnguldfjmdximè dufldgitid pbes fdtis ddere-^fràtditç^r paenit immitterecogitdrct.Adeo mifericor-egit Deus perpetuô ctvm ludids, na etidmß ex fer^ hunc percußeruit,illum ocdderunt,dlium Idpiddue-non tdmë potuit expugndri mifericordid eius,quin ^^fempcr utercturcrgdillos,ßpoffctdd pœnitcntidm lt;^f‘luccre,dtq; ferudre dnimds eortvm .Stephdttusigitur nidlitidm tdntdm refliciens, probe dixit ,dcltbere:
O 3 QJteni
-ocr page 230-CAP,XII. ' OS V ALDI MY CO NII
Quein prophetaru non perfcqiiuti funt pdtrcs ueftrifTît CbrijÎM ipfc Mdtth.ij. Hterujdlcm Hicrufiili m,quæ occi dis prophctds, çz Idpidds eos,qui funt dd tc mifi. Itd^ue cum unit adhuc hdberetfibiiizy'c. lAtfit tdndc,pcllquant cumprophctis tÛ ejl diiu crudditcr,lenißimus Domiiiin nfijuid rcimqucrct intcntdtuyflium Chrifiu Icfum putd, c^ucni unicit hiibcbdt,ettenerrimèdtligcbdt,ftccogitdiis, rcumbumurfilium meu,non quod ncfcirct,quid/Àdtirt eßcnt dgricol£,fcdutddmoncdt quidfuccredtbuißcnt. Quifdüü putdmus cnim,ut non itd cognarct. tnùtdtcnt doi»ini,qud hddenus fcnßflis,cr uilipcdtflis, no licebit tcntdre in ßlio^nÜ hoc impunè non dkfirrciii,ddcâui cß cnim.zy unicusdgitur cducbitis .'Veru ut ext us no cemit luce,itd mens iudxorit inutdid,c::s'dUdricid ldbords,mhit honeß iuidet: dd hunc igitur modum diciit intrd fefe.Hic Ijxres cß, uenite occidumus cum ,csc. Adprehenderunt ergo lefuittiCr ocadcrunt extrd uincdm,td efl,extrd ro/olymdm non ob dliud,nißquod fdius Detßudim ex timed dcbitum exigebdt. Qudm igitur ßnt fßeßlß propter hxrcditdtemJjic ucro dttendendu. Ex populo ncm-peDei ßdifunt non populus ,dcfcruientes ctiatnitliM fub legis mdlcdiilionebbertdte Cdrentßliorum.QUO-tnodo Igitur pertingentdd hxredi:dtc,propter qudm di-cunt,cy noßrd crithæreditds iIlt;lon pertingent,ufque dum dixerint : Bcnedidlus qui ucnit in nomine Domini, per filiwm enim ddtur libcrtds lodnnis. 8 . Poßqueon erg»
-ocr page 231-IN MARCI EVANG. EXPO. «lt;
fîgo Chriftui dgricoLtrum expofuit extrem Am ncijui' malignitatcm,roglt;tt fgt;harifieos ; Qud iguuTt fnquicnstßdumi eH DommiK uineæ^ E.trejpondent il-h ( ficut pAtet ex MAtth. quot;) nondum intelligentes, quod '^^ßfepertineret parabola: VenietiCJ' perdet agricoLif, Crc. Veritatem dicunt contra feipfos, çr pro genttbus. Nlt;tw ipß crant ad quos fmilitudo jjieélabat, occiderunt tnimfilium DeiuiM,quiuencratinm((ndum tamcnad inquirendum quod perierat de domo lfraclis,Etgen~ t« erant, quibm erat uinea locanda, utpote toto corde feeepturis Euangrliu delefu Chnflo. Vndc et Efa ; poll fui umeam hif uerbis loquitur Etexaltabitur Dorn in«« fxercituu in iudicio, cr Dr «ƒ SamlltK fandtficabuur in iulhcia.Etpafcenturagniiuxtaordincfuu, etdeferta in ubertaté uerfa aduen^ comedct.Clt;eterH quod hucufq; fùe fatobicuru jacerdotibiu, teßimomo ßt clarû Dauidu ex (fal. 117 • quod Chnßus adduxit proptcrca.Eiâ inquit, ^n ne bane quidëfcripturdlegtflisf Lapidé que reprobA Uerunt^c.q. d Legißu certè,qobrem no poteß eße dit biû^uo'nâ tedat ßmilitudinis fmftiSyfcitis enim,ut nemo qucatmelius,qd patres ueßri cotra prophetas,uiros Dct nunq no egerint,quidq; de me uos ßatucritis, uos inquÀ, qui eßis extruâores domusDei opinione ueßra^et homi nü.Qupcirca reéiè fentëtiam de uobißpßstulißis, nâ ita penitus ßiturumerit.Toücturauobis uinea^çy dabitur Gétibm^i^retur^À uobis regnu Dei,et dabitur gèti
O 4 /BiifflU
-ocr page 232-CAP.XII, O S VA LD I MY CONTI
ßcicntifrudui cius.ViMh.zt. Longdniinitatcm uiJae Dpmini licet in hue fimilitudme ,utquipriufquâadex^ tremaperueniat,nihil non tentât,fipoßit homo lucri/ic' ri. Quodfifrußranea ßierit omnisdilatio, lußoiudicio perfequitur obduratos. ïnuitum enitn punire Deum pd' tet ex Efa.cd.i.ubt ficdicit: Hc« confolaborfupcrhoßi' bufmeis.EtEzech. jj .No/owjftmimpy ,crc.Cer' wcoßamitem femperßtijje gentcmiudicos hand mitiiif cognofci potcßjUt qui,quàto maiorcfunt à Dfo ßtißui» effent impijflagitioßq-ylenitatedätomagisineußerüt, prophet K qui corriperët mißis,exacerbati .Sedet ßnii' litudo ipßa per ße habet iucüditatem, ubi uineam adpellat Eccleffam ßuam CominnhCr ffudui intelligimiM operd fidet effe. iiam alia,qua'fidei non funt, nihilad cccleßam pertinent.Tandern perihelium eß ex E)auidc,Chri/lum clßelapidem,inquototiim a-dißcium Eccleßx nicitnr, quiéj; iungit duos parietes, nam in angulum eß ccüoei' tiii, populum uidclicet iud^orum er gaitium m uttdt» flruiluram,cuiuscp:ßx Dem eß. Qiiaobrcm etiam mi' rabileeßin oeuHs omi:iH,namboni er eleäiDeinonbd bentgaudiummaiicsac admirabilim: maliucrötametßt mir an tur,interim ringuntur tarne. E xemplo ßnt iudtcit
Papißte.Locus pulchrètraüatur.i .Petr.z.
Et quçrebant cum comprehendere» Poßquam inte üexerdnt parabolam tcta,e^ ßcriptu-ram contrd
-ocr page 233-IN MARCI EVANG. EXPO, txy ’■lt;lt;« contrafefe diéï am,(ondtifunt comprehcdcre Chri-ftu-Scdprohibrbat fèrmidoturbie. Adcofincß-uduue-fitm corripicns cordtn obflinatd fruditur hypocriß Jtni malo hypocritarum,irritantur enim, ucluti crd' ^0:icf,Qy dculeos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß ßcukas cft,ctitini letalitcr.ld
^‘fod hicfÀcilèuidcmus. Quidinpropofitotamalo pO' dcßßcbähpoßqud uidcrdtit 4 Domino cognofdi Sic '■^ftècomparatumcftiUtduddcia cyuiconctur in pri-hypocritdfilfum, ijnod eß obiedu^expugnare, cunt tame,nihil cßc ißhoc hominum gcnerc mcticulo' ßrtitcrrcßßitur.hdbet enim intm pugnuntent ^ofiem conßcientidm, outc guidem ubi mala cß, non po-non cßefummd ßrmido. Pdtct hoc, quod turbum hie ^lt;lcotimcbcinthypocritte.Pdtcntcmnid,quiediximui,iti ^^SnoPdpie,utnon ßt opus cd dercucrbaßccre.
Etreliflo illo abicrunt,
QnoJ pdldm non dudebdt mdlignitdf ficerdotum, icntM per nißdids, ddiüdis Hcrodidnis ftbi, quorii par j^cratodtumcontraChrißum,ß ßcpopulumudlcrcnt, occdßone ex rcßgt;oß dus drrcptd,pertrah£rcdd jc,ct ti-^rcabicdoUuireinDcminum. Adgrediunturßibdo' le blandiendo putÙl es cum bladitijs poßc capt, qiicmad' *»odumcdpiutur hominesreliqui: Pncceptorùnquiunt, ßhnuiquoducfdxesjCrc. Eceequantd tr.buunthcmi' ^mequam: Veritdtem,bbertcUcm in dicendo dodri
O s nam
-ocr page 234-CAP.XII. O S VALDI M YCONII
njm D«’ uerà,qu^ Cdtn: omnid fiterut m Cduft, quur DJ m.'wit fawtoperf perfequeritur.Ncinoccrtètnortalùi eß qui no cdpù! ur proprid lauictimà blÙdimur nobißpßs, nugii uerô dû audimiis ejjc,cui utl pdululû pidceamus. Utc dißiäus in Chrtflo non erat. Sold Pdtrti giorti et ha dôqu.ercbdt, unde ßultd ßerat inuidorü et tnßdidnrm'.n aduldtio. Etproßf;ö/lulta,nd/j'prouerdcehdb.bMt,ee fi utd Dei docebdtaiti loqucbdntur,quur no creed bjut rit quurquod docebdt non rcctpwbdnt^ Adeo pro:
prdUK incogitdtes erdnt,ut in mente m non ueniret Chri ftum mfidiM tpforum inteUeilurum tdm erdj)dt Licet, inqmunl,cefiim Ciejdrt ddre,dn no^Phurtfa non iid dip fentiebdnt ab hu,qui 1 «(ilt;lt; quendÙ Gaulonité fcquètes,di cebdnt: cuin nefif eßet dgnofeere priitcipè dltguè prd-ter Dcum,nefis ejfet etiù ccj'um ddri Cicfdrt.Nd hd’c eßet fer uitus,cum ipfî tdinen liberi /orent. ç^ud de rc IcfephtAn' tiqui:]ud.lt.i8.e.i.ContrdfentiebdtHeredidm.Qtiocir cd mens tnlidiantium h£cerdt,u(fîrejigt;ôdtffet, dandunt effie, di firri poffet dpud plebem, ut qui dbed non itd fia' rctfideliter:Stndliter,db Herodisnis accufdreturMtre' bcÛionisddthordduerfusCiefdrem. Chriftusitdqucfci' ens lûorum fimiditionem,dtxit Qudme tentdtn ? De' bebdnt horrore conçut i mijeri tencatores, dum tnh tttge' bdntfecognofci, utnimirum concutiebdMur. Petit ergo Dominus dtnarium ddßrri fibi, ut hdc occdfione poffet commodius reffondere,Adiirunt,Diat igiturtCtuus efi
btC
-ocr page 235-!N HARCI EVAN G. EXPO, «x» ticc imago,c^ infcriptiofno ^uod ignoraret qu^erogitt fed ut ex orf proprio magis conuinccrcntur ifti. Dixc' runt ei: Ctefarii .Tunciefwi. Rcdditc ejUte funt Ctefaris, C^c.Reddendum cH unicuique quod debetur pro nornm iufttcu. II!umifma habet inferiptionem Cte/aris ,in)i' gnum igitur, quod publtcie ßuidlicnis utaturauthorita-teMitis lüi uediigal debitum .Seder Deo quia debitor fes eflif, etiatn huicfoluendum,quod debetii. Et d' lud Diquit aliquiifCharitatjUt errtum eil ex priino præ cepto decalogi.DebcmU'S igitur ex hoc loco Deo, er Po-tf/f dti. Df 0 ^H/df (M q«oJ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfim continet. Po-
teflatiin externif obedientiain,dummodonon iulJerit peccare.Locus pugnatcotracatabaptiflas. Et admirati funt de co, prudentcr enim reff^onderat.
Etuentunt Sadducæiad cum»
Duarîi feâaru qu^ßionc Chrißus expiignauit,ut ad-miratioßicrit his ,alijs aut conßißo. Sequitur tertia nept Sadducaoru,qui itidcaduerfabMitur Cbrißo. Fatu nö a-gnofeebät hi eötra Pharißtos,tribucbant aut omnia ltbe~ fo arbitrio homtnis. 1^5 credebant carnis refurredionët anima tomen tcncbÔt efjè mmortalem,ficut etia reliquit ludaorumßedx. E phdofophis idem pleriq^ tenentar' gumcntiinonfallacibus.Et hominumcon/cientiiefub-peditant .Dumeßenim migrandum cxhacuita,annoit timetur, cotqcienda nwnente,pcena fVelgaudio cor exukat
-ocr page 236-CAP.3ni. OSVALD! MYCONII
exultdt ob pricmium fidenti promißum eadcm conßolM ucro nordnt ßupidi bomincs,z^ Chriflum eim eßefeiitcnti£, carné refurgcrew.dclicet in nouißimo die, contra contendunt flultißimo argumenta j'cptefratrum, guibuffecundu Nlofis legeiinacumfüßctuxor,quoir£-dorefurreüionistcporcßmul omneseandeeßent habt-turi, ficut contextui plané et mulcts uerbis explicat.Lcx Koßs ( ut obiter hoc ) lata uidetur, ut adhuc alu Inuitn, cf) tranquittitatem publics, videmus enim ejuas tur' bas excitent htereditatesfßtransßranlur.Hie manebant imperturbatlt;e, qiiare non ita male confultum erat trM' ^lUitati. Verum Dominus ftulticiam ejuamuis placidé, tarnen libéré exponit, errorem,cx ignorantiam feriptu-riCMrttitisq-DeidemÖflrans. Error ex ignorätiapro' manabat,gu£grauis erat certé. N efciebant enm, quad uirtute et omnipotêtia Dei corpora poß rcfurrcdiionent imm)rtalitatea'-cepta,nocßenthabtturadeincepsadfi' dus carnis,t(t prius. Qjtàobrem Chrtfius dicitacaßitura fieutfuntangeüDri.No.'jcotrahcnturillic matrinwnia, nom bonorii erit perßdto,Qr flatus tranquiliusjcjui cct' té non efl in matrimonio.'tJefliebdt item flripturamaluie legitur Exo. j. Eoo itte Dfi« Abraham, nbsp;nbsp;Deus ßaac,
e^“ Df«r IdcoJ. Atqui non efl Deus mortuorum,fed Dfi« tiiuetiu'm.'!gt;idmflre£le,quodßcriptti/inefl,expendtßent, poft quam cognorat patres iSos iamolim deftndos, non itUKnißent difticulter,eos adhuc uiuere fteüdum animos
cur»
-ocr page 237-I
IN MARCI E V 4NG. EXPO. tif . f«m Df«x /ji Df«ƒ «z«fMhMwt, ut rex efi rex utuentiu/nt «0« nuriuorum.Dein çjquot; iüud inueniffent, Geum Abret hiuniDeu i fcriptura dici,no animae Abrahami.Quant-uif ergo nunc corptaiüiuinon uiueret,ßiturwmtiimen tieceffe,ut iUud ipfumin uitätn refurgat, ne ßlfum dtxe-fit fcri{)turit,Deû ejfcGcivm Abrahami.Tottm enim (, ut ita dictim)Abr4hami Dcim eß. Hiße Gominus tgitur er ^adduc£OiConßtduit.Dißendueßhincbreuiter,quM non 'm litcra mancndumßtß) iptur£,ßd mentent U' fitum 'mquirendum effeme ßducamur.
Et cum acceflîflèt quidam c fcribis,
Mdtth. c.zz.dicit,7hdrifeos ß iunxi]ß,poß (juant M dißent os eße obturdtum Sadducccts. Turn qwfm Mlt;tr-otsßribdm, itteuocat doâorcm legis, ut mteüigdmust ^e genus hominum f■rib£ ßerint lHd£is. E /f Æ« lt;lt;«t nidetur is,ut lef im rogando tentdret,ttdco tentdtionum non erlt;ttfinis,ßqudndo poßent obt'merc, quod concupi' nerdnt.Qudnqudm Mdrci uerbd ßc fpnët,tdnqudm fub' ornatus iUe roget dniino non nidlo. Ait enim: uideret'que ^od bene reßondißet.Pldcebdt certè reßonßo, ex quo niotuspoßet dicidd 'mtcrrogdndum dmptius quiddunt. t^imdlisdicere,Chrißumpldcuißepropiercd, quod or Phsrißide cdrnisrefdrredioneßntirentidem.'R.ogdt iÿturhis uerbis.Q^od eß primu omniü pr£ceptorumï
-ocr page 238-C/SPJOT. OSVALDI MYCONII
If/ÏM out re/podrt itthcrc. Deut.ca. 6.fcrib''tur hoe nttOp ddtu-,quod quidë primu dicitur omn!u,et cfl,quilt;t(ùmmî (ople^itur totiut legigt;s,Mthore Domino,Matth.zz.Cunt i^ortdtioncigitur Kofesiüud proponit,dicens. Audi Ifraël. Diâurui ernt cnim,quadfcrudtum, puritunierat bicpacem,illicfalutè:Dominus Dem nofter,D(m um« tjl.Ddemhiecuerbdnwx requirunt, recip:endttmeä tnint lüud corde puro,Dcum unum effe, er prieterhunc non eße ahum,er eu ipfum eße Df(lt; noßrü,hoc eß,crcd' torem, Dominum, er Putrem. Creauit enim omnid,gU' bernât omnia, conßeruatac tuetur omnia, in primis ho' miné,que ßcerat adimagiiüfuamab imtio.Hunc igüur, quia talis eft,diliges inquit f x toto corde tuo, er ex totd anima tua,er ex tot a mente tua,er ex totis uiribia tuis. Uoceflprimüpneceptum. Hic quid quo’fo non rcquirit Dcud eoru, quæ ßunt in homiccßue corpus cÖfydercs,ß' tie anima,qui tarnen eß adeo imbecillis,ut minimi!putt-âumhinc no queat pro mete Dei perficercfllomo nanip dumeftcaro,quomodo fßirituattter agetper fefelegis, quaifßiritualis eß,quicquamtPt tarnen mandatum ittud perficiendum eft, Dem enim uult ab homine fic, ut pof eH, diligt, ue!priuare faluteft non dilexerit. Impoßi' bile dum igitur impofttum eft nobis praceptum ,nift Chrißitsuentßftt incarnem, erperficiffet pronobiSt qu^ lex infirmata per carnem prießare non poter at, Ro; i.perieramus omnes. Q»fwotre« Chriftmßer^ uato»
-ocr page 239-î N M A R CI E V A N G. EXPO. «îo tUtornoller pcrfréiiH) tegii cR ad iuftificationcm omni o-cdenti.Ro.io.Fldcsentmin ChriJ{um}efum,ciuacer~ tu^ciirMr de lege perfiâa per ipfum, nos purißcat, zr ileâionem Patris nobts mßnuat,ex qua deinde nos tO' iOS blue dettouemiM abipfo pendentes utdPatre,ßuein projperis ,ßue inaduerßs ,certi quod abciusouxilio, fnteHioneyft^ientationenondeftituamur. Quodßue-to nbsp;nbsp;nbsp;eft in hac dilcâione imperft(iiiK,idjupplct Chri
fti men tit,tan tit in eo firmitcr perßftamus j ut decet eos, quiPatrê inuocatinccelis. Hine tit cnafcitur fccundum ^teceptii ßmile priori: Diliges prox imit tuii,u[ teipfunt. ^mileeft^atneft dileélio,etperftâiouit^. Perftiiuseft tnim,qut Dck amdt, et perftdus eft, quiproximit amat Ktft^fiim.fdeo Paul.inquit-.CÖfummatiolegis dileélio. ^o.ii.Perftiltis eft au' uterq;,qa qui unu poßidet reâe', ttalteru poßidet,adeo duo continentur in uno. Diligcdi ^iffbo requinrur cor et animus erga proximti,ut uideli-tet htec erupant in opus, ubifuerit neo. fte. Df proximo ttoronenw elarius,quàmChriftus,Luc. « o. Quàuis enim fint cognatioiies, alftnitates,patria,l'ydalitates, uicinittlft ^ia,nrceftitatcs-,Cfe. proximtts tame is eft,qui pr£i cr fereros indiget opera no/ira.Seqtur ,ut teipfum.bte nu-^urhic,ut jolent Papifllt;ie,eljrrt eff quod dicitur inter' prete T)oin’no,ub: dtcit: Omnia qua-euq- uobieritisdtt fit ^ßt uobi.r homines,ßcetuos ßeite illis. Matth. 7. P mabùs uolueris aman. Beneftcies,ut uolucris bene/, ri tibi.
-ocr page 240-CJlP.Xn. OSVALDI MYCONIl
tibi, Neminem heditfM non uolucris Udi. Siquis uera tn^ilum 'tntulerit,non mjlum,fcd bonum reddits,nahoC' ipjiim •cr tibi uis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quèpiam Iteßßes. Kitius his aliud
pTtcceptum non cfl.Caufa dida efl, quia kx prophétie coùnentur eis.Ex quo uidemus,qualiter'na/it omnit fcriptura regulanda, ne dum cam exponimus, aberre-ntus. Compleiiiturenim ilia qu£ pertinent uelad Dcum, uclad hominem.Siad Dcum,regulanturperprteceptuM prius .Siad hominem per poflerius.
Et dixit till fcriba.Bcnepræ ceptor cum,amp;c*
Adprobatferiba refßonlivin Domini, uerba repetent etiam prteccptorum,o~ adßnem adijciens,dtlcélionei» Dei,c^ proximi plus eßc,quam uniuerßa holocautotna-ta,c:7' uiiiimas.Ex qu:bus u:dctur intcllexiße,uerä pie-tatem plané non coßßcre in rebus ex ternis, cereinonijs, ac uiilimis, fed in pur itäte cordis amätis Df «WjCT proquot; ximum. Chwi rcliqui ludteorum contrarium fentirent» actenerentpotiuSfpictatem fummam conßflere inhis, qUiC fubiacent ociilis, baud aliter, quàm hodicfentit Ed-pifmuscnvrc peftilentißimo.Quäobrem Chriflus,cuin utderct,quod prudenter reßgt;ondißet,dixit :Haud longe abcs à regno Dei,id efl,à uera Dei cognicionc, atq; adeo ueri cuttus,qui Deo dcbetur.Natn noße Deum, regnuim Dei eft. Si nouißet etià,quern Deus miferat ad benedicen-dam terrain,
-ocr page 241-î N M A R C1 6 V AN G. E XP o. m ^mtemm,pcrfiilèiatn tcmilfctrcgnumDei. Ef qnî fcistdftcrhiec cognitioßt coiifeguutaconteftationcin tim egrcgiamf er ex tentatorc/àilus fn difcipulus Do-twni.^ Summi igiturfaluàs hominum hic docetur. Dili-gendui (fl Deus, diligêdus et proximut propter Deunt, titij; hie efl cultus ucrm, c}uem isuult pr.eflctrißbi, CT prêter hune noncflalius,ciuipliccitiniflflitexdtle-^ione, ittjucfecundivm uerbum ipflus. Cultus üutem lüe non efl poßtbtlis huminlt;e arni propter mtunm pecca-to uitiitam^cr iti uitiitamgt; ut a fit pnui ah adulefcen^ tii- Quamobrem benignitatediuiiiadatus eflChriflus, ^ui à. peccito carne liberata per crucisfuppliciu, ut peC' citi grauitatent uideremus, reftitueret ipfam in flatuni, ^'10 poffiet dgcre,(iuaniobrent erat db initio coditaud cjh co'e. e pradiéio cultu Deunt, no guident tanguant uirtu-te propria,[ed uirtute Chrifli. Hoino itag;, gui fide red' pit,d Chriflo fi:io Dei uiui, fie fiepurgHu dc reflitutuin» tills eft,gualentcjfiefie crédit, dtg; ideonadus purgitio-nem à peccd: is, iiifliis efl cor a Dr o per Chriflum lefi^i»n.
igitur guàd'u fiierit inhae uita, placcrc condbitur Plt;(-trifiuo calefltpcrfiliumeius Domina noflrunt. Id guod fiet.fiiugifiepercharitatemcrgd proximum excrcebit fifido. Qjiod figuid hic ob carnis rclidüuitium minut perfiéiègeriti.r,Deits P4.'f r tSc benignifiimits ob fidë le-fiu chrifli no impiitdbit, modo conatus hominisfitpro' tus, (T ex Spiritu Chrifli,propter guemDeo, gu^epld^’
P cent.
-ocr page 242-CAP.XH. OSVA LDI MYCÖNIT
c ent p!dcët omnid. Accedüt hue ucrbtt et ldcrdmentd,^ui' bui cruoluntatë Dei cognofcimtKtC!' de gratid eiits eer' tißcamur,Gr ßdeeoftabilimurAn hii dû uerfdturhomo plus nwrtem cxpeâdt,gud!em Dontintu ordmouit, et ui tomlßerdt indubiè fempiterndm . Tigmentd hominti/m, quæ fdlutem pollîeètur,ut neiuit nihil pr^fldre huttes, itd tteghgit iCrdumfe nimis eontrd Deutn engere eonatt' tur, pro uirilipefjunddt, ehdritatis intérim hdbitd rd' tionetdtnë. Uieeeftigituruitd hominis Chriflianifeeun-dum uentdtem Domini.Siquis aliam inftituerit, is, quid proprids eogitdtiones lèqui mauulc, m fine prtceipitdbi' tur. Ergo nemo poft lUa audebdt lUum intcrrogdre. Td' Us cfi fapicntid eœleftis, ut nento qiùuisfapiens in mun' do queat refit fiere.Hoe tpfium itaq; uidëtesfertb£, ne tnd gis magisq; erubefeere eorÙ populo cogerëtur, deineeps d fubdohs quuftiontbtts fibt temperunt. Jefius aut dum iSi deftnunt, ipfiineiptt inter doeendum rogare, quoderdi certèfuprdeaptumeorum,dd hune modum:
Quomodo dicunt fcn'bae Chii ftum ciïefihum,amp;c
Chriflus erresrem mdgnum,nô folum uulgi,fed etidin doëtorum legis,ethorum tn primes,ut qut inaltos tpfunt traits fiderât, hae interrogdtione uide tur cmenddre uo' lui^e,quë habebant dcMefiiaßituro innutndu Putarant cnim,qutdfiltus Dauidis inficripturU uocabatur, e « pd-ruer
-ocr page 243-ÏN MARGI EVANG. EXPO, ifl yiter rcgtidturumM Däuid regnartit. Dein regnum hoc tuanfurum femper, itdutnuUiufimperiojubijciendifö-fent. Chriflus Mtem in hoc eft, ut magnificentius quid' dAm inteUigAtur de Meßia,et de regno eiusiputA nec tent poralan regem fiaurum, nec regnum ipfwn temporale, Zf ilium maiorem etiam ipfoDauide, atque id cxuerbii TiAuidii.Aitergo:Cluomododtcuntfcribie,czc.Confla'^ batfcribM tenere,acdicere,Qhriftum,idefl,unHüillui’t Dei ,filiu m eße Dauidis ,utexMatth£oquoq; patet : Si filius,quogt;nodouocdt igitur Dauid ipfum Dominufuumi Kirabilisfiltus,qui cy patrisejl Dominus in Spintuß uocatus.Dixit ( inquit D^fid pf.lo^. ) Do minus Domino meo,Dominus inquam reru creator omnium,er con-feruator,dixit Domino meo,filioßto uidelicet ießt Chri-fto.Sedeà dextris mihi,id eft,potëier régna fuper omnia quafunt in caelo,qujeq; funt in terra. Nitw hoc eflfede-^ ne ad dexteram Dei.Eph.i. Donec pofiero,erc. Donec ontnes,qui non funt nati ex me, fed ex fanguinibus, er « uoluntate carnis,er ex uoluntate uiri, atq; ideo neunte noffe poffunt,neq; te Chrißum meum,fed odio potius impellente patre ipforu diabolo profequuntur utrunq;, donec inquam fubijciam tüos jub pedes tuos, uelutifca-beüum.Vide. i. Cor. i s. lüud uerbum Dauid dum loquu-tus eß de N\eßia,qM tarnen ßlius ipßiii erat futurus,qiia-litcr putatis,q.d.fcnßt de ChriflofNon certè quetnadmo dum uos ,fed uti docucrat Spiritußquot;. de ßho Dci. Is qui-
P » dent
-ocr page 244-CAP.Xir. OSVALD I MY CON II
dent c^nod in camem umturui crät,ob earn, t^uiä ex prO' genie DMidis adfumendd, rcfièfilius UMidii ädpcBd-ttd efl.liihilominus (juiaquodfocratiib initio no mutä-rat,etic(mjiliui erdt Dei,ciuo modo nutjuam fire indteo' rum doilores de Chrifto fin fir atdd quod fitis confiât ex lgt;^atth. cttai.ubific legiturJE t nemo poterdt ei refiode' re uerbum.Silentium enim codâum indicurdt, nunqud/n eos inteUexifie quicqudm de Chrifio tdle, quern tîto de' fyderio uidebdnturtameexpefidre.'Et plerdq; turbddU' diebdteum libenter. Turbd non perditorum ,fid eorunit qui confiientidf expctebdnt eficliba-df.
Etdiccbatillisin dolt;51ri nalua,6Cc,.
Prolixior cR hie Mdtth. cd. ij. Chriftus enim pofi' qudm pc egerdt cum pharifteis hypocritif hdâcnus, tan' qudm effent fdndbiles,hic ut omntd uidit'meaffum tentd' td, iubet turbdf, ut fibi cdueant abeit. DepingitautcM cofdem,utd nemmenon pofiint cognofii.Gdudctdnquitgt; uefiibus dd tdloî ufi^ demißis obambuldre, dmdntfilU' tdndo reuerentidm in firoexhiberi fibi, nbsp;nbsp;ddfiUantin
cogregdtionibut Tt^wyitcfedit/fitees ,prnndf fißdt,Cf 7r^(tirgt;(eÄiirlees gt;nbsp;primos decubitus in ccenis, qu£O' mnidfitcddbdnthuc, utuideatur, qute cupiditds mdgn£ pier it cefiimdtionis in cordibus illorit. Vix efl enim be ft id fupcrbiorhypocritd.Sequitur; Quideuordnt dotnosui'
dudrum.
-ocr page 245-IN MARCl R VANG. EXPO, t» duaru. AuärifuntiZr ßhc mifmcordijfiîfoq; religioß. Jkuorit cntm domos,idcß, fubßantiäs er bona uiduci-t‘um,obnentrem eteiümeßparändibonacupiditds.tiec tflmifericordiaergA dcßitutM, infirmas, etpeccatis nö-ttunquam oncratas ,imö h£cfi^aut, ut libentiusipfas ad-grcdtätur,pr£fierttm dum fißrint ditiores,nam reliquat Hon ita curant,nifi ßrte iuuenes. Keligionë autem ojten-tant fiib pnetextu longarum precum, quibus nihil aliud tarnen,quàm decipiunt.Volunt enim ut pro religiofis ha biti raperc ac uorare qucant,ncmine nonßuente, pro libit u. Tale genus cß ucnditantiumßßb nomine religions, Korcs hucPapifmi confirMitur: dißgt;cream,nifinott nnnia reperiantur paria, nedicamgrauioramulto. Ca-tteamus, quibus Deushodie ueritatem filijfuicommißt diuulgandam, neuel fuperbiicuanitate reddamur turgt-
tmus enim mintftri Chrißi.Vel auaricia capiamur ob itentris ingluuiem,ut quibus eßtnorefemper temperan-tta, Vel hypocrifißulteßamui ueritatis ebuccmatores: precemur, ut quibus eß Dominus iUuminatio, ijßdem fit er proteäor in a;ternum,ne quod fequitur,cr in not fedundet : Ait enim Dominus. ißi aaipient grauiorem ^nationem .Adeo non eß Dfo gratum,quod lÜißciunt nßeciem bonum acjanilum,poßquam tanta tatet mailla . ludicetergo fandimoniam hypocrifim,hypocrtfim tttquiim,fdcerdotum,monachorum,monialium,ercmittt-
, bcguttaruniter horum fimüium qui uelit, nos ex P } , tterbo
-ocr page 246-CAp.Xir. o s VA LD I MY CO NI I «rramp;o Chriflidifdmustgrduiuf iudicium ex hù,clUie agunt,eiifuperuenturimi.
Et cum lederet îefus ex ad^ uerfojôfc*
Tlt;!ot(ttu dignißimum, quod hic ßflum, eSquot; quod inde Cbrißusdocctdifcipulos .MißtturbdingAZopbylMU, id efl, arcam paratù ad hoc, ut iüuc mvMra Dci demtt' terentur.Diuitcsmulti malta conflnebant-.CietcrtMn ui' dua quiedà paupcr,intflt duo minuta, quod cfl quadrant tiumulutæreusualde parûtes. Hfc itaqfludiciumaudia' mut rtomini. Ad dißcipulos cnim ita dtcit: Amen dico uo' Hs,quod h£cuidua, eyc. Aliter docucrant procul dubio Phartßei,quare diuitct diuiter çtiâ dcderant,exifliman' r« Df O fe no uulgariter inferuijjJ'c.'Vcrum quid ita DO' tninut tudicatiOmnes,inquit,ex co,quod ipflt fupercrat wiferunt,longé plus,q.d.flbi relcruàtes domi. Vidua aU' tem mifît tot am ßubflantiam ßuam,nihil ßcruans flbi. Hlt;f c ig;f«rDowj„op/lt;tcff,fni no ita. KetiiurDeus,noncei'' tè quod datur, fed animum dantis : hic jiflteritßncerut in Domino, bene fe res habet: Sin aliter, etiamfi montet ^dtulerts aureot,nihtlefflcict.Purgandut efligiturani' mut fide,deinde quicquid it iufferit agendum, figratif' cari uoluerimut Deo,nam eo nonfic inßruilo, quicquid egeritdi^licebit.
CAPVT
-ocr page 247-IN HARCl RVANG. EXPO. zj4 CAPVT DECIMVMT ERTIVM^
Et cum exiret z tcmplo»
X Matth.clt;i.zipdtet,iinde'näm(tnfafi(t difapulis ( lAar. noßerde uno loqui' w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^^cO’lt;lU‘uerhjfia't,cumani'
mis idem effet omnium. )indicandilapi~ ^'im md^itudincm ,dc fubßrudiiones tempb,contr4 Hierofolymdm enim dtxcrdt,ßiturdm defertam ,unde '^ti commiffratione^quahtcrfoletcaro, eiuodßruäu-f'i tdm ddmirabilis deberet uel deferi,uel deffrui-Ç^udre dicunt:Prieceptor,uide qudlcs ldpides,crc. Chrtfltts dut fonßrmdnsdmo chrius exponent,etuod dixerdt,inquit, ^on relinquetur Idpis fuper Idpidem, qui non dirudtur. q.d.ddeoDeumoffenderunt impietdte fud ludtei,ut ftidmß uolncnt hdiHenus hie eo!i,cr imiocdri,tdmë non tnulto poßcd fiiturSßt,quoddico.Atq; id quidem, utuel mundusmtelligdt,crmdxime Eccleßd conuenturdex Gentibu(,quid/it,impium effe cotrd Dominum, qudm^ nihil ßt tdm nobile,quod,ßquif dbutdtur dd dehoneßdU' dum potius, qudm dd reâè colendum eum, non demolid-tur,cxdd nihilum deducat. An ueronö digne quit mird-bitur,Pdpißd5 templorumßruäurdmucUe comprobd-tdnidb hoctemplo,cumuidedt, qudmextemis Deut non tdpidtur, etidm qu^ funt db ipfo fflcndidtßime, er cum higcnti admirdtione omnium extruüdi Qjtidnipotiut
P 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßc colli-
-ocr page 248-CAP.Xni. os VÄLDI M Y C o N11
ftc coUigutfDeusiußit templumcxtrui fuo nominijclliiit Mfrö Mw per tncredulitatcm dcficerunt Judiei,tam(]; ui' xerunt impiè, non tcmplum, non templi ße:crdotuim äc ceranoniiu rejjiexit, ([uin tot urn lUud, ^uod anted titu' Ium Da portduit planéfubuerterit. tgiturfides efi.e^u^ Deum delcilati^ua fernitur ei,(jud rede coliturgt; nofub^ firudiones pyramidales, non bodtus,creb hom'iiibui conßdieultus, quifiunt tn lUis, in qiitbus perfi dam hd' denus pietatem tarnen coüocauimits. Ergo defiiKtnUf dum tempus eft,zy eultum tnftituemus,qut eftßecundum Euangelium Chrtft^quo uidelicet Deus,qui Spiritus eßt coltturfigt;iritu,crueritatc.lo.4..'Vitam(i;nofîram adeul tum hunc adaptabimus, certo certius cfl cnim nifi filt;^ rimus, exemplum 1 «dorttm in nos redundaturu/M-Verum nibil tale uenit in mentem,ßed ebtrd potius omni' bus uiribusin hocfunt,utui, ciuodtenent,tuedntur,amp; EtiangelicumDel eultumradicitus extirpent, eobufti^’ decolldtis, fubmerfis ,Qradhiicmiferabiliusperditif O' mnibus, quibus ueritas efl eordi. Age Dominus, cui iu' fiiu efi oculusaiidebit.
Et cum federet in monte Oliua.SCc»
Qudtuornominatimponunturhicdifeipulorum,qilt;t tifteris curtofimdgis à Domino quierut,qudndo'ndm dec firudiotempliZXurbisfit fiuurd. Etquodhuiusreifi' g«K«t
-ocr page 249-IN MARC I EV ANG. EXPO, ijî ^num,nechu iia folimsfcd nbsp;nbsp;corfumationis fieculi,nAM
Mx putarant tcmplum CT urbem finicnda, ntfi ez ntun-diKperirtt. Qhrilluiuero morefobto rej^ondct, abjlrd' ab his,cjult;e non erat illorumfdre,ac ea docrns, ^UiC fMffeoportcbat. 'Videturautem rrlj:ondcndocot»plcüi tempw totum ab cxitu fuo ad Patri, ufg; ad tctnpiKex-trcmi iudicii-.atque id hoc ordine, ut primé dicat de hit» ante Hterojolymai deuaftationem erant euentura. Stcudo dcualiationë ip[am.Tertio qute poft hanc.Quar todetndiao . Jncipit ergo^uaft'dicat, quid gua^fouot fi‘ecmoucnt:Videte potttis,nci]ilt;is norft üat,nam ea funt temporaft(tura,ut plane fit cauendu uobisycnict enim, didurifuntfie cfteChrißum.'Venicnt beUa,rumO' fesbcllorum,fàmes,peflilcntilt;£ ,terramotus.Ptinuos fxundabit adftidio,et crudeliamala.tiihilominusprie' dicabitnr Euangeliummeumper uniuerfunt mundum. ^'iultt uenient crgo,dicit,in nomine meo dicêter.Egofum ^hrißus,multosq; decipient. Nono fictarnen dixit un~ ^uam. Quicunq; fe ftalutarcm adjerit effe hominibtes, ucl Id ^uod m homines proinalgat, is ad[erit fteefti Chriftu. Vt ea tempeftatc Simon ille magut de quo Ail. S. quific dement ar at gentcmititdiccrentcjfie uirtutem Eiei ma-ÿiam Scdprodcrituidcredemagorummuliitudinepo-pulum feducentium(utnosbreuioresfitmus,') cfftpro phetarumnomincucndi:antium,]ofeph:Antiquita:li.2o «.4.u.ii, 14. cr dcbcUoludaùli.r.c.n. Seducent
P f
-ocr page 250-CAPJOIî. OSVALDI MYCONII
Stducent ifutet»,cr id turc quidem: lt;jui entm ucritiitiere derenon (uflinucrtt,rc£îè pnecipitaturtn ntcnddciunt GT in omnemabm. Et Deus kd qutdcmßiturÜ,iw uno lo coperfuoi{)rd:dixit,u[L!:u!t.z6.Dcut.i7.Ejd.S.Gri9 ere. De bell is auc rebquis^ malis fere conjhtomnibusi quib.cß it^ephits dliquomodoeognitus.CrudelbcrcnM funtdgitdtiiudecipnufqudmpenitiiscxcindcrcntnr .ut pdtet fx Mthore diâo li. Anttquf.io. cd. 6.et dcinceps äd finéupj^.Et b. i.beUiluddiciußj;dd Veßdfianos,quiib los penuus dclcucrut. Dc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legitur apud cundë li.A»'
tiqui.lo.c 2.er Ail.ii.Pcflilêtid,quëadmodupoftbelbi ctftmêpleruq;ficuidt,phtloftiphtnaturalitcrd'.ftmtàt.i cddducrib. uidcliect inftpultis aérë corrupt, reddtq^ pe-ftilentë,unde poft et homines inficiùtur. SimiUterît ftone bonos huntorcs mutdrt in ntdlosycr inde homines ad aé' ris corruptionë hauriendam dccömodosfiert,generdrilt;p fiepeftem. Hdcgrafidtam ibis fiufte téportbus ex uerbis Chrifti fdtis pdtet,eq; dtélis rationibusquis iofephiisno commemoret. Tamctfi ucri mala ifta funt grandta, dicit tomen Chnftus initi.t dolorum fire. Confiât enim, quod ubi Titus urbë obfidit, fiâtoncs in co progreftos uftq; ad tlt;edes er latrocinid. Famcm fittfte tdtdm,ut nee pdrentes libcrorum,necco!ttrd,rdtioncm ubamhaberent. Edtfit firnil bubulum,quicfiljecibum ex cloocis,coriufcutorwti comedtfic,er calceos oqud dcmobitos. tmô tÔdem midit' rent nobilem puerum edatubfie dimidiatu militibus cibiM
^UicritattibM
-ocr page 251-IN M ARCI EVANG. EXPO. 136 ^urritctntibm gt;nbsp;alterJm cnim parte confumpferat ipfa, . Dehis malts ergo du incipit loqui Dommtis monet difcipulos ne turhëtur.Solêt emm propemodu exanima-re, neq; parum reltgioncmßftere. Nèquid huius igitur iUis euenirct, oportet, i-nqutt,htecfieri, ^uia commeriti fiierant Iuda:i,ut priufguamfitnditus perirent, uexaren-f«r cr grauißtme,e:^ diutißime.Sed cauete uos uobis,tra dent enim,C^c.At tjuomodo inquis cauendu, cumuita ßt perdenda pro ChrißoeAgendü quidc,ut apud Matth, eß. ^'Ohtemargaritas poncreanteporcos,nc uoslacerent. Meß mainaccerfendié temerè,feuper imprudentià.i^o nit 'Dominus tepus uißtandi per trilgt;ulationes,per fuppli eia,pcr mortem fuos,id quod non efl pmeoccupandu/mAn Adorum libra daredocentur,quiedtfeipulis Chriflife-cundum hoc prtefens uaticinium accider'int. Ndw rt mor -te Stephani no deßerunt à perfcquendoludiei,donee am-pints no liceret.Interim tame pr^dicabaturEuangelium apud omnes gentes, hoc efl, apud uarij generis populos multos.Kam quoufq; peruencrit intra id temporis nun-eium illud de Chrtilo,claru efl ex Adis apofloloru,ct ex Epißolis Pdulinis ac alioru.Cum aut duxer'mt uos tra-dentes, CTc. Ecce quanta diligentia Dominus laboret ut fios reddat fecurosinfummisadflidionibtts.Hominis etenimingenium fupraquàm diapoßitanxu{efl,acua-rium in eiitfmodi tribulationibu5,id quod Chriflus cauere tntitur, poflquam mala,quibifs erant petendi fui propter ipfum
-ocr page 252-CÄP.XIII. o s VA LD I MYCONII
ipfumeUênt.i:îo,dicit,ergopr£cogitaiidû dnxiè, quid'-mm fit reßiondendum pTteßdibtis^dd quof ducantur, fed in ilia hora, quicquid Spirituffanilus, qui per cos di-(itirus fit,fuppcdttaucrit, eloquantur. Chrißi negociunt tflenim,is nonpoteß ccffdrc.liotgiturprohibct,ttefcri fturis mctimbant,fcntentias ponderent,fccumq; diligen terrrpctant,fedne dubitent, quinipfcSpiritufuodirc' iturus fit ad cmnem obiedionem, ad omnia diâa lingua torum. iüudautem prohtbet,nefibijpfisfidant. Tradi-turus eß autëfiatcrfratrcm,z:rc.Vratcr infidelistradet fratrem fijelan,cr pater uißdcUs fidelem filium,ZT con trà,fili} infidèles tradent paritésfidèles in mortem,ad(O pdfa religio pios adfiilus omnes necat, Mirunt, non cß tnimquodidemfâcidt,autpofiit.VeritMrciabundècom probatur hodie.Et eritis odio^Cic-Homincs fiteculibuiiit non poterunt uos ampleéli,donee me eolueritis, adeo ni-tril eß eis mecum,aut mihi cu/m iUis commune. Quia uc' rà non erit alia caufd, quur habeant odio, quàm nomen mcum,bene agetur uobifcum gt;nbsp;tantum perfcucretis ,qui perfeuerauerit enim ufq; infinem, hicfialuus erit. Vide' mus igitur,Cbrifioadprehenfo, nuüa re opta efje,quàitt conßantia,niiinindubiefialus comparabitur,Haâenui de primo tempore,
Porro cum uideritis abomina*
Cw» iùdcriiis,itiquit Chrifius, abominationcm defo' tationis,
-ocr page 253-ÎN MARCI EVANG. EXPO, tjr htionifÀd eßjttbomindiiclam defoldtionem/cilicetiHifquot; nß}lytnlt;e. Patet expoßtionis huius urritds ex Lucæ il.ubi de eidem re lohnens Pudngelißa, his uerlis feri-iit: Cum dutem uideritiscircumddri db exercittbw H/e-roÇoiymdm,tunc[citote, quod immincdtdefolatioeius, Df qwd Ddnielcd.ÿ.Stdnteminloco,ubit}ooportet,ut~ pote in loco fdcrof tnilo, quiciuitds Dei,et hdbitdtio De» fotw in [cripturis uocdtur, Hierolblymduidelicet. cjrt
Migdt Dtligcntidm huius ledionisccinendat ^hriftus,hübet cnim reüè perceptd non negligcdütnuti-lttatcm,cü doeedt cduere, neChriftus Ledafur, fed fufei-pidturiitfiliui Deipromißus. Verbd DdnMis ßc hd' bèt. (Scptuügintd hebdomddcs dbbrciiidt^ fuiitfuper po ptilum tuu, Oquot; fuper urbeni [dtiHÀ tudm^fd cfl,poß 70. hebdomddcs dnnoru,hoc efi,poß dnnos quddringentos, nondgintd, finis erit populitui,Ci'urbis Hierefoly-»tie.^vt confuindturprlt;eudricdtio,crfincn: hübcdtpec-’ Wum,cr deleütur iniquitds, v üdducatur iufiieid fern* f iternd. ) Hec ce rtè omnid per Pudngelij grdtidm fie 6b~ i'S^nint. ( Et impledturuißo cr prophetid )fccundufn ^“oddicitur Mdtth.ii.Nd omnesprophétie,^ ipfdlex dd lodnncmprophetducrunt. (Ef ungdturfdnâuf-ftntJorum ) Chrißus le fits uidelicet » qui cM unàus prie pdrticipibusfuis, C Scito ergo ey dnimdduerte, db exitu t, firntonis,ut tterum ledificeturllicrufidleni ) q. d.ut certit fii tibi temporis rdtio,nunierar( mcipids db eo ficrmonct qttieß
-ocr page 254-MP.XII. OSVALDI MYCONir
eß de reflitucnda Hierolblyntii ( de qua re uide fecim do Efdrte,clt;i. 2. ) Et i«Kfn/w ( ußj} ad Cbriftu ducë heb' domddesfepté) .idcft,quitdra^intattouèani}os (Etheb' domadesCexctgintd du:if ), id eft, annos quddringentott trigintdqudtuor. Çijiidnni omnes f(nt,4.8}. ( Et rurfunt ^diftcdbttur pldted,et nMri)ftd eft. Sic permittète ArM' xerxeprectbufNcemiiC. ( Indnguftid temporum) di tft,cum iTiultd uicmdrugentiu ddfliëlioneMiterü «! Eft draabundèpcrftgt;icitur,perhcbdomadeifcptë.( poft heb domddcf fexdgintdduds). Adde.Et feptè ia diâdf, id eft, poft dnnos.4.6},(occidetur ChriftiM) boe uno loco ïejut ferudtoriüe-nofter,Chrifticsdpertè uocdtur. (. Etnoerit eiui populus,qui eïi negdturui eft). Populus ludteorunt hd/Hcnus uocdtiis Dei popubet, no er it dmpliiM populuf Dei,ncgdturus eft eniftlChriftum Domini. ( Et ciuitdtcm crÇdnüudrium diftipdbit populus cum duce uenturo^dd eftiDux Ro:dduenturus eft dd deudftdndd omnid qu£ ü ximuf in uindiâdm occift ChriftiftEt finis eius udftM, erpoft finembelliftdtutddcft)ldtio.) NrfW itadefini-tum idefl ùDeo. (Confirmdbitdutempdëîum midtif bebdomdddund).id eft, hebdomddd feptudgefimd Chri' ftus pdëium, hoc fft ,fioedusgrdtiie Eudngelicte, confir' mdbitcum mubii . ( Et in medio hebdomddii dcficiet hodlid crfticrificium) Ndm in hoc medio Chri^iusoffê' returdd dbolendtcs hoftiiu et ftdcrificid Iuddicd,poftqudnt tribus dnnisaO'fex menfibus,ut lo,habct,priedicduerit,
cr
-ocr page 255-ÏN MflRCI EVANG. EXPO. tjS
ty benefit ijs multis populum ludlt;eorum ddficerit.reli^ hebdomadts parte ù difctpulis etus exigcda. CE^ tr/i intemploabominatiodefoldtionis ), ideft^bomindnda d(foIdtio,dcdeuafiatto.(Et ddconfummationcmamp;' fincm perfeuerabit defol(ttis),id efl,omnid finditw per-dentur zy^onfumabuntur.iiiec mcnsefi uerborum 04 melis,ad quehocloeoremittit Domir,tis. Calculailonem lieebitutdereapudalios, nos brcuitatem feruare (ogi-tnur.Tunc lt;jui funt in }udlt;ea,c;-c. E xponithis Chri/ius defojationis abominationem,id cR,crudclitatcm. Fuga poterunthomines confulere fibi,cx figa in montes, non 1« «HifdtfXjKt in ijutbus non ent falus.Similiter quifiie-titinteâoC in teüis planis CT latis uerfari eonfueuc' fant eius regionis homin es. non defcendat indomum Kt aliquid mde tollat,fèdfiigamineatquàm celerrimè. Et qui fùerit in agro fùgam circimjjiiciat eonfifiim, non eurando quicquid poft fe reltnquat,imó quibiif nudum fe tegatfitgiendi tempus erit,nÔ amiciendi.Vteautem pre~ gnantibuSjfJ'c.Diäam ob caujam infiliacn-es erunt mit beres prégnantes,V laâantes,oneratis nàq^ mfimtibm fugereno hcebtt. Nfc miffiw w/r/icff rrttf om«« finuil, fijiiga incident in hyemem.Addit Matth .erSabba-tttw.Ndw utroquetempore diffîcilis crit,illo qutdem '‘bfrigiK , hoc ob rebgionem, amplius enim miBe paßi-busexiniiituto patrumambularenon audebant. Erunt tnitn dies lühC^c. Deej« cnim centena miüia perierunt
ludlt;eorum
-ocr page 256-CAP.XIII. OSV ALDI MYCONII
iudteorum igne,fàme,gladio.'E.t ita, quifuperßites tmat' fcrunt,dißgt;crßjunt,ut deinccps adjita nuiiquam redif-rtnt,nifi jub Hudriano Ctefare. Verii non longo tempore poft propicr rebcllionë ab codé, iubo Seuero miffocum txeratu,pœnttui doletipauciftimis remancntibus.Ad qurnquagintananq; mdlia funtcteß, ßme itnorbif ,tgne magnauisabfumptd eft.lta öton tnuita Hadriani. Hon dubium eft,quiii hue reftgt;ex(rit Efa: dum ca.6.ad huitc nwdum fcnbit. E ( rurßts erit in prtedaßcut terebinthuft er ßcut qucrcur, qu^e proijeit fruihn fuos .Ham ZT H' tie propheta utdit defolationë, qua dc hie mentio. Et nifi Dominus abbreutaßet, crc. Habuit Deus cleäos etiam' num inter Jud£os,quos perire nolebat, et propterca de' curtduit dies lUos calami tofos. Addunt quidam, er mea quidemfcntentianontcmcre,coferuatosquofdametiam malos, ut eorum pcrtinacia produëla in longam tempc' ßatcm.gentibus Chriftum recepturis cxemplo ftirent,)te ßmihteragerent Domini bcneficijs ditati aliquando,co' gerenturq; patinon tarnßmilia ,qudm poft hanc uitant grauiora.Suntitem,quibus er hiecpldeetcaufa,pcrhos ßeruatos placuiffe. Domino Itbros quoq; uet. tefta. ftrua-rejtenobis decfßent promißiones in nouo teftatpraftitie, titcß id linguaßacra, per quam et ora calumniantiu bibliet Chrifttanorum poftent occludi.Certum eft ilUs hodie con tratuda;os,er tudaizantes monachos ualdeopus effè. Supplicium igiturbocdeludteis ßumplu nobis eft iugiter
ante
-ocr page 257-IN M A R C 1 RVANG. EXPO, ijÿ inte oculos ponmdum, ne Deunt ZT Chrifluni eiuf pari ftrgligentia halvntefac contentptu,piiriterjttpereutf dttw. Acccperant iHi^unt adftigerentur, tanta Deibene^ ficia,fenferant manum eins tarn benignant, ut dicat pro^ pheta:Non /ècittaliter onininationi,cr iudiciafua non tnanifrflauiteis. Sedhis omnibus funt abujipoftquaau' tv,argcto,guadrigit, equis abundarïtt, ad idololatriam, Crad omnêmalicià.Efa.i.et f. interimZTDomino[er-uiebätpermeramhypocrißm eouß];,utdumfiliuseius uenirct inuiam ipfotreduäurus,abhypocrißaduerunt rultumDet,traditusßt inmortcm.IamzTnosDcus ho-diebenignißimeuifitauit bcneficiouerbil'alutisita,uti ttmporibus Apoftolorum diuitiui non fit coceffum. Ergo «i/j UClimus pati ob tngratitudinent ,quahter paßt funt ludicijUigilandum elldiligcnter,ne malus nos fedu' ^at,ne mundus capiat,nc caro nofira bldnditijs fuis irre-tiat.Studendum item obediëti£ Spiritus att uidcîtcet hoc duce pcrducamurhicin omncmueritatem,crfecundunt hancambulantespoflmißeriam huius uitcecum Deoui-tiamustcternum.Haâenus de tempore fecundo.
Ac turn fiquis uobis dixes rit; Ecce»
Pofl adftifiionem iîlam,çr deiuccps uflt;J; ad figna iüdt pranuncia aduentus Dommi,exorienturpleudochriflit O' pfeudoprophita^,ac dtcent.Ecce hic Chrtflus,ecceil'
CL,
-ocr page 258-CAP.X1IL OSVALDI MYCONII
lic,ne credatis.Quiddutefo Domiw dicit aliud, fîituros, qui doéluri ßnt [alutcm c/Jein hoc,uel lüó loco, in 'mdulgcntijs, in mißist in opcribus, alijsq; kuiufmodi rebus ßiecti'tn rehgionis prafcftrentibusiCiuales irre' pßrunt ntox ab iratio Komanam urbem eó nocentiuS, quo occultius,ptetatis cnim ßiccies pratexta c£cutientet bom ittum oculos perßringes, texit quiequid latebat tna li. ç^uamuis autem nuüus fx bis tune quidemdixerit, V^omecCbrißus eßilucceffu tarne temporis, fummi Poti' tifices iaäarunt ßdem Petri,cr proindeCbri/li[e,buiM quidem iuffu,tcnere, ej poteflatem remitted: peccataß' bi coneeßam. Super quo ßndamento tantus ueniarum, qitat indulgentias uocat, aceruusextru£lus efl, ut in eoc' Ium isulq;,cy in nefeio quodpurgatoriumfcfeporrexc' rit. Cum uerö rcmittere pcccata folius fit Dei,cr bic ho' noremfuum non tribuat altcri,dieercfe remittcndi pec' cata poteßatcmbabere,ßcui quam babucrint ApoßoU, tton folum uidetur diiluin, bic uel lüic eße Cbrifium, fd feeße DcumtZy Cbrißum ipßm. Qjiocirca Papam boc locoftgnificatum à Cbrißo plané pCTfuafusfum,Cfeô tna gis,quod ucrba,qu£ loquitur,ad dißipulos loquitur, er ideo ad omnes Cbrißianos .Deindequodaitpfeudo-cbrißos illosßgna, er prodigiaßäurosaddecipiedos, f:fieripoßct,cleilos. üamquis unquamfignatamedi' dit l}upèda,ut cleâos ita moucrint excepto PapaiOmnia tcpla,omnia faccUaf:d c?- £dicul£ campafires omnes re
-ocr page 259-ï N M A R CI EVA NG. EXPO. i4lt;gt; ffrt^fiierut fignii ,et funtaJhuc hodie Papalibuf. Mffx ^»im utpiccUum ßut auihoritdtc Plt;t pilt;? conjecr^tum, id Plt;mendji figtu/iéiii eßfoecundttit. C^uaJ ftquindofi-Z’^pTieuencrunt dcdtcittonem,protinus,ubi camper' turn tde/i, ul ittuconßrmircnturiconjecriitionemneceße fùufe^uiyUt uKiüi primiria^qua malus inuenitßgnit ßctendif’U conßrmandi rjüionë,Ad abßrahendum miß' fos i. uero culcu Deißltus,fit plinè trtbuenda Pap£. hc tedit quad hic idem poßcriortbus tëporibus bucproceß ßt mfitn!(e,ut adßrmarit ex elementis fieri corpus etp» ÿtmemChrifthper confecrdttonem ficerdotis,deinde fßcicm elemëtorum ( iti uocduit ipfe,) propofuerit fett' fibtis pro hii,in qu£ mutjtd dixerat eleinenta. vbi qui-dem difertis ucrßi dixit. Eccc hic Chrißui pdné,uittum» hierothecamdemoitßräs. Tandcmunnon ZT nomma fit ^innthuc, pfeudochl tfli, pfiudoprophet£ ?fiilfus enint ^hrißus,ideß, fiilfutremififor ZX condonator peccato-rtim,habu!t fiilfoscondonettionis huiuspromulgdtorcft tdtito quidem numero, tantoq; tempore, ut res fit hodie multodifficilima,uel pauculos quofdam per Euangelif lumen ex tenebris reducere. Hiecquidemhaäenusdica pro cdptu me£ fidei,nemtni prefcrtbens, eit nemine con-tendcns,cut non placent,querat qu£ pUccrepoffunt, ut de3enCoz'ba,qiufubHadriano Principe,impolfurK ingenti multttudine congregata,regemfe, zy Chrißum ludeis prc^fftii efi.Sedperijt tandem in Bitter oppido
Q. » horrendi
-ocr page 260-CAP.XIII. OSVALDI mycon'h
horreuda multorum ei credentium clade. Videripotr/i ti.4.PetriGalatini.c.ii.Fuitanno(juadrage{îmocâault;f poß cxcidiutn Hieroßolymte. Eoscjui ad l^ahhmetii/ni uerba Chrifli detorquent^uttjuifctnagntmtatemiDci prophetam dixcrit,atlt;j; itaAßte çr Aphricie populif impofueritfuie ßententi^ permitto.Vos autcm cauetr. G'C.CdUerc,cr circumfßede agereiubet Dominuipro' pter periculum'Anterfßinof ettim uerßari ,crnon pungi difficile eß-QuSto difßciliui ueroß ffinæ ßicrintfflcn' dido,ac mcÜi teilte uelantinei Ecceprtcdixi uolis, utamp; meucracem,ubiadßicfmtnialaißd^ognofcatiSfO'gt;«^' liuf cauere uobii ciueatisßudibrij ßcie cor am ocuUs pófi ta-TantiUade tertio tempore.
CxtcrumJn jIJis dtebuspoft adflid.SCc,
Et hlt;ecßciunt,ut de Papa regno uerbaßiperiora uß deantur tntelligi debere.Tunc enim ßturafunt ßgna, de cpuibui in prajens loquitur, ubt per pfeudoehrillos, CT pfeudoprophetas homtnum confeientia tarn crudeliter funt adflida, cutus finem nec hodic utdemus. Vbt igitur finii adcrit^uncfol obtencbrabitur,CTc.Cum dijcipulil ergo locjuuurChrißusdeiudtctodn lt;juo rediturus eßad iudtcadum uiuos CT mertuoißgna primo,c^uapraeeß furafunt,oßcndens. Deindeaduentumfuum.Tertiout perangelosßnt cogregandieleiiiDei.Qjiartonimine
lUum
-ocr page 261-IN HARCI EVANG. EXPO. 14t iHuiti noff: diem prêter Geum. Quinto horttUur ad ui-giLintiam. Signa funthac. Sol obtenebrabitur, CT /«n«t Hon d abit jjilendoremfuum, Cf fteUtc cœlt décident, zx Uirtutei, gu£ in call!(unt,concutientur. Placet hie mihi fententia illorum penitu!,oui dicut, fidera in aduentu iu -dicit obfeuranda, non lt;]uiac)ii lucu fu£ diminutione,fcd tloritatcfuperuenientis lueis,quiChrißuseft:hlt;ecenitn lux tom erit/}gt;!endida,ut foils lumen, nbsp;nbsp;reliquorum It'
itrum uelut tenebra; fint. Aduentus autemnon ent, qua-lisprior,inhumilttate,fedingloriadnmaiefiate Patris, crfanitlorumangelorumibonis quidem fufi)iciendus,iu' ^uduhet acceptur.malis uero terribilis’,utfttis patet ex tiiatth.cd.14.. Congregabuntur cr tunc eledlià quatuor uentis per angelos Gei,ubicunq; lüer 'int,non erit enim la ^,quifi hdbuerit uelanimâ, uel corpus hominis ekdi, qui non cog atur turn reddere, quod hdilenus cont 'muit. AficuueràdifcitefimilituthK,amp;c.QuâuisextremiiU' dteij dies neminifit cognita, nifi Deo,ficut mox dudiC' nius,fignistdmenquibufddm pnecedentibus earn Chri-fiusofiendit tarn certo, qudm certum efl extenerefeen' l‘bus ramis ficus,gemmds de folia protrudentibus tfld' temimmmere .Afieuuideturautëfimilitudinempotius fumere,quàmdbalifsdrboribus,quod inhis ufuuenitfe piusM tn flore pereat incidetefrigore, quod dein etidm portenditur aliquoufq; ,Ut ie/las non continuofequdtur. Nort itd in ficu,nam uernat hiec pofl dlias drbores,utfit
Q_ Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gus inter'
-ocr page 262-CÄr.xin. osvALDi myconii
g«s interuenire non poßit,(]uare ccrtum eß, ctt parturi' ente non procul itßatem abeffe. Stceflde dduentufilij Dei,cum ß^nd fgt;r£diäd ßcri capcrint , fcietidum (juod prope ßt in ßribus. Luc. dicit. Sa tote qitod itiüet re -gnum Dei. c. n. Hd'CdUtemcumdtfcipulis loquttur^ui tdmen dd tempus lUud non dlt;ßigertit,cr lubct dpud LH' CttWjMf ßijptctant, ej dttoldt apitd.qitonidm ddpropin' ^uet ipforum redemptio,ut nbsp;nbsp;ipß,etpofleritds ofc eis do
did perdurent in perpctuduigildntid,ndmitdfùturu»i erdt 5 «t Dominum lugitcr expcéidntes non opprime' rentur d morte,dtq^ ßlutis no poßet cfße dubium. Anten dico uobis, nbsp;nbsp;nbsp;Conßrmdtio eßuehemens, nempe cum
luramcto ßdid,qu£ dixtt omnid tdliter euenturd ,qiiédd' inodum ßt duditum priufqudm h^aprcefcns inquam,ge' tterdtio prd:tereat,hoc eflßntrd centü dnnorum ßdiiuin, exceptodieludicß.AnotduitcnimErdß. lt;tpKd Cr^cosdliquotiesdcapidJonproipfd ndtionefeugente, fed pro eo, quod Ldf int nuc (etdtem uocdnt, nunc mentO' ridm, nonnunqudm er ßculiim,unde Heß or, inquit, 'jj^tKryivicèir uixißelegitur, quod treshominums:' tdtes durduerdt. liidicij dutem dies uel ob hdne cdufditt non poteß intrd feculum lüud includi, quod notdßtfoli Dro pjr tcr cum bis, qu£ tueßtturd Chriflus prtedixie. N obis uere cöfldt,qudm didld omnid intrd fpdtium pr£' nomindtumdcadertnt: Tum utpßtudochriflitunctem-ports inceperint, er hodießnt, er itd mdneMt uf^ di Chrißwm
-ocr page 263-N MARCI E VANG. EXPO. 14X Chri/fum ludicem^ijudtmobrctn dc f-ntcntia demon/irata tionpotcfleßecontroucrftn. Mägis confirmant rtiàhicc ucrba:Cœlum terrapnetcribunt ,fi:d uerba mcanon prtctmbut: nam cœlo nihilfirmitis,Gr terra mhil flabi' lius,ab eo na^; tcporc,tjuo [unt codtta perdararüt haitc' HKs, cr perdurabunt ufq; in fincm mudhtunc cnim péri-iunt, id eft, immutabuntur, ficut habet pf.ioi. Initia tu liominc tcrram fiindaftt,et opera manuum tuarum funt eali:!pfi pcribunt, tu autcm permancbis. Ef quomodo, igt;ujuis,peribuntfRc/}gt;ondet. Et ficut opcrtorium mutants eos,ztr mutabuntur, crc. At uerba Chrifli non pr£' teribunt,non efthorum imnMtatioali(^ua,quod cotinent perfici oportet, inc ft enim ueritas E)ei,quieimmutaii-hs eft. Ctetcrum de die iüo ac tempore nemo nouit, oquot;c. Dfi« ita cognitione huius dieireftruauit fibi, ut corn nec ^ngeli,qui funt in cœlisnofcàt,necfilius ipfeficilicet, in-quantum homo, cum tarnen nthtl fit ipfa magis certum. teniet fijcutfitr in node.i.The ff. s.c^i-Petr-ult. Verum »lagno uoluit Deus id hominum commodo, nam ita per-petu()uigilabuntpij,nefint imparatiad occurrcndum, ^uandocunq; tandem aduenturus eft Dominus .fJaquod ^uc intendat Chriftus adhortationefequente non obfcu-fedocet:Cauctc,inquitatigilate,er orate,nefcitisenimt ^itando tempus fit.Verba funt claraMigetiam,uigilan-tiam,er orationê comendantiaattuideamus,qualîs'nam ^ife debeat uita Chri/lianorii/m,nam ncmini non ho'c di'
4 da.Mo
-ocr page 264-CAP,Xin, osV ALDI MYCONII âi.tüorimdutn eft omnibus,?^ nemo noftdtuetur olim ad tribunal Chriftiiquictuero quemadmodum diesiudieij htet,fic zx dies mortis, omni diligetia per lubricu huius mundi tranfmndum eft curis rernm,(iu£ pereunt, abie' {iisprocul.Etambulandumin timoré Domini femper, num hoc eft uigiUre. Ab oprrihus ■gt; in cpiibiu uerjdnMr boneftè dum agimits in terris^nunquÛ ita capidmur,quin femper ddDominiaducntumintendamusoculos. bleque tdmenidfolum/edetidm oremus.Udinteruigihmdum non ceffdt diabolus dgrduiter tentdndo. y bi quidem nifi per ftdelem nobis cduebimus deprecdtionem, è tentdtio-nibuf uix eldbenwr. Vigiladi ueri modum Chriftus pd' rdbold tali docet. Sicut homo, inquit, qui peregrè agit, crc. NrffM ïf4 w f : habet. Abiens paterftmilids domum committit und cum totd fubftdtid feruis fuis, nbsp;nbsp;unicutqi
quod interim dgdt opus. In primis dutem idnitori madat uigildntidm, de reditu fuo nihil ddmonens, quo diligcn * tiusdcuigildtius incumbdt quifq; fuoopcri, nec impru' dentesopprimàturabiUo.Hon dliteregit Dominus nO' fter lefus Chriftus, dbijt è mundo dd Pdtrem, rcliâis in domo fud,qui cuftodirent omnid,qu£commiftrdt, bond, prout uiftim fuitjouic ftc,dlteri aliter mïddnsmdm nemo eft omniuntdiui non h.tbedt ofticiu,cui ftt muigiUndum.-tdnitoribus dutem,nimirtitn Apoftolis eyquot; uiris apoftoli' cis,qui cduent,ne fures per noilem fubintrent dcftirctur, cominëdduit ut uigilent,ne mdlus ifte pdriter cum lupis, orgunis
-ocr page 265-IN M ARCI E VANG. EXPO. »4» organis. uidebcct ipfius ingrcdiatur in Ecckfiam, dcfii' rcntur malii drtibuf fttufpltcium ((nimos,tttq: fic perdit. Kedùus [iiimeminitiUtnihilfit certius ,uerumhortene Uerbo quidem^ut contineret tUosinuigilantiaperpetud. Qjfiirefubdit ; ’vigiUtc, nefcitis enim, cxc. ïgnoratur ^uo'nam teinpork pundo^ cjuauehominii lt;etlt;iteDomi' nus uenidt, on uidelicct in idolefccntid, an in iuuentutCt in dum uiri fumnStdn tn feneilute. Qudre neceffe eft ui-ÿlemui fei»per,ne repente ueniens,offenddt nos dormi' entes,non fine certd noftri codemndtionc.Qudmuis du-tem h£cfine controuerfid fint diild de dduentu Domini» ^ni comumnis eft omnibus, tdmenfi de priudto, qui dies eft mortis uniufcuiufq;,pdriterinteüexerimus,non puto ibcrrdbimuf. N am dies mortis cuiq; priudtim extrcmus eft-Quanquam dutemuigildntidpr£cipuè commenddtit eft pdftoribiis ff'egis Dominici ( id quod ferio nobis eft confyderdndum)tdmë nemo debet bine excludi,cum fer^ uifimus omnes,ctidmfi non omnesidnitores: quaobrent etidm concluditChrtftus:Clt;etertiqu£dicouobis, omnibus dicoiVigildtc.f^eftimusdiem neq^horam dduentus Domini,tdm udriè tdmq; grduitcr tnftftus eft miUe drti-ftxlU:Sdtdn, tdmfubdoleper cunicutosfcdlis,tormen-tis,telis,cldmtpdldmin membrisfuis nos adgreditur» idea bldnditurittius hypocrifis,ddeo terrét alterius mi-ff£Cr crudelitds ,cdro propria tdm fuduiter illeâdt,ut plinèfit uigilandum in Domino .Precibus tnftdndum
Q, s iugibm.
-ocr page 266-CâP^XIIÎT. OS V ALDI M YCONII
iugibus ,ut Sdtdn dbarceutur, ne dcapiämurdmundi blitndicijs fugienda,quantum fieri potefi, cius commer' cid'.ut donteturcarnis titiUationa pabulum eUprofiilo fubtrahendum:c^ ne uaciUctfidcs ob technof,fraudem, fuMiloquenttdm,hypoerifim,terricitlamentd tyrranni' dii dducrfdriorum,audiendd,tegendd,rcpetendd feriptu rd,lt;::xfimul in his omnibus ab inuoeando non eft: ceffan' dumduxilio Domini,fi féliciter dtq- tranquille uolumuf iancuitdmtrdnfigere,uenircq;ad portum exoptatuWz
CAPVT DECIMVMCtVARTVM. Erat autem pafchajÄ^ asy mo:amp;^c*
N cipit hifborid paßionis Domini noftrile fu Chrifti, qud plenius oftenditur, qua'nâ decdufduenerit is in mundum,nempeut itdfdtisfdceret lufticiæ diumlt;e pro miferis
nobis,euiquidemobhoc fatisfidu oportuit ab bomine, quod ubi hominem formaßet ab initio Deus, et ad irnagi' nem fuam fbrmaffietait effet iuflus cruerax.Eph. 4. O* pr^epofuiffet eum omnibus animantibus ccelt,terrte,md' risGen.i.ipfeuero nonintellexit,undecompardtusiu' mentis infipientibus ,fimilis fitdlus iUis .pf.^S. aliter tn fftcm, quod Deus etiamnum diligeret,redire non lice-iat.Debutt igitur creatori fuo iufticiam er ueritatem,de buitgratitu'
-ocr page 267-IN MARCi'evANG. EirPO. 144 lute ^ratitudmem ob beneficia. Sed deceptutà ferpente iiicbidientiam pro obcdietttia: fiuperbiam pro humilité' te-.iniußiciä pro tufiicia: filfium pro ueritate: ingratitu-dinctn pro rcâo cultu : mo odium pro dileâione repot' dit.ii£citaqi ealeanttaf cumabunofluxitinomnesto' turn genu? humanum tnfiäum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adeo caelo priud'
tum,nec rrditus c[l uUhniß pir mifericordia Dei, quam quidem dum Deus conftare nobis ueUet, fic ante oculos eonllituif.demifit (quemmox etiamAdamo-polUccba-tur ) unigenitu fuum in carnem tepore fuo,ut utéiima fine macula fieret fibipofi graues adftidiones, pro omni-bus,qui fide recepturieficntfiliu Dei perlitafie pro pecc eatisfuisAtatulitaffiusillc Dcipeccatummundi foâus rt Dfö fapientia nobis,iu/iiciaq},GT fanilificatio, cr re-dcmptio,i.Cor.i.1giturqutebegnißimus,acmitißimus iUeDcminusnoflerpro peccatis mundi perpefiuscH, ^ar.incipit drfcribere,ut ea cognoficentes Chriftum tain indicibibter amantem redamemus, Cf Dro Patri debt-tarn reddamus iufltciatn,qult;e eft ex fide lefu Chrifti Do-ttiini noftri. Hie eft enm cultus Dei, quë nifi pricftiteri-nus,non erit alius qui praiftariualeat, quicorporumeft enim uelut ftonteßuccrcfcit,dum fides ficerit integra, ri dcant PapiftiC fihbet,ueritatemloquimurinDomino. Prgo pafcha,id eft,tranfitus Domini commeinoratio,de quo E.xo.tz.cr tempus azymorum,panum inquam, qui carentes ftrmento per dies fiierantfeptemcdcndi,crat
-ocr page 268-cap.xiil OSväLDI myconii poft bidutim. Agnu s cdcbitur in lüa comemordtione, ut bencjiciti redemptionisftliorum lfrdël,qu^ ftéld crat ftb Phdraone tyràno,repc[erctur. Qui guident agnus pr^' ftffirdbdt lefum Qhriftum offerendum pro liberandopo' pulo Do,ßue is effet ex ludiei5,fiuc ex gentibus,d tyri-nidemuii d£monisgt;cr trtuisfèrcndoin reguum i(lwgt;
Etquacrebant fiimmi faccrdoteSjöCc
Horrendumguoduntiftites religionis conßliunt in-tunt dduerfui Chriftum. Ndw guomodoßeri potrft, ut tales fie aberrentxumf iripturaru fit lüis cognitio.per' petua traildtio,iugis pr£lediio,in guibtis Chriftus fùerdt promtfjus,defcrtptus,depidlus, dtgue ex eis expeâdtus tdnto tempore,tdntis defyderijs,tantis etiam mdtorunt gemitibusiatg^ dum adeft uilipenditur, abifcitur, occidi ' turfLdgueuscertèfit fcriptura carentibus gratia Dei. Carentuerôgratid,gudtum nobis tiguere potift,guifcri ptitrlt;e uerttate negledla,fuM potua cogitationesfeguu' tur, ey lUd propenwdum ad hafee conftabtliendds abU' tuntur.Dum igitur Iudlt;eoru prunores itafibi placerent, utiufticiam propriam ftdtuentes,iuflici£ Dei noneffe ueUent fubdithfcripturam legcbdntfruftrd,zy Chriftunt audiebant ftuftra,im(gt; cum magno detrimentofalutis. Caueant hac tempeftate,gutbuf tarn arrident humana,at audeant fcribcre,non omnia Uteris ^uangelicis effe con^
tentOf
-ocr page 269-ÎN MARC I EVA N G. EXPO. 14? tinta,quieputcndcndi ac agenda, nimalintttccenfm fummiiPacerdotibus,quàmfgt;ijs Chnllianisin extremo tudicio'.Cteterum utdcamue, quod adhucmagis horreit' dunt.Carebant facerdotes ißi uel /}gt;eciecaufe iuflie contra r)ominwm,quart confultabant, quomodo per dolum tomprehenfum occiderent, ut certumfît, iüos in corde fîo uii{os,Chriftum effe bonum uirumfO- fanâum: quia Kerà côtrariuieratuiji ipforum, ZS' exiftimationi dero^ ^aucrat,çj quteftum diminucrat,odium çr inuidia fîcin fis fîruebantfUt femel ftatuerint,pereundutlliquacunlt;^ ratione,nwdo caueretur netumultusfieretinpopulo: quod putabant quidëprouifum nonimprudenter,fî non Oidderetur in diefîfto. Conucniente nanc^ toto populo tudieorum,fîertno poterat,quinadefîent,quibus mira-tula Chriftiproßierät,tnntvnicri. Timebât igiturnetu-ttudiu^abhis excitatus in-damnumfîbiceffuritsforet, feßinabant fJgo ut diem fîflum pr(euenirent,dumqi pu tabant parafceucn fe ad fîcinus deftinatum prudëter de-cogitationibus fubminiftrant,prouidentiatn ^fifîc inftttuiffe,ut Chriftui eo diefîeret obfatio pro pKcatis mundt,quo die typicus agnus,qut haâcnus agnû ^iprafîgurarat,cr dcincepsfinem erat habiturus,fîe' ^atedendui. Timet populus facerdottim homines, non ti »’et Deum,cum hune tarnen iailarent,ut euius effent mi-»'fîn.Quod quidem exemplum,ut clarèdocet, iUosin torde dixtfJe,Dcum non e^eiita plané confiât, quifîmi-les
-ocr page 270-CAEXmi. OSVALDl MYCONII les fuut iUonmihodie,ßmiliter quoij; dtcere,noheffe ’DeSiCtiiimfititulü miniflrorum Dei z) Cbnlligeßdnt.
Et cum cfTet Bethaniæ in do.amp;c*
tudido pie doilorumjjtec mulier fiiit foror Ldz^ri» Z^'MdrtbiC. Qttequidemamorein Domtnivm excitä, uenitddungëdumeum,bduddubiè bonoremßcexhibi' tum. Solemus nos boffntes bonorare du manibus aquaiit odoram afßtndmus. Karia idem ßcit unguento gt;nbsp;CT quidcmpriecioßo,acmulto. Libram entm fiajße dielt io. e.i».Ex nardoßiititcm,crfideliterconßdu/m ■ De^uo Pbili.ij.ca.i. in caput Domini commmutoalabaftrO) ea, pixideuitrea delicatiore,iütid cffudit, ex quo amor diâus abtidè coprobatur. Qttoj enim uchanenter amd' musMberahtate uelut obruimus.( Sunt tarnen qutex lo' co,tempore,cr reiqualitate uolunt non imprudenter, meo quidem uiderc, mulicrem fiuffe aliam, uelß eadetn illdibis tarnen unxiffe Dominum,nam de duplici unilio-ne dubium efße non poffe.Sed turn cr ifl/«/ fequetur. iU' dam in loannefblummo’eflum ßtifße tHan^.infecundd undionereliquos dtfeipulos quoq; nÖnibilintubffenu)' leßiiejiißfiguratum fennonè eßepcrmiferimus.)Erant autem quidam, quiindignarentur,z:rc. Synecdoehemi' nißfla,nam folus ludas is er at,ut patet ex ioanne, qui rd tionemquoq; fubdit-.ê^iafùrerat. indignobaturitaq;, non quia paupercs eßentßbi curlt;£, fed quia cor habebat audricid
-ocr page 271-ÏN MARCl EVA NG. EXPO. lt;4« tuariaa plenum, nonnihtl luccliijjierans, fi diuenditum fitißet unguentum. Ad quid igitur,tnquit, perditio hteci Ham potent ucndt pluris quam trecentis denarijs,id eft, pluris quam triginta coronatisnumis, . Adulabdtur ^hrißotUt qui n5 cunret ciufmodi honorem, quicf; pdU' perum haberet rationem tantam, ut ipfe mattet pecu-Hiam eontra^am in ittos diflrtbutam. Videmus ut hypo-tfifis Satanam tnnsfigunntemfein angelum lucis pld-He nßrat. Animus là pnuusßc loquitur è luda,tdnqudgt;tt pui'iM c/?f t ab omni mdliäd,qui tarneßc erat inßäits du i ftcue malo, ut Dominum, quem confißus fueratßlium
pro minuta pecunia proderet.Clt;eterumquidlefut adifljfSmite,inquit,ittam,crc.Arguit difcipulos, quoi i^arie ßrentmoleflt,bonum opus operatam teßificans, •piüdßceratcnimex charitate prodierat,ex qudnihii eßepote/l mall, quamuis J}gt;ccies intcrdumprteße ßrdt *liud,cx fidcnlt;^citurcnimcharitas. Verum eftigituril^ lud PaullJcmper,cr folidu i.Cor.t^.charitds nunquant exaditfUt enim non ceßat,ita nee errat, agens omnid rC' ^e,crqtt!cquideß reliquorumoperum ßrmans.Vnde ßcui non conßat de bonts opcribiis,quie'nam eaßnt,con fyderet teflimontum hic Dommt, contentus abibitenim: Kemper enim pauperes hdbetts uobif:um ,crc.Si tanttc fUfiefuntuobis pauperes(ut eße proßäo d'-bent,')nun‘ ^uam eis carebitis,ciimergouolueritis adenä, in quibut tharitdtcm liccbit exercere.Me auicmnon femper lxdgt;e~
tis,M
-ocr page 272-IN MÄRCI EVANG. EXPO?
i« quem uidelicet cofèm poßiiis beneficia huiufnO' di.PoIlquamenim corpus hoc immortalitate donatunt fuerit, putris honorem mihi præftdbitis, qui quident ent in iufticidcrueritctte.Quiimuis interim ab operibiu thuritutis nolim ce(Jari,nam propterea pauperes dimit' to^uiequid enim in hos contuleritis mco nomine ,in)tie coUatüinterpretaborMdtth.ïf.ddco nolim curàdepM' peribus uobts exemptam. Qjtod dicit Chriftus, uel idea (onfiydcremus diligentius,ut indigentium maiorfit diui' tioribus ntio.Volumus uenerari Chrtftü nuc in dexterd Pdtrisexdltatürecorporali,pdupercs habcamus quàtn comendatißimos.Sin uerCiZr in cordetcredamusfirmi' ter,ipfum in gloria Putris exiflentem efie nobis omniu. Quodpotuit,hu'cficit,Grc. VnguturdcfiunâtIwmincs, ut feruentur corporu, Kurite quia id non licuit,ut notion eftfUnte mortem cxhibuit officium ungendùno feiens,fii impeHentc Spiritu,quô uidelicet unäio pertenderet.t^i' hilorn'inus quia churitatis urdor filerut tarn excellens in muliere,quim gratum fiuerit Domino beneficiu eiits,cl4 rèdemonfiruntucrbaquiefequiintur. Amendico uobis, CXc.nammemoriu fiiéli turn nobilis,quo fepulturu Chri' fiifignificutu efi,cclebrabitur,ubicHq; prodicutumfuerit per totum orbem Euungeltum lefu Chrifli.
lit ludas Ifcariotcs unus è dirod»
Noff ubfurdutn fi(erit,fiquis dixcrit,ddmnu pecunia* quo
-ocr page 273-IN MARC I EVA NG. EXPO. »47 9«^ contrahi potuißet ex unguento diucndito, ludte pC'
Marti magii 'mßigaffead iaélurdmfaràèdamnefi^ I'M proditione Domini jui. Priui animi prMittU 'meratt ^dtanof enim in cor eues là immiferat, ut proderet lUutti ^0-ij.Accedit nunc dolor ex auaricia natinde amißa lucri,quiiubet, ut alia um conquirat, quod perdidit» hlt;ec t/i aüt proditio Domini,quem filium Dei confißus erat, quo tâ nuiltés ßterat affcäies beneficijs, dederat enint doilrinat fcientiam,dona miraculoru, poteßatem contra diabolum.îiorat pratterea ïudas necßiÜi,necprodi paffe feien tem omnia/iihilomtnui pr ödere tentauit,accepta pecunia minutula. Et unde'nam uis tarn uiolêta,qult;e mi-feros prtecipitat in flagitia tarn abominanda ƒ QwrfWKtó enimludai exemplumßt auArtcii£,quonon inu.enitur aliud nobiltiu in toto mundo,certunt efl tarnen adßüunt iUum domina», mô tyrannidem nbsp;nbsp;in reliquis homini-
busjoccupatis mëtibut agere.Nouit id Poetafine dubio, dum excIamat.Qjiid nö mortalia peäora cogii, auri fa-erafiimesiE quidé non aliudeffc caufe uideo,quàm quod perfuafuf eft homo,ftlicitatis fummam eße poßtam in di nitift,nihil enim non uidenturfuppeditare:quodq; uolu-'ptas,qua'nafctturindeuelut perpétua iudicatur. Sciendum eft itaq; braiiter. Ex quo captus quis fuerit adftüit habendi, non eße fiicinuf tarn horrendum, quoditte nott fufeipiat impulfiK,fiftgt;es fuerit lueri et peccatum occul-tandi perfuafio. Qjcamuis hue rartus mentis oculi catcu-
R tientes inten-
-ocr page 274-CAP.XIin. o s VA LDI MYCOÿin tientes intcddnt^deô prd^apitantcr trahit,qttocütj; liü' turn fùerit iflhiec cupidittu.Poft quant igttur ludas aUo' quutusfaccrdotunt primora traditorcmfe Domini fui obtulifjit,gauift funt,cr pecunia promittiit.Naäi erant, quem quarebät dolum,(ficut paulö fuperiui diâum) ftc malofatagcnte diabolo,qui quod nouit arridere prêter cueterdiprouiribus offert, quo labeßäaretcitiut.IÄali confultantibusludatis ad dolum Cbriftoßcicdum offert Judam. ludæ male cogitanti contra Dominum offert pC' cuniam facerdotum, ob quam hic deincepr quterit occd' ftonem,quod ftatuerat perficiendi.
Acprtmodie azymonim,
Die primo ex feptem in quo tudai cceperant abftinC' reàfirmëlato,cu uidelicct immolarët ptfchadd eft,cutn occiderent,aßarcnt, comcderët agnu, qui rejricaret mc' ntorià tràfilitionii angeli pcrdctis primogenita Aegypti abhomineufq; adpecur,parcentis^ Iuda:is,inquorupo ftibiis uiderat fanguinem adftgt;erfttm agni. Tum CT“ exi' tiu de Aegypto,quo Deus liberarat illos è tyrannide Pba ' raonis, Pxo.n. Dicunt, inquam, Chrifto difcipuli:Vbi uis,utabeamui, crc. Sic rogant,quodantea dixerat, poft biduum fttturum eße pafcha.Nam non co die comc' dit cum dtfcipulis agnumpafchalem,quorcliqui iudtei: Comedit tarne iuxta legis inftitutionem die quartadeci-ma primiinenfts,cum lUicomcderint dte fcquentßtradi' tione
-ocr page 275-IN MARC I EVA NG. EXPO. lt;49 done propria. Non habebat Dominur locum,ubi diem 4 faire defiinatum celebritret,quin nuc prim urn uelut dc' iigedus eßet. Emittit ergo duos. Petrumset loannë, Luc, tz.ad hominem i^otum eis, nimiruutmagis noßentyO-mnia fieri fecundum uoluntatem ip/ius.lndicio monflrat tedes,quoi ekgerat,quod quidem fequuti repererant o-mnidfficut indicarat Dominus, GT paraucrunt pafeha, Conducebatitaprtepararidifcipulos ad tempora fiitU' fa,in qu£ dimittendi crant nudhO' omnif^e humana ua tui, ne cura uexarentur de cibo ac potu, dum ucniret in mentem,quam eßent abundè fibt parata omnia, tantum fldeliter ac prouidè in opere Domini commendato labo^ farent. Et cum uefflera lam eßet, crc. Cana hlt;ec ultima qua Chrtüiifin mortalicorpore difcubuitcum difcipu-lis,agnum edés unà pafchalem, quamobrem cx egit, CX docuitmulta,utpatetex ioanne,ualdefaluttfira.ïnfli' tuit Item flacram illam canam , in qua commemoratio deberet paßionis cr mortis eius fiert deinceps in Ec^ défia fittura per efium corporis, cx potum fianguinis fui, qua de re paulô pofl. Itaque dum accumberent,ede' rent que dixit lefius .Amen dico uobis,unws exuobiSt Cc.Vox ucl morte horribilior,quamobrem non fine can fa trifles f tnt omnes fàiii, quamuis unius tantum confici' rntiaflriretur. Dicuntergofingulatim.Numegofex tttus,numegoftefiusre/}gt;ondcns dixit illis.Vnuseduo-decimpcrc. Confirmât priorem fermonem,q.d. Non
R X quidetn
-ocr page 276-CAP.Xlin. OSVALDI MYCONII
quidem ex firn ilia Cäiph^,feu Aimie,feu Pildti ciuijfunfr fed unm ex duodecim ,quos elegerà,ut me urn m caelum recepto,miniflros agennt Dei inter hommes. E t utam-pliufhoc dccldret,fubiungit, QH» iMingitrnditumecum in cdtinum,qui inqud adeo fimtliaris eft mihi,ut in men' ftmecumdifcuml^sexeodempmuleddt catino .iHoluit Domintisprodttorem tditer dcmonftritredifeipulis,ut oUm repeeentes,^uod nunc egiffet, haberèt lenitatis ex' emplum per/ritißimum.Namquod legimus apud loicii. ti.Chriftum dixiffe ad loannë. tUe eft, cui ego intinâum panem porrexero,no euincit,Juddm efte proditum,mox enim poflea lcgitur,ubt Dominus dixerat ad ludâ,lt;]Uod ß.cis,frc citius: Hoc autem nemo intcUigebat dtfcitmben' tium,adciuiddixißetei.Adeonon erat fu/ficio deludit, ut quiduis hie fingerent cogitado, quam eße proditorein eum. Vndefortaßisin aurcmßc Dominus infufurrarat ioanni.Pfßcacia prodit ionis fequitur. 'Filius quidem ho' minis uaditßcut feriptum eft de illo,f(d Uie homini,ejc. Scriptum eft de Chrifto, ducëdum ad fupplicium mortif eße,fic igilur fieri oportet, non enim potefi uiolariferi' ptura,uerum td nthil ficietad deftnfionem proditoris,ut quimalicia,^^ perfuafionc mali dxirainis, çuimorëgef' fit,hue uettit,quidni potius obediuit Dom 'mo,cuius bene' fieentia tä diufiierat ufus'duur nö motus eft, poftquatit inteüexitfenon latere DominumiQitur eomminatics Domininondctcrruitc'Vencrit 'mprojundum peccato-rum,quamob'
-ocr page 277-IN MAR CI EVA NG. EXPO. »49
fUm,i]U4obrc nt confcmpßt,unde fequtd^i funt cum igno' obprobrium.Exemplum cldrißimum,quö not prxcipiten’. a.dfcéiiitypnonftdtimocafrratnr. NttwCT ir£ Do pdrdtMr acceßii5,dri fine omni Unwrctcumq^ uo' luptätc fumma uolutattwr in iUis,ctiampoft obUtum ftc piiii bonum pocnitêtùe, ct oculit obicdum longmimitit' tiiDcibenejidum.
Et edentibus illisj
Veteris tcßMeti homines habuerunt fdcr amentum, ugnum uideliect typicu,lt;juem fingulis quidem annis co-tnedentes refrtxcruntmemonà,lt;iuod Dominus tranfijf' fetfiiper domos ifraëlis in Aegypto percutiës Aegyptios, ZT domos ipforunt libéras.Vt autem quad ßüum eß to-tunßuitmyßieum,itdGragniis:na»i hberatio ifraêlis de manu Pharaonis fignificabat liberationcmcleßorum lieide tyrannidemdli. AgnusueröChrißumfigurabat •ignum Dei,tollctrm peccatum mundhotq; adeô feruan-tem fideles. Quid uerà Chrtfluf figurlt;e ueritds nura: ad-tfl,pra;fenti caena finem imponens bis, quichaâenus in finira cotigerant^tiam huiui quod ßgnificdtumfuernt, (3‘ mpr£fens reuera perficiebatur memoriale ßgnunt nifiituit, quo deinceps omnes, qui nomen daturi eßent, tr iam de^ßent fibhutcrentur ufq^dum rediturus eß ad ^candum orbem. Huius mßitutionis ßmuda ita Kar. drfcribit.Edétibus iSis/umpto lefus pane, crc. Fuit hic
R. 3 pana
-ocr page 278-CAP.Xnn. os V ALDI myconti
p.tnis infèrnKtitdtui, nà ßc comedcbaturdgnui iHepif'' fchdlii.Cumgrdtidiegijßet, ivAcyntrce!, cnwbcnc' dixifjet ,l.!icds dtcit ivyce^iSHcm!. Mos/îutChri-’ fti, pMem non trdflxre nißcumgratidrum xîlionc. Frf gtt,fcilicet,pr£cipuo quodî modo, quod uclhinc pxM. Et cog/ioMf r«t c um in frxélionc punis .Luc. 24.. Et dédit lUis.Vt mod :mdtfcerent inpoßcrum 1:^ dlijsdi/îribuen^ (Ji.Etdit:Sumite,comedite, Haccfl corpus mcum. q d. Hddenus comcdiftis uoi,dc }ud£idgnum in memoridi» hbcrationis Acgyptidcie, me prefigurdntcm ut liberuto-rem generis humunudeincepscomedecis pdnemdmà corpus meu in mei comemordtionem, quod uidelicet uos cr omnes,qui credunt, dccrediturifùnt in me liberdritn per morte crucis db omnibus peccdtis^zx itdßcertm itC' commodos dd poßidendxm hlt;ercditdtem Pdtris, id efl,ut tdm eterndm. Et poculo dccepto, civn grdtids egißet, de dit iSis. Et biberunt ex co omnes.itd lußi erdnt, ut pdtet ex Mdtth.z6,nimirum,quod norit Dominus ejßßituros quirdfis tdntum lÜud ipj'um cjßentpermi(furi,Cieteris O' mnibtis exclußs. Et dixit ittis : Hk eß fdnguis meus no' Ul teßdmenti, qui pro multis ejfunditur .q-d. dgni lo^ co bibetis CT uinu,dtq; ddeo fdnguincm meitm,quieß nt ui teßdmeti, hoc eß, faderis olim d Pdtre cu ludieis läh nunc dutem, hifee pro commerito reiedis, de nouo ciMi Gentibus etidm ineundi, quod quidem cdl remißio peC' Cdtorum,ficut fequitur : Q^i pro multts effünditia'.
PfT
-ocr page 279-IN MARCI EVA NG. EXPO, if»
Pfr enim Christ mund^ntur ipeccatis o' funet, qut crcdunt in eum : qui uerô non credunt, non uidcbunt uitam,fed ira Dei manet fupcr eof, Joannes, j. De fordere reliquit Hiere:ca .}i.cr repetitur in epifto' la ad Hebrce-.ca. S.Tejlamentum autetn hie poni profoc' dere, non arbitrer latere quenquam . Hate eum fint plana,pro tterbis Dominißmpliciter expoßtade-berent fide ßmplieibits,quifolonituntur uerbo Domi' nifatisfiicere. Poflquà enm Chriflus dieit, carnem fuam ejfeucrè etbum,z:r fanguinemfuumejfe ucrè potum, h.6. cr hoe loco idem clarè repetat, neeßt inter pios, ^inon libenter audiat,Qr dicat, Chriüuf came fua facrofanóla nos àbattCf fanguinefuo faerofanéionos potat,quid eil,quodßmplicitatcm uerborum Domi' ninonitapotius accipimtts,utprofidei dicamusnatU' ra. Chrifius dixit, ergo cü qualitcrcunqueßt, nam hoc ipfum permittendum arbitrer omnipotentia HHta. Sed libet effe potius nafutis nobis,ey rtmari,donee tonfeientias magis implicemus quàm explicemushu' titanis glofßtlis adiefiis, qult;e non tiiß turbant confeien-tias hominum : nam quid hic deßgnarit Papif nus, quis Ignorât iauid item anabaptifite,quis non uidet fille ex elementis Chriflumßcit ipfum, Hi fine Chrifto nU' dis elementis caenam habent ac celebrant. Veritatit trMnite,qui médius hic eft fecunditm Chriftißmplicif-fimam fententiam etmdum erat,atque hic is effe mdti
R 4 nidrtar
-ocr page 280-CAp.Xini, OSVALDI MYCONII
uideturfine dubio,qucm mitio mox oftendi.Dumigitur de negodo coetne fermo habëdus eß,equidcm in hune mo dum/oleo profidetnea dijjerere. Chrißus lefiK Domt-nui nofler dunt ederet pufehu cum difctpulisßlus, punent fumpfit,egit gruti-ii pro more,fregit ut etunt Mi modo cofueto,deditdtfcipulis his quidcin uerbis.Sumite, quod fciUcet ego fumpfî mmmus ,quamobrcm grutids egi, quodq; frcgi.Coineditc idud ipium,Hoc eß, corpus meu: Pdnisinquum rutione ßicrumentdluquod pane ßgntßcit turdierè.Vcrum,MS, uiideuis huiufeeexpofitionis fDi-cam-Pditemnonelfeuerè corpus ChriHipdtctßcnßbus, noneßenimhiculld,quodddttnet ad elcmentum,ßdlt;i ' ijuitatto. Et PauluSidutn ßcribit de facra ccena illa, tertio rcpetit panei»,cr poculum,ctiam poß uerba cœnlt;£,qu£ iunéia element o conflituunt facramentum, dida. tmà ej fides baud aliter didat,dum monet ex creatura non poß fe fieri Chriftum Dcurn et hominem. Efie autem corpus Chrifiifacramentaliter,Çlicedthacutiuoce,qucmadmO' dum ey‘dlijs,dum nodoadcxplicationercinonfitalid) feu meltor.)hinc certum,quid Chriflus,Ptoe,dicës,e^ pd nem demonflrat. Et quid illud, inquis ,facrdmentdliter panis efl corpus Chrifli^tiihil aliud quam,pane myßieo prtefente,prüfens efl çy corpus Chriflnc^ co pane por-re{to,porrigitur cr corpus Chrifti. Quod uero panefi' gnificatur id efie ucrè corpus Chrifli,cc)fldt ex ipßs ucT' ^is ChrtfiiiPditem enim id non ejje tßß propria ratiotie -.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iant
-ocr page 281-\
IN M A R C I E V AN G. EXPO, ijt idtu oftcnfm putamui : cr tinnen Chriflin difcrtè dicit: Hoc eft Corputmeim.'ticccfte eftigiturideffe,ciuodplt;t ne fignifie4tur,pritfens dico,non(ibfens,qutä diat:Sumi te, come dite, ZTc. Dittur iuque corpm Chrifti in coemt c(wn plt;tnc, id eft, dum pdnii ddtur, hie guide d miniftro, iUudd Chriftouerc,i miniftro m:nifteriitliterd:orpus di-co,guod pro nobti trdditum eft in mortem,teflante Do-wmo.N ec eft ut guiftiam fingut alicim unionem punis, et corporis Chrifti,quÀm,gult;e di{l4eft,fttcrumëtdlem,num hocipfum nec efl inpune, nec fub pdne, nec ddligdtu pd~ ni,fed dum hie ddtur,^^ corpus Chrifti ddtur, poftgudm tdmdare DominusdixitiHoceftcorpusmeu,guodpro uobis trdditur.Cteterum quomodopoftit fieri, ut corpus tdutur chrifti, non uidetur difficihs dpudfidelemqu£' flio. Num quod ddtinet dd Chriftum, dut ipÇefe non qui-dem pront nofter intelledus rutiocindtur pro fuo cdptu, fed ut iHe potis eftfccudum diuinitdtis modum dc uirtu-tem.Ccelcftiseftigiturrdtio,fecundu quamfenobis of-firt, non terrend, qudmobrem ut d nobis ednon poteA compruihendi, ftc uidetur eße nodnxic nimis inquiren-ddnum poftqudm confiât, quod edimus dc bibimus Dominum uocdre corpus fuum, nbsp;fdnguinemfuum, quic-^
quidtdndem idfit,ftuecdmis efficdcid,fiueuirtusfub-fidntidlis, qudhter per fîmilitudinë foils quidum docent, ftue quidpium dliud,nos drbitror decere,fîmpltciter uer-bis Domini credere firmiter^htcrere,ne deficidmusi
R s fidef
-ocr page 282-Câ?.xnil. o SV ALDI MYCONII
fide,(fite priniM tuinen in hoc tenet négocia utcj^ confir' mentur confiicncu nolîrlt;f,icr ne dubitare uidcamur de potetid Chrißi.Quod autem ad nos adtinet, carnem edi mus Domimcdm orc fidelis inim£ feu mentis. Etcuipo teß eß^e dùbium, cj^uslis 'nam ßc hic efus, terrenm'ne, an (celeßisfNon enitn p.ißitur inde uenter,fcd anima : nec fimphciteran'ma,fidanimafidelis,dumtiidelicct cum corpore Qf fianguine Chrißi càmunicatAgitur dat ftiunt corpus Chrißus in cœnafidelibus, ut nouit zy pot^'l da-re:fidelis anima fim:t, cjuatenus is fvmi potefi ab ea. Sc' ^uitur:Et accepta poculo.Paulusaddit,peraéta CBena,ut ctiant Lucas,c^uopoßumus i'ntclligere,poculumnocontinua datum paß panem,/cdnonnihil ifiacij intercurrif-fc.Cum grattas egijfet, Z7C. QU£ de calice dicuntur, o-mnia funt mtelligcnda,ciucmad')wdum ^uæfunt dtéJa de panc.Vt enim panis e!î corpus Chrtßi,ficuinum eßfan' guis'Chrißi. Etut'eum datur panis et corpus Chrißi da-tur,ficcumdatur uinv.metiamfanguis Chrtßidatur .interim no efialta uclcommixtio, uel unioumifaguiniséj; rgt;omini,quàm facraniëialis, ncq; bibiturfanguis aliter, e^uàm ratione ccelelli, quia fidelis bïbit anima fieu mens. QU'dtgitur ad lilas, inquitaliquts,fientctiasdixeris. Rf tiquit mundum.Sedet m dextera PatrisfEreuitirreßioit deo. Nihilpcnitus contra pr^fienttam Domini, fieuefium corporis outpotufianguinis eius in fiacra cœna pugnant, fidcinanep ctsmfit,qutcqutdh:cagitur,non deducitur
Chrißus
-ocr page 283-IN MARCI E VANG. EXPO, tyi Chri/lM cœlo,fcdmctnct in cakßiglorid rcgnas, donee reditnrus eft adludicandum uiuos ey mortuos'.nibilomi niK tarnen f : nobii in mundo peregrinantibiu fie in cœ-na uerbis er (ymbolis-aet tpft inftituit,adnnniftratii in eibum er potum probet, ut diximui. Cœlum etenim, in guo Chriftiit hjbitat,eiufnodi eft,ut indc impkat:^c per ficiat omnia. Quia uero fiepc lam diâufidei uirtutc ac' eipcre, guicquid Chnftiti in coena nobit offer at ac pr£' beat,confiât, guibus'nam cibus hie fit paratus, nempefi~ detibus,lt;]ualcs fitcrut difcipuli Domini, qualcsq; Corin' thifiludas enim nudum hic panem accepit, ac merum ui' tium,pr£terea nihil. Verum inter difcipulorum fidcm,et Corinthtorum ingens inuenitur diftrimen, nom iUorurn tails erat,ut eo, quod aceeperant, etiamfruerentur. Co-rinthtorumautemC loquordehis,quos improbat PaU' lus.i. Cor.it.) tolls, ut quod offerebatur acciperent qui-dem,fed indignè,atq; ideo finefi-uâu. Et qualis ifia fides inqiiis: Imo an fidesfitt Equidem fide effe ut negare non poffum,quto certitudo eft prlt;efintt£ Dommi, quodqi cor pus eius edatur,er fanguis eius bibotur, ex itftitutionet uerbisq; ilbus,ita,quto Paulus uituperat Corinthios, quod non in melius conuenirent, fid in deterius eaenam aHurfiquod difttdijs atfiuarent, quod paupcrum non dc' bitam habercntcuram,quod Ecclefiam Dei contemners uiderentur, dicere cogor fidem fiuffe tantum non mortu •OnaSud interim tarnen habctemait aeciperet quod pTiS' bebatur^
-ocr page 284-CAP.Xini. OSVALDI MYCONir
tf batur^iim non continertt,atq; ideo accepcrit äd iu' diaum,idcft,lt;tdcorrcptionem.Ad difcipulos igiturpiT' tinent,qui rcólèfidelcifunt. Ad Corinthios, quitterbis CX inßttutioni Domini fidem bdbent intégré,fed chiri-tdf non firuet in en. Imó er hi, qui in cam reéio fidei, qua udlenttctmen Ccirent,excrcitio,remtßtores uideliut, qudm illdm deceaf.uult cnim Chriftm ßuam banc canain diligenter,(tc reuerenter hdbert, quamobrem correptio' nifutrgd contra négligentes utitur, ne cum mimdotam diligentiores fiidi damnentur .ludlt;e uero ßmilesfunt, qui nihil uel de Chrißo,ucl de eins conflitutionibus,ßcut ^e,magni,proq; dignitdteiudicant,[ed contemnuntpo' tins,interim cenferi uolentes tdnwn in numero Chrijiia' norum,Grobid hdud ßepdrdntfe,dum fèrttempui,i communibui lUorum ritibus, ac ceremonies,uel ut con' fuetudinifatisßcidnt, uel ne rideantur, uitentur, aut in periculum ueniant. iamuero primi perßdifunt.Sccundi ßiernßciut bondm inßituriMt ob iudicij calcar ad emen^ dationem impeÜens, tiam hue niß ueniant,lapßts ad int' pictatcßahmui eß.Tertij deßgt;eratißint,ni Deusßngi. bri gratia reuecet,ac reducat in uidm,ut quifilios Abra-bjeßcere potefi ex lapidtbus. Eß uero quod meo qui' dem iudicio,quie dico clarißimum reddit, ßmilttudoui' delscet uerbt. t^am negari non po[eß,qum tria hominuitt genera uerbum audiant. Prhni quidem audiunt, er cu' fiodiunt,^^ ideoDoneinuibeatos tales pronunciat.Luc.
ii.uef
-ocr page 285-INMARCl EVANG. EXPO. »»
» I.uerbum cnim corde per (idem reccptum,eo5 imtnutit' Uit ttd noudm,dt(^ ddco fdnâdm uitam, quidcm cH fecundumDeum. Alij quoddicitur inteUigunt,0“ crc' ' dunt,corde tdmen non recipiunt,rebui huius ficculi prte-pedientibtts,quocircd nec dgunt pro doârind uerbhAn'' non tdlesdliqudtcnuj poffunt did fideles? Verum quidß des ea debito cdret fiH!lu,non eft uerd,non eft ftdes iufti-ftcdns dpud Pdtrem cceleftem. Indignos itdq^ uerbi dudi^ tores ddpeUdre tdles non credo quempiam horrcre,inte~ firn tdmé,quid uerbi ueritds pldcet,relinquuntftiemmC' iioris inpoRerumuttie, qudmobremnec inter infidèles (omput.itur, dut impios, etium fiqudndo corripiuntur i t)co,uel db Pcclepd,ndm correptio efldd poenitentidm, fireceperint:Sindlitcr,permittuturiudicior)ci.Poftrc' mi uerbum dudiunt/cd nec inteUigunt,ncc credunt: imà tdm non curdntdtt non ddeunt cb mtettigentidfeu fidern» fed utfdtisficidnt uelhominibui,uel confuctudini. Tdles non pofiunt no inter impios numcrdri,quod uerbum ne^ iligentes Deumcerto cotemndnt.igiturquid fdcrdmen-turn uerbum eft uifibile,dn non ut hic tres hominum or' dines mucniuntur, etidm ißic occurrunt ? E quide m puto fimilitudinem quddrdreper omnid neminecontrouerfdtt ^eiVt enim Chriftusfe o ffert per uerbum omn ibus, itd et tnfidcrdmento coeme fie nemini,quod in ipfio efl,ex inflitu fioneproprid fiubtrdhit.Vtfideles,quod ddmtniftrdtur, ^ciptuitt cumfi-udu per uerbum, itd O' quod ddmini-
ftratUf
-ocr page 286-CAP.Xmj, OSVALDl MYCONIÏ
fträtur per ponem er u'mumDomini.Vt indigni ouditamp;' res dccipiunt per uerbu quad ofjirturßnefruéîu,fic in' digni conuiutemenfte Domini,quod datur,dccipiunt fine f-nâu. Vtimpij ntlnifißrepitum percipiunt incondo' nibus uerborum ,ßc in cœna taks nilnifi panem er uk tiü fumuHt, atcj- hoc noßnegrandig;rdui(ii malo. Hadc' nusdedboAcpotufideliumerimpiorumin coend DO' mtnica:define reftdt dicendum, ad i^uid'nam Chrißus in fdcra coend corpus er ftvtguinëfuum ad hunc moe^ueUt fumi.Rdtionesfunt inpröptu, quid Chriflusipje docuib et Pdulns exfpiritu Chrilli.Primd eftut memoria habe-dt Pcclefid beneficiorti,qult;c nriferis nobis funt per mor' té Domini tu impetratd,tü contraditd, ufq; du redtturut eß hicdd iudiciu.Sectidd,utgrdtids eadè agat PatriDco, etfilio eius lefu Chnllo Domino noftro propter immen' fam charitdtem ergd genus humdnu,ex qua Pater no pC' percit pro nobisßlio:films pro ijfdc nobisfuit obediens Patri ufi^ ad mortem, er morte quidem crucis,ut tranf firret ita nosdpotefiate tenebrarum Pater in regnum filif fibidiledi. Tertia utChriflus itamaneretin nobis, er nos in ipfo,non folum Spiritus participatione/cd etiä communicdtione carnisiuerum eo modo,quo fuperius di flumefl. Sunt enimfideks membra corporis eiufdem ex cameeius, er exofiibuseius. Eph.f. Quartafratern^ charitdtis ut ddmonercmur,dum de uno pane comedere mus omneSteJ' de uno biberemus poculo, Quinta utfi' des no
-ocr page 287-N MARCI E VANG. EXPO.
tir J noßrct robur indc,ficut d ucrbo,dcdp!cns, ßrtrs rd icrct in pugna contra mundum, G' omna aduerjarios noftros.Annon igitur liccbit dicere, tn hac ßcratißima ctxna nihil frrè totim Chriflianifmi dcefjè? Adefl cnim fides Dei, O' Cbrtfli eins. Contemplatio bcneficiortvnt Dei,cr paßionis Chrtfii ; unde o l^ntt uoluntatis utri~ ufqueerganos.Pcenitentiadepeccatis commißis.Gra-tiantmaâio. Dileiiionis fiatemie uehemens ftimulus. Corrobordtio fidei,O'c. Qttdm diligenter igitur, quantaque deuotione pq homines intereßßc debeat huic con-uiuio, quis, qu£ diximits expendens, non uidet i Q«W item non uidet,fi per negligentiam aliquis adßerit, ßu abfquefide,quanta nam merito fibiadßißcat mala iiilt;ec de facramento coenlt;e Dom'mi pro eonftßione noßra com tnuni paulo pluribus exponerc libuit, ut rationem red-derem fideicirca tUam O'meie,o ^cclefilt;emihicom-tgt;tijßte,utea cognita uiri pij acßanüi,fiqutd ilßetuclnegli ^tntius expenßtvm,uel diàum non pro mente Chrifti,fra terneadmoneantinueritate Dei,quam unicèuolumus, inquirimusitriuenient namque fi uerbo ueritatis du-^mt,necreclamantè,necrcfilientem:Çedfanisfcmwni ^usDommincfirilefuChrifti,et ei dodrinie,qutefecun dum pietatè efl, accedentë per gratia eius,cuius efi quod qu^rimus,ficutnunc etiä,noßro quidem uidere,acceßi-tgt;’us.Nam qult;e dico, non ideo dico, tanquam dubium fit dehis qu£ adferui,fednequ(s eauidens,et primo intuitu
uelut
I
-ocr page 288-CAP.XiniJ OSVA LDI MYCONII xlut horrens (ut funt ingenid prtefertim hodie circd ttf' ^ocium rucharifliie.) Neinquum talii ueredturpcrtiniH cuydtcj} ideo diligctius uideat, quid ddfimtdrim:Dubitii re no poßum,quin,fi hoc ficerit, nihil fit dcfyderdturui.
Amen dl co uobis:pofthac non bïbam»
Coenci hlt;ec ultimd fiat Chriflo cum difi:ipuli5,ut quM crucis no malto poft fupplicium fequebdtur,qudre dicit: Pofthdcnon bibam de fru3u uitis. Non cnim bibit dein' ceps uinum in corpore mor tali. Bibit autem poftea in re' gno Deiad efl,in rcfitrre3ione,fednouo quodam modo. Nonenim,inquitVulgarius,qudfiindigaetcibo,corpo' rdlcm fimpfit abu,fi:dut crederetur uera corporis M' tura.Similiter dici pote)letiam de potUMm cr huncpd' riter Chriflum (umpfiffè po[l refiurrc3ionem cum difii' puliStZ:?'d^cipulos cuipfo,Petrusteftis efl.A3.to. Rf' furrc3ionem autem refiè uocari regnum,uel hitte patet» quod Matth.dicit ultimo:Data eft mihi omnis poteHas tn caelo, cr ZH terra, ^c. Tunc cnim magis inclaruit, tune uicit mortem, tunc diabolum peffundedit, tune regnare eoepit in cordtbushominum.
Et hymno diVlo exiernnt,ô(c..
Uyrnnos po/i efum agni pafchalis dccatatos à iudteis effequodam tefianluruirirerum iudaicarumnoniffta' ri,pfalmosuidelicct.Lauddte pueriDominum,cr quife' quuntuf
-ocr page 289-IN MARCI evang. EXPO. 1«
^uuntur^fq; idpf.'BeMtmmaculati,c:j-c.Qu°dfiue~ turn,cjuisdubitabitChriflum, qui nihil omißt uel legis, Uelbomrum cofuetudtn'Mn,coficm cum difcipulis nunc irepetiffei Chrißus igitur cœnam d laude Patris incepit, O'finiuit. Ex ^Ko dtfcendum nobis. ni ßmiliter egeri-mus à redlo nonparum nosaberrare.Conßat,ßmos iUe comuniter reciperetur, abufum ctbi potus inter Chri fiianos eße non poße. Contra ueroquianon recipitur, porcos uiuimits magis,quàm homines. Exijt in montent oilier c.Sic ßjlitus crat.ut Luc.teßatur.ti. Qdiduis nunc non ob conßuctudinem tret lüuc, fed quia quam expeâaue fathoram aderat. Itobtiiam igitur fupplicio feuißimo crucis,ut neminem poßit lateregt;oblatwm effe quia uolue rit.Quare uoluitinquistQuia nosdilexit, noluit genus humanum condemnatumiri.Quidni compenfamusigitur dilcâionem tantamdileilione mutua,cumille nihil aliud ànobis répétât,cumq; natura ßcagamus ( nityff-i-des ßmus) erga omncs,qui nos amantt Adeô funuis amo Ire detenti proprio flulti homines, adeoq- malus lüe de-tentos maßis implicat ac detinct. O miferiä. AbijeiamuS tfihxvTïcepy er omnia fana erunt. Dum irent flnuil au-tem,dicit Jefus difcipulis. Omnes ojfendtculum paticmi-ni,crc.Priedicit Chrißus difcipulis fcädalum,quod paf-furiejfent propter fenoéle præfentt, utiterumnoßent diuinitatis ipßtis uirtutem , qua nihil non patebat oculis eitis. Deinde ut infirmitatis fua: certißimum h.tberent
S cxcmplunt
-ocr page 290-cAP.xiin. osvaldi myconii
exeniplum,d’fcercnt^;:,cuius uiribUi niti debcrcnt tn tri' buUttonibuf dC pcrjequuttontbM. Tandë ut dltoru quo^ cognofccntes imbeciÜitdtë ex fudMigëtiores olm eßent in eis no quidë dbifciëdis,fed lucri/ïciédis Dowwo. Prii' diëium erdt ßc ßtturu î Zdchdr.prophetd cd.ii.his ucr-biS'.Percutid pdAorêtOquot; diljgt;ergëtur oues. Chrillus enitn pdftorillebonus,percujjui dDeoperßequutione crude' ltßmd:Difcipuli oues dij^erßeßtgd Chrißo pcrcujßf. Ex ^Ko uidemus iterußcripturie certitudmë,itnô et dmi' ndtn bonitdtë,quie quod fldtuerdtß cere per Chriflu pro tnundi ßdlute,td clarè pr^edixiw uerbd e:^ ßüd coüätd no queàt no certu reddere de dileäione rgt;ei,nifi pldnè,dC fßonteßudimpium. Dijßenßdtionis itemdiuinie ßiijßeo' inni(t,quie ßiidßunt in Qhrifto,quis non uidetfSed er il' iud,grdunispeccdrenos,qui negligentut^ed confyderd' nuis,hdbemusq;. Verum ne defßerdtionis mdlo deßcc' rent difeipuli tdm mißero ßermonc percepto, iungitßold' tium,pojl reßurrcäionem ße pneceßßurum eos in Gdltht' dm.'i^am poterat hinc 'mteÜigere,quod nollet ipßosdbif' cere,ßed eoru mßrmitdtipotius dcquießcere,tdnttm noß-ßmt,qudm ßneuirtutc dtuiud nihtl Udlerent,pcr hdfu: dU' temudlercntomnid.
Petrus autem dixt't iHi,
Anwris Petrus uehcnKntid,qu£ ex ddßdlu tarne erdt (dmis/emumë Domminö ßrt,indignüße put ans,in tri' buldttonibut
-ocr page 291-IM MARCl E VANÖ. EXPO, tfd iuliitioniiiif dcfererc,qué tantopcre dtligerct.Vnde pcc-nonßmplidter:Fifui eftenimfeipfo ; Non hibuit ß dc Domino,crfcriptur^:crcætcrls fefrcttribUi antepo fuit.H£c eßigitur ßrtitudo carnii,imô et prudctiti,divni Cdret Dfo.Ni in aduerfttdtibiK cßeapudfe, etc poße co-ßflere,non eft certè tnrium himundrû.Ait ergo:Etiamß omnes offendiculumpitßißterint,dtnon fgo. Nowzeo«-flitieim meeun,noui eonorem, quo te profequor,quämob-rem nunquum fiet,ut altquo perturber cetßu tanto ,qui me feparetabs te,quicquid tu dicM.Sed lefus quidfAmê dica tibi,quod hodic,crc.Qu.tm procul ßt d. uero iuilÜtici Pc trZjDozMWMy docet,dït pinne diuerftm indientfitturu eis, que tum arroganterßbi tribuebat itte: nempe terna ne-gatio priufquam bis cantaturus ßtgaUus . Adeo nihii eß, quod nos ßußinere poßit fludibus tribulattonuin per OS infiuentibusa ßcut modo didwm ,ß Dezzy manum abßmuerit,quamuis Petro longé uißumßt aliter,nant etiam huic CbriHi fermoni,qui iuramento confirma-tus erat, audet contradicere, inquit enim, e:^ maiore quidem uchementia: Imofi oportueritmccommori tibi ) non te negabo. Verum quo plus loquitur aduerfus Dof»{MaMi,có plusptccat, pcecat is, qui bona inten-tione ßc loquitur: Quidßßitfßet maltcia? Exemplum Petri uidetur uel ideo conßyderandum diligentißime, ut 'mtelligamus , qtiando'nam peccet homo peccatum ad mortem, er quando peccet peccatum non ad mortem.
S a tetrw
-ocr page 292-CAP.XUII. OSVA LDI MYCONII
Petruf cntm an'nÖgrauitcr deliquit fibi ßdcnsyO“ Chri“ ftononcredensfAtquia amor tam uchcmem erga Chri' ßum in illud peccatum coniecerat,tnfirmitattfic rcßoH fatition malicia.ïdeopeccatumquamuis inßiecicmgrd' ue,ncnadmortem tarnen erat. Contraigitur quipeccat exmalignitatefuK confidens uiribus, Chriflodiffidenh G“ uerbit eins maliciofe contradicenr gt;nbsp;peccat peccatum adtnortem.Ptquidputamttshoc flagitium dffcrre d fld gitto in Spiritumfanäum f Tacit autcm temcritof Petri, ut G alij difcipuli pariter labantur^mnes enim,ftcut P« trur,diccbant,fe commorituros cum Cbriflo,fcdueritdt fcriptur^iG ucrbi Homini praualuit.
Etueniuntin locum, CUlUSjamp;'C*
sic inter fecoîloqucntcs,ueniunt tandem inlocutHf cuitoi mmenCethßmaniadcfljUaUtspmguedinum, tc' fieU lero iacet ad mentis Oliueti radices. Hie quidéoüo reliâts,trcs ducit tn môtem fecum, Petrum, utdeltcetiG“ Jacobum,G loanem.Ad priores ita loquitur.Sedetehic, donee dtgreffiis orauei o. igt; o» accipit t os fecum,ßrtaßif quodimbcciUiorcs,non ßtißcnt accommodi /feidatores aus agonis, (juem in monte decertatiiriiierat .Isoneß certè cuiufuts ocuk imbecill tatcm intucri bumanitatis Chr:ßi,ßcut nec utdere maieftati. aus glortofam. Q«lt;î-obrem quos aptosßcerat ad hanc conjficieiidam in mon
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te,hos
-ocr page 293-IN MARCI EVANG. EXPO. 07 te,hos nuncfecum idfumit, at cr humsmitatis infirmi-titcm contueantur , ut ex æquo noffent ntAielid-tem , CT imbeciUitatem . Conducit omiubm Chriftunis ad filicitatem nojje utretnq; : nam altera jkeit, utmiferi defraternitate eins poßimns gloriari.Altera ut de uirtu' te,et eßicacia eorum,qu^geßitper carnem dubitarene~ queamm. Poflqu Î «fro /lt;«m uenerat in montem una cunt tribus priedidts,ccepitex(gt;auefeere, crangi,nimimni quod omnia,qu£ ßttura er at uclut ante oculos cernebat, puta proditionem Iudie,captiuitatem lud^oruni, difei-pulorum fiigam, Petrinegationem,f£Uiciemin lUuden' do,cedendo,con/fuendo coram fummU facfrdottb:is,in' fantam mibtum in flageUando, coronando, ridendo co-ram Pilato,condemnationem iniquam, O' cruds fuppli' cium.H^c utdit ut Deus Jjorr Utt ut homo. Poftqua enim de humanitate uereaffumptanoneft dubium pijs,n5 du-bium effe poteft etiam de adßdibus affimptis ,qui lüum paßionibus naturalibus ficerunt obnoxium,excepto pcc cato. Et baud dubtè quanto corpus Chriflißut exceüen-tius,ac fubtiltus O' anima eius nobilior, tanto uehemen-tiusmaloru horror, paßionis^ dolor perturbauit. Rem
^0^ probant quo funt Luc . aa. ifpK yivoinivos ^eeryoavicc '’tscr'iviszoov 7rfolt;rltv)(ivgt;, Et cum effet in angore prolixius orabat ,hocell ,conflitutus in tanto propter imminent dtferimen borrore,ut is effet uelut agentium animam,O'c.Et quishominumle-
S t ÿtur
-ocr page 294-CAp.5nni. OSVALDI MYCONII
Icgiturunquam itaßuffi perturbätusfScquitur 90 «/'s; ó euJTi ûltrà S^ot^Jioi A-i^iXTOcr kX' •TxJioù,vovTZÇ tTr’i Tuy ySv. Et erat fudor cita'fi' cutguttie fanguitiis dcflucntes in tcrrdm.Tdlitcrfudaffê hominem non cfl duduum i fucculo.Veritatem igitur car ttis dd hune modu probduit Chrifius,Gr cxpduèf'ccntidrH propter mortif imminentis dcerbitdtë, ut hii reélè con' fÿderdtii uideremus,qud:turpitudofiretpeccdti,qud' propter tdnti dolora ejjênt perfirendt Chrt/lo. Clt;eteru et ucrbii docet dnimi crueidtu,triftis,mquiës, cfidntnui med ufq; dd morte. Amicis cnim noluit eße clà doloris ue hementid,quo^dnimdldbordrct. Ncc f/î«t quißgt;!dm dicdt, chdritdtisuimergd EcclefidmfponfdmcrucidtMf trifticidm,z:r mortii dccrbitdtem uelut cxtinxiffe, quo' circd qult;e diant E udngeltftlt;£ dliè refirendd, ncquid tri' budtur Chrtßo, quod tdm immenfdm chdritdtem non decedt : IJdm miht quidcm uidetur pro fimplicitdtc mca fidct,db homine Chrtßo noncßfipolfe tdicnd, qud; de cdr nii etus htc infmnitdte fenbuntur, cumfiierit homo per' fidui. ignis urit corpus ettdmfî plénum fit SpiritU' fdnifio. Qttid firuentius in chdritdte Df t, cj hominunt D.Pduto-.An putdbit qui/}gt;idm iëîus Idpidum nonfenfif' fe, quibus dd mortem ufque propemodum erdt petitusl Chdritds effecit quidem,uttâus contemneret, dtnon reddidit infienfibilë. De ueritdte carnis Chriftidubitd' ripoß
-ocr page 295-IN MARCI EVANG. EXPO. ij3 pojjctyfi non omnia^^ua hie dicuntur accidijjent ei ue-fißime. Qj^amobrem ut alibi, ità etiam hoe locoßtnpli' eiter ambulare tutißimum.
ManetehiCjSCuii gilate»
Toifafw ßdei grauii iitftabat, quoeirca Chriftui do cetfuof,quid fiiciendum nc fuceumbdnt.Kanctehieait, Cr uigiUte. Contra hoßem uißbilent mirum^quàm pro' ßt uigilantia,ndm fie non permittitur locus, aut tempus trrumpendi ac nocendi,qu'm excipiatur. lAulto magis igitureadem erit utiHseontrahoßesmufibiles: Qkó wi««i en'm uidentur, eo diligentius uigtlare neeeffe eA,ne opprimant imparatos, laqueosenim inijeiunt admodum noxios .'Ex quo cUrißime patet, quid nobis fieiendum malo tribulationum mêlante. Infinite junt b£fidei diabolo taliter infirmante, quamobrem diligen-genter eß obßruandum, quod Chrißus iubet difcipU' los. ipfeuerô progrcßuspdululum,ßrcadiaflumla' pidis ait Lucas ; poßratus eß in tcrrdm,cr orauit, ut fi poßibile eßet, ztre. Orauit, quod erat impoßibi~ k,namaliter Pater conßituerdt,qudlis efi igitur hac oratio} Deßitutus omni prtefidio humano eonfigitad Patrem , oratione docens,quàm earo mortem horrC' ret,ut paulo ante diâum, at mox eandem uoluntati Pa' itris deuouet ita, ut peteret , non quod ipße ueüet
S 4
-ocr page 296-CAP.Xint OSVALDI MYCONII
ßeriyfed quod Puter. Aperit ergo, quid nutura humane deÇydcriim poflulet,uerum continuo idcmipfum Putris uoluntutifubijcitjUt dtfcercmits in omnibus tribulutioni-busudPutremconßigientesnos, noßruq; omniuuolun-tuti Dei uëdicure.Videmus hubitum corporis in orunti-bus eße fecundum udftéius unimi : Prout enm tulesfunt ucl betiutel trtßes,uel unxißßc corpus fèrmunt. Hoc ipfumigitur quulitercunq; fe conßttuut, nifißt ub udß' du dt/ßoßtum redo,pro nihilo reputubitur.
Et uenit, amp;offendi't eos dor,
Poß orutionem inuißt diß:ipulos, ßrßeun ut doceut qu^ conueniebunt ijs,quibus inßubut tribulutio. Dormi' unt uutem illi,ßc agit euro quodßtum eß.PoüicitißierÜt egregtè mortem fe pujßures cu Chrtßo, Chrtßus monuit utuigtlurent,ex hisquu: puttebuturiüe corporeel uni' ino,quu:q- agebut orundo,non po:uitobfcurumeße,non abeße longtus tribulationu tempus, ucrum nihtl horitnt curnem poterat continere in oßicio:Adeo mhil eß, quoi immutare queut illuts ingenuem,ß uirtus dcßierit Spiri' tus.Præ cateris uero cumPetro expoßulut dicens'.lJon potuißiunam horum uigtlurefQ^d.Qucimodo morieris igitur mecum,id quod tuipfe iadußiiü ecemphuß curet, quod diät,unàborÙ,prteter hoc, quod ßcitad imm'tnu-tionem temerurine poüicitutionis Petri.V!gilute,dicit er go,amp;
-ocr page 297-N MAR CI EV AN G. EXPO, v? go,er orate,fic ucniatii in tentationem. Vigililt;e in tnbu iiuionibus uexantur tcntationibus uarijs, quibia Ji non felgt;ßi[ur,ingeriinttntcrdum,quieualde nocent.Qjiodft tu int erim craueris, ttninium habueris occupatum in t)omino,tentationes dcpcreunt,zy Jictlior fit trtbulatio, imóper fblatiumSpiritits perprecesimpetrati prorfus neglcâa.b^one/ileuiterigiturtranfeundum,quoddtctt: ne ueniatii in tentationem, orat;o nantjue uelutt fcuttwt obijcitur tentiitionibuf,nc nos [uperent,modo tabs fit, ut adjcendat ftcut incenfum tn conft’eHum DeiJioc eft,ftt je ria,ü~ jidelti.Ergoft uokmit! ‘n trtbuldtionibui,acten ttitionibitt,(iu£ nüquam non inftftant nosaiincere,habe~ mus arma parata,qu£ doeuit os l)omini,uigilias,et ora-tioiiem,(iuibus ft reâè jùermus uft, non erit iquouincci mur,etiamft petanwr crudeluts: Spiritus etenim prom' ptitudoiuuanda eflomnino fubftdio 'Deiperorattoncnt compardto,undefequitur: Spiritus ijuidem proptus eft, flt caro infirma.iMdiam perpctudm ejje Spiritus C?quot; «r nis fdtis nouimus.ConJidt item ilium tenderefurfurn iu~ gttcr,edrncm ucro fecjuinon pojfe,ac pro ingenio tende-redeorfum.i^ ift ergo precum duxiliofullolldtur,perire cogitur, adeo junt neceßariie preces ad eafubleuandam.
Etruifus digrefTus orabat*
Anxietdf,cjiidm pdtiebaturanima Chrifli,urgetut non femel fed iterumat^ iterum oraitdo Patremadlo-
S $ quatup
-ocr page 298-CAP.Xlin. os V ALDI MYCONII
^Mtur fupcr una, cadem't^ue re, ijfdem'quc uerbis, ex quo certum eß,quä ineffdbilitcr ßt ddfltéim 'mtra fe(ut tam jdtii diéitvm eß,) etiam antequam ad ßppliaum dc' ucnerit.Sed tolerauit omnia,utcit'que,tantum utnoi adfliélionem tetcrnam poßcnna euadcre: tgt;iijcrosnos, ß hiec non redii mtucbimur oculi'S, non redo pondera' bimufiudicio,qu6gratitantte benefieentia; perfidem, crcharitatem parreßramui. Addijcipulcs reuerßi, iterumdormientcs inuenit.erantenm oculicorumgrd uati. Nox erat, angor animt trißicta, qua; Dominuf ucrbis incußerat,unde caro fida imbectlior, ml ni/i dor tnirepoterat. Etdumeos inereparefJeniMproculdu' b:o,noitßtebant,quidi!lireß}onderent.Abijtergotertio ad orandum,^^ tertio redijt, dixit'que : Dormite peß' hac, er requießite, fiußiat. Adpropinquante luda cum cohorte fua,dum'queiam nil nißuigilandumfiutfiet, iU' bet Chrißus difictpulos, ut dormimt, quieficant,non ßneamica ironiatq.d. Nolutdii uigilare hadeniMuel me deprecante,uigilab!tis detncepi,adjunt enim qui font numuobisexcutient. Dormite ergoß poteßii ,requie' fcite,ßcünccditur.Atfufficit,nam fatis dormitum ,fatit dativmquteti: Vemthora,ecce traditur filiuc hominiî, crc.S^pe didum eßab Euangelißis de hac hora, quod nondum ddßti,dum facerdotes CT Pharifiei malum para' rant Domino ßudra : Nunc dicitChridm uentße,ex quo patet ttcrum,ommaqua: Chridomalafuntinflida,
er quo
-ocr page 299-ÏN MÄR CI E VANG. EXPO. ilt;îo V guo nwdo[unt 'mfiióia propter nos, ex difhenfatio' He Pdtris ejje . Vnde jjxräre mcrito debenws, ea Hobis conducere ad falutetn, fi nos dptos jicerintus ad obldtd fideliter excipiendd . Ecee ßlius' hominis traditur in mantis peecatorunt. Mirum hoc, cr flu-pendum. ïnnocenstraditur in manus peecatorunt, pius in poteftatem impiorum : uerax in manus menda-cium: Samtiiis 'm manus prophanonmt : fummus 'm manus infimorum,abieâorum,defperatorum,atciue id à Patre Deo. Niagnam clße caufam oportet, cur illud ita ßilum.Age Chriflus paucis eà indicat, Io. j.Sic Deus dilexit mundunt, erc. Pelixigiturepiihtecreéièconfy' derans uitam inßituit Dei tarn inenarrabili dtlcóiiO' nedignam.tnßlix ijuinomen Chrifligcrenseauelnc' gligit ceu uana,uel contemnit,ceunon perßäe falu' tern conßrentia. Quiauerôtemporis momentumadc' rapeui ex deßinatione Patris non erat refißendum, locum facit malignitati iudteorum, cr quicum eis erant, diecns ad difcipnlos:Surgite, eamus,Grc. It obuiatn prciditori,Cftnultitudiniarmatte, guouideant difeipu-li,non aliter antea turbatumßiifjc,qudm ut uerum tn-dicaret homincm,poflquam nunc dif^enfatioai Patris, uelut nihil horrens tarn promptus occurrat.Vtq; diCcant interim,ordtnationi diutna: nec pofje refißi,ncc reßflen dum eße. lud^orum autem multitudo inteüigat und fum reliquis,quàm cos nihil Chriflus timeat,fiueritatis uins
-ocr page 300-CAP.Xnn. OÎVALDI MYCONII utmuclhi'Hcpoßcnt alicjudndy uidcre,n!i»t heectdlii eß, ut non uerccttur grauißima ijud'ij; ßubire, tantum ut md' neat incolumis ipfd. Conßyderandum lüud : pofl preccs, er poft dngelifo{dtium,ut eft apud Lucam,nihil jvrmidi nis,nihil ttedij prie ft tulifte Chriftum ,ftd per pdtienti' om uiciße conftanter omnidM cognoßceremus, guides nobis ftiturum fit, ft tribuiationum, aut mortis tempore grddidmur eddem, ijud ipße ingreßus ell. ConÇyderdtio mortis horrorem incutit, conftigitur dd preces, ex pre' cibus uenit robur,utmortis prieftntia minus adficidt ^udm abftntis imago.
Et continuo adhuceolo^ quentCjSCc.
Obft'mutusiudds dudet decedere ad Chriftum„O'Çlt;d uerCiZJ' oßculdri,et ddpellire Rabbi,et ftc prodere.oftu Ium nanc^ ftgnum erdt,quod dederat turbie, quam diite-cedebdt,neabcrrdretin cdptiuando. Nfc nbsp;nbsp;j'atis erant,
commiftt etidm,ut comprehenftim coûte ducerent, nimi' rum ne elaberctur. Rebus ad amiciciam pertinentibiis «bucituradprodendum Chriftu , quiprodinon poierat tamc.Et qualis ifthiecciecitas qu£ßo,e^unde,rebus tarn facris dbu[i,et tradere qu! nouit ftirc omniafQUieiudM f:iebit,noftiebatif^ qua: uidcbat,no uidcbat,mente et O' culos capiëtc cupiditate parua pecuma,ftcut alio quo^ loi4
-ocr page 301-î N M A R C I E V AN G. E XP o. i6i loco diximui.illud ucUcHhUt ab hoc excmplo,t^ alijsfi tnilibui difccretnui adfiduum potenttam, ut itidc ucnien tcsincognitioncm noftrlt;t naturie,gratiafn ZJ“ cuxiliunt I^cif^piws fèruentiiK ,fiddnM ’muocaremiK ,ita ficret ttitmj4t crifttu dcmittftttes, ZJquot; per humilitatcm antbu-lantes apud Dr uw fongc ^uödam efficcrenwr glortofio res.Scdqualis Chriß us,qui contra je ifta omnia tam patienter pcripermifidnecfolu permißt, fed mt er im adlo quutuiefletiamproditorcm adeo placidéMatih. i6.zx tue. 21. tanquamßiesforet euwadhuc poffe lucrißeri. txëplum nobii pra'ßrt, omnia quæ tnunduf mfirt mala propter Deum,fuperanda per patientiatn. Deinde tan ta lent täte peccatores effr tradandos,quanta debent tra-(lari,dc quibus fhes eft in ßturum uitte melioris.Quï fet repoffumusenim,quandoDcu{ mifcreatur etiameim, quinoflro iudicio uidetur impifßimus, pofiquam no défunt exempla nobis eiufee mifcricorditeiSigno autem con Ifedo mox inieccrunt manus in lef im, qui cum Juda ad-uenerant,cr cum comprehenderunt .t^imoiflud legen r, Uel audiens non conturbatur,nö concutitur,ZT iure qui-dem.Quid uero dum eaptiuamus uerbtim lefu Zhrißi,ac Uel nihilipendimus, aut laqucum 'mijemus, trahimMcp pro noflra bbid'me quocunq; placetfQuid dum eos odi-fnus,detcflamr,deuoucmus,rapmuf,gladio,undis,ig-Ui poß ftppltcta uendicantci, qui uerbo Chrißi prtepofi ti fitntiZT fidelitcr ac prudentcr ißud tradâti Qiiur non
-ocr page 302-CAP.Xini. OSVALD! MYCONIÏ er hic concutimurf An putitmu! non tec^tie ntMUi itt' ijei Chrtllo, atdue dunt caperetur i turbu i Inijciun' tur certè non ßne horrendo peccuto, cduennt igitur, qui funl huitn peccati rei, ni deßnunt enim, non mi' tiui punientur aliquundo,quîm qui hic Chrifiu/m tUrociter inuudunt,
Vnusautem quifpiam ads ftantium,
Petru! in codé ärdorc perßflens, qué fuperius oflen' derat,glddio pugnare uoluit. Amputauit igitur diflriüo glddio ituricuU flruifimnti fAcerdotis,amplius pugndtu rus baud dubiè, niß Dominus prohibuißet: Nam Matthä ïé.ita loquitur. Couerte gladiu tuu in iocu fuum,erc.q-d.Aliapugnn Simon efl hic depugnüda, qudm qu^fitglä dio:Patientia nunq; umeendus efl hoflis, qui eötra me pu gnat de luflicta diuina:repone igitur gladium tuum in uu gmAm,et illud confydcra,quod omnes quigladio pugM' buntyperibunt gladio,niß id agit eo iure quod datu efli PatrcmeoPrincipibus er tAagiflrutui.NamAdeonon uult lUe fanguinem humanu flindt,ut hunc fiifum etidm 'À bellid ßt requiflturuSyGen.çt. Aliter ndnq^fl res haberet, annonputasfubßdiuangelortiddtüdPatre promedc' pugnantiüfVel an non uis,ut fcriptur^ impleantur,qu£ docuerunt olim htec omnia ßcoportcre fieri in me ? Hif uerbis Chriflus PctrU repreßit,ut er nos feiamus,quint dedecedt
-ocr page 303-ÏN MAR CI EVANG. EXPO, té» ^tdcccat eoîfitndcre fanguincm humMiim,quigloriiin-dénomme Chrifli,nifi iiK gUdij fic ittbeahquod cjui-efl in manu Prmcipu,non hominis priuati.'tiaß iUis» nomë Chriflianorti ßrre placet, redlè prohibetur uel ifa contra proxfmû,quomodo no prehiberetur etià effu-ßo [anguinis proximtf Deinde utfciamui iufticia Puan-gclicà infenö indigeregladio deßnßore,fed uerbo Chri~ fli,ut quod eft uiuum,O' ef)tcax,cr penetrantior quouis gladioutrinq; incidëte.Hebrieorum^.Btquouno cou' ßcietur 'miquui ille,de quo. 2. Theff. t. Dc Kagiftratu, ^i fuos tuetur,ne iufticia illa per uim außratur,nihil lo~ quimttr. Quod demu ad Chriflu adtinet, conßrat pim animm precationê Domini,cu oratione ,quam hic habet CU Petro,er uidebit cldrè,qu£ dióiafunt de pauore chri ftifupercrudelitate fuppltcij,er mortis,turn de propt a Koluntate eius ad obediendum Patri, uerißima efjê.
Etrefpondenslefus dixitillis*
Significat Chrißus primoribiu. (nam ad hos in pri' mis hæc loquutus efl,adcràt enim principes facerdotunt ^cmagiflratus templi,er feniorcs,ut iMc. oßendit ) non eße poteflatis eorumatt fe capiant,fcd diumte permißio-ftiiac ordinationis. tiamfialiter,olimpnelxndifßent, ^centemuidelicet publicè inßynagogis ipforum, pofl~ quam conßltwm mierant contra eu ueritatis odio iampri dtm.üon opus habmffent igitur prodttore,non infidijs, non
-ocr page 304-CAP.Xnn. o SV ALDI MYCONII
non tanpore no0iis,non exerdtu nbsp;nbsp;drmii,non pro/ît/î'
one peeunite m proditoran nbsp;nbsp;milites conduéios gt;nbsp;mok'
fliacf; cogt;^ultitndi,uigiUndi,LtbordndipotMfp:nt cdrere, ft non fcripturdGeiadhuncmodum jùijjèt admplendd. N une igitur horam ipforu adeße dicit Chrißus Luc. in qua poteßdtem tenebraru exerceant contra fe, uerum non niß pcrmißu Patrk, cuius ordinatione quidem ut hlt;ecfunt fù ^a,fine tarnen excufit tonefidentiiim,ita re' liqua ßunt omnia.Jmpetu igitur ßäo in ïefum omnesdi' fcipulifugerunt,ut ucritas conflaret,quaJicfuturU Chri fius crfcriptura pnedixcrant. Hutnanam infirmitatent intucri proderit,namantecruccuidemur interdumno' bis beneßrtes'.iUa du adeß adco nihilßwnus,ut nifi PO' minus nos cußodidt,aflumlit de nobis.In primis igitur, cum Chrißianiuitanihiljit niß tribulatio, notanda funt, qu.e ßuperius de orando j'unt dida. Adolefcentulus quoq; f'eqU'baturDommü circuamiélus fîndoneßipernudunt corpus-hune dum inuaderent adolcfecntuli ex turbj,reü £la findone nudus euaßt. Dißjutacur tüc quis'nam fuerit non m.tgno cum ßuilu. Conducet magis quod is ßcit rC' uera,fptritudlita-ßcere. Sindonem reliquit,utuitamfef luref.relmqucnda omniaM jcrues animam.
Etabduxerunt lefumad fummurrijamp;c»
Ad Caipham protinus Jeßum abduxerunt. Et quart non
-ocr page 305-IN MARCI evang. EXPO, hon potius ad Semorei populif Quia facer ordo fcilicet in caufafùcrat,guurha;c mala Dommo ftcacciderent, c^uamobrcmetiam co ccucnerant omnes fummi facerdo' tes,feniores,cr fcribic.MantfiliMrfit hinc,quæ peßis fit filforeligiofuiEpifcopics.Habet authoritatc m,habet rC' ligionis titulum, iudicatur nofie fcripturam j atque adeo tnentem Det, qutcquid ergo dicit, quicquid fielt tantum non adoratur. id uero cum totumfitfilfivm,cr cos deci' piat,deprauetq;,neceße eft, qui lüud ipfum admirantur ac reciptut. Videmm pefie ex hoc loco fictie, i^am qua-lii erat Caiphoi,tales crût primorcs omnes, totusq; pO' pulus cotra C hrißum Domini. Quanto fludto ßt igitur infudandumEpifeopis, utfintboni uiriinDomino,ne maliciaipforum,z^ filfus Dei cultus ab eis inmultitudi nem demanans omnes tnficiatac pcrdat,non fine grout ipforum damnationc,non efi ofeitanter uidendum.Datn nabilc eft ßbijpß malum ejje, quanto damnabtlius itaque molli eßcmultis millihus? Ef Petruseminus fequebatur, Cnc. Caufam exponit Matth. ut uideretfincm. Veritati confonat,animu’mnonprorßisabie'-ißetllum,proptereil quod Chrifius rogorot pro eo,nefidcs dus deficeret. In' trot in atriuigitur fummi facerdotis,ticrfatuiqi interfi' niulos feeler atorum ad ignem f: caleficiebat, dißimulä s interim fc difcipulum effe Chrtfli. Summi uero facerdo' tes,zrc.Religionisecceprincipesunà cum totoconcilict nunc demumquifrunt teßimonium oduerfus Chriftum, T utcum
-ocr page 306-CARXim; OSVALDI MYCOÏÎIÎ
ut ftiw tnorti triidcrtnt,lt;jta äpud fe idinolm ipfum eoft' dcmndTdnt tarnen. Stmhilhabebantiuftie caufe,^tiur comprehenderantiSihabebant, quid er at opuiteftibuff ntfi (èrfttan negajjet, quad patrauer at iigil ur uidemut quàmex prauu tnitijhnon poßit nijï tnalum prouenire, Statuerant moriendum effe Chrifto, non habebant cau^ fam prêter odium, cr inuidtam ex opinione quod Idde^ rentur,cr niMifierent ób doârinam eiiK,hlt;ec uerè catf fd,cum uererctur effe nuüam apud mubitudinë, ut nultd erat perfe ,qiiarerc coguntur,ea ne tumultum excitaret ineaput ipjorum. Qult;eruntigiturteflimontum contn r)ominum,nec inueniüt, quamuif multi teflnnoniutu filfum dixißent,nullum erat tarnen idoneu fatis,ut morti propterea adiudicaretur,ne ittud etiam,quod quidam di-cebantifeaudiuißequoddixißet: Egodiruam templutn ho:,quod eft manibusßäum, Cf tribus diebuf aliudßne mambus jàéîum extruamdiimirum ut ße een uanum ho' miné traduiètesyomnia qua-ßcerahcr docuerat in nihi' Ium reducerent,imà ut er bla/j-hemu in tëplum Deißce rent. Hrc ergo inutdice mala eogitemus,ut qud /ubuertut toiü hommes ludtcium, obnubilantia mentis oculos, iiw lumen,fjquod reliquum erat,extmguentia,nequid ßimÜf patientes aliquando ludaizemus contra dhriftum pero-mnia.Etfurgens fummus facerdos,crc.in malis ( dicifo let) quo quis melier,eo petor.Summus fdcerdos,qui Jo.it dederat conßlium,Chriflü occidendum eße, ne tota gent periret.
-ocr page 307-iN MARCI E VANG. EXPO.
fgt;erirct,cum uideret,remßc nonlucccdcreaduottimMÎ-*m qu^ritälidmM utdelicct ex orc Dominipoßetnan^ cißct,cx quouoti copof reddcrcturmägif.Ait ergo : Nott rcf^ondet quicquam lt;fd teßimonia iült;t contra te prolata? kßuf autem taccbat non erant uerba ßindenda fi-uftra, trmpuf eft loquendhGT tempus tacendi, per fe teftimo^ nia uana erant,atq; tdeo uel iudiabus nofatii placebant,i quid tgitur rcjjiondiße^tiVerum tdeo non deßnit ßacerdox i/lc fummus,fcdamplius interrogat,ßfatisfieri poßet conßliofuo:Tuesinquicns ChrißuitÜeßliusbenedidi? Katth. d'cit cumadiuratione per Deum uiucntem ßcin-tcrrogatum. AflutusinmaloPontißxitte: nouer at atitti fealiquidpcrhanc adiurationë cfßäuum.Chriflus cnint ß tacuifßet,contemptusfiiiffetaccußatus Dei. Sidixißetr ß non cffe Chriftwmtrctgajßct Caiphas, cur fumpßßet fi' bitantam authoritatem. Sidixilßet,quemadmodum di' xitjjobebat quoduoluit Caiphas. lamuero nonpoteraC negare Chriflus,quod res erat, uenit enm intnunduwt ut fitem tfe manißftum,prtmo quidem tßraelt, deinde Gentibus pertotum orbem dißgt;crßs, id enm cedebat in gloriam Patris, et in falutem hominum,quamobrem in' genue relfiondit DonunustEgo ,''um:Neccurauit,quod ß binScrederent ßcadßereti ,ßed quod de ucritatctàfcue' riter requifitus elßet. incredulis mox dicit ad ter' rorem incutiendum : Pt uidebitisfiiiumhcmintsfidcn~ temàdcxtris uirtutis tZJquot; uenicntcm in nubibus caclL
T a Nunc
-ocr page 308-CAP.Xnn. os V ALDI myconii
ï^unCfjtiidem.q.d.cotcmnitiscrntc,^ lt;jult;e dico,Ufntnt non nwlto poll cognof:ctis ,giiod rmptus in calum dd dcxterdm[ededm Pdtrif,G!' indercgnem,uiresdccipicn te rcgno meono jólum uobis inuitis ,fcd ettum reßßente tnundo.yiijjuriisjum quoti; Spiritumf.tn d.'fcipulos mC' os,au! dotebit cos omncm ucrudtem, (judin confiti' bunturlibcrè cordm uobis, non fine fluporr ueftro'-fici' ent item mirdculsnon ininord,qit!ijn ego,per nomé mcut hoe efb,per mcdm utrtutem, quoduobts dolebit. Deinunt uidcbitis infecundodducntuucniciitcmnw eumingenti gloridicum angclis fdndiis,in nubibus eceli dd tudicddunt ttiuos et morttios.lidcpdrrhifidufus eft Dominus cordin impio concilidbulo,ut uidentes illitiqtiie poft rclurreCiio' nem ciT ddfeenfum cius in cccluftfldjunt, eogcrentur ftt' teridpud fe,ieftim efte Chriftü, ctidft non eredituri propter indurdtionë eßent in earn. tJiirum ucrô,ne hoepra-tcrcdm,cu cd.iifdtispdtcdt,legis doólores,qui tilerdnt, non eognouiffe Mcßidm Deum ucrum, cr hominem ue-rum,qud rdtionc Cdiphds bicddpeüetfiltum Deibencdi-dit. Qu! fcis diit dn ideo, poftqudm toties dudierdt, Chrb ftum uocdre Dcu Putremfuum,utfiddfirmdret in pr£' fentidrum quodfucrut rogdlus,mdiorcmhdberet bid' ß)hemidm intcndcndi occdfionemf Quid olim Rubbini fenßerintdepromijfo Deimhddieo, loquor tuntumde dodloribus,quitcmporibusChrtftifiicrunt inpreeio. Clt;e ter um dudit!S,qud: dixerdt Dcminus, fttmmus fdcerdos dildcerdtis
-ocr page 309-I N M A R CI EVANG. EXPO. i6f Haccrätii uefttbm dixif.Q^id pr£tfreit opttf hdbemn trflibutiZTC. indigmtatcm bUjjthcmtæucflium dilacem tioneteftdri condtur,tanciiid Ddnomen tarn effet ei cor-di,ut quod lederet lüud ferre non poffet, mdltÿiut pon-ii}èx,hoftii Dr;, (y omnisiufticite.Sicjblethypoerißs tumultujri,tdnqudm ieinuleturprogloridDei,cum nihil fit tarnen quod agit, ni fi conculcatio illuis. Confyderen-iur tempora noftra, quibiis tam uaria eonfultantur gt;nbsp;ZT eommittunturaducrjM ueritatem T)ei:An uerô non ita, ut uideantur fimplicioribus agi contra peftilentißimam quandam fiduélionem ac harefim? Hii itaq; geftibus,cr njc rogatione,quid opus habeant teftibus,Z/ atteftatio-neblajfhemi^, mouet etiam reliques ,ut rogati,fenten~ tiam feront, Chriflum effe reum mortis. 'Videmus iudi-eium facerdotum;fcribarum,templiprimatum, acfenio-rum,dum colunt hypocrifim, contra fandifiimam ueritatem . Quihancampleduntur digni funtmorte.No« wir««» igitur,dum hodie panter omnia fiunt ab his, qui religion is pratextu quarSt qua: fua funt,no autem qult;e Dngt;cr proximi,nam poftquam Deus pcrmifit,ut taies hommes fie greffarentur in Dominum ïefiim,filium,m-quam,fuum unigenitum, an qui/fiam, qui per ueftigio tiiK'mgredilaboradeffugietfTanqtMmucrôcondcmna-tio iam rite fiida effet, quidâ confbuere cœperut in etem, et obuelarefÀcié eiuSiÇyc.Et quid it a quafo fàdlumiln fit res,ldtrones,prodttores nemo fie fint, mouentur homi-
T J nespo-
-ocr page 310-CAF-Xna. o SV ALDI myconii
KCfpotiut mfcricordu, ucücnt pcccati non pälrdtit. Hic dgunt tarn petulanter, tdtn odtofe, tdm crudeli' icrMmirdriquis poffettundendm cdufi tdnt£ crude-litdtù. Dicdm quidntthiuidcdtur. Vo'uitPaer lUe cx-leßis fiUum fuum uiii^enitum fic contcmni, ßc c£di, tioit folum hiCf/cd per totdin eiui pdßionem,ut nos inteiligentes nox£,propter quant tîld pdßiis cü,foc' ^itdtem, peccdtunt mugis cducremus : tpßum dutemgt; cr eum, qui pro nobis iUu/tis, eonßutus cwjus, cru-tißxus eß, Mdiore dilediiotte profequercmur : hac enim quem non moiient, quid qutefo dd Dcum co-gnoßendum mouerct f Deinde quod ddtinet dd lu-d£os , adeo non ßrt fe contemnthypocryßs,ut contra nuVum genus hominunt flagitioforum itdfe-uidt, ut contra ßui contemptores , utpote quos cf Deo putet non mmiis dbontinabiles : miferctur tgi-tur proditoris, non miferetur iuflicilt;£ fuie contem-ttcntisiNcque id folum, fed infirt etiamipfamct pro virilimala , qunecunque poleil ßne modo, quodcldrè uidemus hoc loco. Vcrumc^bdc Icmpeftdte quisnto-Ndchus , dut ftcrificus non exhibit fe /fonte pro-cdrnißce hominis dlicuius ex'imiè, ut uocant, Lutherani f Pr^tcrea, ubi ftagitium nullum e{i,utcffe uideatix, itafürere oportet, quo frfc'mentur oculieo-rum, qui ftagitium non uident.lLeceüfanäa illa ratio botninis,ß Deo careat.
El
-ocr page 311-IN MARCI EVÄNG. EXPO. *66
Et cum efTet Petrus in
atn'Oj
Petri nunc tema defcribitur negatio,quorum prima ßäaeü anciÜii compellante ipfum coram fateU'tibut pontifias.lUanancf^ rogante:P.ttucum Nazarenolefu fiii/lt i negauit dicens : N on noui, najue fao quid dicas. Terreturà muUercula magnus pollicitdtor,ut poRea cognojccrctycuiufnam uirium effet, profiteri Chriftum ini, epidècoram mundo .Secuitda iterumapud alteram (utclai-èdicit Matth. )ancillam cfißila,cum per ad' fertionem ca diceret ad/lantibus : Hie ex iHis eâ ; unde cr magis timens negauit cum iureiurando , non fe Hoffe hommen. Ecce quid timorficiat,quem magiftrum» prttceptoremckfiium,imôfiliumDei uiui totiesconfiff fus erat dum effet filicior,nunc in anguftijs pofftum ho -mmemadpeUat,negatcf; tom feucriter ctiam poflqu.tm gaUus femely uelut admonucrat diâorum Chrifti.Tertia contigit,poflquà qui adffabant diligentius cum contëpla H fiierant,dixcrant(^: Vere ex iUis es,namc::r Galilaius ts,et loquela tua conuenit. Hi quia expe rant argumentis agrreateritus ne couinceretur,etc0prchenderetur,coepit Petrus execrariM deierare.N o noui,mquiës,hominem iflum,dequodicitis . Adeocrucisfirmidocarnéobruit, ut omnibus uiribus deflituatur,fi Deus no fuerit auxilia fttt .EtiterumgaUuscecmit ,Tunc igiturrecordatusefi
T 4 nbsp;nbsp;nbsp;««tW,
-ocr page 312-CAP.Xini. OSVALD! MYCONII
ucrbhquo d dixcrat lüi lefuhZ^c. Rrcorddtus guident efl poftquim eum mtuitui cjl lej'u‘S,ui Luc.au:njm G' anted gallumaudiueratifedfi-uflra,idqKod lumquoij;ßdunt fiiißet,[ilefuinon rejjtextfjèt. Viidef)dtet ,hominis non tfje, peccdtüluum cognojcere, nijiDontmtis intueatur. fatct item quàm externts Deue utatur,dum unit adirui' nere,ueldltguid nobis conferee per uirtuteinfuam. Cot-pit igitur Petrus flere pœmtcntia tnotus, nam huius ft' gnum certißimum eratftetus. Confydcremus cr^o dtli' gen ter Petrum boe loco,ut poenitentiam uera, zr EuM' gelicam reélè cognofcamus, poft quant à pfeudoprophc' tts aliam huius loco tcnu 'mus non fanamdmó nihil quant peccare docentem. Pcccaucr at Petrus, non confyderans peccattvm. tefusintuituseftjCï'intuendomentis apcruit oculos,ut quod deliquerat uiderct.Vidit ac doluit.Dolor exeußit lachrymas,nonincußit dejferationë'.Cauitde' j« pro uirtbus à peccando,id quod indicauit dolorem ejfe uerum.Exquibus licet cogno/cere,qua'namrationepoe' nitentia, ueniatin cordanoftra,nempefi rcjficiamurà Domino,hoc eft, ft apertat mifericcrditer nobis oculos mei{tis,qu!bus uideainus pcccatorum turpitudt'nem,a(c^ adco diuinam indignationcm:ac tudiciunt,quo tradit pec cantes letcrnis ignibus. Veruntamennonh^cfolunhfed et Domini uidcamus mifericordiam cum fide, certi quod nondeferamur, tantum in fide perftemus, indc fit enim, ne peccata nos ad delperattonem adigatßcutludam ,fed adrc'
-ocr page 313-ï N M A R CI E V AN G. E XP o. *67 nd rcfipifcétiam meet mifericordu, per qua ueniit dabt' turprauè eommifJ^orum.Vndediat Efa.ca.^o. Sireuev' tamm,cr quiefcaiis,falui crittstln ßlentio er i«erit ßrtitudo ucflra.Etne quii roget,ciuomodo nor Chriftui fe/piciat hodie,notabimitiper Verbum eiui id ßeri,nant boe dum audimui^periuntur credentibui oculimentis, quibus dtim ntßram contemplanturfæditatem ,interint CT mtfericordutm Deifbe certa conctpimus. dolore crU' cia’fiur, ejuodegimui contra Doinmum tarn benignum, tarn nos amantem,tam tnifericordctn:lmà contra tam po tentcmMt gut habet in manu iudictum feruandßcondent Handtij;.înfuper dolor cxpr'miturlachrymis,alijsq; mo dis,qui teflificanturueritatem eius.Eit 'muocatio Domi' ni deuota, lugis ,fidelis, quarogamus turn ueniam, tum cuflodiamnoliriiitedemcepsturpiter agendofanäißi-tws oculos eius ojfendamus,agamus ueró pœnitus ad tio turn ipfius,qu£cunq; funt rharitatis:intcrim manentes» quicqutd ab huius feculifilijs maloru inßm poteß pro' pter nomtnumiquicqttid etiam Domimisipfe tribulati' onumd'nßrmitatumjaduerfitatum ad coërcêdos nos, ucl corripiendos immittit,orantesqi ut perpatientiam uidio res efficiamuradgloriameiuf.Hanc paenitentiaminue' nimuf in Petro,cr alibi per fcripturam Euangelicam no bis traditam,quam docemus ,cr inculcamtts gt;nbsp;fequimur pro uiriii,ßnemßerantes, quem adfequutuseßPetrus w Domino. Ctuid igitur} obijeit aliquis, non poenitent
T S omnes
-ocr page 314-CAP.i{:7. os VA LDI MYCONH
omnef,quiucriumdudiunt:Brcuitcrdico. Quid non o~ mnes.quos ChrtfliK intui:tMeft pocnitucruntiHon rcjbi-at fimiliter,(j.uis dubiturc (^otcft eni.tn,quin et tudam dd' ßiexerit dtcens,iimce,dd quid uentfb^l-t turbas düdUo-tpubdturttdnqudm dd Idtroncm extjÜKiCrc. Verum nul liK rcßpuit/ed crudeltores-,qudm dntea,ßdii funt,z:r tu ■■ dut confùgitdd Idqueu. Auditores quo^^ uerbinon d-qud-titer dudiunt, numdum lüe uocdt dures obcluduntple-fiqtiZ^ duertunt,ddßdiuum ßrcpittmtmdgiscomment ddntes. Tdlibusigttur ut tenebrie ßite magis pldcent, quum uocis DominK^e lux, itd non inuenit locum dpud tospaenitentid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
CAPVT DE CI MV MQjri NTVM»
Et confeftim dtluculo con* oho, Äfc»
ODEMNATvs erdt idmdfutnmisjtt nuf} et ob cam cdi^din per totdtn noäem il •i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luferunt et. fAdne confidentes ijdem omnes
eonflium inierunt,cr condemndtum pro more fuo mit-
tuntddiudicem Pildtum,qui Romunorum duthoritdte tum illic prdßdebdt. Verum ituq; redditum, quod idm~ pridem dtxeriit Chrifitti, Trddctur enimgentibuf gt;nbsp;e^c.
£t
-ocr page 315-ï N M A R CI EVAN G. EXPO. i68
Et interrogauitcumPildtui'.Tu csrexlUeiudeoru^lM-w cd.ij.occaßoncm oßendit, qua Pilatus ito. rogat Do-tninum. Accufarant cn 'm de tribus eum faccrdotes cum tebquis,ncmpe quod euertiffet gentem: quod uctaret tri but urn dan Qefarr.quodqi diccret fe ejje Chriflu regem. Qb primum Pilatus eum miferat ad Hcrodem, ut latcas docct.Cib reliquaßc rogatiTu es rex lUe tudtcorutliam pratura propter hoc erat,itequis fe ingererct,ac feditio' nem moucrct m populo ludaico uelut tyrannidë occupa' turus contra Cæfai^ Ro.icfus aut quid;Tu,'t/rtquit,dicis. Confitcturfe regent effe aterum ea ratione, qua di/}!Utat amplius apudlo.iS. his ucrbis: Regnum metmnon eß tx hoc mundoiSi ex hoc mundo cjjet regnum meum,mi' nißrimei utiq; decertarent ,netradererïudteis.Hunc aiitem regnum meum non eß htnc.Qvibus uerbis Chri-fins ßrmidinem, qua Pilatus nonnihilmouebatur,uult eximcre. q.d. non eß timendumneq^ tibi, neque Clt;efari tuo propter me,nâ ctiamfi rexÇ■im,uobis tarnen regnum meum non oberic,qtua non eß terrenumßed ccelcße,non igitur regnabo, ßcut folent reges terr te, modo quodam txterno legibus, armis,opulentia, luxu, ca’terisq; rebus eiufmodi,/cd in cordibiis ßdelium, iußieia, pace, er gau' dio in Spirituf. atq; id dum per mcmetipfumgubernabo, tiâ alioqui poteflas eß mihi data in coelo cr ’m terra:quo' circa gubernacula principum omnia ßueßnt cccleßaßi' td,ßueprophana mambus egotenebo .Quietusigitur efio.
-ocr page 316-CAP.XV. OS VA LDI MYCONII eßo,lt;luicquid dtcMt ludcei, non erit enim ali^^uid cLimni uobif 4 quos potcftate donuuit Deus tcternus, P4' ter lüe meus^ qua nenw uos detrahct,ilt;fq; dum lUt uifum fiterit. Accufabant autem f immi (acerdotes lefu/m de mid tis,fiqutd ejjct, quod iudicem moueret ad confentiendum fibi iefum ejjè uirum malcficum'-uerum hietacibît,etiam f)oßquant Pilatus rogarct: Nczi reßondcs quicquâ,crcf frußraneum erat omne reßoßu'm,nam aderat hora einst ey ueritas cor à porcis non eratffargenda. N one rat item Pilatus (taies ej-ant accufationes ) quod ex inuidia, quic-quidficbat,agerctur,ßcut pauló poß audiemus.
Cacterum in fefto dimjttebat,.
Inßßo pafchatis mos erat uindiüobßcinus capitale, qucmcunq; peterent ludici,dimttti: namßc teßißcari uo Icbant tßi,ß memorcs cljebeneficentite, qua Deus olim patres tpforum liber ar at ex tyrannide pharaonis régis Aegypti.Erat autem inter u;ndios,qui dicebatur Earr4' bas homoßditioßis,!:^ bcmicida,quem Pilatus conßrc' bat in proponendo lefu.Cum itaquenon ita malèueüet is iefu,qua:rithtncanfamipßimlibcrandiAgiturubiturb4 ccepijfet rogare,ut ßcereta^uod badenus freere ßußetfo litus,inquit: uultis dimittam uobis regem iudaiorü i exi' ßimansnimirumfieri non/àcilèpofi'e,præfcrtm apud popu'umgt;cu que nuncagçbat (de ßacerdotibus enim non eratj^es )utlefum poß haberent t4m nefirio latroni.
Sciebat
-ocr page 317-IN MARCI EVANG. EXPO. 1^9 Sciebat inutdiam fummorumfaccrdoium ex his, tju^e tu~ deratyacdudiucrat^x tutmiliu ncpCygefiußcie, clair,0-ributydccufatione, at^; ex ets rebut,^ua-multè antepr^e tejjerant. Agunt ergo jlrenuè pro ad/èélu illo nunc ctiant tiam cccitant turbam,ut peterct Barrabam,ct obtinentf tiain ita ficit turba nihil cun^ando. B,oganlcucró Pilota: quid ucUentyUtfrcerct regi tudacruni, clamant Xrucifi' getflum. Quid,inquitHerum,malifèeittVehcmentiut tlamant,cruc:ßgc cum.li on rcßyondent,quid ficerit,fed uerbis oßendunt,quid uelmt. Sieftabatjententia, uole-bât crucifigi Dominum innoxium,nec folum innox iuma fed qui bénéficias populum oncrdrat,ncdum adficcrat. inuidiceuehemcntiamitcrem licet expcndamii;,ndm nc' fcio fiquisfit alita ex potentioribia adfiflibtit minusfa~ tiabiliSyimo pefiilëtius fatiabitis,nam prater uindiâam nihil explet.lmpiam queq; Pilat leequ.tatimyUider at i«-noceÿtiam Chrijli, cognoucrat inutdiam Judaorum, çr ex co nonmhilfieuerat Domino, nthilominta Pontificimt cbfequttur malignitati,ßtut in fequentibus clonus con' fiabit. Vnumefi tarnen, quapropterlaudandus uidctur per comparationem: Ham quant ofiultusiUe index fiiC' ritfagaciornofiris procertbus, hincfixtlè patet,quodex ha qua ficbant,protinus nouit juré.morum jacerdotum muidiàiHonitano/lrànamex his,qua tamcrajjeeom' tnittuntur d fummis facerdotibus, Papis, CardinabbiKt Kpifcopiscontro dodrmam Chrifti,çy' eius profifioret
peßimum
-ocr page 318-CAP.XV. OSV ALDI MYCONII
peßimum iUum idßdu non inteUigunt,fed adnuunf tiiMiCr uelut frigiden fujfundunt, imopaUm inßigunt ne adiumëto funt,lt;]uó Chriftuhfi dij s plaat,qudm oeyß fmè toüatur è medio. QtiamuK ßuftra Idborent omnesi Chriflusfemelmortuuf ampliusnonmoritur »fedindC' xtera Piüris fedens regnat, id quod fentient iüi, dum ui-fitabit Dominai zx priuatim, zr communiter aduerft' riosfuos . Prteterea leuitatem populi denuö coUigimui fxfo, quodtamfictlè perfuaderipoterat aduerfusin' nocentê,dc tantu bcneli^orë fuü. Reélè igttar populum uocdtiUebeluammultorùupitumob incoßantiam. Ve rum tales funt natura omnes homines,qui robore diuino non flabiliuntur, ad pra-fentem rejpiciunt utilitatem qualisqualis hecfit,de futttro nihil penß habëtes,po^' quamadfidus obtinucrut uidoriam. SequiturnunePi' lati'ßaltum a: impium obfcquiu,nam uolens fatisficcre turba!,dimifit itlis Parraba,et tradidit iefumflagellattt, utcrucifigeretur.AiuntquidamPilatumquiefiße perfld gcllationem,Gr ludibria,qu£ perrmfit contra lefum, ui-am ltberandi,quem innocëtem cognoucratficicntë quant fiCpefiat,ut ex inuidtofo reddatur mtfirabilis,poßquani ßrorfatis in lüum debacchatus fiierit. duamuisaeró res ita fe habeatojuur qutefo iufiu,(,na ita uocat Chrißuni manuslauàs,ac dicensilnnocës egofum à ftngtdnc huiM iußi. Matth.z?- ) quur inqua iuftu zr infontem flageUa-uit,coronauitjfinis, illufit,falutauitper ludibrium ut
regem.
-ocr page 319-In mar ci evang, expo, 170
gt;*gfw,pfyf ußit caput eiw arutidine,ailjgt;uit in cuin,geni luf ftexis adorauitf Kn hoc: eftuia bberandi 4 morte, ac non potiut inftrcndt mortemfSed fic eß ingenium hum4 numdtedtt cotra charitatë, iufticiam humilem in gra tiam potenttî^neprouoect hunc in fe,etM finec ßuetjKC iiligit ,ub:ubimaneat interim æijuitas. Qjiodquident ßc'tmK,ut Dominui deteflctur,abudè prophette docent, Eft.ca.io.ii.Iere. 21.u. Aw.z.j.S, 'Zach.7,crc. Dew aiit Hidet,qudhter agant milites Pilati cum filio fuo,atq; dißtmulat,ut implcrenturßcripturte:liamF-ßi.de rebut
• tarn nefrrijsfic olim uaticinatitf cRiKonc ßiecies er, neque dccor-EtuidimuscumyO' noncrataßgt;cilus,Cf’ if^fyderaumus cum, deßgt;cHum zir noutffmum uirO' rum:Virumdolorum,Z7 ßcicntem infirmitatemi'Et qud~ fiabfconditusuultus eitts G'dcß'cilus, unde nec repu-tauimuf cum, c^e. Dißimulat item ob dileâionc noflrit nà itd uoluit iußiciie ßu^e pro nobis fiit is fieri,hoc eft,pec-tatanoflrd toüi,ficut idemEfia.reliquit.'Verèlanguores noßros ipfe tulit,et dolores noßros ipfe portauit.Ptite-nm. ipfe aut uulneralitf eß propter iniquitdtes noßruK, adtrituseß propter fcelerd noflra: DifciplindpacK nofir a fuper eu,cr liuore cius (dnatifumus. Et paulô poft: Propter fcelus populi mei pcrcußi eit.Hiec adferipfimut idco,ne Icäoris contèplationi fuper obprobrijs Domini ttoßritefuChrißiqdpiä dildtionis adfirrê loeit prophe t# tant it indicando nà res efi digna, qpne occurres mox confyderetut
-ocr page 320-CAP.XV. OSV ALDI MYCONïT
cofydcrcturtjuàm deuotißime.Poflquäfatis rfiiUußini jyommo,exuu[ eu purpura,qua autea areudedcrant ut reghzr induunt propriji ucjiibus,€t educu!tt,ut cruciß' gant. Coronam, purpuram,jceptru nos contëplantes no ludum,[ed ucritatcm ir,tucamur:Sciinus enim Chrifium regent clp:rcgum,cy Dom''inumdominantium,namrc' gnuin eiut rcgnuin fnnptcernum: nbsp;nbsp;potcftas etui potc'
tcßas cetcrita-lgUurquanquam tfta funt omnia per ludi' brium illi exhibita, my ft eno tarnen adeo non carent, ut plum pedus cotemplationem regts cœleftis ex ip fis non paru augeat,tantum abeft, ut inde reddatur uihor. NrfW gwo contemptior eft hie habitue,eo mirabilior,uenerabi' lior,ac glorioftorfit intuentithronum eins fublatumfu-per omnia, qu£ funt, aut diet liaient fublimiaicredentiin dicem eumftiiurum,in extrema die,uiuorum etmortuo' rum,daturumq; tumunieuique prout geßit in corpore. Hune itaq; tantum regem ducut milites abieäißimi. Age Dais tenebrarum potcftati permittit iufliei£folem,?y lu ecmmundtßctraiiari,quodftupendum omnibus. Quid rnim qu^fo tenebr£ ad lucemtnox ad folem fAt hic pra-ualere uidentur tcnebr£. Et Chrifltisfilitts Dci uiui per' mittitfeuinci,cuiusuel nutuinihd poteft obßftere. O Æ' leélionem erga genus humanum.O cofilium ad illam nO' bis probandam. O dunciem nofîram, qui tam tepidè rc' damamusâmà tam non redamamus, adeo nos malum in' gratitudinis occupauit, quia Deu/m Gquot; erganos opera eiut
-ocr page 321-INMARCI EVANG. EXPO. 171 r/«i non confydcramui, non curæ funt nobis. non putd-tnus dd nos pcrtincrc. Ld rgire quicfo le/it potentifiimc, M lUd dignè contcmpldntcs dCcendamur,ZJ‘ infldmetnur ad redamandum Dcu/m Patron ddeo benigniim,cr tefi~ hum Dofidtrcm noflru adco pro nobis obcdientcr mor titum,ut poftijudm mgloriam utriuflt;i; uitam htc pie, fan fleq; tranfegimus, mortcmq; féliciter fuperauinius, illiC uiucreconceddturpernomen tuumfcmper.
Et coëgcrunt prçtereuiis
Chriftus bdiulauit propridm crucê initio, deinde oC* currit Simon,cuius hie fit mentio,pater Alexàdri cr Rufi bominum piorumt, quern petulantid militum coegit fir re crucem Domini. Et qit£illblt;ec immanitas, imponere condemnato fuppheif inflrumentafVelcur non cruces latronum quoq; ceruieibus funt impoßttefnifi quod cru-delitatem omnem uoluit Pater contraßlium exercerwt uideremusiquaWnam effet,quamobremittafuliittuit, turn ut cognofcercmtis dtleflionis eius magnitudinem er ga nos,ut qu£ immania ifla tolerare potuit in unigenito fuo.Sedquur'namabutebantur milites operaSimonisi Portafis ob debilitatem Domini, qu£ eontigerat ex im-tnani traflatione ab hora captiuitatis uf j; adhuc.TStamut parcerentoion Icuarunt onere cruets,tails eflmihiümer-(enartorü truculentid,nemmem rcfficiûttnifi d quo funt
V condufli:
-ocr page 322-CAP.XV. ÖS V ALDI MYCONî!
(onlt;iuâi:nihtl moràturgt;nifi pccumam^propler ç/ua /ê M ißuduttiegenuidcuüuerut:etdgutttpropterealt;]uiclt;]uid tubétur.lnfirre Deo beÜii,inßm pdtriæ,infirre Turent btfirre huic ucl dltcri iniurum i eequdliter penlt;lutit,ndttt eblui rcrum omnium,uentri fdtifßccreßudium efl, uet tnori.Eccegenuiu!tlt;e,quodGermuni dcligimut:Qwmt putdmuijùiem habiturosnos,uifimomißos,cr ingt' nid mutiuerimiiffE t ducunt eum tn GotgothdiCrc-Gob-gotha Syris,Ldtitiù cfl locui caluarilt;e interprète Wdreo, ejuod damnati cdpitc truncarentur tUic.Dominus hue du citurunà cum latronibusatteiufdem fortis dum iudicare' tur, nomé erus abißcrctur ut ignominief vm ubique. Sed contrdrium prorjus obtigit pro confilio Patrii, nam O' locusconfecratureß per fanguinem Chriflijçynomeit ausßäameßßcroßnäum, laudMe, benedtâum in timuèrfa terra.EtdcdcruntiÜi bibere myrrhatüutnumt fed lUcnon fumpßt. Klatth. dtcit, acctum ßUe mixtum nuBa dtffonài id,fieri poteß cnim, ut uinum fieritaceto' fum,cr myrrha fiteritamara,non inepte perfiBis adpel Idttonem amaritudo exprefia rß.Anintautcm ex moreld Ic utnum occidendis oblatum. At Chrißus non bibtt » na/U poft coenam dixcrat,fienon b:b:turum degenimineuitit donee ipium biberet nouum in regno Dei. Poftguam au' tern crucifixififtnt eum,partitifuntueßimenta cius,O'C‘ Sic Dauid in Spiritu uiderat fiiturum, du m dixit pfiii*-Diuiferunt fibi ueftimentd med, o fupcr ueftem meatn
tniferuitl
-ocr page 323-tu mar CI EVANG. EXPO. lt;0 biifmnt (brtem. Veflimenta diuiferunt in pttrtef quatU^ or dpud loannem^it unicuilt;ji müitipars cederet:i]Udtuof frant ergo militedatum erat negocium pleóten-di Chrifttm, l^cceperunt tunicdm,quia uero contexts erat d fummo per totum,non confuta,non dtuidebant/ei fortiebantur cuiiKiidm efjet. ^iTÓiuee uocdt toannee, qudm tunicdm nos interpretdmur: cß ueßii interiojf proprießnemdnicis. Qualisßicrit igitur tunicaDomi ni,nonfdcilè definiam. Certa funt iUa-.ßdße uiliorem,amp; contextdm,ut inteUigdmus,qudliterße geßerit in omni^ bus Dominus noßer, exepl(vmpr£ßrens,ut habëtcsui-* dum er amidum contentifimus.Çiuod adtinet cnim di texturdm^nemo ucterum ßre non putauit fubefßemyße-riumgt;udriant tarnen. Verißmileuidetur, quod quidam re ïiquit hodie: Dodrinam ßgnifieari per ueßimenta Chri-^ ßhper milites hiereticos: Cer tum eß enim tUthi ßriptif^ ram cl.'uidant,dtqi dilacerent, er ueluti ctm ipfd ludanti dum quißl; profuo capite,quo libitumeß^eamtorquet» indiuißdm aiii^ui, quod per tunicam inconfutilem eß ß-gnificdtum: Nam itdßbi cohteret undi^^t und fit omni' no,quemddmodum Spirittiff.quiedm juggefiit ,itniisefld fimplex, er indiuif is. Igitur quanto cum periculo dißccT pdtur,uidcant quorum refirt,qui(^ dilaccrant: Equidetrt puto nihil eßepernicioßus, Deoq^ magis muifum. Erat autcmhoratcrtid.erc. Horatertiacriicifixuseß lefits: bora fiexta tenebrlt;e funtexortathora nona clamauit»
y » Do«
-ocr page 324-CARXr. OSVALDI MYCONIÏ
muf,crc.nec multi póli emißt Spin tum.Etquam inquis hora uocm tertilt;tni,ctftxtam,ZTe. Ab horadici ttrtid tcmptMufcjue äd hordmlcxtamuo~ Cdriuideotertidm hordmCiuodquidcm fi rcilèdicüur, hord tertid profxundd pdrtc diet dccipitur, tres ho' rds contpleilitur.fextd hord pro parte diei tertid, ƒ-militer tres homs habctthord nond pro pdrte diet quar^ td,cr tempus continet ucßiertinum ddfinem ufque: Erit igttur ntdnc feu dtluculum (ne quis qudtrdt) diet pdrs pri md ufq; dd bordm tertidm.EldCdUtcm rdtiocinationcpe' ritpugndntid,qu£uifd eft effèinter lodnnem,quidicit Pildtum fediffe pro tribundli hord ßmie fextd, cr Mdr-cum,qui ddferit Chriflum hord tertid crucifixü: nam iu' diciuntßilum eß fextd nondum exißcnte ,fed hord ter' tid,quodquidein indicium nwx confcquutd eß Domi-nifuffixio'nt crucem: Et dum fextd idm effet, tenebris funtexortte.
Etcratfnfcriptio caufic
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flliuSjSCc*
Infcriptio ßättRex iud^orum. Non uidco,qum Pild-tuf fie feribens ridere uo tuer it cr Chriflum, nbsp;nbsp;ïudlt;eos.
iiïum enim nihil minus effe putabdt, qudm regem, quod nihil regiumfecundum mundumddpdreret in eo. tuda-osdutemnotdre uolebdtdcmdlignitdte,qudChriftudd-fiädti regnificerdnt reum,miferum,dc pduperem, tM-tum
-ocr page 325-IN MA RC I evang. EXPO. lyj fü«i ut toüeretur. At Spirituff'. aliud uoïuit, excitât Pila-tum. Spirits inquam bonus, hominë malum, ut titulum itafcribenstcßmoniü daret iiebr£K,Gri£cii,zy' Lati-nis hominibus ceu ludcx, Chrtfium e}fc regem,ludtcis i Dfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promtßum ad falutem totius inundi.Bre'
uibus tgitur multa c5ttnet,uidclicet Chriftum hominem, nu)rtcmeius,Pgt;eum ipfum ejje,falutem per eum eße, Ham primis uerbis, que ioan:habet, lefus Hazärtcnut, demonßratur illé,qui fùerat ex Mariagenitus ,e:^àio~ feph educatus,qui(q;l'ubindeßuocatßtium hominis, er fuam humanitatem inultis modis comprobauit.Mors ue fo patet, quia titulus ßupra fußenfum iMn in crucis patt lulum poßtus erat. Deus indtcatur, quia rexefli udæo' rum:Rex quidem non terrenus,fed caleflis. Sicaleßis, rrgo Deus,quia non eß alius tal(s,niß ipfemet Deus.Sei Z:r iudeis promißus,'talis rexßtturus erat » ut cuius re~ gnumpermanßurumeßetinfempiternum.2.Reg.7.P.fa. p .Zrc.Conßat autem hominis regnum non ßc perdura-re.In hocipfo tarn nemini non poteß certum eße de bene-diélione acßalute,qui crucifixus eß enim,Deum corpora liter in fe tenuit mhabitätem.Ham quod paß'us eß inno-cens per carnem, caufam latentem habuit, placuit Patri ßcredimigenus humanum. Quod Deusinhabitauitin carne,certum O' ßrmum ßctt,efßcacem eße carnis mov temetreabenedußionem tribuum terrie.'Exquibusßci-lè uidetur, titultun non ab cthnico utro ,fed à Spiritu di-
V t uino
-ocr page 326-CAP.XV. OS VAL DI HYCONII diuino conditum fuggeßumcff'e. Solui igituriUeme-fitoriiereâc comnvndatia ädmonere poteft, qualis'nar» fit mieris nobis Chriflus.
Et cum eo crucifigunt duos latro*
Sicprocuratuin fwr^td fummorum fscerdotumcott ' nbsp;nbsp;nbsp;fiho, ne eßet ignominu, qua carerct Dominus, implere-
turg; guod pr^dixerat Dfu. j;. Et cam iniquis deputK^ tus cß.Debis latronibus Utcas pluribus fcnbit Cii.13. Al teruw,quiuideltcet pendebat à finiftris, couiciatum effi Oomiitohisucrbis.Situ csCbrtflusrua teipfimo' nos'.Alterum uerô,qui pendebat à dcxtrisàncrcpuiffe il' lum: t^e times tu quidem Deum, quod in eadem damna-tione es^E-tnos quidê iuflè, nam digna ßdis recipimust hic uerô nihil maligeßit. Et poft h^c couerfum ad lefunt àixijje iDomine memento mei, cum uencris 'm regnunt tuumtJefum autem reftjodiffieiAmen dico tibi Jiodieme-cum eris in paradifo. Htec ftciunt, ut mens habeat, qu£ condignèfecum reputet, primo quidcfinem poenitentis, er impœnitcntis-.Dctndt uirtutem fidei.TertiOypurga-toriumpapifticum rem effteplanéfiéiiciton .Leâoripio velim ea commendare ,nam reâè ponderata nbsp;nbsp;m ftem
frigunt,cr que fit uera fides docent, o' de uanitatepur gatorij ignis contra Papam certificant.
Et qui præteribantjconuiciabantun Adhuenonerat impiorum hommH,quipreteribantt fatiatum
-ocr page 327-IN MAR CI EVANG. EXPO. 174 fiitidtMn odium, fumntammlaccrdotum inuidia, latro' num mijerddi mdhgnUM.Primi temp'um fdcrofdnéium UcIm i Domin) contëptum exprobràt, cunt tp/c tarnen, dumeius habuiffet mentionem ,de tcmplo corporis fui uoluerit intelligi gt;nbsp;nccnon innucre guid aliquando contra fe patraturt effent \ud£i Ao.i. Aiunt item,ferua teip fum,c^ defcendc de cruce, Hoc pr^dixcrat Chriflm ftturu. Luc. 4. DidurifuntmihiMcdicecurateipfum. ^ummi facerdotes inter fefecumfcribis dicebant: Alios feruautt,crc.Impietafcogitur/èrre teflimonium Chri-p:o,{juod utdeltcct f tlutein adtulerit multii. Tam eft res potens ueritof. nbsp;nbsp;cognoftenttbus earn, Gf nonfequen-
tibus. Aiunt item:Chriftus iQe rex lfraël,Grc. q.d. Udi-lundum hominem, gloriatus eftfeeffe Chriftum Dei,ac rcgOM lfraélis,quare igiturnüc non reipfa, poliq adco ft ret op»s,po!etiam fuam exertatfAgat quod iaâuuit, de-fcendat de cruce, ut uideamus GTquot; credamus ei. Htfte ue-lutidignisobprobrijs uolebatfacra turbaiUancmincm non dbahenare à Chrifto,tanquà nthtl,poftquim ftc pen debat,certim ftret, quàm uanum ejfe quicquid kaóicnui uel dixiffet,uel egtffet. O mentes hominum c£cas ,ope-flora Citea.Videmus hodie uiros dodos ,Oquot; fandos opi-nionefua, non minus Ctecutire, non minus blafthema-rc,dumnec uident Chridum folum efte falutarem,nec tbftinent à conuiciando pijs, maxime du ad Cupplicia du (untur propter DcS. Vidctis, inquiüt,tüoru PuangebS
V 4 nunc.
-ocr page 328-CAP,XV. OSVALDI MYCONII
nunc^uidetis ut cußodiantur 4 fuo Chrifto, uidetis potrtt tiäm fidei qium Mont f Cur non ignis uim prream ex' tinguunttcur nonglndium cctrnifici^ obtundunthur non cdrccrem perfrmgunt ? Hw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbis, quid niß tnifc'
ros abßrahunt lt;i cognitione ucrbtfalutis,quo unocrfo' lo pdßcuntur anim.e piorum ad uitdmt Age pdterfàmilid« iftd pdjfus eß, er uidt per pdtientidm, igitur, quomodo non eddetn décidèrent domeßicis etiis,cr per pdtientiattt ipfo fubueniente uiilores eudderëttCieterum ejfecit iüo' rum improbdconuicidtio,utdlterquoq- latronimdpro bris tdciendisnon dbßinerct,qui idmtdmcn labordbdt inextremis.Signum erdtimpdtiëtine ,mißrieq; deßgt;erd‘ tionis. Ambobus tribuitur ab Euangelißis per
ßeu tyce^ttynu numcri,quodd'ter tantumßce' rdt,dudiuimus enim pdulö ante, in paradißm a Domino rcceptum alterum, Dißimus ex lUis omnibus, inuidiam nee anteuindtdam, nec in ipfd, nec poß earn mißricor' diam ddmittcre.
Cumucro Eilt;fîaeiïêthoi a lêxta,ö^c»
Circd initium bor^e dicifext£,quiepdrs eß tertid di' ei,ßcut didu eß fuperius pdulö,tenebrte funt exortæfu' pertotionterram, ]ud£orumutdelicet,lt;3' perdurarunt uß^ adhordmnonam,foletenim iufliciæ tamcrudeliter pdtiebdtur,imö lUe qui lumen ddtrebustcr conferudt ineternum.
-ocr page 329-ï N MAR CI EV A NG. EXPO. 17J
WæffrziKWjfdMhî ludibrijs, doloribufpercar-nem füit ex(gt;ofjtM,cr uendicatU'S,ut non mtrum effet, ft omnia commuted in tenebrM fic manfiffent in fempiter' num.QJiduii ex parte taliter accident, nam ludteomttt uccordia an'non tenebras contraxit, per externae pro-cut dubio fignificatdf, hoc eß, mentis caligmem inßlio tkhrebusq^ diuinis omnibus,permanentem ufe^ indient hodiernumtEt quif:is,an fintunquam deßturteiEtho-rd nona clamauit tejus,cr c. Carnis eß hic clamor, quoi hafîenus non ßertt uehemëtius,grauiusqi pafJa.Et quo-modo inquts dereliélusßat, aut effe potuit aDcol Pro-pter iminenfum cruciatum, quem caro turn fenferat, ca-tenté omni lenimento folatijiuoluit cnim Pater,ut itta fic immergerctur doloribus,ut quicqutd effet,nil nifi dolo-tum effent aculei. Adeß Dominus fuis in omnibus adfli-(iionibus,atq; tormentis,ut quantacunq^ fint ißd,fentia-tur tarnen femperaliquod folatium,undefiattolerabilius quod infliguur.Utcucro tarn excedebat omnem doloris icerbitatem,quüd caro patiebatur,ut etiam ueluti folatio careret patrisiquamobrem ad hoc indicandum fe dereli-dam 4 Dfo clamat. Proderit in tribulationibus, in fuppli cifs propter Dominum hæc habere in promptu,qu6ßr-tius,G?‘conßantius ineis perflemus,Grimbecillitatent carnis o’quiiis toleremus,ne miüe artifix Satan conijeiat nos,tanquam fide careamus,indclferationem.Quodre liquisefituerfus eß ex pfu. in quo Dauidis Spiritusno pauc4
-ocr page 330-CAP.XV. OSVALDI MÏCONII
fgt;aucd prteclixit,lt;ju£ Chrt/loin pjtßione contigtrunt. Quiiue,-ódixeratßu4lingM r.loi.Elo!,lt;jutddmuelnon inteiligcntcs ,uelmuertenta diuntjliLcce Hcliam uo' cat : certumcR irrifionem ßtße fx his, quafßquun' turSiniteuidcamuijOn uenttirus ßt Hclioi, (yc. Accur-ritdutem quidam ,lt;yc.Et quid hicacetmn ßcicbat ,feu uinum myrrhatum inquics i Rc/poiidct Erafmust aaod uinum bibitum iwrtcm accclmt uulneratis. Tcßem habet Plutarchiim in uita Antonij. Addtt, tdcm ficerc dcetum,quocircaßrtaßisin promptu uof crat dceto, ucl addo uino plœnum. oportutt autem fcriptU' ramfjc im piert: pf.63.Et dedcrunt tn efcam meam fillet injiti mea potaucrunt me aceto.
Icfus autem emifia uoce magna*
lAiraculiuice eß,morietem uoce magna,id eß,ßrti de uiuida cUmaße.Sed quid clamauitiLucas ait: Pater in met nus tudi commendabo jftritum meum.Eundamentum et origine magme lfci,mquit Cyritt.uox itta probet nobis. Crederenâq; dibemuj, cüà corportbusfdndorü animi fibierint, tdnqudm in manits charißimi Pdtris bonitdti di ttin£ tSmfltdari^ec ut qutddm infidclium credidcrûtâtt terris conuerfdri,quoulqucfepultur£honoribuiddßil£ finf.nec ut peccdtorU dninf£gt; ^d immenß cructatus locu, ideß,adinßrosdeßrrt, itinere hocnobisaChrißoprd (mi prlt;epar4to{çd in manus potins iatris cttolare, Qrc.
Ex
-ocr page 331-ÏN MARCI EVAN G. EXPO. lyÄ tx quibiu uerbit non obfcurèuidcmusprieter alia,quid ttetcrcs fcnfcrint deignepurgatorio :Sà£losenimà mant bus Patris ait excipi.Pcccatores aut ad infrros defirrwi fi quis inuenire qucat hie hominem nee bonu, ncc malumj qui poß mortem ad iußieiam ab hoc ignifît expoltèduc. Contra Cotabaptiflarum errorem locus etiam pugnat de animarum dormitione ad extremum ufque diem iudicij. Sic uero damans emifitßgt;iritum. loannes dtcit, tradidit fjgt;iritum,nemo enim ui cripere potuißet lUum.Pmißt igi tur Ijjote fua,qualitercrpaßui crat.loan.enim.io.dixe rat: Nemo potefl toUere anima mea à me,fed ego ponam cam 4 meipfo,Gr rurfus accipiam cam. H^ec eß igitur uia Gquot; ratio,qua mundus eü à peccatis fuis emundatus, translatusq; ex poteßate tenebrarum in regnufilij Dei, neq; efl,aut eße potefl alid,qualitercunq; reclamet Anti' chriflus cit omnibiu fandulis fuis, lefus etenim unus efl, G' chriflus unus efl,non multi iVnus efl igiturferuator Ct medicus animaruainus facerdosjmica fui oblatione na dus teternam liberationë,unus rex Dominus cedi et ter' rlt;e,potens prlt;cflarequodfanguincfuo praciofo-cocmit. Super efl igitur ut dies nodesq^ cogitemus, ftudeamusq; reddere pro his tatis beneflcijs,qu(e grates dccct. id aiit ertt,fl acccperimuscum Dauidc caliccm falutarisifl ini'.c» cauerimus nomen Domini : fluoti noflra reddiderimtts ci cor à omni populo ipflus. Et quid e/l calicem falutaris acciperctRelfoitdeo.Scimus caluemin fcripturisnon rarô
-ocr page 332-CAP.XV. OS V ALDI MYCONIT
rarà pro crues dducrfuutcc^ [umi. Vndchic du ßcäcci-plmui,re£iè fe rss hjbebit.E^uidem crucem, guetm Deuf t'mpo)nuruse[i,putienterfujcip{ant,quMtumuisfitgrlt;i' uiscr acerbd,feiens falutdrem ejjemihipolbqudm eß impoßtd 4 Domino, per putientiam cnim poßidcbmw animus noßrus.Luc.ii.lncident muln propter parentes, /ratres,uxorem, liberos,cogncttos,ßrdm. Incident prO' pter bona, fußinebo, Incident corpori mco, dicam ciwt Job: Dominus dedit,Dominus abßulit,fit nomen Domini tgt;::iedi(lum. Ati^ me effe Domini eredam,ut qui corripit quosdiligit.Pro.j.lnterim uerö nefuceumham, inuoed' no. nen Domini,qutfolus eß, ad quem in aduerßtati' biis cß conßigiendum. Idipfum uult etiam, quarnobrem fanilos hommes ueteris,ac noui tefiaireperimus no abè, du tribulatifunticonßigilj’e. Quare Dauid mquit pfn^-Ad Dominum cum tribularer clamaui^ exaudiuit me. Sedey“ Chrißus ipf : quem muocauit, niß Patrem in md' lis.quo’ hddlenus audiuimusün terris liberi,dum accidit mdlum,conßigiuntddpdtrcs:(^onosigiturconßgere nuis tribidationis tempore,fi fumus ßlij, quaad Patrem coeleflemiDocemus igitur inuoeando Deum f x puro cor decumq;fiducia,quo'ndm is loco nobis fit: Pro Dfo hd' bemuSfCT' pro Patreßde[i,uerdci,potente omnia,eSquot; pC' tentibus filijs minißrante omnia,atq; hic cultus eß etiam quo magis ißigratus exhiber i non poteß. Kcddam er uo ta mea Domino,qu£ fum pollicittts,qua^ reddëda funt.
Videamus
-ocr page 333-ÎN MARCI E VANG. EXPO. 277
Videamus hicjpriufquam progredianwr, de uotii uetV' ntm,ßtum melitii denoflm intelligere queamm.lilt (quia tcpus ita tuliQquotie! aliquid petiuerunt 4 Deo: feuubi Dfwr aliqued grande beneficiumcotulerat, uoue-runt uotum,td efi,fiicrificium aliquod, etuiéiimamypie-tatem fic cötefianter juamyid quod ii etiam ita ftatuerat, ad eum modum pra^tudi uolens morti ChrifliQuod igi-tur uouerant pro Dn uo'untate,foluebant:CiUamobrctn ZJ' Dauid hic,quie uota uoueratije dicit reddüuru corattt Omni populo Dei. Interea norant tarnen pif, non ejje uo-tum DcO magii gratum,quàm laudis,çr hocipfuw fo'MC re gratifitmtcm.Cïuocircain pfd’mistaliafirèuotarepe rimM,lttpf.f^.lnmefi/ntDeusuotdlua,reddam lauda-tiones tibi.^t pf.£o.Pfialmum dicamnotnmi tucinftecu lum fieculi, ut reddam uota mea de die in diem. Pt pf. ti. A te laus mea,in Pcclefia ma^tacofitebor tibi,uotdmelt;t reddam in confjgt;efiu timentium eum.Hacucro ratione aduidimas adiungebant zy laudem Dei, GS' gratiarum adionem, ut fine quibus uidimte nihil erant. Efa.i. Huncergo, cum lüa uota fint abrogata poenittn, ( uenit enim, eui hi/ce pratlufum cfl ) eis relidis ad uera uota, quæfcimus nunquam non fuifjegratißima, refficiamus: Hfc autem funt,cor eontritum,^irttiu contribulatus, et inortificatio. Deinde Laus Dei,er gratiaruadia.Demunt benefieentid tn proximum.Hcbr.ult. Hf c itaque redden-^dfuntnobis cordefideli,etnifiildcccptius/àeiemusDeo.
Pro
-ocr page 334-CAp.XVi OSVALDI i5ÏYCÓNlf
Pro bcntficijs ergo per filtu coUätih^Uif diximut, rcpt^ tit,eafiprefiiterimui fide, qiM debemuf,fdlui erimiK^
Et udum temph' Icfflum eftirijSCc*
Prodigu hac i morte Chri/li, quanquam docent crett turM inanimés creatorißtoquodammodo condolutße» nondubiuim eütarnen, quin aliquid ultra idfignificO' rmt,ut hic uelum tempUfe^um: ( erat autemuelum hoe interflitium in templo inter fanila, çtr f'aniiaßando' rum. ) m duos partes, liccre demceps intrare in[anélit fanilorum, hoe efl, in caelum, quod antequatn Chrißta effet glorificatus non hçebat, Btapud Matiba;. terrant motamftgnificare terrarum orbem commouedam prlt;e' dicationeuerbiChriffi.Pctras ffijffas yduriciemcordiunt per pœnitentiam emolliendam. kperta monumenta, CT corpora fufcitata uirtutem mortis Chrifii, qua uiuiHcatr-tur fidèles, turn cr reßurrediionis ßiturce certitudi-nem,zrc.Centurio,qui exaduerfi) adftabat tüi, amp;~c. MÎ les hic quanto plus habebat cerebri ,quàm dodiorum religiofarum Pontificum^^ir facerdotum turba,utpote qui ex integritate claritatc'que uocis emiffte, tantum di-dicit,utconfiteretur:'VerèhomohicfiliuseratDci, quid fidodirinam oudiffet Chr:fli,cognouiff'etfandlißimam eins uitam, ac miracula uidiffct t Sed h^c funtpaßionis Chri^i primitiiC, ad gentes Euangelij gratia dedu-cenda
-ocr page 335-ÎN MÄRCi EV A NG. EXPO. Ï78 (enda erat. id eß autan, giiod Chrißus dicit Ioannis i x. Hiß granumßumeti deiccium in terrant mortuum ßie-rtt,tpfumfolum manet.Si uero mortuumßierit, multwin f ußum adfèrt. Et pauló poß :Et egofi exaltatusßtero 4 terra,oinnes traltamad meipfum.
Erantautcm ÓC muhercs,
Mirum, dißipulißigerant,nianßerantautem mulie^ rcs’.quëadincdum Z!quot; ïudieicrucifixcrut leßim, uir ethni eus Gquot; miles confitetur Chrißumßhum effe Do .Menx Df J poteß in huiufnwdiuiderialiqua ex parte,agit proconjilijsfuis reS:ècrtuflè,utcunlt;]ue nobis ittaiu^' centur,nà luflus Dominus in omnibus uijs fuis,etfanëius in omnibus opcribus fuis.pf. 144. At Maria hlt;ec ^ult;eßte ttt,exLuctepatetca 8.ncpedclt;]ua feptêexierant dama tiia.Maria altera mater fuit lacobi parui (nam grieeè le~ gitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cf cognomentum iudicatur)ey ïofethanc
Hero Theophylaßus putat matremChrißt,Cfiüorum fuiffe nouercam,ut eptos lofeph uirginis maritus ex prio te genuijfet uxore. Salome filioruZebed^ei mater fuit. Stabant d longe j^eßantes,tiam dileüio copuleratatt ah' effe non poßent: tum etiam Mariæ matris prtefentia: muliebris autemuerecundia fuadebat utfiarentproeiJ: ^uamuis apud lo.Materlefu fleterit iuxta crucëad eiuod confyderandü eß contra eos,ijui dû homines conatifunt fermouere ad lacbrymas , talibus funt ufi prePtÿff:
Seatißiiml
-ocr page 336-CAp.XV. OS VAL DI H YCONH
'Bcätißimd uirgo Uiarid propterdnxios dolores cdpiUoj dum filitis duüui cflyldccrdutt ,cldmorc repleuit omntd, nudduit uberd fctßis uefltbus, et tandem dc)êctt,uti pium pedusper feipfumhdud difficulter cogitarepoteft.Ait uero fldre iuxta crucem, zy uidere clauisßltum unigeni' tum ddfigi,in dürem toUhpcndcre,dtque mori,dnimi ßiit adeo indnis fide,dcimbecillis,ut tdm impotenter fegeße-' rit,dum iüc dd tßd omnid dufius eflfSed dtuina conjyde' rdntur hdud dliter ßncfide. Quid'ni potius talis jubit ctt gitdtiof Stellt Diud uirgo iuxtd crucem,uidttii; dilcäißi' mum filium trdildritdm immdniteruß^; dd mortem,ni' hil interim dduerfus tortores loquens,nthil ßciens, imö cy nihil mdlicogitdns, oportet igitur in muliebripeäo' re fortem fiiifiefidem,dnimi robur admirdbile, conßdn' tidm inßuperdbilem,imo ey certam cognittonê,dd qua'-ndm mors innocctis tdm dcerbd profiierit,quodg; omni' nofieri fie oportuerit ex confîtio Pdtris. ÎJifienim dni' mus fide tdm folidus fiuffet, quomodo crudelitdtem tdnt inhimidndm udluifièt intucri fî^oneft enim hominis ui' dere liberos fie truciddri pofie.Portitudo igituruirginK quto erdt ex fidei dcfilio certitudme ( qudntus qudntuf fùerit dolor fecundum carnem: de quoLuc.i.) exemple pottus nobis efjê debet, quod imitemuf uel uiri,quicquid dcciddtuelnoftris,uelnobifipfispropterD0minum,tdit turn dbefi,ut db ipfd dißcdmus ex impdtientid, in eiufinodi (dfibus imbecilles ejje. C,eterum mulieres ilU, complu'
-ocr page 337-tN MARCI EVANG. EXPO. »79 adhuc alite fequtitie DomiuMti erant ex Galiltea,et ïnintflrMerantei de ßcultatiius fuù. Ex qi/o uidere li' cet^t etiam Dominus proIjjtrituahbus acceperit carmt' iia:Dcinuti quie accipiebant f^iritualia non grouaren' tur carnalid repcndere.
Etcumiam ucniflct uefj5era,amp;fc..
D/n/fxtrf uocabatur ludtcis parafceue, quod prlt;e' parurent in eo,qucecunc[- erantfabbatoneceßaria. Th«i hæc prcefens ad cdendum pafcha deflinata fùerat. Venit igiturlofepbiCrc. Hiclofephabomnibus F.uangcliflis defcribitur’.Matthte. diuitem, difcipulum Jefu uocat. Itiar.noflerhoncftumfenatôrem, expeâantem regnunt Dei.Luc:decurionemgt;uirum bonim,?^ iuftum, qui non confenferit conßlio ZTfrdo ludæorum, cf expeiHan' temregnumDei. loann: difcipulum ïefu,fed occultum propter met um ludieorum. Hlt;ec quidem diligentia uide turßgnificare neq^ diuitias, neq; honores in caufa eße» curquiffiamexcludaturà regno Deijantum agat ïofc' phum,hoceß,ßnChrillidtfcipulus, etiamoccultui: nam ueniettempus,quo fetimoré fepoßto manißßabit,uti pTie/èns exemplum fatis indicat.Isigiturfumptaauda' cia, e^c. ViuenteChriflononaufuseflïofephprodere, ne ßrßtan excluderetur èfynagoga,quod continebat in corde. une eo defùnilo Pilatumadiré non ucretur, peterecorpusipßus. Ex quo prtcter fludium,quod 4 morte crefeit in bonos uiros, certum eß Chrißi mortem
X habuiße
-ocr page 338-CAP.XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OSVALDI MYCÓNÏI
habuißeiiirtutem talem, ut dnintum dnted timoré fepufquot; turn,nutteuelutin uitdm reßituerittldquodcrinNi' codemo(de quolodnnesmeminit) fimiUtercomprobd' turn efi.Pdtet etü illos duof gudmuii propter Chrifium, dum ddhuc 'm uinis eßet, nondum fuerit tantum roboris re'jquendiuidcUcetomnid, tamè quidexpeUardtregnu Dei^on effe dbieâos d T3omino,dtq; demum effe datum fpirititum robuftum^t omntbm contemptis oftenderch qudlii'nam haéienui ßiißet Chrißus fibi:Tantum eß,uel 'tnfirmos adh^erere Domino.Pilatuf auteadmiratuseßt e^c. Admiratia eß tam eße mortuu,quod huiufmodige' ttere fuppltcij adßäi fokat plerüq} diutius uiuere, quod uidemui in latronib. rotlt;e ia etiS intextis. Aduocat igitur Centurionë, qui mori uiderat ChrißSt rogatq- an iamdu dum mortuus effet, O' re comperta^donat corpus loße^ pho. Pro dono igitur grandi chdro^ lofeph dccipiens, findonëlinteu fubtilißimiicmit, et corpus Domini per' unfîum mixtura myrrhte cr'aloes (dttuleratenimüi^ codemus Unguentum illud ad libras ffrè centum) inuol' Ult, depoßutq; in monumento, crc. Age uideamus quig fùéld fint. Dum uixit Chrißus ntl uidere licuit nifi hu' militate, horrendamulta. ipfo mortuo protinusecce quam honorifica fiepultura : Viri magni er honeßifepe' hunt: adparatus ejl magnificus : fepulchrum in horto no uum,in quo nemo adhuc lacuit. Hlt;fc indicio fi(erunt,qua lis'nom Chnfius ßierit tßis uiris, puta bonusßnnocens»
-ocr page 339-ÎM EVANG. MARCI EXPO. t9d itir Dc!,gui magnifier fcpelitiotje fvretdignui. QMm' uii crcdibi!e}degloriofirefum(lionc illa nihildumeis fiaffeuelfcientiie,uelljgt;d-,ßcutne(j-difcipultsßtit.Difä mus igitur ex uita zyquot; morte Domini, pij s hominibus hic in mundo uitam cahmntojitm effe,mortë uerà jèqui pne* ciofam in conj^edu Dei,zy omniet poll mortem eße mei-ffuficentijjima, glorioßßimetcji, multanamcj; tribulet* tionesiußorum,feddeomnibushtsliberabiteosDomi' nus,zy'c.Pfal.is.Aduolulusautemldpisdd ofliummo' numeti ßres eibärcuit, zy refurreütonem certiorem ett' ^ue cldriorem ßcit. Infuper Uidriet Mdgdalene, zy M(t-rid toßeßgt;cäabMtubtponeretur,nunc quideminani^ mo uoluötes quo'num honore corpus dileâi ddficerent» at quia tempusprohibebadmanent uf dum liceret, eut deinceps audiemus,
CAPVT DECIMVMSEXTVM*
Et cum prætcrfflet Sabbas: tumjMan'ajamp;c.
il?
É CtV IT V R hiftorid de refurre^lione Domini, qu£ quidem, ut eß ad credéduM necejßaria, ita ab omnibus Euangeliflit diltgentißime dcfcribitur,quamuisinte' ritas,zy uclut dtßbnantia, (quee «o-è nKßlt;lt; teonen efl ) ni
X i mtrtwt
-ocr page 340-CAp.XVI, ''' OSVALDI MYCONIÏ
mirum adfidem excrccndam obueniat. Exercuit ed mul tofdpud ueterc!, guamobrem qult;e uifa funt ad poftcros dcmittcntes ueritatifubucncrunt pro uiriU : Hodie ueró ^ui[unt ïn eodem exercitij genere,non paru clariui rent exponunt,qt(( quidem poflqucon funt in ntanibus,no eft, utegopluribus de concordantia répétant ,quamobrent Marcum exponemus ubi de refurreéiione paucula qu£' dam,turn de concordia Euàgeliflarum fuper refurreÜio nis négocia pramißa funt.Et primo quidë,quod ut mort Chrtftirefurreâionem precedent probauit hunc bami' nemfùijfeuerumüta refurrcólioprobauit uerumipfum eßeDeivm-.Vndcconfitemur Chriflum uerum Dcum,Ct' uerum hominem. Deinde quemadmodum, quod adtinet ad nos,mortpeccata noflra deleuit, atq^ ita peccato mor tuos reddidit:fic refurreéïio nos iuflificauit, uitamq; reft ituit peccato mortuis, ut mors noflra circa peccatii fit in morte ChriftiyGf refurreólio,feu uita noflra fit in re-furrcâioneChrifli.Rom.4.Videmusigiturqudmfùerit neeeßaria Domini refurrcâio, quamq-ßt nobis neeeßd' ria refurreäionis fides:Sicnm Chriftus,mquit Paulus, no refurrexit/manis uidelicct efi pr^edicatio noflra. I«-aniseft er fides noflra.i. Cor.is .Etfiderefurreüionit uacuus,non credit Chriflum eßcDeum. Augufl. itaque redlèdicitin pf.ioi. er.izo.EidesChriflianorumrefur reäio Cbrtfliefl. 1^5 enim lausfidei Chriflianorimefl, quia credunt mortuum Chriflum,fed quia credunt refur-
rexiße
-ocr page 341-IN EVANG. MARCI EXPO, iSt tvxiße Chriftum:Ndin mortuum GT pagMus credit, zx. hoc tibi pro ermine obijeit, quid in mortuum credidilii. Ç^iC igitur,inquit,Idus tudt Credere refurrexiße Chri-finmyCrquot; {ßerdrete refurreâlurumper Cbrtfium: h£Ceß Idus fidci: Si enim credideris in corde tuo,quid Dominus eft Chrijîus Icfus,ct coßlfiis fiicris ore tuo, quid Deus fiu feitduit eum dmortuis ,fdluuseris Rom.lo. Nort nbsp;: Si
conßßus fiteris,quid Deus eum trddidit occidendum,fed eum quid Deuifufcitduit d mortuis ficonfißuslueris,ßdl uus eris'.Corde enim creditur dd iufticidm, oredutc con-fdlutem.Qudrc dutemdnquis, crc dimus mortuumiQu,idcredereeumrefurrexißeno poßumus, nifi prius mortuüfiiiße creddmus. Quis enim refurgit, nifimortuusfiierit t Quis expergifcttur,niß priusdor-mieritiliucquoq^ßat tomeprophet£ßgnum,dcquo Dominus Mdtth.tz.Generdtio prdud O' ddulterd fignîi qu£rit,O'c. Nam qui non credit,quod Chriftus refurrc' xcritdion hdbebit fignum aliud falutißrum-Refurrexit ergo Dominus uerè,atq- itd comprobauit diuinitatem fuam mit Ito clarißime Rom.i. Ciui declaratus fitit filius Del cumpotctid,fecundumffiiritumfdn{lificationis, ex f 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refurrexit è mortuis Icfus Chrißus Dominus no
fier, oc-Confirmauit ctia qu£cüq; funt nobis per mor tempromißd,ncmpe rcmißionempeccdtorum.Rom.4.. Chrißus mortuuseft propter peccatanoßra.Et.i Pc' tri.1. Qui peccdtd noftra ipfc pertulit in corpore fuo X i fuper
-ocr page 342-CAr.XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OSVALDI MYCONII
fuper lignum, quo pcccatiimortui iufliciæ uiueremut.'’ EtIo.i.Eccc ag/tuiDci,quitollupcccitum mundi.Jufli ficduitiideftuiuificMitcredctes, nS. refurrexit propter iuliificationem noflri.Lnudüdus eß Deus,inquit Prtr.i. (äp.i.cr Pater Domininoflri lefu Chrißi, quiiuxta eo~ piofammifericordtà fuamregenuit nos in fpem uiuam, per hoc, quad rejiirrexitiefusChriflus cj^c. l^ecmori' tur deinceps Rom. 6. Sed régnât rex coelicr terr^e .1. Cor.iy.Ni oportet cum regnare, donee pofuerit omnes inimicos fuos, fub pedesßtosjtt et nos ambulemiis iuftiß cati 'm nouitate uitlt;e.Etefi noflriC earn is refurreiüio,qi(â expeâamufiin Domini refurreüione,tum indicata,tum confirmata.i.Cor.is.Oportuit igitureà difcipultseffeq teßatijßmctm,utpotcquibus erat mundoperfuadenda. Quodfeiens Dominus per diesquadraginta uarièeon' teflatus eßipfam. Vt igitur dtfcipulis ita er nobis opus eß eße certißimam,nam nifi talis ßerit, uacillabit,ut ini tio diHumeß,fidcsnoßra.'!^uncuideamusde cocordia. 'Exieranthaud dubiè ßmul muliercs omnes, uerum non fimuluenerant ad monumentumjiam Magdalene er al-tera Marta uenerunt dum noüis iam inßaret ßnis,queid tempus à Matth.diciturueßcra,lucefces in primam Sah batoru,ideß,mdiem,quam nos Dominica adpeüamus,. Keliqux uero, ut Salome,er loanna,eradbuc alue, quamuis diluculo uenerint, tarnen fol iam inceperat iüu ßritre caelum ab oriente. c:^amobrem uidetur doilis ac
piß
-ocr page 343-IN MARCI EVANG. EXPO.'
pifs uiris,ubi terrttmntus eßet ßduittnulterculiu terri-tas db itmere deflexiße m locu aliquem fecuru, GT bVig daknam uni cum altera ueluttprxmißam ad uidendunt fepuldjrum,ut Matth, habet,non autcm ad ungtndum le fum. Confiât entm Angelo defiendente de ccelo terne' tnotum frdum eße magnum, quo nimirum uolutt Domi niis oficdere potentiam re^urreitionk fu£ ; Qjiunquàm enim lapk ingens eßet aduolutus ad ofiium monumenti, cr idem lt;t ludteis obfignatus,cufiodibusq; munitus, eru pit tarnen Chriftus Dominus,omnia fiirttter perfrmgës, ut cuius potentiaiuel motes locum dare coguntur. Vt igi tur Magdakna uideratlapidemreuolutum, comité re-liiia, ceteris q; negkilis, ad Petrum CT loannem rciiit cucurrit querens,(ublatum eße Dominumßuum, ne-[cire ubi pofuertnteum,nam ita loann.fcribit. Cum uc' rô nec altera Maria interimadreliquasadierit,uerifi-mik eft ad monumëtum hlt;efiße.Tiim tU^e, pofiquam nec Magdalcne,necalterd redßentadßedaqßfiuporex ter rlt;emotu abijfjet,etfol rube^ceret cœlum, animo fumpto fimiliterpergunt admonumentum.Etcum totteeffent in ungendt propofito,qult;erut mtcr fe, quis reuoluturut fit laptdemtpfis ab ofiio monumenti.Atqi interim accc' dentes ac residentes, uident lapidem reuolutum. Erat enimmagnus ualde,ut Mar.nofier ait. Etingre/fie in monumentum,(quod non ßcißent,fi lux defiiißet orien tis diei) uiderunt adokfcentemfidentem 4 dextris,CTC.
X 4 AngflMt
-ocr page 344-CAP.XVI, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OSVALDI MYCONII
Angcluf rgt;ominirefuméiioncm nunciatprimusueriii admodum pldcidiS:nihilomtnus audicntes ilhecorrcptie funttremore dc flupore,cr ßigieruntdmonumcnto:ncc cuipidm dliquid dtxerunt -, timcbdnt enim : Sic Mdrcus. iÿtiir dliquè ,ubi fcfe coUegerint omnmo uidc' tur . Interim Petrus cr lodtmes excitdti perMdgddle' ndm uenerunt hdc ipfd ccmitante, nbsp;nbsp;dum nequc corpus
Chrifti reperirent,ncqi uiderent Angelum,rcuer(] funt: tAdrtd uero mdnet,flet,qudrit,'mclindt fe in monumcn' turn, Cf uidet duos Angelos dtntélos dlbis,cf pduló poß Chrißii ipfuminßjcae hortuldni. HtecIo.Deindbitdd di^cipulos, er ddnuncidt ex ore Domini,reßtrreäione. Poßqudm htec dtf xfferat, animis coUeüis reuertuntur er dlite,uident pdritcr duos dngelos, er feuerius dudiut dicentes: Quid qu£ritis uiuentemcummortuis^THon eß hic, fed furrexit.Pecorddmini,utdixerituobiscrc. Duc.Igiturrcgreßis, Chrißusddpdruit inuidfdlutdtis, dc'mdnddns difcipulis rcnuncient,quc)d in Gdlihtdm proßdiuifuri eßent ipfum. H-fc breuiter d nobis db dlijs ßtßiu er cldrius diääfunt. Siquid eß diilum imper ßßiusidut obfeurius db iUis petdtur,ßio nemo no fdtur abibit. Hunc dd Mdreu. Et cum prêterißet fdbbdtu,crc. hoc enim die quieuerdnt fecundum prlt;eceptum. Luc. zj. Kdrid Mdgildlenecieter^eq; mulieres, qiußierdtfequu t£Dommum,emerunt dromdtddtt ungercntlefum. Ar dorclMritdtis,quofirucbdnt,ßc inapertum feßdtuc'
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcU,
-ocr page 345-ÏN MARCI EVANG. EXPO. iSj Tdtjgnts eß enim chjritits,ldtere non poteß. fumnto diluatlodieiprimi fubbatorum .Defcriptio cßexortus dia,quam Dominicdm nos dicimus, ernt out prima dies fepiiman^e fequentis. 'Veniunt muliercs ad moiwmëtum exortofok.ïter ingrcßcefummodilucU'O pcriieniutad monumentü, poßüuam ßtarn eßet prope horizotem, ut cxortusdicipoßet, nonenim muhó poß adparere to tus folet.intereundumuerôdicunt inter ßcfe. Quis reuo luet,Qrc.Ciuod fià rogant, docet nec Magdalcnam ,f’U ^uampià alla ßiiße apud eas, ex qua de f :pulchro,uel de Cbriflo aliquid refciuerint,necad monumentu rogatio-në ^efiiëià,fed,utdixitnus,in itinereatbi iam no longius abeßent, quàm ut locus conßieäus poßetlapidis admo' nere .Ji^ecerat uirium muliebrium amoliri ta ntum lapi' dem,trat enim magnus ualde. Verum dum adeßent, CJquot; ref^icerent-,uidët reuolutum. Angelus enm Vomini dc' fcenderat decoelo,Matthlt;ei zS.Et ingreßlt;e 'mmonU' mentum,crc. Tam ßiit amplum hocfepulchrum, ut ist' trarepoßent mutieres,qucmadmodum apud loannent quoqf Petrus er loannes ingreßi dicuntur.Vident Ange Ium adolefcentis ßieciefedentem à dextris,nam et à dex tra D« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erat, ut adnunciaret bona,ßola amidunt
candida. Q«o quidem colorefigmßcabatur triu/mphan tis,z^ immortalis iam Chrißi gloria, nimirum ut in nobis ßdeirobur in Chrißum Deifilium excitetur poten-tius.Etexpauerunt:Quiafubitumfi(erat,crinexpeäit
X f tm
-ocr page 346-CAP.XVI.
OSVALDI MYCONII
tum boe/^ediculum. Vrruw Angelin non permifit ittät diutiiM pMore turban,protinus hortatur enim, ne exp^t uefMnt,fenoße demonftrans, quid'nam lt;igdnt,lt;iit enim, kßum qu^eritii NdZdrenum,[urrcxit,noii eft hwcce lo cut ubipoflerunt tUum: Mox pricctpie, ut difcipulit e:^ PetroChnftumrediuiu:impr£ceßuru eosin G dit he ant renunciët.Petrum nominat prêtercæteros, eô quod tri ftiortüis propter dbncgdtionem tertio )idtdm,isr peeni' tenti£ mdgis deditus, merebaturreßurreäionisgdudio perfrélius impleri. Ex eo quod Angelus cognouerat ani mtvm pium mulierculdrumyCr ipfe cognofet dcbebdt,O‘ pduor eudneßcere,ut dlacriores effediiC diligentitisani' mdduerttßent,qutedixerdttüe. Verumnoutim fpeäd' culum,c^ inopindtum cjfecerdt,ut mter timoré er gdU-duim fluäudntes, nefcirent quidßcerent. An non et uox illd,furrexit,no eßhic,debebat abßergere quiequid ßiif' fet trtßia£,turbdtionis'ue: suduiseß enimjucunditdtis er Uticite pland,er qud non eß dßa, qu£ pltnfidei dc ß’etpifs mentibustribudt.Scd er locusdd certitudinent rei demonflrdtut.er nuncium deßrendum dd difcipulos nonnihtl eius,quod dixtmut, potuißet cfficere, niß cara tameffeth^bes addiuinaomniduel intuendd,uelreci' pienda. Verum inquß, quurnam in Gabbed potiusuole bat difcipulis ddparere Dominus,quam in ludtcd f For-tdßts ob gëtishumilitdtem, ex qua ßatim initio quoque difcipulot coUegerdt : e:}- ut lucundior ßret hif adpart-
tio
-ocr page 347-IN MARCI EVANG. EXPO. 184. Ito Domini in loco tutiorc.îAulieres igiturabcuiita, ci' tofugeruntiGTc, Stupor, tremor, actimorimpulerunt, itec Mgelimandutum expcdierunt,utpotenonacceden' Iff ud dijcipulos,feu ad quempiam aliuw,nam timebant.
Cum funexiflet autem Iefus,SCc»
Circa ue[^cra parafeeues fepultuf efi Chriflus,man' /ititafequenti noâe,totoq; fabbato, çr ittrum noâefc' quëti.Die tertia, id efl,primo mane fabbati,hocc/i,heb' domadisdie prima furrexitjCradparuit Kiagdalcnie, lt;fc qua/cptceiccerat dlt;emonia.Adeonon contemnitmu' Here peccatricem,poftquamuero corde fe Domino Dffl confecrauerat.Eicëiis entm j^iritibinmalis fccum iHant circumduxerat(ßcut Gfaliof adhuc multoi) de bonii eiui fefuosq; ßtßentarat,fummedilexerat,etnuncpoll refurrcdioncmadparet lilt primo,ßeitej; ad difcipulot refurrciHionis nunciamprimam ,nam pofihanc, utdi~ Hum eß,cr reliquiC nundarant idem.Et quur, poßet ali quis rogarcfper mulieretfic egit potius ? Quod ad difci pulos adtinct,ut uiderent,quam hoc genus plané no effet abiedum apud Deum,fi fide polleretiata^ ideo deincept tequè curam etus in mundum emißigererent, atq; uiro-r«w; Nort £■«/?» in tibijs uiri beneplacitum erit ei .Benc' placitum eß Domino fuper timentes eum,crm eis, qui jfieràtfupermifericordia eius.VndePaul.quoq; deinde fcripfit.üonefiludæusneq- '3r£cus,non eflferuusne-
que
-ocr page 348-CAP.XVI, OSVALDI MYCONir
^uc liber no cß tndfculus fœniind,omnes cnim'twifi eflis in Chrijio lefu. Gal. ;. Quod attinet ucró ad mulie' res:ut easreuocaretd tncerorec^ Idchrymis adÇum-mam Uticiam.Et quemadmodum,mquit CyriU.de M4g dalena,in parady/o, quoniam diabolo muliermimftra' uerat,in doloribusaudiuitßparituramfilios,ita nunc in hort o à malediflione liberata,plorare perhibetur. Mit titur autem nunaa ad difcipulos,ut ueluti prima muiter, quia diabolo minißrauit iCrfez^ mulicrumgenus unît perdidit,ßc er hac muiter,quia Chrißo minißrauit,mtt liebrcgcntis à maledtélione in ße prima liberct.Hiec ille. QUiC quidcut diiia funt de Magdalena, dc reliquis poß funt pariter accipi.Mulier igitur,quamuisßt imbcciUis, quamuis obnoxia multis calamitatibus,quamuis obc' dientice uirißubiead,non eß tarnen apud Deum contem-ptui,nißcontemnatßeipfamilli nonadhecrendoperß' dem.Solatiivm hinceßepoteß igitur haudubiq^obuiuni omnibus mubcribus:quamobrem,diim opusßerit, dili' gentius etiam inculeandum. Ageuero Magdalene poß' quam exequutaßierat,quod erat commißum,apud L«-gentes acflentes-Adeß,nuncidratlefimiuiuere,etuißu’nt eße à ße, noncrediderunt. Luc.didtiVißaßuntapudilles ceu delir amentum uerba illarum, neq; crediderunt Ulis, inßrmitas dißcipulortm ex eo patere poteß, quod uer' bumexciderat,quo totiesßierat Dominus teßatus ße tertia die reßurredurum. Nrfm hoc ipßum ß tenuißent memoridt
-ocr page 349-IN MARCI EyANG. EXPO. tS# ' tue moria,guomodo pro ddimmëto duxißcnt, (juod nun durât fJiuriuiDixilJentfalte,exquirumui quid illu nun-det . Veriiturdituf Hloru mdendi rifurredionë quum-uii i natura,doloriim, trillitiaq; joret, tarnen uidemut fx eiufdem hiftoria,quant Chrijiui uoluerit earn fenßnt ipfisinftillitam,quô mundo poßent ßrtiter acconflan ter m ßtturum teflificari de ip/a,ut de re,qua habita fide deliter,^^ falut habetur.
Pofthæc autem duobusex ipfisjä^c»
Lucasmultis hanc narrat hiftorid,e:r clariuf, quant utindigeat longa dedaratione. Vnum tantum adijciantt refurredionë probari duobus teftimonijsaptißimiiM-terpretaturfcripturasde ficufq;àttiofie ,quôduidelicet oportuerit ChrillumillumDdficpati,etintrare inglo riantluam. Et Frjzjgit panem eo modo,quo, dum in ui~ MS eßet,conßueuerat, mox dein euanefeens. At duobus his,quteuiderant,renunciätibus,fidcs,ßcutmulieribuSt ttoneft habita. tioepofiremu/madiedum arbitrer propter Thomam, reliqui namq; lUii aduenientibus continuo dixerunt: Surr exit Dominus ucrè,e^ adparuit Simoni . Et poft h£C indicarant duo, quidßbi eueniffet in Ma,quomodo cognorint Dominum in ßadionepanis.
Poftca difcumbentibus illis undedm,0£^c
Videtur adparitio prüfens frda, dii Thomlt;efe pra-buit
-ocr page 350-ÔIP.XVT. OSVALDI MYCONli
huit palpiindum,cr / raâàdum^t to.fcribit cap.to.Car reptioautëquamuii ddomneî pertineat^utpote guimU' lieribui non crediclißent,qult;e uidcratipßfx prit' ceptorefurrcâionem narrauerdtit, tarnen odThomaiti prtecipuè ßgt;eäat,ut qui nec apoflolis credere uolebat,ni fi uideret in manibui eiui ueßigium clauorum, Gquot; ret digitwmfuum in uefligium clauorum,g mitterettM num fuâ in latus eius. Exprobrauit ergo incredulitatein illis,G duriciem cordis:Quia uerbum ad fc miffum non recepcràt, et nihil eoru quie prius de refurreflione cuni tris loquutusßterat in mentent reuocauerant.At quifcis, an propter miferos nos G incredulitasifthæctumfùe rit,turn exprobata fit-ut uidelicet refurreüionis fides in nobis redderetur ualidior,poflq uideremtts quàm mlt;tni' fiftis indicijs ilia dificipulis foret comprobata ?
Et dicebat eisJteïn muiidunijamp;c
Refurreëlione iam fatis fiiperq^ cofirmata,quia pro' pe erat,ut reliéîurus eßet mudum, uellet autem relinque re, qui quod egerat ex mandata Patris, praidicando per orbemdiffiunderent,dificipulos puta, quoshadenusfiue rat,erudierat, exercuerat, prlt;ecipit quid'nam deinceps fit,G quomodo agcdum eis.ïte,mquit,in mundu uniuer fium,G predicate,Gc. Paucis uerbis rem multo maxima pr£cipit,nêpe, quomodo fialus,id efi, uita ætema pof fitdcquiripojlhancuitä'.Ettriadtcif.PnedicateEuan-geltum Omni creaturte.Ef.Qiii crediderit ,GbaptiZit-
tus
-ocr page 351-ÎN MARCI EVANG. EXPO. tSâ tuißierittfaluuf erit.Et:Quiucrónoncrcdiderit, con' dcmnabuur. Efi dutetti E,udngeltum,qiiod paenitentibut in nomine ChriHi remittdtur peccata: Luc. ult. Hoc opor tebdtddifcipulisprd'dicdriinomncj genta finedifcri-l»tnc,Chri]iut enim omnibiK ucnit, qudtnobrem dut uir tutem,c^ potcnttdtnconueniebdcomncf noße, id quod fieri non potu:t,nifipcr prlt;edicdtioncm,dcqudprtedi~ dumcrdtquoq;pl'.i8. Inomnem terrdmexiuitfonufeo ru, cr in fines orbis terrlt;e uerbd coru.Bx ed ucro qtëdd nodu jdlus po!uitcognofciuerd fiolidd,infiUtbilis ,teter ndific criUud cognofei potuit,dc poteft,no eße fdlutê dît hi,quduis multd ^unt lt;i lt;/odw et fdpiëtibus uiris quiefitdi inucntd,propo/jtdgt;incultdtd:Blon efl enim dhud nomen (hoc efl dlid Uli) ddtum inter homines fub coelo, in quo oporl edt nos fdluos fieri. Ail. 4. Vdledt itdq; prlt;eceptio ' nes philofopht£ de uirtutibus, lunffieritorü leges de iu fttcid, Sdpientii omniu fententiee de uitd bedtd/dnUionct Pdpifliclt;£ de ddipifccdo regno Dei,imô udledt crlex Det de fdniiis moribus, nihil enim horit uel dedit,uel da re pocuit[dlutem, qud cofirt Chriflus: no quod dicdnt» legem Deiferudtdmprouoluntdtediuind non confirre iuflieiam,fi'd neminem fine Chriflo ficereiUdm poffe, dut unqudm potuiffie ; Scimtu enim quod lex Jßiritud-lisnosdutemcdrnd.les fumus uenditi fub pcccdtum Ro-Wit».7.H«;c Budngeliofic prtedicdto qut crediderit, bdptiZdtuf fitcrit,fdluuserit, igitur quod per Eudnge' litwt
-ocr page 352-CAP.XVÏ. OSVALDI MYCOÎÏIÏ liumojfertur,perminumßdei (liceat itddicere) pitur.Bß enimfides ceritt pcrfuafio de eo,^uod uerbum promittit in Chrifto. Et hac perfuafio ,d qua eft exclufa omnis dubitatioauftitiæ Dei Paulo nomè habcf.non qui' dem quod ip fa per ft dignitatem earn obt ineat ,ftd quod nitatur promtfftoni Deigratuit^eper Chriflumoblatlt;e ZJquot; exhibitæ.iion eft igituruerum, quod hodieftnbunt pftudochriiiiani quida,opertbusnosaccipere,qult;e Deus in Chrifto obtulerit, nam hac rationegratuitu non eßet, quo Deus miftricorditer atq^ benigniter nos donat ,ftd uelutexmeritocotradiHum PauliP-ph.z.Gratia enim Dei ftruati iftis perfidem,tdq; non ex uobis,Dci donum eft,çtrc.lmàcontra mißionem,qua Chriftuseftdatusi Patre mundo: Quid enim opus illo, ft noftris meritis im petraretur gratia Dei^Ergo fides accipit quod Deus promittit peruerbum,^- largitur per ChriftumtOpera bona fiunt ad comprobationem arboris bon£,hoc eft, ft liorumDeiper fidemprocreatorumiOmnes enimfilij reddimur Dei, eo quod credidimus Chrifto tefu. Gal.j. Baptifmus autem ,qui datur uerbo pr^dicato credenti-bus, infcribitEcclefi^ddeft, numerofideliu,regenerat baptizatos,et teftificatur de bona Deiuolutate erga nos ad fidem excitandam,çr confirmandam.Regenerat, in' quam, non quidem utrtute propria, fed uirtute Chrifti, qui ftnritu fuo per miniftirium Ecclefia in uerbis, ac ft' gms lUud opus perficit.i. Cor. 12. Eph.s.Tit. 3. Aft.11 .Ei
-ocr page 353-ÎM EVANC. MARCI EXPO.
Ä7W excitât uerè^/icut uerbu,cr fô mlt;tgi ƒ, quid ucriwnt habet adiunéium.Miniflerenim dim baptii^dt in nomi-^ ttcPatriSiCr Pilij,et Spiritusfan{îi,cr bifccuerbisteftc ficatur,eum qui baptiZdtur iam eße reconciliatum Df d* 5«J Pater eft^ilius, Spirit usfan.att non fides excitd tur per aquani facramentalem, qu£ fignificat ablu^ nemSpiritus internant gt;(2rper uerbum quod auditunt tft, amplius cr potentiusiOb diiloseffeélus etiam bea-ptizanusinfiintulûs, pariter enint infcribunturcorpori Chrifliipurgantur à labe peccati originalis : cr tefiimo-ttium accipiunt de bona uolutatcDei erga nos, CX fî non in pTiefentiarunt gt;nbsp;tarnen poftquam ufiuns adepti Çunt ra^ tionis modo reâè inftituantur. Adde quod funtinfeede' te parentum quod olim efl iâtm à Ceo etm Abrahamô pâtre credcntium etc um femme eius. Quod dim ita efi^ quid abarceret à fignaculofixderis iüosi tiâ nec ïudæo' turn infiintes funt ob eandem caufam à circumeifione re-pulfi.îmôDcusiufiitjUtcircumciderëtur.Prteteredgtd-tifunt DeOjUt qualium eft regnum cœlorim.Pt qtufeis, in magii grati,quàm adulti fidem iam confißiiDemtmi infantes non inueniuntur uitquam no baptizati^ec Co« cilia inflituerunt,nec Papa,ergo neeeße, ut ab Apoflo' lorum temporibus çx ufu demanarit baptifmus paruulo tim.Quade caufafcribit Origenesincap.é.adRom, Pro hoc Cf Pcclefia ab Apoftolis traditionem fufcepit ' ttiam paruulisbdpttfmum darctScicbantemmiUi, qui--
Y but
-ocr page 354-CAP.XV!. OSVÄLDI MYCONlI
huifecretd myßeriorum commtßd funt diuinorum, tßent'm omnibus gemime fardes peccdti,quit per dqui cr Spiritum dblui deberèt. Verum hdc de re plus eft db alijs dduerfus Cdtdbdptiftds dilfutdtum. Ergo df fdlute funt certi,qui prlt;edicdto Eudngelio credut, ZX bsptizdn tur: quemadmodum condemndtiononmordtur,ß quis noncrediderit Eudngelioprlt;edicdto. Confondue uerbd iodnnis 'Baptiftielo.j,Qjiicrcditßlio,habetuitdmteter ttdmtqui uero non creditfilio, non uidebit uitdm ,fed ird Deimdnetfupereum. Eccefdlutis rdtionem hie ex ore Domini noftrtiefs,etex Spiritum eius. dnideßigiturt quod Concilid queeddm^zr Pontifices Ro.ddiecerut, tdit qudm htec traditio non fituerd,dutnonfit perfiila^ Cre^ de mihi,cognitiones hominum funt,atq; idea udnlt;e: per' tbuntigitur.Cogitentpijfideliter,cum FIDES Chrifli tantum habeat uirium, ut falutcm cofirdt fempitema m, qute'ndm ea fit. Res efl certè nonfriuold ,qudliter put at Ecclefid Romdnd,dum docet earn exißere paße cum pec tlt;ao mortdlifed uerd,folida,cofidnsd{iud,mifericordtdm Dei per Chriflum dccipicns,zr coferudns infincmuf^t Cr pofl hone uitdm tribuens uitdm lt;eterndm.
Porro figna eos,qiri ci edi'a denntjÄfc.
Ad dolores Apoflolos heec prlt;ecipuèpertinenf,quo' rum doâriM,quid noud erat inter gentes,fifftis cr mi' rdculit
-ocr page 355-In marcî evang. expo, iss fdculiißicrat conßrmdnda. Quemddmodum dutem ilU folum Chrtftum uehebdt, ita miracula perfolum nomm Tiu! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uideamus quo'nam mirucula pertinuerint,
nempe adconfirmationê iesvm eße chuistvM.lfft 2o.ldem er lo.f.clarèdicit Chrißusipß:Operaenitn deditmihi Pater teflificatur de me,Grc.Et to.Ope* »•lt;lt; quiC ego freio nomine Patris meijjac tcßimoniu red' dunt de me. Et paulo poft.Si non ftcio opera Patris meit ttolite credcremihi.Sinueroßcio, erftmthinoncreda-tiStOperibus credite,ut cognoßcatis nbsp;nbsp;credatis,quod P4
tfr i« Wf efttCr fgo in ro. Quamuis autem Eides in uer bum de Domino leßugratiamomnem acciperetutucr' bum eßet eonßrmatius, imbecditatt pcrmißit Dominus tniraculaiputa eijccre da^moniaatouis loqui linguis,(yclt;. Scimusex Apoftolorumailisiüaomniaßiila. l^otadunt igitur,Uiiracula,qua; nenßtciuntadgloriamDchGf to gnitionem Chrtfti,nuUaeße,nam abdueuntauero zy re dlo tramite ßalutis, qua fides eft kßu Chrifti yes'do'.ent fiderc creaturis, qua re uix alia magis eft abominobilift
Ita($ Dominus quidem pofts quam,0£fc»
DeAßcenßoneChriftiin ccelumLuc. pluribusfcri' bitcap'.ult ZSquot; Ail.i.Perßeüis igitur omnibus in mundoi quaPatermandarat, nbsp;nbsp;Reßurreilioneßatisapuddißci
pulos comprobata,confirmataqi,Dominus in ccelum re y: gt;nbsp;(eptut
-ocr page 356-CAP.XVL OSVALDI MYCONII
ceptui eß,ZT confidet i dextrif Dei Patrif .At^;hoe eß premium pro tam muit is magnisq; laboribus tpft para tum,regnat^xultat,triumphat:cr (^uod ad nos adtinet pro nobis intercedit,nos tuetur,adiuuat, confortât quo' ad lùerimus m hocmudo, recepturusad fepoftmortemt quicunq; perßucrabimus in coßdeliterufq; in fine: Sua namqi tn ccelamafcenfione uiam indtcauttfidelibus, ut certumfit afcenfiros er ipfos quondam,namubi caput eflabi ey eius capitis membra eße oportebit. Quamolr’ rèaddifcipulosficloquebaturlo.14. Etfiabteroadpd' randum uobis locum, iterum ueniam, er adfumam uos ad meipßtm,ut ubifum ego,et uosfitis.De prlt;emio Chri fli Paulum uidc Eph.z. Philipp, z.t. Petr.f.Obedien-tite Dei licet hinc difcamus bonum, nam Chnftum exal-i tauit ßuper thronos angelorum, etr fiuper omne quod eß fubltme, ut ex Paulo fatis darumeß,Quid igiturfi'^ er nos obedierimusi Dabit Dominus Deus nofierß' dem in calefligloria fempiternam.
Illi ucro cgrcfli praedicaucrunt,
Poß acceptum Spirit um [an. in die Pentccofks, ca-perunt dißeipuli teftificari, Chrißum eße filium Dei,pri tno ludteis, deinde Gentibus poßcaquam locus apud ïu^ dteos non erat amplius. Cooperatus eß Dominus, utpo' te fine cuius opera nthtl agit bomo,quamuisßanäus.Coit firmauit idem fermonem difcipulorum de Domino no-
-ocr page 357-IN MÄRCI evang. expo. 189 firo Jcfu Chrifto tcßimonium ßrcntem perligm, cr mi facu'aproutopui crutecclefiæ primmm h£c propter infirmitatem rcquiperat (utttd dicamyftgna, cr fi ne lUis crcdcre nokbdt ßmilts Thoma gt;nbsp;t^ut nifiuideret »« matiibui Chrißt uefligium chuorum gt;nbsp;CT mitteret in latiu eiui mdnumfuam, crcdcre non (ußinutt. Nonau-tem diu poß Chrtßi abitum ßgna pcrdurduerunt,mdluit enimDcMiUtin cordibuj bomintißrmaretur Chrißut tbfc^ iUis }Utpoßet dliqudndo dd ear dicere : Bcdti qui non uidcrunt, cr crediderunhndm mdior eß mercet tdli ter credentium.ld quod et nobii mdg^o certè foldtio eßt qui mirdculisd tdnto cdrcmus tempore : ndm uiuentc Au gußino ceßdrunt. üon licebit enim dubitdre de bedtitudi ne,dum credimus,illd Domini uoce perceptd: Bedti qui-non uiderunttGTc. Att^ hac eß ucrior rdtiofidei, nec ui-dere,nec tdngerCiZX tdmen crcdcre, Quduù dum omnid trefiitti confyderdmui mirdculu fcdtet mudus longe pldu fibilioribusubiubiuerbumChrißireHeprlt;edicdtur:An noneijeiuntur dd;monid,dperiunturocull,pdteßuntdu-^ei furda, munddtur leprd,fdndntur infirmi^dum peccd torumdnimi conuertuntur peruerbum dd Dommum? Apud piot igitur mirdculorum fdtif eßfupcrq;:dpud im pios perdert tur oleum cr optTd gt;nbsp;ctidmfi Chrißus redt-ret cum omnibu!ßt0lisßgnit,zr mirdculù:qudndoqui-dem fummum,quodßilum eß: non credunt, incdmdtio-nem uideltcet uerbi, ntfi dißertdndo : hdne enim fi corde
X f puro
-ocr page 358-IN MARCI EVANG. EXPO.
fgt;ttro tencrent,non poßrt Chri/lut und cuuerbofuo titm impiè cotcmni db eis. Orabimus Driw« «f tllud ipfumße tordibui noflris ingerat,^' confirma,ut credétes lef'dm Chriftum filium eius uerum Deum, e:j hominem tn und perfond, uitdm fidei confbrmeinus, O' hoc turbulentißi momdripcr pdtientidmtrdsfietdtoddlittus fecuntdtis ddpcBdmui pereundem Dominum nofirum lefim Chriftum,cui Idus cr glorid
und cum Pdire,cr Spiritu-fdnä.infeculd.
Amen.
-ocr page 359-tXPOSiTIONiS IN MARCI EVAN gelium Index.zy'ii.tiuidem priorrm.b.uero po-fteriorem fil^ ßcitm demot^at.
abrabami Deus. 129.a Adfelt;flibus malis in tcs pore fucairrëdü 149.3 adiierfa roleranda 71.a adulteria non finrim^ punira t04.b Adlatis figna 141.3 Agnus préfigurât Chri ftum 149.3 (t44.b agni pafciialis figura Alexandria ciuitas. 1. a Ambirionis fcintilla mukos urit 114.3 aniorem noftriin finu circumfecimus. iio.b Angelus primus rcfurs reÆonem Chriftian nuntiauit igi.b angelorum minifterio an Chnftus defiitus |
de animaru dormitio« neCat3baptifiatü er« ror nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.3. animus fide purgâduS »33-b antichrifiianos aboies bit dominus Aratrum fidei nbsp;nbsp;nbsp;$6. b arbitrq lib. adfertores gratiae conuiciantur Sf.b arma ad repellëdas ten« rationes tS9lt;ä Auaritia mulicribus pe Cuban's nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7o.b auaritiä Domtus detes fiatu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1X0.b auaririx natura ixo.b B Ad baculum reciperc 67.b baptifmus ad quid uti« Y 4 U» |
J H D E X,
HS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3- b b^prifmus fi'gnum rege nerarionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.a baprifmiis apoftolorii 6. a baprifmus fignificar mortificarionem. 4.a per baptifmum fepeliri 4.a baprifmus paruuloru ab Apoftolis ad nos defluxit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i88.a baprifmus pro paffios nc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii4.a baprizari quart Chris ftus uoluerir. 6.b Ben Coziba falfus pro phera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.a bethania oppidri.u7.b betliphage oppidum Tty. b Bitrer oppidum 140,3 Bonus cftfolus deus 107.a c ^Akei comedunrur rcpore famis ijs.b calciamcrafoluerc y.b |
re canes genres quare di« canrur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.a caroChrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy.b caro Chrifti qualisS. 3, amp;b. caro crucem odir.nî^.a carnis deliftum adhæ« rer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iji.a carnis adfeólus e'uia Domini eiiciunrm.b carnis imprudenria rac ronosdeftiruit ny.a cafus quorundäper nc ghgenriam ttx. b carabapriftæ non uoca ri conrionantur «.a carabapriftarum pueri malo fpiriru agunrur 96.b carabapriftarum menlt; diciras nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij.a in ccrna Chrifti corpus darur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn.a circa ctrnam dominis cä carabapriftarum er rortjo.a Chriftianus uir qualis rer animatus eife dea brat |
t N D E X.
heat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.b confelTiodei requiritfi
cbaritas omnia cömen dem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86. b
datapud deum.ioS. a cöfeiTio cöfulrandi gra chantas eft ignis. tSj.a tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.6
chnftusqnarein terra cognatiquerefint.jj.b ucncrit 10.b cognitioabfquegratia
chriftus quibus uenerit 86. a
79.b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concionatores Euages
chriftiis adfetfböib.hu« lij ofticij admonctur.
manisobnoxi’. 60. a i?3.a chnftus iinicus media® concionatores nihil tec
tor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7. b mereagant 86.b
chnftus quos diligat cöcionatorü labor i4.a
io6.a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concionatoribus Ioan
chriftus ubi^ fuifimie nes exemplQ fit f.i hsSj.a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cöcionatorbus proui«
chriftü fequentibus ni® dedü ut quieti uerbo
hil décrit iii.b incumbant 7t.b chriftü fe adferere quid in concionatoribus (it
ijj.a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autoritas ps. b
Cibus nö contaminât cöiugü Felix flat’. 43.8 78.b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cofciëriæ morfiis. lot.b
cibus cügratiarü adlio cöfcienriarü çftus qmo ne fumendus 7x.b do extinguedi j8.b
Cicero Ro.quare didius confilia dei occulta an® 6y.b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xienö inquircda.éi.b
Confeftio uera 4.b confuetudines bonas eöfeffio auricularis an Chnftus non omifit.
puens necefTaria. }}.b nf.a.
X c conftanc
-ocr page 362-
I N D conRantia pij opuj hae bent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij^.b cötaminatio liera. yS.b eoncentiones non fmt infer Chriftianos ob uerba Chrifti ijo.a conuiiiiorü malü.yo.b corinrht) raxâtur. tri.a corpus Chrifti quomo do edat quçftio. tri.a corpus fuum amp;nbsp;fangui nccurfummëdü trr.b correptio eftad pccnitë riam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»Tî-a Credéri pofTibilia funt omnia quomodoin^ telligi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr.b crudelitas matris ludai ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijr-b crux eledos ^»baf.tir.a crux ferenda in parien:: fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toS.a Cubiculû cordis. i6.a cultus Dei uerus.i44.a D DAemoniad mente 14^ dæmonisaftutia. ét.a dçmonia nihilpotefta» |
E X. tishaber nein anima lia quidem 6i.a Dalmanutha loc’ 84.a danielis c.9detla.ij7.» dans animiim metiiur Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjî-b dauidis films unde dû dusChriftiis iji.b DemifTionis probatio inquoconfiftat. 99.a derelinquereoîa tii.-a defperantiü feutü. 43.3 quod Deus copulauir, homo nôfcparetjdea elaraf 104.3 (134.1 deus extern is n ô capif Deus inuocâdus ex pu rocorde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lyô.b Diabolus quomodo re pcllendus 9. a diligcdi uerbum. 139.1 difeipuli Chrifti quo« modo agnofeedi m.b dilcipulos très qiiare in monte Chriftus foLu accipiat. 9’.a (83«b difcipulorfi incogitâtia difcip.îcredulitas. 96.b difcordix malum diuinitatis |
INDEX
diui'nitarisChrifti indi cia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti6.b diuiniratê Clirifti mul n non credunt 69.6 diuitic no funt obftacu lo ad uere colendum Dcum top.b diuitiçadminicula 110= lupratü tto.b (no.a diuiticnon abrjcicndac diiiiriaiQiUccebrx falla ces nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fà, a diuitijs qiiomodo uten dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no.a dinitöcófolatio. «09.b diuiribus lux euangelq difplicet tto.b (ij.b Docerecum auforitarc doftrina Chiifti cibus 71.a _ dolus qle peccatö domos dcuorare uidua |
rum ijj.a (»14.a donis Dei no abutcdii Ducenti denarii. 71.3 ecdcfiæminiftri quales eHedebeant too.a in ecclefia quid magni'i faciat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9S.b Tj Cclefia orationis do mus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lit.a ecclefiac Ro.fades iio.b ccclefiaftica officia qua lia fine 98.3 Elecmofyna an aliquid mereamur nbsp;nbsp;nbsp;toS.b de eleemofyna Danies lis locus decla. 109.3 eleemolynæ impiorum quales 109.3 (tog.b cleemolynarû efficacia elemcra papiftæ in cor pus Chrifti côuerri fal id dixerunt 140.3 Epilcopus f31fd religio fus quæmala infcr3t idj.a epifcopimunus. 121.a epifcopi quales efle de* beant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idj.a Epifcopi taxantur 68.a Euâgelium apud oms ncs gëtes prædicatum qmodo in telli gi. 1 ? 6. a cuägeliü iiTepftt nefeie tib’hominibus. j8.a euangelt} prxdicatores n« |
INDEX. nefihtmendici. 68.b euägelica pfedlio toy.b qui excotnmunicancii fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.3 F FAmesàDcQucnit 6z.b famismaliim nbsp;nbsp;nbsp;8;. a Ftrmeiitum uarie accis pitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.b Ficus cxccratur ixo.a Fdes aliéna uti profit jy.a fides protinus non do= cetomnia ??• b fidcs qtidie crefcit. 8t. a fidcs imbecilla à domis no non reqcitur.öy. a fides Deum deleóiat »Î4-1’ fides parentü quid pro« fitinfantibus jy.b fides Cohnthiorü qua lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isz.a fideiuis «x.a fidei arma 97.3 fidei ftudia nö fine effi^ cacia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3j.a |
fidei dona ubiq; difpen farepofiiimus 6j.lgt; fidei exiguitarc expro* brat Chriftus dilc.pu lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6o.a fidei augmenrum quo* tidie peiendum 96.b fidei lufiiiiaantc omia quarenda 4y.b fidcaccipimus, quç per figna ofFcrunrur 4.b fide imbecilles quomo do tralt;ffâd(.iis.a.8s.b ex fide nalcit chah tas 146.3 fîducia uirium noftra« rum quid pofiir, «j.b fîmus bubuli ediLijy.b Fortirudo carnis.if6.a Fratres Clirifti 66.2 Furiofus animus papi darum »6;. b G Adara oppidü. 6t.a '^Gloria omnisfugi* enda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33-^ gloriæ homo eft cupi* dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.3 gloria domini promo* uens,non eft prohi* bendus |
N D E X,
tendus 99.6 glonandû in domino 111.b gergeflaoppidû 61.a getlifemani uaiUs »;ô.b H tTTrericusGhrift’ pa piftiseft gj.b Homoquomodo pur= gcturàpeccatis iji.a homo omnibus anima rib’ prçpofÉus. 14?.b homini eftobfcuracoa gnifioDei x.a hominemtotum Deus requirit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii9.b hominü tria genera uer biDeiaudiunr ifx.b honores à regno cœlo^ rünôimpediür. 179.a honorum cupiditas ne xatdifcipiilos. tij.b hoftes patienrïa uincen di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lôi.b Hymni canrari poft e= fum agni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS4.b hypocnta beftia fuper= biftima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ip.b hypocrifis fugîenda uo.a |
ï TÂirus princeps fyna« * gogx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éj.b lemniü quadiagefïma le nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9-a ieiunium papifticü.9.a ieiunq lien laus 9.b ieiuniakidlus tempore efficatia 43.b (yx.b Impccni'tenria finalis ad 'inpietatë laplus fa»; cilimus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsx.b imprj fencenrïam de fes ipfis feriint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ixtf.a impudiciria Incrcdiilitatc quid con fequanir jx.b indiilgenriæ plœnatiæ peccatorum a Chrifto ix;.a ingenium humanüob tuumaddnuna.79.b amp;84.a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(119.b ingraritudo fudforum inftdiæ ludçorum erga cliriftum 1x7.» infïpiciiam fapientum quarc |
INDEX.
quarc Dominus tuks rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.a quare Intuitus fît Chris ftusaliquos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iit.a iuuidiæ maliim i74.b inuidiæoccafio contra Chriftum ui.b loânes Bapt. quare in uincula conijciaf yo.a îoânesbap.iriafccitj.b ioannis bap.mors.yi.a iofcph faber lignarius b iofcphi defcriptio dilis gens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»79.a Iracüdia Chrifti. 47. b ludas Gaulonires ii7.b iudas exemplum auari riæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147. a iudas cuius reinos ads moncar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49.b iudas cômonirus, quas refenon emendauerit anteproditionci48.b iudæ animus 146. a iudæquifimiles iji.b iudæi fcmper ceruicofi fuerunt n^.b hidxi quare fili] dican |
tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;So. a iudji nobis funt fpeâ:a culo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»j8.b iudæorum fupplicium Chriftiani ppetuô co gitenr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijS.b ludæoru qt milia Hiero folymis perierint. ijS. in ludiciü acciperecors pus Domini ifx. b iulius Seuerus xjS.b L T Aborauit manibus •*-' Paulus i4.a laude propria ferc'oms nescapimur tzy.b kprofus Chriftü deura confitetur i6.b Icprofum terigir Chris ftuscontralegc ?i.b kgiodæmonum 6i.b lex quare lara x.b lex domini fumme cole da. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.5 legis contcmprus quas le malum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«p.b kgis perfctfrio Chriftus ij.a Icgisconfummatio dis kdio |
INDEX.
îeJlio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«y9a. legem fticcre fîne fide ni lui conduct tSo.b legem nemo fine Chris fto facit iSy.a legem quidam feruant lolum externe 107,a «ontra legem Cliriftus nihil fecit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj.a Libertas perfilium das tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiy.b ligareamp; foluere peccas ta quid Löganimitas Dei ix6.b loqui pra?ftat uera^iu cunda Luftius ob mortuos, quosdeceat ^Agiftrat’fjfj 8iEth nicidifcrimcii6.a magiftranis Chriftian’ anfithabcndus. «6.3 magla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sj. a inagoriim feduftoriim miilritudo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»j;.a |
mandata hominum re qcienda 76.b (48.k mäfuctudinis exemplu manus imponere loy.a mantis amicos fignific ficant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ot.b manus illotie 76.» mardis Petri filius uos cartir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.a marcus Peffi difcipulus i.a marei Euangelium Ro mar fcriptiim i.a marei pafiio i.b mariæuirginis fides ôi. conftantia 178. b matrimoniû quare con ftinitum loj.b matrimoniumres ma« gna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj. b matrimonium quid di rimat ro4.b matrimonio legitrimo qui coniugant. io4.b matrimonia non fint coaiffa io4.b Medicus Chriihis.4i.b mendiciratc difeipulis Chriftus rphibet 68.a mendicetnemo ty.a mefliam |
INDEX.
meffiam ludæi putarüt hicregnaturum. 131.b
Militûpuerfùas. 171.b minoritarü inftitutum rcprobatûr 71,b miraculaquando cefla rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSg.b
miraciila Clirifti côfira marütdoftrinâ. 33.6 de miraculis multa
»88.b
mifehcordiadei nô ex pugnarur izs.A miflTæimpieras 7î-b Morbi propter peccata îï.b
monachi an fua deres liqiierint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iii.a
monachi mendicanres taxantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij.a
in Monte quarc Chri= ftusafcendat 49.3 mortëcaro horretiyS.a Mulier apud deum nô cftcontcriiptui tSy.a tnundipropriü loo.b Myfteria dei quibus co
gnita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H. b
N
Nazareth patria Chri fti éf.a
Nuntiumbonum z.b O *
^Bcdictiç fpiritusftu dendiim 139.3 qualium Oculi Chria ftum iiideant «7.8 Odium aduerfus pios 47-b
odium céfiltum fanum non admittir 48.3 odio pii habëtur. »36.5 Officia quail ter in ecclc fia ufurpanda 98.3
Oleo ungerc 68.b Opera noftra nobis pla cent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103. b
opera fua Deus in nos bis rémunérât t8.a operü gloria folu ualet apud homines. »07.b
Oratio fidei in certos fertur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3;. b
oratio fcutum côtraten tationes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ƒ9. a
oratio Stephani ^jfiiit
Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sr.b
oratio
-ocr page 369-
INDE X orario fît fîdelis ny-a oratio quare fieri de= beat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t6. a oratio fidelis fiigat fata nam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.a oratio quo in loco fic= ri debeat nï.a oratio qbus profit 35.b orationis multiloquiu Deo nö placet. »17.!» ab oratione non cefian dum nbsp;nbsp;80.a (73. b orauit Cliriftus uaric in Orädo difcipuli fue runt frequentes 113.a orantiü habitus 113.a «lt;tticr:/«quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119. a Osanimæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ji.b P P Äpales etrores î.b ■^papifmi imago 98.b papiftæ enormia uiria pro peccatisnô habet lio.b papiftçqre contra Eu3=! geliü pugnent ixt.b panis corpus Chrifti fa cramentaliter lyo. b panis an uerc'fit corpus |
Chrifti «yo.fr pane Chriftusnon trai lt;frauir,nifi cum gratia rumaclione 149.6 panem infermentarum ludari in efu pafchali habuerunt 149.6 Popuius belua muhos rum eapitum xd9.b in parabolis Chriftus locutus difcipulis y;.a quare Paruuli baptifen tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.6 Paulinus anirn’requi« ritiir in concionatori bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo.a pauperum ratio haben da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.6 pauperum Ipolia côfii mimus inuriliter 83.6 Peccatumquid jx.a peccatü remilTibileyx.a peccatü in fpiritüiàn» fi- a peccatü cognofcere nS eft hominis i66.b pcccatum dolct mors Chrifti lox.b peccatü ad morte ij6.a Z peccati |
INDEX,
pfccari qualis turpitus do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfy. b
peccato mori 4.3 peccarü mundi rollere Chriûü quomodo in= rellig. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Ä.b
peccare ex malicia
ijó.b
peccaroresicnitate qua dam traólandi »6t.a pecuniam fecü rulerunt difcipuli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ji.i.
pecuniæftudium radix omniümalorü. no.b Pa;nirenria,quanä rae tione in corda noftra ucniat i66,b poenirentia papiftica ii.aamp;b
pccnitéria uera amp;nbsp;Eiian gelica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lö^.b
poenirentia fîne fide de fperarioeft 4. b pernirëria perpétua eft
uira Chriftiana 4.3 poenirentia ueram redu citEuangelium n.a pccnitentiam fecum ha bet fide; n.a
Peftilentia poft bella Si famem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rjî.b
peftis unde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6x.b
in perendo fit modeftia 16. b
petirionum duo gene* ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.a
petrus Galatin’ t4o.b petrus peccauit iy6.a PharifarorS tetatio 8j.a philofophia fruftranea ad iuftificationem x.b
Pieras quomodo docc^ da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sy.b
Prfceptis Iiominu De’ non colitur
preces quiete requirunr
proditor Chrifti fuit ex duodecim
prodirore quarc Chris ftus non manifeftarit 148. b
proximusqui 130.3 Puerilis çtas grata Chri fto
-ocr page 371-INDEX,
fto quare »o a P U en giaria dotninica: pafTiôis indigct loy.a pucri humilitas 98.b puens bonu exemplü proponcndum toi.a pulucrc excutere é pedi bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.a punitDe’inuita itô.b purgatoriu papifticum res fiera 17?.b de igné Purgatorio qd ueteres lenferitit tjô.a R U Eddedum unicui^ quod debef. iiS.a regnum Dei prædicare to.a regnum Chrifti non de hoc mundo 168.a reguü Dei, nofle Deu ijo.b Talium eft regnum cœ lorum quomodo in= telligatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to6.a rcmiftio peccatorü per mortë Chrifti pros |
repudtj libellus quarc permiflus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loj.a refiirredio corporum ti8.b refurreftio pro regno ' refurrediio duob’ teftie monqs probat i8s.b refurre(Hionis fides ncc ceftaria i8i.a rcfuneâ:ionis increduc litas quare difcipulis accident i86.a refurreftionis domini» car hiftoria neceiTaria i8o.b rudes in fide tolerandi 84.3 « s _ Acerdotiim impios M rum timor 145.3 facramentum quid cóa ftituat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tro.b facramentum ueteris te ftamenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;49-* facrametoru ufus tji.b Z t Sack |
I N D fadducæi ignorarût fcri pfiiras «8.b fadducæoru fcdla ii8. a falfidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idi.a falutis fumma jji.a In (aluns caul'aan ali=: quid iialeamiis ut.a fanguis Chrifti i ationc cælefti bibifur lyi.b faiiguis Chrifti à pec^ caris mundat lyo.a fanguincm Chrifti fide haiirimus 90.a faperehominis 88.a fapicnriæ Dei nemo re=: fiftet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijt.b fatan nulli ætati pacit çé.a faran cupid’ nobis no cendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ps.a fatanæ machinamenta quomodo præuenien da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*45.a Scandalizarepueros too.b fcriprura laqueus carcn rib’graria Dei t44.b fcripturâ qui fiuftra lec gant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»44gt;b |
E x; fcriprurx mens confide deranda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttp.a Scderc à dexms Chria ftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tp.a fermo nuntius cordis 80.b Signû memoriale Chri ftusinftiruit t49.a figna cœli petunt hypo critæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.a fimilitudines à quibus rebus iumantur y4.a fimon magus nbsp;nbsp;tjj.a Spiritus bonus excitât pilatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173.a T qriEmcre nemo pericli tetur t50.a teftamentum profedc re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti'o.a templa papiftica fimia lialudaicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t34.a temporis refpedus has bendus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8f.b térario fan^torü éo.a. tentationes diabolicæ funtcarnis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7«b tentationum uariæ for mx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.b tcntantur |
INDEX,
tentannir pij perpetuo 7.b tentatus Chriftus qvas Tlicologi fophiftat ta= xantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8j.a torcular eccUfiac figus ram habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ny.a tribulahones quare ali quando immittuntur 74.b tnbulariones uincendç pcrparientiam ii6.a Tunica Chrifti 172.3 V x rErbü Dei qiios moe * neat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.b uerbi audirores fediilij fed non feruidi fo.a uerbi auditoreÿ indi« gni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»n-a uerbo tribiiif quod eft carnis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.3 uerborum eft fignifica= re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.a |
uerbis Domini fimph® citercredendum iji.a ueritas omnibus nota (fle uult id.b uermis cöfcientisc 101 .b uelle dominum »i8.b iiendere quæ quis ha« betquomodo intelli:: gatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to8.a ueftitus Ioannis f .a Viamfidi lubrica tix.b uidima Deo grata 101.b uigilandi modus i4x.b uinditftac cupiditas 70.b uinum uulnerato acce lerat mortem 175.b uirtus Dei nos pafcit 84.b uifa ærerna quomodo acquirenda nbsp;nbsp;nbsp;i86.b uita fandlorum eft trie bulario nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idx.b uita Chriftianoru quae lis efte debeat 141.3 uita Chriftiani homie nis fit fecundum uerie tatem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.b uita arterna quomodo parerur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.3 Vndhjs eft dominus fe cundo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t4s.b Z Î Vocatio |
I N D uocario liera cognofcë da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tl.a deiiocauóc milita n.a amp;b. Voluntatem patris fas |
E X. cerequid uora liera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^77*^ Vxorem rcpudiarc nô licet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toj.h |
F 1 N I S4,
BASILE AE PER THOMAM
PLATTERVM, MENSE MARTI O.
ARNO M. D. X X X V I 11.
,;p B-fib.
-ocr page 375- -ocr page 376- -ocr page 377- -ocr page 378- -ocr page 379-
1 f j U nuocverltn tttt5 mililîit | ||||||||||||||
J |
|
ni
-ocr page 380-’WpjüvidLiurotp [|i ;nnauïuuw^ii3p
vn/iamunibv^
.ttt lUWQipp U quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ivy
- ?P
»UU luow iqydj
j) midj3jn|iüii aiudlij^asiü tub ;3iu mptjc
z ÜJlÏJ^4gt;Ï3lli3,
•yui
-ocr page 381-