ASSERTIO o MNIV M ARTIGVLO. rum.M.Lutheri, per BuUam Leonis Xmouiffimam damnatorum.

NON AVDIS EANDEM SÈM per cantilenam Lcólor, propius admoue aures,mïraberïs i nexauftae amp;nbsp;muîdæ vcritatis femp noua arma,rur fusîmpîorûmcdada fem (ïflïmaeffevi dcbi's..

V ODffpiusfum antea teftatus, Fabiane fQel«,immo fceliciüime,effe amp;nbsp;in laicis fpiritû iudici) êi ardotis(vt cö Efaiadicarn jvcl tumaxime euincis Si dcclarasgt;qa* de re Xpiana,qui valcas^pure,argute,pie,faelicitcrqp amp;nbsp;tudicareamp; di(rerere,cü eiTamusPhilippus me*amp;cgo eorâ Eylenburgæ,quâ egregiü fpedmê oûendifti,nelt;ÿ dubito in

hacaulaeffeaemulos tibi qua plurimos,itavt gaudeâ plane,vidés admirab Je dei côfiliû amp;nbsp;iudiciu,qtio cû peraerfis puertiï Si cû ele» dis eleâus fït.Nosenim qui declero dominifum’. Si qaosiâycot tumoportuiteiTe Magi(lros,dumaueriï dotfum deditn^Chriflo ÄEuangelioeiusjeadetnrnenfura amp;ipfe nobis dorfum verrit,vt fîcut eum nosprouocamus î co quod non eft deus, S^ in vcrbo q3 non eft Euangelium,ita rutfus tpfe nos prouocat in i|s qui no funt derici. Si in i)s qui non funt magiftti, laycis videlicet puram tri* baens fui noticiam,nd}is telinquens ftultasnoftras Si impias opi niones.Iuftuses domine,SC redum iudicium tuû.Cumergo bade nus multa Si fctipferim Si dixeriin, nefctus tantam elfe in paftotb bus Ifrael caedtatem,nih J merui tarnen, nid vt detraherent mihi pro eo vt me diligerent,amp; pro bono redderet malum,donee eo vf in fuam ipforum falute infaniren^vt libellos meos publice dam narent Si exurerent Coloniæ Si Louanif. Nâ ij præ ceteris habent zfllum Dci,fcd non fedin fcientia.In qua re tantum abeft. vt mO' uear,vtme vehementer mifereat carcitatisSc perdirionis illorum, immo Si puerilis ftuleitiæ. Quid enim faciliuseft,q libros quos te^ darguere non poffis exurerecExulRt impius rex lo^im libroshie retniæ prophetæ,Ced non in hoc iuftificabaur. Verum, vt dixi,pet tinet Sc hoc ad peruerfitatcm,noftram Sc fenfum reprobum in qué nos tradidit d€us,vt clerici veritatem damnemus,quam layci am Elcduntur et fiant facerdotes,qui facerdotes non funt,Layci, qui lici no funt.Quare vifum eft,deinceps ad voslaycos.'nouu gen* clericorû fcribere,8cfubnomtnis tui feclidtatefquod de’ faxitffc liciter otdiri,alferturus ac muniturus omnia illa,que incendiarijil li p Bulla fibi fîmillimâ dânauerût. Tu itaq; hoc monumentom^ imo Xpianam dodtina tibi Si vniuerfæ nobi litati veftrae cóméda tä facitoac Vale Vuittcmbetgae.M»D.XXI,fecandalVlai|.

Vanq abunde fatis prioribus libcDis mcfsrônê îreddiderim, de articulisiftisnouiflïmaLconis jX.fvtvel fingitur,velfertur)buUadamnatis,amp; _Jipfi quicûq,' authoreseiusfuerint,fue dânatio nis prorfus nullâ caufam reddiderint:ne iota quidé e cris fcripturis adduéto, V ideo tame peffima multis dcfys derari ^terâ Si ^priâ fup eofdê oês^ fingulos declaratio forte,qgt; fpeciê illâ detrahi necclTe fit,qua p titulum Ro.pôtifidsdC noiaaliquotdodoÇüadornatabuUa apud vuIgS nô nihil autoritatisinuenire poffct,qui vanfffima pfuafione deceptus.quicquid noie Pape jpdit,ftatim ac ditadco ^dire,fruftra tot î côtrariû exéplisSc quotidia nis môftriseûfideliffime mouctibus.Quiîjufdâ amp;meç fidudç magis qpopularis illius ruditatis rônc habuiffe vi ^or dû côtcptabullæ infdtia,pauculosnup articulos de fendidi.quod iUi faôhû vidcri polTit, côfdétia exhauftæ vel impotends eruditionîs,

Aggrcdior ergo iUo9«votisobfequuturus,amp;nô quid . »™hi,fed quid illis cômodû fit fpeâaturus,denuo refolu tiones faibere forte nô inutilitef,cû hic traclari neceffe traâanda fitfideiamp;religionisnoftrçfummafacramcta.quçvtim . piumeftignorare^taChriftianiiTimum eftficnoffCjVt nô modo côfitcri,fed Si tueri poffis.In quâ rem(fi Chri ceffarium. ftus afpirct)fedulo hoc libello dabo operâ,quando hoc te poris,quo tyrânidisfophifticaenouiffimaoîmq; nocens tiiïTa pcrfccutio fæuitnon fatis eft noffe chriftum,fed di JienditisperadCtunicapropter gladiom emédum,in(lrti:

ARTICVLOKVM DAMNATORVF. élis armatuns ct tueri oportet. Qâ vt Iiben'us amp;nbsp;foelid-us eflFidara^vifum eft puenirc aduerfarios SCpmonere, lt;^uo capo quitus armis 8Cfignis mihi velim eos cögredi.

Pf iinü fcire cóteftatofqj eiTe eosvolo me prorfus nul Patrum nó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quantülibet fanéli patris authoritate cogi veile, niti

cogtt autoï quatenus iudicio diuiae faipturç fucrit pbatus,id quod fâo illos veheméter çgre laturos.Sétiét ci,hac röne fefc adpfiraa flati cógrelTum ruituros.vt qui cöfdf fibï funt ftudia fua cóteptis facris liter is fold i autoribus humanis efle detrita.Dicentqj illud oim oreamp; calamo vfitatü a pau ds tn i ntellelt;3:um qd in canonibus potificum doceï,non Nó effeiü' fcripturas fanébs ^prio fpû îterptandas.Cuiusvcr terptandas ti puerfilTima itelligêtia,eo pcclïerût,vt fcripturasnó Sfcrfpmtas nifi pprio fpiritu interpretarentur ipfi,contra fuam ipgt; proptio fpi forûmet fntiam.Nâ Eine fepofitis facris literis folis có? mentarijs hominum immerfi funt,nó quid facræ liter?, fed quidillis i facris literisfentirct,qu?rentes,donec vni hoi. Ro .pontifia, non nifi indodiffimis fophiflis dreu^ uallatofolitzibuerentiusinterpretandæ feripturæ fan? dae,etiâ de fola poteflatis amp;nbsp;fublimitatis maieftatc,dtra omnem intelligcntiâ amp;nbsp;cruditioné.præfumenti fabulan Doctor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccclefiam^id efl papam)nö polTc errare in fide. Qua?

fun °fccuS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fucrifpauca côferrc.Primum,fi nul

du fcriptuj li licet literas facras fuo fpiritu interpretari,cur ergojnon tas itclligês obfer uât,nec Auguftino.nec vUi allj patrum idem licaif eco j-g ƒfcripturas fandas fedm Auguflinû amp;?non Au? guftinû potius fedm fcriptur as fandas inteUigit fine du? bio fedm hoiem amp;nbsp;fpiritu pprium intelligatf'Si aut fat pturas no li cebit fc^ ^prium fpiritum itelligere,mrto minus licebit Auguflinû fedm ^prium fpiritum intelli gere.quis enim nos certos fadct,an tede Auguftinu in?

MAR.LVTHFRt ASSERTIO telIigas'Dâdus ergo crit alius i'nterpres Auguftino quo lt;Ïbne ^prius fpiritus nos fallat in illiuslibns»Quod fiita fieri oportet,dâdus eft Sc tertio quartus Ïterpres amp;nbsp;quar toquintus,vfqjininfinitumamp; coget nos^pri/ fpiritus periculum nihil vnq dicere aut legere id qd certc ipletfi eft,d j prïo neglecftis facris litcris foh Auguftino ifudatfi eft poft^amp; hoe nö itcllelt;ftoamp; negledo,*! homas aquinas regnauit,amp; hunc alij fine fine interprètes fccuti funt.

Error itaq; manifeftus eft hoc ver bo non licet fcriptu^ ras^priofpiritu intelligere, nobis mandari, vt fepofitis faais literisjintédamus SC credamus hominû cömharifs Hancinq intclligctiam abfq; dubio fatanas ipfe inuexit quo nos a noftris,id eft,facris literis longiffime auocaret amp;nbsp;defperatâ fdetiatn feripturç nobis faccret,cum fie po tiusfit intclligendum,fcripturasnô nifi eofpu intelligc lt;las effc.quo feriptç funt,qui fpus nufq prefetius amp;nbsp;viua cius q in ipfis facris fuisf'quas fcripfit literis inueniri po teft.Danda ergo fuit opera,non vt fepofitisfacris literis folum humanis patrum faiptis intenderemus,immo co traprimu fepofitis oim hominumfcriptis tanto magisdi perti nacius infudandum erat folisfacris, quo prefentius periculû eft,ne quis proprio fpiritu eas intèlligat,vt vfus aftidui ftudij ,vido pcriculo eiufmodi tandc certum no-Hsfacerct fpiritu fcripture qui nifi i feripturaprorfusnô inuenitur :Hic cnim pofuit latibulû fuu 8c in coelis(i(i eft apoftolis'tabernaculû fuû .Et pfal.j .vir beatus inhoe lau datur,qgt; die ac node,no in alij s libris,fedin lege diii me? ditatur.Hicenim haufto fpiritu,iudiciu fuû qfq; forma bit,nô modo fuper oia getium,fed Si fandorum patrum fcripta. Scriptum eft enim, $ Mofifacies glorificata fuit e côforrio fermonis domini,non vtiq; e côfortio fer

Prçterea cö aedamus eccVtatn fandâ catholîcâ halïcrc eûdê fpirîtû fîdei,quc i fui pridpîo femel accepft,air nô Liceat no; Ikeat hodie.aut folû ,aut primû faais Jîterisftudere fiait bisqä pti; JicuîtprMniti'uçeedefiefNeqjeîîlKAuguffinûautTho dodorib^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legerû t.Aut dîc fi potes,quo iudice fim'etur queftio

fipatrû dîda fil» pugnauerinti'Oportct eî fcriptura în? dice hic (etétia ferre,q3 fieri nô pôt,ni fi faipturæ dcde rimus pr idpé locû ,î oi bus quæ tribuû tur patrib?, hoc eft vt fit ipfa P fefc certiffîma,faanima, apertiffim3,fuijpfi^ inter près,oîmoia pbâs,iudicâsamp; illuminas ficut faiptS eft pfal.xviij'.Dedaratio,feu( vt hebræus ^aprie habet) Verba det Apertûfeuhoftiûverboçituoçjiüuminatamp;intelledum' fwitprima datparuuIis.Hic darefpûstribuit fcripturç illuminatio principia« né amp;nbsp;intelledü diari docet p fola verba dei,tanq p oftiöÄ apertû feu prîcipiü(quodÆcût)primü,a quoincipiopor teatjingrelTurû adluccÂintelledû. Iterû prîdpiû feu Prio facra caput verböte tuo9^ veritas.Videsamp;hicveritaté tribui nô difcêdaiut nifi capiti verbo9^ dei.hoc eft fi verba dei primo loco lt;ïdilt; ccris 8C eis velut prindpio primo vfus fueris,^) oitn vcrbo rû iudido.Et quidfadtodonariusille totus,quâ vt puer fitatcnoftriftudijdânatanosreuocetadfonté amp;nbsp;doccat finenoftro pnmû amp;folûverbisdeiftudédûeffcjfpmaûtfuafponte expulfu9i,vt finepiculo theologiifc mus^Hoc faÂ veçî eft fupcrbis,amp; ipijs fixipturâ fanââ femp effemaioris C2Edtatisoccafioné,fed q hoîmfcripta fupbisetiâ nô funtoccafiomaio^i tenebra9?.''autq resq Ebctoptîafupbis amp;îmûdisnô coopéra? îmaIû.''Hos fie riin fcripturis haarcticos nihil mirû verû eofdé in huma nis feripris plus eriSt^ beftias fieri nihil nouum.

MAR.LVTHERI ASSERTÏO ba diui'naoïmaüthoïm verba condufiones bine eduifbe, Ä rurfus illuc reducédæ 8t probande ilia prio oim debet elTcnotiffima aulîbet,nô au té p holes quçrî amp;nbsp;dîfd,fed boîespipfaiudicarî.Qdfinôkaeft,cur Aug.amp; fanéW patres quoties velpugnét,veldocét,ad facras Etcras,ceu prima prîndpia vcritatis rccurrunt,amp; fua vel obfcura vei îfirmadllaik bice firmitateiUuftrât amp;nbsp;côflrmât,quo exc plo vtîq; docent verba dîui'na effe aptîora ÿi, certîora oim hoim.etiâ fuis JJprijs verbis, vt q non p hoîm verba.fed hoitnverba p îpîa doceâtur,jpbâ€,apcrianï Sc firmentur: Nifi ci ea aptiora amp;nbsp;certiora ducerent,ridicule fua obfcu ta P obfcuriora dei ^barepfumerent,cumamp; Ariftoteles ifto^j.vniuerfufqj naturç lenfus id môftrent, qd ignota P notiora,amp; obfcura p manifefta dcmôftrari oporteat, Çuç ergo eft nra tâ irreligiofa puerfitasvt facras literas nô per fcipfas amp;nbsp;lUa^ ppri û fpm ,fed p hoîtn gloffas bmus difcerc diuerfo oim patrû exemplo,amp; in hac puergt; fitategloriemur ceureligiofiffimapietatc.Siem hoevo lumusjcôcedemusfcripturasfandas effe obfcuriores amp;nbsp;i^tiorcs,quâipatrûfcripturas,hocaût admiffo vlteri? dabimus.S.patrcs fuis cômctarijs nihil aliud feaffe,q vt ^'^fya,pbâtpfcripturas,notiora^baritp ignotiora, amp;nbsp;fie tâ feipfos q nos mire illuferint,prorfufqj invanum la? borauerint,amp; crit vt plus credamus interptantibus q lo quent^fcr^p^^fç^q^ig

lam quanti errorcs in oim patrum feriptis inuéti funt Q uoties fibii'pfispugnantj'.Quoties inuicé diffentiunt?

fepius feripturas torferitf'Quoties Aug. folû difputat nihil definitf'Hie.i’cômctarijs fere nihil af , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecuritatepoffum? alicui niti^ que côftite

nihil aïTeruiffc^nifi autoritate fcripturç nos oîa €092 cutn vetnftiotes i’J'^lïcio legerimusiN ulius attigit fcripturç æqualitatc, fi dilgêtiores Git necdebuitquanqvctufti illi^pius accefferit,^ in fuerunt nbsp;nbsp;nbsp;pturis diligctiores mcrut. N cmo cr go mihi oppohat P a

pac aut fandi cuiufuis autoritatc.nifi Ccripturismunitar Nccftatim vodferetur, me vnum veile oibus dediorc vi dcri,amp; fcripturas jjprio fpiritu inteUigere*Hçc enim nó fimtvodferationes quçrentïum dei veritatem, fed fuâ nitatem’.aut eumafferat autorc,quem confiât nunq erraf fê,fcripturas torfilïe,aÏijsamp; fibi pugriaffe,dubitaffe.Nof lo OÎm dodor iadar i ,fed folam fcriptur a r cgnare, nee ca mco fpiritu autvllorum heminum interpretari.fcd p fe-ipfam amp;nbsp;fuo fpiritu intelligi volo»

In qua re ne iuftivideaturvodferari, prçclariffimû ex cmplö nabeoAuguftini,quc fepius adduxi ,amp; quia furda cum aure trâfeunt,fçpi?inculcare oportet,vbi Aeit 1 epla ad D.Hiero.Ego folis eis libris,qui canonid dicunf,cum deferre honoré didid,vt nullum eo^faiptoré crraifeßt miter credâ,cæterosvero,quâtalibet fanditate^drina q; prçpollcât,italego,vt nö ideoverum creda, quiaipi fic fenfertmtïfed fi pCanomcas faipturas aut rönê^pbabili nïihi pfuadere potuerunt, Cur nó amp;nbsp;hunc Auguftinum arrogâtiç arguât/qüi ^rfus oés advnum tradatores fcri pturccontcnere audet,quatenus fcripturis SCrónibusnó pfindct,amp; nobis idc l^'endû docetjibai j.de tjinitate,d,-Intel igcR' jiiJoij'fneisliterisveluiCanonicis ïfcruireamp;c.EtHdari^ iLfcrU3.

terpreshiceft,qui fenfum efcripturapotiusr^leritq ' ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;attulerit.ncc cogat hoe in didis cótcntüvideri,^|uod âte

intclîigcntiâ docere præfumpferït.Ecce hic ïfigöis autor vülteftri^tttrisfcfcfri, nó ^erri ifcr/pturasitélligctiâ :i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 Non;

Non ergo hoc eft eluddare fapiêtiam de quo glona tur) multa patrum dida congerei e,amp; exys fci ipturam inteb Ieda pi^fumere j fed c fcripturaintelligentia i eJsta,amp;p fui foliuscollati'onem eluddata^llorû didaiudicare, Sic

amp; b:ata virgo confercbat verba omm'ain corde fuo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oia iudica

amp; Hilarius alij q; non docuîiïent, nonne Paulû habemus ad T hclTalonicen «dicent'm:Cnini'a probate, qd bonum eft tenete.Et GaLj.S i quis alîud euangelizauerit,prêter id qd accepiftis,anathema fitÆt.j. 1 ohâ4Î)\,Prcbate fpiri tus vtrum ex dso fint.Has certe Apoftolicas monitiôes necefte eft ocs côtemnere,fî quehhet patrum dida opor? tet abfq; ludido ad;Tattere,îudido inquam fpii itus, quod nullis,nîfî facris,literis voluit indudi amp;contineri.

Atqj.vt latius,quod mirentur,dicam, legimus in adis Apoftolorum.c^xvi/.qùod ij, qui cum onii auiditate vers bâ Pauli audierât,quotidic fcrutabanï fcripturas,an hæc itahaberct.Si ergo Pauli Euangelium/eu ncuû teftamé tum oportuit^bari per veterem fcripturam, a n ita habe ret,qui tamé autoritäre habuit a deo fibi data ficut Apo^ ^^lus,vt eiusverbo crederetur,qd nos facimus,qui patrü dida,quorû nuUi fuit autoritas,noua doccdi, fedtantum accepta p Apoftolos côferuandi,nolumus ad faipturç iu dfciû vocad/Deniq; nô folû ipfe Paulus fua oia p vêtus teftamentü pbat:vt in Epiftolis eius abücc videmus,adeo vtinproendo Epiftolæ ad Romanos tefteï Euâgeliû fuû prædidü infcripturisfandisp ^phetaSjfedPeti^diocs apoftolfetiâcondîiocongregatif Ad.xv.) per fcripturas fuademonftrant, quinamp;ipfeChriftus omniû de minus, voluitper lohan.teftimonium comprobari,amp;vocepatris de cœlo confirm3ri,adhuc tarnen frequétiffime fua pers Bb fuajet

ARTICVLORVM DAMNATORVM fuadettcftimom'js fcrîpturæJubcns ctîâ Iudços:vtfffU^ Solisfcri'p temurfcripturas,quæteftimomumperhibeantdeeo, turis fââ^ nbsp;nbsp;nbsp;Mira ergo noftra peruerßtas,vt ali/s teftimonij's quâ

^bamus. fcn'pturæ,noftravenmus^bare,quâdo Ghrîftus Apo ftoH omnes fuavolunt in fcripturîs teftificarî.îmtno quo fît înfanîa întolerabîlîor ,faîpturas, vnde teftîmonîa pro hûanis dîa nobîs petcda funt,volumus teftîmonîjs hoîm probare formainus tuerî.Nône hoc eft alîudnihîl,quâvelle humanis dîuîna formare amp;nbsp;elucîdarefNonne hoc eft,gladîû fpîrîtus, quo nos defenfos oportuît, obîeôla carne brachîi noftrî tuerî/ Non tn per hçc fandtis patrîbus volo dctradlâ autorîtaté Dodorcs 8£îngratîtudîné profandtîseo9flaborîbusrepéfam,fedK tesfpîrîtus amp;nbsp;maîeftatc verbî deî îUîs prçpofîtÛ: Sît fandlî vîrî Si Ecdefîarum patres,fcd hoies, amp;nbsp;Apoftolîs atq; Prophetîs împarcs, amp;nbsp;horumautorîtati non prælatî nec æquatî,fed fubîedî, vt quos non îpfî erudîerunt aut îlluftrauerunt ,fed a quîbus îpfî erudîtî amp;nbsp;îlluftrati funt: tantum nobîs exemplo fînt,vt quéadmodum îpfî în ver^ Quidapa« ho deîprofuotcporelaborauerunt ,îtaamp;nos pronoftro te dd«a-^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laboremus.Vna eft vînea,feddîuerfî dîuer

mus. farum horarû operarîj ,ocs tn în îpfa vînea nô în farculîs aut cultrîs operarîorum laborant. Satis eft e patrîbus dîdî dlïeftudîum diligentia în fcrîpturîs Iaborandî,nô omne opus eorum probarî neceîTe eft, fîquîdemamp; dîlîgétiapltf rîbus quandoqj non dat,quod dat velvnî fola occafîo amp;,ne fdo quæ,fpîrîtus îmcôprehenfîbîlîs împulfîo.

Ex rte DO nbsp;nbsp;nbsp;Excplo îtaq; fandti Bernardî,fî îd poterîmus,pori?ex

riusbibédû Ipo nbsp;nbsp;nbsp;ex rîuulîs bîbamus,fîc enîm defe côfîtctur

ob îd nô raro patrîbus fandlîs reludar î aufus. Alîoquî,ff pontîfîcîbus aut dodorîbus folîs fîdêdum eft,nec ad ferî-ptur^ trîbunalvoandî funt,cur nô fcrîpturasfandas plodimusgt;

MAR.rVTHERI ASSERTIO plodimuSjta^ fupfluas amp;obfcuriores vteaspofTimus confequî^eodem exéplo tandem Sc patres fanélos repella mus,receptisinlocö eorü,apertioribuslt;vtîad:ât;’l heo Iogisfcholaftias,donccamp; hisabiedis Ariftotelc S(. quo qiufqjremoti'or a facrisliterisSCfaélïspatribus fuerit du Nofttfi fpi ceshabeamus:ficut reuera habuimus habemus.Tü re «w interp uera erït,vt fcripturas fanâas non foiû fpiritu ^pno nö interpretemur,fed nihil nifi'^prium fpiritü fcripturisin totu i'cognitis,reliquum retineamus.âc meris opinrónu noftrarö turbinibus amp;nbsp;procellis fine fine agitem ur ficut cft dies hæCjHæc volui inhocpoteftari.neif quifanélo tö patra alicubi diótis faffercinati præfumût viótoriam fibijfefe aliquid fedffc putct ,fi me aduerfatum oftcde? rintjVel vnius patris ccclefiaftidvnico alicui verbo,q3 ha ^q,iilt;jolt;äo äenus a fcolaftids dodoribus ad ecclefîafticos Temper nbsp;nbsp;nbsp;res.

uocarim.Nö enim fie ad eos ^uocaui.vt oi'a eorum vera arbiträrer,fed qâ ^piora vcritati fenferint fcholaftid, ’■ qui fere nihil vcri hab;t reliquum,vt fenfim ad fonte ip fum:riuulis ducctibus venircmus.Prohibet enim Aug» que fcmp adhibui vllius tradorum quâtumlibet fandi fcrïpta,fcriptis apoftolo^e amp;nbsp;ppheta^ï æquari,id qd cöis quoq; naturae fenfus prohibet»

Hæfetica eft,fed vfitata,fententia,facramenta nouæ legis dare gratiam illis qui non ponunt obicem »

Setiptura fie didt.Ro.f.SC Abacuc.i|»Heb.x»Iuftus ex fide fua viuet.Nô didt.Iuftus ex facramentis viuet. Mard.vl.Quicredideritamp;baptizatus fueritfaluus erit» Qui aüt nô crediderit côdânabitur ,etiâ fi baptizaretur neqi cnim baptifmus faluat,fed fides baptifmi»

Ro.xxorde acditur ad luftidam.Nón didt, corpore facramenta fufdpiUx’:tür ad mftidam»

Quia in oï facraméto eft verba ^miffióis diume,qd affirraatiue ^mittit amp;nbsp;exibet gratia dei,ei q. fufdpit fa? cramétâjvbicûq; ante deus^pmittirdbi exigitur fides au diétis,nedel fadatmcdacefu2incredulitate,quare infa cramétis fufdpiêdis neceiTaria éft fides fufdpientis,quae ^desfhfcT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^ ^mittif «Sic baptifmus daï in ver bo iftius

pientis nbsp;nbsp;nbsp;miftionis. Qui credideritSi baptizatus fuerit faluus ei it

ctamentû. Ergo necefte eft vtbaptizâdus credat fefaluû fore vbi ba? ptifatus fuerit,a]ioquin deû in fua ifta prcmifiione fadt mendacem quod eft horrendum ♦.

Sic in facraméto pœnitentiæ datur abfolutio in verbo Abfoluêû* iftius ^milTionis.Quodcûq; ligaueris fuç ferra ,ligatû ctedafxpo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coelis.Quare oportet,vt abfoluendus credat Si

nô duhitetfefe vere abfolui in cœlis apud deû,dû abfolui fur in terris p facerdotc ne xpi^miffionc mcdàcé fadat.

Sic in facraméto panis datur corpus xpi in verbo iftius ^miiÏÏonisjAcdpitc amp;nbsp;manducatehoceft corpus meû, quod P vcbis tradetur .Oportet ergo mâducautcm oîno amp;firmiter credére corpusChrifti,nô tni p alijs,fedamp;p fè eiTedatû,Scfanguiné chrifti p fefufum in remiftïo-ncpeccatorum.ficutverba pmiffîonis aperte fonât alio quiirridf'bit pmißionemiftamChriftiamp;iudidutn fibi manducabi't.

Exquibus euidÔs eft ncceftariàm effe fide fufceptu fo facra meri*:am,qu a credat fe confecuturum id quod fa? cramentuln pmittit Si donat,vt fie verum fit, quod dicif

MAR.LVTHERI ASSERTIO 0-amc cum,fed fides facramenri îuftîficat/ Cum enim m omni facramento fit verbum dei,vt didt beatus Augufti nus fuper Toan.accedit verbum ad elementum amp;nbsp;fit facra mentum, Vbicunq; autem verbum dei eft ibi fides hcmi nis in ipfum reqiuritur:Multï enim facramentum fufd pi'untjâi tarnen non luftificantur,fed magis damnantur, qui a fine fide fufdpiunt.Sola ergo fidesiuftificat,vt pt? didæ autoritates probauere.

Quare hæretica fententia eft .quçcunq; contraria eft huic apoftoiice amp;nbsp;cathoHcç fente tie; At tails eft eoru ,qul dlcunt facramenta nouæ legis dare gratia 1 j s qu 1 non pos nunt obicem, quorum autor Scotus eft ,Quod probo fic, quia docent,non mode non effeneceffarlam fidein,qua credas te acccpturum,ld quod facrametum promlttltj ed quodfufflclat.vt non ponasoblcem-.Cblcem autc vocst, peccatum mortale vel pr opofitum elufdem, quale eft hos mlddlumjlbldo amp;flmllla,adeo vtfatls fit fufeepturo fa aamentum,fl definat peccareSC jpofltum deponat,etiâ fl nullumbonumpropofitumformct.Q uldem enlm ex els dlcunt,necmotû bonû cordis requlruHecoia quia fu pradiéHs cötrarla funt vere hær etlca funt. Incredulltatc

veto pro nulle obice habent,fdentes quodnon eft in pote ftatenoftraponerelncredulitatem,fedfolius del,qui in; fundit folus fidem.Quidam autem ex eis addût requirl

attrltloncm amp;nbsp;fidem acqulfltam,quæ dùæ res, quid fint nemo lllorum potult vnquam dócer e*

Caufa aût que mouet eos fic docere eft,quod alloqui non vldeatur differentia dablUsjnter veteris amp;nbsp;nouæ le^ ^s faaamenta»V eter a enlm in fide fufceptaluftificabât hoc eft,ijs qui boni erant vtilla fuerunt flcut dicunt,ergo noua dèbenteffe efficadora Seprodeffe etiamijs qui bo^

ni n5 funt,vt boni fiât,câ noui teftaméti o îa pfeéliof a,^ vet»teft.effe dcbcât.Nos auté didmus.ncc noui.ncc vet. teft.facramcta fed folu fidé iuftificaflc.Sicut Paulus di^ dt.Iuftus ex fide fua,viuet,amp; corde creditur adiuftidt. Ideo ratio iftorû nihil eft,ficut SC oia quç ex ilia didueSt Potius differunt facraméta noue legis,nô afacramentis, fedaTacrifidjs amp;nbsp;cerimonijs facerdotijAaronid,q3 per hæc mundabâtur corpora veftes,dbi SC vafa quæcûq; ab immundidjs quæ ex natura nô erant.fedex lege Mofi, ideo vt nulla ^miffiojita nulla fides in eis erat. Non cni natura eft pótm aut immunditia.fi cadauer tetigeris, aut leprâ,autméftruatâ,ideonecpdin,fed immudida voca? batur. At p illa noftra facramenta mundanf cofdentiae ab imtnundidjsverisjquæex natura,vida amp;peccatafunt, ideo^miffio amp;:fideshicvigct,qdamp;inmultis ali/sfignis patrum viderc eft,qu « ad cerimonias legis non ptinelät Verum hxc extrapropofitum,

Inpuero poft baptifmum negate remancseffc pdni eft Paulum Sc Ghriftum fimul conculcarc.

Paulus Ro.vijjdidt.Goncupifcentiam nefdebä effe peccatum,nifi lex diceretiNö cöcupifces.Hicfine dubio Cócupifcé claret concupifeentiam eirepeccatum,at quis eft homi^ tiapâme, num,qui concupifeentiam non fentit poftq adoleuerit, quamuis baptizatus,cumhic apoftolus fandiftimus, nc dum baptizatusjfuam concupifeétiam accufet;''vnde ergo hoc peccatum,nifi ex natiuitate carnis,etiam poft baptif mûremanens.

Atq; ne quis putet apeftolum in perfona aliorum lo [ui.Gal.v.ad eos qui fpiritu viuebantgenerali fententia idt,Sifpirituviuimus fpiritudc ambulemus.Quiderat neceffe

mar.lvtheri assertio ncceffe mandare,vt fpiritu ambulent,qui fpiritu viuunt, fi non fupereft peccatû carnis, quod crudfiganhDeniqj, didt.c.v.Caro concupifdt aduerfus fpiritum, amp;nbsp;fpiritus aduerfus carnemzHæc enim fibi inuicem aduerfa ntur, vt non quæcunq;vultis,illa fadatis.Quæ a utem poteft effe concupifcentia fpiritus,nifi charitasfvt amp;nbsp;Aug.fæpius is tcrpretatur,vbi antem charitas nifi in baptizatisf Et tame inhispugnant vtraq; concupifcentia.

Et quæ effet Apoftolîcæ dodrinevîs amp;nbsp;autoritas, fi non generaliter adocshoiesptinerct? Non enim abfolutc di adoésdida cere debuiffct,fpirit5amp;: carné fibi pugnare,fed aliquorû fpiritû amp;nbsp;carnéjfdlicet malorû.Nunc aût prorfus de ob busChriftianis,dicit:Quicöq; aût funtChrifti, carnem fuâcrudfixeruntcû vitijs amp;concupifcentijs fuis ♦ Quod quô potcft aliter intelligi,quâ illud Ro.vj .Non ergo re» gnet pdm inveftro mortali corporc,vt obediatis conçus pifcêtijs eiusfCur^hibet obedire côcupifcétijs corporis gnaUnpau fi nô font in corpore baptizati.'' Curregnarevetat,finul lû adeft pdmf N ifi quodvere in oibus pdm eftamp; conçus pifcétia.fed non debet rcgnare,necnos ei obedire feu con fcntire, fed CO ntra pugnare,crudfigereamp;mor tificar e.Si cutQen.iij.idem bellum fpiritus amp;nbsp;carnis defcribiï: Inis midtias porâ îter te amp;nbsp;muliercSc îter feme tuû amp;nbsp;femé il Uus,ipa côteret caput tuû ,5ctu ifidiaberis calcaneo illius

RurfusRo.vij.Côdeledor legidci fecundumintes îiorcmKominemtVideo autem aliam legeminmembris meis.rapugnantcmlegi mentis meæ, Sc captiuantem me in legem peccati .Hoc nôdidt i perfonna malorum,fedî perfonafua amp;nbsp;omniumfandorum filiorum dei,ex eo pa tet,quodcondeledari legideifcâm interioré hominem

ARTICVLORVM DAMNATORVM. ’ US odît legem del .Quia c.ü|.generali fentétia de olbus fî? li|s hoîm,dixerat:Non eft iuftus,nô eft intelJigens,non cft rcquirens deum,ocs declinauerunt,fi mul i nutiles fa^ 6ti funt,non eft qui fadat b3nu,nô eft vfqj advn û. At qui Dcleâari i delectatur in lege dei fcdm interiorc hoîem, certe iuftuj lege éamé eftdntelligit,requirit deû amp;fadtbonû.necdeçliatadeo, câ deledari in lege non eft nifi amatis amp;nbsp;defiderâtis lege

Et in fine aitJgitur ego ipfe mente feruio legi dei, car ne autem legi psccati, Si’enim hoc non in fua perfona fed impiorum di xit,dabimus,malos elfe féruos dei,fcdm no biliorem partem fui,fdlicet métem.Nam feruire legi dei eft obedire,in omnes eius voluntates ire amp;nbsp;fubditum elfe deo,quodimpi/ffimam eft fendre deimpijs, quorû cor amp;nbsp;mens pœnitus déclinant a deo, amp;nbsp;potius carneamp; exter na fpede pietatis ei femiu-ntSicat de hypocriris didt » ƒ • T i mo ,iiij ,8C pral.lxxvi). Cor autem eorum non erat re^ élumcum eo.neque fideles habidfunt in teftamento dei Ft iterum.Qenerat io quæ non direxit cor fuum ,nec eft Quida’s'm cui^i deo fpiritus eius.

pifs tribuit Quiduisautêtribuiimpij'spatior.correélum,fpiritun^ pterIcgisfi fidslem legis amantem,plane fcriptura tota non nifi fan^ duaraore. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogit.Non enim didt:Videolegemdei inintc

riore homine,ficut de lege peccati,didt. Video aliamleg« in membris meis.Vidit enim, amp;:odio habuit, licet carerc non poiTit,tarnen fortiter contra pugnauit. Ad hicdicit: Gondeleiftor legi dei,quod eft magis quamvidiffeSi amai^ fe legem,quodj3culdubioincludit,cor efferedû feu fpi ritum fidelem amp;nbsp;vere pium.quod non nifi de feipfoÄ milibus fanéds intelledum voluit.Quare nifi impijs vo lumus tribuere oia ,quæ fanjftorum funt.hunc locû nega bimus ab Apoftolo in aHor û impiorü perfona diiftum.

Fatcor,fiperti.ndaiifuânolitquifpiamdcponcrc.pcr êirabit.nccms 2edetur.Et quidtnîruj' cû neeChiiftus ßt ^tinax omiiibas pôtu lïfuapî. fuidere.Hæcdodkrina.quia fa Ä ûiaaâ» oade düina eft,vu’t?’t pofîtiî ,ppri3e fententib amp;nbsp;opini onisftadîjs^oci’ç^ jiûjdîlesfmttâ auditorcsqtfada--tresJiaitdîdrpral.xHubAudîfiliaSCvid-.Scnd^ rcmîuâ. L'^ullus contendofuî aut peruicax hue intrabit, innioin quam’ni^^ncJtiun quantùuîsmanifcûamve ritati3,eonténüolhïctpe.uinxindudp^tuit;?efp£ndat autcTî aiüuis hcc fedatodC libero animo, fefeq; dodlê prç beat deo, SC fine dubio erudietur .Scfuauifiimaveritatc capiîtur’ous poftulocoiuitiu3,$hxcnrafent'tiavcr bishisdiuiniîtradîtur:Aduerfariavcrovcrbishominutn humini opînionc SC noftro fenfu tâtum affcrtur jabfq; Approba» autoritäre fcdpturx (Muinæ.atq; hodpfofufpeda.cü qd quot;nbsp;facr is liter isvel vtcûq; probari nonpoteft,approbari tutâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jUterl«

no fit.Fadlc quidé eft dînare alienasfcntctias.fed multo nô fund* fadliusfibitcmperatadamnando,quiprætcntarit^diffi ««• dlefitimprobareSCconfutarequodd^narc præfumit,

Quanq ego vehenaenter admiror hâ fententiâ non cG feoinaibus notiffimam,ncdumfpcraffcmvUivideri dâ s nâdam,quîfcirnusomniumfanftorûper totfccula con fcffiorvepbatâ.Quideni invitaoîmfûôçilegmus.qla citut. borcs.vigjilias,iciunia,orones,qhus velut madhinis fpüaii buspu^auçjQt aduerfus carné 8c côcupifcctias oorpisfui proprijs Quis çqjq nô gemit.nô accufat,nô labotat in car ne fua et côcupifâti jsfuis;' Cû cr go i his oihusvideamu» iUas autoritates-.Garo côcupifdt aduerfus fpiritum.fpiri tus aduerfus carné.et,Condéleâor le^ deifeSm interio tem hominé,video autem aliamlegemin menJoris nveis 9cc.Qux Qufa eft.vthxcapoîbaluinvelimusnoninfua

; fcdimpioiumpcrfcnaôccxe,quæi'nperfor.ispijiïimoï rum videmus vi uadlïitnis ftudl|s gerif

Aut quâdo vidimus Ïpiü,qui hac moleftiflïma pugna, Ù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;militetjCôdcledeïlegideifedm inte

djs nö im« riorctn hoi'em^pioxum ifta funt fumma amp;nbsp;laboriofiffima piorö. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccrtamina,amp;: nos ca tribuemus ipijs in cöaipiCccntiä. libc

rcamp;fpontc ructibusjimmofurctibus, Quotiescrgo»S. Htcrony« Hieronymus de incedi js libîdinû cöqueritur, etiä tu ,cü mus queriî multo iciunio amp;nbsp;laborc contra ea pugnaret,hoc eft,du ef peccatum. modo baptifatus,fed fandiffimus. Exjwriatur Expetietia cjuifq; feipm amp;nbsp;referat,fi audct,fe non habere cöcupifcc articulü co tiâ,ctiâ fi ad morbü vfq; iciunct amp;nbsp;laborer. Et vnde hoc malü furés-amp; indomitüf Nó vtiq; anaturajquiaAdaillo caruit ante cafumjed poft lapfum fenfit in carnc,5Cnobiî p gnationc hpreditauit,qd baptifmate idpit tolli, durât tn vfq; ad morte carnisjicet in alifs minus,in nbsp;nbsp;nbsp;magis»

Reuer tamur ad probationc. ApoftolusHeb.xii.vticp baptifatis Sc fanctis faibens d. Deponamus oé pondus^ drcûftans nos peccatû .Hic feipfum quoq^ inuoluens,lt;h cctdeponi omnepondus amp;nbsp;peccatû,qued nos drcunftat, id eft per tinadter inhaaret amp;inftat:miraverbiEmphafi fi gnificans molefta Scimprebam illam carnis noftraecen* cupifcentiamamp;procadtûté, qua nosaftidue follidtatad pcccatum,ncc aliqn quiefdt,nuncira,nunc libidinc,nunc fuperbia,nancauatitianosinquietans.rta,vtD.Cypii2« nusebhoc ipfum optandam cenfeat mortem accclerari. Ciprianus. Epiftolade mortaKtate dicens:Cû auaritianob's,cuminr pudidtia.cû ira,cfi ambiticne,ccgrcftio eft, cu vitijs car^ - uaîibus,cum inecebrisfeculaiibus,airidua,amp;iugis,5^mo , IcftaludatiocftjjCbfeftamenshcminisjamp;vndiqX’-bi liin

Il înfeflationc vallata vix ocaiitit finguh's, vix rcfiüitsSi auarida proftrata eft exurgit Iibida/i hbido cóprcfla eft fuczedit atnbitio,fï ambitio c ótépta elt^ira exafgat.fupj bïa i'n'latjVinolctiainiutat, inuidia côcordiâ rüpit.amt: dtîâ fceius abfdnditjcogcris malediccrc,$ lex cüuïa^hi betjCÖpellensiurare $ nó Keet, tot pfccutióes; animus quotiïe patif ,tot pipris psdus vrgeï,amp; dcleótat hic Ïter ZabuK gladios diu ftare,cü magis cöcupifccdü amp;nbsp;optan? dÄ fit adChrifló/ubucniente velodus morte, .pperare»

Si tatusma.tyr de fe,fibiq; fimiKbustaKa affirmât, qius dubitabi t dC oibus fanóh' s eadé tr ibucref' aut faltem n5 negabi't in fiflös quadfarc,qd apts didt: Côdcleâjor legi del fedm întenorc hoiem.vîdeo aut aKâ lege in més bris meis.ne in pfona impi orû ifta videaï locutus, Quæ omniaideo vrgeo,qgt; fdo D.Hicro.Originc,amp; aliosim pulfos aKcubi fendre apoftolû hoc loco i aliorû pfona lo cutâ.licet ali/s lods ecôtrariû fendât.Et D. Aug,diu ca d êfentetia captiuus,tâdé in Retrada.amp;Khvj.côtra lui, x|,itareuocat,vtnegctafefuiffc itelJedû antea aptm, dû in aKorû perfora locatû fuiffe aflcruiffet.Q uis non ïîïoueaï autoritäre prindpû horû virorû patrû .niliiJ idis fi quis hos patres aKcunde fe adduxerit,aduerfus mea fcntétiâ,fi temere vno loco eos Iegerit,amp; in fuâ fen tentiâ fotarc viderit.V erum nec ilKs,nec affertoribus eo rum iniuriâfado.dum verbaipfaapoftoKjtumillorû prias amp;nbsp;contrarias fententias eis prætulero.

luuant candem hâcfcntenriâ,amp;multa aIia»Primû id quodapoftoIusRom.xij.prædpitvtiq;fanélis amp;bapti^ fariSjVt renouenï in nouitate ferifus fui.Et aKbi.i, .Corî, iiij.Et fi is qui foris eft nofter homo corrumpatur, tame is qui intus eft .renouatur de die in dicm. At renouari eft

ARTICVLORVM DAMNATORVM e vctuftatc in nouitatcmmutari. Vctuft as autem pcccsK tüm cft veteris hominis,ficut nouitas,gr arianoui homi nis.Rcnouari ergo arguit ÏefTe vctuftatc,ficut rurfus (Ü dt.Cor.iij.Expoliantcsveterchominccö adhbus fuit. êC.j.Corin.v.Expurgatevetus fermentum.vt fitis noua confperfio. Quç omnia certe affirmât reliquumvetufta tjs 5ï peccati in nobis cire,quod exuandu expurgandûqî fitcumacleosfcribat,quiiâerât(vtàat)acymi amp;nbsp;aeati in nounm hominem fecundum deum.

Ddinde parabolae Euangeli j pulchre hue valent.Quai rum vna de Samaritano.qui femiuiuii no fubito fanauit, fed alligauit tantu.dc fanandum fufcepit,Nonne oftédit ncminem fubito ab omnibus peccatis fanum faä:um,fed paólo fidei i corpus Chrifti affumptû, de die i die magis fanarif'Altera Math.xiij.de fermeto î fatafarinac tria mi xto,donee femétaretur totum,quid aliud \tj1 t,Q fermé to nouo fidei fermétari,nô fubito,fed paulatim totü ho' minem.''vthæcYitacognofcatur no effe iuftitia, fediufti ficatio, no fanitas fed fanatio,nó finis fed phafe demini, * non terr a, fed migratio,amp;: prorfus continua purgatio peo cati,amp;trafitus de virtute i virtutcfvt docetpfal.lxxxiiij) amp;nbsp;trâfformatio de daritate in daritatCjad imaginé Chri fti, vt apoftolus vocat. At taîis tranfitus certe manifeftat, reliquum effe femper pcccatum, a quorccedamus, 2d maiorem iuftitiam propinquemus.

Et loan.xtij .cum afferuiffet difcipulos effe mundos, tarnen infra dicit.xv.fe effe vitc,illos palmites, tarnen omnem fruéb'ferû magis purgandu^ vt plus fruótificet. Quomó cm funt mudi amp;nbsp;fimul immûdi,vtpurgari egc ant,quinifimundi effent,frudu no affcrrctfNifi quod verum cft.quodidc.j'.Ioan.f.dicit.Si dixerimus,quonia pcccatumnon habemus,ipfi nos feducimus,amp; veritas in rebis

nobis no eft.Notauit S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non dixit:habtunius

fcdhabemus.Etpfal.xviif. Ôeliéta quis intelligitf' aboc« cultis mds munda mc.Et pfalJ* petit fpiritû rcdû amp;nbsp;cor mundum in fe fieri ,cum hoc no nifi immôdus orare pof fet. V nde ergo ifta immöditia ta fanétis viris fpiritu fers uentibus,nedum baptifatisf' Quod mala has mouet ims munditiasf*nifi raciicale illud otiginis malu, de quo Pau; lus Cololïenfibus fancfüs fcribit: Mortificate mébra ve^ lira quæ funt fup terra,fornicationc ,immunditiam,libis dincjcôcupifcentiâ malâ,auaritiâ :Nó his peccatis 'fer uirecos arguat,fed vt répugnent,nc eis fcruiant.

Et vt finem faciamus,fola oratio dn ica nôneocs côclu Oro dnlca ditfubpeccatû.dû oîbus quâtûlibet Tandis mâdat orare, Fiatvolûtas tua,fandificetur nome tuû ,adueniat'regnû catü, tuumf'Quid côfitetur,qui petit fieri voluntaté dei,nifi fefe nondû plene facere voluntaté dei,ac p hoc elfe inobe diente deof'^neq; em fidishic verbis ciatur)Hocfolo fal uns $ agnofdt amp;nbsp;depeatur fuâ inobedientiâ, ac inquâtü orat amp;nbsp;agnofcitjtantû fadt voluntaté dei id eft in fpir itu: fed in came,co tra qua fic or at,nôdum fadt.lta qui petit fandificarinomc dni, nônefatetur nomé dni adhucin fepollui ex partef’quod doles depcatur,amp; impletur illud ineoRo.vi}»Quod nolo malumhoefado, quodvolobo num,nonfado.SiGqui aduenirc regnum dei petit, certc feruû diaboli fe ex'pte cöfiteï ,cû apoftolo dices. V ideo alia lege in mébris meis,captiuätem me in legem peccati.

Sdoautem quid hie mihioppofituri fint,fcilicct oia quae dida funt pgt;bare no peccatum,fed defedl um feu in? firmitatc î nobisrelinq poft baptifmû. Sic ein fomitc amp;nbsp;Defedus paftionescarnisvoót.Rndeo.fifolanosverbicôtrouers poftbapqf fiahaberét,fadleadmitterc,vtdefedumvocarent,quic^

ARTICVLORVM DAMNATORVM. quidid eft niili,qu3dinprædîâ:îs fcripturæ vcibis relîn qui in nobis ^batum eft:? ruft ra enim certatur de nomi^ ne,cunidcreconftiterit.Vcruni,quoddefc(ftuni fie ap^ pellât,vt peccatuni efte negent. amp;nbsp;nö culpâ,fcd poenâ ta tutnpeccati efte velit,adnitteren5 pxftum, Neq; enim fatis eft,q^ fine fcripturæ teftimonijs,autoritate propria dicât.oia ifta defedus did.quia defidat a pfcda legis plc nitudine,Deinde,qgt; no licet vlli angelorû,ned r ipfishoi bjs.verbadei fuofenfuinterpretari,vt quodillapecca tu n aperte vocat,illi defeélum interpr etentur, Apoftogt; lu3 enim manifefte dicit,fe captiuum dua in legem pccca ti amp;c5cupifccntiam,autoritatelegis,cognitam afepeo catum:qu a itéra vocatpeccatû in carne fua habitantem.

Quom odo cin nö er it vere pcccató ,cum ad hoe, vt vc re peccatü efte ^bet,adducat lege f hibëté cöcupifcerc, Äfateatur fefenó cöcupifcere nö pofte, ac per hoe vere, nö defcótu tin,fed peccato,c5 tra legé facere.Nâ amp;nbsp;ipib met cogentur hoe peccatü dicerc,quodcötra lege fit quo cunqj modo. At defeâus illezquem extenuando peccatü, fic vocant,certe cötra legé eft .Quod fi hoe vno loco fic li eet verbis dei abuti,vt peccatü nö peccatü dicamus. Quo modo refiftemusheganri in vniucrfum.omnia peccatain I tota fcriptura,diccnti, qgt; adulteriû, homiddiû, idolatria quoqj nö fitpeccat5,fed defedus amp;nbsp;poena peccati.''Si ers go huic refifti debet,oportet vt peccatü fimplidter, praes fertim vbi legis hibitio addudtur, cuius cöparationc betur,acdpiatur vero peccato, aut eludemus totius fcri pturæ autoritatem.Non eft cnim poena fedculpa,qn di« dt,Gôcupifcenti5 nefdeba effc pcccatü,nifi lex diccrct. Non c5eupifces:Ergo qui cöcupifdtfficut ois fadt bapri fatus) fdt fe,lege magiftra,cötra qua fadt, vere peccarc.

Et mire placet,ab Apoftolo adductum craffiffïmö ’'uspeccati.q^di noujflimo fcfu,tactus,ocsfentiót.(^o ’ttöem pfuaffiffet inte tioncsamp;opiniones cordis pcccata CiTeijs,qui nödü pfuaderi volût,concupifcctiâ efic pacca tü,amp;cótra cralïïiTimü fenfü experictiæamp;aptißima le fapiûtfNä que non fadt reû ifta lex, Diliges dominû ex toto corde tuofQ uisnô ptealiqua ma^afeipm dili gitf Verü fdebatapcftolushocpceptû fublimiuscfle,^ vt inexerdtati caper e poffctddeo affûpfit q d pfûpfit nô pofTenegari abipfis,nimirum omnium fenfu cognitum.

Videamus autc,quarationemoueâtur,vt negêtpec^ catumdid,reliquambaptifmo libidinem. Dicunt em ba ptifmi iniuriam effe,fi non omnium peccatorû tribuere dicatur rcmiffioné,ficut habet fides cathohea ecclefiæ amp;nbsp;fanctum Euangelium.Si ergo remiiïa funt omnia pecca^ ta.quodrcliquum eft.peccatum did non debet. Refpon? deo,quidhic dicere pofrum,nifi quod vrgentibus eodem argumente Pelagianis, Auguftinus dixit .fcilicct peccatû rcmitti quoadreatü.fednon quoadactum,feu;Vtipfius verbis vtar)Peccatû iftudreatu tranfit,adu manet.Sicut enim^vtidem ait ali quod peccatum trâfit ad:u,amp; manet reatu(ficut cft omne adliale)ita econtra,hocoriginis pec catü tranfitreatu amp;nbsp;manet adu. Ecce nô negat elTe pecca tâ,nccdidtfolû defectûautpœnâeffe.fed peccatû actu amp;nbsp;vere effe .Rurfû dieet: At nos reatû hû c proprie voca? mus peccatum,non ilîud qucdremanet.Refpondeo,inre ifta feria amp;nbsp;faerg nô licet argutijs fophiftids cauillari,qui bus effingunt rcatum efle refpectumintcr deü amp;nbsp;peccato rem,quo hiedeputatur ad pcenâ. Iniüria eft gratie dpi,fi folü iftû phantafticumrefpectum tollere doceatur,cj,\t fcripturaloquitur,gratia dei remruetmutetjÂ'in ncuos hommes tranfformet de Æe in diem,SC r es ifta fe rio aga-tur,uon

Qtaria n5 tur,non refpcdïbus tpUcndisXcd fubftantia et vi'ta muta foils tefp« dîs:Namidco corpus mort et incînerarî oportet,vt peccaj expurgetur* Vcrus eft morbus et ferius,qui tâ feiiä et potentem exîgît medîdnam.

HaKi'pfa cnûn gf a noui teftamenti et miferîcordîa dei cft,qd quia gcniti fumus vei bo veiitatis et rcnstï' b3pfif= inate,vt fimusinitium aliquod a eaturæ eius,intérim fa -uor dei nosfufapit et fuftinet,non imputons admeit em . nbsp;nbsp;quod reîi quum eft pec:ati in nobis Jicctvcrc peccatum fit

P(3n» nfin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-- f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ c

verunôün ÂimputaripoiUt,doneccftiaarnurperrettencuaaeatu pu.a£urad ra:ad tïncm enim purgationis patris irafcricordia rcfpidt ’“ûrtc, nbsp;nbsp;nbsp;propter quem inter medias peccati imunditias,ftatuit mi

fericorditsr ignofcerc,donecpenitus aboleatur.Hocapo ftolus R.o.viij.ficdidt.Nihilergo damnationiscftin ijs, qui funt in Chrifto lefu.qui no fcdm carnem ambulant Non ait.Nihil peccati in cis eft,cum precedente cap.pec^ catum afferuiftct.fcd nihil damnationis ,quiaamp; fi fit pec catti in cis non nocct.duplidiurc.Primo, quiafuntprr fi de in Chrifto Iefu,quo mediatorc, cis ignofdtur quicqd peccati inert.Scdo,quia non fedm carnem ambulât,idert pugnant contra peccatum vt cxtinguant,quo ftudio quia inui ti habent peccatum in fe,pfo non habentibus deus ib los habet.non tarnen nifi gratuita mifericordia,nc ruperss cet plt;ecagt; biat quifquam in oculis del de munditia fua,fed in humi^ turn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iitate fuae miferiæ feruetur .Hoc fenfu./. lohan .v.dicit.

Sdmus quoniam omnis qui natus eft ex deo non pcccat, fed generatio dei confcruat,amp; malignus non tanget eum luft* fimF At omnis qui credit,quoniam lefus eftChriftus.ex deo aTtfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem didt.Ita fimul verum eft, iuftum non

C3tû,i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in baptifmo, nô vt nöfit, fed vt nô ipu

tcî. Ecce cft amp;nbsp;remanet pcccatû ,fcd non i mputaï. Quare pcrfeucrâdutn eft in vfu feripturæ Si antiquorum,amp; nô Hefedum, fed vçre peccatum appellandumJihidinem,amp; Pcccatù t» aliaspafïiones reliquas baptifmo.Et aliud elïeomnia pec ««»«* à toi catarcinittî,àliud omnia toUi, Baptifmus omnia rcmiv-tit ,fed nuUum penitus toUitJed indpit toUereud quod il losfefellit.qui remiiTionemintcUexcrûtomnimoda ex purgations ,ac fie defedi pro peccato acdpcrefeipfos ooc gcfunt.ex malo intelledu in peiorem lapfi. N à hac fen; tentia eorûjiominés infecuritatem 8cfupcrbî praefum ptionc ducuntur.dum pcccatis ablatis fibi puri vifi.omit^ tant ftudia expurgâdi peccati,vt cuius confdj i â nô funt. Qua împia opinione plurimi pereant necefleeft, fed amp;nbsp;copcrucncrût infaniae,vt ctiam libidine ineuitabilc parc tumfandorû.dû generât.quâtûuisindomitâ amp;fummo inuidoq; furore côtra Icgé dd côcupifccnté, defedü vo care fint ooadi. Hoc cft verc nimis cxtcnuarc peccatü ,îï cerctâ atroce libidinis ipctû.cé defedû .Scd de hoefatis,

Homes pcccati,ctiam fi nullum affit adualc peccatum moratur a corpore animam abingreffu cœli.

Quamuis hanc côclufioncm fæpius teftatus fim,nô affcrtam,fcddifputatam,tamcniamnô difputo,fed affe ro cam,poft quam nihil video contra earn produd ab vllo aducrfario.Si enim verafunt quæ j)ximo ardeulo dida pas rcelfi funt,fomitcm effe vere peccatum,per gratiam dei veram îtrare pot. magis acmigis purgandum, SCnemo poffït cumpeccato ' coelumintrarc.Sicut.ij.Pet.iij.promittit,Coelosnouos amp;nbsp;ter ramnouam cxpcdamus,in quibus iuftidahabitat,

Hls adde quod iliï fingunt, amp;nbsp;ego per impoffibile pö poffefine peccatoaduali.cü affiduelex membror urn captiuet amp;nbsp;rcpugnet legi mentis, vt Paulus conqueritur;Res enim viua amp;nbsp;quotidie moues eft pecca« tum,ficutamp; ipa anima m qua hibitat:Nam amp;nbsp;luftiaa res cft viuens amp;nbsp;mouens, non enim quiefcere poteft anima, quin vel amet velodiat ea que der ïunt ♦ Vndefit,vt cutri ipfimet concédant, atftuale peccatü morariabi'ntroitucoe Inctedult ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conccdere,quod Sc fomes moretur ,qui,origo

tasctorigi vïuaaftïmaamp;inquietilTimaadualiumpeccatorumeft. nalcpccca Omittohi'cdicere.quodOn'ginalepcccatum.vtomnïa peccata,ita Sc increduUtas eft,at nemovnq fatis dïligi't,crc dit,expelt;ftat,quamdïu eft in came: Spiritus enimprom ptus eft,fed caro infirma,etiam in Apoftolis.Ideo fomes vere eft aduale peccatum,alt;ftualis priuatio,fiue defedus eiusrei,quæ adeffe debet,amp; adualis pofitio,feu præfen tia infirmitatisSC aliorö affeduü.qui deeffe debent,vtve redixerit fandus Iacobus,noselTeinitium creaturædei nondum complementum.partim iufti,partim peccatores '■ impijs à'fcreti, $ peccatü agnofdmus confitemur Sc expugnamus,cui illi potius obediunt.

Impcrfedacharitas moriturifecumfert neceftario magnum timorem,qui fe folo fatis eft facere pœnam pur gatorij,amp;impedit introitum regn i.

Cum de ijs rebusamp; de vniuerfo ftatu animarum fan* lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;darum poft mortem,nihilhabeatfcriptura fanda

quem neq; aTerui ,Nunc autem affcro amp;nbsp;I'pfam ex pracs cedêtîbus infero 8C probo. Cum cnim loannes Apollo? lus vere di'cat: T imor pœnam habet,amp; timorem non tx.' pellet nifiperfeda chantas,vt idem Ädt, clarû aibitror hlncficn',timorem cffemlmperfcâ:a charltatc,que eum expellcre neqult^Hoc auté vltlum charltatls ( flcut Aug. appeUatf quid eft aliud quam fomes amp;reflduum ori^na‘:^ Ils peccatl,quod hominem prluault a re(ft3,fecura. Sc per fedacharltatedel.Quarevern eft,lmperfelt;ftä charltas temlmpedlmétoefteadlntroitûrcgnl,qapter vltlü quo Imperfecta eft.Et feto aduerfarlos nlhll habere quod con tradlcät,nlfl faas oplnlôes fine vlla autoritäre fcrlpturæ.

Qms ergo lam neget,timorem Iftumpœnâ habctc, pofte vere purgatorl ü efte folum, cum non fit malor pœ nafplritus noftrl,quä fuga amp;pauori'nlfl quls contra oni nlumfenfum faperc veilt. Et fcrlptura paucis Iods igné; freqactlftlme autem paaorem tribuit danatls Scimpijs vt pfal.l| .Tanc loqaetar ad eos In Ira faa,amp; Infarore fuo conturbablt eos. Et omnesfatenf fadem ludlds Chrlftl fortius tortaramlmplos.quamlpfam Igné Infernl. lam cum Ipflmet fateanf, Animas nô ab lgnc,fcd in igne pati, quampoftunt alla pœna dare, qaam fuga Ähorroremf' Sed fecure Ipfl flc opinatur de rebus, quaru nlhll vnquä guftauerunt SC cognouer unt,ldeo prompte damnant alle na.Ego autc nltor vel vnl autorltatl I oannls, qui tlmorl poenä,amp; timoré dat Imperfeólxcharltatl.Sl tantü SCIpfl fua fentctla adduxer Int fcrlpturæ,par atus ero docerl.

f^s efte partes pœnitentiæ,Contrltlonem ,Confef lonem, ^atlffaéhonem.non eft fandatum in facra fais Pt^^3♦’nec in antiquis fandlis dodtoribus.

ûriffaÂte nbsp;nbsp;nbsp;MaKdofe höc articulu eôgefferût.Nô eni ncgaiu có

cófcffionéJïcut tarnen fonat arriculus, Slgt; i'pfi vidcri me taKa docuiffe voJurit,fed fatiffaóbonem negaui qualcmipfi doe: t, quod nuhi nö ei it difficile probare.0 ftendâtfiponuntjvHintota fcriptüravnusapex autiota fcribatur pro pcccato mortalivno deberefariffieri feptem anMs;''dicâvbi ç di fferétibus peccatis.difFerétes poenas fta tuât Chriftus amp;nbsp;Apoftolü'N óne hæcoîa funt poftea in^ ucta ab Epifcopisfimmo dent vnû ex antiquis patribus, ' inquolcgâturquadragene,feptenaeamp;fimilia:vbifecen't libensreuocabo.

Legimus fane multos a deo 4?pter pdni caftigatos, vt DauiXMofen,Aarô,Mariâ,populuIfraeI.amp;aliquoseo rû.quos Xps in Euâgelio curauit.Et.f .Cor,x|,Multi in firmi inter vos êcdormiüt multi. Sedhçcnô eratfatiffa dio quâ ifti docét,fdlicet remiffibilê p claues Jta amp;nbsp;mo* do multos punit deus peccatis,quas pcenas tame Ecclc^ dixiarbitrariâ iftâ fatiffadioné,nec î fcripturisnec patribus îucniri,itt« ueniri aût pœnâ irremiflibile a deo impofitâ .vt pfalmo. Ixxxviif.dicit.V ifitabo invirga iniquitates eorû.amp;fnver beribus hoîmpeccata eorum.

Diœnt forte relidum arbitrio Ecclefiæ taxâdam poc ßfiffa' peccatis.Refpondeo,hoc iâ nô eft feripturas, fed aio. ppriamfcntentiamaflferre.Probetur. Quo loco CIró ftus hoc arbitriû reliqucrit Ecclefiæàibi enim nô credo. Namvbi didt.Quodcunq;ligauerisamp;c.magis ad culpâ quam ad fatiffadioncm ptinet.CuIpa enim ligari amp;nbsp;fob ui pprie didtur,rx)n confcflïo aut fatiffadio.rta amp;nbsp;illud Quorum rcmiferitispcccata,remittuntur eisAlioquin dicer e debuit. Q uorum rcmifexitis fatiffadiones remit

rcmittuntur eis.Quarc, diuinitusaut nulla eft fatiffifc ^o.aut rcmitti humanitus'non poteft.

Hoe libens cóccffen'm, quod Ecdefia mater ,pïo afFc præuêtura manu dci,caftigat filios fuos fariffadioi nibus quibufdâ,ne incurrât flagella deî.ficut N iia'uîtae operibusfuîsfpontaneispræucneruntiudidü dei.Hæc Indulgen--pœna qui de eft arbîtraria nô in totû vt ilK volunt, fed ta men necefTaria.At noftri îndulgentian') etîâ ce tra Ecclc fîam alTerûtremittî penitus omnem fatiffadionê, etîâ a îuftîda dîuîna requîfîtam, quod eft erroncû amp;nbsp;împîü. Nam aut nos aut homînes aut deus punît peccata, quod îllî per îndulgctîas toUunt omnino. Côtra hanc eorû fb lt;ftaniamp;:falfamfatiffadïonem,quam Sefolam habent, egopugnaui,quam îdeo folum finxerût,vt lucra fua au gerent, amp;nbsp;homînes exhaurîrent, fallerent ac perderent, cü fî effent pîj paftores^potîusîmponerc t poenas,amp; Ec-clefîæexemplo præuerîrent deû .fîcut Mofes eum prae uenît oeddédo fîlîos 1 frael,propter peccatû vîtulî aureî, Optîinü auté fuerît,fî r os îpfos punîremus,hoc auté fæ dmus,quando ex toto corde vîtâ totâ mutamus,hac erîi pœnîtctîa amp;fatîffa(ftîone deus côtentuseft, quantû pro bant fcrîpturæ fanóbr ,amp; præfei tîm loânes Baptîfta Lu ce.u) .Sîc.j.Cor .xf.Sî nos îpfos îudîcauerîmus, non vtî^ îudîcarcmur a dno,cu auté îuctcamur adno,corrîpîmur, vt nô cumhocmûdo damnemur. Ecce poena amp;nbsp;corrcptîo prorfus îrremiîrîbîlîs.quæ a deo împonîtur amp;nbsp;exîgîtur.

y ehaementer autem odî amp;nbsp;fublatum vellem hoc voca bulumfatîffaéb'o .quod non modo în fcrîpturîs non înuc nîtur,fedamp;pÎGulofum habet fenfum, quafî deo qüîfq poîTît vUo occcato fatîffacere, cum gratis îUe agnofeat omnîa.Deîndeoccafîo fuît,vt e falutarîjpoenîtctiæreme

'dïo,nundïnas facerct.V ellem magis vt difdplinajCaftiga tio,vintatio,correptio,autah'o quopiâ fcrîpturç fanô? voçabulo noiranaretur,quo fîgnîficarctur nô efleremiG fîbilê,ficut reuera retrttfîitttlisnô eft,difdplinä domini, tnulto minus védibîUs amp;nbsp;cauponabilis alîquando credere tur,ficuthodie videmus fieri,côfida ifta nouafatiffadi*

one,qua plenarieremittit:cû talisfvt dixf cffe nô poffit, nedum poenitétiæ tertia pars cenferi debeat.Vnde’in fer P/fmone meo vernaculo infigniter adied, non effe iftas très G n 1 irrcrni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii-’i *i »z*

fibîlisabho partespoenitctiæ,vtiplinioremhabetdecisloqui,fem^ mine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per enim volui exceptam difdplinam domini.quam elfe

negaui abvlloremilTibilem,fedtantum imponibilcm, ideo aliam ncceffario fore 8c nufquam deferiptam, quam iUi fatiffadaonem docent, totainmanu Papæ pofitam, etiaminuitaiuftidadiuina. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x

Contritio,quæ paratur per difcuflïonem.colledio? nem amp;nbsp;deteftationem peccatorum,qua quis rccogitat an^ nos fuos in amaritudinæ animæ fuæ. ponderando pecca* torum grauitatem, multitudinem, feeditatem, amiflïo? nem æternæ beatitudinis Sc acquifitionem æter næ dam nationis:Hæc côtritiofadthypocritam,immo magispec catorem.

. Quamuis hanc condufionem etiam Caflïanus docelt; at,amp; fenfus communis omniû ita in fc cxperiatur,vt fu^ perfluum fit probari earn,tarnen vt obftruatur os loque« Inefiarîta« tiuminiqua,fcripturasdciconfulamus. .

Primum hoc nemo negabit,Contritionem quâtum libçtmagnam:nififîat amorc iuftidæ.amp;Cvtipfimet dis cunt)in diaritate dei, non eft vera, fedfimulaca: Onmia enim

enim quæ extra charitaté fiut,nihil nifivanaamp;falfafunt • (vt.j.Gorinth.xiij .docet Paulus) quianonfiuntex toto cotlt;le,quod autem ex corde nö fit,iamhypocrifis eft. Si hypoctîfîs cut didt Chriftus Matthei«xv.Cor eorum loge eft a me At contritio per peccatorum coUeóHonem parata, fine a^ more deiamp;iiÛlidæ,hoc eft,fine corde eoriterit,de hac em locutus fum,quare necelfario fequitur, vt fadat hypocri-tam,quinec voleter nee amanter conteritur in corde fuo Ego enim hopocritam aliter diffinir e nö poffum, quam eum qui id quod fadt,non ex animo amp;fyncero corde fa^ dt. Animum autem talem SC C0r,non dat natura, nec col-ledio peccatorum,fed fola charitas fpiritus.

Quodfi dixerint feloqui decötritione in charitatefa lt;fta,iam articulus nihil ad me. Non enim vnquam fic doï cui,immo quiavtmeum damnat, de contritione natura li amp;nbsp;impia exta fidem,loqui cos oportet, quam elfe hy? pocrifim.fatis iam ex diótis conft are putoÄut opinantur hic forte,mediam amp;nbsp;naturalem fuam T heologiam,^ ib Ia colleéHo licet extra charitatem falt;ftafit,non tarnen fit fida,quiapr2Eparat ad gratiamproximc,dumfadthomo qaodeft in fe.Verum,de ifta impietate inferius fuo loco Ego cnimpcccatum affero quiequid ante gratiâ fit in ho gd fit* i ho mine,tantum abeft vt praeparet ad gratiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«’’«ç ante

Secundo,de altera parte, quodeacontritiofadatmagis peccatorem, latius dicendum, quo amp;nbsp;prior'pars maxime nititur«Hic Apoftolü inuoco, qui didt Ro.v. per legem abundare pcccatü,amp;: Gal.iij. Per legem augeri tranigref cótra ven fiones.Et.j .Gorinth.xv.Virtus peccati,lex.Quibusver ttslcm the bis prorfus naturale illamTheologia euacuat,quaeinter ologiam odium amp;nbsp;gratificâtem amorem,medium fingit naturale

amorcmlc^s, qui contritionem iftam parct. Si cni'm hie amor ftatamp; per ipfutn non augetur pcccatum,médax eft

Paulus,qui generali fentetia didt,iegem eife audricem Natuw au nbsp;nbsp;virtuté pdi ,ita,vt c folo Chriflo pedeat vidoria cius.

Efgo fadat quicquidpoteft natura ante gratia, auget pec catu,quia nô poteft nô odiffelegczAt hoc odiû eft pecca^ tu,immo augmetû peccati, cu nô folü peccet côtra Icgé, fed odiatnô Heere peccare,4)hibéte,fdUcet,lege: Itaßt, vt irritate lege,amp; concupifeentia amp;nbsp;peccatü magis place? at,amp;lex magis acmagis difplxceat, cü ergo colledio pcc^ catoru extra gratia, nö nifi lege fibi præftituat,ad quam peccatafuaconfert,impofribile eft licetmetu poene vel îpc premi ƒ fortiter côtra fimulet) vt nô magis odiat lege quä peccata,amp; magis diligat peccata quam iuftidä legis. Et quidfadat impius extra graßä, cum fuperius arti^ culoprimodocuerimus,quätofudoreiufti Äfandi viri condeledcntur legi dei,amp; refiftant legi membrorum re?

pugnanta 8C captiunrakfi illi coguntur ,non tnodo odiftc, fed amp;nbsp;repugnare le^ dei captiuari, quid fad'ent impi|» in quibusifta pugnafpiritus nondumeftf'Quidfadatc3' ro vbi fpiritus non eftf'præfente fpiritu pugnat contra Ic gem dei, amp;nbsp;tu dicis,çp abfente fpiritu pugnat pro lege dci» Caro concupifdt aduerfus fpiritum,amp; fpiritus aduerfus carnem:amp; tu docebis folam carnem,nullo repugnâtcfpi ritu fadurâ pro fpiritu, Quid poteft infanius did SCÜn gif'Malæ cupiditati tribuitur,vt fadat opus contra quod ipfa eadem fu mmis viribus pugnat,dum præfens eft bo« na cupiditas.Credo hæc fadura fidem,per legem nô nifi augcri peccatum,id cft,odio haberi iuftidâ,amp;amari pcc^ catum,idq; toto p5dereamp; fummis viribus,vbi naturafos la fuerit extra gratiam,cum in gratia fummis viribuspu

MA R.LVTHERI AS SERTro gnct contra legem; Simul credo pateat,nô modo hypocrf ^a,fed Sc magis peccatorem fieri, collelt;florcm ilia contri tionis ex peccatorum Sc legis i ntuitu.

Q uia eat quifq; i cor fuâ, amp;nbsp;no metiatur fibupi,ref pôdeatq; mihi, An no cor fuu ita iueniat,vt mallet nulla p,orà attec legé elTe/an no odiat pœnâ peccatorû éc'an nó fetiat fibi ftacur, pl3cerevoIuptatc,gJoriâ,opes,fdétiasf'amp;c Quis é q.his no afficiaturi'At affectus nônevellet no n effe prohi bitaf' Quod fi quis fimulet fe no multum ifta curare,fateatur falte ex parte illis afRd,Si no fatetur,non credo ei ^rfus CÛ oés fand:i id queratur de feipris,amp; has répugnantes le ges mébrorû affidue accufent.Q uid ergo,côtr a^prium fenfumSvitalc pulfum expientie,fingimus amorc natu talé legis,SCodiâ peccati,quoppareïhô ad gram, cû ifta fint nô in corde nata,fed natâtia ficut fpuma 8C p vim ex? torta Jub qbus ab'tur eo fœdius 8c maius odiû legis, quo fortius fimulaï odiû pcccati. Horû certeimpiorû eftilla violêta côfdctia, quâ Paul?cauterifatâvocat,ad Timot.j,

Vnde ergo fentio 8C doceo pernidofum effe genus dos cendi ,quo .intuitu pœnarû ,pr emiorum, peccatorû ,doccs tur pœnitere. His eih doélrinis coercentur quide ab ope re,8Ccauterifatâviolétamq}formantfibi confdentiâ feu b^numppofitûjSctnaioremalooccuîtû illûaffedum cô temptælegis SC smati peccati,nunq itelligunt.necobfers uant,inimo if s ftudij s occultant,content! fatiiïedffe iftis impij s dogmatibus operum, quibus tarnen fi libéré loqui concedas,ftatim dicent,fe non ex animo pœnitere,amp; nifi Icx infernufq; effet,toto impetu malle explere mala fua, prefertim tctati.Q» uâdo ergoredius fane docerenf, iftû aflfedum capitale,peffimum,occultum,agnofcere, amp;nbsp;dos nec ab amore legis indperét poenitere,fefe hypocritas- c f

ARTICVLORVM DAMNATORVM fe fcirent,amp;nihil de hypocrifi tali prçfumerctjitnmofu per ea magis fuper peccatis,quorum ituitu fióhim iftü dolorem coegerunt,dolerent»

Admitto fane,crafTos iUos ïduratosimpios/qui nó dum cöfciétias habét,terroribus illis,ficutferuos idomi^ tos,vrgeri ad poenitctiâ,ficutMagiftratus gladio coercet fceleratos.Sed vbi confdentiç funt,ibi certe infti tuend? funt,vt a Xpo primü indpiat,amp;in mifericordia eius ere détesvita mutent»Tum erii primü pœnitétiaveraincipit qn ex amore fluit,ficut ipfi dicunt. T une nó amore có modi ,nec timoré pœnæ, fed aifedu folius iufticiæ pda Pœnitétia colligct 8c pôderabunt,vt hcc fufius in fermone de poeni# quo docén nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixi.Qn em de pœnitétia docemus,ea docere debc

mus,qua fiât Chriftiani ex corde pbenitentes, quod non facimus nifi fidem doceamusoim primo eos qui pdâ fus fentiunt,ne preuenta ftulta ope9^ opinione indpiant falu^ tern a feipfis operâtibus currentibus, amp;nbsp;no a mifercte Notatu db nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;genus docedi induratos iUos Jerreas

gnum. ceruices xreas frontes,ab externis faltem peccatis cocr cere,etiamTi corde inuito,amp; coerceri odiente,peioresin \ nbsp;nbsp;nbsp;femetipfis fiant,minus tarnen nocebunt aliis,

y/eriifimum eft cnim proucrbium,amp; omni dodria de Contritionibushucufq; data, præftâtius,quo didî.Oph ma pœnitentia noua vita.

Proucfbta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In omnibus hoîm verbis, nihil verius eft côibus pro-:

S» adeo vt fcriptura fanda fæpius prouertaa tanq veriffima dtet.Quodrca mirfi q d ilJis acdderit,vt contra omnium fenfum amp;nbsp;fententiâ au deat damnare, amp;nbsp;mea nó fît ifta fententia, vnde amp;nbsp;defendenda earn relinquo oiEus Ego autem defendo quod addidi,quo oftendi, idprouergt; bij

Chrifto enim lefuneq; drcudfio,neq; præputiû alîquîd valetjfed noua creatura»Hancfentêtiâ debuerât damna re,quo ftabilîui uerbi'um.dum me voluerunt damnar e Plane enim hicapoftolus docet,omnia vana effc, nifi ûs mus noua creatura in Chrifto: At pœnitctia,q fine amo^ re iuftidæ agitur,vêtus adhuc eft creatura, nô plus vales q drcûdfio autpræputiû,Nâ SC Paulus cum cóuertetur luce fubit a drcûfulfus,eodem momento charitate indus tus eft,dices,Domine quid me vis facerefHaec verba nô didt poenitentia feruilis, qu r potius horr et,amp; fugit a fade domini ,ficut ludas Scarioth.Charitas fola didt,Dos mine quid me vis faceref -

Sis ergo certus,fimul dum homo cóteritur,fimul,et gratia infunditur,amp; in medio terrore d ligitiuftidam fi vere poenitet,fin autê nô fimul diligit,non vere poenitet Probaui enim fæpius infufioné gratiac fîen cum m agna animi concuftione,Sicut beata virgo ad ingrelTum angeli turbata eft,Ä hac ipfa turbatione adfummü amoré virgi -idtatis impulfa eft.Neq; em vehemetius vnq amauit vir ginitatc.q hachora,in qua viri perfonâ folitariaintuens, metuitviolentia caftitatis.Ita peccator dû virtute dei co?

amp;vifitaï P gratia,veheméter côcutitur,atq5 hac ipfa concuffiôe ad odiû peccati amp;nbsp;amoré iuftidæ rapitur. At qui fuavel legis folius virtute pœnitct,côcutif quidc

Virtus peccati, lex.NoUet ein ficcôcuti,multomigisî) fing5t,qui fine comotione fobs cogitati ôibus frigidis peccata recogitât, OGTAVVS,

N ullo modo præfumas confiteri venialia peccata, fed nec omnia mortalia, quia impoffibile eft vt omnia

ARTIGVLORVM DAMNATORVM mortalia cognofcas,vnde in primitiua Ecdefia folû maiu f elle mortalia confitebantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

cô^ione. ^3amp;dânanda,ego cogitare non polfum^curf alfa elfe ai bi tr entur .Die mihi, vbi eft præceptum de venialibus confi

tenàs facerdotîrNonne îpfimet di'cunt oés vnanimiter, ; Venîâlianô ptinerc ad confefÏÏoncfCur ergo fua j dânât^pter tne.^Deinde cû ferepecccmus fine l'ntermif fione venîaliter,qurserit finis amp;nbsp;modus côfitendifAn il lud e Decretis adducct.c.Ois vtriufq; fexus.vla prædpif cundfa'sfidelibus, vt femel in anno oim fuorû peccatorû fadant confeffionc'' At quisp oîapeccata ctiâ venialia intelligit.'' Aut quo iuref qua faipturæ autoritate Papa p dpere poteft,venialiaad confeflïonc ptihere? Vide er^ go mir abiles dânatores:de fola voluntate fua præfumc tes omniü omnibus,etiâ fuisipfoi um fententi js côtradicerc.

lam impoffibile effe,vtoîa mortalia cognofcas, euidé tifTimû eft ex pfal.xviij .Delidla quis intelligit^ab occul tis meis mûda me.Cur hûc ^phetâ non dânant ex cuius ' ore mea verba fluunt amp;nbsp;pédct^q amp;nbsp;pfahfeptîo titulû dt,^ ignorantia fua,in quo nô nifi ;p occulto amp;nbsp;ignorato fibi pcccato pcaï.Idé rurfus pfal.cxb').Nô intres in iudi^ dû cû feruo tuo,quia nô iuftificataï in côfpcdu tuo oîs viuens.Necpoteft hic did, delióla occulta elfe venialia, cû nô iuftificari hoc ipfum fit mortale 8c dânaMe.Si gn fandi habcnt mortalia peccata,quç ignorant,^pter 4 dânarenï,nifi humili amp;nbsp;generali côfelfione pucnirct mi fericordiâ dei ignofcenté,qd nos audemus ti ibuere ipijs pœnitentibus antegratiamjVtomniapoffint oognofccrc.'’

O caedtas deploranda.Nonne Chriftus pdixitimpi osadeo cacaos elfe,vt ctiamocddendo apoftolos aihitrcn tur

tuf fefe obfequîumpræftare deof Et quomodo if peccata fua tnor taKa cognofcent.''Quomodo r aulus ea cognouit fpirâs cædis 8c tnimitum,aun tarnen omnia faceret,quæ noiïct amp;poffet,adeo vt fine querela fefe conuerfatum teftef iniudaifmo.^ Q uafi ver o etiâ nunc non videamus quofdâ imps fiffime bonis intédere vitæ ftudi ƒ s, 8C tame grauiffime errare,amp; f ficut Paulus de ludæis dicit) Zelu ^„-5 dei habent.feôlâdo iufticiâ ,Sc tame iuftitia no perueniê cat. do.Væ nobis,qui nobis de luce placemus,amp; has tenehras nbsp;nbsp;nbsp;,

luce appellamus,amp; homines fccuros fadmus extido dei timore.Sandi gratia iUuminati.ignorarc fefe cofitentur delida fua,amp;nos horû fdétiâ tribuimus ifsq fdi no fût amp;nbsp;ante gratia poenitct,feiji potius pœnitentiam fingunt, *

FuilTe autc in primitiua Ecdefiafolû manifefte mors talia confefTionibus tradata,fatis probant Epiftolæ Pau li,patrûfcripta,amp;hiftoriæ,quasfiBulIatam impudéter damnare audet,fuo Genio digna fadt.Ego de his morta? libuslocutus fum, quæ aut alijsrautfibi manifefta funt, vt fatis in ptopofitionibus 8c didis meis patet,Bulla aus tem infidiofe loquitur,ac fi de folis publids,omnium fen fu cognitis,fuerim locutus.

^um volumus'omnia pure confiteri, nihil aliudfaci ^quam quod miferi cordiæ dei nihil volumus relinqs

Sed cant.quæfojbullares ifti poenitentes,amp; omnia pu re cößteätur^nihilqj relinquâtignofccdû diuinæ miferi œrdiæ,amp;jfefpondeâtmihi,quâdo fint pace côfdctipha raturi,amp; qua via iudidü^dei fint euafurii fadâtq; D auid mendacê^vbi didt. Non intres in iudidû eu m feruo tuo.

ARTICVLORVM DAMNATORVM. Etiteru,Delicla quis intelligitrGurrati'pfi miudici'um SiintelUgant omnia fua delidi ,vt foU fint veraces,nosh' béter cum Dauid mcdaces illis eiimus,amp; non poffe pure oiaintelligere,nec confiteri dslida conftater alïeremus, vt reliqua foil mifericordîæ ignofccda relînquamus,dîcê tes; Ab occultis meis munda me dneJgitur hie articulus euidenter feq uiï ex præcedcti,amp;verbo Dauid, DeUtfla quisintelkgit/ideo nihil mouet,quicquid ipia ifta Bulla dânat de fuo ^prio cerebro: Ifta eft em carnifidna crueri tftÏÏma,quahadenus tot miferas cöfdétias torferût.oîtn amp;fîngulo^ pdó^ difcuftionibusamp; confelïïonîbuSjCÛ fe non habeant ne lota quidê vUius fcrîpturæ,tyrânide ff pria hæc oner a împortabîlia homînîbus imponentes.

Peccata non funt vllî remftra,nîfi rémittente facer do te credat fibî remitti,îtnmo peccatü maneret,nifi remiG fum crederet,Non enîm fuffidt remîlTio peccatî Si donatio ,fed oportet etîam credere elfe remilTum.

Ex iftîus articuK danarione feqvùE Prio, q» côfeftus rus nô debet credere,fefe abfoluî,aut remîttî fibi pdni, ac P hoc 11 cebit i fadé facerdotis dicere abfoluétis,Tu mê tiris.nô abfoluor ate,nec remittunï mihi peccata.Scdo, ç G hriftus fit mêtitus,vbi dixit, Quodcâqj folueris folu tû eft,immo Ghriftus hoc verba hr retiens eft,quia hæc Bulla inclyta mâdat,ne quis credat fefe abfolutû elfe,dû abfoluitur in virtuteverborû Chrifti.O furor ï au dit us.

Ego aât mea fie ^b3ui,Qj Ghriftus Maria Magda? lenâ abfoluit ,ppt fidé,ficut didt. Fides tua te falua fedt, vade in pace,Et ad paralytica anteq eû abfolueret, dixit;

MAR.LVTHERI A.SSERTIO, Confide fill,remittuntur tibi pdâ tua ♦ Ita cum m omni abfolutîone peccatoris ^feratur fententia dîuina, necef fario requîritur fides,quç credat huic fentctiæ,fine qua fruftranea eft abfolutio,amp; tota pœnitétia. Prefens autc fides fola fatis eft ad iuftidam amp;nbsp;pacem cordis,ficut enim credimus,ficfietnobis,Cordeaûtcreditur ad iufticiam, Roma.dedmo.Nec fingere potuiffem, nedumcredere, draconem infernalem tantæ impudentiæ effc in Ecdcfia dei,vt hæc auderetfonare,

N ullo modo confidas te abfolui propter tuam contr i-tionem,fed propter verbum Chrifti, Quodcunq; folues ris,Hic inquam confide,fi facerdotis obtinucris abfolui tionem,amp; crede fortiter te abfolutum, abfolutus eris, quicquid fit de contritione.

Vide quefo,vt hic nos Bulla doceat fup arena ædifica re amp;nbsp;abieda fide, fup côtritionc opus hois plufq fuß ver bû dei côfidere.FIuit aûthic articulus ex pcedéte.Q uia verbû Chrifti,Q uodcûq; folueris,fidé exigit pœnitétis vt fatis claret,câ fit vcrbû^miffiôis,ideo fine fide iplerî nô pôt.Et fatis diâû eft art,) .q; folafides iuftificetamp; toi lat plt;ft5,ficut Act.xv.didt Petrus: Fide purificans corda €09.\amp; Hiere.v.Diîe oculi tui refpidütfidé Jamamp; pfal; xxiii).docet,nô^ptervUum opusnrm,ncdû ,ppter côtri donc remitti p(ftâ,diccs:Propter nomen tuû dne jjpitia beris pdô meo,multû eft erh ,EtRoni .v Juftificati ergo gratis ß fide pace habemus.Ecce gratis amp;nbsp;folafide iuftifi camur ,amp; paccdd eft,remi ffionem peccatorum habemus»

Quare adhucdico, Gaue caue frater xpianç : ne vn^ fuper tua côtritione confidas, non huic,fed fidei tuæ pro mifit

mi'fjt deus rem iffionc peccatorü.Duo em funtverbadei: altèrum eft prçeeptum,alterum nbsp;nbsp;nbsp;flïô.prçceptum ope

ra,^miiïïo fidé exîgit,ncc eft cogitabile,quomodo^trûf fio implerî fine fide per opus quodcunq; pofiït»

Si per impoffibile confelTus non effet contritus,aut fa^ cerdos non ferio fed ioco abfolueret, ü tarnen credat fefc 'abfolutum,verîffime eftabfolutus»

Et hic fluit tx prçcedentibus.Nam fidesfvt dixi) cxi^ tar in^miffionis diuinçverbo,quod,quocunq; modo au diatur,fi fide fufcipitur,iuftifiGat.Et quid mirû.fi ioco^ latû amp;nbsp;crédita iuftificet,qn apis Philip.j. gaudeat SC glo^ rietur nbsp;verbum dei p inuidia Si. contentionc prçdicatur

vtiqj qgt; credentes falui fiant p vertnim,etiâ ab inuidisamp; ac / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cufatoribus,non nifi ad opprimcdum i ptn annundatum.

Adeo tota vis fita eft.nô in miniftroverbiffed in corde au di entis amp;nbsp;cr edentis ♦ V erum noftri adulatores malunt rc miffioné peccatoçz tribuere potèftati miniftrorum.vt i fe côfidamus.q fidei,qua in dei verbum credamus,idcovt fe nobis idola fadant,amp; a deo viuo auertant,damnant fidem verbi dei,amp; fuam ftatuunt poteftatem.

Fides no ê Dîxi autem,per impoffibile, quia fatis fupr adidum eft contentione effe non poffe,cum gratia non in fundatur nifi cum magna coneuffione animæ. V olui ein fideivirtutemdeclarare,5c commendareqfolafadat ad r emiffionem peccatorum,amp; iuftificationem pads.Q uod dico,ne quismeputet contritionemfeu turbationc illam cordisjin cognitione peccatorum fufdtatam,negare» V lo eâ ,fed dico earn non operari iuftificationc aut remiffi one pdôçi.Fide s enim inverbum dei iuftifîcatamp; purgat»

Infacramento pœnîtentiæ acremiiTione culpænon plus fadt Papa, EpifçopU3,q'J.atn îfim us facerdos, immp vbi non eft facer dos,æque tantum quîlibet Chrîftiaw^, ttiamfimulîefautpuereilet. , ■. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•.

Cumcx prçdîehs patsat, quod nonpoteftasmi'nîftn» fed fides pœâitentis remilïionem pecçatorum oper etur Velim ddceri ab iftis Bullenfibns, quomodo plus Papa fa? dat quam quilibet facerdos,cum fi^etp nbsp;nbsp;æque nô prç

ftare poffît ac quilibet facerdos ,ne(: alio verbo aWbluat,q 4Uô:Quodcunqj folueris SCCi quo omnisfacerdos abfoluit uati papæ. Si ergo idem verbum,eadem fidesvtrobiqbqux eft diffe? rentiaillorumf At cafus referuati hic Papæplus tribuut Atillihominum ftatutisinuenti, non Euangelico man; dato pofiti funt.nec ad remiiTtonc culpæ, fed adremilTio nem pœne tantum valent, vt patet : Poenitcs cnim ac crc; dans iuftus eft,licet nondum fatis fecerit refcruatorf ca; fuum,hoc eftjtyranno violento’confdêtiarum,qui refers

Refpôdeant autcm,aut Papa aliud facramentum pœni tentiæ habeat quam tota Ecclefiaf Si idem eft vbiqj facra Hcmfacta m;tûamp;idéaboibusfufdpituramp;datur,quidpræcæteris ** amplius fadt in eo Papa^ An forte amp;nbsp;aliud baptifma amp;nbsp;a; liam milTam habet quâ omnes alij Chrifttanif'Si ergovna fides, vnum baptifma, vnus panis,vnus calix, vnus demi; nus in tota ecclefia.cur non vna pœnitentia, vna r emiffio peccatorumf'An hoefolum facrametum diuerfum amp;nbsp;mô ftrofa diuerfitate aliud amp;nbsp;aUudpro locorumSi perfonarû diuerfitatehate'ur^Valeant impie iftç draconi antiqui voces.

ARtiCVLORVM DZMNATORVM tt. quilibct Chriftaanus abfclucre poteft .Mat. te patet, vbi C hri ftus o'bus Chriftîanxs dî dt,Q uodaquot; tç folueritis fuper terram folutum crît în cœlis.Hanc inuh dam autorîtatem non mihi fubuertent. Qii» cnim baph'= xatuseftjfpùitum Chnfti habet, vl» aûtfpirîtusChrîftî ibi omnium poteftas 8C libertas.

Hoc ideo di xi, qui a in iudicîo dei hec res côfiftit. Di^ dt cmPaulus.j.Co9i.iii/.Nihilmihi côfdusfum,fednô in hoc iuftificatus fum.Ét.x. Non qui feipm commedat üle probatus eft.Et fupra didû eft zDelida qu is îtelligi t.'* Si ergo defaeret hô refpôderc fc effe côtritum,cogeretur adhocimpolTibile,vt delida fua intenigeret,amp; feipm iu ftificaret ac ^baret .N une aût in mifer icordia dei fitû eft,-quæ côtritionem propter fidc acceptât, ignofeens \ibi na fatis fuerit.Sic enim fides faciat,vt côtritio,quç de fe nul la eft fatis,nec contritio quidé,pro contritione reputetur. Noncnieontritiojfcd fides reputatur ad iufticiam, Ro. iii/. At ifti fedudores data operavolunt nos fuper noftrû opus ædificare,amp; admcdacium cogère. Cû em nemo fua peccata agnofeat, quomodo pôt fefe vere côtritum afferc re.Itnmo cû in primo articule didû fit, oés fdôs adhuc incarne peccare amp;pdô feruire.tutiusfueritcûDauiddi cere:Nô intresiniudiciû cum feruotuodne,amp;confiteri fe nô effe digne côtritû aej? hocipo gemere quod refifte te fibi lege peccati in membris, coteri digne non poffit,vt ad mifericordiç promiffionem per fi dem confugiatSc hac ipfa fide impetret,quodcôtritione impetrare nô poteft^

nitens,diccndo:Ego credü.Fidem autem certiiïime feni tire poteftdn corde fi earn habet,vt Auguftinus didt.Et Paulus4)\Gorïnth.vlt»Vofmetipfostentare fi eftisinTi dSjipfi vos probate: An nöcognofdtisvofmet pfos/quïa Chriftus Icfus^in vobis eft,nifi forte reprobi fids » Eccc FidesfedC* faiptara docet fidem fendri,amp; tarnen ncgat omnïa pcc-cata intelligi.acper hocfideitutius quamcontritioniinf nïtcndum fit.

Magnuserror eft eorum,qui ad facramentumcucha riftiac accédant huic innixi,quod fint confeffî.quod non fintfibiconfdi alicuius peccatimortalïs,quod praemifc rint oraiones faas amp;prçparatorîa,omnes 1111 ludidum fi bi m anducant amp;nbsp;bibunt: Sed fi credant amp;nbsp;confidât fc gra tiamibi confecuturos,Ha:cfola fides fadteos poros amp;nbsp;dignos,

HicPaulus ftat pro me diccs.Nïhilmïbi cófdus fum fednoninhociaftïficatusfum,Ecceoia reij'dt, nifi fide folam,de qua didt Rodi) Juftificâ s eum qui eft ex fide, (^uare adhuc dico,fi fide exclu das oia q fads deception nes font amp;nbsp;peccata,Ro.xui| .Omne quod non eft ex fide peccatum eft .Gum enim in facramc to quolibet fitverbü promiffionîsvtfupen'usdîximus.neceftario feqiuï q3 non opus vllû,fed fides exîgîf.Quanq ver û fit f idé non clTe polTc,fine fequctibus aperibus.Verû impij îlli nos operîbus,tâ ante fidé,tum fine fide magnîficatispcrdere é fine opis volûtzhos tu lupos deuita.Grede primî verbis facramen b’ fequêti’’ tî amp;nbsp;hacfide purificatus,tû fi Hbet préparaoraamp;fac quç voles. Oportet enimaccedétem ad deû credere,amp;fine fi de împoffibile eftplacere deo ,Heb,xf .Et poftulet in fide nihil hæfitans.Iacobi.j.

Coî/ultum vîdetur,quod Ecclefia in cômuni Côdiio ftatueretjaicos fubvtraqj fpede çommunicâdos,nec Boe mi fub vtraq; fpe côicâtes funt hæretid amp;nbsp;fchifmatici.

Hune articulum reuocaui libro de captiuitate Baby« Textuscuâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcriptisreuocoSiâico’^ocmosSç.Q^Ç

gelicus Si cosiuhacpartenechæreticos,nccfchifmaticus,fedCh^ lôgeu* vP ftianiffimos Si Euangeliciffimos eiïe,quos Si bis verbis ecclefiæ. q nbsp;nbsp;nbsp;obteftor in domino,vt in ea fententia firmiteigt;per?

maneant.cum pro fe habeant expreffum textuni Euâgc lij ,amp;longeuum apud Græcos in hünc diem fer uatum ca tholicû vfum Eccîefiæ dei,nec moueantur tyranni illi us Romani Si Antichrifti vaftatoris impi|sDecretis quibus Sacramen altéra parte facramenti per vim abftulitijs,quibusChri tumidéfas ftus ipfedonauit,quicum facerdotibus imperet vtranq;

fumere,caufatus vnum facramentumeffe vtran qjfpedem(idquodverûeft)rurfus laids vnam prohibes iterumpro libidine caufatus,mendado fibi jpfi contrario integrum facramétum,vnamfpedemeirc,ficaliud facrai mentum laids,amp; aliud facerdotibus partitur .ficut amp;nbsp;pœ nitentiæ facramentum fuperi us aliud Papæ Si aliud to? tius Eccîefiæ finxit.

Secûdo dico Hæreticos Si Schifmaticos effe Fapam amp;omnesquiIdolumhoc'Romanum adorantfnifi forte lai cos Si rudes exeufet ignorâtia.fimplex’ fides Si violen ta huius Affur captiuitas)quia Éuangelium Chrifti pla Quîhxre* neextinguûtamp;fuum caput fequuntur,fuumq; fenfum tici fint. nbsp;nbsp;ftatuunt,aduerfus Catholicam Ecclefiâ dei, vt in multis

alijs,ita amp;nbsp;in huius facramenti vfuamp;'facerdotum coeliba tu.Hienifût h^retid 3cfchifmatid,quitermines quos patres

patres pofuerunt,trâfgrcdiûtur,amp; a côi cathoHcæ cccles^ fi? ritu feipfos fegregant,propriofq; acnouos ritus, pro mcra libidine aduerfusEuâgeliû excogitât,id qä fadt amp;nbsp;fecit Romanus ille antichriftus.nec veretur tamc ipudés amp;nbsp;blafphemû os fuû î codû ponere,amp; Qræcâ eccKam ar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf

guère fchifmatis,qâ ipe amp;nbsp;nullus alius cœpit pri mus amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Cofuîtû itaq; mihi nûcvideï,vt nô mô p ccciliû fed P quâq; diocefin,quilibet Epifcopui,ct îuito Papa Xpm fecurus i euâgelio,rurfus vtrâq^ fpedé laids daret. Quâ diurogofinimusnosilludihumanis iftisfigmêtis amp;:fta? turis ƒ An ignoramus deo magis quâ hoibus ec obedic dû ƒ Qui fdci3{ Xpsvtrâq;dat populo fuo,amp;vicariuseius altéra auferet.

Confultum iterum volo,vt quilibet laicus,fi fpedem pg^jé omit alteram impetrare non poteft,vi tyrannidis huius impe; «t : impius ditus.cordefaltem toto cptet,amp;: gemat ad deum,quod no ftris peccatis merentibus,digni faéti fumus,quibus impij aduerfari) ver itatis alteram partem facraméti auferrent, amp;nbsp;nos noftro facramento fpoliarent. N am hoc ego dico: fiquis fdens omittat,defiderare faltem,alteram etiâ par té facramenti,licet neutraneceiïariafit, cû fidesfola hic fuffidat,impiumeumeire amp;Chriftû abeonegari.Nec cauillis illorum moueatur,qui garriunt,fub pane omnia acdpi. Chriftus etiam fdebat fub pane omnia acdpi, ni^ hilominus tamc vinum inftituit, fdebat omnia fola fide perdpi,amp;tamc facrameta ordîauit,Quoiure feruus dos mini fui mutatordinationesî'Cur facerdotesnon etiam cmnia fub pane aedpiunt^Nöne vnus panis amp;nbsp;vnum cor pus fumus,omnes qui de vno pane amp;nbsp;de vno calice partid pamus,vt Apoftolus.j.Corint.x. docetapertiJTimei' At Papa laicos ab hoc vno corpore exdudere conattir,dum

ARTICVLORVM DAMNATORVM, n5 oés de vno calice vult partidpare, refiftês tü CHrifto turn Paulo Si vni\i£((x t:cclefix deï,tin vt myfteriü quitaüs fuJc opereï fillus i 11e pditionis Sii homo peccati\

Thefauri ecclefiæ vnde Papa dat indulgentias, non funtmerita Ghrifti Si Can£torum,

Hüc ^baui fic.Quia mérita Ghrifti funt res viuç fpi rituales Si (aci:x,qux. iuftificant cor.Qui eih manducat carnem meâ Si bîbit fanguinem meum,viuet ip^æternû, y erba amp;nbsp;opera Ghrifti omnibus funt falutaria ad vitam, quicunq; ea apprehenderint.necpoifuntnififide appre^ hendi,ideonecvllushominumhabst cain poteftatefua, nififolusipfe.lndulgétixautcfunt remiffiones fatiffas lt;ftionis,qu3: nihil fadût ad iuftificationem,ideo infignis eft blafphemia.merita Ghiiftiinhocfordidu opusmor tis ponere.Præter hæçnullis fcripturis fua probant, fed fola i mpia alla extrauagahte Gle.vj .ex opinionibus mas infulfilïimis Si meris figmentis concepta.

Ad hæc mérita Ghrifti funt necelTaria Si pcepta hahe ri,ficutamp;fides,fic.).Gorit.j.didt,nobis Ghriftû effedci virtutê Si dei fapiétiâ.Â Ro.v. nos in folo fanguine cius iuftificari,amp; llt;o.iij. ipfum pofitû in ^pitiatoriû in fan^ guine fuo.Sed Idulgctie nec neceftariç nec pceptç fût.fi^ eut neef idèhabentjideo nihil fadunt ad falutemprorfus.

Quod vero dicût,merita Ghrifti acdpi duplidter,vno modo per modum fatiftaôtionis,alio per modum iuftifiî cationis, Refpondeo, Quid mihi Si iftis figmentisf' fdo mérita Ghrifti etiam acdpi hodie per modum pecuniæ: Et in quo fcelerum abufu nô prætextûtur hodie mérita Chriftif'Hac fingendi libidine quiduis e quouis facere li cebit

ccbït,etiamdeumexïpfoSatana*quodamp;faduntat(j5fes ceruntimpij jftiindulgentiarijaduiatores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i

Induïgcnriæfuntpie fraudes fidelïumamp;reiraffioncs bonorum opcrum.Etfuntdcnumero corum quplicent, amp;nbsp;non de numero eorum que cxpediunt.

Erraui fateor,vbï dixi,I ndulgêttas eiïc pias fraudes ft delium j ficenim amultisproucrhio did audieram, quos tuncimitabar.Rcuocoergoamp;dicoJndulgentiaseße'im • pijffimasTceleratiflïmorum pontificumfraudesamp;impos cd linu fturas,quibus'amp;res amp;nbsp;animas fideliü faiïunt et perdunt, Sedamp;hancpropofitionccum precedente amp;nbsp;quatuor quentibus reuocaui libro de captiuitate Babyionica.

Probaui enim'fuperius fatiffalt;fhonem aut nullam res , quiri a deo,aut prorfus irremilTibilem eiTe ab hoi'e quam requifieritjideoindulgentiasiftasprorfusnihil elTe. Sic enim Adx amp;nbsp;Heuæ omnibufq; nobis impoi uit laborem amp;nbsp;mortem ƒieoeddit amp;nbsp;pereuffit multos in fet iptura fan öa,pro pecctis:Sicamp;pfalmo.Ixxxviif .didt :Si peccaue? rint,vifitabo in virga iniquitates eorumqdeomerumfig mentum eft,quicquid de indulge tij s diólum amp;nbsp;creditum eft,non enim Papa poteft hoe verbum dei tollere ♦ Dam? nent ergo pfalmum iftum, turn eredam indulgentias ali* quid effc.Scd'amp; Hebre.xij .docet Paulus,nos a deo pâtre difciplinari.amp;.j.Corinth.xjaudicari amp;nbsp;corripi a damino nedamnemur, AtfandilTimus ille vicarius dei in terris docet fe polTe tollere amp;nbsp;remittere que deus imponit, tam pulchrc conuenit.cum prindpeSCrege fuo,ficut Belid , cumCbrifto»

fatiffadiones/Quid autcm funt fatiffadiones,nifi bona opera,bonaeq; paffiones/vt etiam hac ratione peftilentio resfuerintindulgentipjfi aliquid effent,quam nuncdutn nihil funt.Que fraus fcçleratior,quam hominibus bona opera remittere,amp; licctiam dare pigritandi fub fpede pie tatis ad pecunias tantum exugendas.^ ’

.. Repoeo etiam qûodà'xieas éffe de numero eorö qua: , Iicct:Hocenimverumèffét,fialiqiiideffent,quia quod non eft præceptum,nec çonfultum,pr'orfus nee expedit, nee neceffariurn eft^fed mere licitumSc arbitrarium,at ta les effent induIgentiæ.Nûc autem dico eas effe de nume roeorum qucfalIuntSCperdutjCu fint nihil nifi fraudes fceleratorum fanguiffugarumpopuli dei,

Indulgentiaehis qui veraciter eas confequuntur non • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;valent ad remiffionempoenæ pro peccatis adualibus de

Seducuntur credentes indulgêtias effe falutar es amp;nbsp;ad frudum fpiritus vtiles.

VIGESÏMVS PRIMVS, rndulgentiaeneceffariæfuntfolum publias crimini bus amp;nbsp;proprie conceduntur duris folummodo amp;nbsp;impatjé tibus,

fail Z nee duiles.videù'cet mortuîs feu moriturisdnfiïtnis legitime impeditîsjhis qui non commiferüt crimina, his qui crimina commiferunt fed non publica, his qui melio raoperantur

Has ^pofitiones.vt dixi,reuocaui antea, rogauiq;, amp;. adhucrogo,ocs,tü bibliopolos.tü leólores,vt ea q de ïdul Reuocatio gctijs difputataSc fcripta a me funt,exurant,nefdeba eni Lutlieti, turn,ca ealaboraré, Papam eife Antichriftum, qui his 8C fimilibusopationibuserroriSjSatanaimperâte ,orbé ps deretChriftianü,Fixa eft fententia diuina,pfal.lxxxviij y ifitabo in virga ini quitates eo94,qua,indulgentiç, q vir gam iniquitates vifitanté impijfTime prefumüt remittee re,funditus fubuertunï,5c nihil nifi inane nomé efïe mö ftratur,Nec curâda hoim reproborum diftindio de cere bro fuoconfida, depœnis medicatiuisamp;fatiffadorijs: V erba pfalmi clare docét,peccata amp;nbsp;iniquitates virga vifis tari.Et ncmo niCi infanuspöt negare,virgam illa elfe pœ--nâpro peccatisinflidâ,fiue hancfatiffalt;ftionis,fiue alte rius negotij dixeris.Nö ergo credas, etia fi agelus de cœ lo aliud docuerit contra ta manifefta feriptura, nedö fi Draco blafphemus de curia Romana aliud fremat. Non remitter homo,aut tollet vifitationein huiusvirgæ»

Excôicationes funt tm pœnç externe,neepriuant ho tninem cömunibus fpüalibus Ecclefie orationibus.

Hane fatis firmiter ^baui in fermone de excöicatiöe, etia p ipforutnmetverb3,vbi Papa didt'li.vj .de fente.ex ccrn.)Medidnalem,amp;nonmortalé, noneradicâtem effe exccmmunicationé. Atfi priuaretfpiritualidus cömuni bus bonis, certe mortalis effet,quia anima fèpararetadeo Ego aûtfottioribusnixusfum,quiaî poteftate hominis

ARTICVLÔRVM bAMNATORVM non eft,vt quis credatvel non credit:Sola autem fides vel incrcdulitas copulat vel feparat anima Ecclefiæ dei ficut Chriftus diat Mardvlt.Ç5ui crediderit faluus erit:q nó crediderit cödeinnabitur.Nullus eft fere artîculorum : q. manîfeftîoris fit veritatîs^qîfte, vt ego nonpoflïm fatis laudare dîuînâ ^uîdentiâ, que draconé îftû antiquû cum Papa amp;nbsp;rabidis papiftis fuis,fie excæcauit,vt in tam clarâ veritatc etiam afeipfisftatutâ impingerct,quavelvnacæ dtateftoti us huius BuUç autoritatem nô modo mihi ,fed toti orbi merito contemptam teddiderunt.

Probatur ,quia ipfe Papa didt earn effe m edidnalc nô mortalem,fed difdplinantemtSed id quod medicinale amp;nbsp;viuifïcans cft,nemo debet timere, nifiij qui hâc bullâ cq pofuerunt,furiofi fdlicet, qui medidnam amp;nbsp;vitarntime? re amp;nbsp;non amare docent,immo amari damnant, amp;nbsp;timere mandant.Neq; enim ipfos furiofos vide as fie a commua ni fenfu omnium rerum abhorrere,vt vitaKaÂ tnedidna lia timenda cenfeant.V erum dïgna BuIIa fuis autoribus. Quisnonfuperbiatdamnatusabhisperditis amp;nbsp;miferis hominibusf’

Romanus Pontifex Petri fucceflbr,non eft Cbrifti vicarius fuper omnes totiusmudi Eedefias ab ipfo Cbri fto in beato Petro inftitutus.

Hune fadllime probo p experientiâ .Nunq em fuit fuper ocs Eedefias totius mundiRom .pôtifex, fed ne? q; acQiuc eft,neq;vnq in futurû erit.vt fpero.Quid ergo neceffe eft,multis in bac re digladiari,cû ipfe oim fenius ’ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis

MAR.LVTHEri assertio nobis oftïdat rei ver*tatcf Neq; ein fup eccFias Grçdæ, Indie, Perfidis,Aegipti,amp;Aftïicç,vn^fuit,neq}adhuc eft qéj cä magna querela amp;nbsp;dolore conf itentur ipfimet, fruftratä multis ftudi js in hanc rem confumptis.

Sed dicétjdc iure nö de facto loquimur,amp; nö q d fa dät,fed quid facere deberct eccTiç illç rebelles quçiim? Refpôdeo hoc me facit.Si ei iure diuino inftitutus ef fet hicpri atus effet fine dubio aliqn îpletus,cü nô pte^ reat a lege dei vnû iota qd nô ipleaï,ct portisinferi non pualétibuscôtrariû,amp;oiaquçdeuspcepit,funt ab ali^ bus falte ipleta,amp; qux ^mi fit funt fimpliciter Sc femß amp;nbsp;vbiq; impleta. At primatus ifte,nc vna quide hora im pletuseftvnqffmpoffibileaütfuiffet cünö impleri,fi vel pceptus vel ^miffus fuiffet.Eligat ergo qd volunt, dcus primatu Petri inftituit ac ^mifit,amp; nüqimpleuit Ergo métitus eft.Si nö metitus eft.nuq îftituit neq; ^5 mifit,Hancratiûculâ neq; foluuntneq; foluct vnq ocs Papiftac in vnum cahos confufi*

Prçterea quid nö audeat prefumere,qui primatum p,,-,„atus tribuunt Ro.epifcopo,fi non mouentur,infuperabilidc papæ amp;nbsp;»? a feipfis cöfeffo argumeto :Q^ ocs apoftoli çquales fue qu^itas a; runt PetroSC nullü eorü ipfe elegit,fecit,cöfirmauit,mi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°

fit,aut aliquid mädauit-'C^iid en'i facerent fi femel miG fum aliquc aPetro poffent oftcdere,ficut nos oftcdimus P etruin ab alij s m iffum ƒ Act.vüj ♦

Mifer ille homo Ro.Epifcopus fuam ecdefiamRo m3nîneq;regit,neq;pafcit,fedneq; poteft.Deide curia fuam omnium fcelerumlernam etiam nutrit ac fouetdC totius orbis ecclefi as fibi arrogat ad regedum, I mmo nec fuam perfonam regere iam a multis feculis potuit, T â craffas tenebras temsritatis adhuc non palpamus,

Et hæc figmctaverbor ü jnc ópofitiiTïfna adhuc acinïttï muSjVerc crcdentes eum vere pafcere ac regere velJe aut nbsp;nbsp;nbsp;i

poffe ocs ecclefïas,quï fuam proxîmâ etiamvaftat-.Lupuï i in fuo ouilï,paftor erït in alienis ?

Ptiatu pa^ Vego admiror,cur totus oi bi's hoc pri'matu ca pç otbis ca rere nó poffiticuius opus amp;nbsp;ofiïciii nun^ fenfït,necvn^ tere poteft fentire poteftfQ uid enim prindpatus fine ope,!mo cos trario ogef'Sieccl'iaftatfine ïlliusopeamp;ofïïdo,cti5 fine rpfoprimatuftabït,amp; fine dubio meliusftabît.perînde eî E cclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac fi nullus fit,cuius opus amp;nbsp;offîdû nullû eft .Q uid er

nûcacepha go garriûtmiferi,papatû eé oportere,ad regcdâ eccîiam vniuerfaléjncfitacephalaf'qnregitur abillofNô eft ace phala.q capitis fui neq; motn neq; fenfum,immo côtras i rium experitur ƒ V æ maledicSas illis figmentis quibus tot aîas fallunt 8c pdunt,dicétes,caput caput ecdefiæ,cû nul lû fit capitis vfpiâ ididû vere dixit P etrusfi) «Pe.!j) | Et fiôtis verbis in auaritia de vobis negodabuntur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Tamé quo magis pateat opatio Satanç î errore ifto^ videamus q bus verborü falla d ƒ s 8c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eû primatû

^bauerint.Primû adducuntîlludMath.xvp T u es Pe^ trus,amp; fup hâc petrâ ædificabo eccfiam meâ,6£ portç in nbsp;nbsp;î

feri nô pualebû t aduerfus eâ ,amp; tibi dabo claues r egni ccE: lorum. Qipdcunq; ligaueris fup terr am amp;c.

Hicp petrâ itelligütpoteftatéPetri,feuPapç monar Petra id ê chiâillâ.’fupquâçdificarivolûttotâeccKamjidefteccIe monaxclîia nbsp;nbsp;nbsp;fubijd huicpoteftati.Hæc adulteratio 8c âeprauatio

huiusverbiXpi:d£îpi)ffimaamp;îtollerabiliseft.Qiiodeui determôftrabo î hûcmodô:Xpsdtdt,q)portçiferinon nbsp;nbsp;nbsp;j

fint pualiturç vnq aduerfus hâcfiue petrâ,fiue eccfiam fup petrâ ædîficatâ (Nihil eî refert,fiue aduerfuspetrâ, fiue aduerfus eccfiam nô pualere îtelligâturjmo piculo fius

flus eft aduerfus petrâ q aduerfus ecdïam pualere ilIas CÛ ructe petra,eccrîâ fup petrâ fitâ neceffe quoq; fit rue re,n5 auté ecótrajCö aüt poffit negare,Papâ amp;nbsp;ocm po teftaté cîusfçpiusfuîffevnacûhisq fubeoétptinactlfi Portfinfe meagûtfubpdôamp;ipîetatepeffioq; abufu,acp hocpor tas ïferi horrïbiliter i eos puaIuilTe,eofq; occupauerïnt, uerfus póti tnaxieq; i hodiernâ diê poffldeât,cû hodie nó feruiat ea fices Rbo. poteftas,nifi advaftationé eccfi?, vt oïm fenfus cognofdt manifeftü eft petrâ aliud quippîâ fignificare,q poteftatê lUâ portis infer! tâ horrïbiliter fubiedâ SC. feruientem»

Quare itnpiâ 8c intoÏeiabilé blafphemiâ effe dico p? petrâ,quafolusXpsddeft verbumamp;fideseius infupes rabilis fignificaf intelligere poteftatc illâ monarchicâ Sa efl verbûamp; tanæfcruâ 8Coffidnâ.Sola em fides î Xpm eft,quç nul eins î lisinferi portis advllû pôlm pôt fubuerti. Patet ergo^“pabilis. ifigni blaîphemia multi pôtifices in fuis decretis petram detorferint ad fuâ potétiâ,Sc verbum çdificare adeccfiæ externâ fubiedionc.Si enimædificanf fup petram qPa pæ monarchicâ colunt neceffe eft,vt portçrinferi nihilin cos poffïnt.Cumveroportæ inferi in nullos hoîes plus poffintqin eos,qui religiofiffime Papæ fubieâi funt (funt enimoim,qd videmus fceleratiffïmi 8c impijffimi oîm demonum,amp;vitiorumferui;patet$ nihil minus po teftas ilia fit petra ifta,amp;illi nihil minus fint,q ædifis cati fuper hanc petram.

Adefte ergo hue,Papa amp;: oésPapiftæ in vnû conflate mpapiftas ftudia veftra omnia in vnum,fi forte poffitis hoc vinculû diffoluere.Saltem hæcautoritas contra vos euida,trium phataqj eft.Nône hæc autoritas hadenus fuit veftrûvni cum præfidium.Nône per omnia décréta iaiftataceu ru-pes inuidahuius poteftatisfProrfus in nullo alio verbo

vobîscredîmus.’donechocmédadû amp;hâcblafphemîâ dt luentis.Sufpech ïn^ eriti's î oîbus alijsfemel dcphcfi în tâ craffa temeritate deprauâdi verbi deî .Mîtius fane ers xaffetis,fîp pctr â îtellexiffetis faéfcüPetrn,qué aliquot S .patres fûdamétîî ecctïarû,fed^pterfidéeius,n ^ter Notate pa pot^â externa dixerat.Nó ei idc eft,SadusPetrus^ pifte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter fide verbi xpi 8C poteftasPapæ finefide Sc verbo fus

perabilis p portas inferi.Qj fi et aliquot patres î fenten ioâneslmfs tiaveftra habsatisfruftra eos iaólatis.Quianosclarû euâ gelii fenfû habemus merito oi bus pferedü. Atq; ne alic nis virtutibus glorier Joânis Hufs iniq (Time a vobis bufti,hæc eft vidoria i hoc verbo Xpi, imo ipfius Xpi, ob que ille exuftus eft,nô ei ex meo capite,fed ex illius libro de eceVia fcripto,amp; a vobis dânato,hæc habeo.

Altéra quoq; afFcrût autoritaté loâ.vIt.Dixit Icfus Petro.Simon amas me.^pafceouesmeas8cc.Hic volunt oêsoues Petro amp;Papæcômiiras,iterû folita impietate verbû Xpifigmétisfuisadulterantes.Chriftusei amare Sc pafeere exegitJHi veto impudéter,contra os Chrifti dicunt non elfe neceffarium amoré paftori.cum poteftas fitferenda etiamfi înmalofit vfu,8Çnonamet.Deinde

verbû pafeere veneno fuægloife exponunt pro eo quod eftprefidereamp;fuperioremelfe.Etficverbâ xpi extins guunt 8Ccontrarium fenfum fub eodem proponunt.

Dico ergo.Si poteftas mala eft fercda,hoc no doceï aXpoinhocverbo.HicnonnifiamansXpi Petrus res quiritur,qui fi amans Xpi non fuerit,nihil ad eum vers bamiftud.Qiiare fequetur,ScPapam nô elfe Papa Ci no amat Xpm,amp; eû qui amat,etiâ fi nô Papa fit,efre Papa, fi hoc verbo Papatus inftituit.Amorin^hicinftituitur non poteftas,quæ fine amore effe poteft,

Sc3o,verbûpafcerefignificat,nôprçfîdere,fedfenu re,no em poteftatis,fcd feruitutisverbum eft,h'cetamp; hie nbsp;nbsp;nbsp;exponi

fuis torfiôibus,illufiôibus,amp; côfufionibusverborû,pote tur, ftatc illâferuitutc facia t.Verû cû pafcere,fitEuangeIiû Cbrifti predicate 8c trsäare, Impoffibile eft vt papatû fi gnificetjCÛ aliud fit.efle papâjVt videmus,amp; aliudEuâge li) minifteriû,vtnô poffintambo,eodc verbo fignificari, nifi quomodo petra fignificauit illis papatû amp;nbsp;fide xpi. JEedefia fi Eademq; ratione condudif ,toties Ecdefiâ fine papatû ne Papa. e(re,quoties papa nec amat nec pafdt,id quodamp; verû eft. Nam vbinon eft verbû dei,ibi nonpoteft effeecdefia,cû perverbû pafcatur,alatur,viuatamp;feruetur,Cû auté mul tis feculis Papa nec amauerit,nec panent,vbi m anfit papa tus amp;nbsp;Ecdcfia,prçfertim cum Ecdefiâ fine papatû,id eft amore amp;nbsp;paftu effe non pofte tâ for titer afterant, verum ad has rationes oculosamp; aures daudunt,qui tn fivicefima partemhuiusroborispro fehaberent, codum 8c terram damoribusreplerent,cumnecficvodferaridefinant, cû nihil nifi mendada infirmiftimapro fe habcant.

Reliquum eft ergo ,V t ficut Aug.Si ipfimet fentiût hûclocûloânis,nihiladmonarchiâ,fedadgnalemoibus papaîdolîl paftoribus ccdcfiarûdolt;ftrinâptinere.Et eâ eedefiam, quæfubPaparegitur,quiafine amoreSCpaftu verbi dei re^tur nihil minus ^eedefiam efte:amp;ipfumPapamnii hil minus q paftorem ecdefiæ dei efte, Sed Idolum ad-uerfarium Ghrifto amp;nbsp;Euangclio eius.Vbi ergo nunc fta bit filt;ftitius ipfe primatus poftq duo hi loci, quibus nitis tur prindpaliter,j«:orfus contra eumfacere conuincunff' N ô ego tantillum curo,^ longitudinem temporis, mul= titudinem amp;nbsp;magnitudinem confpir antium,mihi obie; '' ûantjÇf talibus argumentis mundus contra Apoftolos

ARTICVLORVM DAMNATORVM. quoq;vfusfuerit,amp;tnobhocventatc Euangelij recente a pauds amp;nbsp;idioti s prçdîcatâ redarguere non potuerunt.

V erbum Chrifti ad Petrü .Quodcunq; foluens fuper terra SCc.extédi'tur dumtaxat ad ligata abïpfo Petro»

Primü nego ad folü Petrü hocChrifti verba çé diótS, neq; ego hoe vnq dixi. Interrogaui't em oés difcipulos di censgt;Qué vos me effe diati'sÆt Petrus omnium perfo-na refpödi't.Tu es Chriftusa'ta amp;nbsp;in oïm perfona accepit claues»Quarenotandum,qjfan0titas fandiiïïmi domini Papæ hoc loco mcntitur Jicut eft moris eius atq; ftili» autem poteftas foluendi latior fit poteftas üga? di,æquementiturfanâ:iffimusille,nonenim hoc pote* ntprobare vllomodo.QuiaficutChriftusdidt, Quod cunqj foluerîsjita didt.Quodcunq; ligaueris, vtrobiq; eo dé figno vniuerfali vtens, quare parem elfe vtranq; pote? ftatem apertilTima verba probant Chrifti.vt nihil nioue? ant,quæ fandilïimus in contrarium blafphemat, nô enî ei credimusnudadiccnti multo minus contra apertamve ritatem infanienti amp;nbsp;blafphemanti.

Certum eft in manu Ecclefiæaut Papæ prorfus non efteftatuerearticulosfideijimmo nec leges morum feu bonorum oper um.

Probohûcfic.i.Gorin.iij.Fundamctumaliud nemo Fundamé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponere,prçter id quod pofitum eft quod eft I efus

til articulo Cliriftus.Hicbabes fundamentum abapoftolispofitum rum, i idei ta omnis articulus fidei eft pars huius fundamsti, quarc poni alius articulus g.pofitus eft nullus poteft: Superedi ficari aût poteft^ vt idem didt. Et ideo papa debet nobifeu poni

MAR'LVTHErt ASSERtro poni amp;nbsp;fuperçdific3n,non autc poncr c, oamia enim ere denda funtin fciiptuns expofita plene.

Perm'ttotamCjquodPapacondat articules Tue fidei Sc fuis fidelibus,quales funt: Panem amp;nbsp;vinum tranjffub ftantiariinfacramento Efi'entiamdei nee gen er are nee Fidespapï generari.-zAnimam ciïe fonnam fubftantialem corporis ßarum. numaniiSc effe impcratorem mundiamp; regem cedi Sc âe^ umterrenum.Animam effeiminortalem. Etomniailla infinitaportentiain Romano fterquilinio Dcaetorum, vt qualis eft eius fidss.tale fit Euangelium, tales amp;fidcgt; les,talis 8C Ecclefia,amp;habeant fimilcmlabra laétucam, Ä di^um patella fit operculum,

Nosvero,g non Papani fed Chriftiani fumus, fdrn^ Fidcsamp;mo quod niful eft fidei Sc bonoçi morû,qd non abunde in lis ks ’böde î tcrisfacris fit expofitâ.vtneqjius.neq; locus fit aliafta? rirexpofi' tuendi vUis hoibus.Porro ccrimoniaspotuit ecclefiaorgt; tafant. dinare ,fed hf in arbitrio funt oimfidelium,ficut dicit.j, Corinthc.vii.Emptieftisprecio,nolitc fieri feruihos minû .Et Collof.iij.V idete ne quis vos dedpiat per ina? nem Philofophiâ amp;falladam,fcdmtraditionem hoîm, fcâm elementa Kuius mundi,amp; non fedm Chriftum.

Concedo ergoPapamhaberepoteftatemcôdendi le-ges,fieut Affur Nimbrothabuit vt effet robuftusvena? moniaram tor in terra,coram domino,vt extîguat libertatem Chri exaggeia « ftianâ.Probaï hæcpoteftas per illud ChriftiMat.xxiiij. ‘°*®®* V idete ne quis vos feducat,multi enim venient in nomis ne meo,dicentes,ego fum Chriftus,fed feducent multos Et iterum .Cum videritis abhominationem ftâtem inlo CO fan«fto,quae dida eft a Daniele Prophcta,qui legit in-

Chrïftus,noKtecredere dabunt enfinfi'gnaamp;prodigfa; vt in errorem ducant,fi fieri poteft,etiâ dedos-. Ecce prp dixivobis.Et.j .T itnotaiij.Spiritus manifefte dixit, quia in nouiflîmis temporibus difcedant quidam a fide attend dentes fpùitibus erroris,amp; dodrinis dæmoniorum,inhy pocrifiloquentiutnmendacium, amp;nbsp;cauteriatamhabentis um fuam confdentiam,prohibentium nubere 8£ abftinc rc a dbis,quos deus creauit adperdpiendum cum ^arum adionefidclibus amp;bis qui cognouerunt vcritatem,

Eccc non folum hie probatur poteftas PapifticarS do drinamamp;legum ,fedetiamadmonitio noftri :vt ab ijs pfeudo magiftriscaueamus.quiCerimonijs hieSc ilh'c Ghriftum oftentâtibus,nos a fide fyncera aliénant.Nam ScDanieLviij .prsedixit Antichriftum fore regem impu dentem fade,hoc eft(ficut Hebræus habet' potêtem fpc debus,pompijs amp;nbsp;cerimonifs externorum operum, exti do interim fpiritu fidei ,ficutvidcmus impletum.tot ïc^ ligionibus,ordinibus,coUcgi js,ritibus,vcftibus, geftibus aedifidjs ftatutis,rcgulis obferuâtijs^vt numerû nominû eorü vix redtes, quorum nullus euangelium curat donee irrita fada fint omnia mandata dei, præfertim princeps luftidæ fides Chrifti propter traditiones has homin um impiorum.Et hçc quidem milites fecerunt.Et hje regno antichrifti conueniebant.

Si Papa cum m^a parte Ecclefiae ficvel fic fentirct nec etiam erraret.adnucnon eft pcccatum,aut haerefis co trarium fentire,præfertim in re non needfaria ad falute donee fuerit per condlium vniuerfale altcrum reproba!5 tum,alterum approbatum.

Hecinindulgéti'js dîxî minus tûcrerû peritus,Sful te enîÀxi,quarc articulûdânoipfemet.cûeî in eo quæ ftio de rebus nô necelïarijs adfalutc verfetur,non debui Papç aut côdlio tribuere tm poteftatïs, vt e nô neceffaria te neceirariamfacerepoffentzSed fie debui dîcere,ficut nunc dico,Si Papa amp;nbsp;condliû fie defiperct,vt in rebus nô ncceffariJS ad fàlutê determinâdis tempus ÓC ftudia p derêt habédiSC côténendi effent fatuisamp; infanis,cum oibus fuis determinationibus larualibus,cû ta multa fint neceffaria adfalutc quæfolatraôtarioportcat.Talis aût fatuitas eft $ de indulgentij'Sjde primatu Pape,de tranf fubftâtatiôc panis Sc infinitis alijs nugis ad rem nihil tinétibusfæjâusin condlij's determinauerût.De quibus Paulus.j\adTimoth.mj*Stultasauteniamp;anilcs fabulas deuita,

Laudo ergo egregiam Bullam iftam.quæ Papas S cô dlio tribuit negodum,rerum non neceffariarum ad falu tem,nec^ enim digni funt alio negodo, quam vt ftatuant, definiant,ferucntalicnaimpertinentia,Â non neceffas ria ad falutem.Quid enim illis amp;nbsp;falutifSed E Bulla ip? fa,vt proies imitetar parentes fuos,fcre non laborat nifi in articulis ad rem prorfus nihil pertinentibus.Cum ers go enonneceffarijsneccffariafadant,5chæcncgledis in terim fidei documentis, pro articulis obtrudant populo dei,nonintelligimusadhuc,eos opérante Satana, operas tionibus erroris Ecclefiam vaftarc^Quid enim poteft efs fe nifi error,quod cum neceffarium non fit, neceffarium arbitrio hominumeffidturf’vthominumfpem ædificé fuper arenam,vt credant ncceffarium:quod neceffarium non eft :O vos impijffimi animar um fedudor es quâ fcc lcrate illuditis populo dei.

IgH fiue Paj)a,fiue pars,fîue cccîîiu fk aut fie fentiat nemini debet ec piudidû,fed habûdet quifcpi fenfu fuo îneisrebusjquçneceffarîæ nôfiintadfalutc.Inh'berta« te ei vocati fumus,vt nô fit necefle crcderc vcrû,q3 aîîas hô fentît vcldidtcôtcti eis crederc,quæ in faipturis do di futnus.Si vero Papa poten'tv41oiQta ^lurejehabe« reiuscôdcdi etîâ minima Icgisliterâ,ncdâ articulos fi dei ftatuédi bbeter hæc rcuocabo»Vfum Scpfumptionc quibus hadenuspualuit,nô curofcripturasfandasquæ ro, quâdoquidé oiaq in ecetia fiant, e feripturis Tandis autoritatcamp;excplûnaberedebent.SicutdidtDcut.iii/. Nô addetis'adverbâ qâ loquor vobis,nec auferetis ex eo Et Zachâj'.Legc dei rcquirct ex orc facerdotis:quia anlt; gelas domini exercituum eft.

Via nobis fada cft e neruâdi autoritatê côdliorum,d£ libéré côtradiccndi eorum geftisamp;iadicâdieorû decre ta,amp; côfidenter côfitendi, quicquid verum videî,fiue bâta fiue reprobatum fucrit a quocuncç condlio,

Quâ nrâligniter amp;nbsp;f nfidiofe fandaffunus i Ue Xpivi carias captat mea vcrba.Sicei ponithôc^ticulum, ac fi ego voloerimcôdlijsrefifti cuius vi^libidinc. Ego ci docuicödli/sÄirentt'reamp;refifterediquandocötrariavel foripturc velfibiipfisftatuilTent.Scripturaminq volo iudicemeffccondb'orum.Q uoddixi^^pter condlia iüa noui(rima,in quibus nibildefinitumeftiuxta faipturas fcdoîafecundum merahominö ftatuta amp;fomnia,fi qua optima ftatuta funt, vtpotius hominum côcih'abula.quâ côdlia cedefiæ dicere poffis.Nam quidConftantiæ fta tutum fit videbimus infra.

MAR, LVTHERI ASSERTIO» re condlij's refiftere rede dicerc,qnia articulo prçceden= te confitetur fandi'ffitnus vicarius dci fe in codlifs deter minare ca,quç no ncccffari'a funt ad falutc,eaq; poffe ver tere in neceflarîaddconô rcfifti ei licebitfedetii ficut de lyrurn aut mondnem n'deri a morlonibus oportet,vt qui in rebusfacristantavelleuitatevel amentia ctiam iocari amp;nbsp;nugari turn audeat ipfc,tum cogat alios*

Adduxi aut mea fentétia Panor.de eled.c.Signifi caftizdicété pluseffecredîdûvni priuatofideliqtoticôs ciîio,aut Papac fi meliorc autoritäre vel rationem habeat. Gur hune nô dânauit fandiffimus xpi vicarius f Quid inmeis verbis odiofe criminatur,quæ aliunde pendét f'fi vni priuato plus crededû eft q condlio in aliquo cafu,non ne autoritas condlioÇi quoq; fubieda eft eicè priuato fb deli^SedfingePanor.hoenô dixiflc,quid adPaulü dice? pa^j^s. tnus.quiQd.j'.didt,Siangelus de coelo aliudeuâgeli2a; ucrit anathema fit.^V ide Wc fandiffimePapa,Paulus a« nathema iubet elfe etiâ fi Angelus de cœlo aliud docucî rit,Et quâto magis anathema elfe debetdï Papa de terra vel œncilium de inferno aliud docuerint.

Idê.j.Gorint.xiiif .Quod fi fedenti r euelatum fuerit, prior taceat.Nonne Si hic apoftolus docenti Simaiorî ob ftruitos,vl» fedentiÂ infer iori aliquid fuerit reuelatum amp;nbsp;plane maioremfubijdtminori Quidergo fibi arrogat P apa amp;nbsp;condlium,contra hcc feripturç fandac exempla amp;documenta.''PaulusetiâreprehenditPetrum Qal.if. Aphpfeti Si Iacobus.xv,mutauit Petri fententiam*Nec ipfi apofto f’ras fua p li in fuo condlio quicq ftatuerunt de fola præfumptione ^*““”** fpûs,fedp feripturas fua ^bauerunt: At nosincompara» Hliter minores ftatim vtnobis qmcqredum vifum fue^ ritcondlij dtuloinarticulumfidei vertimus»

AUqiii articuli IoannisHufs,condamnati in condlio Conftanticn.funt chrïftiaiuflïmi.veriflïmi ,8C cuangelii d,quos nee vnïuerfalis eedefia poffet damnare»

hoe quod dixi aliquos articulos Ioannis Hufs effe euans geUcos.Quarcnöefic dieo,non aliquos fedomnes arrii

C ôciliû co culos Ioannis Hufs Conftantiæ effe damnatos ab Anti ; ftàrien. duifto fuis apoftolis in fynagoga ilia Satanæ ex fcelci ratiffitnis SopHftis congregata.Et in fadem tuâ fanódf fime vicaric dei tibi libère dico,oia danata Ioannis Hufs €ffeeuangelicaamp;chriftiana,tuaaûtoîaprorfus impia amp;nbsp;diabolica»Eccereuocationc qua tua .buUa exigit. Quid vis amplius»

plirfq huf» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dedes hereticus fum,cum iUe longe minora amp;nbsp;pault;s

fita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dora dixerit,velut inchoâs lucem veritatis aperire» Hoc

ideo dico.vtintelligat le(3:or,quam feeler ati amp;impi) fuc rint homiddæ illi Conftantien.concilif pontifices 8(, pha rifæi^qui iUû exuirerunt.cu ego me fatear ehriftianû no îhriaian’ ^^9.’ nbsp;nbsp;nbsp;dânationc agnofcere.Nifi forte ideo pmiiTuseft

vulthaberi exurigt;quia nô paru detulit Romano Idolo amp;nbsp;fuis Satani dsftatutis operationibufq; erroris: Conatusenimfuit vir ille amp;nbsp;plus 8c dodns^id quod amp;nbsp;ego in prindpio cona? bar»vt decretis Papalibus veritatis opinio falua maneret. At ijsfaluis,ipm perire neçeffe erat,vna eu chrifto 8c(ï^ deêcveritatc.

Igitur loânes Hufs nô repugnare videï, quo minus fit Monarchia Papæ,hoc tantum agit impiumpôtificem non clTc membrum ecdefiæ,multo minus Papam feren dum

cbm tiï jficut quéuis alxü tyranum.Ego vcroetiamfi'fan öus Petrus hodie prçfideret Romæ,negalxgt; Roma« Epi fcopum effe Papä.Papa eni'm res fióla eft i mundo, neqj fuit,neq; eft,neqi erft,fed fmgitur efte. Quare xpamfci dê beftiæ nego,nihil moratus,fft ne bonus an malus q in co fedet.Sedes inquä,q fit fuper oesfedes, nulla eft i Ec défia fug terrâ,iure diuino,fed oés funt æquales : vna fides, vnû baptifma,vnusChriftus,vn!^ pr,qopatur oîa in oi bus, quieft fuper oia,per oia amp;nbsp;î oîbus Ephe.ini Deide Decretales Papæ nô dicoApoci iphas,ficut V igle phus 8C Hufs diccre ialt;ftâtur,fed îpias amp;Xpo aduerfari' as,folo fpû Satanæ cfflatas,qua câamp; eas exuffi cû fiduda

FortalTis amp;in hoc peccauit IoânesHufs,$ duodedm côdliaEuâgelica fedt,cum nô fit nifivnicûvirginitatis fi ue cœlibatusJn quatn re deceptuseft,per impiâThomç amp;nbsp;Thomiftarum T heologi â, Ita boni iftivfti ca q i n loâ ne Hufs’optima funt dânauerunt,q vero nô bona,^bauc runt.Articulos enim loânis Hufs dânatos,ocsfufdpio, paratus defendere eos,g Chiifti gram.îuito illo reçs por tcto,amp;: abominatione, qfedet in loco fando, Verumoia Ioannis Hufs amp;nbsp;fi ab illis probata,non admitto, vt dixi♦

Finitis tandc articulis ilfts nugalibus,in q bus nec pie? tas,neceruditio docerivel audiri potuit,fcd de fuperÛaôC abufu Romanæ abominatiôi s,coadi fumus perderever? Ih,operas amp;nbsp;tempus,reuertimur nunc ad res ferias Ä fa? Iutares,ncmpe ad gratiam,liberumarbftrium peccatum, de gloria hominum ad gloriâ dei tranfeuntes,de quib^rc bus de primis articulis non nihil ttad:auimus.

Hunc autcm articulum ego in Qalatis mei's,deinde in rcfolutionibus, atrp aduer fus dodrinales daninatores,amp;: incédiarios Louanien .ta copiofe tr aâaui.præterea cüdc A dreas ‘^^®c^’iditifl'.viriTheologi.D.AndreasCanftadius,amp; cahftadius lo*Dolitiusæditis 'Iibnsficdeclararunt,vtinaduerfari/s lo.Doliti*. incredulis nihil aliud videatn,ä aures afpidis furdramp;ob turâtis auditû fuû ,feu vt Apoftolus ait,ad fabulas eos c5 usrfos,a vcritate audito auerfo.Quidilli admittct, q nui bes has teftimonio^j fando^i nö admittunt/Attamen in ftâdum eft mâdante eodem Paulo,oportune,importune, ob hoc ipfum quod fan am dodrinam nolût fulÛnere, Quid ergo meum articuîum damnant damnent iUud Efaiæ.lxiiij .Et fadi fumus immundi omnes nos,amp;,qua fi pannus,menftruatæ,vniucrfæ iuftidç noftræ.Etillud Eccic.vi j.Nô eft homo iuftus in terra, qui fariat bonum amp;nbsp;non peccet. Obfecro, qui vniucrfas noftras iuftidas immundasdicit,nonneomnc opusbonum,peccato poh lutum afterit/damnct amp;illudpfal.cxli|. Nonintres iniu di cium cum feruotuoj^ia non iuftificabitur in confpe? du tuo omnis viuens » Öeus cnun iuftus iudex, bonum opus damnare non poteft, cum autem hie dicat,non iuftis fi cari vllum viuentem cti am feruum del,planum eft,nul lum opus bonum pofte i uftum iudiciu dei fuftinere, qua re nec plene bonum eft.

Et ad ea qu? primis articulis diximusredeiido,probas uimus hominem fandum,fpiritu concupifeere aduerfus carnem ,8C carne aduerfus fpiritum,cfteq; per hæc duo c5 Apoftolo Paulo,feruum peccati fcdmcarncm,amp; feruum dei fedm metem, ac per hoc perfona ipfa iufti, partim eft iufta,partim peccatrix.Si ergo omnis perfona fimul pecs catri X eft dum iufta eft, quid euidîtius fequi poteft,q vt opus

opus quoq; partim Cït bonum,pattim malS fcQ Chri'ftus dicat 8i natura monftret,talé effe fruólum, quah's eft ar? bor,vitiutn arbon's certe i fruäa fcntitur ♦ Non em bona ftö fed iu Opera fadunt wftü(vt fcpc diximusTed luftus fadt bona opera,attaKafadat,necefrceft,quali'scftipc,imperfed9 itnperfeda,iuftus lufta,malus mala. Si hæc ratio amp;nbsp;auto ritas^non mouct,nefdo quidmouere poflït.

Forte dicentamp; admittctjuftû in opeTjono deficerc q dem,fednô peccare.Verû fuperius abunde^baui,hôcde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,•

fedumcffeverepdin.Eftcnïomiirioillius pcepti.Dili opepeccst ges dnm deum ex toto corde tuo ,cx oibusviribus tuis,ex tota aîa^cum aût caro rcfiftat fpû, clarü eft $ vires carnis non diligât deum,acper hoc peccant in hoc pcept5«Si em fie elabi volunt,per’nomen defelt;ftus,ne pótm cogâtur ad? mittere.EIabar de ego,amp; dicâ adulterium nô effe peccatû fed defeéhim. Qua em ratione iUud carnis concupifeere contra fpiritû.non eft pdm ,cadcdc adulterari nô erit pec catum.qq vt dixi^priumfit eorum inuentum,appcllare fedum,quodferiptura peccatû appellat.Et,ficut ipfi fa? bulantur,fuos defedus non effe contra legem, fed defe? ctiones a legejtaego quoqj negabo adulterium effe con? tra legem,fed folum defedum a lege.

Et quid fadût hi fuis loquutionibus,nifi alijs quidc Pciagiani vcrbis,idem$Pelagianidocét^Anreferreputas,quibus verbis veritatem éludas amp;nbsp;mendaciû ftatuasfQuid eih ex ca dodrina capit auditor,q fe poft acceptam gratiam mun dum effe,amp; iam gratia-adpeccati vlterioris purgationem nô egerefldquod^prijffimc pelagianû eft,fed fubverbis catholicis^pofitum .Ita Ghrifto nô habet opus ad iufti? dâ.nifi in primo inftâti côtritionis,nifi $ pelagianimec ipfo primo jnftanti,gratia indigere voluerunt.

ARTICVLORVM DAMNATORVM vïr,quiaoc meritüvirtutis noftrævitiû efTe cofpidtfi £Ïgt; interne arbitriOjdiftrideiudiceEldeo rcdlefubiügit:Si voluerit cótedere cu co, nó poten't ei vnum refpocere milIe.Nóne artioxlu hunemeü bicGrcg.euidéter docet Idc fuper illud eiufdc.Si habuero quippia iuftum,nó res fpêdebo,fed mcum iuclicc depcabor: V t emfinqt Tepe di '’g ximuSjOÎshumanaiuftidaiiuftidaeffecôuindïjfià'ftri lt;fle iudicetur.Et AugJidx.cöfeCV æ boîmvitar,quanta cûq: Iaudsbili,firemotamifericordia iudiceturA'^idrs er go,omifer SadilTimejquopifentctias ipia tuaBu’Ia naiis/certfi eft cum bis feripturç Si- prm fentcti/.s ptnan c re,amp; te idolû abominatiöis.curo (iâud3 contenere. Non ergo meus ille ar ticul?,fed Efaie,D auid,SaIcmorjs,Paa II,Chrifti,Auguftini,Gregori) ,Inuctuscft,cû quib^ nari ab Antichrifto ift©,fupba gloria eft» Hac eni diaboli ca dSnatiôe firmaî opinio ilia Papa cfte Antixpm,amp;Ro. curia fede Satanç,amp; abominationc defolatiôis ec î Baby lone iftamyftica. Ampli? n fallitfpcdeveritatis,ficutha - lt;ften?fedt,fed^dit feipam aboinatio ifta póli amp;pditôis.

Opus bonum optime fadum,eft vcniale peccatum, venialecx nbsp;nbsp;nbsp;Hicmanifeftefcquitur expriore,nifi $addcdumeft

mifericors. quod alibi copiofiusdixi,hocvenialepeccatumnô natura djadei;n5 fua,fedmifericordiadeitaIeec.Nôem dixitDauid:Nô «atuia, nbsp;nbsp;nbsp;prçmiabif ,fed nô iuftificabitur in côfpedu tuo ois viucs

Non iuftificari,eerte cft dânari,ita oc opus iuftf dânabile eft,amp; pdni mortale,fi iudido dei iudicetur.Et Aug.Nô dixit, Vaevitæhoîm aliquomodo laudabili:fed Væ, qua tfîcunq^ laudabili. Væ aut iftud,lt;Bnationc fonat, amp;nbsp;quâï tûcunq; laudabilis vita,optimâ vitâ fonat.Et Greg.nô di xit:Iuftidahumana côuindtur îpfeda.fediniuftidacfs: fçjï iudido dei iudiccï.Itc nô_dixit,aliq4 meritum nnn vitiofum

vîaofû.fcd oc tncntü vîtiû effc,Q uarc luspatra S pturç rupibus nîxus reuoco vf moaero hüc articula hoc »nô,Opus bonû optie fadû vcmale póliri eft fcdm mifc ticorcHâ deijfed mortale pdm fc4m l'udîdû dei.Ne^em ego ta hçretice fâ locutus ficut Greg.^totû merîtü non folûviaofû/ed viciû ec afferit.Vîdc i quas polinodias tnecogit antichrifti Româi rudîflïa rudîtasSC îpij'ffîma î pietas.qui cû fit hô pdî dc filius pditiôî s, fatîffadurus hîs fius noîbus conaï nobîs abfcôdere pda nra^ fecû i pôtisicraftarc.amp;'adpdîtionétraherc» Quidcfthô pdî nifi qui pcccarc docct qui pôtâ abfcôdit,amp;îuftîtiâ laélat qui timoré deî cxtîguît amp;nbsp;fidutiâ opepz erigit holes fup Dire amp;nbsp;P fumer e fadt,mlferlcordiâ 8C ludidû de! loge a fa tie noftraporatf At hoc fadt qui negat bonum opus effc pcccatum ne hommes in timoré amp;nbsp;humllltate ad mlferi'^ cordlam de! vnlcum refugium confuglant.Væ llJl»

Hæretlcos comburl eft contra voluntatem fplrltus» Prlmû ab cxçlctia totlus eccKç ^bo,q ab Inltlo fui vfq; hucnullû côbu{rithçretlcâ,necallqncôburet,Mlrâ ât effet i tot fçcuUs nô ce allquos côbuftos fi voluntas fpûs hoc volulffet. At dlcêt c5ftan.toâ»Hufs 8C Hler.de Pra ga exuftl fût.Rfideo ego de hçretidsloquor.na Io.hufs amp;Hler.vlros catholïco s côbufferût hçretld ipi 8c apo^ ftateSC antlxpl dlfdpull.vt ex fuplusdlótls patet.Qyo^j exêplûamp; mît! all j homl ddç Imltatl î dluerfi s lods fados xplexufferuntSCocdderunt,Inter quos Hieronimus Sauanorola cumfuls’numerandus vldetur.

Secundo ex fcrlpturaEfadj.Conflabuntgladlos fuos i vomeres amp;nbsp;laceas fuas 1 n falces.Elufdê.xj.non oeddent, amp;nbsp;nô nocebût In vnl uerfo môte fando meo SC Chrl ftus apils nlhll prorfus armorum comlnlfit nec alla pænâ Im

ARTICVLORVM DAMNATORVM, pofuît,^ vt hàbereï pro Ethnico,qui eccKâ non aucîîret. Math.xviii'.Et aprsTit.üj.Hp:eticû;Hoîcmvitan' docct nô ocddi luffit arnds vel igne.amp;adCorît.dîdt.Oportrt hçrefes effe,vt qui bâti funt manifefti fiant.Sed quid hicdicet:dne fandiffime.fanditasveftra(Lu.ix»)vbi di' j fcipulivolebantignédecœlodeducere,amp;duitaté pdere, côpefcuit eos Xps dicés.Ncfdtis cuiusfpûs filij fitisf'nô venir filiushois aîas pderc,fed faluare.Hoc cft qdamp; ego dixi SC dico xpo magiftro eos qui igné pfequutur hoîes nô effe boni fpiritus fili os.C uius tune mali fpir itus,qui cr at homidda ab initio,

Xps no voluit vi'amp; igné cogéré hoîes ad fidé.dedit ob idgladiû fpûscvt î hoc'pugnarct qui fui fpûs filij fût. At gladiû fpûs q3 eft verbû dd.Dns Papa cû fuis papaftris^ fubtet fcânû inter blattasdc tineas pofuerût 8C rurfû fa? éli funt robufti venatores,amp; Nimroddi in terra qui dc^ nuo î deo Chaldeo9i,qui Vr feu ignis fuit,oîa quçvolût fadunt,ne quidBabylonnouilTima diferepet aBabylone prifca.Illa exuflit patres xpi ,illa exurit fâios xpi ,amp;vtri uf(ÿ idé deus Vr fetnp vrit amp;fæuit.Scd l'pfi quoq; i fuis facerrimis canonibus phibet derids armaamp; clericû foro feculari traditûvolûtp ccdiâ elficadbus pdbus reà'mi a i morte.Vcrû hisverbis ludût î mortîbus înocctû .Nâ in? terimPapaclericorû princeps cû oibusregibus auctiiTi me belligeraï,îmo q ftrages nô illius îperio fiunt.''Quan do nô îuocat brachiû fæculare dCmorte’vtratÿ terret mû dû.Ettn interî dericusij^ primusnô fertarma,tû'efFi? cadrer oratpocddédtsdûinft^,nemorsec^ differaf t oî orbis âgulo cxqfitrffimc pquiranî.O fatâ,o fatâ,o fa tâ,vç tiîa cû Papa amp;nbsp;papiftis tuis,q tâ îpudeter in rebus tâ ferijs ccdeC^ Iult;£tis,d( aîas cû corpibus ocdàtis»

Prçlîaf Î aduerfusTureas eft r epugnare deo vifitanti tóquitates noftras per illos.

Et hunc ^boduplici experictia i'fceliätatis noftræ.Pri or eft $ hadenus nihil habuimus ^fper urn aduerfus tur râ,amp;vireseîusatqjîperîum.noftrîsbelli's auda funt in itnmenfum»V H ü deus no effet co tra nosamp; turcâ no ha beret :virgainiq.tati's noftrçjôge aliter fors ceddîffet, adhuctnobftînatacedtate opa deînôagnofdmus.Præ^ ter hæc nô dédit nobis deus hadenus,nîfî votâamp; ladâri am belli in turcas fufdpiédi.Toties côuctû eft,toties cô fultatum,toties^pofitô,amp; palpauimus vota noftra.îpes rante deo irrita fieri,donee turds in fabula vener imus di cctibus.Nos bullis Sc literis veniarum bellare.

Altera vero ifoelidtas maioris dedecoris 8C niç,q) tot ia ânis paffi fumus nos deglubi p ipoftoresSC le gatos Romaos toties ad bellum turducum, idulgctij s amp;nbsp;bcultatibus impudétiffime venditis,pecunia Si fubftan? tiâ noftrâ deuorâtes,quâvidimus nô folô nôveniffe quo n:»daces,illi amp;nbsp;fallaces holes,vctui â ^miferunt,fed et in turpiffimas eo9^ bbidines Si pôpas ^fufam, V erum hæc mîor qrela,Hocdemumoîmatrodffimû amp;îtoUerabile nos ^dulgét^a9^ ne^dofalladffimo.Primum i aîa ceu bruta pecora falfis piuafionibusoccupauerunt amp;nbsp;feduxe runt ad vniuerfam noftrâ fubftantiâ côpilandâ, donee eo vctumfit,vtne altarequidê fitreliquum,qdnô feruiat Romanç auaritiç fp nouis excogitatis îponedi artibus.

Sic in vîdidâ iniquitatis noftrç dédit notas deus eRo ma^truculctiores,CTuentiores,ifaturabiliores turcas,^ ih li vnq fieri poffunt. Adhuc peiorcs hi turd nos in fenfas toSjpftigijsfuisindtant aduerfusmeJioi es turcas,îm vt interi oîa noftracôfifcen? fubbellc turchico.Et i t^s eib^ îi dj rîîîî

ARTICVLORVM DAMNATORVM. nö cft aducrfus furor dnï nccdü ïteüigim^ manû del ßOl tictis nos î corpedC aîa p hos Româos turchi iïîos turcas» Quid ergo dîcâ ego qû hîc video plus quadrigetos phetas Baalfuû Achab drcâftare,amp; vt afcédat îRamoth Qalaad fuis pphedjs aiare,amp; oîa pfpera ei nûdaref'For te ficut Micheas.q. amp;nbsp;ipe odîofus efat,quîa nô pphetas bat nifi malâ,dîcâ 8C ips meo Achab, Ite plîamim côtra turcas vt refift atîsvirgç dei amp;nbsp;cadatis ücut dc ille ceddit.

Quâto redîus faccremus,fi prûnû oronibus,inio to tiusvitj tnutata rônejeû ppidû faceremusr'T û Idolo il niano,C|far pridpes modû ponerêt tyrâmdis il amp;nbsp;moS», I^fîoi^Sjpdldôis aîa^f.Nâ vt SC ego ^pheté femel licet nô audiar qd fdo:Nifi Romauspôtifex redigaï î ordi# nê adü c de oi re xpiana fugrat ficut xpsdocuit i môtes q poterit aut vitâ homiddis Româis cû fiduda auferat in morte ♦ Nihil nifi pdmdCpditionépapatusopari pôt. Quid vis ampliusf* At quis rediget eum i ordincfXps il luftratione aduétus fui 8C nô alius,Dne quis credit audi? tui noftrofQui habet aures audiedi audiat,amp; a bello tur chico abftineat, donee Pap? nomé fub cœlo valet Dixi,

N emo eft certus fe non femp peccare mortaliter ter occultiffimum fuperbiæ vidum.

Si ea q dida fwnt in tricefimo priipo Si fecundo inteh ligimus vera eflçjdc hic articulas verus eft,Si eiopus bo nû iufti peftin mortale é Ci ad iudidû dei référât qto ma^ gis totività mortalis eft;fi mifericordia nonfuccurreriti' Breuiter hic articulus nô c meus,fed Iob,ix,Etiâ fi fini plex fuerohoc ipfum ignorabit anima mea,Et Qreg.ibi^ dem fuper lUo, Verebar oîa opera mea, fdens quoniam non pards delinquent!,didt,Quia quf aperte egerim vi deo

deOjfed quid intus latenter pertulcrim ignoro.Idc Gre# gon'us apertiffime in fmemoraliü :Quïs inter ifta retna^ net falutis locusf'qnSi mala nra pura mala funt,amp; bona no ftra^quc nos habere credimus puta bona effe ncquaq pof funt»Quid dicis Gregorif'pura bona nó folum non funt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bulla

fed nee effe poffuntfDanajmi Papa,dana hos fandosvis ros,Iobamp;Gregoriû,Addehisea q diûafunt.Dauid:Nô iuftificabitur in eófpedu tuo ois viuens.Vt amp;nbsp;te damnet dns lefus prope diem.Tu doces introire in confpedü dei fuperbos,8C quifefe damnatione dignes nô cffeiaôitant coram eo,quem columnæ cçli tremunt, êcfub quo curuâ tur qui portât orbem ,cum Dauid nô fuftineat iudidum eius.Et Aug.VæjOmnium hoimvitælaudabiliffimæde nundet,hoccft,optimamvitamdamnatice dignam facit coramdeo.Si enimdignanoneftalicuiusvitai tali dânas tione,poteritfefe coratn deo fiftcre,amp; ^oriari i vitæ fuæ dignitate.Scdvæabominationi ifti abominatiffînTp,quan to impetu nosrapit in peccatum amp;nbsp;perditionem/

Reuoco ergo hSc articulû, amp;nbsp;modero in hûc modS :nc reuo catio. mo nô certilTimus ec debet,fe fcper mortalitcr peccare, fifuavitaadiudidâdeiiudidûiuftiffimû côparetur,tâ iniufta em efus vita neceffario eft, q iuftû eft iudidS dei, coram quo ftare ipfanon pot, at ipfum eft iuftiffimum, quare vita eius eft iniuftiflïma, foUufqj mi feri cordiæ ves lamento feruâda.V t ftet PaulusRom ai j ,V t obftr uatur oc os,Â obnoxius fiat mû dus deo «Et.xjxonclufit omnia fub inaedulitate, vt omnium mifer eatur,

Liberum arbitrium poft peccatum,res eft de folo titu Io,amp; dum fadt quod in Ce eft,peccat mortaliter,

ARTIC VLORVM DAMNATORVM talïtcr,vt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:Etipm i'adatur ante lufti'tîâ ali'qiud

LibctöarW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffc^O dïnatores mifen.Eft aöt articulus nixu^»

tMÖ nihil, primo invcrbo Aug.de Spi .amp; Ut,c,ïuf,Liberü arbi'. fine gratia nôvalet,nîfi ad peccâdû .Rogo'q eft ifta libertas, q non nifi in altera parte poteft,eaqj peiore.'^Eft hoc effe li beta,no pofte nifi peccaref'Sed Auguftino no credâ.Scri pturas audiamus.Ghriftus dirit loâ.xv.Sine'me nihi'I po teftisfaccre.Quid eft hoc,nihft,q3 fine Ghriftofaa tft*

berû arbitriû.^Præparat fe,inquiöt,ad gratiâ.per opa wo r aliter bona.Sedca Ghriftus hic farit, nihil ergo p nihil fe præparat.Mira præparatio quæ per nihil fit.

Vcrû quidillud nihil fit,ipe fequéter exponit.diccs. Si qs î me nô mâferit,mitteï foras ficut palmesamp; areftit SC colligunt eû 3c in igné mittunt, amp;nbsp;ardet.Obfecro:q eft tua frons mcretricia,fan(ftfftïme Vicarie Ghrifti,qua fie audes dno tuo contradicere, T u dicis lib.arbi. poftït (c parare vtintret ad gratiâ.Gôtra,Ghriftus didt,$ mittaf forasvt lôgior fiat a gratia.Q^pulchrc côcordat tua Buh la cû Euâgelio.Ghriftû ergo audiamus,q palmities'exci Ci ponitjquinq; pditiôis gr adus.quibus oftêdit eum fe nô modo nô pofte ad bonû parare,fed ncceffario peioyê fieri Primus eft,q foras mittif ,ergo nô intromittif, datur in poteftaté Satanæ,q nô pmittit cü conari ad bonü.q d cm aliud foras mittere.pôt fignificare ( Scâo areftit, noceft quotidi e peior fi t,fibi relilt;ftus,ad hçc funt opa duo liberi arbitrij .f.peccarcamp;pfeuerare,augefcereq5 inpdîs, foras mittiamp; arefcere.Si ei aliud pôt lib.arb.xps certe metitur

Tres fequetes pçne funt:Colligût,ftilicet ad iuditiû vt éôuincatur cû aîifs:Deide data fentétia, in igné mittût’ æternûjvbi tardé nonnifi ardet,ideft,poen^uetæternâ Nihil ergo pofteliberû arb.non eft vt illi fingût, nÔ me ritoriô opari,fed c foris mittiamp; arefeere. Palmes excifus nonfefe

nonfefeparat ad vitc,neq; enirn p5t,fedlögius fit avitp, Sc magi's ac magis pent^ta amp;4ïb,arb.feu impius homo, Qen.vj.amp;.vüj.Scfusamp;cüda cogitatiocordishuma^

ni admalu prona funt oi tpe,Obfecro qui cundlä cogita hots cogk^ tionc cordis mala facit,idq; oi tpc,quä relinq tbonâ,quç tatio. prepararct ad^ratia? Anmalû difponitadlwnû.Ncceft qd nâc autoritatc éludât quifq,quafi cogi tationc fua ma lam,poffit homo cohibcrcaliqn.Quæ enicogitatiohoc facit,aatpatitur,vtraq bona eft,fed iter eas,qu? cud? di cûtur,nô numerabitur.Si vnabonain eo effe pot, mentif Mofes,qui cudas malas effe affirmat.Infuper textû he-bræü fie referre licet:Qm quicqd cupitamp; cogitat cor ho tninis,folumodo malum eft,oi die,additur em pticTa ex clufiua ad mala,qua nfatrâflationô reddidit.Necverbû aipit,reddidit,necpleneverbu cogitat feu cogitationc.ver tit. Vult enim Mofes.non modo ociofas amp;fpötaneas,fed etiamingeniofasÄ eas,quibushomo de induftria cogitat aliquid facerc,atqj has etiam non nifi malas didt, vt nihil fadant pelagi ani ifti ,qui lib,arbi.trihuunt fi ftudiofe la; boret,adbonum aliquid valere.

Iterum Gen.vj .No pmanebit fpus meus in hoie,q^a caro eft.Si hö caro eft,quid pot in bonu f An ignoramus opa carnis^priaCGaV,v.)quæ funt fornicatio,imunditia lafduia,irc,i nuidie,homiddia Scc.Hæc ergo funt, q lib. arb.fadt,dum fadt qd in fe eft,hecaut oia funt mortalia Nâ Ro.viij .didt:Prudctia carnis mors eft amp;nbsp;iimica deo. Quo mors ad vital'Quo inimidtia ad gratia fe difponet.'' Siem fpiritus in hoibus no manet,mortui funt cora deo Mortuus autc no vitae,fed mortis op a ncceffario fadet, opP aut mortis advitâ nô di fponitiFigmda ergo funt oia quæ de pparatioclib.arb.ad gram, tot libris tradata funt

Efaias etiâ didt.xl. Sufcepit de manu dni dupli'da,^ gratia daî o^^P^ccatisfui's. Quid hie dice tï'gratiâ didtadno no a diio pro dari nifi^ pdis-.fdlicet pro malistatqj id qâ didt,ojE^,id pftisnôcu fignificat,quodnihilnifipeccatafeceritategratiam,ffU opedbuT* omniaopcraeiuspeccatafuerint.SiaCtdemanudni c5 tingit fufdper e gratia,pro operibus congruis, quæ pecca ta non funt,falfum hie Efaias dixit, Si. gratia dei vilefdt, vt quam non pœnitus indignis dedit, ficut Pel agian i do? cuerunt,a quoçi fenfu,nihil nifi folisverbis diftamus.Si quidc Si nos mereri gratia,licetnô de icôdigno, prçdica mus,qd Si ipfi côceiïïlTent,neq; cm gramdei tarn vile ha

caro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem Efaias ibidcrOis caro fcEnS.ft^ois gloria eius fi

cut flos fœni:Exiccatû eft foenöamp; flos cedditQuia fpûs dni fufflautt in illud, verbum aût dni manet ineternum. Da fenûamp; flore eius.Nône caro,homo,feu Iib.arbitriû Si quicq d eft hois: flos eiusamp;: gloria ,nône eft virtus,fapi entra ,iuftida,lib.arb.vnde polfit gxïari,alig d cftcamp; pcï^ fef'Qua ergo rône fit,vt flante fpiritu exicceï Si cadat Si manc te verbo per eat,Nône fpûs eft gratia ; qua tu dixift i lib.arb.ittuari Si eius pparationc côfummari i Cur ergo hic exiccatû Si ceddilTe dicit qcquid eft, etiâ optimû car nisf'Nôdumvidcs fpiritûamp; lib.afo.elTe cotrariafSiquidc illo flâte,hoc cadit,amp; nô manet cû verbo.N ö aût caderet Si periret fi ad flatû fpû s Siva bi aptu amp;preparatum effet Hieremias quoq:.x.c.fic didtîScio dne qm nô eft ho's via eius,ncc viri eft ,vt diri gat grelTus fuos. Q uid potuit apertius did^Siviafuaamp;grelTus fui nô funt in poteftatc hois,qûo via dei Si greffus dei crû tin poteftatc cius'Via enim hominis eft ea quâ ipfivocant,natura’évû tutc fade di auod eft in fe.Ecce hxc nô eft in arbitrio hominis ffti liber/'

marxvtheri ASSERTÏO lib.arbitri/.qdergo lib.arbitriü cft^nifiresdefolo titulo Q uomodo poteft fefe ad bonü præpararc,aim nccin po teitatc fit fuas vias malas facerc f' N â amp;nbsp;mala opa in ïpijs lt;fcusopatur,Vt Pro.xi.dldt.Oia^pter fcmctipfu opa tusc diis,etiâ impiû ad dié malum.Ht ko.). Tradîditilf los deus 1 reprob-i fenfû,vt fadât q nô cöueniunt.Et.xj, Que vult indurat,cuîus vult mîferetur.Slcut Si, Exo.xj. de Phar aone didt,i hoc ipm exdtaiu te,vt oftedâvirtuté tncâitc.ldeoeieftterribiÜsde^nudid)Samp;openb fuis Sicrurfus Prouer.xv)\Hoîs eft præpare cor.dni autê eft gubernarc linguam.Hoc eft,homo multa folet prepo •ere,cum tn adeonö fint in manu eius opera eius, vt nec verba in hocipfum habeat in poteftatefua,coalt;ftus mira-bill dei uidentia,8C loqui, Si facere aliter q cogitauit: fi cut in Balaam monftratâ eft .Num.xxiii) .Et pfal .cxxiii) No eftfermo in ligua mca.Et clarius infra.Prouer.xV). Cor hois cogitat viam fuam, amp;nbsp;dns dirigit grefius fuos. Ecce nô ficuthomo cogitat,via eius ,pcedit,fed ficut dns -ordinat.Ideo Sc.xxj. didt.Sunt diuifioncs aquarû ,ita cor re^s in manu dâi,quocûq; voluer-it inclinalit illud.Vbi ergo eft lib.arbitrium:^figmcntum eft penitus.

Atq; fi fcripturanô doceref hæc abûde ex omnibushy ftorijshâcveritatê difccrcmus,amp;vnus quifq; exvitafua ,ppria.Q_uisenim eft,quJE oia quae voluit effedt.'immo quis id,quod cogitauit facere, non faepius alia ftatim cogi tatiôcmutauit,ncfdcs quo mutaritf' Quis audet negare fe etiamin mails opibus,fæpiuscoalt;ftü ab'udfacereq co gitauit.^ At nô putas huius Bullae autoresin co fuifte to tisamp;fummisbberi ar bitri) viribus ,vt^ fe côtraLutherû loquerenï ƒ Et eccc.q, nô fueritin eorû arbitrio, haec cogi Kkij. tâtioSc

tatioamp;opatiojoîaeî côtrafejcaputfuû opatifût vtnûf legcrî qui fe fœdius abomiabiÊufqj decorauerînt Si in ocm turpitudînc,erro9j,hçrefummahda9î,apertiflïmc tradiderîtexcæcati ignorantes,adeo non efthô inma nu fua,etiam mala operans Si cogîtans. Et vere Paulus Ephe.}\dixit,Deus operatur oîa în omnibus.

Perijt itaqj hic ét gnalis ilia ißuctazqua garriût ec i po teftate nra naïales opatiôes opari:Secus rc habere mon ftr at experiétia oîm.Et vide nos infenfatos ipfa radicc oi perum,népc vitâ ipfâ,q caput eft oîm operü fcimus oés nullo momento elle in manu nra,amp;: audemus dicere alP quam cogitationc efie in manu nra.Quid abfurdius diî d pôt.Qui ergo vitâ nram in manu fua retinuit, motus noftros opera in manu nra pofuiti' Abfit.Vnde nô eft dubiû ,Satana magiftro,in ecch'am veniffe Hoc nome lib. ar .ad feduccdos hoîes a via dei i vias fuas ^prias Fratres lofephjomninocogitauerûteû occidere,amp;ecce ipfahæc cogitatio,adeo non cratin eo5^ arbitrio.vt ctiâ in contra; ri um mox oîa cogitarc t ,ficut dixit. V os cogitaftis de mè malum jfeddeus vertitiJlud inbonnm.

H abes miferande Papa quid hic oggannias.^Vnde Si hûc ' articulû neceffe eft reuocare.male enî dixi,qgt; lib.arb.an? tfe gram fit rcs de folo titulo,fed fimplidter debui dicerc Iib.arb.eft figmentum in rebus,feu titulus fine re:Qui3' nullieft in manu fua,quippiâ cogitare mali aut boni.fed' oîa(vt Viglephi articulus Côftantiæ damnatus reële do Mceffk^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neceflïtate abfoluta eueniunt;Quod amp;nbsp;Poeta vo?

tcabfolutt’ luit,qndixit,certaftantoîalege.EtXpsMath.v/.Foliû eaeniunt.. arbor is nô cadit in terra fine voluntate patris veftri qui in cœlis eft,amp; capilli capitis vri oés numerati fût.Et Efa. xliieis infultat î'cés Bn quoqj autmale û poteflis fsdte

Vnde 8c ego hos Iib.arttttrij,feuBaal ^phetas exhor tor cü Helia. Agite,cftote viri fadte q3 i vobis eft,tétate falte aliqn, ad qä docetis,pparate vos ad gratia amp;nbsp;obrine^ té qu^ vultis qnquidê dicitis deü non negare qui cq fi fc ccri tis qd lib.arb.pót, vehementer turpe eft,vt veftre do= ^inçnullû exéplutnadducere,nullû opusvos ipfi pftarc qatis,amp;folis verbis fap^entesf^t^s.Vc9^ pelagiü fub hii ftudijs aluntjQuid ei refertfi negcsgram exopibus nfis 8C doceas tii p opa nra dari^idemmanet ïpietatis fcnfus, 2UO gra nö gratis,fed ob nfa opa donari credit. Neq; em 'clagiani alia opa docuerunt,amp;fccerunt,4gt;pter q gram operari voluerunt,q vos docctis 8c fadtis, Eiufdem funt lib.arb.opa eorundcq; mcbro^i,fed alia vos eis noîaamp; alia illidcderuntieiuniû,ofo,celemofynçcçdcmcrât,fedvos cögrua,illi condigna adgratiam vocaucrunt, vbiq» tarnen idem Pclagius triumphator perfcucrauit.

Fallit hos mifcros hoics re^t humina^t îcôûâtiaXcuÇ'Vt vocat^cótigentia oeulos ei fuos ftultos mergnt i rcs ipfas operaq; gt;nbsp;?»ncc aliqn cleuât i cöfpedü dei,vt res fupra rcs i deo cognofccrct.Nobis ei ad ïferna fpedatibus, rcs apparent arbitrariç 8C fortuitç,fcd ad fupnafpedâtibus, oîa funt necclïaria.Quia’nô ficut nos,fed ficut ille vult, ita viuimus.facimus,patimur ocsamp;oia.Ccffat.lib. arb, crga deum,quod apparet erga nos 8C tp'alia,iiiic ei,vt la^ cobus ait,no eft trâfmutatio,necvidffitudisobumbratio Hic vero oîa mutant 8C variant,Et nos ftulti,diuîa çflama mus fed* m hçc tempor alia, vt lib.arb.pfumamus deum p uenireamp;gfam extorquere velut dormienti,quoties lift tû fuerit quafi ille mutari nobifeum poffit,8c velit quod aliqn no voluit,idq; noftro Iib.arb.operatc 8C volente.O furor furorum o mnium nouiffimus.

Et Pau.Ephc.i/.didtfEramus Sc nos natura fiBj Natura fis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orteri.Stocs extra ÿam funt fill/ iræ ex ipfa naf a

lijiræ. crgo amp;lib.arb.cftfiJîusirçcxnaïafua.Srex natura fua Multomagis exolbus operibus fuis. Quidautem effc pot nrfafilius irç nifi^ oîa quç fadt funt mala:nö adgra tiam fed ad ira pparStiajmo ira merétiaMfcc nunc Pelai giani,amp; opibus vris pparate vos ad gf am,cum hic Paulus non nifi ira ülis mereri oês dicat.Mitius erat fi folum dî xifTet.Erænusfilij irf fedaddés,naïa#œrtetotû , qd. fu musamp;fadmus ex natura, non nifi mentum irenequaq gratiæ itelligi volait. V ix breuiorêamp; aptiorê pote tiofeq^ i fcripturis-iuenias fcntentiâ,aduerfus lifaeçi arbitrium. lufti êt CCI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multis agimus/Ex fupradidis abunde cogno^

tantcû car uimus etiâ iuftos magno certamine côtra fuâ carnem la? »«* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;borare,vtfadant bonumrefiftitqjcis libepr eoçr arb.amp;pru

dentia carnis fummis viribus côcupifcens côtra fpih ,odi? ens ea quæ funt fpiritus amp;nbsp;legis dei.Et quô polTitâle eft,-vt fine fpirituex naïa fua poflit nbsp;fpiritU' côcùpifcere,

feu adfpni fe pparara,fadcndo qd c ft i fci'In ^a dû fue rit,naïa eiustails eft,vt côtra ^am indomitum pugnet, amp;extragramtalis effe poterit naf a ems,vtfpm iuuet. Quidinfaniusfâigipôt/Eiretcnim hocmonftrum no? uum fifehuiCjStquis indomitam fcramvinculiscuftodis tam ,Ægt;mare nô poirit,amp; tn infanus iadet cam ante vin? alla amp;nbsp;fine vincidis effe deurem amp;nbsp;manfuctamvt fpô te fedometjfeu vt domef labo£et.Dififtite,quçfo ab hac tnfmiamiferrimlPcIagianijSilibeçî arb.in grapcccat, amp;nbsp;infanit aduerfus gram fieut cogimur Omnés fendre quçrunf apoftolus amp;nbsp;omnes fandijCerte contra otnnem fenfum eft,vt extra gratiam ^b um fit,amp; ad ahfentemfc parctîquam pfentemodit amp;nbsp;pfequituf*

Neceffe eft ergo mera figmctaSc hypocrifes cffc,que cûcg 8C docentur amp;nbsp;fiunt ante gratia,pro ÿa ûnpetranda præuem'rî ci nosneceffe eft nufericordia d eî, vt vclnnus Sicutamp; Auguftinus contra epiftolas PeJagî. didt^Quod nolentes deus côuertit 8c, reluéhâtes.Skut în cxépîopau Opcra âte Iïnionftrauit,quemtunccôuertît,quâdocratfummoars dore perfecutionis infanus amp;nbsp;côtrarrusgratîç.Et Petrus nonrefpexîtdnmvtrecordareïvcrbî,qddixerateî[efus Scddns refpexit Petrumin rnedîa amp;nbsp;maxima lUa ncga?

Vîdemusîtaq} i huius artîculi fententia, qfallax fue^ rit opatîo errons, magfo fatana.Cû eî negarc nô pcrfTct nos pgratiâdeîfaluosfierioportere,neceludere poffct banc veritaten^à’a via îngreffa eft impietas ad eludendu fingcns 8c fi noftrum nonßtfaluare nos îpfos,'noftrum tarnen efrc,paran'adhocvt'faluemur,grati'a del Quçro go manet gloria deo,finos tantum poffumusvtfaîuemur per gratîam etus non Habens,tantum tarnen virtutis ha? bct,vt grati'amhaberequando voluerîtpoffît f' Quid re? fer t fi âcas fine gratia nos faluari cumPclagianis, cû ^a tiamdei iamponasin arbitrioHominum ƒ Viderismiha pciorefiePelagio, dumgratiam dei neccffariaminpbte ftatembominisponîs, quamiUe penitus negauitneccffa riam»Minus,rnq,videtur impium,gratiamin totum ne? gare,q canwoftro ftudio 8c opciç parari, ac velutin ma? nu nra rqgt;onerc. Ec tri hæc præualuit opcratio erroris, quia fpcdofa amp;placens.naturæ liberoq; arbitria, vt die fit eâ côfatarc,prçfertim apud rudes amp;nbsp;craflbs aos,

Incarteris aûtaTticuljs,de Papatu,Côdlï/s,îdulgcti|s abf(^quot; nô neceftarrjs nugts, ferenda eft leuitas 8C ftultida

Papae amp;nbsp;fuorû.fedin hoc articulo.qui omnium optiihu s Ä rerum noftxarum fumma.eft, dolendum ac fledum eft raiferos fic infanirc.T âtum abeft enim,vt Papa SC fui di feipuli rayfteriû hoc gr atiæ dei ,vei vno iota intelligât aut aliquâdo agnofcant,vt ante cafurû cœlum eredam.Non Miftetium ftabftbuiusarticulivcritas.cûtEcclefia Papae,nonmagb gratiæ m ul 1 cû GriftoBelial,8Ccû luce tenebrae.Papae cnim Ecclc? ti ignorât ét ua, nifi opa bona doceret ac vender et, aut fola gratia nol TheoJogi, ,■^^ftlficar^fyncere doceret,neq{in häcpompamcrcuiffet neq; ad hora ,fi quo cafu creuiffet.ftetiffet. Cruds eft ci hec Theologia,q damnat,quicquid Papa probat,amp; mar?

tyres facit.Vnde amp;nbsp;EccVia/inito martirö tctnpore.opti ma ac pene tota fui parte eflFloruitMox jp cruce fucceffit voluptas,pro penuria,opulentia,pro ignominia,gloria do nec ea quae nunc Ecclefia vocatur,i po mû do vt fic dicam mûdanior 8c ipfa came carnalior faóta fit.Et ego no ha? bco aliudcôtra,Papæ regnä robuftius argumenta q qd fine cruce rcgnat.Prorfus nihil pati oibus aut abSdar e SC excellere ftudct,SC no cfraudatû defiderio fuo,habet qd voluit ffaétaq; eft meretrix ciuitasfidelisvcreqj regnum Veri illius Anti chrifti

Verbofus i hac pte fui neceffitate rci,q no mo p hanc Bulla (qd ne pili qdc facio)fed p oes pene Scolafticos do lt;ftores oppreffa 5C extióta é,pP.ccc.ânis. Neo eî hic non eötragra p gf aferipfit, ita vt non fit res æque neceffaria tradatu,quâ 8C fæpiusoptatd,omiffisfriuolisiUt5papé fib^ nugis 8c negodjs q nihil ad ecefiam ptinêt nifi vt ftét,tradare.Sed lôgitudi'c tpis 8C magnitudîe vfus opa tio Satane,fic îfedit ,8C errore ifto fic hebetauit aîos ho;? minum ,vt nullos videam qui idonei fint vt intelligât^nc oumvt

Aim vt nobifcum certct,plena efthaçî r Auina fcriptu ra,fed fic vaftatap rifum Nabuchodonofor,vt necUtera’ rum fades SU notiria reliqua fit.opufq; fit nobis quodam Efdra qui nouasliteras inueniat,amp; denuo nobis Bibh'am reparet,q3 fperonuncgeri efflorcfcentibus in toto orbe linguis hæbr aica Sc Qræca. Am en«

Satis ridicule Sopliiftc in hac re nugatur,adducctes il ludpfal.lxxv/.Trâfiuimusper igné amp;nbsp;aquâ, eduxifti nos in i efrigerium,nô enim tm habent cerebri 8c folers tir aut cogita tip,vtvideât fi hoc de purgatorio diótö eft,, ocs martyres totâq; ecctïamî purgatorium iuiffe,cum in pfona martyrum 8c oium afFl^(ft;c9^ hsec dicanî quitus ipfimet fount iniuriam effeoiarare.T alibusei autorita tibus ftupida ifta capita folent fua ^bare folum vt naufe am 8c abominationé fadant pi)s fpiritibus. Tale 8c illud /♦Corint.ii).Saluus ipfe erit,quafi p ignem,cü apoftolus ibi de igne iudici) loquatur .Dicens die dtii in igne reuet lâdû ficut 8C T heffalonicen .j ,âicît Chriftû de cœlo reue ‘ landum cum Angelis virtutis fuæ in flamma ignis vindit ôamfumentis de ifs,qui non creAderunt euâgelio«Si cr go hisamp; fimilibus locis probatur.Purgatoriû vere ex fai ptura ^babiï prorfus nuUum effe purgatorium. Vnum locum habet cap.ij .Macha.xij «vfitatum que librum dix/' ficut adhuc Aco,nô effe i hac re vUius authoritatisjcû nihil fimile,neq; in nouo :nelt;ÿ ih veteri teftamento

Et quç neceffitas eft purgatorio fic tumultuari,nifi Papiftica ecefia luao fuo timet,qâ îeftimabile trahit ex purgatorWSuo quifq; periculohicaedat vel non aes dat,nô

*? iiT lt;^3t,n 5€ft hxrcticusfi purgatorium n5 creÆtmcc idco ^rètica? lt;hriftianus fi crédit, Qræca enim ecdefia non crédit mî^ nés catholica.nec e/ nocet,aPapiftica ecdefia,oimfchif maticiiTima, aiminatamp;infimulatur fchifmatis, folû clgt; hoc,quia non fequitur fuos nugaces a fe reptos articuloï fidei.Ëgo tarnen amp;nbsp;credopurgatoriü efre,amp; confulo,fu3 deoq;credendûfednemxnévolocog/.Sicut,fi non credâ Thomam Aquinatem eiTefanétum,licet a Papa canonic zatum non fumhæreticus,quando amp;nbsp;ij non funthærçti=’ a,qui Thomam negant,licet a Papa approbatum Sc, firmatum in fuis libris.

Animæ in purgatorio non funt fecuræ de fua falutc, faltem omnes.nec probatum eft vUi s aut rationibus, aut faipturis,ipfas eff e^xtra ftatû mcrendi aut augédæ cha ritatis,

Anime in purgatorio peccât fineintermifiione ^diu quer unt requiem amp;nbsp;horrent pocnas.

Animæ ex purgatorio liberatæ fuffragijs viucntium DiôlGamp; fa minus beantur,q fi per fe fatiffedffent,

lt;3^ Hos tres articulos difputauij^teftatus me effercrum trudpnignarum,nccadhuc,pbatü aliquid inucntum,ni dei, ' fi q» iili didum SC fadum eccViejd eft Pape SC fuo^ fom niatop? mihi régula fidei obtrudût.qd contemno,cunî ergo nihil certi,polTim hic docere,fatifq;difputauerî ali* aszmerito quiefco côfulcns oibus,vt ea quç agunf cû aîa* bus dnüno iudido eômendent,fciantq; Papamcumfuaec défia muîto minus de his rebus nolle, qvllus de minimis

mar. lvtheri assertion irrrno minus ^buUas,cumncfdatmifcr,quid loquatur, aut de quibus afFirmct*.

Prælati ecclefiaftidiamp; prindpcs feculares non males facerent fi omnes faccos mcndidtatis deler ent.

Qua elegatialis, amp;nbsp;rhetoricalis, amp;nbsp;artifidalis, 8f pros pialis,vcreq;Papalis côclufio art^culo9^ plane digna,qua fanjfMirimusvicariusdei ^ferat.Saccos mcdidtatis dele re,didtur per mctaphorâ,quia facd funt ficut tabulas vel fcri pturæ aut pidure quç delcri polTunt.Q uid aC t fi fac d delerctur mcdidtatis,amp; mcdidtas amp;,mc did manerc t?

forte 4) facds inuenirêt vafa,amp; plauftra .Fgo ne iota qdc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mé

de platiSjautpridpibusmemini.Seddiximcoptaie.nul die ar et. los effe ordines mcdicätium,ad qä plane nulla effete pus opa plato^i aut prindpû,fed fola cuiuflibet chriftiani telligctia.Quarehâcveritatcfuggeffifâdifs.vicariodei Eccius pa nônifiparacletusincPapæEcdusç|.tâ raro métitur,^ pçpaclet’. inuitc loq tur .Scd fi dixiffem tamé.Prindpes bencfa ces re fi faccos médidtatisdelerét,in quâfcriptuiâdnquéar Médicitas ticulû fidei peccaffemfSdIicet in vetré Papas amp;nbsp;ccclefiæ odiofa fed Papalis’sc in regnû Satanæ amp;nbsp;antichrifti.Q uis cft erim “° pauptt hô vel gctili nedû cHriftiano fenfu pditus,cui mendidtas nbsp;nbsp;nbsp;’‘Pw'-a

etiâ laico^,nedû facer dotû,nô dlfpliceatl'Sed vale feeler a ta abominatio:tâ ftultcfimul amp;nbsp;impie loqueris,vt îdigna fis,^pter quâ verba fiant,atq; hoc infigni ai ticulo palam déclaras,quofpiritu,totâ excreueris hanc maledicam bul lam dominus Icfus vifitette prope diem,illuftr atione ad uentus fui. Amen.