Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

lACOBI BROCARDI IN APOCALYPSIM

PRÆPAT I O.

V I nuntiat füt»ra,ejui nuntiauit ab initio nout jfimum,amp; qua nondunt fablaßtnt;ipetit,vtßnon ante,at hit tädem nouißimis temporibtts timea-detargloria, Ißa.j{6. a4po-cal. 14. Q^ndocjuidem nullus vn-

quam prater ipß.m ßt T)eus, cui facer cultus,pur a rehgioßt tribuenda. Eß enim illeßolus Deus, qui di~ ßingutt omnta tempora, nuntiat qua ßnt omnium temporum, eßicit omnibus temporibus omnia, quique creauit omnsa, timendus, nbsp;nbsp;colendus ab omnibusß-

cundum eius praßrtptum, c^ tußunz-i. £t cum in toto tJ]/Coß,ac in omntbus propeßacris libris hac oSlende-rtmus,nunc videnturßmmatim repetenda, qua fint rerum denuntiata^ü, earundem effebiarum, dum peruenimus ad interpretations Uhus Itbri, in quo con-cluditur omnis Prophetiaßnitiumigitur c^progref-fis Pr op het ta videtur it a dubius, vt in ipfa fair ica mundi, tn tpßs creaturis, opéré fio, conßgnauerit Deus,qua erat eß'eblurus tn mundo 'a primo tempore adpoPiremum tempus: vt monemur cap. i j. AEatth. Gr T^fal.y^. vbi ‘Tropheta clamat: efiiperiam inpa~ rabolis os meû, eruPtabo occulta à iaPiis fundamentis mundi. er tn Ißtia 48.41/- ipfe Dominus : Non tn ab~ fcondito locutus fum: à tempore quo fuit ipfiprophe-tta,tbt eram.Hac nouit ille,qui pradicabat Euangehü fècundùm reuelationem mjPlerij abfionditi àfeculo, 9^4 X taciti

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï» ft. JÊ F A T I o.

tilcitiàtempdribttsaterntt -^at^ expeSlatur^vtpatt* fiant toti £cclefia.,^nprimo homineflatumfiaturnm homtnam nûtiaait Deus : in etus creationt, in arbor« uetito, inJerpente^ in tentatione, inßminepromifio. ^uodnouit ^pofiolus,eiui expofiuit quafuntprims ó* ßcuntli nbsp;nbsp;dams: in vnum locu conduxst ‘Tetrus o£la

iuibitiapracones, tn quibus fignificauitDeus fiatut futures mundt. quodpatet in Snocho, in Noë, vt alios prateream. cuius N oë opus reuocatTetrus ad, bapttjmuns,et ad iudtciumfuturum,dum ait,nos ßr-uatos in baptifino, vt olim cum Noe pauca anima in area fublata aquis:atq^ Calos,qui nunc funt,effe repo,, fit os eodem verbo. '^n Abrahamo, Jfaaco, dr lacobo^ stem in his,quipoR- confiecuti funt, mins^tris Scclefia (dr regni Des, tnq^ eorssmaciis, recognouerunt futura. (dr ‘Propheta,(dr £uangelifia, dr eyfpoitoli: vt nouit ille, qut dixit, omnia contigiffe in fissura Patribus. dr id quoq^ expetlatur,vt patefiat toti Ecclefia. APofis pater 'Trophetarum in primis continet my Iberia de ƒ ChriPto, dr Ecclefia: qua dixit Paftlus fuijfi abfion^ d.tta àßculo : contsnet ilia , quafuerunt vmbra futu~ rorum,corpus autem Chrijli: continet,epua funtprimi aduentus ChriPbs.quod repetebat ßpe ChriPiusfu-dais,vt confuleret Scripturas,AEofim,drProphetas, qsti de fie locust fusfent : cotinet hiPboriam flatus Eu~ angelij, dr eiua funt fecundi aduentus Domini,aciu~ dicij : qua flint nouiflsmi temporis. De Prophetis nit dicam, nifl qua attsnent ad nouijfima tempora, dr ad sudteium: quodipflmet itaproponutfe aPluros de ad~ sientu Domini, de iudicio, dr nouiflimis dsebus. Qfli interceflerut à lacobo Patriarcha ad Afofem,aAdo-fead Prophet as mintPbriDei in fsto populo, (fl alij. •»

pauci : item adnerfarij inuententur f^ijf ’ figura hum fut urorum tpfi, nbsp;nbsp;cfua ficripta fiunt de ipfis.

apertione lihrerum inuenietur narratio operû fiecundi aduentus Domini fiuijfie ab Euan gelikts confiignata in narratione eorum,quafiuerttnt primi.'Utaliaprlt;t-teream-gt;, qua hie dteenda efient de magno Propheta Chrt^o lefiufinuenientur amp;nbsp;Apo^loli nuntiafie futur a fiecundum prafcriptumPropheticum:quod omne •verbum Dei 'a Spirit» faneio di£latum,dehuertt cen-tinere Prophetiam^vifit dtßinbium à uerbo hominu^ (^ab ahis Jcripturis. ^oPt hac omniadedit Deus ^^pocaljfpfim^ in qua qua Mofies, nbsp;nbsp;‘Propheta ficri-

pfierunt de ftatuSuangelico ydrde poflremis tempo- ’ ribus^afiumuntur, nbsp;nbsp;eert o ordine^eoq^ diEiinSlo,ex-

ponutur.Ti^^e arbitrer fuifie illa negligenda,qua pofi: ^poPtolos vfiq^ ad nofira tempora fngulispropèata-tibus multi nuntiarunt:qua^ nune 'v.idemus euenire^ •vt -verufuerit, nottverbum Domini, non mifierieor-diam Domint defuifie tn generatione cr ingeneratio-nem. Etcumhac^erinthaSlenusprópèomniafinfi-bus no^ris claufa, nunc agnus, qui claudit, nem» aperit-, aperit,dr nemo clauditfail is, ac euentis ipfis paté facit ,qua teila c^obfignata diu manusnoÏlra, trailauerunt^. 'Utautem tempore eorum patefailio-tiis facilius à nobisperciperentur, dedit Deus tyPpo-t^^ljfpfiti^jitt qua qua in totoßatu Suangclij erant futur», confignauit. quorum hiiioria efi nobis veluti ante oculospofita. vt dum quaq, res euenit, illam tn zgt;^pocalypfi debuerimus notajfe. qisod quidemiam diu quidam fecerunt certis in partibus. Hoc autem gt;nbsp;tempore cùm peruenerimus adapertione fextifigilli, fexta tuba, ecce uipocalppfisprabetfi totampropè ? nobis

nobis ^pocal^pßm,hoc eytjibrnm apertum,^ reclu-fum per ettenta eorttm, ejuii in eo erant denunttata. tjtii Uber diblfts videtur Jdpocaljipßs,ß ob alias causas, etiam ob hanc, ^aodper ipßum ingreßtfm,^^ adi-tum habeamas adomnem Prophetia, nbsp;nbsp;ßt in ßacris

literis ejuamhicmemoraai. tjaod in ipß tlla (vt dixi)conttneantur,qaaßantin^^^oße, nbsp;Prophetie

de flat ft Sttangelico, de poflremis temporibtts. imo ‘veroßtconclftßo, nbsp;nbsp;comprehenßo Ubrorumßacrorttm

in his,(jfi!t ad prophet iam at t inent: at tllos conducat ad finem operttm Dei. Utß cotnpares caput primum tgt;4’pocaljipßs cumprimo capite ^eneßs : cjuaßuntde--incepsßeptem Sccleßarum cum toto Çenefl:/^uaßecun da -viflonis capitis cjuarti cum ßatu Legis: qua quinti cum pradicat tone Suangelica : reliqua narret flat um £uangclicorum vßq^ adpoetrema tempora ßumptum qttoq^ ex t_^ofe Prophetts:inuenias hanc ^poca-Ij/pßm aflitmere^^ contrahere, (flconcludere omnem prophetiam. QjMmobrem videmur omnes debere efle attetiinhac ^pocalypß,per quam cognoßcamus quo-modo in Euageltftis, çp- in ^poflolis,^ tn Prophétie, amp;nbsp;in APoßeßnt confcripta tempora fut ura,ç^ noflra. ■Ab hac deinde cogmttone ingrediamur ad alta, ad occult a conßgnatain fundamentis mundt 5 ad myfleria abßcondita àßecülis de Chriflo, nbsp;nbsp;de Eccleßa, ad tlla

qua fuerunt -umbra puturorum, quaq^ contingebanL patribus in ßgura-, ad rationem itlam,qua fuit ALoße amp;nbsp;‘Prophetaru nuntiandifutura: vtdeamus curfum totius mundanißeculi, conßgnatum in tpfo calo, çpy in créâturis: hifloriam-mundi propoßtam ab initio: con-ßlium Dei in adminiflratione mundi, maxime in flute populo, de quo cö^io ait Deus lere. 23. lÿ' 3 o.- 7“une cognoflcetie

iafno/cetit conßlinm menm. Hac cùmßnimagna, maxime optabilia omnibus,ettam cognofcetur,et ma-ntbus ipfis tenèbiturT)eus At er nus,verus,ßabrica^ tor mundi, effebbor omnium omnibus temporibus in tpfo. Et hic videbitur eße apertio arcA , in quanta aßicere omnes optauimusßum ergo ad hac nos indu~ cat Uber ^pocalgpßs ,peripßaeuenta rerum, quA,in fiatu EuangelicoextiterunL,:atij^ horum maiorpars ■viß fuerit, dt‘pauca reflet: atq^ hAcprofliicipojßntà eiuouis,ejui t^UA hablenus acla ßunt,aduertertt ; omhe fludium in id zndetur effieponedum, vt cognoßamus, CrßeruemuscjUAinhiKlibroßcriptaßuntiquod id a~^ gendopronuntiemurbeati, ati^habeamus initia pe-netrandiad mgfltca‘Trophetarum^ Tßec veroßolum noflra caußa conandum ebt,vt perueniamus ad cogni-tionem, nbsp;nbsp;int eiligen tiamhuius Itbri, fed propter

gent es, e^uA. nobtflum vocanturnuncad fufcipiendii idem Euangelium »fijt per illa ejua egerit Chriflus in populo Chribiiano, carper euenta rerum denuntiata-rum in omniproph^tia, adducendißnt omnes uocati nunc exgenttbus, vt credat Suangelio^ ^ta enimpra~ ceptum ebl d Chrtbio vt agamus,vbi ait iSbCatt. 14: Et pradicabitur hoc Euangelium recni in vniuerßi terra,in teflimunium omnibus Gentibus. Nam quan-do libri aperientur, cogenturomnesgentes cognofccre Deumnoflrum,^ Chriflum lefum Saluatorem:va-natjUA^^relinCjuere, Deum verum timere ,dareilli gloriam ,cjuod facere nos inprimis iubemur. Xdnde cum apud nos hoc tempore aperiantur libri, vt dice-bam, cir contendamus ad complementum eorum, eiiia ßripta funtj, ijntß^ noflrüm, qui aliquid de re tarn magna,et optabili vidtt,videtur debere nflcdere idem ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 alits.

aliis, cum qttibus eorundem bonorum put at fè fort participent. Scripß ego i^uapercepiex Jdcris quot;Bibliis: communicani cum alicjutbus pits viris, à cjuibut impulfus fui aliquid edere. ./depriùs vifàm efi ./Ipo-talypfim effé proponedam,qu£, propius traslat nojtra-^ ejUis. efiadttus ad alia : eilveluti lucerna, cuius luce conipiciantur alibi occultiora. Opfero igitur Eccleßa ejuod E)ominus dédit : offiero omntbus ÇhrirHanisy-ut •videant veritatem verbi Det in eyfpocalj/pß, vißtri tjquot; tn Aiofe deinceps, amp;nbsp;in omnibus Prophetis, agna aporiente toto ßgillo ßexto, 0quot;ßeptimo,et area ipßa, Interea populus,qui neßeit quidnam agatur hoc tempore, quißbi videturverßari in ob fcuris tenebris,ha-beat lucem aliquam ,qua ßnem malorumproßiiciat, amp;ßeßiflentetur. qut nonßatueruntpievitam du-cere,vtdeant iudictum Dei,quod immtnet generatim emntbus :gentei incipiant audire, T)eum verum, cult um verum eße apud Chriflii^nos-, qui nuntiarit ab inttto futura,zßßngulis atattbut qua fueruntßn-gularum atatunt: amp;nbsp;qua nuntia^fit, çp- vt nuntia-Ult, omnia euentße, vt tadem vbiq^ terrarum timea-tur D eus naßer, dcturcf, ei gloria, Etß non in omnibus perfecta, er ahßoluta videbitur noflra interpre-tatto, nee nos idpollicemur. quad Dominus dat hoc tempore in crepufculo diei exhtbemus : aderit dies, quando dabit Dominus omnia p erfe bi a. Etß de Papa, (p“ Sccleßa Esmana grauius videbitur eße di-blum in nofira interpretatiane, aut ad ipßos nonper-tinere:primum tllud reßondemus, loannemfiripßß ße hibtoriam de Eecleßa, er flatu (fhrifiiano : cum Eccleßa Romana dominataßt tarn diu, neeeße efi, vt

uarrantur, conuentunt Eccleßdt EomanA^ (ßquot; non aE teri. deinde ijuaßmul memorAntitr de lgt;rincipibKS,et 'fopttlaribns facientibus ciim Eccleßa Romana \ non omnes principes , non omnes populäres voco in eadenr reprehenßonem: fid eos,ijui injuste,ißr tyrannice egc-runtgt;: veritatem, cfi ventralem nuntiant es opprejfi-runt-^at^jadeo veritatem cognitam oppugnaruntj. nam omnibus temporibus fuerunt fub Tapatu principes ‘Deum verent es, cr populäres piet at em co~ lentes. Qyù autem vififiint reprehenßà loane in hoc libro, videnturnon debere conijueri :ßed pottus ad~ uertere, quomodo omnia ordine expofacrit à fito tempore ufi^ ad noflrum : quomodn vt narrauit, omnia euenerinC.vt certe fciant, cßqua narrat detncept futura, euentura quoq^. vt Babylon euertatur, dra~ cônes, drßalßpropheta perdantur, Diabolus cjicia-tur. Siiam hac futura fint, videamus quidnam po-tijßmumproponatur^obis inhocltbro: atqueaudia-mus sy4ngelum ilium, qui iam diu voce magna cia-mat iTtmete Deun^ date eigloriam, nam venit hora iudicij eius: adorate eHm,quifeci( calum, zjquot; terram, mare, fontes aquarunu.

R A c T A T loannes in Apocalypfi I Kva ftatum,qui fuit fuo temporcEccle-fixjquiqjeofecuturus erat póft va-(d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vique ad innouata Ectlefiam

in fecundo aduentu Domini, feu vfque adconftitntum rcgnum Dei in ftatu tertio. nam fibi ea nuntianda mandaban-tur,quæ oporteret fieri citó:ea fcribenda quæ erâr, amp;quæfuturaerant,quæqueviderat.Quôd antein in his ÿc præterita intelligéda fmr,pôft vidcbimus. Antequàm veto de bis agatutjtres ftatuspopuli Dei, 8c feptem ætates Ecclefiæ cpgnofcendæ funt. de quibus cap. i. Gen. 8c alibi multis in locis diôliî fft, amp;diceturinhoclibro. Status primus dicitur Patris,Cirtuncifionis,amp; Legi^ fecundus FiIij,Ba-ptifmatiSjamp;Euagelij; tertius ^iritus fanôlijSab-bathifmi, amp;apertæ Prophetiæ.* Ætates autem fe--ptemitadiftinguemus : vt prima fit promiflionis, (nam inGenefi tempus ante Abrahamûin alium pofuimus ordincm : quod tarnen fua certa ratione aliquando in primam ætatem ducitur) fecunda Legis J tertia Prophetarum J quarta Chrifti, quinta Chriftianorumjqui fuerunt régnante Antichrifto, fextanouorumProphctarum,fèptimafccundi ad-uentus Domini nuntiati à Sauonarola, amp;cœptæ prædicationis eiufdem aduentus in Germania anno I ƒ 17. Et quoniam totum diuiditur in partes, arque pars in alias partes, partes quoque ducenrur in numerum feptenum. rdquc fit maxime ætatc

I N A P o C A I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ir

quarra,quç eft primi aduentus Domini jamp;fcptima Spiritus landi. Nam loannes à quarta ætatc qux fuit Chrifti, incipit numcrare i'cptem fecundi fta-tus Filij: vt prima iit Ecclefiæ Apoftolicæ, fecunda Martyrum, tcrtia ceflationis perfecutionu, quarta Chriftianorum fidelium orto Antichrifto, quinta rcgni liuius audi tempore Pipini amp;Caroli magni, fexta nouorum Propnetarum nuntiatium fecun-dum aduentum Domini; feptima cœptaeftelucc-re vt aurora Luthcro innouante prædicationem Euangelicam. Inftatu autemingredientc Spiritus ûndi numerantur feptem tempora,quç ita diftin-gui videntur ; vtprimu lit àprædicatione Lutheri vfque ad prædicationem confirmatam in Hclucria amp;nbsp;Rhctia: fecundü,amp; tertiu diftinguuntur fecun-dùm progreflum prædicationis fadum inaliis lo-cis.vtin AngliajDacia,amp; alibi quartumperuenit ad perturbationé (^llicanam . Hæc quatuor tempora lignata lunt àhouis Prophetis in quatuor Papis Angelicis, hoc*eft, prædicatoribus à Chrifto millis. Quæ diftindio temporis lumptaeft à quatuor cquis, quos deferibit Zacharias cap. i. Qinn-tum ducitur ab ortis perturbationibus Gallicanis, vfque adcædes vniucrfales fadas Euangelicorum ineademprouincia: fextum abhis, vlqueadcon-flidum cxercituum, quando in denfioribus nubi-bus cæli aderit Chriftus,qni côuertat iudiciû contra Papiftas, amp;nbsp;conftituat regnum Dci perlèuera-turum deinceps femper. Ergo quemadmodum. Mofes ab Abrahamo ducit primam ætatem præ-fentis mundijita ducit loânes in prima vifioneifcd deinde ducit primamàChrifto,amp; numerat Icptem vfque

vfque ad fcptimam Mofisàtem ingrdrum in fêpti-mam diftinguic in feptem tempora : vt tempus intra tempus ducatur, veluti rota in medio rotæ. Et hoc non fit, vt diuerfum ordinem velit ducereà Mofaico. nam in prima vifione, vt dixi »in leptcm ■ câdelabris idem ordo feptem æratum intelligitur, lt;jui pofitus eft à Mofé in libro Genefis. led ratio ha bctur trium ftatuum, Partis,Filij,amp; Spiritusfan-ôli.Vt enim in ftatu Partis omnia diflanguuntur feptem ætatibus, ira in ftatu Filij fit ab initio fui primi aduentus,vfque ad finem léptimæ ætatis.ita in ftatu Spiritus fan(fti,ab ingreftüin feptimâæta-tem vfque ad finem,fcptena diftindio ponitur.at-que has diftinétiones videbimus in i^fa litera hu-ius libri Apocalypfis. Quantum veto ad myftica attinet, contemplari duo hîc liccbit in primis : In ftatu Partis poni feptem ætates,in quibus amp;nbsp;ftatus Filij,amp;ftatus Spiritus fanifti^omprehendantur: vrintclligamus Filiumamp; Spirkum fandum elle in Pâtre , arque Filium amp;nbsp;Spitftum landum mif-funi. item Filium, dum in fuo ftatu airumit fibi feptem a:tarcs,amp; fe medium ponit temporum mun-dijamp;Eccleliarum, portarc in fc prioraamp;poftcrio-raj ducere primam, quæ fuo ftatui tribuitur ætas, in prima primiftatus, in qua Abraham viditdiem Chrifti. itafccundam baptifmi in lècundamcir-concifionis : fimiliter tertiam in tertiam : vt pcrli-ftens in quarta, circûducat médius cafdem leptem aetatesjvtquilîtætern’ Deus in çternoDeo Patte. Dû pariter Spiritus fandus aftiimit fibi fepté tempora, in quæ conducuntur quæ fuerunt fepté æta-tum mundi,amp; quæ nuntuta funt in iifdcm feptem

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï N A r 0 C Ä ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ƒ

ÎÉtatibus :concludiramp;quæ fuerunt totius ftatus Filij,patcfitamp; ipfê æternus Deus in Pâtre amp;nbsp;Filio. per quem Pater amp;nbsp;Filius etiam egerint omnia om-1 nibus feptem ætatibus mundi, non folùm nuntia-;. rint: vtoftenfum eft cap. i .Gen. Hæcvidentur co-gnofcendijvr corum quæ dicûtur, ordo teneatur, j atque interpretatio felc aperiat. lam ordiné,quan-tum à nobis fieri poterit, facillimum quæramus, ; vt omnia quæ in hoc libro dicuntur, diftinélc pro-ponantur. Namquæ àcapitcprimo vfqueadduo-decimum traftantur, non facile commun! ordine videntur polFe diftingui, propter rationé tratäandt prophcticâ,amp; myftcria de Deo Pâtre, FiliOjamp; Spi-ritu fanôlo. In his autem quæ àcapite duodecimo vlque ad fincm libri narrantur,poteft ordo tempo-rum feruari, fi materiam de qua agitur intelligaj» Agitur enim ibi de ortu,amp;ftatu Antichrifti, arque de cius progreHujacfcteritUjvfque dum peruenia-tur ad Écclcfiam inifcuatam. Nec erit hic diflîcul-tas in ordine, quanao rem ipfam tenueris. In vn-' decim autem primis capitibus, vbi de Dcoæterno agitur,de Patre,Filio,amp; Spiritu fancâo: atq; Icien-• tiaamp;cognitiodeipfisdatur in rerum narrationc, non facile, vt dixi, vt hæc percipiantur, commun! ordine confequemur. vt ad myfteriaperueniatur, ordo Propheticus cric quærendus. Veruntamen

I quoniam literalis narratio debet retinerc fuû cer-tum ordinem accommodatum ad commune fen-; fum amp;nbsp;modumjordinem cottimunem prius,amp; là-cilem in vndecim primis capitibus quæremus mo niti ab ipfo Domino, qui iuflit Ioanni,vT feriberet » nbsp;quæfunt,amp;quæfutwrafinit:deinde alium difti-

tiliorem art ingem us fignificatùm à Ioaniic,qul nouit quæ traftabat mylteria. Dicamus igitur pri-mùm cxponicapite primo maieftatemChrifti,atq; cius Euangelium à le prçdicatum.amp;r ab Apoftolis, amp;nbsp;à Paulo : quod idem Euangelium prædicaturin fccundo Domini aduentu ; deinde exponi capice feciido amp;nbsp;tertio fub feptem Ecclefiis Aliaticis, datum Ectlefiæ à tempore Ioannis vfque ad hoc tem pusfecundi aduentus Domini,atque einsprædi-cationis rcpetitæ; item ab hac vlquc ad finem perturbation urn Gallicarum, quando rcgnum Dei cólliruetur,quod delcribitur capite quarto, in quo quidem regno ctiam Prophetia aperietur, vt nar-ratur capite quinto. V t autem oftendatur quomo-do Prophetia aperiéda lit, fit capite fexto,feptimo, oétauo,nono, decimo, amp;vndecimo, repctitio eo-rum quæ aóta funt in toto ftatu Filij à tempore Ioannis, vlque adinnouatam|EccIcfiam in feciido aduentu Domini, fecundùm (gt;ftind:ioncm,quam dixi,ætatum lepte, fit amp;nbsp;dillintla repetitio,amp; narratio fecundùm feptem tempora corum, quæ aóta funt ab initio fecundi aduentus Domini vfque ad confirmarum regnum Ifracliticum.Hic ordo reru videtur in ipfa litera diftindlus fatis apertus. in his,que fequuntiir,adhuc minus vidcturelle diffi-cultatis . nam capite duodecimo fit reditus ad or-tnm Papatus,amp; regni Antichrifti çtate quarta du-óla prima ab Apoftolis.capite tertiodecimo narra-turprogrelfusAntichrifti,amp; confirmata perCa-rolum magnum eins tyrannis ætate quinta, capite quartodecimo incipit ætate fexta fieri apparatus contra Antichriftum : mittit Chriftus Abbatem

loachimum, Sc multos alios, qui mcmorantur à Theleofphoro.qui nuntient expeólandum elle ad-uentuiTi Domini , innouationem oportere fieri. Undem incipitLutherus in fine,(eu circafinem fextac a:tatis,amp; fequuntur alij prçdicatorcs vbique tepetcrc prædicationcm Euagelicam. Adeft C hri-ftus,nec aduertitur, qui raittat falcem poft prædi-cationem quadraginta annorum : percutiat virga fçrtea,amp; iudicet Papatum. Capite 15.amp; ló.nar-' ratur progrellus prædicationis , amp;nbsp;iudicij virgæ ferreæ. capite 17. defcribitur Ecclefia Romana caufaomniu malorum; Papadeclaratur Antichri-ftus, quod faótumfuitin concilio fccûdo Tridcn-tino:bella fadla contra Euangelicos nuntiantuc conuertenda contra PapiftasiRoma comburenda, Ecclefia Romana pc rdcnda vbique, qucmadmo-dum narrarunt Prophctx. Capite 18. defcribitur feucanirurtriumplws narratus àlcremia cap.yo, amp;nbsp;ƒ I .de Sodoma,amp;Mrororibus,ac de Roma inccn-dio conflagratiSjEctlefiaqueRomana dclcta. Ca-pitc 19. cuerfio vbique totius ftatus Papiftici, amp;nbsp;regni Antichrifti. Capite 20. concilium fiabctur verè Catholicorum amp;nbsp;Euangelicorum: Ecclefia conftituitur totius populi Chriftiani : bellum poft oritur impiarum gentium, in quo perdentur, qui oppugnabunt Euangelium. Capite 21 .innouatur amp;nbsp;conftituitur Ecclefia in toto terrarum orbe;amp; qualis futurafit defcribitur. Capite 22.dclcribi-tur regnum Dei deinceps futurum in ftatu Spiritus famfti; in quo regnabimus cum Chrifto,vfquc dumperaâo in hoc mundo Sabbathifmo, ducat tips in aduentu fuo tertio in gloria in caclu. quod

regnum, amp;quem ftatum more Prophctico ita de* fcribitjvclit imago rcriim futurarum,futuri feili-cct fecrtli incælis : vbicu ipib lefu Chrifto,amp; Deo Patre vita perfruemur çterna.Moniti in verbis Dei faciis loanni liunc ordinem pofuimus que etiahi firaplicioresvidcturpoireperipiccre :alij funt,qui fignificantiir à loanncj qui nouit, quacnam iibi fi-gnificat,! client myfteria. amp;nbsp;primum in ipû lâlu-tatione, more Pauli videtut proponcrc qüænam ditlurus fit, amp;nbsp;quo ordine. Dum igiturnutiatpa-cem ab co, qui eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui ven turns eft, prætcræterna Dei maieftaté fignincantur tres fta-tus in mudo, amp;nbsp;in populo Dei:ftatHsPatris,ftafus Filijjftatus Spiritus làndi. qui tres ftatus crût co-cnolcendi in quatuor line quinque primis capiti-bus. nam du proponitur prima vifio, in qua Chri-fti maieftas, amp;nbsp;cius æternum Euangeliumfignifi-catur.etiam Lex in c.a vifione^^ primus ftatus afi-fumitur. item quæ ab initio il primo capitc Gen. fucrunt propofita de omnib» ætatibus mundi. Etenim qui eft Dei filius,qui fadus eft homo,crat, amp;nbsp;fuit femper in Patre, amp;nbsp;Pater in iplb: atque quç Pater egit,in ipfo egit: atque in ipfo compottatum eftepus Patris, amp;nbsp;omne lemen tândum ab initio mundi vfque ad finem mundi. Quando autem ca-pite x,amp; 3 .Ecclefiæ diftinguunturvaria’,fecundus ftatus ciuldc Filij,acprædicatio Euägelij fignifica-turin pfimis • qui ftatus diftinguitur in fepte çta-tes ob Spirirumfandum milfum poftChrifti.alcc-fum in cælum. nam qui eft, amp;qui erat, venturus fuit in Spiritu,qui fuit femper in fua Ecclcfia:qur-

cum PatrCj amp;nbsp;Spiritu lando. acque capite quarto diim conducuntur in ftatum tcrtium,quç fucrunt ftatus primi, amp;nbsp;fecundi, regnum Dei oftenditur cóftitutum,amp; aperta Prophctia capite quinto nobis in ætatem feptimam ingredicntibus . amp;c quod regnum Dei Patris çternum fuit, nee fuit cogni-tum à mûdo,pateat iam in cæleftibus, terreftri-bus, amp;infcris creaturis. idque pateat perDeifi-lium fadum hominem, «Se mortuum pro peccatis noftris, conducentem ftatum Patris , amp;nbsp;fuum, amp;nbsp;Spiritus fandi in vnum. in quo «Se patefaciat no-bis diuinam maieftatem; arque nos fuum regnum faciat in æternum. nam qui cftj«Se qui erat, iccirco fuit venturus, vt hçc prçftaret. fimulque quod di-dum fuit de Patre,qui eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus cftjdebuerit patefieii per Chriftum. de quo, quia idem efteum Patrc,itidcm dicitur, qui eft,amp; qui erat, amp;nbsp;qui venJurus eft. itaque Vt propofuit verbis illis, qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui ventutus eft,

tres ftatus; ira illos quinque primis capitibu.s corn plexus eft. quamuis in bis ob ordinem Propheticû cum rebus vniuerfi temporis comprehendat, quæ funt fingulorum,amp; contrà;amp; propter myfteria af-fumât in fingulis ftatibus, quæ funt aliorum fta-tuum : atque indi; nafcanturalij ordines ; de qui-buspoftdicemus. Dum autem nuntiat gratiam, amp;nbsp;pacem à feptera fpiritibus,qui aftant ante thro-! num Dei, prçter fpiritum Deiomnia in omnibus ! OHwibus temporibns cfficientem , fignificantur

opera Spiritus fandi, quibus feptem Ecclefiæ in feptem ætatibus trium ftatuû fueruntconftitutæ. quæ opera oftenduntur in verbo Dei, in bis quæ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B locutus

locutus eft Deus in fepteno generc Scriptunrum diuinarii, amp;nbsp;in his quæopcratus eft in (eruis fuis, ac minirtris lefu Chrifti in leptem æranbus, quas diximus.de quibus agirurcapite quinto,fcxto,lc-ptimo,amp; o(ftauo;amp;: præfertim in conftituenda fe-ptima, de quaagiturdcinccpsvfqueadcaput ii. Septenum aureni illudgenus fcripturarum intel-ligo,quç fcripta funt in Gcncft de promiftionibus: quæ in quatuor libris Legis,quç in Prqphetis,quç in Euangelio.qua; in monumetis Apoftolicis,qux in Apocalypfijquæin apertione Prophetiæ. adLe-gem, amp;nbsp;Prophetiam pertinereintefligooninesli-oros veteris Tcftamenti. poft Apoftolos ft quifue-runt Prophetx J patebunt in apertione librorutn facrorurn,amp; Prophetiæ. de alia diuifione fcriptu-rarumdicetur in feptcmfigillis. illud nunc tene-muSjieruos Dei cccinillcj amp;nbsp;nuntiafte, quæ conti-nentur in fepteno generc fcru|turarum. vbi idem Spiritus intelligitur, amp;nbsp;quo dltiniftæ funt diuinae feriptutç, amp;nbsp;quo locuti, amp;opdati funt prçdicato-res , miniftri Chrifti, amp;nbsp;fideles in contentionibus contra tyrannos, amp;nbsp;Papatum. Vnde capitequinto contcmplabimur verbum Dei per Spiritum fan- i , lt;ftum fatftum in fcptcmætatibus. Capite fextOjle- j ptirno,amp; oótauo, opus Dei,amp; Chrifti Icfti faótum per eundem Spiriturn in feptem, feu in omnibus ætatibus mundi. Capite nono, decirnOjamp; vndtei-mo,opus Dei feptenum in poftrcmaçtate mundi: inquodconducunturfupcriora,quçanteceirerûr, atque Dei verbum iam apcrtum,quodfalt;3:um fuit Ecclefiç ætatibus omnibus fuperioribus, fecundu quod verbu omnia fucrint perfeda per Spiritum nbsp;nbsp;nbsp;।

fandum . quod propofitum fuit capite quinto, amp;nbsp;dcinceps expofitum, leu apcrtum, confirmabitur perfeótum capite vigcfimo primo.Ita vidctur pro-poni nobis contcmplanda hifloria à primo aduen-til Domini vlque ad fecundiim dum meminit le-ptem fpirituum, qui funt in t ofpedu throni Dei, Vt præteream altiora myiferia de Spiritu fanfto lignificata in his feptem fpiritibus. Dum autem nuntiatur gratia,Sc pax à lefu Chrifto,tefte fidcli, Scprimogenito mortuorum, principi regum tcr-ræ; qui amauit nos,ôc lauit fuo fanguine.fecitque reges Sc facerdotcs Deij lîgnificaturcontentioquç fuit in Ecclefia ab ortu Papæ, \ fque ad ftatus eiuf-dem cuerfioncm. quod fideles verbum Dei defen-derint, le in Chrifto renatos, in Chrifti fanguinc faluatos, Chriftum DominuSc Regem voluerint. Papaautem hæc omnia fibi vcndicarit, cocgeritq; fuos,quç funt Chriillin fe recognofccre. quç tra-danturcap.iijSe ijfcapitcveio i4.dcnuntiatur apparatus Chriftifuturus contra Papam Antichri-ftum; arque mittunturnuntij multi,qui rcuocent Chriftianos adChriftum; nur, tient inftare fecun-' dum aduentum Domini, vtinnouentvitam. Vbi j autem dicitur fimilis Filio hominis federe fupec : nubem candidam,indicatur adellc Deminus : in-j dicaturrcpcti prçdicatiofui Euangelij,vtpromit.

liimfuitcap.i 5.Marei, quod fiólum fuit per Lutherum,amp; alios, in qua p.x Jicationc quadraginta ■ annos pugnatum fuit verbo,dum leptem Angeli, vtnarratur cap.ij,amp; 16. ftptem pnialaseffude-runt. quo tempore cœpta eft pugnaarmorumin Gallia: habitiun tft fecunduni concilium T riden-

tinumjn quo Papacognitus eft Antichriftus: piin dpcs Papiftc in rcgno Galliç pugnaruntcótraEu-angclicos. hçc cótincntur cap. 17.in cuius capins fine, vt ante dixi, rcuocamur ad Prop fieras, vt totam pugnâbtllicacognofcamus. Qriæcôfequi de bent, dióta lunt ante in primo ordine de Roma coburenda, amp;nbsp;de toto ftatu Papiftico euertedo: de Ecclefia côftitucda in populoChriftiano,ac in toto terrarû orbe. Ergo côtcmplatores dum legent hi-ftorià àcap.i x.vlqjadfinc libri,recognofcctChri ftum Saluatorc mundi talem, qualc dcicripferunt nobis Euâgeliftæ, amp;nbsp;Apoftoli, qui deleat Papatum regnû Anrichrifti;qui conftitutus fit iudex viuorû amp;. mortuoiû-.cui datum fit regnû mundi: quicùm aderir in nobis in fuo rcgno,adfuiurus fit amp;nbsp;Pater, amp;nbsp;Spiritus lànétus, in quibus vnum cft,ac femper fuit, vt tune pateat, quodde feipfe dixit; Egoium

a-, principiûj amp;nbsp;finis . amp;«æc dicat Dns Deus, qui eft,amp; qui erat, amp;nbsp;qui venjirus cft omnipotes. quod vt de Pâtre didum eft, qui eft. Si qui erat, amp;nbsp;1 qui ventunis cft ; idem dicendû fit de Filio, qui cft idem cum Pâtre; atq; tune videantur quç fuerunt Partis, amp;nbsp;Spiritus fandi, ab initio in Filio, amp;nbsp;per Filiû condudain opus perfedû Ecclefiæ, amp;regni Dei. in quo opère toto declarauit fe nobis Pater, Filins, amp;nbsp;Spiritus fandus vnus, amp;nbsp;foins, amp;nbsp;verus Deusjconduccns nos in beatam vitam,faciens nos rcgalelaccrdotinm. Et hæcfitfecûdaratioordinis dnda à falutationc.Dixi ante cùm très ftatusofte-debam in primis quatuor capitibus,in fingulisfta-ribns alfumi, quç funt aliorü ftatuum: arque indè nafci varies ordines . de qua re pauca adhuc dicä. ,

QuMIefus Chriftiis venerit in medio téporun», atque ei tributus lit fecundus ftaciis, nullü eft dit^ bium.quomodo aucé eius opus ingrediatur in fta-tum primiim, illumq; in fe contrahat, didum eft in initio fecûdi ordinis. quomodo item contrahat in feamp;rtatum tertium, ex ptimi capitis interpre-tatione patere poteft. quia qux ibi proponuntur, tribuütur ftatui tertio Spiritus fancïi ; atq^eadem compleótitur in fe Chriftus in primavifione. Vbi autc diximus cap.i,amp; 3. fignihcari ftatu fecudum Filij,ngnificaturamp; primus.quiafcptcætatcs com-pleólunturtres ftatus,amp; tres llatus feptem çtates. vbi item diximus capite 4. defcribi tertiü ftatum, ibiamp;agnusintelligituroccifuï aborigine mundij atq-, Euangelium eins æternum, ipiumque Deum intuemurreiftorem,amp;adminiftratorem, ac iudi-cem mundi fempcr fuiirc.Qmmobrc hic nafcun-turpluresordines Arimum quia primaviho tria poteft habere loca,Bu tempora. amp;nbsp;nie recurrendu eft adordines, qui pofiti fuut in initio Gcnefis, in verbo Berefithexpofiti. nam fi ponas prima vifio-nc in medio temporu, quando vifus fuit filins Dei incarne,tuncfilius Dei in medio téporum pofitus in fuu Euangeliu contrahit Legem, amp;nbsp;Prophetia; trahit in fuam Ecclefiam,in fuu corpus omnes,qui ante fuerunt, 8c poft erunt ab initio vfiß ad finem inundicredétes. de qua re diólumeftcap.i.Matt. exhiber fe nobis,amp; fcciim Patrera, ac Spiritü fan-ólum. fiue trahensin fe omnes credétes abinitio,. qui fuerunt ad finé mundi vlque,particepscos facit in Patre æterne vitæ,ac Spiritus landneflàcirq; vtinfe habcaaac Patrem,amp; Spiritü fanCtum«cuius,

rei in Propheda habetur demonftratio.Hocigitur ordine trahit Filius Deiinfeipfum ftatumpriraü, tccundum, Sc tcrtium, quah rota in medio rotæ: quæ circum fe vergat primû ftatum Patris in tertium Spiritus fanóti, vtrolque concurrentes in v-nam rotam latiirimam.de quarc diótum eftcap.r. Ezcchielis.atque dum in ié trahit quah infuam rotam ftatum Patrisjamp; ftatum Spiritus landi,tüc cxoritur altior contemplatio. vt Chriftus omnia tempora in lè contrahat, Sc totum mundum cor-poreum. quæ ratio patefict in prima vifione. Spiritus autem lanód rota feratur lupra cælum,amp; fe-cumfurfumducatomnes faiftos ipirituales crea-turas. Patris rota omnia infinité in fe obtinens (uicipiat ipirituales ladlos inChrifto. Sinponatur prima vifio in principio temporum,Chriftus Tefus aftcret nobis ftatum Patris, amp;nbsp;iuum, amp;nbsp;Spiiitus fandd. amp;nbsp;hincvidebat AbraBim,amp;alij, die Chri-ftij dcgauifi flint. SininfineKomparara nobis in vnoChrifto videbimusomn*,quçipfius iunt do-na,amp;Patris,amp; Spiritus fanlt;fti:vtabinitioquoque in eodcm omnia fircrunt nobis promilïà. Siiam Spiritus famftus obtineat fecundum locum, dura Filins primum, aut tcrtium fufcipit, intelligemus tunc Spiritum famftum opcratum eifc in Ecclelia, vtconiungcrcturillaChnfto samp;vtinEcclefia,ira in omnibus qui ante iucrunt.amp;futurifiintcre-dctcs,opcratum fiiille, amp;nbsp;idem opcraturum. quia vtdeCnrifto eftdidum , fic dicendum eft de Spi-ritufando, qui contrahit in feomnescrcdentes ab initio ad finem, mcdiusquc complcdens pri-pmm ftatum ,amp; tertium . EtvtChriftodabatur rnundus

tnundus {ènfibilis,amp; Spiritui fanüointcHigibilis-^ fic nunc dabitur inteliigibilis ChriftOjamp;fenfibilis Spiritui fanClo. vt in nobis quod carnale eft, ÔC teiTiporaneum,pcr Spiritum Dei iandtum fiat fpi-ritualejamp; æternum in Chrifto j qui amp;nbsp;corpore afcendit in cælum, vtin ipfo amp;nbsp;nos ipiritualcs fa-lt;fti,deducamurad Pattern. cuius regnum dcicri-bitur in tertio ftatu,quod dabatur nobis in iccun-do,amp;prornittcbatur in primo.Sin Spiritui lan-lt;fto dabimus prim um ftatum,excurrct in fècundu amp;nbsp;tertium. lin dabis tertium, videbis traxillc in fc primumamp; fecundum . quodamp; in primo cap. Ge-; nefis eft demonftratum. Vt de Filio, amp;nbsp;de Spiritu fando didum eft, fie poteft di ci de ftatu Patris. 8c ex bac varia ftatuum diftributione varij inuenien turordines. Et quoniam nonfolùm Deum con-templamur in his quæ egit in mundo;fêd amp;nbsp;in bis quæparauitnobiÿinte mundum, amp;daturus eft poft mundum,orWur alius ordo àprædeftinatione adglorificationeif : item ab æternitate adæterni-tatem . atque vt ante mundum parabaturnobis regnum apud Pattern, fic poft mundum habebi-musillud æternum apud Pattern. Sedhiordines comparati funt ad altiora myfteriacontemplanda-de quibus ordinibus, amp;nbsp;myfteriis fuis locis tatum dicemus, feu ex ipfis in mterpretando tantum af. fumemus, quantum nobis dabitur, quantumque fecere videbitur ad lâctam liiftoriam aperiendam.

I C liber Apocalypfis non debet videri elfe alcerius Ioannis, quàna Apoftolijouôd in infcriptione loâ-nes Thcologus dicatur . quia in Dionyfio Areopagita videmusvo-cariTheologos,Petrum,Iacobum,

IoanncmjBartholomçum,Gerotheum,amp; fimiles, qui altam rerum diuinarum cognitioncm habue-runt. vnde amp;nbsp;Paulus diccbat le loqui fapientia inter perfedos ; amp;: Ignatius in prima epiftola ait Ce quoque polPe diilcrerc de cæleftibus poteftatibus, tnroiiis, dominationibus, amp;nbsp;aliis ; arque adeo de tribunali diuinæ maieftatis. Siue iam loannes vo-carit fe Thcologum, fine vocatus fit ab aliis, quôd in hoc librocontincantur aliqin, qu.x pertincant adaltiffimam Theologiam, nA videmur propter illud verbum Thcologi polie aÄrmate librû hunç non elfe Ioannis Apoftoli,amp; Euangeliftæ. imô vc-roamp;proptcr hæc,quædixi -jamp;quiadiciturftatim, Qiii telHhcatus eft verbum Dei,amp;tcftimonium lefuChrifti ;omninô Ioannis Apoftoli habendus videtur hic liberjVtprçtcrcam teîlimoniapatrum. ez/rgttmcntum in primum Çapftt.

A PocALYPsis verbum Dei eile oPendi-_/a tur,vt in ilia Iciat Ecclefia, quæ futura funt. Salutatio præponitur : Chriftus Filius Dei deferi-bi tur, qui venions in carne, reconciliauit per fan-guinem fuum nos Patri,venturus vtiudicctmun-dum, vbi patebit Deus, arque in vna vifione pro-ponitur

ponirur in fe creata, formata, amp;: alta Ecclefia omnium temporum,quemadmodu Sc in fe funtcrea-ta omnia ; fcrtque quern intuemur complexu cæ-lorum. Veniet ergo iudex viuorum,amp; mortuoru, illcjin quo omnes Etclcfiæ ab initio funt conditæ, amp;nbsp;adminiftratæ, ôc à quofunt eis miniftri dati; nc forte Papa videatur aliquo tempore Dominus velus extitilfe Ecclcfiæ.

it^fpocaljpfis /eßt Chrißi.] Quçcunqueaudiui ï Pâtre mco,notafeci vobis,ait Chriftus.verba,quç ego loquor vobis,à me ipfo non loquor: Pater au-tem in me manens, ipic facit opera, crédité mihi, quod ego in Pâtre,amp; Pater in me eft. Hæc quideni cognofcenda funt, vt feiamus, nos nihil habere à Patre, nifi in Filio : amp;nbsp;quicquid habemus in Filio, habere à Parte. Antequàm verbum faótum cH'ct carOjid in veteri Teftamento fignificabatur oblcu-rè : fedpoftquàm h^itauit in nobis Dei Filius fa-Äus homo, quicqwd datur nobis à Patre , oflendi debet omne dari Filio; amp;nbsp;quicquid habemus per Filium, oftendi debet habcri à Patre. Quarc Apocalypfis,qu;E datur nobis àChrifto, oftendi debet amp;nbsp;data à Patre.

Dicitiir verb Apocalypfis lefu Chrifti,quia omnia, quæ funt Parris, funt Filij. Ioannis autem di-citur,nonearationcquadiciturChrifti ; feddici-tur Chrifti, vt pollellbris, audforis , amp;nbsp;Domini: Ioannis, vt miniftri tradlantis, amp;nbsp;cxhibcntis quæ funt Domini. eadem ratio intclligi debet in Pro-phetis,quando dicitur-.Verbu leremiæ. quôd verbum fit Chrifti expofitum per miniftrum. Vidc-tur verb irnhi præpofita hæc inferiptio libri, quæ

nulla pofita cft in libris antiquorû Prophetarum præter nomen Prophetæ, vt attenderemus illud quoddixitChrillus:Vfque ad loannem Lex,amp; Prophetæ.ergo in aduentu Meflîç erant perficien-dajqiiæ nuntiatafuerant in Lege, amp;nbsp;Prophetis: amp;nbsp;dû efficerentur, debuerunt ilia fieri aperta,amp;con-fpicua verè nunriata. amp;nbsp;quoniam quæ n untiaban-lurinLege,amp; in Prophetis,erant fiitnra rotins temporis, vt didtnm elt in Ilàia cap.46: Annûtiaui ab exordio noui(Iimum,amp; ab initio quæ nondum fada funt. ergo datur nobis Apocalypfis, in qua continentur futura denuntiata ab initio .vt dura eueniunt quçque in hoc libro narrata,feiamus ilia ab initio fuill'e denuntiata:amp;vtfuerunt denuntiata,ifaeuenilîe ; atqueitarcuelari, aperiri, in aper-tum ducijVereque denuntiata oftendi,quæ in vni-uerfaProphetiacontinentur .ordo item, amp;ratio tradationis Prophetice magiwatefit in hoc libro, quàminaliis.vt propter hasBaulâs debucrithic liber vocari Apocalypfis. Erg^Chrilliani debuerunt fingulis temporibus fuillè attenti in lus, quæ contigerût in Ecclefia,amp;in ftatu populi Chriftia-iii. vt illarecognofcerctin hoc libro pnmùm, deinde in Lege, amp;nbsp;in Prophetis . ac quemadmodum fuilfent reuelata ante, quæ erant primi aduentus Domini, ira in euentis vidèrent deinceps in ftatu Filij fideles, quæ eflènt fibi reuelata. atque nunc maxime nos debemus attendere, dum ad finem fuum adducitur Prophetia, perficiunturque omnia, quæ in hoc libro, amp;nbsp;in Lege, ac in Prophetis funt denuntiata futura æ tare poftrema.amp; qui Icri-pfitAppcalyplîmIoanucs,reuocat nos adeuenta den un-

denuntiata, vt capite dccimo,amp;decimo(eptimo adiiertete licet; atque cap. vigelimoprimo,vbi aiu Faólum eft ; oftcndit perfeóta, quæ ab initio nun-tiata funt^ac omniaell’e reuelata. Verbum Apoca-lypfis retinendum cenfeo, vt etiam ictinemus nomen Euangclij,amp; alia. retincndumquoque verbd Rcuelatio,quôd exprimât velum Mo(aicum,amp; omneintegumentum amotum ab oculis noftris, qui hæc verba refugiunt.à me exiftimabuntur minus Latine loqui, dum fiigiunt maxime fignifi-cantia ,amp;fa(ftapropria Theologiæ ab auóloribus præftantiflimis, amp;nbsp;ab eo, qui vélo Iplendentem Mobs faciem velauit ;amp;quiiacir, vt rcuclata facie fuaintueamur.

Ut palam faceret (erttis fuis, nportet fieri cito. ] Primü illud generatim à nobis tencri opor-tere exiftimo-.vt Deus voluitinitió in his, quæ ipfe crcauitjin hisquj|per Spiritu lanótü cgit,amp; aclu-rus eratvfque adWne müdi, in his quæ loeutus eft de Filio fuo in fcÄis fuis omnibus etatibus mûdi-, fe cognolci vcrü,lbliJ5amp; eternu Deum à fuis:fic in fine temporü, fine ctia in curfii, amp;nbsp;progrcftii tcm-poru pariter voluilfe c6firmarcjamp; rcpcterc eadem qux propofuit initiö. vt magis ratü,amp; firmü apud credctes cflet,fc eile fblü Deu^qui crcarit mudum, Ecclefiä, amp;crcdétcs;locutu ,amp;opcratû oiaoïbus tcporibus per Spiritü fuü fanélû in Filio luo lelu Cnrifto. atq; vt ftatuit oia ab initio, ita amp;nbsp;ad cxitu perduxille i firmaque amp;nbsp;certä eile dcbere in nobis Ipc nofträ de noftraom,qui crcdidim’,falute. Deinde quonia inter lupos milîî erat ApoftolijVtCliri ftus nuntiaiat:_atq; tyraiiicaperfccutioilla magna irecen-

trccentorum annorum inftabat omnibus creden-tibus J eratquc deinde Antichriftus proditurus Ecclcfiam, ôc eam deinceps vfque ad fecudum ad-uentum Domini miferc vcxaturus: vt hæc fcirent credences, ac fpc niterenturpræmij futuri ex taco cei tamine ; datus fuit à Deo Pâtre, amp;nbsp;à lefu Chri-fto liic liber, in quo viderct progrelTum rerum pij viri, atque eflènc admoniti de rebus futuris. amp;nbsp;ic-circo dicitur: Quæ oportet fieri citô. quia in hoc libronuntiatur perfecutio tyranorum capta tempore Apoftolorum . dicitur deinde Cito,propter alia,quæ confecuta funt,amp; quæ citiùs euenerunt, quiim exiftimarint Papiftx. nam iudicium citiùs adfuit,quàm ipfi putarint.VndePetrusoftendit ipfos deccptos,ac reuocat omnibus in memoriam, Deum non tardare promifla,vt Papiftæ,amp; alij pu-tarunt. quia dies vnus apud Deum eft ficut mille anni,amp; mille anni ficut vnus di^. De aduétu Domini agens Paulus, ait cap. to. Webr. Adhuc modicum, amp;nbsp;qui venturus eft, venBt. lacobus cap./, fcripfit aduentum Domini appiopinquare. idem fignificauit Petrus in prima Epiftola cap. i .verf.6. amp;cap. ƒ. verf, i o. veluti qui ad homines fui temporis fcribant,amp; ad nos fua ratione prophetica. vt illi debuerint nouille non in fine mundi, fed ante aduenturum Chnftum: nos veto innouataprædi-catione Euangclij,ftat;im vifuros, amp;Icnfuros vim eiusiudieij. Oftendit autemomniaChriftusfu-tura loannijVt is nobis ilia patefaciat. quæ quidem quamuis in Prophetis contineatur, minus tarnen, cognofccbatur propter rationem traólacionis alie-nam à noftris fcnfibus,amp; intelligetia: atq; nouum

verbum debebat dan Ecclcfiæ pro ærate quinta mundi. quia verbum Domini non deeft ingene-ratione generationem.

Et ßgntficauft mittens per ./fngelumßtum/erttif Juo loanni.'] Ante didum eft,vtpalam faceretjfeu oftenderct. lue dicitur, £tßgntficauit. vt feiamus, I V quomodo oftenderct. nam quamuis fignificare fit certiorem facere,facere vt quis aliquid feiatj tame Prophetia vocibus varie alludit. amp;nbsp;hîc indicatur per fignaquxdam Chriftum oftendiflê,quç opor-teret fieri, vt res ipfaoftcndit. mittitur veto Apo-calypfis, amp;daturpcr Angelumfuum. Dumope-ratur amp;nbsp;agit Deus,aceius Filius,per Spiritum lan-ûum agit, amp;nbsp;opcratur ; arque per minifteriû An-gclorum.Vndc quç Spiritus fanlt;ftus,amp; Deus agit, dicitur fæpc agere per Angelosiatque ipfe Spiritus fàndus figniheatur in nomine Angeli. vt in falu-tatione nuntiat I (Annes gratia, amp;nbsp;pacem à feptem fpiritibus :amp; ipWChriftus vocatus eft Angelus, quod ambo miffivint. amp;nbsp;répore Ioannis iam Apo-ftolis milfus fiierat Spiritus fanûus. Dum ergo in Angelo fignificatur quoque Spiritus ianólus , in-telligimus banc Apocalypfim dari loanni à Patre, amp;nbsp;Filio, amp;nbsp;Spiritu ianÓo : atque afferri teftimo-nium rrium , qui teftimonium dant in carlo de vc-ritare buius Propbetiæ,vt apud nos quoque fit cer tiflimum id teftimoniû. In Ofea vidimus ter Dominum rcpeti,amp; alibi in Mole, amp;nbsp;Prophetis. vt fi-gnificaretur Pater, Filius, amp;: Spiritus fandus. vt ergo tres nuntiabant, ita tres perficiunt,oftendût, amp;nbsp;fignificant loanni, ac feruis fuis . amp;nbsp;fæpc in hoc libro mcmorantut Angeli, qui nunticnt,amp; agât à primo

primo aduentuChriftij vfquc ad compléta opera îècundi. Et fi quis fit, qui non nouerit hoc in Pro-phctis,amp; hic non intelfigat in loannc, videat cau-lâmjquare cap. i cj.dicatiir loanncs cecidilïc ad pedes Angeli, VC eum adoraret, qui nouerat Angela non efle adorandum.Et fi dicatur non noiiifle,de-buit nouifle,dum luit monitus ab Angelo, tarnen poftadmonitionem Angeli, ccciJititerum vtado-rarct ad pedes Angeli. vnde vifus eft loannes fe-cunda vice, dum dicirurvt adoraret adpedcs An-geli,qui oftebebat quæ vidit, voluilfe adorare aliu præter Angelum, (vti Abraham, qui tres vidit, amp;nbsp;vnum adorauit) Spiritum fandum fcilicct, quem dixit Angelus cap. ip.teftimonium Jefu Chrifti. amp;hoc teftimonium ait elfe Spiritum Prophetiæ. vbipatetamp;Spiritum fandum aFilio quoque ma-nare;atquenuntiarein Prophetis futura,quæ duo confiant nobis ex Petro quoqae capite primo, epift. I ,qui ait:Prçnûrians ille qÄ in ipfis erat Spiritus Chrifti.Vnde ob has cauiafvidetur hic tefti-nioniu Spiritus elle rccognofcendum in Angelo; atque iple Angelus, in quo fit teftimonium Spiritus fandi. Vtauté hochiccognofceremus , pofiti funtin finelibri ilia, quæ legimus deadoratione. vbi oftcditur teftimonium Spiritus, cum teftimc-nio Patris, amp;Filij efterecognofcendum. atqueamp; tres tcftes adjungit Angelus ex creaturis, fe,amp; lo-annem,amp;eosquileruantverbahbri huius,qui-que habent idem teftimonium lefu.

Qtti ttflificatus efl verbum Dei, dr tefUmonium Jefu (Ahrifli^dr eju^cuntj^ vidtt. ] Hec verba duplicc fententiâvidctur habere. vtitaincclligaraus:Chri ft us

ftus fîgnificauit cùm mififfet feruo fuo loanni: qi/i loaiies cfFecit quod madatum fibi fuit. teftatus eft verba Dei elFe^quae fcripfit in hoc libro, faófa fibi à Chrifto per Angeld . amp;quia omniafibi oftcfa funt pcrquæda vifa,{cripfit,fcu teftatus eft quæcunque vidit. Polliimus amp;nbsp;ita intelligerciQrii Icripfit Eu-angeliu,amp; teftatus eft de verbo Deifaóto carne de his quæ egit,amp; locutus eft Chriftusjquæqj omnia ipfc vidit ; is eft, cui allata funt vifa de Ecclefiis AfiaticiSj quæ tum erat, amp;nbsp;de aliis futuris. Similis loquendi modus Ioannis eft in fine fui Euangclij, vbi aif.Hic eft difcipulus ille, qui tcftimoniü per-hibet de his,amp; fcripfit hæc. amp;nbsp;Icimus quôd verum fit teftimonium eius . ita in prima Epiftola, amp;nbsp;ter-tia, fe teftem vocat ; amp;nbsp;quæ feribit, dicit fe teftari. Ergo teftatur loanncs fe accepillè Apocalypfim hanc ab Angelo,qui accepit à Chrifto, Chriftus à Pâtre:ac à Patr^amp; à Filio,amp; à Spiritu fan-élo , ait datum ftclefiæ hune librum : in quo continentur quæ ^fe vidit pertinentia , tum ad caquæ étant lui temporis, turn ad alia quæ erant confecuturadcincepsin Ecclefiis ,vfque ad Eccle-fiam innouatam. Hæc mihi videntur fignificarc verba ilia, quæ in quodam exemplar! vidi Græco : Et qitit funtj, cfuit oportetfieripofi hac. Siue iam hæcverbafintIoannis, fine addita inmargineab ahquo ad expofitionem, videntur exponere illud, quæcunque vidi : fcilicet de feptem Ecclefiis Afia-ticis, vt tune erant : amp;nbsp;de his quæ póft futura erat vfque adnouos cælos creatos, amp;nbsp;nouam terrain.

Beatus qui legst, amp;nbsp;qui audsüt verba prophetia,(fr ^erudt ta quel, in eaßriptaßsnt, tepus enimprope efl^ Quid

Quid verbum hoc Tientm nobis figner,didlum eft in primo Pfalmo: quç ibi di«äa funt,huc alluman- . tiir. Exiftimo autem ego horum verborum hanc elle fenttntiain : vt beatos illos acclamer loannes, qui legerint, liue audicrint, ôc feruarint, quæ in hoc libro fcribuntur, item hanc:Beatos illos futu-ros, qui generatim Prophetiam legerint amp;nbsp;in hoc libro,amp; in Prophetis,amp; in vniuerfa Scriptura: audicrint cam, amp;nbsp;feruarint quæ in ea Icripta fünf, dicitur veto, qui lege rit ; deinde,amp; qui audierint, , amp;: feruarint. vt in eo qui Icgerit, fignctur inter-presjquodjVt ait DanieljProphetiacgeat interprété: in his autem qui audicrint, credentes interpre-tationi, amp;nbsp;feruantes quæ in Prophetia iubentur. vndc amp;nbsp;tertia interpretatio videtur omnino rcco- t gnolccda.vt in verbo illo 6£»'«gt;/»'«a-K«p,intelligamus I non lolùm cum, qui legit, fed amp;nbsp;qui recognofeit in euentu rerum, quæ lunt fcapta in ipfa Prophetia, hue qui recognofeit in hoclibro,quç cófigna-ta funt in tota Prophetia.amp; bel:i finr,qui hanc re-uclatam,amp;intcrprctatamaudierint, amp;feruarint quæincaIcriptafunt,nonlolùmaudierint. Cum ■ hoeperfedum fuerit,tunc crit conftituta bcata I vita in regno Dei in tcrris,futura maxime in cçlis. ! Acclamât igitur loannes amp;nbsp;propter rci magnitu-dinem : amp;nbsp;quiaprogredimur, amp;nbsp;contendimus ad Sabbathifmum,ad regnum Dei ac Chrifti lefiqin , quo erimus facerdotes, amp;nbsp;reges, non folùm (pc, led amp;adu, rcqueipfa; vrinuitetomnes adillam bcatam vitam : amp;nbsp;quia ad ilium ftatum contendimus bcatum, ad quern contenderunt Patres, qui . legerunt legem datam per Mofem, verbum Dei ;

datum per Prophetas ; amp;inliterisquæ legerunt, rccognoucrunt promilFa ; perfcccrunt illa,qua; fi~ bi locutus eft Deus in verbo Proplietico. Quæ au-temilii recognouerunt, audicrütpariterpij Chri-ftiani in verbo Euangelico, ac perreccrunt, quæ in regno Chrifti proponuntur perfieienda. nam in regno Chrifti, qui lcgerunt,amp; recognouerunt pa-treSjlegent, amp;nbsp;recognoftent illi omncs,qui erunt pars regni Dei. audienequæ fibi locutus eft Deus in LcgejEuangclio,amp; Prophetis. amp;nbsp;quæ recognouerunt, amp;audierunt rcuelata, amp;iullâ, perficient. bæcintcrpretatiovidcturPropbctica, vt eft fermo loanis. Quemadmodum Dauid beatum pronun-tiat eum,qui non tenuit iter impiorum,in via non ftetitpcccatorum , nee in cathedra feditdcriiórü ; ita loannes illum inter beatos numerat, qui lege-rit,audicrit, amp;nbsp;pcrfeccrit verba Prophetiæ, in qua Prophetia fit Euan^lium , iSc Lex . vt quæ legeric fint idem cum LegÄ cui addiétus eft vir pronütia-tus à Dauidcbcatugt;quæ audierit idem cum Lege iterum, inquavcrfaturcontemplatio, amp;nbsp;mcdita-tioeiufdcmiquæperfeccriticfcm cum fruélibus, quos indé percipit in obferuatione verbi Dei. Ad-ditur.Tempus enim propè eft: vt fcilicet có magis debeat omnes attenti elle, vt recognofcant,vt hæc Proplieticalegant: recognofcant quæ ineanun-tiantur, audiant,amp; perficiant. nam nuntiantur in ca, quæ Mofes , amp;nbsp;Propheræ Icripleruntde regno Iftaélitico perChriftum reftitutndo, amp;nbsp;de bcata vitapcr iptum præftanda omnibus credentibus. propè enim adelt, vt ingrediantur hiinpugnam contraTyraimos, vt vciiiant in eorum regna. pri-

mo quidem non arcu,amp; equitatu; fed martyrio.amp; cum ingrcdietur Antichriftus, erit etiam pugna per martyrium cum ipfo vlque dum amp;nbsp;verbo Dei, amp;nbsp;virga ferrca vincatur is magnus aduerlarius cum omnibus alienis à fide Euangelica, adfitquc omnibus piis vidoria, beatusfque ftatus, ac beata vita: amp;nbsp;hie intelligantur fimul, quæ dióla funt in verbo illoCitó.

loannesfeptem Eccleßis, (jut. fiint in tiavohis^amp;fax.y Videtur abfnrdûjCÙm tot rue-rint Ecclefiæ in Syria, amp;nbsp;in tota Afia, amp;nbsp;aliae futu-turae ellent, aut etiä elfent in Europa,amp; Africa ; vt adillas tantum feptemin Afia minori fcripferit. quare exiftimandum eft myfterium inefteinillis feptem Eccelefiis : vt perillas, feu fubillis intelligantur etiam omnes, quæ erant futuræ omnibus temporibus. id fecit loannes more Prophetico. Sumunt enim Prophetæ locum aliquem , fadlum aliquod, perfonam aliquam ,Bvt in hisoftendant futura aliqua aliquorum in alf|uibus locis. Sum-pfit veto loanes, vt exiftimo,illas leptem Ecclefias, quæ funt etiam in finibus minoris Afiæpropc Eu-ropam, fiue ad fines Europæ, vt fignificaret Eccle-fias futuras,amp; cultumChriftianumjquitraducen-dus clfet in Europam, amp;nbsp;occupaturus rädern omnia loca poftrema ad Oceanum , fine ad occafum. abortu enim duxitDeus ojius fuum in Ecclefiis per omnes partes orbis ad occafum. bine Prophetæ memorant fæpc lucem venire nobis ab ortu. Quamobrem cum nuntiatloannes gratiam,amp; pa-cem Ecclefiis fepté,quæ fint in Afia;intelligonun-tiare omnibus quoque Ecclefiis,quæ crant futurs

vfquead finem mundi vbique rationcnumeri fe-ptenijde quo poft dicetur. De gratia autcm,amp; pa-ce,quænuntiaturcredentibus, diólü eft in Paulo.

Jib eo^ qui eHyijrqfti erat, qui vent urm e^. ] Quoniam hîc ingredimur in res obfcuras. Sc difficiles, ac myfteriis plcnas, vt his lux aliqua affcra-tur, ilia mihi videntur confideranda, quæ hic in-ufitatis verbis,amp; figuris dicuntur, quomodo alias ab Apoftolis folcant cfterri, nuntiari. videlicet quæcaufafir, quare attributis quibufdam vtatur loanncs potiùs,quàm noniinibus propriis;quibus Deus,Pater,Filius,amp; Spiritus fanófus; Ecclefia,amp; quæ horum funt,confucuerunt appellari. hæc,in-quarn,confidcrabiinus,dum conabiinur interprc-tari,quidvnumquodque figneteorum.quç ad ali-quid nobis reprefentandum, amp;nbsp;demonftrandum oftendunturloanni.Acpriinum quidem nemo,vt cxiftimo, dubitare dAcbit, quin quod ab aliis di-«ftum eft: Gratia vobl,amp; pax à Deo Patre,amp; à Domino noftro lefu Chnfto : hic dilt;ftu fit, ab eo, qui cft,amp;qui crat, amp;nbsp;qui ventujus eft : amp;nbsp;à Icfu Chri-fto tefte fideli. quare ante additum fit, amp;nbsp;à feptem fpiritibus poft dicemus. Quædeindehîc de Chri-fto.dicûturvfq; ad illud,Ego fum « amp;nbsp;a: iifdc ver-bis confueueiunt ab Apoftolis nuntiari. quæ veto deinceps in toto capitc dicuntur, quôd litChri-ftus aamp;ia: principiurn,amp;finisiprimus, amp;nouifîi-mus: quod ambulct inter ièptc candelabra; quôd co fit ornatu, amp;nbsp;talia;aliâsdicitur vita, vcrbû vitæ, lux mundi, lapis angularis facicns vtraquc vnum: quipcccatapræterita amp;futuraexpiauit: agnus oc-cifus ab origine mundi : fernen in quo omncs cre-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cl dentes

dentes falutc confcquuntur:IefusCEriftus,in quo omnescredétcs ianètificaturJuftificaturjOmni cç-Icfti btncdiûionc rcplentur: qui eft imago Dei in-uiiib]lis,primogenitus vniuerfæ creaturæ : amp;. alia, quæ Paulus ,amp; alij in fuis Epiftolis de Chrifto, amp;nbsp;de Etclelîaftripferunt.Cap.2.amp; 3.myfticcpropo-nuntur, quæ Âpoftoli de Eeclcfiarcâcconftituta expofucrunt: quæ in ca elle dtbucruntjquæ ab illa rcmouendateniuerunt. Capite ô.vfquead ii.per fignaquædam ofttndit illa loanncs, quæ alij Apo-ftoli ftripferunt de tcmporibus futuris. vt Paulus, de homine peccati Anticbrifto,dcque aliis reccdé-libus à fidc,amp; oppugnantibus fideles.vt Petrus,amp; ludas deiifdcm. quæcap.4,amp; 21, amp;.'22.figurisamp; imaginibus proponit nobis Ioan nes, alias ab Apo-ftolis tradata lunt, amp;nbsp;à Paulo de regno Dei fpiri-iuali,ac de Ecclefia lanfta ; quadam ratione fu-turafuntquoq; abillis oftcAa. Inhacreno milita verba cxiftimo elle facien» : fed tantum fimpli-cioribus indicandum, eadem fuifle aliis verbis ex-pofitaab Apoftolis’, quæ hie loanes tralt;ftat:quam-iiis hicordo,amp; feries rerum exponatur, amp;nbsp;multa fiant clariora, multa vbcriorcm doélrinam afterant rerum diuinarum, magisque apcriant nobis Pattern,Filium, de Spiritum fandum,atq-,coruin opera in Ettlcfia, quado vera,amp; propria interpre-tatio fuerit allata. quam finonperftdcaftercmus nos, feimus ramen aliquomocfoadillampropius acccdcre: amp;nbsp;quæ tenemus elle cxliibcnda cæteris, qui poft nos perfedam, ôc ablblutam interpreta-tionem allaturi funt,poftquam Ecclefia fuerit in-iiouata, infeque conduxerit totum orbem . vi

dcamusvcro nunc,quare loco à Dco,di«äum fir.* ■Ab eo qui efl, amp;nbsp;qui erat,(^ qui. venturus efl. J Cum ca lit Dei magnitudo, vt ab honiine percipi non pollic; voluit Deusin creationemundi, amp;in his, quæ egit ah initio vlq; ad hnem rnundi, à nobis Ic Deuin omnipotentem cognofci. vndc tarn fç-pè repetunt Prophetç, Deum elTc illû,qui creauit cælum amp;nbsp;terrâ:amp; Deum elfeillû,qui agat omnia in omnibus, amp;nbsp;line quo nihil faótum fit,quod fit fadbum*, nilhat lineipfomec fit malum in ciuita-te.quod no facial Dominus. Et hæc quidem iam oftcnfafuntinitio. amp;nbsp;Prophetæ omnes intucban turprimii caput Gen. in quo omnia oftenduntur crcataàDeoi omnia quæ futura erat in mundo, fuifie iâ ab initio côllicutaà Deo . imovcróvttó didbafuerûtàDeo.itafuilTeapud Deûiaxn tri fa-óba. Vt veto hæc dcmonflrct loannes*, ait, Ah eo qui eft, amp;nbsp;qui erat, i qui venturus eft. per eum, quieftjlignat, amp;nbsp;pJnitante oculos nobis Deft, vt quoctiq; teporc firerit homo,cognolcat iplu in, elle,qui creet omnia, efficiat omnia.quadoqui-j nbsp;nbsp;deipfe fit.per que lint omnia,amp; vt lint omnia.Et

1 Initio creauit oïa, amp;nbsp;mundüipfiim;atq; effecerit omnia quæ vnquamfueriit. amp;nbsp;dumadhucaddi-j tur, Et qui venturns eft, fignatur Deus, qui ceat, 5 nbsp;nbsp;crcauitiedicit,amp; erfccit omnia,creaturus amp;nbsp;effc-

durus dcincepsomniavfq;ad fincmudi; atq; in y his verbis fignatur quoq; tres ftatus mû li; ftatus Pattis, qui erat ante nos; ftatus Filij, qui nûceft: - {latus Spiritus S.in que nuncingrcdimur,liucin J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C } cuius

cuius ftatum nunc via paratur. amp;iccîrco dicitur, Etqui venturus eft ; adnos fcilicet afl'umendos in • luum fpirituale regnum. Per eum item,qui eft,fi-gnatur nobis Deus, qui folus vereeft : vt diótuin cft in Exod. cap. j. amp;nbsp;in quo fuut omnes, quicun-que lunt,amp; totus müdus. per eum qui erat, figna-tur Dei çternitas ante creatum mundum:per eum qui venturus eft, Dei quoque æternitas poft mun-dum. dicitur autem; Qui véturus eft,ad nos fcilicet alFumendos in a.’ternam yitam. Poniturverö ante,qui eft; pöft, amp;c qui erat, quia de Deo ratioci-natur prius homo ex his , amp;nbsp;de his quæ fibi funt prælèntia; póft de præteritis, amp;nbsp;futuris. amp;nbsp;id quo-cunque tempore fuerit homo,vt dicebam.quia omnibus temporibus dédit Deus verbum fuum, amp;opu: fuum peregitin mortalibus,vndepotuerit ab nis cognofei: præfertim quando verbum nouû, amp;opusnouum fecit inpopnlo fuo. quia in ipfo verbum Dei,amp; opus Dei,amp; clus mifericordianon deficit in generatione amp;nbsp;in y ncrationem. maxime autem in cuentis rerum ante denuntiatarum, quando ilia, quæmultô ante denuntiauit ,cffîcit Deus, cognofeitur ipfe amp;nbsp;femper fuifle, amp;nbsp;femper futurus. Quod auté fint tres ftatus,vt diccbamus. Partis,Filij,amp;Spiritus fan(fti,inprincipio Genefis, amp;nbsp;alibi fæpc diiftum eft. amp;nbsp;Aboas loachimus, ac alijjillos probarunt ex opéré Partis, ex opéré Filij, amp;nbsp;ex opéré Spiritus fanifti. arque breui futurum eft, vt id pateat. Et fi fecundùm rationem ftatuum tribuiturFilioillud,quieft,vtfit,quieft;amp; in eo, qui eft, fint omnia quæ faóta funt, amp;nbsp;totus mun-dus, acomnia quæ in co funt fada ; ergo Filius

ingrcdietur in id totum,quod priùs dabatur Patri: amp;nbsp;de ipfo quoque dicetur : Qui eft, Si qui erat, Sc qui vcnturus eft. vnde faélum cft, vt infrà dicat Chriftus: Ego fum tt,Si agt;; principiurn,amp; finis, arque ei tribuat Ioannes,vt lit, qui eft,amp; qui erat, amp;nbsp;qui vcnturus eft omnipotens.Qupdauté in Chri-fto fint omnia quæ fada funt, amp;nbsp;totus mundus, prima vifio nobis dcmonftrabit.Vnde propter tres flatus mundi videmus neceifario primam inter-pretationcmfuiftèfufcipiendara.amp;quia Chriftus cft imago Partis, amp;nbsp;in ipfo funt condita vniuerfa, amp;portat omnia verbo virtutis fuæ, vt videbimus invifione , fecunda quoque interpretatio vidcbi-tur necelfariô elle fufcipienda.amp;hincratiocinari poteruntTheologi, quomodo Pater fit inFilio, Sc Filius in Pâtre ; quomodo Pater tradiderit omnia Filio, amp;taliamulta. nos autê hæcillis relinqucn-tes, interpretationc hiftoricam perfequemur: fed ante eft hîc videndi^quicaufafuerit, amp;nbsp;quænam inde vtilitas oriati^vt his attributis loannes Deu nobis defcripfcrit.^imùm Dei maieftas confpici* tur,amp;ipfc^c'ognofcitur, quinonvidetut humanis oculis. deinde contra tyrannos, Si Antichriftum efferuntur hæc verba de Pâtre, deFilio, Si de Spi-ritu fanôl;o;amp; fimularguunturomnesidololatrç, qui creaturas adorarunt : fuos falfos Deos: homines viuos, amp;nbsp;mortuos. Vndeclamat Prophetia: Qui non fecitGælu, Si tcrrâ,non eft Dcusmon ergo adorandus . qui non nuntiat futura ab initio, non eft Deus; non ergo adorandus. folus, qui eft. Si qui erat, Si qui vcnturus eft, creauit omnia, ef-fecitomnia,nuntiauitomnia •.folus ipfecrgo cft

Deus; folus ergo ipfeeft adorandus. atque hinc fadum eft, vt didiim fit : Non qui eft, qui erat, qui venturus eft : fed addatur copula , amp;nbsp;dica’ tur : Quj eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus eft. vti-demintclligatur.quieft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus eft. quod quidem de nulla creatura dici po-teft. nâ Angeli aliquado non étant, ita homines, ergo non funtDij, ergo non adorandi. vndc de Deo Patte,amp; de Filio dicitur; Tuidein es femper, anni tuinondcficiunt. hæc omnia vrgent contra impios Prophetæ , vnde dicitur in I{a,cap.44. Ego primus, amp;nbsp;ego nouilfiinus,amp; præter me non eft Deus, item: Ante me non eft formatum quid-piam à Deo alio, etiam poft me non crit. Contra inuocationem Samftorum dicitur item in Ifa. 63. A ftculo eft nomen tnum. Quamobrem cum hæc contra om nes allata fint impios, tum contra Papain Antichriftum aitloannc^ de Deo, amp;nbsp;de Dei

Quemadmodum loco Dei Pattisdidum cft:Ab co qui eft,amp; qui erat,amp;qui venturus eft: itahîc loco Spiritus fancli dicitur, Et àfeptéfpiritibus, qui funt ante rhronum eins, Suo Spiritu (ando agit Deus omnia in omnibus, amp;nbsp;anteconfpeól'1 eins (tint femper omnia opera hiaexfeipfo pro-crcata. nam voluit Deus fuam æternam diuinani clfentiam exprimiin verbis illis: Qui eft , amp;nbsp;qui ciat,amp; qui vcturuseftiipfum efte verum elfe,qui minquamnon fuerit, qui nunquam defitutus, nunquâmutationem admiftiirus fit. ipfuni eftc efic rcrtim cmnium . quod omnia quæcunque çxtenç

extent in cælis, amp;nbsp;in terris,ex ipfo, amp;nbsp;pcripfiim, amp;nbsp;in ipfo fine :fucrint, amp;futiiiæ fint, non folùm cieata ab ipfo ab initio, maxime verb manifcltu fccit id Deus in Ecclefia fua in tribus flatibus mundi, quando in primo erat creans populum fuum fub prom 1 Alone,amp; lege; quando in fecun-do nunc ell cfficies, amp;nbsp;formans filios fuos in Eu-angelio : quando in tertio venturus eft promifl’a prxftansin apertaProphetia, eofdcin ad imita-tionem Chrifli perficicns. voluit quoque Deus omniaopcrafuaoftendcre,amp; vim magnam fuatn inhisverbis: Et d(eptem Spiritibus, qui funtin eonfpeólu eius. Opera fua omnia in hoc mundo oftcnduntiir in ipfareuolutionetcmporum. qux tempora peiTeuerant in ipfa reuolutionefepteni nnmeri, acfeptem dierum ; qui dies veniunt in actatesfeptem mundi, dum habetur accelfiisab angufliis terreni orbis ad amplitudinem ca-lc-ftium , quorum luminaria cetnimus. in qiiibus feptem gubernatoi%sdiftinguunt no folùm ma-iota, fed amp;nbsp;minora tempora, atque ab his cælc-ftibus feptem duótoribiis temporum fit confeen-fio adfupercæleftes , ad ipfum tandem thronura Dei, vbi duo hîc confiderantur,xternitasipfa migni Dei noftri, quæeft fine tempore , amp;nbsp;dat tempora,amp;diftinóliontstemporum in omnibus quç infràfunt:item fons virtutum Dei,quasdit-fundirin omnia quæ crcauir:qnibusqucfiunt,amp; perficiuntur omnia in (iiperc.elcftibus , cælcftf~ bus, amp;nbsp;terrenis, atque adeo in fiia Ecclcfia. non eftiam meum difputarcdiligentiùsdeDeiæter-niutc, amp;nbsp;cam comprobatecx fepteno numero:

ac vt tempus reuolutum in feptenum numerum dieruni pcrfcucrat: magisq; incçlcftibus,vbire-uoluitur tempus ex ætatibusin ætarcs:vtfi altius fempet côfccndas,perueniasadætcrnitatcm,vbi non fit tempus ; fed fine tempore æterna omnia; quæ dent, amp;nbsp;diftinguant inferioribus tempora. Non meum panter eft perfequidiuinas virtutes, quæàDeo ipfo difFiinduturin Angelos,tn cçlos, in homines, in omnia hçc infcrioratmuncra, vi-rcs,amp; operationcs multipliées,amp; diftinótastom-nia commóftrata certa magnaratione in numero fepteno Angclorum.Ab altioribusergoabfti-nens, perfiftain munerc mihidato, vthiftoriam* facram percurrendo,exponam generatim opera ' Dei feptena feptem ærarum mundi in fua Ecclc-fia. in quibus quidem ætatibus fuo Spiritu crea-uit, delponfauit, coniunxit fibi Deus Ecclcfiam. creauit in fide Abraha:, nutriuit in Lege, ornauit in Prophetia, defponfauitin Euangelio, fidem confirmauit in Apocalypfi,m^riuit Ipe adhuc per nouos Prophetas fc adfuturum, ac nuptialiaper-adurum. venir tandem,amp; coniunxit earn fibi in aperta Prophetia. his verbis expofui feptem states mudi.cxponatmultismodisaliter,qui velit, cas , in quibusoperacus eft Deus fuo Spiritu or-dinc fepteno quicquid cótineturin diuinis Scri-pturis. Efdras , Ecclefiafticus , duodecim Filij lacob, amp;nbsp;Prophet? varie illas states fignificant; amp;nbsp;Hebrçihabueruntillasconfignatasin fepte,amp; tcibusSephirot fuis. Vt ergo Deus in tribus ftati-bus mundi in verbo fuo oftenditfe fuific,qui ftati promifsionis,amp; Legis conftituitprimura,Euan-

gclij fecundu, Prophetiæ parcfàdæ tcrtiu; itain his lepte ætatibus pet fuum fanóluSpirim oftcndi fe operatum omnia in Abrahamo, ac deinccps in ciusfcminean ftatu populi fui cóftituto data Lege, amp;nbsp;póft deinceps in toto populo Ifraëlitico, hue Iudicibus,ûue Regibus,Ducibus, amp;nbsp;admi-niftvatonbus in illohn eodé populo dudo in fer-uitutem eiper Prophetasfoem libertatis perfedç oftendens, acpromittéSjUgnaque affcrens præ-ftandi promilia : in omnibus credentibus verbo Chrifti,amp; prçdicationi Euangelicæûn omnibus perfiftcntibusin cade fide, dû multi à Chrifto ad. Papa defcceruf.in omnibus, qui nuntiosaudieri'it venturi Chrifti libcraruri Ecclefiaa Papatu,amp; ab Antichrifto,caraque innouaturidn omnibus,qui fufeeperut verbum Euangelij, quod nunc fccudo fuçdicauit Chriftus in mébris fuis, de Papatû re-iquerût,quiqj in certamine verbi,amp; armorû pu-gnarunt fortiter, amp;nbsp;pugnant côtra ftatû Antichri-fti.In hisfeptéætÂibus operatuseft Deus omnia in omnibus, ac non folû operatuseft j fed amp;nbsp;ab initio conftituit ita omnia agere,atq; hæc omnia nûtiauif,amp; fingulis téporibus,ac ætatibus in Ec-clefia perfuos miniftros fignificauit. in fine ante quicquid ab initio conftituit, tandem peregit, amp;c abfoluit. quodindicaturdum dicitut : Quifunt in eófpedu throni eins. Et fi difticilc fit de thro-no Dei loqui, quia tarnen fapientia magna Dci, ciusq; virtus paruit in Ecclcfia , inEcclefia quæ-remus thronû eins. Ac dû dicitur, Cælû elfe fedê, terra fcabellû pedû eins: atq; in Ifa.cap.Dominus federefuper foliû, Si fimbnç cius rcplcre tem plum:

plû:vilt;3cmur pofle dicere,thionû Dei efTe Ecclc-fiam,ab Abrahamo, biieab Adamo vfqucad fi-nein miindi. nam cælum diólum efl: fcdcs Dei: acfubcælo intclligitur quoque Ecclefia. ergo ctiam Ecclefia erit tbronus,folium,amp; fedes Dei. Septem fpiritus funtiamin confpcólutbtonic-ius. quia,vt dixi, opera Dei in Ecclefia fuafunt, omnia omniuip tempocum in eins cófpeólu fu-turajamp; prçtcrita,vt prælèntia: quæ aólurus eft, vc quæ aóla flint : quæegit, vt quæ iam agit: quod dixit futurum, idem fuit quodfaótum. nee vlla vis eft,qu® quidquam pofïït contra ac ille dixit. Et vtresmagispateat, dixirnusfub cælointelligi Ecclefiam, quod ab initio feripturæ, ôc deinceps poterit cuiqueefte manifeftum. dîôla veto fuie Ecclefia cælum, non folùm quôd Deus in ea habiter; fed quia, vt diólum eft ininitio Gencfis,ad creationem mundiaffimilatafuit creatio Eccle-fiæ, amp;nbsp;omnium aóhionum, acoperum, quæ erat Deus effcifturus in ea omnibifl çtaribus mundi. vndccap. 48. Ifaiæ, quæ effecit Deus opera , di.« cunturcreata. amp;vt cælum volvit,amp;diftinguit tépora (eptenonumero,vtfunt in cælofeptégu-bernatores ; ita Ecclefia excurfa eft per fepte tempora à fepteno opereSpiritusDei dcduóia ad fua perfeótionem. Idq; fadû eft,vt cognofcamusin operc Spiritus Dei in Ecclefia Deu creators cell, amp;nbsp;térræ. quod tarn fæpe vrgent diuinæ feripturç: £cquôd qui creauit ecclefia,crcaueritcçlû,amp; ter-ram:qui cælum, amp;nbsp;terrain creauit,eftecerit omnia omnibus ætatibus mundi. qui diftinxit cælum fc-ptera gubcrnacoribuSjamp;tempus fepteno numéro, ! diftin-

diftinxit amp;nbsp;Ecclcfiam in (èptem operibus Spiritus Dei, amp;nbsp;in ieptem ætatibus mundi.amp; id cùm cap. i. Gen. fit dcmonftratum,nunc idem hïc à loanne oftcnditur, quiclaudittotam diuinâ fcripturam. Vt ergo in i.capitcGcn. omnia proponuntur facienda in fcptem .xtatibus mundi;fic nunc confit-mantur clfe peracta.amp; idem apud Dcum elfe prin-cipium,ac fincmjamp;orania, vtdiximus, elfe apud ilium prælcntia, amp;nbsp;in cius confpcdu,tam quæ fu-tura,amp; quæolimfadaiunt, quàmquæfiunt. Et quoniam dix im us créa tioné Ecclefiæ fponfæC hri-fti aflimilatam création! cæli,amp;terræ: quamDci vimacpotcntiamjCiûfquc opera, amp;aéla in diui-nis {cripturis vidimus perfedain Eccicfiis feptem ætatum mundi ; eandem , amp;: cadem debemus co-gnofccre in creatione cçli,amp; terræjin bis fuftinen-dis, regendis, amp;nbsp;modcrandis; amp;nbsp;quicquid in bis a-situr, amp;nbsp;perficitur,omne à Spiritu Dei agi, amp;nbsp;pcr-nci;atque omnes crcaturas cHe in confpcdu eius, DecquicquamciïWaboculis eius abfconditum, vc latere poflît. ipfeenimcft, qui dinumcrat omnes ftellas, amp;nbsp;fingulas (uo nomine vocat,vt nullus bo-mo, nulla tes in terris, nulla cogitatio poteft turn laréte. Thcologi bincconfcendt nt ipfi adcæleftem fabricam,amp;eiusordinem: conlccndent amp;nbsp;ad lla-tum Angclicum, amp;nbsp;multa videbunt præter ilia, quæ diximus^atquc multa ratiocinari poterunt: confcendentamp; ad ipfam æternam maieftatem Paths, vbifontemintueanturomnium. nobis non datûeft ilia ttadare-, fed bæctantùm notare,quæ adEcclefiam pertinent; vt cognofeant omnes in hiftoria facra ex bis, quæ confpiciuntur creata à

Deo, quæ efFcéla ab eodem in omnibus ætatibus mundi, ipfum folum elle verum Deum, nbsp;lel’um

Chhftumfolum verum Dominumnoftrum,qui fuo (anfto Spiritu crearint, amp;nbsp;effecerint omnia in cælo, in terra, in Ecclefia, amp;quoduis in quolibet horum. nó autem quemquam aliu eile Deum, nee fuilfe, nee futurum. Eftamp;ea ratio quareloannes dixerit, non à Spiritu fandoj fedà leptem Ipiriti- । bus, vt fcilicet præter vim illam diuini Spiritus o-Eerantis omnia in omnibus, amp;nbsp;in iïngulis omni-us ætatibus mundi, vrgcat loannes Legem, amp;nbsp;dodrinam fuilfe in Dei Spiritu recognofcendam, non in motu proprio Papæ , ac libidine tyranno-rum: fanófificationc, iuftitiam, amp;nbsp;remilHonem | peccatorum in Deo patre, ac Cbrifto lefu elle pc- । tendam : veritatemin omnibus controuerfiis, nó inillorum infcitiajfed in vcrbo,quod Deus fuo Spiritulocutus eft in feruis luis,ellequærendam. bieperennis Dei Spiritus, qui lucct in verboDei, ac omnibus diuinis Scripturis,Ägnatus fuit in co-lumnaignis ,dc quadidumeftin Exod. quæibi diéfafunt, huctransferantur.Ergo non Antichri-ftum, non quemquam aliu cognolcere debemus in terris Deum, qui pollitfaccrcquicquidvelit: vt nunc iaâat de fe Papa Pius quintus .fèd ille eft Deus, qui eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturuseft: amp;nbsp;qui in feptem ætatibus mundi fecit Icmper, amp;nbsp;perfecit tanciem omnia, vt conftituit ab initio fe fadurum. Hincilla veniuntconfideranda: Papa eftautvica-, rius ChrilK, aut Antichriftus; arque horum alte-rum necellàriô eft concludendum : Si Papa, amp;nbsp;Pa-patus perlîftent, omninô Papa eft vicarius Chrifti;

fin cxpelletur, Antichriftus. Et fi dicatur cotnmu-tari polTe ftatus eius, vt in ludeorû facerdote fum-nio faôtum fuit fæpè, qui propterca non diéfus eft aduerfarius fuilfe Dco; atquc mutatio fieri polîè ftatus in Ecclefia,vt non fit Papa Antichriftus : rc-fpondemus'.Si fiat mutatio in Ecclefiajillam futu-ram praeter voluntatcm Papæ, amp;nbsp;contra eius cona-tus.crgo non eritDeus. deinde fi mutatio fiet, non in fimile fict, fed in aliud,in contrariinfi eo iuppli-cio expelletur, quo afFeóf a fuit fy nagoga amp;nbsp;Hiero -lôlymæ,nô iamvicariuSjiedAntichriftus crit con-uiôfus : qui non fit, qui eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui ven-turus eft.non fecit quæcunque vol uit, quæcunque iaftat fe polfc : vtcum voluntas Ifuerit impcdita, amp;conatus perfraéfi, contrarius Deo, amp;nbsp;Chrifto lefufueritinuctus.Pofitaautê eft à Spiritu fanfto falutatio,quia in primo ftatu tantùm cognofceba-lur Deus pater omnium, amp;nbsp;Films promittebatur: amp;cùm venir Filius, tunc nuntiatafuit falus à Pâtre, amp;nbsp;Filio : atque ^jlius promittit Spiritum fan-éfü. amp;nbsp;quamvis venerit fupra Apoftolos, in hifq-,, amp;nbsp;in alijs, vt etiam ab initio in omnibus crcdenti-bus operatus eft-, tarnen eius folemnis aduentus in omnes in toto mundo credentes nondum adfuit. Quia verb fcripfitloannes quæ pertincbant ad ad-uentum folcmnem Spiritus fanófi; amp;nbsp;quæ fcripfit erant aperienda in illius aducntu tantùm Ecclefiæ, iccirco exiftimo nuntiafl'e gratia, amp;nbsp;pacemk Deo, amp;nbsp;à Spiritu fanófo, amp;nbsp;à Chrifto lefu, quod idem nos deinceps videmur debere facere, quibus per-fpicuus faiftus fit folemnis aduentus Spiritus fan-ûi, qui vt Chriftus datus fuit antcquâ nafceretur ex Ma-

lt;x Maria virgine ; ita ipfe femper operatus eft ah initio in omnibus credentibus omnia Dei opera. quiq;cognolci debet elfe vnû cum Pâtre amp;nbsp;Filio,vC I ab ipibquoqjnucnuntiandafitfalus.pro Spiritu autc fando poluerit feptem Spiritus,vt attendan-tur omniaquæ ante dida funt, 8c dicenturin toto libro de fepteno numero , in quo ópusamp; virtus Dei cognofcaturin omnibus quæ nuntiabuntur. vt in omni opere Euangelico virtutem Dei reco-gnofeit Paulus in bis qui credunt, amp;nbsp;faluantur.

Et à^efnÇhrifto, tjuieflteflisfidelis.'^ Pofitus bic fuir Spiritus iàndus ante Filiû;quia, vt cxiftimo, amp;nbsp;totum curfum temporu,ac ætatum complcxus eft Spiritus fandus, vt cap. i. Gen. vidimus, alibi -que (æpc : amp;nbsp;Spiritus fandus videtur ingrcllus in ftatum Filij fecundum poft lefuCbrifti afcenfum incælum : vtipfe quoque comprobari Deus dc-beat :amp;quiain lècüdo aduentu Cbriftus videtur iterumbumiliaduSj vtcrucifigaturitcrü inmem-bris fuis;fiatquc repetitio fuqipalTionis antcquàm fiat rcuclatio de ipfius exfuftitationc inmembris fuis, vt fit vidor Antichrifti,amp;regum impiorum tcrræ.quæquidtm repetit, amp;nariat bïcioannes antcquàm accedat adnarrationem luarum vifio-nu, quafi amp;nbsp;reddatcaufamjquarcpolucritFilium tertio loco, amp;nbsp;ilium prqponat in fecundo aduentu primi'im, vtquipallus iitin fuo corpore ante, iam patiaturin fuis membris: deinde, qui in bis rclur-gat,amp; clamet: Ego (urn «,amp;lt;». banc cxiftimo clfc propriam caulam, quare tertio loco falutatio nuntiata fit aFilio.qui attendunt ad comunc ordi-nem hominum, diccrent forte tertio loco pof tuin filium.

Filiu, quod de iplb fequatur longa narratio,amp; de fua Ecclefia, vt continuatus fit fermo ab eo, quod proponicur de iplb, amp;nbsp;deinceps narratur. Q^bd auté lefus Chriftus fit filius Dei, confitentur om-ncs qui in Deo manent,v t ait Ioan nes.qubd item lefus fit ChriftuSj nemonegat, nifi Antichriilus, Si impij. Ac de lefu Chrifto Dei filio, non eft vc hie plura dicam us, qu'am qux dióta funt ab Apo-ftolis, àquibus omnes fideles inftituti funt. fcqui-turautem,vteius attributa vidcamus, in quibus apud fideles nulla eft difficultas. noueront cnim omnes Chriftum elfe viam , veritatem, amp;nbsp;vitam: amp;nbsp;omnia quæaudiuit à Pâtre, apcruifie nobis: atque de Patre teftatum elfe in fuo Euangclio ,in feque compleri omnem diuinam Scriptura.quia cap.5. dicitur Agnus is elle, quiaperiatlibrum, amp;nbsp;foluat fi^nacula cius : nouerunt Si cundem refurtexiftc e mortuis, vt exciter nos è mortuis, Si ducat in çternam vitam: nouerunt ipfum elle Chriftum, Meffiai^, amp;nbsp;Regem regum. cuiusrei veritatem rcuocauit ipfe Chriftus ad hxc tempora, cùmdiccret ludæis: Amodo videbitisFilium hominis venientem in nubibus cæli, quando iu-dicabit mundum, atq; folusintoto mundo Rex regum , Sc Monarcha habebitur. nouerunt amp;nbsp;iptum nos dilexifte; qubd mortuus fit pro nobis-, fiio fanguinc laucrit peccata noftra. Et fi qui funt, qui minus noucrint, quomodo fcccrit nos reges,amp; facerdotes Dco.amp;Patri fuo,vt fignifica-uit Petrus,nofeent in tertio ftatu-, ac experimeto, reque ipfa feient . credunt item fideles ipfum venturum; imb feient nuncvcnilfe, ac coepilPc

opus fui fecundi aducntus. quia vt Apoftoli ante refurreftionem Chiifti non noucrunt quid fie-ret, cvun ipfe prædicarct, ÔC pateretur, noucrunt veröportaduétum Spiritus fanóli; lîmiliternunc fit.vident omnes opus prçdicationis, amp;nbsp;bellicatn pertutbationem: at pauci fciunt Chriftum iam prxdicare,amp; pugnare: quod nofcent pôft : atque omnisoculus videbit Chriftû itcrum fuifle cru-cifixum in mcmbris fins : omnesquc tribus terræ feaccufabuntjamp;afflidabuntur, cùm id nouerint faélum vbiquctcrrarum.vt itcrum Chriftus paf-fus fitabipfis. Hçc omnes intelligent, verùm no fatis cft ira inte 11 igeic; (ed oportet feire hæc attri-buta ica elfe data Chrifto, vtamotaetiam intel-Jigantiirab Antichrifto; quiteftis eft mendax.tC', ftatur fe Deum, amp;nbsp;federe in cathedra Dei ; atque mendax conuincitur in Ezech.cap.i8. teflacurfe fummiim Sacerdotem, aePôtifieem maximum: at in Concilio fecundo Tridentino fuiEpifeopi cognoueriint eiim Antichrirt^m:tcftatur Ce tene-re clauesiegni cælorum, qui renet dauern abyffi: teftarur fc rencre claué, amp;nbsp;interpretationem fàn-dç ScripturÇjfeloqui Euagelium; -Sc negat cum, quinosredemit. mulcadici polTuntjquæ cuique fidelifunt nota, tribuit fibi Papafacultatcm , amp;nbsp;poteftatem educendi animas è purgatorio ; tribuit fibi principatuni in populo Chriftiano,poteftatem remittendi qu.xcunque peccata : vult omnes magnos,amp; paruos, arq; adeo Concilium fibi iubiici.ac fux tyrannidinadatfenon fubiici legibus.Legem Dei vertit,inuertitad libidincm, Si lucrum:çogit, quos poteft, in fc iurare, vt qux

Dei funt, amp;nbsp;Chrifti lefu , fua facial, cius locum occupe! : gloriam amp;c honorem , qui vnifoliDco debetur, in fe deiiuat, nee credit Chriftum deic-élurum fe ex illa tyranmde: (empiternam vult il-lam cfTe in mundo. contra hæc omniainculcac loannesattributa Chrifti.Qma veró multividc-runt,amp;cognoueruntfacinora,amp;erroresPapços: vidcrunt item multi, amp;nbsp;ipfi prælati in Apocalpfi nuntiari multagrauia contrafe; nee quiequam tarnen contra Ic ne quidem poft mille annos cflc faólum, vt deturbarentur è fuo ftatu ; irriferunt loanncm cum fua Apocalypfi, atquein prouer-bium verterunt eius verba, na cum voluut often-derealiquid non futurum , non cuenturum,di-cunt cflc illud Citó Ioannis. loanncs vcró,cui id fuit oftenlum, refpondit vno verbo, Etiam, fiuc certè, fiuc profeóló. quafl dicat : Contradici-te jobloquimini , inidetc quantum volueritis, omninó ac ncccflario hare fient ; Amen. amp;nbsp;ita fiat,quemadmodum*ocutuseft Dominus,vt pij libcrentur ab Antichrifto, amp;nbsp;fufeipiant fuum regem Chriftum; impijautem, ac irrifores perdan-tur. In his attributis eft prætercà aduertéda repe-titio: necdicendumeftHebrçosgaudere repeti-tionibus : fed myfteria,quatüpofl'umus,cótem-plari oportet, primum dicitur: Qm eft teftis fidc-lis,primogenitusex mortuis,princcpstegumter-ræ. hæcita dicuntur de Chrifto , vt amp;nbsp;ad répus, quo fuit Chriftus in terris referantur, amp;nbsp;ad tres ftatus. quando Filius Dei vifus fuit incarne, amp;nbsp;deincepSjdc fe diólü fuit, quöd cflTct teftis fidclis, primogenitus mortuorü,ptinceps regum terræ.

Scd amp;ita quoq; hæctriamébra,feu attributa di-ftinguuntur:vt tefliifidelis dicatuiChriftus,quia, vt crcatio omniüremmtribuitur Patri ; cfFedio omnium rcrum Spiritui fando-, ita omnia verba diuin« Scripturç,vcrbo Dei,amp; filio Dci tribuan-tur. atqi ita teftis fidelis dicatur Filius.quia quic-quidlocutuseft in omnibus diuinis Scripturis, eft veritas, amp;nbsp;veracóprobantureuentibus. quod patcfict toti mundo in tertio ftatu . atqjitaillud, Tcftis fidelis, airumitprimuftatibamp;inFilioDci declarätur omnia in omnibus diuinis Scripturis vcra vfq; ad finem tertij ftatus, quod ipfe fit Pro-phcta illevetus promifl'uscap. i8. Deut, vt Papa falfus.Dum autc éicitntprimogenitMimortMorum, hoc ad fecundum ftatum rcfcrtur,quando Chri-ftus mortuus furrexit è mortuis , arque effecit, vt omnes credentcsrefurredurifmtinvitam ætet-l nam in ipfo. Princeps regum terra quamuis fit habitus femperdfidelibus, tamenin tertio ftatuid crit omnibus in toto mûcro perfpicuum-Et dum vult loânes ex his gloriam, amp;nbsp;honorem Chrifto tribuere, repctiteadernquodammodoiatq; no-, bisquç Chrifti funt oft:enditcommuuicata,dum ait: t^ui dilexit nos, lanit nos à peccatis noflris in fanguine/no,c^fecit nos reges, jacerdotes Det, çÿ- T^atrißso. Tria amp;nbsp;hie dicit, quæ pariter ad fecundum ftatum pofl'unt referri,amp; dcinceps.item ad tres vnumquodque membrum . vt diledio, qua dilexit nos Filius Dei, intelligarur iam præ-ftitaAbrahamo,qui viditdiem Chrifti,atqucdc-incepsomni cius iemini. quæquidem diledio piaximefujt per/picua in cius morte, quam fu-ftinuit

t î!

».

gt;.

0 i' it

ftinuit pro peccatis prætcritis quoque ic futuris. Q^od autcm laucrit nos à peccatis noftris in fan-guincfiio, cum id prçftitum fuit indus morte, fimul amp;præterita peccata, vt dixi, lauata font, quod fignificabatur in primo ftatu infanguine viólimarum:quódfinefanguine nófiat reraiffio. Quod item fecerit nos reges, amp;nbsp;(âcerdotes Deo, cùm id dicat Petrus præftitum in iccundo ftatu, fignificatum tarnen fuit in Regibus, Ducibus.ôC Sacerdotibus primiftatus, hoc idem ad fideles dufdem primi ftatus pertinuilfc; amp;nbsp;in tertio fine vllisvmbris,amp; fine contentionecum tyrannis Sc Antichrifto, obtinebitur. Quare ex his tribus membrisjamp;ex tribus fupctioribus videmus fex attributa dataChrifto,quç funt fex ætatum mun-di. additur feptimum attributum , vbi deinde dicituiquot; •venit cum nubihusQuae fcptcin attributa refpondent leptem operibus Spiritus fanóti, amp;nbsp;tribus ftatibus. primùm, vteognofea-nius amp;nbsp;Filium Dei:*t in fine fux primae Epiftolç ait loannes de Chrifto:Hiccft verus Dcus,amp; vita æterna. deinde efle idem cum Patre, amp;nbsp;Spiti-tufando. turn inFilio dari nobis quae funt Pa-tris, amp;nbsp;Spiritusfandi. de qua rc non eft vtpkira dicamus. Satis fit fententiara hiftoriac attigifte. Theologorum erit plura diduccrc , ac diirercrc, Eropter hoc autem videtur loanes intcrpofuiire onorcm ,amp;:gloriam dandam Chrifto , qui fit Deus, amp;nbsp;piæftiterit quæ dida funt. Eft item ad-iiertendum in eo quod ponirur profeptimoat-tributo : Ecce venit cum,^c. diftindu clfe in tria mébra, quod véturus fit cum nubibu s: quod vi-

debit cum omnisoculus,amp; qui eum compunxe-runt : quod plangent iplum omncs tribus terra:; hoc eft,ob c.a quç in ipfo contigerunt.Quid per nubes intelligendum ïir,exiftimo indicatum cflc nobis initio 14.cap. vbi dicitur; Ecccagnus ftâs fupra montein Sion, amp;nbsp;cum co centum quadra-ginta quatuor millia. per nubes ergo intelligo præ^icatorcs, vt oftendetur in codem capite, vbi dicituriSimilisfilio hominis federe fupernubem candidam. intelligo 8c credentes, amp;nbsp;pugnantes pro parte Euangelica, vt vidimus cap. 19. Ifaiæ. Cùm ergo diciturventurus cum nubibus,fignifi-catur Spiritus fandus, 8c Chriftus ipfe v- nturus in Spiritu , quiin prædicatoribusnunri' itcrum Euangclium,atquc virga ferrea sÿS* nirus fit no credentes, Sc irnforcs. hæc contemplate in Luca cap.ii.Cùraaddituf.Et videbit cum oihnis ocu-lus;ipfe Chriftus fignificaturin membrisfuis ad-uenifte.Si quidaliudprçtercà fit intelligendum, euentus docebir. Etcùmadfitur: £tplangent peripßim , rcuocatioindicatur totius mundi ad Chriftum , 8c ad vnum Deum Pattern omnipotentem, patefadum in Tefu Chrifto toti mundo. Vt iam concludamusicntcntiam corum, quç hîc de Chrifto dixiinus, dum mouit attentioncm,ôc nuntiauit loannes adcTc Chriftû,inquicns:Eccc venir cû nubibus; fignificantur, 8c attributa ilia allata contra Antichriftii, 8c falfæ opinioncs quae fuerunt in multis de Chrifto, 8c funt hoc noftro teporc,elle iam amoucdæ,quando aget Chriftus virga fcrrca,amp;patefadusfuerireiusaduentus'.8c quidmultis eft cognitus no Deus, nccfufeeptus vt

vtDcus, iâ cognofcatur, amp;nbsp;fufcipiacur. vnde cx-clamabit ipfe tue:Ego fum «,amp; »: Si nos attefta-bimur quód amp;nbsp;verèdefedicat : Ego fum aamp;ii,; quod fit, qui eft, amp;nbsp;qui erat gt;nbsp;amp;nbsp;qui^enturus eft.

minus.] Qitódmyfteria infupetioribus attributis fucrint confideranda,his verbis monemur,in qui-bus inducitur Chriftus lefus ipfe de fe concionari, amp;clamarc,vtcùm venir in carne clamabat: Ego fum lux mundi. clamabit igitur in fuis prædicato-ribus,amp; aperiet myfteria.quæ de ipfo fuerunt con-fignata in facris literis. fed antequam dicam, quid, mibi clamare videatur, hæc tria membra funt ex-* ponenda, vtquidempotcrimus, amp;dabirur. alibi diximus linguam Hebrçam tributä ftatui Circun-cilionis, quæ exponeret quæ funt Patris; Græcam, quæ funt Filij: Latinam,quæ funtSpiritusfanétiî nunc igiturdicimus nó fol ùm, quód feribat Ioan-nes Græcc; led quia loquitur de Filio fub myftcrio literarum, potiftim^m vti literis Græcis, amp;nbsp;vocare Chnftû tt, amp;nbsp;®. dicam igitur hoc membrü a, Si. continere my fterium de Filio: principium amp;nbsp;finis, de Spititu fanéto: qui cft,amp; qui erat,amp; qui ventu-rus eft, omnipotens, de Pâtre : tametû etiam mu-tua hæc inter ipfos lint, amp;nbsp;communia, vt indc co-gnofeamusin Chrifto donata nobis quæfuntPa-tris,amp;Filij,amp; Spiritus fancti; in ipfo nos habete fe, amp;nbsp;Patrem, amp;nbsp;Spiritum lanôlû : fe elle in Pâtre, Si in fe elle Spiritum lamftû; Patrem, amp;nbsp;Spiritum famftum in fe cllè:fe elfe verum Deum cum Pâtre, amp;nbsp;Spiriru fando. qui cùm amp;nbsp;in nobis erit.habebi-mus amp;nbsp;nos in iplo viram æternam. dicimus autem

flFe proprium attributum Filij, vt fit lt;lt;, amp;nbsp;«: quia ell verbum Pattis, ncc recedit à Parre, vt verbum iuhominenon recedit àratione hominis, vcrùm non ell idem verbu Dei,vt verbum hominis. quód hocprolatumcuanelcit,nifcribatur.illudidemeft cum co, cuius ell verbum, item continctin le rationes rerum omnium, quicquid dici,amp; fcribi po-teft. item idem eft, verbo Dei nuntiari aliquid, amp;nbsp;iuberi, ac illud euenire, ac fieri. Quamobrem qui ell «, amp;6gt;, eft idem cum Pat re: in le continet om-nes ideas,ac formas, omnes naturas, omnes virtu-tes omnium crcaturarumtellelledlor omniumFi-lius Deitquicquidellrcru omnium in FilioDcicll quodcunque ell. proprium attributum Spiritus lanóli ell, vt fit principiû, amp;nbsp;finis, quod patere po-tellex Iris, quæ dióla lunt in Icptem lpiritibus,qui ante thronumDei funt.propriu attributum Patris ell, vt fit, qui ell, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus cll-,vt ante cll diólum. Ea ratione igitur, qua Filius Dei ell «, verbum Patris, contrahit in fe quod eft proprium Spiritus fanóli, vt ut principiü, iV finis, quia quicquid fit, inchoatur, amp;nbsp;perficiturperSpi-ritum fanàumià Pâtre iddiciturinchoari, fieri,amp; pcrficiinFilio. contrahit amp;nbsp;quod ell Patris omni-potenris propium, vt fit, qui cll, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus eil omnipotens. quia quæ in tribus llati-bus creata extiterunt à Pâtre, intelliguntur elle iulfa per Filium.itaque vt create tribuitur Patri, amp;nbsp;opus effici Spiritui fanâo, ira verbo intelligitur creatum omne, amp;nbsp;perfeôlû. creauit, creat,amp;crea-turus cll omnesomnium temporumereaturas, amp;nbsp;opera Pater; efiScit, eifecit, amp;nbsp;effedurus ell omnia Spiritus

1 N A P o C A I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J7

Spiritus fanûusin omnibus; vtpcrfedio,amp;virtus in omnibus crcatis,amp;fadisvigeat,amp;agat:fua autc ratio,amp; forma, amp;nbsp;natura propriain omnibus créa-tis amp;nbsp;fadisjin omnibus vi certa agentibus cxiftat à Filio, cxtitcrit,amp; femper futura nt. vt in omni rc crcataeft res certa, certa operatio, amp;nbsp;certa natura; neceft res fine certa fubftatia, certa forma,amp; certa vi; ita vnus Deus eft eile reru omnium, forma rerum omnium, vis amp;virtus rerum omnium:quod ab ipfo fint omnia; ipic à nulla re elfe poffit,qui eft vnus æternus Deus omnia in omnibus. Ergo qui eft filius Dei «,amp;lt;i),fcrmaomnium crcaturarum, perftat die forma ab initio ad fine vfque omnium forma præditorû, quæ fucrint, fint, amp;nbsp;futura fint. Et quia quæq; forma eft in certa re,quæ fit amp;nbsp;ce rta virtute prædita; filius Dei,qui eft forma omnium, conducit,amp; portât omnia creataexiftens in omnibus, amp;nbsp;in fingulls forma vique ad fincm rerum creandarum;conducit,amp; portât omnia,amp; fingula certa vi, amp;nbsp;virtute c^nata fecûdùm certa formam à fe fumpta. ita Pater quæ créât, portât omnia fua certa formaprædita,amp;virtute;ita Spiritus fandus eft femper agens in omnibus, amp;nbsp;fingulis crcatis,amp; certa formadonatis. Vt iam vna amp;nbsp;eadem res non exiftir, nifi fua materia, forma, amp;nbsp;vi propria, ita Deus vnus, amp;nbsp;idem eft, Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus; vt ilia tria in nulla re diuulfacognofcis Sr vt ratione diftinguis, ita cognofeis Patre, Filium, amp;nbsp;Spiritum fandum vnii Dcum : amp;nbsp;vnum Deum Pattern, Filium, amp;nbsp;Spiritum fandum. Ergo co-gnofeimus filium Dei vnum cum Parte,amp; Spiritu làndo.ôi vt fcniper Pater fuit, amp;nbsp;Spiritus fandus, D ƒ ita

ira Filius eft æternus. vt Pater creauit omnia, Spiritus fandus perfecit omnia, omnia formata funt in Clirifto : amp;: in primis omnes credentes formati liint in Chrifto filij Dei,regenerati ad obtinendam inipfoætemam Deivitam. Vtvero bæcconfide-rantur in toto curfu temporum mundi, etiam di-ftindc in tribus ftatibus mundi funt contemplan-da, in Lege, in Euangclio,in aperta Prophetia. quomodo diftindequæ funt Patris,cognoicantur in Lcge-,quæ finit Cnrifti,inEuangelio:quæ funt Spiritus fandi,in apcrraProphctia:quomodo item quando creabat in promiflione,amp; Lege credentes Pater, crearet amp;nbsp;fub Euangelio, amp;nbsp;aperta Prophe-tia-.quomodo dum filios Dei formabat Cliriftus in Euagelio:quomodo per Euangeliu æternü femper amp;fubpromiftionc,amp;Lege,itc in apertaProphetia formarit credetes Dei filios: quomodo Spiritus S. du in aperta Prophetia profert frudus Spiritus in creatis Dei filiis, protulcrit in omnibus fub Lege, amp;nbsp;Euangelio. Et hie itcrum duccrepotcrimus concluiiones de vno Deo Parte, Filio, amp;nbsp;Spiritu fanóto. amp;quodmaximcefthicintelligcdu,amp;agi-tur de Chrifto:vt in ipfo cognofcamus nos habere Patre fimul, amp;nbsp;Filiû,amp; Spiritura fandü: atq; eius dona nobis aerate feptimadonata omniafimul.po-terimus item de Lege, Euangelio, amp;nbsp;aperta Prophetia multa diftèrere.fèd ilia nunc potifliinùm colligemus, Filium Dei femper fuille cum Patre, créante omniain omnibus ftatibus; cum Spiritu fando efficiente omnia in omnibus ftatibus amp;nbsp;æ -tatibus; omnipotente CÛ Patre, amp;nbsp;Spiritu fando; amp;nbsp;iccirco nunc eiedurum Antichriftum, amp;nbsp;eucr-

furum totum regnum Satanx, vt habcamus, quae diximus bona,Patrcm,Filium,amp; Spiritu (anftum cum ftiis donis ; cogmtione quam habucrut Pro-phctæ,amp; Apoftolijumus vidmri fub eius regno,ha oituri in ipio vita æternâ, Ô: talia. quæ prædicabit Chriftus in fuis Prædicatoribus de fe ipÏóin inno-uata Ecclefia, patcfaciens fe eû,qui fit «; prin-cipiû^amp; finis:qui eftjamp; qui erat, amp;nbsp;qui veturus eft.

Ego Joannes frater vefter, départie, ] Dum pro-pofuit Apoftolus, amp;nbsp;Propheta fibi fignificata elle per Angelum àChrifto, quæ oportet fieri citô,da-ta à Pâtre ipfi Chrifto Apocalypfi patefacienda 1er— uis Dei, acIefuChrifti, oportuit neceftàrio appo-nerefuum nomen , ne tanta Prophetia finecerto authore. amp;authoritate prodiret, præfcrtim apud. tot acres cenforcs, qui tü, amp;pôft extiterunt. Dum deinde, more Apoftolico, præponit falutationem hominislegati àChrifto, àDco pâtre, in ipfa patefacit,more Apoftolico amp;nbsp;lcgati,luum nomen, dum veto nuuc im^it narrare, quæ fibi oftenfa fueruntab Angelo Chrifti, dcbuitfuum nomen apponcre, vt teftetur de re quam vidit fuis oculis, fuis auribus excepit,cùm propter alias caulàs,tum quüd vident ÿi fuum nomc,amp; fuam Apocaîypfim venturam in fuÿicionc. In Epiftolis non Icgimus cius nomen, nifi Seniores, feu Lcgati; quod nun-tiet, amp;loquaturquæpredicabantalij Apoftoli, ac corum dilcipuli, atqiie latisipfc carum Epiftola-rtim cognitus fuir author, at dum nuntiat fepara-tim ab aliis Prophetiam magnarum rerum,debuit more Prophctico, nô folùm apponcre,fed repetere fuum nome, nam Ifaias proponit iiiitiô fuuiti no

men, inquicns: Vifio,qua viditifaias filius Amoj. deinde cap.1. (Sc 13. ide repetit, amp;nbsp;deinccps fæpc, Ifaiam filmm Amos. leremias cum propofuiflct. Verba leremix; læpcrepetitin totolibro;Verbum quod fuit ad leremiara.repetit amp;nbsp;Ezechiel nomen luum,amp; in toto libro repctit fibi dici:Fili hominis. Ofeas dum præponit nomen fuum, ter illud repetit, inquiens: Verbu Domini fuit ad Ofcam; Prin-cipium fermonis Domini in Ofea : Et dixit Dominus ad Ofeam. qux repctitioncs non fine magna caufa fiunr,dum teftimonium certum voluntpro-ferre Prophetæ :dum fignant ipfi interdû Chriftu prædicantem, interdum Chrifti miniftros futuro-rum temporum. verbi caufa; Ofeas fignatpræter fe Chriftum, dum dicitur, in Ofea: amp;nbsp;prædicato-res noftri temporis,du repetitur tertio,ad Ofeam. leremias fignat Lutherum, amp;nbsp;alios fuilinctes cer-tamen contra Papatum, femper repctetes Cc loqui verbumDcijVcrbum xtcrniEuangelij.amp;vtoftcn-daturChriftus loqui inillis, repetitur nomc lere-miæ.quiloquatur verbum fififadumà Domino, vt fimiliter prxdicatorcs illi intelligantur non ib-lùm loqui verbum Deij fed elfe Chriftum qui lo-quatur in ipfis. In Ifaia non eft ita frequens repcti-tio: quia initium Prophetiæ Ifaiæ fignat initium prxdicationis dudtæ à Sauonarola, qua pauci deinde vfquead Lutherum tutati funt. Vbique in Ezechiele repetitur, Filius hominis: quia nunc du bcllu geritur,multi ex infimo ftatu homines nuntiant, quæ narrant Prophetæ de tota perturbatio-ne orbis mine futura.Ofeas magna ratione repetit ter fuum nomen initio, vt ibi diximus.amp; fimiliter

cxiftimocadem ratione nunc fieri àloanne, vt ret eius nomen fit initio rcpetituin. primùin præpo-nit nomen fuum, du proponit fibi fignificata, quæ oportet fieri cito, quæqu idem continentur amp;in Prophetis, amp;nbsp;in Mofe. more Prophetico addito fuo nomine, nuntiat gratiam, amp;nbsp;pacem,vt nun-tiauit prædicatio Euangelica. tertio loco addit fuum nomen didurus que vidit, amp;nbsp;futuraiveluti adducatinteftimoniuin Patrcm,Filium» amp;nbsp;Spi— ritum fmftum; fcribat quæ Mofes,quæ Prophe-tæ,quæ Clniftus nuntiaiuntifcribat ipfe quæ ac-cepita Chrifto; quæ erant exagitanda in Ecclc» fiis, amp;nbsp;difceptanda vfque ad fccundum aduentü Domini : quæeuentispatefacienda infccundo, quando fuftinendæ erütafRidionesab Antichri-fto ; quarum limiles fuftinuit loannes, quando myfterium iniquitatisoperaricœperat. vocate-nim amp;nbsp;fc fratrem aliorum , vt oftendat fidelinm vnitatem invna Ecclefia etiamd piimis tcmpo-ribus •. addit fimi|l fc participcm in affiidione, quæ erat duratura vfq; ad intetitum Antichrifti: fepanicipeminrcgno Chrifti, quodvifum fuit opprelfum , quodoccupabittamcn totum terra-rum otbem. Dum enim venir Mcffias, venir re-gnum promiffum in Prophetis. quod cùm nouif-Icnt Apoftoli, dixerunt Chrifto poft eins refur-rcdioncm cmortuis; Domine,quando reftitues regnum Ifrael ? nam rede cùm adcifetrcx, quae-ficrunt dercftitutione regnilfraciitici. fed locus dandusfuit Antichrifto,atq-, expedandus fecun-dus aduentus,amp; tertius ftatus.öc iccirco aitloan-ncs, fe participcm in tolcrantia, feu in cxpeda-tionc

tione Icfii Cbrifti. Verba hæc Ioannis Hint faci-lia, amp;nbsp;aperça; fed ramen fçpè in huiufmodi apcr-tis verbisfolent latêrc niyfteria. quare exiflimo futurû,cùm adcrit remplis cómunionisSanótoru, vr ex. his aperris verbis aliquid myfterij apcriendu lirj amp;aliqua, quae crime cadem cum his, quæ hint in vetcri Teftamenro de familiis,amp; nominibns fi-lioru Ifracl. noluit Deus apcrirc initio omnia omnibus ; fed fidis feruis fuis quibufdam tantùm. vulgo veto paiilatim fecretü fuum patefecit. nain Adam cùm initio omnia nouillet, contempfit donum, amp;nbsp;parem fe fecit Chtifto:idcm cgcrunt,amp; agunt,quiimitantiirptimu Adamum.venitChri-ftus, aperuit thefauros myfteriorum,amp; fapien-tiæ,ac feientiæ Dei.quç cùm fufcepiüent difeipuli ApoftoIorùjContcmpfêrunt multi ex illis donum, amp;nbsp;prç fe nil faciebant Paulum. amp;nbsp;qui ptincipatum appetebant m Ecclefia,non fufeipiebant loanncm Euangeliftam.reftitit tarnen magna viPaulus: fed quando occubuit, ingrefh fuiÿ lupi ; ingrefh funt Antichrifti,donacontemnctes,amp; fe Chiihos con-ftituentes. prçdicatu eftEuangelium, amp;nbsp;miniftri adepti donii cognitionis Euangelicæ, dum labun-tur tempora ,obliuifcuntur quçnam acceperint: fuaillafaciunt:non Miniflri,fcd Thcologi volunt appcllari;atqueprincipatum quifque in fua Eccle-liavultobtincrc:acnec eos,qui funt ex fuaEcclc-fia, ncceos qui funtex aliis,voluntaudire.Itaque fitdifiunôlioôc feparatio, vt non fit Eccleha,fcd tyrannis . Chriflus aiité rctrahit manii fuis donis plenam:illifuum ptincipatum tucri volunnarque dum quifque ira agir, fparguntur fèmina magnx pertur-

XN APOC AL. perturbarionis:inquaparum fidi, amp;fuperbi pu-nientur. Hæcdico, nonvt quenquam velim rc-prchcndcre, qui non pofliim; fed propter futura tempora: vtomnescaueantarriperefibi quod eft Chriftijamp;Ecclefiçjmoniti expœnadc illis îumpta, amp;nbsp;de Papatiuvt quifq; agatle miniftrum ChrilH, nonautc ipfum Chriftum. Etvtadinftitiitum re-deam, fi quid prçtermittitur à me in his verbis Ioannis, amp;nbsp;in aliis, fupplebunt futura tempora, quç amp;nbsp;alia aperient.

Fui in tnfula, tjUA appellatur Pathmos,propter verbum Det, tefttmonium lefu Qhrtfii.'^ Qui di-xitfefratrcnijamp;participemin atHiólione , amp;nbsp;to-lerantia , ait fefuiflein infulaPathmos propter verbum Dei,amp;tclliraonium lefuChrifti. vbi ai-fljótionem oftendit fuam præter cætera inrcle-gatione: inqua videturfignificareetiam rclcga-tionem fratrum futuram vfq; ad ciedionem An-tichrirti: quod à tyr^nis pati deberent profiten-tesChriftum, nonfi^inendi viucreinter homi-ncs:pati deberent à nlpaiu,amp; ad defcrtalocacon fiigere, vtdicctur cap- 11. tandem in aducntii Domini duci in captiuitatem Antichrifticam. Mos eft non folùm Prophetarum-,fed amp;nbsp;Apofto-rum in fe quoq;, amp;nbsp;in præfcnti negotio afiiimcie futura. vt Paulus i. Cor. 5. ad vigilantiam hortâs præfentcs, narrat vigilantiâfuturorû. ita amp;nbsp;aper-tiùs agit lacobus, Petrus,loannes, Iudas,vtin-terpretatio docebit. Qui rradant verbum Dei verè,amp; Chriftum prædicantvt oportet, nccàty-rannis,nccà Papatufuftinentur. ergo oportebit illoseflerclegatos,amp;affligi,vfquc dum iterum «dfit

Dies Dominicus memoratur, vt exiftimo, vt indicetur trâlaôkis Ccx diebus, fcx çtatibus datis Efau,fepcimo die, qui e-rit Domini, futurum, vt om nes cognofeant vilïo-nem, quam primam vidit hic loannes, amp;nbsp;fingula quæ in ilia continentur cum tota Prophetia.

jEr attiiui vocem pofi me magnam tAna^UAm tub A dicentis.^ Scripturus futura loannes, audit vocem poft fe : retro fe audit Chriftum loquentem, quS locutus fuerat in Mofe,in Prophetis,in Apoftolis, de rebus fu turis. magna fuit vox Chrifti in omnibus Patribus, in quibus locutus eft eadem tanqua in tuba ptodiida in magnam longitudinem ; vt indicetur eadem vox Chrifti in omnibus Patribus, amp;nbsp;Prophetis,amp; Apoftolis nuntiafle eadem. idquedicitur, vt omniaquæ traétat loannes futura, recognofeanturantè denuntiata ab initio Prophetiæ : atque vt nos conuertamus animum, amp;nbsp;auresretro recognofcent#s,amp; audientes voces omnium Prophetarum , amp;nbsp;Apoftolorum, qui omnescxpofiierint,quç haólenus vidimus in Ec-clcfia, amp;nbsp;quævidemusin fecundoaduentu Domini perfici.

'rô C^T» primtu qtnouijfimuj.J Hçc verba,amp; tota vifio quæ fequitut, inueniuruf ante denuntiata,prçdicata, amp;nbsp;feripta. vt cap. 4 4-Ifa.induciturChriftus, quiclaniet: Ego primus, amp;nbsp;ego nouifsimus.amp; ante dixit: Ante me non eft formatuin quidpiam, amp;nbsp;poft me non crit. amp;nbsp;fcptem candtlabrorum vifio cùm alibi, tû cap.4.

Zachariæ defcribitur in candclabro,amp; feptcm lu-cernis. amp;nbsp;hæc duo loca allata fint, inquibus quae loannes vidit, retro fe audierit in Prophetis à filio Dei. Repetit verb hic Chriftus, quæ ante de fe di-xit;amp; inducitiir contra iuum aduerfariu Antichri-contra ty rannos fe Chriftos facienteSjcla-mare: EgofumToaamp;TÓ®: primus,dcnouiflimus. vt in his duobus membris cópleótatur omnia quae fcript urus eft loannes, amp;nbsp;ilia quæ in Chrifto funt, amp;nbsp;non polfunt elle in Antichrifto; vt oftedet prima vifio. Vtliteris omnia, quae extant, fignificantur; ita forma, amp;nbsp;ratio rerum omnium omnium tem-porum eft Dei Filius, itc homo eft, qui literas no-uit, qui legit, qui loquitur,qui numeral, omnes autem homines ab initio mundi ad finem vfque à filio Dei habent, vt fint rationis participes; vt ha-beant quae fint propria hominis ; agant, amp;nbsp;præftct quç fint propria hominis, itc qua ratione funt cre-dentes regencrati filij Dei, agant amp;præftentquae fiintfiliorum Dei ; vt amp;nbsp;ângelicæ creaturç à filio Dei lubent, quod inMligant, amp;nbsp;agant. Quae for-rna, quae ratio eft ipfiusftatus Ecclcfiæ, amp;■ populi Dei totius vfque ad hunc dcduâ:û,amp; conftitutum in cælis in æterna vita; in Filio Dei folo habetur,amp; in æternum habebitur. idque faófum eft per .Tter-num Euangelium prædicatum primis parentibus, amp;deinceps omnibus omnium feculorum creden-tibus. inquoæterno Euangelio crcati, formati,amp; perfcólifumusfafti filij Dei;quemadmodum per eundem lefum Chriftucreata, amp;nbsp;formata, amp;nbsp;perfecta funt amp;nbsp;qu.T in caelis funt, amp;nbsp;quæ in terris, vi-fibilia amp;nbsp;inuifibilia ,pcr ciufdem fanguincm funt E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia

omnia rcconciliata. Efl:q;ipl'epiinius,amp;nouiflî-mus, in quo ommes credences lime prædeftinari, amp;nbsp;glorificaci: in quo natifunt omnes fideles, amp;C perdudi inætcrnam vitam* ipfeeftinitium om-nis creaturæ , amp;nbsp;finis : extraipfum nulli funt vita piæditijvitafiliorum Deipræditi:inipfo eft çter-na vita, cuius participes fiunt omnes , qui illam adepturi funt. ipfcfemperviuitjnec vt cxteii homines,qui fingulisætatibusoccumbunt.vnde de ipfodicitur: Viraciusvita omnium feculorum: priufquam motes ficrent, autfundareturterra,amp; orbisj afcculo. Sc vfqueinfcculumipfc eft Deus. Si iamipfe eft Deus, Sc itavita Chrifti eft omnium fcculorum;cftquc ipfe Saccrdos,amp; Rcxa:tcr-nus nofter; nihil eft, vt Papa,vt tyrannus alTumat fibi Sacerdotium, amp;nbsp;Pontificatum eius, qui maner inæternum; eius regis regnum, qui manet in æternum: affumat fibi creationem, amp;formatio-nem, amp;perfe(ftionéfidelium itribuatfibi expia-tioncm,amp;rcmiflioncmpcc(ÿtorum,amp;talia,qux in folo Chrifto habétunaflumat fibi adminiftia-tionem,amp; conftitutionem ftatuspopuli Dei cer-tis fuis legibus, inftituti9,amp; cultu conftabilitam; 3uædebent fieri tantum fecundùm præfcriptnm iuini verbi, funt enim hæc eius qui códidit mu-dum, è fecreauitomnes, in fe contrahit omnes; necquifquam ante fe fuit,cui primatusdebcatur: nec quifquam poftipfum crit,quipoflît eifucce-dere. iccircoPapa, amp;tyrannus nihil habebunt commune cum Chrifto, nç^ quicquam quod Chriftifit, fibi deberi videatut. non audietur il-le, quidixicin cordc fuo :Nou moucboràge-

Qwd vidtSifirtbe in Itbro-, mitte ßptem Seele-ßif.^ 5cribunturhæcdeClniftoaudita, ócvifai loannein Eiiâgclio,amp; in Ptophctisjamp;nûc voce, acfigura oftéfa funt ei nofira cauia-.vtDeus nofter cognofcatur à nobis Deus verus, Cliriftus co-gnofcatur Dei filius : quia Deus eft, qui nuntiat ab initio futura . Scribuntur hæc vtrefpondeanc iis, quæ fcripta funt in veteriTeftamento iam à principio Gcncfis: amp;e. vt hxcfint cóclufio oniniû diumarum Scripturarum.de feptem Ecclefiis di-ftum eft antè;amp; cap.i.ac j.dicetur.

St connerfns fum, vt viderem vocem ejm , (ÿr.] Ego exiftiino hîcperfonâ Ioannisponi etiâ pro his quife fecuti funt, amp;nbsp;pro nobis, qui ingredi-mur in tertiu ftatu. amp;nbsp;fi id fitmu fit, patebit ratio trinx, quàm dixi,rcpetionis norainis Ioannis,amp; Ofeæ.dum autéintelligiraustépus, quado loan-ncs hçcaudiuir,monemurcireaudicdosProphe-ta«-, amp;nbsp;Euangcliû : i^quibus narrantur quæ funt ftatustertij,amp; fecudiaduentus lefii Chrifti. nam vox qua poft fe audiuit,fignat vocéChrifti, Apo-ftolorum, amp;nbsp;Prophetarum : amp;nbsp;obid conuerfus dicitur,vt vidcat vocem quæ fecum loquebatur: vt videat,amp;■ Icgat quæ Icripta funt de Chrifto, ôc quæ narrarüt Prophetç. fit vero mu tari o auditus advifum. quiaaudictat vocem Euangclij, amp;nbsp;vi-deratlegendo voces Propherarum. ac dum audit vocem poft fc, id videtur intelligédnm amp;nbsp;fccun-dùm locum,amp;fecundùm tempus- fccundùm locum,dum ab ortu ad occafum verfus ducebatur Euangelium, ab Afia in Europam traducebatur

cultus Chrifti. fecnndùm tempus, quod à prim« aducntu Chrifti in carncad fccunduniinSpiritU propeiabatur, ponitur amp;nbsp;perfona Ioannis pro nobis, qui dum properamus in tertium ftatum, audimus magnam voce Chrifti, prædicationcm eiusfecundorcpetitam Euangelij tanquamtubç: quod in membris amp;nbsp;prçdicatoribus fuis prædi-cetiam Chnftus. Et dum poft nos intuemurad, Euangclium,amp;Prophetiam,canfpicimus amp;nbsp;vi-demus,quæ nunc dicütur,amp; hunt in Euangelio, amp;nbsp;Prophetia, amp;nbsp;Chriftum « amp;nbsp;(a:primum,amp; no-uiffimum,qui quadäfigura hîc deicribitur nobis. repetiturverö,Et cóuerfus-,vtfignctur,quod dixi, amp;nbsp;Apoftoki vidifte,vtis cui haec oftendebaturrSi: nos vidcre,qui hoc teporc cóuertimus in his quç audimus oculosad Euangeliu ,amp;adProphetas.

Vidi feptem candelabra aurea. ] Aflumamus verba fuperiora, vt omnia in vnamfententiam conducantur.audiuit vocem poft fc loannes magnam tanquam tubx, vtrr^neremur defuturis, 8c præfcntibus, magnam effe in Euangelio, 8c in Prophetis vocem verbi Dci, eamque tanquam tubae, tubahæc in longum valde protenditur. ergo retro nos longe audiendæfunt voces verbi Dei vfque ad vltima principia, ad primum cap. Gen. amp;nbsp;iam inde verbum Dei in tuba Mofis pro-tenfa ad Prophetas , amp;nbsp;ad Apoftolos,fonare quaï funt Patris, quæ Filij, quæ Spiritus farióH,ip omnibus çtatibus,amp; EcclcfiiSjvfque ad ilia quç funt finis mundi, 8c futuri feculi, amp;nbsp;xtcrnitatis.' atquc Chriftumeile« amp;®. quihçccanar,elfeprimum, 8c nouiftimum, verbum çternum Patris, in quo |

crcara ,amp;reconciliatafunt omniaDeo patri , 8c falute donatus homoan quo Chrifto funt omncs prædcftinaticredétes; in quo amp;nbsp;vitaViuentætcr-na:necinvllo alio inuenitur falus dum omnia durant fçculaîquia ncc ante ipfum fuit alius,nec poft ipfum erit ; nec cantus amp;nbsp;fonos fuæ tubas deftitit funderc, nccefle fernen fanótum in fua Ecclelia à primo eins ortu,vfqi ad nouas eins nuptias infecundoaduentu. vndc coenofcamusdu durauit mundus, in nullo alio fuille falutem , 8C perennem vitam, amp;nbsp;adminiftrationem , accon-ftitutionem Ecclefiarum; effeófcioncm omnium, amp;nbsp;dominatum mundi. imo veto vt videamus ipfum Dei verbum portarc mundum omnibus ieculis, attendamus quidnam viderit loanncs: F'icli^inqnit^feptemcandelabraaurea. no repctam hîc quid alij interprétés dixerint. neclivellcm, poflem . quia liabco tantum ipfa Biblia, qux in captiuitate circunfero . nec fuccurrit, fi quid legcrim,quç alij fcripflrint,cenfeo eife cognofccn-da. ego quae Deus dat in peregrinationc,illa affe-ro,illapropono.prætermittensergo quæab aliis diótafunt, folùm in bac prima vilione contem-plabor,quæ ante dida funt: atqueomnia, vtpo-tero,in vnam,vt dixi, conducam fenrentiam.Septem candelabra funt fepté Ecclcfiæ feptem a:ta-tum mundi, prima luit Abraliç, ac eins familiæ: fecunda Mofis, amp;nbsp;ftatus côftituti populi Ifraeli-ci: tertiaRegum, amp;nbsp;Proplietarum : quartaApo-ftolorum, 8c credentium Euangelio:quinta mu-licris duôtç in defertum, 8c cius feminis receden-tisà Papifmo:fextanouorum Prophetarum prac-

dicantium innouanonc,amp; cxpcdationéfccundi aducntus Domini : quo tempore fuitilla magna perfecutio Albigcrioiumrin feptimam nunc no$ ingredimur. Secundum fuam quandam ratione, quç cognofeetur in Gcnefi, veniunt credetes ante Abrahamum vfquead Adamum,in numerum feu locum fepte candelabrorü aureorum. Signatx autem funt Eccielîç in candelabrisaureis: quod fiifceptæfmt in Corpus Chrifti , amp;don3tælucc verbi Deipereni, acçternavita: in hisq; Ecclefiis OmnibusçtatibusluxDci, amp;verbuDci amp;opus extitent. Nec vcrofolùm fignathæcfeptem candelabra Eeelelîas omnium çtatumjfed Si feptem planeras, nam opus Ecclefiæharum feptemæta-tum defcribiturin opéré fabricationisvniuerfi:vt vidimuscap.i Gen.vndeamp; brcuioreshîccrimus: quia quæibi diôlafunt, transferenda erunthuc omnia, tempora quoque Ecclefi.x diftindafunC fccundùm tempus vniuerfi,amp; fccundùm cóuer-fionem feptem dictum, vtnidicetureundé efl'e, quicreauitmundum,cælqm , Si terram ; Si qui creauit ac effecit omnia in mundo omnibus fe-culis : amp;: qui diftinxitcœlos feptem gubernato-ribus, amp;nbsp;fccundùm hosiuflit conuerfiones tem-porumfieri; diuilîtamp; çtatcsmundi,acdiftinxit tempora Ecclefiæ numero fepteno. deinde vide-musin naturisrerum,in animantibus,in plantis, jn lapidibusjin mincralibus, fignafle Deum qus funtfui operis in Ecclclüs. vt bine quoq; cogno-feamus eundem eü'e faluatoré noftiû, qui omnia jn terris creauerit: amp;nbsp;qui creauit omnia in terris, ; elfe eundem qui faluatnos, amp;peificit nos in vi-

tamætcrnam, quçcftinipfo Dcifilio. ScJdehis rcSus oportet quoque vidifTe, quæ diila font in libris Mofis.Ita eiiim debenius contéplari Chri-ftum , vtnonfolùniillutn Dominum cognofca-musEccle(îç,amp; creatorcm illlius in feiplo; fed amp;nbsp;totius mundi : quem fcrt quoque fua virtute, SC régitfua omnipotenti poteftate. Altiùs vultad-hiicnos confceudereloânes.quiantè dixit. Et à feptem Sptritibus, qui allant ante thronû Dci.vt cognofcamus non folum ordines Angelicos in Chrifto Icfu conliftcre , amp;nbsp;fuftineri ; fedferamur altiùs adthronum Dei, amp;nbsp;contemplemur diui-nas virtutes,tbc(âuros diuinitatisin Chriftolefn habitare. ^uod confirmât Paulus, qui illuc fuit raptus.Et hic videturdari item aditusad côtcm* plandum Deum altiflimum , potentifsimum, 8e afternum, fumptis his quæfunt Ecclefiæ,amp; inférions mundi , tanquam vmbris : deinde his quæ funt cseleftisconflitutioniSjSc ordinis,tanquam figuris : turn his qu|p funt fupra hos cælos Ange-licis virtutibus, tanquam forinis ; hincexcitariin mente lumen, quofeptemluminaindomoDei altifsimi ante luum thronum luftreti videat magna, amp;nbsp;æterna Dei, in quibus beetur. Verùm has contemplationes rclinquerausThcologis,amp; le-rotheis.qui erunt in conftituta Ecclefia innouata totius orbis. quæ ad hiftoriam Legis pertinent, vthaélenus fccimus ,perfequcmur: ac limnl in Ecclefia, amp;nbsp;in mundo Chriftum noftrû contem-plabimur. quia hçc duo hiftoria lâcra coniungit, vt non folùm vetbis filij Dei credamusjfed cadem comprobata cognofcamusper ilia, quae egit in

omnibus ætatibusmundi:amp;item per omnia,icu jn omnibus quæcreauit in mundo. Ergo ad ver* ba Dei,quælociitus eft Fiiiusfua magna tuba, vt diôhimeft, adiungemus hæcduo : omnia qux fecit Icfus Chriftus in fua Ecclefiajamp;creationem vniueifi. atque in his ipfum intueamur fuftinerc omnia in fcipfo , omnia efficcre ipfum . ac dum omniaei tribuimus,intelligimusfeçumeH’e Pattern,amp; Spiritum fànôtum,vt fuprà diélum eft,

£t in medio feptem candelabrorü aureorum ßmi-IcmFilio hominis.Qiu.ljsamp;quantus exurgat isi qui vifus fuit in humilitateChrîftus lefus, hic licet videre. nam confpicitur iam in medio feptc can-delabrorum aureorum.Venitquidem filjus Dci in medio temporü, amp;nbsp;compleôfitur in fe feptem Ec-clclîas. ab Abrahamo amp;nbsp;ab Adamo, vfq; ad poftre-mos homines.is,inquam,in quo omnesfuntcrea-ti: quiomnibus dailuce,amp;vitam; atquefuofan-guine cos mudat. Vt veto hoc oculis cernas, quod ditftu videtur admirabilc,intucare folem in medio cæli pofitum, quomodo fua mcc illuminer totum complcxum mfidi; attingat quafque extremas partes cæli,quafquc vaftæ terrç. fi vis folis peruenit ad extrema quæqucjfi ctiam fub terris vim vitç natu-ralis, amp;c virium magnarû dat rebus,quomodo non magis hæc facict, qui creauit folem,amp; qui foli de-dit immenfam lucem, amp;nbsp;virtutem , amp;nbsp;qui eft lux mundi? fifolveftit lira luce omnem circunferen-tiam,feu complexum mudi.quarenon veftiet mu-lierem, hoc eftEcclefiam fua, Chriftus leipib’ve-ftiuitquidem :namvifaeftà loanne veftita foie, quarc non facict ipfam auream, in qua amp;nbsp;accendit lumen

lumen vitæ fuæ? imó vcrö faciliùs in fc contrahit ChriftusEcclefiam fidclium omnium temporum, qui in medio cælorum, quos creauit, aftans, ipfos (uftinet ; vim qua illis dedit, in illis earn fuftentat perpetuo. quidhafcendamus fupracælos, amp;prç magnitudine corum, quæ circum fe fert, paruum quidvideamushanc immenfitatcm cçlorum, ne dicam amplam terram? quidfi ipfum cum Patre, amp;nbsp;Spiritu fanólo intueamur ? nu videbimus quod aitProphetaj ipfum tribus digitis appendere terrain, vola manus continerc omnia maria, palmo méfurare cçlumî fed hçc relinquamus Theologis: videamus nos quç oculisccrnunrur. Cap. i. Gen. codem Dei verbo cognouimus, amp;creatum mun-dum,amp; effeóla omniain mundo.Vt ergo Chriftus eft in medio eorii, quos creauit regnum fuu, eft in medio iue Eccleiiç, ita eft in medio mundi,amp; omnium creaturarum quç funt in mundo, vtveftit Ecclefia fe ipto, amp;nbsp;eaipfe veftitur; ita veftit cçlum luminefuo: acveftiturcçlo, quodcircum fe fert. Vt virtutibus fuis oriftt Ecclcnam, ita quçcunque adfunt cçli amp;nbsp;terrç , ac omnibus rebus crcatis, in his illaà fe impreflit Chriftus.vt tandem in fe por-tatEccleftam omnium fideliumpta in fe fert com-plexumvniuerfi,amp;fuftentatfiia omnipotenti vi omnibusfeculis.Vtcommutationes Sevariosfta-tus adduxit Chriftus in mundo, amp;nbsp;in fua Ecclefia-, vt verbum fuum non defuit-,opus fuû non defuit; inifericordia fua non defuit in omnibus, amp;nbsp;fingu-lis ætatibus ,amp; tempotibus; ita extiterunt conuer-fionescæleftes, motus, amp;curfus. Et hîc cogno-feâtur in toto verbo Dci,quç egitfingula omnibus

tcmporibus in fiia Ecclefia:cognofcanturinomni hiftoria quæ aóla funtin mundo cum oftentis in cælo vilîs. vt medium quoquc, in quo ambulat ChriftuSjConfideremuspduernmus hlium Dei in medio temporuraatrulillehortum paradifiin Ec-clcfiam Apoftolicam, quando fadlus homo Dei fi-liusjobtulit fe viôtimâpropeccatismundi:qui fuit arbor in medio paradiii nta,quamaufafuitEua Sc Adi attingere : qui erit nobis arbor vitæ in medio paradifi Dei,c qua licebit edere poftrema etate mundi: vt cap. fecundo dicetur. Sc hic tu contcm-plarc Chriftum in prifco mundo ambulare inter fcptem candelabra:videin mundo in quo dixit Petrus fe elle,Chriftu pari ter ambulare inter feptent candelabra: in medio mundi cçli noui,amp; terrç no-uæ cognofce fimul Chriftü ambulare inter fcptem candelabra, fiuc confidera Chriftü in mudo medio cóplcéfi amp;nbsp;prifcû mûdum, amp;rnouu, in quo regna-bit iuftitia : poteris,vt dicebam in argumcto libri, amp;nbsp;in rotas îngredi tanquâin rotationécælefté, SC contreólare tuis manibusvftquc magnitudiné Fi-lij hominisjamp;eius opus: quodquidc neplurarcpc tä, patere tibi poterit in vniuerfa lcriptura diuina.

'Ueftitumpodere- ] QuAd in hac vcfte fignctur fanótificatio, qua lefus Chriftus fanótificauit Ec-clefiam iuam, amp;nbsp;membrafua ; vt infrà cap. 19. di-cütur cxercitus quifuntincælo,fcquieuminal-bis, amp;nbsp;byflïno candenti ac mundo ornati, facile eft aduerterc.fed id no fatis eft:oportet Sc nolfe.quarc dicanturexercitus, qui funtin cælo, fcqui Chriftu byflb ornati.Ergo per hanc veftc Chrifti dcmilîâm ad pedcs,fignificatur oranesfandificati in vna Ec-clefia

clefia omnium credcncium,qui fuerunt,amp; crunt, àprimo vique ad poftremum omnibus ætatibus mundi. deinde cum exercitus,qui funt in cælo,di-canturfequiChriftû, debcmus fimul cognofcerc Chriftum noftrum ferre fupcr fe, fultinere, amp;nbsp;regere rotumcomplexum magiiiorbis , amp;cæli, amp;nbsp;tcrræ.amp;quando in claro cælo videmus candentem a’crem in immefitate vniuerfi,debcmus cognofee-re filium Dei Chriftum lefum,qui c fe tatam mo-lem claritatis produxerir, ea fe veftierit, vt in eius veftitu amp;nbsp;habitu eius magnitudinc amp;nbsp;pulchritudi-né intueamur. debcmus amp;nbsp;intelligere, quomodo nomine cæli Ecclefia ilia, quæ ab initio mundi ad finem vique compleftitur omnes credentes,fit ap-pellata, amp;nbsp;cum cælo comparata; quomodo exerci-tuSj qui (unt in cælo, fint illæ duocedim tribus If-raël, vt ftatim dicemus,auôtæ adnumcrum ftella-rum quæ funtin cælo. Veftis hçc ergo Chrifti eft complexus omnium fidelium in fcptem Ecclefiis ieptem çtatum munth in vnamEcefefiam famftifi-cata Spiritu fandific’ionis: amp;nbsp;eft complexus cæli vniuerfi.quod idem fit filius Dei,qui fanótificat,amp; in fuum corpus compleditur omnes omnium æ-tatu m credetes ; ac qui fua immenfa claritate illuminât totum compfexum cælorû, amp;nbsp;portât vi fua immenfa. deinde amp;nbsp;qui portât totum complexum cælorû, amp;nbsp;in illis vim oninem opcratur, is eft, qui allumit omnes credentes in fuum corpus, ac Spiritu fuo fanctificat. fccûdùm auic hanc fentétiam, Cçlum eft fedes eius. terra fcabellum pedum eiuC-dem. vt intelligas, qui infideat in cælis, regnare in Ecclefia:amp; qui premit terram pedibus, punire ter-

renos homines.Hæc eadem confideranda eruntin veile Aaronis, in qua tintinabula,amp; mala granata in poflrcma ora veftis, lignant vltimam amp;nbsp;poftre-mam ætatem mundi. in qua magis dilatatur veftis Chrifti, amp;nbsp;complc6titur totum terrarum orbem: quando vbique erut mala granata, amp;nbsp;tmtinabula; hoc eft, in toto terrarum orbe erunt Ecclefiæ, amp;nbsp;prædicatio Euangclica: nulla alia religio audietur: non lex alia, amp;nbsp;norma videndi, quàm Euangclica. Erunt hæc eadem confideranda in eo, quod ait Ifaias cap.6.Vidi Dominum fedetem fuper folium excclfum,amp; fublime; arque fimbriæ eins rcplebât templum. eft ibi eadem iententia.

Et pTAcinElum ad mamilloi quot;^na attrea. ] Qm venir in media ætate mundi, aifumpfit ad le duode-cim Apoftolos, quos lade fui Euangelij pauit. ex corde fuo emifit lac Euangelij C hriftus lefusdatus eius fuit apertttm, amp;nbsp;exiuit fanguis, amp;nbsp;aqua : fan-guis.ex quo funt expiata peccata noftra; aqua,qua SpirituChriftiviuincatifumus, vt fimus exclus corpore, vnde Apoftoli, qin ofculati funt latus Chrifti, fimulcum Chrifto mortem fuftinuerunt, refurreduri in æternam vitam in ipfo. idem palîi funt, qui fecundo prædicauerût Euangelium cum ei credentibus. fed mors hæc ducit in vitam,amp;'facit ne Içdamur à morte fecunda . nam dum adhç-ferunt lateri Chrifti, ad cor ofculati funt, hau-ferunr vitam patiedo, amp;nbsp;fapientiam amp;nbsp;intelligen-tiam.In ordinem duodecimApoftolorum veniunt amp;nbsp;duodecim Prophetç, in eandem zonam ingre-dictes, vt dicemus. hi amp;nbsp;lade fapientiæ amp;nbsp;intel li-gentiç biberunt, dedudi ùi medium feptera candela-

dclabroriïm aincorum . vt amp;nbsp;in l)is quafioculis cernerent lumen Chrifti in ipfo Chrifto lumi-ncaPatre prodeunte, amp;nbsp;illuminante omncsvc-nientcs in huncmundum : rcfpicerentptçterita, profpicetent futura in eodem Chrifto retente in Ïc omnia, velutiabcius capite totum corpus ad pcdes vfque luftrarent. herent iph in fonte lumi-nis lux,eaqucin vitam æternam ducerentur,pafti dulccdinc,caritatis prodeunte è lateteChrifti pro nobis confofli.Lux auté fapientiæ,amp; intelligen-tiæ, amp;nbsp;vitxdiffunditur in horum prçdicationc quatenus Euangeliüeft çternum,ad priores amp;nbsp;ad poftctiores , qui funtveftisChrifti ,leufadi coi-pus Chrifti: coopcrti,amp; ornatifuntiuftitia Chrifti,amp; fanóliftcati:ad Patres fcihcet,ad quosChri-ftus vergit caput : amp;nbsp;ad poftcros, ad quosférun-turpedes : vt omnes in vnam vita Chrifti iiïgre-diantur, eiusqueæternæ vitæhantparticipes. ad priores autem, amp;nbsp;ad pofteriores ita fertur Buan-gelium,cius lac,amp; lux : vt amp;nbsp;primi, Abraham,amp; Klofes,atque pofttemi in innouata Ecclefia ean-dem copia vitæ, amp;nbsp;fapientiç perccperintin aeterno illis à Spititu Chrifti propohto , amp;nbsp;donato Euangelio, quod hgura ftatim patebit. Vt vetô Chriftus proponitur compleâi omnes omnium feculorum ftdeles infuum corpus, impiospedi-bus ignitisfub terris premere : ficveftitus cçlo ptoponitur,ac circa fui corporis medium ambirc Zodiacus.vt hîc Zodiacus in quo funt duodecim figna,amp; domus,rcfpondeat capitibus duodecim tribuum.vtinZodiacum veniant medio tempore,hue,vt ita dicamus , in çquinoôtio duodecim

Apoftolï, vbi amp;nbsp;(iuodecim Prophetæ locum hä- , béant, quatcnusenim linca difl'câus eftZodia-cus,quæquc domusdiuiditur : arque dux partes in quaque domo fiant, quia tandem amp;nbsp;ApoftoH inuenietur Prophetæ,vt vidimus in illorum do-lt;ärina, amp;nbsp;Prophetx Apoftoli. fiue dicamus Apo-ftolosobtincrcmediii locu, vbieftçquinoôliû» ! capita duodecim tribuû fupcrioré,vbi Sol afeen- i ditad Aquiloncm; Prophetas inferiorem ad Au- . ftrum.nam in Efd.lib.4. cap. i.amp;i.adfuturi di-cuntur Prophetæ ininnouanda Ecclcfia. Vtigi-turSol fertur pcrZodiacum ab Aquilone , leu , à Cancro ad Auftrum , feu ad Capricornum; itaprædicatio duóla fuitàMofc,ab Apoftolisad I tempus prçdicationis repetitç Euangelij in toto ' mundo.Etvtftellçincçloperducuntur vfque ad ) Scptentriones.lèu ad polum, ira prædicatio amp;nbsp;do- | num Euangelij fertur ad feptem promiffioncs, ad Abrahamu, circa cuius fidem, amp;nbsp;feptcpromiflic-nes vergitur totum cçluml^clefiç,duôlo cius initio ab Adamo. amp;nbsp;vt perduenntur item ftellç ad al-tcrumpqlumjitacomportabüturomniaquç funt promiffionum. Legis, Prophetiç, amp;nbsp;tandem çter-num Euangcliumadfeculum nouum ,adSabba-thifmum,ad regnuin Dci, ad ftatu Spiritus lanéli; , cuius fimilis null’ adhuc’ fuit vifus ab hominibus. ; Stellçdeindequçfuntinvnoquoqueclimate, àpo ■ lo ad polû diftinétæ fccundùm vnamquanque do-mum fignorum in Zodiaco,fignant fideles iq vna-quaque tribu, quorum diflributio tribus modis diftinéla eftin lacris literis, vt videbimus cap.7. Septemftellæerraticæ,(cu planetæ,fignant lèptera )

Ecclefias fcptem ætatum mundi, in quitus fuit commutatio, donee pcruentum fit ad fepnmam, in qua peruentum fit ad magnam coniunótioncm feptem planetarum ; vbi finis futurus fit cotentio-num amp;nbsp;pugnç lacobi cum EfauiSabbathifmus ad-futurus fit perpetuus fine vllacommutationc .quia folus Dominus circum ie fert ambitum amp;nbsp;orbem

I . libroChrifti, non concorporati in magno noftro i Chrifto. qui ante veniunt in Chrifto in numerum 1 ftellarum, quamuis propter varias commutatio-• nbsp;nbsp;nesamp;perturbationes varie fuerintiaólati in tem-

• Chrifto fuerutjVt ftellæ in cælo non crraticæ.quod patebit ætate feprima, quando fan fiord fiet com-munio. De Zona hac, quam vidit loannes, plura dicipoflunt-.fcdquiaillafuntexpofita cap.39. E-xodijvbi agitur de peflorale Aaronis,ac de 11. la-i pidibus-,quæ ibi difla funt, crunt hue aftumenda.

CaputcafHit erant candtdi ve'ut lana alba, tanejuam nix. ] Si in vefte fua complc-ôcbatur Chriftus Eccleliam omnium (eculoru, in qua continercturfiium corpusifi ambitum cç-lorûj ergo in capite altiora fpcflarc debebimus; atque fupra cæloserit confeendendum , ad Angelicos ordincs,ad fuperasintclligentias: quæ ÔC ipfçcreatæinChrifto lefuinueniuntur portari in ipfo, amp;nbsp;fuftineri.Et quia nosquoqueparticipes in co

in co fumus mentis,amp; intelligentiçjmaximæquc hac rediftamusab omnibus cteaturis, quæfunt fub catlo: ergofecûdùm banc magis inueniemul in Chrifto leiii cieati.Etpoftquam lux mentis ab iplb accepta: fuit per Satan obtenebrata, nosquc in mortem dcuoluti, per eundem Chriftum fuit diuinum lumen in ilia accenfum; cum Angelicis Spiritibus confotiatio inftaurata, amp;nbsp;commnni-catiointclligcntiæpræftita, amp;parricipario æter-nae vitæ donatæ nobis, vt illis: inChriftum fuinu J tandem dedudi. cùm quodipfefadushomo, SC fufeepto corporenoftro,corpora infecontraxit, qui omnia ferat. Sc fuflincat, turn maxime quod ipfe æternum Dei verbu , omnes intelligentias 1 fe fonte diduótas,in fc fuftincat, porter, amp;nbsp;æter-has in fc faciaqnofque fuo Spiritu abiorptos in fc trahit, amp;nbsp;beat in æternum, Vnde amp;nbsp;in hoc mun* do Spiritu fanófo in Chrifti corpus fideles mcr-gente, amp;inuoluece,tanquam in immenfum mate fuæmagnitudinis, perditurin ipfis quod car-nale amp;nbsp;Satanicum cfl:fiui*que Spiritu viuentes, mente innouata Dei verbo, amp;nbsp;illuftrata, accum illo confentiente Spiritu filij Dei Spiritui noftro iunóto: vt Spiritus tantû Cipiat in nooiSjilli parea-tur,ad illius nutu omnia in nobis fufeipiantur, SC pcragatur. fit Chriftus mens vnaomniu noftrûm crcdctium,cuilpiritusomnium noftrum , vtdixi, parcat, quemadmodu parent fingula membra fuo capiti. tunc fit, quod ait Apoftolus,vt conuerfatio noftrafit in cælis:cemmunis nobis fit confuetudo cum Angelicis fpiritibus: quæ Chrifti funt, fapia-mus, no quæ fupcr terrain. optemus,meditcmur, ftudcamus.

ftudcamus, peifcquamurquæ funt fupracælos. tunc vita noftia dicitur abfcondita in Chrifto,vt necfapiamus quç funt mundi pra:fentis,ncc aga-mus, Multahuiufccniodi dicuturab Apoftolis, dufta è rebus myfticis myftcrio cófignata in an-tiquisferipturis. quæquidcm quomodo ab illis fint inde eruta , patcfict in innouata Ecclefia. Quia iam quæantèdida funtdefeptem candc-labris, de veftc demilfa ad pedes, de zona,dc ca-pite.certo ordinefuntdida, etiam certo ordine, quæreftantde capite,diccntur.Et quiacaput deinde dicitur, amp;nbsp;capilli candidi, primùm intelli-gitur nihil inquinatum vnquanifuilfein capite, in quo etiam Angeli, non (olumhominesmun-dantur: nil nifi iandtum in eo,qui omnes fandli-ficat.mundificatio autem,amp;fandl:ificatio fignan-turincandore capillorû.nam vittutes,amp;: cmana-tionescapitis Chrifti, in homines,amp; in Angelos fignatac in capillis albis,(unt candidæ, funt Filij Dei,funtSpiritusfanûi. tanquamlana alba,vt nix,dicitur candorilie, qui afiîmilaturlanæalbx veluti niui, vtalludaturad agnum, amp;nbsp;adaquam, amp;nbsp;Mannam : vtduo dona intelligantur manarc àChrifto capite in luam Ecclefiam. alterum, qiod immolatus fit pro nobis, amp;nbsp;lauerit nos à peccatis noftris fanguine luo : altero , quo po-tiri fumus vita çterna ; feu pct baptifmum donate Spiritu fanfto rcuocati fumus in nouam vitam , incorporât! in Chrifto , vt in fc viua-mus in ætcrnum.qux duo vt femperrecordc-mur,atq;àfilio Dei cxpedl:cmus,amp; imploremus perpetuo: amp;nbsp;vt pignushabeamusipfumhxc da-

re,amp;cfficercin nobis-,ac piæftaturû vtin fcfîmu« tandem iedtmpti,in lèfandtificati; in cœna Dominica funcctiam ab ipio Icfu Chiifto configna-ta. Ergo in capitc, amp;nbsp;capilliscandidis cognpfei*. mus,amp; quicquidprxditum eftintelligcutia, cô~ tineri ; vtin eins corpore continebanrur omnia, qiiæcorpore elfent ptædita.vt fuo corpore com-plcôlcbatiir ambitnm cæloïiim, arque numeruni completum clcótorum ; fimilitcrcapite complc-ûitur Angelos omnes,cum omnibus fuis ordini-tusjin eorumquefocictatem, Si æternitatem rc- , uocat fideles, quos fuo fanguine redemit à morte, amp;nbsp;fuo Spiiitu refiituitin (piritualem vitam ac । ftatum. Et bîc niirum eft, quod vtinfuacandéti vefteEccIefiam omnium feculorum fanûificauit amp;ornauiti item complexum amp;ambitum mun-di, quôd Si in cælis corporels debcant efie Spiri-tus,amp;minilhi facientes verbum Dei ; fie fui capitis candorc. Si fui fanguinis efFufionc,amp; Spiritus viuificatione etiam Angelos expiauerit,atquc in çterna vita confiimauerir. Qiiçouidem vtin hac vifione,amp; in mj ftica multorum locorum in-terpretationc videmus, ita eadem confirmatno-bisPaulus,qui fepè repetir,fc loqui quç myfieriis fuerunt abfconditaàfeculo'.arque in Epiftolaad Col. ait jP.itrem per Chiifium reconciliafle fibi omnia ■, amp;nbsp;purificafie per fanguinem ciucis eius fiuequç in terris,fine quç in celis fiinr: vtpcreû-dem creara funt omnia,extant amp;nbsp;confiftunt om-ria. Vndc videmus in hac, qiiam attulimus, interpréta rione huius vifionis Ioannis, demonflra-tioncni habeti cotum,quæ in illo capite epifi. ad

Col. vifa funt admirabilia quibufdâ. cuius qui» dem demonftratioms, amp;nbsp;aliarum quæ infacns literis habcri poflunc, ilia initia lunt prætcr cætera tenenda: vtprimùm videas oftenfumtibi eflein hirtonafacta ab initio,Sc fingulis çtatibusDeuni nuntiallcomniafutura, quæq-,iplèaclutuserat: deinde vtperfpicias omnia quæaóturus erat, ôc cgit Deus in mundo, cóftitutafuilVe in creationc mundi ; mundum fecundùm ilia , quæ pera» genda amp;nbsp;efficiendaétant,crcatum,amp;dill:inlt;âum: amp;nbsp;quæ deinde faéfa funt,amp; cuencrût, fecundùm rationcm creati,amp; conftituti mundi eueniire,at-que perafta elle omnia.quæ cùm tcncntur,multa ôc magnapolTuntexhis colligi.vtinhac vifionc nullam creaturam pod'e faluare hominem , nilî filium Dct,qui fufccpitcarncm noftram; eadétn-* quepotentta, amp;nbsp;diuina virtute redcmptû hominem, quacunóta,amp;munduscreatus eft. omnia in peccato Adæ fuifle commaculata;fiue nil poflc confiftere ante Deuig, quolt;l non inucniatur im-puïum, ni in Chrifto fit fantlificatum. de qua rc üc in Mofc diâ:um eft.Præter hæc autc quæ dixi-mus dcAngelis,amp; fidelibus teuocatis ad Angelo-riïm focietatcm, Sc vitam; fignificâtur Si émana» tiones virtutum in fingulis fidelibus in alios fideles, quæ virtutes duôlæ à Chtifto fignabantur in zona, vt amp;nbsp;in duodecim lapidibus pofitis ad pc-ûus Aaronis. Vt ergoChriftus dédit fe totum no» bis: vtditFunduntur fua dona in quemque fidc» lem,itadebetquifque quicquid eftinfe intelli-genriæ,facultatis, ftudij, amp;nbsp;cariutis, conferte Sc didueere in corpus ChtilU, in confociationem.

cjiiæ eft nobis cû omnibus membrisCbrifti, vti in corpore quodq; membruni feruit altcrimcm-bro,ac mutuo libi fcruiunr. amp;nbsp;bîc fignificatur ilia caritas, quæ non quærit qnæfuafunt ; fed qiix aliorum : (piritualis ilia affedio, qua Cliriftus amp;nbsp;Deus Pater nos dilexit.

£t oculi eius tanejHamß,amma ignis, pedes eistS ßmiles chalcelihano. ] Non folùm compleditur Chriftusin fuum corpus omnes omnium fecu-loriim fideles: nonfolùmambitum vniuerfi in fc coiTiprehcndit, 8c portât: non folùm Angelicos ordines jfed amp;nbsp;in ipfam infinitatem, amp;nbsp;immen-fitatem diuinitatis afeendit. ibiidem cftinipla quatenus eft Dens. atq; vt nihil reftet, quod ipfc in fc non compledatur , amp;nbsp;attingat; pénétrât amp;nbsp;infima locaterræ , 8c ibi punit fontes, nam oculi eins, quod finttanquam fiamma ignis, quæ fur-fum afeendit, ad Pattepcrucnit,qui habitat igne inaccefibilcm -, qui ignis confumens eft. Et cùtn oftendit fe idem cum Patre^tiam oftenditomne indicium fibi datum,vtiudicet vniucrfum mun-dnm, vinos amp;nbsp;moituos:amp; non folùm vt iudicct; fed amp;nbsp;vt puniat,amp; afïligat,amp; premat in çternum in inferno, quod fignant pedes fimilcs aurichal-coveluti in camino ardenti. Séhîc exprimitur vis magni iudicij. Et dum ira proponunnir oculi tanquâ fiamma ignis, amp;nbsp;pedes fimiles aurichal-co, fignificatur quoque indicium ab initio tem-porumvfq; ad fincm temporum datum Chrifto; fignificatur fimul cum,quieft a amp;nbsp;«'.principium, amp;finisomnium, abinitio temporum ad finem tctnpoiuin,iafuadiuinicate côuftcntcm pertin-getc

gere non folum extrema corum, quç funt,amp; cxi-Itunf, fed amp;nbsp;premere inferna, amp;nbsp;in pœna cótine-le fontes,vt dicebam.

Et vox ilUfts tanijHixm vox aqitarum multurttmy tenebat in dexterafanflellus feptem. ] Qire ha-lt;Stenusdi(äafunt,patcfient in prædicacionf.præ-dicabuntur nunc tandé in vniuerfo mundo:præ-dicabuntur quç Deus locutus effc per os omnium Prophetarum ab initio.in quibus Prophetis fuit, vtait Petrus, SpiritusChrifti. Vnde vox eins di-citur tanquam aquarum multarum, vt nunc vidimus in Germania,Gallia,Italia,amp; in aliispro-uinciis, innumera mulritudinem idem verbum Deiloqui, quod locutus eft ipfe Chriftus,quan-do vcninn carne:quodante huncaduentü locutus eft in Mofc,amp; in Prophetis: quod locutus eft in Apoftolis,in Apocalypfi, in Dodoribus, in noms Prophetis , amp;nbsp;prædicatoribus,iîgnatis his Omnibus in (eptem ftellis quia quod verbu çter-numlocutifuntmin^l;nChriftiinftatu Legis, amp;: in ftatu Euangelij ,nunc quoq^ in reperita prædi-catione Euangelij loqiiuntur, amp;nbsp;loquentur dein-ceps. fimulqtie quod verbunj acceptum à mini-ftrislocutus eft populus fub Circuncillonc ,fub Baptifmo, amp;nbsp;nunc in magno confliótu cótra Pa-patû, deinceps pariterprædicabiturin ftatu Spiritus fanifti. in his,amp; in ill is omnibus locutus in-uenitur Chtiftus . nam in feptem ftellis intelli-guntur omnes miniftri verbi, qui fuerunt feptem a:tatibus,fcu omnibus çtatibus mudi : de quibus ætatibus ante didum eft: in multitudineaquaru omnesin Ecclefia illavum fepte ætatum creden-

ces; amp;nbsp;Heinde in vnoconcilio loquentcsvolun» tatem Dei, amp;nbsp;qux funt verbi Dei fadi Ecclefix fiUgulis feptem ætatibus . inpriinis vero cogno-fcimus Chriftum loqui in omnibus credentibus, dum fecundo adeft:arque fuos mini ftros tantum loqui, quantum in bis ipfeloquitur, quæ funt diuini verbi, bine dicebat Petrus, Deum locutü per os fuoruni Propberarum ; Spiritum Cbrifti fuiiTcin Propbetis.Paulus ait in fe loqui Cbriftiî; Cbrifl:us:Non enim voseftis quiloquimini.

£t deore eins gladws ex parte acutus exi^ bat.y Hçc verba exponit ipfe loänes cap.19.quod gladius fit is, quo percutiuntur gentesrhoc eft il-li, qui no credunt Euangclio.inquam condem-nationem veniunt omnes amp;nbsp;qui fuerunt ante Cbriftum»amp; tempore Euangelij,ac deinceps im-pij, qui necChrirto, ncc Apoftolis prædicanti-buscrediderunt:amp; quiirriferuntpraedicationem repetitam Euâgclij, amp;nbsp;monita Prophetarum.ob quam rem dicitur, gladius ^vtra,j^parteacutus-, quod condemnet Chiiftus amp;nbsp;cos qui fuerunt aritc,amp; cos qui fuerunt poft fuum aduentiuitcm quinoncredideruntEuangelio, amp;qui noncre-dideruntprçdicationi Prophetarum, item,acutus dicitur ex vtraque parte, quia indicium incipit à domo DeijVtpercutiateos quifuntà dextrispri-nSÙm, deinded finiftrisvtraq; morte pleóluntut Antichrifti amp;nbsp;Euangclio æterno non credentes. acutus amp;nbsp;eritex vtraqueparte, quiainterficitin piis quod carnale eft,feparans,diindcns,pénétras vfqucad djuifionem animç,acfpiritus: vt viuar, amp;nbsp;dominctur,quod fit Spintusjimpios,amp; Anti-clniftum

Et facies etas ßcat Sei lacet inpetentia faa.J feu in magna vifua. Poftquampunierit impiosChri-ftus,percullerit reges (e non fufeipientes virga fcr-rea ; calcauerit torcular vini furoris,amp; irçDei om-nipotentis jvidebitur tunc facies eins ; apparebit ipicqualiSjamp;quantusfit Deifiliusincxio, amp;in terra, omnibus feculis amp;nbsp;temporibus. tunc amoti eruntomnes tyranni,amp; Antichriftiis.ipfe confpi-cietur folus regnator in cçlo,amp;in terra rex regum: tuncomnistempeftas perturbarionum , qux fuit pr.eteritis feculis impiorum,amp; Antichrifti: omnes • tenebrx errorum, amp;nbsp;perfecutionis Egyptiaeæ eua-nefeenr, amp;eruntdcpulfx. quicseritdcotium, SC ftatus beatus in terris conftituto in toto orbe terrarum Dei regno acChrilli lei u. Erhæc quidein omniafignanturin facie Chriftificut folc lucentc in potentia fua. tota poteftas amp;c potentia Chrifti tunc coipicietur,qui ante vifus fuir in humilitate: confpicieturamp;in m'4pabris fuis conftitutis in fuo regno,feu regnantibus. Etquamuis pod Eccle-fiam innouatam Chriftus omnibus cofpiciendus, accognofeendus lit tabs ,quahs deicriptus eft in hac vifione Ioannis; atquctunc certaeius falus, quam nobis promifit, confpicua futuralit omnibus: nec eritiam dubitatiode æternavita fecum obtinedain cçlis ; ramen vt hçc loanni oltcfa func confpicienda; fic fuerunt monftratacçtcris Apo-ftolis; amp;nbsp;faciem buiulcemodi viderunt Cbrifti, lient folemlucere in potentia fua: cetti fuerunt dc libcrationc,de reguo ChrbU conftituendo,dc prç-

dicationc renouada, de iudicio,amp; fupplicio fume-* dodeimpiis:depotentiaamp;poteftate Chrifti, de cius toto opéré in falute cIcÀis fuis præftanda, de eius magnitudine, ac diuinitate.quç oinnia aduer-ti polTuntin Epiftolis Pauli, Petri, Sc Ioannis : vc facile quiuis ex Prophetica intcrpretationc viderc fiotcrit.Diem Chriih vidit Abraham quoque amp;nbsp;a-ij Patres, Prophetæ, amp;nbsp;Moles, non Iblùmprimi aduentus,lèd amp;nbsp;fecundi. videbimus amp;nbsp;nos facieni Chrifti ira vt didum eft, quando reuelatus fucrit Filins hominis, vt ipfe ait.

£t cùm vtdtffem eü, ceadi ad pedes eias tantjuam mort ans.'] Ceciditad pedes lelu loannes tanquain mortuus,quia vt cxiftimo.cùra apparueric ciChri-ftus talis, qualem delcripfit, ctiam apparuit ci vt iudex puniturus Papatü nidicio cœpto àfiiis. Icn-feritver?) loannes indicium in le Domini, ante qucmnemoconfiftcreperlepoflit. fignificarit amp;nbsp;nos omncs,qui inneniemur in perrurbatione magna, amp;nbsp;tempeftate concitata à Papatu amp;nbsp;impiisjin qua eritquii’que in magno tifnore tVhorrore. vt cnim cùm dabaturLcx , populus corruebat; ita innkó magis quâdo per Legem iudicabimnr, cor-ruemus horroreperterriti amp;nbsp;pcrculfi. quod tepus fignificatur in pedibus Chrifti.tune cùm fier indicium, ad pedes Chrifti profternent fc pij, depreca» buntur, vtquamilcricordia liberati luntàpecca-to, liberenturquoq-, c magna tcmpcftatc,amp; iudi-cio. quoddumfacicmus, fuadexterafernabit nos Chriftus, oftendet magnam potentiam luam libe-rando nos primùm à peccatis,deinde ab Antichri-fto. dabit aiiunum, monebit ne timearaus; in mc-moriam

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN APOCAI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89

I moriam rcuocabit, fceireptimuamp; nouißimum: I ipfu efl'e ante omnes ciearuras, 8c poft fe neminem futurum: ipfum efle eundcm , qui ab initio cgcrit omnia in populo fuozqui adduxerit diluuium j dc^ ieccrit turrim Babel; igne confumpierit ciuitatcs Sodomorumjamp; Gomorrhçorum;percuircrit Pha-raonem; ac aliaegerit in facra hiftoria memorata: liberarit à Satana, à peccato, morte æterna, amp;nbsp;inferno. qui idem nunc fit nos liberaturus;necquil-quam futurus fit poft ipfum vnquam,qui nos ad Ic reuocct, nos perdat. quæ quidc potuimus intueri in toto hacvifioncprimaloanniSjVt confirmcntur niic animi noftri,amp;non timeamus intucndo cum mifericordia magnam jxgt;tctiam noftri Chrifti. Et quamuis ftragem magnam pioru fadlurus fitPa-patus,tarnen fuperuiéiuri fiint qui erunt Ghrifti. Vt enim ipfe mortuus eft, deinde fuit viuus in fe-cula feculorum;idem efficict,amp; præftabit in mem-gt; bris fuis. In bis verbis cûm fitconcliifioeoru qu.-E diéla funt in vifione, etiä monemut fuilfe addita, vt cognofcamus nos lèluatos in magno iudicio Cluifti. item turn,vt initio diôlum eft, adconclu-dcndam omnem diuinam fcripturam , turn ad ar-guendiim Papam,amp;Papatum. nam verba illa:Ego film primus, amp;nbsp;nouiffimus; quæ in le contrahunt quicquid continetur in vifione memorata, reuo-canr nos ad cap.40,41,41,43, amp;44, Ifa. in quibus capitibus huiufmodilentcntiæcôtraPapâ, amp;nbsp;Pa-; patum omninô affcruntur, dum tempus prædica-tionis à Luthero, vfq; ad bellum Gallicanum nar-ratur.Cap. enim40.iliaconcionaturifaias , quæ dida fiintànobisininterpretatione fcptcm can-F ƒ delabro-

dckbrorum, in quorum medio erat fimilis Filio hominis, vcftitus podere, dum oftendic Ifaias verbum Domini æternum crealle omnia ab initio,fe-dcrc fuper ipheram, excendcre cælos, crcare fines amp;nbsp;terminos terræ; non deficere,vt homines. Cap. 41. ait Dominus ; Ego Dominus, ptimus, amp;nbsp;no-uiiCmus. contra Papiftas aiunt Prophetæ : Priori quæ funt annuntiate, amp;nbsp;futura prædicite. item: Nuntiatequæfuturahintin pofterum, amp;nbsp;iciemus quod Dij cftis. Çap.4} .clamat Dominus: Ante me non cft formatum quicquam àDeo alio,amp; poft me nonerir. egocreo liia’f rexvefter. Cap.4.4: Ego primus, amp;nbsp;ego nouiflimus, amp;nbsp;prxter me non eil ' Deus.fi aduertanturquç in illis quinquecapitibus lfailt;E,amp; in aliis locis dicuntur, recognofeetur tota * noftrainterpretatioinhoeprimum caput Apoca-lypfis.Si prætereà aduertarur,quare omnia ilia di-Âa fint,amp; quodnam tempus refpiciant,vidcbimiis allata omnia ad ftatum Papifticum arguendum,5i , vt confirmetur prædicatio Lutheri, amp;nbsp;aliorum. Quare vtibi difputatconti^ Papatum Kaias,ira in . hoc cap. I. Apocalypfis, in quo, quæ diôl.a funt a-pud Ifaiam, ob oculos proponuntur, amp;nbsp;fcntenti.t repetuntur,erunr contra Papatum recognolcenda omnia fuilfe oftenfa allatis vniuerfalibus ièntetiis compleótentibus quæ funt vniucrfæ Scripturx, amp;nbsp;concludentibus vniuerfum opus Chrifti in omnibus feculis. Dicamus igitur, nihil elfe qin')d Pa-paconftituatfeDcumin terris, fe parem Chvifto -faciat.quia prçter illa,que diôta funt in verbis illis, Qujeft, amp;nbsp;qui erat, amp;qui venturuseft: item de feptem fpiritibus, qui funt ante thronum Dci, de

Icfu Chrifto, ac eius attributis ; hîc quoquc argui-tur, quod non fit vcftitus poderc ambulans inter feptera candelabra; hoc eft,nihil habeat ex his qux funt Chrifti. non enim portât Papacælum, 8c Ec-clefiam; noncreauit, non conftituit Prophetas, amp;nbsp;Apoftolos: non tenuit quæ noucruntPropheta:,amp; Apoftoli; non lauit fuo fanguine peccata ; non dar vitam æternam; non libérât fe à. morte: non eft iudex viuorum amp;nbsp;mortuor urn : non eft qui loquitur in fidelibus,amp; prxdicatoribus.cum ignominaergo ÔC dedccore perdeturcu omnibus fuis,arqucChri-gt; ftus regnabit folus fummus Saccrdos Rex rcgum. pluribus hæc dici potuerunr : fed ad interpretatic-nem contendcntes, hæc -aliis copiofius traólanda relinquamus.

Scrtbe ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijuii oportet

fiertpofihec-] lubetur ergoloannes fcribcre,qux vidit,amp; que lunt,amp;que futura funt.primum quia confueuit Deus, vt oftenderct fc verum Deum, repetere in omnibus ætatibus, quæ ab initio nun-tiauitvfque adtinem; tdnunc quoquc facit, poft prædicatum Euangeliû,amp; conftitutam doólrinam Apoftolicam,nuntiauit quç futura funtjaHumptis præfentibusjamp;præteritis.nam in bis quæ vidit loannes, prætcricaquoque continctur.omnibus deinde temporibus fuerunt vfquc ad rcpctitam præ-dicationcm,qui,quæ prædicata funt in Propheris, in mcmonara reuocarût ; vt Hermas, Methodius, Rabanus, amp;nbsp;plurimi alij, vt in tertio ftatu,amp; in fine Prophetiæ verfabuntur homines in recogno-feendis rebus omnibus prætcritis in diuinis fcri-pturis. lubet Chriftus amp;nbsp;loanem fcribere,vt cotra

Papatum cxtct(antequani ede oriatur) qiiiJnam côtra eiiisimpictacem difputandumfitnobisab ipfo Chrifto rcliétum, nô tanrùmàProphetis,ôi y^poftolis : arque vt fui fint moniti de omnibus cucntis,amp; non perturbenrur,nô admiienturran-quam de rebus non cxpcôlatis, non cadant ani-mis,nonde(perccde promilfafalute. Siinterprc-tareris tantùni fecundùm litcram ,diceresbrcui* tcr,Chtiftum iuffiirdoanni, vcfcriberetquæ vi-dit.vifioncm fcilicer defimili Filio hominis ambulante inter feptécandclabraîfcriberetquæfunt, fcilicet quæerant tuncinfeptem Ecclcfiis A(ia* ticis ; fcriberet quæ futura funt, fcilicet poft Ec-clcfias lilas vfq; adcælosnoiios, amp;nbsp;terra nouam.

tzFC/ n-ertum fepte/» fie!larnnt.'\ Ha:c amp;C reliqua funtante expofita. Sc tarnen hîcfeparatiminrel-ligcredeberaus quoquequæcunque, amp;qualel-cunquecruntEcclefiæ,amp; miniftri: futurum vthi in illis exiftant per Chriftum; ncc quicqua eucn-turum, prætcrciuspræfcnntum, ac fine eins per-mifTu. vt amp;nbsp;miniftri, amp;Tcclciiæ peiiîftendutn fibi ftatuant in ftde amp;nbsp;opère •• non pevturbentur, nô dimoueantur loco , dum perturbationem vi-derintconcitatam, magnumq; peragi indicium.

Vt C H RI s TV s parehac Dominus amp;nbsp;admi-niftrator omnium Eccleiiarum omnium tempo-rum,vniucrfæ illæfiib numéro fepteno compre-henduntur; arque quales quique cultus in ipfis fuerit rempote Ioannis,ac fatums elfer dcinc.'ps, denuntiaturàChrifto ipfo : in cuius manu funt Qmnes futuri in illis miniftri 5 ipfcqueinterillaî ambulat.

ambulat. fitnul moncntiir omncs inillisfuturi crcdcntes , quæagcrc, quæque caucrc debeant, propobtispræmiis certis, amp;nbsp;pœna.

Cap ITE fupcrioncomprchéfa eftipfaPro-phctia inPatre, Filio, amp;nbsp;Spiritu fando : Status Ecclefîæ,amp; cuiTus ipfius mundani temporis: atq; in verbo Chrifti lefu oftenfa eft creata,amp; depor-tata Ecclcfia omnium tcmpoium,quemadmodu quarfunt mundani teporis; quæ funt ipfius com-plexus huius afpedabilis cæli, qustjue inipfo continentur, percundem funt cfFcda, in eodem confiftunt,aD eodemferuntur. Vtautemha:c deChrifto cognofcamus Saluatore noftro, amp;nbsp;quern habituri fumusRegem icgum fcmpiternfi. Sc bcatam vitamnoftram,allataeft vifio illapri-mi capitis : item vtratio Prophetica tenerctur, in quavniuerfa omnium teporum comprehendun-tur,piopontiturpoftrcma,media, SiC prima: item vt que tradita funt per ^ofcm,amp; omnes Prophe tas,conduccrentut in vnam fummam: item quia venturus cratPapa Antichiiftus, qui fc Deum ac Chriftti faceretjoftenfus eft in ilia vifionc Chri-ftustalis, vtneePapa, nectyranns vllusvidcri pofsit cum ipfo cóparandus. comprehenduntut vero in ilia vifionc omnia tempora, ne Papa fun tempore purer fc habere aliquid præftâtius,quàm. alij niiniftriEcclcfiæ amp;nbsp;rcgniDcialiis tempori-bushabucrint. his iam di.obus capitibusquçfe-quuntur, agiturdeeadem Ecclcfia ipfactcata in Chrifto,faluatain Chrifto, amp;nbsp;dcdudaàChrifto ab initio temporum adfinemtemporum. vt qux _ --------- _ — - nbsp;nbsp;_. ... capitc

capitc primo fummatim diôba funt, hîc fccun* ' dùm çtates temporum dcfcribantur, vfquc duffl illa ad (uum complemctum perueniat, Sc in bca* tam vitam. quod coniplementû,amp; beata vita, ftatus, codcni fecundo amp;nbsp;tertio capite pioponi-tur,atque quarto deferibiturinregno Dci con-ftituto, ac in aperta Prophetia.

Angelo Spheßna Eccleßlt;i fcribe.'\ Mos notus eft Prophetarum, vt fumpto certo temporc,certo ne^ gotio, certa hiftoria. Sc homine, hue hominibus; in his narrantes, amp;nbsp;confirmantes præfentia, nun-liçt futura, alPumptis etiam prioribus, feu primis. eandem rationemfequiturhicloanncs. nam ex-pofiturus quæ erant euctura in toto ftatu fecundo poft Chrifti afeenfum in cælum, afliimit Ecclelîas in minori Afia:amp; in his deferibit futura in Ecclcfiis Chriftianorü. Et mihi videtur (vt initio dicebam) fumere has Ecclefias minoris Ahæ, quod vergant verfus occafum, amp;fint finitimæ Europæ : vergant amp;nbsp;ad Septetrionem, ad quam pattern pofira fit Europa :in quam debuit ingÄ'di Euangelium, ac de-duci EcclcfiaChrifti.Vidcnturvcrö alfumi feptem Ecclefiæ, vt fecundùm rationem Ptopheticä aga-tur,qucmadmodum vidimus in Mofc,atque adeo in ipfo primocapite Gen. opera Dei in Ecclefia di-ftingui numero fepteao: vt fub itlo numero co-gnofeantur, amp;nbsp;intcllîgantur quæ agit Deus fuo famftoSpiritu; deinde vt in tradatione fecundùm rationefepteninumeriairumätur in ptæfentibus prætenta, amp;nbsp;futura fecundùm varia tempora, in quibus fimiliacontigerunt. verbi caufa: vtcùma-git de Ecclcfia Ephefina, quam primam ponit, fi-

gnctur tempus illius Ectlcfiæ, quando loanncs ' nbsp;nbsp;Icripfithunclibium: item tempus confcqucs^uo

) tus Domini J dumaztas hæclcptima diducituriii t leptem tempora^ in quorum poftremo adducitur : regnum Dei fine vlla mutationc dcinccps futura , nbsp;nbsp;noui ftatus.Itaque in n^rationc ftatus Eccleliæ E-

, phefinæcontemplabimur fimul amp;Ecclefiam, in I nbsp;nbsp;qua vigucrunt dilcipuli Apoftoloru ; amp;nbsp;illam qu.x

. fuit filiorum lacobjatquc noftrum tempus, quan-, do primu cœpta eft repeti prædicatio Cnrifti nunc . in luolccundoaduentu. bis propofitis iamverba , Apoftoli conttmplcmur. ^n^elo Ephißnti Sccleß^ ( firthe.'] ScribiturAngcloj quia per miniftrqsfuos t impertiuit Icmper Deus verbum fuum Ecclefix. [ atquefilioDeiChriftoleludatum eft àPatre,vt t nbsp;nbsp;idem ac iple agat.vnde amp;nbsp;pancm diuidebat,amp;tra-

rent, fimiliter nunc hic minillris fenbuntur, qii« funt Eccleliæ. percercos cnim miniftros verbum liouum facit DeusEccleiiæ: vtper Abrahamum, per Mofein, per Prophetas, per Apoftolos, per lo-annc.fidurus fuit Chriftus per alios deinceps,vt fccit per doéfores primos Grçcos, amp;nbsp;Latinos ; per Concilia: fecit amp;nbsp;per Prophetas, vt Hermam,Me-thodium, amp;nbsp;fi qui fucrunt alij, per Rabanum Mo-nachum,amp;fiiqui fueruntalij ætatc quinta: per quam plurimos alios qui fueruntætate icxta:intcr quos Frater Robevrus repetit frequenter, ad le fa-Âum verbum Domini : amp;nbsp;quæ nuntiauit, iam vi-demus euenirc. tandem nunc perLuthcrum,amp; । alios, quotquotvidimus noftro tempore verbum Dei nuntiantes. Qiiç verb feribuntur miniftris, narrat deinde loânes. quorum fummam videmur polEe contemplari in iplis nominibus feptem Ec-clefiatû ,quibusfcribitur. Vtenimoptabiliafunt quçoptât Chrillus in Ephefiis, ira defideratur in iifdem, vt ducant rationcm illorum, qui funt dili-gendiamp;roptandi. Cùmprebarenturmultainfiliis lacobjin his defiderabatur maior aliquando in pa-trem rcuerentia,amp; diledtio ac caritas erga lofeph, ac Beniamin. Cùmprobatafuit prçdicatio in Lu-thcro,amp; primus congrcllùs contra Papatum,defiderabatur vt Chriftus cognofcerctur in omnibus, amp;nbsp;fingulis fuis membris : caritas extaretergacre-dentes,mutuus amor.accoitio omnium in eàdeni vnâ Ecclefiam. In Smirnenfibus fnauis fuit odor apud Deum oblatio fuorum corporum proteftan-da veritatc Euangclica: vt fuit Hebræorum à Pha-xaonc intcrfeclorum pro tuende religione : vt fuit •

hominum combuftorum nunc in confitendo ve-ritatc praedicationis Euangelicæ. I’crgamenfis Ec-clefia venir in pcriculum, quando ducitur in hot*

I turn voluptatis'.Epifcopus Romanus induiturve-fte rubea. queinadmoduin Salomon, amp;nbsp;qui eum fecuti funt Reges temporc Prophctarum.venerut

• in negotium Satanç ; vcncrunt etiam tempore fecund! aduentus Domini in negotium Satanç Pa-pç,amp; lmperatoreSj,amp; Reges,amp; Principes qui fufee pcrunt bcllii contra Euangelicos: Concilia emen-titahabuerunt jfe Deos fecerunt.in quodnego-i' tiumvcncrunt aliqui Euangclium profitentes fa-óbimitatores Papiftarum, Icquoque Chriftos fa^

I ciendo. ThyativaEcclcfialaborat, dumcogitur feruirePapxfafto Antichrifto vióto à Satanavt Adamus.nîc vidi fuerunt Sciibç,amp; Pharifæi,di-centesiNon habemus Regem,nifi Cæfaré. amp;nbsp;hîc quartaætasdudo initio primæ abAbrahamo venir in quartam dudo initio à tempore Apofto-lorum. vnde non vit ta. aflùmemus ætatem aliqua j i Circuncifionisinnarrtndis tribus Ecclefiis,qux , . fequuntur.noftro temporeaudafuir feruitusEu-angelicorum, amp;nbsp;Cliriftianorum, quando Carolus quintus duxit captiuos Dueem Saxoniæ , amp;nbsp;Lantgrauium; arque pcrfecutus cft Euangelicos in Germaniaiprodicruntcpc décréta concilij pri-rniTridcntini mentira confedaRomæ. in Pro-uincia Galliæin gratiam Papætrudicidantur,qui appcllati funt Valdenfes,viri, mulieres,infantes, cxufto folo,amp; arboribusjcum vigintiquinqjop-■ nbsp;nbsp;nbsp;pidis,feupagis.Ferdin.industrucidat amp;nbsp;ipfeEuâ-

: ' gelicos: ac dum infinitâ vider fieri carnificinam, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G hoi-

harrenstantam cædem,ab ea deftitit.SardircIin-q iurprimara prædicationcm principium iucun-ditatis, amp;nbsp;canticnm lætitiæ, quando ætatc quinta cogûtur Chiiftiani pcrCarolum magnum ado-raiePapam : Si Principes Papiftæ quinto tempore Bella cient cotta Euangelicos in Gallia, vt ho$ fubjiciant Papa;. Philadelphia pugnat pro fratri* busjcoitio fit frattu: AIbigerienfes,qui didi funt, vbique ftudent, amp;nbsp;conantur reftituere cultum Euangelicû,amp; Ecclefiam Apoftolicam .tota æta-te fexta funt Prophetç bottantes omnes ad inno* uationem, atque nuntiantes inftare aduentuin Domini,vtquifque fitparatus ad eum fufeipien-dum. fexto tempore, quando excitatur magna perturbatio,miltit Chriftusexterasnationes, quae pugnet pro populo fuo,amp; quæ ingredianturcre-dentesin locum no credentium;adfunt quiape-riantfecundum aduentum Domini adefle,amp;parare regnum Ifracliticum . Laodicenfis Ecclefia feptimamætatem , Sefeptimum tempus ducit in iudiciii futurû deincepsTcmper in regno Ifraeli-tico. Hæc initiopropofuimus,vtfumma rerum dicedarum,amp; ordo tencatur. vnde pauciora verba erunt nobis facienda; amp;faciliùsquifquc, co-gnitahiftoriarerumgeftarû, poterit quæàPro-pheta narrantur,percipere.

Hdu: dtcit^ejui tenet feptem flellas in dexter a ßi4: ^ui ambnlat in medio feptem candelabr.'\ Quia certo ordine feptem Ecclefiæcapitehocfecûdo amp;nbsp;tertio alTumuntur; amp;nbsp;certo ordine feptem fi-gnaculacap.5,amp; certo ordine feptc Angeli cum ieptcmtubiscap.8: vtfcilicetiu exponendis rebus

bus habeaturratio Pattis omnipotentis creatoiis cæli amp;nbsp;terræ, 'qui cognofcatiir creafTe Ecclefiam omnium temporû, vt qui créant femper omnia: habeatur ratio Filij, qui vcnit vt præftarct pro-milFai Patte, apcriretSciiptnras: habeatur ratio Spiritus fandi, per quem Pater, amp;nbsp;Filius cfFecc-tintom|iia.quiaha:c,inquam, iraie habent,o-portebit attenderc, qua tatione verba ponantur. nam in vifionc primi capitisin Chrillo pofuimus omnia;per quem, amp;in quo exiftunt omnia, amp;C ipfa omnium tcrnporû Ecclefia. Verùm quia Filius eft in Pâtre, quæ vni tribuuntur, iiibutafunc fuaratione in lingulisaltert : ôc in vno Deo co-gnofeendus eft Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus. Ergo cùm in Chrifto poftierimus omnia exifterc, amp;nbsp;periplüm confiftere, in Patre hæc iimul intcl-liguntur poiita. V t autem habeatur prætereà di-ftindio petfonarum,diuerfa tnbuuntur Patri, Fi-lio , amp;nbsp;Spiritui fando . vt hîc capite i, amp;nbsp;quia creatio tribuitur Petri, fit prima enumeratio feptem Ecclefiarü; quia deinde forma, amp;nbsp;exemplar return omnium prodit in adum per Chri-ftum,ipfitribuiturapcnio librorum ,folutio (e-ptemiigillorû, acperfediorerum omnium;quia tertio loco Pater, amp;nbsp;verbum efticiunt omnia pet Spiritum fandum-, ipfa cfFedio, amp;c operatio tri-buiruvSpiritui fando efticicnti omniain Ange-lis,amp; in miniftrisDci.Vtautemtcneaturhæcdi-ftindioperfonarum,proponuntur feptem Eccle-fiæ, feptem figilla,fcprcm Angeli cum feptem tu-, bis. quæ diftindio in initio libri futtpofita, vbi ' Apocalyplis Icfu Chrifti data ei à Pâtre per An-G i geluin

^eluni mittitur loanni patcfacicnda feruis Dci. Quia vero Pater eft in Filio, amp;nbsp;Filius in Pane, vt aitChriftusiplc, amp;nbsp;omnia fibi data cjreaPatre, amp;nbsp;quç Pattis funt,fua elfciquamuis hîc agatiir de £ccleliacrcata à Patrej tarnen ita loquiturChti-ftus, V t per fe quoquc fit creata, amp;nbsp;aka, amp;nbsp;perfe-lt;ka, amp;adminiftrata. vndcait feptcm ftellas, in quibusintelligunturomnesrainiftri dati omnibus tempotibus ad Ecclcfiam perficicndam pct nouiim verbum (vtantè diximus)fe tencrc ma-nibusluis. vt verbum,quod fadum eft omnibus tempotibus Eccefiæpcr minifttos ,fitfaól:um per ipfiim Dei Filium , quifempcrfucrit. dicitur S! ambulate in medio leptem candelabrorû aurco-rum,qui peregeritfecundùm vcrbûfuum omnia in Ecclefia omnium temporum mundi,vtærcr-nus cum Patte cognofcatur. ergo dum fepties in-nouattim eft. verbumDomini Ecclefiæ,femper pa-rcndum fuit verbo Dei æterno. nam attribu ta hxc afiumit fibi Chriftus,duiÿ fcribitEcclefiæ Ephefi-næ, vt faciunt homines in impcrio, ac munerc publico C(5ftituti: qui quae fibi acccdunt dignitatcs,amp; iTiunera,corumdcfcribunt nomina in his fcriptis, in quibus publico cdido aliquavêtant, amp;nbsp;iubent. fimulq; in his attributis videtur Chriftus vclle elfe fignata,quæ fcribit Ecclefiæ Ephcfinæ'quædcbcat parère Apoftolis, quosipfemifit ; atquc miniftri ïciant,quicquid funt,efîeper Chrikum. vt dice-batPaulus ; Quid eft Paulus, quid Apollo, nifl miniftri per quos credidiftis ! item moncmur, ipfum Chriftum cfle,quifuo Spirltu agat omnia in omnibus: vt necludæus, ncc Gentilis venicns in

in Ecclefiam Chrifti, debeat gloriari in ccrirao-niis fuis, amp;nbsp;in operibusiuis morcuis.

Scioopera tfta. ] Hçç debent eile aperta ex Epi-ftolis Pauli : in quibus vidimus eius contentio-nem cum ludæis, amp;nbsp;Gentibus malis ChrilHanist quiccrinionüs, Lege, opctibus, libero fuo arbi-trio, viribus humanis fe faluari, ac omniaconfe-qui voluerunt, Apoftoli,amp;vcridifcipnli Apofto' loru contra hos contcnderunt, ccrtarunt,amp; palli funt multa ; fuftinuerunt miilra, ne opus Chrifti dilTolueretur, amp;nbsp;vt Ecclcfiæ perfeueracent.

Sed habeo aduerßim te pauca, i]ttod caritate pri-Caritas prima defcriptaeft in fine capitis fccundi Aót. amp;nbsp;alibi in codem libro. à qua pau-latira fuit recelfum. Caritas adhuc prima intclli-gitur Patrum, qui vcfptfri acccdebant ad portas ciuitatiSjCxpeólantes pcrcgrinos, vt eos hofpiiiO fufciperent. quod cum ftuderentagerc,eucnit eis Vt Angelos, qucmadmodiim ait Paulus Hebr.i}, hofpitio fufciperent. qiljd fi iam turn aliquid no nerantexillo monituCbrifti:Hofpcsfui,amp;col-legiftime’ loannesin fuisEpiftolis rcuocatnos ad caritatem,quam habuimus à principio:quam* que in fine air Chriftuscap.15.Match.fcin quo-uis noftrum recogniturum. illud Chrifti .• t vniex minimis hisfeciftis, mihifeciftis-,fempcr i fuit cfKciendum. amp;nbsp;qui non audierunt, audient, gt;nbsp;amp;nbsp;intelligent,quando iudiciumperagetur-I Itaque memoY eflo vnd'e exciderà.] Si caritas , nüquam excidit,vr air Paulus r.Cor.i}. dumalt-j qua alia défunt ; ergo ab ea nunquam fuit rccc-5 dendum.veruntaraenfialiquando receflum fit, j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 5 ftatim

ftatim reftitnatur,amp; retineaturj quod fine ea non futurus fis ChiilU, amp;nbsp;DeiPatvis.vndefequitur:

Sin minusvenium tibi cito, moueho cand. ] id quod fadtmn eft. atque laus, qus fuit Ecclefiæ in Afia, delata fuit in Eutopam.

Sed hoc habes, ^uod odt^iifabta Nicolaitarum. ] In faóto Nicolaitarum fignificantur defertores primæ caritatis, amp;nbsp;defertotes fuarum Ecclcfiaru. quia caritas non tantum requiritur, vt fis benefi-cus in quendam egétem; fed amp;nbsp;vt fimul comple-dlere omnes finiul fideles fummo amore, SC ipfum corpus Ecclefiæ.in primis id miniftcrin ca agat. vendifeipuli Apoftolorum foliciti femper fuerunt de iuis Ecclefiisieas non finebât corrum-pi ab aliis, non male adminiflrari : nonferebant malos,amp;pfeudoapoftolos: curam earum tanqiia fuarum vxorum gerebant.' fuum opus amp;nbsp;muniis in fua Eeelefiaquifquepræftabat, illam nonde-ferebat,non confundebat,alias non pertutbabat: quodaliistarnen clfet co^imodum, non omitte- I bat.Hîc ad hçc pertinentia colligi ex hiftoria po* teruntilla, quæ fuerunt ætatis Apoftolorum, ac difcipulorum.

habet aurem, audiat ijuid Spiritus dicat SC‘ cleßis. ] Hoc mihi videtur iimi 1 e iIIi : Qui habet aures audiendi,audiat : qui poteft intelligcrejn-telligat. feu laborate,ftudete,vtintelligatis.quif-queiciat, me non tä de ludæispræfcntibuSjquàna dePapiftisfuturis, amp;nbsp;aliis locutum.fuo tempore quifquefit attentus,vt intelligat qu.x ad fe perti-nebunt. fimiliterSr hîcloanncs videtur dicere: Qui habet aurem,qui habet Spiritum,rationcm loqueudi.

loqucndi Spiritus in Prophetia,audiat, amp;nbsp;atten» dat, quidnain his veibis intdligcnduni fit ; non foluin fcilicetpræfentis temporis hiftoriam ; fed. amp;nbsp;eovum qaifucrunt in prima Ecclelia conltitu-ta in promifsionibus Abrahæ, amp;nbsp;in his EcclcHis, quæ poft has A (îaticas future funt. Vndc cum lo-cutusfit vni Ecclefiæ Ephefiorum,ait, quid Spiritus dicat Ecclefiis. amp;nbsp;idem dicitur deinceps in omnibus. vt in vnaEccleliavnius loci, Sc vnius temporis,pluraloca amp;nbsp;tempora intelligantur: Sc omnes femper Ecclcfîæ, in quibus cade, amp;nbsp;fimi-lia cótingant. ErgohicafTumamusßc Ecclcfiiin corum, qui fueriit fub promifsionibusj amp;nbsp;Eccle-fias quç poft Apoftolos confecutæ funt, vfque ad fecundu m aduentum Domini .• amp;nbsp;quas vidimus, hoc noftro tempore in repetita prædicatione Eu-angelij. In prima ætatc promilhonis fucrunt laude digna in Abrahamo, Ifaaco, amp;nbsp;lacobo. fufti-nuerunt hi certamina contra impios, amp;nbsp;aduerfa-, rios. lacob patienter tulitirasfratris, feruitutcrn foceri,amp;:talia.filij lacoÇ multa præclarè-,fed illud i'ninimè,quód oderunt lofephum, amp;nbsp;Beniamin: caritas quorudam ipforum verfafuit ininuidia, odium, fadhum Ruben omnino malumiquod vidimus in Genefi plufquàm Nicolaiticu m . Si-, ' mile autem certamen fuit Lntheri, amp;nbsp;aliori'i cum _ i Ecclefiafticis Papiftis,quod fuit Apoftolorû cura ' his, qui dodhrinæ Euangelicæ aduerfabantur. , fuit illud quidé de Cœlibatu,de Ecclefia,de Do-éhtina. quod veto fuit certamen pioriim cum Pa-. patu,ab huius initio ad hoc vfque tempus,hifto-’ ! tia quemq; doccicpoteftiatque nos cap. 6.huius

libii, amp;nbsp;dcinccps videbimus . In his autem quîç funt noftri temporis confiftétes, cùm laudata fit dolt;ftiinain nouisnoftris prædicatoribus; quara Luchems , êcabj prædicarunt deluftificationc; fitque eadem, quæ patrum, vt cuiquc patère po-teft antiquos patres, amp;nbsp;antiqua Concilia legend, caritas tarnen iniifdem multis, amp;c in populo fuit dcfiderata. hîc veilem alium ifta narrare, id latis fitdixifle. vulgo omnes nunc verèvfurpareillud Chrifti: Et caritas refrigefcit multorum. Videtur hîcloannesrcquirere, vt in quibus eilet eadem doiärina Euägelica,amp;profeffio fidei,in illos more Apoftolico mutua caritas exfaret. atque eflet fer-uatum illud Molls: Eadem lex ciuis, amp;nbsp;peregrini; peregrini, amp;nbsp;ciuis. quod quidem videtur eile fer-uatum in admodu paucis. Etquoniam dicebamus caritatem non tantùm requiri, vt fis beneficus in certos aliquos ege tes; fed maxime, amp;nbsp;in primis,vt flagrans illa extet femper in totü corpus ipfius Ec-clefiæjadeandem caritatê mihi videtur fuilfere-uocandü illud, quodprintljjcs Euangelici in fuis prouinciis domini amp;nbsp;pacati, debuerinr curam gef-filfc de Euangelicis, qui in aliis prouinciis oppri-mebantur,amp; necabantur, amp;nbsp;fi non hic,in Ectlefiä omnino exiftimo non fuille feruatam caritatem. nam Luthero prædicante, ftatim furrexit magna vndique multitudo veritatemcompleftctium, amp;nbsp;virorum doólorum, qui errata viderent,dum fue-’ runt primç contetiones de religionc. neefuit tune coada Ecclefia, non auditi finguli intelligentes: fedquilque vtfibi videbatur in fuadiccceli egic. hinc çontentÎQ extitit inter cos, qui defcccranrà Papatu}

Papatu ; Eine orta diffidia, Eine duûæ tot Eçrefes, tot Eccleiîç inter fe diffidentes, tot Chrifti. Prçte- • reàdum inter eos,quieandem doctrinam de lufti-ficatione fufcepillent, ellent diuerfs fententiæ in interpretandis verbis illis : Hoc eft corpus meum; non tarne dirimerunt focietatem amatores Eccle-fiæ Chrifti; coibamus fimuljad candem cçnam ac-cedebamus.Ego iuuenis fugiens vim Inquifitoru, qui me in Italiaperfequebantur, veni Argentora-tum,fufceptus nofpitio àloannc Sturmio redore Academiæ. ibi fuit quoque ilia varieras fententia-rura; veruntamen ad eandem menfam accedeba-mus, nil méditantes nifi noftram omnium con-iundionem in Chrifto in vnam Ecclefiam. fenior, Bafileæ ad comraunem cçenam accefli ; vbi erant primiminiftrivnam fententiam retinentes, amp;alij miniftrialiam. Scego aperui ibi meam fententiam, exponendo fadum Elix in fuo facrificio, dum fibi eilet epntetio cu facerdotibus Baal. nec à Sulcero, qui porrigebat mihi panem, fui reprehenfus ; fed me caritate Chriftian»compledebatur. Sc tune ibi,Sc ante fi fu it varieras fententiæ,non fuit ani-morumdifiundio, accaritatis difl'olutio . Etvc mihi quidem videtur, potuiftent multi abftinerc ab hac contentionc, quæ difiungit fratrem à fra-treidilToluit,Sc diffipat Ecclefias -, côcitat difeor-dias, Sc lires, quas vjdemus aduerfari caritati, Sc ipfi cœnt Dominicæ: in qua augetur caritas,pax, amp;coniundio membrorum Chriftj inter fe cum Chrifto. Quando quærentibiis Apoftolis de loco vbi parandaelTetcæna,dixit Chriftusdtein vr-bemjnueniçtishominçferçtem lagenam aquæ, G 5 fequi-

lêqiiiinini cum. amp;quocunqueintroierit, dicita patrifamihas:Magifterdicit, vbi eftdiuerforium vbi P. -cha cum Difcipulis meis edam? mihi vi-deturfuiffcexpoficum inftitiicum fLiperioru mi-niftrorura, qui fuerunt ante concilium primuni Tridentinum : qui (tatuerunc non ciFe côcenden-dum; fed communem debcre eile Cœnam eoiû, qui eandem doôhtinam de luftificationc fufce-piflent. nam dum quærunt Difcipuli de loco, iî-cnificari videtur côtentio de Cœna Domini eo-rum,qui idem Euangelinm profitencur.dum au-tem ait Cbriilus: Ite in vrbem ad quendam ; nec noméalicuiusproferqmonct Si nos nenominc-musaliciiius nomen: ne dicamus nos edcrc cœna LutherijCaluini, autalrerius ;fedipfius Chrifti: nciîntpropn.'amp;cœnx, vt monct Paulus. Et dum inueniturhomo ferens amphoram aquæ,fignifi-cacurilleaccederead Cœnam,pcrtinerc ad Cœnam Domini, qui tulerit fecum promiiTa in Ba-ptifmo;fidem,quôd iitfaôbus Chrifti,iiiftificatus fitin Chriilo. nomina fubffcentur,vtdixi; Cnri-ftusappcllatur Magiidcr,alij Difcipuli. Magiftcr dicituredere Pafeha cum Diieipulisfuis, vt om-ninb amoueanrur cœnæ priuatorum ,tuenrium varias fentenrias. qiiod ribi promittitur in Ba-ptiimo.daturtibiin Cœna:amp;quodpromififti tu in Baptifmo,promitti5 amp;in Cœna:iufcepra tide in Baptifmo,eadem magisacmagisau(itaamp; con firmata , accedis ad Cœnam : non quod plus fa-pias, non quod plura myfleria noueris . fadlum illud Apoilolorum,amp; iutTum Clirifti mibi videtur maxiraè ad nospcrtinerc; vt etiara reprehen-

IÎO Pauli, vbi rcprchendit Corinthios edetes coe-naspropiias. nam dixit fimileshxrcfcsamp; cóten-tioncsfutUras internos . Vndenontnoneo ego, fedrogo omnes amp;nbsp;Papifl:as,amp; quofuis alios pro-fitentes Euangeliutn , vt attendant qiiidnam fibi velitMofcs, qu.'indo aitNum.9, vct.ii: Nonre-linquetis ex eo vfque mane; neque os confiinge-tis ex eo. attendant,inquara,quid fignctur, duni dicitur,ex eo nil relinquedum vfque inane : item dum os prohibctur frangi. vt quidtm (entio.non (blum diûum eft,os non frangi,quod ofla Chri -ftinon fuei'intfrada; fedamp; propter .aliud, quo J amp;nbsp;ad Hebræos tunc, amp;nbsp;ad nos nunc pertincat. Sihæc duo ftiiflent intellelt;fta,vt ego quidem fen rio,nontotdiftidiainternos,fcd vna Cœna,vna Ecclcfiafuift'ct, amp;nbsp;nos omnes vnu inipfa.quod vt fiat, amp;nbsp;reftituatur prim a caritas, l’eu pattern, ac Dominum noftruin lefum Chriftum prccor.

memor Vtmultaalia, hocleótuni fuit,amp; percurfum, fiuc fine attcntione prætcritvi, vndc fadum eft vt candelabrum, hoc eft, gloria Euangelij fittrandata’, in aliquibus lumcdodri-næ fit imminutum: quiafpiritu coepimus, amp;nbsp;carne confumimus . hic non plura dicam.quando attulerit finem Chriftuspcrturbntionum,patebit in Ecclcfia à fe conftituta tranllatio candelabrorum,quæfueiit, amp;: quibusin locis. petoqucego vt magis corrigamus errata, fuppleamus quæ défunt, erigamus collapfa ; quam à me exigatur, vt fingulos lapfus memorem , amp;nbsp;frituros nuntiem.

Sed hoc habes./juod odi^ißicla N icolaitartim-gt;. ] Ecclefiafticorum Romanorum, qui vt ab vxori-bus

Kincenti dabo edere de ligno vita ejuod eft in radiß Dei.] Lignum vitæ ell vita Filij Dei, qui eft in Patrc.Ergo patres primi, Abraham,lfaac,0lt;: la-cob,amp; huius duodecim filij ; quorum,qui exciderant c cantate, erexerutfe,amp; correxerut errata,vC oftendunt eorum tcftamenta; vicerunt, atq; vixe-runtin calpe, vtcdercnt de ligno vitæ. itaquiiti-dcm vicerunt tcpore Apoftolorum,amp; pôft,amp; tandem noftro tempore,participes erunt eiufdem vi-ôloriçjÂ: bonorum: vincendofcilicetin fuftineda pugna contra adueriarios: fuperando afflióliones, incommoda, amp;nbsp;difficukates:infrçnando cupidita-tes malas. quæ agere, eft muneris cuiufque profi-tentis ie eiree numero credentium in ChriftiEc-clcfia, ipfam caritatem nunquamdeierendo. Qui hæcprællabunt, dabit cis Deus vitam, quæ eft in filio;fiueFiIius eis dabit q uç habet à Pâtre, paradi-fus eft ftatus beatus, amp;nbsp;vita beata, quam dat nobis Paterin Filio. Ergo qui vicerir, amp;nbsp;perfeuerauerit viqueinfinem,faluus erit: oètinebir vt in Chrifto. fuicipiatur à Pâtre in.çternam vitam. Hic oriri vi-deturdifficultas,quod cap.i.Gen. vetitûlit edere de ligno,quod eft in medio paradifi;hîc autem promittatur cius cibus. quæ difncultas iravi-detur tolli :quôd aliud fit edere per fe,aliud datû, vt edas. aliud eft fi edas,amp; percipias friidus alie-ni agri,aut horti jaliudfidonenturtibi,vtedas, amp;nbsp;fis particeps.illud non oportet, hoc licet, ita cap. i.Gen. edere de ligno quod eft in medio pa-radifi, eft,quæ Chrifti liint fibi tribuere,ac fuafa-cerepropria. hîc aiité edere, eft.donatû à Chrifto âceipere.

accîpere, amp;nbsp;recognol'ccre. ideoqueredè halx;ri, amp;nbsp;perpetuum poffideri, reâè acceptum,

£t Angelo eccleßit Smirnenfifirihe: HiecJicitfiri-9MUf nonijfifnui.^ Qi'ja tie ætatefecundapoft Apoftolos agitur, quandoinundauitperfecutio lyrannoium contra Chriftianos ; èc iccirco difta eft çtas ilia martyrum,facrificiu corporum quoru amp;nbsp;odor redolct apud Pattern : dat fibi Chriftus ea attributa, quibus oftendit fe quoque pafl'um, amp;nbsp;mortuum -, Sc ramen viuere, ac in fe elTe æternS vitam jquapriuabitinterfeftorcSjillamque trader iis quiprofuo nomine paffi, aut moituifue-rint.qui enim primus eft amp;nbsp;nouiftlmus, maior cftillis quicreatifuntaliquando , amp;nbsp;moriuntur. qui eft perennis,perpétua Sgt;c çterna vita; qui mor-iuus,quando voluit rcfurrexit,amp; vixif, ispotcrit, quosvoluerit.æterna vita donate,amp; quosvolue-ritilla ptiuarc. Seto opera tuaAn prçdicarione Eu-angeli) : affiSlionem, amp;nbsp;quod perfecutionem fu-ftineas, dolores,verbera, ignoroinia, amp;nbsp;mortem: acpaapertatem ,£a(ii^es direptioncm bonorum. Seddiueies: vt mortui in Chrifto obtinent æter-nam vitam,ita qui nudi faiftifunt propteripfum, ipfiusdiuitiaspoffidebunt. Et hlaßhemias eoram (juißdicunt ^ndaos eße-, non ; ßd Sjnagoga Satana. Hoc non videtur referendum ad Gentes

quç efTentaliençànomineludç.crgovidetur efte nomen vniucrfi generis pofitû pro omnibus profi-tentibus religionem, qui nomine religionis peric-quuntur profiten tem veram religionem, ac vocat hæreticum . hîc in primis arguunturludæi, qui pcrfecuti funt Apoftolos,amp; Apoftolorum difeipu-los.

los, hófque hærcticos appcllaucrunn amp;nbsp;ex genti-bus, qui iufceperût Bapnflimum,fuerunt pertur-batores ver^ doâiinæ,atque negotium præbentes Ecclcfiis. In populo Ifiaëliticofuerunt lanncs dC lainbres Moli aauerfantes : Datan, Sc Abiron, amp;nbsp;Maria. Dû progeffus facit prædicario noftro tempore, ac poli primas contétiones Ecclefiafticorum cum Luthero Papa promulgat Lutherum hære-ticum; Inquifitio miùrgit crudelis contra creden-tes prædicationi,Principes follicitantur ad bcdlura fufcipiendum contra Euangelicos, amp;nbsp;ad omnes necandos.amp; hæc hiftoriadoceat. Interprofitentes Quoque Euangelium fuerunt diffidia. næc Si per-Iccutio Papiftarum huiufmodi laborem, affliAio-nes, amp;nbsp;paupertatem attulerût, vt fcriptis compre-hendere non poffis,quæ palîi hoc tempore fint crc-dentes. vnde ii perfecutio Pharaonica, Ncronis,amp; aliorum tyrannorum fuit infinitia, vt vniuerfa nonpotuerit tradi literis,vt Deus folus totam no-uerit; etiam noftra non potuit narrari.de qua dixit quoque Deus: Scio opera tea.

Nihil horunt timeas. 1 Hortatio eft ad martyres, vt fuftincant,quódamp; alijpairuri finteadcm: futu-rû vt fideles amp;nbsp;ab Ecclefiafticis no minora fint pafi-furi,quàm antèpalîî fuerint àtyrannis. amp;idtri-buitur fatanæ propter Antichriftum , in quo agit fatan. qui dicitur miirurus aliquod in carcerem, vt fcilicct occidantur. Hortatio ergo cum fit ad martyres, fuit quoq; ad nos,qui fimilia pafii nunc fumus. vt veto paterct hoc,quod dixi,de Marty ribus antiquis, amp;noftri temporis, dicitur aftliclio duratura decern dies, fuirpcrfecutio martyrum a-liquot

liquotcentcnisannorum: ergo in dccem diebuS tempus myfticè intelligitur. amp;nbsp;hie monemur,quç de vno loco, amp;nbsp;temporedicuturj transferendaeflé ad alia tempora, quamobrem in his decern diebus cxidimo fignificari tempus totum, quopij ab im-piispariuntur. poflumus autem multismodis dl-ftinguere hoc tempus: vt fi ducas initium ab Abel, amp;nbsp;Cain ; ac numeres tempus ab Abel ad Enöchö iuftum,ab hoc ad Noe, à Noe adAbrahamum, crût tria tempora. feptem numerabis ab Abraha-mo vfque ad initium ætatis feptimæ, quando erit finis aftlitrionü in populoChriftiano : amp;nbsp;itacrunt decem-, aliter in feptem ætatibus,amp; tribus ftatibus mundi habebis decem. aliter numerabis feptcin çtatesjfeu tempora à Chrifto vfque ad regnum IC-raëliticum cceptum, amp;nbsp;ad Angelum defcendetem de cælo, qui dicitur cap. 18. amp;nbsp;Angelü ftantem in Sole cap. 1-9. amp;nbsp;Angelum habenté dauern abyflï ligantem Satanam, amp;nbsp;falfum Prophetam , arque afterétem finem affliólionum : amp;nbsp;ita cruntdecem. \ polfumus, amp;nbsp;debcmiB rcuocare hos decem dies ctiam ad poftrematempora.quandocœptacft prç-dicatio Euangelica. atque illa diftinguere fecundiï rationem didam m Mofe in dccem plagis.riam fi-milis perfecutio fuit in Ægypto quando paruuli Hebræi aquis mergebantur, reliqui dura præme-bantur leruitute. caput fccundumamp;tcrtiumlc-remiæfaciunt vt eredam hanc interpretationem quoqueeirepropriam.amp; hancdiftindionc denarij infràinuenicmusconfignatamin feptem beftiis,amp;: tribus buffonibus. vt numcres tempus Leonis de-cimi, Adriani, Clementis, Pauli tertij, lulij, Paull i^uarti^

quartij Pij quarti; fi addes his Piutn quintü, Grc* gorium 13. amp;aliumpoft hunc futurum,eruntde-» ‘ cem.illudveïbö DecimatiOj fme Décima, in fine fexti capitis llâiæ videbitur idé fignificarc, fi quis attendatilUus capitis totam fententiam.Dicuntur autem dies, amp;nbsp;non noófes: quia lux Euangelica,amp; Piophetica claruit, amp;nbsp;patcfecit hanc beftiam, quse habitaefthomo,cùm clienttenebræ; apparuerit AntichriftuSj qui vifus fit vicarius Chrifti. Quod verb poft tempus martyruminnouatafueritper- । fecutio per Papam, amp;nbsp;Ecclefiafticos faólos impias gentes, vt prius fuerant, amp;nbsp;détériorés, oftendebat Chriftus in eo,quiliberatus àfpiritu immundo,a- . Iios feptem fufceperit nequiores primo. Antiqua J iam perfecutio poft conftitutum Papatum reuoca-ta contra plos in Ecclefia Chrifti, amp;nbsp;didu óta vfque ad hæc tempora fecundi aduentus Domini, auûa valdè fuit fêcundo tempore prædicationis,quando extra Saxoniam longe, lateque fe dilatabat. nain Papa, amp;nbsp;Papiftç confpicicntes prædicationem per-iiadere quafque regiones, ^nem,ferrum, aquain, venenum, amp;nbsp;omne genus mortis contra Euange-licos adhibendum elle putauerunt. quanta fuerit ■ perfecutio, vexatio, afflidio, mors, vt dicebain, feit ipfc Deus. Qui fuerunt fideles ante, amp;nbsp;nunc; qui tutati funt veritatc verbi Dei, amp;nbsp;Euangelium, corona æternç vitte, quæ eft in Chrifto, donabun-tur. Et hæc ira videntur fuilfe interpretanda, quia amp;hîc dicitur: Qjühabet anres audtettdi, atîdiai tjtitdfpirittts dicat Eccleßis. non cnim dicitur Ec-elefiç Smirnenfi; fed Ecclefiis; vt adomnes referri dcbcant,quæin vnadiçuntur. quando fimiliafeu

leftêjfiuc pcrperam ficrigt;amp; exiftere inucniuntur, de mortefccunda nihil eft quod dicamus: quia cap.10.ait loänes,cfl'einfcrnum,amp; ftagnû ignis, in quod cójiciendi lint omnes aduerfantcs Chri-fto , non credentcs Euangelio , ac pcrfequentes Euangelicos.

£t Hengelo Perg/tmenßs eccleßicßribe : Hitc dicit ^ui habetgladium ex vtraque, ^c,] Q^id per hüc gladiumngnetur,apprit loannes cap.19. Gentes Icilicet àCfnifto p'SercutiendasiReges virga Icrrea contcrendos, amp;nbsp;quæfec^uuntur. PerGentes nom intelligendi iunthîc (olum Tuici,amp; (imiles; fed Papa, amp;nbsp;Papifmus, Si illi qui fadi (unt Gentes, viuentes vt Gentes, non vt Chriftiani ; fapientes qux funtGentium , non quæ populi Dei. amp;nbsp;hoc vidiniuscap.6}.ll'aiæ;cap.9.Iercm. cap.nî.Ezec. AfFertur hîc hoc attributum Chrihijquod is feri-bi,quaedicentur, mandet ; qui habet gladium ex vtraque patte acutum . quiain memoriam reuo-catur tempus prætcritum captiuitatis Babyloni-ex, quando pereuflît iJeus exercituum bello reges Ifraeliras, ócpopulurniquodfcfaóluruni pee Prophetasantèmiuatus fucrat : quiaque fignifi-catur amp;nbsp;epifcopus Romanusadtptusotium,ade ptuscam poteftatem quæ Eccleliæ , quæ Chrifto erat danda', Sc qua evatconftituenda Ecclefia, vc f erhancoranis flatus populiChriftianilecundü

egem Dei adminiftraretur; atque in hacvolun-tasDei in rebus omnibus cognofceretur.idque fieret, nonconflituto in eatyranno eptfeopo Ro inano,amp; tyrannisaliis,amp; Pra;latis,qui loqueren-tur,amp; agerent quç libido luadcret ; fed ex mem-

bris Chrifti quæreretur qüçnani in ipfis caput lo-queretiir. contrà cgerunt Papa,amp; Praîiati. accepe-r Un t libenter authori tatem ,amp; poteftatem,amp; bona Ecclefiæ:atquecoiitempris n-.cmbris Chrifti, amp;nbsp;capireGhrifto, Antichrifti fadifunt :opus amp;ne-gotiû fatanæ, Slt; Antichrifti fecerunt Ecclefiaftici, non autem Chrifti. Dehac re didû eft alibi frcpè, amp;cap.i.Ofeæ. Chriftusautemminemonetillos, lt;nbsp;amp;aii l'e cft'e iudiéc, qui venturus fitin fuo fccündo aduentu pugnaturus contra iplos vetbo repetira prædicationc Euangelij; pugnaturus ferro, vindi-caturus, amp;nbsp;puniturus Papatum,amp; omnes impios, ' ac proditores: daturus fidis luis feruis, vt infrà di- | CCtur,inanna abfconditum,amp; dona quç nemo no- ' uit, nifi qui accipit. Prætercï quoniam parta libe-ratione à tyrannis Ecclefiaftici adduceoantur in regnum Chrifti,inparadifum voluptatis-,ac ftatim deficiebant àChrifto,vt in Thyatirenfi Ecclcfia di-cetur: atquemorc Adami peccabant, vt dicetur cap.6.in quarto figillo,pœna oftenditur in gladio ex vtraque parte acuto. qiftd priuandus fuerit Papa dignitate Ecclefiaftica, amp;nbsp;politica: oculus ei e-ruendus, amp;nbsp;brachium percutiendum. vt dicitur, cap. 1 r .Zach.ftabitq-, Angelus ad portam paradifi, ne Papa vitra in ilium ingrediatur.

opera tua, er quod tbi habites ojbi efißdes ! Satana, tenes nomen meum,lt;ä'c.'\ Hîc loquitur Chriftus fins fidis feruis, qui fiibduxerunt fe ab Epifeopo Romano,amp; maluerunt inglorij,amp; ob-fcurè,amp; pauperrime viuere, quàm Romæ amp;nbsp;alibi । fibi poteftatem, ôc authoritatem aliquam cum Paprftis vendicarcin Ecclefia.Q^àm verópecca-

tit fîuC Syiueftct Papa,fine alius poft Sylueftrum, cognofcctur in innouata Ecclefia, quia ducetur tune cóparatio aftatu Eeelefiæinnouatæ ad fta-tuna Ecclcfiafticum,qui fuit poft Sylueftrû.quôd hic ftatus habitus fit fecundùm Ghriftum, amp;nbsp;do-étiinam Apoftolicam conftitutus, tarnen co-gnofcetut in Ecclefia innouata fuiflc in co fedcj Satanæ :quiaibi allumpfit Papa quod eratEc-clefiæ,amp; 'Chnfti.atqueitaintelligituripfe,amp; alij Epifcopi qui idem cgerütinfuis diœcefibus,nc-gafteChiiftum .necretinuiire noméChrifti.hoc eft,non retinuÜle Chriftfi Caput,Regem,amp;Do-tninum : fed loco Chrifti intrufiire, amp;nbsp;exhibuiflê fcipfos populo Chriftiano . hinc faóbum eft, vt multi vetitatc Apoftolicac do^lrina:,amp; pium cul-tum retinentes , deferuerint vrbes, non tam ante propter perfecutionem tyrannorum,quàm quod poft tyrannicum imperium abhorruerint à luxa qui fuit in Ecclefiafticis.à quibus fe exemerunt; vt ipfi nee aliis impcrarentgt;aecalij quàm Chrifto in-leruirent.

Et in dUhtiS meis Antipas tefiit nteusfidelis , qui Dccifut e^i apud vos,vbi S4t4«,^c.THïc mihi vide-tur alÏumcre tempus, more Propnetico,quod có-fecuturum crat poft Sylueftrum Epilcopum : atq; intelligi tempus totum, quo de primatu Ecclefiæ, Jeu de Epifcopo Romano fiiit contentio in popu-le Chriftiano,vthiftoriæ tradunt: amp;quo tempore Papatyrannidem exerçait, yt ita dicatur : non ib-lum vos difcipuliApoftoloru in ecclefia Pergamefi tetinuiftis me faluatorem mundi, 8c ab Euangclio tneo non receffiftis : non folùmtcporeSylueftrî, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hi aut

aut ftarim poft fidi mei non defcccrunt à me, amp;nbsp;ab Euangelio mco; fed nec deinceps fidi item mei recèdent à me, amp;nbsp;à fide prima Apoftolica. nam cùm Papaconftituerit, cùm firmarit fuam tyrânidemi dum ilia durabit,fient fide mei Antipapæ, tuebun-tur meum nomen,amp; meum Euangelium fùo fan-Indteh^meü. quandoegoobtinuiin Italia viétoriam in morte meorum martyrum, obtinui principatum, atque mihi dabatur regnum, amp;nbsp;ad-miniftratio.

lyintipoi te^iümeusjîdelis. qui nullum alium Papam, quàm me Dominum volucrunt, le Antipapas conftituerût,occififunt,vbi tu habitas.nolo dicereinEcclefiamea, quiaiam non eft Ecclcfia mca, vbi ru habitas, vbi omnes appellaminiChri-ftianifubPapatu; fêd eft infernus, amp;nbsp;locus vbi iam noncgOjfedSatanas habitat.hocidc cognokc in Ofeacap.i,

Sedhabeo aduerfus tepauca, cjuiahahes illicte-nentesdottrtnam 'Balaam.] Ex his qui remoti erat ab adminiftratione tvraffnica, à Papæorum luxu, illi rcprchcduntur,qui Papam non arguebant;eius authoritatem,acpotcftatem fuafcntctiacompro-babant; vti Balaam, qui docebat Balac regem ven-dicare fibi benediiftionem Domini, amp;nbsp;illius regnum confirmabat.

mitterent offendiculum coramfiliis Ifiael, 0“ ederet ex his fimftlachris, ç^c. ] Hoc eft, vt face-rent vt Balac adoraretur: amp;nbsp;quæ facrificia exhi-benda elîènt Deo, Balaco Papæ offerrtrentur. Ita fuerunt multi dodores, amp;nbsp;pieratem profitcntes, qui Papam Deura in terris elle affirraar unt; quoi

Dei ac Chrifti Icfu fuit, Papæ adfcripfetunt ; ac fecerunt vt fimplices in populo Chrifliano of-fenderinc, ac Antichriftuin proChrifto habue-rint. Et fornicarentur. prædicarunt cœlibatum , abftinuerût ab vxovibus, 6c fornicati (unt. defc-riierüt Epifcopi fuas Ecclefias, vt cum Papa for-nicarentuvj vt illi adeirenr,reliótoCbriftoiamp;: fi-milia.qui Cbrillo feruiredebueiunt, effccerunc vt tocus populus fornicarecut varié fub Papatu; mercedcm Balaam fccuti luntmiulta multi appe-tiuerut, amplos fruótus Ecclcfiafticos, atque cu-ram Ecclefiarum aliis reliqucrunt, qui luctûfe-äantespeccatapopuli ederût, cum retinentesin multipliciidololacria; concionatorcspariterad amplam mercedcm intcnderuntanimum.amp; hæc Deus oditjVtodit faóta Nicolaitavum. Similiter f/ænit£»tiama^e.hxca.pcrta(anz. Etpugnabo cum Ulis. VtChriftuspugnabit gladio oris fui, con-demnabit in fua prædicatione Euagelica, amp;nbsp;per-cutiet Papatum in fuo 3lt;^cntui itidem iudicabic cos,qui Papam 6c Papatu fua prædicatione com-probarint. In Ofea cap.1.ait Deus : Gontendito cum matreveftra,quód no fitvxormea.hoc An-tipapæ fecerunt; contra egcrunt adulatores Papae Ecclefiam Romanam fulcientes. Qm habet au~ rem,amp;c. Exemplum quod adducitur Balaam!, oflédit 6c ad Ifraëlitas nos debere mentem con-uerrere, quieadem egerunt, qaando Daran, 6c Abiron concitabantur contra Mofem 6c Aaron: quando Madianicarum fcelusadorauerüf.quan-I do Balaam id egit j quod hîc meminit Chriftus. j. hæcquomodocôucniantcumPapatu,acfuerini:

Prophetianoftri teinporis,vidimusinlibris Mo* fis. quaretion funt iam repetencVgt;,fc(l fatisfit locum attigiire.conncrtendi fiint amp;nbsp;ad noftra tempora ocüli,amp; hiftoiia cognofcenda, quid egerit Papa, amp;nbsp;Papatus tempore tertio prsedicationis, quando Anglia fufctpitprædi,cationem Euange-lîcam: fine potiusqaando habitutnfuitprimnni ConciliumTridentinum. hiftoria extat quanta fnoiirus fit PapaperfüosminiftrOSjper Cardinales,per nuntios, vt prætermittam occifioné quae fiebat Euangeiicorum , vt diôtum eft in Ecclefia Smirnenfi.quanti extitetint fcriptores,quot prç- .' dicatores excitati præmiis à Papa Paulo tertio Fernefio, qui contraquâm fentitent, confirma-tunt Papatum, amp;nbsp;eüm defenderunt, vt Balaam Bälac. qui adept! Cardinalatus,Epifcopatus, 5^ aliasdignitateSjPapæ aflccla:faâ:i funt,cum Papa fornicati iunt. Copiofiùs ilia funt expofita in Àlofe. amp;de concilio primoTridentino multaibt diôlafùnt, amp;nbsp;dicetur c^. 17. hîc videreturqux- ' renda caufa, quare è fecûdaætatc fumatur exemplum impietatis j qüoderat fumendum è tertia- -j, fed de hac rc dicctur ftatim in ecclefiaThyatiréfi'

TJ meent I dàho edere ex manna, abfcondito. ] In manna abfcondito exiftimo fignari piæmiurn» quod dabirChiiftusfuis : quæ præmiaPapa, Si Ecclefia Romanareeufarunt. præmium Papa:vi« debatur,amp; manibus rencbatur.erant prçniio af- ' fedli Ecclefiaftici conftitutiin dignitate,acfiuen-tesfrnâibus copiofis. at Cbriftus dat manna, filudabfconditum ; quia iam nonapparet, duni vitanofiraabfconditaefi: inChtifto.fed appn-rebic

tobitpoft, cùmin tertio ftatu dabiturpofTeffio, amp;nbsp;regnuin Chrirti. fidelibus, atque in cæli^ viti tetcEoi Chi;ifti, qua; eft apud Pattem. £t dabo lUi calcalam candidum, incal. Exiftiniofignariin hoccalculo virtutem,amp; donum fingulareSpiri-, tusfanóti, quod datur üngulis membpsChrifti, acinillis impiimitm, vt in ætecnum inipfis fit, ÔC 11t ipfis fimul pignus æternç vitæ in cçlis apud, Pattem, itemgauctium,ac ftatum, quemquiuisj pius habiturus fit in Ghrifto, amp;c à Chrifto itidcin apud Pattem.item gaudiUjamp;fenfum, quem habiturus fitfidelis apud Dcum fuæ beatitudinis it^ fua coniunótionecum Chrifto Iefit,amp; Deo patte incælis. qui fenfiisdiuini muncris,amp;: participa-tionis cnritatis Chriftiac Deipatris,vethisexpri-aii non poflic. Ergo quæoculusnon vidit, nec auiisaudiuit.nec in cor hominisafcendtt, dabic Chriftusfc diligentibus.

£t Angelo Eecleßa Thyatireßsß;ribe:Hac dicit.J Tertia çtas ab Apoftolis Fuit Ecclefiæ liberatç à ty-rannis, quando îlt;omÆtamp; alibi multis in locis fuit liberaprofeftio Euangelij, acnominis Chriftiani. quatta fuit defeôfcionis Epifcopi Romanijöc Eccle-fie Romanæ kChrifto.E.tquiafaótidominiftatiin dsfecerunt Ecclefiaftici Romæi, ac propè nullum tempus interceffit àdominatu adepto, amp;àdefc--élione-, idcirco tertia tScquitta ætas non habcnc multum difcriminis; amp;nbsp;aliquando pro cadem vna ambat eapiuntur. arque idem vîdetur eflc- tempus cum tempore quo Adamus pcrmanfitin paradifo; modicum Icilicet. amp;nbsp;defeólio Papx, amp;nbsp;Ecclefiæ Romans vidctureire peccatum Adx. de quo,quia

cap. I i.dicerurjhîc non multa verbafaciam.Qiiia iâtertiaamp;quarta ætas propcproeadê capiuntur, quoi! quæ lcripta funt Ecclcfiæ Pergamenfî, amp;nbsp;hic Thyatirenfi, iiint propèeadé.nam ibi Papa,amp; Pa-Sgt;atusfignificabaturinprimis, hic Eccleliaftici,amp; ’relati cû ipfo facientes fignificantur,amp; prçfertiin InqiiifitiOjCiiius fuit figura lezabel ilia quçpCrfe-quebatur Prophetas Domini. amp;häc Inquiiitionc intelligo qui cœpta lit Romæ.quæq; acccrfiuit iU lueamp;Merlinû Britanü annojoo. ànataliDomi-nijamp;fempereftauftaiamp;nûcoinne virus, amp;nbsp;fæui-tiam fiindit,amp; exerce tin Euangelicos. Ergo in hi-ftoriatemporis illius Iczabelis extitit amp;nbsp;Ehæ con-tentiocû facerdotibus Baal, qui Baal fignabatPa-pam lezabelis maritumjioceft Inquifitionis, quac fuit in EcclcliaRomana.Intelligendû cil ergo tem pus Papæ,amp; PrælatorLÎ,quâdocœperuntpercute-re eos, qui auli fuillcnt quidquam cotta le hifce-re,ac côtra fuos errores amp;nbsp;vitia.aflumitur amp;nbsp;tempus nollrû in primis,quando Paulus quartusCa-raffaauxit quantum potiÂt vim inquifitoriam. Et illud non videtur prætcreundum, quod di-élum eil in Ecclelia Pergamenh de Balaam ac Balac, arquebic de Iczabcle . nam cùm in ec-clcfiaPergamcli agerctur de tertia çtate, ducédo initiumfecûdùm Apocalypfim àtépore Apollorum , videbatur fumendum fimile à tertia ætatc Mofaica ducla ab Abrahamo, quæfuitProphc-tarum. item cùm in hac Thvatircnfi agatur de quartaætateduôla prima abApollolis; videba-turamp;hîchùireaddiicendum exemplum ab Ec-clefiaprima Apollolica errati fimilis inEcelelîa

Thyatîrcnfi, quavta enim ætas Mofaica, qoæ fuit ChnlH,amp; Apoftolorum,re(pondit quarts initio diióto ab Ecclefia Apoftolica coaóta à Chrifto-Accùrn states debuilfent venire in idem, in vna, vt eifer faccrdotium Chrifti, amp;nbsp;regnû Chrifti di-dnm Ifraëliticû in populo Chriftiano : eccc Papa facit fefummum facerdotem, amp;nbsp;regem loco Chrifti; fadusq; eft Antichriftus : atquc omnino omnia contraria Chrifto allatafunt inpopuluin Dei à Papa.Quia iam no fuit in Chrifto nii'i bo-num, atqueab Apoftolisnil impie conftitutum, nonpotuitloanncs ex Ecclefia Apoftolica prima fumere exemplum infignis malifuturi in Papa. Sumpfit ergo pro state quarta poft Apoftolos ex state fuperiori tertia, qusfuit Prophctarnm,ex-cniplii impij fadi lezabelis, amp;nbsp;Achab, Sacer-dotum Baal.Sumpfit amp;nbsp;pro state tertiaâb Apo-ftoliscx state fecunda, qusfuit Legis, cxemplû impietatis Balaam,amp; Balac. amp;nbsp;id non fine certa ratione videtur fadurn- quia vt prsreream qus dixi, nilmali fuidc aflumendum èprimaEcclc-fia Apoftolica, Elias venicbat cum Chrifto, Sc arguebat Scribas, amp;nbsp;Pharifsos progenicm vipe-rarum,vt olim Sacerdotes Baal.item Mofespatcr Prophetaruni, potuit venire instatem tertiam Prophetarii: fimiliaq;,acpropt‘eadem funt,qus de Balac, amp;nbsp;Balaam teporc Mofis ,atq; de facer-dotibusBaal,amp;Iezabclc teporeElia^ narrantur. Hac dicitfilifts Dei, cjtiihabet octtlos tan^uam f.amma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pedes eif(s,(^c, ] Hic ponitnr filius

Dei,vt(cianrPapifts,amp; Inquifitores contra que bellu fufeepcrint. Primùm Papa,cuiufnam fue-

rit proditor ; nofcat quando fibi vcndicauîtpof-fcffionc vineæ, amp;nbsp;reg ni Chiifti : nofcar cuiufnain nomen nuncapudle, amp;nbsp;Inquificoies, amp;nbsp;impios alios fit nomen fcandalofuminofcantcum habere ociilostanquam Hammam Ignis, qui habitet igneminacceflibilem, quifitDeus qui vidcateo-rumimmania,amp;■ occulta confilia contrafe, fuamembra;fraudes, amp;nbsp;dolos, quibus vtuntur quotidie : qui fit eos iudicaturus, amp;nbsp;puniturus: qui eos iâ iudicauerit, atq; demerfurus fit ad tartara,amp; ibi fuispcdibusprefi'uru.s,vtindênunqua relurgât; quemadmodum prenait çtcrnofuo iu-dicio Diabolum cum omnibus malis fpiritibus.

Nofàopéra tua.] Loquiturquidéhis qui erant Thyatiræ; fed amp;nbsp;qui ante imirati fiant Eliam,lau-dantur. item qui eadem hoc tempore egerunt, quique venetunt in medium return omniûcer-tamen contra Antichnftum ; non deftiteruntab opère caritatis, non à laboremon defccerunt, fu-ftinueruntvfqueadfinem quæque aduerfa.

re Eliæ multi inmagnistenebriscrrarunt,amp; raa-ritus lezabelis maxime : item inAfia poftApo-ftolos,autetiam tempore Apoftolorumiitem toto tempore Papatus ; ira nunemagnus eft error multorum,amp;prçfertim Principiim,vtctiam ante: magnus amp;nbsp;quorundam virorum doôforura, quifuftinentinquifitionem, arque ei nonrefi-ftiint'vi, dodtrina dû fibi vendicatipfa doftri-nam Euangelicam, Sc Propheticam : præfcribit prædicatoribusquidnam cocionaridebcant, eos cogit doccrcimpictatcmpræterfcelus ipfum in-quifi-

quifitorium: decipir,amp; vim facit omnibus feruis Chrifti, amp;nbsp;cultum huic prçftare ftudendbus, Fornicari. eàcfe ex bis ijttapmulachris immo^ lantnr. ] Hæc fornicatio fignihcat afl'umere fibi Papam dominum,eadem cum co fentirc, cadcm cuineoagcre.cdcreexhis qux fimulachiis im-molantur,cfl: parti cipem Heriidolatriæ Papifticæ in inquiïitionc, amp;nbsp;in omni eotum impictate.

Et dedt ilU tempfts vtpoenitenttam ageret, (^c. ] Quadlingentos annos noui Prophet? monuerüt Ecclcfiafticosiquadragintaannos nuncprædica-tum eftEuangelium necvnquam volueruntre-cedere abinquihtionc, àfornicatione : hoced, femperpeiftiterunt faccrc cum Papa,amp;'agereipft perfonas principum : cum Papis, cum Regibus, cum ryrannis contendere contra Chiiftu, eins mcrsÄitSi.Ecceegomittam eamin leRü. Vt permi-fit haólcnus Papam,amp; Papæos,ita nunc permit-tit Chridus Eçclcfiafticos cum Principibusagere iiupiè,amp; criideliteri^ fua mcmbra,vt puniantur, amp;pcrdanturin magna perturbationeiutura. nee fitdeinccps,qui in corum locum fuccedat: atque in ipfis appareatiudiciu,Sc in fuperiores Papa:os. vt tande cognofcatur Chriftus iudex viuorura, amp;nbsp;mortuorum.

Febis AUtem dico^t^raterii (jui ThjatiraJ^ Dum dicitut Vobis, Sc Cxteris, multis fignificatur verba fieri. Ego igiturexiftimo dici omnibus piis,qui fuerunt toto tépore Papatus ab illo initio, quando Ecclefiafticicoeperunt delcrere munus fuum, ac deficcre à Chrilto. amp;nbsp;hie cognofeendaerit hiftoria CQîum, quæ egerunt Eccleliaftici in retinenda fua tyran-

tyranide, in fua vita turpi, vfquc ad noftra tempora. Qui ergo non fuicepcrunt doctrinam Papifti-cam, non confenferunt cum Ecclefiaftici.s illis;ac tefugcrunttiirpein vitain , amp;: errores ; nec tarnen cognouerunt profunditatem Satanar, quôd om-nino Ecclefia Romana eilet regnum Antichrifti, vt cognouit Petrarca, Bocatius, alij: vt omit-tam Bernardum, certos Doélorcs, monétur vt perfiftant ipfi in fide amp;nbsp;opcre expeótando aduen-tu Domini. Qwnntdmoautndtcttnt.Illi,inquam, quinouerunt profunditatem Satanæ, dixerunc Ecclefiam Romana elle Babylon; vt vocauiteam Petrarca, Auaram Babyloniam; Berngrdus, fta-tum Antickriftu. amp;nbsp;ita tempore nollro commii-nisvox eft omnium,qui fapiunt,Papam elle An-tichriftû. Si ipfi Papçi Epilcopi in fecundo con-cilio Tridentino, vt infra dicara , pronuntiarunt Papam Antichrifiû.Nonimponam vobisaliudpondus, tumen id. Toto ergo tempore Papatus, maxime hoc tepore, debuiigus fufiincre adueria, perfifterein doófrina Euangelica fufeepta, amp;nbsp;in mutuacaritate,vtquoque præceptum fuit cap. 5. Ofeæ; nee debuimusplura exquirere, Sc pertur-baridum durauitimpietas Papiftica; dû ftierunt hxrelcs; dum ignoratio multarum rerum, amp;nbsp;præ-fertim exitusftatus Babylonicij Sc nunc præfer-tim quado dicimusillud Pla.74.Signa nollrano vidimus; lam non eft Propheta,amp;: non eft nobif-cumqui fciatquoufque. opus fuit cxpeótare vt Chriftusinnouaret prædicationé Euangelicamj quod Scfecit: virgaferreapuniret Antichriftum, Sc ciusimitatoresjquodfacit:aperuetfcripturas.

amp; innouaret Ecclefiani, amp;totum flatum fiii rc-gni. ejut vicerit, cuïfodierit vfcjtte ad fin ent operantea, daboei, Concluditui lermo,vtqui vfque ad finem fuftinucrit, liue contendere contra Papatum, hue non faccre cum Papatu ; arque perftiteiitagcrequæpræceptafiint in Euangelio, futurus fit ille in regno Chrifti,vt Luciferprope Solem cum manè furgit. naminftella,Num.i4. hgnaturregnum Chiifti. vt intelligas Euagelicos futuros miniftros in regno Chrifti, quando ficc illud Pfal.i, Poftniaà me, amp;nbsp;dabotibigeteshap-reditatem tuam, amp;nbsp;pofleffionem tuam fines terrç. reges eosin virga ierrea, amp;tanquam vas figuli confringes eos.

Qfàhahet aurem,audiat ^«»d.]Locutus eft fpi-ritus Domini: vtquemadmodum tempore Elix debueruntpij pcrieuerare in prædicatione Elix contra fcelus lezabelis, amp;facetdotum Baaljita perleucrarent qui erant ex Ecclefia Thyatirenfi, abduccre fe ab his qiütyrannidé in Ecclefia afFe-dabant, à Chrifto denciebant ad tyrannos: cul-ti'i quern Chrifto amp;nbsp;Deo patri tribueredebebat, conucrtcrantinfe, amp;nbsp;in tyrannos- Qnxiamhos monuit, multo magis voluit efie monitos omnes pios, qui fuerunt toto tempore Papatus : ac maxime nos, qui fuimus deduéii in poftremos conatus Satanae in Papa,amp; in lnquifitoribus,dc in tyrannis impiis, amp;nbsp;in omnibus oppreflîs àmalis fpiritibus, certantis amp;nbsp;vbique belligeratis contra lufcipien-tes æternum Deiamp; Chrifti lefu Euangelium.

habet, amp;C. ] Hic quintaætas deicribititt*, qulndo tyrannis Papæa fuir confirmata,amp; roborata per Carolummagnum ; amp;tuncpauciflîmi fuerûtqui non l'uiciperent charaètercm beftiæ,vc dicctur ca-* pire i5.delcrib)turamp;quintum tempus prædica-* tionis Euangelice.ac tempore quidc Ioannis idem quodamodo videturfuilic in Sardis. idem, vt cxi-ftimo, cùm lofias rex deturbafletidololatria apud ludæos:pauci tune fuerunt qui pium cultum Deo præftarent ,cùm .propè omnes valdc pij libivide-rentur. fed dicamus de quinta ætate, quod tunC omnes prope fibi videbantur viui, elfe in veto Dei cultu adorâdo Papam, accerimoniis amp;cuitu car-nali fe inuoluendo :erant veto mortui ; quod ilia ætasfuerittributabeftiis ,vt vidimus cap. t.Gen. itacrat tune homines mortui deliótis amp;nbsp;peccatis, Jine Chrifto, fuie ^iritu, ac veluti rationis expertes : fine aliquo inugni minillro, qui verbum Dei proponcrct, reuocaret homines ad pium cultum. V erùm multo apertiùs loquitur Chriftus nobis, qui fumus in quinto tempOTe prçdicationis,quan-do pugnaturin Gallia, amp;nbsp;certi miniftri contendut vt primas obrincant in dodrina :certæ Eeelefix contendunt vt aliæ fibi pareant. intereà dodrina exagitata non augetur, fed minuitur : fpiritus qui fuir,reuocatur adcarnc.hiftoria temporis cft nota, multi difputationibus,amp; feriptis exagitant amp;nbsp;perturbant Eeelefias, dccredentes : quidam in certis Ecclefiis volucrunt alios omnes eile hçreticos,qui fecumnon ientircnt,amp; facerent. alij Papç, alij cc-clefiæRomanæ multis in locisviiæ finit, fibi tri-buuiit nomenEcclefiæ veræ,amp;Ecclefiavera in-

ucntäcftibi mortua; quôdquotidicconfpiceretuc prima prædicatio mori. Ait ergo nobis Chtiftus, qui hoc quinto repore fumus; Hæc dicit qui habet fèpté fpiritus Dci,amp; fepté ftellas.Chriftus illcjquc prædicatis, eft is, qui requiritfpiritumpcrennem in cultu fuo, qui i equirit prædicatores verbi con-ftantes . vos verb Ipiritu cœpiftis, 8c carne confu-rnalhs. vt progreflus in prçdicaticne facere debui-ftis, languetis in ea, amp;nbsp;paulatim earn finitis mere, quam extruxerant qui fueruntante vos confiâtes prædicatores. moneo vos me habere feptem fpiritus Dei-, atque dare,amp; auferre polfe fpiritû,quan-do voluero ;qui in omnibus ætatibus mundi dedi 'ego fpirituiu Dei omnibus, qui illius fucruntpar-ticipes . nifradeaquæ Spiritus funt vos conuer-teritis,priuabo vos omninb Dei fpiritu. quod ne faciam,precanturqui fapiunt,amp; dicunt:EiSpiritû fanftum tuum ne auferas à me. in omnibus ætatibus mundi Spiritum quæfiui in omni cultu Deo prçftito fiue in Legc,fiuc in Euangelio.moneo vos me habere feptem Anglos. hoc eft, omnes mini-ftri verbi, qui fuetunt omnibus ætatibus mundi,à me fuifle conftitutos ; cosque confiantes optaui. vos fl remittitis de prima prædicatione, amp;nbsp;de diligentia,amp; pietate,potcflatem habeo alios in locum veflriconflituendi.

Scie opera tua.'] Tu Papifta,tu quiprofiterismeu Euâgelium,amp; antè,amp; nunc,amp; omni tempore ad-fum ,amp; video quid occulte, quid palàm àvobis a-gatur. nouit Chriflus omnia, amp;nbsp;punit ; ac iudiciû incipit à domo Dei. Habes nomen, ^nod vinas. Fama cfl elfe apud VOS Cultum Dei, amp;nbsp;prædicatione;

amp; iccircô vos ad ætcrnam meam vitam dcftinatoS* Et mortKus a. Res aliter fe habet in multis. cultus meus non cft apud vos : facitis vos Chriftos : vos, non autem me, prædicatis. dixi vobis me habere feptem fpiritus Deihn meaprædicatione omnium aetatum lempcrprædicatura elFe cultum fpiritus, amp;nbsp;non camera. dixi vobis rae habere feptera Angelos; quifuerunt miniftri verbi: rae,inquam,amp; non fc,prædicarunt, vt vos facitis. De Cœna Domini, in qua fpiritus Chrifti firailiter fumitur,amp; indè efficiraur cius corpus,combibici omnes,vt ait Paulus, per Spiritura fanólura in corpus Chrifti: vt viiiaraus Spiritu, amp;nbsp;feruiamus ac parearausca-piti noftro; alibi fæpèdiôlum eft,amp; PXàl-19. de fe-pteno Spiritu,de quoloquiturhicChriftus. In his verbis filij Dci erit attendendyra iudiciu eins per-aôlura in Gallia in cæde Euangelicorum, de qua diftura cft cap.ÿ.Ezech.attendcndura crit dein-ceps in omnibus, quos amouebit Chriftus ne per-ueniant ad fuuin regnum,in quodnon fint peruc-turi raalè in fuo munere^e gereutes ,amp; in Chri-ftum, amp;nbsp;in Spiritura fanôlura peccantes.

Eflo vigilant. in his quæ pertinent adCœnarn Dominicara;amp; ne quis faciat fe Chriftura.£t confirma reliqtia cjua moritnra cranta, Prçdicatio quo-que doôtrina’ Euangelicæ de luftificatione ante prædicata exagitatur varie: imagines retinentur: cerimoniæ amp;nbsp;mores Papifliei reuocaturpaulatim: quæ fuerunt priorum Patrum, fine Apoitoloruin, fiuenunc inftauranriumprædicationem Apoiloli-cam,intermoriûtur; vt caritatem præteream, quæ nimium frigefeit. vnde fit vt noninnentam opera tnt»

t«aplena coram Deo meo. Et hæc quidcmnondc omnibus, fed de muleis dióta funt. ^n mente erg» habe cfualiter acceperis,c^ aadterii, Recordamini prædicatores, qui pertutbatis nunc Ecclefias,dc confeienrias crcdencium, ac reuocatis Papatura; quam dodrinam mcam acceperitis ante pet meos prçdicatoreSjiSi quid audieiitis per eofdem.Efßr-fta. feruate quæ acce^iftis, 8c audiuiftis ab illis. age pœnitentiam. quod ab illorum prædicatione, vita, amp;nbsp;Spiritu rcccircritis. Si ergo non vigilauerie. MinaturChriftus fe pœnam in cos allaturum cum non putabunt. Vidimus iam Chriftum nunc Gallos, nuncHifpanos, nuneVenetos fubito ado rirividimus cædes vniuerfales: vidimus amp;nbsp;ex princi-pibus, amp;ex populo multos vcnilîe in pcriculum, in manus hoftium: nunc ignem ,nuncgladium, nunc peftem fullulifle è medio repente fecuros, 8c. fibiomnia fecunda pollicentes. maiora imminent in magna perturbatione, in qua omnes inuolue-mur. Habee pauca nomina in Sardis, hoc eft, hoc tempore dum perturbacioncs in Gallia,amp; Belgico vigent,funt tamen aliqui qui non receflerut à prç-dicatione, à ftudio religionis reifte fentientes, opérantes : vt pauei fuerunt state quinta, qui non feceruntcum Papa. 'vicerit,ßcveflietHr. qui perfeuerabût in doólrina, in vita,in Spiritu, iufti-ncabuntur à Chrifto, non delebunturde libro vi-tæ : non morientur in fubitis cxdibus , vt eueniec his qui defccerunt ; pcrfiftenc in regno Dei defend à Chrifto. nbsp;nbsp;nbsp;habet lt;r»rfw.Monemur vt hæc dili

genter expendâtur,quæ loquitur Spiritus fandus amp;nbsp;Sardis, 8c Papiftis, qui hadenus fuerunt,amp; no-

£t Angelo Philadelphteßs Cccleßaßcribe: Hac di-SatiFtus. Sermo eft ad Philadclphienfcs, hoc cft,ad illos paucos, qui paulo ante difti funt non inquinauidc veftimenta fua, non defcciflc à do-ürina fufccpta, à vita Euangelica non rcccififlc, necdfpiritu pioruni Patrum. amp;nbsp;mirum vidctur, quod loquatur hîc tantùm ad cos qui pcrfiftunt in fuo cultu, non arguat reliquos qui defecerunt, cjui perperàm cgerunt,vt vidimus in fuperioribus I Ecclcfiis. dicam quod vidctur. In cæde Gallicana anno 1571. X4.Augufti,vifuscft Chriftusiudiciü fuum fatis infigniter oftcndilTc, præfcrtim noua ftclla in cælo vifa illud attendante . vndc de illa j cædc loquens Chriftus cap.i. Amos, ait: Super ' tribus fcclcribus, fuper quatuor non conuertam. i quafi cœpto iudiciofuo videaturiamnondifee- i fjtarc caufam; fed iudiciuperagcrc. vndc non al- ' oquitur vitra malos tanÿiam iam indicates, al- • loquitur vero fuos,quibus prçftaturus fit promil-fain diuino vcrbo.Ergo fexta çtate noui Prophète mittuntur, qui nnntient totaillaætateexpc-élandum cficDominum, qui allaturus fit breiii pœnas, amp;nbsp;premia, item fextotemporeaProphe-tisantiquis magna perturbatio oftenditur adefie; quam expedantes pij, parant fe vr ex illa pollînt euaderc, acobtineredininaspromiffiones. Vndc fextotemporepoftcædemillam Gallicanamvilâ eftmultitudo ex omni gencrc hominum efletails , qualis defcribitnr cap. 7. Michcæ, amp;nbsp;alibi in I aliisProphetis . vtDeus vifusfitaccenfusira, ac para-

paratustantummodo ad pœnas fumédas de pec-catoribus, amp;nbsp;perditis hominibus, quos à fereie-cerit. folumloquaturhis qui perfeuerarunt, vt fui eiïènt. Hdicdtcit SanSlus, Mihi ergo vidctut Cbriftus reuocare fuis in memoria ilia quæpro-mifit in Prophetis, quando liberauit populuin fuum à fcruitute Nabuchodonozoris : arque ilia cofirmauit Ecclcfiæ per nouos Piophctas, vt loa-chimum, amp;nbsp;alios, vfqucad Luthcrum ; vt parati fint omncs ad ilia nunc fufcipienda poft pcrtur-bationem magnam pcradam. Sandus, amp;nbsp;Vcrax dicitur,qui nunc hic, amp;nbsp;in Prophetisloquitur Chriftusivt firma promiffio habeatur à nobis,qui nunc dum fiunt vniuerfalcs cædes ,dubitamus, hæfitamus, omnia extimcfcimus: quia Sandus, qui firmus eft,amp; non mutatur ; quique no poteft mentirijpromittit. ergo idem eft quod promitti-tur,ac fl illud promifl’um eftet præftitum. libera* bimur omnino à Papatu,ac liberiin regno Chri-fti erimus. promittit dÿnde qui habet claué Da-uid: is qui poteft,cui dataeftomnis poteftas in cælo amp;nbsp;in terra : qui amouet reges, amp;nbsp;conftituit; cuertit,Scerigitrégna: contraquem neePapifti-ca,necSatanica vis quicquam potcftjnec cçlum» nec terra, necfupera, nec inféra. Notii opera tua. Multi temporeAlbigeriorum mutaruntvitam,amp; póft vfque ad prçdicationem:item in fine,feu circa finem ætatis fextXjamp;i in ingreflb in feptimam: ad quam aperiet aditum ampliorem magna perturbatio : {pero per concilium Galliarum , alia deinceps magnam futuram emendationem in pluiibus inorum,ac vitæ -, dodrinamque puriorc la nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parit et

pariter futuram. amp;nbsp;hæc tarnen extabuntin muï-tis piis duin cxorietur magna perturbatio, fcc# iledi coram te ofliH apertum, ijuod nemo potes} clatt-^ dere. Hisqni pcrftiterintcHe Chrifti, paratuseft aditusad viéloriam,adfalutem,ad obtincndum regniuTi Chrifti, vt régnent cum Chrifto . nulla creatura eft nec in cælo , nec in terra , quæ poflit impedire quod Deus ftatuit, quod Chriftus agit, ergo odium eft apertum. non fecus obtenturi lù-mus regnû Chrifti, ac fi iam illud ob tinuerimus, acin illud ingrefli fimus. Qt^ exi^uam habespo^ tentiam. Quàm exiguam habucrint potentiara Euangelici, quando cxcitata fuerit magna perturbatio, hiftoria docerc poterit : item quot col-leiâæ opes Papiftarû contra ipfos. tune Chriftus fua magna potétiaaperiet nobis aditum ad fuum regnum, inuitis omnibus tyrannis : atquc fubji-cienturEuangelicisvéturisillorum régna .amp; hîc fignificatur ilia contentio quæ exritit de nomine Catholici,quod fibi vcr^icâtPapiftæ,dum funt Antibaptiftç,amp; oppugnatores verè Catholicoru. Qnoniam ßruaflt verbum tolerantie, mee, in cultu Chrifti permanferunt, fuftinendo afflnftiones, amp;nbsp;indicium Domini. ego ßruabo te ab hora tentationii. N perturbatione illa magna liberabit Chriftus fuos,quam inducet fupervniucrfam ter-ram,vt omnescredetes probcntur,amp; non creden-tes iudicenrur. Schic apparet dequonamtempore fit fcrmo,atque prop riam eficallatam inter-pretationem.

Scce venio cito-, tene ejuod habes,amp; nemo accipiat ceronam tuam. Q^auis Chriftus vidcatur nobis tarda-

tatclare,dumtotaætatcfexta non potueruntfideles cnieigcrc;amp; nunc dumverfamur in cempefta-te bellica, incontentioue infinita digladiamuc multis modis,pollicctur tarnen feventurù Cliri-ftus, ac liberaturum nos à tot malis. intcrea mo--nemur vtpetfiftamus in fide,amp; caritatis operej in doólnnaEuangelicafufcepta; non pinta quæra-mus,quàmquæpcrprçdicatiüncm ènangelicatn repetitam finit nobis data ; ne ab ca declinemus» vtfaólum eft ante àmultis, quiàDeofunt reie-lt;fti. aliis dédit quæipfihabuèrunt jvt diótumcft de câdelabro tranilato.Cap. j.Ofcæltmilitcrda-tur hordeum,amp; argentum.iubemurhiscxpeôla-tc fecundum aduétum Domini, locusille videa-tur,amp; cum hoc cófcratur. Illud cito non cû ptæ-tereundû, quin aduertamus quæ de co dióla lune in Epiftola x.adThef.dum loquiturhîcChriftus nobis,quafi fit hoc téporc fcxtæ ætatis inter nos» amp;nbsp;clamet fe cito allaturum magnam tempeftaté, amp;nbsp;indiciumj nec hoc dj|aturum vfque ad poftre-mam tubam.

Qjü ‘vicerit,faciain ilium columnam in t'épia Dei^ Qmperfeuetauetit vfque in finem fuftincrccer-tamé,necdefcccrit,erit in innouataEcclcfiatan-quam columna; perfiftetinea.nccdimouebitur, vt amotus fueritPapa-,vt multi apoftafiam facien-tes ab Euangelio. £t fmhamßiper eum nomen Dei mei. Elit filius Dei in regno fuo : crit innouatus in Ecclefiainnoüata : erit in corpore Chrifti con-ftabilirus. de nomine nouo Chrifti de quo fit mctio in Prophetisi aede nouo no mine quo ap-pcllabimur in innouata Ecclelia, tempus apcriet

154 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IACOB. B ROC, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

hæc, amp;alia. in finelibriagitur deEccIefia, quar defcenderit è cælo. quæ ibi dicuntur, ea obtine-bunt, qui perducenturad illud tempus viélores Antichriftijamp;aftiiôlionum. habet atirem.Kà nos maxime pertinet hæc audite^ quæSpiritus r fanftusloquiturfidelibus, qui crût tempore ma- | gnæ perturbationis.

Et Angelo Eaodicenßum eccleßa ßcribe:Httc elicit ' Amen. Hîc defcribitur feptimum tempus repcti-tæ prædicationisEuangelicç,quandopcrafto iu-dicio iniîgni ad vallemlofaphat,dc quo eft dilt;ftu in lüël.præftabuntur promiira in tota Prophetia: fiet diftinôtio inter verè pios, amp;nbsp;lîmulatos,iudi-cioDeiadhuciingula loca peruadente. verèpij obtinebunt palmam,amp;prçmiapromifl'a:alij cji-cientur. Interponitloannes tanquam parenthe-fim Amen, vt veritas oftendatur omnis Prophe-tiæ iam adduci,amp;: compleri; verè fieri,ac præftari omnia promiifa. amp;hoc maxime vult Deus, vt attendamus,amp; vt nos qu^q; teftcmur.Sequitur: 7quot;e®/ fidelit, dr -verax, principinm creatnra Dei. Vt intelligamus illud Amen , dum attendimus quid nobis fignctur in his tribus attributis. nam in Tefte fidcli cognofcoChriftum prædicarc nûc fecundófuum Euangelium, atqueadueniflcnûc • fecundôfvtpromifit) amp;nbsp;præftare, quælocutus eft nûc perfuos prædicatores, amp;nbsp;miniftros:vtin Te« ftefideli intelligamus quicquid locutns eft Chri-ftusin fuo fecundo aduentu, dumautcm dicitur j Verax, intelligo prçdicationcra fui primi aduen- i tus,amp; quæcunqueipfenuntiauitfutura,amp; Apo- l ftoJi,amp;: alij vfque ad tempus Lutheri.quæ omnia cuenc»

eucnctint, vt nuntiauit, quemadraodum amp;nbsp;vcra fuit doófciinafua Euangelica. Qupd autem dica-tur Principiutn crcaturç Dei, indicari vidctur pri mutn.ipfum eflc primum,amp; nouifliinumjVt ante diftum cftjOmncs in Ecclcfiafuilfe in ipfo ab initio temporis ad finem temporis : deinde veritas quoqucinipfo fignatur verbi Dei denuntiati ab initio, quod ipfe lit initium creaturæ Dei. initió in creaturis denuntiata funt omnia futura, vt vidimus capiteprimo Genefis: atq;dcinceps in toto Mofc,amp;in Prophetis. nam in rebuscreatis,amp; cfFeótisjin hominibus, ac inrebusaliisdifcribii-, tur res futuræ poftremorum temporu. atque cum Chriftus fitprincipiunr, atque,vt ait Paulus,pri-niogcnitus omnis creaturæ, quç in rebus creatis denuntiata funt,inipfo funt denutiata.feuvt ipfe eft principium omnis creaturæ ; ita eft denuntia-torab initio omniû,quç denuntiata funt In creaturis. voluit loannes dicetc,Chriftum prædicafle veram doiftrinain vtroqueaducntu.vera denun-tiafte in primo,amp; in fÄudo: amp;nbsp;item vera denun-tiaftein Mofe,amp;in omnibus Prophetis,quxnuc in cuentis apparebunt omnia vera. ac dum hoc poftremum dicitur, fimul fignificatur Chriftus Dei films, in quo fint creata omnia, amp;nbsp;omnesfideles in eins Ecelcfia. atque fimul ratio,quæ eft in MofcjSc Prophetis nutiandifutura in rebus crea-tis,innuitur.amp; hçcinterpretatio videturProphe-tica. Euangelicusprædicaforpoteritreôlè dicere appcllatum ChriftumTeftem , quod ca nutiaric quæ locutus fit Pater: Fidelem,quod nihil aliter renuntiarit,quàm quæ pronûtiata, Sc vt pronun-

tiata fueruntaPatre. item dióium Chriftum tc-ftem proptee feipfum , quodhlius Deipronun-tiet, Si telletut ipfe, quieft films Dei dciudicio fïituro.fidelem,qui nil fecus quàm lesextiterint, amp;nbsp;futuræ fint loqiiatur, amp;nbsp;locutus fit. item dici tcftcin, Sc fidelem propter cettum euentum rcru* quænonpoiruntnon euenire, poftquam ipfedi-' sit; nee aliter, quàm dixir,pofl’untcucnire. Hæc jam omnia confpicientur ingredientibus nobis in tempus feptimum,quçnuntiauitFiliusDeiiii Wole,amp; in omnibus I’rophetis: quæin Euange-lio.in Apoftolis,amp; in horumdifcipulis:quænûc in fecundo fuo aduentu; confpicientur quidem quandoincipietregnum Chrifticonftitui m in-ferioriGermania,'Gallia,amp;Hifpania;amp; per Concilium cogi, amp;nbsp;conftitui Ecclefia. deinde quado eadem fient in tota Italia, quando in Germania fupetiori,ac intotopopulo Chnfiiano.tuncpa-tefiet qui creauit cælum , amp;nbsp;terrain , amp;nbsp;omnia in cis: qui creauitin le primes parentes, acomnes omnium ætatum fidele?; in feipfum allumere omnes; vtipfeconfpiciarurtandem principium creaturçDei: ipfetrahercadfe, Si infe omnes in toto mundo in fe creates, vtfui fumus omnes, vtfua, amp;nbsp;infe flint omnia.

Site opera ttia,cfuia fri^idus ei. Addu-éturusChriftus fuos in fuam Ecclefiam, amp;fuuni regnum, amp;-præftaturus quæpromifir omnibus fidclibusomnium ætatum, quia adeft iudex Si Dominus:feligitprimùm fuos, amp;nbsp;feparatànon fuis, non fui autem intelligcndi funt, non folùm Papiftæ Sc impij, fed Sc Uli quibug dicer, Nefcio

vos,amp; talc*, ncc eft hîc in verbis difficukas. poffer quis repctercab initio, quomodo homines poft acceptum verbum Dei, amp;nbsp;prxceptum,faóti lintinertiores,amp; languidiores in ftudio ac operc verbi Dei: quæ oportuit, minus curaiint: otium, fomnû, commoda, amp;nbsp;voluptates fecuti iint.Ego nuncprætermittam id facere , quod tarnen eric faciendum per miniftros verbi in Ecdeliaivt pcr-cuiTantorancsætates; oftendanr quomodo poft modicum tempus filij Adami ftatim à monitis cukuq; Deireceflerint. quod facit Daniel cap.9. Bavuch.i.atquc liber Dcuteronomij comparatus eft ad hanc rem, vt veternusexticetur,amp; excutia-turà nobis ,ca agamus quæ in hoc libro præci-piuntur. aliter viuendnm eft deinceps,quàm ha-denusfadumfit anobis: adeft tempus vt quif-quefurgatefomno,amp; ardentcr agat quæ funt ardentis fpiritus Domini.

quiimitabuntur veternum fuperiorum ætatum; imitabunturEcclcfiafti?osRomxos,qui adepta cognitione Chrifti, amp;nbsp;audi bonis tcrrcnis,puta-runtfe beatos,quando relinquentes ftudiumdi-uini verbi,amp; opus, fadifunt miferi : monentur neillosimircntur:quiavultChriftusfuosfcmpec efte credos fpiritu, amp;fernetes in fuo opere. Duplex genus diuitiarum habebuntpij àDomino in Ecclefialibera, amp;nbsp;innouata. liberati à tyrannis e-' runtiplidomini ,amp;obtinebuntftatum qui fait impiorum, amp;tyrannorum.vt reges,amp; miniftri, qui eruntjfintdeinccps Euangclici:lub quorum dudu amp;nbsp;adminiftratione quifquefuaobtinear,8c

concupita pace fru.-itiir.au äi ctiani eruntdiuiriis, ac thclauris cognitionis Dei : quia Euangelium habebunt planum, Prophetarum ænigmata cx-plicata, Legis myftcria patefaófa. Sgt;c tune nulla re fe egere putabunt, vt putarunt olim EcclcHallici Romæijamp;aliquietiam Euangelium profitentes. ar dum ardens caritas non adeft erga Deum, erga Ecclefiam,erga fingulos in ea:dum viuusnon cric cultus Dei in nobis,dum non fcruenccs fumus in opcrCjCrimus tanquam ftipes exficcatus adherens quidcmfolopingui;fedfuccum nullum indé tra** hens, necvirgulta, necfruóluscdcns : vndecri-muspotiuspauperes,quam diuites; miferi,quàm bcati: miferijinquam, in hoc mundo, amp;nbsp;mifcra* biles in futuro. crimuscçci, amp;nudi:cæci, quia fpiritu non videbimus fpirirualia dona; criraus litera; crimus caro, nonfpiritus; nonfentiemus dona,amp; vitam quac eft in Chiifto. nudi,quia fine cultu fpirituali viuo nulla erit nobis veftis ex bylfino , quarecipi quifque debeat amp;nbsp;admitti ad cœnâ Agni, Suadeamp;tibnmereàmeauruignitm». Hîcexcitât Chriftus vetetnumnoftrum, vult vC poftquàm liberati crimus atyrannis, erimus a-depti fuum regnum, amp;nbsp;cognitionem rcrum diui* narum;atquefrucmur otio', amp;nbsp;commodis vitaï in pace nobis à fe parta; ne imitemur, vtdicebam, fuperiorum temporû homines: qui alacri, amp;nbsp;magno animo fufceperût verbum Dei,amp;gratiam: de inde languidiores femper faâifunt inftudio, SC opéré diuinicultus.vultChriftus,vr initio fuimus ardentes in fufcipiendo verbo Dci, ac eius donis; itaperfeueremusincodeardenti fpiritu contem-

plan (liuinäjamp; amare fe, ac Deum patrem: opcrari quæ (une falutis noftræ femper. Hæcerunt atten-dendaomnibus in regno Gnrifti dum viuét in hoe mundo: erunt hæc petenda à Chrillo,vt in eo vita viuant, vt in æternum vióturi fint, vt æternos re-tineant thefauros incælo: quódhïc fitvera ratio cogendi diuitias, amp;nbsp;pe rucniendi ad vitam beat am. 'vejtimentts alits induaris, vt non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fidcs

hic amp;nbsp;iuftitia Chrifti viua, agens, amp;nbsp;eraciens in-dicatur: quaChriftoinduti iecundùm Chriftum viuamus j ac conuerfatio noftra fit in cælis,tamctfi pedibus tetram calcamus. £tcolljrrio innnge oculoi tfios^ vt videoi. Spiritus Domini eft petendus,fu-perbia Humanaeft calcanda ; amp;nbsp;quid Deus loqua-turinfuisScripturis, videndum,cognofcendum, amp;nbsp;ampleótendum. fi quæ fuadent lenfus, fi qux prudentia imprudens numana,fequemur,vt fece-runt prudentes huius mundi ante-, caligantes in-uenientur oculi noftri in his quæ iunt Dci,amp; çter-næ vitç. quare fpiritu Dei viuo amouenda eft om-nis caligo noftræ métis,«:que folùm intueri oportet quæ funt Dei,amp; quæ femper Deus velit: idquc agere viuo Dei fpiritu, nonquadam mortuacogi-tationc, amp;nbsp;fenfu. Ego ejuofcuncftte amo , corrigo cj-casiigo. Vt hæc quæ dilt;fta funt femper fièrent, ca-ftigauitamp;correxit Chriftus fæpc fuos, vt hiftoria docct, amp;nbsp;hoc noftro tempore vidimus. amp;nbsp;quia id noftra caufa fecit, debuimus femper fuftinuhre corredionem, amp;nbsp;difeiplinam Domini amp;nbsp;fortiter, amp;nbsp;libenter J arque rediilfe in viam à qua femel fuc-rit aberratum, vt eflemus aurum ignitum amp;nbsp;pro-batum apud Deum . Ne verb vltràpercutiendi fi-inus,audiemu$ Chriftumjqui ait: t^Enwlare ergo,

ttcreßpifce. atque ftudcbiraus vr ardentes femper fimus in cultii Dei,in eins amore,ac caritate: vt a-lij ergaeu futuri fimus, quàm hadlenus fuerimus: pœnitentia corrigamus fiatim quicquid fuerit à nobis admiiKimjamp;coinmifiüm. £go jioadoflium. cft fecundus aduentus Domini, adeft Chriftus qui fufcipiat omnes in regnum fuum tales, qualcs di-ximus, ardentes femper deinceps in Deicultu. ad quem cùminuitetnunc omnes cupidos bcatævi-tæ,etiam fuperioribus tcporibus fuit paratus femper, vt pariter omnes ad le accedentes fulciperet. Et cœnabo cum illo. Hic mihivideturpræftari id quod dicebat Chriftus Difcipulis : Non bibam de hoc fruéfu vitis, donee bibam illud in regno Dei: non edam de hoc Pafchate vobilcum, donee com-pleatur in regno Dei, tunc videtur futurus finis perlecutionum, amp;nbsp;affliótionum his qui viuent in Chrifto : vt deinceps in ipfo, amp;nbsp;cum ipfo fedeant in throno eius. habet aures. Hæc, amp;nbsp;omnia quç de his feptem Ecclcfiis didla funt,cùm fuerint omnibus ætatibusamp;temporibus fidelibus omnibus animaduertenda,tura nos debemus habere illaanteoculos,amp; fingulis horis mente verfari. adeftenim iam tempus,vt ingradiamutwanuam domus Chrifti,ac regni eins: cum co coenemus,amp; in eius throno fedcamus: aut extrudamur extra e-ius Ecclefiam,amp;: miferepereamus. attendendum-que eft quod dicitur huic poftremæ Ecclefiæ, dici omnibus toto curfu temporum futuris.puniturus eftenim femper Chriftus nonfolùm peccata, fed amp;nbsp;veternum . attendere debent amp;nbsp;qui ardentes c-,tunt in his quæ Dei funt, adefte tempus cœnæ, vt

Ecclefiaj amp;nbsp;regnu futurii vna vifione oflcditur.’ Quoniam operaChrilH in fua Ecckfiaitaha-fkenus dcduximus,vtcognofceremus ipfum acter-num Sacerdotem, amp;nbsp;Dominum in ea : cognofce-remus prædicationcm repetitam in fuo iecundo aduentufuiffeeandem ,quam locutusfuitincar-nc,amp; quæ continebatur in Lege in myfterio : item progrellum illius prædicationis in Ecclefiis perfc-cuti fumus ab initio vfque adEcclefiam innouata conftitutam in populo Cbriftiano : vbi fimul pro-greflumtemporum Ecclefiarum vidimus ab Apo-ftolis vfque ad eandem innouatam Eeclefiam:atq; ctiam à lacobo patriarcha vfque ad Chriftum ; fc-quitur iam vt noc quarto capitecontemplcmuc opus conftitutæ Ecclefiæ innouatæ poft Antichri-ftum,amp; alios aducrfarios ab Ecclefia eicâos amp;nbsp;ex-pulfos ; atque pariter regnum Dei in toto populo Chriftiano conftitutnnw quæ quidcm conftitutio regni Dei, amp;nbsp;Ecclefiæ perficietur per Concilium membrorum Chrifti cum ipfo capite jiiontyran-norum , acfiliorum Satanæ. regnum Dei' conftitutum,amp; Ecclefia conftituta inhacfecun-da vifione huiüs quarti capitisproponitur nobis antcoculos àloanne ; in qua nonfolùm cogno-fcimus quid futurum fit, fed ctiam intelligimus i quid agerc debcant, qui tum EcclefiamChrifti

obtinebunt. vt illa,amp; regnum Dei fccundùm fua voluntatem,aca:ternumdecretum exiftatfempec amp;nbsp;adminiftretur, atq-, omnes in co viuat,amp; agât.

i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tcfi

T^oflhiC'vidi. Teniporum vidctur feruandiU ordo, vtintelligamus, poftquani ad fcptiinum tempus peruentum fueiitprçdicarionis Êuange-licæ in fecundo aduentu Domini repetitæ,ftatiin confccuturum regnum Dei,amp; Ecclcfiam confti' tutam, amp;ad normam ccclefiæ Apoftolicæinno-uatam ; quemadmodum amp;: Ioanesair,poftquani fcripfit de reptem Ecclefiis,fc vidiiTe quç hoc ca-pite, amp;nbsp;fequenti narrantur.

Ecce ofiium apertum in cdo. Status om niu E C-elefiarum qui fuit ab Abrahamo.feu edam ab Adamo vfqueadinnouatam Ecclcfiam, aperic-turinConcilio defciiptus in diuinisScripturis: quod Cocilium mihi videtur fignificari per oftiu apernim.quodin cçlofignetur Ecclefia, vidimus cap.i. Gen. amp;alibi. Sc quoniam abfeonditu fuit nobis confilium Dei hadenus eorum quæ adu-rus erat omnibus temporibusin Ecclefia fua,po-nitur nunc in Ecclefia odium apertum : hoc eft, Concilium illud quod dixi,per quod cognofee-turconfihum Dei quodrueritabfeonditum àfe-culis, amp;nbsp;myfterio confignatum in diuinis literis.

.EtquiatotadiuinaScriptura appcllaturquoquc Cælum , perciusoftium fignificabitur ratio ipfa Prophctica aperta, in qua futurafuetuntconfi- ” f;nata,amp; diuina myfteria concéda. Si verb in ex-ointelligas fupernam Dei federn,vbifit fedes, ' amp;quifcdcat,tuncçternum Dei regnum cogno-fces.atque eiusæternum confilium:atquealia31-tiora crunt tibi contemplanda.Nos autem hifto-riam perfequentes Ecclefiæ in diuinis literis, ilia aliis alio tempore contemplanda relinquimus:

itqueregnum Dei in terris, amp;nbsp;Ecclefiam confti-lutam hîc recognofeimus : quæ fiericéfemus per Concilium,in quo aperienturquæfiixi; amp;ftB-tuentur quæ in haevifione erunt fignificata, Sc demonftrata.

Et voxpritna, cjuam audiui tanijuam tubit.Q^ quot;VO-x. Chrifti locura eft in Apoftolis, imo veto in Mofe, amp;nbsp;Prophctis,eadem vna perpetuó locuta eft in omnibus miniftris diuini verbi, itemquæ loculus eft fandus Ifrae'l ab initio, quæ in iplo Adamo nuntiauit,quæinipfa Fabricamundi confignauit fututa; quæ lite ris voce multorum à fe emcien-da prædixit-, nunc in effectionem, amp;nbsp;perfedionem reuocat, amp;nbsp;addncit.amp; hîc videntur fignificari rotç Ezcchielis: inquibus principium cum fine con-iungaturjoftendatur idem elFc fadu in fine, quod in principio fit denuntiatum : id perfedum in fine,quod denutiatum initio. fine etiam,vt ait Sa-lomô,quod fadum fuit, recurrat in id quod fuit efficiendum, amp;fiat. Ergohîc cognofcamus quæ inconftitutionemund#, Sedeinceps locutus eft filius Dei, nunc perfecifte, amp;nbsp;præftitifte.

^fiendehuc,c^oßendam tihiqu/t oportet fieri po JI ^»«cc’.Dum dicitur,Afcende hue ; docemur nos non pofte intelligere my fteria diuina vi métis, ingenij, ac prudentiæ humanæ; lcd mentem noftram illu— ftrarioportereàDeoipfo, vtquæ Deifunt perci-piat. quod Deus multis modis nos docuit.pri-mùm verbis,quælocutus cftin miniftrisfuis;de-inde fignismultis datis in Lege, amp;nbsp;in Prophetis: turn trahendo aliquos ad fe è ferais fuis, vt fadû fuitin Mofe,Paulo,amp; aliis. Ergo cognofeere dc-bemus

bemusfpiritum Dei ipiraic vbi vuir, tamcrfiâoiî fentiaturvndè vcniat. vndcdicitur: Etoflendant ttbi (jfiA oportet fieri fosl hac. Ordo cognofcendus eft, vt fignificatum eft in verbis Ioannis, cùm dixit: Poft hæc vidi. qui ordo eft, vt poftfeptimum illud tempus, quod dixi, prædicationis in Iccun-do aduentu Domini, fequaturconftitutioregni Dei per Concilia. Verùm quoniam amp;nbsp;hiftoria feruandaeft de feptem Eccleliis,quç fucrunt tem pore Ioannis in Afia, amp;iccircó tcm.poris quod poft illas confequi debuit, alius ordo erit aduer-tendus: atque ita fecundum Prophetiam duo te« pora oportebitintuerijVtprçtcrmittam tempora generatim omnia, quibus hoc regnü apud Deu lemper fuit, duo igitur tempora nunc tantùm in-tuenteSjfi refpiciamus ad hiftoriam feptem Eccle fiarum , quæ fuerunt tempore Ioannis ; quæ hîc fieri oportuifl'eoftenfa fuut loanni poft illas (vt mini quidem videturjreferenda erunt ad tempus Sylueftri epifcopi Romani, quo quidem tempore debuerût Chriftiani, iWEccIefiafticiconftituillè i Ecclefiam, amp;regnum Chrifti, vt fignificatum eft loanni in hac vifione,amp; in Prophetis. Verùm cùni vidilfent illi arborera quæ erat in medio paradifi, amp;frult;ftumeiuspulchrumvifu, amp;nbsp;guftudclelt;fta-bile: hoc cft,decus regium, amp;opcs regias ; fc reges conftirucrunt;amp; regem Chriftum,quem dum Ec-clefiamartyrum pepererat, deuorare volueruut. gt;nbsp;quiconfccndenscælum dedit locum Antichrifto. atque ita Chrifti regnura dilatum eft vfque ad hæc tempora: in quibus pugnaturcum Antichrifto, amp;nbsp;tyrannis; vt his cxpulfis regnet ipfe folus cum Deo patre;

patre: amp;nbsp;qui reges erunt, miniftri fint fupremi régis. quod regnuin Chrilli futurum deicribitnunc loannes: quod debuit elfe tempore Sylueftri, amp;nbsp;Conftantini. idebimus ergo illud nunc in vifionc Ioannis, quod ftatim conlpicietur à toto mundo in Etclefia,amp; populo Chriltiano. quando perue-netimus ad tempus ftptimum, incipiet per concilium conrtitui Ecclefia, amp;nbsp;regnum Dei.

£t fut tn fpiritH. Fuit amp;nbsp;in Ipiritu, quando fupc-riorem vifionem vidit,ftilicet,extra fe raptus con-fopitis fenfibus corporels, amp;nbsp;tuo fpiritu correpto à diuinofpiritu. Stecce fides poßta erat tncitla.^ltio-rarelinquemus, ac fimpliciter quæ narrantur cx-ponemus,quantumpoterimus hiftoriam aperien-tes.quamuis quifedet in maieftate prior fefeocu-lis ofTerar;amp; potuill'ct Propheta dicere; Vidi,amp; ecce qui fedebatin folio, vt ait Ilaias cap.6. Vidi Dominum fedentem fuper lolium excelfum ; tarnen hie priùs dicitur ; Et ecce Jedes : vt indicetur poft indicium Dei contra Antichriftum amp;nbsp;tyrannos, man-fift'e Ecclefiam fine domi^atore, qui oculis confpi-cerctur, aut declaratus publice fuillet dccrcto, Si vocehominü.vt Icilicet vigintiquatuor Seniores declararent,amp; aperirent, quitham fummus domi-nator refidere deberet in populo Cbriftiano, amp;nbsp;in Ecclefia fignata in cælo.Ef fupra fidem fidens.Hie eft Deus nofter: hic eft regnfi Deizhic eft regnum, de quo fit mentio, quod allaturus fit nobisquot; Chri-ftus in terris eiiam antequâ deducamur in celum: eft hic regnum,amp; rex,quern expeólarunt Hebraci, ignari aductus Domini primi.de quo regno often-dendo non eft vtplura dicam, amp;loca multa Pro-

phetarum vnum in locum conducam; illud adde-mus tantùm, hoc cflc regn um de quo rogabant Apoftoli Chriftum,cùm dicerent: Domine,quan-do reftitucs regnum Kraelî rex quidem erat tune paratuSjVt ante femper fuit,amp; fedes fuit pofita tem pore Sylueftri, nunc tandem fedebit qui adducct regnum Ifraëliticum , £t fedehat fimilis erat lapidts Jafp(dt,lt;^ Sardo. Qujfnam fit qui fedcat,apcritur infrà, vbidicitur: Sadus,fanótus, fandus Dominus Deus emnipotens : qui erat, amp;nbsp;qui eft, amp;nbsp;qui venturus eft, viuens in feculalècu-^ lorum, item in fine quinti capitis, datur honor, gloria, amp;nbsp;imperium viuentiinfccula feculorum, iedenti in throno,amp; Agno. hæc apcriunt nobis quinam fit is qui fedet in chrono,Deus fcilicet pater omnium, amp;nbsp;filius eius lefirs Chriftus: vt etiarU in fine tertij capitis diccbatur Chriftus federe cum Patrein throno eius. fed videndia eft,quare dixerit loanncs loco Dei patris amp;Filij eiusfimilem afpe-duilapidilafpidi, amp;nbsp;Sardo, ego exiftimo id efle fadum, vtin ruborefigiytur Pater,amp; eiusirain iudicando mundum, amp;puniendo : atque propo-naturilludtempus,amp;■ indicium, de quo cap.i 9. dicituripfe calcare torcular vini furoris fui, amp;nbsp;irs Dei omnipotentis. in lapide, in quo cftcraffiorvi-riditas , forte fignatur Chriftus Deus amp;nbsp;homo, fandificatio credentium.ltaqucproponitur nobis Deustemporc quo iudicauitmundum, faluauit credentes, amp;nbsp;fe diligentes : in ignem sternum de- , merfitimpios fuosaduerfarios. amp;vt confirmetur hoc indicium,addit loannes: £r trit erat incirewt» fidts. in qua fedc viridi moncmur iiidiciaip Dei

anteceflînè,acdcinceps Dum puniturum quidt m peccantes, quiaiam ledebit femper pofthac in hoc lolio: hoc cft,non permittet vltrà, vt ante tempore feculi Efau, iatanicc viuere. quia peccata puBlica punientur à magriftratu, occulta ab ipfo Deo. Vc-rùm apparebit nobis iris; quia no fimilitcr inun-dationeCmguinis punietmundum, vtnuncfc-cir, amp;nbsp;vt fcccrat tepore Noe inudatione aquarii, inuoluensotnnes homines præcerodo animas, vt hiftoriam fequamur,hoc omnino cognofeen-dum eft. eft deinde amp;nbsp;illudaduertendum, quod iam cognofeetur opus Pattis,opus Filij.opus Spi ritus Candi in operibus trium ftatuum diftinóUs. quia iris dicitur fimilis afpedui S maragdino . in Smaragdo exiftimo fignari hîc Spiritum fandu, qui oftendat nobis non folùm Deum Spiritum,quot; Pattern eileSpiritum , amp;nbsp;Filium Dei Spiritum, Chriftum lefiim natum nobis ex Spiritu Cando, amp;ipCum Spiritum Candu manarc à Patre, amp;Fi-Iio ; ac iam tandem ex opcre oftendcre Ce nobis, amp;nbsp;Pattern , amp;nbsp;Filium ; Cea etiam Candificaturum EccleCiam credentium,vt Cint membra Chrifti,amp; vtfiliorum Dei vitam ducant: cognoCcantPatre, amp;nbsp;Dominum noftrumIcCum Chriftum,illosque inCehabeant: de qua re agiturcapite poftremo Apocalypfis. Et in circuitu fedis fedtlia viginti ^uattior.C^oA deThrono Deidiximus,idem di-camus de Cedibus viginti quatuor, quando bcllu cxarCcrit,amp; conCumpCeritPap3tum,impiospiin-cipes, amp;nbsp;magiftratus ; eritaliquotemporepopu* lus Chriftianus fine magiftratu coftituto in iplb. Vt cap.8. dicitur filentium fadum in cxlo media

ferèhora, cogentlu tuncprædicatores, amp;pîjviri conftituent rcgnum Dci, Ôc Ecclefiani innouata. hotum lêdilia vita funt pofita: quia ab initio có-ftitutifiietunt,qui Ecclcfiam, amp;nbsp;regnum GhrilH client Chrillo in ipfis opérante adduéluri.

Et fnper thronos vigintic/uatuor Seniores Çedentes. Hifuntquicogérurin vnum Concilium, amp;nbsp;con-ftituentregnum Dei: declarabunt regem regum, amp;nbsp;Dominum Icfum Chriftum noftrû,cui ornais laus,honor, amp;nbsp;imperium dandû fit poftbac feni-per : quique folus cum Deo pâtre fit adorandus. perhos vigintiquatuorintelligo omnesin Con-cilio, quitenebuntdoétrinam Euangelicam, SC । Propheticam:qui nouerinttotam prçdicationeia i Euangelicamantèprædicatâjfimulqueillisapcr-ta fueiit Prophetia. vt in facra hiftoria omniû di-uinarum feripturarumpoffintoftédere, quæantè ' iam ab initio cuenerunt,amp; quæ iam fiunt,amp; quç i futurafiint. atquchinccognofcemuSjVtdifputat Ifaiascap.4O,4i,45,amp; 44,Papiftasamp;Inquifito-res non potuill’eiudic^^e de quæftionibus, amp;de , viraChiilliana : quianon potuerunt ftatuerede verbo Dei,non intelligentes Prophetas; fine non potuerunt indicate hoc tempore iudicij Domini, quinam clTcnr côfbtuendiad dextcrâ,amp;quinanr ad finiflram. Et fucrunt indices conftituti à Sata-na,qui oppofiiitfefemper Chntlo^qniq; perfuos miniftros conat’ eft, quosprçdicatio ponebatad . dcxterâ,trahcre iple vi ad finiftr.a ; amp;nbsp;quos ilia ad finillrâ,ipfeaddexterâreuocabar. ÇtrcumamiiH ßolis alhis.Vciïe Icfii Chriftiinduti: iuftific3ti,amp; ; fandificati in Chriftooblato pro ipfis,predicates • i iuftifi’

iuftificatîotié in Euangelio Chiifti.amp;fanûifiça-tionê in Spiritu cius,ac Dei patris. Et habehantin capitibus fuiscorouM attreM.Ömnes Prophetæ, amp;nbsp;Apoftoli,amp; doólores, qui verbû Deinuntiarint, amp;. pure tra£larint, hîc ngnantur, quibus fualaus dabiturin Conciliisfutiuis, fimulintclliguntuc qui tuerunr in perpetuo certaminecontra Papa-tum ,amp;Satanam , dcfendcntes verbum æterni Euangclij,amp;Eccle(iâChri(li:afErmantes indicia Deipatcfaólum inProphetia, vt ipfe Deus vnus rcgnaturuslitin mûdo fummus monarchacuni leki Cluifto rege rcgum, amp;c æterno in fua Etcle-ûafummofacerdotc. qui quidc viélores reman-ferint ,ac vcri apparuerint in omnibus quæ ege-, runc,8c locuti fucrunt: arque ipfi adminiftiabunt , rcgnû Dei,amp; conftituent Eccleûam.ôi iccirco fe-dent fuperviginti quatuor fcdes, amp;nbsp;habet finguli . incapitccoronasaureas: omniafccundûdoctii-nâ Euangelicam, amp;c Propheticâ adminiftrâtes, amp;nbsp;. deceinentes. initio cap.ii^dédiceturdcEcclefia ; viârice dodrina verbi Dei,quæ geftarir corona. . Et de throno prodibant fitlf^ura , tonitrua, cÿ J quot;voces. Hic fignificaturconflidus verbi, amp;nbsp;armo-rum,qui extitit iam ab initio prædicationis.in fulgoribus mihi videtur lignificari fa ma amp;nbsp;fcr-, mo fparfus per totura orbem de prçdicatione Eu-5 angelica; in tonitruis, concurfus difputationum J amp;nbsp;conHidus inter Euangelicos, Si Papilfas, item [ inter aliasnationes. in vocibus,confirmata verba j Euangelica per prædîcationem, Sc côcilia,amp; pcE f multitudinem . In bello armorum cadcfuntin-; ' telligenda: famaderebusbellicisintoto mundo . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K } audita »

audita; fragor conflidus exercicuum; horutn ca-fus,amp; ciuitatum:conftituta amp;nbsp;conclamata viéto-riaapud Euangelicos . Et tandem critconfliôlus in concilio dum difceptatione pugnabunt vigin-tiquatuor Seniores contra adiierfarios : fulguia prodibuntex illo conflidu, duni aperient Scri-pturas,amp; cuenta omnis Prophctiæ; arque lux ma gnaemergeteorum quæfuerunt præteritis tem-poribus mylterio inuoluta, amp;nbsp;vmbrisconteôta. qnælux pertingetadomnes qui funt invltimis terris quacunq;ieris; magni motuseruntpopu-lorum in illis conflidationibus; voccsque tandc extabut, quibus ftatuctur Deus,amp; Dominus no-fterChrillusIefus rex regum in mundototo, amp;nbsp;qui dcinceps lemper vbique gentium fit cum nio Euagelio regnaturus, Sc talia fient, quæ pet-tinebût adrcgnum Dei, arque ad eius Ecclefiam conflituendam, amp;nbsp;côftabiliendam.hæc de thro-noprodibunt dum conftituctur regnnm , dum prædicabitur Euangel^im regniinrcftimoniutn omnibusgcntibus, £tfefgt;telampades ardeti~ , tis ante thronum,lt;^uie funt feptem Spiritus Dei.liîc j côtinetur prçdicatio viginti quatuor Seniorum, atque omnis cotum doôlrina. dum apertaerit Prophetia, exeuentis bellicisaperientur omncs dininæ fcripturæ: amp;quæ Patriarcbis præfcripta fuerunttcpore promilfionisjquæ populo Ifraê'li-tico tépore Legis; quæ tépore Prophetarum:quæ inEuangelio; quæindoôbina Apoflolica ;quæ in Apocalypfi:quç poft ad Propbetiam apei icnda Deusfignificauitmultis. Inliis intuebuntur viginti quatuor Seniores vnum atque eûdem per-

ennum Dei Spiritum operantein omnia : vnum atqueeundeni Dei filium conipledcntem tn fe vnam Ecclcfiam : vniim atqnc eundetn cultum fpiritualem in fide, Sc caritate ab omnibus fideli-busretcntumividebuntin Legcculfum Euange-licum, Sc Prophetiain : in Euangclio cxhiberi,0i cffici,quæfignificatafuntin Lege, amp;protnifiain ProphetiatinProphctiahabebunt contraôta,quæ ‘flint Legis, amp;nbsp;Euangelij: lux vndiquefpledefcct: luxEuangclij illuminabit qiiicquid eitin Lcge,\^ amp;nbsp;tunc refleótet (elux cadem in Euangelium, vt inulta Euangelij illulhiora fiant per Legem, lux hæc Euâgelij Sc Legis compottabttur in Pioplie-tiam.vndebæc tempora, quæ fequuntur, fucura funt lucis: vt Legis Sc Euangelij lux concurrat in Prophetiam. imovero quæ funt temporis pro* mi(IIonis,Legis,omnium Prophetarum,Euangelij, doétrinæ Apoftolicæ, Apocalypfis, amp;nbsp;qiiicquid lucishabueruntnouiProphetæ, concuvrc-^ re inuenictur in hoc te^ipus compléta: Prophc-tiæ. quælux fignata eft in fepte lainpadibus ignis ardentis. Cùm cócurrerint omnia hæc omnium ætatumin vnamlucem , quæ eftcorapletæPto-phctiæ,tunc lux Prophetiç rtflexa retro,illuftrio-ra redder omnia præterita.vt quçfunt in promif-fionlbus, quæ in libris Legis, amp;nbsp;Prophetarum omnium temporum, amp;nbsp;Euangelij, Sc dodlrinae Apoftolicæ, amp;nbsp;Apocalypfis-, quægeneratim in omnibus diuinisScripturis, Sc Dei vocibus,fine longe clariora,amp; apertiorafutura omnia, quàm anted fucrint.Quamobrem ea luce,quam haftc-nus habuimusex his quæ funt Lcgis.Sc Euangc-

lij^ ingreJicmurad ilia qua; funt nunc euentuunï Prophenæ.amp;ha:cdiiin pereuentaapetietur,pro-ponet nobis ante ociilos candelabrum , in quo conlpicicmus leptcm lampades ardentes:amp; rune eritProphetia adieus alius,feu lux ampliorad vc-ritatem intuendamin omnibus diuinis Scriptu-ris. Dicunturaurem feptim lampades non fim-pliciterjfed additur,ignis ardentis. vt Spiritus rc-cognofcaturin omnibus diuinisfctipturis:fpicitu nos omnia fimus percepturi jfpiritus in nos fit illc cfFundendiis, q'.ii ommia omnibus tempori-bus egerit,amp; afturus fit.vt in feptem a:tatibus no folùm intelligantur feptc Ecclefiae, qiias diximus capite primo ; fed amp;nbsp;maxime cultus inillisfpi-ritualis viuus Dei fpiritu, non externiscerimo-niismortuus.' veibiiviuum eiusvirtus inani-mis agens, non folùm leólio, amp;prolatio. ^nte thronnm. In confpeólu Dei viuus amp;ardenserga fc,amp; ad fe ferri debet nofter fpirirus : omnia qux agimus,amp; cogitainus, lentiamusprxfentiaante ipfum.'culti s luecitribi^musviuusfitadipfum, amp;fecundùm ipfum. additur: Quæ funt Spiritus Deijvt opus Spiritus Dei fit perpetuu, amp;nbsp;pcrenne inrelligaturin omnibus piis, quifuerut omnibus ietatibus niundi. Qiiando hoc candelabrum in-tuiti fuerimus, amp;nbsp;eins lux fulferitin animis no-ftris ; vt perfpiciamus quæ funt fepreni generis fcripturarum ; clucebitquiJde vnaquaquere fc-cundùni Dei voluntatem ftatuendum fir in Ec-clefia,amp;regno Deiifecundum Dci,inquam, vo-lunratem , He confilium. Sc æternum decretum. Q^aiidohæc crunt, amp;nbsp;fient in Ecclelia cofiirura, manu

itnanu ducenturcontéplatoresThcologi adthro-nuin AltilTîmijvbiæternapcrfpiciant.

£t in confpeitfi fidis tancjuam ma,re vitreum ßmi. Ex capite quinto , amp;nbsp;quinto decinio poflumus ad-uerttre per mare hic intelligi fideles, fuicipientes sternum Euangelium, quiaflimilantur mari:vt alibiquoquevidimus. quodvero affimileturtnari vitreo, exiftimo indicariillorum coniunclioncin in vnam Ecclefiam, amp;nbsp;in vnum corpus Chrifti. fi-mileadhucdicitur illud mare vitreum cryftallo, propter fidem amp;nbsp;fanólificationem cuius participes fiût in Chrifto. qui amp;c iph cum vigintiquatuor Sc-nioribus,amp; quatuor animalibus,amp; cum omnibus Angelis,propter ilia quç dida funt de candelabro, dabunt laudem, amp;nbsp;gloriam, amp;nbsp;imperium vni Deo patri,amp;lefu Chrifto filio cius,faä:iomncs regnum vnum Dei, vt vnum eft mare aquk omnibus in fc ipfumamp;vnumconfluentibus . Etin medio fedis,

tn circuit» fedts quatuor animalia plena. Tn his quç diäa funt haótenusde candelabro,videtur efle Hgnata prædicatio regni^er apertam Prophetiam; quæautem dicunturdc quatuor animalibus,præ-dicarionem exhibent Euangelicam : quæ duplex prædicatio coibit in vna, (vt verfu nono amp;nbsp;decimo indicari videtur) æterni Euangelij. In initio Exo-di,amp;cap.6.Ifaiæ, Arprimo Ezechiclis didlum eft de his quatuor animalibus, vbi nouimus ipluai quidem æternum EuâgcliumconfignatûinLege, exhibitum nobis à Chrifto conftabilitum in Pro-Ehctia. quatuor funt animalia,quia homo elle dc-

uit, qui dat Euangelium,viólima, viólor mortis, amp;nbsp;qui afcendat in cælum, vt fepè alibi diólum cft.

debuit efle Deus,quia in medio throni vidit loan-nes quatuor a’nimalia. debuit ipfe continere in fe, arque proferre c fe formas omniû quæ creata funr. debuit in primis qui cft imago Dei inuifibiliscfc proferre genus humanum ad Dei imaginem,ac fi-militudinem creatum : cuiplacuit Sc carnemno-ftramfufcipere, atquc fieri homo, qui continet v-niuerfa, vt cap. i. vidimus, continet in fe amp;nbsp;fuatn Ecclefiamjamp;infeillaportans corpus vnuminfc faóta. vtamp; homo fidelis faófus vidimain Chrifto, fiat in eodem Sc vidor mortis, Sc coniors cæleftis patriæ, vbi cum ipfo obtineat immortalitaté. vnde vidit loannes animalia quatuor in medio fcdis, dC in cirucitu Icdis. quia vidit Chriftu in æterno Dei rcgno fine prïncipio : inquofuimus prædeftinati, amp;nbsp;fecundum ftatutum dccretum Dei luo tempore fingulivocati. atque tempore Ecclefiæ innouat® erit magna ónibus fidelibus cognitio de Icfu Chri-fto, qui fit in Patre, Sc apud Pattern ante fecula, SC femper. nuncautem ferat, amp;compledatur in Ie credentes, qui funt in totlt;tcrrarum orbe, vt ferre amp;fuftentare dicebamus cap.i. eofdcm omnium fcculorum. Sedes Dcicftcælum, eft rotaEcclefia. in ca, amp;nbsp;circa earn prçdicatur Euangelium,omncî imbuti dodrina diuinarü fcripturarum, Sc myfte-ria in ipfis percipientes per Euangclium profcrunt in medium, Sc in apertum illarum lueem, amp;qu® funtæterni Dei partis, ac cius Filij. ipfeque lefus Chriftus loquitur in omnibus,qui eft femper apud Pattern. Plena oenlis ante amp;nbsp;retro. Chriftus Icfus, qui eft fapictia Pattis, aperit fe totum in innouata Ecclcfia: cognofcctur aductus cius fecundus nunc

«nfpiritu, Äctenius futurus in gloria, vt fuit co-gnitus primus in carne: cognoicetur in Lege, in Prophetia, vt in Euangelio : in fingulis feripeuris myfteria de ipfo fe apcrict. Et animalprimtim^etc. Hæc vt dixi, funt expofita in Mofe, amp;nbsp;in Ifaia amp;nbsp;Ezechiele, illud tantum hievidetur quærendum, quod diferimen fitexpofitionis horum animalium in primo capire Ezechielis, amp;nbsp;hîc in Apocalypfi.ln

) Ezechiele didlum eft faciem hominis, amp;nbsp;leonis ad dexteram fignalTeprimum aduentum Chriftijbo-uem, amp;nbsp;aquilam adfiniftram fecundum. hic dum loannes incipit à leone, amp;nbsp;progreditur ad bouem, ad hominem,ad aquilam volaritem,mihi vide-tur aifumerc in leone primum ftatum Parris, quia hic fignificatur eins regnum , quod hoc capite de-feribitur, quódque confpicieturbreui ab omnibus fuill'e æternum: amp;nbsp;ipfum lefum Chriftum videbi-mus fuiffe Deum exercituum ,quipugnauitpro pattibus, amp;nbsp;in patribus noftris : atque fuo roborc ' perduxerit fernen Abrahæ, amp;nbsp;ipfum Ifraelem vi-f Ótorem per omnes æta^s,vfque dum volans in cç-' Ium perducat ilium inæternam vitara, fequitur bos, qui fignat ipfum lefum Chriftum viótimam in primo aduentu in carne : fignat amp;nbsp;fimul omnes quipaflifunt, quiraortificati funt inipfo.tertio loco ponitur homo, vt fignctur terrius ftatus, in quo peradafuitin fidelibus imago Dei,vt cap. i.

( Gen.didu eft:amp; in libris de Cœna Domini,vt per-fedi effent in homine Chriftolefu. cfficimurtan-dem ita ipirituales,vtpo(Iimus cum Chrifto volare ; cum cætcris fpiritibus Dei in æternam ipfius lefn Chrifti vitara. Ethæcomniacomportanturinfta-tura

£r quatuor AnimalM^JtngKla eorum habebat alai fenM in circuttu. In his alis, vt cxiftimo, fignatut jpfa prædicatio æterni Euâgclij,quç in aperta Pro-phetia exponitur Ecclcliæ, amp;nbsp;omnibus in toto orbe. quódque animal habet fex alas, amp;nbsp;funt omnes vigintiquatuor:quiatotaprçdicatioperficiturhoc numero, nam Euangelium contineturin quatuor libtis Legishn his quæ quatuor Euangelirt:ç,in his quæ quatuor maiores Prophttæ fcriplcrût. quôd-que animal horum quatuor, quæ pariter funt in his ter quatuor libris, habet fex alas, quiaduabus portatur,expâditur, prædicatur, amp;nbsp;explicatur Euangelium quod eft in Lege : duabus quod idem cil in quatuor Euangeliftis : duabus quod idem eft in quatuor maioribus Prophetis . arque in tertio fta-tudum crit iunouata Ecclefia.vnaprædicatione vnum annuntiabituræternum Euâgelium,quan-do vna fententia apparebit in Lege, in Euangelio, amp;nbsp;in Prophetia. apparebiri^m Euangelium piæ-dicatum Adamo , quod nobis, vt in co quoddici-tur «« circuitu, cognofeas rotas Ezechielis.

£t intui plena er ant ocults. In I(aia,amp; in Ezechiele animaha tegut Iealis: quia tempore quod figna-batur illis vilionibus,multa crant abfeonditain Lcge,amp; in Prophetis de Chrifto. vt quando cœpir Chriftus in Luthero, amp;nbsp;aliis prçdicarc, amp;nbsp;quando bella gerebantur in Galha; quæ duo tempora in-tuiti Iunr 11 li duo Prophetç. nam tunc non aducr-tebarur adeife fecundus Dominiaduecusin Pro-phetis; amp;nbsp;multa alia teda erant, quæpoft funt pa tcfida

tcfaéla. at in innouata Ecclcfia, amp;nbsp;regno Ifraê'li-tico,duabus,amp; item duabus, atq; itciilm duabus volabnnt animalia. quia non folùm quç funt Eu» angelij, fed amp;nbsp;quæ myftica funtin Lege, amp;nbsp;Pro-pheticaapeitisfententiisprædicabuntiir. ac tantum abeft vt cooperiantur animaliaalis, vt amp;nbsp;alæ ipfæ fint plenæ oculis intus, hoc eft ,prædicatio amp;nbsp;doóliina quæ habebitur in innouataEcclefia, critapetta, amp;nbsp;huiufmodi, vtpatefaciat vndequa-queocclufa,amp; teóla priùs, ac myfterio configna-ta. nam antea multa dicebantur, étant narrata verbo Dei,quætamé non omninó intelligcban-tur. in innouata Ecclefia fententiæ quæex verbo Dei afFerentur à prædicatoribus,eruntapertæ,at-que myftctiahabebunturdeteâa. £trei5'«if»»«o» habehant die ac noble. Piædicatio verbi Dei non intermittetur : die noftuque meditabuntur fideles quæcontinenturin Iibris Legis, in Euangeli-cis,amp;Prophcticis; operaPatris, opera Filij, opera Spiritus fanfti, quæ videbuntur admirabilia;co-gnofcetutDcusoperaWis fuifl'e omnia omnibus ætatibus: nuntiaftc omnia, præftinfle omnia .ille folus cognofeetur Deusjolus adorandus; illi foli reddenturamp; habebutur gratiæ. Sanblus^fanblfts^ Jànblus. Eft vnus Deus, Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fanlt;ftus,qui promifit omnia, amp;nbsp;vcrusfiut.Sc præftitit omnia. Dominus Deus omnipotens. Crca-uit omnia, nuntiauit omnia futura, pcrfecit omnia: à nulla creaturapotuitimpediri quin omnia fecerit quæ voluit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erat, cj* ejui efi,^ ejui ven-

turus efl.Qui fcmperfuit,amp; prædeftinauit nos ad œternam viiam:qui cft,amp; cfficit quodfumus oin ncs

nes in Chrifto: qui vcnturus cft,amp; datums nobis imniortaliratem . Dicitur ergo à nobis,Sanótus, fanólus, fandus, vrei gratias agamus ob ca quæ voluit,quæ præparauK,qua.’promifit,quç nuntia* uit,quçdonauit,quçpræftint;cùm dicaruretiam Sandus,lanótus,lanólus,ob fuam ianólam amp;nbsp;in* cxplicabilé maieftatein .dicitur Dominus Deus omnipotensà nobis, quiacognofeeturtadem ab omnibus creator omnium ,cogniror omnium, eftedoromnium: folus Dominus,folus Deus,fo lus potens,folus feruator, amp;nbsp;largitor immottali-tatis. dicitur à nobis ipfe folus,qui crat,amp; qui eft, qui venturus eft .quiaipfefolus femperfuit; folus eft vita omnium,amp;in quo,amp;perqucmcxi-ftunt omnia ; folus æternus,amp;immortalis,amp; qui datæternam vitam . hæc omnia die noduq; mc-ditabimur, amp;prçdicabimus.Poffuntmultis mo-dis cófiderari verba hæc Ioannis:vt Sandus,fan-dus, fandus,vnus Deus Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus. DominusDeusomnipotensvnusDeus pater,Filius, 8c Spiritus fendus. quierat,qui eft, amp;c qui vcnturus eft,Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fan-dus. Sandus Pater, fandus Filius, fandus Spiritus fandus. Dominus Pater,DorninusFilius, Do-minus Spiritusfandus. DeusPater,DeusFilius, Deus Spiritusfandus.OmniporensParcr,omni-porens Filius, omnipotens Spiritus fandus. erat Pater, crat Filius,crat Spiritus fandus: eft Pater, eft Filius, eft Spiritus fandus. venturuseft Pater, venturuseft Filius, venturus eft Spiritusfandus. Sandus fit Dominus qui erat, fandus Deus qui eft, fandus omnipotens qui venturus eft. Si fandu ni

ôum dicasPatrem , qui in primo ftatu operatus eft.cum co fanftus erat Filius, amp;nbsp;fandus Spiritus fandus. fi Dominum dicas Filium, qui venir ad rios,amp; operatus eft, dices cum co Dcum patrcm, amp;. omnipotctcm Spiritum fandum. ft dicas eura qui erat, dices amp;nbsp;eum qui eft , amp;nbsp;eum qui ventu-ruseft.Hæcmultis modis variari potcrûr:amp; quic quid dabis vni è tribus,dabis amp;nbsp;aliis duobus.Ca-pitc primo Gcn. vbi dabamus ftatum primum Pa tri,dabamus ei quoque tres çtatcs, quæ étant Partis, amp;nbsp;Filij, Si Spiritus fandi : amp;nbsp;in vnaquaque cognofcebatur Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus. vbique erat Dei verbum cum Pâtre creatore, Sc cumSpiritu fando effedore. erat Pater creans, in VetDO loqucns, Spiritu fando efïicicns. Vt in Patte Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus; in Filio Pater, Sc Spiritus fandus, in Spiritu fando Pater,amp; Filius cognofcatur. Vbi agebatur de ftatu fecundo, Sc tertio cadem contemplabamur. Sc loanncs mo-nctnuncrepewtioncs illas in veteri Tcftamento nonterncrè,nec fine ma^a caufa pofitas. iccircó in multis locis(vt datum fuit)illas intctprctati fumus. Plura hïc de hacre nondicemus,quód -multa capite i.Gen. dida fint, quç reftant,Thco-logi in innouata Ecclcfia exponent.

£t cùm darent illa animalia gloriam,(^r honorem^ amp;nbsp;benedi[lionem,fet( gratiarumaüionem^. Euan-gelica dodrina expofuit nobis Pattern, Filium, Si Spiritum fandum. Deiim vnum vcrum,8cfan dum; creatorem omnium, Deum omnium, omnipotentem, effédorcm omnium ,æternum •,qui prxdeftinauit nos. Si glorificabit.amp; vt in Euange-

Iio hæcoftendunrur,itainueniunturin Lege amp;nbsp;in Prophena. Vndehïcquoque triadantur, gloria, honor,amp;gratiarû adio. quæquidera danturvni fedenti in chrono, amp;nbsp;vinenti in lecula. tria dantur, ^uæ non poflunt non dari tribus. Vt verb hxc Moles, amp;nbsp;Euangeliftæoftendcruntjitaprçdicatafunt ab Apoftolis , amp;nbsp;Prophetis. atqnc in innouata Ec-clcfia id fier, vt prædicatores qui tenebunt doótri-jiam Euangelicam, amp;c Propheticam,nuntient hare eadein: inbeant ita credi à fidelibus : oftendant in Lege, vt in Euangelio,Patrem,Filiurn,amp; Spirituni fandlum. docebunt quomodo ter iànélus (it, Do-minus Dcusomnjpotcns: qui eft, qui erat, amp;nbsp;qui venturus fit:amp; iccirco folus Dominns,folus Deus, folus rex regum habendus fit ab omnibus: illi foil gloria,Srgrariarum aório debeatur. amp;nbsp;hæc fta-tuenturinCócilio.Rationéaliquam exiftimo elle, quare ante diólum fit : Qui eft, amp;nbsp;qui erat, amp;nbsp;qui venturus eft: amp;nbsp;nunc dicatur:Qiri erat, amp;nbsp;qui eft, amp;nbsp;qui veturus eft ; forte quia nunc ex præfentibus, amp;nbsp;ex præfenti verbo Dÿim cognofeimusprælen-tem, qui deinde ex his quæ cfFccerit, cognicuri fi-mus ilium .Tternum. amp;vtpriùsincipiCDamus c'f-rebus præfentibus cognofeere Deum, iam ab eius çternitateprofitebimurnosillûcognofcere:quan-do apertislibris patefiet confilium eius, quod fuit ab initio, detegentur myfteria confignata incon-ftitutione mundi. Et adorent viuentem tnfecala. tunc nulla eruntidola, vtnuntiarunt Prophete, quæ adorentur : non tyranni, non Antichrifti: folus, qui viuitin feculafeculorum, amp;qui fedcr in throiio, adorabitur. in Prophetis vidimus illas maximas

imaximaSjquas vocant: qui non fecit cælum amp;nbsp;terrain, non eft Deus: qui non nuntiat futura, amp;nbsp;po-ftrema ab initio,non eft Deus:qui non eftecit omnibus téporibus omnia,non cft Deus : cuius nome no eft à ieculo.nó eft Deus : qui no viuit c gcncra-tione in generatione,n(5 eft Deusiergo non adora-dus.fimiles fentetias aft’ett hie Ioâncs,quç confpi-cientur in Prophetis. ft mittunt coronas faas ante thronam.^zmo ex miniftris,vt dióturn eft in Prophetis, afFeiftabit tyrannidem; nemo Papatum. prçbebunt fe miniftrosGhrifti qui adminiftrabunt in vtroque ftatu,vt viuatur fecundu verbum Dei, amp;nbsp;Dei legenn cum parta fuerit victoria contra Papatum, non ingredientur illi in locum Chrifti, vc fccit Papa, poftquam fanguine martyru parta fuit viótoria, amp;nbsp;ftatus liber populo Chriftiano: fed. Chrifto fuum locum relinquent. in Concilio eric ChriftusDominus,amp; author omniû.in quo Concilio non tyrannus,nó Papa; fed Chriftus loque-tur in quibus voluerit. atqueid tantum critratu, quod verbum Dei, non^uæ libido fuaferit.

esT^omine Deas nofier. Qin creator eft omnium, effeiftor omnium, in^quo extat omnia, is dignuseft,qui Dominus amp;nbsp;Deus folus habea-turicuipareantin vniuerfo mundo omncs,amp; fer-uiant.Hîcnon repetam ab initio diuinarum fcri-ptutarum ad finem vfq; omnes percurrendo states : non qua:creauit,nonquæefFecitDcus ante Circuncifione,amp;in Circuncilioncjin Baptifmo, amp;c hispoftremistemporibus , quæ quidem crunt repctendaaprsdicatoribus, amp;c inculcandafideli-bus,vtfolumDeum Dominum,ScRegemregum

habeant Cum Icfu Chiifto Saluatorc noftro. cuî cnbuaturgloria,amp;honor, amp;virtus ,feupotefi-tia,feupoteftas.attéde, Le(flor,quomodo infiftat Ioannesintiibus.dicatur,San6l:us,Sanótus,San-6lus:Dominus,Deus,omnipotens: erat,eft,ven-turus eft: ei detur gloria,honor, gratiarum aftio; item gloria, honor, virtiis. tu creafti omnia, pet voluntatem tuam extant, amp;nbsp;creata funt. amp;nbsp;dunt diciturhîcCreatafunt, cxiftimodici fecundùm illud Ifàiæ cap.48. verf.7. nunccreatafunt: id eft perfeda . vt Dominus Deus nofter fit ille qui crcaucritornnia: qui creauerit amp;nbsp;credetes nouas creaturas, inque Chrifto lefu fafti fint amp;nbsp;confer-uatigratiä, 8c mifericordiaFilij Dei; qui perfeóti fint in Chrifto, vt obtineant hæreditatcm Dei. forte hoc verbum Create pofitum eft pro Perfice-re,propterea quod nouos cælos 8c terram nouam . creaturusdiftus eftDeus cap.ôj.Ifaiç.dum perfi-cit opus quod conftitnit à principio,perficit quæ funtÈcclefiç,8c regni fui. alia dabit innouata Ec-clefia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

Qj^ando erit conftitutum regnum Dei, feu in co conftituendo,amp; Ecclefia (vt cap. fuperioridi-dtûeftjChriftusmaximècognofcetur filiusDei, . amp;nbsp;Deus cumPatreætcrnusinhis quçegitinEc-clefiis omnium temporum in denuntiatione re-rum futurarum , in his perficiendis quænuntia- 1 uit: 8cinaperiendaProphetia, patefaciendisque myfteriis quæ continentur in omnibus diuinis Scriptutis. fineetiam fume argumentum è verfu fexto, vbi funiraa capitis colligitur.

t/frgitmentitm aliud, in quo distin^iùs exponuntuf omnia qua in toto capite continentur.

Quamuis ditäum fit in fupeiiori capitc, Sandus, fandus, fandus: Dominus Deus omnipo-tens: qui erat,amp; qui eft,amp; qui venturus eft : qui-* bus in attributis cum Patte,amp; Cum Spiritu fando fuitcomptehcnfus Filius:tamen quoniam ludçi amp;nbsp;Gentes Filium Dei non agnofeunt ; amp;nbsp;confu-tandus eft Arrius, Sc nunc maximè cognofccdus eft in fuo fecundo aduentu Chriftus, qualis amp;nbsp;quantus fit ex fuo operc : iccirco feparatim hoc capiteagiturdeipfo Chrifto Iefu,qui cum Patre amp;nbsp;Spiritu fando in eodemthrono fit adorâdus; gloria,honor, imperium, amp;nbsp;gratiatu adiofimul ci dicenda. arque cognoicendum eft nos habere in ipfo omnia à Pane per cius mortem pro nobis fufeeptam ; in ipfo peccata noftra efte expiata j in ipfo nos regnaturos in regno Dei, quemadmodu in ipfo,amp; per ipfum fada funt omnia,crcata funt omnia quæcunqiie fadq^funtSc creata. Vtverô pateat Icfum Chriftum efte illud Dei verbum, quo creata amp;nbsp;fada funt omnia; item in cius mot te datam efTe falutem credetibus; oftenditur hoc capitc,amp; deincepSjAgnum acciperelibrum ède-xtera fedcntisinthrono,ipfumque foluerefigna-cula illius.nam cùm hoc notum fucrit,cognofcc-mus Chriftum Icfum elfe Dei verbum , quod fc-detad eius dexteram: per quod vt fada funt omnia, ita per eius mortem parta fit nobis falus, amp;nbsp;æternavita. diciturergo ipfe,acre, amp;nbsp;opcrepro-bacurapcrircfeptcm fignaculalibri .•hoceft,effi-cerc omnia quç funt fuifccudi aduetus, diftinda

inlcptcm tempora, quæ cùm fuerint perfeda» aperti fient libri quifueruntclaufi.nam quanfio confpicientur euentus terum denuntiatarum in Propbetis deiecûdo aduentii, liispatefaäisape* rientur 8c quæ funt promiflîonis, îibrique Gcn. quæfunt librorû Legis; quæfunt Prophetarum: quæ funt doôfrinæEuangelicæ,prçdic3tionisquc Âpoftolicæjquç iunt huius libri;quç funt omniu, qui poft Apoftolostum Euangelica,tum Prophe-tica traélaucrût. Iraque cùm notum fucrit,Chri-ftum egifle quæ euenciût in fccundo fuo adiien-t«;quæ,vt dixi,diftin(ftafuntin feptem tempora, iîniulcognofceturegifte quæfadtafunt in fupc-tioribus æratibus:amp; qui locutus eft in fuis prçdi-catoribusjamp;cgitopusinfuisminiftris fepté tem-fioribus nunc in fccundo aducnru;locutus quoq;

uerit amp;nbsp;egerit omnia in omnib’ amp;nbsp;fepté çtatibus fupcrioribus.Ergo cùm peruenerimusadfcptimû tempus, foluto feptimo fignaculo fient aperta quæ fuerunt teda. diciturinfinevndecimi , capitisclangentetuba feptimo Angelo videbitut arcateftamenti in téplo, atq; indè extabit apertus liber, vt diuina feriptura ab omnibus metem ad-hibentibus intelligi poflît, myfteriaque fe nobis aperta exhibeant. EttuncprædicatoresEuangc- ■ lici qui probarint per lefumChriftum clTcfaûa omnia, in eius morte datam falutem ; peifccùTc omnia quæcontinenturin diuinisfcripturisiatq; in illis perficiendis bas aperuifte : fimuldabunt gloriam,amp; honorem,amp;imperium; gratiarumq; aólionem dicent Chrifto lefu, Si Patri, 8c Spiritui fanóto. fimul item virtutes 8c poteftates An-

gclicæ, quibusapertafucntperEcclefiam (vtaic Paulus) mulciplex fapientia Dei. ex altera parte rcfpondebunrtanquam in choro eadem, quæ prorulerincprædicatores, amp;nbsp;interprétés verbi, arque canent: Dignus eft Agnus, qui occifus cftjac-ciperc virtutem,amp; diuitias,amp; iapientiam,amp; for-titudinem,.amp; honoré,amp; gloriam,amp; benedidio-nem.Cùm in cöncilio populi Chriftiani hæc eiûc cognitagt;traólata,efFcda, amp;nbsp;nuntiataperprædica-tores, Sc minifterio Angelorum, diuulgabuntur tum, Sc promulgabunturpertotum terrarum or-bem.Qux quidé cùm omnes gentes,Sc nationes, Sc populi, qui funt in omnibus terris, noueiint j imó vero cùm Sc omnibus qui funt in inferno patcfient,cogentur omnes creaturç Sc cælelles,Sc quç funtin terris,8c quçininferno,diccrc (êden-tiinthrono , ScAgno; Benediólio, Sc honor. Sc gloria,Sc imperiü in fccula feculoru. Hæc omnia ftabilienturin concilio,Scrata,perpctuaqi eruntr nec vllus minifier, vt feciÿ?apa, ailumet fibi de-inceps quæ funt Chrifti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Suprema po-

teftatem,5c piimatü.‘2gt;««irwf.opesregias,vt dominum omnium fefaciac, Sc regem fupraomnes. filios Ç\.i^e,Y\i'ï^,Sitpientiam,(jrfortit(tdinem.yt ip(e folus,vt Deus, audiendus fit,quipræfcribat leges, omnibus,Scipfenon fit fubicSluslegibus; quiq; omniapoflk.//o«ore?w,c^^/on4«».vt quæ Chriflo debentur, fibiafl'umat. 'PenediSionem.vta.b iplo falus animarum habcatur. fedomnes quierunc teri amp;c fideles miniftri Chrifti,quæ illius funt cu-rabunt femper diligenter omnia. Vt verb hæc (quæ dixi)in vnam lumma colligam ; vt demor-

ftretur,quæ prolata funtvcrbo Dci,per idem verbum Dei lefum Chriftum perfcóla efl’e omnia, quo eidem cura Pâtre tribuatur honor, gloria,amp; imperium; accipitlibrum Agnus,amp; foluitirgna-cula eiusperficiendo quae funt fui fecûdi aduen-tus, quod dura fit, fimul quæ prioribus ætatibus locutus eft Deus in Prophetis, amp;c miniftris fuis, eadem pet lefum Chriftum demonftrantur fin-gulistemporibus perarfta, vtapertiùs videbimus capitc fexto,amp; deincepsratque per eundem reuc-latam eft'e Prophetiam vniueriæ Ecclefiæ, Haec videbuntur multisfatis elledida, vtfententia hu ius capitis quinti habeatur. veiùm vt amp;nbsp;fimpli-eioribus fatisfiat ,exponemus diftimftiùs amp;ipfa verba, vt dabitur.

Et vidt tn dexteraßdentü. Hic liber dicitur efte in dextera fedentis fuper thronum ,vt feiamus verbum efte Filium'Dei, amp;(. Deum cum Patre federe in throno : atqtie verbum quod faélum eft in omnibus facrislibri^efleaeternuni Dei decre-tum abfeonditum afeculis apudipfum; propofi-tum amp;nbsp;exhibitum fingulis ætatibus Ecclefiæ fuæ. amp;nbsp;infra dicitur Agnusacciperelibrum: quia verbum caro fadfum eft i verbo fuo egit omnia Deus in fuo regno ftraper, atque nuntiauitamp;C præfcri-pfit omnia, quando veto fadum eftillud caro, in parte aperuit librû perficiendo quæ fcripta erant! fine Apoftolisapcruit librum. nunc autem para-tuseftChriftusaperiretotum libirm, ac vniuer-fx Ecclefiæ patefacere, quæ myftcriis hadenus fiieruntteda.

demuslocututninlibrodiuinariimfcripturarum, habe nt quidem ilia dupliccm fenfum, claufum,ac tcótum: apertum, amp;nbsp;patentem, apertus fenfus eft, quem litera ipfa exhibet; claufus autem,ac tedus, qui aperiendus eft ceno tempore,amp; euctu rerum-amp;quiafeptcm ætatibus diftindamfuit tempus: atque rebus, Sceffedueorum, quæeuenient, amp;nbsp;fient in his feptem ætatibus aperiendus eft fenfus claufus, amp;nbsp;ledus-.iccirco fepte figillis dicitur clau* Ihs liber. StvidiAngelii j^^ortem.

Vttepus circuncifionispræteream poft Chriftum à tempore Apoftolorü vfquead noftram ætatem, quæfierunt oinnes de tempore futuro, de fecundo aduentu Domini, multa dodores difputaucrunt: fuerunt amp;nbsp;Propheræ, qui feripferunt. lèdhi ,vt Hermas, vt frater RobertuSjVt fandus Vincêtius, quædam nuntiarût quidem quç videmus euenire. Abbas loachimus, amp;nbsp;multi alij, quos memorat Theleofphorus, aliqua vera nuntiarûr,aliqua non funt alfecuti, quod , vt ait Vbertinus, generaliter fibioftenfum merit opilt;inftantis aduentus Domini. Qwæ tarnen propofuit nobis expedanda ■ Theleofphorus colleda ex fuperioribus maiori ex

Ïarte videmus euemirc,amp; euentura. V cruntamen i omnes quamuis multa dixerint, fortis fueric vox Abbatis loachimi multa feribentis, amp;nbsp;denun-tiantisjfratris Robert!, fand! Vincent!),Ioannis HuSjHieronymi Sauonarolç tadé,vt multos alios prt^teream: tarnen non potuerunt aperire facra-menta, amp;nbsp;myfteriatotius libri Chrifti, non totam Prophetiam claufam in omnibus diuinis feriptu-r is. folus iHc hoc præftabit, qui ilia omnia peregit,

quæfcripta funt'.quique efFeélionc corum qus ïiuntùuir apcrturus fit omnia, non folùm verbo, amp;■ Cciiptis.£t»emfo poferlt;?t.Nemo potuitneque ex ordine Ecclefiaftico, nequc ex politico patcracerc fentcntiam clauiam in Prophetis, amp;nbsp;in aliis iacris libris. ncmo ex Papatu,nec Papa,nec fui doôtores, nec Euangelici deinde, qui rcpetiucrunt prædica-tionem Cnrifti, amp;nbsp;Apollolonr non fua dodrina, nonfcriptisjamp;monumentis antiquorum dodo-rum potuerunt dctegcre myfteria, de aperire lèn-fus diuinarum feripturarum claufos, eôfque per-cipere. Stegoflebam. Defiderium piorum fuit magnum , vtaperirenturlibri: multi conati funtpe-netrare intimadiuinarum feripturarum; ncc potuerunt. veruntamen fuitquædam inuoluta, Sc non explicata notitia, qua’ quidem multos torfillc viia cft. Et vntts de Senioribtts dixit miht. loannes hîc ponitur pro Ecclefia,qui eft ipfe fenior. in quo fignificantur interprétés Euangelici. qui tandem inconcilio aperient Chriftum prædicallc in fuis membris , amp;c pugnallè effecifie oinnia quæ nuntiauitinPtophttis,non folùm hoc tempore in vaftatione Papatus; fed omnibus teporibus egilfc omnia,vtin eperiendis feptem figillis diccrur. Vi-cit leo de tribu Itida. Hue oportet alfumi ilia, quas dida funt à lacobo patriarcha de tribu luda : qu.e diôfa funt de regno Dauidico in libris Regû : quae in Pfalmis.quæ in Prophetis. quibus in locis nun-tiatuseftChriftusventurus,amp;intetfedurus An-tichriftum, amp;nbsp;tyrannos : conftituturus Ecclefiam, 6c effedurus omniaquæ in omnibus diuinis feri-pturis cüfignata funt eflicienda omnibus ætatibus 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mundi*

man Ji, ac perficienJa in hac fcptima. quibus effc-éliSjamp;perteôlisàChrifto omnis diuina fcriptura effet aperienda, amp;nbsp;fenfus teólus patcfacieiidus ab eodem.amp; hic probatur Chriftusjqui effeccrir omnia, aperuiffe librum; amp;nbsp;qui Chrilhis nunc apeiit librunij effe eum, qui egerit omnia ab initio eo-rum, quæ verbo iuila funt fieri. Et vidi,Crecce in medio thront. Hæcfit fummatim fententia eorum quç fequuntur.quando fecundo vcnitChriftus,amp; iterum crucifigitur in membris fuis, in his qui parant innouationem Ecclefiæ, 8{ regnum Ifracliti-cum J aperit librum diuinarum feripturarum, fc-cundùm cuius fententiam paranda fit Ecclefia, amp;nbsp;regnum. in quibus ferui fui faóli fint reges, amp;nbsp;fa-cerdotes, adminiftrantes fecundü Dei legem tantum omnia. huius fententiæ contemplemuriam verba. repetiturVidij quia res fignificatur vbique vera, amp;nbsp;maxima, in fuperiori capite quatuor ani-malia in medio throni,circa illud videoatur.quod quatuor libri Legis, quatuor Euangelici, quatuor maiorum Piophetarum alij, qui ad hos rcuo-catur,ab ipfo lefu primô dati funt, ab eius fpiritu, ab eo manarunt proxime -, atque cum videntur contingere. deinde quafi è throno Dei exportant libriilliChriftum Prophetis,amp;Apoftolis; atque hialiisin manus tradijt,amp;exhibent. Hine dicebat Paulus per fcripturas Prophetarum myftcriu Eu-angelij abfeonditum patefadum fandis.quo my-ftcrio Euangclij patcfaûo,patefit amp;nbsp;Prophetiæ ve^ riras. amp;nbsp;hincProphetæ , amp;nbsp;Euangeliftae veti app^^. rent: gaudent amp;nbsp;lætantur amp;nbsp;de veritate,amp; de pro_ miffis,amp;dc bonispræftitis. Vndeamp;in Hiperio^j 5 ‘'^pitç

capitc dum quatuor animalia dant honorem, amp;nbsp;gloriam fedcnti in throno, procidunt Sc viginti quatuor Seniores ante tlironum, vt adorentvi-uentem in fecula. Et cap. i. Ezech. rotæ dicuntur ambulare,amp; flare,amp; eleuari; vt à quatuor anima-libus dirigfitur.Cùm iam hîc videatur Agnus Hare in mediothroni, Sc animalium,amp; Seniorum: amp;nbsp;infra dicatur,honor,amp; gloria, Sc imperiii dari fcdenti in throno, amp;nbsp;Agno ;vidctur difcrime inter animalia, quæ vifa funt fupra in medio thro-iii,amp;intericfum Chriftum,qui vidttur in medio throni,amp; quatuoranimalium. quod ipfe fit verbum Patris , amp;nbsp;verus Deus : cætcricreaturæquas accepetunt ab ipfo vitam, Sc verbum Euangelij, amp;nbsp;communicant aliisminitbris, vtcommunicc-tiir deinde amp;nbsp;vniuerfç Ecclefiæ.in quorum mini-ftrorum medio cil Chriftus médius, amp;nbsp;in rota Ec clefia,quam in fe continet, amp;nbsp;fuftinet,ac fua vita portât: vt continet amp;nbsp;fuftinet, (quemadmodum capiteprimo dicebamt^) vniuerfum,amp; comple-lum mundi. Qui ergo cfl in fua Ecclefia, in fuis miniftris, in fuisfidelibus, cfl in ipfistanqua oc-cifus.vnde fcquitur:ez^««r tanquaoccifus. Quia dum ftat in fuis membris,amp; fua membra occidu-tur,efl veluti vtipfeoccidatur. amp;nbsp;quia Agnusdi-âus eft occifus ab origine mûdi,ergo Sc in Abe-lo , amp;nbsp;in aliis deinceps vfqj ad Antichriftuin eic-lt;Hum,ille qui pependitin ligno, fuit veluti occi- ' fus Sc ante Euangeliumpromulgatum,amp; poflin his qui fuum librum Sc fuum verbiï fufeeperunt, Sc fe confeffi funt. Et cùm ante in fingulis mem-bris feparatim videatur occifus ;iara videturin

filo fccundo aduentu occidi inpluribusfimul,in fuo corpore, in Ecclefia, dû fiunt vniuerfales cæ-des, amp;adducitur magna perturbatio , vtomnes crcdentes ad vnum vfque occidantur. non intel-liguntPapiftæ fe efFundere fanguincm hominis in homine, vt dicitur cap. 9. Gen. Chriftum àfe interfici, amp;c iterû crucifigi,dum repetit Ecclefiam fuam, Si regnum fuum. fed intelligent tandem, quando hæc quæfequuntur fient aperta. Habent cornua festem. In feptem cornibus intelligimuï potentiam filij Dei, qui crucifigitur in membris fuis, quam potentiam ipfeDeus exercituumde-clarauit in populo fuo in omnibus leptem çtati-bus mundi: quam declarauit nuc in iuo fecundo aduentu, pugnans contra feptem capita magnæ beftiæ Antichrifticæ,vt cap.iy.videbimus. vt qui liberauitnosà peccato, à Lege, à damnationc, â prima morte, à fecunda morte, à Diabolo, ab in-, ferno,libcraturus quoque fuerit à cædibus Anti-chrifticis,amp; ryrannorui^, amp;nbsp;gentium impiarum. vt refurrexit in'primo aduentu c mortnis , fit amp;nbsp;nunc refurredurus in membris fuis . Et oculot feptem, ^ut funt feptemß^iritus Dei mijft in omnent terram. Sf feptem oculi agni funt feptem Spiritus Dei,videat quifquequidnam ftatuerc debeat de Chriftonollro , quern Spiritum fandtum dedit Patcr,dat eundeFilius, datus eft ergo à Icfu Chri fto Spiritus Dei omnibus credentibus in feptem çtatibus mundi:amp; ante aduentum fuum in came Patribus,acfeminc Abrahç,amp; poft omnibus Eu-angelicis. Si nunc tandem quando feptem tem-potibuspraedicatum eftEnangclium in populo Chri-

Ckriftiano. fcptem aucera cornua,Scfcptcm (pi-ritushîcponunturpropter opus duplex Chrifti præftitum in fuo fccundo adnentu; quando ver-oo pugnauitin fuisprædicatoribus, amp;credenti-bus contra feptein capita beftiæ,quç dixi. pugna-uit deinde amp;nbsp;virga ferrea cotra omnes tyrannos. OUI duo opera præftitit in fuo (ècundo aduentu: led amp;nbsp;anted omnibus ætatibus mundj fuit DeuS cxercitunm apud patres noftros, amp;: vita, amp;nbsp;lux omnium creaentium. quç fi minus nota anted,amp; primis temporibus fuerunr, fient nunc manifefta ôc Angelis,amp; hominibus,amp; bis qui funt in infer-no. vndefequitur loannes: £t 'venit,(^accepit(if dextera fedentis in thronolibritm. Dicitur Venit,vC oftendaturChrifti fecundus aduentus:dicitur ac-cipcrclibruindedextera fedentis in throno, vC feiamus hoc tempore côftituto regno Dei, amp;nbsp;ex-pulfo Antichrifto,Chriftum perfccid'equçlocu-tus cftinlibro diuinarum feripturarum , amp;c qux diximusantè. Agnus illj^qui fuir tanquam occi-fus,acceptapotentia qua fuit excitatusè mortuis, perficit opéré Sgt;c verbo, vt refurgatin fuis mera-Dris,pcrcutiat aducrfarios,con(lituat Ecclefiam, amp;nbsp;regnu mfuum, aperiatferipturas. Et citmacce-fijfet Itbrunty cjuatHoranimalia amp;nbsp;vi^inti qttatuof Çeniores cendirnnt coram Arna. Hæc mihi videntur ngnare,pofl:quamChriftusvicit verbo Antichri-ftum,intcrficicnsilium verbo oris fui; vicit amp;ar-niis totum eiusrcgnum; Concilium cogi,inquo médius eritChri(lus, amp;nbsp;verbum fanótum,lecun-dùm quod conftituetur Eeelefiainnouata: non «rit tyrannus, non Antichriftus cui Epifeopi pa*

teant: Chriftum cognofccnt omncs caput, ac vert O eins parebunt. Habentesfmguli citharas. In Vfalmisdiéluni eftdccithara, fmgulitenétesdo-ôrinani Apoftolicam amp;nbsp;Propheticam,cancnt,ôC exponent, quæ egit Chriftus verbo amp;nbsp;ferro. iliaque oftendent in Prophetisconcentû verborum Dti,amp;opcrum Dciin omnibus ætatibusmundi. quæ diéta font inlibroNum. amp;inPfalmis de cithara, nablo, amp;nbsp;decachordo, huctransferâtur-quô fciamiis amp;nbsp;nos in tribus ftatibus mundi, in leptcm ætatibus, in omnibus ætatibus mundi, in creationc vniucrfi, canerc magna opéra Filij Dei,amp; laudes.

Etphialas aureas plenas odoramentorum, qua pint erationes Santorum. Cùm narrabuntprædicato-rcs Euangelici opera filij Def in omnibus ætatibus mundi, quæ præftitit populo fuo ,amp; Ecclefiæfuæ, pro illis pugnando contra aducrfarios,atque fpiri-tu fuo fanào illos cxfufcitando, amp;: gignendo nouas creaturas; verbumquefuum percertos feruos illis. donando,amp; futura lt;intiando; ctiam confite-bunturpeccatafuaamp;populi coram Dco:vt fit à Daniele cap. 9. amp;ab aliis Prophetis , præfcrtim à Barucho. nam hi (criplerunt quæ miniftri Chrifti inConcilio, Sc in Ectlcfiis faéturi funt.

Et canent cantteum nouum, dicentes : Dignus es accipere librum. Canticum hoc crit nouum, quia anteànunquamhuiulcemodi canticum cccinerût ferui Dei'.vtquæ funt feptem ætatum,amp; omnium ætatû peraôta àChrifto nuntiarentamp; exponcrent. nuntiarunt quidem quç funt de fuo primo.aducn-tu prædida à Prophetis elle perada .quæ autera futura

futura erant, fignificarutquidemfaólufum CfirP ftumilla.vt Paulus affirmauiteum interfefturum Antichriftum Ipiritu oris fui, ac illuftratione ad-uentus fui ; fed non fcripficid elle peradum. quod canemus nos ,amp; nouas laudes addemus Chrillo, prçter illas quas ei haólenus dediinus.Et quamuis Apoftoli amp;nbsp;Propheræ laudarinr Deum, amp;nbsp;Filiunl eius,eriam ex his quæ futura per ipfum erant, non tarnen idem quod illi nouit popuius,atque quæ fu tura erant illi intuebantur jn une nos perada canemus. nam nouum opus nuncfacitChriftus in reftituendo regnum Ifraëliticum,amp; Ecclefiam; in euertendo regnum Antichrifti,ryrannorum,amp; Sa tanæ:Chrifti lolius iam vt extabit regnum,ita ipfc folus Rex habebitur amp;Dominus:qui amp;nbsp;cognolce-tur,dum regnarunt impij, fuillè rex ab initio mu-di ; qui nuntiauitfutura ab initio, quæ voluit omnibus temporibus fieri :atquc nihil impij tyranni omnes egerint, nifi quæ ipfc voluit, amp;nbsp;permiferic ipfe, inquam, erit Deus habendus, amp;nbsp;adorandus: lolusamp; rexmagnus ,amp;Ÿex regum, ac Dominus cognofcendus,amp; voce ab omnibusconclamandus Saluator,qui fuo fanguinenos àmorteredemit; liberauitamp;àferuitutetyrannorum,amp;Diaboli:at-que ex omnibus finibus terrç vocauit nos in fuani Ecclefiam, amp;nbsp;regnum, vt cum ipfo regnemus de-inceps femper;amp; làcrificialaudum oft'cramus DcO patri,amp;obtineamus quæ promifit tories in Scri-pturis fuis fandis, vt diu viuamus lùpcr terrain quam daturus fuit nobis. £t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ve~

rum erit,vt res quæ auditur,amp;.' videtur: vt Concilium futurum fit in toto populo Chriftiano libe

ram omnium fidelium : vt torus mundus illud vi-furus fit amp;nbsp;auditurns miniftros ver bi Dei illa,quç dixi,apcrientes,amp;patefacientes,amp;conftituentcs; vt folus Deus pater, atqj eius films lefus Ch rift us adoretur, Rex regum habeatur, amp;nbsp;Dominus do-niinorum in toto mundo deinceps fempermec vf-quam vllus Papa,amp; tyrannus vti Deus coletur. quorum miniftrorum Dei vocibus voces Angelo-rum in cæleftibus rcfpondcbunt. erit tunc chorus hominum, Sc Angelorum, omniuquc fanótorum fpirituum. Canentcanticum, quod dixi, nouuin in Concilk) miniftri: cadem ex altera parte refpon debunt chori Angelici: rcfoondebut Sc verba Mo-fis,Prophetarum, Euangeliftarum,Apoftolorum, amp;nbsp;omnium qui hoc regnum Chrifti, arque eius opera hoc poftremo tempore futuranuntiarunt. refpondebunt rädern milbamillium fidelium,qui tunc in populoChriftiano inuenientunatque om-nes eadem confirmabunt, quando omnibus apcr-ta fuerit omnis Prophetia in omnibus diuinis Seri pturis; videbiturq; in ea ücus, ac Dominus Chri-nus lefus extitifle omnibus feculis,extitiire admi-niftratororbis, amp;fummus rex : extitilPe faluator crcdenrium,quâdo bos conlpiciturfaluafie in fuo fanguine, amp;nbsp;in vna fua relurreftione redemifie cofdem ab omni feruitute ; confirmabunt eadem, inquam,amp; magna voce clamabunf.Dignus eft A-gnus, qui occiius eft ante àludæis, nunc etiam in membris fuis ab Antichrifto, acciperc dominatu mundi,qui difpertiat fuis fidelibus diuitias : qui cognofcatur rex Sc dominus mundi omnium fe-culorum )cuifoli fapientiam tribuerc debeamus.

amp; fortitudinein in creando mundum ,amp;omnslt; creatiiras in co ; arque omnia agendo in eodem po tenter contra omnem vira mundi amp;nbsp;inferni fccua dùm fuam voluntatem , ôc iccircô diuini honores ipii foli à nobis fint tribuendi : gloria omnium re-rum creatarum amp;nbsp;cfFeótarum ipfiusibliusfitre-cognofccnda,ibliquc ipfi omnes gratiarum aólio-nes reddantur,amp;canentur:ipfe foluscognofcatut magnifacicdus largitor omnium donorum,amp; bonorum præftabilium, beatæque vitæ. £t omneTü creatnramcjudtincaloe^.^ccioïxim qui haéteniis obtinuerût nomen Chriftianum-, fed amp;nbsp;qui illud antè afpernati funt, cantabût canticum nouuin» venturi enim funt credétes ex omni tribu, amp;nbsp;lingua,amp; populo,amp; nationein vnum ouile, vt laudes dicant Domino.nam côcludit Prophetaom-nescreaturas confpiraturas in idem , vt cantent beneficia amp;nbsp;laudesChrifl:i;quód etiam qui erunt in inferno cognituri fint magnitudinem Chrifli» qnam dixi;fcnfuriqueChriftum feptemerepedi-bus fimilibus aurichalBo candenti ,ac fibi doffli-niri : vt amp;nbsp;ipfi cogantur cum omnibns creaturh cæleftibus, amp;nbsp;terrenis dare benediótionem, lau-dem,gloriam,honorem, amp;nbsp;imperium Chriftoin fecula feculorum. cogâtur item omnia quæ funt in mari,qui quancunquealicnam religionem fe' cuti fucrintjfiuequi ab omni abhorruerint idem agerc.£f c^uatuor animalia dicebant, tuntur Euangelia,amp; Euangcliftç,omnisPropne' tia, amp;nbsp;dodlrina Apoftolica,omnes miniftri verbi Deiconfirmare eadem. quia omnia in Lege, in EuangeliOjin Prophctis,in omnibus diuinis Scri-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptuw^

pturis oftcndent ica oportuiflc fieri.atqî ficntira, nuc dióla I une. quæ lidern miniftri verbi agentes, efficient ctiam vt Sc alij agant, vt vnus Deus adoreturvbique abomnibus- Siquæ funt alia aperienda in hoc capite, id fietà viginti quatuor Seniotibus deinceps.

Argumentum nuius capitis coniunótum eft ca argumento quinque capitum , quæ hoefequun-tur.in quibus exponitur qnomodoFilius,amp; Spiritus fanótusmutuis opcribus nuntiarint, Sc efte-cerint, quæ funt Ecclcfiarum ab Apoftolisvfque ad fecundum aduetum Domini : quæ funtillarû in fccundo aduentu Domini; quæ illarû fuerunc anteprimûaduentum Domini. Atquedum Filius,amp; Spiritus fanôtusjquæ fua funt agunqdutn fuanuntiantuuintiant Sc quæ aduerfaeij,Sc Anti-chrifti elfent faduri, quæque fideles paffiniab illis :denuntiantfincm vtrorûquehorum:reuocâc denuntiata in omni Prophetia in fua euenta, vt aperiâtur omnes diuinæàcriptutæ:aperiaturtem-plum Deiin cælo , Sc arcateftamenti in temple» cius: vt deinderegnû Dei adducatur,quodpro-pofitum fuit capite quarto.

Hoc fexto capite, Sc deinceps apcriûturfigtlla feptem: hoc eft,cxpo'nuncur qmr futuralunt (c-ptem temporibus,quado fccundo venit Chriftus prædicansfuum Euangeliiim : quæ cùmperfeda fuerint, aperça fiet hæc feriptura quæ fuit clauià, Scfignata. fimul aperientur quæ ab Ecclefia A-poftülica,fiucà Chtifto fada funtvfquc ad hoc

tempus (ècundi aduétus Domini; amp;nbsp;cognofeen-turin hoclibro, Sein Danieleconfignata. qui liber Daniclisfuit fignatus, amp;nbsp;vctbaïuerûtclaufa; liber claiifus; amp;nbsp;verbafignata, vtibi cap.i i. dici-tur. Erquod diciturde Daniele,idem intelligcn-dûeftdealiisProphetis. quiadicitur inleremia; Tûc cognofeetis confiliû meum, quando feilicet in fuolêcundo aduentu cfFeccrit Chriftus,quçin Prophens nuntiatuur, tunc cognofeetur Prophe-tia,amp; quo cófilio Deus omnia ab initio ftatuerit, quçfaàurus erat omnibus feculis.Vnde ait idem leremias cap. 50. In nouilSmo dicrum cognofee* tisiftud. Aefiquæ tradantur in Apocalypfi,in OmnibusProphetis, in tota diuinafcriptura,vt oftendimuscap.i. Gen.vfqueadhunclocum,vc-niunt omnia diftinéla numero fepteno; amp;nbsp;omnia continent cadem,vt fçpè oftendimus.ergo liber fignatus feptem figillis, eft tota diuina fcri-ptura CÛ Apocalypfi. qui liber cum fitdiftindus tiumero fepteno,propterfeptem opera Deipera-dain feptem ætatibusfcundi : ergo dum ape-riuturfigilla, aperiturnonfolùm Apocalypfis liber; fed amp;nbsp;liber Danielis, amp;nbsp;aliorum Prophetarum, acrotiusdiuinæ feripturæ. quod quidé iplâ diuina Scriptura comprobat, amp;nbsp;caput duodcci-nium apud Danielem,vbi liber fignatus, amp;nbsp;verba claufa ; verbafignata, amp;nbsp;liberclaufiisoftenditut nuncaperiendus: arque omnia patefaclenda, St explicanda. Quare quando qiiç adafuntprimo tempore prædicationis Euangelij fecundo repe-titae,oftendcntureircilla quç claudebanturfigil-loprimoiqusfccundo tempore,figiilo fecundo:

Äcita deinccps rebus illisperaélis figillaintelli-genturaperta: fimul amp;nbsp;apertusliber Danielis : fi-niul amp;nbsp;apertæ aliæ Scripturæ, in quibus confiliû Dei aperietur, quod fuit iä ab initio, cùm ftatuc-ret, amp;defcriberct cunda quæadutuserat. Ob quam rem fit,vtquæfigilla{untrcrum,quæ nar-tanturperadæ feptem temporibus piædicationis fecundo repetitç, fint quoque figilla eorum quæ fadafuntab Ecclefia Apoftolica vfquead fepti-tnamætatem: imô Sieorum quæ ad Abrahamo, à prima ætate vfquead feptimâ. quam rationem vidimus quoque in feptem Ecclefiis. quæ ratio omninô tenendafuir,eft:q; obferuanda. quia qui eft,amp;quierat,amp;quiventurus eft : quieft «amp; «, principium,amp; finis : primus amp;nbsp;nouiffimus; eft il-le qui ambulatin medio feptem candelabrorum aureorum: quæcandelabrafunt feptem Ecclefiæ feptem ætatum mûdi. Ergo amp;nbsp;liberleptcm figna-culorum eft eorum, quælocutus eft Spiritus lefii Chrifti in omnib’miniftris fuiszac in diuinis feri-pturistraditisinfeptenftïtatibusmundi. Ergo in feptemfigillis etiamquæ locutuseft Deusmfeptem çtatibus mundi funt rccognofcéda, amp;nbsp;quæ egit.Vtenim feptem ætatibus mûdifepties crea-uitEcclefiam, fepties verba illius fueruntfolem-nitcrpromulgatadtaamp;zfeptcnçaâionesjfeu opera eruntrecognofeenda: vtin bis omnibusfèpte-nis verbi, creationis, amp;nbsp;effedioniscognofeatur Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fandus. icciicó propter hæc myfteria exiftimo quçdicuntur infeptem fi-gillis,quæfuntFiIij, repeti deinde in feptem Angelis tuba canétibus, propter effedionem quoq;

Spiritus fanûirvti amp;nbsp;feptem Eccicfiæ memoràta» funr cap. 1.amp; 5. vt Pater creator omniû in omnibus quxfunt Filij amp;nbsp;Spiritus ianóli, fuum opus habere cognofcatur. ambulat verb Filius Dei Ic-l'us Chtiftusin medio feptem candelabroruau-rcorum : tenet fcptéftcllas in dextera fua;accipir, Ccaperitlibrum.atquc foluicilliusfeptem figna-cula. quiain Filio creatilumus.in Filio regeneration Filiopeifcfti filij Dei.amp;quicquidhabemuS à Patrc,amp; à Spiritu (anóto,in Filio’ amp;c perFilium habcmus.amp;quicquidfumus,peripfnm litmus,Sc crimus. Quamobrem du omntaexiftunt,dicun-tur, amp;nbsp;fiuntin Chrifto , etiam feptem Ecclefias didtx funtelï'cin Chrifto; atq;nunc,quaeearum funt, dicuntur defcriptain libro Chrifti : amp;nbsp;quae cfticicntur,pcr Chriftumcffici,dcnari,amp; præfta-nquælualunt, amp;quæPatris, amp;nbsp;quæ Spiritus fândi.Quibus ex rebus patebit ratio, quare poft apertionem figillorum prodeant tuba canentes feptem Angeli ,Ytomnis efFcóiio Spiritus fanóti in miniftris Chrifti per (îliriftii intelligaturper-feifta. de qua re non opus crit tune multa verba facere; fed fequi quæ erunt temporum , amp;nbsp;ætatu effeda, amp;nbsp;peifctfta àDeoperSpiritum fandum in Chrifto lefu , Atquenunc bis omnibus genc-ratim expofitis,feparatim in feptem figillis huius fexticapitis,amp;deinceps, contcinplabimuropera Chriftiin fuolibro, quæegitinftio fecundo ad-uentu , amp;nbsp;quæ ada funr pitùs toto tempore poft prinium,amp; quçantefuum ptimum aduentum in carne, vt ratio quæ didaeft fepteni numeri repe-titiinfeptem Ecclefiis, infeptem figillis, infepté

Angelis tuba cancntibus,habeatur:atque vbiquc Pater, Filius, amp;nbsp;Spiritus fanótus, vnus Deus co-gnofcatur ex opcre ipforum diftindo , amp;matuo, ac coniundto.

Et vidi citm aperuijfet Agntu vnum. Quid fi-gnctur in figillis,dióluin eft ante, amp;nbsp;capice (upe-riori. Agnus apcrit figilia, quia ipfc eft verbum, Scdeiplo cftProphetia. cùm venit in carne, præftitit quæ nunnata fucrunt de fuo primo ad-uentu: poftquam afcendit in cæluni, efFecit quoquc ipfe qui clandit,amp; nemo aperif, aperit, amp;c nemo claudit; ilia quædefuo ilatu Euangeli-co funt niintiata,amp; de fuo fccundoaduccu,tempora futnta poft fuum afccnfiimin celum diui-dcns in fcptem ærates; ac opera fui fecundi ad-ucntus in fepcem tepora; illas ætatcs,amp; hæc tempora fignans in fcptem figillisj item tempus fe-ptcm tubis.

Etattdiui vnum decjuatuor animalibus. Loqui inducunturquatuoranimalia, vt Filius in fuo Eu-angidio loqui futura, illa cfficerecognofcatur. quare autem vnü Euangclium expofitum fit quatuor libris, arque confignatum in quatuor animalibus, difftum eft in libris Legis, hie prætereàvide-turquçrendû antequàm verbaexponancur,quarc dum ieptcmfigillaaperiuntur,quatuorçratcs prima: ex lèptem, quæiuncftarus Euangelici, diftin-guantur vocibus quatuoranimalium. item quare opéra fecundi aductus Domini diftinguantur paneer fepeem temporibus, amp;nbsp;quare quatuor prima tempora tribuantur prçdicationi quadraginta an-norumj fiue quatuor quoquc equis ofteniis à qua-

tuor animalibus, non folùm tubis. Primum illud confiât ex interpretatione Euangeliftarum, inefïc in EuangelioProphcciâjVtin libris Prophetarum, ergo hocdcbuitfuiiîèfignificatû.Vndelfàias dura agit de prædicatione Euangelica, diftjnguitillam quatuor animalibus alatis: idê cgit Ezechiel; idem aóliira eft ante à loannc cap. 4. nam in alis figni-ficantur progreftus operis, amp;nbsp;temporis prædica-tionis.quiprogreiî'us confignantur àZachariain equis. vndeinducitloanneshoc capitc fexto ani-malia quatuor oftédere hbi quatuor equos^in qui-buscurfus velox indicatur prçdicationis;quiquc dicunturinZacharia perambulate terram. quôd lignent amp;nbsp;stales, ac tempora, patet hoc in capire, ôe infra, vbi in feptem tubis opera diftinóta ponun-tur diucriorum temporum. Quia iam animalia afi'umunturadexponendafutura, fignificatur amp;C in Euangeliftis inefle Prophetiâ, prslertim diftin-ôtius eorum quæ funt prædicationis Euangclicæ, quæ debuit eile in ftatu Euangclico, ac m fecundo 'axluentu Domini,quandditerum ipfe Chriftus debuit illam repetere in fuis membris:vt apertis ver-bis docuitCnriftuscap.24.Matth.amp; 13.Mar,at-que interprctatio patefacict totam narrationcm Euageliftarum fuillèquoquc Propheriam. debuit ergo Euagelium, cum quo venir Lex, oftedi fimul cum vaticiniis Prophetarum pcrcurrerc tempora, amp;nbsp;nuntiare futura. Vndc cùm numéro fepteno comprehédantur futura,inducit loannes quatuor animalia cxponcre quatuor primas states fccundi ftatus Filij: item quatuor tempora prima operum fçcundj adiicntus Domini: reliquas tres states, ac liia

tria tempora copiofiùs exponunt Prophetç.vt quç funt (ecûdi opens Domini per virgam ferream ad ipfos inprimis aperciùs pertineat narrare,adEuan-geliftas vero magis qux funt prædicationis Euan-gelij, dum vtrique funt Euangeliftç, amp;nbsp;Prophetç. Vnde dixit Chriftus Apodolis, Spiritu ducturum ipfos in omnem veritatcm,amp; fibi nuntiaturum fu-tura. Euangelium pacis nuntiarunt amp;nbsp;Prophetae, ac nuntiabunt Prophetica tenentcs. Qiumobreni quando nutiata ab Euangcliftis, Prophens euc-nerint, ac vtrorunque Prophetia fuerit aperta mi-niftrisChrifti, vocabunturhi ex numero viginti 3uatuorfenioru. Quomodoprætereàfibi refpon-

eant Prophetae quatuor maiores, amp;nbsp;Euangelirtae in exponendis his quxfunt vtriufque aduentus Dominijdiólum eft in Marthaco.Diftinguit autein hie loannes in numero quaterno Prophetiam Eu-angeliftarum à Prophetia Prophetarum, dum il-lam exponit in quatuor animalibus di élis ante, 8c inquatuorequis : amp;hanc rebus aliis. item infra diftinxit leptem tubas fi^ili rationc, quod primæ quatuor canant certa opera diftindha ab aliis tribus didlis Væ, vx, væ. ôc hæc diftinólio aperta ponitur ca. I .Ezec. vbi quatuor aniraalia dicütur ambula-rc,vtfigncturEuâgclicaprçdicatio,amp; eins opus ira fecundo aduentu Domini,ad qua accedur duae ro-tæ,amp;iris.vt extetfeptenus numerus Mofis,amp;Ioa-nis. du verb tria dantur Prophetis, datur amp;nbsp;fepte: quiaquos tres ftatus cópleólitur Prophetia,in ipfis alfumit fepte ætates .amp; quatuor animalia du alfu-müt quatuor libros Legis, qiiatuor Euagelij,quatuor rnaior ü Prophetarü,auuraü 18c qux funt Le-

gis,amp;quæEuangclij, amp;quæ Prophétie: quçfunt ÎUtus tircuncihonis ,quæ fiint ftatus Euangelij, quæ funt ftatus apcrtx Prophetiæ: crgo aflùmic tres ftatus , amp;nbsp;feptcm xtates, amp;nbsp;(èptem tempora. Vilde loaues fcrinens Prophctiam hlij Dei, olten-ditipfum ambularc inter feptcm câdelabra aurea, feribere ad feptcm Ecclefias,aperirc fcptemfigilla, inittere fcptë Angelos tubis canentes. Et hic quo-que aperit fc ratio diftin(ftijamp; mutuioperis Patris, amp;nbsp;Filij, amp;c Spiritus fanóti: item quæ ratio fit,vt ea-dem tempora narrentur in feptcm Eccleliis ,in fcptemfigillis,in feptcm Angelis tubiscanenti-bus; atqucin feptcm Ecclefiisaftiimanturætates dutfta prima ab Abrahamo.non iolùmab ecclefia Apoftolica, in quasconducantur «Sefeptem tempora prædicationis in fecundoaduentu Domini: in feptcm figillislîmul qiiæ funt ætatum fuperio-rum,amp; qiiçfuntprxdicationisfccundi aduentus Domini: in fcptë Angelis tubiscanentibus, dum feptem tempora narrantur operis Domini in fecundoaduentu , in illagindiicunturamp;ætatesfu-periorcsftatus Enangelici. vt amp;nbsp;hîc mutua opéra iignificentur,amp;.'diftinôta Spiritus fandi : vt di-ftinda, mutua indicabanturPatris, Sc Filij, SI Spiritusfândi. Adquaiuoranimaliaiam redeû-tes, commode per ilia quatuor primæætatesex-ponuntur, item prima tempora repetitæ prædicationis Euangclicæ. quia in ipfis fignificatum fuit amp;nbsp;ipfum tempus Apoftolorum prædicantium,amp; tempus Martyrum , amp;nbsp;tempus Sylueftri, amp;nbsp;tempus defedionis Eccle/îafticorum à Chrifto vi-^cuteprædicationcEuangclica. poft ceftante ilia publiée

publicèvï^cre,fcquuntur trcsætates vcnturæfiib iudicium Domini cxpofitum inProphetis. item cœptaprædicationeinfecundoaduentu Domini primum animal oftendit equum album, dum in Luthero, amp;nbsp;aliis vincit Chriflus , progredituc prædicatio. fccundum animal oftendit cquiiin ruffum , dum vigentc ptædicatione Inquifitio ôc tyranni interficiunt ciedentes . tcitium animal oftendit equum nigrum ,dum pcifecutionepro-bantur multi,amp; funt qui deficiunt à vita,amp; à do-ftrina: homo niger Papa per concilium primum Tridentinum lui pro Euangelicis oromulgat. quartum animal oftédit equum pallidum,inquo pallida morsfignarureorum.quibus dicituriQuj non ctediderit, condemnabitur : amp;nbsp;credentibus prætercætcrosadeft Papa Paulus quartus Caraf-fa cquus pallidus. amp;hæc quatuor tempora du-cunturinquadraginta annos prædicationis, feu illi quadraginta anni diftinguuiitur in quatuor tempora' primum vt indiccturin Euangelio elfe Prophetiam defecundoa^uétu Domini: amp;nbsp;præ-dicationem fccundi aduétus Domini fuillecan-dem, quæ in primo: amp;nbsp;quæ eft fecundi,fuiire de-nuntiatam in primo:indicarcturpriùs oportuifle prædicari Euangelium,dcindcilla cffici quæ nar-ranturin Prophetis defecundo opereChrifti in eiusfecundoaducntu.quçquidemin toto Euangelio funtfignificata', amp;nbsp;apertis verbis diftinda cap. 14. Matth. amp;nbsp;13. Marc, dum quæfuntProphetarum bicuiter amp;nbsp;fummatim colligit Chri-ftus,arque monct prædicationem Euangelicam Bntcccfturam.prætercà eftillenumerus, amp;nbsp;tepus M J datum

l8^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T ACOB. BROC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

datum pœnitentiæ, vt vidimus in prædicatione lonæ.vtpræceream Mofcm,Eliam,Chnilû,qua- ’ draginta dies amp;nbsp;nodes noncdctes . amp;nbsp;in diuifio-ncquadraginta in quatuorfignificaturrepctitio Euangclica,amp;illiusinculcatioperpetuaamp; petfc-da, præfcrtim iudicio magno in gladio amp;ignc futuro ftatim.Quæ erunt alia,dabitDominus per alios, amp;nbsp;alio tépore. Cùm cxpofitum fit quare ætatcs,amp; tempora quatuor fignata fint in quatuor animalibus,amp; equis;amp; quæfintillæ ætates, amp;nbsp;tempora, faciliùsquæ dicunturalTequemur. tyfudiHivnum ex quatuor Miiwahbw. Qu,æ nun-tiata fuerant inMoledecredentibusEuangelio, ' velutiin Abrahamo de feminc futuro credentiu, apparct in Apoftolis, amp;nbsp;in eorum difcipulis, qui appellatifuntfilij Dei, amp;nbsp;fernen fandum. Vndc hîc videturaperiri tempus Apofioloruna, quâdo eorum difcipuli pnçdicabant Euangeliû. in quos , animaduertcbatur quidem ; fed non ira, vt poft fadum ellàtyrannis, quandoedidopublico iu , omnibus terris iubebamurintcrfici omncs profi-tentcs Chi'iftum . Tanquam vocem tonitrui. Pr.t-dicatio Euangelicalonge latequeauditunnccfint? contentione,conflidu,amp; côculTîonepugnan-tium. famadeCultoribus Dei,de Patriarchis, de Ifraëlitis:vox Mofis,amp; Prophetarum; vox Pauli, Apoftolorum, amp;c Dodorû: vox Lutheri,amp; alio-rum.fuittonitruum auditum in toto terrarûor-bc.dequotonitruo dicctur amp;c cap.8-/^!ni,ô‘zgt;ide. Quj fe contulerint in ftudium diuiniverbi,vidc-bunt, amp;nbsp;cognofeent magna opera Domini, apc-tientur illis figilla. vnumquodq; animal repetir,

Veni,amp; vidc.quia tempore Apoftolorum, amp;nbsp;aliis temporibus deinceps debuerunt Chriftiani pij intueri quæ fiebant in populo Dei, amp;nbsp;ill a in Dei verbo recognofcere. maximèveró debuimus nos, dum in fecundo âduétu Domini prædicatur Eu-angelium , attenti efl'e in omnibus quç fiunt, ac omnia recognofcere cùm in Mofe amp;nbsp;Prophetis, tum in Euangelio,ac in ptimiscapite illo 14. Matth.Marc. 17, amp;nbsp;18, amp;nbsp;ii,Luc. vt præ-teream quæ monuerunt Apoftoli. repetitur amp;nbsp;quater Veni, amp;nbsp;vide ; quó,vt qiudem exiftimo, attenderent omnestiut audiebantprçdicationem amp;nbsp;tempore Apoftolorum,amp; Martyrum,amp; dein-ceps:itcm qui noftro tempore eandem repetitam audierunt; attenderent, inquam , ne négligèrent qua;funt vitæEuangclicç;attcndcrcntilJud;Qy crediderit,faluabitur; qui non crcdiderit,conde-mnabitur: attenderent miniftri verbi nccredétes, neipfi ab Euangelio abducerentur . amp;nbsp;hoc vidc-turindicari in tertio amp;nbsp;quarto equo. Debuimus fmiul nos venire ad Chriimm,ad eius verba; con templari quæ nuncloquitur,amp; agit; quçagit, amp;nbsp;loquituriingulis temporibus, dum vocat omnes iniudicium magnum,

eefUHs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.in equo alboconlpici-

tur Chriftus-.item fimul amp;nbsp;prædicatores, quorum dodrina ôc vita debet elfe candida in Chrifto, amp;nbsp;per Chriftû.apud Zachariamcap.i.amp;ó.inequo albo fignificatur quoque prædicatio, quç amp;nbsp;hîcft-militcr indicatur, vbi præiértim loquitur primutn animal:amp; vbi exiftimo intelligr illud cap. 14. fimi-lern homini federe fupernubecandidara. vt candor

i88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IACOB. BROC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

dor ille fit agni immaculati prædicati à candidu ' prædicatore. £t quifedebat fuper eum, habebat ar-', çum. Verbum Dei eft arcus, amp;nbsp;gladius, longe propc attingens: vulneransnon credcntcs, vt pereant: penetrans corda ctedentium viquc ad diui-fione animæ. Si Ipiritus. Et data estei corona. Aii'i tcquam vincat ,datur corona prædicatori ab illo^ qui cum mittit. quia quem mittit Dominus, non poteft elfe non viclor amp;nbsp;quia in prædicatore agit, amp;loquiturChriftus ,data cft ab initio corona, amp;nbsp;victoria à Chrifto. Et c.viuit vincent, vt vincertt- J Verbum quod mittit Deus,non redit vacuum, hie igiturfignarur ,Apoftolorum,amp;’horum diftipulo-rum prçdicatio: amp;nbsp;illorum qui cum Luthero per-fèucrarunttucriprædicationem Euangelij; amp;qui digne in ca fe gcllcrunt, amp;nbsp;iecundû cam vixerunt. fignaturamp;prædicatio promiftionum Domini in Abrahamo,Ifaaco,amp; Iacobo:itcm pugna Abrab?. amp;lacobi,quiviceruntgladiofiio,amp;arcu ftio.hxc trina prædicatio fuit viótrix contra impios, contra tyrannos,contra Papinas, apertaque funt nobis in hoe primo figillo quæ funt prominonum Abrahs per Enangelium:quç funt Prophetiç in Eiiangclio eorum quædebuerunt confequiftatimpoft Apo-ftolos, amp;nbsp;initio prxdicationis in fccundo aduentu Domini.vt vidoriaprçdicationis cœprç in Luthero,amp; ali is, fï t apertio primi figilli,dum comproba-tur cadem,quamprcdicauitChriftus,amp; Apoftoli.

Etcum aperuilfetjigiim fecundum, audtutfecun^ ium animal. QiiodEuangeliumprçdicatum eft in cqno albOjVt perfide renalcemurfilij Deiin Chri-Jlo:idcm Euangelium nuntians Cliriftum viäi-mani

mam falt;^um pro nobis, prædicat nos deberc pari cumillo, vtfimul cum illo deinde glorificemur, Q^are fecundo tempore fiue «-crate audafuitmi-rabiliter perfecutioper tyrannos in omnibus locis contramartyres,audaque perPapam nunc,amp;pec tyranosjdu ab his in toto populo Chriftiano cœptî funt credentes vatiis pœnis affici amp;nbsp;morte, poft fufeeptam prædicationem cœptam à Luthero, his aurem perlecutionibus refpondet Pharaonica amp;nbsp;Ægy ptiaca feruitus,amp; oppreffio populi Ifraclitici j item pugna deinde contra impias genres, eo tempore non potuit elfe pax inter ifraelitas, amp;Ægyp-tios, ac impias gentes:diu tyrannorum fæuitia ir» martyres durauit: Pap.xvero amp;Papiftisnuncno-biieû minus poteft elle pax, quàm olim Ægyptiis, ô: gctibus cum Ifraelitis : tyrannis cû martyribus. Equus enim ruft'us fignat fanguiné prçdicatorum , amp;nbsp;credentium; fiue implacabilcm animum, amp;nbsp;in-

i làtiabilcmcrudelitatem erga Euangelicos, anncgt; lyio.promulgatPapaLutherum hçreticum, ôc

• eiusprçdicationicrcdctes ha);eticos, vtprincipes» populi perdat omnes credetes EuagefioChrifti.

£tdatusefi et gladius magnus. Propter iudicium quod cœpit à domo Dei, amp;nbsp;definet in pœna amp;nbsp;cae-de impiorum , vt interficiant fe mutuö, amp;nbsp;is qui venic de Edom inquinat fanguinc veftimenta fua, lfa.65. Extra Ecclefiam impijpios interfcce-runt: inEcclefialudæi amp;Chriltiani interficiunc Fratres. Quç cœptç funt internetiones tempore Ic-gis,amp;patrü, rcpetit«-c tempore martyrum, inftau-ratx tempore Papatus, audæ nunc vehementius, conuettciur tandem in impios vt onuais fanguis;

£t cùm aperuijfet figiilum tertiH, audwi ttrtiurtt animal. Poltquam creditum eft Euangelio atquC inillotuendo fuftinuerunt fideles afflióliönes omnium gencrum, promitrebat Euangelitim prçmiâ ' præclara J amp;nbsp;infignia viétoriæ inChrifto. qui af-[ fumpfit libi regnum Romanum, in quo pofuic Epifcopum, quemadmodum pofuerat Adamum in horto voluptatis, vt colerct hortum, ederet fruâus; veruntamen neattingerer lignumfitum in medio paradifi: Papa adminiftraret Ecclcfiam, ; Imperator ftatumpopuli Chriftiani: pcrcipcrent verb ira fruótus iri fuo munere, vt in adminiftran- ' do non facerent feChriftos; non fuis legibus, 5^ c arbitrio, motu proprio, vt aiunt, adminiftrarentj lèd Dei legibus, amp;iufi'u. quæ optio dabatur Adamo amp;nbsp;Euæ, data fuit EpifeopoRomano, Ecclefia- . fticis, amp;nbsp;Regibus. Optio ergo hçc fignatur in fta-lera, vt pondèrent Ecclefiaftici, amp;nbsp;alij miniftri in populo Chriftiano , vtrum velint feruire Chrifto, an elle jpfi domini l^oChrifti. inequo verôni-grofignificabatur futurû, vt Papa pro vefte nigtâ rubeam inducrer, ac tenebras eilet allaturus in pô pulum Cl'irirtianum:quod amp;nbsp;fecit. vt Adam indu-yit peccatum in mundum,ita Papa inobedien tiani amp;nbsp;defeôiionem à Chrifto. hoc verb exponeturca-pite duodecimo abipfo loanne.

Et attâtuivocem- Contra illudfaôtum Papæamp; Ecclefiafticorum clamant quatuor animalia. quia totum Euangelitim id agendo violarunt,deficriint efte nati in Chrifto, conformari Chrifto in vita, amp;nbsp;paffiohibus j vincerc lêipfos, amp;nbsp;cupiditates, amp;nbsp;Sa-tanam:

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IM APOCAL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I9I

tinam : dcfierunt Papa, amp;nbsp;fui, eiTc ciues cælcftcs, acdomefticiDci:contrariafufcepcrunt:fadi func Gentiles, vtptiùsfuerat. amp;c hæc niihi videtur clTc cau(a,cur vox vnacmedio quatuoranimalium audiatur: quia violauit Papa Euangeliu, totam-que eucrtic eius prçdicationé . nam dum dicitur, Chenix tritici denario , ôitres Chenices hordei dcnario,exiftimo intelligi totam prædicationem verbi Dei, quantii à Papa amp;nbsp;Satana effici potuir, fuilTc fublatam;à Papa repudiatum çternû Euan-gelium, tota Dei legem , amp;nbsp;quicquid locutus eft Spiritus fanftusindiuinisliteris. intriticocnim fignauit Chtiftusprædicationem Euangelij,cùm dixit: Exiit,qui feminat,feminarc;itcm,Regiones albæ fadæ funt ad medern . item : in Lege fpica: iubenturpoftferelinqui. quarehîcpertriticum prædicatio mihi videtur intelligenda . quód verb dicatur Chenix tritici,amp; tresChenices hordei, Euangelium i ntelligo,quod continctur in Lege, in Euaftgeliftis,in Prophetia.fiue Euangeliu prç-dicatum tempore Legis,tÄnpore Euangelij,tem-pore innouatæ Ecclefiæ in euentis Prophctiæ.Si-uc dicamus, dum refpuitPapa amp;nbsp;fui Ecclefiaftici Euangelium, refpuuntpromifl'aquaecótincntur in libris Mofis,amp; Deum Pattern-,refpuunt dignitatem Scgloriara filiorum Dei,amp;Iefum Chriftvi: refpuunt prçmia futura, amp;nbsp;dona Spiritus fanûi, ipfumque Spiritum famftu : pro nihilo habueriic tcrrâdefiderabilemjPfal.105. hunc locum aperic nobis Ozeascap. j. dum dicitur Chriftianisalie-nis à Papatu/vt in quindecim agentcis retincant celcbrationcm Cœnæj Sc mcmoriam Chrifti pro fc

fepafli:atqilc in Choro hordei, dimidioq-, Chore hordei prædicationem Euangelicani, Deique verbû. nam in Choro hordei fignacur terri us ha-tus,amp; prædicatio Eiiagehcain Prophetisnuntia-ta.in dimidio autem Choro hordei tempus medium in fecundo ftatuFilij, quando promulga-baturprædicatio ab Apoftolis fufcepta.qux rota futura erat medij temporis flatus Filij, amp;totius flatus Spiritus fandti. dico futurä medio tempore , quando amp;nbsp;quam diu puré fuit nuntiata poft Apoflolos. quod repus vocat Daniel dimidium Hebdomadis. Acfiintueamurtépuspræteritum, non autem futurûfolùm, Scagidicamusdepræ- I dicatione, quam retinebantpij viri flatus primi Patris,amp; dimidij flatus fecundi Filij,forte ita di-cemus: iuffum elfehis,qui nonfaccrentcum Pa-pa, vt rctinerenr promiihones quç funtinlibiis Mofis : item gratiam fufeeptä Euangclij: reliqua quæ confequi debcrct,expcólarét, vcluti in Ozea dicaturpiis viris, poftquaEcclcfiafliciPap.^irc-cefTerunt acuitu ChriWi,vtretincant ipfi quodfi- । bi efTctdatum , chorü hordei,amp; dimidiumcho-rum hordei : hoc efl, ipfam prædicationem , quï fuit primùmLegis,deinde Baptifmi vfq; adipfo-rum tempus,quando coepta fuit violari.ipfàin retinerent,arque expédiaient Dominum,à quo re‘ liquafufeepturi effent. DePapa autem amp;nbsp;de Ec- ' elefia Romanaloquendo fît mentio dcchenice tricici,amp; de tribus chenicibus hordei, vt figuare-tur,dum prçdicationem Euangclicam violariint, violafle Legem, amp;nbsp;Prophetiam : dum peccarunt in Chriflum, pcccalTefimul amp;in Pattern : dum

priuarunt Ce prædicationc puraintegrâq',,amp; gratia Filij, priualFe fc omnibus promiflionibus, amp;nbsp;donis quæ obtincbiintur in ftatu tertio. Denario^ Violaiiit ôc rclpuit prædicaTioncm, Sc giatiam Euangelij dcnario zrefpuit ptomiffiones Partis, amp;præmiafutura denariotobauaritiain Siambi-tioncm afpeinatiis cft Papa munus fuuni; pro fca tella lentis,pro nibilo habnitius hærcditariuin. Eadcm perftiterunt reliqui propè Papç agere,qui confecutifunt. ac inulto magis noftro hoe tempore repetitçprædicationis Chrifti,prohibuitPa* pa cum luis Ecclefiafticis amp;nbsp;Principibusprædica-tionein Euangelica, amp;nbsp;libros in quibus illa con-tineretur iam innouata : quantum potuerunt, quibuspotuerunt, prohibuerunt facra Biblia ; in-terfecerunt quos potuerunt Euangelicam doiftri-narn repetcnres,amp; fe Euangelicos profitentes. Dum ad ftateram rcuocatur veritas, amp;nbsp;Cócilium cogiturTridentiprimüjibi profuo denarioeucr-tit Papa prædicationem Euangelicam. Epifcopi pro denario quem habenel Papa, perrnirtunt Pa-pæ vtfua.non Concilij decreta,proponanturpopulo Chriftiano. hidoria doceattotiustemporis Papatus,quar egerit Papa contra omnes fc a.d do-ftrinam Euagelicam, Sc munusApoftolicum re-uocantes. Vmum oleum ne Uferis. Qiiarnuis ta Papa pro denario refpueris æternum Euâgelium, Legem,Euangeliftas,amp; Prophetas: quamuisdo-â:oresantiquos,quifuerunt poflApoftoloSjPto-phctas,amp;nuperprædicatores Euangelicos jtamé non potuifti prohibercleôlionem verbi Deipiis viris:non librosfacros veteris Sc nouitenamenti

violate, quin verbum Dei remaneret integrum, id cnimvetitum fuie à Deo, contra cuius vol un tat ein nemo venire poteft. Spititum fandfum non poteft prohibere Papa,quin impellat quos vult ad ledio-nem verbi Dei,ad prçdicationem illius, ad cultuni Spiritus,quantumuismulta fibi proniittatPapa. Ophni amp;nbsp;Phincs cum patre non potucrunt effi-ccre,quin Samuel obtineret fuumlocuminccver* bum, quod Deus in eo locutus fuerat, impedirc. hos multi imitati funt vfque ad eos, qui Chriftuin crucifixerunt : vt Saul, vt alij parùm pij reges : vt populus amp;nbsp;ante captiuitatem,amp; poll captiuitatem. Poll Apoftolos Ecclefiaftici Papæi femper auxeriit eandcmimpictatem.Hadlenusexpofitafitfenten-tia tertij figilli: in quaadhuc videtur quçrcndum, qua. ratione equus niger ponatur pro tertia state, incipiendo earum numerationem ab Ecclefia A-poftolica, quando tertia hæc ætas fuerit EcclefiX tempore Conftanrini, in qua plus cultus prodierit in luce fadlaipfa liberajacmulier fueritvifaveftita foie, qiiomodo prodci^riodefecitàChriftotunc Ecclima ilia vcftitafole? verum hocquidem eft-, fed tunc .Eidlafuitdiuifiofignatainftatera. Syluefter, amp;nbsp;alij Ecclefiaftici reuocarunt fe addenarium, fernen a litem mulieris veftits foie petiit deferta rc-tinens cibum verbi Dei, amp;vinum,amp;oleum, apud illos er go qui retinuerunt verbum Euangelicuiu, fuit, amp;nbsp;perfeucrauitpiusculrus. atq;ita mit tertia ilia æta; j piorum. in Papaaurem, amp;nbsp;Papatu contià res fc h: ibuit. Papa induit veftem rubeam crudcli-tafis pri’orum tyrannorum; quæ finon tunc, at {ióftinfijxcceflioribusexarfit. acdum extra rubei

Papa, amp;nbsp;collegium Cardinalitium, intus funt te-ncbræ: hæc ofFunduntur vniuerfæ Ecclefiæ, amp;nbsp;prædicationi. arque ira duæ Ecclefiæ deinceps per-feuerantjBabylonica Papæ, amp;nbsp;Apoftolica mulieris dudæindelertum.Ethæc prodiens nunc in publier , venir cum Papiftica in iudicium, vr de vrra-que iudicium fiar.quomodo autem faóla fir diuifio barumduarû Ecclcfiarû,cxponet Toannes cap.ii. iudicium cap. 17. Intereà vox quæ exit c quatuof ànimalibus, eft ipfum Euangelium, quod diftin-guitveram Ecclefiam à falfa.

Cftmaperffijjet ftgillnm ejuartum. Quartutn tempus fignificatur in equo pallido, quando non hiulto pou quàm Papa induit veltem rubcam, fa-da eft Ecclefia Romana alia ab Apoftolica : nee vi-detur fuiftè interuallum temporis longum ab æta-te tertia ad quartam, vt non fuit in Adamo à rem-porc quo ingrelFus eft inparadiium,amp;dumpec-cauit. Et vt Adam pcccando incurrit in mortem, ira Ecclefia Romana cum Papa fuit mortua, amp;nbsp;mortem attulitomnibusàecum facientibus, dum fopitam vult elTe prædicationem Euangclicam, dumadmittitin populum Chriftianum cerimo-nias ludaicas, amp;nbsp;cultum impiarum gentium antiquum. moriuntur ergo Papæi in ccllatione prædi-Cationis, amp;nbsp;defeendunt in infernii. pertraxir enim Ecclefia Romana amp;■ Papa alios in cultum Diaboli, in mortem, amp;nbsp;in infernum, dum per tempus, amp;nbsp;tempora, amp;nbsp;dimidium temporis vera Ecclefia incolit deferta; dum facrificium,amp; boftia,verus cultus Euangelicus defir in communi conucntu,amp; publicOj dum Chriftus differr aduentum fuum

iccundutn. amp;nbsp;cùm id dicam, non intelligo omneS (ùb Paparu fnillc perditos ; quia vidi multos amp;nbsp;viros fiinplices, qui in vita amp;nbsp;morte rctinucrunt illudfirmum, vtin mifericordiaDei per mortem lefu Chrifti fitam haberent fidem de fua falute.

£t data ejitlU pote fias interfieiëdi fupra t^uar.Vgt;vim commoratio amp;nbsp;vita Ecclciiafticorum debuit efl'c in cæleftibus-,dum debucrunt cfficere vt itidem eilet vita totius populi Chriftiani, ipfi terreni fadi amp;nbsp;genres, vt priùs fuerant antequàm Chriftum cognoicerent; cogût vtpoiruntomnes idem elle, quodipiî fiint. atqueeos interficiunt quiàferc-cedunt,acfeconferunt adprædicationem Euan-gelicam. idque agunt fupraquadrantem terrç:hoc cft.fupcr totumpopulumChriftianum diuifum in quatuor orbis partes, obtinenté termines duo-deeimtribuum Ifrael.quæ tribus pofitæ funtad Oitum, Occaiùm, Meridiem, amp;nbsp;Septentrionem. lt;jZlt;ïlt;/w.Non folùm finguloscredentespercutitEc-clefia Romana fidos Chrilli ; fed femper impulit in arma principes, amp;powlû Chriftianum, Fame. Necauit populos fuaautnoritate Ecclefia Romana cultum impium confl:ituendo,amp; Ecclefiam Chri-ftianorum priuando prædicatione,qua omnes,qui laluantur, faluari oportet. Et morte . Multos igne combuffit,ac mulris generibus mortis fuftulitè medio. Et d befliis terra. Per magiftratus politicos interfccit Ecclefia Romana non folùm priuatim Ä: feorfum quofdam;icdamp;cçdcs vniuerfales fecit. VtChriftus permifitPapæ amp;nbsp;Ecclefiæ Romanæ, vt interficcrent Euangelicos, permifit amp;nbsp;vt à Poli-ticis intcrficcrcntur. Hæc omnia quæ dida funt

de quarta ar rate, quando Papa cccpit vti tyrannies authoritate, eademintelliguntur perafta quarto temporeprædicationis Euangclicæ. quæ vis Anti-chnlhca maxime viguit, amp;nbsp;auéta fuit Papa Pauio quartoCaraftaobtinentePapatum , amp;nbsp;apcrientc aditum ad perturbationes quinti amp;nbsp;fexti temporis, vt oftendetur cap. 16.

Et cf(maperuiffetfigUlnmejuintiyVidi frb ait are. Ætas qiiiuta cap. i .Gen.tribuitur tota bcftiis.vn-de quinta ætatequando tyrannis Papæa fuit fir-mata,amp; audta per Carolum magnû, propè ablata fuit cognttio Euangelij -, amp;nbsp;propè omnes fadli fuerunt vtanimantiarationisexpertia. delicranc tue Euangelij defenfores, amp;nbsp;boni doâores aperte loqui. iccirco cap. 13. vbi exponitur hæcætas quinta,beftiafurgensc mari,amp; beftiaterreftisdi» citur dominari ; rcliqui geftace imaginem beftiæ. hç autem beftiç vim fuam oftenderunt maioreni tempore quinto prædicationis Euangelicæ repe-titæ,quando prtæ funt perturbationes Gallicanæ» ôi Belgicxûn Italiam duîta fuit inquifitio Hifpa nica: concilium fuit fccundumTridentinum, in quomachinataell Ecclefia Romana peftem cor-porum,amp; animaium,vt infrà dicetur.Hoc quin-turn tempus videtur duólum ab initio perturba-tionum Galliatuiu vfque ad cædem Gallicanain anni 1571.feudPapatu Pauliquarti ad candeni cardem Euangelicorum. Qjye autem internecio Euangcliorum faófa fucrit hoc quinto tempore in Gallia,amp; in Belgico,hift:oriadoceat. tempore Eliænuiltacontigcrunt fimilia,amp; deindetempo-re aliorum Prophctarum.Vilt;iIiy«^4/f4rc.Non re-

pctamhîc quaemuhisinlocis veterisTcftamcnfi didlafuntde altarcvndc varia incerpretatio elicî poflit. illud tâtùm dicani : Altare vidcri hîc mihi poni pro Chrifto, pro eius pio cultu, ac facrificio fpiritiialijCui præfit Ecclcfiafticus ordo. Si altare pro Chrifto capias,intelligcmembraChrifticnl-tutu Chriftituentiainteremptaab Ecclcfiafticis. quos latuit aliqiiando, illos quos combulTcrunt, fuifl'e membraChrifti, amp;iamnon latet oppu-gnantes veritatem cognitam. Dum veto in altari hmulintclligispium cultum , ac verum facrifi-ciuna, nofcasfub altari dcciderc cineresfacrificij, quod fupcr altaremacftabaturDco,ßcconcrema-baturin odorem fuauitatis. hinc diôtum cogno-fcamusfub altari animas interfeôtorum propter verbum Deiclamare: quôd ab Ecclefiafticisob pium cultum Eiiangclici fintcocremati, in quo fefequi verbum Dei contendebant : amp;nbsp;ob tefti-monium quôd teftarécurefleverbum Dei, quod loqiiebantur, verum cultum, amp;nbsp;veram prædica-tionem Euage]icam,amp; flpoftolicam,quam nun-tiabant.vt vidimus fadum. Dum autéfunt per-turbationes Gallicans, amp;nbsp;bellaperfcueranr, Si magna fit internecio Eiiangelicorum, clamât hi: Qf^ufcjtte,Domine,i^uiverax. Et pe-tuntjVtChriftuspræftetpromillà, liberctiamfed tyrannide Anticnriftica, Si à cædibus, nunc tandem, quando venit, ac cœpit virga ferrea agere; adfit iudex, qui Ln veritate iudicaturus fit orbem, vtdicant.’Tu qui es Chriftus Dominus omnium feculorum,non autem Papa,nonquifquam alius lyrannus : es fanlt;lus, qui præftas omnia qus lo-

cutus es vcrbo tiio fando in omnibus diuinis fcripturis.'cs verus,qui verbum tu um nuntiafti,ÖC verum cius cukiim, amp;nbsp;in veritateomnia iudicas;. debes hoc tempore indicate cauiam nofttam vc-lam. quum fis Dominus, quum potens, quum promiicris, debes pro eadern veritate ftarc quam prædicaftij indicate ac punire illos qiü habitant in terrai eos qui fâûi funt tena: faóli funt genres, vt olim fucranf.alij ædificatores turris Babel,có-burentes Dei cultoresjalij Eiàu, Pharaones,Phi-lilbhçi, Antiochi,Ncrones,Dioclitiani.amp;fimilcs. aCjVt extat in Prophetis, funt Fadi ilU, quifein-tcrficicbantjqnumfufccpiflcnt Euangelium. Et hçc pertinent ad cap. 4. lib. 4.Efdr. amp;nbsp;ad Plâl. 44. fr dataptntßngulisflolaalba. Prophctis,qui pro-pterverbum Dci paffi funt : Chriftianis ante, amp;nbsp;nunc,pallis propteridem verbum,ptæmiû manct eettum. vt in Chrifto vid clicet palîi,in C hrifto iu-ftificati inucniantur, ac in eo glorificentur, in-terca vtintcrfedorcsPrMhetarü lucruntpuniti, punientut Sc Papiftæ. red expedanduin eft vt perficiaturindicium Domini in domum fuam; intcrficianturquiintcrficiendi funt inapertione fexti figilli. hoc cd,à tempore cædis Lutetian« anno 1571. Sc dcinccpsdum væfccundum, Scy^ tcrtiumaddudü fucrit in magna petturbationc. in feptimo figillo erit finis.

Et tfidi quum aperitijfct figillttm Çextum.\^îc de-fcribiturfexta çtas ante Hieroni mum Sauonaro» lam dudaillaab Abbate Ciryllo , Sc loachimo; feu ab Albigeris: amp;fcxtum tcmpusàpiædicatio-nc Luthcri,quandainGalliis ab anno x;?!- 14.

Auguftifadæfuerunt cædes Euangelicorum V* niuerfalcSjamp;deinceps fuerunt bclla amp;occifio-ncs,tandemqucinduûa eft magna perturbatio. In terremotu lignantur cædes vniucrlàlcs, in qui-bus popiili, amp;nbsp;datus publici in fèditioné, per-tutbationé venturi fint : cædibus , amp;nbsp;igné niifcc-bûturomnia, bine dixitChrift;us:Erittribulatio, qualis non fuit ab initio mundi. erit tempus an-guftiæ, ait Daniel cap. ii. quod non fuit antè. commotione commouebitur terra : agitationc agitabitur terra: contritione conteretur terra,cia-mat Ifaias cap. 14,in Prophetis aliis multade hoc tempore extant. Sol fallus ntger tanquàm fac-eusßltcinus. QUjUm Euangelici interficientur, amp;(■ €ritvbiq;multisinlocis plurima mortis imago, ftatus ipforum tenebris inuoluetur : vbi non erunt cædes, erit timor, amp;nbsp;tremor, ecce amp;c in datum Papifticuminuadenttenebræ: Ecclcfiæ Ro-manædatus concutietur Papa: qui fuit tanquàm Sol in mundo: atqueEcclcfia Romana, quæ ab impeiitis habita fuirpr? muliereamida Sole,de qua agitur cap.11. cognofeentur tandem fuilfe dracones,amp; tenebræ.-cadentquedefuaauthori-tate, amp;nbsp;fient obicuri. erunt tanquam hi, qui op-preflr calamitatibus facco inuoluti cælcdium Slt;. terredrium mifcricordiam imploiet. Et Lunn^a-Rae^vt fanguis. Reges, amp;nbsp;principes. Sc datuJ politici bello inuoluti,fe amp;nbsp;alios fanguine com-maculabunt. Et flella de ceslo cadentfuper terram-Doüorcs, prxlati, duces, amp;nbsp;in altioribus gradi* buscódituti.amp;authoritatepollentes inEcclefia, amp;nbsp;in populo cadent,VIficus,quigrolîî appellan-

.• ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur^

tur,amp; funt; tanquam magno vcnto flantc cadunt ex arbore; ira illi decurbabùtur è fuo ftatu vi pet-turbationis,amp; tempeftatis futiirç agitati amp;nbsp;inuo-luri, ft Citia recejßtßcut liber qui conuoluitur. Status priorEcclcfialUcusinuolueturtotus illatem-^e(latc,nec vitra cmcrget.Æt omnis mons^ç^inful^ e fuis lacis mot£ funt. Reges tyranni deturbabun-tur è fuis foliis : Duces, amp;nbsp;Principes, amp;nbsp;Cardinales,amp; alij fimilcs ditiores décident è fuo ilatu: naagni 5c parui è fuis fedibus mouebuntur ex ea tcmpellate , amp;nbsp;commotione populi Chriftiani. Et reges terra Erminia.explicat hîc loannes quid intellcxerit ptr montes,amp;in^ulas■o^^ƒt■o»^iez»«t fe in fteluncts. Ex bac fimilitiidine vim magnain vexationumexpiiniit. quafimilitudine vfus eft ante I faias cap. i. verf, i ï • atque etiam petent lati-bula homines in montibus,amp; lyluis.fade Jede-tisjuper thronum.Viîcomnino iignificaturfecun-dus aduentus Domini, atque eins iudicium contra domum Dei, amp;nbsp;contra Papatum. quod non aduerteruntpropè omne’vt dixitChriftusrCùm venerit Filins hominis, putas quôd inucnict fidé in terra? iub fexta tuba hæc repetentur.

Antequàm fiatiudiciû,amp; intereant in co multi, fccernunturquifuntfuturi Ecclefia Chtilli, cumeo regnatuti.

‘Eofthac. Quiafexto tempore Hunt ilia in per-turbatione magna.quæ d i ôta funt in fuperiori ca-pite,amp; eft: magnum iudiciû ; fitque fepatatio co-rum amp;nbsp;qui futuri funt ad dexteram, amp;nbsp;qui futurt funtadliniftrâj cxponiturhæcfcparatio,amp; quo-

modo fiat, amp;nbsp;qiiomodoapparituva fit poft iudt* cium pcraôtis magnis cædibus.

cjuatuor Angeloi. Mihi videtur hîc oftcndi «ntequàm magna perturbatio infurgat, futuruni aliquod tempus quo quiefcant homines perditi, i ncftatiminducanttanquam mareæftuanspopU' I Jum D-ei in magnam tempeftatem, qua mergatut vniuerfus : futurosque Euagelicosinter fpem, it met'd, vt vidimus eucnifie in Gallia ab anno 1570 vfqucad 1572. fine poft cædem illam Gallicana ' vfque ad magnam perturbationem per Papatum ! inucótam . quod videtur fignificatum in quatuot Angelis tenentibus quatuor ventos terræ,amp;pro-hibitis nocerc, antcquàm fignentur qui non fint perituri. quatuor Angeli, amp;nbsp;quatuor véti ponun-tur,vt vniucrfalis vbique fignificctur perturbatio, vaftatio amp;nbsp;interitus. quodita videturinrelligcn-dum, dum ait : Neque fuper terram, neque lùpet mare,ncqucin vllam arborcm. hoceft, ncadhue ftatus Politicus,amp; Ecclefiafticus,amp;Rcgesomni-nopérdantur iudicio cœptoà domo Dei, amp;nbsp;cx-currente in peccatorcs amp;nbsp;impios. amp;nbsp;hîc duo ad-uertuntur: primùm,Dcum dare fpatium adpœni-tentiam,amp; mittercmonitorcs:vtfuitfa(ftumante cædem Gallicanam anni 1 ƒ 7O,amp; poft, deinde nullam vim clfc,amp; quæ poftit aliquem tueri, quin in-cidat in manum Domini ; amp;quae valeat cum per-dcrc,quem Deus faluare ftatuerit. vt inde non ca-fu,non Fortuna dicas efle falt;ftum,vt hieincolumis cuaferit, ille indicium Dei fubierit.

St vidt alterumt^ngelftm afiendentem ab ortu Solis. Chrift.us cuftoditurus eft fiios in magna ilia percur-

{lerturbationCj qucmadmodum fecit in cxdc Gal-icana anno 71.inquanonomncsoccififocrut

I dicuntur fuifle fignati fignoThau. ab ortu Solis : dicitur Angelus aïcendere, vt illi feruandi videan-j tur, qui Patres, amp;nbsp;Apoftolos, amp;c Chriftum fecuti fuerint : quibusque nrma fit ilia promiflio, Qui t credideritjfaluus erit : amp;nbsp;quibus ofFcttur fpes tna-gnæ lucis ab ipfis confpiciendç in rcuclatione lefu Chrilli,afFerentis in fuo fecundo aduentu promit-fa in Lege, 6c in Euangelio, 6c qux promittuntur in hoc capite. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habet ßgtllum Det viaentis.

I Chriftus qui nouit quidquoquo tempore fieri debeat; ûue Chriftus, in quo agit Pater quicquid fta-tuit futurum in mundo,amp; in Eccleha; cftque imago Dei inuifibilis; qui eft hires, amp;nbsp;rex, amp;admini-

1 ftuSjintelligendus fit in hoc Angelo, qui nuntienc ftatum futurum Euangelicorum, vt omnes parati fintfingulilucernam iuamardentemtenentesex-pcótando Dominum fuui#; dicentur hi afcendcro ab ortu Solis,quodvideant in Scripturisfandis-ftatum futurum regniChrifti,amp; fuotum,renentcs figillum Dei viuentis , prædicantes ilium talcm, qualera hadenus oftendimus,ac videntes euenta rerum futurarum in (exto, fiue feptimo tempore: habentesque in ea re vocationem. veluti ante nos fuerunt in Ecclefia Prophetæ, qui nuntiatunt futurum in magna tempeftate, vtfitres fuerint in vnoledo, malus qui fuerit in medio, rapiendus fit à turbine fuperftitibus duobus ilium circum-pledcntibus.omninoautem infigillo Dciviuen-

104 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I AC OB. BROC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• î

tis inrelligimus, quodeftfilij Dei, qui cft imago j Dei PatriSj inquaimaginc credcntes rormati funt filij Dei:qui debcbunt apparcre,quâdo in regno eu Chriftoconftituenturhæredes. Q^clamaunvocc ! ma^na. Per totum terrarum orbem excurrctvoX hæc magna Chrifti incumbentis fuo Spiritu fupra omnes mortales: vt prædicctur faluator credenti-um in magnis perturbationibus,amp; terræ commo-tionibus. quæ vox cognoicetur in omnibus iàcris libris, acfuiirc ab initio in his qui priùs propheta-runt,amp; eiîcnunc in omnibus credentibus. Nolite nocere terra, (jrc. Manifeftum fit Chriftuni lefum feruarc fuos,dum périt magna mukitudo:amp;ante-quam in turbinem ac tempeftatem vocentur flatus politici cû Ecclefiafticis , fignantur amp;nbsp;flatuun-turquinamfint non credentes amp;nbsp;pcccatorcs cji-ciendi è regno Dei, amp;nbsp;quinam credentes pij poti-turiillo. aenuntiauit hæc omnibusætatibus antè, amp;nbsp;nuntiat nunc verbû Dei eadem antequam fiant: vthîcfctamus, noncaCu remanfiire invitafingu-los fideles, qui reflabuIt incoiurnes poftquam fe- | datafuerit tempeflas bellica ,amp; perturbatio quæ ' per omnes partes orbis terrarum manabit : non cafu remanliire cerras Ecclefias, non cafu certos principes. Ac vt in Ægypriaca clade primogenito-rum fignatæ erat fanguincagni Hebræorû polles, itaquifq; fidelis faluandus erit infignitus caraóle-re filij Dei,dcalbatus fanguine Chrilli.àquo vt ab çterna morte, ira per eundé ab illo incendio bclli-co eripietur ab Angelis, qui caraólerem in quoiiis videbunt. necinquifitio.necignis, neeferrii, nec quidquam aliudcotra fidelem valere inuenictur.

£tauäitttnumerKmßgnatorum. Certûcftapud Deum.qui numeral omnes ftcllaSjamp; fingularum iiominavocar, certum elFe numcriim hdclium. fiuc iam Inc numerus proprius ac certus fit figna-torum , fiuc numerus finitusponaturproinfinito nobis,qui non fit infinitusapud Dcum; nolo ego bîc quicquam ftatucre. numerantur autem cre-dentesfub nomineduodecim tiibuum. quianos Gentes credentesingreffi fumus in duodecim tribus , in Ecclefiâdiftinââ induodecim tribubus, Vt caelum diftinguiturillis duodecim fignis,quos appellant,amp; domos, de qua re diótü eil in Mofc, amp;cap.i.huiuslibri. VndclfraelitasvocatPaulus credentes; quia Mofes dixerat, terminosGétiuin diuidendosfecundùm diuifionem tribuum filio-rum IfracEQuare in prçdicatione Euangelica vi-dendiim efl, quæ loca apud Chriflianos refpon-deaiitlocis duodecim tribuum,cùm lint fadi filij Ifraël per fidem . quae quidem loca fi in prædica-tione Euangelica non cognofcuntur,nifi genera-tim ex euétu , quod fimusgt;x duodecim tribubus nos qui credidimus,accedendum erit ad Prophe-tas. qui fecundùm diftindionem fadam à Spiri-tufando duodecim tribuum de nobis loquun-tur. quæ diflindio in diuinis literis veteris Tefla-tnenti ter,amp; tribus modisfuitcóflituta. vno modo vidimus in lofue : alio modo,vt fuit in populo ChriflianoobtinéteEuropam defcripta. nam illarepetitio diftindionis, amp;nbsp;collocationis duodecim tribuum tertio modo,vt diflinguitur ab E-zecbiele futura in toto terrarum orbe ; voluit indicate diftributioncm ptimam fadam in Syria;

in qua amp;nbsp;ilia fignificabatur, quæ fieri debuitîrt po pulo ChrilHaiio, ad quam relpexerunt Prophet«} atque tertia futura in tpto terrarû orbe. vt ad or-tumin Afiacognofcantur tres tribus :ad Septen-triones in Europa tres :ad Meridiem in Africa tres: ad Oceafum tres in mundo nouo, qui appellatut. Zodiacus, in quo diftinguuntur duodecim figna, ducitUr à Canero per Arietem, amp;nbsp;Libram ad Ca-pricornum. fimiliter duodecim tribus in cælo Ec-; clefiæ ducunturablfracle adChrtftum, àChrifti primo aduentu adfuum (ecundum .nosadtein-pus Lunaris regni, fine Ifraclitici pcrdudli fumus tilij lacob regenerati per Spiritum fanótum.Iacob fuitfilius Ifaacjnos per Spiritum fanólum regene-ratiin Chrifto t Ifaac pater lacob fuit films Abra-hx; nos per Spiritum lanótum regenerati in Chri-fto filij Dei patris fumus. quando venir Chriftus in medio temporum, cinxit fe zona cxleftis Eccle-fix ; atfumpfit in fe duodecim tribus ab Abrahamu vfque ad poftrematepora: quod in Ifaac faóta fuif-{et promiffio diuine bqjiedidionis. Pater in Abra-hami femine pofuit benedidionem futuram in duodecim tribubus.hic multa dici pofluntzfed hxc pauca attigifle fatis fit, vt pateat aliquo modo ratio duodecim tribuum extedi à lacobo ad Chri-ftianos , amp;nbsp;deinceps in regnum Ifraeliticum refb-tutum . Itaque loanncsvt moneret nos dehaerc prophctica,vtin Prophetis cognofeeremusnoftra, dequx fiunt hoc tempore,memorat credentes nomine duodecim tribuum filioru Ifrael, qui fumus nos : quia proprie credentes dicuntur Filij ifrael. vbi tribus Dan non adcftjfed eius locofuccedit Manat

ManâfTes. quia ludas Scariotes fuît è tribu Dan, in quam venir Papa : illius Epifcopatum alter ac-cepit,amp; huius alter eft accepturus,vt vidimus ca-pitc22.Ifaiæ:amp;vtnoui Prophetæ nuntiarunt. Verum hîc quaeret aliquisquomodo tribus Dan fit rcpudiata,quandoquidcm ilia capitcpoftrcmo Ezechielis recenfeaturinordineillatum,quæfu-turæ funt poftremo temporc. breui refpódcmus, quod vtinProphetislegimusMoabum,Ammo-ncm,Efaurcftituendos,ita amp;nbsp;tribum Dan.idque intclligirur in innouataEcclefia,cùm omnia locà à piis amp;nbsp;crcdentibus tantum obtincbuntur. Sc tunc qui reueitentur ad Chriftum Ecclcfiaftici Romæi,amp; quiconque Papiftæ, venient in nume-rum fignatorum,amp; in regnu Chrifti.vt illis pro-mittiturin fincprimi capitis Ifaiæ. non erit di-ftinâio pcrfonarum. qui fadus Domini,rcccrtc-tità Domino, pcribit ; qui alienusà Chrifto, fiet Chrifti: fakiabitur • fiet illud quod prædicarc iu^-betur Ezechielcapite j. amp;nbsp;55. Non inimiceinfc-dorPapiftas : vt veibumOeiintelligo ,itaillud expono; ac doleo vicem illorum., qui errore du-cuntur;malitia autem in Chriftum peccätcs,quis probabitîQuæ reliant de numero tribuum, de duodccim milhbus , de 144000 . explicabunt myfteria,qui funtfuturiininnouata Ecclefia : illud tantum addcmus de numero 144000, figna-torum : quod idem numerus ponitur cap. 14. vbi ætatefextanuntiaturfecûdus aducntusDomini, hîclibcrandi fignificanturabætcrna morte. Et fi aliquidmihi cfletdicendum.repcterem quærlixi in ornatu Aaronis de Yrim ôiThumim: de zona,

amp;detcrrcpetito nomine lehoua. ité quæcapiR! j primo huiuslibri. vndecolligerem in fingulish- । delibusfuturam gratiam quæ tuitin ProphetiJ» ( amp;c Apoftolis, fine dicas in tora Ecclciia : repctc- | rem amp;nbsp;illaquædiôla funt in præfatione in Exo« i dum. Po^thACvidi^c^ecceturbamulra. Hisqui numeratifuntlfraehtæin duodecim tribiibus,amp; inferci Innt in arbore, è qua abiciü fuerant ludafi noncredcnres.adiungentiirmultialijqui praedi-cationi Eiiangelicç ctediderinr,non folum ex his qui Chriftiani ante fuerinc appellati, ac numera-batur in duodecim tribubus,refpondétibus duodecim rribubus antiquis ludæorum , fiue in bas ingreflïsjfed ex omnibus gccibus,amp;nationibus, amp;nbsp;populis,amp; linguis, qui nunc promulgatæ prx-dicationi Euangelicæ crediderint, amp;nbsp;credent. In libris veteris Teftamenti Ci reótè vidimus, intclle-ximiis in quatuor prouincias träilatas elTe tribus quæ erant in Syria, in Geimaniam, in Gallia cum Belgica,in Hifpaniam,amp; in Italiam. amp;nbsp;in his fuit aquila illa quæ dcfcri^iturin quarto libro Efdix ! trium capitum,amp; duodecim alarü,amp; oólo fuba- ' lamm, aliæprouinciæ Europæ veniunt tanquam fubalarcs. de qua rc vidcatur interpretatio in El' dram. Ergo pr.æter fideles Germanos, Gallos, Hi-fpanos, amp;nbsp;Italos , qui (vtexiftimo) numerantur in illis 144000. fignatis,exaliisprouinciismagna multitudo credidit: item ex Tuicis,Perfis,ex tota Afia,Africa,amp; ex terris nuper inuétis ad Oc-cafum : qui omnes ingrediuntur in locum non credentium. Hi igituromnes cum illis 144000. millibus fignatis vocantur in ccclcfiam Catholi-

cam,amp; in Chrifti regnum, iuftificati per fidcm, Sc dealbatiipfiquoque infanguineChrifti, vióloria ferentes ex omnibus qui fe pcrfecuti fuut, qui ad-eiuntin concilio Chriftianorum,amp;rccognofcéc ülutem fuani in Chrifto apud Pattem, quem fo-luni Dcum habebüt.acfcmpcrDeum fuum pro-fitebuntur,amp; Chriftum regem,ac Dominum fuu æternum . Atquehïc quoque fignificacur concilium totiuspopuli Chrilliani,totiusqucorbis.amp;: adhunc locü videturpcitinercilludZach. 1.7.4. Inrtarvrbium ab(q;muro habitabitutlcrufalem præ multitudine hominü.fr omnes tyingeliflabat in «rcÂtfwrZirowi.Hçceadem dióla funt in fine capitis quarti,amp; quinti;quæbîcrcpctunturproptec myfterium , ôcquod plura concilia futura fint, vt tandem cum cæleftibus cicaturis hominû futura fit confpiratio ineundem cultum , qui Deo præftabitur.É’rrej^owd/t vnits dejintoribus.V)ïzïX.\it refpondit: quia cogitationibus ncftrisetiam rc-fpondit ChriftuSjSc Angeli eius. amp;nbsp;hæc mihi vi-oentur dici,vt omnes ccctfentes ex toto orbe, qui amp;nbsp;paflî funt propter Euangelium in magna per-turbatione bellica, cenfeantur vt priores creden-tesin numerum duodecim tribuum, Sc populi Chriftiani:qui adepturi fint regnum Dei,amp; pof-fefruriilludingrcfn( vtdixi) inlocû Papiftarum, amp;nbsp;non credétium. NoneÇurient.h.Amtz^'^zG.i.-tus (ecundus aduentus Domini'.falus expcótata; tegnum Ifraëliricum expeôl:atum-,quodexpefta-lunt Patres antiqui:erit finis ærumnarum,amp; per-fecutionum: eritaureum feculum , amp;nbsp;bcata vitaj in quam no ingredientur nifi qui babebût veftem

nuptialem:amp;tunc videbimusprimos fâélosno* uilîïmos, amp;nbsp;nouiflîmos primos . Non efurient Tnrcç,amp; aliæ genres beatam vitam vitra: quiain Chrifto habebuntiilam,amp; crût dcfenfi ab omnibus malis : fruentur bonis Chriûifincanxiafoli* citudine.

Inftauraturnarratio rerum ante denuntiataru* ita vteerta rationc æternum Euâgelium afliima-tur; certa ratione narranturquç (unt prædicatio-nis,amp;temporis fecundiaduentu s Domini:atque exponûturquç (iint quatuor temporû à prçdica-tione Lutheri vfq; ad perturbationes Gallicanas, nuntianturtria v^ttiû temporû confequentiû. zArgumentum aliud.

In figillo feptimo intelligimus fecundû aduen-tum Domini in Spiritu,amp;feptimamætatem,qua; diftinguitur in feptem tempora, vndc in feptimo figillo aperto prodeunt feptem Angeli canentes quæfuntfecundiaduentusDomini, priùsponi-turgeneratim ipfa præAcatio Euangelica inftau-rata per Chriftnm ad innouationcm omniumi quædeducetur in omnia tempora . deinde quia venicChriftusin Spititu,amp; eft flatus Spiritus fan- ' di,in feptem Angelis canétibus tubisexponun-turfummatim opera quç feptétemporibusfiunr, dum progreditur prædicatio.Exponuntur quids hoccapite quatuor tempora, quæ funt quadra-ginta amp;nbsp;plus annorum , d prædicarione cœpta in Luthcro vfque ad perturbationes Gallicanas , vt vidimus cap. 6. in quatuor animalibus, amp;nbsp;quatuor equis.Pnmùm capita dodorum P.ipiflarum funt

font fnAa, vifta difputationibus ; fruftus Eccle-fiaftici diniinuti, diim tanicn afflióliones amp;pcr-fcciitione fuftinent Euaugelicipoft Papæ autho-ritas niinuitur,amp; nudinationes Ecclefiafticorum, dum patiuntui Euagelicimorientes piima morte,perdiitur non cicdentes,qiii intereuntfecunda morte, póft habetur concilium primum Triden-tinum,in quo Ecclefiaftici à Chriftodeficiunt,amp; Ecekham perdnnt : décréta hæretica fupponunt Î'roCathoucis.quartû tempus eft inquifitio Pau-i quarti, quæ parit tria væ, amp;nbsp;hæc tria væ nun-tiantur in tribus reliquis temporibus.

cùmaperuiffetfigillum feptimum, Quoniam in figillis fcx fuperioiibus aftinnebStur ætates ab Apoftolisvfque adlecundum aduentum Domi-nij amp;nbsp;fimul fex tempora prædicationis in eodem fecundo aduentu, quæ tempora refpondent illis setatibus-, in feptimo iîgillo no tantum feptimum tempus oportet aff erre,quod refpondeat feptimo figillo ; fed amp;nbsp;feptem rci^jpora defenbenba font, idejue propter duascaufas. priinùm quoniamfe-ptimaætas,quæ eft fecundi aduentus Domini, compleditur feptem tempora operum quæ agi debueruntin ingrclfu in ætatem feptimam :quç tempora , amp;nbsp;opera diftinótè debuernntexponi. deinde quia ratio habendaeft Spiritusfan6ri,qui cft oftendendus vnus Deus cum Patre, amp;nbsp;Filio. nam in fepté Ecclefiis ante dicebamus indicari Patrécreatorem omnium,in quo fitFilius,amp;Spi-ritusfamftus. in figillis feptem verbum Dei Fi-lium,qui fit æternus cû Pâtre, amp;nbsp;Spiritu fanólo. in feptem iam Angelis tubis canetibus cognofei-

mus Spiiitutn fandiim mananté à Pâtre amp;nbsp;FilioJ vnûq; Deû cû Pâtre amp;nbsp;Filio, qui cgcrit omnia ab initio quæ fiierunt Patris amp;nbsp;Filij. Vnde vt Patri tribiitus eft fcptimus numerus in creationc Eccle fiarü ab inino mundi ad fine vfquc : Filio item in tormâda Ecclefia ab initio mûdi ad fine vfq-, da-tiisefl: feptimusnumer’! fimilitcrSpiritus fandus cnndé numerû in feducit, à quo eadcm Ecclefia pcrficitur ab initio mundi ad fine vfq;. vtin creâ-do omnia omnibus çtatibus amp;nbsp;tépoiibusfemper fucruntin Pâtre Films, amp;nbsp;Spiritus làndus;infor- I mando fuerit in FilioPater, amp;nbsp;Spiritus fandus;

in perficicndo fern per fuerit in Spiiitu fando Pa- ' tcr,amp;Filius: vtvnusDeusappareatPater,FiliHS, amp;nbsp;Spiritus fandus ex ipfo opère in Ecclefia, amp;nbsp;populo fuo. Patri quidem tribuatur opuslèpteni æcatum mûdiab Abrahamo,amp;ante vfque adin-nouatam Ecclcfiam. quia verb venir Chriflusin medio tcmporum,amp; feptem figillaci tribuuntur feptem ætatum à fuoprano aduentu in carne ad fecundûin Spiritu, reuocauitloannescapitepri- | mo in prima vifione opus Chrifti ad ætates fepté tributas Patri,vt vbi vidimus, dum veto Spiritui fando tribuitur in feptima ætatc tertius ftatiis mûdi,amp; fuum opusdiuiditnr in feptem tempora operis (ccundi aduentus Chrifti in Spiritu, vt Deus oftendaturcum Pâtre amp;nbsp;Filio;antè affumi-turEuangelium prædicatumàChrifto , acidtm Euangelium æterinim prædicatum feptem æra-tibus mundi,atqucpcr Spiritum fandum often-ditur fuppeditatum omnibus ætatibus mundi in Ecclefiis ante Deum Patrem. Ethæcvidetur efte

ratio, quodin apertione figi Hi leptinii vidcancuc feptcm Angeli, qui aftâc coram Deo cum feptem tubis,vt Pater amp;Filius oftédâtur omniacgiflc per Spirituin fanótiï: ac Spiritus fanótus cognofcatur æternusDeus cum Pâtre,amp; Filio: cognofcaturin fepcimofigillojin feptima ætate nianareà Filio quoqué qui venir nucinSpiritu vt Deus, qui in-ïiiftlauir, 6c dixit Apoftolis; Accipite Spiritû fan-dû. Et hçc fint hoc loco pofita,ad quç reuocabû-lur multaquæintcrpretabimurinhoecap.ac in alhs. Vidétur amp;nbsp;aliæ rationes ordinis venire hîc in côcempbtioné apud illos qui diuina raedita-tur. Vtfiad æjtatcs iepté Moiaicaspofitascap.i, Gen. reuocemus quæ agit loannes cap. i. de filio Deiæterno , de fepré Ecclefisdeinde, de fepté fi-gilliSjde fepté Angelis tuba canétibus; vtvifio capitis ponatur pio quarta .xtate Mofaica, in qua lucet Sol Ecclehæ-omniû ætatû Dei Filius : fepte Ecclefiæ pro quinta, in qua requiruntur quæ efl'e debet Ecclefiæ Dei creatæ Cbrillo: feptem figilia pro fexta,in quanutiaturftillare fecudus aduetus Domini; amp;nbsp;aperiuntur fummatim quæ conrine-bâcurinprophetia,amp; myfterio:fcptéAngeIi fepté tubiscanencibuspro feptima : in quäreuocantur quæ fuut nnntiata, amp;nbsp;aperta çtate fexta, quinta, quarta,tertiadecunda, amp;nbsp;prima, hoe eft,quç nun -tiarunt abbas loachimus, amp;nbsp;alij : amp;nbsp;Sauonarola vfque ad Lutherum : item Rabanus,amp; alij : Her-ma,amp;alij; maximcquequæ funtEuâgelij,amp;do-drinæ Apoftolorum ; quæ omnium Prophetariî, quæ Molis, quç fidei Patrura. Et dum Ecclefiæ, figilla,amp; Angeli veniunt in numernm feptenum,

ilia de vno Deo Pâtre, Filio, amp;nbsp;Spirit« fan do fi-gnanturquæantèdida funt:vtvnus Deus fit Pater,Filins, amp;nbsp;Spiritusfandus: in Pane fitlempec Filins, amp;nbsp;Spiritusfandusiin Filio Pater,amp; Spiritus fandus : in Spiritu fando Pater, amp;nbsp;Filins; in operc Parris fit opus Filij, amp;nbsp;Spiritus fandi: in opcre Filij opus Panis,amp; Spiritus fan di: in operc Spiritus fandi, opus Patris ,amp; Filij. cognolcatut æternus Pater,çternus Filins,æternus Spiritus fandus .idem dicas de potentia, ôi de aliisattributis diuinis . state poftrcrnaamp; feptiinanon eritdiftin dio,vt ante, nec cómutatio in vna Ecclefia: quia tunc omnia advnum aternum de omnipotentem Deum référés. quem,amp;: qualem,amp; quantum co-gnofcereacfufpiccredebeas, oftendenttibi qus operatusantè fuerit in Ecclefia, amp;nbsp;quætuncpræ-ftabit. Alins ordo mihi videturconfiderandnsfe-cundùm rationcm qnoquePropIicticam,amp; Mo-faicam : de quo initio ii. capitis panca dicam. nuncvideamus quædicat loanncsdefcptimo fi-gillo, amp;nbsp;in eo de fepteifl Angelis tuba canétibus,

£t cumaperMf[etßgillumfeptimum. In apertionc figilli feptimi intelligo totum opus fecundi aduen-tus Domini :in quo aperiuntur Prophct.'c in his quæfunt aduentus Domini,amp; temporis iudicij Domini,ac reftitutionisomnium, amp;fcparatim, quç diftindè aguntur fingulis feptem temporibus tributis operi Chrifti in fuo fecundo aduentu. vn-de daturaditus ad alia, vt aperianrur qua; funt feptem Ecclefiarum, amp;nbsp;feptem ætatû mundi, qu® cap. I. Gen.nobis in ipfo aditu diuinarum fcriptu-raruni ob oculos proponuntur. StfaUnm efißleti-tinr»

tium in caIo media f ere hora, Exiftirao inapertionc figilli feptimi lÏgnaritépusHieronymiSauonaro-Iç.qui nûtiauit illaiam debere fieri quç funtfecun diaduentus Doraini:amp; fimulreliquum tempus o» Eerum Chrifti vfque ad Ecclefiam,amp; regnü Ifrac-ticumrefticutum.quçtemporaveniunt fub k-ptimum figillum,quod comprehédit feptem tempora feptem Angelorum tubis canentium : filen-tium autem quod fuit media ferme hora, fuiiS: tempus à prædicatione amp;nbsp;contétione Sauonarolç, ad prædicationem, Ôc concertationem cœptam in Luthero.quç deinceps durauit,vt vidimus. vi» dt feptem Ângelos Jiantes in confpeün Dei nbsp;nbsp;nbsp;datte

fitnt illis. Hicfignificaturprædicatio, vtdixi, cœ-pta in Lutherojquç perfeuerauit deïceps amp;c inaliis. amp;dicuntur Angeli ftare in conlpedu Dci, vtin-telligatur Spiritus fanólus, de quo in (àlutationc diótum fuit;Et àfeptem Spiritibus,qui aftantante thronum eius.vt intelligamus per quem Spititum fanftum egit Pater omnia omnibus feculis, pce eundem agat nunc filius in fecundo aduentu« intelligas nunc venire filium Dei in Spiritu,amp; cire Deum cum Pâtre, atquc ab vtroque manare Spi-ritûlànôlum. £t alius Angelas venit. In hoc Angelo mihi videtur fignari C hriftus.qui répétât prç-dicationem quam prædicauit in carne, amp;nbsp;quam debuit repetere inmébrisfuis inSpiritu veniens. ?[uædumpromulgarur, fiuntilla quæ narrantue

utura dum quifque ex feptem Angelis tuba ceci-nerit. Ergo in Angelo liante ante altare cû thuri-bulo aureo, fignatur, vt mihi quidé videtur, præ-dicatio fecunda Euangelij,quæ ell eadem cum pri-

ma, quæ continetur etiam in libris Mofis, Si Pro-phecaruni,nonfolùminEuangeliftis. quam cancre candem vidcmur dcbcre in tclligere icptem Angelos feprem rubis canentcs:vtefhcianturilla qiiç dicuntur effici in fonu tubarum. Et hîc ordo vide-tur elfe, vt in apertiOne fcptimi figilli feptem Angeli tubis canant: quod fcilicct poft prçdicationein Sauonarolæ fequatur prædicatores illam expone-Tc, Si propagate:vt Apoftoli baptizaruntbaptifmo cœpto àloannc. Si fecuti funtpromulgare prædi-cationem Chrifti.inducitur verô ipfeChriftus hîc à loanne fub nomine Angeli indicare fùam prædi-cationem à iè nuntiatam in carne, repetcndam in aductu fuo in Spiritu per os fuorûprædicatorum, qnemadmodû fecit inApoftolis poftquàm afccn-ditincælum. Stetitantealtare. Ante Pattern ftat Icfus, inilfus ante in mundum ad redimcdum cre-dentesiexhibet fe Patri oblatum in cruce holocau-ftum. vtquemadmodum fua morte liberati funt crcdentes à peccato, itaamp;nuncin magno iudicio propter candem amp;à nijgna pana eximantur, qua vniuerfalis orbis puniédus fit. Habens thnrtbulHtif Aurenm. Qjai obtulitcarncm fuam in cruce cocrc-mandam, vtplacarumerganos Pattern rcdderctj fanguinémquc fuum fudit pro pcccatis noftris, Si pro nobis orauit. St datafnnt illiincenßsmulta, Vocibiis iam prçdicatoriî perlônantibus omnibus locis de falute donatain morte Chtifti, concurfus magnus fitcredcntium adChriftum,vrinillofal-uentur, vtinilloetiampatiantur:faluati deinde obtineantrcmiftionem pcccatorum:amp;hincpro-dcuntgratiarü aótiones, amp;nbsp;laudes quas ofterunt । crcdentes

crcdcntes Deo patri, ac Icfu Chrifto. afcend.it! famns. Obtinet fides ctcdcntium apud Patrem per mortem Chrifti, amp;nbsp;efFufionem fanguinis eius lemiflionem quidem peccatorum; fed amp;nbsp;vtipfo-rum preccs fuicipiantur, Sc exaudiantur ; gratia-rum aftiones,amp; laudes, quæ vna dantur à nobis fint ci graræ acceptæquc. Hoc eflEuangc-lium , quodprædicauit loannes Baptifta,quod prædicauitipfeChriftus, Si. Apoftolijquod repc-tiuit Sauonarola,amp; Lutherus,ac alij explicarunt. Sc nuntiarunt. Et quiafignificata ell: prædicatio Ellins Euangelij in thuribulo aureo , etiam intcl-ligendum eftprædicatumfuilTeà Mofe, Sc à Pro-phetis:atque eundem Spiriru fandum idem omnibus aîtatibus mundi prædicafle Euangelium. £taccepit Angelns thnribnlum, implenit. Chri-ftus venit primo in carne in mtmdum : tuncigne altaris Dei confedum fuit facrificium fui corporis: venit fccrido in mundum in fuis membris iudex viuorum Sc mortuorum : prædicatur iterum hoc Euangeliuni:ignisal»risincipit à domo Dei comburere. acdum progreditur prædicatio , iterum in membris fuis concrematur Chrillus ab Antichrifto. incenfio ignis ferpit Sc peruenit tandead impios, dum progrelfus maiorcs facit Euangelium .ôcquoderedentibus falutem nuntia-bat, affert condemnationé, Sc interitum impiis. Sc non credentibus.nam quoiudicio,8cignctor-ridafuitcaro Chrifti in cruce, Sc eiusfanguis cf-fufus: codem eft iudicandus orbis,pi) cum Chrifto torrendi, perignem ducendi,5c prima morte afEciendi; impij autem quidam fecunda,quidam

prima, amp;nbsp;fecunda mulôlandi. Si cnim Filio /îio nonpepercit Deusagno immaculato,necmem-brisciusin fe fanôtificatis,quoinodopareetim-piisamp;impuris î Milîùscftergo Cliriftus primo amp;fecundô prædicaturus Eiiangelium in mébris fuis, vt per Euangelium faluentur credences ca-ftigatijamp;perdancurnon credences puniti, Ecvt priùs venic in Elia loannc Bapcifta, vt nuntiare-tureiiis aduétusjita nuncpriùs venir in EliaHie* ronymoSauonaroIa, vt nuntiaret feptem tubas llatim in mûdo audiendas. Et fa^lafnnt tonitrttat (irvoces^?^fulgura,ç^c. Vidimus ab initio di-uinarum feripturarum vfque ad finem , fub cælo i intelligifæpè Ecclefiam . ergoquæfiuntin cxio» lignant quæ facit Chridus per Euangelium in Ecclefia. ergo tonitru fuit prædicatio Sauonaro-JaCjVtfuit prædicatio Ioannis Baptiftæ:prçdicatio Lutheri,amp;aliorum,vtfuit Apoftolorum,amp; Pauli,amp;aliorum pofl::vcfuitMo(îs,amp; Prophetanim. voces funtpopulicredétes ;fulgura funt difputa-tiones fidelium , qui vc^e amp;nbsp;feripto oftendût vc-ritatem verbi Dci, vt hæcappareat ab vna parte cæli, amp;nbsp;abaliaèregione pofitaomnibusterram incolentibus : teiTæmotusiùnt commotio Papæ, regum,prælatorij, amp;nbsp;adueciàriorum comicntium in prædicatione Chriili. hæc fieri vidimus dû feptem Angell canunt feptem rubis. Et quia capitc decimo in vocefeptimi Angeli diciturcôfuman-dum myfterium Dei,inrclligenda funt cum voce opera quæ egitChriftus,dum progreditur prædicatio . Etfeptem Angeli nbsp;nbsp;habebantfeptem tubas

alij deinceps, quircpetcrctamp;promoucrcnt præ-dicationem Euangelicam, ad quam Saiionarola nospræparauerat, vt fucrunt parati poft Mofetu alij Prophetæ, poft Chriftiim Apoftoli, poft Eos alij praedicatores amp;nbsp;dodorcs. Atque hîc intclli-gendum eft, duni Angeli dicunturtuba canerc, Spiritumfandum,Spiiitum G hrifti canerefuum Euangclium in fuis niembris, feu in fuis miniftiis tanquam perinftrumenta, amp;itafignificari fuum aduentu in Spiiitu.indicatur amp;nbsp;in tuba vox (um-mi régis aduétantis,amp; iubentis,amp; edida fua pro-mulgantis per (bum regnum ab extremis terris ad cxtremastertas.Ergo no eftfpedandum quinara illi fintprædicatoreSjinfirmi fcilicethomincsjfed qui prædicet in illis Euangelium. ex qua præ-dicatione virtus ilia magna Dei confpicienda fit, quaiufti faluabutur,iniufti perdentur.corra quos ira ilia Dei rcuelarur,de qua loquitur Paulus Roman. I. Fueriit quæ hadenus in hoc capitedida funt afliimcnda, vt prædicatio Euägelica nunc in fecundo aduentu Domini repetita circnnfcribe-retur, quævidetur intelligendain tubis fepteni Angelorum.

Etprimmity^ngeltu tftbacecinit. Quid cecincrit nondicitur:quia fignatum eft.namPapiftænon intellexcrunt eandem prædicationem nunc nun-tiari àminiftris verbi Euangelicis, quam Chriftus Sc Apoftoli prædicarunt. atque Euangeliciquain-uis nouerint eandem efle prædicationem, non ad-uertcrunt tarnen , præter admodum paucos, efte fecundum aduentum Domini: fed iam nobis con-flat quid cecinerint, quæ fcilicet erant fignata fub akari.

aluri,amp; fub thuribiilo aurco,quç nuntiauit Cbri-ftus amp;nbsp;Apoftoli. fi non ante, ac nunc multi fciunt adcireaduentum Domini fecundum;atque ipfum Chriftum eile quiloquaturin prxdicatoribus.qiU locutus fit in Apoftolis, in Prophetis, in Moie. amp;nbsp;hæc intelligi oportet in omnibus feptem Angelis tuba canentibus.ft fiiSta eß grando,et ignis mtxtA Jangtnne. Nt hæc hunt in tempcftate,quando vend concertantes grando defcendir, 8c ignis fulgores apparent jitavidendum eft quidnam hæc fmt in terris, quando inter Ecclefiafticos eft contentio dc Euangelio. Scimus quid pepererit prædicatio Ln-theri, amp;nbsp;aliorum : percullit Papatum , frcgit Do-élorum capita, vt nelcirent quô Ic verteretiautho-ritatem minuit Papæivaftauit deinde 8c combullît ‘fruges, amp;nbsp;frutlus copiolbs ac vbercs : vaftauit pa-fcua beftiarum.'hoc eft.Ecclefiafticorum ventri fer uientium: tollens Indulgentias, Purgatoriü,nun-dinas in feftis Sandorum,amp; talia. Vide Pfalm.18. vbi de eadem tempeftate agitur. ibi probatur hæc interpretatio, quam attuli, propria.

fanguine. I^on folum bonaamittunt Eccleftaftici Papæi; fed 8c vitam,dum non credunt Euangelio. præcereo bclla qu.æ code tempore fue-runt. Et quoniam Prophetiaalludit varie, fiquis h;Ecinterprctabituramp; deprædicatoribus,amp;dc crc dentibus, cognofcet gladium Chrifti ex vtraque parte acutum; amp;nbsp;iudicium Dei,qui per Euangcliu concitauit bellum inter Euangelicos 8c Papiftas. Papiftas paftbs, quæ dixi : Euangelicos fuifte per-cullbs mulris modis, dum quidam in exilium pro-fugerut, quidam priuati bonis fuerunt amp;nbsp;commo-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INAPOCAl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llï

! tlîsvîtæ-,quidam ignc cxufti,amp; mortui, hçc cadetn ^uenerunt Apoftolis amp;nbsp;Marty ribus. ante amp;nbsp;Mofes

I nbsp;nbsp;filiis Chore, à Daran amp;nbsp;Abiró; amp;nbsp;alij ab aliis ma- '

la amp;nbsp;afliidiones fuftinucrunt.amp;hæcproducûtur vfque dum perficiatur iudicium. nbsp;nbsp;£t tertia pars

terr A concremara efl. In terra concremata ftatus vi-detur intclligi hue Euangelicorum, fine Papiftaru iadurampallus, amp;diminutus: illorum exuftione ctedentium, borumdefeftione mulritudinis ho-minum omnis generis à Papa ,amp; ab ccclefia Romana, in arboribus crunt intclligendi Principes qui defecerunt à Papatujeu qui mortui fintnnini-( ftri vtriufque ftatus fublati. in fœno viridi exufto intclligo ipfam omnis generis bonorum copiam diminutam . Et hæc mala dum cœptafuntinitio prædicationis fuftineri, quotidie magis auda fue-runt. Quod verb hie amp;nbsp;in aliis tribus vocibus agi-tur de tertia parte, ofteditur apud Deum efle certa menfuraeorumomniumquæ fieri debuerunt:fi-uedicamusfecundùmillud Amoficapite i. Supet tribus fceleribus, fuper qi^ttior non conuertam. Deus femelcaftigatallatapœna,id agit fecundo, agit tertio : dum autem non extat emendatio, perdit impœnitentem . Vt prædicatio fub Lege nun-tiabatpœnam, quæbcllojîame, peftc conlumebat multos ; idem egit fub Euangelio, idem agit nunc in fecundo aductu. quod infignitc appareredebec in quinta,fexta,amp; feptima tuba,quando inducun-turperturbationes, vtquas vidimus in Gallia,amp; Belgico: quando inducuntur vniuerfales cædcs,vt Siuas pariter vidimus Herodianas in Gallia,amp; ante eparatira Valdenfiu in Piouincia: quando magna amp;

amp;Vniuerfalis perturbatio vocabit in’fèditioneffli Ii^tumultum, amp;nbsp;in mutuas cædes plures prouin-cïas: gladius 8i ignis perdet amp;conlumer homines, amp;locaplurima.vt ex tribus partibus hominum duç fuccidantur,tcrtia ducatur per ignem.vt nun-tiauit Zach, i j .quodautem indicium conipicietur fadum in illis tribus temporibus,in tribus væ, idc ccnièanturfubituri qui iuerint tempoiibus quatuor priorum Angelorum tubis canentium.amp;it non idem omninô fubibunt hîc in terris,apud inferos idem erit. immô idem fimilitereritpeccan-tiumjuon folùm eorum qui inuenti funt tempore fecundi aduentus Domini, lèdamp; omnium lupe-riorum ætatum. vt qui nunc funt tertia pars no-minum ex his qui fuerunt fub Lege, amp;nbsp;fub Euan-gelio, in apertione Prophetiæ hoc tempore, vi-deantur iudicandi pœna infigni in tribus vç allata. quç quidem pœna fucrit amp;nbsp;ante vitanda dum prç-dicabaturEuangelium quatuor Angelis tuba ca-nentibus: dum ante prçdicabatur quatuor anima-libus quatuor equos •»ftendentibus : amp;nbsp;dum fub Lege expedabatur indicium,

£t jècundus Angelus tuba cecinit, Poftcœptaiu prædicationem amp;audam,ecce præterpopuli mul titudincm Reges amp;nbsp;Refpublicæ fufcipiunt Chri-ftum:vt Danns, Sueuus, amp;alij,quoshiftoriado-cet .amp; hic progreflus perfeuerabit, donee omnes principes qui refiftent Chrifto,ac eins Enangclio, ruant in mare cum Eccleliafticis, pereant in eccle-ha Romana.

Fablâque e^t tertiapars maris fanguis. Vt fangui-nemEnangelicorumexpetiuerunt, itain fnoin-uoluentur

uolucntut fanguine, poftquâper inquifitionem 8c bella mortem pararunt Euangclicis.in mare vide-turhîcfignariEcclefiaPapæa, quæ faôta eft mare fanguinis, proper quam tatum fanguinis cfFufura eft Euangelicorum, amp;nbsp;Papiftarum, amp;nbsp;aliotum.

£t mortua eß tert ta Pars creatura. Caufa religio-nisquot mortui â|}t, niftoriaingentem numerum non poterit docere. creaturæ eorum dicuntur, vt intelligamus baptizatos fubPapatu, amp;Chriftia-nos à oaptizatis, à Chriftianis, ab Ecclefiafticis Papæis interemptos. idque faôum contra prçcc-ptum illud : Hoedum in lade matris ne coquito. Et tertiapars «^«««w.Miniftriquoque multi funt mortui, amp;nbsp;Ecclefiæ collapfæ. interitus intelligitur Euangelicorum, 8c Papiftarum ob diuerlas ratio-neSjVt dicebamus in prima tuba- Et tertitss Angelus tuba eecintt, nbsp;nbsp;ceàtlit è caloAn Germania di-

ucrfa habentur comitia, amp;nbsp;conuentus,ac difputa-tionesmultæ;amp;' in omnibus cadit authoritas Pa-pæa. ftella hçc dicitur abfinthium, quia conturba-uit flumina fcripturarum Euangelium ipfum, dodrinam Apoftolicam, amp;nbsp;Eccleuæ. fecit Papa cum fuis aquas diuinarum fcripturarum amaras, vt indè homines mortem haurirent, vnde hauriri debuit vita. Id cœpit facere Papa in Germania, vt potuit poft ortam prçdicationem ibi Euangelij •.fecit deinde in concilio primo Tridentino Paulus tertius;qui vt no potuit perfiftere in Ecclefia com-muniCnriftianorum, egit inconcilio illo , vt ibi, amp;nbsp;in certis locis ipfe fufeiperetur: dodrinâ illain amp;nbsp;décréta ibi pararet, per quæ homines æterna morte périrent, idem peradum eft in concilio fe-cundo

cundoTridentino.inqiio Papa tandem patuit An-tichriftus. vt etiam apud fuos patefadus cilèt ipfe Antichriftus, neciam clleex EcclefiaChrifti.,de qua rc,amp; de conciliis illis dicetu r cap. 17. Q^rtHt Angelas tubaceetnis. Exiftimo hîc intelligenduni clTe tempus ante primum bcllû Gallicanum, quù in fine huius tubæ dicitur: Væ, vz, vz : in quibuî intelligunturbella quçfuerunt,amp;fuum initium habueruntin Gallia, dirquoniam dicitur quoqiie j infràjEt diei non luceret pars tertia,amp; nodis lîmi- ! literjvideor polie affirmarequç hîc dicuntur, amp;nbsp;ad Euangelicoi amp;ad Papiftas polFc referri. quia vidimus cap. i.Gcn. per diem lignari Ecclefiam fide-lium, per nodem irapioruin conuentus. Ergo di-camus tertiam partem folis perçu(làm, amp;nbsp;tertiaffl partem lunæ; amp;nbsp;tertiam partem ftellarum fignare xegnum Papæum,amp;Ecclefiafticum,amp;politicuin iaduram magnam fecill'c fub Papatu lulij tertij,amp; Pauli quarti, quando in Gallia amp;nbsp;Bclgicohabent Euangelici fuos conuentus, «Scconciones noduf-nas. acnon lolu in Ge^iania,amp; Heluetiaamp;Rhe-tias eft defedio à Papatu; fed in Hungaria,Trâfyl-uania, Polonia,amp; alibi, eft inges numerus deficic-tium à Papatu amp;nbsp;Euangelicorum, amp;nbsp;Anabaprifta- ■ ium,amp;Arrianorum,amp;aliarû fedarum:vtftatui i Ecclefiaftico, amp;nbsp;Politico Papæo maior quotidie ruinaimminere videatur. vndcamp; Romæ Paulus quartus, amp;nbsp;in ßelgico Albanus fæuinnt fiia inqui-iitionc in quofuis, qui à Papatu videantur alicni. in Gallia conquirutur amp;nbsp;carcere adèruanturEuan-gelici ad internecionem : contra quos amp;occult.E principuni fiuntconiurationes: vtvtrinq-, fit labes

faóla noh modica. dodores amp;nbsp;miniftri omnis generis amp;nbsp;in Papiftico llatu,amp; inter Euangelicos de-fidcrentur. fiquc fintalia,quç tempore lulij tertij, amp;nbsp;Pauli quarti euencrint, ex hiftoriis colligi pote-runr, amp;nbsp;in horum tempus referte, amp;nbsp;ad quartam tubam.vt quç ada fuut tempore Leonis decimi,amp; Adtiani ad primam-, quç tempore Clcmetis ad fe-cundam; quç tempore Pauli tertij ad tertiam. fiuc quis aliter dinftinguat hçc tempora; paruum vide-tur fore difctimcn. vcluti anni Paulitertij, qui diutius vixit, potcrunt audiuille vnam tubam, amp;nbsp;partem alterius: amp;nbsp;Paulus quartus à quarto tempore in quin turn duxillecalamitatcs , quas confe-cucas vidimus, amp;vifuri fumus.amp;ftqux funtalia funilia. Durairem dicitur,Non luccret; videtur tempus hoc afFcrreinitiumtcncbrarum futuraru vbique : amp;nbsp;indicate ius, iuftitiam, amp;nbsp;rcligionem cæca node obtegendam.quod vidimus fadum.

quadraginta annos à Luthcro condemnato har-rcfcos à Papa,cxcitatur pciÿirbatio bellica in Gal lia,amp; cædcs magnæob religioncm: item in Belgien iunt femina feditionu quinto amp;nbsp;fexto tempore, amp;nbsp;in ingrellu in feptimum . dequibus tribus temporibus iam dicendum eft. Et quia noua opera fiunt,arque à côtentione verbi adpugnam armorum defeendirur; virgaque fetrea iam agit Chriftus ,nouus Angelusinduciturnuntiare fu-tura mala , in qua re amp;nbsp;ad pœnitentiam reuoca-mur.vt cap.j.Ezcch. narrarurusProphetainter-necionem hanefuturamhominum, amp;nbsp;loconim, monet nos dciudicio Domini.idcm agit cap.?}.

arque in aliis Prophctis funtfimilia. dcbuimUs ef-* go reuocati^omnes ad prçcepta Domini obferuan-» da, quando vx,vx,vx nuntiabatur iminincre no-bis. vidcbamus virgam Chiifti percuticntcm in Gallia,amp; in Belgico-, arque alibi inquifitioncm Hiipanicam fæuire; vidcbamus hçc quidem,amp; au diebamus perrotumcaclum:hoceft,pcr torum po-pulum Chriftianû hæc narrari ore omnium. Tria væ nunrianrur.primum,pcrrurbariones bellic.-e in Gallia,amp; Belgico; alibi Inquifitio,alibi pericula amp;nbsp;incommoda muka : fecundum væ, cædes vni-uerfalcs cœpræ in Gallia anno 1171,14. Augufti.' tertium, perturbatio magna,cuius fimilis nulla fuerit, nccfuturafit.

ExponitLir quintum tempus pcrturbationiim Gallicarum , amp;nbsp;Inquifitionis auûæ. quod quintum tempus refpondet çtati quintæ.cxponitur Ü fextum tempus iudicij cœpti infigniterà domo Dei, quod conuertitur in Papillas : quodque rc-(pondetiêxtæætati,in^uahæcfucrût denütiata« ty^rf^umentum aliud in figilium ejuintum fitmul amp;nbsp;tuham cjutntam.

Infigillo quinto audiuimusanimasinterfeifto* rum fubaltari clamantes .’hic videmusearumin-terfeókorcs . Præteimittam quærcre interfedores Prophetarum : prçtcrmittam comparare quatuor fuperiores tubas vexationibus populiDci, quæ fuerunt tempore Apoftolorum, tempore marty-rum, temporeliberationiseiufdépopuliRomæ, amp;nbsp;in aliis diucrlis locis, tempore Papatus ingre-dientis in tyrannidem. fol um contéplabor æta-

tcm quinta,qux fuit Papa:,refl:ituti in fcdcm An^ tichrifticani per Carokim magnii, vt videbiinus cap.ij.atquctcmpus quintum noftrum ab initio perturbaciorjuin Gallicarum v(que adcædcs vni-uerfalesfaólasincadcm Gallia. Ac de quinta aerate nihil dicam ego : fed quiamemini me deca Ic-gifïc quaedam apud Vbettinû Cafalienfcm Fran-cifcanû,curaui vt ilia habere,quæ hîc fubiiciam. noftriautem temporis funt quidem multa : fed quoniam ilia in hilloria habebuntur, capita tan-tùm quarûdam rerum attingam ,ne longioribus amp;c variis tradationibus impediarurbrciiis inter-pretatio. Illa igitur fit quinti temporis data huic qui ntæ tuba: interpretatio,quod canat magiftra-tuminquifitorium dudlum iamab initio tyran-nidis Papçæ,amp; auótum ætate quintarefpondente noftio quinto tempori ,quo quidem magis ,ac magisadhuceft auófaf vt datum fuit) visinqui-fitoria,quç hoc quinto tempore excitauitpertur-bationes. in Belgico Albanus Dux Hifpanus mi-nifterinquifitionis mifcÄbile prçbuit hiftoriam diritatis amp;nbsp;crudelitatis pofteris,vt Paulus quattus Romx . in Italiam totam induxit PiusquintuS nouam inquifitionem fxuiorem Hifpanica . in Gallia fi non fuiteadem inquifitio, non fuit minor furor, amp;nbsp;vefania in Euangelicos, in his pau-cis verbis poteft efTe propria,am pla amp;copiofa interpretatio eorum quæhîc feribuntur fieri dum clangitbuccinaquinta.Dum hoc modicum quis ira efle nouerit, poterit facile fingula verba mo-nitusrebusipfis, qux agi'iturin inquifitoriaabo-ihinationedefolationiSjinterpretari.

Et quint HS tyfngeltu tuba cecinit. Cuminquifi“ lio iam du ôta à Papa,cùm prirnil tvtannus,amp; An* tichrillus fuitfadus, multos pcrdideiit, vt hifto-tiaqucmq; doccrepoteft.temporctamcn quarto à prædicationc coepta in Luthero,de quo tempore dicebamusintuba quarta, auétafuit vchemc-Cerinquilitio in Italia,vtprætcrcam Belgicum,amp; Hifpaniam , fuicnte atneo Papa Paulo quarto tcplcnrc millibus hominum carccrcs: aque.ignc, multismodis nccantc multos, variisq; fuppli-ciisaflîdcnte, cainificina crudeliflimè cxcrcentc Cardinal! Alexandrine, qui fuit frater Michael ec^rago qui dicitur fl quot;Bo/co, fub ditione ciuitaris Al exandrinç:quique fuit deinde Papa Pius quin-tus.hiccuedusad Papatum ,vt tempore quarto, amp;nbsp;initio quinti fub Paulo quarto,amp;tcpore quinto fub Pio quarto fuerat Romç raagider lanionu immaniflîmus: ita duôta Hifpanicainquifitionc, amp;nbsp;duriprepertotam Italiam ,difFudit longé la-teque virulentiam fuam amp;furorem-,cfFecitquc vt vbique ilia effet fæuior:lt;c fimul excitauit (yt po-tuit)ad arma,amp; ad bellum princeps contra Euan-gclicos magis quàmalij Papæ ante ipfum fccc^ nnt,feçutus abominabilc cœptum Pauli quarti, vtvidebimus infra, vbi eftfcrmo de tribus ranis. Et quia Pius ifteafeenderat ad Cardinalatum, SC Papatum per diligentem amp;nbsp;impiam feritatem, qua vfusfucratininquifîtionc; Monachi,quifa-tisétantincitati perfe adinteritum Euangelico-rum,amp;adcorum bonarapienda,clatisanimisad fpes maiores pro fe quifque laborans, côtendunt ingrcdiinfcelus inquifitoriu : adeoque vtaliqui ctiam

etfatn qui veritatcm Euangclicam nouerantjnou Vciitifint præbeie fe miniftrosfacinons.fuitin-quilîtorquidâFrancilcanus tempore lulijtcrtij, qui monuit amicum, cû quo viucbam m eifdcm «dibus, de nomine ùiodelaro ad Magiftratûin-quificoriura. monuit quid illi agédum eilet, anno i566.narrauitnobisincertisa’dibusThcolo-* gus Monachus,quifueratinqu'ifitoi\amp; èfuo loco dcicótus ab alio, (latum amp;nbsp;morem inquiii-tionis, à quo facile intcllcximusquoldam vcl-uti coa0los,quo(dani duélos fpcptcmij ; intelligentes vciitatem Euangelicam, amp;nbsp;(celus inqui-(inonis,præbcrc fe tame inquifitorcs amp;nbsp;miniftvos. inquifitionis. ininquifitionequidvideiim,taceo ob certas caufas.iiluddic5,mc amp;nbsp;in inquifitione,

extra inquilitionc per me aducrtilFe, Si ex ali». cognoui(Ie,plurcs ibioppugnarc veritate cogni-tam:amp; qui non omnino nouerunt veriratem verbi Dci,nouiiretamen orancsetiaimperitiflSmos^ amp;infimos miniftros prapelt;»innia agiibiiniquif-fimè , amp;nbsp;fine ordinc,amp; modo, vbi non folum præsbyteratus, fed amp;nbsp;Monachatus præbet fc non ludam folùm,fed Iudam,amp; crucifixores Chrifti» amp;nbsp;carnifices; Si hæc in tcmplo Dei. nam amp;nbsp;Mo-nachi,qui profitentur Spiritum Dei,amp; fe alienos a profanorum hominum vita; fiuntjinquam,non foliimprofani miniftriiudiciorum iniquiffimo-rum; fed amp;nbsp;carnificum opusexercent:finnt}atro-nes,amp; gralTatorcs,qui trucident,amp; bonarapiantî non fintautemtcmplum , non Ecclcfia, non ex Ecclefia.nam duminculcantEcclefiam,êc dicût: Templum Domini, tcmplum Domini ; refpon-

ditDeusinlcremiacap.y.eosfecifTetcmplûfpC' ( luncam latronum . in Üzeacap. 6. vtviruni la-troncs , fie collegium faccrdotuni in via interfi-ciunt,abominationélaciunt. amp;nbsp;hoc eftquod ait hîc Ioannes,fe vidi'îcRcllam de cælo caderc:Ec-clefiafticos non elle vltrà Ecclefiafticos, non ex Ecclcfia ; non agunt opus amp;nbsp;munus Ecclefiafticii fed politici. amp;nbsp;hoc iniquiifimc, ac fceleratiflimè. Et vt adhuc intelligas dcfceniumillorum c cçlo, ■ aliahiftoi'iaattingenda ef . Dura Pius quai tus i tempove quinto cogit Concilium,vtitcrum ehi- ' datpopulu Chrifiianum ; dum iunrpciturbatio- j nesGallicanæ,nccpiopterrefidcnriam Epifcopa- i lern bene inter iplum amp;nbsp;Epilcopos cóuenit;Epi- । fcopi in ilium cómoti.aiunt Epifcopalem aurho-ritatem elfcarqnalemiPapam elleEpifcopum Ro manum , non autein fummum Pontificem : cùni faciac fefnmmu Pontificem,elfeipfum Antichri* ftumiquod veniat contra Chriftnm,qui folus eft fummus Pontifex in tÿernum. de qua re dicetut cap.iy.vtiam necapud ipfos Epifeopos,amp; Cardinales Papa habendus fit Ecclefiafticusjfed alie-nus,amp; aduerfarius. atq; ita Ecclefiafticidefcédüt in tcrram.quando à muncrcEcclcfiafticodefccn-duntad pohticum: amp;in hoclatroncsfepra;bcnt amp;c carnifices, recedentes ab omni iure diuino humano ; atque poteftate Satanica à Satana cdu-cuntabominationcdcfolationis. Inhacabonii-natione clautiputeiabjJß.Vapxa. Satana, fiueàprincipibusdatûcfl: Papç.vrquicquidDia-bolicum cft,amp;Satanicnmagat. imo verb vtde-feendat in puteum abyflîjôc inde educaepotefta-teui'

teiUjacimpunitatcm omniii poftremorum fce-lerum, quæcunq; maxima patian amp;nbsp;admitti po(^ funtàSatana: vtillaagatin Magiftratii inquifi-torio,quçcûq; pod'ccagcre Satan inputco abylli. amp;nbsp;vt id tarnen latcat,putcii abyfli ducunt in Ma-giftratum inquifitorium : amp;apiincipibus datur huiiis putei clauis Papæ, vtocculté Icilicctagant inquifitores quicquid doli, quicquid fraudis, quicquidfccIeiiSjturpitudiniSjiniquitatiSjCrudc-lit.îtis,abominationis,rapacitatis,dctravlionis,amp; ignominiæimpunc ßnemodo amp;nbsp;ordine,quàin pctulantervelint; amp;nbsp;quâtum libido,amp; cupiditas luafcrit,amp; infurgit in inquirente. Et aperuit pu-teumabyßi.Kpetüit Papa Magiftratum inquifitorium datafibiclaucàprincipibus.

Et afeendtt fumus putei ßeutfumus fórnacit ma-Ibi eft immanitas, ibicrudclitas, ibiignis, amp;: Fornax comburens Euangelicos; ludiciumillud amp;nbsp;magiftratus eft Fornax, bine ergo prodit Furaus, ôc afccdit:Famacrudelitatis, ôc fceleris indè erumpit^. amp;nbsp;vagatur: ac nihil audituf deillo raagiftratu nilt. immane,iniquum.amp;fccleftum, acignis confla-grans cœtus Êuingelicorum. appellantur ihquifi-r tores in Ofeacap.7. clibanus ,vtindc habeas fen-tcntîam huius loci:amp;latrones cap.6. expedantes in via homines: eft collegium facerdotum interfi-cicntîumconfiliovno. EtobfcuratuseflSoKEx hac inquifitione fit,vt nullum fit indicium in ftatu Pa-piftico. fcio quid vide ri m,in magiftratu inquifito-rio, amp;nbsp;in politico, nec eft vt plura ego dicam, cùm vbique fit ilia communisconquæftio. indicium «Sc iuftitiam migralfe c terris, dicitur iixifaia cap.iS.

de quada Rep. ignorauejrunt iudiciû.omnes cnim menla: repletæhintvomitufordiumque. de omnibus generatim cap. 24. Tranigrcfli liint leges, mutauerunrius.dilîipaucruntfœdus Icmpiternu. Euangcliumautcmquodeftprimus Sol,iScDeileX obducunturàmagiftratuinquifitorio.trahentein fe omnes magiftratus Papiftarû maximis tenebris evoragine abylîiduélis. Etaëràfumoputet.i^on folùnimagiftratus,fed amp;nbsp;totus llatuspopularis, amp;c Ecclefiafticus circunfunditur tenebris abyflî. inuadunttenebræinquifitoriænon fjlùm mini-ilrosverbi, fed amp;nbsp;omnes qui profitenrurnomen Chrifti in papifmo.quçriitlnquihtores ab omnibus quid lentiant de rehgione, quid quis locutus fuent de religione, quid legetic, quos libros ha-bcat ipfijin quibus fit quid dcreligionejfihabcaC fàcra biblia,amp; quis habcatiamp; talia. tune quifque cogiturfubireiudicium magiftratus puttiabyflî. apud quem nomen Chrifti eft nomen fcandalo-fum. præfcribiturcondonaturi quiddicat ,quo-mododicat, amp;nbsp;quantAn dicat. Chriftum ipfuin appetunt, Apoftolos appetunf, Prophetasfinuer-tuntquçhilocuti(iint:contraiia ftatuunt:cogunt vt polfunt omnes iurare in Papam. St de fuma eX‘ eunt locufin- Icfuit.T, Monachi, amp;nbsp;alij Papæi, amp;nbsp;cxploratores habent magnam poteftatem amp;I0-quendi, ôi prædicandi, amp;nbsp;explorandi, amp;agendi in qucmuis,modô id agant nominereligionis. Et vtconcioncslociiftarum prætcrcamus publicas, funrpriuatim, qui fe pios, religionis amantes fingnnt;aiuntvehementerpeccaieeos, amp;inpo-ftrcniam miferiam incurrere, qui non funt toto animo

animo ergadiuina aÖeóti. multataliaingcrunc. cum auccin quid dercligionc feiio locutuifueris, icoftendcris te diuinacurare,illicö comprehcn-deris, minilki plurimi adfiint cùm es captus, qui te hortentur, vtaperiaslibéré,amp; quamprimura quæ lentis: mitiflimumeiTc inculcant iàndüÏÏ-tnum tribunal inquifitionis.ipfi inquifitorcs idem tibi confirmant: vç autem tibi fi dcprehcdaris tan-tummododereligione locutus: quodcunque lo-cutus fis, es reus, arque (ubicâus libidini infinitaj inquifitorum.quiaapud ipfos nemo necloqui,ncc legere diuinadebet.ftatuunt cnim ftatim te contra le facere: vt qui videant in verbo Dei vbique ie, amp;nbsp;fua argui, ac oppugnari. excdcris tune ab inquifi-toribus, amp;nbsp;à miniltris; tuadiuerfis difperticntur. £t pracept^ni efiillts nelæderent fœnnm. Per fœnu, feu gramen, amp;nbsp;omne viride, amp;nbsp;arborem facile in-tclligimus genera hominu^quia (equitur,Sed tantum homines: vt Euangclicos humiles, amp;nbsp;horuni fiue adhuc non fortes-, fine fortes, amp;nbsp;proucôfos in fide j priuatos,amp;publico twunere fungentes non polîit læderc inqinfitio, Sc vlla vis tyrannica, quin perueniant adregnumChrifti conftitutü. fignati dicuntur, qui ièruantur in vita,vt vidimus faéhim in cæde Gallicana, c qua multi cuaferunt,vt figni-ficatum fueratcap.y. Ezechielis.in Belgicoamp;alibi nouiquàm plurimos,qui fimiliter eualerûtignem inquifitorum, amp;nbsp;mortem, hi omnes funt ex illis fignatis, de quibus diûia eft cap.y. Sed vt erfteien-tur ntenfibttî quinejue. Ego exiftimo hîc elle intelli-gendum quintum lofephi, amp;nbsp;quintum Mofis, vt detur D«o obfcruatio Legis, fuus honos, qui eft ei P ƒ ablatus.

ablatus, amp;nbsp;datas Antichrifto: item huius imitato* ribus.fur enim inulólatur in quinto, femper ergo cruciabimut à Papatu amp;nbsp;ab inquifitione, nos qui profitemur Euangelium, vfque du cognoucrimus efle adiitntum Chrifti, fufeeperimus cum regem jioftrum, audierimus quid loquatur nobis in Proi phetiSjiion feccrimus nos Chriftos,parebimus illi jn omnibus .intereàaffligemur venementiflimc.. Sicutcruciattis fiorpionü.Vrpztahs brachiis initié inquifitores tc compicftuntur, Öc caudarum acu-Icis póft animam transfigunt; ita fub fida pace, vanafpcdeducct homines credulos Papiftæ principes amp;nbsp;eorum miniftri dodi à fua domina amp;nbsp;ma-grifta inquifitione, ad cædcs vni uerfales, amp;nbsp;tandé admagnamperturbationem, cuius fimilis nulla vnquam fucrit. vnde icquitur. Et in dtebns illit tfMArent homines mortem,^ non inuenient. Tcmpc-ftas illa armorü amp;nbsp;ignis tantaerir, vtmorsvidca-tur magnum beneficium dedilïèhis.quiillam non viderint. cap. 24. Ifaiæ, amp;nbsp;alibi illa deicribitur, amp;C fignificatur. £tfimthts^ines locnfiarüßmiles etfuis. Cùm fint Monachi, amp;nbsp;Ecclefiaftici, amp;nbsp;pictatem profitentcSjilla tarnen agunt quæ funt impiorum militum ; confilium magnarum intcrnecionum prodit ab ipfis è putco abyifi . hæc nouerunt om-ncs in populo Chriftiano , nec vlla tarnen verc-cundia illi reuocantur à facinore.

Sftper capita eornm tancjnam coronaßmiles aura-Supra Concilium iadant cflè Papam ,fitpra Euan gelium. ergo Inquifitio, inferunï, erit fupra om-ncspoteftatcs.dupremum iudicium fuumefievo-luciunt: amp;nbsp;hoc fini indicium dudum ex abyftô, quod

quod abhorret à lege nacuræ, amp;nbsp;om niû gentium, valere volunt in rebus omnibus. Habet ergo tan-quam coronas, quia fibi vendicâtiudiciura Chri-fti datum viginti quatuor Senionbus, veluti ipfl fint viginti quatuorfeniores Satans,qui amp;c Chri-llum ipfum fint iudicaturi,dum verbum Dei,ver bum Prophetarum, Euangeliftarum, Sgt;c Apofto-lorum arguunt, amp;nbsp;oppugnant. amp;nbsp;qui honor eft Patris, qui Filij, qui Spiritus Candi fibi tribuunt, dum quæPatcr,Filius,amp; Spiritus fandus egerût, fibi vendicanf.atquc fua libidine volunt expendi verba Patris,amp; Filij, amp;nbsp;Spiritus fandi.dicütur amp;C fimilesauro coronæ.quia videtur impctitis ipfos habercdiuinampotcftatcm,cum fit illaex abyllb duda. longum prætercà effet enanare quomodo Papa,amp; omnes Ecclefiallici, amp;nbsp;principes Papæi; Miniftri,amp; participesPapatus promittat fibi ccr-tamvidoriam, illam canant femper : quomodo falfi Prophets illam ratain amp;nbsp;firmam promittac. Legc,fi habeSjforma iuramenti Pij quinti,amp; qux fibi tribuitEcclefia RomÇa,amp; inquifitiojcogno-fcesqualcs coronasponant Cup er capita fua. £t facieseorum tansjuam facieshominum. I n Scot« pione fignificabatur quomodofuCciperctinqui-fitores Euagelicos, amp;nbsp;extra inquifitioncm Hcro-diani csfores: quibus blanditiis, quibus promif-fionibus allicerent eos ad fe, quos tandem tranf* figerent. Hïc vcró mihi vidcntur iidcm indicari, quando difputat amp;nbsp;contendunt fe faccre omnia optima rationc amp;nbsp;modo. Sthabebantcapillos cut capillos w«/irr«w.Nihil tarnen viriliter,amp; iurc agebantj fed libidine, acdchisrcbusdiceturin lobo.

lobo, amp;nbsp;in Abotninationc. Libido hxc fine ration« amp;nbsp;modo extendebatur longe per Italiam, Hilpaniam, Bclgicam, amp;per omnia lücaper qus mulierfcdcns fupcrfeptem montescxtcnde-batfuosvipcrcoscapillos. Et dentei eorum qaaß itonitm. Dum ergo oftendunt fe humanitcrage-rc;modo,acrationc;mrc, amp;lcgc; inueniunturfe* rarum immanium vim excrcerc. Et de h.-ic rein lobo, amp;nbsp;in abominationcdiótum eft. Ethabe-bantloricMßcHt loric4fferreas . Muniuntur non vcrboDei, nonratione, no aiithoritate Ecclcfia-ftica, non iudicio Ecclefiaftico ; fed vt Magiftra-tus politicus,ferro,igne, aqua,amp; fimilibiis gcne-tibus mortis, nam vt munus Ecclefiafticum diftac àpolitico,ita pœna quæ ab vtroq; infligitur : ve-runtamenvt tyranniagunt, amp;tyrannica viful-ciuntur. EtSonitHs alarum- Magno impctu fc-runturjconcurruntin omnespartes; volant nunc ad hunc Magiftratum, nunc ad ilium j ad omnes reges amp;nbsp;principes; pci^rant omnes region es, vt nil fibi detrahatur de fiJa poteftatc; fibi denturin manusnuncifti ,nuncilli. contra quofeunq-, fe-runtur,vt qui in proelio currunt cotra hoftes,vbi-que auditurcorum bellum,amp;feritas. Et habent tattdas ßmiles fcorptonttm. Repetitur de fcorpioni« nibus,quiain omnibusquæ agunt.eftillispro-pofitum pungere, interficcrc, madare Papæ. fc-tuntlcmpcrillum aculcum in caiidaquädo pro-nuttunt,amp; quando pronnferunt,amp;quando quid cum Euangelico amp;nbsp;Euangclicis egerunt: Hære-ticisnoneft leruanda fides, quandiu id fadturi fintjdidum eftanté. Ethabtntfapraft Angtlum

Papam Antichriftum , qui eftabominatio dctolationis. Hcbraicè» Græcè,amp; Latine fignifi-catur dcfolator, fiuc vaftator, amp;c pcrdens. fcrtur contraDeum,Chri(lum Icfum, Si Spihtum fan-ftum.vt vaftctEcclcfiam,abolcat Legem, Euan« gelium.amp;Ptophetas.

r’^vnttmabiit. In hoc væ non foluintclligun-tur quæ patiunturpij ab Inquifitionc, fed amp;nbsp;quae in Gallia,Belgico,amp; Hifpania fuftincnt Euangc-Hci a Papiftis in perturbationibus bcllicis. nam du hunt qua: mcmoraui in Inquifitionibus, func pertutbationes bellicæ Gallicanæ,quæ narrantuc in ProphctiSjVt ait loannes cap.lo. quæ tamcfunc Inquifitionis rcferuntur amp;nbsp;ad ætatcm quintain, in quaviguit eadem Inquifitio,vtdiceturca.i 3.

Et ecccveniunt duo vapofi hac. Alterum vsevi-debiinus in fexta tuba -, tettium in initio fcptimar. Nuncvcro quiainuiti perfequimurquæfuntfta-tus Papiftici fcriptis noftris; amp;nbsp;cogimurid facere, vt poftcri cognofcant Dei paticntiam crgaillum, tandem indicium •, conqwfiuiVbcrtinum,qui de Papatu,amp; quinta state nominum Papiftarum multi fcripfit:atque pauca hie ex ipfo addâ,fum« pta ex libro de (eptem flatibus Ecclefiæ : vbi ex«

I ponit pattern nonicapitis Apocalypfis. Ait cafum I llcllæ c cælo,e (Te cafum Epifeoporum Sc Abbatum , in enormes cupiditates, lafeiuias vitæ. de locu-ftis ait: Quamuis per has lotuftas poffintfignari omnesmaTiChriflianijquorum malitiacftmulta, amp;nbsp;publica, amp;nbsp;mulrorum Ixfiua amp;nbsp;cruciatiua ; ma-gis tarnen proprie fignant prauam multitudincm 1 Clericorum,amp; Monachorum, amp;nbsp;ludicum, amp;nbsp;ex«

tcrorum Curialium,quiplurimos amp;nbsp;temporalifcf amp;nbsp;fpiritualitcrpunguntjamp;cruciant multis modis. lt;]uiomnes de fumo putei abylîî exierunt. Et cùm dicitur: Locullç fimilcs equis ; ait, (loquens de üf' dem Clericis,Monachis,amp; ludicibus) Sunt fottes, écanimofi, amp;nbsp;prompti, amp;nbsp;à Dæmonibus, quafi ab equitibus, vel equitantibus agitati ad omnem ri-xarn,amp; vindiftam,amp; lædcndum homines tam fpi' ritualiterquàm temporaliter,amp;ad caufidicationeJ Si horrenda litigia cxpediti. Et paulo infrà ait : Et etiam fibi promitrunt æterna præmia: quia dicunt fe pugnarc pro libertate Ecclefiç.Cùm agit de Angelo abyffi Abaddon,amp; Apollon,ait:Videtur mihi quôd Angelus abyffi voceturille,qui pcrabyfla-lem malitiam Dæmonum, Sc illorum procurationem maligna ,amp;fuiipfius ambitiofàm malitianij quæ in Omni malo erat inabyffiita,ad gradû (uni-mi Pontificij non canonicè , fed fraudulcntet ûfcendit. qucm fie tyrannicè vfurpauir, vt fupra quàmcredi pofletvniucrlàlitcrcontraftarct. De temporeauté futurcÂioftro ait : Intellige autein quod dolus erittalis, quod qui deftruent Euan* celium , defendere Euangelium fe iadabunt. 5^ neut Pontifices,amp; Scribç,amp; Pharifeife defendere dicebant Legem,amp; Legis cultum,amp;honorarc Deum, amp;nbsp;tame ipfi crucifixerunt filium Dci Lc-f;ismedullam,amp; finemfficfimilibus modis fimi-esiftisin Ecclefiadicent fe tenerelocum Cliri-fti, amp;nbsp;veritatem docerc Euangclij ; amp;■ ramen ipß veram mcdullam Euangclij, dcperfcdionem vi-tæ Chriffi, horrendis tranfgreffionibus, Si mali-tiofiffirais condemnationibus ctucifigét. Muira

RÎîafunt apud huncMonachum,amp;apudalios, quæimmanitatcni quintææcatis in Ecclefiaftici« oftendunt.

EtßxtHs Angeliu, Inhocfcxto Angelo vidc-lur fignari tempus à cxde Gallicana anni 1571, vfque ad magnum indicium vallis lofaphar loc-lis cap.5,Iercmice 46,Micheae 4. quae vallis loclis critteflis. Ac narratur fub fexto Angelo apert um fcelusInquifitorium,amp;Papiftarum:qui apertavi inducant vniucrfales cædes in quibufeunque lotis poiïînt,non folùm clädeftinislatrociniis périmant Euangelicos. praeter cædcs improuifas pu-gnabitur exercitibusquoque, amp;nbsp;adducetur magna perturbatio : fiet magnü indicium Domini.

Et audiuivocem vnam ex quatuor. Exiftimo fi-gnificari illud Amoficap. i,amp; }. Super tribus fcc Ictibus, amp;nbsp;fuper quatuor non connertam. Cun* ftatuant Papiftæ triturate Euangelicosornnesin Gallia , amp;nbsp;id denuntiatum quoque fit futurum, vidcbaturamp;denuntiari iudicium Dei in Euangelicos , quod in Papiftasdtindeeflet progteflu» rum. VOX quae auditur ex quatuor cornibus alta-h's,videtut efle VOX Chrifti;qui nunceft altare fuper quod fit holocauftum Euangelicorum rena-torum in Chrifto, vt fint fil ij Dei, patiantur cum ) Chrifto; refurgant,vincant,amp; obtineantregnum Dei: vt nihil illis cucniat,quod Deus non viderit amp;nbsp;ftatuerit. HÎC videtur efle fignata cædes Euangelicorum in Gallia anni 157 a, 14. Augufti.

Dicentemßxto zAngelo. Poft cædcm illam quç exponitur cap.ii. excitabitur magna perturbatio - fignificataeodem capite verfu ij. Venient cum

Papiftisalîç genres, AntichrlftusAntichriftöiiirt' ^ctur,vt fiat Antichriftus mixtus, dequolocuti luntnoui Prophctæ : vt puniantur tandem ad loquot; cumiudicij, vt dixi veriiii}. ibifient confliôlu* amp;nbsp;conflagratio. in igne Dominusiudicabit amp;nbsp;io gladio cum oinni carne, vt ait Ifaias cap.66.

filftttfiat cjttatftorc^^nff^èli. Annus, menfis» dies, amp;nbsp;hora (latuta eft apud Dciim omnium qnç fieridcbuci-unt,amp; magniiudicij ad vallem quani dixi. Utocciderentttruampartemhominum. Dc tertia parte diólum eftcapitcfuperiori. qui non funt occifi ab Inquifirionc, occiduntur cædibus Vniuerfalibus. deinde fequerur indicium quo Pa-piftæ puniantur, quemadmodum diótum elt.

£r numerm eauefirit. Nam in hoe numero vi-denturfignari bella qux intereà fient, vfqueduin Colledæ getes innumerænotç.amp;numeratæapud Dcum cçdantur,viôtoriam obtinentibus EuangC' licis. É'r ita vidteijtiot in vißone. Videturcomph' óticumconfliólibus bellicis triturationcs Euangc Iicorum,quæ pa.TîmJixôlæfint, amp;exuftioncspef Inquifitionem. Thoraces igniti dicuntur, amp;nbsp;hya-cinthini,amp; fulphurei; vcfigncturexuftioEuangc-licorum,quç firigne,pice,amp; fulphure.vndc amp;nbsp;colores varij apparent:fientamp;cxuftiones locorum, ciuitatum, amp;nbsp;agrorum :vt diciturin loclecap. i.

Et capita equorum. Principes, duces , milites ignemomnibus minabuntur:acigne, non folùm ferro nos inuadent. arque criam hîcintelligimus abcadcm Inquifitione tartarea prodire vniiicria-les cædes, amp;nbsp;Bella, amp;nbsp;incendia locorum, tanquam àminiftris Inquifitionis, amp;nbsp;Satans.

Ab hts tribus plaats. Ab igné, pice, amp;fulfure. «juiaadcombuienaospios nis tribus vtuntur Pa* piftæ. fifeparatimintelligantur, ignis eftbelluinj fumus, feupix, vt exilhmo, iniqua iudicia, Sc ex-des vniuerfales; fulfiiripfainquifitio. namàputco inferni duóta eft inquifitio,amp;fumus eft obicu ratio iiidiciorum.vtfceleranon faótitata admittantur.

eJias tntm eorum in ore. Hoc eft,in falfis iudiciis Principii, 8c in caudis eorû, hoc eft, ininquifitori-busjà quibus vt ferro,amp; igne,amp; aqua noceat jvi,amp; tnalitia agetur. ff «fen homines. Dû ita hçc peftis cralfabitur in pios, etiam Papiftç idoloiatrç multi peribût: de quibus didum eft in figillo fexto, amp;nbsp;fi-gnificatur in capite quod (cquitur ; 8c didum eft cap.46. Icrcmiæ, amp;4. Micheæ,amp; 31. Ezech. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Arq^umentum in Cap. 10.

Hoccapite,amp;vndecimo vfque adverfum.14. tepctitur (ccundum vx,8c clangor tubæ fexti Angeli.Dum perfeuerat pacificatio, pax no pax, inita Ante anno i ƒ 70. ecce Belgç profugi quida propter Euangclium,quidam ob tyrannidem Hifpanicam vagantes circa maritima,anno i ƒ 71.tertio Aprilis inuadunt infulas.occupant Zelandiam amp;nbsp;Hollan-diam.amp; ibi fuit initiû belli maritimi,in quo Euan-gelici fiunt fuperiores, futuri tandem terra, mari-que vidorcs. Bella non narrat loannes; fed reuo-catnosadProphetas antiquos,q^ui ilia expofuerût, dum certum tempus ftatuit iplcvidoriæ noftræ. fignificanturque næc omnia itcrum denuntianda fiuequando incipient fieriapud nos, fine eadem ' futuraapudgcntesjquemadmodum anteperno-uosProphetas tota state fexta fuerunt denuntiata apud nos futura.

EtviiiAliumAngelwn forttmdtfc.Sipn Ange* him fextum tubacanêtem fignati funt illi, in qui-bus locutus cft, amp;nbsp;egic Chriftus; hic ipfc Chriftus maxime fignificatur. quiadumlociitifunr, dum t'gerunt miniftri verbi, amp;nbsp;ftatus politici quæ fibi vifa füllt anno i ƒ 70. vfque ad magnam perturba-cioncm,amp; nihil effecerunqecce ille, cuiiisfolius cft gloria falutis noftræ,indicaturadcnc,amp;punirc fontes, amp;nbsp;liberare innocentes, vnde dicitur fortis ipfe, amp;c cælo defeendere, amp;aliaquæ fequuntiir. quibus defcribinirDci filius.fortis,inquä,dicitur, quialefus Chriftus eftDeus cxercituum , contra quem non mundus vniuerfus potcrit obtinere vi-éforiam. dicitur ealodefeendere, quioftendatpo-tentiam fuam, quam haólenus abfeonditam con-tinuit, dum apparuit in luo primo aduentu in carne, amp;nbsp;in humi(itate,amp; deinceps fempcr,atque hoc tempore in mebris fuis humilibus. Amiiltts nnbe. Delraidit in membra fua, vt fit in Ecclefia £ua,feu hicdkamusin totofuoexercitu, vt cap.r9.Ifai« dicitur cquitare,feu fej^i fuper nubc lcuem,quan* doincipir mifcerebcllainGalliainterEuâgeîicos,

Papiftas. quod autem fignetur quoque agcre,amp; clTe in miniftris verbi videbimus cap.14. atque hic non animaduertenmr homines,id ncri,quod dixit Chriftus:Et videbitis Filium hominis venientem innubibuscæli. erraueruntin tcporc iudicijnon audientes Petrum, qui ill is dixit,vnum diem apud Deu elle ficut mille annos,amp;:mille annos ficut viiu diem. Etiris in capite eins. Porentia A: poteftas Pa-tris, amp;nbsp;Filij, Sc Spiritus fanéti apparebir, vtperdat Chriftus omnes impios ea porentia qua creatus eftraundus j effcóla, amp;nbsp;pcrfeóta funt omnia in mundo;

niundoJ apcrictProphctiani, myfteria Legis, Sc Eiiangelij:afFcrctpromi(ra,amp;lt;lona,quæfuntPa‘* tns,Fili),amp; Spiritus fanôti: affcrctfignaviôloriæ, amp;nbsp;pacis futuræ ætcrnæ in rcgno Dci. attende hîc amp;nbsp;dlud Pétri: Cxli autem qui nunc funt, eodeni vabofuntrepoliti:amp; cognoicein haciridefupct caput, onme indicium efle datum Filio. vt qui induxittemporcNoëdiluiiium fiiperfaciem vni-ucrfç terre, amp;nbsp;illnd amouit, amp;nbsp;recedere iuffit; elFe eundem qui nunc pcrditurus fit hune ftatû mun-di, amp;allaturus nouum, in quoregnabit iuftitia. in quo aderit femper iris,præfentia Patris,amp; Fîlij, amp;nbsp;Spiritus fanôti,vtamp; in fine primi capitis Eze-chiclis figtitficatum eft. Fades eius erat vt SoL Quiapcrietomnesfcripturasdiuinas ,aperict fc filium Dei,lucem,amp;vitam omnium credétium, quibus afFert Sabbathifmû, ftatum lucis tantum, amp;nbsp;non etiam tenebrarum, vtfuit in fex prioribus atatibus, de quibus didum eft cap.i. Gen. Aeve fuittotuspropc mundusintenebris ante lucem allatâ in promiflionibusÆbrahæ-, fie fabbathif-mus crit totus lux, dum Chtiftus eritpraefens no* bifeum, erit caput noftnim, quo omnia membra fecundùm prælcriptum capitis mouebuntur, amp;nbsp;agent. Et pedes eins tanejnam columna ignis. Capite primo dióti funt pedes Chrilli fimiles aurichalco in fotnace ardentes,vt fignificaretur eius iudiciû, qiiod poftremo tempore oftendctjamp;exerccbit in impios; nunc tanquam columnæ dicuntur, vt oftendatureiusiudicium firmum:amp;ipfum Chri-ftum, 8: eiusregnum fortifiîmum futurû 8c nunC contrafiatum Ecclcfiafticum, amp;c politicum Papite a ftarum:

ftaium; amp;nbsp;contra omnes in omnibus terris ipfi aduerfantesidem eiusiudiciûduraturû deinceps, vfq; ad nouiflimam tuba Pauli.nee vltià in regno «iufdein permitteturimpunitas peccandi, vtfa-élum fuit fex prioribusartatibus; led vt fæpè alibi didum eft, punientur peccata manifefta per ma-giftratum,occultaab ipfo Chtifto,amp; à Deo.cuius rci mul ta haftenus amp;nbsp;i 11 uftria aduerti exempla,amp; inmukis profitentibusEuangelium prioraquæ-dam peccata repetentibus, amp;nbsp;in mc ipfo expertus fum adhuc adoiefeens . ad perfedara interpreta-tionem coluranarü, quibusaffimilati funt pedes Chrifti, intelligendæ funt hîc illæ duæ columns çreç pofitç in porticu repli fabricatià Solomone: intelligendç,inquam,cum fua interpretarionc.vt quid propofitum fit in regno Chrifti ,fitpofitum ante oculos. £t hahebat in mann fna ithellttmaper-turn. Libellus hic erat veluti quçdam aduerfaria, quafolentvtioratores , vt ineahabeant omnes partes caufæ difpofitas, in co libello defumpta erant è Prophetia,amp; ejRjmnibus diuinis fcriptu-rispeccata noftra,amp; Papatus,ac omnium impio-rum noftri temporis, vtiam exercereturiudicium contra illos, quodcœptum fueratàdomo Dei: atq;re efGcetetur quod Deus omnibusatatibus mundiper Legem,per Euangelium,per Apofto-Jos, per dodores, per praedicatores,amp; hos omnibus remporibusrepetiros , nuntiauir, repetiuir, inculcauitperpetuôfinevllaceftàtione, amp;nbsp;inter-miffioncapud populum defertorem fuæ falutts: amp;nbsp;qui femperà Deo,à Chrifto, à picrate defece-ricad Satansimpictates,amp; ftudia. Pofuit peder»

fuum dexter um fupermare. Tanquam veniat à Se-pcécrione vbi cœpta eft prædicatio,amp; pcrueniat in Bclgicam,pofuitChriltus pedcmdexterutn fupcr mare ad Ancuerpiam, Zelandiam,amp; Hollandiam, amp;nbsp;fini ft rum luper tcrrani adcurfumRlieni pro-grelfurus per totam Belgicain, eiufqueprouincias per Gallias, amp;nbsp;Italiam Romam vfque: peraólurus fuum indicium invtruiaqueftatû Êcclefiafticnm, amp;politicum. Ethichiftoria doccat Bella Bcigica cœpta in Holladia, amp;c Zelandia,vfque ad ipfam totam Bclgicam viólam Chtifti opere. jEt clumauit noeemugna, quemadmodum cumleorugtt. Bellum magnum,amp; perturbatio omnium maxima fignifi-caturhacvocc, vtleo de tribu luda, vt Chriftus. ipfe oft:endatur,qui magna voce clamauit in cruce cum moreretur; clamatit amp;nbsp;nunc dum crucifigc-turin membris fuis in magna perturbatione : vt deinde in cifdem refurgat, pugnet, amp;vincar. cla-mores, amp;nbsp;vocifetationes'.fremituSjA: tonitrua no-ftra audient vniuerfi incolx terrae. Er cùm clamaf-fet, locutafunt jeptem tonttrua, Dum appetetur Chriftus, amp;nbsp;ad mortem vocabitur, dum iplècla-mabitin membris,audienturfeptem tonitrua. feu dicasjobprædicationé Euangclicam exurget perturbatio ,amp; magna tempeftas : propter illam eric clamor bellicus: vocabuntur omnes ad arma, aeî ignem. Vtprædicatioper Icptenasætares fuitdu-da, amp;nbsp;nunc per fepcem tempora ingredientibus nobis in fepcimam ætatem ; ita feptem tonitrua bellica funtaudienda. Etquemadmodum verbum Dei fadum eft in illis feptem ætatibus , in quibus fempcr denutiata fuit pcena; vt etiam dum ieptem tempo-

temporibus, in quibus audita funt tonitrua præ-dicationis,amp; prædicantium,vt dicebainus capitc fexto, pœna fuit repetita; itaipfapœna fepteno numero eftinferenda: vtfecundum iudiciûpræ-(êns magnum veniantiudicati qui fuerunt antè, amp;nbsp;temporibus poftremis prçdicationis,8c omni* busætatibus amp;nbsp;feculis quæ anteceiTerunt,

Et cùm locttta ejfent ßptemtonitruavoca tgoferipturmeram^- Ego exiftimo fignificarihaS voces tonitruum ciTe voces Prophetarû , quinar-rantbellicas perturbationes. quas voces amp;nbsp;tonitrua dum iubetur loannes fignare, amp;nbsp;non feribe-re,exiftimo quoqueindicarifuturum, vt non in* telligantur in Prophetis narrata nedum etiani quando fient : fine non credi cùm denuntiabuu-tur; arque futura fignatanon credentibus.qui vi-debunt, amp;nbsp;non cognofeent-, audient, amp;nbsp;non intelligent, vfque dum terradefolatione defolctur, vt didlum eft in Ifaia cap. 6. atque ira perueniatut ad feptimum tonitri^ini antequàm intelligant qui debueriint intellexilTe. fiue autc propterpcc-cata,propter cor impœnitens ,proptereà qiiod pugnant homines cótra veritatem cognitam, di* catur in Ifaia: Aggiaua autexcaica cor populi hu-ius: arque hîc, Obßgna tjud. locutaßintßptej» toni-trua,^ noheaß;ribere. fiue fit aliqua ratio Chri» fto cognita , nos hîc ilia quoque partim fignabi* mus,partim exponemus, relinquentesperreâaiu erpofitionem in aduerfaria. Primum ergotoni-truum videtur mihi efic illud,in quo cædes fads anno 157 i.repetédç fint in magna perturbatione, vtaudwturfubito magna tépeftas, Sefonitustri-

. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turantiUJ»

tnrantium viros, amp;nbsp;niulieies, amp;: infantes^ vt me-morat Icrcmias cap. 44. rex Sedecias,amp;rex E-phrcc dabunthgna tnagnæ iriturationis cum da* buntur in manus iniinicorum.crit paffimftiga, intcrnccio hominum , amp;nbsp;exuftio locorum, vexa* tio,perturbatio,amp; direptio.hinc air Kaias cap.i Vaftatio à Domino venict. omnes manus dilfol-uentur; omnecor tabefeet -, facies combuftæ vul* tus eoriini gt;nbsp;omnis qui inucnnis fucrit occidetur; amp;nbsp;omnisquifuperuencritgladio cadet : infantes clidentur in oculis eorum; diripientur donitts,, vxores violabucur. In primo tonitruo fiét magna ttitutationes Euangelicorum , multa eorum loca vaftabuntur, qui non credetes iftafutura fibi non caucrint.In fecundo tonitruo coUitjentur excrci* tus, amp;nbsp;fient adhuc ilia qux cap. 15- Ifaiæ,amp; 14. narrätur.colledtiqueexercicusconfligentadval--lein,feuinvallelo.faphat; de qua ait loci cap.5. vbi magnum indicium Chrifti confpicietur in igne, amp;nbsp;fanguine. Diacones Arabum amp;nbsp;Carmo* niiadcrnnt,amp; confligentfl.-epctentur clades,an-étisvndiquc exercitibus,vt fit fanguisàgladio vfque ad vctrem,amp; fimus fiominis vfque ad fub-ftramencamclijVt narrat Efdr,-is lib.4. capitc ly. tandemapparebitmagnum indicium ,quod di-xi,ad Euphrate; in quo oftendeefeChriftus excr-citu Pharaonico, amp;nbsp;incirciicifis ducibus magnis amp;nbsp;multisinterfeóliSjVt narrat Ifaiascap.14. lere* mias 46. Ezech.ji. IbidcindcafpicictLotvxorc verfain lapidem incédiumSodomæ,amp;fororum.. Sapienttunequi non refpexerint retro,non ftete-ïint in tota planitic, ad tuontem concefi'erint, ' 0^ Gen-

Gen. 9. artende hæcfutura in finibus Germanisj vtmoncrisab E(dracap.i5.1ib.4. Tertiumtoni-truum audietur,cùmChriftus conuerterit exerci-tus contra Palçftinos, Gazam, Afcalon,Tyrum,5c alios, vt narrat leremias cap. 47, amp;nbsp;48. Abfein-detur cornu Moab, amp;nbsp;brachium ciusconteretur, attende hîc cap ij. liàiæ, nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ij. Ezechiclis,

ç.Zach. ha:cattendatPhilillhxa.Quartû toni-truum audieturin Syria, in Ægypto : apud Am« monitas eritvaftitas: vt rcpleta fuit terra cadaiie-ribus hounnum , ira regiones conipicientur ftra« tæ cadaueribus ciuitatuni,oppidorum,amp; villarû. Damalcus definet efl'c ciuitas valle vifionis, vt ait Ifaias 11. vocata adfletum. Memphis non habi* tabitur,vt Ier.46. Alexandria vocabitur in tumul-tum :Taphnis exurctur.fientqu.T narrantur do Ammonitis cap.49.1er. quçde Ægyptiiscap.j 1. Ezech.hæcaudi Ammon. In quinto tonitruo rc« gnum Moab euettetur, vt narratIfaias 15, amp;nbsp;16. Ierc.48.peccatum Rubenitarum punictur con» feendentium cubile jfatris. Æthiopia fellinabic portigerenianus fuas Dco,Plàl.68. Et tuncinui« tishollibus érigentaltare,qui ècaptiuitateredic« rint. amp;nbsp;hæc attendat Moab. Sextum ronitruum audietur fuper montes Ifraël,de quibusnarrat Ezechiel cap. ^6. primum domus Icroboam fen* tictmanum Domini. fubitóvcniet,vt aitlfa.}o. contritio, Sr comminueturlagena figuli ,ac mu« nitiones vaftabuntur,vtait Ofeas.iudicium ignis deuorabitabylfum.vt Amos. Si tandem gladius dcmolieturexcclfaidoli. A Samaria Hierufalcm yfque pcruenict gladius, vt narratur cap. i. Mich.

cadauera amp;nbsp;hîc confpicientur ciuitatum magna-rum. hæc audiEdoni, In fcptimo conitiuo amphora egrefla, in qua erit millier, deporcabitur in tcrram Sannar,amp; ibi confnngetur,vt narratur ca-pite IO. Zach, ibi excelfiftatura fuccidcntur, 6c i'ublimes humiliabiintur. hic amp;nbsp;ibi vniuerfa Babylon cadet, Srcorruct. atqueSylucfterdcponec vcftcm rubcam, inductquefaccum. Tuncakare pofito, amp;nbsp;creólo templo xdificabitur ciuitas : regnum conftituctur Ifraeliticum ; arque fponfa c-' rir parata, amp;nbsp;ornata , quæ acçipiatvirum fuum. I nbsp;nbsp;fiat, fiat. Attendant ergo vbiqueomnes Euange-

Hum profitentes,vigilent,fint prudentes,amp; parati dum exurget magna rempeftas. Rhenus fluuius ' nbsp;videatnc non fumciatad extinguendum ignem,

' ne tingatur languine .videat Belgicum, Gallia, Hifpania,Italia,Germania,quid decreuerit Deus I exercicuum fuperÆgyptum,vt monctlfaias c.19, it videamus omnes quæ ait hoc capite loannes, 1 nbsp;nbsp;Deum niitialTe feruis fuis Prophetis, vt bene aga-

t EtiyfngelM tjuem vidt fiantem ßiper mare, dr terrant. Hæc quæ fignata funt in feptctonitruis, omninôfutuiafunt- quiaillequi cœpit mari,ter-raquc agere virga ferrca, (vt vidimus faûumin Gallia,amp; Belgien) ftatuit filius Dei cum Patte amp;nbsp;Spiritu fando efficere reliqua. Vt enim non pored fieri quin fafta fint ilia quæ vidimus geftain Gallia , amp;nbsp;in Belgico; ita deincepsquæ nuntiata funtfutura, oportet vtfimul neceirano fiant, hæc amp;nbsp;ilia deftinata funt omnino futura, quod indicant VCtba ilia, Suftulit nianum fuam ad cælum.

vcintucamuræternum dccretum Dei. Stiuroîntper eam-Et Deus Pater adducitur teftis* quicreauit cælum. Si terrara, Si mare, Si omnia quæinipfisfunt. namqui creauit hæcomnia, in ipfis creauit ab inicioomnia quç futuraerant omnibus temporibus mundi, vt oftenfum eft capitc X .Gen.Vndehîcfignificaturilludler.cap.j i. dédit folem in lucem diei,amp; ftatutalunæ,amp;ftella-f um in lucem noôiis:qui rupit marc,amp; fbnuenmt fludlus eius, Deus excrcituû nomen cius. fi amo-ueripoiruntftatutaiftak facie mea,dixitDominu$gt; ctiam feme Ifrael amoueri poteritróe quç fequun-lur. fimile eft iilud Chrifti: Cælum amp;nbsp;terra rranfi-bunt: hoc eft, potiùs cælum amp;nbsp;terra ruent, quàin iftanon fiant. Tempus n»n fore amplius^ Non vltrà perfeuerabit ftatus Papifticus,amp; tyran nicus. Sed in diebus vocts feptimi^ngeli.Notz hic diciindiebus, vt in vnoquoque fi^illo, amp;nbsp;Angelo,amp; tuba intelli-gas tùmætatem, lum tempus annorum aliquot, quemadmodum amp;cap.i- Genefis vidimus in fè-ptem diebus pofitas eit feprem states, atque cùin ad finem fextç ,Si initium Icptimç peructum erir, myftcria ftatim eruntcompléta, in quibiis fignifi-cauitDtus quç fuitatftui us in populo fuo. amp;nbsp;hçc omnia nuntiata funt in Prophetis.oportet ergovt nunc omnia fiant, quæ dixi ièptem tonitruu. nam quæ nuntiauit Deusfutura, fàôtafunt haiftenu« omnia tfaèla funt quæ fuerunt fexætarum; fient ergo quæ denuntiata funtfeptimæ. Quamobrem cùm iam vifa fintfignalècundi aduentus Domini, Si pofueritChriftus pedem dexterum fupermare, amp;: fiuifttura fuper terrant,debuimus fuilfe certi de fccundo

fccundoeius aduétu, de perficicndis his quæ nun-tiarunt Prophetæ de (ecundo aductu Domini: atq-, ira debuimus fuiflècerti, vt fuimus certi Dcum elle, Deum crcaflc cælum amp;nbsp;tcrram, amp;c omnia quæincisfunt. amp;vtfuntilia, ira funt hæc nunc futura,quædefcnbuntur inProphctis. item qui author fuit fidei in PatriarchiSjLegis,amp; Prophetiç in populo Ifraelitico: qui Euangclij,Ecclefiç Apo-ftolicæ, aliarum deinceps, atque nuneprædica^ tionis Euangclicæ fecundo rcpetitæ:qui fuit Deus exercituum,amp; author omnium commurationum omnium ftatuum mundi:qui populum in vtroque ftatuinfigniuitfuonomine, vtappellareturolim, amp;nbsp;nunc populus Dei, atque nos item Chriftiani: qui vocauit nos in vnam Ecclefiam, amp;nbsp;in fingulis in cafuit author Baptifmatis amp;nbsp;fidei: qui hæc omnia,inquam ,egit, is eft qui hoc poftrcmo tempore in fuis ptædicatoribus amp;nbsp;miniftris loquitur, amp;nbsp;bellagerit.quiponitpedcmdexterum fuper mare, amp;nbsp;finiftrum fuper tcrram, vt dixi. amp;nbsp;qüoniam Prophetia alludit varié, rjfci ponit alterum pedem fuper ftatiMTiEcclcfiafticum,altcrum fuper ftatum politicum.atque vtrunque iudicat.qui peraôturus cftopus repetitæ prædicationis Euâgelicæ,amp; opus regni. id iurauit Chriftus, futurum nunc eft om-nino. nonproduceturvltràiudicium.iamin fexta tubaperagitut opus, quod perficietur infépnma. Ad hoc pertinet amp;nbsp;illud Ezcch. cap. 11. Non pro.r trahetur vltrà: fed in diebus veftris loquarverbû, amp;nbsp;faciam illud. Sicut EuangeW^uit perferuos fuos Prophetai. Narrationcm rcrum gercndarûàChri-ftopcrvirgamfertcam, amp;nbsp;quæ funt feptem toni-truuin

truum ait loannes fe non percurfurum , quod fint illa narrata in Prophetis : ad quorum lcdionens reuocamur hoc tempore, apparet autem hîc Pro-phetiam extendi ad hæc noltra tempora.quodnoa cognoueruntnuncPapiftæ ,amp; multi alij. Et vox tfuam auditti. Intelligo ego hîc repetitam fuilFe de-nuntiationcmharum rerum futurarum hoc tempore, quando iudicium cœptum eft, amp;nbsp;faftæ funt cædes Herodianæ, atque moniti fuerunt reges, amp;nbsp;principes, amp;nbsp;populi de Prophetia nunc aperienda, amp;nbsp;de his quç futura funt, per quæ perueniendum fitadinnouationemomnium, fuitautem iucun-dura , (Scveluti dulce hæc intelligere antequàm fièrent; fed in euétii rerü,in his cfficicndis fuerunt dolores parturientis. Prætereà, quia dicitur oportet teiterum Prophetare coram populis,gennbus, amp;nbsp;linguis, amp;nbsp;regibus multis ; oportebit prædicare Turcis, Perfis, amp;nbsp;omnibus aliis gentibus vfque ad poftremos fines terræ Euangelium regni, vt dixit Chriflus: exponere illis omnia in omnibus facris îiteris denuntiatazofteiwlcre omnium denuntiato-rumeuentaduftoinitioabhis quæ aétafunt hoc nollro tempore lecundi aduentus Domini, quando critcogitandum nohis omnibus Deumpuni-uifie fingulis temporibus populum fuum ob alia pcccara; led quando negauit Meffiam, filium Dei ad le milium,tune reiecillè ilium, ne elfet fuus populus,vt nuntiauit futurum Daniel, amp;figni-ficatumfuit inMofe; atque expulfi funt c regno Dei Hebræi. quod idem eue tu rum nunc eftChri-ftianis rcjicientibus Chriftuminfuolecundo ad-uentu. Qmre»ô Turcç,ô gétes omnes,parate vos

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IN APOCAI, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^}

Capitc fuperiori repctebantur quae diöafuc-tant futura fuo tuba fexti Angeli ,atqucfiKuraaf-firmabantur omnino,quód Deus affirmaflctfc ilia eiFcólurum : hoc autcm vndecimo capite ini-bum adhucrcpctitureorum quæ funt fextæ tubç, amp;nbsp;Iccundi VÇ i atquc gencratim comprchcndun-tut quae funt fecundi væ,amp;tertij, dum qualcsfu-Uiræ fint cçdcs amp;nbsp;affliâiones in vna Gallicana fi-i gnificatur.atquepoftrcmo eritccrnis finis,vt per-1 aftisfeptem tonirruis, conftituatur nouus ftatus f in apcrtionc librorum, amp;c Prophetiæ.

EtdatMefitnihicalammjimilüvirgit. In calanio fimili virgæ fignificaturverbum Dcifaftumfin-gulisætatibus , amp;nbsp;dudum ad poftremam, fccnn-dùm quod futurum fitiudicium. Initaigitur pace anno 1570. inter Euangelicos amp;nbsp;Papiftas,vi-dcbantur Euangelici obtinere locum futim, vt in cultu Euangclico Euangelicè viuere polTent : arque expcdabatur vt Ecclclia Chrifti, ac ciusre-gnum conftitueretut. vcrùm quoniam nihil imr-mundum nccinquinatum debet in tcmplil Domini ingredi, ac certa ratione legis Dei illud eft con(lituendiim;confl;itutio rempli Dei proponi-tur, amp;nbsp;quinam fint illud futuri, acin regno Dei permanfuri. In mefura rempli Dei indicator ipfc ftatus fecundum verbum Dei conftitui, vt fccun-dum illud omnibus viuendum fit. Altarc eft ipfe cultus Euangelij ^qui adorantin eo funt ipfi Euangelici , qui Chriftum induerunr, amp;nbsp;fecundum dus cultum Deum adorant, Deo feruiunt, atquc

hieligunturvtfint teniplum Dei in Chrifl:O:amp; fie dilctimen inter hos, amp;nbsp;alios; atque inter eos qui pcimanfuri lint in vita,vt ex iplis confiituatur £cclefia innouata, amp;nbsp;alios qui non fint peruen-turiad illud tempus. Nam quoniam inter Euan* gelicos funt qui non menfurat calamo, non agut in Ecclcfia fecûdùm verbum Dei datum per Pro-phctasamp; Apoftolosjfed quifque indicia fuafe-quitur: amp;nbsp;funtqui parent libidini accupiditati; in cultuq; Euâgelico non inucniuntur confiâtes: amp;nbsp;iunt quoque plurimi martyrio coronadi ; vni-uerfalibiis cædibus percutiuntur in Gallia Chri-fto oftendente fc in fuo fecundoaduenru, qui dixit i4.Matthæi, amp;nbsp;17. Lucæ ,diem Filij hominis futurum ficuti dies Noe. percutiuntur veto mor-teprima : amp;nbsp;exipfisexcitandi funt qui fint tem-plum Dei, amp;nbsp;verum cultum ofFerentesDeo.

St atnunt cjuod eft extra templum eiicefirat, Per atrium quod foriseft exiftimo fignari indicia politica, amp;nbsp;Ecclefiafiica ftatus Papiftici, in quibus nec Ecclefia, nec ftattft populi C hriftiani fuitad-miniftratus fecundùm verbum Dei, vt oportuit. 6c oh id Papiftç illi amp;nbsp;omnes non fecundùm ftatiAa Chrifii viuentes, extra EcclefiamChrifii innoua-tam ejiciuntur, nec veniunt in numerum amp;nbsp;con* fotiationemeorum , qui ftatum regni Chriftiamp; eius Ecclefiæ adminiftrabunt.

QMniamdatum eHgentibus. Datum eft genti-bus atrium,quiaEcclefiaftici amp;nbsp;politici multi fadH funtgétes.vtfucrantprins, antequàm fufcipcrent nomen Chrifti, vt vidimus cap.63.Ilàiæ. datur nunc illis atrium, quia non funt ex Ecclefia Chri-

fti. pctmittirur aurem, vt crcdcntes, Si Euangeli-cc viuentes ingtediantun apcrictur illis porta, au-diunt quidem m ulti prædicationcm, fed non crc-dunc: ergo ejicientur.

Et ciunatem fanHam calcahunt menßhus cjuadra^ ÿMta duBhffs.Nidemi hoc indicium pronuntiatum fuilFe decrcto Dei iam turn du Papadcfecit àChri-fto,tempore fcilicetSyluefttnperrici verù illud hoc tempore fcxtæ amp;nbsp;feptimæ tubæ. quodcolligimus ex diebus ix6o.pontis pro annis.qui dies 1260. conficiunt quadraginta duos menfes. Et quia ratio Prophetica ducit rem eandc fçpc à fiio initio vique ad fuum finem-,in quadraginta duobus menfibus poflumus intelligere illos 1160 dies, hoc eft annos. quiacapite duodecimo omnino hi dies inueniun-tur pofitipro annis. vt calcata ôtopprclfa inrclli-gatur Ecclefia àPapatu iamàSylucftro vfque ad næc tempora; quando tandem Papatus ejiciendus fit.obhancigiturcaufam exiftimopofitum nume-rumquadragintaduorum mcnfium , vtintelliga-miis Papiftas impie agenres^jiciendos ab Ecclclia: quia ab initio Papatus conculcarunt Sc oppreflè-luntpietatem Chriftianam. Etdabo tllamduobtts ïeflthusmets, ^utprophetauerunt dtebus 1270.ami-Sltfaccù. Hoc iam tempore quando pcruenti fu-mus ad finem annorum 1260. dudo initio à Papa SylueftrOjdabiturEcclefia j amp;eius adminiftratio his qui retinent teftimonium Chiifti. Prophetae noui amp;nbsp;pietate dodrinaque infignis ille Petrarca numeranr illos 1260. dies pofitos pro annis ab anno 31 j. vfque ad illud tempus, quando cum po-leftarc, Sc virtutc cducet Cntiftus Ecclefiam c dc-feno.

3.^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ACOB. B ROC» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

fcito. ergo lî illis i i6o. addes 31 j. quo ânno Syl* uefter fufccpitveftcm rubcam pro nigra,erunt an-ni I ƒ 7 3 ■ quando amp;nbsp;in Gallia, amp;nbsp;in Hollandia, amp;nbsp;Zclandiaconculcati, oppreffi, amp;nbsp;madtatijCombu-ftijamp;triicidaticrèxerunt feEuangeh'ci, amp;tinio* rem poft iniccerunt aduerfariis, vrdicitur infrà* Duo dieutur ceftes propter verbum Euangelicum, amp;Prophcticum : propter minifterium Euangclp tum, ÿi Prophcticum. quæ duofucrunt in Eecle-lia, vtre iplapatet. in minifterio autem horuin duorumintelliguntur populi quipeiftiterunt in verbo Eiiangelico , amp;Prophctjco, eum mulietc , quæfugit in defertum, aefuerunteius fernen fu' ' ftincntespcrfecutionesPapifticas, Ami£Hfacctigt; Suftinentes, inqnam,afflidbonesamp; incommoda vitæjciediexvrbibus, ex communi vita; priuati commun! iure. Ih funt duo olittit, (^rduo candelabra in tonfpeHttDeiterritpoßta. Vt didbumcftfe* ptem fpintus ftarein côlpeftu throni: vtdidluni cft, Chriftum ftare ad dexteram Partis: vtdidtum eft inZacharia cap.^» duos filiosolei ftare ante dominatorem terræ;irahîc intelligo Spiritûfan* étum, amp;nbsp;Dcifilium. Et quoniam venir Chriftiu in membra fua, Spiritusque fandus in ilia infun* ditur, ôc operatur,vocanturminiftri Euangelici, amp;nbsp;verbi Prophetici oliuæ, amp;nbsp;candclebra: dicun* turque dur oliuæ, amp;nbsp;duo candelabra, quia con-iunda fitPropbetia inipfis cum Euangelio, amp;nbsp;Euangelium cum Prophetia.vtfuit in Apoftolis: Sc quiaquod cftChriihisinipfis ,eft Spiritus fart dus; amp;nbsp;quod cft Spiritus fandus,cft Chriftiis. Hçccrgo duo muncrafueruntin Apoftolis,Stad hæc

bæc duo reu o eau it fideles Petrus inîtio cap.3. Epi ftolæ rccunda’:amp; fuerunthadenus in Ecclcfia,ßC maxime crunt deinceps: amp;nbsp;ad ea nunc lulcipien-dain maiori kiminc vocamur oinncs. quod SC nobis fignificatur in compleiida Prophetia ho» turn,qui hîcdefcribûtur, duorum tcftium.qnan-doamp; nos hoc tempore futuri fumusomnes teftes vcritatisEuâgclicçjVeritatis verbi Deiprophetici. vtlit eis nocere, Prædicantiam iudiciuni Domini adcflc; amp;nbsp;quicunque eis nocebunt, da« bunt poenas. vnde infià ait 1 oannes : Qui occi-dit, occidetur : qui in capiiuitatem ducit, in ca-ptiuitatem dnectur. idem prædicant Prophetac» bleui ait Abdias: Sicut fecifti, fiettibi.

ViripræditidoôtrinaEuangelica, Sc præditi niu-ncrcptophetico fucruntfemperin Ecclcfia,quä« uisdmukishinon fuerintnoci; neePaparuska-öenus prohibcrcillospotuit .acdumperleucra-uit tempus 1160. annorum,clauferuntipficxlû, ne plueret : claufcrunt cælum Papiftis. vt Pap* verbo claudit cxkim,non re,his quibus iadlat cf-fe claufum ; ita rc ifti claiidunt cælum Papae, 8c fuis; prædicant cotum aquam Bapriimatis nihil e(re,dum fidesconuerfaeft inPapam. conucr-tunraquasinfanguinem, condemnantbaptiza-tos feruientes Papæad interitû. quod apparebic hoc tempore, quando in baptizatos faftos Anti-bapciftasexercebituriudicium Chrifti gladioj SC igné. St cùmfinierint teflimoniumßtum. Hoc eft, vt exiftimo , poftquàm prædicatum fuerit Euan-gelium 4.0.5i plusannos-acquccœptisperturba-

iiQnitnJS Gallicanis nuntiatü fueritf^cfTc opUF locundiaducntus Domini:dum cœptafuçiijitd' Lificriquxnuntiavunt Pfophctæ, ÿiimohmt-ipfc Cliriftus cap.X4.Matthæifutur4figp,a(ui aducn* tusi-, cuncpennittet Chiiftus,:vt.bçftia Papalis •fttccndatcx aJpyÜ'o ,,agarqiiæ fijjic CQptta ius, noiem hurnanuni: quæ fnpt Satatiæ.vLcôtia fide daram,_d£ lutJöAm antcigt;cmn§clioniipe.lt;,impa-ratus riueidcnx iofidlEuaiigclicos ^qiipd finir far ^iirn in Gallia anno 1572- î 4. Airgqfti Luteti^i •amp;:-dcinde in aliis locis amp;nbsp;ciuitatibuSr Fides iura* taanreDcuæ,amp;homines -,fiuc DeOjamp;homini* hns,fifrangatui;is quifrangitillani^'conuincitur conteinnere Dçumiamp;iusdininnr»gt;îcôt)if«mn«e iusgenrium, jius.narurx, Papiitc mùltifiiper •Euangeliaiuianr Deo, amp;nbsp;hominibusiutâr felcr-«arurosquod eft iuris gcnrium:amp; hæciinamcnta frangunr. Lex diuina docet,quod iurafti;iuratu, amp;nbsp;promiirum fuilfe Deo. quod amp;nbsp;genres confir-marunr. fi iani iuramenrum violas, peiinde agis, aefi nullum Deum ciFc ftaruas, aux oftendas re Deüm côtemneie,ac nihili facerc. amp;nbsp;cùm iurant Papiftæ ilia forma, ponendo mannsfuper librunl Euangclicum,amp; diccndo:Iuro perhçciacrofan-^a Euangcha ; amp;nbsp;deinde irri foi u ra men ro contra illudagunr, conuincunrur amp;:irridcre,ilt;f con-temne're Chriftum cum fiio Euangclio , non fo-Jùm Deum ipfum. Cùm deinde iuiarunr ho minibus,amp;'MagiftraribuspubIico iuramenro Papi-fta:,amp; hoc item violant,nullam omnino conuin-cûturhabercrcligionem , pofiquam nullam fide habcnr.hos ergo Papifl;as,cuiruni in mundo alfi-

mijal^istnön vllis hon5itjjl?us.,ergo ex abyfTo pro-dit hæqbçftia,qiîæ fui fimiles pcuiit, qiiod nulls terrelVes faciunt • quod diciint liærcricis

9on-€fle,fefuandam fideni^contrà ftatuir Deus, kominejin.Gabaonitis hçreticisjamp;Dei inimicis, amp;nbsp;iu(ïîî.ÀDeQ occcidijiof.ii. vndeSa Ifuirpu-nitiisiqui non feruauitfidé datam hæreticis,Sain. J{.cafgt;.4 b Et corpora corumiacebunt. Quod cada-qcra Bua,ugelicoi-iim iaeuefintin plateis Lutctis, nörnnt pznnes. Lutctija lam jcum aliis ciuitatibiis, in quibus Icelus idem patratuni eft, vocarur hîc SodotejjSi'Ægyptni. Sod«ma,quod ibi fit abo-niinacio Romxa, de qua Jiótom erit in Daniele: Ægyptus, quia amp;nbsp;petfidia,amp; crudeliras Pharao-nicaibifnit; atqucvocät Prophets Galliampro-pterfimile opus in Iifaélitas;Ægyptum. cap. 15. Gcn.didum eritdelrac Sodciuia,amp; Ægypto. ad. quem locum mihi videcur reipexilTe hîc loânes. V'hidr Tiommas nóiler errtetfixfts lt;?ƒ. Hind confiât, Chriflum non fuilfe crur^xtun Sodomis, Sc in Ægypto; amp;nbsp;ncmulta verbàhîcfaciam, breuidicam vcis hoc loco, amp;nbsp;ex multis fimil.ibus, Prophe-tas nouos .j qui fuerunt tota state fextaJcripfifTc, forc,vt Chridus iteruni crucifigerctur in mébris fuis. Si eflfecûdusaduentus Domini,amp; ipfead-cd in Spiritu in fidelibus: fi hi crucifiguntur,cru-cifigitur in his amp;nbsp;ipfe. hinediâû efl Gen. 9. Qiii cftuderit fanguinem homihisin hominc. quod attende Papilla, qui effundis fanguinem fratrum tuorum. Stvidebuntex tribubus. Qiiifucrunt in Gallia,viderunt;amp; tes fuit ralis,vtfuerirpcrfpcéla amp;nbsp;alibi, arque ex variis nàtitmibus qui fuerunt in

Gallia, vel ctiani talia futura funt itern, amp;nbsp;alibi» vtvbiqiie ümilescædesconfpiciendç fint.

tra dies dr dimidtum, Q^iadiduni efi antê, Vbi Dominus crucifixus eft, exiftimo hïc poiU dics,quódChriftjs certia die fiirrcxeritè mor-tuis, amp;pailló poft fuis Difcipulis appaiucfitvi-uus, nunciaca fua rciuircdionc in fuis Apoftolis. fimilitcr fucrint refuneduri Euagclici in locuni deuiortuorum, qui poft certum tempus, tiïnorcnt injicerct aducïfariis, acChriftus apparcrctinipfis viuus, amp;nbsp;non mortuus.

Et habitantes terram gaudebant,. Gauifi funt Papiftæ multidum audicruntmortem Lutheri,5c aliorumdeinceps; acfibigratulabantur. idem e-gerunc in morteducum belli, in cæde principis Condenfis publica faóla cft lætitia in Italia, ac-cenfis ignibus, fonitu campanarum, amp;nbsp;aliisine-pciis.in cæde autem vniuerfali Euangelicorum anno 1571. maiortriumphus faftus eft in Gallia amp;in Italia.caput Admijalij milfum fuit Romam ad Papara; ibi plaufusfuitmultus. dcquoplura non dicam. tantùm hicfubjiciam infignctrium-phimifl'umad Papam nomine regis Gallix, ela-Doratum per Cardinalem Lotharingium.

'Beatijfimo patri Gregorio y 111 .Tont. it^^axgt; ßcro illteflrijfimo ßardtnalium ßollegto.

Ca ROL vs IX. ChrijHaniJJimns Francorttnt rex, quot;^elo quot;i^elattis pro Ttomino Deo exercitanfn-gt;, re~ fente jVelut ^.Angelo perenffiore dwinitùs immijfo, ßtblatis vna occaßone propè vniaerß regni ßi hareti-fis,fetdaellionibuejj, tanti beneßc^ immemor nun-quant

ijHam futnrns, conßltorum aâ tarn rtm Jiatorum, an-xtlioritm mißortim,dttodecennaliumprecmn,fupcli-cationftm, t^otorum, lachrimttrHm,jitjjgt;iriorttm^^ ad D. O. AÏ.ßtoram, CarifHanorfim-omnittm plane fiffpendos effeilui, omniu'o incredtbtles exitw mo-disomntbits redundantem dittino mnnerefitietatem ipß nftnc ßltdtjjimornm gattdternm affinentiffimm gratulatur.,

Tantamßlicitatcm ejua beatißlmi patrif Grega- ■ rij X 11 i.Pont. initia non malta posleiMadmira-ktlem 0“ dutinam eleilione euenerit, vn 'acum Orten-talif expedition^ confiantiffima promptijjtma ex-pidittone Scclefiaram reram tnslaaratiouem mar-tefcentia reltgionis vigorem^ dfflaremcertapraten-dere aagaratar.

‘Pro tanto bénéficiaconianblis vobificam hodie ardent ijfimù votés ab fins corpore,prafins animo, hïc in ^de Saniii Ladoutct aas fin D. O. M. grattas agit aa 'am maximas. vt^ fies haiafimods ne fiillat, etna bonitatem fipplex deprecatar.

Liccris Romanis aurcis^iaiufculis defcriptum fefta frondevclatum ^ac Icmnifcatum fiipralimé ædisfanôli Ludouici. Romæappcnfum aiino Si dieprædiéïis.

^wdao Prophetæ. QuomodocruciatintEuâgc« lici Papiftas,ex hoc fuo krmto potes iudicare;amp; ex plagis Ægyptiacis, quæ rcferebant cruciatus jquos immiferunt Ecclchafticis Romæis,amp; horum alfe-itatoribus idemEuangehci. St aadiertsnt vocem

irMgna.m : ^fc'endite huey^t afiendeT/'/l/it wiSitlftf^’ Futurum fuit vt iiiftam vidoriam obtiuerettt, Ôc vt in conciliis fufeip-rentur Euangelicijqui adini-niftrarelit Ecclefiam, amp;nbsp;regnunr Dei rquos Papa-tas vtimpios amp;nbsp;hæretiôôs intercmir. hase videtuf eife fumma (èhterrriæ. Et'vtderunt iltos immici eo-♦'««». Papillæ videbuni Euangelicos obrinere re-gnum Cnrifti, amp;nbsp;Ecclçfiam ,atquc in bis admini-ftrare Omnià. 'Qu^àütètri hic dici pölfuntmulca de refurfeéfionCjdt àfccftfu incæluin per liubémj Sc de ihimicis qui videbunt pios in cælo -, qu« quidem polfunt rcuocari ad tertium aduentum Chrifti, non pluradicamego.in Ecciclîa innouata hæc contepiabuntur alij.'fatis fitnobisnünc Ihm-mam hiftoriæ fecundiaduentus attigifle. Stinilht horafaElus terremotus mat^nui. In ilia hora exi-ftimo intelligcndum elfe tempus, quando ad val-lem iiidicij obtinebunt Euangelici viéloriamcofi-kra Papiftas,audita voce magna, hoc eft, faóla magna cçde ipforum in maximo prcrlio, in quo cadet omnés illorum opes. 4gt;ic intelligcndum eftillud ïfaiæ cap,9.Scptrum exaéforis confregifti,ficut ih die Madiam . omnis quipugnat, pugnat cum commotione. tune magnoteirore coneutientuf impij,amp;magna acclamatio critin triumphopio-rum. décima pars vrhù cecidtt, occtßßntj. Ibi amp;nbsp;impeiium , Sc rcgnum Papæorum, amp;nbsp;Papa cum EcclefiaRomæa magnamcladem accipient. in décima parte vrbisexiftimo inrclligendam eile partem llatnsPapiftici vaftâdamadvallemiuditij: vbi amp;nbsp;internccio futura fit magna virorû, fignata numéro ïepteno fiiJto pro infinito-

Et relinjùi terruifùnt, ac dederunt gloriam Deo. Tune multi cognofeent adeiFc Ghriftum veriirtl iiidiccm fietillud Luc.17. vtpat€fiatamp;reuel‘.tu^ Filius hominis : multi conuertentle à Papatuad Chriftum.nam (i Hcbrçi crucifîxoChrifto iuerunt peteuffi, amp;nbsp;eieéti, ne client vltrà populus Dei, nc-ceiratioidemeueniet Papiftis crucirigentibus itc* rum Chriftumin membris luis^ quitrgo lapiet, non perliftet in dutitie plufqua ludaica; pœnitebit. Vii Jecundttmabtu. Exiftimofecundumvç perdue» àcçdeGallieanaanni 1571. vfqne ad magnum iu-dicium vallis peraólum.quod dixi. Vç tertium eric deineeps. vt primum vx fuerint perturbationcs Gallicanx vfque ad annum i;72- lècûdumeom-pleftatur eedcs vniucrlalcs,amp; bella,vfque ad indicium, vt dixi, peraólum in vallc. Si in duobus vx prioribus vidéturperaóla qux funt duorum toni-truum. tertiumvx ferat qux funt quinquereli-quoru tonitruum, vt profligetur Papatus in quinque lotis infignibus fubfeptimo Angelo tuba ea-nente. Et feptimtis tuba cectnit, lt;:^fabia. Poftquam audita fuerint feptem tonttrua, Si pro-fligati fuerint inimiei Chrilti; tuceanetut vidforii Chrifti. pcrficietur myftcrium de quo diótuin eft capite fiiperiori, vteompleantur quæfcriptafunç in Prophetis, aeparetur EcclcfiaChrifti vbique amp;nbsp;regnum Dei: fient concilia, inquibus innouentur omnia: régna qux fuerunt tvtannorum, fiant tCr gum Chrifto feruientium. £t vigifjtit^uatuor Seniores. T u omnes miniftri verbi Euangclici,amp; Pro,-phetici, quiaderunt, prxdicabunt Cniiftu vcruni regem regum folumfuftipicndum.St liabcndum:

apcticnr fcfipturas, amp;quaeineis contincntur dc Chrifto, vt iple Dominus, amp;nbsp;Deus nofter cum Pâtre cognofcatur ab omnibus in toto orbeterraru; Çratias agimus tthi Domine. Non opus eft hîc aliâ expofitione horum verborum; tantum intelligeii-* dum cft hic, quæ fuprà diôla funt de eo qui eft, ôC qui erar, amp;nbsp;qui venturus eft, nunc fada plana, nota piis omnibus. £t regnafli. Regnafti nunC tandem,dicét, debcllatis Antichriftis,amp; tyrannis aduerfaiüs : qui amp;nbsp;regnartilcinpcr, dum omnia tuavolütatefaólafunt, amp;: linequafadumcftnihil, quod vfquam fit fadum. fr iratafrntgentes^ Chriftianifadigenres vtolimfuerunt, amp;nbsp;perfe-qucnttsEuangclicos,amp; oppugnantes Euange-liuin, iraæftuabût, amp;nbsp;tum maxime cxcandefcent, quando videbunt indicium Dci contrafe con-«eifum;Euangclicos, amp;piospræmio alFcdosi Chriftü,conftitucndo cos in fuo rcgno,amp; Ecclc-ïia legale facei'dotium*,perdenturquetum illi qui perdiderunt fciuosChrifti. £tapertüeH- templur» Dei. In Ecclefia vifa öÄapcrtaomnisdiuinafcri-ptura. £t vifa eft area teflamenti etus tn templo eim. Et Chiiftus promiflus vifuseft in omni diuina fcriptuiamortu’pro pcccatisnoftris, refurrcxillê propter iuftificationcmnoftram : venifteitcrum, ôe liberaifcnosab omnibusryrannis,amp; ab Ar.ti-chrifto, vt libcrauit à pcccato, lege, damnationc, êc morte. In arcaeranrrria;manna,virga,tabu]ç. In mannafignatur films Dci datus vira omnibus crcdcntibus.vr viuant in æternum :in virga,fiictr-d o riu m C b 1 i fti, amp;nbsp;reg n U m : I n ta b U1 is ,o m n CS P ro-Ciilfioncs præftitç in Chrifto,atquc oinncs figurç

in corpore cius ad veritatetn adduifVae. Et fad^ fuutfulgar^. Dum iftaaperiûtur.bellatur vcrbo, öcarmis,vtante didum eft:fiunt prœlia.ciicrfio-ncsiegnorum, amp;nbsp;intcritus, 8: conuerfio rcrum iii delenao ftatu Antichriftico, amp;nbsp;tyrannicoj amp;nbsp;ad-ducendo regnum , in quo reges amp;nbsp;populi fcr-liiant Chiifto, viuant fecundó præfcriptuni legis Dei. fignificantur hîc fimul voces , amp;C fcrmoncs, amp;di(piitationcs,amp; dilccptationcs,quæcrunt dc Verbo Dcidum aperientur libri- Ethæc omnia quæfaâa fucrintapud Chriftianos,fient amp;nbsp;apud Turcas, amp;nbsp;reliquas genres, 8c Hebra:os : vt om-niaregna mundi fiant Cbrifti.

Dcrcribiturquarta çtasdudapiimaab Apofto-lis, fecunda à martyribiis,tertia à fine perfccutio-num. amp;nbsp;in bac quaita ætate oritur Antichriftus, qui velitducerc banc fuamætatcm quartam in quartamChiifti duôïam à promifiionibus: vt quç ptæftint Chiiftus, fibi tiibuat,amp; in locum Chri-fti vcniat: tf gnetipfein Ecticfia, non auté Cbri-ftus;acpcrfequatiir cos qui erunt Cbrifti e .pite facinoiû fatana,amp; illo qui obtulitPapç pomum, vtfuitiâtan, 8c muliet,authorcs pcccati Adamo. Etfignum mugnum apparuit in cAo O rdo illc fol et fæpccxiftcrein exponendis rebus per numerum fcptcnum.vtpoftquàm expofuerisprimum opus fepteni numeri: arque à primo ad feptimum, fen à primo propofito tempore percurreris adlcpri-mum,fiatrcdicusad (êcundumiatqucillud expo-naturpaiitcr pcrcurrendo ad feptimum poft fiat (cditus adtcilium, 8c percurracur ad feptimum,

. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S 5c ita

ira delnctps.ac dum hoîc ira c)fportunnir,ceiU litionc (oient ttiam condnci in cnarrandis fu-taris finlilia priori amp;nbsp;practeritorum tenîporum, quertïadmodû fecirausin fcptein Ecclefiis, alFu-inédo tcn1pora,fcu ætatespromiflîoniss Lcgis,SC Prophetarum. In tribus autem feptenariis, qu® pertraftita funt haôkcnus (èpteni Ecclefiarum, ôi fcptcni (igillorum , amp;feptcm Angelorum tubiî canentium,cft quidem feruatiisoido,vtfuperio-ra tempôva circunciiionisafl'umerentur, non au* lem vt perciirfo primo numero (epreno Eccleiia* rum,ficretredirus adfecundum in (îgilJis, amp;ad tertium in Angelis tuba canentibusifed in diftin* élis ter (eptem tnün)crationibus,à primo numero duétum eftterinitium pcrcurrcdo omnes fepté. quod vîdetur e.Ie faôliimjVtDeus Pater,Deus Fi* liuSjDcus Spiritus fan^lus oftenderetur.dum tri* buunturtribus, quæTunt æternitatis in àodem, vtdikiinitio interptetationisfexricapitis. Ergo in feptem Ecclefiis ’cónftiruebanrur leptem ata« tes ■ab Ecclefia Apoftfilica ad Ecclefiam innoiia* tarn Catholicam rotins mündi.in (igilHs videba-turdeinde debereduci initium àfcEunda ærat« martyrum,atque peroiirrcnda eile fex tempora ad innouatam Eccleliant .verum non eft ifa'faduiii propterrationern,quam di.xi.quiacùm figilla, SC apeitioillorum tribiiatnr Filiö, amp;nbsp;lit idem cuin Paire,oportuit illi tribui vr Patri, quæfuntxter-nitaris amp;nbsp;iccircô fepté figilla funr polira In An* gelispariterfeprem canentibus feptem rubis vi* oebatut paritCr ducendum ed'c initium a terrià ætate,fcu à tempore ccHacionisafHiftionam, 5C

pèrfcciitionnm : ärqiic ab êa sfatc' pc^currdhdx teliquæ vfque ad feptimarn. ‘riec hic crt: ita faftu; ■quia in feptetta 'Angelis il lis fignimr Sp.irîttls fâù-ôus,qui eft idem cum Pâtre §.'Filio: vt oportne-fit ei quoque dariquæfuntæterniratis.atqueica in his ter leptem narrarionibus conftitucrcnTur ordincs, qnos dixi in fine argumerti in hnncB-brutn. vt opus Parris, amp;nbsp;Filij Sc SpiritusfandK ‘contcmplarcmurdiftinótum in tribus ftatibifs,'amp; commune in omnibus xtatibus mundi. itcjn in codem operediuinam cotemplarcmurenentiam in Deopatre,Filio , amp;nbsp;Spiritu lahdo. Ethxcdc ordine eorUm qux haólenus ditftaïunt. in his an tern qux feqiltintur tanquam in fcptem Ecclefii% percurrerit loannes primam xtatem ftatusFilrj dmftam ab Apoftolis : in feptem Ggillis fecudam âmartvrib'us; in feptem Angelis feptem tubis ca-hentibus tertiam'à ceflationc peifecutionis : ita tarnenvt protcnfio tubarum duccrctur in tempora fecundiaducntus Domini.-nunc in hoc duo-decirrio clpite aflumitur qftarta xtas, in quafons hialorum ofteditur, amp;nbsp;vndc duxcrit oitum fuutii i ftatus Antichtifti , atque pcrfcrauerit vaftarc Ec-clcfiam. quinta deinde xtasairumitur cap. 11. Si fextaeap.14. qucpCrducuntur in ingreflum in fe-ptiinam , in qua hnis imponitur I’rophetix. His politis, iam perfequamur qux luntxtatisquartx du (ft a prima ab Apoftolis. Pieter ilia qux hic dir ximus de ordine, ftatus eft conliderandus quartrc xtatis,quam proponimus rmbis exponendam, quomodo in fiera hiftoria occultaratione Pro-, pheticafiicrit ille conftgnatus. Vtprxtercam Mo fem.

.fctn,amp; mulca loca fcripturarum , in icgno DauP dis amp;nbsp;Salomonisin primis videmurdcberccon* .tcmplari hiftoriain quartæætads, dcqua nunca* gcmus. Poftquàm rcgniim Dauidicum conftitur turn fuitdcuido Saide, confecutum eiticgnuin Salomonicum, in quo perpétua debuifler dein-ceps efle pax . verum Salomon in gloria ilia tand jcgni lapfus eft in idololatriain : propter quod eius graue peccatum regnum fuitdiuilum:amp; deinde poftquàm idololatriainueóla fuit in régna Ifraè’liticum,cxtitetunr in confidîoneidololatux pcrturbationeSjfeditiones,Bella,amp; pcccata mul-tiplicia. Similiter in ftatu Filij itafercbatreruni ordOjVtportquàm martyres tara dru certädo con tra tyrannos fubegiflent tandem Euangelioim-perium Romanura jChriftus Rex liaberetur aC Dominus in populo ChriftianovbiquejEcclc* âaftici amp;nbsp;politici miniftri continerent fe in ad* miniftratione Ecclcfiæ , amp;nbsp;regni Dei : fimulquc in Chriftiregnopropagando: quo tandem vnuin cffîceretur regnum ,wium ouile, amp;nbsp;vnus paftor. Verùm Ecclclîafticicœperunt adorare Dcosalic-nos, offerte incenfum alienum, admirari imperia ik rcgnaïqui auiem reges,non moniti ab Ecclefia-fticis, perftiteruntcffè tyranni, amp;nbsp;idola ; libentct airiimpfcrunt Ecclcïîafticos in eandem Ibcictateni tyrannidis. itaque tandem Ecclcriaftici,amp; cum ib-fis regeSjVoluerunt elfe ipfiChrifti,amp; non miniftri Clirifti.obquod peccatum quemadmodum Deui diuifirregnum Salomonicum, ira diuiftt regnum Chriftianorum : atque Papæ amp;nbsp;Imperatori dux tribus afljgnat£ funt,agrura Romanura,amp; Flami-niutn.

tiium.qui duo agri, vt Abbas loachimus cenfuit, vcniunt in locum tribuum ludæ, amp;: Beniamin : ac in tribum ludae ponir fimul Camera I mpcrialcm. rcliquum imperium in quod veniin decern tribus Ifraehticç,apudChriftianüs datum eft aliis;dequi--bus,amp; de loco Samarix, domoquelcroboami, ac diftimftione deccm tribuum,dicetur in Prophetis. Hiftoriaautcm hçc return futurarum in ftatu Filij Cgnatafuitin Saloraone, amp;nbsp;in filio Salomonis , 8c. in leroboamo rege decern tribuû;fignata fuit alibi quoq-„vtvidcbimus inOfca.quç^V àloannenunc ccna figura oftcditur,quando Ecclefiaftici vinean* Chrifti fuam fecerunt ; reliquerunt minifterium, atque tyrannos le conftituerunt in populo Dci,fa-ûialienià Cbrifto. vndefadfum eft, vt Chriftus aliam Ecclefiam clcgcnt,fequeiterum ventururu promilerit in Ofea,vt in cadem tandem conftituac regnum perpetuum , amp;nbsp;quod nullam fitdeinccps commutationem habiturum. Et hxc patebunt in Prophetis,amp; in libris Regu. phetx videamus.

St ßf num magnum aßparuitincalo. In Ecclefia diidaao Abrahamo vlque ad finem mundi, illud Icmper videbitur magnum, quod tettiaxtate ab Apoftolis, amp;quarra ab Abrahamo, extiterit amp;nbsp;ap-paruerit ilia quaft mttlier amtEia Sole. Fuit cnim tunc duAa Ecclefia per martyrium in requiem, amp;C patiendo vicit magnum imperium , amp;nbsp;primum in orbe. amp;nbsp;id fuit magnum , S: admirabile. quod aic Apoftolus : Induimini Dominum noftrum lefuin Chrirtum; apparuit in marry ribus, qui in corporc fuocircumfercniespalfioncsquxdecranr in corporc

pore C hriftinon vcriti (unt qtrxcunqiie gencM afflidionum, ac mortis pro nomine Ch ri fti fufti-nere. ac talcs'cùm fegcrerent,rpfaEcclcfiavifacft amida Chrifto, agoFc que funt Chrifti;' imô verà Ghrillum elle in ipfj^iagere in ipfa. Et luna fnbpè-^ dibas eins. Nihil ßiciebant marty rescommoda,dp uidas, magiftrirüs, honoras, dignitates, régna, imperia, vt Chriftum lucri facerent ,rvrin Chrifto‘ eorû fors iniieriirttur. amp;nbsp;fi'quartalu cxpcdabanti! expcôhabantmregnoChrifti, in.quo erit eiusjio-pulusregale ïâccrdotinm. Et inCii^iteems coro»^ fitUarumduodec'im. Vicforiamôbtrurrcratin ipfiî' dpctrina Euangelica,ÿc Apoftohca;imperinmR.lt;gt; raaiîum iam fneratterbo Dei fubaélum. bine amp;nbsp;vigintiquatuor Icniores habucrûfcoronasaureas^ qui dodi rina Apoftolica,amp; Prophctica viélores ci' Oter unt contra Anrichriftum, vt cap. 4. didhiim eft anrè.In duodccim ftcllis fignâtitrd^duodccim tri-bus lfracliricæ viélorcS in Chrifto miidi,‘amp;c tyran- ' norû.quod tandem apparebitin fecundoaduentii’ I Eiomini.Ettn-ventre^abes. In vtero habebatEc-' ' clefia,ex qua eratDeuscduéhurusrcgnû fuû Ifiae- i liricû, amp;iam vidcbaturconcipere, quandoquae-tebant à Clirifto Apoftoli, an tenipore illo refti* tuturus cU'etregftû Ilraé'1. cap.y.Sc 8.amp; 9.Haiç,amp; fècundo Marthæi , vidimus quomodo Ecclefia pariatChriftii regem. C/lt;îgt;w.î«if,t/rp4rfrer,Duni îcilicct rot cruciatus fuftinuit in ftrage martyrû, vtChriftus ex prædicationc Apoftolica oriretiic mundo rex,vtis folnsrex regû regnarcrin omnibus terris lemper. (yficiabatfir,‘vtpareret. Quia iam inftabatpartus, quando fedata pcrlecutionc, '

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;bapti-

J baptizatQ Conftactna I nipcratore dehijTr Chii -ftusQeiri inimpciio Romano Dcmintis, Rex, -kciindum cuius inftitutaopoituit illud Impcriu, K amp;: omnes.in omnibus tenis viucicdcinccpsjarq; omncsftfituspublicosadminiftrari. Etvtfrmeil j abfidßgKttmtncalo. In.Ecclcfia vifura ctt.aliud fignum eóntrariü fuperioii..jEr ecce dract-magnue lt;nbsp;rttffts- habens capita feptem, cornua decern, dr in capttibut. fuis diademara 'fepiem. Tempus illud tertiæ ætacis,quod nön videturverjicin atai-em, J paium durauic.fiiittcmpus velutiillud qubifteric J Adam in Paradifo antcqiiam peccaret. Nam {lagt;-tim adfuitætas.quarta veluti dcgluticns teni ml: arque natuseft Antichriftuscegnitus Chiifto^, Sc , l bîc oftenfps loanni. Dcfciibitur igitiir bîc totus î ftatus Papidic’jfeu Antichrifti.Vt veio verba ex-ponantur, amp;nbsp;fententia habeatur,ratio Piophcci-ca, amp;omnint) tiaélationis in omnibusdiuinis fcriptuiis eft ante oculos habenda. Nam quæ bîc 1 dicuntijr,fi volueiis referr^ad ininum Papatus, nefeio quomodo poteiis te expedite ; fin rtcor-datus fueiis Deum , \ t ait Piophcta , nuntia-refutura, amp;nbsp;fæpè initio poni exticma, in» terdum vniuerfa vniuetfi tempoiis compledi, tuncpoteriscognofcerc,quæ decapitibusamp;cor-nibus dicuntur,pertinere ad finem Papatus;amp;:quç de caudajad principiû. nam Papa initio non often-dit caput.fi enim oftenJiiret,fuiiretcoguituSjVt nunc fuit vulgo cognitus: ncc in progrefiu tempo-rum fe omninà aperuit,fed in fine,quando contra prædicationem Euangelicam fccundo repetitam à Chrifto,extulit PapatuscontraChriftumfcptcm capita.

capita, Ärdccem cornua, Vt videbimiis cap. i Sc ty .Ponitatveio lue initio qualistuncdcbuirap-parcte dum lationem letinctPropheta in tra dandis rebus Prophcticara. in qua Deus fignificatut cognoiccre, ÓC viderc ta futura, quàm prçfcnna; tanifincm äi cxitiimrcrum, quàm principiuni.Si omnem progrefTum: atq; vtindicctur Papam ta-1cm propè femper ante pluiimos annos fuilTc, qualcm in fine i'e omnibus aperiet: amp;nbsp;non fblum Papam; fed amp;nbsp;cos qui cum Papa coniundifueriit in eodemPapatu. Defcribiturigitut hicPapatui, amp;nbsp;vocatur Draco:qui draco infra dicitur Diabolus, Sc Satan.’dcquibus fingulis pôlldicemus.Ia hoc draconc tria genera pcrionarum funt conii-dcranda. Papa cum fuisprælatis: Impcratorcuni regibus , amp;nbsp;regulis illis qui Papæam tyrannideni cucherût, amp;nbsp;tutati funt : Diabolus cum fuis Angelis. atque ab illorû capite appellaturhi omncJ Draco, huiufmodi imagine babes in libro quarto Eldrx, vbi in vna^quilatrium capitu, amp;nbsp;duo- ' dccim alarum, odoque fubalarum,babes totum ftat'J populi Cbriftianiin vno Papifmo. Septem ergo capitaieptem Papac funt, quos oftendcinui , cap. 16. qui côtraprædicationcm cceptani in Lu-tbero oftendcrut feapertosoppugnatoresEuan- i gcb'i. amp;quod fccerunt hoc toto temporepr.cdi' [ carionisdiftindoin feprem rempom feptem Pa* pæ, amp;nbsp;Ecclefiaftici, fimilia fccerunt plurimi alij ante. Septem capita videnturponi, quæfcrantuc cótra e.i quæ funt opens Spiritus fandi, Sc Chri-fti lefu in fjo fecundo adtientu. Decern cornua (I in capitibus confidcrentur feptem, vtin fingulis

Capitibus fît vnum cornu, teftabunt tria cornua, vnde ego ita dUlingucrcin., vt feptem capitibus, quæ feptem beftix infra dicuntur, dentur feptem cornua i alia tria dentur Papis illis tribus, qui infra fignanturfub quaccicatione trium ranarum, ^fitain dcce cornibus cognofccmusprincipes, quifulcierût,amp;: tucatifuntPapam,amp; Papatû,fuis opibusoppugnantes verbum Euangelicû,amp;: Eu-angelicos. innumerum quorum veniuntomnes quitutati font, öi promouerunt Papatum annis fuperioiibus contra Dei legem decern prxeepto-tutn,agentes cum Papa euerfpre illius,öc fua libidine de ilia ftatuetc. Septem aurcm diademata in feptem capitibus funt dignitas amp;authoiitas,qua retinuit Papa apud principes vfquead concilium fccundum Tridentinumiin quo cinn difeeptare-tur de fummo pontificatu Papx j probabatar i 11c Anticlniftus ■ qupd poft aduenrum Chrifti cclfcc fuinmus Pontificatus in Ecclefia,ac populo Dei: quod ipfefitfolus,amp;: in iternum fummus Pontifex. vnde nemo poft) tprætftipfum efl’e. qui fi fit, non poflic alius cflèquàm Anciclmftus.Ergo qui coniurati fuerunt cum Pap.a,fuerunt cum ipfo Antichrirti,amp; vnus Draco . Is ergo, eft Draco que vidit loannesfeptem capitum, decern cornua, Sc feptem diademartim .qui antê non fuit vulgà cognitus,nifinunc àpluiibuSjôcbreui ab omnibus cognofeetur. cognofees prætereà Papatum eftcDraconem ex iilo adiundto rufus, fiueigni-tus. fi contéplatusfucriseuin rufuin,fcu rubeum, cognoiccs eum in beftia purpnrata cap.17. Vndc Sybilla Erytlirca in epiftola ad Græcos, loquens

lt;lcortuPapaî,ait: Gallus modicisaccubanîouif, ' pallium nigrum vertet in rubeuru . amp;in oraculiJ [ priuandus Papa nuiniatur-oinatu purpurco,amp; j lufccpturus itcrum palliû nigrum, li ad verbuiH j ignitus refpexcris , ibi videbis opus Draconis, quod quidem eft comburcrc omnes Euâgelicos; qui ctiam excommunicauit omnes vt hæreticos, quifeEuangclicos appcllarunt. quodfecit Pau- i lus tcrtius anno 1545'

€t cauda eim trahit tertiampartemflellaruntj^ Hîc intelligimus hominem in morte Chrifti li-bcratum à peccato, Ôc peraflliólionesdudumin hortum voluptatisjnftatum liberum amp;fcliccm, fuilFe vt Adamum tentatum à Diabolo. cui quidam reftiterunt,quidam parucrunt, amp;nbsp;cderuntcx arbore boni amp;mali ; ex arbore fito in medio pa-radifi ,cx arbore vitæ. cùm primuni Chriftiani obtinueruntRomanum ftatum,amp;alios alibi,de* buerunt Epifcopi amp;c Ecclefiaftici conftituercfta-tum Ecclefiafticum fecundùm prçfcriptum Apo-ftolorum, arque exj^fitam præbcrc Icgem Dei Rcgibus, amp;c Rebufpublicis, vt eflctrcgnum Del amp;nbsp;Chrifti Iefu,dum omnes viuerenticcundùni legem Dei, qua amp;nbsp;omnes principes amp;nbsp;magiftra-tus adminifttarent. quod non eft faélum : led legibus Imperarorum, decretal! Papæoadmini-ftratusfuitvterqueftatus.Itaquecdimushadeniis ex ligno feientiæ boni amp;nbsp;mali, dum iufla,amp; vêtira noftra valere voluimus, non quæ fua Deus folùnt voluit fufeipi. hîc non colligam locamulta ex ver-bo Dei, in quibusDeusfuam legem tantùm vult die propohtam omnibus.id quifque poteft facere,

amp; nouit^qui diuinas fcripturas legit.cogiiofcamus ergo nos omnes peccafle in Patrem, qui aut fanci-uimus leges populis.autlegi hominum paruimus, dij Icgi Dei debuimus parère.eft enim Deus folus, qui nabet fcientiain boni amp;nbsp;mali. quifquc fimplcx vir nouit patrisfamiliæ eile, iubere, amp;nbsp;vetare-, non filiorum,non feruorum. antequam fufzcpillcmus legem Dei,amp; Chriftu Iefum,oportuitparcre legi Dominorum noftrorum. fiiamfafti iumus Dei partis, ac Chrifti lefu; acceperimus eius legem,cui parcre aftri cSti fumus iuramento in Baptifmo, tarn principes quam priuati;quomodo potucrunt ma-giftratus aliis legibus,quam Deiadminiftrare?nos aliis legibus parcre,quàm àDeolatisf Aduertamus Sc pcccatû in Filium.iulfum eft,ne quifquam ede-rct ex ligno fito in medio paradifi:quod récit Papa. Cùm fæpènuntiallctChriftus fuam mortem breui futuram ,ftatim cogitarunt Apoftoli de primant quifquefibiilium arroganspoft mottem Chrifti: Chriftus autem ilium omnibus, amp;fingulis prohi-buit:amp; fifitin ftatu regio primatus , nonitadixir oportere elfe in Ecclefiaftito.vnde ncc Petrum,nec aiium ex Apoftolis Icgimus rctinuilfc primatû ali-quem. Vnde amp;:grauiùs pcccabit,qui (c pontificem maximum facict,vtdixi,amp;diceturinfra. Cùm tes fit tam facilis, amp;nbsp;aperta, mirum cft, fui (Te tandiu eontentionem dcprimatuinEcclefia ,quemdete-ftatus legiturfamftiis Gregorius. In Spiritum fan-âum peecatû eft quoq;,quando edit quis ex arbore vitæ.dixitChriftusiAccipiçe Spiritum fanôlum, amp;quoruncunquc rcmiferitis pcccata,remittentur cis. hoc eft, aiunt doôiores Gnfti, Spiritus cft qui S a rcmittit.

temittit- Papa aurem quod cft Spirit« S fan Ai, fibi tribuir, indulget fuis indulgcntiis pccCantibusdn-dulgetamp;in purgatorio his qui in mûndopeccaiie-runt. ncc vero folùm pcccat Papa hac in rc; fed amp;nbsp;qui PapaE crédit, vr qüod eft Spiritus Candi, PapÆ tribuat. in hæc peccata induxit Draco Papam, Ec-clefiafticos, principes, amp;populum : ex quo fonte fluminaprodierûtpcccatorum. vtdumpeccatuin cft in Pacrem, Filium, amp;nbsp;Spiritum fandum,inue-tiiamiir prolapfi in voragincm peccatoruni. Tertiatnpartemftellarum Citli. Hîc monitos volo omnes, me nô accufarc omnes Papas, omnes Ec* clefiafticos, omnes Imperatores, omnes Reges, omnes populäres fubPapatu; non cnim fermo hîc eft de omnibus ; fed de renia parte,quæexci-dit è cælo.deferiiir Ecclcfiam Apoftolicam,amp; fc-cutaeft vicam priorem gentium.FuerûtanteSyl-iieftrum, amp;nbsp;poft boni Ecclclîaftici:fucruntamp;pij Imperatores, amp;nbsp;Reges : ex populo plurimi fein cultu Dei côtinuerunnvt ftatim dicemus. Verùm niincnon poftiint n^enirein reprehenfioneni illi,qui nô crcdûtprçdicationi, amp;nbsp;ilia oppugnât. ■vtmagisinfràca.ilt;î.amp; ly.patebit. ^lt;j»(}lt;î.Rcftat vrdicamusdecauda.Siparum peccatum eft initio , ira vt ncc cognitum fiicrir peccatum, tarnen lllud creuit femper, vthiftoria docet,vtperucnc-rit ad cam fœuitiam qiiam vidimus noftro tempore,Scvidcmiis. dolo fimulationcpictatisan-tè multi oftédcriint Ce paftorcs, qui fucruntlupi; miniftros Clirifti.qiii rueruiit Anticlirifti.Quan-do caputnon vidtbatur ferpentis, fed caiida tantum agebat, non cognofccbatur : mine capita cxrulir.

tulit, Siillutp apercti Ancichriftum confpicimus^ Et mißt tn ferrrfw. Paulatim faifti (unt Eccleßafti-ci multi ptofani,genres vtancc,carnalcs, ftudioH pecuniarunijSc VQluptatum,a,mbitiofi,confeóla-' tores altiorum graduum admirantes tyrannos, contcmnentcs Euangelium , amp;nbsp;fuum munus.

£t draco fittit ante mttlierem. Ecclefia tempore Sylueftri debuit parère regnura Dei, amp;nbsp;habere in eo Chriftum Regem regum. verura Satan per-fuafitpulchrum elle non habere Dominum , fed, dominari aliis-, fuis legibus, Si fuo motu propria adminiftrare, 8i agerc omnia. Mali ergo Eccle-fia(liciamp;politici prohibuerunt bonos neconlli-tuereturregnum Dei : his reftitcruntdolo. Si yi ingredientes ipfi in adminiftrationem : itavera vencrunt contra bonos, vt It Chriftus adeflet, ilium iterum crucifigerent. doceat hiftotiaquo-modoPapatus perlccutus fitfemper.amp;interfc-cerit viros bonos,ipfum in viam reuocantes.

Stpeperitßliummafculnm. Prædicarût qindcm Si initio, amp;nbsp;deinceps,pij ^iri Chriftum Dei filiil hçredem vniuetfoYum, cui debebatur ius primo-genituræ, vtellet Dominus amp;nbsp;Rex mundi : atque luis legibus amp;nbsp;inflitutisadminiftraretur flatus Ec clefiafticusamp; politicus, non dcçretalibusPonti-ficiis, non legibus Impcrialibus.

QjùreSlnrnf eratomnes pentesvirgaßrrea. Ec-clehaflici dtbuerunt perliftere in prædicatione„ amp;eam dilatare per omnia loca, vtfecerunt Apo-ftoli, amp;nbsp;martyres ; non ce flare ab ca, donee torus mundus venifl'et fub regnum Chrifti : principes autemtaeti Chrifliahos contra omnesaduerfa-

rio5 »poftquatn amp;nbsp;Chriftianorum fuît magiftra-tus,amp; is omnibus modis legitimus, verùm quod non fuit tune fadum , fietnunc, Si. virgaferrea flget Chriftus,quæ continenturPfalmoiècundo. ex capite ante feptimo, amp;odauo, ôc nono Ifaiaî patuit ratio, quare filius Dei, qui natusfuitex MariavirginCjdicatur nunc à loanne natus c mullere poft plufquàmtrecentos annos. vt fcilicet oftenderetur tempus quando Chriftus debuit re-ftituereregnum Deididum Ifraëliticum,acillud fïbi fumere, in coque fe fuis legibus adminiftrarc, ae miniftros habcrcprincipcs fuæ legis. St raptus eii filius eius ad Deum, dr adthronstmeius. Dum autemfadi funt mali miniftri Antichrifti, aefô Chriftos amp;nbsp;Dcos conftitueruntin Ecclelia,amp;rc-Cho Dei; ceflît illis Chriftus ad tempus, ac dédit locum Antichrifto,vt fuum tempus explereturin terris, regnarettamen ipfe cum Pâtre: ac finefuo nutu nihil fieret in terris: veturus deinde,amp; prac-dicaturns iterum Euai^elium in toto terrarû orbe : atq-, iudicatui us per ilium viuos amp;nbsp;mortuos; puniturustotum ftatum Antichriftum. Et mulief fugitin folitudinem. Poftquam boni non habue-runt locum in adminiftratione, occupâtibus mails illam , continueruntfein verbo Domini reti-nentes Euangclicum culcum.Ac dum mulierdi-citur adainfolitudinem, nô folùm inteliigo vi» rosillos,qui abhorrentes à vitaEcclefiafticorum, amp;aliorum viram alienam à Chriftiano hominc ducentium , fe in difcrt.a receperunt; fed amp;nbsp;ahoj priuatos, Si illos qui fuerunt in aliquo munere, amp;magiftratu, amp;nbsp;illos reges qui piè vixeruntj

intcgreque, vt tempora tulerunt, €c geflerunt. in-telligo amp;nbsp;illos qui in Pfalmis fsepe vocantur ab» fconditi. qui niaiori vi Spiritus præditi, raagis quàm alij recellerût à communi cultu,amp; vita Pa-piftica: qui iuintimis animis nurriuntiir verbo Dci,ac furtiin rapiunt ex facris codicibus cibum, vfque dum icerum veniat Chriftus, qui publicû, amp;nbsp;liberum reftituat cultum Euangelicum. Die-‘ bus I z6o. capitefuperiori didum eft de his annis, feu tempore,ad quod nuncpcruenimus.

eit pralium magnum. Ex his quç nüc fequunturquifqueaduertcrepoterit, non debere videri admirabile, quod dixiinus,capita feptcm,amp; cornua decern beftiæ fpedanda eile in fine, amp;nbsp;cau-daminitio, nam hictriatempora,amp;triafada, Sc plura nomina diuerforum diuerforu temporum, 6c ætatum conducuntur in vnam narrationem. tempus, amp;nbsp;fadum Angelorum peccantium^ tempus, amp;nbsp;fadum Ecclefiafticojum ,qui defcccrunt Chrifto ad Satanam, amp;nbsp;faóti funt Dracones, Dia-boli, amp;nbsp;Satanæ; 6c firaul t»tum tempus,amp; bellum Antichrifti contra fandos . Prirau Michael amp;nbsp;Angeli cius dicuntur prccliari cum Draconc, amp;nbsp;cum angclis cius, vt fimile fadù oftendaturillius tem-poris,amp; hums .imo 8c cofdem elle qui prœliantur, non fold quia pij funt boni Angeli', amp;nbsp;mail horum aducrfarij;fedamp;quod fufeeperunt hi initiolemen fcrpentis,didi funt filij Diaboli, 6c Satanx;amp; de-inceps , quifecuti funt ex codem femine, atque maxime nûc Papiftx illi, qui veniunt cótra pr.-edi-cationem Euangelicam: quique iterum cderunt è ligno,quod eftin medio paradifi cu Papa, 6c cum

tyrannis. pro vno fpiritu imniundo eiedlo funt ingrefli fcptem mordentes (eptem capitibus,amp; vo* rantes Euangelicos. tria ante funt tempora pugnæ Papiftarum eu fidelibus. in initio Papatus,quando apparebat cauda; in progrclfu Papatus.quando vi-debatur cauda,amp;cerra longitudo corporis;in fine, quando extulit n une vafta beftia fepte capita ape* rientiaoscôtraprædicationem Euangeiicam,qus leptemcapita narrantur cap. 17. nomine feptem belliarum.histribus temporibusfuitidem femper draco antiquus : fed primo tempore parum, amp;nbsp;à paucis cognofeebatur: in progrclfu temporis quo* tidie magis ac magis corpus apparebat:acpluribu$ ipfe fe declarabat, donee tandem nollro tempore vifus eft totus draco, cauda, corpus,amp; fcptem cius capita,amp; palam iam vbique Antichriltus voca* lur. Dum Angtlotum pugnacommilcctur curn noftra,cadtmcaufa oflenditur occupandi locum Chrifti, amp;nbsp;Dei partis, vnde Papa,amp; Papæus tyran-nus ita in Ilàia loqucnsinducitur: Cælumafccn-dam, fnper ftellas Dei ^xaltabo lölium meum, amp;nbsp;fedebo in monte Ecclcfiæ inlatcribus aquilonis.amp; iccirco ad idem iudicium Angeli mali, amp;nbsp;Papifts, vt ait Petrus, (cruantur. Et fimul cognofeimus Michaelem Angtlum Clirifti,amp;omncm militiam Angelorum cius pugnare nobifeum, amp;nbsp;adelfe nobis contra Papam,dc Papatum. amp;nbsp;ego de hac re me teftem profiteor. Nonrepetam iampugnam Papa-tus ab initio ortus Anticnrifti vfquead hæc noltra tempora,quibus pugnaturin Gallia: hiftoria illi exmtinebit. quod verb hæc pugna intelligendafit dç noftro tempore, docet Dariiel cap. i x.

locus inuentus efieorutn vitraincalo. lam abinitiistyrannidisPapatus Antichnftus cufuis fuit eieótus ex Eccleka, nccvlnafuitapud iplum Ecclelia. eicólus,inqua,fuit vt Adamus cparadifo: èc Lucifer è ca:lo. quod autem Papa non fit Eccle-fia,probaturcap. z- Ofe. amp;nbsp;nunc tadem apparebit. £tprofe£lus efl Draco tile magnas,ferpens anth^aas, (jUi vocatar ‘Diabolus. Qiiiina fit Draco iftc, difce alcremia cap.51, verf J4, diice quoinodo vora-uerit Fcclefiam.Magnusautein dicitur,quód ma gnitudo cius cxtendatur ab Adamo ad Cain, amp;nbsp;omncm fernen eius;ad Efau,amp; onmefernen eiiisj ad Phaiaoncs, Saulos, Scribas, amp;nbsp;Pharifæos; ad Papam, ôc Papatum , pertingcnsad Gogamp; Magog vfqiie ad tartara ,ad poftremum tempus iu-dici) Chrifli ; ferpens antiquus , qui Adamum Euam dccepit, atquegenushumanuin perdidit, Quivocatur Diabolus,calumniator, vocans h-T-reticos omnes qui le non adorant:pcrucrtens di-uinasfçripturas;bonum malum,amp; makibonum faciens:feefl'elucem mentiAr, atque omnes præ-ter fe elfe tenebrasarguif, amp;nbsp;talia.

£f Satanas, Qui aduerfatur, amp;nbsp;extollitur fupra oinnequod dicitur Dcus,autcolitur : iaöfat feclîè fiipraConcilium , fe cfTc Ecclefiam ; non cilecre-dendum Enangelio,nifi Ecclefiaecrcdatur, hoc eft, fibi. Ab initio Papatus ferpens amp;nbsp;diabolus femper extitit fraudulentus, amp;nbsp;calumniator : nunc in fe-cunda prædicatione Chrifti aperit fe Satanam,qui ante latebat. Sc tandem vnus amp;idem, qui fuir, amp;nbsp;eft, Sc erit, apparct nunc Lucifer, Serpens, Diabolus, amp;nbsp;Satanas in vno Draconc, qui in Papa, Sc in

Papatu confpiciatur. Q^ßducit totnmterrarMtn •rbem. Non repctam dolos Päpatus ab initio: iunt hiftoriæ Sc libri de Antichrifto fcripti,amp; de fraudi-bus Papçis.cap. i dicam de duobus conciliis Tri-dentinis. Per Papam verb fit, vtpopulus Chriftia-nus verfetur in erroribus, ac perpctuis bellis cxa-gitetur: per ipfum fadum cft, vt Eiiangelium noft cxcurrerit per vniuerfum orbem: fama verbi Dci, amp;pij cultus vocabantur genres ad Euangelium: cjuod verbü per Papam amp;nbsp;fuos Ecclefiafticos male femper audiuit,amp; audit. S^tpraieblus eß m terrai' Dû draco traxitad fein terra tertiam parte corum qui erant ex Ecclcfia, qualcs fadi fint Ecclcfiaftici Papæi, noueruntipfi;amp;patet videntibus.Siodi» lt;Judi feriberemus, campus hîc datur magnus diced! de terrena eorum vita, tantû illud fit didum» vt fementemfeccritquis,itametet. Etaudiuivo' cemma.gniim. Videlicet Chriili clamantis in fuis feruis conclamataab Apoftolis, amp;nbsp;Prophetis illa, quæ fequuntur: quæque fæpc ante fuerunt abah-quibus piis monita, propofita inftare. 7*une fajita falus.V\xe. funt aperta: fed illud attedendu, quod bçc perfeda conlpicicntur ininnouata Ec-clefia: intereà pronuntianturefle antequam fuerit Papatus. quia ita font ftatu ta apud Deum, vt vidimus cap.a.Ofe.Ät alibi. Apoftoli eadem nouerüt:: amp;:pij itafenferutfuturumtäquam rempcradaiu, amp;pcrfeólam. vt fpoliandus eilet Antichriftus, ac ipfi auferenda, quae fibi vendicauit, Chrifti: vt fa-liitem, virtutem, regnum, poteftatem. dicirur fa-lus fadaChrifti,quiain Papa Diabolus medaxfibi tribuit falutem noftram , amp;nbsp;àPapa vulthaberirc-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miflionen*

tnîflîonem peccatorum : in Papa tu tantu futurum otium,tranquillitatem,liberationc à malis,amp; bea-lamvitam. diciturVirtus,propter cornua,propter principes amp;nbsp;reges in Papatuconiunäos, per quos viobtinetPapavbiautnoritate non valet, dicitiir Regnum, quiaregnu Glirilli vult in Papatu fuum die Satan.dicitur PoteftaSjquiaquicquideftChri-ftij fibi id tribuit Papatus, iummum facerdotium, adminiftrationein Écclefiæ, ac flatus populi Chri-ftiani; poteflatc iubendi,amp; vetandi,quç funrverbi Dci,amp; quç flint talia.Et fi aliquaex his dantur ho-tninibus, vt adminiftratio Ecclcfiæ,amp;'flatus popu-JiChriftiani,dantur vt corum quæfuntChrifti, non Satanæ. T^roieElus eß accufator fratrit noßro~ rftm. In principio lobi vidimus calumnias Diaboli contra pios: hic pofl'umus intclligere accufationcs amp;nbsp;calumnias Papiflarum,qui vocantEuangelicos hæreticoSj rebelles, feditiolos.atque in tota Eccle-fia Chr,iftiana,quæ efl ante confpedum Dci,quam conipicit ChriftuSj illos reos faciunt, amp;nbsp;occidunt.

Die ac noEle. Inter piostfc bonos,atqueinter impios amp;nbsp;malos, faciunt reos viros Euangclicos; fuppliciis ac morte afficiunt.

Et ipji vicernnt eum per (ànguinem j4gni. Euan-gelici reftitcrunt mcndaciis Papæ, quód nouerint falutem fuam in fanguineChrifli,non in Papa elle pofltam; amp;nbsp;quôd nouerint verbum Euangelijve-rurn,quod quidem ipfi cófefli funt, atque Papam, amp;nbsp;in Papa Satanam mendacem. Itaque verbum Dei, ac Chrifli Icfli tutati funt, vt non rccufarint mortem in co defendendo: certarunt, ac virtute Euangeljj, quæ eflper fanguinem Chrifli, extite-lunc

aS4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IACOB. BROC. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

runt viftores. ProftereàlittamtniyCitli,ç^efnihih bitatiî in cis. Hçc exulratiocùm Icnipcr elledcbuc rit in aiiimis piorum, quôd pro vcritate Chrifti tuenda paffi fint, id fict maxime in innonata Ecclc fia; vt publica amp;vna omnium voce in omnibus lo- i cis populi Chriftiani, amp;nbsp;tandem in toto terraruin orbe exiftat hæc exclamatio,amp; triumphus.

i habttatoribw terrA, maris, quia dcßetidit ‘Diabolos. Hxcreipiciunt totum tempus Papatus, in quod Diabolus venir obtinens llatum Politicii Sgt;c Écclefiafticum externum, vt in hoeperdatom-res, quantum poffit. Habensirammarnant, amp;c. Ira magna Diaboli confpicitur in Papiftis crude« libus . Cùm videat Diabolus inftare tempus vtre« ftituatur regnum Ifraeliticum , legnum Dci con« ftituatur in terris jChriftus regat illud,amp; Eccle« fiam,nouo addudo ouili,qiiod occuper totum or-bcm,vnde fit ipfe ejiciendus; ira incenditu r magis ac magis femper: ac intereù,quâtum poteft, cona« ïur perdere omnes Euangelicos. Et quod nunc vi« dimus fadum à Sataga, faélum fuit ante femper in tyrannidc Papxa : femper lufpicio torfit Papain amp;ecclefiam Romanam,nc quisconturbarct fuinn ftatum, ne adduccrctur regnum Chrilli, reuoca-rentur qua: funt C hrifti, 8c ecckfiæ ApoftoJica: in populumverèChriflianum,

‘Paiiquam vidtt Draco quadproieilosyamp;c.Po^' quam viilit fadlam diuifionem Diabolus, vt Eu-angclici fint à fe feparati, nee nifi tei tiam partein ' ftcllarum potucrit fua cauda draconicainfetra-here,feque non haberepoteftatemmfiinterrc-nosIioiuincs^contuUt omnes vires fuas 8c vcrfu«

Ham in perfcquédo amp;nbsp;nccando illos, qui doûri-Ham Euangclicam amp;nbsp;Apoftolicam rctinuillcnt. £t data fant muitertala dua acjutla mag. Hic figni-ficatur fuga vclox, amp;nbsp;magna; longaq; propter vim beftiæ feparatio, quæ fieri oportuit ab impuro, Sc malo regno Papiftico. Etcum in varia amp;nbsp;diuerfii loca ad dextera amp;nbsp;ad finiftra Jiipcrfifuerint Euan-gclici deferta pctcnccs,in duobus locis mihi viden-turmaximeoftedi,invallcAngroniana in regio-ne Pcdcmontana,inagrôquçAuinionicfi.funtqui fendant alteram alam fuill'e extefam in Bohemos. Quæ religio fucrit Valdcnfium, corum confeffio typis imprell'a docct. Vt 'volaret in deferta. Val-denfesquidem coluerunt deferta,vt nunc quoque colunt. Vcrùm nonfolùm qui extra vrbes funt, lucintclliguntur,fcd amp;qui funt in vrbibus fermetés IpirituChrifto. DcbuciunrviriEuangclici defererc terras Papiftarum, qui potuerunt id face-rexarcre illorum commodis,amp;: fuperbia, luxuque vitæ-.quodpræccptumfuitcap.i j.Leuitici. dici— tur volare in defertum, v t a^udatur ad defertum, in quo fuit populus Ifracliticus à Deo nutritus, amp;nbsp;altus. amp;nbsp;alæ duæ dicuntur datæ, vti dicirur Exodi Cap. 19, verf.4.Tulcrim Vos fupcr alas aquilarum. Atque is locus eft Eeelefiæ, vbi fideles pafeuntur à Deo fpirituali cibo; vcrbo.amp;vita Cnrifti.Vndc cxiftimo fadum, vt tantus numerus Chriftianoru olim deferta pcticrit, non tarn vtvitarct fæuitiam tyrannorum,quàm vt dilctimcn oftcnderctur inter Cbriftianos,amp; Chriftianos. vt Ecclcfiaftici fruerentur regnisamp;voluptatibus turpibus; fim-pliciores Chriftiani deferta colcrent, ac duré vine-rent.

lent, vt pudere deberet opulcntos,amp; lafdui'cnte» Ecclefiafticosjtamctfi deinde amp;nbsp;fimpliciores at' traóti fint in caudam, amp;nbsp;in corpus ferpentis.vr nunc Dominicani funt détcsdraconis, amp;nbsp;feptem bcftianiin,virusqi4efcrpentis,acfatanæ.

TempHs, tempora, O' dtmidinm temporis. Ro petit reinpus iiiîo annorum. nam in tempore intelliguiiturmille,intcmporibusduccnti,in di-midio temporis fexaginta : de quo toto numero diólum cil ante. FrancifcusPetrarca in cantionc Spirto gentil, ira videtur intcllcxilfe numerum lx6o dierum: vclutialii Prophetænouiintcrpre-tati funt. quiPetrarca fciipfitintotoeolibrode hacmulierc dudain dcfcrtaloca, nonautemdc alia, vt craifa ingénia volucrunt.

Et eieettexoreßto. Papa dédit his qui fecuiR eoniundi fuerunt multos frudus Ecclefiafticos, opulentes Epifcopatus,amp;Abbatias, amp;alia. /imul iifdem bonisvoluit corrumperc virosEu-angelicos. qui verc Enangelici fuerunt, rctraxe* run t fc: qui non lon^* rcceiferunt à Papatu, accc-pcrunthuiufceinodi bona,proptcrquæconitin-xcruntfePapæ, amp;nbsp;veneruntin caudam ierpenris. decepti fuerunt vt Adam amp;nbsp;Eua : guftatoqiie ligno quod eft in medio paradifi ,aucrfifuntab Euangclio, amp;nbsp;perierûr. hoc an tem tempore ma-ximccffunditdraco Papæusflumen, amp;largitio-nesfuas ,quibus fuffocct omnes in omnibus lo-cis. vcrùm qm terrei funt imbibent illas,non au-tein pij viri.

Etiratxs eJlT^racoaduerfusmttliere. Papatiisira-tus femper fuit his qui fecuin non fecerunt, Ü rcuo-

twiocamnt fe ad vitam Euangelicani, 8c difcpli-nam Apoftolicam; atq-, ad fuum munus,amp; opus. Si vcnifTent in illoruni manus difcipuli Apofto-lorum,(i Apoftoli,fiipfe Chriftus.idem egifTent ergahunc amp;illos,quod Scribæ amp;nbsp;Pharifæi,quoJ lvranni:fiucitati’alt;âa(rcnt,vtloanncm Huffium , amp;nbsp;Hieroniinum Prägen fem, quia vci o nonpo-tuerunt atcingere mortuos,peifccutifunt fempet omnes viros Éuâgelicos, amp;nbsp;prædicatorcs,amp; præ-dicationi credentes. Intelligitur amp;nbsp;ita hîc locus. Cum non polFct Papa, amp;nbsp;Papatus fine manifefta vi Antichriftica contra Anachoritas , amp;c fimiles quicquam grauiùs ftatuerc, perfecutus eft filios, hoc eft, cos qui continucrunt fc amp;nbsp;rctraxcrunt i Papifmo,arqucprædicaruntveritatero verbi Dei. Et ßetit fufer ar enam maris. In perpétua cuftodia fuit Papa, Papatus amp;nbsp;Ecclcfiaftici,nc quis contra fc loqueretur, amp;ageret. fteterunt fuperarenam maris ,vi politica amp;tyrannica municrunt (e. Sc parati fucrût ad deuorandos pios,amp; ad fc pertra-nendos parum fidos ChriM.

Progrcfliis Papatus defcribitur, atq; Antichri-fticus cius ftatus cófirmatus ætate quinta per Ca-rolum magnum, vt fuprcmaauthoritasinEcclc-fia,amp; in populo Chriftiano eiTet penes Papam. EfvidibeSliamemariafiendentem. Hîc mihivi-detur defcribi finis quartæ xtatis duóla prima ab Ecclcfia Apoftolica; item ingrciriisin quintam, atqueeiusprogtcirus. Quintabæcætastribuitur tota animali. Sc hominib’ more belluino vita du centibus. mate aucem hîcponitur turn pto omni» bus'

busgcncratim horainibus, qui (uni fine fpiritil* ac Bei cultu-, rùin pro omnibus in Papatii fine verbo Dei more belluino, ac impiariim gentium \iuentibus,vt vidimus cap.' i. Gen. in die quinta. Hæcergo vitabclluina vifaeftinPapatu maxime ætare quinta.amp; tûc viiafuit impietasin toto pro-pè populo Chrilbano vclutiin marc inundate, circunuoluci'c omnes. indèvüaeftbeftia domina maris alcendere,amp; oftcntarefe,ac minari omnibus viuentibusin mari: lioc eft,in toto populo Cbriftiano.//4Zgt;e«te»gt; capita feptem, cornua de eem, ß'iper cornua das decem diademafa , dre-Hîc deferibitur feparatim Papa.fed quia potedas eft vna,amp; vnum corpus Papa amp;nbsp;principes Papàci} amp;qui.i dicitur deinde , Et dedit illi Braco vir-tutem fuam , 8c federn, amp;poteftatem magnam; videndum ert: priùs , quomodo de omnibus coniunótim dicuntùrliæc,quç hîc dicuntur de be(lia,deindedcPapafepaiatim.Biximusfcptem capita elfefcptem Papas,qui reftiterunt hoc tempore prædicationi;Â:«ccircô omnes Papas,amp;po-teftatem Papalem, quæantc fempet oppugnauit Euangeliû.nam Papa prædicauit fe caput omniu, amp;vtcapiit fuiccptusfuità totoPapifmo. decem cornua diximus fuiHe principes, quiarmispu-gnarunr contra agnum hoc noftro tempore; atq; jfimulapparuerûtfuilicomnes principes, quibus ante vfus edPapa ad opprimendos viiosEuangc-Jicosomnibustemporibus. Coniunxcrûtautein fe Papa, amp;nbsp;principes Papæi, amp;nbsp;quifque quod fuiî crat quadam rarionc amp;nbsp;certistemporibus tribuit alteri,atq; ita fadus ht vnus Draco. Qmadam alia

tatione quifq; quod fuum eft aftumirdtcm quod eft finguloium. princeps Papifta,vt fit in fuo mu-ncrctyrannus, amp;noh ininifter; conceditdefuo irnperio Papæ : Papa vtretineatftatum Ahtichri-fticiim, communicat principibus authoritateni Ecclcfiafticam.Ita veto fadtum eft.vt Papa amp;nbsp;Ec-clefiaftici faóli fint politici, amp;nbsp;politici Ecclefia-ftici. illi, quorum munus crat adolere incenium, geftent gladium ; ifti adolcant incenfum, quoru ïuit geftarcgladium.atque hçc taóiitata funt maxime noftristemporibus. vt Papæ,amp; finguloiuni principum papiftarumfimul multiplex efletpo-teftas:amp; quilqucfeparatim multiplicem potefta-tcmfibivendicaret. quam multiplicem,amp; oroné infevnum tandem conuertitPapa : vtquæ multiplex fuerat, vna in fe fit : atque multi tànquam membra invnum corpuscoëant, cuiusfitipfeca putîomnesq; fibipareant,fibi miniftrentiac tandem omnis omniii papiftarum authoritasfit propria vnius Papç.fuper fua capita feptem geftet fe-pté diademata, retineat ailt;boritaté perpétua 5c poteftatem in omnibus Ecclcfiis:geftctfupei de-cem cornua decern diademata ; retineat omnem autlioriratcm Sc poteftatem, quæ fit omniü principum Papiftarum politicorum. vndeftatim additur: Et deditei Draco virrutem fiiam,amp; federn,, amp;nbsp;poteftatem magnam. Nos hoctempore vidimus feptem capita Papça à Leone vfqueadPiuin quartum.vidimus iuafeptemdiadematain omni authoritatc amp;nbsp;poteftate, quam fibi rribueriint in omni re Ecclefiaftica.vidimus decern eorum cornua,principes Papæospro ipfo pugnare. amp;nbsp;tandé

vidimus, amp;nbsp;videmUs nutu Papæ omncsprincipcs Papæos adminiftrare rem bellicam contra Euan-gelium. Et fi per capita eitunomen hlafihemia. Ec infuperfedeatin tcmplo Dei ranquamDcus, Si cxtollens fc fupra omne quod dicitur Deus, non folùm iupraomnes reges terrx. Quicquid Anti-chrifticeagit, tanquam fir Deus, iaélatfeagcrc-Pius quintUs erithicaudiendus in fua forma iu-ramenti. Etbeftia^quarnTjidifimilüeratpardo. Similis eratpardo quatenus multiplex,amp; varia,feu diuerfa,amp; cotrariaerat in Papaauthoritas, quani dixifitem quatenus dolo, maliria,amp; fraudetuta-tiis eft ftatûpapæum. Thedes eitfs-vt pedes vrfi.Tet-rena confeófando, terrena lingendo, amp;nbsp;fugendo vndique. £t os eins,vt os Leonis. Minans confra-Àionem, St: vaftationem omnibus fibi non obfe-quentibus. Et dédit ei Draco virtntemft(am,(^fi-demfiam,c^pote^iatemmagnum. Deditvirtutem fuam,vt eftet pardus variusjvt cum eftetEcclcfia-fticus, præsbyter, Sc Epifeopus, eilet amp;nbsp;fiimmus pontifex Romulæus* item princeps politicus, dux,amp; miles, deditfedemfuam,permifirmagi-fttatum caufidicum,amp; litium; item inquifitoriu, vbi vrfina iracudia,amp; libidine infinita agercr, vi-tam amp;nbsp;bona rapcret. Deditpotefiatem magnam. Hicnon diciturfuam. quiapolitici cum dederiit authoritatem fuam politicam Papæ, amp;locafiia iudiciorum, dederuntdeindeporeftatem maio-rem, quam inipfiseftet. Vtfcilicet liceretfidenr datam fallere.agerenullo feruato modo, Sc iure; periicrtcrediuinas amp;nbsp;humanas leges: facerefua iudicia,è?tfuatiibunalialpeluncamlatronam, vt

aiticrcmias. vt quâtum vilconinapofTet,tantum comminuciet,amp; pcrdcret,vt cædcs etiam vniuet-Xalcs hominum faccret.

Et vtdi vnum ex etm cupitibtts abfiilÇum in mortem^ amp;plaga mortis. Hic fignificatur Leo quattus Papa,qui cxpulfus R-oma à populo amp;nbsp;à clero,profc-dus eft in Galliain : ôc ita cgit cum Carolo magno, vt magnocxcrcitu vcnirctRonaam. i'oi Carolus reponitPapam inprirtiam foam amp;nbsp;maio-rem adhuc tyranidom. Papa créât Carolum Im-peratoré : hicimperator auget authoritatem Pa-pæ.Summû pontificcm,amp; Vicarium Chrifti vulc appcllari, reliqua, quæ infra dicuntur, vbi agi-tur de beftiaèterraafeendento. caput ergo occi-funi in mortem eft, expulfio Papæ Roma;curatio plaga:,tft reftitutio ciufdem in vrbem perCaro-lutn, Q^ôd veto caput vnum dicaturaDlcilfum, fignatur tempore vno defiillePapam . quamuis cnim dixerimus initio fuperioris capitis in fc-ptem capitibusintclligifcptem Papas, qui client prædicaiioneft cœptâ in Luthero, diximus etiam tempus amp;nbsp;Papas ab initio tyrani-disPapææ vlqucad candem prxdicationcm venire in ilium numemm feptenum. vtvbique amp;nbsp;femper cognofcatur in papatu longus Draco, amp;nbsp;Antichriftus,inforgcns contra Ecclefiam Chrifti, amp;nbsp;Enangcliu; qui Antichriftusexpulfus tempore Caroli, fuit deinde reftitutus. Et admtratio fine in vniuerfi terra pofl be^iam. Et fuit tam magna rei indignitas amp;nbsp;fcclus quod commifit Carolus, vt omnia fccula admiratura fint tantum facinus: quod teftatux hiftoria. Et adorauerunt Draconem.

Perenumcrationcm afFeruntur facinora admifûi । amp;nbsp;mcmoratur reruni indignitis. Primùm com- j ,probatüfuit,qiiói1reólèfactum fitàConftâcino, I qui volucritvtPapa iècuni adorarctur;amp; ipièCa- | folus, vt ad fe quoque defercreturadoratio,rcfti-tuic Papam in priorcm idololatriam,vr cfTet ido-lum. vnde vcnicbat adorandus Carolus, qui Pa-pæ dederat vtadoraretur. bine dicicur,Er adora- | uerunt Draconems hoc eft Carolu,qui dedit po-teftatem beftiæ, vtfcilicetadorareturPapa. vndc fequitur;£f adoranerunt hejiiam, Papam,dice»tes' Q^uisßmilit btFUdt, nbsp;nbsp;quis potent pngKare cum ex^

•Cum in ca fit poteftas draconicapapæa, Papi® ficilicct, imperatoris, amp;nbsp;regiipapiftarum, pugnat Papa contra eos, qiu fecieccrant,potentiapapa:a ftbi data,amp; itnperatoria, amp;nbsp;regia: vt nec populus Romanus, nec Ecclefiaftici potucrinttuncrefi-fterc vi papææ. £t datu efi ei loqui mag.d.e fua po-tertatCjà^ facilitate, non eft hîcneceile numerate lingula omnibus nota, quod omnia poffitPapa, quod fit (upra Conefliu, fupra Euagelium; quod fit Deus, quod fummus pontifex ,quód rcâa èi rat.a cfte debeant quæ fiio motu proprio protulir; quod nô fitfubicôtuslegibus:amp;talia. StdataeÜ etpotefiat,-vt faciat menfis 42. Hoccft,vtin bcllu concitet totum populum Chriftianum, adducat tempeftatem illani magnam,cuius nulla vnquam fuerit fiinilis,autfutiirafit. de qua cap.ii.diftuin eft. quod Papa calcabitEuangelicos 42 annos, vt ante ab initio tyrannidis papxæ calcauir vfquc adillnd tempus, quando deinde adducetpertur* bationes bcllicas, tempeftatem, quain dixi.

aper iet oi Çuttm in blajjgt;hemtas corantTye». Quç vidimus fada hoc teniporc.dum prædicatuni eft Euangclium,vt PapanegaucriteiièEuangeiium, vocaiitilludbærefim,luam dodrinam cotra Eu-angelicam propofueric. Si talia. nam quæ egit, ôc loctitus eft noftro tempore,cadcm locutus cft, SC cgit contra Euangclium,S(:EuangeIicos,poftquâ confirmatus fuit in tyrannide . amp;nbsp;hîcrepetatur hiftoriaeorû quæcgitfuo tempore Leo qiiattus. amp;deincepsalij:quçtcmporc Albigetiorum,quç contra loannem Huffium,amp; Hieronimum Pra-gcnfem, amp;nbsp;alios, vnde fequitur. Et d/etumefl et iellumjucerecMmfanüU. Hacc notafunt,amp; appâter quinamfucrint Anti chrifti .nam Papa, Si Pa-pæi fuerunt qui Bella geftcrunt caufarcligionis, nonilli côtraquos Bella fuerintfufcepta. Inom-nem tribut»,ling. Contra Gallos,Italos.Hifpa-nos,amp; omnis generis homines fufcepit Papa bellum, qui cum non adorarant. Et adorab.M ettm etnnesejuihabitantterram. Omncsterreni,omnes Papiftæ qui non funt Chrifti^adoraucrût Papam, amp;iuraruntin Melchorn , vt ait Propheta. iura-nientum quod exigcbat Piusquintus, oftendit has omnes blafphcmias, amp;nbsp;Bella, amp;: pcrlecutio-ncm,qux vidimus, quis vnquam amp;nbsp;ram diu fuit adoratuspræter Papam? non crit ergo Papa, de quo fit hîc fermo? Si ejnis habet attrem, audiat. Si cjuif incaptiuttatem duxerit. Oftendit hîc loan-ncsfeloqni de toto tempore tyrannidisPapxæ, dum àLeonc quarto c'efeendit ad perturbationes noftras,amp;ad tempus iudicij. nam vbi auris ad «udiendum vocatur, fignific.atur non vnum tan-

tùm tempus intelligcndum Leonis quarri ; fed Si tempus (cCundi aduentus Domini,quando Papa amp;nbsp;Papæi puniendicriintjamp;pafluri funtcamala quae in Euangelicos intiilevunc.

Hic eft f attent ia, amp;nbsp;fides fanElorum. Nt fufti-ncant vim papiftica, direptionem bonorum, aftli-élionem, icrukutem, 8c mortem, vfquc ad iudi-cium: arque Iperent, certoque fciant ianguinarios Papiftas cadem palfuros, atque Chriftû allaturum præmia, amp;nbsp;pœnas, vt quifque rocritus fuerit. hinc diclum eft Pfalm.27. Expc(âaDominum,virilitct age,confortetur cor tuum , amp;nbsp;fuftine Dominum.

vtdi aliam befitam afcendentem è terra. Expo-niturquomodo fuerit ætate quinta curata plaga bcftiæ, de capitibus cuius vnum fuerit occifum i® mortem . Carolus magnus is fuit qui eiusplagam curauit. Sc dicirur bcftia afcendere c terra, vt dice« batur Papa beftia afccdensc mari:vtin tcrreftriin-telligas politicum, 8c in maritima Ecclefiafticum. Et hahebat cornua duo fimiliaagni. Pcrhæc cornua cxiftimo fignari duj^iiccmvim ac facultaté verbi dotftrinæ, arque vim bellicam amp;nbsp;potcftatcm re-giam.de facultaté 8c potcftate bellica amp;nbsp;rcgia.ma-nifeftumeftexhisquæegit, amp;con(ècutuscft. ds vi verbi hîc dôcet loannes, amp;ait : f r locjuebatur, •vt draco. Doólus àlcholaParifinaloqucbaturquç ftatus papifticus docebat-, quç Papacum omnibus fuis, nue quæ priores imperatores ,amp; reges, qui. vtEcclcfiafticijftatuebàt v t daretur omnis poteftas Papx. St poteftatent priorts beFtia ontnem ficit iis (onfiteHu eius. Si prior beftia intclligatur draco, diccmus Carolum eam poteftatem in vrbc Roma-?

na dedifle Papæ,quæ ci data fuit initio à Conftan-tinOj Gue ab aUo imperatore, amp;nbsp;regc, flue ab aliis imperatoribus, amp;nbsp;regibus: fin intclligatur prior beitia ca quæ exponitur alio membro, cuius plag a curata fuit, videlicet Papa, dicemus Carolum fumpfiife fibi poicftatem papçam omnia efficien-di, etiam proprio motu, vt aiunt, atque tanquam caput Ecclefiafticorum conftituilfc de Papa,que vi potuit,amp; libido fuafit. £t ßcit terram. Fecit Carolus ille,vt totus ftatus Antichrifticus ,amp; omnes qui ineo comprchendcrcntur,adorarcntPaparn, Etßcitßgna magna etiam. Hæcfigna quæ hic dicûtur, exiftimo cfic ilia, quç fchola Parifinapro-tulit in fuis difputationibus, in miraculis faills: amp;nbsp;præfertim miracula quæ promulgaruntde cajne Chrifti in pane, amp;nbsp;de fanguine in vino. amp;nbsp;hoc exiftimo fignatum in igné, quem fccerint defcenderc ccælo;veluti facerdotes Baalfecerint defeendere ignem c cælo, non autem Elias: atq-, verum fuerit facrificium facerdotura Baal, non autem Eliç:vera fitcœna Papæ, non Euang^icorum. hîcerunt af-fumenda quæ diôla funt in Tibr is Regum defacri-ficioEliæ.amp;opottet cognofccre quænarn fchola Parifinareliquerit miracula fal fa de bacçc. faccre autem figna hîc intelligimus, ilia eflàccre,proptec quæ Papæ credatur, amp;nbsp;eins imperium fufcipiatur: dicuntûrque figna fieri à p:qiaru -, quia figna in di-uinis feripturis data funt de fccundo aduentu Domini, amp;nbsp;de ipfo veto propbeta, Deut. 18. amp;nbsp;ilia fi-gnavultPapadefe intelligi. pofiiint amp;nbsp;figna hæc referri ad vitâorias, quas obtinuit Carolus ille, propter quæ exiftimatus fuerit omnia reókè egill'e,

tanquam is per quem præckra Deus ege rit. f tft' duett habitantes tn terra, Hine deceptus eft popu-iusChriftianus ob ilia quægeflic Carolus in 1’a-patu. T)icens tncolis terra. QÙemadmodû fchola Parifinainuexitinpopulum Chriftianum multas hærcfcs, amp;nbsp;fupcrftitiones, amp;nbsp;miracula de Sandis, Ôc de linguineChrifti -, lie amp;nbsp;perfuafit Papam elfe Summum pôtifieem, Deum in terris j atque opor-tere omnes illu m adorare: iccirco oportere erigcrc Imaginem beftiæ, amp;papæ Leonis quart!, qui fue-rat eiedus c tanta authoritate ac poteftatc papæa. hic autem non tam ipfe Carolus intelligendus vi-detur,quàm fchola regniGallicani,quæbeftiain' erigat,nilciat, Ä^fuftentet in toto populo Chri-ftianOjUe labatiir amp;nbsp;çoncidat. Per imaginem exi* ftimohîcfignari beftiam deferiptâ cum fepteiu capitibuSjdccé cornibus, amp;nbsp;diadematibus didis ante .hoc cft, iplum Papam gcncratim, non fo» Jùm Leonem quartum; ipfum papatnm, amp;nbsp;quic-«]uid eft papifmj, credere amp;nbsp;fulcipere : elfe papi-ftam, profiter! fepapÂam ;reuereri infignia pa* pæa,amp;tal!a, Dum mortuum didum çftvnuiu caput,quia ponebatur pro çerto tempore caput illud, mortua erat beftia papalis, nullus erat Papa, amp;culcuspapa:us,amp;papifmus,ciedo amp;expul-iol^conce^'aMto.EtdatMmeFiilli Carolo z/tda^ retjpiritttm imagtnibefiia, efficeretvt reuiuifeeret authoritas papæa, crigerenturinfignia, amp;nbsp;talia. Et'vtloquatnrimagohe^lia, Vt in authoritatefint priores Papæ, amp;nbsp;omnia illorum ada amp;nbsp;décréta. Et freiat, vt qnicnnque non adorauerit. Et qui-cun^uç non adoraueritPapam, non iuraucrit in

Papam,nonfuerir papifla, hæreticus habcarur, comburatur, aut alia morte pleólatur.

St jacit omntsparuos dr magnos accipere chara* Slerem. Accipere charafterem in manu lua dexte-ra, eftiurare in Papam ,feciindùm illam formu-1am qiiam propofiiit Pius quartus in fua forma iuramenti.vbi dicitur: Hæc promitto, amp;nbsp;iuro fu-per hæc fanda Euangclia. accipcrechaiadercm in frontibus fuis, eft profiteri fe credcre Papæ, ôc fufcipcrc quæ mandat, amp;nbsp;iubetPapa. vt idc Pius quartus in eadem forma iuramenti vult,vtitaiu-res, quæ tibi præfcripfîtprofitenda. Hæc eft tides Catholica,(ita vocat fuas hærefes) extra quant nemo poteft etfe faluus.quam ego confiteor om-ninó libéré,Severerctmeo:atquepromitto Se iuro me illam retentiirum intesre , 5e inuiolabili-ter, Sècófitcri vfquc ad vltimum momentum vi-tæmeæcumDeiauxilio : ac docere illasalios,Sc ■ prædicare,Sc facerc,quantum per me fieri poterir, vt retineatur à familia mea. Sc ab omnibus qui crunr fub mea poteftate. næc promitto. Sc iuro fuper hæclandaEuangelia. habes hic quid de-xteraiures,quomodo orc,animo,Sc operefis cha raclerizatus. in forma iuramenti Pij quarti,Sc Pij quinti, habes narrata que fub charaderc lint con fignata.fimiliaextiterunt ante, fi quisaduerteba-tur alienus à Papatu, dabat pœnas. Prætermitto narrare certos charadcres ptidatoru m, præsb ytcr rorum .gregurn monachorum Scmonacharum, eonfraternitatum habentium priuilegia à Papa, ferentium certa infignia papifticalia.

venalia in papatu : amp;nbsp;hæc alij perfccuti funt, SC res eft non obi’cura.hocpoftreino tempore nemo potuit exercere munuspublicum, qui noniuraf- ' îec in formam iuramcti Pij quarti,aut Pij quinti.

Nifiqui habeat charaEierem. hoc eft, niii qui ht profeffione papifta, fiue quiiurauerit in Papain-Ontnomen be^ti'£. habeataliquod munus,digni-tatem,titulum, (vtvocant)priuilegia,immuni-tates in papatu, aut aliquid tale.

numerumnominis eiw. Habcataliquid ab aliquo ccrto Papa ifta, Ócfimilia. Dumquiseft fubditionepapifmi, oporterenm habere Papam Dominum; aliasipfi aqua amp;nbsp;igniinterdicitur,fi-uepotiùsin igne, amp;nbsp;aqua mergirur. Vfusautem mihi videtur loanneshactriplici diftin(ftione,vt indicetmorem loquendi, amp;nbsp;agendi in Papatuivt aliquid dicatur fieri nomine Papçgeneratim,aut nomineaddito certi Papæ,autadditoadhuc numero nominis certi alicuius Papx. verbi caula. nominatur fimplicitcr Papa: vt fi dicatur:Papa id cgit,iuflit.interdarffdicitur Papa Paulus,papa Pius .'interdum Papa Paulus quartus, papa Pius quintus. ac in eo quod dicitur : Et numerus nominis eins ;videture(re amp;alialententia, vtpoft dicemus. deindeitadiftinxitjVtinhacdiftimftio-ne certain det nobis notam amp;nbsp;notitiam certi hominis Antichriftj,fub quo veniatur maxime contra Çhriftum:vtftatim videbimus. Hîcfipientiit eß. Hine poterit quis feire quifnam præcipuè ille virimpudensfacicrum ,dum prædiçaturite-rum Euangelium, fi intelligentia amp;c prudentia pra:diti4s fueric; hoc cft,tenueritraüonem loquen

di,5f traftandi Prophettcam. Ut computit numc-rum : ru nertu enim hominù eß:, mtrnertu «/«ƒ. Tunc nofcet ilium quern cupit fcircpræci-puum Antichnftum ,in quo fint alij qui venient contra Chriftum. Cùm lint plurima fcripta de hac 1C,ego non polFum clcillisiudicarc,qui in peregrin,.tionc Biblia tantum circunfero. Acvt rcliqnas Icripturas ex rebus effcdisdcnuntiatis, itabic ex eadem ratione exponatii fentenriâ,quæ in his verbis Ioannis mihi videtur latere. Et pri-mtim illud propono , Papam Paulum quartum inihi vjderi hïcngnificari;quód ipfe vcniat in nu merum lextum dufto prinjo à Leone x. in quo Paulo quarto vis Antichriftica exarfit maxime: quam retinueruntilli quatuor qui fecutifunt, ÔC eius opus pcrcgcrunt, vt veniant in numerum eun dem (extum.numaum miidanum, Etantequam computus fiat numeri, conftruä:io vetborum eft attendenda. vbiergo dicitur; Computcrnumcrfi beftie; exillimo proponi,\ t cognoicamus quilnâ fit numerus beftix. que vt cognofcamus, eric fpc-dandus numerus hominis, quod idé fit numerus befliæ amp;nbsp;hominis.vt verô fcias numerûhominis, àttédenumcnieius.fi iam habebisquid fitintelli-genduper numerum cius,habcbis amp;nbsp;numerii hominis, amp;nbsp;numerû btftiæ ; amp;nbsp;itatres numéros qui hîc ponuntur. in numero eius cft attendendum ad quidnâ illud Eius referatur. videtur veto referendum ad numerum (èxrum,ad fextum papâduéfo primo à Leone x .vtvidebimus capite iô. fextus veto numerus cft quoq^ in Paulo, amp;nbsp;in Papa, quia P rctinet numerû 60. in linguaLatina;quod apud Latinos

Latinos viguerit papatus.Ergo dum diciturNurne TUS ciuSjfignificatur numerus fextus àLcone deci* mo: itc fit iimul numerus hominis, Pauli fcilicet. item fir numerus Papæ, qui eft hefiia, amp;nbsp;ita erunt tres numeri feni,qui fimul duóli cfficiunt 666. nec adalium Papampropric référés hunc numerum, nifi quod alij Papæ veniiit generatim in idem opus Antichrifticu. nam numerus fextus venir in Paulum quartum, qui fuit fextus à Leone,cuius Pauli tempore fuir effufa phiala fexta. Papa ergo file qui fuit reftitutus in tyranidem à Carofo magnojtem alij qui fecuti funt, cognofeuntur tempore iudieij fuific Antichrifti eadem agentes, quando in Paulo quarto, amp;nbsp;in his qui poft fucrunt, patefit Papatus regnum Antichrifti. Et hie milii videtur contineri proprius computus numeri 666. verii quia in An-tichriftum excurrit impietas,amp; fcclus priotum ad-uerfariorum, amp;op|)ugnatorumdiuini cultus ,ad huemagis vniucrfecomputabimus numeru Antichrifti. vt in fexto Papa a Leone dccimo (vti dicc-bamus) cognofcamus tp’Antichrifti,amp; Antithei; quod tempus eft tempus prædicationis in fecundo aduentu Domini, minus fcilicet tempos : maius tempus fit papatus fextç çtatis,quando Papa erexit fuum Decretaleiamp;adhuc maius fit,quadoEpifco-pus Romanus ccepit dcficere àChrifto , nomine Papæ voluit elfe caput Epilcoporum amp;nbsp;Eeelefiarû: quando Antipas martyr venir contra Papæ mores, amp;vitam, amp;nbsp;doftrinam. acitaerunt quoque tria tempora fignatain numero 666 .fine etiam quia ty-rannis, amp;nbsp;impietas eadem fupcriorum temporum currirviqucadAntichriftum patefadum, maior numcnis

liumcrus (îoo.ducet SodoinæoSjÂf alios,qui deinde fecuti lùnt, vfque ad eundem patefaótum Anti-chriftum, oppugnatores diuini cultus, amp;nbsp;piorum । virorum. minor numerus 6o. ducet opus Papifti-cum aut àCôftantino,aut ab çtate fexta, vfque ad cura Antichriftum duétum ad finem ætatis fcxtæ. minimus numerus ô.fittcpusàLconedecimo vlq; ad Paulum quartum fextum aLeone. vtenimfex a;tates fuerunt fecûdùm diftinólionem Moiaicam ab Abraliamovfquead finem Antichrifli, qui dc-buit ibi celfalTe, Sc non ingredi in œtatc feptimam; itemduftæ funt aliter fex à loanne, ab Apoftolis vfque ad finem fextçntem fex tempora breuiora in fine fextæ ætatis ;ita quoque videturfuilfc compu-tandus bic numerus, vt Papa Antichriftus fcrat primas inter omnes filios fuperbiæ, v t vidimus in lobo cap.41 .in ipfo finiatur opus Cain,vt vidimus cap.4.Gen. fincm habeat fucccflioPapatus : refti-tiiaturEcclefia fexta state elapfa. Etcùmitaco-gnofcendum fueritopus Antichrifticum, debuit ctiam fcparatim cognofciiiy erto homine,amp; certis fiominibus, vt vidimus in Paulo quarto, amp;nbsp;in his qui poft: ipfum confecuti funt, amp;cum ipfo vnuni fuerunt: quiq; dióti funt cauda certa ratione à no-uis Prophctis, quifuerunt totaætatc fexta. Nam quia didum eft. Qui habet intellcélû , in quo ver-bo fignificatur ratio Prophctica,vt vidimus in Pro-uerbiis Salomonis -, ita mihi videor debuilic inter-pretari numerum 666. vtquemadmodum per fep-tenum numerum fecundu tres rationes fumptum, vt vidimus in argumcto libri,amp;in totolibro, opus Ecclcfiæ diduccbatur,atquc in fexto opus munda-num.

nunijamp;tyrannicû,amp; Anrichrifticumjitadebuerit Papafuiflêfignificatus Antichriftus; prçfertim vc-‘ rô quia propofirus fuir nobis in Draconc,Serpente antiquOjtrahéte in fuum corpus omnes ab AdainC primùm, deinde à Sylueftro,non parentes Dco,ac feruos Dei perfequentes.

Ætate ingfedicncefextafitapparatus córra An-gt; tichriftum , amp;nbsp;nuntiatur fccundus adticntus Do-mini, qui iudicetPap3tum,amp;innouctEccltfiain, amp;nbsp;otbem. vnde mittcntnr nunrij tota ætatefexta ad prædicandum innouationem. tandem in fine fcxtæ ætatisadefl: Chriftus iudex, qui innouatï prædicationc Euangclicaiudicet Papatum.

f''tdi,amp;ecce agnus flans fupra montem Sion. Duni actatefexta nuntiatur fccundus aduentusDoinini per Abbatem Ioachimum,amp; alios complûtes,ira illemorc Prophetico nuntiatur, vtiiam adfît, vti iamagat Dominus. amp;nbsp;quemadmodum Papavi-fus eft in imagine beftiæ feptem capitû, dccein cornuum, hoc cft,Satan in Papa,amp; in regibus.ac inaliisoppugnaturus prxdicationem Euangeli' cam,amp;regnum Chrifti,nc conftituatur;ita vidc-tut Chriftus ftarefuper montem Sion, hoc eft,in luo regno, in fuis prædicatoribus, amp;nbsp;ducibus, SC vniuerfis crcdentibus,vtconftituatur Ecclefia,amp;: hrmeturregnum Iftaeliticum. Qupd fi no eftfa-étuminitio fextxætatis, eftramenpromürumà Deo patte,amp;Chrifto Iefu,amp; hîc,amp; in Prophetis. atque quod diäum eft à Deo, idem eft ac fi lit fa-«ftum.Hîc igiturnuntiarurChtiftus venrurus.qui innouet Ecclefiam, amp;nbsp;ftatum popiili Chriftiani, acque

atquc agat qüæ hîc narrantiir. Et cum eo Centura fjuadraginta tjuatuor. De his dióluin eftcapitcfc-ptimo .aefuntilii qiii credideruntpiaedicahoni ex toto populo ChriftianOjin quo Cunt diftindx \ïï\}\is.HabentiA nemen eitu. Qui profeffi fuut nomen Chrifti, 8c nomen Dei patris, in fanguinc Chriftitâtùm, Je in Deimifericordia gloriantur: atque hæc tam prxdicant quam iaüant Papiftx fiiumPapam: iurantilliin Dominum, vtPapiftx in Mclchom. fait hæc contentio tempore Abba-tis loachimi amp;nbsp;Albigeriorum perduóla ad hoe tempus,quado qui funt Chrifti, amp;nbsp;qui Antichri-fti, ven i ü n t in co n fli (ftu m, ft andiui voeem de cal o. Vbique vbi eft Ecclefia Chrifti, 8c profirentium ïalutem in Agno. Tancjuam voeemaquarû muit. Vna voce omnes omnium Ecclcfiarum Chrifti. Et tanquamvocemtonitrutmagni. Euagelium lo-quuntur,quodauditurintoto orbe, amp;nbsp;quod con cutitregna, amp;populos. In hac tâta multitudine, amp;nbsp;vocibus, amp;nbsp;tonitrii, propone tibi ante oculos multitudinem Euâgelicorum in omnibus locis; voces qiix audiunrurdeprædicationc; concer-tationcs quæ verbo amp;nbsp;armis cxtitcrunt;amp; intelli-gesquidnam hîcfibivehtioanncs. Etvocemau-d!«»c/7Z,rfra^iör«i».Loquuntur amp;nbsp;prophetiaaper-tamjquxfunt Mofis,quæProphetarum,quæ Eu-angelij: amp;auditur concentus omnium fcriptura-rum diuinarum-, omnium quæ creauit,quæ dixit, quæfecit, quæ promifit,quæpræftititDcus : magna' 8c admirabilia omnia. Et cantant quafican-ticumnouum. Eruntmultisnoua, quæaperientur in Ecclefia Chrifti, confirmatatainen ilia in populo

pulo Chnftiano,amp; in orbe terrarum. cantabunti t]ux noua cgit Chriftus in refticuéd.! Ecclcfia, SC regno Dei, ptæterantiqua quæ antcaudiuimus, amp;nbsp;legimus inuIca.-^/«ffyc’lt;^ew,ßr4«rf qttatuorani-malta,amp;fintores.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quatuor animalia,amp; fc-

niores viginti quatuor loquuntur,amp; canuntan-tefedem ; hîc 144000 canunt ante ledern ante Deum: canunt ante quatuor animalia, amp;. fenio-res: quia omnes cognofcct Dominum à minimo vfq; ad maximum, amp;nbsp;erit vnus côcentus omniû. £c quæ prædicatint ac,nuntiarint prçdicatores,54 miniftri verbi Lcgis,EuangeIij,amp; Proplictia:,lü-Icipictpopulus: atquc bis quæ conftituenturin Cócilio, afl'cntietuf, cadem profitebitur, amp;nbsp;can-tabit. quam fententiam verba quæ fequuntur indicant. nemopoterat dicerecanticnm, nißilU J44.0 00 cjUi empli,cfrc.VXïC fignificatur vocatio,amp; innouatio predeftinatorü,qui àDeo doôli fuerît, acdonatiSpiritu; amp;nbsp;ab eo italt;afFedi,vtquodam fenfu métis acanimi potucrintcancrciucundiflî-mc,quçvcrè Spiritu^crceperint. Htfnnt t^aicam mnlterihtunon fnnt cotnej. Hi non inquinauerût fe cum prædicatoribus papifticis, illis, amp;nbsp;fuo pap-t credendo. quod autem mnlicresaccipianturpro prædicatoriDus ,diétum eft alibi ,amp;in Pfalmis-Ktrgines enimfnnt. Poftquàm vni viro defponfati fiint, nulli alio deinceps adhæferunt, non permi' i ferunt le corrumpi à papiftis : non dcfcccruntà I Chrillo, amp;nbsp;ab Euangelio ; poft cognitam verita-tem ab canon rcccirerunt. funtilliquiperfcueia-runt vfquçad fincm: funt quinque virgines pru-dentcs:iuntilli quiimarunttantummodoin Dominum,

ffiinum,fion autem in Mclchom. Hifii^uuntnr ^rnumquocuncjueierit. VbicunqucfueritEuan-gclium , illucaccedunt, quantumuis magna fine pcricula, quantumuis magna fit perturbatjomon dcficiu nt. vbi eft ccclcfia Chrifti,vbi regnum; ibi flint, ibi conucniunt cum his qui icquuntur Chri ftum. Hi emptifitntex hominiewprtmitiit Deo, Agno, Qi^cmadmodum in prima prædicationc Euangclica clcóti fucrunt credentes primitive Chrifto öó'fDeo in fua Ecclcfia; fic amp;nbsp;nunc hi I44000 fignati elcólifunt ex toto populo Clui-ftiano,qui fint fcminariumduodccimcribuum. Krael, ex quibus complcnda fit Ecclcfia,amp; regnij Deiintoto tcrrariim orbe. Etinort torumnoneß inutntM doiiti. Verbum Dei v.crum locuti fiint; illud non peruertcrunt: dolo ,amp; fub fióta pace non perdideruntfratres : non fccerunt cu papiftis fanguinariis ,neccuminiitatoribuspapiftaruni»

Sine macnlorentm fint ante thronnm Hei. l'idc purificatiseprum cordibus, Si Jauatisipforiipec-catisin fanguineChrifti. cjjjod ptofefli funt,5c præfctulcrunt femper : ncc'cgeruxit,vt multi alij. quod effet cotra Chriftum, dum venitadnosfe-cundoin Spiritu : nonabiurafunt. StvidiAlium jlngelnm volantem. Quæ.diôiafunthaólenus vi-dentur efi'e fecundi aduentus Domini, amp;nbsp;eorum qui Dominum fecundó ad nos venicntjeprfiifcc-perunt.quæ vt crantfutura, ira nuntiata fiint per-indeac fifierent.in hocautem Angelovolatepcr medium cælum.vidctutfignificari prçdiçatio de aducntuDomini,amp; dcciusexpetftationcdenun-tiata tempore Abbatis Ioachjmi,amp; paulb ante,Sr y póft

póft perquamplurimos ; vt teftanturmonuméra Abbatis illius, amp;nbsp;alioiu. quæ denuntiatio delata fuit per totumpopulumChriftianunijin quacon tinebatut Euangelium ætetnuin patcfacicndum oninibusgentibusin toto orbe,non (blùm Euro-pam incolentibus: hæc continent illoruni prædi-catorum feripta, fi rcüc expendantur, in quibuî fumptæ funt promiflioncs fadac Patribus, amp;nbsp;in Propheris confignatæ. TimettCùm illud Euangelium ætetnuni przdicandûiamfitomni' bus gentibuSjfccundùm quod omnes in toto orbe iudicandi fint, monitadat Deus ante, vt pœ-niteant omnes; fetimeant, dcntfibigloriam , fc Deum folum recognofcant,fibi parcant. Et alius AngelstfJècMtsuefl. Dcinccpsfcmpcrfuerantalij quicadem nuntiarut, ac inuitarunt omnes ad vi-txinnouationé, vt ex libro Theleofphori quifq; aduertete poteft. extant quamplurimi libriviro-rüm fimplicium, âcparum cloquentium, qui tarnen tes ipfas, quas vidimus cuenific , deferipfe-runt. inter quos vidi^juendam fratrem Robertû, in quo apparebit tandem vifioncs non cefialfe, Prophetiam non defiiflc.fueruntpræterProphc-tas amp;nbsp;viri Euangclici multi, qui cafiim Ecclcfi« Romans Babylonicæ nuntiarunt ; ac fcelera, Ü hærcfes, amp;nbsp;errores reprehenderunt : vt loannes Hus, amp;nbsp;Hieronimus Pragenfis. Et ttrtius

Im fient us fH. Vtin ore tri um fit teftimonium: te-ftatumqucfitàPatre,Filio, óeSpiritufamfto. In hoc tertio Angelo exiftimo fignari prædicationc Hieronymi Sauonarolæ:atque dici rcrtium,non folùm propter duos qui anteccficrût; fed amp;nbsp;pro-ptet

ptetmunus quod gclTn Eliæ.vtin Malach.cap.4. ócinIfaia4O. vidinius.quódpoftprimitm Eliam Thcsbiccm,poftfccundum,quifuit loannes Ba-ptifta, fcquatuc ipfe tcrciiis nuntiator fecundi ad-Uentus Domini,amp;tcrtij ftatus rttueru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imagtne etus,amp; accep. Hacc antè

cxpofitafunuvcrum bicui dicamus adhuc in bc-ftia intelligi Papi, amp;nbsp;qui cû eo cócorporati funt^ fe Deoscxhibentes miferis raoitalibus adoran-dos: in imagine quicquid fignificatur in ilia dc-fctiptionc bertiçléptein capicu,dcccm cornuum, , amp;nbsp;decern diadcmatû; in cnaraderc cum alia in-telligimusjtum iuramcntum quod fit PapxSc EcclelixRomanaCjVt dictum eft ante. Bibet. In-telligi te hæc,amp; interpretamini vos, Papillæ. atq; attenditc Ecclcliaftici Romani, quid ptædicaue-ritvobis Sauonarola,quern combuffiftis: attédi» te principes Chriftiani ,amp; populus, quidna pro-pinetvobis hîcloannes: aitcnditecap.ij.Ietem. Si tccufabitis bibete, bidendo tarnen bibetis, Htcefi patientiaSan^torul^. VtfuftineatafHi-0ioncs,amp;pugnam,du contcnditur,vtPapaado-retur; cultus papifticus fufeipiatuf, inPapam, amp;nbsp;in Ecclefiam Romanam iurctut: atque ipfi per« fiant in his qua: iurarut in Baptifmo,haber Chri^ fium pro faluatore,feruantciusprçcepta-,perdant in fide Chrifti ,amp; in eius Eu.agelio. Et andiut vo~ cemde Citlo dicentem,Scribe. Qiijfuernntin certa-mine hoc contra Papatum ante, amp;nbsp;hoc tempore, amp;mortuifunt, vififunt vulgo perditi: at contra eueniet,vt hic fignificatur. certa Sc firmaapud Deiim funt illorû præmia, Sc bcatavita in leculo

hituro.Tr vidi,amp;eccenuhtmcanâidam. Nouavt- ' Iio afFcnuCjin quaïîgnificatur adc/Tc ipfe Domi- ' nus in fuo iccundo adu€ni,poftquam mifit multos fuosfcruos,amp; Prophctas, amp;nbsp;no funtfufccpti, ßc auditi; fed interfcAi. vt nutiauit Chtiftus cap. ii.Mattheijvbi affcnparabolam de vinca, nain ibidin eft fermo de fccundo aduentu, quàm de primo.Nubesiam candidafuntilli 144000 ii-gnari,amp; turba magna crcdcntium:fupcr quoi fc-det filius hominisChriftus Icfus,qui venit in Spi-ritu. In Mofc,amp; in libro lofuc vidimus,quando fupcr arcam apparcbat nubes, fignum fuifle prx-fentem Dominuin populo fuo adefle, vt pugna-ret cótra h'oftcs:atq; tùm fuifle cenandum. quod dum facicbat populus,vidor ficbat hoftiii.quan-do autem confilio amp;nbsp;viribus fuis fifi pugnabant, ficbant inferiores, amp;nbsp;cædcbantur. res debet eflê nota. Dum ergo Icfu Chrifti fcrui antènonpo-tucruntrcuocarc malos colonos ad coledam vi-ncam Domini,amp;ad reddendum eifrudumjccce Dominusipfcadeft*vt répétâtvineamfuam, amp;nbsp;I puniatmaloscolonos. pugnaruntantc vetbo fer- I ui Chrifti illi, quos diximus, fignatos in Angelis, vfqucad Luthcrum:nccEcclciiaftici,nccpolitici paruerunt.'cccc Chriftusconcionaturipfein Lu-thcro ,amp;aliis: SrcogitinnumcrSmultitudincnt invnam Ecclefiam credentium .•atquevidoriam parit verbi Euâgelicis contra papatum. quod vc-ró indicetur fccundus aduentus Domini, amp;nbsp;cius præfentia figneturinnubc candida, difccrepotcs ex cap. 19.Efaiæ, vbi eadem pracfentia Chrifti fi' gnificatur in nubc Icui, dum virgaferrearcs agi’

tur. Vt autem cognofccturincocapitcChriftus rem bcllicam gcffifFe in Gallia, amp;nbsp;alibi ; itapatc-bithîc in nube candida Cliriftum in fuis raini-ftris prædicafle Euangelium.

Habens in capiteßio coronam,^ in manu tem. Hîc ïîgnificaturcorona amp;vii5tonaChnfl:i, quifitrcx mundi,amp;fitrcpcticurusfuum regniimi puniturus non credentcs, amp;nbsp;fe non rccipicntes.

£talius tyfn?elusexiuit de templo, damans. In alio Angelo vidcturfignificati nouum opus,fcili-cet virgç ferres, vt in Filio hominis fignificata (it prædicario Chrifti, quæ rcpctiuerit falutcm dart crcdenti Euangelio, atque condemnationem 8c niortem nuntiauerit nnnc per falcem futurami hîc in hoc Angelo opus indicctur fccundum futurum per falcem dcnûtiatam, amp;nbsp;per virgam fer-team . vt quando fit magnusclamor in pcrturba-tionibus Gallicanis, in cædibus vniuerlalibus, in tnagna pcnurbatione , in magnis confliókibus cxcrcituum. vndc in hoc Angelo, amp;nbsp;in aliis duo-biisquifcqiiuntur, mihi vidennirillarcpcti, qus antê narratafuntin tribusvæ.E templo dicitur clamarc Angelus voccm magnam,quiamalahçc niintiatafuntin Euangelio,minantiilla non crc-dcntibus. vndc poftprædicationcm quadraginta annorumisChriftusquiinfidebat nubi.mifitfal-ccm : adfuit tune tempus virgæ fciiex.

ij^itur is f qui, Öre. Superior opus repetitur more prophctico.vt oftendaturquoddenuntiatum fit, fuilTcpcraftum, Et alius^Hngelsss exiuit de templo, quad eft in c±lo, habens ör ipßftalcemacuta»L-gt;. Trina diftindio ponitur Angclotum ,vt primus

fgt;rodeat è templo , alrcr è remplo quod cft in car-O, tei tins ab altari. qui prodit è templo, mihi vi-dcturfignare Bella geûainGallta, quæ diximus lignatain quinto figillo , amp;: in quinta tuba, vtin templo intclligatui bellum gcftum per principes Euangelicos, ac iplorum confdio rqui prodiitè templo quod efl in cælo , videtur fignare bcllunl geftum per principes quidem j fed adhibito con* lilio etiam aliorum ,qui non fint principes, felt;l prudentes in populo, amp;nbsp;hoc bellum fit quod fi' gnatum eftin fcxto figillo , amp;nbsp;fexta tuba, vtindi' centur cædes vnmcrlales, Abella à cæde Galli-çanaanni i jyx.vfquead cædein Vallis.quipro-dlit ex altari,videtur fignare bella gella fecûdùm inonita eorum qui minifiri fint verbi ; atque ex ■verbo Dei confilium amp;nbsp;voluntatem Dei oftcde^ rint in his quæ enint agenda contra papifinunilt; Ergo quando diélum eft: Venir horavtmetas, quia aruit inc (fi s terrçjfignantur bella prima Gal-licanagcfta confili#principum , quando adfufi tempus agendi virga lerrea ,amp; incipi indicium' quando veto terra dicitur demc(lâ,nouæ cædes futuræ indicâtur in magna perturbarione, in qna demcfiainucnicturterra; amp;nbsp;multi fublati quida prima, quidam amp;nbsp;fecunda morte.

Et aliw Angeltu proditt tx altari. Quando al-lata fuitperturbatio magna,minifl:ri vernicogno «eruntverbum Propheticum,amp;moncbuntprin- j cipes Euangelicos, amp;nbsp;credétes ex populo, vtper-fequantur pugnarc iufto bello contra Papiftas.id cflcconfilium voluntatem Dci. habent foteßatemßperignem. Quibus dabit Dominus

vt nunticnt fuum iudicium, nuncient quomodo bellapciagcndafintdcinccps. Et clamauit voce magHa ad turn etui habebat falcem acutam. Multi amp;nbsp;innumeri clamabunt pcrdcndos elfe holtes Chtifti, d Baptifino Chtiftianosabduccntcs.

rmdemia botroj. Tempus cltvt iudicium cœ-ptumàdomoDci progrediatur in peccatorcs 8c impies. Faôta cft meflîsEuangelicorum,fiatvin-demia Pgt;piftarum,amp; alioium. Et mißt in lacttm ireiDeimagnum. Hîc fignificatur omnino iudi* dum Dci magnum. Et calcattuefilacucextraci^ nitatem. Extra Ecclcfiam Chrifti funt qui iam fubeunt iudicium Domini. amp;nbsp;moriuntur amp;nbsp;prima 5f fecunda morte. £r exiuit finguis de lac» »7^ adfiecnot eejuorum. Vtfuit diluuium aqiiæ.ita «it diluuium fanguinis:fi non vno tempore vbi-que, crit feparatim in diuerfis locis. quot;Eerßadia 'milleßxcenta. Certus çonitut numerus, amp;nbsp;Cerra menfura locotum .verum dum fitprogrefTusad ihille fex centa, confiderent ömnes datum vitæ hadenus tranfaótum noiteflc retinendum. qui perfeuerabunt ilium retinere, incident in cundc.

Quemadmodum capite duodecimo fiebat repc-titio, amp;nbsp;reditio ad initium ftatus Papiftici, ita nie fit repctitio,amp; reditus ad initiu prçdicationis Euä-gelicæ: atq, iudicium exponitur peradum contra Papatum in pugna vcrbi,amp; deinde in perturbatio-nibus bellicis,EuangelicisviiToriampcrChri(lurti obtinentibus de Papirtis. vidt altud fignum in cilo magnum admirabile. Magnum fuit fignum quod vifum fuit in Ecclefia, quando Anti-V 4 chriftus

chriftus in earn in^rcdicbatur;magnum quoque amp;nbsp;nunc fignum colpeximus in eadem Ecclefia,duni pugna verbi amp;nbsp;armorum fuit contra eundcm An-ticbriftum pugn.antem aducrfus prædicationeni Euangelicam. atquea Jjniratio niagna eft, amp;nbsp;criq vt pauperes Euangtlici vcrbo amp;nbsp;armis yincat tan-tam potcntiam Papifticam. t^ingcloi ßpem ha-ientesfeftem playas nouijfimas, Qjiando Ecclefia Romanaorto Antichrifto defecit àCfirifto, mifit Chriftus plagas in Ecclcfiamjamp; in populum Chri-ftianum faótum Papifticû. mifit Gotos, amp;nbsp;Atijain, qui vaft.arunt Ron)am,amp; IcaIiara,eucrterûtAqui' Jcgiam,Cócorciiam,amp; multas alias ciuitatcs. dein-ccps bcllamultafucrutjfiimcs.amp;peftis fæpèvfquc ad hæc tçmpora, prætereà multiyefbo Deioppu.-gnarunt Papatuni,amp; ÈçclcfiamRopranam,vlquc ad Sauonarolam cqqi buftum. fan^f m venir Chri-ftus in fuo fecundo aduentu, qui poftrcmâpœnatn afterat fibi refiftentfbus. Vt veroappareat Papam^

[xipiftas fanguinarios infurrexillc contra Chri-fium, qui venir in Sp'ujtu; infiirrcxifie contra Spi-ritum iamftuni/dicuntur mitti feptem Angeli, qui fcrant feptem plagas poftremas Papatui, quibus intercat iudicio Dei condemnatus, amp;nbsp;punitus.

EtviditancjtiamnMrevitreum. Vidimuscapta prædicationcin Lutbero multitudinem innuinc-ram credentium vbique in populo Chriftiano:qui credentes fignati funt in mari, quia aquæ multæ fût populi multi,vtinfrà dicetur:amp; in mari vitreo, proptereàquôditacoiunâi fint.vtfaólifint multi vnûjaut quüdconflati fint in vna fide,amp; in iildc af-flidionibus fuftincndis,amp; mor te^pro verirate Eu-angclica.

angclica.vndcadditiir,^/«^/» «gwr.qui vno animo invnafidcfuftinuerint ignem in tuenda prædica-tionc Euangclica. £t eos lt;jHt vtSiortam.'ViAiz finein belli Euangclicorum contra Papiftas, quod vido-riamcontra hos reportaturi fint: quód non adora-Werint beftiam; nó cognoucrint Papam lümmum Poncificenijiion Deum,non vicariuin Chrifti,non educerc animas è puigatoriojamp; talia: non iurarint in Papam,amp; inEcclcüam RonianammulliusPapç cultum fulcepcrintjcorum inftituta lècuti nó fue-rint. Stantes apttdmare vitrent», Quandofteterut Euangclici coniundi inpuritatevcrbiDci, amp;in integritate vitæ, contendentes nc elPent Papæ, fed Chrifti .cualerunt inanus papiftarum. Hahentet c»fZgt;iir«r.Decitharadidûeftin Pfalmis.hicfignifi-catur Euangelicos extitillè vidorts,quando adhi-buerunt aures Prophetiæ : Si cognoucruntftatus temporum jamp;quidnameis luo tempore in Pro-phetia Dominus iuU'erit, ac fandus Hiael per Spi-ritum fandum locutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cantteum Moßi ßrni

Det. Cognouifle in Mofe, ^uæ locutus fit de no-ftris temporibus,qui fcripfitîc loquiillis qui adef-fcnt,amp;illis qui non adeiï'ent tune : amp;quæmala cucnturacflentpopulo Dei in nouiffimis tempori-bus. vtquæ bella,quæ vidoriæcontigilfcnt tune populo Dei, eademnos deberc feire filium Dei cf-fedurumin nobis:ac nos debere idemcanticum canereiquod feriptum fit proptereà quod debuerit ù nobis cani. St cantiettm agni. Nt Mofes cognitus fuit minifter Dei, ira nos cognouimus Chriftum fuifle authorem vidoriæ. fiue is Agnus nunc li-berauerit nos , qui liberauit ludæos tindos

fanguine agni. qui erat tûc Deus exercituum illis, idemcft nuncnobis: vtpatebit amp;in Euangelio. Magna, amp;nbsp;admtrabUia.Cùm memorarint àMofe, ôc à temporibus ante Mofem, ôi poft Mofèm opéra Domini omnium ætatum ac temporura, vlque ad banc poftremam liberationem ab Anticbhfto, cantabunt ilium omnipotentem, ex magnitudinc amp;nbsp;multitudineeorû quar gcflit pro nobis: iuftuin, ex iudiciis præteritis: vcrum,ex proraiflîonibus: Dominum ac regem Canâorum , non autem Pa-pam ,aut alium. non timebit te,Igt;omine?So\üi omnipotentes, amp;nbsp;Dominus mundi, amp;nbsp;verus præ-dicabitur Chriftus.vt dicebatur depapa:Quis fimi lis bcftiæ,amp; quis poteritpugnarecum capita nunC dicét papiftæ coaôti ; Quis non tiroebit ce, Domi* ne? omnesgentet magnificabunt nomen tunrrt-V t Chriftiani pmnes, amp;nbsp;ipfi papiftç qui fuperftitcs crunt, cogentur cognofcerc Chriftum* laudem, ac gloriam illi date-, cognofcere,amp; fateri ipfum fo-lum famftum, amp;nbsp;verum, non autem papam^ fimi-literôcomnes geteseim noucrintper prçdicatio-nem, quæ amp;nbsp;adipfas deferetur, fandum noftruin Ifraelem locutum in tota Prophetia, amp;quæ locu-tus eft prafcfti tiile; iplæ quoque credent, ujfcipicnt Ghriftum, amp;nbsp;profitebuntur; nomen cius pra.*dica-bunt, ipüim lolum faluatorem mundi De» filiuro. £tpofi hac vidi, ecce apertum templnm taberna-cuU tefiimontj tn ctelo. Expofiturus diftindiùsfutu-ra in fecundo aduentu Domini, ait le vidillè aper-tum templum tabernaculi tcftimonij; quæ funt in diuinisferipturis detemplo Domini, de Chrifto Icfu in illis confignato, qui credurus fit tabema-

culum, Ecclefiafticum amp;polittcumftatum,inquo cum Patre regnaturus fir: hoceft,prophetiamnûc ^eriri de fecundo aducntii Domini, dum incipit Chriftusper rcpetitam prædicationem Eiiangelij oppugnare papatiim. amp;nbsp;quomodo id fiat, narrat, inquicns; Etprodieruntßptem jingelt habentes ptemplagM. Quae narraturuscftcapite fequenti, proponitpriùs, veluti qnàm fæpifliinc monuerit Deus pœnas, quas milliirus fuit, feptem Angeli proponuntur,vt opus prçdicationis fignetur enrei per Spiritum fanftum . feptem plagas habent, vt qui nuntientæternû Euangclium ,amp; pœnas quas uibiturifunt, amp;nbsp;maledidionem omnes omnium etiamætatum fuperiorû,quinonobedicrunt Deo, nó credidcrûtçtcrnoEuangclio.f ternplo. A Chr'i-fto miffi cruntprædicatorcs, quiclamct: Quinon ctediderit, condemnabitur. tfliti Uno mundo, candtdo. Quia Chriftus venir inlidens nubi candi-dæ, ira dicuntur hi, in quibus infidet, induti lino mundo, ßccandido^qui dealbati funt in fanguinc Chriftijamp;reandem iuftifie^tionem fidei prçdicarût amp;nbsp;fanótificationc,vt vidimus faólum. primû fuillc prædicatam iuftificarionem fidci antequam virga ferrea agerctur. Etprittinilicircape£lora quot;^onts au-rets. Quihabueruntdoólrinam Euangelicam , amp;c Apoftolica , amp;nbsp;quæ funt verbi Dei in diuinis fcri-pturis, prædicarût. amp;nbsp;hic polîunt intclligi illaquç diiäafuntc. i. de zona Chrifti.vt fecundû illaquç ibidhäafunt, dcbueiitelïènrædicatio. Et vnum de cfuatuor antmaUbut. Phialæ dicutur daræ ab vno ex quatuor animalibus:quia,vt exiftimo,prædica-tioætetni Euangclij pronuntiat ludicium contra

non credctcs: amp;nbsp;i udiciiim cxponitur in prophetia» amp;nbsp;fit in euentis prophetiæ dura apcritur. vndeex prædicationc Euangelica prodire debeat nunc prç-dicatio ve rbi prophetici,quod faftura eft in fepteo» æratibus populo Dei. amp;nbsp;iccircù quod iudiciû pro-ftuntiatum eft contra præuaricatores diuinæ legis, contra non credentcs,peccatores,amp; irapios in pro-miflionibus, in Lege, in Prophetis, in Euangelio» amp;Apoftolis,in Apocalypfi,in Dodoribus,amp;noui$ Prophetis ;reuocatur in feptera tempora breuiora, in quibus illud amp;nbsp;pronuntietur, amp;nbsp;perficiatur. St hæc fignificantur in feptera Angelis, 8c ièptenl phialis} vt in Angelis fignetur prædicano,amp; pro-nûtiatio iudicij; in phialis pœna,amp; fiippliciû. de quibus dicetur in aiio capitc, quod fequitur.

£t impletum efi templumfftmo. Dura pronuntia-baturindicium ,ac infiigebantui feptem plage, extitit fumus ex Euangeliciscombuftis, amp;nbsp;dudis in varias afflidiones: ex perturbationibus bclli-cis, ex caliginctencbricofi ftatus, amp;nbsp;temporisiu-dicij progredicntièd(fmo Dei in peccatores amp;nbsp;irapios. quod indicium dumdurauir, ttrat ingredt tn templum. De vera Ecclefia,amp; veio Deicultu fuit magna difienfio.vt non nifi poft expletum indicium feptera phialarum ,potuetic conftitui communis Ecclefia.

Septem plage numerantur, quibus Papifticus ftatus percutitur. £t aMdimvocemmagnam.Vox. magna fuit hçc in fcripturisfàndiSjamp;côclamata dfcniisChrifti, ócd Prophetis antè.vt fiat iam iu-«hçium, iudiçet Chriftus Papifmura. contentio veiô

Vero îpfà Luthcri cu Papatu quam magna fucrit omncs populi audieiunt. DwentemJêptem^n^e-lis ;Ite,^eff'uKsiite feptem phialas. Numerus fc-ptenus hïc additur ,quia Papatus tribuit fini quac funt Spiritus fandi. vcrùm feptimus Rex non confiftefjibit in intcritum.vt videbimus capitc quodhocfequitur.Nam feptem Papæpo-nuntur venire contra prædicationem Chrifti, amp;c opus Spiritus fandi.Leo decimus,Adrianus,Cle mens,Paulus tertius,Iulius, Paulus quattus, Pius quartus. Vis amp;nbsp;opus Antichriftum maxime in Paulo quarto confpedum fuit ; diiitas Sc imma-nitas in nullo antèfuit maior.quç crudclitcr,imw piè, amp;nbsp;immanègefta funt ante ab aliis, mirabili-tcrauxitipfe in ïiia inquilitione Cardinalis, amp;nbsp;Papa, vt nihil adferitatem eius addipoflevide-retur.quae alij poft ipfum cgerunt,prodictunt ab ipfo,Pius enim quintus furtns.periccutus cft quç nib Paulo Papa, amp;nbsp;ante Cardinal!, cgerat imnia-nircr,amp; inianè in inquifitionc. ac nihil cft addi-tum abaliis, quodnonfurritfubPaulo quarto conftitutum, amp;nbsp;vt potuit cœptum .deinde poft-quam fub Pio quarto Papa fuctat in concilio fc-eundoTridentino dcclaratus Antichriftus, iam necapudPapiftas, amp;nbsp;EccIcfiaRomanam cenferi debuit Papa cflc ex Ecclcfia Chriftiana,aut federe in remplo. Iccircó qui ipfum fccuti funt, non potucrunt venire in numerum vitrâ Paparum. Practereà qui venir côtra Spiiitum fandum, non potcft,quamuis conctur,pcrucnirc ad fcptimuin numerum; in fexto confiftit,amp;tcrminatur. vndc infcxco opoituit Antichriftum confpici.vtetiani in fino

in fine fcxtæ ætatis finier, amp;nbsp;terminum habebit mundanus ftatus, amp;nbsp;impiorum, ôc tyrannorum. Hine duo colligimus. primiim quare in Paulo' quarto A ntichiiltus cognofeendus fucrit. quod amp;nbsp;vulgus cognouit ob immanemficuitiam, vn* ' de in morte eins exPafquillo prodiit feriptum, in quo ex nomine Pauli qiiarti CarafFæ duceba-tur numerus 666. deinde quare hîc non dicatur calix iræDeijlcu poculum,vtlcrc.i5. quia Paulus ille quartus dicebaturCarafFa,quo nomine apud Italos fignifieaturphiala. Vt verohîcCa-ralFa fuit plenus viru Antichriftico, quo necabaC ' pios viros j qui fimiliternecaruntpios viros alij ante, amp;nbsp;Pius quartus antequam pronuntiaretur apud Epifeopos in Concilie Antichriftus.vcniut in corpus Antichrifti fundentis virus in Euangc-licos. Quia ergo Antichriftusitaagir,contraagit Chriftus, amp;nbsp;phialas fiias lundit in Papatum. vt quod facit Chrifto , fiat ipfi. vt vaftat Ecclefiarn Cbrifti,vaftcturamp; ipfius Babylon.Hæcdidafint de phialis,amp;’ de feptâiPapis,cx quibus,quçdicen tur hoc capite,amp; decimo feptimo,fient planiora.

Et ahnt primus Angelus. Dum tempore Leonis decimi diminuiturauthoritas Papæa, multi defi-ciuntà Papatu. quod fignificatnrinplagiseoruin qui habueriit charadlerem bcftiæ,amp; earn adorauc-runt: quod multu fint diminuti. £tJecundus An.-gelus. Dum tempore Adrian! oriuntur Anabapti-ftæ, equibusaliæhærefes prodieruntj innumcri adhucdeficiuntàPapatu. mors adeft prima, dum fimul fcquunturbella,amp; interneciones liominuiu; quam fequetur amp;nbsp;mors fecunda in toto populo j Chri-

Chriftiano in Ris qui non crediderunt veritan, Deóquc non dederut glonam. £f terÜHS Angelus. Dû fub Ckmctc nouç defcódiones fiunt à Papatii: contcntiones crcfcunt de religionc : MiHaabroga-turinmulnslocis;ficvtfluiniiia amp;nbsp;fontes bonorum, quæ folcbant rcdundare in Papifmnm, con-uertantur in lices, amp;nbsp;Bella Eccleliafticis. £t audtui Angelumaefuarum. Omnes Euagelitipeifeucran-tes in bis quæ iurarunt Chrifto in Baptifmo, qui cognolccnteundem Dcifilium , in quo fperaue-runt anciqui patres, amp;nbsp;qui palFus cft pro nobis, amp;

I qui nunc iudicat Papatum, ac mundumjqui dat régna, amp;nbsp;diuitias,qui eadem aufcrtjqui dat vitam æternam, amp;priuatea quos vult, coniprobabunt judicium Dei, amp;nbsp;Chrifti Icfu. atque eum lauda-bût,quipræftiterit quæ promifit : vltionem fum-^lèrit de illis quiintcrfeccrunt fandos. Etaudsui e put^uario dicentem. Erunt miniftri verbi qui iu-dicium Chrifti in facris liter is oftendent. £t ejuar--tus Angelus. Dum fub Paulo tertio rcx Angliç ad-

' Uerfatur Papatui, ad Cócilium vocatur Papa: Au-guftanum ^«rfr»»»,quoddi?icur, fulcipitur;fitin regno Papæ magnalabcs,vt ruinam minari vidca-tur. vnde magna fuit ira Papæ, amp;nbsp;fuorum. vt dura Concilium habetur, bellum gerant contra Prote-ftantcs:Papa Dominus concilij fallat popnlû Chri-ftianum; cçdcsfaciatValdefiuminProuincia. hec egerunt,nec dederût Chrifto honorem. St ejuintus Angelus. Dum fub Iulio tertio Auguftæ habetur conuentus -, amp;nbsp;funt, qui tune, amp;dcinccps petunt vt Cócilium repctatur;Papa fubjiciatur Concibo, ïicc fit Dominus-,Theologis nondenegetur fufffa-' gia:

gia: Cócilium fitlibcrû;amp; talia.maiorf ira exca-' defcunt; non agunt, quod debent, vtrcfipifcant.

£t fextHS Angelus. Paulus quarcus, quem cap. IJ, amp;nbsp;hîcjdixi ipfiffimum Antichriftum , iïiquo funt reliqui,amp; {æuittafuperiorum,amp; pôfteriorû', fundcnte Angelo fcxtam phialam ; extfcrtia agit amp;nbsp;parat cótia Euangeliiim: quæquidcmalijpoft ipnimperficiût. vt ad Euphratem vaftentrcgio-nem,amp; fubiganndeindc vocent reges ab ortu fo-lis,amp; ab aliisrcgionibusad prælium magni illius diei Deiomnipocétis. Ethîcfignificarurniagnus illedies ad vallem,quam lofapbar loei vocat-qui dies eritvtfur. vndcquifquc moiictur, vt fitpa-ratus. dchacfexraphialapluranondicam. qui cruntparaci,vidcbûtrerum euentum: qui ent in-terpreshuius loci. Illudtantùni non prætcribo» quindicâaliquid de tribus fpiritibuscxciintibus ex ore Draconis, beûiæ,amp;p{cudopropheræ. In Draconeinrelligo principes coniunólos cum Papa, S( qui in crcandis Papis habent fuos legatos, amp;nbsp;miniftros,per quo#agut, vt ad fuara libidinein crecnturPapæ.beftia eft Papa, qui non lege ali' qua,aut iure agit-, fed libidine,ac fuo decantato motu proprioiqui créât Cardinales. Et hîc intel-ligitur Papa Paulus quartus fextusa Leone, qui Paulus quartus creauit Papam Cardinale Alexan-drinum,qui fuit frater Michael c Bofco,fpirituin primum immundum principibus certisid curan-tibus,amp;ipfainquifitionc,fuD quacomprehendu-turfalfiprophctæ. Et quia fiib Papatu Pij quarci fuit in Concilio,vt dicemus in alio capite,dccla-tatus Papa Antichriftus, non vltrà qui poft Pium

quartum fccuti funt, vcniiit in numcrum fcptcm beftiarum.quod ncc apud Papiftas fint Papç,nifi Antichrifthdicunturautem hie Spiritus inimun-dijVt lanæ piuniam , fic ipfi quaccitantes fangui-nem.vocantomncsad bellumnmmudi.finc cul-tuhumano, velunbufonesturpes,amp; virulenti. lArmagedon. Idem videtur efle Artnagedon, ac akitiido iiidicij; vallis lofaphar.dcquamcminic Ioel;amp;inons caliginofus,de quo Ifa.cap.15. Etßptimniiyingelus.S\i\) Pio quarto cœptum eft iudicium virgçïcrrcx, quod fuit futurum in toto populo ChriftianOjVocata Gallia priùs in feditio-ncm,amp;: perturbationcsbellicas. amp;nbsp;tunePapapa* tcfaólus eft Antiehriftus .fccutæ deinde lunt amp;nbsp;aliç perturbationcs,amp; illaipaxiraa omnium, quç fucrunt vnqua,adetit,quam iudiciuvallisfeque-tur. Et produt vox magna e templo calt à throno ditent, Fa^ttm efi. Hîc iignificari videtur,dum ifti fient, futurum vtdenuntienturinpopulo Chri-ftiano ab his qiiifintexvcraEcclelia, Siquiha-beantfententiam iciipturaiflm:qui dicent,Fatftii cft.hæçquæ fiunt, (unr denuntiatain Prophetis, Stin aliisdiuinis fcriptutis, quæ continent qux funttegni Chrifti inluolecundoaductu , vti di-ftum fuir cap.11.in voce Icptimi Angeli apertum templu,amp; vilain arcam teftamenti : vbi dicuntut deinde fada cirefulgura,amp; tonitrua, amp;: grando» £t quod dicitiir Inc ladum eft, ibicftexpofitum verlu ly. Failijjfuntfinttttt. Dum ilia omnia qua dida funt in hoc capitc, amp;nbsp;ante, fiunr, tan’ ta exurgit perturbatio bellica, cædc9,concurftis cxcrcituum, fiagorarmorum, intcritushominu,

cucrfioîototum, vaftatio rcgionû, vt lîmilcante, vt amp;nbsp;Lbrifrus amp;rDanicl ait ,nun(juam vifum fucrit jailaeFl cinitas magna tn tres. Qi^ ciiii' tasn-'igna difcifa lit in tres partes, amp;nbsp;corrucritj lt;]uæ flüitates gentium cecideriht, quæ Babylon magna venerit in memoriam ante Deum, do-ccat aquila tritim capitum lib. 4. Efd. Sgt;c cap. it. Zachaiix; \ bi fcinditiirfraternitas Iudæ,amp; liiacl, amp;nbsp;percutitur pallor ftultus. £t omnis infula,ii’ rrnntes. Etpopuliis, amp;nbsp;ptincepsiudicabitur. St grande matin s. Ab eo qui pofuitfignum fuumio cælo, venient hcc omnia.

Capirc hcccxponiturcaufatantorum maloriî, amp;nbsp;iudicijChrifli côtra ftatum Papifticum. quôd contraChriftam coaóla fint conciliaTridcnti,5£ alibi fufeepta arma, vbi amp;nbsp;de Epifcopis,amp; eccle* fia Romana, amp;nbsp;de Papis, amp;principibusPapiftis agitur.

Et venit z'nm de ßptem it^ngelis. Quôd ilia ' mala mifcritDcusin ftatum Papifticum.qu.-E di-lt;Sla funt in fuperiori capitc,caufaoftenditurin liis quæaéla funt in conciliisTridentinis.quoruni fini ilia ante ada fint,qiiæ omnia veniatfuo tempore punienda. amp;nbsp;vt faciliorlit huius capitisin-tcrpretarto,fummam quadam proponemusduo-rum Conciliorum quæ habita funtTridenti. in primo Concilio funt Epifeopidodi, Srindodi. i quicunqueaurcmilli fint. Papa vult elfe domi-nusConcilij ; amp;nbsp;mittir fuos Cardinales Legatos, , qui fuo nutu agant omnia,præterexternpetitum fuitjVt ficret dectetum, Papam cfle fupra Conci-

lium. quod non obcinetur.item vt fancïliones Pa trum pari honore acreuerentiaeflentfufcipiendç aeverbum Dei.nee id conccditur.EpifcopusSu-perantjus Venctus, qui cum epifeopo Cauenfi clamauerat^Non placet, non placer, dédit pœnas Inquifitioni, amp;nbsp;Papæ, à Concilio teuocatus. 8C itapaulatim icuocabanturviri dodti ; amp;nbsp;imperiti literatum qui vfquam cfFent, ad Concilium com peliebantur. Fui ego turn ibi. Numerus Epifeo-

I potum eratreuocatusadfexaginta,velpauloplu-ics. Vnus état infignisThcologus cpiîcopusFa-

' nenfis, olim Domirricanus .• amp;c hic cum Icgatione Papali mittiturin Bclgicâ.literati Epifeopi erant circa decem,qui fucrât amp;nbsp;ipft Monachi,quidam Scotlft«,quidamThomifl:æ: amp;nbsp;hi habebant d Papa fingulis menfibus fua ftipendia, prætcrfru-ftusfuorum Epifeopatuum. erantTheologimonachi doôH, Sc pij multi, hi fingulis diebus difle-rebant de quæftione de qua erat fanciendum ; amp;

' quidem doftè, aepiè. clapf^mcnfe coibant Epi-fcopi-jdicebant fententias,Monachi illi negligen* tcr,quifcircnr è Roma venire décréta,quac cuent tradenda feribisdeferibenda. alij imperiti,aut le-gebantferiptum compofitum à fuoTheologo,vel pedagogo-, autexpediebant feillo communire-fponlo: Remitto me reucrendidimis Legatis. prç-tereohîc milita amp;nbsp;miferanda,amp;irridcnda.ftatim cùm exeunt Epifeopi èfuo Concilio,adfuntfcri-bæ qui defenbant Décréta Romæ iam diuconfe-gt; da. Hîc plnra nondicam.Theologidodinon habent authoritatem in Concilio j habent impe-liti Epifeopi,pecunia coëmpti, amp;nbsp;dum hatie-

tur Cócilium, bellum gcrituràPapa, êcablmpe-tatore contra cos qui caufamfuamdebentdicerc inConcilio,amp; quorum caufacogiturConciliû.Ec tu ,Tridctum,mordes quidcm nos tribus dcntibus codcm tempore dum das nobis décréta Papæ pro dccretis Concilij, dum pro concordia das bellum contra Proteftantes in Germaniajdum pro pietatc faciscædcs vniuerfalcs Valdenfium inProuincia. fecundum CociliumcogitPiusquartus, vtfedcn-turtumultus Gallicani.amp; vtcifitnifta caufareuo-tädi Epifcopos dodtos, iubct vt decernatur dc Re-lidentia ; quod fit. amp;nbsp;fcribituc decretum,Refiden-tiam eile de iure diuino. tu iubet vt parent fc Epi-Icopi, amp;: eant ad fuas rcfidentias. crant tum multi dodi Epiicopi,quos voluit ablegarcjac rctinereib los in Concilio, qui fibi placèrent. Epilcopi multi, qui nouerät Concilium illudfuilîècoadum ad fal-lendum populum Chriftianum, vtantc: nee pu ta- j rant vnquam futurum,vt ferio feed ageretutjgra-uiter id rerebant, ac irafeebatur Papac. amp;nbsp;cum mi- j nin;ri Papæcosvrgcr?ntadprofeâ:ionem, rcipon- 1 debit. Si fibi cundum fit ad refidentiam, oportere fe ire cd omni fua authoritatc Epifcopali. quanam aiuntilli? cadem dicuntEpifcopi.quam fibi vendi-cat Papa, nam fcrmomultusfucratde authoritatc Epifcopali,dd ad fuum munus Epifcopi rcuocan-tur à Papa: atque authoritas Epilcopalis compro-babatur æqualis. vnde inftabant Epifcopi, Papam • nihil aliud clTc quàm Epifcopum Romanum ;fc eficEpifcopos vt ipfc, atqueeadcnapollcreautho-ritate. hic inftant Papaci, Papam efic fummu pon* tificcm.di/putantcontrà Epifcopi, ita clfcAnti-

cliriftum.vtcapitc ii.cócludebatur. amp;hîcocclu-fa fueru nt ora miniftroru Papç:atquc ftatim Concilium dillóluitur. tenetut occultum de Papa, qui fit rcuclatus Antichriftus in Cocilio: minÇjamp;peri* cula intcndu tur id aperientibus. principes fingu nt feignorare, amp;nbsp;aliqui poiFunt mine ignorare. De-cretanondecrctaperCóciIium,prodeunt nomine Concilij.quæ non fucrunt Concilij. poft enim de-cretum de refidentia,autaltcriiin,ftanm prodeunc ifta décréta ante confeótajqiüm in Cócilio propo-fita. Etnecjuisloquatur,ncquidgrauiùs contin-gat Papatui ob hæc qux narraui aóla in Concilio, ïynodipnuatim habentur in fingulis dioecefibus Epilcopalibus, in quibus firmat Papa décréta fua; emeit vt omnes in fe turent, amp;nbsp;in fua décréta.hæc, Sc aliaalibicopiofm^ etunt expofita. fnmma hæc rerum cognofcenda eft, quara necefle fit tenere in expofitione hums capitis. St venit vnut de feptem ^ngelif. Dum vnus ex fcptcm Angelis oftendit incrctricc,amp; reges cum carornicantcs,amp; beftiam^ indicatur quæ narrantur heccapite, fuiirecom-prehenfa in fuperiori capite, arque hïccxponi. ytni, oïtendam tibi damnati onem meretricis nia^ gKA,aßdet fxper aquas. Qmid hæc fit Ectlefia quç fedeat fupcr populos mulros,amp; cum qua reges agant quæ funt contraria Chrifto, patere dcbcbir cuiqueintuenti. nee vnquam inuenientur ifta in alia Ecclelta,quàm in Romana. Cum qua forntcati funt reges terra. Reges fornicari cum aliqua Ecclc-fia,fi fit cum ilia conuenire in fallb cultu amp;impio, vtfadum eft cùm alias, turn in conciliis Trideti-nisj ilium promouerc, amp;nbsp;defendere, alios ad eun-

dem cogéré, nihil crit quod ego hic plura dicam. fi Ecclcna Romana eft ilia, de qua hic eft ferme, videantprincipes Papiftçquid agant-polFunt milita dici, quæprætereo.

Et ahfiuht me tn jpiritn in defertnm. Qui firerût in deferto; qui fucrunt c feminc mulieris, quæ in defertum fugerat, Euangelici rem ipfani cogiio-uerunt, quam Papiftici occukarc conari funt. vi-derunt Piophetas, amp;c inter hos leremiam de hoC fado Papiftarum locutum, vt cap. i8. monet ipfe Joannes; peiucnerûtin cognitioncm eorumquÆ ah hispatratafunt. Etexiftimo loanneni in fpi-riru raptum vidifle quæ hîc narrat,quæ funtimago condemnationis Papiftarum,qu.Tquepoterût fuifleoftenfaalicui aliquo modo noftrotépote, E'tdi mulierem ßdentem fnper beJUam çoçctnam. Vidimus nos ecclefiamRomanam,Epifcopos,amp; Cardinales,qui imperant populo Chtiftiano coados in Concilio, vt toti populo Chriftiano ius éïctLnz.Sedentemfnperbefliam.Küï\\omz.tc Papæa in primo amp;nbsp;in fecundo concilio Tridentino co-ados: atque omnia motu proprio Papæo apud ipfosproponi, difeeptari, 8c concludi; quiaEc-clcfiaRomaiia idem efteum Papa, amp;nbsp;Papa idem ciim Ecclefia Romana. Çoceinam. Hancenim ex habitu,amp; vcftitu,quc fempergerit, potes cogno-fcere,amp; cû ca Papam. Elena nomtntbns blafljhemiti Quiaiadat fe dominam amp;nbsp;magiftram aliorum Ecclefiarum, fe etfe Ecclefiam Apoftolicâ,amp; Ca tholicam, cùm fitinimica 8c aduerfaria, contra-tiaquedoceat,amp; præcipiat:fit Romana,amp; ßahy-lonica,non aiitcm vniuctfalis:deferuerit Chriftu: plena

plena fit iifiiem blafphemiis, quibus aftringitur Papa, qui vücaturSââ:ilsimus,iJÂLnffi;nus,opti-mus maxinius, Deus,vicarius Chiilti : qui pofsic omnia, qui habeat plcnicutlincm poteftatis : qui aperiat folus cælum,amp; clauàat: apenatinfernû, amp;purgaroriû : qui fit rex fupraorant s reges ter-ræ. cuius mocui proprio cédât lex diuina amp;nbsp;Humana-, inos amp;nbsp;conluecudo ; ius Scxqunni : qui adorandus prxdicetur ab omnibus j amp;nbsp;cuiu* pedes à principibus amp;nbsp;regibus exofculandi fint: SC talia alia nomina blafphemiîc-, qux breuicôple-diturPaulus,vbi ait ; Qi^iextollitur (upraomne quod dicitur Deus,aut colitur. Erythi ea in Epi-ftola ad Grxcos, vocat certain mulierein plen.ani nominibus blafpKcmix, vt qux prxdicet nô eile feruandam fidem. Habentem capta nuadecem. Hxccapite duodecimo funtexpofita^ amp;nbsp;ollédicurhic elle fermonera perpctuó de ealem re,amp; homine.fcu Papa, vt intclligas Antkhrittuin iarndinfuilfein Ecclcfia. arque amp;nbsp;in primo amp;nbsp;in fecundo Concilio potcftate*amp; imperio Papx, amp;nbsp;principutn Papidarû efl’e aéka oinnia -, nec folùm inCociliOjfcdamp;antè iamïprçdicationeLuiheri amp;poft Papis mordentibus , amp;nbsp;principibuscomu-petantibus Euangelicos ; extollcnribus capita amp;nbsp;cornua contra Dominum , amp;nbsp;Chtidum eius, quemadmodum amp;nbsp;fuperioribus temporibus vidi mus fadum.

Et Twtlter trat cirettndata purpttra. Erant Cardinales in eo Cocilio, amp;nbsp;legati principum ; crat in bis fummapoteftas, amp;nbsp;indicium; erant ipfi domi-ïu Gontilij, non Ghriftus : non hi in quibus ipfc

loqueretur. amp;nbsp;quicquid fiebat in côcilio,eratqiiod Romæ in confillorio Cardinalium , amp;nbsp;Papæ, amp;nbsp;in inquifitioneftatuebatur. Etinanrata aura. Cnni fuis infignibus aurcis, cura fuis annulis, amp;nbsp;orna-métis aureis, amp;nbsp;inauratis. audiatur hîc Bernardus Homilia j j. fuper Cantica canticorum. £t lapJe fretiofo. Epifcopi,Cardinales, Papa habent magni pretij lapillos in fuis annulis,my tris, paftoralibus. £t margaritis. In mytris has maxime (oient habe--je. hæc omnia cùm ièmper fucrint intelligcnda in Ecclcfiafticis faélis principibus (ub Papatu , èi præfertim Romæ, turn in Conciliis proponuntur concemplandft, quôd illi tantum laruati, amp;■ pcrlo-nati fint domini Cocilij ; obtincant authoritatem, amp;nbsp;fententiam dicant in Concilio j non periri, Ü miniftri verbi: intered præftantilfimi Theologi fintinangujis; coganturraccre. Habens^oculutn aureuminmanfifua. In Côciiiis fuis milcent ve-nenahæicfeum, fuperftitionuin, acimpietatum: quæpropincnt omnibus qui inhabitant terrain populi Chiiftiani. p#culum aurcum eftjfed intus arfenicalis liquor: externa propo mit aurca, amp;fa-lutaria: quætibidanr, funtfex, amp;mors. Plenunt etbominatione 0“ immundttiafornieationisßta. De abominatione crit locus dicendi in Daniele, in fornicationeintelligo idololatriam quancunq;, in abominatione certam,amp; feelus Baalpeoriricu, amp;nbsp;Gabaoniticum fpiritualiter admilTum . Et in fronte (ins neme fcriptum,Äfy^erinm,Babylon ma~ ^na mater fornicationum, abominationum terr£. In tyara, in myrra Papæ habes hoc verbum My-ftetium feriptum: vt non fit tibi opus longiùs in«

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terpte«

tcrpretationem quærere. Sub Babylon« fignatur Ecclefia,quçfe matrem amp;nbsp;magiftram iadet alia-tum Eccleliarum ; ôc quæad idololatriam , amp;nbsp;aJ fcelus vocctomnes. in froatequoq; eiusdicituc fcriptum nomen Babylon,quod (ub nomine Ec-cleüæ fit Babylon, hoc eft,ex his que tu vides ope rainipfa; amp;nbsp;ex impudentiapotes vidcre, amp;nbsp;feite, quænam fit. intuearequoque myttas in capite in altiim exurgentes modopyramidali:fignanttur-tim Babel, qua volût afeendere in cækun, Deuni è cxlo cdiicere,Chriftum arriperc,ac itcnim cru-eifigere vt hæreticum ; prohiberc cultum Dei, vt feccrunt ædificatores turris Babel, comburentes omnes Dei cultores.quod faciunt,vbi poirunt,i5c confundût cultum diuinum,vt ilium non agno-feas. Et fi adhuc non nouifti eeelefiam Babyloni-cam ex falfo ciiltu, amp;nbsp;dodrina, amp;nbsp;vita, agnofee tandem illam è cçdc infinita quam facit hominû. vidi mtilttrem ebriam de Jànguine finllorum^. Qiùm poftit cfte ebria de^anguinelandorum, haâenus vidimus; necopus eft nîcinterpretatio-nc. Siiam poftquam Papafadus cft tyrânus,iarn à milleannis ecclefia Romana comburit(uos rc-prehenforesjatquefemper fæuitiarn auxerit,vtvi-dcamus etiam Hcrodianas cædcs fieri : ncc fimi-liaconfped.1 fint in alia Ecclefia, quis dubitabit hanc eeelefiam non elfe Babylon matrem forni-cationumî £tdixitmihicyingelui,}Aiz occafio datiir,vtoftcndaturtempusquando Anrichriftus patefadus fit,Sc condemnatus. vt quando often-fus fuerit Papa Antichriftus , veniatecclefiaRo* Biana cum ipfo condemnata. nam initio capitis

pollicitus eft feid oftenfurum ; amp;nbsp;oftcndit qui-dcm, dum mores, vitam, amp;nbsp;opera eins cxpofuit. fed quia funt vnum Papa amp;nbsp;ccclcfia Komana ; SS Papa eft cius caput, oportet amp;nbsp;vt in condcmna-tione Papæ inucniatur fimul ipfa condemnata. vnde dicitur hîc beftiafcptem capitum,amp;dcccni cornuum portarc muliercm. TiefiM/juamvtdifti, fiiit, ç^nontil. Hîccognofciturtempusquando fada funt quæ in fupcriori capitc, amp;nbsp;m hoc con-tincntur. vbi patcbit de Ecclefia, amp;nbsp;Papa, hîc SS antè fuiiTe fermonem. nam per beftiam quæ fuit, amp;nbsp;non eft, cognofcimus fignificari papam P ium quartum. Fuit,(jr«o«lt;?/î.Fuitfccundùm opinio- i ncm hominiim tcrrcnorum papiftarum Papa, fed : iamnoncft. quia fuit(vt diximus)Papa patcfa- | dus Antichnftus in concilio fecundo Tridentino. fummus Pontifex oftenfus fuitætcmus: Papa autem eft mortalis. qiù ergo mortalis voluit in Sacerdotiumingrediæterni Chrifti,qui non mo ' ritur, oftenfusfuit id non polfe. cùm autem vi id ■vdit fibi tribui Papa, deprehéditur cfte Antichri-ftus. amp;nbsp;hoepatefadum eftinconcilio Papiftaru. Ergoantepotuitvideri PapaapudirnperitosEc-clcfiafticos amp;nbsp;principes fummus Pôtifex: at nunc no poteft viderijdû fit patefadus Antichiift’. hic ergo videmuscondemnationcPapa:,quæ eft ca-dem amp;nbsp;Epifcoporum , amp;nbsp;Principum, quiqucin nouerunt Antichriftum, loco Chrifti habere vo-lueruntiatquealiosadidem fcclusadmittendiim coegerunt.Caufam quarcvfusfit Spiritus fandus co modoloqucndi, Qui erat, amp;nbsp;non eft: Ss it in iiitcritum J exiftinio earn efte, quod Papa fccerit

fealium Chriflû, vendicaucrit fibi quæ fiintChri fti:volueiit venire in comparationein cum Chri-ftojdequodióhumcft; Qmerat,amp; qui eft,amp;qui vcnturus eft. Papa quidem opinionc hoininnni fuerit, non autem re . non permanfurus fit nec re, nec opinionc ; fed vtroq; modo dcfiturus,amp; itu-tus in intcritum. Etajcenßiraeft deab^JJo. Qiiia hîc beftia dicirur afccniura ex abyflo : amp;nbsp;infra. Quinquececiderunr,Sc vnus eft,amp; aliusnódum venir-,videtur Spiritusfandusnobisloqui tempore Pauli quarti ,fiuerepctereprimum conciliii Tridentinum fadum (ub Paulo tertio . vt Pius quartus videatur idem agerc quod Paulustertiiis, amp;nbsp;Paulus quartus, qui fuerat tyrannus in inquili-tionefub Paulo tertio; atqueeadem agendo Pius quartus, Sc fimili fraude, patefadus fit Antichri-ftus .Vnde Sc priores fuerint Anticbrifti, ex quitus ipfeprodiit: aepatefado ipfo Antichrifto,vc niant patefaóti Sc illi Anticbrifti,amp; cum ipfis epi-fcopi Papæi, amp;nbsp;ecclefia P;^ia:a, Er quia in Papis illis cgit omnia Diabolus, amp;nbsp;Satan, dida eft beftia hæc papæa Piusquartus afeendereexabyfib, ptodiree Papis, qui prodictuntex abyftb -, fiue vt illi prodierunt ex abyifo, prodire amp;nbsp;ipfum : vt in illis cgit Satan,agerc in ipfo: Sc vt ipfe patefadus eft Antichiiftus,amp; prodiiife ex aby fib,hæc cadem intelligantur in prioribus.qui omnes dicuntur Diaboli,amp; Satan,amp;prodire ex abylFo; quia contra omncslegesaguntgcntium, amp;nbsp;naturæ huma-næ,dum .indent agerc contrafidem datam, Sc id. tedè à fc fadum alfercre. in fua inquifitionc nullum eft ius, nullus modus, nulla ratio-, libidine

immanî agunt omnia ; quod eft ferarom. amp;nbsp;hinc obtinent nomina belluarum : quiavero vincunt ferasimmanitate, in quibus non vides genus vniî ferri contra feipfunijfæuircin fimilc; quiaéjuc dunt ilia quæ agit amp;nbsp;niolitur Satan contra Chri-ftuin amp;nbsp;fuos,diôti funt Diaboli,amp; Satan, ité quia Inftitutum fcquuntur Satanæ, nolunt quicquani pari pro rcligionc ;fed volunt alios ipfi interficc-re. amp;nbsp;fecundùm banc fentenriam dixit Chriftus Petro: Vadepoft me,Satan as: quia non fapis qus Dei funt. £t inintfritnmvadit. ludicatus papa gt;\ntichriftus, dcfiit eft'e Papa etiam in animis pa-piftarum, qui noiieruntipfum parefatäum Anti-chriftum . vndcamp; Deus facit vtinterear, amp;nbsp;defi-nat, quauis videatur durarc. ac vt id nobis often-clatur, Papæ tres qui fequuntur Pium quart urn, vocanturalio nomine quam alij fuperiores . fpi* ritus fcilicct tres imniundiin modum bufonum, ïpiritusdçmoniorum,vt vidimus in fuperiori ca-pite. £t mirabuntur inhabitantei termm. Mira* Duntur papiftç quanSo videbunr res papças labi, ipfum quotidie minui,arque tandem definere eflein populo Chriftiano. pij non mirabuntur,

nomina. Quifque pius hæcinrelligir. ytdentes befiiam tjua erat^dr non efly^tamen efl. Miranturpapiftæquomodo fiat vt non fit Papa, cum tarnen ut, ctim tarnen dominetur. at pij ha-bent ilium tanquam interierit,qui à Deo fit con-demnatus ; vt fieri non poftït quin breui omnino intereat, amp;pcrdatur. Ethiceflmens. Euangclici viri fatis potcrunt intelligcrc quæ dicam.

lierßdet.'Vt funt fcptem colics Romac,(upcr quos ccclcfia Romana habet fiiam fedcm j ita contra, prædicationtm Enangelicam niti vifa eft ccclcfia Romana leptem Papis, atqucvt ante cap.11. di-ccbamiis, in numero illo fepteno feptemPapa-tuni intelligcbamus ctiamtotum tempustyran-nidispapçæ. nunc ccclcfiaRomana,authori-tatcantiquorum parrum vfa ,fedctin Concilio^ ■vt condemnet Euangelicos : amp;nbsp;fuit ipfaàfcipfa condemnata.

Et regesJrptem funt. In his fcptem regibus intel-ligimus fcptem Papas, qui teftitetunt prædicatio-ni Euageliv^ àLutnero vfquc ad concilium fccun-dum Tridetinum; Leo, Adrianus, Clemens, Paulus tertius, Iulius, Paulus quartus, Pius quartus feptimus. hiomncsreftiteruntprçdicationijillam oppugnarunt, intcrfccerunt prædicatores, cre-dentes vfquc ad concilium ortis perturbationibus Gallicanis. QmncjHe cecidertent. Vtdixi, videtur Spiritus fanûus loqui nobis tempore Pauli quarti, aut repetere illudtempus, ^uo ab illo auóla fuit * crudelitas inquifitionis, amp;nbsp;internetionis martyru Chrifti.amp; ait quinque cecidilfe, periifte, defiillè efte in mundo, Leonern, Adrianum.Clementcm, Paulum tcrtium,amp; Iulium. Etvnus eß. Paulus videlicet quartus. qui veniens in fextum numerum feptem btlluarû, portât in fe opus Aniichrifticum priorum, amp;nbsp;pofteriorum: vt feptim.a beftia, amp;nbsp;tres fpiritus immundi in ipfo comprehendendi fint, quod Antichriftus non poffit peruenire ad opus petfedum numeri fepteni,qui veniat in compara-tionem cum Chrifto in opere Spiritus fandi ■ ergo

vnus fit Paulus quartiis, fexta beftia,in qua fit tet-minus operationis Antichrifticç, fi vkrà progre-diatur,adfitcôdemnatio,vtintcreat. Etalmsnon^ dum tzfw/f.Cüm alius,fcptimusfcilicetjelîètven-turus in fedem papæam ; antequam venilFet, non état habcndus pro papa. Etcnm venerit oportet. Quado venit Plus quartus fcptimabcftia, fuitcon dcmnatus iniplb Papa Anticnriftus, idque paulo poil quàm fuit creatus Papa;amp; no multopôft con-demnationé, defatigatus in fcortaiionc, moritur; repetens vfque ad extrem urohalitum, Deum ve-reor, Satana metuo. Vt hicintclligas Piumquar-tum, amp;quæ ante dixi, datur tibi fignum, amp;nbsp;argumentum fatis firmum. dicirur enim : Beflta ejut trat, çp-non efl,tpfro[îaaaefi. Bcftia, quam dixi, crat, amp;nbsp;non eftjodaua eft,amp; de feptem eft. hoc eil, oótaua eft à Leone,fi numercs Marcellü : fi non nu-mercs Marccllum, qui non venit in numerum bc-ftiarum fimiliter acalij ,erit feptima beftia. amp;it3 cognofeis quæ beftia fit ilia, quæ erat, amp;nbsp;non cft:amp; fimul quæ hoc capitepSe in fuperioribus,^ in duo-bus quæ icquuntur. Qupd autem Marcellus non vencrit in numerum earundem beftiaru, dixerunt quidam idfadû eire,quôd nô peruenerit ad iigna-turam,vtipfi loquuntutmam vigcftimo primo die à ftiaercatione obiit:amp; vt quidam medicus, quiei adfuit,narrauit,vcneno inredus.quidam affirma-runtmfumcœpiflè cogitarede reftitutionc vines Chrifti. videtur amp;nbsp;ilia manifefta caufa,quôd nihil vifum fit ab iplb adum contra munus EpifeopiÆ in Concilio primo vifus eftmihi, amp;nbsp;aliquibus minime malus Nicodemus. Et decem corntM vi-

^tßi. Vt fuerut dccem,R‘ptc beftiac cum tribus fpi-ritibus immüdis, ita fuerunt illis femper principes papxi cornua: amp;nbsp;armis pro ipfis pugnarüt. vnde in dccc cornibus intclligimus omnes principes, qui omnibus tcporibus vi tutati funt tyrannidé papça. amp;nbsp;quia amp;nbsp;ipfi Papæ vibrant gladiü,amp; bella gerunt, funtEcclenaftici, amp;nbsp;politici; vis quoq; tyränica, roburipforum fignificatur. amp;nbsp;ira amp;nbsp;per fc ibli, amp;nbsp;CÛ principibus bella gerunt, præfcrtim verb contra Euangelicos. Qtä regnum nundumaccep. Ego cxiftimo nie fignificariquoddäfingularc tempus: vtquädo Francifco fccundo mortuoeü reginama tre,amp;Antonio rcgcNauarrç,Guiriani,amp; aîij multi intruferût fc quoque in adminiftrationcm regni, vires fuas conferctes omnes aduerfus Dominum, amp;aduerfus Chriftum eius. Cumbeftia. Ingratiam Papæ, amp;nbsp;cum miniftris Papæ adminiftrabant omnia. Hivnum co»ƒ/»«»^.Hi,inquam,cum omnibus principibus aliis Papiftis extra Galliam, amp;■ cum papa communiaconfiliahabuerunt:fuisopibus,amp; roDore pugnarûtpro tuendeftatu papæo. Ht cum agnopugnabunt. Pugnando contra Euâgelicos,pu-gnarunt contra Chriilum :conuenernntin vnum •aduerfus, vt dixi, Dominû, amp;nbsp;aduerfus Chriftuin cius. fed tandem vicenturabagno, virga ferrea confringet cos. Et ijuicumeovocatifunt,^ elebli, amp;nbsp;fideles. Vincent cum Cliriftoamp; illi qui crunc Vocati; amp;nbsp;non folû vocati, lèd 8c elcdi. quia multi funt vocati, pauci verb elcôti.amp;cùmfuerint vocati, amp;nbsp;elebri, tint fideles Chrifto, non faciant fe ip-fos Chriftos. AcjUitcjuasvidiiH. Id additur, vtco-gnofeamus PaparaJjamp;Ecclefiam Romanam beft iani

merecricé magna, quia nullus aliusprin* ct'ps, nulla alia Ecclcfia (cdet lupcr populos, gcO' tes, amp;nbsp;linguas, vr ipfa cum Papa. decent comité ejuti vtdtïtun hésita. Futuraindicaturrerumeom' mutatio , vt qui pugnabanr pro EcclefiaRomana, conuertant cadem arma cotraipfam; fpolicnreatn omnibus bonis cius fedem aulcranc. Deus emrh deelft in corda eorum. Permittit intercà Deus vt pu-gnent pro Papatu, donee pcrficiantur quæferipta lunt in Prophetia de bello Antichrifticontr.a Chri-ftum. fr mnlier cjuam wdifii, efl ctuitas tlla magna. Eft Roma, hoc eft Romana Ecclcfia, quæ fc vocat matrem, amp;nbsp;magiftram omnium Ecclefiaru:inqua Paparetinetregnumfuperrégnaaliorû , vtollen-dit Plus quintus in fua lorm.i iuramenti verbis:vbi le dominum, amp;nbsp;diftributorem regnorû iaôiat; qui icvoluitpriuare Impcratorcs amp;nbsp;Reges regno, imperio; create reges,amp; duces, nee adhuciflain-tclligimusî quâ dm,Domine,claudcs oculos,coc oculis videamus, ne menteintcl-ligamus)

In vna Babylone fignificantur plura locâ, vbi fitfcdcsBabylonica,non vna Roma tantùm.vbi-cunq;ergo euertetur Babylon, ibi eritluôlusPa-piftarum, amp;triumphus piorum. vbiautcmvna Babylon critvaftata, clama amp;nbsp;ca:tetas vaftat.is. quia qui cœpit cuertere, eft Dens, qui non impe-ditur quin poffitpericqui eucrteie, qu.-E ftatuità fecuertenda. amp;nbsp;hîcafi'iimeillud 4. lib. Efdr. jtf, ImmifTus eft vobisgladius , amp;nbsp;quis cftqui aiiet’ tat ilium.’ cadem cnrm res hîc, amp;nbsp;ibi agitur.

- Po^ hit'e vieti Angelnm defeene^ntem } calo.PoA hæc quæ narrata fuut cap.iö.defcptem plagis,ßc capite fupeiiori 17. de Ecclefia Romana, extabit magnusdux.qurcóclamabit Euangclicis vidor ham de Romana Ecclciîa,amp; ftatu Papiftico: cx-tabunt tue in Ecclelia Euägeljca multi,qui often» dent quae euenerunt Ecclcliae Romanx, amp;nbsp;ftatui Papiftico, vbinam fuennt nuntiata in Prophetis,, Vndeloannes hoc capite aftert verba ipfa Pro» phetarum,vt videbimuszquafiiprcdebeat venire in numcrum eotum qui eadem nuntiabuntj SC Prophetx quifcripfcrut,videanwadcfre,amp; fcri» here, amp;nbsp;loqui nob.i) ; ita fient aperta quç nuntia-

1 lunt.Hakentempoteikatem magnam. Erit cue ma» goa poteftas miniftroru,iu qurbusboquetur Do» minus, amp;nbsp;aget, vt virtus Dei ac eins verbi in ill is admiiabilis vifenda fit in rebus btlUcis,amp; in prç» dicatione, £t terraillammata efidgloria eim Exponit fe ipfura Ioannes,amp; oftendit quæham ma-

terra,quæ erat circunfufateflebris.lucem njagna fu{ccptiuafit,propterlucem magnam quaeape-rictur in omnibus diuinisfcriptiiris. quçlux fcri-ptiirarum adeiit a gloria eins, hoc eft,à rebus ad-mirabilibus qnæ aget ChriRusin perdcndo fuos aduerfarios.tune vulgo incipic,t intelligiprophe-tia, {cuconfpicic'iiiseuenta. Etclamamttnforti^ tffätne voce magna. Exaudieturvox Prophetarutn per totum populu Chriftianum , vt exaudita fuit VOX Lutheri, amp;c aliorum. neceritvox illa inanis, atque ei alfenfus dabitur cum magna hominuin admiraiionc : magnaquepcrficienturvi, quære-y ftabun^

habût in fubigendo ftatu Antichrifti. (^ecîdit^Â^ tylon ma^na. quæ fibi fubiecerattotum populum Chnftianuni. Pcmpuspræterituni ponitur, amp;nbsp;ta» meniinrelligcdum eft quoq; fucurnin more pro* phetico. In lerem.cnimca.^o.dicitur, Capta eft Babylon; amp;nbsp;tame dicitur deinde, Eccecgo fufei* to , afeendere facio contra Dabylonem multi* tüdinégentium. quamobrem cùnidicitui:Ceci* dit Babylon, non tarn tempus præterituni, quàm futurum intelligcdum cft;vt fcilicetpoft cftufio-nem fcxtæ pbiolæ,feu in hacefFundéda, feu dum Sodomaincipietardere.conclamcturviiftoriaivt eodemniodoillaeuertatur, vfquedum Romaiu ptrueD’iatur, amp;nbsp;ibi cadat Babylon tota;amp; fempet cönclametiurt CcciditBabylon. nam vbiquefiet quod nuntiabituri quia Deus dixit; amp;nbsp;apud Dcu idemeftquoddixit,acid qu-odfaélûeft. Et (ht eEi habitatio Diitmoniorum.}:ixc fumptafunt ex cap.ij.Ifaramp; ex i.Soph. amp;ex jo. 1er. amp;nbsp;ex aliis: qui nunriarûtdiruendâ ccclcfiam Romanam amp;nbsp;vaftandâ, nec vnquaflï inftaurîdam. in quacini* tareintelligitur ipfa Ecclefia. Qtüadeviuoproll-de bis diftum cft in fuperiori capite; amp;nbsp;à miniftris vcibi funt expofita. amp;nbsp;funt verba 1ère. ji. EtaU' diui voce è calo^dicente: Exite de ea, papule mi. H;r c cftvox lerem.cap. jo,8.amp;cap.51,6,9,45.Hîcad* uertendum eft, cælum ponipro feripturafanda, Qt^ttiitmperueneruntpeccata eita. Et hæcfenten-* tiaeftlerem.cap.51,9. Reddtteilli. Eth.Tccftcap. 50,18. quôdhoc tempore paria reddendafint BabylonijVt amp;nbsp;in Pfalmis fæpê nûtiatur.Se^/eo re^ ^i»a,^vid/(ano»fum, VerbafuntEcclefiæ Ro-

ïttan8r,amp; Papiflicæ, quæ putauit'fe nunquam c^» fiiramètantô regno cùm reVciiretà fe Chriftû: amp;nbsp;non effet Vidua; habeiet Imperatorem,amp; Reges pro fepugnates,cum qiiibus amp;fornicareturJ Ec efl: fentehtià e'adem in Iciemia cap.5o,amp; 51. vbi loquitiirêe monte verfu 25. in quo fignatuc Papa Anticbfiftus. /de'oinvfjadie. Fortior efl Cnriflus tyrannis. Etflebffnt plang.Vnn* cipcsPapifta;,amp;: qui mcreaturâfaciûteotum quæ luntdiuintcultus. nam cùni vendidetit Papa SC EcclefiaRomana fpiritualia , amp;c quæ funt cultus Peij vendidit,amp; hpmines tÿrannis , Si animas fuis facerdotibuamp;fe cqlcntibus. nam in rebus pretiofis ^nantui fpiritualïaj in animantibus diucrlî generis homiqcs,amp;; animæbominumf ynde concliidir, animas làominnm. Kr,w,Pulchra amp;nbsp;fruôluofa prædia, palatia, amp;nbsp;oipnia ejuæ bîc memorantur, Fuerimt copiofa apuà Écijlcfiafticos. væ, væ,tcr re-fietitut. quia vbiq^ue amp;nbsp;in perpetuum, amp;nbsp;omnino poliabitur ÊccleflaRomana bonis fuîs^amp; dignita-tibus. cpnficicnturPapiftæ^imulbcllq, fame, Sc pefte. Exultafuper illam ctclum. Eadem fententia efl in lercmiacap.J1,48. Et fuPlulitvmts Angelttt foriis laptdem. E’xiftimo Prophetiam apertam fu-tiïram in Ecclefia,inquacognôfçcturRoinahaEc-cleliajVt Hi'crofolymæ nunquâ rcædificanda. dici-tur lapis quàfi rholaris,propter prædicationem fu-turam in Ecelcfia dodrinæ Eüangclij, amp;nbsp;Prophe-tiæapertæ,amp;cultus qui defcribicurinPropnetis feruahdus: qui efl: idetri cum Euagelico, quod an-tiquareconatus eft Papa, vnde ita dicitur, vt diûû fuit in Prophetis Ecclefîæ Romanç;Vox molæ non

ûudietur in te amplfus- Et vox citJjarvdoruni^ Cùm non erunt yoluptatcs hç,quç hîc memor.-in* tnr in EccleliaRomana, Si Papiftiea,tum miniftc» rium ycrbi Dei tnt ab ipfa ablatû.non erunt Papçi interprétés nobis feripturarû lîgnati in citharis,amp; mutîca.in Pfalinis fepe didû cltde his inftrumcn-lis muiîcïs. quç ibi didla fupt.ei'unthücafl'umcn-da. non eruntcondonatorcsfignatiin tubis : non erunt titulati, vt ipfi aiünt, Epiieopi, Arciiicpifco-pi, Abbates, Plebani, Canonici Papiftæ, vt ante, lîgnati in artificibus: quodin illis muilcribus vt artifices lucrum tantû quxrât. finitm mola nofi audietur in te amftitn. Adminiftrario Ecclefiæ non crit vitrà penes vnam ecclefiam papifticà: verbum-que nouum dabirurEcclefiç.fignatü in lapide mo-lari proieftû in tnare: arque Ecclelia Romana cum ciuscultupctétprofundum, vt lapis proiedus in mare. Et IttxlucernieAaàicïa.^ magiftratus,décréta,amp; talia,nulla crût apud Ecclefiafticospapiftas. Et voxfionfi, lt;^fionfii. Non iâvltràdicetur Ecclc fîa Romana Ecclefia Çhrilli, non Eccicfia. id ex Icrcmiafumptum cftcap.y.amp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tner^

catores.Çi^à. Eccicfia Papiftica babucrit vcnalii omnia,pixdicatores ofienderunt: quôd errauerit totuspopulus Chiiftianus propter ipfam ,iidcm docuciunt;amp;nos vidimus: quôd intcrfeccritfer-Uos Chrilti ab initio ryrannidis Pap.xx vfqucad fincm,hifl:oria doect, quôd autem jn ipfa inuen-tus fitfanguis fandorum omnium qui interfedi funt in terra,fignificatur, vt cxiftimo,quôd iidcni fucruntPapillæ, quifuerunttyranni ; Scribx, SC Pharifæi: quôdidcm côfiliura,amp;: animus,Se Eu-

tk APOCAt. ,gt; Î4I lt;3ium fucrit. fiillorum tempbre fiïilRntjfeciflent cadcmquæilli. amp;nbsp;hoccfthmileilli ,vt'veniatfu-. Eer vos omnis fähguis iuftusrqund Si dePapiftis is noftris Chriftiis dixit,öc hucloannesreculit. ty^rgttmentMtninCap.j^.

Capite fiiperiori raihi vifus cft loannes often-diirevaftationem ftatus Antichnfticipluribusin locis vfquc ad ciierfionem magnæ vrbis, vbi Dabei habet fuam fed em.Tu,Romana Ecclcfia,renx perpende.-audiuidi ludum in fuperiori capite,amp;: gaudium vtrarunque partium; hoc autem capite ordine pcrfcquitur loannes hiftoiiani rcriim fu-türarum , quid poft euerfam Eccleliara matrem contentionum futurum fit. ßc narrat laudesamp;Z gratiarum adiones quæ vbique dicentur, amp;nbsp;ca-nentur Deo-, amp;nbsp;Conftitutionem innouatæ Ecclc-fiæ; atque poftremum bcllum qtiod habittiri funt qui fequentur Clifftum, contra reliquias quæ re-fidebunt exercirus Antichrifti in populo Chri-ftiano.Ec hïc vólo monitnn*leótürem,meinin-terpretando fequi debuifte rationem ipfius Ioannis in fingulis quæ narrat exponendis. vt gencra-tiinresindicarem, vtipfeillasdefcribit : lingula-ria multa reticerem,quæ ipfe rccognofcenda prç-cipitin Prophetis. de Ecclefia Romana amp;nbsp;Papa apcrtiùs loquerer,quod amp;nbsp;id faciar loannes. vn-dèamp; verba ipfa de Ecclefia Romana tranftulic cx leremiain caput fuperius.vtergo haólcnusfa-lt;ftucft,perfequemiirrciiqua.poruiircm,vbireuo-cat nos loannesad Prophetas,ordincm reiaim fu-turarum afTumeve ex illis,atque quæ futura eftent incertisprouinciiSjamp;magnis ciuitatibus aperirc:

de Sodoma^^ de Armagedoni apcrtius loqui. feptem tonitrua, quæ reccnfui ca^ircdecimo, nó, fignaca,fedrefigQatanarrajc:verum,.vt dixi,opor tuitfcquiraxionem Prophctæ.quamobrem ideni in his quæ fequunturfaciani-, certa ratione perfc-quar qiiçreftant; vt ea fit inçerprecatio.in qua qui ojpient fieri ilia quç narrabuntur,fatis intelligaU, quifenuent,paruin, boni bona profpicient : qui.' rnali raala volunt, vidcant nc malis inaftutUi fua capiantur.

hizc. Poft Babylonem paffim dirutam, amp;nbsp;cafum fedisPapææ: poft magnum ludû Papifta-rpm,amp;gaudium piorum.^«Ji;/icjuaß-vocemrM-gnam tuo£ multit. M ulri pracdicatores Euangclici,. multi populi inmultis proulqciij.tpllent voces, f^as;habcbricurgraiiifsimæco4U'iones, Sc mutuX' hortationes adjJciim laudan^um .pro bis quX( cgerir. canent, Hdllelmajaus.^^ honor,glorM, ^virtni, QmcquidaâumfuerirjDeotribuctur, à_Deo rccognófcctu|^ lingula verba hæc quifqiie facile potent interpretari ; amp;nbsp;cognofccreiudiciu dc qua Ecclefia fitperaólum ; qiiæfcilicctfuderiç fanguincraferenrium nomenClxrifti.Tu Papifta», fi non vis cognofcere fornicatipnem tuæEcclefiç • it) erroribus, Sc impio cultu, negate non poteris cius homicidia.fr tternm dixcrHntJiallelt^ia-^i^-quot; queuter, Sc mnltis in locis cogentur Eccicfiæ fi-delium, communes prcccshabcbunt, amp;nbsp;laudes eafdem canent Domino. £tfumtua/cendttJH£ laudcs fufeipientura Deo, amp;nbsp;crunt pcrpetiiæpro £erpctuavi(ftoriadonata: etit memoria æterna ^cnefiemrum pci,quæfufcipicteiuspopulus: ac.

idem culms diuinus erit deinceps femp*er,vtfein-pcrDcus fuopopulopropitiusfit. Etceciderunt vigintiejtMtwrßniores. In his fentoribusfignifi-cantur concilia quae habebuntuiiin-quibuscon-ftituentur ilia quae crunt diuintcultus, Sc legis Dei; non fibi vendicabiit miniftii quae funt Dei, Chrifti Icfus non fuajoco eorum quæ Chrifti funt, proponent populis;nó imitabuntur Papam/ Stfimiles: feruient Domino , fideles ei etunt in omni adniiniftrattonc. lt;ty4men, Hallelftia. Quas agenturin Conciliis fcciindùm verbum Dei,ea-dem confirmablintur in Ecclcfiis ab omnibus,amp;■ laus ab omnibus foli Deo dabitur.£r vox è throna rxittit. Eadcm confirmabunturex verboDei, ex Mofe, ex Prophetis, ex Euangelio,ex Apoftolis: amp;,vtcenfeo,confirmàbuntur fuperiora perali-quodmagis generale Concilium.

StattdiHt vocem turba multi. Hçc mihi videntur fignificare aliquod,fiuc aliquaconcilia gencralia: in quibus erunt miniftri verbi, amp;nbsp;in hoc dodi viri quamplurimi.amp;cxvariislocifcolledi.vbi audien-tur diiputationcs, condones, cofultationes de Ve-ritate eorum quæ funt verbi Dei : quæ amp;nbsp;deferen-turperomnesregiones, vtvbiqueaudiantur, amp;nbsp;coernofcantur. Dicentium Halleluii. Laudabitut o

Deus,quircfiitucrit Ecclcfiamfuam , amp;regnum fuum: venerit ipfe,cxpulcrit Antichriftum.qui vi-debaturnon pofle vinei. Gaudeamtu,^ exultemus. Hicvidetureirecoclamatio omnium pioru fimul, qubd omnes inftituti iam fint, amp;nbsp;intelligant opera Dei, amp;nbsp;verba cius : quódque iam fit conftituenda Ecclefia innouata,fiue eonftituatur. in qua fecun-

dùm Chridum, amp;nbsp;cû Chrifto viuatur; in quo ha* beaturiuftificatio, amp;nbsp;falus. haóleiius fueruntEc-clfiç talesquales deicripfitipfeloanncscap.i.amp;j. Oieascap.2.amp; 5, Si Eze.cap.23. amp;alij Prophets alibi. £tdixùwtht,fcrtbe;'Beatt,(jKiadcœna.laïgt;e‘ ■ turloannes fcriberc, Beati qui ad cœnam vocati llint.deinde a.ó.ón\xï^H£cverbaDeivera ßtfjt.'Vn-* de res magna, amp;nbsp;magni roomcnti affertur : beata fcilicetnuncvita futura expulfis in fempirernuni Pharaonibus, amp;nbsp;Antichriftis ’.pij cum Chriftore-gnaturij amp;nbsp;peraduricum ip(o cœnam illam-,illud conuiuium coniunclionis noftræcum. ipio. quod fîgnificatû fuit in agno pafthali.cuius coniundio-, ms Ecclefiçcum Cnrifto in regno fuo pignus dedic antequam patcretur in inftituta (ua cœna: atq; fuo fanguinein fua morte teftamentum hocconngna-«it. hoc verb quod verbo Dei tunc confirmabatur futurum, nunc oftenditur codem verbo Dei præ-ftitum: feuoftendetur ftatim. cognouit loanncs donum Spiritus, quod verbis expriminon poteft. arque in bcatitudinc«iblata fe cotinere non potuit, quin p roc û be ret ante cum, qui fi bi nuntium tam magnum affcrcbat, præfertim cùm dixillct, Hæc verba Dei vera funt. quod iam confpicictur prçfti-tis fcilicet promifiis. non permifir Angelus leado-rari : crexir adorantem, amp;nbsp;monuit Dcum foluin adorandum.quoin fadfo cognofeimus illos'mini-ftrosChrifti quad ä (ingulari obferuantia cH'e com-cleótendos, qui beatam vitam nobis exhibent à Domino;ncc ramen adorabuntur à nobis- in dcdc-cus futurum eft hoc Papæ,qui voluitadorari, cùm jiil huiufraodi poffit nobis dare. Chriftus non fuit i

ka adorants vtPaparvt maius aliqiiod vidcatur An-» tichriftusfvclle (ibi tribu ij(|u àm Chriftus habuerir. de Chrillo fufcipicndo in iuo aducntu iccundo di-citurPf.i.Olculaminifiliö • PapiftahoGinwlligc, fi potes. prohibebicur adoratio papæa:amp;quam ma gnum ('cellis iliafucrit, patcbit quando intelligc-tur illudjOfculamini tilium. Tejitmmwm inim /(fit esï Spirit Mi prophcti£. Exiftimoquiadicluni eft, Etconfcruus fratrum tuorum,qui habeht tc-ftimonium Iclu; omnes qui habuerint tcftiittoniâ lefu, certos elle, quódverbaillaverafint. quia tc-ftimonium lefu eft Spiritus piophetie.amp; qui h'abcc Spiritumptophctiæ, fcrircdebet, Dcumdixifl’e, nos nûc futuros beatos etiam in Sabbathifmo proj milfojin quo agétes ennuis ccrti nos amp;; in cçlisçuû çternum elfe duduros. quod aurem teftimoniuin Chnftifit Spiritus prophetic,ipfeChtiftusrvftatus-cft, cùm ait. Non edam de eo, donee perficiatur iir regno Dei. item,(^otiefcunq; de pane liocedctis. Sc de vino hoc bibetis,mortem Domini annuntia-bitis, donee veniat.item,Nt»t bibam defriitlu vi-’ tis, donee bibam illud nouum in regno Dei- quod vfqucàd illud tempus vinum effufionis fangui-nis bibendum eft'et.hoc cft,patiendum cum Cnri-fto.iam vinum nouum bibeturlætitiæ , Sc æterni gaudij in regno.de qua re omnes dcbucrunt fuifle certi,qui hadenus hde biberut potum illf!,amp; ede-runtpanciUum.fr vidioilMm lt;jperr. Hiclignifica-

1 tiir Chriftus in medio Ecclefiç fuæ,amp; pugnarc pro illa;iudicarc,amp; pugnare pro iuftitiatuenda,vt ipfc fuuro regnu habcat, amp;nbsp;fui cohæredcs : homicidæ, 1 amp;nbsp;direptorcs bello puniaiitur.Ocrr/« eiuißcMt jlam^

wa ignis. EftDeus,amp;punicormundi. Etincapitt eins diademata multa. Ipfe eft Rex rcgum, amp;: Do^ minus doininannutn,Deus excrcituum,feruator, liberator^ ûimmiis pontifex, plax:ator, reconcilia-tor,intcrecjror,,Är omnia illaquaripii tributa funt cap’. I, i, amp;nbsp;j. huius Jibri. nec iam illafibi vendica-bit Papa-, nec alius. Habens nomen Jiripsttm. oculus Hon-viditjauris non audiuit,in cor hominis nonafcdnditjquæ præparauit nobis Deus in Chri-fto jicamonpoirumusnofcc nomen Chrifti in hi» quæ præparauit nobis Deus; minus autem nomen quod per fe ineft Chrifto. £t ‘vefiùus eratvefit ttnila fingmne.Dc hac verte dilt;rtü ert cap.6j.lfaiç. i^ocatur nomen eins f^erhum Dei. Nomen dicitut nobis 'fed quis nouit quantum in Deo, quantum in fcipfo illud fit ? fignificatur tarnen nobis, quod ert verbum Dei, elle quod cfScit omnia, fine quo nil factum fit quod fadtum exirtat. iccirco fruftrl omnes reges terræ efleparatos contra ipfum.

Et exercitsssejuiincalojunt... Sua membra verbum illud prædican^a vicerunt verbo papatum, vincctur hie amp;nbsp;bello. amp;nbsp;iccirco dicitur: £x ore eins prodtbat gladins. yctbo nbsp;nbsp;nbsp;virga ferreavidtnon

credences Euangelio, acque non parentes. Etipfo reget. Hoc planum ertide quo diertum ert Pfalm.i. amp;nbsp;alibi fæpc. Et vtdi^ngelnm vnnm fiantem in Sole. Per Solem intelligo ego Chriftum,amp; Chrifti-regnum iam inmultis locis conftitutum ftimo fignarihîcciuitatcm Venecam,quæ cap. 3 o. Ifaiæfub nomine lerufalcm memoratur, quæ vénerie in potertatem Euangelicorum, vbi crir præ-“ dicatio, Sc fedes Chrifti. ihr nuntiabitur intericus

jVK.' A r.Q O A t?r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

Kis qnibçllütn rcnQuaveS^ohieriht ; àtqucjEuan-gelicos iteram appâteratctWïint • ißt rrit,Gonci-gt; nupijibidecerneturquae a^jreligiftHcm'Sf'aä bek lurn percipebuntj y,t.in.Ptöpblt;ftis,doGei-nuri amp;'vi-

' Stvidtbißiami^regf^teyra, Poftretnum bcl-1 bitn fignifiçatur,in quo reliq u iæ papatus cpllei^lç j adxçpcrenda bella , amp;nbsp;ad rcfticuendumpapifmû ! peidcutur. Qui dapipnt, acu'qdcntùll.pd Chófti: 5 EcfiçntJUOuinîmiprimijÔçpniurnQuilîimi.

illa^pß^dopropheta, Inqiüfitio cun)Qjn,ijibiiS:Cuin illafacieutibus. Q^ßcitfig»a corAmipfi,^ Iiiqui-flciQ,bominicani,lefuit4,;amp; hypocidt^tnjulcaefr fecerunt..vt fuftentaiccyr papatus. inuenti funt fçduxifl’c omnes, qups adduxçruqt vt crcdetenc f apæ : credcïcntilluqi.efle Deum ip terris, pplla omnia,amp; quæantc.'^i(3:a;funt« E'uttconieäißtnt. Hi non vidcntutipuniendi gladio , yt qui manu pugnaucrunt : fed .puniendi grau-iùs in inferno;, [ cam fortem habituri quaiu^abucruntfilij Cho-I rç,amp; Datan, amp;Abitpn.

Concilium Euangelicorum habcbitur,vt cxi-ftimOjVenetii^; in quopacabitortotuspopulus' Cluiftianus in.Ecclefia innouata.. poft vero mill® djeSjVtego (^enfcojniurgét nouç gentes^vt Chri-' ftianospacatosppprimantjuagnQColleao exer-citu. qurexercitusprofligabiturà C.hriftianis;qui iUas genres vincent verbo,; Slt; arrnis Chrifto , qui i prædicabitur vbiqye. SÇrfalui ,crunt qui credent, pcribuutqurponxi.edcat.

quot; quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et

Et vidi An^elum defiutdenrem è cxîo. Dïiiina fcriptuiafierapena, vf nullas tenebras iam Satan amp;nbsp;DiabolusöfFunderiepolljcfatque fimul prohi-fcebitur ne lèclucat homines,vt fecit ante, feduce-do papiflas,amp;alios : néfcnVina belli ipargat, niß poll millé'ditÿjVt iudiciû'm fiât amp;nbsp;inter alias gen* tes quæ häfttinus fuerunt fine Chrifto,dum apud illas quôqncvbiqücprædicabltur Eiiangtflium.

Et fofi hôs'-oportet- Perturbatio erit bellica apud gentcs,d«m qupcrcditiiri funt, Si credent, venc-rint in Ecclefiam ; qui non credent, fubeant con-demnationem . Et vidi fidts.Hic fignificatur Concilium futurum ,vbi Eilangclici aperta illis prophetia cOnftituent Ecclefiam ; iudicabunt de omnibus quieftionibus î condemnabunt eos qui fccondemnarunt.vbi apparebitquinam fuennt hxrctici, amp;nbsp;Antichrifti. Etanimaf decollatorüm-vt exiftimo, ij quosinterfecitPapatus , iudi* cabunturfuiflemartyres Chrifti; atquc ipforum doôlrina probabitu^, amp;nbsp;cOnfirmabirurin,eccle-Xîa Chrifli. £r tjfti nenadorautrunt ludicabit Concilium caufam veram eorum qui fuerunt martyres Chrilli, Si eorum quifuerintfii pcrllites,nec adoraucrintPapam ; nil fufeeperint eorum quæ funt papilmi; non dus doélrinam SC décréta; non iurarintin Papam,nonfubicrintno men Papæi. Et vixerunt, regnauernnt^. Expo-nitfeiplum,quôdlocutusfitde his quinonluc» rintinterfedifub Antichrifto; fedfuperftitcsfue-rint,viderintquepcrturbanoncmapud alias génies, amp;nbsp;opus Chnlti .quorum caufa defolovno Chtifto compleôlendo ineiusEuangeliocom-

probabitur quoquc in Cóncilio , vr comprobata fuit caufa eadem illorum qui fucrunt martyres.

le efl: hçc exponere ante tempus fuum. verum ali« quid dicendum eft quod fert tempus præfcns. perrelîquos mottuos,quamuis aliud fignetur^vi-dcmurctiam illas genres intelligere quæcrcdr-tuuT funr 'j.ßc adhuc manent in morte, noncrc-dentes,donee per pràedicationcm Euangelij rc-lufcantur credentes, fine reuiuifeant nobifcuin çternam vita confecu turi, Hi.c efi roßirre^to prima, i Cum éxfufcitandi fint c morcuis , amp;pcfdiiccndi 1 in cælcfte regnum fideles , oportuit vt priùs in ' m'undoperfidem refurrexerint in nouajnyitam.

'SeatKijC^fanSias. Donabitur enini æternavita, caque erit firma his qui habent partem in refxrrt-Hiohe prima, hót efl;, qui credentes Euangclio refurexerint in nouam vitamin ChiïftÓ. In hit feunda mors non habetpoteflaiem. 'hlórs óc diabo-‘ lus non habentpoteftateminillis, vt deducantuc à fein flagnum ignis fulfdtis. Sederunt ficer-dotes Dei, (^(^hrtfli. Qui ergo crediderunt Euan-gcliodum concilium habeoitur Chriftianorum, perfiftent in cultu Dei, amp;nbsp;Chrifli, donee perdu-cantur ad Bella gentium, quando amp;nbsp;apud illas exfufeitandi funt credentes, qui dedueâtur in vi-tam Chrifli, vidcant regnum amp;nbsp;cultum Chrifli conflitutuni in toto orbe. Et cum cofàmatifiterint

; mille anni.ßluetur.Poll mille dies à cóflituto flatu Euâgclico in toto populoChrifliano,gétesccrtç, quædicéturin Ezcch.}8.amp; 39. cômouebûtur,vt bcllonosinuadant,quierimu$ caftrafandorum, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ôc ciuitas

amp; ciuitas dilcóla. Et defccndittgnüdealo.Q^ igncperdéhdi fint illi impij, amp;nbsp;aliægenres, dini' I tilèe'flaffinnarc:illud fit firmu, Chrifttim often- : fumm le Deüni cxercitiùim contraillos.Ezechid pluribus hoc faöüm exponit cap.3^. De rnillc 1 annis,quod inipfis intelligendi lint dies,ho'npin la dicarn/quia non in millfannosvidctiirpro-ducenda Inhouata'Ecclelia, rcgnurh,'b‘éi, ni^* póft hiillc'annos alia lîgnarentur. vt quadragint* dicslöhai.duÄifuei-untin ahnos.

Et Diabolus (juißdücebat eos. Hîc cxfftitnö üportcrcin'telligi breüitcrcire coprebehram per- 1 turbationcm'futuram'iritergenres : amp;nbsp;forte non intelligcn^ùm eftjVtycnturæfintin Europapri-terquàm certô tempore -, fed dum inter lilas prit* dicabitiirEuägelium, arq; belloadorientur ow« nesapudfe credentcs Euangelioivt eandcm per-turbatiôntm cencitcnt bellicaminterfe,quçfuit internos antè^quocunquemodo fiat (nam euen- | tus rem oftédet) p^dendi funt non credentcs, amp;nbsp;•) crcdentcspermanfuri fuperftites. arq;ita Diabolus, qui concirauit ad bellum non credentcs , amp;nbsp;beftia,reges gentium, amp;nbsp;nationcs qiiæfueiuntfi-ncChrifto : pfeudoprophctæ , amp;nbsp;SacerdotcJ Klahomctici, amp;nbsp;alij,mittenturin ftagnum ignis, amp;nbsp;cruciabuntur die ac noôle in fecula feculo-rum. Etvidithronummaguum. PrxdicatioEuan-gclica vicit impios in toto mundo, amp;nbsp;Chriftus ex-tititillorum quoque vidor,amp; Dominus.arque ira àd Euangclicos peruenerût omnes illorum regio-ncs.amp;.'iccircôdicitur:Vidi thronum magnü. qiiiâ ' Cbiiftus in omnibus terris colctur,3c ipfius vnius ' crit

Wil vnumfolum rcgnum iuftitiæ. Acuuts conjpe-terra, amp;nbsp;calum. Perterram intelligo im-pios reges, amp;nbsp;omnes pugnanres armis-! perfolem facerdotes Mahumeticos, amp;nbsp;fimiles ptignärcs vei-1 bo:qui omnes amp;nbsp;virga ferrea Chïifti,amp; verbo Eu-I angelico vidi inuenicntur:vt omnes tyrannici fta-tus, amp;nbsp;omnes falfæ religioncs aboleantut. £t vieii mortuos ruagnos, dr pttßllos. Hic locus, qui amp;nbsp;cap. I x.Danielis inuenitur, eftdifficilis.vcrum fi quas-dam alia intcUigeda fint, putoamp; illudnos cogno-fccredcbere. omnesquinonfuerunthoctempo-re,amp;fimilitcrpeccaucrunt',neccredidériinrin in-' ferno fimiliter fubituros pœnam, acij qui nunc non credidcruni,ac impie vixcruntjquoru omniu faóla amp;nbsp;opera äint in confpeólu Dei, ac ft in libro præfcripta fint omnia. £t alius über afertus e§t, ^uiefivita. Similiter amp;nbsp;qui præteritis.tcporibus crediderunt,piequp vixcrunr.præmio donabiitur à Deo, vtpræmio affedi funt qui nunccredide-I tuntjöcvióiorcs contra impietatesSatanæcualc-runt. £t iudicati fint mortui, ft dixi,fecundùm ca quæ egerût in vita.-Ef dédit mare mortuos. Per mare exiftimo hîc intclligendos elfe illos, qui in Ec-clefia fecundùm Euangclium, ac Dci verbum vi-‘ xerunt.pcr morté,amp; internum,impios,dare mor-« tuos, exiftimo indicari illos patcficri , vt ne vnus quidem abfconditus fit Deo : fingulaquc coruni opera efle inconfpeftu Dci,amp; perferipta. Etiudi-catifint vnufijuifiueficundùm opera ipfirum. Pij, amp;impij. Ettnfernus,drmors. Satanas,Diabolus, J amp;angeiieius, amp;nbsp;quicquid afFercbat hominibus ßiortem, amp;nbsp;iQfcrnura, conicôüfuntin ftagnura ignis.

ignis,nc vitra rcgncncin muntlo,nc vltràfcducît homines abducent à Chrifto, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efimort fir

CMnda.ln itagniim ignis,amp; fulfuris conjici. £t non efi tnnentus tn Itbro -vitefiriptns. Vt Satanas, Diabolus., amp;öirtncsmali Spiritus conicfti lune in ftagnum ignis, ita amp;nbsp;omnes impij in idem fta-gnum dic'jtur coniedi ;quiqucnon funtinuenti .Icripti in libro vitæ.

Innouatio.oibis,nouns flatus EcclefiafticusS^ politicus in vna nona Ecclel!a,amp;in .vno nouo regno Chrifti,compleólcntctotum orbem, dcfcri-bitur- Et vidt cdum nonum, terram nouanij-Cum fient omnia quæantèdiôla'funt,ecce ap* parebit, amp;nbsp;extabit flatus noiiusecclcfiaflicusSC .politicus, fedcnteCliriftoin throno magno, amp;nbsp;candido , vtpaulo ante dióliim efljfubadoque ftatu Papiflico,Mahumccico, amp;aliis.~ - Primum enimcalnm,'dr prima terra ahiit. Euer-fus cfl totus flatus ptimusccclcfiaflicus Papaius, 6c Mahumcticairapictas : flatus item tyran ni eus qui fuit apud Chriflianos, amp;nbsp;apud genres, ac na-tionesfineChriflo. Et mare iam non efi. Nonfunt iam baIen.T Papaeæ, non tyranni inimici Chiifti in orbe, pofuit Deusterminum mari, neexurge-rct opetire terrain :frcna iniecir impiis, nevltià quàni ipfe velit,pios affligèrent: mine omnesfu-ftulit. Hæccxpofitafuntin Prophetis , ôe præfcr-tim cap,6^. I^aiæ: vbi quoqucdicirur : Ecceego creo cælos nouos, amp;nbsp;terram nouam, amp;nbsp;non me-morabuntur priora. Cognofceamp;ibi incxloamp; •erra llatum futurum Sabbathifmi in terris, quia ilium

ilium ^e/cribit deinde in tcnis: cognofceamp;in 1’etroidem, quicælosvocauitftatum homlnum ante diluuium , vt intclligasquandoait, amp;nbsp;ca:Ii qui nunc funt. item,(cd tælosnouos,amp; terra no-uam iecûdùm promilîîonem cxpeólamus,in quitus iuititia habitat j nouum panter ftatum müdi. Et hoccùm quis noucrit, vidcbiturdcindequx-rere,vnde,amp; quatedifti fintnouicæli. Ego quodL Videtuv, in medium afferam. Crcatus fuit homo ad imaginemamp;fimilitudincm Eei in terris,vC apud Deum pattern obtincret æternam vitam in cælis. ac intcrcà dum vita inperpetua peregrina-tioncducenda cifet interris» viucret,lcnritct,ôC agerctquæfunt filiorum Dei,quxcæleftium j vc eilet cum cxleftibuscæleftis. quod videtur figni-ficare Paulus, qui ait : Conuerfatio vefira eft in cælis. item, Non cftis hofpitcs,amp; aduenæ; fed crues fanftorum,amp; domcftici Dei.item, Vita veftr» abfcôditaeftin Chrifto. quod enim propofitum eft nobis,propofitum fuit amp;nbsp;ipii Adamo. amp;nbsp;qu® capite primo huiuslibri, Sgt;capitc primoGcn. diximus de Dco Pâtre, Fiho, amp;nbsp;Spiiitu fanéio, defeptem fpiritibus qui allât ante thronum Dei» amp;nbsp;talia; crant fua conicinplatioân hac cratfuutn onus : vt in terris agens, vcrfarctur in cælellibusx ageretquæfnnt cælitû. vnde amp;nbsp;in ipfo,amp; invxo-refuit tune Ecclcfiaiin qua viuentcs vt C£Elites,ôC Deum in fe ferentes, fub nomen cæli venir fua Ecclefia. Et hoc oftendebatur dum duôlus fuie Adamus feorfum ab aliis terrisinhortum, in pa-radifum voluptatis,vt viucret, amp;nbsp;agerct cum cæ-leftibus cæleiûa : confpirarct cum Angelis, amp;nbsp;eu

omnibus creaturis adDcumlaudandum, adpefâ-* gcndum opus amp;nbsp;munus à Deo fibi datum, ad ei vnl pavendum. quæ tandem faciemus in nouis cælis, amp;nbsp;noua teiTa,vt monemur in poftremis Pfalmis.nani quod tune fiet,femperdebuit eife fadum ab horni-ne quando fuit EccIcfia.Ne autem abduceretur homo ab hoc confenfu, amp;conipirationccum omnibus cæleftibus amp;nbsp;terrenis creaturis obediendi Deo, amp;nbsp;eum laudandi, veruit Adamo Deus ilia, ob quas potuilfet reetzere à fua obedientia, amp;nbsp;à fuis laudi-Dus. receflit autem homo,vt nouimus; amifit quas obtinebat bona. deficrunt tune Adam amp;nbsp;Eua elfe cælum; fadi funt terra inanisamp; vacuaîtenebris obÉcuratum fuit cor mortaliû,quicorvfecuti funt. tandem defieruntelTecæli illi,qui tumerant inun* dato aquis mundo, vt ait Petrus, reuocat verô ire-rum Deus hominem ad fe, ad cæleftia, per nouam regenerationem, quæ fide perfieitur. ducit hominem per feptem tempora, amp;fcptem operation« fui fandi Spiritus : ducit per très ftatus Circunci-fionis, Baptifmatis ftjuæ, amp;nbsp;Baptifmatis Ipiritus; Vt reuocctur ad eadem quæ propofita fuerunt initio Adamo.In his autem quç funt feptem çtatum, amp;nbsp;trium ftatuum, vidimus cap. i .Gencfis,amp; i.hu-ius libri curfum Ecclefiçextitilfe fecundùmexem-plar curfus cæli afpedabilis, amp;nbsp;ad exemplar Hie-rarchiæ fupercæleftis. vt omninô Ecclefia Dei forti ta fit nomen cæli,vtprobatum eft cap. i .Genefis. Verùin poftquàm ftatus politicus conftirutus fuit poft perfecutioné martyrum ; vt Adam amp;nbsp;Euaob-tinuerint hortum Chrifti, adfait tentator, qui pet Antichriftum abduxic nos ab obedientia Dei,

èïttra hoftum voluptans.Vnde adcft niïc Indicium in igne, amp;nbsp;gladio: vt tollatur amp;confumetur ftatus præfentis temporis ecclefiafticus politicus; prae-fertim mate, in quo natantceti imraanes, amp;c balc-hæ vaftæ Ecclcßafticorura. Et hic ftatus mundi eft primum cælum,amp; prima terra,quæ abiit.Cæli au-tem nouijamp;terranouavidenturefle ftatus nouus, in quo eiedus erit Satan, ne vlttà tétet amp;nbsp;abducat homines à Dei obedientia:non vltrà erit Antichri-ftus,amp; tyran ni. erit ipfe Deus, qui retinebit nos in his in quibus debuit perfeucrallè Adam us,amp; Ecclc fiafticicum toto populo, quemadmodum rctinuic fpiritus Angelicos in officio, ne vltrà elïèt caufa cjiciendi illosàfe,amp;àcæleftifcde -, ira continebic nos, ne vnquam à fe recedamus. Quod dum fier, obtinebitur à nobis fpiritus Dei, amp;nbsp;donafpiritua-lia.vtmemorat loel cap.i.obtinebunturamp;tem-poranca, vt narrat Ifaias cap.6 ƒ. fub nouis cælis,amp; in noua terra regnabit iuftitia, amp;nbsp;pax. in his erit innouatio quæ narratur à Prophetis : erit in his quæ deinceps hîc narrat loanffes.Ethçc diélafinr, curEcclefiadiôtafitCælum nouum,amp;terra noua. nunc reliqua breui perfequamur.

£t ego loannes. Qui depræteriris ,præ{èntibus, amp;nbsp;futuris-,de Patre,Fîlio,amp; Spiritu fandozde fepre Ecclefiis memorat, colligit hîc vnû in locum opera Dei ab initio vique ad nnem in paranda fibi vna. Ecclefia. quæ omnia vt fibi demonftratafunt, fic nos ilia videbimirs oculis noftris.

San^lamcinitatem. Ecclefiam in Chriftofanéli-ficatam. A^o;lt;4W.aliam ab ea quæ fuit in Papifmo.

fanélo perfcólam. Deoparatam Predeftïna« tam,crcatam,innouatam, fandificatà,perftdam, ornatam vcluti à patre fponfam , quæ tradenda lit viro fuo. Itaq; quamprædeftinaiiit amp;nbsp;parauit ian antemundum Ecclcfiam futiiram,hanccreaiiitab initio,amp; in ftatu primo-, formauit in fccundo,pcr-fecit in tertio.innouauit,ornauit,fandificauir, creptam c Papatu, cdudam ex infidis depulfiscX omnibus terris aduerlàriis amp;nbsp;impiis: quæ tradatuf Chrifto foli cam obtinenti : quæquc non nifi fideles è Chrifto deinceps Chrifto pariat.

£t auditti vocemmagnamè throtto. Ab Euangcli-cis prodiit hæc vox,amp; à Chrifto,qüi dixir:In domo Partis mci manfionesmultæfunt. item, AccipitC regnum paratû vobis àconftitunonemundi.itcni rogat Pattern, vt in fc fintquierediderüt; amp;nbsp;talia. qux cùm in cælis obtinebuntur æterna, liabebun* tur amp;nbsp;in terris, cùm fier id quod fequitur.

£cce tabernacnlitm Dei cumhonnnebM, ^kahi-tabitcumillis. Parer,Filius,amp; Spiritus fandus crut femperin Ecclefia, in omnibus fidclibus . vtin primo capite Ezcchiclis in iridefignificatum eft. arque vbi crit Dcus,ibi erunt omnia bona. Et bine fiet.vr fandi firmi iam futuri fint homines,quia federn fuam habebitcum hominibus Deus, habi-tabit in illis :fogno(ceturfccundus aduentus Do-mini in ipiritu,qui fit Deus, in quo fit Pater,amp; Spiritus iandus.

Et ipftpopfilas eiftt erutit. Non autem Papæ,non altcriustyranni,amp; vicifiîm Deus eritcum eis eo-rum Deus. £tab^ergetT)eusomnem/^e.Amoue-bit omnia mala præteritorû ftatuura dum fuimus fub

Tub ty ränide Efau,qui haótcnus domînatus eft do-miiiàce Papa, amp;nbsp;aliis tvranis . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primaabieriit.

Status Efau,qui durauit vfq-, ad hoc tempus, quant do incipit liât us lacobi, vt didii eft in Eidra,tincm iam habebit. Et dixit ijutJedebat i» throuo.Hoc ad* ditur, vtexverbo Dei ftmus cerii de nouo ftatii bcato in hoc mundo etia. quia quæ Euangeliftæ ôc Prophctæ dixerunt, funt verba Dei. amp;nbsp;forte hoc tempore habcbituradhuc verbum Dciadexpoh-tionem verbi haiftenus dati.atq,adhuc erimus mA gis certi, quod ipfe fit qui faciat nouaomnia: ergo non'illa mutandaab aliquaçreatura. quia contra Dcum nullaeft vis,nulla poteftas; atque Défis non mutatur.vt homo. £r dixtt mihi. Etaddidit Deus, Smbe. Qtiodratum futurumeft, amp;nbsp;vtmemoria horum verborû fit æterna. Q^a hac verbafidelitt junt, vera. Præftabo quod^xi mefadurû otn-nia noua; amp;nbsp;vt dixi, ita fiet. Papa mentitus eft; nce quicquam effecit eorum quæ promifit. £t dixit mtht. Attulit argumentum,vt certi fimus de inno-uatione rerum omnium, amp;nbsp;beatavita pofthac futurafub rcgnoChrifti .terpofitum eft Dixit, vc antè verfu tertio ter pofitus eft Deus : quia tres funt qui teftimonium dant in cçlo,Pater,Filius, amp;nbsp;Spiritus fanólus. amp;nbsp;his repetitionibus nominis Dei, amp;nbsp;verbi Dixit vtitur,vthæc myfteria reco-gnofeamus in Prophetis.qui fedet in throno dixit* vtintelligas Pattern facienté Sc creantem omnia, ineoqueelfe fidelem Filium, amp;nbsp;verum Spiritum fantftü. amp;nbsp;qui dixit, Scribe hæc verba,fidelia funt, amp;nbsp;vera; fit verbum Dei,qui vera locu tus fit in Pro-phetis per Spititum fancium,amp;: per fe ipfum dein-de.öc

de. amp;nbsp;qui dixit, Fadum eft, fit idem filius Dei ad-ueniens in Spiritu, quo perficiat omnia denuntia-ta,amp;: promillà.

e^i. Hoc eft,quod dixi, capite primo Gen. faftum eft omne.dixi,fit lux,amp; quæ fcquun-tut. vc dixi,quæ cram fadurus in feptem ætatibus müdi, vt dixi, inquam, fie fada finit, 8c iam fumus in çiatc {éptima,amp; ecce Sabbathifmus. in quo cef-fatur à primis opcribus fex priorum ætatum, amp;nbsp;fit quod eft ingreflus in feptimara.

Ego fum a.amp;a, prtnctpitim, finit. Didum eft initiô quid hæc fignent. nunc fatiseftvtdicamuî Chriftum efTcjin quo crcata funt omnia,effeda omnia ab initio ad nnem mûdi vfque. ergo in quo creata funt omnia, amp;nbsp;per quem efteda omnia qus hadcnus vidimus, in iplo codem crcabitur, amp;per ipfiim perficietur, amp;nbsp;conferuabitur ftatus fui regni beatus femper.

Ego fiitientf. Ergo qui ab omnibus hadenus eft cxpedanis beatus ftatus, gratis à me habcbitur, ait Cnriftus, in meo Ei»ngcTio pronififus: non pretio dabitur, vt fiib Papatu. dabo deinde ego a tcrnam vitam in cælis indem gratis. Intercà ait Chriftus, dum adhuc pugnatur cum Satana, amp;nbsp;Antichrifto, cum omnibus impiis, vicerit, hlt;tredttate acci^ piet omnia,8cm terris, amp;nbsp;incælis.

T imidis 4«ff»7.Refugientibus cenamcn,amp; non credentibus, 8cc. parata eft morsTccundain ftagno arden ti igne, amp;nbsp;fulfure.

£t 'venit ad me vnus èpptem .Angelis, Qui præ- *’ dicantes Euangelium aftcrebant quot;plagas non cre-denubus, ac illorum ftatuum euerfionem, nütiant

Ôf proponunt à Chrifto credentibus bcatam vitam, quam habebunt in eins Ecclefia. amp;quot;nbsp;hæc hic oftei -Qitur. EtßiSiftlit me inßiiritn. Diici in ipiritu,eft omnes fenlns corporeos lopiri, ac folo ipiritu vide-rCj amp;nbsp;fentire. in montem magnum amp;akunivide-turdudus, vt melius contemplerur totam ciuita-tem: amp;nbsp;fignificaturin altiffimis montibus Legis,amp; Euangelij, Sc Propheriæ fpirini contcmplari opor-tere hanc ciuitatcm, atque ibi illam defcriptam in-, uenire, Cinuatem magnam. Ecclefiam ex toto terrarum orbe. Sanitam In Chrifto à Patre per Spi-ritum fandlum lanftificatam.

Hternfilem. Additur hoc nomen, vt ex his quae continenturde Hierufalemjamp; cius templo in vete-ri TeftamentOjContemplemur hanc nouam amp;nbsp;ma-gnam Hierufalem, Ecclefiam ipfam, quodhasc in 111a fuerit fignificata amp;nbsp;adumbrata.

Defcendentem e caIo. Hoc fepe repetitur,vt feia-mus tandé à Deo creatam, innouatam, pevfcótam, amp;ornatam Ecclefiam hanc nouam tertij ftatus.

Habentem gloriam. Deus omnia in ilia egeritinfalutepræftanda contra peccatum, mortem, Satanam, Antichriftum •, quod à Deo præde-ftinata amp;nbsp;eleda fuerit : quod Deum in fc fit iemper habitura.

Et Inmen eins jtmile lapidiydt'c.VÏACÜ m ilitudina exiftimo fignificari Ecclefiam futuram finetene-bris fex ætatum priorû, quæ continebantur luce, amp;tenebris,vtvidimus cap.i. Gen. atqueeiuslu-cem futuram non qualencunquejfedChrifti Ic-fu Filij Dei agniimmaculati ; Sc noscognituros thefauros diuinitatis in ipfo,amp; participes futuros

Juminis ipfius, ac vitæ. Et habet rnurKm magttHMt ^altttm. Hæc omnia,qu£e dicuntur.mihi vidcn-tur referenda amp;nbsp;ad veibum Del,amp;ad Ecclefiam. vt mûri lînt fideles, quitus confiât Ecclcfia,amp; lit doóliina Ecclefiæjnquacfihæcconftituta, ina-gnuscfi hîc murus,quia Ecclcfia dilatatur per omnes cerras:altus,quia Dco iungitiir,amp; Angelis fuis, omnes afpirant in Ecclçfiaad cælum , amp;nbsp;ad Dcum, vndefuntcdudi. Habebatportoi duode-ctm,amp;inportés Angelos dttodecim. Ponuntur duo-decim Angeli in duodecim capitibus filiorum Ifraêljhoc cft,omnium crcdétium proptei inno-uationcm perDei veibum , quo regen er.ati funt omnes credentes. cuius verbi minifierium tiibu-« tum cfi duodecimProphetis.quia per apcrtam Prophctiam,qua:cfi de Ifiaëlitis, oportet ingrcdt inintcrpretationcm ciuitatis,quæcontincturin facrisliteris ,amp; credentes cognofcieficipiâm ci» liitatcm. Et nomma tnfcripta,tjttitptnt nomma duo-decimtrtbftumfdtoramjfrael, Repctitur nomina propter ingrefl'um gentium in duodecim tribus per eàdem fidem;vt fidcs,amp; promiffio porta intelli-gatur, qua omnes ingrediatur in ciuitatcm fanda, amp;nbsp;in ea nantciucs fanôtorum, amp;nbsp;domeftici Dei. tyfb oriente porta tres. Difii'ibutiovideaturin Eze-chiele,amp; alibi. Exifiimo non nominari tribus hicj fed generatim de omnibus fieri mentionem, vt vna compaâio credetium in vna Ecclefia intclligatur. ^t muras ciuitatss fundamenta habens duodecim, Vrfisin Ecclefia,oportet vt exeafisfadusverbo Euangclij,quodprçdicarût duodecim Apoftoli, Haltewmtnjuramarundinfamauream. Prædica-

tioEuangelij, quod eft virtus Dei, eft mcnfura, quaquiiquc ccnfetiii in Ecclefia, qua ftabiliturin ilia,qua fit cunialiisvnum in ilia, auiea auten, eft aiundo, feu menlura, quia ad rationem (piricus rcuocatur cuiulque fides, amp;nbsp;cultus , quo Spiritu veniatine.andem menfuram cum aliis,vt cum aliis lis eiufdem Ecclefiæ, vna Ecclefia.

cinttdfinejuadropofitaefi’ Habcbisinteilla quatuor qua: dida luntrequiri in fidelibus futu-tisChviftiin præfationein Exodum. eris firmus amp;nbsp;conftabilitus in Ecclefia Chrifti, ac certam fc-ceris tuam vocationem.

Et lanaitudo eitis tanta efl, cjuanta latitudo. Ob-tinet æqualiter extrema quatuor partium mundi. fidclesquc producentur fimul omnes in polTef-fionem promiflam: in vno cuitu Spiritus,quieft in Chrifto lefu,pcrfeüi omnesin Chrifti corpus venient.

Et menflts efl ciuitatemarttndine 4«rf4.Quia prç-diçatio Eiiangelij,feciidùmguam diximuscom-menfuratos fideles in corpore Ecclefiæ, occupa-bit, quantû ciuitas ilia eft; amp;nbsp;ilia tanta erit, quantum progredieturprçdicatiojprogredieturautem prçdicatio ad quatuor vfq; extremaspartes mundi, amp;nbsp;in his inenfurabit ciuitatem Dei : nec eric in hac menfurationequicquam prçrerDci ciuitatem, ‘Ter^adta duodectmmilita. Vt funt quaque, ex tribu duodecim millialignati, itamenfuratio critduodecim milhum.quia verb ciuitaseftqua-drata, amp;nbsp;ex quaque parte menfuratur (ecundùm longitudimem , amp;nbsp;altitudinem , amp;nbsp;latitudincm, crunt ftadia centum quadraginta quatuor mi 11 ia.

Vndeinfertur: f“! menfuseflmurMmeiuscttttZ draginta cjuatKor cttbitornm. Deducitverö loänci numeruftadiorum adnumerum cubitotum,Yt exiftimo, quia fub typociuitatisintelligitur Ec-clcfiaduodccim tribuum, fub pariere homo.

Aïenfùra hominis,ejttA eil Angelt, Exiftimo hoc eflcadditü, vtügnihceturid,qiioddixi,animurtt eflctraducendum à ciuitatead Ecclefiam, à muro ad hominem, à corpore ad fpirirfi. vt non folùm • conuerramus animum à rerraad hominemjfed ab homine carnali ad hominem fpiritualem. prima Hierufalcmfuirrcrrea,fccüdafuircaro,quan-do Chriftus fufeepir carnem noftram, amp;nbsp;fecitvt in homine habitarctDcus.rcrtiacrit rota Spiritus* vt in Chrifto filij Dei eiEciamur,non in parte folùm,quod fadum fuitin Apoftolis, amp;nbsp;in creden-tibus in Eccleßa Apoftolica; fed fier amp;nbsp;in omnibus, feu ex omnibus qui erunt in mundo vna Ec-clefia fpiritualisin Filio à Parte per Spiritum fan-ólum. vnde prima Hicrufalcm fuit diruta terrena lapidea; item fecund? reuocatain Papifmo ad fo-lam carnem: tertia fpiritualiseritæterna du da i latitudine, amp;longitudinein fuam altitudinero*

Et eratfirttElura murt etns Iaßgt;is, Qupd dixi,vi-detur hîc exponi dum per Spiritum iândû figni-ficaturftruduraciuitatis, quçeftaurum rHÛduin in Chrifto vero, amp;nbsp;mundo auro Dei filio.

Similis vitro mundo. In Chrifto iuftificata. nana per Spiritum fandum inteliigimusomnesfideles in Chrifto fados Dei filios in vna Ecclcfia laua-tos, amp;raundatosapeccato per fanguinem ciuf-dem Chrifti, in quo tandem inueniuntur iuftifi-cati,

cati, amp;nbsp;fanélificati. hanc fcntentia cxprcflit Paulus illis verbis: Etenim pervnum Spintum onines in vniim corpus baptizati fumus, onines invno Spiricu combibiti.

Et fitndamenta muri ciuitatû omni lapidepretioß trnati. Ait Paulus, neminem polPc aliudfunda-inentum ponere , præter id quod pofitum eft, Îuodque eft Chriftus lelus. alibi verb ait, fideles undatos fuper fundamentum Apoftoloru amp;nbsp;Prophetarum . amp;paulo ante dixit loannes, induode-cim fundamentis efle fignata nomina duodecira Apoftolorum . dicitur autem hîc, fundamenta elTe ornata omni lapide preriotb. vnde tria fundamenta videntur, Chriftus fundamentum, Apoftoli fundamentum , Lapides pretiofi fundamentum. Amotis multis verbis,vnnm fundamentum eft Chriftus, quodprædicarunt Apoftoli ; quodque prædicatum ab Apoftolis, interpretationibus, expofitionibus, amplificationibus clarum,planum, apertum, lucidum fadum eft ab his qui linguis,qui fpiritu value-runt: qui verbo, qui fanguiirc fuo, qui vitam pro-fundendo illud teftati limt in mundo. Hæc omnia tribuutur Apoftolis in his duodecim lapidibus pre-tiofis,amp; omnibus adduodecim tribus pertinétibus, qui in eodem Euangelio laboraucrut deinceps poft Apoftolos. fignant autem hi duotlccim lapides vir-tutes filij Dei fignatas in verbo illo quatuor literarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repetitoàMofe,vtinEphodovidi

mus, quas viiTutcs confignauitamp; impreflit chriftus induodecim Apoftolis, in duodecim tribubus filiorum Ifrael. amp;nbsp;hoc quoque oftendit Paulus,vbi agit in epiftola prima ad Corinth. de donis amp;nbsp;mu-neribus

ncribus dans fidelibus, arque in ipfis ïmpreflis, in Ecclefiaconfignatis per Spiritum lanólurn . quod verb lapides prctiofi addancur àprædicatoribus, Sz ab interpretiDUS, docuit Paulus vbi ait : Qui')d ß quis iuperftruat fuper fundamentum hocaurum, argentum, lapides pretiolbs-, ligna, feenum, ftipu-lam,cuiufquc opus manifeftum crit.quo J quidciu fiet nunc : arque Iblùm au rum, amp;nbsp;argentum,«!«; lapides pretioli remanebunt, aliis abigne abfumpns. Plura de lapidibus pretiofis dicent alij.

Et d/todecimporta. In doôfrina Apoftolica lapides diuerlbrum generum pofiti lunt. in portis po-nitur tantum margarita ad omamcntum.quia,vc exiftimo, in Prophetia vna fîmplex narratio, amp;nbsp;pu-ra expofitio rerum requiritur quç euenerunt,vt ante fueruntnuntiatæ . multiplex autem myllcrioru traôfatio,amp;varia explicatio mihi videtur efîèdo-étrinæ Apoftolicæ. vnde Paulus inculcat fe loqui quæ myfterio ante feculafuerunttradita, quamuis mutuas fæpc fibi præbcant operas,amp; Apoftoli Pro-phetica, amp;nbsp;Propbetæ luangelicatraótent. hi more Apoftolico concionctur, illi more Prophetico pro-mittant,amp; minentur. Et quoniam per Prophetiani habetur ingreffus ad interpretationcm «?«: ad my-fteria, fingulæque porta: funtex fingulis margari-tis ; fignificatur hoc tempore præfeiTim per Pro-igt;hetiam nos ingredi oportere in interpretationem cripturarum,quando nouus ftatusmundiadfer-tur nobis per Chriftu m, amp;nbsp;perjxtua pax. nam cap. 54.Ifaiæ margaritæ ponuntur pro vno ftatu perpe-tuo,qui futurus fit in regno Chrifti perpetuæ pacis, hæc eft vna ilia preriofa margarita nunc quæ-renda

tpnda h nobis. ïnplatea ciuit^ttkattrummtttiAum, iane^uam viirum perlucidum. Per plateam locum communcm omnibus, cxiftimo fignari fideles, qui hon habent minifttriüm in Écelcfia.qui fig-nifi-cantur futuri in Chnilo concorporati, imitaturi iplum in rota vita: non iam mores retinentcs Sata-hæ, amp;nbsp;impiorum, quianiè, amp;: toto tempore Papi-ftico fuerunt. vr mores, ita fermones innouabun-lur : vt amp;nbsp;in pk be fiant, amp;nbsp;audiantur feria, amp;nbsp;quae Chnlii funt référant. Etquiainfràdicitur, Sedes Dei amp;nbsp;Agni futura, fignatur amp;nbsp;iuftitia , Sc veritas quæ crit deinceps in iudiciis , dum eiit regnum Clinfti. TerlKctdufn. Leges Dei erunt plante Sç apertæ, clücidato Mofe.

£t templumnon vtdi in ea. Vbique cft Deusïqui aitlerem. cap. 3 3. Ego fum qui cælum amp;nbsp;terram implco. V bique ergo âdorabitur Deus, amp;nbsp;C brik us Ietus,qui complet vniuerfum mundum,inquo Turnus omncs. vnde ait Deus Xfaiæ 66.Cælum eft folium meum, Sc terra Icabellum pedum meorum: quæ cftifta domusquam ædi^jcabitis mihi ? aperie-turquidfignatu fit in toto tabcmaculo. eritquifi. quetemplumDei,vt ait Paulus,quern laudabi-mus,amp; gloriofum prædicabimus fpiritu amp;nbsp;mente; fermone Sc ncxc.

St ciuitas non e^et Sole, neeftte Luna. Non erit vltrà magiftratus Papifticus, non tyrannicus, non leges Papææ, non cultus.

LJam glorta Domint illuminât eam^ lucerna eius eflt^gnus. Vterque magiftratus ecclefiafticus Sc politicus dingctur à Deo patre, Sc à Chrifto le-fu,vtqus vera, quæiufta Sc reóla funt agantur. Sc admi-

adminiftrentur in fuo populo. amhulabuM les qut,ßruataßertittt tn lumine eius. Populusfu-pcrites erit inftitutits, amp;c comparatus, vt intelligat amp;nbsp;agat in regno Dei quæ eruntpopuli Dei. vnde erit mirus confenius inter magiftiatusamp; populum in his quæ agi ab vtriiquc oportebit : erit ftudium, amp;beneuolentiaj amp;c charitas mutua.

re^es terra afferentgloriamßiaminillam. Gio* riaregum nonfoluin Chriftianorum-, fed amp;nbsp;gentium aliarum erit, vt veniant inEccIcfiam qiis defcenderit è cçlo; in qua eruntgloriofi in admi-niftratione regni Chrifti:inglotij rcmancbüt qui fecus facicnt. Et porta eitu non clandenturper dient. Noniani erunttotcuftodiæ, amp;nbsp;pr^fidiaatUreerr-dos hoftes. Nox entm non eritillic.Non crunt tc-nebrç,quçfueruntantcfiliorûEiâu,pugnantium amp;ditjpentium aliéna: non illa fuperbia, non illa auaritia, non alia.

Non intrabit in earn e^uictjuam inejuinatü, t^uod qua execranda funt ^ciat ; mendacia fibi pro-ponat. Qui habet aures audiat.

- Ntßqutfiriptifuntin librovitaagni.Vlinc PCif. Quisrequiefcet in monte fanfto tuo?quiingrc-diturfiuemacula, amp;operaturiuftitiam: qiulo-quiturveritatem in Corde fuo, amp;nbsp;operatur iufti-tiam: qui nó detraxit lingua fua: qui iuratproxi-mo fuo,amp; non decipit.idem habes in Ifaia capitc }}.amp;Pfal.24.

Adminiftratioin Ecclcfiainnouara, amp;inregno Dei conftitutoqualisfutura fitfignificatur. con-cluditur verafutura quçin hociibro nuntiantur.

Ïn Ene Apólypfis monenturomnes, vtîntcreàiu-ftè,ac piè viuantjdumChriftus expcäatur fccun-do,amp; itcrum vcntuius, qui finem apporter malo-rum,ac vitara æternara.nara nihil alitcr,nihil minus eucnict corura quæ dida funt, quam vt dida funta loanne.

£t attenditmihiflttuitfmpttr. Illud nouiflc opor-tct,quod ante in multis locis, amp;nbsp;hïc dicitur, fedé Dci,amp; agni futurum in Ecclefia : iccircó omneni adminiftrationem Ecclefiæ memoratac in fupe-riori capite futuram Dei,ac IcfuChrifti dein-ceps femper candem. Vndc dicitur hïc flumen aquæ viue fplendidü tanquam chryftallii egreP» furumè Cede Dei, amp;agni. quia Spiritum hiurn dabit Dominus cumvirtutemagna .fcientiam amp;nbsp;cognitioncm:dabiturfapientiainadminiftranda Ecclefia, vtvera , amp;nbsp;iuftadecernantur: regnabit tum iuftitia amp;nbsp;veritas femper. vt quæ flatuentur in tegno Dei nulla fint reprehenfionéhabitura. eric tanquam chryllallum hoe fipmcn,quia omniain regno Dei erunt, vtdixi,veraamp;iuftaj amp;nbsp;quæ fta-tuétur non habebü t diflïcultates, amp;■ queftiones in-explicabiles , vt haótenus habuimus. Spiritus fan-dlus inftruet omnes, dabitq^ ftudiu amp;nbsp;facultatem, amp;nbsp;vires, vt quæ fanda amp;nbsp;iuftacognofcenrur,pera-gatur, amp;nbsp;perficiantur. In hac cognitione,amp; opere, ent quoque vita æterna: in quam per eundem Spi— I ritum inducemur. his promiflionibus pleni func Prophetæ, quas quilque in ipfis videre poterit, vt cognofeat tandem eandem eile Apocalypfis Pro-phetiameühis quæ alij Prophet« ante Muentum Domini in carne nuntiariint.

In medio plated ex v traque parte flaminif litnumt în platca,hoc cftjn foro iudiciali.in magillratu politico non proponctur mors, nonerithafta pohta, non infignetyranni, Papæ : fed vifapropoiictur, amp;ChfiAus redcmptor, acialüator. hocCrgoeiit inftitutnm omnium, qui adminirtrabunt regnuin Dei,amp; Eccleûam.vt Chriftus in omnibus dominc-tur,vt quilque Chrifto parcat; vt quifqiie particcps cft reg ni Dei,ac ætcrnæ vitæ. Elit veto in platea af • bot vitæ, amp;nbsp;ex vtraqiie parte fluminus ; quia amp;nbsp;ad-miniftratores ftatus populi Chriftiani id intucbun-tur J vt omncs fubjiciantur Chrirto,amp;Chriftum fe-quantur, eiufque regno fruantuf. non imirabûtilt Âdamum, non Papam, qui ederunt lignum fi turn in medio Paradifi,ac fe Cnriftos feceriit: non alios, qui tyrannidem appetiueruntjedcruntlignn fcien-tiæ boni mali ; voluerunt fe loco Dei elfe, prte-fcriberediuinumcultû , amp;omncm rationem vitas Chriftianç.miniftri iâ verbi,amp; reges adminiftratcs regnûChriftijquæCli riftiluntagcnt ipfi,amp;proponent cademaliis; vtÿtrique fimulobtineant ater-nam vitam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;daodectm. Muncra

Spiritus fanóli; dona, amp;nbsp;facilitates fignatæ in duo-decim lapidibus, de quibusdidum eil ante, He hie in frudious arboris , vim fuam amp;nbsp;opus oilendent in Ecclcfia docendo , interpretando, hortando, dilTcrcndojadminiftrando, contemplando, canta-tem colendo ,amp; alia omnia agendo inquibus elu-ceat opus Spiritus fandi in omni opere, amp;nbsp;in tota vita in fingulis.

Per menfes ßn^ulos redde s frttüttm ßtum. Vbi di-éli funtfrudus duodecim,debemu$ intelligcrege-neratiin

neratim In omnibus frudus debere cxiftcre, qui veniunt in numeru duodecim tribuum. in fingulis autcm menßbus intelligercm ego miniftros Chri-ftiquocunquc tempore adminiltrarint regnum amp;nbsp;Ecclcfiam, debere curare vt fuurn opus appareat, extentque frudus fuæ adminiftrationis. fint mini-ftri tanqua in zodiaco, in cingulo Chrifti, vt quam quoquo tempore cuique ipforum Sol Chriftus in-fluetvirtutem, illamdifFundantomnibus induo-decim panibus ampli cæli,amp; Ecclefiæ totius orbis: Vtamp;qui impertiuntur,amp; illi quibus'eommuni-caturvirtusChriftijferatfrudus vinutis fibi com-municatæ.amp; hie aduertendum eft illud,quod dici-tur lignu afferre frudus-,quia non nili qui manferic in vite, affetet frudus. amp;nbsp;miniftri qui funtcindi Chrifto, videbunt, ne lumbare projiciendum fit in aquam, vt marcefcat, quemadmodum cuenit hoc tempore, vt narrat lercmias cap. 13.

Etfilialtgni adfinitatemgenttum. Non folum prædicabunt,amp; docebunt tunc miniftri Chrifti,exT ponentque verbum Dei pu«c amp;nbsp;fincerè, vtàDeo eft traditum; fed amp;Iuo exemplo,vita cafta^andit fimis moribus plurimum prcwerutpopulis: vtprç-r terdodrinam exempla quoque proponant imita-tionis Chrifti.hæc dida fint ad hiftoriam exponen-dam ; alia dabit Chriftus per alios .illud ramen vide-tur quoque ad hiftoriam pertinere,quôd quæ dida hie funt,amp; forte etiam quæ in fupcriori capite funt expofita, fint quoque imagines Ecclefiæ ruturæin cælis, amp;nbsp;æterni regni, æternæquc vitç, quam ade-pturi fumus incçlis.fed hçc meditari erit temporis Ecclefiæ innouatæ.

£t emnt malutn non erit amplitti. Non Papa,non Cyrannus, non iniuria,nó mendacium; non erunt,-vt infràdicitur, canes, vcnefici, impudici, amp;nbsp;qus fequuntur: fedfcdes Dei,amp; agni erit in ilia fciliccC ciuicate,amp; Ecclcfia.amp; hïc affertut ratio,quare non erit inaledidum vltrk; amp;nbsp;fimul videbimus ièrmo-nem efle non folùm de vita æterna; fed amp;nbsp;de admi-niftratione regni, amp;EcclefiæDei. amp;nbsp;quia deinde fequitur: Etfirui eimßruitnt Uli. Non ferui Dia-* boli, amp;nbsp;Satanæj fed ferui Dei,amp; Icfu Chrifti admi-tnftrabunt Ecclefiatn cius; colcntcius vineain, vo-* luntatemDei ßicientes,amp;anteipfum afferent fuo« frudtus.

£t videbunt fitcient eitu, nomen eitu in fronti-i htu ßiis. Quôd Chriftus futurus fitdeinceps nobiß cum, amp;nondaturus locum vitrà vlli Antichrifto, ac tyranno, vt fàdum eft ante, fàcpè didum eft in Prophetis. Quare nunc dicuntur, miniftri Cluifti Vifuri faciem cius, quia iudiciu durabit dcinceps fempcr jatque Chriftus fe oftedet in puniendo pec-* cata,amp; in rbuendoboeos.deinde cognofeent, ac fenrient fe in Chrifto Dei filios, vt nuquam velinc nifi quæ Dei paj:ris funt,ac lefu Chrifti agerexuiut quidem poflelfuri fint hæreditatc. prçfcntem fern«! per Deum videbuntin eius muncribus magnis, multis, amp;nbsp;perpetuis erga fe.

r. Et nox vltrknonerit. Deinde non erunt illæ te-nebræ quæ fucrunt ante, vt aut ignorent ipfi diui-na myftcria,aut abdueâtur à malis,amp;ignaris. quia non egebunt ftudio illo vehementi in euoluendi* innumeris dodtoribusmec opus habebût monftra-tore, acduce aliquQ fingulari;quiaDorainus fuo. ’ 1 ' quot;G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ “ Spiritu

Spiritu ipfbs illuminabit, vt quç vera funtcogno-fcantjquç iufta agant: quô regnet in fccula fcculo-rum. £1 dtxit mtbi,HAc verbafideliafanty(^ vera. HaAcnus vifiones funt expofitæ ; quæ fequuntuc pertinet ad confirmandam authoritatem libriApo-talypfis. amp;nbsp;quia allata ell tertia, feu poftrema pro-miiho, qnæ f pedlar ad æternam vitam in cælis, ilia confirmatur.vt fadlum eft ante cap. 19. Sc zo. vndc præter verba,quædicunturfidelia,amp; vera, quod omnino præftaturus fit Deus quæ promifit: amp;nbsp;quç dixit Deus,non po (Tunt elTe nili verafintelligédum quoq; eft Pattern, amp;nbsp;Filium, amp;nbsp;Spiritum fandlum promifiirc. Item, quç promillioncs fadlç funt Abra* næ, Sc reliquis patribus :quæ Ecclefiæ Apoftolicæ, quæ nunc in Ecclefiæ innouationc, fidelia, amp;nbsp;vera eflèfutura. Et quia Deus eft qui promittit, non homo, qui mutetur, amp;nbsp;varia condat teftamenta, fed quod in primo teftamento nobis donauit, do-nauit amp;nbsp;in lecundo, donabit iam in tertio. £t mtnui De ta finêlorâ Prop. Et vt cognofeamus quç feripta finit in hoc libro,amp; pttmifia,cire verbaDei, dicitur : Quioftcdit cæteris Prophetis quæ euene-rût.eundera oftcdilfe hçc feruis fuis, quæ oportuit fiericito. Et ecce venta cito. Et intereàpromittit fi-lius Dci fe cito venturû: atq-, beatos pronuntiat,vC didlum eft initio libri, eosquieuftodiunt quæ in hoc libro fcribûtur. Q^ôd iam loannes fcripfcric qnæ oportuit fieri citô, manifeftum eft : quia feri-pfit quæ étant fui temporis, Sc quæ deinceps vlquc ad hoc tempus côfccuta funt.quôd autem dicatur, Ecce venio citlt;),amp; produxerit Chriftus fuû aduen-tumvfque ad hæc tempora, id non debet mouerc a a qucQ«

qucnquam.quiaait Petrus:Vnus dies apiidDeutfl ucut mille anni, amp;nbsp;mille anni ficut vnus dies, de-» inde primum cito vna quadam ratione intelligen-dum eft,vt ftatim fieri caperint quç vidit loanncs» amp;nbsp;fecundum progrelTum temporis nûtiati fint fta* tus qui client futuri in Ecclcfia.cùm deinde fecun-do loco dicitur, Ecce venio cirô ; ita dicitur, quoi Icilicet citiùs venturus cflctChriftuSjquàm homines opi naren tur, qui putarûtinextremo die mun-di iplum tantùm venturqm, ignorantes tripliccm cius aduentum. fiiam impij cognofccrent adelTc nunc Chriftum , qui ipfos iudicet, vt in ftagnum ignis amp;nbsp;fulfuris mergantur, quererentur iam ni-mis citô eum venifle, qui irriferunt haólenuS verba Ioannis, vt ctiam cito Ioannis in prouerbiuitt adduxerint; atquediccrctcum Dçmonibus: Qua-te venifti ante tempus torquere nos?

Et ego loannes, tjut audiui, vidi hlt;ee. Confirmât eadcmamp;fuoteftimonioloannes vera futura quç fcripfit;quôd ilia audierit,amp; viderit fibi ollcn-la, amp;nbsp;nun data ab A nJÇelojVt omninô neceflè fit ilia fore, ac omnia credi oportere.

Etpoflcjttamaudwiffim. Rcpetkur quod didum eft cap. 19. de adoratione Angeli,qui tam faufta amp;nbsp;diuina nuntiarit. vt bis confirmer idc, ne quis poft hac audeat pcrmitrerc, vt adoretur ab hominibus, vtcogebat omnes Papa fe adorare : amp;nbsp;ne quis homines adorer, vt fecerunt Papiftæ,cùm ne maiores quidc Angeli adorari debcant. audiat Papa amp;nbsp;Pa-piftæ:Cecidit Ioânes,vt adoraretad pedes Angeli; amp;nbsp;id prohibctur.tamcn adPapæ pedes procumbi-tur,amp; adoratur: qui eft feruuSjôc vocat fc feruum, (ßeferui

amp; fcruiprohibentur hîcadorari,fêd folus Deus. Quantum ad loanne attinetjCgo quidem exiftimo cumnouilîènon oportereadorare Angelos: non nouilletj debuit nouifle poftquàm primo fuit ab Angelo admonitus.verùm multa Prophetis di-cuntur, oftenduntur; agunt, amp;nbsp;dicunt iplî dum in Spiritu duóli funt,quæ funt præter eorum fenten-tiam, amp;cognitionem.illa verb vident, dicunt, amp;C agunt, vtin illisaliquidnobis fignificetur, amp;nbsp;de-monftretur. vt Ofeæ diAum cd: Accipc vxorem fornicariam: item,vtdiliquot;eret mulieremdile(äam amico. De«w4iior^.Idrepetitumeftvoce magni Angeli. amp;nbsp;verba hæcabomnibusintelliguntur,ôC contràfitàraultis.

JVe obfignanerii verba Prop het ia huiM. Et fi multa fuerunt obfcura in Apocalypfi, tamé quæ in hoe capite,amp;infupcriori diólafunt, fuerunt magna expat te aper ta. quianouerunt omnes fermonenj elle de Ecclefia, amp;nbsp;regno Dei.

TempusentmpropèeiÏ. Nonerunt omniaoblï-gnata, quódvideatur fumnfarerum debuiireefle aperta.quiacitiùs quàmputarent liominesdebuk adeflè aduentus Chrifti iecundus.

Q^iniuriaafficit. Et iïinaliquibus fuitobfcu-ritas, tarnen q^uç hïc dicütur,minimè fueruntob-hgnata-,nonvllisvelaminibus teótajfedclarillimis verbis nuntiata, vt omnes interca debucrint elfe moniti,amp; qui dederunt fe ad onerandum quofque iniuriis infuatyrannide,ad perfruendum turpes voluptates in flagitiis, vt fuit ïludiu,ac vita pluriû:

qui iuftèjcaftcque in fideChrifti fufeepta fibi vi-. uendumftatueruntj Chriftum nuntialïècitiùsfe

vcnturum, qu^m corumfutura effet opinio:atqué lios antequam fufpicarcntur,àfe mercedem picta-tis, amp;nbsp;conftantiæ lufcepturos: illos alu omnia cogitantes pœnas fcelerum Sc iniuriarum daturos.

Ego Jum tt dr agt;i prtneipium eÏT finü ,primM Óquot; tioutffimtu. Piimum dicamiis eum qui fit « Sc tclligi verbum quo creata, effeóta, amp;nbsp;denunriata lint omnia omnibus temporibus: eum qui fitprin-cipium Sc finis,intelligiSpiritü landum,per quem effeóta fint omnia omnibus temporibus in creatu-ris,acverbodenuntiataamp; narrata: eum quifitpri-mus amp;nbsp;nouiflimus, intelligi Patrem^quiperSpiri-tum fanótum inFilio creauerit omnes creaturas, effccerit omnia omnibus temporibus. Vcrùm lt;]uia verbo creata,effc(ffa,amp; nuntiata funt omnia lt;ómnibus temporibus ; atque inFilioeft Pater amp;nbsp;Spiritus fanótusfemper, dieet Filius: Egofum «e, ■óc a‘, principium, Sc finis 5 primus, Sc nouiflimus. Vt quam beatam vitam promittit feruantibuS mandata fua,certi h^fint per ipfum fe illaadeptn-Tos.deindcdicamus,quodpropofitumfuitininà buius librijConcludi bic in fine per hæc tria attri* fcuta, nullum alium futurum iudicem, reóturum orbem,largicurum çternâ vita, quàm eum,in quo funt omnia, creata funt omnia, confiant omnia: qui eft æternus, ante quem nemo fuit, nec poft fc quifquam crit; qui fecit omnia, amp;nbsp;nuntiauit: qui perfccit omnia ao initio vfq; ad finem : cum quo nec Satan, nectyrannus, nec Papa, nec Anticnri-ftus venit comparandus. Capitc primo huiusli-briquædadiula funt de his tribus attributis qus danturFilio, qui fit « amp;nbsp;lt;», principium amp;nbsp;finis, primus

piimxrsamp;nouiflîiTius. hîc veto turn ilia videntur concludi quç in co capice,amp; in toto libro dicun-tue, tuna iila quæ deBercßch, Bara,Eioim poßcx funt initio ptimi capitis Genefis. vt quæ ibide Filio, quæ de Patre, Filio, amp;i SpirituTanAo dixi-, mus.nuncco^nofcamiisin Chrifto.babcamus ia Chii/lo. naiu quod tiibuitur ci qui eft a amp;nbsp;«, vt £tprintipiumamp; finis,vtfitprimusamp; nouiflimus, recognofeimus, Sc habemus in ipfo. Sc Spicitunt fandu.amp;opus Spiritus fandijacotnnia quç pcr-ada funtab initio creatutarii, Sc Ecclefiæ, vique ad finem poftremum carum : recognofeimus, Sc habemus in ipfo Patrcm,amp; opus Pattis, à quo vt omnesomniuratempornm crcati funthomines, itacrcdenijcsfadifuntfilij Dei, ab initio tempo-turn vique ad finem tempotum . cognofeimus ergo hicnos habere Pattern, Fihum, amp;nbsp;Spiritutn fandum,amp; quæ illorû funt in vno Chrifto. quod, quidem vt magis pateat,amp; concludas adhuc quç capite primo Genefis dixiijjus de rotis, aduerta-mus dum quod tribuitur Spiricuifando, vt fit principium. Sc finis opcrum Dei in mundo, amp;nbsp;in Ecclcria,tributum eft Filio j ctiam Spirituiiândo tribui,vt fit « amp;nbsp;«,primus SCinonifllraus. item quoniamin Chrifto omniacrcauic Pater ,acPatri tribuitur crcatio omnium , qui cceauit omnix Pacer,etitquoquc primus omnium,amp;in Chrifto pecficiet opus creationis omnium;ciitquc paritcr Parer« Sc w, principium Sc finis. amp;hæc magis infra patebunt. Dum iam itaattributacommuni-cantur,amp;: mutua fiunt Patri, Filio,amp; Spiritui fan-a 4 do.

IACOB. fiRÖC, éhö, pofTunt quæ de Patrc,Filio,amp; Spiritu fanÀd» deduximus pet tres rotas duAas ex duplicatis tribus literis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hïc afliimi nbsp;nbsp;nbsp;concludi. atque

ex Alphabete Hebræo , Græco, èc Latino ducera eafdem rotas varié, deinde tandem tres rotas in tribus Alphabetis in vnam iridem Ezcchielis cap. primireuocare. quod quidem cuique facereli-cebit: atque omnia quæ diólafuntcapite primo Bibliorum ,conducereamp; concluderc inpoftre-mOjafTumptis fimul his quædiélafuntinante-poftremo, hoc eft,in fuperiori capite. vt tandem nofcamus quaenam habcamus inChrjfto,amp; quii-nam fit Chriftns nofter « amp;nbsp;«, qui nunc nobis loquitur, amp;nbsp;promittitbeatitudinem.Vtveràfa-ciliùs hîc concludantur quæ capite primo Gene-fis propofita funt, amp;nbsp;capite primo huius librij contemplemur ratronem ,fipo(runnis aliquam, quare loannes vius fit attributis il lis tribus, præ-(ertim hoCjEgofum Âamp;agt;;acfæpiùsrepetiuerit. Cùm dixit Chriftus,lt;num apieem non præter-eundum,quin omnia fiant :in apicibus videntur aliqua fignificata,non folùm in litens feparatimj, in coniunólis,atque in ipforum ordine;vt non fine magna ratione videatuihic loannes repeti-uiflCjEgo film « amp;nbsp;ü). Et quamuisnonmihifit certafcienria in hisliteris, tarnen videorinuitari duci hïc à loanne, amp;nbsp;forfitan alibi in contem-plationcm carum,atque eorum quæ in ipfisin aliquibuslocis fignantur. Et quod in certis literis aliquid fignari tïixcrim capi te primo Genefis ,id vidcQrfccifleainhoritatc etiara Patriim. nam di-wus

ÜUS Hieronymus fcripfit de fcis çeru quaedam. Quod veto in toto ordinc literatû aliqua fignen-tur, id certum nobis cfle debet ex aliquibus 1’fal-mis Dauidisun quibus ex ipfa materia quae ia ipfis traólatur,poliümus videri nos polFe con-templari, quidnam ordo ille literarum nobis in-dicet. vt fcilicet quoniam literis verba fiunt, iSc Verbum eft Deiquofaótafuntomniajinordine illo literarum cognofeimus omnium gcncruin formarum fonte manarc à verbo fandto, in quo amp;crcata funt omnia, amp;peraftaomniain omnibus à condito mundo ad fincm mundi vfque.vc praetercam per verbum famftum Dei expofita cire omnia in omnibus facris libris : verbum iàndum locutum femper in Dei feruis ab initio vfque ad fincm Ecclefiæ fan ft æ creatæ amp;nbsp;pcrfeftæ in Dei regno, ac dum hçc cognofeimusin verbo fanfto, cadem dtbemus nouille in Patre ,e quo prodiic Verbum; amp;nbsp;in Spititu fanfto,per quern perficitur » omne Dei verbum,amp;opus.yt verohæccontem-plemur, attendamus in rribus linguisdatura eflb nobis verbum Dei, primum amp;nbsp;maxime Hebræa, Græca, amp;nbsp;Latina, ex quibus extitit inferiptio fu-per caput lefu Chrifti incrucependentis:quod lefusellct Deus, amp;nbsp;homo ; Deinlius,inquo clTct Pater, amp;nbsp;Spiritusfanftus, vnde Hcbraicèfcribc-batur Icfus Nazarenus; qua lingua data eft Lex, amp;nbsp;quæ funtvererisTeftamenti: feribebatur Græ-cè,qua lingua tradita funt quæ pertinent ad no-uum Tertamentum : feribebatur Latine, qua lingua aperiuntur in Ecclefia innouata quæ funt ve-a 5 teris

«cris amp;nbsp;noui Tcftamcnti. vtHebrsa vîdcaturtrî* buta Patri, Græca Filio, Latina Spiritui fanóto. vt quemadmodum Filiusdicitur Âamp;a»,itaPatcr H amp;nbsp;hquot; (naminPiâlmis aliquibusab HadJncx-curritur)ita dcbeaturdici Spiritusfanôtuj hamp;iZ. Alphabeta funt quidem diftinda, vt diftindio trium perfonarum eft in diuinis. fed quia eil vna fentétiain his tribus linguis, vnû Deum Patrem, Filiû,amp; Spiritû fandû intelligimus in vna eflen-tia. ité diftinda,Patris,amp; Filij, amp;nbsp;Spiritus fandit üe tarnen opérante Pâtre,operatur Filius amp;nbsp;Spiri tus fandris-. operate Filio,operaturPater amp;nbsp;Spiritus (àndus:operâteSpiritu fando.opctaturPa ter amp;C Filius.arq; ira cfficiturvt vnû fitopusPatris, Filij, amp;nbsp;Spiritus (àndi. Et hæc quidé quâuis ha-deniis contéplati fimus niultis niodis,nunc eade côtempleinurnon in litctisquibufda, vtfccimuî in Bcrehth,Bara.-noninformislircrarum,vtfecit Abbas loachimus in Decacordo; fed in toto Al-phabeto. prinium Ajphabetûeft Hcbraicû i.K, amp;nbsp;quç fequûturvfq; ad h- Græcù A,B, vfqj ad fl» quæ AIphabera contrario diftinguuntur ordine, ita H(. A.B.vt Hebraicum à dextera produ-catur ad læuam -, contra Græcum à læua ad dexte-tam. Latinum fequatur Græcum. In hac diûribu-tione contemplamur diftindiim opus,amp;con-inndum, amp;nbsp;vnuni Partis, Filij,amp; Spiritus lândi. diftindum quidem,quia linguaHebrçafcriptum eft vêtus Teftamentum, amp;nbsp;opus Partis .arqueita Alphabetum Hebræum perduciturvfqucadad» wentuni Chiifti; amp;ibi fccundùm ccnam ratio.-

tictn finit opus feriptum lingua Hebrsa. fequi-tur opus Filij feriptum lingua Græca. pcrfcólis his qus fuhr opens lingua; Hcbrææ, Sc Grxc«, adeft opus Spiritus fanäi in fccundo aducneu Domini, dum narrat lingua Latina euenra, qu* funtnuntiatarcrumfuturarum s aperit fcriptain Lc^e,amp; Euangclio, amp;nbsp;Prophetis, myfteria repc-tens omnia in duabusfupcrioribuslinguisàluis initiis. Et hæc diftafinc in diftinébstribuslin-guisde diftinólo operePatris,amp; Filij, amp;nbsp;Spiritus ianóli .videamus iam quoniodo fit coniunâum opus Patris,amp; Filij,amp; Spiritus fanfti,dum in con trario otdint Alphabet!Hebræi,amp; Græci, H amp;nbsp;A veniunt in vnu m locum, fe complcóluntur, alter in altcrum ingreditur,amp;vnumfitaliud,fiucv-trunquefitvnum.vt dicat Chriftus: Ego amp;nbsp;Pater vnum fumus t Pater opcratur, amp;nbsp;ego operor: Pater in me opcratur ; Pater in me loquitur. Et hîc magna rationevidctur efie factum, vt contrario ordinc fcribantur literæ F^ebrææ, amp;nbsp;Grxcæ . vt cognofeatur idem Filius cum Patre, Pater cum Filio. vtqui venir filius Dei in medio temporum, fier coniunâioncm H cum A, amp;nbsp;ingrcfluin vnius iterç in aliam,pofitis Alphabetis vno poft aliud, cognofeatur,inquam, in Filio Pater, amp;nbsp;opus Pa-tris in opère Filij. Ac vt extenditur Græcum Al-phabetum d medio vfqucad fincm ,pctcurrcndo à læua ad dexteram, continuatum nouimus opus Filij à tempore fui primi aductus vfqucad fincm temporum.contrd in Alphabeto Hcbræo,dum quod fucrat principium, fit finis ; fit in opère . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patris

Patris recurfus à tempore aduentus Fiîij ad inh tium temporum. Q^iavero amp;nbsp;Aconiungun-tur Alphabeta, currit totum Alphabetum Hc-bra:um in totum Alphabetum Giæcum : amp;nbsp;contra recurrit totum Alphabetum Græcum in totuni Alphabetum Hebræum.vt in omni opéré Filij à primo fuo aduentu vfqucadfincm,curratopus Patris : amp;nbsp;contra in omni opéré Patris ab initio temporum, fueritopus Filij. Et hacrationc Al-phabetum Hcbræum dum vnum ftatum Circun-cifionis compleôtcbatur, per coniûôlionem cum Græco excurrit per omnia tempora baptizatoiû» ïimiliter Alphabetum Græcum dum Baptifmum compleôlitur, ducit quæfuntBaptifmatisab initio operis Patris, perillaquæinHebraica litera-tiira refpondcnt Baptifmati. Hanc iam commen-fiirationem duorum Alphabetorum comprehen dentium quæ funt omnium temporum ab eo-riim initio vfquc ad fincm, commetitur Alphabetum Latinum, quodaflumitamp;fcparatim opus Patris,dum Alphabefum Alphabero metitur: af-iiimit icparatim opus Filij, dum pariter Alphabc-tum Alphabero metitur : comprchenditfimul,ac in vnam menfuram conducitquçfunt Alphabeti Hebræi, amp;nbsp;Græci : fuo opère compledituropus Patris ,amp; Filij Spiritus iandFus ,dum commen-luratur Alphabetum Latinum cum Hcbræo, Sc Crxco: arque ab initio temporum ad fincm tem- , t . porum agit idem Spiritus fandus : atque omnibus temporibus agit Pater amp;nbsp;Frliusper Spiritum làndura. Dum vero tres méfuræ in vnam çquan-

tur, atque in vnam conducuntur, tria Alphabeta in vnum veniunt. vt ex his adfit tibi exemplar di-ftinftionisperfonarum. Sc vnitatis eflentiæ diui-næ : diftimài opcris, Sc mutui opcris Patris, Filij, amp;nbsp;Spiritus fandi. amp;nbsp;qui fit « amp;nbsp;«, fit amp;nbsp;orinci-pium ac finis, primus amp;nbsp;nouiffimus •. qui fit prin-cipiiim amp;nbsp;finis, fit « Sc «, primus amp;nbsp;nouiffimusî qui fit primus amp;nbsp;nouitfimus , fit « Sc ffl,princi-pium amp;nbsp;finis. Hæc tenentes,nouimus nos in Chrifto habere Patrem, amp;nbsp;Filium, amp;nbsp;Spiritum fanäum ; nos potFe in tribus Alphabetisconclu-dere, quæ expofita funt in capite primo Genefis de tribus rotis : duccre illas tres rotas in tria Al-phabeta,amp; tria Alphabeta in tres rotasjpofle con-tludere quae in vniuerfa fcriptura tradita funt omnia ; atque tandem cognolcere, vt dixipaulo ante, quifnam fit Icfus Chiiftus: qui ait nunc nobis perloannem:

HeaticjM fir nant mandat a Ulins. loancsloqui-tur,qui fadus confeius conlÿij Dei, amp;nbsp;return fu-turarum.monct omnes. Sc prædicat beatos illos, flue nuntiat illos bcatitudincm cofccuturos ,qui fcruarint mandata Chrifli,crcdiderint, Sc dilcxc-rint.haec non funt obfcura.apertèprolata funtab Angelo, confirmatadChrifto, inculcata iamd loanne.qui ctia proponit præmia pietaris,amp; pœ-nam flagiriorum, inquiens:

Kt fit potefias. F oris antem canes. Vt fitpotefta# iungendife Chrifto, vtciusæterna; vitæfint participes. Ft per portas intrent in cinitatem. Vidcanr intercà apertam Prophetiam, amp;nbsp;fint fuperftites in magna

gnagnatcmpeftatc orbis : ingrcdiantur in ftatun» Spiritus fanôti, in rcgniim Chriili, in innoiiatam Ecclcüam*, iïntin ilia libcricobtineant promiffio-ficm illam,vt diu viuant iuper tcrram,qua[n Dominus daturas cil nobis j amp;nbsp;alia quæconfecuturi gt;nbsp;gt;nbsp;liint fideles, maximcqueipintualia,amp; ætcrna.

Foresatttemcanes. Hîc defcribuntur Papift.'C ranguinarij, amp;nbsp;coruiu imitatores, qui redierunt ad vonütû, vt ait Petrus, amp;faôlifuntdenuô im-piæ genres, ac etiam détériorés quàmfuerantan-tequàm cognofcerent Chriftum . vcnefici fae-runtjvcncno necantes homines, atquc in dodhi-nisdzmonioruminuoluentes, Sc pcrdcntcspo-fiulum Chrifiianum. impudici fucrunt prohibi-comatrimonio feinomni gcncrc turpiuni libi-dinum côtaminantes; fucrüthomicidæcombu-lt;édo pios viros: ftuductût idololatriç,vt ipfi ado-rarcntur adorantes alios diuites,in dignitatc con ïritutos, potentes dapidcs deinde, ligna,figna, imagines omnium generum: adamarunttrau- ÿ dare, dccipcrc, menJacio obtinere quicq^uid con-eupiuiflent. foris dicuntur expelli, vt intelligantur Tapiftæ illi quihzccgcrunt, ôc qui illos imitati fiinr, cxpellendi iam ab Ecclefia, amp;nbsp;regno Chrifti.

£go Jefns nüfi zA^ngelnm meum. Ego exillimo poftquàm adta fuerunt, amp;nbsp;feripta, qux hadenus didb.funt,amp;ipfum Chrifium poft opus fui Angeli ©ftendiflèie,amp;confirmaftè fuapræfentia, amp;nbsp;uio i ttre, fe mififle Angelum fuum, qui iUaoftenderct.

£go ßsm radix,iff genus Daaid. Pollicetur hic ic jirzlhtgrum omnia quae üftçnfa funt : ac ic ventu-turn.

ram, qui omnia pevficiat. quia ipfe eft radix,hoc eft filius Dei, (cmen è quo Adamus,amp; omnes creden-tes creati amp;nbsp;geniti funt. de qua re ditäü eft cap. i. Matth, ipfe eft genus Dauid, ad quern pertinet re-gnum mundi : in quo regnabimus ÔC nos perueni turi in co ad vitam æternam.

Stella Iplendida, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft lux illa,dequx

didumert. Sit lux; Scdequadixitloannes; In ipio vita erat, amp;nbsp;vita crat lux hominum. de haclucc,amp; ftclla iplendidadidij cftibi:nuncverôillam,quan-ta fit, videbimus, dum venerit afferre nouum fta-tum mundi totu lucis, amotis tenebris fex dierum, ac 1‘uccedctc Sabbathifmo, in quo lux tantum erit foio Chrifto rege regum regnäte cumDeo patrc,amp; in nobis dominate, exiftimo Chriftû vocare fe hie ftj;ilam,quod hçc Propbetia Apocalypfis eflet nunc apcrienda, quando videmus initia illuftriaaduen.» tus Chhfti toto tempore perturbationum Gallicarum ,præfertim ortaftellanoua anno ijyi.dum cædes fiebant Euangelicorü in Gallia.dicicur Sple-dida, quod in toto orbe audiftir,quidnä agat Cliri-ftus verbo, amp;nbsp;armis, dum fecundo adeft, dum rex regii iam adcrit.cui miniftrabuntquicunque erunt reges in terris: primas omnes in omnibus rebus ci dcferent.dicitur Maturina,quod diem incipiat nobis afferre falutis, fie libertatis ; extrahcrc nos c vi, amp;nbsp;tenebricoib ftatu Papiftico.

Etßgt;iritus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicunt, Kent. Hie videtur

extitincchorus,vt folet fierialiquandoinviftoni-bus: vt Deus, fine Chriftus ic oftendat, loquatur, amp;nbsp;agat, amp;nbsp;det feruis liiis Spiritum fuum. qui Spi-tus in ipfis nolccns quas funt Dei, pro ipfis refpon-deat.

dear, amp;nbsp;agatcum ipfis quæ funt feclindum opera, 4amp; verba Dei. atque ita ipfi reijwndeant, amp;nbsp;agant aliquid.amp; iccircodicitur:Spiritus,amp; iponfa diciit. Sdque fir, quando res eft aliqqa,quç maxime ad to-tum publicum ftatum pertinet. vt hic fit, dum agi- lt;nbsp;turdcChriftoventuro, amp;nbsp;iudicaturo miindum, innouaturóque Ecclcfiam,allaturo nouum ftatutn jnundi beatum, amp;nbsp;regnum Deiconftitutum. ^i-ritus ergo dicit, qui eft iuncftus fpiritui noftro, nue edam Angeli, amp;nbsp;chorus Angclicus, amp;nbsp;fponfa Ec-clcfia,vcluti in choro diccntes,fiue cancntcs,amp; ea-dem reipondcntcsclament, Vsnt. Siue per hæc ge-fta coram Ioannecognofcamusnuntiata,quç nunc fiunt: atque Spiritum in Prophetis, feu Spinruin Dei in piis viris fecundùm illud: Spiritus interce-dit pro nobis; dicerc Chrifto, Veni, vt libérés nos lt;b Andchnfto. Sgt;c ita finguli,amp; vniuerfi loquantur de aducntu Domini fingulis horis ; promifliones aduertant in Prophetis : illasfirmas rctineant: ac cerddeillisiamfaóti magno cum gaudio dicant, Veni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;genres hic mi

hi videntur fignari poft Chriftianos annuentes ad-efleDominum, quod amp;nbsp;ipfæcùm audierintprçdi-carioncm Chriftianorum, amp;nbsp;Ecclefiae.quod Chri-ftus adfc venerit, dicant credentes, Veni : vt fiant genres quoquc Iponfa. Er fimul filij Ecclefiæ, qui Suotidie naicctur omnibus fcculis audientes pr.r-icarionem patrum,credentcs omncs deinceps di-cant,Vcni. verba quæfcquuntur indicant has fen-tcntias. quia dicitur:

Et efHtßtit. Qui cupit beatam vitam, cupiat ip-futn Chj^tum : qui cupitipfura. Chriftum, ipfum acci-

toxipît. amp;nbsp;ipfc dat fc gratis, dat in (é vîtam çtemani 6c beatam gratis, non pretio, vtdoeuit Papa, Pcla-gius,amp; Pharifæus.nam dumdicitur.Q^ui cupir;in-tclligitur voxprædicationis, quæoftcndit beatam vitam in Chrifto,amp; inuitat omnes, vtdicant Vcni: Vt credant, amp;nbsp;accipiant gratis.

Si auû appofieru. quot;Vniuerfus tnûdus non facicr, quin næc vt nuntiata font,non agantur. qui præter verbû Dei aget,peribit: qui ei non parebir, peribit; non obtincbit quç donabûtur in innouata Ecclcfia.

*Dicitejui tefi. Côtcftorvos,inquitloanncs,hoc futurum; atque iterum contcftor. Spiritus fandus inIoäneteftaturPatrem,amp; Filium, quç dida font, futura vcra. in rc maxima folet fieri huiuiccmodi comprobatio,repctendo,amp; tcftando, quod verum foturum fit.vtillud Pauli: Quemadmodum antè diximus,amp; nunc iterum dico. Si quis vobis Euan-gelizauerit præter id quod accepiftis, anathema nt.poflunt amp;nbsp;ilia verba,Dicit qui teftimonium pernibet iftorum, tribui Chrifto. vtpoftquam te-itatus eft ipfe loannes, dicat k Chriltum ipfom id dicere, amp;nbsp;confirmare.

Ecceveniocito. Quocunq-, modo interpretatus fucris, omnia font vera. amp;nbsp;ira varie folet alluderc Prophetia , vt multa oftédat, quæ inter fe non diC-crepct. Illu d autc eft hîc vno modo intelligcdum, quodChriftus pollicetur fe venturum : amp;iterum fit chorus, vt Cnriftus dicat, Etiam venio cito, venir enim citiùs quàm opinati fint homines. Dum diciturez/we«, exifbmo chorum Angelorum ex- Z auditum à loanne, qui clamarit, Amen : amp;nbsp;con-£rmauic omnino Chriltum cito venturum. Ioan«

ucrn vcrà fimiliter refpondidf ad verba ChrilUt amp;nbsp;dixiïTe: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domineleßi. In hoc capirc

tcrdidumeftdcaduentu Chiifti.adiicrtendum trgo-ctir, an trinus aducntiisfignificctur. Ter di-äum^eft de malis punicndis,acdcpnspiz:Tiio afHciendis. crgotrium ftatuum homines fubituii funt indicium Chrifti. Si quæ funt alia myftcria, videbuntalijininnouata Ecclefia. Qi^antumad hiftoriam attinct, illud videtnr aduertendum, quöd qui erat, amp;nbsp;eft, petitur vt veniat, ille quem multismodisdiximusfignatumin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qid

eft ante omnia ,in quo faeftafunt omnia, petitur vt veniat, concludat quae locutus eft infànûis fcripturis;perficiat,amp;compleat quæ cœpit, SiC ftcit : in fc complédaturEccIcfiam totam, amp;nbsp;in fe beatam faciat; quam c fe eduxit, procrcauit, Auxit. Domjne lefu dicitur.qui ita cœpirdici capite fccundü Gen.in lehoua Eloim,cùm figni-ficabaturredempturus nosa morte.

Dum tempus eft meftis, amp;nbsp;in aream inuehun-tur quas pro fcquifque collegitfegetes, Matt.i}. dum tempus cftiudicij,vt per ignemprobetur cuiufqueopus, amp;nbsp;materia quæ comportatut ad «dificandam ædem Domini,i.Cor. 5. dum tempus eft vt oblationes offerantur coram Taberna-culo,non autem alibi, Lcuit. ij. cgo quidem vocatus ad opus collegi in agro poft meftoies, crui c tcrra,adduxi oblationcm ad aream , ad in-

^icium, ad tabcrnaculum Dotnini. Erit iam Anquot; gclorumDei fcccrncre tnticutnd paleis, amp;nbsp;zizania,lî quæincrit : obtinentiutn muncra Spiritus, examinarc pretiofum , Si permanens : EcclcAa Chrifti, iiuiicare quæcruntfecundùmrationcnx diuini cultus,amp; fidei Catholics.Eritveto meum, cùm vt minimus è populo locutus fim, expeda-rciudicium maiorum, amp;nbsp;Eeelefix vers Catholics : nec quicquam per me veile cflèfirmum,5c conftitutum , nec in hoc libro,nccinomnibu« aliis. Ecclefiaergo coadahæcexaminer,de hi» décernât amp;nbsp;ftatuat.ac tu,Chriil;clefu,qux tua fuut, fufcipc} quæ mca, rejice.

Pag. 31, lia.?, pro oui, lege que. 43,2,often(fi,eftea(nt, ao. nec.ne. 8l,a6.utero,altcium, 92,1.dele elle. 110,19.1»quot; 6nitu,i»finiu. 120,3. dele quôd. 121,32. .PiimiiRi, ,ptiin!uiw ti6,3o.alii,alix. i33J.delele. pi.^i.feminejemini. t88,3lt;» eenafceniui.renafcetemui. 2lô,22.vmaet£iI»,Tniueifus. 232» 22.Fiopbetas; Piophetas appetunt. 316, ai.ptogcedMatiiptegl^ «lieflttf. 3i7tU,4«tiduUaiB),Aatitlgt;DÛiauB.