Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell
Huybert van Buchell (1513-1599)
Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:
http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:
• de rug van het boek
• de kopsnede
• de frontsnede
• de staartsnede
• het achterplat
This book is part of the Van Buchell Collection
Huybert van Buchell (1513-1599)
More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:
• the spine
• the head edge
• the fore edge
• the bottom edge
• the back board
tnlm^^ui mtntmwit nbsp;nbsp;nbsp;^aro inrattottff nOr. mrcrbitnruiotmitau araii^itsnmtoùrrr öifui ûhi imuioumc rffpf«s.4itti nianou rrbibtritwn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,„ crp'^c:‘quot;mmmf’ftowif toip«$îhîi.îtèii Moux.^ lanmmidmmr mffruoomffhi (ra^u)(O.^t (urnufinnrtmiotô itnUfS.ffiïumiunr imiIn.K^öïiiwünfr ^rosöituOtmmiius nonunfiiöuiwimir ötmnmra0m)(iRn puntwuctt^mmOdf HitmWlninpnotuir ' Otwït ontnui in ttQrgpj mnrtDinuürrotiBSiUts tftmn m ttnipttr opjatno islprisminanii ma tr tmpusonuuAnttnaltr to mmtuir âtnbus erfa çittstmttsufitfn'prau I qm tnAtWtuaniurimr non ff biöirnufifaitgiu nftn mmrindnfrrrf^ uiK».(^i1a«fafron. iIl’iîDmc^Woîi |
putrzaraouiuQipcrr pifnt4irqtumaiWu mrme:iTi^nut(rip ûttitTfrtoirffmùK Aon finirnianöiim itmuirpitetnfman nauitnmoifrnKuoi triu)r.4^uttnmwu mrinutr{ïutâiutta mrtrmfb amtotts inaiifn off’ çpiiif» oiftnîf BO (r I BO fitmimBofMoer nd., pilumi iwntf misïrf Zj olitnirq'oänntir xAunimnoffpiflo ,)pinu${min(murff QiuûWoMnaotmt nmbuntfbaffftonâ nwprrdnm.pfnoo |
^ISYCHII PRESET
T B R I H I E R O S O L Y M O R V M, IN LBVI« TICVM LIBRI SEPTEM,
ÏNTENIES, OPTIME LECTOR, I NT R RP RE TA T 10« ncm iftam Ifychij fie temperatam, ut quum uulgatæ aedirioni Hierony* mianac omnia conueniant,idcnrideni tarnen L x X. teftimonijs utatur, ut tralanones utraicp inter fe commixtac (id quod non fuit,nifî do* diflîmi fîmul 6C diligentiffîmi interpretis ) planius faciant gt;nbsp;quod alterutra confequi nullo pacflo poterat* Frue* te ergo hoc noftro muncrc recens à fin» erutOjfîCVale»
s.
• .'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t*’.
-ocr page 12- -ocr page 13-^oORNATISSIMO VL
RO DOMINO MATHIAE A SARAECASTRO, OFFICIALI TREVERENSI, IOAN*
NES S I C H A R D V S, S.
VM tui'ftic excribendjs,c2ouerohicexcudendislibrfs, pro (è uterc^ noftrû ftrenue opera nauat,ornatifiîme uir^ neCcio an nos gratia,no dico iam dïgna (êd ulla (èquatur, Ad me tpuis hoc paru attinet,qui hoc mi hi duco lucru ui giliarum mearu abunde magnum, fi aliqua modo parte noftri (êculi hominibus profuerou'd tarnen quod ingenq dotibus.quæ (cio quàm mihi fint exiguæ, haudqua^ fump(êrim,fed quum nihil nÔ tento.nc quidê rei familiari (àtis confulens,ut à fîtu, quo erant occu pari (bcdiflîme,optimi quicp autorcs aflèrantur,ut fi'nt uel pofteris.poftca* quàm de r|s,qui nunc uiuunt,propemod5 defperatû eft,animi erga hoc (êcu lum bene aHedi teftes. Qjiod equidem non poflùm non incredibili amore profequi.præfèrtimquûeiufmodinuncpaffim uideâ exoririingénia, quæ fi ueteribus illis, quibus iure quodâ præiudicfj fumma tribüimus,pergas cô ferreu'n omnibus paria,in nÔnullis etiâ ftiperiora facile iudicabis. Quam taa men lau dem ut diutius tueri poflîmus,dubium faciunt quorundam mores, qui uetercm rurfus,amp; quam necdfi (ätis dedidicimus,malunt accerfere bar bar iem, quàm ad earn nos frugem peruenire,ad quam tot præclari noftræ tempeftatis uiri cohortantur.atque ueluti claflîco quodam animant « De fu cisenim nönullis,utarleui{fimo ueTbo,quiddicam / qui in hoc toto,utfic dixcrim, peclore incumbunt,ut literarum dignitatem apud uulgu non mo do né eleuent.fed 8d eas penitus conentur è manibus extorquere,ne fit, opi nor,quo ueluti Indice amp;nbsp;eoru infantia amp;nbsp;flagitia deprehedamus.Hi quam* uis me mihi coftantem.poterant tarnen à fententia,qua per omnia ftatui ue terum.atque adeo ætate obfolctorum caufam fufcipere,depellerc:Eocp ma gis.quod hæcqui fibi uindicant apud plcbem.ad quamuidemus,nefcio quanto noftrobono,relabi iam fummamrerum omnium.inmaximofint precio:ut his non acquieuifie,nihil fit propemodum aliud.quàm in fe ueluti examina promilcuæ plebis concitafle. Poterant,inquam,iftis nos moribus uel inuitos ab infiituto noftro depdlere,nifi magis fpedandum nobis iudi« carcmus,quid de nobis effent fenluri,qui tum forte funt futuri,ubi fetalis ilia reru omniû permixtio re(êderit:ut fit hæc uel uftica caufà cur noffri nos in» cœpti pœnitere minime debeat » Ingratifunt nunc plurimi.ne dicâ aperte iniqui.quid turn pofica C erunt fortaflè nec ita multo poft, qui (è accepiffe fa teantur à te bencficium,idcp eiufmodi quod cum ipfa etiâ immortalitate cô* fcrri cupiant;eo^ nomine deraortui tui animam non ftcus funt amplexuri, « X
-ocr page 14-io: SICHARDI ad matt, a SARACASTRO EPISTOLA» atque cius ohm Romani noflri,qui unus cunâando reftitueratrem. Intes rim aiitem.quodunum maxime licet,bonis nos noflris domi plaudentes gaudeamus. etiam fine riualibus,fi quidem ita uifum fiierit, nbsp;nbsp;hoc fe quiic^
noftrum folidiorem putet ab ipià pofteritate initurum gratiam, quo plura extent à nobis erga hoc feculum monimeta: quibus fi nihil aliud,hoc ialtem aflequamur,ut bene uoluifle pofteris uideamun Ea in re quid tu præftes ui deo, unus enim quum tu fis omniû quos nouerim in omni ueterum icripto eruendo longe diligêtiflîmus.dignus uifus es cuius aufpicio isyChivs hic nofter,quem nunc primumètenebris proferimus,in manus hominû ueniat ; in quo emendando quàm fit à me fudatum.malo tute ipiè tecum co gites,quàm ut à me arrogantius dicatur» Primû enim difficile fuit.propter didionis genus quoddam iniùetum, atque affedatius, ita iè gererc,ut ora« tionis filum.aliquanto à cômuni dicendi confuetudine abhorrens, cuftodi res genuin5,amp; Icdu nihilo minus exhiberes dignû.Deinde propter exem plaria.quorûunûnobis l a VRis s A, uetus quidem illud,fed portentoic corrupts iuppeditauit* Alteru beneficio clariffimi uiri Vuerinhcri Vuolfi» vnov»»««*»’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bibliotheca Argentoratenfi nadi iumus, tam arrofum.tam mutilû,
utplanenonfueritnobisufiiifuturum,nifiquædam iârfiflèmus ex codicc Laurifiàno» In utrocp aût nô minus fuit nobis negoci] in corrigêda icripto ris inicitia,quàm in autore ipfo expoliêdo : præter^ enim quod uideas fua (criptoribus diuerfitatê.eamqp non minoré ipfis autorum ingenrjs, quædâ eilendes tam anxiecorrupta.ut nonnifi ftudio deprauata uideripoffint: Dumuidelicetproièquiicp peculiaremquandamduduû literarum ratio* nem excogitat,amp; compendrjs infelidbus ftudens.aut præpoftere uenufta tem aliquam aucupans,icriem uerborû,quæ eft eius inicitia,aut coniundit, aut diuortijs quibuidâ temere interiècat:hoc agens, ut quantumlibet dodi: cogantur tarnen interfiftere,dum uidelicet fuis orationem interuallis dige* runt.Deliychioueroipio hæcauiîmueliuratus affîrmare,nihil iammul* tis annis prodijiîè.etiâ eorû qui rei Theologicæ principes fint, cui nÔ polà fit iure fuo conferri,tum ^pter incredibilem huius rei,quam tradat,cogni tionem.Séingenifj acumen.tû quod Veteris inftrumenti teftimonia,quod uel iolum mihi qualibet laude uidetur dignû.ex euangelrjs ita tradat.ut nul lus alius accômodatius,aut gratia maiore. Præter ea uero,quæ nunc donaa mus publico.in Ezechielem prophetam commentatus eft.quemad*
modum ipfede icprofitetur,amp;^ in EpiAolamad Hcbræos, cuius teftimonfis iubinde D»Thomas utitur : quæ fi omnia extas rcnt,nefcio an nÔ fuerit ille laturus præ omnibus,quos
hodie in numero Theologorum eflè uidemns, primas. Vale Bafileæ, Anno
d. X X VI i7
menie Maruo»
-ocr page 15-
î*ISYCHII tlBRORVM SEPTEM IN leviticvm index. Aaron,ÔC fifq eius lucernam accendunc» Aaron pro feipfo ore£,quomodo intelli's gaturjx.A Aaroni dicuntur humi'Iiora. 6 9. c Aaronem cum filqs fuis coniungû ^o,d Aaronem ingredi fanduarium. 9 4. d Aaroni litera tanquam inferiori crédita eft,69.C Aaronis filq qui dicantur. 2 8. B Abotninationes immundæ.x 5, c Abominationem fugere» 105,3 Abrahatn hofpitalitatis exemplum eft, 151,c Abraham obferuationum fabbatorum princeps,no.A Abraham pater gentium, 15, d Abflincndum nonfemper àuino, B Abftinere ab omni fanguine, 41, a, ÔC 105,6 Accedendû ad fanda cum metu. 151, A Accedere ad nullû mortuû quid, 12 7. C Accepta ueftra. 110, d Accipitres manfuefcunt,6 o, c Accipitres potentes funt,6 o, c Aceufantes ferias.67, d Adami tranfgreffîo deriuauit in quaîdâ animalia immunditiam, 57,0 Adaperire uuluam.i 7 7, D Adeps per fe offertur deo. 16, a Adeps belluinam hominû partem figni* cat,io,A Adipem fupra ligna ponere,io,A Adipe utamur ad multos ufus, 40,0 Adipem diuidi à iecore, 9, d Adipem non comedere, 40,0 Adiedionis uerbum,ii6, c Ad lus pertinere facerdotum, 176,0 |
Adoptiô ex uocationc,! 41. A Ad pofleffîonem priftinâ reuert/, Aduena /Vgyptf 118. C Aduenaequi, b, 108» D»111, A«âf 158.A Aduenæ humaniter tradandi,i 18, A Aduenâ LXX. profelytû ædunt, ibid, b Adulterium,cum ferua habuifferem no putabatur cômiftumjiy.A AduIteriS quoddam myfticu eft, 12 o, o Adul teri ludæi, 12 o. d Adulterium intelligibile fênfîbiU peius, 120,d Adulterium quare morte puniendum ♦ 120,c Adulterium in libera defponfata tant3 fit,n5,A Aegyptus tenebræ, uel obfcuritas inter pretatur.ii8.c Aegyptum fugere. 1 o 5, A Aegyptus quid fignificet in feriptura, 65,6 Aegyptus contenebratio interpréta* tur.65,B,ô6156,8 ^^gyP*^“s præfens mundus.i56,B Aegyptius homo in E faia qui, 15 5 • ® mttôaoq quidicatur,i8,A Aeftus concupiieentias fignifîcat,95, C Aetas uegetior intra annum uicefîmum ÔC fexagefimum,i72, A Aetatum diftindio in Matthæo, 116, b Affînitatis SC cognatiôis gradus, 105,0 Afflidiones quare fubmittantur,85. A Affligereemptuminlabore, 162. a A gentibus fumus feparatijfi melius côa uerfemur, 125,0 Ager lex rede intelligitur,! 5 o, A Ager pofleflionis, 17 8, n Ager,feriptura eft, 17 5. D Agrum ferere, 15 o, A Agrum locationum poffîdcrc,i77, A Agrum uario femine ferere^ ii 4. c Agnum S)é agnam immolare,8o, o Agnum anniculum immolare,Ibidem Agni immolatio,memoria eft Chrifti, 158.D Agnum anniculûofferunt fœminæpoft dies purificationis«^ 7, b |
« 3
-ocr page 16-
I N Agnum pœnftcntcs immolant, id eftbe ni'gnitatem.8x,B Agnos ofFerre.159. D Agni ôi hœdi unius generis funt.i 8, a Albacicatrix tranfgrefliolegis. 76.B Albor fubobfcurus ignorantia eft legis. 76,B Albugooculorum.ixp* A Alexander Aerarius ille in Paulo, adul* ter erat. IX I, A Aliena docentes puniuntur intelligibilt igne.55.B Aliena docentes,adultérantes fcriptu . ras,re(ftercpclluntur.54..c Alienis peccatis cÓmunicare, 40,8 Alienigenas nos facimus uoluntate, 151.D Alienigenæ,g à lege dei abhorret. 131,0 Allegortjs utendu efte, docet ipfe Chri^ ftus.5.A Allegoriæ quando neccnàriæ.3. A A loge qui fint in Paulo ad Ephe, 9 7, D Altäre holocaufti corpus Chrifti, 4 8, D Altäre holocauftomatum ubi, i o. D Altäre afeendere, 81. C Altäre ad Aquilonem. n, A Altäre carnem Chrifti ftgnifi'eat. 9, A Alfare corpus domini figniflcat.xi, B AIteradiesfabbati,i59,B Alterna onera portare, 15 4. d, Altiora quaerens quàm fit fas feire ab ho mine,excidit à ueritate.5X, D Amicorum bonis gaudendum, perinde utnoftris.il 4, A Amodo quid fit, Matthaei xxvi.xi. A Anagoge neceftariain facris x.d Anagoge ludæis incognita fuit. 141,0 Anathemate àquorundâamicitijs pro« hibemur.i78.C Anathematifmus.i78.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Angelus in Exodo filium dei figurât. 16^.A Animamhominis percutitdocés impie tatem aliquam.i 48. D Anima nonnunquam hominem fignifi'a cat.ix.A.amp;S 89. D Anima nonnunquam Gentilem fignifi-cat. IX, C |
DEX. Anima lepra laboratdeclinans aduofii« ptatcs.7X.B Anima pro animalihomine.i 4 8. D Anima omnis homtnis,dei eft fponfa 5^ ecclefia.ixS. A Anima nobis tanquam unigenita filia, 117.C Anima Chrifti Iuda:os abominabitur, lôç.A Annuæ memoriae mortuorum. 111. c Animal nullu natura immundum. 62, d' Animalia maximam fortitudinem in un;» guibus habent.58. A Animalia quædam uirtutum fymbola» 100. c Animalia immunda quæfint.ô^. c Animalis homo in Paulo quis. 9. D Animalis homo gsaccipidebeat. 41.x Annicula omnia perfediora, 8 o. d Annus quintus.i 16, c Annus quartus.iió.B Annus remifti'onis en't tempore futuri iudictj.i5i.D Annorum numero prudentia intelligi* tur.i72.B Apcl les Alexandrinus in Paulo. 161. a Apoftolifacerdotium à Chriftofortiti* loo.D Apoftoli circuncifi erant. 15 7. C Apoftolifecundumlegem filiorS Ilraël uiuebant. 157. C Apoftolipanesdodrinædicunt. 48. c Apoftolorumdodrina,quodad clarita* tatem attinet.præferenda eft prophe;« ticæ.48.C Apoftoli ante pentccoftcsdiemnon do cuerunt.5o,c.5i.A Apoftolorû dodrinae qua in re différant à dodrinis Chrifti. 45. C Apoftolorum difeipulis tantueftquan;» turn ipfis apoftolis permiiTum.i 57.B Apoftoli maiora fi'gna fecerunt quàm Chriftus.il 4. A Apoftolis in fuperiori locoftdentibus, quid uoluerit Lucasjdum dicit appa* ruiflelinguas igneas.52, d Aqua quamobremnon polIuitur.65,D Aquadiluere ueftimenta.72,*A Aquam |
I N Aquam Rindere Riper aliqucm.6 4» c Aquila deumahquâdo fignifi'cat. 6o.d Aquilarum genera ftigienda. 60, a. Aquilæ rapaces fignificanuó o, a. AquiIo4i»A Arborum pulchri frudus qui.i 4 4« A Arbor Sabech.xS» D ArcaNoëexIignis Cedrinis.79* C Aries figuram Chrifti gerit.z 8» D Ariesducatumpræbetouibus, 47.B Aries inuirgulto Sabech,figuram Chri ftiferebat,i57.A Aries antiftites ccclefi'a: fignifïcat, 9 6 » A Aries in uepribus» ^lt;ÿ,A Aries dux ouiû,ChriftS fi'gnificat. Arietem ofFerrc» 2 8. D Arietum facrificium,i4oM Armum ofFerr.e,4i» d Afinus gentium conuerfationem figni* fiicat4 58^ B Afpedus obfcurior, dubia peccati Rifpi cioeft,72»A Afpedus mentem quæ delinqaitjRgnifi cat.7n D Aufpicia quæ intelligenda fi'nt. n 6^ d Aftiterunt reges terrae, quid intellexerit Dauid pfalmo (ecundo,23. A Atrium tabernaculiecclefia 55.a Attenuari fratremquid fit. 15 8, A Auaritia idololatriæ eft fpecies, 16 x, C A uefpere u Rg ad uefperum. 14 x ♦ A Aues rapaces, 60, B Aues,iuftiores fignifi'cant, 41, A Aues ofFerunt qui contemplatiuam uit2 agunt.ii,B Aues quadrupèdes abominabiles, 61. A Aues immundæ,uitia quaedam hominS fignificant,6o,A Auem capcre in uenatu. i o 4, a AuiS oblatio pfedioribus couenit, 11, B AvyatTA«. óp.D.SC 71, A Auguriaab auibus noîahabent,ii6, D AuguriaquæJbidem Augurium idololatriæipecies, 91, d Aurem amputatamefre.i54,B Aures ungere. 4 8. A Azymus dotftrina pura,i$, d Azymipanes,38»B |
D B X, Abylonicæ captiuitatis finis, 7 x. c Baptifma imaginé gerit paftionis Chrifti. 46.D Baptifmus impatiens eft circuncifion« 107.A Baptifmusparuulorum,35.c,8(^90, A Baptifmus nullus fecundus, 8 o. b Baptifmus ôf pœnitentia inter fe confines.55.6 Baptifmus ôtf pœnitentia,anni funtrc-mifli'onis.i76,A Baptifmus hominem renouât. 95. C Baptifmi perfedio, 81, A Barbae præfegmina ApoIIini confecra-bant.ii6,D Barba difcemiculu eft fexus. 8 o. b Barbam rädere, 117. b Barnabas, 180. A Beatudinis futurae quidâ in hac uita gu* ftumcapiunt.i4x,c Bella Oriunt ex concupifcentqs. 164. A Benedidio è cœlo proferatur.S3, a Benedidio patris,eft filius.ijj. c Benedidioné non tarn prestoten' quam oésChriftiani donare pollunt. 35.2 Beftiæagri.i5o.c Beftiaeagri funt dæmones. 167,3 Bis feparareàtabernaculo, 7X, C BIafphemiæ,56,c Blafphemiae ab omnibus uindicandae funt, 149. c Blafphemia quæ fit â uolente, nunquam remittetur.i48,A Bfafphemus extra caftra expellitur. 147*d Blafphemant qui gradus in diuinitatc exquirunt,i47.D Blafphemum elfe ex iuduftria,eft dicere contra fpiritg fandû,i 4 8, A Blafphemi, qui altius quædam myfteria rimantur,55,c Bos operatorem iuftitiæ, SC iegis fignîff cat,5,A,7.B,ô(r 16. c Bos SC ouis ludæorS funt munera. 6. d Boues SC oues hominem defiîgnant, qui ab alqs trahit,ad bene uel male agen dum,6.D Brachium de/. 41. D |
INDEX.
Brachium uirtutumôperadonem fi'gnia ficat.55.D Brachium dextrum,uir£utis eft adio. 4.x, A Brachium dominijfilius eft.ioi, b Bruchus.ói.c Buccenæ.34.. A Byftus tcrram ftgnificat. 4 5, A C P^eci foie ofFenduntur.^ó. b Cæciqui.ixg.c Cæci ÔC furdi inobedientcs dicuntur» 112.D Cacco ofFendicuIum ponere.112. C Cæcum non offerri a I can. 155. d Cæcum prouehere quid fit, 12 5. C Ccenæ dominicæ celebratio in node. i55.D.amp;f 157.B Caluafter detcrior eft caluo, 7 6. D Caluus pro fimplici accipitur.7 6. c Calumniai mendacrj fpecies. 111. d Calumnia ÔC uis inter fe confines, 112, B Cameleon.62, D Camelus fuperbiæ fymbolum. 5 8. B gt;nbsp;Camelos comedunt tumentes faftu, 58.B Camelus,pharifæorum fuperbiam fi'gni ficaf.58.D Camelus ludaicæ conuerfationis fym* boIum.58.B Candelabrum in tabernaculo, 14 5. C Candorem humiliorem efle reliqua car^ ne,7i.D Canisaduomitum.,27. A.amp;f 58. D Caniftrum confummationis, 4 8. B Cantio pueroruminEuägelqs, fpiritus plena.68.B Canus qui uere debeat accipi, 118, A Caper emiftarius quare. 97. b Capillos non concutere.n7, B Capillos defluere,76, c Capillos capitis noftri dinumeratos, quomodointelIigatur.7i.B CapilIusnigerludumfi'gnificat.76.A Capfill pro cogitationibus. 11 y, b Capræoblatio pro peccato fi'ebat. 25. B Capram immolansjiumbum non poteft offèrre.i8gt;c |
Capras occidiaduerfus Aquilone. io.d Capras, uel hccdos, quos defignauerit Chriftus apud Matthæum. 10, C Captum à befttis. j o 4. C. 4 o. d Caput facerdotis ungere, 46. c Caputnondifcooperire.i27.B Caput ôd barbain rädere, 12 5. a Caput hoftiæ. 8.C Caput pro mente fumitur. 26,0 Caput prædicationis euangelicae eftre^ furredio mortuorum.nS. C Ca pit is nomen in facris quale, 7 $, C Caro tua funt,quid fit, 10 6. d Caro Chrifti multa nomina fortitacft» 20.c Caro uiua.75, A Caro Chrifti cibo fuitapta poftpaflio^ nem.i4.B.6C34.A • Carnem cumcapiteincendere,2i.D Carnis interitus qualis intelligatur in Paulo ad Corinth, 85. c Carnes pro uirtutibus accipiutur. 59. D Carnes cum panibus comedere, 4 9. c Carnes mane Hcliæfuntà coruis delà* tæ,quid fi'gnificct.49.D KaçTTM/xa quid fit. 8. C Caftitas fandiftcatiôïs eft mater. 122, B Caftitas non femper habet locum. 144. A Caftra ecclefiam fi'gnifi'cant.i 4 7. c -Caftra ingredi, quæ intelligantur 80,D Cauda amputata.i54.B Cedere è polfeffione, 154. B Cedrus non putrefcit,7 9» Centeharius numerus. 16 4, B Centum drachmæ. 171. D Centum drachmædecuplatæ.i7î, d Cerinthus autor fabulæ de anno millena rio.59.D Chananæi,85.D Charadrius.6o,c X(/xajoç quid fi'gnificet.25.B ChirogrylIus.58,C.59.A Chriftus omnium pater eft, i?x« B Chriftus noftra propiciatio.X2. C Chriftus quæ uoJuitnos gerere, ipfe in* choauic,48, d Chriftus |
I
-ocr page 19-
1 N ChriHns non c(l/mu(litiæ damnandus, quando parem mercedem operarijs • omnibus dat.iôi^A C h rifi-us ecdîæ uerus maritus eft-.ixi. A Cbriftus feftos dies facro eloquio cele^ brabat.67»D Chriftus caput noftrumefle quomodo intelIigatur.ii^.A Cbriftus omnium uirtutum eft exem » plar,i73.D Cbrifti baptifma quoto anno, 17 5. D Cbriftus iuftis eft exemplum uitæ. 18, A C bnftus primitiæ confperfionis.i33,A Cbriftus ianua eft ad uitâæternâ, 43« c Cbriftus extra portam paflùs.ix, a Cbt iftus diuites uere facit, n i. A Cbriftus Icgê impleuit,ô(^ deinde Euan^ gcbumdocuit.i39.D Cbriftus redæuitæ exempIar.i23.D Cbriftus in lordane lotus j aquas omnes bencdixit,43.D Cbriftus fecundum carnem ex filqs Ifta* el fuit. 95, D. Cbriftus in co quod peccatoribus cons delcendit, fandus ïamcn permanet, 127,C Cbriftus exfîlrjseft Aaron.4Z,A Cbriftus noftra falus. 96. a Cbriftus uetuitdifcipulos prædi'carean te aduentum fpiritus. 5 o. A. B Cbriftus oui comparatur, 4 5. D Cbriftus pauper dicitur propter nos, 140.D Cbriftus à nobis quæ funt poflîbilia exts git.i5X.c Cbriftus omnia in omnibus operator, 140,3 Cbriftus fandimoniæ fuitjSCpacis pers ftudiofusubilt;ß.i4o, B Cbriftus perfedae iapientiæ eft caput, 3X.D Cbriftus eccicfiæ caput eft. 5X. D Cbriftus mortem j quam nos debeba * mus5cxoluit.io5.c Cbriftus primitiæ eorum, quibus muns dus eft crucifixus • 9 7. b Cbriftus arics eft noftri facrifi'ctj.x 9, C Cbriftus ÔC ungitjô^ un2itur.46, a |
D E X, Cbriftus mediator inter deum,amp;r bomb ncm.ixo. D Cbriftus dux eft perfcde uiuêtiû. 47, b Cbriftus î tabernaculo babitauit.i 4 5. a Cbriftus adueniens, myfteria quædam expofuit.iii.c Cbriftus digitus dei didus.xo.c Cbriftus in dilcdiôe fraterna eftimitan dus.114. A Cbriftus facerdosj facrificium j ôi^ altare dicitur.xi.B Cbrifti praedicatio nitttur refurredione mortuorum.i4i,B Cbrifti deitatê amp;humanitatem paflam aftcrit Ifychius. 3 4, a Cbrifti imitatio eftîcaciffîmaad diluen* dapeccat3.X7. A Cbrifti prajcepta à terra nos euehunt. 13X.C Cbrifti tunica, 4 9. A Cbrifti,Apoftolorum dogmata intet fe optime conueniunt. 45. C Cbrifti facrificium ignouit omnia peccü ta nobis.115 D Cbrifti mulfa funt nomina. 94. A Cbrifti caput,diuinitas. 46,6 Chrffti humam'tas munda.'79*C Cbrifti bumanitas uiua,7 9, C Cbrifti opera ab ingratis etiam laudâda funt. Il 6. B Cbrifti refurredio quando fada. 152.8 Cbrifto tota uita offerenda. 143. A Cbrifto cur multa nomina fint indita, Xo.C Cbriftus terrenum hominem adfixic cruci.44.A Chriftum ad cœlom refpicercjquid uc* lit. 53. A Chriftum refurrexiftê quidftt.5i. A Chriftiani amp;nbsp;ipfa peccata, SC peccato-rum omnium occaftones defugiant, 44.D Chriftiani à Chriftodicimur.45. A Chriftiani curinterfefratrcs.ix7.A Chriftianis alacriter cum Dauide eft cet tandum.i34,c Chytropodes dcftruStur,ß morticinum tndderic.64,A |
IND Chytfopodcs clibam* appellatur, 65. d Cibus animah'um non prohibetur, fed imitatio.óo.D Cibus malarum adionum communie a tioeft.ój. c Cibus pro falute nonung capitur« 35»^ Cibi nos non immudos laciunt gt;nbsp;fed nos cibos.ó^.B Cicatrix uuIneris.T 4, D Cicatrix G'gnificationis peccatum efir» 71.A Circuitus a kan's, 9, A Circuncido imaginem gefii'trefurredis onis mortuorum. 6 6, b CinerisIocus.xz.A Citra.i59,A Ciuitates dicunturprophetæ.i67»c Ciuitates muratæquareprophetis con* fcrantur,i67,D Ciuitates fine murojgentium dicuntur» l$ó.D Claudus uiam dei conampens intelligi - tur.iiS.c Clibanus immundus, 65, d ClibanusuterS Mariae fignificat, C» 37*D Clibanus quid fi'gnificet, 6 5, d Clibanus unus,i68,A Co'ceinum tortum. 79,0 Cogitationes malae uere poll uunt homi nem. 40»» Cognati qui dicantur, n 9, D Cognationum iura belluinum eftmifee re.ixx.D Coire cum menftruata. 91, B Collum obedientiam fignificat, 4» a Collum abrumpere quid fit,11, c Collum retorquere,x6,D Collyrida confperfa oleo, 48,0 Collyndæ.38, c Columbam que interpretemunj. A Columbamofrerre,n,B.0(f 89. b Comaminrotundam fpeciemtonderc» 116,D Comamnutrire quid,116. d Comedere oftiuminatrio tabernaculi. 53»A Comedere in loco fandoqd fit, 146,0 |
Comedere uetcra ueterum. 16 4, D Comedere de morticinisjeft patrocinar j fceleribus,64. G C omedere fuper m ontes. 117. A Comedere anno feptimo, 155, c Comedunt immunda animaliaquiimi* tantur.58. C Computare apud femetipfum.161, c Conciliabula quidefRciant.ii5,C Cocifio qualis præcipiatur à Mofe, 9, c Concordantia ueteris teftamenticum nouo.ii4,c Concupifeentiarum domicilium eft in epate. 3 6, D Concupifeentia, peccati mater eft, 106. D.lXl.C Condemnare noftrum non eftj aut quid quifcß poifit iudicare.i 58.B Confiteri in confpedu domini.x 5, D Confentire peccantibus idem eft quod peccare,ixo.A Confradum ÔC contritum quid,i5o. a Cofanguinei per carnem Chrifti, 161. a Confecrare domino, 17 $♦ D ConiugiumquaIe.io7.B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Confpedus rerû creatarujUobis iapienj tiam admirabilem creatoris commet] dit. 6 5. D Confumi à terra hoftili,i6 9. d Confummatio duplex ed omnium re* rum.i5o.D Confummatus manibus.xo. b Cotaminatur fanduariG, quado ftigmo fus aliqs in facerdotiu afeifeit, ix 9, C Contêplâtiû uita per aues declarat, 6 o, a Contemplatiuæ uitæ delcriptio. 11. C Contradus quidam emptionû ÔC uendf tionum conftant fine pecunia. 15X. b CotraduQ ÔC uenditionu leges quo fint côfilio feriptæ legûlatoribus, 15 5, C C ontriftari fratrem, 15 x, b Contribulem affligunt, qui onera gra« uia imponunt, 15 x. D Concifiones facere in carne, i x ƒ, B Conuerti adidola.iio. b Conuiuâseuangelicosde fepibus con* uocari,i5i.B Conuocareiynagogam,45, C Conif |
! N Coftuocarc ad fanuS tabernaculû 45. C Coram domino offerre.5Z»C,amp; 51*0 Coram domino, 8. D Coram domino lætarÉ 14 4. D Coram domino non offerimus, quando noftræ uoluntacis aliquid admifce » mus. 51, B Cornua altaris.i o o. B Cornua altaris quatuor uirtutes (tgnifû cant.li.A Cornua altaris,crux Chrifti. x 4. a Corpus Chrifti doctrinale uerbû à Pau* 10.87-B Corpus Chrifti fumerc, eft fumcre me* moriam paflionfs eius.i 4. B Corpus Chrifti non accedêdum eft fine acri iudicio noftrûm, 16 5. a Corpus non auerfandum tanquam créa turadiaboli.xó. o Corpus Chrifti myfticeßcipimus.54. A Corpus pro toto nonnunquam homi * ne.Sç.D Corpus noftrû locus fanClus eft. 14 7. A Corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti i altari. 105. c Corpus SC fanguis Chriftiucrus, ijX. B Corpus Chrifti ecclefia eft. 4 8. A Corpus quidam caufa peccati accufant. 19» B Corporis ufus. 6 5. D CorreCtio plagam præcedft.i67, c Corruere fuper fratres. »69.0 Corui afFeCluum expertes.ôo.B Cotyla eadem quæ fextarius. 81. A Cras de facrificio comedere, 11 o. d Crasdare ucne.i46.A Craftinum quid fit.3 9. B Craticula refurreCtionem fignifîcat. 57.D Craticula mortis Chrifti myfteriu.i 4, c Crocodilus.óx.D Crura excelfiora habcntia-,munda.6i. b Crux Chrifti uera eft remifîîo. 15 7, a Cultcrfacrifici) Iinguaeft.68. A Cupiditatibus facile renûciant, qui mutl do utuntur pro hofpitio, 14 x, b Cycnus.ôo.c Cydaris capttis. 4 4. d C ydaris fapientiam déclarât. 95.fi |
D B X. Cydarim non auferre â cap ftc. 54. d D Alilæ fa Au erga Samfonê.i 5 9. A Decem cameli in Genefi. 5 8. B Decem gradus cognationis funtpofiti, lo6,B Décima menfis.i 41. C Décima fanAa.i 7 9. C Décima.Chrifti carné fignifîcat. X7, D Decimacunde diAæ.X7. D Décimas quarc nominatim omnium rex rumaddat.i79.C Dccimas fruAuû terræ redimere.i 7 9. A Decimus dies perfeAionis eft. 151. n Dedi eis præccpta non bona,quomodo intelligaturin Ezechiele. 76 ,c Dell Ai nomine bifariam utuntur, qui fa eras hiftorias confcribunt.x 9. b DeliAum quale dicatur peccatum.56. b DeliAum in feripturis pro grandi pecca to.t5X,D DeliAum nonnunquam pro intelIeAo pcccato accipitur. x 9. C DeliAum fenfus alicuius corrigendo « quid obferuandum fit. X 9. A DeliAum non quodlibet peccatum fî* gnificat.2 6, A DehnquésuóIötateimmGduselt,85. Ö Delinquentes cauendifunt.65. a Denarius numerus perfcAus.x7. d Dentes pro uerbis accipiuntur. 14 9. A Dentes laAe candidiores quales fint. 149.A Defccndere quid fignifi'cct. 5 x. d Deferta facere fanAuaria.i 6 9. a Deferta terra quæ hoftibus uacat. 97, d DefertumfanAafuntfanAorum. 97.C De torrente bibere,quidfitinDauide. 144.C Deus auget bona noftra per fe parua. 164.0 Deus negat quædam fi'bi pfacete^quat ta men præceperat ante. 5. A Deus potentiHimus omnium eft. 115.8 Deus autor mali illius eft, quod ad ædifil cationem pertinet.85. A Deus indurat.19. C Deus in omnibus Ioquutus.i7lt;’lt; C ft i |
Deus tn Igné apparuit Moyfi. 9 4* C Dens eadem fæpealijs ueibis præceptf. Dco indigna quo quifeÿ animo di'cat, plun'mn intereft.76.A Dco loquente duplex eft fîdelis audî » tus,tefteDauide.69» C Deo quædifplicet -, pen'nde funt aefi no fintoblata.5.A Deumaliquo migrare quomodo intclK gendutn.97. C Deumfedoremexornatu mfîdfcogno fcimus,57.B Diabolus igni alîîmilafur. 9 4. C Diaboli cogitationcs iufti nô ignorant. 109. A Dianæ facrificia. 91. C Die tertio nihil rclinquere quod corne* datur,quid fit. 11 o. D Dies celeber rim us quare, 14 o. B Didrachma.i7i,c Didrachmædimidium.Ibidcm Differentia nominum differentes adio* nesfignifîcat.94.c Difficile nonnunquam pro impoflibili accipitur.ig.B Digitus del quomodo accipiaturin feri pluris.20. c Digitum infanguincm intingerc. 20. C Diligentes deum femper læti, 6 o. D Dionyfq feffa, 91. C Difcenda funt ea maxime,quorum co* gnitio à dco fit expedanda.6 9. b Difcipulatus multi tempon's. 16 o. D Dis quibufdam litatum eft humanis ho ftqs.9i.c Difperdi aliquem depopulo,eft exulem fieri. 103. a Difpergam uos in gcntes.16 9. B Diffi'dere quædam uidentur inter fe pri* mo afpertu in libris legis.5 9. a Diuinæ letffionis commoda. Sô.B.Ô^ 109.C Diuinationesidololatriæ partes. 91.0 Diuinitas ab humanitäre non eft fepa* randa,54, d Diuifîones nullæ funt in Chrifto» 47.B |
Diuitiæ quales intclligantur in Paulo ad Corinthios.i 58.D Docftorcs niundi amp;ƒ immundi funt, pro* utdofuerint.6 4.B Dotftrina inchoate debet à facrificio Chrifti.52.c Dotftrinâ Thcologiæ,facrificiû fi miïae ß ne fermento ub icÿ fignificat. 5 6. A Dotftrinarum fundamentum eft Chri* ftus. 86,c Dodrinam bonam facerdotes doceant, 17^.A Dogmata mala unà cum autoribus erjei enda.85.B Dominum ad Moyfen Ioqui,6 6, A Dominus nofter non inhumanus, aut fc rus eft.127. D Domini qui docent appcilantur. 18 o, A Domefticæ ccclcfiæ in Paulo. 8 4. A Domus dei nos fumus. 52. A Domus in urbibus qualcs. 157, B Domus facerdotis qua:, 56. a. b Domus leuitarum femper pofte redimi. Ï57.A Domus in uilla funt Gentium, 156,0 Domus noftra: ecclefiaefunt,85.B Dornum intra muros uendere. 155. D Dona,fpontanea funt facrificia. 5 9. A Dona oportet efte uoluntaria. 8. c Donum fenfusmorbi ,ecciefia: datum, Synagogae negatum fuit. 83. C Dormire in domo leprofa. 8 5. b Dormire,in feripturis pro quou 12, D Dormire cum menftruata immüditiana facit. 91. A Dormirecum noucrca fua.121. B Dormire cum menftruata,quemadmo* dum intclligatur. 122. B Dormitio pro morte accipitur,propter refurredionem coi porum. 16 4, B Drachma. 2 7. D Duæ decimæ fimila:. 13 8. d Duo arietes immaculati.159. d Duo panes primitiarum.13 9. c Duo paftèrcs.7 9. C Duorum annorum uacatio. 155- B Duos hircos offerte, 96. c Duos hircos ad fortem mittere» 96,0 |
E Adem funt nonnunquam uarte inlt; terpretâda, ne uidçatur elfe con trariai'nterfe.155. D Ecclefia omnium eft mater. 132 B Ecclefta nô exligno Si lapidibus. 84»® Eccleftæ columnæ antiftites. 8 4» b Ecclefiac parietes miniftn'. 84*2 Eccleftæ ueftesquædâ funtlaneæj quæ dam uero Imeæ. 7 8, A Ecclefta uni lier fall's eftcœleftis Hierufa Iem.80. c Ecclefta,frequentJ'a angelorum pn'miti« uorum.5i.c Ecclefta in quo congregetur. 52. C Educereex Aegypto.156. B Egeftas eua ngelici uerbi. 16 5. D Egodominus. 106.c. 107. D.iio.C* t23.D.i28.A.i65.A.ôôi7O‘-D Ego dominus,bis dicitur. 105,8 Ego dominus,cur toties répétât. 1 o 6. B Egredi»5o.B ' Ephimenfura trium modiorum. 27. C Ephi trinitatê ftgnifi'cat.27. c. Sgt;i 53.D Eledio,fpontaneaeftoblatio.i33.B Elcemofynamfacere exrapinis.65,C Elcemoiynæ ex bene partis fiant. ' ^55'^ Eleuatio manuum orationem fi'gnifîcat. 55'A Elifaplian,fpecula deimeiinterprétât. 54‘B Eloquentia Theologiæ atilis, 92. B Emiflarius caper,diabolus- 96. c ’fi35-icra7Aa.88.C Epifeopiofeitantes radunt caput. . 125.B Epifeopum irreprehenftbifem eire,quo modo intelligatur. 4 5. b Epifeoporum munus.56.B iTTifl i/Mo. apud Græcos, 17, A Epomis.4q..D Eredum incedere.iô 5. B Eru(ftare,in Dauide. 58. A Euangelium frater eft prophetiæ.54, C Euaginabo poft uos gladium, quomo* do intelligatur. 16 9. a Euangelium,Chrifti baft's eft.ij, d |
Euâgeliû,panis eft ftdelis animæ. 159. C Euangelica tranfgreffio.74. C Euangelium teftimonium dicimus. 9 4« A Euangelium confonans eftiegi. 114. G E uâgel iû ab Aegypto nos aflerit, 118 - D Euangelicum palcha Si legale. 155. C Euangeltj uindicatio. 16 7. c Euomere quid ftt.123. B Eutychianus diaconus.i. A Ex aduerfo ambulare deo.i6 7, c Excelfa ad defertum perducere. 168. p Excommunicatio quaIis,Slt;^ unde, 53. d Exilireàterra.ôi.B Éxta manibus offerte. 41. C Extinguere lucernam quid ft't. 14 6, b Extrema manuum Si pedum ungerc. 48. A Exuere ueftimenta, ôif induere alia, 32-.Ä F Acies dominiquæ.io.D Faciès propiciatortj, diuinitasChri fti.95.D Faciem uideredei. 93. D Fallaciæ crimen quantum.5O. C Familiarifas nôomnispro côiugioeft. 10 7. B Farina procuangelio fumitur.12. d Felices funt, qui fanam mentern in fano corpôrefuntfortiti.i65.D Feminalia caftitatem ftgnificant. 95. B Feram capere in uenatione. 1 o 4. a Feriarumpræceptà.i56.c Fermentouacet qui uolet pafeha celea brare.137. C Fermentum fecfilaris eftdo(ftrina,i5. Fermentum aliéna do(ftrina.i5.B Ferrea fartago apud Ezechielem. 14.8 Feftinarequidfit.i7.A Fefti dies animo, non corpore celebran di,67.D Feftiuitatum leges neceffè eft fpiritu ob feruare.i43.C Fides data ad menfuram cuilibet. 81. A Fidelium profana tio quæ fit. 12 8. a F iguræ à ueritate quid interfint. 13 7. a Figuras deferimus,ubi in manus inci « |
5
-ocr page 24-
IND dft.quod eft GguratG lam ante, 155. C Filia facerdotis non nubat qutbuslibet. 152.A Fih'am facerdotis fieri uiduam, uel repu diatam.Ibfdem. Fill) peccatis parentum non fuccedunt, lo.C Filij patrui Aarom's qui dicantur, ƒ 4, C Fili) alieni in Dauide quf.151. c Fili) Ifraël pro omni populo accipiun* tur.Só.D Filij pro uirtutibus acdpiuntur.iix. D Fili) Ifrael omnes fuinus.57, d Filij Aaron imponuntmanus. 46. D Filij Aaron quare immolent. 8.0 Filij Aaron, qui uitæ genere fublimio« res funt cæteris. 41. d Filij faccrdotum qui. 71.b Filius perditionis in Paulo. i $ $. B Filius imago eft patris, 1 o5. B Filius Aegyptij, 147. C FimbriamChrifti tangere, cfZ.K Fimus hominum peccata iignificat, XI. D Finiscircumfpicienduseft.137. d Foemelfæotftogefimo die formantur in utcro.óó.D Fœminarum facrifîcia plcbeis funt man data.X4.C Fœminæ æftimatio. 17 x, b Fctminæ nônunquam uiriles. Ibidem. Fœrnineum genus dupliciter muldatu eft,66.D Fœminca perfona.91. a. Fœnum, ftipulæ,quidinPauIo fignifîa cent. 9, c Folium pro Icgis litcra fumitur. 16 9. c Fontes aquarum,magiftros intellcxit. 6 4. A Fofis elfe qui dicantur in Paulo. 65. C Formiculofiin i,xx.quiintelligantur. Fornicatio difceflio eft a. deo,cui fumus defponfi.iox.D Fortitude pro perfedione nônunquam ufurpatur.4i,C Fuga in hyeme qualis defignet in Mat* thæogt;cap.quarcodecimo.x$. C |
B X. Fuga in fabbato qualis defignet in Mat thæo.25.C Fugere nullo perfequente.166. b F ugere ad urbes. 16 7. c Furtum quale intelligendum myfticff. ÏII.D Fluere lac mel) futurum feculum dic( tur.ix5.c Fluere quid.i 25. C Fluxum fanguinis quæin Euâgelijspa ticbatur.9X.A Fluxus fanguinis idololatriam fignifî* cat. 91. A Fluxum feminis pati. 86, c Fluxus feminis exinfirmitate. 90. B Fratnbus nonlicetnosabuti.i59.A Fratrem noftrum intelligimus confide« 1cm.154.B Fratres quos nominctPauIus ad Corin thios.i54.D Fratrem redimere. 160. D Fratrû iniquitates conregendæ. 104,8 Frigus tcntationcs fignificat. 9 5, C Frudus corporis noftri. 165,0 Fruduumdiüerfitas.i5X. o Fruges quid fignificent. 17 9. B Fruftra fementem fererc quid fit, 16 6, A Fundamentum legalium uerborum* 31.A Alatæexgentibuserant, 107, A Gaudium uerum unde confier,ex Petro. 14 4.0 Generationes,mutationes actatum fignt ficant.pag.18. D Gentes pollutædamiones funt.108, C Gentes pofltdent terram, quomodo in« telligendum.85.D Genres inimici funt Iudaforum.16 9,a Gentes quæincircuitufunt.i6o.A Gentium ecclefia fterilis. 156,0 Gentium terram Chrifius in haereditat? accipit.io5. o Gibbofi qui intelligantur.i x 8, D Gomor menfura. 11 o. B Gladius fpiritus, eft uerbum dei» 167.c Gloria domini fpiritus eft» 51» D Gloriam |
'I N Glon'am alienamfibi uindicarcjad uim pertinet.iiXfC GIonfi'can.54.B Glonfîcari hlium hominis quid,7 9* C Gratia dci omnia in nobis opérât, 58,0 H Abitaculanoftra459.c Habitare in tabernaculis iufli funt ludaîi,i44,D Habitatio noftra eft in fatnro feculo, 136,0 Hærefis circa paffîonem Chrifti. 21. C Hcbdomada hebdomadarum,151, D Heliæ uefperi corui panes afFerebant. 49.D Herodius.ôo.c Hieronymi eft æditio ueteris teftamen« ti,qua uulgo utimur.x 4., A, 112, A Hierofolymæornatus in Ezech,defcrilt; bitur.5.A Hierufalê euerfa docet no efle obferuan da quædam antea ludæis præcepta* 102,B Hierufalem cœledis, 4 9, C Hierufalemleæna uocatur.5, A Hierufalem murata. 15 6, a Hifton'æetiâ adallegon'as nonunquam ducuntur,5,A, Hodie fi uocem, ô^ca’n Dauide,déclara tur,39,B Hodie quid fignificet, 56, d Hodie pro praefenti feculo. 5 9, D Hodie comedere de facrificio, 11 o, d Holocauftifacrificiû cuiufmodi, Holocauftum quid fignificet.,7. A Holocauftum ex capra etiâ poteft fieri, 10.c Holocauftomata non offerunt,nifiuafl cuicriminibus.157, D Holocaufta offerût,qui omnino fe Chr fto deuoucnt,7. A Holocauftû ueru eft pfecftio uitæ, 135, B Homo exterior,terra,16 7, a Homoduplexin nobis,44, a Homo uerus amp;nbsp;internus nonnunquam ab exteriori præfocatur, 4 4. a Homo generaliter omnis,qui imaginé deigerit,7o,C |
D E X, ■ Homo peccafor ita eft homo,ut aduîtcri num numifma eft numifma, 7 o. d Homo nonnunquam iumentt nomine fignificatur,6, d Hominum focietas ecclefia det eft, ôé fponfa.i28,A Homo præparatus emittit hircû, 1 o 1, b Homines quo patfto uere fîamus. 109,0 Homo homini peccata non remittit, 24,8 Homo homo, bis quare,i o 5, d Honor fomes fuperbiæ. 7 8, d Hos anna puerorum, 6 8 ♦ C •Hoftia gratiarum a(ftionis,i35» D Hoftia immaculata quæ,7. b Humanitas Chriftt fola palTa eft, 9 7,a Humerale.44,c Humiliari fratrem apud nos quid, 159,8 Humilitas quædam inutilis,65, a Humilitatis commendatio,i42. A Hyacinthus retortus humanitatêChrû ftifignificat.45,D Hyemstriftitiæ tempus fignificat, 25,8 Hypocrifis maxima animi immunditia, 40,A Hypodytis,44,B Hyilbpus quid ßgm'fi'cet»7 9, C I IAcob caligatio qualis,i28, c Ibis.6o,c Idiotae iumenti nomine fignificantur, 150,c Idola no tantum ea, quæ animalium for mis quidam coluerunt, 11 o. B Idola prohibentur,i6 2, C Idololatria tarn corpori, quàm animae peftilens,io8,c Idololatria à dæmonibus inuenta, 91, A Idololatriae crimen etiam confentientiä« busobeft,ii9, b Idolorum duplex eft cultus, 16 2, C Idolorum feruitus grauifiime prohibw tUS,91,B • Idolis feruire fornicatio eft, 1 o 2, d Iecur,côcupifcentiar3 eft fedes, 16, d leiuniumnoneft praeceptom inter alia«' 172,D Ignis alienus, 93. B |
IND îgne comb un qufd fît. î 21 ♦ c Igru's pro fpin'tu fanclo.i 46, a ïgnem non ftnereextingui',51, c ïgni traduntur reliquiae dominicaccœ* nae, 4 9 • B Igni tradimusquæfuntnobis mefîbilia, 5 O* A Ignis duplex ecclefîæ, 55, d Ignis quails infeliigatur in Luc » quG di=« cinignem ucni mittere.izi, c Ignis inextinguibilis 9,6 Ignis pro pall ione accipitur.i4» D Ignorantiam facit mendacq amor. 2 9. d Ignoranter delinquens ueniam reperit. 85.D Ignorantiapeccare.xj. C Ignorantia infanabilis per teftampifeiu inteIligitur.59,D Iliorum pinguedinem immolare. 56. n Imago dei,noftrae naturae eft mundacio, 66.D Immunda quæ ftnt.i 5. B Iminûditiæanimæ,funtpeccata, 150. D Immundus ufcç ad uefperam.po.A Immundifia nonomnis polluit. 2 5. d Immudifadi fumus ex maledido. (gt;7 A. Impetiginis morbus fornicatori conuea nit.ixp.A Impetigo,i34.A Impietas animæmors eft. 12 7, B Incantatores blandi funt deceptores, 124.A Incendere lucerna quidicantur. 146.3 In Chrifto quædam non funt anxie per^ quirenda.94.A Incola.loS.D In cofpedu filiorû difperdi ^d fit.i 22. a. In cofpedu domini, eft facere quid hoc modo que dominus praefcribit.3 4. d Indigenae.i45,A Indodi nonnunquam admonentes,non funt defpiciendi. 6 8. B Inducere in terram Chanaan. 1Ç 9» c Infantes etiam opus habent baptifmo« 90.A Inflati quidamineccIefijs.6o.B Ingrediinfanda fandorum (emdlicCM bat facerdoti in anno. 1 o, d |
E X. Ingredi domum leprofam. 85* B Ingredi.5o.B Ingredi fuper pcdus.6 4. d Iniquitas contra ecclefiam magis repre* henditur.S^.c Iniquitate nihil obfcurius,7i. D Iniquitatibus omnis fit locus quandói deo receditur.iJ7. c In nobis uere eft qd’in anima eft. 128. C Innotuit.prodeclarauit.ji. C Innotefccrcj pro notum facere. 5 i.B Inquilinus.i58, A Inquilinus facerdotis.iji. C In fanduario quid agendum. 95. D Inter, quid fignificet.i 7 o, D Inteftina amp;nbsp;fimum comburere.2i. D Ioannis apoftolatus. 15 7. C lofephus allegat in bello ludaico.i^S.C Iræ memoria in renibus.i 7» b Ira quædam eft falutaris.i 7, B Ira nonnunquä pro zelo fumitur.i 7. B Irafci deum quid fit. 17. b IrafciminiSC nolite peccare, quomodo in Dauide intelligendum fit, 17, B Ifaac uidit arietem in uepribus haereo« tem.28.D Ifaac caligatio,128. C Ifraël fidelem populum fîgnifîcat.155, A Ifraëlitæ ueri. 15 6. A Ifraelitidem nefas eft coniungi Aegy* ptio.i47.C Iterantur identide à legislatore quae funt praecipua.il 9, A lubilcus ex feptem hebdomadis. 72. C lubilei obferuatio.i 50. D ludæ traditio comparatur capto à be* ftia,2 5.c ludas nodu cum ludxisegitdeproditi oneChrifti,i57.B ludæi in Pentecoftes obferuatione er* rant.i59.B ludæi nec Jitcræ legis, nee fpiritui obtê^ perant.i58,A ludæi primi fufeeperunt facras literas J 116.A ludæi præcepra dei ex uentris bono in* terpretabantur. 16 5. b ludæi inquilini funt. 16 o. A ludael |
1 N Juditt hicernam fub modio abfcondenc» 16o. A ludæi fuam iudinam cupiunc conftitue^ re,i6o, B ludæi tributary Romanorum.95» d ludaei mente pauperes, 171. C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ludæiex duplici tranfgreifione præcc* ptorum, dupkcem eciam pœnam per tulerunt.iôS.D ludæi præter decê praecepta nihil habet fal urare,quo gloriën tun 16 7. d ludæi plurima à Romanis pertulerunt* i68»C ludæi ruminantia comedunt. 5 g. b ludæi lac prætulerunt cibo folido. 114.A ludæi libidinofi.iin d ludæi amp;nbsp;pagani,quia arietem offerte n5 poffiintjnon faluabuntur.z 9, C ludæorS terra hoftilis eft. 17 o. C ludæorum quædam erât propria præce pta,quædam cum Gentibus comrau nia. 75. A ludæorû fandificatio fynagoga. 1 z6. C ludæorum morbi quales fuerint. 16 5. D ludæis funtpræcipuæ quædam leges la« tæde tuenda caftitate. 90. c ludæis licebac multas uxores ducere» 106.A ludæis exdodrinis non profîcientes fi« milesfunt.i76.C Indicés immites nônunquâ fint, ubi res animaduerfionem poftulat,exemplo Chhfti.n5.B Iudicia.i7o.D Indicia dei qui contemnant.i6 5. B Indicia dei cuftodirc.155. A Iudicior5exêplQ.pdit5 à Mofe.i 47. D Indicia cuftodire gt;nbsp;eft legibus obtempe« rare. 1x5, A ludicio non debent contendere Chriftia ni. 10 3. D ludiciorum idem fit tenor erga omnes* îi5»c lumenta immûda homines dicuntur bel luinis fenfibus præditi. 4 o. b lumenta inter fe diuerfi generis non mi fceri,ii4,A.ô^ii5.D |
D E X, lumenta populäres homines fîgnificSt, Il 4. B lufturandum aliquando impune refcin« dimus.iiz.A lufiurandn illud non fois malû eft quod falfofit, fed quod præftatur non æe quum.tix. A luftitia proprie indumentum efthomi« nis. 95. B luftitia iufti aliquando nobis proficua. 41.C L Aborêincaffum fumi.167. A Labrum. 46. B Lacerta. 6z.d Lachrymæ imitantur baptifinû. i o 4. D Ladis educatio pro intirmis. 47» d Lagana,uerba funt prophetarum. 13,0 Lagana unda oleo. 5 S. c Lamina quæintelligatur. 45. C Laneorum ueftimentorum,amp;lineoruin differentia qualis.77. D Lapidatio qn accident antiquitus.ii 9. D Lapides dogmata funtinterpreiantium icripturam diuinam.8 4. d Larus Amphibius.6 o. C Lan funt, qui baptifmo gt;nbsp;8C circuncifio* niferuiunt.6o,C Lauare manus aqua. 8 8. c Lauare ftolam. 88. d Lauare ueftimenta.6x, A Ledus j)fluuiô patiêtis immCdus,87 D LegiO)dæmonis cuiufdâ nomen.16 4. b Legalia quædam etiam in Euangelicis funtprodita.74.C Legem oportet fecundum fpiritumcu« ftodire.i45.c Legem ferre Ifraël, eft omnibus ferre, lOX.A Leges quædam funt liberæ, quædam ue roà legislatore circumfcriptæ loco, lOX.B Leges loco ÔC têpori feruientes. 1 o x. B Legem fuam deus uindicat. i o 8. B Legis libri quare diuifi finr.6. c Leges quædam diuinæ-gt; prima frontcap parent ridiculæ.7 7. a Legem fpintalemefiê. 80, c |
7
-ocr page 28-
/I N D Leges qaædam adifràël tantum pern's nent,4i.B Leges quædam Ifraëli funt cum gentû bus communes. 414 B Leges quædam, ubi deprehenditur fin* * gufarfs aliqua pietasjfunt ettam fecû* dumh’teram obfêruandæ. 140,6 Leges de cognatione cuftodienda quor fum funt fcnptæ. 1 o 6, a Legts (umma j cft non inhiare praîfenti* bus.143,B Leges pn'mumin principes ftatuuntur, deinde in plebeios, 8 6, D Legis maxima ad Moyfen dicunt. Leges quaedâ initio rudes , quêadmodû inchoatæpiduræproponûtur, 51.A Legis» prophetarum, âf apoftolorû do* drinæ comparatio, 4 8. c Leges latae fiitjs Ifraehaducnis etiam qui apud eos diuerfantur,conueniunt, :■ 105, A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Leges de ciborum deledu quorfum fint àdeodataîIudæis.$7.D Leges Annonariae feriptæ à domino,-nS.C Leges quædam etiam fecundum literS profunt. 152,0 Leges. 17 O. D Leges maxime neceflâriaî fæpc rep etun tur.iox.D Legis neceflaria fubinde repetuntur, lt;nbsp;32. C Legislator parua magnis côiûgit. 112, b Legislator quum priera repetit, femper aliquid noui addit. 7 5, A Legislator parabolis, ÔC ænigmatibus fæpe utitur ,utdoceat. 4 o. c Legislator per fpiritû quædâ praccipit, quæ uel ante abrogauerat, uel abro* • g3t quæ iam ante ftatuerat.2.C Legum uarietas talis eft,qualis eflôCalû rum creaturarum. 5 7* b Lexdiuinacum natural! lege conuenit, 19.C Lex perpétua quæ. 42. A Lex diuina cognationem habet cum le* genaturali.77, A Lex de immundis animalibus uidetur üi |
E X, , fpeciem' piïgnâre cûîn alqs, quæ funi feripta in nouote(lamento,57. c Lex attemperatur omniû facultatibus. 82.A Leo pro Chrifto diabolo ponitur, 60,D Lepræ multæ fpecies.^ 9. C Lepram obfcuriflîmam jlxx, cicatrice fi'gnifîcationis ædiderunt, 69,0 Lepræ ipecies humilior. 71, c Lepram perfeuerantem flammis exurl quid, 7 8. D Lepra uetu(liiïîma.75,B Lepra mundinîma.75, C Lepra in cute quare. 73. C Lepra in domo qualis. 8 4, A Lepra, legis eft trâfgreflîo. 71. A Lepra intelligibilis fola eft exofa deo« 150.D Lepra in capite.7 5. c Lepra in barba, 75. C Lepra in ftamine. 7 8. c Lepra dogmatum in dotftoribus ecefe* fiæ Antiochenæ. 8 5, A Lepram ftetiftè fuo loco. 7 4» D Lepram dogmatum extra ciuitatem eq* ci.84.c LcprolifoIicurhabitcnt.77.B Lepræ plaga alia cft,quâin lepra. 75»A Leproius totus decernitur inundus, 75»C Leprofus quamobrempoenæfuit obno ' xius,quumcitra uoluntatem lepro* fusfiat.7o,B Leprofus odlauo die ingreditur in ca* ftra.So.D Leproius totus Gentilis intelligitur, 69.B Leprofus ex partejintelligitur ludæorS populus.6 9.B Leproiî ueftimenta diiruere.77. a Lepus plcbem infirmam fîgnificat, 58.C.59.A Leporem comcdere.58. C LeuitæApoftoliintelIiguntur, »57,A. Leuiticus liber quare fie appclletur,5, d Leui tribus fortitatabernaculi minifte* rium.2,D Leuiti* |
I N D E X.
Lcuiticus apud LXX, â contundione, quareincJpiat.5.B L’batfojdominicus cft fermo. 158. D Ltberiarbitrtjhomofaclus4i»A . Libcruin fieri per redempnonem, 161, c Libi'dinum finis eft mors. 121. D Librorum diuinorum iugis lcdio mulü ta nobis commoda fuppeditat. 86. b. ÔC109.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Ligna uitæutfimus qüidfaciêdû.86,B Ligna,diuina cloquia funt.3X. B Ligna campi,animae funt motus. 165, d Ligna, fœnum, ftipula, tmpiae funt do^ drinæ.S^.B Lignum efibilc. 116. B Lignum plantatum fecus decurfus aqua rum,quale fit. 41. B Lignafiudiferaquæ.p. C ' Lingua incife qui funt, arcentur à facer* dotio.i54.A Lini commoditates,amp;f natura. 95» C L/ppitudinis uitium. j x 8. d Lttera legis fcrupulofa eft. 17 9. B Litera plerûcç noxta eft, nifi fpiritu eam inferpreteris.5.B Literae cortex nonnunquam inipecieth apparet ridiculus, qui excuftus, frua lt;ftumfert,77.D ’ Litera fernen eft quod concipituràfœ^ mina. 6 6. A Litera Iudæis fuit lacftis uice, 17 o. d Literalis expofitio fcripturæparum ua* Iet,i67.D Litera legis ad exteriorem hominem pertinet,73.C Litera occafionem dat fpiritali cognitio ni.81. A.B Legis literam etiam cuftodiri quare do minus uoluerit. 4. A Locorum certorum obferuatio qualis ♦ lOX.A Locus in cuangclio Marei declaratur, 165.c Locus Pauli 1,Corinth. 5. declaratus de forntcatore.7x.B Locus declaratur ex libris Regnorum. t75‘A |
Locus non oinnfs aptus eft ad difputan* . dumdeChrifto.33.A • i-r Locus ad Hebr. ultimo, de porta expo* nitur.xx.A Locus ex Iob.cap.i,declaratur,37. b Locus immunduSîhæreticorum conuen ticula(unt.84.c Locus de altari ad Hebræos.xiij.dcclara - tur.xi.B Locus cinerum.IX. A Loquere tu nobis,ÔC audiemus, quomo ' dointeIIigaturinExodo.66,A Loqui non omnium eft de Chrifto,33, B Lucernâ incêdere ÔC extinguere.i 46, b Lucernâ femper accêdi quid fit. 14 5, d Lugendorum mortuorû modus. 117. a Lugere immodice mortuosj eft ipem re furredionis amittere.Ibidem Lumbus in facris pro quo accipiatur, 18.B Lupi qui intelligantur apudMatthæS» 40.A M MAculamirrogarequîd.i48.D Maculae animarum arcent à uero fàcerdotio.ixS. C Maculæ XI i.nouiô«f ueteris teftamen* ti,quibusuacare debent facerdotes» 1x9.B Macula in caluitio. 7 6. D Maculam leprae crefeere. 75. d Maculam eluant quiuolût recipi'incot pusChrifti,i34.D Magos LXX.uentriloquos aediderunt, 117.D Magos confulere qualepeccatû.ixo.A Maieftas corporis inter regias dotes. 1x8.B Maiores natuexIfraélqui.5i.A Mala non funt quæ affligunt noftro bo no.83. A Mala quæ eueniant tranigreflôribus mandati.ï65.B Malæ beftiæ dæmones funt. 16 4. b Mala opera perindeatque nulla opera» 59*C Maledicere deo quid fit. 14 8. B Malitia quæ intelligat in Leuiti, 40.8 Mals in melius non cômutari.17 4»b |
ï TT Mandatum unum aütaftcfß ctiftodifTe, nonfufficit,:.ùa autem tranfgredi « 125. A Mandatorum obfcruatorcs multis fæpé calamJtatibus obnoxq funt.i65.c Mandata quædam fecundum Iiteram fta renullo modopoflunt,i74.c Mandatorû dei cuftodi'a per uigtntt dra* chmasfignificatur, 175. C Mandata cuftodire quid fit.i 6 3» B Mandata non bonadedi eis, quid fît in E2ech.5,B Mandata dei obferuantium triginta be* nedidiones. 165,0 Manducare làbores manuum,inDaui* dequid.i5o.B ’ 'i- Mane quid (ignificet, 14 6. B Manefiibtjcereligna.5i. Mane » (èculum tuturufn fîgnifîcat» jS» Mantchæi fydera quædam prodqsco* Iunt.ii4,D Mâmpulus ucrus noftræ meflîs, Chri* c fîus6(1.158.c Manna imagtnem panis uitæ gefîît, Manumaduenxinualefcere.iöo.c Manum imponcre capiti hoftiæ.8. C Manuum impofitio in facrificio. 101, A Manum inualefcere quid fît.i 6 o, d Manusproadionibus.Si.B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Mane palfîonis principium fîgnifîcat, 34.A Marcus. 18 O. A Marcs tantum comedere hoftiam, quid fit.55.B Margaritæfunt multis^» idoIis.iói.D Margaritas caperecxfcripturis.gó.B Maria Magdalene. 7 4. B Maria quæ optimam partem eicgerat, 39.B Mariæ Magdalenæ uita contemplatiua, 59. c Mar(ae lepra,7O.B Mariti renes fuos offerant deo.17» C Marthæ uita adiua erat,5 9, c Mafculum inire.i o 7. D Mafcplas hoftias offerri,7» b |
15 B X. Mafculus.95. A Maiculina offerre oportet.t55, B Mafculum uefci de carnibus.55. D Mafculus uirtutum operatorem fi'gniS* cat.io8.B Malîa noftra Chrifîus. 4 5, A Mafculus à uiginti annis. 171, D Mater nofîra quæ. 155.6 Matrem Dauid non fuam, fed omnium naturam aceufat, quum dicit : In ini* quitatibus peperit me mater mea, 67.B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Mathiæcledioadapofîolatum, 52. D Matrimonia ex dei lùntpræcepto. 90,5 Maximus inter fratres.iX7.A Mediator. IX O, A Medici quiamp;f philofophi.pX.A Mediratio legis nÔ tam in ftudio, quâm in contemplatione.8x, B Mel,paganorum dotfîrina.i 5. B Mel fub lingua quid in Canticis.i^.B Membra corporis animo data funtpro inftrumentis adfandimoniam,6 5, d Memoria!e.i5.B Mendaciu furto coniundlum eft, 111. d Mendacium omnibus fceleribusadeft. - lll.D Menfa domini non itautalio cibouti* mur.i5i,c Menfa munda.i 4^» 1^ Menfa domini in loco fando. 147. A Menfa dominica fpiritalis. 151. C Menfuræ in rebus publicis.i 18.C Menftrua mulierum cur interpellât libf dinem.ixx. A Menftruata eftGentiliS fapietia. gt;xx.B Menftruata paganorum dogmata fîgni ficat.io7,c Mêfti uatæ cur no liceat mifeeri. 1 o 7. B Menftruorum nomine deus omnelibidi nem prohibuit. 9 o. D Menftruo funt muliercs à uiris iepara* tæ. 90.0 Mentis oculo opus eft nobis in facris« 70.c Merced? folucndo dominus non tâ tem pus,quàm opera ipfam fpedat.i 6 X A Meretricem ducic qui ludaifat, i x 7» Jd Merc* |
I N 'D Mcrctrfx fntelf/gttur fynagoga ludæos rum.126,B Meretn'ccm duccre. 12 6. b Merccnarf? dei eft uerbi minifter.iix D M ercena n'us. 151. D Mercenartj quidtcantur.i^o.B Merces certa expedabitfacerdotesbo* nos, ô^fî non fint fortiti bonos audi« tores.i76.D Meretricem appellamus cam »quaelam defieri t proftare. 7 4.. B MeHis.iq-o.Ci Mefti's euangelicam dodrinam ftgnifi* ficat.iii.B Mefforcs Euangcliciqui.i58.B Mccaphoræ in (cripturis func frequent tes. 65. D Merere fcgetem.i 58. B Mille annorum hærefis.5 9. D Mille pacifici inCanticis qui. 17 2. A Millcnarius numerus perfedifs. 172. A Minehoftes.i6 4.c Mifaddai,attre(ftatio dei interpretatur, Miieria Suf afflieftio inundauit in uita no« ftram ex Adami delióio. 66. b Mtfericordiæ exemplum nobis Chri« ftus feipfum reliqutt.i 05. c Mifericordia in prophetis, myfterium fuit aduentus Chrifti. 14.. A Mifcricordia dei multis nominibus pa« tet.4.5. D Moabitici populi fuperbia. 7 8. C Modogenitiqui.175. A Mocchari cum mulicre,ideft ecclefia» 120. D Moloch L xx.principc ædiderût. 119, B Moloch. 1 o 7. B. 119.8 Mons fuperbiæ quidnam prae fefertin fcripturis.ii7. A Morbus regius. 16 5. d Mori fine filiis.i22, C Mors Chrifti, baptifmatis figura eft, 79‘D Mors peccati nepos eft. 1 o 6, d Mors hoftium. 16 4..B Mors,peccati labes eft.6 4., c Mortes ciuium. 12 4-. B |
Mortificatio carnfs ucra hoftia eft. '7, K Mortificare mêbra fua Chrifto. 14 5. A Morticina in nos incidunt,quando pec« camuspræteropinionem.65,A Morticina quæfint.62, d Morticina tangunt,quiexinduftria pec cant.65, A Morticinorum diffcrcntiæ,25, c Morticinumpecus.25. C Morticinum cadcre in uas fidile.ój.B Morticinum, 4 o. D Morticinu fuper femente cadere. 6 4,8 Morticinum comedere.10 4. C Mortis pcena ftatuta his, qui funt paren ; tibusiniquiores.i2o.C Mortui quædamfciunt,quæuiui nun« quam potcruntaflequi.i4o.C M ortuus pcccator intelligitur. 12 5. B Mouentia cunda fe in terra,immunda, 125. D Moyien optime excuangcli'js interpre« tamur.109. D Moyfes cæteris prophetis admirabilior. 86.c Moyies in Icgibus uiam inuenit, qua ce laret myften'a, 6C popularibus tametl fatisfaceret.86, C Moyfes Chriftiperfonam gerit. 56, C Moyß maxima mandata crédita funt* 129. D Moyfes dominu fempcr facit loqui, ubi resardua præcipitur,55. C Moyfes ueftes cum fimbrijs fieri uoluit. 92.A Moyfes non folus,fed ZC Aaron populfl benedicit,quid fignificet. 55. A Moyfes imagincm Chrifti geflit. 46. A Moyfe internuncio ad filios Ifraël, qua« re deus ufus fit. 18 o. b Moyfes facrificans. 4 7. d Moyfes imaginem domini gerit. 55. A Moyfes blaiphemum mittitin carcerc, 147.D Muliercsà facerdotibus diferetar. 8^.D Mulierfymbolum idoIolatriæ,92.A Mulicr Ifraelitis. 14 7. b Mulieres fexus imbecillitas no défendit, fi impiaquaedâ dogma fedenf. 75. Ç 7 5 |
D B '5C.
Muh'crquaepcperk, LXVh dies, in fan« guine mundofedebit. 67.A Multiph’carc quid fit. 16 4. c Mundatio uera quibus rebus procure* tur.89,c Mundorum primogcnita non redimû iSo.A Mundus hic tabernaculu eft, 14 2, b Murus qut dicatur. 1^6, d Mundus file ueraeft Aegyptus. 136. B Mus uentri inftruiens. 6 2, D Mufteladolofa.62, D Mutari colorem in album,75. d (UuraAtf. 62.D Myfteriafanguinis dC corporis Chriftû i5i»C Myfteria ecclefix profanis oculis ÔC au* ribus non funt inuulganda. 4 9» Myfteria diuina qui altius rimant,^ de* ceatiexcidûtà Chrifto omnino,95, c Myfteriorumduplexfenfus, 173,A Myfticacœna. 146.C Myfticum pafcha,noftra falus eft. 4 8, B N NAtura 5 omnium eftmater.i55. a Naturalibus ornamentis nullus fu cuseftaddendus.116. d Nazaræus fandus intcrpretatur.7i,B Neminem ingredi intabernaculum* . 100.A Nemoafcêditin cœlû, æc. Ioan.tertiogt; declaratur.ió^.A Nihilnegligentertraditum eft àlegisla tore. 7 9, B Nihil quærendum de Chrifto, nilî quod euangelium nobis permittit, 94. c Nihil in mane relinqui.58, d Nodua.óo.B Noduini oculi. 6 o, B Nome dominion Dauide quid fit. 155. c Nomen eins qui blafphe matur,non ex* primitur certo confilio.i 47. c Nomen Chnfti fuper omnia nomina* Ibidem Nominate domina malcdiccdo. 14 8. B Nominate nomen domini,capitalejqua« tc,j48.A Nominate dcû ÔCdominG differût.Ibid. |
Non ruminarc,i7 4, c Non ueni foluere legem,ftd adimplere* ex Mattharo, declarat.48.E. 114.C Non eft uolentis,Pauli didû declaratur 58.c,4i.d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Nonus annus retributionis dicit.i 5 4. A Nouercænurus coniungitur.izi.B Nouiflima hora in loannequæ.i 41. A Nouacula in caput Nazaraeinódefcen* dcre.7i.B Nox caliginê huius uitæ fignificat. C 38.D Nubesprodominica came. 9 4. b Nubes pro euangelico uerbo.Ibidem Numerorum principium. 5.B Nutriri in fide non fufficit, nifi perman* feris.i32.A Nydicorax à Dauide comparatur ho* minilugenti in pcccatis.61. a Nydicorax gentes fignificat. ó o. C O OBiurgantes uitent fufpicionem in* uidiæ. 113.1) Obla ta non debent tangi ab immundis» 130. A Oblata ftatim comedere.i 51. d Occafus,finis mundi eft.i 3, d Occi(ioamp; mortificatio peccatorum* Odaua dies cum prima conuenit. 8 o. c Odauus dies futuri feculi imaginem ge tit. 66,B Odauo die circuncidi puerum. Ibidem Odauo die fuitChriftirefurredio.9i,B Odauus dies gratiac aduentum fignifi'« cat, 8 9, B Odauo die erimus ad hoftias idonei* ’?5‘^ Odauæ dici eft pleniiTima reqes.i 45D Odoginta dies pi aefenbuntur ad purifi cationem ei quæ fœmellam pepere« rit.66.D Odoratus,i2 8.D Odordomini,i3.B Odor fuauitatis dcmino.i 4 6. a Odorfuauiftimus de Chrifto. 48, D Ofterre ignem aIienum.93.B Offert 0(rofFerturChriftus,46.A Oleum |
Oleum, dci gratiam Rgfiificat. ix. d Oleumlucernarum. 145,0 Oleum quinque fatuarum uirginum, Oleum impurumquando fiat, 145. C Oleum lucidilTimum, 14 5. D Oleum mittere in finiftram manu, 81, B Oleum fandificationis. 55. d Oleum in caput fundere,8i» C Omnis terra quid fignificet, 151,8 Oneraalteriusportare. 106, d Operandi bene poft mortem nullaocca fto eft reliqua. 11 o, D. 15 o, A Operariufque ad annum remiflionis, Opera diuinafunt omnibus perfonis co munia,46,A Opuspolymitum,44, D Ophiomachusànomine,6i, d Opus feruile quid fit facere.i 40, b Orate pro alterutrum, didü iacobi den • claratur.25,D Orationis commoda.15, A Ordo undionis, 4 8, a Oriens,i2,A Originale peccatum ex Adam.5$, B Os Icprofiobftruere, 77« ß OftiumChriftuseft,9,B.Ö(S 46,a Oftiumtabernaculi,do(ftrina eft euanlt; gelica.,9,B,ô6 20.A Ouem immolate, I o, B Oues quas uoluerit Chriftus fignificarc apudMatthaîum,xxv, io,c Ouis qui intelligatur,3, A Oziæ lepra,7o,B P Adum domini ad irritum deducere 171.A Pædagogos multos, SC paucos patres efte,in Paulo quid fit.161, A Pædagogus eft lex, I o 2, c Paganorum afperfiones,55, B Pallens lepra,8 4, b Palmæquare iuftus conferatur, 14 4, B Panes fine fermenco, apoftolica eft do« drina.jS.B Panes ponere in menfa altrinfecus, . »46,0 |
Panis nutrimentum hominis, 18» C ' Panes duodecim numerum apoftolotfl ' fignificant.i46,c Panes,uei ba funt apoftolorum. 15. D Panem comedere in faturitatê. '16 4, A Panes primitiarum,doclrina Chrifti» gt;nbsp;140, A Papulam Habens arceturà facerdot io, - ’54‘A Parabola operariorum in euangelio de« claratur.iói.D Paradoxa quædâfacræ feripturæ, Paratus homoChriftus cft.ioi»C Parentû pietas nobis nonfufficit, 152,4 Parentibus maiedicere.120, C Parentum uitia prodimus,fi imitati fue« rimus.i22,A Pariens feptem dies immunda quare, 66,c Parietes domus. 8 4. B Participes Chrifti fadi fumus,45’-^ Pafeha myfticum, 47. C Pafeha ludæorum. 155,0 Pafeha uere celebrant qui font ab omni azymamundi.157. C Paflerem dMiittérè auolarc,7 9, D, Pafleres Chriftum ftgnifîcant.79, Paftto Chrifti nobis eft exemple, 14. B Paftionem Chrifti oportuit conformari ‘ ' fcriptüh's prophetarum. 22, A Paftor Chriftus dicitur.20. C, 45,0 Patientia tribulationibus crefeit. 57, C PatientiaChriftianis ,quodethnicis Ielt; gum adiones,! 05, D Patres noftri per dodrinam. 161, A Patres Chrifti fecundum carnem,eranc principes facerdotû ludæorS. loi.C Patrui qui dicantur. 161, a Pauere in terra hoftili J 6 9. C Pauli peccata qualia.7 4. d Pauli ulcus uocationefanatS eft, IbidS Paulus uas eledionis. 46. B Pauli fie Barnabæde Marco inter iè cÔ« flidatio,i79«C Paulus nihil rei fibieftè uoluit cum illo« tis.65,C Pauli locus exponitur ad Corintbio«« 154; P |
ï N D ’E X,
Paulusad T/moth.i* cap.fccundo deda , ratur.55.B Paupenbus medi'ocria funt adeo præce ptaracrificia.8xM Paupercs, qu ' fpiritu funt, uere dicuna cur.iti.B Pauper uere qui diuitias fpi'ritales amits nt.i54.c Peccantes confili'o abeunt in dæmonum fortem.109. A ' Peccaticaufaeftignorantia bont.i9, B Peccatu in fpiritum fandum eftgt; diuina^ rum fcn'pturarum deprauatio.56. C Peccata funt nobis Chhfti facriäcio do« nata.4.7.A Peccatum idololatriæ praecipuum eft, 9Z.C Peccan cognitio quando oriatur. 5 o, a Peccata in deum difficilem ueniamha^ bcnt.36»c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Peccatis noftn's pollui'mus nomen deu 112,B Peccatorum duo genera.ój. a. Peccatum ignofcefe folius eft deiV 2 8. B 3Ö.C Peccatu in fanda, æ quod lureiurando cômittitur,eiufdêfunt generis, 30,8 Peccataportare.óz.A ƒ Peccata populi comedere.170. A Peccatores fugiendi ,dum funt peccatOü res, 158,0 Peccatorum ordines per hominum gra« d,usdiftindi,n5,A Peccata alia pauperum, aliapotentum, 113,A Peccata noflra Chrifti dicuntur, 19,0 Pecc^orum corrigcndorS ratio. 15 5. A Peccatum originale ex Adam. 6 6. a Peccata populi quæ facerdotem pollu« ant.i24.D Peccatores immundi funt. 17 8. A Pecorum appellatio peccatoribus con^ ucnit. 41.A Pecora obedientia, 177. d Pecora quæ inteliigantur in fcripturis, 167.B Pedufcufum offerte. 41. D Pedufculumprofidefumitur,4ï,c , |
Pedufculu confi'dentia fignifïcat. Pedufculum Chrifto feparare.48. D Pecunia dare,dodrina fignificat. 15 8. C Pecuniam corrogare, qua quis redima* tur.i62.A Pecunia reddita, non erat opus expeda re lubilei aduentum. 161, c Pedes. 6 4. D Pedes ludæorum humiles. 61. b Pedes quid fîgnificent.io. A.81.B Pedes euangelici Iibri,85, A Pelicanus in Dauidegt; hominem deffitu« tum amicis figniQcac.6 i,a Pelicanus.60. c Pellicatus myfticus quafis, 1 o 7. A Pellis patientem fignificat.57,B,65.B Pellis cognationem nonnunquamfigm* ficat.7o,D Pellis diuitiarum affiuentiam fignificat, 57*B Pellis pro inftrumento pelleo, 90. c Pellis mulierem quaabutimur,fignifü cat,9o, c Pellis pro tribulatione.7 8« B Pellem offerte facerdoti 37. B Pentecoffe, dies copletionis dicit, 50. B Pentccoftes celcbratio.138, b Pentecoftes dies eoquopafcha célébra tur.5i.A Pentecoftes dies confummatfonem Ce^ cuUCignißc3C,^i.A Percufliira leprae, dogmatum eft impie« tas.85.D Petfeda oblatio per holocauftum figni ficatur,47.B Perficere aliquid per nos nonpoftumus . fine gratia dei. 41. D Petrus omnes Chriftianos facerdotes appellat.8,D Petri Apoftolatus.i57.c Petru dominus rogans tribus modis,na fe amet, quid uelit ilia repetita inter« rogatione.72.c Pharaonis feruitutem effugere. 145» A Philofophia in ecclefia peftilens.i o d Philofophorum arrogantia. 92, A Pietas maxima uifitur inlitera legts, ’58,d Pietät |
I N D Pietas in Icgislatorc coniunda eft fapi# entiac.i57.D Pilati fadum in crucifigendo Chriftum 74-‘D Pili cogitationes fignificant. 71. B Pili ornamenta capitis. Ibidem Pilos mutari in alborem.71. C Pilos in candorem uerti, eft animu uerti admalitiam.74,C Pilus flauus.75.D Pinnas epatis otïèrre, 17. c Pinnulas habere, 5 9. c Pifees quidam teftati, 59,0 Pifeeis immundi, 5 9, d Pifeium genera non recenfentut. Plagæ à deo Iudæis côminatæ. 16 6, B, C PAn.u.p.tAaa quid fignificet. z 6, B Plumas oblatæauisabtjceregdlît. 11, D PJuniamfuo tempore accipere,placati deleft magnum argumentum.i63.D Poena eorum qui cognationum iura côs fundunt.izi.C Pœnæ talionis. 148,0 Poenæ non funt obnoxia quæ inuitis ac^ cidunt,.9o.B Pœnitentiæ facrificium fandum fando rum,54.D Pœnitere nos nunquam debet eorum quæ deo offeruntur. 17 4 • a Pœnitentiæ comités. 8z. a Poenitentia ex quibus conftet,5 A Pœnitentia donum baptifmi eft.Ibid. Pœnitêtia inutilis eft fine baptifmo.Ibi, Pœnitentia quo modo peragat. 17 4. A Pœnitentiæ modus præfcribitur ex fa« cultatum ÔC uinum corporis modu« lo.Ibidem Pœnitentia fida. z 8. B Pœnitentia uera. 56, c Pœnitentiæ fpccies nô omnibus omnes côueniunr.zô.C pœnitentiæ multæ fpccies pro diuerfita tedelidorum.zô.B Pœnttentiareda adannû iubilei perue niturueriffime. 177,0 Pœnitentiæexemplum petendum â Ni niuitis.iôz.B Pœnitentia peccata delet, 16 z, b |
E X, Pœnitentiæ Chriftus eftautor,57.A ‘ Pœnitentiæ bafis eft euangelium,z 4, a Pœnitentiæ macula, zj.D Polluere nomen dei. 119,0 Polluere menfam domtni.iz^. 0 Pollutiones ueræ ex malis adionibus» 65, A Pollutiones ueræquæ.155,0 Pollutifandanon comedêt,donee mun dentur. 150,0 Poma quæ intelligantur.i7 9. B Pondera fanda, 17 7.0 Ponderum certa ratio in rebus publicis, 118.D Popularis capram immolât. Z5. A Populus Ifraèl mediocriter perfedus. 175-B Porphyrion 60.0 Portarc aliquid ex immundis.6 z. B PolTeflîonê rccipere anno iubileo. 15 5 A Polïelfionem noftrami proximo redia mi.i54.D Pofteffio noftra eft bona conuerfatio, T. Polîèlfiones noftræ terra eft, 85 • b PoiTelTiones quædam ne quidem anno iubileo reuertuntur ad priores domi« nos,156,0 PofTibilitas in Chrifto , impoflîbilitati fuit coniunda ,79.0 Potentes iniudicio non funt refpiciena di,ii5.B Præ participibys ,quid G1.1 z 7. a Præcepta uitæ prius à legislature funt feripta, 75,0 Præceptorum uarietas,ôf pugnantia^ar gumento eft, nô debere legem fecun dum literam intelligi.z, 0 Præcepta.170, D Præceptorum compendium eftin dile* dione proximi conftitutum. i o 6, c Præcepta qui uiribus maiora imponunt hominibus, dicunturcontriftarifra« tres,i5Z,0 Præcepta ornhia non omnibus funt, fed fenio indulgetur nonnunquam, 81. b Præcepta Chrifti fadu facilia funt, ÎZO,C |
T N Præcepta multa funt Indan’s data,non ut iuftiftcationi inferuirêt y fed uerïus ut efrentonen.76.c Præccptum femptternum.15 9. a Prædicatibnis Chnftiinitium futtàpoc nitentia.i4i.c Prædieatio apoftolorum ufc^ ad Pente» CO ft en fufpenfa fuit à domino. 50.0» 6lt;5i.a Presbyterq dignitas magis eft fapientiac quàniætatis.118. A Primitiædabanturfacerdotibus, utpau peres indealerentur.ï55, C Primitiaf fruduum.15, D Primitiuus.Ibidem Primogenita, 17 7. D Primogenitum in pecoribus.i 7 8. a Primus menfis têpus dominicac paflîo* nisdicitur.i57.B Primus dies eu otffauo conuenit, 145. C Pfimi diei rcquies qnalis.i 45. d Primus odauus dies commune inter fehabentaliquid.i4x,c Principum uitia ofFendiculo funt inferio ribus.55.A Principum Ô£r plebeiorum alia funt atep aliafacrifi'cia.zj.A Piincipes, ôi antiftites cæteris præftare debent uirtuteSC fapientta.ixç. B Princeps hircum mafculumimmolabit, . X5.B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Principes non tam ßmplicitate, quâm prudentia ferpentina praeditos eiïè oportet.2 4.c Probare feipfum, gd fît in Paulo ad Co» n'nth.i5o.B.S^ 165. a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt; Prodigi fiïq parabola declaratur. 10,3 Profani.j25.A Profluuio feminis laborant pfeudopro* phetæ.87.C Profluuium feminis accerfunt fponte, - qui prohibent nubere. 8 8. A Profluuium fanguinis, inobedientia. 67,c Profluuium do(îîrinar,86. c .Prohiberenubere.88,A Pronunciare de hominû probitatc diffû eile efl nobis, 17 9, D |
D B X, Propheticorum 8C. Euangelicorum fen ptorumdifièrentia.38.C Propiciatio noffra per crucem fada, 151.B Proponerc quid fit in feripturis. 17. A Proponere aliquid noftrum 0(1.41. D Propterea relinquet homo,ôfc.locus ad Ephef. declaratur, 12 O, D Profelytus. 108.D.1H. a.i^o.B.ijS.A Proximû nô efle alicui, quid fit.15 4. D Proximi noftri qui intelligantur. 1 o 7. C Prudentia etiam legi diuinæ coniunda efl:.i7i.A Prudentia artibus bonis adhibenda eflr, 125.D Prudentia rede coniungitur fimplicita^ ti.76,D Pruinæ tempus. 6 i.C Pfalmus primus declaratur.82, C Pfeudoprophetarum multi funt ordia nés.87. D Puerorum immunditiæ Legislator non meminit in circuncifione, fed matrû* ' 66.C PugiIlus.27.D Pugillus pro fide capitur in Leuit, 15, A Puiuerê èpedibuscxcuterequid. 8y»A Puluis qui accipiatur. 84,0 Purgationes frequentes quare indidae Iudæis.90. c Pythonicus fpiritus.i24,A QVadragefi'.nonus annus.i 50. d Quadraginta dies præfcripti d quæmafculum pepererit,66. d Quadraginta didrachmac. 172.. C Quadraginta diebus formatur mafculut in utero,6 6. c Quadrupedia. i o 8. A Quadrupedia pro uoluptatibus, 121. D Quæftiones fuperuacuæ omittêdaî.32 C Quafîmercenariume(re.i59, c Quarta pars hin. n8. D Quatuor îcederepedibus, 62.3.64,0 Quicuncp,uerbumeft generale. 14 9. B Quinquagenarius numerus. 28 ♦ D,ôi 171.D Quinquagefimus annus quâlis, i$q,o Quitw |
ï- N-r Quinquaginta didrachmæ. 171. c . ôd Quinque didrachmæ. 17 5. A Quin^ anni quincß funt fenfus.i 7i. C Quintamci darecuifitnocitum. 50, D Quinta iinguam fïgnificat.Ibid. Quintam darc.17 5. C Quintam addere.i$2, C Quintam tradere facerdoti.2 9. A Quinta quincß fenfuu fymbolû eft.2 9, A Qutntam addere pro corollario. 178.8 Quintam adiiccre,i76.B Quintadecima agere feftiuitatê. 157. A Quintusdecimus dies.i 42. B.i 4 5,8 Quotidianæ libationes funt orationes. »45*A R RAcem i uitium. I n. c Rädere aliquem. y 6, a Rädere domum intrinfccus, 8 4. C Rädere fupercilia. 8 o. a Rädere caputfupermortuum.i2.5.B Rationale quatuor uerfuum, 4 $. B Rationale fit hominû facrificium, 3 9. Rcdimere,i78.B Redimere intra annum quid. 15 5. d Kedfmi ab alio pecuniam quid fit. 161. C Redire quid fit. 151. D Regale faccrdotium in Paulo quale in* telligatur,i5i.A Regale facerdotium quid dixerit Petrus 51. C Relinquere uindemiæ partem pauperi. III.A Reliquiarum nihil relinqui in alterum diem. 15 6. A Remora. 17. B Remouere aliqu5ètabernaculo.7i. D Renes. 9. D Renes cor habent inter fe cognatio* nem.i7.A Renes feminis fuppeditant copia. 16. D Repentia omniaimmunda.6x.d Repere fuper terram.6 4. d.SC 6^, a RepetQtur quædam, alqs tarnen uerbis àlegislatore,75.A Reptilia. 61. A' Repudiatam ducerej27lt; D |
E ' X. Requiefcimus quura à peccatis fomus’ immunes.145. c Res diuerfæ tjfdem nominibus nonnun quamappellantur.94, c Refpicere quâdo deus nos dicat. 16 4. C Refurreó:ionê Chrifti qui uolQt excute-re, mifericordiam eius rationem ad* dent. 14» D Retributiones Chrifti incorruptibiles. 39.D Reuelare foeditatem.i o 7. C Reuocari Moyfen quid fit in principio Leuitici.ó.c Rhaab meretrix, 7 4. B Rhetorica fluxiis dici poteft. 92. B Romani no ut meliores uicereludæos» fed ut eflent flagellQ dei.16 8. d Ruminat e eft meditationi legis intentS efte.58.A.59.B Ruminantia, ÔC ungulam non diuiden* tia.58,c S SAbbataobferuare.ióx.D Sabbatum requies.72.D Sabbatum.ii7,C Sabbatum poft fcx dies negociofos eft conftitutum. 15 6. c Sabbati uocationes ad occafionem funt contemplationum.i 41. D Sabbata,curnô fabbatö dixerit, iio.b Sabbati mandatum. 16 8. A Sabbatum rede obferuatur uacatione mali.ióx.D Sabbatorumdieponere panes. 146.0 Sabbata cuftodire, j 1 o. a Sabbati interpretatio. 156. D Sabech interpretatio. 95. A. 157. A Sacerdos in iudicanda lepra partes ha* bet medici.7x. A Sacerdos ad leprofum uadtt.7 9. B Sacerdos à myftica undione cognofct* tur.8.D Sacerdos pro eo qui fapientia cæteris præftat,accipiturnonnunquam. 5i,c Sacerdotium perfedionis exemplû eft. 31. c Sacerdotis perfeda fit fapientia.5i. B Sacerdos delepraiudicat.7i* a a X |
Sacerdotes fanólificant.ixé. B Sacerdotibus foil's h'cuit inccfiim in fan« dainferre.7o.B Sacerdotcs ueri qui Pauli fuerunt fi'mi« Ies. 84.. A Sacerdos uitulumpropeccato immolât 47.A Sacerdote ôé hoftiam mundos efle opor tetJ55, A Sacerdos ucrus quomodo qs fiat» 4X»C Sacerdoces quado arcendia minifterio» Sacerdoces in ecclefqs func locoChriftû 87.B Sacerdoces reges funt appenaci,25.A Sacerdoces foil edunc panes.r 46» c Sacerdocum munus in ecclefi'a» 129, D Sacerdoces miniftri uerbi. 5 5, b Sacerdoces appropinquances fanÆ'fîca - ri. 5 4. A Sacerdotibus omnibus didlum eft;Quo rum rcmifericis peccata,24. b Saccrdocis peccatS,pop uli dicicur. 1 C Sacerdos magnus qs in Dauide. 126» D Sacerdocem noconcaminanc fubicapec ■ catapopuli.i2 4.D Sacerdos uiduam SC meretricem ne du« cac.i28.A Sacerdoces belfis præfuerunc.i28.B Sacerdocis filia deprehenfa in ftupro» Sacerdocum filtj innocentius uiuancreK quis.i26.c Sacerdos formam Chrifti geric, 45.B Sacerdocem naeui arcentà minifterio» 128.B Sacrificia uera Cbriftianorum, 7. A Sacrifi'ciorum completio eft cxpofi'tio eorum. 52.D Sacrifi'cans Moloch lapidaCur. 119. d Sacrificia aequalia uoluic deus eife pecca cis.25.A Sacrificare Mo loch de femine fuo. 119 C Sacrifie ium Chrifti noftrorum holocau ftomacum fundamencum. 81, C Sacrificia Chrifti poft aduêcum ipiriCus fandi in die Pêcecoftes înocuit» 51,2 Sacrificium laudis quale fic«3 9, a |
Sacrificia domus mundandæ.8$.C Sacrifices matoribus addica func ÔC uili® ra propcer pauperes. 8 2, C Sacrificium Chrifti non cancum ïfraël li berauic^fed ÔC genees» 97.0 Sacrificium codum, Chrifti eft incarna cio.i5»c Sacrificium perpecuum ofTerat facerdoa 31.B Sacrificium nouum»i59. c Sacrifi'ciorum diuerfa genera curmatw dauericdeus»2i»C Sacrificium ex latere quid fit»i o, d Sacrificium laudis expedat à nobis do* min OS.38.B Sacrificia deus qu3 odifteC, praecepicca« menIudæis»5,A Sacrificium dominicu no fi'et, nifi roga eus dhs fueric facerdoeis ore» 4 9» D Sacrificia quædam ueilieacis caula. 58» A Sacrificia quædam gloriæ Chrifti» 38. A Sacrificium falueare.16, b Sacrificium à fy nagoga accipi» 9 5» D Sacrificium exph'carionis»47. C Sacrisinlieeris multa prætermiffà funt, quæ côiedâda nobis reliquerut.5i, d Sagittæ igneæ, 9 4 » c Sagma»88»B Sal apoftolicam dodrinam fignificat, 15.C.146.D Sa! in facrificéjs. 15» d Saliuam protjeere, 8 8» B Salix iuxea aquas»i 4 4. C Salix contineneiæ habet fignifi'cationê»’ 144,3 Salix pœniteneiæ nonnunquam amp;nbsp;orad nis gerit figuram» 144,6 Salutare Chriftus eft» 46,0 Salutis caput baptifmus. 95» C Salutis noftræ fumma eft dodrina ucr« bi»95»B Samfon Nazaræus intonib erat capitc, 159.A Sana quædam ludæorum in fpeciêda«i mnantur»9o»c Sanæ dodrinæ aures funt præbendæ, i76»b Sandum efle» 17 5. gt; Sanda |
Santfla fanc^orum quæ.i o, D Sanda fandorum raro ingredt94. D Sanda con£aminare.i3o, a Sanduarium reuerentcradire,t6x, d Sanduan'3 fublimiorjfdentia e(i»9 4. D Sandificano quahs intelh'gi debeat, I0« anm's capite uigefimo. 4 9. b Sandifi'catiojuirtutû fiindamêtô.i o 9, d Sandiftcationis nomen quale.no, a S andi Scan' deo. 17 s • A Sandafandorum.i5*A Sanda quæ fint. 14 7, a Sandumdeoa77*D Sandiflcare nomen dct 119. C Saridificari aliqua deo. 177» A Sandificano noftra.iiô, a Sandificare deo domuma 7 5. B Sandificationis dei fumus participes 6lt;;.a Sandum fandorum effici.17 9. A Sandumnôtangetquæ concepit.66»c Sanguis intelligibilis Chrifti fumppusà difcipulis in cœna myftica, 4 8, a Sanguine quo pado effundam?.!© 4, A Sanguis pro homicidio accipitur.t 05* e Sanguine comedûc quioderût, Ibidem Sanguinem afpergere ad cornua altarfs» Sanguinem no comedere,eft ab inturtj's proximi abftinere.i 8. D Sanguinis afpcrfio,quæ intclligatur, 20.D Sanguinem effundere. 1 o 2, C Sanguis uehiculum animae eft.i 03, C Sanguinem comedût qui diffamât no $♦ 104.B Sanguis, animæ figuram gerit. 18. D Sanus color. 7 3. D Sapientia gentilium qualis.122, B * ,Sapientia huius mundi uera ftultitia eft* b=l, 122.C Sapientiam huius mundi quam uoluerit damnare diuus Paulus ad Corinthios 147. B Sarra Abrahæfororexpatre.i2i.D Sartago crux Chrifti. 14.4. ÔC 5 4. A Sartaginis craticulae differêtia.i 4. C Sartago crucis paflionê fignificat.37. D |
Sauli codênatio, quia minus opportune» tempore Agagpepercit.i 44. a Seculi huius incommoda ad bonum ce* dunt.83. A Secunda a2ymorum.i38. A Secondainfpedio præceps eft.76, a Secundum numerum annorum emere* f 152.C Secundus arics,47.D Secundum corpus. 8 7, B Secundo lauare,quid. 8 o» B Segeremnômetereufcpadfolu.i4o, C Seipfumliberarequidfit.iôi. c Semelauditis præceptis femperaliqutd noui admifeet legislator.n9.A Semen uerbum dei eft. 17 6. A Semé omnem adionêfignificat.io7, C Semé apoftolorû nobis relidum, 15 7. C Semen perfufum aqua. 6 4. B Semen icminandum quale. Ibidem» Semen coitus egredi. 9 0. c Semé facerdotale quale intelligat.130, a Seminare anno odauo. 15 5. D Sencs reuercri propter prudentiara,ÔC caniciem.iiS.A Seniores ponant manum fuper caput ui tuli.xx.c Senfus quinq;. J 7 4. D Sentire morbum magni doli. 85. B Septem hebdomadarum interuallum â refurredione domini ufcç ad penteco ften.i39.B Septêagnos immaculatos ofFerre.i39D Septem dies includere infpedionis eau ta,non feriptum eft ad poenam. 7 5- 0 Septem gentes.83. C Septem genres imaginé gerunt feptem immundorum fpirituum. 83. D Septem dies enumerate ad emendatio* nem.89«A Septem dies,feptéoperationcs font fpi* ritus. 8 9« B Septédies efle fub uberematris.155* A Septem numerate hebdomadas.i52t A Septem plagæ ludæorum. 16 8, d Septies afpergere contra dominS. 81. C Septem diebus nianereia tabernacuÜs lfraélitam.i45.A a 5 |
' Septem fcptîmanaî ab azymis ad pente-coften.29.A Septem aetates.i^i^B Septfes afpergere altarc. 4 6^. B Septem diebus immunda muli'er,66, A Septem dona fpiritus.x o. d Septtes afpergereu o o. c Septi'ma hebdomada non ferere, 155, D Septimo anno requies agrorum 14 9. D Scptimabebdomada,i55»D» । Septimus dies imagiaem gerit fauius ui* taE.66,B Septimus menfis fi'guram gerit temporis nouiifimi.i 44,0 Scptenarius numerus totius uita: habet figniflcationem,i57. c Scptenarius huius uitas habet picnitudi-dinem.72.D Septenariusnumerus» 2o,Dgt;0^7XtC» 140.0,141.3,00 166.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Scptenarius numerus remtfli'oncm pcc* catorumcontinet.8i,c,84,c Sequi Chriftum,eft rcnunciare mundo* 47.B Sequi Chriftum, eft omnia ex pfaefcri« - ptoeiusagere,i4o.A ' Seraphin.xi.A Sermo pro quo accipiatur, 51. d Sermonum diuinorü proœmiû à pafiîo neChhftiincipit.95,A Serui qui docentur dicuntur,i6 o. A Serui ancillæ qui, 15 o, B €cruus nömanetin domo in æternum, ’ quomodofinteHigaturinloan.ióo.B Sex annis ferere agros, 14 9, D Sex panes immolare, 14 6. C Sextari um oki fum ere, 8 », A Scxtarq menfura. 8», a •Sextus annus reformationis eft,i 55, e Siclus,i7i.c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Siclus uiginti obolorum.2 9, A Signißcatio Icprae quae dicatur. 69*08^ Significatio quid fit in LXX.i5i* C Silas, 180, A SirniIamquiofFerant,i2.D •Similam offerut myfleriorSpertti. Simila oleo confpafa.^S* c |
Simon in adis Apofioîicis eonttitis fuÄ tefticulis.i54.c Simplices expofiti funt contumelifs «. 104,A Simplices ut columbæ, in Mattharo qui fint,i8,B Siniftra manus figura malarum adio -nam,48.A Sina mons in Arabia, n 5, b Sinai rubus uel tentatio interpretatur» 42.D Solomo pacifi'cus interpretatur,i72. A Soluitc tcmplum hoc,quomodo incellu gaturinMatthæo.ii2.A Sophir bonum interpretatur.i 72* C S ordes noftraeex Adam,8 9. d Soror innupta quare adfacerdotem per tineat.i2 4,D Sorori filiæpatris mirceri,i2i. d Sororis turpitudinë qui uideant,i22, A Sors cmiirarq fi'gurate ad diuinitatena À3hrifti pcrtinet, 97» C Sorsmittitur quando iudicio nullus eft difccrnendi locus, 96, d Sors cecidit fuper Mathtam. 96. d Spatulas pafmarum fumerc, 144.8 Spicikgium propter pauperes inftitu* turn.lit. A Spicas non colligcre.» 4 o. d Spi næ peccata fignift'canf. i o 1. gt;nbsp;Spinea corona Chrifti, ibidem Spiritus Moyfi tanquam fiiperioricrc* dttuseft.69.c Spiritum Paulus prohibée extingui. . 146.A Spiritus fandi aduentus die domimcolt; t59«B Spiritus Icgis uberes fertfrudus.i58«D Spontcnaiciquædicantur.i5o,A -Squamas habere, 5^9. C Squamæ ignorantiam temporarfamfî-gnifi'cant,59,c Sqùamas ab oculis cadere.ibidem Squamae pinnis adiundæ. 5 9. u Scabies. 13 4. A. 16 5. D Scabie iugi detradores hborant.iz^^ji Scientia legis uere mundat.6 7. c Scriptura diuina nô eft aueramp;nda, quo4 plurinU |
'1 |
»r D E 'X. |
plun’mii'ndcfumant haercfium occa« iiones.64,A Scn'pturas fcrutari.86» B Scnpturæ diuinæ interpretâdæ optima rario, fi ex prioribus 8C confequenti* bus eliciamus ucntatem,75. b Scnptura folet rem eandem fæpe multis nominibus appellare.2i»ß Scriptura diuina ludaeis infruduofa eft, 167,A Staminis nomen quafe in Leuit. 7 8, A Stateras quando craniiliamus.i 18. D Statuas erigere prorogandat memoriæ caufa.ióx.D Stellte inter fe differunt clan'tateu 53, C Stcllio.óx.D Sterilis in E faia quæ dicatur. 1^6, c Stola nuptialis fordida in Euangelio, 151.B Stolas filiorum Aaron cSpatre Aaron fandificariquid fit.4 9. a Stigmata corporis in ludu, n 7, A Stigmata quæ intclligantur. 117. B Stratum ægros fi'gnificat in dodrina fu bIimes.87.D Stratum in quo dormierit menftruata. 91.0 Stratum quid. 8 7. D Strues lignorum. 9. B Struthio 60.B Studia qualia in fcripturis intelligantur. Subtegmen quod trama. 7 7. c Subtegmen quale intelligatur.7 8. A Subtilitates quæ intelligantur.i65. C SufFufio arrogantiam fignificat. ix 9, A Superbia angelorum.7 8. b Supercilia quæ intclligantur. 8 o, A Supputatio annorum.i77.B Surdum prouehere quid fit.ix 5, C Surdo male dicere. JIX. C Sus inter,immunda.58. Suem immundumcomederç.çS.C Sus in uolutabro,58.D Synagoge aocillaappellatur. 115.A Synagogæ confugiendumeftadecclclt; r ïiam.45.B Synagogar€pu4ùta.u6,c |
Synagoga ludæohim uJtor ßlia déi appellata repen t in fcripturis. 1x6, c Synagogæ zelus nbsp;nbsp;nbsp;ecclefiam. 1 o 7. A TAbernaculu teftimonq noftraeoö feientiam nonnunquam ftgnifitf cat.7.B Tabernaculo cxcludi feptem diebus, ' .8o.a T abernaculum myfteriorum eft adeptto 80, A Tabernaculum ponere in medio noftri, Tabernaculu nofemper ingredi.94.A ’ Tabernaculum dei nos fumus.9X,C nbsp;nbsp;' Tabernaculum uerum in apoftolica do* drina.89.C Tabernaculum teftimonq. 6, D Tabernaculum, 14 4. D Tabefcere in iniquitatibus fuis.i 6 d Talcntum euangelicum dare nuinmuU ' rtjs.i58.B Talpa.óx.D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Tangere. 5 3. C Tangere morticinum, eftpcccatis con« t fentire.xy.A Tangere captum à beftfa, x y, A Tangere immunda.x 5. B T ängerc menftruatam. 91. b Tangere ledum profluuio laboranus» 88.B Tangere camem fluxumfeminispacien tis.Ibidem, T edum domus funt fi'dcks. 8 4. b Tegmendei eftnutusamp;^ gratia.7 8.A ’ T»(Xau7Kç,69.D.Ô6 71.A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if Temerare in mafculum quäle heinus. tXlB Temporibus inferuiendum, quibus öt. deus in ferendis legibus fe accommo » dauit.i55; D Templum Hierofolymitanum.iyó.C Temporis long» prærogatiua.ï6 o. d Temporibus inferuiunt noftræ adio* nés.144.A Tempus menftruale, 91. c Tentationes rubo funt fimiles. 4X. D Tètationes femper adfunc iuftis. 4z.a a 4 |
/I ‘N f D IE ’X,
Tentatioftum finfs â lacobo expreffus, quot;nbsp;41.D Terra quam deus dedi't, 116. a Terræfrudus con g regarc, j 45, C Terra hoftilis.iTo.A ’ Terra nobis promifla.i58.B Terram no n dare germen, 16 7, A Terra hofpitium e(r,non domus, 14’« ® Terra noftra bona côucrfatio eft» 15$« A Tcrræ bonæ tres frult;ftus. 175. C Tcrrenus homo in nobis de Iimo, 4 4 A Terdus dies pro quo fumatur. 5 9. C _ Terdodiecomederedecarnibus, 39,D Teftamentum Chrifti.i47,A TefticuIicontriti.i54..B Tefticulisfedliseflealiquem. 154.C Teftimonij arca,caro Chrifti. 94.. A Tbeologiæ quædam omnibus hint nea ceflâriæ,quædam uero tutb ignoran« tur,3x.c Theologia imperfecfta eft dum hie uiui« mus.56. A TheoJogiaî non oês fumus idonei. 5 6. A Theologia pleriscß caufa ad hærefim» 95-C Thefaurusabfeonditus in agro. 156. d Thus oradoncm SCeleemoiynam figni ficat.ix.D Thuris mometa in curandis morbis.Ibi»' Tbiis lucidifti'ma ponere fuper panes» 146.c Thuris effi'eacia in médendo.Ibidem, Thus ÔC oIeûfaerificionôapponi.i7.B Thymiaina compofirio'nfs.xi. A Thymiama thuribulis imponere. 55. D Timotheum iuftit Paulus modico uino Uti.55?C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Torrens, praefentis uitae gerit fpeciem, t4 44;C Tranlgreftio legis, 7 4. C Tres anni confummadonern noftrunj fi gnificanr. 155;B Tresdecimæfimilæ. 80.D Tria teftamenta.i 7 o. B Triennio abftinerc à frucftibus.H^, B Triginratribusdiebus manere pariente iAfanguinepurificaro.óó.c Triumphales quædaraferiac.137, A ti |
TriumphusChrifti.t57.A ’ T rophæa dco figere. 17 8. D Tubaqua mortui refurgent, 141, A T unica de lino. 4 4. a Tunica pro iuftitia accipitur.51, D Tunica linea.lbidem Turpitudo matris Si fîliacquæ.ioô.c ’ T urpitudinem reuelare. 1 o 6, A. B Turturemofïèrre.it.B.Sx.B Turturquidfit.j.A Turturi datacognitioaliqua.8X.C V VAcare debet criminibus, qui in ea parad funt dicere.77» b Vide ad formicam 6 piger,quomodo in teHigatur.134» A Valliculæ,84»c Varieras fapientiæcx lege, 159. D Varietatem deusubicßamauit.57,B V arq leëlores legis. 17 9. B Varqs modis itur ad deum, 41, C Vafafi(ftihafumus.79.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Vafa Chnfti quidam rede dicuntur» 46. B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Vafalutea.89. A Vaià lignea quæ dicantur. 8 9. A Vafaaureaindomoquae.55.C Vafafidiliainfirmos hgniiicant.55,C . V as fidile confringi. 3 5. c Vas eledionis Paulus quare. 8 7* b Vas inLeuitico pro quo accipiatur» 87.D VasfidiIe.55.B.65.B V as fidilefrangitur.in quod morticinü incidit.65.B Vbera matrum relinquere.i55. b Vas hgncum.65.B V elamê fanduarij corpus Chrifti. x o» C 93.C,Â:i29.C Venatio infidias fanguinolentas ftgnifî« cat.îo3.D Vendere poflèflîonem propter pauper« tatem.i54.c VendcrequæbabemuSjamp;f darepauperf bus,pcrfediftïmæ uitæ proponitur I ’exemplum, 140,A Vêditio Si emptio fpiritahs quæ, 152. b Venefici qui iùnt habendi uere» 117« b Venc |
Vcnefi'cls adhærere, 117. d Venta dïgntjqui ignorantes peccant» 64.c V enter animæ cor.i 0« A Venter abditarum cogitationum rcce* praculum.Ibid» Ventrem meum doleo,apud Hieremiâ ’ guida7.A Ventris duplex ufus fecundum Medû cos.i6»d Verbo dei omnia fandificata funt» 13X. c Verborum immutatio in legibus adfert aliquid,antea non diduma 4 O, c Verbum dei,argentuma75» d, Verba quædam LXX.geminant,86, D Vernacuha5J,D Veficam auium abtjcere quid fit. 11.1gt; Vefpertilion es.6o. d Vefperi appelIationeDauid pro gaudió ' ufusefi.t3o.c Vefperum.65. A V efperum pœnitentiâ fignifi'cat, 130,0 Veftem afpergi quid fit. 5 5. B V efiimenta corporis. 7 7. d Ve ftimenta confcindcre. IX 7. B Veftimentum aliquando in malam par* ‘ tem accipitur.po.B Veftiraenta multicoloria prohibita» 114.B Veftimentum ex duobuscontextûqua ■ le.it 4. D V eftium nomine fignificantur mulieres quæob ufum libidints tantum nu s bunt.po.A Veftimentum lincum. 95. B Veftis facerdotum alia atque noftra. 49‘A
Videredeum.54, A
172..0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Vigi lare fac erdo te m, 1X 5. B Vigilare quid fignifîcat in feripturis« IIX.D |
Vigintilegis praeceptai 71. C Vindemiâ apprehendere meflem quid» - 165.D Vindemia arborum frudus colligit» 165. D VincaSabaoth.94.B Vinea populus eft I udæorum.m, G Vinea prædicatio eft euangelica.i 5o,A V ir in fertptura diuina pro perfedo ac* cipitur.ixi.B Vif à legislatore propter fortttudinem dicitur,87.A Viri nomen in feripturis, dodori corn* petit. 8 7. A Vir perfedus in Paulo quis intelligatur Viri nomen unde,i6.0 Virentia offerreguid fît.16, A Viridans fuperb ta, 7 8. B Virginû decêexemplû deelaratur,38, D Virtus nô indiget magno têpore. 155» C Virtutes male operari non diftatabeo quod omninouacamus.4o.A Virtutibusnon femper licet uacare. 144.A Virtutes fpeciem (calarü obtinent,i6,B Virtutum inopia eft uera paupertas, / i59»a Vis ad potentes pertinet, 115. A V ifitatio in feripturis pro libertate accï* pttur,li5.B Vifitat deus terram. 1 o 8. C V tta n oftra peregr inatio eft. 15 6. d Vitæ cuiufdam imperfedioris funtetiS in euangelijs rationes.133. G V itia guomodo corrigenda. 15 5, A Vitulus de b ubus quid fit. X o. A Vitulus Chriftum fignifi'cat, 19 ♦ D » Öd 95»a Vitulum extra caftra eqei in loco mun« diflimo.xi.D Vitulus de armento feptem agntscotia iundus.i39.D Viua dicûtur ÔC ludaeorum legalia man data.73.D Viuentes qui intelligi debeant in Paufo ad Corin, quum dicit : Nos qui uiuM mus,non Öde,151 |
VIcera antmt font peccata. 7 4 • A .VIccris nomen in fcn'ptura facra. 7 5-A Viens album ex legali tranlgreffi'one, 74’B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Viens rubeum ex euangelica tranfgreb Clone, 7 4. B Vmbramlegisinuexit deus propter lu , dæoruminftrmitatem.guB Vna didio diuerfa aliquando figniß* cat.óö.D , Vndio proincarnatione fumitun55, d. 6046.0 Vndio confortât. 4 8. a Vndlio carnis Chrifti.i X7, A VndionoftraquaIis.45.A.0(f 46.a Vndlio nobis cum ChriftoóiTcommua nisiô^ non communis eft. 45, a Vnlt;ftio fpin'tuSîôir fanguis unigenitijno differ unt inter fe. 4 9. a , Vnt^Ionis ôiS làcrifieiorum leges fimul Cunt à deo latæ. 4 x. c Vngues cum dentibus habent afRnita* tern.58. A Vnguium ufus in animalibus. ^3, A Vngulam quæ animalia diuidant, I bid. • Vngulam non findere. 17 4. C Vngulam findere quid fit, 5 8. A. c, 0lt;^ 59.B Vocation 41. A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z I . i, |
Volatile reptile, abutentes euangelica doclrina.ój.D VoIuntaricenimpcccâtibus,Ôiifc,dccIas ratur ex epifto. ad Hebr. cap. fexto. 28.B Votum in Dauide.i35.B Vouerefedeo,i7i.B Vouere aliquantum temporis. 17 6, B Vpupa lugubris auis. 6 o. c
Vriæ fadum. I o 6. D
Vter in pruina apud Dauidê quid. 5 7. C Vtilitas legum eft ex mednllis eruenda, »55-0 Vuæ primitiarum non uindemiand», 150. A
V xorê uirginê ducat facerdos. 1 x 7. D Vxorem proximi fugerc. 10 7, C Z 2quot;^ Achariæ locus qui eft cap.5,decla J ratur.xi.B Zachaeus in Luca. ï6 i. c
gt; s, lOANNES |
JOANNES T R I T E M I V S, ABBAS SPANHEIMEj^
SIS, DE E C C L E S I A S T I C I S S C R I P T O R I B VS.
t Efytius presbyter amp;nbsp;monachus, bcati Gregorfj Nazi'anzeni cpifcopi i'^ quondâauditor Sgt;C ditcipulus.uir in diuinis fcripturis eruditiflimus, excms plo fuo præceptoris adinonitus, fertur in diuinos libres multa cxplanatio* num feripGfle opufcula, amp;nbsp;tarn in Nouum. quam in Vet us teftamentum i uaria lucubrafle uolumina, quæ necdum ad manus noftras peruenerunt. Legi tantum opus illud inGgne,0d magnæ quantitatis, quod fcripGt ad Eu» tychianumiUenerabilem diaconum:
InLeuiticum librivii» VenerabilidiaconoEutychiano»
De cæteris nihil uidi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________
Claruit fub Arcadio,ôô Homorio principibus. Anno nbsp;c C c c.
I-
-ocr page 46- -ocr page 47-?*ISYCHn PRESBY- r«
TERI HIEROSOLYMORVM, IN ITICVH PRAEFATIO»
enerabili diacono evtychiano»pecca^ tor Chrifti (êruus ISYCHIVS, presbyter,in Chrifto falutem. CalamS pro tuba conduxifti fpiritui, pin guemiatcpaltam terrain,inultaqj aratra adculturam habentemneceflària,bidentemiqui uixharenâ ualeatj __effodere præcepifti.Curautem boe C fi quis eoru qui confueuerunt taliainterrogareteinterrogctitacebis forfitan ipfe,quü ni mis difficilis lit,amp; obdura inquifitio.Doctorem autem tuum Paulü exhi bebisjpro te quod interrogatus esiinterpretantem: Vt fublimitas fit uirtu tis dei,amp; non ex nobis.Sed quidfhoc fit.ipferurRis interpretatus eft pla« mus: Etièrmo meus.óó prædicatio mea,non in perfuafibilibus humanæ fapientiæ uerbis,fed in doftrina ipiritus óó uirturis,ut fides ueftrainÔ fit in fapientiahominu,fcdin uirtute dei.Quomodo.autubifit,S' apud quos^ habitet.ipfius demonftratdeibonitas,quando Paulo lauferri ftimulum carnisiuæ,8ô colaphizantemiatanæangelumdiicedere à ie roganti,di? cebatîSufFicittibigratiamea,namuirtusin infirmitate perficitur. Hoc ergo credens debere me facere,quæialii non fecerunt : præcepifti ut Le= uitici libri fpiritalem intentionê per ordinê interpretarer,defenderemcp literamimultis aduerfarioru aceufationibus fubiacentem, ad altiorê earn intelleólum deducendo.Facerem autem hoc,non quemadmodum olim quidamfrara quædam capitula excerpêtes,fed omnia per ordinem !uf(Ç ad finem dilcutiens. Quod quàm fit difficile,ex hoc uno perparuo,quan: turn ad cunélum prædidi libri contextumianta uarietate plenû, cogno fee capituloÆum tqu i fàcrificium pacificorû.ièu falutare ofïèret : fîquidê pro gratiarum acRione offèret ,in die quaobtulerit,ait,comedetur,nÔ re manebit ex eis ufq? mane. Quod fi uoto uel fpontc quifquâ obtulerit ho ftiam.eadem die qua obtulerit,fimiliter edctur.necnon fequêti die *Qiiû ergo eiuldem generis, fîcut apparet, facrificia fint, utruncp enim pacifico rum,feu falutare,ait : ex eo quidem quod eft gratiarû adionis feu lauda= tionis, in mane relinqui non præcepit:illud autem quod eft fpÔtaneum, uefti præcipit amp;nbsp;in craftinum. Equidem fi malum eratferuari de facrifis cio in ci'aftinum.nec de aliquo eorum hoc debuerat præcipi : fi uero bo num,debebat in utroc^ fanciri.Similia autem his,8ô per omnê quodams
-ocr page 48-X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IßYCHIl presbyte RI HIEROSOU
C modo contextum legishuius inuenies egifle per fpiritü Iegislatorem,ideft præcipientem quæ uetuerat,rurfuscp prohibentem quæ pridem præcepea rat. Quod 06 nimis obferuantiam reprehendit literæ, oftenditcp conßdera tionem neceflamp;riam efle fpiritalfs intelligentiæ : necnon euangelicam deferw ßcit,uquot;dllcgogt;' nbsp;nbsp;prædicationem.prohibentem quædam dehis quæ uidentur legi, fecun
rijf quoquopa dum literam intelligi fiue agi,amp; unum eundcmcp eflèlegislatorem demons flo opHffit, ßrat noui Gmul ac ueteris teftamenti, dum ex autoritate fiue poteftate quæ uult nunc præcipit,nunc autem prohibet. Nihil autem fibi contrarium iu« bet.licet præcipiatea quæ pridem prohibuit, 80 prohibeat quæ olim præ* cepta (unt.Sedamp; nimis fancitconuenientia,{îfità quo eins intelligi poft fit intentiOjóóad quem finem refpiciant eius fhituta lentiri. Sed quia mihi dc . . hisuerbumdariinapertionemoris,inomnipatientia,amp;Sobfecrationefecft ^phe, iî. di ; quemadmodu Ephefiorü ecclefîâ Paulus oräs deprecare.ut fiat oblatio uerbi mei acceptabilis,noniölum in Hienifalem.fed amp;in omniterra,in qua deo annuente defertur,ut glorificetur Chriftus.qui ftulta mudi, ÔC infirma, 86 ignobifia,86 ea quæ no funt, elcoit:ficutidC me ab omni iuftitia deftitutt^ 86 à fapientia alienum, non idoneum ne fcruum inutilem nominari.ied pro pterea modicam quandam gratiam confecutum : ut ea quæ apud homines impofiibiJia funt,pofiibilia apud deum appareant,quü eius iàpientiæ homi nes deferuiunt imperiti. Quod autem argumentum huius libri.de quo Io quimur fit, ipfiim inquirere icriptorem oportet : ea enim de quibus lancirc If«Wcw qud difpoiuitjbreu iter intimere kgentes uolens, Leuiticü hunc,ficut cernimus, decaufafitdit' appellauit,appellationem adinueniens, quæuno eodem^ tempore.omnc hu (US libri manifeftaret argumentum :quia Leui tribus iàcri tabernaculi mi nifterium fortita eft, iii quo oportebat facrificia, fruduumcp primitias, Ô6 primogenitorum oblationes fecundu legem offerri, celebrari, etiam quaft cunc^ lex in immundis ex qualibet caufa emundationes præcipit.exhiberi; hæc prælèns liber continet,aliacp quæ huiuicemodi funt erudirioni coniun ôa. Siue enim feftiuitates dixeris,fiue ciborum diffèrentias.quæ quidem eo rum munda, quæ autem oporteat d ici immunda, fiue nuptiarum illicitarû, fiue facrificiorum maculam habentîum prohibitio, tam altaris iândificatio, ad Leuitas pertinent, Ô6 hæc Ô6 quæcunqp alia præiênti lege côicripta lunt, Sed utnoniuperfluum dinumeremus fingula.faciemus exordiû:illud præ omnibus ièrmo eos qui hæc leéturi funt conteftatur, quod neceflè fit inter* AMrfgogf. prctationemad anagogen trahi, 86 auditum ab humilibus ad iùblimiora trâsfêrri,fpiritalemcp intelligentiâ in litera perlcrutari.Neqp enim hoc con* tradicit legi,fed imb magis défendit Ô6 confirmât legem: quia nec contra eâ, fed potius refiftentibus pro ea pugnare iufeepimus ♦ Manifeftum eft autem hoc,ex eo quod inimici legis maxime earn in müitis nihil iuuantem, 86 inuti lem acculant: fed nos huius maximam utilitatem,per intelligibilium anago* gen oftendimus. Nec enim reprehendere quis anagogæ interpretationes, nec
-ocr page 49-AD EVTYCHIANVM DIACONVM. PRAEFATIO» 5 A nCc intellecfluum côGderationem,nec literæ præfùmat explanationcm,ric^ nofter quilpiam,neqj alienus. Nam nofter quidê teftimonia aperta iftiuP AJlegorilt;enei modi expoGtionis mulca habet,atcK differentia : ueluti Chriftiparabolas, in
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ■ 1 r r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ n. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,• V.ieron.ubina
quibus agrum mundum.agricolam le, lemen bonum lultos,zizania malm ^giturdepr^» gnos,meffores angelos, inimicum fuperfeminantem triticozizania, diabo ceptifuita. lum cxponens, unumquodcp prædiÀorum appellauit. Quid ergo incons gruum, G quis etiam nunc præfens legis negotium exponcns, bouem dis Eos. cat effe hominem qui operatur iuftitiam, ouem Gmplicem amp;nbsp;innocentem
Turtur»
columbam, aut turturem: uiuentes fublimius, contemplationicp uacantesC Sed ne ludæus quidem contradicere huiufmodi legis interpretationi pote rit,nunquid non Hierufalem leænam Ezechiel prophetâ appellauifTcatulû ^zecb.i^. autem eius Heliachim,qui duclus eft in Aegyptum/Alium rurfus catulum Ioachim,quem in uinculis.Gue ut LzXX.ædiderunt, in caueaNabuchodo«: nofor Babylona pcrduxit. Quid autê intelligitur aquilamagnisalisÇ’ quid inaures, nbsp;nbsp;difcriminafia,Hyacinthus nbsp;byflùs,amp; alia quibus Hierufàlê de
us, fecundum quod ait hic iplê prophetâ, ueftiuit C Quid autem amp;nbsp;later,in quo ciuitatem depinxit'T quid ferrea fartago7 quid partis quem de tritico,amp; ordeOjSC faba,lente,milio,amp; uicia,deo iubente comedebafT Quia non folu ea quæ in parabolis diâa funt,fêd amp;nbsp;ea quæ fècûdum hiftoriam funt,ad fub limiorem intellcdum per allegoriam duci oporteret, aperte Paulus,amp; Gne
B aliqua dilatione Galatis fcribens, ait : Dfcite mihi qui fub lege uultis eflè,le^ gern non legiftis ƒ fcriptum eft enim,quia Abraham duos Giros habuit,unii ex ancilla.alterum ex libera. Sed qui ex ancilla, fecundum carnem natus eft: qui autem ex libera, per repromiftîonem, quæ funt per allegoriam dida» (^icp hoc dicens,illico allegoriam exhibuit,ait enim : Hæc fùnt duo tefta* menta, unum quidem de monte Sina, in feruitutê generans, quæ eft Agar, amp;nbsp;reliqua quæ fequuntur*Sed nunc amp;hæc eo modo ad all^oriam,quo re liquas fcripturas,trahi oportet:nec quemadmodum illæ,quæ cum magnam ex femetipGs habeant uim,maiorem tarnen per contentionis interpretation nem fufcipiunt utilitatem,ita ôd præfens fàndio, parua mihi 8ô minima, ÔC ut credendum eft nec reticêdum:inutilis uel fortafti's etiam noxia eft hic lite literi cortex
ra,G fpoh'etur (pirftali intdl igentia,multis emergentibus ipGus literæ, ua^ excutiéduf cfi, rijs reprehenfionibuSjGcut in fubfèquentibus reperiemus, nifi quis ad iub^ limiorem interpretationem confugiens, ex ea quemadmodum pro litera fa tisfacere pofïït.exquirat. Propter quod ÔC bonam legem, lêu mandata, non bonâper prophetâ Ezechiel deus appellauit, dicens : Eieci eos de ter Ezech-to^ ra Aegypti, amp;nbsp;eduxi in deferto, dedi eis prxcepta mea, nbsp;nbsp;iudicia mea
oftendi eis,quæ faciat homo uiuat in eis» Écce bona ôf^ualde bona, intan turn ut uitam prælknt cuftodientibus ea ♦ Sed quædam de ludæorum infi delitate commemorans,uide qualia rurfus de his mandatisfubdidit:Et ego eis dedi,inquit,mandata non bona,ÔC iudicia in quibus non uiuêt. At quo«
b a.
-ocr page 50-4 ISyCHIt^ P RES BYT ERI H I E R O S O L» z
modo poflunt bona hæc eflè,amp; non bonaC Aut quomodo nunc præbcnf, , nunc aute non præbent ui'tâ / Aut certe quis «a (ècundû eu cuftodit, (ècun* dum quem à legislatore defcripta funt, uidelicet fpiritum ƒ fpiritus enim eft lo4/,.4. deus,8ó eos qui adorant eum, i'n fpiritu èC ueritate oportet adorare : iplè iii eisuiuit. Quiuerocamaliteraccipit,redenonbona (ènti't diuina ludicia, qm'ppe nee intelligit. nee eis utitur bene. Vnde ca.quæ bona (unt, rede ej non bona fiunt, nee ui'uit in eis : nam primum quidem ignorant uita, quæ Sdcrißcid aud* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abdita eft, deinde non iemper, ied certo tempore legislator uoluit fija
rc datf luixis perficietenus cuftodiri.ut aftringeret ludæorum duram ceruicem,grauio* prdceperit. riq^ egentem iugo * Propterea populum eum duræ ceruicis Prophetæ di:« cunt. Efaias autem non tantum duræ ceruicis, fed uitulam confternantem off« *o nbsp;nbsp;nbsp;ludæorum populum appellauit* Quæ autem confternans eft,ß ita luicepc»
rit iugum,nullo modo domatur. Et rurlus : Eßraim uitula doda dilis gere trituram,tranßbit fuper pulchritudinem colli eius. Per col
Ium obedientiam ßgnificans,in quo iugum legis fuperinv» pofuit, ut humiliatus populus libenter euangeli cum iugum,utpote leue, iuaue^ fu^ feiperet. Sed iam tempus eft ut ipiàm legis pro« ponamusliteram»
, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I8YGHI1 -
-ocr page 51-O c AV IT autem m O y s b n , 8^ loquutus efl d domic nus de tabernaculo teftimonq »dicens: Loquere filtjs lira ëLôô dices ad eos: Homo qui obtulerit ex uobis hoftiam domino de pecoribus,id eft de bubus, amp;nbsp;ouibus offerês
uiâimas» Quod nô diligês deus facrificia, ea quæ funt de facrificfisiludæis præceperit, demonftrat Efaias dices:
Quo mihi multitudinem uidimarum ueftrarû ƒ dicit dominus, plenus fum holocaufto arietum,amp; adipe pinguium,8^ fanguinem uimlorum, Sgt;C agno Ep.i, rum Sc hircorum nolui. Cum ueneritis ante confpeétû meû, quis quælîuit hæc'de manibus ueftris i Ergoiquodâmodo hoc quod de facrificrjs prscces perat,abnuit* His Gmilia amp;Âmos dicitzNûquid uiflimas 8»C facrificia obtu ïiftis mihi in deferto XL» annis domus Ifracl f Ätqui frequenter obailerât: (êd ob hoc quod nimis dilplicebant ei, ea quafi non obJata reputabat. Eadê amp;Hieremias propheta ait:Hæc dicit dominus exercituum.deus IfraëhHo H/frf.7«
locauftomata ueftra addite uiiSimis ueftris, comedite carnes : quia non (ùm loquutus patribus ueftris,nô præcepi eis in die qua eduxi eos de ter ra Aegypti,de uerbo holocauftomatum 8^ uidimarum ♦ Sed inquieszHæc de quibus loquimur ipiè mandauit qui amp;nbsp;negat, ôô cur negat quæ manda* uerat^^Curf'quia intentionem datoris hi qui acceperût,transgreflîfunt, C5 enim fubtilis eflèt, ôô ualde fublimis lex, 8^ cum propterea abfconfa eflèc ® in iûperficie literæ, quatenus perferutantes earn difeerent, cum prius iuos cmendafiènt fenfus : erant enim craflîoris atque duri cordis, 8ó needum les gern dei intelligere ualêtes,in ignorantia remanièrunt»Quû autem maxima diftridione uerborû legislator utatur,nûc etiam ab ipià eft orfus» Exorc , dium in ædittone l x X » incipit ab ea parte orationis quæ eft coniundio, quamconfueuimus in medio ordinis ponereuerborum,utpræcedentibus _ coniungatlèquentia. Ipiùm quippe libri huiusinitium termine præcedena tis côiunxit, qui appellatur Exodus, in quo M O y s e s tabemaculû erexit,’ ciiiredepræfenria côiunguntur,cumunius eiufdemcp t diei,in utroep con tineatur opus» Sed 8^ liber Numeri, quia nihil medium inter eum 8C Leuiti cum appellatur,fimile habet amp;nbsp;iplê proccmiû,ait enimîLoquutuscj^ eft dos minus ad Moyfèn in deferto Sinai,in tabernaculo foederis,prima die men« fis fecundi,anno altero» Nihil ergo poft hiftoriam Leuitici librij^nte hifto b 5
-ocr page 52-6 ISYCHTI presbyte RI H I E R O S O
c riatn uero Numeri,populus ludæorum egit,necp eni'm locum mutauerat: leuiticm zr quia necdum tabernaculum dedi'carant nec tempus multû præterierat Jn NuMfrora /t% primo qul'ppe mêfe fecSdi annf.eîufdem menGs initio agi cceperut. In Exo icr cohlt;erent. gutem amp;nbsp;GeneG,quia tempus multum mediû,Iofeph mortis,amp; egrefli* onis Gliorum Ifrael tranfcurrerat,non Gmiliter in eifdem libris coepit. Non enim Et coniunflionis, fed opportunum diipeniationi eorum quæ ibi icri* pta funtjponit exordium. Ait enim GczHscc funt enim nomina Gliorû Ifra* el,qui ingreflî funt in Aegypto cum Tacob,Gnguli cum domibus Giis.Sed G ne dubio obqciet quiipiamzquamobrem libri legisdiuiG funt, quû non dis NnmerorM ii« uiderentur. Geut prædidum eft,tempore.'quot; Sed hoc ideo.ut no faftidium Ie ber quamobre gentibus libri faceret amplitudo : libêter enim negociatores pelagus uias^ pfd, Lcuitico dimduntjipfum quodammodo arbitrantes diuidere ft laborem. Præterea ftcundum lxx»nonuocari,ftd reuocariMoyftn fcriptumeft,Gcut quan do idem ftcundum LXX*BeftleeI tabernaculum ftcundum Gguram * quae , oftenft eft in mote.facere præcepit. Ait enim : Dixitep Moyfts GIi)s Ifrael: ExoJ.ji, Eccereuocauitdeusex nomine BeftleelGIium Horde tribuluda,amp;im* pleuit eum Ipiritu (âpientiæ.Ergo 8ó nunc aliorum intelligibilium quorun* dam,amp;^ rationabilium iacrißeiorum imaginem,deftribere dominus Moy* ftn præcepit, 06 apertiflime hæc quædicitur reuocatio, difpenfationêquan dam uerborum,uel rerum,ad fuperiora refpicientiu innuit. Sed unde ad
P eum dominus loquiturC De tabernaculo ftilicet teftimonp. Primum quide de coelo.quia in ipib habitare deus affirmatur* Deinde tabernaculum tefti« rditrniculu monii præftntem ftripturam intelligimus : quoniam quaG tabernaculum teflimonif ell quoddam erat, quu ea quæ dicebantur, imagines Gue Gguræ fequentium iul* pf,yfjçj.jorum eflènt,propter quod tabernaculum teftimonfj dicebatur. Ho rum autem ftrmonum tabernaculum,teftimonium futuraru rerum eft,in» dubitabilem eis fidem præftans * Quid autem dici,aut ad quos iuftit C Ad ft Iios uidelicet Ifrael,de quibus eum qui uoluntaria dona offerebat.de bubus, offerre de bo» uel de ouibus offerre præcepitrex utroep animali uel iumento,fimilem deGs erowbj«. gnanshominem,quinihilacuminis.necpad uirtutem,neq5admaliciam habet, ftd trahitur ab alio: tales funt boues amp;nbsp;oues,nimis enim ad manu ftint confueta animalia, 8^ eos qui ita trahunt facile ftquentia. Et propterea non omniumhæc mimera,ftdludæorum Iblummodo eflè poftiint:illienim etiamß uirtutisaliquidnonoperantur,fufficit eis minime inique operari. Pßtm.jr. De quibus Dauid dicebat : Homines amp;nbsp;iumenta laluos facies domine: pris mum ordinem hominibus cuftodiens , deinde concedens etiam reliquis
■. . ; Gilutem » Quod autem hominem iftumde quo nunc fermo eftjegisla» tor appellauit : ait enim, Homo ex uobis : non hoc admireris, poftibile eft enim eundem amp;nbsp;hominem appellari, amp;nbsp;quæ iumentorum luntagere. De» monftrat autem hoc idem Dauid propheta dicens: Et homo cum in honore eflef jcomparatus eft iumentis inGpientibus, èC Gmilis fadus eft illis. V e»
rum
-ocr page 53-IN LEVITICVM LIBER PRIHVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7
A fumquiâinteUigibilemquendâlfraëldididmus.eumqueintelligibilemcir cuncióonem uenerantem, quemadmodû Paulus ait: Non enim qui in ma? nifefto ludæus, nec ea quæ propaUm in carne eft circuncifio, fed quae in occulto, quæ circuncifio cordis infpiritu, non litera.cuius laus no ex ho minibus, fed ex deo eft, ei fpiritaliter prædidâ legis làndtionêcoaptemus»
► nbsp;nbsp;Si eius holocauftum fuerit oblatio ac de armento, mafculum immacu«*
» latum offèrei ad oftium tabernacul i teflimoni), ad placandû fibi dominû. ) Quia (àcrificia deus à nobis pro noftra falute uuit.non iplè ea opus habens, fans nos Paulus commonefacit, ait enim : Obiècro itaep uos fratres per mis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*cl)»i
fericordiâ dei, ut exhibeatis corpora ueftra hoftiâ uiuâ,fan(ftam,deo placen ßUnorum. tem,rationabile obfequium ueftrum.Ergo placens facrificium deojcorpo* rum noftrorû mortificatio eft:fimul enim in eo lucramur,8ô quod à peccas Kolocdußtim to abftineamus, amp;nbsp;quod uirtutes acquirimus ♦ Sed quia ipfa corpora quidâ quot;quot;quot;nbsp;pleniftime,aliqui autem ex parte mortificant,fecundum conditionem cons j7n/g«”»» uerfationis.Sd modum uitæ in qua degunt, quu hi quidem ut perfedi fapi# conijciebutur.
' untjaliquot;) ut paruuli,ea quæ omnimoda eftrenunciatio leculi, amp;nbsp;uoluptatum ^1*°^ pleniffima abneoatio.holocauftu dicitur:totum fe enim quis deo per inteb hgibileigneIpiritusonert,nonia terrenus,icd ipiritalis gt;nbsp;ÖC quodammodo tciddfacerdo* cocleftis effedus. Si ergo hie operator fuerit iuftitiæ legis,quæ fecundû lite ta perumie-ram eft :bos uero fimiliter nominatur.quia ipfum animal iugû portât terre;
to - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no.71. nbsp;nbsp;.T-» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ri-n hocEucberiuf
“ noru operum, lugum autem eit cxIex.Sic enim Petrus.quu in riierulalem paralip, concionaretur appellauic.dicens : Quid tehtatis dominû,imponere lugum Ad.iç.
‘‘ fuper ceruices difcipulorum,quod nec nos,nec patres noftri portare potui» mus ƒ Teftis eft autem amp;nbsp;Paulus de hoc animali loquens, commemorans nanqp mandatu legis ait : Non alligabis os boui trituräti» Quoduide quead modû interpretetur,Nuquid de bubus cura eft deo: an propter noshæc di cir^quia debet in fpe qui arat arare nbsp;nbsp;qui feminat in fpe fruâus colligendi»
» Mafculumuero efle munus,fiue oblationem,8ó immaculatum uuluMaftu
lum quidem.ut nullatenus mandatorum effœminetur,fiue emollelcat ope# Mafculum ma rator*Immaculatum uero,fiuepurum, utnequaquamiiuftitiæ iniquitatem ttut^uidfit, permifceat.nec fimulaticne uirtute comaculet, Sed ad oftiu tabernaculi te# ftimonfj,fiue iècûdû D X x.adtabernacuUi teftimoniiijuflitmunus offerri, Tabernaculum autem teftimonf) hoc loco, non folum coeli, illic quippe# Tabemaeidti noftramoportet efleconuerfationem,fed amp;confckntia noftra intelligia teßimonii, ' tUr, in ea enimcogitationes habitant, quæ teftimonium pro nobis aut con«
, tra nos reddituræiùnt.Adplacandum fibidominum. Sccundu DXX au « ' tem,eflè hoc ÔC acceptû dicit. Cui autêCOffcrenti uidelicet,et oranti in cofpe ■ élu domini. Si enim acceptum nobis uere fit, cor noflrum rede iudicâs, nullicp adhærens paflîoni, probauerit munus eflead fufeipiendu dignuni,' nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;■
' tunc orarein confpedu domini, id eft remiflionem nobis in coi^élu , ' domini pofTumus obtinere, ad cor enim inclinatur deus.Sccundum‘qu9d
-ocr page 54-s nbsp;nbsp;nbsp;ISYGHII PRESBYTER! HIEROSOU
J. (cribês loannes thcologus nos docuit:Et coram ipfo fiiadebimus cor da no •; ftrarquia fi reprehendit nos cor noftrum,amp; fciraus quia maior eft deus cor de noftro,amp; cognofcit omnia. Diledtiiïîmi, fi cor noftrum non reprehend « datnos.confidentiâhabemusaddeum, Ponetcp manusfuper caput ho* » ftiæ,amp; acceptabilis erit atqj in expiatione eius profîciens. )Quod nos holîiS dicimus, græce dicitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo fpecialiter intelligibile holocauftum fi
gnificatur:quia omne mandata fru(ftificat,quod per fpiritalem conueriàtio Nanum fu^er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efficitur holocauftum. Propter quod ôô manum in caput hoftiæ pone
oj Mpo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;offèret iubet, ut caput quidcm hoftiæ hoc loco initia prædidæ
côuerfationis intelligatur» Qui autem offèret eam^ipfe fibi caufa huiufmodi promiflionis approbetur, utpote iponte ad hanc ueniens, donum quippç offèret :omne autem donum uoluntarium eft. Ergo fi promiflîonem fuam trani^eflus fuerit, (èmetipfùm quu pocnas lui t accufèt. Sic autem ei acce* ptabilis erii,ÔC ad expiatione profîciens, quando prædicauerit amp;nbsp;confîtebi* tur,amp; pofîtionê manus manifeftauerit : quæ quia Ipontaneo motu, nbsp;non
„ neceiîîtate compulfus, nec exadus hoc obtulit iàcrifîciû. Immolabitcp ui « tulum corâ domino,amp;offèrent fîlrj Aaronfàcerdotis fanguinem eiusgt;fun* „ dentes per altaris circuitum, quod eft ante oftium tabernaculi. Detrada^ « pelle hoftiæ artus in frufta concident,ôtfubrjcient in altari ignê,ftrue ligno „ rum ante côpofîta, amp;nbsp;mêbra quæ cæfaluntdefuperordinantes,caputuide M licet,8ô cunda quæ adhærent iecori, inteftinis amp;nbsp;pedibus lotis aqua: adole
' „ bitcpeafacerdosfuperaltareinholocauftum,ÔCfiiauêodoremdomino.)A D Multum laboriofa eft lex,amp;: fpiritalê confîderationem propter hoc habens necefîàriam, ut non luperflue legislator fubtilitate hac irrationalis hoftiæ ufus eflè uideatur. Illud ergo in primis intende, quia uitulû coram domino præcepit occidi,ut non folû propriâ confcientiam.conueriàtionêcp noftra offèramus deo,ièd quêadmodum placet ei,etiam corpus mortificemus, no Cojÿw dowi» ad inferiore gloriam,fed ad fupcrna intendentes,hoc eft enim coram domi* no» Sed qui (unt qui hune fànguinê offèrunt C’ Filr) uidelicet Aaron facerdos tis,ipfî enim amp;nbsp;occidunuEquidê is qui oblationê offèret, fine nomine ôd nô defignate expreflùs eft Filt) autem dicuntur Aaron , immolantes quod oblatum eft, amp;nbsp;fànguinê offèrêtes: quia oblationê quidem adducere, id eft . promittere, quorûlibet eft:implere aût promifla,quod occifio bouis ipfius ■ ■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;docetjô^ fànguinis effùfio, non quorumlibet, fed illorum qui fîlq Aaron re«
uera fùnt,utpote habentes in femetipfis facerdotq dignitatê» Aaron enim ar ca uel môtanus intcrpretatur»Ergo quifquis fèmetipfûm templû dei,8c tem plum excelfum ædifîcauit uirtutibus,hic fîlius Aaron uere dicicur,fed èC là* undione facerdos agnofcitur,uti(ç undi ôônos propter myfticû chrifma quod in nobis eft,dicimur. Ergo amp;nbsp;nos fàcerdotesfumus,
«. loMa, fi euftodierimus’dignitatê undiôis,de qua ÔC loânes dicebat: Et uos undio nem habetis à fàndo,' ôC rdds omnes*Sed ÔC Petrus nos fàcerdotes appella-uic.
-ocr page 55-IN LEVÎTICVM LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9
A ui’t,aitcnim:Vosautêgenuselecî:û,regalefacerdotium,gensrandta, popu# lus acquifinonis ♦ Hi fanguinem fiindunt per altaris circuitû, quod eît ante oftium tabernacuK » Per fangui'nem anima hic intellîgi dubitandum nô eft, quum l'pfè legislator paulo poft dicat : Sanguinem non comedetis in bas; bitationibus ueftris,quia anima carnis in fanguine eft.Oportet ergo nos nô parcereanimæ ,unde dominus ait: Qui perdiderit anima fuâ propter me, inueniet cam. Hoc eft fanguinem Hindere» Fundit autem in altaris circuitû, uidelicet in unigeniti corpus : hoc enim reuera altare dicitur, quo modo fi* eut omne iàcrifïcium iuper altare à facerdotibus miniftrantibus ponitur,fic omnem animæ uirtutem in corpore domini, id eft ad eius imitationem ià* cerdotes operantur. Hoc altare Moyiês fignificans.dicebat : Altare de ter* Exod.zo. rafacietis mihi»De noftra enim terra,id eft confperfîone fiue mafia,corpus dominicum faélum eft.Ft rurfus ipièrQuod fi altare lapideum feceris mihi, non ædificabis illud de fetftis lapidibustfî enim ïeuaueris cultrû tuum fuper eo, polluetur. Neep em felt;fta,necp dolata ab hominis manu eft C H R1 s ti carojde qua Daniel dicebat: Abfcifus eft lapis de monte fine manibus. quia dmIcI t. fine complexuuiri mulieris conceptus eius proceflît ôô partus» Bene aut
“ addidit: Ftquodeftanteoftiû tabernaculiteftimonii in circuitu)utin o* mnibus quidêeumimitemur:anteoftiûaiïttabernaculi,utoftiû,dolt;ftrinâ apoftolorum intelligamus. Per ipûm enim nobis fit introitus in cœlefte ta: »4», Apojlolo bernaculum,in quo habitare deum (criptura teftatur:quod manifeftat Efas rufisnificat. ùs dicens:R.eipice de ccc1o,amp;^ uide de domo iânlt;fta gloriæ tuæ» Quod autê oftium apoftolorû doiflrina eft.apertiffîme Paulus oftendit.dicensiOftiÛ *• Corinth,là, enim apertum eft magnû euidens,amp; aduerfari) multi:oftium doârinam quæ ducit ad feientiam dei,dicens, cui omnimodo qui diuerfa docent, ob* uiant»Nihil autem mirû eft,fi cû dominüs oftium fit appellatus,fimiliter ap pelletur quam ipfe impertitur apoftolorum dodrina* Sic facerdotes mini*
» îirare oportet» Detradaep pelle hoftiæ,artus in frufta côciderejamp; pelle qui » dem detrahere)ut diuitrjs, alijscp omnibus iècularibus quibus circuntegi* mur.expoliemur, Propter quod de lob diabolus dicebat tPcllc pro pelle, lot.i, 8lt; omnia quæcûcp habet homo,dabit pro anima fua*CÔcidere autê,ut per partes partesq^ noftra conueriàtio approbetur,quia amp;nbsp;C H R i S T v s,fîcut ait Paulus,iècundum operationê in mêfuram uniuscuiufq^ mebri augmen* Epfcf.4*
» turn corporis facit in ædificationê fui in charitate» Tune ergo fili) Aaron (à „ cerdoiis.)Quiaûthifintfupradiximus» Subqciêt altari ignê.)utpotemi niftrationê fpiritus pleniflime ualentes accêdere » Et quomodo habebimus igné qui minime extinguatur » Struem lignorû componentes, fcilicet (anda rum feripturarum meditationes atc^ dodn'nas: per has enim nutritur fpirb tus dei, amp;nbsp;continue accenditur,ut turbinibus aduerlàrum poteftatû extins gui non poflît: propter quod ÔC Paulus dicebat : Spiritu nolite extinguere, prophetias nolite fpernere, Nec mirandû eft,fi ligna fandarum feripturaa
c
-ocr page 56-CapJ. ISYCHIl PR esbyte RI HIEROSOL.
C mm dodrinas docuimus.quu legerimus in epiftola ad Corinth.ligna, foe« ’•Cor.j. num.fèipulas.malasaélïonesueldoârinasfignificatas, S.dli'gnorû alia qui Hifrf.17. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fj-uj^uofa, nam Hicremias deeo qui confîdit in deo di'xi't : Eteri't
quah ! ignuin quod tranlplantatur fuper aquas ,quod ad humorem mitdt ra dices fuas, Quod autem per ligna fruulifera,rede medi'tatio facrarum fcri# pturamm intelligatur.aperte nobi's Daui'd demôftratzde eocnim qui in pßlm.i. ge domini meditaturdie ac noâ:e,Erit,ait,Gcutlignumquod plantatum eft rfitlm. 105. (^cus decurlusaquarum.quodfrudûfuum dabitintêporefuo.Sed80exul tabuntur,inquit,omnia ligna fyluarum à facie domini,quoniam uciiit.Gau dentenim hi quidiuinas fcripturas meditantur.quando eum ueniflè.qui in eis 8^ per cos prophetatus eft cognouerunt * His iuflît imponi concifiones membrorû,caput cunifla quæ adhærent iecori: V el,ficut l xx^caput 8â Concifio. adipes.Nos uero per côcifiones animam 8C corpus intelligimus, quu enim unius fint animalis,fecundumoperationespaflionum inuicem fibi aduer^ Galat.s. iàntur.dicit enim Apoftolus : Caro concupifcitaduerRis fpiritum,ipiritus aduerfus carnemrHæc enim inuicem fibi aduerfantur. Propterea Abraam Gniras. qjjutu oHcrretiàcrifîcium deo,diuidens uaccam amp;nbsp;capram,amp; arietem.diui fionescontraièaltriniècus pofuit.Caputautemomnis rationalisanimalis mens dicitur,propter quod Elàias dixit : Omne caput languidum,amp;omnc £) cor mcerens,à planta pedis ufq^ ad uerticem non efit in eo fanitas. Compas tienimfibi nimishæc inuicemdicuntur,amp;rationale noftrum, utpote in utroqj habitas, utriufcp fouetur falute. In utroq^ autem habitat,in corde ici licet amp;nbsp;in cerebro.quia mentem non diuidit, quia non oportet mentem Co^ Philip.^, briam diuidi,iêd ipfam à pace dei cuftoditâ(ficut ait Apoftolus : Et pax dei quæ exuperat omnê fenfum,cuftodiat corda ueftra amp;nbsp;intelligêtias ueflras) colligere oportet in unum corporis amp;nbsp;animæ motu. Adeps aiitê a diuifios nibus non fine cauià lèparatur, quum æftimari oportet, quia utpote qui in ipfis eft.cum ipfis deberet offèrri, led quia pinguiffîma pars, ôô nimis cral* fior omnis animalis adeps eflè dicitur,ex ipfo autem nobis defideriorû exur gunt atqî commouctur appetitus : quod manifèfium eft ex co quod fuper» iacet renibus ôé inguinibus,quæ organa leu inftrumenta eflè fcminu cÔmi» xtionûcp putanturtoffèrri hune à diuifionibus iuflît, nec enim aliter poterat folum offèrri. Auferri autem,ut difcamus defiderrjs non corporaliter nec^ animaliter uti,fed fpiritaliter.ut fola fpiritalia defideremus,amp; omnê appeti» t.Cor-i. tu in eis,amp; ufq^ad earn extendamustquia ôêanimalis homo non percipit ea quæ funt fpiritus, ftultitia eft enim illi* Ergo animale dicere Paulus uidetur Artimdfzr ho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muitu de carnalibus cogitât : amp;nbsp;ideo carnalis non eft appella*
tus,fedanimiïergauanadefîderia,'amp; quæftiones occupât. Verbigratia in lo inteUigtitur. menfiiris coeli,amp; aftrorû numéros, 8^ fimilia philoiophantes, qui forinlè* eus magniï uidentur erga anima ftudiû impendere. Propter quod amp;nbsp;eorû fapientiâ animalê,diabolicâ,ierrenâ, nonaûtdefuperioribus defeendentê, ex quia
-ocr page 57-.IN LE VITIC VM ' M B E R P R I M V S» t
lO
ex quibus defcenditfpiritus,lacobusappellauit quibus fiultitiacd ea quæ fuut fpiricus.non enim ea poflunt intelligere, quia ijairitaliter no examinât» Ergointelligibilêadipem,id eftomnenoftrûdefideriû,feuappetitûuacare circa ifjiritû iubet,amp; propterea nÔ cû diuifionibus.iêd per iè ofterri. Veru« num hommunt ' tarnen amp;diu!fîones,ô^ caput,amp; adipem,fuper ligna quibus ignis fubiedus partem
ed.quæcp funt Riper altarc,imponere iubet : ut omnê noftrû hominc fcrb pturis fpiritalibus,quæ de intelligibili altari corporis domini ditftæ funt, co
» aptemuSjfecundû eius uiuentes lèu conuerfantes imitationê» Inteftinis aus
* têamp;pedibus lotis aqua») quod bXX.ædût. Eaquæfuntinuêtre,8ô pedes aqua lauêt. Per ea quæ in uentre funt.abdiias amp;nbsp;latentes cogitationes fignifî cantes in uentre animæ,quia uenter animæ cor eft» Vnde Hieremias dices bat : Ventrem meû, uentrem meû doleo. quem uentrem ipfefubinfert : Et fenftis cordis mei côturbati iunt. Pedes autem alt;ftiones:quia prophetæ præ lèns feculû uiam appellare confueuerunt, ita ut Dauid diceret: Beati immas culati in uia,qui ambulant in lege domini, id eft qui in lege domini operans iur » Vult ergo nos fimulcû a(ftionibus,ô(f cogitationes diluereaqua,fîue ba ptifmi.fiue fletus:quia amp;nbsp;de cogitationibus rei in iudicio tenemur» Si enim qui irafcitur fratri iuo fine caufa,reus eft gehennæ,ita autem animæ eft mo»s B tus,non debet hic ex acftione iudiciumCSed quum tanta dixiflet,legislationê iuam ad unum breuecp conclufit. Ait enim:
H/cr.4.
Pp/w.ii8.
» Adolebitcp ea iàcerdos Riper altare in holocauftû. amp;nbsp;fuauem odorê do » mino.) Ergo quando facrificium noftrum holocauftum fit, tune domis fio odor Rjauitatis incenditur:amp;quando omnia fuper intelIigibile altare ob« tulerimus, imitatoresChriftifccundum poflibilitatemefTedi. amp;nbsp;ad ipfius imitationem noftram uitam.feu conuerlationem coaptantes ♦ Hoc enim eß fè altare fuperius oftendimus»
. nbsp;nbsp;nbsp;C^yod fi de pecoribus oblatio eft.de ouibus, fiue de capris holocauftû,
„ agnum anniculû amp;nbsp;abfcp macula ofteret.immolabitcp ad latus altaris,quodl * reipicit ad Aquilonem coram domino» Sanguinem uero illius Rindêt Riper altare filij Aaron per circuitum,diuidentcp mêbra,caput, amp;nbsp;omnia quæ ad
„ hærent iecori, amp;nbsp;imponent fuper lignis quibus fubRciendus eft ignistinte^ , ftina uero pedes lauabûtur aqua,Âoblata omnia adolebit facerdos fuper altare in holocauftum.Sô odorem Riauiftimû domino. )Eadem etiam nunc
paucis immutati's dicit » Illud autem intelligere oportet cum qui fubtih'ter uerba legis inueftigat.quia no Iblu de bubus/ed de ouibus præcepit Ifra elitam offerre holocaufta » Ergo non fblü qui legis mandata operatur,hunc enim eile bouem,utpote operatorem diximus.fed 8^ quilibet (implex, amp;nbsp;fis ne malicia, cui comparatur ouis,dicentc Hieremia : Ego quafi agnus man# iüere.itf fuetus.qui portatur ad uilt;ftimam,amp; no cognoui » Ergo Slt; ipfe femetipfum bolocauftum dep pfFerre poterit • Veruntamen quunaouiummemori^ feciHct, ait enim ;
!•
Cap» I.* ÎSYCHII prbsb’ytérî hïerosol.
C Siautemdeouibuseftoblatio:fubintulitali'udanimabideftcaprarum»df« ' citem'm fie:Deouibus amp;nbsp;decapris. X^anta autem inter caprasSf oue» , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;differentia fit, apertiffîme nos dominus ïefus docuit, dum de confum
M^tth nbsp;nbsp;nbsp;matione fccu!i navraret : qui dum oues à dextris ftatuiflèt, beneditftionê ei9
iufiorum fubdidit.hœdos autem à finiftris,contra quos fententià illam ter* ribilem peccatorum protulit Sicut ergo licet non (blum de ouibus, fed de capris offèrri,amp; oblatio de pccoribus dicitunfic eum qui ex peccato* ribus eff.poffibile eft fimplicirati operam dare, quafi ouem fadum,con* iieriâtionemfuam in hoJocauffûoffèrredeo:quia enim nihil impeditad adi piieendâ iuftificationê peccatorem quempiâ fuiffè.quamuis hoc ludæi non putarêt* AudiquaIiaperEzechielisprophetiamdixit:QuûeniminmuItis inueôtus fuifiTet côtra iniuff 5,80 dixiffet,morte moriatur,fanguis eius Riper ipfum eritzhsîc etiam fubdidit : Quod fi genuerit filium, qui uidens omnia . peccata patris fui quæ fêcit, non fecerit G mile eis Riper montes non corne* derir,ôô oculos fuosnon leuaueritad idola domus Ifraèl,amp; uxorem proxi* mi fui non uiofauerit, ôé alia his fimilia, in quibus finem hunc addidit, hie no morietur in iniquitate patris fui,Rd uita uiuet. Et dicitis: Quare non por tabit filius iniquitatem patris C Sic ludæi necefR elR filium quafi hæredita* Filijnon^'ucce* rio iure.in patris fuccedere peccato arbitrabatur.Sed quamobrem oues.amp;^ duntprccdM capras ad latus altaris, quod refpicit ad Aquilonem,corâ domino præcepic pjrfn.ttzM. nbsp;nbsp;occicJ|,quiJ non ita de bubuspræcepifRt.ledcorâ domino fanxiiRtimmo*
lariC Videntur enim uerba ipia contrarietatem quandam habere atep diffes rentiam: quia quit fit iacrificium holocauffomatis utrunfp,differentia his di ftribuit loca.Non eft ergo ignorandum, quia quantum ad fuperficiem lite* tæ, eundem in utriRp locum legislator fignificauit ♦ Holocauftomatu enim altare,ante tabernaculu conftitutu ex latere erat ianuae.ut non fândorû mis ïxod.jg. niftrâtibusobftruereturintroitus,ficut in Exodode eodem dicitur:Et im* , poRiit uelum ianuæ tabernaculi teftimonfj, amp;nbsp;arâ holocauftomatû poRiit , circa oftium tabernaculi teftimonip Quæcuncp ergo ad facrificium offere* ’bantur.ex latere altaris ab Aquilone ftabant,amp; fic coram domino RcrificR urn celebrabatur, id eft in'conipetftulândorû : faciemenim domini appel* Sdniidfändo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fan(ftqrum,quia in ipfisdei habitabat gloria. Vndc nec frequenter
rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inipfa intrarelacefdotem,nifiRmel in anno iubebat.His ergo i:aRhabeti*
HcK?. buSjdifferehtiäril diciuerbqrum,’ficut neceft’aria contemplationi erat,opor* iuit.Quia cnirti altarediximus efRÇhriftû ,ouium autem iacrificium firn* plicitatem ftudèntium, non abftjlute autem etiam iûfiitiâ operantium, non in dirécftû intelligibilis altaris ,'fecJex latere offertur » In diredtum e(i enim, Px Mefcfdcri quia mandata perficit.Ex lâteré autem jquia à mal is abftinet » Quare quia ficUt in aulam,ulerbi gratia, regiam melius^eft quidem per oftium reeffû ins ^edi:quumaûtêhocnoneftfàcile j bonum fitetiam per illud quodexla* tere eil introire : fic melius eil deo quidem per mandatoruin offerri perR*
* nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtionc
-ocr page 59-IN LEVÎTICVM LIBER P RIM V §♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt •
Âionem.bonum eft tarnen amp;nbsp;fi per malorû (ê quis ofîèrat abfti’nêtiam.deo quippe modo quolibet offerri bonum eft.Ad latus autem altaris ad Aquilo nbsp;nbsp;Aquilons^
nem neceflarie addidit, ncbulofa enim penê Temper hæc pars eft:obtinens tur fiquidcm nebula, id eft ignorantia, hi qui ex toto le innocentiæ tradunt, propterea amp;nbsp;holocauftû dicitur.etiam fine operatione iuftitiæ«
gt; . Si autê de auibus holocaufti oblatio fuerit domino,de turturibus,amp; pul* » lis columbæ.offeret earn facerdos ad altare, amp;nbsp;retorto ad collum capite.ac ». rupto uulneris loco, decurrere faciet lànguinem ftiper crepidinem altaris.
« Veficulam uero gutturis 8ô plumas profjciet propter altare ad orientalem
« plagam ,in loco in quo cineres effundi folent, confringetc]^ afcellas eius, 8Ó „ non fecabit, nec ferro diuidet earn, amp;nbsp;adolebit fuper altare lignis igné fups » pofitis.holocauftum eft amp;nbsp;oblatio fuauiflîmi odoris domino.) Admira*
bilis eft legalium uerborum lùbtilitas, non Iblum quia differentias conuer* fationum delcribit, fed etiam quemadmodum quafdâ cÔuerfationes fecuns dum legê.quafdam uero fuper legê fignificet. Secundù legê enim funt bou
ouium,licet fpontaneæ dicuntur.Secundûlegcm quare.'quot; Quia etfi offcr= Libertimcirbii re munus in poteftatem offèrentis dédit, nimis recftc libcri quippe arbirrij deus hominem conftituit, tarnen quale offeratur, non iam uoluntatis eft, ne forte mala offerantur: necefte eft ergo aut bouem ofierri aut ouem,id eft autoperari iuftitia.aut à malis abftinere. Dixit enim in initio libri ; Homo qui obtulerit ex uobis oftiam domino, de pecoribus,id eft de bubus Sóoui
g bus offeret uiótimas. In hac autem oblatione non ita, prædicftæ liquidem oblationi differentia uolatilium non eft connumerata, ut uidelicet perfetftis or,8c maior,multorumcp tranfgrediens poflibilitatcm. V olatilia enim ,ho= a«« offerrt mines funt contemplation! uacantes, terrenis omnino fe non mifcenres nes deo quid/igni^ gocfjs: quod amp;fi forte neceflitas exegerit, mox reuolant ad fublimia, amp;nbsp;il Io euangelico iuuantur teftimonio,quod dominus ait: Cofiderate uolatilia coe li,quia non feminant necp metunt,8ópateï uefter cœleftis pafcet ilia. De eif dem dominus dicebat:Simile eft regnum coclorugrano finapis,quod quu lAatth. ij. feminatur,minus eft omnibus holeribus: quum autem creuerit, fiet arbor maior.ita ut uolucres coeli uenientes habitent inramis eius. Contemplatio* ni ergo uacans, amp;nbsp;in fuperioru confideratione perfedtus homo : hoc enim quæ prædifta funt docuerunt,fi conuerlationem,fiue uita luam oblatione ofteret,de turturibus,aut de columbis offerat munus luum,id eft in feientia manluetudine fpiritali: hac enim opus habet,ut non excedat legis confi*
deratio in uanis occupata. Non fi'uftra autem turturem amp;nbsp;columbam, led ad fignificationem prædiftorum legislator affumpfit:turtur fiquidemjquia lt;ognitionem habet, ita ut eius exemplo ïudæorû exprobrarctur populus, Hieremias probat,ait enim:Turtur amp;nbsp;hirundo amp;nbsp;ciconia cuftodierut tern* Hierr.g. pus aduentus lui,populus autem meus no cognouit iudicium domini. Co lumba autem munda èC fimplex, adnunciatrix^ prælêntiæ fand! fpiriius
c 5
-ocr page 60-' Capi U isychii presbÿteri 'hierosou
C efl, quales oportet efïè cos qui circa contemplandas fcripturas habent ftue ’ Mdtth.io. dium » Propter quod amp;nbsp;apoftolos fimplices uultefle dominus ut column Ndtth.^. bam, ait enim : Beati mundo corde, quia ipfi dominum uidebunt Sed ad meditandum uacaredebent,undeEzcchias ait :Meditabor ut colum*
ba. Hane oblationem unus facerdos offcrct,nÔ multûnon eft quippe con* templatiua uita plurimorum, id eft ut ex tota fe mente offerant deo, nihilc]^ humanum ulterius cogitent.fed continue cotempJentur cocleftia,8^ea quæ Coloß-i- ftirfumfunt{àpiant,ubi christvseft,ficutaitApoftolus,indextradei FedenSjUidelicet patris. quia autem hoc nimis raru eft,ipfe dominus de tab's bus prophetæ Exechieli loquens edocuit:Scrutare Hieruiàlê, Ô6 uide fi inlt; ueneris uiru in ea omnino ftantem ante facie meam,propiciâs propiciabor H/ere-îç. eis,Atqui erant filii lonadab necuinum bibentes.nec domus habentes.nec agros plantantes .Sed abfolute aliquid fublimius quærit,undeaJf) ad taber« naculum teftimonf) oblationem offèrunt,hæc autem ad altare offertur, cu* ius uim in præcedêtibus didicifti, id eft quia dominicum fignificet corpus* • Seduideamusquæhisfubfjciantur» Etretortoadcollumcapite.acrupto * uulneris Ioco.)Abrumpens uideJiceta pelle,quæ fuperiacet collo.non uab de illam feparas à corpore,ut nec dilfeparet illud.nec eo rurfus aftringatur, quod fignificatur abrupto uulneris loco : uel ficut X x, ædût.refracfiione p capitis. Eodem quippe ftrmone amp;nbsp;Samuel ad Saulem ufus eft, quando ei armum dans,idem ftcundum b xx. dixit.comede, quia in teftimonium à » populo pofitum eft tibi, Refringe)id eft per partes cominue 06 cofume*’ i.Rfg-?. Etideo etiam nunc non ut occidaturauis,fedutabrumpaturuelrefringas tur legislator iufliit,oftendens quomodo per partes,amp; leniter uerum caput, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft mêtem diuidat à pelle,id eft à carne.unde nec effundit fanguinem, fecj
decurrere faciet : uel fecundum l x x. efculat,ut per partes 8c perfeefte de« ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpiciat prælêntium meditationem uel uitam, utpote qui totam liiam animä
obtulit deo.Hoc em fignificat: Et fanguis eftulatus circa bafim altaris,quod 'B.udngelium eft CHRISTY szChrifti autem bafis eft euangelium.in quo maxime opor c^i/ii b^it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præfentem uitam deipicere,utpote totam anima noftram deo offe*
rentes.didicimus. Veficulam autem gutturis,00plumas proqci iuflit,id eft, v«fif*erpl«« utrolt;^ amp;nbsp;inflatione, atquefuperfluorum inquifitione eum careremunda* mædrroganti* ri^ uolens : maxime enim his paflîonibus, hi qui uberiori pollent leien« «”co«^^bT ^'3,fuccumbunt,atteftante Paulo: Scientiainflat » Bt rurlus : Siquis uidetur coloif.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquid, necdum cognouit quemadmodum oporteat eum Icire. Rur*
lus ipfe ait:Corpus autem Christi, nemo uos decipiat,uolens in humi* Iitate religione angelorum quæ non uidit,ambulans fruftra inflatus len* fu carnis fuæ» Nâ Theodotion fimiliter ueficam ædidit: Aquila ff'iïi'op,id eft cibarium, quia in auibusinflation! aptum uas fulcipiensque fuperflua,ueft ca eft.Non ergo permittit inflari,amp;^ ideo auferripræcepit ueficam»Sed nec ijiaipra nobis qyærere uel altiorazAlpora enim te,ail,ne quæfieris,Slt;fubli«
nuora
-ocr page 61-IN LEVITICVM LIBBR P RI M V S*
JU miora te,ne fcrutatus Rim's* Vnde amp;nbsp;plumas ab hoftia feparauit, proip • cit propter altare ad plagam oriêtalem, in loco in quo cineres cffundi folêt» Ad orientem quidem, quia inquiGtio fublimium rerum uidetur eflè. Extra orients akareautem^quia non neceflariam,fed fuperfluam atqj noxiam fcrutatione poflidet. In locum autem iubet cinerum,propter naturam.de qua Abrahâ dicit;Eoo autem Rim puluis ÔC cinis.Ergo per locû cinerû prædidam infla GcnMl. tionem redarguit legislator,utpote quæ digna Gt cinere:quod autem cine»» re dignum eft, deorfum in terra manet, amp;nbsp;in coelum aicendere non poteft*
« Deinde ait: Confringetcpafcellaseius,amp;non fecabitjUec ferro diuidet.) Neceflarie præcipiens utrunqp: confringens Gquidem,quia oportet mem« bra conterere, atqj affligere eum qui deo iacrificiii fieri cupit. Non fecabit autem.nec ferro diuidet,nec faciet auem ficut bouem, aut ouem per diuifio nes.Hoc quippe amp;nbsp;Abraham in fuo iacrificio cuftodiuit, quâdo deo iuben teuaccamtrimam,amp;caprâ,amp;arietemtriennem, turturem,ôô columbâ obtulit.ait enim: Accepit fibi hæc omnia nbsp;nbsp;nbsp;diuifit ea per medium altrinfei*
eus, amp;nbsp;contra ie expofuit, aues ante non diuifit. Prudenter autem hoc cu:* ftodiuit, atep iecundum intellecRum præcepti nunc in legem dat. Contems plationi enim inhærens homo.nihilcp habens terrenum, fed qui totus iam=« dudum cocleftis eft,aduerians animæ non habet corpus: integrum quippe eius corpus Sóanima eft,ied èC fpiritus.fecûdû quod dixit Paulus, Sine que rela in aduentum domini cuftoditur:amp; proptereaRiperflua in eis membro rum diuifio eft, integrum enim Riper intelligibile altare, fuper ligna qui bus Ribqcitur ignis, offertur : neCp enim aliter facnficium acceptabile efRcis» tur,nifi meditatione fpiritalis legis,00 tunc holocauftum amp;nbsp;oblatio fuauiftis mi odoris domino reperitur, qui lèmper odoratur facrificium noftrum, uniuscuiufc]^ noftrum uitam fiue côueriàtionem,an fecundum legem, quæ ab eo data eft,oftèratur»
c A P V T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II.
“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nima quum obtulerit oblatione facrificq domino, fimila eric
” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius oblatio,fundetcp Riper earn oleum, amp;nbsp;ponet thus, ac deft
” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aaron facerdotis. Quorum unus toilet pugilium
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plenum fimilæ amp;nbsp;olei ac totum thus, amp;nbsp;ponet memoriale Ri*
” per altare in odorem Riauiftîmû domino. Quod autem reliquum fucrit de “ iacrificio, erit Aaron amp;nbsp;filiorum eius .fantftum fandorum de oblationibui - domini. ) Quia anima totum hominê appellat,manifeftum eft ex hoc quod ait,Simila erit eins oblatio : in totum animal iterare uolens hoc quod fiendu erat, deinde amp;nbsp;fimilam offerri præcipit. Anima autem ipla per ft quomo« do deferret oblationem,quam neceift habebat deprecans.Sx: ad hoc utique neceflarium haberetminifteriumcorporis.''fedauribus quae diuinis iunt aflùefacftæ ftripturis,nihil nouitatis hie aiftrit ftrmo.Nam amp;nbsp;alibi,animam
-ocr page 62-Cap.I’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHTI PRESB Y TERI HIEROSOU
C per Ce,mores uero totS hominem appellauit: Veluti qu5 eorum qui in t,xoli. gypto defeenderunt numerum digerens,ait: Cuneftae animae quae ingreffe
Hint cum lacob in Aegyptum,amp;^ egreHi de femoribus eius abiep uxoribus filioru,b X X* Sed Lucas,quum PauJinauigium Romam euntis defcri beret, ait : Eramus autem omnes animae in naui ducêti feptuaginta Ä' fex. Intuendum eft autem,ne forGtan anima in hoc loco gentilem dixiftet homi* nem : quia enim fuperius Glqs liraë 1 ea qua? funt in fanguine facriGcia dices.' Po- iniwim, Loquere,ait,GIrjs Ifrael : Homo quiobtulerit ex uobis hoftiam domino,de pecoribus, id eft de bubus ouibus offeret ui(ftimas. Hie illud quod extra ßnguinemeft,{acriGcium Gmilæ præcipiens ncceflàrie.non dixit,homo ex uobis, fed anima quum obtulerit oblationem, anima gentilem nominans', quia animales erant prius,amp; qui non potuiflent intelligere ea qua? funt fpiri tus, ueruntamen uocatur ad oblationem milerante cum iufto deo, arep per proMfr.ii. condefeenGonemfaillante. Dequoamp; SolomondicitinProuerbrjstluftus miferetur animas iumentorum fuorum. Huius ergo qui eget diuitqs.qua: funt uirtutum,erit oblatio Gmila, Paulo poft enim quum pro peccatis facria ficiaddponit,eumquinecouemhabet,neccapram,turtures00pullos co« lumbarum offèrre præcepit : qui autem nec hoc habet, Gmilam eum fancit P ofïèrre.Nô enim iam ex operibus,uipote pauper uirtutibus, lèd (ola dei co gnitione fâluatur: qua? in lege Gmila.in euangelio autem farina r.ominatur, ait enim dominus: Simile eft regnum cœlorum fermento quod accipit mulier.ôt abfeondit in farina? fata tria,uicpdum fermetaretur totum : Eccle (iam GgniGcans, quæ in trinitatis uerbo fermentât Theologia? myftcrium. Ha?c Gmila fecundum legemdicitur, unde amp;nbsp;tres décimas Gmila? offèrre Lewt.tj. ad expiationem lepra?,id eft ad remiffionem peccati,dcus MoyG præcepit.
Vt ergo adhuc craflior,amp; quæ necdû plena in lege diuina cognitio neceffà rieGmilaappe’latur, ineuangelqsaûtfarina,utfubtiliorcs uidelicet nbsp;nbsp;Ribs
limiores à lege intelledtus habens, hoc Moyfes innuens, quia tarn farina, quam Gmila propter prædiflas caufas diuina feientia poterat dici,quu ap«» parente deo Abraha? ad ilicem Màmbræ,trinitatis myftcrium GgniGcaret, (jrtie.is. defcribiteum Sarædicêtem:Feftina,Sô commifee tria fata Gmilæ.Licet au« tem dei cognitio iàlutis gentium principium Gt,fuperGjndere tarnen Gmilæ oleum,amp; thusfuperponere opus habemus,utgratiam dei eleemoiynis ora tioniep commifeeamus : ha?c enim nobis poflunt de ccclo dei feientia pro» ' fligare. His autem teftis eft Cornelius,ad quern deicendens de ccclo angelus Art.io. dixit : Corncli, orationes tuæô^eleemofyna? afeenderuntad dominum.0^ tunc mitte uiros in Ioppe,amp;^ accerG ad te Simone,qui cognominat Petrus. Jpie enim uerâ iciêtiam Cornelio traditurus erat»Qiiomodo autem in thu* Thurit tjuata accipiatur oratio.quærens eius uim,pericrutanscp cognofeis. Vti quip* contra interiores paffiones Medici folet.oculorumcp ægritudinis cu rare uulnera : ôd G quis incendens fumum eius fufcipiat, reftringit acccden*
(et
-ocr page 63-IN L E V I TIC V M LIB E R' P R IM V S» r r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, J
tes ex infirmate lachrymas. Hoc codem modo oratio quoqj plurima operà quot;nbsp;, tur.hæc quippe maxime animæ paflîones fanat, hæc etiam ihtelligibilium oculorum curat uulncra, abfoluens ab ignorantia, atep ex ea quæ uere eft cCgritudo t id eft ex peccato lachrymas accedentes faluat» ïnfirmatur enim quis in uobis,ait lacobus.conuocetpresbyteros, Sgt;C orentfuper eû.ungens tes cum oleo in nomine domini.ôô oratiofidei faluat infirmum,amp; alleuabit eû dominus,amp; fi in peccatis fît.remittêtur ei. nbsp;nbsp;Poft hæc,pugillo tollere iu tollert
bet fimilâ.id eft fide feientiâ dei côprehederetper pugillu em hic fide fîgnifis-fimjfim.’ ’ cat,apertecp oftêdit illâ eftè feientiâ,fiue cognitionc dei dno accepta, quâ fis. des côprehendere poteft:8ôquêadmodû qui pugillo plus uult côprehende re.nihïl profîcit.totû quippe decurrit,amp; cadit.atcp inutiliter laborat.fic mê fiura dei Iciêtiæ fides eft.Credere em oportet,fîcut Paulus ait, qui accedit ad Hrfr.«* deum,quia eft.Et rurfus:Sine fide impoflîbile eft placere deo.Et ut dicamus breuiter,omne qd* non eft ex fide,peccatû eft.ficut idê ad Ro.fcripfît.Ergo non poteft eftè glorificatio in infidel itate. Intende autem quia cum oleo iu* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
bet fimilam accipi ,apertiffime eleemofynam nos facere uolens. Dateenim lmc.h. inquit eleemofynam dominus,ôô ecce omnia munda erunt uobis. lubet aus tem omne thus in pugillo fumi : omne quare quia femper oportet orare, fine intermiflîone gratias agere, ficut Paulus ait. Sed quis eft qui in pugillo tollitƒ fecundum l x X, non dicitur, ut abiblute offèrentem fignificaret. Si ‘
B enim de lacerdote dixiflèt, plané hoc utique ficut in làcrificio.de peccato fàncitum eftèt, quod amp;nbsp;ipfum de fîmila fiebat, adderet » Ibi enim mémo* riale eftè uult hoc quod in pugillo facerdotis offèrturdeo: aliud quippiam fanciens extra hoc quod nunc dicitur, ficut paulo pofterius oftendemus» Hic ueronon ita,fed fumente,fecundum quoddiâum eft,eoquodofs feret facerdos : efle autem hune 1E s v M didicifti, facrifi'cij memoriale in cœlefti offeret altari. Memoriale autem, cognitionis dei perfefla feien s tia eft, cuius femper memores erimus, quando cius capaces fuerimus, quæ nunquam deftruitur . Quæ earn quæ nunc eft, non ut contrari* am deftruit, fed partem earn minimam effe per fuam plenitudinem mons ftratjlècundum quod didum eft : Ex parte cognofcimus, ex parte prophes gt;. Corinth.t^, tamus, Quum autem uenerit quod perfèdum eft, euacuabitur quod ex parte eft.Et quo modo euacuabitur,clare manifeftat fubdês: Videmus nüc per ipeculum in ænigmate, rune autem facie ad faciem. Nunc cognoico cx pa rte, tune cognolcam ficut óó cognitus fum. Hoe {acrifidum odorem fuauiffimum neceflarie domino legislator appellauit, Odorem indomis no eft cognitio, fiue lcientia eins : amp;nbsp;ne hoe dubites, habes ad hoe quoque Paulum ueraciftimum teftem:Deo enim gratias,inquit,qui femper trium* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’«
phat per nos inCHRiSToiESV,amp; odorem notitiæ fuæ manifeftat per nos in omni loco.Ecce interim cognouifti odorem notitiæ* Sed amp;nbsp;bonum odorem in fubfequêtibus audi ; (^ia Chriftibonus odor fumus^in his qui
d
-ocr page 64-Cap, II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI H I F: R O S O L.
C faîut fiunt.ôô in his qui pereunt,Deinde dicit legislator: nbsp;nbsp;Quod autem rc
„ liquum fuerit delàcrificio,eri£Aaron, amp;C filiorum eius, fandtum fandlorum „ de obladonibus domini. ) Reliquum ait de ilia perfeda,amp; in coclis abfcon= dita atque repofita in C h ri s t o icientia Gue notitia * In ipfo enim liint thelâuri iàpientiæ Scicientiæ abfconditi.Sanôtumiàndorum eftdeoblas tionibus domini, partilis enim eft fcientia quæ reliqua eft, omnes tarnen luperâs,amp;^ perducês ad perfedionê,AarÔ ergo Gliorû eius erit: ron aût area uel môtanus interprétât,id eft alta de deo intelligens:quia 06 ar ca utpote habês in fè legê dei amp;nbsp;eloquia,offerte prædicftû facriGciû poteft.
« nbsp;nbsp;Qu5 aût obtuleris facriffciû cocftû in clibano de Gmila, panes fcilicet abiqp
•• fermêto,c5iperlbs oleo.Ô^ lagana azyma oleo lita. ) Admirabilis eft legisla toris intêtio,per oîa lubtiliter incedens:quia em fciêtiæ dei,Gue notitiæ fupc rius mentionè facit,ne forte putaris extra eâ eflè difpêlàtionis dominicæ my fteriû,uide quomodo per ænigmata exponit,natiuitatis eius,cruciSjSôrefur S4cn/ici«m CO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uolês introducere narrationê. SacriGciû erpo coôû.Chrifti appela«
lat incarnatîonê, ad agnû dei,hoc em incarnatus eft ut immolaret.Propter loiw.i. quodeûqui tollit peccata mundi,loannes Baptifta appellauit.Reéfeers go facriffciû in hoc loco, ut denûciaret natiuitate eius i dicitur cocftû in cli« ciiamp;iàjwî Ute» bano, dei genitricis uidelicet utero : Ilia enim clibanus neceflàrie nomina^ panesignem^defuperclibanusfufcipit,ffcutdeigenitrix, D defuper uitæ panem, dei uidelicet uerbum, in fuo utero,ignémque fuice« lmc.1. pit præièntiæ ipiritus, Spiritus enim, inquit, fandus fuperueniet in te, 8C uirtus altiffimi obumbrabit tibi. Hune Moyfes, quado deus ad Abraham dilpoffjitfeministeftamentû,clibanûcômendauit,aitenim: Quiauenientc foleadoccalum, Ggniffcauit fine mundi, flammafa(ftaeft, 8^ ecceapparuit ^clibanus ardens«Et quid eft hoc?addidit amp;nbsp;fumigans.ô^ trâfiuit per mediû ‘ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuifionû. In die illa pepigit dominus fœdus cû Abrahâ. Qiiando enim cœ
leftis ignisjfpiritus uidelicet in clibano uteri genitricis dei uenit, ut totas ac* cenderet mundi partes, tune teftamentû deus Abraham, id eft gentibus di Ipofuit:Abrahâ enim pater gentiû nominatur»Si ergo munus öfteres incar ,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nationis unigeniti,quæ in uentre uirginis fada eft, nô aliter acceptû eft deo.
nifi codu de Gmila,id ex dei fciêtia,uel notitia fiat, Vnde em aliûde de hac re P4«« dt dpo- loquutionê nifi ab apoftolis ôô^phetis fumpfimus^ Verba ergo apoftolorS i^gdwdpro» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accipe.^phetarû uero Iagana:quantûem panes à laganis ad nutriêdû
phetif. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îûnt aptioresjtâtû uerba apoftolorû uerbis ^phetarûrutriep aût azymi, quia
e-x alia dodrina fermentû nô habê£,uerbi gratia iàpiêtiæ fecularis.qcf hærc ticis cÔuenit accedere. Hi quippe quû exteriora in terioribus côiungere ni-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tunt.et hæc magis illis fubijcere.amp;fermêtare quæ fermêtari nullatcnus pofi
iunt,ab azymis (èrmonibus excideruttièd ecce apoftolorû panes in oleo,amp; prophetarû lagana in oleo fiût.côcorditer em ôôab illis,ôôab iftis fcriptûeft, 2. Cor, 4. quia nos rpiferàs Chriftus aduenit:fed apoftoliplanius.ait ein PauIus:Quê* admodum
-ocr page 65-IN LEVITICVM LIBER P R IM V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I4.
A admodû enim uos prius non credidiftis deo.nunc autem mifericordiâ côns fequuti eftis per iftorum inobedientiam: fie ifti non crediderût in ueftra milericordia,utamp; ipfimifericordiam confèquantur:conclufit enim deus o« Row.n.
mnia (ub peccato, ut omnibus mifereatur Mifericordiam ubicp appellat aduentus Chrifti myfterium,propter quod panes quidem in oleo confpers fi dicuntur. Prophetæ autem non fic,fed uelut in ænigmate, dicit enim Das' uid: Milcricordia amp;nbsp;ueritas obuiauerunt fibi.Et rurfus:Oftende nobis doi^ mine mifericordiam, amp;nbsp;(alutare tuum da nobis. Propterea non confperfa, fed lira oleolagana appellantur. Sed 8ó illam cuftodi uerborum fubtilitatê.
quomodo quando uult ut nos mifêreamur, dicit de eo qui offert : Effiindit fuper ea oleum, )Hic aut quia incarnati pietatem Ggnificat, non ait,eff undis oleum, fed panes in oleo confperlbs exponit. His enim uerbis ßgnificauit
quot; domini natiuitatem»Subfequêtibus autem amp;nbsp;paffionem fignificat» Si ob ” latio tua fuerit de fartagine fîmilæ confperfæ oleo,amp; abfq? fermento, diuis »- des eä minutatim,effundescp fupraoleum,) Sacrificiu defartagine.difpêfà rionem paflionis appellat unigeniti : crucem affimilari fartagini propterea iudicans,quia Cartago intantum eft Cortis, ut Cuperpofita igni, ipCa quidem non cofumatur, nec aliquam corruptionem Cuftineat,aut imminutionem; CuperpoCitos autem cibos mox ut ignem tetigerint ,uel fi duriores fuerint, non longo interuallo aptos eCui reddit. Sic Chrifti crux,Cortis quide tan# tum fuit, ut omnê creaturam fiibqceret crucifixo: carnem aute cius quac ad
Slt;trtdgo crucë Chrifti figni*
® comedendu incpta erat ante paffionem, quis enim comedere cupiebat car* Cdro Chrifti nem dei^'aptâ cibo poft paffionem fecit:fi enim non fuiffet crucifixus, Cacrifi cium corporis eius minime comederemus. Comedimus autem nunc cibu, ^ft^ Cumentes eius memoria paffionis. Hane Cartaginê apud Ezechielem domis làzcch. 4. nus fignificâs ait:Et tu Cume t ibi Cartaginê ferreâ, amp;nbsp;pones earn murû ferres um inter te amp;nbsp;ciuitatê.Ferreâ quidem earn,propter prædidâ appellauit for titudinem. Inter te autem ôd ciuitatem, ait ,id eft Hierufalem : quia maxi;« me ipfi in cruce domini offendentes, amp;nbsp;inlatis paffîonibus ab eius funt Ici«
entia feparati.Myfteriû ergo paffîonum in oleo confpergitur.quia miferâs nos pro nobis fuftinuit mortem. Quod amp;nbsp;fine fermento effe.id eft mundu
“ ab exteriori uult effè docffrina.Ait aut: Diuides ea minutatim.)Vt in paG fioneseius quæ per partes procefferunt, fermonê diuidamus, ueluti alapis,
quot; colaphis,fputis,confixioneq?lateris. Eftundesfupraoleum. ) Sedquead modû il le mifericordiâ in nobis Habens »pro nobis femetipfûm tradidit pafs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominé
fioni.fic oportet amp;nbsp;nos proximis mifCTeri.paffîonê dominicam ad huius ac cipientes pietatis excmplû, unde ait : Effundes fupra oleu, ut amp;nbsp;nos uifeera tem. mifericordiæ domini æmulemur, ait quippe :Eftotc mifericordes ficut 80 pater uefter mifericors eft. Quia enim hoc de dominica propofuerit paffîo ne capitulum.defignatio demonftrat ipfa fermonû. Quod enim fecundum L X X. addidit:Sacrificium eft domino, hoc hic addens præcipuum,quod
d X
-ocr page 66-Cap* II. ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOL.
C nufquam in holocauftomatis inlcn'pfit, aut in alqs quæ præcepit fuperiusî hic autem addidit : quia unigem'ti paflio facrificium dco patri oblata eft, fèc metipfum Chrifto.quemadmodûaùPaulus,offèrête:aitenimrSienim fan guis taurorum,8lt;^ hircorum, amp;nbsp;dnis uitulæ afperius coinquinatos fandifi* cat ad emûdationê carnis, quâto luagis languis Chrifti, qui per Ipiriiû faiilt;« (flumfcmetipfurn obtulitimmaculatum dco*
„ nbsp;nbsp;Sin autê de craticula fuerit lâcrifîciû, æque fimila oleo conlpergetur,quâ
„ ofîerens domino,trader manibus facerdotis; qui quum obtulerit earn, toi* « let memoriale de facrifîcio,amp; adolebit fuper altaré in odorem fuauitatis do „ mino.Quicquid autem reliquum eft.erit Aaron amp;nbsp;filiorum eius,lân(ftum Crdticuh my* lànlt;fforum de oblationibus domini* ) Similia dilputare 06 derelùrrecflione flerr-m mortis difceptantem uult, cuius myfterium craticulam non fruftra appellauit, fed percraticulammorte fignificauit» Sicutauteminfartaginedominicâcrucê fupraaccepimuSjita in craticula morte, fed 8d fepulturâ accipiamus. Quæ surtago. enim inter craticula làrtaginem differentia fit, nulli penitus effignotum; quia fartago Riper ignem,nunc exardelcentem ôô luccenfumzcraticula autê in carbonibus ardentibus,amp; olim accenfis ponitur» Sicut amp;nbsp;mors domini non fuit initium aliquod paffionis, led paflîonû quæ pridem in eo operatæ funtjfuit fubfiftêtia. Et huius ergo munus ex fimila, id eft ex dei cognitione, D lîue fdentia., quæ de morte dominica eft,perficitur : oportet enim Chriftu amp;nbsp;in morte deû dici: 6C nihilominus immortalê prædicare eû.qui propter olfuw m^ert» naortalem carne mortuus eftJn oleo tamê munus fiet. ) Oportet quippe de ƒ donalnica morte amp;nbsp;refurredione difputantem, mifericordiâ quoep dei ad* dere rationem.quæ eft oleû ♦ Miferâs liquidé genus humanû, 8^ morte fu* ftinuit,8C refurreeffionê à mortuis difpenlâuit. Si autê ignem qui fuper cliba num eft,fandiî eflè fpiritû,amp; ideo uterû genitricis dei clibanû fignificaflè di ximusjin lârtagine autem, ôô craticula in igné rurlùs pallîonê amp;nbsp;morte in* terpretati fumus,nullatenus hæc dilcredas:iplà enim tibi fatisfacere,quæ de , utril^ dicuntur, polTunt : Quia in clibano quidem ignis defuper mittitur, LMflt;e I ». de cœlo nanqp miniftratio Ipiritus eft : de quo dominus dicebat : Igné ueni J. mittere in terrâ*Et loannes de dominoffpfe uos baptizabit in fpiritu lànêio
amp; igni » In fartagine autem 8c craticula ignis ab infêrioribus fumitur, quia abhominibus qui mente in infimis lacent, prouenitpræparatio paffionis» Miere, lo. Quodautemlgnispropaflîoneaccipitur.audi Hieremiâdicêtem:Etfadû pftl. io. çfj- quafi ignis ardens, æftuans in oflîbus meis. Et rurfus Dauid : Domi* nus in ira lua conturbabit eos, Ô6 deuorabit eos ignis : Morte dicens,quam peccatoribus illaturus erat. Non eft autem admirabile, carbones quippe fprritalitraditione eos panes qui caulàfuntluminis,amp; perditionis accipis mus.Elaias etenim unum de Chérubin miflum,accepifle carbone de altari, Ezech.io. amp;nbsp;mudaflè fuû os dixit»Ezechieletiâde eifdem carbonibus quierant in me dio Chérubin, tuliflê dixit Cherub, amp;nbsp;dedifle uiro qui ueftitus erat lineis, ipfum
-ocr page 67-IN DEVITICVM LIBER PRIMVS.
A ipfumuerodifperfifleincendium.Docere autcm nos legislator nolens in aliquo prædicta myfteria,eomndemrationemfacrificiorû his récapitulai uerbis:Quâ ofières domino, quâuticK de clibano,Ôu defàrtagine,8lt; de era« ticula,id eft natiuitatis domini,amp; panionis,amp; mortis : in his enim totius di Ipenfationiseiusfermoexpletus eft: in his refurreéiionis quoqj eins ratio continetur.quia qui defcendit,ipfe eft amp;nbsp;qui alcendit (uper omnes coclos,ut
» impleretomnia. Tradetinmanibusfacerdotis.)IpfîuidelicetChrifto,qui loitn.}. poftquàm appropinquauit altari,quod in coclis eft,appropinquauir autem carne per alcenßonem : nunquâ enim feparatur à diuinitate. nbsp;nbsp;Tollet men
moriale de facrificio » ) Abundantiam feientiæ, fine cognitionis, Gcut iam fupra docuimus, quod fuper altare adolebit apud fe, euftodiens illud in fes culum futurum. Quicquid autem reliquù eft. )Id eft quantum feire nos Sô perferutari præcepit. Hoc Aaron erit amp;nbsp;filiorû eius ) Td eft, iamp;his qui fublimiade deo cogitare Sô fentire poflunt,tradidit, quos filios Aaron elle prædiximus. Sandum làntftorum de oblationibus domini. ) Magis id=* ipfum confirmans hoc legislator lcripfît: fanda quippe eft omnis bona fei* entia.fed fanâ:afancftorû quæ de dei feiêtia, fient oportet,dilputare poteft.
Omnis oblatio quæ offèrtur domino, abl^ fermento fiet:ncc quicquam fermenti ac mellis adolebitur in facrifîciû domino. Primitias tantû eorû oftè
retis ac muncra,fuper altare uero non ponentur in odorem fualiitatis. )Ni:î h il cÔmunionis uult habere doôtrinâ dei cum exteriori fcientia.Quod enim lêrmentû aliénadodlrinam appellat,aperte ipfe dominus docuiudicens di=s icipulis fuis:Attendue à fermento pharilæorum Sadducæorû. ïpfis ante ignorantibus quæ dicebantur,addidit: Necdum intelligitis neqj cognofcis tis,quia non de panibus dixi uob/s. Et tunc cognouerunt,quia de dodrina fcribarum amp;nbsp;pharifæorum dixiHèt ♦ Mel uero paganorum dodrina intelli? gi,propter fuauitatem uerboru, Sf dulcedinem eloqufj, Solomon in Pro^ uerbr|s docet, dicens : Non refpicies ad mulierem meretricem : fauus enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
diftillans labia meretricis, nitidiusoleoguttur eins tnouiffima auteillius amara.quafi abfynthium.Nouifli'ma autem quæ/quando uidelicet inter ue ramfapientiâô/ fidam.falfocp utentemnomine,difcernere coeperis. Nam licet ecclefiæ in Câtids canticorû dicat, Mel amp;nbsp;lac lub lingua tua : no cotra« dicit prælèntibus, fed amp;nbsp;nalde colentit. Neejp enim dixit in lingua tua, led quid[ït, fub lingua:ut oftederet quia paganorum fapientia,amp; ludæorum litera,lin5 guæ ecclefiæ,id eft dodrinæ fubieda eft. Ergo horum non uult integram
« deododrinam ofierri. Inde dicit: Non adolebitur in facrificium quod eft in holocauftum , primitias tantum eorum offeretis. )Præcepit enim ex parte illius fapientiæ primitias offerri,non autem plene ea uti, led quemad# modu quum Paulus apud Athenienfes concionaretur,dicens : Sicut quida AdTitum «lt;• uefter poe ta d ixit: Huius amp;nbsp;genus litmus ,qui inuenies uerbum exter ius ad occafionem del feientiæ aptum:non quidem refpuitjuec tarnen addidit,iie*
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d 5
-ocr page 68-Capilb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOL,
c que enim inde ultra teftimom’a multiplicauit. Quare C quia placuit Jeo per
I. Com. uùldtiâ prædicatiom’s.ficutl'pfe Paulus an,faluos facerecredetes.ut fides ue ftra non fit in fapientia hominû,fed in uirtute dei. Propter quod ait legisla^s ” tor: Super altare uero nonimponentur in odorem (uauitatis.)Et quum li ceret dici non ponuntur,non ponentur dixit:oftêdens,quia etfi nos tentaue rimus de exterioribus diuinitatis adipifci notitiâ,ad altare dei taie hoc iàcrifi
•* nbsp;nbsp;nbsp;du m nÔ aicendit ,nec odor fit fuauitatis domino,fed mferioribus deputatur
taie (àcrificium,ôô utpote quod de terra habet fubfiftentiam, ad terram de= - primitur* Quicquid obtuleris facrificfijfale condies,nec auferes iàl fcede - risdeituidefacrificiotuo»Inomnioblatiôeofïeresiâl.)Cernisquiadedeo SalctiMgelicd loquctes nÔ uult nimis exteriori uci iàpiêtia.fed apoftolica,de quaPauIus di doOrtiutell. Git:Sapiêtiâ loquimur inter perfeclos ,iàpictiâ aût nô mûdi huius.necp prin I. Comtb.i. .p- huius, quideftruutur,iêd loquimur deifapientiâ.in myfterioab iconditam, quâ prædeftinauit deus anteiècula ad gloriam noftrâ. Et undc efi; cer turn,die is,quia fal pro apoftolica fapientia dixifTPlanè hoc nobis do« . niinus oftendit.dicens apoftolis : Vos eftis iàl terræ:fi autem fal euanuerit, ad nihilum ualebit ultra,nifi ut mittatur foras, amp;nbsp;conculcetur ab omnibus» Propterea autem fal apoftolicam iàpientiam appellauit, quia ficut omnis cia bus ad nutriendû aptus, omnimodo iale conditur, ita amp;nbsp;omnis fermo utilis ad iuuâdû, apoftolicæ omnimodo neceflariû habet iàpiêtiæ côdimentum» Propterea non abefiè fal à iacrifierjs, iêd in omni munere præcepit fal offer ri:ut quodeun«^ docueris,quodcunqp correxeris, in quacuncj uirtute con-uerfatus fueris, ad apoftolica æmulationem atep imitationem opereris:mes *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4. rnorcp fis Pauli dicentis : Imitatores mei eftote, ficut ôlt;^ ego Chrifti.Et rurs
Ephe. 1. fjjj.gi-go laiTi noneftis aduenæ amp;nbsp;hofpites.fed eftis ciues fan(ftorum,amp; doa meftici dei ,iuperædificatifuper fundamentû apoftolorum amp;nbsp;prophetaru, ipib fummo angulari lapide Chrifto lefu.Quia autem non fimpliciter fal di « xit,fed illLid intelligibile legislator innuit. Non auferes fal,inquit,icederis « dei tui. ) Quod fi fœdus fiue teftamentum rationale eft, utique amp;nbsp;fal ration naked. Ergotdlamenti euangelici,ôlt;^iàlisapoftolici præmonerenosles gislatoruult.
Sin autê obtuleris munus primitiarum frugum tuarum domino, de fpf* ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« ds adhuc uirêtibus,torrebis eas igni, ôô confiringes eas in more farris,amp; fie
offeres primitias tuas domino, fundens fuper ea oleum, amp;nbsp;thus imponens, « quia oblatio domini eft:de qua adolebit iàcerdos in memoriâ muncris,par3» tem farris fra(fti,amp; olei,ac totum thus.) Non folum præcipit dei notitiam fi uefeientiam cosoffèrre,quiineadem icientiamultumtempus permanles runt,fed et inchoantes illâ,qualis fuit Paulus: mox enim ut uocatus eft,præ primitkfruf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pæpter quod fic.quæ nunc dicûtur.intelligamus. Primitiuus deo
âuum. nbsp;nbsp;nbsp;is, qui nouiter coepit credere, amp;nbsp;qui d nullam pridem diuinæ feientiæ
obtulit frudum. Skrgo et làcrificium uerbi dei offèrimus, feientiam eius
nouiter
-ocr page 69-IN LEVITICVH LIBER PRIMVS»
A riouiterinchoantes,8u uirentia quidem, ut noui'terquid dilcentes,amp;^ noui* simildm offer ter percipientes obtulerimus: quoniam necdum fubtiliter eius proferre my nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«‘’’«H'»
fteriacŒpimus,utfàrinamofïèramus,autfimilam,neceflàriumeftutuiren tia 8c torrida atqj confralt;fta,uelficut LXX.dicunt, ut recentia.tricfta.matus ra,fracla offeramus.Quemadmodum enim humedlos frii(f^us , 0^ qui necs _ dum poflunt moli,ut fiant farina aut fimila, quando uolucrimus aptos elui reddete, igne eos confringentes, paleas eorum, in eo quod eos fringimus, feparamus : fic quicunque necdum fcientiam folidam habemus, nec fubti* lem excelfam'que Theologiam, necdum enim illam difcernere idonei fui mus,fpiritalium fcripturarum perfe(flam fcientiam non habentes, opus ha bemus earn in igne fpiritus fringere, id eft illius operationê amp;nbsp;fubminiftras tionem nobis cômodare,ut ab ea literæ paleas feparemus.Ex illo enim fuffi cientem atcp celerrimam dei fcientiam poffidebimus, propter quod 80 earn intelligibilis facerdos fufcipit.Oportet autem nos fuperfundere oleum, ÔÔ Tbum nomi* fuperimponere thus:per eleemofynam quippe 8Ó orationem fcientia in no bis diuina pcrficitur.De quibus hominibus, necnon amp;de memorialiquod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olei
fuper altare facerdote accipiente ponitur,in fuperioribus fubtilius expofui^ uero ekemofy mus, non ergo neceffe eft nunc expofitionem confundere. Qviia enim fri: quot;*• c~ta matura fecundum b x x. frada funt, ea quae igne frixa funt : reliqui ins terpretes Hebræorum explanant pro eo, fi-ixa matura fadla : frixa, in igne mollia ædiderunt.
CAPVT nbsp;nbsp;III,
Vod fi hoftia pacificorum fuerit eius oblatio,amp; de bubus uo* luerit offerre, marem fiue foeminâ immaculatâ oflfèret coram domino:ponetcp manum fuper caput uieffimsefuæ, quæ ims ___molabitur in introitu tabernaculi : fundentq? filff Aaron facer dotis fanguinem per circuitum altaris, offerent de hoftia pacificorum in oblatione domino : Adipem quioperit uitalia, amp;nbsp;quicquid pinguedinis in trinfecus eft:duos renes,cum adipe quo teguntur ilia,amp; reticulu iecoris cû renunculis.’adolebuntq? ea fuper altare in holocauftum .lignis igne fuppos fito,in oblanonem fuauiffimi odoris domino.) Relt;fte Dauid propheta pfal lebat: Vias tuas domine demonftra mihi,amp; femitas tuas edoce me, Quonia Ppiw. 14.
Gal4,2.
conuet fationes deus hominibus differentes per legem fanxit, 80 in modum fcalarum uirtutes ordinauit.ut aiff quidem liceret omnes affequi, aiff autem quafdam, ut furfum tarnen quifc^ fubleuaretur à terra : hoc quippe differ rumfèrmè/}gt;e* rentia facrificiorum fignificabat » Nam hie quidem de nobis holocauftum dem obtinent, offeretjtotum femetipfum deo offerre uolens, amp;nbsp;ficut Paulus dicebatzChris fto confixus fum crua. Alter Gcrificium pacificorum fine falutare.qui défis derat fâlutê,etfi non poteft nimis fiiblimiter conuerfari: nâ amp;fi no ualet uir ginitatem quifpiam confequi,in cafto autem coniugio conuerfetur,ueniam
Virtutetfcald»
Sdcnfciump^ cificoru quale»
Caplin., ISYÇHII PRE s b y t e ri h IE R O s O U
C percipit à domi'no,qui dixit:Non omnes capi'ut uerbum:quando de uirgfa î Matth, nitateapoftoh'sexponebat.Sed tarnen inter eos qui (àluanturneceflàhe or^ dinantur ♦ Hoc ipfùm autem amp;nbsp;de contemptu rerum, amp;nbsp;de iuftitia,ôd de cibo cum gratiariim aÄione , quia magnus eft qui magna , ôô par • uus, non tarnen minimus, qui faltem mediocria coniêqui poteft. Vtproba retur ergo quia duæ conuerlàtionum fpecies funt ad luftificationem homiie num, duas iàcrificioriim fpôtaneorum definitiones pofuit, ait enim in libro ExoJ. 10. Exodi: Altare de terra facietis mihi, ÔC immolabitis fuper eo holocauftoma ta,ôô pacifica ueftra, oues ueftras ôô boues, In omni loco in quo nominatû fuerit nome meum.ueniam ad te,amp;fb€nedicâ tibi» Et præcepit quidem paci
« ficorumholocauftû.fubinfèrtautê. Et pacifica. )uelutIècundiordinis6C uirtutis. Quicunçp ergo folum fibi hoc putatfufficere fi iâluetur, is quidem de bubus offeret, Eflè autem bouem diximiis eos, qui circa agenda ea quæ legis funt uacant,fiue mafculum,fiue focminam,immaculatum tamê munus ofterat. Equidem eum qui holocauftum offeret, non præcepit ofierre foemi nam:nequaquam feeminâ priuans ab huiufmodi conuerfatione, fed often* V eft dens,quia perfeóta fapere,proprie uirorû eft.Quod etfi mulier hæc fapiat, ctymologia uir hæc.utpote fortis, adpellabitur.de qua Solomon dixit:Mulierem forte quis inuenietf Demonftrans quia foriitudo.id eft perfedio, difficile in muli . prouerb. ji. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuenitur. Pacificorum autem facrificiû, fimiliteruirorû amp;nbsp;mulierû
eft, oportet enim amp;nbsp;mulieres ita uiuere, ficut aptum eft ad iàlutê. Sed qua D obrem manus imponere iuper caput uidimæ præcipiuntur, amp;nbsp;immola* rein introitu tabernaculi,fànguinemré fiindcre in circuitu altaris,in facrifis eqs holocauftomatu fuffîciêter diicuflimus. Quid aut deo offerre de fuo Gs * erificio necefle habeât qui faluari uolût, hoc quæri amp;nbsp;côfidcrari neceffariS quot;nbsp;eft. Off'erût enim de hoftia pacificorû in oblationê domini, adipê qui ope* quot;nbsp;rit uitalia,8^ quicquid pinguedinisintrinfecuseft.Velficut LXX. adipem qui operituentrem,amp; omnem adipem qui in uentre eft: per uentrem cor fi gnificans:ideo autem iêcundo eius in fupradida æditione memoriam lecit, vcHtrit ttfw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duas habet operationes,ficut dicunt medici. Etenim per unam partem
duplex, trahit alimenta, quod uentrem fuperiorem, per aliâ purgationes dilccrnit, quod uentrem inferiorem uocant. Renes uero coitalium leminum funt mi»
? ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nifteria:habent autem communionem cum uentre Scfemoribus : atque hu
fus rcigratia adipem primum, quifupra uentrem eft, amp;nbsp;duos renes,et rur* ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fus adipem qui fuper eos eft, id eft fuper femora, utpote quæ uicina funt rc
nibus.iubet offerri,quia inter medium femoris uentris rênes fiti fiint. fn ■.lecureoncupi» iecore autemjid eft in epate delcledationem,fiue concupifeentiam conftitu fcetùru ftdes. tameflèdixit. Vndefecundum LXX.epatispinnamcumrenibusauferridi dum eft, utpote epate in renibus uim operationis fuæ miniftrâte. Sed quid per hæc fignificat.uel quid fancit is,qui ialuari uolentibus etiam nunc in pa* rabolis os apcruitç^Quia oportet hoftiam.id eft primitias amp;nbsp;holocauftorqa ta,deo
-ocr page 71-IN LEVITICVM LIBER PRIMVS,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17
A ta deo ab his qui faluari uolunt, intelligibilê adipê.uidelicet deOderiû, quod græcei's^idi/xlccp dicunt,offèrri, qui prius quidê operit Riper iorê uentrê,dein de inferiorê.ut nbsp;in cogitando,8ô in implendo,defiderium deo offeramus:
oportet enim proponi prius,amp; poftea compleri ♦ Propter quod amp;nbsp;Paulus dicebat:Qui epifcopatûdefiderat.bonûopusdefiderat.Deillo quippenûc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï*
uêtre legislator loquitur.de quo Hieremias inquit:Ventre meû doleo.uen trê meû doleomon fruftra ipfe dupliciter nominans,fed ut duplicê opes rationis eius uim fîgnificaret. Ne forte aût corporale neceflîtatê accufandâ putaremus,fubintulit : Et (ènfus cordis mei cÔturbati Rint»Ergo uenter ani mæ cor eft,in quo prius proponimus quafdâ adiones,poftea aût conamur implere«Proponere ergo appetere quodâmodo eft:feftinare aût perficere, digeftio forfan quædâ proprie dicatur.Quorû utrorûcp defideriû.qd' adis pê clamauit.neceflè habemus deo offerre,ut nihil prauû proponamus.nec^ expleamus.Bene aût Riper uentrê Ripcriorê,qui eft appetitus,adipê qui ope rit uentrê ait, quia maxima pars defiderfj circa appetitû, ôô circa propofitu eft. Inferiori aût uentri duosrenescôiunxit.diximus enim,quia cÔmunios ne renes ad cor habent : unde Dauid ait: Vre renes meos ÔC cor meû.Audi Ppfw.xç, etenim dnm per Hieremiâ propheta dicentê: Ego dns,Rrutâs corda et pro* Hùrf.17. bas renes. Nullo modo aût mêbra hæc prophetia côiunxiflètjnifi omni n^ do quippiâ eis cômune fuiflèt: motus enim irafcêdi in corde,in rendus aut Mcworûir«
B memoriâ eius iacere Medici dicût.VndeinnocentiæRbiteftimoniuperhis inrmibus reß bês Dauid,ludica me domine, quoniâ ego in innocêtia mea ingreflus Rim, ait,Irenes uri,at^ cor poftulauit,utpote cui utraçp poterât teftimoniû per hibere Jn renibus iftis etiam feminis caufa eft,unde ôêcommunionê cum fe moribus habere,quia ipfi coitalibus adionibus uim præbere putâtur. Vn* de Iacob patriarcha dicebat :Non décrit fceptrum de luda, nec dux de fe* Gffic.49. moribus eius : per femora feminis deriuationem RudefcenGonem Ggnifi* cans. Vult ergo ÔC nuptiarum deGderiû offèrri deo,ut prolis cauià.non for* nicationis proueniat, amp;nbsp;honorabile Gt coniugium, ÔC torus immaculatus» Sed amp;nbsp;hoc quod in nobis eft iraRibile, deo debet offerri, Gc enim nô ad ope rationem pcccati, fed ad deftruêlionem peccati irafci poterimus, amp;nbsp;Dauid in nobis implebitur fcriptura:Irafcimini ôênolite peccare.Quia enim eft ira Pp/.4» placens deo,quando non ad nocendum,Icd ad corrigendum proGcit,pro* bat aperte,quod primum de Moyfo in Exodo fcribitur,ait enim:Quûcp ap Exo4.}», propinquaffèt ad caftra, uidit uitulû, ôê choros, iratus^ ualde.proiecit de manu tabulas, amp;nbsp;cÔfregit cas ad radices mÔtis:arripienscp uitulû que feces rât,côbuGfit,amp; côtriuit uRç ad puluerem,quê fparGt in aqua, amp;nbsp;dédit ex eo potû Glijs Ifraël.Nô tarnen in his reprehenRis eft,fed imb multû admirabis lis extitit, ex zelo enim tanta ira uRis eft legislator:quia SC deus iraRri in mul tis facræ fcripturæ dicitur locis, nequaquam aût de eo hoc,G malû fuiflèt,di ccretur. Et haec quidem it» fe habent ♦ (^ia autem in epate concupifcentiæ
C
-ocr page 72-CapUn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOL»
C requiefcere putantur,propterea pinnam,ideft fummitatem auferricum renibus præcepit,amp; offèrriad altarc.ut ab omni mala dcicdratione munde« mur,fciêtes quia primiiiua cogitationû noftrarû deo necefîè habemus offer Row.ii. re,fandifîcâtes per delibationê èC maflàm: Siem dclibatio iancta,inquit, SC maflà.fic em in nobis deleélatio mala nô fiet.Sed fi diuirijs quis dclccrat,diui tias iuftitiæ quærat,fiue falute eâ quæ eft î fubieôionê et refrenationê corpo ris.fiue côiugiojillo qd* in filiorû ^creatione eft amp;in pudicitia.Oportet aüt nos reminifci,quia nue nÔ eu qui (e crucifîxit,amp; mortificauit mundo,fèd eu mediocriter conueriàtur legislator deicripfit:unde eius amp;nbsp;renes offèrrî iubetjoftêdens quia de eo qui in cÔiugio côueriàtur,Ioquitur:efle aüt in re* nibus diximus coitalis operationis ièmina. Verûtamê ita fe quis debet difpo nere,ut omne defideriû èC propofitû cuiusiibet adionis » nbsp;cÔiummationê
deo offèrat.fed SC à mala ira,amp; à tali deledatione mudari debet* Propterea em motû jræ.ô^deleflationu primitias,ipfum^ tout coniugiû per pinnam epatis ôd renû offert,reéteep poteft iuâ côueriàtionê ad fupernû altare offer re,amp; fuper holocaufta,amp;fuper ligna quæ funtiuper igne.Secundû em ma data fptritus couerfatur,amp; hoftia diio fuauiffimi odoris effîcit* Placet quips
I î. pc ci perficere frudû nô iolü centefimû, {èd SÇ fexagefimum, SC tricefimû*. * Si ucro de ouibus fuerit eius oblatio,8ô pacificorû hoftia,fîue malculûjfiuc ” fœminâ obtulerit, îmaculata erut» Si agnû obtulerit corâ dno, ponet manu quot;nbsp;fuper caput uidtimæ (uæ, quæ immolabit in ueftibulo tabernaculi teftimo ” nf):fundêt^ filq Aaron lânguinê eius per altaris circuitû, ôôoffèrêt de pacifi quot;nbsp;coru hoftia lâcrificiu dno.adipê amp;nbsp;caudâ totâ cum renibus, amp;nbsp;pinguediné quot;nbsp;quæ operit uentrê.atq^ uniuerfa uitalia,amp; utrûcp renûculû eu adipe,qui eft » iuxta ilia.reticulûcp iecoris eu renunculis,Et adolebit ea facerdos fuper alta * re in pabulû ignis,amp; oblationis dni. Si capra ftierit eius oblatio.amp;fobtulerit “ eâ domino.ponet manu iuâ fuper caputeius,immolabit^ ea in introitu ta* »• bernaculi teftimonfjtô^ fundêt filij Aaron iànguinê eius per altaris circuitû, “ tollêt^ ex ea in paftu ignis dominici adipe.qui operit uêtrê,ôô qui teget uni * uer]amp; uitalia,duos renûculos cû reticulo qd* eft fuper eos circa uitaliajô^arui - nâ iecoris cû renunculis,Adolebitq? ea facerdos fiiper altare in alimoniam - ignis,amp; fuauiffimiodoris. Oisadeps dni erit iurc perpetuo in generationi* » bus,amp; cûclis habitaculis ueftrismec adipes, nec fanguinê omnino comede , ' ” tis* ) Que boue offèrre,ÔÔ que rurfus ouê,que ue caprâ legislator præcepit, olim î bis quæ de holocauftis diéta funt expofuimus. Diximus eiîi facrificia côuerfatiôibus offerêtiû efïè côparata.et diffèrêtia facrifidorû differêtias c5 uerfàtionû elfe figuratas:ergo bouê,legaliû mâdatorûoperatorêoftêdimus; eues aût fimplices efle diximus,capras etiâ fimplices quidê uerlâtos in pecca tis,fèd tamê poftea côuerfôs» Sed ibi ouibus etiâ caprarû facrificiû iTii fcuir, quot;nbsp;ait cm: Quod fi de pecoribus oblatio eft,de ouibus,fiue de capris holocau ” ftum anniculû abfq^ maculaoffèret») bxx,autfieædût;fîab ouibus munu» dus.
-ocr page 73-IN DEVITICVW LIBER PR1MVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ig
ei'us, ab agnis et hcedis in holocauft5,ma(culû immaculatû offèret fllû^quia ones genus quodâmodo eflè agnorû Sgt;é hoedorû cóplexim uetus teftamêtû æftimauft. Inuenies tamê fed et apud ^phetâ Amos capras appellatas oues, ait em:Nô fum propheta,nec filius pphetæ,fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ego fum.uelh'cans fi
cami'na. Et fuftulit me dns ex gregibus ouiû.Quû ^prie caiffóxoi, qui capras paient appellctur^maniTeftn eft quia amp;nbsp;capras inter oues pofuit. Quia ergo quædam exipfîs agnos,quædlt;â capras lex dicit,quorû quidê agni fimplices tantum,qui nihil peccauerunt fignificantur:capræ aût fimplices quidem, fed qui peccauerunt, Sgt;â conuerfi funt» Horum facrificium unum quodarrh» modo eflè in holocauftomatibus, rede tradinim eft * Quû autem qui pers feda uult fapere,etfi peccator fuit,ex quo uitam perfedam elegerit,fic opor chrißus iußit tet cÔueriàri, ficut ilium qui ante non peccauit» Infacrificio autem pacificos exeploeßuitlt;» rum,quû eadem cuftodiilèt tam in facrificio ouium,quàm capraru amp;boû, unum hoc plus in ouibus cuftodiuit.quod nonfolum adipem,reticulumcp iecorisjuelfecundum L X x.pinnam epatis,ièd renes amp;nbsp;caudam. Vel idem fecundum l xx . lumbum immaculatum cum renibus iuflît offèrri. Quia enim ut fimplex,multa quæ operari debuit,omifit, debet iùam uirtutem ofs ferre deo,ut non uirtute ftia in malum ut fimplex,fed magis utatur in bonu, amp;nbsp;manifeftû faciat,quia nihil ex his quæ feire poieft,amp; exequi omifit.Nam
ß quod pro uirtute,qua maxime lumbus apud fandam fcriptnram accipitur, cognofeis ex his in quibus Roboam circumftantes pueri contra populû im Lumbufpro miièrunt,ut fbrtem ièmetipium 8^ terribilem demonftraret; Hæc dices ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;lt;ccipH
cos: Minimus digitus meus groflîor eft lumbis patris met Sed Ifraëlitas ,, cupiês deus armare ad uirtute, Moyfi ita præcepit:Sic comedetis illû,Lum ’ nbsp;nbsp;nbsp;*’
bos ueftros præcingetis.calciamentahabentes inpedibus, tenentes in mas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11,
nibus baculos,amp; comedetis fèftinanter. Paulus etiam.quurn contra princis pes amp;nbsp;poteftates indiceret bellum.dixit : Statefucccindi lumbos ueftros in ueritate,induti lorica iuftitiæ.Sed amp;nbsp;dominus apoftolis dicebat:Sint lumbi l»c.i x. ueftri præcindi»Sed etfi cooperatorem dicamus lumbum coitalium cômis xtionum,in ipfis enim ôd raies reiacent:unde amp;nbsp;Paulus de Leui ad Hebræs os feribens ait:Adhuc enim in lumbis patris erat,quando obuiuseft ci Mel chifedec,R.ede cauti reddûtur fimplices,utpote qui ex fimplicitate fâdle po terant ad uoluptatê trahi, ut non folum renes,80 adipem qui fùper ipfos eft, nbsp;nbsp;nbsp;'
fed amp;lunibum,qui eft in renibus,offèrant deo*Quod autem adrjcit in eadê translatione : Sine macula integrum) fie intéllige, quod explanans Sym* machus,pro immaculato integrum propofùit, Aquila autem perfedu:nam ôô propterea cum renibus addidit, integrum illud perfedumc]^ »fecundum quod diximus.offerri uolens, ne aliud eius deo,aliud autem aduerfario fim plex offèratur. Sufficit enim huic ad ueniam ,ea quæ uirtutis iunt nÔ agere, nam quû mala operatur,ueniam non habebit. Vnde fimplices utcolumbas iubet elfe dominus,quia colurabæ nimiam quodammodo fimplicitate ha»
-ocr page 74-(^ap* in* ISYCHIÏ PR ES BYTE RI HIEROSOL.
C bent.ueruntamen ab omni malitia mundæ funt.Qui autem ex bubus facrit ficium offert,utpote operator legaltum mandatorum, non habet neceflita* tcm lumbum offerre : quia hoc in correctione bonaru fortitus eft atftionu. Is autem qui de capris immolat,etfi fimplicis eft generis, ueruntamen quia ex peccatoribus conuerfis intellect:us eft, non poteft lumbum immaculatût offerre,olim quippe eum peccato maculauit* Manifeftûeft ergo,quod hie qu idem,utpotc qui non fuerat in peccatis,immaculatu lumbum offerre po* teft* Quiuero fuit,hic iam non offert lumbû in facrificiis:fîquidê quæ liint, de capris adferibitur » de quibus lumbum offerri non iànciuit : èC hoc erat, propter quod in làcrifîcio pacificorum ab agnis capras diftinxit. Commue nia autem funt alia, de quibus loqui neceflarium non habemus, in oblatios ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne enim boum fuffiïciêter tratftatum eft. Illud aût oportet cognolci, quomô
» do ubi ait: Adolebit eafacerdos fuper altare in alimoniâ ignis,amp; fuauiffî mi odoris, )Quiï d xx ædidiflent.offeret illud lâcerdos ad altare,exta odos rem iuauitatis : cæteri interprètes in {àcrificio quidem holocauftomatum, pro extis holocauftomata : alfj autem oblationem ædiderût ♦ In hoc autem paciffeorum Iàcrificio,hic quidem panem, alij autem frumentum : demons ftrantes fine dubio, quia etfi nô perfeeftæ philofophiæ fît oblatio, hoc cnim eft holocauftomatum fàcrificium, ueruntamen fuffîciens eft etiam hæc pa^ feere in his quæ fùnt ad falutê amp;nbsp;fortitudinê dare offèrenti» Hoc enim nutri ppîm.ioj. mentum,panem præbere Dauid propheta dicit,quum ait : Panis enim con ” fîrmat cor hominis, Omnisadepsdominieritiureperpetuoingenerati« ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ onibus,ôôcun(ftishabitaculisueftris,necadipemneclânguinemomnino
quot; comedetis,)Ädipem,e{us qui in nobis eft defîderij lèu concupifeentiæ, iàn* guinem uero animæ figuram gerere diximus,Quia ergo adipem in ætemu præcepit domino offèrri,manifeftum eft, quia conlècrari deo noftrum défi derium fine concupifeentiam uult* In æternum autem hoc,ne ad deû illud, quot;nbsp;ad mundum diuidamus, Propter quod ôô addidit : nbsp;nbsp;In generationi*
I» generdtiof nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» ) Id eft per fîngulas ætates, in generationes autê, permutationes ætatû
n«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intelliguntur, quod oftendit Hieremias, quum populo ludaico in Babyloi
nialcriberet,in feptem generationibus, lèptuagintaannorum dicens nume rum : qui non hoc diceret, fî non ex eo ætatum uices luccedentium fignifica ret,ait enim:Ingredientes inBabylonem, eritis ibiannisplurimis, amp;nbsp;longo tempore, ufq^ ad generationes feptem. In cundis autem habitaculis. ) Id eft in Omni conuerlàtione, fîue focialem hanc agamus, fîue folitariam afles pfJw.iji. quamur uitam,undeDauiddicebat:Quihabitarefacitunanimes in domo.' Âdipê atc^ Êinguinê præcepit omnino non comedi, Adipem ad hoc, quia defîderium fîue concupilcentiam nos habere propriam,id eft carnalem,no ïdco.ï. uult.Propterquod lacobus dicebauVnusquifî^autemtentaiuràconcupi s^Mgwnp»« no feentia lùa abftradus amp;nbsp;illedus, Sanguinena autem,ut nec ad fuam morte, wwf fre, ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adproximi currat:beftiarum quippe hoc eft crudelium propriû* Ideo
dixit:
-ocr page 75-IN LEVITICVM LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I?
A dixit: Nonedetis omnem fànguinê. ) Non folum nos proximis parccrc, , fed amp;nbsp;nobismetipfis præcipiens: nam ad Noe aperte talia rurfijs præce« picCarnê ciï (anguine no comedetis, fànguinê em animarSueftrarû requis Gewf.ÿè rä: Ggnificâs quia per abftinentiâ fanguinis, ab homicidns uult abftinere ho miné. Pro deo aût nec immolari uetuit.nec defpicere animâ,fed ôé omnino præcepit, unde fànguinê circa baOm fundi altaris iufïît»
CAPVT nbsp;nbsp;nbsp;III I.
a Oquutuscp eft dominus ad Moy(ên,dicens: Loquere Glijs Ifra ehAnima quu peccauerit per ignorantia, amp;nbsp;de uniuerGs mâda tis domini quæ præcepit ut non Gerent, quippiam fècerit:G (as cerdos, qui eft undus peccauerit, delinqucre faciens populû, ofteret pro peccato fuo uitulû immaculatû domino, amp;nbsp;ducet ilium ad ofti« * nm cabernaculi teftimonq corâ domino, ponetcp manu fuam (iiper capitc “ eiuSjôi: immolabit eû domino. Hauriet quocp de fànguinê uituli,inferens il * lud in tabernaculum teftimonf) : quûq? intinxerit digitu in (ànguine,a(perlt; “ get ex eo fepties coram domino contra uelum fanduari), ponetcp de eodê * fànguinê fuper cornua altaris thymiamatis gratifîîmi domino, quod eft in ” tabernaculo teftimonf. Omnê aût reliquû fànguinê (undet in baGn altaris “ holocauftorum in introitu tabernaculi. Et adipem uituli offèret pro peccas to,tam eû qui operit uitalia, quàm omnia quæ intrinfecus funt,duos renun “ culos,amp; reticulum quod eft fuper eos iuxta ilia, ôô adipem iecoris cû renun ** culis, Gcut auferetur de uitulo hoftiæ paciGcoru, 80 adolebit ea (uper altare “ holocaufti ♦ Pellem uero.ôi omnes carnes cum capite amp;nbsp;pedibus,amp; intefti “ nis,amp; Gmo,amp; reliquo corporcjefferet extra caftra in locum mundû,ubi ci-” neres effundi folent,incendetcp ea fuper lignorû ftruê,quæ in loco effùÉôrû •' cinerû cremabuntur. ) Nihil eorû quæ neceffaria fuerunt legislator omiGt, * deGgnans quippe conuerfationû diffèrentias ,amp; oftendês nobis uias in ob« îatione facriGciorû,quibus nos oporteat conuerfari. Poft hoc neceflarie ex ponitChrifti(àcriGcium,per quod nobis peccatorû remiflîo,ôô redemptio cÔceftà eft. Quod cognofces,G legislatoris uerba di(cufïèris,6^imaginis hu ius colori resipfas facriGcrj unigeniti cÔparaueris, Ante alia ergo hoc nûc primû intende, quia peccata dixit eftè animæ : quidam enim corpus quafi caufale peccati accufant.fed nô ita eft: nam G fana Gt anima, nihil illi nocebit carnis luxuries: quam G,fecundû quem oportet modum,regat anima,rece-dit ÔC ceflàt.Si aût dicis:atqui nolentem earn peccare dixit:Veruntamen nô pecutorun coadâ à carne,fed ignorantia boni, quâ ex negligentia, 8^ imitatione dete- ««p. riorû patitur,per quâ etiam fuauia, ea quæ noxia (unt, æftimat. Sed amp;nbsp;hoc
„ uide,quomodoinmultis(àccrdotêpermifcet,aitem: Anima quû peccaue rit,8lt; deuniuerGs mandatis domini,quæ præcepit ut nô Gerent,quippiâ fe cerit.G facerdos qui eft undus peccauerit.) Siquidê facerdos qui eft undus pcccauit. Siniilem dicit alijs facerdotem pro peccatis offcrentcm, quia
C î
-ocr page 76-Cap. lïll* ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOL.
C Chriftus nobis (e fimile præbuit. de ipfo quippe ait Paulus:Propter qd'de Hcamp;r.i. - bui t per omnia fratribus fimilis eflè t ut mifericors fieret, amp;nbsp;fidel is facerdos in his quæ ad deum font, ad reconcilianda peccata populi. Plurima nimis huius legis in domino exponens. Sed iam fontexquirenda fequentia.Nam Sdcerdot'K pec nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leoislator peccatum ipfius facerdotis, peccam populi appellauit : quia
populidicatur ncgligens lenlibilis lacerdos,autpeccas iple, autnon uindicans in peccato« ribus,illicit eos qui rudes font ad fimilia, Intelligibilis aurem nee ipie peccas turn fecit,nec nos uel paru neglexit, qui cû lege nobis naturali etiam fcripta ■Lex diuittdiKt dcdit.S^ no fine teftimonio,ficutait Paulus,femetipfom reliquit. Veruntaa wraZz Uttern» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;figura hæc coaptanda eft in Chrifto,fecûdum quod poflibile eft,
pew« f . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia imaginis confomma color. Hoc quod didu eft, fecundu qcP
dignum eft Christo intelligibiliiacerdotedebemusaccipere♦ Sienim dei Ic«iganimitate non uolentis peccatorem perdere, ufus foiflet,uideretur * licentiam dare peccantibus,propter quod Eiaias dicit : Quare errarenos fè cifti domine de uqs tuis/ Indurafti cor noftrum, ne timeremus te, Abacuc Abucuc I. etiâ fimilia quodammodo queritur:Quareno refpicis fopcr inique agêtes?
amp; taces deuorante impio iuftiore ie,amp; facies hominis quafi piftes maris, Row.j. quaß reptile non Habens principem.Hoc 8ó Paulus ad Romanos fcribiqait enim: christvm fadu nobis fuifle propitiationem per fidem in foo (an £) guine,ad oftenfione iuftitiæ foæ » Cuius autê iuftitiæ fubdidit : Per redem « ptionempræcedentiûpeccatorûinfoftentatione dei. Aperte ergo uidetur ppiw.ioj. legislator ilium (acerdotem fignificare, cui didum eft: Tu es facerdos in æternum, (ècundum ordinem Melchifêdec.eum qui à pâtre undus eft, ad TJ ni.44’ quçni Dauiddicebat:Sedestuadeusin(èculum feculi, uirga reda eft,inrs ga regni tui,Diîexifii iuftitiam,amp; odifti iniquitatem, propterea unxit te de us deus tuus.Quia autem ipfum facerdotem hic nunc legislator fignificauit, ex eo manifeftum eft,in omniquidem turba filiorum ïfracLamp; principe,8i in unoquoq? de populo cognofeente peccatum foum,offerre præcepit, hic - autem non ita,(edait: Si(àcerdos qui eft undus peccauerit,delinqucre fa » ciês populum. ) Et primu peccato eum populi fubhcit,quia Chriftus popu » li peccata portabit. Deinde nÔ ait ficut de alrjs : Et poftea intellexerit pecj » catu fuum.)Quum enim deus eflèt.amp;omnia (eiens,quomodo poteratigno rare quæ à nobis peccata fufcepit'T Hic ergo pro peccatisnoftris conues nienter (âcrificiuiti obtulit, de quo Paulus Hebræis (cribit : Sic amp;nbsp;C H R i* . ST V s (èmel oblatus ad multorum exhaurienda peccata , fecundo fine peccato apparebit expedantibus (è in falutem:o(îeret tarnen fe pro peccato Teecdunoftru foo.LXX.autcmaddunt,quod peccauit. Peccatum autem eius,ficutqui(c mel illud in (ê fufcepit,noftrû peccatû dicitur:unde amp;nbsp;Paulus dicebat : Ob* (ècramus pro Cbrifto reconciliari deo, amp;nbsp;qui nefeiebat peccatum, peccatS
„ pro nobis fccit. VituIumautêimmacuIatû.)DominouideIicetpatrio(îeît • «.Pftri j. carnem foam:imhiaculatam uero,quà peccatumnon fecit.necdolus inuen
lt; 'J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tU8
-ocr page 77-IN LEVITICVM liber PRIHVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20
A tus eft in ore eins. Vitulus autem eft,quia in cruce intelligibiles noftros ini® micos uentilauitiQuia autem dx X.uitulum de bubus ædunt, idem intelli« gimus di(ftum de bubus, quia fecundum carnem de patribus fuit qui de lea gis extiterunt iuftitia glorioG, Vbiautem offert uitulum, id eft carnemfuâ^ -lt; Ad oftiumtabernaculiteftimonf) coram domino.) Ad oftiumquidem, ut iàcrificiû Chrifti fecundu doólrinas, traditiones apoftolorû facftum ftj iffè intelligamus. Has enim effè oftia tabernaculi teftimonfj fuperius oftens dimus.utpote ad coelum introitum præbentia, quod tabernaculum efle te ftimonrj docetur, atcp probatur : habet enim Efaias apertilTimâ teftimonq probationem,dicens:Qui extendituelut nihilum coelos,Slt; expander eos fi
». cut tabernaculum ad inhabitandum. Coram domino autem. ) Quia ins (piciente patre confummabatur crucis myfterium, in tantum.ut etiam afpi cienti uticp patri diceret dominus : Pater, in manus tuas cÔmendo Ipiritum meum* Ponere autem eum manum fuper caput uituli, amp;nbsp;iugulare uitulum præcepit : nemo enim ilium obtulit, fed nec immolare poterat, nififemet^ ipfiim ipie ad patiedum tradidiflet.Propter quod non folum dicebat, pote* teftatem habeo ponendi animam meS, amp;nbsp;poteftatem habeo iterum fumena di earn : fed ÔÔ præueniens fcmetipfum in coena apoftolorum immolauit, quodiciunt qui myfteriorupercipiuntuirtutem ♦ HucEcerdotem L/XX» non folum undum fine linitum, fed amp;nbsp;confummatum manibus appdlaue:« ß runt : confommatus eft enim manibus prius in myftica coena,accipiens pa^ nem amp;nbsp;frangens:deinde per crucem,quando ligno adfixus eft*Tunc laccr dotf) fufcipiês dignitatem, uel potius quumfomper habuerit,tunc opere ex plens etiam,hoc,quod pro nobis erat,facrificium cofummauit. Hie ipfe de fanguineuituli hauriens,infertillud in tabernaculo teftimonf). Sed quia uis tulum oportet carnem domini accipere, ipfe prodigi filrj exponens parabo ficat,'*' lam docuit, quurti patrem occidifle ci uitulum faginatum, amp;nbsp;prima dedifle lmc.i r. ftolam,amp;anulum diceret:per uitulum facrificium unigeniti,per ftolam ba? ptifma.per anulû fignâs pignus fpiritus. Qiiia enim de fanguine in taberna eulo teftimonrj intulit,docet amp;nbsp;Paulus ad Hebræos.dicens: Chriftus adfi? ftens pontifex futurorum bonoru,per amplius Sóperfedius tabernaculum non manufadlum.id eft non huius creationis,nec per fanguinem taurorum amp;nbsp;uituloru, fed per proprium fanguinem ingrefliis eft femel in fan(fta,æter na redemptione inuenta.Et rurfos : Neep em in manufaóta fanda ingreflus eft Chriftus forma uerorum, fed in ipfum coelum gt;nbsp;ad oftendendum fo uul? tui dei pro nobis. Hie ergo tabernaculum teftimonf), coelum quippe, quia in ipfo habitare deum prophetæ teftificati funt,intelligamus:Qui habitat in pfaltn.t, coelis,inquit,irridebit eos. Et nemo afeendit in coelum, niff qui defeendit de ccelo unigenitus:de femetipfo dixit hominibus. I bi fanguinem introduxit, quia cicatriees portans paflionum, à mortuis refurrexit, unde amp;nbsp;fuum cor pus palpandum Thomse præbuit,atcç ita in coelos afeendit ♦ Probât autem
-ocr page 78-CapUIÏI. ISYCHII PRESBY'j3R1 hierosoe#
C » fequentia:Quumcp intinxerit digitum in fanguine,afperget de eoièpties co » ram domino.contra uelum iânduarij.)Multis nominibus carnem domini
appellat,quia amp;nbsp;multas operationes impleuit. Vnde amp;nbsp;ipfe dominus mo* c/jn/îjmultd (Jo quidem femetipiùm iàcrificium,modo paftorem, deinderurfus uitem, funtnomind ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitae,ôô granum tritici,opportune dilpenlâtorqs uerbis uarians,
fuas appellationes nominauit. Et nunc ergo uelum eius carnem appellauit: dubitareenim hoc non poftùmus, Paulo ad explanationem huiusmyftes ri) dicente: Habentes fratres confidentiam in introitu fandorum in fangui:*
fiinâionum di^ ucrfitdteidita.
Hcamp;Jo.
ne c H Ri s TI : quam inïtiauit nobis uiam noua uiuentem per uelamen, id eft carné (üam,amp; facerdotem magnum.in domû dei introëamus,cû pus ro corde.in làtisfadione fidei» Propterea ÔC fanduarij uelû appellatum e(i»
figuram quippe carnis (ândi iàndorum gerebat. Quia ergo digitus dei uirtus eius dicitur, unde magi Pharaonis cedentes miraculis Moyfî, dice* bâcDigitus dei eft,Et Dauid ei plâllebat: Quoniâ uidebo coclos, opera di* lkc.ii. gitorum tuorum, Iplècp rurius dominus ludæis dicebat : Quod fî in digito dei ego eijcio dæmonia, igitur peruenit in uos regnum dei. Conuenienter digitum in ûnguinem intingit, ut oftendatur quia paflîones carnis dominis cæ, uirtute diüinitaüs adæ font: nam quoinodo poterant talia fieri tunc,id eft folis receflus,terræmotus,{ciffio petrarum,ôôfîmilia/quot;Hic ergo uirtute di uinitatis paflîonê fu(cipiens,afperfit quidem foam carnem,afperfit autem fe . pties, quia pro remiflione hoc peccatorum, amp;nbsp;pro fobminiftrando nobis iândo fpiritu fecit, Vtrunçp enim prædidus defîgnare confoeuit numerus, ita ut Petrus diceret domino: Si peccauerit in me frater meus,quoties dimit Ndtth.ig. to ei ƒ ulquelèpties ? Relponderet autem dominus : Non dico tibi ieptics, fod ufc^ß lèptuagies (èpties: multiplicatcp numerum propter operationes fpi ritus : ftptem enim Eiâias numerauit dicens : Et requielcet fuper eum ipis riîus domini. Deinde eius dona diuidens ait : Spiritus ßipientia? intel* feptem. ledus, Ipiritus confilrj amp;nbsp;fortitudinis, fpiritus foientiæ amp;nbsp;pietatis,amp; rcples • bit eum fpiritus timoris domini, Quod autem fânguinem oportet nos in paflîonê eius accipere, probant Pilati amp;nbsp;ludæorum uerba, dum enim lidtth.iy. traderetur cruci,ipfequidem clamat:Mundus fuma fanguine iuftihus ï.Prt.i. ius. Illi autem:Sanguis eius fuper nos,ôô foper fidiosnoftros ♦ Huius aiper* fionis Petrus in Catholica epiftola meminit, apoftolum fe nominans fe* cundum præfoientiam dei patris,in fanclificatione fpiritus,fn obedientia Si alperfione fànguinis lESVCHRiSTi.Si autem dicis,quia paffio quidem eius,antequam afcenderetin ccelos,prouenit,legislator autem dicitpoft ingrefîîonem fàcerdotis in tabernaculo teftimoni), quod nos ccelum fignifî care diximus,fi intingis digitum in fanguinem,amp; afpergis uelum:cognofcc quia qui inferius crucifîxus eft carne, in ccelo eft diuinitate : amp;nbsp;propterea principibus facerdotumiudicantibus eum,8ôcrucifixuris dicebat:Dicouo Mdtth.zs bis, amodo uidebitis filium hominis fèdentemàdextris uirtutisdei » Quod
Exod.8.
Pfdltn.i.
'Septeititrius
numerus
autem
IN LEVITICVH DIBER P RI M V S.
A aut dixit, amodo ,oftêdêtis fuit:quia quo têporc uitulus immolabatur in in AmoJo, ferioribus,eo tepore ut pontifex ipfe fibi facrificiu offerret in cœIo»Quibus conueniût èC iubfequêtia. Ponetcp de code ianguine fuper cornua altaris thymiamatis gratiflîmi domino,quod efi in tabernaculo teftimonq» )Hic fe dem Chérubin fignat: quia enim funt altare, Efaias per uifionem Séraphin manifeftauit.ait enim : Et uolauit ad me unus de Séraphin, amp;nbsp;in manu eius calculusjquem forcipe tulerat de altari»Thyrniama autcm,ficutL' x x»dicût Thymittmtica compofîtionis.côpoGtionem omniû ficut in thymiamate uirtutu dicit,quæ pofitionts. funt intelligibile thymiama » Vbiquippe decei uirtutes, nifi in fede dei eHè compofitas in quibus 8^fi in terra conueriàtio eft, de coclo tarnen defcens= dunnVnde amp;nbsp;Paulus de his qui in uirtutibus conueriàbâtur dixit : Noftra pj„7,p autê conueriàtio in coclis eft. lacobus uero ait : Quæ aût deiurfum eft fapi* jaco.j. entia,primum quidem benigna eft*Sapientiam dicês,unam degeneralibus cife uirtutibus:poft hanc enim fortitudo,ô^ iuftitia,amp;^ caftitas.multo magis amp;nbsp;cæteræ cum hac ordinantur ; quæ dum fint quatuor, ut arbitror, amp;nbsp;exs cellentes,cornua prædidi altaris,quia genera funt aliarum uirtutû,conueni enter nominantur.ait autem amp;nbsp;Eiàias: Miièricordiæ domini memorabor, reminiicens uirtutu eius ♦ Has dominus ungit proprio fanguine, uirtutem eis præftans maiorê perfediorêcp, ut contra aduerfariorû uires præualere poflînt.Omnê reliquum fanguinem uituli,fundi circa baßm altaris holocau fti, quod eft in tabernaculo teftimonrj,præcepit. Altare holocauftomatis, rurius Chrifti corpus intelligamus : ficut enim ipiê fiicerdos.amp; facrificium eft,fie SC altare eft.Si autê in multis nominibus unû eft quod ngnificatur,di ximus quippe eum oportere intelligi etiam uelu,nihil eft quod ex hoc pofîît obfiftere.dum enim multæ fint in ipfo operationes, côuenienter etiâ multa funt nomina. Nec ex his interpretationê refpui quafi mendacem fas eft,ditf uinæ quippe feripturæ mos eft,unâ rem multis infinuare nominibus,quod demÔftrat Zacharias, aitenim:Etrefpondi,amp;^dixiad eum: Quidfuntduæ oliuæ iftæ ad dexteram candelabri.ÔCad finiftram eiusCEt refpôdi (ècundo 80 dixi ad eu :Quid funt duæ fpecies oliuarû.quæ funt iuxta duo roftra au« rea ,in quibus funt fuffùforia ex auro ƒ Et ait ad me dicens : Nunquid nefeis quid funt hæcÆt dixi,Nô ftio domine. Et dixit : Ifti (tint duo filf) olei fplen doris.qui adfiftunt dominatori uniuerfæ terræ. Equidê Zacharias de duos bus quibuldam inquirit, de oleis, amp;nbsp;de effundentibus in candelabro ole^* um. Cui autem refpondit angelus, duabus interrogationibus unam inters pretationem retulit ♦ Quia autem intelligibile altare corpus domini, amp;nbsp;bea tus Paulus intelligit, ipfo dicente cognolce, ait enim : Habemus altare, de hcEïï« quo edere non habent poteftatem hi qui tabernaculo deferuiunt, cors pus uidelicet C hristi dicens,de illo enim comedere ludæis fas non eft. Hoc altare neceflàrie in introitu tabemaculi teftimonq, id eft in ins
-ocr page 80-Cap.iin. iSYCHii presbyte RI hierosol,
C troi'tu ccclorum cft, qui'a per ipfum ingreflum habemus in ccelis » Sed lara reliquahuiusfàcn'fîdidifcudamus. Quæcunqueenimin facn'fîcio pacific corum, feu falutari præcepit, eadem fieri etiam in hoc præcepit, duos re* nunculos offerri, 06 reticulum quod eft Riper eos,00 adipem iecoris,quod DXX » ædunt, 06 pinnam epatis : 8^ adoleri ea fuper altare holocaufto* matum. In duobus facrificium diuidens quatenus omnibus liceat C h r i STd iacrificium imitari ,id eft tarn his qui inferioris iunt conuerfationis, eis quippe conuenire pacificorum diximus facrificium, quam altiora fapi» entibus, quibus imitari fufficit quæ fèquuntur*
« nbsp;nbsp;nbsp;Pellem uero Sgt;é omnes carnes cum capite, amp;nbsp;pedibus, amp;nbsp;intettiniSf 8C fi*
„ mo,8ó reliquo corpore effèret extra caftra. )Quod præcepit ut non C H R i* H-ercf/î circa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuidas, ficut quidam diuidunt diccntes : Is qui de Maria eft, paf*
fus eft : qui autem de deo patre eft, pafTus non eft. Nobis enim unus do* ‘‘ nbsp;nbsp;nbsp;minus IE s V s Chriftus,per quern omnia: quia fecundum quod Paulus di«
xit:Quum ut homo pateretur.miracula tarnen in paffionibus operabatur, ut deus,fed nulquam diuifus. Propter quod carnem eius.id eft humanita* tem ,uidelicet,tam eum qui apparebat, quàm qui in occulto erat hominem, *. Corinth.de quo ait Paulus : Etfi exterior homo nofter corrumpitur, fed interior rca
nouatur ♦ Caro enim in domino, omnis eius humanitas, quia uerbum ca» ro fadum eft, dicitur ♦ Propter quod amp;nbsp;carnem eius cum capite 8C pe* dibus:uelcumcapite 8C extremis uidelicet pedibus: fic enim cæteri in* terpretum ædiderunt,iuffîtincendi:ut perprædida uerba eum qui pfo nobis pafTus eft.efle à principio,amp; in nouiflimis intelligeremus, de quo ait Coloß.i. PauIus:Quia in ipfb creata funt omnia, quæ in coelis, amp;nbsp;quæ in terra,uifi* bilia, 8C inuifibilia, fiue throni, fiue dominationes, fiue principatus, fine poteftates, omnia per ipfum,amp; in ipfo creatafuntjS^ ipfe eft ante omnia,8C omnia iniplo conftant, 8C ipfe eft caput corporis ecclefiæ, qui eft pnn« cipium, primogenitus à mortuis.ut fit ipfe in omnibus primatum tenens» Infuper cum inteftinis amp;fimo:uel fic LXX.cum uentreamp;S ftercoreæ* duntjUt quia mentis intelligibilis uenter figura geriuSicut in facrificqs alio* rum holocauftorum oftendimus, ex eo mêtem habuiftè noftram eum qui pro nobis paffus eft,minime ignoremus, quod quidam hæreticorum ne* fimut peccata Ffoi^s autem, peccata generis humani fignificat, quæcrucifixus in fc humana figni* fùfcepit:hæcenim fimusdomini uerifimiliterdicuntur* Fimusquippe quu fit immundus,gerentem non polluitjueque naturæ noftræ eft .quamuis ft in nobis:ficut amp;nbsp;peccatanoftra,quæ portauit dominus,amp; aliéna fue» runt ab eo, amp;nbsp;eum nullatenus polluerunt : permanfit enim fine pecca* to» Totum ergo uitulum, id eft totum CHistVM,extracaftrainio* co mundiflimo, ubi effundi cineres folent, efjei legislator iubet : apertiffi'* me facrificij c h ri s T1 locum fignificare ftudens : extra enim caftra paflii« eft»
-ocr page 81-IN LEVITICVM LIBER PRIHVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zxquot;
A eft,quod teftatur Paulus dices : Ideo amp;nbsp;i e s v s ut farnftificaret plebem.exs’ Hftr.Mtó If a portam paftus eft. Quis autem mundus eft cincris locusTGolgotha uide licet.amp;C intantum mundus,ut mundu totum iple mundaret.Ciiieris aute re^ de locus eft didus, quia in ipfo extinda funt peccata humani generis, une de amp;nbsp;mundus locus appellatur.
« nbsp;nbsp;nbsp;Incendentc]^ ea fuper lignoru ftruem.)Ligna autem in igne fcripturas (à
eras diximus » Quæcûcp autem in domino tempore paffionis gefta funt,ad implenda ea quæ prophetæ dixerunt, lunt gefta : quod maniteftat domi^; nus, quandoà ludæis comprehenfus eft,dicens:Tanquam ad latronem exiftis cum gladrjs amp;nbsp;fuftibus comprehendere me, quotidie in templo (en nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.
debam docens, amp;nbsp;non me tenuiftis. Hoc autê fàdum eft, ut complerentur (cripturæ prophetarum. Et rurfus : lefus autê uidens quod omnia confum mata elTent,ut impleretur feriptura, dixit : Sitio. Sed quum per fingula fi= gura dominicæ paffionis appareat, tarnen planius legislator uideiur hoc in fequentibus figurare myfterium.
“ nbsp;nbsp;nbsp;Quod fi omnis turba Ifraêl ignorauerit, Ôô per imperitiam fecerit quod
quot; contra mandatum domini eft, amp;nbsp;poftea intellexerit peccatum fiiû, offèret “ uitulumpro peccato.adducetcp eumadoftium tabernaculi, amp;nbsp;ponentfèni *• ores populi manus fuper caput eius coram domino. ïmmolatocp uitulo in * confpedu domini,inferet facerdos qui undus eft,de fanguine eius in taber« naculum teftimonij, tindo digito afpergens fepties contra uelumiponet^ ” de eo fanguine in cornibus altaris.quod eft coram domino in tabernaculo ** teftimonrj : reliquum autem Gnguinem fundet iuxta bafim altaris holocau-quot; ftorum,quod eft in oftio tabernaculi teftimonq:omnemcp eius adipem toi ” let,8ôadolebit fuper altare:fic faciet amp;de hoc uitulo quomodo fecit et prius, “ SCrogante pro eis facerdote, propitius erit dominus. ïplum autem uitulum * effèret extra caftra.atœ comburet.ficut amp;prioremuitulum.quia pro pecca * to eft multitudinis.)Nihil in hislegislator commutauit,quod efle poffit exc tra prædidumfàcrificium, quod eft principis fàcerdotû : idem enim à tur* bis Ifraèl, amp;nbsp;à facerdote offèrri præcepit.uitulum enim amp;hfc,amp;: illic dixit. Similiter etiamfànguinem in tabernaculo teftimonf) offèrri iubet:uitulû au tera extra caftra incendi,atc^ apertiffime in his quæ dida funt oftendit,quia cadem erant plebis facerdotisep peccata.Nam quam ob caufàm idem facri ficium pro eis offèrret C Quod autem de fàcrifîcio immutatum eft, hoc ma» gis ad firmitatem pertinet,quod unum fit facrificium:nam in facerdote non dixit,fi cognouerit peccatum fuû, nec enim ignoraturus erat dominus pecs catum, quod ut fufeiperet incarnatus eft.De turba aut,id eft de fynagoga.ß
» ue de plebe.attende quid ait: nbsp;nbsp;Quod fi omnis turba Ifraël ignorauerit, ôô
». per imperitiam fecerit quod contra mandatum domini eft.ôd poftea intellc ». xerit peccatum fuû.)Ergo ab initio quidem fùum peccatum ignorauerunt, fed poftea cognouerunt. Et hoc oftendunt ipfa uerba domini,ait enim:Niß
f i
-ocr page 82-Cap* un. ïSYCHH presbyter! hierosol.
c ueniflèm, amp;nbsp;loquutus eis fuiflèm, pcccaaim non habcrent,ut ignorantes uti wtt’ij. que,nuncautem excufationem non habcntde peccato fuo, utpote per ciua doótrinam difcentes, quod nefeiebât pn'us : quando ergo fuum peccatum cognouerunt.tunc ad facrificium un^eniti fe uerterunt.Deinde in facrificib facerdotis, ipfum diximus impofuilk manum fuper caput uituh',hic autem feniores hoe facere dicit Vtruncp enim reuera in Chrifti iàcrifîcio ageba« . tur,id eft quia ÔC imininebant ad confummandum illud feniores populfSC loM.u, fcribæ,amp;Caiphas princeps facerdotuin,dicebantcp:Expedit nobis ut unus homo moriatur pro populo,amp;nô tota gens pereat.Et quia nuHo modo ex* pleri potuifletjfi nonfemetipfum ad paftionem dominus tradidiflet.intantu /Jiatth. ti. vt ipfe diceret Petro: Mitte gladium tuum in uaginam, calicem quern dedit mihi pater,non bibam ilium ♦ Eeftinabat enim difpenfare noftrorum pecca torum remiftionem, quod neceflariein his quae funt de uituli iynagogæG«
» crificioeftconfideratum,aitenim: Sicfàcietdehocuituloquomodofê* « cit amp;nbsp;priuSjamp;Trogante pro eis iacerdote,propitius erit dominus»)Chriftu$ Row. 3^ enim iadus eii nobis propitiatio in (anguine fuo, ficut à beato Paulo Ro- ’ manis (criptum eft:Per quern in tantum peccata remiflà funt,quatenus ipfi quocß remiffionem mererentur.qui in eo peccauerut : de ipGs quippe dixe rat:Pater ignolce illis.nefciut enim quid faciut. Sed quid ad fine facrificrj Ie* L«c » J gislator dixitCSufficit enim nobis legis ipfius coclufio, ad manifeftanda præ
„ (entia. Ipum aûtuitulumeffèret extra caftra,atqßcomburet, ficut Sópri* „ orem uitulum, quia pro peccato eft multitudinis ♦ ) Vides quomodo nihil niutatur in ftcundo facrificio, extra hoc quod primo eft quod præcipitur: quarnobrem i' Quia pro peccato eft,inquit,multitudinis.Ergo hoc ma* nifeftum eft amp;nbsp;indubitabile ,quia idem peccatum plebis 06 facerdotis intd , Iexerir,86propterea idem in utroep (acrificium ordinauit,ne ipfis quide uer bis diuidens .quod non faceret, nifi figuræ fuiffent ea quæ tunc agebantun ‘
M nbsp;nbsp;nbsp;Si peccauerit princeps,amp; fecerit unum c pluribus per ignorantiâquod
». dominilege prohibetur ,06 poftea intellexerit peccatu fuum,offerer hoftia « domino.hircum de capris immaculatum, ponetep manu fuam (uper caput » eius. QuSep immolauerit eum in loco ubi (olet madiari holocauftum cora .. domino, quia pro peccato eft » tinget (acerdos digitum in fanguine hoftiae » pro peccato,tangens cornua altarisholocaufti,06 reliquum fiindensad « bafim eius ♦ Adipem uero adolebit fupra, ficut in uidiimis pacificorum ». fieri folet, rogabijep pro eo, 06 pro peccato eius, ac dimittetur ei * Quod (i » peccauerit anima per ignorantiâ de populo terræ,ut faciat quicquam ex his « quæ domini lege prohibentur,atcpdelinquat,06cognouerit peccatum fuu, „ offerer capram immaculata, ponetep manum fuper caput hoftiæ quæ pro « peccato eft,86 immolabit earn in loco holocaufti. Toilet^ (acerdos de (ana ». guine in digito (uo,06 ringens cornua altaris, reliquu (under ad bafim eius* „ Omnem autem auferens adipem, ficuti auferri folet de uidtimis pacificoru, adolebât
-ocr page 83-IN DEVITICVM DIBEF. PRIMVS.
f, adolcbit fuper altarc in odorê fuauitatis domino,rogabitq^ pro eó,8^ dimit ,, Ktur eh )(^icmadmodum infpontaneis facrificrjs, difterentias in conuerfa*« tionibus conditiombus uitæ offerendum ordinauit, ita rurius pro pecca tIS (acrificia æqualia efïè pcccads iubet : quorum magnitudo non folum ex a(ff ionc peccad.fed ex perfona peccantium ponitur : ÖC nimis recffe, quia amp;nbsp;dominus apoftolis dixit:Seruuscognofcensuoluntatcm dominifui, amp;nbsp;no (è præparâs,nec faciens iècundum uoluntatem eius.uapulabit mulds. Qui autem non cognouit,ó^ non fecit digna, plagis uapulabit paucis. Sed quid (ubiunxitCCui datum eff mulium,multum quæritur ab eo:amp; cui creditum eft multum, multü exigitur ab eo * Hunc intellige efle, qui à legislatore di# lt;ffus eff princeps.quem Ge amp;nbsp;in libro Exodi innuens.dixit : Dis non dctras hes,amp; principipopuli tui ne maledixeris.Sed amp;nbsp;Dauid.facerdotes, amp;nbsp;fcri
Exod.ii,
bas,8ó pharifæos,amp;feniores populi deßgnans,ait : Aftiteruntregesterræ, Pp/w.x. ôfprincipes conuenerût in unû aduerfus dnm,8lt;aduerfus Chriftûeius.At qui (blus Herodes rex, amp;nbsp;Pilatus præfès aderant.fed amp;nbsp;reges nbsp;principes,
ficut diximus,facerdotes èC (cribas,8ô pharifæos.propter fcientiam amp;nbsp;fubs linim(^atem quam habere uidebätur, ad interpretationem legis appellauit.
Hic ergo G peccauerit,hircum offeret.Si quis autem de populo:dicit autem idiotam,Gue popularem,non eum qui forte diftindtus eft ad meditandam le gem:nam 8lt; hic uticp princeps nominaretur ,qui pro minori peccato caprâ ® offèrre præcipitur, quemadmodum ille hircum,hic fceminam.ille inarem»
Pœnitentiæ quippe utricß indigent, amp;nbsp;ille quidem inaiorê, qui maiculum offèret,minore autena qui focminârquum enim unius ht generis, tarne quod minus eft, in focmina poGtu eft,quoniâ mafculus caput uniulcuiufqp genes ris putatur » Quemadmodu ergo oblatio capræ facriGcium pro peccato Gs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;offerre
gnatjGc hircuSjôC capra.quum Gt foeminini gpneris,hircus mafculini.facri* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
ficfj interpretantur uim : non enim fruftra hoc legislator intendit, led quia hircus amp;nbsp;capra» Hoc autem lx X ♦ in græco Gc ædunt, ut X'Maçop ôlt;f jap dicant offèrri debere, quod Latini ex eadem aeditione interpretati funt, bocdum ex capris mafculû, nbsp;capram de hœdisfœmellam. autem
Icetus caprarum lunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, id eft qui circa tempus hyemis
nafcuntur : nam bis per annum capris parientibus, quidam foetus tempore hyemis.quidam autem æftatis generantur. Quu ergo ita fe habeant,per hyc - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
mem triftitiam pœnitentiæ docet, in triftitiam quïppe hic Só fletu Glios ges nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p#
nerat.fed tarnen Glii eius non funt à facriGcio reprobati. Vnde exiftimo hoe cw literie. dos,id eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;offèrre pœnitentes,utpote fluctuantes præcepit,amp; ut qui
diuerßtatibus undarum à peccatis fe erigentibus répugnantes,mifericordii« ter omnimodo faluabuntur»Si enim permaneant in pœnitentia,amp; non des (perent, uelut in tempeftate relinquentes nauis animæ gubemacula, libera buntur : ß autem defperauerint, quemadmodu quidam gubernatores, uel nautæ pauidi,ftatim pcreunt,nam amp;nbsp;dominus dixit ; Orate ne Gat fuga ues
-ocr page 84-Cap. Till* ISYCHII 'PRESBYTER! HIEROSOL.
c ftra hyeme ucl fabbato : hyemê tempus pœm'tenti'æ dicens,{abbatum uero infabbd» ocnim animæ,atc^ ui'rtutum ceflationem intelh'oens:ad oci'um fiquidem ats que à mall's uacationem datum eft fabbatum, fed ludæorum gens è diuerlb hoc ufa eft. Graue autem eft in tempore quo neceflaria eft pcenitentia, amp;nbsp;multo grauius,quo uacat ab omnibus operibus.quenquam tentari uel pers (èqutionempatirundeetiâficut maiorê eum qui fabbato perfequutionem patitur,nouiflîmu numerauit.Quia ergo amp;nbsp;hircfuel capræ,fiue hcedi uirtu tem,amp;!^ diffèrentiæ facrificiorum modum didicimus, iam uideamus quæ in utroçp aguntur facrificio, cômunia enim funt, quoniâ pœnitentiæ finis, Ô(C generalis effèdus, peccatorum remiftio eft : quam aperte legislator poiùit
* dicens: Quod fi peccauerit anima per ignorantiam de populo terræ, ut “ faciat quicquâ ex his quaè dominilege prohibentur. )Non dicit: quod quia in quolibet præuaricatus quis fuerit, in totam legem delinquit, ficut beatus iscoamp;j i. Jacob ait: Quicuncj^ totam legem feruauerit, offènderit aut in uno,omniû reus conftituetur ♦ Sed amp;nbsp;hoc quod didum eft,per ignorantiam, uel ficut LXX. nonuolensjingruensiugumpeccatoribus ieruitutisdiabolicædes monftrat, quod fibqpfi ad malum uergentes fuperinduxcrunt, ficutEiàias Ep.5. ait:Væ qui trahunt peccata ut reftem longam.amp;ficutfunem iugi uaccæ ini D quitatem.quo quidam captiui amp;nbsp;inuiti trahuntur» Sed fi ad iànam reuertan tur mente,à refti hac fiue iugo ftatim relaxâtur. Quod quomodo aut quan do fit,legislator oftendit:id eft,quando ipfè qui peccauit,peccatum fuû co^ gnouerit:neqj enim aliter pœnitentiam agere poteft, nifî cognoicat pecca^* turn fiium.Tunc enim princeps hircum fine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» is autem qui de turba
eft, offèrat capram fiue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Immaculata autem utracp, immaculatam
liquidé oportet eflè pœnitentiam.Quæ autem eius eft macula ♦ Videlicet fi compatiatur,uel amicus fit pocnitês,pro quo agit pœnitentiâ:opor tet enim eum perfetfto à peccato eodem atqp ftudiofiftîmo recedere propofi „ to. Deinde imponet manum fuam luper caput hoftiæ, ) ïpfe per lèmet=» ipfiim peccatum manifèftans,8^ fuam offèrens confcftîonem. Ipfe autem le cundum E X x.non occidit, lcd alii,habet enim neceflarium amp;nbsp;aliorum au xilium ad orationem,ut lulcipiatur eius pcenitentia, Vnde nec omnimodo facerdotesocciderepræcepit,aitenim: Ocidenteum in loco in quo oc^ » ciduntur holocauftomata. ) Quiautem occidant non addidit : licet enim in IMC0.5. fgcrificio pœnitentiæ alternis uti adiutorrjs, qcf teftatur lacobus: Orate,dia ceris,pro alterutrum ut faluemini. Sed multomagis iuftorum utamur adiu torio,iplè enim lùbdidit:Multum ualet oratio iufti aflîdua. Vbi autem occi dentC Secundum dxx, in conlpedu domini. Quare legislator expias conpteri in pat, ait enim: Peccati eft. ) Pro peccato quippe in confpefiu domini confi neceflarium habemus,propter quod amp;nbsp;dixit Dauid: Peccatum meum pp/m.çO. cognitum tibi feci,ôC iniuftiü'as meas non operui. Dixi,pronunciabo aducr
Itun
-ocr page 85-IN DE VIT IC VH LIBER P RI H VS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24
A fum me ûiiuftidam meam domino, nbsp;tu remifîfti inîquitatem cordis mei.
Propterea hic legislator intulit: Et tollet, 8^ ponet facerdos fanguinê pec
*' cati digito (ùper cornua altaris holocauftomatis. Quod Hieronymus Gmili A(ditionii ib lènlù ædidit diccns : Tolletcß facerdos de fanouine digito fuo tangens cor?
nuaaltans.öanguine aute peccati appellauit.qui pro peccato onertur» Hu= j catalogo fuo, iusprimitias facerdos Chriftusfuper cornua altaris holocauftomatis offè? cornuntiltiif ret,uidelicet fuper crucê fuâ:G enim altare holocauftomatis domini corpus ris crux chri» eftjhuius proculdubio cornua crux erit,de qua Äbacuc dixit:Cornua (tint in manibus eius. Offèret fuper fuam crucê primitias neceffario fui fangui? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J*
nis.qui pro peccato oftertur:quia opus crucis ÔC effèdus.perfeâa peccato» rum noftrorû remiflîo eft. Quod autem dicit: nbsp;Reliquum fanguinê ftin»
det ad bafim eius, ) omnem pœnitentiam euangelicæ tribuit prædicationi, quam eflè bafim altaris diximus. Rede autem pœnitentiam omnê apoftoli cæ prædicationi tribuit : quia omnis eius intentio hæc eft, ut omnis homo pœnitens fe corrigêdo faluetur, propter quod nbsp;prima uocem illam domi
nus prouidetin euangelio dodoralem : Pœnitentiam agite, appropinqua» bit enim regnum cœlorum:qui etiam ad hoc le uenifte dixit.ait enim: Non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,
ueni uocare iuftos, led peccatores ad pœnitentiam. Poft hæc quid facit fa» imj. cerdosC Omnê autem adipem auferês. Geut auferri folet de uidimis pacis Gcorum. ) V t pœnitentis omne defiderium furfum re{piciat,id eft coelum in»
ß tendat, tune enim poterit pœnitentiam ofièrenti in paciGcoru iacrificio re» „ putari » Sed quis Gt Gnis horum quæ dida iunt,addidit: Rogabitep pro
eo facerdos, 8lt; dimittetur ei. ) Neep enim idonei iùmus peccata nobismets ipGs dimittere, c H R i s T v s autem nobis propitiationem perGcit. Vnde Öê eius uoce facerdotes in eccleGam,utpote eius officium fubeuntes,ordinas ti funt.quibus in perfona apoftolorum dicebat:Quorum dimiferitis pecca ta,dimiGTa funt,amp;quorum retinueritis,retentafunt. Et rurfus:Quæcunque folueritis fuper terram,foluta erunt 8c in cœlo, 8^ quæcuncp ligaueritis fu» per terrain,ligata erunt amp;nbsp;in cœlo.
» Sin autem de pecoribus obtulerit uidimam pro peccato, ouem fcilicet „ Immaculata, ponet manum Giper caput eius, amp;nbsp;immolabit earn in loco ubi „ lolent holocauftoru cædi hoftiæ, lumetep lacerdos de fanguinê eius digito » fuo,8lt; tangens cornua altaris holocaufti. reliquumftindet ad bafim eius,o» « mnem quotp auferens adipem. Geut auferri folet adeps arietis qui immolas „ tur pro paciGcis, amp;nbsp;cremabit fuper altare in incenfum domini, rogabit^
pro eo.èópropeccatoeius,8ódimitteturilli. ) Semetipfumnuncquocpfè* quens legislator, oblationi capræ fiue chimæræ, quam diximus ab his,qui funt de populo, 8c qui non occupanturinmeditatione legis, offerri ouem quoqß coniunxit:quoniam in populo amp;nbsp;idiotis poffibile eft efle aliquos etiä fimplices,quibus conueniat ouis facriGcfum,quod tarn in holocauftomatis, quamfäcrifierjs hoftiæ paciGcorumdemonftratur* Aperte ergo legislator
-ocr page 86-Cap» V» ISYCHII PRESBYTERI H IE R O S O U
C approbare cupiens,quia non fôïuin pn'nceps, id eft fcientia fubh'mior, nec tantum popularis,fèd Slt; fi quis eft in popularibus fimplex, fi forte peccauc* rit,quod èC hi'c ad redemptionem peccatorum debeat pœnitentiam,ouisfà cn'ficium introduxit • Ideo autem non arietem, fed ouem, id eft focminam.
principes pr£ ditos ejfeopor tetfwtplicitdtc ^uæfitprttden tiaconditd»
amp;C non mafculum præcepit offerri:quia popularibus fccminarum facrificiû deputauitreos hic qui legem accipiunt euidenter conteftans,ut quicuqj prin cipatum fortitus eft, amp;nbsp;eft alfjs fublimior fcientia non folam exhibeat fims phcitatem.quû oporteat eum etiam prudentein eftc ficut ferpentem,quem* admodum dominus ait. Qui uero non eft talis, id eft qui non abundat feien tia.amp;S propterea in populo deget,hic quamuis fit fimplex,fi contingat ut pec cet, nec ipfi peccatum ignofeetur, nifi per oblationem pœnitentiæ peccatu diluerit.Quum ergo hæc ita fè habeant.nô egent cætera expofitione:quum enim facrificium pro peccato fit.fimul hic de capra amp;nbsp;de eue præcepit* Vn de necefïè nô eft, quû tendamus ad fequêtia, diu in præfentibus immorari*
quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccaueritanima.Sôâudierit uocc iurantis,teftiscp fuerit quod
*“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uidit,autconfcius eft.nifi indicauerit.portabit iniquita*
“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuam.Anima quæ tetigerit aliquid immundû, fiue quod oc
» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cifum à beftia eft, aut per fe mortuum, uel quodlibet aliud res
D ptile,amp;oblitafuerit immunditiæfuæ,rea eft,amp; delinquit.Etfitetigerit quip », piam de immunditia hominis, iuxta omnê impuritatem qua pollui folet.ob » litaep cognouerit poftea,fubiacebit delido.Anima quæ iurauerit,amp;'protu « ïerit labqs fuis,ut uel male quid facere uellet,uel bene,amp; idipfum iuramento
amp; fermone firmauerit,oblitacp poftea intellexerit del idû fuû, agat pœniten », tiam pro peccato, amp;nbsp;offerat agnam de gregibus, fiue capra m, orabitep pro « eofacerdos,amp; pro peccato eius.Sin autem non potueritofferre pecus,oft’es« w rat duos turtures.uel duos pullos columbarum domino, unum pro pecca^ „ to, èC alterum in holocauftum, dabitep eos facerdoti. Qui primû offèrens » pro peccato, retorquebit caput eius ad pennulas ita ut collo hæreat,amp; non » penitus abrumpatur, 8ô afperget de fànguine eius parietem altaris. Quics « quid autem reliquum fuerit, faciei diftillare ad fundamenta eius, quia pro »gt; peccato eft, alterum uero adolebit holocauftu ut fieri folet, rogabitcp’pro »» eo fàcerdos,ôô pro peccato eius,amp; dimittetur ei. Quod fi non quiuerit mas « nus eius offerre duos turtures,uel duos pullos columbæ, offêret pro pecca »gt; to fimilam, partem ephidecimam non mittet in earn oleum, nec thuris alis « quid imponet.quia pro peccato eft,tradet^ earn facerdoti, qui plénum ex », toto pugillum hauriensjcremabit fîiper altare in monunætum eius qui ob« », tulit.rogans pro illo amp;nbsp;expians» Reliquam uero partem ipfe habebit in mu « nere. )Num eadê legislator repetit.''quû in præteriris quippe dixifîèt: quod fipçccauerit de populo terræ per ignorantiam, ut facial quippiam exhis
quae
-ocr page 87-IN LEVITICVM liber PRIMVS« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25
A quæ domini lege prohibentur,at(ç delinquentCGeneraliter de omni pecca to præcipiens amp;nbsp;iubens quae deberent ofterri, nunc quolt;^ de eifdem alqs quodammodo uidetur fancire fermonibus »Quamobrem autem fuperius quædam pro peccato,amp; non omnia expofuitCOportebat quippe.ut aut oa mnia per fingula exponeret.aut penitus nihil,quum generalis d demonfira tio peccati futFiceret ♦ Sed non ita fe habent uerba legislatoris, ficut quidam
•' negligenter legentes exiftimant.Quando enim dixit: Quod ß peccauerit de populo terræ per ignorantiam,ut faciat quippiam ex his quæ domini les=
quot; ge prohibêtur atcp delinquat, ) Senfibilem ïfraëlem oftendit.qui cognofees dei mandata.no debuit quippiam legis tranlgredi.Tranfgreflus autem,ims plere debuit ea quæ adpœnitentiam pertinent. In præfenti autem dicens, fi peccauerit anima,nequaquam addidit de populo terræ,amp; rediflîme.Dicit enim peccata,à quibus neceflè fit lècundum quod ait Iacobus,etiam hos qui font ex gentibus abftinere.id eft idolothytis Slt;foffbcatis,amp; fanguine, amp;nbsp;for nicatione.In his enim inuenies fequêtia cônumerata: deinde fuperius quod eft peccatum uniufcuiufqjper femetipfum delinquêtis, quod per fe quis geflîtjdefignatur.Hic autem eum qui alienis peccatis cômunicauit demons ftrat.hoc enim tadus immundi morticini,amp; à beftia capti innuit,nô per raâufimtnu» ænigmata,fed aperte exponens,quod quidam defpiciunt,id eft alterius in er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;worn««
rorem mittentis non arguere errorem,fed coniènfum præbere.Nunc ergo
B oftendit.quia amp;nbsp;in hoc oblationem earn uidclicet quæ ad poenitentiæ abfo:» » kitionem pertinet neceflàriam habeamus» Si peccauerit anima,amp;raudierit w uocem iurantis.teftiscp fuerit.quod aut ipfe uidit,aut confcius fit,id eft,fi ali » quo furtum aut dolum faciente, amp;nbsp;iufiurandum pro eis dante, uidens alis gt;. quis fortum aut dolum quem fecit,uel aliter côfcius quod falfe iuret nö pros ». diderit,portabit iniquitatem.)Et rede.Nam cui licuit arguere peccatum,amp; texit.adiutor eius proculdubio fadus eft.Qui uero auxiliatus eft,in lèmets ipfum peccatum traxit. Non folum autem prædidi peccati immunditiam euitandam putauit.fed amp;nbsp;fi quis tetigerit omnem rem immundam.aut mor ticinam,aut à beftqs captam.no corporis, fed rei immundas adiones oftens dere cupiens, nee illas immunditias quas ludæorum gens exiftimat. Quæ fint autem adiones quarum communicatio ficut immundarum euitâda eft* làluator apoftolos docuit,dicens:Adhuc’amp; uos fine intelledu efh'sÇ^ Nefeis tis quia omne quod ingreditur in os,in uentrem uadit,amp; in lèceifom emitti tur : quæ autem egrediuntur de ore, de corde exeunt,amp; hæc inquinât hos minem ƒ Etenim de corde exeunt cogitationes malæ,homicidia, adultcria, falfa teftimonia, furta, blafphemiæ. hæc font quæ coinquinant hominem. Propter quod amp;nbsp;immundæ res,utpote polluentes eos à quibus tanguntur, id eft eos qui communicant eis,à legislature intelledæ font morticinæ.His fimiliseftinpolluendo homo.qui per peccatum mortuus eft:dequalibus dominus dicebat:Dimitte inortyos fepelire mortuos fuos, A beftqs autem
S
-ocr page 88-Cap, V# ' ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O
c captus eft,qui opérante in eo diabolo, tradus eft ad aliquam adionem mas Jam,quemadmodum ludas ad tradendum dominum,de quo loannes euan lodn.i J* gelifta ait:Et fàda coena.immittente diabolo in cor eius, ut traderet eum lu*, das Simonis ifeariotis, Quia autem in l. xx,translatione no dixit fimplici= ter à beftia captum,fed addidit immundum, qui eft à beftia captus, putas no eft omnimodo amp;nbsp;immundus Et dicimus:Nequaquain,Nelt;^enim olt; mnis qui à beftia capitur,iam omnimodo ab ea amp;nbsp;occiditur, Forfitan enim poftquam capitur liberatur,Gcut Petrus: Incidit enim in diaboli laqueo, temporenegationis^Sed refipifees euafit,amp; dieet cum Dauid: Anima mea ficut pafler erepta eft de laqueo uenantium ♦ Hie ergo immundus non eft, fed quædam difîêrentiæ^d eft iècûdum l- xx. morticinorum pofitæ lunt. De quibus quædam dixit efle pecora » quædam uero abominationes, Morticinum autem pecus, eft homo per infipientiam peccans, amp;nbsp;pecus pfalm.fi. contra legem uitam duces,qualibus ait Dauid: Nolite fieri ficut equus Hicre.f. nbsp;nbsp;mulus, in quibus non eft intelledus « Sed etiam de qualibus Hieremias
ait:Quiadmiflarq falt;ftiiunt,unuiquifque eorumad uxoremproximi fui hinniebat » Abominationes autem immûdæ,ueluti canes amp;nbsp;fimiæ,8^ quæ^« cunque talia ftint,de animalibus appellantur: quæ etiam ab infidelibus cole bantur:uel quodlibet reptile,id eft quod ftiper uentrem fuum trahitur,quæ symmdchut. nihilominus Symmachus ÔC Aquila reptilia ædiderunt, lx x. autem abo minationes » Ergo per hæc tam idololatrias apertiffime fignificat, quam in alio malo uiuentes,id eft in dolis,8ó in rapinis,fiue in alqs cupiditatibus. His omnibus fi quis tadu communicauerit,0^ oblitus fuerit,uel ut L x x,dicfit latuerit illum:quoniam obliuio animæ, Só obleuritas mentis,fiue adio ma* Iainquinatioeft:inhorumtadu,ideftuelineoquod quis hæc operantis bus conniuentiam præbet,uel in eo quod placent taliagt;modis omnibus po! luitur. Hie ienlus eo modo in præfenti quoqj translatione fi intendatur,ue*
“ nit, Sed amp;nbsp;fi tetigerit quippiam de immunditia hominis iuxta omnem *• impuritatem qua pollui folet,de omni munditia eius quameunque tangens * pollutus fuerit. )Dicit autemfecundum literam,eos qui ièminis fliixumpas tiuntur ÔC menftruatas, amp;nbsp;quofdam alios, de quibus fubtilius ipfè legislas tor pauló poft dicit: in quibus horum expofîtionem referuauimus: hoc fo* lummodo nunc pro cômemoratione ponêtes,quod nonomnis immûditia hominis polluit tâgentêu'deo^ enim dixitziuxtaomnê impuritatê qua pol* lui folet,fecundû Lxx,autê ab omni immunditiaeius,qua tangens pollutus fuerit. Quæ fint aût hæ quum de eis legislator loquutus fùerïtjdicemus:
*• Anima quæ iuraueritamp;protulerit labqsfuis.)Ideft apertepromittens,q(f ivXX, dicunt, lèparans labris,ut uel male quid facere uellet,uel bene,in quis bus peccatum eft,quando is qui bene promifit facere,mentitur,aut qui ma* la minatus eft,ueritatê dicit:^od amp;nbsp;Herodes perpeflus eft,qui pro eo qcP îurauitHerodiadijIoannemBaptiftam capitedetruncauit, oblitacp poftea intellexerit
-ocr page 89-IN DEVITIC VM XIBBR 'PRIM VSi' ' XX' '
Ä intellexen't deliótum fuû. Omnia hæc uiddicet quæ dicta funt,unu{quilqüc ■
* quum fenicrit ÔC cognouerit.confiteatur peccatû quod fecit,Slt; offerat agnâ gregibus fine capram.quia de aliquo qui de populo eft, uiddicet de uub go ioquitur hoc loco,inter quos pofîibile eft fimplicem quempiam inueniri agnain degregibus,utpote aptam fimplici.quemadmodû fuperius diximus in hoc de quo nûc ièrmo eft facrificio fine pocnitentia rede cuftodiuit offer«
» ri,finem adfjciens: Orabitq? pro eo facerdos,amp; pro peccato eius.)Con« fuetis utitur uerbis, in memoriâ noftram reuocans, ea quæ fuperius in de* precatione pro peccatis præcepit peragi, quæ iteru dicere,utpote fêmd di daneceflariû non habemus.SoIummodo aût hocadqciamus,ut fi quid ho rum princeps peccauerit.hircû de capris offêrat,oblationem fibi dignam et pœnitentiam. Per hoc enim quod multitudinem, in his de quibus nue di xit,id eft facrificium offerte præcepit,manifeftû eft eum etiam de principe fimilia uoluiffè» Vt autem ÔCaliter dicatur,eum qui in feientia excdlebatjnec ipfum peccare oportuerat, nec alterius communicate peccatis* Non enim ad uirtutem,fèd ad iniquitatem æmulâtes fe,inuenitur producere, fine pro* uocare fubiedos* Propter quod illud.quafi quod nec euenire deberet, indi (cuffiim rdiquit. Sed amp;nbsp;hoc notandû eft,quia ddidum aliquando quidem fpecialem iniquitatem, quæ contra (blû præfumitur deum, qualis eft quæ feripturis grat in fandos,aut quæ in iufiurandû committitur* Aliquando autem omne pec
® catû quod ad iciêtiamperuenit legislator appellat, Ôôpropterea abeoubi* que cognitio peccati,fiue anteponatur,fiue fubinferatur modis omnibus,de lidum dicitur,ut oftendat,quia omne peccatum poftquàm cognofeitur, in ipfum delinquitur de5,amp; ideo appellatur delidû, id eft wXKMMixa«, nô enim fine caufa legislator hoc fermone frequenter utitur.Nam amp;nbsp;quemadmodû differentes conuerfationes hominum in exordffs libri per holocauftomata amp;nbsp;facrificia falutaria defignans,Iegislator nô fruftra propofuit,fed uias mul tasianuas aperire cupiens:fic amp;modo non unam fpeciem,fed multas de oblationibus pro peccato'fanciuit, ut pluriores modos pœnitentiæ propo neret:quia nec omnes homines omnes modos implere poflunt, nec omnis modus pœnitentiæ inomni peccato couuenit. Quando enim pœnitentia, vattitètU pre (àccum ,amp; ieiunium,ôô Iachrymas,ôô orationem continuam, ôô uigilias exi ddidorum mp git,aliaep fimilia, quomodo uerbi gratia feneâute, aut aliter corpore infir* mus talem agere pœnitetiam præualebitf'Nunquid ergo hic propter infir« mitatem aut fenilem ætatem repellitur à pœnitêiiaî'NuUo modo, habet ein
lt; alium modû ad impetrandam remiflionem peccatoru. Sed quis hic fit,iè* « quentia demonftrât. ait enim: Si autem non potuerit offerte pecus,quod
L X Xi interpretati funt: Si autem non ualuerit manus eius ad ouem,uolêtes per ouê caprû uel caprâ intelligi,quafi cômune effet genus caprarum amp;nbsp;oui um, ficut diximus.hoc hic planius ædidit» Qui ut omnia hæc côprehende« ret, pecus pofuit » Vnde amp;nbsp;ali) interpretum in hoc loco pro oue, hi quidem
§
-ocr page 90-IS VC H II PRES B VT ERI H I E R O S O L.
* C pafcualia:alrjautemexgrege,uolentesperhoc8ôcaprasfignificare,ædidl6* runt* Si ergo hic non potueritoffèrrepecus, offeree pro peccatofuo quod peccauitjduos turtures,aut duos pullos columbarû domino* Quamobrem gt;nbsp;neceflarium nimis eft reminifei nos,quia contemplatiuam uitam di. in medl tatione conuerfantem » nbsp;mundam atep fimplicem ffgnificari,pcr’pullos co
lumbarum ?)C turturum (uperius diximus. Ergo qui non poteft uacare in continua afff idione amp;ærumna,ut panem fuum cum cinere comedat,0^ po -turn fuum cum fletu tempcret,alia^ his fimilia pœnitens agat.uerbi gratia, inffrmitate aut alia quacunt^ necefîitate prohibetur:hic alio modo agere po teft pœnitentiam, ueluti offerens femetipfum, ad contemplandum deum, amp;rad perlcrutationem legis eius, totam^ mentem fuam confecrans ccelefti couerfationi^ terrenis rebus pleniflîme,cohibês iê*per hoc efh ei.ôCpeccaa, torum remiflîojôé iuftificatio procuratur, Vnde eoru quæ offèruntur,un5 quidem pro peccato,id eft ad emundationem peccati, alterum uero in holo cauftum,quaff incrucifigentemfemetipfum,conuerlationem uel uitam, plenifffme deo tradentê immolatur ♦ Offeret autem hæc facerdoti, Chrifto utiep. T une enim acceptabile eft utruncp,quando ftcundum intentionê do* minicam.atqp eo mediante offeruntur,qui primS offèrês pro peccato. Ideo primû pro peccato offeret,quia nemo poteft holocauftu fieri,niff prius fuc . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rit à peccato 1 iber effedus, Sed quis huius modus eft libertatisC Rétorque
bitep facerdos caput eius ad pennulas,ita ut collo hæreat, amp;nbsp;non penitus ab
D rumpatur,) Per collS,quod lxx.fphondylu interpretati funt,totu corpus CoUum. intelligit,quia colli firmitas,ianitas,amp; fubfiftentia totius corporis eft* Quia CdpMpromêf gj.go folet caput pro mêteaccipi in diuina icfiptura.pro eo quod mens prin ufurpaturquot; cipatum tenet in homine, Vnde ÔÔ Dauid deo dicebat:Tu cotribulafti capi pp/w.Tj. ta draconuiubter aquas,mentem uidelicet,dum aqua baptifmatis remiffio nem pracbente, mens diaboli coteritur. Per hoc ergo quod diciiur L X X, amp;nbsp;erumpetfacerdos caput eius:prælêns uero translatio,retorquebit^ ca* ' put eius ad pennulas,uult nos no feruire,ne(^ compati corpori,ièd abrum* pi uel retorqueri.ut no ex æquo repugnet legi mentis lex peccati,quae con 'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuetudine peccandi in membris habitat corporistneque captiuum ducat ho
Corpus minem,ficut Paulus ait* Quia autem non debemus ex toto corpus aduerfài ri,ncccreaturamilluddiaboliaeftimare,ficutquidamputant,fediubdereil ^tid menti, propterea no præcepit caput à collo feparari.unus quippe eiui* dd peccdtd, nbsp;nbsp;demcp iunt utræt^ creaturæ* Sed ièquentia uideamus* Et afperget de fan
« guine illius parietem altaris*Quicquid autem reliquum fuerit,facietdiftilla* ** re ad fundamenta eius,quia pro peccato eft. ) Paries altaris corpus c h Ri* 104« i. 5 nbsp;nbsp;intelligitur,de quo ipfe Chriftus dicebat:Solutte templum hoc,8ô triit
bus diebus aedificabo illud. Fundamentum autem eius,fîue iècundÛDX x^ir interpretati iunt baffm.Bafîs enim euangelium eft*Ergo lecundum intêtio* nemfacrificfiChriftiÔC euangelicædlt;;)arinæ,iubetetiam hocpropecca*
us
-ocr page 91-. I N B E’Vr T I G V M E'I B T Rquot; P RI M V SZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25
tisfàcrificium offèrrirpropterea addidit, quia pro peccato cft * Nihil quip* Ho/oc4«/^' fh pe ik à peccatis eripere : quemadmodû Chrifti imitatio Sgt;C obedientia euan gelicæ prædicationis, poteft, cui quis fit obediens, altcrum adolebit holo= cauftûjUt fieri folet,{d eft quemadmodû oportet holocauftum fieri » Quod XX, plane iêcundum hoc ædunt,id eft faciet autc quomodo debet.Opor tet quippe eu qui patrem 80 matrem, amp;nbsp;fratres, omnia fccularia renuit, holocauftum fieri, fi modo uult eflè acceptabile amp;nbsp;intelligibile holocauftû* Hæcfifaciatis qui non poteft prædiôris modispoenitcntiamagere,ideft uigiliis,amp; facco,8C alfjs fîmilibus affliélionibus: rogabit pro eo intelligibilis (àcerdosjôô pro peccato eius,amp;dimittetur ei.Admirabilis ualde ergo deus éft huius lator legis,qui ueniam,utpote clemens imbecillitate generis huma ni tribuit, dC modum reperit, per quem non minora conièqui infirmantes poflînt. Quia autem non omne facile eft ad pœnitendum tempus, imb alis quando amp;nbsp;difficile, id eft quando abufi fumus iplà pocnitentia,uirtutemcp cius quodammodo aboleuimus: quod euenit,fi quis forte peccans,amp; poeni tere fe fimulans ad hoc rurfus redeat, quando amp;nbsp;Petrus reprehendens ait: Euenit eis res ueri prouerbfficanis reuerfiis ad fuum uomitum,amp;^fus Iota in uolutabro cœni»Sed ôô Paulus : Ne quis,ait,fornicator,aut prophanus,ut Efau.qui propter unam efcam uêdidit primitiuam fuam, Scitote enim quia ôé poftea hæreditare benedidionem reprobatus eft.Nô enim inuenit pocîî nitentiæ locum, quanquam cum lachrymis exquifîflèt earn* Ergo quia taliss
B bus nonfacilis præbetur poenitentiæaditus,ecce nunc legislator innuit» ait • enim: Qiiodfinonquiuen'tmanuseiusoffèrreduos turtures, uel duos * pullos columbæ. ) Qui uero hæc non poteft omnimodo, nec hœdum aut ouem poteft» quarc autem non poteftTfeu ut lx X.dicunt nô inuenit^quia diuitfis pcenitentiæ male ufus.non cas quemadmodum oportebat expedite
- Quid ergo faciet,ut nô defperatio ei caufa perditionis fiat ♦ Offeret pro pecs »• cato fuo fimilam,partem ephi decimam: nô mittet in earn oleum,nec thuris ». aliquid ponei,quia pro peccato eft») Hæc ergo fpecies ei pcenitentiæ cons ceflà eft quam dixit ♦ Anxiari autem amp;nbsp;timere debet, ne forte non fufcipias tur eius,utpote frequenter iniuriata pœnitêtia, propterea nec oleum fupers fiindit.utpote dubitans,an njilèricordia compaffione dignus fit» Sed nec thuris aliquid imponit, utpote qui nefcit utrum boni odoris fit eius oratio, quam frequenter præuaricatus eft» Vnde loël propheta ad plebem ludæo rum dicebat : Conuertimini ad dominû deum ueftrum, quia benignus èC mifericors eft, patiens 8^ multum mifericors, amp;nbsp;præftabilis (ùper malitia. Quis feit fi conuertatur amp;nbsp;ignofcat,8lt;f relinquat poft fe benedidionemC Sa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
crificium amp;nbsp;libamen domino deo noflro » Et quomodo dubitatur de miles ricorde amp;nbsp;patiente, amp;nbsp;multæ milèrationis, fi conuertatur amp;nbsp;pcGniteat,8^fi Gcrificium aut libamen pro peccatis accipiat, nifi quia populo maligne 80 diligent! peccata loquitur 7 Qui quû fæpe egerit, nunquam per ft it it in pura
8 5
-ocr page 92-CapiV« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOU
C pœnitêtia.Ergo nec defperationem illis facere uult,nec rurfus eos pocn ken tes ualde præ(umere,atcp ideo uerbis eft dubrjs ufus : 8^ quamobrem non oportebat præfumptionem eis facile dari.ne data præfumptio, ad alia rur=« fus peccata eos negligentfores efticeret, uelut relaxads prioribus, Infirmos ” quippe quofdam,ö^ i'nconftantes in uirtutibus legislator innuit. Tradet quot;nbsp;autem earn facerdoti. )ine autem,utpote pius Chnftus quippe eft,qui etiam * nunc per fignificationem intelligitur lacerdotis. nbsp;nbsp;Qui plenum ex toto pu
” gillum hauriensjcremabitluperaltare in monumentum eius. ) Qui obtulit Epfci. fpecies oblationis,acceptabilis eft ephi ßmile. Ephi autem mefura eft trium menlurarumu'd eft tres modios capiens ♦ E^o Chriftus eft qui làcrificium offert,amp; ipfe eft facrifîcium quod offèrtur. Ephi enim quû fît mêlura trium modiorum.euidenter trinitatem innuit,quæ una quidem menfura eft,quia una in ea eft deitas. Tres autem habet menluras, id eft tres perfonas perfea lt;aas,amp;totfubfiftcntias,ut manifeftum fît non nos peccare,eius partem car« nem domini dicentes.propterinièparabilem cumea incarnatiuerbiuni«* tionem. Quare autem trinitatis pars eft quia indiuifîbilis eius eft gloria 5C CoUoß.i. uirtus.ita ut Paulus de C H R l s T O diceret : In ipfo habitat omnis plenitu« do diuinitatis corporaliter. Sed loannes: Qui negat.inquit filium,nec pa D trem habet. Qui confîtetur i E s v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patrem habet. Ergo ephi quidê hic
incarnatus deus.ucrbum utpote habens in iè trinitatis plenitudinem.Deci« ma autem eius eft caro:primum quidem ut oftenderetur fublimitas diuini*gt; tatis eius.quantumad humanitatem, propter quod amp;nbsp;pars dicitur, deinde pro eo quod integro homine incarnatus eft deus uerbiï,amp; qui legê impie** DfMrfriiw nu* ret ♦ Vtruncp enim décima fîgnificat, quia 8^ perfedus eft denarius numes **^*^*Df««x ’'Us.Decem autem mandata legis funt.unde 60 decimæ:decimâ parte præ«* * cipuamlàcerdoti, Chrifto uidelicet.lex deputauit.utpote maftæ noftræ primitias habenti.Quicunep ergo pœnitentiam fæpe præuaricâs uiolabit* rurfusep uult agere pœnitentiam ,in Ipe Chrifti agat,qui inquifîtus à Petroî Si peccauerit in me frater meus.quoties dimitto ei.ufcp frptiesCdixit:Nô di« co tibi ult^ lëpties, frd ulcp frptuagieslêpties. Hic ergo fermo.fpem pœni« tentiac eis quibus impoflTibilis uidetur præbet » Propter quod hauriens de oblatione,implet pugillum in monumentum eius qui obtulit, eremat fus per altare,id eft memor fui uerbi, quod pro his faluandis qui ad fe ueniebât apoftolis dixit : Nô peribût in æternum,amp; nemo eas rapiet de manu mea. Venientem ad fr faluat eum, qui fæpe deliquit in pœnitentiam. Quid pro eo offerens pugillum in monumentum,id eft uerbiim fecûdum quod pro* ï^’fît nbsp;nbsp;qui lèmel fub manu eius fadi frierint nô perire.De hoc ergo pugils
Drachnm, lo mulierem quæ figuram gerebat ecclefîæ,ipfr intrroduxit dicentem: Con gaudete mihi.inueni earn drachmam quam perdiderâ. A multis enim mas le pœnitentia utentibus perdita fuerat ratio fperandæ pœnitêtiæ,frd lêcuns du prædidû modû inuenta eft. Hoc ergo monuments offèret fuper altare corpus
-ocr page 93-IN DEVITIC VM DIB ER P RI MV S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2$
A corpus{uum,quod omne peccatû fufcepit, ctiam illud quod uidebatur irîi* » poflîbiJe pofîc (àluari. Propter quod addîdit: Quia pro peccato eft. ) Oftendens quia ad Chriftumfolû pertinet, omniû peccata (ufdpere. Ergo bi qui poenitentiam Eepe peccando præuaricati iunt, poftremo autem pœ nituerût, ex eo quidë quod frequêter præuaricati iunt, fpem pocnitêtiæ nÔ habent:Chriftus tarnen etiam fie orare, id eft fufeipere pcenitentiâ,propter
.. fuum patitur uerbum.quod manifeftant fequentia,quum dicit: Rogans
, pro illo amp;nbsp;expians.)VeI ficut dxx.ædiderunt:8^ orabit pro eo iacerdos, pro peccato eius quod peccabit.Sódimittetur ei. Vt ex hoe intêdas.quia multitudinem peccatorri cômiflàm fignificat ♦ Quamobrem etiam ab uno horum,utpote fæpe cadem peccante,fæpecp de eadem re poenitente.atque nihilominus itérante peccatum,eainquibus præuaricatuseft,pœniten« tiam rede facerdos dimittit 80 deprecatur. Miiericors eft enim amp;nbsp;fidelis ia cerdos ad deum qui exorat pro pcccatis populi. Sed etiam qui finis fit hus
» ius fandionisjcognoicamus, fequitur: Reliquam uero partem ipiè habe*
* bit in munere.)Quod d xx.ædiderunt:Quod autem reliquu iuerit.fit fas cerdotis, quemadmodum facrificium fimilæ. atqui hoc facrificium fimilæ eft.Decimam quippe ephi fimilæ præcepit ofFerri. Sed quia fimilam theo=s SimiU. logiam efle nouit:hæc autem oblatio non tantum theologiæ.quantum poe-nitentiæ eft, per comparationem oftendit, quia hæc alia quædam eft extra
B illam : unde ibi quidem quod reliquum fuit, Aaron amp;nbsp;filijs eius deputauit» Acronisfili} Eile aût diximus eius filios, illos qui fublimia, amp;nbsp;diuina intelligere poflunt* Ipfi quidem pafeuntur de fcientiac reliqur)s,cuius torn atep fummam in cce^ lis c H RI s T V s habet, apud quernfapientiæ thefauri, amp;nbsp;feientiæ,ficutait Apoftolus,abiconditifunt.Nunc autem non Aaron amp;nbsp;filijs eius,fed facers dotiquod reliquumeft.CHRlSTOuidelicet,ficutbC facrificiumfimilæ eft in munere.Ergo quia fimilam eflè theologiam diximus,in duo eadê præ ' fens facrificium diuiditur, id eft in remiffionê peccatoru pœnitentiâ agenti, 80 in theologiam Chrifto. Solius enim dei eft ignofeere, etiam ea quorum impoflibilis uidetur remiflio. Et rede in eum multipliciter hoc facrificium ut eftdei, ad theologiam inuenitur » Illud autem non admireris, quia in quibufdam
' perfonisjuelin peccatis.difficilem eflè aditum pcenitentiædiximus.ait quip pe Paulus: Voluntarie enim peccantibus nobis,poft perceptam notitiâ ues Hctr. «. ritatis.non iam pro peccato relinquitur hoftia, hoc quod diximus difficile, impoßibite pro impoflibile ponentes. nam idem in iubfequentibus ait:Impoflibile eft P*quot;® enim eos qui femel funt illuminati,guftaueruntc]^ donum coelefte, 8^ partis cipes fadi funt fpiritus fandi,guftaucruntqp etiam bonum dei uerbum,uir tutesej^ feculi uenturi,amp; prolapfi funt,renouari rurfus ad pœnitentiam,cru afigentes fibimetipfis filium dei,amp;oftentui habentes cos qui frequenter egc runt poenitentiam, amp;nbsp;præuaricati funt c h RIST v M iniuriare, qui earn conceflitjfignificans. quod manifeftant fequentia. T erra enim,inquit»fæpc
-ocr page 94-Cap* V* I8YCHII presbyteri hierosou C fiipcrIe uenientem imbrem bibens bC generans herbam opportunam ib lis à quibus colitur.accepit bencdidionem à domino* Proferens autem fpi nas amp;tribulos,reproba maledido proxima.cuius finis in combuftio ne.No dixit iemel,bis,uelter,(ed fæpe in fiidem in quibus poenituerat præ uaricantem,pœnitêtiam fiiam eflè maledido proximâ reprobam, eiufcp finem in combuftione eflè,nifi refipuerit» Nolens autem deiperationem fa= cere auditoribus fuis:erant quippe fine dubio quidam in eis négligentes, amp;nbsp;luxuriofe poenitentia utentes:quamobrem non ad alios hæc, fed ad eos (cri bebat» Quia ergo erant quidam tales,adiunxit:Confidimus autem de uobis fratres meliora, amp;uiciniora (àluti,tametfiitaloquimur:fimul terrere eosqui luxuriofe utebantur poenitentia,ôôbonamfpemruifuspromittes re.fi migrarent à luxuria cupiens. Propter quod legislator,nec oleum obla= tioni ipfi,nec thus addidit,timorem incutiens ofièrentibus,amp; tarnen iufeipi entern hanc (àcerdotem dixit»
Loquutus eft dominus ad Moyfen,dicens : Anima fi præuaricans ceres monias per errorem,in his quæ dominofunt làndificata peccauerit, offeret pro delido fuo arietem immaculatum de gregibus, qui emi poteft duobus „ ficlis,iuxta pôdus fanduaripipfumcp quod intulit damnis refi:iiuet,amp; quin tam partem ponet fupra tradens iàcerdoti.qui rogabit pro eo,offerens aries „ tem,amp; dimittetur ei. )Bonum quidem eft ab omni peccato abftinere,maxi ’gt; - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;me tarnen ab eo quod côtra fanda committitur,quia deus per illudiniurias
tur. Quantû autem hoc.ôô quàm terribile fit, præfens,quam legislator ex* pofuit,demonftrat oblatio.Cernis quippe,quia dum tot præcepiflèt làcrifi cia celebrari, nufquam de arietis facrificio in principio libri huius domini ad Moyfen loquentis, nifi tantum in hoc loco mentionem fecit, uolens ne« ceftîtatem amp;utilitatem facrificrj huius oftendere.Cernis etiam quia non hir Ariesfigura cum.necp capram,aut ouem,aut par columbarû, fed arietêpræcepit offer* chrifti, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oblatione docens,quale fit hoc peccatû. In figura enim làluatoris aries
accipitur. Cognofeis autem hoc modo,quando deus Abraham ab unigeni to immolando cohibuit:quoniam ôô liàac uiuere propter promiflam ex eo fucceflionê,amp; figùram facrificrj faluatoris impleri oportebat, propter hanc liàac in facrificiû aifumpto, uidit arietem in uepribus hærentem cornibus, Arior Sa- Velficut X x.inarbore Sabechpatriarchateneri ♦ Arborautem Sabech fcfcb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft .lignu remiflîonis, in quo aries ex cornibus figura gérés,côfixi ma*
nibus in crucC Chrifti tenebatur.Non folum autê immaculatû eu eflê præ* cepit, fed amp;nbsp;qui precq fit, fîue emi poflît duobus fîclis, uel iècundfi lx X* t^umerus quin argent! quinquaginta fîclis, fîclo fanduarrj ♦ Nemo quippe fîbi conquirere domini facrificium, nifî per fpiritum fandum poteft. Si enim nemo poteft dicere dominus i E s V s c H RI S TV s,nifi in fpiritu iàndo,multo magis nec facrificium eius adièqui poteft,fîhe operatione fpiritus, Vnde non fîmplici* ter didum eft,quinquaginta fîcIorum.Oftendit quippe hic numerus fandf ipiritus
-ocr page 95-IN LEVITICVM liber PRIHV8, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29
fpiritus aduentum,ex eo quod die Pentecoftcjd eft quinquagefima ad apo scptewm'i» ftoîos uenit»Sed amp;pondere fanlt;ftuarn,Gue fecundum b xx.GcIo fanCto,ut per hoc quod dixit lancto, oftenderet lancti Ipiritus uirtute operatione. tecoften nume« Siclo aût quare*Quia ficlus uiginti oboloru eft,hic autem uicenarius nume rabant. rus non eft peccatis obnoxius » Vnde hi qui de Aegypto exierunt, quu ui^
. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rr°‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J ■ obolorutn»
ginti annoru client, peccati populi poena non luiceperunt : mundus quips pe ab omni peccato eft fpiritalis homo* No folum aut arietem offerri,fed amp;C quintam addere præcepit* Si quis forte fancto uafe.uel cibo, aut ungucnto tali illicite abufus eft .hoc appellauit commiflum peccatum in fanda:hic er» go ipfum reddet,amp; infuper quintam,id eft quintam eius parte tradet facer= doti. Hoc autem fignificat, ut quoniam quinq^ fenlus habemus, fi per unu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d^fè
fenfum pcccauerimus,ueluti fi oculum ad adulteriu in tepore amp;^loco fandto occupauerimus, aut linguam in detrahendo, uel aurcs ad malam loquutio» ncm.aut odoratum ad perceptionem odoramentorum meretriciorum.aut manum ad taftum prophanum 8^ iniuftum : primû quidem ab illo pcccas to omnino abftineamus, amp;nbsp;poenitentiam de eo per arietem offeramus, id eftChriftumrogemus.utpeccatiin ft commiffi ipft fiat ercptio:deinde quintam, id eft unum prædidorum ftnfuum, per quod peccatu comiflum eftjofferamus lacerdoti,Chrifto uidelicettut nequaquam ultra ad adionem
B prauamiliumoccupemusftnfum,fed conftcremus ilium deo. Sicenim pro peccato noftro deprecabitur » Quomodo autem peccati ariesperfta cerdotem offtratur, in alia parte libri conftriptum eft, ubi facrificium pro peccato, æquale elft facrificio quod pro delido fit,prædicauit*Hoc autem nunc adrjeiendum eft, quia delidum legislator duobus modis uti,feuposi nerc folens, ÔÔ delidum appellare : nunc quidem peccatCi quod ad feientia peruenitjamp;fnequaqua iam ignotu eft peccâti,nûc aut quod in deo ipfo com miflum eft, ueluti iureiurando, aut etiS in fandis: non fine caufa hoc appel lat delidum, fed ut tu cognoftas fimiliter in deum extendi peccatum,quod
quot; in fcietia,amp; quod in iureiurando,amp; quod in fandis comittitur* Anima fi peccauerit per ignorantiâ, feceritep unu ex his quae domini lege prohibens
quot; tur, amp;nbsp;peccati rea intellexerit iniquitate fuam,offeret arietem immaculatum quot;nbsp;de gregibus ftcerdoti,iuxta mêfiirâ æftimationêcp peccati:qui orabit pro il ” lo quod nefties fcccrit,amp;Sdimittetur ei,quia per errore deliquit in domino.)
Habet præfcns locus quæftionem non modicam confideratione dignam,' quia pro peccatis pro quibus capram pridem oftcrri,aut ouem præcepit,ai£ enim : Qiiod fi peccauerit de populo terrae per ignorantiam,ut facial quica quam ex his quæ domini lege prohibentur atc^pdelinquat, cognouerit peccatum fuum, offeret capram immaculatam ♦ Nunc tanquam oblitus ea quæ præceperat:Si anima,ait,peccauerit per ignorantiam,fecerit^ unum ex his quæ domini lege prohibentur, amp;nbsp;peccati rea intellexerit iniquitatem fuam jofferet arietem immaculatum de gregibus facerdoti.Et multum uidea
-ocr page 96-Cap.V. nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI HlEROSOL.
C tur differre inter hoc facrificium,óóillud quod dudum præcepit:fed nequc oblitus efi- anteriora.nec contraria eis præccpit. Quia enim nomine animæ gentilem diximus Ggnificari hic autem forßtan ignorans mandata legis . tranl^edi poterat. Propter quod dixit,Ôô per ignorantiam:reflc intelligis VS uidelicetjhuiuspeccatum infacrificiopro eoob* jlus eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latus diluit » Sed amp;nbsp;illud oftenditur, atque in his euidentcr demonftratur,
quia in unquoque quidem peccato.pro remittendo eo egimus pccnitentia am,quum non fimus idonei per nofmetipfos, fine Christi facrificio con fèqui ueniam ♦ Ergo fi quis extra fidem Chrifti conftitutus eft, ludæus for teaut paganus,licet pocnitere fedepeccatis (uis.per conuerlationemamp; uitam demonftretjremiftionem non merebitur, quia arietem ofierre,id eft, Chrifti lacrificium non poteft» Quamobrem generaliter de omnibus quos dammodo fancire cupiens, non dixit,fi anima de populo, fed fi anima fim« pliciter peccauerit, amp;nbsp;feceritunum ex his quæ domini lege prohibentur. Ergo amp;nbsp;de indo(fto,amp;de fcientiam habente, necnon de omni peccato retftc hoc quod diflum eft accipitur.Quia autem arietem pro delido iubet offers ri,apertiflimum eft, quia deliâum hic legislator intelletftum peccatum po»
« fuit* Propter quod dicens per ignorantiâ.lùbdidit: Et peccati rea intelle: quot;nbsp;xeritiniquitatemfuam.)Quiautem intellexerit peccatum,hie illudin fereli dit, amp;nbsp;fordidatur ab eo, fine oneratur, quandiu per prædidum lacrificium oratio pro eo fiat. Intelledus autem peccati.in habentibus quidem feientis am, contenebratis uero amore libidinurh, necelfe'eft ut quu in cogitationc fua refipifeunt,proueniat:carcntibus uero feientia,per competentem dodri nam, qui intelledus cum alterutro horum prouenit, modo ad hoc mo» uethominem,utegeatfacrificioamp;pœnitentia. Quienim intelligit pollu* tionem,amp;non fe purgat per pocnitentiam,manifeftum eft,quodabo* minabilisfit,ÔÔ fordidus. Nam huius reigratia de ludæis dominus di« cebatrSinon uenilfem loquutus eisfuiflem,peccatum nonhaberent, nunc autem excufationem non habent de peccato fuo . Hoc autem pla*
„ nius ex pofterioribus approbatur. Quid enim dicitC
„ Orajbit pro illo facerdos, quod nefeiens fecerit, amp;nbsp;dimittetur ci, quia per errorem deUquit in dominum. )Quod lxx. dicunt: 8lt;C dimittetur ei, deliquit enim delidum ante dominum ♦ Et quomodo idem ipfe ne^ fcifle,amp; delinquere delidum coram domino dicitur.^Qui iudex iuftus eft, èC nihil agit contra iuftitiam ,nec enim de Iola adione nos iudicat, ficut quando ad peccatum, aut propter libidinem, aut propter auariti» am,aut propter gloriam declinamus,quodignorantia illius ueræ uolu» ptatis, iiirnmi lucri, 8c illius non falfe gloriæ patimur. Facit autê hanc ignorantiiedi ignorantiam diledio mendacq . Ex quo quifpiam cæcatus mente, cæ* uinorumpr^- caturetiamamp; obfcuratur fcientia.quæcæcata,nihil iuueniturdiftareab ceptorufoitf. ignorantia. Vnde ÔC Dauid dicebat ; Nefcierunt neque intellexerunt.
intenebria
-ocr page 97-IN LEVITîCVH ’diber PRIMVS, ‘ yo
A in tenebris ambulant. Dum autem renpuerint.amp;^ reßaurata fuerit obfcura« ta mens,tunc peccatum fentimus,06 neceHè eft,ut in dcliótum nobis ufque dumperpoenitenuam purgemur reputetur,dehcftum autemi'd quod eft contra dominum, duplicat enim delidtum fecundum L- X .dicens ; Deli« quit enim delictum ante dominum.Et hoc cuius rei gratia C Quoniam deli« (ftum edc intelledum fine cognitione pcccati diximus,amp; omnis homo qui« rieUaunCco» dem natural! iure fcientiam peccati habet.fed hic.ficut diximus,eam amore gm'ho pccctitù libidinum tenebrauit, Alius autem tardior naturaliter eft, amp;nbsp;alterius do« ctrinam habens neceflariam ♦ Si ergo aut refipifcenti ci, aut ab alio difcenti delictum, id eft peccati fcientiam delicfli perpetratione ante dominu,duplex per fcientiam reputatur, tunc enim deus eius fcientiam obnoxiam facit, amp;nbsp;facrificium per ignorantiam,amp; peccatoexigit,amp; poenitentiam*
V I.
Oquutus eft dominus ad Moyfen dicens : Anima quæ pecca« uerit.amp;contempto deo negauerit depofitum proximo fuo.qd* fidei eius creditum fuerit, uel ui aliquid extorierit, aut calumnia fecerittfiue rem perditam inuenerit, Sgt;C inficians infuper iuraue ** rit,amp;^ quodlibet aliud ex pluribus fecerit, in quibus peccare folent homines * ConuiÂi delicb, reddet omnia quæ fraude uoluit obtinere integra,ÔC quin* ** tarn inluper partem domino cui damnum intulerat, pro peccato autem iuo * ôffèret arictem immaculatum de grege,amp; dabit eu facerdoti iuxta æftima* ® tionem menfuramcp delidi.qui rogabit pro eo coram domino,amp; dimitte* * fur illi pro Gngulis quæ faciendo peccauerit.) Cernis quod in code ordine effe,peccatum quod in fanâa,8ôid quod iureiurando committitur.fpiricus del tradit, patet autem ex eo quod in utroq? idem arietis facrificium ofierri præcepit. Quamobrem enim paulb ante in omni peccato arietê iuflît offer ri;nón à nobis conr)cientes,fed intentionem legislatoris (equentes diximus» Gur autempeccatum quod iureiurando eft, amp;nbsp;quod in fantftis coiuneftum putauit,quia omnimodo utrunep ad deum pertinettamp;qui iufiurandu trani* greditur, non folum proximo nocct.fed Ô6 ipfi deo quern mediatorem fecit fniuriam facittdocere autem te ipfa uerba difeufla poftunt. V ideamus uero quomodo etiâ ipfa nûc lex incipit. nbsp;Et loquutus eft dominus ad Moyfen,
„ dicens.) Præcipuum oftêdit mandatum,ex eo quod amp;nbsp;in ipfb,quemadmo dum ÔÔ in peccato de fànétis deum loqui Moyfi (pecialiter exponit,
» nbsp;nbsp;Loquutus eft «rgo: Anima quæ peccauerit conterapto deo negauerit
„ depofitum proximo fuo, quod fidei eius creditum fuerit, uel ui aliquid ex= » torferit;aui calumniam fecerit,fine rem perditam inuenerit, amp;nbsp;inficians infu R per iurauerit») Quæ uerba E x x.fic ædunt:Anima quæcûcp peccauerit, amp;nbsp;præterierit præcepta domini, amp;nbsp;mentiatur in proximum, in depofito.
tDepf. TTt«
aut t de focietate, aut de rapina nocuit proximû,amp; inuenerit perditionemi h 2
-ocr page 98-Cap4 VI*, ISYCHII FR.E8B,,IN LEVIT, DIB, I,
C nbsp;nbsp;métietur in ea,amp;iurauerit iniufte.Nó autfrufta bis dixit.G mêdetur.N«
que enim folet diuina fcriptura eadê uerba repetere, quæ amp;nbsp;mul ta omitterc breuitatis caula uidetur.Hie ergo iufiurandi tranl^eflïoni mendaciu com* parare :óó ideo fuperius quidem fine iureiurâdo cÔmorauit,hic autem men dacio iufiurandum coniunxit.ait enim:Et mentitur pro ea,Só iurauit iniufte Nam 8^ cxteri interprètes Aquila Óó Theodotion,amp;^ Symmachus ubi dixc sinoe.VnJ^lKH rut Dxx» Sinocuitaliquidproximumfuum, iftificalumniatus cftaliquid tri Tl 'Wil nbsp;nbsp;nbsp;Quod intuentes,abftineamus nos totis uiribus à fallacia, quoniam deus per
fallaciam im'uriatur.qui ueritas eft»Sed uim (êu rapinam cum neoato de* pofitOjUel ficutetia bxx»dicut:cu(bcietate,c0mifcuit, omneiniuftulucnï uim (èu rapinam iudicans» Manifeftum eft autem ex bis quæ fubnedunt (c ptuagintae:Erit quum peccauerit 8^ pocnituerit,8ó reddiderit rapinam qua rapuit.uel iniuftitiam quam iniufte egit.aut depofitum quod depofitum eft ei,fiue perditum quod inuenit.quod unumquodqp prædidorum peccato* rum bis quæ connumerata Hint fimile fit. propter enim auaririam comitti» tur. Vnicuit^ autem eorum caput ipfum,8lt;rquintam addi præcepit:fed bic non iàcerdoti.ièd ei qui iniuftitiam paflus eft dari præcepit quintam.in uer 'bis diffèrentibus fimilia fentiens» Quoniam enim cü eo qui præiudiciû paC» fus eft in rapina uel in depofito, èC contra ipfum quoqp deû iniufte agi per fallaciam, uel periurium dicimus, recte borum quintam deo dari iubet, ad i7rim/j.Tifop. quern tendit iniuria» Quinta autem lingua eft. Eflè enim quintam edam banc diximus,quu fit una de quint^ fenfious. Hæc ergo offertur deo,ut de* inceps non peccet,quia per ipfam unumquodqß prædiôîorum cômitdtur#' Ergo eadem fancit in differentibus uerbis,8ó aliquando quidem in perfona facerdotis, aliquando autem in eius qui iniuftidam paflus eft deft figurauiu Aut quia iècundû eandem rationem iàcerdos nofter Cbriftus effe, 8lt; no biftum pro nobis iniuftitiam pad creditur,fecundum legem uidelicet com paflionis noftræ, in fine fandionis buius arietem iubet immaculatum facer doti offerri.qui oret,8lt;^ remiflionem obtineat. Horum autê fuffîciens expo« fitio eft,ex bis quæ in delidis fandoru dida fiint* Sed nos ab utroc^ pecca* to,magis autê ab omni refipifcentes cuftodiamus nofmetipfos * Si enim uel in uno quolibet eorum capi nos.aut incidere contigerit, babemus depreca* I. Corinth,w» d'onis amp;nbsp;obladonis exempla, quibus uti fupplicanti bonum fit. Hæc enim in figura côtingebant illis: fcripta fùnt autem ad noftram correptionem, in quos fines feculorum deuenerunt. InCHRiSTOlESV domino noftro« Ipfi gloria cum patre,8c fpiritu fando/iunc amp;nbsp;in feculafcculoru. Amen.
ISYCHII
-ocr page 99-C A P V T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.
O Q_v V T V s eft dominus ad Moy(èn,dicens : Præcipe Aaron amp;nbsp;filrjs eius:Hæc eft lex holocaufti » Cremabitur in altari tota nocte ufcp ad mane ignis,ex eode akari erit. Veftietur facerdos tunica,amp; focminalibus lineis,tollctq? cineres quos uorans ignis exuffic, amp;nbsp;ponet iuxta altare. Spoliabiturprioribus ueftimentis, indutusqj alrjs, efies * ret eos extra caftra,8ó in loco mundiftimo, uicç ad fauillam confumi faciet# “ Ignis autem in altari iemper ardebit, quern nutriet facerdos,fubrjciês ligna , ” mane per fingulos dies,amp; impoGto holocaufto.defuper adolebit adipes pa * cificorum»)lgnis eft ifte perpetuus,qui nunquam deficiet in altari. Q^ia le« gislatoris mundum fufficienter in præcedcntibus oftendimus, expofitio nis legaliiim uerborum fundamentum poGtum eft,extra quod aliud nemo Fuitdamentu acdiGcantium in ipiritu ponerepoteft. Chriftusenim eft, qui nobis Gcut
B angularis ædiGci) lapis per totam legis expoGtionem iacet.Eius ergo gratia éc doârina,quia architedus eft,aurum,argentum,lapides preciofos fua - perædiGcemus* Loquutus eft dominus ad MoyfendicêstPræcïpeAarô amp;ßlf)s eius. Hæc eft lex holocaufti.)Hic de iugi facriGcio lex loquitur,quod quotidie in libro Exodi offerre præcepit facerdotes. ait em Gc : Hoc eft qd:* facies in altari agnos anniculos duos per Gngulos dies iugiter.et paulo poft: »gt; Oblatione perpétua in generationes ueftras. Dicit autc: Facies holocau* - ftum.unum agnu mane,Slt; aliu facies uefpere. ) Per hæc ergo intelligimus, quia in eorum quidem qui funt de plebe,uoluntate datum eft,G uolût offer* re holocauftum .propter quod facriGcium illud munus eoru.utpote fpon* tanea oblatio nominatur. Nec^ enim omnis homo perfediflimam exigit (a pientiâ.facerdos tarne omnimodo debet perfede (apere. Perpetuu enim la Ferptiuumft criGcium, id eft continuum holocauftum, fccundo in die mane amp;nbsp;uefpere offerre præçipitur, ut à perfeda lâpientia incipiens in eadem Gniat, amp;nbsp;tota fuam uitam componat ad perfedionem. Sed quia holocauftum quomodo particubtim diuidatur, quomodo effundatur eius fanguis, quomodo im* ponatur fuper altare.in initio huiuslibf i Leuitici legislator expofuit : nunc utpote illis fufficienter didis, de folo dicit holocauftomate ♦ Confequenter
* ergofubdidk: Ignis in altarefemperardebit,que nutriet facerdos»)Opor»
h 3
-ocr page 100-Cap; I» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOU
C tet quippc eum quiholocauftum,id eft perfedæ (âpientiæ operationem de* îJolocMftum. bet,fempcr accendere ignem fancTtifpiritus,amp; no finere extingui. Extingui tur autem ex eorum quibus donatus eft negligentia» propter quod amp;nbsp;Paus i.TfccJ?.5. Jus aft. Spiritumnoliteextinguere.uelutinnoftrapoteftatefitpofitum exa tinguere ilium,fine accendere» Tota autem nodfe incendi ignem iuftit, non quod in die non incenderetur, fed quo modo fecundo fieret diebus fingu^ lis holocauftum : nam quia manifeftus erat ignis diurnus, nodurnum ads Nox,c4ligo didit- Quia ergo nox caligo eft uitæ huius,id eft ea quæ multos obtinet igno buius uitæ, rantia,de qua Paulus dicebat : Nox præceftît,dies autem appropinquabit: , nospræcepitqui holocauftumdei fadifumus,etiaminnode accendere ignem.ut quum alf) legem tranlgrediantur,amp; terreni finjt.nos fimus Ipiritas pfalm.ui. les.reminifcentes Dauid dicentem : Tempus faciendi (domine,diffipauerut iniqui legem tuam. Quando enim alq tranlgrediuntur legem, nos oportet
“ maxime ad obedientiam legis ftibrigi. Subdidit autê : Veftietur làcerdos Sicerdotium tunica,etfoeminalibuslineis.) Sacerdos hic qui holocauftum offert,unuG perßaionis quilcp perfede lapiens intelligitur,quia facerdotium, perfedionis exemplu rprth x” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regalefacerdotium populus fidelis appellatur, utpote
legem perledam euangelfi fufcipiens. Qui ergo uult offerre holocauftum, tunica,ideft iuftitia, amp;nbsp;fœminalibus, id eft caftitate induatur. Sed quia per
D fceminalia caftitatem oportet intelligi, membra probant, quorum ipfa tegi Tunica linea. mentum fùnt fceminalia, T unicam autem iuftitiam diximus, quia perfedi cuiulcp maxime iuftitia ueftis eft, unde Paulus dixit : State fuccindi lûbos ueftros in ueritate,induti lorica iuftitiæ ♦ De lino autem amp;nbsp;tunicam, amp;nbsp;fce* ’ minalia uult efle non ex lana, quia linea ueftis habilis, molliusq^ adhærens eft corpori,afpera autem ea quæ ex lana eft.Ex quo docet,quia habiles mu! tumcp cohærentes funt animæ, iuftitia amp;nbsp;caftitas, fimulcp hoc docet, quia quemadmodum linum facile cuiqp ad habendum, fic uirtutes uoletibus eas conlequi faciles funt, amp;nbsp;quæ cito conquiri pofrunt,his autem indutum,iu* bet offerre cineres holocaufti quos ignis cofumpfit de altari.Quid per hæc ' docês,nifi ut quemadmodû hoftia aufèrtur, id eft fàcrificium quod peradii eft holocauftomatis, ut aliud iterum fimile offèratur, ita amp;nbsp;nos faciamus : uirtutes quippe quas coopérante fpiritu gerimus, fingillatim debemus pos nere,ut alias rurfus operemur, amp;nbsp;non tantû præcedentibus contenti fimus, fed amp;nbsp;alias adiungamus,quemadmodum is qui currit relinquens tranlcur* ■ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;là.ad reliqua currenda contendit: quia uidelicet aliter ad brauium non po#
terit peruenire* Propter quod quû aufèrri de altari præcepiflet côfùmmatü igné holocauftum, poni illud iuxtaaltarepræcepit, eflè autem Chriftum holocauftomatisaltarediximus. Auferamusergoei olim opéré conftim* matas uirtutes, quando habemus tempora has operandi, quafi non nobis imputet præcedentes negligentibus, fi non fùper eas alias conftituamus, Etecb. JJ. Probat autem habe Ezechiel quum didt ; Si dixero iufto quod uita uiuat, confifus
-ocr page 101-IN leviticvh liber SECVNDVS, 32
A confifus in iuftitia fua fecerit iniquitatcm.omnes iuftitiæ eius obliuioni tras dentLir,8ó in iniquitate fua quam operatus eft,in ipfa morietur. Imputât aût fi præterita futuris augeamus atcp côfirmemus : unde iuxta akare iubet hos locauftum poni ,feruat entm nobis Chriftus iuftus iudex ,quæcunq5 bona egerimus, fi non hæc per iniquas actiones præuaricati Fuerimus * Propter hoc etiam fpoliari ueftimentis, indui alijs, amp;nbsp;cffèrri cineres extra caftra ^xuereucfii-in loco mundiflîmo iuffît, non akerius generis nos ueftimctis,extra ea quæ menta. prius dixit indues. Ne^ enim pro linea uefte indui lanea nos præcepit.fed hoc idem multa fignificat id eft quod quæ prius acta atque correpta funt, non imputentur,quando tempus eft alia peragendi.Et proptereadeponen tes ueftimêtum prius.aliud taie uult indui. Extra caftra autem in locu mun diflîmum effèrri, id eft præmittere ad futurum iudicium : illud enim extra caftra eft præfentis feculi, locus eft mundus, quia ab omni corruptione mundum eft futuri fèculi iudicium. Sed quid eft quod addiditC Ignis aût in altari fèmper ardebit, quem nutriet làcerdos, fubfjciens ligna mane per fingulos dies.)Quemadmodum ergo materia ignis funt lignajtnane autem ^’^‘inefub^cet ea iubet componi: fie nobis funt materia fubminiftrationis fpiritus diuinæ
• g legis teftimonia,amp; facrorum eloquiorum meditatio, quæ fupereflè ligna di ximus. Ergo hæc mane in lumine componere debemus, id eft in uigilantia amp;nbsp;fobrietate animæ.Nonfblum enim nobis in die.fed amp;nbsp;nofle.id eft non (blum in tempore fbbrietatis, fed amp;nbsp;intelligibili noôle, de qua Paulus dices bat:Non ergo dormiamus ficut amp;cæteri nô habêtes fpem,fed uigilemus et 1. rheß .5. fobrrj fimus : qui enim dormiunt.node dormiunt : ÔC qui ebrij fùnt.node ebrr) funt« Ignis fuffîciat fubminiftrationis fpiritus, in quo ordinari oportet intellioibilem hoftiam ,2*^ adipem pacificorum, quem b X x .falutare ædide runt. Quia per adipem defiderium fignificari in pacificorum, feu in falutari facrificio diximus, ut defiderium faluationis ofîèrat feu deuoueat, qui fpiris tui totus faélus fpiritalis,nihil materiale habens.nihil miferum nec^ terrenû: ad quod nos legislator uocans:Ignis,ait,eft ifte perpetuus,qui nunquam de ficiet de altari. Spiritus enim eft deus.S^ qui adorant eum,in fpiritu amp;nbsp;ueri täte oportet adorare, Vnde amp;nbsp;intelligibile altare, quod eft Chrifti corpus, inextinguibilem habet ignem fubminiftrationis fpiritus.
» nbsp;nbsp;nbsp;Hæc eft lex facrifiefi amp;nbsp;libamentorum, quæ offèrent filrj Aaron coram
” domino,amp; coram altari.Tollet fàcerdos pugillum fimilæ, quæ côfperla eft oleo,amp; totum thus quodfuper fimilam pofitum eft,adolebitcp illud in alla» ri in monimentum odoris fuauiflimi domino: reliquam autem partem fîmi læ comedet Aaron cum filfis fuis ablqj fermento, comedet in loco lans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
* ómarfitabernaculi. Ideo autem non fermentabitur, quia pars eius in domis “ no offèrtur incenfum, faneStum fandorum erit, ficut pro peccato atq^ delis ** do. Mares tatum ftirpis Aaron comedent illud, legitimum ac fempiternu * in generatiôibus ueftris de facrifieijs domini.Omnis qui tetigerit illa,Iandi
-ocr page 102-i.VI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOU
C ficabitur. ) Meminimus beatum Paulum dixiffè : Eadem diccre mihi non
Philipp.f. pigrum.uobis autem neceffàrium ♦ Quam intentionem in prælênti loco
Quænecejfti» - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--
ria,funtf.epe
habere legislator uidetur, reiterans quae femel cxpofuit,ut multiplici repes
rcpcwnt«r.
titione mandat! legentes ad memoriam reuocaret. Quat enus autem per re petitioncm legis neceflariorem redderet ledionem interponit aliquid ams plius, cuius gratia neceflarium hoc mandatum amp;nbsp;inexcufabile nimis exiftc ret»Sicut ergo in præcedentibus de holocauftis facrificia iterauit,permifces eis afli'duitate, ipfius eft enim ut ignis qui in altari eft Temper ardeat, nun^ quâcp deficiat : fic amp;nbsp;nuc quum iacrificium fimilæ deduxiftet ad mediu, per quam fignificari theologiam in huius libri exordio demonftrauimus ,addi3 dit:Qpia oportet earn in loco tantum iàn(fto,amp; à mafculis,nô autem ubiqp, aut etiam ab omnibus comedi : de qua uide qualia etiam nunc præcepit*
Hæc eft Icx facrificq amp;nbsp;libamentorû,quæ efferent filrj Aaron coram do
” mino, amp;nbsp;corâ altari») Hoc ergo de quo nûc lêrmo eft, filrj Aaroiijid eft iùb Msomùtelidîe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’’ fapientia homines,foli offerre debent coram domino, id eft lêcun=
dum quod dei uoluntas eft,non lîiperflua in diuino eloquio difputantes,(èd quæcunqj nobis Chriftus reuelabit : hoc enim intellige quod ait coram aïs tari:quia altare effè humanitas unigeniti demonftratu eft: ergo in his Theo Tfjfofogw jogian, côftituamus, in quæ nobis incarnatus tradiditdominus, ut patrêin fcw nece^arL. ^0,8^ ipfum in pâtre cogitemus, amp;nbsp;de fando fpiritu fciamus,quia amp;nbsp;ipfius eft filij,amp; à pâtre procedit. Hæc enim nobislufîîciunt ad Theologiam quæ D iuuat ôiC iàluat. Altioraautem quifpiam quærês uel profundiora,excidet ab « intentione ueritatis»amp;peccat»Vnde etiam nunc legislator fubdidit: Tols »gt; let iàcerdos pugillum fimilæ quæ confperià eft oleo,8ôtotumthus quod fu quot;nbsp;per fimilam pofitum eft, adolebitcp illud in altari in monimentum odoris « fuauiflîmi domino, ) Cum eleemolyna ôô oratione,hæc enim figuratur per oleum thus,quibus neceflàrie Theologia conquiritur,utriu^5 fiquidem adiutorium,ut non excidant à ueritate qui de deo loquûtur, neceffàrium ha bêt» Huius in monimêtû intelligibilis facerdos Chriftus,pugillû tollit, quia fumma fciêtiæ apud eû permanet.quod in monimêtû quidê eft,quia in per petuu erit permâfura memoria. Neep em quêadmodû ea quæ nunc eft ncfc« ï. Corinth, ij. ftra feiêtia prouedu deftruitur:quia quâdo uenerit qT perfedu eft,ficut âit Paulus,deftruitur qT ex parte eft. Sic erit ea quæ apud Chriftû eft, qua nobis in futuriï (èculû,ut perfedioribus tue efficiendis,re{èruauit » Illa enim utpote confummata,fine obliuione Temper in memoriâ manet. Sicut autem quæ totius Tumma eft Tapientiæ, pugillo Tumitur,^ia per fingula capita pu gillû per Movièn inlibro Exodi pro filrjs ITrael iuffit deus offerri: itaCK Turn enttic Cbri/tuf amp;nbsp;r / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r r ■ nbsp;nbsp;nbsp;• rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
e[l ciput. nbsp;nbsp;nbsp;mâ cognitiorus, ÖÓ perfedæ Icientiæ elle apud Chriltum legislator innuit,
» (2i*’d^ut^‘’’^’’sfi.ibdatintende. Reliquam autem partem fimilæ comes - det Aaron cum filijs Tuis.)Vt no ex toto à Theologia ceffemus, pro eo quo
Tumma feientiæ in futuru conTçruatur,quæ autem nobis ab eo relida eft,id eft tradita.
-ocr page 103-IN LEVITICVM LI B E R S E C V N D V S» 55 A e(i tradita.hanc comedere nos I'ubet (cientiam, 06 operan',de qua nobis 80 præceptLim eft.quæcp nobis fufficiens eftjamp; iuxta noftras uires. Sed intus
“ endum.ubi hanc amp;nbsp;quomodo oporteat operari.Sequitur: Abfcp fermê«
- mêrOjSó co mede t in loco ianduarrj tabernaculi» )Non coquitur cù fermen to dci,necp iecundum ludaicam do(ftrinam,necp fecundu gentile fèrmentû: quia non uult nos uerbum loqui, fed ut munda Gt ab omni permixtione.amp;C abfqj omni fermeto Comedi aût illâ in atrio tabernaculi teftimonij præce pit, id eft,operari in eccleGa. Tabernaculum enim teftimonq.coelum eft, in quo quod habitet deus, fcriptura teftatur. Atrium autem tabernaculi tes 1«lt;itrio taiir* ftimonfi.ideftccGligt;eccleßaeft,nonfolumGcutintroitus,amp;ueftibulumcce lorum, fed etiam quemadmodum domus dei. Ibi ergo,id eft in ea oportet pt. omnimodo de diuinitate loqui, Gue Theologiâ exercere : In eccleffjs enim, Ppfm,«?. ait,benedicite dominum. Si quis autem in domo eccleGam habet, ait quips pe Paulus : Salutate Nympham,amp; domefticam eius eccleGam ♦ Habet aus: • tern quis domefticam eccleGam, quando lemetipfum fandiGcauerit deo,
à fecularibus ceflauerit negotfjs. Hie etiam domi de deo loqui, Gue Theologiam exercere poteft » Tales funt, quibus pars delacriGcijs domis ni, id eft loqui de deo, uel Theologia, de donis amp;nbsp;oblationibus datur»
« De quo Gibdidit: Sandum fandorum erit, quia fandti fandorum cons
« templationem poffident ♦ )Subdidit autem: Sicutpropeccatoatquedes lido ♦ ) Simile illud uolens oftendere pro peccato, 06 delido GicriGcium*
® Sermo enim de deo, maxime ad ereptionem,Sc emundationem animæ has betur, quando oleo amp;nbsp;thuri, eleemofynæuidelicetamp;: orationi, facriGcium uerbidei.ideft Theologiae coniungitur,fecundum quod hoc legislator offerri præcepit : nonfruftrahoc iubens.fed quia eleemofynis amp;nbsp;Gde mun
« dantur peccata: quemadmodû Solomon in Prouerbfjs dixit» Mares,in Ecd.j,
- quit, tantum ftirpis Aaron comedent illud, legitimû acfempiternum eft “ in generationibus ueftris de facriGcqs domini »)Non ergo omnium eft de deo di(putare,fedtalium qui nihil focmineum,nihil fluxum in cogi«« tationibus habent, quod legitimum amp;nbsp;æternum in generationibus cos rum, id eft in perpetuum, cuftodiri præcepit, ut in omni tempore intens damus,nullatenus de deo difputare præfumere, quandiu per quafdam declinationes diffluentes, uel feculares alias phantaGas,amafculorumexs! cidimus dignitate, ne amp;nbsp;nobis dicatur:Peccatori autem dixit deus, quas re tu enarras iuftitias meas, 8Ó adfumis teftamentum meum per os tu s urn C Concludunt autem hanc legem uerba lêquentia: Omnis qui tetis
IS, gerit ea,fandtiGcabitur. )Tangit autem, qui apte hoc prælùmitagere,hic iufte fandißcabitur : Omnis quippe dei commemoratio,fandiGcationem præftat,quod teftatur Paulus,dicens:Quia omnis creatura dei bona, amp;nbsp;nihil reqeiendum, quod cum gratiarum adione percipitur. SandiGs catur autem per uerbumdei,8C oraiionem, Sed quum dicit tangentem
t
-ocr page 104-JSYCHII PRESBYTERI H ï E R O S O D,
C fandificari, plane oftendit, quia in difputando de deo, id eft in Theologia, Altius rintdri fufficit nobis etiam tantum tangere,quemadmodum igné qui uult calefieri, ftudentefdiuh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß interius mittat manû,pro eo quod potuit calefieri côburitur. Sic ÔC
ndtnyitertdq - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
qui profundiusjuel aîtius de deo difputare præfumit, pro eo quo gloriofîus ,
oportet,inci~ dunt in bU»
quid uultoftcndere,in blafphemiam cadit,dum cÔprehendere altitudinem gihcmidf. nbsp;nbsp;diuinorum dogmatum non poftît.
« Et loquutus eft dominus ad Moyfèn dicens :Hæc eft oblatio Aaron » amp;nbsp;filiorum eius, quam offèrre debent domino in die undionis fuæ : De»
cimam partem ephi offerent fimilæ in facrificio (empiterno,medium eius mane, medium eius ueipere, quæ in fartagine oleo confperia frige •( tur. Offeret autem earn ealidam in odorem fuauifli'mum domino facer« dos, qui patri iure (ucceflèrit, tota cremabitur in altari ♦ Omne enim facrificium faeerdotum igné con{ùmetur,nec quifquam comedet ex eo*) Omne iàcrifîcium quod adiâcerdotis refertur perfonam, unigeniti facri* ficij fîguram gerit,fîcut per præièntem demonftratur legem,ait enim: Et loquutus eft dominus ad Moyièn,dicens:Hæc eft oblatio Aaron amp;nbsp;filiorû eius, quam offèrre debent domino in dieundionis iùæ ♦ ) Multorum qui* dem faeerdotum hoc donum eft,ait quippe Aaron amp;filiorum eius:fèd uno undo ofFertur,quia omnis facerdoti) imago amp;firmitas,fiue fubfiftêtia,Chri , fti facrificium eft : ipfb enim folo oblato per totum eft,Et quâdo adum eft?
D VnflioinChri fioincarndtio difid.
in die undionis eius, id eft tempore quo incarnatus eft, undio enim in unû geniti perfona incarnatib dicitur.De qua ait Petrusftefum Nazarenu, quo i modo eu unxit deus fpiritu (ando et uirtute. Hæc uero quomodo aut quai^ Afi. I o. do fada fint, Gabriel Mariæ dixit : Spiritus iandus,inquiens,ltiperuenie£ L«c.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtusaltiflimi obumbrabit tibi » Vnde amp;nbsp;Dauiddixit : Propterea
jd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deustuus oleolætitiæ.præ confortibustuis.Apertiflime inter ,
pretans.quod efîèt fandificationis oleum,quia nô efTet fimile huic oleo,quo omnes fàcerdotes, amp;nbsp;reges, Sf prophetæ ungebantur, Propter quod ait; Præ participibus tuis » id eft fuper participes tuos » Participes autem eius, aut propter carné,aut propter fpiritus cômunionê fândi funt * Vnde Pau* lus dicit:Participes autê Chrifti effedi fumus, tarnen fi initiû fubftâiiæ eius ufcp ad finem firmum retineamus» Quam ergo oblationem,quum iâcerdos undus ftierit, poft incarnationê uidelicet uerbijegislator offerri præcepit / » nbsp;nbsp;nbsp;Décima partem ephi offêrent fimilæ in fâcrificio fèmpitcrno,mediû eins
« mancióó mediû eius uefpere,quæ in fàrtagine oleo confperfa frigetur. )Sed decimam quidem ephi fimilæ * elle unigeniti humanitatem in fuperioribu» oftenfum eft, quum ÔC ephi, utpote menfuram tres menfuras capientem, Epbitrinitdtê trinitatem eflè redediximus*Siautemephi domini caro cftè,ut ô^diuinita* jj'g fupereminentia demonftretur, dominicæcp carnis cum ea infêparabilia Bebr.i O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihilominus irt facrificium perpetuu eft,quia ficut ait Paulus : Vna
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim oblatione côfùmmauit in fempiternum fàndificatos* Vnde amp;nbsp;fàluarc
inperpe
-ocr page 105-IN LEVITICVH LIBER SECVNDVS. 34
A ill perpetuum pqteft,accedens per femctipfum ad deum. Mediuautcrn « eius mane,amp; medium eius uefpere. )Mane paiïîo incfpiens,ex quo eum in atn'o Caiphæ alapis cedebant alligantes, ufcp ad uefperum protelata eft,te« nebn's enim cam interpolantibus, ôé à fexta hora ufcp ad nonam fadis : nea
„ cefTarie facrificium in mane 80 uefpere dluidi dicitur. Hæc autê in fartagi „ ne oleo cÔfperià frigetur.)Sartaginem dominicrucem,utpote fortem,amp;ni hil ab igne humanorum peccatorum læfam, accipi oportet : quæ etiam fua perimpofitam dominicâ carnem, efibilem hominibus reddidit : Niß enim fuperimpofitafuißTet cruci, nos corpus Chrifti nequaquam myftice perce* pidèmus.Hæc in oleo cofpergitur: quia enim nobis compaflus eft impaffî bilis, paftionem fuftinuit carnis. Addidit autem 80 côfperlàm,quod l xx, fic ædideruntjconfperlàm offeret earn buccellas (acrificium boni odoris do mino, odorem confperlam eandê dicentes buccellas. Et buccellas quidem’ SucceUtt, dixifle intelliguntur »utpotemultipliciter procedentem propter pafliones per partes prouenientes:Confperlam aut,utpote in unum colleótam, unde pro buccellis Symmachus dilatatam ædidit, quaedam autem âvn'Tça«!)« ele* (fta habent, id eft complexa, quia inuicem fibi cohærent pafliones domini» Vnde eadem ex partibus, feu confra(ftionibus,fecundum prædidorum LX x.æditionem.eflè ait legislator has confradiones, proccdcntes per par
». tes pafliones intelligens» Omneauthoc facrificium eft fuauiflimi odoris domino. ) Humani quippe generis falutem præftitit, hac autê deo.utpote créâtori naturae nihil eft ftiauius. Ad maiorê autem explanationem, quod unigeniti lacrificiû fignificet.intende quid iubdidit. Sacerdos qui patri iu
2 re fucceflit.)Quod lx x.ita ædiderût: facerdosundus pro eo ex filrjs eius faciet ea» Quia quidem CHRlSTVSÔêlESVS eft, Paulus probat dicens: ». corintb.»‘ Nobis unus dominus lESVscHRiSTV s.pcr quem omnia. Quia enim per Aaron eft,non in loco ipfius,fed pro eo, translato in fe uidelicet facerdo tio : manifeft urn eft ex eo quod ipfe facerdotium iufeipiens, illius facerdotq minifterium ceflare fecit. Sed amp;nbsp;quod acdiderunt,ex filijs eius.eflc ex eius fi lijs iufte crcditur,utpotc qui ex lacob feemoribus defeedebat beatiflimæ gc nitricis domini,ex eadem tribu linea deicendente: adrjciunt'que prædidi fe* ptuaginta:Lex perpétua eft domino.Quod iterum Chrifti facerdotiu rede intelligitur,quia ipfi didum eft:Tu es facerdos in æternum, fecundum or* dinem Melchifedec » Simulcp amp;nbsp;quod ad conclufionem legis huius fequi* tur.intendendum eft* Et tota cremabitur in altari. ) Omne enim facrifid* urn facerdotum igne confummetur» Nec quifquâ comedet ex eo. )Quid ergo per hæc côteftamurÇ’nifi ut non dicatur de domino,quia is qui ex mu* here natus eft, paflus eft: qui autem defeendit de coelo,paflus non eft. No* bis enim unus dominus lESVS c H RIST V s, per que omnia,que hi qui crucifixeruntnon cognouerunt, cuius eflètdignitatis^ atC]^uirtutis : fi enim i.Corintb.u cognouiflent,nunquam domirtu gloriæ crucifixiflènt. Ipfius ergo eft uerbi
i X
-ocr page 106-Cap. VI. ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOU
C incarnati pafîîojquæ prouem't in carne.quamobrcm tota cremabitur in al* Philip, t. tari Jpfius ergo eft,qui femetiplum totum exinaniuit,amp; formam ferui accc pit, ÔÔ habitu inuentus eft ut homo, humiliauitcp ftmetipium.obediens fa* Ctus ufœ ad morte,morte autem crucis. Sic ergo intelligis Sgt;éhoc quod dici* « tur: Omne enim facrificium fàcerdotû igne confummetur, nec comedet »gt; ex eo quiiquam, )Eandem quippe etiam hæc uirtutcm atq? intentionem ha bent.undeomne facrificium ione conftimmetur : amp;nbsp;l xXt dixerunt, Ho* locauftum fiet:integrû erit, Aquila ædidit.Nô ergo comedet ex eo quifqua, id eft non diuidetur:quia dentium eft diuidere amp;nbsp;partiri cibos, quumaliter mandi non poflint: Chrifti autem facrificiu indiuifibile demonftratum eft. amp;nbsp;propterea comedinon poteft*
M nbsp;nbsp;nbsp;Loquutus eft dominus ad Moyfen dicens: Loquere Aaron amp;nbsp;filijs eius,
„ ifta eft lex hoftiae pro peccato» In loco ubi offert holocauftu.immolabitur « coram domino,fandum iancftorum eft*Sacerdos qui offeret,comedet ea in „ loco lancfto in atrio tabernaculi.Qiiicquid tetigerit carnes cius,fan(ftificabi* « tur. Si de fanguine illius ueftis fuerit afperfa,lauabitur in loco fancfto.uas au .. tê fidile in quo cocfta eft,confringctur.Quod fi uas æneû,defricabitur amp;nbsp;la uabitur aqua ♦ Omnis mafculus de genere facerdotali uefcet carnibus eius, „ quia fan(ftum fancftorum eft ♦ Hoftia enim quæ cæditur pro peccato, cuius » fanguis infertur in tabernaculum teftimonfi ad expiâdum in fancftuario, no ” comedetur,fed comburetur igni. ) Quia non fruftra eadem facrificia repea ” tit, fuperius diximus, quod amp;nbsp;in præfèntibus demonftratur. Loquutus eft dominus ad Moyfen dicens : Loquere Aaron amp;nbsp;filijs eius: Ifta eft lex quot;nbsp;hoftiæ pro peccato.)Vel peccati,fic fiquidem Theodotion ÔÔ Symmachus tcdiderunt.Quæ eft autem hæc lexCin loco ubi offertur holocauftum, im* molabitur coram domino ,fanlt;ft5 iancftorum eft ♦ Propterea Aaron amp;nbsp;filijs eius prædiétamandantur, quia offerre pro peccato facrificium, id eft poc* nitentiam, fublimium £lt; fummorum eft, atcp à terra fubleuatorum, quod non præftat nifi à malo recefîib. Ergo ubi holocaufta immolantur, ibi quæ pro peccato funt occidunturtquia qui offeret poenitentiam,iam imita* tur eum qui totum lemetipfum obtulit deo, amp;nbsp;omnimodo receflit à feculo, unde ÔÔ holocauftum eius appellatur conuerfatioïêóutriuf^ oblatio in con fpecftu eft domini, placita enim eft deo, quando fecundum eius intentione
. . offèrturzficautemplacitadeOjfànôtûfandorumredeappellataeft.Sienim ïnficTmÇdti* fanâorum fanâum pœnitentiæ facrificium, nunquam poeniten* âumfmàoru. tem introduxiffèt in fanda fandorum : eum'que per peccatum, unde prius » expulfus eft. Sacerdos qui offeret,comedet earn.)Quiofferetait,hicaut Chriftus eft,qui noftra peccata fufcepit, redecp noftram offèret poeniten. tiam. Quamobrem amp;nbsp;Theodotion pro eo quod cft offerens,expians awli* dit,id eft emundans,84 per facerdottj fui minifterium, perfedum faciens eu qui emundatur ♦ Et quo modo earn manducet Chriftus à loco cognofce,in quo
-ocr page 107-IN’ VEVÎTÏCVM liber S E C V N D V S» 55
A quocomedecinloco fändo »inatriotabernaculi. Velficut exx . ædi^ Atriumtaier» derunt,in atri'o tabernaculi teftimonrj» Atrium autem tabernaculi teftimos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£«/«■ƒ«lt;«
nq.ecclefia eft: ipfa quippe ante ccelum, atrium tabernaculi teftimonij eft, ubi Chriftus pocnitentium falutem operatur, quæ falus eius etiam cibus ap pellatur : Meus enim cibus eft,inquit,ut faciam uoluntatem patris mei,uos
, juntas autê eius eft,ut peccator conuertatur amp;nbsp;faluetur, Infuper ait: Quic quid tetigerit carnes eius,fanCtificabicur. )Carnes autem pocnitentiæ,intelli pcenitcntidex gimus ieiunium, uigilias,cilicinum ueftimentû,cum lachrymis orationem. quibmconfieti eleemofynam : ex his enim confiftit poenitentia, quæ qui tangit, retftelàns
». «ftificabit. Et fi de fanguine illius ueftis fuerit afper(à,lauabitur in loco fan (fto. ) Sanguis pœnitêtiæ proprie baptifmu eft,quia ficut uita omnis carnis fanguiseft,fic amp;nbsp;pocnitentiæ donum baptifmi. Omnis enim qui agit poeni PcenitentiaJo tentiam, fi non perceperit baptifmum, inutilis eius eft, amp;nbsp;fine aliquo lus »um baptifmi, cro pœnitentia,mortuaq? ôd exanimis : quia uetercm peccati hominem nô aliter quifpia nifi ablutione regeneratiÔis deponit»Quod fi dicis:amp; quomo do qui olim baptizati funt homines, pccnitêtiam agentCCognofce.quia uir tus præcedentis baptifmatis,operatur amp;nbsp;in ea quæ poftea acla fuerit pœnia tentia» Hæc ergo eft intentio legislatoris, quia qucmadmodum qui cornes det carnes prædifli iàcrificij, quamuis oblatio fit alterius,fan(ftificatur, Per hoc autem oftenditur ,quia amp;nbsp;is qui non eget poenitentia,fi quid egerit ho^ rum.pœnitentiam agens fandlificatur. Similiter uel fi multum paruus quifs piam baptizatus fuerit,qui needum forte peccauit,mundatur.Et quid ei eft ^^ptifmutpar opus mundatioC Ad hoc ei opus eft,quia nemo eft mundus à forde:nam li* cet unius diei uita eius fit foper terram, forde tarnen quam ex Adam focceC» Gone amp;nbsp;generatione traxit, retinet : 80 ideo eum qui fanguine pocnitentiæ
» afperfus eft,non dixit ficut immundu lauari,ait enim: Si de fanguine illius
» ueftis fuerit afperfa. )Id eft caro:ipfa eft enim ueftis interioris hominis,quæ velië aj^trgi fi afperfa fuerit, ibi lauabitur in loco fando, id eft hoc ipfum quod afpergit, lauabitur:nô quia maculatû eft afperfione,fi em ita eflet.utiqp dixiflet uel ad iecifiet illud, fed hoc quod efficitur ab ipfa afperfione, lauationê appellauit in loco fadam (ando, in domo myftica. Spiritus ergo fi quis foris lotus fue* rit, ficut funt uerbi gratia paganorum afperfiones,non lauatur,quia non in loco fando afperfionem neque ablutionem fufeepit ♦ Hæc ergo legislas tor, baptifmatis fermonem uolens introducere, dixit. Euidenter autem proximus eft ration! pocnitentiæ fermo baptifmatis, unde loannes poes nitentiam prædicare incipiens,in prædicatione foa inferebatbaptifmum,ut uidelicet myfterio pocnitentiæ, in baptifmate habente fubftantiam.Sed ad
, ea quæ fubfequuntur procedamus» Vas autem fidile in quo coda eft,con „ fringetur. Quod fi uas æneum defricabiturdauabitur aqua. ) Quod eft aut uas fidile,amp; ubi iacens,Paulus oftedit quum dicit:In magna autem domo, z.Timoth.i* non folu funt uafa aurea 8^ argentea,fed ÔC Iignea,Slt;fidilia,ô^ quædâ quidê '
1 5
-ocr page 108-Cap.VI* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O D» ’
c inhonore,quædamautemincontumelia.IncÔtumdiam, uideliceteaquæ funt fidilia* Magnam autem domü,utpote quæ domus dei' eft, ecdefiam in Vdfaauredin telJexit.in qua aurea uafa óóargêtea iufti.fiótih'a peccatores funt.Dixit quip . domo qu£. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eßfas Jg Hi'erufàlcm: V eniet contritio eius,8ó cÔminuetur ficut cons
teriturJagenafigulicontn'noneperualida, amp;noninuenieturdefragmenus eius tefta.fn qua portetur igniculus de incendio,aut baunatur parum aquæ de fouea. Ergo quia uafa, in quibus carnes iàcrificfj coquûtur, in têpio funt: , vafäfi^lilid nbsp;nbsp;eflè aut in têpio dei quædâ infirma uafa,ex prædiêiis apoftolicis uerbis oftê
infirmasfignit' dimus:quicuncp eft in templo uas fiêblc.id eft infirmus quifpiâ amp;nbsp;Ibrdidus, ’ amp;quiinpeccandocôfuetudinêfecit,utexhoc,ficutamatorpeccatorû,uas ,
contumdiæ nominetur.Coêlo facrificio,per quod peccatorum difpenfâtur remiflîo, propterea confringitur fîue côteritur, quia quum eflèt infirmus, bona male percepitmidens enim peccata dimitti.putat îèmper licere pecca» ri,amp; ex eo quod iuuatur,altera læfio amp;nbsp;contritio infirmitatis inuenitur altes rius. Quicuncp autem fortis eft ut æs,8lt; æruginem peccati non habens,hic coCtione pœnitentiæ non conteretur,necp confringetur,fed defiricatur fiuc extergitur ,id eft diîuitur * Et quomodo diluitur Z Aqua lotus : uidens enim alium pcenitentem,mouetur ad compuncftionem.amp;fmundatur aqua lachry marum lotus, Cur autê alterius pœnitêtiacoqui in uafis quæ in templo funt conftituta, dicitur/ Quia hi qui agût pccnitentiam.neceftàriam ad adiutori y um habent orationê populi,quibus atteftatur lacobus dicens: Confitemini
' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alterutrum peccata ueftra.ôê orate pro inuicê ut faluemini. Omnismafcn
lus de genere facerd otali, uefcetur carnibus eius, quia fandûiàndorû eft» ) id eft hoc quod pertinet ad pœnitentiæ a(ftionem,forti enim opus eft iènfu, Kdfcuîum ue* èc uirili intentione, nihil fœmincum necp fluxum habente, in agenda pœni
tentia.Notandum autem,quiafacrificium quidem eum qui offerer làcerdo« * tem dixit comedere : carnes autem facrifici] omnes mafculos de fàcerdoti* bus,id eft omnem de cognatione facerdotum mafculumrquod uidetur cftè contrarium aliquo modo,nifi competentiexpofitione foluatur. Quamob=» rem facerdotem quidem offerentem integrum làcrificium. amp;nbsp;comedêtem intelligis Chriftum. Ipiè autem noftram offerer pœnitentiam.ipfe corne* det,quia cibum iàlutem peccatorum habet. Carnes autê facrificij quæ pcrti nent ad pœnitentiam, omnis mafculus de facerdotibus comedet, omnem ppfw.i«. fortitudinem conuenienter exhibens,cui reêle dicitur : Viriliter age,amp;con
fortare, amp;nbsp;fuftine dominum » Ethæc quidem ita le habeat. Sed intuendum » eft.quem fubinferat terminum. Hoftia enim quæ cæditur pro peccato, *gt; cuius fanguis infertur in tabernaculo teftimonf), ad expiandum in (ànduas - rio.nô comedetur,lëd comburetur igni. )Et cuius fanguis pro peccato in ta ** bernaculo teftimoni] ad expiandum iêu deprecandum of^rturCVituli Icili ,ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cet congregationis fiue fynagogæ,amp; id eft uituli.pro peccato pôtificis, hoc
enim pleniflîme fupçrius dixit ♦ Quia ergo ilia facrificia multis probationia bu*
-ocr page 109-IN LEVITICVM LIBER SECVNDVS, ।
A busad Chn'ftum oftendimus pertinere, redte ca comedi non præcepit, fed igne comburi.Net^ eni'm per ea per quæ fibi unufquift^ remiffionem pec* çatorum profligat,per ieiuniuni,uerbi gratia, aut uigilias,uel aliam fimilem conuerfationem, unde amp;nbsp;hæc noftræ carnis pœnitentiæ dicuntur : nec ers go per hæc c H Ri s T V s communis peccati, id eft humani generis, quod populus fignificat, èC fummifacerdotis perfona gt;nbsp;qui quia præeft populo, propria facit utic^ populi peccata,peragit remiffionem,fed autoritate uir tute propriæ diuinitatis. Chrifti em paffibnes,per quas nobis remiffi'o pro curatur,non hominis cuiufquam puri .fed dei funt incarnati.Propter quod non eft efibilis hominibus,fed igne confumitur : quia folius dei eft, remiffio ncm omni præbere fuo plafmati,quod per ignem fignificat: deus enim no* ftcr ignis confiimens efta
C A P V T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VII*
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftuoçp eft ^ex hoftiæ pro delido, fandlum (aniftorum eft*’
“ K Idcirco ubi immolatur holocauftum,ma(fiabitur amp;nbsp;uidlima
KSU.-.gt;W LVdj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
» g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro deliclo, ianguis eius per gyrum fundetur altaris, Onerent
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex ea caudam, amp;nbsp;adipem qui operit uitalia, duos renunculos,
» SiC pinguedincm quæ iuxta ilia eft, reticulum^ iecoris cumrenunculis, » SiC adolebit ea facerdos fuper altare, incenfum eft domini pro delido » - Omnismafculusde facerdotali genere ,inloco(an(fio ueicetur his carnia ® bus,quia iandumfaneftorum eft. Et ficut pro peccato offertur hoftia,ita amp;nbsp;» pro delido, utriufque hoftiæ una lex erit » Ad facerdotem qui earn cbtule* * tulerit pertinebit.)DeIidum aliquando quidem recognitum peccatum uoa cat,aliquando autem illud quod in ipfum comittitur deum,ficut illud quod in iandis perpetratur, quemadmodum fuperius oftedimus, de his rurfus prælèns locus dicit.Manifeftum eft autem ex eo quod 2lt;pro hoc,lècûduni quod amp;nbsp;LXX. fpecialiter dicunt,arietem offerripræcepit a Sed amp;nbsp;in quo communionem habet cum facrificiis aliorum peccatorum, amp;nbsp;in quo rur*
•• (us differtjfubtiliter difeutietes inueniemus. Hæc quo^ eft lex hoftiæ pro », delidoa)ln quo e xXaarietcm fpecialiter,utfupra didum eft,expreflerunt
dicentes:Hæc eft lex arietis pro poenitentia,fanda (andorum funt*In loco quo immolabunt holocauftomata,iugulabunt Sóarietem pœnitentiæ cons ‘tra deû.amp;fanguinê ipfius fundêt ad baßm altaris in circuitUaHæc ergo com munia funt cû facrificio,quod pro alio illo peccato offert a Propter quod ea a. ibi interpretata,hic rede prætermittêtur* Quid aut his addiditƒ Oftret ex
ca cau(|a,amp; adipê qui operit uitalia.duos renSculos, amp;nbsp;pinguedine quæ iu xta ilia eft,reticulucp iecoris cu renunculis, amp;nbsp;adolebit ea fuper altare facer* . dos,incefum eft dni pro delidoa) Quod LXX.fic ædutiEt omnê adipê eius
auferet ab eo lumbS, amp;nbsp;omnê adipê qui operit interiora * Et omnê adipem qui eft in interioribus.ÔC duos renes,amp; adipem in cis qui eft in feemoribus.
-ocr page 110-Cap*Vn» - ISYGHII P'RESBYTERI H I E R O S O U
C 8ó pinnulas iecoris cum renibus oflcret, offèret ea ad altare facerdos ho ftiam domino, Hæc nequaquam pertinent ad aliorum peccatorum CacriRs ciajOportet ergo ea difcutere. Illud autem intendere prius eft neceßan'um, qin'a delidïum ad deû refertur: quæcunq^ autem ad deum referuntur, diffis» Peccittdin drn cilem habêtueniamj'ta ut Heli filqs diceret:Si homo peccauerit in hominê, eo:fiueroindeumpeccauerit,quisproeoorabit7quot;Neceflàriecr t.Reg.arietem fîguram gerentedominÉde quo dicT:um eft,Ecce agnus dei, ec* lodw.i. ce qui tollit peccatum mundi.iumi in facriRcio diximuSjin quo Iblo eft,pec* cata quæ in eum commiflà lùnt.relaxare» Oportet autem quæri.quare nort omnis aries in holocauftum fit, ficut amp;nbsp;uitulus.qui pro populo.amp;pro fâcer dote oblatus etî, nbsp;ipfeenim figura gerere facrificq unigeniti eft probatus»
Sed ibi quidem quia generalis difpêlata eft remiflio, 80 omnis humani gene ris peratfia eft uenia, neceftarie omne c H R i s T i làcrificium offèrtur : hic autem illud eft quod pro eis fit, quibus làcrificium 80 remiflio procuratur» Quæcunqj ergo eum pofliint faluare.hæc in làcrificium Chrifti lufcipi le* rdw 12. iuflit. Quæ fint aût hæc,Paulus ait : Pacem fequimini cû omnibus, dicens,8C làn(ftimoniam,fine qua nemo uidebit deum. Quod amp;nbsp;nue legisb tor fignificauit per ante fadlam oblatione : interioru enim cogitationes lunt inteUigibiliainteriora,quibus pacem habentibus.pacem cum omnibus has bebimus.Oblationeautemrenium.amp;f pinnulæ, amp;nbsp;epatis,amp; foEmorû,làn* D iftificationem fignificat,quæ nobis ordinata eft ad falutem. Notandum aue quia quæcunq^ in ßcrificio pacificorum, ea in hoc facrificio præcepit fieri* Adipem iubet offerri. Defiderat enim CHRlSTVsSó eum quigra* uia habet peccata.faluare.Cum adipe,lecundum L X x.amp;Iumbum offeret* Nec^ enim folummodo hoc uult,led amp;nbsp;poteft.Lumbus autem,utpote fora » te membrumjfignificat uirtutem. Duos renuculos,8ó pinguedinem quæ » iuxta ilia eft. ) Vult quippe maxime pœnitentis mundari interiorem homià nem.uult etiam habere eum amp;nbsp;caftitatem. Propter quod non folum reniir, jliorumamp;fa fed amp;^iliorum,uel fœmorû pinguedinem,feu adipem offerri iuflrit,quia hæc côrnjxtionis minifteria,amp; leminum putatur. Cum his etiam reticulum ieco quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ris.uel ficut dXX. pinnulam epatis cum renunculis aurerri præccpit,oc ota
Ferri cum alqs in altari hoftiam domino. Vult enim eum qui pocnitentiam agitjConcupifcentiâ propriam no habere.led omne earn offerre deo » Quia enim concupifeentias, fiue defideria,in epate moueri dicut,amp; nutriri,quaru primitiæ per pinnulä oblatæ in fandifi'eatione peragi, omnesep corrigi fa* M ciunt. Hæc dicens,addidit: Pro delido eft. ) Oftendens,quia non fruftrà làcrificium hoc diffèrre ab alqs facrifieqs ,quæ funt pro peccatis.diidt. Sed quia pro delido eft, id eft in deum tendit peccatum eius : unde amp;nbsp;partent Chrifti facrificq.quod pro omni genere humano oblatum eft,in una etiam perlôna accipere neceflè habuit. Reliqua autem non accepit.quia Ibli obla* lion! quæ pro omnibus oblata eft,coinpetunt.Nec^ enim fola quæ prædi* da funt*
-ocr page 111-»
IN LEVITICVM liber SECVNDVS» 57
A di'ó:a Pdnt,unigeniti fàcrificiû præftitit,fed mortuorum refurreótionetri) Slt;dïabo1i códemnationem,maledid;i liberationem.paradifi reftirutionem, quarum unumquodqp uirtutem pocnitentis exccdit. Ad cuius rupplemens * tum,utpotc nÓ Gbi fufficiête propter magnitudinê peccati eo qui peccauit,gt; partem dominici facrificrj comprehendit.Reliqua autem ei quod pro omni bus eft,facrificto cuftodiuntur. Participatur autem eo amp;nbsp;ifte,pro quo nunc facrificium fit,quum unus nbsp;ipfe ex omni mafia Gt. Poftquam autem dixic
quædam facriGcq pro deliélo præcipua, fubdidit communia quæ de pec*
« catishabet* Omnis mafculus de facerdotali genere in loco fantfiouefce» tur his carnibus.quia fandumfanClorum eft.Sicutpro peccato offèrtur ho
« ftia,ita8^ pro delido* Vtriuic^hoftiæuna lex erit.)Ergo nihil aludexpone re hic,aut àddere necefie habemus, quia comunia hæc efiè pro peccato, amp;nbsp;pro delido facrihcia audiuimus.Sufficienter autem de his,quæ pro peccato funt.in prædidis expofuimus*Sed confirmationem etiam huic Icgi talem fu
„ peraddidit: Ad facerdotem qui earn obtulerit pertinebit* ) Chriftus autê i.io4n.t, nobis propiciatio fadus eft; ergo in ipfo omne pœnitentiæ facrihcium mi= niftratur amp;nbsp;agitur, omne quod ex pocnitentia quis confequitur, ad eum refertur;ipGus eft enim pœnitêtia,ôô propter hanc, ut nos faluaret ,aduenit, quod manifeftum eft ex eo quod dixit;Non ueni uocare iuftos,fed peccato
ß resinpœnitentiam,
« nbsp;nbsp;Sacerdos qui ofteret holocaufti uidima.habebit pellem eius, orfine la
quot; criGcium Gmilæ quod coquitur in cltbano, amp;nbsp;quicquid in craticula, uel in « lartagine præparatur,eius erit facerdotis à quo oftertUr.Gue oleo confperla, « fiue arida foerit, cundis filfjs Aaron æqua per Gngulos diuidetur.)Nô qua» liacunque per ea quæ nunc dicuntur,legislator Ggnificat:hæc enim lunt.in*
” quibuseumperfcrutantes.utobftupefcamusdignueft* Sacerdos qui offè
” ret holocaufti uidimam,habebit pellem eius* ) Quid per pelle intelligi pof* Gt, manifefte oftendit hoc, quod deo à diabolo de lob didum eft * Quando enim lob,quern ut abundantem omnibus accufauit,omnemfeculifubftans tiam,ßue omnia quæ circa eum erant difperdidit, ille autem in fua impieta; te permanGt.audiens à deo:Nunquid coGderafti fcruum meum lob,quod lot i. non Gt ei Gmilis in terra.uir Gmplex amp;nbsp;redus, ac timens deum, amp;nbsp;recedens à malo,8tadhuc retinensinnocentiamCTu autem commouifti meaduerfus eum,ut affligerem eu fruftra. Cui refpondens fatan.ait: Pellem pro pelle,ÔÔ cunda quæ habet homo,dabit pro anima fua*Ergo pellis, diuitiarum circu PeUiipro diui ftantia, quaG exterius circundans eft homine, qua offerre intelligibili facer ti^rum dffluett doti hi qui uolunt holocauftum fieri,debet. Propter quod hi qui dodrinæ Apoftolicæ crediderût, uendêtes fubftâtiasfuas, ad pedes Apoftolorû po nebant.Quia ergo pellem pro pelle dixit,necefiàrie diuitiarum circumftan tiâ.quam perdidit lob pro patientia,quæ ei relida eft.inteljigimus* Pellem petiifp4tiétigt;f autem,quia multa ex ea utilia fiunt,patientiâ profitemur. Quæ multaCAd* fymbotum
-ocr page 112-Cap.vn. iSYCHii presbyteri hierosol.
c quircntibus fc prouidet bona,patiêtjam autem eam maxime,quæ interpre# pßtlm.iig, tationibus eft,unde et Dauid pfaIIcbat:Quia fadus fum ficut uter in pruina, iuftificationes tuas non fum oblitus » Quemadmodum enim uter in pruina luuari confortari dicïtur.fic nbsp;nbsp;pauentia crefcit tribulationibus. Propter
Romrf.5- quod 8ó Paulus dixit:TribuIatiopatientiamoperatur.Simul etiamamp;infe* n'us addi'dit : Patientia probationem » probatio fpem, fpes autem non con* fundit. Quiaautem facerdos offerens noftrum holocauflum.eft c HRis js T V SjipG enim exhibemus corpora noftra hofb'am uiuam,{àndâ,deo pla ’ centem, rationabileobfequiumnoftrum,ipfius neceflarioenêpati'êu'a.per quam adfëquimur prædicGam conuerfàtionem,dicitur: quia ipfê nobis pa« Lttc II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;demonffcrauit.prius quidem dices : In patientia ueftra poflîdebitis
loM.ig, animasueftras.Deindednmundotribulaubneshabebitis,IèdcÔfidite,quia ego uici mundum.Non lolû autem in eius dodrinis,(èd in relpedu eius, tîcbr.11. pati'entiam in paflîonibus habemus, PauJo dicente: Cogitate autem qui talé fudinuit à peccatoribus aduerlîis lèmetipfum côtradi(ftionem,ut ne fatigea Ppifw.îs. mini animis uefiris déficientes. Propter quod amp;Dauid ait:Et nunc quæ eft patientia meaC'nónne dominus, amp;nbsp;iubftantia mea ante te eft C Quiaautem intelligibile hic dcicribit holocauftum, ipiê textus oftendit, ait enim: Sa*
gt;. cerdos qui offereeholocaufti ui(ftimam.)Non boum,aut ouium.aut aliorû fimilium.fed hominis. Vbienim non ab his quiofferunt.ièd ab his quæ ob« feruntur,facrificiaconfiderantur,neceflärie animalium mentionem fàcit. Hic autem.quia apertius uoluit introducere perfonam domini,fâcerdotem pofuit,holocauff:um hominisofferêtem. Intelligibilia enim noftra holocau* fta iblus Chriftus offert,ad cuius imitationem eorum hoftiæ,amp;conuerfàtio nés ftudentur.Poft hæc dixitî
* Omne facrificium quod coquitur in clibano, Sôquicquid in craticula, uel ” in fartaginc præparatur, eius erit facerdotis àquo offeretur. ) Reminilcen# dum eft, quia facrificia hæc Theologiæ eflê unigeniti diipeniàtionis dixi* musjôôillud quidem quod eftdeclibano.diximusfignificare uirginis par# tum:quod uero defartagine eft,crucis paftionem : illud etiam quod de era« tieula eft, à morte refurreeftionem: rationem in omnibus reddentes, amp;nbsp;pro bationes.quas oportebat.adrjcientes. Quia ergohæc Theologiæincarna# tionis proxima funt, neceflàrie facerdotis offèrentis eam, c h ri s Ti ui deîicet natiSlt; paffi, amp;nbsp;refurgentis eft. Sed nimirumnouum tibi uidetur
” quod infertur: SiueoleocÔIperlâ.fiue arida fuerit,cu(ftis filqs Aarô æqua ” menfura per fingulos diuidetur * ) Confperfum fîquidem in oleo iàcrifici# um de fimila dicit, quod nec in clibano, nec in fartagine, nec in craticula mittitur. Ergo 8ó ipiàm efle Theologiam diximus, ièd non de dominica incarnatione. Vt non ergo omnem Theologiâcircûlcribamus in unigeniti humanitate, oportet enim nos amp;nbsp;de patrjs,amp; de fpiritus làndi, ièd etiam ipfîus.
-ocr page 113-IN LEVITICVM liber S E C V N D V Sgt; 38 ipfiüs filti, quae ex patre eft, fubftantia difputare ♦ Propterca non in ftnict* ipfo portare hoc facrificium repenuit,led filqs Aaron illud.ad Theologfam . permeditationem proficientibus{cripturarum,deputauit, unicuiqj æquali ter difpertiens, ut non diflimilia,fed omnes fimilia de deo fennrent, Et hoc manifeftû, quia hæreticis detail percipere (acrificio non præcepit, quia no eadem de dco fapiunt,fed amp;nbsp;nimis differentia. Non confperfum autem de Gmila dicit iterum, quando décima ephi abfque oleo, amp;nbsp;thure, pro peccato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
offèrtur,à nonualêtibus hircum,aut ouem,aut par turturum, aut pullos co lumbar urn offerte in facrificium. Hoc autê amp;fi facrificium faluatoris fionifi cat, tarnen quia Theologiæ gratia, fed caufautilitatis offerentis percepta eft, £lt; hanc filfis Aaron deputauit.Oportebat enim,2lt;quu oblatio eadem effet, caufa autem eadem non effet, hoc fiquidem propter Theologiam, illud aut propter paupertatem poftulantis pro peccatis offertur, differentiam aliqua facrificiu habere,ut oftendauir,quid pro Theologfa,amp; gloria quæ in Chri fto eft,offeratur,quid pro fola utilitate offerentis.
Hacc eft lex hoftiæ pacificorum, quæ offertur domino. Si pro gra* N tiarumadtione fuerit oblatio, offerent panes abfque fermento, confper a “ fbs oleo,5ó lagana azyma uncT:a oleo.coiftam'que fimilam, amp;nbsp;collyridas olci ** admixtione confperfas ♦ Panes quoqj fermentatos, cum hoftia gratiarum, ” quæ immolatur pro pacificis, ex quibus unus pro primitfis offeretur domi no,amp; erit facerdotis qui fundet hoftiæ fanguinem ; cuius carnes eadem co* medentur die, nec remanebit ex eis quicquam ufqp mane,)Quemadmodu holocauftorum ôi: peccatorum facrificia,fic 8lt; ea quæ pro pacificis,fiue falu tari offèruntur,reiterauit:fecundo illud dicens,ut repetitione memoria eorS legem meditantibus infereret.Subinfert autem ea quæ ante non dixit,ut no bis leflio necefîària,amp;f non defpicabilis fiat.Diuidi autem illud non fruftra, fed ÔC nimis rationabiliter præuidit, hæc enim inquifitis legislatoris uerbis ». inuenimus. Hæc eft lex hoftiæ pacificorum quæ offertur domino,fi pro ■ gratiarumaóhone offerer,(iue pro laudatione. ) V ides,a(ftiuam quidem fola effe.rationale autem,amp; adtiuam effè uitam, ex his quæ nobis ad pacifi'ca,fi* ue ad falutem tranfountibus dedit, poteftatem tribues.quam ex utriufej uo luerimus eligere : quia enim rationale quoddam eft facrificium gratiarum adhonis.fiue fecudum b xx.laudationis, audi Dauid,poftquàm prohibuit fàcrificia.quæ fecundum legem erant,dicentem: Immola deo facrifi'eiu lau* dis,amp; redde altiffimouota tua. Audi amp;nbsp;Paulum ad Hebræos feribentê per Hftw j. . fe,dicit autem:Sic offeramus hoftiam laudis femper deo.frucftum labiorum » confitentium nomini eius. Quomodo autê iubet illud offerri/ Offerer pa “ nes abfqp fermento,confperfos oleo,amp;lagana azyma unda oleo,colt;ffamœ - fimilam,amp;collyridasoleiadmixtionecôfperlas»)Quod LXX.itaædunt:ct fimilam confperfam oleo,incollyridispanumazymorum offerer munera fuper altare laudationis falutaris. Panes fine fermento,fiue azymos confper*
-ocr page 114-Cap*VlI» ISyCHTI PRESBYTTRI hierosod.
c fbs in oko, apoftolicos libres dagana unda oleo, propbeticos intelligcî jnter Praphe^: quia illi quidem nimis opulenter, illi autem etfi 8^ ipfi opulenter,nô tarnen hM o-Apofto tantum annunciant mikricordiam dei, dum mifericordiæ, propterinobo
hca dogmdtd quid interfit.
dientiam îudæorum,permifcent minas. Vnde non confperfa oko laga* na.fed tantûunda efle dicuntur : Codam autem fimilam,amp; collyridas oki commixtioncconfpcrfas,uclficut lxx.dicunt:EtGmilam côfperfam oko collyridis panum azymorum ♦ SimiJam in okocôipcrfàm,cum eîeemoiyna Theologiâ intelligimus,unde amp;fimila propter fubtilitatem dicitur. Venin tarnen in collyridis panibus fine fermêto, munerafâcrificb padfîcorum,ku falutaris præcepit fieri,in apoftolicis uidelicet fcripturis. Apoftolicam autê dodrinam fequi maxime oportet eum.qui faluari defiderat. Panes quocp fermêtatos eu hoftia gratiaru quæ immolatur pro pacificis,ex quibus unus pro primitqs oflkretur dno, èc erit facerdotis qui Èindet hoftiæ fanguinê.) D X X .autem dicut : Et offèret de omnibus muneribus fuis laudationê deo.
facerdoti profiindenti fanguinem falutaris illius erit. Per hæc oftendentes, quia quantumcunc^homo egeritamp;uixerit, cucurreritôô comprehêderit, fiue aflèquutus fuerit.fine adiutorio domini làlutem adipilci,fiue aflèqui nô Romd. 9. poteft. Propter quod 80 Paulus dicebat : Non uokntis nec^ currentis, fed sinegratiddei milerentis eft dei. Ipfi autem lacerdoti profundenti (anguinem falutaris.id nihil^ofJunttK Chrifti,miniftranti 8C perficienti facrificium per fuum adiutorium,pri« D mitias iuflit offèrri»Attende autem.qualiter etiam præfentem legis fandio* » nê conclufit: Cuius carnes cade comedentur die, nec remanebit ex eis quic « quam ufcp mane» ) Vel ficut l x x : Et carnes lâcrifiefj laudis làlutaris, ipfî crunt uidelicet offèrenti,amp; in quacuncp die donabit comedetur, non relin mane ♦ Hic mane,kculû futurû appellat, utpote qd* totû eft
’ nbsp;nbsp;nbsp;lucis,amp; nodi prækntis iëculifùccedit.De ipfo quippe ÔC Paulus ait : Nox
Rowrf.i J. præceftîtjdies autem appropinquabit.Dauid autem dicit:Mane aftabo tibi pp/w.5. nbsp;nbsp;uidebo.quoniam non deus uokns iniquitatem tu es. Non uult ergo de
carnibus làcrificrj falutaris in mane relinqui,ut non imperfedam uitam nos ftram relinquamus,per quam nos oportet faluari : feientes enim, quia non reftat in illo lèculo operatic,amp;in memoriam noftram reuocantes quinque , M4tb.25. uirgines, quæ quia iponfouoeâte uenire ad nuptias, oleum emere uolebâf, à nuptqs exclufæ funtznihil eorum quæ ad falutem proficiunt,non mandu* ,catum,id eft,non operatum mane intelligibik relinquamus. Hoc enim nos Proucrb‘ j. bis amp;nbsp;Solomon in Prouerbijs dicit: Non dicas, uade, amp;nbsp;reuertere, 8^ eras dabo tibi, quû ftatim poflîsdare, nec^ enim feis quid pariai iùperuentura dies.ne forte, ait.deducaris,ubi non potes nec mikricordiam,nec aliam uir ” tutem operari. nbsp;Si uoto.uel fpôte quiiquam obtukrit hoftiam,eadê fimili
” ter edetur d ie.Sed amp;fi quid in craftinum remanferit,uefci licitum eft. Quic* ” quid autê tertius inuenerit dies, ignis abfumit. Si quis de carnibus uidimæ “ pacificorum die tertio comederit, irrita fiet oblatio, nec proderit ofièrenti;
quin
-ocr page 115-IN
LIBER SECVNDVS,
quin potius quæcunqj anima tali feeduliocontaminauer it, præuaricatio« *• nis rea erinCaro quæ aliquid tedgerit immundu non comedetur, fed com-* buretiir igni:qui fuerit immundus,uefcetur ex ea. Anima polluta quæ ede« rit de carnibus hoftiæ pacifîcorum.quæ oblata eft domino, peribit de po* pulîs fuis. )Hæc lex ad primam quidem faciem côtraria uidetur præcedens tibus,fed non ita eft diicuflà.quippe nimis inuenitur eis efle concordans. Il lud autem fcrutantem intelligere oportet, quia umbram Habens lex futuro« rum bonorum.reéte multis amp;diffèrentibus quæftionibus,ad figuranda ea * quædefignanturmyfteria.ufaeft, Siuotouelfponte quifpiam obtulerit ” hoftiam.eadem fimiliter edetur die. Sed amp;nbsp;fi quid in craftinum remanlèrit, * uelcilicitum eftiquicquid autêtertiusinuenerit dies.ignis abfumit.)Omne
quidem facrificium pacificorum feu falutare,(pontaneum eft ,unde illud in= ter dona,fupcriôri parte libri huius,legislator adfcripfît:(êd gratiarumadio nis, fiue laudis facrificium, quanquam fpecies fit oblationis eius quæ nunc dida eft ,tamê quia rationale quoddam eft, propterea in lege uoluntarium non habet additum : qui quum fine dubio rationales fimus, debitum quo« dammodo præcipuû creator! rationale facrificium debemus. Propterea in eo uoluntarium lex reticuit,non illud excipiens^a uoluntarfisjuecß enim pro peccatis, fed nec ex promiffione oblatum oftendit ♦ Tantum autem tacet, quemadmodumdiximus.uoluntarium, fiue fpontaneum, utquum filetur B hoc uerbum.qui rationalesfimus.debere nos deo rationalia facrificia intel«
Sdcrificiüldif di/cuiu[modi effêdrbedt.
ligamus,amp; omni ei ftudio adhæreamus.Sed quoniam illie.in qua die öfter« tur, comeditur, ait: hic autem, in quacuncp die oftertur,amp; in craftino : nec
hoc contraria eft, apertiflime enim amp;nbsp;hoc quod dicimus craftinu, denun^ crdßinum, ciatiuum prælèntis feculi eft,quod teftatur Iacobus,dicens : Ecce nunc qui ilt;tfo.4, dicitis, hodie 86 craftino ambulabimus in illä ciuitatê, amp;nbsp;negociabimur, amp;nbsp;lucrum faciemus. Et omnino non inuenies ubicuncp in fcriptura craftinu adfimilatum futuro feculo, fed dicitur quidem præfens feculû hodic, quos modoDauiddicit:Hodießuocemeiusaudieritis,noliteobdurarccordaue ftra,ficut in exacerbatione.Et rurfus Paulus: Sedadhortamini uofmetipfos Hetr. j. * per fingulos dies, donee hodie cognominatur. Dicitur autem amp;nbsp;eras, non tarnen omnino àvà cTiasoXHjj hodierni,fcd quiapræièntis ieculinonea« dem funt temporum fpacia, ficut in Prouerbrjs oftendit : Ne dicas amico tuo,uade,amp;: eras ueni.Necp enim feculumdefcribit futurum,fed ftibfequês præfentis uitæ tempus. Propter quod dixit: Neqp enim feies quid pariat fu peruentura dies,id eft, ne forte inea moriaris.aut ab aliqua impediaris cau« la. Quod utrunep in prælènti feculo contingit,non in in futuro. Vnde nec ullomodo diem duplicauit, unâ diem tanrii dicens in facrificio gratiarumas lt;ftionis,fiuc laudis. Aut forte hinc manifeftum eft, quia his qui rationalem uitam apud fe definierunt,8ó ftudium quietis,ueluti Maria quæ bonam par terneleoit,amp;Cad pedesdomini lESV CHRlSTlfedebat,fimplexeftuita / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k 5
-ocr page 116-Cap»vit» c
V/M Nitrthig däiM.
liYC-ail PRES BYT ERI H I E R O S O U
uelox,atqj ad tranfitum parata. Eis uero qui adiuam elegerunt, non ita,' *-fed laboriola, qualis erat Marthæ. quæ lurbabatur erga plura. Vnde 80 ei duplextempus,propterlabores,computatur:ueruntamen legislator ÔCfi uerbis diuerfis utitur, propter opulêtiam fpiritus,amp;ut multiplicia redderer, ficut fæpe diximus,intelligentiæ ænigmata, à diftrida tarnen fubtilitate non receditjfed ibi dixit: Non relinquentdeeoin mane,)Nôdicês,in craftino.
Tertiusdiet.
quia craftinum non iignificat futuru leculumzhic autem,quicquid tertius in uenerit dies,ignis abfumit, per diem tertiü, futurum indicans feculu : in ipfo quippe generalis eft mortuorum refurredio, quam deßgnat tertii diei fa* ó^a relurrec'tio dominijquæ mane prouenit. Propter quod amp;nbsp;mane,feculii . diximus ßgnificare futuru» Tune ergo quod reliquum eft de facrificio pa cificorum,ièufalutarium,igneconfumetur.)Quodcûq^enimreliquerimus adnoftram falutempertinensinoperatum,eftautem inoperatumôô hoc» , quod male operatum eft, amp;nbsp;ligna, aut foenum atque ftipula fadum, hoc
igne confumetur.nos autem detrimentu patiemur. Sed quid his addidit ƒ quot;nbsp;Si quis de carnibus uidiinæ pacificorum die tertio comederit, irrita fiet “ oblatio, nec proderit ofierenti : quinpotius quæcunqi anima tali ft edulio “ cÔtaminauerit.præuaricationis rea erit.) Nec hæc fruftra præftnti {ànlt;ftios niaddidit,fed quia quidam poft finem huius uitæ, amp;nbsp;mortuorum refurre^
ßbuld, cuius au tor Cerinthut nominatur ab Eufebio.
Die tertio co* tnedere de car
Itibuf.
ChriHi re tribu tiones incorru ptibiletfunt.
lt;ftionê,aliam talem uitam, qualis nunc eft, defcribere præftmpftrunt, mili* wilZf anno)^ annorum quoddam feculum introducentes, in quo.ut aiunt,Hierufalenl ftnfibilis ædificabitur, templum^ eius,8ó quæ in ea quondam fucrunt fan dafandorum reftaurabuntur, 8d ftchficia offerentur, nuptiæcp, amp;nbsp;filios rum procreatio,amp; delitiæ quædam cum iuftitia fenßbili, ôd longe alia cona uerfttio noftra, quam ea quæ nunc eft iuftorum, quumex mortuis refur^ rexerimus, erit. Hane ergo præfumptionem de animo noftro remouere cupiens, ß quis de carnibus, ait, pacificorum die tertio comederit, id eft, ft quisfibiincogitatione proponat,quia poft refurredionem mortuorum, reliquias huius uitæ adurus eft, Só modo quodam comedat prædida in mente, Utens pro cibo phantafia, amp;nbsp;fperans ft comedere eo tempore quo comedere impoftibile eft,id eft operari, huius oblatio no fufcipitur,nec res putabitur ei. Qui enim falft de futuro ftculo æftimat, ßbimetipß damnum facit,abominabilem.amp;pollutam oblationem fuam conftituit.Nonfolûaut hoc, ftd ÔÔ peccatum ßbimet contrahit, propter quod dixit: Quinpoti« us quæcunqj anima tali ft edulio cotaminauerit, præuaricationis rea erit. ) ' Oftendens quia amp;nbsp;in damno bonorum uiuit,8c peccato ft fubricit,quicuns que non bona de retributionc æftimat Chrifti : non enim funt corruptibi* Ies retributiones dei.nec quæ ftmel deftruxit, ilia rurfijs côftituit:præterea non uult uirtutes falfa intenuonc pollui, unde amp;nbsp;djxit: Caro quæ aliquid tetigerit immundum,non comedeturjfed igne confumetur. )Carnes dicens uirtutes,ex quibus facrificium ftlutare coiiftat,uerbi grana,caftitatem,elee» mofyna
-ocr page 117-IN” LEVITICVM LIBER SECVNDVS* 40
A mofynam,iuftitiam. Hæc ergo fi tetigen'ntimmundu quippam, quum for« te per fuperbiam iuftina,amp;caftitas ad uanam gloriam.Só eleemofyna ex in« iuftitiafit.igneincendenturludi'crifuturi*QuoddemonftratEfaias,dicens: Qui immolaibouem,quafi qui interficiat uirir. qui macrat pecus, quafi qui excerebrat canem.Sd reliquat Præfentis autcm mandati reda cocluGo eft.
“ nbsp;nbsp;Qui fuerit mundus.uefcetur ea. Anima poUuta quæ ederit de carnibus
quot; hoftiæ pacificorum, quæoblata eft domino,pcribit de populisfuis.)Aper te hie ironiam deftruii, amp;nbsp;hypocrifin, hæc enim funt animæ immunditiæ, jmmunditi^ lia ut horum homo interior lupus appellaretur, quum dominus dicit : At« animæ. tendite ab eis*qui ueniunt aduosin ueftitu ouium,intus autemfuntlupi rapaces, Hi de carnibus hoftiæ pacificorum, fine falutaris, quæ oblatæ funt domino, comedentes, quia uirtutes quæ à deo poflidentur, non uir«' virtutes mute tutis intentione, fed fraudulenter operantur, pereunt de populo fiio, ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrin
non iam ones,fed lupi nominentur.ôC ut manifeftum fit, quia de grege ex« uaceth^isomni pulfl iunt.Quicuncp autem extra gregem eft, hie in parte beftiarum depu« „0, tatur. Et qui tetigerit immunditiâ hominis, uel iumêti,fiue omnis rei quæ
~ polluere poteft, ôé comederit de huiulcemodi carnibus, interibit de popus
* lis fuis, )Non ergo quemlibet ilium,folummodo mala mundum eflèjô^care re uult a(ftione,tifalutarem fine pacificam operatur hoftiam.amp;fcupit eius eC^ fe particeps,fed ut etiam ab alierius mali coniunôlione abftineat, fiue cogita tiones eius,fiue opera mala fint. Quia enim rationalis 80 intelledualis eft ho jg mo,re(ftc immunditiam hominis, earn quæ eft in côfîlf)s amp;C cogitationibus, malitiamintellexit,quodmanifeftatôi dominus,dicens : Needum intelligi-f Hdftfc.iç, tis,quia omne quod ingreditur in ore,in uentrem uadit nbsp;nbsp;in feceflum emit
titur'T Ea autem qpæ egrediuntur de ore,de corde exeût,8c ilia polluunt ho minem.De corde enim exeunt cogitationes raalæ,homicidia,adulteria,fur« ta.falfa teftimonia,blafphemiæ:Nô ea quæ in aâione funt,d{cens furta, aut
adulteria,aut fornicationes,nâ hæc quomodo de corde exeuntf Sed ea quæ in cogitationibus 80 cÔfilqs funt,quia ipfa maximæ funt immûditiæ rationa lis hominis. Vnde quidem cogitationum malarum dominus mentionem fe cit,amp; fie addiditzhæc autem funt quæ polluunt hominem.lumenta ergo im lumentahn-mundafunthi,quiimmundis ôdterrenis aâionibusoccupantur, ad terra munddhomi» intendunt,quemadmodum iumêta. Vnde fornicatores equi admiftarq appellàtur. Siue omnis rei quæ polluere poteft.)Quicûcp omina amp;diuina eccï.jj/ tiones,8c purgationes,uel dies,8ô temporacuftodiunt,multomagis aût Ma gi amp;uenefici,abominabilcs funt enim apud dominu.Omnis qui facit hæc, forfitan enim commun! cat quis malis eorum cÔfilqsjaut actionibus, ôô hic, utpote prohibitam immunditiam tangens,non poteft ea quæ ad hoftiam fa lutarem,uel pacificorum pertinent comedere.fiueoperari.Quum enim nis fus fuerit ea quæ ad falutem pertinent agere, amp;nbsp;communicauerit opérant!« bus mala, 8C quæ ad perditionem pertinent,perib!t de populo fuo,id eft,de
-ocr page 118-Cap^VlK' I s YC H II) P RE S B Y T E RI H I E R O S O '
C hi's qui faluanttir.nam 8^ alienis communicare peccatis, mortiferum • ppilm. 18. de £lt;Dauid dicebat:Et ab ah'enis parce fèruo tuo.Et Paulus Timotheo præ I.T/njôtfc.5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J /yianus cno nemihi impofueris.neq^ cômunicaucris peccatis alienis,
temetipfum caftum cuftodi»
« nbsp;nbsp;nbsp;Ixjquutus^ eft dominus ad Moyièn dicens:Loquere filfjs Ifraël. Adipê
« bonis,8ô ouis,amp; capræ non comedetis. Adipê cadaueris morticini, èC eius ‘ « animalis quodà beftiacaptumeft.habebitis inufusuarios. Si quisadipem, » qui offerri debet in incêfum domini,comederit,peribit de populo fuo.)Ads miranda eft legislatoris fàpientia, quemadmodum per ænigmata ôô paras bolas introducat 1 ubieôèis utilia,caute mandati margarita, quafi in perâ corn ponens literæ. Qiiamobrem enim adipem boum, 8^ ou ium,amp; caprarum comedi non præcepitrquorumqp carnes mundas amp;nbsp;efibiles dixit.eorû co^ medi adipem uetuit,nec eius qui operatur mandatum, quemadmodum eft bos.nec limplicis,qui eft ouis.nec eorum qui pro peccatis pœnitentiâ agût, per capram quippe fignificantur ea quæ pro peccatis funt (âcrificia, quum capram præceperit in bis, aut hircum immolari, nec horum ergo concedit ■ utdefiderium comedamusCAd deum enim illud referri,Slt;deo ofièrri iubet, quatenus non Gt (ecundum intêtionem humanam, fed deo foli uniufcuiufqj rei ,quam quis ex prædieftis adfequitur,denderium offèratur.Similiter pec^ lt;atorû deGderiij,quod per morticina, amp;nbsp;à beftfjs capta GgniGcatur:per mor tici’na quidem,utpote qui elegerunt per quafdam impudicitias, amp;nbsp;per fuper Morticing. peccati mortem,Quod probat Paulus de uiduis Gc dicens : Quæ cm j in delitqs eft uidua,uiuês mortua eft^ Per ea autem quæ à beftqs capta Gmt, A beftijs captu intelliguntur hi qui dum negligunt cautelam fuain, amp;nbsp;euftodiam, captiuati quidfignificet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intclligibilibus beftqs comprehenG:quod ut niô taçiamus,rurGis Pe
i.petri 5. trus aittSobri) eftote,uigilate,adueriàrius enim uefter diabolus. Geutleoru giens circuit, quærens quem deuoret ♦ Qiiorum non concedit adipem co*' pfalm. III. medi : noxium enim eft nobis horum deGdcri]s uti.Sed nec deoea iubetofs ferri.dcGderium enim peccatorû peribit. Sed quid præcepitÇ’ Habebitis
“ in ufus uarios.) Transfèrre ergo illud ad uirtutem debemus,ut ad caftitatê, aut ad cleemofynam,aut ad iuftitiam.aut ad quameunq^ fpecicm bonæ ope rationis horum deGderium conuertamus, refoluentes ilkid, ôô inalium mo dum deriuantes. Hoc enim eft,habebitis in ufus uarios.Quia amp;nbsp;adeps,G ad aliquam utilitatem cuiuslibet conGciendi operis neceflarius eft, fubtiliatur
« atep refoluitur. nbsp;nbsp;Si quis adipem qui ofierri debet in incenfumdomini,co»
« mederit,peribit de populo fuo» )R.e(fte périt uidclicet cogens,aut alio modo fuadens ei,qui feme tipfum obtulit deo,non ad fupernû oculû deGderiû ha*
« bere.fed ad placendû Gbi, Sanguinem quoep omnis animalis non fumetis *lt; in cibo,tâ de auibus,quàm de pecoribus.Omnis anima quæ ederitiângtii* » nem,peribitdepopulis ftib'.jQuiafanguinem animamuult intelligi,fuftici» enter Giperius demonftratum çft. Vult çrgo uirtutem nos aflèqui alternæ diledioniB
IN leviticvh liber SECVNDVS. 4t
A dikdibni’s:8c necß iuftorum,quorum hoc loco propter altiorem uolatum, conuerfationem Ggnificaui't,neCp peccatorum,quibus pecorum appellatio, pro eo quod ad inferiora uitendut, conuenit comedere fanguinem ,id eft ni hil ad eorum operari mortem.Quod autem, Gcut acdunt bxx.hoc non Ge ri in omni habitatione præcepit, per habitationes, differentes conuerfatio= nes innuit. Propter quod oportet à malitia contra proximum, tarn fublimi nbsp;nbsp;omnifun-
ter (àpientem,quàm mediocriter, uel nullum (àpientiæ ftudium habentem, guineabfiine» èC utdicatur breuiter,00 iuftu ab ea quæeft contra peccatorem, peccato re quid jit. rem ab ea quæ efle poteft contra iuftûjabftinere malitia.ut nullas illi molias tur inGdias,fciens,quia in fanguinem peccat, amp;nbsp;fanguinem comedere eu le« gislator iudicat,8ó peribit anima hæc de populis fuis,pro eo quod intention nem habuit perdendi proximi.ïnfuper amp;nbsp;hoc intende, quia ea quæ de pro hibitis cibis eft,8óta(ffu immundoru.fancffionem inGnuans animægt;lex men tionem facit:quia maxime ex gentibus populo,cuius eftè GgniGcationem ani malem hominem manifeftauimus, mos eft omnibus uetitis pollui aâioni= bus,à quibus ilium recedere præcepit*
„ nbsp;nbsp;Loquutus eft dominus adMoylen dicenstLoquerefflqs Ifrael; Quioffe
». ret uidimam paciGcorum domino.offerat Gmul amp;nbsp;facriGcium.id eft Shiiba - menta eius, tenebitcp manibus adipem hoftiæ, nbsp;peâufculum. Quumcp
». ambo oblata domino conlècrauerit, tradet (àcerdoti, qui adolebit adipem ». (uper altare.peiftufculu autem erit Aaron,amp; Gliorum eius.armus quo(^ de ». xter de paciGcorum hoftqs cadit in primitns lacerdotis. Qui obtulerit fan= B guinem amp;nbsp;adipem Gliorum Aaron,ipfe habebit amp;armum dextrum in „ portione fua:pe(ftufculum enim elationis, amp;nbsp;ariuum feparationis tulià Glqs •• Ifraël ,ex hoftrjs eorum paciGcis, amp;nbsp;dedi Aaron facerdoti, ac Glqs eius lege * perpétua,ab omni populo Ifraël.)Vere qui legê del meditatur node amp;die, Ppl.i. lignum eft plantatum fecus decurfus aquarum, ut det frudum in tempore fuo, meditatione irrigatum legis : quæ ut non faciat faftidium, nec deffciat legens.uariat landionem,difterenter de fffdem præcipiens : Hoc autem di* uinæ eft fapientiæ, quæ in omni etiam difciplina hoc operatur ♦ Nam ecce amp;nbsp;medicinam inuenies morbi tcmpore,multa præferentem medicamenta, multo magis Ô6 in hoc quo animæ profedum 2lt; fanitatê præftat. Quam» obrem uirtutem huius intendamus fandionis.
Loquutus eft dominus ad Moylèn dicens: Loquere Glfjs Ifraël * ) In quo loco b xx.scdiderunt : Et Glffs Ifraël loqueris.dicens.Non ergo fruftra lus perius diximus.quia ad populum gentium, ea quæ tune dida funt maxime pertinebant: huius enim rei legislator memor, non dixit nunc fecundum bX X.æditioncm:Loquere Glffs Ifraël:fed,ôô filffs Ifraëhhoc oftêdens.quia non folum eis, lèd amp;nbsp;illis loquatur, qui funt ex gentibus, communis enim eis hæc eft fecundum fpiritum lex.Quid autem ait.''
' Qpi offeret uidimam paciGcorum domino, offèret Gmul amp;nbsp;facriGcium,
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l
-ocr page 120-Cap.VII, ISYCHIl PRESBYTERI H 1 E R O S O b, '
C ld efl:libamentaeius*)Secudum bX x.autem : Offèrens facrificium falutarc doiTiino.offèret munus fuum domino de facrificio faliitari eiüs. Et qua hoe quot;nbsp;interpretationem habeat,manifeftat plané quod fequitur» Tencbitmanï “ bus adipem hoftiæ ♦ ) Vel ficut bX X, manus eius offèrent exta domino.id ■Extd manibus gQ ipßjm quempiamoporteteaquæad pacifica.uelfalutem pertinentope* ' rari,utpote qui alterius ftudio, amici forte, aut cognati.faluarinon poteft» Quemadmodum hæc iniquitas iniqui liiper eum erit » fic amp;nbsp;iuftitia iufti fu« H per eum crit.Quomodo autem oportet hoftiam celebrariZ Tenebit ma^ « nibusadipemhoftiæamp;peélulculuin.) Vellecûdum lxx. Ofïèrctadipê qui efl fuper pedu(culum,8ó pinnam iecoris, èC offèret ea ut imponatur in confpetflu domini. Peó:ufculum appellat fidem amp;nbsp;confidentiam.quia hæc fortitudini coniunda iunt.Fortitudo autem animalis,perfeó:os deßgnare fo loï* Î9. Iet,nam 8^ dominus ad lob ita loquitur: Nunquid præbebis equo fortitudi nem.autcircundabis collo eius hinnitum Çquot; Secundum lxx. autem addit; Circumpofuifti autem ei omne armoru genus, gloria autem pedoris eius audacia. Quod enim præftimit amp;audet,ex fortitudinc amp;nbsp;confidêtia fit:quia autem olim defacrificio falutaripræcipiebamus,uentris,ÔC renum, amp;nbsp;lum bi,amp; pinnæ epatis, nbsp;adipis, amp;nbsp;foemorum memoriam fecit, omifitautem
pedtufculum, fèd èC armum: uariare uidelicet,ficut dicftum eft, legislation nem uolens, óó tempus fibi feruare de eifdem ipfis frequenter præcepta dandi.Ecce enim nunc ea.quæ prius non dixit,expofuit.
« nbsp;nbsp;Tenebit manibus adipem hoftiæ,ÔC pelt;fiufcuIum.)VeI ficut LXX.Adi
pem fuper pe(ftufculum,8ópinnam epatis præcipiens ofïèrri.Per pinnam, amp;nbsp;renes,etiamad aliorum quæ iam dida funt, femel memoriam nos redus cens. Per pedufculum autem,fidem defignans amp;nbsp;côfidentiam,quam offers ri domino uult,ab eo qui faluari defiderat, quia fine fide impoflibile eft nos Hffcr.n. placere deo. Qiiid autem his additÇ'
Trader facerdoti, qui adolebit adipem fuper altare. ) Retfie diximus enim,quia omne noftrum defiderium holocauftum fieri uult.
• nbsp;nbsp;Pedhifculum autem erit Aaron amp;nbsp;filiorum eius. Armus quoque dexter
de pacificorum hoftijs, cadit in primitfjsfacerdotis. ) Armus dexter aeftios nes bonæ funt. Ergo amp;nbsp;fidem, amp;nbsp;adiones ofterre oportet eum , qui peäufculu er fäluari uult. Sed quia peflufculum filfjs Aaron deputauit, qui fublimes armum offirre uita funt, armum autem dextrum facerdoti, qui imaginem C H RIS T l tea net, propter quod folus fâcerdos hoc facrificium perficere poteft, offem ri aperte legislator oftendit î quia credere quidem , amp;nbsp;proponere bon na, noftrum eft,fiue incipere ea, operibusautem perficere,amp; adfinem perducere eaquæ ccepta flint,hocdiuinæ eftgratiæ. Propter quod din xit Paulus:Non uolentis.neque currentis,fed miferentis eft dei:fblius enim RoW((.9. eius eft dirigere adliones. Propter quod amp;nbsp;brachium ipfedeinominatur, ait
-ocr page 121-IN LEVITICVH LIBER SECVNDVS, 42
A ait enim Efaias : Domine.quis credidit auditui noftro, brachium domi=s ni cuireudatum eft?' Vt qui ergo ipfe eft uerum brachium.rede noftrum armij,feu, ut LXX«diciJt,brachium accepit.Deinde intentionem noftrâ di Jacans legislator (ubdidit: Qui obtulerit (anguinem,amp; adipcm filiorS Aa ronj'pfe habcbit armu dextrum in portione fua. )Chnftus eft enim,intelligi biicmfanguinem pacificorum,amp; adipem,uidelicetanimasgt;amp; defideria lalu tarium ofterens:qui eft quidem de filqs Aaron, non propter cognationem, fed propter propriam dignitatem facerdos fingularis, in omnibus præs: cipuus:in eius portionem ar mus dexter,ftu brach iu dextrum,id eft omnis ^rlt;tchium Jr» bona aftio,£c operis effedus tranfit.Recapitulans autem quæ difla funt,ad
» didit: nbsp;nbsp;nbsp;Peftufculum enim elationis, feu iecundum lxx . propofitionis, ficat.
gt;• 8^ annum feparationis tuli à filrjs Ifrael,de hoftfjs eorum pacificis, )Quia 11== dem,amp; aftione, oblationem fpecialem de pacificis,feu (alutaribus facrifidjs uult. Propter quod dixit: Et dedi Aaron facerdoti fïîns eius,)Secundu fuperius uidelicet didam diuifionem * Totius autem huius mandad confire matio fequitur* nbsp;nbsp;Lege perpétua eft à filfis Ifracl. ) Non eft enim tempus,
quo non fidei 8c adionis oblatione, fpccialiter deus ab his qui faluantur,aG cipiat, Paulus quippe ait, omnes qui uirtutibus pollcbant, ueluti Abel, E« Hftr,«» noch,8ó Noc,Slt; quofeunep cum illis connumerauit.perfici per fidem.
B Hæc eft undio Aaron ÔÔ filioru eius in ceremonfis domini,die qua obtus
** lit eos Moylies,ut fiicerdotio funoerêtur,amp;quæ præcepit dari eis dominus à » filqs Ifraël religione perpetua.ingenerationibus fuis.) Eaquæ didaftjnt,ui dentur quodammodo ad undionem facerdotû pertinere, ièd non in præ* lènti de hac diflèrere legislator propofuerat: quam enim cS undione facer-do tum focietatem habent ea quæ prædidafuntfacrificiaT Sedfolummodo eorum quæ fuperius ab eo dida funt, uult oftendere dignitatem, 8^ quem profedum præftent his.qui ea euftodiunt. Quod enim ait,Hæc eft undio Aaron ôô filiorum eius in ceremoni]s domini: ad fuperiora hoc reddidit,ut • tu cognofceres,quia euftodiens quæcunc^ lex fuperius dixit, ad facerdotis proficit dignitatem, 8lt; ftudendo ea ualeas regale facerdotium, gens fanda dici:aliter autem nequaquâ. Hæc eft enim undio in ceremonrjs domini.) uidelicetexconuerfationibus,quæin prædidisfunt deicriptæ facrifierjs*
“ Propter quod addidit: nbsp;nbsp;In die qua obtulit eos Moyfes.ut facerdotio fun*
» gerêtur,8lt;^quæ præcepit dari eis dns à filrjs IfraëI.)Ergo in his nobis undio nem dedit,8iin iftis nos uocauit deus,die qua obtulit eos.Quâdoautê hoc'^ Qua die unxit eos,ut facerdotio fungeren tur, id eft qua die illos ex filfis Ifra el unxit, per undionem icilicet quæ nunc dida eft : qui enim fublimius ui* uiintjfeu conueriàntur ,rede omni excellentiores funt populo .V nde 8^ ni*
K mis opportune legislator fubdidit: Religione perpétua, in generationi* ► bus ueftris. )Quatenus tu feires, quia incÔcuflà hæc apud deum religio eft, ut neq^ dignitate.necp fapiêtia, necç cognarione iuftorum, neep alia fimili ck
1 nbsp;nbsp;2
-ocr page 122-Cap»Vlï* ISYCHII PRESBYTERI HIERO8OÙ'
C rej populo, uel plun'mis excellerepoffit quis.ni’fi ea adfequiitus fuerit, quap ‘ jn fupcnoribus ftint præcepta*Sic enirn quifpiam amp;lacerdos fit.lècundum cognationemChriftiuerifacerdotis, qui immaculatam perfedamdc* monftrauit uita,Scd quia undionê per ea quæ fuperius plane dida funt in* tellexit,quæ fubfequuntur approbant*
” Ifta eft lex holocaufti iacrifici) pro peccato atcp delido, 8^ pro conlè* cratïone,8ó pacificorum uidimis, quas conftituit dominus Moyfi in mon®
* te Sinai,quando mandauit filrjs lfraël,ut oflerrêt oblationes fuas domino,in deièrto Sinai*) Vides differentes conuerlàtiones quæ coniungunt deo, fiue per perfedum honorem fapientiæ,qui per holocauftu fignificatur.fiue per mediocrem iuftitiam, quæ idonea efi amp;nbsp;quæ ad falutem pertinent, opera* ri» Sacrificia enim hæc pacificorum.fiue per holocaufta agatur ,fiue per ob« lationem, rede efle utilia, utpote dignitatan facerdotale præftantia,Iex in* vnfli'on/^ ZT tellexittSSpropterea in die qua undionis legem Moyfi in monte Sinai man [Mrificij leges j^uiLctiâ ea quæiunt de iacrificiis,fubdidit, fimulcK ea omnia breuiter enu ftmul iMteii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ , - nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- K. T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;—
merauit.oó comemorauit.Nam lx x»addiderut,ct conlummationistquu illud in præteritis no inueniamus fpecialiter uerbis legislatoris exprefliim, etiam inipia DX x.æditione. Sed quia fimile iacrificium nec pro peccato, nec holocaufti,uel delidi,nec facrificfj eft falutaris,ut non Ipeciem facrificij huius, aut nomen ignoraremus, in hoc loco làcrificiû illud confummatio* nis appellauitjillud te uolens intelligere,cuius appellatione omiferat» Quid autem Theologia perfedius eft.'' quam facrificium fimilae,cum oleo amp;nbsp;thu* re oblatum,fignificare diximus.Sed ubi hæc conftituta dixit.'' In delerto Sia sw4t rubusin nai^ Sfnaiautem.rubus uel tentatiointerpretatur»Similiseftauterubo een« u rprf wtMr* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quippe uirgultum eft ,06 quod difficile manu comprehend!*
tur:figniffcatur autem per hunc, quia quemadmodum eorum qui in agone contendunt corona in fudore amp;nbsp;labore eft, fic ÔÔ corona bonæ uitæ,in ten
2. Tiwotb. J. tationibus Si tribulationibuscôlùmmatur,unde SiPaulus dicebat:Omnes ‘ qui uolut pie uiuere in christ oiesv, perfequutionem patiutur : Ma xime fi luas oblationes domino.uel ficut l xx.ædiderunt.in confpedu do Bonis ttunqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;offerant. Manifeftum eft autem, quia qui mundam iuftitiam. Si quæ
deo,adeptus fuerit.hic Si tetauones patitur.SitribuIationes.Ne* que enim intelligibiles inimici quiefcunt,nec tentationes iufto deiunt, quia abominatio eft peccatoribus pietas » Finem autem tentationum Si tribula* iiicobi I, tionum, lacobus nobislufficienter cxpoiùit : Beatus uir qui fuftèrt tentatio* nem,quia quum probatus fuerit,accipiet corona uitæ, quam promifitdeua
CAP»
-ocr page 123-IN tßVITIGVM LIBER 8 EC V N D V S, 45 CAPVT nbsp;nbsp;nbsp;VIII*
Oquutuscp ed dominus ad Moyfen dicens: Toile Aaron cum fili}s fuis.ueftes eorum, uncftionis oleum,ui’tulum pro pecca* cumazymis.amp;congregabisomnem cœtum ad oftium tabernaculi tefbmonp. ) Quæ fit uis prædi*
ôorum.aperte opportune in his quæ fequuntur oftenditur, quando le* gislator fubintulerit ea,quæ in eis aguntur Quid autem hæc quæ nunc dis: ctafuntfignificentjhoc tibipræcedens fèrmotradet.quiaunôtio.Chriftoet '^ylt;^‘onobif his quieiusfunt,communis,amp;non communis eft:communisquidem.quia eiuCdcm unctionis funt èC ipfi participes, quamobrem nos participatio= ne Chrifti, Chriftiani dicimur. Non communis autem, quia inæfi’imabili chriflinni, quadam fublimitate excellit deus hominibus,amp; gratia,in qua ei communia camus,quod Dauid fignificans,ad dominum dixit: Sedes tua deus in leculû Ppiw-44» feculi,uirga reôta eft,uirga regni tui.Dilexifti iuftitiam,amp; odifti iniquitatê, propterca unxit te deus deus tuus oleo lætitiæ,præ cÔfortibus tuis.Sed qui hint eius participesC’Nos uticp de quibus diôlum eftzParticipes enim Chri= Hcî’r. j. fti faâi fumus ,fi tarnen initium fubftantiæ eius, ufque ad finem firmam re^« tincamus ♦ Cernis tarnen, quemadmodum præcipueexultationisoleo, id eft fpiritu,præ participibus uticp nobis,ficut ait Pfalmifta,ungitur,ipfe fiqui dem fubftantialiter,nos uero operatione eius,amp; gratia, Propterea unguns qualu, B tur quidem fimul cum Aaron filrj eius, lèd non talia in eis, qualia amp;nbsp;in Aa* ronis unôlione aguntur,ficut manifèftant ièquentia, Sedetiam in hoc mens inpræfentifigendaeft,quod nô fruftrahæc in c H R 1ST VH accipiamus: feiens enim ecclefiam decere hæc legislator myfteria, côuocari omnem cce« tum,fiue fynagogam præcepit,id eft quod Græci dicûtlHKÀKcriaç.ad ianuam tabernaculi teftimonq,Quæ fynagoga non poteft aliter ad hanc Icgê com: ßgiendum munionem habere,nifi ad ecclefiam conueniat, apud quam harum figuras 44 rumueritasconleruatur. .
„ nbsp;nbsp;Fecit Moyfes, ut dominus imperauerat, congregataep omni turba ante
» fores ait:lfte elf fermo quem iuflît dominus fieri. Statimcp obtulit Aaron et . filios eius ,quumcp lauiflet eos, ueftiuitpontificem fubuculalinea, accingês . eum baltheo, indues tunica Hyacinthina, amp;nbsp;defuper humerale impofuit, * quod aftringens cingulo coaptauit rational! » in quo erat doôtrina amp;nbsp;ueris « tas.Cydari quoeç texit caput, amp;nbsp;fuper cam contrafrontem pofuit laminam „ auream,confecratam in fancTifîcationê,ficut præceperat ei dominus.)Quia hæc de quibus fermo eft, umbra fint,amp; figuræ eorum quæ in ecclefia agun „ tur.apertiflime etiâ ipfa quæ nunc propofita iünt,teftantur. Fecit Moyfes » ut dns imperauerat, congregataep omni turba ante fores, ait. ) Quod græ» ca lingua in bX x.exprelîîus translatum eft,id eft îKKÀHirtao-aç th/j fftwayuyùii» Et quamobrem non dicit,collegit congrcgationem,fiuc fynagogam,fed cô« uocata, id eft ’iKxAHcna^omni turba, id eft iÿnagoga, feu congregati one^
13 7
-ocr page 124-Cap*vni» iSYCHii presbyteri hierosol,
C Quia proculdubio 8^ per hæc i'nnuit aïiquid, fynagogam illam appeïlans, qin'a hoe nomen proprium coctui populi antiquitus fuit. Conuocare autc, id ed tHHÄKc/ia^ap præcepit, ut cognofeeremus paulo poft futurâ ecclefiam, quæ huius inuenitur uirtus elTe fandionis. Manifeftius autê fit ex eo quod kx dei.qui Ifraêl eduxit,qui Âbraha uocauit.qui omnia fecit quæ per Moy kn prophetam kribuntur, ea quæ myftice in ecckfia aguntur, ante multas generationes ipiritus dei præcepit. Sed amp;quum fecundum b x x.fùperius dixiflèt,conuoca ad ianuas tabernaculi teftimonr),hic ait : Conuocauit con* gregationem.non ad ianuas, kd ad ianuam tabernaculi teftimonfj : admoa Apo/îoZorHm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aures noftras euidenter, quod Apoftolorum doôrinæ gt;nbsp;quas eftè ia*
cr Ghri/ltdo.’ nuas tabernaculi teftimonrjpræcedêskrmoexpoiuit.amp;Chriftidotftrina, funt ipfius linguæ infulæ, amp;nbsp;ex his ex quibus ipk docuit. Quemadmodum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo inter multas ianuaSjamp;unamianuâ.fola hæc differêtiaeft.quiaillæ qui
dem multæ funt,ilia autem una eft,fic Apoftolorum krmones et dodrinæ, nihil à Chrifti dodtrina diffèrunt aliud.nifi quia unum dominicum uerbum Hfamp;r.4. eftjde quo Paulus ait: Viuus eft enim dei fermo, ÔÔ effieax, amp;nbsp;acutior omni gladio ancipiti. Et Petrus cum cæteris apoftolis ait: Non eft æquum relina quere uos uerbum dei, 80 miniftrare menfis. In multas eorum linguas, 8^ differetes diuifum eft. Qui quum ianuæ propter multitudinem fint, ad uniJ . introitumuitæ, id eft Chrifti ianuam,deducuntauditorem. Congrega-.. tacp omni turba ante fores, ait : Hie eft krmo, quern iuflit dominus fieri. ) D Quis krmo illeCde quo fcilicet Dauid dicebat:Dominus dabit uerbu euan« pfalm,£7gt; gelizantibus uirtutem multam. Sed amp;nbsp;Petrus planius ait : Hoc eft uerbum quod annunciatu eft uobis ♦ Euangelicus fiquidem prækns fermo eft, quia amp;nbsp;euangelica funt ab eo annunciata myfteria, quibus 80 gratia ineft baptis fmatis.Confueuit enim legislator, quoties ecckfiafticorum myfteriorû des kribit ænigmata,talibusutikrmonibus. Nam 8ógt;quum de manna (cribe* gcjpttpitnii ex ret,quod gerit figuram panis, qui de coelo defeendit,uerbum etiam de eo ft mile præfentibus ponit:dicens enim, Hie eft panis quern dedit uobis domia nus comedere.illico fubdidit:Hoc eft uerbum quod loquutus eft dominus, ” Sed quid eft etiam quod nuc exponit deumpræcipereC Statim^ obtulit » Aaron 80 filiosenis,quumcplauifleteos.)Quando is,quiuereeftfacerdos, Chriftus offertur patri:oblationis enim eius etiam Daniel meminit,quû dia DMtel.7. cit:Et ecce ut filius hominis cum nubibus cocli. nbsp;ufqp ad uetuftum dierum
peruenit,amp;oblatuseftincôlpe(ftueius :noftriutiqpcauk, 80 nobikum,8ó propter nos offertur ♦ Propterea amp;nbsp;nunc eum cum filrjs fois dicit oblatum. cumhisuidelicet,quifoblimiorafapiunt,8lt;^quiimitantur eum,quan turn fas «. Corinth. 4. hominibus, ficut Paulus ait:Imitatores meieftote, ficut 8(^ ego Chriftk ,ƒ Sed oblatio ipG per baptifmu celebratur,propter quod ait: Qiiucp lauik „ kt eos.)Certus es autê, quod cHRlSTVSad iacrandas aquas baptifmatis ooftri,in lordane eft fliiuio bapiizatus.Sed hæc quidem cÔmunia font Aa*
ton
-ocr page 125-IN LEVITÎCVM LIBÎR SECVNDVS» nbsp;nbsp;nbsp;44
X ron cum filrjs eius,Chrifto uidelicet nobifcum : fequêtia uero nequaquam, excedunt quippe nos, atcj; fùblimiora nobis funt, folicp primo ac uero fa®
* cerdoti competentia* Veftiuitcp pontificem fubucula linea, accingcns » eum baltheo,amp; induens tunica.)Quod bX X.tranftulerunt : Et induit eum tunicam,amp; præcinxit zonam ,amp;ueftiuit illù hypodytin. Hic manifefte unis geniti exequitur incarnationc, qui quiatotûnoftrû incarnatuseft hominê, tunica indui,amp; hypodytindicitur.Duplexeft enim noftra côditio,Slt; unus Homo, quidem in nobis eft de puluere.alter cœleftis.fed tarnen unus uterq^,ait cm Moyfes :Formauit deus hominem de limo terræ : hic eft ergo tcrrenus,Slt; GfWf.i. infufflauit in faciê eius fpiritû uitæ : apertiflime hic cœleftis eft : Et faâus eft homo in animam uiuam:unû enim animal utcrq^. Qui fiquidê fe ad corpos rea,Slt; uoluptates conuertat carnales,totus homo terrenüs^quafi extinôo et conclufo cœlefti nuncupabitur : fi autem circa fola uerfemur animæ profi# cientia, concedamusc]^ ci principatum gerere, amp;nbsp;dominari corpori, rede cœleftis dicitur,utpote terreno negleCto.Quando Adam per inobediêtiam cecidit.proculdubio terrenus effectus eft,amp; propterea audiuit : T erra es,8lt;2 Gene.f, in terram ibis:id eft, dilexifti corporis corruptionc,habcs pœnatn peccato tuo fimilem. C H rist v s autem induitur quidem terrenum, id eft illû qui de terra eft ueterem hominem, quem cu'am fimul adfixit cruci : ait quippe Paulus:Quia uetushomo nofter fimul crucifixus eft,utdeftruaturcor^
g pus peccati. ïndutus eft aût amp;nbsp;cœleftem.quem iplê iniufflauit. Sed quia nis: hil egit terrenû hic,nec corruption! proximû,proculdubio cœleftis dicitur, hoc Paulus exponens, dicit : Primus homo de terra terrenus, fecundus de Rom4,4f, cœlo cœleftis:quod duobus modis accipi oportet. Primus enim homo no* fter, id eft corpus, ex terra formatus eft, propter quod terrenus didus eft; anima uero de cœlo,dei eft enim infufflatio. Rurfus, primus ho mo inobe® diens Ada,ex terra terrenus, quia operibus pulueris femetipfum deputauit: fecundus homo nouus.eft CHRISTY s,qui de cœlo eft, non folû quia de cœlo defcendit,fed quia amp;nbsp;dignitatem cœleftis feruauit,dum nec terrenum aliquid operatus eft, nec corruption! proximu. Ergo tunicam hie terrenû appellat.de lino enim,quod eft ex terra,tunica fada eft,ait enim: Et fecit eis tunicas lineas,hypodytim aût cœleftem : quia hypodytis poderis eft, fimul ^uid, autem Hyacinthinus eft : hie autem color cœli eft, quod uero eft color cœli, hoc eft adio cœleftis fcilicetamp; fubfiftentia, propter quod amp;nbsp;cœle* ftisdicitur.Multa auteöóaliahypodytishabetfignantia cœleftem hominê, quæ in conftrudione tabernaculi, quû pontificalem ftolam explanaret,les gislator expofuit. De quibus dicemus, quum deus annucrit,ut earn etiam quæ illic eft difpenfationem contingamus. Nunc autem quæcunœ ad hoc quod eft in manibus, necelTaria uidetur, comprehenfa fijnt,ut probaretur, quia utrunep noftrum Chriftus fufeepit hominem, amp;nbsp;manifeftû,amp; occul* iû,Slt; terrenû,amp; cœleftem,id eft corpus perfedû, ôô animam perfedamjCt
-ocr page 126-Cap* VIII* ISYCHIÏ P RE s BYTE RI HIER O SOU
C in omnibus integram î utrunc^enim,utpote utn'ufc^creator, fâluauit, Hlud etiam intende.quemadmodum hypodytin,quod dixi'museflè cœleftem hominem, epandytin alii interpretesædiderunttquiaipfeeftquO defîde* ». Corinth.^* ramus,fècundû quod ait Paulus,(ùperindui:dicit aût GcîQuandiu enim fus mus in hoc tabernaculo, ingemilcimus grauati, eo quod nolumus fpoliari, fed ftiperueftirijUt ablbrbeatur quod mortale eft à uita * Quia autê antiquu hoc in noftræ conditionis fuit fuperindumentum, ÔC nûc illud,utpote quod femel habuimus,recepturi fumus,in (ublèquentibus explanauit:Qiii autem efficit nos in hoc ipfum,deus,qui dédit nobis pignus ipiritû. Hypodytin au^ ilium B X x.uelut qui eft interius,uel abfconfus,dicunt»Sed tarnen,quia
' fecundus in ordine creationis dediwQus eft, quû prima fit tunica,quæ de ter ra eft,hunc fecundum nominant. Atqui hypodytis interius ueftimêtum eft, fed ex eo quod primu eum non pofuit, creationis ordinem feruauit. 1 n hoc autem quod hypodytin dixit,oftêdit quia ipfê eft homo nofter interior. His * legislator addidit: Et defuper humerale impofuit, quod aftringens cinss * gulo,aptauitrationali.)LXx.autem ædiderunt:Etpoîiiitfuperilium epo* midem .00 cinxit ilium fecundum aditû epomidis,Ô6 conftrinxit illû ad earn
D
Txod.17. Dibdphunt
rijslicijt conte xtum, cjuod genus ueftium Alexandria primum infti* tuit, Chrißianinon folumpeccata, feder peccato ruift occafiones fùgiant.
fuperhumerale.Suaue Chrifti iugum eft,id eft euangelica uita, quam utpos te ipfe demonftrans.refle fuper humeros portabat,de qua ait : Tollite iugCr meum fuper uos,amp; difeite à me,quia mitisfum,amp; humilis corde,amp; inueni^ etis requiem animabus ueftris : iugû enim mcû leue eft, amp;nbsp;onus meS fuaueJ Vndeamp;Iexin Exododefuperhumerali fie dicit : Et facies luperhumeralc de auro amp;nbsp;hyacintho, cocco bis tinéîo,ô^ byflb retorta,opéré polymito*' Vel ficut L X x.opus uariatu epomidalco, hærentes alteram ad alteram, ali quando unam epomidê, aliquando duas appellans : quia 8d dominus iugi amp;nbsp;oneris memoriamfècit.in duobus unu diuidens,tanquam diuideret epo midê: quod non fruftra, ftd quia oportet euangelicu hominem, legis mansi datû quod dixit,Non occidas,non adulteres,amp; fi quod eft aliud,nequaqua pf æterircjduplicem^ in hoc eioperationcm exhibere,id eft,ut non folû ab homicidio,fed 8^ ira, quæ'facit homicidiu, abftineatur fimul : non tantu ab adulterio,fed à defiderio, ex quo adulteriû paritur. Sic unaepomis duæ^ cohærentes.alia alteri inuenitur.quia non irafei cohibet, amp;nbsp;cautu reddit ad. non faciêdum homicidiu. Neceflàrie autem hypodyti coniunxit epomida, lolius enim cœleftis hominis iugûfùfcipere eft,quod Chriftus dixit.Quod eft autem cingulü, quo tunicam amp;nbsp;hypot^tin cinxitCquot; Jpfum opus difee, dis cit enim in tabernaculi conftruiftione : Et facies cydarim byflînû,amp; zonam, opus uarium. Quia enim cydaris indumentû capitis eft,opus autem cingua li fiue zonæ, confortare quodammodo amp;nbsp;conftringere eft eum qui cingi« tur.hoc oftendere legislator propofuit : quia Chriftus fimul creaturam oa mnem recapitulans, fiue reftaurans, fimul etiam confortans noftram maß« (àm,cuius pr jmitias fumpfit incarnationis dilpenfare myfteriû • De quo ail
Paulus^ »
-ocr page 127-IN LEVITICVM LIBBR SECVNDVS* 4^
A PauliiszQui notum nobis fecit myfteriû uoluntads {ùæ, ad difpenfationcm plenitudinis temporum.reftaurare omnia in Chrifto,quæ in ccelis,8ó quæ in terra Cunt. In ipfo amp;nbsp;Dauid : Dominus regnauit, decorem induit.induit dominus fortitudinem, ÔC præcinxitfe : manifeftat etiam ipfe,quemadmo* dum Chriftus confortauit totam noftram maflam.uerbo difpenfationiscir cuncingens primitias, quam appellauit fortitudinem, quia per ipfam 86 nos fortes fàdli fumus. Quis aût ßt diipenfationis modus.Ioannes ait: Ven bum caro facflum eft. Ideocp cydarim amp;nbsp;zonam ait Moyfos byftinam efle opus uariatum : byftus enim de terra quum fit,camem demonftrat, quae ex Qg,jp terra noftra eft:opus plumarrj, domini uerbum, qui artifèx amp;nbsp;uariator to# To^Mrij^ tius eft creaturæ. Ipfe fibi carnem à nobis fomptam operatus eft, uarians m eamyfteriaquodammodo, amp;nbsp;creationis miracula. Poft hoc fubdidit focus dum LXX.Et pofuit foper earationale. Et quomodo CQuacdamavrivsacpa
•• habent.fuper cum.Sed utraqj ad idem refpiciunt* Quod aftringens ein ” gulo.aptauitrationali.inquoeratdolt;ftrina8óueritas4)LXX.autemædide runtzEt impofuit fuperlogium oftenfionem amp;nbsp;ueritatem. Hoc autem alibi (acerdotalem exponens ftolam, rationalem iudieij appellauit : focundu ra# tionale enim Chrifti, id eft do(ftrinam,amp; prædicationem iudici) futur» régi tur.Oftenfionem ergo,ideft,manifeftationem,amp;cum ea ueritatem habet, utpotemanifoftantehominibusignotam myfterioru ueritatem. Quatuor Rdtiotutletiu^ ® aut uerfoum ei rationale,id eft ex quatuor generalibus uirtutibus,8^ex duo deci»n lapidibus partialibus quodammodo, amp;nbsp;Ipecialibus fieri præcepit, Quæ font autem hæc/Vtiq^ de quibusferibebat Paulus’.Oportet enim epi i.TiWb.J* foopu irreprehenfibilem efife, ficutdeidifpenfotorem. Sed quomodo irres prehêfibilis, id eft accufatione mundus, ÔÔ à querela omni liber fit.his quæ pofteafequunturoftendit.’Non fuperbum,non iracundu, non uinolentu, ^pifeopumir» non percufiTorem, non turpis lucri cupidum, fed hofpitalem, benignum, caftum,iuftum,lanlt;ftum, continentem, ampledlentcm eum qui focuns dum do(ftrinam eft,fidelem formonem. Hæc enim unicuique quidem con uenit alfoqui, maxime tarnen facerdoti, Siquidem figuram gerit C HRI# STI » qui prædidos duodecim lapides, foper pedus proprium portas
* uit* Cydariquoquetexitcaput*) Siuefocundum LXX.Et pofuit,inquit, foper caput eius mitram. Sed quia amp;nbsp;mitræ fine cydaris operationem non ignoramus ,8óchristi caput efte pattern didicimus, audiamus quod foquitur*
Et foper earn contra frontem pofuit laminam auream, confecratam in fanólificationem, ficut præcepcrat ei dominus » ) Non fruftra eorum quæpræcepit dominus Moyfi,memoriam facit,fedcom»nemorare nos ea,quæ de lamina in tabernaculi conftrudione dida font, uolens: illic enim aperte eius utilitas, amp;nbsp;uirtus pofita eft, quum dicit; Facies ÔC lamb
-ocr page 128-Cap. VIII* ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOL.
C na de auro puriffimo in qua fculpis opere cæîatoris fàndum domino.)
Vel ficut D X X. óó facies laminam auream puram, èc formabis in ea for* mationem figni (anditatem domini • Quam autem formationem, uel quod Exod.jÿ. fignum, iam non dicit : dieft autem amp;nbsp;in alio loco ; Fecerunt èC laminam (àcræ uenerationis de auro piiriflimo, fcripferunt'que in ea opere gemma« rio landum domini. Secundum b x x. autem, amp;nbsp;fecit laminam auream» dedudionem auri puri, redemptionem fandi, ÔC inlculpfit literas de« formatas fignis , landitatem domino ♦ Sed tarnen non dicit quae erant ipfe literae ,nec iiidere,necaudire pofiiimus. Illam ergo notam fignifi* Hftr.i. cat etiam formatio, de qua Paulus dicit : Qui quum fit fplendor gloriæ, èC figura fubftantiæeius. Quia enim multa deincarnatione unigenitiin hac fandione dida funt, ut non omnia humilia de eo putentur, ad lubftantiam wu.i. incarnati uerbi principium, de quo Joannes dicebat : In principio erat uerbum , amp;nbsp;uerbum erat apud deum, 80 deus erat uerbum : fubleuarc nos legislator uolens, mitram, fine cydarim fuper caput, propter pattern memorauit* Per laminam amp;:fculpturam,feuformarionem landificatioa nis incarnati dei uerbi,qui facerdos noft er fadus eft,dignitatem in prin* cipio, quam fimul cum patre habet, manifeftum eft quia expofuit ♦ Pro* pter quod illam ÔÔ fuper cydarim leu mitram, amp;nbsp;contra faciem mitræ, fiuc
D cydarisimponitjdicitautem:
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•» Ligabis'que earn uitta hyacinthina. ) Siue lecundum bx X. Et luper«
nydcinthusre finponeshyacinthoretortothyacfnthum retortum.humanitatem c hri* ton«y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g y J fntelligens, pro eo quod inleparabiliter coniunda eft diuinitati.
Eteritfupertiaram imminensfronti pontificis* ) Vel ficut bxx. amp;nbsp;erit fuper mitram contra faciem mitræ » Erit fuper mitram, quia pater in gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filio,amp; filius in patre. Et ante faciem mitræ, qui enim uidet filium ,hic uide*
io«w.T4. re pattern dicitur : quemadmodum Philippo de patre percontanti Chri ftus apud loannem refpondet ♦ Ergo omnis nuc lanctio euidenter in unige niti explanata eft myfterium.
. Tulit amp;nbsp;oleum undionis, quo liniuit tabernaculum, cum omni fit« M pelledile fua ♦ Quum'que fandificans afperfiflet altare feptem uicibus, un* „ xitillud,amp; omnia uafaeius. Labrumquoque cum bafi fua fandificauit « oleo.) Ego uifiones multiplicaui, amp;nbsp;in manibus prophetarum aflimifaa ofeeit. tus fum , propterea ante loquutus in prophetis dicebat, ut cognofees retis, qui eius uolebat feire myfteria, quod non per unam imaginem, nec per unum quoddam fignum, fed per multa, quia nbsp;multa operatur, ma*
iÄultifmodif diuina miferi* cordunobis
xime per carnem difpenfatam abeo, falutemhominum comprehenfuri eramus » Et ficut non fblum paftor, fed amp;nbsp;ouis, amp;nbsp;facerdos, amp;nbsp;oftium dicitur :paftor quidem, ut qui hominem conuertit, fiue reduxit erran* tern:ouis autem,ut qui pro nobis facrificium faduseft;facerdos uero, .1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utqul
-ocr page 129-IN LEVITICVM liber SECVNDVS, 4^
A ut qui (êmetipfum obtulit:oftiûautem,ut qui uiam nobis oftendit fcientiæ» Sic eius prophetæ multi fimilitudinem afferut,amp; unicüiq? quædam crédita funt,ut noftræ difpenlationis fignificaret opcrationem. Hine quia iple erat qui ungebat eos,ipfc qui ungebatur,ungens uerbo diuinitatis,(ecundu qua ei omnia communia cû pâtre,amp; fpiritu funt.à quo ungi dicitur » Nam Das’ uid patrem ungentem dixit,quu ait:Propterea«unxit te deus deus tuus* Efa^ ias autem undionem fill} ad fpiritu retulit.dicês: Spiritus domini fuper me, co quod unxit me * Quæ autem pater amp;nbsp;fpiritus hæc eadem amp;nbsp;filins facit. Ergo ratione diuinitatis ipfeeft femetipfum ungens, 8t ipfe eft qui ungi»: . tur difpenfatione humanitatis. Similiter offert,offertur,unde amp;nbsp;Daniel, oblatû ilium quidem uidet, non uidit autem qui eum obtulit, quia ipfe erat qui femetipfum offerebat. Ergo ut faluetur figurarû ueritas,ungit quidem, amp;nbsp;offert Moyfes, imaginem amp;nbsp;ipfe Chrifti gerens, de quo ludæis dicebat: Prophetam uobis fufeitabit dominus de fratribus ueftris,ficut me. Quod dominus ad femetipfum referens,dicebat : Si crederetis Moyfi, crederetis utiep amp;nbsp;mihijde me enim ille fcripfit. Aaron autem ftcrum, ut figura ueri fa cerdotis,ungitur,amp;r aperta eft illius imago myfteri}. Afpergit ergo Moyfes altare,corpus uidelicet dominicumjfepties:quia domini unótio, tota eft Ipi»« ß ritus plenitude, qui in feptem operationibus defignatur.quemadmodu Efa ias dixit ♦ Vngit aute amp;nbsp;omnia uafa eius,tam apoftolos,quàm eos qui eis ins £[4.4, tantu fimiliter uiuunt,ut domus Chrifti,amp; uafa retfte nominentur.Sic amp;nbsp;do minus Paulu eligens, Ananiæ dixit : Vade, quia nas clecffionis mihi eft ifte, ut portet nomen meum coram gentibus,8lt;: regibus,amp;: filijs IffaehSandifi»: cat amp;nbsp;luterem,fiue labrü,baptifma uidelicet cum bafi fua, per quam intellis gimus pccnitentiam. Suppofita eft autem hæc bapnfmati, quia gratia eius quamfæpenoftro facimus titubaremendacio,pcrpoenitentiam corrigis mus,amp; fulcimus.
* Et tabernaculum cum omni fupelleótile Ria fantffificauit » ) Santffificas tione enim noftra, fuperna quoque creatura participata eft, qUæ fanda quidem fuit ÔC antea, fed maiorem fandificationem adepta eft per car * nemdominicam,quam fumpfit ex nobis. Non autem ridiculumuideatur quod dicitur, quia ea quæ in nobis faefta eft fancftificatione fuperna, parti* cipata eft creatura,poftquam conceflam nobis in Chrifto participata eft fei cntia,quod manifeftat Paulus dicenstVt notum fieret principibus,8ó pote Epljf.j, ftatibus in cocleftibus per ccclefiam multiformis fapientiæ dei, fecundû dis fpofitionemfeculorû,quam fecit in c H R i s T O i E SV domino noftro.Er goperecclefîam fuperior creatura maioris particeps effèlt;fta eft fcientiæ, fî » quidem eius fanâificatio iufta difla eft. Qui fundens fuper caput Aaron « unxit eû,ô^ confecrauit,fîue ûndificauit.} Etfî Chrifti caput fecundû Pauli uerbum.diuinitas intelligitur ,non fruftra tarnen, nec extra ordinem, in hoc myfterio facerdotis ungi nunccaput legislator fcripfit:ut cognofcamus.
-ocr page 130-Cap*vin. iSYCHii presbyteri hierosou
C quoniam quemadmodum caput à pcdibus diuidi non poteft.fic neC^ Chri fti' diufnitas,poft unnionem ab humanitate diuiditur. Sed Gue ungi dicatur, Gue generari.Gue pati,Gue refiirgere, Gue afliimi dïcimus, hoe incarnatum uerbum non diuidentes, ÔC dicentes hominem quidem undum, deum aut non undum.fèd deS eundem Gmul 8^ hominem ♦ Hoe enim èc Dauid Gnc Pp/w.44. aliqua dubietate approbat,quü dicit;Sedes tua deus in feculu feculi,uirga re da eft.uirga regni tui.Dilexifti iuftitiam, odifli iniquitatê, propterea un xit te deus deus tuus. Cernis deû dici qui undus eft, quia omnia carnis fuæ •vnflio Christ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft quod GbimetipG qui incarnatus eft.uendicat.Qiiæ enim 8^
eius erat undio.niG omnino ipia incarnatioCSecundû hunc modum,caput intelligibilis (acerdotis ungebaturjamp;T ipie fandiGcabatur, nbsp;nbsp;Filios quoque
eius oblatos ueftiuit tunicis lincis, amp;nbsp;cinxit baltheo, impofuitep mitras.ut w iufieratdominus.)TunicæGlijsAaronGmilesAaron,ÔCzonæ.feubakhei Gmiles,amp; cydares Gue mitræ imponûtur. Ipfum enim induût.ipfo cinguns tur.ipfum portant in capite, unde 8gt;C Paulus dicit : State præcindi lumbos ueGros in ueritate,ueritas autem ChriGus : SC induti lorica iuGitiæ,ipfeau* tern qui fadus eG nobis àdeo (àpientiaôô iuGitia. Sed amp;nbsp;galea nosfalutis Paulus indui præcepit ♦ c hrist v s enim falutare eG,Gcut Simeon teGia Gcatus eG : Nunc dimittis ieruu luû domine, lêcundû uerbum tuû in pace, L«c.*. quia uiderunt oculi mei falutare tuum.Quicuncpenim ChriGo induuutur, per eum amp;nbsp;patrem induuntur*
Obtulit 8t uitulu pro peccato.quucp Riper caput eius poGiiGènt Aaron ” amp;nbsp;GIrj eiusmanus fuas,immolabit eu.hauriensiànguinem.ôô tindo digito, * teugit cornua altaris per gyrum. Quo expiato 06 fandißcato, fudit reliquu *’ fanguinem ad fundamenta eius, Adipem quoep qui erat fuper uitalia.reticu quot;nbsp;lum^ iecorisjduoscp renûculos.cû aruenulis fuis adolebit fuper altare, Vi tulu cum pelle.ôC carne, ÔC Gmo cremans extra caGra, Geut præccperat do^ * minus. ) Quæ prædidæ làndionis Gt uirtus, amp;nbsp;quomodo unumquodqp eius capitulû in unigeniti làcriGciû accipiatur, præcedens continet fermo. Vitulus pro peccato (acerdotis, fed amp;nbsp;pro populi congregationeolîèrtur. Quæ intelligentes,ÔCea quæ nunc dida funt,plene intelleduri fumus.Hæc autem nunc dicimus.quæ fola de (àndione immutata funt : ibi enim Aaron rilijAdronim fmponere manus uitulo,hic autê ÔCGlios eius nô fruGra hoc cuGodiens,(èd manus. nbsp;nbsp;gpn undos (cripGt ♦ Quando autem amp;nbsp;nos ungimur, 8c oHerimur baptigt;
fmati, (befj dominicæ efficimur paGîonis, cuius gerit imaginem baptifma, }, quod etiâ docent hæc Pauliuerba: Qiiicuncp enim in ChriGo baptizati fu^« mus, in morte ipGus baptizati (umus, confepulti ergoei per baptifmum in mortem eius. NeceGarie Glfj Aaron GicriGcio manus,quû Gntei communis cantes.imponunt.
“ nbsp;nbsp;nbsp;Obtulit 8C arietem in hoIocauGum, Gjper cuius caput quû impofuiGent
Aaron amp;nbsp;fill} eius manus (uas,immolauit eum, ÔC Gidit fanguinem eius per altaris
-ocr page 131-IN LEVITICVH liber SECVNDVS. 47
A altariscircuitS,ipfumcp arietem per fruftacoci'dens,caput eius,amp; artus
« adipem adolebit igni, lotis prins inteftinis, 8^ pedibus, toturnqj Gmul arie;
„ tem incendit fupcr altare, eb quod efîet holocauftû fuauiflimi odoris domi
». ni,ficut præceperat dominus.)Non unû nobis tantum peccatum.iêd mub
ta ex unigeniti facrificio funt donata, id eft totius generis hiimani remiflio: Säcr^dj chri uita in philofophia pertecta, 8^ Gngularis myfteriorum noui teftamenti in? ' ' trodu(ftio, ad quorum exemplaria figuras facrificia, quæ perfonæ afiii» gnantur pontificis.offèrebantur, maxime umbram cceleftium, per ea quæ in terris agebantur,oftendentia. Quod manifeftat Paulus,fie de domino di Hctr.«. censrSi enim eftèt fuper terrain, nec eflet fàcerdos, quû eftènt qui offerrent fècundum legem munera,qui exemplar! amp;nbsp;umbræ deferuiunt cceleftium» Dicit autem eos,qui in templo Hierufalem tune immolabant.Qtiia uero de pinxit unû amp;nbsp;eundem hominem, fedentem,currentem, amp;nbsp;rurfusftantem: differentes etia operationes uolens exponere, uarias figuras ad unûquodc^ eius opus diuidere reefte compellitur » Propterea lex facerdotem,in multis imaginem ferentem domini, nunc uitulû pro peccatis immolare,amp; extra ta bernaculû incendere præcepit. Sic enim Ôô domini facrificiû,ad ablutionê naturænoftræpeccatorum faeftumeft.Nuncautemiterumei facrificium aliud in holocaufto arietis præcepit fieri. Crucifixus enim mundus, 8C re=s nunciansmundoconuerfatio,quæeftholocauftum, c hrist vmhabet
® primiiias,do(ftoremcp amp;nbsp;exemplû,propter quod dixit : Qui no accipit cru cem. amp;nbsp;fequitur me, non eft me dignus: id eft, qui fie non renunciat muns do,ficut à me ei traditû eft,hoc eft enim eum (èqui.non eft me dignus. Sed
„ cuius rei gratia diuiditur holocauftûv nbsp;nbsp;Pedes autem eius,ÔC inteftina.fiue
fècundum LX X.uenter lauan tur. ) Interpretatie holocauftomatis, quæ in initio libri faôta eft, fufficienter expleuit : quod autem immutat de facrificio, hoc neceftarie dicitur, quiaibi quidem partes fieri oblationum dixit, cors pus per hoc fignificans nbsp;nbsp;animam debere offerri,in nobis autem hæ diuifis
ones, utpote quæ fibi inuicem funt contrariæ, fecundû quod Paulus ait,nos Rowd.?, minanturdn Chrifto autem non funt diuifiones,hominem quippe mundû à peccato incarnatus eft, qui non eft diuifus in operibus camis, quibus ads; uerfatur fpiritus, propter quod nec diuifionû in eo facrificio lex memoriam fecit.Pro eo autem quod uitulum quidem in peccato, arietem autem in ho* locauftû fàcerdos oftèret,hoc abfolute lex fignificat:ut quia côuerfatio per* feâa per holocauftomatis oblationem cognofcitur,aries neceflàrio in facrû ficiû offèraturzhic quippe ducatû præbere ouibus euntibus in pafcua,8ôad egrefli.im,ingreirumcp à caulis,amp;in caulas folet,ficut amp;nbsp;Chriftus dux perfe dæ conuerfationis eft, à quo uidelicet fumpfit exordium, at(^ ideo intrare fymboltwt, per le,amp; exire ouibus præcipiebat*
« Obtulit Sô arietem fècundum, in confecrationem facerdotum, polîtes runt^ fuper caput eius Aaron,amp; filff eius manus fuas » Quem quû imnao*
-ocr page 132-CaP‘VlII* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTER! H I E R O S O U
C 1 aflet MoyfeSjfumens de (anguine,tetfgit extremiï aun'culæ dextræ Äaron,' » pollicem manus eius dextræ, Gmih'ter ÔC pedis dextri, obtulit èC filios « Aaron. Quumqj de fanguine arietis immolati tetigifïêt extremum auricu* « læ (ïngulorum dextræ,amp; pollices manus ac pedis dextri,reliquu fudit (uper « altare in circuitu ♦ Adipem uero amp;nbsp;caudam, omnem^ pinguedincm quæ « operit inteftina,reticulum^ iecoris,amp;^ duos renes cum adipibus fuis^Sc ar^ „ mo dextro (èparauit.TolIens aut de caniflro azymorû,quod erat coram do „ mino, pané ab(t^ (èrmento, ÔC colly ridam cÔlperfam olco, laganûqp pofuic „ fuper adipes armum dextrum, tradens fimul omnia Aaron ac (ilrjs eius. *• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poftquàm leuauerunt ea coram domino, rurfum fufcepta de manibus
corum, adoleuit (iiper altare holocaufti eo quod confecrationis eflèt obla* - tio,in odorem fuauitatis facrificri domini ♦ Tulit amp;nbsp;pe(ftufculij,eleuans illud - coram domino de ariete confecrationis in partem fuam,ficut præcepit ci do ” minus. )Aperte hæc fanétio, eorum quæ circa nos aguntur myfteriorû ex* ponit traditionem, ôô pafcha myfîicum.quod Chrilius cum difcipulis fui« comeditjfignificac, quod docent ea quæ per partes in (àcrificio peragi præci ’• piuntur. nbsp;nbsp;Obtulit amp;nbsp;arietem fecundum in conlecratione facerdotum. )
Exx. autem ædunt: Obtulit Moyfes arietem fecundum explicationis» Sdcrificiumex Re:de eorum quod in nos celebratumeft myfterium, facrificium explicas pUcMonïi. tionis appellatur : ipfùm enfin nos perfecit, quû prius fuifïèmus infirmi,
D ab imperfeda ladis educatione produxit,id cft ab ea quæ in lege eft, de qua Hc6r.$ ♦ Paulus dicitiOmnis enim qui ladis eft particeps, expers eft fermonis
quot;J' tiæ.paruulus enim eft. Et rurfus : Nihil autem ad perfedu adduxit lcx,fuba introdudio autem maioris (pei quæ data eft, in hac nos fpe conftituit. Vza runtamen (àcrificium hoc eam,quæ dida eft maior fpes, per quam femper propinquamus ad (èruiendum deo, innuit. Cur autem arîes.fêcundus hic mts. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominatur/Quia uidelicet prius figuratam ouem,cum apoftolis
coenans dominus, poftea (uum obtulit (àcrificium, Ôô fecundo (îcut ouem ipfè (èmetiplum occidit,quod demonftrant (èquentia. Pofuerunt^ Aa=« ron amp;nbsp;filq eius manus fuas (uper caput eius * Quem quû immobfTct Moy* (ès.)Nece(îàrie(îmul cum Aaron, ^filrj eius fuper caput arietis manus imlt; ponunt,quia communem coenam feftiuitatis pafchalis cum fuis Chriftus di (cipulis celebrauit* Quû enim quofdam dilcipulorû ad præparationem do lmc.ix. mus, in qua pafcha celebraturus crat, dirioeret,(îc ait : Dicite patrifamiliâs, t Aamp; v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magifter dicit : Vbi eft diuerforiû, ubi pafcha cû difcipulis meis man«
Moy(èsfacrificium hoccelebrat,quiamagist ab alijsipfeChri ft i figuram gerit» Tune autem maxime facrificium fuû Chriftus celebrauit» unde ôô illud incipit.uide enim fequentia»
« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quû immolaflèt Moyfes, fumens de fanguine, tetigit extremum ait
quot; riculæ dextræ Aaron,amp; pollicem manus eius dextræ,(imiliter èC pedis de« * x£ri,obtulit ÔC fiilios Aaron, Quumc]^ de (ânguine arietis immolati tetigiflèe
extremu
-ocr page 133-I
IN’ DEVITICVM LIBER S E C V N D V S* 48 A extremum auriculae fingulorum dextræ,amp; pollices manus ac pedis dextri, * relic[uumI udit(uperakare per circuitum.)Qiiis Gt facriGcij huius efiedlus, undtio aui iunijamp;manuü.pedumcp demonftrattpro obedientia quippe no ftra,adtio33ona,atqjconuerfatio celebratur-Vnde nbsp;aures ncftræ unguns«
tur, ut inobedientia Adam carentes,unigeniti obedientiam confequantur. Poft hæc extrema manuum unguntur, pedum, quia non folum manus, fed amp;nbsp;pedes pro adlione accipiuntur, quod probatur ex eo quodDauid dicit:Pes meus ftetit in uia redla.Et rurfus:Statuit fupra petram pedes meos, smilim ntantu
• Quiaautemadlionesquafdambonas,quafdamautemmalashabemus,Si. G guram malorum Gniftra gerit, rede dextra ungitur. Confortantur enim ea habet. quæ ungutur nbsp;nbsp;deftruûtur, atep difperdûtur ea quae no unguntur : quod
aperte demonftrat difperdens Aegyptu angelus, quia ubi undio immola« ‘ inueniebatur,n5 percutiebat-Sed tarnen primus facerdosfanguine,8ó poft eum Glij eius,fecundum legem ungebantur:quia ÔCiplè dominus primus in cœna myftica intelligibilem accepitfanguinem, atc^ deinde calicem apofto MeUigHilis lis dedit.Sed ecce legislator hie poft undionem Aaron amp;Gliorum,fubdidit: fdngun d ebri
* nbsp;nbsp;De fanguine reliquum fudit Giper altare per circuitum. ) Quod amp;nbsp;Cbrii’ furnptns itt
ftum fecifle inuenimus, bibens enim ipfe,amp; apoftolis bibere dans, tunc ins telligibilem fanguinem Gjper altare, uidelicet fuum corpus,effudit. Corpus autem Chrifti eccleGa eft,amp; omnis plebseius.quod fpecialiterdicentê Mar
p cum inuenimus. Etfumens,gratias agens.dedit eisj^ biberutex eo omnes, amp;nbsp;dixit eis: Hie eft languis meus noui teftamenti.qui pro mukis effufus eft» His conueniunt ea quæ lèquuntur:
- Adipem autem 6^ caudam, omnemc^ pinguedinem quæ operit intefti*
- na, rericulumqj iecoris, amp;nbsp;duosrenes cûadipibus fuis, amp;nbsp;armo dextro Cea
• parauit.)Pro cauda l x x.lumbum,amp; pro inteftinis, uentriculu,8lt;pro reti culo iecoris, pinnam epatis ædiderunt. Cuius autem hæc Gguram gerunt, in falutari facriGcio,feu paciGcorum,per Gngula difcuGiim eft. Non fruftra autem ea nunc in ariete confummationis commemorat,led quia Chrifti my fticum pafcha, amp;nbsp;eorum perceptio,ad falutem hominum prouenit, quibus dodorem GiperædiGcare fequentia, noftri myfterq præparat uirtus»
• Tollens autemde caniftro azymorum, quod erat coram domino, pane
’ ablcp fermento, amp;nbsp;collyridam confperfam oleo, laganumep. ) Pro caniftro azymorum, l x x.caniftrum confummationis ædiderunt * Per caniftrum Cdtiißrtläzy^ autem confummationis,linouam domini intelligimus : Sola quippe præcis: ^‘”’“'quot;’1' puam perredamep dodrinam introduxit.Propter quod dicebat : No ueni cat. (bluerelegem.fed implere:utpote ipfeimplens quæ minus erant in lege. Be MMttb.ç, ne autem earn Sóeaniftrum ,tam propter contextum didorum uocauit,qu5 . multa in parabolis dixerit,ita ut ludæi non omnia intelligerent, quam quia fèrculum quodammodo,amp; menla totius dodrinæ erat.Quia ergo rationas Ie erat myfterium,2lt; ca quæ effîciuntur.ex ratione fubGftunt,rede de cani»
-ocr page 134-Cap* vin. iSYCHii presbyte ri hierosol»
C ftro confummationis,id eft,de lingua fua panem myfticum proponit* Quo modo autcm eum proponit panemC Abfquc fèrmento.ôô eollyridam con* fperfam oleo, id eft apoftolicam doótrinam, legalemcp, ôé propheticam » Exod.iz. Lçx enim amp;nbsp;prophetæ, 6i^ apoftolieius memoriam faciunt : lex quidem, dicens : Hie eft panis, quern dedit uobis dominus comedere, Prophetæ autem : Panis ei dabitur, ÔÔ aquæ eius fideles ftint, regem in decore fuo uis Ioan. debunt. Apoftoli autem uberius exponunt Chrifti myfteriû,unde nec laga num, neccollyridâjpanes autdoctrinæ.utpote magisnutrientes.dicuntur. Quos enim lêcundû hic lx x.de oleo panes appellaucrunt,hos lècundum hosiplbs L X X. collyridas in fcenopegia caniftrum conlummationis expo* Apoftolipræ^ nens,quod accipiebatur in unlt;ftionefacerdotis,legislator appellauit.percol firéJi prophet lyridam fignificans legis eloquium » Quantum autem collyridæ détériorés panibus,nulli eft dubium. Vnde apoftolorum lermones,prophetarS «rurfffinft. legis præponuntur{èrmonibus:quiamaioremperceperuntgratiam,ita i.Corinth. i i. Ut Paulus diceret:Pofiiit deus in ecclefia primum apoftolos,deinde prophc tas.Deinde ipfi poft euangelicam traditionem, introducunt Chrifti myftes ria,introducuntautem,legis, prophetarumep utentes teftimonfjs.Propter quod eis collyridæ,amp; lagana fimul fubieda funt,amp; coniunda.Sed quid his . adijciatintendamus. Pofuitfuperadipem amp;:armumdextrum,tradensfi „ mul omnia Aaron ac Blijs eius.)lllud lex cóteftatur,quia omne defiderium* omncm^ adionem bonam offèrri myfterio fit necefiè, fi tarnen uis illud lëa cundû del intentionem.legis^ fuftipere. Sed 8^ prædiâum fequens ordi* “ nem,ait: Tradens fimul omnia Aaron,filijs^ eius.jPrius fiquidem Chri ftus fua myfteria inchoauit,amp; tune ea nobis, qui faéti fumus filq eius per las ” uacrum regenerationis tradidit. Et leuauerunt ea coram domino, )Ipfum enim myfterium,quod nobis tradidit,hoc cû (ua carne in cœlos leuauit. Dis cens autem, leuauit earn coram domino, modum quo obtulerit cis qui poft futuri erant,expo{uit»
» nbsp;nbsp;nbsp;Rurfumep fufeepta de manibus eorum,adoleuit fuper altare holocaufti,
». eo quod confecrationis eflèt oblatio,in odorem fuauitatis facrifici] domini.) Cant.i. Altare holocaufti.Chrifti corpus dicitur, fed et odor fuauiftîmus.de Chri* fto enim aperte in Canticis canticorum dicitur : Vngentum eflufiim eft nos » men tuum,propterea adolefcentulæ dilexerunt te. Sacrificiij domini.jld » eftfacrificijamp;holocauftomatis. Sicutmlt;âdauitdominus.)Ipfeemmanda Luc.tt. uitzQuotiefcunqj hoc bibitis,mortê domini in uobifmetipfis annunciate.
„ nbsp;nbsp;nbsp;Tulit Slt;^ pedufculû, eleuans illud coram domino de ariete confècratio*
nis. ) Seu fecundu LX x. confummationis in partem fuam,ficut præceperat ei dominus. Sicut in facrificio pacificorum, feu falutari pedufculum, fie 8^ hic offèrtur, utiq^ intelligibili Moyfi, id eft Chrifto pedufculû arietis cons fècrationis,ièu côfummationis feparatunquia per pefluiculû.fides 8ô conff dentia figuratur, fient pridem diximus. Quum autem ipfius fit facrificium.
-ocr page 135-IN LEVITICVH LIBÏR SECVNDVS, 4^ neceflè eft ut amp;nbsp;fides 1 pfi qua? in co eft, deputetur. Aflumes ergo ungen turn,amp; fanguinem qui erat in altari.afperfitfuper Aaron amp;nbsp;ueftimeta eius, - nbsp;nbsp;nbsp;iuper filios eius,acueftes eoru»Quumc]^ fandificaflet eos in ueftitu ftio,)
Quod unigeniti languisj8^ undfto fpiritus,unius fint operationis atqpuirtu tis.SxTnimis recte oleû unftionisjamp;iànguinê altaris,id eft,dominici corporis legislatorunxerit,audi loanncm dicentem:Tria funt qua? teftimoniu præ^ i. io«».ç. bent,amp; tresunum fiint,fpiritns,Gnguis,amp; aqua» Vnum enim effcdu fan* dificationis habet. Multum redeueftem Aaron ab ftolis filiorum Aaron lex ieparauitNam etfi ad imitationem,domini ueftem,qui ab eo adoptad ib rnus,habemus, ueruntamen quantum pontificis différât ueftis, per anterio* ra didicimus.aut quid fit.amp;S quam multiplex.Tunica enim illam dixit habe re iuperhumerakjôô rationale,unde reéle Sónunc pluraliter nominatur.Ea autem quæ eft filiorum Aaron, etfi uniformis eft tunica, tarnen amp;nbsp;ipfaeft. Sed quia multas uirtutes una tunica,feu ftola habet,Chrifti enim tunica fiue ftola,qua hi qui ab co undi iunt,induiïtur,adoptionê habere,incorruptionê habere,amp;in cœlis requiê,et alia talia cognofcit:propterea appellatur tunica fiue ftola,licet una fit omniû.Quicût^ erh in Chrifto baptizati fumus,Chri= ftum induti fumus.Sed tarnen propter abundantiâ donoru,quæ ex ea funt, pluraliter nominatur, 80 nimis rede, propter ueritatem qua? in ca figura* tur.Figurans earn forma,fiue diftridione acri, uiam qua? in ca eft, præter* B mittere cogitur»Ecce enim quum uniformis fit tunica, fiue ftola filioru Aa* ron,multas tarnen,Sc non unam tunicam nominauit. Si autem intelligibile fandificari Aaron afperfionefanguinis SColei cognouimus, non admire* mur quod didum eft : ipfeenim CHRlSTVSad landificationem noftra, afpcrfioneproprijlanguinis videlicet,paffionemfuampro nobis obtulit, undefilios Aaronamp; tunicasfeuftolascu Aarondixitfandificari,quiaquæ cunq; in nobis contingut,ad eu, ut caput fcilicettotius corporis, neceflario reducStur. Ad probationeautem eorum quæ dida funt, domini fumamus ucrba : quum enim crucifigendus effet pro nobis.hæc fub orationisforma, ad inftruendam obcdientiam apoftoloru dixit:Sicut me mifit pater in mun dum,amp; ego mifi cos in mundum, nbsp;pro cis ego landifico meipfum,ut fint
Scipfi (andificati in ueritate.Ergo aperte fandificationem,facrificium quod pro nobis obtulit, ex quo amp;nbsp;nobis fandificatio proficit.appellauit.
Quuincp fandificaflet eos in ueftitu fuo, præcepit cis dicens : Coquite
*• carnes ante fores tabernaculi,amp; ibi comeditecas. Panes quoque conic* crationisédité, qui pofiti funtin caniftro,ficut præcepit mihi dominus, « dicens : Aaron 8c filij eius comedent cos. Quicquid autem reliquum fue* „ rit de carne, 8c de panibus, ignis confumit. De oftio quoque tabernaculi „ non exibitis ftptem diebus,ufque ad diem quo complebitur tempus con * » iecrationis ueftræ. Septem enim diebus finitur confecratio, ficut amp;nbsp;in præ «. fentia fadum eft, ut ritus facrificq compleretur. Die ac node manebitis in
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n
-ocr page 136-Cap.VIIb ISYCHII PRESBYTERI hierosol.
c tabernaculo oblèruâtes cuftodias domini,ne moriamini, fic enim mihi præ « ceptum eft. Feceruntep Aaron amp;nbsp;fill) eius cunda quæ præccpit dominus .» permanumMoyfi.) Præcipuanunc legislator prouidit.difcreuit que my* Kyßerii cede fteria.SC figuraliter per ea quæ nunc contemplatus eft, tradidit,intra eccle* fiam ea perfici, 8C nullatenus prophanorum uifibus 8^ auribus publican, nec cuilibet uolenti prophanandi ea efle fecultatem. Vnde quia tabernacu* lumteftimonij deiccelumefle,atrium autemtabernaculi huiusecclefiam, quia ipfa eft ante cœliintroitum collocata ,ipfaHierufalem quippe cœle* fristenet imaginem, ficut olim prædiximus, intus in ea carnem facrificij coqui præcepit. Ait enim:
,, Præcepit eis,dicens:Coquite carnes ante fores tabemaculi,amp; ibi come* „ dite eas,)Et ficut addunt d x x* in loco fando»Eft autem locus landus alta* * re,ibi enim landus landorum requiefeit. Sed quid addidit; Et ibi come* gt;■ detis eas ♦ Panes quoq? confecrationis, fineut lxx. ædunt, ôô panes qui « funt in caniftro confummationis édité, ficut præcepit mihi dominus * Aa* « ron amp;nbsp;fill) eius comedet eos. ) Quomodo ergo in his non admiranda fit lapi entia fpiritus nullam quippe dubietatem huiufmodi intclledui dereliquit: %^'^^coiw pf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnes cum panibus eomedi præcipiens, ut nos intelligercmus,
myfterium dici.quod fimul panis.Ô^ caro eft,ficut corpus Chris fti panis uiui, qui de cœlo defeendit » Propter quod Heliæ lecundum D L XX .æditionem,carnes mane,panes autem uefperi deferebât corui fiiper*
Quid fit quod ne,præfigurare hoc myfterium domino uolente : quod intus oportet in ec* clefia, in loco lando, id eft, adaltare coqui, 06 eomedi : alibi ueronequa*
Hellie corui mine cirna, panes Mtem uefpcri attulifi fetnliMs Re» g„orflt; legdtur i.Corinth'ii».
quam»Propter quod Paulus Corinthqs prædpiebat : Conuenienübusau» tem uobis in unum ,iam no eft dominicam cccnam manducare : unufquiß que enimfuam cœnam præfumit ad manducandum. Et alius quidem efu* nt,alius autem ebrius cft. Nunquid domos non habetis âd manducandum amp;nbsp;bibendû, aut ecclefiâ dei defpicnis C Et hoc ideo, ut iHic abfolute myftica ccena deberet celebran'. Aaron Sgt;C filrj eius illud rede comediïtmifi em Chri ftus rogatus ore facerdotumj'pft uenen't, SC cœnam fandificauerit, tiauenï ea quæ aguntur , nullatenus fàcn'fîcium dominicum hunt » Sed hoc quod reliquum eft de carnibus, ÔC panibus in igne incendi præce* pit* Quod nunc uidemus etiam lènfibiliter in eccleßa fieri, igni que tra*
Videmorem incendedarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;-
reliquiarttccet di quæcunque remanerc contigerit inconiumpta » non omnino ea quæ nlt;edominicie. una die, uel duabus, aut multis feruata fiint : ficut enim apparet gt;nbsp;non hoc legislator præcepitifedquod reliquum eft,incendi iubet » Dies aute no commemorauit, ut quæcunque cuiufcunquereicaufa emergente remâlê* tint inconiumpta, fine tempus in caufa fit, hue quid aliud fuerit, ignis opus 60 confumptio fiat » Ergo ex hoc quod agitur lenfibiliter, fignificatio cuiuft dam intelligibilis rd, ds qui intendunt, prouenit:ut quando ad come* ftionem lâcrifîcfj deficimus , Sgt;C comedere illud integra non poflumus*
mente
-ocr page 137-IN LEVITICVM LIBER SECVNDVS. 50 A mente forfàn lafTefcente.fiue defici'ente.utrum ca quæ iiidêtur,corpus epor teat intelligi domini, in quod oculis nec angeli poiïùnt profpicere, non re* h'nquijfed etiâ tradi ea I'gni oportet fpiritus,ut ea comedat,quæ nobis Rjnt ex infirmitate inefibilia.Quomodo autem comedat,quum cogitauerimusjuirs tuti fpiritus enèpoffibilia ea quæ nobis impoflibilia uidentur» Vndeamp; fub gt;. fequenter difputare legislator uidetur, Dicit enim fic: De oftio quoep ta* » bernaculi non exibitis leptem diebus. ) Septem cur i Quia, quinquagefima dieSjfeptenario numero in femetipfo multiplicato, amp;nbsp;uno ei adiedo perfici tur. Vnde amp;nbsp;hebdomadarum earn feftiuitatem apud Moyfen dici,manife* ftant lequentia.ait enim fecundum LXX. Vfcp ad diem completionis quin* quaginta dierum,Pentecoften dicens: complet enim (eptenarium numeru in femetipfo multiplicatum. Et cuius rei gratia dierum confummationis di* gt;nbsp;cuntur.fequentiaoftendût, Septem enim diebus finitur confecratio, fiue » confummatio.ficut in præfentiarum fadum eft. ) Quia non femel eos cons fecrauit fanguine,amp; panibus.Gc enim cognouimus in prsecedentibus per* adamconfecrationem feu confummationem. His fimilia ôdLucas tradit,ait Ad.», enim de domino ,8ódifcipulis : Quibus præfentauit femetipfum poft mortem fuam, in multis argumentis, per dies quadraginta apparens eis, amp;nbsp;loquens de regno dei, et conuefcens.præcepit ab Hierolblymis ne dilce« derent, fed expedarent promiflionem patris. Cernis quomodo conlêcra* p bat, fiue perficiebat eos, apparês eis, 8^ docens de regno dei,ô^ conuefees» Dicens autem ab Hierofolymis »-lt;on dilcedere.non præcepit ianuam taber naculi progredi uel egredi, id eft, non permittit prædicare, ufcpdum pro* milîîonê fpiritus.quæ fada eft quinquagefima dfe,acciperent.Non autê exi re de ianua tabernaculi teftimonfj ,uacare eft à uerbo doârinæ,amp;: non præ dicare euidenter: quia oftium femetipfum Chriftus, utpote qui initium eft omnis diuini uerbi,amp; fcientiæ,infinuauit» Introire autem eius oftiû,amp;egre di,ut præfumere in ipfo intelligamus, ipfe nobis tradidit,quando quofdam aliéna d3centes,ôô in errore mittentes,ante præfentiam fuam,reprehendês dicebat : Omnes quotquot ante me uenerunt, fures fuerunt,amp; latrones,fed non audierunt eos oues.Et poft hæc fubdidit: Ego fum oftiû,per me fi quis intrauerit, ingredietur amp;nbsp;egredietur, amp;nbsp;pafeua inueniet.Ingreflum per fè* metipfum, nbsp;nbsp;egreflùm, diuinarum feripturarum appellans profedum*
Quia autem completio dierum ilia maxime dicitur, plane per Lucam fpiris ofitum, tus tradit : Et dum complerentur dies pentecoftes, crant omnes fimul : fa* duseft autem repente de coelo fonus,tanquam aduenientis fpiritus ue* hementis, amp;nbsp;repleuit totam domum, in qua fèdebant : amp;nbsp;apparuerunt il * lis difpertitæ linguae,ficutignis,feditep hiprafingulos eorum,amp;repleti funi omnes fpiritu fando « Non fruftra ergo dies completionis dierum, côfummationis pentecoftes dicitur,fêd ut côpletionê quidë dierû feptenarui habens,gerens autemfpiritus plcnitudinê, implenseos pcrfedione,quibu8
-ocr page 138-Capux. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOU
c infundebat fpiritum. Quod G di'catur, quia quadraginta quidem dies cum Sfpte dies per* apoftolïs.pcrfici'ens COS Chriftus, fuit: qui autem fecundum legem funt per fiâionis pente f^^f^onis feptem dies,integram,ficutdiximus,pentecoften defcribur» Seien eft,quia nee in medijs inter aicêfionem penteeoften diebus, ab apo ftolisieparatus eft:nam quomodo dixit eis:Eeeeego uobifeum fum omni* bus diebus.'' Et rurftis : Non relinquam uos orphanos,ueniam ad uos. Pro ” pterea legislator fubdidit: Sieut in præfèntiarum fadum eft,ut ritus laeri * fieri eÔpleretur*)VeI fieut b X X.in die hoe fic præecpit dominus faeere,ut detis pro uobis. In qua die enim tradidit eoenæ myfteriu,in eadê die depre * eationem, flue propitiationem infinuauit, id eil peecatorfi remiftion em, dis cens: Hic eft meus fanguis noui teftamenti,qui pro multis effiindetur,in re» miflionem peccatorum» Verbis etiam ipfis,ea quae in euangelio icripta (unt, ” prædicit,fieut cognofeere ex his quæfubièquuntur potes» nbsp;nbsp;Die ae node
’’ manebitis in tabernaculo») Vel fieut bX x»Adianuam tabernaculi teftimo nfi fedebitisiièptêdiebus, die amp;nbsp;node. Dominus uero apoftoIisait,Vos aus LUC, i4. tein iedebitis in ciuitate, ufcpdum induamini uirtute ex alto, fic plane iedebi tissait. Et ipiê dilcipulos hebdomadam dier um,nihil agentes manere,amp; non prædicare præcepit * Vnde ex tpto non docentes apoftolos,antequàm co* ben^coiiadié nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prædidi dies, inueninjus : completis autem diebus, Petrus niox
»Ort docueriit. prædicatioiiem incipit,quando amp;nbsp;additæ funt animæ circiter tria milia : fie amp;nbsp;ipß per fingula mandatum hoc cuftodierunt,amp; maxime in eis complen*
D tur ca, quac in fubiequentibys dicuntur»
Attronemctitn filijs fuis con* tiingi.
Obleruantes cuftodias domini.ut non moriaminfiSic enim mihi præcc pit dominus.Feceruntcp Aaron amp;nbsp;filq eins cunda quac loquutus eft domis nus per manum Moyfi.)Si quacritur cur Aaron filijs iuis coiungat, inuenic tur caufa omnino neceflaria,amp; ad refcofiderationem opportuna.Non ein exire de ianua tabernaculi teftimonr|,id eft,non interim attredari evangelic cam prædicationem,his qui prædidi iunt præcepit ♦ Quum ergo Chriftus apparuit apoftolis, lùam ianuam non egrediebatur, ipiè fiquidem erat,qui amp;nbsp;prædicandus erat, Ôô qui in apoftolis loquebatur ♦ Propterea cum filfis ÔCipfe Aaron confecrari,lêuconfummaridicebatur. Qiiis fit autem confc crans fine confummans,legislator nequaquam fubdidit,ait cnim:Septê die* bus finiturconlecratio, fiue fecundum bx x.confummauitmanusueftras, ficut ôô fecit»Manifeftum eft autem.quod ipfe erat qui filios confècrabat, fi iieperficiebat,quiôCperficiineis fiueconfecrari, utpote inmembrispro* prijs, dicebatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c A P V T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IX*
Ado autem odauo die,uocauit Moylès Aaron filios eius, ac maiores natu Ifraêl,dixitcp ad Aaron:Tolle uitulu pro peccato, jôô arietem in holocauftum.utrofcjimmaculatos,amp;offèr illosco ^Mram domino, ÔC ad filios Kracl loqueris ; Tolliic hircu pro pec* cato«
-ocr page 139-IN LEVîTICVH liber SECVNDVS, 5»
A cato,amp; uitulum.atcpagnum anniailum,amp; fine macula,in holocaufium,bo * uem amp;nbsp;arietem pro pacificis, ôô immolate eos coram domino in facrifi* “ cio fingulorum, fimilam oleo confperfam offcrentes t hodie enim dominus • apparebit uobis. )Sicut aliquâdo imago animalis cuiufdam,aut uirgulti for^* Legislator te depingitur,aut fcribitur,aut in ære exprimitur, non quidem aperta in tuarios es- p»« initiooperationis,aut{cripturæ,autærisexpreflîoeft,in proceiïuautem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imita»
operis.participali augmento perfîcitur:fic amp;quæcuncç legislator nunc in fi gura cxpontt.clariora additamento eorum quæ per partes iàncit.ôC planio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;unds
ra fiunt. Quia ergo diem confummationis, feu confècrationis penteceften tantummodo intelligi oportet,oftendimus,Sô quia ulq^ ad eum diem dominico mandato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro»
prædicatio inhibitaeft.propterea non exire ianuam tabernaculi teftimonrj filios Aaron præcepit.Confiderandum eft, qualia côfummari amp;nbsp;in hac die Icx præccpit.Diem enim oc'tauum pentecoften appellat, quia pentecoftes dies incidit in hac,qua iàluator refu rrexit,quæ efiTe oclaua creditur:quia figu ram gerit primitiarum futuri, iëd amp;nbsp;confummationis præfentis feculi, quæ pëtecoftesdiet in feptem reuoluitur diebus* Pentecoftes autem circulus fub prædido nu= mero eftjergo recie incidit in præfenti lèculo.Confummationê, fimulcp rex oâauo die furredionem fignificat pentecoftes dies : oportebat enim, ut in qua die fur: rexic Chriftas,in eademSlt;fpiritusadueniret,Tune ergo uocari Aaron,amp; nbsp;nbsp;quot;
filios eius,amp; maiores natu Ifrael ait, ecclefiam quodammodo ,per eorû qui
® diefti iunt.ædificâs uocationem. T une quippe prius cÔuocatum eft ecclefise (JsetTtaculumjin quaintelligibilis Aaron,id eft Chriftus, iàcerdos efle credi tunfilrj autem eius, qui fublimis funt conueriàtionis,amp; ideo lacerdoti) mini cooperatores funt. Maiorum natu autem Ifraèl, presby terorum ors do eft,ex his quippe corpus ecclefiæ componitur Sed Aaron quidem acce pit ibi uitulum pro peccato,Slt; arietem in holocauftum,utruncp immaculas tum,amp; obtulit coram domino. T une enim Chriftus facrificium fuum inno innotefeere, tefeere cccpit.ex quo fpiritus adueniens,Parthos,amp; Medos,8ô Elamitas,8ô quot;^*2^ omnium gentium primitias, ad apoftolorum coenaculi fuperiora collegit. Accepit autem ÔCordo maiorum natu Ifraëfquem presby terorum efle dixi mus, utpote ipfefortem.Sd figuram dodorum gerens, qui ad docendos nos utilis eft.uitamqp perficere in ecclefia conuenientium poteft. Quæ autê funt hæc quæ accepifT
»gt; Hircum pro peccato.) Pro pœnitêtia uidelicet facrificium. Et uitulu,
“ nbsp;nbsp;agnumanniculum in holocauftum immaculatos « ) Perfeétam uidelicet,
Sô confiimmatâ uitam,fiue conuerfationem,quæ per hoftias,id eft per holo
» caufta fîgnificatur. Et bouê,amp; arietê pro pacificis ) fed ad facrificium falu tare : mediocrem côuerfationem,quæ tarnen poteft faluare eos qui oflerût, ficut fupra diximus.Corâ domino autê omnia præcepit fieri:oportet quip* pe omne uirtutis opus,utpote uidente deo,peragi,ôê non corrumpi,neque
. witiari, quum permifeemus ei uoluntatem noftram* nbsp;nbsp;Sacrificium fimilae
» 5
-ocr page 140-Capi IX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOt,
C confperiæ oleo.) Theologiam cum eleemofyna, hoc enim prædida iàcrifî/ jnnotuerunt cia fubtiliter nobis olim diicufla innotuerunt. Quid autem his nunc fuböi« ru^^noue^'^^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quia hodie dominus apparebit uobis, ) Hoc conclufio amp;nbsp;probatio
A5.». eft,quiadepentccofte prædida omnia dicebantur : in ea enim eis apparuit.
ïïcclefili.
dominus,fpiritus uidelicet,de quo Paulus dicebat:Dominus autem fpiritut^ eft.Quomodo autem apparebit in eis,dixit Lucas ; Vifæ funt eis difpertitae linguæ,ficutignis,amp;federuniiuprafînguloseorû. Tuleruntergocunda quae iuilerat Moyfts ad oftium tabernaculi,quum ibi omnis ftarct multitus tudo. ) Aperte hic ecclefiam expoiuit. Ad oftium tabernaculi.) Vel ficue L xx»ante tabernaculum teftimonii,uidelicet coeli-Si enim ecclefia frequen tia eft angelorum primitiuorum,qui fcripti funt in coclis, ante tabernaculu teftimonf),id eft ante faciem coeli:fic enim amp;nbsp;Aquila ante faciem interpréta« tus eft,hoc quod didum eft fecudum L x x.ante dominum.Si ergo ita eft, pro eo quod ad illam fe conuerfationem aptat, ante tabernaculu rede intel ligitur. Hie aut omnis multitudo,fiue iynagoga omnis accedit.id eft ea quae ex omnibus, ÔÔ undiqp eft congregatio; omnis quippe contrita anima, amp;nbsp;omnis peccator,omnis mifericordiam neceflariam habens,omnis ab erro«
Lmc.14.
D a. Corinth, j.
re fe conuertens, in hac ecclefia congregatur : non folum eos qui de plateis amp;nbsp;uicis funt,fed eos qui de ufjs,óó de fepibus uocari præcipiens,ut regale coenam ingredientes implercnt. Ait Moyfes: 1 fte eft fermo qucm præce pit dominus,facite,amp; apparebit uobis gloria eius.)G!oriam eflè domini fpi -ritum,manifefte oftendit quod Paulus ad Corinthios fcripfit : Nos omncs reuelata facie gloriam domini fpeculantes, in eandem imaginem transform mamur,de gloria in gloriam, ficut à domini fpiritu. Vt ergo gloria domini uideretur,id eft ut aduentus celebraretur fpiritus.ifte eft fermo, in quit, que præcepit dominuSjfacite,uideHcet myfticus,de quo præceperat dominus;
. Hoc facite in meam commemorationê,Sermonem autem legislator ex con fuetudine illud uocat, quia plus fermone fubfiftit huius difpêfatio myfterrj,. maxime dominico uerbo ea qua? apparent,in aliud aliquid maius amp;nbsp;intelli* gibile transferente. Vnde quit manna imaginé panis uitæ, qui deicendit de cœloipræièntaret : Hic eft panis, ait, quern dedit uobis dominus ad cornea dendum,hic eft fermo que conftituit dominus.Quid ergo ex his qua? dida funt legislator fignificat,nifi quia fine dubio agentibus eisfandum myfteris um,amp; dominicam cocna celebrantibus,aduenit fpiritus?Quod etfi no pla«
dedit nius expofitum habemus, multa quippe ftudio breuitatis icriptura diuina «ob» domtnuf pj-^etermiCmqux fas eft ex alfjs colligere. Erat enim dies qui appellatur do« «»icddrtdl minicus,in quo oportebat modis omnibus agere apoftolos myftica et facra. Nam amp;nbsp;nos illorum fequentes traditionem,dominicâ diem diuinis conuen tibus fequeftramus, Inuenimus autem Sc Chriftum fimiliter poft refurre* dionem à mortuis,per myfticæcœnæ, amp;nbsp;panis fradionem manifeftatum: quod aperte quidem Lucas, planius tarnen etiam loannes euangelifta tra«
-ocr page 141-IN leviticvm liber
A dit. Dixit ad Aaron: Accede ad aharc,8lt; immola pro peccato tuo,oficrcs , » holocauftum nbsp;nbsp;deprecare pro te,8lt; pro populo. Quumcp madauen's ho
» ftiam populi.ora proeo,ßcut præcepit dominus*)Vbi noftratrâslatio pla* nius habet,pro te ÔC pro populo : pro teipfo,2x^pro domo tua dx x.ædide runt. Qui autem funt domus intelligibilis (àcerdotis, Paulo dicente cogno= fce.ait enim : Chriftus autem ut filius in domo fua : quæ domus nos fumus. Domus den fi fiduciam, 8^ gloriam fpei ufqj ad finem firmam retineamus » Ergo hi qui profecerunt, amp;nbsp;perfediores funt.domus eius iufte appellantur:pro quibus deprecatur, pro omni populo, utpote qui noftra fadus eft propitiatio.
Sed amp;nbsp;profemetipfo, cur hoc, quum propitiatione non egeat, magis autê nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P*quot;®
ipfe prædet propiciationem.'' Sed ut noftrum peccatum fufcipiês, etiâ pro femetiplô dcprecatur:euidêter enim hoc hominis eft,Slt;^ dei, id eft,ficut ho dum, minis propiciationem (ufcipientis,amp; fîcut dei,fibimet præftantis. Alter em homo fibimetipfî propiciationem præftare non poteft*
M nbsp;nbsp;Statimep Aaron accedens ad altare,immolauit uitulum pro peccato fuo,
„ cuius lànguinem obtulerunt ei filq fui. In quo tingens digitum, tetigit cor* » nua al taris,amp; fudit refiduum ad bafim eius» Adipemcp ac renûculos, Sô reti » culum iecoris,quæfunt pro peccato.adolcuit(uper altare,ficut præceperat » dominusMoyfî.Carnesuero 8^pellemeius extracaftra combulîît ^ni» » Immolauitamp; holocauftiuidimam.Obtulerût^ eifilrjfuilànguinem eiusî . » quem fiudit ftiper altaris circuitum.Ipfàm ctiam hoftiam in frufta concilàm, , cum capite, SC membris fingulis obtulerunt. Quæ omnia fuper altare cre* B mauit ioni.lotis prius aqua inteftinis.ôC pedibus.)Et cuius rei gratia hæc eti am in hoc loco facrificia peraguntur, fuperius diximus. Non ergo necefie eft.iterum eoru uirtutem per lingula dicere,quæ in hoc facrificio peraguns tur,quum olim ea per ordinem difcufrerimus,amp; cuiqgcomparationem ge* rant.nihil intermittentes oftenderimus. Et quemadmodum in domini facri ficio, quod quum unum fit, non tantum nobis peccatonim præftans re* iniflionem.fed amp;nbsp;uitamperfedam in philofophia.ôé confummatâefficiês, neceflâric amp;nbsp;in uitulum,qui pro peccato eft,amp;in arietem hunc.qui in holo cauftum immolatur,oportet reputari:unde 8C in perfonalacerdotis utrun* que perfpicimus oblatum:iam ergo amp;ad_fub(equentia ueniamus.
Et pro peccato populi offerens,madauit hircum, expiatoep altari, fecit „ holocauftum.addens infacrificio libamenta.quæ pariter ofïèrantur,Sóado „ lens ea fuper altare,abfi^ ceremonfjs holocaufti matutini. Immolauit bo » uem atep ariete,hoftias pacificas populi. Obtulerutcp ei fill] fui fanguinemi’ „ quem fuditfuper altare in circuitu:adipem autem bouis,amp; caudam arietis, „ renunculoscp cum adipibus {uis,amp; reticulum iecoris,pofuerunt iuper pe» « dora.Quumcp cremati effent adipes fuper altare,pedora eorum,8ó armos » dextros leparau(t Aaron ,eleuans coram domino, ficut præceperat ei Moy » fes»)Cuius figuram ea quæ dida funt habeant, ôC quemadmodum pro pec
-ocr page 142-C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOU
C cato hircus pœnitentiæ facriGcium GgniGcet, holocaufta autem cruciGxl conuerfationem:Theologiam uero Gmila: iaiutare autem, ftu paciGcorum facriGcium, uitam quæ nos laluare poteft, etiam mediocriter fapientes : fa« criGciorum difcuflio præcedens, undionem facerdotis cftendit. Ergo qui
huius fandionis nefcit explanationem, illic cum Gibtilitate perquirens, etiä hæc per Gngula feiet. Illud autem nunc neceflarie addimus,fandi fpiritus in pentecoften prouenifle defeenGonem, quum in unum cogregati eflent apo ftoli,omnia quæ fecundum legem eccleGæ agerent, GgniGcare conGderauic legislator,rede præcedere facerdotis facriGcia, ac deinde fubinferri populi no(?în«lt;lt; ots præcepit : oportet enim eccleGæ dodrinam à facriGcio unigeniti inchoare, debet tnchcitre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«2.
ifacri/Kio Chri/ii.
ut introducantur docentes,quid nobis pafiîo dom mica protecerit, aut cons tuleritratcp ita üibinferatur fermo pccmtentiæ, quem omnes utïcp.ut homi* nesmeceflarium habemus » Vnde dominus unam docln'nam prædicat, id efi pœnitêtiam,totumcp perfecflus fubmferri conueriauones,atcp Theo« logiam illis permiicendasdîibdit autem.amp;f quæ corrigentes, fine unëti fafuâ ri pofîimus,quamuis nôfublimiter côucrfemur.In his enim oportet ecclefiâ congregarijôC manifeftationê dei gloriæ (ùfcipere.Hæc One diibio diebus pentecoftes maxime agebant difcipuli domini, propter quod in unu tunc colleifli erant.quod manifeftat Lucas dicens:Etdum coplerentur dies pen« tecoftes, erant omnes fimul unanimiter ♦ Quid autem erant colkcli agere,' nifi ea modis omnfbus.quæ ditfla funt/Nam etfipalam no prædicabant,amp;
propterea intus erant.in iuperioribus fedentes, necdum uerba difleminans tesjfiue palam loquentes, quia de oftio tabernaculi teftimonij non crat iufli egredi,u((^dum de excelio induerêtur fpiritus uirtute: ueruntamê in femets ipfis quia hæc agebant,manifeftum eft : amp;nbsp;quæcunqj decent ecclefiam,me ditar I non ceftabant, ut ipfum uidelicet in femetipGs haberêt Chriftum,qui Ad.i. eft caput eccIeGæ* Vnde amp;Matthiamad apoftolatum, cum concionatus
fuiftet Petrus,86 propofuifletdiuinæfcripturæexpoGtionem, atqp teftimo nia,forte feparauerunt» Siue autem concionari, id eft populum exhortari, Gue prophetas interpretari,86 cleros fociare, eccleGafticæ difpenfationis ordinis fuit. Ergo manifeftum eft,quia qucmadmodum in ecclcGas colledi in illis diebus erant, quod amp;nbsp;legislator modis omnibus GgniGcari conGdes rans,confequenter 86 ea quæ fubfèquuntur.addidit:
» Et tendens manum contra populum,benedixit ei » Sic^ completis ho»
» ftps pro peccato,86 holocauftis,86 paciG(‘is,deicêdit. ) Intende,quia omnê nobis euidenter Gguram eccleGæ uult exponere : nam poftquàm dixit, de* fcendit, poftquàm fecit pro peccato, 86 holocauftis, 86 paciGcis, oftendit quia completionem (acriGciorum,intellexit expoGtionê eorum, 86 propte« , toffcrmfo-f. rea dixit,defcendit.per deftenGonem dotftoralem lèdem deGgnans, de qua ■
poft expoGtionê iaccrdotes, quibus Ggura intelligibilis Aaron crédita eft • defçendunt,86 per orationem manus ad coclum leuant.Eleuationem enim manuunji
-ocr page 143-IN ’ LE VITIC V M. LIBER SECVNDVS.»
A manuüm,orauonem etiamPaulusiiitelkxit.Dici'tautem ficîVoîo uiros ».tjwoÆ,», orare in omni loco, kuantes puras manus »Tendens Gue Ieuans ergo mas nus,benedixn illos: quia per kuationem manuum »perorationem uides» licet, lacerdotes populo benedicunt » Sedunde benedictionempræftent, oftendunt fequentia,
« Ingrefli autem Moyfes Aaron tabernaculum teftimofiq, Sgt;C dein*
»• ceps egrefli,benedixerunt populo.)Quamobrem prius in tabernaculum te Itimonr) ingrediuntur,amp; poftea benedidionem præftantZniG ut non igno
' remus,quia de intelligibiU tabernaculo,uidelicet de coelo,benedidione pro proßrmdx c ferunt facerdotes, dicentes ficut Paulus : Benedictus deus,êlt; pater domini coclo. noftri lefu Chrifti.qui benedixit nos in omni benedidione fpiritali,in cœ* leftibus in Chrifto » Hoc enim nobis amp;nbsp;iple tradens dominus,quinque pa* nes ,amp; rurfus leptembcnedicens, ad coelum refpiciebat» Cur autem non lb fus Aaron, led amp;nbsp;Moyfes fynagogam ,feu populum benedicunt fquot; nifi ut di* * (camus, quia non propria uirtute facerdotes benedidionem præftant, led quia figuram ferunt Chrifti, poflunt propter cum qui in ipGs eft, præftare benedidionis plenitudinem VndeSlt; Moyfes.utpotecui imago eft demi* ni crédita,ad benedicendum rede comprehêditur. Sed amp;nbsp;illud per ea quæ didaluntjex (ignificattquia non Iblum is qui facerdotium fortitus efl,fed amp;
B qmnis iuftus Chriftum habens in femetipfo, ôô figuram domini fui per boa nam conuerfationem.quemadmodum Moylès exiftens, idoncus eft ad do nandam benedidionem. Hæc ergo difdpulis domini agentibus, Ipirilus aduenic,propter quod audiamus (equentia.
- ■ Apparuitep gloria domini omni multitudini.Et ecce ignis egreflus à do
mino, deuorauit holocauftû, amp;nbsp;acfipem qui erat fuper altare.Quod quum uidiflènt turbæ, laudauerunt dominum, ruentes in faciès fuas. ) Putas' ne aliquainterpretationc præfentia uerba legislatoris opus habent ƒ Ipfanans que uerbis concordant bisjquæ funt de aduentu fpiritus in apoftolicis adi» busferipta,
- Apparuit enim, inquit, gloria domini omni multitudini. ) Quomodo^
dicat forfîtan quifpiam C Vtique tail's, quakm Ezechiel fuper Chérubin uifam defcripfit, aut qualem Michæas ,uel Efaias : quorum unus quidem Ep,». Séraphin in circuitu, alter uero cceleftem exercitum uidit ♦ Sed nequa» quam fuituna, quæ omnibus, ubique fpiritalibus apparuit gloria, fed differentes uifiones , utpote ïncomprehenfibiles præbebat uidentibus : præfens tarnen fimilis erat illi. qua intelligibilis egrefiTus eft ignis à demi* no die pentecoftes,propter quod ait:
* Apparuit gloria domini,amp; egreflus eft ignis à deo.)Ergoinfpecic ignis apjparuit, quemadmodum amp;nbsp;Lucas exponitzEt fadus eft de cœlo (b* nus fpiritus uehementis, impkuit totam domum in qua erantfedêtes, Ôô uifæ funt illis diuifæ linguæ, (îcut ignis. Populi etiam omnis memor iam le*
O
-ocr page 144-ÏSYCHII PRESBYTERI H I E R O S O L.
c gfslator Facit»quod 8^ Lucas hoe modo exponit : Et erant in H icriifalem ha bitantes ïudæi,uirireligiofi, de omnibus gentibusquæ fub coclo funt. Fa» élaautemhacuoce.conuenit multitudo,ÔCmenteconiufa efl. Qin'a enim non folum conuenit.ied expauii.óó ipfe hoc demonftrat.dicens: Obfiupee feebant enim,amp; admirabantur.fed amp;fuper faciem ceciderunt.etfi non hoc fenfibiliter, tarnen intelJigibiliter pertulerunt : non enim intelligebant quod fadlum erat,alter autem ad alteru dicebat : Muflo pleni flint hi. quod pro« • prium erat in terram faciem mentis proflcrnentium. Quid autem egreflus ignis fecitCDeuorauit omnia quæ erant fuper altare holocauflomata, ÔÔ adipesiquæ ex pacificis,0^ pro pcccato oblata,altari fuperpofita erant. Tra dit ergo nobis fermo, quia necefle fit prædiefta fàcrificia, amp;nbsp;eorum expofi» tiones fuperponere intelJigibili altari corporis Chrifli, ut ad illud feflinet no{iraimit:ado,8ié tunenutrimenta intelligibilisignisjid efl,fpiritus fiunt,dc
didum e(î : Dominus deus nofler, ignis confumens eft. Vnde amp;nbsp;nunc pro deuorare,Symmachus confumere ædidit*
CAP y; . X» ■
^^^Rreptis’que Nadab, 84 Abiu filii Aaron thuribilis, pofuerunt ignem, incenfum dduper offerentes coram dominoignem alienum,quod eis præceptum non erat, ) Hie eos qui aliéna do» cent, qui in ipfum fpiritum dei blalphemant, qui infpiratam ab I,Tit.J. eo fcripturâ,dequa ait Paulus, omnis feripturaà deo infpirata, utilis eft,ali D ter interpretantur, neceflarie ab intelligibili igne puniripofuit : qui filrj Aa» ron, ut dodorum habentes habitum, amp;nbsp;fpiritalia docere fingentes, dicuna .
Tliymidmata thnnbulorum.
Jgitifecclejie duplex.
tur .Vnde 8c linguæ eorum ignis appellatæ funt : audiuimus quippe, quia in fpecie ignearum linguarum fpiritus aduenit.Thymiama autem thuribu* lisjuel ignibus linguarum fuperimponunt,legalia amp;nbsp;prophetarum dogma» ta.dequibus ecdefia Chriftoin Canticis canticorum dicebat: Odor un» C4«t.4. gentorum tuorum flipcr omnia aromata. Sed ignem alienum offerunt,' neq^ enim fecundum intentionem.aut uirtutem fpiritus interpretantur. His egreditur ignis à domino non abfolute, qualis prius : Per ilium enim facri* ficia incedit dominus, Sc gloria domini didus eft, hie autem ignis pocnalis eft. Vtrunt^ enim ecdefia habet,hunc quidem ad illuminationc iuftorum,'' amp;nbsp;oblatorû perfedionem: illu aut ad poena impioru, qua his qui blafphe» mant.faccrdotes indicûqex fubminiftratione fpiritus,quæ in eis requiefeit, eumfùccendêtes» Propter quod amp;nbsp;Paulus HymeneûôC Alexandru, ut alia fcilicet docentes,punit. Hi coram domino moriûtur,uidente ipfo, amp;nbsp;in hac eos morte condemnantCjne imitatione fui alqs caufam præbeani mortis. In . quo amp;nbsp;nimis admiratur legislator, cur ex eo quo debuerant uita frui, id eft coram domino, fuftineni morte,quamale interprétâtes diuinas fcripturas, patiuntur ; in ea re ex qua eos oportebat benedidionem promereri. male^ .■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diclioni
t.Timoth.i, '^communi-catio,
IN LEVITICVH liber 8ECVNDV8, 54 dicli'oni fe ftibfjcientes» Vide tarnen qualia fiibdidit*
Dixitcp Moyfes ad Aaron:Hoc eii quod loquuais eft dominus. Sanótifi
“ cabor in his qui appropinquant mihi, 0^ in confpeótu omnis populi gio«
” rificabor.Quodaudienstacuit Aaron,fiueut LXX.ædût,compunótus eft Aaron ) Et ubi omnino hæc deum dixifte inuenimus.''Quando uidelicet
quot; Moyfi dicebat : Defcendens conteftare populum, ne forte appropinquent ad deum,amp; cadatex eismukitudo: Etfacerdotes qui appropinquantdemi Exod.19, no deo fandificetur, ne forte recedat ab eis dominus. Hæc erpo etfi uerbis ab his quæ dida funt,differunt,ueruntamen intentionem ipfam immutabi* liter habent.Præcepit cnim populum no approximate deo,amp; cegnofeere, non quemadmoduin inuidens eis uifionem,(ed ut imperfedis,amp; minus tan tæ contemplationis capacibus parcens. Sacerdotes autem appropinquant! teslandificari iubet,ut digni ad uidendu3amp; contemplandum herent deum: quia ueram feientiâ à deo nemo poteft fine fandificatione conquirere. Pro;! pter quod Paulus:Pacem,inquit,iequimini cum omnibus,amp; iandimonia, fine qua nemo uidebit deum»Confpedum eius.icientiam eius dicens,id eft Hetr.u. eius contemplationem,unde facerdotes fandificari præcepit» Vide quomo do minatur in fubfequentibus* Ne forte recedat ab eis dominus * ) Id eft ne fugiat ab eis,ea quæ dei eft fcientia.perditio enim eis,fcientiæ difceftio fit. Sed nûc ea.quæ ficut ex perfona dei per Moyfen dida funt, uerba aggredi
j5 amur. Et fandificabor in his qui appropinquant mihi. )Sandificationeni . fuam uocat prophanorum,fiue malorum emundationem,quia corpus nos habetxorporis autem emudatio,fbrdium abiedio eft.Hoc ergo ut bonus, 80 pius in his qui approximant ei.fecundû multitudinem uidelicet feientiæ, uel fecundum aliquod diuinum minifterium operatur.ut per ipfos terreat, amp;nbsp;in confpedu totius populi glorificetur, id eft laudetur 80 manifeftetur: utrunep cnim glorificationis uerbum manifeftat, quæ ex hoc laus dei,et Glorificdri, manifeftatio fit.Dauid dicit: Quia iuftus dominus iuftitiam dilexit,æquita tem uidit uultus eius. In his tacuit Aaron ♦ Siue ut d xx * copundus eft
„ Aaron.) Ecclefia uidelicet.qua corpus intelligibilis Aaron ecclefiaeft,unde ipfe dixit: Saule Saule, quid me perfequeris C Item difeipulis de fufeipientis bus eos dixitzQui uos fufcipit,me fufeipit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mtir.?,
„ Vocauit autem Moyfes Mizaelem amp;nbsp;Elifaphan filios Ozihel patrui « Aaron, amp;nbsp;ait ad eos : Ite, tollite fratres ueftros de confpedu fanduari), 06 » afportate extra caftra. Statimcp pergentes tulerunt eos ficut iacebant, uefti= „ toslineis tunicis ,amp; ciecerunt foras, utfibi fueratimperatum. ) Ab his qui eos eiccerunt,eos quifublati, hue eiedi funt, intellige. Qui autem fuerunt, qui fuftulerunt Z Mizael amp;nbsp;Elifaphan, fiue Miladdai amp;nbsp;Elifaphan,quorum unus attredatio dei, id eft Miladdai:Elifaphanautem,dei mei fpecula inters pretatur. Quicunep ergo feit attredare deum, infuper autem amp;nbsp;Ipeculari, Eiifa^ba/h öóChriftiquidem carnem contredare: fpeculariautem peroculosmentis
-ocr page 146-Cap^^cr iSYCHii presbyteri hierosol.
c diuinitatem,Gcut Thomas manu contredans carnem, amp;nbsp;fide fpeculans digt; loM.io, uinitatem,dicebat:Dominusmeus,amp; deusmeus.Hicignemaïienædodri næ auferre,amp; eficere ilium cum tunicis.a facie fandorum poteft.quia perfo næ fandorum funt facerdotesUunicæ autem (âcerdotum,conuerlàtio amp;nbsp;uis ta,quæ in facerdotq induuntur habitu ♦ Ergo cum (acerdotio, quod ci forte obuenit,à portione facerdotali expelluntur,non ibium autem à iacerdotum, r ß'ndtrui populi.undeaddidit: ExtratabernacuIum»)Tabernaculumenim Adronir. dei,ecclefîæ pop ulus eft:RIq autem patrui Aaron,fiuc fratris Aaron.hi qui hæc facere poftiint, rationabiliter nominantur, Si enim pater intclligibilis Aaron Dauid eft, Sgt;^ per eS omne corpus prophetaru creditur : prophetiæ quippe cum manifeftu faciunt,atc^ quodammodoignorantibus pariût*Fra ter autem germanus,8óut ka dicatur,frater prophetiæ,euangeliû eft:omnia enim quæ in euangelfis ada funt,à prophetis prædida funt. Propter quod prophetico ièrmone adiuuari ad perfedam feientiam, quia frater fratrê ads i.Pf.i. iuuans,ficut ciuitas firma. Petrus præcepit, ait enim : Habemus firmiorem propheticiim fèrmonem, cui benefacitis intendentes ,ficutlucernæ lucenti in oîîicuro loco.uftçdû dies inucefcat,Slt; lucifer oriatur in cordibus ucftris: id eftjuicj^dum in uobis euangelica feientia clareat»Filr) fratris patris Aaron, bene amp;nbsp;nimis apte hi qui euangelicam côuerfàtionem didicerunt, dicutur, amp;nbsp;hos qui alia docent,arguere amp;nbsp;repellere, utpote perfedam habentes fei^ ijodn.j. entiam,neceflario funt diipofiti* De qua loannes dicebat : Omnis qui præ« D cedit,ÔC non manet in dodrina Chrifti,deum non habet* Qui manet in do* drina, hic amp;nbsp;filium,8ô patrem habet. Si quis uenit ad uos, amp;nbsp;hanc dodri* nam nÔ affèret,noliterecipereeû in domum,necei dixeritis,aue.Ergo pros prium eft eorum,qui edodi funt euangelicam dodrinam, eos qui adulteris na, ôô aliéna prædicant, à facie fandorum amp;nbsp;tabernaculi expellere, atque proqcere»
Loquutus eft Moyfès ad Aaro amp;nbsp;ad EIeazar,at(^ ad Ithamar filios eius: « Capitaueftranolitenudare,2lt; ueftimentanolitefcindere.nefortemoriami « ni,amp;fuper omnêcœtûoriat indignatio Fratres ueftri.amp;fomnis domus filio ' »• rum Ifrael plangât incendiû,quod dominus fufcitauit* Vos aût nôegredimi ' •• ni fores tabernaculi,alioquin peribitis:oleû quippe fàndæ undionis eft fu*
Cy ddrim non aufirrç è capi* te.
per uos. Qui fecerunt omnia iuxta præceptû Moyfi. ) No ignoramus quid cydares fignificent facerdotum, lei 1 icct quia omnis uiri caput Chriftus, cas put Chrifti aüt, deus : neceflarie cydaris fignificatio quodâmodo eft fimul unigeniti humanitatis,amp; diuinitatis : hoe em amp;nbsp;per cydaris cöpofitionê perius demonftrauimus. Ergo quæ oporteat euftodire facerdotes amp;nbsp;dotfto res præcepit:id eft,ut nee diuinitatê Chrifti, nee humanitatê negct.nec con tradicant,quia deus ex deo, amp;nbsp;ueçbum eft ex pâtre. Hoc eft enim cydarim non auferre è capite,uidelicet no nudare intelligibili cydare, Sed nec diipen fationem renuant,aut blafphement.Qui enim Chrifti difpenfationem bJa-fphemac.
-ocr page 147-IN'LEVITICVM liber SECVNDVS. 55
A (phemant.facerdotakm rumpunt ftolam:quia omnes quidemhomines qui in Chriftum crediderût, muîtomagis autem facerdotcs, funt qui Chriftum induerunt:Gquidernquicun(^ inChrifto baptizati fumus, Chriftum in» duimur« Hæc agentes facerdotes,nec morientur.nec congregation« fupers inducunt iram. Præpofitorum enimuitia oftèndiculumfuntfubiecflis, amp;nbsp;Principum ub muîtomagis do(ftorum,difcipulis eorum iræ dei fiût occafio.Propter quod omnem domum Ifrael, omnemuidelicetecclefiam, plangereincêdium quo incenfi funt à deouult:quia damnum ecclefiæ unius membri,8ô cuiusli bet cafus eft,quanto magis do(ftorum,8ô facerdotum perditio/ Ita ut Pau:= lus de eo qui fornicatus Rierat.Corinthijs icribat : Et uos inflati eftis.ôônon Corinth.^, magis luftumhabuiftis, Siautemunoex populo fornicate,omnem eccle^ fiamlugerepræcepit, muîtomagis quando îàcerdotes, amp;nbsp;doeftores impie agentes,uel blafphemantes inueniuntur. His ita fe habentibus, illud quæri oportet, quomodo quum per præccdentem fanftionem, feptem Iblos dies non egredi de tabernaculo teftimonq præcepiflèt, his completis,hæc enim in odaua die aguntur, rurfus eis Moyfes præcepit, de oftio tabernaculi non egredi ƒ Non ergo contraria fibi fancit,ied manifeftum eft,quod alium hic eis egreiTum oftq tabernaculi teftimonfj præcepit euftodire. Nam ad» didit: Vt non moriamini » ) Atqui hæc nô fcripfit in fuperioribus : Ergo
® additamêto comminationis, aliud quippiam fe fanxiflê fignificauit:quia eiîi ut ignem alienæ dotftrinæ offerentes quidam iàcerdotes perierunt ♦ Alrjs ' non exire ianuamfcientiæ.uîdelicet Chrifti, 8c traditionis eius, per ea quæ difta funt præcepit, id eft non tranfgredi earn quam ipfè mandauit prædica tionem, fed fequi dominicum præceptum per omnia:fic enim unufquifque nô morietur.Hoc facerdotibus præcepit,quibus ut magiftris,amp;prædicato ribus uerbi minifteriû ex dono fpiritus creditû eft,de quo nûc legislator ait:
» Oleû quippe fanâæ uneftionis eft fuperuos. ) Huius aût undionis uirtutê, loannes nobis euangelifta demonftrat.dicens: Et uos undionem quam ac= cepiftis ab eo,maneat in uobis. Et non neceflè habetis,ut aliquis doceat uos fedficLit undio eius docet uos de omnibus,ôô uerum eft,amp; non eft menda* ciû. Hæc Moyfes per fpiritû præcepit,amp; ecclefia euftodit-Ergo conièquen
“ ter legislator fubdidit: (^ifeceruntiuxta præceptum Moyfi,
» nbsp;nbsp;Dixit quoque dominus ad Aaron : Vinum amp;nbsp;omne quod inebriare po*
» teft, non bibetis tu ôô fîlq tui, quando intratis in tabernaculum teftimong, » ne moriamini,quia præceptum fempiternum in generationes ueftras, ôô „ ut habeatis feientiam difeernendi inter fandum 06 prophanum,amp; inter pollutum amp;nbsp;mundum, doceatisep filios Ifrael omnia légitima mea,quæ lo»=
« quutus eft dominus ad eos per manum Moyfi ♦ ) Hanc uicp nunc legem in ccclefr)s inuenis euftodiri : Netç enim omnimodo abftinere à uino præce» a uino pit,fed quando ad tabernaculum teftimonq,aut ad altare alcendimus,id eft «ftf» quando quodcuncp minifterium dodrinæ cœleftis contingimus.Minifte«
-U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;05
-ocr page 148-CapiX isyGhii presbyte ri hierosol,
C n'i cm’m, al tare figura eft : tabernaculum autem teftimonfi.cceleftium rer5 t. Timothy, contredati'onis.unde amp;L Tïmotheo Paulus feribebat : Vino modico utere, propter ftomachum tuum,00 frequentes tuas infirmitates. Qui autem mo* dico utitur.hic tempore minifterfi uidelicet amp;nbsp;doélrinæ, ab omni uinolens tia amp;nbsp;ebrietate ft abftinet ♦ Similiter autem ut facerdotes hi qui ftudentjegê cuftodiût,propter quod no folum Aaron, fed amp;nbsp;filqs eius, (ublimiora uide licctadeptis,mandatum hoc tradidit.Similia autem his amp;nbsp;Paulus ad Ephes* Epbf.r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcripfit.Nolite inebriari uino,in quo eft omnis luxuria,ftd magis impie
mini fpiritu fantfto : hebetem quippe ebrietas mentem reddit, ôd lobrietatê eius in deterius uertit,ut non intelligantur quæ aguntur,quæ teftificatur Eft ias,diccns : Væquiconftjrgitismaneadebrietaremfediandam, potans dum uft]p ad uefperam,ut uino æftuetis, Cithara ÔÔ lyra, ÔC tympanum, Sgt;C tibia,iiinurn in conuiuqs ueftris,amp; opus domini non refpicitis,nec ope^ ra manuum eius confideratis. Qiii aût opera domini non uident,quomodo diuidere inter ftnda amp;nbsp;prophana, aut munda amp;nbsp;immunda, ucl quomodo exhortari,amp; illuminare populum de ftripturis poftlintfVnde hoc mandas Dominum lo^ fublimius oftendere cupiens,ipfum hoc ait loquutum ftiifft dominum. dH«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intende, quemadmodum nec hoc à diftridione eorum quæ in pentes
^uteääfmdt. cofte atfta funt, alienum fit. Quod enim hie præcepit non fieri, faefium efte quibufdam (ufpicantibus,quâdo fpiritus gratia aduenit,amp; dicetibus:Quft mufto pleni funthi,Petrus ut prohibitunegauit,dices:Nonenim ficutuos fufpicaminijhi ebrfj fiint,quu fit hora diei tertia. Illud aute oportet quærere quod quum eaquælegis funt, docerefilios Ifrael facerdotespræcepit, los quutum efle deum per Moyftn,nô per linguam.ftd per manum dicit. Aut , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnino dignitatem legis oftêdere uoluit, quia expofùit quidcm earn deus,
fcripfit autem Moyfes,excepit uero eamjdeo quæ difpofita funt iubête.
” nbsp;nbsp;nbsp;Loquutuscp eft Moyfts ad Aaron,amp; ad Eleazar,atcp Ithamar filios eius
*• qui refidui cranttTollite facrificium quod remanfitde oblatione domini,et “ comed ite illud abftp fermêto iuxta altare,quia ftnóum fandorum eft. Cos ” medetis autem in loco ftncfio,quod datu eft tibi,amp;filrjs tuis de oblationibus “ domini, ficut præceptum eft mihi. Peduftulum quoep quod oblatum eft, « amp;nbsp;armum qui feparatus eft, edetis in loco mundiftimo tu amp;nbsp;filfi tui, ac filiæ - tuæ tecum . Tibi enim ac liberis tuis repofita funt de heftijs ftlutaribus filio rum Ifrael,eo quod armum,amp; pe(ftus,0^ adipes,qui cremanturinaltari,ele ” uati fint coram domino, ÓÓ pertineant ad te, ÓÓ ad filios tuos lege perpétua, quot;nbsp;ficut præcepit dominus. )Quia peiftuftulum cofidentiam offtretium,amp; fide fignificat:amp; brachium,promiftæ ab eis côuerfttionis adïionê, amp;nbsp;corretfiio* nem : fatis à nobis in his quæ de facrificio pacificorum, ftu ftlutari per par* tes difcuITa funt,demonftratum eft.Sed quamobrem Aaron ÔC filfis eius,ea quæ dicla funt,deputauit, illic enim ôô eorum diftindionem legislator ex* pofuit, quid hi quidem qui Aaron funt filij, quid autem ipft Aaron habet præcipuum
IN' lt;I/E VITÏC V WL LIBER. S E C V N D V S, 5^ praccipuu ♦ Sacn'ficiu enim quod remanGt de oblatione, Gue ab holocauGis domini,hocdixi't,quodfupereftde Gmilia. Aperte ergo Aquila ædidit,dis cens : Donû quod reliquû eft de frumcto. Huius interpretatie eft. etiâ hoc
* quod legislator fubdidit.aitenim: Etcomedite abfepfermêtoiuxtaaltare.) VbicpdocirinamTheologiæhancGgniGcatfacriGcium GmilæGne fermen quot;nbsp;to eflè,quantum ad exteriorem doftrinam uolens,Gmiliter etiam oftendês, quia participalis quædâ apud nos eft Theologia : in cœlis quippe eius eft semipkM eß plenitude. Propter quod hoc quod remâGt,id eft hoc quod fupcreft,come noßra Theolo di præcepit.ut oftendat fummâ apud eum eG[e^atqj feruari. Oportet autem 2“*» earn comedi iuxta altare, id eft Chrifti corpus,ex eo enim nobis Theologia
w omnis miniftrat. Sed quod remanGt de Gmila, Aaron erit amp;nbsp;Glioru eius* Quæ uero de facriGcqs paciGcoru Gue falutaribus, funt Aaron 00 Gliorum
“ eius: Guefeciidum lx x. amp;nbsp;domui eius,omnis uidelicet populi.) Theolo TfjcofogïienS giam quippe ftudere non omnium eft, led fublimium, 8ó appropinquantiu domino,atepeorum quiftquuntur Chriftum.Confequi aute ea quæ ad pa* ciGca,feu falutem pertinent,totius plebis iunt,quæ domus intelligibilis facer dotis nominatur.Eft autem eccleGa,de qua èC Paulus dixit:In magna domo i, Titnotha,^ non funt folum aurea uafa, amp;nbsp;argentea ,fed lignea S)C GcHlia. Propter quod non eft omnium Theologiam aflequi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
i Inter hæc hircum qui oblatus fuerat pro peccato,quum quærcret Moys fts,exuftumrepperit. Iratus^ contra El cazar amp;l IdiamarGlios Aaron.qui remanferant,ait: Cur no comediftis hoftia pro peccato in loco fanóto ,quæ fanda fandorum dicitur,óó data eft uobis,ut portetis iniquitatem multitudi nis, amp;nbsp;oretis pro ea in confpeóiu domini: præfertim quu de ianguine illius non Gt illatum intra fanda, amp;nbsp;comedere earn debueratis in fanc'tuario, Gcut præceptum eft mihi'I’ ) Qin'a omne pcccatum per pœnitentiam deletur,amp; quia hi qui prædidum peccatum alterius dodrinæ, amp;nbsp;blafphemiæ commi ferunt, faluati non funt, caufam legislator huius, quæ eis Gne mifericordia uenit,mortis exponit. Hine introducit Moyfes hircum pro peccato,pŒnis tentiæ uidelicet oblationem : quia quærens cxquiGuit, Gcut lx x.ædunt, quod eft,ualde quæGuit Jratusep ait his qui relidi erât Glijs Aaron,quod no comederinthoc quod pro peccato erat in loco fando.ideftprocoquod poenitentiam,in eccleGam comm ifli peccati peragi ut laccrdotes, non feces rint : ipGs enim comedere quæ pro peccato funt, amp;nbsp;orare orationem, quæ eft pro poenitentia congr egationis.amp;acquirere præceptum eft. Quare.** Quia Chriftus eos in proprium locum ecclefqs conftituit. Iple autem fuæ pblationis fanguinem,quæ pro noftro fanguine oblata eft in fandum »intus uidelicet in cocleftem habitationem, in confpedu patris fui obtulit.Et in Io« co fando, dicimus autem eccleGam, comedi hoc lacriGcium, ad remiflio« nem, amp;nbsp;propitiaonem peccatorum præcepit. Propter quod ait Moyfts*
• , Quemadmodum præceptum eft mihi. ) Id eft, quemadmodum præcea
-ocr page 150-Cap/X# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRES BYT ERI HIEROSOLÏ
C pi Só mandaui : Chrifti enim gerere perfbnam etiam Moyfen diximus. Tn* quiritautemnonignorans,namquomodo in præcedentibus caufàmad* didit,quum dixiflet enim hircum pro peccato quærens exquifiuit Moyfes, « illico fubdidit: Et hic incenfus erat,fiue exuftum reperit ♦ ) Oftendens,uc
peccittuin ift
quiaalteriusdodrinæpeccatum,blalphemiaeftinfandumfpiritum,pro* - quod Stephanus dodores ludæonim, ut præuaricantes legem,amp; in* P . .. obedientesjfed duræ ceruicis,amp; duri cordis appellat. ut autem male inter*
. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pretantibus legem,amp; prophetas dicebat: Vos femper fando (piritin reftid
•’ ftis*neceflarie eis ab i'ntelligibili' i'gne,uidelice£ (piritus,pro pocm'tentia obla ti'o ablata eft, èC propterea pro peccato hircus exuftus dicitur t Qufa feien» . tes,amp; uoluntarie peccantes, etfî fe dicunt poenitere, no peennent pure,bla* fphemia enim cor eoru cæcatum eft.Propter quod amp;nbsp;Paulus dicebat : Vo Hftr.io. luntarie enim peccantibus nobis poft fufeeptam cognitionem ueritatis,iam Matth tz peccato relinquitur bcftia.Dominus aSt dicitjOmne peccatu dimit titur hoininibus.blafphemia autem contra fpiritum non relinquetur » Hoc A«S.ç. Petrus ipfbopereoftendit,quiaenim Ananias amp;Sapphirafpirituifando .Î ’ mentitifunt,aitadeos:QuarecæcauitSatanascorueftrummentiri(piritui iândo çquot; Non eftis mentiti hominibus, fed deo » Tempus enim pœnitentiæ eis non dedit,fciens quia cor cæcatum in tranfgreflione, 8^ blafphemia fpja ritus habentes,pœnitere non paterentur.Mox enim eos poenali condemns ’ uit morte» Ea ergo quæ fequuntur,magis aftruere.ôC explanare ea quæ nûc dida funt,pofrunt.
« nbsp;nbsp;Refpondit Aaron î Oblata eft hodie uidfma pro peccato in bolocaufto
« coram domino,mihi autem accidit quod uides. Quomodo potui comede:* « re eam,aut quomodo placere domino in ceremonf)s mente lugubriÇ” Quod quot;nbsp;quum audiflet Moyfcs,recepit fatisfadionem.) Hodie,quod tempus opors ° nbsp;nbsp;teat intelligi,aperte nobis Paulus tradidit: Quum dixiftet enim DauidzHoa
[Jie ß uocem eius audieritis.nolite obdurare corda ueftra, ficut in exacerbà* done,Etinterpretans ipfe,quiadepræfènti quidemtempore ufurpatiue, proprie uero,de tempore quod poft aduentû domini eft, oportebat intelli* gi quod didum eft : uide quid fubdidit : Quoniam ergo fupereft quofdam introire in eam,amp; hi quibus prioribus annunciatu eft, non introierut pro* • ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pter incredu1itatem,iterum terminât diem quandam,hodie in Dauid dicen
do,poft tantû temporis, ficut fupra didum eft,dicens : Hodie fi uocem eius audieritis,nolite obdurare corda ueftra. Si enim eis i e s v s requiem præ* ftitiftct,nunquam de alio loqueretur. Poft hanc diem ergo his quæ prædi* da funt oftenditur,quia aperte tempus poft aduentum faluatoris fignificat» in quo intelligibilis fabbati hominibus requies prædicata eft» Hoe ergo Aa ron ex perfona dicere ecclefiæ,ut figuram gerens non fólum Chrifti, led èC ecclefiæ uideturmt quia hodie obtulerunt quæ pro peccato (uo funt,amp;; ho* Jocaufta fua.id eft, quia poft aduentum faluatoris deputati funt miniftrare*
SCofferre
-ocr page 151-IN leviticvm liber TERTIVS, '
A Sc offerre pro pœnitentia.amp;philofophicâuitâ exponere.alia docêtes rcpre henfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tali'a in eis ecclefiæ acciderunt,ut facerdotu ÔÔ inagiftrorum lu
gcrct ex blafphemia accedentem mortem, rede comedere hodie pro pec^ cato non potuit.nec orationem adepta eft poenitentia, quia uidelicet domi* no CHRISTO difplicebat. Subdidit aut,hodie,ut oftêderet,quia fi ante re miffionem faluatoris hoc peccaflent,forfitan amp;nbsp;ignofceretur,ut necdu pers feda effufafcientia.undeamp; dominus ait:Si non ueniflem,amp; loquutus eis fu lodna^» iftem, peccatum non habuiflent : nunc autem excufationem non habent de peccatofuo.id eft,fatisfadionem*Hæc ergo quu audiflet intelligibilis Moy feSjplacuit ei, quia ecclefiam inuenit fuam dodrinam cuftodientcm. Quod Sc nosfcientes, ab omni quidem alia dodrina, amp;nbsp;blafphemia abftineamus. Glorificemus autem Iblum uiuentem uerum deum,amp; nomen patris,amp;fili}, ôd fpiritusfandijnunc ôdfemper,ôd in feculafeculorum, Amen.
^ISYCHII PRESBY
TERI HIEROSOI-YM.ORVM. IN EE# VITICVM EIBER TERTIVS.
PRAEF AT IO.
VEMADMODVM deus non fruftra creaturam uarie^
täte compleuit.fed ut ex differentia conditionis, nos difci Ex multipUd plinam artificis.ôd quis fitconhceremus.Nam qui ccelos
r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.r- mundtßilore
intendunt, ex uarietate altrorum maximum eorum artih nbsp;nbsp;nbsp;mteüigü
cem.atcp coditorem intelliguntdeum.SedSgt;Cquiterram muf, confiderant, ex differenti pofitionis eius habitu, id eft ex
animalium.uirgiiltorucp, amp;nbsp;feminum.omnicp eius differentia eum cogno fcunt.SedSd hi qui ad immenfam aquarum diffufionem transferuntuiius, ex fpirituum per diuerfa proueniente motu, infularum quoque,cetorum^ magnitudine, SC diftantia pifeium, innumerabilium^ generum natione, deum efle fadorem huius etiam uifibilis fentiut creaturæ. Sic etiam lege or nat omnibus præceptis.producês uidelicet hominem.Ôd nunc in facrificios rum oblationibus.nunc autem in ciborum abftinentia, nunc etiam in cura tione corporalium morborum, aliquando autem 8d in quibufdam contras dibus .quales efle debent hi qui femper uolunt efle cum deo,præcepit.Er» go iam ad ipfa kgis uerba ueniamus.
-ocr page 152-Cap» XI.
I8YCHII PRESBYTERI HÏEROSOL,
Oquutus eft dominus ad Moylèn amp;nbsp;Aaron dicens;Dicitc filijs Ifraël.Hæc ftintanimaliaquæcomedere debetis decundisani mâtibus terræ. Omne quod habet diuiiàm ungulâ,8ô ruminât in pccoribusjcomedetis : quicquid aût ruminât,amp; habet ungu* * Iam,fed non diuidit eam.ficut camelus ôô cætera, non comedetis illud, inter quot;nbsp;immunda reputabitis. ChirogrylfuSjqui ruminât, ungulamcj^ non diuidit, ” immundus eft.Lepus quolt;^,nam amp;nbsp;ipiè ruminât,fèd ungulam non diuidit: fus qui quum ungulam diuidat, non ruminât : horu carnibus non uefce* mini,nec cadauera côtingetis,quia immunda fùnt uobis.) Hæc de quibus nunc ièrmo eft,ad ipià diuina eloquia maximam uidentur habere contrarie Ge»f.9. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qm' enim Noe dixitiOmne quod mouetur amp;fuiuit,erit uobis in cibû:
amp; quaß holera uirentia tradidi uobis omnia : quomodo nunc quædam co* medi de his.quæ prius conceflà funt.prohibuit çquot; Quomodo etiam,quando faciebat beftias terræ iècundum genus fuum, ôô pecora, amp;nbsp;reptilia,diduni Gfrtc.i. eftzEtuidit deus quod eflèntbona.amp; rurius: Viditcp deus cûdaquæ fecit, ôôlerant ualde bona C Nullatenus autem eflè bonum, maxime amp;nbsp;ualde,hoc
quod immûdum eft,potefi:, Nûc autem, tanquam oblitus quam de eis pro lulerat fententiam,quædam quidem animalium munda,quædam dixit ims munda. Ergo quædam erunt bona, quædâ non bona. Sed non eft iia.nam etfi ad modicum caftigare ludæorumya^iAi-an'^P uolebat,tamenueralcs
rumq^liter g'“’ confideratio manifèfta eft,8ô fpiritalis præceptorum expofitio. QualesT interpretanda q ue oportet eflè legi ifudium dantes, docendi intentionê legislator habetJ Si enim non in folo pane uiuit homo, led in omni uerbo quod procedit de 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dei,ficiit panis nutrimentu eft corp oris ,fic amp;nbsp;lex dei nutrimentû eft ani
mæ,utpote rationalis rational! uirtus amp;nbsp;lubfiftentia. Et ficut in luperioribus ex his quæ immolâtur.figurateos qui offèrût, per ouê fignificâs ßmplicem, per uitulû mandatorû operatorê,per hœdû uero pœnitentê,fic etiam nûc li - gnificat per animalia,eos qui eis uefcuntur,ait enim ßc: Loquutus eft do* “ minus ad Moylèn et Aaron dices:Dicite filrjsIfraëfHæc funt animalia quæ * comedere debetis de cûdis animâtibus terræ.)Cômunis eft lex,mandatum
omnsffumuf.
hoc ad omnes pertinet,totius^ populi eft iuftificatio.Loqui cm filrjs Ifraeî, Omni uidelicet popuIo.præcepit.Ç^id aût præcepit loqui/ Hæc funt ani malia quæ comedere debetis,dc cûdtis animantibus terræ* Nequaquâ aûc diceret.dc animantibus terræ.niO intentions habereiab animalibus cœlefti
bus difbnguêdidbi em leonis eflè uultu,et uituIi,amp;aquiIæ,Gcut ÔC hominis, r’ nbsp;nbsp;Ezechiel animaliaChérubin traditedocuit-Ergoî cœleftibus animalibus
^rcj^io dertMgt; cufl:odia,aut alia circûfpedione n Ôegemus,ut cognofcamus quæ fîntmûda. ttit in (utintiliti Oîa em fîmiliter munda ÔC (ânda funt,fîcut iàndo deo,amp;eos qui in circuitu qult;edâ immun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt,fandificataftâtia. Terræ uero animalia nô oîafunt mûda, nÔ pro«
pter naturâ.ièd ^gt;pter noftru exceflum,ôô quia per iniquitatê naturâ depra« uauimus
-ocr page 153-IN DEVITIC VW LIBER SEO VNDV S» nbsp;nbsp;nbsp;58
A uauimiis.Sedquemadmodummunditiameorumcognofcamus,ud immun ditiâ,exhisquæfequunturintuendumeft» Omne quod habet diuifàm un gulam,amp;^ ruminât,in pecoribus comedetis,)Änimalibus maxima uirtus in unguibus cfle creditur,quæ etiam cognationem habent cum dentibus»Vn vtigucsch Jen guium fiquidem eft,ea difeerpere quæ apta efui per dêtes Hunt,quod utrum que nobis Daniel traditjquando forte proponens regnu.dicit: Äipiciebam inuifionenociis, amp;nbsp;ecce beftia quarta terribilis, atq? mirabilis, ÔC fortis nis mis,dentes ferreos habebat magnos,comedens atep comminuens,et reliqua pedibusfuis conculcans*LXX, autem fpecialius dicunt : Vngues eius ærei. Quia ergo ita eft,figurate demonftrat,qui Ont qui fe ad meditationem deuo iierunt legis, utrum mundi, an immundi ; ruminare enim eos, diuidere ungulam præcepit. Ilia autê animalia ungulam findunt, quæcunqp unguê aji^ednimalitt ufqp ad ipfam inferiorem diuidunt pellem. Ergo 1 lie munda animalia cornes ungutus jinJat dit,qui non Iblum meditatur legem, fed 80 ruminat,id eft reconfert, amp;nbsp;erus «ftatac'Iione atc^ operibus « Eruóatio enim uerborum dei,8Cruminatio, mandatorum cft 8^ executio,propterquod audi Dauid dicentem : Eruefta# PpiW'44» uit cor meum uerbum bonum ,dico ego opera mea régi. Ad denunciationê eorum quæ confequutus eft operum, hanc erudlationem bonorum, atep ruminationem proculdubio intellexit.Non autem ruminare, fed amp;nbsp;diuide re legis ungulam,amp; diftingere literam ab fpiritu,8d tradere quædam fêcun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r.
B dum hiftoriamfôlam,quædam fecundum contemplationem, quædam ue:s ro fecundum utruncp intelligere, diftritftam euftodientes in eis diuifionem opus habemus » Qui enim talis eft,hic confummatus atq^ perfedtus eft, 80 propterea mundus rede dicitur. Quicuncp autem unum de his,quæ dida funt,minus habet, hic manifefte immundus eft, fîcut ipfa docet Icgis litera.
ait enim:
•» , Non comedetis illud,inter immundareputabitis.Quicquid ruminât,8C w habet ungulam, fêd non diuidit cam, Geut camelus, ôd cætera, non cornes « detis iIIud,8C inter immundareputabitis. )Camelû comedere tumens per c^melumco-fuperbiam ludæus rede intelligitur, id eft feribæ pharifæi, ad quos dice bat dominus : Liquantes culicem, camelum autem glutientes. Efàias etiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,
dixit : Hæc enim dixit mihi dominus: Vade,amp; ponefpeculatorê,8i^ quods Ep(.ii. cuncç uiderit,annunciet.Et uidit currum duorum equitum, afeenforem aG nigt;8lt; afeenforem cameli,PeraGnum,gentium:percamelum,ludaicamcon amelvS, uerfationem GgniGcans.Figurat etiam literam legis, eorumcp graue iugum camelus, utpote qui confueuit onera portare : unde feruus Abraham, decê çamelos portâtes de bonis domini fui. ad defponfationem Rebeccæ duxit. cene. j?. Figurabant autem hi decern præcepta legis, quæ non omnia bona dei,fèd tarnen de omnibus bonis gerunt,propter hoc quod participalem iuftificas tionem habet lex. Ergo fcribæ,Ô6 pharifæi ruminantem comedunt, quia luJteirumiMa in legalis literæ gloriantur meditationc.amp;in cultufabbati.puriGcauonis^, nbsp;nbsp;wwedwjt.
-ocr page 154-Cap* XI. ISYCHII PRESBYTER! HIEROSOL,
C amp;nbsp;facrifidorum,aliorumcp Gmiliu.Vngulam autem non diuidiint ea, quæ yngaUm diub ab eis comeduntur, neqj difcernunt ab fpiritn literam, propterea eorum ens immunda eft.Talcs funt Sóquileporem comedunt,amp;quichirogryl fub Icpor^ cr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruminant enim 8C ipfî,lèd ungulam non diuidunt »■ In populari autem
c/7jrogrgt;//i nbsp;nbsp;multitudine » ludæorum genus utriinq? efle accipitur : debilia quippe eiïès
fymbolo intel- animalia hæc dicuntur.tefteDaui'd, amp;. Solomone, utrorunep animaliu de* prouerb, 50. bilitatcs.SoIomone quidem quumait : Lcpufculus,plebs inuah'da.poGiit in p/alm. loj, petracubilefibi.Dauid uerotPetrarefugiûerinacfjs.GueChirogryllis.quo rum unum efl uelox,00 timidum ,cum inGrmitate.id eft lepus : aliud autem debile quidem, fed rapax, amp;nbsp;beftiale,atqj mortiferum dicunt, id eft chiro* gryllus.quod omni quidem plebeio,maxime autem ludæorum ineft popu ’ f/alm.i}. lo,dequibusdixitDauid:Veloces pedes eorumad effundendumiànguinê-Timidi autem quantum, èC inGrmi Glrj ludæorum Gnt, uox diuina oftedit, quum dicit:Væ cordibus trepidis,amp; manibus remiflis* Iniuftitia aut quan ta,et feritas apud eos erat,audi Efaiam dicentem : Quomodo fada eft meres ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trix ciuitas Gdelis plena iudicq/iuftiu'a habitauit in ea,nuc autem homicidæ.
Poft hos fuem dicit eflê immundu, quia diuidit ungulam, amp;nbsp;non ruminât» Suem immum Ql” nbsp;nbsp;nbsp;Gnt qui æmulentur, ac propterea comedere ilium dicuntur, Pea
dumcomedere trum expoGtorem amp;magiftrum fulcipe :eum quippe qui habet Icientiam diuinorum,Iêd non ilia bene iititur,acGionibuscp incongruis cam polluit,ui tæcp immundæ femetipfum tradit. Suem etiam ipfe appellauit dicens: Meli ».Pft.I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jyQ cognoftere uiâ iuflitix quàm cognita ea, retro rcuerti à tra
dito Gbi fando mandato.’contigit erh illis res ueri prouerbq,Canis reuerfus ad uomitû Giû,amp;Gis lota in uolutabro cceni.Quia ergo oftedimus eu qui le gi opera dat,ruminare debere,is qui talis eft,utpote fordidam habens uita, 80 non implens legem,re(fte non ruminare quæ legis Gint.dicitur. Vndc et uomit.utpotc indigeftum cibum meditationis legis.ôô minime ad effèdum peruenientem.Ergo etG ungulam diuidit.Sc literam diuiderc leit ab fpiritu, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen immundus eft. Sed quid his quæ dida funt addiditC Horum carnj
» bus non uelcemini, nee cadauera contingetis, quia immunda Hint uobis. ) Nee camelum,nec leporem,nee chirogryllum, nec fticm,inter munda iudi cauit : per hæc etiam cætera animalia deGgnans, quæ lex ex his, quæ dilt;fta , funt,mani(efta fecit ♦ Ideo ergo hæc quatuor numero pofuit, quia quatuor G-int generales uirtutes, prædidorum autem animaliumGgniGcatiouirtutis bus caret,quatuorquippe uirtutibus eft contraria. Nam camelus in icriba* C4me/«f phii* *‘um ÔÔ pharifæorum fuperbiam Gimptus,iàpientiæ contrarius eft : ftulto* rif£otiignifi* rum qu ippe eft proprium fuperbire ♦ Quia autem utrocß hoc morbo fcris pharilæi tenebantur,audi ad eos dominum dicentem:Stulti,amp; exei, quid maius eft, auru, auttemplum quod fandiGcat auru CEtrurftis,fupers f ' nbsp;nbsp;nbsp;biam eorum hoc modo retundit: Amant enim primos accubitus in cœnis,
primas cathedras in fynagogis,amp;: falutationes in foro,amp; uocari ab homf nibu«
-ocr page 155-IN LEVITICVM LIBER S E C'V N D V's» 59
A hibus Rabbi,Sic ergo ftulti quidam de ipGs erant 8lt; fuperbi.Lepus ut timi dus,fortitudini contrarius eft ; Chirogryllus, ut rapax,iuftitiæ : Sus ut uita cWrogrylliw, forclida uiuens,6lt; immunda.de quo d^iclum cft:Sicut circulus aureus in na pro{lt;cramp;.n, ribus fuis, fie millier pulchra amp;fatua:caftitati contraria eft. Horum nee car nes comedamuSjid eft,nee quam uidentur habere uirtutem fêquamur,in by pocrifi enim illam,amp; non in ueritate feótantur.Multo magis autem mortici na eorum tangenda non funt, nee malis eorum communicandum aétionis buSjipia enim huiufniodi proculdubio morticina funt uiri»
» - Hæc funt quæ gignuntur in aquis, amp;nbsp;uefci licitum eft » Omne quod ha# »gt; betpinnulas amp;fquamas,ta in mari,quam influminibus,amp;ftagnis,comede » iis:quicquid aut pinnulas,et fquamas nÖ habet,eoru quæ in aquis mouctur, » Sc uiuunt,abominabile uobis Sc execrandu erit» Carnes eorû non comede# » ds,amp; morticina uitabitis, Cundaquæ non habent pinnulas, 2C fquamas in cinunobrein aquis.poliuta erunt. Ex eo quod non aperte cliuina fcriptura penera pifciü P'f r . \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;, r n n 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;immutidoruin
cxpoluit,aquibusabftineriunit,luperMuumelthæcinprælentiquærere, nbsp;nbsp;receitfeat,
nufquamenim pifeiuminea inueniemusuocabula» Semetipfametiâergo in hoc imitatur loco* Veruntamen illud nue notari oportet,quia quêadmo= dum in fpontaneisfacrificfjs, quæ SC dona legislator appellauit, aliquando quidem operatores legis, aliquando autem fimplices, aliquando uero con# templatorcs per oblationum fignificauit modos, aliquando eos qui faluâtur
B ex gentibus, quibus ÔC facrificia de fîmila, ut fimplicibus,deputauit, quod oftendit ex eo quod dicit.Si anima obtulerit donum domino : non addens, il anima de populo terræ î quemadmodum in aliorum iacrificiorum enuna ciationibus folet:ficut ergo in illis, fie ôC hic per ciborum abftinentiam.qua les debent eflê qui legem meditantur,oftendere cupiens:per ruminare fiqui dem,amp; ungulam diuidere,ludæû fignificauit,qui debet legis implere mans data,8c ab fpirituliteram diuidere,ÔC legem fpiritaliter intelligere»Per hæc autem quæ nunc diâa funt, oftendit de gentibus fe loqui ♦ Vnde exiftimo, non expreflîs nominibus pifeium memoriam fadtam,quîa nec nomina (ùo rum feribi fuper terrain cupit ecclefia,unde SC ilia Dauid ait:Scribâtur hæc pfalm.iot, in generatione altera,uidelicet futura in ccelis: ibi enim filiorum eius feripta funt nomina,de qua Paulus dicitzÄcceftiftis ad montem Sion,amp; ad ciuitatê Hôr.u, dei uiui Hierufalê cœleftem, multorû miliü angeloru frequêtiæ ÔC eccle fiæ primitiuorum,qui conferipti funt in ccelis- Et dominus ad apoftolos ait: Nolite gaudere quia demonia uobis fubriciuntur, fed gaudete ÔC exultate, lmc.io.
“ quia nominaueftraferipta funt in ccelis, Probant autem hæc etiam huius * fandionis uerba.aiunt enim: Hæc funt quægignûtur in aquis,ÔC uefci li citum eft.) Intelliguntur per hæc hi qui ex gentibusfaluatifunt, utpotere# generationem habentes in aquabaptifmatis, de quibus ÔC Efaias dicebat: Ep,4oj - Ecce gen tes quafi ftillæ fitulæ :Siue ut e x X, ficut aquæ multæ,gentes mul» * tæ- Vnde êC eis côueniunt quæ fequuntur. Omne quod habet pinnulas.
-ocr page 156-Cap*XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTER! H I E R O-S O D,
C amp;nbsp;fquamas,tam in mari,quàm in fluminibus,8lt;:ilagnis comedetis.)Eadem . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam his qui ex gentibus funt, de meditatione legis alrjs præcepit uerbis:
Vult enim eos habere in meditatione legis pinnulas, uitamq^ fublimem,at* que cœleftem,fed expofitionem legis huic fimilem, propter quod non pin* nulam habere,fed pinnulas eos uult. Quia autem ignoratia diuinæ fcriptu* ræ genres obtinuerat,non enim fufeeperant legem, nec^ prophetas,nec alia in CIS erat feientia diuina fubtilior, ne ergo hoc morbo permanenti, èC pers pctuo laborarent,fquamas eos habere uult,quæ facile auferrerentur. Quia squdtn£igno- autem fquamæ temporalem,8óqua facile careatur,ignorantiam fignificant, rrfntzjt ffwpo* deiTjonftrant ea quæ de Paulo deftripta funt in Apoftolorum adibus : qu3 rrtrMjfgnyicd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;judaico ecclefiam perfequeretur, ignoraretep eum quern perfes
quebatur, facile caruit zelo propter ignorantiam : poftquam cognouit que per(èqueretur,uocatus à Chrifto, amp;nbsp;poftquàm ei ab Anania euangelizatû eft,ceciderunt fquamæ ab oculis eius, 80 mox uidit. Ergo in modum fquaa marum fuperiacebant inftantesei temporales ignorantiæ ♦ Vnde nimis co* lequenter legislator fiibdidit«
Quiequid autem pinnulas, aut fquamas non habet, eorum quæ in aquis mouentur 86 uiuunt, abominabile uobis 86 execrandum erit * ) Sunt enim
Pifcrf(juiddm teftdprofqud* tnishabent.
tomunxcrit.
quædam pifeium generajteftam pro pelle habentia,quorum fquama aufersi ri no poteft » Tales funt qui nec Iquamas ignorantiæ uerbodei deponere, nec cultrum fpiritus lulcipere patiûtur. Hi etfi in mari inueniâtur baptifma« tis,etfi in fluminibus pœnitentiæ, abominabiles funt in omnibus quæ mo* uentur, èC uiuunt in aquis* Et quum uitam fortiti fint in baptifmate,uocatio* nem tarnen, regenerationemcp corruperunt:dum pinnulas,8c fquamas no habent.fublimem uidelicet uitam, cognitionemcp diuinorum,quæ cœleftis eft, led cor coecum in ignorantia detinent : 80 propterea in his qui (quarnas habent,nô adnumerantur.lntende autem,quantafubtilitatefermonum,ut uidelicet maxima per eos my fteria,amp; admirabilia fignificans,legislator uti* pinnuUtpifeiti turipinnulisenim fquamas coniunxit, quiaquemadmodum pifeibus, qui* tjMdrf/qiwmdf Hus funt fquamæ, his fiintomnimodo pinnulæ:ficquibus ignorâtiatem poralis e(i,ÔC qua propterea cito careri poflît,his cognitio fublimis,amp; ui ta cœleftis adrjcitur. Horum ergo qui non funt tales, nec carnes comedere, fed nec morticina tangere, nec aliquam comunionem omnino cu eis habe* re oportet,quod teftatur Paulus,dicens:Si is qui frater nomina tur,eft form' cator,autauarus,aut idolis feruiens,aut maledicus, aut ebriofus, aut rapax.
I. Corinth, j.
cum hui'ufinodi nec cibum fumere ♦ Adulter, autauarus, aut ebriofus, aiit detrador.non habet pinnulas, ut uitam in'delfcet Habens fordidam, amp;nbsp;im« ' mundam gt;nbsp;Idolorum autem cultor,in his qui Iquamas habent.non compu« tatur, duram quippe, amp;nbsp;in morem teftæ, atcj infanabilcm habere uidetur diuinorum ignorantiam:ahas nequaquam poftquam deo coniunCtus eft, yhraftruifletidolis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
-ocr page 157-IN leviticvm liber tertivs.
A nbsp;nbsp;Hæc funt qu£c de auibus comedere non debetis, 8ó ui'tanda fiint uobis.
* Aquilam,Slt; gryphem,amp;: haliæetS, 8gt;C miluu, ac uulturc I'uxta genus fuum: * ÔC oinne coruini generis in fimiliiudinem fijam:Struthionem, noduam,8ó « Iarum,amp;^ accipitrein iuxtagenus fuum:bubonem,etmergulum.etibin,cy “ cnum,8ó onocrotalum,amp; porphyrionem.herodionemjamp;charadrium iu* • xta genus fuS:upupam quoqp,amp; uefpertilionem» ) Nec eorum qui ad cons templationê uacant, uitam in hoc legislator indifcuflam reliquit, fed querns admodum in oblatione facrificiorum,proprium eis legis capitulum députa uit,ita ÔC in inquifitione ciborum,fines eis proprios dedit,quos produccns, 8^ terribiliores faciens, non ficut de pecoribus 06 de pifcibus, etiam de his fancit. Ibi enim ait : Hæc hint animalia, quae comedere debetis de cundis animantibus terræ.Et rurrus:Hæc funt quæ gignuntur in aquis,amp;: uefci lici turn eft. Hie autem:Hæc funt quæ de auibus comedere non debetis,86 uigt;« tanda funt uobis.Vereabominatione dignum eft,amp; ualde inter illicita, at^» PerrfMfn'ww« que nimis euitanda connumerandum, contemplation! uacantem quempia das uitiaquic^ fponte,tales habere maculas »quales per dinumeratas aues legislator Ggnifis d^m homnunt w cat,ait enim: Aquilam.etgriphê,ôô alietû.Sô miluû,ac uulturem iuxta ge ^baq^arunt „ nus fuum.)R.apaces,amp; cibum alienum male feâ:antes,quæftibuscp iniuftis genere abflinc • gaudentes.per prædida fignificat. Quia enim quidam inueniuntur in ec^ deff)s,inter cos qui putantur contemplation! operam dare, qui non querns
B admodum debent,ad hoc uacant,fed fruftra inflantur, audi Paulum diceiis tem:Si quis alia docet, amp;nbsp;no acquiefeit fanis fèrmonibus domini noftri I Ea SV CHRIsTi,amp;eiquifecundumpietatemeftdocftrinæ,fuperbuseft,nis hil feiens,fed languens circa quæft!ones,8ô pugnas uerboru,ex quibus oris • untur inu!diæ,eontent!ones, blafphemiæ,fufpic!ones malæ,confi!dationes hominum mente corruptorum, amp;nbsp;qui à ueritate priuatifunt, exîftimantiû quæftumeftè pietatem. Hos ergo fignificantea quæ nunedinumeratafunt animaiia,u!dum exrapina conquirentia. Qiiædamautem ex his.alias aues inuadunt, 8^ ex uenationibus earum nutriûtur: alia uero in domos ingredi* entia.diripiunt quæ repercrint, ne quidem gerentium obfonqs parceniia, quibus funtfimiles quidam,qui penetrant domos,ôô captiuas ducunt mulis erculas oneratas peccatis.quos Paulus arguit. Vultur rixis amp;nbsp;bellis gaudet, Timoth.)» propter cadauera præliorum,intantû ut ctiam fequatur exercitû. Non ergo vultures. oportet aîiorum cafibus pafci, atcp nutriri eum qu! contemplation! dat ope ram. Coruin! uero generis animalia funt affeâionis expertia, quod manife ftum eft ex eo, quod emiffus à Noë, ex prima eum coruus auolatione trâG struthio. greffus cft, eu! fimilis I udas circa fuû magiftrum fuit, amp;nbsp;dominum. Strus thio,auis quidem eft,fed uolare non poteft, totamcp uitam fuam circa ter* ram occupat,quales funt quidam deo militantes,amp; fècul! fe négoces implis cantes. Noâuamuero, pro qua Lxx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixerunt, hancaflerunt in
node acut! eftè uifus.folc autem apparente, minus utûitatc oculorum frui*
-ocr page 158-Cap*XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTE R1 HIEROSOL»
C Taks funt qui kgi's gloriantur contemplatione.Só fcientiajucem cuangcli* cæ conuerfatiom's capere non ualentes » Larus animal eft in utroqj uiuens, Ldruidmphî* id eft aqua,amp; terra.qui Gcut auis quidem uolat,ut aquatile autem natat:Cui non male comparantur hi, qui Gmul circuncifionemuenerantur, baptis G4/4,5. fma,ad quos Paulus dicit : Si circuncidemini,Chriftus uobis nihil prodeft. Äccipiter inter rapaces aues eft,habet autem quiddam aliud,propter quod à legislatore pofitus eft, manfuefcit quippe,amp; cooperatur ad rapacitatem: (^em imitantur hi qui manlueti quidem uidentur efle t fenfu tranquilli, funt au tcm cu potentibus,amp; auaris,atcp rapacibus. Nyifticorax animal eft, quod in nofle tantummodo repit,at(^ operatur:ficut funt gentes,in intelle* gibiles nocftis operibus,quæ funt,fornicatio, immunditia,impudicitia,idoi! lorum cultus,8ó his fimilia. Ibisóó porphyrion,óó quem L X x« nominant cgt;fniK. pelicanus, ÔC cycnus, amp;nbsp;herodius, et charadrius, longi efle colli, trahereq^ cibu ex altitudine terræ,atCjp aquarû diciïtur:quæ animalia imitari oportet, nee de inferioribus euellere cibû,kd de ccekftibus, llk fiquidem côtempla tioni uaeat, qui ad luperiora mente contendit, 86 non folum intelligibilem, nidtth.6. fed Ô6 fcnfîbilem cibû à deo expedat: unde ait dominus : Nolite foliciti cflè animæ ueftræ, quid manducetis, necß corpori, quid induamini : feit enim vpHp^/wg«« pateruefter coeleftis,quiaomnibushisncceflê habetis.Vpupalugubreani mal ,amans^ ludlum eft : feculi autem triftitia mortem operatur. Propter Q quod oportet eum qui diligit deum,lèmpergaudere, fine intermiflîone ora yefpertilio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus gratias agere:quia gaudium, frudus eft Ipiritus,Velpertilio
nés circa terram uolant, ica ut pennis pro pedibus utantur quando ambu» laut: quod indignum eft in eis, qui contemplationi dant operam : quorum enim eft uolatus circa terram, horum etiam contemplatioproculdubio in terrenis occupatur» Not) ergo incredulus Gs,nec dubites, quod bæc etiam quæ nunc dinumerata funt animalia, ad oftenGonem Gguram^ eorû,à qui Non cibuidnii bus abftinere debent contemplationi uacantes,pofuit legislator,Sed inqui« m ƒ nbsp;nbsp;nbsp;mo nbsp;, Quomodo horum animalium non cibus, fed imitatio prohibetur, quu
proMe'Sur,‘* P^^æano, 86 nydicotaci Dauid propheta femetipfum comparauerit, dis pp/m.ioI. cens : Similis fadus pelicano lum, fadus ftim Gcut nydicorax in domicilio^ Exod.19. Peraquilamautem Moyks ipfum GgniGcatdeum.dicentemad IfraehQuo modo portauerim uosfiiper alas aquilarum. Nam Ô6prophetæ leone Chri ftum appellant,leonem autemè diuerfoefle Petrus diabolum dicit:Nec tas men fecundum hoc, ko Chriftus,fecûdum quod diabolus, dicitur, AbGtà nobis,abGt iftaimpietas:kd quia Gmul regium,nec nonrapax, atq? immite eft animafquumcp dignitatem Iaudabikm,uituperabilem tarnen opération nem gerat : quod quidem laudabik habet, hoc in Chrifti regno accipitur, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod autem uituperabik,in'diabolo,id eft rapacitas,immanfuetudo.Qyod
amp; in aquila conGderantes,Gne aliqua dubietate reperimus:propter altitudis uem enim uolatus eius,Gguram dus in deum ftimpGt Moyfes:quia uero ras pax»
-ocr page 159-IN UÈVITICVM DI B B R T E R T IV S» 6f
A paxj cibo eiusabftinendum dixit. Propheta autem DauidJugens homis Pfalm.ioi, nem in peccato conftitutum,nydicoraci hiinc,ficut in node uiuêtem,com^ parauit. Per pelicanum autem, utpote per animal amans folitudincm,figus rauit eum .qui forfan amicis defolatus eft,aut cognatis, aliorumcp fimihum focietate deftitutus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
» nbsp;nbsp;Omne de uolucribus,quod graditur fupcr quatuor pedes, abominabi*
Je erit uobis.Quicquidautem ambulat quidem fitper pedes quatuor,fed ha
• bet longiora retro crura,per quæ falit fuper terra, comedere debetisjUt cft » bruchus in genere fuo,attacus,atcp ophiomachus,aclocufta, finguîa iuxta genus fun. )Ab omni mundos cflè peccato,at(^ adione fordida,eos qui con tempfatiuam uitâ pollicentur,oportet, Propterea quicunt^ quidem uolatili bus fimiles funt,fupernorum uidelicet aflèqui contemplationem promitten tes,quæ ducit ad cœlos,lèd reptilibus comparantur, quia depalcuntur ter* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
ram^amp;f concupifccntfjs operam dant,etiamfi in quatuor ambulant pedes,id cft.etfi euangeiicam fimulant prædicationem, quæ dicit : Non ueni uocare iuftoSjfed peccatores ad pcenitentiam. EtrNon habent neceflè làni medico, Mrfwb.y» fed qui male habet. A quo latro faluatus eft, amp;nbsp;adultéra iuftificata eft,Slt; qui plus debebant.plus diligereignofcentem dicuntur.Sed tarnen quia non fea cundum ueritatem, Ibcialem ampleduntur uitam, abutuntur autem corn»
JJ paftione prædicationis pro fuis uoluptatibus.immundi funt, atcp abomina biles,utpote qui in tali conuerlàtione,8lt; in tali fciêtia, turpem quandâ ingre .diûtur,amp; immundam uitam. Quibus autem iunt crura excelfiora pedum. Cruraexcel^nt ut per ea exiliant à terra, inter munda propterea ponuntur, quia quum fint orahabentia in carne,non fecundiim carnem militant,fed à fordidis exiliunt adionibus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
fecularibus hominibus,ut doceât cos atcp inftruant,permifcêtur:ita ut et cum adulteris aliquando, amp;nbsp;cum publicanis habitent, amp;nbsp;tarnen imrrundis corum non commifceantur adionibus: refiliunt enim ab cis,^ auolant, 80 quum focietatem peccati ipforum réfugiât »peccatoribus tamen,ut eosà pec catorum fordibus ]iberent,atcp reuocent,pleruncp cohabitant: Sicut domi nus,qui peccatum non fecit,nec in ore eius dolus fuit,cum peccatoribus cos »ncdebat,amp; bibebat.dodrina eos,inftitutioneqj iuftificans, amp;nbsp;adfiiipros uocans æmulationem,nihil eorum ipfe imitans,nec ab eis inquinatus.Pro* pter quod dixerût Cantica canticorum : Ecce ifte uenit(aliens in montibus, cant,», tranfiens fuper colles. Oportet ergo nos habere crura fublimiora pedibus, non qualia ludæorum pedcs habent,qui in utriufq? ueftigqs fuis,in lege ui= delicet èC ptophetis.claudicant: fed qualia habent ea, quæ dicuntur Cheru bin,dc cjuibus didum eft:Et crura eorû crura reda,amp;: pennati pedes eorû, rede amp;nbsp;indeclinabiliter in euanoelicis pedibus:de quibus didum eft:Calcis ati pedes in præparatione euangelij pacis.Hic quamuis fuper terram ambu let,quamuis cû peccatoribus difpenlâtionis cuiufdâ gratia,iuuaminiscp con uerfetur,illud impies apoftolicû : Si quis uos uocat infideliû ad coenâ,amp; uul
-ocr page 160-Cap, XU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRE8BYTERI H I E R O S O U
C tis ire, omne quod uobis appofitum fuen't, comedite,nihil interrogates pro I. Corintb.i9. peer coniciêtiam.’tamen uolatile permanet.óó mundus eft,fciens à terra cmi care.atcp exilire,amp; non adhærere fecularibusadionibus.Bene autem taliu animaliû etiam uocabula protsilit legislator, briichû, 8C locuftam,attacum, ijaum J, atc^ ophiomachu nominas,Cuius auteoperationis fint,Gue uirtutis.Naum propheta fatis explanat,ait em : Bruchusexpanfus eft, ÔC auolauit : cuftodes tui quafi locuftæ loeuftarum,quæ confidunt in fepibus,in die frigoris » Vd Gciit L X x.emicuit ficut attacus commixtus tibi, ficut locufta quæ tranlcen dit maceriam, in die frigoris. Ex quibus cemis,quia etfi peccatoribus com* t bruma. mifceam,ur,etfi in die gelu fiue t pruinæ,id eft abundâtiæ peccati^quu enim, fixereinquit.abundauerit peccatum,refrigefcitcharitas multörü,tranfiliamus ma u abundantii ceriam.ipinoiam uidelicet peccatorum exacerbationem, non fimiles efîèdi peccatoruitti eis,(èd fubtjcienteseosnobis, ut fiantdodrinæobedictes,apertelàluamüs, i.comr/j.ÿ. nbsp;nbsp;faluabimur,undeait PauluszFadus fiim ludaris ficut Iudæus:his quifub
lege funt,quafi iub lege eflem,quum ipfe fub lege non eflem: his qui fine Ie* ge iunt,quafi fine lege eflèm, quum ipfe fine lege dei non eflem, led fub lege eflem Chrifti, Omnibus omnia feeftus fum,ut omnes lucritacerem,Sed ta* men in morem bruchi,impetu facere ÄTeuoIare neceflè habemus,ut ficut Io cufta.fiue attacus eflè, qui pro huiulmodi attacu dicunt, exilire pofliimus,' J. Ô6 emicare*Sicenim apte conuenietj quod in code prophetalequitur: Sol ortus èC eleuatus eft,amp;C no eft inuentus locus eius : quoniâorto iuftiiiæ foie, ü qui illuminât ablcondita,emicant,at(^ exiliunt hi qui cum peccatoribus con uerfantur,ad lôlatium iuftitiæ,amp;nô iam locus illorum ille eflè cognofeitur, cuius habitû pridê demonftrabant, quû quodammodo uterentur.quosôC Qphioniitchui erat neceflè làluari»Ophiomachi aût ab appellauone manifeftatur et uirtus, que imitari bonû eft,amp;intelligibilibus repugnare lèrpêtibusireminilcentes Ephe. 6. quod non fit riobis conludatio aduerlus carnem amp;nbsp;lànguinem, lèd aduer» (us principes*, poteftates, aduerlus mundi redores tenebrarum harum, contra Ipiritalia nequitiæ in cœleftibus.Hi funt quippe intelligibiles lèrpeti “ tes,amp; uenenati dracones. nbsp;nbsp;Quicquid ex uolucribus quatuor tantû habet
“ pcdes,execrabile erit uobis:amp; quicûqj morticina eorû tetigerit, polluetur, * amp;nbsp;erit immûdus ulcp ad uefperû» Et fi neceflè fuerit,ut portet quippiâ horû * mortuû,Iauabit ueftimêta fua,etimmûduserit ufi^ ad folis occafum,Omne * animal quod habet quidê ungulâ,fed nô diuidit earn, nec ruminat,immun* dû crit,amp; quicquid tetigerit illud,côtaminabitur. ) Quod reptilia uolatiliû,' /f abutétefeul nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quatuor ambulant pedes,eos qui abutûtur euâgelica uita, ôé uitâ lè*
S,eUo[ignt/icnt dâtur fordidâ amp;nbsp;immundâ,fignifîcêt : diuidere aût ungulâ, ficut hic lx x* dicunt, lèd non ruminare,id eft legem,quemadmodum oportct,meditari,' amp;nbsp;literam diuidere ab fpiritu, fed non ea quæ in ea feripta funt operari, ne* que ita conuerfar i, in præccdentibus oftendimus • Vnde neceflàrie eorunt niortidna, id eft adiones, ia quibus pccati morte intereunt, fiigere præ* cepit»
-ocr page 161-INJLEVITICVM libber T E RTI V s» î
A ccpit.S^ nuïlomodo participari talibus,nec contingere ea. Non folum autê tangentesjlèd amp;nbsp;portantes,aut accipientes qufppiam ex eisjpolluûtur» Por tat autem peccata, qui dicit maluni bonum, amarum dulce, tenebras ïucem, quod Elàiæ prophetæ reprehenditur uoce, quia per hoc exercens alium ad iniquitatem,amp; inuitans ad malum, à quo prohibere debuerat,fu: per femetipfum quodammodo fufeipit iugum. Non autem oportet quern? piam peccatum alterius in ait:Etab alienis parce feruo tuo.Si enim alienorû participes efiieiamur pec^î * nbsp;nbsp;nbsp;’
femetipfum transferre : ob hoc enim 06 Dauid
catorum,immûdiufq^aduefperampermanemus,ideft,ufcpdumagamus pcenitentiam. Hanc enim uefperam Dauid ait: Ad uefperum demorabitur fletus, ad matutinum lætitia » Propterea lauari quoep ueftimenta legisla^ tor præcepit,aperte dcmonftrans,quod immundi fimus,ufcpdum aâiones noftras lachrymis diluamus,
Quod ambulat fuper manus,ex cunô:is animantibus quæ incedunt quai drupedia,immundumerit.Quitetigeritmorticinaeorum,polluiturufque ' ad uefperum : Et qui portauerit huiufcemodi cadauera, lauabit ueftimenta (ua,ôô immundus erit ufcp ad uefj3eram,quia omnia hæc immunda funt uo» bis. )Nullum lex tacite præterit peccatum, (èd quæcût^ aôtiones per euan*: gelicum teftamentum prohibnæ funt.texit has pi ius ænigmatibus, ut utri;» uf^fandionis confonantiâdiicens.cÔfitearisdeum.quiineisloquutus eft, timens^ recédas ab omnibus quæ prohibuerunt. In quatuor ergo incedit, Q^drupedid ß qui ad euangelicâ conueriâtionem migrât. Ambulat autem in manibus.qui ^ncedere mmi quæftus earn caufaducriép turpis adipifcitur,manus cito imponens,ut ex ea quippiam capiat. Commode hic omnibus re(fteconnumeratur,at(^ cornai ‘ gt;nbsp;• paratur beftfjs.Siue enim adulterum dicas,fiue auantm, Gue homicidâ.Guc detradorem.Gue blafphemum.in his omnibus eft, utpote omnium peccas tis communicans, per iniuftâ manus impoGtionem ♦ Huius morticina funt hi,quibus manus impoGjit, in ipGs enim patitur peccati mortem. Qui ergo tangit ea, amp;nbsp;qui leuaucrit ex eis, rede polluitur : qui quidê tangit ea, id eft, qui conuerfatur,dicit: quia nullatenus competêter dignitatem arripuerunt, quam cauponantes olim omnimodo, per hanc iuftißcati funt,fi poft hæc in antiquis iniquitatibus non permaneant. Sed amp;nbsp;qui portauerit ex his, ueluti portans falfum teftimoniû.perhibendo ôd docêdo dignû, qui indignus eft.
* Immundus erit uf(^ ad ueIperam.)Quam fuperius diximus pœnitentiâ.La uans autem ueftimenta mundabitur.
Hoc quoeç inter polluta reputabitur,de his quæ mouentur in terra, mu ftela,5(i^ mus,amp; crocodilus,GnguIa iuxta genus fuum ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;caméléon,
amp; ftellio,ac lacerta.amp;j: talpa,omnia hæc immûda funt. Qui tetigerit mortis cina eorum,immundus erit uftp ad uefperum* ) Nec nunc dei creaturam le gislator aceufans, immunda haberi hæc præcepit animalia, nam quomo^s do ea alio diuinæ feripturæ loco reperies elfe laudata. Solomon quippe in 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q a
-ocr page 162-4
Cap*XI» ISYCHIl PRESBYTER! HIEROSOL,
C Prouerbijs dicit:Quatuor (unt minima terræ,amp; hæc funt fapientiora iapw. entibus.ïnter quækporem,fiuefecundum dxx.herinaceu,8óftellionem computauit : quorum unum fuperius cum camelo S)C lepore,ut immundS, lex accufauit.Stellionis aut nunc mentionê fecit.Nöergo natura corum im munda eft, ièd nee omnis adio, nam quomodo poterant ifta laudari Sed quædam dre» ipfa funt aeliones aptæ irrationabilibus animalibus, amp;nbsp;quæ nullum indicium exigunt» quæ nee nobis aptæ funt, nee proprie noftræ funt : arcp propterea quando à nobis continguntur, immundos nos faciût* Of hommifu- nbsp;nbsp;nbsp;terram uero repere.non eft hominum,quibus conceflum eft ut reôi ùi
• cedant.codumcß refpiciant:quia Riper terra repere.eft fordida opera,tetTC naep gerere ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dinerentiam animahum,quæ nue dinumerata lunt,
» legislator fignificauit,ait enim fie: Hoc quoque inter polluta reputabitur, » de bis quæ mouentur in tcrra.)Non quia aliqua repentia font munda,omne enim opus quod per terram repit, amp;nbsp;trahitur, fine dubio immundum eft* Philip. J, Propter quod Paulus taliade his qui aguntea,dicebat; Quorum deus uena ter eft,amp; gloria in confufione eorum,qui terrena iapiunt, Ad huius autem ’ probationem,paulb poft inuenies legislatorem dicentem; nbsp;nbsp;Omne quod
y reptat foper terram,abominabile erit.nec adfomitur in cibum.)Etgo gene^ ' ra. nunc reptilium dinumerauit, non quod alia fint munda, alia immunda,
P fed ut per hæc côiêquenter reptilia refpui difcamus.ex horum uita omnegc jjiußela. nus conscientes reptilium. Muftela enim animal eft dolofum, ualde for MM«. tis uaeâs. Mus,propter uentris ingluuiem multa quotidie pericula foftincu’ crocodtliM. Crocodilus duri corfj, Sgt;C malitiofus eft, luto^ pafoitur » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animal di
mu7lt;xak- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura,fed uitæ conditione ad deridendum aptum, id eft
ut dolos faciat,et rapiat, uentrem^ repleat : propter quod compofitum no Caméléon, men accepit ex utroep animali, ex quo hæc habet uitia. Cameleon in malo miferefcit,8lt;fpræ infirmitate manfuetum efle (e fingit,quu fit immanfuetum stcBto. animal. Stellio,id eft âo'KorXaecûTxçjnimis quideparuulus,uel milerrimus, ue ^^alpt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen eft, Lacerta in fepulchris habitat ♦ Talpa cæcum eft animal,
quod de terra generatur : dicunt enim earn de terra, fimul amp;nbsp;pluuia creari, corrupto luto, quum prius pluuiam fufeipit. Hæc ergo immunda font de omnibus quæ repunt foper terra,non quia alia non font immunda, led quia hæc maxime font » Propter quod pollutionem maiore habent.fiue malitiâ*
• • nbsp;nbsp;nbsp;Omnis qui tetigerit morticina eorum,immundus erit ul^ ad ueiperâ. )
Bené ergo probat intentionem legislatoris ipfa litera.Si enim immunda na* tura elTent ea quæ nunc dida font animalia, oporteret immundum eflPe amp;nbsp;qui ea uiuentia tangeret, nunc autem qui tetigerit morticina eorum, ipie Coa Morticina qiu lus immundus eft. Morticina autem corum, font prædidæ adiones, id eft dolus,furtum, duplicitas, fiue ironia, amp;nbsp;circa alia occupatio, necnon circa terrena feftinauo, ex qua mentis cæcantur oculi* Quia ergo in his animæ conungit mors,mortidnarede nominantur:amp;qui ea tangiw'd eft,qui in ds ' polluitur»
-ocr page 163-IN LEVITICVH LIBER T E R TIV S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^
poUui'tur, ficut amp;nbsp;Paulus ait, Bonum eft homini mulierem no tangere,pro culdubio immundus eft »Nihil enim Ge hominem polluit,ut peccatum, V f» quedum uefpera ueniente, de quaDauid dicebat: Ad uefperum demorabi tur fletus : ait autem de pœnitentia intelligibili : purificatione diluamus, * Et fuper quod cecidcrit quicquam de morticinis eoru,polluitur,tam uas » ligneum ueftimentum, quam pellis amp;nbsp;cilicium:amp; in quocunqp Gt opus, M tingentur aqua,amp; polluta erunt ufq^ ad uefperam, amp;nbsp;Gc poftea mundabûa * tur»Vas autem Gdile.in quod horum quicquam intro ceciderit,polluetur, » amp;nbsp;idcirco frangendum eft. ) Admirabili diuiGone etiam nunc utitur legis* lator:quia enim aliquando ex negligentia, aliquâdo peccamus ex opere.ma lorumcp ft udio, Gcu t illi de quibus Solomon in Prouerbijs dicebat: Cui prouerb.i}. uæ,cuius patri uæ,cui iræ,cui rixæ.cui Gne caufa uulnera,cui GjffuGo oculo rum'r'Nônne his qui ftudent uino, amp;nbsp;uacât calicibus epotandis ƒ R.ede hos inter eos qui tangût morticina, poGiit. Qui uero per euenientem animæ ne Tangunt mor gligentiam nbsp;nbsp;ob ftuporem .defedhimcp uirtutum delinquunt,quemadmo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exm
dum Dauid furgens meridie de ftrato fuo, amp;nbsp;ambulans in folario,amp; Vriæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pefcât,
uxorem lauantem (è uidês.captus à muliere eft, quæ nimis pulchra erat,qui -adulterium Gmul homicidiumcp commiGt, in hos cadere morticina dicun* tur. Necp enim ipG ad peccatuni feftiiiautTuiii,fed inciderût in eis,amp; quo» dammodo iuper fe cadens peccatum fufcipiunt. Quia autem omnino ftiice Jncidut in,nof g perunt,amp; non reftiterunt,propterearefte immundi funt,tam üas ligneum,
Si ueftimentum,quàm pellis,amp; cilicium: id eft, fiue uitam leuem quandâ et „ioneminpec» mediocrem habeat, talia funt enim uafa lignea, aut ad tingendum îùfficien* «t« tem, Gcut eft ueftimentum, Gue patientem, quam pellis GgniGcat, Gue earn quæ eft patientium,hanc enim cilicium,Gue faccus GgniGcat. Omnino aus tem uas eft, in quo opus poffit agi uirtutis : Gc enim intelligis ? in quocun=
• queGtopus* Pollutaeruntufqueaduefperam.) Ideft ufquctempus pœnitentiæ. Tingetur autem aqualauacri, uel lachrymarum, 8^ mundas bitur * Vas autem Gdile, qui totus terrenus eft, id eft luto feculi conipers fus,in hoc G incident morticinum, peccatum quod ad morte eft, interiuscp cum penetretjdomineturcp ei/îcutDauid dicebatzEt induit fe malediâionê pphnjot, Gcut ueftimentum.amp;intrauit Gcut aqua in interiora eius,qui non folum in* grcdi malediâionem,fed amp;nbsp;dominari in eo,in quo ingrefla eft ,dicit:necei* farie illud conteri præcepit : nec^ enim eius immundiua Gcut aliorum, faci* lepurgaripoteft, laborequippe multo, amp;contritione,ôôquodammodo reformatione contritæ atcp humiliatæ mentis eget, Gcut ait Dauid, G muns dari uult*Vnde beatus Paulus,eum qui cum uxore patris fornicatus eft, i. ccrinth.^é intantum contriuit,ut fatanæ eum traderet in interitu carnis, quatenus in ta li contritione faluaret fpiritum.
• Omnis cibus quem comeditis, G fufa fuerit fijpcr eum aqua, immundus * erit:amp; omne liquens quod bibitur de uniuerfo uafe,immundum erit. ) Ci»
q 5
-ocr page 164-CapiXïr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS YC HII PRES BYTERI H I E R O S O L«.
C bum cfTc SCpotû in omni uafc bonas adiones intelligimus, proptcrea enim dixitxibus quern comeditis.amp;liquens quod bibitunquia malarum adionu cibus, Si. potus prohibetur.id eft earum eommunicatio » Si ergo in alis qua bonarum adionum.quæ in omni uafe funt, id eft in omni homine, fiue principe,fiue plebeio,fiuefiipiete,fiue imperito.unum quodlibet eorû quæ dida funt.inciderit morticinorum,neceflario immundus erit* Nam etG no
ab initio mala quadam intentione adionem bona coeperit, Gcut hi faciunt, qui propter negociationem,uel lucrum,pietatem fingunt,poftea autem inci deritadioni eius luperbia, dolus,aut hypocrißs.uel Gmile quippiam, quod morticinum,utpote mortem quodammodo participanti inferens, dicitur, ,, erit Si hie immundus, bona Gquidem adionem malalubingrediens inten= »• tio polluit.Qyid aute addidit legi quæ eft de ciboC nbsp;nbsp;Si fufa fuerit fuper eû
** aqua. )Ofteridit,quia eas.quæ funt poft baptilma,adiones quæfiuit, Si ler= mo ei de fid01i,amp; baptizato eft, de infideli autem adione nullam mentione J, Corinth,S’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod probat beatus Paulus dicens:Scripfi uobis in epiftola.no com
■ nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifeeri fornicarfjs,non utiq^ fornicarhs huius mundi,autauaris.aut rapacis
bus, aut idolis leruientibus, alioqui debueratis de hoc mundo exifle • Nûc autem fcripfi uobis.fiis qui frater nominatur,eft fornicator, aut immûdus, prfuft« nihil 3Ut auarus,aut idolis (eruiens,aut maled/cus,aut ebriofus.aut rapax, cu hua reiftbi effe uo- iufmodi nec cibum iumere. Quid enim mihi de his qui foris funt iudicare ƒ felt C» ittotit. Intan turn nullus ei fermo eft de adione, fiue conuerlatione eorum qui fo* D rislunt.
Qtidmobrent dqudnonpob ludturi
Pdßiue dixit »ocentur,noue pro deterioref fiunt.
Etquicquid de morticinis iftiufmodi cediderit fuper illud, immundum eriuSiue clibani,fiue chytropodes,deftruentur óóimmundi erût.Fontes ue ro,amp;^ciftcrnâe,Ô6 omnis aquarum congregatio,munda erit,Qui morticina eorum tetigerit,polluetur.)Extranea quodammodo efle ea,de quibus nunc tradat legislator, apparent : cuius enim rei gratia clibanos Si chy tropodas intantum ait effe immundos, ut eorum mundationê præciperet : fontes uca ro Sicifternas,alias^ cogregationes aquarum elle mundas IcripfitCAn for fan quia hæc non lolent pollui. Si enim aquarum collediones, pollutiones noftras diluunt,quomodo pollui poflûntÇ’Omnino ergo inuenies cohærê? tem legisliteræ contemplauonem fpiritus, quod cognolcimus.fi uerborum interpretationem fecundum uirtutem fua fcrutati fuerimus.Quid enim dis' bani uel forte chytropodes nocêtur, morticino in eis cadente mureC Si aute clibani Si chytropodes nocentur,quomodo non magis aquarum colledios
putas clibani.uel chytropodes fignificât/Magiftros uidelicet,in quibus cibi lâcræ dodrinæ coquuntur,operationis fpiritus igne fuppofito. Non eft au frfqHct« mfd» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mirum,clibanos eos per metaphora,amp; chytropodasappellari, quia in
Ktetdphorie
crrfjcriptMri multis Icimus diuinam fcripturam talibus ulam nominibus. Nam Dauid pfdlw. 109, Moab,ideftgentes,lebetemappeUauit,ai£ cnim;Moab ollalpei mcæ,prcfcs
ptcr
-ocr page 165-IN LEVITICVH liber TERTIVS* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64
ptcr baptifmatis aquas,quæ in eis calefiunt. Sed amp;nbsp;Ezechiel lebetem Hieru Lznh.ii, (alem appellat,fed plenum carnibus-Siue ut e x x,ueneno:uiros in ea male docentesjamp;uiuentes Ggnificans»Secundum hanc ergo rationem.clibani et chytropodes,quibus coquantur cibi, iiidelicet populi dcdrinæ dici poG cbtroporfrt funt.Hisergofi incideritmorticinum.ideft,G peccatimortiGcantis adiofu
,9 i.r c-in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ r moriianumni
peruenerit.immundi nunt,lt;x deltruuntur : quia qui docent non turari,tu^ cUcrit. rantur,amp;qui prædicantnon mocchari.moechantur : dodrina G quidem bo Rowlt;lt;.x, na eft,non eft immunda.Nec diuina propter hoc abominamur eloquia, qd* ex eis quidam forfan immundi prædicatores efiedi Gint, propterea fons teSjUidelicet opulentis dodrinæ : amp;nbsp;cifternas Gue lacus, linguas loquentes No idea fontei roediocria,amp; dodrina mutuatâ habêtes, Sed amp;nbsp;collediones aquarum,eos qui undiqp huiuGnodiuerboru affluaitiS cogregant,efle mundas legislator f^àmunquâ dixit»Sedquam conlèquentiamhabuit.utde clibanisamp; chytropodislo# pentetuencm * quês/ubinferret: Exceptis fontibus aquaru ƒ ) Sed quia per illâ magiftros oadfionet figniGcauit, neceflariefontes,8ó cifternas, amp;nbsp;collediones aquarum fubdist dit,quæ,Gcut oftenfum eft,in dodrina accipiuntur. Propter quod ad Sama ritanam dominus dicebatiQuicunc^ biberit de aqua,quam ego dabo ei,nci ^lt;^».4’ fitiet iterum.fed Get in eo fons aquæ faliêtis in uitam æternam. Bene autem
* lex fubdidit: Qui morticina eoru tetigerit,polluetur»)Vbi L X x.ædunt; ® Qui uero tetigerit omne immunditia animæ morticinorS iplôrû, immun * dus erit.Etanimam addiderunt, ne forte putetis de repcntibus ienßbilibus, aut beflijs dici : nam eorum qui tangit morticina, non animæ, fed corporis immunditiam tangit. Ergo de dodoribus intelligendum eft, qui immundi fadi funt immunda quadam amp;nbsp;mala adione. Horum enim dodrinis,qua-lt; do Gierint fecudum legem dei,intendere,operibus eorum autem nullomoa do communicare,nec tradare ea,uel omiiino contingerc dcbemus,remini fcentes uerborum dei, qua? ad conGrmationem præfcntium dixit ad popus lum.Gue difcipulos : Super cathedram MoyG federunt fchbæ amp;nbsp;pharifæi» iJiatth.ifi Omnia quæcun«^ dicunt uobis,facite,amp; cuftodite: fecundum autem opera corum nolite facere.
* nbsp;nbsp;Si ceciderit fuper fementem.non polluit earn. Sin autem quiipiam aqua
* femêtê perfuderit,amp; poftea morticinis tada fuerit.iHico polluetur. ) Nihil setnenperflté indifcuflum relinquit legislator,fed omnia in fubfequenti difcutit,perfedio fum a^M, nem Icgis fpiritalem probarc deGderas,amp;G imperfcda eis uidebatur, quan do folam intuebantur litera. Differêtiam igitur hie inGdelium * qui necdum baptizati funt cxponit.amp; fernen utroft^ appellat,utpote qui fufcepei-unt res gni prædicationem»De quibus dominus parabolam feminis proponens,di {iatth,iff cebat : Bonum fernen, Gif) funt regni, fed fernen quod necdum feminatum eftjunde ex x.ædiderunt : Semen fatiuum quod feminabitur, id eft, quod necdum feminatum eft, feminandum autem eft,illos qui fiecdum baptiza« ftintfbaptizandi autem funt * rede appellauit î fuper hos Gquid praedidoru
-ocr page 166-Veniddigni funtguipigno rantidpeccdnt.
Cap»XI» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERl HIEROSOLi
C morticinorum cadat,quia necdum cautelam myfteriorum acceperunt, nec -integram deiagnitionemconquifiuerunt,quæillospoflît remouereàfu* peruenientibus ex negligentia peccatis, mundi efledicuntur,propter prædi dam cauiam uenia digni * Super quos uero fufa fuerit aqua,uidelicetbaptia fmatis.hi neceflario immundi fiut,fi unum ex his,quæ morticina funt,fuper
jMori,peccdti labe fignificdt,
Comedere de morticinis e[i patrocinarifee ieribut.
Keperefuper terrain.
Super peäui.
Ptdes.
eos incident : oportuerat quippe tanti pardcipan'one, donaad eorum per* tinere cuftodiam. Terret igitur deus fpin'tus eos,quiolim perceperunt ba* ptifma, ut non ex negligentia peccantes immundi fiant.
Si mortuûfuerit animal,quod licet uobis comedere,qui cadauer cius te* tigerit.immundus erit ufi^ ad uefperä. Et qui comederit ex eo quippiä,atq^ portauerit,lauabit ueftimentalüa,amp; immundus erit uk^ad uefperä. )Quêa admodum peccatores permanentes in peccatis, abominandi funt, nequa* quam autem recedentes, ac pcenitentesn'ta iuftis omni ftudio concurrendu eft.lcietibus nobis quia ex eis fàndificamur.Si aût mortui fuerint,graui pec cati morte,non debemus tanpere illorû uitam,nec eorum conucrfajionis el* iè participes, feientes quod fi quis tetigerit, immundus erit, ufcpquo etiam iplepœniteat.Sed ôô qui comederit de morticiniseorum,ideft,quicosde« fenderit,quafi aduocatuspeccatorum ipforum,uel auxiliator,amp; propterea illorum in fè peccatafiifcipims, necefïe habet lauarc ueftimenta lua, uideli* cetaôliones,quia amp;nbsp;ipiè ukp ad uefperû.id eft ukp dum pceniteat, immun quot;nbsp;dus erit. Omne quod reptat fuper terram.abominabile erit, nec anume* tur in cibum.Quicquid quadrupedis iîiper pedus graditur, ôô multos ha» bet pedes, fîue fuper humû trahitur, non comedetis, quia abominabile eff J Nolite contaminare animas ueftras, nec tangatis quicquam eorum,ne im* mundifitis.)Iam amp;nbsp;hæcfiiperius legislator expofuit, Nunc autem ideo re* petit,ut frequent! meditatione ad euftodiendam legem moueat auditorem. Qiiamobrem amp;nbsp;à nobis reeapitulandafunt, quia ÔC quiddam noui addidit præfenti fanctioni, neceflariam eis adrjciens aeftionem meditationis. Quae reptant ergo fuper terram, hi fùnt qui terrena làpiunt : amp;nbsp;qui lutulentis pas feuntur acfîionibus, iùper peôus, fiïie fuper uentrem fîmilitergradiuntur, gaftrimargiæ operam dantes. In quatuor gradiûtur fuper terram, qui præ dicationem euangelicorum librorum , pro eo quod falus in eis peccatoriï “ prædicatur,abutuntur in luxuriofam uitammon intelligentes, quia pecca* tores non ut maneant peccatores,fed ut ceflènt à peccatis,prouocat prædi* catio. Sed eis qui in quatuor ambulât,addidit,amp;multos habet pedes,often dens,quia licet fi non folum ex euangelicis libris,(ed ex alrjs fcripturis,atque ex uaria,ficut ipfis uidetur,do(ftrina hoc confirmare cupiunt, crunt 8^ fic im mundi. Et ut breuiter dicatur,omne quod reptat fuper terram,id eft qui ter rena fapiunt,declinare nos oportet,amp; refugcre: feientes,quia eorum com* municatio polluit,amp; fimiliter immundus eft agens, agentiep concurrens.
Ego enim fum dominus deus uefter»San(fti eftote» quoniam 8^ ego Ian«
lt;ftU8
-ocr page 167-IN LEVITICVM LIBER Q_VARTVS, 6$
ÖUS fum. Ne polluatis animas ueftras in omnireptili,quod mouetur fuper terrain.Ego dominus qui eduxi uos de terra Aegypti, ut eflem uobis deus»
** Sancti eritis,quia SCego fandius fum* )Omnino prohibée efle nos fodos co rum qui terrenafapiunt,nec fi potentes quidam fint.necfi iuftitiam, aut fa» pientiam fingant,ne fi forte facerdotio, uel aliqualibet amiciantur dignitate» Vnde breuiter omnium repentium, quæ fuper terram mouentur,mentio:» nem fecit.non fimpliciter hoc quod eft repere refpuens, fed fuper terram re Reperefupef pcre : nam humiliari quidê bonum eft, ut autem ad terrenam declinetur fa« pientiam, no eft bonum, necutilis eft animabus talishumilitas,à qua libera re uolens: Ego fum,inquit,dominus deus uefter.^Id eft,ad cuius imagine fadi eftis, ut cceleftia fapiatis, eum qui in ccelis habitat imitantes » propter
• • quod fubdidit : nbsp;nbsp;Sandi eritis, quia fandus fum ♦ ) Qui non hoc adderet,
nec^ duplicaret in nobis fandificationem,nifi eius eflemus participes,0^co*
V fortes eius fahdificationis eftedi, cuftodire earn per phüofophiam, fan«
* dam conuerfàtionê opus haberemus,unde ait: nbsp;nbsp;Ne polluatis animas ues
• ftras.)Primum quidem.quia donatum eft anim3E,efle ad imaginem dei: amp;nbsp;maxime in ea efte fandificationem uult, utpotc quæ principatum luper os« mne animal tcnet.Deinde oftendit pollutionem.quam odio habet,non eftè Potiutionesue» de mortuis corporibus,aut cibis immundis, corporibus, ficut quidam pus ^‘eunde orian-
B tant, fadam,fed earn quæ animabus ex adionibus malis euenit. Dicens au» tem, non oportere in cundis reptilibus,quæ mouentur fuper terram, anis
• mas noftras pollui,omnino competenter addidit: Ego dominus qui eduxi
“ uos de terra Aegyptfut effem uobis in deum. ) Per Aegyptu, Aegypti de-monftrans mala,S^ omnia opera tenebraru. Aegyptus em,côtenebratio in Aegypti,coti^ terpretatur. Quibus fi quis uere carere uoluerit,amp; eu qui uere eft deus,ha:» ttnebratio. here fuu dcu,non folu idololatriâ cauere debet: fed fi uere ci adhærere défi* derat, quia ille (andus eft, ipfe quoœ fandimoniâ ftudeat,fine qua nemo ui
” debit deu. Ifta eft lex animantiu,amp; uolucru,amp;omnis animæ uiuêtis quæ “ mouetur in aqua,ôôreptat in terra,ut diffèrêtias noueritis mûdfamp;immûdi, * nbsp;nbsp;feiatis quid comedere,aut quid refpuere debeatis. )RecapituIatione mos
re fuo nuc etiâ legislator utitur, ut norint legêtes,de’quibus iam lex dixit, amp;nbsp;facile ea perfcrutentur. Quod ante nunc addidit, admirabilc,omniscp pie* num iuuaminis, notandum'que eft : prolatam quippe dixit legem dinume# ratisanimalibus :neciblum utfepararet inter mundaamp; immunda,led ut iciant fill) Ifrael, uel cognofcant inter uiuificantes ea quæ comedûtur. Ergo non cibi nos mundos reddunt, nec pollunnt, fed nos eos, fiquidem nos uis ^ospoUuintta uificamus eaquæ comeduntur» Etquemadmodum omnis cibus bonus, amp;nbsp;nihil rerjciendum eft, quod cum gradarumadione percipitur, fandi * ficatur enim per uerbum dei, ficut ait Paulus, amp;nbsp;orationem : fic ea quæ co* i, Timoth. meduntur,ea uidelicet quæ nutriunt animam.id eft bonas adiones,nos uis uificamus, fi bene eis utamur ♦ Sin autem male, non uiuificamus, fed mor*
: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï
-ocr page 168-Cap, XII* ISYCHII PRESBYTER! HIEROSOE.
c tificannus« Quienimcx iniqiiitate facit ekemofynam, mortificat eiusvit» tutem,fiue potentiam.Et qui à cibis abftinent, per lingua uero fratribus de« îfalnt.^o. trahunt.dequibus Dauid dicit : Qui deuorant plebem meâ,fîcut efcam pa* nis : moriificant hi abdinêtiam,propter quod beatitudinis eft,nofle difcer* nere inter uiuificantia ea quæ comeduntur animalia 80 eaquæ non come« duntur,id eft; inter cos qui bene bona agunt,amp;malas adiones,Hæc funt etn animalia quæ non comeduntur,amp; difcernit non folum feiens,fed qui feien* ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiâ côfirmat operibus * Quod pauci in hoc ftudet feculo,multis eâ per dolos
inficiêtfbus,multiscp adulterâtibus per hypocrifîn,ut quidâ iam dubitêt.ctia in ueris bonis, quæ fint comedêda.quæ non comedenda,propter quod ait:
* nbsp;nbsp;nbsp;Ifta eft lex)Non fblum difcernendi,fed feiendi filios IfraéhCognofcûtur
autem, uel fciuntur ea de quibus dubitatur, quorum dubitationem doeen* do compefcimus,quando legis doétrinæ conuenientia docemus.
C A P V T XII«
Ex/ntKihire«
Oquutus eft dominus ad Moylèn dicens : Loquere filfjs Ifra* el,óó dices ad cos : Mulier fi fufcepto femine pepererit mafcu* Ium,immunda ent feptem diebus,iuxta dies fèparationis mê* ftruæ. Die odauo circuncidetur infantulusJpfa uero trigin* tatribus diebus manebit in fanguine purificationis fuæ « Omne fandum n5 tangetjamp;^neeingredietur fànâuarium,donee impleâtur dies purgatio* nis eius. Sin autem foeminam pepererit, immunda eritduabus hebdoma* dibus , iuxtaritumfluxus menftrui » Et fexaginta ÔC fex diebus manebit in fanguine purificationis fuæ * ) Manifefta eft legislatoris intentio, antiquum generis humani fignificantis excefliim, atque ideo ex omnibus his confer* re nobis defiderat, ut euitemus feculares res, 8^ atftiones carnis : utpote no*
bis non bene ualentibus profligarc fantftimoniam, fine qua nemo uidebic ti£ pan colli- deum. Nammundusquidemper feiplumbonuseft, ortum fbïis cerne* gitKr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rc, lunam, ftellas'que coclum coronantes.terram diftentam, diffufum ma*
re, ut ex his omnibus fapientia colligatur, amp;nbsp;confjeiatur opificis. Simili* Corpowufui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus bonum eft, nbsp;nimis bonum, quod nobis in uirtutibus con*
laborat* Habet enim inftrumentum ad glorifîcandum deum, linguam.ali* ôsque,qui in nobis funt,fenfus, per quos refpicientes creaturam mundi, o* mne^ eius fblatium, per hæc aliud intuentes, confjcimus 6c ex his quæ fà* lt;fta funtjca quæ funt inuifibilia.Scd quia amp;nbsp;fèculo,amp; carne male fimul ufi fù «.io4».5. mus, ita ut dominus de mundo diceret: Mundus in nial^no pofitusefî, autem:Videoaliamlegêin membrismeis,repugnâtemlegimentis Calait'. ‘ nbsp;nbsp;l'ui'fus : Ego autem carnalis fum,uenundatus fub peccato.Ec rur*
fus: Manifefta aût funt opera carnis:quæ funt fornicatfo,adulteria,imm5dî lia,et quæ his fimilia fiintab his lex nos libçrare conat,et de hac re multa ferJ bere nô ccftàt ænigmata,ficut amp;nunc cômuniatCt fpccialia* Intende quibus y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbw
-ocr page 169-TN LE VIT IC VM liber T E’r T T V S«' lierbis ad Moyfen dominus loquutus eft, ut ille filfjs Ifraël eadcm uerbs mi niftraret, Faciebat autemhocnon fruftra fed palàm dcmonftrans, quod ipfe quidem Moyfi loqueretur, ut ad intelligendam uirtutem legis idoneo: Moyfes autcm populo, ut quia non totum capicbat, nec fpiritale fufcipcre mandatum, nec deo loquente audire legem, fublimiora narrante. Hinc eft cnim quod ipfo deo legem dante,dicebât ad Moyfen : Loquere tu nobis.ôé Exod.io, ' audiemusmon loquatur nobis dominus,ne forte monamur, Sed amp;nbsp;humili ter earn atcp (ècûdum humanâ poffibilitatêjbom ine uidelicet tradente,fu{ci piunt.ut ad ipiritum paulatim afcendatur. Per literam igitur fernen fufcipi* ens eft mulier,quæ uiri condpit ex (êmine.Hancfèptem dicbus eflè immun dam dicit,5ë hocquamobrê ƒ uideb'cct quiafator immûduseft,utpotehæ« res Adam,qui per tranfgreflîonê immundus falt;fhjs, at(^ ira Euæ mixtus,os mne genus humanû fecit immundû. Aperte aût hoc in facrafcripturalegis iur,quod poftquàm exijt de paradifo,mulierêfuâ Adam cognouit,atqp ira Gf«c.4» dcduci coepit humanû genus.Septem aût dies ideo mulierem eflè præcepit immundâ.quia Adam,per cuius fernen fufcepit immunditiâ,cum genere ui tam noftrâ polluit» Septem dierS numerus,Ggnificat per quem temporares uoluuniur.Propter quod etiam eius requiesfeptima dies,id eft intelligibilc (peratur fabbatum» Qiiomodo autem noftram polluit uitam C Inducens ei fnaledidionem, amp;nbsp;transferens ad miferiam, earn quam fortiti fucramus ab initio beatitudinê.Quod manifeftu eft ex his quæ deus ad Adam dicit; Ma ® ledidla terra in operibus tuis,(pinas,86 tribulos germinabit tibi. Propterea * amp;nunc legislator dixit: Secundum dies feparationis menftruæ.) Vel Geut
L X X.Secundo dies purgarionis menftruæ immuda erit. Quid aût hoc Gt, alq interprètes planius ædiderunt, Symmachus quidê dicens, fecundu dies i'eparationis,afflidionis:Aquila,feparationis.miferiæ:Theodouon,fepara* tionis,doloris eius. Miferia autê,amp; affliâio, amp;nbsp;dolor tunc efle cœpit, pofts quàm (eparatus à paradifo Adam,noftram fortitus eft uitam,quia in fudorc uultus comedere pane codemnati fumus» H uic (enfui planiorê,8ó indubita bile addidit probationê,quû dicit: Die oCiauo circuncidetur infantulus.) Dies emolt;ftauus,quoniafeptimæ diei, quæ imago eft prælêntis uitæjucce septimïa clitti dit,Ggurâ gerit futuri feculi, in quo carné præputrj circûcidimus,opera car odd«Mî di«» nis oîa deponêtes:tunc quippe nô folû peccaturi,fcd nec cômc(ruri,aut bibi siatth.it, turi.aut nupturi fumus. Erimus aût proculdubio,Gcut ait dns,ex corruptis bilibus incorruptibiles, Gcut angeli : amp;nbsp;mûdi modis omnibus,ex immûdis cfficimur.Seminatur igitur,ait Paulus,in corruptioneifi igitur in incorrupd Conntfc.içj one feminatur corpus animale, furgit corpus fpiritale.Ergo hic eft modus, propter que infenté odauo die iubet circûcidi Jncircuncifum aût perirc de populo fuo oftêdit,quia ante circunciGonê,abominabilê habet carne, amp;:im . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
mundâ,propter caulàs uidelicet quas fuperius diximus,Mundat aût per cir gô*re£(^ cunciGonê,quæ imaginem gerit refurredionis mortuorum»lllud aût nimis
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r %
-ocr page 170-CapiXIl-
ISYCHII PRESBYTER! HIEROSOU
C quscrcndu eft, quamobrem puerum circuncidi lex præcipiens, ipGus qut* dein iinmunditiam tacet,matrem autem immundam efle elicit, uftp ad diem in quo infans circunciditiir : odauo quippe præcepit diecircuncidi »feptem Qjurf frpffw aiitem diebus aie matrem eflè immundam : Aut forte quia inobedientiæ eau , duiUu^ariêî feducfla extitit,tranfgreflïo autemjfiue inobedientia immunditiam no ’ bis.fordemqj contraxit, ideo hoe quod eft ampîius » legislator in mulierem conuertit* Sed amp;nbsp;quærendum eft,cur huius'rei gratia,in Gnguine purifica* tionis fuæ manere mulierem præcepit, non fanguine fordido,(ed in (anguine mundo, id eft purificationis eius, ficut in his quæ fequuntur oftenditur-
». nbsp;nbsp;Hæc omne fandû non tangit,amp; in fanduario non ingreditur, ufepdum
. compleatur dies purificationis eius» ) Si ergo in fanguine mudo trigintatres dics,8^ omne fandum non tangit,amp; in fanduario non ingreditur,unde hu« iufmodi caufam,nifi ex dierum perfcrutatione reperiemusCquot; Triginta quip-(f JZdies ideo tradidit,ut adiedis fepte,cundi quadraginta fiant. Aliud fanguinepurb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legislator fignificat ♦ Quia ergo in diebus quadraginta malcu-
ficato. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lus dicitur infans fbrmari,duo hæc per ea quæ dida funt,probantur:id eft,
quia ip(a quidem fubftantiageneris humani munda eft, ficut i deo creata: Goif.i. Omnia ein quæ fecit deus,erât ualde bona,Slt; multo magis homo. Propter quod ait:In ûnguine mundo,fiue purificationis mulierê federc,Quia autem per iucceflionem Adæ tranlgredientis læfus eft.neceflàrie quæ fernen fufee pit, amp;nbsp;concepit, omne fandum non tangit, Sc in fanduario non ingredie-
D tur, ufcßdum compleantur dies purificationis eiusu'd eft ufcßdum comple» inidgo dei antur dies quadraginta, in quibus puer formatur : Ipfa quippe imago dei, naturænoftræ,quamuis fueritfôrdidata. Ergonequaquamin «« uw cf, gj-gjjj- j'pj (^n(quario, nee omne fandum tangere præcepti fueramus, nifi ima go dei femel donata noftro generi,fandorum nobis præftitiffet ingreflum. Propter quam faluandam ipfc quoep incarnatus eft dominus, fuam imagis nem faluare uokns » Sed in quadraginta diebus ad ccelum earn fuftulit, fe» cundum quod earn hominem plafmans, in uulua donat, amp;nbsp;tune ad uerum fänduarium natura noftra ingreditur ; Aperte autefn hæc probantur per ^^imodießr» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gcnere feemineo fanciuntur. Quia enim odc^efima die formari
wrft«rinutero i” Utero fœminæ dicuntur, tantundem numerum ad impletionem dierum
M purifîcationisearum,quæfemenfufcipiunt,præcepit,aitenimfic: Si fee- -» minam pepererit,immunda erit duabus hebdomadibus, iuxta ritum fluxus menftrui.)Et quum oporteret quatuordecim dicere,non fic dicit, fèd duabus hebdomadibus, iuxta ritum fluxus menftrui, Propter quod ad ilium nostranfmittit fenfum,ideft,utinfeptem quidemdiebus eflehumanam uitam : fluxus autem menftrui,afflidionem eius, amp;nbsp;dolorem, amp;nbsp;miferiam vmmuia^t^ ’^^^ig^mus, Dixit autem duabus hebdomadibus rede,quiaduplogc* modif, nbsp;nbsp;nbsp;muliebre muldatum eft:habet enim amp;nbsp;Adam maledidionem,in fiido*
re uultus fui manducans panein fuum ♦ Habet etiam ipfa terram, fpinas, 6^ iribulo«
-ocr page 171-IN LEVITICVH LIBER T E R T IV «. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47
A tributes germinantem.quæ quuin ex terra orta Gt,in terram reuertitur.Ha bet et lain pcenam fpecialcmn'n triftitia paries Glios, èC ad uirum tuum cons Gewr j, uerGo tua,00 ipfe tui dominabitur. Et propterea duabus,inquit,hebdomat dibits inimudaerit,iuxtaritum fluxus menftrui ♦ Sexagintaautem amp;nbsp;fex die bus in fanguine mundo, id eft in puriGcatione fedebit, fanó:a non tangens, ufcpdum compleantur dies octoginta. Quatuor enim amp;nbsp;decem,fuper fexa ginta Ccx addita,o(Goointa faciunt,in quibus fccmina formatur*Ergo Gne all qua dubitatione legislator oftcndir,quia immundum factum maleditGo no* ft rum genus,nequaquam intraret in fantHisjUiG per imapinem dci,quam ft*
' melfortitiimeft » SC propterea fufeipientes fernen mulieres, diebus forma* tionis pariendorum paruulorum,de fandis uetantur»Quod G dicis,quam* obrem non magis in utero habentes, diebus formationis, de fandis matres . prohibentur Eruftra hoc interrogas : incertu eft enim ei quæ grauida eft, utrum marem,feu focminam paritura eft:amp; unde manifeftum efle poterat, quotquot diebus oportebat earn de Tandis prohibere ƒ Ergo manifeftaeft caufa pro qua hæc legislator in illis difpofuit.
. nbsp;nbsp;nbsp;Quumcp expleti fuerint dies puriGcationis eius,pro Glio,Gue pro GIia,de
„ ferat agnuin anniculum in holocauftum, èC pullum columbæ, Gue turturê pro peccato,ad oftium tabernaculi teftimonii,2lt;tradat facerdoti,qui offe*
. rat ilia coram domino, roget pro ea, amp;nbsp;Gc mundabitur à profluuio fans » guinis fui»Ifta eft lexparientis maftulum.ac feeminam ♦ Quod G non inues nerit manus eius, nec poterit offerre agnum, fumat duos turtureSjaut duos pullos columbæ, unum in holocauftum, dC alterum pro peccato, orabit^
B pro ea facerdos,0^ Gc mundabitur. )Totam hie intentionem fuam legislator aperuit, quia pollutionem non motus naturales faciunt, fed peccatum, de quo Dauid dicebat:Ecce enim in iniquitatibus conceptus fum, amp;nbsp;in delidis peperit me mater mea.Non fuæ matris peccatum aliquod accufans ,fed ma trem naturam appellathmmunditiam peccati Adæ èC Euæ,in omne genus noftrum defcendiGTe GgniGcans. Et propterea quando compleii fuerut dies puriGcationis, fecundum prædidum modû,facriGcium pro peccato iubet offerri. Quia 80 agnum anniculum in holocauftum tunc immolari præces pit,euidentcr illud oftendit,amp; approbat conGderano, quia dei imago perfe dionem generi noftro tribuit » Nam formationem quidem dies oftendunt mundationis : perfedionem autem,facriGcium holocaufti.Manifeftum eft enim, quiaintegram8lt; perfedam couerfationem denunciat holocauftum. Sed amp;nbsp;agnum anniculum immaculatum facriGcio deputauit,ex utroep deGa gnans perfedionem. Quid enim eft agnum, aut aliquid tale aliud in iacriff* cio,forte non inuenientem columbam,aut turturem,offerte,amp; cur ad ofti3 tabernaculi teftimonq ,ad facerdotem facrificium ducitur, amp;nbsp;quomodo an te dominum offertur, quomodo etiam propitiatio per facerdotem obtinca
: tur agitur, in multis facriGcijs didum eft, quæ pro pecqtus offeruntur*
r 5
-ocr page 172-Cap* XII. isychti presbyteri hier o sol*
C Sed hic propter hoc interim legislatoris fapientia obftupeice, quia cuenirc potcrat, ut ftudentes legem dicerent : quali deprecatione pariens infantem opus habebat,quæ ipfa non peccauit.non enim ex form'cationc, fed de nu« ptrjsgenerauit.Interpretari neccHitatem huius deprecationis uolens,addis M dit: Et mundabit earn à profluuio fanguinis lui. )Profiuuiu fanguinis,ino pro/!uuiuffft- bedientiam dicens:unde immunditia, amp;nbsp;pcena eius in totum genus huma* ^**”*^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num fluxit.quâ Sgt;C nos deponamus .facrificia pro nobis quæ didta funt, oflfe
rentes:duos turtures,aut duos pullos columbaru, legis méditationem, con templationemcp nbsp;nbsp;Icientiam, fiue cognitionem : horum enim habere figus
ram prædida animalia demonftratum eft.Qiiia autem negligentia legis,im munditiam hominibus introduxit, meditatio SC fcientia, per quam matiifc* fte corredio prouenit,mundare, liberarecp nos ab illata pridem poena po* teritjin CHRISTO iesv domino noftro, per quem, amp;nbsp;cum quo gloria patri,ÔÔ filio.ôC Ipiritui fando.in lecula feculorum. Amen.
MPORTVNITATEM fieri pleriq^ fefliuitatibus pu• tant,fed nelciunt quod fumme.fiue capitulo feftiuitatis in* uideant,06 ad détériora feftiuitates trahut: no anima quip pe, fed corpore ftudent fefta celebrate : unde non negli» genter ea dicere.led ex opere fèftinant* Hoc etiam patiun tur.qui ianuas in die nuptiarum cantoribus.aut citharoc*
Chrifiwfifttt tlo^uiofdcro (tlcbrauit.
dis claufenint.qui plaufu, amp;nbsp;organorum cantu, lampadibus^ nuptialibus deftituta fponfalia carpcnta præmittunt, quicp le amicos Iponfi dicentes. curfibus lacris,amp; tubis, cultu feftiuitates priuant, quæ fibi exhiberi,amp; nu« ptfjs fponfæ, utpotecui fauendum erat.quum domi fufciperetur, optaret. Sed c H RIsT V s non ita:namexiftens uerbum, feftiuitates implebat elo« quio.Et alfj quidem uitulos,aut boues,autoues,arietes,hircos,ôôcapras,tur tures.aut columbas:qui autem hæc non habebant.cruftula.ô^ lagana,amp; fi* milamprofacrificioad lancftuarium offerebant. Iple autem doÄrina.ficur oportebat.hoftias uariabat-Et nunc quidcm,ficut uitulum nouellum cornua proferetem,amp;l ungulas,per Theologiam uerbum uentüas.aduerfarios im« molabatgt;
-ocr page 173-IN DEVITICVM LIBER Q_V A R T V S»
lt;58
A molabat,nunc autcm pro columba mcdi'atoriam doârinam expIanabat:8lt;S pro pari turturum » leges indicebat animæ contemplationis caftitatis» Erat autem ipfe aries ad iacrificium coronans laudibus iuftos,8c hircos pec catores ex errore uenientes » His ergo Só nos feftiuitatcm ornemus » ipfo in (acrificio cultrum.linguam uidelicet præfenti materiæ qui immolauit, talia tantacp mutuante-Eft autem hæc lepra,quam Moyfes legislator propofuit, pluriraas eius proferens fpecies, multiplicem huius uarietatem pafTionis ex ponens, nee folum lepram quæ in homine ,fed 8^ quæ in lignis in petris cft, trama quoq? ftamine, amp;nbsp;pellibus.in quibus operari poteft, fed ÔC in domo integra,fimiliterq^ accedentem ueftibus.quum in nulla alia hoe cu fiodilict ægritudine, ut etiam pigriores intelligant, legislatorem quippiam fublimius intueri, atqj diuinius,melius^ quàm literæ prodit afpedus » Sed amp;nbsp;quum iacerdoti feruauerit difcretionem, nee hanc taceqfed quæ ad banc funt neceflaria, per ordinem defcribit, ut tam ipfum cofiituat modum, quo uolês de his iudicare debeat, quàm abfcp inimicitia, ucl gratiæ fufpicione in iudicio conferuarc eum, qui incidere facile inhuiufmodi poterat exiftima» tionê,amp; hunc quidem per inimicitiam retinere, alium autem gratiæ caufa à pafîione refoluere,amp;amicitiæ fufpicionem dare:nifi forte planamdeeis protuliflet legem, quos oporteret lèparari à tabernaculo, utpote qui mor* B bo tenerentur.Quos autem rurfus mundatos à paffîone,{ûfcipi : qui etiam ne ipfo initio inter leprofos,ut de quibus fruftra fti(i3icio habita fit,côputâdi cflènt.quando de co eflè dubietatem lege quoqp lata contingit.Et nimis ob« ftupeèendum eft, quemadmodum eum qui in parte corporis lepram ha* bet,ei}cit de tabernaculo.óó pœnæ fubdit : eum uero qui toto corpore pati* tur,mundum dicit : 06 quemadmodum ß nihil omnino pafliis fit, præcepit omnibus permifceri præiudicare,fiquidem quodammodo eos qui ex parte leprofi funt, uidetur 06 fuadere ad non orandum, ut ab inftanti liberentur paflione.fed magis ut depafcat,exundetcp paflïo per uniuerfum corpustna illud quidem difceptatione multa eget,amp; ad diftridionem legis cogit facer* dotem iudicantem. Iftud autem inculpabiles cuftodit,Slt; beatos ex multitu* dine periculorum reddit,(êd amp;nbsp;fanos in feruore ægritudinis, amp;nbsp;fieua corns prehenfione paflïonis oftendit. Sed tempus eft iam ad uerba legis pergere: ipfa enim nobis ad fingula plane exhibent caufas* Veruntamen auditores ils lud antea conteftamur,ut is qui diicere defiderat,minime indodorum, ficut ego fum.dida defpiciat.Necj enim propria dicimus,ut fallaces aceufemur, quippe quibus parua de proprio miniftrafitur : Dci autem eft,qui ubi uult infpirat.Ôô qui pueris,uel pigris hominibus,nimis^ imperitis, maiora læa pe quàm prophetis reuelat. Qiiod manifeftû eft ex eo quod populus ille IE s VM fuper afînum fedentê Iaudans,uocem emifit,quæ amplius omni pro* phetica tuba notanda fit »Legem autem ecclefijs in myfticominifteriola« lam, feitis uos qui feruitis myfterijsjquamobrc non oporîet prophanorum
dfttiopuerof rum,
Cap*XÏII* ISYCHII PRESBYTER! HIEROSOL»
c aures onerari uerbis, quorum propheti's pars non omnia capicndbus.cre* -dita eftnn quo amp;ego nimis admiror.óópro magno miraculo quod accidjt, Hof p«e- habeo ,quia quod prophetica uox quæ ante multas generationes prædica* eft,lacuit,populus indodus oftenditjóóipfe reliquû infpiratum.creditûcp dehbus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capitulum elt,ita utdicatur amp;nbsp;à nobis aliquid, quod quidem aunbus audi^«
torum profit, necdum autem ab anterioribus didum » fi deus donet ut libê^* ter fufcipiatur : In ipfo eni'm uiuimus, mouemur, Sgt;C fumus, ficut præcepit pt^hocPMhM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam nos dicere, amp;nbsp;tantomagis quanto ut gubernetur lingua no^
Ait.I j.citut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de coclo,quum nimis fimus indodi.opus habemus» Ita fe habet legis le
profi/quæ ab iplb deo ad Moyfen dida eft.litera.
c A P V T X I I L
Oquutus eft dominus ad Moylen amp;nbsp;Aaron.dicens : Homo in cuius carne nbsp;nbsp;cute ortus fuerit diuerfus color, fiue puftula, aut
quafi lucens quippiam,id eft.plaga lepræ,adducetur ad Aaron - —facerdotem,uel ad unumquemlibet filiorum eius ♦ Qui quû ui=* derit lepram in cute, nbsp;pilos in album mutatos colorem, ipfamep fpeciem
lepræ humiliorê cutc,8c carne reliqua.plaga lepræ eft.Ôôad arbitrium eius {eparabitur.Sin aut luces fuerit candor in cute,nec bumilior carne reliqua, ÔÔ pili coloris prißini,rccludet eumfacerdos feptem diebus.amp;fconCderabit die leptimo.Et ß quidem lepra ultra non creuerit,nec tranfierit in cute prioa res terminos.rurfus includet eum ieptem diebus altjs,amp;die feptimo cotems plabitur:Si obicurior fuerit lepra, amp;nbsp;non creuerit in cute, mundabit eum: quiafcabies eft, lauabitep homo ueftimentafua, ÓÓ mundus crit. Quod fi poft quam à facerdote uifus eft, amp;nbsp;redditus munditiæ, iteru lepra creuerit, adducetur ad eum,8ó immunditiæ condemnabitur. Plaga lepræ fi fuerit in homine,adducetur ad facerdotem.amp;^ uidebit eum. Quumqj color albus in cute fuerit, 8lt; capillorum mutarit afpedum, ipia quotp caro uiua apparues ritjepra uetuftiftima iudicabitur, atlt;p inolita cuti, contaminabit eum facers dos,8ónon recludet.quia peripicue irnmunditia eft.Sin autem efflorueritdi feurrens lepra in cute,amp;S operuerit omnem carnem,à capite uftp ad pedes, quiequid ftib afpedu oculorum cadit, confiderabit eum (äcerdos,amp;^ tenen' lepra mundiftima iudicabit, eo quod omnis in candorê uerfà fit, amp;nbsp;idcirco homo mundus erit.Quando uero caro uiuens in eo apparuerit, tune iàccr* dotis iLidicio polluetur, amp;nbsp;inter immundos reputabitur : Caro enim uiua,fi lepra afpergatur,immunda eft. Quod fi rurfum uerfa fuerit in alborem, totum hominem operuerit.confiderabiteum facerdos, amp;nbsp;mundum eflède cernet. ) Item lècundum L X X. textum : Et loquutus eft dominus ad Moys Iènamp; Aaron dicens : Homini cui fada fuerit in pellicula corporis eius ci«* catrix fignificationis,TKXau7Hç,aut«u7ac'/xa,amp; iàda fuerit in pellicula corpos ris eius cicatrix ad maculam lepræ, ÔC uenerit ad Aaron làcerdotem, autad un um
-ocr page 175-IN LEVITICVM liber Q_VARTVS, Unum filioru eius faccrdotem, SC uiderit facerdos maculam in pellicula cor poris eius,8ó pilu in macula mutauerit albû.amp;afpcdus maculæ humilior à pellicula corporis, macula lepraeft:2lt; uidebitfacerdos,amp; cÔtaminabiteû, Si aûta’u7«tr/xa album fuerit in pellicula corporis eius,00 humilior non fuerit afpccflus eius à pellicula, Slt;^ pilus eius no comutatus fuerit in album pilum, ipfa eft obfcura, Et feparabit facerdos maculam (eptem diebus nbsp;nbsp;nbsp;uidebic
(acerdos feptima die, ôlt; eccc macula permanet contra eum.non decider ma culain pellicula. Etfeparabiteum Ecerdosftptem diebusfecundo,amp;ui* debit facerdos feptima die fecundo, èc ecce obfcura macula lepræ non de* cidit in pellicula. Et mundabit eum facerdos, fignificatio enim eft,amp; las uansueftimcntaeius.munduserit.Siautem commutata decidit Ggnifica* tio in pellicula.poftquàmuiderit eum facerdos, utemundet ilium, èé uides bitur fccundo facerdoti, uidebit facerdos, amp;nbsp;ecce decidit Ggnificatio in pelle,amp; contaminabit eum facerdos,lepra eft» Et macula lepræ li fuerit in homine,ÔÔ ueneritad Aaronfaccrdotem, 0^ uidebitfacerdos, amp;nbsp;ecceci* catrix alba in pelle,amp; hæc mutabit pilum album à fano carnis uiuæ.Si fue* rit cicatrix,lepra inuetcrata eft in pelle corporis eius. Et contaminabit eum facerdos, amp;nbsp;feparabit cum, quia immundus eft. Si autem florens efflorucs rit in pelle lepra, amp;nbsp;opcruerit omnem pellem maculæ,à capite ufque ad pedes, per totum uifum facerdotis, amp;nbsp;uidebit facerdos, amp;C ecce coope* ruit lepra omnem pellem corporis. Et mundabit eum facerdosà macus la, quia totam commutauit in albo, mundus eft ♦ Et quacunque die appa« rucrit in co corpus uiuum, contaminabit, Et uidebit facerdos corpus fas num, immundus eft , lepra eft ♦ Si autem reftitutum fuerit corpus fa* num, ÔÔ commutatum fuerit in album, amp;nbsp;uenict ad faccrdotem, amp;nbsp;ui* debit eum facerdos, amp;nbsp;ecce commutata eft macula eius in album ,mun» dabit facerdos maculam, amp;nbsp;mundus erit. Profunda eft, ficut cernis, lex, non folum uerbis pluribus , fed etiam omnino ad interpretationcm cautis egens : quam non tarnen totam nobis ad medium deduxit ledio, fed prout auditus fufeipiens, quantum babeant Sc reliquauarictatiscons licit, amp;nbsp;ad femetipfum colligit mentem, Neque enim parua quælibet di* feenda funt, fed quorum à deo præftolanda fit feientia, qui nullius ho s rum inuidet cognitioncm, amp;nbsp;qui neque ca quæ petitur, indiget ♦ Hoc . enim ait lacobus, qui domini frater eft appellatus, improperantis cfTe pros I prium.propter quod in ipfum confidentes, fimul'que in nobis: dabit enim in his quæ dicenda funt, gratiam ♦ Interpretationcm inchoemus.Oftendit , enim fermo, ex parte quidem Icprofum ludæum populum, utpote in pars te tranfgreflbremlegis, propter quod eum facerdos,ut immundum,expel* Tottu lepro» lit: Toto autem corporeleprofum,gcntilem,qui totamtranfgrcditurles gem » Veruntamen mundum eumfacerdos iudicat,quia legis lugofubie-. ' ftus non fuit, Oportet autem, ut tarnen arbitrer, prius literæ decur »
s
-ocr page 176-Cap« XI ri ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS ’ï ' k ê s b y f e r i ' h i é r ö s o t.’
C rcre expofitionem : Sic cm'm fpiritalem intdkdlum ultro kmetipfum ingea rentem reperiemus:deRciete circa cauCas,S)^ uCcp ad finem knfum fuum exe fere no ualêce Iitera,ficut in præfènti cognofcimus, Sed pn'mum quis fit qui koem fert.SC ad quem proférât,attendamus.
“ ' Loquutus eft dominus ad Moyfen amp;nbsp;Aaron ♦ ) Quando loquitur deus,’ pfalm.ói, çjypjgjj çfj fidelisauditus, ficut Dauid propheta ait : Semel loquutus efî de» us.duo hæc audiui,literam uidelicet,amp; fpiritum.Ergo fpiritus,ut fublimio riMoyfiditeram autem,ut fubiecfto Aaron Ioquitur:quia enim fublimis erat spirituiMogt;* Moyfes,amp; propterea dignusfpiritutSubditus autem Aaron,amp;aptus audk fiwn^MdfwJub nbsp;nbsp;populi,egentislitera,ipfodeodicentedcAaronadMoykn:Ipkloque
Xinartre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populum, 8ô ipfe crit OS tu um :tu autem ei cris in bis quæ ad deû per*
rum, Auront U tfnent.Ergo quod eratkgis excelfius,hoc ad Moyfen dicebatur : ipk quip« pe habebat ea quæ ad deum pertinebant, id eft ea quæ ftint (piritus » Quod Exod 4. Gütern erat fi.ibie(ftum,amp; humilius.hoc ad Aaron : ipk enim Moyfis erat os ad popülurri, kgem kcundum literam accipientem, quam amp;nbsp;primam nos èxponere promifimus^Lepræ ergo fpecies.aut nimis,aut moderateobku« **** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faeft, Slt;r quodammodoobumbrata,amp; interim occulta lubpelk, needum-
étkruekente paflîone:quamobremamp; nimiaindiget deliberatione » Alia' âutem ipecks eius eft,quæ nimis clara eft, ÔC ualde peripicua, ita ut fimplcx
JJ fît,amp; aperta cognitio.Ex bis primam'lpeciem lx x»kcundum quos penc totus hic fenfüs kcudum literam exponitur, cicatricem fignifîcationis rede appellauerutjid eft cicatricem, paflîonem fignificantem* In duas aût partes hanc.id eft in nimis dubitabilê,amp; in minus dubitandâ diuikrut. Ex quibus' ThXauvKç. TkXau^Hp, aliam autem appclIauerûtauyacrMa. TKÀau^K/j quidem.quia dc‘ «tu7acr^a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uideatur : «üyia-^a autem, quia nimis obfcura eft, paruam'que habet
paflîonis infinuationem, 86 hanc dubitabikm, ut proximi dikeptationc’ egeat.quatenus 86luce paflîonis hi qui iudicant,ficut hi qui lapides infpiciût preciofos,egeant » In hacfrequenteriubetfacerdotemconfiderare, 86 non credere obuenientibus, fiue occtirrentibus primæ probationis af{3edibus, Sed 86fi cÔfideratio cicatriefs needum appareat humilior pelle, neep in loco pilus commutatus à paflîone albus faclus fuerit,kptem tarnen dies kparabi tur ad aliam confiderationem, 86 rurfus alios kptem dies : forfitan enim efkruekenteper tempus paflîone, manifeftior morbus efficitur ♦ Perma«' - nente autem obkura cicatrice, 86 nulla fada in pelHe permutatione, fîgni* ficationem dixit, non autem lepram manifeftam, cum qua fignificatio* nem non fubdidit, euftodiens earn his qui kcundum ipiritum accipiunt kgem, 86 qui quod minus eft, uel magis, latet, reuelare, atque addere * ’'y ‘ ' nbsp;nbsp;nbsp;poflunt contemplatiuis interpretationibus fpiritus, Veruntamen non ma*
“ lumefle nimis fignifîcationem manikftauerunt : nam quomodo munda« turus erat facerdos,id eft,habentem mundum denunciaturus , qui ne« • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quaquant
-ocr page 177-IN LE VIT I C V H liber Q^V A RT V S, 70 A quaqoam huius egeret, G ex toto fuiflct liber ƒ Propter quod earn obfcii« ram appellauit,nee rurftis inter munda poftiudicium Gmalafuiflet,cus iufdam paflionis fada eft GgniGcatio,Siautem ßc Habensincidens figni* Gcatio in pellicula, id eft fi eftufa fuerit,amp; plus quam prius latior in pel* licula proceHcrit, 0^ non immutatus fuerit pilus, hoc enim hic non repre* hendit,polluit eum facerdos,lepramefle paftionem iudicans,ipfiusqui* dem cognitione dubitabili, utpotc obfeura exiftente cicatrice» Alba au« tem exiftente, fimilem mittente pilum pelli, polluit hunc facerdos t immundum eqei præcipit,etiamfi fuerit pars cicatricis fana,amp; camera ha« bens uiuentem.id eft fub paftione lepræ non conftitutara» Cuius autem rei
« cauià'» Quia lepra,inquit,inueterata eft» ) Admirandû eft hoc,nimiâcp im peritiam, uel raagis reprehenfionem legali ingerens literæ : unde enim de= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu£
buit fanabilis arbitrari paflio, id eft ex uiuo corpore.uiuaq? carne, illinc il* lam raagis defperat.lepramcp inueteratara dicit deus, id eft,non fanabilem, ^^**’^*’ fed diu manentem,amp; quafi paftionis fenefeentem loco-De hac re rurfus hoc quod fcquitur,inuenies obfeurius ; quia eura qui toto leprofus eft corpore, amp;nbsp;à ped ibus uicp ad caput oper tus morbo, munda teneri lepra,hoc de eo iu dicante facerdote uult,
» nbsp;nbsp;nbsp;Si autem in eo uifum fuerit aliquando corpus uiüéns,reuocat lacerdos iu
». dicium fuum,amp; polluit eum»Si autem remutatus fuerit in albû, tota pel* « lis ad paflionem lepræ translata fuerit, mundat eum facerdos, cui iudicare B præceptum eft» ) Si autem ôôhæc retfte diefta fint,quamuis hoc nemo dicat: quam tarnen fatisfadionem ad aliam hanc reprehenGonem reperiemusC Quia leprofus non uoluntariæ paflionis, fed quam inuitus fuftinet, pccnas foluitjô^ qui debeat à lege mereri mifericordiam,punitur : quumcp dignus eflèt auxilio propter infirmitatem,hoc caret, fubijeiturqp noxæ.Ç^i fl po*. tuiflet reGftere,nunquam ei præualuiflèt inGrmitas : quiep reprehendit na* turam, cuius eflè arbitratur accedentem moleftiam,00 non intentionis, aut uoluntatis fuæ. Quid enim ageret,ut in hoc non incideret morboC Sed ait quifpiam, peccati uindidam, uel poenam efle hanc paflionem : 8ó primum quidem Mariam, deinde Oziam proponit : quorum ilia quidem Nxwt.i». fratri detraxitn'Ile autem dum eflèt rex,incenfum inferre præfumpGt in fan» Paralip, dis : Solis quippe hoc facerdotibus licebat, atque ideo non differente deo pcenam eorum. leproG effedi funt. Ergo oportebat, ut hoc aperte lex dice* ret adexcufandum legislatorem,contra eos quieum putant iniufte delepro Gs fancire non:amp;: foluhoc de leproGs,fed amp;nbsp;de his qui uulneratos habet ocu Ios,feu auditus,aut reliquos fenfus,alfjscp inGrmis,amp;paralyticis æftimabit, (^uod manifeftû eft ex eo,quod difeipuli cæcû i natiuitate uidetcs,dnm in* terrogâtes dicebât:Rabbi,quis peccauit,hic,aut parères eius,ut cæcusnafee 104». returfT u autem mihi non relidas Chrifti refponGonem feienti quidem,fed quomodo multi habeant de paffionibus, quæ nobis eueniunt,quærêti»Se4
S 2
-ocr page 178-Cap*Xin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII presbyter! hierosou
C amp;nbsp;ipfedominus, Dimittutur tibi peccata,uolens engere paralydcum,dixit; Sicut ergo deoodibiles,etiam hos de tabernaculo expelli oportebat,amp; iniu ftitia leui's putarctur.ß altj fimul l'niuftiùâ potirentur. Si aut dicis,quia omni modo in his paffionibus peccata pun]5tur,nam 8^ eu qui fluxufeminis pati tur,a tabernaculo prohibée,8^ earn quæ fiuxû patitur fanguinis. Vcrû de dicis.ied no hoc tarn (àtisfàcftio efi, quam rurfus alia fcriptoris accufatio, qui neceflîtates naturæ cÔdemnat, quas defenfare debuerat, ut nô facîorê in f,ientis oculo naturalibus accuiàtionibus iniuriaret.Quamobrê neceflâria nobis eü conlt; opta f//in Çd* templatio kgis,ô^ utih's fpiritalis interpretatio,mêtis^oculû oportet oculo «•/ï le^ndii^ ç^Ynis præponere, ut hoc quidem ad intelligêtiam eorum quæ fanciuntur» ilJo uero utamur ad legendum.Legis ergo rurfus proponatur litera.
quot; nbsp;nbsp;Loquutus eft dominus ad Moyfen 8c Aaron dicens: Homo in cuius car
* ne Si cute ortus fuerit diuerfus color,Gue puftula,aut quafi lucens quippiâ, * id eft plaga Iepræ,adducetur ad Aaron facerdotem,uel ad unum quemlibet ” filiorum eius. Qui quum uiderit lepram in cute,ÔC pilos in album mutatos * colorem,ipfamcp fpeciem lepræ humiliorem cute amp;carnereliqua.plaga le ** præ eft,8ô ad arbitrium eius feparabitur. )Simpliciter,lcu generaliter homi nem diuina lcriptura appellat eum, qui deiimaginem, amp;nbsp;noftræ conferuet naturæ dignitatem »Propter quod audi iàpiêtem, Magnum eft,homo,pre Pfcwwr tän* ciofum, uir mifericors,in Prouerbijs dicentem.Hominem uero aliquê pec ntmnumifmà. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quafi male formatum numifma deferibit, quod exprimit in paras
L4(c.i i, bob's dominus,dicens: Hominis cuiufdam diuitis uberes frudus ager atiu» lit.ôô cogitabat intra (è dicens : quid facia, quia non habeo quo congregem frudus meos ƒ Et dixit : Hoc faciam.deftruâ horrea mea.amp;C maiora faciam. Si illuccongregabo omnia quæ nata lunt mihi,8lt; bona mea. Si dicam ani» mæ meæ î Anima, habes multa bona pofita in annos plurimos, requieicc, L«c.io, comede,bibe,epulare. Et rurfus : Homo quidam defeendebat ab Hierufa« km in Hiericho, Si incidit in latrones : qui etiam delpoliauerunt eum, amp;nbsp;plagis impofitis abierunt,femiuiuo reh'do* In utroque autem perfonam fu* J feipit peccatoris. Quod autem in lob continetur hiftoria, nihil oberit no« * ftrisrquia dicens lècundum b xx.Homo quidam erat in terra Aufitide,illi CO iubiunxit.cui nomen erat lob. Additamento quippe nominis,infignifica tum eum quideferibebatur, minime dereliquit. Pelbs autê.fêu cutis nomi« PeUis cognati» ne.nunc uniufcuiulèç caro.nunc autem eius defignatur cognatio. Propter perfona diaboli decipientis, ea quæ uiro illifortiflimo ’ euenerunt tunc,quando cum alia fubftantia,filios,fîliascp eius,domû fiiper eos fepulturæ uicecongerais difperdidit.dicitur: Pellem pro pelle,amp; cun* da quæ habet homo, dabit pro anima fua : id eft,pellem quidem cognatio* nis per filios perdidit, (èd tarnen fufficit d » quod pellis carnis eius làlua eft. minimeep corrumpitur. Propter quod iûbdidit : Alioquin mitte rnanum tüam,ô^ tange os eius, Si carnem. Si tune uidebit quod in faciem bcnedicaf -tibia
-ocr page 179-IN DEVITICVM EIBER Q_V A R T V S, A tibi.Quod autem noftrà æditio habet: Homo in cuius carne,amp; cute ortus » fuerit diuerfus color,fine puftula, aut quafi lucens quippiam, id eft plaga le * præ.) E X X ♦ tranftulerunt : Homini fi cui fada fuerit in pellicula corporis eius cicatrix fignifîcationis apparens : cicatrix fignificationis, peccatum fi* gnifîcat,exhisquæapparent,manifeftans, quod occultumeft,amp; latens animæ uitium . Ac deinde cicatricem hanc quidem thäkuvk/) , illam au* temappellauit «v^acrMatquia peccatum hoc quidem aperte ex fe.Sffine aliqua dfjudicatione denunciant ipfi motus animæ,Hæc autemneceflàs
n'ahabent,extraquod lucem peccatoris quis uidet,8ô confiderationem iudicâtis quale fit.utrum uerum,an falfum. Si ergo peccatori, ficut prædidi L X x.ædunt, cicatrix fignificationis in pellicula corporis fit, uidelicet pec* catum in carne, quod fignificet animam quoq^ compati corpori : eft autem TKÂau7Hç,hoc aut aü^acr/xajid eft,aut nimis manifèftû.aut infpicientis egens di fceptationc : fie hoc in maculam lepræ habebitur. Lepram autem intelligi* mus legis tranfgreflîonem:quia quemadmodum leprofus, dum totus fit fa= nus, exparte aliqua leprofus fadus, nihil iuuatur ex falute minime faefti les profi corporis, fed remouetur à tabernaculo, ut immundus:fic amp;nbsp;qui legis præceptaex aliqua tranfgreditur parte, nihil ex euftodia mandati iuuatur alterius.Qui enim totam legem cuftodit,peccat autem in uno, fadus eft o* mniumreus.
® nbsp;nbsp;Hic ad Aaron làcerdotem adducetur, aut ad unum quemlibet filiorum
eius.) Filf) autem facerdotis,funt cognati eius fecundum fpiritum, à quo amp;
Tiliffdcerâotîi qui /ïn(.
* lâcerdotfi habent dignitatem.Sunt autem hi,in quibusperfeâaeft, pknac^ philofophia,ut 8^ dilcernere poflîht fublimia,amp; animæ iudicare motus abs w fconditos.Sedquomodoiudicant/ Videntlepram in cute,8^ pilûeius,fi - in album mutatus fuerit, ac ipfam fpcciem lepræ hümiliorê cute,8lt; carne re
liqua.)Per pilosautê fignificat cogitationes,quibus ornatur anima,mensep p/'K cogîtatiô^ contegitur, quum eafdem ipfa pariat cogitationes : fibi nam.8ô caput capils los générât, ornatur ex eis, ac tegitur ♦ Propterea amp;nbsp;capilli capitis noftri CdpiUoî capi» numerati dicûtur,cogitationes uidelicet mentis:Caput enim ipfa.quia prin cipale eft animæ,dicitur. Cur autem numerati funt çquot; proculdubio didurus eft, quia per eas uticp iudex iudicaturus eft hominem, id eft aceufantibus cis,uel exeufantibus, ficut ait Paulus : In tempore quo noftra iudicabuntur occulta. Propterea intelligimus in Nazaræi capite ferrum no inoredi,dum alqs fine culpa inferatur: quia quibus funt fuperfiui capilli, non folum nihil j “/rprXmw, nocet.fed 80 lucrum eft,tonderi:quibus autem non funt fuperfiui, damnu nondefcenden: eft, propter naturalis decoris fpoliationem,capillorum depofitio * Sic quis »oh«c«/4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
bufeunep fuperfluæ cogitationes importunæ funt, bene ab eis commutatio ne confiliorum, uel obuenientium omnium phantafiarum,more tonfuræ carent. In Nazaræo autem non funt,totus enim fandus eft » Propter quod ferrum in capite eius non afcendit»quü bono utatur confilio,8lt; capillos colt; •
-ocr page 180-Cap» XIII* nbsp;nbsp;nbsp;isychii presbyte ri ihierosol,
gitatibnum neceflàrios.ô^riôfuperfluos habeaGex quibusnon inddif,quî5 j^utdri pilum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;traclet détériora,nec^ commuter. Si ergo pilum in albo hic de quo nûc
ore . eflf^i-mo.commutauerit, cogitationemconuertensinimpudentemcondia tionem, manifeftamcp peccati » ipiàcp fpedes lepræ humilior fuerit carne, amp;nbsp;cute rdiqua,hanc enim côfiderat.et fi uideritapparuiflè nimiam infirmi* tatem,atcp defecifïè naturalem uirtutem,quod eft fpecies lepræ humilior eu te.aut carne reliqua.ièparat amp;immundum eum rede làcerdos iudicat,utpo te languentem quidem ex intentione fua,amp;^uoluntate.Hoc enim qui pilum commutât,innuit nimis.quia eft infirmus.et propterea iemetipfo humilior, undeôc redeueniamnômeretur. Vinci enimab Abraham, amp;nbsp;ab alio ma iori,portabileeft,ut quædam habitudo,uel potentia prodatur: uel bonum, quod ut operaremur,à deo percepimus, De quibus habitis quædam mihi Paulus innuere uidetur,inquiês:unicuiœ ficut dominus diuidit,unûquenlt;^ I. Corinth- 7- ßeut uocauit deus : quû à iemetipfo quifpiam deterior fiat, importabile eft. » nbsp;nbsp;nbsp;Si autem lucens fuerit candor in cute, nec humilior carne reliqua, amp;nbsp;pi*
quot; lus coloris priftini.recludet eum facerdos feptem diebus,amp; uidebit,amp;confi * derabit die feptima. Et fiquidem lepra ultra non crcuerit,nec tranfierit in cu * te priores terminos, rurfus indudet eum feptem diebus alrjs,amp; die feptimo « contemplabitur.Si obfeurior fuerit lepra,non creuerit in cute,mundabit quot;nbsp;eum,quia fcabies eft,lauabit^ homo ueftimenta fua,amp;rmundus erit.Quod quot;nbsp;fipoftquam à iacerdote uifus eft redditus munditiæ, iterum lepra creuerit, D adducetur ad eum,S^ im munditiæ condemnabitur. ) Maximam in hoc le* gislatoris.dignamcp deo clementiam contuere; ipfequippe eratlator legis, qui ducatu literæ, ad huiufmodi cotemplationem legis utitur. Quid autem » hæc litera uultTquot; Si aût lucens fuerit candor in cute,nec humilior carne re quot;nbsp;liqua,amp;fpilus colon's priftini.mundum facerdos iudicat,omnicp fofpicionc * caretem.)Licet manifeftum fit.quod in fufpicionem uenerat peccatü,mens tarnen quæ deliquit,quæ proculdubio per afpedum fignificatur fecundum AjpeätH men- traditioncm LXX.humiliorcarnereliqua nonfuerit.ideftfemetipfa, necp kW fignificat. gß habitudine,quam fortita eft,infirmior:nec per cuenies peccatum immu* tauerit cor.ddidrixcp peccatorum fuerit effèda : hoc eft enim, nec candos rem humiliorem uideri carnereliqua,öd pilos eflè coloris priftini:fed 8dob feuriorem afpedum,ficut lx x .ædût, habeat, quem efle mentem diximus: adhuc quippe propter femel commiffom ddidum, obfeura ac dubia eft, Remoueriibt tarnen hunc remoueri no præcepit : fed utpeccantem, feptem dies,ôd alios rn«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remouet à tabernaculo facerdos, probationis fimul, emendationisep
gratia munditiæ reftituit. Poft hoc,fi infpiciens bis, obfeurior em inuencrit maculam.nec crefeentem in cutc:fi enim creuiftet peccatum, augmentatum tranfifïèt in carne reliqua, diffofum^ cami,immüdum eum,qui in deterius proficit,oftenderat:quia non creuit,fed permanfit fimiliter afpedus,fiue fpc fies obfeurior. Quid enim iniquitete obfeurius eft ♦ de qua caligant ocidi.
utpetf
-ocr page 181-I-M LEVITICVH LIBER. Q_V A R T V S.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
A. üt ncçp deum.net^ hoc quod cxpcdiï.perfpicue intêdere permi'ttamur. Vel AjpcéÎM oh» Gaîpedum obfcunbrem,dubi'am quibtifdam,incertamcp dixcris peccati fu fpici'onem.ïd eft utrum fit,an non.neceflàriam habet amp;nbsp;hæc fàcerdotem:ut pote qui nouit quomodo munditiæ rcftituat * Ille autem fimpliciorem eam denuncians, breuemcp, aquadiluit ueftimenta, baptifiuatis uidelicet, fiue pœnitêtiæ î eft enimefficax aqua poenitentiæ lachryma.quam nemo pcccat gratiæ reliquias appellâdobaptifmatis. Quod ergoitafehabet, LXX.paf= fionis fignificationem propterea ædiderunt:quia quæ funt occulta, ex par* te prodidit,8lt; latere omnimodo non permifit, fed inftituit facerdotem me* dici uicem in hoc habentem,quod medicamentum dcbeat adhibere.Siqui» dem ÔC adhibuit.tu autem cogno(cens,quia fignificationê appellet taie pec* catum, non abfcondas malum à uerofacerdote, licet dubium tecflumcpfit alrjSjièd ortende ac prode, Diebus enim quibufdam te feparans lâcerdos à signifîcatio le* fandlorû tabernaculo,rurfus fufcipiet, rurlus quo oportet modo ueftimens ta priuscarnis.ficut ait legislator,diluentem.Sed uide,amp;fucniam percipiens curtodi, nec polluas, poftquàm femel lauerit tunicam carnis. Nam fi etiam port hæc fignificatio paflîonis incident in pellicula ,uel lecundum nortram aeditionem,creuerit, amp;nbsp;rurfus à meliori parte ad peccatum rcciderit.cornus tatuscK fueritjUidebitfacerdos, amp;nbsp;illico uergente ad détériora reperiens.im
B munditiæ condënabit. Subfequuntur l xx.Sô dicunt:quia lepra eft. Aper te enim huius,qui talis eft .anima,ad prophanas declinans uoluptates, lepro (à fît.Propterea SôPaulus,eum qui in Corintho fornicatus eft,quia fîgnifîca *• Corinih.3» do paflîo fuit, manifefta enim erat.nec occultabatur, à fândorum remouit tabernaculo, 8C tradi fatanæ in interitu carnis præcepit. Qui quum infpe* kiflet ftcundo paflïonem nbsp;nbsp;uidiffet quia non creuit, fed eum qui partus
fuerat.perlachrymas poenitentiæ ueftcm carnis abluirte, è ueftigio fufcipi iurtît, In ipfis autem apoftolicis hæc intelligis uerbis, deeo enim qui fomi» catus fuerit Corinthijs lcripfit : Omnino auditur inter uos fornicatio, amp;nbsp;ta* lis fornicatio qualis nec inter gentes.ita ut uxorem patris fui quis habeat.Ec ce fignificationem audifti. Manifefta quippe fuit partîo, ita ut ulc^ ad Pauli perueniretauditus,propterquodde tabernaculo eum eqcipræcepit. Ita ilArc[cn^tu* quippe dicit tradi qui huiufmodi eft,fàtanæ in interitum carnis. Et rurfus: Auferte malum de medio ueftri. Quia autem uidit ueftem carnis pœnitens tia mundatam,rurfus eum fuicipi iuflit*Et quomodo hoc certum eft.^'Obiè -lt;ro,inquit,côfirmate in eo charitatem, ne forte maiori trift itia abibrbeatur. ,, coM. x. Qui huiufmodi eft ergo.manifeftum erat, quia poenituerat, amp;nbsp;ut in pecca* to deprehenfus uehementer afBioebatur.Propterea ne quid ex nimia trifti* tia patcretur,néue in defperatione corrueret peccans.præcurrit Paulus.ôd eum qui iam munditiæ reftitutus fuerat, fufcipi præcepit. Quod autem fe* ptem diebus à tabernaculo non femel, fed bis facerdos fufeeptum leparat; 'quærerc,amp; feire ftudiofos oportet: fiquidem fecundo hoc fieri in lege, pro •=
-ocr page 182-Cap*XHI» ISYC'HII PRBSBYTERl H I E R O S O V.
lt; c pter hoc præceptum eft, ut oftenderet'non negligenter, fed ftudiofè eu de« bere infpici, Sôdupi ici probatione tranfàlt;fta,diftri(ftius in eo ferri iudiciumî manifeftum quippe erat facerdoti peccatum. Sed quum animum pafGbnî confèntientem fufpicabatur,non tarnen manifeftefciebat.necefîàrie illû ites*
ionn.zi
rum mfpiciebatiEft quippe inuifibiJiSjamp;ad infpeób'onem diffîcilis.Hoc do • minus non (cmel Petri animum poft negationem ,ftd fecundo, ac tertio, quemadmodum fe haberet,interrogat,nô ut ignorans:hocenim in refpona fionibus fuis ipfe Petrus manifeftc probat, quas aperte ipfe ad feientem, ni= hilcp ignorantem referret: fed quia difpofitionem perfcrutabatur animi,dia cebat quippe:Simon Iona amas me.'' Docere nos uoJuit quomodo perfcru
Quid ßt(juod ChrißiK tertio qu^erit dPetro, num fe amet.
septena RIVS NV* MERVS.
iéibbxtum.
acbr,^.
Eccl.li.
Çcne.i.
taremur,8ó quomodo iudicaremus : per frequentem uidelicet inquifitionê. Septem autem dies non fruftra pofuit,fed ut neceflarium præfenti intention ni numerum honorauit : in ipfo quippe omneuinculum, omnisqj obligaa tio ex lege cefTabat. Nam annis feptem Hebræorum rclaxabatur fêruitiû, lubileo autem.qui feptem conftabat hebdomadibus, omnium ludæis con cedebatur remiffio debitorum, amp;nbsp;omnis terra eorum à poflidentis credito liberata.anteriorem reuertebatur ad dominum»Sed ScBabylonicam popu Iicaptiuitatem,feptuageGmoanno Hierufalem reftitutam fuifle cognouiss mus» Propterea Petrus à domino inquirit.dicês : Si peccauerit in me frater nieus,quoties dimitto ei.ufrp fepttesClIIe autem refJaonditzNo dico tibi,ufa que fepticsjfed ufcß feptuagies fepties. inquifitionisep puGIlitatem reprehen dens,ait:Non dico tibi fepties. Et fubdiditrSed ufcp feptuagies fepties.Ergo nec Gc ab eodem ceflat numero, fed ipfum multiplicans, cum eo multiplicac amp;nbsp;remiflioncm. Si quis autem rurfus inquirat,quam ob caufàm numerum huncinprædidis pofuerit capitulis, breueminnuemus rationem : moraa quippe.dum ad alia neceffaria urgemus,Geri tempus non patitur.Septena* rius ergo numerus, totius habere præfentis uitæ creditur plenitudinê, quæ in fê feptem diebus rotæ uoluitur, modo quo copleto, reefte omne uinculû, omneep peccatum feculi cefIat,at(^omneferuitium.Quamobrem feptima in diuinis fcripturis requies nominatur,quemadmodum amp;nbsp;Paulus de Moy fes ait:Dixit enim in quodam loco de die feptima : Sic cefïàuit deus ab oa mnibus operibus fuis.Et paulb poft fubdidit: Qui autem intrauit in requiê eius»amp; ipfe requieuit ab operibus fuis, Geut amp;nbsp;à fuis deus. Sed amp;nbsp;EccleGa* ftes ait : Da partes fèptem, fiecnon odo » Prouidentiam haberi præa fèntis fèculi præcipiens,ô^ futuri,quatenus Gc in præfenti fêculo uiuamus.fi eut expedantes futurum. Et hæc quidem ita fe habent.fed cum maiori ftu» diofunt difeutienda fèquentia» Plaga lepræ G fuerit in homine,adducetuf adfàcerdotem,amp;uidebiteum.Quumcp color albus in cutefuerit,amp; capil* lorum mutaueritafpe(ftum,ipfà quoep caro uiua apparebit, lepra uetuftifîî ma iudicabitur,atlt;p inolita cuti.Contaminabit itaque eum facerdos.ÔÔ non Feçludet,quia perfpkue immunduia eftoNoii tibi uidetur quaG fuperfluus
-ocr page 183-IN DEVITICVM LIBER Q^VARTVS, nbsp;nbsp;nbsp;75
eflè legislator,eademcp répétés in hoc atcp eodem libro, fed nec diftinxit in medio, ut uideatur exercere ftudiofe freq^ucnti legis meditationc memoria. Dequibuscnim fuperius plane, atcjfufticienter expofuit, de his hæc rur» fils apparet legislator adrjccr e:fcd non ita eft,nam ctfi ucrbis eü proximum, multuin tarnen diuerfam.atcp differentem habet intentionem. Hic fiquidem non de quolibet fimpliciter peccato, fed de manifefta tranfgreflione legalis dicit literæ,propter quod plagam lepræ, paffionem ipfam appellauit. No ignoramus autem, quia lepram dixerimus legis efle præuaricationem,quia nocet etiam.quS participalis fit,ficut lepra,licet paruam partem comprehen dat corporis.Quam legem autem exiftimauit propria/'ncn earn quæ eft de inuidia, èC adulterio.rapacitate, 8^ auaritia, amp;nbsp;de honorandis parentibus: nam fimilis lexerat amp;nbsp;gentibus.fed eâ quæ dcfacrificrjSjÔC purificationibus fanciebat:Nontangas,nonguftes,non contredescam,quæcircuncidicar nem iubeat.Hæc enim erant eius propria,cum gentibus communionê non habentia.Si ergo plaga huius lepræ in homine orta fuerit,00 uidens eum fa cerdos,album colorem in cute perfpexerit, præuaricationem manifeftam, apertamcp literæ illæ quæ uoluntate.atqj ex ftudio egerit:hoc enim efle ca# pillorum afpedum in album mutari, id eft, apene animum in aliqua præua ricatione transferri,fuperius diximus 4 Habet autem ipfa fpecies uiuam cars ß ncm,ut qui uidelicet,etfi in aliquo tranf^cditur^n a1f)s tarnen legem defen# dit ♦ Quam fruftra fanam carnem appellarct, nifi amp;nbsp;beams Paulus fic illam appellafle uideretur,aitentm:Iuftificariones carnis, ufq^ ad têpus ccrredios HcH'.?, * nis imponitis. Lepra uetuftiflima iudicabitur.)Côfenefcit em peccato,60 corrCipitur,quia pugna in fe continuam,0^ rixâ habet, dum in aliquibus le# fc gem defpicit,in aliquibus défendit. Propter quod eu côtaminat facerdos, » oCnonrecIudit:)Vd ficutLXX. amp;feparat,quiaperfpicuaimmunditiaeft.
Quomodo enim no abominabilis immudus eft,qui lege inhonorat, qua ipfe fibi neceflaria eflè ex parte cuftodiendo,confirmât. Quia enim hæc in fubfequentibus planiora.nimiscp manifefta fiunt, ad ea ipfa nos iam ordinc compellente pergamus.
* Sin autem effloruerit difcurrcns lepra in cute, S^operuerit cmncm cu * tern à capite ulcj ad pcdes,amp; quicquid fub afpedu oculorum cadit,confidc “ rabiteum facerdos, amp;nbsp;tenerilepramundiflima iudicabit, eo quod omnis in * candorem uerfa fit.Et idcirco homo mundus erit.Quando uero caro uiues “ in eo apparuerit,tunc lacerdotis iudicio polluetur,amp; inter immundos repu * tabitur.Caro enim uiua, fi lepra afpergatur, immundaeft. Quod fi rurftis w uerfa fiierit in albedinem, amp;nbsp;totum hominem operuerit, confiderabiteum * facerdos, 8C mundum eflè decernet » ) Non egemus multis fcrmonibus in præfentis loci expofitione.fequetia prioribus, priora fequentibus ad in« tcrpretationem concurrunt .Propterquod lacobus dicebat jOmnis pro» phetiæ fcriptura propria interpretatione no fit,unaquacçp enim maxime c»
-ocr page 184-Cap. XI II» ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O L.
C confcquentibus explanatur » Lepram in cute, didicimus legalis cflè Ïiterx prlt;euaricationein.. Bene autem dixit,in cute, quia fabbatorum cirnindfio, uel purificationum, quæ per legem fanciuntur, tranfgreffio, non affèruni ■Ltterakgifdd animælæfionemicocrcetquippelegislitera exteriorem hominem.Sier» minem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;go eademlepra tegat omnem cutem, a. capite ulque ad pedes, oó quicquid
fubafpectuoculorum iacerdotis cadit,mundum eum decernit.Si enim quiipiam à tota legis literæ recedat cuftodia, amp;nbsp;neque ciraincifionem, ne» que ciborum difterentiam, neque fabbatorum cuftodiam, nee pollution num, aut fàcrifîciorum, aut aliquorum aliorum talium cxerccat opera, fed Tattm lepra* abomnibus legalibus elementis recedat, atque à capitc uiqaeadpedes.à primouidelicet uiquead ultimum horum mandatorum.ad meliora eu» currerit » atque perfctfliora, fecerit’que hoc in con^echi iàcerdocis ,id eft Chrifb.ut ipîè uidens tranfgreflîonem imperfectorum,fufcipiat,tenerieuni Jepra mundiHîma iudicabit,eb quod omnis in candorem uerfa ßt,ad clarita tem uidelicet hic ièmetipfum, ad euangelicam conuerfationem tranftulit, ficut modo auditis; Luceat lux ueftra coram hominibus.Ecruriîis : Siciit ûî Rowit.!?. die honefte ambulcmus.Propter quod filij lucis,non nodliSjneque tenebra rum nominantur.
** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi nbsp;nbsp;nbsp;^lua in ea apparuerit .)Id eil ludaicum mandatum,quia uw
uentia non propter accipientes,icd propter dantes ilia putantur eloquia,ma gis autem amp;nbsp;propter accipiêtes » Si fecundum ilium modum,quæ datafunt, cufi:odiantur,necelîè eft ut qui nec hæc operatur,neque illaà quibus recefi Legrfî/rfwrftt» fitjpoHuatur.Sedutriuiî^probationemproFeramus » Viuêtiaquidemquia idtdetiduiuen dicanturlegaÜa ludæorura mandata,audiamusStephanumdeMoyièIu* tld dppelldtur, dæis dicêtem: Hic eft qui fuit in ccclefia, in eremo cum angelo,qui loqueba Ad. -J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'y monte Sina,ÔÔ cû patribusnoftris,qui Fufccpit uerba uiuentia dar«
nobis»Ecce uerba uiuentiaappellauit iuftificationes legis. Quid autem fub» didit C Cui noluerunt obedientes efle patres noftri. Et quidem obedierunt quantum ad fâdem apparentis literæ : (èd non obed/rc dixit, non obedirc menti, nec intêtioni,fed in fob's liter is legem dantis * Quod autem à feruitutc legis recedens, amp;nbsp;poftea quippiam legis gerens, reprehenfioni iacerdotali fubijeitur, amp;nbsp;inter immundos reputatur, docet Paulus Galatis præcipi» ens:Eccecgo Paulus dico uobistSi circuncidimini, C H R IS tv s uobisni» hilprodeft* Etrurfus : Dies cuftoditis,06 menfes, amp;annos,timeo ne forte fruftra laborauerim in uobis » Et rurfus : Qui in lege iuftificamini, a gratia excefliftis*De ludaicis etiâ traditionibus ait : Si enim quæ deftruxi,hæc ea*
• dem iterum reædifico, tranfgrefforem me conftituo* nbsp;nbsp;Quodfîcolorfâ*
nus*)Hoceft enim uiues: lanus aut dicitur fecundu ludæorû æftimationê«
“ atcplegalêcôprehenfionê.ûôaûtfècundûueritatê. Receflerit, mutams^ fuerit in album,)ïd eft in ecckfiafticam conuerfationem,ueniet ad facerdo* tem, Chriftum,ôi mundûçûefTe decernit,ueniam primæ concedes infan*
-ocr page 185-IN LEVITICVM liber Q.V A R T V S, 74, A tiæ,eaclcm ratione qua lotus kprofus ex multitudine,quæ putatur immun ditiægt; fecunduin legem, mundus eftici’tur.lta plebs degentibus.in mub titudine,amp; perfecftione legalis literæ, præuaricationis rnunda per ipfam le* gem eflicitur, quse non literam, fed fpiritalem mandati quærit intelligentie.
“ nbsp;nbsp;Caro amp;L cutis in qua ulcus natum eft,Sc fanatS, amp;nbsp;in loco ulceris cicatrix
** apparuerit alba, Gue fubrufa,adducetur homo ad facerdotem. Qui quum * uiderit locum lepræ humiliorem carne reliqua, SC pilos uerfos in candorc* *• contaminabit eum:plaga cnim lepræ orta eft in ulcere. Quod G pilus colo* * ris eft priftini.ôô cicatrix fubobfcura, amp;nbsp;uicina caro non eft humilior,reclu * det cum feptem diebus,amp; Gquidemcreuerit.adiudicabiteum lepræ. Sin au • tem fteterit in loco fuo,ulceris eft cicatrix,Sc homo mundus erit.) Beata eft continua legis meditatio, atcp cÔuerfatio,haberéque fem per in manibus the (aurum.cx quo cognitionis dei procedunt diuitiæ. Quamobrem nos quos que cum omni ftudio,ea quæ nunc funt in literalatentia.perquiramus. Vb eusnatum,amp; ianatum,per pocnitetiam curatum peccatum eft : Quid enim Gc uulnerat animam, Só complet maculis, quo modo peccatum ƒ Vnde amp;nbsp;Dauiddicebat:Computruerunt,amp; deterioraueruntcicatrices meæ.à facie pfd/w.j?, inGpientiæ meæ. Quid autem rurfus curat animæuulnusC Quo oportet modo peraâa pœnitentia, locus huius uulneris eft adio, amp;nbsp;conGlium cir^s ca quod peccatum geftum eft, ueluti Dauid locus ulceris, fuit deGderium corporis, propter hanc enim ôô in Berfabee adukerium, amp;nbsp;in Vriam homi i Rfg.n. cidi) crimen admiGt: Achab autem cupiditas,per quam in amorem Nabod uineæconcidit:ludæueroauaritia,hæcenimproditionisconGliumdcdit, * Paulo uero per ignorantiâzelus, à quo deuiflus ie s v M perfequutus eft,
» gt;nbsp;In loco ulceris cicatrixalba * ) Id eft lucida, Si ita manifefta, ut etiam de longe uideatur, id eft, quæ euenit peccandi ex peccato præfumptio: Se* cundum quam ille propter hoc quod femel adulteratus eft adulter , hic autem propter perfequutionem perfequutor, alter autem propter latroci* nium latro,etiamG iamàtali adlione receflerat, appellatur * An non hoc nomine Rhaab meretricem poft multas generationes, eam'que quæ do* mino unguentum obtulit, appcllamus, quum utræquc fe à fornicatione fufpenderint ♦ Sed quamobrem quum ulcus dixiftèt album, hoc ipGim tas ipendixit album,feurufum GeriCquia album quidem dixit,quod Gtex uulnere legalis tranfgreflionis, albam legem uocans : Non enim erat cale* fada foie iuftitiæ,amp; propterea rubra non erat. Ergo rubrum, quod ex euangelica uenit præuaricaiione, euidentius appellatur . Vtrunque ta* menin CHRirtvm eft ,inquoabeccleGainCanticis canticorumdicis tur îFatruelis meus albus ,amp; rubicundus ♦ IpGus enim eft lex,ipGuseuan* gelium.ipfe prius Icgaliter circuncifus, amp;nbsp;pro emundatione offerenszeuans gelice poftea conuerfatus, Iudæorumbaptifmata,fabbati'que euftodiam, ÔCtemporales prohibuit puriGcationes »Sedquæ eft,inquis,legis tran]amp;
-ocr page 186-Capixin» TSYCHii presbyteri hierosoü^
c grcflïo Ad ipfum pertinens utique Chriftum, eiiis'que myftenum t eft, idolothi'ti omnis fanguinis , éc fuffocati efus ♦ Nam hæc etß legalia funt præcepta, ecclefîam tarnen ea cuftodire apoftoli præcepcrunt : quod “***” nbsp;nbsp;oftcndit Jacobus diccns : Vifum eil fando nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;nobis, nihil amplius
fuperimponcre uobis oneris,exceptis his,abftinere ab idolothitis,8lt;iàngui ' ne.amp;C funcgt;cato,amp; fornicationc. Euangelicacft autem, quæ etfi non fecun* dum legem erat:Quicunc^dixcrit fratri fuo fàtue,reus crit iudicio.Et qui ui derit mulierem ’ad concupiicendum earn, iam moechatus cft cam in corde fuo. Si ergo (anato albo,amp; poenicentia curato peccato,in loco ulceris,in re* ylcw albtiHcl gionc uidelicet pcccati,ulcus album,aut rubeu uidcatur,feda quæda præ« rubeutn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;didi pcccati euangelici,fiue legalis,apud peccantem reperta fuerit, nccefla«
rie ad iudiciü hoc facerdotis uenit. nbsp;Qui fi uiderit locum lepræ humdiorê
* carne reliqua.)ïd cft humiliorê iàdam à femctipià mêtem» manifeftecp ani* mum mutatum ad rnaliciam.hoc cnim eft pilos in candorem uerti,contami nabic eum facerdos ♦ Semel enim in habitudinépeccati fàdus eft, amp;nbsp;animæ mala depaftio per ulcus incubuit.unde lepram ex uulnerc.ôd fiorêtemeam
• • paftîonem legislator appellauit. Quod fi pilus coloris eft priftini, ÔC cica « tn'xfubobicurajld eft pœnitêtis uiiùs.Sic diebusieptem eum recludi præ* cepit: pro eo quod omnino in tali fufpicione uenerit.tempus definire lülpia cioni uoluit.Et fiquidê creuerit,ô6malagloriatio multiplicata fuerit, adiudi* cabiteum lepræ. Dicit autem Icpramanimæ immunditiam, quæ creuit.fia ue effloruit pofterioribus adionibus multiplicata. Si autem non eft muIüM plicata,fed ftctcrit in loco fuo,nihilcnîm amplius in hoc pcccaflè inuenitur, nifi lolum hoc peccatum, quod omnes cognouerunt, de quo amp;nbsp;egit pcenw cicrftnx. tentiam î mundum ilium lâcerdos iudicat.Cicatrix enim uulneris.quia'paC»
(us eft, non autem quia adhuc patiatur .oftendit » Sed utamur exemph's hi«
• ad fubtilem prædidorum probationem » Peccauit Pilatus in domino,eau* (àm non inueniês in co mortis,amp; tarnen condemnans eu; (èd peccati huius ulcus fanatum eft ,quS manus Iauiflèt,8i dixiflet: mundus ego fum à fangui ƒne iufti huius. Sed non perlèuerauit, quum Chriftum poftca flagellauerit. chr^^o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maiorem poft,ôô deteriorcm cicatricem habuit peccati. Et rede eum
loan. 19. facerdos containinabit.c H r i s T v s uidelicet.quando ad eumdixit;Pro*
ptereaqui tradidit me tibi,maius peccatum habet.Namquum cnidcliorem ludam dicerct,nec hune à peccato reliquit immunem. Peccauit amp;nbsp;Paulus« pdHÎiMÎcw MO fgj quumulcus(ânatumfuiflètperuocationem,cicatricempeccatiintantu lonepiM U. nbsp;nbsp;auitjUt ip(è fe perfêquutorê appellaret.ait enim: Nô (üm dignus appelle
I. ComÂ.iç. riapoftolus.quia perlèquutus fum ecclefiam dei; amp;nbsp;non illudpoftea ddata« uit.Quamobrem uidens ilium facerdos cœleftis,mundum iudicabit,quan do Anania dubitante, amp;nbsp;nolertte ad eum accederc, ut uidelicet perlèquuto» rcm,atcß immundum,dicebat : Vade,quia uas eledionis eft mihi,ut porter nomen meum coram gentibus,ôô regibus,ôlt; filqs Ifraël.
-ocr page 187-IN LEVITICVM liber Q.VARTVSJ 75
A t Caro 8lt;cutis,quam Ignis exuflèrit,8ófiinata,albam,fiuerufamhabuerit ” cicatricem,confiderabiteamfacerdos.Eteccefiuerfacftinalbedinem,amp; lo ” eus eius reliqua cute humilior, cotaminabit eu,quia plaga lepræ in cicatrice * orta eft. Qiiodfipiloru color no fueritimmutatusjnec humilior plagacar * ne reliqua,Ôôipfalepræ fpecies fuerit fubobfcura.recludct eum feptem dies • bus.8ó die feptimo contemplabitur.Si creuerit in cute lepra, contaminabit cum: Si autem in loco fuo candor fteterit non (atis clarus, plaga combuftio* nis eftjSC idcirco mundabitur.quia cicatrix eft combufturæ. ) Quibufdam legislator de eifdê uidetur loqui.fed non ita eft.’nam fecundu aliquid eadem dicitzfecundum autem aliquid, differt, quum paffionem quippe proponat, Äcrameandem tarnen paffionis (ubinfert drjudicationem. Superius autê de aliquo ulcere obueniête loquutus eft,quod ex ægritudine corporis genes’ v/cerd ex ggvi ratur,5^ proficit : hæc enim folet fcripmra (acra ulcéra appellare* Quæ ues tuime, ro funt de ferro,aut lapidibus, aut alia aliqua percuflione, plagas uocat, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex idu,
uulnera. Propter quod de Lazaro inquit : Quia canes uenientes lingebant ulcéra eius. Mundæ quippe carnis,fame,morbocp corrupta erant ilia mils nera. De co autem qui defeendit in Hiericho, incidit in latroncs, plagas, inquit,imponêtes ei.receflerunt : deinde poft paululiï.phgas iftas,Gcüt uul nera,alligare Samaritanum præcepit:manifeftam difeêtiam ulceris,amp;^uul ncris.aut plagæ,ipfe per fcripturas fpiritus diuinus oftendit* Quid ergo ue«
' re ulcus eft negledlæ carnis noftræ, niß corporum uoluptas, Sf ebrietas, ® amp;:7«sj«z.aç7'«-''Hæc autê,luxuriante corporc,amp;S in iêmetipfo exiliente,pros ueniunt Jgnis autem.maior inuidi^nis latens Só confumens paulatim ha . bentem fe,propter quod Efaias ait: Zælus apprehêdet populum ineruditû. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
S)C nunc ionis aduerfarios confumet ♦ Zelum imperitorum dixit inuidiam zelantem^non ut imitentur uirtutes, fed ut illas impediant,operantem^’pe rimant.Si ergo combuftio alicui homini,uidelicet peccatori,ex inuidia con tigerit,8ê fanatus fuerit poenitentia,fcrutatur cicatricem.ne forte poft pœni tentiam in paflîonem recidat. Et fi reuerfum inuenerit,cÔtaminabit eum,im mundum rede iudicans * Terra enim.fæpe uenientem fuper fè bibens ims brem,8i proferens herbam opportunam i Uis,à quibus colitur, befiedidios nem accipiet à domino : proferens uero fpinas, ac tribulos, reproba eft, Ôê maledido proxima, cuius finis in combuftione, ficut Paulus ait. Si au* Hftr.C' tem non inuenta fuerit rediffe ad iniquitatem fuam inuidia,nec ex operatio* ne pofteriorijdiftufum priori peccato latens ulcus habuerit,mundum ilium facerdos iudicat, utpote qui femel per pœnitentiam eft mundatus » Dilcera nit autem.Scpilum intendcns,fi mutabit in album,et fi humilior eft à cute lo eus ♦ Quæ omnia pleniflime in fuperioribus interprétât! fumus, ideo enim his br euitas adhibenda eft,ut ad futura curramus,
V ir,fiue mulier,in cuius capite,uel barba germinarit lepra,uidebiteos (à
* cerdos : nbsp;nbsp;fi quidê humilior fuerit locus carne reliqua,ÔC capillws flauusXof
« ?
-ocr page 188-Cap»xin. iSYCHii presbyteri hierosol.
C li'tó'que fubtilior, contaminabic eos, qui'a lepra capitis ac barbæ eft. Sin » autem uiderit locum maculæ æqualem utcinæ carni, capillum ni* « grinn,recludet eos fêptem diebus, die feptima intuebitur. Si non creue« « rit macula. amp;nbsp;capillus lui coloris eft, amp;nbsp;locus plagæ carni rcliquæ æqualis, « radetur homo ablcp loco maculæ. includetur feptem diebus alrjs. Si die fea » ptimo uilà fuerit ftetifte plaga in loco fuo.nec humilior carne reliqua, mun* * dabit eum, îotiscp ueftibus.mundus erit * ) Non de quibuslibet hic, fed ne* ceftàrhs hoc mandatum lex dédit. Nelt;p enim de folis adionibus ei,lêd 8^ de futuris diuinis dogmatibus pertinebat. Omnino ergo competenter loquia tur,primum quidem diftridionis uitæ, deindeeorum quæ ad dogma perti nent, diligentem curam gerens.Legem autem ponit.non iam fpecialiter ho ” mini alicui.lèd quid aitC VirGuemulier. ) Diftinguês planius quid opor îmkallitdsfe» nbsp;nbsp;nbsp;intelligi hominem.Cur aût hac explanatione in hoc cguit f Vt uidelicet
ignofceretur mulieri, quum inßrma putatur, quæ peccat in dogmate* fcnMnt dbfur- Hoc ergo pcccatum lepram in capite, in barba propterea appellat,quia ditnßde. ' nbsp;nbsp;hæc funt precioGoi^ noftri corporis.8^ ex hoc oftendit.non circa quælibet
Lcprdin cdpi‘ itupietatem dogmatum prouenire.lêd erga ualde neceflaria, èC Gne tribus te,error eft itt non poteft, Gcut nec Gne capite homo,fubGftere ■ Propter quod amp;nbsp;Dauid fraternitatis amorem.iummum omnium mandatorum uolens oftenderc# pfdlt» IJ1 ungento hune,à capite in barbas delcendenti,comparauit:Gc enim ait : Eccé £)’ quàmbonum,SCqulmiucundum,habitarefratresinunum:Sicutungent5 in capite.quod defcêdit in barbam.barbâ Aaron» Quando ergo errare cui ‘ ■ quam in diuinitate contingit, maculam lepræ in barba. amp;nbsp;in capite habet«*
‘ nbsp;nbsp;' Huncfacerdosinfpiciat.etGüiderithumilioremlocumcarnereliqua,8ôm»
feriorempræfumptionêexblaljjhemiafaftam. Quomodo autem hoc Gt ƒ » id eft; nbsp;nbsp;Si pilus flauus.iblitocp fubtihor fuerit. ) Id eft, etG non nimis, ad
rduifiduitt. modicum tarnen animum ad blafphemiam intendit, Hoc enim fubtilê eflè » pilû,8lt; necpefflorere.fedHauelcereoftendit. Côtaminabit eos làcerdos.) « Qtiare.^ C^ia lepra capitis.acbarbæ eft.)Vel GcutL x X.ædût.uulnus eft'.
Vulneratus enim à diabolo, amp;nbsp;collifuSjad tantam peruenit impietatê, quia fæpe contingit quempiam contra uoluntatem luam loqui impia.
- nbsp;nbsp;nbsp;Si uiderit locum maculæ æqualem uicinæ carni. amp;nbsp;capillum nigrum. )
Vt non exuberet hoc quod ex diabolica operatione animæ eft uulnus infti* clum,id eft impietas dogmatum.
quot; nbsp;nbsp;Recludet eos lêptem dies iàcerdos ♦ ) Non pro pœna tantum, quantum
diftri(ftæ probationis caulà ; tempus enim in omnibus quidem, diftriétius tarnen in his.quorum lingua circa diuinitatem uacat,intucndum eft. Dein* dequomodopoft recluGonem iudicat ? Admiranda eft diftriótio, quam contra eos,qui impie in dogmatibus agunt,{èruat.Si non creuerit macula,ui delicet impietas,amp; capillus fui coloris eft.id eft nec capillus Hauus in ea eft, quum nô poflît cogitatio propter negociationem cognofei, utrum fponte, aut
-ocr page 189-ÏN leviticvm liber. Ó^VARTVS,
A autinuitus impie egerit, tune iubet radi hominem abfque loco maculæ* Aperte ergo alia radi præcepit uerba, caftigari » G forfan ex eis compre* bendi poflit.utrum per fubreptionem,Gcut euenire frequenter folet,an ma liuole de deo impia Gt loquutus* Vulnus autem antiquum non præcepit ra di : quia uerbum in quo delinquitur, quando femel qui peccauit negauerit, drjudicari iam non oportet.Quis enim reu uidclicet peccati,eum qui quod confeffus eft lingua, uoluntate fe protulifTe negat C Quando autem de eo Gc iudicans.non comprehêderit creuifle maculam.nec dilatatam in eo uiderit impietatem : quoniam blafphemans.omnino polluit ftolam baptifmatis, re ifte cum præcepit per pœnitentiam lauare ueftimenta,8lt; tunc mundus erit; quiaomnis impietaspermundam pœnitentiam mundatur. Veruntamen hie G prædiâo mundatus modo,impia rurfus loquutus fuerit,non infpiciet Secunid mf^e* (acerdos de pilo ftauo,non quæritur,inquit,quo animo impia loquutus Gt, fed quia in ea de quibus pœnituit,recidit, immundum eum retfte efle iudis catSi non capillus niger fuerit.id eft, G non lugens apparuerit impietatem, lugens uero non folum habitu.fed amp;nbsp;animo,8ó cogitationibusmigrû nans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdpiUut
quemanere,lugentium eft proprium. Quoniam autem interioremhomis hMtü lugétit nem oportet lugere peccantis,quem cogitationes contegunt.rede eius pœs nitentiam per pilum nigrum GgniGcauit. Propter quodeccleGa dei feruitiû diligens,inlult;ftuofa ftola pœnitentiæ decoratur: amp;nbsp;idco formoiam fe,quia nigracft,dicit,Gcutlegitur:Nigrafum,fedformofaGIiaHierulalem:ideftj CfOjti; quia in pœnitendo ftola fum ludus induta. Sic ergo eum qui pœnitentiam ' aoit,facerdos mundat, quoties ei hoc eueriire conlpexcrit. Sed fufficienter dehis,quæ in deo committuntur,impictatibus,tamex uoluntate, quam ex ionorantia loquutus,ad alia uulnera moderatiorafermonem uertit.
«. Vir,8ó mulienin cuius cute candor apparuerit,inluebitur eos facerdos:G • deprehenderit fubobfeuru albore lucere in ciite,fciat non efle lepra,fed ma« • culam coloris candidi,amp; hominem m'undum.)lam amp;nbsp;nos Gcut Dauid,ftu=
dioG in legis fcientia,cum eo dicamus: Non fecit tai iter omni nationi, amp;nbsp;iu^ p5iî/m,i47. dicia fua no manifeftauit illis ♦ Quû maxima diftr iótione iuperius in diuinis dogmatibus,0^ eor urn præuaricatoribus ufus fuiflet, nunc quia de illis lo* qui fuppleuit, rede fuæ aufteritatem depofuit diftridionis, ÔÔ de his,quæ funt fecudum legem ludaicam ,doginatibus loquitur,amp; quæ in ea iunt cul pas.fubobfcurum alborem, amp;nbsp;lucentem efle dixit. Quemadmodum ergo dcatricem albam.efle diximus tranfgreflîonê legalis literæ, Gc amp;nbsp;eius igno Trdnfgrc/Jia rantiam,fubobfcurum alborem, amp;nbsp;lucentem intelligamus dici. Ionorantia autem non omnium quæ dicit, nec eorum quæ communia cum lege natura jgnordtid eiuf» li,uel euangelicis præceptis funt,po(ridet.Neç^ enim ignorare,nô occidas, dem fubobje» non mœchaberis,non furtum facies,cuilibet ignofeitur: fed quorundâ pars rw ilbort tialium, paruorumcp mandatorum ignorantia, ueluti quado oportet mun« dari menftruatam, quando oflerri pro pariente mafculum, quando ctianj
-ocr page 190-CaptXnU ISYCHll PRESBYTERl HIEROSOU
C mundari menftruatamtquando offerri pro pariete mafculum,quädo etiam -pro ca quæ foeminam peperit. Propter quod ca fubobfeur um alborem,ut« mulu^ potc paruas cicatrices,paruä iam præceptorum ignorantiâ habentem, ap« funtb-äMtatto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qyj çj-oo talis eft,non habet ncceGTe mundari:neCft enim ad iuftiG«
aduiuificatto* r, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-
utone c^tionem pertinent ludæorum ,ted ut aggrauaretur eorum lugum, tradita ri elfent. nbsp;nbsp;nbsp;funt. Propter quod ÔÔ deus per propheiam dicebat : Dedi eis præccpta no
bona,amp;iudiciainquibusnonuiuent.
» nbsp;nbsp;nbsp;Vir de cuius capite capilli Guunt, caluus,ac mundus eft. Et G à fronte cc«
- ciderint pili.recaluafter,8^ mundus eft,Si autem in caluitio, Guc in rccalui« = ” tio albus.uel rufus color fuerit exortus, amp;nbsp;hoc facerdos uiderit, inquinabie. eum : haud dubie lepra eft, quæ orta eft in caluitio * ) Reminilcendum eft.
' quia capillos pro cogitationibusmteneximus:ornarequippecaput,actegc re conftitutf funtjficut cognationes mentem-Non autem inordmatas cogita tionesdcducamus ad medium, quiaamp; capillorum incompofitio foeditatc pro ornatu præbet. In{uper,quemadmodum capillorum quidam décidât, alq autem rena(cuntur,nullocp tempore nafci cefRint, Gc amp;nbsp;his ,quæ funt in SalutK/imt his cogitationibus decidentibuSjaliæ rcnafcuntur. Ergo hie caluum appeb lat Gmplicem hominem,non eum qui omnino inGpiens eft, aut irrationalis* Quis enim eft homo,qui non capillos,licet paucos.in capite habeat C Hunc ergo defcribit, qui cogirationes paucas præ Gmplicitate gerit, eum^ mun« dum rede eflè præcepitîGc quippe ci inditum eft forte naturæ,unde eum æ columbæ comparai dominus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem huius perfonam omnino in
flex,
dubietatem legislator adduxitf' Qiiia melius eft cum innocentia habere etiä prudentiam quod manifeftum eft ex his quæ dominus dicebat : Eftote fa* pientes Geut (erpentes, S)C Gmplices Geut columbæ gt;nbsp;Sed licet hoc laudabia le Gt,illud tarnen accufandum non eft: Quemadmodum enim inundu
mateum.quiextoto Gmplexcft, GeS*^ ilium,qui ex parte eft,maxime hunc qui ex Gmplicitate eft : nam hoc intelligendum eft in capillis ßuentibus.hoc c^ludfter. eft rarefeentibus in fronte, quem 80 caluaftrum appellauit. Hic autem prioredeteriorefttnam melius eft quidem uirtutes abfeondere: G tarnen aliquis gloriam earum prodat,tolerabilis paflio eft, amp;nbsp;uicina ueniæ. Prew pter quod erit mundus,quiafccundum faciem,diuina frriptura prodi uirtu tes,ÖC coram hominibus per cas dicit ornari. Attêde Paulum dicentem: Ea t.Corintb.i«, quæ frcundum faciem funt,uidete. Si quis uidetur Gbi Chrifti fr efle,hoc co gitet iterum apud femetipfum,quia Geut ipfe Chrifti eft,ita Si nos.Hoc ait* fi nullum peccatum ex Gmplicitate Gmplicis committatur. Si autem fada fii erit in caluitio eius,aut in recaluitio macula alba,autrufa,lepra eft ♦ Quare? Quia nemo Gc eft Gmplex.ut nefciat,quia non debeat manum in igné mitti itio ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præcipitq altitudine femetipfum dare. nct^ abuti gladio in loci«
uitalibus'. Si autem hæc fcit,quomodo non amplius norit, quod occidere ,malum Gt, quod dctraherc peflimum, quod idolothita comedere impium.
attÿ
-ocr page 191-IN DEVITIC VM DI BER Q_VARTVS. ,77 A atcp muHerê alienam concupifcere fit iniquumÇ’Si eroo eum facerdos macus lain habentem albam,aut rufam in caluitio, aut in recaluitio eius.id cft in ea quæ cftex toto.uelex parte, fimplicitate,euangelicam,uel legalem eum nor main peccantem præuaricatum fuifiè reperit, condemnabit, fiue contamis nabit eum» Quare ƒ Quia baud dubie lepra orta eft in caluitio ♦) Vel ficuc DX X. quia in capite eius macula eius,ait:id eft, quia in ualidis amp;nbsp;necefTarijs peccauit,in quibus nemo peccans ueniam meretur, Naturalis enim lex,ad Nccf/fdrû te» quam neceftària leais tendût, Si multo magis euanoelica præcepta, nec ab gwfM.cogndtio* animabus quidem lunt aliéna fimplicibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nacurali.
* nbsp;nbsp;Quicunque ergo maculatus fuerit lepra, amp;nbsp;feparatus ad arbitrium facer «
“ dotis,habebit ueftimenta diffuta,caput nudum, os uefte conteôtum,conta* »gt; minatû,acfordidû,clamabit Omni tempore quo leprofus eftimmundus •
*• folus habitabit extra caftra» ) Ea quæ ad faciêeft interpretaiio literæ.omni« no multis uidetur eflè ridicula»Quid emprodeft ueftimenta difluere.autca put habere nudatum.os cÔtelt;ftumf Nec il le enim qui corpore lcprofus,odo rem fpirat pudoris, ut redte os fuû huius rei operiat gratia. Sed quia Icpro* fum legislator intellexit eum, qui fecundum præditftapeccata immundus eft.neceftàrie eius diflblui ueftimenta præcepit,ut per hoc cognofei poftît, rtijjuereueßi» quia difiblutas habeat uirtutes,atqj uires animæ,quæ earn ab æftu,atcp gelu mmtd leprofh peccati poterant euftodire, Habereautem eum amp;nbsp;caput nudatum præce* pit,utpoteialuiis galeam non habentcm.quam Paulus inter intelligibilia ar ma fumi præcepit. Os etiam non fruftra operiri præcepit, fed quia quum maliodoris peccatum fit.ôé omnem prauam emittat exhalationem, multo magis tarnen earn quæ per linguâeft, poflîdetifimul etiam amp;nbsp;à dodoralidi ot leproßol^» gnitate hune qui tails eft prohibe! » Quomodo enim culpæ cafum coerce* at,qui eft ipfe culpabilis Quomodo qui furatur, præcipiat non furarii'qui mccchatur.iubeat non mœchariÇ’Vnde amp;nbsp;Dauid dicebat:Peccatori autem dixit deus:Quare tu enarras iuftitias meas, amp;nbsp;aflumis teftamentum meum per os tuum. Tu uero odifti di{ciplinam,amp; proiecifti fermones meos poft te. Et non quidê lemper hoc eftèt omni têpore quo leprofus eft,id eft omni bus diebus,quibus in eo fuerit macula. Quid ergo per hæc fignificat ƒ Quia ctfi femel peccauerit,etiâfi nô addiderit ad peccandû,immûdus tarnen ufcß« dum pocniteat,dicitur:quia fine poenitetia lepra peccati penitus nÔ munda* tur,ideocp macula intelligibilis lepræ in ipfo manet- Præterea uerus lepro* Leprofifoli fus,id eft peccator, folus ac feparatus habitat, tam ut confundatur, quàm ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’*(
nullus focictatiseius contagionoceatur. Vnde dominus Petro,deeoqui peccauerat,amp; ecclefiæ ut conuerteretur,atçp emendarctur .detraétabat obe dire : Sittibi, inquit, ficut ethnicus amp;nbsp;publicanus ♦ Habitabit quippeex* Mdttbas» tra caftra : Legis quippe mandata euangelicis nimis funt, fecundum fpis ritum, confonantia : unde loannes feparans ab intelligibili tabernacu s Jo intelligibilem leprofum in Catholicis epiftob's feribit : Quicunque
U
-ocr page 192-ISYCHII PRÈSBYTERï HlEROSOb.' c ueni't ad uos,amp; hanc doârinam non affèrt, non recipiatis eum in domura, aue ei ne dixeritis.
* Veflis lanea,autlinea,quælepramhabiieritin ftamineâtquefubtegmi* * ne,aiitcerte pellis, uel quicquidex pelle confedum ed, fi albaaut riilà ma* quot;nbsp;cilla fuerit,infeda lepræ reputabitiir, oftendetur'que fâcerdoti. Qiii confi* quot;nbsp;derans t rccludet fcptem dicbus, amp;nbsp;die feptimo rurfum afpiciens, fi creuif* * fe deprehenderit, lepra perlêucrans eft, pollutum iudicabit ueßimentum, “ amp;nbsp;omne iri quo fuerit inuenta, amp;nbsp;idcirco comburetur fiammis t Quod fi “ cam uiderit non crcuiflè, præcipiet, Sô lauabunt id in quo lepra efl. Re« ** cludcns'que illud feptemdiebus alqs, amp;nbsp;quum uiderit fadem quidem pri» *’ flinamnon reuerfam, nec tarnen creuifle lepram, immundum iudicabit, * amp;nbsp;igne comburet, eo quod infufa fit in fuperficie ueflimenti uel per to« * tum,lepra » Sin autem obfeurior fuerit locus lepræ, poflquàm ueflis eft Io«
* ta, abrumpet eum, Sd à folido diuidet. Quod fi ultra apparuerit in bis Io« cis.quæ prius Immaculata erantjepra uolatilis,amp; uaga.debet igne côburû Si ceftàuerit, lauabit ea quæ pura funt.fècundo, amp;nbsp;munda erunt » Ifta eft * lex lepræ ueflimenti lanei, amp;nbsp;linei, flaminis atque fubtegminis, omnis^ quot;nbsp;fupelledilis pelliciæ, quomodo mundari debcant,uel contaminarü)
qui literæ corti
Indecorum quidam forfitan, ac nimis abiedum legislatorem æflimanf, quia de flamineatque fubtegmine, quod trama uulgo nuncupatur, loqui« rgt; tur,relinquens quæcunque animas audientium legempofluntadmelioa ^efiondet bis j-g componcrc. Quid enim ,inquiüt, fordidaium flamen,quid fubtegmen,' cemmminant nbsp;nbsp;nbsp;trama leprofum fadum, quid pellicium uas maculam Habens, noflræ
la is prte fe fit rat.
tur,tanq ridicu oberit uftæ C Vndc non nos oportet ad folam intendere literam, fedadfru« dum fpiritus:qui quemadmodum fubfolio, itafub litera legalis uineæ cufloditur. Tantam enim curam noflri legislator gerit,ut nonfolum de il« la cautos faeiat lepra, quæ ex his, quæ iam dida funt, peccatis euenit, fed et de hac,quæ frequenter circauirtutes euenire,dum male cis aliquis utitur, folet. Alia ergo ueflimenta animæ, alia ueflimentafuntcorporis,quæ neefordidata, nec expoliata con triflant, quo modo ergo lofeph pertin* gente Aegyptia ueflimentis fpoliandus erat, uel quo modo pilis cameli* Baptifla loannes indutus erat. Sed ea quæ funt animæ, oportet efle cla* riora, de quibus Solomon dicebat : Omni tempore fint ueflimenta tua can pptZw. 4. dida» Dauid ergo ait:Omnis gloria eius,fîliæ regis abintra,infimbrr)s circundatauarietate.Gloriamintra,animæ decoremafîèrens: In rczuir, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimbrrjs aureis, quæ uidelicet funt uirtutes. Sed horum ueflimentorum
T.xod.1.
Katth^’
EccI.9,
quædam funt lanea, quædam linea: Lanea, prcciofa 80 magna, mub tum'que animam calefacientia: Linea ucro, uilia,parumcp calefacientià.La* nea ueflis, animæ efl uirginitas : Linea, caflitas coniugalis. Lanea.a quæ* flu, uel à poflîdendo continentia : Linea, habitarum largitas rerum » La* neum,eremi philofophia : Lineum,in ciuitate honeflas , fiue modeftia J
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lancom^
-ocr page 193-IN
78
A laneum, ufcp ad mortem pro ueritate certari : Li neu, falfa non loqni, unde Solomon ecclefiam duplicibusueftitam, per fignificationem aflerens.di cebat:QuæGuit lanam,amp; Iinü,8C operatacft confilio manuum fuarum. Et rurfus : Stragulatam ueftê fecit fibi,byflus Sgt;^ purpura indumentS eius» Ha bet enim ecclefia lanea ueftimenta, SxL linea byflum amp;nbsp;purpuram, eos qui Ldncrf* cr li» in coniugio, S)lt;^inuirginitate decorifunt,oinniacp aliaquæ à nobis modo funt diÄa,e diuerfb lanea ueftimenta » ac linea Ggnificare prædiximus Sed quia ftaininis atc^fubtegminis,exquibus contexutur ueftes,legislatoqmen tionem fecit,ipfam nunc fubtilitatem explicemus:non enim folummodo uir tutes.fed eaex quibus conftant.perfcrutari deGderat Duo ergo bæc ueram nobis procurant uirtutem,intentio noftra,amp; diuinus nutus, Gue gratia : fubtegmen quidê innuit noftram intentionem : Stamen autem, dei nutum, amp;nbsp;reâe,quia ftamen eft in ueftimento Grmius, quomodoamp; dei nutus,Gue gratia indifruptibilis in nobis, atcp incommutabilis perftat, fuftinens fub«« tegmennoftræintêtionis.utperGciaturbonæ atftionis ueftimêtum. Pelles, Tegmendei ex quibus conGci quid poteft:tentationes pro pictate,feu Gde,Slt; pro uirtu=-”“^^^ te tribulationes dicit pelles, Quare ƒ Quia 'quemadmodum mortiia pcllis subtegmenno eft,de qua Ger/poteft u as, ue run ta men de ea uter forGtan,aut cad us, au t ftra ftrum/ludium. turn, aut pellis tabernaculi, aut aliquid aliud Gt utile:Gc amp;nbsp;tribulationes, 8^ tentationes mortiGcant in feculo hominem : humiliant enim eum, amp;nbsp;ualde
p in nihil redatftum oftendunt. Vas tamcn ex eis bonum,amp; utile Gt.patientia, atque probat io, quæ omnimodo à. domino coronam confequitur,ait enim lacobus: Beams uir qui fuffcrt tentationem, quia quum probatus fuerit,-accipiet coronam uitæ, quam promiGt deus diligentibus fe. Ait amp;nbsp;Paulus: Tribulatio patientiam operatur, patientia autem probationem, probatio Row«. autem fpem, fpes autem non confundit » Vides quanta utilia uafa ex pelle tribulationum,amp;tentationum Gunt. Quiaenim pelles tribulationes, tentationes appellari.non Gt incongruum, audi lob dicentem de fuis tribu* Iationibus,amp; tentationibus:Pellismea.confumptis carnibus,adhæGt ad lofci?. os meum, ÔC derelida funt tantummodo labia circa dentes meós. Mifere* mini mei, miferemini mei, faltem uos amici mei, quia manus domini tetia git me » Prohibet ergo nec in uirtute perfedta, quod eft ueftimentum, uel fi magna eft, uel G mediocris, hanc enim laneorum, amp;nbsp;lineorum diGEerenti* am diximus.maculam inueniri albâ,aut rufam : Vel Gcut u x x.uiridâtem, aut Gammefcentem. Dicit autem uiridante fuperbiâ, ftammantê KoivoJ'o^tap : hæc enim fuit angelorum præuaricatio,quia ubipß Chriftus uirtutes à uana . gloria libéras eflè præcepit,ôô neep iciunare, neep milèreri ad placendû ho» minibus iubet : perdere quippe mercedê fuâ eos qui ita faciunt,affîrmauit» Qui em ab hominibus laudari uolùt, quomodo iam laudari à domino ex» pedabûtC V iridans aût fuperbiâ intenigitur,quia ad modiçjû Goret, uelut ui rentiadta ut diceret Dauid : Vidi impiû fupereleuatum, ôô çxaltatum fuper
-ocr page 194-Cap^XIÎT.* IS y C HII PRES BYT ERI HTEROSOU’
C cedros Libani,amp; tranfiui,amp; ecce nôerat. Et rurfus de eifdem: Sicut foeniï» a pfdltn.36. jta decident,8d ficut holera herbarum cito cadent. Sed Moabitarum po DfHtJ. pufus,qui tantæ(ùperbiæ fubiacebat.utalrjs omnibus gêtibus Ifraël timen* tibusj'pfe tranfeundi aditû nuUatenus daret, fed armis uteretur, ÔC Balaam ad maledicendû mercede côduceret uiridis agri» Ipfè quoc^ à Balaam,quan quam ignorante quid diceret appellatus eft : dixit enim ad maiores natu*
Il, Madian : Sic delebit hic populus omnes,qui in noftris finibus commoran* rantur,quomodo (blet bos herbas ufcp ad radicâ carpere » Ergo aperte pro batu eft, quia fuperbiâ,(èu uaftâ gloriâ prohibet adhærere uirtuti. Sed nec ftamine.fiue in {ubtegmine,uult lepram, quæ dida eft, euenire, id eft, ut nee ipfi cum (uperbia,uel uana gloria,uirtutes intcndamus,nec à. deo talem gratiam nobis concurrere deprecemur, Sed nec tentationes cum aliquoex his nos legislator ftiftinere defiderat:quodfi tale quippiamforiïtan,ut homi nibus,eucnire contigerit,infpicere ea ßcerdotem uult, nbsp;neep uirtutem,ncs
que intentionem uirtutis,nec tentationum patientiam repellere: mox óó des nunciare immunda,ex fufpicionefuperbiæ.uel uanægloriæ præccpit: nee rurlùs ficut munda (ufcipere,fèd feparareeos fèptem dicbus,amp; tempore di fcernere paffionem. Et fiquidem creuerit, immunda funt omnia prædida, CoburiflSma, {n quibus iftud euenerit.quia lepra perièuerans eft, propter quod amp;nbsp;flam»-mis lubet ilia comburi.Ergo flammam gehennæ fignificat,óó futun’ tempo» ris mcmoriam facit : Nec^ enim dixit,in igne concrematur,(êd in'ignccon* i
» cremabitur. Siautem poft reclufionemcam uidcrit non crcuiflè, præci» w piet.amp;lauabunt id in quo lepra eft.)Id eftdiluere ea ilium per pccnitendajn præccpit. Deinde poft dilutionê, recludere illud feptem dies rurftis iubet, ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut cognofcatjUtrum inueniat maculam lùperbiæ, uel uanæ gloriæ perma*
nentemtquamuis non creuerit,tarnen incommutata ab hoc eft, quia ad pœ nitentiam non migranimmundum eft,ôd igne comburctur : Corroborât! eft enim paflîo,ô^ propterea per uirtutê homo nec corrigere malû uult,nec
* intendere» Si enim oblcurusftierit locus Iepræ.)Id eft incerta lepra amp;nbsp;du bia,poftquàm ueftis eft Iota per pcenitentiam, abfcidere paflîonem à uefti* mento uirtutis,cæterorumcp quæ dida iunt,præcepit.Qüomodoergo fu perbiam abrumpit/Valdeuidelicet fe homilians,fimiliter amp;nbsp;uanam gloriâ Honor ßntes omnibus à (e remouens modis:id eft,ut nec honoribus,cx quibus iuperbiæ [uperbi^, paflîonutritur,neclaudibus,quibusuanacrefcitgloria,deledetur,uelgau* deat: ficep conuerfetur, ut ne quidem in fuijîicionem unius horum incidat,
» amp;nbsp;tûc mutidus efle poterit. Sin autultra apparuerit in his Iocis,quæ prius quot;nbsp;immaculatàfueratjld eft in ucftimêto,uel in iubt€^mine,uel in ftamine,uel in pelle,id eft in uirtute.aut ipfis tentatiorribus,adhuc eandêfuftineat paflSo nem, pro qua ablutus eft,uel pctnituit, atep in ca permanet immundus, hu*
„ iufmodi reputatur,amp; ignis eûgehenæ fufeipit. Quia lepra uolatilis,amp; ua «, ga eft.)Id eft,quia hoc quod femel maculae dilutum fucrat, id eft poftquàm X J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(emel
-ocr page 195-IN LEVITICVH LIBER Q.V A R T V S, '7^ A fcmcl à ftilpicione mundatus eft,rurfus lauari uult,ut tunc mundus nomine tur. Vnde apertiflime illud dbi intelligere legislator innuit,quando de code . peccato frequentibus uult lachrymis pocniteri: Frequens enim commemo« ratio,nec ipfum uulnus permittit præualere,nec aliud.Quia ergo amp;nbsp;de eue nientibus in uirtutes maculis, legislator purificationes præccpit, iam per quæ leprofum mundet,agnofee. Hoc ergo intendens, inuenies quia legis« latoris de lepra ilia curæ fuit, quæ ex delidis in animabus noftris infligitur.
CAPVT XIII I.
Oquutus^ eft dominus ad Moylen, dicens : Hie eft ritus le* profi : Quando mundandus eft,adducitur ad facerdotem, qui æS egreflus c caftris.quum inuenerit lepram efle mûdatam,præ« ____ cipier ei qui purificatur, ut offèrat pro fe duos paflères uiuos, “ quosuelcilicitumeft,amp;lignumcedrinum.uermiculumq?,amp;hyflôpû:8^ * unum è paftêribus immolari iubebit in uafe fidili, fuper aquas uiuêtes : aliu - autê uiuu cS ligno cedrino, amp;nbsp;cocco, amp;nbsp;hyflöpo tinget in fanguine paflèris * immolati,Qin' aiperget illum,qui mundandus eft:,{èpties,ut iure purgetur, - 8^ dimittet paflèremufuum,ut in agrum euolet»Quum^ lauerithomo ue« “ ftimenta fua, radet omnes pilos corporis,amp; lauabitur aqua. Purificatusç^ * ingreditur caftra,ita duntaxat,ut maneat extra tabernaculum fuum feptem « diebus.Só die ièptima radat capillos capiüs,barbam^, amp;nbsp;fupercilia,ac tos ® tius corporis pilos.lotis rurfumueftibus,6ócorpore.)Quia non nos opor* tet arbitrari negligenter quippiam legislatorem dicere,illud te oportet nota re præ omnibus, quia nunc quando de mundationibus fancit, foli Moyfi, SoU Moyftlo^ non etiam Aaron, ficut fuperius,loquitur:quia Moyfes præcipueimagine Chrifti, fecundum multos qui didi funt,gerit modos ♦ Soli autem Chrifto communis lepræ competit emundatio. Propter quod nec de lepra unius modi, quæ fit in uulnere,uerbi gratia,aut in uftione,aut aliter,loquitur,fed
» ait: Hic eft ritus leproß*)Per hoc omne ipeciem lepræ complec'îi uolens, quia amp;nbsp;Chnftus omne genus peccatorum mundauit, Ergo amp;nbsp;nimis fimili* ma eft myfterio eius præfens materia, quod ex eo difcimus:quia leprofum non ire ad facerdotem,fed ad eum ire facerdotem præccpit,ficep adduci eu Sdctrdot le qui mundandus eft. Quemadmodum amp;nbsp;Chriftusad nos uenit, 80 ad eos profumiube-qui ab eo mundari,at(p ablui neceflarium habebant. Et extra caftra,ad in* tuendum eum qui mundandus erat, cgredi facerdotem præcepit : ficut nos Chriftus extra caftra,per paflfionem crucis,difpenÊitioniscp,quæ nine per» adaeftjuifitauit, Non prius autem hoc egit,quam uideret,quia macula le« præ ab eo fanaretur:id eft,antequam nos caruifle uidifiTetterrore. Quando ergo in eum non (olum ex plebe ludaica crediderunt, fed amp;nbsp;pagani afeen« dentes cum uidere cupiebant,nunciantibus hoc diicipulis dixit: Venit hora ut glorificetur filius hominis* Quando uidit quod pr æparatum effet humlt;ie
u
-ocr page 196-Cap»xirn.' ls yc hii ^pres b yteri hieroso u
C num genus ad liberationem/alutem^ per crucem,hoc emm amp;nbsp;gloriam fo » am appellauititunc quid fufcepitC' Videlicet duos pafïères ufuos,quos uc « fci licitum eft.)Habuit enim hæcChriftus,diuinitatem fcilicet, amp;nbsp;humanis chrißihumn* tatem,quia mundaChrifti etiam humanitas.amp;Tuiuens eft. Munda quidem, nitds uiua. nbsp;nbsp;iitpote quæ proprium peccatum non habuitniiua autem, ut quæ genita no
” eft ex uiri immunditia,amp; ideo non fuit maledidtioni mortis obnoxia* Su quot;nbsp;met,inquit,8ólignumcedrinum,)Idcftcrucem.Cedroautemideofignifia nsTo'*^utrcfiu catur,quiacedrus inlignis fortiseft:nam Óóarca de lignis cedrinis fada KMtorc Pirn, fuifte afteriturzquia lignorum imputribilium in conftrudione eius Moyfes ~ mentionem fecit. Sumet8^uermiculum*)Quod LXX.ædunt.coccinU tortum, uidelicet paflioncm, dicitur enim propter tinduram fanguinearn coccinum. Vnde chlamyde coccineam, quum duceretur ad paftionem,eu milites induerunt.Tortum autem eflequare dixeruntC Propter paflibilitas Torh“ COCCI«« tem » impaftibilitatemcp connexam, propter quod ineopaflîofècundum Hyjjbpui, quendam eft modum. Hyftopus aute boni odoris, gratia fpiritus,coopéra* pp/m.5 0. trix emudationis noftræ eft,unde Dauid: Afperges me,inquit,hyflopo,amp; mundabor.De pafteribus ergo,quos diximus elle Chriftum,hunc præce* pitimmolari, uel occidi,id eft, id quod erat paflibile, amp;nbsp;quod poterat occi* dijS^occidi in uafe fidili.fuper uiuentes in nobis,id eft pro nobis,fiquidem fumus uas fidile,de luto uidelicet fadi. Vnigenitus fecundum carnem occi D ditur fuper aquas uiuas,id eft baptifmatis» Mors eius quippe noftrum figu row4.Ä, rat baptifma,quod oftendit Paulus, dicenstQuicunc^ in Chrifto baptizati ftjmusjin morte eius baptizati fiirnus. In hoc uiuens pafler, ÔÔ lignum cedri num,amp; coccinu tortu,amp; hyflbpus tingitur:omnia enim hæc comprehen» duntur in uirtute baptifmatis, quod diximus dominicae efle paflionis figu* ram, fignificationê^ . Sed uiuens pafler,quern in unigenitineceflarie diui nitatem accipimus,in fanguine hie occifi pafteris, amp;nbsp;aqua tingitur : id eft in paffere uiuett* gratia baptifmatis, quia non in hominis paftione, fed dei,amp; hominis bapti* tem infangui» ^ajriur. Deinde poft hoc uiuens pafler in agrum ui auolet, dimittitur ♦ Er* ‘ go impaflibilis diuinitas, amp;nbsp;infeparabilis erat à carne, quæ paflà eft, unde ‘ amp;nbsp;ftparabilis in (anguine baptizatur, ut impaflibilis uiua in agrum auolet: V ' ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad latitudinem uidelicet contemplationis emittitur, quo ilium dimittente,
noftro uidelicet intelledu, (ub huius enim contemplatione tenetur, (b* ' lummodo fponte detenta, quum à nullo alio detineri poflit. Infuper is qui mundatus eft,ueftimenta lauat, uidelicet adiones,amp; fiquas uirtu* teshabuit,quia amp;has peccato polluit, lauat autem pœnitentia,amp; radk pilum, id eft omnem cogitationemdeponit,quia omneseashabebatim* mundas. Et lotus aqua pœnitentiæ, aut baptifmatis, tunc neceflarie mun« dabitur . Nam etfi mundum eum fuperius nominauit, ait enim :
t.. « Quum uifus fuerit eflè mundatus, offeret duos pafleres » )(ed eum qui aptus èrat admundationem dicebat:naniquomodois,qurianiniunduseft)»
T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhu
-ocr page 197-IN LEVITICVM liber Q_VARTVS; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;go
A adhuc neccflè habet mundari C Tune in caftra ingredietur,ut conuentui no ' ftro interGt,atcp intdlioibilium contractuum focius ,amp; alterius commixtio nis,qusc cum fidelibus^abetur, acquirat frudus « Pi qua quia prohibentur bi qui necdum mundati funt peccatores,audi apoftolum dicentem:Si is qui ,, corinth.^, frater nominatur.aut adulter eft,aut auarus,aut detracior, aut ebriofus, aut rapax, cum huiufmodi nec cibum fumcre. Veruntamen feptem dies extra Tabertidculo tabernaculum fuG manet, adhuc à fanctorum communione,propter fubtis cxdudiquidßt liorem cuftodiam,Slt; paulatim ad meliora profecTtum, feparatus« Tabernas culum enim uniufeuiufq? noftrum myfteriorum adeptio eft, à gelu tegens nos, amp;nbsp;ab æftu : tabernaculum in quo cocnat cum deo,ficut cum patre filq, aut cum fponfo fponfa,uel ß aliquid aliud dicitur, quod magis ad proximi* tatem cognationis pertinet.
« Etdieleptimaradetcapilloscapitis,barbamcp,Sffupcrcilia,actotius cor
•* poris pilos.)Sed hie non folum caput.fed amp;nbsp;barbam,amp; fupercilia,2lt;omne fimpltciter pilum,qui in omni corpore eft,ac per hoc amp;nbsp;occultarum partiu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
præcepit.NulIam ergo ci cogitationem uetercmremanere uult.non folum i Ilas quæ ornatum homini, utpote rationali, multa de diuinis difeeptanti præbct : illas enimper caput,propter ornatum,8ó multitudinemfignificat: lednechas qui hominem contemplatiuum conftituunt,defublimibiis8^ diuinioribus rebus cogitantcmtHoc enim fupercilijs dcfignatur.quæ in als
® tioribusfunt fita,amp; circa contemplatiuorummanêtia lènttium organa. Sed nec illas, quæ difcretionalem continentes,per barbamreefte fignificantur, quia barba maxime inter uirile genus ,amp;muliebredfiudicat.Hæcautem non quomodo carere eum cogitatione cupiens, præcepit, fed nouumtotû, amp;nbsp;quafi modo genitû fieri uolens, amp;nbsp;expoliare ueterem hominem, ut capis at nouum. Quo modo enim ei qui antiquum rafit pilum, alius nouus Sd res cens nafcitur.fic 2lt;huic ueteribus carenti cogitationibus,aliæ nouæ ad mes secundo laiut-liora pullulant. Lauareetiamrurfusueftimentafua, id eft adiones mûdas. re,nontftintei • nbsp;nbsp;Et lauabit iter um corpus aqua. ) Secundo uticp illud lauans .nobis autem
non eftfecundumbaptifma. Vnus enim dominus,una fides, unumbaptis fma.Et quomodo fecudo lauabitur.nifi abfolute per lachrymasÇ’ Hoc enim non femel,necbis,fedtertio,amp;L frequenter licet peragi ; quia amp;nbsp;Dauid dices Pp/w 4’. bat : Fadæ funt mihi lachrymæ meæ panes die ac node. Sufficiunt ergo 8C bæc fatisfacere intendenti, quia ea quæ funtfpiritalia.fpiritalibus lex præce pit,ctuere lepram.id eft peccatum,nos timere defiderat.Propter quod eius cmundationes plurimas præcepit, quum in nullo eas aliorum, quæ circa corpus gcruntur .præcepiflèt. Subtilior tarnen probatio erit horum ex fubfequentibus.
» Afifumet duos agnos immaculatos,8lt; ouem anniculam ablcp macula, tres décimas fimilæ in facrificio, quæ confperfit oleo, ôC feorfim olei fexta«
* rium. Quumcß facerdos purificans hominem.ftauierit eum,amp; hæc omnia
-ocr page 198-Cap* Xin h ISYCHII presbyteri hierosol.
coram domino in oftio tabernaculi teftimonf), toilet agnu, amp;nbsp;offeret ilium pro deli(flo,oleicp lextarium.Et oblatis ante dominum omnibus, immola^ bit agnum.ubi immolari folet hoftia pro peccato,amp;holocauft5,id eft loco fancfto. Sicut enim pro peccato, ita amp;nbsp;pro delicto ad facerdotem pertinec hoftia: fancfta fandorum eft. Aftumesq; facerdos de languine hoftiæ,quæ immolata eft pro delicto ponet fuper extremum auricula: dextræ eius qui mundattir, et fuper pollicem manus dextræ.amp;pedis.Et de olei lextario mit tetinmanum fuam finiftram, tingetcp digitum dcxtrum in eo, amp;nbsp;arpers-getfepties contra dominum. Quod autê reliquû eft olei.in læuam manum fundct,fuper extremum auriculæ dexteræ eius qui mundatur, ÔC fuper pol licem manus.ac pedis dextri, amp;nbsp;fuper fanguinem, qui fufùs eft pro delidto, ôé fuper caput eius.Rogabitcp pro eo coram domino, amp;nbsp;faciet iacrificiurn pro pcccato.Tuc immolabit holocauftû,amp;ponet illud in altare cu libamen tis fuis,amp; homo rite mundabitur.)Scimus,quialexfpiritalis eft:quod pro* Komii.7‘ pterea Paulus ait, utfpiritaliter dijudicantes non damnificemur frucftibus legis,qui occultantur in litera. Poftquam enim prima die,qua egreditur fa*
cerdos extra caftra,immolari ad cmundationem leprofi præcepit: ecce rur» fus nunc otftaua die,alia pro co facrificia fieri iubetur. Odaua ergo dies ean dem quam prima uim gerit, quia omne præfens tempus in hebdomadis bus conciditur. Poft quas ocftaua eft. æquam, ut diximus, uirtutem primæ D gerenSjUel omnino ipfam renouans. Eft autem hæc in qua laluator refurre* xit,in qua in caftra ingrediemurtPoft dies enim feptem,eum qui mundätus eft leprofus, die uidelicet o(ftaua,in caftris ingredi præcepit;fèd caftra qua* liaC utiq^ ilia qur lacob patriarcha uidit,quando angelis fibi occurrentibus;
J J locum Caftra dei appellauit. Ad hæc mundatus leprofus,utpote olim iufti* ‘ ficatus,tempore refurredionis uenit. In cuius figuram,o(ftauam diem.ficut diximus,legislatoraccepit.Qtiæauteminocftaua die agi præceptafunt, imaginem eius, quod fecundum nos eft myftertj gerunt. Præcepit fiqui* cr d* dem duos agnos immaculatos anniculos fumi,amp; ouem anniculam immacu gniimmo/dre. htam unam, quorum quidem unum pro peccato, alium autem in holocau ftum præcepit immolari.Omnia autem hæc figuram gerunt facrificij ialua toris : ipfe enim propter noftra peccata, amp;nbsp;delida, hoftia ipfe in holocau= ftum fuit.Ex utrocp autem genere propterea facrificium offerri præcepit,ut oftenderet, quiaChriftus pro nobis occifus, fimul mafculum.foeminamq^ Agnum dnni- faluabit. Non fruftra autem agniculum in uirocp præcepit, fed perFedum culum immola p^j- ßcrificium figurauit.cuius facrificq, ficiitdidum eft,ifta figuram gc ‘ ’ runt:perfeda enim in prædidis animalibus funtannicula animalia,ita ut 0^ ad filios generandos fint idonea.Sed quia eum qui mundatur, fuper facrifi* cium unigenitietiam fide totius trinitatis fignari oportet, tres décimas fimi* TresfimiLe. læ.id eft trinitatê patris,amp; fili],amp;fàndi fpiritus.habentê in unaquaqjperfo* na perfedionem, Perfedus quippe eft denarius numerus,propter quod ÔC .
dominuS
-ocr page 199-IN LEVITICVn LIBBR Q^VARTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ig
A Sdclominus dtccbat:Simile eft regnum coelorum mulien'.quæaccipicnsfèr Luc.iy, mentum abfcondit in farinæ tria fata, ufqucdum perfermentaretur totum* Sumi autem hæc confperfa oleo in facrificium iubet: Sacrificium autem di* cit unigeniti,quod in oleo confpcrfiim eft, quia ob compaflionê ncftrâ ge* ftum elL Sed quomodo dicimus in eo tres oHerri fimilæ dccimasf Aut quia etfi unigeniti paftïone,tamê totius trinitatis, hoe quod ex illo facrificio aâû Trcspmilatri eft,my(leriü fuit. In nomine em patris, atqj ipfus unigeniti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fandi fpi mtatis fymbo t
ritus,etia baptifma agit,in quo in morte Chrifti baptizamur, amp;nbsp;totû ipfum myfterium in eo fandificatur. Præcepit autem amp;nbsp;fextariu olei fumfquia fi* de intelligitur, S)C agiiurunumquodcpeorûquæprædidaiunt. Quæ iufte (èxtarius nominator, quia quemadmodûlèxtarius menfuraeft,uel fi cotylâ lecundû l x x.dieamus.eadê menfura uniuicuiuièp, minus amp;nbsp;plus non ca pit. Quod enim plus eft,efiunditur: minus aût propterea non fufeipit, quia noc quod minuitur,nequaquâ iam fextarius,uel cotyla poterit appelJari.Sic amp;nbsp;fides ad métis noftræ menfurâ datur, quæ non capit amplius, aut minus vides ad men* quàm unicuicp à deo eft difpertita cognitio:quod ergo minus eft.aut ampli; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eertam
uSjad infidelitatem tendit. Sed quamobrem fextarium olei, ueJ cotylam di= xit.^ quia miferatus,inquit,deus humanû genus, quû illud ad cxplenda legis opera infirmatû uidiftèt, iam nÔ ex operibus laluare,(ed per gratiâ homme uoluit.Gratia uero ex rai{èricordia,atc^ compaflionê præbeiur.Sc fide cÔ* prehenditur fbla,non ex operibus, ut Paulus dicit : Nam gratia iam nô erit Ephe, j, oratia» His ergo acceptis,ad oftium tabernacwli teftimoni),ad ingrefliim ui delicet feientiæ dei, qui mundatus eft, adducitur ♦ Sacerdos autem fumens aonum unum pro delido immolât. Atqui fi de corporàli paflîone eflet hæc f£idio,ficut quibufdâ uidetur, quid erat necefl'eagnum pro peccato imnio
* lari'^'Sed quia adumbrat,propter infirmitatem ludæof um,myfteria,atc^ fpi ritalem intelledum abfcondit in litera. Sic etiam dat qualdam occafiones Litera caaßo» contemplationis per literam, amp;nbsp;uerba quæ fignificent intellcdum fpiritus: Vnde amp;nbsp;nunc, quum agnum unû pro peccato præcepiflèt immolari, qua* lem non dicit, quia ipfe eft proculdubio tarn pro delicto, quàm illius cuius auresalepra detinebantur.Propter quid ergo ficfacit,nifi forteutaudi« turn muniat, amp;nbsp;cautum reddat C Quia iple à draconefedudus, peccatum
. ut feduxit. Per adiones autem manum fignificat : per pedem uero omnes noftros motus.ôé uias cÖprehendere,amp; præuenire uoluit. His enim cufto ditis,per fanguine intelligibilis agni,amp; fide quæ in eû eft.quæ nobis per mi fericordiâ amp;nbsp;compaflionê eius donata eft,intelligibilis lepra nequaqua po» terit homine penetrare.quanquâ ôéoleû fextarfi.ieu cotylæ,quà efle fidê di* ximus,in manu mittere làcerdotê uult,ut (âcerdotis fides,per quâ amp;nos pro ficimusjin operibus oftendatur.Nec enim aliter uim fuam exerit.nifi manu alfumpta fucrit,ideft adione cÔfirmata,et fîgnata operibus. Mittit aût oleu in fîniftram manû,amp; in tingit digitum dextrum in oleo,ficut ait Paulus: Per
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X
-ocr page 200-Cap.xnii» iSYCHii presbyteri hierosol.
c arma iuftitiæ,à dextris.Sc à finiftris,côuerfatus per gloriam amp;nbsp;ignobilitatê, Corinth. 6. per infamiâ.amp;f bonam famâ,Sô quæ hi s fimilia funt. T une afperget fepties
* contra dominû.)Præfumit enim talis fâcerdos apud dcu,quando mundarc
eos.qui neceffitatê patiunt,8ô dimittere eis peccata potuerit» Propter quod feptics afpergit, quia numerus ifte remiflîo peccatoru efle demôftratus eft» Sed poftquàm funderit iuper extrema dextrarû auricularû, amp;nbsp;ftiper pollia ces manus,acpedis dextri,iêcûdû quod fupra diximus,reliquû olei in caput oku in caput fundit eius,qui uocatus eft ut mundaretur:per caput fanótificationem omni fiindere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præftans corpori, Chriftûcp dni eu qui mundatus eft,per hâc untftionê effî
tur».
ciens. Tunc,inquit,pro peccato iàcrificiû offertur:qualiter aût,nô dicit, ex bis enim quæ de deliélis diefta iîint,poflunt etiâ ea quæ pro peccato funt,cô* ijci : uicinaenim funt,amp; cômunia,utpotein cômuni materia. Poft hocim« molat holocauftû, amp;nbsp;ponit illud in altare, tâ pro ordine iàcrificiorû ,quàm pro eo qui paulifper prouenit legis profedu* Prius enim facrificium pecca# ti 8C deliÆ pofuit,amp; tune holocauftû. Ergo prius nos Chrifti facrificiû à de htftis èC peccatis mundat.ôô tunenoftrû coficitur holocauftû. Et propterea cftnoflromm^ pcimâ à delidodicenstdeinde hæcfubdidit.quia de Chrifto hæc,amp; ilia holocaufloma» dicebat,Slt; ad unûiàcrificiû,quod ex hoftia nobis fancftificationem præbet, quod nos ad altare aicêdere facit. Quâdoenim intelligibili emudationeipia ritus totû noftrum corpus,amp; anima iànlt;ftifican tes, fpiritales fatfiifuerimus, tune digni ad aicenfionê altaris efficimur: tûc pleniflimS accipimus munda# tionê, poftquàm iam aliam ntceflàriam non habemus. Âudifti enim nunc
emundationum profedu.quaru hæc quidê nos à pollutione lepræ libérât, alia autê in caftris introducit dei : hæc autê ad altare ipfum deducerc,utpo=« te pleniflîme mundatos, atqp fubleuare poteft » Quum autem uocemur ad fequentia, neceflèeft,ut ad ea cum omni fîudio tranfcainus.
Quod fi pauper eft, ôé non poteft manus ei'us inuenire, quæ dicta fûnt, „ fumet agnu pro delitfto ad oblationê,ut rogct pro eo fâcerdos, decimamcp „ parte fimilæ côfperfam oleo in facrificiû, amp;nbsp;oleifextariü,duosq? turtures,fi ue duos pullos colûbæ.quorû fitunus pro peccato, amp;nbsp;alter in holocauftû, „ offertcp ea die odauo purificationis fuæfacerdoti, ad cftiû tabernacuii ttiii » moni] corâ domino» Quifiilcipiens agnu pro deli(fto,8d fextariû olei.Ieua* »» bit fimul : immolato'que agno, de fanguine eius ponet iuper extremum au* * riculæ dextræ,eius quiemundatur,amp;:fuper pollices manus eius ac pedis de - xtri.Olei uero partem mittit in manum fuam finiftram.in quo intingens di* * gitum dextræ manùs j afperget feptics contra dominum. Tangetq? extre* quot;nbsp;mum dextræ auriculæillius qui mundatur, amp;nbsp;pollices manus,ac pedis de# quot;nbsp;xtri in loco iànguinis, qui efiufus eft pro deliÂo » Reliquam autem par#» “ tem olei, quæ eft in finiftra manu, mittet fuper caput purificati, ut pla« ** cet pro eo dominum Et turturem, fiuepullum columbæ offèret.unum * pro dehdo, amp;nbsp;alterum in holocauftum cum libamenus fuis ♦ Hoc eiî fat crificiunx
-ocr page 201-I.N LEVITICVM LIBER Q_V A R T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«2 ï
cnfîciüm kprofi, qui habere non poteft omnia inemundationefijf,y . Adinirabili erga eos qui lepem accipiunt, legislator eondefcenfione utiî i-ex attempe* air ♦ bcce enim ueniam paupertan dat, lt;x moderata pauperi lacrihcia ßcultatibus, efle præcepit : ne forte obftupefcat dum maiora ei, quàm uirtus eft, præ^ cipiuntur » Sedquianec eorumquæ dicta funtquippiamfàcile in quæftu pauperum inuenimus, qui enim non habet panem, unde agnum Ç” qui au* tem pecunia eget, unde emat columbam uel turture manifeftum eft quod aliquam contemplationem intendat, ÓÓ ad occulta fpiritus deducat, eum qui uult ingredi ad thefauros abfconditos fcientiæ:quum liceret enim ei co artare iacrificiorum numerum,propter paupertatem offerentis, hoc omit* tens,uilia quædam ei.amp;f non magni precrj exquirit:quod facit tam paupers cati ignoicens quàm etiam lucro iacrificiorum uolens dat intelligere,a qua Ic , pra malitiam fignificat,deinde huius emundatio eft pœnitentia.Hæc autem opera neceflaria habet, quæ uirtutibus amp;nbsp;adionis ftudio ualeant dele * re peccata. Propter quod Joannes Baptifta populo ludæorum dicebat:Fas cite frudum dignum pcenitentiæ. Confiderauit enim, ficut fubtilis legislas torjcos qui non omnia poflint, quæ pertinent ad diftridam rationem pee* nitentiæ, exhibere : opus enim habet pcenitentia orationem intentam, eleemolynam, uigilias, faccum ,ieiunium : poftremo etiam ilia quæ Da* uiddicit:Fadæ funt mihi lachrymæ meæpanes die ac node» Et:Lauas
B bo per fingulas nodes ledum meum, lachrymis ftratum meum rigabo, Sed amp;nbsp;Î Cinerem ficut panem manducabam, 8C potum meum cum fletu pfalm.toi, miicebam. Sunt etenim qui hæc omnia forfitan propter (enedutem, aut propter nimiam corporis infirmitatem, uel aliam neceflitatem.agere non poflunt,ficut in alio negocio prælèntis libri interpretati fumus,ignofcit bis, quia uolunt quidem, non inuenit autem manus eorum. Non poflunt enim, amp;nbsp;utpote ueniam dans, alteram eis uiam pcenitentiæ. alia genera fas crificiorum exquirit, amp;nbsp;ante omnia quidem agnum dicit: Oportet enim Agnuîpœnit2 unumquenque pocnitentiam agentem, ad benignitatem ante omnia mis tis bénignité» grare,06haneftudere,quiahæcetiamcuilibet facilisad adipifeendumeft,
• quàm à malis abftinuerit.Decima parte fimilæ côlperfam oleo,)id eft Chri fti Theologia aflèqui, qui oleo feu milericordia noftri côtêperari paflus eft carni; Et fextariu,leu lecundu d x x,cotyla olei unâîhâc aût efle maniieftil* fime fide, in anterioribus demoftrauimus. Sed quid offerri cu his legislator
•. præcepitC Duos turtures,uel duos pullos colûbarum.)Hæc aut facile repe riuntur à quolibet, id eft continuam legis meditationem, quæ non folutn ex ledione, ne forte amp;nbsp;hanc dicas eflè quibufdam difficilem, fed amp;nbsp;ex cons templatione,quæ eft in animo,00 mcnte,conficitur. Quæ utraque pro fac* co, amp;nbsp;ieiunio. amp;nbsp;lachrymis, amp;nbsp;cinere, cibofunt, atque fimilibus, fi ilia ad humiliandam carnem,0C refirenandam animam à terrenis operibusagi* mus* Facitautemhæc etiam legis meditatio,ô^ coiUinuumhocftudiuni
X %
-ocr page 202-Cap* X III I» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18 YC HII PRES BYTERI HIEROSOU
C diftrida^ diu/norum mandatorum, at(^ benefici'orum coiitem platio, pcrfcrutatio neceflarie hæc (àcrifîcïa pro ilhs introduxit, quæ ctiam Da* ppîw.i. uj'jj exponitjdicens: Beatus uîr qui non abfjt in confilio impiorum,8ó in uia peccatorum non ftetit, 8^ in cathedra peftilentiæ non (edit. Quod mani* feftat agni facrificium omni carentis malitia, atcp propterea innocentiam (i* gnans.Sed in lege domini fuit uoluntas eius:Illius uidelicei qui mundam ha bet fcientiam, per contemplationem innocentiuni cogitationum, quales Row4. J, quofdam Paulus dicit, legem non habentes, 8C opera l^is (cripta in cordi« bus fuis : per difciplinatas, caftascp cogitationes demÔftrantes,quaIis quo* dammodo eft turturis oblatio» Vndecognitionem animait ip(ê dei fpiritus H»fre-8. p^j.Hieremiam prophetaminefleteftatuseft:Turtur,0Chirundo,amp;cico» nia.cuftodierunttempus aduentus fui : populus autem meus non cognouit iudiciumdomini^Sed quidDauid fupradidisaddidit* Etin lege domini fuit uoluntas eius,Só in lege eius meditabitur die ac node ♦ Huie compara* mus columbam,quamquafi meditandiuim habereEfaiasprophetadidt,’ ait enim:Sicut pullus hirundinis.fic clamabojmeditabor ut coIumba» Inue* Sdcrifidjsmit- jj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legislator uiam,per quam 8c infirmu mundare deo quæ poflit offer
dit deus uiliora ‘ nbsp;nbsp;propterea legis huius lublequentia non immutauit, oltendens,quia
f ropterpdu'' etfi manus cuiulquam non inueniat hoc quod pcenitentiæ intentio fecun* pcrculof. nbsp;nbsp;nbsp;dum primam rationem exigitjignolcitur quidem ei, (icut ex infirmitate pati
enti : præcepit tarnen quæ il If eandem emundationem, eandemqj oblatio* nemaddeumprofligatepoflint* Pofthæcad aliam dilpenfationem, eide ' materiæcoh2crentem,tran(ît.
* nbsp;nbsp;Loquutus eft dominus adMoyfen 8C Aaron dicensî Quum ingreffi ftic*
ritis in terram Chanaan, quam ego dabo uobis in poflèflîonê : (i fuerit pla* ” ga lepræ in ædibus,ibit cuius eft domus,nuncians ficerdoti,amp; dicetzQua-“ (i plaga lepræ uidetur mihi effein domo mea ♦ At file præcipiet, ut effèrant ” uniuerfa de domo priufquàm ingrediatur eamjUt uideat utrum lepra Gt,ne * immunda fiant omnia quæ in domo funt. intrabitep poftea, ut confideret * domu lepræ» Et quû uiderit in parietibus illius quafi ualliculas,panore,fiuc * ruboredeformes,amp;humiliores (iiperficie reliqua.egredietur oftifi domus, “ amp;ftatim claudet eâ feptê diebus.R.euer(ùscp die (èptimo,confiderabit cam: * fi inuenerit creuifle lepram,iubebit erui lapides,in quibus lepra eft, Ss pro* ** fjci eos extra ciuitatem,in loco immundo : domum autem iplam radi intriii ” (ecus per circuitum,0i fpargi puluerem raluræ extra urbe, in loco immun« dojlapides^ alios reponi pro his qui ablati fuerint,amp; luto alio linin’ domu»
** Sin autem poftquam eruti funt lapides,amp;^ puluis elatus, amp;nbsp;alia terra Iita,in« ** greflus facerdos uiderit reueriam lepram, amp;nbsp;parietes afperlbs maculis, 1c« pra eft per(êuerans,Só immunda domus, quam ftatim deftruent:amp; lapide» ** eius,ac ligna,atque uniuerfum puluerem prorjeient extra oppidum,in loco “ immundo ♦ Qiii intrauerit domum, quando daufa eft, immundus er it u(qp
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad ue*
-ocr page 203-IN LEVITICVM LIBER
85
ad ucfperS. Et qui dormierit in ea,Slt; comedent quippiâjauabit ueftimen» ta fua * ) Qui iuuari defiderat, fanda fpiritalia negligenter meditari non de* bet.ea quæ maxime circûfpicere ei neceflè eft, in quibus inimici indodicp ©ffèndunt.Nam ecce quidam in nuper leda lege hoe reprehendunt.quia (c cundum quod bxx» aflèrunt.deum dicentem Moyfesintroduxit : l?abo Dett!autortM tnaculam lepræ in domibus ucftris,in terra promiffionis ueftræ. Putas’ ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
deus, inquiunt, inducit mala C Quibus refpondemus etiam gt;nbsp;fed nee turpia funt, nee mala, ea quæ affligunt ad eruditionem, feu poena pro iuuamine conftituta.ueluti fames,terræmotus,hiatusterræ,tempeftas maris.bellum, atep fimilia.Gcut ÔC ipfe per prophetam dicit: Ego dominus,amp; no eft alius, Formans lucem,amp; creans tenebras.faciens paeem,amp; creans mala * Quibus fimilia amp;nbsp;alter propheta dicit : Quia defcenderunt mala à domino in porta t, Hierufalem,tumul[us,quadrigæ ftuporis,habitanti Lachis. Sed prophe Amos j. ta Amos ait:Si eft malum in ciuitate, quod dominus non fecit. Quæ quidê deus.non utnoceat,ingerit,fedutualdeiuuethominem:afflidusquippehu miliatur, humiliatus autem currit ad eum qui erigere poteft, dicitep cum DauidiBonum mihi, quod humiliafti me, ut difeerem iuftificationes tuas» ppi^.io4» Et feftinet ad medicum.qui eum liberet à uulnere ♦ Et hæc quidem ita fe ha^ bent. Sed nos ad contemplationem.quæ imminet, rccurramus,ne Forfan le gislatorem quafi delignis,8lt; lapidibus,amp; parietibus infenfatis fancientem,
B quidam eorum qui circa exteriorem fapientiam errant,reprehendere nitan tur,a quibus quia mali {unt,mal a etiam bona iudicantur. Nunc enim legisla toris intentio eft, de ueris domibus uidelicec ealæiusfancire, id eft quæ in ib lis pafliones curabiles,faciles ue ad emundationem,quæ'ue fint incurabiles, deftruâionemq? pleniflîmam ingerentes. Sed horum modum difeimus, quum ad ea, quæ diifta funt,uenerimus. Pofleffiones noftræ terra eft,qua nos poflidemus, hæreditas gentium : Ipfa eft enim noftra 'poffeffio, amp;nbsp;fi poff-eißono» tunchoftium noftrorumfuit:inhacenimnos deus acquifiuit,amp;eos qui ftra. quondam non erat populus, nunc populum habet dei, propter quod pof* feffio rede nominabitur. De hac terra dominus dicebat : Qui uero in ters M(lt;r.4* ram bonam (cminatus eft, hie eft qui audit uerbum intelligit. Domus enim noftræ ecclefiæ funt, de quibus Paulus dicebat : Si tardauero, ut fei« i.Tiwotb.J, as quomodo te oportet in domo dei conuerfari, quæ eft ecclefia dei uiuu Inhisfecundum bXX»darefemaculamlepræ deus promittit. Quod ma» nifeftant ipfalegislatoris uerba, quum enim dixiffet: Et dabo maculam Ie* præ in domibus.terra pofleflionis ueftræ. Et ueniet cuius eft domus. ) lllb
„ cofubiunxit: Nunciâs facerdoti,amp; dicit: Quafimacula lepræ uidetur mi , hi eflè in domo mea.)Hoc autem fentientis paflionem eft, quod non eft cu* juslibetdoni,amp;tale qualedeum condecetimpertiri.Si enimdecctmedi« cum, ut non concédât ægrotum quædam mortifera agere, decet 8^ dey no concederc peccatori,infenfibilitatis morbo diutius dedneri, ne in profun#
X 5
-ocr page 204-Cap»XniI» ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOU
C dum inferni' peccas in æternum ruat, quod Daui'd orans dicebat; Ne auer« v faciem tuam à me, Só ero fimilis defcendentibus in lacum ♦ Hoc donum fenfùs ccclefiæ dafür : fynagogæ autem ludæorum non dafür, quod ma^ ofee^. niCedam eft ex eo, quod ipfe deus per Ofee prophetam ait :Quoniam nifi cum meretricibus uerfabantur,amp; cum effoeminatis facrificabant» Et popu* Row^f.n. no intelligens uapulabit»Etrurfus: Dedit eis deus fpiritum compundio nis,oculos ut non uideant,00 aures ut non audiant. Alium etiam propheta Z4cb((.7. audiuimus,dicentem;Clau(erunt oculos fuos, ut non uiderent.amp;aures (uas aggrauauerunt.ne audirent ; utpote amp;nbsp;iuflo indice ex fuo peccato puniûtur» , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccicfiam autem non ita,(ed quoties peccat, facit earn deus (entire peccatu.
I. Corinth.^. Vnde Ô6 eum qui in Corintho fornicatus eft, Paulus fatanæ tradidit,ut afifli dus ab eo, peccatum ientiret : Tradidit.inquiens, eum quihuiufmodi eft, angelo fatanæ in interitum carnis: fimilia prælêntibus legislatoris uerbis dis cens.Et hic quidem,iècundum b x X.dabo,inquit,maculam lepræ,nô qua fi ingerente deo lepram, iêd uelut exercête.atcj arguente- Ille autem ait:Tra liu’u^^odi angelo iàtanæ.atqui acceperat eum olim per illicitam forni pmIi cationem, fed ut maiori poteftate ab eo caftigatus,ait enim : In intérim cars eiiQorinù)ios. nis,ut fpiritus faluus fiat, iènlum peccati perciperet, fieretcp emendatior.’fis mul etiam ut manifeftaretur alijs, quatenus eum minime debeât imitari. Sed eft domus hæc terræ poflèflîonis,id eft eccleffis hæreditatis gentium, Quû ingreflî fiieritis,Moyfes amp;nbsp;Aaron:in terram Chananæorum, Quænam eft hæc.'^Quam ego dabo uobis in poflèflionem.Quia ergo ftptê numero gen D tes,id eft Chananæi,Ferezæi, Gergefæi, Amorrhæi, Gebufæi,Cethæi,8^ Haradæi, terram promiflàm Abrahæ poflîdebant» Imaginem autem gere bant hæc feptem iniquorum fpirituum.de quibus dominus in euangelqs di Matth.i X. cit : Quum Ipiritus immundus exierit ab homine, aflumet alios feptem fpis ritus,nequiores fe,amp; habitat in homine,cuius nouiflîma funt détériora pria oribus. Hi autem fpiritus ueram terra promiflàm ipfi Abrahæ, id eft gen* Gfrtciy. tjufn hæreditatem poflïdebant.ipfi enim didum eft:Quia patrem multarû gentium pofui te, Quando Moylès ôô Aaron, lex uidelicet, öó prophetæ, horum enim figuram hi gerût, quia Aaron Moyièos, qui figuram legis ges quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rit, propheta eflè didus eft, ingreflî fuerint inter gentes, tune per cos deus
tyrannidem obtinêtes in gentibus, qui funt inteIligibiles,Chananæos præ* cl)4«4«,ei. didos expellit fpiritus : pofîèflîonem autem legis ÔC prophetarum, ôô hæc prædicantium ipfè eflè concedit gentes, qui cas proprio (anguine, tam per oblationem regenerationis.quàm renouationem fandi (piritus, quern effii dit abunde fuper nos,liberans nos ab his,quibus dudum feruiebamus,ut et rp.xtf. bi qui ex getibus funt,poflint Elàiæ canticum dicere:Domine deus nofter, poflederunt nosdominiabiqpte,tantum inte recordemur nominis tui*' Quæcunque autem eius poiTeflio eft, etiam (eruorum,miniftrorum^ eius proculdubio eft ♦ Ergo quando prophetje amp;nbsp;lex in gentium hære ditatem
-ocr page 205-IN LEVîTICVM UBER Q^V A R T V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84
A ingreflî fuen'nt,miniftrantes euangelicæ prædicanom‘,amp; ea quæ nunc de in intenigibiiibus domibus di(5la (unt,apparere potuermt, Ibit cuius eft ». domus,nuncians fàcerdoti,ô^ dicet:Quaß plaga lepræ uideturmihieß« • fe in domo mea. ) enimfunt domefticæecckfiæ,ut proptereadf* * cat,ïbi't CUIUS eii domusC)Audiamus Paulum dicentem: SalutatePri^ Roma.uttimo, fcarn ,ôd Aquilam, amp;nbsp;domefticam eorum ecclcfiam » Qui ergo huic præ: eft, G fentitlepram intelligibilem, id eft,G malæ Si. impiæ doôtrinæ knfum quempiam comprehenderit : timens ne hoc quod ftuduit ad iuftitiam, Gat ci ad iudicium,ueniat ad facerdotem, qui diicernere poteft,ipfe enim non ab folute facerdos eft, quod manifcftum eft ex his quæ rurfus Paulus ad Co» Colo^f.uîti. loftènies (cripGt : Salutate Nympham,amp; domefticam eius eccleGam.Qiiia multi propter zeIum,amp;pietatem,eccleGas domefticas conftituentes,in cis doÂores diuinorum.miniftroscp.necnon adcommunioncm,atq^ exul Domcßica cc* tationem eorum conuenientes,(ufcipiebant. Is ergo qui huiufmodi cftj'bit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u^erunt
ad eum qui ueri facerdotq Ggurâ gerit, qualesfuerût Petrus,uel Paulus, uel Timotheus, cætericp qui eorum doclrinam, uirtutesép cuftodierunr, irre^ tes qui VduU prehenGbiles permanentes: oportet enim epilcopum irreprehenGbilem eG {unt/imiies, fê,ut propterea poftit aliéna iudicare peccara. Et dicit: QuaG plaga lepræ ui detur mihi eflè in domo, id eft fenGjs impiæ docGrinæ in mea domeftica ap paret cccIeGa»Atilîc præcipiet,utauferantuniuerfa dedomo,Gueut lxx»
® ædunt, amp;nbsp;præcipiet facerdos detegere domum, amp;nbsp;non fiorebit l'n omnem domum:id eft,præcipiet recedere omnem populum qui in ea colligebatur* Hic eft teeftum domus,Gue inftru(ftura,fecundum quod frequenter oftendi reäudomta mus.Difcedere autem eos præcepit,id eft opéré oftêdere,quod alieni Gnt à f^ntfiMes. malo,quod apparuit in eccleGa,amp;fnoncommunicentpœnæ,quæ eftimpijs ingcrenda.Propter quod amp;nbsp;Moyfes,quandoDathan,amp; Abiron ad puni* endum, atcpdifperdendum deduôurus erat, recedere reliquam multitudis nem,ut non participes eflicerentur poenæ,præccpit: hoc eft enim quod ait:
» nbsp;nbsp;Ne immunda Gant omnia quæ in domo lunt. intrabitep poftea idem fa*
„ cerdos.utconfideretdomusleprâ.Etquum uideritin parietibus illius,qua* „ fiualliculas.pallorefiueruboredeformes. ) Parietesdomusretfte dicuntur hi qui earn continent, id eft ordines diuina dicentium atep docentium : Ex his quippe uere conGftit eccleGa, amp;nbsp;non Gcut quidam putant, ex lignis att^ lapidibus. Vnde amp;nbsp;Moylès,quando colligere iubebatur eccleGam, non li* gna, amp;nbsp;lapides, cæteraq? Gmilia, fed plebem, feniores, leuitascp conuoca:’ bat.Secundumquametiamrationem,Iacobus,ÔC Cephas, amp;nbsp;loannes.cos îumnæ ecdeGæ dicebantur * Ergo parietes retfte miniftri fàcrorum,dodo* resep : utpote ipG ftabilitatem eccleGæ fulcientes, ut plebem quodammodo intra lèraetipfos colligentes. Pallens autem, feu ut lxx. uiridans, amp;nbsp;rubi» cunda macula, qualis quæ'ue Gt, làtis interpretatio præcedentis fàndionis oftendit’.Eflc enim illam uanam gloriam,atlt;p fuperbiam demonftrauit» Ejç
Pdrîetef.
Rccleßd ex ho minihtts non Id pidibus conflit» tur.
Gdld,i^
pdUcnsleWdn
Cap*XIIII. ISYCHII PRESBYTERI H IE R O S O E, C quibus maxime parietes ecclefiæ,corpus^ facra miniftratium, dodoru^ admalasac nefarias, impiasep dodrinas prorumpunt. Si ergoaljaedum parietum.ualliculas.feu foftas habenté, id eft fi humiliorafacra miniftranti*
um.uel magiftrorum opinioncm gt;nbsp;uallefcentemcp quodammodo ex com* »= prehenfo peccato perfpexerit: Egredietur oftium domus, amp;nbsp;ftatim clau* det earn leptem diebus.) EccJehæ moderatam ingérés increpationem, quæ pœnitentiæ percipit ueniam,ÔÔ abfoluitur.Septenarius ergo numerus,pec cat! ueniam fignificat.
SeptenariMHu mcriKUcniæ tau fa additur.
Reuerfuscp die feptima conGderabiteam, fi inucneritcreuiflekpram, lu bebit erui lapidesdn quibus lepra eft, èc prorjci, eos extra ciuitatem in Io co immundo. )Ec hoc,quia diffulam maculam non inuenit, nec exuberante impietatem.id efl his quidem qui peccauerunt, utpotepccnitentibus ignoa fcit,8ó ut ex infirmitate peccantibus, Dogmata autem, S)i. fyngrammata, in quibus eft intelligibilis lepræ, uidelicet impictatis,macula,hæc non folûex* tra domum, led extra ciuitatem rede proi]ciunt: non folumde unaeccle*
yninerfalii ec Gagt;fcddeuniuerfaliefjcientes.Vniuerlàlisenimecclefia, Hierufalemeft,ci* uitas dei uiui, quæ continet ccclefiam primitiuorum,confcriptam in coclis. Quamobrem etiam in locu immundum profjeiut,inter hæreticorum uides
licet conuenticula;hic efl enim locus immundus,qui omnia recipit dogmas „ ta impietatis.Etquid poft hæc^ Domu autem ipfam radi intrinfecus per gt;. circuitum, amp;Ipargipulueremrafuræextraurbem.inlocoimmundo.)Ra D duntdomum,qui Jibros ecclefiafticosintelligerCjatq^difeernere fubtiliter Kaderedomtt. ftudét,ut ipfi omné malitiâ diligenterperferutätes, inlîdentesq? dodores irt prauis Iibris,raforio dqudicationis excutientes,nullas in ea impietatis financ remancre reliquias ,fed ö^quae abralèrint,hæc in prædidû immundû locu, ficut immunda Sf in immudis inuêta rede déportant, lapidescp alios repo* ni pro his qui ablatifuerant, nbsp;luto alio liniridomum.Qyod lapides opor*
Lapides do^ teat intelligi dogmata exponêtium diuinam legem, amp;nbsp;fyngrammata, de qui gmatainterpre ßyg quando lânæ dodrinæ funt, non incongrue dicitur: Lapides fandi uol fuper terram. Et rurfus : Quicunc^ ædificauerit fuper fundamentî I, conntb.j. ^*0^ aurum,argentû,lapides preciofos. Puluerem uero earn quæ participas lis eft .interpretationematep dodrinam,ipfe Moylês legislator Ggnificxt.fê cundum b X X.Quâdo ergo Deuteronomiû hlqs Ifraël ædebat,hæc ad eos . Deut.17. dicebat:Eterit,quacuncpdietranfgreflifueriiislordanisterram,quamdo« minus deus tuus dabit.ftatues lapides grandes,amp;: Unies eos puluere,amp; fcrigt;a bes fuper lapidé omnes lermones legis huius * Deinde lapidû uim tradens, T«/«« inchoa^ apertius addidit:Et icribes fuper lapides omnem legem hanc apte nimis La tant quandâin» pis autcm legem non explanat,ièd explanât earn exponentium dogmata at* terpretationem fyngrammata, ac participalis interpretatio : quorum hoc quidem per lapides,aliud autem per puluerem GgniGcauit.Vnde nbsp;dominusapoftolis
præcepit,ut çojntra eos qui no lûfciperent uerbum eorum, atlt;ÿ dodrinam.
eiiam
-ocr page 207-IN LEVITICVH liber Q^VARTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$5
A etiaiTi puluerem’excutcrent pedum * Qincuncp rgt;on receperint uos.nec au^ dierint, exeuntes inde, excutite puluerem de pedibus ueftrisj'n teftimonis urn illis » Quod in his uerbis præcipientem dominum Marcus refcrt, quia wdr.«, cnim pedes, euangelicos libros cos, quod in ipfis iter dodtores agant, diuis na intelligit fcriptura, unde ait : Quam fpeciofi pedes cuangclizantium pa* t:!aum i. cem Redtepuluerem fub pedes eorum,cuangelicorumlibrorum uidelis Rowrf.io, cet interpretationem, propter nimiam accepit fubtilitatem » Lapides ergo eradi, amp;nbsp;puluerem alium inferri dicens, purgata ab omni malo dogmata, atquedodrinam promalis illis inferri, amp;nbsp;ecclefiam linin' fine ulladubie« täte : hoc enim nobis confideratio legis euidenter oftendit. An non amp;nbsp;Pau* lus lepram dogmatum in dodloribus Antiochenæ cernens,lacobo, utpos te iacerdoti magno,nunciauit ƒ Qui erafis prauoru dodlorum notis dogma* tibus, auferens lapides in loco corum, redliffimas Hierofolymitanæ cedes Ad.iç. fiæ literas, puluerem,fuam uidelicet dodlrinam addens,unxit ecclefiam, curauitep quod acciderat, Sed nec fic earn relinqui indifeuflam in ftible* quentibus fanciuit î quia enim iniquitas in eos, qui prauorum dogma* turn morbo aflficiuntur,cito reuertitur,Slt; propterea ait:
„ nbsp;nbsp;nbsp;Sin autem poftquam eruti iunt lapides,amp; puluis,8d latus,alia terra li*
». ta,ingrefius iacerdos.uideritreuerfam lepram, 8lt; parietesalperfosmacu* B lis, lepra eft perfeuerans, nbsp;nbsp;immunda domus » ) Si enim eiedlis malis do*
gmatibus, amp;nbsp;alfjs fanae dodîrinæ introdudlis, ipfa rurfus impietatis dodtri» na inueniatur afperfa, id eft diffula. fiue exuberans, tunclacerdos non ex lonoinquo auditu, fed ex infpedbone fua cognofcit,quod permanens eft impietatis pafifio, amp;nbsp;immundat alium miniftrorum, dodiorumqj eccle s Gam, in qua fuerit afperfa, feu dififufa,impictas redliflime deccrnitur,quod
** oftenduntfequentia,ait enim: Quamftatimdeftruent,amp; lapides eius,acli
** gna, atque uniuerfum puluerem proijeient extra oppidum,in locum im*
“ mundum. )Id eft non folum iam condemnant dogmata,fed 8d ipfos in quis Bogmdtd tnd» bus inuenta fuerint,2lt; hos ex quorû loquutione impia ecclefia côftiterat,o* mnemcpipfamdeftruuntecclcfilt;â. Odiuienim,inquit5congregationêmali ** gnorû,ô^ cû imprjs nofedebo.ficut Dauid diccbat.Ergo nbsp;extra eam.quæ ppiw.ir.
in coelis eft coftituta.uiua uidelicet ac uera excluditur ciuitate.SC cu immun
« dis reputatur hæreticis. Qvi intrauerit in domu iftam quando claufa eft,) “ Id eft quæ multæ feu poenæ fubiedla eft. Qui ingreftùs fuerit.)In quolibet
ei cômunicans conuenticulo,immunduserit uftpdû pceniteat. Etmultoma gis qui in ea dormit: hic fiquidê non aliter fufeipit, nifi lachrymis laucrit intel ligibilê ftolâ.Dormire aût in ca,intelligimus requiefcêtê in uerbis eius,amp;n5
« confuetudinis alicuius caufa in eius concilqs diuertentcm:Sed 8d qui corne* * derit in ea.)Cibû feilicet myfticû fimilê legis,et eundê iuris fortita eft effèdliï:
Quia illius myfteria percipere præfumpfit ecclefiæ, quam deftruxit facer* dos,reperiens impie agentem, amp;nbsp;doc'trinas malas, id eft ligna, foenum,fti*
y
I
-ocr page 208-BYCHIl PRESBYTERI H I E R O S O L,
C puÏam habcntem * Vnde non folum lapides eius.neqp enim erant precioG» fed ligna,utpote coniunda focno.ac ftipulæ proiecit.
•• Quod fi introi'erit facerdos in domum, óó uiden't lepram non creuifle, *• poftquàm denuo Imita eff,puriGcabit eam reddita ianitate. Et in purificatio * ne eins fumit duos paflères, lignum^ cedrinum, bC uermiculum, atqphyfs » fopum.Et immolato uno paflère in uafe fióili fuper aquas uiuas, tollit lignü » cedrinum,amp; hyflopuin,^ coccum, nbsp;paflèrem uiuum, et intinget omnia
” in ianguine pa Écris immolati, atqj in aquis uiuentibus, èé afperget domum fepties, purificabitep eam,tam infanguine paHcris,quamin aquisuiuentis bus,5ó in paflère uiuo,lignocp cedrino.Só hyflTopo.atqp uermicuIo.Quûcp dimiierit paflèrê auolare in agru Iibere,orabit pro domo,8f iure mundabi* tur. ) Cuius imaginé hæc facrificia, de quibus loquitur legislator,gerât.per fubfequentia fubtiliter exponemus,quando ea in unoquocp leproib acci pi præcepit. Hoc autcm neceflarie dicitur,quia manifefte apparet, quod le gislator illam magis in ecclefiam docentium iniquitatem,quæeft in dogma tereprehendatjÔC in difpenfationem eius,qui pro nobis eft incarnatus, committitur * Et propterca in domum mundandam hæc accipere facrificia præcepit,quæ myfterium eius, paflî'oniscp figurant, utpote quæ fufficiens ter per has, quæ de his iunt,TheoIogias poflit ianare peccantium linguas»
D omniacp eorum mundare peccata*
.. nbsp;nbsp;nbsp;Ifta eft omnis lex Iepræ,8lt; percufluræ Iepræ,ueftium» domorum «a
- catricis,ôô erumpentium papularum lucentis maculæ,amp; in uarias Ipea « cies coloribus immutatis, ut pofli't {ciri quo tempore quid mundum, uel «. immundum fit.)Ifta eftomnis lex leprætquia latius fanélionem lepræexpo fuit.neceflàrium iudicauit eius reiterare capitula, amp;nbsp;prius quidem complet xiue genus,poft hæc autem fpecies per partes exponit, quû enim dixit: Ifta «. eft omnis lex lepræ.)Complexiue genus oftendit:Species autem funt apen tiflime,quæ in fublequentibus addidit, præponés reéle percufluræ,quod Ze* jion eQ qualecuncp peccatum : omnium quippeefle hoc deterius diximus.
autem dogmatum impietas, qua? contingit quibufdam de populo, de quibus et legislator dicebat: Vir,aut mulier ,in quo fuerit plaga lepræ. Si au tern tantummodo facerdotum memoria feciflet, muliere minime nominaG fet.Poft hæc lepra,quæ eft in uirtutibus,pofuit,hæc iunt enim animæ uefti menta,id eft ea quæ funt in ecclefiaru do(ftoribus,ac iacerdotibus:Hi em do mus, amp;nbsp;parietes terræ pofleflionis cftenfi funt. Deinde cicatricis,amp; erum^ pentium papularum memoriam facit, lepram ueram defcribens, eam quæ eft in peccatis,fiue dubijSjfiue probatis omnibus .His fubdidit:,Vt poflit ici ri quo tempore quid mundum.uel immundum fit.)Oftendes,quia tunc de linquens,immundus eft, quando fcies peccauerit:quando autem ignorans, ueniam propter ignorantiam meretur » Sicut amp;nbsp;cæcus ofiendens, ita utdo« iom.9. minus de ludæis diceret:Si cæci eflètis,non haberetis peccatu, nunc aut di* citis.
-ocr page 209-ÏN leviticvm liber q_v intvs.
A ciris.cjmauidemus, peccatum ueftrum manet. Sed nos oculis fcientiæ ad ea quæ expediüt utamur.ut per ip(os euitemus peccata,conquiramuscp mun« din'â. Sciamusdiem.inqua mundabi'mur.fciêtescp occurramus,amp; totam legem lepræ cuftodiamus. Mundi' enim hoe modo in domimcis tabernacu lis habitabimus.in christoies v,per quem,amp; cum quo gloria patri, cum fando (pir itu, in fecula lèculorum, Amen»
?»^ISYCHII PRESBY
TERI HIEROSOEyMORVM IN DEgt; V I T I C V M EIBER Q^v I N T V S»
PR AE F A T I O.'
V lleois meditation! operam dant.ad quem finem.quan turn ue confcendant, quamep beatitudinem fpiritusge* rant, Dauid propheta plané exponit. Eum enim qui ha« bet uoluntatem in lege dommi, S)C diebus Sgt;(. nodibus in ea meditator eft, dicit : Sicut lignum quod plantatum eft ___ fecusdecurfusaquarum,quodamp;dabitfrudumfuumin temporc fuo,8ó folium eius non decidit. Quid autem faciendum credimus ut poflït aliquis lignum inueniri uitæ nifi id quod dominus dicebat : Scrutamini fcripturas, quia in ipGs uos putatis uitam æternam habere * Et ipfæfunt quæ teftimonium perhibentdeme. Sed amp;illo loco prophetis cæ pfalmodiæ : Beatus homo quem tu erudieris domine, amp;nbsp;de lege tua do^ cueriseum, ut mitiges eum à diebus malis. Cognofeimus enim 06 libera« tionem nobis peccatorum, amp;nbsp;leuigationem ab his, quæ nos terrent in die mala, dodrinam fandarum nobis prouidere feripturarum » Sed 8d profedum animæ non modicum exea carpimus, prop ter quodamp; Pau* i.Tiwotlj,4i lusfcribitadTimotheum:Hæc meditareinhis,ut profedus tuus mania feflus fit omnibus. Intende tibimetipfi ôé doc7rinæ, permane in eis : Hoc enim faciens, temetipfum faluabis,amp; eos qui te audiunt.Quum prædÉ dis omnibus,tam noftram ipforum falutem, quàm aliorum peritorum lu* cremur ftudiu,amp; propterea nullus labor,ncçp fudor,uel eos qui eas expo* nunt, uel indodos legentes à lacrarum feripturarum remouere debet, per« ferutatione præfertim,quum magna utilitas fub fpiritu legis huius fit: Illi ex eis auiê capiût margaritas, qui frequêti eas raeditatione opérantes efibdiût,
y
-ocr page 210-I s Y C H 11 PRESBYTERI H I E R O S O L, Sedeaquæfequunturhuius Leuidcilibri exequamur per ordinein,fupcr^ ædificantcs fundamentum, quod iam Chriftus, ficut quidam fapiens ar* chitedusjper noftram pofuit linguam : Gcut quidam inftrudor fapiens per uileinftrumentumlapidem poliens angularem ,ut magnitudinem domus oftendatjamp;S ut inftrumentis uilibus magna perficiat.
Oquutusep eft dominus ad Moyfen amp;nbsp;Aaron dicens:Loqui« mini filrjs lfrael,amp; dicetiseis : Vir quipatitur fluxumfeminis, immundus erit,amp; tunc iudicabitur huic uitio fubiacere,quum
llioyfes c£te» rii propbetis
WMor,
___permomenta fingula adhælèrit carniillius.atc^concreuerit fbedus humor, ) Omnis quide propheta dei admirabilis eft, utpote cuifunt crédita fpiritalia.Sed admirabilior Moyfes,ficutcui maiora ftint crédita,tan tae fapientiæ præcepit celfîtudinê : nâ quia infirmus erat qui ab eo legê per* cipiebat populus,^ qui perfediora dogmata audire non poteratjtam infîr* mi tati condefeendere uolens populi.quàm dignitati nô iniuriare, legis inue nit uiam,per quam amp;nbsp;celaret fiiblimia, nec ea propter auditorum inamp;mita* tem direde proferre potuifîèt,Nam ecce etiam nûc.quum per legem lepro Tluxum ftmi- fi multas peccatorû expofuiflèt fpecies, eu qui fiuxu lêminis pateretur, adie WW pdtientem, cjt,Per quamalteram fpeciêpeccatirurfusexponit,8ôeuquiprofluuiûpad pS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dodrinæ,ex qua corpus ipfius fubfiftit, id eft ex qua falutem habet,hue
pro/iuwMwdo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imniundum,utpote qui dodrinam non cafte, fed contra natu
Uritue, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ram, id eft contra eius iura, amp;nbsp;legem inordinate,corrupteep diflundit,ut ex
D ea etiam mores corrumperet populorum:quæ cognofcimus per partes,te* « xtus feriem diflerentes. Loquutuscp eft dominus ad Moy fen amp;nbsp;Aaron * dices:Loquimini filijs Ifracl,amp; dicetis cist) Rede MoyG quidem,amp; Aaron loquutus eft,fed tradi filrjs IfracGid eft omni populo.mandatum iubet;quia quæcunqp per dodrinam diuinam icilicet ianciuntur feu fcribuntur,primu quide principibus egent populi.quia ipGs maxime diuina eft crédita dodri naj'pficp demonftratur,quum quodammodo à miniftris, aut bis quibus o* mnino crédita eft,debcat ftudcre,Quia autem eft'edum eius populus refpi« cit audientem:uide mandatum eius in fccudo ordinc filrjs lifacl tradi, quod bene legislator competentere^ cuftodiuit.amp;f poft hoc dixit: Vir qui patitur Lxx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fluxumfeminisjimmunduserit» lxx.autem ßcdicunt: Viro uirocuife*
dupUcAntM dl lt;ftus fuerit,2lt;c*Quoties enim duplicat hoc, unde mandatum datur,intentio tiuidc[ccnddnt nemlegiscupitoftenderefècundum L-xx,8^quantam fblicitudinemha* irt dnimos ho- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lcgislator,ut nihil eius penitus prætcreat : ficut quado dicit: Hemo ho
mo de filrjs Ifrael,amp; de aducnis,amp;qui coniundi funteis,qui fecerit holocau ftiim, aut facrificium, amp;nbsp;ad oftium tabernaculi teftmonrj non adduxerit ad faciedum hoc tlomino,exterminabitur homo ille de populo eius. Et his alia fimilia,de quorum conferuatione maxima legislator curam geflic, Hie autc fccundum
-ocr page 211-IN LEVÎTICVH LIBER QV IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87
A fccundum prædiiflâ mednationem non dixit, homo homo, fed uiro uiro, duplicansquidcm,quemadmodum amp;nbsp;ubiperfonam, Propter fortitudi* ncmueroGc appellatur à latore legis, quia uocabulumhoc mos eft gemis nam innuere fignificationem.ld quod cftendit Solomon dicens: Virum au proMcrE2 e, tern fidelem quis inuenietCSed amp;nbsp;Pau!us:Donec occurramus omnes in ui* Epfcf.4. rum perfeftum,in menfuram ætatis plenitudinis Chrifti. Ergo dupheat 10 appellationis quantum ei pertineat.de mandate maniteftauit. Quod autem niro dixit,amp;non fimpliciter homini.demonftrauit quod dodoris innueret ^irin fcri{gt;tii» perfonam: in hoc enimneceflariedemonftratperfetfti for mam* Sed huiefi rii, faftus fueritfeminis fluxus,immundus erit.Quo autem modo,audi fequen tia: Ec tunc iudicabitur huic immûditiæ fubiacere,)Id eft hæc eft probatio immunditiæeius. Indicium autem immunditiæ eius, in hoc loco dixit le« gem illam, quæ immunditiam eius probat. Et quis eft hie qui fiuxû patitur leminis'TSemen intelligitur dodrina,ficut aitPaulus:Si nos nobis fpiritalia fe 1. corM. minauimus.Sed dominus ait :Omnis qui audit uerbum,amp; no intelligit, Mdttb.i}. uenit malignus, Sc rapit quæ feminata funt in corde eius, Quia ante dicunt vxx t uiro uiro fi fuerit profluuium ftminis ex corporc eius,ex quo confi* ftit corpus eius fegregandnm eft ,quod corpus duplex hie tradit, id eft hoc cjuidem ex quo fernen fluit, aliud autem, quod per fluxum feminis fubfiftit* Quia ergo ex inordinate procedenie feminc generandum fuerat quoddam ® corpus, fubfiftere^ poterat, neceftario primum corpus,ex quo fluxus eft eius,qui feminis fluxum patitur, modis omnibus inteUigitur » Aliud autem confiftere.inquit. per fluxum, id eft hoc quod ex co gencrari debuerat.at« que fubfiftere,licet non generetur.propter quod amp;nbsp;immundus eft.Corpus autem eius etiam illud fecundum appellat,quia reuera corpus eius qui gene rat, eft hoc quod ex co generatur. Hæc eft autem Icgis in principio nota, quia quemadmodum liieræ mandatum, corpus fernen eflundentis in telle* xit,amp;: propterea dicitiEluens fernen ex corpore eius.iecundoaut hoc quod eo generatur,rede fubdens ex fluxu,quo confiftit corpus eins: fie côtem platio fpiritalis corpus dodoris.ipfum quod ei creditum eft uerbum,amp;f do drinalem dignitatem rationabiliter intellexit. Corpus enim Chrifti.dcdri Corpw cW» nale uerbum Paulus appellat,fic dicens de eis qui uerbum dodrinale decer punt.CorpusautemChrifti,nemouosfeducat.uolensinhumilitatc,amp;: rcli coloff.t, gione angeloru, quæ no uidit ambulans, fruftra inflatus fenfu carnis fuæ, non tenens caput ex quo totum corpus per nexus.amp;coniundiones fub* ininiftratur,amp; conftrudum crefeit in augmentu dei. Corpus domini apcr te dodrinale aflèrens uerbum,quod rede corpus dodorum dicitur : fi qui« dem loco Chrifti facerdotes amp;nbsp;dodores hint in ecclefijs » Vnde rurlus ft« cundum corpus eoru,quod ex eoru confiftit fluxu, auditorê populû intelli« gimus ,qui ex eius dodrina generatur, qui cam,quam percepit diuinâ do« drinam fluit.corrumpendo eam,fiue tranigrediendo, dt quo Paulus dice*
y Î
-ocr page 212-Cap.XV» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESByTERI H I E R O S O L.
C battSi nos, aut angelus de coclo euagelizauerit uobis præter quam quod ac' Gild.i, cepiGis,anathemafit.R.e(fleimmunduseft,quiexfordidaconucrfatione,ui tacj^ iinpudica,uel ex ambitione primatus Hoc patitur, ac propterea netaria ».Timoth. 4. dodrniam exquirit quæ deleóet eos, quos prurientes auribus Paulus db xit,Slt; lanam dodrinam non fuftinentes. Vel ipfe quum Gt i'mpudicus,0C fe cundum proprias paffiones, Gue concupifeentias dotftrinam Huat : uerb i gratia, quum Gtamator adulterrj, refpuit quod eft de caftitate mandatum: proßuuiofemi ß comeftàtor t ÔC ebrioGjs ieiuniorum legem : hic ergo, quia magiftri mne^spfeudo-* cenfetLir nomine,amp; non fana docet, fed corrumpit doótrinam, quam pros propheet!. fert.non poteft deo Glios procreare, unde profluuiij (êminis pati dicitur.
gt;■ Nimis ergo rationabiliter fubdidit: Omnes dies profluuq corporis eius, » in quibus conGftit corpus eius, in profluuium immunditiæ eius eft. ) Quos
ufque cnim fic docct,amp; doctorale corrumpit corpus,ex quo corpus cofiftit populi.immundus eft in fêmeti’pfb,Geut ait.immunditiam Habens,uidelicct ferinoncm quem profert fordidum, impudicum, amp;nbsp;irnmundum. Propter quod amp;nbsp;nimis ei conueniunt.quæfcquuntur.
Omne ftratum in quo dormierit,immundum erit, nbsp;ubicuncß federit»
P/cudopro^hi tarü orJi/tet.
Proucrb.io,
Si quis hominum tetigerit leótulum eius, lauabit ueftimenta fua, amp;nbsp;ipfe lo* tusaqua immunduseritufqpad uefperum, )Multæ aliénadocentium fpea cies Gjnequidam enim,Gcut ait Paulus, per inuidiâ: quidam aut per conten tionem.’quidam uero per ignorantiam:quidam uero ex temerario multilo* quio.de quo dixit ille fapiens : In multiloquio non cftligies peccatum : qub damautemexeoquod deledtantur in quarundam corruptione concupi» icentiarum,do(ftrinalem conuertunt {èrmoncm.Rcôte legislator,quum ho rum quofdam in iànôtione lepræ, alios ueroin ciborum difterentiaGgniG:* caftet.nuncrurfus aliud genus eorum.qui ex impudicitia, amp;nbsp;ex libidineaba docent,per hoc mandatum,quod cft proHuuiû feminis patictem, expofuit, Gcut ScGjperius approbauimus.Sed nunc 5^ ftratlim in quo dormit,amp;, ubl fedet,immundum legislator dicic. Paulus igitur nos,amp;.' Lucas dcceant.quid de his arbitrari debeamus.Quia ciiim uas amp;nbsp;ftratum.non quoslibet segros, fed hos GgniGcant,qui nimis lunt in dodtrina fublimes.omnemcp earn que* dammodo capiebant, itautièderet in eis, aeportaretur abeis dolt;Gor,aper« Vâfquidpgni* te Lucas docuit, quandode Paulo deus ad Ananiam dixit : Vade, quia uas ficet tn Leutti. eleiftionis erit mihi ifte, ut porter nomen meû in gentibus, 8^ regibus»Tan cr Aâ.9. ugg Chrifti doârinam Paulus capiebat, ut imitaretur eu cpere,8c vers X.corinth.ij. bo,amp;^ paftîonibus.Propterquodnunequidemdicebat:Anexperimentum eius,qui in me loquitur Chrifti;Nunc ergo:Imitatores mei t ftote, Gcut ego Chrifti. Nûc uero rurfus:Impleoeaquæ définit paflionû Chris {îi in carne mea. Stratum autem, magiftri, quia proprium eft ftrati.ut in eo requiefeae poflèfibr eius,modis omnibus iile per hoc difcipulus intelligiiur, strdtum quid, in quo propter nimiam obediêoam,niagifter ipfe,ôteius Ipiritus requ efeit.
Qpod
-ocr page 213-IN LEVITICVM liber (iVINTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gx
manifeftat Paulus ex his quae ad Corinthios fcripfit,laudans eos quod obc i. Corinth. 7gt; dientes femetipfos Tito præbuerunt : Abundantius autem gauifi fumus in gaudio Titi, quia requieuit fpiritus ciusin omnibus uobis, Eorum ergo qui impudica docent, filiorum procreationi contradicunt, legitimascp re* probitw nu^ fpuunt nuptias, ut per hoc fornicationem introducant,propter quod amp;nbsp;flu icre,lt;^i uitro» xum patientes feminis dicuntur ,utpote genitale fernen,amp; nuptiarum legem ‘‘cccrfercfcmi# corrumpentesjde quibus Paulus dicebat : Quia in nouiffiinis tcmporibus recedunt quidam à fide, attendentes fpiritibus erroris,amp; doârinis dæmos , niorum in hypocrifi, cauteriatam habentes confcientiam, prohibentes nus bere,amp;S abftinere à cibis, quæ deus creauit ad percipiendum.ftratum qui* dem, uas lecundum praedictum modum fiunt « Quicuncp intantum im* mundi fimt.ut nec mundationcm eorum præciperet legislatorHcit enim eos ita morbo affecftos, ut poenitentiam agere nullatenus poflint : non enim ex ignorantia in tali doctrina,fed praua habitudine infedijin impudicis corru* pti, feu diflbluti funt uerbis, unde etiam in tantum libenter ei adhæferunt.
* nbsp;nbsp;nbsp;Si autem quis tetigerit ledulu eius. )ld eft fi particeps fuerit, fumpferitq?
dedo0trinaeius,amp; non inlederitdogmatibuseius, qui prauadocetac forÏ nbsp;nbsp;r n f
dida, iniquorum eius uerborum difcipulus exiftit. Sed difcipulorum illius, ipfi fiquidem funt eius uafa ÔC ftratum.qui audit eos, ipfe quocp immundus umfuntdifä» eft. Lauat tarnen ueftimenta fua per pœnitentiam, ficut fæpe diximus, èc puh, B ipfe lotus aqua lachrymarum,uel baptifmi, immundus erit uftpad uefperû, ulc^dum tempus compleat pœnitentiæ, Huius enim figuram uefperum in multis gerit, èC maxime, quia in confijmmatione ieculorum, id eft occafu prælèntis feculi,Chriftus nobis prædicauit poenitentiam.
* nbsp;nbsp;Qui tetioerit carnem eius, lauabit ueftimenta fua,amp; ipfe lotus aqua, im*
* mundus erit ufcp ad uefperum. Si faliuam huiufcemodi homo iecerit fuper * eum qui mundus eft, lauabit ueftimentafua, lotus aqua, immundus erit uftç ad uefperû. ) Eû uidelicet qui fit particeps doctrinæ, profana docentis, immundû eftè uicpdû femetipfum diluât per pcenitcntiä,eam qua legislator præcepit, fine ultro quifpiam particeps eflTiciatur prauae dcxftrinæ, hoc eft enim carnem tangere,fluxum feminis patiêtis, Gue docetis t ex opere initiât quodammodofemetipfum, introducitep fermonem doârinæfuæ.hoc eft exindujlrii faliuam prorjeere.Propter quodAquila.fi fuperexpuerit:Symmachus,fi fu SuUm.
» pcrexpueritjsediderunt. Sagmafuper quod federit, immundum erit ufcp M ad uefperum. ) Sicut ftratum in quo is qui fluxû feminis patitur .requiefeit,
00 uas in quo Cedet nimis, ideft ualde eû adhærentes difciplinas
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pducoruuerbo
quæ difficile mutari ucl molliri poffunt.Sic etiam hic in fagma,fiue ut L x X ædiderunt, in fagma afini, negligentiorem quidem difcipulum, fed tarnen mollius habentem cor ad cornmutandumfeimollia enim fàgmata afini le* gislator intellexit» Sed àC is quia bonis magiftris excuti.uel dilui atçp refpue
-ocr page 214-Cap»XV* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRESBYTERI H IE R O S O T.
C rc rftalum dilci'pulatum poteft:quiataleeftquod lxx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appels
Jant,id eft dra tu ra: amp;nbsp;ip(è uidelicet i'mmundus erit,ufqucduni ad pocniten» tiam fè uerterit»
Et omms qui tetigerit quicquid fub co erit.immundus erit uCc^ ad ucfpc* quot;nbsp;rum. Et qui portauerit horum aliquid, lauabit ueftimenta fua, Sc ipfe lotus “ aqua,immundus eritufcpad uefjaerum. ) Generaliter fanxit non licere tanc gifrudum labiorum, eorum qui fubiedi funt effèdi profana docentibus, qui fubdiderunt femetipfos quodammodo, uerbis atq^ incongruis dodris nis fubfternentes animasfuas tanquam uafa.in quæ diftillet impietatis uea nenum : Et tetigerit aliquid, immundus erit, feu is (uo peccato fuicepe* rit, fiue impofuerit, quod facere quidam confueuerunt,ipfi quafi dice^ re fe recfta.aut facere fimulantes, eorum autem qui praua docent.aut agunt, confirmant conatus, atc^ ideo qualiter (èerga praua habeant.conuincütur» Nihilominus ipfi fecundum prædidum modum, habent necefïariam poe= nitentiam.Ornnis.quem tetigerit qui talis eft,nó lotis ante manibus .lauabit ” ueftimenta fua,amp; lotus aqua immundus erit ufq^ad uefperam.)Neccflaric præfèntibus uerbis ufuseft legislator, ne omnino nobis fieret defperatio de coniunótione docentis praua, fed illam tantum, quæeftufcpdumrefpis ciat ad poenitentiam.atq; ideo funt immundi, quofcunq^ fluxum (eminis pa XrfMrfre manui tæns tetigerit, id eft, quibus commixtus fuerit. Non lotis autem manibus aqua, necdum uidelicet fuam uitam per pccnitentiam abluit : lauare fiquis D dem manus, fordis cuiufdam, amp;nbsp;maculæ depofitionem manifeftat. Pro* pfalm. iTgt; pter quod Dauid dicebat : Lauabo inter innocentes manus meas, amp;nbsp;circuis bo altare tuü domine. Sordidus em eft, turpia amp;nbsp;praua docês : ex uitse enim fallacia,amp; fordida cofcientia ad huiufinodi peruenit doótrina. Ifte ergo,qui in malisdocendis quibufdam ièmetipfum mifcuerit, necdum ad pccnitens tiam re(piciens,8d hic,ficut immundus,pccnitentiam habet neceftariam.La uet ergo ueftimenta fua,id eft adtiones.quæ nos opinionibus, amp;nbsp;ieótis diffê LdKiire/io/rf. rentibus,ficut ftola, induunt. Qui ergo patientes fuftinêt malos,amp; ex con« iunóionetaliadocentiumadadiones malas conuertuntur,etiam propter hoc lauent corpus fuum aqua, ut amp;nbsp;iuum templum à compaflione uerboa rum illorum purificent, amp;nbsp;tune certum erit, quia mundabuntur. Nam etfi immundus fuerit ufc^ ad uefperam,quod eft ulè^ad tempus poenitentiæ, fi cut prædiclum eft,qui docet profana,fine dubio munduserit poft pœnitês ” tiam. Et uas fidile quicunq^ tetigerit qui fluxum feminis patitur, cbnfrini» gitur: V as autem ligneum lauabitur aqua,8lt;f mundû erit. ) In fuperioribus ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huius legisjin qua dixit fluxum feminis patientem,quoslibet homincs tange
re diximus eos,quibus ipfe fê praua docês immifeuit, amp;nbsp;fumpfit ad quandâ focietatem fui : hoc enim eft aperte tangere,unde amp;nbsp;Paulus propter focieta «.Comtb.7. tern muliebremcauedam,Bonumeft,inquit,homini,mulierem nontange« re. Propter fornicationes aute unufquifi^ fuani uxorê habeat, amp;nbsp;unaquæq^ fuum
-ocr page 215-IN LEVITICVH LIBÎR Q^V IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89
A fuuiTivnrum*Hicrgouafaciuseficâi(untjdodnnam qui ab eo jicet pars uam, fufceperunt: neque enim fuperfedit cis, id eft non totam in ipfos (uam nbsp;nbsp;luteum,
doótrinam exinaniuit, tctigic tarnen,partem quandam tradens. Permanent igitur fitftiJes, id eft fragiles, terreni.ad lutum fuum, ad corruption ncm luti intendentes, quia corrumpuntur etiam à paucitate uerborum,
■ neceflarie conteruntur ♦ Si autem lignei, quia lignea uafalutcis fidilibus Vdr/jgnf«»» uaßsfortiorafunt,diutius'que fubßftunt.aqualauati mundantur. Neque enim infedit in cis, nee omnem eius, ßcut diximus,ma1am dodrinam fufcea perunt, quamobrcm nee ßc infirmantur, ut per pocnitentiam fanari non pofflnt.Ergo intentie eft legislator is, cftcndcrc qui pocnitentiam agant,
„ uel quia non pocnitentiam agentibus falus offertur : Si fanatus fiierit.qui hu « iufeemodi fuftinet paflionem,enumcrabit feptem dies ad emundationem » fui, amp;nbsp;lotis ueftibus, ac toto corpore in aquis uiuentibus, erit mundus* )
Mundatio eft eius, qui fluxum feminis patitur, candem corruptioncm femi nisnequaquam ulterius fuftinerc.Si ergo fordida,prauacp,ac nefaria quißs piam docens ceflauerit, utpote qui ceftauit à tali impudicitia, mundus re= diedicitur. Profordidis fermonibus autem,ques efivditprius,necefie ha=
■ bet feptem dies dinumcrare,ad omnimodam emundationem, quæ perfici: Srpté dietnu^ tur per aduentum, fubminiftrationemcR fpiritus,cuius feptemplex donum nobistlaiasexpoluit,quuman:bpiriius fapientiæ amp;nbsp;intellectus,lpirnus confilij amp;nbsp;fortitudinis fpiritus fcientiæamp;i pietatis, fpiritus timoris domi= ni»Qyibus omnibus egent, qui perfedlam mundationcm fibi procurari uo lunt à malitia, quae eft inloquutione, fiue in operibus, fed ôô aqua uiua las« uantueftimentaamp;lcorpus. Quæßtuero uis ueftimentorum,Ô^ corporis, fatis eft in fuperioribus demonftratum, Aqua autem uiua lauant,illa uide* licet de qua fpiritus dicebaf.Qiii credit in me,ficut dicit fcriptura,Rumina de ’'‘’‘‘quot;•7* uentre eius fluent aquæ uiuæ. Et rurfus : Quicunque bibit ex aqua, quam io((n.4. ego do ci, fiet in eo Fons aquae falientis in uitam aeternam. Ergo mundatio praua doccntis,pcr bonam légitimâmes dodlrinam prouenit.Hacc eft enim uiua aqua,quia uitam ad fe accedentibus præftat.
* nbsp;nbsp;Die autem odlauo,fumet duos turtures,aut duos pullos columbæ,amp; uc
niet in confpedlu domini ad oftiu tabernaculi teftimonrj,dabitcp cos facers doti,qui faciet unîï pro pcccato,amp;; alterum in bolocauftu,rogabiicp pro eo
« cora dno,ut emûdctur à fluxu feminis fui. ) Quifeptê dies numerabit Gbi,i3 eft opcrationesfpiritus, hie odlaua die, id eft in gratia uidclicet Chrifti,quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
odaua die refurredtiois cnituit,feu damit,facrificiu offerre iuffus eft.Quod
* eft aut hoc facrificiumr Id eft duos turtures,aut duos pullos columbarû.)Di tum {ignificatj gnum efthocdo(ftoribusfacrificium,exalitibus enim funthæcanimalia. Etquidem turtur,quafi mcditatorium eft animal : Columba autem proa pter gcncrandi frequentiam, amp;nbsp;propter ßmplicitatem, fandi fpiritus défis gnat imaginem : oportet enim dodtorem meditation! fpiritalioperam da«
-ocr page 216-CapiX c
Vfrut»tdlgt;er-
ISYCHII PRESBYTER! HIEROSO U rc*Proptcr quod ut facerdotem magiftrum.fibimen'pfi fumere Hoe facri ifici'um præcepit, quod in alto facrificio, nifi rurfus facerdotis alicuius fue* nï.ac magiftn,dixifle nullatenus inuenit. Ipfamc^ defèrre hoftiä ad cftiii rabernaculi teftimonf). )Ad apofltolorum uideltcet dodn'nas: has enim elTc introitum, aut iierum tabernaculum teftimoni), id eft habitationem Chr m
ttuulurndomt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuerfationem^ fuperius in facrificqs oftendimus,ut ad apoftolicam
tädoäriiu!' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in future fua;n perficiat Hnguam ♦ Sicut autem qui peccauit,
amp;facerdotrj habituminfe infirmauit .arqueineffieax reddidit.dare facer* doti, iacerdotq miniftcrium alij cedere iulîîis eft. Sed accipiens facer»
• dos duos turtures.aur duos pulloscolumbarum.quidfacitf* Vnum facie “ pro peccato.amp;^unum in holocauftum. )Vt hoc quidem fäcrißcq adablutio nem eius, eorum quæ peccauit in doc'trina contradicente legi.proficiat : il» lud autem ad fapienter conuerfandum in futuro.huius enim eft fignum
, in holocauftum. Et Jîc deprecabitur proeo facerdos coram domino, uremundeturà fluxu feminis fui. ) Nec enim aliterquifquam mundatio» nem coram domino facere poteft, id eft fecundum uoluntatem,amp;legem dei, nili de his quæ peccauit pœnitens, amp;nbsp;per facrificia orationum fàtisfà» ciens,poftea'qucrelt;fte uiuendo,acperfe(fte fapiendo* Ergo qui fuorum peccatorum emundationem alio modo peragit.pro hoc coram domino non rogatur : neque enim eius mundationem fufeipit deus, fed nec eos qui pro eo offerunt preces.Qpamobrem fiue ad dodtrinam quis incongru rgt; am,Gue ad uitam defiuxit malam, Gue utrunque Gmul .preces eftiindere, fe* cundum quoddidtum eft coram domino, qui habet in poteftate dimitterc peccata, feftinet.
• Vir de quo egredietur fernen coitus, lauabitaqua omne corpus fiiurn,
* amp;nbsp;immurtdus erit ufque ad uefperam. Veftem 8^ pcllem quam habuerit, quot;nbsp;lauabit aqua, amp;nbsp;immunda erit ufque ad uefperam ♦ Mulier cum qua coie* •• rit.Iauabituraqua,amp; immundaeritufquead uefperam.) Neceflariamha* here regenerationem baptifmatis humanum genus.ipfe dominus oftendit» Io*««?- dicens: NiGquisrenatus fueriiexaqua ôd fpiritu,non intrabit inregnum coelorum. Cuius equidem fordis in nobis ex Adam inobedientia eft traftfe ïfrfim.so. fnfa. unde amp;nbsp;Dauid in iniquitatibus fe natum, amp;nbsp;in peccatis afferuit elle conceptum ; non matremfuamaccufans , fed peccatum innuens.qucd • decucurrit ex genere. Et nunc legislator cum, dequo fernen egreditur cofe tus, id eft cum qui pro GIqs procreandi fernen effùdit, fed amp;nbsp;mulierem
Afiimd dÜciiM do pro toto ho tnine,c]uemad’ fnodumcfcor
put.
Deut,io
quae fufeepit, lauare corpus praecepit, ob hoc, quia fernen fufcepic, per quod hoc templum noftrum totum,id eft,integer homo defcribiturcjc anima amp;nbsp;corpore. Quemadmodum ergo animam diuina fcriptura ap* pellat cum, qui eft ex anima corpore,hominem : ficut quando dicit.De* feendit lacob in Aegypto in feptuagintaquinque animabus: fic corpus rurfum totum appellate hominem confueuit ♦ Quod oftendit liber Ge^ ticGa
/
-ocr page 217-IN DEVITIC VM LIBER Q.V IN T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9«
A hefis.Tofephfrumenta miniftraflèfratribus,pcr corporadicens,Quiaaua tcm fordid us effeâusper inobedientiam Adam, fordidum efle ctiain Ces men fuum feeit, neceflariecp corpus fordidum eft, eo quod ex femi'ne pro ceditjin quo immundû eft ufque ad uefperamjid eft feculi fine, quia l'n fine fèculorû CHRISTVSueniens oftendi'caquam,quagenusnoftrummun daretur : 8^ quia permanfimus ufque tune immundi.probatur ex eo ,quod mßitta ttiam hi qui necdum peccaucrunt,id eft in ætate infirma conftituti,fignaculum baptifmi neceftàriû habent,ne forte morte fuperueniête fordidi tranièatzfor dem quæ ex Adam defcendit,in ftmetipfis habcntes, amp;nbsp;propterea non uas mortem. kntes in regnû intrare cœlorû, Veftê,amp; pelle quâ habent cû coëunt, uideli cet immunda eflè,ÔC lauaridebere, duarum rerum præcepit gratia: nam ex tendit legem atquemanifeftat, quantum corpus humanum propter unam inobedientiam fordidum fiteffedum , ut etiam infenfibilia exeis polluam tur, Deinde per hæc manifeftas facit mulieres.quæ libidinis caufâ.uiris ad quendam temporalem commifcentur ufum.qualem fbicntueftimêta præs bere hominibus,ficut amp;nbsp;abufîo pdliû,quæ inueteratæ prorjci folent ♦ Nam velîes,mulie-amp; illarum confuetudo ueterafcente amicitia refpuitur,atque in more uefti« reffigmficdnt mentorum, feu pellium commutatur, nequeenim femper cum eis uiuunt, ‘ ‘ cum quibus inordinate concumbunt.Hoc ergo modo intelligentes Mofài« cæ legis uerba,maximum ex eis luuamê capimus,ÔÔ à Icgis quæftione qiiie»
® fcimus ♦ Nec reprehendere earn poflùmus, ut fuperflue punientem, amp;nbsp;de bis exigentem pcenam, quæ in noftra uoluntate non fun t : fluxus enim fèmi tlis non ex noftra euenit uoluntate, fed ex infirmitate continoit, R.urftis ui^ mm mulieri cohærere,amp;: mulierem uiro, compellit naturale confortium,et dei definitio,quæ ait:Relinquethomopatrem ôdmatrem.amp;S adhærebit uxo Gette.t, ri fuæ, erunt duo in carne una. Nam etfi Adæ hæc uerba funt,tarnen ex diuinohæc dixit fpiritu » Vnde ÔC Chriftus quando Pharifæo non dimits tendas mulieres dicebat, horum quæ nunc diximus memoriam faciens, ad deum ea, fîcut ab eo dieta, retulit, ait enim : Qui ab initio fecit, mafculum Matth.ift ÔC fœminam fecit illos* amp;nbsp;dixit : Propterea relinquet homo patrem,amp; ma* trcm,amp; adhærebit uxori fuæ. Ergo nÔ pcenam eorum, quæ contra uolun tatem contingunt,exigit,nec quafi à fordidis his.qui fècundum eius coniun -cbfunt legem, fed in his quidem qui fluxum feminis patiuntur.corruptos dodores.qui ingrati funt filiorum procreation!. Hie aiitem Adæ inobedi* entiam.utpote ex ea genere humano fordido effèâo, amp;nbsp;femine,ex quo ge* -veßimentum nus accufat.Nô eft autemadmirabile.fî mulieres,quæ no filiorû grada, fed inmalam par* propter ufus turpitudinem cum uirishabitant, ueftem amp;nbsp;pellcm intelligere kgislatorem diximus : ueftimenti enim, amp;nbsp;in inalo aliquo, atejp contra Ie* gem.ufum in diuina fcriptura acceptum inuenis,ficut Dauid dicit : Et induit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ot,
(e maledidionem ficut ueftimentum» Etrurfustinduanturqui detrahunt mihi reuerentia. Pellis autem quando aliquid boni fignificat, tunc non
z X
-ocr page 218-IS YC « îï T RE S B YT E RI HIEROSOU
Pf/lfm accipit fadum fueritopus ex ea, aut quod fiendû eft ex ipfà,per earn demonftrat« pro inftrumen js^unc autem,quia hoc non dixit, nec^ in fàcrificio pel lis aflùmpta eft, ficut topeUeo. nbsp;nbsp;nbsp;quum decoriatus holocauftum in incongruam cômixtionem pofitum cftdt
Non ergo per ftratum, feminis.id eft, per coitS Iegalem,ex quo fernen effi* citur,pellem polluit,aut perfiindi dixit:neceflàrie ergo earn qua quis abuti* tur mulierem.pellem intellexit.llludtarnen ubicp cuftodi,quia ad fandifica c4» tionem,amp; caftitaiem,Iudæorum genus legislator trahens:nimis enimqui* t4tf tnedâfunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum luxuriæ feruiebant, hæc contra eos qui qualitercunque efîun»
dam leges lat,e auiit lemen,ô^eos qui hæc tangunt ad emundationem eis præcipiens.ut lal tem fie cafti efficerêtur, amp;nbsp;luxuriofis abftinerent cômixtionibus.faftidio la
Semen coitut egredi.
lud^oum in ^eciemÀ lege diunnantur.
bori'sfrequentium purificarionum»Hanceni'm intentionem (ècundû Ikerâ, amp;C in (ubfequentibus lex habet,licet ah'quid aliud letundû fpiritum fignet.fl cut amp;nbsp;ipfe expofitunis fum,quia nee ipfumjqui hie eft.fpiritalcm intellect« prætereo.Quemadmodû ergo illû qui fluxum feminis patitur,eum qui cor rumpit dodrina,intelleximus,Gc de quo feme coitus egreditur,eS qui ad III dæos pertinente doârinâ fe^atur intelligimus : Nam ficut effùndês natum Ie 8^ iànû fernen,propter fordê tarnen Adâ immutidus eft, fie amp;nbsp;eorû làna* propter legê.quæ putatur dodrina,fub culpa eft.ôô reprehêfibilis,quia litc ram docet,quæ maledicftionê infert diftipulis fuis: necç em poflTibile efi que* piam per ilia perfedecorrigi. Vnde Mofaicæ maledidioni difcipulos fuo» iubditjiplôscp ludæos, qui in mulierum cocuntium accipieniur figura:ut-pote qui femper adhærent, amp;nbsp;conrequielcunt dodoribus inftitudonû fua» rum ♦ Hoc aût ipfum amp;nbsp;in eos qui in præputio funt operantur,quando do* drinæ eorum fernen fufcipiunt, quos ueftimentum, amp;fpellcm eflè didmus:
utpote temporaliter,Ô6 tranfitorie dodrinas eorû, non ut ipfi procréent aliquam legalem iuftitiam ƒufc^piunt : Nam quomodo pofîîbile eft hoc, in præputio permanentibus, fèd ut per fermones eorum amp;nbsp;ipfi maledido Je* gis pollui accipiantur.
quot; nbsp;nbsp;nbsp;Muffer quæ redeunte menfe patitur fluxum fanguinis, fèptem diebiia
- fèparabitur. Omnis qui tetigerit earn, immundus erit ufcp ad ueljaeram • » Et in quo dormierit, uel federit diebus feparationis fûæ, polluitur» Qui te* quot;nbsp;tigeric leduîum eius,fauabit ueftimenta fua,amp; ipfe lotus aqua,pollutus erii quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad uefperam.Omne uasfuper quod iliafederit, quifquisattigerit.Iaua*
“ bit ueftimenta fua,amp;lotus aqua pollutus erit uft^ ad uefperam.) Intentio te «oS* gfslatoris eft à muliebri libidine abducere hominem, fimulré cum uiris.ô^ uoluit omne li^ mulieres prohibere à turpis commixtionis caufa : Nô enim hoc pro filior3 bidmumgenui procreatione agi, maxime ea quæ nunc dicuntur, affirmant. Inuenit cniifl modum quo per uaria temporum,ac plurima interualla, ab ingrefîi) mulie* bri fèparet uiros : nam menfibus fingulis fluxum fanguinis patiuntur. Sepfê autem diebus immundas cas eflè, eos^ etiam qui fimplici tadu cas contin* ount«
.IN DEVITIC VM LIBER QV IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9!
A gunt,mmundos efle ufcp ad uefperam præcepit. Qin' nero cum his dormis unt,nÔ una die immundos,(èd feptcm dies cfle dicit» Ergo fub dierum mub torum continentia,tam mulieres à uiris » quam uiri à mulieribus ncceflitate cohibentur* Et his quidem fenßbilis ludæus, 8gt;C fecundum carnem Ifraelita I'uuari per literam poterat : hoc eft autem ueriffimS iuuamen fpi'rftalis con« fiderationis, quod eft intus inclufum ♦ Fluxus enim fanguinis animæ, cuius fZkxj« |xrfonam,utpote effceminatam,8lt; fortitudinem pietatis prodcntemdn mu liere nunc legislator inßnuauit»idololatria eft î H uius fecundu quod l x x. ædunt.fluxus in corpore eius : corruptio enim,ieu perditio eft humani ges nerisjidololatrici fanguinis effußo,Propter quod no dixit de corpore eius, necp enim à nobis eft idololatria adinuenta, led à dæmonibus, in corpore uidelicet generi noftro inflida eft, amp;nbsp;corruptio humanac eft affeda natu= ^ololtttrU « ræ. Sedamp;f tempora deniincians, in quibus idololatria obtinuit, de qui:* damonibtK 0» bus Paulus dicebat : Et quidem tempora ignorantiæ|defpiciens deus,nunc ta. annunciat omnes ubilt;^ pœnitentiam agere» Quid dixit,feptcm diebus fepa nbsp;nbsp;nbsp;* 7«
rabitç’Quod alrjzErit in purgatione fuatAIq uero interpretesftn leparatione iniquitatis fuaetAlij autem miicriæ ædiderût.ut per feptenarium dicrum nu merum,tempora ßgnificaret » Spiritus qui ulc^ ad cÔpletionem temporum (ùnt, in qua completione euangelica prouenit prædicatio, in his ièparati à deo per idololatriam homines in feparatione iniquitatis,ôô milèriæ necefta*« te rioerantjuf^dumdeopereuangelicamconuerfationemconiungeremur, quæ in o(ftauam diem accipitunquia fignum,6^ principiû.Sc ara quodam* -modo feculi eft futuri : propter quod, ä cxftaua die läluatoris proceftît re* furredio * Non folu autem idolis feruiens anima,fed amp;nbsp;is qui earn tangit, id eft qui particeps eius efficitur,ôô multomagis hie, qui in quo dormit, uel in quo fedei: utpote qui dodrinæ eius,8C traditionis fit particeps:Vel qui coie Tit cum ea,immudus erit,amp; mundationis opus habet,nec aliter mundatur, tiifi lauatus aqua » Quid fit autem aqua,in præcedentibus diximus,intamû oportet ab omni idololatriæ malitia abftinere, nec eos qui idolis feruiut, nechosquibusilliquafi organis,uelquafiledis,autuaßsutuntur,contingc* tutquantupro re :id eft in nullo cum eis communione habere,ut Paulus prohiberet etiä in libitut fit. idolio recumbere, ac multo magis comedere idolithitum*Sed hæcquidem parum nocent,nec pollutioncm habent : Sed illo die immundum eum efïè » dicit legislator. nbsp;nbsp;Si autem aliquiscoierit cum ea,tcmpore fanguinis mens
ftrualis,immundus erit feptem dies « ) Id eft,fi quis malo, amp;nbsp;adionianimæ idolis feruientis communicauerit,immolans forßtan amp;ipfe idolis,fiue libas, aut aliquid agens idolorum leruituti proximum : hoc eft enim cum fluxum fanguinis patiente dormire, mulüpliciter peccaio polluitur* Propter quod pro una die leptem diebus eum immundü eflè præcepit,ficut qui omnê fuä uitam,amp;:omnê lùam conuerfationem fècit idolis lèruiendo fordefeere,
« nbsp;nbsp;Mulier quæ pautur multis diebus fluxû (ânguttiis,non in temporc men*
-ocr page 220-Cap. XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TSYCHII PRESB YTERI HIERO S OU
C ftruali.uel quæ poft menftruum fanguinem fluerenon ceftatjquandiu huic fubi'acet pafliom'u'mmunda erit quafi fit in tempore menftruo.Omne dras
gt;• tum in quo dormierit,amp; uas in quo federit,pollutum erit» Quicuncp tetige rit ea.lauabit ucftimenta fua, amp;nbsp;ipft lotus aqua, immundus ertt ufqj ad uea “ fperam. )Quantum uindicct fpi'n'tus dei kgis contemplationem,2lt;kdïonê Iiteræ,his quæ per partes fànci'untur,oftêdit:Quiaeni'm fluxum(èmini's pa tientê,qui habet in kge oblcocnam Sd corruptam do(fi:rinâ,olimdiximus,amp; de quo coitus fernen egredi'turjudaica utente docftn'na.Reftabant hi qui pa ganorum dotftrinam docent :ecceetiam ipibs nunc opportune fubinfert efle ♦ Ergo fluxum ianguinis,idolorum iêdutflionê, amp;nbsp;errorem diximus,ut^ pote genere dæmoniorum fanguine gaudente,amp; non iblum pecorum.alio rum^ animalium irrationabilium.fed etiam hominum facrificia præcipiêa hofti^s efiliU» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut in multis locis apud eos talia cekbrarentur myfteria,ueluti Dionyß)
èc Dianæ,aliorumcp dæmonum: intantum fluxusiànguinis apud eos ino«
»• kuerat. Attende autem nunc, quibusuerbis legislator ufus eft. Mulier - quæ patitur multis diebus fluxum fanguinis, non in tempore menftruali.) Quod V X x.fic ædiderunt:Mulier fi fluat profluuiumfanguinis dies coma« plures. Nö dixit,fi fluit fanguine, quod eft idolis feruire, fiue immolare:fed fi fluxerit fluxum (änguinis,id eft,fi fluit maculam.amp;errorem idololatriæ:fa
TempiM tnett» ftrutfle,
D
»
Auguritte^di uinationet ido lolatru^ecies funt.
»»
cit autem hoc non in tempore menftruali.id eft non in temporibus, in qui* bus idolorumferuitus obtincbat:hæc eflè menftrualia tempora,in illis uera . bis,in quibus de ea loquebamur,oftenfüm eft. Sed ÔÔ poftquam coepit (cw entia, per euangelicam dodrinam lumen pietatis illuxit, ipfe tarnen im.* munda fluit,amp; docet quædam errori idolorum proxima,immundus eft,fil ' cut illi illorum temporum.in quibus furor idolorum obtinebat, illa docen tes.quæcunc^ ad illorum pertinebant errorem : Erant enim etiam tune im* mundi,kd amp;nbsp;nunc multo magis,quia iam nudata eft immunditia eorum,ÖC error conuieftus. Quam quia noluerunt oculos fuos præbere luci ueræ in telligentiæ.propter quod dixit: Quæ patitur fluxû fanguinis,non in tem» pore mêftruo, uel quæ poft mêftruum lânguinê fluere non ceftàt, quandiu huic fubiacet pa(ïioni,immunda erit.)Nam etfi non integram idololatriam, auguria tamen,amp;diuinationes,aut purgationes.aut uenefîcorum artes do* ceat,nihilominus amp;nbsp;hic immundus.quemadmodum amp;nbsp;illi, qui pkne idolo latriam,his quibus floruit temporibus,tradebant, amp;nbsp;docebant. Sed ÖÓ qui* » cunque his ex opéré difcipulatum fuum præbent, in periôna horum intel* ligitur. Stratum in quo dormierit,amp;uas in quo ièderit.)Id eft hi qui ftudio* fe has doârinas fufcipiût,ficut prædiduskrmo monftrauit.immundi crût, quemadmodnm amp;nbsp;hi qui eos docent. Hoc enim oftendens legislatordc ftrato amp;nbsp;uak, dixit fecundû bxx. immundû erit iècundum dies profluui) eius,eos qui ex opéré talia difcunt,docêtibus comparari cupiens. Intantum autem hæc uera funt,ô^ ita dei lex immundum dicit eum.qui uel pauca ho*
ru0gt;
-ocr page 221-IN EEVITICVM liber Q.V I N T V 8, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92’
mm attigit.qui ad idola pcrtinenn'aloquuntiir.aut agunt»ut S)C eum qui ucl conicdet cumeis,aut menfa potucp communicauerit myfterioru.Gcu treue ra I'mmundum focietate remoueat. Vnde Corinthfjs fcribebat Paulus: 1. CorinthJ», Non poteftis calicem domini b(bere,amp; caliccm dæmoniorum. An æmula mur dominum nunquid fortiores illo fumus ƒ Et rurfus : Nolo uos focios dæmoniorum efle ♦ Cur autem mulieris introduxit perfonam, bene noui* mus: diximus enim, quia pro eo quod cogitanonum uirilitatem, diuinæ fcientiæ fortitudinem.hi qui in idololatriæ deciderût errorem ,prodiderût, animascp Rus effœminauerunt, rede in his qui agunt 5c docent.quæcuncp idoîfi* cultui idolorum impendûtur.figuram mulicris infinuafle. Huius enim ima oinem gcrere intel!igimus cam,quæ in cuangelqs fluxum patitur (ànguinis, quæ omnem fubftantiam, fiue uitam Riam in Medicis expendit, in his qui apud cos crât philofophis.NÔ tarnen fanataeft per eos ab Acgypto decede reerrorisRii.quiadicctesfeeflèfapienteSoftultifadifunt^Quumenimuide rentur fimulachrorum cultu,amp; furore alienati,terram tarnen metiebantur, aërcm, 5ô coclum,quorum fcire folius dei eft exordia.terminos. Quæ hæc ergo fimbriam IE s V retro tangês.liberata eft àfluxu-Dicimus autem fim* briam cius.fidê eius, nam cuius rei gratia quû fimbriâ facere ueftibus Moy fcs præciperet,quia diuinitas debet intelligi in anterioribus, retro humania tatemintelligimus .hancgentes, quæinfluxu conftitutæerant fangin'nis,
B idolorum propofitotetigiife dicimus.Quodßnonfolumeos.quiadeftun^ dendum idololatriæ fanguinem uacant, fed etiam eos qui docent ea,quæ ad dodrinam pertinent paganorum, fluxum fanguinisexpofuimus, non eft admirabile : mos quippe eftapud exteriores.affluens eloquiu, largiffimecp fe,ac facile ad dodrinam effundens, fluxum uel rhetoricam appellare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xw iiapote
■gt; nbsp;nbsp;nbsp;Si fteterit fanguis,8lt; fluere ceflàuerit.numerabit feptem dies purificatios
gt;. nis fuæ, Ôë odauo die offèret pro fe facerdoti duos turtures, uel duos pullos .. columbæ.adoftiumtabernaculi teftimonrj» Quiunumfacietpro peccato, • alterum in holocauftum, rogabiiqj pro ea coram domino, 80 pro proflu® » uioimmunditiæ eius.Docebitiserpofilios Ifraèl.utcaueantinimmunditia, * amp;nbsp;nÔ moriâtur infordibus fuis.quum polluerint tabernaculum meû,quod •gt; eft inter eos.)Quæ uirtus huius faenfier) fit,ôc qualis in his qui fluxumfemi nis patiuntur, inquantum neceflTe erat diximus : flmilia enim amp;nbsp;illic lex præ cepiuSicutenim ibi flbimetipfum fumere turtures, aut columbas infacrifiss cium fluxum feminis patientem legislator præcepit,quia magiftri locum te« nebat atç^ perfonam. fie amp;nbsp;nunc hanc quæ fluit fluxum fanguinis,figurare enim earn diximus,docentes quæ ad errorem idololatriæ pertinêt.Quam* Theoh^îa obrem eloquentiam docens,5Celoquentiæ participans,fibimetipfi fumere, quæ ad purgationem proficiunt, poteft : facilime quippe exterior fapientia interior! fubr)citur,ô«: ab ea fumit utilia,fibicp proficientia. Nam fluxû fan» guinispatiens,cuius haberefiguram eaquæ fanguine idololatriæ afperfa
-ocr page 222-ISYCHTt PRESBYTERl H IE R O S O fc.
C efï. oftenfiim efl: fibimetipG mcdicmam (umpfit, tacïla fimbria ueftimenti dominici, antequam extenderet manum, liberari à paflïone promeruiu Quac ergo ad interpretationê défunt, hæc in (ubfequentibus per ordinem *’ dicemus» Docebiu's ergo filios Ifraefut caueant immunditiâ,amp; no mod ’ anrur in (brdibus fuis, quû polluerint tabernaculum meum quod eft inter * eos. )Quamuis omne peccatu immunditia fit animæ,maxime tarnen idolo^i latri3,Sgt;é quæ ad earn pertinent.Hæc habere*8Cin bis timoratos filios Kraël legislator eOTe defiderat, ut non crudeliflîma impietatis morte moriantur: PolIuLint enim impq tabernaculum dei, quod in ipfis eft, atqui corpus eft, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo fluxum fanguinis.aut feminis inquinatur ♦ Sed quia impîetatê fermo in
nuit,quæ hominctotû polluere cÔftieuit,propterea cautos.fiue ut lx x.tis moratos,inquit,facietis filios Ifraëfab immuditia fua:quod nec^ de leprofîs, necp de bis qui tetigerût morricina iànciuit» Sed amp;nbsp;tabernaculi dei, quod in qko woiocor nobis eft.mentionem fecit: Tabernaculû enim defeft omnis ncfter bomo, pi« noftritmdt in quo deus babitarecreditur: primum quidem per imaginem.quam nobis cdinr täbcrna- donauit,deindc per primitiasjquas à nobis fumpfit» Verbum enim caro fa^* eft,quod per illam munitionem,ctiam in reliquis babitare bominibus loM'i- dicitur.quodprobat Toannesdicens: Verbum carofaftum eft, habitas ,» uit in nobis* nbsp;nbsp;Ifta eft lex eius qui patitur fluxum ftminis, nbsp;nbsp;qui polluitur
»• coitCr,S0 nbsp;nbsp;nbsp;mêftruis temporihus feparatur, uel quæ iugi fluit ianguine : Ec
• hominis qui dormierit cum ea.) Quæcun^ eiuldem fandionis fibi cohæ* rent,ôô quorum ad unam intentionem in effedu tradit utilitas, hæc fibimet ^^§'^°*'^°*^’^^^^^^^^*^^*J''*^»'^^^bquimeditationiIegisftudiumpræbety fnted^donm ’^^nifeftetquomodo oporteat hæc intelligi, 8^ quæ cum quibus cognation ' nem,fecundü fimilitudinem intelledus, habeant. Quia effe fluxum feminis patiens, dodorum corrumpens ftmen, amp;nbsp;turpia atque corrumpentia ads - mones eft probatus. Et de quo egreditur fernen coitus.) Vt polluatur is,qui ludaica præcepta docet, in quibus ipfe ut male bona docens, amp;nbsp;legis intens tionem tranfgrediens polluitur,dum ea quæadliteram pertinêt,extra tem# pus proferet,ôômodo quodam mundis ficut immundis utitur,de quibus di Tif.i, dumeft:Omnia mundamundis,coinquinatis autemamp; infidelibusnihil mundum,fed pollutafunt eorum mens.amp;Tconfcientia.Sanguinis autem flu xum patientes in menftruisfuis,hieflè demonftrati funt,quiea quæ ad im# pietatê tendunt,illo dodrinæ tempore,in quo genus hominu in culiu idolo rum detentu in menftruis fùis,in feparatione malitiæ : à malo enim feparati non erant : ut oftenderet, quia eadê dehis, qui praua docent,lex loquitur# ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Addidit fècundum l xx,fluxum feminis patienti mafculo amp;nbsp;fœminæ. At«
qui in præcedenti fandione, de fôlo fluxu ièminis patiente mafculo dicit^ fœminæ autem fluxum feminis patientis, memoriam fècundum literam pc nitus non fecit: fed per mulierem quæ fluit fluxum fânguinis,eum qui effun dit dodrinam idololatriæ intellexit* Propterea nunc earn fluxû feminis pa# tientem.
-ocr page 223-IN LEVITÎCVH
îgt;3
A tientc appeUauit.ucnos difceremus,quja eu qui corrûpit bonâ dcÂrinam, turpiter eâ amp;nbsp;male proférés,taJê qualis eft is qui impietatê docet, lex repu« tet,utroruc^ ein uerba,corruptione plena funt. His uirü coniunxit,cû men ftruata dormientê.Dicit aût eu qui ex fideli populo,idololatriæ mixtus eft, ficut iuperius diximus.Vnde nô fimplicicer, led maiculû perfeiftiori uocas« Mdfculut, bulojfîcut nomê fidelis poflîdentê,dixit. Si præuaricator effedus, hoc iiolt; cabulû negatjfalfumqj in fe eflè demôftrat, adepcus em dei militia, idolis iè tradidit,quiji dormiês uidelicet SC errori fe permifcês, primû quidem ut for dêSideinde ut cui ineft loge à deo federe,amp; dcgere. Et ^pterea in immûdis ordinatus eft, huius quidê pœna manifefta eft. Manifeftû eft etiâ quo* modo mûdata à pocnis,liberari poftînt.Sed adhuc his ftipcrædificâs legisla tor.utpotc cÔionantê fan(ftionê quæ fubièquit,poiuit. cap. X V i.
Oquutuscp eft dns ad Moyfen,dicês : Poft morte duoru filios rû Âaron, quâdo offèrêtes igné alienû, interfedi funt.)Ecce ÔC i nue dei ipiritus unû corpus legis facit,8lt;fad unu redigit inuicc EÄ Gbi cohærentia,ô^quû dudum manifeftaftèt ea quæ ad dodris nâ,quæ côtralegê cft,pertinêt, modosep eius multipliées quofdâ,atcp diffe rentes expofuiflètjuna nunc earn redarguit lege,amp;cômune quodammodo contra earn fubdidit præceptu,amp; caufam morbi ipGus manileftam fecitj'd eft unde contingit.Sx^ undefuperuenit. Audifti enim,quando Gliorum Aa ron, eorum qui diuino igné conGjmpti funt, quærebamiis mortem, quia Ü quum uerbum 11 lie legalis traditionis, amp;nbsp;hiftoriæ faceremus, ignem alienû, alienam à deo dodrinam diximus.amp;S propterea à diuino igrie uidelicet fpis ritus ,eos qui ignem ilium oftcrebât,e(fe confumptos:quia diuino igni aper te contradicunt, 8^ contra fpiritû fandû agunt hi. qui ea quæ mala,amp; ini* qua (ùnt docent. Siue ergo ea quæ idololatriæ cohærêt,quis tradat,Gue cor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’gw«l
rumpat.exponêsdiuinamandata.nefariaineisfubinferêsuerba.Gueludai ca dodrina Gc utatur, ut ex ea polluatur, contra tepus uidelicet, nbsp;nbsp;intentio
nem legis, ipGus legis literâ proférés, igné alienû deo offeret, ôô propterea mori dicuntur, ex lege celeré habentes tranigreflîonis poenâ. Verû quâdo hi mortui fuerint,id eft.quandodifperditi fuerint.Sô quodammodo defece rint.tûcfàndio quæ fequitur ,obtinebit.Et propterea poft morté Gliorum Aarô.qui igné alienû obtulerût, dixifie deus ad Moyièn ea quæ ièquûtur,
• dicitur.Etpræcepit ei dicés: Loquere ad Aarôfratré tuû.ne omni tépore - ingrediat fanduariû.quod eft intra uelû,corâ propiciatorio quo tegit area, »• ut nô moriat, quia in nube apparebo fuper oraculû. ) Quantû parcat deus faluti noftræ.ex mulris quæ in lege dida funt,conGderari amp;nbsp;difei potcft,de quibus nihil negligétes,oculos métis per Gngula intédamus. Quid em pro* deft, homo G totû mundû lucretur, animæ aût fuæ detrimentû faciatAut quâ dabit homo cômutationé pro anima fuaC Quia ergo fumma,Gue capta tulum falutis noftræ,uerbi dodrina eft, ipfà nobis uias bonas,fi bona fue-
-ocr page 224-CapiXVl» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS YC HIT PRES BYTERI H I E R O 8 O V,
C ritautem mala,malas dioîto monftrare confijeuit.Rede maximam dilw gentiam legislator exhiber, ut non folum in uerbis turpibus, aut in fabulis Tudaicis,aut in aliquo idololatriæ phantafmate, dodores nô excedant, fed
Kyfterîd nbsp;nbsp;nbsp;nec occafione Theologiæ in impietatem cadant,quod mos eft hæreticis pa
dam uolentef ti*Subftantiam uero diicutientes dei,tam paths ad filium,quàm fîlrj ad ipie fandum,differentiamintroducunt,amp;aliafimilia,quænoftramexce eo corpore, eu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcientiam,abfconfa,quæ funt nobisficut nimis altaatq? fublimia, non
itif caput chri ex diuinis dogmatibus,(èd ex iùis cogitationibus exquirere uolentes,à mo deratiôis ecclefiafticæ excifi funt corpore. Hoc ergo ne patiamur.lex prac “ fentibus nos præmonet uerbis, ait enim fie: Et dixit dominus ad Moyfen; quot;nbsp;Loquere ad Àaron fratrem tuû, )Id eft,ut facerdotes Gbi inuicem hæc præ* ciperent,amp;6 unulquifc^ dodorum talia proximo fanciret,qualia nunc deus » loqui ad Aaron Moyfen præcepit,quæ Gant hæc: Non omni têpore in® * grediatur in iànduarium, quodeft intra uelum coram propiciatorio,quo •• tegitur arca.)Commune omnibus mandatum, 86 communem hic propo« fuit legê,primS quidem facerdotibus aptam,deinde omni qui uult diicuterc diuina myfteria. Quamobrê fecundû l xx, imperfonaliter præcepit, di* cens:NÔ ingrediâtur omni in têpore in fandû interius ueIaminis.Qui,nÔ, Velamen fan^ addidit,omnes prohibere ab hoc manifèfte cupiens, quia uelamen corpus intelligitjGcut Paulus euidêter ait : Habêtes aût conGdentiâ iri in*
Kebr.io. troitufandorû,quâ initiauit nobis uicânouâ, 86 uiuentêper uelamen, id eft D per carne(uam.Ipfèeft enim uerû èC intelligibile propiciatoriu,utpote qui Row.}, ipfe nobis peccatorû propiciationê præftat,ait etenim idê Paulus : Omnes peccauerût,86 egêt gloria dei. luftiGcatigratis pergratiâeius,perliberatio* nem,quæ eft in Chrifto IE s V,quê propoGjît deus propiciatorê per fangui nê ipGus.Quod aûtnos habemus,Corâ propiciatorio,LXX.ædiderut,Co ra facie propiciatorfj.Huic aût propiciatorio facics.diuinitas eins fuit.Quâ* ixoJt}}. obrem quâdo Moylès uidere deû deGderâs dicebat : Si inuenigratiâ in con fpedu tiiOjOftende mihi teipfum.Et refpôdït : Nô poteris uidere faciêmea, nemo hominû uidit faciê meâ, 86 uiuit : quia fubftantiâ dei nemo compre* hendere poteft ,hoc dixit. Quid aût eius poflit uideri, ipiè aperte fubdidit. dicenszEcce eft locus apud me,ftabis fuper petrâ,id eft eccleGâ,et confeflîo nem quæ in eo eft,cû Gde dicêsiquû^ tranßbit gloria mea,ngnißcäs Chri* fti ad homines tranfjtû : 86 ponâ te in foramine petræ,id eft in lege ficut pet foramen anguftû, ad confeftîonê Chrifti 86 Gdê, per earn tranßmus : unde
Galat.3, 86pædagogus nofterad Chriftû,lex eflèper Paulûdicitur.Etponam (upei* te manu meam,ßgnis uidelicet,86 miraculis quæ cû eis faciebat : donee trart feam.tollamcp manû meâ,86 uidebis pofteriora mea-Quando ergo à popU lo ludaicOjin cuius nunc figuram.utpote principe populi Moyfen accepit, jud,eitributa* proteftricê deus abftulitmanû,Ô6 fuaeû uirtute nudauit,int^tû ut Roma* rij Komanoru nis trib uta præftarêtgt;u£ fub leges eorû Ô6principes degerêt, tue uiderût po* ücrior^
-ocr page 225-LIBER
94
A ftcriora dei,icl eft dei incarnanone.Poften'ora aut eius,quia uidelicet in ulti mis eft têporibus incarnatus.Facie aût no uidebitiSjait, fubft antia uidelicet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chrißi
diuinitatis.Aperte ergododores uetuit,8lt; facerdotesprcbibuit.amp;'qucfcus que de deo loqui fas eft, exquirerc fubftantiâ dei,8lt; difcutere Chrifti diuini täte, amp;nbsp;ingredi interiora uelaminis intelligibiliszV clamé em Chriftus habet carné,teguments diuinitatis fuæ, quêadmodS hoc quod eratfenfibile ue lamen.teoLimentS fanétis fandorS fuit» No foiS aSt uelamê,fcd teftimo ni] area,carné domini appellauit.multis ilia necenario appelles nominibus, chrifti multa quiamultæ ex ea erât operationes, de hac enim Dauid in Pfalmis propheta uit:Exurge domine in requié tuâ,tu ôd area fanétifîcationis tuæ » Hæc area intelligibilis teftimonfj.utpote côtinens paflîoné falutaré, dicitur.de qua di xkPaulus:Teftificor corâdeo,8é Chrifto Iefu,qui teftimoniûreddiditfub Pontio Pilato bonâ confeflîoné.Rurfus amp;nbsp;euangeliû dicimus eflè teftimos niû,tâ quia intelligibili arcæ.id eft carni Chrifti cohæret.quàm quia ex ipfo pafiîonis teftimoniû habemus-De ipfo enim et Paulus ad Timotheû feribe bat : Teftimoniû tépOribus fuis,in quo poGtus fum egoprædicator,8éapo t.Timoth.i, ftolus. Hæc area ergo,eft ^piciatoriû,qa in carne fua Chriftus nobis ^ppi« ciationé præftitit» Ad quâ omni tépore nÔ præcipit doétores ingredi ,ut eu riofe utiqj nô inquirât,quéadmodû uerbû caro faâû eftiquomodo q in for ma dei erat.in forma ferui fadus eft :quomodo exinaniuit feinetipfum,amp;^in
B cœlismanGt. HorûemGdesfalutéaffert,periculûinquiGoo. Hoc ergo qui credit,nô morietur.Quia innube,inquit,apparebofuper oraeulû,Gue pro# aduiuum refe» piciatoriû:Nubcm rurfus dominicâ carnê,amp;: euangelicû appellat uerbum. canda, Eadé enim multis uocat nominibus, nec eft TauToAo7ia,fed operationibus re rum quæ GgniGcâtur, apta imponit ôc diftribuit nomina, Aliquando enim uelamen carné dicit, tegumétû hâc efle diuinitatis Chrifti GgniGcatialiquâ# do aût arcâ.hominé uidelicet qué ipfe dominus exponens ludæis dixitiSol uite templû hoc,amp; in tribus diebus excitabo illud.Quod ludæis ignorant! bus.Sé dicétibus : Quadraginta amp;nbsp;fex annis ædiGcatû eft templû hoc,8ô tu in tribus diebus excitabis illudÆuangeliftaexplanauit, dicens:llle aût dice bat de templo corporis fui. Aliquando uero nubem.quia nubes corpus eft, fed mundû ôéfubGftentiâ ex fpiritu fando habenté,ex fpiritibus enim,id eft uétis nubes fubGftût. Propter quod eius fubtilitate Gmul amp;nbsp;leuitate mundis tiamEfaiasoftendés,dicebat:Eccedominusafcéditfuper nubéleué, in« gredietur Âcgyptum,8é commouebuntur Gmulachra Aegypti. NubemG militer non incongrue euangelicum appellamus uerbum,quia mos eft diui næ feripturæ fanéb fpiritus doârinâ.nubem appellare.Vnde amp;nbsp;uineâ lu# ^l***’* dæorum,Gcut infruâuofam,auferens,dicebat: Mandabo nubibus,ne plu« antfuperearnimbrem.Deinde quæ Gt uinea,exponens fubdidit: Vinea enim Sabaoth.domus Ifraél eft,amp;l domus Iuda,nouellum deliâum.ln hac ergo nube, deus tam in dominicâ carne, quim in euangelica prædica«
-ocr page 226-Cap»xvi» isychii presbyteri hierosou
C tione infinuatur, amp;nbsp;nihil amplius quæramus nos qui aliquid de deo feruta* ■ ri uolumus,fèd quantum nobis euangelicus fermo tradit,quanta ex domini ca carne percipimus : neque enim fruftra uno nomifte carnem domini, 8Ó euangelium legislator fignificauit, fed qiüa euangelio, amp;nbsp;carne dominica, occafio atlt;^ fubfiftêtia eft. Ver untamen èC ilia nunc iteratio côfîrmat, quia folum hoc ipfiim diffèrentibus nominibus diuina nomina feripturaut differentes operationes fignct,icd in nominibus differentiam oftendit, pie» runcp ctiam contrariammam aliquando quidem fagittas malas,amp; igneas, il las quæ funt concupi{centiarum,aut alterius nequitiæ organa,8^ operatio« uocat, igni diabolum aflîmilans, quia corrumpit eos qui ei le coniun* gunt,8ô in CO fe quodammodo mittût. Aliquâdo autem in fpccie ignis,tam alibi, quàm in rubo deu infinuat, quia lux eft eorum, qui ad eum per fingu
la accedunttempora, calorq? uitalis.at^purgatio. Non ergo æftimes, fu* perflua, fiue noua induci per exp ofitionem quando eifdein noininibus in DiKfif« ret diffcrentibus uti'tur caufis, aut nomina differentia in eildem accipit rebus* Sed illud intendc tantum,G non propricfecundum tempus,fionificatio* ditatn nomini* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,
luA appellàtiir nbsp;nbsp;nbsp;nominum in adiacentibiis cxpolitioni rebus interpres accepit*bed lam
quæ fequuntur uideamus*Sed fic ingrediatur Aaron landuarium:
Jnfttnâuiiriti raro ingredi pr^cepitdeui.
V itulum affèret pro peccato, amp;nbsp;arietem in holocauftum, T unica linca ueftietur,amp; foeminalibus lineis ucrecunda celabit lt;nbsp;Accingetur zona linea, cydarim lineam imponet capiti. Hæc enim ueftimenta luntlandta.quibus cundtisjquum lotus fuerit.induetur. ) Admirabili ordine etiam nunc legisla tor ad ea quæ iuuare pofliint,00 utilia efle legentibus legem,amp; qui thefauru reconditü in ea perfcrutantur,utitur ♦ Quum enim dixiflet non licere omni hora.id eft non continue,id eft,fine intermiflioneingredi in fanda fando« rum,ne forte fine metu,amp; circufpedione ad ea, quæ diuina funt, præfuma mus,aut acccdamus,nec maiorem perftrutationem omnino prohibuit, fed quando nos hac,aut quomodo iubet uti,quando nofmetipfos perfecerimus fiue confummauerimus,quemadmodum nunc tradidit:id eft non ingredia tur Aaroninfanda,nifihæcfecerit.Hicoftcndit, quia non folum non fres blimior^cStem ^wcnter.lèdnecomninononingrediinfublimioremdiuinamcontempla« tionem præcepit : quam amp;nbsp;appellauit landuarium, utpote quæ de deo eft, qui fandus iândorum eft,amp;cum qui beneea utitur,fàndificat:ièd qui utw que Aaron eft,id eft altam conuerfationem habens,amp; qui intantum proue Aiirottfmin* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ afeendens ad dei fandificationem, ut ficut diuina area refponderc
grHi in fandu poffît, hoc enim Aaron interpretatur, hic ingrediens, uitulum offèret pro (trium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccato, uidelicet in facrifîcio ingreditur Chrifti. Qui quia non lôlum pro
peccatis noßn's immolatus eft, fed óó ui'tam nobis præftatperfeda, tarnen in peccatorum nobis abfolutionem, quam iiirtutum perfedionem dei fâcrî ** ficiumconquirit, 8óapponit,addidit legislator: Etarietemin holocau*» * ftum,) L- X x,autem ædi'derunt,de uitulo çx bubus illisoperatoribus lufti* das
-ocr page 227-IN LEVITICVM LIBER Q.VINTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95
A tiæ.fecundum carnem fadus eft,uerbi gratia,Abraham,Ifaac,Tacob,Da« . uid;nam boues lex,eos qui iuftitiam operantur, nouit, Gcut nobis Paulus tradidit,illud interpretans mandatum, Non alligabis os boui triturantizde inde fubiecit : Nunquid debubus cura eft deo ƒ an propter nos utiqp dicit, ’• (Corinth, quia debet in fpe qui arat arare, qui triturât,in fpe fructus percipicndi^ Ôuiaautem8ôuitulus,reCte propter facrificium,ô^ uirtutem appellatur, euangelicaexplanat parabola,in qua prodigo filio pater reuertenti, prima ftolam dans baptifmatis,amp; anulum, id eft fignaculum fpiritus, uitulum ei (acrificium unigeniti immolauit : ipfe amp;nbsp;aries in holocauftu eft. Hoc enim ca quæ eft de liaac hiftoria explanauit, quâdo pro eo arietc fecundû l xx. in uirgulto Sabcch, id eft in uirgulto ueniæ, per quod abfolute crucem ins Sabcch, telligimus,in qua noftrorum pcccatoru peradta eft uenia,ex cornibus cons ligatum uidens Abraham, immolauit eum, amp;nbsp;facrificfj Chrifti compleuit imaginem. Vnde de eo dominus dicebat:Abraham exultauit,ut uideret 104«.$. diem meum,amp; uidit,8ó gauiius eft » Quia ergo aries ex genere ouium eft, ueruntamen eft præcipuus,amp; gr^gis dux,re(fte fignificat Chriftum,qui eft ex mafia noftra, fed præcipuus, 8^ excellens nos,amp;dux generis humani, atqj rek eft. In hoc,id eft in Chrifto,uult nos ingredi in fancla : initiu enim dedeoloquêdi,Chriftus eft,amp; eiuspafiio* Quae fi non ada fuifict,8ó tam paganorum nos errore, quàm ab umbra legis, amp;nbsp;caligine liberaflei, nos fermonum e/l
** de patris diuinitate loqui minime potuilTemus» Nemo enim fcitpatrem,ni chri/li, fifiJius,amp; cui uolueritfiliusrcuelare.Sedquiais,quidedeoloquuturus eft, amp;nbsp;intueri deum, inquantum pofiibile eft hominibus,uult, necefie eft ut os mnibus uirtutibus armetur. Attende hoc quemadmodum approbauit, uirtutes enim quatuor generales funt, iuftitia, caftitas, fortitudo, fapietia,
• propterea inquit:T unica linea induetur.)Td eft iuftitia: hæc enim proprie ueftimentu hominis eft,tunica,quam bX X.fandificatam ædunt,quiafan Ctificatur à deo, qui iuftitiam diligit, amp;nbsp;principaliter ea indutus eft, Vnde de eo dixitDauid:Iuftus dominus,amp; iuftitias dilcxit, Per foeminalia caftis tas fignificatur, quod manifeftum eft ex eo, quod nö permittunt uideri car nis noftræ inhoneftiora. Quia ergo totus corporis decor, caftitas eft,ne«
» cellar ie legislator ait: Fœminalibus lin eis uerecunda cclabit. ) Atqui fus perfocmora,amp; circauicinaeis membra, folum funtfoeminalia. Sedoftens FaminalU, dere uult,quia focminalem hie caftitatem, totum corpus cuftodientem cars nis noftræ Ggnat.Per zonam,fortitudinem intelligfoundedeus lob fublelt; uans,pafiionibus acpericulis opprefiiim.diccbat :Accingeutuirlumbos tuos. Per cydarim,quia indumentum capitis eft, intelligitur modis omnis bus fapieniia : quia enim in capite fapientiæ eft organum,non ignoramus, quod ÔÔ cerebrum dicitur, unde amp;nbsp;caput omni eft honorabilius corpori, Sed hæc linea propterea etfo præcepit,ut oftenderet uirtutûi facilitate, ÔÔ ce nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
lerem conquifitionem, uel habilem,gratam^ adipifeenti efle, ficut amp;nbsp;ea
A 3
-ocr page 228-Cap. XVI« I8YCH1I PRESBYTE RI HIEROSOL.
C quæ lincafùnt corpori. Riper quodRintzNifi ih ipfis macula effcdafuen’t.) Quia etiam quum Riblimes fint,conuerfario earum poteft efle interris» Quorum ßngula in linum prouemïint.quod altû qui'dem calamum habet, multum à terra afcendit,facile^ conquiri poteft à paupcribus,amp;ei qui hoc inductur,acceptum,gratumq? eft,ficut Ripra diximus. Aeftuantê etiam réfrigérât, fed in gelu fouet, quod eft uirtutis proprium, quæ réfrigérât quidcm in æftu côcupifcentiarum, in frigore autem tentationuin calefacit, tcoilum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f 2elû erigit, nbsp;nbsp;non permittit (èntiri perfequutores, Sed ut non etiâ
lalutis perdas capitulum,quod eft baptifma,nec æftimes tibi fufficere uirtu
“ tes,Gne dono baptifmatis, addidit: Hæcenim funtueftimentafanlt;fta,qui “ bus cundis quû lotus fuerit,induetur.)Lauatur omne corpus per aquâ ba* ptifmatis,quia totum noftrum lauat,amp; renouât hominem. Ergo baptizari oportet prius, ex aqua regenerari, ac (piritu ac fie prædidis uirtutibus indui.amp; per eas Chriftum : hoc enim amp;nbsp;ipfr contextus legalium Rgnat uera borum. Poftquam enim dixit legislator,ne omni tempore ingrediatur fan*
» (!tuarium,ni(i hæc ante fecerit: Vitulum propeccato,Ribdidit,etarietem in holocauftum»Tunicalineaueftietur.)Etreliqua : Non folum Chriftum •
i«’
intelligibilem arietem,8ô uerumholocauftum,uirtutum uidelicetperfeétio ncm,tpfum enim uirum perfedum, menfriram ætatis appellauit, fufeipe re nos, amp;nbsp;indui uolens, propter quod amp;nbsp;baptifmatis gratiam introduxit, infdnaudrio ^uia per ipfam maxime Chriftum induimur. Quando autem hæc adepti guid d^endutfi fuerimus, in fanda fandorum ingrediemur, non fubftantiam perferutâtes dei,uel difcutientes ,hoc enim prohibitum eft,fed ad ea quæ funt de difpen» fatione Chrifti,fàcrificio^ eius pro nobis,amp; bonis quæ per ea fruimur.fà* pientiæ dogmatibus ftudium dantes : hoc enim manifeftum fàciunt maxi«
me quæ fequuntur:
Sufripiet ab uniuerià multitudine fîliorum Ifracl duos hircos pro pecca* to,amp; unum arieteminholocauftum.Quumcp obtulerituitulum,ôd orauc rit profe,amp;r pro domo Ria. ) Multa hic intentio,dicentis Rmul, amp;nbsp;audientis eft neceflària,ut non recedant ab eo quod redum eft, quia maxima funtmy fteria,ea quæ nunc exponit lex,ôô quidam in ipfis offèndunt,ignorantesho rum uirtutem didorum.Sed hæc quidem.in quibus ofiendunt, fubtilius in fubfequentibus dicentur.Quia autem ad ipfum Chriftum ea de quibus lo* quutus eft legislator, in præfrntieuidenter refèruntur, manifeftantipecies facrifîciorum,amp; effèdus,fed nbsp;hi à quibus facrificia accipiuntur. A iÿnago
ga ein,uel uniuerfa multitudine filioru Ifraël accipi facrificia præcepit: quia Rowrf.ÿ. Chriftus qui pro nobis immolatus eft, ex filqs Ifraël fecundum carné ftiit, ita ut Paulus diceret : Ex quibus Chriftus fecundum camern, qui eft deus benedidus infecula amen. Dein facrificiorum aliaquidem propeccatis, alia aût in holocauftû iubet offèrri,figurâs,fîcut oportebat,Chrifla facrificio uirtuté,qui pro noftris peccatis ofïèrtur, audi ergo Paulû dicenté;Chriftus femei
-ocr page 229-IN LEVITICVH liber Q,VINTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9«
{èmel oblatus ad multoru exhauriêda peccata,noui'flime fine peccato appa rebit expeClatibus fe. Quia aut ad holocauftû.ô^ad perfetflionê uidelicet.et ad profedu uitae,atcp uirtutu unigeniti facrificiû faclu eft,quomodo dubita re licetCaperte Paulo dicete:Ergo fratreSjSóuos mortificati efbs legi ,per cor Row.?* pus ChriftijUt fill’s alterius qui ex mortuis rcRirrexitjUt fru(fiificeniur deo.Et rurfus de code dixit: Vnde amp;^faluare in perpetuu poteft.accedetes per fe ad deu.Sic perfedio, omnimoda noftra falus, filius per iacrificium luum fa dus eft Propric autem in effedibus facrificiorû.accepit legislator ea, quæ immolabuntur: quum enim dixilfet hircos pro peccato offerri, quoniâ hoc eft. animal in peccatorum genus diuina fcriptura accipere cofueuit, nullatenus immemores, quia quando facrificiorum hæc pocnitentiæ rationem fignifi* cabant,occafionem ex Icgali hoc codicc fumentes expofuimus:hoedum,qui græce chymargus dicitur rede immolari ab eo qui poenitcntiam agit,often dimus: utpote in tempeftate, 86 fludu conftituti.ufc^dum pœnitentiæeius fulcipiatur facrificium. Aries autem,utpote ducatum gregi præbcns.depu« tatusrede in holocauftumj'deftin uirtute,8ó perfedionc uitseaccipitur: Artetantiftt» quorum eft enim nifi præpofitorû docere perfeda His ita fe habentibus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**
omnimodo dicis:Cur fi hircos pro peccato lex præcepit offerri, nunc etiâ uituluni offerri præcepit ♦ Vna autem ratione,breuiq? folui atque explana* ri potcft.quia non unius generis.fed tarn peccatorû,quàm iuftorûeft uni» genin’ iacrificium.Et propterea hirci,pro gcnerc quodammodo peccatoru offerri præcipiunturzuitulus autem pro iuftis,quia bos quum fit ad operan
E dum aptum animal.in perlbna iufti lêcundû legem accipitur.
* nbsp;nbsp;Vnde 8^ in uitulo,ait,orabit pro fe,8ó pro domo fua. ) Domu dei.iuftos
appellans,habitat enim in eis,0^ inambulat,ipfe eft eorû deus,amp;: illi eius po» pulus.Deprecabitur 8lt;J pro co,id eft pro domo propriæ carnis: nâ etfî pec catum non fecit,ncc dolus inuentus eft in ore eius .ueruntamen Adam indu tus eft, qui propiciationê, propter maledidû quod femel hiimano fupcrin dudum eft generi,opus haberet. Audi ergo Paulu ad Hebræos de Chris Hftr.y. fto talia fcribentem:Qui non habet quotidie neceflitatem, quemadmodum (àcerdotcs,primû pro fuis delidis hoftias offerte, deinde pro populi : hoc enim fecit femel fe offerendo.
» nbsp;nbsp;Qyumcp obtulerit uitulû,8^ orauerit pro fe,8^ pro domo fua,dlios hir»
cos ftare faciet coram domino, in oftio tabernaculi teftimonq, mittetcp fus» per utruncçfonesjunam domino,amp; aliam capro emiflario : cuius forsexie
» rit,domino offeret ilium pro peccato,cuius autem in caprum emiflariu,fta gt;. tueteum uiuu coram domino, utfundat preces fuper cum, 8if mittat ilium • infolitudinem.His rite celebratis.offeret uitulum,8(f rogans pro fe, amp;nbsp;pro „ domo iua • ) Solent cæci in lumine offendi, amp;nbsp;infidèles in lege dei (candalis clt;ecifoleofefi zari, quod Petrus leiens, tam de Pauli utds eledionis epiftolis, quàm de Guntur, omni diuina fcriptura dixit ; In quibus funt quædâ difficilia intelledu,çuæ
-ocr page 230-Cap*XVl. ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOL.
C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inftabilcs deprauat,ficut cæteras fcn'pturas ^d fiiam ipforum
perditionem » Hoe Só nunc patiuntur, qui ad fuam uoluntatem, amp;nbsp;non ad ueram i'ntenn'onem intelligunt legem dci,amp; noxium animæ.ac peftilentem idolorum cultum,côftituere ex his,quæ dida funt à legislatore,inaniter co gîtant; Nam dicunt:fuper duos hircos lex fortem mitti præcepit.unum do Emilfdriut u* miïio.alterum autem ad emiflîonem (èparari præcepit. Emiflàrium autem debe- appellant diabolum, ut ex hococcafionem præbeant ■gt; ad colendum mali* atinteüigicon gnum, intantum aures obturantes, intantummentccæci.Quomodo mquoj am, çj-oq habest rationê, haud credibïle eft, quod deus ipfe fâcrificium diabolo ofîèrri præcipiat,qui per ipfum Moyfen.Ô^ fratrem,amp; filium,ô^ filiam, amp;nbsp;ciuitatem integrain,quæ ad idola conuertitur,difperdi præcepit,8^ clamat: Exod.to. Non erunt tibi dq alri,ablcp me. Per Dain'd autem dicit:Non en't in te deus pp/m.8o. rge^ns, neep adorabis deum alienum. Hic ergo qui hæc præcepit, pro eo quod fuam gloriam,acfacerdotium,amp;f cultum æquaturi, amp;nbsp;cum eo diuifu ri erantjhoc iubet,ut duobus hircis oblatis, unum præciperet Gbi applicarf, alium autem adueriârio fuo.quem emiflàrium putant dici » Sed non cogno uerunt.neqj intellexerût,in tenebris ambulant. Emiflàrium enim,eum hir« cum.qui mititur in defertum.legislatorappellauit. Nos autem ex bis qusc ad literæ legalis traditionê pertinent, quemadmodû nô eflèt ueriGmile hoc præcipere legislatorê demonfîremus, deinde inteniionê fandionis ex ipirJ tus conGderatione exerceamus. Duos ergo hircos flatucre coram domino P in oftio tabernaculi teftimonrj præcepit, nô autem eos oblaturos cfîe dco, hoc efi: enim coram domino,ne ad oftium dei,ea quæ diabolo mittebantur, fed amp;nbsp;fortem mittere,unam domino,amp; unamluftrationis præcepit.Si au* tem in alicuius maligni peribnam emiflàrium acccpiflèt,nequaquam de eo, cum eo qui dei erat,fors mitteretur: quia nec cum quolibet malo quemlibet iortetummitt bonum fortem habere in diuinis feripturis inuenics. Sed quotics fors mitte timiM,quando batur,æquales cum ca qualibus mittebant fortes,Gcut amp;nbsp;tribus Ifracfdiui* kÎJSi/’w» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quando pro luda ad apoftolatum alium eligere neceiTc habe»
bant.fuper duos uiros æquales uirtutibus,amp;dodrina,Matthiam uiddicet, amp;nbsp;loiêph iuftum,fortes miflæ funt,ita ut Petrus concionando dicerct : Tu Ad.i. domine qui corda nofti omnium,oftendequem elegeris ex his duobus ,ac* cipere locum miniflerrj huiuSjamp;fapoftolatus.Non iolum autem antequam fors mitteretur in duos hircos, coram domino eos Gfti præcepit: (èd amp;nbsp;ill5 in quo fors emiflionis uenit.pofîquàm cadem fors fuper eum ceciderit, 8^ manifeftum fuerit,flatui coram domino præcepit,amp; effùndi fuper eo pre* ces. Quomodo ergo qui antefaciem dei ftatutus eft, eicp quodam modo confecratus, ipiê rurfus diabolo mittitur i Vel quomodo propiciationem peccatorum, hoc quod iniqiiotranfmittitur »facrißeium pcragitÇ’Si enim eius intentio eft, etiam iuftos peccatores effîcerc, quomodo peccatoribus prepiciationem poterat profligare C Quomodo autem is ipfe peccator, de quQ
-ocr page 231-IN LEVITICVH liber Q.V I N T V S, 97.
quo aitDaui'd : Conftituepeccatorcmaduerfuseum,amp; diabolus ftetadcä' Pp/m-ios. xtris eius, propiciationem poteft conquirere peccatorum i folius quippe hoc dei eft,ad quem Dauid dicebat : Et propiciare peccato meo,copiofum eft enim. His ergo itafe habentibus,amp; undicp incogruohocoftenfo intelle du no ignoremus nos,quia de Chrifti facrificio proculdubio maxime hæc legislator dixerit. Vnde æftimo,mali intelledus zizania difleminare inimi^ ci ueritatis uolunt, gloriæ myfterq inuidcntes, clarumcp eius teftimonium ex lege confiderantes:Quiaenim deus,amp; homo erat,qui pro nobis incarna tus eft c H RI s T V s IE s V s,impanîbilem diuinitatem cuftodiens, (blam paffionibus humanitatem præbuit,effèdus aût paflîonis eius,id eft noftra propiciatio,non folu pafTac carnis, fed multo magis impaffibilis diuinitatis fi4it,quod teftatur Paulus,diccs:Qui quû effet (plendor gloriæ,amp;figura fub Hctr.i« ftâtiæ eius,portâscp omnia uerbo uirtutis fuæ. Demôft rans aut quod hæc omnia de unigeniti diuinitate dicât,fubdidit: Purgationê peccatorû faciès, fedet ad dextrâ maicftatis in exceIfis,ipG deo,uerboetiâ ea quæ proprie eius erant carnis,cÔiungens.Si ergo hæc aptedidafunt.propterea duofumun tur hirci,amp; ftatuûiur corâ dno,in oftio tabernaculi teftimonq.ut ad imagia nem Chrifti hæc in eis agerenturftpfe eft enim oftiü uerû,quod ad oftium tabernaculi teftimonfj,quod eft in coelis,ducit.Et mittit Aaron fuper utrun que hircû fortê,unû quidê, ut uirtute 80 Ggnificatione ibrtiû diuidi difpenfa tiônê diuinitatis Chrifti.amp;humanitatis intelligamus.Diuidt uero,tam huic quàm illi funt propria,ut hæc quidê patiatur,illa aût côfortet patientê,Ôlt;^per paflîones quæ in ea operabâtur, tâ côtrariæ nobis moderarêtur paffiones, quàm fuâ manifeftaret impaffibilitatem.Deinde forte unâ ait dho,ct aliâ cas pro emiflàrio.nô alq nifi Chrifto, fîcutfuperius diximus. Si inimico cuidS amp;nbsp;malignofors aut hircus daretur,nô fortiretur cû deo, fed nec ad oftiû ta bernaculi teftimonq deduceret,nec preces fuper eû funderetur,uel propici atio in eo agcrct-Caper ergo emiffarius,utpote qui emiffus eft,amp;non immo !atur,dicitur» Cuius aut rei gratia nô immolatur,qui ad confirmatû députas tus eft ,Gcut Aquila ædidit^quisaût Gt côGrmatus Gue fortis,audi lob dicen tê:Scio, quia potes es.ôê nulla te latct cogitatio. Audi amp;nbsp;Dauid:Firmamens turn eft dominus timentibus eum,Ergo,unaquidem fors immolatæ cars ni CHRISTI, quæ quum unita Gt deo uerbo, rede dominus nominatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Propter quod Paulus ait: Si ergo cognouiflènt.nunquâ dominum gloriæ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ *
» cruciGxiGamp;nt.InconGrmatumautêdeitasaccipitur. Sorti fubr)ciet.)Sors ifta in hac accipitur : hæc enim omnia obtinens, etiam propriam carnem paffione rede conGrmauit* Propterea offeret Aaron caprum,in quo uenea rit ei fors, domino amp;nbsp;offerer eumpro peccato. Intelligibilis enim’Aaron, is qui Jacerdotio noftro præeft, de quo Paulus dicit : Sicut Aaron, Gc ôê Chriftusfemetipfum gloriGcauit, utfacerdosGeret :Hicfuam carnem oG» feret patri,ôêin ipfà offeret pro peccato, de quo Paulus Hebræislcri»
-ocr page 232-ISYCHIÏ tresbyteri hierosou
C pfiiîHicunam pro peccato oflerens hoftiam, in perpetuum fcdet in dextra » dei* CaprS uero fuper quem uenerit emiflîonis fors,ftatuet uiuu ante do* » minUjUt fundat preces fuper eo. ) Quia ein forte emifiarrj diximus Ggurate Emiffarifforf referri ad Chrifti diuinitatem,ftaiuet hanc uiuam,impaflibilem cuftodiens, (td chrtfiidtui p^j. nbsp;nbsp;nbsp;deprecetur : Nemo cm poteft dimittere peccata, nifi (blus deus»
nitatem,
Dimittitautemeumin(blitudine,amp;Gcutaiunt LXX. portabit hircusfu*
Deferta terra çiu£fithoftiu uacua. rfalm.tSi»
per (ê nomina eorum,in terram folitariam, Gue inuiam. Deiènam terram, iblitariain, Gue inuiam, nullatenus exiftimcmus nunc in quolibet malo oportere accipi, neq^ per hocpiorum aures, hi qui ad impietatem lege tra* 1 hunt,conturbent, Defertam enim à malo dicit,amp; folitariam.Gue inuiâ,quæ ab intelligibilibus hoftibus ambulari non poteftj'n qua deus habitat,ap paret,quod manifeftat Dauid dicens;Deus deus meus,ad te de luce uigilo* Sitiuit in te anima mea, quam multipliciter tibi caro mea ♦ In delcrto, amp;nbsp;in inuio, amp;nbsp;in aquofo, Gc in fando apparui tibi,ut uiderem uirtutem luam, gloriam tnam. Ergo defertum amp;nbsp;inuium, fandum eft.öi fandi fand:orum habitaculum, ubi in coclos diuinitas tempore paflïonis abrjflè dicitur, non
de loco ad locum migrans, fed cohibens propriam uirtutem ex humanita* te,ut daretfpaciu paGfionfin loco digno Gbi, in Gnu patris uidelicet manês. Ad quæ nullus acceditmiß iplè,amp;fandus fpiritus,amp; quia iplê in patre eft,et Df«m dliquè fpiritus fandus.Gcut euagelicis didicimus literis,crgo abire,cohibere intelli do§^*Sic em deus abire,qui ubicp præfens eft,qu5 fuâ cohibet operation?,dis D citur.Portat etiâ iniquitates noftras,quia ignis propriû eft, fcenû confume* re, amp;nbsp;diuinitatis peccatû perimere, unde amp;ignis conlùmens deusdicitur.
Et offèret Aaron uitulù pro peccato,amp; rogans pro le, amp;nbsp;pro domo ftia, - immolabit eût.Aflumptoqj thuribulo.quod de prunis altaris impleuerit,et quot;nbsp;hauriês manu cÔpoGlû thymiama in incêfiim, ultra uelû intrabit in Gnda, quot;nbsp;ut poGtis fuper igné aromatibus,nebula eoru.amp;fuapor operiat oraculUjqcF “ eft fuper teftimoniû,amp;Snô moriat,)Quia multa frequêter ada diximus per * ’’’’ facrifici5faluatoris,neceflàrieineomultæexquifitæ funt in lege differêtiæ. Principaliter ergo per illud,ipG Ifraël profligabat abfolutio,propter quod dicebat:No ueni,nifi ad oues quæ perierût domus Ifraèl ♦ Nô folum autem Ifraël liberatio, lèd amp;nbsp;gentium inerat in facrificio Chrifti corredio. Hoc Ephe.t, autem aperte Paulus exponens.ad EpheGos Icribebat:Vt duos condat inic metipfo, in unum nouum hominem faciens pace, amp;nbsp;reconciliet ambos in uno corpore deo,per crucem interficiens inimicitias in (èmetipfo, amp;nbsp;ueni* ens euangelizauit pace uobis qui longe fuiftis,ôôpacê h is qui prope.Longc gentes appellâs,quia loge ab omni diuina fciêtia erat: iuxtà Ifraëfquem pro pinquare prophetææt lex faciebat* Dehinc Gibnedens Paulus dixit : (^ia per ipfum habemus acceflùm,utri(Ç in uno fpiritu ad patrem* Immolât er* go intelligibilis Aaron uitulum,id eft propriam carnem,cuius hoftia quan do in ludaicæ plebis liberationem acapitur,facrificium uitulineceferk
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aflumitur*
-ocr page 233-TN 'LEVITICVH LIBER Q_V IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98
A afTumitur, habcbat enim ipfe legalem iuftificationem, maxime ut aperte prætlicarct:N5 ueni foluere legem.fed impIere.Paulus autcm de ipfo dice bat: Mißt deus filium fuum, faâum ex muliere,falt;ftum fub lege, ut eos qui G4U.4. fub lege erant.redimeret. Hæc autem uitulus propter iugum mandatorum
* apte intelligitur» Rogans pro fe, ) Videlicet pro humanitate:buius enim quot;nbsp;in femetipfo figuram gercbat. Sed amp;nbsp;pro domo fua. ) Proprie eum qui fub lege uiuebat populum.qui domus ipfius propter cognationem fuitjues nit liberare.Propter quod Cleophasdicebat: Nos autem fperabamus,quia
„ ïpfe eflèt redempturus Ifraek nbsp;Immolabit^ eum * ) Ipfe enim propriam
carnem immolauit ,ipfe fui facrificij pontifex in Sion fadus eft,quando fan
„ guinis noui teftamcnti dabat calicem» nbsp;nbsp;Aflùmptocp thuribulo,qucd de
»» prunis altaris impleuerit » ) Thuribulum,linguam dominicam hic dicit: in ipfa enim erat fpiritus, Sumit ergo plenum thuribulum carbonibus.quiafa crificio fuo doétoralia uerba ,quæ erât diuina amp;nbsp;cœleftia, protinus addidit, de quibus Dauid dicebat:Carbones luccenfifunt ab eo.Hos loannes in cœ naalt;fta,poftquàmludaseftegreffus,fcripfit,inquibus, quomodoquidêpa ter in ipfo, quomodo autem ipfe quum fit in pâtre, mittat doi luiu fpiritus, quomodo pater eft agricola, ipfe uitis, apoftoli uero palmites, quomodo princepsmundi huius iudicetur, alia^ exponit miracula, quæ funt carbon nés ignis : utpote calefacientianos ad pietatem, quum fint generaliter fpiria talia : Sed amp;nbsp;ad altare, quod lecundû lx x.ante dominû. Hoc aût eflè fedê
® Cherubin,in ipfis prooemfis librihuius oftêdimus. Illic cm carbones intelli gibilis ignis côftitutos eflè,Ezechiel propheta demonftrauit : dhm quippc ipfum,qui erat indutus podere,amp;: accinâos habebatlumbos, proponit di^: centêzingredere in mediû rotarû fubter Chérubin, amp;nbsp;impie manus tuas de medio Cherubin»Quia ergoaltare intelligibile,in quo carbonesignisfunt, fedê Chérubin oportet intelligi,audi Efaiâ dicetezEt uenit ad me unus de Se Ep.«. raphî,amp;in manu eins calculus,que forcipe tulerat de altari,et tetigit os meû. ^^od ergo in coclo eft altare aliud,nifi CherubinÇ'Sed is,ficut em tâ pÔtifex quàm rex.idê ôô fedê habet,8gt;êaltare:hoc ergo Paulus Hebræis fignificâs di ccbat:Nô’em habemus pôtificê,qui nô poteft côpati infirmitatibus noftris, tentatû aût per oîa pro fimilitudine, abicp peccato. Adeamus cû côfidentia ad thronû gloriæ eius. Hoc ergo intelligibile dicebat altare.qd* manifeftant quac fequunt,ait em: Vt accipiamus mi(ericordiâ,amp;gratiâ inueniamus in au xilio opportuno. Horû em utrunqß ab altari fine aliqua dubietate percipis
» mus. Sed quid in his quæ ièquûtur,legislator fubdiditC Et hauriês manu thy • miama côpofitum in incêfum, ultra uelû intrabit infanda.)Vel ficut lxx»
Et implebit manus fuas thymiamate cÔpofitiÔis fubtilis,et offèret interius in interiorauelaminis. Dicit autê orationê,de qua dixit Dauid: Dirigat oratio ppiw.140» mea ficut incêfum in côfpeêtu tuo.Hæc ergo,quâdo fecularia oramus,crafs jà quodâmodojôê nô fubtilis eft*Quando aût fpiritalia petimus,id eft feien
B X
-ocr page 234-Clîp»XVl- ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O C,
C tfam dfuinam,reonu coclorû,remiflîonê peccatorû,fubtiJis quædâ cft,iifpo te fpîritalJS i'ntenioibilis,quâ intelligibilis facerdos pro nobis offèret.Ma» nifeftum aût cft ex eo.quod pro difeipulis Chriftus orans.lànâificati'onern quot;nbsp;eisamp;unitatem(êcum,libertatem^ in mundo, amp;nbsp;alia tah'a depofeebat» In * trahit in fanâa.)Siue fecundum d X x^amp;offèret in interiora uelaminis,car nis uidclicetiuætOfïèret autem,ciii; Patri uidelicet.qiiia hæc quidem mani » fetta afpedlui omnium prælèrebatur, ipiè autê erat inuifibilis: Vt pofitis U fiiper ignem aromatibus, nebula eorum,8^ uapor operiat oraculum, quod « eft iîiper tefi:imoniuiTi,ô^non moriatur» )Dupliciter hic quod dicitur intelli Adronchrilli ge.C^iacrgo Aaron ipfius Chrifti figuramgerit,propterfacerdotijdi^ etid^ per/ona oin'tatem, figuram etiam gerit corporis facerdotum ♦ Superimponit quidë gfnt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftus ignem aromata, id eft orationem fuper dodrinam, amp;opcrit ua*
por eorum nebulæ.id eft orationis uirtus, nbsp;Oraculum quod eft fuper te*
ftimonium. ) Id eft carnem ftiam. ex qua propiciatio nobis conquifita eft peccatorum,amp;in iàlutari eft uidelicet paflîone. Hoc autem elle teftimoniu, paulô fuperius oftendimus ♦ Et non morietur corruptionis morte, neque enim caro eins uidît corruptionGm,quia uapore aromatum, uirtute utique ppZm.iç. orationis illius,operiebatur, de qua Dauid ait, Chriftû patrem deprccans: D Quia non derelinques animam meam in inferno,net^ dabis (àndum tuum uidere corruptionem. Ponit autê unufquiltç iâcerdos, de Chrifto loques, Aromdtd ptgt; jn j onem aromata.fpiritalis dodrinæ orationem, amp;nbsp;orationis uirtus operit ««■f w jgKcw. oj-acuJufn^quod eft fuper teftimonium. Nô permittil autem eum quærerc de paflîonibus dominicæ carnis, ea quæ fuper uirtutem quærentis lünt:ÔC non morietur,ea quæ défi nita eft immoderatis inquifîtoribus, qui ea quæ* runt quæ hominibus non licet quærere,morte.
* nbsp;nbsp;nbsp;Tollet quoep de fanguine uituli, nbsp;nbsp;afperget digito fepties contra propi*
, ** ciatoriumadorientem,)Siueut Lxx,afpergetdigito(uofuperpropiciaa torium ad orientem, antefaciem propiciatorij afperget lèpties digito iiio, Sacrificium unigenitfeflè quidem eius carnis, per uirtutem rurfus diuinita* tis eius, ôê per beneplacitum patris,ad remiflîonem peccatorum noftrorû,' 8^ ereptionem,fimulcp ad donum fubminiftrationis ipiritus peragi,apertc Digihtf dei. ex his,quæ nunc dicit legislator, manifeftatur. Digitus enim fignificat uirtu pfdlm.s. tgni diuinitatis,unde Dauid dixit : Quoniam uideboccelos opera dioitorût tuorum,lunam,amp; ftellas quas tu fundafti ♦ Vtrun^ ergo ad diuinitatis acci* pimus uirtutem, ipfeep fanguis uituli fuper propiciatorium ad orientem afpergitur : Ad propiciationem enim noftram, fimulcp illuminationê.pafs chrißtis oriet fio làlutaris peratfta eft : unde iplâ paflîo dicitur propiciatorium, ficut fre* queuter oftêdimus,Dicitur autem amp;nbsp;oriens, ait enim de eo Zacharias pro Zicbrfr/rfï pa» P^cta : Ecce uir,Oriens nomen eius, amp;nbsp;fubter eo orietur. Ait autem amp;nbsp;Za ter lodnnii. charias lacerdos, pater Ioannis : In quibus nos uifitauit Oriens ex alto, IIquot; luminare his qui in tenebris fedent, amp;in umbra mortis ♦ Sedamp;contrt propia
-ocr page 235-IN LEVITICVM DIBER Q.V I N T V S*
A propiciatorium,id eft in confpedu patris,afperget fepties, ut tarn rcmiflio nem pcccatorum, quam fpiritus fandi donum,de dominico fanguine ge« nus hominum fufciperet ♦ Vtruni^ enim feptenarius numerus ßgnificat, , quia uidelicet (eptem funt dona (jairitus, nbsp;nbsp;idem numerus peccatorum fis
gnificatremiflîonem ♦ Nam Petro Chriftum interrogante, ß peccauerit in me frater mcus,quoties dimittamei,u{^fepties/Chriftus aicNon dico, fe Mdtthat. pties.fed ufqj feptuagics fepties» Multiplicans niimerum feptenarium#
“ nbsp;nbsp;nbsp;Quurhqî madauerit hircum pro peccato populi, inferct fanguine eius
“ intra uelum ,ficut præceptum eft de fanguine uituli, ut afpergat c regione * oraculi, nbsp;nbsp;expiet fanduarium ab immunditqs filiorum Ifrael, amp;nbsp;à præuas
ricationibus eorum, cundiscp peccatis ♦ ) Ädmirandus eft legislator eiens ad figuram myfterfi, nullatenuscp reprehendendus eft in multis fors mis multiplicem præfigurauonem neceflTarie diuidês : Quia enim Chriftus de ludæis (ècundum carnem-qui fub iugo legis uiuebant.ortus eft,rcde uis tuli facrificium nominatur.Legali enim iugo,ö^ pertinenti ad eum operatis quibufdam ta» oni,ôô iuftiticc Vitulus comparatur,iugum confuetus trahere, atc^ ita terra nbsp;nbsp;immutatif
Quätnohrent qult;cdttnt rcpe tantur feptia.
operari.Quia aut tecundumquod incarnatus erar. dreomuni maffa bomis num fadus eft,propterea rurfus hircus appellatur. Afperum ergo hoc ania malpilorum indumêtum gerit î afperum autem,utpotepeccato refertum,
p omne uiuentium genus,quia nihil eft peccato alperius*Vnde hoc approba » re aperte legislator uolens, inquit: Quumep madauerit hircum pro pec ■» eato populi» )Totü hic intelligês humanu genus,quod quondä no populus, nüc aut populus,ex quo de nobis prinritias i e s v s ftiicepit.Ergo ut demo ftraret,de ludæis principaliter Chriftu,propter Abrahâ, cognationê eßfe, fed tarnen omnis noftræ naturæ,quæ in peccato cft,primitias portare, pro pter quod Adam appellatus eft,uitulum fimul amp;nbsp;hircum lex ad figuram fa= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ
crificr) eius aßfumpfit» Quum autem unum fit facrificium, ßue uitulus, ßue hircus nominetur, effedusep unus in utruncß ßt, peccatorum cnini ex eo
profligatur abfolutio.neceffaric communiafunt ea, quæ in hirco aguntur, bC uituio. Cernis enim,quia etiam hircum occidens,ante dominum uidelis cet patrem, fanguinem inferens in interiora uelaminis, id eft ad patrem, Rurftis ergo hunc interius intelligibilis uelaminis, uißbilis uidelicet domis ni carnis intelligis,utpote inuifibilem inferens fanguinem eius intra uelum, » ßcut præceptum eft» nbsp;Et de fanguine uituli afperget digito fepties contra
•gt; propiciatorium adorientem. ) Vel ßcut d xx» fuper propiciatorium ante - feciem propiciatorii.Deinde quid fequiturEt expiet fanduarium ab im » mundiuis filiorum Tfraël, amp;nbsp;x præuaricationibus eorum, curidisqj pecca* * tis. )Videtur quide de tabernaculo dicere,dicit aut no de eo quod lenfiii fub
iacet • Quid enim expiationis (eu propiciationis ligna egerint S' quid'ue peb lcs,uel reliqua, ex quibus tabernaculum ludæorum, quod fenfiiifubiace« bat,confcdum erat» Sed generalitatem,fiue totam dicit hominum fpeciem»
B 3
-ocr page 236-Cap*XVI. ISYCHII PRBSBYTERl HIERO8OL.
C Sanda enim fuit ab initio mafia noftra, ita ut dei in ea habitaret fpirituS* jUdffdnoßrd'A Quod demonftratur exeo, quodauferre illud irafeensminatus eft deus^ princtpio crciX quango hi qui ex Seth defeendebant, quum effent iufti, 86 filn dei appella* rentur,concupiicentes eas quæ ex ea, in polterosc^ eius per luccellionem genitæ funt,quæ amp;nbsp;filiæ hominum dicebantur .unius generis cum malis,e£ Gene.6. iniquis effedi funt,dixit enim fic:Videntes filrj dei,filias hominum,quod efi*
Senßbilii lex ludtcorum.
fent pulchrse, accepcrunt fibi uxores zx. omnibus quas ekgerunt, èC dixit dominus deus:NÔ permanebit fpiritus meus in homine'in æternü,quia ca^ ro cft.Ergo fi habitabat fpiritus dei in homine, antequam omnes fequi pafli ones carnis inciperet, lantfla merito erat hominu maflà : nam nee primitias ex ea fàndus fancftorum aflumcret. Quia autem fordidata eft,expiauit eum ab imniunditiis filiorum Ifraël. Primum quidem fènfibilis ipfis data eft lex, quia tran^reflî funt, reos illos maIediâo,Ôô morti conftituit,ut propte rea neceflariam haberent expiationem,amp; pro eis quidem principaliter uni geniti immolatur facrificium : Immolatur autem amp;C pro omnibus hominia bus, ita ut Caiphas diceret : Oportet,ut unus homo moriatur pro populo*’
Io4n.io
deunt.
amp; non totagens pereat.Qyodcp didum erat,confirmans,f]mul^ corri gens euangelifta loannes,addidit:Hoc autem à femetipfo non dixit,fed qu5 effet pontifex anni illiusjprophetauit, quia moriturus effet i E s v s pro gen iod».io. te,8C non fblum pro gen£e,fed amp;nbsp;filios dei,qui difperfi erant.in unum collie D geret:gentes uidelicet,de ipfis enim dominus dicebat:Habeoem alias oues, quæ non funt de hoc ouili, amp;nbsp;illas oportet me colligere. Aperte autem filrf ifrdëluidens dei,multo magis funt Ifraëlitæ,quia Ifrael uidens deum interpretatur,amp; fe* cundum rationem pro fenfibili Ifrael i E s v s immolants,id eft facrificium,:
be pro omnihumanogenere, ad expiationem immunditiarum noftrarunt obtulit » Quarum immunditiarum Cld eft à præuaricationibus eorum, in*
■proximo incS quit,cundiscp peccatis:Animæ quippe immunditia,non mortui poHutio, moddre.frcit non porcinus cibus, non quippiam aliud fimile,fed nocere proximo eft,8£ peccare in deum,uel mandata dei.
fitn.
luxtahuncritum faciet tabernaculum teftimoni], quod fixum eft inter eos,in medio fortium habitationis eorum.Nullus hominum fit in taberna* culo,quando pontifex ingreditur in fanduarium,ut roget pro fe,86 pro do mo fua,06 pro uniuerfo coctu Ifrael. ) Quod lex fuperius appellauit fanda, ecce nunc tabernaculum teftimonr) appellat,quod fixum eft inter eos,in me dio fortium habitationis eorum. Siue fecundum l x x.ædificatum in eis,in
medio immunditiarum eorum. Eadem quippe ratione,amp; fânda eflè,amp; te* ft imonfj appellari tabernaculum, maffa noftra poteft. Si enim tabcmacult; lum teftimonij coelum diximus,redefanda nominator ccdeftis nofter ho* I. comtb. 15. mo, de quo ait Paulus : Sicut portauimus imaginem terreni, portemus 8^ Corinth. imaginem coeleftis » Rurfus : Si terreftris domus noftra huius habitationis diftbluatur, habemus ædificationem quæ ex deo eft,domuni non manu fa* dam,
-ocr page 237-IN. LEVITICVH LIBER qV IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo
A étam,ætcrnam l'n coclis » Rede ergo fanctû nominatur, quia ædificatus cft in nobis.Primum enimformauit dominus deus de puluere terræ hominê, Gene.i, amp;ituncinfufflauitm faciemeius fpiritumuitæ.Hiceft ergo noftercccle-ftis homo, qui in medio immunditiarum noftrarum eft, qui etiam paflios nibus cariais oppugnatur,fecudum quod Paulus dixit : Video enim aliam legem in membris meis,repugnantcni legi métis meæ, captiuum me du centem in lege peccati, quæ eft in membris meis. Propter quod nimis lex confequenter fubdidit:
• Nullus homo fit in tabernaculo teftimonij^quando pontifex ingreditur
• ut roget prO fe, ÔC pro domo fua, nbsp;pro uniuerio cœtu Ifracl. ) Quando
enimChriftus ingreditur in fandtim, id eft,quando incarnabatur, ccelefté Neminem in* hominem,atep ex nobis primitias fumebat.nemo erat in intelligibili taber naculoteftimonij,necgêtilis,ncccircuncifus,necleuita,necfacerdos:quia omnes declinauerunt,fimul inutiles fadi funt.non eft qui faciatbonum.Ne Rowd.j. mo cœleftem conuerfationem tunc fequebatur, nec dignam ccclcfti homis nefapientiam,ufcpduminfandopropriæ carnis rogaretper crucem,0C egreflus eft ex ea lege communis mortis,emittens fpiritum, carnem res linquens in fepulchro,quod eius euidentcr exitus nominatur. Sed non ge-neralitati omnium hominum profuit hoc quod nunc eft expofitumfacrifi^ cium» Nullus hominum fit,inquit,in tabernaculo, quando pontifex ingre* ditur in fanduarium, ut roget. Atqui in facrificio,quod eft fecundum lite«
u ram,folus praefens efTet populus ludæorum. Non autem omnis homo de tabernaculo fecundum tempus facrificq,quod nunc didum eft.excluderes tur :fed fionificat,omne hominum genus,terrena tunc fapere,amp; in peccatis efife, ac propterea in intelligibili tabernaculo teftimonq rede non inueniri.
quot; nbsp;nbsp;Quum autem exierit ad altare, quod coram domino eft, oret pro fe, óó
“ fumptum fanguinem uituli,atep hirci, fundat fuper cornua eius per gyrum, ** fpargésep digito(epties,expiet, fandificetqp illud ab immunditfjs fiïiorum “ Ifraël.yQyia quæ uituli,ÔC hirciefrent,fatis inhis quæ didafunt,explanat5 eft.Simul enim utriufcß fumens fanguinem,unumcp illud coniundioni de« monftras,fuper cornua altaris ponit,feufundit.Sed quid agii.Quæcunc^ myfterh ordo exigit,2lt; confequentiæ uult figura, quam cum omni fubtilita te legislator fcripfit, poftea noftrum egreffum ad altare »quod eft coram domino. Dich autem cum qui eftthymiamatis,quod efæièdemCheru» bin oftendimus.cum carne afcendens,8lt; noftramineocaptiuitatemfuble uauit.fimul nos fufcitans,8lt; federe faciens in dextera in cocleftibus.Et fum^ ptum fanguinem effundit fuper cornua eius per gyrum, afpergensep digis to fepties,expiet, ÔC fandificet illud ab immunditqs fiïiorum Ifraël. Quia propriapaflîonenonfolum cornuaeius,quieftincœloaltaris,uirtutesfei licet præcipuas,8c generales, fapientiam, fortitudinem, iuftitiam, caftitatê fandificauit:quæ cornua Chérubin rede funt,figuras enÿja eorum ccelefte
Cap.XVI# ISYCHII- PRESBYTER! H I E R O S O U» c hóe animal habet,in perfonacp hominis, amp;nbsp;leonis, uituli, aquilæ gea rit.fapientiac quidem,inperionaleonis:iuftitiæ,in perfonauitulixaftitatis, fymboU*^^ nbsp;nbsp;perfonaaquilæ : dequibus plcniusinprophetæEzechielisinterpretatio
’ neolimexpoluimus* Expiet,amp;!^ lanflificet illud ab immunditrjs filiorum IiracL ) Chrifti enim facrificio.expiannir ccekdia, ita ut Paulus diceret, Heîgt;r.9. diffèrentiam legalium Gcrifidorum, 8^ unigenitioftendere uolens:Ne* cefle eft ergo exemplaria cocleftium his mundarij’pla autem coeleftia maio ribus hoftijs.quàm iftis*Sed cuius rei gratia expiatione opus habebant cœ « leftia.legislator oftcdit,dicens: Expiet landificetcp illud ab immunditijs ft « liorum 1 frael* ) Quatum quidem ad coclorum uirtutes,n5 nccefle erat quae Iibet expiatio. quia in fandificatione continua éonuerfantur : fed quia fres quens ad coclos noftrorum peccatorum aftendit fumus, de quo dixit Das» pfalm.t?. uid: Aftendit fumus in ira eius, ÔC ignis à facie eius| exardefeittita ut deus ad lon^ I. lonam diceret: Vadead Niniuenciuitatemmagnam,06 prædicaineapræ dicationem,quàm ego loquor ad te,quia malitia eius afeendit coram me.Et Gffie.is. rurfus ad Abraham de Sodomis: Defcêdam,8ó uidebo utrum clamorem, qui uenitad megt;opere compleuerint,an non. Rede denoftris immundicqs fandificat,8ó expiât fuper nos choros,ut auferat ex eis circumftantem.abo» nainabilemcp odorem, ÖÓgloriationem lallàm, quam contra eos depofui« mus. Propterea non fimpliciter alperget.fed fepties,ut intelligas ueniâ pecs catorum noftrorum, hanc enim feptenarius numerus figurât.Loca cœle«« flia mundantur abominabili odore,amp; gloriatione quam depofuimus : hu fus enim rei caula, prius inimicitia à nobis, contra ea quæ funt in ccelefti* . bus.exorta eft*
» nbsp;nbsp;nbsp;Poftquàm emundauerit Gnduar/um,6ô tabernaculum, amp;nbsp;altare.) Vel
ficut LXx.defihiet^ exorans(àndum, amp;nbsp;tabernaculum teftimonq,amp; ak tarium,8ô pro fàcerdotibus purgauit. Seciïdum quorum æditioncm,rede lexpræcipucmemoriam iacerdotum fècit,utin omnibus figura(àcrifici) unigeniti iàluaretur. Quia enim à Chrifto facerdotium chorus apoftolorû fortitus eft,qui ôôpars erât humani generis, pro quo dominus femetipfum obtulitjièd tarnen ipeciale, quemadmodum ungentum ,8ó præcipuum (as er ificium, domini appellauit:quod demonftrat dominus, ad patre dicens: Ego iandifico meipfum ,ut fintScipfi iandificati in ueritate.Et ruriusad j Maiorem hac diledionem nemo habet, quam utanimam fuam quis ponat pro amicis iuis. Vos amici mei eftis,fi feceritis quæ ego præcipio uo bis. Relpice autem amp;nbsp;legal is figuræ ordinem, quomodo ad ipiam deducit ueritatem : fecundum E XX. enim ait : Definiet,exorans iandum,8ó taber naculum teftimonfi,8ó altare,id eft finiet, 8lt; terminabit deprecationê,quæ ada eft per crucem,pro omni genere hominum,Shearn quæ in altare inte! ligibilis fuit,poftquàm aflTumptus fuerit in coelum,amp;federit in dexterapa=lt; tris. Atqui de lacerdotibus npn expiât, mittit enim eis emundationem per
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intelligibw
-ocr page 239-IN LEVITICVM LIBER Q_V IN T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iq,
1’ntelh’gibilem ignem, per linguas igneas fpin'ius, propter quod di'cebac cisiVos autem baptizabimini fpi'ritu fando,non poft multos hos dies»
». Tuncoffèrethircû uiuentê.ôC poGtautraq^ manu fuper caput eius.contî » teatur omnes iniquitates filiorû Ifraèl,et uniuerfa deliâa,atqp pecccata eorû. “ Qyæ increpâs capiti eius.cmittit eû per hominê paratû in delèrtu. Quûc^ »gt; portauerit hircus omnes iniquitates eorû in terra folitariam.ôcdimiftüs tue * rit in deferto. )Eadê etiâ nunc iterarc, propter eos qui in luce ofiendut,opus habemus.Probatur ein.quianulli iniquo.uel maligne,fed ipG dcoefficiun tur ea quæ nùc in hoc hirco uiuofanciunt. Primû quidê,quia utrâcp manu capiti hirci facerdos imponit. Manuû impoGtio.in facrîGcio miniftrabatbc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iw-
nedidionê,aut peccatorûremiflîonê.aut fanfli fpiritus aductum, aut expia
hones intelligibiles.Quomodo ergo inhûc.in quo fors inimici,Ô6 eius qui cÔtra deû militât,Geut aiût hi,qui illius partis funt,hæc quæ diâa funt, facer dos acîurus eratC Vcl quomodo in ipfo Gliorû ïfraël iniquitates, amp;nbsp;iniufti:« tias.amp;peccata redemif^CôGteri quippe inimicus peccata non finit,tcd imo uulncra, ut non inueniamus medicum, qui medicamentum poGTit imponere,falutemcp præftare. Propterea mox ut in crepatuseft Dauid à Nathan, Peccaui domino, exclamauit : amp;nbsp;illico pros pheta fubdidit: Et dominus tranftulit pcccatum tuum, ueruntamen non morieris, quia blafphemare fecifti inimicos domini. Vnde per hominê g parafùm, cmitti legislator hircumin folitudincm dixit * Præparatum au» £cm,id eft,accedentem,Gue adei^ntem.Et nec dignitatemhuius dicit,utrum Leuita,an facerdos,aut quifpiam de pppulo eflèt,qui hoc ageret.Ergo cum omnibus Chriftum præfentem efle GgniGcat hircus : Quemadmodum cnim per carnem in primo immolabatut:,Gc punc uiuens propter diuinita« tem dicitur.Sed quia unus amp;nbsp;impaflîbilis, amp;nbsp;paflîbilis eft, neceffarie amp;nbsp;ui* üenti manus facerdos imponit,ut manus impofitione oftendîitur, quia uiuens uerbum dei, impaftîbile, immortale, hoc pro nobis carne fufeipi* ens facriGcium fufeepit. Reôte ergô,in ipfo iniquitates, iniuftitias,ÔC pec cata facerdos pronunciabit.Hiceftdequo Eiaiasprophetadicebat:Do^ Ep.5î. mine quis credidit auditui noftro? Et brachium domini eut reuelatum eft.lt;^ Brachium domini Glium appellans,patri confubftantiale,de quo amp;ea quæ fequuntur, fubdidit : Languores noftros ipfc tulit, amp;nbsp;dolores noftros ipfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
portauit. Ipfe autem uulneratus eft propter iniquitates noftras, attritus eft propter fcelera noftra.Difciplina pacis noftræ iuper eum,amp; liuore eius iâ*
‘ nati fumus. Sic aperte fuper fe peccata noftra, amp;nbsp;iniuftitias, amp;: iniquitates nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î
portauit. Et propterea fecundum LX x.ait, imponet eas fuper caput hcedi uiui : huitis enim Rgura eft, quod ex ipinis coronam imponi capiti fuo Chriftus permiGt,quiain fpinis peccata folent accipi. Propter quod amp;Âdâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccau
fpinas germinare terra præcipit,Gquidê amp;nbsp;ipfe ex inobedientia peccatager fignificant. minauit.Sed Solomon ait ; Spinænafcuntur in manujcmulenri, peccas prouerb,it^
I
-ocr page 240-Cap, XVI« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRESBYTER! H 1 E R O S O Iz.
C tis plenas eOe acliones eius figm'ficâs.Sic ergo legis accipics uerba, no ignolt; rabis intendonemei'us,atqjuirtutem:fed SxL inuenies paratu hominê,per cu PdMtw homo. nbsp;nbsp;nbsp;manu hîrcus in'uens incremu mittitur ♦ Cbriftusenim ipfe,onane fiii fa^
chficrj faiflus eftamp;facerdos,8ó(acrificiü,8ó cultru,amp;altare.Ipfeeft amp;rpræ paratushomo,paratus pro nobis ad pafîîonem.ita ut ipfè per Efaiam dicat: EfM7i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contradicam.retrorfum non abrj.Corpus meum dedi perçu
Hentibus,6lt;f genas meas uellentibus.Faciem meam non auerti ab increpan« tibus, ÔC côipiientibus:Ad que 8ó Dauid dicit,incarnationis eius myfteriu fignificans,per quod noftru adeptus eft regnu : Dominus regnauit, decorc PpUi» induit,induit dominus fôrtitudinem,8ô præcinxitiè ♦ Etenim firmauit orbe terræ,qüi nô cÔmouebitur, Parata fedes tua ex tune* Chriftus ergo intelligi bilis Aaron,femetipfum etiâ nunc per bcedum immolans,ipfe per hominê paratu, fiue in manu hominis parati, id eft per propria uirtute : ipfe ein quu fit amp;nbsp;homo,paratus oftenfus eft.Et emittit hireü uiuentê in folitudinê,fiue in terra inu ia, 8^ defertam uiâ fuâ Sgt;C immortalê,amp; impaflïbilê diuinitatê,ad in« uia nobis ïoca.amp;ab omni malitia deferta.fecundu quod ïoannesaitiVidens IEs Vs qui'aomniadediteipaterinmanus,8^quiaadeoexiuit,8óaddeuni « uadit. Expiabit erh iacerdos qui undus fuerit,8ó cuius expiatæ manus.ut » iâcerdotio fungat pro patre fuo. )Siüe ut l X X. deprecabitur,inquit,facera dosquæcunqueunxerit,amp; quicunc^’côiummatus fuerit manus fuas conies crare ad patrem fuum : Vt Chriftum fine aliqua dubietate oftenderet, quia enim Chriftus patres feeSdum camem,luda?orüfacerdot5 principes habe D bat:fîln enim amp;nbsp;ipfi Abraham,ficut amp;nbsp;Chriftus fuit. Oftendit Iex,ut quia lu dæorû (àcerdotes no poterant, ficut ait Paiilus,accedentes perfedos facere,' impoftibile em erat fanguine taurôrû,amp; hircoru auferre peccata, rede ipfe Chriftus in facerdotiu undus, amp;nbsp;manus per crucê côfummans.expiat nosgt; De quo in alio loco rede lex dicit: Sacerdos que unxerit,ct cofummauerint manus .facerdotiû miniftrare poft patre fuu« Primu enim hunc pater unxit, fecundu quod ait Dauid: Propterea unxit te deus deus tuus.unxitautem di pftl.i 0 J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tu es facerdos in æternû ftcundum ordinem MelchiftdecToftea ab
hominibus qui miniftrauerunt paflioni amp;facrificio undus eft : crucis enim facrificium,8c agnû,amp;^ facerdote,amp; liberator? noftrum oftendit. Propter quod ad eius planiere demonftrationê,amp;fubtiliorê figuræ manifeftationéî • Semei inquit in anno faciet hoc.)Quod femel fedû eft,unigenitû làcrificiû oftendere cupiens.ut didum eft:Chriftus femel oblatus ad multoru exhau Hctr.ÿ. rj'enda peccata,fec5do fine peccato apparebit expedantibus fe in iàlutê, per fidêjcû qua qui legê meditatur,côpar inuenit huic euangeliu,multûcp uerax quod Chriftus,id eft ueritas,ïudæis loquutus eft : Si crederetis Moyfi, cre* deretis utiqp amp;nbsp;mihi,de me enim ille fcripfi t. Qiiid autem,aut ubi, non addi dit.quia quæcuncp myftica, quæcun» alta, quæcunt^ diuina iunt, hæc de Chrifto à Moyfe in umbra ôlt; figura,ÔC imaginibys diecbantur»
CAP«
-ocr page 241-IN LEVITICVH liber Q. VI N T V Sir
A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C A P V T XVII.
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loquutus ç ft dns ad Moyfen dicens : Loquere Aaron 8C fiJijs
eiusjamp;cûdis filqs lfraël,amp;dices ad eosdfte cft ferme que mâda dices: Homo quilibet de domo Ifraël, fi occiderit boue, fiue caprâ.in caftris, uel extra caftra, 8é nô obtulerit ad oftiû ta
quot; bernaculi oblationêdno,fanguinisreuserit:quafififanouinêfuderit,ficpe I
“ ribit de medio populi fui. Ideo oHcrrc debêt facerdoti filq liraël hoftias fuas quas occidunt in agro, ut fandificêtur domino ante oftiû tabernaculi tefti* monr),amp;immolcnt cas hoftias pacificas domino.Fundetcp facerdos fangui
* nem fub altare domini,2lt; ad oftiû tabernaculi teftimonq.ôdadolebit adipê
•’ in odorê fuauitatis dno.Et nequaquâ ultra immolabunt hoftias fuas dæmo quot;nbsp;nibuSjCÛ quibus fornicati ftint.Legitimû fempiternûcrit illis,amp;pofteris eo “ rum. )Quia parû legislator! de figuris pcrtinebat,fed ÔC quod de eis cogita^» bat magis propter præfiguratâ in eis ueritatê, qua poftea têporibus fuis di* fpenfata illas ceflàre uult.apertc præfens fandio demôftrat.quæ nô fimplis citer ad Moyfen.fed ad Aaron Ô6 filios eius,amp; ad omnes filios Ifraël præce pit:lèd aperte manifeftâs, quia hæc legis præceptio.nÔ magnû.nô perfedi p/Kj, orê quempiâ, non imperfedû ignorare uult, quod expedit eis fcire,id eft, gtmfirre. ' quia têporalis eft: literæ lex.ut têpore expleto^nô iam circa ipfam fruftra, ôô fuperuacue nofmetipfos occupemus.Quis aût eft temporû finis'^Omnimo da loci ipfius perditio.in quo facrificia offerri præcepit,côminando præci^
B piens,eû qui intra caftra,fiue foris,extra tamen tabernaculû teftimonq facri Certorum ficiû dei explct,interire de populofVt quando tabernaculum teftimonq,amp;: tcmplû,quod ad eius imagine fadû eft,difperditû fuerit, cognofeatur.quia JJXXr fine habet oîa quæ ibi fieri lex præcepit,etiâ ilia deo nô placêt’.neœ em alias difperdidiffèt locû,in quo peragi omniinodofecûdû legê debuiflet. Quod etiâ dices,quû fie iuftas adiones,id eft nô occidere.nô adulterari.nô furari, non falfum teftimoniû dicere, patrê amp;nbsp;matrem honorarc, diligere proxi* mos,feruos liberos facere,ieiunare frequenter,uel orare, nÔ circûfcribit lo* co.quiafemperfuntutilia.amp;cû euâgelicacôuerfationecômunia-Hæc autê quæ fecundû femetipfa funt fiiperflua, lèd cauiæ cuiufdâ funt exquifita gras tia,côcludit loco,ut cognofcant,quia têporalia funt:omnia em quæ loco fer gt;nbsp;iiiût,feruire etiâ ordinata fiint tempori. Deputata funt igitur loco facrificia, -emundationes mortuorû,ôô fêminis ffuxû patientiû.ôé leprofbrû,amp; mena ftruatarû:quia hæc per facrificia effèdû habent: Similiter azyma,amp;: figu ratû pafeha, fcenopcgia,pentecofte. neenon neomeniæ, fabbata : opors tebat em omni modo facrificia in iftis offèrri. Quia aût hæc myfterior û dno implendorum figuras habebant ,infupcrioribus fuffîcienter oftendimus. Paruulus ergo quum effet populus,qui legem accipiebat,ôô ad ea quæ funt imperfeda inhians,quia adhæfiturus erat umbris,Slt; côpaffurus locis,ficuc paruulus in quibufdâ iocis deledatur,inucnit modum legislator,per quem
-ocr page 242-Cap»x‘vil* ISYC HIT PRES B YTERl HIEROSOt.
C cxncccflitatcillosremoueatàHgunstquando tempore harumreccflîoniy fuerit, loco circuncludens cas, quæ deftrudurus erat, præcipiens extra locum hune nil eorum quæ dida funt, fieri, fed eum qui tentaret, eflè ficut (ànguinemeffundentem * Ergoquicuncpamp; nuncfiguras perageredeftru« di conantur loci,{ànguinem effundût, id eft communem conuerfationem Sänguinif effit pollauntjn commune peccant,ßcut amp;nbsp;hi qui fanguinê fundunt,fimilitcr^ fio latepittet, (^nguj'nefn eius,qui ab eis in errorem mittitur,fundunt:perditionis enim ei caufa efficiuntur. Quia autem poflibile fuit illos interrogare,aut cogitare,Sd cuius rei gratia hæc fàncita funt, fi localia funt, 6^ ad tempus dicimus, quia capfàm figurarum cognoftere aperte non poterant,neq^ capiebant reuela* te d iicere,quia aliorum haberent imagines ea quæ fanciebantur. Quamob w rem caufam illis’aliam ueriorê ipiàm legislator lcripfit, quàm hanc: Et ne „ quaquam ultra immolabunt hoftias fuas dæmonibus, cum quibus fomica » ti fiinr»)Siueut nbsp;nbsp;nbsp;x.öó nÔimmolabut ultra facrificialuafuperuacuis:quu
Exod, î î. cis à deo præccptum fuiftèt: Non faciès tibi idolum,necomnem fîmilitud^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem eorum quæ in cœlo funt furûjra,amp;^ in terra deorfum,amp;quaEeunqpin
filbtus terram»Vitulumfecerùntconflatilem;amp;uitulofacrificiumob cätiopro def:» t^^l^^^htjcaufa gaftrimargiæ fumerefàcrificia uoletes.Pædagogus eorû îexj âiûtie 4 chri' deo eos offeree iàcrificia præcepitut in hæc occupati ab omni idololatriæ flo,idcft,idolo iàcrificio fèmetipfos abftineant:ÔChæcfancit,quælexeos prohibens ab /dir« (tcapi^ idolorum fàcrificr)s,fimul docere etiam figuras myfteriorum futurorum po
D tuiffènt.BcneautemferuireidoIis.fornicationemappellauitrapertenosdo cens, quia noftras animas deus fibi ad fàlutem defpondit, amp;nbsp;ideo fomica* ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio dicitur ab illo dilceflxo» Infuper terret eos,qui in carne fornicantur,8ddo
cet,quale eft fornicationis peccatum, ut idolorum cultu,fornicationem. Si ad dæmones confugium,fornicationem nominaretur: Et dices ad ipfos: Homo de filqs Ifraël, amp;nbsp;de aduenis qui peregrinantur apud uos, qui ob* tulerit holocauftum.fiue uidimam,Si ad oftium tabernaculi teftimonij nô „ adduxerit eam,ut offeratur domino,interibit de populo fuo.)Etfî eadem di cere legislator uidetur,ueruntamen populum,cui ab eoleximponitur, eau turn reddit : Badem ^uippe frequenter dicens, oftendit hoc mandatum ne» ceflàrium efle,nimisqj utile» Veruntamen nec fruftra idipfum rurfosdicit, fed fupra quidem occidentem folummodo, ut aliquod faceret lâcrificium* non tarnen omni modo amp;nbsp;reliqua facrificrj faciêtem, pœnæfobiecit,ait em: Qui occiderit bouem,aut ouem.fiue in caftris, uel extra caftra, Si non ob* tulerit ad oftium tabernaculi oblationem domino ♦ Ibi prohibitus intelli* gitur ab eo quod tentauitî hic aût nô itajed; Qui obtulerit holocauftiï,ô » .ue uiflimam, Si ad oftiu tabernaculi teftimonij nô adduxerit cam ut offèra tur domino,)Côlummatiïfîuelàcrificiû perfediï dicens,intantû ut holocaii ftum fieret,eandë tamê Siin hocpœnâ præcepit,Qui em initiû fecit hocat* treâandijSi prohibitus eft, nihi differt «fo eo qui c^leuit»Sed Si utriuf^
X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poena»
-ocr page 243-^TN tEVITICVM LIBBR Q_V IN T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105
A poena, perdiuo de populo eft, ita ut non poflit ultra hie in populo depere, Tii^erdialî» ne^ de circüncißone gloriari,nelt;^ de genere Abraham femetipfum ornas re,aut Ifraëlitadici:fedinterpræputium habentes,amp; alienigenas conftituas tur,hoc eft difperdi quempia de populo fuo. Ergo quicüq; nuc legis man# data,feu terminos tranfgrediuntur,extra templö agentes quæcunqj deftru cïo templo Icx agi non uult,iam non funt Ilraêlitæ,nec ludæorum appella« tionemiuftefibiufurpant.Scdetiam illudpræ omnibus notari oportet, quod non folum eos qui ex filijs Ifrael funt, hæc præcepit cuftodire, fed cii Aci«e«iCilt;ppfI ipfis amp;nbsp;profelitos, fiue aduenas, qui peregrinâtur inter eos, id eft 2etiles,hi cm no eis coiuncti lunt, led apud eos iunt.quia apud eos lumus,utpote lege corum, ôd prophetas, 0^ promiflam eis hæreditatem habentes » Âdhæres hi quot^ndot . mus autem non ipGs, fed deo : præterea fecundum d x x, homo homo dis popwlwalibi xit, quum liceret Gmpliciter dicere hominem, duplicat tarnen, utoftendat tarn cum qui in circüncißone,quam qui inpræputio adhæret deo,hoc debe re cuftodire mandatum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Homoquilibetde domo Ifrael ,amp;■ de aduem's qui peregrinantur inter » eos,G comederit fanguinem, obfirmabo faciem meam contra anima illius, ». nbsp;nbsp;difperdam earn de populo fuo. Quia anima carnis in fanguine eft^amp;fego
• dedi ilium uobis,utfuper altare in eo cxpietis pro animabus ueftris, amp;nbsp;fans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
» guis pro animæ piaculo Gt, idcirco dixi filqs Ifrael : Omnis anima ex uobis » non comedet fanguine,nec ex aduenis quiperegrinanturinter uos.)b XX.
* autem hie ædût,homo homo. Quod quomodo oporteat intelligi,fuperius diximus.Ergo oportet mandati huius literam cuftodire.amp;jiullatenus come dere fanguinem » Hoc enim amp;nbsp;apoftolos inuenies præcepiflè, quando de quibufdam ludaicis obferuationibus contentione in AntiochenG ecclefia là Aa.q, ôa,ad eos relata eft duæftio, qui legem pofuerunt, foluefites quæftionem hanc,8ó definientes. Vifum eft ergo fpiritui fan(fto,amp;^ nobis, nihil amplius imponere uobis oneris, quam ut abftineatis uos ab immolatis Gmulachros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro hot
rum,8lt; fanguinCjÔC fuffocato, amp;nbsp;fornicatione. Propterea fanguinem quis dem proprie homicidium, omnem autem fanguinem, omne fraternu odiu intelligamus,quia qui odit fratrem fuum,homicida eft,Gcu tioannes IcripGt. ». loan. j. Dicit ergo omnem fanguine,iniuftitiam doIolbrum:Virumcnimlangui= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
num.amp;c dolofum abominabitur dominus: 2lt; quæcune^proximorum nos - centuitæ.per inGdias quaslibet, itauthomicidio fanguinis comparentur.
Et propterea ab omni fauguine abftineri oportet, feientes, quia fuper anis mam,quæ talem fanguinem comedunt,de quibus dicebat Dauid : Qui des Pfdw.i j. uorant plebem meam Gcut efcam panis,faciem ftiam obfirmat deus,uidelis cet Chriftus.Ipfe eft enim imago patris,quia qui uidit GIium,uidit ô^patrê* Iplèetiam iudex eft, amp;neceflàrie ad côminandumhis qui malorum font operatores,difperdamponitur,quoddemonftrat Dauiddicens: Vultus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
autem domini fuper facientes mala, ut perdat de terra memoriam eoruin, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,
GtJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 5
-ocr page 244-Cap*xvn» iSYCHii presbyteri hierosoI/»
C Hïc animam fanguinem comedcntê,perdit de populo eius.de communi ld delicet hominum genere : hanc enim ficut immifericordem, Sgt;C impiam fe* paranSjCum maligni's condemnat dæmonibus, in ignem mittit æternu,’ cMßut ejftcd qm' paratus eft diabolo,8lt;f angelis eius. Deinde infinuans, quantum nos de ricordi^^xent compati,amp; mifcricordes eflè, inuicem diligentes, propter eum quF plurn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantam pietatem in nobis oftendit, ut lûum iànguinem fùnderet ad propia
* ciationem noftram.ôô pro noftris animabus daret.ait: Quia anima omnis Garnis in fanguine eft, ego dedi ilium uobis, ut fuper altare in eo expietis
« pro animabus ueftris» ) Myfticû Chrifti fànguinem fignifîcans: iànguis ers go ipîius,pro animæ piaculo erit. Sanguis fuper altare ad expiationem an»* marum noftrarum,pro anima expians,hic eft, quemeffuditpro nobis cru cifixus,amp; expiationem, fine propiciationem gencri humano præftitit,pri* mitiasoffèrens.propterquodredtcdicit: nbsp;btfanguis pro animæ piaculo
- fit. ) Anima enim eius,primum quidem quæ ab eo plafmata,deinde quia no ftræ earn confubftantialem animæ, quum incarnaretur,accepit,ut ipfê pro nobis redderet quam nos debebamus môrteni.QjJoniam autem dicit,Ani jnife/î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nia omnis carnis in fanguine eius eft, nullatcnus fubftantiam animæ fangui
intenigamus : ièd quia focietatem cum carne per fànguinem habet, SC nem,dnimæ ue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;। rr i • p
biculü dixerüt quando hoc euacuatum tuerit,aut n iguerit, tune a carne dilloluitur,lic cre atore naturam noftram difponente.Quiaergo Chriftus fànguinem fuû ad
D expiationem animarum noftrarum dédit, ut ab omni nos homicidio,omni que alia iniquita te,quæ homicidio proxima eft, abftineamus. Communis cnim lex eft,amp; contra omnes extenditur.
« Homo quicunqp de filfjs Kfaël, amp;nbsp;de aduenis qui peregrinantur apud - uoSjfi uenatione, atep aucupio ceperit feram, uel auem, quibus uefci licitû * eft,fundat fànguinem eius, amp;nbsp;operiat illû terra : Anima enim omnis carnis „ in fanguine eft»Vnde dixi filijs IfraëhSanguinê uniuerfæ carnis nô comede ~ tis .quia anima carnis in fanguine eft.Et quicunqj illû comederit,interibit*) Mukum curæ eft deo ut alterutrum nobis minime noceamus. Propterea percutienti maxillam, cedi, non cum eo iudicio contendere fimilitercp 8^de eo qui aufert nobis pallium i e s v s præcepittut ne quidemex conten TatienHd efl done ad nocendum proximo prouocemur.fed imb ut eum qui iniufte cou chriflidnis, nbsp;nbsp;ira nos agit,per noftram patiêtiam corrigamus. Nihil ergo amplius, quàm
8calternum odium coardatuitam noftram. Ad hoc intendens legislator,fanguinis mandatum nô fruftra recapitulauit,(ed quia quidam fraudibus quibuidam, 8c machinationibus, uarrjs^ dolis nocere popularibus, quafi ign orantes folent, perimere etiam huiuimodi molimû “ na perfpexit.Nam uide quid præcipiat. Si uenatione atq? aucupio cepe» - rit feram,uel auem, quibus uefci licitum eft,fundatfànguinem eius,amp; ope» Vrtwîo’ r*i ilium terra. )Quoduenario maxime iniuftitiâ,iniuftitiam autem non quamlibet ,fcd earn quæ ad lânguinem tendit, uitam^ ipfam quodammo* do
-ocr page 245-.IN LEVITICVM LIBER Q_V IN T V S,
A do per dolum fraudemcp iniuftiria patientis nocet, à di'uinafcriptura acd^ pi (olcat.audi Dauid dicentem:Captabunt in animam iufti, Qc fanguinem pfal.to$, innocentem condemnabunt gt;. Ecrurfus : Anima noftraOcut paffer erepta eft deJaqueouenantium*Si quis ergo uenationem coepcrit, id eft peccante uidcrit eû,qui uenationiexinfirmitate, uel exGinplicitate expoiitus eft,hue dicimus efle rem quæ capitur. Propter quod dixit,feram uel auem,quibus ucfcilicitumeft. Per feram,de uulgoquempiam,carnale tantum, amp;nbsp;paftio Feräcapere. nibus incubante ßgnificans,exper£cmcp commixtionê caufarû : Per auem autem,cum qui à terrenis femetipfum remouet rebus: Huiufmodi enim ho mines,à uiolentis amp;nbsp;auaris, in cauGs fecularibus confumutur : illa uidelicet incongrua.malignaq? commeffatione,de qua Paulus prohibebat,dicês: Si adinuicem comeditis, uidete ne adinuicem confumamini. Aut ut qui prius crant iufti,inter ea quibus uelci licitum eft, id eft inter munda, rede nomi» nantur. Veruntamen G quis peccantis,uelut inferius iacentis,amp;pocnitcntia fepu1ti,eGtundit fanguinem, id eft peccatum quod peccauit, effundit aütem illud,ad operationem accedens,Slt; confeffionem, quemadmodu ait Dauid: Eftundam in confpedu eius orationem meam, operiat illud terra. Peccata cnim conGtentium terra operit,utpote inferius remanentia, amp;nbsp;pocnitentia mortiGcata» Et quorum prohibitus eft clamor ad cœlos afcendere, quem® admodum Sodomorum afcendebat : nee enim uolebant pocnitentia age=« re,itaut deus deipGs ad Abraham dicerct:Defcendam,8lt;^ uidebo utru cla:« morem qui uenit ad me,opcre compleuerSt, an noneft ita ,ut fciam. Sed 84 lob Gue à diabolo,Gue tam illam, Gue ab his qui exprobrando ei ingerebât iniquitatem » non latere dominum, id eft non defpici ab eo, orans clama« bat: Terra,non abfeondas fanguinem meum.necp inueniat locum in te Ia;= tendi clamor meus.Id eft,no cohibcatur loco, fed ad deum afeendat ♦ Pros pter quod addidit:Et ecce nûc in coelo teftis meus, amp;nbsp;côfcius meus in exceb Gs.Secundum hanc ergo intentionem,legislator ea quæ didafunt ponens, » addidit: Anima enim omniscarnis,infanguine eft, )Deindc adrjeit : Vnde • dixi Glqs Ifrael. ) Id eft die, de fanguine uniuerlæ camis no comedetis,quia
anima camis in fanguine eft.conteftans ab omni iniquitate abftineri. Cons fratru iniquit teftansautem non exponereea quæ contra uoluntatem commiflaftint fras Mtaeotfgfrc, trum peccata,fed tradere terræ eius qui captus eft, id eft uilus fanguinem, cooperientes illud uenia 84 compaflîone.Sanguinêenim comedens, 84 ani mam, qui diffamât proximi peccatu rede putatur, quia animæ mors,pecs catum eft his, qui uolunt filf) Ifrael appellari, Glrjcp del primogeniti uoca«
• ri,amp; quæ (ubinfertur pocnam effiigere, ait enim: Et quicuncj comederit il« »• lud,interibit,;)Etnclt;çfacerdotium7neçp Gdes,ne^fandiGcatio,ne(ç alia ali« qua uirtus, aut dignitas, patrocinium præbere tali poteft : omnibus enim fanguinem comedcntibus,interitum eft minatus,
* Anima quæ comederit mom’cinum, aut captum à beftia, tarn de indi«
-ocr page 246-Cap*XVITIs ISYCHIl presbyteri hierosol.
gcnis,quàm de aducnis,lauabit ueftes fuas amp;nbsp;femetipftim aqua,amp; contartrf natus er it ufq^ ad uefperum,amp; hoc ordine mundus fiet. Quod fi non laue«
lAorticinum eomedere.
l^clrytntebdf ptifmi lemulte.
E^fcb.10.
rit ueftimcnta ftia,nec corpus,portabit iniquitatem fuam • ) Morticinû eflc peccatorem.utpote qui crudelem peccati fuftinet mortem:à beftrjs autê cas ptum, non tantum fimpliciter, fed ualde peccatorem, l'ntantum ut malignî in eo operentur dæmones, ficut fuit ludas, qui diabolo ingrediente in cors de fuOjChriftum tradidit:olim diximus,quum pollutionum facrificia legiss lator exponeret.Sed illic quidem,eum qui fetigit morticina, aut à beftrjs ca* pta,id'cft,qui communicauit,fiue particeps fuit cum his, qui prædidi funt, dicit:Hic autem eum qui comedit,uideJicet qui totum illius peccatum fuum proprium fècit, iùamcp malignam intentionem expleuit ex malo,quod ille com mißt, ßcutfuerunt Annas 06 Caiphas, qui non ßmpliciter ludæ partici pes ßint proditionis effèéb', ipß enim ementes proditionis ei dederunt pe* cuniam,8ó olim eßirientes.uel deßderantes mortem domini,adpafccndara( nutriendam'ue.ßiam intentionem ad fatisfaciendum deßderio, per ludä præualuerunt:huiufmodi eomedere morticina,amp; à beftqs capta dicuntur* Quinecefle habent Iauareueftimentafua,amp;corpus Jauatautem ueftem fuam amp;nbsp;corpus, qui mundatfemetipium totum, id eft interiorem.exterios remcp ßium hominem,quia intra ueftimenta corpus eft.ßcut intra exterios rem hominem homo qui interior*Qtiomodo autê ]auai‘;Perbaptifmu,aut per abundantiam lachrymarum, imitantium aquas baptifmatis. Qui autê hoc non facit,portabit iniquitatem fuam,retributionem uidelicet iniuftitiæj Sic enim diuinâ icripturâ in peccatis potiflimum reftituerc inucnies comia nantem, unde Ezechiel deum iuduxit dicentem : Non pareet oculus meus fuper te,ôênon miferebitur,fed uias tuas ponam Riper te.ôê abominationes
rßt.40. tuæ in medio tui erunt.Sed nbsp;nbsp;Efai'as dicit:Sacerdotes loquimmi ad cor Hie
rufakm,amp; adiiocate earn,quia compléta eft malitia eius, dnniHà eft iniqui« tas inius»Sufcepit de manu domini duplici'a,pro omnibus peccatis fuis.
C A P V T X V I I li
T dixit dominus ad Moyfen: Loquere filijs IfracI, 8^ dices ad eosiEgo dominus deus uefter* luxta cöfuetudincm terræ Ac gypti.in quahabitaftis.non facietis. luxtamoreregionisCha - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naan,ad quam ego introduêturus fum uos, non ageiis, nec in
M legitimis eorum ambulabitis.Facietis iudicia mca,00 præcepta meafcruabi » tis,ôê ambulabitis in eisjEgo dominus deus uefter. Cuftodite leges meas,at » que iudicia: quæ faciens homo.uiuet in eis. ) Quoniam multa illis.ôê diffe* renter fanciuit.ne in multitudine eorum, quae fanciebantur,deficeret is quf legem accipiebat,intentionem ßmpliciter,amp; non in plura difeerpentem, oftendit:ita ut ftiens quid ßt corrigendum,amp; ad quem fincm tendat legisin telleâus,præ multiplicitate no dehciat.Sicut hi qui marenauigant,quando ƒ ad
-ocr page 247-IN
liber
A ad finem nauigti,8c ad terminum curfus,8^ portum oculos extendut, facile longitudinem pdagi, amp;nbsp;Gne defedu percurrunt. Præcipiens ergo ea quæ
- nunc dida funt. Ego fum dominus deus uefter,inquit, ut creatorê domi# Ego fam domi numdifcenteseumquimundauit.fummo ftudioeaquæpræcepta funtab ««lt;«• co.cuftodiamus » Sic ergo fandionis tonus intentione explanauit.Quæ eft aute hæc^’Vt ab omni iniquitate abftineamus.SC quæ uirtutis funt agamus, iuxta confuetudine terræ Aegypti,amp; iuxta morem terræ Chanaan nihil fa* cere,Gc ab omni iniquitate abftinef i præcepit* d xx.aut pro cofuetudinc, ftudia interpretati funf.quia malignas adinuentiones,amp; Êàiulas foletdiuina fcriptura appellare malorum ftudia:utpote Ezechiele dicente poft iniquita* tes,quas deus in templo feniores Ifracl agere oftendit: Et dixit ad me domis nus: Vides Gli hominis ƒ Et rurfus:Côuerius,uidebis ftudia maiora horum. E^ecb.g. Non folii ergo à fornicationc,amp;f auaritia,amp;^ fuperbia,ied ÔC à diuinationum, 8^ augurioru abiedionibus,amp; uenefieijs præcepit abftineri.fed à magis,
Gmilibusalr)s:itaut MoyfcsinDeuteronomiodiceret : Quâdo ingreirus Dcut.ii* fiieris terram,quam dominus deus tuusdederit tibi,Caue ne imitari uclis abs ominationes illaru gentium.ncc inueniatur inte qui feifeitetur, obferuet fomnia,atqj auguria,ne Gt maleGcus.nec incantator.nec Phytones confula^j nec diuinos, nec quærat à mortuis ueritate. Omnia enimhæc abominatur dominus. Omnes qui hæc faciunt,pro abominationibus his difperdet eos
B dominus ex te. Ab his ergo abftineri prius oportet * amp;nbsp;Gc nobis deus dicitî Facietis iudicia mea,ôô præcepta mea iêruabttis,2lt; ambulabitis in eis, id eft mouemini amp;nbsp;conuerfamini in eis,amp; nulfo tempore uacetis ab eórum corre
• dione.Deindc rurfus fubdidit : Ego dominus deus uefter. Cuftodite leges - meas atq? indicia,quæ facies homo,uiuet in eis»)Abftinetes nos prius ab ab» ôminatiôibus quæ didæ funt,quia nô eft participatio iuftitiæ cû iniquitate, neep luminis focietas ad tenebras.necp placet ei,ut qui gentile quodlibet ma Ium,obferuationemqî ftudet,gloriari de legis dei fcientiadebcat,tunc demû iudicijs dei utamur.ÔÔ præceptis. Qualiaautem Gnt iudicia,amp; qualia præ*. cepta,quæ faciens homo uiuet in eis, ut tu cognofeas, quia non deo donas, obediens legi eius,2lt; complens eius iudicia,amp;: præcepta, fed tibimetipG: tu cnim in eis uiues, uirtutibus operam dans, per quas ætema üita hominibus præftat.Sed quæri pertraclaricp d^num eft,cur in uno loco legis bis dixit, fieri indicia fua, amp;nbsp;præcepta fua cuftodiri Vel cur bis dicat, ego dominus deus'TPutas' ne eadê iterando ƒ Nullatenuszbreuis eft em omnis dinina ich» ptura,maxime tame hic legislatorjîcut qui multa didurus crat,fuit de breui täte folicitus:quia duo funt teftamêta.uetus amp;nbsp;nouum.unde amp;nbsp;ipfe per Hie remiam dixit:Dabo uobis teftamentû nouUm,nô fecundum teftamentum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)*lt;lt;
quod dedi patribus ueftris.in die qua adprehendi manurn corum,Ui educe rem illos de terra Aegypti : rede fecundo iudiciom, præceptorum' ué mes inoriam facit,ut ilia oftender€t,quæ crat poftea fanciturus.Ôe quibus nunc
-ocr page 248-Cap^x V
ni» ISYÖHII PRESBYTE RI HIEROSOU
addidit i Quæfacîens homo.uiuet in eis.) In ipfis cm ucra ui'ta crcdcritibwM in Chriflum perfîcitur, de quo in euangelio dominus dicebat : Hæc eft uo* luntas patri s mei,ut omnis qui uidet filiû,amp; credit in cum,habcai uitâ ætcr nam. Valde ergo rationabiliter fecundo dicit : Ego dominus deus uefter*) conteftäs,quia ipic dominus,amp;f priora iudicia,uel præcepta, Sgt;^ poftcriora lànciuit:quæ qui feccrit,uiuet in eis. Nam prioribus iudicrjs, amp;nbsp;præcqatis.
uide quid addidit:Ego dominus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Omnis homo ad proximam lànguinis fuinÔ3ccedct,ut reuelet turpitudi nem cius.Ego dominus. Turpitudinê patris tui, amp;nbsp;turpitudinê matris tuæ difcooperieszmatcrtuaeft,nôreuelabisturpitudinemeius.Turpitudi* pertinet. nbsp;nbsp;nbsp;nem uxoris patris tui nÔ difcooperies:turpitudo ein patris tui eft.Turpitu*
- dinem Ibroris tuæ ex patre,uel ex matre.quæ domi,uel foris genita eft, non » reuelabis.Turpitudinê filiæfilrj tui,uel neptis ex filia,nonrcuelabis,quia tur
» pitudo tua eft. Turpitudinem filiæ uxoris patris tui, qua peperit patri tuo* - 8^ cft foror tua,non reuelabis.Turpitudinem ibroris patris tui non difcoo« * peries.quia caro eft patris tui.Turpitudine patruitui no rçuelabis,neeae* “ cedes ad uxorem eius,quæ tibi affinitate coniungitur.Turpitudinem nurus • tuæ non reuelabis .quia uxor filr) tui eft,nec difeooperies ignominiam eius» • Turpitudinem uxoris fratris tui nÔ reuelabis,quia turpitudo fratris tuieft, - Turpitudinem uxoris tuæ,amp; filiæ eius non reuelabis. Filiam filrj cius,8ô ßli am filiæ eius non fumes,ut rcueles ignominiam eius, quia, caro illius funt.') Quod non negligenda fint ea quæ iànciuntur, manifeftum eft ex eo, quod iterum dixit: Ego dominus. Facit autem hoc Moyfes, imo fpiritus qui in eo loquebatur.ut non defpiccrentur quæ dicebantur, dicentibus quibuldam, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia Moyleos iùnt. Non iunt autem eius haxr quæ præcipiuntur, lcd dei,
quûlummopere quod inuentum eft ftudium adhibitum fit,ut litera eorum conièruaretur,amp; ipiritalis intellecIus.Vnde noftra translatio dicit : Omnis homo ad proximam fânguinis lui non accedet,ut reuelet turpitudinem eius. Komothomoquot;. b X X. ædunt: Homo homo ad omnê domefticâ carnis ipfius non accéder, ut aperiat turpidinem. Propterea lècundo diccntes,homo homo, ut quem* admodum eft homo duplex, fie intelligantur amp;nbsp;ea quæ fanciuntur,eflè du* plicia,oporterc^ôôexteriorem eorum faciem,Ô6 interiorcm eorum fa* ciem,amp; interiorcm côtemplationem euftodire, ut magna redaq^ lex exte* riorem interioremep componat hominem.Sed ea quidem quæforis eft le* «entium ter - gis facies.proximos fanguinc nuptiali coitu milceri prohiber,quia 80 hoc te ràteÇi^inhære nebatapud gentes,quarû terrâ in hæreditatem i E s v s accepiuSeruus au carnalium uoluptatum ïfracl erat,ita ut Moabiticas mulieres defideran tes.Behelphegor idolo immolarct.quod ab ipfis colcbatur,8lt;f aceufaret eos offc 4. Oiêe.ac diccret de eis:Omnes adultcrantes,ficut clibanus ardês. Et iterum deus fie ad eos diceret:Non uifitabo lùpcr filias ueftras,dum fornicatæ lue» rint, Sc lùper iponlàs ucftras,quum adulteratæ fuerint.quoma ipfi cum mei* retri
-ocr page 249-TN LEVITICVM VI B E R Q_V IN T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io6
A rctricibus uer{abantur,8lt; cum effoeminati's facrificabant-Sed èc Hiercmias H/cre.
dicit ad totam Hierufa1em:Facies meretricis facfla eft tibi. V nde eis mulic res multas accipere præceptû erat,ut per hoc faltem ab alienarS mulierum fornicationibus,amp; adulteriîs abfti'nerent Jdeo ergo 8^ nunc longum exten dit fermonem.SC generationes per ordinem exequitur, quibus continere fe debeant à commixtione concubitus,præcipiens: V t oftenderet mandatum cfle neceflarium, ipfas cognationes denumerat,in enumerationem caufam (andionis manifeftans.quod ftudet.ut non cofundantur generationes, nec ptlt;e put leges difpercanthæreditates.nequefrater amp;nbsp;pater idem fieret, eiufdemcp eflet cognationui uxor amp;nbsp;mater. Vtracp em hæc eueniebât,fi candem uxore pater ÔC filius ha buiflent,ex eac^ filios procreaflent.Ex filio cnim genitus jtam patrem genito rem fuum.quam fratrem habet,quippe qui ex ea natus cft,quæ illu pepe ritjôC uxor eius fimul,atcp mater fuit» Hæc aut ex nefaria cognatorum comi xtione,amp; alia his eueniut fimilia. Propter quod auertere à tali coniundione,
* amp;coituuolens: Turpitudinem,inquit,patris tui,00 matris tuæ no difeoope - ries.)Eade amp;nbsp;in.fub(èquêtibus de nouerca,amp; forore,amp; nuru5amp; alfis omnis
bus reuelatione turpitudinis, horu coniundione appellâs. Ex hoc fermonc crubefci,Slt; auerti,fiue odio haberi debet omnis huiufmodi facies adiones»
» Similiter 8Ó illud opportune intuêdû eft,quod dices,Omnis homo ad pro » ximam fanguinis iui no accedet, ut reuelet turpitudine eius, ) addidit î Ego B dominus. )Et quid opus erat hoc addi.quu feme1,8lt; hoc initio præfentis fan
dionis dixerit : Ego dominus deus uefter^Sed aperte illud oftendit, quia is Ego domitiuii qui hæc fanxit, ipft eft qui nobis carne coiundus eft, noftræcp cognationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tc«
dfeduseftparticeps.VndeiniuftSeftutmagnitudinê cognationis eius in= iuriemus.Quum aut hæc ita ft habeant, intelligendû eft fanciri fpiritaliter: No uult cm nos reuelare quælibet peccata,àcognatis, amicis'uc nobis quæ crédita fuerint, nec prodere turpes adiones illoru, ne forte patiamur quod Cham, qui patris nuditatem uidens,non cooperuit, fed fratribus egredicns g«i. 9. patefecit. In patreergo 8c matre,Slt;forore,quofcuncp alios cognatos enu= mcrauitjcu carnalibus amp;nbsp;illos oportetaccipi.De quibus Paulus dicit:Senio i.Timotb. rem ne incrcpaueris.fed obfecra utpatrê,iuucnes ut fratres,anus ut matres, iuuenculas ut forores.Deinde cundâ nobis, qui fideles fumus, cum omnis bus qui eiufdem funt fidei,côquircre cupiens cognationê,fic rurlus dicit : Multiunucorpusiumus inChrifto :finguliautem, alter alteriusmembra, Vnde amp;impiu,reuelarecuiuslibetprædidorû turpitudincm,appellauit: quia Ipiritalis cognationis præuaficatio ad dominu tendit, poftquàm cum co habemus cognationem uinculis fpiritalibus* Veruntamen nec hoc præ^s terirc oportet eum, qui diligenter meditatur legis eloquia, quia fecundum D X X. decern graduum cognationis numeru in præfenti pofiiit legislator, cuius numeri omnia mandata funt leois, oftendens quia quifquis turpitudi^
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ rr ttonum grddut
nem reuelat,carnalium,fpiritalium,uel cognatoru,touus legis muenitur elle q„,4
-ocr page 250-Cap.XVIII. ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOL.
c tranfgreflor* Quare C quia ah'enum eft à charitate quod agit, quæ efî îegfe Rom.i î. plénitude. Hoc eft quod ait Paulus:Non adulterabis,non occides, non fur M4n(ilt;ifor«w tuiTi facies,nô concupi'lces.Et fi quod eft aliud mandatû,in hoc uerbo inftau ratur:Diliges proximum tuum ficut teipfùm.Diledio proximi malum non 7Xprox/mj ‘ operatur.Plenitudo ergo legis eft diledio.Planior aût fit intelleô:us,fi iplâm
» perferutemur literam. Omnis homo ad proximam fanguinis fui non acce „ det,ut reuelet turpitudinem eius» ) Vt nÔ accedamus ad cognatos in lege co* gnationis præfumentes,8ô per hoc eos tentantes,ac deinde aóliones eorum turpes cognofcêtes, pdamus eos,Vnde Ô6 nimis opportune fubdidit: Ego « dominus.) Ideft,manifeftans hominupeccata.quæcunqpcôfeflîfuerint.ôô EGO DO- orando expofuerint.tegens èCdiflîpans, ita ut ne quidêueftigium eorûre/ periatur.Quiaergomultûeorûquæ nunc iâneitafunt,lucrû didicimus.ad „ ea quæ fequunt tranfeamus. Turpitudinê uxoris tuæ,Sc filiæ eius nô reue „ labisjôd filiâ filfj eius, èC filiam filiæ eius nô lùmes.ut reueles ignominiâ eius: quia caro ilJius iünt.ôd talis coitus incæftus efi» )Neceflàriû ergo hoc mâda* turn legislator pofuit : qui em cû matre 80 filia mifcetur.ôC de utraqj filios gc nerat,cÔfundit ïpCe generationes.Qui em de matre ei generantur filfi,fratres eorum qui generâtur ex uxoris filia fimul atq^ hi fiunt: Patresep fimiliter.ô^ Turpitudo aui.quando eu matre, nbsp;nbsp;eius nepte coiens pater filiorû, qui ex utraep geniti
tn^trisetfilite. iunt.fuerit effèlt;ftus. Nos aut matris,ôd filiæ,amp; neptis turpitudinem,malum
D defideriu,aâionemcp exdefideriogenitamintelligamus.quæ adadionem jticobi I. aliam egreditur maligniorê atep maiorem.Ait em lacobus: Concupiieentia quum côcepta fuerit.parit peccatûjpeccatum aût quû côfummacû fuerit,2c Morr pecc4ti nerat mortê:quæ eft defideri) nepos,quod tibi lècundû ipfam hiftoriam,oô feripturam diuinâ oftendemus.Concupiuit ergo Dauid V riæ uxorê : ecee Concupifeen* peccati mater concupiieentia. Côcupifcens mœchatus eft:matrê filia fubiê twpeccatima quuta eft. Adulteratus occidit:peflîma côcupiicentiæ mortiferæ quæ præ*» ceflit neptis. Nihil ergo horû reuelari uultmecp em oportet proximorû pro di peccata,fed admoneri magis eos,ôô ad memoriâ eorum reuocare,quû dis Gala. 6. cat ApoftoIus;Fratres, fi deprehenfus fucrit quis ex uobis in aliquo delido, uos qui fpiritales eftis,inftruite huiufmodi in fpiritu lenitatis,confiderans tes « ipfum,ne 8lt; tu tenteris. Vides quia non fruftra legislator dicebat: Caro tua quot;nbsp;funt. )Oftendens,quia cognatû nobis quodâmodoiôô fiimiliare eft,peccare, ^pter quod cÔpati nobis inuicê debemus peccâtes.Nam Paulus diipenfens onera alteri- hoc,quod nunc dieftû eft,fubdidit:Inuicem onera ueftra portate,8^ fie adim w portare. nbsp;nbsp;plebitis legê Chrifti. Ipiê ergo peccata noftra portauit.C^i aût onus proxia
mi portât. ÔC fufeipit in femetipfo fratris peccata,nô hæc prodit,nec reuelat, led magis cohibet,amp;^ uerbis medicinalibus curat,amp; ficut propriâ infirmita* , nbsp;nbsp;tem exhortationibus benignis exhaurit. Vnde propheta Eiâias de faluatorc
dicens, Vere peccata noftra ipiè portauit : fubdidit,Et pro tranlgreflbribus rogauit. Affligi igitur amp;nbsp;gemere debemus pro eis,qui ad prauâ operam,co* gitationêcp progrefli funt,nô aût hæc manifèftare. Sororê uxoris tuæ in pelli*
-ocr page 251-IN
A pcllicatu eius no accipi'es,nec reuelabis turpitudinê dus^dhuc ilia uiuente.) Rede hæc præcipiunt,quia in pace uocauit nos dns deus. Qui ein cû omni bus nos pace habere uult.etiam per Paulû dicês:Si poŒbilc eft,quod ex uo bis eft, cu omnibus hominibus pace habete : multo magis placatos nos uult efte CÛ proximis,quod fubuertit, fi Omul quis uxori.iororicp eius iungat.ut forores fimul habitentlamp;S ut inter Omul habitâtes excitetur zelus,unde cons tentio,rixacp generatur. Poft hoc lex illud præcipit,nci oportere in ludaica cÔuerlâtione eccleßafticä acciperemec fimul pafcha,quod in figura eft cum co,quod eft intelligibile,celebrare: nec fcftiuitatc azymoriï celebrates,Chris fti panis cœnâ (umere,quæ lunt uera azymamec circuncifionem fimul præs dicare,amp; baptifiua.Memoramini ergo illius qui dixit:Ecce ego Paulus dico uobis:fi circuncidamini,Chriftus uobis nihil prodeft.Sed èC fi forte quis lu daica cÔuerlâtione ulus eft,negligendo cam mortificet,id eft uiliore atc^ in^ effîcacê reddat,ÔC tunc ei,quæ eft eccleGæ, mifceatur : quæ foror illius,qLiæ eandë legê habet,eoldemcp legit prophetas,lèd æmula eft, nô quod iplà ze Ietur,lèd quod hæc illius zelum patiattquia diuitiæ eius ad nos per iplam de uolutæfunt,intantû ut Paulus de his,qui ex circuncifiôefunt,ad Galatas.qui G(lt;/x4. ex gentibus erant,diceret:Aemulant uos nô bene,fed excludere uos uolût. Quia aût nô ecclefia fynagogam zelatur.fed ipfa à fynagoga zelum patitur, manifeftS eft ex eo,quod nÔ lècûda uxor primæ.lëd prima æmula fit fecun
B dæ:ficutex defideriouirifubingrediêtelblet:undeamp; Lia zelabatur Rachel. Gtne,i9. Vide aût qualia legislator lùbdiditiEt quu dixifiêt, da mihi de mandragoris filfj tui,relpondit : Parum'netibi uidetur,quod præripueris maritum mihiÇ’
” Aperte aût hæc æmulâtis uerba funt* Ad mulierê quæ patit mêftrua,non * accedes,nec reueles fœditatê eius.Cûuxore^ximi tui nô coibis,nec feminis cÔmixtiÔe maculaberis. De femine tuo nô dabis,ut côfecret idolo Moloch.
*• Vel feefm D X X* Præfto cflè principi.Nec pollues nome dei tui.Ego dns, * Cum mafeulo nô dormies coitu fœmineo.quiaabominatio eft. Cum omni' ” pecorenôcoibis.nec maculaberis cumeo.Mulier nôfuccumbetiumento.
nec milcebitur ei.quia feelus eft.)Bene hæc interpretationis ftilo coniunefta funt.Prælèns ergo legislatoris intêtio eft,à libidinibus,amp;: nefatfis cômixtio nibus,amp; à fornicatione tam fenfibili,quàm intelligibili cohibere eum qui ac cipit legê.Eum propterea nô præcepit efiquæ in meftruis côftituta eft.pro pter pollutionê concubitus .côtra legê mifceri.fed nec uxori proximi: adul
»• teriû em ifta cômixtio,nô coniugiû eft. Vnde quû dixiflet:Cû uxore proxis
* mitui nô coibis.) addidit; Nec lèminis cômixtiôe maculaberis,)Hocexpia nans.quia iam nô eft hoc coniugiû.nccp cm polluerat eum,qui cômifeebat, çoniugiuttt. quia honorabile eft côiugium,amp; thorus immaculatus: lèd cû lènfibili forni catione,ôô ab intelligibili nos remouere maximo ftudio nititur.Propter qd*
*• lùbdidit: De femine tuo nô dabis feruire Moloch») Siue ut b x x.principi. Cui autem principi.noftra translatio.ôë reliqui interprétés oftenderût. Ipfî em Moloch.pro eo quod eft principi,côlbne ædiderût.Idolû aût hoc fuifte
D 5
-ocr page 252-Cap»XVIII. ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOU
C ctiaiTi Stephanus côcionans,maxime Amos ante eu prophctans,demôftra* ■ ■ 5 • ui't,ai't enim: Et portaltis tabcrnaculû Moloch ueftro,amp; imagineidolorum , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueftrorum,fydus dei ueftri feciiîis uobis. Semen autê non folum cognatos,
aaio noflra. nbsp;nbsp;nbsp;omnê noftram adionê,Ô6 dodrinâ intenigamus,ut nec adionê noftram
J .Timoth.à. demus ad feruiendum idolis.quia radix omnia malorum cupiditas, quæ eft idolorû feruitus.Sed nec talia doceamus, qua* ad erroris idolorû impietatê pertinent. Sic em intelligis nÔ oportere ad mulierê quæ in meiiftruis côftitu ta cft ingredi,ad reuelandam turpitudinê eiusjit nô in errorem paganorum nos mifceamus» Huius em figura gerere,eam quæ in mêftruis côiîituta cii, fuperius oflendimus.quû de menftruatis, fluxum iânguinis patientibus mulieribus,interpretandi neceflîtate ièrmo habitus eft * Sed nec reuelemus fœditatem eius,ut nô dicamus.necç deducamus ad mediû adiones eoru ma las.non quafî eis parcentes.fed propter eos qui audiunt.quia nocetaudien«, Fphe.^. tibus. Propter quod dicit Paulus: Quæ em in occulto ab eis fiunt, turpe eft
, dicere. Sed èé uxorem proximi refiigiamus,üc nô polluatur in ea,gentilis ui delicet èC idololatræ.qui proximus nofter, propter naturam,amp; propter co ' L«c.f lo. gnationem dicitur.Propter quod amp;nbsp;dominus inqui'ßtus à Icriba: Et quis eft proximus meus.^^ Eum qui deicenderat ab Hierufale in Hiericho,amp; in latro nes inciderat,uidelicet dæmones, Só necß à iàcerdote, neep à Lcuita lànatus eft,fed à Samaritano,proximû dixit.Cum huius ergo muliere non côcum» bes,ut tali feminis commixtione maculeris:ut non paganorum fapientiæ ina tantum communicemus,necp intantum in ca incumbamus.utaliquam pol* lutionem ex ea in dogmate conquiramus, nec polluamus nomen dei noftri,' quod cÔmuniter in omnia quæ diôta funt intelligamus» Quia polluet nome ’ dei,non folum fornicationis turpitudinê, 06 aliquibus aflionibus idolorum ' philofopJjtd in utens,fed amp;nbsp;fi quis ex paganorum errore,amp; ea quæ appellat apud eos Phi* ' ecckfid nonu'' loibphia.lubintroducit indiuinaecclefiæ dogmata:quod quidam patientes, •« q««t pcfalenr- fortem Hæreticorum lapfi lunt,amp; fadi funt extra ecclefîâjUtpote polluen ' tes nome dei,id eft iniuriantes,8d quodâmodo coinquinantes: quia nô opor ' tet ea quæ funt mortuorü,fuper uitam inducere,lêd euftodiendum eft Pauli X. Corinth. 6. mandatum, feriptû à ipiritu: Quæ participatio iuftitiæ ad iniquitatemC’ aut quæibcietas Chrifti ad Belial.^'Hocenim amp;nbsp;iplè quodammodo legislator fia » gnificans,in h is quæ dfcla funt.fubdidit : Ego dominus. )Quigloriâ habeo omnibus incommunicabilem, quanto magis dæmonibus, qui corrupto* res funt animarum,amp;^ idol is eorumCÏpfîs autem uerbis lànôtionem terribia liorem facit,ex eo quod mediam eam,ficut cernis,his de quibus nunc loqui -tur,pofuit. Præcedcntibus quij^e his,quæ modo diieuftà funt,rurlus pro* ponit.Quia non debet cum maiculo uirili coitu concumbi.fed nec cum pe* core coiri nccefïàrie in hoc utroque mandans,tanquam utrumep contra naa turam eft. Sed iniuper quia iumentorum eft, amp;nbsp;ut uif uiro fœdo coitu mi* fceatur,quod fugiendum atep aduerfandum eft,Sed amp;nbsp;Paulus hoc demons
ftrauiv
-ocr page 253-IN LEVITICVH LIBÎR Q_VINTV8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lof
X ftrauit.ad pœnâ ea docens,8ó iram dei, amp;nbsp;perdinonem comittcntiu pcragf, Sed 8^ rdiqui i'nterpretes,pro abominabiIis,Symmachus ineffabile Aquila infeâum.ædiderût; hoc quidem adtione. illud autcm uerbo uel narratione non cfle portabile,nec legitimum dicentes.Nos aut praeter hæc, mafculum qui uirilia agi£,intelligamus hominem,de quoDauid dicebat’.Beatus uir qui pialttf.t. non abiit in cofilio impiorum.Etrurfus: Fiat manus tua fuper uiru dextcrae tuæ. Hunt effocminari non oportet,nec diflolui eius quam habet in uirtute perreuerantiam:hocenim opportune cumuiro muliebricoitu mifceri intel ligitur. Sed quemadmodum alium effocminatum fieri non oportuit, ita nec nos nefarrjs uoluptatibus requiefcere: quæ recfle quadrupedia,utpote in ter ramintcndentia,amp; adliones quæuirum deceant.non habcntes.dicra iunt : in terram enim intendant quadrupedia,8c manuû carent ufu.quæ in adio* nes dignas hominibus accipiuntur, quia proprie hominum eft manibus laborare. Non ergo oportet cum his coire, ex quibus quis polluitur. Qui enim moratur in deledationibus,fiue uoluptatibus,ita ut concumbat in eis, hie feme effundere dicitur»propter hoc,quia pellitur ab eis,fine quia deleda* turin eis, amp;nbsp;frequenti ufu feminat eos quodammodo,aut ab eis ieminatur ic mine aliquo,quod inimicus dormientibus nobis amp;nbsp;negligentibus in muns dum feminauit,polluens ualde,ita ut à facro tabernaculo debeat hie,qui tab's eft,ut polluens expclli,alienuscp efie à dominica area,qui per malu fernen fa* ß dus eft zizania.Legem aut non uir folus,fed mulicr neceflarie cuftodit : ilia iiticp,quam Solomolaudat: Mulier bonabenedicetur,timorem dei laudat, Muberem forte,ait,quis inuenietƒ^emadmodü mafculus,quando fua cu vrourr.ji* ftodierit, oefleritq? fibi digna. fignificat animam in uirtutibus conftitutam: Mafculut. fie amp;nbsp;mulier,quando in nullis fe mifeuerit muliebribus, quoniam grandem amp;nbsp;hæe,antequâ tranfgrederetur creatorem fuum,dignitatem accepit,ut ad* iutrix uiri nominaretur.Propter quod fceleftu eft hanc, quæ tab's eft .libidi* nifubfterni.Coire ergo,iuccûbere ædidit Symmachus. Ne polluamini in
** omnibus his,quibus contaminatæ funt gentes,quas ego ef)cia ante côfpedû » ueftru.e quibus polluta eft terra,cuius ego fcelera uitabo,ut euomat habita* * tores fuos. Cuftodite légitima mea.atcß indicia.) No paruo modo pollui in prædidis peccatis,indignatio,amp; pccna quæ in eis definita eft, demonftrat: in nullo enim eorum oportet pollui, nam qui in uno pollutus fuerit. in o* mnibus polluitur. Quia ea quæ fibi ad inuicem coniunda funt,lex oftendc* re cupiens.in unum omnia collegit,quæ in tantum funt grauia ,ut gentes in* tegras perderent,amp; terram polluèrent, pollutamcp refpui facerent. nbsp;eos
qui inea talia commiferunt.euomeret atque renuerettnon quia poterat expellcre à fe, uel euomere, uel ficut Theodotion ædidit,refpuere cos, fed eofdem nocêtes, qua ingemifeit naturaliter in tranfgreflionibus fuis, quem* »dmodu Paulus dicit : Quia ipfacreatura ingemifeit. Si parturit ufcp nunc, Deus autem tarn gemitutn eius uindicat, quam legem fuam,amp; creaturam.
-ocr page 254-CapiXVin» iSYCHii presbyteri hierosou
C utpote propn'am.quæ dcmÔftrat ex his qua? nunc dixit,cuius ego icelei'a uf fitabo:amp; hoc aperte oftendit,quia à deo uirtutem terra cuomendieos,qui in ea iniufleagunc,accepit. Vnde ÔC crabrones in perditione habitantiu produ xit.quos etiam fe immittere ante facie filioru lirael .cotra Amorrhæos,ôô re liquasgentes per Deuteronomq libru nos dociiit.Et ha?c quidem nos docec per litera lex. His aut coniunda lunt.S^ no contraria,G per fpiritalê intelles Gétefpo^utlt;é. (îhi gentes in his omnibus pollutaSjdæmones intellexerimus: genres Gquidc hi propter multitudine dicunt ! qu5 cm nimis fint iniqui, ÔC omni lætantur malitia maxime tarnen fornicatione, 8^ ncfaria fornicatione, ac mufto ma® tóo/o/rfrrw ois idololatria gaudent:quia in his corpus amp;nbsp;anima maculatur,amp; torus hos appellatur,per hoc poIluitur.Sed uifitat deus terram.uidelicet talù, hominugenus.S^(celus, uelut DXx.iniuftitiameiusineam.id efitqua?ab ipG,ô^ in (èmetipGm cômittitur:ab ea quidê qui ab hominibus funt peccaif tes, amp;fi â dæmonibus, hoc protrahuntur in fcmetipfa, quia accipientcs occafione ilfi ex noffra negligentia,côtumeliâ ingerunt noflræ naturæ»Scd uifitante deo per (aJuatoris aduentu, de quo Zacharias dicebat, prophctans iKclt;cI. in ianuis efle domini natiuitate:Vifitauit nos oriens ex alto.Habitatores fuof noftra natura,id efieos qui earn forte perceperunt, ,uel in ea quoru princi* . pcm malû Dauid figurans piallebarjSedetin infidijs cum diuiiibus in occul KMth.i. tiSjUt interficiat innocencem:ita ut ipfi expulfi dicerêtzSi erjcis nos,mitre no« D in gregem porcorum. Propter quod curtodire legem omnem per Moyfen propalatam,amp; præcepta euangelicæ côueriâtionis debemus,utpotc qui ta« lern ab eo percipimus uifitationem,
• Et non faciet ex omnibus admonitionibus idis, tarn indigena, qua m co« » lonus qui peregrinatur apud eos » Omnes enim execrationes iftas fecerupt » accolæ terra? qui fuerunt ante uos,amp; polluerut earn. Cauete ergo ne amp;nbsp;uo« « fimiliter euomat, quu paria feceritis,ficut cuomuit genre, quæ fuit ante vos. M Omnis anima quæ feccritdcabominationibus iftis quippiam,peribit dc » medio populi fui. ) Réitérât amp;nbsp;ftabilit legem, 8^ comminationem côfirmat* Etiam ha?c r urfus addens,pœnâm mandat,terrere,8^ erigere nos uolens ad uitanda ca qua? uetuit.ut non ci,quam comminatus eft,pocna? fubijciamur. Quæ eft enim hæc animæ perd 11 lo ƒ id eft quam hic pcccati præuenit mors, Mütb 10 lt;^ornp^^^ ^**§0 nbsp;futurum gehenna, Ait enim domin' ;s : Timete eum qui
’ poteft 8^ corpus, 8^ animam perdere in gehenna. Propter quod tam in* incob, colam, id eft eum qui à patribus in lege nutritus eft, öl' ab infantia doc'lu« eftliteras.quàm profelytum,amp; qui adiundus eft nobis, id eft eum qui de* foris nobis adiedus elt.qui interius fumus.recedereababominationibu« oportet,ÔC nullatenus hæc facere quæ colebant antiquiores.qui terram no* ftrampolluerunt. Hi ergo antiquiores nobis funt in conditione,quia inui* flbiles funt creaturæ. Polluerunt autemhominum genus.inobedientiam el Adam ôd alia poft ilium mala luggerentes, ueluti mendaciu, homicidium, 8^quæ«
IN LEVITICVM LIBER S E X T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I09
S^cjuæcûicp his fimiliafiintjta ut dns de diabolo diceretdlleab initio mêdax ^otin.s, amp;homicida eft*Suggeflèrût aût eis qui mente lubricâ, bC uergentê ad malû habebâttnâ nec Abel,nec Seth,nec Enoch,nec Noë, nec alqs luftis fuggere rz potuerût.uel magis fuggeflèrût ,fed nÔ obtinuerut.ièd irrifi (une ab eis.et rccelTcrut-Necp em mimici cogitatiÔcs ignorât iufti,ficut aie Paulus:NÔ eih Connih. ignoramus co^itationes eius»Sciêtes aût eos ab eis fè cuftodiût.Sed illos qui dem intelligibilis noftra terra uifitata à deo.per faluatoris aduêtû euomuit» Propter quod nec uenia tali nûc dignus eft talia peccâs,quia poftq deftrudi iunt,qui nos feducût,amp;poftquàm euomuit eos terra,nos ea quæ ad eos per tinêtjimitamur amp;patimur.quod dominus dicebat:Fiût nouiîîîma hominis illius détériora prioribus Hi enim,qui poft euangelicâ prædicationê in cas, quæ didæ funt, impietates exceller ût,ôô icelera, lîue abominatiÔes,propter nimiâ ab eis dei auerfionem, reële ditÛi (ùnt mali.tcrra abhorrer amp;nbsp;euomec illostNôem iam in hominu portione,fed in dæmonû ordinabûtur:perden tur enim eorû animæ. Hoc aût in gehenna fit,ubi maxime locus,amp;fors dælt; monû eft,quod manifeftat dominus dices : Difcedite à me malediëli in igné æternu,qui paratus eft diabolo.ôëangelis eius.Cuftodite mâdata mea,noli te facere quæ fecerunt hi,qui fuerunt ante uos,8C ne polluamini in eis ♦ Ego fum dominus deus uefter» ) V ere in duobus amp;nbsp;tribus teftibus ftat omne uer bum. Hoc ergo legislator confirmare uolens.de eifdem tertio præcepit.
Cuftodite,inquit,mandata mea,nolite faccre quæ fecerunt hi qui fuerunt ante U0S.)Vt oftendat.quia no hominis cuiuslibet.ièd ipßus dei funt mans data.Qui quomodo debcat cuftodiri,non uerbo.ied opere,incarnatus per -fuam conuerfationem oftendit. Vt non faciamus autem omnia quæ fecerût hi.qui fuerunt ante nos.ncceflarie addidit:ut Iciremus.quia ueniam peccan tibus non præftat.Quod præcedentes alrj quidam fîmilia pofteris commis ferunt peccata:prim'um quidem.quia nec illis uenia data eft,led pcenis cons demnati funt: deinde, quia præcedêtiû poena fufficies erat'ad lèquêtes corri gendos: infuper quia deo de eifdë côteftante fæpe per lege amp;nbsp;prophetas,8ë euangelia.oportebat ad obediêtiâ fleëli quâlibet durû cor. Sed uide quibus præfentê fanëtionê côfirmauit uerbis. Ne polluamini in eis,quia ego fum dns deus ueftcr.)Omnes uos à pollutiôe mudare uolês» Quia imaginé eius circûdati fumus,8ë polluta quidé ea,à quâlibet earû,quæ uetitæ funt,malarû amp;nefariarû aëtione, neceflàrie iralcitur.’mûda aût côferuata.intantû placet, ut etiâ inhabitet in nobis,quod manifeftat Paulus utrû(^,ait ergo fic:Nefcis i.coriwtfc ?♦ tis,quia templû dei eftis.â fpiritus dei habitat in uobis.'^Quicût^ ergo tem« plû dei uiolaueritjdifperdet illû deusttemplû enim dei fanctû eft,quod eftis uos.Confummatâ ergo lànélificationé cuftodientes,totâ in nobis habemus inhabitâté trinitatis plenitudiné, fi tamé templû dei fumus, uidelicet patris, Chrifti aût corpus amp;nbsp;mébra,amp; fpiritus fanélus in nobis habitat,in Chrifto IE s V dno noftrojcui eft gIoria,honor,ôCregnû,in fecula feculorû. Amen»
-ocr page 256-D
Moyfen inter-prctemurrede txeiMn^elijt,
Sândificdtio^
i.Corintb. 3,
^^’ISYCHII PRESBY^
TERI HIEROSOLYMORVM IN EE* VITICVM EIBER SEXTVS/
PR AE F Ä T I O*
VANTA bona ad meditatibnem interprctatfo* ncm mente transferêtes »lucremur, quid opus eft dicere/ neç^ em'm (olum uirtutes conftquimur.fed amp;malarenui mus ex huius ftudio,necnon amore acqufrimus dei,,ptrfs chn'tudine (âpienuæ eius difccntes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à feculari fii*
mo oculûam'mæ hberamus,ôôcorrupuÔis humanæ fufti
nere ceflàmus imperiû,amp; excedimus deinceps homines, carne hac,quæ efî ex terrena materia.uiuentes fublimius.uel magis efficimur homines.Homi ms enim eft rationale contemplatiuaque proprium, unde ad imaginem deicreatusdiGitur»Hæcautem nobis per ftudiC, 8^ occupationê circa uera bum dei proueniunt. Propter quod Leuitici libri fèquentia percurramus» multum iuuamen legentibusconferentia » Dei enim ftint mandata ,adum* brata quidem in pluribus, propter infirmitatê populi ludæorum in litera: perfedionem autem iècundum literam intuenti præftant,amp; confona inue» niuntur ea.quæ per Moyièn dida fùnt,fi interpretentur,euangelio».
CAPVT XIX*
Oquutus eft dominus ad Moyfen dicens : Loquere ad omnem coEtum filiorum ïfraël,ô^dices ad eos:San(ftieftote,quia ô^e^ fandusfum dominus deus ucfter. Vnufquiftß patrem amp;nbsp;ma* 3 trem ftiam timeat,Sabbata mea cuftodite,cgo dominus deus uc fter*NoIiteconuerti ad idola,necdeos conflatiles fadetis uobis, ego dominus* )Rede fandificationem præpoiùit,quia omnis uirtutis eft fundaraen* tum»Quam quiafèdari modis omnibus oportet, legislator oftendenscon uenienter ait : Sandi eftote,quia ego làncEis fum dominus deus uefter*)Id eft, fi uobis placet placerc deo,aut adefle uobiicum,uel magis eftècû eo uul tis,dei enim præfentia amp;nbsp;coiundio omnes à uobis infîdias,læfionê^ remo uet,iandificationem confequimini,fandus aute coniungi proamp;nis non pa-titur.Propterea Paulus dicebat:Nefcitis,quia templum dei eftisCamp;ipiritus dei habitat in uobis ƒ Quicunc^ aut templu domini uiolaueritjdiijjerdet illu deus.Templu enim dei iândîi eft,quod eftis uos.Superædificâs aûtmâda* ta fuper hoc fun damêtiï,extra quod nemo poteft ponere aliud; Vnufquif« ^uc
IN LEVITICVH LIBER SEXTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114
A que, aît, patrem, matrê fuam tirneat. ) Per fandificationem quidetn pus S4»dj^c4fo/ ram mentem erga creatorem mandans, per honorem autem patris ÔC ma» «ris impendi.naturæ benignitatem,quæ parentibus honorem,led èc timo» rem deberi à filijs, ficiit dominis dedit. Deinde legis mandata recapitulare uolenSjid eft,non occides,nonfuraberis, non adukerabis,non periurabis, non afTumes nomen domint dei tui in uanum,nonconcupifcesuxorem proximi tui;amp; ut beuiter cotincntiam à malo præciperet, Sabbata mea cu ftodite.rationabiliterfubdiditzquiauerumfabbatueft.nullucorruptionis opus operaritnam amp;nbsp;omne opus feruile in fabbato non fieri,Moyfes præ» cepit:apertc ab operibus carnis,quæ funt fornicatio, imrnunditia,amp; fimilia his.cauerepræcipiens eum,qui (abbatum celebrareuultiècundum legern ipiritus.Sed nee caufam fabbati ignorare oportet,fic etenim uirtutem legis, quæ de eo eft,fciemus.Quando ergo fabbati mandatü deus deditÇ'putas'ne fub Noë,quâdo no comedi fanguinê præcepitCnequaquâjièd fub Âbrahâ, Sabiatortî oJgt;» que habuit amicu fidele,que probauit,amp; nunquâ ab eo mandatû bonû ab:î Abraham c«» fcondit. Sed nec tune, quando de terra Acgypti populum ludæorum edu:» p,t. xit,amp;efurientesmurmurauerunt,dicentes:Vtinàmortuifuiflemusperma Exod,i6t num domini in terra Aegypti.quando fedebamus (uper ollas carniù,8^cos medebamus panes in faturitatê. Mißt quidê eis deus manna, docês aut nos oportere quæ amplius.quàm quotidianum cibum. Non præcipiebat plus
® de Gomor per fîngula capita colligi, menfura aût haec apud ludæos erat, Gomor mcn[n quæ poterat unûquencp nutrire hominê. Tûc ergo docere eos de intelligi« bill requic,ôô fine mundi uolens ,quia illo têpore impoflibile eft cibû côqui rere.uel operari,nec circa corporale aliquid occupari,talia eis dicere Moy^ fen præcepit: Sabbata hodie domino,nô inuenietis illud in agro:fex diebus Exodatf, colligitur.feptima aût die fabbata, nô erit in ea. Nô fabbatum.fed fabbata, quia intelligibilis requies nô ab uno quodâ, fed ab omnibus carnalibus uas cationê,alienationêcp poflîdet, V nde nufquâ prius inuenies apud diuinam fcripturam fabbatorü nomen,ut manifeftû fit.quia fabbatû omnem uacatio ncm carnaliûjamp;iècularium rerû præcepit, Vnde omne opus lex prohibés,
« quæfàciût aduerfus omnê animam.fubdidit: Sabbata mea ciiflodiie,)Per hoc aperte oftendens.quia à corporalibus nos uacaredefiderat. amp;nbsp;quæ ad iuuamen funt animæ,amp; profeAum pertinentia operari, Verû enim fabba turn eft .nihil materiale, nihil ad terra hominê deprimens, amp;nbsp;ad corruptio»
» nem carnalé trahens agere.Cu hoe aût quid aliud nunc deus præcepit:NoIi
» te conuerti ad idola.necdeoscôflatilesfecietis uobis.ego dns.)NÔ côuerti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con*
aût ad idola,eft nÔ côdefeendere his,quæ idolorû lex multa prophanaep exi gît. Sed nec conflatiles deos faciamus nobis,nô folû in animaliû formis.fed nec in peculioru theiàuris,nec in auri,aut argéti maflîs:hæc enim deosiuos idolatiualiài faciût hi ,qui ea^ ôgregant, intantû fub earû dominio cÔftituti, ut timeât ex eis uel quantulucunqp côlingere, Quid aûthæc necefle habemus^ qui pro
E Z
-ocr page 258-ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOU
C omnibus poflidcmus diuitfjs eum qui dicit:Ego dominus.''id eil qui uolati« lia nutrio,qiiililia agri ueftio,qui ex nihilo fecijada nutriui,at^ bæc omnia rurfus ad indigentiam rcdfgere ualeo.
» nbsp;nbsp;nbsp;Si immolaueritis hoftiam pacifîcorum domino, ut fit acceptabilis,eo die
quo fuerit immolata, comedetis eam,amp; diealtero .Qiiicquid autem refidu* « ium fuerit in diem tertium.ignecomburetis. Si quis poft biduum comede* » rit ex ea,prophanus erit,amp;impietatis reus,portabit^ iniquitatê fuam.quia * fandû domini polluit,amp;peribit anima ilia de populo fuo.)Omnia quidê,u£ ita dicamus, Moyfes legis capitula,bis tercp populo præcepit,frequêti tra»« ditione memoriâ eorû auditoribus promulgâs : Multomagis tamê mâdata quæ neceflariora funt,ficut amp;nbsp;præièns mâdatû : propter quod èC illud pro ponens pridê,quû de iàa ificijs præciperet, quu amp;nbsp;nos plene de hoc in pri mo libre huius Leuiticæ intcrpretatiôis difcuuîmus: ecce nûc rurfiis recapi tulabir,utamp; nosbreuiterrecapitulemus.quætûcpermultadiximus. Sacri
ficiû em (àlutare immolari præcipiês, ipfum rede innuit.in quo ca quæ per tinêt ad falutê,operemur, Hinc aut,ut fit placabilis.oportet immolari.hæc utiqj omnimodo aflèquêtes,quæ acceptabilia deo funt,de quo dixitPaulus, quû q uomodo oporteret aflequi remota, èC quietâ uitâ, in omni pietate, 8^ pudicicia.T imotheo fcribês oftêdit:Hoc bonum amp;nbsp;acceptû.corâ ialuatorc noftro deo,qui oês homines uult faluos fieri,et ad agnitionc ueritatis uenirc. Sed fi dicis,cuiu?rei gratia accepta ueftra, fècûdû l XX.Iegislator dixit.'' Sei Accfptd. to qyj'a confciêtiâ defignat/per qua quæ fint deo accepta.unufquiiqp poteft 1.104« J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter quod îoannes dicebat î Fratres, fi cor noftrû nÔ reprehendit
■nodie comede nos.fiduciamhabemusad deum.Comedere autem delàcrificio.eo die quo
re de immolatum eft, amp;nbsp;alio,eft,ut in præiènti uita,quæcunlt;:^ ad falutê pertinêt, immo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hodie autem,amp; craftinum,in præfenti feculo diuina ftriptura
iaco.4. folet accipere,de qua re trftem lacobum producamus fcribentê:Age nunc qui dicitis hodie, aut craftino ibimus in illam ciuitatem. Dies autem tertia, quia in ipfa à mortuis dominus nofter refurrexit, figuram futuri feculi, mortuorum reiurredionis gerit,in quo iam non licet operari:ied qui nunc operati funtjillic ad retributionem ueniut ♦ Qui ergo fic hie uiuit,£anquam iliic quædam prælèntium operaturus fit, propterea comedere tertia die facrificium pacificorum,fiueialutare dicitur,opus attredat à legislature pro hibi£um,uirtutem imperfedamrelinquens,uelu£ iliic operaturus fit, amp;nbsp;hua ius facrificium rcdiflimeacceptum no cft.nec uita correpta eft. Sed qui ta» po/ï morte nul lem fibimetipfi operatur uirtutem,iniquitatem fuam portabit, prius quidê operans.deinde ut ingerens calumniam diuinæ legi, ôC dogma mdi de deo. diifeminans impium, atlt;^ alienum.huius anima périt de populo fuo. In po pulo autem qui faluetur,non ordinabitur.quia reliquit imperfedam uitam» quæ eum làluare poterat.fi cam confummaftèt.
“ nbsp;nbsp;Quum meflùeris fegetes terræ tuæ,non tôdebis uftç ad fôlam fuperfici?
terra?»
-ocr page 259-IN
A' tcrræ.nec remanctes fpicas colliges,nec^ inui'nea tua racemos, ôé grana de » cidentiacongrcgabis,fedpauperibus,amp;peregriniscarpêdadimittes.Ego » dominus deus uefter.) Vult legislator ut nos inuicê diligamus, amatorescp pauperum nos efle deßderat, femperq? eleemofynis ftudere,nunc quidem dantes egentibus, nunc autem non exigentes quæ nobis debent, fed amp;nbsp;con cedenteseis colligere quafcunqj reliquias omnium bonorum, quæ à deo donata nobis funt,repererint, amp;nbsp;imitari eum qui donauit, non tantum mis’ (ericordem, fed 8^ qui multæ milèrationis eft,atlt;^ dicitur.Et propterea me tentes.aut omninouindemiantcs,iterare eodem tempore ipfam mcffuram, uindemiam^ no præcepit: fed nec ex toto metere,aut uindemiare fanciuit, led rclinquere quafdam omnimodo pauperi, 8C profelyto de meflione t uindemia reliquias,amp; deo,qui frudus ip lbs oriri facit, operatorijs gratiaru adionibus compenfare ,nec ullomodo eius difpefationi ingratum exiftereî cui quibufdam qiu’dem diuitias dare placuit, alijs autem fine laborc nutriri de reliqurjs abundantiæ aliorum,ut amp;nbsp;eonim.qui diuites funt,difpenfatio, Sópauperum quanta fit patieniia,probetur*Quos quia nec odio habet.nec afua prouidentia repulit,quod quidam infipienter putant, pauperis
• profelyti memoriamfaciens,illico fubdidit: nbsp;nbsp;Egofum dominus deus ue^
fter*)Primum quidem ilium manifeftans,qui diuites facit : deinde eum qui pro nobis pauper effedus eft, 8C qui profely tus in terra fua fadus eftn’n fuis enim,uelut in alienis,peVcgrinatus eft,nec locum Habens in terra diueriorrj*
B Non enim pauperis, Sgt;C proCelyti fufciperet perfonam ,fi eos aduerfaretur, Vnde per Dauid dixit : Propter miferiam inopum, amp;nbsp;gemitum pauperu, Pfalmjh nunc exurgam.dicit dominus. Sed poftquam hanc reperimus utilitatem lis teræ, intcriorem in ca intelledum confideremus. Quum enim agcr fit mundus, quemadmodum nobis Chriftus zizaniorum parabolam inters Hdtth.ij. pretans tradidit,meflura uero euangelica dodrina, ficut rui fus dixit difcipu lis dominus:Meflis quidem multa,operarij autem pauci. Rogate ergo dos minum meflis,ut mittat operarios in meflèm fuam. Quod opere explanas, duodecim difcipulos ex eis conuocauit, èC eis illico uerbum dodrinale co^ mifit. Aperte pcrea.quæ nunc didafunt,legislator dodoribus ludæorum præcepit, nequaquam totius legis interpretationem eos attredare, fed ccs-dere quædam pauperi amp;nbsp;profelyto,dodoribus uidelicet gentium: Pauper res etenim hi fiint,quia fpiritu pauperes efle præcepti fi.int,amp; ad eos diceba tur:Beati pauperes fpiritu, quia ipforum eft regnum cccloru« Proielyti aus tem,ut nunc femetipfos cognation! Abrahæ fubinferentes, ad deum ac» cedentes modo per fidemÆrgo hoc quod Iegitur,non occides, non adultes rabis,doceant amp;nbsp;ludæorum dodores. Quæcunt^ autê neceflàriam habet contemplationem,amp; interpretationem,ueluti ea quæ funt de mundationis
* bus,defacrificfjs,8ó alia fimilia,dodoribus,amp;ecclefiæ cedant. Et quæ » decidunt de meflura eorum,)ld eft, quæcunq^ ccrnunt eos tran^rcdiêtiat
b 5
-ocr page 260-CaptXlX* ISYCHII PRESByTERI H 1 E R O S O
c quæ uidehcet ignorât. Vnde em pofTunt dicerc legis figurata myfteria,quw vineapopulm eius ueritatem Chriftiis poftquam aduenit.tradideritƒ Vineaautem ipiê po Wforttw. pulus ludæorum dicebatur,quod demonftratdeus per Efaiain dicens: Vi» ' nea enim domini Sabaoth,domus Ifraël eft.IftafruÂum mulierem non fe* rebatjin quo earn reprehendês per Efàiæ prophetiam dominus dixit;Quid fjciS uineæ meæ adhuc quod ei non fecerimT^ quia expedaui ut faceret uuâ,' Racemiuitiu, amp;nbsp;fecit fpinas»Quæ quondam tarnen pauciflîmos racemos habebat, diuer forum temporum iuftos » propter quos etiam totius uineæ curam, ufc^ ad quoddam tempus,paterfamilias gefïît. Demonftrat autemôôhoc Efaiasdi Efa.cens:Quomodo fi inueniatur granum in botro,amp; dicatur.ne diflîpes illud, quoniam benedidum eft,fic faciam propter fèruos meos,ut non diiperdam totum.Hos ergo racemos fibimet colligere Iudæi,amp; in fuis diuitijs thefaua rizare non polîunt,quia eorum uitam minime fiint zelati, pauperi autc eos Memorie an* amp;nbsp;profelyto relinquuntiNobifcum enim funt prophetæ,amp; quotquot iufti nult;e quorundS apud populum ludaicu fuerunt, intantû ut memoriæ eorum à nobis annis mort/wrK/w. ßngulis honorentur : quod apud illos non fit, ut experimento cognofeatur ueridicum diuinum eloquium.
- nbsp;nbsp;nbsp;Non facietis furtum, non mentiemini, nec decipiet unufquilcp proximiï
• fuum,non periurabis in nomine meo,non pollues nomen dei tui.ego domî “ nus«)Fines nobis bonæ conuerlationis legislator oftendit,fimulcp Ôôpecca« ta,quam ad fe inuicem habeant cognationem,tradit. Quæ enim nos parua putamus,maxima funt:fiquidem in mendacio, fingulis.ut ica dicam, diebus iblemus delinquerc.uel loco,uel ftudio, fimilitercp iurisiurandi præuarica Clone. Hæc autem intantum funt praua, ut ea furto coniungeret : amp;nbsp;rede, quia furtum operatur pleruncp mendacium. Propter quod Zacharias pro pheta, falcem quam contemplatus eft longitudinis cubitorum uiginti,0lt;L la titudinis cubitorum decem,contra Hires eam,amp;contra periuros exacutam (3ernonftrauit,ait emdngredietur in domu furis,amp;periuri.Sed omnibus t.Rfg«?’ peccatis cooperaturmêdaciû, nequaquam enimcorrûperetThamar Arns I Rfg-ii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corruptionem mendacio Dauid decipiens præueniftct : fed nec Na
both Ifraeliten lezabel occideret, nifi falfam contra eum per feniores ac* culationem compofuiflet, benedixit deo amp;nbsp;regi. Et hæc quidem cum omni fubtilitate.utpotedeo fanciente* cuftodiamus:cum his autem 0^ furto,non folo quo in pecunfjs delinqui poteft ,fed amp;nbsp;ab omni alio nofmetipfos abfti* neamus, quod eft maliciofe circa proximos agere, malumcp eis operari,8^ moliriaduerfus eos mortem,uel fugam,autferuitutem,uel aliafimilia dolo* fa,atcp nefaria» Vnde ôd lofeph, in fe iniuftitiam à fratribus fadam.fijrtum appellauit,ad principem pincernarum dicens : Memento mei, quum bene cxIafwrtW' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftæi'it,ut fuggeras de me Pharaoni,Slt; educat m e de ifto carcerc,quia fur
to fublatus Him de terra Hebræorum, Deuitemus autem amp;nbsp;mendaciû, in quo quidam fub fpecie ucritaus delinquunt,calumniam facientes proximo* tnagis
-ocr page 261-IN LEVITICVM liber sextvs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116 nbsp;nbsp;‘
mente quàm lingua.quemadmodû hi qui dixerût de domino : Dixit.Pofs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«.
fum foluere templum hoc,8lt; in tribus diebus ædificare illud.Loquutus fue rat quidem hæc dominus,quando ludæi ad eum dixerunt : Quod Ggnum io((ngt;h oftendis nobis, quia hæc facis/iple autem ad eos : Soluite templum hoc,amp; in tribus diebus ædificabo illud* Sed non fecûdum illam dicens hoc intenti onem.fccundum quam hi, qui teftimonium contra eum dabant.dixerunt: dicebat enim de templo corporis fui. Illi autem hæc, ficut de templo diefta ludæorum ,aflèuerabant, unde eos amp;nbsp;falfos teftes fpiritus appellauit, Pro periurioautem lxx. ædunt:Nôleuabitis nomen meumininiuftum.IuG iurandum uero in iniufto eft:,non folum quod præuaricatur, fed etiâ quod iniufte euftoditur, ueluti quale illud fuit, quod Herodes filiæ Herodiadis iurans,IoannisBaptiftæcaputabfcidit:Oportebatenimhoceumiufiuran dum non præbere.poftquàm tarnen iurauit.non cuftodire,quia talia fàcra iu[inrandunt menta, ncc initium fumere deus uult, fed nec iumentia ad finem peruenire, unde dicens. Non leuabitis nomen meum in iniufto, addidit : Et non pros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;P*”*
phanabitis nomen domini dei ueftri. Quod Hieronymi translatio ædb uieronymi » die: Non pollues nomen dei tui.)Quomodo autem quis illud prophas trdmbtioqM nat,dico:id eft male faciendo,quia iufiurandum tranlgredi non poteft,Ât# wlgofumia ® qui deus,per quem iurauit,intantum bona uuli,quia etfi promiferit de qui buidam terribilia,illi autem pocnituerunt.non tardât mutari fententiam,fu um^ ièrmonem non refragare, ut quiddam nobis pietatis impendat, pros
» pter quod addidit: Ego dominus, ) Qualisf' de quo ait lonæ prophetia, ionlt;e^. quando Niniuitæ ieiunauerunt,amp;: orauerunt,amp; poenituit deum de malitia
•- quam loquutus eft,ut faceret eis,ôô non fecit,Multa autem amp;nbsp;alia huiufmo« di prophetæ dixerunt.
* Non faciès calumniam proximo tuo,nec ni opprimes eum.Non moraa
• • bitur opus mercenarfj apud te,ufcp mane. NÔ maledices furdo,nec coram » cæco pones oftèndiculum, fed timebis deû tuum, quia ego fum dominus,)
V ides quemadmodum paulatim lex eius,qui legem accepit,colat mentem, ea quæuidentur parua,coniungit magnis, ut timoré definitæ in maiori bus peccatis pocnæ,amp; à minoribus abftincamus, Sicut enim eis fbeiantur jn mandato,ita amp;nbsp;in pcena ibciantur:quia qui legem totam ièruaucrir,offin uco.ti dat autem in uno,falt;ftus eft omniû reus,Sed nec fruftra calumniæ uim con iunxit:Quæ enim difièrentia eft apud eum,qui rebus fuis caret, fiue ui,fiuc Cdlnmnid cr armis forfitan,aut potentia qualibet.uel per circumuentionem iudicio;« iminter[aon rum,aut fraude.uel quolibet alio Gmili modo his careat/Sed amp;nbsp;qui die tota operatus eft,ut acciperet mercedes,ex quibus cum filr}s,ôôuxore,ô^ parens tibus expeeftantibus eafdem mercedes uiueret, amp;nbsp;nÔ accepit,fed dilatus eft, nonne calumniam amp;nbsp;ufm patiturî^non folum in cibo,(èd per hune etiam in uita:uitam enim in cibo quotidiano ducii.Ergo etfi craftino recipiat,quia præterito die,in quo laborem fuftinuit,permanfit ieiunus,uim pertulit,
-ocr page 262-Cap»XIX» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOL,
Surdocfuimak (heit dup hei fe feeleri obligat.
C calumnia paflus eft. Et quodalfjs fubftantia eft,hoc funt mercedes laboran tibus:ergo redfeuis etiam horum priuatiodicitur.Sed amp;nbsp;qui maledicit Curs do.multum nocet:amp; qui ponit coram cxcis offendiculum.in quo pedibus offendant. Is quidem qui furdus eft, dum maledicitur, nocetur, non folum quia de eo detrahitur,fed quia amp;nbsp;emendare,aut hxc cauere,in quibus de eo detrahitur,n5 poteft.Scdneccxcus aboffendiculo, quod ei ponitur,cufto ftodire fe poteft. Euenit autem amp;nbsp;hue amp;nbsp;illi ex utroqj mors,cxco quidem, dum conteritur per offendiculum:Iurdo autem malcd c'to, quafi de prineb pe detraxifïèt,aut aliud quippiam feciflèt, quod ci pcriculu ingereret,femet ipfum minime co rrigenti,amp; hoc quod uidetur efle paruum,quod à mulus fxpe ludentibus delinquitur, tranfit ad mortem : unde nimis opportune Dauid dixit eum, qui in cathedra peftilentix,id eft deridentium non fediu Nos autem ad eadem rurfus exequenda pergamus. Non enim folum pecu
“en^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calumniam,amp;^ uim lex prohibuit,fcd 8c omne aliam, ÓÓ multo ma*
ad thin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eam.qux eft in fpiritalibus.ut non gloria arripiamus altcrius, nec quod
pertinet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alterius labore corredum eft, in nobiJ inetipfis attrahamus, propter quod
*.corz«tb.io. nbsp;nbsp;Paulus diccbatiNon enim in aliéna régula,in his qux parata hint,gloria
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri.Et rurfus,donatumfibi dicit euangelizarc, non ubi nominatus eft Chris
ftus,ne luper alterius fundamentum xdificaret. Altci urn autem alterius in*
terpreratio eft.NoJebatenim prædicare^iibi alter prædicauit,utnon mer« cedes arrfperet aliénas. De his cnim mercedibus,ait legislator: No mora biiur opus mereenarij apud te ufq^ mane.)Non iam prædicantibus,fed ad hue difeentibus mandans non negligere nee ociofum apud fe Gnere doóo rale uerbum: Mercenarius enim dei eft,qui præ dicat uerbum eius. Mer* CCS autem eius eft,retributio prædicationis, ucraci exiftente huius rei tefte
t. Corinth 9.
t
Dormirc in fcripturis. MMh.2^,
Paulo,qui dicit : Qux eft ergo merces mea’:'Vt cuangehum prxdicâs.fîne fumptu ponam euangeliumChrifti. lx x. autemxdunt : Nondormiet merces mercenarii tui apud te,ufcß mane. Quia enim dormire négligentes dicuntur.demonftrat deminus,difcipulis mandatum dans :Vigilate,quia Katth.i^, nefeitis qua hora dominus uefter uenturuseft. Sed amp;nbsp;quando dormientis
bus hominjbus,uidelicetnegligentibus,feminaredicebatinimicum zizani am: mane enim,futurum feculum eft.quia nedi præfentis uitæ fuccedit,8^ lux inextinguibilis in eo habitat. Non ergo oportetociofumefleapud nos dodorum uerbum, per omne hoc tempus,cuifuturi tempon's mane fucce dit, quia Sd in hoc auaritia, amp;nbsp;iniuftitia in dedoribus exercentur, mercede c-«« G-furdi ' P^’t'd^”dbus,quæ eis ex profedu difcipulorum deberctur.Per furdum aut, ifiobedientcr. cæcû, COS qui inobedictix amp;nbsp;ignorantix morbo detinentur, lex innuit, Efi(,4 i. ad quos Efaias dixit:Surdi audite,8c exei intuemini ad uidendum. Hi non malediccndi funt.fed admoncdi,fi tarnen eos conuerti uolumus VndeS^ Tit.^. Paulus,eum quidocet,in manfuetudinedocere cos,quicontradicuntdcdo ribus ecclefix.prxcepit, Sed nec ofiendi cum eis falfa dicentes, aut agentcjs debcmus
-ocr page 263-IN leviticvh liber sextvs, 113
A debemuseffici,hoc eni'm Paulusprohi'bens, atc^corrigens.fcripfit: Siquis ».corinth^i. uiderit eum,qui habet fcientiam,in idolio recumbentem, non de confcien* tiadus.quu Gt inGrma.ædiGcabitur ad manducandum idolothitum.Sic Ie* gis cam Iitera,quam ipiritu iuuari poflumus»
» nbsp;nbsp;Nec facies quod iniquum eft.nec iniufte iudicabis Nec conGdcres per«:
- fonam pauperis, liec honores uultum potentis. luftc iudica proximo tuo» * Non eris criminator,amp; Gjfurro in populis.No ftabis contra fanguine pro« »gt; ximitui.Egodominus»)Non quamlibetiufîidâfedfummâ, ôô perfccGâftu derijex maxime in præfentibus côftituit,relt;ffo itinere,ordinecp procédés, Peccjtorum or ut prius uideatur pauperibus legê côfticuere, deinde potentibus,ac deinde lt;^‘ncsper homi principatuSjSó poteftates habêtibus.ut per hoc oftendat, perfonâ nô debe ri accipi. Non furtu enim,nec calumniâ facerc,nec iurare in iniufto,etß diui tibus,uel potêtibus aliquando côtingit, ueruntamê propria paupcrû quo= dammodofuntpeccata ♦ Per paupcrtatê cnim,furari,amp; calûniari.Sé tranG gredi iàcramenta côpelli uidentur, ita utiàpiens ilic in Prouerbijs diceret: Ôiuitias 8é paupcrtatê ne dcderis mihiuie forte fatiatus illiciar ad negandu, aut egcftate côpulfus,furer,amp; periurê nomêdei mci. Vi aût opprimere,amp;2 mercedibus priuare,Slt; irridcre furdû.aut cæcû, quia quædâ eorû Gmt po«« tentiæ,quædâ uero prodigæ quodàmodo uitæ,Ôêdeliciarû,contumeliâ ge
B nerantiupeccata,præcipueperfonisdiunû,amp;potentûlexfanciridicitun Perfonâ aût accipere in iudicio, hi q magiftratuû præGdct uel iudicû tribu nalibus,quos iudicantcs ncc quidc paupcrû perfonas oportet accipere. Ne indices ne qui* Trto em dco mifericordior eft.qui mifericors Ôlt;S miferator Gjper oês appella ‘^‘^^pnuperes tur : uerûtamê iudicq têpore, nequaquâ iâ ita appellari uuit.fed iuftus.tcfte Dauid,qui dicitlDeus iudex iufi:us,fortis,amp;^lôganimis.Nec quidê potentis neindigeat, GporKtadmirari perfonâin iudiciojquiadconuHuseftpotêtiorn'pGusautê cft iudiciû,ipfe cm nobis iudicâtibus,caufantis perfonâ fufeipit. Cuius rei te ft:s efl idêMoyGs inDeutcfo.ita dicês:Nôrelpicics perfonâ in iudicio.fcs Deut.ilt;i, cundû paruû.oêminorê iudicabis.Nô difèinguas perfonâ hominis,quia iu diciûdeicft. Ergo Guis perfonæ donarc potetis, perfonædeidonazdonas aût,G ad parte te iufbtiæ côtuleris,illic cm habct:quia iuftus dns iuftitià dile pfaijo^ xii, æquitatê uidet uultus cius : quamobrê etiâ nunc iufte iudicari proximo præcepit.Oportet em nos noflè,quia in quo iudicauerimus, in code iudica Rowa,«.
„ bimur.His addidit : Non eris crimjnator,amp; fufurro in populis. ) Vcl Gcut LX x.ædût : Nô ambulabis in dolo in gêtetua. Nô ftabis cÔtra fanguinê proximitui. Dolo fanguinê coniunxit, uidelicct homicidiû.Gcut 8ê Dauid foIet:Virum fanguinû,amp; dolofum abominabitur dominus. Et iterû: Viri fanguinum amp;nbsp;doIoG,non dimidiabunt dies Gios.GIadius enim occultus eft Pp/.Ç4» doIus,enGs exacutus, amp;nbsp;latens ,ita ut Dauid rurfus diceret : Sicut nouacula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**
acuta fecifti dolu. Sed nos ab eo uelociter rccedamus,expaucfoêtes illu pro peccati uicinia,cui meruit eflè côiûdus.Nec côtra fanguinê ^ximi ftemus,^
-ocr page 264-Cap* X IX» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRESBYTER! H I E R O S O D*
c fed omnesinfidias,8ócoUegium,quod pro qualibet iniquitare fi'tjugiamus. Concilidbuh Qiua quida fingulariter infirmi,et per fcmenpfos nocere non ualentes.mi* quid rff;dant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folent multitudini,neceûè eft ut quando plures fimul conueniunt,ma«
Jitia ualencior inueniatur. Hie enim commodat maiium,alter linguam,alius , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;his quæ aguntur confenfum præbet,alterinnuit,amp; in maliiiæ confumma*»
tur infania » Sed cum his etiam illud intueamur, ut non folum quum de pcs cunijs.aut alfjs Gmilibus iudicamus, cuftodiamus pauperi potenti æqui tatem:Sed ubiep in omni iudicio.quod non folu apud tribunabfed in omni collocutione,SC amicali concilio,atcp in dodrina fpiritali maxime intelligis 14»,1. tunRccordemur Iacobi,dicentis: Siintroierit incouentu ueftro uir,aureu
anulum habens,in ueftc præclara,ingrediatur autem ÔC pauper in uefte for dida,intendatis autem ad cum qui induitur præclara,amp;dixeritis:tu ftde hie bene: pauperi autem dixeritis,tu fta illic » aut iede fob fcabello pedum meos rum, nónneiudicatis apud uofmetiplbs C amp;nbsp;facti eft is indices cogitationum
iniquarum/Et cum de hoc quædam alia dixiftèt.ôô opportuno tempore re uocare ad mcmoriam noftram legis mandatum uolens,addidit:Si aute per fonas accipitis,peccatum operamini,fed arguti à lege,tanquàm tranl^flo Con/lrfntuw j-es,Ergo iufte iudicare proximo debemus, amp;nbsp;non una eandeep aétionê,in damclTed^ue* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem dicerebonam : in paupere autem malam,amp; hunc arguere,il
inomnibui.
lum autem fincre peccantem.Sed nec dolofe in propria gente.id eft, in po*
Obiurgdturi
pulo ambulare dcbemusjnec uexare populäres uiros fob fpeciepietatis,nc que contra fanguinem proximi conlilf ere, id eft,non fociari eis, qui in ania mas fratrum peccant,amp; malorum fententiæ*Etquüomnis quidê mandat© rum iuftitia confideranda fit, ilia tarnen fubtilitatem præ omnibus intêde.' dicens enim. Neoderis fratrê tuum:addidit,in corde luo.)Quia frequeter in perfonis peccantiû, perfonâ odio eos habentiu induicopellimur. Vndc Paulus Theflalonicenfibus præcipiebat: Si quis non obedit uerbo noftro, per epiftolâ hunc notate,amp; non cÔmifceaminicû illo,ut cofundatur. Hoc aut dum fitjodrj præbet præfumptionê» Qiioru cm alioru.nifi odientiû,8C
tnutdi^e fu/ßiei aducrfantiij eft:NÓ cÔmifoeris ƒSed hanc aueriationê no præcepit in cordc oncmMtemut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim:Non comilceamini ei,ut cÔfondatur,amp;f erubefeens omnimo
do emendetur. Qui autem emendabat eum,cui non c0mifcebatur,nullate4 nus eu odire in corde fuo poterat,quod côfîrmans,etiâ hoc addidit:Et noli* te quafi inimicum exiftimare illum,fed corripite ut fratrem. Omnê aute iu* ftitiam explens,amp;per fingulas fpecies uitæ quodammodo legê ponens,con firmationern mandatis,qua oportet,apponit : quam fi cuftodierimus, nea mo noftris nocere diuitr)s,nemo noftrû thefaurû furari poteft-Eft aut cofif matiohæc* Etdiligesamicu,fiueut LXX.proximûtuûficutteipfum.)Ha bens in modico totam lege, nbsp;per unu tibi hoc mandatu, omnia cuftodirc
I.Corinthjf. facile eft:Charitas em,ait Paulus,proximo malûno opcratur.Plenitudo er* go Iegis,charitas eft,Sed ôiomnê uitâ noftrâ eflè in bonis facit. Si cm dilig© proximii
-ocr page 265-IN LEVITICVM LIBER SEXTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114'
A proximû ficut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;forfitan filios no habuero, aiir diuitias,aut
rcm.aut mundi gloria,aut potentia,uideo aut proximû habentê.gaudeo.et ■’ nihilominus tanquam ego hæc habeâ, lætor cgo:in illo enim amp;nbsp;ego habeo. Awicoruw be Idipfum ante amp;nbsp;in fpiritalibiis, in quibus maxime earn, qua* ad proximos pertinetdiledionemcuftodire debemus ,amp;^noninuidereoperantibusius ftitiam.nec morden, quando all} fecundû Chriftûglorificantur.quando in uerbo doélrinæ locupletantur, quando abundant diuinis donis. Sed imis tandus eft Chriftus,qui intantum nos dilexit, ut apoftolis maiora figna fa* cere,quam ipfe fecit,côcederet. Vnde amp;nunc dicens,DiIiges amicum tuû, fiue proximum tuû ficut teipfum: addidit,Ego dominusjeges meas cufto^ dite ♦ Quando uero nos deus dilexerit,ipfo dicente cognofce,ait enim: ^a. iorem hac charitatem nemo habet, quàm ut animam fuam quis ponat pro amicis fuis. Vnde amp;nbsp;legem fuam praecipuam efle diledionis mandatum di xit:hoc hie addens quod in alrjs mandatis non reperies adiedum.
„ nbsp;nbsp;lumeta tua no facies commifeeri cû alterius generis animantibus. Agrû,
» Gueut LX x.uineam tuam non feres diuerfo femine. Veftem.quæ ex duo= „ bus texta eft, non indueris, ) Hæc quodammodo ad literam uidentur efle ndicula:undcnecitaeacuftodirià prophetis, amp;nbsp;fpiritaÜbus inuenimus, quemadmodum ludæorum filfj infirme, imperfedeep uiuentes, qui lac amant. amp;^folidum cibû no capiunt.Nam intendequid ad Sadoch iacerdos tern, amp;nbsp;Nathan prophetam, ÔÔ ad Banaiam dicebat : Ponite filium meum j, Solomonem in mulam meam.Dicens enim, meam, oftendit.quia ipfe in mulum fedebat ♦ Si autem iumcntacommiiceri alterius generis animan= tibus, id eft afinum equo commiiceri lex uetuit, amp;nbsp;abominabilehocerat, oportebat 0^ ea quæ fiebant,8ó eaquæ nalcebâtur ex eis.proculdubio abo* minari * Sed amp;nbsp;fi ueftimentum ex duobus fieri non uult, quomodo fâpiens ve/î/weM ûle de forti mullere hæc in Prouerbfjs dicit ƒ Inuenit lanam, 8d linum, SC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji^
operata eft utile manibus fuis. Et rurlûs : Ex byflo, Sf purpura fibi uefti« menta.Nec enim utilia funt ueftimenta, bonum autem indumentum eius, fiue utile dixit eflè ueftimentum, unum quidem de lana amp;nbsp;lino,aliud autem nirfus ex byflo, ôô purpura confie! intelligamus. Sed quid hoc fît, Paulus aperte Corinthrjs feribit : Non poteftis calicem domini bibere, amp;nbsp;calicem i. corintbjo^ dæmoniorum. Non poteftis menfæ dei participari, amp;nbsp;menfe dæmonio:* rum.Et rurfus:Qui in lege iuftificamini,à gratia excidiftis.Neque enim lus daicisfedudionibus, necerrorigentilium oportet fideles commifeeri. lus menta ergo, id eft populäres homines, non permittamus alterius generis animantibus commifeeri, id eft,non (edari circuncifionem, ÔC baptis fma. Alterius enim iugi eft circuncifio, grauis 8C importabilis, de quo dixit Petrus : Quid tentatis deum,fuperimponere iugum in ceruicibus dis fcipulonim, quod nee patres noftri, nee nos portare potuimus f Aites rius eft autem baptifma Chrifti, amp;nbsp;leuis iugi, quod nobis Chriftus impo*
F 2
-ocr page 266-Cap,XIX* ISYCHII PRESBYTERI H ï E R O S O E. c fuit,fie dices:Tolliieiuoummeum.Etrurfus:îugiim enim meum fuaueeft, . ßc onus meum leue eft ♦ Sed nec uineam,fiue agrum creditum nobis,uario ferere debemus femine,ut non contraria diuinis doctrinis ecclefiam docea* mustquemadmodû praua (apientes hæretici, Chrifto nuptias per fuâ præs
. fentiam benedicente,atq^ dicente,Non ea quæ ingrediuntur nocent homi# nem,prohibentes nubere,8^ præcipientes abftinerià cibis, qua? deus créa«' uit eis, fibimet impietatis præparant mortem » In quibus neceftarie lecuiitf dum L X X ♦ fubdidit : Ego fum dominus deus uefter : ab omni uos huiufs modi cotinentes efle malitia cupiens,amp; qui per euangelium dixi ad eos,qui
-J, jnak legem nbsp;nbsp;ad fuam uoluntateni accipiunt:NoIjte iudicare fecudum fa«»
ciem,fed iuftum iudicium indicate»
•* Nec oderis fratrê tuû in corde tuo,fed publice argue eu,ne habeas fuper quot;nbsp;eo peccatum. No quaeres ultione5nec memor eris iniuriæ ciuium tuorum» ’* Diliges amicum tuum ficut teipfum-Egodominus.Leges meas cuftodite.y
. Rede Chriftus ludæis dicebat : Non credatis, quia ueni foluere Iegem,aut -prophetas.non ueni loluere, fed implere. Si enim perfcruteris haec uerba, inuenies, quantum cofonantia fint his mandatis legis euangelica dogmata, lt;nbsp;utpote eodem deo utracp loquente.Etenim qui nunc fratrem.G peccauerit, jM4Ub.i8. corripiendum præcepit,hicpereuangelia præcepit:Si autem peccauerit in confouMia nbsp;nbsp;nbsp;frater tuus,uade amp;nbsp;corripe eum inter temetipfiinifolum. Non corrediï
ticumnouo'
Romd.ii
aut.cora uno argue,oc cora alio : deinde rurius in ecclelia,quu neep coram illis increpatusjCorredus fuerit. Et hic quidê quû dixerit, Neoderis fratrê tuû:addidit,Ne habeas fuper illo peccatu«)lbi aût ô^quod peccatû.oftêdit, ait enim:Si non dïmilèritis hominibus,nec pater uefter dimittet uobis pécii cata ueftra*Hic: Non quaeres ultionê.Ptr Paulû aût:NÔ uofmetipfos uin dicâtes chariflîmi,lëd date locum iràe» Nûc dixit per legis librum : Nec me mor eris iniurïæ ciuium.Per euangelium autem : Omnis qui irafeitur fratîï fuo fine caufa.reus eft iudicio. Propter quod eos cauteriatam habêtes fuam
t.Timotb,4‘ côfcientiam Paulus nominauit ♦ Veftimentum autem abominabile, ex duo bus contextum induit, qui dicit fe Chriftiim adorare, amp;nbsp;adorat dæmones; qui folis iuftitiæ le aflèrens militem.etiam uifibilem hunc,amp; qui ad minifte« rium creaturæ datus eft folem plaçât, uel reliqua lydera, aut aliquid huiufr tnodi.fîcut Manichæi.ôô alq multi hæretici faciunt.Vnde pro reprobo,86 rd abominabili.Theodotion Satanæ ædidit : fie utic^ inueniês in Hebræo.Si adorant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;côferuans ficut inuenit.ut nomine Satanæ,planior legislatoris efticereturin
tentio. Non uultenim nos,quum fimus dei, diabolicis immifeeri negotqs, neep fimul orationibus, ôd incanfationibus uacare,nec phyladerqs ecclefiæ dei.fandlorum^ uirorum:uel ediuerfo prauoru ueneficorû fimul indui,amp; Èpbf.4. ea quæ liant dæmoniorum circunducere fando Ipiritui, in quo.ait Paulus, fignati fumus. Recedit enim, utpote perpeflùs contumeliam, amp;nbsp;obtinemt immundus lpiritus,amp; patietur huiufmodi,quod Saul pertulit : Spiritus aut dpniini
-ocr page 267-IN LEVITICVH LIBER SEXTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115
A domini receflit à Saule, exagi'tabat cu fpiritus dei malus.Non quia deus tranfmifit malum,fed quia permifit ei obtincre eum qui ilium elegit*
» Homo fi dormierit cum mulierc coitu feminis.quæ lit ancilla etiam nobi „ lis,0C tarnen precio no redempta, nec libertate donata,uapulabunt ambo, » amp;nbsp;non morientur,quia non fuit libera.Pro delido autem fuo, offerct domi •• no ad oftium labernaculi teftimonf) arietem, orabitcp pro eo facerdos, ÔÔ * pro delido eius coram domino, ÔC repropitiabitur ei dimitteturcp pecca# •• turn,) Quantum inter libertatemS^ leruituteminterGt, oftendereperea,
quæ nunc dida funt,legislator intendit:nam in ea quae libera eft defponfa^ jnlUerddcj^'o ta,adul£erium elfe delidum eius,qui cum ea fornicatus eft, aflerit,mortiscp fdtdadultmu pœnæ eum fubiacere fanciuit : In ancilla autem nobili,quod lx x. ædide# runt, Cuftodia homini,id eft,defpon(ata,abfoluens à poena,facrificium iu: bet offerre eum, qui in earn peccauit, ex hac fenGbili feruitute intelligibile uolens oftendere, Neq? enim prsccepit in ancillas quaslibet, quanto magis defponlatas delidu fornicationis admitti: led ancillam defponfatam, Gue cu ftodiam homini, ludæorum dicit fynagogam, quæ legi cuftoditaeft, nec syn^gogdpro delpondi Chrifto.priulquàm moreretur legis litera,poterat,Vnde S^Pau* dnalU. lus dicebat:Ergo fratres,amp; uos mortui eftis legfper corpus Chrifti,ut Gtis ^omd.7, alterius,qui ex mortuis refurrexit. Ipfe autem,ancillam elfe ludæorum fys
B nagogam.hæc dices docuit:Quia Abraham duos Glios habuit,unum ex an ^4/4.4. cilla,ôlt;2 unu ex libera* Deinde quam uoluit ancillam intdJigi, exponas fuba didit:Quæ funt per allegoriam didathæc enim funt duo teftamenta,unum quidem ex monte Sina in lèruitutem generans, quod eft Agar ♦ Sii^a autê sind. mons eft in Arabia, coniundus ei, quæ nunc eft Hierufalem, quæ feruit* ,Cum hac ergo G quis dormierit coitu feminis,id eft,qui huiusparticeps effè • dus fuerit dodrinæ, intantum ut cojiiungatur ei, amp;nbsp;coëat cum ea, per les . gis uidelicet conuerfationem, quia unum reperiuntur hi, qui Gbi coniugali confortiofociantur. Semen autem pro dodrinali uerbo accipi debere.mul tipliciter in hoc Leuitico libropridem demonftrauimus ♦ Quicunc^ergo antequàm hæc per aduentû Chrifti liberaretur, hoc fecerat, rede non mos ' riebatur:Nam etG lècundum literam.ôô non lêcundum fpiritum legem ac# cipiebat,quemadmodum ludæorum docet lÿnagoga, ancilla iufte nomina tur,quia legislatoris intentionem ignorabat.Seruus autem,Gcut dixit Chri ftus,nefcit uoluntatem domini fui, 06 propterea delinquere dicebatur, re# tuc.n. . miflîonancp necelfariam habcbat, quia dominicum præceptum non lècûs
dum dominicâ ftudebat uoluntatê, Veruntamen quia non adhuc erat libe*: - rata,propterea occulta erat legis contemplatio»Vnde Ô6 tempus uidebatur
habereconucrlàtioliteræ,nec mortelubijci dicuntur,86 uiGtationemeis promiGt. Nam quod noftra translatio habet, Vapulabût ambo, l x x.di^ cunt, uiGtatio erit eis, amp;nbsp;non morientur ♦ ViGtationem autem eis promiGt, id eft à legis feruitute libertateni»Mos enim eft diuinæ fcripturæ,libertatê,
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F 5
-ocr page 268-Cap»XIX» ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOt.
ç uifîtationem appellari :nam S)C Iiberarioncm (cruitutis Aegyptfæ,uifîtationê Exod.J, mueru'mus deum nominantcm.quando ad Moyfên dicebat: Conuoca feni ores filiorum Tfraël, 8^ dices ad eos : Dominus deus patrum ueftrorum apa paruit mihbdeus Abraham,amp;deus Ilàac,8^ deus Iacob,dicenszVifitâs uiß taui uos,amp;ruidi quæcûçp eueneruntuobis in Aegypto:amp; dixi'.liberabo uos ex oppreflione Aegypti'orum » Aperte ergo per prælêntem legem uifitare eos promifit per Chrifti Iiberationem,de qua manifefte Zacharias per Can LUûei. ticum luum dicit:Benedidus dominus deus Ifrael, quia uifitaui't.ôë feci't res demptionem plebi fuæ.Dicit enim Iiberationem, quam Chriftus in facrifi* cio,amp; euangelica conuerfatione,Iudæoprimum,6^ poft hocGræco,fecu:s dum quod di'xit Apoftolus,præftitit. Ait enim de euangelio,quod à demis Rowit.i. nodonatum eft : Vi'rtus dei eft in (àlutem omni credenti,Iudæopn'mo.ôC Græco.Non lècundum aliquam perfonarum acceptionem,fèd quia primi Iudæi hanc falutem nbsp;nbsp;Iiberationem. utpote etiam alios feducentes, habes
bant neceflàriain» Cum his qui dormit, id eft qui miicet, ut ièminis eo* rum.et dodrinæ particeps efficiatur.huic per facrificium præftatur remifi fio : lèd per Chrifti, hoc enim facrificium fignificans, arietem pro peccato præcepit ofïèrri,ôô per eius oblationem iâcerdotem deprecari, Quis fit au^ tem hic,qui pro omni mundo deprecatus eft,amp; quis aries,qui pro peccato ofïèrtur, ôô cur ante oftium tabernaculi teftimonii ad facrificium deducas ’ D tur,fed ôôquid proprie debeat intelligi peccatû delidi, ea quæ de iàcrifîcqs olim fancita funt,amp; expofîta pericrutans, inuenies Chriftum in eis,uelut in imagine figuraturn : qui per crucem immolatus, cum alfjs omnibus peccas tis etiam hoc ignouit, quod ludæorum commifit populus, ôô is qui erat ei mixtus ex gentibus.qui etiam dormire cum eis dicitur, legem non iècundn intentionem legislatoris accipiendo ♦ Hæc autem non importune in hoc lo non co, fed imb nimis opportune tempore,quo iumenta lion oporterct alterius commifccri. generis iumentis coniungi, id eft, non liceret eos qui fub iugum fadi funt Chrifti, ludaicum iugum fuicipere.fignificauit.Confirmans enim hoc,præ ientia fubdidit,per quæ oftendit, quia amp;nbsp;ante aduentum Chrifti, quicuni^p exterorum illis commifeebatur, opus habebat intelligibilis arietis facrificio ad propitiationemfuam,conferens illud mente,amp; delcribens apud lemeti« ipfum per figuras ueritatem. Sic enim non iolum non condemnari ex ob* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueniente fibi feruitute ludaicæ litersc,Ied etiam liberari ab ea,ôë à morte in*
fidelitatis fpiritaliter legem accipiens,amp; facrificia eius ad Chriftum référés, poterat»
» nbsp;nbsp;nbsp;Quando ingrefli fueritis terrâ,8lt;fplâtaueritis in eà ligna pomifera,aufère
». tis præputia eorû. Poma quæ germinât, immuda erunt uobis,nec edetis ex « eis.Quarto anno omnis fruélus eorum iànétificabitur laudabili dno. Quirt - to autem anno comedetis frult;ftus,congregantes poma quæ proferunt.Ego * dominus deus uefter,) Permanet in intentione etiam nunc legislator» quam
r
-ocr page 269-IN DEVITICVW LIBER S E X T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;né
A quambabui’tprius, alqs uerbis præcedentibus fimih'afanaens ,ofl:endens fluide nee habere fruâum bonum ludæorum populum,ante domini præ«» (cntiam potuiffe. Cur euim triennio fruâum eis omnis ligni non efle efibi* |em dicebatCSed nee ullomodo mundum,fed ÔC mundationem quarto ans no neceflariam habentem.EtquæerathæcmundatioÇ’NÔafperfio,non fas crificiû,non aliud quippiâ huiufmodi,quale alio loco fecundu literâ lex præ cepit.Ergo nocat neceflarie ad contemplationem fpiritus,eum qui non folu meditari legem,fed ÔÔ aliquod ex ea perciperecommodumcupit»Terram Totlt;(quiein» CTQo deus dat.quam ipfum dare decet.id eft diuinam fcripturam, quæ uir^ tcHtgatur. tutum frucftus fert,quæ habet illam uitain,ôô colct,Gue operatur,quam Da uid colere èC operari promittit, ubi enim deo placeremagis homo, quam in mâdatis.amp;opcribus bonis poteft ƒ Ait em : Placebo domino, in rcgione uiuorum.De quibus ipfe dicit:Qui uero expedât dominum,hæreditateni pp/.j poflidebunt terram. Poffidebunt enimplenam dei ipiritu fcripturam ,0C quæ ex ca flint bona,qui deum expedant,qui mandatorum quæ in ca cons tinentur,retributionem promittit,Hanc terram ingredi quidem filrj ludæs oru præccpti fùnt, amp;nbsp;acceperût priores, Primi enim facras fufceperut lites ras,propter quod amp;Iignû quod edi potcft,id eft mâdata,quæ diximus,plan tarepræcepti funt,hi quidem eas méditantes,hi ante amp;nbsp;prædicantes. Quia enim plantation! lignorum,meditatio legis,amp; prædicatio,propter cûpros
jj fedum.qui per partes prouenit,affimilatur,audiDauiddicentem: Et in Ies nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’
ge eius meditabitur d ie ac node. Et eric tanquam lignum,quod plantatû eft fecus decurfus aquarum* Paulus enim de prædicatione, quam prædicauit Corinthrjs fcripfit:Ego plantaui,Apollo rigauic, fed deus incrementum de dit.Scd mandata quidem bona nimis erant,propter quod 06 lignum efibile L/g«« c[ibil(i appellauit.Illi autem modo quo debebant,non operabantur, fecundum lis teram lege utentes. Erat ergo eorum frudus,operatiouidelicet legis tris ennio immunda. Dicit aute triennium,à tempore legis ufep ad Dauid tems pus,amp; àDauidufqpadtranfmigrationemBabyloniæ, amp;nbsp;à tranfmigratios ne Babyloniæ ufej ad aduentum domini : fic enim 8lt; Matthæus diftinxit. Triennio abßi Qui3.crgo quarto hoc anno,omnem frudum ipfius legis, fandumamp;lauda nerekfrufti* bile domino commendauit, non tarnen uel tune eGbile illud efle ludæis dis xerat,illud Gne aliqua dubitatione probauit, quia totus legis frudus,in ads uentu domini eft: Huius enim tempus, fecundum ordinem temporum fiis perius nominatorum annus rede nominabitur quartus, fandus laudabili deo. Quia Chriftus eu frudiferum faciebat,quemadmodü oportet etiä nos frudiGcare docens.Rede ergo fandus erat,utpote à fando fandorum per fedus. Sed amp;nbsp;laudabilis : omnia enim quæ Chriftus operatur, bona fama funt,atqj gloriofa,ita ut etiam ab ingratis ludæis gloriGcentur* Quum enim paralyticum portantem füper humeros grabbatum uidifTent.gloriGcabant loanjt deum,qui talem poteftatem dediflèt hominibus. Vnde non Gmpliciter,fed
-ocr page 270-Cap.XlX* ISYCHII PRESBYTERI H 1 E R O S O L.
c laudabile domino friiClum hunc lex appelIauit.Necdum autcm erat popu* quot;nbsp;lo eßbilis, necdum enim bic fecundum (piritum Chrifli conuerlationê ade* Anttits quintiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerat : fèd in anno qujnto,in apoftolica uidelicet generationezillinc eni
ip{è ludæorum populus, id eft hi, qui ex eis crediderunt.amp;T genres omnesgt; efibilem legis frudum,operationê uidelicet habuerunt. Et lècundû dx x* adiedio fruduum legis erat populo, id eft lucrum amp;nbsp;commodum. Qiisc enim operantur prius line lucro,inutiliter operantur. Bene autcm adiedio nis lex memoriam facit uerbo couenire, quod dixit dominus in euangelio: iple enim erat.qui hæc,amp; ilia dicebat: Omni habenti dabitur,amp; adijcietur. Quicunqj autem.ut oportet, uetus tenet teftamentum, ei amp;nbsp;nouum adi]cilt; tur,amp; per hoc ei efibilis etiam frudus teftamenti ueteris inuenitur.
»• nbsp;nbsp;Non comedetis carnem cum fanguine, no augurabimini,nec obleruabi
quot; tis lbmnia,nec in rotundum tondetis comam, nec radetis barbam ,Sd fuper •• mortuo non incideiis carnem ueftram, ncqj figuras aliquas,amp;f ftigmata fa* *• cietis uobis.Ego dominus* ) Ab omni fermento malitiæ mundum efte fide lem uult, amp;nbsp;propterea nunc quidem prohiber à lèruitute legis literæ, amp;nbsp;lu* daicam dodrinam dcmonftrat inutilem. Nunc autcm rurfus ad errorê ocn 23 tilium fèrmonemucrtit, nccp enim omnia,quæ nunc uetita funt,ftudenturî, quippe quû non folum fintridicula,fèd etiam amp;nbsp;noxia ftudentibus ea,quod Eccèx.n. maxime oftendit Ecclefiaftes,ait enim:Qui obleruat uentum,non iëminat:
amp; qui confiderat nubem, nunquam metet* Augurium ergo non fblum uox AMg«riu w. ayjj cuiuslibet, aut uolatus appellatur, qui uel prohiber à quadam adione,^ uel earn ftudiofius admonet accelerandâ, fed amp;nbsp;(ignis uti loquentium, præa tereuntium, obuiantium,amp;quorundaminitinereobuenientium oftèndw ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;culorum,taliumcp aliorum eft. Ab auibus enim augurium, (èd amp;nbsp;aliorum
Aufiiicium. fignorum obferuatio dicitur. Aufpicium autcm» eft tranfeuntes côfîderare aues, amp;nbsp;propter has in delertam ab hominibus uiam egredizaut auium uo* 1atum,aut noces quales fint perfcrutentur, ut ex eis cognofcant,quæ futura funt*Qi.iod accufare eft deum,quia ea quæ homini,quem (ècûdum fuâ ima ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ginem omnium animalium principem conftituit,abfcondit,8^ ab eis quilpi*
am di(cit,quæ nec ab fpiritalibus uiris,(ed nec à deo, qui illis reuelat, poteft Comiim nutrit difcere.ficut hi,qui in prædido errorc (edudi funt,arbiträtur. Infuper nec rczn barb^ncti comam in rotundum tondcre,id eft,non rädere in rotundum afpedum ca pitis, ßcut amp;nbsp;Symmachus ædidit, quemadmodum etiam hi faccre confiiez uerunr.qui barbaricas ftudent comas,propter quod hoc EXX.a'zo'o)zp,forß tan propter magnitudinem concurforum capillorum appeJIauerunt. Non oportet autcm hoc fieri, fed contentos efte naturalibus ornamentis,amp; nihil Pr^egmind exquirere, nifi forfitan creatorem aliquid indiguiftead perficiendumani* f”quot;” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accufamus. Sed nec cincinnos nutrire in honore dæmonû, ca pillis ali]»
liniconfeerd» fortiores,amp;hoc uouere : ftudent enim hoe pagani,caput puerorum offèrre bdnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dæmonibus, Vnde de hoe maxime oportet putari legislatorê praecipere»
Sed
-ocr page 271-IN DEVITICVM LIBER S E X T V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,17 nbsp;nbsp;'
A Sed nec barbam radere,ud fccundûil x x.corrun^perefecie barbæ:nec in dfuras in corpore fibi facere eos qui fient fupra mortuos, etiam hoc enim pagani confiieuer unt. Sic enim affligi iîipra mortuos oportet,ut nec facicm Luge re mor* îædar,nec corpus corrumpat^ quibus nos Paulus prohibens ait:NoIo uos ignorare fratres,ut non contriftemini, ficut amp;nbsp;cæteri,qui fpem non habet» Nam quodlibet eorum quæprædidafunt,agere, non eft fpem habere ree furredionis mortuorum : quia tanquam illis corruptis.femetipfos diflis pant atque corrumpunt* Prohibet etiam ftigmata fieri in corpore,undique stigmata cor* decoris legislator curam gerens, ÔC non concedens abuti carne in quolibet horum:quæ quidem ipfi nocent,totumautem animalfœdumreddunt» Comedere enim fuper montes.quod l x X» in initio præièntis legis pofiies: Comfdfrcf«» runt,pro eo quod noftra æditio habet, non comedetis cum fanguine,pros pter eos qui idolorum feftiuitatibus confueti fiint,prohibuit. Hoc enim 8^ Olee accuians populum ludæorum,dixit : Spiritus fornicationum decepit ofee 4. eos,ôôfornicatifuntàdeo fiio.Superuerticesmontium incenium adolcü bant, 80 fuper colles lâcrificabant ♦ Sed uideamus præter hæc quæ nos ius beat cauere : fecundum fpiritalem contemplationem non comedere fuper môtes,id eft cogitationibusluperbis non pafci,de quibus Efaias ait:Omnis mous amp;nbsp;collis humiliabitur, Non augurari, non aufpicari, ut non intens
B dentes dæmones iècundum eorum uoîuntatem uiuamus, neque cor no* ftrû uolucribus tradamus, quæ rapiût ferne pietatis à nobis,ficut dominus in parabolis euangelicis dixit « Coma nô tÔdamus : uel ficut LXX.o-ktokjj de capillis capitis non faciamus. Capillienimnoftri pro cogitationibus acct piûtur,propter quod dixit dominuszVeftri autem 8ó capilli capitis omnes numerati funt » Ipfi enim utpote iudici, amp;nbsp;corda fcrutanti, numeratæ fiint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
omnes noftræ cogitationes. Non oportet ergo eas agitare quempiam, uel concutere.fed nec otïerre diabolo,quod faciunt quidam.ô^ de fenfibilibus capillis crine ofîèrêtes,ficut fuperius diximus» Infuper no oportet,ficut præ diximus, barbâ radere,uel fccûdû lX x.corrupere faciebarbæ,quia perfc dionis noftræ fignû barba eft. Virtutes autê defignant uerâ noftram perfe» dionê,quas incongruû eft corrûpere opérantes nô uero, lcd fub falio ÔC fi do habitu.Nec incifioncs facere fiiper anima bonu eft in corpore:Sunt cm deledationes,quæ ad nocendâ anima incidut corpus,amp; corrûpunt.Sed ÔC ftigmata.id eft ,malæ dodrinæ dogmata,quia inhærêt,ôlt; infigûtur animæ per quædâblandimêta,uel fyllogifmos,uel per quêlibet aliû modû docentia um intelligamus.Præcepit ergo nobis lex ôCab his abftinerc,quia impreflà uel immerlà,ficut folent ftigmata,difficulter abolentur » Ne proftiaias filü tuâ,ut cÔtaminetur terra,ôô impleatur piaculû. )Si enim patres,quos opor tetfilios emendare,adfornicationem nos hortantur,prouocantes aut ui* ventes turpiter,ut ipfi ad imitationem parentum, ad malum illiciantur, piaculo ,uel lêcundum L xx» fornicationc terra completur, amp;nbsp;adomnem
G
-ocr page 272-Cap.XÏX« I8YCHII PRESBYTERI hierosol.
c fpcdcm impictatis profidt, quia cos qui cniditorcs eflc debuerunt, ad malum pueri pædagogos habcnt» Scdnecanimamnoftram.quænobia tfaltu.ff. filiaunigem'tacft,ita utDauid dicerctïLibera à Iconibus unicam mcam:óó. pfalm,zi. De manu cam's unïcammeam:proftituamus,àdeoillamdifceflîoncmdo* centes, ne fornicanteanima, fornicctur corpus « Hoc enim terra, utpo*
• te quod de terra ortum eft,amp; in terram reuerteturgt;appellatur, Et implea« quot;nbsp;tur piaculo,uel ficut l xx,adulterio.) Ebrio quippe feflore,cquus defert in præceps. A deo recedente anima/jmnis iniquitas dominatur in corporc*
• * nbsp;nbsp;Sabbatamea cuftodite, ÔC Gnduarium meum metuite* Ego dominus.)
S4tt4t4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiftcnte fpeciali fabbato, fcptima uidclicet die, omne aliud legi«
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;timum ocium fabbatum appellatur, fic quum generalis fit abftincntia à ma«
lozhoc cnim reuera ftudet legislator fabbatum, per fingula quac'que rc«
* cedcre nobis à malo præcepit. Hoc enim fulcies ,addidit: Sanduarium me quot;nbsp;urn metuite. ) Vel ficut l x x, ianda mea timebitis : quia quemadmoduna eos,qui quo debent modo accedunt ad ea,fandificent,fic hi qui inique præ iumunt in eis, amp;nbsp;non prius femetipfos forde malitiæ purgant, atque fic ad i.prfrrfHp, 14. xnundaaccedunt,corrumpunt,fiucdiijperdunt,ficut Nadab,Äbiu, amp;nbsp;fi« lil Heli, Vnde 06 Paulus de his qui incircumfpede myftica pcrcipiunt, fub t.Corinth.it. didit zPropterea multi in uobisinfirmiSC imbecillcs, amp;nbsp;dormiunt multi.
Vnde ÔC nunc legislator addidit: Ego dominus.)id eft fandus,Sdn firn« dis habitans,S^ ncceflario exigensfendorum uindidam»
quot; Nec declinetis ad magos, nec ab ariolis aliquid feifeitemini, ut pollua«
“ mini per cos. ) L xx » autem ædunt : Non fequimini uentriloquos, amp;nbsp;uc» neficis non adiungamini, ut polluamini in cis » Ego fum dominus deus ue« ♦ Maxima diabolici erroris, fraudis lj3ecies,uentriloquorum eft ex« Mterpretätur. quifitio » Vndeamp; Paulus puellaminueniens, fpiritum habentem Pytho« nis,quamuis dæmonium magna de ipfo amp;nbsp;Sila prscdicaret,amp; diccret : Hi homines Erui deiexcelß funt,qui annunciant uobis uiam ueritatis : ma« Jurntarnenfpiritum increpans.effiigauit.Peflimumeft etiam amp;nbsp;uenefi« cis adhærere, quia dæmonum inimicorum nobis, nbsp;pcftilcntium nomi*
na dicunt.Qiii etfi ad breuetempus,ut inerrorem mittant,uidentur opera ri aliquid, quod ad corporalem ùinitatem uile 8^ paruum,quäle ctiä imperi ti medici operari poflunt, ueruntamen nec hoc ut boni, neque ut bene uo« lentes hominibus,operantur,fed in feruitutem illos redigcrc,Slt; à dco iepa« rare cupientes.Sed nec ucntriloquos.id eft felfos prophetas fequamur,qui nomine dei aliéna à deo docent,amp; prophetantzqui uentriloqui iufte dicun« ventriloqui tur.quafideintclligibiliucntreftiicord'sjfabulasquaidam.idcftfaliasdo« -drinas,amp; prophetias proferentes.de quibus per Ezcchielem dominus dw xit:Væprophetisinfipientibus,quiicqu5turlpiritumfuû. Hiamp;uencfid,‘ ut qui cum blandimento quoda, amp;nbsp;fraude domos ingredientcs,et captiuafl ». Timoth.}, ducentes muherculas oneratas peccaris, ficutait Paidus,rede appdlatwi
in
-ocr page 273-IN DEVITICVW LIBER S E X T V S. , ng A in hl's ergo præcepK non pollui. Polluuntenim fermones eorum eosqui igt;Titnoth, j, cisobediunt.Vndeamp;addidit; Ego fum dominus deus uefter.)Pereuan gelicam dodrinam dicens:Attendite ab his qui ueniunt ad uos in ueftimen
»gt; tis ouium,intrinfecus autem hint lupi rapaces. Coram cano capite confurs »• ge,amp; honora perfonamfeniSjSCtime dominum deumtuum.Egofumdomi * nus.)Bonum eft quidem,8iCeu qui iam ad canitiem perueni£,honorare,has setia reuereri bet enim tempus aliquid amplius proculdubio ad prudentiam:fed Ôéhono rem quern prouedioribus impendimus, nos quoq? à minoribus merebb mur.atqj ex hoc ordo bonus uitam noftram in honeftate cuftodiens,nobis profligatur. Canumautê,uerefenê,idefteumintellige,dequoaitMoyfes; quiintel Interroga patremtuum,amp;annunciabittibi.feniores tuos,amp;dicenttibi.Sed p amp;Paulus:Presbyteriduplici honore digni habeantur,maxime qui laborat in uerbOjSedodtrina.Sed amp;nbsp;Daniel quûeflèt puer,amp;^iudicesatc^presby5 ’* teros populi criminantes Sufannam argueret,dicebant air) presbyteri:Ves nifedeinmedio noftrum,amp; annuncia nobis,quia tibideus dedit honors rem fenedutis; ut eftederetur, quia fapiêtiæ magis quam ætatis eft presbys teri] dignitas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Si habitauerit aduena in terra ueftra, Sc moratus fuerit inter uos, ne ex* probretis d, led fit inter uos qnafi indigena, diligetis eum quafi uofmets iplbs :Fui ft is enim S)C uos aduenæ in terra Aegypti. Ego dominus deus ue= * fter.)Terram nobis à deo datam »effe cultura uirtutum.bonam^ eius do^ (ftrinam.luperius diximus. Si quis autem ad hanc acceflerit aduena, uidelb cct uolens conuerti ad noftram fidem, 8c terrac illius ciuis conftribi, de qua tnanitertrA* Paulus ait: Accefliftis ad Sion moniem,amp; ad ciuitatem dei uiuentis Hierufa lem cceleftem,amp; multorum milium angelorum frequentiâ,Ô6ecclefiam pri mitiuorum, qui conferipti funt in coelis:non affligamus eum,id eft non gra uemus contra eum iugum, ut modogenito amp;nbsp;nouiter credent! grauiora mandataimponamus,utnonficutpharifei8^fcribæpeccemus,quosacs • cufans dominus dicebat: Alligant onera grauia amp;nbsp;importabilia,amp; ponunt Matth, eafuper humeros hominum.ipfiautem digito fuo non uolunteamoue^ re.Non ergo ei qui accedit ad fidem.hoc facientes,amp; quædam legal ia ab eo exigentes,affligamus eum-Sit autem nobis ficut indigena,qui nutritus eft in fide, amp;nbsp;creuii in pietate. Vnde amp;nbsp;Petrus hoc euidenter fanciens,ad eos qui uolebant circuncidere de gentibus credentibus dicebat : Quid tentatis dos Ad.iç. minum, imponere iugum fuper ceruices difcipulorum, quod nec patres ueftrfnec nos potuimus portar e ♦ led per gratiam lESV CHRISTI ere* dimus faluari, ficut ill!. In hoc ergo ununquenque aduenam, fiue ut LXX. dicunt, profelytum,ficut nofmetipfos diligamus,ut ilia præcipiamus eis tan tum,per quæ nofmetiplbs,fi ea gerimus,faluari credimus. Nam etfi ampli» us temporis ab his qui nunc ad fidem accedunt, nos in fide pia babemus, uerun tarnen amp;nbsp;nos ex infidelibys fumus, aut nos ipfi prius infidelibu^
-ocr page 274-Cap»XIX; ISYCHII PRÈSBYTERI H I E R O S O L.
c exi'flcnt€S,autde talibus genitipatribus, 8^omnes aduenæfuimusin terrsc Aduen£in Ae Aegypti.ideft in diabolico errorejóó doflrina tenebrariï » Aegyptus enim tenebræ,uel obfcuritas interpretatur » Ergo nimis fecundum tempus addis
“ dit: Ego dominus deus uefter» ) ld eft qui amp;nbsp;uos ab errore (uicepi, de quo Rowrf.i I. Paulus dixit:Conclufit deus omnia fub incredulitate.ut omnibus miferere«
- tur» Noliie facere iniquu aliquid.in iudicio,in reguJa.in pondéré,in men « fura.Statera iufta,ôôæqua fint pondera-Iuflusmodius,æquusq5 fextarius. * Ego dominus deus uefter.qui eduxi uos de terra Aegypti-Ciiftodite omnia * præcepta mea,amp;uniuerfaiudicia,amp;fàcite ea.Ego dominus.)SimiIis eft etiâ hæc (anótio præcedentibus.quando poft lucrum literæ eius etiam ipiritum Lfgcj ciuiles, præfcrutati fuerimus*Non ergo fierioportere iniuftum in iudicio,in præs cz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jgj^ubus præcepit: nuc aut nee in menfuris iniufte agerejiec in pondéré,
nee in ftateris præcepit, ne forte his ipfis,quæ quafi termini funt iuftitiæ,ad iniuftitiam utamur. Pro terminis enim iuftitiæ,uendêtibus,6ô ementibus, Nenfura. aut alio quolibet modo contrahentibus menfuræ dantur,8ó pondera,quêa admodum leges iudicantibus: unde de no faciendo iniuftum iudicio, etiam de non immutandis ftateris,amp;:ponderibus,(ed amp;nbsp;defextario,modioueha#s bend© iufto.id eft de omni mêfurauini aut olei addidit. Ab omni utiep iniu ftitia quæ erga proximum geritur, tarn in maioribus, quàm in minoribus præcepit abftinêdum,quia quod iniuftum eft,ubi^ abominabile eft: pla* cet autem deo femper quod iuftu eft * Præterea quod diuiti pofleflto agri, ÔC domus eft,hoc pauperi melura uini,amp;^tritici,amp; panis pondus eft,ÔC alia ex quibus uita quotidiana ducit.Sed nee iniuftûi in iudicio mentis faciamus, tranfi nec mêiuras amp;nbsp;ftateras eius,quæ naturaliter nobis infitaeft iuftitiæ,corrû* pamus, aliter noftra, amp;nbsp;proximi peccata iudicantcs,ait enim dominus : In terdetiobif dit quo ludicio iudicaueritisj'udicabiminitSóin quamcniura menfi fueritis.mc • que alifs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tietur uobis»Quod ipfe interpretans,quemadmodum deberet intelligi,iulgt;
jMdttb.7. di'ditjQuidautem uidesfeftucamin oculofratristui,trabemautem,quæin oculo tuo eft,non uidesC'Sed nec in ponderibus,amp; ftateris,86 menfuris,dis uinis noceamusjfed iuftas ftateras,amp; menfuras,8ó pondera,id eft legesferi pturæ diuinæ cuftodiamus,nunatenus eis ftateram,aut pondus fuperimpo nentes proprium,00necp hoc,quod pharifæi,patiamur,dequibus in euan« Ndtth. IÇ. gelrjs domiilus dicebat : Quare tranfgredimini mandata dei,propter tradi* tiones ueftras* Ilium enim ad memoriam noftram,qui hæc loquurus eft,lex „ reuocans,fubdidit:Ego dominus deus uefter,qui eduxi uos de terra Aegy^ * pti,Guftodite omnia præcepta mea, amp;nbsp;uniuerfa iudicia,amp;lacite ea»)lxx» autem ædût:Omnem legem meam.amp;fomnia præcepta mea,Ego dominus Duplicantifego dominus : ut tu cognolceres,quia qui nos de terra Aegypti Eudngehu db lènfibilis eduxit,tunc legem dans,iplè nunc de intelligibili Aegypto euange Aegyptonot JiumprædicansIiberauit»Vndepoftquàmdixitfecundum LXX-Cuftodi“* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te omnem meam, oportebat lûfBcere, omnia enim lex compleâitur, addï^
-ocr page 275-IN LEVITICVM LIBER S E X T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'II9
A dit autem:Et omnia præcepta mea,non indicia,aut iuftificationes,aut tefti^ monia,quæ fie appellari per legem Moyfi coniueuerut.fed præcepta mea, cuangelrca mandata demonftrans ,quæ ex autoritate dominus præcepit»
c A P V T X X*
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oquutusep eft dominus ad Moyfen dicens: Hæc loquere filfjs
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ifrael: Homo de filfjs Ifrael, amp;nbsp;de aduenis, qui habitant in Ifras
» M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dederit de femine fuo idolo Moloch,morte moriatur*
Populus terræ lapidabit eum,8ó ego ponam faciem meam con tra ilium,fuccidamcp eum de medio populi fui, eo quod dederit de femine fuo Moloch,SCcontaminauerit fanduarium meum,ac polluerit nomen fan dtum meum.Quod fi negligens populus terræ, amp;nbsp;quafi paruipendens im= perium meum, dimiferit hominem, qui dédit de femine fuo Moloch, nec uoluerit ilium occidere, ponam faciem meam fuper hominem ilium, 8ô co gnationem eius,fuccidamcp ipfum, èC omnes qui confenferunt ei,ut fornis carentur cum Moloch,de medio populi fui.)Cuius rei gratia de fjfdem bis, ter aliquando lex præcepit, frequenter in præcedentibus diximus, quia propter memoriam legentium hoc faciat. Vnde eadem recapitulans,man= data noua quædam eis interferit,ut nô fiiperflua uideatur îegum repetitio, B Scinquifitione nouorum,etiam anterioribusftudiofius intendamus.Huius rei gratia adliones quafdam in præteritis prohibens, pœnas earum tacuit, ut quæ fit hæc,uel qualis quærentes, ea quæ inferius fancit, icrutemur : in bis enim pœnas inferuit,quas tune prætcrmifit. Olim ergo prohibens de fe mine fuo Moloch,finefecundum d xx.prirfeipi dari.Erat autem hoc idos Moloch, li cuiufdam uel dæmonis nomen,fecurtdum quod Stephanus Amos intro= Amos 5. duxit dicêtê:Etrecepiftis tabernaculfi Moloch,amp;:fydus deiueftri Remphâ Aft.7. figuras quas feciftis,ut adoretis eas. Nunc ergo idipfum rurfus conteftans,
• quibus uerbis orfus fit exordia huius legis audifti, nbsp;nbsp;nbsp;Loquutusep eft dos
» minus ad Moyfen, dicens: Hæc loquere filfjs Ifraëh Quod LXX.ædides gt;. runt,amp; filfjs Ifrael loquere.) Non hoc didum eft,quafi altj fuifîènt, quibus præcedentia fanxerat, fed oftendens, quia hoc perfonale mandatum pros idololatrUcri pterea contra omnes dilatauit, quia peccatum contra quod comminatione præfentem protulit,tantum alfjs execrabilius eft, ut alia quidem peccatafo ^transßrtw, los peccantes reos pœnis efFicerent,hoc autem amp;nbsp;eos,qui neglexerunt pecs cantem,iudicemcp ei,fed amp;nbsp;ultorem,non folum principes populi, fed amp;nbsp;to tamfynagogam, amp;nbsp;populum facit. Populus enim,inquit, terræ lapidabit
* cum. Nec his c0tentus,addidit: Et ego ponamfaciem meam contra illu, » fuccidamcp eum de medio populi fui. )Per hoc omnes erigens, amp;prouoeâs contraeum, qui talia commifit:fed amp;nbsp;terrorem indicens, fi neglexerint.Só •non cum ftudio præceptam pocnam fuis in eum excrcuerint manibus, uts .pote intantum irato deo, ut ipfe aperte prædidam fententiam contra eum' n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 5
»
-ocr page 276-Cap»XXgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS YC H II PRE s B YT ERI H I E R O S O D,
C ferret. Cur autem ?Qin'a de fèmine fuo dédit Moloch,ut contaminaret fan»
- éluarium meum,8^ pollueret nomen fànô:ummeiim.)Qiùcûc^enimfiliu: Depwi«ef«o autcognatum, aut diicipulum, autamicum .autquencuncjdefuofemine, Moloch ftcri'' nbsp;nbsp;nbsp;cognatione,aut dodrina, principi ièculi huius, qui nûc operatur in filqs
diffidentiæ,dederit,uouens eum ôôconiêcrans dæmonibus,hic quidê ad ià era dæmonum, alter autem mixta uirili muliebricp uita, utrunt^ enim erat ' paganis conruetudo,amp; bis qui in errore illorum labebantur,de quibus de« o[ee4. usperOièedicitzQuiaifti eum fornicarrjs corrumpebantur, amp;nbsp;eum ef* fœminatis facrificabant:po]Iuit dei fanöa. Quomodo ƒ quia polluit nomen poHuerefan- fanâum cius. Vt enim imaginem dei percipiens homo Candi, èC in Candis lt;S4 dei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;requieCcentis.fanctus rede Sgt;^ fàndificatus illi, cuius habet imaginem,dici«
tur. Contaminât ergo,amp; polluit nomen eius,qui ei dédit imaginem.ôô per banc ipCum qui Candificauit.qui amp;nbsp;Cpiriium uitæ ei ex fua gratia inCufflauit, quia Ipiritu malo,amp;adueriô deo corrumpitur,8ô dominicam imaginem in d æmonum Ccruiiutem redigit, regalemcp margaritam à poreis permittit pollui. Idem eft amp;nbsp;quiCquis de cognatione, 8gt;^ de dodrina Cua auaritiæ ofs fert,amp; ad auaritiam operibus aut uerbis eonfuefaeit eum,qui quocunep mo do diCcipulus eiys, uel cognatus eft, Ceruum eum dæmonum, deuotû ido« lis, fiue conCecratum, militem'que maligni principis huius leculi efïîciens. I. Timoth. nbsp;nbsp;Radix enim omnium malorum auariiia, quæ eft idolorum Ceruitus. Dicta
D mus autem hocipCum nbsp;contra eos, qui adulterium docent,fuggerentes ne
farias adiones, fuadentes turpitudinem, polluentes Canda dei, id eft figna* torum deo corpora, quorum caro templum dei, amp;nbsp;Ipiritus làndi eft habia taculû.Vndeamp; polluere rede nomen fendûdicuntur,Guefêcundû LXX, fandifîcatorum,quia ex uno,aut duobu^,ant pluribus forCan abominabilia bus,omnium fandorum dei,qui in eo crediderunt ,amp;fidelium,manifeftifli«' me abominabile nomen amp;nbsp;contaminatum inter homines efficitur, talia èC de cæteris conrjcientibus bis qui Coris Cunt, in qualia quofdam uiderunt lus Ldpiddtioncin xuriantes. Propterca eos qui fie mala abominabilia operibus, aut uerbis lerfmeri£it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præcepit,iêd omnium puniri manibus:utpote omnium
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* iniraicusôôaducrlàrius,amp;omniumgloriæ,ficutprædidumeft,nocentes«
i. « Quod finegligens populus terræ, amp;nbsp;quafi parujpendensimperium meû, „ dimiièrii hominem, qui dederit de Cemine Cuo Moloch, nec uoluerit ilium „ occidere,)Idcft,fihi,quienutriuCuntinCciêtia,neglexerinteumquitaliado cct:hæc eft cm uera amp;nbsp;reda terra,de qua ait Dauid: Spiritus tuns bonus de ducet me in terram redâ : Quia malueft maxime taie peccatum nÔ exequi*
” Quid eft quod Cequitur? Et Cuper cognationê eius.)Eos qui ftudent uideli* quot;nbsp;cet fimilia, qui cognati Cunt propter fimilitudinem adionis,amp; dodrinaa.
« Succidamcp ipCum,8ôomnes qui côCenfèrût ei, ut Cornicarêtur cû Moloch» “ de medio populi Cui.) NÔ Colum minatus eft punire eos,qui dicût,uel Caciut hpc, nbsp;nbsp;propterea cognatos rede nominates, fed ÔC conCentientes ei,id eft
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concordâtes
-ocr page 277-. IN LEVITICVH liber SEXTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n*
A concordantes aut concurrentes, aut communicantes opcribus eorû infnis duofis.ficut Paulus dixit. Malum eft enim,permittere aut confentire etiam cos,qui foris funt, fornicari à deo,amp; adhærere intelligibili principi: multo magis autem de medio populi : Hoc eft enim totum gregem lupis credere, omnes oues feris tradere : Gquidem de medio populi mimicis rapere per ..
mittimus,autfi manum porrigimus rapieti.Quienim confentit,amp; tacetacs confentirecÄ cufare cum,quern arguere necefle eft, uel admonere,uel increpare,hic non frcunntw. fugiet diuinum indicium. Ponit autem faciem fuam fuper cum deus, illam de qua Dauit dicebat:Vultus autem domini fuper facientes mala,ut difper* Pfd-yy, dat de terra memoriam eorum.No folum ergo qui talia faciunt, fed amp;nbsp;qui • confentiuntfacientibus.GcutRomanosPaulusfcribensreprehêdebat,fub Row4.i.
«. poena quæ nûc dida eft à legislatore, efficiuntur, Anima qtiæ declinauerii » ad magos èC ad ariolos,amp; fornicata fuerit cum eis, ponam faciem meâ con ». tra eam,amp; interficiâ illam de medio populi fui»Sandificamini,amp;eftote fan« « di,quia ego dominus deus uefter. Cuftodite præcepta mea,et facile ea,ego • dominus qui fandifico uos.)Non qualecunque peccatum eflè declinare ad magos, fine ut bx x. uentriloquos, uel ueneficos prædiximus : in utroque enim à deo receditur,fiue fenGbiles Pythonicos 8^ ueneGcoSjGue intelligibi les dicas ,id eft ,eos qui nomine dei falfa prophetant,deceptores,óó adulato
p res,qui ueneGcis fermonibus auditus multorum corrumpunt, ut à ueritatc quidem auditus auertant,ad fabulas errorem conuertuntur, amp;nbsp;propte« rea ponere faciem fuam iudex, amp;nbsp;difperdere eos de populo fijo cominatus
• eft. Addidit ante: SandiGcamini ÓÓ eftote landi. )Oftendes quia quotquot illos lèquuti funt,polluti funt,Slt; abominabilcs,atlt;^ immudi:utpote qui abo minabilibus uerbis,8ó prauis dogmatibus confenferunt, Inluper addidit:
Cuftodite præcepta mea facite ea.)Manifcftans amp;nbsp;per hoc,quod præ uaricationem illi præceptof urn dei doceant,Gue legem doceant, Gue diui« nafe interpretari mandata Gngant,amp; proptereaeos,amp; fequaces eoru auer« ■ fatur.SedSóbreuemconcluGonêuerbis addidit,dicês: Ego dominus, qui
fandiGco uos.)ld eft,cur cum his qui alia contra meam lege,aut meam do« drinam dicût,corrumpeminiÆgo enimfum dominus ,qui uos landiGco, amp;nbsp;nullus hominum.nec G prophetam fe elfe dicat, nec G quamlibct Icientia • promittat,niG forte quæ mea funt dixerit, amp;nbsp;imeacceperit, amp;nbsp;meus fpiri« tus in eo operatus fuerit»
_ Qui maledixerit patri fuo amp;nbsp;matri,mortc moriatur » Qui patri matri^ w maledixerit,fanguis eins Gtfuper eu, ) Siue ut b x x.reus eft,.ut hoc nome
ad ipfum deS referatur» Malachias enim dixit:Nunquid no deus unus fecit MdlrfcL». uosCnunquid pater omnium uefter Æt rurfus : Domine,pater fiofter es tu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
nos uerolutum,amp; tu Gdornofter,amp; opera manuumtuarum omnes nos. Rede ergo quicunep patri detrahit ,fed èC matri,morte multatus eft. Ingra« tus eft enim naturæ, ÔC benefedores blafphemat,per quos a deo efle perci
I
-ocr page 278-Cap* XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRES BYT ERI H I E R O S O L.
c pientfô, amp;nbsp;per quos mediantes generati (umus, iniuriat crcatoris orga» Mortis pccnx na,ut labores quos patiutur in noftra generatione taccamus: nam quia ma ineos,quifunt ximam pocnam Contra hunc, qui huiufinodi eft, id eft mortem præcepit. qutom, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oftendens,quia uaJde re(ftc,8C rationabiliter talem ft pœnæ ftripfifft ftntert
tiam.fubdit: Patrimatricp maledixit.fanguis eius ent fuper eum.)Vel ficut LX x.reus eft ad fttisfaciendum -, de poenæ magnitudine mentionem rca . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capitulationem facies peccati. Si ergo hæc in eo, qui fenfibiles maledixitpa
tres.multo magis qui blafphemat Chriftumn'pfe enim nos fpiritaliter rege« nera uit. Igitur qui eius myftcrium,amp; gratiam iniuriat baptifmatis, no obe Joan. J. diens uoci dominicæ:Si quis non fiierit regeneratus ex aqua amp;nbsp;fpiritu,non ,i ’ intrabit in regnum coeloru; hie morte morieturpeflima,alienatus à regno C0Elorum,8ó æternæ uitæ detrimêtum fuftinens:qui 8^ propterea reüs eft, Pr.fcept4 chri quia prædicente domino, nbsp;nbsp;prædicante nihil durû.nec graue, neep quod
ßileuu. temporis»^ matcriæ,aut artis,autdiftiplinæcgeret,fed tantummodo mun di cordis,8^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fponte hoc donum auerfaïus eft,
» ' Si mœchatus quis fuerit cum uxore alterius, amp;nbsp;adulterium perpetraue* »• rit cû uxore proximi (ui,mortc moriatur 80 mcechus 8^ adultéra, )Nec con tra hune dura,ftd imd magis nimis iufta extitit lex,Quum liceret enim pro« priam uxorem habere,corrumpit alterius :quum liceret in caftitate nubere, 8^ in Canlt;fiiRcatione propriæ uxori ftcundum legem mifceri,in impudicitiS 80 corruptionê alterius mifeetur uxori,80 diflîpat fîliorum iucceflîoncs,dus» biumép mulieris partum,ad quem pertineat,facit. Sed 8^ poftquàm dixit, «- mcEchatus fuerit cum uxore alterius,addidit:Et adulteratus fùerit cum uxo •» re proximi fui,)Tanquam alter fit ille.alter autê hic,quod inuenire nullate* nus poftiint qui ftcundum literam iblam legem accipiunr : fed inuenient ils li qui ad moralem intcllelt;fium,86contemplationem fpiritalê currunt.Quan 4dul nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo ftnfibile adulterium malum eft, tantum eft intelligibile deterius*
ttrium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam il H carni.hi autem fpiritui contumeliam faciunt:8lt;: hi homini, illi autc
olquot; nbsp;nbsp;ipfi deo,de quibus Oftedixit:Omnes adultérantes quafi clibanus fuccenlûs
à coquente in corde iuo » Adulterium intelligibile acculàns : ab omni enim populo ludæorum hoccommittebatur , corrumpentelegem, legisepdo* 1. corinth.tt. gmata.Quicûcp ergo illius uiri.de quo ait Paulus: Delfxindi uos uni uiro, uirginem caftam exhibere Chrifto, mœchatur mulierem, uidelicet eccle* Co/o/?. J. ßanijde qua idem ait : Viri, diligite mulieres ueftras, ficut 8lt; Chriftus dile»
• xit ecclefiam, Et rurfus : Propterea relinquet homo patrem amp;nbsp;matrem, 86 adhærebit uxori fuæ, nbsp;erunt duo in carne una : facramentum autem hoc
: nbsp;nbsp;nbsp;magnum eft. Ego autem dico in Chrifto amp;nbsp;in ecclefia* Mccchams aût uer*
bis turpibus, difleminans in ea dodrinam propriam, amp;nbsp;non Chrifti, ficut ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ait Paulus, turpis lucrigratia, morte moriatur 8c mcechus 80 adultéra ♦ Id
eft,qui alienum fuperftminat uerbum, amp;nbsp;ecclefia quæ in fe talia patitur fe* minari.Hanc enim, ficut diximus,uxorem intelligamus. Primum quidem ueri
-ocr page 279-IN LEVITICVM LIBER S E X T V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121
Ä vericoiagis uideIicetChrifti,deinde8ôconiugêeius,cuiàChrifto crédita eft ecclefia facerdons.aut forte dodoris»Quotquot enim æmulando Chri* ftum»amp;ad fuum odium uerbum corrumpunt.circa naufragantes,ficut Hy meneus amp;nbsp;Alexander,quos tradidit Paulus (âtanæ, ut difcerêt non blalphe inare.horum adulten'um in perfonam Chrifti reputatur» Qui'cunque aute æmulatione hominum, qui regendas eccleßas funt fortiti, tale quippiam fa= ciunt, ut eorum dodn'nam lubruant, quod Paulus Alexandrum fecifle dis xit ærarium,ait eniin: Alexander ærarius multa mala mihi oftendi't, reddet ci dominusfecundum opera fua,quern tu deuita,multum enim refiidc uerbis noftris : Horum adulten'um in proximu reputatur ,cum facerdote uidelicet, fiue conduiftore,propter cuius æmulatione, ad tale iniuftitia pro greditur.Sed amp;nbsp;huius poena mors eft:quia etfi no ipecialiter cotra Chriftu, tame cotra hominê cÔtendês,corrûpit Chrifti opus.gregêcp difperßt,prolt;» pter quod focius eius efficitur poenæ,quicû(^ ab eo corrumpi fe patitur*
» nbsp;nbsp;Qui dormierit cum nouerca fua, amp;nbsp;reuelauerit ignominiam patris iui,
morte moriantur ambo,fanguis eorum ßt fuper eos-Si quis dormierit cum
- nuru fua, uterque moriantur, quia fcelus operati funt, languis corum ßt fus quot;nbsp;per eos. )Dióla funt hæc in hoc Leuitici libro à legislatorc fuperius: fed illic quidem.non reuelabis turpitudinem patris tui,Sómatris,nec{ororis,amp; nu=« rus, amp;nbsp;reliquorum per ordinem dixit,quando ÓÓ nos hæc exponentes,nô
B folum turpis cognatorum, amp;nbsp;nefariæ cömixtionis aucriâtionem lege præ^« cipercjlèd amp;nbsp;de non reuelandis quæ cognouimus.neqp diffàmandis carna lium,fpiritalium,uel cognatorum peccatis dida eflè expofiiimus. Hic autê deus,ß dormierit, addiditnllum proculdubiodeducens ad medium,qui ean dem adionem prauam, quam proximû cgiflè cognouit, nihilominus agit, nec peccati focietatem erubefcens.etiam ßcexiftit proditor, in quo amp;nbsp;mor tis pœnam legislator rede definiuit ♦ Bene autem nouercæ nurum coniuns xitgt; quia hoe quidem in patre à filio delinquitur, illud autem in filium à pa# tre. Similis autê impietas eft filium patris,aut patrê filf) denudare,ßue diffà mare peccatum.quum amp;nbsp;ipfi in fimilibus deliquerint ♦ Ad quos Paulus di# Row,», cebat: Propter quod inexcufabilis es ó homo omnis qui iudicas,in quo tin alium iudicas .teipfum condemnas,cadem enim agis,amp; ludicas.
Qui dormierit cum mafculo coitu focmineo.utenç opcratus eft nefas, morte moriâtur,fit fanguis eorû fuper eos.)Quia iniuria naturæ eft hoc pec remer^rein catum, oftendit tarn nouitas eius, quam facinus. Ergo fton fruftra pœnam tnafculum, in illo mortis lex decernit.Nos autem huiufmodi amp;nbsp;auditu auerlamur.Cas ueamus autê amp;nbsp;eum qui fortis eft anima, atc^ ideo appellatur malculus, uir v/n cm ubiep in diuina fcriptura perfedus uirtutibus nominat, unde SCjPaulus ait : Donee occurramus oês in uiru perfedu,in perfona ætatis plenitudinis Chrifti.Caueamus ergo uerbis incogruis effoeminare,uel adiôibus,ôôdifs fpluere huius animæ uirtutê,dû eu co uidelicet et nos diflbluamur.Vtriuftj
-ocr page 280-Jap*XX* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERl H IE R O S O L.
C enim, Gcut cernis, poena mors eft. Qui lupxa uxorem filiam,duxerit matrê « eius.fcelus operatus eft,uiuus ardebit cum eis,necpermanebit tantum ne« « fas in medio ueftri * ) Nimis rede fie fæuam poenam huic minatus eft deli«* in f os qui con^ do, eos enim qui ex matre geniti funt, ab his qui à filia geniti funt, quum pater,incertum eft utrum fratres,an auunculos oporteat appcilari.
Nam quum pater unus fit,fratres eos cogit æftimari ♦ Ex duabus autem pas rientibus.quum una Gt mater,alia Glia,auunculos hos,qui de matrefunt ge niti, ab his qui nati funt de Glia, compellit neceffitas appellari : amp;nbsp;hoc qui« dem ualde fecundumliteram cuftoditur,00 cauetur huiulmodi incerta com mixtio.generis'que confuGo.Quia omnis pcccati mater concupifeentia eft, oportet amp;nbsp;hoc præcaueri, ut G qua nobis peccati concupiicentia Gt, ufquc ad hanc ftemus,Slt; non ei coniungamus adionem.Qui autem coniungit,in igne fuccenditur,nô lolum autem ip(e,fed amp;nbsp;deGderium peccatfinfuper amp;C jgnis quo pre- adio ipiâ. Quo igne/'de quo dixit Chriftus : Ignem ueni mittere in terra,SC
«tor«debeùt yolo Ut accendatur : id eft,adminiftrationem Ipiritus, qui ipfos peccatores li medioauferet, eorumcppeccata.Sienimfpiritu, aicPaulus,fadacarnis mortiGcetis,uiuetis.
RofWtt'S.
« Qui nbsp;nbsp;nbsp;iumenco,amp; pecore coieritjtnorte monatur:pecus quocp occi^
» dttur.Ec rnulier quae fuccubuericiumento, fimul interficietur cum co» Sana » £gt;uis corum (iiper eos.) Nimia cÓtra populum ludæorum legislator uti'tur ' D diftriclione. quia intantum iniqui, atq^ libidini dediti erant » ut ad exteras etiam concupifccntias aberrarent, èC propterea cum quadrupedibus uiri, mulierisq? commixtionis mentionemfaciens,mortis efïè huiufmodi poena demonllrauit. Tu autem,forßtan fuperfluam efle fidelibus hanc legem iua dicabis,necpenim,inquis,egent huiufmodi iurecenleri»Non autem eft fu* perflua.fed nimis eius nos iuuare fpiritalis poteft contemplatio : fi quadrua Quiidrupedia pedia,uoluptatesprauas,amp; deorRim terra contuentes intelligamus:utpote omni Humana carentes actione,amp; propterea appellatas quadrupedia^quia quadrupedia manus, ficut homines,non habent, atqj ideo maxima noftra cognatione carent. Quicuncß ergo uir,aut rnulier ad alienigenas uoluptaa tes intantum incumbit, ut ne quid^em per defidiam ab eis capiatur, fed imo ualde eis cohæreat,amp; cum eis coeat, utcommixtionem cum eis diuturnam.
rinw libidinu, nbsp;nbsp;perfeuerantê habeat,reus eft is,qui talis eft,morti.Hic eftenim nefariaru
libidinu Gnis, ^ui operantibus eas punitis, rede ipG etiam mori dicuntur» Neep enim per fe fubfiftentes, quia nulla eft peccati Gibftantia in peccatort bus,operantur,quibus tarnen perditis,amp;ipfæGmul pereunt.
» nbsp;nbsp;nbsp;Qui acceperit lórorê fuâ Glia patris fui,uel Glia matris fuæ,amp; uiderittur*
“ pitudinê eius, illaqp conljaexerit fratris ignominiâ,nefariâ rem operati funt: « occidentur in confpedu populi,eó quod turpitudinê fuam mutuo reuelaue exent rint,amp;portabunt iniquitate Gjam.)Tolerabile efle hoc.a multis putabatur, de Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gjjæ patris,uel Gliæ matris mifceri,quia ÔC Abraham de Sarra di gt;
cebat;
-ocr page 281-IN LEVITICVM LIBER SEXTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122
Ä cebat,forormeaen:expatre,amp;nonexmatre» Quodqutdemnoornnimo do fic eft, ficut habere putatur hifton'a : nam eos,qui ex Thare patre Abra* ham geniti funt, Moyfes narrans.niifquam Sarræ mentionê fccit,quod fi ec forori fuæ Abraham nupfit,ante tarnen quàm cognofceretdeum. Main eft * ergo fororibus coniugrj focietate mi(ceri,unde èC illud lex prohibuit ♦ Quu ergo hæc fie fe habeantmullatenus à prædida contemplatione recedamus ƒ Turpitudinem autem fororis ex patre, aut ex matre,reuera ilium intellige uidere, ix accipere, qui turpem actionem a patreaut matre, id ett, in qua pater aut mater deliquit.nÔlblumuidet, fed 8C accipi't, perfimilem,8ó paré adionem.Só nefarius eft hic,non folum perfcrutans.quæ non oportuit.fed 2lt;{uperædifîcans,amp;rconiungêslèperpetratæàparentibusprauitati»Quæ fororcius,quafi prauipraintas appellatur. Sed èC ut qui diffàmauit earn, dilTeminauit, latentia enfin plurfmura parentum peccata diftàmant filrj. imitcmure4. quando agunt fimflfa. Vnde hune qui talis eft.difperdi in côfpeftu populi: uel ficut L X X. in conlpeétu filforum generis fui,id eft, uidentibus fimilia eogftantfbus, præcepit:hi enim filf) generis eins rede dicuntur. Cur aut in colpedu horüC Vt unius poena cæteri pudieftiâ dilcant. interépto aut pecca tore,et peccatû fimul ]nterit,qucadmodû femel in præcedëtibus diximus.
» Qui coferit cum muliere in fluxu menftruo, 8^ reuelauerit turpftudiné •• eins, ipfa^ aperiierit fontem fenguinis fui, intcrficientur ambo de medio »• populi fui.)A menftruataabftineri legislator non fruftra præccpit,icd ho ® minéiuadens ad pudicitiä,caftitatiscp eü diligentiähabcre,exqua landifica tio prouenit,nolens amp;nbsp;in modü porcoru continue mulieribus mifceri.ôëad comunem corruptionem uacare, fed ex coada abftinentia ufum facere ad xtione. côtfnentiâ.Scd quéadmodû difperdi eos de populo fuo præcepit.quû pur^« gationé ef,qui dormiuft cü méftruata, fuperius indixiHet.dixit enim: Si coi crit cum ea uir tempore fanguinis menftrualis, immudus erit fepté diebus. Deinde per hæc,purgationû facrificia narrans,fubdidit: Ifta eft lex eius qui fluxu feminis patitur,ôëqui polluitur,Slt;quæ fanguinis fluxu patitur in men ftruis fuis.Së influxû ièminis patiente in fluxu fuo maftulo amp;focmina.Et uis» ro,fi dormicrit cü menftruata, fic purgari 8£hunc, ficut amp;nbsp;alios non puniri uult. Ergo contéplemur menftruata gentiliü làpientiâjôge enim à deo eft, fed amp;de uolatu auiü,amp; curfu fy dertr, amp;nbsp;menfuris cocli dicens ,atque docés. Cum hac ergo peflimu eft dormire.id eft deledari in ea,ö^ diu coire,fed et teuelare, amp;nbsp;palam proferre turpitudinem eius, tradendo eas quæ apud eu funt Teletas,errores quos habet, 86 fontem totius erroris exponentem: quiahispublican's,reuelatamp;iplafluxum fanguinisfui,ideft ea quæfunt de facrifierjs idolorum fubintroducensipropier quod non fimpliciter dixit,
„ intcrficientur, fed addidit: De medio populi fui. )Velfecundum ex x. Gentilisfapi exgenerefuo. Qpia qui fapientiam tradit gentilium,quæ præuaricatur entia, creatorem noftrum, amp;nbsp;feientiam eius, ôé pietatem » non eft iuftum iam ut
H z
-ocr page 282-^3p»XX» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18YCHI1 PRBSBYTERI H I E R O S O V,
C nomi'netur homo : fed amp;nbsp;imagine dei fêmetipfiim, ignorando creatorent? priuauit,amp; ideo interficitur de medio populo,Gue de genere fuo,ut no iam Corinth.}^ fapientia nominetur, fed careatquod habuit falfo nomine atcj fido, teftc quot;nbsp;Paulo,quiait:Sapientiahuiusmundi, ftultitiaeftapuddeum. Turpitudi “ nem materceræ,amp; amitæ tuæ non difcoopcries: qui hoc fecerit.ignomini* quot;nbsp;amcarnisfuænudauitjportabuntamboiniquitatemfùam.)Necfororibus præcepitcorum,qui nos genuerût,commifceri,tam propter generaiiones, ut non confundantur,quàm ut competentem reuerentiam parentibus con« fèruemus,propter eos amp;nbsp;à fororibus eorum abftinentes : quod fîmiliter bC fecundum l^iritum intelligas, ut nô folum uelentur parentum peccata filen tio,amp; tradantur obliuioni,fèd eorum,qui eis fbciati fiint.unde amp;nbsp;eorum fratres eflè dicuntunSileamus autem illorum peccata,quia nudaus illisjate quot;nbsp;re nec parentes poflùnt.unde ait: Ignominfam carnis fuæ nudauit» Qui aSt hoc amp;ciunt,cui pœnæ fubmittûtur/ Portabût ambo,inquit, iniquitatê fuâ. sinefilijs mon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* autem addunt:fine filrjs morientur.Quia qui non inuicem fua ponde
ra portantjfed difiamant,atc^ diflèminant cognatorum, tam fecundum car nem,quàm fecundum (piritum peccata,fine uirtutibus morientur, quæ eft peflîma fterilitas.Filrj etenim nos tempore iudicij non iuuant : uirtutes aiït P iuuant,quarum caufa uidelicet coronamur, quarum fterilitate anima ægro milêrrimum eft*Ornari autem huiufmodi filiorumgeneratione ,beati Bfa. 16. tudini efl::Et hoc eft cum Efaia dicere : A facie tua domine concepimus, amp;nbsp;quafi parturiuimus amp;nbsp;peperitnus fpiritum falutis: iuftitiam non fecimus in terra.Et hæc intelligis, èc quæ fubfèquuntur*
” nbsp;nbsp;Qui coierit:cumuxore patrui, uel auunculi fui, amp;nbsp;reuelaucrit ignomw
* niam cognationis (uæ,portabunt ambo peccatum fuum, abft^ liberis mo* * rientur» Qui duxerit uxorem fratris fui,rem facit illicitam,turpitudinem fra quot;nbsp;tris fui reuelauit,abfc5 filrjs erunt*)Oftendit ergo legislator,quia maxime fi liorum caufà à creatore,focietate percepit.naturam cÔiugi, ea quippe quæ nue tanquam abominabilia incongrua'que prohibuit, Eft enim reuera in* congruum,amp; iumentorum uitæ proximum,uxoribus fratrum,amp;: cognato rum.uicinorum uidelicetcommifeeri: amp;nbsp;hæc in alia parte legis, id eft in li« Dttd. is • bro Deuteronomij non folum præcepit,fed etiam compulit,dicens:Quan do habitauerint fratres fimul i amp;nbsp;unusex efs abf^ liberis mortuus fuerit» uxor defundi non nubet alteri, fed accipiet earn frater eius^ amp;nbsp;fufeitabit fè* men fratris fui:Et his fimilia. Quum autem frater nô fuerit.aut auunculum» aut eum qualiter eft ex patris cognatione,ducere mulicrem defundli fine fi* j. Irjspræcepittquemadmodumôô Booz Ruth fecundum legemcognatioa nis accepit.Sic libidinis quidem caufa fugit cognatoru commixtione, focie tatemcp prohibet»Quando autem rurfus oportet à tribulationibusfubleua re,uel cafibus,præcipit,8lt; uult:amp; nuptias non in poUutione corruptionis, fedadfucceflionem generis hominibus præcepit, propter quod nbsp;eum
qui
-ocr page 283-. IN LEVhlCVM LIBER S E X T V Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;25
qui ßc mffcetur,fine filijs mon præcepit,ait enim: Abfi^ filrjs erunttqui'a fi* lionim procreationes, legem male utendo, cÔfundic. Quid ergo eft mori ß ne filqs7noc enim in haclege quærere maxime neceflarium eft,utrum filios corum.qui uxoribus fratrum,auunculorumcp nupferunt,interimi præce* ■perit.ôô quomodo ait : Non morientur patres pro filijs, nec filq pro patri* Df«^x4. busf'Sed nullatenus eos mori præccpit,fine filps autê illos mori dixit,fecun 4. dum L X X. duntaxat interprets æditionem,ut non reputetur eis filiorum lucceffîo,nec filps fuam relinquanthæreditatem.Hocautem oftenditetiam Symmachus ædens planius,(èd 8^ Theodotion,qui pro eo.quoddidS eft» fine filins morientur.fine filrjs erunt, uterqp ædiderunt » Vnde èC ipiritalem intcrpretationem.amp;refolutionemfimilemhabetfuperioribus.
* nbsp;nbsp;Cuftodice leges meas, atque indicia, amp;nbsp;làcite ea, ne uos euomat terra,
quam intraturi eftis,8lt; habitaturi. ) Nô nobis fuffîcit partem quandam con leruare legis, nec unum aliud ue mandatum ad corredtionem uitæ perages re.ièd omnia præcepta, amp;nbsp;iudicia cuftodire neceflè habemus.quæcuncp à deo iufliis legislator fcripfit. Hæc enim dicit præcepta, uel de quibusiplè dubitans inquirebat deum,amp; illo didicit iudicante, fient in filios Ifraëlitidis re,eftlegiob» mulieris,qui loquutus eft blafphemiamdeges enim quæ ita prolatæ funt,iu temperare^ dicta nominat. Per hæc autê totam hanc legem breuiter fignificauit,de qua nihil oportet tranfgredi,ut non efjciatur, id eft,proqciatur præuaricator.
® Hoceft em euomcre,quod amp;nbsp;Symmachusjfimiliter S)C Theodotion abijee* re ædidit.Çuomi autem, unde C De terra uidelicet, in qua nos deus introdu ci promittit:quæ fit autem hæc,ex fubièquentibus difee.
Nolite ambulare in legitimis nationum, quas ego expulfijrus fiim ante » uos.Omnia enim hæc fecerunt,8^abominatus fum eos.Vobis aStloquor, * poflîdete terram eorum,quam dabo uobis in hæreditatê,teiTam fluentê la* “ de amp;: melle. Ego dominus deus uefter,qui feparaui uos à cætcris populis.)
Non folum ad ludæos hæc dida funt,qui ab omnibus gcfltibus propter cir cuncifioncm,amp; Moyfi legê,fèparatos fe eflè credunt,fed ôëad omnes qui ac ceduntièruire deo:Hos enim ambulare maxime in gentium légitima non li ca:gentium autem fiuenaüonum,quarû‘;’ quasegoexpulfurusfum,ait,anlt; te uos : quod cæteri interpretum ædiderunt, quas Crjcio ego à facie ueftra, LXx.autê, à uobis,id eft dæmonia.Hæc enim à facie fidelium expulit do minantia eis.prius quû in impietate perfifterent,amp; nec unius uni.fed multi uni dorpinabantur.Qiiod probat Maria Magdalene,de qua feptem eiecit dæmonia, ôô qui uindus erat catenis, dicit enim ci : Legio nomen eft mi# hi,quia multifumus. Hæc ergoquælexprohibuit,abilliscommifla{unt, i4lt;c.s» aut ipfis per fe agentibus, aut in hominibus operantibustpropter quod eos deus abominatus eft, amp;nbsp;nos in hæreditatem illorum introduxit in terrain fiuentem lac 80 mel. Non dixit habentem, ut de hacfenfibili terra accipias, quod didum eftjed fiuentem. Quæ eft autem terra, quæ lac ö^mel fluat ƒ
-ocr page 284-Cap.XX« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHII PRESBYTERI H1ERO8OL.
ere.
C Delicias igitur di ci t futuri leculi,et bona quæ nobis deus poft relurredionc L4C mei flu mortuorîi donat, quæ lac amp;nbsp;mei appellauit, quia ei nihil eft fuauius, in his quibus nunc utirnur cibis, neque dulcius.Sed amp;nbsp;fine labore eorum, cibus eft nu 11 ius operationis,uel præparationis egens: illic enim bona futuri fecu li fine labore erunt aliquo,uel dolore,nullius ftudrj, nullius apparatus, nub lius operationis egentia. Et quis nobis hæc det, aperte fequêtia uerba legiss „ latoris oftendût» Ego dominus deus uefter.qui ftparaui uos à cæieris po pulis. )Hoc autem Chriftus fecit : iple enim in euangelrjs.ab omnibus gen« tibus non folum intelligibilibus ,led ienfibilibus, diftinguit eos qui in eum eredunt,aitenim:Ne cogitetis,dicentes : quid comedemus/aut quid bibe« musC aut quo ueftiemur hæc autem omnia gentes inquirunt » Ergo aper« te nos lêparatos eflèâ gentibus uult, fublimiorem lèdando conueriationê« Separate ergo et uos iumentum mundum ab immundo,auem mundam ,. ab immunda.Ne polluatis animas ueftras in pccoreA'in auibus,amp;cundis „ quæ mouentur in terra,amp; quæ uobis cftendi eflè polIuta.Eritis fandi mihi, „ quiafandus fum ego dominus, amp;nbsp;feparaui uos à cæteris populis, ut efletis .» mei. ) lumenta, fîue pecora, quia populäres homines intelligat lex : uolati« lia autem contemplatores,qui ad fublimitatem uacant feientiæ, aperte à no
Trudentiiiddf hiSédaartibiif
bonis.
Roma.i^,
bis, SiC cum quibus oportebat ftripti irarum probationibus, oftenfum eft, quu defàcrifîci]s, dC cibis quadrupedu, uolatiliüq? diceremus, quiaomnis popularis,mundns propter fimplicitarcm à pluribus iudicatur, Gmiliter^ ÖC qui ad fcientiam diuinam feinetipfos tradere, atque cccupare uidentur, quod non itafe habet toportet enim populärem prudentem eftè in bono; In malo autem, ficut ait Paulus, Gmplicem, Hic enim qui tail's eft,mundus eftîqui autem talis non eft, immundus eft. Sed amp;nbsp;qui conteinplandis diui:^ nis uacatjneceflàrnim habet mundum cor, mundamcp confcienttam, fisf
dem non ficlam » Quiautem hæc non habentjn uaniloquia conuertuntur» ».Timoth,^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intelligentes, neque de quibus loquuntur, neque de quibus affirmant,
ßcut ad Timotheum fcriptum eft.Necefiarie ergo amp;nbsp;herum illorum,quæ mundos feparari præcepit,atque immüdos, ut ab his abftineamus, illis coa mifeeamus * Sed multam làpientiam fuam ctiam nunc legislator oftendit: de quadrupedibus quidem, amp;nbsp;uolatilibus ita dift inguens, in reptilibus au« temterrænon ita,cun(ffa enim quæ mouentur in terra,immunda funt. Qui terrena uidelicet fapit, cuius deus uenter eft, qui ueneno pafeitur con« ftitutarum in puluereuoluptatum. De ipfis fiquidem ficut cernis, indiftin« “ de narrat,dicens: Et cundis quæ mouentur in terra, amp;nbsp;quæ uobis oftendi “ effe polluta. ) Ergo omnes qui terrenis pafeütur adionibus, etfi fidelium fin vitanoflriein ganthabitum ,utimmundifeparati funt, nbsp;nbsp;inter immunda diftindi lunt,
fiw exempla? quorum nos omnimodo malis afcftinere defiderat,propter quod addidit: efl. « . Eritisfandimihi,quiaegofandusfumdominus.)Quiformauobiscon uerlationis effedus fum,qui tantum auerlàtus fum terrena,ut ncc habcrem quo
-ocr page 285-IN DEVITIGVM.. DIBER SEXTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124
A quo redi'narem caputjqui cnam meis difcipulis inandaui : Non poflideatis l«c.9. aurum.nec^argentum.neqpæs inzonisueftris,nonperam inuia,necduas tunfcaSjUec^ calceamenta.neqp uirgam* Intantum ergo eoriim,quæ in tera ra repunt,nihil nos fapere,aut agere Rudet»
“ nbsp;nbsp;Vir, fiue muller, in quibus Pythonicus, uel diuinationis fuerit fpiritus.
morte moriantur, lapidibus obruent eos. Sanguis eorum fit luper illos. ) Hoc ipfiim Pythonicum efle.uel diuinum,fiue ut lxx.incantatorem, vytbonicw nimiæ iniquitatis eft : qui enim talis eft, amp;nbsp;ipft corruptus eft, amp;nbsp;alios pro? culdubio in fiia iniquitatecorrumpit* Vndepræcepit lapidibus eumob? rui, quia nec ienfibile quid agimus, fed fabulas de corde, ueluti fuper « fiuosamp;uanos fermones,uel quædam quafi incantantia blandimenta,in? congruis doftrinarum fermonibus ftudemus, ut popularium, fiue fim?
Wcdntdtoret bldndi fuut de* ceptorcs.
plicium feducamus auditus, ad nutriendos ucntres nodros, atqiie cxplere
noftras uoluptates, alias talibus exquifitionibus cupientes. Aperte enim intelligibiles Pythonitos, amp;nbsp;prauos incantatores Romanis lcribens Pau^ lus uas eleótionis expreflît : Rogamusautemuosfratres, ut obferuetis eos, qui diflenOones inter uos, amp;nbsp;oftèndicula præter dodrinam,quam uos didi ciftiSjfaciunt.amp;L declinate ab eis.Qui auteni fint hi,in fubfequentibus expia nauit : Hi enim domino noftro Chrifto non feruiunt, fed fuo uentri, 8Ó
per dulces fermones ,8c benedidiones, feducunt corda innocentium. Er? go bene de eis legislator dixit; Sanguis eorum fit fuper eos » ) ui cor B rumpunt populum.
CAPVT XX r*
Ixitcp dominus ad Moyftn:Loquere ad laccrdotes,filios Aaro, Sc dices ad eos : Ne contaminetur facerdos in mortibus ciuium fuoru,nifi tantum in c0fanguineis,autpropinquis. Id eft, fuper patre,ac matre.ôC filio, filia, fratre quoque forore uirgine, quænonefthuptauiro,fed nec in principe populi fui contaminabitur.) L xxiautem:Non polluetur ex fubito in populo fuo.ad prophanationem , fuamLitera quidem à mortuorum pollutionibus fugerelacerdotes præce pit.fed non hæc eft legis intentio,neque de hoclegislator propoluit,fed ali? quid niaius intellexit, amp;nbsp;quod nimis de facerdotibus neceflarie dicere ? tur : quia enim iplbs infpicere, quando negligunt populi peccata,dici= tur , fecundum quod in Olee ftriptum eft : Peccata populi mei come? dunt, amp;nbsp;ad iniquitatem eorum fubleuabunt animas eorum ♦ Non quidem omnia,quæcunque populus peccat, ipfis oportet imputari, led intenden? denda eft ilia ab Ezechiele propheta dida diuifio:Fili hominis, Ipecu? latorem dedite domui Ifraël ,óó audies de ore meo uerbum, 80 annum ciabis eis ex me ; fi dicente me ad impium, morte morieris, non annunciâ ueris ei, neque loquutus fueris » ut auertatur à uia fua impia, bC uiuat » iple
-ocr page 286-^jp^XXl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS Y CH II P RE s B YT E RI H I E R O S O U
• c impîus in iniquitaie fua morietur, fanguincm ante ei'us de manu tua requi* ram.Si autê tu annuncfauen's impio,amp;d ille non Fucrit conuerfus ab impieta te fua,amp; uia fua impia,ipfe quidem in iniquitate fua morietur, tu autem ani mam tuam Iiberafti. Hoc autem apertiusjed Sgt;i. fubiih'us in præfenti legisla - torexpofiiit: Inmortibus.inquit.noncontaminenturinterciuesluos»)In quibusMn peccantibus uidelicet, quæ pollutione coplentur, amp;nbsp;airjs quide i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecundum quofdam modos pollutionis autores fiunt: maxime tarnen facer
dotibus amp;^dodoribus,quando eos neglexerint. Veruntamen in bis,ait,non contaminatur in mortibus ciuium fuorum,id eft,quando nihil inuenti fue* rint quod eis expediebat,omifîflè,fed ipß quidem quod ad lepcrtinuit feciß Iê,ÔC dei legem prædicaflè: illi autem nolentes obedire,mortem fibimetcoM duxerunt inobedientiæ.Nô ergo in his qui præfunt polluuntur,(èd in pro pinquo,amp; proximo fuo,in patre,8^ in matre,in filfjs SC filiabus,in fratre,00 forore uirgine,quæ non eft nupta uiro.Oportet enim facerdotem diligen» tiam adhibere populo ut non peccet, fed præcipue domui fuæ, amp;nbsp;co^ I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnatis,propter quod Paulus aif.Hæc præcipe, ut irreprehenfibiles Ont » Si
quis autem fuorum,ôlt;^maxime domefticorû.curam nô habet,fidê ncgauit, i.Twno.j, amp;nbsp;eft infidelideterior.Etrurfus: Siautemquis fuædomui præeflèneftit, quomodo ecclefiædeicuram habebit Z In filio, amp;nbsp;filia,ÔC fratre, 8^ (orore uirgine,uidelicet peccantibus.neceflàrielàccrdos polluitur; utpote qui dea bet quotidie,fed amp;dmni hora,ea quæ ad falutem pertinent,eos inftruere,amp;: uigilare circa eos ,ut nô peccent ta lia quæ morte funt digna» Hoc aût ipfum in pâtre, amp;nbsp;in matre intelligendum eft : Filium quippe dodlorem patris, matris'que facerdotalis dignitas facit, Dicens quidem fororem, quæ non Soror innupta nupta uiro, oftendit per hanc, quia lî cognati facerdotes femetipibs lê-qudre ad faccr paraucrint,amp; domusquodammodo alia lèmetipfos leparantes fàtfti fues dotepcrtinedt. j nullam patiuntur in peccantibus his pollutionem » Quandiu autem eisadhærent propinquitatis,SCcognationis legem cuftodientibus .cons taminationis eorum rede participes effîciuntur ; quia nec ignorare eorum peccata,utpotecohabitantium poftuntjquodeisôô contaminationis eau» làm parit. Vnde ergo dicens quod in his contaminarentur, fublêquenter addidit fecundum lxx , non polluitur fubito in populo fuo, ad profanatie SKWfit onem eius. Quid per hoc oftendens, nifi quia polluitur quidem amp;nbsp;in pos popufl f^erdo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccante facerdos, (èd non fubito Z Quæ autem accedunt in extraneis
tem non conta- culpæ,hæc non illico facerdotê contaminant, fed quâdo ipfi quidê perman minant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fërint in peccatis, facerdotes autem eos curare neglexerint ♦ Infuper fiibico
quifpiam peccans,de populo, uenia dignû facerdotem,utpote ignorantem, ’ ' nbsp;nbsp;nbsp;facit: tempore aût longo præparatum peccatum cômittens,Iocum ci ueniæ
non reliquit : oportebat enim facerdotem non ignorare,fî tarnen diligenter populo præfêdifîèt,efîèt^ folicitus quomodo hic,quomodo ille fê haberet, utrum ftarent,an nutarent,ut nutantes fulciret, Hi em qui fubitQ cadût, eos
qui
-ocr page 287-liber s ex T VS»
A qui præfunt,Gne culpafaciunt,qucmadmodû procella gubernantes, ex im = prouifo luperueniens. Et proptcrea non dixit faccrdotcm fubito in populo pollui ad prophanationê fuam. Non fruftra autê addidit prophanationem, iêd illud per hoc uerbû innuens:quia quando iàcerdos polluitur/ecundum prædiclâ caulàm populi peccatis,uidelicet negligens, ÔC nÔ agens quæ mo^ dis omnibus facerdotem oportebat,profanus, id eft nudus lacerdotrj digni täte inuenitur unus amp;nbsp;ipfc de multiszProfanienim hi.qui non funt làndifîs Proßntk cati dicuntur, multum re(fte,quia ea quæ funt facerdotis non egerunt»
* Non radent caput, nec barbam,nelt;^ in carnibus fuis facient incifuras. ) Vinci à làcerdotibus etiam triftitiam,quæ de morte folet accederejex reéte præcipit,utpote qui amp;nbsp;ipG fpcm uitæ futuræ habent,amp; populum docct.Sed extra hæc non folum in proprijs peccatis uigilare eos, amp;nbsp;mentes habere là= nasjlèd etiam in alienis, in his quæ nunc dicia ftint, euidenter præcipit : quo modo autem,difee. Caput amp;nbsp;barba, làpientiæ eft amp;nbsp;perfeâ:ionis noftræ 0^» gnum:propter quod caput noftrû appellatur Chriftus.in quo fapere habe» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
mus maxima qüæ(^,atc^ perfe(fta,tefte Paulo,qui dicit:Donec occurramus Ep/7e,4. omnes in uirum perfeôtû, Sô menfuram ætatis plenitudinis Chrifti. Recfte autê èC barba GgniGcat pcrfedionê làpientiæ.alterum aût intelligentiâ,quia in his qui ad iuuenilê uenerût ætatê,iam quæ funt utilia Icire ualentibus, bar ba nafcitur»Quoniâ ergo mortuos,peccatores nÔ folû dominus.fcd Sô Pau
B lus appellat,quum dicitiEt quû eflêmus mortui peccatis noftris,conuiuißca Epbf.t. uit nos Chrifto.Non opOrtet facerdotis maxime caput.aut barba radi fuper mortuûjid eft fuper peccatorem:Neqjenim oportet cogitatiôes,quæ Gcut wrt««« pect capilli ornatus funt capitis,amp; ipfæ ornams funt noftræ fapientiæ,quâdo tas
\ men ftint ordinatæ atc^ fobriæ,{àcerdotêcórrumpere abb peccante.fèd ccs feruare intégras,ut poflît exhortari,obfecrare,arguere,increpare, lêcundu quod Paulus ad Timotheû fcripßt:Ärgue,increpa,obfecra,in omni patien x. Titnoth.é ♦ tia,amp;: dodrina.Quomodo autem hoc fîat,fubdidit: Tu aût uigila in omnis bus labora,opus fac euangeliftæ. Ergo facerdos qui non exhortatur, amp;nbsp;ar^s guit peccantem,non uigilatiqui autem non uigilat,raderc caput,amp; barbam fecundumuirtutemprædiêtoru rededicitur*Sednecpfacere incarne fua ^iofcitMeh conciGones fuper mortuo facerdotem decet,ideft nô fcandalizari in peccas tore,nec offèndere peccante aliquomec^ carnalê ex hoc ftimcre lâpienriam, ad inlicitatem Gmilis iniquitatisftncifura enim, fapientia carnis eft: quod de ludæis.qui carnaliter uiuunt,ôô fapiunt terrena,ai£ PaulustVidete canes,ui dete malos operarios,uidete conciGonem.
» Sanlt;ftierûtdeoiuo,8ô nôpolluêtnomêeius: Incenlumemdomini 80 pa
quot; nés dei lui offèrûit, amp;nbsp;fdeo fandi erunt») Quomodo polluant facerdotes no men dei, Malachias propheta expofuit : Vos lâcerdotes, qui polluitis nos WdlrfcLtè men meum,amp; dixiftis,in quo poîluimus te ƒ offèrtis fuper altare meum paa nem pollutum, Et his Gmiba addcns fubdidit:Propter quod G offèratis cæa
-ocr page 288-Cap. XX T» isychii presbyte ri hierosou
C cum ad immoïandum,nónne malum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi offeratis claudum,amp;f langus«
dum,nónnc malum eflÆtrurfus:Magnum eft nomen meû in gentibus, di citdominusîuosaucêpolluiftis illud ineo,quoddicin's.menfa domini deftr ta eft, Ergo in peccato facnficoriim del nomen polluunt facerdotes. Vndc * quum legislator dixiftet: Non polluent nomen cius, ) non fruftra addidit : • I ncenfum cnim domini,amp; panes dei fui ofte rut.) Vel ficut l x x.Qiiia ipfi offerunt facrificia dei:quæ no tantum de inrationabilibus hoftiis.quantum de rationabilibus præcipereleoislatorem,amp; prophetâ putes. Pollutamem eottueremen» (jicit,8lt;Softendit dominimcnfam facerdos,illequiabeaeos,qui iniquitatc pm domnu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;polJuti funt, no præcipit abftinere,fed indiferete terribilia permitit,
i.Comtl?.«». èC fanda contingi.De quibus ait Paulus : Qui non difeernit corpus.iudicni fibi manducat,bibit. Oiferet autê ôc claudum ad altare, qui infidelem ad minifteriû prouehit : fic enim infidèles Helias Thesbites appellauit, quâdo Rfg.18. ludæis dicebat:Vfquequo claudicatis in utranq? partem/'Cæcû amp;nbsp;lürdum prouehit.qui inobedientiæ,uel ignorantiæ dei morbo laborantem produ« lp'4*’ cit,de quibus Efaias deum fuum introduxit dicentemtSurdiaudite. 8^ cæcf intelligite.Quis cæcus.nifi leruus meusCÖ^ quis furdus,nifi ad que nuncios meos mifi? Quâdo ergo hos.qui tales funt,ofterrc ad altare,amp; fulcipere mjr flicum minifterium lacerdos propofuerit, non polluât nomen dei fui, neçp P cm erit d hoc fine malcdido,^ detradione: utpote qui miniftrare deo ma* los præcipit.Sed 5^ ipfe fandus erit,ab his fe continens,quod eftendit Pau lus dicensiManuscitonemini impolueris,necp comunicauerispeccatisalic nis, temetipRim caftum cuftodi. Ergo caufa caftitatis. amp;nbsp;landificationis eft . facerdotijin nullo prædidorû mifeeri* Scortum,amp; uile proftibulu no du* » cet uxorê,nec earn quæ repudiata eft à marito,quia confecratus eft deo ftio,' » 80 panes propofitionis ofiferet.Sit ergo fandus, quia 80 ego fandus fum do , minus.qui fandifico uos. )Mirabilis eft præfens fandio in L x X .translatio ne: quia idem mandatu in perlbnam multorû.ô^ rurfus in medio profères,' aduocauit. Et manifcftû proculdubio ex hoc eft, quod de multitudine qu/ dem facerdotum præcepit.in unum aut omnium Endificationem deduxit. aiunt enim:Mulierem meretricê,8ó profanam no accipient. Et paulopoft: Sandus erit. Et rurfus:Sandificabo eum.quafi de illis dicit, qui unius.id eft illius, qui fecundü ordinem Melehizedecminiftrantis officiû iufeeperuni: ilium em amp;nbsp;ipla textus uerba fine difficultate fignificant, ficut extra noftxam translationem etiam cæteri interprets oftenderunt. Etenim, quod l x x. dixerunt,Dona dominideiueftri ipië oflèret.illiædiderût : Quia panes dei tui ipfe offeret.Nullomodo aut ignoras,quia Melchizedec oblatione,amp; fa* QfMf.14. cerdotiS in panibus poflidebat. Propter quod amp;nbsp;Abrahæ panes geres, uinum.quæ erât figna eius facerdotrj,occurrit:gerebat em imagine Chriftt, Pp/m. 109. quo Dauid patrem exhibuit in prophetia dicentê:Tu es iàcerdos in æter num.fecundû ordinê Melchizedec,Cuius 80 nunc legislator hic dignitatê.
non
-ocr page 289-tN LEVITICVM LIBER SEXTVs. quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12lt;!
hon folum panum memoriam faciens oftêdit, fed fublèquenti'a uerba, ß eorum fubtilius ordinem attendamus, hoe euidenter innuunt quia (âcerf dotum ûnÆficatio ad Chriftum tendit, non folum qui ab eo facerdotfj les gem, amp;nbsp;modij acceperunt fed quia facriRcioru quæ ab eis ofièruntur,atcp
•» obJationum.iplê apud patrê mediator eft.Etpropterea aitjncenfum enim - domini,8ó panes deifuiofferunt.Siueiecundü dX x. Donadominiueftri * ïpfe offèret. Cur autê addiditrSit ergo fandus,quia 8^ ego fum iandus do* minus quifandifico uosÇ’)Non dixit/^ui fandifico te,ne forte exiftimes illû fàndificari.qui dona ad patrê, ut mediator offèret.ièd iàndificâs uos uideli iiieiidtofi cet, qui in cius fîguram facerdotes ecclefiæ conftituti lunt • Quid ergo ne^s cefîè erat fie uerba cônedif' Aut quâ omnino habet conièquentiâ taliû pros ïatio ucrborû in translatione b x X.fandus erit,galàndus fum, ego domi« nus q iândificôeosfSuperius em iàndificationis ei teftimoniû præbitû eft, ficut prædidi ædiderunt.dicentestQuia (andus eft domino deo fuo. Quo= modo ergo rurfus intérêt: Et (àndifîcabis eumCDona em domini dei ueftri ipfè offèret.Tria ergo hæc.per ea quæ didafùnt, oftêdit, id eft qa Chriftus fecundum quod eft deus,amp; fandus eft, à femetipfo iândificationê habens: led amp;nbsp;nos fandificans.de quo dixit Paulus : Qui iândificat,amp; qui (àndifis cantur ex uno omnes. Sed ille quidê à deo unû folum filius,(èd amp;nbsp;dei natus Hft,t.
B ra,nos aût gratia: propter quod ille quidê fandificat,nos aût iândificamur: Secundû autê quod incarnari ei placuit, 86 nÔ folum facrificiu.lêd 86 pons tifex fieri,fecundû hoc patrê, 86 dominû ♦ 86 deum habere diciturj ficut iplè ad Maria Magdalena dixie Vade ad fratres meos 86 die eis: Afcêdo ad pas loi,, îo. trem meûjSc patrem ueftrû,ad deum meû 86 deum ueftrS* 86 ^pterea ait:
* Quia fandus eft domino déo luo. ) Sandus eft ficut dcus,domino autê deo “ cius ut homô»Propterquod 86 fandificabiseum,dona enim domini dei ue ftri ipfe offêret.) Sed 86 quia in eius figura qui ab eo côftituit làcerdotes mi niftrant.in ipfis,86 ab ipfis fandificari dicitur» Et propterea quum ièmel di* xiffet,Sandus eft::addidit tamenjSandificabis cum:86 rurfus,Sandus erit. Quomodo aût nos eum {àndificare poflùmus? Vnde, aut à quo Iàndificâs»
• tionê habcntes,oftendens addidit : Q^ia fandus ego lum dns, làndifîcans “ eos, ) Si ergo à deo data nobis Iândificationê nos facerdotes euftodiamus* ûndifi'camus per noftrâ fiindifîcationê eum, qui fandus fecundû naturam s^tcerJotetftti cft,in nobis duntaxat.quia in conformibus,'86 participibus eius gloriæ uos luit fandificari,hanc transformationem ufus eft, quafifi'gurate 86 typice lo s quens. Veruntamen eos,qui fandifîcantur ab eo,fcortû amp;üile proftibulum ducere nô uult, aperte contra ludæorû (ÿnagogâ intendenst quæ quia mes uieretrix, rctrix eft,audi dominû in Efaia dicêtê: Quomodo fada eft metetrix ciuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;».
fidelis Syon, plena iudicrjfiuftitia habitauit in ea, nûc aût homicidæ.Sed 86 in Olee:Et aufèrâ fornicationem eius in medio cius,86 adulteriu eius de me nbsp;nbsp;nbsp;j,
lt;3iouberûeius,Infuper86 Dauid prædicatprofanationêeius, aitemtdeo: quot;idccd. Profanaftiin terra fanditatê eius,deftruxiftiomnes macerias eius. Sandifï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
I X
-ocr page 290-Cap» XXI. ISYCHII PRESBYTE RI HIEROSOL, c catio aût ludæorum, fynagoga eorum crat proculdubio : in ipfa eni’m eraf Sindißcdtio fàcn'ficium tabernaculi, in qua eorum confummabant légitima. Ipfa eft ludæorum fyf nbsp;nbsp;repudiatai deo, tanquam à uiro lîio, qui eiper eleélionem uir fadus fue^
«^gogx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qy poftca earn culpabilem reperit, propterea rcpudiauit, quia
ofee ». omnino eieda eiî » Vocem audi,quam Ofee protulit: Indicate matrem ne* ftram, indicate, quia ipfa non uxor mea, amp;nbsp;ego nô uir eins. Audi autem èC Efd.To, quam Efaias propheta tradidit : Sic dicit dominus: Qiiis eft hic libellus res pudrj matris ueftræ.quod miß ad earn.''Vbi autem eft repudium ôd miflîo. manifeftum eft, quia uxor erat de qua hæc dicebat. Non unit ergo earn uxorem läcerdotem ducere,ut non aliqua eorum ,quæ ad earn pertinent legitimorum prædicet.nec utatur eis, quibus ilia iccundum literam uteba « tur: Id eft, ut nequc iâcrificia irrationalium, ÔC purificationcs lènfibiles, hi
“ quibus intelligibilia crédita funt.agant. Sacerdotis filia fi deprehenlâ fue^ quot;nbsp;rit in ftupro, nbsp;uiolauerit nomen patris fui, flammis exuretur. ) Graue eft
” quidem etiam cuilibct uiro fornicari filiam.maxime tarnen iàcerdotis, quia Sdc^dotùiècundu quod dixit Paulus : Oportet faccrdotes filios habere fubditos cum infiupro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caftitate : ita ut non dicatur de eo quod fequitur : Si quis fnæ domui
i.Timoth.i. præeflènelcit.quomodoecclefiædeicuram habebitƒPropterea ludæos Syndgoglt;i,fit j-ym fynagoga non Iblum uxor,ftd 80 filia dei appellata in prophetis inueni hdcruxor. tm.,Se3ytryyçpipfadeprauans,indignadonisapparuit, fixTproptereaalies! r. na fadaeftjitaut deus per Elàiâdiceret:ReIinqnetur filia Syon, fient umbra culû in uinea, amp;nbsp;fient tuguriû in cncumerario, 06 fient ciuitasquæ uaftat. Ipià profanata amp;nbsp;adulterata eü t De hac inuenies dominû per prophetiâ in ofee ». Ofee dfcentê:Filrjs eins non miferebor,qnia filfi fornicationis funt, quia for nieata eft mater eorum,nam 8c igné exufta eft. Quod manifeftat templum, 80 ciuitas hæc Hierulàlê antiqua.adhuc often dens incendij reliquias.Ergo uera amp;nbsp;inrefragabilis eft Ipiritalis legis contemplatiorneq? enim fblû lîiccen „ ia eft,led (ècundû quod ait Iex,funditus exufta eft. Pôtifèx,id eft iàcerdos » maximus inter ffatres fi.ios,Iuper cuius eaput fufum eft undionis oleum,80 » cuius manus in facerdotio côftcratæ funt.ueftituscp eft (àndis ueftibus,caa' » put fuû non diftooperiet, ueftimêta fiia non feindet, ôlt;^ ad omne mortuû nô « ingrediatur omnino.Super pâtre quoqj fiio, aut matre nô contaminabitur, * nec egredieiur de fandis.ne polluât fanduariû domini, quia oleum fandæ » undionis dei fui (ùper eum eft. Ego dominus. ) Qriis eft facerdos magnus rfdlj^ts, inter fratres fuos,nifi utic^ ille de quo dixit Dauid:Magnus dominus,8if ma gnauirtuseius,amp;fapientiæeiusnon eft numerusC Quis cm uirtntem eins confiderare,quis numerare fapientiâ,aut compræhêdere poteft ♦ Qpia quu deus fit, propter dilpenlationê adorum pro nobis myfteriorum, etiam là» WrfgHWf fdcer cerdos efiêdus eft.Rede ergo hic magnus Iàcerdos,utpote qui iêmetipiùni dof chrißuf. pro nobis hoftiam 80 oblationê obtulit,appellat. Propter quod amp;nbsp;feruos fratres fuos dicere paflus eft,id eftfandos,qui lèmper eins fàciunt uolunta» Mtófb.ii. tem. Ait enim : Quicunq^ fecerit uoluntatêpatris mei,ille meus amp;nbsp;frater, SC foror
-ocr page 291-TN LEVITICVM LIBER SEXTVS.
foror,8ó mater eft. Super huius caput oleum undlionis cffufum efi, de qüö * dixit:Sedes tua deus in feculum feculi, uirga reda eftjuirga regni tui. Diles
xidi iuftitiam, odidi iniquitatem, propterea urixit te deus deus tuus oJeo lætitiæ,præ confortibus tuis.Concordantia huic legi dicens,nô folum quia unctionis uterqp memoriam facit, fed quia ficut ôd Dauid,excenerelêmet=’ ipium in ipia un(ftione,iuis participibus proteftatur. Quo4cnim dixit,præ præparH-participibus.fupcr participes tuos finealiqua dubietate intelligiturific eum dpibut. etiam legislator maximum dixit inter fratres fuos,id eft,fuperiorem.Quod autem maxime in præfenti oportet intueri biftoria quu fecundum b X X. æditionem addere debuifiet j cui effufiim eft fuper caput oleum undionis: non ficait:fed,maximus de fratribus eius.qui effuditfuper caput eius. Quia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in*
enim Chrifti caroeft, quæfuftepit undioncmin (èmetipfàm communis
t * r *o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*rrr5* unitiC
catæ,fiue uni'tæ diuinitatis. bx hac aute carne, rratrès eins, öC cognan enccti diuinùatù. fumus.Redeaitpontifex.ideftfacerdos maximus inter fratresfuos, ftiper Fratres chri* cuius caput effufum eft undionis oleû, ut aperte inueniati ir hoc quod intel ligcndum eft, maximus inter fratres, id eft, carnis iùæ. Ipfa eft enim, quæ (ufcepit undionis oleum huius facerdotis.amp;^ confecratas fuifle manus.fiue ut L X X. confummatas per crucis confixionem manifeftum eft.Tunc cm, qucmadmodum hi qui lècundum legem funt iacerdotcs, in fanguine uis: tuli,ô6 arietis confummabant, fiue coniecrabant manus iùasîfic 06 iple
g proprioiànguine fuas manus coniècrauit,fiue confummauii.Dequoait Paulus : Qui quum eflèt filius,didicit ex his quæ paflus eft,obedientiam,amp; Hcamp;.Çi coniummatus fadus eft omnibus obtemperantibus fibi,caura falutis ternæ,appeUatus à deo pontifex,iuxta ordinem Melchfi^dccTtrürfijsi Decebat enim eum, propter quern omnia, amp;nbsp;per quern omnia, quia mub tos filios in gloriam adduxerat, autorem falutis eorum per paflionem confummare. Hie 80 ueftimentis illis indutus eft, quæ Dauid in pfalmis cantabat:Dominus regnauit,decorem induit, induit dominus fortitude nem,amp;præcinxit ie uirtute. Hic caputfuum non difcooperuit.necue^ ftimefita ftia concidit. Caput fuum non difcooperuit. quia à pâtre iuo, qui caput non di» eius caput appellatur, nec paffiones carnis fuftinens ièparatur. Sed nec uea feo cooperire^ ftimenta confeidit, id eft, carnis : ex quo enim uerbum caro fadum eft, ineft totus fuæ carni, amp;nbsp;nunquam ab ea, nec à crucifîxa, nec à ièpulta, nec
» aîiud quodlibet paflà, quod ad naturam noftram pertinet, fe abîcidit ♦ Et .. ad omne mortuum non ingredietur. Omnino fuper pâtre quoque fuo,8C •• matre non contaminabitur» ) LXX. autem dicunt: Superomnem ani;
mam mortuam non ingredietur*Quomodo autem anima moritur, quum fit condita immortalis î’ Audi prophetam dicentem i Anima quæ peccaue* rit,ipià morietur, impietatis utic^ morte : hæc eft enim animæ mors, quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ors
maxime genres paflæfunt,quæ nec legem dei,nec aliam eius feientiam impietaseftt
' habuerunt ♦ Super animam ergo mortuam, uel ad omne mortuum, non ingredietur:quia 8ôfi omnium peccataportabit,ueruntamen impollutus
1 5
-ocr page 292-Cap» XXI. ÎSYCHIÎ PRESBYTE RI HIEROSOU C pérmanct,amp;::fiecgentiumpeccatis polluitur. Dehis enim iècundiï lxX*
Omni animæ mortuæ, utpote contra omnes effùfa impietate,amp; idololatria dicitur: Et nec fuper pâtre amp;nbsp;matre, ) Super populû uidelicet ïudæoru, ck quibus cftiêcundum carnem,8ô propterea appellatur eius pater, 5ó mater: » Contaminabitur,nec de ianôtis egredietur.)Ei fi peccatoribtis cÔdeiccderc Chriflus pcccd elegit,permanet tame iândlus, 86 in fanélis requiefeit * 8é à fandîis qui in coe torib«fcoude» Jq nbsp;nbsp;nbsp;angclis circundatur.Sed nec polluet fànduariû domini.quia oleum
MMeïfanâu?. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;undiôis deî fui fuper eo eft. )Ergo etfi uideris eu cû publicanis,amp; cû
iMC£ S, meretricibus conuerfantê.dicentê peccatoribus:Nô ueni uocare iüftos.fed peccatores in pccnitentiârtamcn in nullo hortï contaminabiturradionis em quot;nbsp;eorû malæ particeps nô efficitur.Vnde nô polluit iânô:uariû dei» )Id eft:,fpi ritum fartélü,de ipfo enim ait: Quia oleum fandlæ uncflionis dei fui fiiper eo EpjÆ 6i, eft. ) Côcordâs amp;nbsp;ipfède Chrifto Efaiæ uerbis : Spiritus domini fuper me, propter quod unxit me» Spiritus aûtpollutio,id eft,iniuria,ôôcôtriftatio,cft omnispeccatipollut(o:propterquod Paulus à peccatis abftinentiâ do-Ëphef.4, cens.dicebatiNolite contriftare fpiritû fàndû dei,in quo fignati eftis in die redêptionis*Sic de maximo facerdote præcedentia intel liges, fed amp;flüb:» fequentia.Nec enim incompatientê quendâ immanfuetû eû.qui primus fàcerdos eft, legislator uult, ut ad nullû mortuû accedat: fed fuadere nobis unit, quia tanta fan(ftificatio,qua pontifex indui dicitur, de mortuorum ui-fionepollueretur»
“ nbsp;nbsp;nbsp;Ego dominus.uirginê ducct uxorê.’uiduâ nbsp;repudiatâ, amp;nbsp;fordidâ.atc^
“ meretricê nôducet.fed puellâ de populofuo, ne cômifceai ftirpem generis «. fui uulgo genti fuæ,quia ego dominus qui fanctifîco eum.) Seipfum efïè le* gislatorê, 80 impletorê huius fàntftionis maxime oftendês. Ego dns, necef-« fàrie addidit : qualis autê * fubfèquentibus edocuit uerbis: Virginem ducet “ uxorê de populo fuo» Siue utDXX.de genere fuOiquia genus Chrifti pro . pter carne omne hominum genus eflc,cuilibet certû eft:hic ex bac uxorem Xw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,ecclefiâ in eum credentiu duxit, de qua Paulus dicebat: De*
H fpondi uos uni iiiro,üirginê caftam exhibere Chrifto. Viduam,amp; répudia - tamiamp; fbrdidam,atlt;^ meretricênon ducet.)!udæorû fÿnagogam uiduâ in Micb.ii prophetis appellatâ nouimus.ad quâ dixit : Tondêre.o^ gaude fuper filios wcrctriccM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcneros, dilata induitate tuam ficutaquila. Sed amp;nbsp;de populo I udæorû,
proditore luda, communis em corum eft iniquitas,dicit: Fiant filfj eius ppl.ios* orphanfôô uxor eius uidua.Ipfam aût repudiatâ amp;nbsp;uiduâ, fècundûea quac Jiepudi4t4. ante paululû diêta funt, intelligimus : Repudiata eft enim à dei fcgt;cietate,cu idolis fornicans.propter quod eâ in coniugio acciperc nô patit,ut intelligas quia earn côuerfationê,quæ fn umbris amp;nbsp;figuris eft,prohibuit,8ôin nullo ei cômunicare uult hos, qui ei expedant per uitâ bonam.fidemcp cohærere. Vnde quG femel dixiffet: Puellâuirginê de populo fûo,fiue genere fuo acci piet:nô contentus fuit,fübdfdit:Viduâ,amp;S meretricê, 86 repudiatâ non acci* piet.)Secudû LXX.aût, Virginê de genere fuo acdpiet:ut primû illud qdê de omni
-ocr page 293-IN LEVITICVM liber SEXTV 8» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32«
A 'de omni intdligas ecdefiæ corporc:hoc ante fccundS,de anima omni.Que^o admodu em iocietas fiddiu.Gc ôé anima uniufcuiufcç fponfa dei, SC ecclefia eft. Cur autem defponfatâ fibi non uult participem fieri ludaicæcôuerfatio*
- nijipiè fubinfert: Ne comifceat ftirpe generisiui.Vulgo,gentis iùæ.L x x, autem:Et no profanabis iemen in populo iuo.Ergo profanatio fidelium bi em iunt feinen,amp; plebs noftrifacerdotis,Iudaicis moribus Ibciari.Et pro pterea Paulus diccbarrEuacuati eftis Chrifto,qui in lege iuftificamini,» gras Cäld.^.
.i tia excidiftis.His fubdit: Ego dominus qui iâncftifico eum.)Id eft,propterea opus non habet legis figuras,nec iäcrificia,nec purificationes, quoniam ego dominus pro omnibus illis 80 fàcrificiû efficior, amp;nbsp;purificatio,amp; quodcucp dixeris pertinere ad aliam làncftificationé.Qui aut,quâdo uiduæ,amp; meretris Sicerios nee cis,8ó repudiatæ mentionê fecit.has.inquit.non accipiet, dicimus amp;C hoe de hæreticorii conuenticulis legislatorcm dixifte : V iduatae lunt em dei icientia, propter quod à pioriï cÓmunione expulfi funt,fed amp;nbsp;fornicant incÓgru* is,6^ ndàû-qs dogmatibus.Ergo rede uiduam præpofuit.fecundâ répudia* tam.tertiam meretricê fubdidit : harû nullâ fibi dominus ad iôcietatê ducit, ut no polluant fideliû lemê,quia corrumpunt mores bonos colloquia mala. *•
• nbsp;nbsp;Locutuscp eft dominus ad Moyièn dicês:Loquere ad Âaron:Homo de
“ lêmine tuo per familias, qui habuerit maculâ.nô offèretpanes dno deo fuo, * ne accedat ad minifteriû eius.Si cæcus fuerit.fi daudus,fiue paruo,ud gran* nbsp;nbsp;nbsp;fuerdo^
g dijUel torto naib,fi firado pede uel manu,fi gibbus.fi lippus,fi albuginem bas» .. bens in oculo, fi iugem icabiem, fi impetiginem in corpore.uel herniofiiS* » Omnis qui habuerit maculam de femine Aaron làcerdotis,nô accedet öfter » re hoftias domino.nec panes deo fuo:uefcetur tarnen panibus,qui ofîèrunt » in lânduario.ita duntaxat,ut intra uelum non ingrediatur, nec accedat ad al • tare,quia maculam habet,amp; côtaminare nÔ debet fanduariû meum.ego do gt;nbsp;minus qui iândifico uos.) Si fecundu literam hanc iàndionê accipere uolue rimus.quomodo legislatoris effe iufta uidebit inten tio Neqj em uolutate fua maculæ hominibus eueniunt* Qpomodo ergo no incongruû eft in his, quæ fponte no fiunt.facerdote ab officio repelli'T Quid autem 80 fi quis hoc ipiûmlepisco2nofcenspræceptû,facerdotiinuidcs,membrueius,manum, , nbsp;, .
uel pede,autoculu.autaliquidaliudattriu^rit,autfipugnanscotraalieniges {„ruprincipet nas.80 pro fandis dei armatus, præeffè em bellis (àcerdotes in Deuterono® De«tJO, mio Moyfes præcepit.uulnus accepit, ex quo quælibet ei ex prædidis mas culis eueniret.putas'ne dignus erat propter hoc de iacerdotio remoueriCln* tan tu em no funt corporû maculæ abominabiles deo,ut dominS illuminare ppf«.i4ç, cæcos Dauid diceret.Sic pulchritudinê nû elegit.nec robuftû corpus, nec quod uidet bene pofitu,ut ad Samuele diceret de maiorifilio lefle.quia fpe* ciemdeo placere putauerat: Non refpicies ad uultu eius, neqp ad altitudine ftaturæ eius.quoniâ abieci eu.Atqui rex no facerdos erat qui ungebatur:re gi aut neceflaria erat lpecies,amp; magnitudo corporis. Sed quid his addidit.'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regf.
-ocr page 294-Cap» XXI» ISYCHII presbyte RI HIEROSOU C Ncc luxta intuitu hominis iudico. Homo uidet ea quæ patent,deus autem intuetur cor. Cor enim fcrutatur, 0 maculam habeat, eos qui immaculati funt animo, hos eleâ:os iudicatîeos aut qui maculam in anima habet, repro* bat.Si ein malû eR claudicare pedibus, aut oculos infirmos habere.Sd à deo feparant, quomodo Ifàac,quomodo Iacob caligare permifit,amp; iâlutem per •fttf. 81. dcre uifionis i etenim liâac no cognouit Iacob,Efàu fingentem perfonam»
De Iacob autem dicftum eft:OcuIi liraël caligauere præ nimiafene(flute,8^ clare uidere non poterat. Propterea amp;nbsp;nunc legislator fie indiftinde de ma « cula làncit,dicens enim: Homo de femine tuo,qui habuerit macula» ) Et quu quot;nbsp;non diftinxilîèt Iocû,illico fubdiditiNon offèret panes deo fuo.nec accedet “ ad minifterium eius.) d x X»autê dicunt : In quo fuerit macula,nô accedet.
Vides quia,in quo,dixit,non in corpore, in nobis autê proprie hoc,qucd in c/dMtft. anima noftra eft,ellè dicitur.Ergo claudum dicit,uiam dei corrumpentem» qui ex parte,diuina mandata,80 legem fubuertit,de quibus in Pfalmis dicit: pplw.i?« Pilq alieni mentiti lunt mihi,filrj alieni inueteraureunt,ôô claudicauerunt à le mitis fuis»Quemadmodu enim claudi unus pes fànus eflè uidetur,alter ante claudicat:fic ôô huius unum quippiam interim fanum eflè uidetur,gloriatur enim lèruire fè deo:aliud autinfirmum efi:,dum corrumpat præuaricatione c^eef. legem mandatorum,quæ tranlgreditur intentionem.Cæcus cft, qui ex tota ignorantiadef morbum fuftinet,8lt; lucem ueritatis intendere non ualet.Pro pter quod de ludæis dominus dicebat: Cæcus cæco fi ducatû præbeat,am* ^orari'* nbsp;nbsp;fou^am cadût. Nafo propriû eft odorari. Hoc ergo fano,bene quis odoa
ratur.ierebrato aut uel truncato,nô bene quis odoratur,quales lùnt quidam quibus mala placcnt.propter hoc quia malum habent cogitationum odora tum.Quia enim odorari diuina feriptura in eo,quod placitû fuerit, accipe* ».Rfg.16. re Iblet,audi Dauid dicente ad Saulcm : Si dominus incitât te aduerlùm me, Gtnc.i. odoretur làcrifîciû. Et rurfus,quando Noe immolauit,ait : Et odoratus cft dominus deus odorem fuauitatis,In placendo autem utrunœ iàncfta feriptu ra accepit* Incilà auricula,auditu ad inobedientiam fecans.Contritionê aut manus, Ôô contritionem pedes habent illi, de quibus Dauid pfallebat: Non ueniat mihi pes fuperbiæ,ôô manus peccatoris non moueat me:uidelicet di ripienriSjfiue uiolantis.Ergo fuperbum,ôô auarum per hoc legislator fignifî Gibbofi. cat* Gibbus eft,graue ferons peccatonim pOndus,amp; hoc non uidens, quia retro eft gibborû congeries,quæ ab eis minime cernitur. De quibus in Pa* » rabola dicitur,quam rex Ifraël côtra regem Syriæ ufus eft : Quid operatur gibberofus quafiredus.'' Lippus,amp; albuginê habês in ocülo.)Qui oculos læfos ôë infîrmum uiiùm habent, dicimus elle eos, qui habent quidem dei fcientiam.fêd corruptam,quales fiant quidam qui inflantur: de quibus dixit I. Tinwtl},6. PauJus:Si quis aliter docet,amp; nô adquieftit fanis fermonibus domininoftri IE s V c H RI s T i,amp; ei qui fecundum pietatem eft dodrinæ,fuperbus,ni=» h il fciens,fed languens circa quæftiones ôë pugnas uerboru» Vd illi intellî guntur
-ocr page 295-IN LEVITICVH LIBER SEXTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129
A guntur, qui (ciêtiam uita repellunt ♦ Suffufio autem, quod Aquila ædidit, Sujfufio drro quia non omnibus patct,fed folis dodis medicis,in tumore reóle accipitur: Nelt;^ enim ab omnibus paflio hæc, fed à iblis illis qui fciunt difcernere quæ ad animam pertinent.cognofcitur. Quemadmodum autem luffufio uifum ■ pupillæ tegit,fic arrogantia, ëx!^ elatio circunfufa animæ, obfcuram eius fci entiamfacit. Albugoautem,in viita,amp;conuerfationis prauitateaccipitur, Albugoiit ocu quia omnibus oculis aperte hæc ineft paffiOîficut 8ó uitæ prauitas latere no poteft, quæ fubuertit dei (cientiam, etfi habere fe earn hi,qui prauc uiuunt, glorientur,Paulus ctenim de his dixit:Qui confitentur fe noife deum,faóis Tit.t,
autem negant»Qui autem non fruftra lippo etiam eos,qui hæc circa fcienri am patiuntur, comparamus: bine conqcies inuenies eorum uitam, qui fuf= fufionem patiuntur,aut albuginê.OcuIi quidê aperti apparcnt,nmiles autê funt,quandiu infirmantur, cæcis,(êd quando faluati fuerint, purgati à præ di(fla paffionc,uti oculis.ficut amp;nbsp;fani^poflunt» Sic amp;nbsp;hi qui feientiam ex quo dam tumorc, uel uitæ prauitate uulneratam habet, ab his qui ignorâtiæ ins firmitatem patiuntur, nihil diflerunt.ufcpdum tumorem ilium,aut uitæ pra uitatem detergant: licet enim eis tune fano uti,ölt;S mundo oculo feientiæ» lu gem feabiem detrador habet : Quemadmodum enim peflîma (cabies de^ jugisfeabiet molitur,ita detrador facile prouocatur. Impetigines fornicator habet,mas detrailorum. culæ enim apertæ funt impetigo corporis. Quemadmodû enim fornicatio
® animæ amp;nbsp;corporis teftis unius,(ccundum lx x.eft dodor quidicit,SiT nô » agit, creare enim filios, qui talis eft^non poteft. Quicûcp ergo unâ prædida rum maculam habet, dona deo offèrre, aut fàerifîcia non poteft, quia im^ maculatum eflè 80 animoiàcerdotem oportet : quem Geut Moyiès duode: xi i.mdcute cim maculis mundum effepræcepit, tot easenim inueniesfecundü lxx; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
denumeratas, Gc amp;nbsp;Paulus duodecim coferuare eum,qui facerdotium for q,abut debent titurus eft,præcepit dicens: Oportet epifcopum irreprehenfibilem eflè, G: effeimmunefftt cut dei difpenfatorem. Quis autê irreprehêGbilis,niG impollutus Deinde unde colligatur irreprehenGbilem eum eflè,à qualibus maculis,aut paflios nibus carendo.infubfequentibus oftendit.Nonfuperbum.non iracundü non uinolentum, non percuflore, non turpis lucri cupidu.fed hofpitalê.be nignum,caftum,iuftum,(àn(ftum,continentem,ampleêlentemeum,qui(ès: cundum doêlrinam eft,Gdelem fermonem. Duodecim ergo amp;nbsp;ipfe cufto* dire facerdotem uult, 8^ quamobrem ei tanta fuperimponat,in præcedens tibus dixit : Oportet enim epifcopum irrcprehenfibilem eflè, Geut dei di: fpenfatorem. Qui autem dilpenfat quæ dei funt, opus habet eos, quorum difpcnlàtor eft, uirtutibus præcedere : Nam quomodo illos difpenlàre, quomodo difponere poterit.''Quiaautemlegislator comedere defanêïis clt;eteris,utdeüt præcepit, unamquamlibet prædiêtarum macularum habentem : intra ftccruirtuta uelum tarnen amp;nbsp;altare,corpus uidelicet Chrifti,accedere non præcepit, id eft miniftrare » Sic amp;nbsp;hoc forGtan in ecclefr)s inuenies cuftodiri, fl quis
-ocr page 296-Cap*XXlI» ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O D,
C enim approbatus fuerit facerdotum, maculam habuiflê aliquando anis mæ,ôô ab ea ceftàuit, Tandis quidem communicare non prohibeturtminls ftrare autem hune qui talis eft,non licet.nec ad uelum accedere,amp;ad altare, id eft ad corpus domini, ut eius minifterium peragat ♦ Hoc enim uelum 86
Hftr.i5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paulus Hebræis fcribens,docuit:Habemus altare,de quo comedere.
nonhabentpoteftatem hiquitabernaculo deferuiunt, uidelicet dominici corporis.Hoc enim ludæis propter incredulitatem amp;nbsp;lèruitutem literæ uti
Hfamp;r.io, non licet.Hoc ipfum autem amp;nbsp;uelum dici,abipfodifce:Habêtes ergo con«* fidentiam in introitum fandorû,per uelamen, id eft carnem eius. Adhoc io drcent j^jy, quf macuIam habet animæ.nô ingreditur, QiiamobremCQuia macu habet,8ó non debet contaminareîànduarium meS : contaminatioem fanCtorum, atep iniuria eft, taies ad minifterium offèrri, in quibus offendit populus:amp;S qui cognolcunt eorum maculas,fcandalizantur. Propter quod ’•TiwotLj. nbsp;nbsp;Paulus teftimonium bonum habere.ab his qui forisfunt,facerdotê uulu
Lex autê confirmauit ea quæ dicta funt,ex eo quod dixit: Ego doininus qui fâncflificouos»)EgoquisC qui præcipioôô mandotPerfecli eftotc,quemads fnodum amp;fpater ucftercœleibs perfedus eftjnquoenim macula licet una prædidarum eft.hic non eft perfedus.
Loquutus eft ergo Moyiès ad Aaron fîlios eins, ad omnem liraëî, cundla quæ fîbi fuerât imperata. )Quæ funt hæc quæ loquutus eft Æa uidc licet quæ prædida funt, quæ deus quidem ad Moyfen loquutus eft, Moy^ fes autem Aaron, amp;nbsp;filijs eius, populo, ficut oftendunt ea quæ nunc les fla funt,tradidit:non fruftra hæc lege diftinguente, fèd ut Mofeos dignitas tem commendaret.ôC oftenderetapcrte.quia alrjs quidem pauca, ipfi uero omnia deus Ioqueretur,propter eius iuftitiam,amp;imagmem,quam gerebat Chrifti. Similiter èC nos docês habere mentê,ad quæcucp maioresamp; perfc diores dixerint,fciêtes,quia connue ipG ftiperna opcratione fruuntur.
JÎ Oquutus quocp eft dominus ad Moylèn ,dicens : Loquere ad Aaron,amp; ad filios eius, ut caueant ab his quæ confecrata funt ft liorum Ifrael, amp;nbsp;non contaminent nomen landificatorum mis BHIhi.quæipfioffèrunt. Egodominus.Dicadeos.ôôadpofteros “ eorum : Omnis homo qui acceflèrit de ftirpe ueftra, ad ea quæ conlècrata * funt, ôô quæ obtulerunt fiïrj Ifraël domino, in quo eft immunditia, peribit quot;nbsp;coram domino.Ego fumdominus») Nô qualilcûc]^ dignitas lacerdotq eft, hiiic enim forte datû eft,ut mediator fitinter dc5,ôlt;S homines. Et per hâcge Sacerdotu mu» nus noftrS creator! recÔciliatur in lingua facerdotû,nexus,ôlt; abfolutio nos nui in ecclefia. ftrorû peccatorS confiftit* Oftêdit aût Malachias quâtæ dignitatis fit facer W4Ü. I. dos,amp; quæ ab eo oporteât expedari. Quia Iabia,inquit,facerdotis euftodi unt fcientiâ,amp;Iegê exquirût ex ore eius,quia angelus dni exercituû eft. Pro pterea cum his quæ ante fancita funt de facerdotibus, etiam hæc præcepijî
-ocr page 297-IN CEVITIC’VM LIBER 8 E X T V 8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fj«
Caueant ab his quae confccraia (unt filiorum I(raeI,8lt;S non cotamincnt no» men ûndifîcaforum mihi.quae ipfi offerunt.)Si autem ifti abominabiliter, amp;nbsp;inordinate, amp;nbsp;extra omncm religiofitatem populi obJationibus » ÔC his quae quocunqp modo fanÆAcata ofeuntur, contaminant nomen fandifi^ catorum : fine fecundum LX X.nomen fandum dei.’primum quide ipfum, ut qui eos tales elegerit, blafphemare faciet, deinde àC populum offendere sâftéfd cotami in Tandis cogunt, ÔC putare quod fuperfluum fît dei mihifteriû, nbsp;nbsp;iuftitia,
indicium.Quantum uero deus.fiue iàcerdos.fîue filq eius,id eft difcipu» a peccauerint in fanda.irafcatur, oftendunt ea quæ Heli, ÔC filijs eius con» tigerunt, Propterea fubdidit: Ego dominus, dices ad eos»)Ego dominus, qui irafcor uidelicet,8lt;^ uindico.Quid autem dixitC Dices ad eos,8ó pofte ros eorum: Omnis homo,qui acceflèrit de ftirpe ueftra.ad ea quæ côiècra tafunt,amp; quæ obtulerut filrj Ifraël domino, in quo eft immunditia,peribit coram domino.Ego ftim dominuSk)Primum quidem feminis facerdotalis memoria faciens,aperte illud fîgnifîcauit,quia non folu facerdotê,lèd omnê fandorum miniftrum.etiam fi (brtem in eis ultimam habeat,8^ nouiflîmâ» præfentem iubeat fandionem cuftodire. Dicens autem.deftirpe ueftra, oftendit quod Temper cuftodire hoc oporteat præceptum : ut qui immune ditiam in Temetipfo habet animæ. fie cnim l x X, ædunt, non folum mini*' fterio, amp;myftico officio Te abftineat,ftdnectangat ea quæoblata fiint, neque de eis Tumat : mundus enim ad munda debet accedere.Si quis autem non fic accedit,pcribir coram domino.ftmper'que hunc deus auerfatur, ÔÔ ab omni repel I it parcicipatione,amp; communione fpiritus. Hoc autem auers» fatio proprie hie intelligitur.quod lx x,dicut,perire coram domino,tefte Dauid.qui ait : Non auertasfeciem tuam à me, amp;nbsp;Tpiritum (andum tuum pR?”» ne auferasà me. In his autem uera animæ perditio,fiue exterminatio eft, id eft ilia, de qua dominus in euangelf|s dicebat : Timete eum, qui poteft nbsp;nbsp;Mdtth.io,
animam, amp;nbsp;corpus perdere in gehenna. Ergo non fruftra fubdidit: Ego dominus.)Sed oftendens,quia qui hæc dicitdplè eft qui Tolus animam perdere poteft.
Homo de Temine Aaron,qui fuerit Ieprofus,aut patiens fluxum feminis,’' nonueTcetur de his quæfandificataTuntmihi, donee fanetur. Qui tetige* rit immundum Tuper mortuo, amp;nbsp;ex quo egredietur Temen quafi coitus, 86 qui tangit reptile, amp;nbsp;quodlibet immundum, cuius tadus eft fordidus, im» mundus erit uTque ad ueTperum, amp;nbsp;non ueftetur de his quæ Tandifica« ta Tunt. Sed quum lauerit carnem Tuam aqua ,amp;occubucrit Tol, tune mun datus ueTcetur de Tandificatis, quia cibus illiuseft. MorticinuniÖC ca« ptum à beftia non comedent,nec polluentur in eis* Ego Tum dominus. )Cu ius quidem leprolus fignificationem,cuius autem (eminis fluxum patiens gerat, Ted amp;nbsp;quis fluxum Teminis per (omnium patiatur,amp; polluât eum, de quo fluit, quis fit qui tangens reptile immundum polluitur, omnia
K 2
-ocr page 298-Cap.XXII. IS Ylt;3;HH • PRBS B YTERI HIEROSOL»
C nobis 8^ fecundum ordinem fijpen’us in bis quæ ad bæc pertinent, dióa funt.Præicntis autein legis intentio uere admirabiliSj ÔC fidelibus omni cu* ftodia dignaeft.Comcdere cnim fanda pollutos.ulc^dum mundentur, no uult, fed nec omnino eos per abftinentiam prohibere t Propterea cum,qui unoquolibet horum pollutus eft,hie enumerauit immundumefle ulquead * uefpcrum,dices : No ueftetur de his,quæ iandificata funt : fed quum lane* pre rft carnem fuam aqua,amp; occubuerit fol. )Vefperum Sfoccafum folisjpoeni tentiam : aquam uero qua earn lauet.lachrymâ dicens, de qua dixit Dauid: pfal.g. Lauabo per fingulas nodes ledum meum .lachrymisftratummeum riga.» bo. Idem autem uefperam, fie nobis pœnitentiâ, gaudium ex ea fignifi« Pßfi-^9. cauit.’Aduefperum demorabiturfletus,amp;ad matutinumlætitia. Quando ergolachrymis quispœnitentiæablutus fiierit, tunc fandacomedet, quia panis eius eft ille,de qUo dominus in euangelrjs dicebat: Et panis quem ego lotin 6. dabo,caro meaeft.C^iod 8gt;C nunc panis memoriam faciens.ôC quos opor* »* teat de eo comedere diftinguens,addidit: Morticinum Sdeaptum à beftia quot;nbsp;non comedet,nec poUuetur ineis, Egofum dominus*)Vt hoc quod didil eft,Ego dominus.quuaudias.intelligas hue dicente:Egofum panis,qui de coelo defcedit.Per morticinum autem,amp; à beftia captorum prohibitionê, non oportere menfe participari,8lt; menfæ dæmoniorum,præcepit:in hts enim fùnt uere morticina,Ô6 à beftijs capta. Quia enim fimul fandus,fimul amp;nbsp;nutritor fubftantiæ noftra: intelligibilis prædidus panis eft, nec poilu# tos eum percipere præcepit,nec rurfus mundatos prohiberi uult. Viruntp I. Corinth, u. enim plane amp;nbsp;Paulus præcepit : Quicunqj enim comedet panem, amp;nbsp;bibet calicem domini indigne j reus erit corporis,amp; fanguinis domini « Ecce ifte eft pollutusj^ immundus. Hune cnim intelligis omnimodo indigne corne dentem.à fândorum prohibitum participatione. Quid autem his addidit ƒ Probet autem fê homo,amp;ficde paneillo edat,amp; de calice bibat.Qui autem Probarefeiplu femetipfum probatjG peccati fibi confeius eft:,amp; pollutionem animæ fe ha# giudfit. I. co. jjçre fentit,pœnitet fine dubio. Et poft pœnitentiam de pane comedere.ô^ rtnth,i‘. nbsp;nbsp;nbsp;bibere rurfus de calice fàndo amp;nbsp;impolluto poteft. Quod autem frequenter
de hacfàndione diximus,dici nunc neceflàrium eft, prodeft enim audi# entibus : id eft, quia leprofos amp;nbsp;fèminis fluxum patientes fenfibileslegisla# tor non abominatur,necp enim uoluntarie,fed inuiti hanc paflîonem lufti# nent, fed eos,quianimamleprpfàm, autfluxumfeminisparientemhabent.’
» Propterea dicens: Leprofus, amp;nbsp;fluxum feminis patiens, non uefeetur, M donee fàqetur. ) quomodo oporteret hoc intelligi.interpretans addidit: gt;. nbsp;nbsp;nbsp;Quitetigeritimmundumfuper mortuum. ) Siue fecundum b x x •
omnem immundidam animæ : immunditiæ autem animæ, peccata funt,^ quasdamleprofæfunt,quædamfluxum feminispatientes, ficutà nobis, in hisquæ de leprofis dida funi, amp;nbsp;feminis fluxum patientibus,ap# probatu eft. Et rurfus dicens: Et ex quo egredktur fernen quali coitus.ei qui
-ocr page 299-IN LE.VITICVM LIBER SEXTVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;451
A qui tangit reptile.amp;quodlibetimmundu,cuius tadus eft fordidus, ) ut tibi ctiam huius manifeftaret intelledumj confequenter ftcundum b xx,addi» dit : Aut fupra hominem, in quo inquinauit ilium, fecundum omnem inv mundiiiam ipGus.Ad quanquam horam extra animam immunditiam.aut pollutionem tradidit.Sedutintelligibiliteraccipias.quæiplêfecundumJite ram propter ludæorum duritiä expofuit, propterea fubinfert hæc,ex qui* bus Ggnificationem tibi det contemplatiui fpiritus » Illud autem intelli » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,, \
gerc tibi maxime mandat! huius legis utile eft atcß iuuans, quod non folos facerdotcs, fed amp;nbsp;omnes miniftrantes,nô præfumerc Gne metu fandorum perceptionemuultiintueri'que traditamà lege diftindioncm, quæ poe* nitentes quidem præcepit ad ianda accedere.antc autem pocnitentiâ pro* hibet.Qui autem ex femine funt Aaron facerdotis.quoniam Chriftum eflè noftrum amp;cerdote didicifti, amp;nbsp;huius Gguram Aaron gerere, illos intelliges Gne aliqua dubietatc,qui baptifmatis adoptionem habent,8d fernen ,cogna tiép eius,amp; omne quod dixeris ad coniundionem eius, rede appellantur*
Vnde amp;nbsp;genus eledum,amp;: regale facerdotium, amp;nbsp;gens fanda,propter co# i.pef,,, gnationem eius appellantur. Ad quos ergo amp;nbsp;quæ lèquuntur dicit:
» Cuftodient præcepta mea, ut non fubiaceant peccato, 86 moriantur in - Gnduario, quum polluerint illud. Ego dominus qui fandiGco illos* ) Ergo B præcepta domini,id eft lex,cuftodiadiftridam, amp;nbsp;obedientia intranfgref*
Gbilem neceflariam haben tia, GcutperGcientibus ea, 86 fandißcationis,86 iuftiGcationis86falutis caufa efficiuntur, Gc peccati 86 mortis tranlgredi* entibus : quod in omni quidem eft lege, in omni mandato, multo ma* gis tarnen in fandorû perceptione. Qiiifquis enim ad ea, extra quam opor tet acceflerit,iudicium Gbi fumit,86 mortem.Nam Ô6 Paulus de talibus Co rinthijs fcribebat:Qui enim manducat 86 bibit, iudicium Gbi manducat 86 ». Corinth, n. bibit,non dqudicans corpus dni. Propterea inter uos multi inGrmi, Ô6 ims becilles,86 dormiunt multi,id eft moriuntur. Secundum hoc igitur uerbu
» legislator fanciuit:Cuftodient præcepta mea, ut non fubijciant peccato, Ô6
•* moriantur per ea»)Et quæ eft caufà,quæ infert mortem.'' QuG polluerint il lud.Iniuria enim fanduarij 86 pollutio eft,ft)rdidû quempiâ ad munda acs stob nuptialit cedere. Vnde quum quofdam de uijs, ac ftpibus ad nuptias, quæ in euan* gelica parabola didæ funt,conuocaflet, inueniês quempiam fordida uefti# turn ftola, in cocna nuptiali difeumbentem, expellit, 86 in tenebras proijei præcepit.Atqui omnes peccatores crant, qui inuitati Gint,86 propterea de Dffepibus col uijs,86 de fepibus colligidicebanturtled quum mutati prius,86 peccato per *'2' conuiuM pcenitentiamfemetiplos expoliantes,tunc de coena comederunt * Hie autê fordida adhuc indutus peccati ftola,non expoliatus,nec commutatus,ingre di in fanda 86 munda præGjmpGt 4 Multû ergo (êcundum tempus hoc legi
* adiedum eft: Ego fum dominus,qui fandiGcO illos.) Id eft,qui peccato# res mutatos duntaxatiin-Gndorum communioile recipio :auerfor autem»
K 5
-ocr page 300-Cap* XXII» ISYCHIl PRESBYTER! H I E R O S O Igt;.
C quando polluti èC inigui permanent. nbsp;nbsp;Omnis aliemgena non comeddt
.. de fan(flificans. Inqutlihus facerdotis, èC mercenarius non uefcentur eis. ) Neccflan'um hoc mandatum eft, ne forte adfjcere omnibus infidelibus.
Tdnituit£. impijs menfam fpiritalem putemus: nec quia uitæ panis myfterium domi* nicum dicitur,propterea oportere percipere ilium etiam eos, qui adhuc à fl Alienigcnlt;e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alieni funt »arbitremur* Aliemgenæ ergo funt omncs,qui dei legem non
quid lege dei fuftipiunt.nec euangelicæ participes efficiuntur gratiæ.Nihil enim hi pros rfbfcorrojt. nbsp;nbsp;ximum affinitati dei. nec^ cognatum fcientiæ eius de eo intelligerc poflunt:
unde alienigenæ ,ficut qui à dæmonibus iêducuntur,6C cognationem eo rum amplecftuntur, hi enim à nobis,Sc à deo alieni flint, rede appelfantur, Pftl. quibus Dauid pfallebat:Eripe me, nbsp;libera me de manu filiorum alieno
rum.quorum os loquutum eft uanitatem.Qiii autem loquutur uanitatem» maxime paganorum filij,qui terrenam fapientiam,amp; animalem, ôi' diaboli uco.j. cam, fècundum quod ait lacobus, habent.Cum his dicimus alienigenam, qui quæ aliéna funt à dignitate myfterq.de eo intelligut.amp;'quemadmoduni , ad cibum communem.ita ad diuinum accédât, carnaliter diuina 8^ coc* ledia confpiciunt:rede ergo ab his etiam talis prohibetur ♦ Inquilinus aute jntjuilinuifd'^ ^^cerdotis eft, qui non pure in eius aulam ingreditur, necp reuerentiam dis cerdotii. gnam ei præbet,aut diligentiam : quemadmodum enim inquilinus folum« modo fuam agit utilitatem, amp;nbsp;per fingulos dies expedat migrari, non auai D tern pertinet ci,fi iura domus quidam diripiât,aut fubtrahantdîc funt hi, qui in diuina aula propter fuas utilitates,gloriæforfîtan aut quæftus pecuniarû, autalterius huiufmodi miniftraiit caufa: nuncautem diligentiam exhibent, KercendritK. ne quis eorum corrumpat ordinê,ne quis male diuinis aulis, amp;nbsp;inique utas io4».io. [y,., Hocipfum mercenariufndicimus,dcquo dixitdominuszMercenas rius.ôi qui non eft paftor,cuius non funt oues propriæ, uidet lupum uenis entem,8ô dimittit oues,amp;: lupus difpergit eas.quia mercenarius eft, non pertinet ei de ouibus.Hos rede a fandorum prohibet perceptione, neque enim funt digni participari eis,quæ uel defidiofe, uel propter aliquid corn* modum agunt,
Ö
• , nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;Quem autem fâcerdosemerit,8ô qui uernaculus domus eius fuerit,hi CO
” medent ex eis,)Quia alienigenas.impios uidelicet 6^ infidelcs,à participatio ne diuinorum prohibuit, oftendit quia ÔC hi fi mutentur ab errore, amp;nbsp;ad Chriftum accédant,Permittit quæ fanda funt: Nemo enim alienigena per tnufdhenige* naturam eft fëd uoluntate quidam fibi afcifciuerunt alienationem à deo. (^otquot ergo ex his intelligibilis facerdos pofîîdet emptitios,id eft quots quot emit per euangelicam dodrina.amp;' gratiam: hæc eft enim domini con quiGtio,amp;acerbum argentum eft, argentum igné examinatum,terræ purs gatum :redemitautêeos, quieiuolunt feruire : Alioautemnullo, ficutPe* trus dixit,precio empti eftis, nolite fieri fêrui hominum « Sed ucrnaculf
„ eius.)Id eft.qui in fide eius nutriti,Ôf in intelligibili domo.Chrifti uidelicet ecdeßx
IN LEVITICVM LIBER S E X T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15z
A ccclcfiæ educati funt per parentum fidem. Hi de panibus eius myfticis uiuificantibus comedent»
». Si filia facerdons cuilibet ex populo nupta fueri£,dc his quæ fàndificata
• funt,amp; de primitfjs non ueicetur.Sin autem uidua, uel repudiata abfque li
** beris reuerfa fuerit ad domum patris fui,ficutpuella confueuerat,aletur cis » bis patris fui » Omnis alienigena comedendi ex eis non habet poteftatem. ) Quod autem noftra traslatio habet. Si filia facerdotis cuilibet ex populo nu pta fuerit, lxx . ædunt : 00 filia facerdotis nupta fuerit homini alienigenæ* No nobis fufficit in fide nutriri Chrifti,fed nbsp;permanere,amp; crefeere in ea,
nuîli alienigenarum.id eft alterius à dco dogmatis, aut alterius legis, uel täsnobis non adionis commifceri.Nec quia de patribus fumus fidelibus, ideo iam in fan l'i*ificitni[iamp;‘ dispræfumamus.nifîfidelesperfiftamus.Proptereafiliaintelligibilisfacer doEis,id eft anima omnis regenerata ab eo per baptiima, fi uiro alienigenæ côiunda fuerit, quæ ad alienigcnas.ueibi gratia,Iudæos,Paganos,aut hæ reticos pertinet,agens,80 focietatem eorum ampledens, primitifs fandîfica torum, id eft corpore myftico nÔuefcetur*Sin uero filia facerdotis effeda, per earn,quæ dida eft,regenerationem, alienigenæ cÔiunda fuerit,hæreti cum quid agens,uel Iudaicum,uel gentile: amp;nbsp;uidua fada fuerit,uel répudia ata,relinquens errorem funditus, quodammodolèpeliês ilium, amp;nbsp;ab ini quo femetiplàm ablbluens commixtione, reuerfa fuerit in domum fuam pa ^^lt;:erdotis
B ternam,id eft ecclefiam, amp;nbsp;fecundum iuuentutem fijam,in qua fcruebat,cu fdcris dogmatibns fidei nutriebatur.iuueneicens uirtutibus,8lt;S uirago ab ils lis appellata,de quibus deiipiritus ad Chriftûin Canticis dicebat: Vnguen CrfMt.i, turn effufum eft nomen tuum, propterea adulefcentulæ dilexerunt te : De panibus patris fui, id etî Chrifti comedat. Si enim matrem ecclefiam unufs quifep noftrum,amp; patrem Chriftum habet, omnis alienigena comedendi ex eis non habet poteftatem,id eft qui aliéna Chrifto,amp; legibus eius,Só glo= riæ àgit.Eius enim lex cft:Nô dabitis fandumcanibus,ne(^ mittatis marga ritas ueftras ante porcos.
* • nbsp;nbsp;Qui comederit de fandificatis per ignorantiam, addet quintam partem
» aim co quod coniedit.8lt; dabitfacerdoti in fanduarium,nec contaminabut » fanc'tificata filiorum Ifraël,quæ offèrunt domino:ne forte fuftineant iniquis K tatem delidi fui,quum fandificata comederint.Ego dominus,qui iàndifico » eos.)Sanda fandorum funt proprie Chrifti myfteria, quia ipfius eft cors pus, de quo Gabriel ad uirginem dicebat : Spiritus làndus fuperueniet in Lue.t, te,amp; uirius altiffimi obumbrabit tibi udeo quod nafceiur ex te,fandum uo cabitur filius dei.Sed amp;nbsp;EfaiaszSandus dominus,amp;in altis habitat,in fihu ui delicet patris* Ab hoc enim noli folum alienigcnas,amp; inquilinos,8C merce narios facrificrj prohibuit,fed nec per ignorâtiam percipere præcepit. Per corpuscr ignorantiam autem percipit,qui uirtutem eius, ÔÔ dignitatem ignorât, qui pug«« cbri^ nefcitjquia corpus hoc 04 fanguis eft fecudum ueritatem, led myfteria quis
-ocr page 302-Cap.XXll* ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOL.
c dem percipit,nefcit autem myfteriorum uirtute. Ad quern Solomon dicif, prouerb, 2 j. uel magis fpiritus,qui in eo eft:Quando federis,ut comedas cum principe» diligenter attende quæ pofita funt ante te. Aperte amp;nbsp;ipfe compellens,amp; co*
Quintdmddi derc.
Chriftipracc'' ptdeuehütnos rf terrdi
gens eum .qui ignorât addere quintam partemzhæc enim quinta addita ins» telligere nos intelligibiliter diuina.amp;myftica facit.Quid fit autê quinta, ipiâ te uerba Icgislatoris docere po(lunt,ait enim: Addet quintam partem cum eo quod comedit.) Et quomodo eius quod iam comedit amp;nbsp;c0fumpfit,adde re quis quintam poteft “T necp enim aliud,aut aliunde,fed de ipfo,amp; cum eo, uel ficut LXX. fuper ipfum, iubet addi quintam. Ergo quinta eiusfuper ipfum.fermo eft,qui prolatus eft ab ipfo Chrifto.fuper dominicum myfte* rium : Ipfe enim libérât nos ab ignorantia, remoueicp nos additus, carnalc quippiam,amp; terrenum de fanótis arbifrari,fed diuine ea,0^ fpiritaliter acci« pi fancit,quod quinta proprie nominatur: quia qui in nobis eft diuinus fpi* ritus,amp; fermoquem tradidit.qui in nobis funt,compcnit fenfiis,amp; nonfb lum noftrum guftum producit ad myfterium,fed amp;nbsp;auditum, amp;nbsp;uifum, amp;nbsp;tadum,amp;f odoratum,ita ut nil in eis minori rationi, amp;nbsp;infirmæ menti pro*
ximunijde his uidelicet, quæ ualde fuperna funt,furpicemur. Quiciicp ergo fandificata per ignorantiam comederit.ignorans eorum uirtutem.ficut di^ ximustAddet quinta eius fuper eo,0C dabit facerdoti in fanâuarium.)Sana óificationem enim myftici facrifici], ôd à fcnfibilibus ad intelligibilia trans* lationem,fiue commutationem.ei qui uerus eft facerdos,uidelicet Chrifto, oportet dari, id eft ipfi de eis miraculum cedere amp;nbsp;imputare : quia per eius uirtutem,ÔCprolatû ab eo uerbû.quæ uidentur,tam fandificata funt,quàni cundum carnis excedunt fenfum. Rede ergo addidit: nbsp;nbsp;Nec contamina*
Deliélum in fcripturis pro decumino dli quocritnine dc apitur.
bunt fàndificata filiorum Ifraël,quæ offerunt domino, ne forte fuftineant iniquitatem delidi fui,quû fandificata comederint. ) Qui enim Chrifto fu* orum myfterioru fandificationem imputant,amp; addentes fibimetipfis quin tarn quæ prolata eft, uidelicet uerbtim eius,quod noftros producit fenfiis ad fublimiora,non contaminant fanda fandorum, utpote qualia oportet de eis intelligentis, fed nec inducut fuper fe iniquitatem delidi in comeden* do fanda fandorum:nec enim ut ad communem c]bum,fed ficut ad myfti* cum,8^ terribile, amp;nbsp;cœlefte accedunt : ad quern qui temere accedunt, non fimpliciter peccant,fed iniquitatê delidi fui portaredicuntur.Delidum aut proprie à legislatore dicitur peccatum,quod in deum cômittitur:amp; ea quæ ad hoc pertinent,in facrificijs, quæ pro delidis ofteruntur ,pridem oftendl mus. Vndeamp; nuncquumdixifret,Neforte fuftineant iniquitatem delidi fui : rede fiibdidit: Ego dominus, qui fàndifico eos. ) Oftendens, quia delidum,id eft impietas in deum,incompctens fandorum perceptio appel latur : Tendit enim ad deum fandificantem eos,qui modo,quo oportet, ea fumunt,amp;f qui fandificationis caufa,non autem contaminationis propofuit fuum myfterium. Admirari autem nimis Icgislatorem oportet, quia ubi^ diftrigt;
-ocr page 303-IN L E V IT IC V M LIBER SEXTVS,
A diftn'dlionemufuscft dominicum miniftcrium fignificans.fecundum D X X.duntaxat transJationem, fandorum (anda illud appdlauit : quia fas crifîciû ßndi fandoru eft. IfracI autem addens.fidelem populum per hoc fi gnificauitj'd eft eum, qui per myfticum hocfacrificium deum uidet.Et pro nbsp;nbsp;nbsp;’
pterea proprie IfracI appellatur. Hi quæcunc^ confècrant domino, id eft, quæ ex femetipfis in domini, quu facrificium offèrûtjanda fandorû hunt: corpus enim ex eis conficitur Chrifti,qui quia primitia eft noftræ conlpers fionis,rede ex noftris primitijs conftitit.
* , Loquutus eft dns ad Moyfen,dices:Loquere ad Aaron,amp; ad filios eius, . “ amp;nbsp;ad omnes filios IfracI,dices^ ad eos:Homo de domo Ifrael, ÔC de adue*
- nis,qui habitantapud uos,quiobtuleritoblationefua.ueluotafoluens,uel « fponte öfteres, quicquid illud obtulerit in holocauftu domini,ut offeratur . per uos,mafculus immaculatusexbubus, èCexouibus.ôcexcapriszfi mas „ cula habuerit.non ofieretis,ne(:^ erit acceptabile. Homo qui obtulerit uidi « ma pacificoru dno.uel uotafolues,uel fponte ofterês.tâ de bubus quàm de ouibus.immaculatu ofteret.ut acceptabile fit.Omnis macula no erit in eo.) No folufacerdotes à pollutione mundos efle,fed amp;foblationes,quæ à popu Säc^JofefHef lo ofïèrunt,præcepit:ut tu cognofcas,qui es fidelis deo,5óqui oblatio ei per holocauftû intelligibilis facrifiefi fadus es, quia omnipollutione mûdâ efte conuerfàtionê tuâ oportet,amp; impollutus eflè,quemadmodu facerdotes,ftu
• deas,quia amp;Chriftus,quæ ut agerêt apoftoli,præcepit.Hæc omnia eos tra deredifeentibus præccpit gentibus.ait enim:Euntes docete omnes gentes, Mttttb.it,
B baptizâtes cas in nomine patris,amp;:fili7,amp; fpiritus fândi,docêtes cos euftodi re quæcuncp mandaui uobis. Siueergo quis fecundum confeflîonem, fiue fècundum omnem conditionem fuam holocauftum deo promifit, uitam ui delicet perfedam, hoc eft uerum holocauftum,à pollutione munda debet eflè eius oblatio : nelt;^ enini aliter fufeipietur. Oftèret autem per confeflîo«! nem ,ficut L.xx.dicunt : Qui in quacunqueneceflîtate conftitutus, nbsp;nbsp;ex pcrfidac/l,
e3 compundus , conuerfationem quandam deo per uotum pollicetur. Secundum fupradidorum autern æditionem, eledionem inuenimus dis dam.ubi nos,fponte, dicimus. Vtrunque enim banc oblationem, fiue earn quæ ex neceftitate, fiue earn quæ fponte fit, proponit, dicens : Reds pp/.«ç, dam tibi uota mea, quæ diftinxerunt labia mea, 8^ quæ loquutu eft os me^s um in tribulatione mea.Et rurfus : Voluntariaoris mei beneplacita fac do* PpLn«. mine. Horumprimum quidem.prædidum uotum,fiue confeflîonem, votum. fine aliqua dubietate intelligimus : Eledionem autem, fiue fpontaneam ob lationem,hoc quod fecundo loco didum eft. Oportet autem, fiue operator mandat! fit qui ofteret holocauftum, hic eft enim ex armentis ofterens : fiue fimplcx,quia hic eft ex ouibus:fiue ex peccatoribus, hic eft enim de capris: mafculum efîè quod ofteret, id eft cum mête uirili,ôô forti,amp; ftabili,amp;cum ualenti fide, atque inconeufla oftèrre, uel offeri, ut ofterens talis fit, qua«
-ocr page 304-Cap«XXIÏ» I8YCHI1 PRESBYTERI H I E R O S O ïgt;.
c lis illcjquem Solomon in Prouerbijs dicebat : Virum fidelem,labor efî nbsp;nbsp;nbsp;•
prouerb.io. uenire « Idem eft et fi facrificium pacificorum offeret quis, id eft, non illam quæ perfeda eft in philofophia uitam,ueluti eam,quæ eft in non poftîden» do,nd in uirginitate,de quibus dominus dicebat : Non omnes capiunt:fed mediocrem, quæ nobis procurât omnimodo falutem, etfi non aflequitur ea,quæad prophetarum, Ô6 apoftolorum meniuram tendunt » Stella enim t,Corinth. nbsp;nbsp;ab ftella diffèrt in claritate.ftcundum quod Paulus dicebat » Sed ÔC hie ma*
fculum needTeeftofferat immaculatumzhæcamp;filqlfraël, ÔC aduenæui»
delicet,amp; qui nunc ad fidem uenerunt, adieftiep funt nobis ex errore exteri ori.fimiliter cuftodiSt » Ex quo enim aliquis uitam promiftrit deo perfeda, S^confummacam.non iam prætendere.quod tempus multum in errore fu i^mpor^nSeß *'’fgt;poterit,quia nec tempore uirtus eget,ut difeatur: mox enim ut earn affe* Mtgd. nbsp;nbsp;nbsp;ótauerimus,quemadmodum utamur difeimus. Veruntamen amp;ouem (ènfi
bilem fi offeras deo.aut bouem.aut capram,aut aliquid huiufmodi, ut uer* bi gratia, iacerdotibus primitiæ dêtur, aut pauperes ex eo pafeâtur, aut (an élis aliquod minifterium fiat, aut diuini templi cöftrudio,uel aliquod aliud opus.quod ad ipfum pertinet deum,amp; propterea holocauftu dicitur, pol* Ytr« pollutio lutione careat etiam hæc oblatio, Sed quæ fit hæc pollutio,lex tacuitjUobis K« et. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intelligere ueram pollutionem,8^ cauere. Eft autem hæc ex rapina,8c
iniuftitia,alia'ue auaritia ofierre : abominabile eft enim apud deum, dC non acceptum ei.ita ut nimis per prophetä ludæosde hoc reprehenderet: Qui Micbe« j. ædificatis Sion in fanguinibus,amp;Hierufale in iniquitate«Sic enim litera hu ius fanäionis fpir itus conferuatur. Siquidê à nobis femel exponentibus audiftis.quia quando dicit lex, Homo homo, oportet cum confiderationc fpiritus,amp; mandati literamintu eri,
» Si cæcum fucrit,fi fra(ftum,fi cicatricem habens ,fi papulam,aut fcabiem, * uel impetiginem.no offeretis ea domino, neep adolebitis ex eis fuper altarc domini.Bouê.amp;ouê.aure fix^cauda amputatis.uoluntaric offerre potes,uo H tu aut ex his folui no poteft,Omne animal,quod uel cotritis.uel tofis, uel fe ». dis.ablatiscp tefticuliseft.non offeretis dno,Öd in terra ueftra hocomnino H no facietis.De manu alienigenæ no offeretis panes dno deo ueftro, quic quid aliud dare uoluerint, quia corrupta maculata funt omnia,non fulci
*gt; pietisea.)Aliud hic uidetur legislator innucre, multacofideratione dignCr» De his quæ offèruntur altario,non ei fermo eft.funt autem qui myfticuin et fandorum officium fbrtiuntur* Per fàndionêergo anteriore, mundâefîc à pollutione populi oblationê prædpiens, quod neceflàrie nimis in uniuf* cuiufcp couerfatione intelledû eft. Nûc denumerat, quos nô oporteat al ta Cæcii nS o/fer nbsp;nbsp;nbsp;offèrri,amp; primum dicit ex eis cæcum • Qui enim ignorantiâ habet del.
rialtari, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quomodo miniftrabit deo,nec ipfè dignitatem feiens eius, ad cuius minifte
rium uocatur, nec alrjs ualens exponere? Vnde amp;nbsp;negligens circa eos erit, nefeiens diuinorum, quibus miniftrat,uirtutcm:quales erant quidam ludæorum
-ocr page 305-TN LEVITIGVH LIBER S E X T V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»34
A îudæorum, de quibus deus in E(ai'a dicebat :ViJece,quoniamomnesnes fcierunt.uniuerfi canes muti,non ualentes latrare.Confradû uel contritû fê »ft cûdo Joco pofuit,CUIUS enim manus acpedes,adioncs’uïdelicet.ôôad deû iti nera côfrada contn'taue funt.ne hic quidê altari miniftrare dignus eft,cui conuenit illud quod Piâltes ait:Contritio,amp; infelicitas in urjs eoru»Sed nec pp/jj. qui linguâ incifam, fecundûex X.habet.ideft,fi quis per fordidâ uitâ,fidu i-ingud indft, ciam docêdiperdidit.cuiaitDauid : Peccatoriaûtdixitdeus.quaretuenar ras iufticias meas C Similiter fecundû bxx. èC formiculofum.dicif aût eum FormzcK/o/i qai occupatus eft in operibus terrenis ÔC fecularibus, qui femetipfum huic cogitationi députât, id eft qui comedat Sd bibat, amp;nbsp;qui alia ßmilia cogitât, co»gerc«(io. ÔC quithefaurizat:quoniamhæcuitaformicarueft,{èmperfibi côgregare, ea quæ ad uentrê pertinent.fîquidê 80 Solomon in Prouerbrjs dicit : Vade Prouerb,lt;s, ad formica 6 piger,ÔÔ confidera uias eius.Quiaenim ad opcrandum pigrû prouocabat.proptereatrâfmittebateûjficutad operatricê,formicam,nô ut talia qualia formica operaretur,fed ut æmularetur formicam.opus ad maio ratrâsferre, id eft ad agêdas uirtutes. Vnde LXX,ædiderût:EteffîcereilIa fapiêtior Sic ergo homo,quû diuina ftudet,{àpiêtior effîcitur.ab illo qui ter rena opérât.Papula habens.uel fcabiê,deira(ftor intelligitur,quiapeflîmus PapwU eius morbus ,amp; afperrimum eius uulnus eft : nullo enim medicaminefa^ eile poteft mitigari. Impetigines Habens,fornicatoreft:maculat enim (uum Scabier, corpus,propter quod Paulus dicebat: Qui aût fornicatur.in corpus fuum 1. çorintb, B peccat, Null um ergo Horum deputari ad minifterium altaris fpiritus legiss gt;• latoris uulc. Propterea ait:Non offeretis ea domino,nec adolebitis ex eis fux» • per altare domf'ni. )Siue fecundû lx x. non ofïerent hæc domino,amp;fuper altare non dabitur de eis fuper altare domino ♦ Sacrificium autem pacificos rum non addit, quemadmodum fuperius, ut omnimodo intelligas, de his qui myfterqs miniftrant,djchHi etiam holocauftum efle opus habent, uita » perfe(ftam,8c confummatam agentes * Quid autem his addidit C Bouem SC “ ouem, aure amp;nbsp;cauda amputatis, uoluntarie offèrre poteft : uotum autem „ ex his lolui non poteft.Omne animal quod uel contritis,uel tonfis,uellèdis . ablatiscp tefticulis eft,nô oflferetisdomino».)Difciplinaergo multa,ôô quæ decebat legislatorem, ad huius diftindionem fermonis ufus eft, quam amp;nbsp;in luperioribus euftodiri oportet. Aurem autem amputatam habet, qui inos Aurisampu* bedientiæ morbo languet,qui detradlionibus gaudet, qui dele(ftatur turpi bus auditibus,qui bonos lèrmones auerlàtur.Caudâ amputatam habet,qui de nouiftîmis non cogitat,quia cauda eft extrema pars corporis. Sunt ergo proprie cauda amputatâ habentes.qui ea quæ funt nouiffima, abieâa.ac ui lia,amp; minima pendût,qui nihil fibimet in futuris lèculis thefaurizât,qui futu ris nô prouidêt,qui dicût:Manducemus,amp; bibamus, eras em moriemur. *• Corinth.t^, ,Gôtritis tefticulis eft, qui paulatim crefcête malitia, côterit fuâ in uirtutibus proie,figna.pçr quæ uir poflît agnofci.Qui ÔC rede reprobat,qa fibimet ’’
L Z
-ocr page 306-Cap^XXTT. ISYCHIl PRESBYTER! H I E R O S O L.
C ipG in talibus nocuit,de quo dixit Dauid:DG côfringuntur omnia oflà mea, . pftl.41, exprobrau€rntmequitribulâtme.Tunfistefticuliseft,quiillatisfibitêtatio nibus,tribulationibusq? ceflît.animæqj fuæ fortit ud inê perdidit : nô cnim oportethocperpcti,necomninocedereimminêti hofb,atq^affligêti.Vndc OaujtJ ait:Vt quid triftis incedo,dû affligit me inimicusCOportet,inqt,mc gaudere exultare,utpote qui ad certaine uocorj'n quo uidor exiftârnam c^titndum gx^uifloriæ modû fubdidittSpera in domino,quoniam confitebor illijfàluta éLicritcTcum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mei,amp; deus meus»Sedis ablatisq? teîb'culis eft,qui una atftiôc pra
ua,animicp impietate fecante ficut cultrû, bC auferente,quemadmodü ni mis efîèra,amp; direptrix manus ièmetipfum abfcidens,amp; auferens à coniun» flione dei,quæ cft in uirtutibus, fccundû quod diximus,priuatus proie, fignis uirilis cognitionis,quorum damno ipfe fe fubiecit,Älter eft fiquidem qui paulatim conteritur,amp; alter qui fubito femetipfum,atcç una mala adio ne proie uirtutû priuat, quemadmodû Simon, pecunrjs emere donum dei a'ftimans,eft effèdus à fbrteciusalienus.Sed unam harum macularûquif* piaubuel nunc dicftarû, uel quæ pridem denumerauimus habens,autman datorum eft operator,ôô propterea uitulus:aut fimplex,ôô ouis appellatur ex hoc, fecundum quod L xx.ædût, pro co quod noftra translatio habet, « Voluntarieofierri poteft,)Occides ea tibimetipfi:Vt non omnimodo illos auerlcmur,nec in parte inimici deputemus, fed doccamus eos, 06 exhortCa« . I pfil.40. mur:Nunquid qui cadit,non adrjciet ut refurgat,aut quiauerfus eft non rc uertetur^ Occidi aut,dicuntur mortificari peccato per admonitionem,ut iu Cccifio, (Iftiætiiuant, Hæ autcm occißones nobis hunt,nobis enim illis licet commi fcerijfcd prouoto non offeramus ea deo,id eft,ad minifteriumeius myfticu qui non cas ordinemus. Ergo quamlibet prædidarum macularumhabentcs, d«fr/nt,rfnpt fi pocnitentiam egerint fuper ca,amp; occifi luerint mortificatione peccati, iu» «„tKr rurfui in fcpfamus quidem eos, ÔÔ membrum communis corporis habeamus:quia corporii cbri Chriftusucnit inhunc mundum,peccatorcs faluosfaccre:altarioautcm fii. offcrrinonlicet» Hac,utputo,diftin(ftione,amp;PauIusfcribensadCorin» thios, ufus eft : Scripfi uobis in epiftola, non commiiceri fornicarrjs, non t^Qgnnth^. utiquefornicarijsmundihuiusautauaris,autrapacibus,autidolisferuilt; entibus debueratis enim ex hoc mundo cxifte. Nunc autem (cripfi uobis ' nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;non commiiceri. Si is qui frater nominatur,aut fornicator cft,autidolisfer*
uiens, aut auarus, aut detrador, aut cbriofus, aut rapax, cum huiufmodi nec cibum fumcre* Fratres nominâs illic,eos qui altario miniftrant,quia ma ximeeos,quidodrinæ fortiti iunt dignitatem, amp;nbsp;quibus præeflè populis creditumeft* Hi enim ß quid tale habuerint,modisomnibus oportet focie tatem corum auerfari : quia fuper populum abundare uirtutibus hi qui • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præfunt,necefl[è habcnt, 80 ipß maxime eife ßne macula ♦ Nam quomodo
alias emûdare à pollutionibus poifunt ƒ dequibus hæc legislator præcepitî
“ nbsp;nbsp;Et in terra ueftra hoc omnino no faciatis,amp;de manu ahenigenæ nô
tispajielt;
-ocr page 307-IN LEVITICVM LIBER S E X T V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135
A tis panes domino deo ueftro,amp;f quicquid aliud dare uoluerint, quia corru* pta Ô6 maculata funtomnia,non kifcipietis ea.Nec nos ergo in terra noftra quibufdam talium macular urn ftudium dcmus. Eft autem terra noftra bos' Tf rr4 n(^ra na conuerfatio,quæ præcepta eft per diuinas fcripturas, quam à deo cole* repercepimus.Sednec alienigenæ.uidelicet quidoótuseft,amp;adie(ftus de* forisjtalia dona deo offerenti medq fimus : quia corruptio in eis eft, nos au* tern deo incorrupto feruimus : maculam babent, nos autem in eccleOa mi* niftramus.cui didum eft a fponfo:Tota pulchra es proxima mea, 06 macu cant.^i la no eft in te. De qua Paulus dicebat: Vt exhiberet Gbi gloriofam ecclefia, rpbf.ç, non habentê maculam,aut rugam,aut aliquid huiufmodi*Propter quod ni hil maculam Habens a nobis deo ofteretur.
» nbsp;nbsp;Loquutuscp eft dominus ad Moylen dicens:Bos,ouis, amp;nbsp;capra, quu ge
» nita fucrint, feptem diebus erunt fub ubere matris fuæ. Die autem odauo, » amp;nbsp;deinceps.orierri poterunt domino,Gue ille bos,Gue ilia ouis,non immos^ . Jabwntur una die cum fcctibus luis.) Mater omnis animalis uti(^ natura eft, Nat«« owbi« ’ fubhacomnegenushominum,peccatorum,amp;^iuftorû,feptemdiebuseft,
ab odaua autem iam non.Nam etG operator quis Gt mandatorum,uel Gm* Srptédies rffe plex,uel peccator, aut ex peccatore, feptê diebus,id eft omne præfensfecu* lum,oportet eum fuftinere quæcuncp natura deGderat: quemadmodum amp;nbsp;philtp.i, de laluatore dicere prælumpGt Paulus, oftendens,quiaex noftra natura ft cundum carnem fadus abfqp peccato, omnia paftus eft quæ crant naturæ» Quia aut pueri communicaueruc Gnguine Sd carne,Giniliter 80 ille partici pauiti]ldê.Sed quâdo uitä præftntê egreflî fuerimus,amp;in die bona mortuo
* rum refurredionis conftituti fuerimus, extunc,amp;deinceps,omne ftculum futurum non iam fub matre,quæ dida eft,erimus : necß enim his naturali*
« bus neceftitatibusfubiacebimus. Odaua autêdie ofterri poterit,)Quod L X X.Gc ædunt:Dona autem hoftias domino,id eft perfeda amp;nbsp;integra,hi qui in bac uita præparauerunt oblationem fuam. Sciendum eft autê,quod quoniam mutabilis eft noftra uita, mutationescp multas, amp;nbsp;uoluntatesfus fcipit.od aua die oblatio accepta,in feculo fcilicet future Gt,proptcr quod di xit SoîomonzAnte mortem ne laudes quenquam bominum.Quurn autem hæc ita fe habeant,matrem rurfus eccleGam.amp;^ gratiam.quæ in ea eft, intel ligamus, de qua Solomon in Prouerbrjs dicit : Audi Gli diftiplinam patris Prouerb.h tui, amp;nbsp;ne dimiferis leges matris tuæ ♦ Quando ergo aliquis gratia euangelij generatus fuerit,fecundu quod ait Paulus:In Chnftoenim 1E s v per euan i.Corinth. 4* gelium egouos gcnui:fub intelligibili matreeccleGa,uel gratia »feptem dies, totani uidelicet praeftntem uitam, quæ in feptem dies uoluitur,enc legibus ;^cius,amp; Gndionibus obediens.Sic enim odauadie, in temporerefurredio oääuodie eff nis,donum erit,amp; hoftia domino:quiahuiufmodinolblumanimas,ftdet corpora lacriGcium fandum, placitumcp fufcepit.Tu autem,propter hæc
• quod fequitundifte. Siueille bos» Gue ilia ouis, non immolabuntur una
L 3
-ocr page 308-Cap.XXH. IS YC HII ’ PRES ß ŸTERI HIEROSOU
C die cum focti'bus fuis.Hicnominibus ipfis aÜud rurfus cftendit.Non opor tet enim eos, qui pafcha euangelicum célébrât, quod nobis ecclefia tradidit, pdfchti Gf nbsp;nbsp;nbsp;legale pafcha peragerc,quod bouem amp;nbsp;ouem legislatordicens,fignificauit:
quia hæc præcepit Moyfes in die pafchæ.quod traditum eft ludæis immo lare, ait enim : Et immolabis pafcha domino deo tuo, oues boues : ßcul neut.ri, Deuteronomq liber oftendere poteft. Foetus autem horu, fiue pafchæ hua ius, Gue ueteris teftamenti, amp;nbsp;eius quæ in Gguris eft traditionis : dixitenim foetus eiusjdominicum igitur pafcha.propter nouitatê temporis,amp;quia ad
conGrmationem ucritatis Gguram præcedens, multo eum GgniGcans terns Tigur^efunt pore,quemadmodum parturiens,rçde parère dienur. Non ergo oporterc deferendæ,ubi nos.habêtes in manibus.amp;fconfummantesuerum myfteriu, fequiGguras, inmeinufinci* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— '' nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
rum.
quæ prædida funt demôftrant : nec^ enim eft eiufdem temporis : fed aliud quidem pertinere ad Gguram,aliud autem ad ueritatem,qui utraque ianci* uit,præcepit. Propter quod amp;nbsp;Chriftus primum celebrauit Gguratum pa* ftha: poft cœnam autem,intelligibilcm tradit,amp;^anguftanteeam tempore, pro die horam immutauit, uel magis etiam diem,Gc enim ad uefperâ quar« tædecimæ diei, cocna Iudaicæ pafchalis feftiuitatis celebratur:poft hoc au* Prf/c iiudio^ tern Chriftus propriam tradidit coenam: poft uefperam ergo quartædeci« mæ diei tradidit»Quod autem poft uefperum eft tempus,alterius diei initio urn omnimodo eft : oportebat enim hoc Geri ad oftêGonem temporis,quia quando uetus Gnem fumit,tuc nouum incipit. Aut forte foetus illos lex Ggni Gcat,de quibus Elaias dicebat:Puer natus eft nobis, Glius datus eft nobis. In
Chriftum enim hæc quæ fequuntur,di(ffa (unt. Hic ergo fœtus.fiue fecund dum LX x.filius,non eadcm die,in quauitulus,8óouis ludaicæ feftiuitaus occidebatur:Quartadeciina enim die pafcha celebrantesj'n craftinum i es s V M crucifixerunt.
- Siimmolaueritis hoftiam progratiarumalt;ftionedomino,utpoflîteflè * placabilis .eodem die comedetis eam.non remanebit quicquam in mane al ~ terius diei.Ego dominus.Cuftodite mâdata mea.amp;faciteea,Ego dominus, « Ne polluatis nomen fanâum meû, utfanótiGcer in medioGliorum Ifraeb • ’ “ Ego dominus.quifanctiGcouos.amp;eduxi de terra Aegypttuteftèmuobfs
” in dcum, Ego dominus, ) S icut latisfadtionem non habet,G quis inchoante Tffnporibm nouo teftamento .ueteribus Ieruiat,8^ euangelica prædicatione currente,Iê cundum literam uiuat:iniuria efl enim eius.qui utrat^ fanxit.G non tempo* ^m/rrcndisle» ribusabeo diftinótis obediamusiGcGneulIaueniaeftputarequempiam, gibuf fedccom uel omnino cogitare,quia in futuro tempore operandum aliquid eorü,quac mo4rf«jï. nbsp;nbsp;nbsp;nunc nobis ad operandum præcepra funt,conferuatur*
jîo/îz t quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si ergo immolaueris hoftiam pro gratiarumadione domino.) Euange
rumaaionis. G'cam ei conuerfationem promittês : hæc eft enim gratiarumadionis hoftia domino,quia quæcûcp ad laudem eius,amp; gloriam pertinêt,peragit. Quod demonftrat dominus apoftolis, dicens : Luceatlux ueftra coram homini* bus,
-ocr page 309-IN LEVITICVM LIBER S EX TV S. ' i
A bus,Ut uideant bonaueftra opera,amp; glorificent patrem ueftrum qui in cce -,Iis eft. Immolatur domino,uc poffît eïfe placabilis,quod l xx.ædideruntî Accepta uobis immolabitis.id eft ad fufeipiendum digne prædidlam con« uerfationem agamus, perficientes earn, amp;nbsp;non imminutam relinquentes, propter quod et fubdidit:Eodê die comedetis ea,non remanebit quicquam » in mane alterius diei.)In tempore enim hoc,in quo.hoc quod diÂû eft, fas crifîcium promittimus, comedere illud, id eft operari,8d complere debe» ‘
in altéra dient nihil reliquia» mus:Nihil autem de eis in mane relinquere, ut aliquid remaneat reliquiarû noftræ conuerfationis incorreftum.nec^ inconfumptum de uirtutibus,amp; inoperatum in futuro (èculocuftodiamus,quando iam non eft licitum ope* rari.Quod recle mane dicitur,id eft,quia nox præfens uita propter eâ quæ
* in ea nunc eft nebula, nominatur. nbsp;nbsp;Eoo dominus, euftodite mandata
“ mea,amp; facite ea. ) Ego dominus.qui hicquidem legem côftituo,ibi autê iu
dico.qui intelligibilia talenta meis îêruis, in præfenti feculo ad operandum Matth.tt, dedijin futurum rationes cum eis pono.öó talentorum operationem exigo.
» Ego dominus,ne poUuatis nomen meum landum. ) Pollutio enim eft créa toris,amp; blafphemia,fi in code nos ordine,uel adu,quo nücfumus,rcfufci*
B tet.Quid enim comutat mundu hunc,fi in eifdê doloribus ÔC laboribus erilt; *. mus7 Vt fandificer in medio filioru Ifraël.)Nö dixit,(andificor,fed fandifi cer,futurüoftendens tempus,in quo in medio uirorum filioru Ifraël fandi ficatur.Non enim omnes qui ex Ifraël,hi iunt liraëhièd quicunq^ Ifraël co gnationem focietate uirtutum eius ftruant, qui pacem, ficut ait Paulus, ÔÔ fandimoniam cuftodiunt,fine qua nemo uidebit deum ♦ Quiautem cufto* «• diunt,u«debunt,propter quod aitzSandïificer in medio eorum. Ego demis * nus,qui iândifico uos,amp; eduxi de terra Aegypti, ut efîcm uobis in deum») “ Sed bono fine ad rem ufus eft, planiorê eins efficiens intelleâS ♦ Aegypti enim exitum non fr uftra memoratus eft ,illud demonftrans,quia quemads modum quiegreflî funtde Aegypto,noniameaquæAegypti)agebant, fie amp;nbsp;quando nos deus eijcit de præfenti uita, non iam agere ea quæ in ea funt,poflumus:Eft enim Aegyptus intelligibilisjpræfèns mundus,quia Ae gyptus contenebratiointerpretatur. Tenebris autem,£lt; fecundum quod diximus nebula,uel caligine,præfentiafuntrepleta,intantumutloannes de
Aegyptui.
EduceretxAe gypto.
domino diccret:Lux in tenebris Iucet,amp; tenebræ earn non comprehendes runt. Propter quod nos dominus deus uidelicet ex intelligibiliAegypto bac educit, ut fit nofter deus, non quia nunc non eft » fed quia non omnes eum confitemur,nec^ cognofeimus» Tune autem confitebimur, tune os mnes fubqciemurjtunc erit deus omnia in omnibus,quemadmodum Pau« «. coriwÆ.i ƒ♦
-ocr page 310-Cap*xxin» iSYCHii presbyteri hierosol. c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAPVT XXIII.
Teriirum « pritcepta.
Gene.i, Sitbbittum non celebrant,nifi fex diebut prio ribtit fiter int negociofi.
Ucir.^,
Kebr.ii.
! Oquutus eft dns ad Moyièn,dicês:Loquere filrjs Iiraël,et dices ad eos:Hæ funt feriæ dni,quas uocabitis fàndas. Sex diebus là cietis opus:dies feptimus, quia iâbbati requies eft, uocabit iàns ____(ftusjomne opus nÔ facietis in eo» Sabbatû dni eft in cudis habf . tationibus ueftris.)Si fubtiliter attendas hæc quæ diéla funt in præiêntibus Jegislatoris uerbis, inuenieseu non iolûcôtemplationi legis.fed amp;nbsp;in litera ipfa intention? fpiritus interponentê.dicês em: Hæ funt feriæ domini,quas uocabitis fan(ftas,)Hæ funt feftiuitates meæ:mox iubdidit: Sex diebus faci etis opus.)Oportetquidem hoc tacerc.dicereautem quæ fequuntur: Dies iêptimus,quia fabbati requies eft, uocabitur fan(ftus.)Sed ferijs cônecfrens, fex diebus facietis opus,oftendit,quia primæ feriæ.Gue feftiuitas apud Icgê operari eft,operari aût bona,propterea emait: Sex diebus facietis opus,) Quia omnia ualde funt bona,quæcûcp deus in fex diebus conftituit.Secun da autem feftiuitas, præcedentibus his operibus.feptimæ diei requies eft: quam feftiuitatem nemo celebrare,qui non operatus eft bona opera,ôô di* gnadeo,poterit.Nam nec fruftra, deus quippe erat qui Ioquebatur,quinf hil fruftra loquitur,prius aitlièx diebus facietis opus:amp; poft hoc,Dies lèptf mus.qui fabbati requies eft,uocabitur fandus.) Sed ad oftêiîonê, ut fi quis ad imitationem dei bona agit,ôô conièquitur, hoc eft in fex diebus operari; hic intelligibili requiefcit fabbato, de quo Paulus dicebat : Timeamus, ne forte relida pollicitatione introeundi in requiem ipfius, uideatur ex nobis aliquis deelTe.Caret enim nunc ilia requie,qui nÔ operatur.Quæ uocata fanda dicitur, quia uocatis, de quibus Paulus ait : Scimus,quia timentibus deum omnia cooperantur in bonum, his qui fècundum propofitum uocatf funt :intelligibiledeputatumeft fabbatum,his qui iàndimoniam confea quuntur.fine qua nemo uidebit deum.Tunccmne opus non facicmus:tem pus enim non eft in illo feculo operandi.Propter quod amp;nbsp;iubdidit; Saba batum domini eft in cundis habitationibus ueftris.'jSabbatum domini uo*
Sdbbdti interf cans,id eft requj’ê : Sabbattï enim requies interpretatur,quæ in têpore eft, pretdtio. quo populu fuG à præftntibus laboribus.et ucxatibmbus requiefcerc facrr,
vita noßra pe rcgrinatio cß. Uabitatio.
Hf6r.4 • de quo fic Paulus dicit: Ergo reh'nquitur ßbbatifmus populo dei. Qui ein ingreflus eft in requiem eius,etiam ipfe requicuit ab operibus fuiSjficut amp;ià, fuis deus. Adqcicns aut nimis fubfèquenter : In cundts habitationibus ue* ' ftris.)Vt amp;perhocIàtisfaceretdefecuIofuturoIèJoqui.Præfensem mun dus.peregn'natio eftihabitatio eft autem quæ fequitur. Nemo enim de illis manfionibus feu habïtationibus migrat,quas femel fortiti fuerimus Quis autem fabbatum requies interpretaturmanifcftat reliquorum interpretum ædïtio.Pro enim, fabbati'rcqu]es,fabbaium fabbatifmi.ædiderût.Hælùnt ergo fen'æ domi'ni fanâæ, quas celebrare debetis temporibus fuis. IMenlê primo,quartadecima die menfîs ad uelperum,pbalê domini eft,amp; quinta* décima
-ocr page 311-IN-LEVITICVH LIBER S E X T V S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137
A décima die menfis huius,(blennitas azymorum domini eft. Septem diebus » azymacomededs.Dies primuserit uobisceleberrimus,(ànduscp t Omne » opus feruile non facietis in eo, led oHeretis làcrificium in igné domino fe* ». ptem diebus. Dies autem feptimus erit celeberrimus,nullum^ opuslèrui=» » le fîet in eo » ) Age nunc,G libet, ludæos interrogemus, cuius rei gratia non quintadecima die feftiuitatem agere iuflît, in quo pafeha imaginarium fie* bat,fed memoriam quidem facit eius, feftiuitatem tarnen . prima azymo* rum,quæeratpoftillam,fieridefiniuit.’Manifeftum e[i autem,quia feire is qui legem accipit, quid interfit inter figuram amp;nbsp;ueritatem defiderat, quîa figuras feire, quoniam deducunt ad ueritatem, dignum eft, feftiuita= tem autem agere tunc.quando ueritas,quæ in figuris continetur,aduenerit, memoriam fiquidem facit quartædecimæ,quia figuram habebat.Feftiuitas tem autem agere quintadecima præcepit, quia in iplà uerum eft palcha, de quo Paulus dicebat : Pafeha noftrS immolatus eft Chriftus. Sed iplos iam ^-Corinth.^. fermoncs difcutiamus.Hæ funt feriæ dni fan(ftæ,quas celebrare debetis tes
„ poribus fuis.) Quarc no dixit feræ dominOjftd ferise dominiCAut forfan il 15 auditore legis côteftans,quia no fimpliciter feftiuitates hasjde quibus eft fermo, celebrari deo lex præcepit,fed quia eius funt propriæ* Quia quern '^riumphetlet admodum feftiuitates imperatoris lunt,in quibus uidorias,amp;trophæa con tra hoftes erexit, faluauit gentes, ciuitates acquifiuit : fic amp;nbsp;Chrifti.in qui* bus noftrum genus faluauit, Só noftram captiuitatem conquifiuit, 0^ ha^s reditatem ex gentibus,fibimetipfi regale iacerdotium,gentem landam, poa
® pulum acquifitionis conftituit. Deinde quum oporteretdicerefecundum Lxx.hæ uocatæ fandæ,quas uocabitiseas in feftiuitatibus ueftris: hæc no ftra translatie planius habet, dicens.temporibus fuismon dixit fic de feftiui tatibus eorum, non ill is qui feruiunt figuræ, led fidelibus,amp;l fufeipientibus feftiuitatem,has competere feftiuitates oftendens, quarum una eft, de qua
* hæcdicit: Menie primo,quartadecima die menfis ad uelperum,pbafe do « mini eft. )Primu mêlèm,tcmpus dominicæ paflîonis rede dicimus ,in quo conueniuntmaxime amp;hæcad Moylèn ucrbaàdeodi(fta:Menlîshicuo* ^*‘’*’*‘ bis principiü menfiü,primus erit uobis in menfibus anni.Initifi enim amp;nbsp;im greflus nouæ uitæ,amp; nunc à nobis inchoatæ côuerfationis eft. Vefpertina tèpora.inquibus dominusaduenit,dicit.Ioannesenimait:Filioli,nouiflîma i.iorf«.». hora eft. Ad uelperum pafeha dominicum fadum eft. Qui paflus.nô mox têpora finiuit, fed reliquit nouiftîmæ horæ,8^ uefpertinæ reliquias, in quis bus oporteat currere prædicationem, amp;nbsp;in quo omnem terram penetret fa lutare uerbum. Sed amp;nbsp;ad uefperum,fiue mediouefpertinorum pafeha pro prium præueniens.crucê fuam Chriftus celebrauit * Die enim imaginariæ feftiuitatis pafchalis.quæ erat quartadecima poft ccenam fuper fenfibileue rum pafcha.quod ad eius myfteriû pertinebat,dilcipulis tradidit. Ergo amp;nbsp;nox erat iam, quando panem ludas de cœna fila accipiens, ad domini tra*
M
-ocr page 312-Cap*XXIIb ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O L.
c ditionem exiebat, Sequcnd autem die,quæ fuit quintadecfma, pafcha cru» cis implebat. Propter quod in quintadecima menßs huius diejeftiuitatem banc agere legislator præcepit, Sé in ipCa celebritate folennitatcm azymo» yerepäfchäce rum dominiprædicauit.Sienim celebrareeipafcha proprie,amp;uere uolu» lebrdmut quü mus,azymiabomnimalitiaeflèdebemus,amp;multomagisà ludaicoerrorc ilpfi fumuiazy nbsp;nbsp;uetuftate. Vnde poftquàm Paulus dixit,Pafcha noftrum immolatus e(i
i'corinth.s. Chriftus,fubdidit:Epulemur, non in fermento ueteri.ncqj in Fermento ma litiæSC nequitiæ.fêd in azymis fynceritatis èC iieritatis • Et non ad tempus, fed omni noftra uita à fermento malitiæ mundi efledebemus,propterea ait: Septem diebus azyma comedetis.)Per fëptenariû numerum de omni
» nobis uita præcipiês. Dies primus erit uobis celeberrimus,amp;fändus,o* « mne opus feruile no facietis ineo.) Illud enim omnimodofêruileeflèopus Sfptfnrfr/Mi fpiritus innuit.de quo ait dominus:Amcn amen dico uobis.qui facit pecca* eft peccati. Sienimuerumcelebramuspafcha, peccatiferuitiu catio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fugiamus:quia Chriftus.qui pro nobis paffus eft,a peccato nos ô^feruitute
iorf«.8. eiQs hberauit:non quia prima dieomne opus feruile no fieri præcepit.alijs
* autem diebus ideo opera agi feruilia præcepit, uide ergo quid fubdidit:Sed ” ofieretis facrificiu in igne dömino,) Siue ut b XX.offeretis holocaufiomata domino feptem diebus, Dies autem feptimus erit celcbrior amp;nbsp;fandior,nu!
£) lumi^ opus feruile facietis in eo.Holocauftomata ergo feptem diebus offer ri præcipiês, abftinere etiam ab omnibus operibus feruilibus in eis præce jîoïocdu/lomd. pit» Quomodo enim quis holocauftum deo offerat,diabolo dignus,aut fer tdnon ojfcrut, jjjii'a agensCDeinde non folum primam,fed ô(ffèptimam proptereanomina TisfATdlicuitK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prima,Sein fèptima totam comprehenderet uitam humanam : Illa
(onieij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim initium,ifta autem finem habet.in qua omnia comprehenduntur. Vi
detur autem amp;hoc præcipere,ut is qui imbuitur,fiue initiatur myfterio,nul lum opus feruile agat : oportet quippe ilium agere.quæ libertat is funt.quia nos domitius liberauit,eij qui ci fignatus eft. Si autem aliquid poft hoc ege* Of nbsp;nbsp;f tw dt rit,quod ad fcruitutem pertinet.pcccans ut homo, faltem eius, quæ ad fine
îhf’ertatis diligentiam gerat, amp;nbsp;intendat quomodo nofter finis bonus efs ficiatur, quomodo fèptima dies,tempus uidelicet, in quo tranfimus.omnc opus feruile non habeat»In eo enim,in quo nos deus inucnerit,in ipfo amp;nbsp;iu dicare promittit, Propter quod amp;nbsp;Dauid,in fine ne corrumpas,plurimos Pfalmorum præfcribit,
»• nbsp;nbsp;nbsp;Loquutusep eft dns ad Moyfèn dicens : Lxjqucre filijs Ifrael, amp;nbsp;dices ad
“ eos:Quum ingreffi fiieritis terram,quam ego dabo uobis,8c meffueritisfe* » getes terræ ucftræ,feretis manipulos fpicarum, primitias meffis ucftræ.ad gt;• facerdotem. Qui leuabit fiifciculum coram domino, ut acceptabilis fit pro * uobis» Altero die fabbato, fandificabit illu, atep in code die quo manipulus - confecratur,cædetur agnus immaculatus anniculus in holocauftum domi »• no, amp;nbsp;libamenta offerentur cum eo duæ decimæ fimilæ confperfæ oleo in incenfûm
-ocr page 313-IN beviticvm liber sextvs, 138
A incefum domino, odorcmqj fuauiffimum,liba quocp uini,quarta pars hin, Panem 8^ polentam, pukes non comedctis ex fegete, nbsp;nbsp;nbsp;ad diem quo
* offeratis ex ea deo ueftro.Præceptum eft fempiternum in generationibus, « cundiscp habitaculis ueftris. Numerabitis ergo ab akcro die fabbati, in « quo obtuliftis manipulum primitiaru, (eptem hebdomadas plenas,ufcp ad « diem alteram expletionis hebdomadæ feptimæ, id eft quinquaginta dies : » amp;nbsp;Gc offeretis iacriGcium nouum domino, ex omnibus habitaculis ueftris, « Panes primitiarum duos, de duabus decimis Gmilæ fermentatæ, quos co« “ quetis in primitias domini. Offerctiscp cum panibus feptem agnos imma« * culatos anniculos,ÖC uitulum de armento unum,SC arietes duos.ö^erunt in quot;nbsp;holocauftum cum libamentis fuis,in odorem fuauiflimum domino. Facie “ tis et hircü pro peccato,duoscp agnos anniculos,hoftias paciGcoru.QuGcp »* eleuauerit cas facerdos cum panibus primitiarum coram domino » cedent “ in ufum eins.Et uocabitis hunc diem celeberrimü,atcp fandifTimumjOmne ~ opus feruile non facietis in eo.Legitimum fempiternum erit in cundis habi M taculis,8^ generationibus ueftris. )Quia longe à præfenti lege populus lus dæorum eft, ipfadocerenosuerbapofluntdifcuflà.Arguunturautê ,nccB lecundumliteram implentesca,necIpiritum intelligere,qui ineiscit,ualens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«cow •
tes.Akero die,primauidelicctazymorum,offèrre manipulum,amp;ouem im mocLint. molare fuper eum præcepit, A die autem, in quo hoc Ht, icptem hebdos
B madasnumerarijô^ al ter um diem ukimæ hebdomadæ,Gc Pentecoftes ces Pttttecoliesce lebrarefeftiuitatem in his, quæ nunc dixit,præcepit : Quidam autê Gc inue niuntur Pentecoftes feftiuitatem celebrare » A prima enim azymorum.nô autem à die,in qua manipulum,quæ primaazymorum incraftinum,fecun da uidelicet dies,computantes celebrari Gbimet Pentecoften prædicât.Pro pter quod eis dominus improperans, quod fecundum literam non impies rent legem,dicebat'.Et nemo ex uobis facit legem.EccleGa autem facit.Gcut
N nunc oftêditur* Loquutuscpeft dominus ad Moyfen,dicens:Loquere G
* • Irjs Ifraël, dices ad eos : Quum ingreGß fiieritis terram, quam ego dabo uobis, amp;nbsp;mefliieritis fegetes terræ ueftræ, offeretis manipulosfpicarum,
» primitias meflîs ueftræ ad facerdotem. Qui leuabit fafciculum coram do*
» minOjUt acceptabilis Gt pro uobis. ) T erra à deo data, euangelicâ dodrinâ, miffu nobit, conuerfationem frequenter docuimus. Ipfa enim terra dicitur, propter
frudus uirtutu,qui ex ea oriuntur. Ab ipfo autem deo data eft,necp ein me diatore ad hâc ufus eft,fed proprio ea annûciauitore.Quâdo ergo ingreflî funt ,8^mefluerunt fegetes eius,hi qui fufceperût falutare uerbû: llli em funt Wftfrcfegetë» 80 meflbres.ôc intelligibilcs (êgetes,ad quos dns dicebat:Meflîs quidê mul ta,operarr) aût pauci,rogate dnm meflïs,ut mittat operarios in meflèm Giâ: quibus etiâ uerbi myfteriû credidit: tûc meffis Gc matura erat, ut dns dices ret: Leuate oculos ueftros,8^ uidete rcgiones,quia albæ funt iam ad meten dum. Manipulum autem primitiarum,intelligibilis facerdos Chriftus cora
M X
-ocr page 314-Cap.xxin» iSYCHil presbyte ri hierosol,
C pus proprium offèrebat»Quia enim capitulum,fiue fumma mcflïs,uerbi of ddicct falutarisjamp;diuinæ prædicationis,mortuorum erat reftirredio,itaut , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paulus clamaret:Viri Pharifæi,de fpe refurredipnemortuorumego iu
dicor hodiexoportebat fau'sfaCtionê ièqui prædicationis:nam fubièquuta inanipulus, amp;ueræprimitiænoftræmeŒs,tuncintenigi« jw chriftus eß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facerdos Chrift us, corpus proprium 1 mor tuis fuicitauit,de quo Pau*
I. Corwt/j. 15. lus dicebat:Nunc autem Chriftus refurrexit à mortuis,primitiæ dormien» tium. Sed quando hoe fadum eft, altera die offèret illud iacerdos » Eflè au* tem primam diem dominicæ paflionis, ea quæ ante hoe diximus, often* derunt, in qua dominus fuam hoftiam,non fine ratione difpenfaiu't ♦ Sed quia prima azymorum hæc,ôô prima paichalis feftiuitatis dicebatur,altera dies paftïonis refurrectiofuitihuius rei gratia, quum potuiflèt dicere,(ccun secundädzy^ nbsp;nbsp;azymorum offèret hoe iacerdos, non fic dixit, ut non ad fubfequentem
mor«w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diem deduceret noftram cogitationem, ièd ÔC in craftinum primæ ♦ Dicit
autem refi.irrcdionem,quia quemadmodum craftinus dies hodierno fucee dit,fic fucceflit domini paflïoni refurredio.Tu autem attende ca,quæ in fub fequentibus dicuntur, èc tterborum cuftodi diftridionem t Primum enim manipulum prfmitiarum.iacerdotem oftendit offerctcm,poft hoc autê ait: quot;nbsp;Atep in eodem die quo manipukis coiecratur »cædetur agnus immaculatus anniculusin holocauftû domino»)Volens nosin die qua celebramusdoml ni refurredionem,8^manipuliintelligibilem oblationemcelebramus.non obliuiici dominici facrificq, ex quo nobis eft oblatio manipuli : fed cædere AgniitnMok, agnum immaculatum anniculumin holocauftum domino • Intelligibilem tioadmcmori'^ agnum,domini traditionem immolantes myftice, offerentesu'pfiusautê, am nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fer ujfacrificium cædêtes memoriam fecit.Net^ enim aliter,ièd per eius medi*
tationem Sgt;C uirtutem à fenfibilibus ad intelligibilia transferuntur ea, quæ » in illo facrificio peraguntur.Et quod hoc eft facrificiumCDuæ decimæ fimi læ côfpcrfæ oleo,)Oportet enim feire perfedam humanitatem,amp; perfeda Duadccimif diuinitatem cotemperare.id eft,in unum conuenirein oleo,id eft, per earn qaam circa nos habet compaflîonê:fic enim facrificiû odor fuauitatis domi no inuenitjiapientibus nobis de co quæ digna funt. In quibus aut facrificiu, et per quos agitur.quo mexio celebratur intelligibilis agni oblatio, quod ic* quitur oftendit. Neep enim in Gnguine,ne^ per irrationabiliaanimalia,ia* crificium à nobis deus iufeipit, fecundum quod ièquentia demonftrant.ait
- enim: Liba quoep uini,quarta pars hin.panem ^polêtam») Quiadubift futurum erat forfan, à quibus myfterium facrificrj, quod per Chriftum eft,' quodfuperius diximus, celebratur : habes ecce intelligibilis Mekhiièdec oblationem, quæ in pane 80 uino perficitur, in qua quarta pars hin in libts Q«4rwp4n ui'ni offertur: ut per quarta, euangelicam traditionê, quæ in librisquatuor ” LUC It, ^ft.pfî‘Iit’ationemuero,dominicumlèrmonemfignificaret,quumait:Hic * eft meus fanguis,qui pro uobis fundetur: fine imminutione enim fignifici* re
-ocr page 315-IN LEVITICVH LIBER S E X T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15^
A rc legislator!' uifum eft Chrift i my fteriii. propter quod amp;nbsp;fubdidit: Et po
*• lentâ pultes no comedetis ex fegete, ulc^ ad die quo offeratis ex ea. deo ue
• Aco» Præceptu eft (empiternum in generationibus,cu(ftiscp habitaculis ue* ftris.)Siue fecundu l x x.Et frida cedrinea no manducabitis,ufcp in ilJam iplam diê,quouf(^offèretis munera deo ueftro.Legitimû æternû in proge* nies ueftras.Nouâ conuerfationê inchoabimus,priufquàm dies aduencrit, antequàm prædi(ftadonadeoofferrerentur,ex quibus nobis,quæ eftin Chrifto noua creatura.ô^ noua couerfatio annûciata eft ,de qua ait Paulus: Si qua in Chrifto noua creatura,uetera trâfierût,ecce fada funt noua omnia i.ConM.ç. ex deo,qui reconciliauit nos fibi*Oblatio enim præfentium donorum.quâ cflèmyfteriumunigenitioftendimus.reconciliauitnos deo, amp;nbsp;cibû nobis nouæ polentæ 06 pultium,fîue ut Exx.cytrorum præftitit:Non enim nos ua folûjièd citra, Chrifti præcepta funt: fine ut mollia : fie enim Citra alrj interprétés ædiderunt: eft ergo mollis euangelica prædicatio : Accipite em ait, iugum meum, quia fuaue eft:Siue ut manibus contrita amp;nbsp;mundata : cys tra enim amp;nbsp;hoc interpretatur, quia Chrifti dogmata adioncm exigunr, amp;
* corredionem, quod manus fignificant, Præceptum eft fempiternum in “ generationibusjcundis^ habitaculis ueftris ♦ ) Necenim locus,nec têpus * immutat Chrifti’myfterium,per quod floruit totus mundus,amp;totius terræ habitatio.côcorditer ea quæ ad eum pertinent.cuftodit. Hæc autem legis* htor diccns,amp; refurredionis defcribens,fecundum modum,quem oporte
B bat,gratiam,ad Pentecoften.quam nos celebramus,fermonem côuertit,di » cens: Numerabitisergoabalterodielàbbati,inquoobtuliftismanipu* • lum primitiarum.fèptem hebdomadas plenas,ulcpad alterum diem expies » tionis hebdomadæ feptimæ, id eft,quinquaginta dies.amp;fic offeretis facrifî* - cium nouum domino») Qiiia huius pêtecoftes ne(^ tempus,neep numerus à populo ludæorum euftoditur, fuflîcienter in fuperiorihus oftenfum eft: coßcfieruätio» à nobis autem cum côtemplatione,8ô litera euftoditur * Planius ergo legiss «f errant» lator intenuonem fuam demonftrare uolens,ab altero diefabbati numera» ri præcepit quinquaginta dies.dominicum diem proculdubio uolens intel xfro-rfd/« ligùhic enim eft altera dies fabbati» In hacenim refurredio fada eft, qua fabbati, hebdomadæ numerantur feptem,ufcp ad alterum diem expletionis hebdo* madæ. Dominica rurfus die, pentecoftes celebramus feftiuitatem, in qua fandifpiritus aduentum meruimus.Non fruftra eo ftptem hebdomadaru aduentum cuftodientes,fed ut nos cognofeeremus, quia nihil uetus,nihil fe* '^^Uumï 'refur culare præcepit deus agere.nihil^ corruption! ueteri proximum,quieum refUoneaipea cupiunt percipere»Et nouum facrificium domino tunc oflTerri iufli't : adues tecoften. niens enim fpiritus, totam noftram uitam renouauit, quod confirmauit Chriftitraditione,amp; ftabiliuitcÔuerfationê,quam in illisperfecit, aitenim: De meoaccipietjamp;annunciabituobisi Propter quod non in alia hebdoma nbsp;nbsp;* ’ -
dis die aduenit, led in qua relurredio làda eft, amp;nbsp;manipulus intelligibilis
M 5
-ocr page 316-Cap.X XHI* ISYGHIl PRESBYTERI H IE R O S O L. c oblatus eft,utamp;hoc probaret,quodnoua conuer(àtio,quæ nos renouauif, liberando à corrupn'one uetuftatis, refurredione Chriftj', Sgt;^ fandi fpiritus aduentu correlt;fia efl. Manifeftatautem oblatio ipfa fpeciem hofti'æ,quani præcepK fieri»
Et fie offèreti's facn'ficium nouum domino, ex omnibus habitationibus * ueftrjs.Panes pn'mitiarû duos,ex duabus decimis fimilæ fermentatæ.quos ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ coquecis in primitias domini,amp; offèretis cum panibus feptem agnos imma
culatos anniculos,amp; uitulum de armento unum,amp; arietes duos.) Nouum Ijouumfiicrifi f^cn'ficnim dicens.legis facrificia ut uetera excludit:euangelicam autem pro illis introduxit » Deinde addens, de habitationibus ueftris, ecclefiam fignis ficauit,eicp offerri,quæ diâa funt.aptauit. Neep em dixit.ex omnibus habia taculis, fed ex omnibus habitaculis ueftris : ut abiblute oftenderet aliquod pßtl.sf. habitaculum præcipuum, de quo ait Dauid : Beati qui habitant in domo p/d/.25. tua.Et rurfus: Vnam petf) à domino,hanc requiram,ui inhabitem in domo domini,omnibus diebus uitæ meæ.Et panes quidem primitiarum duos,id pines fri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euanpelium : panes enim funt cibi animarum fidelium: contis
nentes funt autem Sô primniarum,liue ut LX X,leparati, quonia omni qui * dem fapiêtia funt præcipui:ab ea autem quæ exterior eft,(èparati uidelicet, amp;nbsp;feiundi. Sunt ergo ex duabus decimis fimilæ fermentatæ, ex dodrina, £) quæ perfedam dei diuinitatem, nbsp;perfedam humanitatem tradit : necalis
ter coqui,nifî per talé dodrinâ poftiint.Sed primitiæ horum funt dho:prirf mus enim dominus.qui legê perfecit,amp;euangelium poft hoc docüit: Audi wrftÆ.ç, te, quia didû eft antiquis : Non occides. Ego autem dico uobis,omnis qui irafeitur fratri fuo fine caufa,reus crit iudicio. Coniunxit enim hic legê euan gelio, propter quod eius primitiæ dicuntur ♦ Quod amp;nbsp;Lucas confirmans, AÄ.I. primitias ueras nobis oftendens,lcripfit : Primum quidem fermonem feci de omnibus 6 Theophile, quæ coepit i e s v s facere ôlt;^ docere » Offèrre proufrt nbsp;nbsp;autem eis feptem agnos immaculatos anniculos præcepit, dona fignifîcans
quæ (unt fpiritus.de quibus Solomon in Prouerbrjs dicebat: Sapientia ædi ficauit fibi domum,ercxit columnas feptem. Planius autem Efaias tradidit: Ep.n. Etrequiefcetfupereum fpiritusdomini.Nectacuitquæ ,uel cuius numeri eftent dona,fubintulit enim:Spiritus iâpientiæ,amp; intelledus, fpiritus confî Ifi amp;nbsp;fortitudinis,fpiritus (cientiæ.SC pietatis,ôô implebit eum fpiritus timo Agttoi offerre domini * Agnos autem hæc appellat dona.ad oftenfionem, quia fpiritus 104«,I. fandus unum eft in Chrifto, de quo didum eft : Ecce agnus dei, ecce qui toIlitpeccatamundi.Vndencmopoteftdicere C hristvs iesvs,nifî in fpiritu fando. Ergo nô extra rationem cum ièptem agnis uitulum de arlt; mento præfcns côtinet oblatio,lêd euidenter fignificat ilium ex armento A*« braham, Ifaac, Iacob, amp;nbsp;Dauid fecundum carnem fedum » Huic arietes Duo drietes duos immaculatos côiunxit,excellentia mandata ôôuirtutes,quas lêquialias «mw4CM/4h. pçlut oueg oportet * In his enim, utpote intelligibilem inimicum uentilanti« bus,'
-ocr page 317-IN LEVITÎCVM LIBER S E X T V S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140
A bus munimenindemnitatemhabcnt»Quæfunt autemhæcCSiuîsperfe Mdttb.i?, âusenè,uade,uendeomni’aquæhabes,amp;dapauperibus,amp;uenifequere venjerequ^ me. MaximH quippc mandatû eft, uêdere quæ habet, amp;nbsp;dare pauperibus: habemus,Grd4 Maximum autem fequi Chriftum, ut cum defpedu quippiam poffidendi, repMpenbuf, etiam omnia agere fecundum uoluntatem dei domini ftudeamus. Hoc cft Sequi chri/lu. enim eum fequi » Hæc ergo mandata, utpote propter immaculatam uitam, perfedam conftituta,arietes appellantur, quia arietes omni gregi exceb Arietet.
lentiores funt,Horum facrifîcium ÔC libatio, fcientiauidelicet 80 corredlio, odor fuauitatis eft domino, ille de quo Paulus dicebat : Deo autem gratias, zxorinth.t^ quifempertriumphat nos in Chrifto iE s v,odorê fcientiæfuæ manifeftat per nos,quia Chrifti bonus odor fumus. Veruntamen non ufc^ ad hæc ob lationem pentecoftes ftatuit. Dicit autem ÔC reliqua,quia maxime fpiritui,
• cuius prædidi feftiuitas eft, perfedio competit. Quid ergo ait Facietis ÔÔ
• • hircumpropeccato,)Pcenitentiæ introducés fermonê. Duosq? agnos an
» niculos,hoftias pacificorû, ) llla Pauli mandata fignificans : Pacem meam, inquit.fequimini cum omnibus, amp;nbsp;fandimoniâ, fine quibus nemo uidebit deum ♦ Quæ quia per apoftolicamlinguam expreflâerant, ofterri ea præs ccpitcumpanibus primitiarum, quos effeChriftidodrinam diximus. In
e, fequentibus rurfus ait: Quumcp eleuauerit ea (àcerdos cum panibus primi » tiarum coram domino.) Secundum d xx.autem fie : Et feparauit ea facers» B dos feparatione, cum panibus primitiarum ante dominum, cum duobus
agnis : fignificans cui domino,ait: Cedent^ in ulus eius.facerdoti offeren* tis ea,uidelicet Chrifti : 1 pfè enim nofter facerdos, ipfe nofter dominus eft. Ipfius ficut panes primitiarum, fie amp;nbsp;agni mandatorum prædidoru funt: ipfe enim erat, qui in Paulo loquebatur,ipfe omnia,quæ didafunt,obtulit. Pacem enim de qua Paulus mandat, primus dominus difeipulis annuncia* nbsp;nbsp;nbsp;o-pnffi
uit:amp;: fandimoniâ, ficut fandus fandorum.fuper omnes euftodiuit : nam worn.« ebn. ipfe erat de quo Gabriel uirgini dixit:Propterea,amp; quod nafeetur ex te fan dum,uocabitur filius dei. V eruntamen fi uis diei,de quo fermo eft ,côpre3 hendere excellentiam, confirmationem eorum quæ de eo dida funt,rcfpis ce.Et uocabitis hune diem celeberrimum,atlt;ß fandiflîmum,omne opus fer uile non facietis in eo.Legitimum fempiternum erit in cundis habitaculis,
quot; 8^generatiôibus ueftris.)Quid ergo in ea eft,quod in his excelletÆcce em amp;nbsp;alios dies fandos appellat : fed amp;nbsp;de hoc primum inquit, öd appellabitis hunc diem celeberrimû,ÔÔ poft hoc,atlt;^ fàndiflîmû,ut in eo cognofeeres, nietcekberri quid Sc cum alfjs commune,ÖCquid in fe proprium habet. In ipfo enim gen tiumuoeationonprædicarifolum,fed SCoperari cocpit,quando Parthi,et Medi,amp; Elamitæ,8c quihabitabantMefopotamiam,Iudæam,amp; Pamphi liam,'omnesq? reliquæ gentes, quas Lucas dinumerauit,audire apoftolos, linguis fuis magnalia dei Ioquentes,prædicantescp cœperunt ♦ Nullu ergo opus (êruile in illo die faciamus, id eft, qcE ad feruitute pertinet,fed legitimu
-ocr page 318-CaP’XXlII. ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOU'
C fempiternum in cundi's habitaculis.amp;'generationibus noftrisferuemus,ni i. Corinth.;, bil feruile operandi in tempore, quo ad nos uenit fpiritus,quia ubi fpiriïus ” dominijbilibertas.fîcut Paulusfcn'pfit. Poftquàm autê mefîùeritislege « tem terræ ueftræ, non fecabitis earn ufcp ad folum, nec remanentes fpicas « colligetis fed pauperibus nbsp;nbsp;peregn'nis di'mitteti's eas ♦ Ego dominus deus
- uefter* ) Quia pietate plena funt,quæ nunc lege præcipiûtur,apertum eft: Propter quod ea cuftodiri èC fecundû li'terâ oportet, fed maius eorû lucru contêplatio poftîdet. Tu aut hoc in eis not:a,(juia quum fimilia hi's fupen'us præcepiftèt,nô tarne eadê lànci'uit,hoc aûc uerborû iplà l'mmutatio demô* ftrat,ibi etenim ai'tîNon côplebitis meflionê ueftrâ.hi'c aût:Nô fecabi'u's ea
verborunt im ulcp ad folumzut differêti'am iplàm ex pcrmutatione uerborû intelligamus. mutdtio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yçj-râ fidelium cflè prædictam à lege dei conuerfationê frequenter oftendi
2V!f//w. mus:huius meftîo, poft refurredli'onem làluatons à mortuis, amp;nbsp;aduenrum Q«lt;fntor fàndi fpirîtus.floruit.Et non quidêcmnêfcientiam quam habiturifumus, tuifaetnui, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gj ipfum deum uenerimus.tradit uerbum prædicationis : lunt au*
uinii (cite non t^m quæ relinquit,ufpotc quæ nunc nobis reueJari non pollunt.tt propte polfumuf. .. rea legê hanc in prædidis feftiuitatibus interpofuit,amp; ait : Poftquàm meß
• fuentis fegetem terræ ueftræ.non fecabiti's eam ufq^ ad folum. )In eo quod dici't, non fecabitis eam ulcp ad foltim, ea fignificauit, quæ nobis ad plenam
Spic4snoncol ligere.
* fciendam,6ô perfedam défunt,propter quod amp;nbsp;fubdidit: Nec remanentes *• fpicas colliges. ) Vt nô contendamus.neq^ fruftra conemur ea.quæ noftra D fugiunt fcientiâ»Et propterea de meftùra quæ cadere dicûtur,colligere nec pofîiimus.fèd relinquamus ea Chrifto,quem fîgnificans legislator addidit: Pauperibusperegrinisdimitteseas. )Siuefecundum lxx.Pauperi, profelito relinques ea.Et quis eft hicCAudiquod fequitur: Ego dominus deus uefter. ) Pauper autem 6ó hic dicitur,quia propter nos pauper fadus eft quum diues eflètjUt illius paupertate nos diuites eflèmus.Sed amp;aducna, quia etfi in propria uenit, fui eum tarnen non receperût. Huic ergo ea relin quesSolus autem fciqquæ nobis remanêt,propter quod nec colligerepoß Rowrf.n. fumus,quæ ut ipfe colligat.lèparatafunt.tefte Paulo,qui dicinOaltitudofà pientiæ amp;nbsp;fcientiæ dei,quàm incomprehenfibiliafunt iudicia eius,amp; inue*
ftigabilesuiæeius.
« nbsp;nbsp;nbsp;Loquutuscp eft dominus ad Moylèn dicens:Loquere filrjs IftaëlzMen*
* fe feptimo,prima die menfîs, erit uobis fàbbatum memoriale clangentibus ' •gt; ■ tubis,amp; uocabitur fândtum. Omne opus feruile non facietis in eo, Sf offè» ” retis holocauftum domino.)Septenarium numerum euidentem gerere,amp;S
• indubitabilem confummationis figuram, fiue uniufcuiufc^ noftrum, fiue generalem, multa quidem amp;nbsp;alia cftendunt,illud quidem maxime, quia deus in die feptima ceffauit ab operibus fuis,dans nobis ex ipfa requiem no ftram conijeere, de qua Paulus ait : Qui enim ingreflus eft in illam requi* em, requieuit ipfe ab omnibus operibus fuis, quemadmodû ÔC à fuis deus.
Sed
-ocr page 319-i4t
IN LBVITICVM LIBER
fed inirium confummationis temporum , domini eft aduentus propter quod illud nouiflîmam horam loannes euangelifta appellauit, ait enim:Fis lioli f nouiflima hora eft » Sed amp;nbsp;Iacobus:Ecce iiidex ante ianuam ftat. Hoc j tempus, primam feptimi mentis Gcut principium confummationis, recte ïex appellauit. Eft etiam nobis requies, quia nos ab operibus mails carnis refecii,amp; à iugo graui liberauit. Venite enim, inquit, omîtes qui labora= tis amp;nbsp;onerati eftis, èC ego reficiam uos. Et rurfus : Dilcite à me, quia mitis fum,amp;: humilis corde, inuenietis requiem animabus ueftris.Hoc mea moriale tubarum eft,praedicat enim faluatoris refurre(ftionem,quae memo t«amp;lt;lt; lt;}ult;i riale eft communis mormorum refurrcdlionis, quae in uoce tubarum ma- tKiexciuh,«*. gnarum amp;nbsp;terribilium efficitur.in iuflu dominico.in uoce archangeli.in tu ba dei, ficut Paulus docuit » Hoc tempus uocabitur landum domino : quia t.Thef.4. uocationem.quæ in iandtificatione eft,po(ridet,ex qua adoptio, quae ad eû yocatio.
x pertinet, uocatis efticitur* Omne opus leruile no facietis in eo, amp;nbsp;ofieretis Adoptioi »gt; holocauftum domino.) No eft enim iam tempus opera ieruiliaagere,quia fufficit praeteritum tempus ad uoluntatem gentium, in quo gefta funt ope* ralèruiliaiôC debemus, quemadmodum exhibuimus membra noftra arma iniquitatis ad iniquitatem, ita exhibere membra noftra arma iuftitiæ,in ian
B clificatione» Hoc eft enim iterum holocauftum»
Loquutus^ eft dominus ad Moyien,dicens : Decimo die menfis huiuS (eptimi.dies expiationu erit celeberrimus,8^ uocabitur fantftus, affligetisc^ animas ueftras in eo,8ó ofieretis holocauftum domino. Omne opus feruile „ no facietis in tempore diei huius, quia dies propitiationis cft,ut propitietur „ uobis dominus deus uefter. Omnis anima quæ afflida no fuerit in die hoc^ „ peribit de populis fuis. Et quæ operis quippià fecerit, delebo eâ de populo .gt; iuo.Nihil ergo operis facietis in eo. Legiiimù fempiternu erit uobis in cun .• dis generationibus S: habitationibus ueftris ,fabbatumqj requiei eft, affli= « getis animas ueftras.Die nono menfis feptimi,à uefpere uf(^ ad ueiperu,ces „ lebrabitis fabbata ueftra. )R.ede Paulus Corinthrjs de ludæis fcripfit:Hæc î. comuo.
omnia in figura côtingebât illis. Sc ripta funt autem ad noftrâ correptionê, in quos fines feculorû deuenerunt. Quod enim in fine feculi adum eft falua toris myfterium, quæ amp;nbsp;quanta ex eo difpenfata fint, plané per præièntia legislator fignificauit.Quid ergo nobis innuit, uel quid fancit gratia Chris éfcn/?« pr^ce» fti,Ôô prædicatio eiusCSpem uticp mortuorû refurredionis, uitâ cum mos , quorfum deftia,amp; humilitate,amp; in ciborû abftinentia, quæ eft in defpedu præ* pertincant^ fentium,at(^ defpedu poflidendi,alfjscp uirtutibus:quas agentes,tanquam incolæ hac terra utimur »utpote nô ad longû tempus : fed ad perparuum in ea ponentes tabernacula, quia eorum qüæ dida lùnt, unumquodc^ in hac tium. plenitudine temporum, per euangelicam nobis conuerfàtionem prædida septimutnti-funt.Septimum menfem,hicenim numerus confummationem temporum fignificare confueuit,omnibus figuris.Ôt neceflàrie conferuauit * Diuidens
-ocr page 320-Cap* XXIII. I s Ÿ C H II P RE s BYT ERI ■ H IE R os o D.
C autem ea,fpem mortuorû relurrecfliom's, per neomcnias fêpn'mf mcnGs rugt; pcrius figm'Gcauiïjin qua tubarûmemoriale pofin't.quia in tubadeiexpe ôamus mortuos refurgere.Eam autem.quæeft in humilitate,amp; ciborû ab* r^ecimi meit» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitam.per decimam menGsjde qua nunc loquitur,in tranGtu enim
feculo un,et exiïum de eo expe(flare,per feftiuitatem.quam à quintadecima incipere.poft paululum inuenies eum dicêtem, GgniGcat.Sed ea quæ nunc pertinent ad prælèntia,per(crutemur*
». nbsp;nbsp;nbsp;Loquutusqj etl dominus ad Moyièn,dicens:Dccimo menGs huius fepti
“ mi, dies expiationum erit celeberrimus, Sc uocabitur iâncfîus, affligetiscj^ “ animas ueftras in eo die nono menGs à ueipere. ) Oftêdere propitiationem nobis,à peccatis uidelicet liberationem, in humilitate, ôô afGidione anirnae accquiri legislator deßderat. Hane autem agere à uefpere debemus, id eft, • initium prtdi cK ipfa poenitentia, ficut incipientes : quia amp;nbsp;Chriftus, initium fuæ prædi.» Mtionif chrii ca^fonis poenitentiam fecit.Sed poenitentiæ uitam bonain fuperædiGcare, làpanttetia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirtutibus conGimmatam neceftè habemus. Et propterea
“ iîibdidit» Et offèretis.holocauftû domino- Oinne opus nô facietis in tem» » poredieihuius.)In holocauftomatequidem,confummatamuiram,amp;f perlt; . fede inhærentem domino: in non Eiciendo autem omne opus,terrenoruin operuin abftinentiam oftendit ; ergo 8ó nimis conièquêter addidit: Qiiia
U dies propitiationis eft,ut propitietur uobis dominus deus uefter. ) Vtraque D hæc oftendens, quia amp;nbsp;hoc eft tempus ad propitiationem nobis à deo do» natum, in quo peccata noftra ueniens dominus diluit, 8^ quia in quo hæc expeâamus tempore,nihil debemus terrenorum agere. Deindelegê pro» Mittb.ti. trahens,amp; Chrifto aduocationcm præbens.qui dixit:Diicitc à me, quia mi tis fum,8(f humilis corde,amp; inuenietis requiem animabus ueftris: Ait:
- nbsp;nbsp;nbsp;Omnis anima quæ afflida non fuerii in die hoc, peribit de populis fuis.)
Neqj enim fequitur Chriftum,qui hæc iânciuit,et intantum femetipfum hu Philipp. jniliauit. ut Paulus de eodiceret : Humiliauit lêmetiprum ,fa(ftusobediens
“ ufq? ad mortem,morteautem crucis. Sed amp;nbsp;quæ operis quippiam fecerir, •• delebo earn de populo lûo.Nihil ergo operis facietis in eo. Legitimum fern “ piternû erituobisin cuntftisgenerationibus.ôd habitationibus ueftris.) Sic hoc dixit,tanquam G populo ludæorum præceptum fit, fie autem fe nô ha» bet: Omnibus enim lex communis eft, quia 8C ad omnes dominus dicebat: I04N.Ä. Operamini non cibum qui périt: nihil uolens nos operari terrenum. Bene fab^tiidocca fapienter euftodiam uacationis producere ad maiorem contempla /tonescontent* tionemuolens,addidit:Sabbatûrequieieft.Velficut LXX.Sabbatafabba plationit. nbsp;nbsp;nbsp;torum crût uobis, Vt per hoc.in tel ligibile intelligamus fabbatum,quod lu
dæorum excedebat infirmitatem, quemadmodum amp;nbsp;iântfta fan(ftorû:pro* pter quod eis nec labbata erant.Sed ôô Canticorum cantiea : nô intelligunÉ An4gogf» !«• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum quæ ibi feripta funt uirtutem. Et omne quod fecundum legem
d*eis inco^nit4 anagogen recipit.hoc excedere ludæorum menfuras intelligamus» lam aut uide
-ocr page 321-IN LEVITICVH LIBER S E X T V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142
A üide, quitus fermonibus ufus eft* Et affiigetis animas ueftras. Die nonô * menfîs ièptimià uefpere uic^ ad uefperû celebrabitis(àbbata ueftra») Reca pitulat ergo humilitatis uerbû, quia frequenter illud Chrißus docuit,quafi coronam autem inam,amp; uirtutum bafim atc^fubfiftentiâ,apoftolis confti:: lîumilitâtiscS tuit» Tnquificus enim,quis maior eflèt in regno coeIoruin,refpÖdit:Quicucß humiliauerit fè fîcut paruulus hic, iße maior eß in regno ccelorum * Qtiod autem dixit: A uefpere ufqj ad uefperum, aperte uolentis eft fempcr fupers fluorum,8ó uanorum uacationem ßuderi. Vnde dominus nec eatifam di^ cere côcedittpræcepit enim,necp de tunica,neq^ de ueße litigari:ièd nec cos gitarc quid comedatur,aut quid bibatur, aut quid ueßiatur:uerum ipiè do ccns,amp; fabbatorum annuncians iâbbatum,in quo omne opus ceflat, amp;nbsp;fo= laquædeifunt,oßenduntur,folacorriguntur quæutilia funt, atqueexpes diuntanimæ.
* nbsp;nbsp;Et loquutüs eß dominus ad Moy ièn,dicês:Loquere filijs Ifraël, A quins
» todecimo die menfis huius feptimi, erunt feriæ tabernaculorû fepté diebus ». domino..Dies primusuocabitceJeberrimus atqpfändtißimus.Omneopus „ lêruilenôfacietis,amp;iêptêdiebusoffèretisholocaußadomino* Dies quoc^ » oótauus erit celeberrimus atc^ fanâiiïîmus, offèretis holocaußü domw * no.Eßenim coctus,atcpcollecffæ.Omneopuslèruilenô faciecis in eo*)Hic jjfurparefapientiâ fecu!i,8ë tranfitoriû eius nofle,8ô temporale,non folû ait
® kgislaiorê fignificare,fed ôôoportere oculû habere ad lèculû futürum.Hoc ergo 6^ per numcrum, 8d per tabernacula fine aliqua dubitatione inuenies fiouratû ♦ Quintadecima fiquidê die inchoari feßiuitate præcepit. Ex ièptê (^intufded* autê,5ôo(ffo,hic eß numerus compofitus.quorû unus quidem prâîfèns fet mm diet, ctilum, alter autê figurât futurum » Vnde amp;nbsp;feßiuitate feptem diebus con^ (ummari præcipi'ens, alios rurfus dies celeberrimos, atcp fanÆflîmos com memorauit * SC necdinumerauitearn cum feptem,{èd pofuitfequentem,ôë femota ab alffs j ficut futurû feculum fequitur quidem præfèns,aliud autem quàm hoc eß, Septê ergo diebus feßiuitatem tabernaculorum appellauît» Quicunçp enim ut tabernaculo præfente mundo utitur, hic feßiuitatem in CO habere,ôë lætari propter futuri expecßatione potefl.Et quicût^ fcit, quia fl terrcna domus habitationis huius diffbluatur, ædifîcatio non manufada eum in coclis fuicipiat. Prima aût feptê dierû, celeberrimâ atc^ iàndiflîmâ appellauît ♦ Qiii em fcit præièntibus tanquâ tabernaculo uti,prima dies, id eß.initiü ôd principiû à fandlificatione uocationis incipit, propterea amp;nbsp;ni^ ututurtanqud » mis coniequenter ait: O mne opus feruile nô facietis. )Quia nulli in ièculo tabernaculo, feruiuijt,quitanquâtabernaculûSCtranfitoriaeaquæineofunt,attendunt, Sed amp;nbsp;feptem diebus holocaußa offerri præcepit, oßendens oportere per nundant, omne tempus perfedam conuerfationê ièqui. Quando ergo fie præièntem uitam percurrimus, tune celeberrimum atep fandiflimum odauum diem, ièculum uidelicet futuru habemus, uocanie nos in præparata fandis bona«
N à
-ocr page 322-Cap» XX II I. nbsp;nbsp;nbsp;ISYCHIl PRESBYTERI H I E R O S O E»
C eo qui nos Sô in hac conueriâtione uocauit : nam ôô e x x. fie ædideruntî Dies oiftauus uocalis fandus erit. T une ergo ofierimus holocaufta domi* no,quæhicpræparauerimus* Eft enim coctusatquecolle(ftæ.)Vd ficut philip.t. EX x.Egreftus eft,quia hinc exitus,illic habitatio eft, ficut ait Paulus : Cu* pio diflolui,8ó eftè cum Chrifto. Omne opus iêruile non faciemus : quia fi» eut angeli dei tempore illo erimus. Sed amp;nbsp;hoc nota, quomodo eadè de pri» PriwiM e^ ogt; ’Tio èC odauo dicit : quia unius quodammodo uterque uirtutis funt, refur»
ilauuf qu£dâ rcdionis quippe dies, quæ efi iubftantia futuri feculi, initium'que eius comgt; ßaßs. Primus quidem, ficut principium in Chrifto conuerfationis, amp;nbsp;ex* ordium futurorum eft : Oâauus autem, ut qui prælènti luccedit feculo, quem feptimus numerus fignificarc dicitur. Sed ôô fi quis hic ficut in ta* bernaculo habitat, amp;nbsp;ficut pertranfiens mundum, hic uiuit : ifte etfi nec*
quot;BeittitudinK fùturte quidam dumuiuuntgu ßum accipiut.
Mdtth.xS. Matth.zo, LUC£ ll.
dum re, tarnen rei uirtute,iam futurum (eculum habetn'd agens.quod nec^ ad materiam pertinet, neque ad inquietudinem, quod illius eft proprium: propter quod 06 dominus apoftolis, utpote talem hæreditatem eligenti# busuitæ,dicebat: Regnumdei intrauoseft. Sed ilîud ferundum EX X* notandumeft,quiaprimum quidem uocalem fandumfine additamcnto amp;nbsp;diftinftione nominauit. De ocftauo autem, uocalem fanôtiï dicens,addia dit,erit uobis:ut quod dixit, erit ex eo,futurû fignificaret diftindionem autê eius,quod dixit, uobis, oftenderet : quia primus quidem omnibus uocalis amp;nbsp;(ànôtus eft,quia omnis hic fine,diftin(ftione ad fandificationem.Sô ad bene uiuendum,amp; ad curfum hæreditatis ftiturorû bonorû dominus uoca uit:nam amp;nbsp;fine ulla diftindione prædicabat: Venite ad meomnes,qui laboratis, St onerati eftis, amp;nbsp;ego reficiam uos. In future autem uocatio hæreditatis bonorum, non omnium eft fed,eorum,qui præiêntem uo* cationem fufeeperunt, amp;nbsp;tabernaculorum feftiuiratem, icientes quia præs • terit figura huius mundi, euftodierunt. Propter quod,uobis, dixit.illis exa damans,qui fie uixerunt.Hæc iè ita habere, ipie iterum oftendit : qui enim-hic dixit : Venite ad me omnes qui laboratis, Si. onerati eftis, amp;nbsp;ego re* ficiam uos, in requiem uidelicet futuri : fie riirius quædam dicit de futuro: Venite benedidti patris mei, percipite regnumquod uobis præparatum eft: fubtrahens hoc quod dixerat,Omnes : quia multi quidem uocati,pauci ueroelecli.
«• nbsp;nbsp;nbsp;Hæ funt feriæ domini, quas uocabitis celeberrimas att^ làntftiftîmas, ofi»
feretisep in eisoblationes domino,holocaufta et libamêta, iuxta ritu uniul* • cuiufcp diei,exceptiscp fabbatis domini,donilcp ueftris,amp; quæ offèretis ex ” uoto, uel quæ fponte tribuitis domino. )Vide illas apoftolicas uoces: Sem I. rhcfj'.q. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gaudete.fine intermiflîone orate,in omnibus gratias agite. Coniona ui
dentur eflè hæc præièntibus Moiàicæ fandionis uerbis. Ecce enim fèftiui« tates quafdam præcipuas legislator exponens, quas amp;nbsp;celeberrimas, att^ » landas nominauit,permifeuit eis quotidiana libamina 80 facrificia»
ficut
-ocr page 323-IN LEVITICVH LIBER SEXTVS* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145
A funtenimferiædomini.quas uocabitis celebcrrimasatque fanÓf/ffiitias*)
' Et quûoporteret banc aut illarndfccre, non Gc dixit, fed fubdidit; Offeree' tisq; in eis oblationes dominOjholocauHa amp;nbsp;libamenta, luxra ritum uniufi cuiuique diei » ) Et iplc nos gaudere nbsp;nbsp;nbsp;feftiuitateinagere, 8c fine intermifs
Jocauftum,quæ tuncoffèrre poftum
Gone orare unit. Hoc eft ergo quotidiana libatio, amp;nbsp;{acriGciiim, Gue ho^ Ojiotidianiett us, quando corpora noflra hoftiam
uiuain deo exhibuerimus,êc membra noftra.quæ funtfuper terram.mors' tiGcauenmus , parati'que fuerimus ire ad dominurn, cum Paulo di'cen« tes.’Egoenim lam delibor » 8C tempus meæ refolutionis inftat* Propter *.T/»KotL4*
„ hoc addidit:Exceptis’que iâbbatis domini, doniscp ueftris, quacofftre=
»■ tisexuoto.uelquælponte tribuitisdomino.)Aperteillud tradens.quia fuper declinationcm malorum, hoe eft, fabbatum, 8c fuper alias iuftitis as, quas deo fecundurn tempus promittimus, aliquando ei ieiunium, ali= quando pofleftîonum oblationem, uel in periculis uenientibus nobis, uel tuita/A uoluntarie promittimus ; propterea uotorumamp; fpontaneorum quotidis ani minifterf) deo, atque perpetui facrifiefj, Gquidem aôio iufta eft, debi« tores fumus, utnoftram omnem ei uitam oftt’ramus,dicentes,quemad= modum Paulus dixit : Viuo autem non iam ego, uiuit uero in me Chris GaUt.t, ïlus » Quod autem nunc uiuo in carne, in Gde uiuo Glrj dei, qui dilexit me/
g nbsp;nbsp;tradidit femetiplum pro me : propter quod Só nos oftèrre ei uitam noa
ftram oportet.quia amp;nbsp;ipiè femetipfum pro nobis obtulit.
. quintodecimo ergo die menGs feptimi, quando congregaueritisos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
* mnes fruâus terræ ueftræ, celebrabitis ferlas domini feptem diebus. Die - primo, nbsp;nbsp;die oâauo erit fabbatum, id eft, requies. Sumetis'que uobis die
• primo fruâus arboris pulcherrimæ, fpatulascp palmarum, amp;nbsp;ramos ligni
“ denfarum frondium, 8C falices de torrente : 8C lætabimini coram domino • deoucftro.celebrabitis'que folennitatem eius feptemdiebusper annum.
• Legitimum ferapiternum erit in generationibus ueftris. Menfe feptimo, •quot; fefta celebrabitis, amp;nbsp;habitabitis in umbraculis ièptem diebus. Omnis qui »• ex genere eft lfracl,manebit in tabernaculis, ut difeât poften' ueftri,quod in M tabernaculis habitare fccerim Glios Ifrael. quum educerê eos de terra Aes “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominus deus uefter. Loquutuscp eft Moyfes fuper folennita
•gt; tibus domini, ad Glios Ifraèl. ) Tutos nos legislator eflè præcipit lêculifu;
turi,ôlt;f prælêntcm uitam ad illud coaptare. Propterea quum compleret fcs summd tegis ftiuitatum uerbum, itérât nûc tabernaculorum feftiuitatem : quia totius les gis fumma eft, non inhiare præfentibus.neque adhærere terrenis.’fed feire
» quiainquilini in ea amp;nbsp;peregrinifiimus.Gcutomnes patres neftri. A quins »» todecimo ergo die menGs ieptimi.)Effe menfem feptimum completionem, Gue plenitudinem temporum diximus. Quintufdecimus autem,utpotc ex feptem amp;nbsp;odo conftans, euangelicam prædicationem, quæ ex præiênd N 5 ''
-ocr page 324-Cap. XXÎIh ISYCMÎÎ PRÉSBYTERI HIEROSOL,
C uita futura confiftit,(]gtiifîcat,hanc componens, illâ præparans. QuâJo Con^reg^re congregaucrimus omncs frudlus terræ ab openbus uidelicet terrenis ceG fruâut, nbsp;nbsp;nbsp;fautes : tefta celebremus, feptem dies.i'd eft,totâ noftram demus uitâ in di«
« ui'uâ feftiuitate cclcbrâda. Die autê primo rcquies,8^ die odauo rcquies.) Non l'am lèptimo.quu numéro feptem dierum feftiuitatêagi propofuifllèt, lèd odauo.: primû quidem,quia bis qui (ècundu Iiteram legê tenent » feftis uitatê celebrare nô licet,noUo enim fegregatus eft populo.qui (citlegem lès cundum fpiritû accipcre,8ô odlauû honorarc, que diximus fignificare mor tuorum relùrredionê. Secundo.quiaunâuirtutê habet primus Sóoótas frimutcro» uustquia odlauus,ipfc eft amp;primus,qa ipfe eft principiû futuri feeuli.Dein fiMuidiet idé de primus dies, qui eft initiS fadæ prædicationis,in finefeculorû requiem fignificant. nbsp;nbsp;côtinet.Requiefcerc cm nos facit.quu nos à peccatorum laboribus libérât,
perdonû baptifmatis : cuius quia figura inundatio gerebat ,quæ creaturæ per Noe aquaria diluuio uenit.rede de hoc dicebat:Hic requielcere nos falt; ciet ab omnibus operibus noftris, ct de reliqurjs manuu noftrarû, i ter« ra cui maledixit dominus deus* Simulcp primus dies exordiS uidelicet præ dicationis,promittit pofteriorê requiem, quam odauus habet ,id eft,mor« Ppl ’P. tuorû refurredio,8ó regnum futuri feculi.de quo pfallebat Dauid:Exurgc domine in requiê tuam. Quia em utrançp requiê exordiû euangelicæ præ* dicationis poflîdet, audi quid primû Chriftus humanogencri prædicauit: Kdtth.5. Pœnitentiâ agite,appropinquabit enim regnû cœlorum. Per pcenitêtiam, D à laboribus uitæ quæ in peccatis eft,requiem prædicans, fpem in regno Primi diet ret coclorum futuræ requiei. Sed primus quidem habet requiem à peccatoru Slt;««. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laboribus.Ab co tarnen,qui uocatus eft fuperædificari, huic requiei uirtu«
turn operationem exiget. Propter quod dominus dicit : Difcite à me, quia nutthai* mitis lum,amp; humilis corde, Sè inuenietis requiem animabus ueftris * Subs infertdugum enim meum fuaue cft,St onus meum leue: hanc,quæ eft cum requie operationem uirtutum mandans. Hie autem legislator, quum feftis uitatem prædicaflèt feptem dierum, primum eius diem, requiem appella« uit : tacet autê fequentes dies', ut per hoc fignificet, opor tere uirtutibus ope« ram dare. Deinde ad odauum diem transfert requiem, oftendens, quia fi« iw reguifff nbsp;nbsp;deles, feruientes legi dei ucra requies feculi futuri eft. Quid ergo nos in
. tota uita opcrari,8^ unde inchoare operationc oportet? Sumetis^ uobis „ die primo frudus arboris pulcherrimæ, fpatulascp palmarum,amp; ramos lis . gni denfarum frondium,8C falices de torrente, amp;nbsp;lætabimini coram domi« no deo ueftro, celebrabitis^ folennitatem eius lepte diebus* )Quod opor« teat per omne uitam uirtutibus opera dare, quas in frudibus ct ramis prae* didoru lignoru fignificauit, ipfe numerus te lepte dierum abli^ ulla dubie« täte côfir mat* Quia uero ex iplà inchoare debemus uocationc,cx qua prae* dida eft Chrifti intclligibilis requies,quæ prima eft feftiuitatis dies, manifè ftu eft:quc die quide luperius appellauit reqei* Nue aut in co frudus arbo* rispufr
-ocr page 325-tN LEVITICVM LIBER SEXTVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144
A ris pulcherrimæ fumere præc]pit,illos uidelicet.quos in primo pfâîmo Da uidcantauit:Eccrit tanquam lignum, quod plantaium eftiècus decuriùs aquarum, quod frudum fuum dabit in tempore fuo Pulchrum enim dicit pulchrifru* temporaneum opportunum,id eft,qui in tempore eft,8ó uirtutis oppors tunis temponbus peragitur, utnullatenus in tempore iuftitiæ fugientes eam,dedinemusad compaflîonem* Ait enim: Non miièreberis pauperi in iudicio.Quia èC iufbtia, èc compaflîo, caftitas, quodlibet dixeris, fuum tempus opportunum habet,fîcut Paulus dicit:Alligatiis es uxori.nos i. corw.7. hquscrere folutionem. Solutus es ab uxore,noli quærere uxorem. Et Solos mon ait. Omnisrei tempus:tempus tacendi ,amp;tempus loquendi,tempus Eccés.3. belli,amp;S tempus pacis:8ó multahis ßmilia. Vnde Saul condemnatuseft, quia Agag extra tempus pepercit,8ó compaflus eft.quo tempore eum hoc i. Rcg.iç non oportebat facere : nec oportebat eum parcere, quum deus iuihflèt to= tum Amalech difperdi • Si ergo frudus arborisfumpieris,dequibus ait lo:* hei : Nolite timere animalia regionis, quia germinaueruntfpecioia deferti, quia Sxf lignum attulit frudû fuum : Sed amp;nbsp;Cantica canticoru : Sub umbra Cttn.i. eiusquam defideraui,uidelicctChrifti ledi : amp;nbsp;frudlus eius dulcisguttus ri meo: Pulcherrimum fume,omnia enim quæ fecit deus, bona funt in tem pore fuo. Sed amp;nbsp;Paulus ait : Omnia ueftra honefte iecundum ordine fiant: *. Con/j.14^ quod oporteat aptari uirtutes tempori fignificans. Ergo frudus arboris
B pulcherrimæ, principaliter Chriftus,firudus illius ligni eft.de quo in Elaia didum eft:Egredietur uirga de radice lefle, amp;nbsp;flos de radice eius afeendet: Ep,ii. deigenitricisuidelicetuirginis.Secundü lx x.ïplè frudusfpeciofus. O= mnia enim ipfe difpenfat tempore opportune. Si aut aliquid iècundû eius lege.amp;l zelum eft.quodcorrectu fuerit in uerbo, aut in opere, hoc etiä fru* dus fpeciolus rede dicit. Sumere aut Sd fpatulas palmarü,id eft iuuenefeen tiaiuftitiægenimina: luftus einficutpalma florebit,Dauiddixit. Sed quia de palma nihil eft, quêadmodiïncc de eis qui iufte uiuût, quod refpui pofi
» fit. Sumeôô ramos ligni dcnfarûfrondium.)Omnesquidêuirtutumfru* dus.maxime aût mifericordiâ : oportet ein cam eflè continuam, ÔC permas nentc.Quod'Ecclefiaftes cômendans:Oleum,inquit,decapitetuo nondefi« Eccé;.?, ciat.Et in Prouerbijs : Non dicas, uade.ÔÔ reuertere, amp;nbsp;craftino dabo tibi, Prouerb.}, quûftatimpoflîsdare* Sume amp;nbsp;iâlices,)Secundum LXX.xXaJ'ouç,ramos, id eft,continentiæ,cafticp coniugrj. Salix enim continentiam fignificat, quia frudû nô facit,fîcut nec conunentes,qui funt ueri eunuchi.qui caftrauerunt fe propter regnu cocloru, frudû quemlibetiênfîbilê faciunt, ad quos deus per Efaiâ ^phetâ dicit:Nô dicat eunuchus, quia lignû aridû ego (um: quia Ep.5tf. dabo eis in domo mea,amp;Sin mûris meis locû nominatû.melius à filrjs et filia bus,nomc ièmpiternû dabo eis.Dicimus aût falicê gerere orationis, nec nô pœnitêtiæ figuram. Sic ergo amp;nbsp;illud quod à Dauid didû eft, intelligamus: Super flumina Babylonis,illic (èdimus amp;nbsp;fleuimus, dum fccordaremur tui
-ocr page 326-Cap» xxin. iSYCHii presbyte ri hierosou
G Syon. ïnfahcibus, l'n medioeius fufpendimus organa noftra. Orationis Efiiæ ts. enirn.Squot; pocnitenti'æ Iachrymæ,de quibus ait Efaias, Sicut fàhccs fuper præ terflucntes aquas, conti'nentiam commixtionis neceflariam habent, in tem* «. Corin.7. pore quo ofîèrunturîquod demonftrat PauJuszNoIite fraudare inuicem,di cens.nifi ex cÔfênfu ad tempus.ut uacetis orationi, quia caftum oportet eflc i.Tim.i. com'ugiüm.Iplèrurfusait; Saluabunturautem perHliorum procreationê, fi permanfên’nt in fide,amp; charitate,amp; fandtificatione.cum fobrietate.Et ite* Hftr.iî. runi;Honorabi1econnubium,amp; thorusimmaculatus* Sedhæcdetorrêtc Torrens pr,e* fumere, de præfênti üidelicet ui'ta, torrens enim propter tranfitum,fiue de* fcfifw ««lt;e. nbsp;nbsp;curfiim i fimul autem 56 propter hyemem, quam habet diuerfaru tentati'o*
num,at(^ tribulationumirede nominatur, ita ut Darn'd de Chrifto diceret: quia Ô6 ipfe de mundo,86 de eius tribulatîonibus, utpote fimifis nobi’s effès ppf.109, iftus.guftauit: De torrente in uia bibit, propterea exaltauït caput.Exaltaui't enim in cruce pendens.Crucifîgitur autem, quia ex noftro torrente bibere lèmel elegit.Qui ergo hæc agit, (êptem dicbus, totum uidelicet tempus,læ# tari poteft.Sed lætari ante dominum, non impiorum 86 peccatorumgau* 57. diomon eft etenim gaudere imprjs,dicit dominus, quippe qui in tioluptati* D bus 86corruptionibus fèftiuitatem habent : fed in domino lætamini.Quid LfUri cordm autem cft,coram domino fœtariCId eft,in eo credere, 86 pro eo pati. Hoc
J enim Petrus gaudiû ex quo conftet,demonftrat. Scripfit ergo : Per fidê ad làlutem,paratâreuelari in tempore nouiflîmo, in quo exultabitis, modicu ' mine fi oportet contriftari in uarrjs tentationibus. Sic nouiflîmorum tem* porum figuram gerit feptimus menfis. Feftiuitas et gaudiû per fidem, quæ eft in Chrifto,86 pro paflîonibus eius.Sed quomodo banc feftiuitatem con
“ lummare86concluderedebearnus,oftendunthæclegislatorisuerba. Ce
• ’ lebrabitisc^ feftiuitatê eius lèptê diebus per annû. Legitimü fempiternum crit in generationibus ueftris. Menie feptimo fefta celebrabitis,86 habitabi
• ’ tis in umbraculis ueftris lèpte diebus.)Vt toto prælènti Ieculo,quêadmodû Epif î8. tabernaculo utamur,ficenimeû Ezechiasappenauit,dicens; Quieuitgenes ratio mea,ablata 86 conuoluta efî à me,quafi tabernaculum paftorum.Nô ergo tranfitum ueJ decurfum eius ignoramus,diuidas congregantes, uel do 1. Corin. 7. mos magnas ædificanceszlèd quemadmodum Paulus ait, intendamus,quia tempus breue eft,ut ementcs,ficut non ementes fimus,86 poftidentes, tant^ non poftidentes,86 utentes mundo hoc,ut non utentes.Prætcritenim figus
• ' ra mundi huius. Omnis qui ex genere eft IfraèJ, manebit in tabernaculis, quot;nbsp;ut difeant pofteri ueftri, quod in tabernaculis habitare fecerim filios Ilraél, quot;nbsp;quû eduxerim eos de terra Aegypti.Ego dominus deus ucfter.)Vides quia mbitdrein td nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populo ludæorum,« imagines maiorum myfteriorû datæliintî
tcrnjcMüf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propterea habitare in tabernaculis,86 tabernaculorum lèftiuitatem cele*
brarc luftl funt,ut non obliuifcerêtur Iiberationis Aegyptiæ:fed hocquidé lecunduin literam,Ipiritaliter autem, ut remin ifeamur, quia de intelIigibiM
Aegypto
-ocr page 327-IN LEVITICVH LIBER SEPTIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4^
liberati fumus, id eft ab mtelJigibihs Pharaom's (èrin'tute, quæ efi pharaottis [ef fecundum corruptionem laierum præfentis feculi, qua fi quis plene carere unit,in tabernaculis habiter,deum ftium imitans dicente:Vulpes foueas has bcnt,amp; uolucres cocli ni'du : filius aut hominis no habet ubi caput fuu recii» Luc.9. net.Manebit autê omnis qui ex genere Ifrael eft.fiue fecundu d x x .indige mdigena. na,id eft uere nobilis,uerus Ifraelita Abrahæ hæres,qui patriâ genus,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
domos paternas reliquit,amp; in tabernaculis cum Ifaac, Iacob,cohæredibus promiiTionis habitat. Quia aût non ièptê tantû diebus habitare in taberna . culis uerS Ifraëlicâ legislator uult.ftd per hunc numeru omnê uitam fignifi cat, fill) hoc lonadab, filrj Rechab, ea quæ de eis fcripta funt per Hiere= miæ prophetiam .docent » Habet enim Gc : Et obediuimus uoci lonadab filrj Rechab patris noftri,in omnibus quæ præcepit nobis.ita ut non bibes remus uinum.cundis diebus noftris,nos SCmulieres noftræ,Glii SëGliæ no no ædiGcarcmus domos ad habitandû.amp;S uinea,Só agrû.Ôëiêmens tem non habuimus,led habitauimus in tabernaculis,SCobedientes fecimus iuxta omnia quæ præcepit lonadab pater nofter. Sic fupernam quietem, ÔÔ non difpertitam uitam, 8lt;S One aliqua uexatione iufti ftuduerunt, qui
B potuerunt intelligere ipiritalem frucftum tanquam botrum inter foliacx» latum literæ. Has Glrjs Ifraël feftiuitates Moyies loquutus eft,in quibus nos lætemur.fefta célébrantes in lege dei,amp;quæ ab co ordinata fi4nt,lecundum intentionem eius agentcs.ôë pro materia quæ uexat hominem,partem bos nam eligamus,charitatem patris,gratiam Glq.focietatem fandi fpiritus. Ipft gloria in feculafeculorum. Amen.
?^ISYCH1I PRESBY-'
TERI HIEROSOLYMORVM IN DE« VITICVM LIBER SEPTIMVS.
CAPVT XXIII I*
T L o QV V T V s eft dominus ad Moylên.dicensiPræ cipe Glrjs Krael.ut offerant tibi oleum de oliuis puriflimu ac lucidu.ad concinnandas lucernas iugiter extra uelum teftimonrj.in tabernaculum foederis. Ponet'que eas Aa^* ron ueipere ufque in mane coram domino,cuitu, ria tu'que perpetuo in generationibus ueftris • Super can*
-ocr page 328-(;ap»xxiin* isychii presbyteri hierosou
' C delabro mundiflïmo ponentur femper in confpedu domini ) Plena eft noc bonis multiuaria » nbsp;multimodalex fpiritus, necenim exquirerere ea»
quæ funt ad corredionê placentiu deo, èc quæ perpétua uitâ nobis cÔqui rât,ceflàt. Cuius ergo figura hocoqcf nûc expofitû eft à lege, candelabrû,ec lucernac, ôô^oleû gerat, ex uerbis ipfîs leges dilcere poteft,iUud Pauli, quod Hetr.p. nbsp;nbsp;Hebræos fcripfît,ad memoriam prius reuocans : Habuitquidê amp;nbsp;prius
iuftificationes culturæ,amp; làndu lèculare, Tabernaculû enim fadû eft pn* mum.in quo erât candelabra, 6C mêlà,Sôpropofitio panS. Deinde quomo Hftr.i O. do hæc,quæ talia funt, intelligerêtur, exponês ipfe rurfus Hebræis umbra babere legê dixiuErgo per umbrâ,corpus exquiramus, Candelabru ergo dicimus efle euangelicâ conuerfationê, in qua Chriftus lucernæ modo ex* LucJi. pkndere uirtutes præcipit: Nemo enim, inquit, accendens lucernâ,pon^ eâ fub modiojlèd fuper candelabru,ut luceat omnibus q in domo funt, Hfs olfutw lucert lucernis oleû eleemoiÿna eft,quia amp;nbsp;ieiuniû,amp; uirginitas, oratio, amp;nbsp;ia^ ndrum,eleemo ftitia,ôd omnis actio bona,pcr milèricordia dil^ionis pauperu irrigat, ÔC inextinguibiles » Quod manifeftant lampades quincp fetuani uirginumîquæ,quiadiledionispauperumminushabucruntoleû,àfj3on* ’ fo excluiæ funt, Sed oportet oleû efîè oliuarû puriffîmû, ut nô ex iniuftitia, necp ex rapacitate diledioni pauperum feruiamus, necp ad oftcntationenu P De oliuis autem eft,fi ex bonis laboribus,amp; ex iuftitiæ pccunrjs,uel poflcG fione perficiatur : hæc enim oliuæumbrofæ, amp;nbsp;fruduofæ rede appellan* Lucidiflîmum autem, ut nô pro gloria Humana eleemofynâ faciamus. Oportet ergo lucernâ banc (êmper accendi,extra uclum uidelicet corpora Chrifti : boc enim eflè intelligibile uelum, per multa præcedentia demon* ftratû eft. In tabernaculo autê fœderis,fîue ut Lxx^teftimonrj, id eft in cœ lo, in quo babitare deum manifeftû eft : utrûc^ ergo à legislatore didu eft» Si çnfni quæcûcp fàcimus pauperibus,hæc tanquâ fibi fada,is qui propter nos fadus eft pauper,imputat,rede ante corpus dominicû lucerna eleemo fynæ incêditur,iëd tamê oC in ccclo: ibi em fuos tbeiàuros milericordes per mittût. Propter quod fuccendat eâ Aaron,fiue fecundû d x x. amp;nbsp;filrj eius* Cbriftus em,qui eft uerus (àcerdos,pauperu côpaflîonê coepit, Imitâtur au » tem eu, quicunc^ eius lucrari adoptionêuolunt.Ponet^ cas Aaron,uel fi* » eut L XX, inccndêt eas AarÔ,amp;filfj eius à uelpere uC^ mane,)Id eft fineceft t.ccës.9, fatione,quia amp;Solomon dicebat: Oleû de capite tuo nôdeficiauutoportc* ret eleemoly næ lucernâ incêdere côtinue oftêdens:amp; hocipfiim corâ dno, K4tth.6, (jcut ipfe dominus dixit:Te aût faciente eleemofynâ,nelciat finiftra tua quid faciat dextera tua, ut eleemofynâ tua fit in abfcondito, pater tuus qui ui* - det in abfcôdito.reddet tibi, Hanc legem habeamus cultu ritucp perpetuo * in generationibus noftris fuper candelabro mundiflîmo.)Id eft euangelicâ côuerlàtionê,fecundû quod iam diximus, Ab omni cm hæc ironia amp;bypo crifimûdaeft,utpotelucernas eleemolÿnac ante dnm,ÔCnô ante bominc®
inceQ0
-ocr page 329-IN LEVITICVM LIBER SEPTIHVS«
A dentes. Vicp mane autem incendamus,in præfenti uidelicet feculo. Qiians do enim mane illuxerit futuri ieculi, iam non eft itiper tempus operatis onis eleemofynæ, quod aperte GgniGcat Solomon dicens : Ne dicas amico Prouerb.^^ tuo,uade, èC reuertere, amp;nbsp;craftino dabo tibi, quum ftatim pofli's dare : ne* ftisenim quidpariatfuperuentura dies.Id eft,feftina,amp; nondifieras,nefor Craftinodare, te deducaris in locis, in quibus operari tempus non habes, fed rationes illic nbsp;nbsp;nbsp;’
necefle Gt reddi de his quæ hic operati fuerimus. Præterea his falutat e tern puseftlegislatorisintelledum,candelabrummundumquidem,quiapec* catLim non habuit,nec dolus inuentus eft in ore eius.Candelabrum autem,
quia ipfe eft lumen uerum.quod illuminât omnem hominem uenientem in Joan.!. hunc mundum. Super hoc inceditur lucerna.fpiritus fanclus : igneus enim efi fubftantia, nbsp;opérations, vnds in fpecie ignearum linguarum fuper dis: -Adu.
fcipulos de(cendit*Hinc puriflîmû oleum offerrejd eft uitam mundam de=s bemus: fcientes, quia non omnium eft incendere illud.fed folius intelligibi lis Aaron,amp; filiorum eius:Chriftusenim ipfe plenus eft fpiritu, dicens:Spi ritus domini fuper me,propter quod unxit me.Super que in fpecie coluins lhc,i j« bæ de ccelo delcendebat.Sed èC ignem ueni mittere fiiper terram, amp;nbsp;uolo lit accendatur. Quum huius lucernæ ignem ßgnificaret, dicebat : Nam amp;iple filqs ftiis tradidit,quando infufflans apcftolis,dicebat: Accipite fpiritum fandum: Sed lucerna ifta aliter non incenditur, nifi per uitam mundam, 8C perconuerlationemlucidiftimam, Gue claram. Qui autem talis non eft, fpiritus in eo extinguetur.Ncque enim One caula Paulus con* teftabatur,Spiritum nolite extinguere : in nobis efle,incendere eius opera* *♦ Tbf/.Çs tionem 8^ extinguere, aut ftudentes ea, quibus incendatur, aut negligens oentes.euidenter oftendens. Nimis ergo ordinate, quandoquidem lucer* næ mentionem facit, non autem lucernarum, quia deipfo fantfto loquitur ipiritUjGc dicit ,ut lucerna femper ardeat,tam eius æternitatem oftens ^^cenderecr dens, quàm quia fponte, SC ex fua autoritate fuccenditur ♦ Quia autem lus (xtinguert cernarum memoriam fecit, dicit operationes fpiritus ♦ Aiunt autem LX X, cftnam.
Incendent lucernas ante dominum ufque mane : hoc oftendentes.quia nos opus habemus accendere operationes fpiritalis ignis, materiam eis fubmis niftrantes, ex quibus accendi uult. Quod autem dixit,ufque mane, id eft, ufque ad feculum uenturum, tunc non iam nos incendere,neque accendere opus habemus. Omnes enim erimus fpiritales, qui nobis dignitatem hanc in hoc ieculo comparauerimus.
* Accipies quocp Gmilam, coques ex ea duodecim panes, qui Gnguli * habebut duas decimas.Quoru lenos altrinfecus fuper mêfam puriflimâ co » ram dno ftatues, amp;nbsp;pones fuper eos thus lucidiflimum.ut Gt panis in moni* » mentû oblationis dni.Per Gngula fabbata mutabuntur cora dno,fufcepti à fi • Iqs Ifrael fœdere lêmpiterno: erûtcp AarÔ ôô Gliorû eius,ut comedât eos iti » làndo loco,qa fandû fanâorû eft de lâcrificio dni iwe perpetuo. )Vocat ad
-ocr page 330-Cap» X^tîUb ISYCHÏI PRESBYTERI HlEROSOt.
C contemplationem mandati nos ipfe panum numerus, fed amp;nbsp;propoßtioj Sé quia non amp;nbsp;ipfos» quemadmodum ea quæ funt de fartagine,amp; craucula,0C ■panes ponere clibano »holocauftum fieri præcipit » fed poni quidem in menfa altrinlècus» in menja altrin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heere {àcerdotibus,non èC leuitis edere,ut tarnen amp;ab ipfis in lo
’ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caiàndocornedantur» Sedamp;quia fandt um fandorumappellati funt, intel
Cana myftica. lige quæ dicuntur.Dabit’enim tibi dominus intelleâ um. Memento myfti* cæ menfæ,de qua nulli præfiimcre præceptum eft, excepto intelligibfli Aa ron,id eft Chrifto:ipfeenim earn primusinitiauit ; fed amp;filiiseius,qui ab co fadi funt Chrifti, ÔC induti iunt eo : quam tarnen comedere in loco (ândo iuffi funt. Eft uero Si. (àndum fànéîorum, ut (ândificationembabeant præ cipuain,amp; indefpicabilê, Illi panes ex duabus deamis, dei enim,amp; homi:^ nis funt eiufdem in utroq^ perfe(fti,ponuntur (èni altriniècus. Myftica men là ponitur quidem hic,ponitur etiam in future (èculo.Sex autem panes,po Sfx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;una,quia perfedus numerus, ficut amp;nbsp;myftcrium ipfùm perfedum,
perfedos facit eos, qui hoc fruuntur. In fex autem diebus hæc uifibilis fà^ cene.i. da eft creatura, fextaep die homo produdus eft, propter quem Chriftus myfticam præparauii meniàm. Veruntamen ÔC omnes fimul rede duode* xn.panesnn nbsp;nbsp;nbsp;panes funt,quia primi dominicam ccenauerunt apoftoli,qui erant duo
decim numo-o.Super hos thus lucidiftîmum ponitur,fiueut l xx.etiâfaU Sed thus prius: gratiarumadionem,id eft oblationem, quæ principatû ces
D net in dominicam ccenam,fignificat thus, non folum quia immolatur deo, fed quia 8C multas,ficut dicunt medici,fânat oculorum ægritudines » Sal em apoftolorû dodrinam f]gnificat,ad quos dicitur : Vos eftis fàl terræ.Rede autem in multis locis myfticæ menfæ,ipfî apoftoli amp;nbsp;dodrina eorû ponun tur:quia quemadmodum ipfis dominus, fie ipfi nobis diuinæ cœnæcoma munionem tradiderunt,quorum menfà munda.uidelicet altare,de quo Da PpUt. uid pfàllebat: Parafti in côfpedu meo menfam, aduerfus eos,qui tribulant me. Hæc munda eft, primS quidê ficut mundans, deinde ficut nihil menda cii,nec infedionis, qualia funt in myfterrjs paganorû,habens:infuper,quia non licet participem illius fieri eum, qui non mundo accedit fenfu, net^ins Matth.i*. dutuseftuefte alba,qualem qui indutus non fuerit, prorjeitur exeis,quiuo çati fiint ad cœnam hanc fèmper.Sed ôô die fabbatorum præcipit poni,pri* mum quidem,quia amp;nbsp;in intelligibilirequie,quæ eft uerum fabbatum,Iocû habet:amp; hoc eft menfa domini, etfi cœna eius eft noua, quemadmodum li* cet in his, quæ dida funt à domino de calice uitæ æiernæ,conqcere » Quia autem non fruftra hæc, quæ nunc legislator expofuit, in unigeniti accipi» mus menfa,nec loquimur arrogâter,aut feurriliter exquirimus,quod nÔ ad intentionem legis pertinet, fed imó ualde amp;nbsp;uere conrjcimus, ipfa auditor! uerba fatisfàcere poftiint, in quibus hic proprie loquutus uidetur,ait enimî
* Vt fit panis in monimentu oblationis domini» ) Qiiis^ut in cuius comme* moratione.''Sed illud proculdubio eft,quod fe dixiflè Paulus dnm traden* tem
-ocr page 331-IN LEVITICVH LIBER SEPTIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147
* tem myfterium fcripficQuodefcunt^ hæc fecerinsjn memoriam mei facis * tc.Deinde rurfus additum eft : Per Gngula fabbata mutabuntur coram do minOjfufceptiafilris Ilraël fœderefempiterno.) Siueut DXX»teG:amêtum fempiternum : illud proculdubio teftamentum dicens, cuius dominus tras dens myfterium.mentionem faciti Sed öó nos dicentes.quantum ueritads, quantumcp dignitatis habeat,cum maximo timoré, ÔC amore accedamus. Quia mundam dicit fuam eflè menfam,2lt; teftamentum fuum æternum, fo woift domini Ïum^ Aaron, filios eius, huius cibi eflè participes,præcipit comedere, non ubic^.fèd in loco iancfto t Sit autem nobis (ànêlus locus,prius quidem aula dei.deinde noftra corpora,quando funtà pollutionibus munda,ita ut qui.
nobis cÔucniant hæc Pauli uerba : Templû enim dei fandum eft, quod corinth. cftis uos. Infuper eleuans eius gloriam, amp;nbsp;myfterij dignitatem efferens in
• • ûiblime,addit: Sancftumfancftorum eft de facrificio dominiiure perpe* “ luo.) Ergo lànda eft oratio,fanda diuinæ fcripturæ ledio.ô^ interpretatio sanâtf^u^.
nis auditiozfanda funt,ut breuiter dicam. omnia quæ in eccleftjs dei fecuns dum legcm eius dicuntur,amp; aguntur» Sanda autem fandorum,de iacrifis cio domini.de omnibus uidelicet quæ offèruntur, amp;nbsp;aguntur ad eius glori am,menfa eft,quam de facrificio fuo Chriftus proponit. Nam non fimpli« citer dixit.quia fandum fandorum eft, fed addidit fecundum L xxj'pfi nô
® iôlum, qui ab eo fatisfadionem habet, fed amp;nbsp;fubfiftentiam.non negligens ter earn, fed proprio iànguine,qui pro nobis eiEifus eft,oftendenteôC conftituente,
• Ecce autem egreflus filius mulicris Ifraëlitidis,quê pepercrat de uiro Ae
* gyptio inter filios Ifraefiurgatus eft in caftris.cum uiro Ifraclita* Quum^ / » blalphemaflet nome dni,00 maledixiflet efaddudus eft ad Moyfen. Voca batur aute mater eius Salomiih,filia Dabri,de tribu Dan. Miferuntqj eum in carcerem, donee noflent, quod iufliifet dominus. Qui loquutus eft ad
2 Moylen, dicens : Educ blafphemum iftum extra caftra, amp;nbsp;ponant omnes . qui audierunt,manus fuas fuper caput eius, ôë lapidet eum populus uniuer
fus. ;Admirabilia amp;nbsp;nunc nobis legislator tradit, in quibus dignum eft dis cere : Quàm dulcia faucibus mei eloquia tuadomine,fuper mel amp;nbsp;fauu ori mco.Neceffaria enim,amp;nimis utilia in imaginibus uiuis,amp;:fignis animatis, operâtibus.modo quodâ feie mouêtibus tradit. Exterior enim lâpientia
t.Corinth.f»
eftjde qua ait PauIus:Quia ftultâ fecit deus fapientiâ huius mûdi.Et rurfus; i. Com. Sapientiahuius mundi,ftultitia eft apud deû.Dicit enim eam,quæ eft erga * con»tb.j. curfus fyderum, amp;nbsp;menfuras cocli, amp;nbsp;aliorum nobis incomprehenfibilium perlcrutationem,quæ apud Aegyptios ftudebantur,8ô illic quodammodo gmur î paulo» initium,8lt;præmiumfumpfit,quam nec MoylêsinPharaonis regalibus nutrituSjignorauit.Sed liber Regum dicit:Præcedebat fapientia Solomoi« j.Rfg-*» nis fapientiam omnium Orientalium,amp;Aegyptiorum. Ifraëlitis autem mu Jier,diuinaferipturauidelicet,de quainProuerbijs didumeft:Mulicrins
-ocr page 332-Cap*XXIITb iSYCHII PRESBYTER! H IE R O S O c telligens benedicitur : tiinorem autem domini ipfa Jaudet, quia fuperfluas quæftiones relinquens,adhæfit timoridiuino » Non oportet ergo liraëliti’ }frlt;iëlitidê con dem mulierem,ôôiâpientiam fpiritalis icripturæ,exteriori iàpiêtiæ coirejta iugi Acgyptio yj. fubijciatur,amp; eum qui ex eis naicitur, uidelicet eum,qui ex utraqj dös' cetur.non folum filium Ifraëlitidis, fed amp;nbsp;fiJium Aegyptrj efle, quum fapiat uidelicet quæ Aegypti] iùnt, amp;nbsp;exteriori iâpientiæ fe coniungat, amp;nbsp;ea quæ ill IC funt dogmata obtinere uelit.Si aliquando hoe fiet,amp; quifpiam talis fue^
CdftraecclefM rit inter filios intelligibilis fidelis Ifrael, amp;nbsp;in cafids, quod eft ecclefia, qua Significant. lacob in figura per (omnium uidens, dicebat : Caftra dei funt hæc : amp;nbsp;qui
Gene.fl. ^(1. nbsp;nbsp;Ifraelitide,amp; Ifraelita,rixentur,qui magnus eft,06 mundus, nbsp;nbsp;qui(è
I. Corwtfc.t. fapientiæ dei totum dedit,ôôqui dicitjficut PauIustSapientiam loquimur in ter perfedosjfapientiam autem non huius mundi, 8c principum (eculi hu»»
Rixari. ius,qui deftruentur* Rixetur autem de uerbis,aut dogmatibus contenden^ * - tes,amp;blafphemaueritfiliusmulieris KraëIitidisnomen:Fitenimhoc,quan do is qui (àpiêtia exteriori læfus eft,mentionê facie Chrifti. Vide cnim.quia nimis fubtilitatê fequens legislator ait: nbsp;nbsp;Qiiumcp blafphemaflet nomen»)
Quamofiretn Qiiod autem,tacet, necdum enim quado hoc (anciebatur,eratnotum,quia blMematui^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpiritu fantfio incarnatus eft, de quo
fiilt;rit,nonfit dixitGabriefiEt uocabuntnomeeius IE s vM» Ipfe enimfaluumCadet po expre(fum,con pulum ftium à peccatis eorum.Paulus autem,quâtum fit hoc nomen often* traqhabent JensaittEtdediteideusnomenfuperomnenomen.utinnomine IES Voa rnntateft^amen rnnegenufledatur,cceleftium,terreftrium,amp;infernorum. Quandoergo ti ueteris qult;e is.qui in (àpientia confiditjSC intendit exteriori,quæ dicit paruum,magnu, hodieextant. maximum,ÔÔ gradus.quod impoffibileeft, exquiret in diuinitate.blafphe*
' nbsp;nbsp;nbsp;maueritnomen Chrifti:blafphematenim filium,quieum patridicitmino=
rem : extra caftra neceflarie expellitur, amp;nbsp;ab ipetftaculo ecclefiæ educiflir* , Qui autem audierunt,ponent manus fuas fijper caput ciuszoftendentes per caput,quia caput uere Chriftus, caput autem Chrifti deus : quia qui filium » blafphemauitjSó partem in illo blafphemauit.Et lapidet eum populus uni* »• uerfus. ) Qui occidunt Scdifperdunt eû qui blafphemauit* Sed 8c hæc uer* Rxemplum iu ba huius (anc^lionis opportune nota, quomodo adduxerunteum ad Moy* dicioru prodi^ {^n, Iplè autem non ex autoritate agit, nec profert contra eum fententiam, t«w 4 ^àoyfe, mi fit eum in carcerem,ut dfiudicaret per præceptû domini» Nam Mo* fàica lex, odio quidem habet ipfa filium blalphemantes, quod manifeftum eft ex eo, quod frequêter trinitatis infinuat myfteriuni, non quidem aperte, nec fie plane de ea loquitur, ficut euangelium, amp;nbsp;propterea eum ad iudiciS ■ mandatorum domini referuauit » Quorum ♦ Illorum uidelicet, qui dicuntî
Jom. j.
104». 8
Quinon credit in fiIium,iamiudicatuseft.Etrurfus:Si noncredideritis,
' quia ego fum,moriemini in peccatis ueftris t Multaqp alia talia in euangcJi« ds præceptisdida.
Ét ad filios Ifrael loquerisiHomo qui maledixerit deo fuo,portabit peo catum
-ocr page 333-IN DEVITICVM LIBER S E P T IM V Sj 148
A cam ruS:amp; qui blaiphemauerit nomêdni.morte moriatur»Lapidibus op* «• prime£eûoîsmultKudo,Gueilkciuis,fiueperegrinusfuerit, Qui blafphe* • niauerit nomê domini, morte moriatur,)Nouij hic,S^quod coturbct aures multorûjfecundû æditionê lx x.præcipit: Homo homo quicu^maledis xerit deo, peccatum accipiet : qui aût nominal nomêdomini,morte morias tutiEt blaiphemando deum,nominare nomen domini grauius ett : nam ib le quidem peccatum accipit (olummodo, ille ÔÔ poenam fuftinet mortis» Quæ enim diffèrêtia eft inter dominS Sgt;C deum» Nonne hic ifte ipfè eft qui dixit/'Äudi Ifraél,dominus deus tuus.deus unus eft*Et ruriüs: Diliges do^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
minum deum tuumex toto corde tuo. Quomodo ergo,qui maledicit deo, Mdttb.xx. peccatum accipit;qui autem nominauerit nomendomini,mortemorie* tur* Aut cuius rei gratia omnino pœnæ fubmittitur,qui nominat nomê do miniClnuenies enim Efaiam exuitantem in hoc,SCdicentem:Domine extra te alium neicimus, nomen tuum nominamus « Quod ergo nomen domini tJomindre Jeu quis nominans, fub maledido, Só iub pccna mortis effidturCSiquidem alis nbsp;nbsp;do/ninum.
quod latês nomen, amp;nbsp;quod nos ignoramus, legislator nunc dicit, quod in fcriptura facranon eft manifeftatum : quomodo quilpiamhoc nominet, quod non didicit,nec ad medium proferre poteft ƒ Vide autem,quid nobis deus per Moylen manifeftauerit • Quumcp defcêdiflèt dominus per nubê. Exo. j4, ftetit cum co Moyles, inuocans nomen domini, quo tranfeunte coram eo
jj ait:Dominator domine deusmifericors amp;nbsp;clemens.Non autem hoc nobis manifeftaret,fi nos hoc no nominare uoIuiflet.Sed aliud nunc per prælèn* tiam legislator demonftrat : illam enimblalphemiam,quam fciendoquis committit,hancfub poena maxima eflè,ô^nonueniaIemuulùEthocdi» cit aperte,quod in euangelijs dns ait: Omne peccatS,amp; blafphemia.dimits tetur hominibus»Qui autê dixerit contra fpiritum fandtum,non dimittetur ci,necß in hoc feculo,necß in futuro»BIalphemiä fpiritus,eam quæ in feien* tia dei committitur, blafphemiam appellans, quia feientiadonum eft Ipecia liter fpiritus,ita ut Paulus diceret : Huie quidem datur per fpiritum lermo ’• CorwA.?. làpientiæ,alij fermofcientiæ.QuamobremÔônuncintelIigis maledicere deum,qui non fciendoblafphemat.VndenecblafphernareeumSymma* chus,ficut filium mulieris Ifraelitidis fcripGt,fed dctrahere.Dixitcnim:Ho* mo qui detraxerit deo (ùo ♦ Et per hoc maxime oftenditur, quia per nimiâ jgnorantiam,ea de deo,quæ de homine habet,in quibus locum habet detra öio,dicere.Veruntamen ÔÔ Gc peccatum acdpit,quia dum deberet Icientia habere, non habuit, Nominare autem nomen domini in maledicendo ait No«Wilt;re Jo» cum.qui in feientiablafphemat,Hi autem proprie dominum nominat, qui cius feientiam conquiGerunt per fpiritum»Nemo enim poteft dicere domi» nus IE s V s,quemadmodum Paulus ait,niG in (piritu lanlt;fto»Quia ergo lei Rpwrf.u» entes blafphemant,rede funt Gne uenia.Guea patribus feientiam habent,amp; appellantur propter hoc ciues,Gue modo earn didicerut, ÔC propterea funt
-ocr page 334-xxnn» isyc hit pres byteri hierosoU
C peregf ini » Quum nominant ergo nomen domini, rede moricntur : id eft, quiim nomi'nant blafphemant, Vides ergo,quia ille Ifraelin' cæ mulie ris nominauk nomen, blafphemauit, pocnam fibi fuperinduxit * Sed in hac (andione hoe quod uidetur dubium, Aquila planius ædidit, ait enim: Vir quando blaiphemauerit deum (uum,amp; acceperit iniquitatem fibi,ee denominans nomen domini,morte moriatur.)Non dixit nominans,fed de nominanSjUt hunc,de quo nunc (êrmo eft.Gmul blafphemare 8^ nominate oftenderet,eum qui blafphemat.Só nominat nomen domini,uidelicet Ipiri tus,ait ergo Paulus: Dominus enim fpiritus eft.Hunc mori amp;nbsp;occidi præci » pit legislator, eft aût is qui feiendo blafphemat,Geut femel diximus. Qui pereufterit 8c occident hominem,morte moriatur»Qu* pereuflèrit animal.
yoENAE» TAHONiS
reddat uicarium.id eft animam pro atiima. Qui irrogauerit maculam cuili bet ciuium iiiorum, ficut fecit faciat ei » Fraduram pro fradura.oculG pro
w oculo,dentem pro dente reftituet.Qualem inflixerit maculam.talem fufti* - nerecogitur. Qui pereuflèrit iumentum,reddet aliud. Qui pereuflèrit ho* » minem,punietur. Aequum indicium fit inter uoSjGue peregrinus,Gue ciuis peccauerint » Quia ego fum dominus deus uefter. ) Multa ÔC nunc coniè* quentia legislatorem inuenimus uti, G intentioni ecrum qvæ icripta funt,’ mentem Ggamus : quoniam nulla dei gloria ex blafphemia alicuius fuftinet imminutiona, nee fui gratia hos, qui eum blaiphemant,fub tali efïè poena, amp;nbsp;tormetis præcipit. Quû aût nos noceamurtalibusuerbis,ÔCdiuinâ minu .
D entes famâ.qcF efthominibusperniciofum.ignorarecreatorisamp;cômunis ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» benelàdoris dignitatê,rede præfentia fubdiditzQui pereuflèrit,et occiderit
- hominem,Gue fecundum l X x. qui pereuflèrit anima hominis,morte mos Animttmhomi risiturt )Et quishominis percutit animam,niG qui eum illiciat ad impietatêî' nii percuta,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j blafphemos trahit fermonesT’ in quibus moritur peflîma peccas
quiimpictate i
jocet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;morte,quæ uera dt mors animæ. Propter quod morte mon nunc,qui ta
Animapro ani lis eft,præcipit.Hic tarnen animam dicens hominis, animalem maxime ho jMd /f bominc. jpinem dicit,id eft eum,qui non poteft intelligere quæ Gmt fpiritus, de quo J. cortnth.z. ait Paulus: Animalis autem homo non percipit ea quæ Gmt fpiritus. Stulti* tiaeft enim illi, nbsp;nbsp;non poteiî intelligere, quia ipiritaliterexaminatur. Que
quipereuflèrit,morte moritur.Sed et G pereuflèrit animal.uidelicet cû,qui pfdl 48; pecoris modo uiuit.de quo ait Dauid:Homo quum in honore e{ïèt,non in tellcxit.comparatus eft iumentis inGpientibus,amp; Gmilis fadus eft ei:reddet
s, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uicarium,id eft animam pro anima.Nec enim,qui peccatorem,aut popu*
larem,8ô non habentem diferetionem Gibtilem de deo,errare fecit,uenia o* mnino dignus eft. Si autem non Gc pereuflit, utperfede eum ad impietatf Mdculttm irro perduceret, amp;nbsp;ex toto eum errare faceret à deo, omnino autem quædam ei dixer it.aut cgerit,maculam peccati irrogauit iècundum hoc,6ô pcenam Gi*
„ ftinebit,ait enim: Qui irrogauerit maculam cuilibet ciuium Giorum,Gcut » fecit,Gat ei:Fraduram pro fradura,Gue ut l xx. côtritionem pro côtritio^
ne
-ocr page 335-IN LEVITICVM DIBER SEPTIM VS» , 14^ A nè.oculum pro oculo,dentem pro dête.) Siuc eni'm uirtutem,quam habuit duiSjfiue proximus die mala docens,aut fuadês,aut lcandalizans,aut detrai hens,amp; calumnians contriuit.fiue oculum eius,uideli'cet fcientiam,unum3r quodlibet prædidorum agens cæcauit aut dentem,uirtutem uerborum: dentes enim, pro uerbis (criptura aecipere folet, quod oftendit Dauid dis cens: Fih'i hominum dentes eorû.arma èC fagittæ,ô^ lingua eorSmachæra pß(l.s6, acuta. De Chrifto autem Iacob patriarcha in benedilt;flionitus dicebat: gcik.^s^ Pulchriores oculi eius uino,ô^ dentes lade candidiores.Clari enim,8lt;aper ti euangelici Chrifti icrmones iunt iuper lac legale» Neceflàrie ergo eorum* quæ dida funt aliquid nocês,fimilê amp;nbsp;iplêfuftinet macula,in iudicio uideli cet future.Si enim alterius uirtuti nocuii,aut côtriuitj'pfius côteretunfeien tiam obfcurauit,eius Iciêtia pro nullo habebitunfi uerbis dodoralibus nos cuit,amp; eius ièrmones infruduofos ei, atque inutiles iudex efficiet. Propter quod non dixit.fic facietis ei,fed,fic fiet ei,futurum indicium innuens,in quo iudex redder unicuic^ iecundum opera fua. Quod fi quis ctiam hominem mmI.i ä, percuflerit perfedum in fide, amp;nbsp;confummatum:hoc enim proprie eft hos minis,propter quod dixit Dauid: Homines amp;nbsp;iumenta faluos facies domis ne : homines dicens eos,qui agtrt quæ perfeda fi.int:iumenta, imperfedos, amp;nbsp;idiotas : percuflerit autem mortali plaga, quæ trahit ad impietatem, hic morte morietur. Nam etfi idoncus fuit ad repellendum uulnus.qin perçus tiebatur,hoc quamhbet (âusraClïonein non paret pcrcutienti,amp; multo ma* gis iub poena erit.quia amp;eum qui potuit refiftere ei,occidit ♦ Aequum iu dicium fit inter uos, inquit, fiue peregrinus, fiue ciuis peccauerit, quia ego fum dominus deus uefter.) Nee modo excepit eos, qui nunc dodi funt ab cis,qui prius amp;nbsp;à parentibus facras feierunt feripturas. Communem autem contra utrolcp poenam definii,ÖC infert: quia ego dominus deus uefter.qui dixi, quia quicuncß fcandalizaucrit unum de pufillis iftis.qui in me credût, üdttfe.ig; expedit ei, ut fufpendatur mola afinaria ad collum eius, nbsp;nbsp;fic mergatur in
profundo maris.Neque enim hæc uerba diftinxit,fed dicens,Quiconque, omnes pœnæ fubiecit, propter quod amp;nbsp;Paulus dixit : Qui autem contur* bat uos, portabit indicium, quiconque eft ille : id eft, fiue paruus, fiue mas gnus, fiue feientiam habens plurimam, fiue paruam, fiue nunc didicerit, fi* ue prins, fiue ciuis fidei ,fiue peregrinus ♦ Quum autem hæc ita fe habe s ant,neceflaria erat ludæis amp;nbsp;literæ fandio,neque capiebant audire:Si Mdhfr.ç.* quis te percuflTerit in dexteram maxillam , præbe illi amp;nbsp;alteram : quia quum rfent maleuoli, unufquifque hoc proximum exadurus erat, 80 amp;nbsp;non ipfe agere. Rede ergo eis oculum pro oculo, dentem pro dens te dicebatur , ut metu alternæ pœnæ à uinolentijs , 8C homicidijs abs ftinerent.
Loquutusep eft Moyfes ad filios Ifrael eduxerut eu qui blafphemaue gt;nbsp;fat extra caftra,ac lapidibus oppreflerut Fecerut^ filjt)Ifrael,Gcut præcepç
-ocr page 336-Cap* XXV* IS YC H II PRÈS byteri HIERO'SOt,
C rat dominus Moyfi.Ergo no tibi fruftra eum,qui anima hominis percufîît, autpecoris ,authominê,quê ô^mori propter hoc præcepit,inûcnefecun* dum legis contemplationem oftendimus, qui alium ad bJafphemiam per« cuflerit docens.aut exacuens, aut talealiquid aliud agens. Ecce enim ordo fandionis probat hoc,ö^abfcp aliqua dubietate demonftrat.quia de his qui maledicunt deü,aut blafphemant, præcipiens,coniunxit his eum qui homi nis animam,aut animalis,aut hominem ipfum percuflîflèt: amp;nbsp;non folum ß cut illi, amp;nbsp;huic pœnâm mortis induxit, fed explanans quod unam habeanl ea, qiiædidafunt, intentionem,rurlùsaddidit, quiblafphemauerat,poelt; nam.quâ omnis multitudo obedies legi exigebat. Audiuimus enim,quem« admodum de caftris eduxit eum,qui bla(phemauit,lapidibuscp eum oppri mi præcepit* Propterea indignation! amp;nbsp;opus addidit, ôô legem tibi etiä ex« perimento ipfo confirmatam oftendit, ut amp;nbsp;tu blaiphemare deum timeres fugereSjillam times peccati magnitudinem, quam non folum principes, ab omnibti^ fed omnem multitudinem uindicare præcepit» Communis enim debet cflè KMjdiMzjd«. omnibus contra blafphemos pugna, quia communinoftrobenefadori, communi noftræ uitæ,ex quo omnes amp;nbsp;eflè, amp;nbsp;bene eflè habemus, detra« here tentant,eins quidem gloriæ nihil nocentcs, nos autem ab eo ieparare, amp;nbsp;expellere uolentes»
c A p V 'n v V v2
Oquutuscp eft dominus ad Moyfen in mote Sinai, dicens:Lo quere filijs IfraehS^ dices ad eos : Quando ingrefli foeritis ter« ram,quamegodabouobis,‘làbbatizetisfabbatû domino » Sex annis feres agrum tuum,amp; lex annis putabis uineam tuam,col«
ligescp frudus eius. Septimo autem anno labbatum erit terræ requietionis domini. Agrum non leres, amp;nbsp;uineam non putabis *'Quæ Iponte gignet humus,non metes, amp;nbsp;uuas primitiarum tuarum non colliges quafi uinde«
•* miam. Annus eft enim requietionis terræ » Sed erunt uobis in cibum, tibi “ amp;nbsp;feruo tuo, ancillæ, amp;nbsp;mercenario tuo, Só aduenæ, qui percgrinantur ** apud te. lumentis tuis, amp;nbsp;pccoribus, omnia quæ nafcuntur, præbebunt * cibum » )Terram, quam amp;nbsp;deum nobis dare decet,óó nobis expedit acci« pere, ex qua ueram uitam conquirere poflumus, id eft conuerlàtionem bo nam , quæ eft lècundum eius legem, atque mandata, quæ nobis dédit »' de qua ait Dauid : Docc me uoluntatem tuam , quia tu es deus meus» Spiritus tuus fandus deducet me in terram redam ♦ Hanc fi intrauerimus,' SexanttKcoUi fex annis lerere noftrum agrum, plantare uineam, amp;nbsp;colligere fru« gerf^wdiM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui ex ea nafcuntur, pofliimus, id eft, ulquedum in uita hac, amp;nbsp;in
creatura hac uifibili fumus: quam fex dierum numerus rede fignilîcat, quia in fexdiebus conftituta lûnt,quæ uidentur,omnia. Septimo au« tem anno, fabbatum,ôd requies erit terræ • Quaftdo enina intelligibi«
Icno*
-ocr page 337-IN LEVITICVM LIBER S E P T IM V Si 150
A Ic noftrum uenerit (abbatum,id eft præfentis {êculï requies, de qua ait Paulus : Ergolrelinquitur labbatifmus populo dei : quem fignat dies lepti s Hetr.4. ma, quia ftptima die requieuit deus ab omnibus operibus fuis,uidelis cet uifibilibus : tunc operationis non eft tempus ,amp; ideo nec agrumlegis Agrutnferere tunc ferere,nec euangelicam uineam plantare poftumus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim à no* Ager lex.
bis lex recte intelligitur, quiafenior filius, qui iuniori populo æmulus cd, qui imaginem populi ludæOrum gerit, de agro,uidelicet operatione legis, reuerti dicitur. Vinea autê, euangelica finealiquadubietateprædicatio eft: Chriftus enim ei occafionem èC materiâ dedit,qui dixit: Ego fum uitis.uos autem palmites, pater meus agricola eft* Nec ergo colere legalia,aut euan* gelica mandata poft exitum de hac uita,aut tranfitum poterimus:fed nec ea quæfpontenafcuntur.metere.id eft,necquæcûq^naturalislex ad opcratio ncm hominibus fuggerit:hæc eft enim quæfponte gignitur,quia extra me» spontenafa, ditationê librorum, amp;nbsp;omnem dodoralem auditum fuggerit, amp;nbsp;exhorta* tur quæ funt utilia, amp;nbsp;cogîtationes nobis adiuuâtcs animam præftant. Sed -nec uuas primitiarum,fiue ut LX X*uuam fan(ftificationis,uindemiare tune neceflè habemus:amp;quæ eft làndificationis uua,fciunt qui imbuti funt Chri fti myftcrium, quiexperimento de Chriftoprophetiam perceperunt:Las Ge«f.49* uabit in uino ftolâ fuà.ôc in fanguine uuæ palliû fuum: huius fandlificatio* nis,quam non uindemiabimus illictnam myftérium fore dominicum uides
B bimus tune, (èd cum maiori gloria, nullius iènfibilis rei ficut nunc egentes» Vilde legislator quidem uuam commemorauit, Chriftus autem hoc le bis here in regno nobifcû.fed nouu promifit.Hoc ergo fabbatu,id eft requies futuri feculijin quo in prædida terra requielcimus,qu5 em tunc fas non fit, nue têpus habemus quæ operâda funt,Vnde 8óquin(^ fatuæ uirgines,quia uocatæ,ut intrarêt ad regales nuptias,oleu ambulabât emere. Geut ignoran gt;
*• tes têpus,exclufæ funt» Sed crût uobis in cibîî,tibi,amp;feruo tuo,ancillæ,Ôê * mercenario tuo.ôê aduenæ,qui peregrinantur apud te.iumentis tuis.ôê pe ” coribus tuis. ) Quicûcç enim nunc operati fuerimus,horum ibi frudû per cipimus:amp; illud Pfalminobisaptabitur:Beatiomnes quitimentdnm. Las pfaht?. bores fruâuû tuorû mâducabis.Beatus es,8^ bene tibi erit.Beatitudinê ers go deferibit futuri feculi,beat5 eu quendâ cibu inuenire.Beatû enim ait,qui comederit pane in regno coelorû. Multo magis aût beatû eft,amp;:ièruos habe re,amp; ancillas,amp; mercenarios,aduenas, iumenta, amp;nbsp;pecora.fiue iècundum LX X. 8lt; beft tas» Species enim hæc difcipulatum præbentium nobis in fan da dei conuerfatione funt diuerfæ. Serui quidê amp;nbsp;ancillæ, quotquot nobis Serui. ad difcipulatû femetipfos fubdiderint, uel à nobis empti fuerint de exteriori feruitio. Mercenarr) aût noftri,qui à nobis inuitati funt.nô tamê tantû fub* -Mfrcf/irfrÿ. iedijUt 8ôièrui,amp;ancillæ nominêt.Aduenæ.fiue utLXX.inquilini.adiacen A(iuefilt;e» tes nobis:nefp enim dixerunt inquilinos, fed inquilino adiaeenti ad te:quot* quoi in uita ifta per philofophiam, quafi inquilini funt, non tarnen exterio« gt;
P i
-ocr page 338-CapéXXV* ÏSYCHIl PRESBYTERl H I E R O S O ï^.
C ribus adi'acent.fed nobis qui in bonam terram ingreflî fomus, èC poflîdc* mus eam,Slt; quæ ad cam pertinet. Sed et fi qucm idiotam fiue populärem iuuabimus, hi enim funt iumenta : iniupcr et fi quem infidelium uel impiogt; rum,qui reâ:e pecora.fiue ut lxx » beftiænominantur,manfuetû facien^ tes,reh'nquere fyluas » ad terram uenire noftrâ fecerimus, ÔC beiiias agri pfal.tof, dici,de quibus dixit Dauid : Inter montes tranfibunt aquæ, portabunt eas omnes beftiæ agri, Et hi qui frudus bonæ terræ, quæ à deo tradita eft nos bis côuerlàtionisjficut diximus, intelligibili fabbato comedent, in requiem fiituri ièculi,prædidæ terræ percipientes fruduum delicias, propter quod Eccéf.14. Ecclefiaftcs diçebat:Præparaad exitum opera tua, quia poft exitum tange loan,^. re quamlibet operationem non licet.Chriftus autem ait:Operamini non ci bum qui perit,fed eum qui permanet in uitam æternam,quem filius homi* nis dabit uobis ♦ Huius quidem opus hic,in futuro autem frudus eft. Væ enim,fi quis uacuis hincambulauerit manibusillic, ubi tempus iam nô eft coUigendi,non theiâurizandi,non operandi:fëd hæc proferuntur,hæc fru untur, quæ hic operati fuerimus: quibus (ùperædificans legislator,(êquena tiafubdidit:
‘ * Numerabisquoc^tibiièptemhebdomadasannorû,ideft,fepties,quæ * fimul faciunt annos quadragintanouem,amp; clanges buccina menie ièptimo * décima die menfis,propitiationis tempore, in uniuerfa terra ueftra,fandifi quot;nbsp;cabis^ annum quinquageGmum,amp;Suocabis remiflîonem cundis habitato » ribus terræ tuæ. Ipiè eft iubileus.Reuertetur homo ad poflèflionem fuam, * amp;nbsp;unufquifcp rediet ad familiam priftinam. Qui iubileus eft, amp;nbsp;quinquagc fimus annus,non feretis,necç metetis fponte in agro nafcentia,Ô6 primitias “ uindemiæ nô colligetis, ob fandificationem iubilæijfed ftatim ablata corne * detis. Anno iubilei redientomnes ad poflèflîones fuas.) Hicinterrogandi funt ludæijfifeptimam, ficutipfî dicût, diem legislator honorans,uacaretn ipfa ab agri operibus,aliiscp talibus præcepit, cuius gratia quinquagefimo anno ceftare ab operibus præcepit. Si enim hebdomadas hebdomadarum iMhïm. nbsp;nbsp;tiouem amp;nbsp;quadraginta numeri annos colliguntur,non oportebat quin«
quagefimum uacare,nifi forfiian aliquid fignificaret,amp; myfteria lex exponc ret,quæ necdum tempus erat aperte propter auditorum infirmitatem ape* riri. Quæ funt autem hæcf'Audi : Duplex autem quædam infertur à deo o* mnium uifibilium coniummatio, una quidem uniufcuiuii^ noftrum, alia autem, communis humani generis,ipicgt;rumcp horum,quæ hanc,quæ nue eft,conuerfationem conftituunt.Sed nec quando unufquifqp noftrum con fummatus fuerit,tempus nobis operandi erit,nec quando omnes:amp; hoc nl mis feienter legem dans,deus quippe erat,his nobis innuit amp;nbsp;iuperioribus uerbis:in fuperioribus quidem,uniuicuiul£5 finem infinuans,hisaute,con*
quot; fummationem totius generis humani,mundi^ uifibilis» nbsp;Numerabis er*
• go tibi feptem hebdomadas annorum, ) fiue ut b xx.feptem ergo numera bis
-ocr page 339-IN LE VIT I C V M .liber SEPTIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;p’
bis tibi requies annorum. Sabbata autem j pro requie reliqui interprctum ædiderunt.Et quid hoc eft Septem enim ait hebdomadas annorum fepti* es. Et funt ftptem hebdomades annorum quadragmtanouem anni,quia in hebdomadedierumtotum (eculum humanumdiuiditur,quandohicipfc in femetipfo multiplicatus fuerit, 8lt;[ tota iêculi compléta fuerit uolubilitas, cuius tempus creatordefiniuit diu femetipium uoluens ad finem pcruenit. Et propterea ille finis temporum hebdomadarum rede appellatus quadra gefimus nonus annus eft » Sed oportet etiam ièquentem quinquagefimum, ficut ait hie legislator,fuccedere,in quo mortuorum fit refurredio.Poft fine enimrefiirredio iequitur. Quæquomodo,amp; quemadmodum proueniat, dicit Paulus » Similiter autem amp;nbsp;legislator præfentibus fubdidituerbis,ait enim: Et clangens buccina menie lèptimo in uniuerfa terra ueftra.)Illam tubam fignificansjde qua Paulus fcribit Corinthris.dicens: Quia ipfe domi t.corinth^ i$. nus in iulTu.in uoce archangeli,in tuba dei defeedet de cœlo,ôd mortui qui i.Tbfj7’,4. ■in Chrifto funt.refurgent incorrupt!. Oportet enim mortuoru relurredio nem fulcitantê eos præcedere tuba. Vnde in quadragefimo amp;nbsp;nono anno, in quo communem diximus confummationem fieri,tuba cani præcepit. In menie autem leptimo. décima menfis, propitfationis tempore, clangena tes buccina in uniuerfa terra ueftra rede præcepit, per propitiationem ma nifeftans,quia propter bonitatem crga,8^ clemcntiam erga omne genus hu manum.communionis rcliirredionis dilpenlac myfterium, mifericordiai impendens Adam,qui per inobedientiam in terram reuerti præceptus eft: G enim non milertor propiciatorium fuiflet, non eum à corruptione terres» na liberaflèt.Quod autem dixit omnem terram, quia totius erit human! ge neris refurredio.Per feptimum autem mêlèm, amp;nbsp;decimam diem, eum qui bæc egit, uidelicet Chriftum intelliges. Menfe enim feptimo ætas mundi St^teatuttt, uenit:cu!us mêlèm primû dicimus eu qui fuit in paradifo : fecûdû,ufcp ad di !uuiû:tertiû,ulçp ad Abrahâ:quartu,ufi^ ad têpus, quo delcenfum eft in Ae gyptû:qu!ntû,ufçp ad captiuitatâ in Babyloniâ:fcxtû. ulî^ ad aduentû Chri fti:feptimû,iplûm domin! aduentû,nam ctfi nôomnes hæ differentia quan dam inteijfe ætates habent,tarnen temporû figna ficut menlès habêt-Sed de cimam diem propterea addidit,quia in perfedionem, perfedus quippe nu merus eft decimus, propitiationem noftram per crucem, atlt;^ paflîonem propicidtioM Chriftus peregit. Vnde Sê ouemquam Moyfes præcepit immolari.perfea lira per crucé dam elfe, amp;nbsp;décima die feparari præcepit, huius gerentem imaginem, de quo nobis nunc lèrmo eft » Quid autem his addiditC Sandificabis^ annu quinquagefimu, ÔÔ uocabis remiflionem cudis habitatoribus terræ tuæ.)
X X.autem addunt: Annus remiflionis erit uobis.Significatio hæc fandi ficabitur.id eft in fandimonia hunc expedate, amp;nbsp;fanda deeo cogitate.Sed amp;nbsp;fandimoniam in eo corrigite.reminilcentes illum,qui dixit: Pacem mea • fequimini cum omnibus 2lt; fandimoniam,fine qua nemo uidebit deu*Scd
P 3
-ocr page 340-Cap»XXV. ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O D, C nbsp;nbsp;omnibus qui funt in terra,remiffionem annundemus, prolata contra
nos propter Adam ièntentia. Significatio hæc eft.fignum eti enim mortuo rum refurredio Chrifti uidoriæ, per quam uincit inimicum, omnia fubf)*
I. corwtfr. 1$. ciens Gbi,amp; deftruês mortem,quemadmodû Paulus ait: Oportet eu régna re, donee ponat omnes inimicos fub pedibus fuis • Nouiflime inimica des« finietur mors. Sed fignifîcatio hæc per euangelicâ prædicationê efficitur:
* Chriftus enim adueniensæam fignificauit atep prædicauit. T une reuerte ” tur homo ad poflèflionem iuam,amp; unufquiic^ rediet ad familiam priftinâ, quot;nbsp;uel ficut LXX.ad patriam fùam.)Poflèfljoenim noftra eft.amp; indeptio futu ri iëculi, quia illam non ad tempus, fed in perpetuum pofîidemus : amp;nbsp;nee nunc quidem huius,nunc autem illius,fed femper eiuidem eft firma,amp; quæ • non poftit auferri poflêflïo, de qua dominus dicebat : Thefaurizate uobis thefauros in ccelo. ubi nee tinea, nee erugo corrumpit, nee fures effodiunt, amp;nbsp;furantur. Sed amp;nbsp;ad familiam priftinam redimus, uel ficut l x x. ad pa^ triam noftram ambulabimus » Manifefta eft enim quædam amantium ho* Airaham ho* fpitalitatem patria.Gue iàmilia.cui Abraham præeft: manifefta caftrorum, fpitalitatis nbsp;nbsp;cuius Tofeph princeps eft:manifefta zelatorum, cuius Helias primatû tenet,
prwcfpf. quarum hæreditatem percipimus, quando horum quæ hic îunt.remiflio, « amp;nbsp;iàndifîcatio contra mortem uidoriæ perada fuerit. In quinquagefimo D anno,qui poft hebdomadam hebdomadarum.)Id eft,poft communem nem ueniet,’ficut femel oftenfum eft. T une non polfunt lèminari.neqp meti Iponte in agro nafeentia, neep primitias uindemiæ colligi. Nec^ enim tem* pus eft,in quo nobis per operation em conquiramus aliquam fandimoniâ, quam in hac uita non conquifiuimus in lèculo futuro, lcd frui his, quæ hic operati fuerimus,amp; propterea fubdit: Sedftatim oblata comedetis.) Vef ficut L-x x.de campis comedetis,quæ nafeuntur in ea.id eft parata,nôqiiæ tuncfeminantur,nec quæ coluntur, fed olim præfeminata, præoperata: pfal.ii. Illud eft enim tempus, de quo ait Dauid : Quia reddis unicuiq^ lècundutn
quot; opera fua. Sed quid in fînem prælèntis lândionis dixit7 Anno iubilei, ” uel fecundum LXX. anno remifîîonis fignificationis, redient omnes ad ” pofleflîones fuas.)Euidcnter nos lex.per hoc quod nunc didum eft,conte* ; ƒ ftatur, quia uel fi hinc receflerimus, uiCK ad annum remiftîonis, qui eft fans iicij extremh lt;Sincationis,ulcjad communem uidelicetconlummationem, ix mortuoru refurredionem.quam Chriftus operatur, quando integrum furgit contra inimicum ^mortem trophæum,ad poflèftionem fuam,ad hæreditatem ui ». Corinth, iç. J jjcet nemo redire poteft propter quod amp;nbsp;Paulus ait : Nos qui uiuimus, viuiquiintcüi non præueniemuseos quidormierunt.Ncçkenim iufti,quiuiuiappellan* è^turin Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R/ß
tur,niortuospræcedunt,ied cmnitmiudicium erit commune,ix omnes II mul ad competcntia fibi loca tranfiniituntur. Bene autemredient,ait, quia ad deum ambulamusjà quo amp;uenimus,quum non eflemus prius, Quando ÂUtem uenerimus ad eum, tune eflè incipimus • Sed cccpimus quidem eftè . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commua
-ocr page 341-IN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS, communiter.cx quo Adam creatus eft : fpccialiter autem unufquifcp eft, ex quo in uentre materno plafinatus eft,ait eni'm: Qui format fpiritum homies nis in ipfum* A deo tarnen uenimus ratione opificrj.amp;conditionis eius,pro pter quod Paulus dicebac:Coartor autem ex duobus, defidcrium babes pniip.t, diftolui.SC cum Chrifto efte « Quod unicuiqi noftrum cum fiducia proue» niat.ideft.utpoftèflîonembonam, ÔC quæfamilfis iuftorum connumeres tur.inueniamusatqp poflîdeamus ♦ Tuncenim noftras, ficutdiximuSjpofs leflîones inueniemus,tûc hæreditatem accipiemus. Propter quod numera bis tibi feptem hebdomadas.fiue fèptem numerabis tibimetipßrequics an: norum.in huius legis exordio legislator dixit:Nô quia diem amp;horam illam numero côprehendere poflumus ,fèd quemadmodum numerantes fine numeri expecftant : fie nos non iolum fpecialem noftram, fed amp;nbsp;commune refpiciamus confummationem, in qua terrenâ correptionê rclinquentes,ad fupernas poflèflîones ,quæ fine labore fiint,tranfmittimur:Sed ôd ad requis cm (ècLili futuri,quam quinquagefimus annus fignificare ditftus eft,unde ÔC Solomon in Prouerbijs dixit: Da partes ièptem.necnon amp;nbsp;oefto, ut ad con ecwh. fummationem,quam feptenarius numerus fignificat,intcndamus,amp; ad re* E quiem feculi futuri:illam cnim oflaua dies fignificat.Propter quod amp;nbsp;Chri fti refiirredio poft feptimam diem fabbati in oeftaua perada eft, ex qua fub ftantiam habuit uniuerlalis mortuorum relurredio*
•* nbsp;nbsp;Quando uendes quippiam ciui tuo, uel eines ab eo, ne cÔtriftes fratrem
tuum,{cd iuxta numenim annorum iubileiemes ab eo,óóiuxta iupputatio»
* nem frugum uendet tibi. Quanto plus anni remanferint poft iubilcum,tan* quot;nbsp;to crefcit prccium. Et quantominus numeraueris temporis, tantum minoa» « ris emptio conftabit.Tempus enim frugum uendet tibi.Nolite affiigerc - contribules ueftros,fed timeat unufquifcj deum fiium ♦ Quia ego dominus
* deus uefter.)Eflèaliquam uenditionem,cuius fine argento contraâus pro? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dli(iu4
uenit.aperte nos Efaias docuit,ait ergo: Omnes fitientes uenite ad aquas,amp; finepecunid, qui non habetis argentum,properate,emite,amp; comedite. Propter quod fie dicebat Petrus,condemnans Simonem : Pecunia tua tecum fit in perdition Art.i, ne,quia donum dei æftimafti pecunia poftîderi, Bonum ôd uere beatû eft, quod fpiritale eft,non tarnen cuius poflèflîonem fas fit pecunijs adipiici.Ta lem amp;nbsp;nunc uêditionem.Só poflèflîonem fpiritalem lexproponit,ait enim:
„ Quando uendes quippiam ciui tuo,uel ernes ab eo.)Id eft,fi aliquam dodri nam.aut dederis, aut accepcris.id eft ,aut docueris,aut edoiftus fueris : hæc eft enim bona poflèflîo,quæ ad poffeflionem futuri tranfmittit feculi* Bene autem coniunxit,quando uendes quippiam ciui tuo,uel emis ab eo, Alteru trum enim funt diuitiæ, altcrutrum poflèiîîo, difeipuli atlt;^ dodores, quod demonftrat Paulus,Corinthrjs fcribens : Quia gloria ueftra fumus,ficut amp;nbsp;uosnoftra,indie C hristi lEs v.Necontriftetergohomofratrem,id eftjUt non fuper uirtutem difeipul is ingeramus, fed quæ eis funt poflibilia*
-ocr page 342-9
Cap»XXV* ISYCHIl PRESBYTERl HIEROSOL.'
C M eft uirginitatcm ei,cut pofTibilis eftJIIi uiddicet, de quo ait Paulus : Qui -I. Corinth. 7 ftatuit in corde fuo firmus.non habês nccefTitatê, poteftatê aut babens fuæ uolûtatis, Sc hoc ludicauic in corde fuo cuftodire uirgine luam, bene faciG Coniugiü ei qui no capit uirginitatis uerbû,idê enim dixicEt qui tradii nu pttt uirgine fuä,bene làcii:amp;qui no tradit.melius facit. Et ruriùs.’Si quis aût turpê fe uideri exiftimat fuper uirginê luâ.quod Gt ftiperadulta, amp;nbsp;ita opor Chrißm ed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Geri.qd* uult faciat,nô peccat G nubat-Et rurfus.’Melius eft nubere,quàm
qu£ nobiifunt uri* Idê ^de Omni uirtute, eâ quæ fecudû poflîbilitatê eft.nos ipfe deus ex* pojßbiliä, cxi* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'n alterutris miniftrare uult: nâ pharifæos reprehêdebat, utpote gra
præcipiêtes,aitemtAlligat oneragrauia amp;nbsp;importabilia, Sc impo« nût in humeris hominû.Nimis ergo cÔfequenter legislator addidit: Sed „ luxta numerû annorûiubileiemes ab co.)Vel Geut LXX.lecundû numeru an norum poft GgniGcationê poftidebis à proximo:GgniGcationê,fecundii quod iam didum eft.aduentum dominicum intelligens.ôôquæ ad eum per tinens annunciata eft euangelica prædicatio,quæ nobis futuram cÔtra mor tem uidoriam.requiem^ futuri leculi GgniGcauit. Ex quo ergo GgniGcatio bæc Gt,nemo durum portât iugum, nee onus graue gerit,led tecundum nu^ merum annorum.id eft fecundum fuam uirtutem.quiaanni hominis ætatê oftendût.ex qua manifeftus quis Gt quid poflit fecudum corpus. Quod ma gis explanâs fubdidit:Iuxtafupputationêfrugûuêdettibi.) Secundûquod habet uirtutem operari, amp;nbsp;G udiGcare, reddat magiftro frudum difeipu*
D lus. Quanto plus anni remanlèrintpoftiubileum,tantocrelcitpreciû,ÔÔ » quanto minus numeraueris temporis , tantum minoris amp;nbsp;emptio con * „ ftabit.Tempus enim frugum uendet tibi*)Si poteft multa operarijmulttn* TruCluumdi* frudum exiges : G autem pauca,paruum:nam hic quidem trigeGmtm* alter autem lexageGmum, alter uero centeGmum frudum ferre exigitur# Nee negligenter hoc à legislatore,lêdexopereftudetur,namaitiierumî
„ Nolite quot;afGigere contribules ueftros, fed timeat unulquilque deum fuum, “ quia ego dominus deus uefter, ) Non afßigat homo contribulem: id eft, Contribukm non ei graue onus imponat, Sf Ihper uirtutem eius, frd timeat unufquifr deum fuum, qui dielt : Tollite iugum meüm, quia fuauc eft, Sc onus mcum, quia leue eft. Ego dominus deusuefter. Ideft,qui de uirginitate 3plt;^'ftohs præcepi Sc dixi : Non omnes capiunt, fed qui poteft capere ca^ piat. Sic unumquenqueexigit fecundum uirtutem luam, amp;nbsp;hoc quidem lu - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crum eft eontemplationis Ipiritus. Habetautem Sc litera non paruam ins
ftrudionem: compati enim proximo Sc in cÖtradibus fenßbilibus,amp; nuis latenus grauem qufmpiam,neq^onerofumuulteflc,necdepauperumnc* ceftitatibus ncgociarfncc ftudcrc,feu feftinare poftefliones eorum Gbi con quirercjdomumdomui coniungere,agrum agroapponcre,ledtribucre Opus babentibus, amp;nbsp;paulatim quæ dederunt,defriidibus recipere,qui de ^gris colliguntur. Ipfum enim debitum donate, amp;nbsp;neqp hoc quod muu^ datu
-ocr page 343-I
.IN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS» I55 datum eft reciperc . PcrFcdtæ hoc uitæ eft, quam non omnes capiunt î qùî autem capiunt,beati' font.
■H nbsp;nbsp;nbsp;Facite præcepta mea,8lt;f ludicia ciiftodite,amp;^ impiété ea, ut habitare pofli
« tis in terra ablc^ ullo pauore, ÔÔ gJgnat uobis humus fructus fuos, quibus « uefcamini ufcp ad faturitatem, nullins impetum formidantes.)Maxime ad aures noftras Ipin'tus dei cautela perfedacp utitur:ne forte difcentes,qu)a fe cundum numerum annorum.id eft (ecundum uirttitem fructus intelligibis lium pofleffionum, uidelicet uirtutum exigi'mur,refupinaremur,St ad deli
“ ci'asreclincmus,ipfa'quecondefcenfionobiçnoxiafieret. Facite præcepta quot;nbsp;mea,amp; ludicia cuftodite,ait,00 implete ca.)NulIatenus eni'm no.s uacare.Ii's cet mfirmi fimus,a legis operatione,fed cperari proculdubio, ctiamG fecun dum uirtutem,uult,uirtutem autem noftram conlcientia noftra conuincit, Gcut ait Paulus : Cogitati'onum I'nuice accufantium uel excufantiu. Omnes row.». ergo luftitias dei,omnia eius iudicia prius cuftodiamus,8ó poftea facianius» Cuftodiamus.non corrumpentes intentionem eorum, fed dißn'dle cuftos dientes,amp;immutabiliter:uelutifiquis elecmofynam operariuult, necpro^ ximó nocens operetur,neque fi pauper eft,ipfe rapiat diuitum pecunias, Ut præbeat pauperibus. Deus enim eleemolynam ex iuftitia ofierri uult. Hoc tisßMt, autem amp;^in iinoquocp mandate dicimus, ut prius eius intêtioncm amp;nbsp;Hnem cuftodiamus,amp; ficin eorum opefationem proficiamus. Tunc enim in ter:: ra intelligibili habitabimus.in diuina uidelicet 1ege (piritalis fcriptura’, 06 bonæ conucrfaiionis,quani nobis deus poffidere amp;nbsp;colerc præcepit,quan do eius intentionem non fucrimus tranfgrefti.tunc gignit fruc'lus fuos,qui* bus uefcamur ufe^ ad faturitate, amp;: nullius impetum formidemus. Qui cm cuftodit intentionem legis,80 qui operatur.hic eius colliget frueftus, amp;nbsp;coa medeteos ad faturitate, fine formidine in ea habitat, qiiialegislatoris in» tentionem non tranfgreditur, nec confeius fibi eft contra legem in lege dei conuerfari» Quod fi dixeritis, quid comedimus anno feptimo, fi nonleue«
„ rimus,ne(Ç colligerimus fruges noftrasC Dabo benedidionem uobis anno „ (exto,amp; facietfrudus trium annorum,leretis^ anno odauo, amp;nbsp;comedetis « lieteres fruges ufcç ad nonum annum,donee noua nalcannir,edetis uetera.)
Vnde dignum eft.ut prius iuuemurjd eft, utilitate literæ hoc intendedum eft ,atcp huiufmodi lucrum fedandum. Duorum ergo annorum uacatione terræ præcipiens.non uult deficere,ne(^ conturbari eos, qui legem præcis!
« piebant,quid comedat, aut unde comedant, led ait: Dabo benedidionem “ meam uobis. ) Qpam, quia non in folo pane uiuit homo,led in omni uerbo quod procedit de ore dei : quomodo ergo Chrifti mandatum quidam tans quam impoflibile amp;nbsp;laboriofum accufant, quo dixit: Non cogitetis in eras ftino.'' Ecce enim lex fimilia prædpit, 80 de integris tribus annis iubet non cogitate cos, qui uirttitem Icgislatoris intendunt.Præterea per tres annos. Tretótnit liniufcuiufcp noftrum côfummationem,amp; communcm retribuuone, quæ
-ocr page 344-Cap. XXV, ÎSYCHII PRESBYTERI HIEROSOL. , C cd poll refurredionê.neccnàn'e i'ntellfgimus » In unoquoq? herum comlt;rf « dimtis quæ htc operati fuerimus,propter quod ait: Quod fi dixcntis.quid ■ coraedemus anno feptimo.) Id eft. in uniufeuiufe^ noftriï côfummau'one, Manifcftuin eft em.quia Sc in communion qua fit refurre(ftio,8ó in retribu tionc,eundê cibû habebimus* Audi quod tibi de his deus refponfum per le
• gem dat: Dabo cenedidionê meam uobis anno fexto, amp;nbsp;facietis frudum « trium annoru. )Benedi(ftio patris fih'us eft,ipfe eni'm maledidu illatur Adæ, difpcrdidit, propter quod nbsp;in co opertere nos benedici, Dauid pialmifta
I i g docuit : Benedieftio domini fuper uos benediximus uobis in nomine do* Nowélt;iowi»t mini.Nomen domini,filiû dicic euidenter, quia quemadmodSnomen ma* nifeftatunumquenq^ qui non uidetur, fic Chriftus apparens, cognofti (ech patrem in femetipio.quamuis inuifibile. Hie in fexto anno uenit.tam in perfeâ:ione, hanc enim fenarius numerus fignificat, quam ut in nouiflimo tempore rurfus reformatio prouenirct, in cuius dieru numero homo for* sextm ittinut matus eft.Quamobre quemadmodum formationis fexta dies.fic fextus an* reformationif. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reformationis rcóe appellatur. Quod autê illic fextus dies, fextus autc
hie annus dicitur,hoc ideo: quia mu J ta inter formationem noftra, refor* mationê temporum decucurrerunt fpacia. Ergo no fruftra fexti anni legist lacor mentionem ^eci^:in hoc ein Chriftus uenies.dedit nobis acquirere fru* D (ftus,quibus in propria noftroru uniufeuiufep confummatione, ÔÔ in cotnt muni refurretftione atep retributione nutriri pofïîmus.præftans genen' hu* IKUft/j.io. mano abundanter fruCtificareuirtutes, uttantâamp; hi qui circa horam unde cimam conducli (unt ad operandum, cum illis qui mane condutfti fuerunt, denari') acciperêt mercedê.Non eft autemcontrarium qs quod fequicur,aiC
* enim. Serctiscpannoocftauo.^QpodquinquagefimûappeHanqdequoiri ' præcedenti fanciebat:Quia iubileus,amp;f quinquagefimus annus:NÔ ferctis, neep metetis.Quomodo ergo eû hic ferere iubetï'Putas'ne côtraria fibi legif lator dicit.*'Sed aliter hic fernen intelligamus,ut neqp litera contrarietatê ha* beat, contemplationem confonantem inueniamus fpiritus. Non feretis ergo,neep metetis, de quinquagefîmo die. Nee ferne feptimæ hebdomada: NMforre. fêrant.de quo meffio in quinquagefîmo anno prouentura erat. Hæc enim fatio.etfi in præcedêu anno,et quadragefimo proueniebat, in quo maxime*, ficut infeptima hebdomada »fèmentê uacareoportebat:ueruntamen quin* quagefimi dicitur, quod propter eum feminaretur, amp;nbsp;propter hoc prohi« ^^ïur.Neqp enim in fèptima hebdomada, quam diximus efle comunis cotl fummaiionis exemplû,fèminari omnino,aut operari lex præcepit.Sicut ert go nos litera non ad fè intendere, fed ad intentione Icgislatoris compulit, uf folueretur ea quæ uidebatur effe legù contrarietas: fic dabit Sc de contepla* tione cofbna exiftimare intentioni interpretationis fpiritalis* Seminat cnirrt anno o(ftauo,feculo fu,turo:nö quicuep tune feminant,hoc enim non eft fas, fed amp;nbsp;impoflîbile, fîcut femel diximus : fed nee qui in feptimo » cognouift# enim
ÎN LEVITICVM LIBER S E P TIH V Si 154 A enim,quia etiam hoc prohibitum e(l» Scd quotquot in ièxto, in quo bonu nobis lemen Chriftusueniens dedit,quicuncp fernen hic præmittût,ex quo promiflîonum nobis florebitmeflîs, id eft, meftura retributionis, de qua ait Dauid:Venientes autem uenient cumexultatione,portantes manipulos pp/,iîç. fuos.Sed et PauIus:Qui feminat in benedi(flionibus,de benedi(ftionibusamp; i. corlt;«.s». metet.Qui lèminat in carne,de carne amp;nbsp;metet corruptionemtqui autem fês minât in fpiritu,de fpiritu nbsp;metet uitam æternâ. Hinc fèminare in odauo
anno,in feculo uidelicet futuro, neceflè habemus:fic enim côueniunt nobis
»« quæ ftquuntur. Et comedetis ueteres frudus, ufcp ad annum nonû » Do*
Vcffrrf uetetu comedere.
•» necnouanalcantur,edetisuetera»)lxx.autem:Comedeiisueteraucterûi hon Gmpliciter uetera,fed uetera ueterum, quia quemadmodum diximus, non folum mox ut hinc egredimur, quod eft annus lèptimus, fed amp;nbsp;in re* furredione mortuorüm, quæ eft annus uidelicet odauus, neenon in retri* butione.quam nonum annum accipimus,quum quidem unum fit feculum futurum,diuidaturin prædidos ordines, comedimus quæcunqueoperati fuerimus,amp; propterea dicuntur uetera ueterum ad tanta lèculi.quæ uincût numerum confiderata»
Si attenuatüs frater tuus uendiderit pofleflîunculam (uam, amp;nbsp;uoluerit propinquus eius, poteft redimere quod ilie uendiderat : finautem non has buerit proximum,amp; iplè precium ad redimendum potuerit inuenire,com putabuntur frudus exeo tempore quo uendiditjamp;quod reliquum eft, reddat emptori: fic^ recipiet poflèflîonê fuam.Quod fi non inuenerit ma* nus eius ut reddat precium,habebit emptor quod emeratjufc^p ad annum iu bileum : in ipfo enim, omnis uenditio redit ad dominû, amp;nbsp;ad poflëflbrem priftinuni.)Varia etiam nunc nobis legislator exponit,no qualibet.fed ma xima fapien£ia,fi quis intendat, plenam:nam amp;nbsp;quæ fit noftra (ubftantia ÔÔ poflèflîo,Slt; quomodo eius partem alienamus, quomodo rurfiis recipimus, per ordinedocet, Vniufcuiufcp ergo hominispofTeflio J^ona couerfatio eftj quam fortiti fiimus à deo,de qua Paulus dicebat : Vnufquilq^ in qua Uoca= tione uocatus eft frater,in eadem maneat apud deum: hie aut uirginitatem, file aute caftum coiugiumralter uitam iuftiiiæ, hic filentium remotionem^ caufàrumthic facerdotium, 1 Ile pauperû patrocinium:alter alia, unufquift^ fecundum propria uirtutê poflîdet, Sed quando per defidiam cogitationes noftræ infirmatæ fuerint, tunc ex parte de propria ea demus pofleflione.
propter qd* d x x.Si pauper fadus fuerit:Aquila,fi exciderit:Symmachus, fihumiliatus fuerit.ædiderunt.Quæ quomodo nobis amp;nbsp;poft exceflum fab
„ uari poterit,difces per partes,uerba ipla diftutiens. Si attenuatus frater tu#
« us Uendiderit pofleflîunculam fuam,8c uoluerit propinquus eius, poteft re
» dimere quod ille uendiderat,)Fratrem noftrS confidelê lex intellexit. Nelt;^ Fwlr««0^4 em fimpliciter lècundû l xx.dixit frater tuus : fed addidit, Et qui tecu eft: illosquippe innuens,dequibus Joanneseuangeliftafcripfit:Sienimfuib i.km«.*.
Q.
-ocr page 346-Cap, XXV. isychii presbyteri hierosoe.
c fent ex nobjs.manfiflent uticp nobifcum. Sunt ergo quidam falfi fratres,inilt; quishæreGbus adhærentes,amp;pietatis fruftra drcunferentes nomen,de i,Corm,u. quibus Paulus ait : Periculis in falfis fratribus. Qui autem hi fint, ipfe alias Tztj. admonet: Hacreticu hominem poft primam, fecundam admonitionem ». lorfn.i. deuita. Sed Sc loannes : Si quis uenit ad uos, amp;nbsp;dodrinam hanc non affes ret,non fuftipiatis eum in domum, nee aue ei dixeritis » Hos autem corn's gere, quibus fociari non licet, nullo poflumus modo, ad horum av^lt;rlasot « ÄHI) ait : Si attenuatus frater tuus : fiue lecundum l x x, Si ad paupertatem Fréter nofter. peruenerit frater tuus qui eft tecum. Fratrem noftrum, ÔÔ qui nobifeu eft, intellexit confidelem,in cuius cogitatione quâdo uenerit peccatum.in paus pertatê labitur,8ó pauper uere eft, quoniâ diuitias perdidit Ipiritales.fadus Iƒ‘^1.87. qualis ille de quo Dauid dixit : quS eum qui in cogitationibus peccatorum conftitutus erat, exponeret hominem : Egens fum ego, amp;nbsp;in laboribus à luuentute mea.exaltatus autem,humiliatus fum amp;nbsp;conftifus.Quando ergo hic,qui talis eft,partem propriæ, bonæcp poflèftionis, quæ ei forte obuea poffeßionem nerat, uendiderat, cogitationem peccati fufoipiens : uendit enim hic aduers uendere, nbsp;nbsp;fario fuam mentem.quemadmodum deus ludæis dicebat:Ecce peccatis uc
ftris uenundati eftis: ueniet affinis èé propinquus eius, fecundiim fpiritum, cognatus ÔC confidelis, 8^ legem cognationis operibus oftendens, ÔC libes rabit uenditionem fratris fui,inud implens.quod Paulus feribebauFratres, ficomprehenfusfuerit homo inaliquo delilt;fto,uosqui fpiritaleseftis,ins ftruite huiufmodi in fpiritu manfuetudinis, confiderans teipfom, ne nbsp;nbsp;tu
/ker«doncr4 tenteris.Alter alteriusoneraportate, èC fieadimplebitis legem Chrifti, Sf portare. j inuicem onera noftra exhortationibus,commonitionibus, opportus nisfß confilijs portauerimus,liberare fratrem à paupertate pofliimus, amp;nbsp;re dimere quam ipfr ex negligetia pofleflionem, quum no deberet,uendidit, Sómodoquodam fit communis pofleflio ♦ Si autem alicui non fuerit proa proxjwttm no ximus uel propinquus : forfitan enim non oftendit opportuno tempore ejje ahcut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alium compaftioncm, ut 8^^ ipfe ei fpiritalis affinitatis ius foruet : aut
forfitan hoc quod contigit, fuggerere cis, qui freundum fpiritum font cos proMfr.17. gnatis.erubefoitiô^ illud quod didum eft in Prouerbfis ignorauit : Frater autem in anguftfjs comprobatur: quia qui abfeondit fuam pafïîonern, nec accipiens illico in mente medicamen, ipfe femetipfum faluare debet,8^ „ propriam fubftantiam redimere,8c propterca ait: Sin aute non habucrit „ proximum, 80 ipfe precium ad redimendum potuerit inuenire, compu* » tabuntur frudus ex eo tempore, quo uendidit, 80 quod reliquum eft, reds „ det emptori, ficep recipiet pofleflionem foam * ) Quis ergo noftrum idos neuseft,aut poteft,exdefidia,aut prauitate mentem uenditamliberare,' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut non ex toto pereat ab aliénante, nifi uita bona, 80 adio repellens, qufr
’■ ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunt^ inuenti fuerimus in mente peccantes/ Oportet ergo cogitare,quan»
tum tempus prædidas mentes ei, qu i fokt eas cogitationibus malis emere,
8/in
-ocr page 347-IN LEVITICVM liber SE PTIM VS.
A in feruitutem redigere, uendidimus.placentes ei amp;nbsp;confentientes, 8lt;f red di ei quod reliquum eft.uel fecundurn b X x,quod habet. Neque enim di^« xerunt quod reliquum eft, fed quod iuper habet, ut côtradu ualentiore uin camus, liberemus mentem noftram. Et fi.uerbi gratia, defiderium no=î ftrum auaritiæ cogitatus inuafit nos, recuperemus mentem noftram, ut w corrigcnJi^ cas etiam, quæ de iufto funt, pecunias 8c poftèflîones defpiciamus, Sigas ftrimargiæ captiuitatem fuggeflît, nos intentionem ieiunij diftridi, nbsp;nbsp;o« diuiti^rt
mniumeiborum continentiamrecuperemus. Sicenim poftêflîonem nos HepartiCt ftram recipere à maiori inimico, quem deuicerimus, pofliimus. Si autem
« hoc fadum non fuerit, quid eueniat, difee : Et fi non inuenerit manus eius, « ut reddat precium*)Oportet enim.ficut diximus, quandonon præueniens
quis propinquus fpin'talis commonuent, quomodo malas cogitationes fis ne Jæfione repelJamus, fijbfèqui cogitattonem adionem, ex qua libcrare poflîmus quæcunque reperti fuerimus male ah'enaflè Habebit emptor quod emerat,ufque ad annum lubileum. In ipib enim omnis uendin'o res dïtad dominum, amp;C ad poflêfîbrem priftinum») Si ergo nequeper frater«« nam dotftrinam, neque per aliquam uirtutem noftras cogitationes emens dauerimus, nbsp;nbsp;recepenmus quodde noftra poflèffione alienatum eft» dos
minabiiur eius,qui earn per noftram negligentiam poflcdit» Vlque ad opus enim peccatum producitur, amp;nbsp;non aliter intelligibilem ncftram poflcflî'os nem recipimus,nifî in tempore iubilei.fiue ut, LXX.remifîîonis:Quia per«« feélus eft annus.qui omnes in fr boras habet,amp; omnium modorum circufr tum:peralt;frum autern peccatum, ôô per multum tempus manens,non aliter Peccâtum t]ud fas eft comgi,amp; liberare mentem,in qua dominatus eft is, qui male noftra conquifiuit,nifi per perfedam pœnitentiam, in qua amp;nbsp;ieiuniû,ôô oratio^Ô^ loan,17, cilicium. 8c eleemofyna, lachrymæ peraguntur « f^er hæc ergo remiftî'o nobis plena conquiritur. Si autem hominem didû fuifle à legislatore eum, qui captiuauit mentes noftras,diximus, non admireris.quia 8c Paulus eum, hominem peccati,amp; filium perditionis appellauit.Eiàiasautem Aegy Piatti ptium hominem,8^ nô deum, in fua eum prophetia dixitiSed Sô dominus hominem uocari manifefte concedit diabolum, pro eo quod inter homis« nés conuerfetur.S*^ ad eorum uacet infidias. Quum ergo parabolam ziza* niorum exponeret, dixit : Accedentes autem frrui patn'sfamilias » dixerunt ei : Domine, nonne bonum fernen leminafti in agro tuo,unde zizania Z Ifr le autem dixit eis : Inimicus homo hoc fecit. Deinde parabolam interpres tans5amp; inimicus quis eflètiexponens,fic dicitîTfiimicus autem qui (èminauit ca, eft diabolus, Quia amp;nbsp;qui mentem fuam per peccatum diabolo prodit, uenditionis fuæ prauæ,8ô perniciofæ contradum celebrauit. Paulus etiam hoc Romanis fcribens, interpretaïus efttScimus enim quia lex fpirita« lis eft, egoautem carnalis fum,uenundatus fub peccato. Illudautem noa ta maxime,quia non fratrem, non propinquum dixit eflè hunc.cui uendfr
-ocr page 348-Cap,XXV. ISYCHII PRESBYTER! H 1E R O S O L.
C di't, fed nec proxiuium éiim dixit, quemadmodum in præccdêti fandion«?# in qua dixit,quando uendcs quippiâ ciui tuo,uel emis ab eo, non contriftes fratrcm tuum:nihil tale hie addens, oftendit aperte, quia de aliquo à nobis alieno.qui male noftra conquirit, loquitur. Et hæc quidê eft ipiritalis con* t^ïîiplatio. Manifefta autem eft omnibus folius expoßtio literæ, facilis cr ucnditionu traditio,quia ludæis legem (ufficientiæ,8ô non gaudendi in auaritii per tale Zfg«dd quid rnandatum proponit, èC propterea poflèflîones per circulum ad eos, qui fcript^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ièmel habuerunt,rcuerti uult : 86 nec uendere uetuit, ut non anguftaret
pauperem, nec angeret indigentem, qui non aliter degere, neque necefti* täte aliqua euadere ualeret * nifi forte uendidiflet. Sed nec eos qui conquis fiuerunt,(èmper poffîdere præcipit, led tempus definiuit,intra quod lex an tiquisdominis poflèflîonem redderet. Quia autem amplius contemplas tionis lex,amp; iuuaminis fpiritalis, Ô6 no fecundum literam mandati, 86 quæ in fuperficie eft expofitionis,curamhabeat, manifeftant (equentia*
legumexmet duUiießtrutn dafpirituf.
Gdlat.j,
« Qpi uendiderit domum intra Urbis muros, habebit licentiam redimen* - di,donee unus impleatur annus, Si non redemcrit, 86 anni circulus fuerit « euolutus, emptor poflidebit earn, 86 poften'eius in perpetuum, 86 redimi quot;nbsp;non poterit etiam in iubileo. SinaUtem in uilla fuerit domus, quæ muros quot;nbsp;non habet, agrorum iure uendetur. Si ante redempta non fuerit, in rubis D leo reUertetur ad dominum, Aedes Leuitarum quæ in urbibus funt, lem* M per poflunt redimi. Si redemptæ non fuerint in iubileo, reuertentur ad ” dominos, quia domus urbium leuitarum pro pofleflionibus funt inter fis quot;nbsp;Iios IfrackSuburbana autem eorum non ueniunt,quia pofTeftio fempiter* *• na eft, )Si ad unam hoc intentione legislator habuiflet.ut pofteffiones non caderent ab alrjs ad alios,erat quippe hoc utile,quia de fufficientia.fecundiî quod diximus, lex curam gerit.’Cuius putas rei gratia, quando non fuerint intra annum, ficut ait, redemptæ, proprie eflè conquirentium iufïæ fiint.^ Sed nec hoc fimpliciter, led immo (ubtilem quandam cuftodiens diuifios . nem, Qüæcunque enim intra muros fiint munitarum ciuitatum, intra ans num redimi folummodo liceret : quæcunque autem in non muratis, licens tiamhaberiliberandieasfemper permifit.Leuitarum autem domos,fiue in muratiSjfiue in non muratis fint, fèrnper redimi præcepit. Agros autem uendere* omnes prohibuit, Hæc autem diftindio, iam infrueftuofa eft ad faciem literæ quam oftendit: quia lex fuit quidê,quando habuit iuuamen de utilitdt Mitera, no tame femper,nec de omni, propter quod ci conteplatio fpiritalis neceflaria eft. Vtilitas aut hinc intendenti perpétua, 86 de omni mandato le gis prouenit.’propterea durefeit litera.ut necefti täte coadfi.ad fpirituale con templatione recurramus, Vnde 86 Paulus dicebat:Ante erh quam ueniret fides,rub lege cuftodiebamur, conclufi in earn fide, quæ reuelanda erat.Li* æ em conclufio, libertate amare fuadet fpiritus * la nunc ergo præfentis fândionis difeutiamus uirtutê, in præcedentibus unius cuiufdâpoftèftîoné proponens.
-ocr page 349-IN LEVITICVM LIBER S E P TIM V Si Ijé
A proponens,ai£ ergo: Si attenuatus frater tuus, uendideritpoflèffiuncuîatll » fuâ.) Specialem uniuscuiufcp conuerfationem proculdubio expofuit. Hie autem non iam de conueriatione fpeciali fed totius fynagogæ.uel ecclefiaî loquit. In quibus Tudæorû fynagoga in eo,quod manet uiqj nue apud con* quirente inimicu, aduerfariû Ièruiens:Ecdefiæ aût, gentiü quodâmodo libertatê accipiût* Sed 80 ludæorû colledionê, quomodo quædâ per quof dam intelligibiles Ieuitas,id eft, apoftolos iâluentur, nimis fecundum quod
»» deum decet, exponit, dicens:Qui uêdideritdomû intraurbis muros, habe « bit licentiâ redimendi, donee unus impleatur annus. ) Hæe de ludæorû fys nagoga intelligamus, quæ in hae nubatur quidê : propterea ein earn deus per Moylên, ut amp;nbsp;habitaretur eonftituit, lieet ipia hæe non cuftodierit.ab ijs,in quibus inhabitauerat. Propter quod dominus ludæ is dicebat: Do mus mea,domus orationis uocabitur: uos aût feciftis earn fpelunca latronu. Erat aute in ciuitate murata in Hierufalem : habebat cnim muru lege hanc, uendidit quifpiam:non tarnen hie uenditore.neqp propinquu, neep proxis mum, ficutfupra, appellauit : neep enim unus erat hanc uendens, fed totius I udæorum populus male uiuens,qui neqp frater,net^ cognatus dignus erat appelîari:undc eum etiam populum Sodomorum amp;nbsp;Gomorrhæ deus pet Ëfaiæ prophetià appellauit:Audite,inquit, uerbu domini principes Sodo» e/4igt; i. morum, auribus percipite lege dei noftri populus Gomorrhæ. Alibiautê ad eos rurium propheta dicebat : Cui uenditori uendidiuos ƒ Ecce uenditi Epilt;c so,, eftis in iniquitatibus ueftns. Sed licebat eis hanc uenditione redimere in an. no.in quo Chriftus omni generi humano, maxime populo ludæorum re* demptionem peccatoru prædicauit. Quem annû nunc quidem legislator innuit^Japerte aute Efaias exhibuit:Spiritus domini lupcr me,eo quod unxit Epix « dominus me* Ad annunciandum manfuetis mißt me, ut mederercontritos eordc.ut prædicarê captiuis indulgentia,amp; claufis apertionê.ut prædicarê annû placabilê dni,amp; diem ultionis dno noftro.Vnde 8d b x X. ædiderût: Diurna erit redditio eius : qa per fingulos dies eius, q didus e(i anni.licebat eis quod uendiderunt diabolo.redimêtibus uenundari deo.NÔ iam em do minari eis inimicus.utpote femel deo uenundatis,poterai:quia em eis nô Cet mel,nec fecundo.fed quotidie licebat captiuitatê propriâ redimere,audi do minum dicentc: HieruIâlem,Hierufalè, quæ occidisprophetas, lapidas Lwx.ij» cos qui ad te miflî funt,quoties uolui congregare filios tuos, quemadmodû gallina congregat pullos fuos fub alas, amp;nbsp;noluifti ♦ In eo enim quod dixit, quoties, manifeftauit quia quotidie licebat eis propriâ peragere redêptio* nem, fi omnino uoluilient : quia autem non uolebant, fimilia his quæ dixit
« Chriftus,legislator expofuit.ab ipfo em ei Ipiritus fubminiftrabar* Si autê » redêptanonfueritufqpdum impleatannus.confirmabitur domus.quæeft » inciuitate,quæhabetmuros,ueriemptoris,pofterorum^eius in perpe* *- luum, redimi non poterif in iubileo, ) Dominatus eft enim ludæorum
-ocr page 350-Cap» XXV. ÎSYCHIÎ PRESBYTERI HIEROSOb.’
C f)^rtagogæ,quieamemitinimi'cus,8^ poften'ejusin perpetuiim.omni îi'cct præfenti tempore. Hoc enim appellat per eius pofteros uel gencratio nes.quod LXX.ædunt,qui'a prælèntis tempon's poteft atein habet contra eos qui cÔiunguntur ei,Sé redimi nô potent eîi’am in iubileo,fiue ut l X x. in remi'ftione,qua remiftione, nifi utilt;^ illam, quam eis dominus crucifixus Lttc£ ij. dixit:Pater,dimitte inis,quia nefciunt quid faciunt.Sed peccatum renouauc runt, poft datamremiftîonem malitiofi effèdi, præterito non fufficiente peccato.addiderunt alia deteriora.quæ circa iêpulchrum, ôô poft refurre« dionem, poft in cœlos afceafîonem contra ipfum Chriftum, nbsp;contra
chorum apoftolorû præfumpferunt. Confirmans ergo ea quæ nunc à no* Templum Hic hig di^fia funt dominus, oftendens quia ludæorum domos, 8^ Hierufalê ruptem. nbsp;nbsp;nbsp;tempium totum aduerfarrj fàdum eft, 8c partem apud dominû habere iam
nqnpoteft,quia euangeîizatamnon fufceperuntredemptionem,dicens: M4tth,z$‘ Quoties uoluicôgregareuos,quemadmodûgallinacongregatpullos fuos fub alas ftias.ôô noluiftis/addit.'Eccerelinquet uobis domus ueftra delèrta* Quemadmodum ergo ea, quæ de ludaicis fynagogis prædixitfpiritus:(îc * intendequæccclcfiæ gentiûdicité Sin autêinuillafueritdoml)s,quæmu* “ ros non habet.agrorum iare uendetur.Si ante redempta non luerit in iubi* Domuiin » leo.reuerteturaddominu. ) Domos ergo quæinuillalunt, quodecclcGæ 5 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;debeant intelligi, Efaias nobis propheta demonftrat: Lauda fteri*
£) Iis,quæ non psris, decanta laudem, amp;nbsp;hin quæ non pariebas, quomodo • multæ fîliæ deièrtæ.magis quàm éius quæ habet uirû,dicit dominus: Quæ Pentium eccle cft autem fterilis 8C deferta,££ non pariens,nifî gentium eccIeGaC Quæ non luflerilis. nbsp;nbsp;patriarchas habuit,non legcm,non prophetas, unde amp;nbsp;Gne muro rede no*
minatur. Vndeergo quid 8c aliud deiplâ prophetia fubdidit,dixit enim do Ep.$4« minus. Dilata locum tentorfj tui,Slt;!^ aularum tuarumtergo quæ in uillis.Gue ut LXX, inaulis ftint domus gentium,eccleGæ intelliguntur, Quod adhuc planius in pofterioribus eiufdem prophetiæ oftenditur : Euge non parcas, extende funes tuos, 8c paxillos luos côforta,adhuc ad dexteram Sd Gniftra cxtêde,amp; fernen tram gentes hæreditabit, SC ciuitates delêrtas inhabitabit. ciuiutetpnè Eccé duitatcs deQrtas,Qne muro uidelicet, cas quæ funt gentiû,appellauit.
Neqp enim habebant legis murum,amp; defertæ erant,crror eis dolorû.quo« rum domus in uilîis,quas L X x. in aulis dixerunt, quas efle eccleGas dixi» » mus:AgroeûiureLendentur,)Velfccundû lxx.Âdagrumterrææfti* M41I1.IÎ. mabun;u’'*Cuius agriÇ’IIli’jsutic]p,quemdominus dicit:Simileeft regnum coclo/um thefauro abfcondito in agro, quem qui inuenit homo, abfcondit earn præ ga’.'diotaa'us abrjt,6ô uendidit omnia quæ habuit, amp;nbsp;emit agrum ilium.Dicit autem agrum,euangelium, in quo thelâurus Chrifti eft myfte« rium/nuius ergo agri iure uendentunuel adhuc agrum æftimabuntur,quia ci Hint proximæ.non legi. Quamobrem Temper redimi poftunt,uel fecun* dum L X X, liberatæ per omnia erunt » Ex quo ergo dominus uenit, ulque ad fecun*
-ocr page 351-IN LEVITICVM LIBER S E P T IM V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157 nbsp;'
A ad fecundüm aduentum eius,per partes gentes redimunturA' per remifïîo
nem euadut,quam l’pfe omni generi humano per crueem appellauit» Crux Cr«xc/?n/îi; cnim,eft uera remiflio» Vnde ei'us figurant gerens aries, qui pro Ifàac l'n holocaufto oblatus eft fecundum quod b xx,ædunt, in uirgulto Sabech inuentus eft religatus » Sabech autem. remiflio interpretatur: quia crucem, saiech retnift quæfuitremifrionis uirgultum,præfigurabat hocquodtune geftumeft* interpréta* Ergo tanquam Abraham in figura diem crucis cernente,Chriftus dixit: As joân.g, braham exultauit,ut uideret diem meum,amp; uidit,8ô gauifus eft, Quod er« go erat prædidis de ludaica domo contrarium,uidc quomodo præuidens legislator foluit:quia enim poft annum.in quo Chriftus in carne præfens li berabat humanum genus,intégré ludæorum fynagogæ per apoftolicâ do drinam liberatæ funtjnûc quidem tria milia, nunc autem quincp miliajrur fusep multo plures quàm didi funtine quis hoc ignoraflè legislatorem arbi
•• traretur,uide,quemadmodû amp;nbsp;hocfapientiafpiritalisdemonftrauit* Ae«
• des Leuitarum,qui in urbibus fi.]nt,(èmper pofliint redimi:fi redemptæ nô » fuerintjin iubileo reuertentur ad dominos, quia domus urbium leuitarum » pro poflèflîonibus funt inter fihos Ifraëh ) Nô fruftra Leuitas quifpiam di
cat apoftolos appellari, fed quia de Leuitis didum eft:In terra eorum nihil jNwfwc.i»► poflîdebis,nec habebis partem inter eos. Ego pars amp;nbsp;hæreditas tua, in me««
jg dio filiorum Iftaël^Hoc autem in apeftolis proprie impletum eft , qui dicebant confidenterad dominumzEcce nos reliquimus omnia, amp;nbsp;lèquus ti liirnus te.quid putas erit nobisCHorum ergo ædes.quæ in urbibus îunt, Dotnin irt km fiuelècundum lxx. demosciuitaium,eorum poflefliones, quotquoteos fequuti (unt fide amp;nbsp;conuerfaticne,Iudaica collegia rede intelliguntur, quia prius propter eos ire, ut ad oues quæ fuerant perditæ domus Ifraèhà Chri fto iuflî funt. Ergo ad fortem eorum pertinebant illi,atque pofleflî'onem, femper'que poterantredimi,amp; hoc hiftoria Aduum apoftolorum demon ftrauit:multa enim ludæorum per apoftolos ab errore dixit liberata col» legia. Nô folis autem lieu 11 apoftolis hanc peragere redemptionem, fed amp;nbsp;DifctpulK ap» difcipulis eorum. Sed tarnenhanc fecundumillorumoportebatefficidos drinam, ut illis imputaretur, qui exordium fado præbuerunt, qui pofùe ip^îi apcftolitr runt dogmata, quomodo hi, qui in circuncifione erant, faluari ôë liberari poflînt * Et propterea fecundum l x x « ait : Et quicunque rediment à le» uitis, id eft ab illis accipiens modum liberandi. Non enim à leuitis liberan tur,quafi ipfis poflidctibus:ôë propterea Symmachus,8ô Aquila, Quicûc^ affînis eft de leuitis.dicût. Quicûcp ergo illis fimilia docet, amp;nbsp;redimet quafl« dâ domos,uel fi in ciïùtatibus ludaicis fint, exijt fecundû LX X. uenditiô,id eft,liberabûtur in remiflîone fidei crucis,8^ conceflæ per eâ ueniæ. Quod noftra æditio habetîSi redêptæ nô fiierint,in iubileo reuertêt ad dominos.)
“ Quare aût didû eft,fequit : Quia domus urbiû leuitaru pro poflèflîonibus » funtinterfilios Ifraêl.)Ideft,propterapoftolorû cognationê.intelligibiliu
-ocr page 352-Cap*XXV* ISYCHII PRESBYTERI H IE R O S O L.
c cnim kui'tarum, apoftolonim pofleffio in medio filiorum Ifrael erat, ficut retri cr Jod» cognoufmus, quia Petrus amp;nbsp;loannesfortem apoftolatus in prædicationc nisaj^oftoldtiK eorum,qui ex circuncifione,perceperunt. Sed amp;nbsp;alio modo apoftolis pof»
(cdio in medio filioru Ifrael erat:Circuncifionê enim habebant Sóipfi,amp; ie cundû lege Ifrael iêmper uixerât. Propter quod 8éeorû erât ipfæ domus ci uitatû.ab ipfîsem erât liberatæ, quicûq;faluati funt, per eos iàluati funt. Et quû indigni eilènt propter blafphemiâ,quâ cômiièrunt in crucc, èC quâ rurliis poft refurredionem præiumpferunt, honore tarnen apoftolorum» qui èc ante crucem crediderunt,amp; in cruce.uel eciam poft crucem perman
■P *' ferunt , in fide iufcepti funt ♦ Et quia hoc uerum eft,difce Efaia dicente : Nift dominus exercituum reliquiflèt nobis fernen t quafi Sodoma fuiflemus,
Semen reliâu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gomorrha fimilcseflèmus» Si enim non reliétum eflèt fernen apofto*
nobn Apofio- lotum,nihil prohiberet,in'modum Gomorrhæ Sodomæ omnem plebê lorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ludaicam perire.Sed apoftoloriï caufa non omnes perierunt.Quorum uir
quot; tûtes amp;nbsp;poflèftiones,qualescrant,inpaucishiscôfiderauerbis» Suburba
•• na autem corum non uenîunt, quia poflèflîo iêmpiterna eft. jQiiorû fapo vrhdn£po/Jef flolorum uidelicet, hi elfe leuitæ ditfti iunt:horum fuburbana,fiue agri non uendunt.id eftconueriàtiones,Sô uirtutes dodrinæ » Hæc cnim agrorû
1. Corinth.9. vice colebant,ita ut Paulus de eis diceret t Quis plantauit uineam,SC de irus i.Timoth.s. du eius non edetCEt rurfus:Dignuseft operarius mercedefua.Etrura ’ i,Corinth.9. fus:Nunquid de bubus cura eft deo?An de nobis uti^dicitCquia debet ih
D fpe qui arat arare,amp; qui feminat, in fpe frudus percipiêdf.Etruriùs:Sinos uobis fpiritalia feminauimus, magnum eft fi ueftra carnaliametamusC Hæ ergo dodrinæ ièparatæ erât ciuitatibus eorum, qui per ipibs conftabât, 8Ó faluabantur:amp; uendinonpoterant.quiaadipfosdicebatunGra^ tis accepiftiSj gratis date, Vnde amp;nbsp;Simonem emere uolentem donum ipi^
“ ritusjcius portione.fiue forte priuauit. Si attenuatus fuerit frater tuus,amp; in * firmus manu, amp;nbsp;fufoeperis cum quafi aduenam, peregrinum, uixe* “ rit tecum.ne accipias ufurasab eo, nec amplius quàm dedifti » Timedeum “ tuû.ut uiuere poflît frater tuus apud te« Pecuniam tuam non dabis ei ad uiù ram,8ô frugum fuperabundantiam non exiges ♦ Ego dominus deus uefter, qui eduxi uos de terra Âegypti,ut darem uobis terrâ Chanaan,ôô eiîèm ue*
** fter deus.) In præfonti lege duo funt, quæ mirari legislatorem oporteat» piehucor^^Z ’deftfapicntia Sc pietas.Sapientia quidem,quia quæfunt fublimia,per â4e[i[apiéti£ eaquæuidentur humilia,exponit* Pietasautem,quæeft in euftodia lit teræ, contemplationis fpiritalis, Litera fiquidem, pauperis exigitfub* uentionem ,amp; neque claudi erga eum uifoera petenti mutuum : nec ne* gociari de paupertate eius, fuperabundantiam exigendo, ôd ufuram per* cipiendo,amp;: lucrum depietate captando. Spiritusautemanagogicede* monftrat, quomodo oporteat uti eis, qui ilJa paupertate pauperes fa* di funt, de qua Dauid clamabat: Cito anticipet nos mifericordia tua*
-ocr page 353-IN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158
A quj’a pauperes fadi fumus m'mis » Sic ergo fecundum ordinem his quæ di^ Pf(lm.7g» da fünt.intendimus,
« Si attenuatus fuerit frater tuus,et infirmus manu,8ófu(ceperis eu quaß ad ” ucnä,amp;peregrinü,et uixerit tecû.)Fratrê uniufcuiufcp hic æqualê digniiate,
amp;: conuerfatione dicit. Hic fi in operatione uirtutü infirmatus frierit: hoc eft eminfirmari manu,propter quod Aquila: Si exciderit,inquit,frater tuus.et culpauerit manus eius tecü:auxiliariei, iëcûdum lx x.interpretû fenfum, nos tanquam profelyto ôôinquilino uuIt.Prolêlytus autem nofter,Gue adue na eft.qui nunc ad finem uenit. Inquilinus autem nofter, qui necdum pros priam domû habet,(êd noftra admonitione, èC diligenti inftrudione eget, ut protegatur, amp;nbsp;non quemadmodum Gne domo hue amp;nbsp;illuc erret. Sic ers go auxiliamur inßrmo fratri ut uiuat nobifrum, amp;nbsp;nullatenus moriatur, à conuerfatione dei alienus effedus, uiuens nobifeum, id eft per nos, Si. per noftram dodrinam,quemadmodum quibufdam cibis bonis conforta* tus* Oportet autem ei,Gcut inGrmo,condefcendere, Si mederi,quæ (ecuns
« dum uirtutem eius frint, propterea fubdidit : Ne accipias ufuras ab eo, nec
* amplius quam dedifti. ) Ne forte quû niGrmus fadus Gt, Si à priori régula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aai*
® imminutus, abundantius ab eo uirtutum operationem exigamus, ièd pros pcrc.
uocemus cum,manumcp eius ut inGrmi fuftentemus,caputcp eum tantums modo legis, Si diuinorum mandatorum, id eft, ut non peccet exigentes, neceflàrie addidit : Time deum tuum.)Ego dominus deus ue* fier: cuius iugum friaue eft,qui hominem modis omnibus non peccare exigit : uirtutes autem exigit, îècundum poflîbilitatem. Propter quod de Mdtth.tt» uirginitate fanciens,Non omnes capiunt,inquit*Sed Si de non poflîdendo
“ docens,Siuis,inquit,perfeduseflè*ïnmandâto dixit: Sic ergo frater tuus uiuat apud te,Pecuniam tuam non dabis ei ad uforam, 80 frugû fuperabun dantiam non exiges.) Sed Paulum imitare dicentem :Fadus fum inGrmus *’ inGrmis, Nihil eos ad uirtutis rationem exigas, plus à propria uirtute* Si autem dicas, forGtan eos pofte, fed inGrmos fe Gngere : hoc iam non eft tuum,lèdillius eft, qui feit quid uere poftimus.Qui dixit ad ilium, qui talentum abfcondit: Oportebat te darepecuniam meam nummularijs, amp;egoueniens,cum ufuris utique exegiftèm earn „Et non eft condemna* tus. quia ufuram non accepit* fed quia pecuniam non dédit : Sibimetipfî enim paterfamilias exadionem referuauit ufuræ. Alterutrumautemnos utcaueamus peccatum, foluere ,amp; exigere uult,locum nobis alternæ con* iundionis,non detrahentibus.non rapientibus, non occidentibus, non tas le aliquid peccantibus,per Paulum præbens,ait ergo : Si quis frater appels 1. corinth.ç laturfornicator,autidolis feruiens,aut auarus,autdetrador ,aut ebrio* fus,aut rapax, cum huiufmodi nec cibum fumere. Non dixit: Si quis non uendiderit fubftantiam friam : neque, G non uirginitatem pollicitus fuerit, neque fublimis conuerfationis fuerit, Hæc autem nimis perfe*
- i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R Z
-ocr page 354-Cap*XXV. IS YC HTl' PRE s B YT ERI HIEROSOU
C dorum cundorum humiliora mandata funt. Vide ergo quam conclufionê madato addi'dit. Ego dominus deus uefter.qui eduxi uos de terra Aegy pti, - ut darem uobis terra Chanaan,ut eflem uefter deus.)Et quid in præfenti Io co hoc commemorare legislator eguitC’Sed modis omnibus illud demoftra re uolens, quia qucmadmodum populum de terra Aegypti, ÔÔ de populo I« tfw chä* peccatoris eduxit, amp;nbsp;in terra Chanaan alterius populi,rurfus peccatoris in troduxit.’fed illinc quidem eos eduxit, ut no fub Aegyptiorum,fi adhuc ter ram habitarentgt;dominio tenerentur: in terram autem Chananæorû intro* duxit, quia expulGs gentibus. no erant lam in corum feruitio redigendi,ied terra emundata carebat malis habitatoribus. Sic nos deus fub domina* tione quidem redigi peccatorum non patitur, fed nec^ eorum focietatem, ufqpdum funt peccatores, ampled:i:quando autem eoru terra emudata fues ddre fit,præcipit cum eis efle, amp;nbsp;fimul habitare, amp;nbsp;dare eis noflram pecuniam, ÿuficdt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftros frudus.id eft diuinas do(ftrinas,quas accepimus. Pro dotftrina
1, Corinth.3. autem intelligitur pecunia,propter quod Sc Paulus dicebat:Qui ædificaue rit fupcr fundamentum hoc.aurû,argentum,lapides preciofos:bonam do (ftrinam per hæc innucns. Hoc autem ipium eft amp;nbsp;frult;ftus,fiue ut LX X.ci* I.Corinth, 4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim hocrurilis inuenies Paulu exponentem, Corinthios em,
ali} dodlrinæ ié fociantes, (uam^ defpicientes, reprehendens icripfît : lam iàtiatieiîis, iam diuttes fatfii eftis, fine nobis regnatis ♦ Ergo dodrinam per D pecuniam amp;nbsp;frudus,fiue fecundum LX x.cibos,in icripturis fandis intel Diuitidf qud* Ieda funt : pecunia,utpote quæ diuites facit:frudus uero uel cibus,ut nutri* 1« intfnfxcnt ens.Horum abundantiam deus exigi non iubet,ied ibla quæ lècundû uirtu jçni funtjUt fit nofter deus ♦ Quia èc ipfe pœnitentes peccatores ad fe fufei» pit,amp; moderatum iugum eis imponit»
, Si neceftitate compulius uendiderit fe tibi frater tuus, non eum opprfa » mes fèruitute famulor5,fed quafi mercenariusamp;colonus erit-Vic^ad annu „ iubileum operabitur apud te,amp; poftca egredictur cum liberisfuis,6Creuer , tetur ad cognationem fuam,8^ ad poftèflîonem patrû fuorumzmei enim fer „ ui funt, 8lt; ego eduxi eos de terra Aegypti:nort uenient conditione fêruorû, » Neaffligaseumperpotetiam,fedmetuitodeumtu5.)MuItaliteraipfapies täte plena eft,fed multo magis fpiritalis intelledus* Quantum enim libertas animæmelioreftà libertate corporis,tantumfpiritalis contemplatio his, qui eius poffunt frudus'percipere, clariora donat quam litera. Quia litera spiritui legit crgo nullatenus nos his quæ fratribus cueniunt, abuti uult,id eft confidcii* uberioretfru* bus,fed uel fi quis eoru nobis uenditus fuerit,a qualibet humiliatus necefïî* tate,nullatenus ab eo fèruitiû ferui exigamus lt;nbsp;Que enim femel fratrem per adoptionem Chrifti habuimus,quomodo deinceps feruu habebimus^ Vn de Paulus feribens de Onefimo ad Philemonem dicebat : Propterea re* ceflit ad horam,ut æternû reciperes, non iam ut fèruû, fed pro feruo fratre chariflimum,maxime mihi,quantomagis autem tibi,0^in carne,amp; in domi
no*
-ocr page 355-IN LEVITICVH LIBER SEPTIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I$9
. noÆtrurfus : Qiiiautem fideles habeni dominos,non defpiciant,quia fra« «.Tiwotb.tf, tres funt. Infuper autem amp;nbsp;fpiritus præcipitetiamaliud,quando aliquêfra« trum,amp; æqualem nobis uocatione, S)C conuerfatione uenditum, humiliatu tarnen in uirtutibus.id eft infirmatum deprchenderimus, hunc conuers terimus,corrripietes,exhortantes,nullatenus eo abuti,fed ut modefte amp;nbsp;hu militer eum accedamus,propter quod 86in uerbis ipfis intende. nbsp;nbsp;Si pau
pertate compulfus uendiderit fe tibi frater tuus, non eum opprimes feruitu
• te famulorum.fed quafi mercenarius Ô6 colonus erit. ) Quia paupertas anis vcrd pauper» mac eft infirmitas confequendarum uirtutum,manifeftum eft ex his quæ ad Samfon Dalila, amp;nbsp;ipfe ad earn loquitur. Noluifti dicere in quo fit maxima fortitudo.QuScp molefta ei efîèt,ô6 per multos dies iugiter adhæreret,fpa cium ad quietem non tribuens,tunc aperiens ueritate rei.dixit ad cam:Fera rum nunquam afcendit fuper caput meum.quia Nazareus,id eft confecras tus deo fum,de utero matris meac » Si rafum fuerit caput meu, recedet à me fortitude mea,86 deficiam,erocp ut cæteri homines. Poft hæc hiftoria fuba didit : Item at ilia dormire eum fecit fuper genua fua, Ô6 in finu fuo réclina» re caput. Vocauitep tonlorem, Ô6 rafit leptem crines eius, 86 coepit abijcei« re eum à le, 86 à fe repellere * Statim enim ab eo fortitudo difcelfit, dixitep: Super te Philiftrjm.Qui de fomno cofurgens,dixit in animo fuo:Egrediar
£ ficut ante feci,86me excudani,nefciens quod dominus recelfiflet ab eo.Sed in Dxx.acditione,quum hie dixiflet,Si humiliatus fuerit frater tuustnon di xit,i te,fed,apud tenam etfi nobifeu erat, fed nos no ei fumusfaefti humilia Humilidri tionis caufa. Ipfe aût negligens,femetipfum humiliauit,86 uenditus eft,non uenditione ilia,de qua Helias ad Achab dicebat: Dicente enim eo, num ins ’’ uenifti me inimice meusCrefpondit : Inueni, eb quod uenundatus es facere malum in confpedu domini.Ille enim ficut impius,qui in profundum mas lorum ceciderat, defpiciebat,86 inimico uenditus,non uolebat uenditione immutare,nec prophetac uendi,id eft fubdi.qui ei paulatim manum porri# gendo,a graui liberare eum feruitute poterat » Si ergo tibi fideli, 86 colenti deum,humiliatus frater uenditus fuerit,redemptionem,86precitim animae eius,tuam do(ftrinam,86 exhortationemfufeipiens : 86quemadmodum fus urn dominum exiftimans, non feruiat tibi feruitute ferui, fed fubdetur qui«» dem, uerum tarnen libertate ilia, de qua ait Paulus : libertate, qua liberauit Gala. 41 nos Chriftus. Inuenies aut alibi eundem rurfus fcribentem: Precio empti igt;corinth,7*
, cftis,nolite fieri ferui hominum.propter quod ait legislator :Quafi mercena » rius,86colonus erit»)Vel ficut DXX.inquilinus:quiahoru uterep fubiedus eft quidem huic, cuius domum habitat, 86 in agro operatur propter paus pertatem ,nec domum propriam ,nec agrum habens : non tarnen propter hoc aufertur libertatis dignitas, quemadmodu 86 eu qui per nos à pcccato conuerfus eft, oportet, fi ante peccatu frater noftcr fecundum æqualitatem gratiacjhonorem^ conuerfationis fuit ♦ Nam etfi propriam nunc domimr
-ocr page 356-Cap» XXV. IS YC HII PRES BYTERI H I E R O S O U
C iuftitiæ,aut agrû propriu uirtutis non habet,quum aliquando habuîfiêt,un de non dixit,mercenanus,autcolonus,uel inquilinus erit.fed quafi merce* Quiptfterce* narius,8fcolonus,uel inquilinus erk tibi : in noftris enim habitareopus ha n^rtusi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;operari.id eft ad noftras exhortationes, régulas^ uitæ, exenipla»
quæ à nobis fufceperit : ipes tarnen eft eum ad fuam recurrere dignitatem» quando intégrant amp;nbsp;perfedam egerit pœnitêtiam » Hoc enim manifeftans » legislator.fubdidit: Viq^ ad annû iubileû operabitur apud te.)Quia per perfedam pocnitentiam.ßcutintegre mûdatus,6^ proptereaperfedus.ope rari apud fe poteft,ôô poftea egredietur : ficut aiunt lx x.in rcmiftîonê cum liberis fuis.Non iôlus enim ipfe 1 iber efficiiur, fed SC quæ ab eo geni® tæ fuerant uirtutes.antequàm fub uenditionê peccati redigeretur. Propte* rea et reuertetur ad cognationê patrû ftiorû, recipiens conuerfationis forte, amp;nbsp;partem gratiæ, quæ ab initio forte perceperat à deo, qui proprie nofter pater eft,de quo ait PauIus:Quia autem eftis filq,mifit deus fpiritû fiJij fui in cordibus ueftris,clamantem,abba pacer.Cur autem hæc fancies deus,tan* » ta pietate utatur, ipfe Jegis demonftrauit uerbis. nbsp;nbsp;nbsp;Mei autem fërui font,
« amp;nbsp;ego eduxi cos de terra Aegypti. )Vt ergo qui fêmel cius fadi font fer* ui, Ôô per euin intelligibili feruitute Aegypticaruerunt, hanc eos perdere O dignitatem non uuJt, necquia ad modicû quis Japfus eft, propterea eum in ” perpetuum perdere antiquam dignitatem defiderat.ideocp ait: Non ueniet gt;nbsp;Corinth.7. côditione fèruorû.)Similia dices PaulotPrecio emptieftis,nolite fieriferui ” hominû.Sedôdhocaddidit: Neaffligaseûperpotêtiam,fedmetuitodeûi « tuû. )Oportet enim moderari nos iugum conuertentium,amp; timere deû no Rowlt;lt;. X. ftrum,qui dixit:In quo iudicio iudicaueritis,iudicabimini; amp;nbsp;in qua menfu ra menfî fueritis,metietur uobis.
” nbsp;nbsp;nbsp;Seruus Si. ancilfa fint uobis de nationibus,quæ in circuitu ueftro funt,8C
* de aduenis.qui peregrinantur apud uos, uel qui ex his nati fuerint in terra “ ucftra.hos habebitis famulos,amp; hæreditario iure tranfmittetis ad pofteros, * ac poflîdebitis in æternum. Fratres autem ueftros filios Ifraefne opprima* « tis per potentiam.)Nôpoteftdignelaudariuarietas.amp;TmuItipIicitasfpirita Varietät fapû nbsp;nbsp;fiipætiæ. Quamobrê poftquàm digne admirari nô poflumusjquia nec ca
Mtùeex le^e, pirnus,hoc omittentes,diftridius aures mentis etiâ his,quæ nunc dida font ' præbeamus,amp; unuquençp fermonem intente notemus:in differentia enim uerborû.differentiam quoep intelleduû reperiemus. Scire igitur nos uulc, quid reftet inter hos.quos ex infidelibus deofàJuauerimus,ôôiHos,quiquû ' fideles effent, fimilescp nobis dignitatis inuocatione, amp;nbsp;conuerfatione,po* ftea pro tempore in operatione uirtutum infirmât! funt,correximus » Pro* pter quod operari quidem apud nosufq^ ad annum remifli'onis,uidelicet pccnitentiæ.non autem poftea præcepit. Hic autem,quia nec eum, qui ex peccato humiliatus eft, amp;nbsp;propterea nobis uenditus, fed nec fratrem dicit, fed de his dicit quos nos ex infidelibus, aut alterius fidei in difcipulatum ac* quifî«
-ocr page 357-IN LEVITICVM VIBER S E P TI M V Slt;
A quifiuerimiis^Reéteeos nec Ceruosnoftroscfle præcepi't:Chriftienim
ipfi funtjßcut ÔC nos.ferui'. Sed fub noftra tameft pofleflione manere, Gcut
V per nos edocflos præcepic.Gcut ipfa oftendunt legislatoris uerba» Seruus
» nbsp;nbsp;ancillaGntuobisdenationibus.quæ in circuituueftroGint,8ódeaduenis
t. qui peregrinâtur apud uos.)Gëtes quæ in circuitu noftro funt,quæ necdû Gentetciult;ein crediderut,fpem tarnen Gdei,8ó falutis habent.quiaipGs mifliim euangeliG eft.Gcut Paulus in Antiochia ad ludæos dicebat:Ecce conuertimur ad gen* Ad.i s. tes : Gc enim præcepit nobis dominus. De his nobis ferui ôëancillæ conqui rantur,idefl:,quiper uerbumdocentur. Vndeamp;eosquidocuerunt.domi nos appellant, quod demonftrat in Philippis cuftos carceris, qui ad Paus Ium8^ Sylam dicebat: Domini.quidmeoportetfacere.utfaluusGam/Sed amp;nbsp;de adueniSjGue ut lx X.Glijs inquilinorum,qui peregrinâtur apud nos, conquiramus * Dicit autem inquilinos hie ludæos, qui habitant in lumine jn^uUini lu» noftro.non tarnen uolunt ei oculos mentis acc0modare,abfcondentes eius lucernamlub modio. Propter quod non Gmpliciter inquilinos lxx. ædis derunt, fed Glios inquilinorum ,qui funt in uobis:quod à Theodotione, amp;nbsp;Symmacho planius icriptum eft;A Glqs inquilinorum.qui habitant in uo* bis. De quibus dixit Dauid : Inhabitabunt amp;nbsp;abfcodent.Quum enim funt ppl.5$. in nobis.qui legemiplam,amp; prophetas,quos amp;nbsp;nos habemus, habent.in* habitant tarnen non cade (apientes de lege,amp; prophetis.quæ nos; Giam em
B iuftitiam conftituere quærentes, iuftitiæ dei non Gint fubieói : fed hoc ab^ fcondcntjSó rede inhabitant.Gcut qui femetipfos à libera,à Gduciali habi tatione excludetcs. Vnde dominus,quia inhabitant propter inGdelitatem, innuens dicebat:Seruus non manet in domo in æternum: quod eft inhabi# w». s. tantium proprium.Sed aitlegislator.fecundum lxx.0^ decognatis ipfos« rum.quicunqpfuerint in terra ueftra,erint uobis in poflefti'onem. Cognati enim ludæorum, propter inGdelitatem hæretici funt, quia non plene,Gcut be illi fentiunt,amp; eadem nobis prædicant myfteria,non tarnen in eifdem re. dis,amp; pcrfectis,amp; integris in deum dogmatibus; unde funt quidem in ter*
* ranoftra,fcdinquilini.Hos habebitis,inquit,in famulos,amp; hæreditarioiu* re tranfmittetis ad pefteros, ac poftidebitis in æternum. )Quofcunqj ergo ex gentibus inGdelibus, aut ex ludæis.autex hæreticis lucrati fuerimus, ÔC deo obtulerimus, feruosep amp;nbsp;ancillas acquiGuerimus, impendêtes pro eis dodrinæ pecuniam,hi in noftra pofleflione funt. Sed Glqs noftris,id eft difcipulisjdiuidere eos,id eft tradere eoru difcipulatS pofliimus. Quod ma nifeftat Paulus,cuius Gcut Glr) erât difeipuli Titus ôcTimotheus.Nam Ti* mothco,dilediflimo Glio in Gde, amp;nbsp;Tito dilediflimo Gliofecundum com* munem Gdè, ad eos fcribes præfcribebat. Deinde huic EpheGos,huic Cre* tenfes diftribuit.Nam illi quide fcribebat ; Sicut rogaui te,ut remaneres E»» pheG.quum irem in Macedoniam,ut annunciares quibu{dam,ne aliter do ceret.Tito autem: Huius rei gratia reliqui te CretæjUt ea quæ défunt corri»
-ocr page 358-ISYCHIl PRESBYTERI HIERO«OL.
c gas,amp; conftituas per ciuitates presbyteros, quos ego tibi conftitui * Sed quid reflet inter illos,quos deforis îucrati fuerimus,amp; æqualibus nobis fra tribus,qui forfitan humiliati corriguntur, fcire nunc legislator nos uolens, hæcad communemrationem prædidorûfcripfit. Fratres autemueflros quot;nbsp;filios Ifraël nô affligetis per potentiam. ) Non quia alios,quos Iucrati fueri mus ex ter fus, in lêruitutem redigcre,aut coter ere laboribus præcepit : nufl quam enimhocinlândionehac dixiflè iiidetur: fed quia non æquali po* teflate in ilîis,8^ iflis uti poffumus. Aliud efl enim infidèles ad fidem perdu dos.aliud fideles Iapfos,amp; à nobis admonitos*
Si inualuerit apud uos manus aducnæ,atlt;^ peregrini, attenuatus fra* * ter tuus uendiderit fe ei, aut cuiquam de flirpe eius, pofl uenditionem po^ - tefl redimi. Qui uolueritex fratribus fuis,eniet eum, amp;nbsp;patruus,amp; patrue* » lis,St^ coniànguincus,ô^ affînis.) Quia lex pertinere fibi lècundum Iiieram,' de libertate indigenarum Ifraëlitarum oflendit : propterea eum qui in eis deterius propter paupertatem ,aut aliquam aliam neceflîtatem eget,profely tiSjUel inquilinis t qui de bis quidem foris funt geniti, adhæferit,ieruire non patitur,fed redimi eum ab aliquo fuorum cognatorû præcepit. Vidcjquo^ modo hoc cuflodiri 60 lècundum anagogen ipiritalem oportet, ait enim:
*• nbsp;nbsp;nbsp;Si inualuerit apud uos manus aduenæ, atcp peregrini, fine ut b x x.in*
proficimui in ruingtlio.
Difcipuîiitaf multi tëporis.
Zongi tëporiî pr^rogatiud.
* quilini, ÔC attenuatus frater tuus uêdiderit fe ei, aut cuiquâ de flirpe eius.) Id efl,fi is q ad fidê ex gêtibus,aut ex Iudæis,aut omnino hæreticis, nouiter D nôflræ fidei côiun(flus,clarus efl uirtutibus,ita ut potes fit in arguêdo,amp; ex nfäntuinudk* hortâdo peccâtes,huius proprie manus inualefcit,fiue utLXX.inuenit,quia per fuâ adionê inuenire amp;nbsp;aliorfi côuerlâtionê, amp;nbsp;exhortationê potefl.De« inde amp;frater tuus,qui olim eruditus efl in uerbo,fed ôifquia æqualis tibi efl; lècundû forte cÔuerlationis,hoc efl em frater attenuatus, id efl, nÔ inucniês cxhortâtem,amp; confilium dantem: aduenæ,fiue peregrine, uel inquilino fe uendiderit, id efl.ei qui nouiter de gentibus, aut de ludæis, aut lècundum quod diximus hæreticis credenti,uenundatur autem ei, illo uerbum dodo raie, propter conuerfationem eius impendente: quia incongruum efl eum, qui olim in clara feientia, 8C conuerfatione notus fuit.fub eo qui nouiter ad fidem uenit,agere. Nô efl enim parua res difcipulatus,fed multi temporis, uitæ etiam non modieus decurfus ad perfedionem neceflàrius. Rede redt mitur, qui uoluerit ex fratribus fuis, emet eû:id efl,quifpiam eu fimilis ho« noris.fimiliscp fcientiæ,amp; conuerßtionis per luam dodrinam redimat, ôi faciat non opus habere admoneri ab eis,quos iplè debuit admonere.’utpotc qui in feientia perfeciteos,qui adhuc modogeniti funt » Non efl enim qua« lifcuncjp in dodoribus dignitas, longi temporis leientia, intantum ut Pau« Ius,quando Philemonem uolebat alligare,fic fcripfiflet: Obfecro quû talis fis,ut Paulu s fenex,nunc autem amp;nbsp;uindus Chrifti i E s v * Et iietuflatê teni poris,confeflîoni,quæ in uinculis erat,coniunxit:utpote idoneâ exiflentem
IN LEVITICVM liber 8EPTIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^*
Ä ad glon'am eorum qui in fcientia profecerut. Patruus ergo, ÔC patruelis,amp; confanguineus, affinis redimet eum » Patres noil ri funt fecundum fpiri^ Patrafrcun» turn,qui nos gcnuerut per Chrifti dodrinam,propter quod amp;nbsp;Paulus Co rinthr)s fcribcbat.’Nam etfi multos babetis pædagogos in Chrifto, fed non ». corinth.é^ multos patres. In Chrifto enim i e s V, per euangelium uos genui. Quotas quotergo frames horum.id eft lacerdotes,ficut ipfi funt dodores, aut filq fratrum,aut difcipuli quidem eorum, in eandem autem quam ille fti entiam,amp;^ dodrinam profedi funt,fratres patris rede dicuntur,Qui enim confanguinei,00 affines funt eius,qui eget confilio 8^ exhortatione,id eft,ut patruiqui qui eiufdem dignitatis,8^ conuerfationis fuerunt,hi rurfus redimunt,Pauli me mores uocis : Si quis autem fuorum , Sf maxime domefticorum curam Gdl4.gi non habet,fidem negauit, eft infideli deterior, 8C qui oportet ad omnes bonum oftendere, maxime autem ad proprios fidei. Hi ergo nobis cons fanguinei per carnem Chrifti funt, quia de carne cius, amp;nbsp;de offibus eius fus mus,quemadmodum iplerurfus PaulusEphefrjsfcripfit. Intantumergo chriftL melius eft ab antiquis, eiufdem fidei admonerieum, qui in adione ,aut fcientia minor eft, quia Apelles Alexandrinus, dodus magifter crat, 8c Aptütt Ale» cîarus, fed tarnen minorem fcientiam habebat,amp; hoc quod erat fummum, reprchenfibile habcbat, nefciens Christi baptifma. Vnde Prifcilla amp;
® Aquila liilceperunt hunc, amp;nbsp;lubtihus expofuerunt ei uiam, ficut ait Lus AÄ.s, cas,id eft ea quae pertinebant ad dodrinam ô^fcientiamtincongruu eflè pu tantes.fî ab alrjs,amp;: non ab eis,qui in fcientia profecerunt, quales erant ipfi, emendaretur dodor. Sed quu hæc fint admirabilia, adhuc admirabilio ralequuntur.
* Si autem Só ipfe potuerit, redimet fc, fupputatis duntaxat annis à tern« quot;nbsp;pore uenditionis fuæ,ufc^ in annum iubileum,amp; pecunia qua uenditus fue » rat,iuxta annorum numerum, amp;nbsp;raiionem mercenarr) fupputata. Si plu* « res fuerint anni qui remanent ufque ad iubileum, lecundum hos reddet ’’ precium. Si pauci, ponet rationem cum eo iuxta precium, amp;nbsp;numerum ~ annorum, 8? reddet emptoriquod jeliquum eft annorum ,quibus ante « feruiuit mercedibus imputatis. Non affliger eumuiolcnter in confpedu » tuo. Quod fi per haec redimi non potuerit, anno iubileo egredietur cum » liberis fuis ♦ Mei enim funt ferui fill) Iffael, quos eduxi de terra Aegypti.
* Ego dominus deus uefter. ) Tantum de libertate noftra, amp;nbsp;honeftate, 8i gloriationeinbonis,8lt;confidentia fandus fpiritus ait,utunumquenque noftrum fub feruicute peccati conftitutum,uirtutibus præcipiat redimi, 8C corredionibus : fi, uerbi gratia, cilicium, amp;nbsp;cinerem, amp;nbsp;lachrymas, 8^ earn quæ in his eft, confeffionem lucrari uolumus, 8ó quæcunCp cum his annum continent iubilei, fiuc remiflionis : ad huiufmodi enim proba« tionempræfentia expofuit.Sin autem8óipfepotuerit,redimetfe,fuppu« latis duntaxatannis,à temporeuenditionisfuæ,ufquead annumiubilei|^
-ocr page 360-Cap.XXV. isychii presbyteri hierosol.
C Si cnim pauper fadiis per peccatü,qui prius diucs erat in uirtutibuSjamp;fcove seiffum Ube* reótionibus, rede ièmetipRim liberauit, dum fufficiat ad exhortationem propriam* Veruntamen nee hic integrum de fe confidat,ut qui femel infir* matus eft, exhortatione Äfconfilioeges, computet apudfemetipfum,id eft fecum traclet,amp; difceptet.Sicenim ThcodotionzTradabit cum eo,quj acquifiuit eum. Aquila autem:Supputabit cum co,qui pofïèdit eum. Et quf tradauit,quomodo debeat ueram libertatem fibi conquircre : confputauit autem ab anno quo femetipfum uendidit, ufque ad annum iubilei, fiuc re* miflîoniSjà quo uidelicet peccans,eguit confilio amp;nbsp;dodrina, ufquedum in» fkr/Wer«* tegram amp;nbsp;omnimodam peragatpœnitentiam, in qua remiflionera acci* piens,æquans ei hat,qui penitus non peccauit. lt;2« *d autem tradabit C qui» busuirtutibus SiC corrcdionibus,eamquæ per ftudiofam pœnitentiam eft remiftionem, apprehendere èC procedere poflît»Sicut enimquipe» cuniam reddidit redemptori, annum remiftionis cxpedarc opus non habebat,qui eratquinquagefimus,qui iubileus dicebatur zficquipecca» tum ad delendum illud æquales,fiue pares uirtutes exquirit, præcedit pccnitentiam.adionibus bonis fè redimens : quod demonftrat Zachæ» us, qui quum plurimorum plurima fuftuliflet, non eguitfàcco, amp;nbsp;cinere, lachrymis, amp;nbsp;oratione * Hic enim nobis annus remiftionis, ficut omnia Habens,quæ nobis frudificent remiftionem-Non indiguit autem,quia pec» cata quidem erant pecuniaria : ipfe autem ea quæ abrepta fuerant,promt* fitreddereinquadruplum,dimidium autem fuorum diftribucre paupe* ribus. Propter quod c HRIST V sad eum, Hodiefalushuic domui fada eft.fufcipiens pccuniasredemptionis eius, dixit. Admirabile eft aute quod
M fequitur: nbsp;Et pecunia qua uenditus fucrat iuxta annorum numerum, 6d
„ rationem mercenarij fupputatam.)Siue fccundum l x x . Erie pecunia uenditionis eius, anno ficut dies mercenary erit cum eo. Cum quo die ergo legislator non fruftra mentionem fecit, fed illam innuens , quam JO. aperte in euangelqs dominus oftendit, quando parabolam operariorum, quiaduineamcondudi funt,expofuit:quando hos quidem mane, illos autem hora tertia,hos autem fexta,illos autem nona, alios uerounde* cima quum conduci dixifTet, amp;nbsp;dari mercedes his, qui circa undecimam condudifunt, ficut his qui totam diem operati funt,iuffit: ficut unius er* go illorum, erit ei qui redimitur pecunia uenditionis fuæ : licet cnim ei amp;nbsp;per paruumtempus, per multum peragere redemptionem, propter M quod ÔC rationabiliter legislator addidit : Si aute plures fuerint anni, qui » remanent ufque ad iubileum, fecundum hos reddet amp;nbsp;precium : fi pauci, » ponet rationem cum eo.iuxta annoru numerû, amp;nbsp;reddet emptori quod re » iiquum eft annoru,quibus feruiuit mercedibus imputatis.) PrimS ergo ft cundu hæc reddi prcciu,id eft fecundu ea quæ peccauit,qui femetipfum re dimere uult,præcepit : ut fi forfitan exgula peccauit, per ieiuniû corrigat;
fia
-ocr page 361-IN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS, léi
A fin autem ex uerbofi£ate,fludeat taciïurnitatem.Si' ex incautela oculorum in mulieris concupifcentiam cecidit, agatnon uidere mulieres, neqp omnino eis obuium beri t Deinde fi uult celerem fibi redemptioncm parare, intent' pecuftâm cor» dat pecunijs conquifitionis Riæ, uerbo uidelicet dodrinæ, quod cum in: rogdre qua re» telligere proprium peccatum » fubdi admonenti fecit * Et fi uiderit mul« turn minus eflê ad annum remiflionis, ad corredionem,uidelicet defi* • nitæ ei pœnitentiæ.magis operetur uirtutes, laborioiàm lucratur pocni^ tentiam* Si autem hoc rurfus parum operatus fuit : fi non per uirtutes, per lachrymas aute, amp;nbsp;fufpiria, amp;nbsp;fimilia, illis remedia peragere necefle habet. Confirmans autem,quod diótum eft .Cecundum bx x.infertzQuia merce narius anno ex anno cum eo eft, non affliges eum in labore, in conlpes» dîu tuo. Ad ilium refpiciens mercenarium, quorum hie quidem per unam horam.ille autem per tres, forfitan alter aliquando amplius mercedem ope Matth.io, ris accepit.Neque enim iniuftqs erat, qui conduxit, fed ficut iuftus,non ids Jum ad tempus operantium,fcd Slt; ad opera refpexit,fic metieris ei.qui uult per adiones bonas femetipfum,amp; periediones redimere.ut annu ex anno nbsp;nbsp;nbsp;mfoluen
lit cum eo.reaemptionis propriæ pecunia,in momento.aut per multos an»
•’ nos,autperpaucosuirtutemoperandiredemptionifîmilem» Etnonaf: fedcropent * fliges eum in labore in confpedtu tuo, ) Quid autem hoc eft'TVt eum, qui ® peruirtutem peccatum refpuit,noneiCuperimponas diftricftac pocnitens
dæ pondus* Semei enim femetiplum operibus bonis redemit. Ergo nimis
* rede iubdidit, quae fequuntur. nbsp;nbsp;Quodfi perhæc rediminonpotuerit,
* anno iubileo egredietur cum liberis fuis » ) Qui autem æqualibus peccato iiirtutibus femetipfum non redemit.in anno iubilei, fiue remiflionis, id eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
inperfeda amp;nbsp;diftrida poenitentia, quemadmodum frequenterdiximus, 8d ipfum redimi præcepit, fed bona opera, quæ prius quàm peccaflèt» egit, quæ fill] uniufcuiufque noftrum funt * Sinautem uis cognolcere, quæ fitperfeda poenitentia »Niniuitas intende,qui prædicauerunt ieiunium, ^xemplupad amp;nbsp;indutifuntfacco,amaioreufqueadparuumeorum*Etexclamauerunt nitentite ptten ad deum intente, 8lt;^ cum toto animo, amp;nbsp;auerterunt fe unufquifquea uia fua mala, amp;nbsp;ab iniuftitia, quæ in manibus eorum erat ♦ Sic enim deus cos rum pcenitentiam fufeepit, ut propheta fubderet : Mifertus eft deus fuper nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,
malitiam.quam loquutus fuerat, ut faceretcis, amp;nbsp;non fecit, Et quæ eft cau* fa,quæ pcenitentiam delere peccata facial, amp;nbsp;facit mundam pccnitenti pro» fligari redemptioncm, ita ut nec opus habcat alium iam admonentem,ne=
* que fub iugo alterius agere dedrinæ Z Mei funtenimlerui filfi Ifrael, quos » eduxi de terra Aegypti,)Qi.]omodo autem eos eduxitf fufpirantes uideli« cet,ficut liber nobis Exodidemonftrauit: Per multum temporis mortuus Exo.ij, eft rex Aegypti, amp;nbsp;ingemilcentes filrj Ifrael propter opera.uociferati funt, afeenditejj clamor eorum ad deum. Qui ergo tunc populi fufpiriû fufeepit, • Jiberauitep eos à lèruitute Aegyptia,ipfc amp;nbsp;nunc unumquenq^ in pceniien»
S 2
-ocr page 362-Cap» XX VT. nbsp;nbsp;nbsp;IS YC HIT PRES BYTERI H I E R O S O D.
C tia fufpirantem libérât * Si ab intclligibili Aegypto redimet » Dicit ad nc« Ego dominus deus u€fi;er,qui illa egi,amp; hæc præcepi.
CAPVT XXVI»
On facietis uobis idolu, nbsp;nbsp;fculptik, nec titulos crigetis,ncc in*
I fignem lapidem ponetis in terra ueftra,ut adoretis eum, ego ein fum dominus deus uefter.Cuftoditefabbata mea,amp;fpauerefan
dZipkx.
i.Timoth.6.
:’J duarium meum. Ego dominus. )Non Colum nobis,quomodo IDOL A. peccantes libertatê habeanius,nec aliorum dolt;ftrina,aut exhortatione cgea Hirrc.ji. musjlexmandat,utpropheticuilludnobis implereturuerbû :Etnondocc bit unuiquiitjp proximu fuü,amp;unufqui(c^ fratremfuü,dicens:Cogno{ce do minumîquiaomnes icient me,à minore ufcp ad maiorem eoru.quia propi» cius ero iniquitatibus eoru, 06 peccatorum illorum iam non recordabor jJoIor«»M cul* ainpîius. Quomodoautem hocerit.ß noibJumabapertoidolorumcultu, que prohibet legis litera,ied 80 ab occulto abftineamus?dequo Paulus di* cebat : Radix omnium malorû auaritia, quæ eft idolorum feruitustquem* admodum nobis etiam nunc legis fpiricus abftinentiam mandat. Et non fa* ciemus nobis idolum,amp; fculptile, fiue ut LX X. manufadile,domos ædifia
cantes, amp;nbsp;agros aliquos poftidentes, nec fculptile in eis figurantes, noftra quodammodo atterentes amore eorum mentem.Nec titulos nobis.fiue fta D luä in bis erigamus, uolentes per earn memoria noftra extendere in flituras »atH« enge« generationeszftd nec lapidem infignem erigamus,auri, uerbi gratia,aut ar* rc memorise genti cumulü,aut lapidum,qui uidentur efle preciofi lapides,eiiam hi deter ra æqualcs albis lapidibus funt,etfiauarorum uifus in his.quemadmoduna paganorum in idolis,ieducuntur;propter quod amp;infignis lapis didus eft. Nos autem nihil tale patiamur, nec infignis nobis lapis efiîciantur diuitiæ, ut iècundû intentionem earum uiuamus,fecundû intelledû ex x .interpre . tum. Et non quæcunq? præccperint, faciamus, amp;nbsp;defiderrjs earum (èruias «rfrf***^*^ mus,adorcmuscpcas,ôôcolamusinconferuandoeas. Cuftodiamusautc . * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fabbata,ab omni alio malo abftinentiam, uaearionemq; ftudentes, as
genres,ut operibus præfentis mûdicareamus,atqp ab eis quielcamus. Hoc enim intelligibile,amp; uerum iàbbatum eft,quod non populi eft ingrati,{êd Ef4.$ «. 1 pfius dei,quemadmodum in Eiàia dicebat:Beatus uir qui fecit hoc,amp;^ filius hominis,qui apprehendit iftud,cuftodiens Ebbatû ne polluât illud. Vndc diftinguere ab illis uolebat,de quibus in initie prophetiæ dicebat; Neomc niaSjôC fâbbatum,amp; feftiuitates alias non feram. Ç^od autem dei eft fabba tum,aut quomodo illud quis profanare nô poteft ,fubinfert:Quieicite age* re peruerfe. Ergo à malis abftinere,fàbbati eft impletio. Sed nbsp;fanôtuariu
SdtiâMriu re cius paueamus,fanlt;ftimoniâftudentes,ideft caftitatem amp;nbsp;pudicitiam : hæc «fréter rfdirf. enim eft uitæ perfedæ,amp; confummatæcapitulum,fiue fumma. Proptef quod hoc etiam nouiflimum polüit, tune dicit ad nos deus ; Ego dominus deu«
-ocr page 363-IN LEVITICVM liber SEPTIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^3
A deus uedcr.quf fum quidem (andus,fcd 80 in (andis requi'efcoj'ntcnmcns S)i- difperdeiis omnes,qui' tabernaculu mcum poHuerint Sgt;C templum meu polkitionibus uoluptatum utolauerinr»qiiod teftatur Paulus dices : Si quis corintb.j, templum dei uiolauerit, difpcrdet ilium deus Propter quod landuarium cius paueamus, ut nec corpus noftrum polluamus.ncque ad corpus Chris ftigt;in quo eft omnis fan(ftificatio,inipfoenimomnis plenitudo inhabis tat diuinitatis, fine fubtili drjudicatione noftri ,temere accedamus, fed pris us nofmetipfosprobemus,reminifccntes eius,quidixit:Quicunquc comes ’ Corinth.n, deritpanem,aut biberit calicemdominiindigne,reuseritcorporis, fans guinis domini. Probet autem ftmctipfum homo,amp; fic de pane comedat,amp; de calice bibat. Quälern probationem dicit .''Id eft,ut in corde mundo, atlt;^ confcientia, Sgt;C pocnitcntiam eorum, quæ olim deliquit intendenti,partici# petur fanlt;ftis,ad ablutionem peccatorum fuorum.
*• nbsp;nbsp;Si in præceptis meis ambulaueritis,amp; mandata mca cuftodieritis,2lt; fes
* ceritis ea, dabo uobis pluuiam in temporibus fuis, amp;nbsp;terra gignct frudum ». fuum,Sópomisarboresrcplebuntur,amp;apprehendetmefliumtriturauins „ demiam,amp; uindemia occupabit femêtem • Et comedetis panem ueftrum in w (aturitatem,amp; abfqj pauore habitabitis in terra ueftra. Dabo pacem in fini » busueftris:dormietis,Slt; non eritqui exterreat. jAuferammalasbeftias.amp;T » gladius non tranfibit terminos ueftros.Perlequemini inimicos ueftros, ». corruent coram uobis. Perfequentur quinc^ de ueftris centum alienos, B centum ex uobis decent millia. Cadent inimici ueftri in conlpecT:u ueftro » gladio.R.efpiciam uos,8«f creftere faciam:multiplicabimini,amp; firmabopa » dum meum uobilcum. Comedetis uetuftiflîma ueterû, Só uetera nouis fit
• peruenientibus profjcietis » Ponam tabernaculum meum in medio ueftri, » amp;nbsp;non abqciet uos anima mea * Ambulabo inter uos, amp;nbsp;ero uefter deus, * uoscp eritis populus meus. Ego dominus deus uefter, qui eduxi uos de ter* “ ra Aegyptiorum,ne leruiretiseis:amp; qui confregi catenas ceruicum ueftra* ** rum.ut incederetis erelt;rti.)Hæc ienfibiliter fulcepit ludæorum populus:ut ptddeiinttr» pote paruâ Habens fpem futuri,amp; non fan's in intelligibilibus fu^enfus bos pretabdntur, nis.Eratenimtotusaduentrem,amp; adcarnaleocium intentus,itautin præ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
fenti uita.ea quæ ad uoluptatem pertinebant.etiamfi nimis efient defpecla, amp;nbsp;minima, pro illis.quæ parum laboriofa erat,fed multû maiora,eligeret, 8c propterea quæreret Aegyptios pepones,cæpas,amp;allia,quoniâ in prom ptu erant ad exatiandos eos, amp;nbsp;fine labore aderant. Nos autem,fi manda* tis dei intendimusjdicentes ficut Dauid:Viam iuftificationum tuarum infi» nua mihi.80 rurfus:Deduc me infemita mandatorum tuorum: ÔÔ cuftodie rimus mandata eius,nihil eorum corrumpentes.nec^ fecundum noftrâ in* tentionem,fed fecundum eius,amp; quæ eius funt,agentes : hoc enim eft pros prie eius cuftodiremâdata:intclligibiliterexpedemus unumquodc^ eoru, quæ prædicta funt. Quia autem à ludæis inueniemus omnimodo hæc ft*
. S 3
-ocr page 364-isychii presbyte ri hierosol.
c cundum literam impleta: multi enim dei prophetæ,cuftodientes eius man« , MMddtorum data,8ô in præceptis eius ambulantes.in multa fuerunt afflidiofleconftiiu» d« obferudto» fi.nec panem fuum cum fatietate, lêd cum egeftate comederunt quemad* p^cr*mil^obno ^^odium Ezechiefcui ab ipfo hoc deo præceptû eft t Sed amp;nbsp;Paulus eos, qui xi]. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in lege, amp;nbsp;prophetis iuftifîcati funt, exponens dicebat : Circuierunt in me«
lotis, in pellibus caprinis, humiliati, affiidi, quibus dignus non eratmun« diä^onesobfer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem magjs intendere in his,quæ dida lunt,oportet:quia eufto*
udntiummMf ddtctdeh TrigintdMno rum Chriftui htptifdtur.
Bphe.4;
dientibus dei mandata.triginta benedidiones in prælènti lex poluit.Sic em eas numéro inuenies, unamquancp benedidionem ab alia per coniundio* nem,in fecundû Lxx.æditione difeernens: quia tot annorum exiftens do* minus/îe quo ait Paulus: Vt occurramus omnes in uirü perfedum,in men furam ætatis plenitudinis Chrifti:uenit ad baptifmum ; quatenus donatio* nis perfedionem,per ætatê,quam agens baptizatuseft.nunciaretjamp;fcften* deret :Slt;^ fie perfedus fecundum tempus fàdus, prædicare euangelium cœ
pit.’in quo omnis eft uitæ amp;nbsp;donationis plenitude, amp;nbsp;conuerfationis, retria quot;nbsp;butionisep. Quæ hic fignifîcauit .ait enim:Et dabo uobis pluuiam in tempo quot;nbsp;ribus fuis. )Dicit autem uerbum dei,utpote defeendentem de cœlo gratiæ, T)eut.}t. de quo Moylèsfîcdixit:Attendecoclum,amp;loquar,amp; audiat terra uerba ex pfwKwfKotcw Qj-e meo.expedetur ficut pluuia eloquium meum.Hoc nôqualecunfpbo« porc dcapere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft.in tempore fuo percipere, led mamfefta eft dei bonitatis eftenfio,
honitdtis dei drgumétuell.
Pfd.s.
D
quemadmodum non accipere auerlationis eft. Propter quod deus irafeena populo ludæorum, per Elâiam prophetam minatus eft, dicens : Et relin*
Truâw corpo risnojlrb
quam uineam meam,amp; non putabitur,nec fodieturjöd alcendent in eam, fl eut in agro inculto, lpinæ,ôô nubibus mandabo,ne pluant fuper eam pîuui am.Quid enim nobis ex accipiêda pluuia in têpore luo proficit “T Et terra gi gnet frudum fuum.)Id eft corpus noftrû: buius enim doni frudus funt^cas ftitaSjfobrietas, abftinentia.Et pomis arbores replebûtur.) fiue ut LXxXi
Ment fana in corporeftno.
gna campi dabunt fruólum fuum. Ligna autein campi, funt animæ motus, utpotequifunt modbus intelligibilis noftræ tcrræ, uidelicet carne fubh's miorcs.Horum ergo fruâus,ueritas jniftitia.manCuetudo, compaflio, èC bis fimilia:propter quod confequenter fubiungens, addidit: Apprehendet mefîîu tritura uinderniâ,ct uindemia occupabit femêtê.)Quiaem tritura ter ræ colligit frudus.uindemia arborû, rede frudus corporis aut frudus ani mæ comprehêdere,fiue occupare dicimus :quia hoc quidê maximæ benedf dionis eft.uno eodemcp tempore ftabilcm amp;nbsp;fœcundû corpus,atq? anima in uirtutibuspoflîdere Comprchenditautcm,fiue occupauit uindemia fe« mentem : congregans enim anima uirtutes fuas, mox alias deüderat, dum il las attigerit diuitias, ad quas Paulus feftinauit, propterea dicebat; Philip.}. Fratres, ego me nô arbitror comprehendifle,unum autem,quæ quidem re tro funt oblitus, in his autem quæ priora lùnt extentus, fecundum inten* tionem fequor ad palmam fupernæ uocationis Chrifti-Propter quod amp;bo
num
-ocr page 365-IN LEVITICVM liber SEPTIHVS» 164
A num (equitur fernen,plcnu falutaribus aCtionibuSjUt bene conueniat quod
• fequitur: Etcomedetis panem ueftru in (aturitate » ) Si cnim panis noftcr uirtus eft.de qua dominus dicebat: Operamini no cibum qui périt,fed qui w».«. permanet in uitam æternam:hic ilium ad fatietatem comedet, id eft opera« -Adftttictäten
“ tur.qui in perpetuo eius appetitum habet.Et abfqj pauore habitabitis in ter R raueftra.Dabopaceminfinibusueftris.)Vcllecundû LXX.Ô^bellumnô .. pertranfibit terram ueftram» quod noftra translatio paulb poft dicit : Gia« » diusnôtranfibitterminosueftros,amp; dabopacem in terra ueftra*) Si enim corpus ftabile fuerit,ôôanima fru(ftificat,iècuri in terra noftra habitabimus quiacaro non concupifcit contra fpiritum: undenec bellum per terra tran flbit. Ncc^ cnim habebit tempus in refurretftione concupifcentiarû,de qui bus ait lacobus : Vnde bella,amp; litcs in uobis.'^Nónne bine ex concupilcen i‘ico.4» ri]s ueftris,quæ militant in membris ueftrisC Quibus deftruci:is,pax in ter«
• ra ueftra lege dei refrenata profligat. Et dormietis inquit :) In rctributionis autem fpecic, etiam hoc icriptura facra poftiit : Dormitio enim, utpote res quies, mors fandorum dicitur : iniquorum autem non eft ita, cui teftis eft Ecclefiaftes. Saturitas autem diuitis non finit dormire eum. Propter quod Ecccx.5.
» nunc confequenter addidit: Et non eft qui exterrcat.) Qui enim fic uixit, quemadmodum in fupcrioribus didum eft, non habebit qui eum terreat
® tempore mortis,quæ nobis dormitio eft, propter fpem mortuorum refur pro redionis. Non habebit autem qui exterreat,nihil fibi confeius, de quo ter«
lt; » reatur» Auferam malas beftias, )Videlicet dæmones:Beftiæ enim funt ex fi Malæbeftit» mili malitia,primum ficut latentes,deinde ut uenenum importabilc,amp; mor damonef,
R tiferuhabentes.Perfequeminiinimicosueftros,)Non poffunt enim antefa R ciem eorum ,qui fecundum legem uiuunt,ftare. Et corruent coram uobis. )
Qua mortef Quae eft utiep per ieiuniû,amp;orationê. Hoc cm modo noftri in telligibiles inimici dæmones interimuntur.ut nequaquam ultra contra nos Morshoßiutn poffint reuiuifeere. Vnde 80 dominus apoftolis inquirentib us,cur mutum amp;nbsp;furdum daemonium er|cere minimepotuiflent.refpondit:Hoc enimge
* nus non eqcitur.nifi perieiunium amp;nbsp;orationem» Periequentur quinque de • uobis centum alienos»)fiueut lx x.expellentquinquaginta,centum quin quaginta. Dicimus eftefpiritalem hominem, quia die Pentecoftes ipiritus deccelodefcendit.Ergo fpiritalis ille qualisfit,Paulusdicebat: Spiritalisau ^Xorinth,»^ tem iudicat omnia,S^ipfe à nemine iudicatur:id eft,qui feiêtiam perfedâ ha bet,ad fubtilem eorû, quac agenda funt,difcretionê, hic quamuis ualidum dæmonem.uerbi gratia.qui eft ex eis fupra centum,amp; qui legio appellatur propter multitudinem obedientiiï ei maJorum fpirituum, amp;nbsp;cooperantiû» ualetfuperare atc^ uincere.Et centû exuobis,decem millia.)Qui enim non folum feientiam habet fubtilê,fed amp;nbsp;uitam perfedam,atqp conlummatam, hic duplex quodâmmodo fpiritalis eft, amp;nbsp;propterea centenario numero honorandus eft, ficut duplicem frudum ferens in Ipiritu, atqp perfedum.
-ocr page 366-Cap, XXVI. . ISYCHIl'PRESBYTERI HIEROSOLi
C amp;nbsp;quo maiorem Chriftus non dfcit,fèd frequenter benam terram infinuâ»
liiUchoße/
Rphcf.tS.
dicebat:Affèrt frudum tricefimum,amp; fexagefimum, centefimum, Htc ergo millia hoftium lubncere,omnes uidelicec contrarias ui'rtutes utpote qui uirtutum habet perfedionem, poteft Quo modo autem, fubqcit: In uerbo uti'que dei ait eni'm: Et cadent inimid uedri in confpedu ue* ftro gladioOlHum dicens.quem Paulum fic fcn'bens, expofuit. Qviu enim priusdtxifletinim]corummilIia,ideft:Nonefl:uobisconIuflati'o aduerfus carné amp;nbsp;fanguinem, fed aduerlûs principes 8c poteftates, aduerfus mun# di restores tenebrarum harum, aduerfus fpiritalia nequitiæ in coeleftibus:
do dicjtur nor
dcui.
Äuget bona nojiradeur.
fubinfert, Propterea accipite armaturam dei : quam fingulâtim dinume* rans,ait:Etgladium fpiritus,quod eft uerbum dei. Refpiciam uos. )Quid Rf^zore ^uâ eft enim melius, quàm refpicià deo, cuius refpedus falus eft, auerfatio au* tem mors eft .''Et crefeere faciâ.et multiplicabimini. ) Auget nos quidê,quii parua bona quæ agimus,maxima facit apparere : Multiplicat autem, pau* cacrefeerefaciensin multis.Annon äugensnoftras uirtutes,amp; magnifia cans, dicebat : Quandiu feciftis uni de minimis his, mihi fêciftis C Et mul* Multiplicare. tiplicans rurfiis,Paulum feriberc fiiciebat : Non enim occides, non adulte* G4U5. rabis, non concupifees, amp;nbsp;fi quod eft aliud mandatum, hocuerbo reftaua ratur : Diligcs proximum tuum ficut teipfum : multa mandata efiiciens hoc unum mandatum, ut nos aflèquentes illud, diuites efficiamur. Ni*
Match.
Contedereue» Mcterunt.
mis ergo opportuna funtquæfequuntur zFirmabo padum meumuobi« feum. ) Ea quidem funt prædida : per retributiones autem illud firmat,’ -quod manifeftant quæ fequuntur • Comedetis uetuftiflima ueterum,)ß ue,ut L xx.uetera ueferum,id eft.quæ uobis per legem,amp;prophetas pro* mifTa funt, 06quæ per patriarchas,in eorum benedidionibus promt* -fit.Et uetera nouis fuperuenientibus profjeietis.) Qiiæ funt nouaC Euange* lia uidelicet: nam quum maxima fint ea quæfunt per patriarchas,legem,ÔC prophetas pollicita , tarnen per euangelium promifla maiora funt, pro* ptcrquod,horum comparationeillanobisfuperfluaiudicantur. Ecce er* go capitulum, quod totam benedidionem confirmât, infert : id eft, quæ per euangclicam ada funt, amp;nbsp;impleta gratiam. Ponam tabernaculum meuminmedioueftri.) VelficutLXX. Conftituam teftamentum rneum
uobifeum. Quod eft hocCin quo noua promifit.cuius fic prophetaHiere* HifTf. JI. niias memoria facit : Et conftituâ uobis teftamentunouû, nô fecundum te* ftamentû,quod difpofui patribus ueftris. His em côiunda funt ÔC quæ fè* * quûtur maxime: Et nô abominabit anima mea uos. AmbuJabo inter uos, * amp;^ero uefter deus, iioscp eritis populus meus. ) Aperte etiâ hæc à prædido
^phcta,ficut L X x.æditio côtinet,fcriptafunt:Hic deus uefter.nô reputa* bit alius ad eu. Poft hæc in terris uifùs eft,amp;cû hominibus cofluerfatus eft: qd' nô egiflèt.fî nos auerfaret.Nô ergo nos abominatus eft,fed amp;nbsp;inambu laze
-ocr page 367-TN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS.
A lare in nobis per carné uoliiit, amp;nbsp;fieri nofter deus,quu eflèt prius.ièd ignói tus:quia nos errori coniunéti eramus. Exquo autem nos proprio emit iâns guine,deus nofter fadus eft, nbsp;nos plebem fuam fecit, Et quis eft qui hæc
” fedt'^ Ego dominus deus uefter, qui eduxi uos de terra Aegypti, ne fcr= uiretis eis. ) Quod fi uis cognofcere, hæc Exodi uerba per euangelij or^ dinem difcutc. Dixit ergo dominus ad Moyfen : Vidi affliétionem populi mei in Aegypto,clamoré eius audiui,propter duritiâ eorûjqui præfunt ope ribus:amp; iciens dolorem eius, delcendi liber are eos de manibus Aegyptio* rum,8ô cducere de terra ilia in terram bonam 86 fpeciofam, quæ fluit lade amp;nbsp;melle.Et quis fit qui introducit in promifïîonis terram,iplê deus,qui hæc Moyfi,oftendit:Ecce ego mitto angelum meum qui præcedat te, Ô6 eufto« diat te in uia,86 introducat ad locum quem paraui ♦ Angelum filium appcb lans,quia uoluntatem nobis patris annunciauit,de quo ait Eiàias: Puer nas nis eft no^isjfilius datus eftnobis, cuius principatus fuper humeros eius,et appellabitur nomen eius magni confilrj angelus, admirabilis.confiliarius, deus foriis. Qiiomodo enim quû promiièrit deus per ea, quæ fuperius dis da iunt,introducere populûin terram, angelus hocfacere, Ô6 non ipfe qui promifitjpoteratC^ Qiiis autem, 86 qui defeendit, ipfe nobis dicens hæc ad Nicodemum oftenditîNemo afeendit in coelum,nifi qui deftendit de cœs loan, Io,filius hominis qui eft in cœlo. Atqui needum in cœl5 cum carne afeens derat.necdum enim aflumptus erat: fed deicenfionerh 86 aicenfionem pris
Exodt Ji
£xodi zj.
AngeltuinÊ.^ xodo filiu dei
B ftinam dicit, de qua, ficut diximus, Moyfi loquutus eft; Vidi afflidionem populi mei,86 defeendiliberare eos de manibus Aegyptioru.Hic ergo nos
- bis 86 ea,quæ fèquuntur,dédit. Qui côfregi catenas ceruicum ueftrarû.) “ tam peccati quàm legis literæ : Vt incederetis eredi.)id eft, eu côfidentiâ, quia uirtutes nobis fine aliqua hæfitatione operarfdédit.
“ nbsp;nbsp;Quod fi non audieritis mc,nec feceritis mandata mea, fi fpreueritis leges
»• meas,Ô6 iudicia mea contempferitis, ut non faciatis ea quæ à me conftituta - lunt,86 ad irritum perducatis pacT:um meum,ego quoep hæc faciam uobisi quot;nbsp;Vifitabo uos uelociter in egeftate 86 ardore, qui conficiat oculos ueftros, * 86 confumat animas. Fruftraferetis fernen, quod ab hoftibus deuorabitur. ” P.onam faciem meam contra uos,86 corruetis corâ hoftibus ueftris,86 fubs ijciemini fjs qui oderunt uos.Fugictis nemine perièquéte .)Qpæ bona eos, qui obediunt dei mandatis,expedant,fuffîcienter lex fuperius dixit. Qiiæ autem euenire trani^edientibus comminata eft, ea quæ nuncfànciuntur, oftendunt. Quorum quando ad literam finguladifcutimus,inuenimus pos pulum ludæorum, horum paflum quædam iêcundum literam,omnia aut
* iêcundum fpiritum. Quod fi nô audieritis me,nec feceritis mandata mea, nbsp;'
- fi fpreueritis leges meas, 86 iudicia mea contempiêritis, ut non faciatis ea “ quæ à me conftituta funt, 86 ad irritum perducatis padu meum. ) Qui nÔ aüdiuni mandatnm dei, 86 qui iudicia contemnunt ( nifi qui traditiones fe»
Cap«XXVÏ. ISYCHII PRESBYTERI H I E R O S O D.
C worum intendêtes, amp;nbsp;legislatoris intentionemr tanfgrediëtes,ad hoe qiiod Mir« eis uidebatur legcm exponebant,qui dicebant, ficut ait dominus: Qiiicûq? dixerit patri aut matri, donum,quodcunqj ex me tibi proderit,8ó no hono rificabit patrem fuum, èC matrem fuam:id eft, quicunep dixerit parêtibus, uota funt deo ca ,quæ habeo,ipfi enim ea rnunus amp;nbsp;oblationem obtuli,eos, qui gencrauerunt, Honorare non cogitunQui fiJnt, qui non eius omnia fa* ciuntmandata ?nifiquianetumamp;cyminum décimantöó mentam, relin« quunt autem indicium,miièricordiam, fidem, quû deus eis per pro« Mich.s. phetam dicattindicabo tibi ó homo,quid dominus quærat à te.utic^ facere ïudicium,8^ diligere miiêricordiâ, nbsp;nbsp;folicitû ambulare cum deo tuo. Pro*
pter quod dominus ad eos,utpote nô omnia implentes legis præcepta, (èd ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ eius funt grauia relinquentes, amp;nbsp;quæ minima agentes,dicebat : Hæc
oportebat facerc,ôô ilia non omittere*Sed ôô mandata dei illi proprie tranG grediuntur.amp;^ eis maxime inobedientes lunt.quia exteriorcm façiem eorS, non autem inten tionem dei confêruant. Planius ergo Aquila amp;nbsp;Theodos tion,8iC SymmachusædidiiTeinueniuntur.NamillequidcmaitjSiconfti* SKkiZitdte;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reprobaueritiszilli autem,Si fubtilitates meas, id eft agri uiam res
nueritis. Dogmata autem dei,amp; fubtilitatem.quæ infpiritali mandatorum intelledu erat, tranigrediuntur,quia nouo teftamento concordat, infirma £) re euangelicam gratiam per hoc uolentes,'quod eos arguens, ait: Etad ir* ritum perducatis padum meum» ) Quid ergo pro hoc minatus eft? Nimis enim fimilis pœna eft præuaricationi eorû. Egoquoqjhæcfàciâuobis,) Egeflds euM'' Quomodo? Vifitabo uos uelociter in egeftate, )Nimis em cgentes eos do* geü« uerbi. minus per uerbum fuum fecit,intantû ut adinuicem dicerent: Durus eft fer hic,quis poteft eum audireCSicut ergo fponte legis intclledum tranigre diebantur,uteuangelicum teftamentum in irritum deducerent, quod illinc habebat exordium, fic eis amp;nbsp;ipfe obicurauerba dicebat,amp; difficile fuoruin dogmatum faciebat comprehenfionem, Sed iam quæ fequunturagnolce: » Et ardore qui conficiat oculos ueftros,)Siue fecundum L X X*Scabiem,86 scrftief. niorbu regiu cöfumêtes oculos ueftros, obfirmabo fuper uos. Scabies aut morbus eft corporis,fed manifeftus, in fuperficie carnis amp;nbsp;corio eius decur Mortwî rc« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Morbus ante regius,id eft, ’lt; »Ctçoç ,fit quidem ex accenfione. Manifefi us
g'wf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem hie eft,in fuperficie carnis,amp; pellis decurrens,8? multo magis oculis
infidens. Latere autem morborum neuter poteft ♦ Tales erant animaru lu* daicarum morbi, manifefti 8? mali, amp;nbsp;nequaquam ultra latentes. Aemus lantcs enim domini uerba 8? miracula, non iam morbos fuos abfeonde* los». II. rc poterant : fed clamabant palam atque prædicabant: Quid faciemus,quia hie homo multa figna facit C Si omittimus eum fic, ueniet Romani, nbsp;nbsp;tollût
noftru 8c locum amp;nbsp;gentem.Ergo non quia legi aut prophetis contraria do# eebat,nam nimis eis cofona docuit,fed fui amoris caufa,fuicp cauia negoerf, fermonibus eius no obediebant,Hoc ergo perculfi morbo,oculos fuos co* ficiebant,
-ocr page 369-IN LEVITICVH LIBER S E P TIM V S. |66
A ficicbant,amp;f animas confumebant, no folu exardefcentes furore, 8^ inuidia corruptf.ied ut femel infirma« mente, 8^ cogitationes no nimis fanas ad db fcretionem fadorum dictorum'uc h abentes in dominicis uerbis miras culis,interiores fuos oculos conficiebant, amp;nbsp;animam cofumebant, ita ut ad eumclamarent: Vfquequo animam noftram tollis^SituesChriftuSidic nobis palam. Quod utiqueanimæ infidelitatis confumptioni fubiacentes erant.Sed 8^ loannes hæc de eis dicit: Proptcrea no poterât credere» Quia rurfus dicit Efâias:Cæca cor populi huius,Sc aures eius aggraua,nequando S-fait ocuts fuis uideant, 8C auribus audiant, 8i corde intclligant. Cernis, quia quemadmodum fecerunt ipfi.fic 8i. Chriftus eis fecit.Quia enim eius irritû facere padum.fiue tefiamentû ftuduerût t rede eorum oculos 8C cor excæ cauit, 8é ardorem fiuc ’(xjtçop conficientem oculos eorum, amp;nbsp;animas cons
« fûmentê eis dédit. Sed quid fjs addidit/ Fruftra fementê lêretis,qu3E ab ho= » ftibus deuorabitur. ) Fruftra em illis prophetarûi amp;nbsp;legis proferût fèmina, 8i dodorales illinc fèminant fermones, no habentes terram fertilem ad ins telligibilium dogmatum frudum: unde nee cibo eorum fruuntur,fêd deuo ram ea aduerfari) eorum.qui in Chrifto credunt, quos ipfi fibi per infidelis«
». tatem inuidiam cotrarios fecerunt. Et ponam facie meam contra uos.) Secundum prophaicam illam uocê: Vulius autemdominifupef facientes
“ mala, ut perdat de terra memoriam eorü. Et corruetis coram hoftibus ue
* ftris.)Gentiles enim,quos inimicos fibi indicant,coram eis cadSt, in falute ® eorum offèndentes. Vnde Symmachus,pro cadetis,offcndetis,ait,ante inis “ micos ueftros.Quod autê aliud addiditz' Perfèquêtur uos, odio habentes •• uos,ó^fugietisnulloperfequente.)Hic quodammodocontrariüeflèuidet FugerenuÏÏa quod dicitur:Si enim ab hoftibus perfequutionê patiuntur, quomodo nul lo perfequente fugiuntCSed, perfequentur uos. non ad expellendum legifi lator accepit:fed quia currendo imminerent, ad falutem eorum feftinantes. Vnde, perfèquêtur uos,in feruitutem rédigent uos,Symmachus:erudiunt à uobis,Theodotion ædidit. Talê nobis amp;nbsp;Paulus perfequutionê demon* ftrat:Sequar autem,fi comprehendam.in quo amp;nbsp;comprenenfus fum.Gens pbitj. tes ergo,amp; ficut Dauid de ludseis dicutiNónne qui te oderut deus,oderam pfdlajS. ilIosCVeruntamen eorum inft:atfaluri,feftinatcp 8óorat:fcit em quia afiums Rom.n. p«o earum, ficut ait Paulus, uita eft ex mortuis, amp;nbsp;plénitude earum, fàlus mundi. Hi autem fugiunt nullo perfcquente.Non enim,quemadmodu ûli, noftræ faluti inuident.fic Sd nos illoru:unde eos nee perfequimur, nec qu5 nos auerfantur, auerfamur: fed implemus quod Efaias propheta dixit:Di* Efa. gi, cite odienribus uos fratribus ueftris, amp;nbsp;abominantibus, ut nomen domini glorificetur,ôô uideatur in exultatione eorum,amp; illi erubefcant.
„ Sin autem nec fic obedieritis mihi, addam correptiones Ueftras fèptuplû » propter peccata ueftra,amp; conteram duritiafuperbiæ ueftræ,dabocp ccelu *. uobis defuper fiait ferrum,ô^ terram æneam.Confumetur incaflùm labor
T Z
-ocr page 370-Cap» VI* ISYCHII PRES B YTERI HIER o S OL* iicftcr.Non profcret terra germen,nee arbores poma præbebunt»Si anl“* bulaueritis ex aduerfo mihi, nee uoluentis audire me, addâ plagas ueftras ufc^ feptuplum propter peccata ueftra:emittamcp in uos malas beftias agri, quæ confurnant uos pecora ueftra, amp;nbsp;ad paucitatc cunda redigant» deiêrtæqj fiant uiæ ueftræ. Quod fi nee fie uolueritis recipcrc difeiplinam, fed ambulauertitis ex aduerfo mihi, ego quoque contra uos aduerfus ince* dam, Ô6 percutiam uos fepties propter peccata ueftra, inducam'que fuper uos gladium ultorem foederis mei. Quumqj côfugeritis ad urbes,mittâ pe» ftilentiam in medio ueRri,8^ trademini hoftium manibuszpoftquàm con*
- fregero baculum panis ueftri,ita ut decem mulieres in clibano coquent pa* « nes,amp;^reddenteosadpondus,amp;comedetis,amp;nonfaturabimini.) Tali# bus diftindionibus non fruftra legislator ufuseft, nam nunequidem ait: - Sin autem nec fie obedieritis mihi. ) Deinde quafdam correptioncs denus quot;nbsp;merans, fubinfert : Si ambulaueritis ex aduerlb mihi. ) Et rurius alias plas quot;nbsp;gas exponens,addidit: Quod fi nec fie uolueritis recipere difeiplinam, fed * ambulaueritis ex aduerlb mihi. ) Sed ideo. ut diximus, his diftindionibus ufus eft, quia frequenter Chriftus fufeipere populum ludæorum uoluit, ill* autem non obediebant, ita ut ad eos clamaret: Hierufalem Hierufalem, quæ occidis prophetas, 80 lapidas eos qui ad te miffi funt : quoties uolui congregare filios tuos, ficut gallina congregat pullos fuos fub alas luas,amp; ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noluifti i Illud ergo maxime in his quæ dida funt, attendamus,quia quum
feptern correptiones cÔminatus fuerit,fic eas fubdidit : Contritionem ergo duritiæ fuperbiæ,amp;^ dationem cocli ferrei,8c terræ æneæ, amp;nbsp;incaftum eo# rumconfumilaborem,8ôterram non proferregermen,necarbores.poa ma præbere minatus eft. Hæc autem lèx lunt,non lèptemihoc idem auten» inuenies, amp;nbsp;reliquas correptiones percurrens » Ergo per hoc manifeftum eft,quia feptenarius numerus, totius præfentis uitæ figura eft, fignum septeHiiriut eft,quæ per feptenarium numerum uoluitur*Et quia feptern eis corre* P**®“es fiue uindidas uel plagas inferre,omnimodam pocnam,amp; integram pr^tntis, nbsp;nbsp;uindidâ,utpote nÔ uenialia,nec pœnitentia digna peccantibus minatus eft,
ita ut finem in eis illud acciperet propheticum eloquium : Quid cogitatis h contra dominumCConfummationem iplè facict,non confurget duplex tri# bulatio,quia ficut fpinæ lèinuicem compleduntur, fie conuiuium illorum pariterpotantium,confumenturquafiftipula ariditate plena.Exteexibit, cogitans contra dominum malitiam,mente pertradans præuaricationem» A quo autem cogitatio contra dominum egreftà eft,mala cogitans,Sxf con s^pien.i, trariapræceptiseius,nifi populo ludæorumC'dequo EfaiasdicebatzVæil# lis,quia confilium cogitant malum.contra lèmetipfos dicentes: Circumue# niamus iuftum,quia inutilis eft nobis.Frudus ergo laborum luorum man ducabunt. Intende enim ordinem.quo utitur legislator ad comminationé#
»» Sin autem nec fie obedieritis mihi,addam correptiones ueftras lèptuplum propter
-ocr page 371-1
IN LÉVITICVM LIBER SEPTIMVSi'
A propter peccata ueftra, ) lx x. autem ædi'derunt : Si uique ad hoc non au^ dieritis me: iifcp ad hoc quod præccdêtia oftcnderunt.ubi ægeftatê ardo^ remcp dixit*Quæquomodo oporteat accipi, in præcedentibus cxpoiüi« mus.Si ergo ufcp ad hoc inobedientes fuerint, ut nec ex his quæ di(fta funt, cmendentur, fepties illos dixit corripi, id efi, perfedam correptionem in peccatiseorumeuenire. Quibusautem,nondicit,ut eorumpeccata hoc ipfo, quod non cmendati funt, ex prædidis intelligamus. Et quid addidit/
*- nbsp;nbsp;Et conteram duritiam fuperbiæ ueftræ* ) Non uoluerunt earn Chrifti lia
bertatem fufcipere,dicêtes:Semen Abrahæ fumus.S^ nulli feruiuimus un=
' quam. Hane eorum duritiam fuperbiæ contriuit, (eruirc eos gentibus fa^s »gt; ciens* Dabo coelurn uobis defuper ficut ferrum. ) Nullam ergo ex eo uis “ fitationempenitusfuntadeptii Et terram æneam.)Terraenim diuinæ scripturadiui lcripturæ.quam po(rident,infruó:uola eis eft, quum non ab eis intelligitur «lt;lt; mdæif in»
* quo oporteat modo,ilia æneâ eflè dicit. Ad cuius rei oftêfionê,addidit:Con fumetur incaflum labor uefter.)Labor ein,quem in diuinis (cripturis often dunt.incumbentes tradition! literæjincafTum côfumitur.qui plene no pof^ funt lege fecundum literâ uti, ablato loco, in quo I iter a omnem diuinû cub
w tum legis concluGt. Nimis cnim conuenit quod fequitur: Non dabit terra
*• germen fuum,ncc arbores poma præbebût. ^Necp enim exterior eorû hoî mo,qui appellatur terra,frult;ftificat,quiain gaftrimargiauiuunt.amp;C de eis di phiUp.f, du eft:(^orû deus uenter,Ssgloria in cÔfufîoneeorû:Sednec mêtes.quæ funt agri Iigna,Gcut inlèrtæ quidê corporirlèd tarnen eo excelfiores frudus
* deo præbcnt,quod germinare nos in pietate uult. Si ambulaueritis ex ad*
* uerfomihi. ) Nec^ enim redo corde ad deum incedunt. Peruertunt enim cius uiamjlegis öc prophetarum fenfus fubuertentes,ut fuam inobedietiam
te per hoc atep præuaricationem colcrent. Propter quod infert: Nec fi uolue ». ritis audire me,addam uobis plagas ueftras ufqj ad feptuplum propter pec ■ cataueftra.)Non iam correptiones. fed plagas .ualidiorem nunc poenam k præcedenti,amp; æqualem eorum iniquitatibus exponês quam hanc. Emit* .. tamcp in uos malas beftias agri, quæ confument uos amp;nbsp;pecora ueftra, ÔÔ •- ad paucitatem cundaredigant,defertæ^ fiant uiæ ueftræ) Quia cm lernet
ipfos à dei uia reppulerunt, rede fuper eos beftias agri, dæmones immits D^monefie» tunt.dominari eis permiflî,qui eos amp;nbsp;confumût. Quicquid em uident iufti tiæ agere,deus fibi nô imputât,quod dcmonftrat Paulus.dicens : luftitiam fuam quærentes côftituere,iuftitiædci nô funt fubiedi.Et rurfustifraël aût pbtï/p.j. fedando legê iuftitiæ,in legê iuftitiæ nô peruenit.Neccflè eft ergo ut eu cos medant dæmones, qui eorum pecora,id eft.pecoribus fîmiles homines, prauû uidelicet populû atçp imperitu confumunt : liquidé nullus eft in illis intelledus,nihildeiferuitio dignûcogitarecôfueuerût,fedlîcutiumentain modû freni ftultis præpofîtorû fuorû traditionibus ducuut, propter quod funt dæmonû cibi.ô^ad paucitatem redigunt,tam multitudine dignitate*
T }
-ocr page 372-Cap. XXVI. ISYCHIl PRESBYTERr HIEROSOL.
vigt; defcTi c Dcfertæcp eorum Hunt uiæ, quæ n ec aqua habent ukæ nec (ufceptiorcrrt, fiue hofpitalitatem intelligibilem,nec producentes fe, uel quaß ad manu de# .. ducentes.aut cuftodientes. Quod fi nec Gc uolucrnis recipcre difciplinam, ’’ fed ambulaueriris ex aduerfo mi'hi,ego quoqi cotra uos aduerfus incedam.) Aduerfa pcena utar, quemadmodum aduerfa eft Jegi ueftra præuaricatio: quum enim medkari earn uideamini, intentionem eius non feruan's : Gc ego aduerfam uobis fuperinducam poenam, non uos corripiens illis, quw bus GageJIaba prius,quando mortifefas ferpcntes,00 incendiu, amp;nbsp;terrae hia tus, amp;nbsp;Gmili'a fuper uos indiicebam : ftd alias. Quæ (unt aute hæ, ftquen* quot;nbsp;tia legentes feiemus: Et percutiâ uos fepu'es propter peccataueftra.) Prius corripiam,deinde percutiam .Procedens cm poena, utpote cotra inobedii« ’* entes,fortior effickur. Inducamcp fuper uos gladiu ultorem foederis mci.) Ghdiuffpiri- Gladiusfpirkus,qauerbudeiGt,frequenterdiximus.Hocuerbuin lingius tui, uerbudei. g^-cIeGæ magiftrorû,uindicat iudicium fœderis.Gue teftamenti euangelici.
Conuinck em eos qui nouû tranf^ediuntur.nec uetus cuftedire pofte : amp;nbsp;EHdgfZi« (jui uindicatur euangelium,quü inimici legis oftenduntur, qui euangelp gratiä do uindtMcur. tranfgrediuntur.Sed amp;C legislatoris iâpientiâ obftupefre.quomodo oppor „ tunefubdk: Qpumcp fugeritis ad urbes,mktam peftiJentiam in medio ue ciuiMet, « ftrï.)lntenigibilesciukates,prophetæiùnt. Manifeftumeftautemexquis proigt;hetlt;e. Jjyg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hicremiæ dicebat:Ego quippe dedi te hodie ciuitatem munkam»
Qp^ni^dmodum ergo in ciuitates muratas qui fugit,G amicus eft.faluatur: G autem inimicus,facilius perimitur in earu ambku circundatus : Gc in pro2 pheticis libris, amp;nbsp;in coru teftimonfis, amici Gdeiconfugientes, munitione, falutemcp inueniunt, inimici autem inGdeles cito captiui pereunt. Pro* pterquod, quando adprophetasludæi fugiunt, déclinantes eum qui eft in doÆ's uiris, ipirkalem gladium, peftilentiam ait fe mittere in medio eo* rum. 1 Ilie enim moriuntur.etiam nullo arguentc, non ualentes cundis de » Chrifto prophetrjs Gc apertis repugnare. Et trademini hoftium manibus* ) « uidelicetintclIigibilium.Poftquäconfregerobaculum panisueftri,)Rare« -feit enim apud eos dodoralis panis, maxime falutaris : quomodo autem.*' » Audi quæ fequuntur : Ira ut decem muliercs in uno clibano coquat panes, • - nbsp;nbsp;reddat eos ad pondus,amp; comedetis,ö^ nö (aturabimini. )NihiI hab« lu
dæi.quod dodrinâ uires habere nutriendi feciat, exceptis dece præceptis, quia ueram prophetarû expoGtionê, utpote côcordantem iâluatoris noftri difpeniâtioni fugiunt. Reliqua autê Jegis nolut inteIJigibiJker accipere, nec Literalii feri* fpiritualker fufcipere.’lèd iècundum literam folam, quod ftare non poteft. pt«rlt;e expoß* Primum,quia locus deftrudus eft,in quo erant iàcriGcia, amp;nbsp;mundationes, dæi^Muntur** oblationes,amp; rcliqua.quæ pertinent ad ièrukutem Ikeræ : deinde multa non M4iet. ’ in cis erunt, non tam ftudio, quim rifu digna, Gcut ea quæ fùnt de lepra parietum , trabium,ueftium, non arare cum bouc amp;nbsp;aGno,8ô Gmilia. quæ legalibus rradkionibus continentunDeeem autem mandatorum lite# raclara
-ocr page 373-ÎN DEVITICVM LIBER S E P TIM V S4 lég
A raclaraeft,dignaadcuftodi'endumatque operandum.Ncc contranum eft fabbati mandatum, quia etß decern mandatis infertum eft, non tarnen ex ei's eft. Si ergo mandatum fpeciale ponamus : Ego fum dominus deus Sdamp;amp;dti man» tuns, qui eduxi te de terra Aegypti, de domo feruitutis, ) perfedum decem mandatorum numerum inueniemus » Dehinc aperte requiem intelh'gibilê fignifîcatjin qua nullum opus huius mundi licet nos agere. Hæc ergo (bla panem operantur populo ludæorû.in clibano uno.legali uidelicet,St reds dunteosad pondus fupraditftos panes.id eft, adftnGbilem diftn'dionem. Nequeergo dilatant dotTtrinam ficut euangelium necp adulterrj dodrina oftendunt ad cuftodiam, nec refpiciendi mulierem, nec homicidq, nec ad iralcendum. V nde nec (atiantur ludæorum panibus,qui ex eis (unt nutriti, ardam quandam dodrinam,nihilc]^ babentem ubertatis,fpiritaliscp largis tail's (umentes,
“ Sin autem nec per hæc audieritis me,fed ambulaueritis cotra me, amp;nbsp;ego * incedam aduerfum uos in furore meo contrario, corripiam uos feptem •' plagis propter peccata ueftraq'ta ut comedatis carnem filiorum ueftroruiTi » amp;nbsp;filiarum ueftrarum. Deftruam excella ueftra, amp;nbsp;fimulachra confringa. quot;nbsp;Cadetis inter ruinas idolorum ueftrorum,et abominabitur uos anima mea, - intantum,ut urbes ueftras redigam in folitudinê,amp; delerta faciam fandua quot;nbsp;riaueftra,necrecipiamodoremultrafuauiflimum.difperdamq^ terram ue « ftram,amp; ftupebunt luperearn inimici ueflri,quû habitatores illius fuerint»
Vos aut difpergâ in getes, amp;nbsp;euaginabo poft uos gladiû,er]tcp terra ueftra »• deferta.S^ ciuitates dirutæ»Tûc placebût terræ fabbata fua.cundis diebus quot;nbsp;folitudinis fuæ,quâdo fueritis in terra hoftili. Sabbatizabit Sc requiefcet in • fabbatis folitudinis fuæ, eo quod no requieuerit in fabbatis ueftris,quando • habitabatis in ea.Et qui de uobis remanferint,dabo pauore in cordibus eo« ~ rS,in regionibus hoftiû terrebit uos fonitus folr) uolantis,amp; ita fugiet quafi “■ gladiû ♦ Cadent nullofequente,ôô corruentGngulifuperfratres,quafibelIa quot;nbsp;fugientes.Nemo ueftrum inimicis audebit reQRere»Peribitis inter gentes, »• amp;nbsp;hoftilis uos terra côlumet,Qiiod G amp;nbsp;de his aliqui remanlerint, tabefcet •' in iniquitatibus fuis, in terra inimicoru fuoru, propter peccata patrum - fuorum Sc fua affligentur, donee conGteantur iniquitates fuas,SC maiorum « fuorum,quibus præuaricati funt in me, 8C ambulaueruntex aduerlb mihi. •• Ambulabo igitur SC ego contra eos, 8C inducam illos in terram hoftilem, .. donee erubefcatincircuncifa mens eorum.Tunc orabunt pro impietatis K bus fuis,SC recordabor foederis mei, quod pepigi cum lacob, Sc Ifaac, SC n Abraham : terræ quoep memor ero, quæ quum relida fuerii ab eis, com* .. placebit Gbiin fabbatis fuis,patiens (blitudinem propter illos.Ipfiuero .. rogabunt pro peccatis fuis, co quod abiecerant indicia mba, 8C leges me« „ as defpexerunt. Attamen quum eflent in terra hoftili, non penitus ab* „ ieci eos, neque Gc defpexi, ut conftimerentur, Sc irritum facerem padum
-ocr page 374-Cip» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏSYCHII PRESBYTERI HIEROSOU
d meum cum ei's. Ego enim fum dominus deus corn, Sc recordabor feeder JS » mei prirtini.quoniam eduxi eos de terra Aegypti,in confpedu gentium, ut - eflèm deus eorum. Ego dominus deus»)Quia no folum legislator Moyiês, fed etiâ nbsp;nbsp;propheta erat, ipiê demonftrauit.de Chrifto fpecialiter prophe*«
Deut.ig. tans his uerbis:Prophetam uobis fuicitabit dominus defratribus ueftris,G* cut me. Bene autem Gbi ChriG:i Gmilitudinem euftodiuit, quia præter alia, in quibus Gmilitudinem eius gerebat, quemadmodum dominus de Gne mundi dixit, âa. èc hic ea quæ futura erant populo ludæorum, in præfènti ludai multi jgoe confcripGt. Multas Gquidem fuerant captiuitates experti, multacK fla^s Romanis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pertulerant.’fed ea quæ nûcper partes dicit,ad illam captiuitatem pera
lofephucde beUo ludaicoi
D PœWiCdKiC IH» dieorum proi pterduo deli» dt genera.
Romani uice» re iudieoi,non «f meliores,led UC effent tanq ßagellum dei.
tinent, quæ propter iniquitatem in Chrifto commiflam, à Romanis depoa pulantibus eis cotigit.Cognoicis autem.G fubtilius nofle uis ea, quæ eis eue nerunt,ex lofëphi hiftoria,in qua eos Glios comedinè,amp; reliqua præfen* tium comminationum fuftinuifle defcripGt, quorum plurima etiam nunc noftris ad cernendum adiacent uifibus.Deferta eorum terra, ciuitates des prædatæ ab hoftibus,de{blata prouincia, ipG^ peregrinantes apud inirnis cosftios gentiles, cummetu continuo. Veruntamen quemadmodum non folum hoc focundum literam perpefti funt.fed ad ipfam conGderatione fpis rituSjdupliciter em peccantes,in legis tranfgreflîone,amp; legislatoris blafphe mia, duplices Só pccnas reóte patiuntur,quod hoc modo difce:Ambulaue* runt cum Chrifto,ex aduerfo fubuertêtes miracula eius,amp; de doórina eius detrahentes: 80 quu per inuidia inGdiarentur, tanquam contra deum agens tern diuini amoris dodorem fallaciter aflèrebât. Sed 80 ipfe in ira eis ex ads uerfo hoc modo ufos eft : Quia enim indicium fuit, 86 poena commiflae in eo iniquitatis captiuitas, quam foftinuerunt : quam non tarnen propter hoc Romanos inforre fecit, necdum enim eius uindicabant gloriam:fed quomo do qui Corum imperio reGftebât, quum pridemcollatores eorum fuiflent, tributisep eorum, et legibus,atep magiftratibus obedietes:fed furore ex ads uerfo exercens aduerfus eos deus,fuperinduxit contra eos iram,ut uindica
Septem plagie Judecorimt.
Hxcelfaaddc’ fertum perdu-(ere.
retur per Romanorum imperium, tanquâ ipGus prædicatores extitiflent: Ô6 corripuit eos feptem plagis: focundum peccata corum,multiplicans corn pocnas.Et non uno modo uindicauit.quia nec ipG uno peccauerunt medo: fed 86 carnes Gliorum fuorum,86 Gliarum fuarum comedent.id eft,difoipus los fuos,quos quaG in Glios Gbi afliimunt, ad eandem dodrinam uerbis cals lidis.animam^ fubuertêtibus comedentestSed 86 excella eorum ad defors turn perduxit, 86 Gmulacra confregit. Excella quippe eoru principes 86 do dores,quos intendetes, Gcut in fublimi conftitutos,uel Gcut lx x.ftatuas, uitam foam componerc debuerunt.Sed quia nihil habebant lanum, neque forte,fod inGrma omnia, 86 corruptibilia uirtutis fchemata, 86 imitationis, quæ tempore corrumpuntur atçp putrefount, unde 86 apud lxx . lignea manufada dicebantur:defolauii ea, argucns eorum uanâ hypocriGn : cum
-ocr page 375-IN ' LÉ Vir re V M LIBER SEPTIM VS.
A ipfis autem populäres,qui in eis intendebant. Pofuitep cadauera eorum inter ruinas idolorum ipforum.id eft membra populi, amp;nbsp;adtiones coaccrj uans fuper adiones idolorum ipforû,pharifæorum atep fcribarum, quibus ficut idolis utebancur.relinquentes deum,amp;idolorum fedudionibus inten
quot; dentes,propterea ait: Abominabitur uos anima mea. ) Quæ quarn pro nobis pofuit, ut nos de fcruitute peccatorum mortis redimeret. Hæc ergo ludæosabominabitur,atepin perpetuum eos auerfaturtquia eiusopus, , quantum ad eos pertinuit.ad irritum perduxerunt,conceflum per earn dos num renuentes * Propter quod urbes eorum redigit in (blitudi nem, fecitep delèrta fanduaria : nullum enim inueniunt de propheticis libris frudu,nc^ que aliquam ftudere ßindimoniam ualêt. Nee recipit odorem fuauiflîmû, nee fufeipit eorum orationem, difperditep terra eorum,omne uetus teftas mentum.non quia ipfum ex toto de(poliauit,fed illis de(ólatum,amp; inuiu fe*
• cit: Habitare autem in ca fecit gentes, propter quod ait: Stupebût fuper earn “ inimici ueftri,quum habitatores illius fuerint. )Gêtes fîquidem inim icæ funt ludæorum.quia illi elegerunt inimicitias habere cum deo,amp; cum illis quos Paulus inimicos crucis Chrifti uocat. Habitant autem in ludæorum terra, in ueteri teftamento, amp;nbsp;habitantes ftupefcunteum,qui in lege ÔC prophes tistalialoquutuseft,Quiuitæillicfundauitexordia,infuperait: Vosautc difpergam in gentes. )Non folum iènfibili hac di^erfione,fèd 06 intelligibi
* li. Quæ fit autem hæc, difce.Et euaginabo poft uos gladium,critcp terra ue ftra defer ta,amp;ciuitates dirutæ. ) Dei enim uerbû, quod eft fpiritus gladius, g ubiqueingentibus decurrens, omnem terram circundans, confumit ludæorum filios, dilperdit cos de (àndis dei : oftendens quod nullam
•, cum cis communionem habeât, unde delèrta terra ÔC ciuitates, expulfis cis * habitatione fua,inueniuntur. Tunc placebunt terræ fabbata fua aindis » diebus folitudinis lùæ, quando fueritis in terra hoftili : fabbatizabit amp;nbsp;res » quiefeit in labbatis folitudinis fuæ,eô quod non requieuerit in fabbatis ueftris, quando habitabatis in ca» ) Terram efte intelligibilem Icripturam del, Sf conuerfationcm, quæ in eis eft, fæpe oftendimus : fed ludæorum quidem uetus teftamentum:gentium autem.quæ inimicæ funt ludæis,no3 uum:quia ergo fabbatum uacationem fignificat ludæis, maxime hoc nunc cuidentcr legislator innuit. Quia nihil nunc inuenient ex lege, amp;nbsp;pro:» phetis, quod ipfi faccre uolunt, led deftruóla corum pene omnis lupcrfie cies literæ » Propter quodfediiluntin terra inimicorumfuoium,ideftin euangclico teftamento : fadi funt autem,etfi non fponte, tarnen ex neceftia täte» Ipfis cnim ôd nolcntibus,lacrificia, ÔC purificationes azymorum, tabernaculorum feftiuitates,amp;reliqua ceflare fecit, difficultatem pa^* tientes, in meditationem eius difecdunt » Et hanc uacationem pro fabbas to fufeepit, amp;nbsp;ab eis facra Icriptura, nimis'que eis ctiam fupra priorum (abbatorum uacauonem placebit, Cur f Quia non eft fpeciofa laus in Ecd.iç,
-ocr page 376-Cap* XXVI. ISYCHIl PRESBYTERI HIEROSOU
C ore peccatoris. Sed ait : Et qui de uobis remanferint, dabo pauorem in cordibus eorum, in regionibus hoftium terrebit cos fonitus folfj üolan» « tis. ) Quotquot enim ex eis rdicti funt, adhuc ftudentes (cripturam facram, P4«frf in tm pauent in terra inimicorum fuorum, in nouo teftamcnto, ficut dixiinus : ti^ rahoftili. nbsp;nbsp;nbsp;nient cnim ex fatuitate, amp;nbsp;corde cæcato cômixtione cius,amp; côpietur: Illic
pfilJÏ. trepidauerunt timoré, ubi non crat timor ♦ Propter quod amp;nbsp;admirans Ie» •* gisJaror ait:Terrebit eos ibnitus folq uoIantis,)FoIium legislitcram appel» Fo/(HMproff» lans : huius enim eos fonitus perlequitur,amp;timorcm noftrumeisindicit: iterajumi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbi gratia.audiunt cuftodiendumdiem labbati, uident autem nos
nihil de code madato defpicabilc fapere.neqj terrcnu,nccjp a cultura terræ, fed à mala adione uacationem difcentes: offendunt in nobis,amp; commifce»
ri nobis fugiunt.Foliu aut rede legis litera accipitur.quiaquemadmodu ar boru frudus folijs tegitur,fic fub legis litera abfcoditur ipiritus.Propter qd* HtfTf 49. nos,de qbus didû eft:Si uindemiatores ingrefli fuiflent in te,faltem reliquili fent racemu tibitnudamus foliu literæ,utfrudû fpiriiusinueniamus.Hi aut qui hæc ignorant,ficut inimicos nos habêt,amp; fugiût nos, ficut qui fugit gla. - diü:Et cadet nulle ièquête.)Nec]p em nos eos pcrièquimur,(èd ex fui cordis - duritia perfequutionê patiûtur. Nâ uide quid fubdidit: Et corruêt finguli * fuper fratres fuos,quafi bella fugiêtes.)Quâdo em cS eis Ioquimur,amp; legis, prophetarû^ teftimonia cotra eos de Chrifto,euangeliciscp rnyflerijs pro Corruerefu» fcrimus,coartati hi quidê hoc,illi autem illud dicut, amp;nbsp;unufquiic^ fuper fra» fcrfratrct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Infirma enim omnes dicût,côfiftere propter hoc in alternis no ua
lent uerbis nbsp;nbsp;côturbâturquafi bella fugienteSjiiullolequete. Nosautnon
perlequimur eos.nec ut noceamus,ied ut iuuemus atqp lucremur eos, difee » ptamus cu eis. Quid ergo hinc patiunturC” Nemo ueftru inimicis audebic quot;nbsp;refiftere, peribitis inter gentes, amp;nbsp;boftilis uos terra confumet. ) Confumit Confumi 4 tfr gnim eos euangelicû teftamentu, totius eorû conterens erroris fubilantiâ» wbo/fi/j. nbsp;nbsp;nbsp;Vnde nec refiftereinimicisfuis, qui faluariperfide poflùnt, fed amp;nbsp;perçût
inter gentes,in lapide angulari offendentes,amp; nec legis quidem Iiteram res quot;nbsp;ipicere uolentes,utpote qui in earn non habent fiduciam, Quod etfi de hi* '• aliqui remanlèrint,tabeicent in iniquitatibus fuis, in terra inim icorum fuo* “ rum, ) Quicuncß enim ex eis,qui conuerfi iunt, remanent,permanentes in legis ftudiOjhi propter peccata fua,quæ in terra inimicorum luorû,id eft in euâgelico teftamêto,lècundû quod diximus, propter ttanfgreflîonc eius pc reût:hæc funtem modisomnibus peccata,quæ ineo cômittuntur. Et pro pter peccata fua,amp;f ^^pter peccata patrû fuorû.)Quia præuaricatiFunt,amp;de fpexerût me,caem quæ nûceis euenerût,patrû peccatis aflcribût, Propter qd* ÔC tabefcêt in eis, pro cis côfîtcntes,quia præuaricati fiint deû in têpori bus anterioribus,nô bona hoc mente,fed mala faciêtes,ut poenâ quæ fuper eos ucnit propter iniquitatê,quâ in Chrifto cômiiêrût,molliât:nam infert, * Et ambulauerût exaduerfo mihi, Ambulabo igitur ÔC ego côtra eos,amp;^ itiquot; ducaiQ
-ocr page 377-IN LÉVITICVM LIBÉR SßPTIMVS» 170 ducam illos in terram hoftilem. Quemadmodum enim illi rcputant dcum circumuenire,ex aduerfo ei ambulantes,alia pro alf)s interpretationibus legis,amp;: prophetarum,quæ confirmant Chrifti myfterium,dicentes,quod eii aduerfantium proprium:fic amp;nbsp;jpie ambulauit cum eis aduerfijs,amp; indu cet eos in terram hoftilê.id in euangeliu,quod gentibus dedii.Ex quo duos bus modis pereunt,primum,quia ludaicam iuftitiam deftruit:deinde,qui^ apud gentes eft,quibus æmuli funt, contentiofo aduerfus eas animo fab uari non uolunt,ita ut deus per Moyien diceret : Ad æmulationem uos ads ducam non in gente. Paulus autemzSecudum euangeJium quidem inimici Romrf.iu propter uos.RurfuszSicut enim uos quum inimiciefletis, reconciliati efles Rom4.5. tis deo.fic amp;nbsp;hi nunc non crediderunt in ueltra milericordia. Tune erube*
» feetincircuncifa mens eorum,Slt; tuncorabuntpro iniquitatibus fuis.)Siue utLXXtôé peccata fua placita habebunt, id eft pcenas quas patiuntiir pro peceatis zficenim quoddidum eft in Ofee intelJeximus z Peccata populi ofee^. mei comedent.Quid autem hoc eft,in fubfequentibus manifeftauit : Et ad
' iniquitatem eorum fubleuabunt animas eorum, Ergo peccata populi co* Peccata pop»* medere, eft pro eis pocnas iuftinere, digna'que fe pati peceatis fuis dicuntz
B et fi quædam peccata fua confitentuf,quædam tegunt,quæ in C HRI.
gt;. ST VM commilerunt.Etreeordaborfoederis meiciicd pepigicum lacob
•* Ifaac,8f Abraham.) Cuius rei gratia non fecunduni ordmem temporis,8^ generis Abrahâeoepit.ied lacobt'uel cur lxx.non dieutzTeftamentu la* cob,amp; Iiaac,amp; Abrahâ,lcd teftamentû Iacob,amp; teftamentû Ifàac,amp; tefta mêtum Abrahâ.^Tria quêadmodûteftamêtainnuêtes, utlegêuidelicet,8ô quot;Priateflatntit prophetas cômendareteuâgeliû.quorû quia antiquiorlex eft.iècûdo uero loco prophetæ,nouiflïmû euangeliu oftêderc uoluerût.Quia cuâgeliü,etfi nouiîîîmû gratia, fed à deo præponitur, atq^ idco prius eius memoriâ facit, primû lacob, qui nouiflîmus eft têpore 8^ ordine,mêtionê facit. Vt cogna tionê aût inter fe habêtia fimiliter cÔiunxit.Et in his,in quibus legis.prophc tarumep mentionê facit,in his fe 8C euangelrj dicit facere. Nimis autem hoc eaquæfequuntur,confirmât.Terræquoqpmemorero,quæ quumreli* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
» da fueritabeis.fiueut lxx. relinquiturabeis.)Ergoquia benedidio ma^» xime terra eft à deo, in memoria haberi diligens intelligibilem terra deus, id eft fuas fcripturas,amp; memoriâ eorû,8c non obliuione relinqui illas à lu* dæis fecit, quia maliciofe interprétantes, non bene meditabuntur, iniurias bant easzprimum quidem dicentes,amp;non facientes,deinde defpicabiliter in terpretantes, ÔC quod in eis erat optimum fpiritalêintelligentiam tegentes.
* Vnde amp;nbsp;confequenter addiditzCÔplacebit fibi in (àbbatis fuis, )Id eft.dum defolata ab cis remanet. Gaudet enim dei lex ludæorû fruens defolationc, quam ipfi fibimet intulerût, Propter quod amp;nbsp;iölitudinem illam pati pro eis dixit Z Ipfi uero rogabant pro peceatis fuis, eó quod abiecerint iudiciamea,
« ' amp;nbsp;leges meas deipexerint.)DupIicia,inquiijbona expulfa de plebe ludaeo«
V i
-ocr page 378-Cap»XXVI. Ï8YCHÏT PRESBYTERI H IE R O S O D.
C rü»dc fcripturis (acris prouenerSt, nee ipG em'm iniun'antur,propter quotJ gaudent non legi' ab eis, neqp enim ita legunt, ficut prius » quum fintdi* fperfijomniep carentes precCumptione. Sed etiam ipfe peccatorü fuoru, èC præuaricationis diuinæ legis confeij fibi effèdi funt ♦ Admirandum eft etia tjfw ffi omni« quod ad totius fandionis conclufionem/aftigiumep addidit Et intelligen» fiui loquntM. dum,quia aperte qui in Moy(è,ipfe etiam in Paulo,amp; in omnibus apoftolis » loquutus eft : Attamen quum efïènt in terra hoftili,non penitus abieci eos, - neque defpexi, ut confumerentur, irritum faccrem padum meum cum eis.Ego enim fum dom inus deus eorurn, èC recordabor fcederis mei prifti* “ ni,quando eduxi cos de terra Aegypti,inconfpedugentium,uteflèm deus - eorum,Ego dominus)Hæc fi uis per fingula cognoicerc,Paulum lege.quo Term hoflilis modo eos non deipexerit deus in terra hoftilijd eft in euangelico teftamen to.fjçc côfumpfît eos,ut irritû faccret padum fuum priftinum ► Neep enim ad irritum illud deduxit ex toto,fed èi. fpem falutis reliquit,non omnibus au Romrf.9. tem.fed reliquijs,ficut Paulus ait, profèrens Efaiæ prophctæteftimonium: Ep.j7» Si fuerit numerus fîliorum Iftaël ficut arena maris .reliquiælàluæ fiunt» Di« CO ergoznunquid repulit deus plebem fuam/Abfît. Recordabitur ctiâ fœ« deris fui priftini, quando filios Ifraël de terra Aegypti eduxit. Et in quo re« y cordabiturCVt effet deus eorum in côipedu gentium. Ad quorum manife«
Dz,«., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;demonftrationem,fufficiunttibihaecapoftolicæuerbafapientiæ:NÔ -
enimuolouosignorareiratres myfteriumhoc.utnonfitis apud uoimet« ipiôs fapientes,quia cæcitas ex parte contigit in Ifraël, donee pknitudo gen ‘tgo dominuf, tium introiret,amp;fic omn is Ifraël faluus fieret. Berte ergo ad totius uerbi con
» clufionem dominus dixit: Ego dominus.) Qui omnium làlutem uolo,at^ “ ideo etiam ludæorum, licet poft tot iniquitates,iâluaturus reliquias. Hæc * funt præcepta atep indicia, ÔC leges quas dédit dominus inter iê,amp; filios ue* » cl,in monte Sinai per manum Moyfi » ) Nô ociofe intendas quæ dida frintî Conclufionem cnim uerbis fuis legislator adiecit, ex qua ufip ad certu tem» pus firmâuelit eflè legis litcrâ.fine aliquadubitatiÔe manifeftauit,amp;Iudæo Litfrx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obftruxit osjtentâtibus hac lege uti etiâ nûc, quando têpus non habet;
puUd« «i£f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueniête eo,qui ludæis,ficut infirmis,ladis uicelegis literâ exquifiuit, ÔC .
huic Moyièn præcipiens miniftrare,ipiè ueniens ad illam perfedius intro iMdfcû. duxit iudicia.Ergo.iècundû quod ièmel diximus.proprie dixit,quæ deo iil dicante, de quibuidam capitulis, quæ ignorantes interrogauerunt, dida Trtecefu. funt* Præcepta autem, quæ nô hoc modo,fed fcmetipfo legislator nullo in terroganteiànciuit. Deinde iùccindetodus fandionis difpêfetionem corn«
“ pledi uolens,fubdidit: Et leges quas dédit dominus inter iè,amp; inter filios ■*' “ Ifraël.)Propterquodrcliquiinterprétés,cxceptislxx.legesædiderSt» Lfg«. differentia legis négocia uerbo hoc’ demonftrarc cupientes * Quid autem inter, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixit,inter.^'nifi,quia proculdubio uiquedum ueniat, de quo ait Elâ .
î5* ias:lpfe ueniet 8^ faluabitnos,tune aperienturpculicæcorum, 8c aures iîflf -doruni
-ocr page 379-IN , LE VIT I C V M LIBER S ET T I H V «♦
A dorum audient:amp;quæcuncp in lUa prophetia continencur: tune nequaquâ ultra fecundum fuperfîciem literæ, fed quemadmodum ipfe expofuerit, irritumJf oportet legem cuftodiri ad euangelicam gratiam translatam t ÓC ad perfes diorem conuerfationem, non ut ad ïrritum deducatur, fed ut ad prudente i'nterpretationem.fpintalemcp fenfum trahatur* Cur etiam locum Ggnifica uit'»a»tcm:InmôteSi'nah)Nïfiutnô: Daui'ddicête,Videbiturdeusdeoru in Sion : amp;nbsp;Malachia, Subito ueniet in templum fuum dominus, quem uos Mlt;lt;Idcfc. j. quæritis: amp;nbsp;rurfus Dauid, Ex Si'on fpeci'es decoris eius,deus manifèftus ue^ ppl.49. niet, deus nofter,amp; non Glebit : illam eius dici difpenlationê putemus tem* pore legis alt;Ham:unde hic tam loei memoria fecit.quàm miniftrantis Moy ß,ut ex hoc diiceremus,quia ahum nobis aduentum eius prophetæ promt* lefunt.qui nec in Sina.nec per mediatorcm,fed aperce (adus eft.
CAPVT XXVII.
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Odominus ad Moyfen,dicens:Loquere filrjs Tfra
eos:Homo qui uotum feccrit,amp;fpopondcrit deo
■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lus,a uicefimo uft^ ad fexagefimum annum, dabit quinquagin
» ta ßclos argentiad menfuram iâncîuarq:fi mulier,triginta.A quinto autem • anno uh^ ad uicefimum,ma{culus dabit uiginti Gclos,fcemina decern. Ab B uno menièul^ ad annum quintum, pro mafculo dabuntur quinque Geh', » pro focmina tres. Sexagenarius,amp; ultra mafculus^dabitquindecim Gclos, » fcemina decem.Si pauper fuerit,8d æftimationem redderenon ualuerit,fta * bit coram facerdote,amp; quantum ille æftimauerit,8lt; uiderit eum pofte red*
• dercjtantum dabit*) Plena funthæc etiam legislatorisuerbaprudentia, ma xme opportuno conleruata tempori:quæ enim oporteat agi, quæ minime, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
in fuperioribus præcipiês, nûc edam dignitatem ea peragentiû ex toto, uel ex parte,per hæc quæ dicuntur,exponit.Et quid Gt perfeda uita, quæ ante adhuc in profedu conftituta,quid initium cognitionisdei Habens,quid ue ri,quæ uirtutum opera, clara,pcrfedeq^ percurrit.Sed amp;nbsp;inGrmatus, no ta men recedens ab ea, differentes ætates defcribens, expofuit. Dicit aute Gc:
• Homo,qui uotum fecerit,amp; fpoponderit deo animam fuam.)Id eft,qui
cunep promiferit animam fuam deo,omnem^ ei fuam uitam offerre uolue Vo«fr« [t it» rit. Propter quod Aquila, Theodotion,pro co quod didum eft, uotum fccerit,Symmachus autem,G fuperauerit,2^iderunt. Admirabile enim ue* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
re eft,00 ualde beatitudini proximum, totum femetipfum quempiam deo X offerre,ut animam fuam domino.uel Gcut l XX. honorem animæ fuæ do*
minOjid eft,ut offerat deo quem accepit ab eo,animæ honorem illû,de quo Dauid dæmonum inGdias innuens »dicebat : Veruntamen honore meum
», cogitaucrunt repellere. Eritpreciû mafeuli à uiceGmo anno,ulcpad fexa » geûmum annum,quinquagintaGcli argenti,ad menfurâiânduarij.)Siueut
V 5
-ocr page 380-Cap»xxvii, is ychii Tpres b ÿte'ri hierosoi.
C bxx.didrachmæ argêti.Quinquaginta didrachmæ Gue ßdi,oboh' funt nbsp;nbsp;nbsp;-
. HiJrachnta. Ie : ui'ginti' ein obolos eflè GcIiï,Gue dïdrachma, bic ipfe in Exodo dixit. Ait siclui. enfmßcdeGIf)sIfraeI:IuxtanumerumdabuntGngulipreciumproanimalt; bus fuis domino, qui autem dabunt dimidium Gcli,iuxta menfuram têpli: uelutLXx.didrachmæ,quodiêcundûididrachmâfandam,uigintioboli» Sicii ergo Gue didrachmæ,ideo nos iuxta menftirâ rempli,uel iècundû men furam fänduarfj reminifci uoluit, ad ilium legis textû tranfmittei e nos eu* piens.in quo uiginti obolos didrachmam (àndam eOèjGuc Gclum ait. Quu adiaceret autem præcipere unum Gclum, uel drachmam ofiêrri, non Gc cWMcbwr di præcepit,fed Gcli Gue didrachmæ dimidiû. Per hoc demôftrans,quia pro* fandum in lege eft.nô quod lêcündum folam literam,fed etiam fecun* dumfpiritûintenigitur,amp; huiusdebeturoblatio. Vndeamp;lêcundû LXXn' ipfàs didrachmas Gbi coniunxit, dimidium autem offèrri præcepit : ut di* cas,quia condefcendens Gcut inßrmis,his qui legem accipiebant, non per* fedam oblationem, imperfedum eft quippe dimidium, offèrri præcepit, quod iàndam didrachmam in bis decem eft obolus, id eft.in uiginti. Lex tfgfr wgmti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis decem mandata habet, exiges ea duplicari, id eft Iècundû literam*
pr^cepta. nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fecundum fpiritum euftodiri. Illis autem, ut mente pauperibus,fuffîcic*
bat ÔC folam literam euftodire,propter inGrmitatem fuam : amp;nbsp;decem mans datorum offèrre faltem lènGbiliter impletionem, atçp adionem, per quam luam etiam liberare animam de peccatortm lèrunute lènfibilis Ifraëlitâ poterat.Si quis ergo à uiceGmo anno eft, id eft, pubes,fortis,ualidus,fuffî* ciensomnes uirtutes operari, amp;nbsp;fubrjeere intelligibiles inimicos omnibus adionibus, amp;nbsp;operibus : à uigintienim annis, amp;: fupra, Ifraël uide quid de
• hac ætate dicebat:Omnis mafculusà uiginti annis amp;nbsp;fupra.)Omncs qui am i uice buJant in uirtute fuafortitudinimaxime his qui ilJud agunt tempus,in præ* jjmo4»wo. teftimonium præbuit uerbis.ita utpote hac ætate, cxcurrereualentê, ÔC arma portare.mukumcp habentem in agendo feruorem,calorem^, hu ius precium, id eft conuerfatio ,amp; uita, retributio, quam pro femctiplo deo QuinqnâgeM offert,ôô promûtit,quinquagintaGcli,Guedrachnîæfunt. Quinquagenari* rwMWMWfn«. ug enim numerus fpiritalem Ggurat uitâ, quia in quinquageffmo die,fandi Ipiritus aduentus fadus eft.Sed in anno quinquageßtno liberatio Gt omnis ' debiti,amp; teri^æ rcftitutio,multacp in eo alia bona ludæis per legem difpoG* ta funt. Quinquaginta autem ait Gclos,uel didrachmas, ut iterû duplicaret CctSdrttchm^ quinquaginta,amp;fcentumdicerct drachmas,frudum ilium perfedû Ggnans, iftum dicens bonam terram frudiGcare,exponens lèminum parabolam, itt triginta,amp; Ièxaginta,ÔC centum diuidit:hunc enim numerum nullus homi* num poteft tranfcendere.Cêtum autem drachmae rurfus decuplatæ, obo* lus enim decem drachmas,queinadmodumdiximus,habet,millenariûnu* merum perGcit,in quo eft non quælibet perfedio, fed cock ftium, id eft in* corporeorum,quæ eft illoru m,qui habitationem fuper nos fortiti funt,qu«
-ocr page 381-IN DEVITICVM LIBER SEPTIMVS, '
A eft iUorum,qui habitati'onem fuper nos fortiti fùnt,quæ eft excedcntiu cor rupnonem, amp;nbsp;confequenti'um incorruptionem propter quod dei fpirnus in Canticis dicebat ; Vineafuit pacifico.in ea quæ habet populos.Tradidit CM.i, earn cuftodibus, uir affert frudum ei'us mille argenteos. Quis uir/'necjp em omnes hunc offerre poftuntfrudum^ex fequentibusdifce. Mille tui pacifis ci, ÔC ducenti his qui cuftodiunt frudus eius » Mille tui pacifici.id eft Solos solotnonpäci» mon:SoIomon autem intelligibilis Chriftus eft.quia Solomon pacificus in fient interpre» terpretatur.Chriftus ergo pacem generi humano dedit. Ipfum dccet præci pueamp; perfedio, eosqui conueriàtionemeius fedantur,amp;angelicum peragut curfum,quibus millenarius numerus,utpote perfedus,deputatur, j^iUfnariutnu Millia enim millium miniftrabant ei, ait Daniel,dum cocleftes uirtutes deo merut perfi» adftantes exponeret»Sed Dauid ait:Memor fuit in feculu teftamenti fui, uerbi quod mandauit in mille generationes:perfedionem diuinæ legis, ôd pßl'104. eorum qui legem percipiebant.per mille generationes oftendens. A uiginti autem annis ufque ad fexaginta annos: intra hæc enim tempora,ætas ins telledum perfedum.ôô fortitudinem,amp; filiorum procreat/onem habet, ut ex fenfibilibus nos inteJIigibilia cogitemus.Ergo qui intelledum maturum amp;nbsp;perfedum habet, amp;nbsp;fortitudinem,utquod intellexit,agat,hicfilios com« parare alios deo.per fuarn conuerfttionem,uel dodrinam impendens’po# teft gt;nbsp;Huius preciu animæ quinquaginta didrachmæ perfedus frudus eft,
g 8^ perfedionis corona, quæ amp;nbsp;martyrium habebit, rerum defpedum, didrachfnlt;ie, S)C omnem illam perfedionem,quam dominus dicebat:Eritis perfedi, ficut jj^^tth.s.
pater uefter cœleftis perfedus eft» Hoc autem quando mafculus fuerit, id eft, quando femper fortis: hoc enim hic mafrulum dick * Fceminæ autê crit raming ^fii» acftimatio,triginta ficli,fiue didrachmæ,ut fint drachmæ fexaginta,frudum uidelicet fexagenarium, magnum quidem amp;nbsp;ipfum, fed centenario minor eft, propter quod 8^ fceminæ introduxit perfonam,quæ minor eft à uirilû Ergo amp;nbsp;mulieres,quando ad menfuram fummam peruenerint,profedæ^ fuerint ad perfedionein, fortes pofliint appellari, utpote quæ luam tranfs greffe funtinfirmitatem, intentioncmqj fortitudinis refrimentes, propter quod amp;fpiritus dei in Prouerbqs dicebatzMulierê forte quis inuenietçCui ergo rerum defpedus deeft C Alia autem ait perfede, quæ de omnium re* rum continentia lex corrigere iubet.ei qui fecundum earn uiuit. Huius æfti matio eft triginta ficli.fiue didrachmæ,id eft fexagenarius frudus,quem amp;nbsp;Paulus figurans dicebat : Vidua eligaturnô minor fexaginta annorum:per nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
ætatem, numerumep annorum manifeftare uolens, quas uirtutes amp;nbsp;adios fies exhibere debeai uidua, quæ à deo eligitur, quæ in diuinis feribitur Ifr bris, 8d quæ poteft in numéro Hierulalem cœleftis degere » Propter quod 8lt;fubdidit,infinuans quod non tantû ei deætate,aut annis,quantû de uirtu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««lt;
tibus.quæ per hæc fignificant,cura erat:Vnius uiri uxor,fi filios educauit, fi holpitio pauperes recepit,fi fandorû pedes lauft,fi tribulationê patiêtibus
-ocr page 382-Cap*XXVII* IS YC HII ‘ PRES B YTERI H I E R O S OE.
c fubrï]iniftrauit,fi omne opus bonû fùbfèquuta eft. Hæc quidem perfecfîus 8ó per omnia confummatus homo. Vide autê amp;nbsp;eum cui hoc deeft, fed ta» » men ad ilium prouehidefiderat. A quinto autem anno uft^ad uicefimu ma « fculusdabituigintificlos,)fiueut lxx.didrachmas.Hiceûquinecdûqui Quintjue anni Jem eft perfe(ftus,fenfàtû tarne homine dicit,amp; qui proficere ccepit : fenfus qutnque funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pgj. numer um quinqß annorü innuit,quia tot funt numero. Profcdus
Qÿlt;tdrlt;igintil drachmae,
Matth.4^
S-Rcg-P«
aut,qui ad iuuentutem tendit,amp; ad perfelt;ftionem,a quinq? annis, amp;nbsp;ufcp ad uicefimu annum eft. Viginti enim annorum,inter fortes etiâ pugnare ualês, numeratus eft à lege.ßcut Numerorû liber oftendit. Huius ergo preciû,ui ginti didrachmæ.id eft drachmæ quadraginta,oboli quadringentiJeiunio rum aût, at€^ orationis profeêîum, quadraginta drachmarum numerus fis« gnificat:quia amp;nbsp;tot diebus ieiunafîè Moyfi,amp; Heliam,amp; ipfum domina didicimus,quando à diabolo tentabatur. Quadringentorû autem numerus quid ßgnificet,aut quam demonftret conuerfationem, oftendit,quod didu eft in libro Regu, quando reuerfa nauis, quæ mittebaiur à Solomone, ad sophir. Sophira, dicebat:aitenimfecundum lxx. EtuenitadSophiram : Sophir autê bonum interpretatur:amp; accepit inde auri quadringêta 06 uiginti talêta, amp;:adduxitregi Solomoni.Quod ergo fic bonum eft,ficut per ieiuniü,8Cora tionem exerceri,8êprouehi ad illam uitam, ad quam Moyfes amp;nbsp;Helias, fus perædificantes ieiunio atc^ orationi uirtutes.proueêti funt:ßc dominus inß pj nuare femetipfum per prædicationem,6lt;^ßgna generi humano incipicns,ie iunium amp;nbsp;orationemfuæ conuerfationis principium fecit.Qiiicunt^ergo fenßtus quidem eft,amp; proficere incipit.non tarnen nimis,fed medie,ut præ fumptione conuerfationis ieiunrj non poflit onerari,hic precium decem di
Jeiuniumnon fr^ceptum.
drachmarum.id efl uiointi drachmarum,amp; obolorum ducentorum efl. In cuftodia cnim decern mandatory,quae duplicatur (ecundum literam,amp;fpi i rKum,cÔuer(àti'o huius eft.fnter quæ ieiuniû non eft praeceptu. Sublimior cnim eft ad earn pertincns conuer(àrio,quæ legislatores,amp; prop betas,amp; oa mnes qui profecerunt.decet: amp;nbsp;necdum quide conuerfatio eius habet per^ fedionemtopus enim habet manfuetudinê, perfedScp charitatê,quæ eft in zeJo Chriftuproducit tame ad perfediionerp^Quia aut mandatoru ftcundu hteram,amp; fpiritum cuftodia, decern didrachmac.quod funt oboli ducentij retfte putatur, ad memoriam tuam reuocat fermo,quern ex Canticis canti^ ‘ corum nuper protulimus: Mille tui pacific!, amp;nbsp;ducenti his qui cuftodiunt frudûeius» Qua uinea ƒ de qua in praecedentibus dicebat: Vinea fuit pacis fico, in ea quæ habet populos, qua non cuftodierunt ludæi, propter quod pro uuis fpinas protulerunt.fed amp;nbsp;uindcmiant ca omnes qui tranfeunt uiâ. Qui cuftodiunt autem frudum,in ducentis,id eft in uiginti drachmis dupW cata cuftodia mandatorum.ficut diximus,fecundum Iiteram,amp; fpiritum,in ueniuntur* Ab uno autê menfè ufcß ad annû quintû pro mafculo dabuntur quintß ficli, fiue quint^ß didrachmæ,pro foeminatres») Vnius menfis intels
-ocr page 383--IN LEVITICVH LIBER S E P T IM V Si 175
A Kgas cum qui nunc eft genitus in fide, ad quem Petrus d icebat :SicEtmO5 ’.Pcti. do geniti inRintes, rationabiles, fine dolo, Jac concupifcite, ut crefcatis in coin faJutem,fi tameguftaftis,quiadulcis eft dominus,Huiuspreciumuf* que ad quinquennem ætatem.id ed conuerfatio,S£ uita,quinque didrach# marum argenti, id cfl decern drachma;, oboli autem centum ♦ Conuerfa^ tioergo modogeniti,quinquedidrachmæfuni.utin myfterf)s duplices fenfushabeat,ideft,utquæ iènGbiliter audit,hæc intelJigibiliter fufeipis at ♦ Sic etiam uidens, guftaris, amp;nbsp;odorans, tangens, perducit hoc eumad perfedionem, propter quod amp;nbsp;centum oboJorum precium ha* bet ♦ Numerus autem, Gcut didum eft, perfedus eft » Ergo proculdubio cum, qui nunc myfteriorum particeps effedus eft, necdum'que ad agen» dum proceftit, fed in fide interim probatur, ficut adhuc infantem, èc nec* dum tempus ad oftenfionem uirtutum habentê, demonftrat* Si autem mi« nor his, qui tai is eft, fuer it, ita ut conueniat in eo fœminæ perfonæ, minor autem eft ut fimplicior, amp;nbsp;non ualde diferetus : huius precium eft tres di« drachma;, fides patris,amp; filrj, Sgt;C fpiritus iandi, ut non hanc tranfgredia* tur , fed cordecredat, ficut ait Paulus, ore autem confiteatur ♦ Sic enim ei hæc tria, non folum confitenti lingua, fed amp;nbsp;fide credenti, fiunt duæ dra* chmæ * Fit autem amp;nbsp;huic talis fides ad perfedionem mediocrem : tres enim didrachmæ, fex funt drachma; : fex autem drachma;, fexaginta funt oboli:hieautemtalis numerusmediocrem perfedionem gerit. Proptes reaSCpopulusIfraêljiëxcentorum minium,quod funt fexaginta myria* mcdiocriterf» des,numerum habuit. Senfibilisenimlfraclhabebat quidem SC medioî criier perfedos, qui in legeconftituu, euangelicam conueriationem ali* quatenusagebant. Sunt autem,quibus mediocre legis amp;nbsp;prophetarum crat ftudium, propter quod 8^ fimilia, myriades era nt, led nec mille mil* yi„f„terfecuH lia.nec myriæ myriades, ut femper effet in eis perfetftio : hoc enim angelo* dum cuangdOi rum.amp; fecundum euangelicam uitam conuerfantiumeft♦ Angeli enim tngdijunt» be ipfi,quando profecerint, efficiuntur.
•• nbsp;nbsp;nbsp;Sexagenarius autem amp;nbsp;ultra mafculus, dabit quindecim fieJos, fiue di«
* drachmas, foemina autem decern. ) Et quis eft hie, qui maximam conuer» fationem, per uirginitatem, uerbi gratia, uel non poftîdendo, uirtutibusep alrjs promittit, amp;nbsp;poft hæc infirmatus eft ƒ Cognouifti enim, quia eum, qui à uiginti annis ufque ad fexaginta annorum eft, omnibus legislator præpofuit:deinde nunc poft omnes eum qui à fexaginta annis be fupra eft, ait. Per hoc quod dixit,fupra, animæ fenedutem,amp; infirmitatem eius, qui maximam conueriationem propofuerat, proculdubio defignat» Qui er* go pro uirginitate , uel defpedu poflidendi conuerfationem promittit, proponit,deindeinfirmatur complerepropofitum, audiatà Paulo: Si quis autem turpem fe uideri exiftimat fiipcr uirginem fuam, eo quod fue* rit luperadulta : oftendit, quodammodo infirmatum, bc adfenedutem de«
C«P»XXVI1. I8YCHII P RE 8 BYT E RI H I E R O S O
C dudlum propofitum,amp; fic oportet fieri, quod uultfaciat, non peccatfinu* I, coriffth.7’ bat ♦ Etrurfus : Si nupferis ,non peccafti. Etfi nupierit uirgo, non pee ca» uit. Tribulationemautem carnisbabebunthinulmodi. Egoaiitemuobi« parco: hocautem dico fratres,tempus breue eft,re]iquum elï.ut qui hagt; bent uxores, tanquam non habentes fint: qui lugent, tanqua non lugen* tes:amp; qui gaudent.quafi non gaudentes : nbsp;qui emunt,tanquam non poß
fidentes: qui utuntur hoe mundo, tanquam non utantur. Præterit enim figurahuiusmundi. Volo autemiios fine folicitudineefie. Proptereaôi Tfrr.fl)on^ quindecim didrachmæ erft precium cius,quæ funt drachma? triginta*Tres tresfruiïw. enim frudjficationes de bona terra CHRISTVS propofuit : per cente* nariumuirginitatis,amp; non pofl[idendi,perfexagenariumcontinentiæ,per iricenarium cafticoniugi) uitamdefignans. Siauteminfirmierhuiuimodi eft, forfitan enim in fornicatione, hic qui tabs eft, decidit, unde amp;nbsp;foemi» na dicitur. Nee fic refpuendus eft, fed habet prccium decern didrachmas* Cuftôdiam enim mandatorum dei,quam uiginti efle drachmas, obolos ducentos oftendimus, offert deo, in hoc conueriàtionem habet,pcr eu* ftodiam mandatorum iuftificatus.Si autem dicas, quomodoCannorum do minus erai triginta, dum folus effet perfedus, quum nos in centenario nu* mero dicamus perfedionem efle, poft huneautem in fèxaginta, tertio au» tê in triginta. Difce,quia fblus quidêfuit uere perfedus.ueruntamê ficuto* - . nbsp;nbsp;, D rnniûdcdor,amp;rprimitiæmaflætotiuseffèdus,exomnibus temperatâcon
perfè uerfationem figurât, amp;nbsp;proponit : fiue enim uirginitatem uelis, tpfe ex uir* omn^KuirMu §incuirgoeft,amp; uirginitatemdocuit:fiuenuptias,amp; nuberepræcepit,amp; nubentes benedixit : fiue abftinentiam.etiam hanc docuit : fimiliter amp;nbsp;fidei curfus, fiue perfedorum fimplicium eft. Quia ergo inpræiênti diffèren» tias innuit, amp;nbsp;quodammodo uitam diftinguebat hominum, Sc huius qui* dem efle precium quinquaginta didrachmas ait, huius triginta, huius ui» . ginti, huius decem,huius quinque, huius tres,huius quindecim : colligen* turhæcparum,quodde centum quinquagintaminushabentia,hæcaus tem in quinque diuifa faciunt prope tricenarium numerum. Vide quern* admodumneclegislatorignorauittemperamentum,quod christvs innoftra uitaamp; conuerfationefecit,neceuangelifta numerum tempera* mentum habentem ignorauit. Propter quod eum non plenorum triginta LMf«J. annorûuen-’flèaitadbaptifmUjaitenimtÊtipfeiE s V s eratincipiensquafi annorum triginta. Et cur hoc? quiaamp;quinimisperfedam,amp; quimedio» criter perfedam,amp; qui minorem uitam ftudet.non perfede uenit ad men* furam,minus enim habet omnimodo, quia dei folius eft perfedio, fed mi* nus habet tantum,inquantum ueniam in hoc, quod minus eft dat: unde ad . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;centum quinquaginta,feptem minus funt:in centum enim quadragintatres
prædidus numerus colligitur: per feptenarium autem numerum, manife» fte uenia fipnificatur*
-ocr page 385-IN LEVITICVM LIBER“ gEPTIHVS, ’ nbsp;nbsp;’
h Siautem pauper fuen't Sc æftimationem reddcre non ualucn’t, fta#
* bit coram facerdote,amp; quantum ille æftimauerit,amp; uiderit cum poflc - reddcre,tantum dabit.) Nuncdiat de co, qui multum peccauit, amp;nbsp;propte*
rea Aquila pro paupere, fi cxccHit, ædidit. Hie ergo fi offerri deo uulr,corâ fàcerdote ffabit.ut quantum uiderit eum pofle,æffimet eum reddere:rcgu» panitêtu quo lam ei uitæ imponens, quæ eff fecundum uirtutem, menfuram'que philos modoptragtn Ibphiæ indicens,quam eum probauerit pofle portare. Verbi gratia,fi locu pies eff, ut diffribuat pecunias:fi fanus eff ,ut ieiunijs, Sc oraticnibus,alijs's que laboribus bonis uacet:fi autem amp;nbsp;locuples eff ,amp; ftnus, quæcunque dia uitiæ,amp; iälus ei fuggerunt.agere'iubetur: fi autem neutrum.in oratione ffe* re:ut breuitcr dicamus,qrtodcunlt;^ eum uiderit per corpus, aut per fubffan tiam,aut per aliam ualetudinem.aut facultatem poflc peragere.
• nbsp;nbsp;Animal autem quod immolari poteff domino, fi quis uoucrit, fandum
»• erit,amp; mutari non poteff, id eff ncc melius malo,ncc peius bono, Quod fi •• mutauerit,amp; ipiurn quod mutatum eff,amp; illud pro quomutatum eff,con= “ lecratum erit domino. ) Quia ip (as quæ ex nobifmetipfis offeruntur obla* tiones,quofdam habere gradus,amp; differctias legislator expofuit:eccc enim eorum.qui quolibet modo fie nobis fubrjciûtur, ut etiam pecora noftra no* minentur,propter hoc quod nimis fubiedi funt,aut quia non cis ad noffru miniff erium.quemadmodum pecoribus utimur, quâdo fanda fît oblatio, nö«pamiteat
g per hæc,quædidalùnt, exponit. Præcepit autem, ut non nos pocniteat de his quæ offèrimus deo. Ergo fî quidem de his obtulerimus pecoris bus, quæ mos eff deo offèrri : mos autem eft. ut ei immaculata amp;nbsp;munda offerantur:munus noftrû illico fandificatur, etiam non eff fas, ut nos de eo pocniteat : ueluti fî filium, uel difcipulum,uel iêruum.aut alium qui fub mas nu noftra eft, deo obtulerimus. Neq^ mutare malum ad melius, aut bonu ad malum ■ Malum autem hic dicit, non quod prauum modis omnibus ÔC immundum : fî autem immundum eft, non eft de illis, quæ mos eft offers ri deo: eflè aût de his.quæ immolari poflunt domino.hanc oblationê Icgiss lator dixit:Sed malû hic dicit,quod eft deterius,fic enim manifefte amp;nbsp;Sym* inachus tradidit:Non reddit melius pro detehorfaut deterius pro meliori; ut non hune filium, aut feruum offerentes domini feruitio amp;nbsp;minifterio, rccipere eum in noftrum minifterium, amp;nbsp;utilitates uelimus.promittentes offèrre meliorem forfîtan,uel deteriorem. Neep enim licet, propter quod amp;nbsp;Anna de Samuel diccbat : Si rcfpiciens refpexcris ad humilitatem ancil* i. Rtg.». læ tuæ,amp; memineris mei,amp;^ dederis ancillæ tuæ (emenuirile,amp;dabo
“ eum in conipeôiu tuo datum ufque ad diem mortis eius. Quod fi mutaues
** rit,ôô ipfum quod mutatum, amp;nbsp;illud pro quo mutatum eft, coniècratû erit ” domino. )Vt et hune que antea obtulimus,amp; eu que poftea,cû prima obla tione fandificemuSjamp;utrofiß deo côccdamus. Hoc enim nÔ nos permittit, in his quæ offèrimus, pœnitcntiâ agere,fed percutit inimicû,qui nobis pœ nitere fuggeflitj dum uidelicet duplicamus noftrâ oblationê, quam illc per
X %
-ocr page 386-^aP‘XXVn. ISYCHH presbyteri hierosou
C pccmïentiâintercipereuolui't. Animal immundû quod immolari demi*
•• no non poteft,G quis uouerit,adducatur ante facerdotê.Qui df)udicâs utrU » bonum.an malû fit, ftatuet precium: quod fi dare uoluerit is qui offert,ad* “ det fupra æftimationem quinta partem, ) Inquirendus eft Iudæus,quomo do hoc mâdatum ftare iuxta literâ poteftC Si enim offerri no licet,nee non* dum erit acceptabile,quomodo utrunt^ legislator,tanquâ fibi repugnans, atep refiftes fcripfit ƒ Sed aliquid euangclicæ proximû largitati modis omni bus innuit,amp;condefeenfioni, qua gratia nouit. Sic ergo ea quæ didaiunt. intelligamuSjno licebat deo offerri de pecoribus,quæ no fimul amp;lungula fin debant.amp;ruminabât.Hæc enim lex habebatimmunda,cuius aut erat æni finden'^ nbsp;nbsp;nbsp;gma,ideftunguKânonfindcre,nondiftinguerelegisliterS,8Cfpiritufeien*
NÓ rumiitdrc, tis:non autê ruminare eius.qui no continue meditationis legis habebat ftu* dium,amp;qui lingua folum,non etiâ corde earn ad meditationêreuocat.Si er go aliquis filium talë,uel feruû,uel difcipulum deo offerat,qui ad meditâdas facras fcripturas,aut ad diuifione cotemplationis, non ex malicia,fed ex in* firmitate minor fit,necdum quide eft uotus deo,necp enim quafi oblatus fit, eius legfelator memoria facit* Adducit aUtê eum ante facerdotem,Só fta* tuit preciû eius facerdos,drjudicans utrum bonum an malum fit, ut imperfe do condeiccndens,moderatu ei iugum imponat.id eft eam,quac eft media inter bonam,malam^ conuerfationê* Eft autê à malo dccIinatio,amp;S profea dus ad meliora.Hoc enim forfitan proprium dicimus efle inter deterius 8^ , meliuszquod pro co quod didum eft,utrû bonû an malum,ædidit Symma chus : Statuit preciumlàcerdos,fi quomodo proficiês donS eflè eorû,quæ dco offèrutur,pofli t* Quod fi dare uoluerit is,q offèrt,a ddet fuper æftima Senfui quin^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quintâ parte* )Et quid hoccftcQuinc^ numero iènfus iunt.Horû no*
bis quinta pars mens eft,ab ipfa enim gubernâtur, Sine hac ergo non ualdc habet efiè,nec iuuant. Horû ergo quintç uirgines quæ ad nuptias nô fufee ptæ iuntjfiguram ger unr.Quinqj ergo non habuerunt (âpicntiâ,unde abfo lute 8^ fatuæ nominatæ funt * Ergo fi quis uult redimere eum, qui propter prædidas caufas immundis côparatur pecoribus, hac uere hune opus ha* bet amp;nbsp;facere intelligente. Sic enim femetipfum gubernare,8ê nÔ neceflè ha
“ bere alterius pædagoga poterit* Homo fi uouerit domum fijâ,8^ fandifi *• cauerit domino, confiderabit earn facerdos.utrum bona8^ mala fit,8^iuxta “ preciû, quod ab eo fuerit conftitutû,uenundetur.Si aût ilie qui uouerit.uo “ luerit redimere earn, dabitquintâ parteæftimationis fiipra,amp; habebit do* “ mû.Quod fi agrû pofleffonis fuæ uouerit, 8lt;^ côiècraueritdno,iuxta men * furam lèmentis æftimabitur preciû.Sitriginta modrjs hordei feritur terra» * quinquaginta ficlis uenietur argenti. Si ftatim ab anno incipiêtis iubiici uo •. ueritagrum.quantoualerepoteft,tanto æftimabitur:!!autem poft aliquaii * turn tcmporis.fupputabit facerdos pecunia iuxta annorû,qui reliqui funt, * numerum uicp ad iubileû, amp;nbsp;detrahetur ex precio. Quod fi uoluerit redi* * mere agrumille qui uouerat,addeiquintâparte æftimatæ pecuniæA debit
IN LEVITICVM LIBER S E P T IM V S» / 17^ nbsp;'
A debit eum.) Non qualifcuncp hie pan'tur qiiæftio* Paulo poft cni'm ad fine libn legislator fie dieit : Omne quod domino eonfecratur, fiue homo ent, fiueanima.fiueager.nonuenietur, nee redimipotent » Qiiomodoibi qui* dem redimi oblata prohibuit,hie autem domiim amp;nbsp;agrum poftquam fan* (flifieata funt,præeipit rcdimi7Aut forfitan omnimodo alia hieintëtionem, aliâ hie offerendsnouit.Ibi quidê,utncquaquâ ultra attredet quod obtulit: fed ut penitus illud eofeeraret deo, propter quod no ait.queadmodum hie, Sieonfeerarit domûfuam.autagrû poftèfïîonis fua?:fed,omne quod domi no eonfeeratur.Eonj enim quae ofierebantur deo,nihil lieebat in ufum hu* manu ultra reuerti.fed nee faeerdos il lis uti poterat. Demonftrat ante hoc ea, quæ eft Amaleehitaru hiftoria ♦ Præceptû eft cm Saul, ut anathema efi fent omnia Amaleeh fpolia: amp;nbsp;quia côeeflît populo quædâ de gregibus, amp;nbsp;armentis aecipere, maledici û grande, iramcp fuftinuit : amp;nbsp;nulîatenus ei ad fàtisfadionê fuffîcit,quû irafeeretur Samuel,amp;inquireret:Quæcft uox gre gis huius in auribus meis.ôô uox boum quâ ego audio, quum refponderet alia ad prophetâ uerba,ea quæ erât:De Amalech adduxit ea quæ aequifiuit populus meliora gregis amp;nbsp;boum, ut immolarêtur dno deo tuo, reliqua aut difperdidi.Ergo aliud eft fanótifieare deo, licet enim ei qui lancftificauitjhoc modo ut{,quê nunc nobis legislator oftendit: aliud eft anathema quid faces
B re,huius enim ufus prohibitus eft. Similis autc huic ÔC intclkóus fuicipi de bet conteplaiionis, fed de anathemate quidë dicimus, quâdo ad ilia partem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
landli uenerimus.Nunc aûtquid fit domû iàn(ftificare,quid agrum.doceas mus,mihi fuggerête fpiritu,hoc primo loco dicêtes:quia aliud eft fandifica SMâificdri ri deo, aliud fandtû elle: aliud ofierriei aliqd,aliud no opus habere oblatio* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in
rê,fedeflèdei,amp;roffèrêtisnôegere.Quodemfandificat,Sgt;^offèrtur,coqcP offertur,fan(ftificari incipit, ergo prius non erat fanâû. Quod autê incipit fanâificarfhoc opus habet,amp;fprofeÔû,amp; per partes augmêtû.Quodaût , olim fanótum eft,ÔColim eft dei,hoc nihil minus habet,led eft perfe(ftû,nec ullo additamento egens. Propterea bonum quide eft,amp; dodrinis aliorum ad fandificationê uti, melius tarnen intâtum proficere.ut qui femetipfum et cos qui eins funt.ad fantfiificaiionê producat:quod no omnis uiri eft,led lo lius fcnfati.Et hæc funt.quæ in hoc loco fignificare legislator intentione has nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
bet, Sandificat ergo domû deo,qui familia fuâ,amp; cognationê,amp; intelligibi sanfiificart lern domum in fandimonia couerfari uult,ut ecclefia fit,amp; appelletur,que5 nbsp;nbsp;domum,
admodum multi fidelium domos fuas, propter fandificationê ecclefias has bebant, ficut Paulo fcribente ad Romanos audiuimus : Salutate Prifea amp;nbsp;Aquila adiutores meos in Chrifto IE s V ,qui pro mea anima ceruices fuas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*
pofuerunt. Quibus non ego folus gratias ago,fed amp;nbsp;omnes ecclefiæ gentiû amp;nbsp;domeftica eorum ecclefia. Quicunc^ ergo hanc habet intentionem.iplê autem per fe no eft idoneus ad opus perducere ea quæ intendit, huius do* mum faeerdos utrû bona an mala fit,côfiderabit,amp; ficut æftimabit,fic erit.
Quare, utrum bona an mala 7 ut quia domus ex multis perfonis, amp;nbsp;difie*
-ocr page 388-Cap* XXVI. I8YCHI1 PRESBYTERI H I E R O S O D, C rcntibus confiât, in quibus muhi condefcenfionibus egent.no ualêtes re.aut fapcre quæ perfedla funt,nihil eis iniungat graue, fed uniufcuiufque penfans uirtutem.à maloeosdeclinare,ad ufrtuteseos proficere iubeat. ’ ». Sin autem ille qui uouerat,uolueritredimere earn.dabit quintam parte aefti « mationis TuprajSquot;habebit dornu. )Id efl,fi dcmus dominus.quicam fanCh’ ficarc uult.quG non fuifïèt fànda prius.nec potuiflct eccIeGa appellari,nani 8^ fanclificata utiq; effet,quod nunc fè ita no habet, fed exordium capitfan dificationis:fi ergo hie redim it domû fùâjillud abfolute mûdans, eius quod fanctificatione egere facerdotes exhortationem neceflariam habere facies bauRedimit autem earn per doctrinam bonam,amp; uitæ formulam.liberans cos:amp;' diluens quicquideisobuiabatad fanôlimoniâ. Quid facietf'dabit,fî» ue fecundum L X x.adqciet quintam partem a ftimationis fupra.Sacerdo* tis enim dodi:rinae,cui domum ab initio fuâ obtulit,ut earn æftimaret, id effc defininonê imponcret.ad quam deberet ttare» fiue conuerfari, ipfc adijciet Qjjintam dare hoc quod eft intellcâus. Hcc eft ergo quinta,id eft,ut qua? dicuntur, fïifci^ piat,amp; fuperædifîcet fâcerdotis fcrmonibusfrequentior enim commcmo* ratio,fenfatos 8é intelligêtes homines facit.Et fie habebit domu,nÔ perdens fàntftificari deo,nam in damno ei convertitur,fed habebit eam,quia ei fan* dificatio proprie domus adfcribit,nÔ folû ut offcrêti.fed amp;rut docenti;fic^ fuæ domui bene præpofitus,86recuperans earn fibi facerdos quodâmodo
I, Timoth.!. inuenitur:quia Paulus cum qui feit præefle fùæ domui, ad epifeopatus eic* óionem atep dignitatem fublimauit. Propter quod Aquila,procoquoddî (ftum cft,Qui cam fàndifi'cauit,redimct:fi fandificans ad finem fccerit,ædi dit.Quod aût ex hoc difcimus.quia fi domus fibi principatû amp;nbsp;gubernatio nem qui fandifîcauit,uindicat, amp;nbsp;hanc ipfc acquirere uult : ad finem aût fa* cere fecundû legcm,cft alijs ficut cognatû præponi:hæc faciat,quæ in præa Verbum dei, fcnti legislator iuflît. His autem ita fc habentibus, quod proprie argentû dis argentum. uinorum eloquiorum doéloralis exhortatio fit.audi Dauid diccntcmiEloa
*’ • quia dominfeloquia cafta,argentum igné examinatum,terræ purgatum.Et Hrcrc.is. Hieremiâ:Fruftra côfiauit conflator,feoria eius non cft côfummata. De lu dæis dicit,(juia nihil eis uerba exhortantium proderât Sed 8c Paulum audi f.Corinth, j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quisfupcrædificatfûperfundamentû hocaurum,argentum,laa
» pides preciofos.Quod fi agrû pofîefïîonis fuæ uouerit,8ô confccrauerit do ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ mino,iuxta menfuram femêtis,æftimabitur precium.) Agrum,fèripturam
Ager,fcriptu» cftè diuinam nemo dubitabit.Cuius uitis proprie Chriftus,amp; agricola paa ter eft :in quo abfconditur thefaurus,id eft falutaris prædicatio: que qui in* '15^ uencrit operator agri,ucndct omnia quæ habet,quemadmodû dominus in euangelfis ait,ut cmat agrum illû » In hoc agro diucrfà cft uniufcuiufip pofi feflio.id eft modus, quem fibi ex ea ad fâpiendum obtinere potuerit. Si era • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;go confccrauerit hanc homo domino,quû non prius fantfta fi.ierit,nunc in*
Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipiat confecrare gubernatorem conuerfationis fuæ: quum ipfe non fît ido
neus fêmetipfum gubernare,fàcerdotcm eligat.Confecraricnim hic ea quæ
T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de»
-ocr page 389-IN DEVITI'CVM J.IBER JEPTIHV5. 17 j dcputata funt facerdod .legislator appellauit* luxta menfuram fementis, æftimabitur precium.)Vt quantvr feminatus eft.uidelicet edoftus. Doctri semen, «frbï næ enim uerbû,in ièmine accipere fcriptura diuina foIet.Tantû ei fa eer dos indicet,quantûi fueriteruditus dedoârinabonalégitima, amp;nbsp;fpiritali.8lt;' no Dodrinam bo quamhomincsfeduôtores.pagani.uerbigratia,uel ludæi.uelhæreticido namey-Hiiritit pent. Propter quod poftquàm dixitjuxta menfurâ lèmêtjs,addidit: Si tri ginta modrjs hordei ieritur terra, quinquaginta Gclis uenietur argêti. ) Siue ut L X X» quinquaginta didrachmis argent! : in qiiibus uetus 8é nouû refta? vetuf teftamé» meniû intellige. Et per modiû Gue corum hordæi,uetus teftamentum ollen nbsp;nbsp;nbsp;modnu
dit, quia huius fcminispinguiorcibuseft : per quinquaginta auterndidras chmaSjtâ quod fpiritale eft.quàm perfeélû Gmul innuit: perfeôta eirgt; dotftri naetiamlpiritaliseft. Sedquandohæc régula GuedeGnitio intégré eiindis cenda.quando minuenda Gt percôdefcenGonê.per ièquêtia dilce. Si aût ftatim ab anno incipientis iubilei uouerit agrum,quanto ualere pcterit.tan to æftimabitur.Sin aût poft aliquantû temporis,Gjpputabit facerdos pecu* niam iuxta annorû, qui reliqui funt, numerû ufqj ad iubileû, amp;nbsp;detrahetur ex precio. ) Duorû hic annorû remiflîonis uel iubilei memoriam facit, bas ptifma aperte inGnuans 8^ poenitentiâ : uterqj enim annus remiflîoniseft, quia periètftam remiflîonem, unus quidem per donû gratiæ, alter prop ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;lt;»•
eos qui uaeât in oratione amp;nbsp;ieiunf)s, alrjscp operibus quæ perGciciût pceni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;
lentiam.poflîdet.Si ergo Gmul quis gratiæ uiam, quâelegit,gubernari per Gcerdotcm,amp; produci uult,hoc eum lacerdos exigat, quodquum doceres tur.ex perfeefta amp;nbsp;fpiritali dotflrina percepit,nullo modoei condefeendens, nec^ cnim neceffe habet,utpote qui per donum renouatus eft,fed in doeftri na,quâ accepit,plene eu permanere facit. S i aût de illo eft dono,quod perce pitjdeciditcp ab eo in côuerfatione : hcc eft cm aliquantû teporis iubilei,Gue AUi^uàtü tem remiflîonis côfecrare agrû:rc(fte ei reputabit facerdos argentû in annos reli pow uouere. quos,uftp ad annû remiflîonis,fiue iubilei,ut rcliquû ci têpus dcGniat ad pce nitentiâ,amp; detrahetur ex precio. Qiiod cm minus fecit, detrimentû per tulit, amp;nbsp;deterius conuerfatus eft, hoc dono imminuit, amp;nbsp;inGrmior efletflus eft :amp; propterea abie(ftior,Ôi non iam talis eft qualis quû aeceperit donum, fuit.Verûtamê hicuolens redimere agrum luû poterie,id eft femetipfum gubernare amp;nbsp;docere,adnciens quintam argent! ad prccium fuû,addens do «ftrinæ facerdotis propriû intellec'tum,ut intelligês,erudiiuscp luiguberna* ijegre, tor,do(florcp eflîciatur. Sic cnim intelligibilis ager, quem confecrauit.oftès rens facerdoti,ab co poflîdebitur,amp;^ non ab alio,conuerfatio, amp;nbsp;uirtus quâ ftudet,Gueex toto.Guecx parte.lèd ipG qui agit reputabitur.DiuiGoni cnim Icgislatoris intende, quemadmodum faneftiheare, Gue confecrarc domum, uel agrum uolentê.confecratioi cm prius facere uult, Geep ei præcipit redi mere,quæ fanâiGcata funt. Et tunc,inquii,poflîdebit eû.'jHoc procuidu nbsp;nbsp;nbsp;facerJotX
bio mandans:quia oportet quidem nos per facerdotû dolt;flrinam,amp;regu* doârinâ Çani hm,amp; legem, noftram conuerlàtioncm gubernare,quando cam prius làn fotifrfandum»
-ocr page 390-CapXXVIb ISYCHII PRESBYTERI HIEROSOt, c diGcamus.Sed oportet amp;proGcere,8ôinorumdodrinænoftrumadîjcô» ,.Timoth.2, re intelledum,propter quod Paulus ad TimotheSicribebat: Intclligcquæ dico:dabit em tibi dns in omnibus intelledû.Et tune poGfîdebimus propric
Ep,«;4.
Hicrf.j.
nihil profici* tns ex doóïri» Kâ,]udteiîpmi
quæ egcrimus fandificationiproxima*Si aut hanc diuifionê no intuia fueri muSjUide quid patiemur^ Si autem noluertt redimere, fed alten' cuilibet fiierit uenundatus,ultra eum qui uouerat.redimere non poterit:quia quum lubiJei uenerit dies,fandïficatus ent domino,amp; poflcffio confecrata.ad lus pertinet facerdotum. ) Ecce damnu cius qui Temper ab alio opus habet gu* bernarijSc non proficit, neçp iuuatur ex aliorum doôrina, fed fuus femper ipfe dux cft ad agendum utilia per prærentia,aperte legislator oftendit.Q.ui enim confècrauit agrum, 80 poftea redimit, ille eft qui fuam conuerfationc ali) gubernari permifit ♦ Poftea qui iuuatus eft, amp;nbsp;conquiGuit intelledum, ’ ut iam eflet,Gciit aitpropheta.docibilis dei, amp;nbsp;diiponereapud femetipfum
h(eß.
O fee 7.
poftît in future qua? expediunt, hic agrum fuum Gbi recipiens conquiGuit; Qui autem nihil proGcit ex alterius gubernatione.nec acquiGuit inteJlcâu, fed femper opus habens ab alio doceri,8ótalis exiftere,quales fuerunt qiiidâ ludæorum : quos deus per propheticam uoeê exprobrâs,talia dicebatzQiri , eledi funt ex utcro.edodi ab infantia uG^ ad feneôutê.amp; rurfus: Ephraim, Geut coluba iniènfata no habês cor. amp;nbsp;rurfus : Ephraim in populis fuis côs mifcebatjEphraim faôus eft in occulto tuo côucrfus,8ôcani effiorueruntef.
Itoflor metce dem habrbit,et fi auditor negli gfftt.
ipiè aût nô cognouit:quia G malos dedores inuenerit,mala modis omnibus opérât,ut q nÔ habet diftretionê^quærere non poteft mercedê uirtutis qua egerit,amp;propterea propriû agrû dicitur nô redimere. Sed ueniête iubileo, id eft têpore remiflionis tranieûte, in quo remifliô locû habet, eft aût præ» fens uita:uide quale quantûcp Gt,quod patieiuripoirefliôfandiGcatacn'tdo mino,conuerfaiionê quâ femel côfequutus eft, etiamG altérerai quiguber«« nabat,(ànda erit domino-Sed quemadmodû pofieflio confccrata,ad fus pertinctfacerdotumzpofleflîo enim eius,amp;f lucrum ei,qui continueguber* nauit,imputabitur,etG parum neglexerat,uenerat,Gue mutauerat fc ad ma lum is qui ab eo gubernabatur : utpote qui nihil habebat boni ft udrj ex in» telledu proprio:quigubernabat ergo eum. Geut in fua conuerfationc,Gc in ilhus gIoriabitur,S6 propterea ait: Pofteftio côfccrata,ad ius pertinet iàccr dotum.)Et mhil nocet facerdotfalfj agrum uendfquia Gnê dodrinæ, xs hortationis,quem oportuit,exhibens ei.quem gubernabat,inuenii ill 5 non poGfè propria redimere, id eft femetipfum regere amp;' gubernare, tune agrû uendidit,alium præponês efqui obtulit, qui exhortarideberet, fed merces
lucrû eius eft qui propofuit: niG forte nec Petro,nec Paufo,nec apeftolis dicamus imputari eos quos per preprios difcipulos ad uitâ gubernauerûf*
Si ager emptus, 8(fnô de pefleflione maiorû fandißcatus fuerit domino, fupputabit facerdos iuxta numerû annorum,ufq^ ad iubileum preciû.amp;^da bitillequiuotumuouerat domino. Iniubileoauiê reuertetur adpriorem dominum,qui ucndi'derat eû,ôd habuerat in forte poflèfiîonis fuæ. Cmnts æftimatio
-ocr page 391-IN DEVITICVM liber SEPTIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,77
A seftimatio ficlo fanlt;fluarij poderabi'tur.SicIus uiginti obolos habet. Primo
• genita quæ ad deu pertinêt,nemo ßndificare poterit,86uouere,Gue bos.fi
» uc GUIS fuerit.domini funt.) Maxima luftitiam legis litera amp;nbsp;fpiritus often» dit.Litera fîquidem aprum poflîdentes alienum.ut (anéliÈcent deo,amp; ofte r 1^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘/'ll» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • 1
rant lacerdotibus,uc eorum fit redditus ager,no uetuit,quia non Ipecialiter fuu obtulitzficut enim emptus, eius tunc erat,fic etiam qui de uendentis fue* rat pofleflione, rede alienus eft. Præcepit enim coputare facerdotem agri precium ufqp ad iubileum,amp;fic pro eo dare precium.in iubileo aût reuerti, ac reddi priori domino.id eft ei,qui propter paupertate rem propria uen* didit,amp; ad certum earn tempus alienauit. Ab hoc ergo,8ó ad ipiritalem in»
* telligentiam tranfit. Si ager emptus,amp; non de poflefli'one maiorum fan»
* dificatus fuerit domino, fupputabit facerdos iuxta annorum numeru ufc^ ad iubileum. ) Agrum qui poflidet quern emit,06 non eft fuæ poflèftîonis, Agrum îocati is qui intelligibilem paupertatem patientem exhortari ualet, arguerecp eS, atcp mouere ad poeniteniiam : intelligibilê enim terram, quam ille poflide« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
bat,de qua Dauid pfallebat : Spiritus tuus fandus deducet me in terram re» ppti4x. dam:ipfe poftidet, non permittens earn ex toto corrumpi, fed lucrans fra= tris uirtutem, uel uitam,de qua ille per negligetiam cecidit.Si igitur earn fan dificauerit domino,id eft obtulerit facerdoti:audiftienim, quia in præien» Qult;e deo fan* ti landificari deodicit ea.quæ facerdotibus forte obuencrunt. Offerriaute, äißcentur^ quomodo/Id eft oportet eum, qui culpauit,emundari,ö^ßndä eius efficere
B conuerfationem. Supputabiriacerdos iuxta annorum numerumuft^ ad • iubileum preciû, amp;nbsp;dabitille qui uotum uouerat domino-) Rede facerdos, fimul cum eo qui mouit fratrem ad pœnitentiâ, quia ille quidem diftride eius adione, amp;nbsp;conuerfationem, utpote qui iplèeum correxit,hic autem ut facerdos nouit ueram atej perfedâ redemptionem, fupputat, fiue probant suppuMio an qualem ei oporteat pœnitentiâ indici. Supputant autem ullt;^ ad iubilei pre» cium,id eft ex his quæ de pœnitêtia in diuina dida font fcriptura: Ipla enim aeftimatio eft anni iubilei,fiue remiflionisjtam quia ipfa æftimauit.fiue fop» putauit pŒnitentiam,quàm quia æftimat quanta eius fit dignitas: hoc enim dicimus efle æftimationem, quia fic pœnitentiâ définira, definitio eius fans
fe, da erit deo,propter quod amp;nbsp;addidit. Et dabit ille qui uotum uouerat do/ a. mino.) Siue fecundum lx x. Et redder precium in die illo landum domi» no - In tempore enim,in quo fecundu hanc rationem,ea quae font de pœni* têtia definiûtur.fiue inducûtur ei, quû neceflaria eft definitio eius,fanda do mino inuenitur:bcne aût Dauid redde,uel ficut LX x.reddet,nÔ,reddêt:nâ pfalAf» ctfi cômuni confilio facerdotis, amp;nbsp;eius qui mouit peccatorê ad pœnitentiâ, de ea definitio conftituitur, quæ æftimarur, ueruntamen ille eû offèrat, qui fratrem culpantem côpungi fecit : huic enim amp;nbsp;obediet,fed amp;nbsp;ipfo obliga» tur in emendationem eius qui pœnitentiam agit: utpote qui femel eius cor/ redionis fecit exordium.(^i aût non illico,quum definitur pœnitêtia,pœs
* nitens mundatur,fed quando earn perfedâ egeritjpropterea ait: In iubilco
-ocr page 392-Cap» XXVII» I SY C H II PRE s BYT ERI H I E R O S O U
C autem reuertetur ad priorem dominiï, qui ucndideratcum.)Ergo definitio pcem'têtiæ in ilia die fanéla mox ßet,m qua à fàcerdote,amp; exhoriatore ci'us, qui pœnitentiarn adurus erat per diuinam icripturam, quomodo eam de» beat agcre,æftimatur. Tune autêpœnitens poflèflîonem fuam,agrû^,S^ Ai dnnum im conueriâtionê rccipiet, quand© ad annû peruenerit iubilei,fiue remiffionis, Ulci peruenh fine immutatione,amp; plene agens ea,quæ ad pœnitentiarn pertinenuiëd eti» turuera pœ/ii gæ totum reddês facerdotem,amp;Somnem hominem quiexhortarifemet» ipfum.aut proximum, aut domum (uam uult, amp;nbsp;ex hoc fibi fândifîcationê conquirere, coronam indytam, firmitatê admirabilê exquifiuit, Omnis æftimatio ficlofancluarij ponderabit, fidus fiuedidrachmauigintiobolos habet.)Vt omnis æftimatio,fine definitio,(àndisfiatpondcribus,idefthis. Paierafanéia. c^uæ funt de iàcra icriptura» Exteriora enim pondera, uduti philofophorû, in quibus ipfi uitas.conuerfationescp pcniant,nôfuntlânôla,quia (cientiam . . imperfedam poflîdent.Sed nec hæreticorum pondera fandra funt, cautes riata eft enim eorum confcientia:fed ßnda funt ea, quæ funt in diuina icri» ptura » in quibus uiginti oboli funt, ficlum, fiue didrachma, id eft decem mandata iècundum literam, amp;nbsp;fteundum ipiritum intelletfta, ficut euanges Matth.5. lica gratia infinuat.amp;S qui in ca dicit : Non arbi£remini,quia ueni fbluere le» gern,aut prophetas,non ueni foluere.iêd implere. Quicunçp aut legem ir^ ritam facit,aut euangdium renuit, hic non habet didrachma,nec huius do^ drinam ut fandificantem recipimus. Hæreticos autem amp;nbsp;Iudæos,quorum alij gratiam,alii legê negant,æqualitcrfufeipiamus, Primogenita quæ ad . deum pertinent,nemo landificare poteft,amp; uouere. Siue bos,fiue ouïs fùe „ ritjdomini funt, ) Pecora eos qui nobis ©bedientes funt fili©s, SC (êru©s,in Pecora oitdi* præcedêtibusdiximus.H©rum prim©genitum,id eft,qui n©bis fie parêns «»tM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©bediens fuerit, ut 8^ alqs ©bedientiæ amp;nbsp;parendi dticatum præbeat,
pr©pterea hic quidem prim©genitum dicitur, alibi autem de eo legislat©r EX0.Î4. dicit îOmne mafçulinum adaperiens uuluam, iandum d©min© u©cabitf tur, Adaperit enim uuluam generand©rum fili©rum, qui ©bedire iècundû deum, amp;nbsp;cum pia fubiedi©ne incipit, qualis, uerbi gratia, erat Paul© Ti* I. Corinth. 4. m©thcus,amp; ^pterea de eo ad C©rinthi©s fcripfît:Qui eft filius meus in d©» min©,ipfe u©s c©mm©nefaciat uias meas,quæ funt in Chrift© i e s v « Hûc qui talis eft, nem© fandificet : n©n quia indignus eft fandificati©ne, iêd ut qui n©n egeî fandificari, eft erg© ©lim fandus. Didicifti enim,qu©modo Sandum deo. amp;nbsp;fuperius dicebamus, quia aliud eft iàndum eflè aliquid de©, aliud autem inidû iàndificanbnis fumere. IHud enim melius ac fuperius eft,utp©te quod ©lim perfedum eft,amp; meli©ri rati©ne n©n eget. Quia erg© filius,qui tantu h©n©rat patrem amp;nbsp;matrem, ut alqs fiat talis h©n©ris exemplum : h©n©rans autem pr©pter pictatem,id eft pr©pter ©bediêtiam Iegis,amp; feiens, quia deo oftèrt hune honorem, qui honorari patres præcipit, primum mandatum quod eft in promiffione,fêcundum quod Paulus dixit,impleuit, Scruus au Coloß J. teni,qui domino pure fubditur,propter mandatum quod dixit: Serui obe» dite
-ocr page 393-IN LEVITICVH LIBER SETTIHVS, I7S
A dite dominis camalibus cum timoré amp;nbsp;tremore.in Gmplicitate cordïs,ficut domino.non ad oculum ieruientes,ficut hominibus pîacentes,(êd Gcut fer* ni dei obedientiam deo oftendunt.Hocauiem idem amp;nbsp;difcipulus. Si magi* ftro ad honorem dei,qui per Paulum iân(ftum,Obedite præpoGtis ueftris, * amp;nbsp;fubiacete eis: ipG enim peruigilât pro animabus ueftris,obedite,amp; fubie (fti eftote,ad dcum referre ea,quæ Gmt huius obediêtiæ ôd fubieftionis,euia
denter unufqui'fcp horum dicitur.Guc per bonam ßmpKcitatcm placens eft deOjfiue per ftudiofam mandatorum operanonem, amp;nbsp;qm' debeat bos pro* pter hoc,aut ouïs nominari,domini utercp eft. Audifti enfin quemadmodû ad dominû pertinet uniufcuiulc^ obedientta, ÔC fubiedïo, quando fubfecti patribus,uel dommis,uel magfftn's, etiam conucrfationem habent bonam, quæ eos inter munda animalia faat eflê,Sô nô de imûmdis, de quibus fubdi •• dit (èquêtia: Quod G immundum eft animal,redimet qui obtulerit iuxta •» æftimationem fuam,amp; addet quintam partem precij. Si redimerc noluerit, • uendctur aJteri. ) Quia immundus omnis peccator eft,manifeftum eftiim*
Ptccdtoret it» mundifitnh
Primogenitut inpecoribut.
mundus enim eft,inquit Solomon,anie confpeiftû domini.omnis iniquus. Iniquus enim eft, quia tâ meditari, quàm difeernere legem eum,q ruminât, amp;nbsp;ungulam findit,iegis1ator iufiit, quicuncp unû ex his minus habet. Qui* cunqj ergo obediens eft,amp;uehementer fubditus patri,aut domino,aut ma giftro,non tarnen legem. Geut oportet, meditari aut difiinguere nouit,pris mogenitus quide in pecoribus eft,Gcut obediêtiæ dux.Eft autë immundus, quia non habet hoc/quod habere mundum legislator iuflit.Si ergoeumpa ter,aut dominus,aut magifter uult redimere, fecundum æftimationem eius redimetur,amp; addet quintam parte precij : addet quintam,cum intelletftu ei Addrretjuinti doeftrinam ofterens,infapientiaeum gubernans.amp;noninfipienterregens, Infenfati enim patris,amp; domini,amp; magiftri eft,obediêtiam,quæ ad fe pers “ tinet,docere filium,uel difcipulum.uel feruum, non difponere eius uita, ut Geundum legis feientiam operetur,permittere^ eum indoftûeflèin le« ge.amp; imperitum.Addat igitur amp;nbsp;Gibie(ftioni,amp;dolt;ftrinæ intelle(ftum,ipG
» em folus in præfenti minus eft,propter quod dixit: Addet quintâ parte pre • cq.) Qy’a preciû habet obediêtia,unde non ait, æftimabit eû f3cerdos,ßcut
fupra dixit,fed Geut olim preciû habentê,8lt;^ qui deßnitione do(ftrinæ,fubie dionêcp fortitus eft, iuftît fuper eu addi quintâ parte, ut quia obediêtiâ,quâ ualde lex præcipit,poflidet,iècundû bx X. Filius fapiês fubditus eft patri, quintâ adijcit, ôd quêadmodû diximus,obediêtiæ add« lènfum,ex quo obe* diturus eft,amp;reifteredêptus,inuenietmûdus,Tûc,iècûdübxx.eritcius, qui pofiîdet feruû,aut filiû,autdilcipulû:habebit em in co gloriâ,Gcut Pau* t,corinth,t lus dixit:Qiiia gloria noftra uos eftis in Chrifto 1E s v,rurfus : Gaudeo igitur in uobis.amp;^ rurfus:Nûc em uiuimus,G uos ftatis in dno.Si auiem non rcdemerit, qui filiû,aut feruû,aut difcipulu pofiîdet: ipGus cnim eu redime* rceft,amp; per prudente admonitionê fenfatû effîcere,fecundû modû,qui dis lt;ftus eft,alienatur ab huius pofiçfiîone,uêdetenim,ait,alteri,uel Gcut lxXi,
-ocr page 394-Cap'XXVII. ÏSŸCHÏÏ PRE s BYT ERI HIEROSOt.
C fi non liberauen'tjuenïet fècundum preciu eius, ita ut illius quidc ßt prcdutn apud deum,obedire domino,amp; patn',amp;magiftro.Quiauiê eum quudcbe ret.amp;potuiflfèt exhortari,non eft exhortatus.damnu parit eius pofleflionis^ w nbsp;nbsp;no poteft diccre:Ecce ego èC pucri,quos mihi dedit deus. Omne quod
quot; domino cófecratur,fiue homo erit,fiue animatfiue ager.non uenietur,nec rcdimi poterit * Quicquid femel fuerit côfecratû,fandû fandorS erft dnoï “ 8ó omnis cófecratio quae offèrtur ab homme, no redimetur,fed morte mo* - riet. )Qu3c differentia fit anathematizare, fandificare (ècundû I itéra, per ea quæ fuperius difeuffa funt,oftedimus:ubi hoc quod anathematizatu eft, nullomodo in ufum humanu,nullius,nee iacerdotis fas eftè reuerti diximus, lofue 6. fecundum Amalechitaru hiftoriâ,quâ in teftimoniu ret protulimusn'ntan* turn enim no licebat tangere quod anaihematizabatur,ut quado Hiericho anathematizauerunt, quia quida ex populo, id eft Achan filius Charmi,dc anathemate furatus eft,multi de eis in bello ceciderint,iratuscp deus.hæc dl xit: No ero ultra uobifcû, donee conteratis cum,qui huius fceleris reus eft* quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex utraq? ergo hiftoria,quomodo omnis uius,amp;: pofleflio prohibetur ana
Trophtci deo figere.
Agerpo/fefjio lùf.
An^herndte thematis,demôftratû eft.No folum aute hoc,fed quia quæcunçp iure belli* prohibe mur CO ualde inimicis cum quibus no oportebat amicitiâ lungere,fpolia lume« cumqutbufdä bantpoftuidoriâ,6^deprecationê,hæcfaaebâtanathema,amp;nonàfemet* Jpfis,fed deo præcipiente.Quæcuncperh prophetæ præcipiunt.manifeftîî eft,quia dei præcepta funt.Ergo amp;nos quodcû(^,intelligibilibus inimicis, id eft dæmonibus pugnantes, eu quibus nô licet amicitias iungere, contra quos perpétuas inimicitias,amp; incÔmutabiles habemus,propter quos domi nus dicebat:Nô ueni pace mittere in terra,lëdgladiumtpropter quosdiuidiï hominêaduerfus patrê,amp; filiâaducrfus matrê.amp;fcindet côpaflionem gene ris, ut deorfum relinquentes carnis eôpaflîonem,facilius incorporées péri mamus inimicos : fiue hominê, fiue pecus, fine agrum pro fpolio, ex bello quod côtra eos habemus,atcç uidoriâ côquifiuerimus,cÔiècrare quidê deo hæc debemus.Sic autc côiècrare.ut nihil in eis habeamus noftræ uolunta» tis,fed fiue fuæ poteftatis quiipiâ eft,hoc em eft uere homo,dicimus aûteû, qui nullatenus nobis fubiedus eft,iêdæqualis nobis eft fecundum cÔuerfa tionc,fiue eum qui nobis fubiedus eft,8ô propterea pecus nominat,intelll gibiles hoftes uincentes acquifiuerimus, fiue de agro pofleftîonis, id eft ex qua (ortiti ft mus côuerfàtionê,in lpoli]s,amp;f trophæis fumpferimus.eÔtra inl micos intelligibiles pugnâtes,necuenundare hæc poffumus, nccrcdimcrc opus habemus,quia omne côfècratum,fandum fandorum eft dno.Qiio* modof'audi.NÔ poteft aliquis expoliare inimicû.antetp eum perfede fub* 11. pciat.ficut dns ludæis dixit: Qiiomodo poteft aliquisingredi in domû for* tis,amp;^uafa eius diriperc,finÔ prius alligauerit fortê,ettunc uaià eius diripiâ* tur T une autê plene intelligibilê hoftem fubdimus, id eft diaboliï,ligare^ eum depredari,amp;côfecrare deo fjxiliacius poflumus,quâdo eius omnes uice rimus machinas,omne côtriucrimus caput, omnem^ fpeciem pccca*
lt;i declü
-ocr page 395-IN tEVITICVM tIBER SEPTIMV8, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17^
A ti dcclinauerimusjcunda mundi deßden'a iiicen'mus,cun(ßas^ uirtutesafà fequuti fuerimus : tunc eniin eû ô^ligatû habcmus, bC prædari poflumus. Sic aût diripi'entcs,amp;: eu prædicfla uidoria deuincentes, quodcûcp diripue»? rimusjdeo relt;fte offerimus» Sanéiû aût (ânôîoru perfetßu côiummatûc^ ha bemus,nec noftra exhortauoncjnec aîiorS egens,quod nec additamentum alïquod.necprofedû opus habet» Quomodo ƒ Quod omne peccatû euafit, omnêuirtutêoperatûefl,amp; alienatûeft mundo, mundo^ crucifixum. Ni
• mis ergo côiêquêter addidit: Et omnis côfecratio quæ offertur ab homine,
• no redimetur,fed morieturjQua morte/'Qua Paulus dicebat: Viuo aût.iâ Glt;tîei,z, no ego,uiuit aût in me Chriftus.Et rurfuszSic amp;uos æftimate uos mortuos quidê pcccato,uiuentes aût deo,in Chrifto i e s v.T alis ergo,ficut qui uitp ad culmen uirtutis proficitjôô mcnfuras côtigit perfedionis:mortuus enim (èculo efi, èC à præicntibus alienus,8lt; olim à mundi migrauit fapiêtia:re(fle fandus fandorum dno eft, quia fandû iândorum imitatus eft fecundum
* poflîbilitatê fuâ» Omnes decimæ terræ.fiue de frugibus, Gue depomis ar * borûjdomini funt,amp;illi fanflificannSi quis aût uoluerit redimere décimas • iîias, addet quintâ parte earû. Omniû decimaru, boues 8lt;oues,capræ quæ - fub paftoris uirga tranfeunt.quicquid decimû uenerit,fanc'lificabitur dno* •» Nô eligetur nec bonum,ncc malû,nec alterocômutabitur. Si quis muiaue - rit,ôô quod mutatû eft,amp;pro quo mutatû eft,iândificabitdomino,amp;nÔ rc * dimet.)Quæris forfitan,cuius rd gratia fruduû terræ redimi décima præci ^iecimatfrvt B pit,boum aût ÔC ouiû nô præcipit : quod ludæus dicere nô poreft.quia foli f{uu,„ terrât îèruit literæ,in qua maxime multa quæftionê recipientia legislator interpo? redimere. nit.ut anguftati ad fpiritû currât,6u fciant.quia litera tune eft bona,quando ilia üfa fuerit uelut inftrumêto.ôC miniftra Ipiritus.Diflerentiâ ergo difeipu ïorû legis hic ^ponit: amp;nbsp;quêadmodû in primogenitis mundis amp;: immûdis, quidà cû obediêtia amp;bonâ legis meditationc,Slt; fcientiâ cÔquifîuerûi,quidâ legit, autem funt qui folâ obedientiâ habent:fic 80 hic quidâ opérantes mâdata,fa pientiâ terrenâ habent,ôlt;f propterea redemptione neceflaria egent,quidam nec redimi opus habcnt,fed nec mutari debent.ficut perfedi iemper ô^con fummati. Fruges ergodn præfenti lex meflîonê,quæ eft de femine, dicit,fî*s j:ruget, militer amp;poma arboru fècundû têpus fuû. Horu aût germinis décima pars romnu deo fecundum legê debetur.utrunc^ autê hoc ad legis frudificationê accipi oportet.Dns quidê bonâ terra,fruêtum afferentem triginta,amp;ièxaginta,ÔC Mrfttb.ij; centum.eos qui fufcipiuntuerbum,amp; faciût illud, in parabola feminû euan gîlicorûexponês.dixit.Dauidaûtnunc clamabat:luftus utpalmaflorebit» Et rurfus: Ego aût fîcutoîiua frudifera in domo domini.Nunc aut breuiter ppJ.çi» deferibens iuftum:Eterit.ait.ficut lignum quod plantatum eft lècus decura fus aquarum.quod fruâum fuû dabii in têpore (ùo.Huius ergo omnis deci ma,fanêta eft.Sanda enim horû adio,6lt; ftudiû eft,quia qui legis mandata operans.fpem in prælènu retributionis ponit,terrena iàpit.quales erât qui dam ludæorum, ad quos, utpote terræ inhærentibus, dominus dicebat;
-ocr page 396-Cap.XXVlb ISYCHII PRESBYTER! H I E R O S O Ù.
c Vos de deorfum eftis,ego iùrfum fum»Sed amp;nbsp;Paulus de eis dixit,quiterre philip.f. na(àpiunt:Noftraaûtcôuerfatio inccclis eft.Hocaût nuncinnuit,neepciû Dfcim.« nomi Cimpliciter dixit,omnes deciinæ terræ : fed, omnes decimæ terræ prædixiC natimomnium nbsp;nbsp;tûc fubdidit, fiue de frugibus,ut prædicaret aperte eû,qui intentionê ex»
rerum addit. pgcisirione terrcnorû bonorû legis mandata operator, etfi fanda eius deci» ma,ideft mandat! operatio eft, ueruntamê nÔ grande iuuamen eorûeft ex tali operatiÔe circa retributionê, qua no oportet à deo expedari ab eis qui terrenis inhiât. Vnde fi uult quis fibimetipfi decimâ hanc acquirere, addat Coloß.}. quintâ.id eft,intelligentiâ,utquæ furfum funt,(àpiat,ad ea quæ furlum funt, intendat,qucrnadmodû Paulus icribebat*Qui enim fie legis mandata ope« ratur,nÔ perdet lucrû eius,quia décima eius efficitur.Ergo eius,qui terrena Dwin-ipnÄit fapit,décima iànda quidê eft,(êd nô ei,quia nô intelligibilitermandatû ope ratur.nec icit quod lucrû in ea cxpedet,aut quâ retributionê in ca fperet»
quot; Boues aût ôôoueSjamp;quæcûcç fub numero funt,fub uirga tranièût» )Dicit enim eos qui fub uirga numerantur crucis,quibus ut numerentur,fides dcf amicitia donat. Quiiquis enim fidel is eft deo, hic 8C eius amicus inuenitur, GenMr. nbsp;nbsp;nbsp;J demonftrat Abrahâ.de quo didû eft:Credidit Abrahâ deo, amp;nbsp;repu
tatû eft ei ad i ufticiâ, ôô amicus dei appellatus eft« Qui em amici dei,numero
A
M
Pronuttdarc d^protutdte homi/ium di/fi die tjl nobis.
digni habetur,licet Ont immêfx muîtitudinis.amp;fnÔ folû fi numerû,(èd etlâ fi rnenfurâ exceflerint, audi Dauid diccntc : Mihi aût nimis honorificati funt amici tui dcus.nimiscÔfortatus eft principatuseorû»Dinumerabo eos, fuper harenâ multiph'cabunt* Hi tcrrenâ nÔ habet iàpientiâ,nec in his quas agût, corruptibilem reiributionê quærüt. Propter quod no fpeciale quip piâiHorû.iêd quodcunCj^ egerint mandatu, iàncftûdeoeft.Sed neceligetur inter bonum amp;nbsp;malû.)Id eft inter deterius amp;mclius.Nô eft enim eorum ià cilis diicrctio,quia etfi alterutrum fi.ipcrât,quêadmodum ftella ftellâ in glo* ria diffoenteSjied onines in cœlo funt.utreucra fequentes coeleftia,amp; à fo* lo eo,qui idoneus eft diicernere fanétos,cognofcuntur:fecundu hanc ratio« nem oportet intelligi : Nô eligetur bonû,nec malum,nec altero cÔmutabi* tur.)Quû enim nullus de eis fit,quireipui poflît,quein quo cômutabis,au£ quid magis eliges,noftræ non efi drjudicare uirtutis. His ergo (ùperædifi^ cans,addidiiquæièquuntur:Siquis mutauerit,amp;quod mutatûcft,amp;pro quo mutatû eft.fanifbfîcabitur domino,amp; nÔ redimet.) Quia ergo omniu curfus diuinus fublimis, bC fupernæ conuerfationi proximus eft,fruftra
conaris hune refpuere,aliû aût pro eo introducere, amp;nbsp;coniècrare deo quafl t nbsp;nbsp;1 meliorê j non efttuû hoc difeernere, neçp hune illo inter iândos appellare
PMÎicy Bilt;r» detcriorêïquod etiam ex hiftoria fadû eognofee, Paulus aliquando ôé Bar» nablt;e de uiarf nabas inter ièmetipfos contenderunt. Barnabas enim dicebat debere aftii« CO eonfliâdtio. nbsp;nbsp;nbsp;MarcumtPaulus autem dicebat,eum qui femel receflït à Pamphylia,ô^
qui non concurriteis in opéré, non debere aftiimi. Fada eft autê inter cos talis’contentio ita ut diieederent ab inuicê, 8^ Barnabas aflùmpto Marco nauîgaret Cyprû, Paulus aût eligês Silâ,traditus eft gratiæ dei. Vides quo*
? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modo
-ocr page 397-IN LEVITICVM LIBER SEPTIMVS# Igo
A modo mutaui't melius,ficut æftimauit,detcriore. Ipfum aut quod mutatu efl sila.
pro quo mutatu cft,fadS eft fandij. Sylâem,fîcut apti'orê Marco.ad mi= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
nifteriû prædicati'onis elcgit.nÔ tarnen expulfus eft Marcus. Barnabas aût eum aftumens,abqt Cyprû,amp; cû eo prædicabat,amp; intantu erat magnus.uc euangelifta unus de quatuor fieret. Ergo Paulus retradlans, amp;nbsp;cognofeens, quia nullus fandorû refpuendus eft, nec poteft aliquis eorû, qui perfede profeceruntjhunc dicere deteriorê,nec illû meliorem, ipfe rurfus Marcum aftùmpfît.ôC ad Timotheû fcribebat:Aflumens Marcum deduc tecumjcft t.Timoth.s. enim mi'hi un'h'sin minifterio. Non ergo intêdatfs.quis inter hos bonus aut
«• malus,fed nec commutes alterum aîtero. Et non redimetur.)Cui enim nihil
minus eft.qua redemptione eget t Si autem amp;nbsp;aflfînitatem oportet intelligc re redcmptionem,quemadmodum AquiJa ædidit,rede affinis non cffîcies tur: talis enim nemo fibi uindicabit gubernationem. Sed etfi alterius tarnen frudus, uel difcipulus fuerit, ex quo ad hancperuenerit perfedionem, ipfe ftius crit gubernator,ipfe dodor. Præter alia enim, quæ in præfenti dida funt, oftendere legislator uult, quia hi qui à nobis docentur, quando fiunt perfedi.nihil iam noftri magifterrj egêt; amp;nbsp;propterea immundorû primos Mundorupri» genica redimi ait,mundorû autê, nequaquâ» Sed nec ea,quæ deo conlecra« tnogenitanon ta funt,nec hæc,de quibus nunc fermo eft,perfeda demonftrata fiint,utpo« quot;‘^*’”**
B te quæ intentionê diuinâ,cœleftemcp gerût. Que enim fine libri huius præ » ceperit eflè ipiritus, hune in lèquentibus intuere. Hæc funt præcepta quæ » mandauit dominus Moyfi.ad filios liraëfin môte Sinai.)Et cuius rei gratia MoyfeinternS no ipfis filfjs Ifraehfed Moyfi ad filios IfraelC’ Quia populus erat infirmior, cioadfiliotlf-tantâ leois fandione capere non uales, in qua.ficut in fpeculis claras formas fuoru myfterioru deus oftedit. Tu ergo.fi non uis de uulgo efle,fed qualis Moyles fuit, præbe temetipfum obedient?, mundos^ habenteomnes ani mæ fenlùs, amp;nbsp;die deo: Reuela oculos meos,amp; confiderabo mirabilia de le#
Ppl.li«.
ge tua.Relinque materiâ carnis,Sd fpiritus diuitias fequere ♦ Die cu Dauid: Quam dulcia faucibus eloquia tua domine,fuper mel amp;fauii ori meo.V t et tibi,quemadmodû amp;nbsp;Moyfi mandet, fuacp tibi credat fapientia, Melior eft enim negociatio eius argento, 80 auro puro,frudus eius preciofior eft cun dis opibus:amp; omnia quæ defiderantur.huic non ualent comparare-Lon# gitudo dieru in dextera eius,in finiftra aut diuitiæ,amp; gloria. Viæ eius uiæ pulchræ,omnes lèmitæ eius pacificæ.Lignû uitæ eft his qui apprehêderint earn, 6^ qui tenuerit earn bcatus. Fili mi, audi dodrinâ patris, id eft dei:ô^ non difeedas à lege matris tuæ,id eft fapientiæ ♦ Coronam enim gratiarum dabit capiti tuo.id eft Chriftû: SC torques aurea fit circa collû tuû, id eft fpiritus fandus,cui eft gloria in lêcula feculorû» Amen,
Prouerb.h
Prouerb.ii
ISYCHlI PRESBYTERI HIEROSOL. IN LEVITICVM LIBRI SEPTIMh ET VLTIMI FINIS.
BafiIeac,apudAnd,Cratandrum,MenfeMartiOi Anno d, xxvii»
-ocr page 398-